|| శ్రీ ||
అథ శ్రీ త్రివిక్ీమపండితాచార్యసుత శ్రీ నారాయణపండితాచార్యవిర్చితః
|| శ్రీ మధ్వవిజయః ||
౧౨. ద్ావదశః సర్గః
om
అతాినంతసావంతవేద్ాంత్రసంహే ముఖ్యవాయఖ్యయనిసవనే జ ంభమయణే |
సద్యయ మయదయద్ావద్ిదంతందిభీమే భేజే క్షోభో మయయిగోమయయుయూథః
gm
a.
c
|| ౧౨.౧ ||
ou
si
సంభూయయమీ చోళజద్వవపపురోయః పారేవే పాపా
మంతియయమయసుర్ుగాీః |
w
w
w
పాిక్ || ౧౨.౨ ||
.y
సాసూయయ భూభూషణే వాయుద్ేవే మూఢా యదవద్ ధార్తరాష్ా్ర ంత్రకే
సనాాతసర్యం బదుుమూచేఽశుభానాం వాచాఽలోలం కోప గాం ధార్క్సయ
|
మధేయ తేష్ాం నీచనీతాయ సమయనో వాచాలోఽలం కోఽప గాంధార్క్సయ ||
౧౨.౩ ||
1
ఎక్ం తతవం వష్ ్ మయయయమయిీయం వాక్యః పాిచయర్పయవాచయం విధ్తే త
|
పూరావఽపూరావ హంత ద్ౌర్ఘట్యభూష్ా చితించితిం దర్వనాచార్యనీత్రః
|| ౧౨.౪ ||
om
మరాతామరాతామర్తావిద్ివట్పురోగం విశవం ద శయం విపిచండాలపూర్వమ్ |
భేద్ాపేతం భేద్ిమయనః సమయనః సాధవయః క్ః సాధ్యిేత్ తామలబాుే ||
gm
a.
c
౧౨.౫ ||
ou
si
సతయం సతయం వాయవహార్యం విధ్తే త సర్వం మోహే సర్వనిరావహిణీ సా |
.y
జఞానే జఞతే దగువసత రపితతం పకేవ తసాంసతపల
త ోహాతతవార్వత్ || ౧౨.౬ ||
w
w
జఞానిశ్రష
ీ శ్రఠ ష
ీ ఠ విజఞానివరేగ నర్ుగ ణయసే ే సాంపితం నాథభూతాః |
w
ఆక్ీందం మే హంత శ ణవంతు సోఽయం హాహా మయయయవాద
ఉతాసదమేత్ర || ౧౨.౭ ||
భష్
ి ా్ భాట్ా్ న పిభాక్ త్రభాఽభూత్ తిసాత మయహాయయనికాద్ాయశచ
యతి |
దుర్గం మయయయవాదసతిం ద్ిధ్క్షః నోపేక్షయయ నసతతేత వాద్ాగనిజిహావ ||
2
౧౨.౮ ||
యం యం పాిపద్ భూరనచితతః పిద్ేశం తసాాతతసాాద్ాగతేర్ంతరాయః |
పితయజఞాయి వయక్తమయరేయణ సోఽప పాిపోిత్ పార్వేం హి వయం
om
భాగయహీనాః || ౧౨.౯ ||
పిశిః ప ష ః్ ఖ్ండ్యతే తేన నూనం యుకాతం యుక్తం వక్త
a.
c
చాసావఖ్ండాయమ్ |
gm
వాద్ివాితం లజజయిేనోి విశ్రష్ాద్ ఆక్షేపే తత్ర శ్రీయతే క్ం ను క్ుర్ాః ||
ou
si
౧౨.౧౦ ||
.y
పాిచయం శ్ాసతరం యత్ సపాదం తు లక్షం వాకేయనకేనాక్షిపదుర్ష తర్ేః |
w
w
ఇతేం పాంథర్వరణత
ీ ం శ ణవతః పాిగ్ యుష్ాాన్ పాిపద్ దూయమయనం
w
మనో మే || ౧౨.౧౧ ||
వేదవాయసో నేవష వేద్య ను మూరోత ద్ివాయ మూరనర్
త యసయ సా సుసాతసయ |
తద్శ
ర ్ౄణాం చేత్ర వాణీ క్ పాణీ నూనం మయయయపక్షమూలం ఛినత్రత ||
౧౨.౧౨ ||
3
అక్ిష ం్ తతససతిభాషయం బలీయో మయనోపేతం కా క్షత్రర్ిసతథా చేత్ |
ఆసాాకాః కేఽపేయవముకాతే విలజఞజ ః లజఞజ సంధౌ దుససహేఽమజజయనిః
|| ౧౨.౧౩ ||
తసయ వాయప్ తః శిషయజఞలసుత గౌణః సంసత్రసంధౌ శంఖ్చకాీద్ిభ ద్ిభః |
om
మయ గ హేయర్న్ విశవసతాతేంతరాణి క్షేమయప్ తా నసతత ి నీత్రం విధ్తత ||
a.
c
౧౨.౧౪ ||
gm
గౌణసతర్ైరౌగ ణవాకాయభిగుప్ తః గౌణీం బుద్ింు వర్ుయంతే న ణాం తే |
ou
si
హంసానాం నో వాగనవఘయతపివీణాః సంధ్ుం భూయోవారనవరషరనవాబా్ః ||
.y
౧౨.౧౫ ||
w
w
బాహులయయన హేయతదుకాతే ఖ్లు ద్ాిగ్ ఏతే విశవం పాిపుివంత్ర పికామమ్ |
w
అసానిసాద్ర్వనాపాయకాలయ యదవలోికాపాయకాలయ లయయపః ||
౧౨.౧౬ ||
ఆక్రేాీ తేం తసయ వాణీమథానోయ మయనీ తేష్ాం మయనినాం చితతవేతాత |
సావనాం చేతో నందయన్ మందచేతాః ధ్ ష్ా్ ముచచరావచమయచష ్ క్ష ః్
|| ౧౨.౧౭ ||
4
తేజః శంకామయతితో యద్ విలీనం ధిగ్ భీర్ూణాం మయనసం
మయనహీనమ్ |
ఏకాంతేన పాిపతతజ
ే ోవిలీనం సే ేయో యసాాద్ భాత్ర హైయంగవీనమ్ ||
om
౧౨.౧౮ ||
యిేష్ాం విద్ాయం శ్ాంక్రణ శంక్రణ నో ద్ేవాద్వనాం బాధ్యతాం సాధ్యంత |
a.
c
శ్ౌకరవ
ీ ాలం లజజయిేద్ ద్ేవపూజయం తేష్ామేష్ాం సనిిధౌ కో విష్ాదః ||
ou
si
gm
౧౨.౧౯ ||
యదయద్వతం క్ర్ైశ్్రౌగ ణతర్ైః ర్ుదుం సాధ్యం నవ భాతయసుత తావత్ |
w
w
w
౧౨.౨౦ ||
.y
షట్ైర్ాజర
ఞా వ
న్ యమంతౌిషధాఢయః ఏతర్ుగ పాతన్ నో విజేతా హి క్శిచత్ ||
యదయపేయవం న హుయపేక్షోయ విపక్షః క్ంతు పాిపోత నాధ్ునాఽఽక్ీందకాలః |
అపయదవందవసావతాబోధ్పితతః ఆచార్యర్యచఛంక్యతే శంక్రాద్యః ||
౧౨.౨౧ ||
పార్ంపరేయణాఽగతం తతతేశ్ాసతరం హంతోతసనిం నూతనేనేతుయద్వర్య |
5
తేష్ాం ద్యష్ా వర్ీనీయయ విదగుషః సంతోఽసంతో వాఽప మధ్యసేలోకే ||
౧౨.౨౨ ||
సావభిపాియో బిహావత్ సాయదవాచోయ మయయయశకాతా సర్వనిరావహసద్ిఃు |
ఇతేం నీతాయ శ్ాసతరనీతేయవ బాధ్యః సరోవ లోక్ః సావతానో యః పర్ః సాయత్
om
|| ౧౨.౨౩ ||
gm
సామపూర్వర్ుపాయిః |
a.
c
గాీమేగీామే వార్యతాం మయననష్ాం పూర్వంపూర్వం
ou
si
సంపాిపాతనాం మయనభంగాయ కార్యం గీంథాక్రాషదుయదయతర్సాద్వయిః ||
.y
౧౨.౨౪ ||
w
w
ఇతాయద్ేయతే కార్యమయలోచయ కాలయ
w
చక్ుీర్వకాీశచక్భ
ీ క్తపత
ి పమ్ |
యోగాయ మంక్ుతం తేఽనయథా సుయః క్థం వా
దుఃఖ్ోగాీంభసయంధ్తామిసిసంధౌ || ౧౨.౨౫ ||
వితాయకార్ంవాసుద్ేవద్ివషం తే పాిజంా మనయం పుండ్రణకాభిధానమ్ |
వాదవాయజఞక్షేపకామయః క్ుమంతాిత్ చక్ుీర్యతతం ర్ూపయపీఠాలయిేఽమీ ||
6
౧౨.౨౬ ||
యదవత్ సంహం గాీమసంహోఽశుచీచోఛ హంసం కాకో
యదవద్ేవక్ద ష్ ః్ |
యదవనాాయిీ భూరనమయయసతర్క్షం తదవద్ విదవదవర్యమయహావసత
om
మూఢః || ౧౨.౨౭ ||
a.
c
అపయలోుఽసౌ న హుయపేక్షయంబభూవే లోలయతేావాదక్షపక్షః పతంగః |
gm
మధేవనాహో దుసతరేణ సవభావాత్ తేజోరాజీరాజితేనాగనినేవ || ౧౨.౨౮
ou
si
||
w
.y
మయనరాానయరాభసమయనోఽసమయనః ఆక్షిపయనం సవం మతం సాధ్యితావ |
w
w
పీితయ విష్ోీర్ుతతమపీిత్రతరథే వేదవాయఖ్యయం వేదవేద్వ చకార్ || ౧౨.౨౯ ||
ఆమయియం యిే పేఠురామయియపూర్వం పాిపాత విపాిసతత ి కౌతసహలయన |
పరాయసీనాసాతవద్ాచార్యవర్యం పేిక్షయం పేిక్షయంచక్ర
ీ ేఽనేక్సంఖ్యయః |౧౨.౩౦ ||
ఉకాతంగేభయః కాద్ికాన్ వయంజయంతం తతతనాాతాివయంజనాద్ౌ పివీణమ్ |
త్రసోిఽవసాేసతదుగ ణరాభవయంతం ద్ేవా ద ష్ా్ ే హయసార్న్ ద్ేవద్ేవమ్ ||
7
౧౨.౩౧ ||
ఆద్ౌ హరసవతేవన వతాసనుస తాయం మయతాిపాద్ౌ వర్తయన్ ద శయమయనః
|
క్ుర్వనినాయశ్ాచగీార్ూపా వివ తతః గథవిందశ్రీరాస గోవిందభక్తః || ౧౨.౩౨
om
||
a.
c
మయంగలయయంగవయక్తభావా త్రిలోకరం ర్ంగార్ూఢా విసాయం పాిపయంత |
gm
క్ ష్ే ీవానాయ మయనయవినాయసపాద్ా రేజే మయధవవ సుసవరా వేదవాణీ ||
ou
si
౧౨.౩౩ ||
.y
గాంభీరాయద్యర్ుయక్తమౌద్ార్యకార్యః
w
w
నానానాదశ్ాిఘయముచాచర్ణం తత్ |
w
శ్రక్షయశిక్షయలక్షణానాం హి లక్షయం
మయనయం మనేయ ధ్నయబుద్ేర్
ు తులయమ్ || ౧౨.౩౪ ||
కాలీుః క్ి పీ తర్వాంజయన్ ఛాందసీశచ వయక్తం శ్ాబ్ం శ్ాసతరముద్ాభవయ
భూయః |
స వాయచఖ్యయవుక్తనర్ుక్తమయరోగ జఞయయయన్ జోయత్రరేవద్ినాం వేదమితేమ్ ||
8
౧౨.౩౫ ||
శ్ౌీతే వాయఖ్ోయచాచర్ణే చార్ుణీ తే మయద గే్హీ వర్ీయిేదసయ కో ను |
వాగణశ్ానరావగనవహంగేందిజీవః భూరాయశచర్యర్వరనత
ీ ే యిే పిణమయ ||
om
౧౨.౩౬ ||
ఛందసాసర్ేం సార్ేమతాిమునేతంే పోిక్తం శుీ తావ బాిహాణా బిహాణేవ |
a.
c
సరేవ సౌమయయ జిషుీజిజఞాసయయఽమీ పాిపయ పోిచుశిచతికాయయభిధానమ్ ||
ou
si
gm
౧౨.౩౭ ||
పాిజయపిజఃా పాిజయయయ పిజయ
ా యఽసౌ హంతావోచనాంతివరాీభిధేయమ్ |
w
w
౧౨.౩౮ ||
w
.y
తత్రతయరణే పాిర్ేాతే వక్ుతమేతత్ పాిజఞాసాాభిః శ్రీతుకామర్భవాంశచ ||
ఇతుయక్తస్ తరేష విసాతరనబుద్ేఃు పాిపుతం సామయం సంపివ తోత దురాతాా |
హాసోయఽతాిభూద్ వాసుద్ేవపిభారణే యదవత్ పూర్వం పౌండ్ికో
వాసుద్ేవః || ౧౨.౩౯ ||
ఆఙాద్ేశ్ాదుతతర్ం రాద్ిశబ్ం శుీ తావ నారేతుయక్తవంతం పదం తమ్ |
9
వాయఖ్యయలౌలయయద్తరేయయద్ిసూకేత ప థవవద్ేవా నిందనీయం నినిందుః ||
౧౨.౪౦ ||
శ్ార్ూ
్ లయఖ్యయం పాిపయ సంభావితః పాిగ్ లోకే ధ్ూరోత
మయయిగోమయయురేషః |
om
వాద్ిద్వవపధ్వంసనం మధ్వసంహం పాిపోత హీతంే శబ్శ్ష్
ర ో బభూవ ||
a.
c
౧౨.౪౧ ||
gm
క్ ష్ాీభీష్ా్ శ్ాసతరవిసుష ్ సంజఞా యయ సీవయయ శ్రీః పాలితా సద్ిే్ జేన |
ou
si
పద్ాాఖ్యయసతసంధ్వేనాఽహ తాం తాం శుశ్ాీవాగాీానందతరాేఖ్యపార్ేః ||
w
.y
౧౨.౪౨ ||
w
తసర్ీం తరాీదభమ
ి యరోగ ఽథ సార్యః సంపాిపోతఽసౌ గోగణరణభషయితావ |
w
సంయమయయంతర్యంత కామేన హాసయం సంపాిపతశ్రర
ీ నిరనజతం తం జహాస ||
౧౨.౪౩ ||
దుష్ా్ తాాఽసౌ భదిమేకాక్నం యః క్షేపతుం హేతుః సౌఖ్యద్ాఖ్యం
బభూవ |
హర్యంశ్రఽయం తం న చక్షయమ భూయః తోకే సనేి సూక్ర్ం కేసరణవ ||
10
౧౨.౪౪ ||
తసయ తాిసాత్ ప షతస
క్షేమయపేక్షీ యో జనః పాిగ్ జితోఽప
ఠ తషతోఽభూత్
ఠ
|
మధేయఽనేయష్ాం గోతతసతత్రయుకాతః సోఽదయజిజషుీః పంచష్రోగ విశ్రష్ః ||
om
౧౨.౪౫ ||
a.
c
విష్ోీర్ూభయః శ్రభయద్ిభః పద్ాంతం పార్ంపరేయణేర్యమయణర్వార్యః |
gm
గోవాితసతం ద్ార్యితావ నయగ హాీ త్ క్ంజఞఖ్యయనం సంధ్ుపం మధ్వపార్ేః
ou
si
|| ౧౨.౪౬ ||
w
.y
ఆసాతమయసాతమేష వో విశవమోష్ో రేరే మయయయవాద్ిచోరా దివేత |
w
|| ౧౨.౪౭ ||
w
దిష్ా్ దిష్ా్ నిగీహీతా ధ్ుివం వః పాిపతః కాలో ద్ాిగ్ గుహాంతం పివేషు్ మ్
తేజో విదవచచక్ీచందిసయ లీనం విధ్వసాతఽలం వాద్ినక్షతిలక్షీాః |
విశవవాయపతం యత్ తు తద్వప
్ తమూలం యుషాతే్రషంఠ తనిిర్సతం తమశచ
|| ౧౨.౪౮ ||
11
పూరావశ్ామయపూర్య విశవపికాశ్ర గోసంద్యహైః సపతవిద్ాయఖ్యవాహః |
యుష్ాాభిః క్ం నక్షి ద్ేద్వపయతేఽసౌ ద్ేవః సాక్షయత్ సర్వవితసర్వద్వపః ||
౧౨.౪౯ ||
సరావధార్ం బిహాసంజంా విహాయో ర్మయయకార్ం శ్ార్ద్ేంద్వవరాభమ్ |
om
సనిిరణత
ీ ం గుణయలం శబ్భేద్ః మధావద్ితయం సంశిీతం కోఽపధ్తే త ||
a.
c
౧౨.౫౦ ||
gm
విధావతవిధావత తవరనతమత్రివాద్ాసురా-
ou
si
అదభధ
ి ిషణాభిధయ నర్హరనరని జఞజవలయతే |
స యుక్తనఖ్ర్ః ఖ్ర్ర్ుాఖ్ర్మూర్ఖదుఃఖ్యంక్ుర్ః విద్ార్యత్ర
w
w
.y
ద్ార్ుణపివచనపిణాద్యఽపియయన్ || ౧౨.౫౧ ||
w
ధ్తే త ర్ూపాణయనంతానయప భువనపతే రోయ హ ద్ాఽపేయక్ పక్షో దక్షః
సద్యభాఽఖిలయభోయఽపయమ తమిహ దద్ౌ కేవలం యో న మయతే ి |
పక్షిశ్ష్
రీ ోఠఽపర్ః సనిమితమత్రపద్యఽసంపద్ే సాయదయం వో మయ
దర్ుం మయయిసరాు భజతభజత తాసాత గుహా ద్ాిగ్ ద్ివజిహావః ||
12
౧౨.౫౨ ||
వేదవాితసుదర్వనః పరనలసతతరాైఖ్యశంఖ్ధ్వనిః
విభాిజిషుీపురాణ సంహత్రగదః శ్రికౌఘశ్ారాగానివతః |
సతససతేష్
ి వత్రహాసనందక్చణో మధావఖ్యనారాయణః
a.
c
ఇత్ర నిగదత్ర మయయయవాద్ివిద్ేవష వేష్ే
om
పాిపోత వో నిజిఘ క్షయయ దివత హే మయయయవిద్ేవద్ివషః || ౧౨.౫౩ ||
gm
శుభజననిక్రే సావరామతోఽసాాత్ పియయతః|
ou
si
నయవసదమర్ధిష్ే ీా పాిగీవాట్ాభిధానే
.y
గుర్ుమత్రర్భినందన్ ద్ేవమయనందమూరనమ్
త || ౧౨.౫౪ ||
w
w
|| ఇత్ర శ్రీమతైవిక్ులత్రలక్ త్రివిక్ీమపండితాచార్యసుత
w
శ్రీనారాయణపండితాచార్యవిర్చితే శ్రీమధ్వవిజయిే
ఆనంద్ాంక్తే ద్ావదశః సర్గః ||
13