‫درس شیوه های ارائه مطالب علمی و فنی‬
‫نام و نام خانوادگی‪:‬‬
‫تمرینک منزل بردنی کارسوق پنجم ‪:‬‬
‫به نام خدا‬
‫ترم دوم ‪94- 95‬‬
‫جلسه هشتم‬
‫شماره دانشجوئی ‪:‬‬
‫‪95/1/29‬‬
‫چکیده و گسترده نویسی‪ ،‬زبان ‪ ،‬ویرایش و ترجمه فنی‬
‫‪ -1‬با مطالعه متن زیر چکیده ی نکات برجسته‬
‫برای آن بنویسید (با رسم خط ذیل عبارات ‪ ،‬عناوین نکات برجسته را به تعداد ده‬
‫نکته در داخل متن زیرمشخص کنید ‪:‬‬
‫ویراستاری در کار نیست‬
‫روبرت صافاریان‬
‫تكنولوژي ديجيتال همه شيوه زندگي و نگرشهاي فرهنگي ما را عوض كرده است از جمله مفهوم نشر و ويراستاري را‪.‬‬
‫تصورش را ميكرديد روزي به شما بگويند ميتوانيد فوري در زمره نويسندگان يك دايرهالمعارف در بياييد و تعدادي از‬
‫مدخلهاي آن را بنويسيد‪ .‬اين همان كاري است كه االن ميتوانيد بكنيد‪ .‬به سايت ويكيپديا برويد‪ ،‬به عنوان كاربر ثبتنام‬
‫كنيد‪ ،‬مقالهاي درباره نويسنده مورد عالقهتان‪ ،‬شهرتان يا هر موضوعي كه دوست داريد‪ ،‬بنويسيد و به اين دايرهالعمارف آنالين‬
‫اضافه كنيد‪ .‬نوشته شما بالفاصله منتشر ميشود‪ .‬البته ممكن است باالي مقاله شما از طرف مديران ويكيپديا درباره اشكاالت‬
‫نوشته شما به خوانندگان توضيحاتي داده شود‪ .‬هر روز صدها مقاله از اين دست و به اين شيوه به ويكيپديا اضافه ميشود‪.‬‬
‫البته ديگران ميتوانند مقاله شما را حك و اصالح كنند‪ ،‬همان طور كه شما ميتوانيد مدخلهاي ديگر را اصالح كنيد‪.‬‬
‫پيش از ويكيپديا‪ ،‬اگر كسي چنين ايدهاي را با شما در ميان ميگذاشت‪ ،‬احتماال ميگفتيد ديوانه است‪ .‬به نظر ميرسد كه به‬
‫اين شيوه‪ ،‬سنگ روي سنگ بند نميشود‪ .‬آخر نويسنده مطلب كيست؟ چه صالحيتي دارد براي نوشتن آن مطلب‪ ،‬آيا كساني‬
‫كه آن را ويرايش ميكنند غرض و مرضي ندارند و دهها سوال ديگر از اين دست‪ .‬اما امروز كار از طرح پرسش گذشته است‪ .‬در‬
‫واقعيت‪ ،‬حاصل اين فكر بكر (واقعا بكر)‪ ،‬هزارها مقاله خوب است كه ميليونها نفر از آن استفاده ميكنند‪.‬‬
‫آيا اين مقاالت قابل اعتمادند؟ چه از نظر صحت اطالعات و چه از نظر مواضع اعتقادي نويسندگان؟ ويكي پديا روشهايي براي‬
‫كنترل محتواي مقالهها دارد كه براي گريز از درازگويي وارد آنها نميشويم‪ ،‬اما پاسخ اين پرسشها‪ ،‬اين است كه با توجه به‬
‫نحوه توليد اين م قاالت‪ ،‬آنها را با احتياط بخوانيد‪ .‬دربست آنها را قبول نكنيد‪ .‬با منابع ديگر مقايسه و چك كنيد‪ .‬تصورش را‬
‫بكنيد كه نويسنده مطلبي كه ميخوانيد‪ ،‬يكي مثل خود شماست‪ .‬اما اين چيزي كه در ابتدا عيب ويكيپديا به حساب ميآيد‪،‬‬
‫در واقع حسن آن است‪ .‬تقدسزدايي از دانش كتابي و دايرهالمعارفي‪ .‬مگر چيزهايي كه در كتابهاي چاپي و دايرهالمعارفها‬
‫نوشته ميشوند از غرضورزي خالياند؟ اما گويي انتشار آنها در كتابهاي بزرگ با جلدهاي زركوب و پرهيبت و اقتدار نامها و‬
‫عنوانهاي دانشگاهي نويسندگان يك جور آنها را در برابر چون و چراها و اما و اگرها محافظت ميكند‪ .‬ويكيپديا در عين حال‬
‫كه حجم عظيمي از دانش بهدردبخور و معلومات الزم توليد ميكند و در اختيار همگان قرار ميدهد‪ ،‬خواهناخواه‪ ،‬ماهيتا‪ ،‬مروج‬
‫نسبيگرايي و شكگرايي است و طرز فكر انتقادي را گسترش ميدهد‪.‬‬
‫اگر ويكيپديا مفهوم ويراستاري محتوايي را دگرگون ميكند و آن را به كاري جمعي با سازوكار مشاركتي كه با توجه به‬
‫امكانات اينترنت طراحي شده‪ ،‬تبديل مي كند‪ ،‬كل اينترنت اساسا مفهوم ويراستاري و نشر را دگرگون كرده است‪ .‬شما ميتوانيد‬
‫هر چيزي از چند خط درد دل گرفته تا يك مجموعه داستان تا مقالهاي درباره سياست‪ ،‬بنويسيد و همان روز‪ ،‬آن را منتشر‬
‫كنيد‪.‬‬
‫مگر حرف زدن ما را كسي ويراستاري ميكند؟ آيا ويراستاري نشدن كالم شفاهي‪ ،‬مانع اين ميشود كه همديگر را بفهميم؟‬
‫ويراستاري از ميلي به يكدستسازي و اعمال قدرت ميآيد كه در پوشش استانداردسازي و تسهيل ارتباط خود را پنهان‬
‫ميكند‪ ،‬اين امر البته بيشتر در حوزه نوشتار عملي است‪ .‬گفتار سيالتر و فراوانتر از آن است كه بشود ويراستارياش كرد‪.‬‬
‫اكنون‪ ،‬در اينترنت‪ ،‬نوشتن هم چيزي شده است مانند حرف زدن‪ .‬همان اندازه آزاد‪ ،‬فراوان‪ ،‬غيرقابلكنترل و‬
‫غيرقابلويراستاري‪.‬‬
‫‪ -2‬چکیده ای عنوانی( با ده عنوان ) برای این متن بنویسید ‪.‬‬
‫‪ -3‬شش کلید واژه برای این متن بنویسید‪.‬‬
‫‪ -4‬شکلی (با یک نمودار انتخابی) برای بیان فشرده متن فوق ترسیم کنید(یا تصویری معادل این متن‬
‫بکشید)‪.‬‬
‫‪-5‬اینفوگرام یا اینفوگرافی با قواعد و ابزار اینفوگرافیک برای متن فوق بکشید‪.‬‬
‫‪-6‬پاسخ پرسش های پنج و شش را به لحاظ کیفیت مقایسه کنید‪.‬‬
‫‪-7‬نقدی بر متن فوق بنویسید و طی آن به فهم خود از متن و پنج مورد عیب و پنج مورد حسن در آن‬
‫با ذکر دلیل اشاره کنید‪.‬‬
‫‪ -8‬چهار اقدام یا گام فعالیتی مهم انواع گونه های ویرایش را با رسم جدول مقایسه کنید‪.‬‬
‫‪-9‬متن فوق را از جنبه های فوق ویرایش کنید‪ .‬به همین منظور پس از تعیین هر عبارتی در متن که نیاز‬
‫به ویرایش دارد ‪ ،‬زیر آن خط بکشید و گونه یا گونه های ویرایش الزم را برای آن مشخص کرده زیر خط‬
‫بنویسید‪ .‬سپس کل متن را با اعمال همه ویرایشها بازنویسی کنید و بنویسید‪.‬‬
‫‪ --------------------------------------------------------------------‬با‬‫‪=10‬با مطالعه متن زیر چکیده ی نکات برجسته برای آن بنویسید (با رسم خط ذیل عبارات) ‪:‬‬
‫تفاوت استراتژی مایکروسافت و اپل در دنیای فنآوری‬
‫شايد در وهله نخست اين گونه به نظر آيد كه مايكروسافت و اپل دو غول بزرگ دنياي فنآوري و ‪ IT‬در يك راستا گام‬
‫برميدارند و كارهاي آنها بنا به يكسري از اصول مشخص و از پيش تعريف شده است‪ .‬البته تا حد بسياري اين گونه نيز‬
‫هست؛ اما اين دو در استراتژيهاي خود به شدت با هم متفاوتند و رويكردهاي متفاوتي را در قبال بازار و مشتريان در‬
‫دستور كار خود دارند‪.‬‬
‫به گزارش «تابناک» اگر بخواهيم خالصه بگوييم‪ ،‬مايكروسافت بازار را از باال به پايين نگاه ميكند‪ ،‬ولي رويكرد اپل كامال‬
‫برعكس و از پايين به باالست‪ .‬بگذاريد بيشتر توضيح دهيم؛‬
‫استراتژي مايكروسافت پيرامون اين نكته متمركز شده كه همه افراد به همه جور ابزاري براي فعاليتهاي خود نياز دارند‪،‬‬
‫بدون توجه به اينكه اين افراد چه كساني هستند‪ .‬در نتيجه مايكروسافت و همه همكاران اين شركت از جمله اينتل‬
‫توليدات خود را پيرامون اين استراتژي و رويكرد متمركز كردهاند‪.‬‬
‫به همين دليل است كه رويكرد ‪ ۲‬در ‪ ۱‬را در بيشتر كارهاي مايكروسافت ميبينيم؛ براي نمونه‪ ،‬در توليد ‪.Surface‬‬
‫پرسش اينجاست كه اين يك تبلت است يا لپتاپ؟ از ديدگاه مايكروسافت هيچ فرقي ندارد‪ :‬هرگاه بخواهيد يك لپتاپ‬
‫است و هر زمان كه اراده كنيد‪ ،‬يك تبلت‪ .‬مايكروسافت به اين موضوع اعتقاد دارد و مشتري را در راستايي نگه ميدارد كه‬
‫بتواند همه نيازهاي خود را پوشش دهد‪.‬‬
‫در آن سوي اپل نگاهي از پايين به باال دارد‪ .‬زماني كه در سال ‪ ۲۰۱۰‬استيو جابز فقيد براي نخستين بار ‪ iPad‬را معرفي‬
‫كرد‪ ،‬نخستين نكتهاي كه در نظر داشت‪ ،‬اين بود كه اين يك دستگاه مصرفي است‪ .‬به همين دليل همه تبليغاتي كه‬
‫پيرامون ‪ iPad‬صورت ميگرفت‪ ،‬بر جنبه كاربردي و مصرفي آن تأكيد داشت‪ .‬تنها طي يك سال اخير است كه اپل جنبه‬
‫«توليد» و خالقيت را در خط توليد تبلتهاي خود مد نظر قرار داده است‪.‬‬
‫توجه داشته باشيد كه اين تفاوت استراتژي حتي در ادبيات اين دو نيز ديده ميشود‪ .‬براي مايكروسافت واژه توليد و‬
‫بهرهوري يا ‪ Productivity‬مد نظر است‪ ،‬در حالي كه اپل واژه ابتكار و خالقيت يا ‪ Creativity‬را در دستور كار دارد‪.‬‬
‫مايكروسافت در تبليغات خود مردمي را نشان ميدهد كه با ‪ Surface‬در حال كار و توليد هستند‪ ،‬در حالي كه اپل افراد‬
‫را در حين ايجاد خالقيت و انجام كارهاي جالب با ‪ iPad‬نشان ميدهد‪.‬‬
‫به عبارتي روشنتر‪ ،‬مايكروسافت مشتريان را در حال توليد و بهره وري ميداند‪ ،‬در حالي كه اپل ميخواهد مشتريان كمي‬
‫استراحت كنند و كارهاي جالب و خالقانه با ابزارهاي خود انجام دهند‪ .‬اين موضوع ذهنيت متفاوتي در مشتريان ايجاد‬
‫ميكند‪ .‬بسياري از كارشناسان بر اين باورند كه اين موضوع منجر به موفقيت اپل در سالهاي اخير براي تسخير بازار شده‬
‫است‪.‬‬
‫تيم كوک‪ ،‬مدير جديد اپل و تيم وي‪ ،‬اين موضوع را مد نظر دارند كه خط سير ‪ iPad‬و ‪ iPhone‬بايد كامال متفاوت‬
‫باشد‪ .‬از اين جهت كه اين دو دستگاه بايد براي همان ‪ Creativity‬به كار روند‪ ،‬در حالي كه اگر كسي به دنبال‬
‫‪ Productivity‬است‪ ،‬بايد به سراغ ‪ Mac Book‬يا لپتاپ اين شركت برود‪.‬‬
‫اما در آن سوي و در مايكروسافت‪ ،‬ساتيا نادال و تيم وي استراتژي خود را در پر كردن شكاف بين لپتاپ و تبلت براي‬
‫بيرون كشيدن بيشترين قدرت ‪ Productivity‬در كاربران ميبينند‪ .‬اين موضوع را در سيستم عامل مايكروسافت‬
‫ميبينيم‪ .‬اين سيستم عامل در حال حركت به سمتي است كه يك سيستم عامل يكپارچه براي ‪ PC‬لپتاپ‪ ،‬تبلت و‬
‫گوشي هوشمند باشد‪.‬‬
‫هرچند مايكروسافت تا كنون از دو رقيب اصلي خود يعني گوگل و اپل در بازار عقب مانده است‪ ،‬برخي كارشناسان بر اين‬
‫باورند كه پافشاري مايكروسافت بر رويكرد خود‪ ،‬ميتواند در سالهاي آتي سهم اين شركت را در بازار تا حد بسياري‬
‫بهبود داده و به ثبات برساند‪ .‬البته در اين ميان‪ ،‬هستند كساني كه ميگويند‪ ،‬گوگل با ‪ Chromebook‬و اپل با ‪Mac‬‬
‫‪ Book‬ميتوانند اين رؤياي مايكروسافت را به شدت و به شكلي جدي به چالش بكشند‪.‬‬
‫‪-----------------------------------------------------------------------------------------------‬‬‫‪-11‬چکیده ای سو گرفته این متن را پس از تعیین و اعالم سویه یا جنبه ای که شما به این مسئله نگاه میکنید در‬
‫چهار بند بنویسید‪.‬‬
‫‪-12‬نقدی بر شکل ‪ ،‬ساختار ‪ ،‬زبان و محتوای این متن بنویسید‪.‬‬
‫‪-13‬با تجربه ای که در پاسخ دهی به پرسش قبلی این تمرین کسب کرده اید ‪ ،‬این متن را از نظر شکلی و زبانی‬
‫ویرایش کنید و متن ویراسته را بازنویسی کنید‪.‬‬
‫‪-----------------------------------------------------------------‬‬‫‪ -14‬رابطه زبان و تفکر چیست ؟ و بنظر شما در زمینه استفاده از زبان مادری در مراودات و ارتباطات‬
‫فنی اولویت به ترتیب با کدامیک از موارد زیراست ‪( :‬فارسی گوئی ‪ ،‬فارسی نویسی ‪ ،‬فارسی خوانی)و‬
‫چرا؟‬
‫‪ -15‬انواع زبانهای رایج در یک کشور جهت گفتگو و محاوره ‪ ،‬در چهار صفت با رسم جدول مقایسه‬
‫کنید ‪.‬‬
‫‪--------------------------------------------------------------------‬‬‫‪-16‬فرآیند ترجمه را بنویسید و سپس مهارتهای الزم برای ترجمه را ذکر کنید‪.‬‬
‫‪-17‬در ترجمه فنی اولویت با امانت داری در انتقال معنای متن است یا ساختار متن؟ گام های اصلی‬
‫انجام ترجمه فنی کدامند؟ ابزارهای ترجمه کدامند؟‬
‫‪ -18‬ترجمه متن صفحه بعد را بر روی آن بنویسید ‪:‬‬