f'kokth fo|kihB] dksYgkiwj
i fj i = d ú
loZ lacaf/krkauk vkns'kkUo;s dGfo.;kr ;srs dh] f'kokth fo|kihBkP;k
vkWDVks-@uksOgsa-@fMlsa- 2014 ;k l=kr gks.kkÚ;k fo|kihB ijh{kk dkGkr dkWih] rRle o brj
dks.krkgh xSjizdkj ?kMw u;s ;klkBh [kkyhy lwpukaph dkVsdksji.ks vaeyctko.kh djkoh1- ijh{kslaca/khpk naMd 6¼2½ uqlkj ijh{kk Hkjkjh iFkd gs dks.kR;kgh ijh{kk dsanzkl iwoZlwpuk
u nsrk dsaOgkgh HksV nsbZy vkf.k rs ijh{kk d{k] ijh{kk dk;kZy; b- fBdk.kh izos'k d:u
ijh{kklaca/kh iz'uif=dk@mÙkjif=dkaps vfHkys[k o ijh{kkFkhZ ;kaph rikl.kh djsy2- ijh{kslaca/khpk naMd 6¼5½ uqlkj T;k egkfo|ky;ke/;s ijh{kk dsanz vkgs rsFks ijh{kk lqjGhr
?ks.;kl o ijh{kk xSjizdkj gksÅ u;s Eg.kwu vf/kd tkx:d jkg.ks ;k xks"Vhl dsanz izeq[k
Eg.kwu izkpk;Z tckcnkj vlrhy3- ;k dk;kZy;kps ifji=d dz- ijh{kd fu;qDrh@leUo;@806 fn- 24&03&2004 P;k
i=klkscr ikBfoysY;k ijh{kd] i;Zos{kd] o lapkyd ;kaps dkekckcrP;k iqfLrdk o
;klanHkkZr fo|kihBkdMwu ikBfo.;kr vkysyh ifji=d dsanzkojhy varxZr o cfg%LFk ofj"B
i;Zos{kdkaP;k fun'kZukl vk.kkohr4- T;k egkfo|ky;ke/;s ijh{kk dsanz vkgs rsFkhy ekU;rkizkIr izkpk;Z vkf.k R;kauh useysys
varxZr ofj"B i;Zos{kd gs fpQ daMDVj Eg.kwu dke ikgrhy5- egkjk"Vª fo|kihBs dk;nk 1994 varxZr dye 32¼5½¼N½ uqlkj fo|kihBkP;k ijh{kkaP;k
ckcrhr izR;sd v/;kidkus o v/;kidsrj deZpkÚ;kus vko';d rs lgk¸; o lsok iqjfo.ks
ca/kudkjd vkgs- rsaOgk egkfo|ky;krhy loZ f'k{kdkauk use.kwd vkns'k nsÅu le izek.kkr
dfu"B i;Zos{kdkps dke |kos- v'kk use.kwd vkns'kkph izr nIrjh Bso.;kr ;koh- ek= vls
dfu"B i;Zos{kdkps dke nsrkuk fo|kihBkps i= dz- ,l;q@,D>ke@,ihih@374
fn- 9@11@2014 vUo;s fnysY;k dkekP;k izk/kkU; dzekuqlkj f'k{kdkaph fo|kihBkus vU;
dkekl fu;qDrh dsyh vlsy rj R;k R;k dkekl izk/kkU; |kos- vls dke dj.;kl udkj
ns.kkÚ;k f'k{kdkaph ukaos ek- ijh{kk fu;a=d ;kauk osGhp dGokohr] tsusd:u lacaf/krkoj
f’kLrHkaxkph dk;Zokgh djrk ;sby-
ijh{kk lq: gks.;kiwohZ ijh{kkFkhZuk o dfu"B@ofj"B
dfu"B@ofj"B i;Zos{kdakuk izkpk;Zkauh
[kkyhy izek.ks lwpuk
puk |kO;kr|kO;kr-
v½ fo|kF;kZuh mÙkjif=dk iw.kZ ikukaph O;ofLFkr vkgs dk rs igkos- rlsp
mÙkjif=dse/;s QDr fuGîk 'kkbZpk okij djkok- jaxhr isfUly@jaxhr 'kkbZpk
okij d: u;sc½ fo|kF;Zkauh fyf[kr Lo:ikps@bysDVªkWfud ek/;ekrhy dks.kR;kgh izdkjps lkfgR;
ijh{kk gkWye/;s vxj Lor%toG Bsow u;sd½ mÙkjif=dsP;k eq[ki`"Bkojhy jdkU;k O;frfjDr vU; dksBsgh cSBd dzekad fygw
u;s- rlsp dks.kR;kgh [kq.kk d: u;sr o vlacaf/kr etdwj fygw u;s- ¼mnk- @,
, *, ==, -- , ewGph ekthZu js"kk vlwugh iqUgk 1&2 js"kkaps ekthZu
vk[k.ks bR;knh-½ mÙkjif=dse/;s lkadsfrd v'kk [kq.kk vkiyh vksG[k ns.kkÚ;k
[kq.kk vkgs vls letwu rks ijh{kk izekn letyk tkbZyM½ ijh{kk nkyukr eksckbZy@lsY;qyj Qksu] fMftVy Mk;jh] izksxzWescy dWyD;qysVj
fdaok ijh{kk xSjizdkjkl mi;qDr gksbZy vls dks.krsgh lk/ku ijh{kkFkhZ@dfu"B
i;Zos{kd ;kauk Lor% toG Bso.;kl vxj okij.;kl lDr eukbZ vkgs-------- 2
& 2 &
b½ mÙkjif=dsr ,[kk|k iz'ukps iw.kZ mÙkj [kksMwu (Scratch) d:u R;k iz'ukps iqUgk
uohu mÙkj fyfg.;kiwohZ izFke LdzWp dsysY;k mÙkjk[kkyh ^lnjpk etdwj
eh Lor% [kksMyk vkgs vls fygwu* dfu"B i;Zos{kdkaph lgh ?;koh- vls u dsY;kl
rks ijh{kk izekn letyk tkbZyojhy ¼v rs b½ lwpukaps mYya?ku dsY;kl f'k{kk Eg.kwu dehrdeh iw.kZ ijh{ksph
laikn.kwd jÌ dsyh tkbZy gh ckc ijh{kkaFkhZP;k fun'kZukl vk.kkoh- rlsp izR;sd ijh{kk
CykWde/;s lnjph lwpuk BGd v{kjkr fygkoh-
ofj"B o dfu
dfu"B i;Zos{kdkauh ijh{ksrhy xSjizdkjkckcr
kjkckcr ?;ko;kph n{krk
1- ijh{kk xSjizdkj izdj.kh idMysY;k ijh{kkFkhZdMwu dkxni=kaph iwrZrk d:u ?ksrkuk
?;koh-- rlsp v'kk
R;kapk tknk osG ok;k tk.kkj ukgh ;kph dVk{kkus dkGth ?;koh
fo|kF;Zkyk rkarMhus nqljh@nq
jh@nqckj mÙkjif=dk (Duplicate) |koh o R;k ijh{kkFkhZl
ewG mÙkjif=dsr lksMfoysY;k iz'uka O;frfjDrP;k vU; iz'ukaph mÙkjs nqlÚ;k
mŸkjif=dsr (Duplicate) fyfg.;kl lkaxkos- ewG o MwfIysdsV mÙkjif=dk dkWih dsl
lanHkkZe/khy brj dkxni=s b- lkscr ^^ek- ijh{kk fu;a=d] f’kokth fo|kihB] fo|kuxj]
dksYgkiwj&416004** ;k iŸ;koj ikBokO;kr- lnjP;k mŸkjif=dk o dkWih dsl
lanHkkZrhy dkxni=s ^e/;orhZ ewY;ekiu
Y;ekiu dsanzkdMs (CAP)’ ikBow u;sr2- ijh{kkFkhZP;k Lor%P;k 'kjhjkoj vFkok R;kP;k toGhy iWM] QwViÍh] gkr:eky]
dWyD;qysVj ckWDl oxSjs vFkok ckdkoj@fHkarhoj etdwj fyfgY;k izdj.kh ijh{kkFkhZl
idMys vlsy rj v'kk ijh{kkFkhZdMwu rks etdwj ,dk dksÚ;k dkxnkoj fygwu
?ks.;kiwohZ lnjpk etdwj lacaf/kr fo"k;k'kh fuxMhr vkgs ;kph [kk=h djkoh o R;k
etdwjkP;k lq:okrhl o etdwj laiY;kP;k fBdk.kh fo|kFkhZ] LDoWkM lnL;kph o
dfu"B@ofj"B i;Zos{kdkph lgh ?ksÅu R;koj ijh{kk Hkjkjh iFkdkpk f'kDdk ?ks.ks
ca/kudkjd vkgs- rlsp lacaf/kr lkfgR; o ijh{kkFkhZdMwu fygwu ?ksrysyk etdwj tIr
d:u rs dkxni=klkscr fo|kihBkdMs ikBfo.ks vko';d vkgs- dkWih lkfgR; lacaf/kr
dasnzko:u u vkY;kl] rs u"V dj.;kpk iz;Ru >kY;kps fun'kZukl vkY;kl lacaf/kr
fyihd@dfu"B@ofj"B i;Zos{kdk fo:/n f'kLrHkaxkph dkjokbZ dsyh tkbZy3-
v½ fo|kF;kZauk R;kaaP;k toGhy gkWy frdhVkojhy cSBd dzekad mRrjif=dsoj fcupwd
ekad fyfgY;kl
fyfg.;kfo"k;h
|koh- pqdhpk cSBd dzeka
fyfgY;kl ::- 500@&
fyfg.;kfo"k;h lwpuk |kohbrdk naM gksrks gh ckc fo|kF;kZP;k fun'kZukl vk.kkohvk.kkoh
c½
mÙkjif=dsP;k eq[ki`"Bkojhy laiw.kZ ekfgrh] cSBd dzekad] o fo"k; lakdsrkaad]
ijh{kk dsanz bR;knh½ ijh{kkFkhZus vpwd Hkjyh vkgs dk ;kph [kk=h d:up dfu"B
i;Zos{kdkus R;k mÙkjif=dsoj lgh djkoh- vksG[ki=koj fo|kF;kZph ijh{kk
lanHkkZrhy loZ ekfgrh vlwu R;kpk cSBd dzekadgh fnysyk vlrks- fo|kF;kZus
mÙkjif=dsoj fyfgysyk cSBd dzekad] R;kP;k vksG[ki=kojhy cSBd dzekad o
fo|kFkhZ T;k cSBd O;oLFksoj clwu ijh{kk nsr vkgs gs loZ cjkscj vkgs gs ikg.;kph
tckcnkjh dfu"B i;Zos{kdkph vlwu R;kuqlkj R;kauh fo|kF;kZph gtsjh fjiksVZ
(Junior Supervisor Report) r;kj djko;kpk vkgs- R;k fjiksVZlg cSBd
O;oLFksizek.ks mÙkjif=dk tek d:u R;k ¼foHkkx vlY;kl foHkkxfugk;] Lora= xës
d:u½ ofj”B i;Zos{kd ;kapsdMs ijh{kspk osG lairkp lRoj tek djko;kP;k vkgsrtek dj.;kiwohZ T;k R;k foHkkxkP;kp mÙkjif=dk vkgsr dk ;kph [kk=h d:u
?;koh--------- 3
&
d½
3
&
ijh{kk laiysuarj mÙkjif=dk ofj"B i;Zos{kdkauh] dfu"B i;Zos{kdkdMwu fLodk:u
R;k e/;orhZ ewY;ekiu dsanzkoj ikBoko;kP;k vkgsr- R;k ikBforkuk mÙkjif=dkaph]
iz’uif=dk dksMfugk; ikfdVs r;kj djkohr o R;koj fo"k;kps ukao o iz’uif=dk
dksM lqLi"V uewn djkok- rlsp T;k fo"k;kuk foHkkx vlrhy R;k mÙkjif=dkaps
foHkkxfugk; xðs r;kj d:u foHkkx&1 fdaok foHkkx&2 vls lqLi"V iz’uif=dk dksM
fo"k;kP;k ukaoklg uewn djkos- ofj"B o dfu"B i;Zos{kdkps dke dj.kkÚ;k
f’k{kd@lsod ;kapsdMwu v’kk izdkjph pwd cstckcnkji.ks@pwdheqGs dsyh vkgs gs
fl/n >kys rj lacaf/kr f’k{kd@lsod ;kauk naM vkdkjyk tkbZy-
M½ ijh{ksrhy xSjizdkj izdj.kh fofgr
fofgr ueqU;krhy dkxni=s fo|kihBkdMs dsl lkscr u
ikBfoY;kl@viwjh
jh ekfgrh ikBfoY;kps fun’kZukl vkY;kl ofj"B i;Zos{kd naMkRed
dkjokbZ
dkjokbZl ik= jkghyjkghy- fofgr ueqU;krhy QkWeZ dsanzkojhy ijh{ksps dke dj.kkÚ;k
dj.kkÚ;k
lsodkus ofj"B i;Zos{kdkauk osGsoj miyC/k d:u ns.ks vifjgk;Z vkgs4- ijh{ksrhy xSjizdj.kh ijh{kkFkhZl idMys vlsy v’kkosGh xSjizdkjkps lkfgR; dksBs feGkys
;kpk Li"V mYys[k dfu"B i;Zos{kdkaP;k vgokykr vlkok- ¼mnk-& f[k’kkr@ikfdVkr@
toG vlysY;k ilZe/;s@gkr:ekyke/;s@mÙkjif=dse/;s@’kjhjkP;k vo;okaoj@
diMîkaoj b-½ vlk Li"V mYys[k ulysY;k izdj.kh fuekZ.k gks.kkÚ;k vMp.khl lacaf/kr
dfu"B i;Zos{kd tckcnkj jkghy5- ijh{kk xSjizdkj izdj.kkarhy izR;sd ijh{kkFkhZph dsl Lora=i.ks iq<hy izek.ks VWxus@nksÚ;kus
O;oLFkhr
O;oLFkhr cka/kkohkkoh- izFke v½ ijh{kkFkhZaps tIr dsysys dkWihax lkfgR; o R;k [kkyh vuqdzes]
c½ ijh{kkFkhZps fuosnu] d½ dfu"B@ofj"B i;Zos{kdkpk vgoky] M½ gehi= ;k izek.ks
r;kj dsysys lap Suspected Unfair Means Case fdaok Copy Case vlk ’ksjk
ikfdVkoj fygwu xksiuh;
iuh; f’kDdk meVow
ek-- ijh{kk fu;a=d] f’kokth
meVowu rs ikdhV ^^^^ek
ek
fo|kihB] fo|kuxj] dksYgkiwj&416004**
Rofjr ikBokos&416004** ;kapsdMs Rofjr
67-
8-
xSjizdkj izdj.kkrhy ijh{kkFkhZus R;kps ys[kh Eg.k.ks o gehi= ns.;kl udkj fnY;kl r’kh
ofj"B i;Zos{kd o fpQ daMDVj ;kauh vkiY;k lghfu’kh R;kph ys[kh uksan fo|kF;ZkP;k
fuosnu ¼uequk½ vtkZoj djkohewG ijh{kkFkhZ ,soth rksr;k (Dummy) fo|kFkhZ R;kP;k ukaokoj clY;kps vk<GY;kl ewG
ijh{kkFkhZ o rksr;k fo|kFkhZ ;k nks?kkaP;k fo:/n rkarMhus R;kp fno’kh uftdP;k iksfyl
LVs’kue/;s fQ;kZn (FIR) nk[ky djkoh
djkohkoh- rksr;k fo|kF;kZl ijh{kk gkWye/kwu ckgsj u
lksMrk R;kl iksfylkaP;k Lok/khu djkos- lnj fo|kF;kZph loZ lacaf/kr ewG dkxni=s
iksfyl fQ;kZnh cjkscj tksMwu R;kP;k Nk;kafdr izrh fo|kihBkdMs iq<hy dk;ZokghlkBh
ikBokO;krikBokO;kr- ;kf’kok; fo|kF;Zkus@vU; O;Drhus ijh{kk
ijh{kk dsanzkoj ng’kr fuekZ.k dsY;kl]
izkpk;Z@ofj"B@dfu"B i;Zos{kdk’kh vlH; o m/nV orZu dsY;kl] mÙkjif=dk iGowu
us.kkÚ;k @ pksj.kkÚ;k @ cukoV mÙkjif=dspk okij dj.kkÚ;k ijh{kkFkhZ @ vU; O;fDr
fo:/n iksfyl fQ;kZn vo’; nk[ky djkohdjkoh
ijh{kk dkGkr ijh{kk gkWye/;s dkWih lkfgR; vxj dkxnkps rqdMs jkgk.kkj ukghr
v’kkizdkjs [kksY;k o csaphl LoPN Bsokosr- ijh{kkFkhZuk cl.;klkBh vlysY;k ckdkoj]
gkWye/;s fHkarhoj dks.kR;kgh izdkjps fy[kk.k@etdwj vlsy rj rs ijh{ksiwohZ iqlwu
LoPN djkos- rlsp oxkZrhy CyWd cksMZojgh vk{ksikgZ etdwj vl.kkj ukgh ;kph
n{krk ?;koh- v’kk xks"Vhl lacaf/kr izkpk;Z tckcnkj jkgrhy- ijh{ksl izfo"B gksrkuk
ijh{kkFkhZl R;kP;k cSBd dzekadkP;k csapoj etdwj fyfgysyk vk<Gwu vkY;kl vFkok
csaptoG dkWihln`’; lkfgR; vk<Gwu vkY;kl rkRdkG R;kckcrph ekfgrh CykWd
lqijok;>j ;kapsdMs dj.;kckcr ijh{kkFkhZl lwpuk ns.;kr ;koh----- 4
&
4
&
9- tj tIr dsysY;k lkfgR;kph iksfyl [kkR;kus fQ;kZnhlkBh ekx.kh dsyh vlsy] rj
R;kph Nk;kafdr izr |koh- ek= rksr;k fo|kF;ZkaP;k ckcrhr ewG mÙkjif=dk]
fo|kF;Zkps o dfu"B i;Zos{kdkps fuosnu b- iksfyl [kkR;kl |kos] vkf.k R;kaP;k
Nk;kafdr izrh fo|kihBkdMs ikBokO;kr1010- vkWDVkscj@uksOgsacj 2012 iklwu ch-,-] ch-dkWe] ch-,Llh- loZ ‘kk[kk] ch-ch-,-] ch-lh-,-] chlh-,l-] ch-,-ch-,M-] ch-Msl-] ch-,Q-Vh-,e-] ch-Mh-,e-lh-] ch-vk;-Mh- ch-,l-MCY;w- ;ak
inoh vH;kldzekaP;k izFke o”kkZP;k nksUgh l=kaP;k ijh{kkaps egkfo|ky;s o fo|kihB
ikrGhoj la;qDri.ks vk;kstu dj.;kr ;sr vkgsr- ;krhy fo|kF;ZkaPkh dkWih izdj.ks
mijksDRk 1 rs 9 lwpukaizek.ks dk;Zokgh d:u rh izdj.ks iq<hy dk;ZokghlkBh
fo|kihBkdMs ikBokohr- lnj izdj.kkaps fu.kZ; gksbZi;aZr ;krhy lacaf/kr fo|kF;kZaps
fudky jk[kwu Bsokosr11- izR;sd ijh{kk dsanzkojhy varxZr o cfg%LFk i;Zos{kdakuh R;kaP;k dkyko/khrhy ijh{kk
lanHkkZpk vgoky Lora=i.ks ek-ijh{kk fu;a=d ;kauk ikBfo.ks vko’;d vkgsojhy loZ lwpukaps dkVsdksji.ks ikyu djkos- rlsp dkgh fo|kF;Zkae/;s vlysyh
dkWih dj.;kph izo`Ùkh u"V dj.;kalkBh o fo|kihBkP;k ijh{kkackcrph fo’oklkgZrk
ok<fo.;klkBh] ijh{kk lqjGhr ikj ikM.;kP;k dkeh vki.k loZ rÚgsps lgdk;Z djkos] gh
fouarhrlsp loZ layXuhr egkfo|ky;kauk lwpuk dj.;kr ;srs dh] dkWih@xSjizdkjkaeqGs
T;k fo|kF;ZkaP;k ijh{kspk fudky jk[kwu Bsoyk vkgs] R;k fo|kF;ZkaP;k izdj.kkpk fu.kZ;
gks.;kl iq<hy dkgh dkyko/kh ykxrks- v’kk fo|kF;Zkauk iq<hy l=kr rkRiqjrk izos’k
(Provisional Admission) ns . ;kr ;kok vkf.k R;kap s iq< hy ijh{ks ps QkWeZ gh eqn rhr Hk:u ?;kosr ek= ^^ijh{kk izekn lferhpk fudky ek÷
ek֔koj ca/kudkjd jkghy** vls gehi= R;kP;kdMwu
Hk:u ?;kos o R;kph izr lacaf/kr ijh{kk foHkkxkl ikBokohlgh@&
lgk¸;d dqylfpo
tk- dz- % f’kokth fo-@ijh{kk izekn@124
fnukad % 18@ 10@2014
izfr]
1½ ek- izkpk;Z@lapkyd] loZ layXu egkfo|ky;s] f’kokth fo|kihB2½ vf/kfoHkkx izeq[k] loZ vf/kfoHkkx] f’kokth fo|kihB] dksYgkiwj3½ ek- izkpk;Z] fgjkpan usepan dkWyst vkWQ dkWelZ] lksykiwj
¼vkWu ,D>ke½
;kauk &
d`i;k lnjps ifji=d vkiY;k egkfo|ky;krhy ijh{ksps dke igk.kkjs f’k{kd o f’k{kdsrj
lsod] varxZr ofj”B i;Zos{kd] cfgLFk ofj”B i;Zos{kd]
kd] loZ
loZ dfu”B i;Zos{kd ;kaP;k vko’;
fun’kZukl vk.kkos- rlsp fo|kF;ZkaP;klkBh lnj ifji=dkph >sjkWDl dk<wu uksVhl cksMZkoj
izfl/n djkoh] gh fouarh-hizr % ekfgrhlkBh
1½ leUo;d@lnL;] f’kokth fo|kihB ijh{kk Hkjkjh iFkd
2½ ek- ijh{kk fu;a=d] lksykiwj fo|kihB
3½ midqylfpo] izh@vkWu@iks”V ,D>ke] f’kokth fo|kihB4½ loZ lacaf/kr loZ vkWu ijh{kk foHkkx] f’kokth fo|kihB5½ ijh{kd fu;qDrh foHkkx] f’kokth fo|kihB-
© Copyright 2025 Paperzz