‫ﯾﮏ زﯾﺴﺖ ﭼﺮخ ﺗﺮﮐﯿﺒﯽ و ﺗﺠﻤﯿﻌﯽ وﻃﺮح درﺳﯽ داﻧﺸﮕﺎﻫﯽ‬
‫ﺑﺮای‬
‫"ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﭘﺮوژه ﻫﺎی ﻓﻨّﺎوری اﻃﻼﻋﺎت"‬
‫ﺳﯿﺪ اﺑﺮاﻫﯿﻢ اﺑﻄﺤﯽ‬
‫ﻋﻀﻮ ﻫﯿﺎت ﻋﻠﻤﯽ داﻧﺸﮑﺪه ﻣﻬﻨﺪﺳﯽ ﮐﺎﻣﭙﯿﻮﺗﺮ‪ ،‬داﻧﺸﮕﺎه ﺻﻨﻌﺘﯽ ﺷﺮﯾﻒ‬
‫‪[email protected]‬‬
‫واژه ﻫﺎی ﮐﻠﯿﺪی‬
‫ﻓﻨﺎوری اﻃﻼﻋﺎت‪ ،‬ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﻓﻨﺎوری اﻃﻼﻋﺎت‪ ،‬ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﭘﺮوژهﻫﺎی ﻓﻨﺎوری اﻃﻼﻋﺎت‪ ،‬ﻣـﺪﯾﺮﯾﺖ ﭘـﺮوژهﻫـﺎی ﭼﻨﺪرﮔـﻪ‪ ،‬زﯾـﺴﺖ ﭼـﺮخ ﭘـﺮوژه و‬
‫ﻣﺤﺼﻮل‪.‬‬
‫ﭼﮑﯿﺪه‬
‫رﺷﺘﻪ داﻧﺸﮕﺎﻫﯽ ﻧﻮﭘﺎی ﻓﻨﺎوری اﻃﻼﻋﺎت ﺑﺎ ﻣﺎﻫﯿﺖ ﺑﯿﻦ رﺷﺘﻪای در ﻓﺼﻞ ﻣﺸﺘﺮک ﻣﻬﻨﺪﺳـﯽ راﯾﺎﻧـﻪ و ﺧﻮدﮐـﺎری و ﻧﻈﺮﯾـﻪﻫـﺎی اﻃﻼﻋـﺎت و‬
‫ﺳﺎﻣﺎﻧﻪ و ﻓﻨﺎوری ارﺗﺒﺎﻃﺎت‪ ،‬ﻧﯿﺎز ﺑﻪ دروﺳﯽ ﺑﺎ ﻣﺎﻫﯿﺖ ﮐﺎرﺑﺮدی دارد ﮐﻪ در ﻋﯿﻦ ﺣﺎل ﻫﻮﯾﺖ ﻓﻨﺎوراﻧﻪ و اﻃﻼﻋﺎﺗﯽ داﺷﺘﻪ و ﺗﻨﻈـﯿﻢ ﮐﻨﻨـﺪه وﺟـﻮه‬
‫ﻧﻈﺮی‪ ،‬ﻣﻬﻨﺪﺳﯽ‪ ،‬ﮐﺎرﺑﺮدی و ﻋﻠﻤﯽ آن ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ .‬در زﻧﺠﯿﺮه درﺳﯽ ﺳﻮاد ﻓﻨﺎوری اﻃﻼﻋﺎت ﻣﺘﺸﮑﻞ از دروس ﻣﻬﻨﺪﺳﯽ ﻓﻨﺎوری اﻃﻼﻋﺎت‪ ،‬ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ‬
‫ﭘﺮوژهﻫﺎی ﻓﻨﺎوری اﻃﻼﻋﺎت و ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪرﯾﺰی راﻫﺒﺮدی ﻓﻨﺎوری اﻃﻼﻋﺎت‪ ،‬درس دوم و ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ آن ﮐﻪ ﻣﻮﺿﻮع اﯾﻦ ﻣﻘﺎﻟﻪ اﺳـﺖ ﺑـﻪ ﻓـﺼﻞ‬
‫ﻣﺸﺘﺮﮐﯽ ارزشاﻓﺰا ﺑﯿﻦ رﺷﺘﻪﻫﺎی ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ‪ ،‬ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﭘﺮوژه و ﻓﻨﺎوری اﻃﻼﻋﺎت ﻣﯽﭘﺮدازد‪ .‬ﺑﺮاﺳﺎس اﯾـﻦ ﻃـﺮح درس ﭘـﺮوژه ﻫـﺎی ﭼﻨـﺪ ﻻﯾـﻪ‬
‫ﻓﻨﺎوری اﻃﻼﻋﺎت ﺑﺎ ﻣﯿﺰان ﮐﻤﯿﻨﻪ ﭘﻨﺞ ﻻﯾﻪ ﺳﺎزﻣﺎﻧﯽ‪ ،‬اﻧﺴﺎﻧﯽ‪ ،‬ارﺗﺒﺎﻃﯽ‪ ،‬ﺳﺨﺖ اﻓﺰاری و ﻧـﺮم اﻓـﺰاری ﭘـﻨﺞ زﯾـﺴﺘﭽﺮخ ﻣﺘﻤـﺎﯾﺰ و ﻣـﺮﺗﺒﻂ ﺗﻮﻟﯿـﺪ‬
‫ﻣﺤﺼﻮل را در ﻗﺎﻟﺐ ﯾﮏ ﭘﺮوژه در ﺑﺮدارد ﮐﻪ ﻧﺤﻮه اﻧﻄﺒﺎق آﻧﻬﺎ ﺑﺮ زﯾﺴﺘﭽﺮخ ﭘﺮوژه از ﻣﻮﺿـﻮﻋﺎت اﺻـﻠﯽ و ﻧﻮآوراﻧـﻪ اﯾـﻦ ﻃـﺮح درس داﻧـﺸﮕﺎﻫﯽ اﺳـﺖ‪.‬‬
‫ﻣﻘﺪﻣﻪ‬
‫آﻣﺎر ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ‪ chaos‬در ﺳﺎل ‪ 1995‬ﮐﻪ در ﺳﺎل ‪ 2004‬ﺑﺎ ﺗﻐﯿﯿﺮات ﺟﺰﺋﯽ ﻣﻮرد ﺗﺎﺋﯿﺪ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺖ ﻧﺸﺎن ﻣﯽدﻫﺪ ]‪ :[1‬از ﺑﯿﺶ از‪ 250‬ﻣﯿﻠﯿـﺎرد دﻻر‬
‫ﻫﺰﯾﻨﻪ ﺳﺎﻟﯿﺎﻧﻪ اﻧﺠﺎم ﭘﺮوژهﻫﺎی ﻓﻨﺎوری اﻃﻼﻋﺎت در اﻣﺮﯾﮑﺎ ﺳﺎﻟﯿﺎﻧﻪ ‪ 31‬درﺻﺪ ﭘﺮوژه ﻫﺎ ﻗﺒﻼً از اﺗﻤـﺎم ﻣﻠﻐـﯽ ﻣـﯽﺷـﻮﻧﺪ و ﺗﻨﻬـﺎ ‪ 53‬درﺻـﺪ ﺑـﺎ‬
‫اﻓﺰاﯾﺶ ﻫﺰﯾﻨﻪ و زﻣﺎن و ﺑﺪون ﺗﺤﻘﻖ ﺑﺮﺧﯽ از اﻫﺪاف ﭘﯿﺶﺑﯿﻨﯽ و ﺗﻌﺮﯾﻒ ﺷﺪه ﺑﻪ ﭘﺎﯾﺎن ﻣﯽرﺳﻨﺪ‪ .‬اﯾﻦ اﻣﺮ ﺿﺮورت ﺑﻬﺒﻮد روﺷﻬﺎی ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ اﯾﻦ‬
‫ﭘﺮوژه ﻫﺎ‪ ،‬ﺗﺸﺮﯾﺢ ﻣﺸﺨﺼﺎت ﺧﺎص اﯾﻦ ﭘﺮوژه ﻫﺎ و درج ﻣﺴﺘﻘﻞ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎی آﻣﻮزﺷﯽ آﻧﻬﺎ را در رﺷﺘﻪ ﻫﺎی ﻓﻨﺎوری اﻃﻼﻋﺎت ﯾﺎدآوری ﻣﯽ ﮐﻨﺪ‪.‬‬
‫از ﺳﻮﺋﯽ دﯾﮕﺮ رﺷﺘﻪ داﻧﺸﮕﺎﻫﯽ ﻓﻨﺎوری اﻃﻼﻋﺎت ﮐﻪ ﻃﯽ ﻋﻤﺮ ﭘﻨﺞ ﺳﺎﻟﻪ ﺧﻮد در ﮐﺸﻮر در ﺳﻄﺢ ﮐﺎرﺷﻨﺎﺳـﯽ و ﮐﺎرﺷﻨﺎﺳـﯽ ارﺷـﺪ در ﺳـﻄﺤﯽ‬
‫ﻧﺴﺒﺘﺎً ﮔﺴﺘﺮده آﻣﻮزش داده ﻣﯽﺷﻮد ]‪ [2‬و در ﭘﯽ ﮔـﺴﺘﺮش روزاﻓـﺰون ﺧـﻮد در ﻃـﯽ ﻫﻤـﯿﻦ ﻣـﺪت در ﺟﻬـﺎن ﮐـﻪ در ﺣـﺪ دوره دﮐﺘـﺮی ﻫـﻢ‬
‫ﻓﺎرغ اﻟﺘﺤﺼﯿﻼن ﺧﻮد را ﺑﻪ ﺑﺎزار ﮐﺎر ﻋﺮﺿﻪ ﮐﺮده اﺳﺖ ]‪ [3‬ﻧﯿﺎزﻣﻨﺪ دروﺳﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﻪ ﻏﻨﺎی آن ﮐﻤﮏ ﻧﻤﺎﯾﺪ‪ .‬از ﭘﯿﻮﻧـﺪ ﻓﻨـﺎوری اﻃﻼﻋـﺎت ﺑـﺎ‬
‫ﺣﻮزه ﻫﺎی ﺷﺎﻟﻮده ای ارزش اﻓﺰا )ﻣﺤﺎﺳﺒﺎت ﮐﺎرﺑﺮدی‪ ،‬ارﺗﺒﺎﻃﺎت از دور‪ ،‬ﺳﺎﻣﺎﻧﻪ ﻫـﺎی اﻃﻼﻋـﺎﺗﯽ و ﻓﻨـﺎوری اﯾﻨﺘﺮﻧـﺖ( و ﺗـﺪﻓﯿﻖ ﭘﯿﻮﻧـﺪ آن ﺑـﺎ‬
‫ﺣﻮزه ﻫﺎی ﻏﯿﺮﺷﺎﻟﻮده ای اﻣﺎ ﻣﺮﺗﺒﻂ )ﻧﻈﯿﺮ ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ‪ ،‬ﺻﻨﺎﯾﻊ‪ ،‬ﺑﺎزرﮔﺎﻧﯽ( ﮐﻪ اﻏﺮاق در ﻫﻤﮕﺮاﺋﯽ ﺑﺎ ﮔﺮوه دوم ﺗﻘﻠﯿﻞ ﮔﺮاﯾﺎﻧﻪ اﺳﺖ ) و در ﻋﯿﻦ ﺣﺎل‬
‫ﺑﯽ ﺗﻮﺟﻬﯽ ﺑﻪ ﮐﺎرﺑﺮدﻫﺎی آﻧﻬﺎ در اﯾﻦ رﺷﺘﻪ‪ ،‬ﻓﺮﺻﺖ ﮐﺎه ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد( ‪ ،‬ﭼﺎرﭼﻮﺑﯽ ﺑﺮای دروس اﯾﻦ رﺷﺘﻪ ﻓـﺮاﻫﻢ ﻣـﯽ ﮐﻨـﺪ ﮐـﻪ ﺿـﻤﻦ اﻋـﻼم‬
‫اﺳﺘﻘﻼل ﻧﺴﺒﯽ از ﺣﻮزه ﻫﺎی ﺷﺎﻟﻮده ای‪ ،‬ﺷﺮاﯾﻂ ارﺗﻘﺎء ﯾﮏ رﺷﺘﻪ ﻣﺴﺘﻘﻞ ﻃﯽ زﻣﺎن را ﻫﻢ ﺑﺮای آن ﻓﺮاﻫﻢ ﺳﺎزد‪.‬‬
‫ﺿﺮورت درس‬
‫ﮐﺎرﺷﻨﺎﺳﺎن ﻓﻨﺎوری اﻃﻼﻋﺎت در ﺳﻄﻮح ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ و اﺟﺮا ﺑﺎ اﻧﻮاع ﭘﺮوژه ﻫﺎﺋﯽ ﺳﺮوﮐﺎر دارﻧﺪ ﮐﻪ ﻣﺎﻫﯿﺖ ﺗﻠﻔﯿﻘﯽ ﻧﺮم اﻓﺰاری‪ ،‬ارﺗﺒﺎﻃﯽ و اﻃﻼﻋـﺎﺗﯽ‬
‫دارد و ﮔﺮوه ﯾﺎ ﮔﺮوه ﻫﺎی ﻣﺘﻌﺪدی دﺳﺖ اﻧﺪرﮐﺎر ﺗﻌﺮﯾﻒ‪ ،‬ﺗﻮﻟﯿﺪ‪ ،‬ﺗﺤﻮﯾـﻞ و ﯾـﺎ اﺟـﺮای آﻧﻬـﺎ ﻫـﺴﺘﻨﺪ ]‪ .[4‬ﻣـﺪﯾﺮﯾﺖ اﯾـﻦ ﭘـﺮوژه ﻫـﺎ در ﺗﺤﻠﯿـﻞ‬
‫ﻫﻤﺰﻣﺎﻧﯽﻫﺎی ﺷﺎﻟﻮده ﻫﺎی ﮐﻤﯿﻨﻪ ﯾﮑﭙﺎرﭼﻪ ﺷﻮﻧﺪه )ﯾﻌﻨﯽ ﺷـﺎﻟﻮده ﻫـﺎی ﺳـﺎزﻣﺎﻧﯽ‪ ،‬اﻧـﺴﺎﻧﯽ‪ ،‬ارﺗﺒـﺎﻃﯽ‪ ،‬ﺳـﺨﺖ اﻓـﺰاری و ﻧـﺮم اﻓـﺰاری( واﺟـﺪ‬
‫دﺷﻮارﯾﻬﺎﺋﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ اﯾﻦ دﺷﻮارﯾﻬﺎ ﺑﺎ ﺗﻠﻔﯿﻖ اﻟﮕﻮﻫﺎی ﺑﺮون ﺳﭙﺎری دو ﭼﻨﺪان ﻣﯽ ﺷﻮد‪ .‬ﺗﻮﺟﯿﻪ ﮔﺮ ﺿﺮورت اﯾﻦ درس ﻧﯿـﺎز ﺑـﻪ ارﺗﻘـﺎء ﻣﻔـﺎﻫﯿﻢ‬
‫ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﭘﺮوژه‪ ،‬ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﭘﺮوژه ﻫﺎی ﻧﺮم اﻓﺰاری ﺑﻪ اﻟﮕﻮﻫﺎی ﻧﻮﯾﻦ و ﺗﻠﻔﯿﻘﯽ ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﭘﺮوژه ﻫﺎی ﻓﻨﺎوری اﻃﻼﻋﺎت اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﺟﺎﯾﮕﺎه درس‬
‫ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﭘﺮوژه ﻓﻨﯽ ﺑﺴﯿﺎر ﮐﻬﻦ اﺳﺖ ﮐﻪ ﻋﻤﺮ ﻓﻨﺎوراﻧﻪ آن ﺑﯿﺶ از ﻧﯿﻢ ﻗﺮن اﺳﺖ‪ .‬در رﺷﺘﻪ ﻣﻬﻨﺪﺳـﯽ راﯾﺎﻧـﻪ‪ ،‬در ﻗﺎﻟـﺐ ﻣـﺪﯾﺮﯾﺖ ﭘـﺮوژه ﻫـﺎی‬
‫ﻧﺮماﻓﺰاری ﻋﻤﺮی ﺑﻪ اﻧﺪازه ﺧﻮد اﯾﻦ رﺷﺘﻪ دارد وﻟﯽ در ﻋﻤﻮم ﻃﺮح درس ﻫﺎ‪ ،‬ﺣﺘﯽ آﻧﭽﻪ ﮐـﻪ ‪ IEEE\ACM‬در ﺳـﺎل ‪ 2001‬و ‪ 2005‬ﺗـﺪوﯾﻦ‬
‫ﮐﺮدهاﻧﺪ ﻧﺎم ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﭘﺮوژه در ﻣﻬﻨﺪﺳﯽ راﯾﺎﻧﻪ را دارد ]‪ [5‬و ]‪ .[6‬اﯾﻦ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ درﺳﯽ ﺷﺎﻣﻞ وﺟﻮﻫﯽ ﺟﺰﺋـﯽ از ارﺗﻘـﺎء ﻓﻨـﻮن ﻣـﺪﯾﺮﯾﺖ ﭘـﺮوژه ﺑـﻪ‬
‫ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﭘﺮوژه ﺳﺎﻣﺎﻧﻪ ﻫﺎی راﯾﺎﻧﻪ ای اﺳﺖ‪ .‬ﺑﺮاﺳﺎس ﯾﮏ اﻟﮕﻮی اﻣﮑﺎن ﺳﻨﺠﯽ ﺷﺪه ﺑﺮای ﺗﻮﻟﯿﺪ ﻃﺮ ح درﺳﻬﺎی دوره ﻫﺎی داﻧﺸﮕﺎﻫﯽ ﻓﻨـﺎوری‬
‫اﻃﻼﻋﺎت ]‪ ،[7‬درس ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﭘﺮوژه ﻓﻨﺎوری اﻃﻼﻋﺎت در زﻧﺠﯿﺮه دروس ﺳﻮاد ﻓﻨﺎوری اﻃﻼﻋﺎت از ﺟﻨﺒـﻪ دروس ﭘـﯿﺶ ﻧﯿـﺎز و ﭘـﺲ ﻧﯿـﺎز ﺑـﯿﻦ‬
‫دروس ﻣﻬﻨﺪﺳﯽ ﻓﻨﺎوری اﻃﻼﻋﺎت و ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ و ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ رﯾﺰی راﻫﺒﺮدی ﻓﻨﺎوری اﻃﻼﻋﺎت ﯾﻌﻨﯽ دو درس ﮐﻠﯿﺪی و ﻣﻬﻢ اﯾﻦ رﺷﺘﻪ ﻗﺮار دارد]‪.[8‬‬
‫وﺿﻌﯿﺖ ﻓﻌﻠﯽ ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﭘﺮوژه ﻫﺎی ﻓﻨﺎوری اﻃﻼﻋﺎت‬
‫ﻫﻤﺎن ﮔﻮﻧﻪ ﮐﻪ ﺑﻪ ادﻟﻪ ﮔﻮﻧﺎﮔﻮن در ﻋﻤﻞ آﻣﻮزﺷﻬﺎی اﺳﺘﻔﺎده از ﻓﻨﺎوری ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﭘﺮوژه ﻋﻤﻮﻣﺎً ﺑﻪ ﻓﻨﻮن ﮐﻨﺘﺮل ﯾﺎ ﭘﺎﯾﺶ ﭘﺮوژه ﻫﺎ ﺗﻘﻠﯿﻞ ﻣﯽ ﯾﺎﺑﺪ‪،‬‬
‫ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﭘﺮوژه ﻫﺎی ﻓﻨﺎوری اﻃﻼﻋﺎت در اﯾﻦ ﺳﺎﻟﻬﺎ ﺣﺘﯽ در اﻟﮕﻮﻫﺎی ﺑﯿﺸﯿﻨﻪ ﺧﻮد ﺑﻪ ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﭘﺮوژه ﻫﺎی ﻧﺮم اﻓﺰاری ﺗﻘﻠﯿﻞ داده ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﭘﮋوﻫﺶ ﻫﺎی ﻣﺤﺪود اﻧﺠﺎم ﺷﺪه در اﯾﻦ زﻣﯿﻨﻪ در اﯾﺮان ﯾﺎ ﺑﻪ ﻧﻘﺶ ﺳﺎﻣﺎﻧﻪ ﻫﺎی اﻃﻼﻋﺎﺗﯽ در ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﭘـﺮوژه ﭘﺮداﺧﺘـﻪ اﺳـﺖ ]‪ [9‬و ﯾـﺎ ﻧﻘـﺶ‬
‫ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﭘﺮوژه را در ﺣﺪ ﻓﻨﺎوری ﻣﻮرد ﻧﯿﺎز در ﺟﻬﺖ ﺗﻮﻓﯿﻖ ﭘﺮوژه ﻫﺎی ﻓﻨﺎوری اﻃﻼﻋﺎت ﺑﺮرﺳﯽ ﮐﺮده اﺳﺖ ]‪ .[10‬راﻫﺒﺮدﻫـﺎی ﻋﻤﻠـﯽ در اﯾـﻦ‬
‫زﻣﯿﻨﻪ در اﻟﮕﻮﻫﺎ و ﻓﺮآروش ﻫﺎی ﺗﮑﺮاری ﺗﻮﻟﯿﺪ ﻧﺮم اﻓﺰار ﻧﻈﯿﺮ ‪ RUP‬ﺑﺎ ﻫﺪف ادﻏﺎم ﮔﺎﻣﻬﺎی زﯾﺴﺖ ﭼﺮخ ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﭘﺮوژه‪ 1‬در زﯾﺴﺖ ﭼﺮخ ﺗﻮﻟﯿﺪ‬
‫ﻣﺤﺼﻮل )ﻧﺮم اﻓﺰاری(‪ ،‬راه ﺣﻞ ﺧﻮد را ﺗﻌﻤﯿﻢ داده اﺳﺖ ﮐﻪ ﯾﮏ اﻧﺘﻘﺎد وارد ﺑﺮ آن ﭘﯿﭽﯿﺪه ﺗﺮ ﺷﺪن زﯾﺴﺖ ﭼﺮخ ﺗﻮﻟﯿﺪ ﻣﺤﺼﻮل در اﺟﺮا اﺳﺖ‪.‬‬
‫از ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﭘﺮوژه ﺗﺎ ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﭘﺮوژه ﻓﻨﺎوری اﻃﻼﻋﺎت‬
‫ﻋﺪم رﻋﺎﯾﺖ ﻣﻼﺣﻈﺎت ﻣﻀﻤﻮﻧﯽ در ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﭘﺮوژه ﺑﺮاﺳﺎس ﺗﺠﺎرب ﻣﻮﺟﻮد از ﻣﻬﻤﺘﺮﯾﻦ ادﻟﻪ ﻋﺪم ﺗﻮﻓﯿﻖ ﯾﺎ ﺑﮑﺎرﮔﯿﺮی ﮔﺴﺘﺮده ﻓﻨـﻮن ﻣـﺪﯾﺮﯾﺖ‬
‫ﭘﺮوژه در ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﭘﺮوژه ﻫﺎی ﻓﻨﺎوری اﻃﻼﻋﺎت اﺳﺖ‪.‬‬
‫دو وﯾﮋﮔﯽ اﺻﻠﯽ ﭘﺮوژه ﻫﺎی ﻓﻨﺎوری اﻃﻼﻋﺎت ﻣﺎﻫﯿﺖ ﺗﺮﮐﯿﺒﯽ آﻧﻬﺎ و ﻣﺎﻫﯿﺖ ﻣﺤﺼﻮﻻت ﻣﺘﻔﺎوت ﺣﺎﺻﻠﻪ از اﺟﺮای آﻧﻬﺎﺳﺖ‪ .‬ﭘﺮوژهﻫﺎی ﻣﺘﻮﺳـﻂ‬
‫و ﺑﺰرگ ﻓﻨﺎوری اﻃﻼﻋﺎت ﮐﻪ ﺑﮑﺎرﮔﯿﺮی ﺷﯿﻮه ﻫﺎی ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﭘﺮوژه در آﻧﻬﺎ واﺟﺪ ﺻﺮﻓﻪ ﻫﺎی اﻗﺘﺼﺎدی اﺳﺖ ﻋﻤﻮﻣﺎً ﻣﺎﻫﯿﺘﯽ ﻻﯾﻪ ای و ﻣﺘﺸﮑﻞ‬
‫از ﻻﯾﻪ ﻫﺎی ارزش اﻓﺰا ﯾﺎ ﭘﯿﺶ ﻧﯿﺎز دارﻧﺪ‪ .‬ﻣﯿﺰان ﮐﻤﯿﻨﻪ ﭘﻨﺞ ﻻﯾﻪ ﺳﺎزﻣﺎﻧﯽ‪ ،‬اﻧﺴﺎﻧﯽ‪ ،‬ارﺗﺒﺎﻃﯽ‪ ،‬ﺳﺨﺖ اﻓﺰاری و ﻧﺮم اﻓﺰاری در اﯾﻦ ﻣﯿﺎن ﻧﺎﺷﯽ از‬
‫ﯾﮏ ﻧﮕﺮه راﯾﺞ ﮐﺎرﺷﻨﺎﺳﯽ اﺳﺖ‪ .‬ﺑﺮ اﯾﻦ اﺳﺎس ﭘﺮوژه ﻫﺎی آﻣﺎده ﺳﺎزی ﺳﺎزﻣﺎﻧﯽ و اﻧﺴﺎﻧﯽ‪ ،‬زﻣﯿﻨﻪ را ﺑﺮای اﺟﺮای ﺳﺎﻣﺎﻧﻪ ﻫﺎی ﻧﺮم اﻓﺰاری ﺗﻮﻟﯿـﺪ‬
‫ﺷﺪه ﺟﻬﺖ اﺟﺮا ﺑﺮ روی ﺳﺨﺖ اﻓﺰارﻫﺎی ﺳﺎزﻣﺎﻧﯽ) ﻣﻨﻄﺒﻖ ﺑﺮ ﺷﺎﻟﻮده ارﺗﺒﺎﻃﯽ( را ﻓﺮاﻫﻢ ﻣﯽ ﺳﺎزﻧﺪ‪ .‬اﯾﻦ ﭘﻨﺞ ﻻﯾﻪ ﮐﻪ در اﺟـﺮا ﺗﺒـﺪﯾﻞ ﺑـﻪ ﭘـﻨﺞ‬
‫ﭘﺮوژه ﺟﺰﺋﯽ ﺑﺎ اﻫﺪاف ﻫﻤﺴﻮ اﻣﺎ ﻣﺘﻔﺎوت ﻣﯽ ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬ﭘﺲ از اﻣﮑﺎن ﺳﻨﺠﯽ اﻗﺘﺼﺎدی‪ ،‬ﻓﻨﯽ و اﺟﺮاﺋﯽ ﭼﻨﺎﻧﭽﻪ در زﻣﺎن ﺑﻨﺪی‪ ،‬زﻣﺎن ﺷﺮوع و ﺧـﺘﻢ‬
‫اﯾﻦ ﭘﻨﺞ ﭘﺮوژه ﺟﺰﺋﯽ و ﻫﻤﺰﻣﺎﻧﯽ ﻫﺎی ﻻزم و ﻣﻤﮑﻦ آﻧﻬﺎ رﻋﺎﯾﺖ و ﺑﻪ دﻗﺖ ﺑﺮآورد ﮔﺮدد ‪ ،‬ﺻـﺮﻓﻪ ﻫـﺎی ﻧﺎﺷـﯽ از رﻋﺎﯾـﺖ ﺣـﺪاﮐﺜﺮ ﻫﻤﺰﻣـﺎﻧﯽ‬
‫ﻣﻤﮑﻦ ﺑﺮای ﭼﺮﺧﻪ ﻫﺎی ﺗﻮﻟﯿﺪ ﻫﺮ ﻻﯾﻪ در ﻣﺠﻤﻮع ﺑﺮای ﭘﺮوژه ﻗﺎﺑﻞ ﻣﻼﺣﻈﻪ اﺳﺖ‪ .‬زﯾﺴﺘﭽﺮخ ﭘﺮوژه در اﯾﻦ ﺣﺎﻟﺖ در ﺑﺮدارﻧﺪه ﭘﻨﺞ زﯾـﺴﺘﭽﺮخ‬
‫ﻣﻮازی ﺑﺎ روﯾﻬﻢ اﻓﺘﺎدﮔﯽ ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد ﮐﻪ ﺣﺎﺻﻞ اﺟﺮای آﻧﻬﺎ آﻣﺎدﮔﯽ اﻧﺴﺎﻧﯽ ﺳﺎزﻣﺎﻧﯽ ﺑﺮای اﺟﺮای ﺳﺎﻣﺎﻧﻪ ﻫﺎی اﻃﻼﻋـﺎﺗﯽ راﯾﺎﻧـﻪ ای ﺑـﺮ‬
‫روی ﺳﺨﺖ اﻓﺰارﻫﺎی ﺗﻬﯿﻪ ﺷﺪه و ﺑﺮ ﺑﺴﺘﺮ ارﺗﺒﺎﻃﯽ آﻣﺎده ‪ ،‬در زﻣﺎن ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد‪.‬ﺑﻪ اﯾﻦ ﺗﺮﺗﯿﺐ ﻣﺤﺼﻮﻻت ﻫﺮ ﻻﯾﻪ در زﻣﺎﻧﯽ ﺑﺎﯾﺪ آﻣـﺎده‬
‫ﺷﻮد ﮐﻪ ﻻﯾﻪ ﺑﻌﺪی ﺑﻪ آن ﻧﯿﺎز دارد‪ .‬ﺑﻪ اﯾﻦ ﺗﺮﺗﯿﺐ ﺷﺎﻟﻮده ﻫﺎی زﯾﺮﯾﻦ ﺑﺎ آﻣﺎده ﺷﺪن در دﯾﺮﺗـﺮﯾﻦ زﻣـﺎن ﻣﻤﮑـﻦ ﻣﯿﺘﻮاﻧﻨـﺪ در ﺑﺮدارﻧـﺪه آﺧـﺮﯾﻦ‬
‫ﻓﻨﺎوری ﻫﺎی ﻣﻨﺎﺳﺐ در آن زﻣﺎن ﺑﺎﺷﻨﺪ و در ﻋﯿﻦ ﺣﺎل از ﺻﺮﻓﻪ ﻫﺎی ﭘﺮداﺧﺖ ﻫﺰﯾﻨﻪ در زﻣﺎن ﻻزم‪ ،‬ﭘﺮوژه را ﺑﻬﺮه ﻣﻨﺪ ﻧﻤﺎﯾﻨﺪ‪ .‬ﺗﻠﻔﯿﻖ اﻟﮕﻮﻫﺎی‬
‫ﺑﺮون ﺳﭙﺎری و ﺑﺎ اوﻟﻮﯾﺖ ﺗﻬﯿﻪ ﻣﺤﺼﻮﻻت آﻣﺎده در ﻫﺮ ﭘﺮوژه‪ ،‬زﯾﺴﺘﭽﺮخ ﻻﯾﻪ ﻫﺎ را ﻧﯿﺰ ﺗﻐﯿﯿﺮ ﻣﯽ دﻫﺪ و ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ در ﻫﺮ ﭘﺮوژه ﺧـﺎص‪ ،‬ادﻏـﺎم‬
‫زﯾﺴﺘﭽﺮخ ﻣﺤﺼﻮﻻت ﻻﯾﻪ ﻫﺎ در درون زﯾﺴﺘﭽﺮخ ﭘﺮوژه ﮔﺎﻣﯽ زﻣﺎن ﺑﺮ‪ ،‬ﺗﺠﺮﺑﯽ و ﻧﻪ ﭼﻨﺪان آﺳﺎن اﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﺒﺘﺪﯾﺎن ﻋﻼوه ﺑﺮ آن ﻧﯿﺎزﻣﻨﺪ داﻧﺶ‬
‫ﮐﺎﻓﯽ در ﺣﻮزه راه ﺣﻠﻬﺎی اﻟﮑﺘﺮوﻧﯿﮑﯽ )‪ (e- Solutions‬ﻫﻢ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬ﻧﮑﺘﻪ ﻣﻬﻢ دﯾﮕﺮ ﻣﻼﺣﻈﺎت ﺧﺎص ﺑﺮﺧﯽ از ﻣﺤﺼﻮﻻت ﻻﯾـﻪ ای ﭘـﺮوژه‬
‫ﻓﻨﺎوری اﻃﻼﻋﺎت از ﺟﻤﻠﻪ ﻻﯾﻪ ﻧﺮم اﻓﺰاری اﺳﺖ ﮐﻪ در ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﻣﻨﺎﺑﻊ اﻧﺴﺎﻧﯽ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻗﻮاﻧﯿﻨﯽ ﻧﻈﺮ ﺑﺎزده ﻧﺰوﻟﯽ ﺑﺮای ﺗﻮﻟﯿﺪ ﮐـﺎﻻی ﻣﻨﻄﻘـﯽ‬
‫)داده ﯾﺎ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ(ﺑﻪ ﻋﻠﺖ ﭘﯿﭽﯿﺪﮔﯽ ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ در ﺷﺮاﯾﻂ اﻓﺰاﯾﺶ ﺑﯿﺶ از ﺣﺪ ﻣﻨﺎﺑﻊ اﻧﺴﺎﻧﯽ ﺑﺮای ﺟﺒﺮان ﻋﻘﺐ ﻣﺎﻧﺪﮔﯽ ﻫﺎی زﻣـﺎﻧﯽ در اﺟـﺮا‪ ،‬ﻋﻤـﻼً‬
‫ﻣﺤﺪودﯾﺖ ﻫﺎﺋﯽ را در ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ اﺟﺮاﺋﯽ ﭘﺮوژه ﺑﻪ ﺑﺎر ﻣﯽ آورد‪ .‬در اﯾﻦ ﻣﯿﺎن ﻋﻼوه ﺑﺮ دﺷـﻮارﯾﻬﺎی ﻋﻘـﺪ ﻗـﺮارداد و ﺗﺤﻮﯾـﻞ در ﺑـﺮون ﺳـﭙﺎری و‬
‫ﻣﺸﮑﻼت ﭘﺎﯾﺎن دﻫﯽ ﭘﺮوژه ﻫﺎ ‪ ،‬دو ﻣﻮرد دﺷﻮاری دﯾﮕﺮ ﻫﻢ وﺟﻮد دارد ﯾﮑﯽ ﺗﺨﻤﯿﻦ ﻫﺰﯾﻨﻪ زﻣﺎن ﺗﻮﻟﯿﺪ ﯾﺎ ﺗﻬﯿﻪ اﺳﺖ ﮐﻪ در ﻣـﻮرد ﻣﺤـﺼﻮﻻت‬
‫ﻧﺮم اﻓﺰاری ﻋﻠﯿﺮﻏﻢ وﺟﻮد اﻟﮕﻮﻫﺎی ﻣﻬﻨﺪﺳﯽ ﻣﻮﺟﻮد ﻧﻈﯿﺮ ﮐﻮﮐﻮﻣﻮ ﻋﻤﻼً ﻣﺒﺘﻨﯽ ﺑﺮ داده ﻫﺎی ﺗﺠﺮﺑﯽ ﭘﯿﺸﯿﻨﻪ ﮔﺮا اﺳـﺖ و دوﻣـﯽ ﺑﺤـﺚ ﺑـﺮآورد‬
‫ﻫﺰﯾﻨﻪ و زﻣﺎن اﺟﺮا اﺳﺖ ﮐﻪ در زﻣﺎن ﺗﺨﺼﯿﺺ ﻣﻨﺎﺑﻊ ﺑﻪ ﻋﻠﺖ ﻣﺸﺨﺼﺎت ﻣﻨﺎﺑﻊ اﻧﺴﺎﻧﯽ در دﺳﺘﺮس و ﯾﺎ ﻣﺤﺪودﯾﺖ ﻣﻨـﺎﺑﻊ ﻣـﺎﻟﯽ ﭘـﺮوژه‪ ،‬ﻋﻤـﻼً‬
‫ﺑﺴﯿﺎری از ﭘﯿﺶ ﺑﯿﻨﯽ ﻫﺎی ﻗﺒﻠﯽ را ﮐﻢ اﻋﺘﺒﺎر ﻣﯽ ﺳﺎزد‪.‬‬
‫در ﻋﯿﻦ ﺣﺎل در ﻣﺤﺼﻮﻻت ﻫﺮ ﻻﯾﻪ ‪،‬ﮐﯿﻔﯿﺖ ﺳﻨﺠﯽ ﻣﺤﺼﻮل ﻧﻬﺎﺋﯽ و ﯾﺎ اﻋﻤﺎل روﺷﻬﺎﺋﯽ ﻧﻈﯿﺮ ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﺟﺎﻣﻊ ﮐﻨﺘﺮل ﮐﯿﻔﯽ ﮐﺎری ﭼﻨﺪان ﺳﺎده‬
‫ﻧﯿﺴﺖ ﮐﻪ ﺣﺘﯽ ﭘﺬﯾﺮش واﻗﻌﯿﺖ ﻣﺤﺼﻮﻻت ﺣﺎﺻﻠﻪ ﻫﻢ ﭼﯿﺰی را ﺣﻞ ﻧﻤﯽ ﮐﻨﺪ زﯾﺮا ﺑﻪ ﻋﻠﺖ وﺟﻮد ﺣﺎﻟﺖ ﭘﯿﺶ ﻧﯿﺎزی ﺑﯿﻦ ﻻﯾﻪ ﻫﺎ ﻋﻤﻼً ﮐﺎراﺋﯽ‬
‫ﺑﺎﻻﺗﺮﯾﻦ ﺳﻄﺢ ﯾﻌﻨﯽ ﺳﺎﻣﺎﻧﻪ ﻧﺮم اﻓﺰاری ﻣﺘﺎﺛﺮ از وﯾﮋﮔﯽ ﻣﺤﺼﻮﻻت ﻫﻤﻪ ﻻﯾﻪ ﻫﺎی ﭘﺎﺋﯿﻨﯽ اﺳﺖ ﮐـﻪ ﻣﯿﺘﻮاﻧـﺪ زﻣـﺎن ﭘﺎﺳـﺦ ﺑـﻪ ﺧـﺪﻣﺖ ﺑـﺮای‬
‫ﮐﺎرﺑﺮان از ﺣﺪ ﺑﯿﺸﯿﻨﻪ ﻗﺎﺑﻞ ﻗﺒﻮل ﺑﺎﻻﺗﺮ ﺑﺮﻧﺪ و ﻋﻤﻼً راه ﺣﻞ اﻟﮑﺘﺮوﻧﯿﮑﯽ را در اﻣﮑﺎن دﺳﺘﺮﺳﯽ ﯾﺎ اراﺋﻪ ﺧﺪﻣﺎت ﺑﺎ ﮐﯿﻔﯿﺖ ﻗﺎﺑﻞ ﻗﺒﻮل ﺑﺎ دﺷﻮاری‬
‫ﻣﻮاﺟﻪ ﺳﺎزﻧﺪ‪.‬‬
‫‪1 PLC: Project Life Cycle‬‬
‫‪-‬‬
‫زﯾﺴﺖ ﭼﺮﺧﯽ ﺑﺮای ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﭘﺮوژه ﻫﺎی ﻓﻨﺎوری اﻃﻼﻋﺎت)ﻓﺎ(‬
‫اﯾﻦ زﯾﺴﺘﭽﺮخ ﮐﻪ از ﺗﻠﻔﯿﻖ زﯾﺴﺘﭽﺮخ ﻋﻤﻮﻣﯽ و ﮐﻞ ﭘﺮوژه و زﯾﺴﺘﭽﺮخ ﻫﺎی ﺷﺎﻟﻮده ﻫﺎی ﻣﻮﻟﺪ ﯾﮏ راه ﺣﻞ ﻓﺎ ﺗﺸﮑﯿﻞ ﻣﯽ ﮔﺮدد ﺑﻪ ﺷﮑﻞ زﯾﺮ‬
‫ﻗﺎﺑﻞ ﺗﺮﺳﯿﻢ اﺳﺖ ‪:‬‬
‫زﯾﺴﺘﭽﺮخ ﭘﺮوژه در ﻗﺎﻟﺐ ﭘﻨﺞ ﮔﺎم ﻋﻤﻮﻣﯽ ‪ :‬ﺗﻌﺮﯾﻒ و راه اﻧﺪازی ‪ ،‬ﺗﻮﻟﯿﺪ ﻣﻨﺸﻮر و ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﭘﺮوژه ‪ ،‬اﺟﺮا و ﭘـﺎﯾﺶ ﭘـﺮوژه ‪ ،‬ﭘﺎﯾـﺎن دﻫـﯽ ﭘـﺮوژه و‬
‫ارزﯾﺎﺑﯽ ﭘﺮوژه ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد‪ .‬در ﮔﺎم ﺳﻮم ﮐﻪ اﺟﺮا و ﭘﺎﯾﺶ ﭘﺮوژه اﺳﺖ ﻋﻤﻼ در ﻫﺮ ﭘﺮوژه ﻓﻨﺎوری اﻃﻼﻋﺎت ﺗﻌﺪادی ﭘـﺮوژه ﺟﺰﺋـﯽ ﻻزم اﺳـﺖ ﺑـﻪ‬
‫اﺟﺮا ﮔﺬارده ﺷﻮد ﺗﺎ از ﻣﺤﺼﻮﻻت آﻧﻬﺎ ﯾﮏ ﮐﺎﻻ ﯾﺎ ﺧﺪﻣﺖ ﻓﺎ ﺣﺎﺻﻞ ﺷﻮد‪ .‬ﺷﮑﻞ ﺑﺎﻻ ﺑﺮای ﻣـﺪﯾﺮﯾﺖ ﯾـﮏ ﭘـﺮوژه ﺧـﺪﻣﺖ اﻟﮑﺘﺮوﻧﯿﮑـﯽ‬
‫)‪ (e-service‬ﻣﯿﺰان ﮐﻤﯿﻨﻪ ﭘﻨﺞ ﻻﯾﻪ ﻻزم ﺑﺮای ﺑﺮﭘﺎﺋﯽ ﺷﺎوده آن در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ ﮐﻪ ﺷﺎﻣﻞ ﻻﯾﻪ ﻫﺎی اﻧﺴﺎﻧﯽ ‪ ،‬ﺳﺎزﻣﺎﻧﯽ ‪ ،‬ارﺗﺒﺎﻃﯽ‪،‬‬
‫ﺳﺨﺖ اﻓﺰاری و ﻧﺮم اﻓﺰاری ﻣﯿﺸﻮد‪ .‬زﯾﺴﺘﭽﺮخ ﺳﺎﻣﺎﻧﻪ ﻣﻮﻟﺪ ﻫﺮ ﺷﺎﻟﻮده)‪ (SDLC :System Development Life Cycle‬ﺑﺎ دﯾﮕﺮی ﻣﺘﻔـﺎوت‬
‫ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد ﮐﻪ اﯾﻦ ﺗﺮﮐﯿﺒﺎت ﺑﺎ درج اﻣﮑﺎن ﺗﻮﻟﯿﺪ از ﻃﺮﯾﻖ ﺑﺮون ﺳﭙﺎری و ﯾﺎ ﮐﻨﺴﺮﺳﯿﻮم اﺟﺮا و اﺳﺘﻔﺎده از ﺷﺎﻟﻮده ﻫﺎی آﻣﺎده ﯾـﺎ ﻣﻨﺎﺳـﺐ ﺳـﺎزی‬
‫ﺷﺎﻟﻮده ای ﻣﻮﺟﻮد ‪ ،‬ﺑﺴﯿﺎر ﻣﺘﻨﻮع و ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﭘﺎﯾﺎن دﻫﯽ و ﺗﺠﻤﯿﻊ ﻣﺤﺼﻮﻻت آﻧﻬﺎ ﻣﯿﺘﻮاﻧﺪ ﺑﺴﯿﺎر ﭘﯿﭽﯿﺪه ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫در ﻣﻮرد ﺷﺎﻟﻮده ﻫﺎی اﻧﺴﺎﻧﯽ و ﺳﺎزﻣﺎﻧﯽ ﻃﺮاﺣﯽ اﯾﻦ زﯾﺴﺘﭽﺮﺧﻬﺎ دﺷﻮارﯾﻬﺎی ﺧﺎﺻﯽ دارد ﮐﻪ ﺳﺮاﻧﺠﺎم ﺑﺎﯾﺪ ﻣﻨﺠﺮ ﺑﻪ وﺟﻮد زﻧﺪه اﻓﺰار و ﺳـﺎزﻣﺎن‬
‫اﻓﺰار ﻫﺎی آﻣﺎده ﺑﺮای ﺑﺮﭘﺎﺋﯽ ‪ ،‬راﻫﺒﺮی و ﻧﮕﻬﺪاری ﺧﺪﻣﺖ اﻟﮑﺘﺮوﻧﯿﮑﯽ ﺗﻮﻟﯿﺪ ﺷﺪه ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻧﻤﻮﻧﻪ ﺑـﺮای ﺗﻮﻟﯿـﺪ وﺑﺮﭘـﺎﺋﯽ ﯾـﮏ ﺧـﺪﻣﺖ‬
‫اﻟﮑﺘﺮوﻧﯿﮑﯽ ﻣﺜﻞ ﯾﮏ ﺑﺎزار اﻟﮑﺘﺮوﻧﯿﮑﯽ ﻣﯿﺘﻮان زﯾﺴﺘﭽﺮخ ﻫﺎی زﯾﺮ را در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺖ ‪:‬‬
‫‪ (1‬زﯾﺴﺘﭽﺮخ ﻧﺮم اﻓﺰاری ﺷﺎﻣﻞ ‪ :‬ﻧﯿﺎزﺳﻨﺠﯽ ‪،‬اﻣﮑﺎن ﺳﻨﺠﯽ‪،‬ﻃﺮاﺣﯽ ﻣﻔﻬﻮﻣﯽ‪،‬ﻃﺮاﺣﯽ ﺗﻔﺼﯿﻠﯽ‪،‬اﺳﺘﺨﺮاج ﻣﻌﻤﺎری ‪ ،‬ﭘﯿـﺎده ﺳـﺎزی ﻧﻤﻮﻧـﻪ‬
‫ﺗﮑﺎﻣﻠﯽ‪ ،‬ﭘﯿﺎده ﺳﺎزی ﮐﺎﻣﻞ ‪،‬آزﻣﻮن‪ ،‬ﻧﺼﺐ وﺗﺒﺪﯾﻞ ‪،‬ﻣﺴﺘﻨﺪ ﺳﺎزی و ﺗﺤﻮﯾﻞ‪.‬‬
‫‪ (2‬زﯾﺴﺘﭽﺮخ ﺳﺨﺖ اﻓﺰاری ﺷﺎﻣﻞ‪ :‬ﺗﻌﯿﯿﻦ ﺷﺎﺧﺺ ﻧﻔﺮ‪/‬راﯾﺎﻧﻪ ﻣﻮﺟﻮد و ﻣﻄﻠﻮب ‪ ،‬ﺗﻌﯿـﯿﻦ ﻣﺸﺨـﺼﺎت و ﺗﻌـﺪاد ﺳـﺨﺖ اﻓﺰارﻫـﺎی ﻻزم ‪،‬‬
‫ﺷﻨﺎﺳﺎﺋﯽ و اﻧﺘﺨﺎب و ﺧﺮﯾﺪ‪ ،‬ﻧﺼﺐ و ﺗﺤﻮﯾﻞ و ﻧﮕﻬﺪاری‪.‬‬
‫‪ (3‬زﯾﺴﺘﭽﺮخ ارﺗﺒﺎﻃﯽ ﺷﺎﻣﻞ‪ :‬ﻃﺮاﺣﯽ ﻧﻘﺸﻪ ارﺗﺒﺎﻃﯽ‪ ،‬ﺗﻌﯿﯿﻦ ﮐﺎراﺋﯽ ارﺗﺒﺎﻃﯽ ﮐﻤﯿﻨﻪ ﻣﻄﻠﻮب ‪ ،‬ﺗﻌﯿﯿﻦ ﻣﺸﺨـﺼﺎت و اﺑـﺰار ﺷـﺒﮑﻪ ﺳـﺎزی‬
‫ﻻزم ‪ ،‬ﺷﻨﺎﺳﺎﺋﯽ و اﻧﺘﺨﺎب و ﺗﻬﯿﻪ‪ ،‬ﻧﺼﺐ و راه اﻧﺪازی‪ ،‬راﻫﺒﺮی و ﻧﮕﻬﺪاری‪.‬‬
‫‪ (4‬زﯾﺴﺘﭽﺮخ ﺳﺎزﻣﺎﻧﯽ ﻻزم ‪ :‬ﻣﻌﺮﻓﯽ و ﺗﺮوﯾﺞ ﭘﺮوژه ‪ ،‬ﺗﺪوﯾﻦ آﯾﯿﻦ ﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎی ﺗﺴﺮﯾﻊ و ﺗﺴﻬﯿﻞ ﮐﺎر ‪ ،‬ﺗﻬﯿﻪ راﻫﻨﻤﺎﻫـﺎی ﺗﻌﺎﻣـﻞ واﺣـﺪی‪،‬‬
‫ﺑﺎزﭼﯿﻨﯽ ﻓﺮآﯾﻨﺪﻫﺎ ﺟﻬﺖ اﻣﮑﺎن ﺑﯿﺸﯿﻨﻪ از ﻗﺎﺑﻠﺘﻬﺎی ﻣﺤﺼﻮل ﺧﺪﻣﺖ اﻟﮑﺘﺮوﻧﯿﮑﯽ در ﺧﻮدﮐﺎر ﺳﺎزی ﭼﺮﺧﻪ ﻫﺎی ﻓﻌﺎﻟﯿﺘﯽ ﺳﺎزﻣﺎن‪.‬‬
‫‪ (5‬زﯾﺴﺘﭽﺮخ اﻧﺴﺎﻧﯽ ﻻزم‪ :‬ﭘﯿﺶ آزﻣﻮن ﺗﻌﻌﯿﻦ ﺳﻄﺢ ﺳﻮاد ﮐﺎرﮐﻨﺎن ﻣﺮﺗﺒﻂ ‪ ،‬ﺗﺪوﯾﻦ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺑﺎزآﻣﻮزی ‪ ،‬ﺗﻮﻟﯿﺪ درس اﻓﺰار و ﺗﺮﺑﯿﺖ ﻣﺪرس‬
‫آﻣﻮزﺷﯽ ‪ ،‬اﺟﺮای آﻣﻮزﺷﻬﺎ ‪ ،‬آزﻣﻮن ﻧﻬﺎﺋﯽ ﺗﻌﯿﯿﻦ ﺳﻄﺢ ﮐﺎراﺋﯽ ﮐﺎرﮐﻨﺎن آﻣﻮزش دﯾﺪه‪.‬‬
‫ﻫﻤﺰﻣﺎﻧﯽ ﻻزم و ﮐﺎﻓﯽ در ﺷﺮوع و ﭘﺎﯾﺎن ﭘﺮوژه ﻫﺎی ﺟﺰﺋﯽ ﻓﺎ‪ ،‬ﮐﺎری ﺳﺎده و ﮐﻢ ﺧﻄﺮ ﻧﯿﺴﺖ اﻣﺎ ﺗﻮﻟﯿﺪ ﻣﻨﺎﻓﻊ اﻗﺘﺼﺎدی ﺑﯿﺸﯿﻨﻪ از اﯾﻦ ﺗـﻮازی ﺑـﺎ‬
‫ﻣﯿﺰان ﮐﻤﯿﻨﻪ ﺧﻄﺮ اﺗﻤﺎم ﮐﻞ ﭘﺮوژه ‪،‬ﮐﺎری ﺗﺨﺼﺼﯽ ‪ ،‬ﺗﺠﺮﺑﯽ و ﮐﻤﺎﺑﯿﺶ ﭘﯿﭽﯿﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﯾﮏ ﻣﺪﯾﺮ ﻣﻮﻓﻖ ﭘﺮوژه ﻫﺎی ﻓﺎ ‪،‬ﮐـﺴﯽ اﺳـﺖ ﮐـﻪ ﻫـﺮ‬
‫ﺷﺎﻟﻮده ﻫﺎی زﯾﺮﯾﻦ را در زﻣﺎﻧﯽ ﺑﺴﯿﺎر ﻧﺰدﯾﮏ ﺑﻪ زﻣﺎن ﻧﯿﺎز ﻻﯾﻪ ﻫﺎی ﺑﺎﻻﺗﺮ ﮐﻪ ﻋﻤﻮﻣﺎ زﻣﺎن ﭘﺎﯾﺎن آﻧﻬﺎﺳﺖ آﻣﺎده و ﻓﺮاﻫﻢ ﮐﺮده ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫ﻣﺪﯾﺮ ﭘﺮوژه ﻫﺎی ﻓﺎ ﻋﻼوه ﺑﺮ ﻧﯿﺎز ﺑﻪ آﺷﻨﺎﺋﯽ ﺑﺎ ﻗﻮاﻋﺪ ﺧﺎص ﻋﻘﺪ ﻗﺮار دادﻫﺎی ﭘﺮوژه ﻫﺎی ﻓﺎ ﺑﺎﯾﺪ ﺗﺒﺤﺮ ﮐﺎﻓﯽ در اﺳﺘﻔﺎده از اﻟﮕـﻮی ﻫﺰﯾﻨـﻪ ﺑـﻪ‬
‫ازای ﮐﺎراﺋﯽ ﺑﺮای اﻧﺘﺨﺎب ﺑﯿﻦ ﮔﺰﯾﻨﻪ ﻫﺎ را دارا ﺑﺎﺷﺪ و ﺑﺎ ﻧﺤﻮه اﺑﺰار ﺳﻨﺠﯽ ‪ ،‬ﻣﺤﮏ زﻧﯽ و رده ﺑﻨـﺪی آﺷـﻨﺎ ﺑـﻮده و اﻟﮕﻮﻫـﺎ واﺑﺰارﻫـﺎی اﯾـﻦ‬
‫ﻓﻌﺎﻟﯿﺘﻬﺎ را ﺑﺸﻨﺎﺳﺪ‪.‬‬
‫اﻫﺪاف درس‬
‫ﻫﺪف اﯾﻦ درس آﺷﻨﺎﯾﯽ داﻧﺸﺠﻮﯾﺎن رﺷﺘﻪ ﻓﻨﺎوری اﻃﻼﻋﺎت ﺑﺎ ﮔﻮﻧـﻪ ﻫـﺎی ﻧـﻮﯾﻦ و ارﺗﻘـﺎء ﯾﺎﻓﺘـﻪ ﻣـﺪﯾﺮﯾﺖ ﭘـﺮوژه در ﻣـﺪﯾﺮﯾﺖ ﭘـﺮوژه ﻫـﺎی‬
‫اﻧﻔﻮرﻣﺎﺗﯿﮑﯽ ﯾﺎ ﻓﻨﺎوری اﻃﻼﻋﺎت اﺳﺖ‪ .‬ﻋﻼوه ﺑﺮ ﻓﺮاﮔﯿﺮی ﺗﻌﺮﯾﻒ‪ ،‬ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ و ﮐﻨﺘﺮل اﯾﻦ ﭘﺮوژه ﻫﺎ‪ ،‬داﻧﺸﺠﻮﯾﺎن در اﯾـﻦ درس ﻓـﺮا ﻣـﯽ ﮔﯿﺮﻧـﺪ‬
‫ﭼﮕﻮﻧﻪ در ﺟﺎﯾﮕﺎه ﻣﺠﺮی‪ ،‬ﮐﺎرﻓﺮﻣﺎ‪ ،‬ﻣﺸﺎور و ﯾﺎ ﻧﺎﻇﺮ در اﻣﺮ ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﭘﺮوژه ﻫﺎی ﻓﻨﺎوری اﻃﻼﻋﺎت ار اﻧﺘﺨﺎب ﺗﺎ ﺗﻌﺮﯾﻒ‪ ،‬از ﺗﻌﺮﯾـﻒ ﺗـﺎ اﺟـﺮا و ار‬
‫ﺗﺤﻮﯾﻞ ﺗﺎ راﻫﺒﺮی و ﻧﮕﻬﺪاری ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ ﮐﻨﻨﺪ‪ .‬از دﯾﮕﺮ اﻫﺪاف اﯾﻦ درس ﮐﺴﺐ ﻣﻬﺎرت در ﺑﮑﺎرﮔﯿﺮی اﺑﺰارﻫـﺎی ﻧـﺮم اﻓـﺰاری ﻣـﺪﯾﺮﯾﺖ ﭘـﺮوژه در‬
‫ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﭘﺮوژه ﻫﺎی ﻓﻨﺎوری اﻃﻼﻋﺎت و ﮐﺸﻒ ﻗﺎﺑﻠﯿﺖ ﻫﺎی آﻧﻬﺎ در اﯾﻦ زﻣﯿﻨﻪ اﺳﺖ ]‪.[11‬‬
‫رﯾﺰ ﻣﻮاد درﺳﯽ‬
‫‪ (1‬ﻣﺒﺎﻧﯽ ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﻓﻨﺎوری اﻃﻼﻋﺎت‪.‬‬
‫‪ (2‬اﻧﻮاع و وﯾﮋﮔﯿﻬﺎی ﭘﺮوژه ﻫﺎی ﻓﻨﺎوری اﻃﻼﻋﺎت‪.‬‬
‫‪ (3‬اﺻﻮل ﺗﻌﺮﯾﻒ ﭘﺮوژه‪ ،‬ﻗﻮاﻋﺪ اﻣﮑﺎن ﺳﻨﺠﯽ و وﯾﮋﮔﯿﻬﺎی ﺳﻨﺪ درﺧﻮاﺳﺖ ﮔﺰارش ﭘﯿﺸﻨﻬﺎد‪.‬‬
‫‪ (4‬ﻗﻮاﻋﺪ ﺑﺮون ﺳﭙﺎری‪ ،‬ﺷﯿﻮه اﻧﺠﺎم ﻣﻨﺎﻗﺼﻪ و اﺻﻮل ﺣﻘﻮﻗﯽ ﻋﻘﺪ ﻗﺮاردادﻫﺎی اﻧﻔﻮرﻣﺎﺗﯿﮑﯽ‪.‬‬
‫‪ (5‬ﺗﺸﺮﯾﺢ ﻣﺸﺨﺼﺎت ﻣﺪل ﭼﻬﺎر وﺟﻬﯽ اﺟﺮای ﭘﺮوژه ﻫﺎی ﻓﻨﺎوری اﻃﻼﻋﺎت )ﮐﺎرﻓﺮﻣﺎ‪ ،‬ﭘﯿﻤﺎﻧﮑﺎر‪ ،‬ﻣﺸﺎور و ﻧﺎﻇﺮ(‪.‬‬
‫‪ (6‬ﺗﻮﺻﯿﻒ ﭘﻨﺞ ﻻﯾﻪ ﮐﻤﯿﻨﻪ ﭘﺮوژه ﻫﺎی ﻓﻨﺎوری اﻃﻼﻋﺎت )ﺳﺎزﻣﺎن اﻓﺰار‪ ،‬زﻧﺪه اﻓﺰار‪ ،‬ارﺗﺒﺎط اﻓﺰار‪ ،‬ﺳﺨﺖ اﻓﺰار و ﻧـﺮم اﻓـﺰار( و ﻣـﺪﻟﻬﺎی‬
‫ﮐﻤﯿﻨﻪ زﯾﺴﺖ ﭼﺮخ آﻧﻬﺎ‪.‬‬
‫‪ (7‬ﻣﻬﺎرت آﻣﻮزی ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﭘﺮوژه ﻫﺎی ﻓﻨﺎوری اﻃﻼﻋﺎت )ﺷﺎﻣﻞ ﺗﻬﯿﻪ ﺳﺎﺧﺘﺎر ﺗﺠﺮﺑﻪ ﮐﺎر‪ ،‬زﻣﺎن ﺑﻨﺪی‪ ،‬ﻫﺰﯾﻨﻪ ﯾﺎﺑﯽ و ﺗﺨﺼﯿﺺ ﻣﻨﺎﺑﻊ(‪.‬‬
‫‪ (8‬ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ رﯾﺰی اﺟﺮا و ﺗﺤﻮﯾﻞ ﭘﺮوژه ﻫﺎ و ﮔﺎﻣﻬﺎی اﻧﺠﺎم آن‪.‬‬
‫‪ (9‬ﭘﺎﯾﺶ اﺟﺮا ﺑﻪ ﮐﻤﮏ ﻧﺮم اﻓﺰار راﯾﺎﻧﻪ ای )ﺗﻌﺮﯾﻒ و ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﻣﺴﯿﺮ ﺑﺤﺮاﻧﯽ اﺟﺮای ﭘﺮوژه( ‪.‬‬
‫‪ (10‬اﻟﮕﻮﻫﺎی ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﺧﻄﺮ و ﻧﺤﻮه اﻋﻤﺎل ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﮐﯿﻔﯿﺖ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از اﺳﺘﺎﻧﺪاردﻫﺎی ﻓﻨﺎوری اﻃﻼﻋﺎت‬
‫‪ (11‬آﺷﻨﺎی ﺑﺎ اﻟﮕﻮﻫﺎی ﺗﺨﻤﯿﻦ ﻫﺰﯾﻨﻪ و زﻣﺎن و ﻧﺤﻮه اﺳﺘﻔﺎده از اﻟﮕﻮﻫﺎی اﺑﺰار ﺳﻨﺠﯽ ﺑﺮای اﻧﺘﺨﺎب ﻣﺤﺼﻮﻻت‪ ،‬ﺧﺪﻣﺎت و ﻣﺠﺮﯾﺎن‪.‬‬
‫‪ (12‬آﺷﻨﺎﯾﯿﯽ ﺑﺎ اﺻﻮل ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﭘﺎﯾﺎن دﻫﯽ و ﮐﺎراﺋﯽ ﺳﻨﺠﯽ ﭘﺮوژه ﻫﺎی ﻓﻨﺎوری اﻃﻼﻋﺎت‪.‬‬
‫ﻣﻼﺣﻈﺎت اﺟﺮاﺋﯽ درس‬
‫ﮐﺘﺐ درﺳﯽ ﻣﻮﺟﻮد در اﯾﻦ زﻣﯿﻨﻪ ﮐﻪ در داﻧﺸﮕﺎه ﻫﺎی ﻣﻌﺘﺒﺮ ﺗﺪرﯾﺲ ﻣﯽ ﺷﻮﻧﺪ ﻋﻠﯿﺮﻏﻢ داﺷﺘﻦ وﯾﮋﮔﯿﻬﺎی ﺧﺎص در آﻣﻮزش ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﭘﺮوژه در‬
‫زﻣﯿﻨﻪ ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﭘﺮوژه ﻫﺎی ﻓﻨﺎوری اﻃﻼﻋﺎت ﻫﻨﻮز ﻓﺎﻗﺪ وﯾﮋﮔﯿﻬﺎی آﻣﻮزش ﻣﻬﺎرﺗﯽ ﮐﺎﻓﯽ ﻫﺴﺘﻨﺪ ]‪ [1‬و ]‪ .[12‬اﻟﮕﻮﻫﺎی ﻧـﻮﯾﻦ ﺗـﺮی ﺑـﻪ وﯾـﮋه‬
‫ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ رﯾﺰی ﺷﯿﺌﯽ ﮔﺮای ﭘﺮوژه ﻫﺎ ]‪ [13‬وﺟﻮد دارد ﮐﻪ ﺑﺮای ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﭘﺮوژه ﻫﺎی ﻓﻨﺎوری اﻃﻼﻋﺎت ﻣﻔﯿﺪ اﺳـﺖ‪ .‬در اﯾـﻦ ﻣﯿـﺎن اﺳـﺘﺎﻧﺪاردﻫﺎی‬
‫داﺧﻠﯽ و ﻣﻠﯽ از ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻣﺪرس و در دﺳﺘﺮس داﻧﺸﺠﻮﯾﺎن ﺑﺎﯾﺪ ﺑﺎﺷﻨﺪ ﺗﺎ واﻗﻌﯿﺎت ﻣﺤـﯿﻂ ﺑﯿﺮوﻧـﯽ را ﺗﺮﺳـﯿﻢ ﮐﻨﻨـﺪ ]‪ .[16] ،[15] ،[14‬اﺳـﺘﻔﺎده از‬
‫ﮐﺘﺎﺑﻬﺎی ﻣﻬﺎرﺗﯽ آﻣﻮزش ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﭘﺮوژه و ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺳﺎزی آﻧﻬﺎ در ﺗﺪرﯾﺲ ﺑﺎ ﭘﺮوژه ﻫﺎی ﻓﻨﺎوری اﻃﻼﻋﺎت ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ ﮐﯿﻔﯿﺖ اﯾﻦ درس را ارﺗﻘـﺎء‬
‫دﻫﺪ ]‪ .[17‬آﻣﻮزش ﺿﻤﻨﯽ ﭼﻨﺪ ﻣﺤﯿﻂ ﻧﺮم اﻓﺰاری راﯾﺞ ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﭘﺮوژه و اﻧﺠـﺎم ﻣـﺪﯾﺮﯾﺖ ﭘـﺮوژه ای ﺑـﺎ ﻣـﻀﻤﻮن ﯾـﮏ راه ﺣـﻞ اﻟﮑﺘﺮوﻧﯿﮑـﯽ‬
‫ﯾﮑﭙﺎرﭼﻪ ﺑﻌﻨﻮان ﺗﻤﺮﯾﻦ درﺳﯽ ﺑﺎ آﻧﻬﺎ ﺑﺮ ﻏﻨﺎی اﯾﻦ درس ﺧﻮاﻫﺪ اﻓﺰود‪.‬‬
‫ﺟﻤﻊ ﺑﻨﺪی و ﻧﺘﯿﺠﻪ ﮔﯿﺮی‬
‫ﺗﺠﺮﺑﻪ اراﺋﻪ اﯾﻦ درس در ﺗﺮم اول ﺳﺎل ﺗﺤﺼﯿﻠﯽ ‪ 85-86‬در داﻧﺸﮑﺪه ﻣﻬﻨﺪﺳﯽ ﮐﺎﻣﭙﯿﻮﺗﺮ داﻧﺸﮕﺎه ﺻﻨﻌﺘﯽ ﺷﺮﯾﻒ ﻧﺸﺎن ﻣﯽ دﻫـﺪ درس ﭘـﯿﺶ‬
‫ﻧﯿﺎز اﯾﻦ درس ﻣﻬﻨﺪﺳﯽ ﻓﻨﺎوری اﻃﻼﻋﺎت اﺳﺖ و ﺿﻤﻦ درس ﻣﻨﺎﺳﺐ اﺳﺖ ﺑـﻪ ﻋﻨـﻮان ﭘـﺮوژه درﺳـﯽ ﭘـﺮوژه ﻫـﺎﺋﯽ در ﻣﻮﺿـﻮع راه ﺣﻠﻬـﺎی‬
‫اﻟﮑﺘﺮوﻧﯿﮑﯽ ﺑﻪ داﻧﺸﺠﻮﯾﺎن ﻣﻌﺮﻓﯽ و ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﯾﮏ ﭘﺮوژه درﮔﺮوﻫﻬﺎی ﺳﻪ ﺗﺎ ﭼﻬﺎر ﻧﻔﺮه ﺑﻪ آﻧﻬﺎ داده ﺷﻮد ﮐﻪ ﻣﻮرد ﮐﺎری آﻧـﺮا ﺗﺮﺳـﯿﻢ و زﯾـﺴﺖ‬
‫ﭼﺮخ ﻫﺎی آﻧﺮا ﺗﺤﻠﯿﻞ وﻓﻌﺎﻟﯿﺘﻬﺎی آﻧﺮا ﺗﺨﻤﯿﻦ ﻫﺰﯾﻨﻪای و زﻣﺎﻧﯽ ﻧﻤﺎﯾﻨﺪ ﺑﻪ آﻧﻬﺎ واﮔﺬار ﺷﻮد‪ ..‬آﻣﻮزش ﻓﺸﺮده ﻧـﺮم اﻓﺰارﻫـﺎی ﻣـﺪﯾﺮﯾﺖ ﭘـﺮوژه و‬
‫دادن اﻃﻼﻋﺎﺗﯽ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان داده ﻫﺎی آزﻣﻮﻧﯽ ﺑﻪ آﻧﻬﺎ ﮐﻪ ﺑﻪ ﺟﺎی اﺟﺮای ﭘﺮوژه وﻗﺎﯾﻊ اﺟﺮاﺋﯽ را ﺑﺎزﻧﻤﺎﺋﯽ ﮐﻨﺪ )ﺗﺎ ﻋﮑﺲ اﻟﻌﻤﻞ داﻧﺸﺠﻮﯾﺎن ﺑﻌﻨﻮان‬
‫ﻣﺪﯾﺮان ﭘﺮوژه ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﺷﺎﺧﺺ ﺗﻮان آﻧﻬﺎ در ﻣﻬﺎرت ﯾﺎﺑﯽ ﻣﻀﺎﻣﯿﻦ درﺳﯽ ﺗﻠﻘﯽ و ارزﯾﺎﺑﯽ ﺷﻮد( ﺑﺨﺶ دﯾﮕﺮی از اﯾﻦ ﺗﻤـﺮﯾﻦ درﺳـﯽ ﻣﯿﺘﻮاﻧـﺪ‬
‫ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬اﯾﻦ ﭘﺮوژه ﻋﻠﯿﺮﻏﻢ اﯾﻨﮑﻪ ﺑﺎ ﺷﺒﯿﻪ ﺳﺎزی اﺟﺮا از ﺳﻮی ﻣﺪرس درس و ﺑﺎ داده ﻫﺎی ﻓﺮﺿﯽ اﻧﺠﺎم ﻣﺮﺣﻠﻪ ای ﮐﺎر‪ ،‬ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﻣﯿﺸﻮد ﻋﻤﻼً ﺑـﻪ‬
‫ﻧﻈﺮ ﻣﯽ رﺳﺪ ﺑﺮ روش ﺗﻤﺮﯾﻨﻬﺎی ﻣﻮردی و ﻧﺎ ﻣﺮﺗﺒﻂ)در ﭘﯿﻮﻧﺪ ﺑﺎ ﻗﻠﻤﺮوﻫﺎی درﺳﯽ( ﺑﺮﺗﺮی داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ ﮐـﻪ اﯾـﻦ اﻣـﺮ ﺑـﺎ اﺟﺮاﻫـﺎی ﻣﮑـﺮر و ﺑـﺎ‬
‫داده ﻫﺎی آﻣﺎری در آﯾﻨﺪه ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ ﻣﻮرد ﺑﺮرﺳﯽ ﻗﺮار ﮔﯿﺮد‪.‬اﻟﮕﻮی ﺗﻌﻠﯿﻢ ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده در اﯾﻦ اﺟﺮا ﭼﺮﺧﻪ ﻫﺎی ﺗﮑﺮار ﺷﻮﻧﺪه ارزش اﻓﺰا ﺑﻮد ﮐـﻪ‬
‫در ﻋﻤﻞ ﻧﯿﺰ ﻣﺜﻤﺮ و ﻣﻔﯿﺪ ﺗﺸﺨﯿﺺ داده ﺷﺪ‪.‬ﺑﺮ اﯾﻦ ﻣﺒﻨﺎ در ﺳﻪ ﻫﻔﺘﻪ اول ﮐﻠﯿﻪ ﻣﻄﺎﻟﺐ درﺳﯽ ﺑـﺮ ﻣﺒﻨـﺎی اﻟﮕـﻮی ‪ PMBOK‬در ﭼﺮﺧـﻪ اول‬
‫ﺗﺪرﯾﺲ و در ﭘﻨﺞ ﻫﻔﺘﻪ دوم ﻫﻤﯿﻦ ﻣﻔﺎﻫﯿﻢ از ﮐﺘﺎب درﺳﯽ و در ﭼﺮﺧﻪ ﺳﻮم و ﻧﻬﺎﺋﯽ ﺑﺮ ﻣﺒﻨﺎی ﭘﺮوژه و ﺑـﻪ ﮐﻤـﮏ ﻧـﺮم اﻓـﺰار ﻣـﺪﯾﺮﯾﺖ ﭘـﺮوژه‬
‫‪ MsProject‬آﻣﻮزش داده ﺷﺪ‪ .‬دو ﺳﻤﯿﻨﺎر داﻧﺸﺠﻮﺋﯽ از ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت اﻧﻔﺮادی ﺑﺮﮔﺰﯾـﺪه داﻧـﺸﺠﻮﯾﺎن ﻧﯿـﺰ ﺑـﺎ ﻣﻮﺿـﻮﻋﺎت ﻣﻌﺮﻓـﯽ ﻣﺤـﯿﻂ ﻫـﺎی‬
‫ﻧﺮم اﻓﺰاری ‪ Primavera ,PertMaster‬و در ﺟﻠﺴﻪ ﭘﺎﯾﺎﻧﯽ درس اراﺋﻪ ﺷﺪ‪.‬اﻣﮑﺎﻧﺎت ﺑﻬﺒﻮد ﻣﺤﺘﻮا و ﮐﯿﻔﯿﺖ اراﺋﻪ درس را در ﺗﺮﻣﻬﺎی آﺗـﯽ‬
‫ﻋﻼوه ﺑﺮ ﺑﻬﻨﮕﺎﻣﯽ ﻣﺤﺘﻮاﺋﯽ در ﺗﮑﯿﻪ ﺑﯿﺸﺘﺮ ﺑﺮ ﻣﻌﺮﻓﯽ و ﺗﺸﺮﯾﺢ ﻣﻬﺎرﺗﯽ ﺣﻮزه ﻫﺎی ﻣﺪﯾﺮﯾﺘﯽ ﭘﺸﺘﯿﺒﺎن و ﺗـﺸﺮﯾﺢ زﯾـﺴﺖ ﭼـﺮخ ﻫـﺎی ﻓﻌـﺎﻟﯿﺘﯽ‬
‫ﺑﯿﺸﺘﺮی در ﺣﻮزه ﻓﻨﺎوری اﻃﻼﻋﺎت ﻣﯽ ﺗﻮان ﺟﺴﺖ‪.‬‬
‫ﻓﻬﺮﺳﺖ ﻣﺮاﺟﻊ و ﻣﻮاﺧﺬ‬
‫‪[1] J.T. Marchewka, "Information Technology Project Management: Providing Measurable‬‬
‫‪Organizational Value", Second Edition, Wiley, 2006.‬‬
‫]‪ [2‬ﺳﯿﺪ اﺑﺮاﻫﯿﻢ اﺑﻄﺤﯽ‪" ،‬ﺑﺮرﺳﯽ ﮔﺰﯾﻨﻪ ﻫﺎی ﺗﺪوﯾﻦ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺗﻔﺼﯿﻠﯽ و ﺗﻮﻟﯿـﺪ درس اﻓﺰارﻫـﺎی آﻣﻮزﺷـﯽ دوره ﮐﺎرﺷﻨﺎﺳـﯽ ﻣﻬﻨﺪﺳـﯽ ﻓﻨـﺎوری‬
‫اﻃﻼﻋﺎت" ‪ ،‬ﮔﺰارش ﮐﺎﻣﭙﯿﻮﺗﺮ ﺷﻤﺎره ‪ ،148‬ﻣﺎﻫﻨﺎﻣﻪ اﻧﺠﻤﻦ اﻧﻔﻮرﻣﺎﺗﯿﮏ اﯾﺮان‪ ،‬ﺑﻬﻤﻦ ﻣﺎه ‪.1381‬‬
‫‪[3] -------, "Ph.d. In Information technology", College of Information Science Technology, University‬‬
‫‪of Nebraska, phd.Unomaha.edu, AT=2006/10/20.‬‬
‫]‪ [4‬ﺳﯿﺪ اﺑﺮاﻫﯿﻢ اﺑﻄﺤﯽ‪" ،‬ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﭘﺮوژه ﻫﺎی ﻓﻨﺎوری اﻃﻼﻋﺎت ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﭘﯿﺶ ﻧﯿﺎز درس ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ و ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ رﯾﺰی راﻫﺒﺮدی ﻓﻨﺎوری اﻃﻼﻋﺎت‬
‫در دوره ﮐﺎرﺷﻨﺎﺳﯽ ﻓﻨﺎوری اﻃﻼﻋﺎت‪ ،‬ﻧﺸﺮﯾﻪ ﮔﺰارش ﮐﺎﻣﭙﯿﻮﺗﺮ ﺷﻤﺎره ‪ ،165‬ﻣﺎﻫﻨﺎﻣﻪ اﻧﺠﻤﻦ اﻧﻔﻮرﻣﺎﺗﯿﮏ اﯾﺮان‪ ،‬دی و ﺑﻬﻤﻦﻣﺎه ‪.1384‬‬
‫‪[5] --------, "Computing Curricula 2001", ACM & IEEE, 15 DEC 2001.‬‬
‫‪[6] --------, "Computing Curricula 2005, Information Technology Volume, ACM & IEEE, April 2005.‬‬
‫]‪ [7‬ﺳﯿﺪ اﺑﺮاﻫﯿﻢ اﺑﻄﺤﯽ‪" ،‬زد )زﻧﺠﯿﺮه ﻫﺎی درﺳـﯽ(‪ :‬اﻟﮕـﻮﺋﯽ ﮐـﺎرﺑﺮدی ﺑـﺮای ﺗﻬﯿـﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣـﻪ درﺳـﯽ در دوره ﮐﺎرﺷﻨﺎﺳـﯽ ﻣﻬﻨﺪﺳـﯽ ﻓﻨـﺎوری‬
‫اﻃﻼﻋﺎت" ‪ ،‬ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﻣﻘﺎﻻت دﻫﻤﯿﻦ ﮐﻨﻔﺮاﻧﺲ ﺳﺎﻟﯿﺎﻧﻪ اﻧﺠﻤﻦ ﮐﺎﻣﭙﯿﻮﺗﺮ اﯾﺮان‪ ،‬ﺗﻬﺮان ‪ 27‬ﺗﺎ ‪ 29‬ﺑﻬﻤﻦ ‪.1383‬‬
‫]‪ [8‬ﺳﯿﺪ اﺑﺮاﻫﯿﻢ اﺑﻄﺤﯽ‪" ،‬ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ای درﺳﯽ ﺑﺮای دوره داﻧﺸﮕﺎﻫﯽ ﮐﺎرﺷﻨﺎﺳﯽ ﻓﻨﺎوری اﻃﻼﻋﺎت"‪ ،‬ﯾﺎزدﻫﻤﯿﻦ ﮐﻨﻔﺮاﻧﺲ ﺑـﯿﻦ اﻟﻤﻠﻠـﯽ ﮐـﺎﻣﭙﯿﻮﺗﺮ‬
‫اﯾﺮان‪ ،‬اﺳﻔﻨﺪ ﻣﺎه ‪.1384‬‬
‫]‪ [9‬ﻓﺮزاد ﻃﺮﻫﺎﻧﯽ‪ ،‬ﻣﺤﺴﻦ زﻧﺪی‪"،‬ﻧﻘﺶ ﻓﻨﺎوری اﻃﻼﻋﺎت در ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﭘﺮوژه" ‪ ،‬ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﻣﻘﺎﻻت اوﻟﯿﻦ ﮐﻨﻔﺮاﻧﺲ ﺑﯿﻦ اﻟﻤﻠﻠﯽ ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﭘـﺮوژه‪،‬‬
‫ﺗﻬﺮان‪ ،‬اﯾﺮان‪.1383 ،‬‬
‫]‪ [10‬ﻣﺤﻤﻮد رﻓﯿﻌﯽ و ﻣﺮﺗﻀﯽ ﮐﻮﺷﺎ‪ "،‬ﻧﻘﺶ ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﭘﺮوژه در ﻣﻮﻓﻘﯿﺖ ﭘﺮوژه ﻫﺎی ﻓﻨﺎوری اﻃﻼﻋﺎت"‪ ،‬ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﻣﻘﺎﻻت اوﻟﯿﻦ ﮐﻨﻔﺮاﻧﺲ ﺑﯿﻦ‬
‫اﻟﻤﻠﻠﯽ ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﭘﺮوژه‪ ،‬ﺗﻬﺮان‪ ،‬اﯾﺮان‪.1383 ،‬‬
‫]‪ [11‬ﺳﯿﺪ اﺑﺮاﻫﯿﻢ اﺑﻄﺤﯽ‪" ،‬ﻃﺮح درس ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﭘﺮوژه ﻫﺎی ﻓﻨﺎوری اﻃﻼﻋﺎت" ‪ ،‬اراﺋﻪ ﺷـﺪه در ﺗـﺮم اول ﺳـﺎل ﺗﺤـﺼﯿﻠﯽ ‪ ،85-86‬داﻧـﺸﮑﺪه‬
‫ﻣﻬﻨﺪﺳﯽ ﮐﺎﻣﭙﯿﻮﺗﺮ‪ ،‬داﻧﺸﮕﺎه ﺻﻨﻌﺘﯽ ﺷﺮﯾﻒ‪.ce.sharif.edu/course/~40428 ،‬‬
‫‪[12] J. Phillips, "IT Project Management: On Track From Start To Finish", Second Edition,‬‬
‫‪Osborn/MC Graw- Hill, 2004.‬‬
‫‪[13] --------, "Object Oriented Project Planning", BMB: Management Consulting For‬‬
‫‪Development,(Netherland), 1996.‬‬
‫]‪" ،------ [14‬ﺗﺪوﯾﻦ و ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﭘﺮوژه ﻫﺎی اﻧﻔﻮرﻣﺎﺗﯿﮑﯽ"‪ ،‬دﺑﯿﺮﺧﺎﻧﻪ ﺷﻮرای ﻋﺎﻟﯽ اﻧﻔﻮرﻣﺎﺗﯿﮏ ﮐﺸﻮر‪.1379 ،‬‬
‫]‪" ،------ [15‬ﻧﻈﺎم ﻣﻬﻨﺪﺳﯽ و اﺳﺘﺎﻧﺪاردﻫﺎی ﺗﻮﻟﯿﺪ و ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻧﺮم اﻓﺰار –ﻧﻤﺎﺗﻦ"‪ ،‬ﺷﻮرای ﻋﺎﻟﯽ اﻧﻔﻮرﻣﺎﺗﯿﮏ ﮐﺸﻮر‪.1383 ،‬‬
‫]‪" ،------ [16‬ﻗﺮاردادﻫﺎی اﻧﻔﻮرﻣﺎﺗﯿﮏ"‪ ،‬ﺗﺮﺟﻤﻪ ﺳﺘﺎرزرﮐﻼم‪ ،‬دﺑﯿﺮﺧﺎﻧﻪ ﺷﻮرای ﻋﺎﻟﯽ اﻧﻔﻮرﻣﺎﺗﯿﮏ ﮐﺸﻮر‪.1378 ،‬‬
‫]‪ ،------ [17‬راﻫﻨﻤﺎی ﮔﺴﺘﺮده داﻧﺶ ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﭘﺮوژه‪ ،‬ﺗﺮﺟﻤﯿﻦ ﻣﺠﺘﺒﯽ اﺣﻤﺪﭘﻮر و ﻣﯿﺜﻢ آﻗﺎ رﺿـﺎﺋﯽ‪ ،‬از اﻧﺘـﺸﺎرات ﻣﻮﺳـﺴﻪ ﻣـﺪﯾﺮﯾﺖ ﭘـﺮوژه‬
‫)‪ ،(PMI‬اﻧﺘﺸﺎرات ﻧﺎﻗﻮس‪.1383 ،‬‬