‫معرفی کتاب ویژه گزارش کامپیوتر شماره ‪199‬‬
‫جرائم رایانه ای ‪ ،‬ادله رقمی ‪ ،‬حمایت از حریم‬
‫خصوصی‬
‫و امنیت فضای تولید وتبادل اطالعات‬
‫سید ابراهیم ابطحی‬
‫عضو هیأت علمی دانشکده مهندسی کامپیوتر‪ -‬دانشگاه صنعتی شریف‬
‫‪[email protected]‬‬
‫بنا بر اظهار معاون اجتماعی پلیس فتا – فضای تولید و تبادل‬
‫اطالعات‪ -‬در ایران ‪ 66‬درصد افراد حاضر در فضای ارتباطات لحظه‬
‫یکبار ‪ ،‬مورد آزار افراد‬
‫ای رایانه ای به میزان کمینه‬
‫سودجو قرار گرفته اند که ‪ 80‬درصد آنها در سنین زیر ‪ 30‬سال‬
‫بوده‬
‫اند‬
‫(به‬
‫نقل‬
‫از‬
‫روزنامه‬
‫شرق‪،‬‬
‫شماره‬
‫‪،1382‬دوشنبه‬
‫‪9‬‬
‫آبانماه ‪. )1390‬درعین حال معاونت عملیات پلیس تهران از کاهش‬
‫‪ 25‬درصدی جرائم رایانه ای طی دو ماه مرداد و شهریور امسال در‬
‫مقایسه با سال گذشته خبر داده است‪.‬آمارهای پلیس فتا نشان‬
‫میدهد زمینه و انگیزه ‪ 80‬درصد از جرائم رایانه ای در کشور‬
‫منفعت اقتصادی بوده و از طریق تجارت الکترونیکی ‪ 64 ،‬در صد‬
‫موارد مربوط به برداشت غیر مجاز از حساب بانکی افراد بوده‬
‫است‪.‬مثال یکی از بزرگترین کالهبرداریها از این طریق بمیزان ‪35‬‬
‫میلیارد تومان از یک شرکت صورت گرفته است‪.‬کالهبردار اینترنتی‬
‫های الکترونیکی به مالباخته خود را‬
‫مربوطه با ارسال نامه‬
‫از تاجران بزرگ بین المللی در امور نفت با سرمایه ای بالغ‬
‫بر ‪ 736‬میلیون دالر معرفی کرده که حاضر به مشارکت و تامین‬
‫بخشی از سرمایه برای ورود کارخانه در کشور است و از‬
‫مالباخته پانصد میلیون تومان از طریق واریز نقدی و ‪35‬‬
‫میلیارد تومان چک بانکی دریافت کرده است ‪.‬از نظر تعداد‪ ،‬در‬
‫رتبه های بعدی جرائم رایانه ای در ایران ‪ ،‬فروش اقالم غیر‬
‫مجاز از طریق اینترنت ‪ ،‬سوء استفاده از عکس های شخصی ‪،‬‬
‫فعالیت علیه عفت عمومی ‪ ،‬هرزه نگاری ‪ ،‬جعل رایانه ای ‪،‬‬
‫تبلیغ مواد مخدر و استفاده غیر مجاز از پهنای باند ارتباطات‬
‫بین المللی قرار دارند‪.‬در شرایط وجود قوانین مصوب جرائم‬
‫رایانه ای در ایران بنظر میرسد اطالع رسانی عمومی در این‬
‫زمینه و درج مطالبی تحت عنوان سواد رایانه ای در کتب درسی‬
‫میتواند زمینه ساز کاهش میزان جرائم به ویژه میزانی از آن‬
‫که در اثر غفلت ‪ ،‬ناآگاهی و یا کنجکاوی زیانبار صورت‬
‫میگیرد‪ ،‬باشد‪ .‬در معرفی کتاب این شماره به معرفی چهار کتاب‬
‫به زبان فارسی در این زمینه ها می پردازیم‪.‬‬
‫جرائم رایانه ای از دیدگاه حقوق جزای ایران‬
‫عنوان کتاب ‪:‬‬
‫و حقوق بین الملل‬
‫کامران شیرزاد‬
‫نویسنده ‪:‬‬
‫شرکت نشر بهینه فراگیر‬
‫ناشر ‪:‬‬
‫زمان نشر ‪:‬‬
‫چاپ اول ‪1388 ،‬‬
‫شمارگان ‪1000 :‬‬
‫تعداد صفحات ‪:‬‬
‫شابک ‪:‬‬
‫قیمت ‪:‬‬
‫نسخه‬
‫‪ 195‬برگ‬
‫‪978-964-9935-59-1‬‬
‫‪ 40000‬لایر‬
‫مقدمه‬
‫در این کتاب در مقدمه ای بر ماهیت حقوق رایانه ای آمده است‬
‫‪ :‬پیدایش و تکوین حقوق اطالعات(ی) نقطه توقف و ایستائی نبود‬
‫بلکه بعد از دکترین حقوق اطالعات (ی)و موازی با آن ‪ ،‬در بستر‬
‫حقوق فناوری که از حقوق صنعتی و عصر صنعتی ناشی میشود‪،‬‬
‫ترکیبی دو دکترین پیدایش یافته است که همان حقوق فناوری‬
‫اطالعات است‪...‬به طور مختصر باید گفت بدوا حقوق رایانه(ای) و‬
‫حقوق فناوری اطالعات به طور معادل و یکسان به کار می رفت‪.‬اگر‬
‫چه اصطالح اخیر تفاوتهای ظریفی با اصطالح اول دارد‪.‬حقوق‬
‫رایانه (ای) یا حقوق فناوری اطالعات ناظر به تمامی شاخه های‬
‫پیدایش یافته است‪.‬یعنی شاخه های حقوق مدنی مانند مسئولیت‬
‫‪،‬قراردادها و حقوق تجارت الکترونیک(ی)‪،‬حقوق عمومی مانند بحث‬
‫جریان آزاد اطالعات و حمایت از داده ها و حقوق کیفری یعنی‬
‫بحث جرائم رایانه ای اعم از ماهوی ‪،‬شکلی و بین الملل(ی) و‬
‫پیشگیری‪...‬از اواخر دهه هفتاد و اوائل دهه هشتاد (میالدی) با‬
‫پیدایش و تکامل دکترین های جزائی در شاخه حقوق فناوری‬
‫اطالعات ‪ ،‬بحث جرائم رایانه ای با کشف قضیه الدون رویس مطرح‬
‫شد‪.‬اما به واسطه وسعت تغییرات و چالشهای ایجاد شده برای‬
‫حقوق جزاء ‪ ،‬رشته جدید جرائم رایانه ای یا حقوق کیفری‬
‫اطالعاتی به عنوان شاخه مستقلی از حقوق فناوری اطالعات مطرح‬
‫شد‪.‬همانطور که حقوق تجارت الکترونیک(ی)و‪...‬نیز تا حدی مستقل‬
‫شده ان د‪.‬حقوق کیفری اطالعاتی و حقوق اطالعاتی کیفری معادل هم‬
‫هستند تنها تفاوت آنها ریشه زبان شناختی آنها است‪.‬یعنی در‬
‫زبان‬
‫آلمانی‬
‫‪Information Strafrecht‬‬
‫میشود و در زبان انگلیسی‬
‫حقوق‬
‫کیفری اطالعاتی‬
‫‪Criminal Information Law‬‬
‫ترجمه‬
‫یعنی حقوق‬
‫اطالعاتی کیفری ‪...‬که در زبان فارسی بهتر است عبارت حقوق‬
‫اطالعاتی کیفری به کار رود‪...‬امروزه معادل با حقوق فناوری‬
‫اطالعات و با مسامحه میتوان از حقوق سایبر (گردانش) یاد کرد‬
‫که شاخص و بیانگر تحوالت علمی است‪...‬حقوق سایبر یا جنبه‬
‫خصوصی(مدنی‪/‬تجاری) دارد یا جنبه عمومی(اساسی‪/‬اداری) و در‬
‫نهایت جنبه بین الملل(ی) ‪.‬‬
‫محتوای کتاب‬
‫کتاب دارای مقدمه‪ ،‬دو بخش ‪ ،‬پنج فصل‪،‬دوازده مبحث ‪ ،‬سی و سه‬
‫گفتار و ضمیمه قانون جرائم رایانه ای ایران و فهرست منابع و‬
‫مآخذ است‪.‬‬
‫بخش اول کتاب با عنوان حقوق ریانه و جرائم رایانه ای شامل‬
‫مقدمه ای بر حقوق رایانه ای‬
‫فصل کلیات متشکل از مباحث ‪:‬‬
‫وتعریف‪،‬سیر تاریخی‪،‬ویژگی و طبقه بندی جرائم رایانه ای است‬
‫که شش گفتار را در بر دارند‪ .‬فصل دوم این بخش انواع جرائم‬
‫رایانه ای بر اساس اصل قانونی بودن است‪ .‬مباحث ارکان تشکیل‬
‫دهنده جرائم رایانه ای ‪ ،‬مورد تعرض در جرائم رایانه ای و‬
‫مرتکبین و بزه دیدگان جرائم رایانه ای در این فصل طی هشت‬
‫گفتار بحث شده اند‪.‬‬
‫بخش دوم کتاب با عنوان نحوه برخورد با جرائم رایانه ای شامل‬
‫سه فصل است‪.‬فصل اول عنوان برخورد با جرائم رایانه ای در‬
‫حقوق ایران را دارد و شامل مباحث ‪ :‬وضعیت جرائم رایانه ای‬
‫در ایران‪،‬تالشهای قانونی برای مقابله با جرائم اینترنتی در‬
‫ایران و مبحث انواع برخورد با جرائم رایانه ای است که تحت‬
‫این مباحث هشت گفتار درج شده است‪.‬فصل دوم با عنوان آیین‬
‫دادرسی جرائم رایانه ای شامل سه مبحث است ‪ :‬مبحث تعقیب و‬
‫رسیدگی جرائم رایانه ای ‪،‬مبحث ادله اثبات دعاوی رایانه ای و‬
‫م بحث معاضدت قضائی و مسئولیت کیفری‪ .‬تحث این مباحث شش گفتار‬
‫درج شده است‪.‬فصل سوم با عنوان جرائم رایانه ای از دیدگاه‬
‫حقوق بین الملل شامل دو مبحث ضرورت برخورد و همکاری بین‬
‫المللی و اقدامات انجام شده در سطح بین المللی است که طی‬
‫چهار گفتار به بحث گذارده شده است‪.‬‬
‫م طالب مندرج مباحث دوم وسوم فصل دوم از بخش دوم کتاب با‬
‫عناوین تعقیب و رسیدگی جرایم رایانه ای و ادله اثبات دعاوی‬
‫رایانه ای مطالبی جالب و خواندنی هستند که در رتبه بعدی‬
‫مطالب خواندنی به گفتار اول مبحث ارکان تشکیل دهنده جرایم‬
‫رایانه ای با عنوان رکن قانونی میتوان اشاره کرد‪.‬‬
‫نویسنده کتاب که مدرس دانشگاه است ‪،‬کتاب نسبتا موجزی نگاشته‬
‫است که با ویرایشی نگارشی و ساختاری مناسب تر کتابی جذاب‬
‫خواهد شد هر چند در شکل کنونی هم قابل توصیه برای خواندن‬
‫توسط مهندسین حرفه ای این بخش و دانشجویان و داوطلبین شرکت‬
‫در آزمونهای مهندسی حرفه ای و گزینش کارشناس رسمی دادگستری‬
‫در رشته های رایانه و فناوری اطالعات است‪.‬‬
‫و‬
‫جرم‬
‫رایانه‬
‫ای‬
‫(علم‬
‫دالیل دیجیتالی‬
‫عنوان کتاب ‪:‬‬
‫قانونی‪،‬رایانه ها و اینترنت)‬
‫نویسنده ‪ :‬اوئن کیسی‬
‫امیر حسین جاللی فراهانی و علی شایان‬
‫مترجم ‪:‬‬
‫سلسبیل(مرکز مطالعات توسعه قضائی‬
‫ناشر ‪:‬‬
‫معاونت حقوقی و توسعه‬
‫قضائی قوه ی قضائیه)‬
‫زمان نشر ‪ :‬چاپ اول ‪ ،‬پائیز ‪1386‬‬
‫شمارگان ‪ 1000 :‬نسخه‬
‫تعداد صفحات ‪:‬‬
‫شابک ‪:‬‬
‫‪ 1000‬برگ‬
‫‪978-964-8903-57-7‬‬
‫‪ 40000‬لایر‬
‫قیمت ‪:‬‬
‫مقدمه‬
‫دکتر رابرت ال‪.‬دون مدیر همکار مرکز مطالعات اینترنتی‬
‫دانشگاه ییل در پیشگفتار کتاب نوشته است ‪ :‬در این کتاب اوئن‬
‫کیسی –نویسنده‪ -‬رهنمود الفبای بسیار ضروری برای پرداختن به‬
‫دالیل دیجیتالی را با دستورهائی گام به گام برای مقابله با‬
‫انواعی از مشکالت مربوط به دالیل ارائه میکند‪.‬با وجود این و‬
‫تا آنجا که دست کم برای ذهن من مهم است کیسی چگونگی سازگار‬
‫شدن این جزییات را در بافت های گسترده تر علم قانونی‪،‬جرم و‬
‫جامعه به طور کلی تشریح می کند و اشاره به نقاط ضعف احتمالی‬
‫ردیابی و قابلیت ردیابی را فراموش نمی کند‪ .‬بنابراین برای‬
‫ن مونه برقراری تعادل میان محیط رایانه کری امن و حریم خصوصی‬
‫روشن می شود‪.‬‬
‫نویسنده کتاب در مقدمه خود می نویسد ‪ :‬این متن برای متخصصان‬
‫امنیت رایانه ‪ ،‬ماموران اجرای قانون ‪،‬‬
‫مقام های پیگرد ‪ ،‬وکیالن و متخصصان علم قانونی نگارش شده که‬
‫در حال کوشش برای آشناتر شدن با جنبه های فنی‪،‬قانونی‪،‬دلیلی‬
‫و رفتاری تحقیق در باره ی جرم مرتبط با رایانه اند‪.‬هرچند‬
‫این گروه های تخصصی هدفهای مشابهی دارند‪،‬بی اعتمادی و کشمکش‬
‫بسیاری میان آنها وجود دارد‪.‬متخصصان امنیت رایانه که برای‬
‫به حداقل رساندن آثار تحقیقات بر یک سازمان به کار گرفته می‬
‫شوند ‪ ،‬اغلب در کشمکش با ماموران اجرای قانون که مسئول کشف‬
‫هر سر نخ و هر نکته ی جزئی اند‪،‬قرار می گیرند‪.‬متخصصان امنیت‬
‫رایانه ماموران اجرای قانون را افرادی بی ظرافت و زمخت و‬
‫ماموران اجرای قانون نیز این متخصصان را افرادی ناسودمند و‬
‫فاقد حس همکاری می انگارند‪.‬همچنین ‪ ،‬متخصصان امنیت رایانه‬
‫که آشنائی پیشین با این سیستم خاص دارند ‪،‬در اغلب موارد‬
‫ماموران اجرای قانون‪ ،‬مقامهای پیگرد ‪،‬وکیالن و متخصصان علم‬
‫قانونی را که درک روشنی از فناوری رایانه ندارند‪ ،‬به لحاظ‬
‫فنی بی مایه و ناشی می انگارند‪.‬منابع بسیار دیگری از کشمکش‬
‫میان این گروه ها وجود دارند که میتوانند در امر تحقیقات‬
‫دخالت کنند‪...‬این کتاب بدین امید نگاشته شده که این مخاطبان‬
‫گوناگون بتوانند رواداری با یکدیگر را بیاموزند و برای‬
‫پرداختن به مشکالت رو به افزایش جرم های مرتبط با رایانه به‬
‫اندازه کافی با یکدیگر همکاری کنند‪.‬برای تاکید بر این هدف‬
‫مشترک ‪،‬در سراسر این متن از عبارت مامور تحقیق برای اشاره‬
‫به اعضای گروه امنیت رایانه ‪ ،‬نهاد اجرای قانون و گروه های‬
‫حقوقی و علم قانونی که درباره ی جرم مرتبط با رایانه تحقیق‬
‫می کنند ‪،‬استفاده می شود‪.‬‬
‫محتوای کتاب‬
‫پیش گفتار‪ ،‬مقدمه ‪،‬چهارده فصل مطلب ‪،‬نمایه‬
‫کتاب دارای‬
‫موضوعی‪،‬نمایه ی نامها و واژه نامه ی انگلیسی‪ -‬پارسی است‪.‬‬
‫عناوین فصول کتاب به قرار زیر است ‪:‬‬
‫‪ .1‬درآمدی بر دالیل دیجیتالی‬
‫‪ .2‬مفهوم جرم سایبری‬
‫‪ .3‬شیوه ارتکاب ‪ ،‬انگیزه و فناوری‬
‫‪ .4‬به کارگیری علم قانونی در مورد رایانه ها‬
‫‪ .5‬دالیل دیجیتالی روی شبکه های رایانه ای‬
‫‪ .6‬دالیل دیجیتالی روی اینترنت‬
‫‪ .7‬دالیل دیجیتالی روی الیه های شبکه و انتقال‬
‫‪ .8‬دالیل دیجیتالی روی الیه های پیوند داده ای و فیزیکی‬
‫‪ .9‬استفاده از دالیل دیجیتالی و تجزیه و تحلیل دالیل رفتاری‬
‫در تحقیقات‬
‫‪.10‬‬
‫رخنه گران رایانه ای‬
‫‪.11‬‬
‫تعقیب ایذائی سایبری‬
‫‪.12‬‬
‫دالیل دیجیتالی به منزله دالیل عدم حضور در صحنه جرم‬
‫‪.13‬‬
‫قوانین ‪ ،‬صالحیت ‪ ،‬بازرسی و توقیف‬
‫اندیشه هائی برای آینده‬
‫‪.14‬‬
‫مطالب نقشه های دالیل دیجیتالی در فصل چهاردهم ‪ ،‬بزه دیده‬
‫شناسی در فصل یازدهم ‪ ،‬رفتار اطمینان بخش ‪ ،‬جرات بخش ‪ ،‬خشم‬
‫انتقام جویانه و خشم ناشی از تحریک در فصل سوم و دالیل‬
‫دیجیتالی در برابر دالیل مادی در فصل نخست کتاب مطالبی جالب‬
‫و خواندنی هستند‪.‬‬
‫اتحادیه اروپا و بحث حمایت از داده های شخصی‬
‫عنوان کتاب ‪:‬‬
‫حریم‬
‫و‬
‫خصوصی در ارتباطات الکترونیکی‬
‫محمد تقی کروبی‬
‫ویراستار ‪:‬‬
‫بقعه (با همکاری مرکز تحقیقات مخابرات ایران)‬
‫ناشر ‪:‬‬
‫زمان نشر ‪:‬‬
‫چاپ اول ‪ ،‬پاییز ‪)1386‬‬
‫شمارگان ‪ 1100 :‬نسخه‬
‫تعداد صفحات ‪:‬‬
‫شابک ‪:‬‬
‫قیمت ‪:‬‬
‫مقدمه‬
‫‪ 424‬برگ‬
‫‪964-6887-51-1‬‬
‫‪ 40000‬لایر‬
‫گردآورنده و ویراستار کتاب می نویسد ‪ :‬در این مطالعه حریم‬
‫خصوصی در پردازش و انتقال داده های شخصی که خطر نقض آن در‬
‫محیط سایبر بسیار زیاد می باشد‪ ،‬مورد توجه واقع شده است‪.‬‬
‫حریم خصوصی حق همه افراد می باشد‪.‬حمایت صریح قانونی الزمه‬
‫اعمال این حق است‪.‬این حق در اسناد متعدد بین المللی از جمله‬
‫اصل ‪ 12‬اعالمیه جهانی حقوق بشر ‪ ،‬ماده ‪ 8‬کنوانسیون اروپائی‬
‫حقوق بشر در آزادی های اساسی و ماده ‪ 17‬میثاق بین المللی‬
‫حقوق مدنی و سیاسی به رسمیت شناخته شده و مورد حمایت قرار‬
‫تالش شده نگرش پارلمان اروپا و‬
‫گرفته است‪ ...‬در این کتاب‬
‫شورا در بحث حمایت از داده های‬
‫شخصی افراد از سال ‪ 1995‬ببعد‬
‫و مصوبات آن مورد بحث و بررسی قرار گیرد‪.‬‬
‫محتوای کتاب‬
‫در این کتاب نکات برجسته و کلیدی دستورالعمل های ‪ 1995‬و ‪1997‬‬
‫و ‪ 2002‬د رزمینه حریم خصوصی و حمایت از داده های شخصی اشاره‬
‫و اثر آن در فرآیند قانون گذاری کشورهای عضو اروپای متحد در‬
‫این زمینه توصیف و تاثیر آن در نظامهای حقوقی کشورهای‬
‫فرانسه و انگلیس بیان گردیده است‪.‬‬
‫کتاب دارای پیشگفتار ‪ ،‬مقدمه شش فصل ‪ ،‬نتیجه گیری و ده سند‬
‫ضمیمه و فهرست منابع و ماخذ و واژه نامه انگلیسی به فارسی ‪،‬‬
‫برگه عنو ان ‪ ،‬پیشگفتار و مقدمه به زبان انگلیسی است‪.‬عناوین‬
‫فصول کتاب به شرح زیر است ‪:‬‬
‫‪ )1‬جستاری بر ابعاد حقوقی محیط سایبر‬
‫‪ )2‬دستورالعمل حمایت از داده ها ‪ 1995‬اتحادیه‬
‫اروپا‬
‫حمایت‬
‫‪ )3‬دستورالعمل‬
‫از‬
‫داده‬
‫های‬
‫ارتباطات‬
‫مخابراتی ‪ 1997‬اتحادیه اروپا‬
‫‪ )4‬دستورالعمل حمایت از داده ها در ارتباطات‬
‫الکترونیکی ‪ 2002‬اتحادیه اروپا‬
‫فرانسه‬
‫های‬
‫داده‬
‫از‬
‫‪ )5‬حمایت‬
‫دستورالعملهای اتحادیه اروپا‬
‫الکترونیکی‬
‫‪ )6‬ارتباطات‬
‫انگلستان‬
‫در ده ضمیمه کتاب قوانین حمایت از حقوق پدیدآورندگان نرم‬
‫افزارهای‬
‫رایانه‬
‫ای‬
‫ایران‬
‫مصوب‬
‫و‬
‫‪1379‬‬
‫الکترونیکی ایران مصوب ‪ 1382‬نیز وجود دارد‪.‬‬
‫حریم‬
‫در‬
‫و‬
‫خصوصی‬
‫پرتو‬
‫قانون‬
‫‪2003‬‬
‫تجارت‬
‫عنوان کتاب ‪:‬‬
‫مجموعه مقاالت و گزارشاتی در باره امنیت فضای‬
‫تولید‬
‫و‬
‫تبادل اطالعات (دو جلد)‬
‫نویسندگان ‪ :‬سید محمد رضا رشتی‪،‬سیده زهرا رشتی و زهرا نیکدل‬
‫نهضت پویا (مرکز مدیریت امداد و هماهنگی عملیات‬
‫ناشر ‪:‬‬
‫رخدادهای رایانه ای‪-‬ماهر‪ -‬شرکت فناوری‬
‫اطالعات ایران‪،‬‬
‫وزارت‬
‫ارتباطات و فناوری اطالعات)‬
‫زمان نشر ‪:‬‬
‫چاپ اول ‪1368 ،‬‬
‫شمارگان ‪ 5000 :‬نسخه‬
‫تعداد صفحات ‪:‬‬
‫‪220‬‬
‫برگ (جلد ‪)1‬‬
‫‪224‬‬
‫شابک ‪:‬‬
‫برگ (جلد ‪)2‬‬
‫‪( 978-964-3686-49-0‬جلد ‪)1‬‬
‫‪(978-964-2686-49-0‬جلد ‪)2‬‬
‫قیمت ‪:‬‬
‫‪100000‬‬
‫لایر (دو جلد)‬
‫مقدمه‬
‫در پشت هر دو جلد این کتاب نوشته شده است ‪ :‬امروزه اطالع‬
‫رسانی ‪ ،‬آموزش و هماهنگی های مختلف در زمینه امنیت فضای‬
‫تبادل داده ‪ ،‬امری اجتناب ناپذیر قلمداد می شود‪ .‬لذا شرکت‬
‫فناوری اطالعات ایران (وابسته به وزارت ارتباطات و فناوری‬
‫اطالعات) ‪ ،‬در راستای ایجاد یک نقطه کانونی در سطح ملی ‪ ،‬برای‬
‫انجام فعالیتنهای هماهنگ راهبری رخدادهای فضای تبادل داده ‪،‬‬
‫اقدام به ایجاد یک مرکز با عنوان "مرکز مدیریت امداد و هماهنگی عملیات رخداد‬
‫رایانه ای" یا به اختصار "ماهر" نموده است‪ .‬این مرکز با ایجاد‬
‫هماهنگی با گروه های واکنش هماهنگ رخداد(گوهر) در سطح کشور‬
‫‪ ،‬اطالعات ارزشمند خو را به صورت یکسان ر اختیار سایر گروه‬
‫ها قرار داده و به روز بودن این دانش را تضمین می نماید‪.‬یکی‬
‫از راه های اطالع رسانی و افزایش آگاهی عمومی در باره امنیت‬
‫راه اندازی سایت های مرتبط است که ماهر نیز در نشانی‬
‫‪ WWW.CERTCC.IR‬به ارائه این گونه خدمات پرداخته است‪.‬‬
‫دو جلد کتاب فوق برگزیده ای از مقاالت و گزارشات منتشر شده‬
‫بر روی این سایت از دیماه ‪ 1388‬تا خردادماه ‪ 1389‬است‪ .‬خواندن‬
‫این یادداشتهای فنی را به دانشجویان میتوان توصیه کرد‪.‬‬
‫محتوای کتاب‬
‫مهمترین عناوین مطالب این کتاب دو جلدی به شرح زیر است ‪:‬‬
‫‪ ‬ویروسهای کامپیوتری‬
‫‪ ‬همه چیز در باره بد افزار‬
‫‪ ‬خطرناک ترین ‪ 25‬خطای برنامه نویسی‬
‫‪ ‬هراس افزارها و روش مقابله با آنها‬
‫‪ ‬کوکی ها‬
‫‪ ‬حداقل حق دسترسی‬
‫‪ ‬امضای دیجیتالی‬
‫‪ ‬رمزنگاری‬
‫‪ ‬تست نفوذ‬
‫‪Honeypot ‬‬