‫ﻣﻌﺮﻓﯽ ﮐﺘﺎب وﯾﮋه ﮔﺰارش ﮐﺎﻣﭙﯿﻮﺗﺮ ﺷﻤﺎره ‪198‬‬
‫ﭼﺎرﭼﻮب ﻫﺎی اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﺑﺮای ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﺧﺪﻣﺎت ﻓﻨﺎوری اﻃﻼﻋﺎت‬
‫)از آی‪.‬ﺗﯽ‪.‬آی‪.‬ال ﺗﺎ ﮐﻮﺑﯿﺖ(‬
‫ﺳﯿﺪ اﺑﺮاﻫﯿﻢ اﺑﻄﺤﯽ‬
‫ﻋﻀﻮ ﻫﯿﺄت ﻋﻠﻤﯽ داﻧﺸﮑﺪه ﻣﻬﻨﺪﺳﯽ ﮐﺎﻣﭙﯿﻮﺗﺮ‪ -‬داﻧﺸﮕﺎه ﺻﻨﻌﺘﯽ ﺷﺮﯾﻒ‬
‫‪[email protected]‬‬
‫ﻣﻌﺮﻓﯽ ﮐﺘﺎب اﯾﻦ ﺷﻤﺎره ﮔﺰارش ﮐﺎﻣﭙﯿﻮﺗﺮ ﺑﻪ اﺳﺘﺎﻧﺪاردﻫﺎی ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﺧﺪﻣﺎت ﻓﻨﺎوری اﻃﻼﻋﺎت )ﻣﺨﻔﺎ( اﺧﺘﺼﺎص داده‬
‫اﯾﻢ‪ .‬ﻋﺼﺮ ﺗﻀﻤﯿﻦ اﻃﻼﻋﺎت و ﺧﺪﻣﺎت دوران در راﻫﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﻨﮕﺎه ﻫﺎی ﻧﺎآﻣﺎده در اﯾﻦ ﻣﺴﯿﺮ ‪ ،‬ﻓﻀﺎﻫﺎﯾﯽ ﻣﺘﺮوﮐﻪ ﺑﺮای‬
‫ﻓﻌﻞ و اﻧﻔﻌﺎﻻت ﮐﺴﺐ و ﮐﺎری ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﺑﻮد ‪ .‬ﻣﺨﻔﺎ در اﯾﻦ ﻣﺴﯿﺮ ﻓﻨﺎوری ﺿﺮوری و ﻣﻮرد ﻧﯿﺎز اﺳﺖ و اﺳﺘﺎﻧﺪادﻫﺎی آن‬
‫اﺑﺰارﻫﺎﺋﯽ ﺑﺮای ﯾﮑﭙﺎرﭼﻪ ﺳﺎزی ﺧﺪﻣﺎت و ﻣﺤﺼﻮﻻت ﻓﺎ در اﺑﺮ ﺟﻬﺎﻧﯽ ﻓﺎ ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﺑﻮد‪ .‬ﮐﺘﺎﺑﺨﺎﻧﻪ ﻫﺎی ﺷﺎﻟﻮده ﻫﺎی ﻓﺎ‬
‫‪،‬ﭼﺎرﭼﻮب ﻫﺎی ﮐﻨﺘﺮﻟﯽ راﻫﺒﺮی و اﺳﺘﺎﻧﺪاردﻫﺎی ﻣﺨﻔﺎ ﺑﺮ ﻣﺒﻨﺎی اﻟﮕﻮﻫﺎی ﺑﻠﻮغ ‪ ،‬از اﻧﻮاع اﯾﻦ اﺑﺰارﻫﺎ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪.‬‬
‫از اﯾﻦ اﺳﺘﺎﻧﺪاردﻫﺎ ﺑﺮای ﻫﻤﺴﻮ ﺳﺎزی راﻫﺒﺮدﻫﺎی ﻓﺎ و راﻫﺒﺮدﻫﺎی ﮐﺴﺐ و ﮐﺎری ‪ ،‬اﯾﺠﺎد ﺳﺎﺧﺘﺎرﻫﺎی ﺳﺎزﻣﺎﻧﯽ ﻣﻨﺎﺳﺐ‬
‫ﭘﯿﺎده ﺳﺎزی راﻫﺒﺮدﻫﺎ‪ ،‬ﺗﺪوﯾﻦ ﻣﺪل ﻓﺮآﯾﻨﺪی ﮐﺎری ﻫﻤﺴﻮ ﺑﺎ ﻧﯿﺎزﻫﺎی ﺧﺪﻣﺎﺗﯽ ﻣﺸﺘﺮﯾﺎن و ﻓﺮاﻫﻢ ﺳﺎزی اﻓﺰاﯾﺶ اﻣﮑﺎﻧﺎت‬
‫ﺑﺮون ﺳﭙﺎری ﻓﻌﺎﻟﯿﺘﯽ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽ ﮐﻨﻨﺪ‪ .‬ﺧﺪﻣﺎت ﮐﻪ اﺑﺰاری ﺑﺮای ﻋﺮﺿﻪ ﻣﺤﺼﻮل ﯾﺎ اﻧﺘﻘﺎل ارزش ﺑﻪ ﻣﺸﺘﺮﯾﺎن ﻫﺴﺘﻨﺪ‬
‫ﺑﺮای دارا ﺑﻮدن ﺑﯿﺸﯿﻨﻪ ﮐﯿﻔﯿﺖ ‪ ،‬ﻧﯿﺎزﻣﻨﺪ ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪.‬ﻣﺨﻔﺎ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ای از ﻗﺎﺑﻠﯿﺘﻬﺎی ﺳﺎزﻣﺎﻧﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﺮای اراﺋﻪ‬
‫ﺧﺪﻣﺎت ﺑﻪ ﻣﺸﺘﺮﯾﺎن ﺑﮑﺎر ﮔﺮﻓﺘﻪ ﻣﯿﺸﻮﻧﺪ‪.‬در اﯾﻦ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﻓﺮآﯾﻨﺪﻫﺎ ﻣﻬﻤﺘﺮﯾﻦ ﻣﻮﻟﻔﻪ ﻫﺴﺘﻨﺪ و ﻣﺨﻔﺎ ﻓﺮاﺗﺮ از ﺗﺤﻮﯾﻞ‬
‫ﺧﺪﻣﺎت ﺑﻪ ﮐﺎرﺑﺮان ‪ ،‬ﺷﺎﻣﻞ ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ زﯾﺴﺖ ﭼﺮخ ﺧﺪﻣﺎت ﻫﻢ ﻣﯿﺸﻮد‪ .‬ﭘﻨﺞ ﺣﻠﻘﻪ ﭼﺮﺧﻪ زﯾﺴﺖ ﺧﺪﻣﺖ ﺷﺎﻣﻞ راﻫﺒﺮد‪،‬‬
‫ﻃﺮاﺣﯽ ‪ ،‬اﻧﺘﻘﺎل ‪ ،‬ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﻋﻤﻠﯿﺎت و ﺑﻬﺒﻮد ﻣﺴﺘﻤﺮ اﺳﺖ‪. 1‬در اﯾﻦ ﺷﻤﺎره ﺑﻪ ﻣﻌﺮﻓﯽ دو ﮐﺘﺎب ﻓﺎرﺳﯽ در ﻣﻮرد دو‬
‫اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﻣﻌﺘﺒﺮ در اﯾﻦ زﻣﯿﻨﻪ ﻣﯽ ﭘﺮدازﯾﻢ و ﺧﻮاﻧﺪن اﯾﻦ ﮐﺘﺎﺑﻬﺎ را ﺑﻪ داﻧﺸﺠﻮﯾﺎن دوره ﮐﺎرﺷﻨﺎﺳﯽ ﻓﻨﺎوری اﻃﻼﻋﺎت‬
‫ﺗﻮﺻﯿﻪ ﻣﯽ ﮐﻨﯿﻢ‪.‬‬
‫‪ ١‬ﻣﺤﻤﻮد ﮐﺮﻳﻤﯽ‪"،‬ﺁﺷﻨﺎﺋﯽ ﺑﺎ ﭼﺎرﭼﻮب ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﺧﺪﻣﺎت ﻓﻨﺎوری اﻃﻼﻋﺎت"‪ ،‬ﮔﺰازش ﮐﺎﻣﭙﻴﻮﺗﺮ ﻣﺎهﻨﺎﻣﻪ اﻥﺠﻤﻦ اﻥﻔﻮرﻣﺎﺗﻴﮏ اﻳﺮان‪،‬ﺷﻤﺎرﻩ‬
‫‪،١٩۵‬ﺑﻬﻤﻦ و اﺳﻔﻨﺪﻣﺎﻩ ‪.١٣٨٩‬‬
‫ﻋﻨﻮان ﮐﺘﺎب ‪ :‬ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﺧﺪﻣﺎت ﻓﻨﺎوری اﻃﻼﻋﺎت ﻣﺒﺘﻨﯽ ﺑﺮ ‪ITIL‬‬
‫ﻧﻮﯾﺴﻨﺪه ‪ :‬؟‬
‫ﻧﺎﺷﺮ ‪:‬‬
‫ﻣﻮﺳﺴﻪ آﻣﻮزﺷﯽ و ﺗﺤﻘﯿﻘﺎﺗﯽ ﺻﻨﺎﯾﻊ دﻓﺎﻋﯽ‬
‫زﻣﺎن ﻧﺸﺮ ‪ :‬ﭼﺎپ اول ‪ ،‬ﺑﻬﺎر ‪1389‬‬
‫ﺗﻌﺪاد ﺻﻔﺤﺎت ‪ 385 :‬ﺑﺮگ‬
‫ﺷﻤﺎرﮔﺎن ‪ 200 :‬ﻧﺴﺨﻪ‬
‫ﺷﺎﺑﮏ ‪ :‬ﻧﺪارد‬
‫ﻗﯿﻤﺖ ‪ 10000 :‬ﺗﻮﻣﺎن‬
‫ﻣﻘﺪﻣﻪ‬
‫درﭘﯿﺶ زﻣﯿﻨﻪ ﻓﺼﻞ دوم ﮐﺘﺎب آﻣﺪه اﺳﺖ ‪ :‬ﻣﺨﻔﺎ ‪ ،‬ﺗﻬﯿﻪ و ﭘﺸﺘﯿﺒﺎﻧﯽ از ﺧﺪﻣﺎت ﻓﻨﺎوری اﻃﻼﻋﺎت را ﺑﻪ ﺟﻬﺖ ﺗﻄﺒﯿﻖ ﺑﺎ‬
‫ﻧﯿﺎزﻫﺎی ﺳﺎزﻣﺎن ﺳﺮﭘﺮﺳﺘﯽ ﻣﯿﮑﻨﺪ‪" .‬ﮐﺘﺎﺑﺨﺎﻧﻪ زﯾﺮ ﺳﺎﺧﺖ ﻓﻨﺎوری اﻃﻼﻋﺎت"‪ 1‬ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر اﻧﺘﺸﺎر ﺑﻬﺘﺮﯾﻦ ﺗﺠﺎرب اﺛﺒﺎت‬
‫ﺷﺪه در ﻣﺨﻔﺎ ‪ ،‬ﺑﻪ ﺻﻮرﺗﯽ ﻧﻈﺎم ﻣﻨﺪ و ﭘﯿﻮﺳﺘﻪ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﯾﺎﻓﺘﻪ اﺳﺖ‪ .‬ﻧﮕﺮش ﻓﻮق ﺑﺮ ﭘﺎﯾﻪ ﮐﯿﻔﯿﺖ ﺧﺪﻣﺎت و ﺗﻮﺳﻌﻪ ﮐﺎرآ و‬
‫ﻣﻮﺛﺮ ﻓﺮآﯾﻨﺪﻫﺎ ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﮐﺘﺎﺑﺨﺎﻧﻪ زﯾﺮ ﺳﺎﺧﺖ ﻓﻨﺎوری اﻃﻼﻋﺎت ﭼﺎرﭼﻮﺑﯽ ﻣﺘﻌﺎرف ﺑﺮای ﺗﻤﺎم ﻓﻌﺎﻟﯿﺘﻬﺎی ﺑﺨﺶ ﻓﻨﺎوری‬
‫اﻃﻼﻋﺎت ب ﻋﻨﻮان ﺗﺎﻣﯿﻦ ﮐﻨﻨﺪه ﺧﺪﻣﺎت ﺑﺮ ﭘﺎﯾﻪ زﯾﺮ ﺳﺎﺧﺖ ﻓﻨﺎوری اﻃﻼﻋﺎت ﭘﯿﺸﻨﻬﺎد ﻣﯽ ﻧﻤﺎﯾﺪ‪ .‬اﯾﻦ ﻓﻌﺎﻟﯿﺘﻬﺎ ﺑﻪ‬
‫ﻓﺮآﯾﻨﺪﻫﺎﺋﯽ ﺗﻘﺴﯿﻢ ﻣﯿﺸﻮﻧﺪ ﮐﻪ وﻗﺘﯽ ﺑﺎ ﯾﮑﺪﯾﮕﺮ ﺑﻪ ﮐﺎر ﮔﺮﻓﺘﻪ ﻣﯿﺸﻮﻧﺪ ‪ ،‬ﭼﺎرﭼﻮب ﻣﻮﺛﺮی ﺑﺮای ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﺑﻬﺘﺮ ﺧﺪﻣﺎت ﻓﺎ‬
‫اﯾﺠﺎد ﻣﯿﮑﻨﻨﺪ‪ .‬ﻫﺮ ﮐﺪام از اﯾﻦ ﻓﺮآﯾﻨﺪﻫﺎ ﯾﮏ ﯾﺎ ﭼﻨﺪ ﻣﺴﺌﻮﻟﯿﺖ ﺑﺨﺶ ﻓﺎ را ﭘﻮﺷﺶ ﻣﯿﺪﻫﻨﺪ‪ .‬ﻣﺴﺌﻮﻟﯿﺖ ﻫﺎﺋﯽ ﻣﺎﻧﻨﺪ‬
‫ﺗﻮﺳﻌﻪ ﺧﺪﻣﺎت ‪ ،‬ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ زﯾﺮ ﺳﺎﺧﺖ و ﺗﺎﻣﯿﻦ و ﭘﺸﺘﯿﺒﺎﻧﯽ ﺧﺪﻣﺎت‪ .‬اﯾﻦ ﻧﮕﺮش ﻓﺮآﯾﻨﺪی ‪ ،‬ﺗﺸﺮﯾﺢ ﺑﻬﺘﺮﯾﻦ ﺗﺠﺮﺑﯿﺎت در‬
‫زﻣﯿﻨﻪ ﻣﺨﻔﺎ را ﻣﺴﺘﻘﻞ از ﺳﺎﺧﺘﺎر ﺳﺎزﻣﺎن ‪ ،‬ﻣﻘﺪور ﻣﯽ ﺳﺎزد‪.‬‬
‫دو ﻣﻮﺿﻮع اراﺋﻪ و ﭘﺸﺘﯿﺎﻧﯽ ﺧﺪﻣﺎت ﻣﻮﻟﻔﻪ ﻫﺎی اﺻﻠﯽ اﯾﻦ ﭼﺎرﭼﻮب ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬اراﺋﻪ ﺧﺪﻣﺎت ﺷﺎﻣﻞ ﭘﻨﺞ ﺣﻮزه ﻣﺪﯾﺮﯾﺘﯽ‬
‫زﯾﺮ اﺳﺖ ‪:‬‬
‫• ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﺳﻄﺢ ﺧﺪﻣﺎت ‪.٢‬‬
‫• ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﻣﺎﻟﯽ ﺧﺪﻣﺎت ﻓﺎ‪. ٣‬‬
‫• ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﻇﺮﻓﯿﺖ ‪. 4‬‬
‫‪1‬‬
‫‪) ITIL : Information Technology Infrastructure Library‬‬
‫‪) SLM : Service Level Management‬‬
‫‪3‬‬
‫‪) FMITS : Finance Management for IT Services‬‬
‫‪4‬‬
‫‪) CM : Capacity Management‬‬
‫‪2‬‬
‫• ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﺗﺪاوم ﺧﺪﻣﺎت ﻓﺎ ‪.1‬‬
‫• ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ دﺳﺘﺮﺳﯽ ‪)2‬در دﺳﺘﺮس ﺑﻮدن ﯾﺎ ﻣﻮﺟﻮد ﺑﻮدن(‪.‬‬
‫ﻣﻮﻟﻔﻪ ﻫﺎی ﭘﺸﺘﯿﺒﺎﻧﯽ ﺧﺪﻣﺎت در اﯾﻦ ﭼﺎرﭼﻮب ﻋﺒﺎرﺗﻨﺪ از ‪:‬‬
‫• واﺣﺪ ﺧﺪﻣﺎت ‪.3‬‬
‫• ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ رﺧﺪاد ‪.4‬‬
‫• ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﻣﺸﮑﻞ ‪.5‬‬
‫• ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﭘﯿﮑﺮﺑﻨﺪی ‪.6‬‬
‫• ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﺗﻐﯿﯿﺮ ‪.7‬‬
‫• ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﻧﺸﺮ ‪.8‬‬
‫ﻣﺤﺘﻮای ﮐﺘﺎب‬
‫ﮐﺘﺎب دارای ﯾﮏ ﭘﯿﺸﮕﻔﺘﺎر ‪ ،‬ﻓﻬﺮﺳﺖ ﻣﻄﻠﺐ ‪ ،‬ﺷﮑﻠﻬﺎ و ﺟﺪوﻟﻬﺎﺳﺖ‪ .‬ﺳﯿﺰده ﻓﺼﻞ ﻣﻄﻠﺐ ‪ ،‬واژه ﻧﺎﻣﻪ ‪ ،‬ﯾﮏ ﭘﯿﻮﺳﺖ و‬
‫ﺻﻮرت ﻣﻨﺎﺑﻊ و ﻣﺮاﺟﻊ ﺑﺨﺸﻬﺎی دﯾﮕﺮ اﯾﻦ ﮐﺘﺎب ﻫﺴﺘﻨﺪ‪.‬ﭘﯿﻮﺳﺖ ﮐﺘﺎب ﺑﻪ ﻣﻌﺮﻓﯽ دﯾﮕﺮ ﻣﻨﺎﺑﻊ ذﭘﺸﺘﯿﺒﺎن و ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﺎ اﯾﻦ‬
‫اﻟﮕﻮ ‪ ،‬اﺧﺘﺼﺎص دارد‪ .‬ﻋﻨﺎوﯾﻦ ﻓﺼﻮل ﮐﺘﺎب ﺑﻪ ﺷﺮح زﯾﺮﻧﺪ‪:‬‬
‫‪ o‬ﻓﺼﻞ ‪ : 1‬ﻣﻘﺪﻣﻪ‪.‬‬
‫‪ o‬ﻓﺼﻞ ‪ : 2‬ﭼﺎرﭼﻮب ﮐﺘﺎﺑﺨﺎﻧﻪ زﯾﺮ ﺳﺎﺧﺖ ﻓﻨﺎوری اﻃﻼﻋﺎت )‪.(ITIL‬‬
‫‪ o‬ﻓﺼﻞ ‪ : 3‬ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ رﺧﺪاد‪.‬‬
‫‪ o‬ﻓﺼﻞ ‪ : 4‬ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﻣﺸﮑﻞ‪.‬‬
‫‪ o‬ﻓﺼﻞ ‪ : 5‬ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﭘﯿﮑﺮ ﺑﻨﺪی‪.‬‬
‫‪ o‬ﻓﺼﻞ ‪ : 6‬ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﺗﻐﯿﯿﺮ‪.‬‬
‫‪ o‬ﻓﺼﻞ ‪ : 7‬ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﺗﻐﯿﯿﺮ‪.‬‬
‫‪ o‬ﻓﺼﻞ ‪ : 8‬واﺣﺪ ﺧﺪﻣﺎت‪.‬‬
‫‪ o‬ﻓﺼﻞ ‪ : 9‬ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﺳﻄﺢ ﺧﺪﻣﺎت ‪.‬‬
‫‪ o‬ﻓﺼﻞ ‪ : 10‬ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﻣﺎﻟﯽ ﺧﺪﻣﺎت ﻓﻨﺎوری اﻃﻼﻋﺎت‪.‬‬
‫‪ o‬ﻓﺼﻞ ‪ : 11‬ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﻇﺮﻓﯿﺖ ‪.‬‬
‫‪1‬‬
‫‪) ITSCM : IT Service Continuity Management‬‬
‫‪) AM : Availability Management‬‬
‫‪3‬‬
‫‪) Service Desk‬‬
‫‪4‬‬
‫‪) Incident Management‬‬
‫‪5‬‬
‫‪) Problem Management‬‬
‫‪6‬‬
‫‪) Configuration Management‬‬
‫‪7‬‬
‫‪) Change Management‬‬
‫‪8‬‬
‫‪) Release Management‬‬
‫‪2‬‬
‫‪ o‬ﻓﺼﻞ ‪ : 12‬ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﺗﺪاوم ﺧﺪﻣﺎت ﻓﻨﺎوری اﻃﻼﻋﺎت‪.‬‬
‫‪ o‬ﻓﺼﻞ ‪ : 13‬ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ دﺳﺘﺮﺳﯽ‪.‬‬
‫‪ o‬ﻓﺼﻞ ‪ : 14‬ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ اﻣﻨﯿﺖ ‪.‬‬
‫‪ o‬ﻓﺼﻞ ‪ : 15‬ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ زﯾﺮ ﺳﺎﺧﺖ ﻓﻨﺎوری اﻃﻼﻋﺎت‪.‬‬
‫‪ o‬ﻓﺼﻞ ‪ : 16‬ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﻧﺮم اﻓﺰارﻫﺎی ﮐﺎرﺑﺮدی‪.‬‬
‫‪ o‬ﻓﺼﻞ ‪ : 17‬دﯾﺪﮔﺎه ﮐﺴﺐ و ﮐﺎر ) ﻧﮕﺮش از ﻣﻨﻈﺮ اراﺋﻪ ﺧﺪﻣﺎت ﺑﻪ ﮐﺴﺐ و ﮐﺎر (‪.‬‬
‫واژه ﻧﺎﻣﻪ ﮐﺘﺎب ﺑﺮ ارزش آن اﻓﺰوده اﺳﺖ اﻣﺎ ﻋﺪم ﯾﮑﺪﺳﺘﯽ ﻧﮕﺎرش ‪ ،‬ﻣﺎﻫﯿﺖ ﮐﻼژﮔﻮﻧﻪ ﻣﻄﺎﻟﺐ ‪ ،‬ﻣﻌﺮﻓﯽ ﻧﺎﮐﺎﻓﯽ ﻣﻨﺎﺑﻊ و‬
‫اﺳﺘﻔﺎده از ﯾﮏ ﻋﻨﻮان ﺑﺮای دو ﻓﺼﻞ ) ‪ 6‬و ‪ ( 7‬ﻧﺸﺎن ﻣﯿﺪﻫﺪ ﮐﻪ ﻣﻨﺎﺳﺐ اﺳﺖ ﮐﺘﺎب در ﭼﺎپ ﻫﺎی ﺑﻌﺪی از ﻧﻈﺮ زﺑﺎﻧﯽ ‪،‬‬
‫ﺷﮑﻠﯽ و ﻣﺤﺘﻮاﺋﯽ وﯾﺮاﯾﺸﯽ ﻣﺠﺪد ﺷﻮد‪.‬‬
‫*********************************‬
‫ﻋﻨﻮان ﮐﺘﺎب ‪ :‬اﻟﮕﻮی اﻫﺪاف ﮐﻨﺘﺮﻟﯽ ﻓﻨﺎوری اﻃﻼﻋﺎت ‪COBIT‬‬
‫ﻧﻮﯾﺴﻨﺪه ‪ :‬؟‬
‫ﻧﺎﺷﺮ ‪:‬‬
‫ﻣﻮﺳﺴﻪ آﻣﻮزﺷﯽ و ﺗﺤﻘﯿﻘﺎﺗﯽ ﺻﻨﺎﯾﻊ دﻓﺎﻋﯽ‬
‫زﻣﺎن ﻧﺸﺮ ‪ :‬ﭼﺎپ دوّم ‪ ،‬ﺧﺮداد ‪1389‬‬
‫ﺗﻌﺪاد ﺻﻔﺤﺎت ‪ 433 :‬ﺑﺮﮔﻪ‬
‫ﺷﻤﺎرﮔﺎن ‪ 200 :‬ﻧﺴﺨﻪ‬
‫ﺷﺎﺑﮏ ‪ :‬ﻧﺪارد‬
‫ﻗﯿﻤﺖ ‪ 10000 :‬ﺗﻮﻣﺎن‬
‫ﻣﻘﺪﻣﻪ‬
‫در ﭘﯿﺸﮕﻔﺘﺎر ﮐﺘﺎب آﻣﺪه اﺳﺖ ‪ " :‬ﺗﺤﻘﻖ اﻫﺪاف ﺳﺎزﻣﺎن و اﻫﺪاف ﮐﺴﺐ و ﮐﺎری ‪ ،‬ﺑﺎﻋﺚ ﺷﺪه اﺳﺖ ﺗﺎ ﮐﻨﺘﺮل و ﻧﻈﺎرت ‪،‬‬
‫ﺟﺰﺋﯽ از ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﻓﺎ در ﺳﺎزﻣﺎن ﮔﺮدد و روﯾﮑﺮد راﻫﺒﺮی ﻓﺎ ﺑﺼﻮرت ﺟﺪی ﻣﻮرد ﺗﻮﺟﻪ ﻗﺮار ﮔﯿﺮد‪ .‬ﻟﺬا اﯾﻦ ﻣﻮﺿﻮع ﺑﺎﻋﺚ‬
‫ﺷﺪه اﺳﺖ ﺗﺎ ﺑﻪ ﻫﻤﻪ ﻣﺒﺎﺣﺚ اﯾﻦ ﺣﻮزه از ﻧﮕﺎه ﮐﻨﺘﺮﻟﯽ ﭘﺮداﺧﺘﻪ ﺷﻮد"‪ .‬اﻟﮕﻮی "اﻫﺪاف ﮐﻨﺘﺮﻟﯽ ﻓﻨﺎوری اﻃﻼﻋﺎت"‬
‫‪1‬‬
‫ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﯾﮏ اﻟﮕﻮی ﺟﻬﺎﻧﯽ اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﺷﺪه ﺑﺎ ﺑﻬﺮه ﮔﯿﺮی از ﺑﻬﺘﺮﯾﻦ ﺗﺠﺮﺑﯿﺎت ﯾﮏ ﻣﺪل ﻓﺮآﯾﻨﺪی در ﭘﺎﺳﺦ ﺑﻪ‬
‫ﻧﯿﺎزﻣﻨﺪﯾﻬﺎی ﺳﺎزﻣﺎﻧﯽ اﺳﺖ‪ .‬در ﮐﻮﺑﯿﺖ ﺗﻤﺎﻣﯽ ﻓﺮآﯾﻨﺪﻫﺎی ﻗﺎﺑﻞ ﺷﻨﺎﺳﺎﺋﯽ در ﮐﺎرﮐﺮد ﻓﺎ ﺗﺸﺮﯾﺢ ﻣﯿﺸﻮﻧﺪ و ﻋﻼوه ﺑﺮ آن‬
‫‪) COBIT : Control OBjectives for Information Technology‬‬
‫‪1‬‬
‫ﯾﮏ ﻣﺪل ﻣﺮﺟﻊ ﻣﺸﺘﺮک ﺑﺮای ﻣﺪﯾﺮان ﻋﻤﻠﯿﺎﺗﯽ و ﻓﺎ ﻓﺮاﻫﻢ ﻣﯿﮕﺮدد‪ .‬ﮐﻮﺑﯿﺖ ﺑﺮ ﺣﻮزه ﻫﺎی ﺗﻤﺮﮐﺰ راﻫﺒﺮی ﻓﺎ ﻣﻨﻄﺒﻖ‬
‫ﺑﻮده و ﭘﻠﯽ ﺑﯿﻦ ﻣﺪﯾﺮان ﻋﻤﻠﯿﺎﺗﯽ و ارﺷﺪ در ﺣﻮزه ﻧﻈﺎرت ﺑﺮ راﻫﺒﺮی اﯾﺠﺎد ﻣﯽ ﮐﻨﺪ‪.‬‬
‫ﻣﻨﺎﻓﻊ ﭘﯿﺎده ﺳﺎزی ﮐﻮﺑﯿﺖ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﭼﺎرﭼﻮب راﻫﺒﺮی ﻓﺎ ﺑﺎ ﻣﺎﻫﯿﺖ ﺗﮑﺎﻣﻠﯽ و ﺑﻠﻮغ را در ﻋﻨﺎوﯾﻦ زﯾﺮ ﺧﻼﺻﻪ ﻣﯽ ﮐﻨﻨﺪ ‪:‬‬
‫• ﻫﻤﺴﻮﺋﯽ ﺑﻬﺘﺮ ﺑﺎ ﺗﻤﺮﮐﺰ ﺑﺮ ﮐﺴﺐ و ﮐﺎر‪.‬‬
‫• اﯾﺠﺎد دﯾﺪﮔﺎه ﻗﺎﺑﻞ درک ﺑﺮای ﻣﺪﯾﺮان از ﻓﺎ‪.‬‬
‫• ﺷﻔﺎف ﺳﺎزی وﻇﺎﯾﻒ و وﻣﺴﺌﻮﻟﯿﺘﻬﺎ ﺑﺮ اﺳﺎس ﻓﺮآﯾﻨﺪﮔﺮاﺋﯽ‪.‬‬
‫• اﯾﺠﺎد زﺑﺎن ﻣﺸﺘﺮک ﺑﺮای ﺗﻌﺎﻣﻞ ﺑﺎ ﻫﻤﮑﺎران ﺑﺮون ﺳﺎزﻣﺎﻧﯽ‪.‬‬
‫• ﺗﺤﻘﻖ ﻧﯿﺎزﻣﻨﺪﯾﻬﺎی "ﺳﻨﺪ راﻫﻨﻤﺎی ﮐﻨﺘﺮل دروﻧﯽ ﭼﺎرﭼﻮب ﯾﮑﭙﺎرﭼﻪ"‪ 1‬ﺑﺮای ﻣﺤﯿﻂ ﮐﻨﺘﺮﻟﯽ ﻓﺎ ﮐﻪ ﻣﻘﺒﻮﻟﯿﺖ‬
‫ﺟﻬﺎﻧﯽ دارد‪.‬‬
‫ﺣﻮزه ﻫﺎی ﻣﻮرد ﺑﺤﺚ ﮐﻮﺑﯿﺖ و ﮐﺎرﮐﺮدﻫﺎی ﻣﻨﺘﺴﺐ ﺑﻪ ﻫﺮ ﺣﻮزه ﺑﻪ ﺷﺮح زﯾﺮ اﺳﺖ ‪:‬‬
‫™ ﺣﻮزه ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ رﯾﺰی و ﺳﺎزﻣﺎن دﻫﯽ ‪:‬‬
‫¾ ﺗﻌﺮﯾﻒ ﻃﺮح و ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ راﻫﺒﺮدی ﻓﺎ‪.‬‬
‫¾ ﺗﻌﺮﯾﻒ ﻣﻌﻤﺎری اﻃﻼﻋﺎت‪.‬‬
‫¾ ﺗﻌﺮﯾﻒ ﺟﻬﺖ ﮔﯿﺮﯾﻬﺎی ﻓﻨﺎوراﻧﻪ‪.‬‬
‫¾ ﺗﻌﺮﯾﻒ ﻓﺮآﯾﻨﺪﻫﺎی ﻓﺎ ‪ ،‬ﺗﺸﮑﯿﻼت و رواﺑﻂ‪.‬‬
‫¾ ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﺳﺮﻣﺎﯾﻪ ﮔﺬاری ﻓﺎ‪.‬‬
‫¾ اﻃﻼع رﺳﺎﻧﯽ در ﺑﺎره ﻣﻘﺎﺻﺪ و ﺟﻬﺖ ﮔﯿﺮﯾﻬﺎی ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ‪.‬‬
‫¾ ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﻣﻨﺎﺑﻊ اﻧﺴﺎﻧﯽ ﻓﺎ‪.‬‬
‫¾ ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﮐﯿﻔﯿﺖ‪.‬‬
‫¾ ارزﯾﺎﺑﯽ و ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﻣﺨﺎﻃﺮات ﻓﺎ‪.‬‬
‫¾ ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﭘﺮوژه‪.‬‬
‫™ ﺣﻮزه دﺳﺘﯿﺎﺑﯽ و ﭘﯿﺎده ﺳﺎزی ‪:‬‬
‫¾ ﺷﻨﺎﺳﺎﺋﯽ راﻫﮑﺎرﻫﺎی ﺧﻮدﮐﺎر‪.‬‬
‫¾ دﺳﺘﯿﺎﺑﯽ و ﺑﻬﺒﻮد ﻧﺮم اﻓﺰار ﮐﺎرﺑﺮدی‪.‬‬
‫¾ دﺳﺘﯿﺎﺑﯽ و ﺗﻌﻤﯿﺮ و ﻧﮕﻬﺪاری زﯾﺮﺳﺎﺧﺖ ﻓﻨﺎوری‪.‬‬
‫¾ ﺗﻮاﻧﻤﻨﺪ ﺳﺎزی ﻋﻤﻠﯿﺎت و ﮐﺎرﺑﺮد‪.‬‬
‫¾ ﺗﻬﯿﻪ ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻓﺎ‪.‬‬
‫¾ ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﺗﻐﯿﯿﺮات‪.‬‬
‫‪) COSO : COmmittee of Sponsoring Organization‬‬
‫‪1‬‬
‫¾ ﻧﺼﺐ و ﺗﺎﯾﯿﺪ راﻫﮑﺎرﻫﺎ و ﺗﻐﯿﯿﺮات‪.‬‬
‫™ ﺣﻮزه اراﺋﻪ و ﭘﺸﺘﯿﺒﺎﻧﯽ ‪:‬‬
‫¾ ﺗﻌﺮﯾﻒ و ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﺳﻄﻮح ﺧﺪﻣﺎت‪.‬‬
‫¾ ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﺧﺪﻣﺎت ﻃﺮف ﺳﻮم )ﭘﯿﻤﺎﻧﮑﺎری(‪.‬‬
‫¾ ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﻋﻤﻠﮑﺮد و ﻇﺮﻓﯿﺖ‪.‬‬
‫¾ ﺗﻀﻤﯿﻦ ﺧﺪﻣﺎت ﻣﺴﺘﻤﺮ‪.‬‬
‫¾ ﺗﻀﻤﯿﻦ اﻣﻨﯿﺖ ﺳﯿﺴﺘﻤﻬﺎ‪.‬‬
‫¾ ﺗﺸﺨﯿﺺ و ﺗﺨﺼﯿﺺ ﻫﺰﯾﻨﻪ ﻫﺎ‪.‬‬
‫¾ آﻣﻮزش و ﺗﺮﺑﯿﺖ ﮐﺎرﺑﺮان‪.‬‬
‫¾ ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ واﺣﺪ ﺧﺪﻣﺎت و رﺧﺪاد‪.‬‬
‫¾ ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﭘﯿﮑﺮ ﺑﻨﺪی‪.‬‬
‫¾ ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﻣﺸﮑﻼت‪.‬‬
‫¾ ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ داده ﻫﺎ‪.‬‬
‫¾ ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﻣﺤﯿﻂ ﻣﺎدی‪.‬‬
‫¾ ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﻋﻤﻠﯿﺎت‪.‬‬
‫™ ﺣﻮزه ﻧﻈﺎرت و ارزﯾﺎﺑﯽ ‪:‬‬
‫¾ ﻧﻈﺎرت و ارزﯾﺎﺑﯽ ﻋﻤﻠﮑﺮد ﻓﺎ‪.‬‬
‫¾ ﻧﻈﺎرت و ارزﯾﺎﺑﯽ ﮐﻨﺘﺮل دروﻧﯽ‪.‬‬
‫¾ ﺗﻀﻤﯿﻦ ﺳﺎزﮔﺎری ﺑﺎ اﻟﺰاﻣﺎت ﺑﺮون ﺳﺎزﻣﺎﻧﯽ‪.‬‬
‫¾ ﺗﺤﻘﻖ راﻫﺒﺮی ﻓﺎ‪.‬‬
‫ﻣﺤﺘﻮای ﮐﺘﺎب‬
‫ﮐﺘﺎب دارای ﭘﯿﺸﮕﻔﺘﺎر ‪ ،‬ﭘﻨﺞ ﻓﺼﻞ ﻣﻄﻠﺐ ‪ ،‬واژه ﻧﺎﻣﻪ ‪ ،‬ﻣﺮاﺟﻊ و ﻣﻨﺎﺑﻊ و ﻣﻨﺎﺑﻌﯽ ﺑﺮای ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺑﯿﺸﺘﺮ اﺳﺖ‪ .‬ﻋﻨﺎوﯾﻦ‬
‫ﻓﺼﻮل ﮐﺘﺎب ﺑﻪ ﺷﺮح زﯾﺮ اﺳﺖ ‪:‬‬
‫‪ o‬ﻓﺼﻞ ‪ : 1‬ﭼﺎرﭼﻮب "اهﺪاف ﮐﻨﺘﺮﻟﯽ ﻓﻨﺎوری اﻃﻼﻋﺎت" )‪.(COBIT‬‬
‫‪ o‬ﻓﺼﻞ ‪ : 2‬ﺣﻮزه ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ رﯾﺰی و ﺳﺎزﻣﺎن دﻫﯽ‪.‬‬
‫‪ o‬ﻓﺼﻞ ‪ : 3‬ﺣﻮزه دﺳﺘﯿﺎﺑﯽ و ﭘﯿﺎده ﺳﺎزی‪.‬‬
‫‪ o‬ﻓﺼﻞ ‪ : 4‬ﺣﻮزه اراﺋﻪ و ﭘﺸﺘﯿﺒﺎﻧﯽ‪.‬‬
‫‪ o‬ﻓﺼﻞ ‪ : 5‬ﺣﻮزه ﻧﻈﺎرت و ارزﯾﺎﺑﯽ‪.‬‬