เภสัชกรรมไทย ๔
LOG
Company
O
นรินทร์ กากะทุม
ครีมและโลชั่น
Creams and Lotion
ครีมและโลชัน (Creams and Lotion)
 Emulsion
1. Oil phase : Fat, Wax, Oil, HC
2. Water phase : Water, Water soluble compound, polyol
3. Emulsifier : Surfactant, Polymer
Type of emulsion
1. Water in Oil (W/O)
2. Oil in Water (O/W)
3. Internal phase <74%
Evaluation of emulsion type
1. Dye method
2. Dilution method
3. Conductivity method
Components in creams and lotions
Oil phase
 Fatty alcohol
 viscosity adjustment
 emolliency
 e.g. cetyl alcohol, stearyl alcohol, oleyl alcohol and
isoetaryl alcohol
Components in creams and lotions (Cont.)
 Fatty acids
 ทาหน้าที่เหมือน Fatty alcohol
 Fatty acid + base (e.g. NaOH, Triethanolamine)
 emulsifier
Ex : Stearic acid + Triethanolamine

Triethanolamine stearate (O/W emulsifier)
Components in creams and lotions (Cont.)
 Waxes
 Emollient & Thickener
 e.g. Beeswax, Ceresin wax, Paraffin, Lanolin alcohols
 Oils
 Emollient
 e.g. Mineral oil, Vegetable oils (Sunflowerseed oil,
Olive oil) or Natural oil (Jojoba oil, Avocado oil,
Macadamianut oil, Meadowfoam oil, Apricot kernel oil)
Components in creams and lotions (Cont.)
Water phase
 Moisturizers and Humectants
 Polyols : Glycerin, Sorbitol, Propylene glycol
 Polyol ester
 Glyceryl monostearate-co-emulsifier, Thickener
 Sorbitant ester – w/o emulsifier
Components in creams and lotions (Cont.)
 Emulsifiers
 Anionic, cationic, nonionic and amphoteric
 Polymers
 Stabillizer
 e.g. Carbomers, Xanthan gum, Hydroxyethyl cellulose
Examples of emulsifiers
Emulsifiers
Examples
Anionic emulsifiers
- Soaps : Sodium stearate, Triethanolmine stearate
- Sodium lauryl sulfate
- Sodium cetearyl sulfate
- Sodium cocoyl isoethionate
- Potassium cetyl phosphate
- Quaternry ammonium compound
For o/w emulsion :
Cationic emulsifiers
Nonionic emulsifiers
- Ethoxylated fatty alcohol
- PEG esters of fatty acid
- Ethoxylated monoglycerides
- Ethoxylated castor-oil derivatives
Examples of emulsifiers (Cont.)
Emulsifiers
Examples
Nonionic emulsifiers
(Cont.)
For w/o emulsion :
- Sorbitan monooleate
- Sorbitant sequioleate
- Glycerol monooleate
Preparation of creams and lotions
Oil Phase
Fat, Wax, Oil, Lipid, Oil soluble cpd.
Water Phase
Polyois, Water soluble cpd. Water
Heat (72-82°C)
Heat (70-80°C)
Add water phase to oil phase
Emulsions T 40-50 °C
+ Active ingredients
+ Volatile substances
+ Additives (Color,flagrance, Preservative)
Cream and Lotions
Homogenizer
Stable creams or lotions
Anionic cream base
 Stearyl alcohol
 Cetyl alcohol
 Liquid paraffin
 Sodium lauryl sulfate
 Propylene glycol
 Preservative
 Purified water to
7.00 g
2.60 g
18.00 g
0.50 g
6.60 ml
q.s.
100.00 ml
Nonionic cream base
 Stearyl alcohol
 Tween 60
 Tween 80
 Liquid paraffin
 Glyceryl monostearate
 Spermaceti
 Sorbitol solution
 Preservatives
 Purified water to
7.00 g
1.00 g
1.00 g
5.00 g
5.00 g
3.00 g
10.00 ml
q.s.
100.00 ml
All-purpose cream
A  Stearic acid
B
C











Mineral oil, 70 viscosity
Glyceryl monostearate
Glyceryl monohydroxytearate
Ceteryl alcohol
Cetyl octanoate
Deionized water
Glycerin
Carbopol 941 (2% dispersion)
Triethanolamine
Fragrance
Preservative
wt %
4.0
5.0
1.0
2.0
3.0
10.0
60.0
3.0
10.0
1.5
q.s.
q.s.
Moisturizing lotion
A
 Deionized water
 Methyl paraben
 Sorbitol, 70% solution
 Propylene glycol
 Carbomer 940 (2% dispersion)
 Triethanolamine
B
 Glyceryl monostearate
 Mineral oil
 Capyric/capric triglycrides
 Hydrogenated vegetable oils
 Stearic acid
C
 Laureth-23
 Fragrance and Preservative
wt %
63.90
0.20
2.00
3.00
15.00
0.60
4.00
3.00
4.00
1.50
2.00
0.80
q.s.
Evaluation of cream or lotions
 ประเมินผลด้วยตาเปล่า





สี กลิ่น
การแยกชั้น
ความยากง่ายในการทา
ความเร็วของการซึมลงสู่ผิวหนัง
การชาระล้างออกจากผิวหนัง
Evaluation of cream or lotions (Cont.)
 ประเมินความคงตัว
 การเปลี่ยนแปลงเมื่อเก็บไว้ที่อุณหภูมิต่างๆ เช่น อุณภูมิห้อง
(เป็นเวลานาน) หรือ 45°C (4 เดือน)
- การเปลี่ยนแปลงทางกายภาพ
- การเปลี่ยนแปลง pH
- การเปลี่ยนแปลงความหนืด
 Freeze & Thaw Test : 4 °C (24 ชม.) / 45 °C (24 ชม.)
 Centrifugation : 6000 รอบ/นาที นาน 20 นาที
ตัวอย่าง
การเตรียม
“ ครีมผสมสมุนไพร ”
ครีมผสมสมุนไพร
A  Stearic alcohol
 Cetyl alcohol
 Mineral oil
B  Cetomacrogal
 Propylene glycol
 Herbal extrat
 Germaben II
 Water for preparation, to
C  Color, Perfume
7.0 g
5.0 g
5.0 g
3.0 g
10.0 g
1.0 g (ตามความเหมาะสม)
1.0 g
100.0 g
q.s.
1. ผสม Water phase (B) เข้าด้วยกัน ให้ความร้อนด้วย Water bath จน 72°C
2. ผสม Oil phase (A) เข้าด้วยกัน ให้ความร้อนด้วย Water bath จน 70°C
3. เท Oil phase (A) ลงใน Water phase (B) พร้อมคนอย่างสม่า่ เสมอ
4. ที่ 60°C เติม C แล้วคนให้เข้ากัน

5. คนจนครีมอุณหภูมิลดลง และเทเข้าภาชนะบรรจุ
ครีมไพล
A  Stearyl alcohol
 Cetyl alcohol
 Plai oil
B  Cetomacrogal 1000
 Propylene glycol
 Water for preparation
C  Germaben II
 Color, Perfume
9.0
7.0
10.0
3.0
10.0
g
g
g
g
g
60.0 g
1.0 g
q.s.
วิธีเตรียมครีมไพล
 แยกอุ่น (A) และ (B) บน Water bath ที่ 70 – 72°C (โดยให้อุณหภูมิ (B)
สูงกว่าอุณหภูมิ (A) ประมาณ 2°C)
 เติม (A) ลงใน (B) พร้อทคนตลอดเวลา
 ลดอุณหภูมิของครีมที่เกิดขึ้น จนได้เป็น 45 – 50°C แล้วเติม Germaben II
 คนให้เข้ากัน และเทใส่ภาชนะบรรจุ
Hand Homogenizer
ข้อควรระวังในการเตรียมครีม
 ใช้น้่าที่สะอาด ปราศจากเชื้อ เช่น Deionized Water, Purified Water หรือ
น้่าสะอาดที่ต้มเดือดและเย็นแล้ว
 ไม่ควรให้ความร้อนด้วยวิธี Direct heat
 ไม่ควรคน หรือ ผสม ด้วยแรงที่มากเกินไป
 ในช่วงท่าให้ครีมเย็น ไม่ควรใช้วิธีหล่อด้วยน้่าเย็นหรือท่าให้ครีมลดความเย็นเร็ว
เกินไป เพราะจะท่าให้สารบางชนิดเกิดการตกผลึกในเนื้อครีม
อ้างอิง
วราภรณ์ จรรยาประเสริฐและคณะ. กระบวนการผลิตเครื่องสาอางสมุนไพรด้วยเทคโนโลยีที่
ทันสมัย. คณะเภสัชศาสตร์ มหาวิทย่ลัยมหิดล. 2555
Company Logo
www.themegallery.com
LOG
Company
O