Bag-o nga Kalibotan nga Hubad han Kristiano Griego nga

Bag-o nga Kalibotan nga Hubad
han
Kristiano
Griego nga Kasuratan
Dag
at
(Da Medit
e
k
u
n g a r a ny o
D
aga
t)
Cesarea
Tolemaida
Tiro
F
AL
Corasin
Capernaum
A
Cesarea
Filipos
Bukid Hermon
ABILINIA
Escitopolis
Salim
Nain
Seforis
Nazaret
Betania? (ha tabok
han Jordan)
Pella
Gadara
Abila?
Gamala
Betsaida
Dagat
Magadan
han
Galilea Hippo(s)
Tiberias
ILE
I C
I A
Sidon
E
Cana
G
N
AN TUNA HA
A
EA
PANAHON NI JESUS
ITU
R
P
C
Dion
O
I
AC
O
Rafana
TR
Damasco
S
E
NI
T
L
Canata
Gasa
Beer-seba
Jope
IDUMEA
Hebron
JUDEA
Herodium
Betlehem
Betania
Masada
Dagat
Asin
(Patay
nga
Dagat)
Jerico
Efraim
Atabay ni
Jacob
Jerusalem Betfage
Emaus
Arimatea
Antipatris
SAMARIA
Enon
JUDA
K A MI N G
AWAN
HA N
Lida
Samaria
Bukid Ebal
Sicar
Bukid Gerisim
A
R E
P E
bi7-SA
Gerasa
E
0 kilometro
0 milya
20
ARABIA
Lain nga Ruta Butnga han
Galilea ngan Jerusalem,
Naagi ha Perea
Komon nga Ruta Butnga han
Galilea ngan Jerusalem
Sentro nga mga Kalsada
Mga Syudad han Decapolis
NORTE
Filadelfia
D
Salog Jordan
20
Bag-o nga Kalibotan nga Hubad
han
Kristiano
Griego nga Kasuratan
“K ONDI
GINPAPAMULAT NATON AN IYA IGINSAAD NGA
BAG-O NGA MGA LANGIT NGAN BAG-O NGA TUNA,
NGAN DIDA HITO MAUKOY AN KATADONGAN .”
—2 Pedro 3:13.
˘ 2012
WATCH TOWER BIBLE AND TRACT SOCIETY
OF PENNSYLVANIA
100 Watchtower Drive
Patterson, NY 12563-9204
U.S.A.
Bag-o nga Kalibotan nga Hubad han Kristiano
Griego nga Kasuratan
MGA NAGPUBLIKAR
WATCHTOWER BIBLE AND TRACT SOCIETY
OF NEW YORK, INC.
Wallkill, New York, U.S.A.
Mababasa an kabug-osan o an bahin hini ha sobra 120 nga yinaknan.
Para ha kompleto nga lista han mga yinaknan,
kitaa an www.jw.org/war.
Kadamu han Naipublikar ha Ngatanan nga Edisyon han
Bag-o nga Kalibotan nga Hubad:
208,366,928 ka Kopya
Gin-imprinta han 2016
Ini nga publikasyon diri baligya. Iginpupublikar ini sugad nga bahin
han bug-os-kalibotan nga pagtutdo mahitungod han Biblia nga
ginbubuhat han mga Saksi ni Jehova.
New World Translation of the Christian Greek Scriptures
Waray-Waray (bi7-SA)
Made in Japan
Ginhimo ha Japan
bi7-SA
161012
4-7-1 Nakashinden,
Ebina City, Kanagawa-Pref,
243-0496
Japan
INTRODUKSYON
N Baraan nga Kasuratan iginsurat ha Hebreo, AramaiA
ko, ngan Griego ilarom han giya han Dios. Basi an mga
tawo ha “ngatanan nga nasud” magpahimulos ha Pulong
han Dios, an Kasuratan kinahanglan ighubad ha damu nga
linggwahe. (Mateo 24:14) An 27 nga libro tikang ha Mateo
tubtob ha Pahayag gintatawag nga “Kristiano Griego nga
Kasuratan” kay orihinal nga iginsurat ito ha Griego han
Kristiano nga mga parasurat nga giniyahan han Dios han
siyahan nga siglo C.E.
An Bag-o nga Kalibotan nga Hubad han Kristiano Griego nga Kasuratan una nga iginpublikar ha English han
1950. An kadam-an nga bahin hito iginbasar ha popular
nga Griego nga sinurat nira Westcott ngan Hort, nga uyon
han kadam-an nga pinakadaan nga Griego nga mga manuskrito. An Bag-o nga Kalibotan nga Hubad eksakto gud
nga naghubad han Griego nga sinurat tubtob ha mahihimo. Ini nga Waray-Waray nga bersyon iginbasar ha English
nga edisyon, ngan ginpangalimbasogan nga magin eksakto
liwat.
An waray-kapariho nga ngaran, nga Jehova, 237 ka beses
nga mababasa ha mga teksto han Bag-o nga Kalibotan nga
Hubad han Kristiano Griego nga Kasuratan. Ha Apendise 1
hini nga edisyon mababasa an rason para hini ngan may
mga retrato liwat. Tungod kay importante nga baraanon an
ngaran han Dios ngan kinahanglan tumawag hito nga ngaran an ngatanan basi matalwas, ginpahiuli hini nga hubad
an ngaran nga Jehova ha husto nga hinmumutangan hito
ha Baraan nga Kasuratan.—Mateo 6:9; Roma 10:13.
An ngaran nga Bag-o nga Kalibotan nga Hubad iginbasar
ha saad han Dios nga matadong nga bag-o nga kalibotan
para ha kaopayan han ngatanan nga tawo. (2 Pedro 3:13) An
mga naghubad hini, nga nahigugma ha Dios sugad nga Awtor han Baraan nga Kasuratan, naabat nga may daku hira
nga responsabilidad ha Iya nga ipasabot hin eksakto gud an
iya panhunahuna ngan mga kapahayagan tubtob ha mahihimo. Igin-aampo namon nga ini nga hubad makabulig gud
ha sinsero nga magbarasa nga nangangalimbasog “magkaada husto nga kahibaro han kamatuoran.”—1 Timoteo 2:4.
5
NGARAN NGAN PAGKASURUNOD
HAN MGA LIBRO
han Kristiano Griego nga Kasuratan
LIBRO
GINPAHALIPOT PAHINA
GINPAHALIPOT PAHINA
LIBRO
Mateo
˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛
Mat
7
1 Timoteo
˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛
1Ti
350
Marcos
˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛
Mar
60
2 Timoteo
˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛
2Ti
357
Lucas
˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛
Lu
93
Juan
˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛
Ju
150
Buhat
˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛
Bu
192
Roma
˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛
Ro
249
1 Corinto
˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛
1Co
273
2 Corinto
˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛
2Co
297
Galacia
Efeso
˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛
Gal
313
˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛
Efe
321
Tito
˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛
Tit
362
Filemon
˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛
Flm
365
Hebreo
˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛
Heb
366
˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛
San
386
Santiago
1 Pedro
˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛
1Pe
392
2 Pedro
˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛
2Pe
399
1 Juan
˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛
1Ju
404
2 Juan
˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛
2Ju
410
Filipos
˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛
Fil
330
Colosas
˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛
Col
336
3 Juan
˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛
3Ju
411
˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛
Jud
412
˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛
Pah
414
1 Tesalonica
˛˛˛˛˛
1Te
342
Judas
2 Tesalonica
˛˛˛˛˛
2Te
347
Pahayag
ESPESYAL NGA MGA BAHIN HINI NGA EDISYON
Mga ulohan: Makikita ini ha bawbaw han kadam-an nga pahina hini nga hubad. Naghahatag ini hin impormasyon nga mabulig basi mabilngan dayon an mga teksto ha Biblia.
Indise: Makikita ha kataposan nga mga pahina hini nga libro an
ulohan nga “Indise han mga Pulong ha Biblia.” Iginlista an pinili nga mga pulong ngan teksto diin mababasa ito, nga kasagaran
may kalakip nga ginpahalipot nga konteksto.
Apendise: An mga artikulo ha Apendise makakabulig ha pagesplikar han importante nga mga doktrina ha Biblia ngan han iba
pa nga topiko, sugad han “Presensya han Kristo,” “Hades” ngan
“Gehenna.” May Glossary liwat ini nga nag-iesplikar han kahulogan han mga pulong ha Biblia.
Footnote: An mga footnote ha ubos han iba nga pahina nagpapakita han literal nga hubad, ngan han iba pa nga posible nga hubad, naghahatag hin halipot nga esplikasyon han teksto, o naggigiya ha magbarasa ha dugang pa nga impormasyon ha Apendise.
6
SUMALA KAN
MATEO
Ini an libro han kasaysayan ni
Jesu-Kristo, nga anak1 ni David, nga anak ni Abraham:
2 Anak ni Abraham hi Isaac,
anak ni Isaac hi Jacob,
anak ni Jacob hi Juda ngan an
iya kabugtoan;
3 anak ni Juda hira Peres ngan
Sera kan Tamar,
anak ni Peres hi Hesron,
anak ni Hesron hi Ram;
4 anak ni Ram hi Aminadab,
anak ni Aminadab hi Nason,
anak ni Nason hi Salmon.
5 Anak ni Salmon hi Boas kan
Rahab,
anak ni Boas hi Obed kan
Ruth,
anak ni Obed hi Jesse;
6 anak ni Jesse hi Hadi David.
Anak ni David hi Solomon ha
asawa ni Urias;
7 anak ni Solomon hi Rehoboam,
anak ni Rehoboam hi Abias,
anak ni Abias hi Asa;
8 anak ni Asa hi Jehosapat,
anak ni Jehosapat hi Jehoram,
anak ni Jehoram hi Usias;
9 anak ni Usias hi Jotam,
anak ni Jotam hi Ahas,
anak ni Ahas hi Hesekias;
10 anak ni Hesekias hi Manases,
anak ni Manases hi Amon,
anak ni Amon hi Josias.
11 Anak ni Josias hi Jeconias
ngan an iya kabugtoan. Natawo hira antes mabihag ha
Babilonya.
12 Katapos hira dad-on nga
bihag ha Babilonya, nata-
1
wo hi Sealtiel nga anak ni
Jeconias.
Anak ni Sealtiel hi Serubabel;
13 anak ni Serubabel hi Abiud,
anak ni Abiud hi Eliakim,
anak ni Eliakim hi Asor;
14 anak ni Asor hi Sadok,
anak ni Sadok hi Akim,
anak ni Akim hi Eliud;
15 anak ni Eliud hi Eleazar,
anak ni Eleazar hi Matan,
anak ni Matan hi Jacob.
16 Anak ni Jacob hi Jose nga
bana ni Maria nga nanay ni
Jesus, an Kristo.
17 Salit an ngatanan nga henerasyon tikang kan Abraham tubtob kan David, 14 nga henerasyon, tikang kan David tubtob han
pagkabihag ha Babilonya, 14 nga
henerasyon, ngan tikang ha pagkabihag ha Babilonya tubtob han
Kristo, 14 nga henerasyon.
18 Sugad hini an katawo ni
Jesu-Kristo: Han may ginkasabotan na ha pagpakasal an iya nanay
nga hi Maria ngan hi Jose, nagburod hi Maria pinaagi han baraan nga espiritu antes hira magpakasal. 19 Pero tungod kay hi
Jose nga iya bana1 matadong
ngan nadiri nga maalohan hi Maria ha publiko, nagplano hiya nga
makigdiborsyo ha iya hin sekreto. 20 Kondi katapos hunahunaon ini, nagpakita ha iya ha inop
an anghel ni Jehova nga nasiring:
“Jose, anak ni David, ayaw kahadlok nga dad-on ha imo balay hi
Maria nga imo asawa, kay burod
Mat 1:11 Ha Griego mahimo ini mangahulogan hin “apo” o “tulin.”
Mat 1:191 Ha kustomre han mga Judio,
an nobyo gintatawag nga bana.
7
MATEO 1:21–2:14
Natawo hi Jesus. Mga astrologo
8
hiya pinaagi han baraan nga espi- Juda, kay ha imo magtitikang an
ritu. 21 Manganganak hiya hin usa nga magmamando ngan maglalaki ngan pagngangaranan mo aataman1 ha akon katawohan, an
hin Jesus, kay hiya an magta- Israel.’”
talwas han iya katawohan tikang
7 Salit sekreto nga iginpatawag
ha ira mga sala.” 22 Nahitabo ini ni Herodes an mga astrologo basi
basi matuman an ginyakan ni Je- masiguro kon kakan-o nira una
hova pinaagi han iya propeta nga nga nakita an bitoon. 8 Han ginnasiring: 23 “Kitaa! An birhen pakadto niya hira ha Betlehem,
magbuburod ngan manganganak hiya nagsiring: “Kadto kamo, pahin lalaki, ngan ira pagngangara- milnga hin maopay an bata, ngan
nan hiya hin Emmanuel” nga na- kon makita niyo hiya, balik kamo
ngangahulogan, “Kaupod Naton ngan sumati ako basi makakadto liwat ako ngan magyukbo
an Dios.”
24 Pagmata ni Jose, ginbuhat ha iya.” 9 Katapos magyakan an
niya an iginsugo han anghel ni Je- hadi, nagkalakat hira, ngan an bihova, ngan igin-upod niya ha batoon nga ira nakita ha Este naggilay an iya asawa. 25 Kondi tub- ya ha ira tubtob nga inundang
tob nga nanganak hi Maria, hi Jose ito ha igbaw han lugar nga hinwaray makighilawas ha iya. Ngan mumutangan han bata. 10 NaliJesus an iginngaran ni Jose ha pay gud hira han makita nira nga
inundang an bitoon. 11 Pagsubata.
Hi Jesus natawo ha Betle- lod nira ha balay, nakita nira an
hem ha Judea ha panahon ni bata ngan an iya nanay nga hi MaHadi Herodes. Ngan may mga as- ria, ngan yinukbo hira. Ginkuha
trologo tikang ha Este nga ki- liwat nira ha surudlan an ira mga
nadto ha Jerusalem. 2 Nagsi- regalo nga bulawan, busag nga inring hira: “Hain an natawo nga senso ngan mira,1 ngan iginhatag
hadi han mga Judio? Nakita naito ha iya. 12 Pero pinaagi hin
mon an iya bitoon han nakadto inop ginpahamangnoan hira han
kami ha Este, salit kinanhi kami Dios nga diri bumalik kan Herobasi magyukbo ha iya.” 3 Han des, salit pag-uli nira, iba na an ira
gin-agian.
hinbatian ini ni Hadi Herodes
13 Paglakat nira, usa nga angngan han ngatanan nga tawo ha
Jerusalem, nasina hira. 4 Gin- hel ni Jehova an nagpakita
kan Jose
ha inop, nga nasiring:
´
tirok niya an ngatanan nga pu“Buhat, dad-a an bata ngan an
noan nga saserdote ngan mga esimo asawa ngadto ha Ehipto.
kriba1 ngan ginpakianhan hira
Ngan didto la anay kamo tubtob
kon diin matatawo an Kristo.
nga sidngan ko kamo nga buma5 Nagsiring hira: “Ha Betlehem lik, kay ginbibiling ni Herodes an
ha distrito han Judea, kay ini bata basi patayon.” 14 Salit hito
an iginsurat pinaagi han propeta: nga gab-i gindara niya an bata
6 ‘Ikaw, O Betlehem ha tuna han ngan an iya asawa ngadto ha
Juda, diri ikaw an giuubusi nga
syudad ha mga gobernador ha Mat 2:61 Kitaa an “Paraataman” ha
2
Mat 2:41 Kitaa an “Eskriba” ha Glossary.
Glossary.
sary.
111 Kitaa an “Mira” ha Glos-
9 Herodes nagpatay ha mga bata. Juan nagsangyaw MATEO 2:15–3:10
Ehipto, 15 ngan nagpabilin hira agi han mga propeta: “Tatawagon
didto tubtob han kamatay ni He- hiya nga Nazareno.”
rodes. Tungod hito natuman an
Inabot an panahon, hi Juan
ginsiring ni Jehova pinaagi han
nga Parabaptis nagsangiya propeta: “Gintawag ko an yaw ha kamingawan han Judea,
akon anak tikang ha Ehipto.”
2 nga nasiring: “Pagbasol kamo,
16 Han hinbaroan ni Herodes kay an Ginhadian han langit
nga ginlimbongan hiya han mga hirani na.” 3 Ha pagkamatuod,
astrologo, nasina gud hiya. Ngan hiya an gin-unabi ni propeta Isanagsugo hiya nga pamatayon an ias nga nagsiring: “Pamati kamo!
ngatanan nga bata nga lalaki ha May nagsisinggit ha kamingaBetlehem ngan ha mga distrito wan: ‘Ig-andam niyo an dalan ni
hito, nga dos anyos an edad tipa- Jehova! Hawani an iya mga aragiubos, kay sumala ha mga astrolo- an.’” 4 Barahibo han kamel an
go ito an kahilawig han panahon bado ni Juan ngan anit an iya
tikang han una nga nakita nira paha. An iya pagkaon duron ngan
an bitoon. 17 Hito nga panahon dugos ha kagurangan. 5 Hito
natuman an ginsiring pinaagi kan nga panahon, an mga tawo tipropeta Jeremias: 18 “Hinbati- kang ha Jerusalem, ha bug-os nga
an ha Rama an panangis ngan Judea, ngan ha ngatanan nga lupannguyngoy. Nagtinangis hi Ra- gar ha palibot han Jordan kinadquel tungod kay ginpamatay an to ha iya, 6 ngan ginbawtismoiya mga anak, ngan waray gud nahan niya ha Salog Jordan an mga
kaliaw ha iya.”
tawo nga dayag nga nagsumat
19 Kamatay ni Herodes, an han ira mga sala.
anghel ni Jehova nagpakita kan
7 Han nakita niya an damu nga
Jose ha inop didto ha Ehipto Pariseo ngan Saduseo1 nga nag´
20 ngan nagsiring: “Buhat, dad-a kakaabot, nagsiring hiya ha ira:
an bata ngan an imo asawa ngad- “Kamo nga katulinan han mga
to ha Israel, kay patay na an halas, hin-o an nagsiring ha iyo
mga nangangalimbasog pagpa- nga makakalikay kamo ha tiara´
tay1 han bata.” 21 Salit binuhat bot nga kangalas han Dios?
hiya, ngan binalik ha Israel dara 8 Salit ipakita ha buhat nga nagan bata ngan an iya asawa. babasol kamo. 9 Ayaw kamo
22 Kondi nahadlok hiya pagkad- pagsiring ha iyo kalugaringon, ‘Hi
to ha Judea han hinbatian niya Abraham an amon amay.’ Susunga hi Arquelao na an hadi did- matan ko kamo, makakahimo an
to nga sinaliwan ha iya amay nga Dios hin mga anak para kan Abhi Herodes. Pero tungod kay gin- raham tikang hini nga mga
pahamangnoan han Dios hi Jose bato. 10 An atsa andam na pagha inop, kinadto hiya ha dis- utod han gamot han mga katrito han Galilea 23 ngan nag- hoy. Salit an tagsa nga kahoy
ukoy hira ha syudad han Nazaret nga diri nagbubunga hin maopay,
basi matuman an ginsiring pina- uutdon ngan ilalabog ha kalayo.
3
Mat 2:201 Ha literal, “namimiling han kalag.”
Mat 3:71 Kitaa an “Pariseo” ngan “Saduseo” ha Glossary.
MATEO 3:11–4:15
Pagbawtismo kan Jesus. 3 nga pagsulay
10
11 Nagbabawtismo ako ha iyo ha napay ini nga mga bato.” 4 Pero
tubig tungod han iyo pagba- hi Jesus binaton: “Ini an iginsusol, kondi Hiya nga makanhi mas rat: ‘Diri la ha tinapay nabubuhi
may awtoridad kay ha akon, ngan an tawo, kondi ha tagsa nga pudiri ako takos maghukas han long nga nagawas ha baba ni Jeiya sandalyas. Hiya an magba- hova.’”
bawtismo ha iyo pinaagi ha bara5 Katapos hito, gindara hiya
an nga espiritu ngan ha kalayo. han Yawa ha baraan nga syudad
12 Ginkakaptan niya an pala nga ngan iginbutang hiya ha igbaw
´
ginagamit ha pagpalıd,1 ngan lihan pader han templo 6 ngan
limpyohan niya hin maopay an ginsidngan: “Kon anak ka han
iya giriokan ngan titirukon an iya Dios, layog, kay ini an iginsurat:
trigo ngadto ha bodega, kondi an ‘Susugoon niya an iya mga angmga upa iya susunugon ha kala- hel nga buligan ka basi an imo tiil
yo nga diri mapaparong.”
diri gud mahimalmal ha bato.’”
13 Katapos, tikang ha Gali- 7 Hi Jesus nagsiring: “Nahisurat
lea kinadto hi Jesus ha Jordan liwat: ‘Diri mo sarihan hi Jehova
basi magpabawtismo kan Juan. nga imo Dios.’”
14 Kondi nagsiring hi Juan: “Ako
8 Gindara liwat hiya han Yawa
an kinahanglan mo bawtismoha hitaas gud nga bukid, ngan
han, pero ikaw an napakaniginpakita ha iya an ngatanan nga
hi ha akon?” 15 Hi Jesus binaginhadian han kalibotan ngan an
ton: “Ayaw ako pagpugngi, kay
himaya hito, 9 ngan an Yawa
hini nga paagi kinahanglan buhanagsiring: “Ini ngatanan ihahaton naton an ngatanan nga matadong.” Salit waray na hiya pugngi tag ko ha imo kon lumuhod ka
ni Juan. 16 Katapos mabawtis- ngan magsingba ha akon bisan
mohan hi Jesus, hinaw-as dayon makausa la.” 10 Hi Jesus binahiya ha tubig, ngan naabrihan an ton: “Iwas Satanas! Kay ini an
langit, ngan nakita ni Juan an es- iginsurat: ‘Hi Jehova nga imo
piritu han Dios nga sugad hin sa- Dios an kinahanglan mo singbarapati nga nalusad ngada kan Je- hon, ngan ha iya ka la mag-alasus. 17 May tingog liwat tikang gad.’” 11 Hito nga takna ginha langit nga nagsiring: “Ini an bayaan hiya han Yawa, ngan
akon Anak nga hinigugma, nga nagkaabot an mga anghel basi
magmangno ha iya.
akon nalilipayan.”
12 Han hinbatian ni Jesus nga
Katapos, gin-giyahan hi Jegindakop hi Juan, kinadto hiya
sus han espiritu ngadto ha
ha Galilea. 13 Katapos, pagkamingawan. Didto ginsulay hiya
baya niya ha Nazaret, inukoy hiya
han Yawa 2 han nagutom hiya
katapos hin 40 ka adlaw nga pagha Capernaum ha baybayon han
puasa. 3 Hito nga takna, an Pa- mga distrito han Sebulon ngan
ragsulay nagsiring ha iya: “Kon Neptali, 14 salit tungod hito,
anak ka han Dios, himoa nga ti- natuman an igintagna pinaagi
kan propeta Isaias nga nasiring:
´
Mat 3:121 Kitaa an “Pagpalıd” ha Glos- 15 “O mga tawo ha Galilea ha
tuna han Sebulon ngan Neptali
sary.
4
11
Pagsangyaw ni Jesus. Sermon ha Bukid
MATEO 4:16–5:12
ha dalan ngadto ha dagat, ha wes- epileptiko, paralisado, ngan iya
te han Jordan! 16 An mga tawo gintambal hira. 25 Sugad nga
nga naukoy ha kasisidman naka- resulta, damu nga tawo an sinukita hin duro nga lamrag, ngan nod ha iya tikang ha Galilea, Depara hadton naukoy ha lugar capolis,1 Jerusalem, Judea, ngan
nga nalalandongan han kamata- ha tabok han Jordan.
yon, an kahayag sinirang ha ira.”
Han nakita ni Jesus an damu
17 Tikang hito nga panahon hi
nga tawo, sinagka hiya ha
Jesus nagtikang pagsangyaw nga bukid. Pakalingkod niya, dinaop
nasiring: “Pagbasol kamo, kay an an iya mga disipulo. 2 Katapos
Ginhadian han langit hirani na.” nagtikang hiya pagtutdo ha ira:
18 Han naglalakat hi Jesus ha
3 “Malipayon an mga mahunabaybayon han Dagat han Galilea, hunaon han ira espirituwal nga
nakita niya an magbugto nga hi panginahanglan, kay para ha ira
Simon nga tinatawag nga Pedro an Ginhadian han langit.
ngan hi Andres nga naghuhulog
4 “Malipayon an mga nabibido,
hin pukot ha dagat, kay pa- kay liliawon hira.
rapangisda hira. 19 Hiya nagsi5 “Malipayon an mga maparing ha ira: “Sunod kamo ha inubsanon, kay mapapanunod
akon, ngan hihimoon ko kamo nira an tuna.
nga parapangisda hin mga tawo.”
6 “Malipayon an mga nagugu20 Ginbayaan dayon nira an mga tom ngan nauuhaw han katadopukot ngan sinunod hira ha iya. ngan, kay pagbubusugon hira.
21 Samtang nagpapadayon hi Je7 “Malipayon an mga maloloosus ha paglakat, nakita liwat niya yon, kay kakalooyan hira.
an magbugto nga hira Santiago
8 “Malipayon an mga putli an
ngan Juan nga naghuhukot han kasingkasing, kay makikita nira
ira mga pukot ha baluto upod han an Dios.
ira tatay nga hi Sebedeo, ngan
9 “Malipayon an mga nakikigiya gintawag hira. 22 Ginbaya- murayaw, kay tatawagon hira nga
an dayon nira an baluto ngan an mga anak han Dios.
10 “Malipayon an mga gintitiira tatay, ngan sinunod ha iya.
23 Katapos, ginlibot ni Jesus maraot tungod han katadongan,
an bug-os nga Galilea, nagtutdo kay para ha ira an Ginhadian han
ha mga sinagoga1 didto ngan nag- langit.
11 “Malipayon kamo kon an
sangyaw han maopay nga sumat
han Ginhadian ngan nagtambal mga tawo nag-iinsulto ha iyo, naghan magkalain-lain nga sakit han titimaraot ha iyo, ngan nagyayamga tawo. 24 Salit nahibantog kan han ngatanan nga buwa nga
hiya ha bug-os nga Sirya, ngan pakaraot ha iyo tungod ha akon.
gindara ha iya an ngatanan nga 12 Magkalipay kamo ngan magnag-aantos hin magkalain-lain rayhak, kay daku an iyo balos ha
nga sakit ngan duro nga kaul- langit. Kay an mga propeta hadol, mga ginsaniban hin demonyo, to gintimaraot liwat nira ha sugad
nga paagi.
5
Mat 4:231 Kitaa an “Sinagoga” ha Glossary.
Mat 4:251 O “napulo nga syudad.”
ˆ
MATEO 5:13-28
Suga han kalibotan. Diri mag-adulteryo
12
13 “Kamo an asin han tuna, makakasulod ha Ginhadian han
pero kon magtab-ang ito, pao- langit.
nan-o maibabalik an kaasin hito?
21 “Hinbatian niyo an ginsiDiri na ito magagamit kondi ilala- ring ha kadaan nga panahon:
bog ngan tatamaktamakan na la ‘Diri ka magpatay, kay bisan
han mga tawo.
hin-o nga magpatay may baratuˆ
14 “Kamo an suga han kalibo- non ha korte.’ 22 Pero nasiring
tan. An usa nga syudad nga naako ha iyo nga an bisan hin-o
himumutang ha bukid, diri mainga padayon nga nangangalas ha
tatago. 15 Kon an mga tawo iya bugto may baratunon ha kornagdadagkot hin lampara, diri ito te, ngan an bisan hin-o nga naggintatakloban hin taraksan nga papakaraot ngan nag-iinsulto ha
basket,1 kondi iginbubutang ha iya bugto may baratunon ha Korburutangan han lampara basi te Suprema, ngan an bisan hin-o
makalamrag ha bug-os nga balay. nga nasiring, ‘Lurong ka!’ angay
16 Sugad man, ipasanag niyo an ilabog ha naglalaga nga Gehenˆ
iyo suga ha mga tawo basi makita na.1
nira an iyo mag-opay nga buhat
23 “Salit, kon maghahalad ka
ngan paghimayaon an iyo Amay ngan nahinumdoman mo nga an
nga aadto ha langit.
imo bugto may reklamo ha imo,
17 “Ayaw kamo paghunahuna 24 bayai an imo halad ha halaran
nga kinanhi ako basi bungkagon ngan kadtoa an imo bugto. Paan Balaud o an sinurat han mga kigtuhay anay ha iya, katapos, ha
Propeta. Kinanhi ako, diri ha imo pagbalik mahimo ka na magpagbungkag hito, kondi ha paghalad.
tuman, 18 kay ha pagkamatu25 “Pakigtuhay dayon ha usa
od, susumatan ko kamo nga binga magkikiha ha imo mentras
san mawara an langit ngan an tikadto pa la kamo ha korte basi
tuna, diri gud mawawara an usa diri na niya ipadayon an pagreknga gigutiayi nga letra o usa nga lamo ha huwes ngan diri ka ihabahin han Balaud tubtob nga diri tag han huwes ha gwardya, ngan
pa ito natutuman. 19 Salit biprisuhon ka. 26 Ha pagkamasan hin-o nga nagtatalapas han
tuod ako nasiring: Diri ka gud
gigutiayi hini nga mga sugo ngan
makakagawas didto tubtob nga
nagtututdo ha katawohan nga tadiri mo mabaydan an ultimo nga
lapason ito, magigin pinakaubos
sinselyo nga gigutiayi an kantihiya ha Ginhadian han langit.
dad.1
Pero an bisan hin-o nga nagbu27 “Hinbatian niyo an ginbuhat ngan nagtututdo hito, magigin harangdon ha Ginhadian siring: ‘Diri ka mag-adulteryo.’1
han langit. 20 Nasiring ako ha 28 Pero nasiring ako ha iyo nga
iyo nga kon diri kamo magin mas an bisan hin-o nga padayon nga
matadong kay ha mga eskriba
Mat 5:221 Kitaa an Apendise 9. 261 Ha
ngan mga Pariseo, diri gud kamo literal, “an ultimo nga quadrans”; ini an
Mat 5:151 Ginagamit ini ha pagtakos hin
mga lugas sugad han trigo.
sweldo para ha mga 10 minutos nga pagtrabaho. Kitaa an Apendise 11. 271 Kitaa an “Adulteryo” ha Glossary.
13
Diborsyo. Pagsumpa. Higugmaa an kaaway
MATEO 5:29-46
nagkikinita ha usa nga babaye salem, kay ito an syudad han hangan may malaw-ay nga hingyap rangdon nga Hadi. 36 Ayaw liha iya, nag-aadulteryo na ha iya wat pagsumpa pinaagi han imo
kasingkasing. 29 Kon an imo ulo, kay diri mo mapapabusag
too nga mata nagigin hinung- o mapapaitom bisan an usa nga
dan han imo pakasala,1 lukata buhok hito. 37 An iyo ‘oo’ saito ngan ilabog. Mas maopay pa dang magin oo, ngan an iyo ‘diri’
nga mawad-an ka hin usa nga ba- sadang magin diri, kay an pagyahin kay ha ilabog an imo bug-os kan hin sobra pa hini, tikang ha
nga lawas ha Gehenna. 30 Su- Yawa.
gad man, kon an imo too nga ka38 “Hinbatian niyo an ginsimot nagigin hinungdan han imo ring: ‘Mata ha mata ngan ngipon
pakasala, utda ito ngan ilabog. ha ngipon.’ 39 Pero ginsisidMas maopay pa nga mawad-an ka ngan ko kamo: Ayaw pakig-away
hin usa nga bahin kay ha ilabog ha maraot nga tawo, ngan kon
an imo bug-os nga lawas ha Ge- may magtampalo han imo too
henna.
nga bayhon, iatubang liwat ha iya
31 “Ngan ginsiring liwat: ‘Kon an imo wala. 40 Ngan kon may
an usa makikigdiborsyo ha iya magkiha ha imo ngan kuhaon an
asawa, sadang hiya maghatag ha imo pan-ilarom nga bado, ihatag
iya asawa hin kasuratan han pag- liwat an imo pantungbaw nga padiborsyo.’ 32 Pero susumatan napton, 41 sugad man, kon an
ko kamo nga bisan hin-o nga na- usa nga may awtoridad maghangkikigdiborsyo ha iya asawa gawas yo ha imo nga updan hiya hin
la kon imoralidad1 an hinung- usa ka kilometro, updi hiya bidan, iya iginbubutang an iya asa- san tubtob ha duha ka kilometro.
wa ha peligro nga mag-adulteryo, 42 Tagi an nangangaro ha imo,
ngan bisan hin-o nga makig-asa- ngan ayaw talikdi an may ginhuwa hito nga babaye nag-aadulter- huram ha imo.1
yo liwat.
43 “Hinbatian niyo an gin33 “Dugang pa, hinbatian niyo siring: ‘Higugmaa an imo igkasian ginsiring ha aton kaapoy-apo- tawo ngan kasinahi an imo kayan: ‘Diri ka magsumpa kon diri away.’ 44 Pero ginsisidngan ko
mo tutumanon, kondi kinahang- kamo: Padayon nga higugmaa an
lan tumanon mo an imo mga saad iyo kaaway ngan ig-ampo an nagkan Jehova.’ 34 Pero nasiring titimaraot ha iyo, 45 basi maako ha iyo: Ayaw gud pagsumpa pamatud-an niyo nga mga anak
pinaagi han langit, kay ito an tro- kamo han iyo Amay nga aadto ha
no han Dios, 35 o pinaagi han langit, kay iya ginpapasirang an
tuna, kay ito an tungtongan han adlaw ha magraot ngan mag-opay
iya mga tiil, o pinaagi han Jeru- nga tawo ngan nagpapauran ha
magtadong ngan diri-magtadong.
Mat 5:291 Ha literal, “nakakapakdol ha 46 Kay kon an iyo hihigugmaon
imo.” Kitaa an “Kahipakdol” ha Glossary.
321 Ini nga pulong nangangahulogan hin an mga nahigugma la ha iyo, ano
ngatanan nga klase hin seksuwal nga relasyon nga supak ha balaud han Dios. Kitaa an Apendise 4.
Mat 5:421 Karuyag sidngon, paghuram
nga waray tubo.
MATEO 5:47–6:16
Hipokrito. Modelo nga pag-ampo
14
an balos ha iyo? Diri ba ginbubu- ha imo kwarto ngan katapos sadhat liwat ito han mga parasukot han ito, pag-ampo ha imo Amay
hin buhis? 47 Ngan kon an iyo ha langit. Ngan an imo Amay nga
kabugtoan la an iyo kumustahon, sekreto nga nagkikita magbibennagbubuhat ba kamo hin mas disyon ha imo. 7 Kon nag-aammaopay kay ha iba? Diri ba ginpo kamo, ayaw pag-uroutroha an
bubuhat liwat ito han mga tawo amo gihapon nga mga pulong, suhan mga nasud? 48 Salit kina- gad han ginbubuhat han mga
hanglan magin perpekto kamo, tawo han mga nasud, kay kahusugad han iyo langitnon nga na nira nga pamamatian hira tungod han ira damu nga pulong.
Amay nga perpekto.
“Pag-ikmat kamo nga an iyo 8 Salit ayaw pagsubad ha ira, kay
pagkamatadong diri magin an Dios nga iyo Amay maaram
pakita la ha mga tawo, kay kon han iyo panginahanglan antes pa
ito an iyo buhaton waray kamo kamo mangaro ha iya.
9 “Mag-ampo kamo ha sugad
bendisyon tikang ha iyo Amay ha
langit. 2 Salit kon maghahatag hini nga paagi:
“‘Amay namon ha langit, pagka tungod ha kalooy, ayaw ito igbandilyo1 sugad han ginbubuhat baraanon an imo ngaran. 10 Kuhan mga hipokrito ha mga sina- manhi unta an imo Ginhadian.
goga ngan ha kakalsadahan basi Matuman an imo kaburut-on dinhira dayawon han mga tawo. hi ha tuna sugad han ha langit.
Ha pagkamatuod, susumatan ko 11 Tagi kami hin pagkaon1 para
kamo: Gindadayaw hira han mga yana nga adlaw, 12 ngan pasaytawo pero waray hira balos tikang loa kami han amon mga sala, suha Dios. 3 Pero kon maghaha- gad han amon pagpasaylo ha natag ka tungod ha kalooy, ayaw kakasala ha amon. 13 Buligi
ipahibaro ha imo wala nga ka- kami nga diri madaog han pagsumot an ginbubuhat han imo too, lay, ngan talwasa kami tikang ha
4 basi an imo paghatag tungod usa nga maraot.’
14 “Kay kon pasayloon niyo an
ha kalooy diri hibaroan, ngan an
imo Amay nga sekreto nga nagki- mga tawo han ira mga sala, papasayloon liwat kamo han iyo Amay
kita magbibendisyon ha imo.
5 “Sugad man, kon nag-aam- ha langit. 15 Pero kon diri niyo
po kamo ayaw niyo subara pasayloon an mga tawo han ira
an mga hipokrito, kay naruru- mga sala, diri liwat papasayloon
yag hira pag-ampo nga natindog han iyo Amay an iyo mga sala.
16 “Kon magpupuasa kamo,
ha mga sinagoga ngan ha eskina han mga kalsada basi makita ayaw pagsubad ha pakita la nga
han mga tawo. Ha pagkamatuod, kasubo han mga hipokrito, kay
susumatan ko kamo: Gindada- ginpapabay-an nira an ira hityaw hira han mga tawo pero wa- sura basi makita han mga tawo
ray hira balos tikang ha Dios. nga nagpupuasa hira. Ha pag6 Kondi kon mag-ampo ka, sulod kamatuod, susumatan ko kamo:
Gindadayaw hira han mga tawo
6
Mat 6:21 Ha literal, “ayaw pagpatunog
hin trumpeta ha imo unahan.”
Mat 6:111 Ha literal, “tinapay.”
15
Duha nga agaron. Unaha an Ginhadian
MATEO 6:17-34
pero waray hira balos tikang ha bado? 26 Obserbari hin maopay
Dios. 17 Kondi kon nagpupu- an mga tamsi. Diri hira nagtataasa ka, paghiram-os ngan paghi- nom o nag-aani o nagtitirok han
so 18 basi diri makita han mga mga inani ngadto ha bodega, pero
tawo nga nagpupuasa ka, ngan an ginpapakaon hira han iyo Amay
imo la Amay ha langit an maka- ha langit. Diri ba mas importankita. Tungod hito, an imo Amay te kamo kay ha ira? 27 Hin-o ha
nga sekreto nga nagkikita magbi- iyo an makakadugang hin bisan
gutiay la nga kahilaba1 han iya
bendisyon ha imo.
19 “Ayaw na kamo pagtinirok kinabuhi tungod ha kabaraka?
hin bahandi ha tuna, kay ku- 28 Mahitungod liwat han iyo igkutkuton la ito han mga in- babado, kay ano nga nababaraka
sekto o tatauyon ngan kakawaton. kamo? Mahibaro kamo hin lek20 Lugod, pagtirok kamo hin ba- syon tikang ha mga bukad ha kahandi ha langit, kay didto diri patagan kon paonan-o hira naito kukutkuton han mga insekto, bubuhi. Diri hira nagtatrabaho o
nagtatahi hin bado, 29 pero sudiri tatauyon ngan diri kakawaton.
sumatan ko kamo nga hi Solo21 Kay kon hain an imo bahandi,
mon, bisan kon harangdon, waaadto liwat an imo kasingkasing.
ray makagbado hin sugad kaopay
22 “An lampara han lawas amo han mga bukad. 30 Kon ginbaan mata. Salit kon an imo mata badoan han Dios an mga tanom
simple,1 magigin malamrag an ha kapatagan nga aanhi yana
imo bug-os nga lawas. 23 Pero kondi buwas ilalabog ha kalakon an imo mata maraot,1 magi- yo, diri ba mas pagbabadoan gud
gin masirom an imo bug-os nga kamo, kamo nga gutiay an paglawas. Kon an kalamrag nga aada too? 31 Salit ayaw gud kamo
ha imo kasisidman ngay-an, ma- kabaraka nga masiring, ‘Ano an
sirom gud ito!
amon kakaunon?’ o ‘Ano an amon
24 “Waray makakagserbi ha iinumon?’ o ‘Ano an amon igsuduha nga agaron kay masisina sul-ot?’ 32 Kay ini ngatanan an
hiya ha usa ngan hihigugmaon an gintitinguha gud han mga tawo
usa, o magpapabilin hiya ha usa ha kalibotan. An iyo Amay ha langan babayaan an usa. Diri niyo ngit maaram nga ginkikinahangmahimo pagdunganon an pagpa- lan niyo ini ngatanan.
33 “Kon sugad, padayon nga
uripon ha Dios ngan ha Karikounaha niyo an pagpamiling han
han.1
25 “Tungod hini nasiring ako Ginhadian ngan han iya katadoha iyo: Ayaw na kamo pagkina- ngan, ngan ini ngatanan idudubaraka han iyo kalag1 kon ano gang ha iyo. 34 Salit ayaw gud
an iyo kakaunon o iinumon, o kamo kabaraka mahitungod han
kon ano an iyo igbabado. Diri ba sunod nga adlaw, kay an kada admas importante an kalag kay ha law may kalugaringon nga mga
pagkaon ngan an lawas kay ha kabaraka. An problema la yana
nga adlaw an hunahunaa.
Mat 6:221 O “sinsero; nakapokus.”
“aw-anon.” 241 O “Kayamanan.”
“kinabuhi.”
231 O
251 O
Mat 6:271 Ha literal, “usa ka siko,” nga
mga 17.5 ka pulgada an kahilaba.
MATEO 7:1-22
Dagami ha mata. Haligot nga ganghaan
16
“Ayaw na kamo paghukom
12 “Salit, an ngatanan nga kabasi diri kamo paghukman, ruyag niyo buhaton ha iyo han
2 kay huhukman kamo sumala mga tawo, buhata liwat niyo ha
han iyo paghukom ha iba, ngan ira. Ha pagkamatuod, ini an iginan suruklan nga iyo ginagamit papasabot han Balaud ngan han
ha iba, ito an gagamiton ha iyo. sinurat han mga Propeta.
3 Kay ano nga ginkikita mo an
13 “Sulod ha haligot nga gangdagami ha mata han imo bugto haan, kay halapad ngan haluag
pero diri mo ginpapanginano an an dalan tipakadto ha kabungdaku nga kahoy1 ha imo mata? kagan, ngan damu an naagi hito.
4 O paonan-o mo masisiring ha 14 Kondi haligot an ganghaan
imo bugto, ‘Kukuhaon ko an dangan makuri an dalan tipakadgami ha imo mata,’ nga ikaw mis- to ha kinabuhi, ngan gutiay la an
mo may daku nga kahoy ha imo nakakatultol hito.
mata? 5 Hipokrito! Kuhaa anay
15 “Pagbantay ha buwa nga
an daku nga kahoy ha imo mata, mga propeta nga nadaop ha iyo
basi makakita ka hin maopay ha nga nagpapakurokarnero, pero
pagkuha han dagami ha mata ha pagkamatuod mapintas nga
han imo bugto.
mga lobo. 16 Ha ira mga bunga
6 “Ayaw ihatag an baraan nga makikilala niyo hira. Waray gud
butang ha mga ayam, o ayaw ila- makukuha nga ubas tikang ha
bog an iyo mga perlas ha mga ba- katunokan, o igos tikang ha kaboy kay tatamaktamakan la ito, banwaan, diri ba? 17 Sugad
ngan aatakehon kamo nira.
man, an maopay nga kahoy nag7 “Padayon nga mangaro kay bubunga hin maopay, kondi an
ihahatag ito ha iyo, padayon maraot nga kahoy nagbubunga
nga mamiling kay hiaagian ito hin waray pulos. 18 An maoniyo, padayon nga magtuktok kay pay nga kahoy diri magbubunga
aabrihan kamo. 8 Kay an bisan hin waray pulos, ngan an maraot
hin-o nga nangangaro may nanga kahoy diri magbubunga hin
kakarawat, an bisan hin-o nga
maopay. 19 An kahoy nga diri
namimiling nakakaagi, ngan
nagbubunga hin maopay ginan bisan hin-o nga nagtutuktok
uutod ngan iginlalabog ha kalayo.
gin-aabrihan. 9 Ha pagkamatu20 Salit, makikilala gud niyo an
od, hin-o ha iyo an mahatag
sugad nga mga tawo pinaagi han
hin bato ha iya anak kon mangaro hin tinapay? 10 O maha- ira mga bunga.
21 “Diri ngatanan nga nasiring
tag hin halas kon mangaro hin
isda? 11 Salit kon kamo nga ha akon, ‘Ginoo, Ginoo,’ makamagraot maaram humatag ha iyo kasulod ha Ginhadian han langit,
mga anak hin mag-opay nga re- kondi an nagbubuhat la han kagalo, labi na gud nga mahatag an burut-on han akon Amay ha laiyo Amay ha langit hin mag-opay ngit. 22 Hito nga adlaw, damu
nga butang ha mga nangangaro an masiring ha akon: ‘Ginoo, Ginoo, diri ba nanagna kami ha
ha iya!
imo ngaran, ngan nagpagawas
hin mga demonyo ha imo ngaMat 7:31 Pagbo nga suporta ha atop.
7
17
Balay gintindog ha bato. Ugangan ni Pedro
MATEO 7:23–8:15
ran, ngan nagbuhat hin damu nga
5 Pagkadto ni Jesus ha Capergamhanan nga buhat ha imo nga- naum, usa nga opisyal han karan?’ 23 Pero masiring ako ha sundalohan an dinaop ha iya
ira: Diri ako nakilala ha iyo! Iwas ngan nakimalooy: 6 “Ginoo, an
kamo, kamo nga matinalapason! akon surugoon naghihinigda na
24 “Salit, an tagsa nga namala ha balay kay paralisado, ngan
mati han akon ginsisiring ngan nag-aantos hiya hinduro.” 7 Binagbubuhat hito magigin pariho naton hi Jesus: “Tatambalon ko
ha maaramon nga tawo nga naghiya pagkadto ko.” 8 Binaton
tindog han iya balay ha bato. an opisyal: “Ginoo, diri ako takos
25 Ngan ito nga balay gin-inura- nga pakadtoon ka ha akon balay,
nan, ginbahaan, ngan ginbagyo- pero pagsiring la nga mag-oopay
han, kondi waray ito maruba, hiya, ngan matatambal na an
kay ha bato gintindog an pundas- akon surugoon. 9 Kay ako liyon hito. 26 Sugad man, an bi- wat, bisan kon may ginpapasasan hin-o nga namamati han kopan nga awtoridad, may sakop
akon ginsisiring pero diri nagbu- ako nga mga sundalo. Kon nabuhat hito maipapariho ha diri siring ako ha usa, ‘Kadto!’ napamaaramon nga tawo, nga nagtu- kadto hiya, ngan ha usa pa, ‘Kadi!’
kod han iya balay ha baras. nadaop hiya, ngan kon nasiring
27 Ngan ito nga balay gin-inura- ako ha akon surugoon, ‘Buhata
nan, ginbahaan, ngan ginbagyo- ini!’ iya ito ginbubuhat.” 10 Han
pakabati hito ni Jesus, nahipahan, ngan narumpag ito.”
28 Katapos ni Jesus magya- usa hiya ngan nagsiring ha mga
kan hini, nahipausa gud an mga nagsisinunod ha iya: “Susumatan
tawo ha iya paagi han pagtutdo, ko kamo han kamatuoran: Waray pa gud ako makakita ha Isra29 kay may awtoridad an iya pagel hin sugad hini kadaku nga pagtutdo ngan diri sugad han ira mga
too. 11 Kondi damu tikang ha
eskriba.
este ngan weste an makanhi ngan
Paglusad ni Jesus ha bukid, malingkod ha lamesa upod nira
sinunod ha iya an damu nga Abraham, Isaac, ngan Jacob ha
tawo. 2 Ngan kitaa! may usa Ginhadian han langit. 12 Pero
nga dinaop ha iya nga may lipro- an mga anak han ginhadian ilalasi ngan yinukbo ha iya nga na- bog ngadto ha kasisidman ha gasiring: “Ginoo, kon karuyag mo, was. Didto hira mananangis ngan
matatambal mo ako.” 3 Salit mangingigot an ira mga ngipon.”
ginkaptan hiya ni Jesus nga nasi- 13 Katapos, hi Jesus nagsiring ha
ring: “Karuyag ko nga matambal opisyal han kasundalohan: “Laka.” Ngan nag-opay dayon an iya kat. Matutuman ito uyon ha imo
liprosi. 4 Katapos ginsidngan pagtoo.” Ngan hito nga oras nahiya ni Jesus: “Ayaw gud pagsu- tambal an surugoon.
mat ha bisan hin-o, kondi kadto
14 Pagkadto ni Jesus ha balugod ha saserdote, ngan pagha- lay ni Pedro, nakita niya nga nalad sumala ha iginsugo ha balaud higda an ugangan nga babaye ni
ni Moises sugad nga pamatuod ha Pedro kay may hiranat. 15 Salit
ira nga nag-opay ka.”
ginkaptan ni Jesus an kamot han
8
MATEO 8:16–9:2
Subasko ha dagat. Ginpagawas an mga demonyo
18
babaye, ngan nawara an iya hira- hangin ngan an dagat, ngan nag´
nat. Binuhat hiya ngan gin-asika- kalma gud ito. 27 Salit nahipaso hi Jesus. 16 Pero pagkagab-i, usa hira ngan nagsiring: “Hin-o
damu nga ginsaniban hin demon- ini nga tawo, nga bisan an hayo an gindara ha iya han mga ngin ngan an dagat nasugot ha
tawo, ngan iya ginpagawas tikang iya?”
28 Pakatabok nira ngadto ha
ha ira an magraot nga espiritu.
Gintambal niya an ngatanan nga rehiyon han mga taga-Gadara,
may sakit, 17 basi matuman an gintapo hiya hin duha nga lalaginsiring ni propeta Isaias: “Iya ki tikang ha lubnganan nga ginginkuha an aton mga sakit ngan saniban hin demonyo. Duro hira
kapintas, salit waray gud nakaul-ol.”
18 Han nakita ni Jesus nga ruruyag pag-agi hito nga dalan.
damu nga tawo an nakapalibot 29 Ngan nagsinggit hira: “Ano an
ha iya, ginsidngan niya an mga imo tuyo ha amon, Anak han
disipulo nga tumabok hira sa- Dios? Kinanhi ka ba basi kami sikay han baluto. 19 Ngan dina- rotan antes an itinanda nga paop ha iya an usa nga eskriba ngan nahon?” 30 Pero ha unhan nira
nagsiring: “Magturutdo, maupod may usa ka panon han mga baako ha imo bisan diin ka kumad- boy nga nangangaon. 31 Salit
to.” 20 Pero hi Jesus nagsiring: an mga demonyo nakimalooy ha
“An mga garong may mga lungib iya: “Kon imo kami pagagawson,
ngan an katamsihan may mga sa- pakadtoa kami ha mga baboy.”
lag, kondi an Anak han tawo 32 Ngan binaton hiya: “Sige!”
waray kalugaringon nga urukyan Nagkagawas hira ngan sinulod
nga makakaturogan.” 21 Kata- ha mga baboy, ngan an bug-os
pos, usa han mga disipulo an nagnga panon nagdadlagan ngadto
siring: “Ginoo, tuguti anay ako ha pangpang, nanlayog ha dagat
pag-uli ngan paglubong ha akon ngan nagkamatay. 33 Pero an
tatay.” 22 Hi Jesus nagsiring ha mga nag-aataman han mga baiya: “Padayon nga sunod ha akon, boy nagdagmit pakadto ha syungan pabay-i an mga patay nga dad, ngan ira iginsumat an ngatanan pati na an nahitabo ha mga
maglubong han ira mga patay.”
tawo nga ginsaniban hin mga de23 Pagsakay ni Jesus ha bamonyo. 34 Ngan an mga tawo
luto, nangupod an iya mga disiha syudad nagkagawas pagtapo
pulo. 24 Ngan nagkaada makukan Jesus. Han makita nira hiya,
sog nga subasko ha dagat, salit
nakimalooy hira ha iya nga buan baluto ginpupusakan han mga
maya ha ira mga distrito.
balud. Pero nagkikinaturog la
Salit pakasakay ni Jesus ha
hi Jesus. 25 Salit ira ginpukaw
baluto, tinabok hiya ngan kihiya ngan nagsiring: “Ginoo, talwasa kami kay magkakamatay na nadto ha iya inuukyan nga syukami!” 26 Kondi nagsiring hiya dad.1 2 Ngan gindara han mga
ha ira: “Kay ano nga nahahadlok
Mat 9:11 Karuyag sidngon, ha Capernakamo? Kagutiay han iyo pagtoo.” um nga agsob ukyan ni Jesus durante han
´
Binuhat hiya ngan ginsaway an iya ministeryo ha Galilea.
9
19 Gintawag hi Mateo. Kinanhi para
tawo ha iya an paralisado nga lalaki nga nahigda ha tiheras.
Han nakita ni Jesus an ira pagtoo, nagsiring hiya ha paralisado:
“Magmarig-on ka, Anak! Ginpasaylo na an imo mga sala.”
3 Katapos, nag-iristorya an pipira han mga eskriba: “Ini nga tawo
nagpapasipara ha Dios.” 4 Tungod kay maaram hi Jesus han ira
ginhuhunahuna, nagsiring hiya:
“Kay ano nga puno hin karaotan an iyo kasingkasing? 5 Pananglitan, ano an mas masayon,
an pagsiring nga ‘Ginpasaylo na
an imo mga sala,’ o an pagsiring,
´
‘Buhat ngan lakat’? 6 Pero basi
kamo mahibaro nga an Anak han
tawo may awtoridad dinhi ha tuna
ha pagpasaylo han mga sala...”
ginsidngan niya an paralisado:
´
“Buhat, dad-a an imo tiheras,
ngan uli ha iyo balay.” 7 Salit
´
binuhat hiya ngan inuli. 8 Pakakita hini han mga tawo, nahadlok hira, ngan gindayaw nira an
Dios nga naghatag ha mga tawo
han sugad nga awtoridad.
9 Katapos, samtang naagi hi
Jesus ha opisina para han pagbuhis, nakita niya hi Mateo nga
nalingkod didto, ngan iya ginsidngan: “Kadi, sunod ha akon.” Bi´
nuhat dayon hi Mateo ngan inupod ha iya. 10 Han nalingkod
na hi Jesus ha may lamesa ha balay, inabot an damu nga parasukot hin buhis ngan magpakasasala, ngan nangalingkod hira upod
ni Jesus ngan han mga disipulo.
11 Pero pakakita hini han mga
Pariseo, nagsiring hira ha mga disipulo: “Kay ano nga an iyo magturutdo nakikig-upod ha pangaon ha mga parasukot hin buhis
ngan magpakasasala?” 12 Han
hinbatian ini ni Jesus, nagsiring
MATEO 9:3-20
hiya: “An mahimsog diri nanginginahanglan hin doktor, kondi
an may sakit. 13 Salit lakat
kamo ngan sabota an kahulogan
hini: ‘Karuyag ko an kalooy, diri
an halad.’ Kay kinanhi ako, diri
para ha magtadong, kondi para
ha magpakasasala.”
14 Katapos, inabot an mga disipulo ni Juan ngan nagpakiana
kan Jesus: “Kay ano nga kami
ngan an mga Pariseo nagpupuasa pero an imo mga disipulo diri nagpupuasa?” 15 Binaton hi Jesus: “An kasangkayan
han karaslon nga lalaki waray rason nga masubo mentras kaupod
nira hiya, diri ba? Pero maabot an
panahon nga an karaslon nga lalaki kukuhaon ha ira, ngan dida
hito magpupuasa hira. 16 Waray nagtatangkop hin bag-o
nga tela ha daan nga pantungbaw
nga panapton, kay pagkuro hini
madugang la kagisi an gintangkopan. 17 Waray liwat nagsusulod
hin bag-o nga bino ha daan nga
anit nga surudlan, kay mabuburit ito ngan makakarag an bino.
Lugod, an bag-o nga bino iginsusulod ha bag-o nga anit nga surudlan, salit waray nadadaot.”
18 Samtang nagyayakan pa
hiya hini, dinaop ha iya an
usa nga opisyal ngan yinukbo
ha iya nga nasiring: “Posible nga
yana patay na an akon anak nga
babaye, pero upod ha akon ngan
kapti hiya basi mabuhi.”
´
19 Salit binuhat hi Jesus ngan
sinunod ha iya, pati an mga disipulo. 20 Ngan usa nga babaye nga 12 ka tuig na nga gindidinugoan an hinirani ha luyo
ni Jesus ngan ginkaptan an
sidsid han iya pantungbaw nga
ha magpakasasala
MATEO 9:21–10:4
Daragita ginbanhaw. 12 nga apostol gintawag
20
panapton, 21 kay nagsiniring nakakayakan tungod kay ginsahiya ha iya kalugaringon: “Bisan niban hin demonyo, 33 ngan
makaptan ko la an iya pantung- han ginpagawas an demonyo, nabaw nga panapton mag-oopay na kayakan ito nga tawo. Salit nahiako.” 22 Liningi hi Jesus ngan pausa gud an mga tawo ngan
han nakita niya an babaye, nagsi- nagsiring: “Waray pa gud naring hiya: “Ayaw kabaraka, Anak! hitabo nga sugad hini ha Israel.”
Tungod han imo pagtoo nag- 34 Pero an mga Pariseo nagsiopay ka.” Hito nga oras nag-opay ring: “Nagpapagawas hiya hin
mga demonyo pinaagi han magan babaye.
23 Pag-abot ni Jesus ha balay marando han mga demonyo.”
35 Ngan hi Jesus naglibot ha
han opisyal, nakita niya an mga
nagpaplawta ngan an maaringa- ngatanan nga syudad ngan baryo,
sa nga mga tawo. 24 Nagsiring ha pagtutdo ha ira mga sinagohiya: “Gawas anay kamo, kay an ga, pagsangyaw han maopay nga
daragita waray mamatay, kondi sumat han Ginhadian, ngan panakaturog la.” Tungod hito, nanambal han magkalain-lain nga
kakatamay nga gintinawaan nira sakit han mga tawo. 36 Pakakihiya. 25 Pakagawas han mga ta niya han damu nga tawo, nalotawo, sinulod hi Jesus ngan oy hiya ha ira kay sugad hira
ginkaptan an kamot han dara- hin gin-anitan ngan ginpabay-an
´
gita, ngan an daragita binuhat. nga mga karnero nga waray pa26 Salit nahibantog ini ha bug-os raataman. 37 Ngan nagsiring hi
Jesus ha mga disipulo: “Oo, damu
nga lugar.
27 Paglakat ni Jesus tikang an aranihon, kondi gutiay an
didto, duha nga buta nga lalaki mag-arani. 38 Salit pakimalooy
an nagsinunod ha iya ngan nag- kamo ha Agaron nga magpadara
sininggit: “Malooy ka ha amon, hin mga mag-arani ha iya araniAnak ni David.” 28 Pakasulod hon.”
ni Jesus ha balay, dinaop ha iya
Hito nga adlaw, iginpataan mga buta, ngan iya ginpakianwag ni Jesus an 12 nga disihan: “Natoo ba kamo nga mahi- pulo ngan gintagan hira hin awhimo ko ini?” Binaton hira: “Oo, toridad ha pagpagawas han
Ginoo.” 29 Katapos ginkaptan magraot nga espiritu ngan pagniya an ira mga mata ngan nagtambal han magkalain-lain nga
siring: “Mahitabo unta ito ha iyo sakit.
uyon ha iyo pagtoo.” 30 Ngan
2 Ini an mga ngaran han 12 nga
ˆ
nakakita na hira. Pero gintu- apostol: Hi Simon nga tinatawag
gon hira ni Jesus: “Ayaw gud nga Pedro ngan hi Andres nga iya
niyo ini igsumat ha bisan hin-o.” bugto; hi Santiago nga anak ni
31 Pero pakagawas nira, iginsu- Sebedeo ngan hi Juan nga iya
mat nira ha bug-os nga lugar an bugto; 3 hi Felipe ngan hi Barmahitungod ha iya.
tolome; hi Tomas ngan hi Mateo
32 Paglakat han mga buta, nga parasukot hin buhis; hi Sangindara han mga tawo ngadto kan tiago nga anak ni Alfeo, ngan
Jesus an usa nga lalaki nga diri hi Tadeo; 4 hi Simon nga Cana-
10
21
Instruksyon ha pagsangyaw. Disipulo titimarauton
MATEO 10:5-25
neo,1 ngan hi Judas Iscariote nga makuri an sirot hito nga syudad
ha urhi nagtraydor kan Jesus.
kay ha Sodoma ngan Gomorra.
5 Ini nga 12 ginsugo ni Jesus
16 “Kitaa! Sugad kamo hin
ngan gintugon: “Ayaw kamo pagmga karnero nga ginsusugo ko
kadto ha diri-Judio nga mga na- ngadto ha butnga han mga lobo,
sud, ngan ayaw kamo pagsulod salit magin alerto kamo sugad hin
ha syudad han mga Samaritano. mga halas kondi inosente sugad
6 Lugod, padayon nga pamilnga hin mga sarapati. 17 Pag-ikmat
niyo an nagkawara nga mga kar- kamo ha mga tawo kay dadad-on
nero ha panimalay han Israel. kamo nira ha mga korte, ngan la7 Ha paglakat niyo, pagsangyaw latiguhon kamo ha ira mga sinakamo: ‘An Ginhadian han langit goga. 18 Oo, dadad-on kamo ha
hirani na.’ 8 Tambala niyo an mga gobernador ngan mga hadi
magsakit ngan mga may liprosi, tungod ha akon, basi magpamabanhawa an mga patay ngan pa- tuod ha ira ngan ha mga nagawsa an mga demonyo. Ginkara- sud. 19 Pero kon dad-on kamo,
wat niyo nga waray bayad, ihatag ayaw kamo kabaraka kon paonga waray bayad. 9 Ayaw pagnan-o kamo magyayakan o kon
dara hin bulawan, silber, o tum- ano an iyo igsisiring, kay hibababaga1 ha iyo paha nga surudlan roan niyo an iyo yayaknon hito
hin kwarta, 10 o surudlan han nga takna, 20 kay diri kamo an
pagkaon ha pagbiyahe, o duha nagyayakan, kondi an espiritu
nga bado,1 o sandalyas o tungkod, han iyo Amay an nagyayakan pikay an magburuhat takos tagan naagi ha iyo. 21 Dugang pa, ituhin pagkaon.
tubyan han bugto ha kamatayon
11 “Bisan diin nga syudad o an iya bugto, ngan han amay an
baryo kamo kumadto, bilnga kon iya anak, ngan kukontrahon han
hin-o an takos ngan magpabilin mga anak an ira mga kag-anak
kamo didto tubtob nga buma- ngan ipapapatay hira. 22 Ngan
ya kamo. 12 Pagsulod niyo ha mapupungot ha iyo an ngatanan
balay, kumustaha an tagbalay. nga tawo tungod ha akon nga13 Kon takos ito nga panimalay, ran, pero an magpailob tubtob
mahingada unta hito an kamura- ha kataposan amo an matatalwas.
yawan nga iyo iginpapahayag, pero 23 Kon pagtimarauton kamo ha
kon diri ito takos, magpabilin unta usa nga syudad, pakadto kamo ha
ha iyo an kamurayawan. 14 Ha iba nga lugar, kay ha pagkamatubisan diin, kon waray kumarawat od susumatan ko kamo: Diri niyo
ha iyo o waray mamati ha iyo mga malilibot an ngatanan nga syudad
pulong, paggawas niyo hito nga ha Israel tubtob nga umabot an
balay o syudad, ipadpad an tapo- Anak han tawo.
tapo ha iyo mga tiil. 15 Ha pag24 “An disipulo diri labaw ha
kamatuod susumatan ko kamo: iya magturutdo, o an uripon diri
Ha Adlaw han Paghukom, mas labaw ha iya agaron. 25 Husto
la nga an disipulo magin pariho
Mat 10:41 An “Cananeo” nangangahuloha iya magturutdo, ngan an urigan, “usa nga aktibo.” Itanding ha Lu
6:15. 91 Ha English, copper. 101 O “re- pon magin pariho ha iya agaron.
Kon gintawag han mga tawo an
serba nga bado.”
MATEO 10:26–11:2 Importante kay ha maya. Panimalay mababahin 22
agaron han panimalay nga Beel- han anak nga lalaki kontra ha
sebub,1 sigurado nga ito liwat an iya amay, han anak nga babaye
itatawag nira ha iya mga sulod- kontra ha iya iroy, ngan han
balay! 26 Salit ayaw kamo ka- umagad nga babaye kontra ha
hadlok ha ira, kay waray tinaho- iya ugangan nga babaye. 36 Oo,
ban nga diri maaabrihan, ngan magigin kaaway han usa nga tawo
waray sekreto nga diri hibabaroan iya mismo panimalay. 37 An
an. 27 An akon iginsusumat ha mas nagpapalangga ha amay o
iyo hin sekreto, isumat niyo ha iroy kay ha akon diri takos ha
ngatanan, ngan an akon iginhu- akon, ngan an mas nagpapalanghuring ha iyo, isangyaw niyo tiga ha anak nga lalaki o anak
kang ha atop han mga balay. nga babaye kay ha akon diri ta28 Ayaw kamo kahadlok ha na- kos ha akon. 38 Ngan an bisan
kakamatay han lawas kondi diri hin-o nga diri kumarawat han
nakakamatay han kalag; lugod, iya pasakitan nga kahoy1 ngan
mahadlok kamo ha iya nga naka- diri sumunod ha akon, diri takos
kabungkag han kalag ngan han ha akon. 39 An nagpapanalipod
lawas ha Gehenna.1 29 An duha han iya kalag mawawad-an hito,
nga maya iginbabaligya ha guti- kondi an mawad-an han iya kaay gud nga kantidad hin sinsel- lag tungod ha akon magkakaada
yo, diri ba? Pero waray usa hito an hito.
nahuhulog ha tuna nga diri hin40 “An nakarawat ha iyo nakababaroan han iyo Amay. 30 Ma- rawat liwat ha akon, ngan an naaram hiya bisan han kadamu han karawat ha akon nakarawat liwat
iyo buhok ha ulo. 31 Salit ayaw ha nagsugo ha akon. 41 An nakahadlok: Mas importante kamo karawat ha propeta tungod kay
kay ha damu nga maya.
propeta hiya makarawat hin ba32 “An bisan hin-o nga nasi- los para ha propeta, ngan an naring ha atubangan han mga tawo karawat han matadong nga tawo
nga kahiusa ako niya, ako li- tungod kay matadong hiya mawat masiring ha atubangan han karawat hin balos para ha mataakon Amay nga aadto ha langit dong nga tawo. 42 Ngan an nanga kahiusa ko hiya. 33 Pero hatag hin bisan usa la ka baso hin
an bisan hin-o nga nagsasa- matugnaw nga tubig ha usa hini
likway ha akon ha atubangan han nga gudtiay tungod kay disipulo
mga tawo, akon liwat isasalikway ko hiya, susumatan ko kamo: Diri
ha atubangan han akon Amay gud hiya mawawad-an hin balos.”
nga aadto ha langit. 34 Ayaw
Katapos tagan ni Jesus hin
kamo paghunahuna nga kinaninstruksyon an iya 12 nga
hi ako pagdara hin kamurayawan
disipulo, binaya hiya didto basi
ha tuna; kinanhi ako diri pagdara
manutdo ngan magsangyaw ha
hin kamurayawan, kondi hin esiba nga syudad.
pada. 35 Kinanhi ako basi pa2 Pero han nakabati hi Juan
hinaboon an pagkabahin-bahin
ha prisohan mahitungod han
Mat 10:251 An tawag kan Satanas, an mga ginbuhat han Kristo, gin-
11
prinsipe o magmarando han mga demonyo. 281 Kitaa an Apendise 9.
Mat 10:381 Kitaa an Apendise 6.
23
Maopay nga sumat ha mga pobre. Juan gindayaw
MATEO 11:3-22
sugo ni Juan an iya kalugaringon langit an ginpapangalimbasogan
nga mga disipulo 3 ngan naggud han mga tawo nga makabpakiana hira kan Jesus: “Ikaw na ot, ngan nakakab-ot ito hadton
ba an Usa nga Makanhi nga amon padayon nga nangangalimbasog.
ginpipinamulat, o may iba pa 13 Kay an ngatanan nga propeta
nga maabot?” 4 Binaton hi Je- ngan an Balaud nagtagna tubtob
sus: “Balik kamo kan Juan ngan kan Juan. 14 Tumoo man kamo
isumat ha iya an iyo hinbabati- o diri: Hi Juan ‘amo hi Elias nga
an ngan hinkikit-an: 5 An mga maabot.’ 15 Hiya nga may mga
buta nakakakita na ngan an mga talinga, mamati.
16 “Kan kanay ko igpaparipiay nakakalakat na, an mga may
liprosi nagkatatambal na ngan ho ini nga henerasyon? Pariho
an mga bungol nakakabati na, ini hin kabataan nga nangangangan an mga patay nagkababan- lingkod ha mga merkado ngan
haw, ngan iginpapahayag an ma- nagsisinggit ha ira mga kauyag,
opay nga sumat ha mga pobre. 17 nga nasiring: ‘Nagplawta kami
6 Ngan malipayon hiya nga diri para ha iyo pero waray kamo sumayaw, nagnguyngoy kami pero
nahipapakdol ha akon.”
7 Paglakat nira, nagpakiana hi waray kamo magpukpok han
Jesus ha mga tawo mahitu- iyo dughan tungod ha kasubo.’
ngod kan Juan: “Ano an iyo ka- 18 Sugad man, kinanhi hi Juan
ruyag makita han kinadto kamo nga diri nakaon o nainom, pero
ha kamingawan? Usa ba nga tangan mga tawo nasiring, ‘May debo nga ginlulurolabyog han ha- monyo hiya.’ 19 An Anak han
ngin? 8 Kon sugad, ano an katawo kinanhi nga nakaon ngan
ruyag niyo makita paggawas niyo? nainom, pero an mga tawo nasiUsa ka tawo ba nga nakasul-ot ring la gihapon, ‘Kitaa! An tawo
hin mahumok nga panapton? An nga malamon ngan parainom hin
mga nakasul-ot hin maghumok bino, sangkay han mga parasunga panapton aadto ha mga ba- kot hin buhis ngan magpakasasalay han mga hadi. 9 Kay ano la.’ Kondi an kinaadman napapagud ba nga ginawas kamo? Basi matud-an nga matadong pinaagi
makakita hin propeta? Oo, ginhan mga buhat hito.”
20 Katapos, ginsaway ni Jesus
susumatan ko kamo nga labaw pa
gud hiya kay ha propeta. 10 Ma- an katawohan ha mga syudad diin
hitungod ha iya, ini an iginsu- ginhimo niya an kadam-an han
rat: ‘Kitaa! Ginsusugo ko mismo iya gamhanan nga mga buhat, tuan akon mensahero nga mag-una ngod kay waray hira magbasol:
ha imo basi ig-andam an imo da- 21 “Kairo mo Corasin! Kairo mo
lan!’ 11 Ha pagkamatuod susu- Betsaida! Kay kon an gamhanan
matan ko kamo: Waray pa natawo nga mga buhat nga nahitabo ha
nga labaw kan Juan nga Para- iyo nahitabo ha Tiro ngan Sidon,
baptis, kondi an usa nga uroubos maiha na unta hira nga nagbaha Ginhadian han langit mas la- sol pinaagi han pagsul-ot hin
baw ha iya. 12 Pero tikang ha sako nga panapton ngan paglingpanahon ni Juan nga Parabaptis kod ha mga agbon. 22 Salit natubtob yana, an Ginhadian han siring ako ha iyo: Ha Adlaw han
MATEO 11:23–12:13
Iginpahayag
Paghukom, mas makuri an sirot
ha iyo kay ha Tiro ngan Sidon.
23 Ngan ikaw, Capernaum, pahihitas-on ka ba ngadto ha langit?
Diri! Hingangadto ka ha Hades,1
kay kon an gamhanan nga mga
buhat nga nahitabo ha imo nahitabo ha Sodoma, aanhi pa unta
ito tubtob yana. 24 Salit nasiring ako ha iyo: Ha Adlaw han
Paghukom, mas makuri an sirot
ha iyo kay ha Sodoma.”
25 Hito nga takna hi Jesus nagsiring: “Amay, Ginoo han langit
ngan han tuna, gindadayaw ko
ikaw ha kadaygan, kay ini nga mga
kamatuoran imo gintago tikang
ha mga maaramon ngan edukado
ngan iginpahayag ini ha kabataan.
26 Oo, Amay, kay uyon ini han
imo kaburut-on. 27 An ngatanan nga butang igintapod ha akon
han akon Amay, ngan waray nakilala hin bug-os ha Anak labot
la han Amay; waray liwat nakilala hin bug-os ha Amay labot
la han Anak ngan han bisan hin-o
nga karuyag sumatan han Anak.
28 Kadi kamo ha akon, kamo ngatanan nga kinakapoy ngan binubug-atan, kay papapahuwayon ko
kamo. 29 Pas-ana an akon yugo
ngan mahibaro kamo tikang ha
akon, kay ako malumo ngan mapainubsanon an kasingkasing, ngan
makakapahuway an iyo mga kalag. 30 Kay an akon yugo masayon pas-anon ngan an akon iginpapapas-an ha iyo magaan.”
Hito nga adlaw han Sabbath1 hi Jesus inagi ha kaumhan han trigo. Han gin-gutom
an iya mga disipulo, nangutos
hira hin mga uhay ngan nanga-
12
Mat 11:231 Kitaa an Apendise 8.
taa an “Sabbath” ha Glossary.
12:11 Ki-
24
on. 2 Pakakita hini han mga
Pariseo, nagsiring hira: “Kitaa!
An imo mga disipulo nagbubuhat
han igindidiri ha adlaw han Sabbath.” 3 Binaton hi Jesus: “Waray ba niyo mabasa an ginbuhat ni David han gin-gutom hiya
ngan an iya kaupod nga kalalakin-an? 4 Diri ba sinulod hiya
ha balay han Dios ngan ginkaon nira an halad nga mga tinapay
nga diri uyon ha balaud nga kaunon nira kay para la ito ha mga
saserdote? 5 O waray ba niyo
mabasa ha Balaud nga an mga
adlaw han Sabbath waray tagda
sugad nga sagrado han mga saserdote ha templo, kondi waray
hira makasala? 6 Pero nasiring
ako ha iyo nga an usa nga aanhi mas importante kay ha templo. 7 Kondi kon nasabtan niyo
an kahulogan hini, ‘Karuyag ko
an kalooy ngan diri an halad,’ waray unta niyo hukmi adton waray makasala. 8 Kay an Anak
han tawo amo an Ginoo han Sabbath.”
9 Pagbaya niya didto, kinadto hiya ha sinagoga, 10 ngan kitaa, may tawo nga uga an kamot!
Basi makabiling hin ig-aakusar
kan Jesus, may nagpakiana ha
iya, “Uyon ba ha Balaud an pagtambal ha adlaw han Sabbath?”
11 Binaton hiya: “Hin-o ha iyo
an may karnero nga kon mahulog ito ha buho ha adlaw han Sabbath, pababay-an la niya ngan
diri kukuhaon? 12 Mas importante gud an tawo kay ha karnero! Salit uyon ha balaud an
pagbuhat hin maopay ha adlaw
han Sabbath.” 13 Katapos ginsidngan niya an tawo nga uga an
kamot: “Unata an imo kamot.”
Gin-unat niya ito ngan nag-opay
ha kabataan. Ginoo han Sabbath
25
Beelsebub. Diri mapapasaylo nga sala
MATEO 12:14-34
pariho han iya usa nga kamot. nagkakabahin-bahin diri matin14 Pero an mga Pariseo nagka- dog. 26 Sugad man, kon hi Sagawas ngan nagsarabot pagpatay tanas an nagpapagawas kan Satakan Jesus. 15 Han iya hinbaro- nas, hiya mismo nababahin. Salit
an ini, binaya hiya. Damu liwat paonan-o matindog an iya ginhaan sinunod ha iya, ngan gintam- dian? 27 Dugang pa, kon nagpabal niya hira ngatanan, 16 pero pagawas ako hin mga demonyo piiya gintugon hira nga diri gud naagi kan Beelsebub, pinaagi kan
magsumat ha iba mahitungod ha kanay ginpapagawas hira han iyo
iya, 17 basi matuman an tagna mga anak? Tungod hini, huhukpinaagi kan propeta Isaias nga man kamo han iyo mga anak.
28 Pero kon nagpapagawas ako
nagsiring:
18 “Ini an akon surugoon nga hin mga demonyo pinaagi han esakon ginpili, nga akon hinigugma piritu han Dios, waray kamo mangan nalilipayan han akon kalag! hibaro nga an Ginhadian han Dios
Ibubutang ko ha iya an akon inabot na. 29 O paonan-o an usa
espiritu, ngan ipapakita niya ha makakasulod ha balay han mamga nasud an totoo nga hus- kusog nga tawo basi pangawaton
tisya. 19 Diri hiya makikig- an iya mga panag-iya, kon diri
away o masinggit, ngan an iya ti- anay niya gapuson ito nga mangog diri mababatian ha mga kusog nga tawo? Katapos, makakalye. 20 Diri hiya magbabari kapangawat na hiya hito nga bahin rumok nga tangbo, ngan diri lay. 30 An diri nadapig ha akon
hiya magpaparong hin pabilo nga nakontra ha akon, ngan an diri natikaparong na, tubtob nga mabulig pagtirok han mga tawo ngalampuson nga maipadapat niya di ha akon nagtatabog ha ira pahian hustisya. 21 Oo, ha iya nga- rayo ha akon.
ran maglalaom an mga nasud.”
31 “Tungod hini, nasiring ako
22 Katapos, may gindara kan ha iyo: Mapapasaylo an ngatanan
Jesus nga tawo nga buta ngan nga klase hin sala ngan pasipara
diri nakakayakan nga ginsaniban han mga tawo, pero diri mapapahin demonyo, ngan iya gintam- saylo an pagpasipara ha espiritu.
bal, salit nakayakan ngan naka- 32 Pananglitan, mapapasaylo an
kita hiya. 23 An ngatanan nahi- bisan hin-o nga nagyayakan konpausa ngan nagsiring: “Posible tra ha Anak han tawo. Pero an biba nga hiya an Anak ni David?” san hin-o nga nagyayakan kontra
24 Pakabati hini han mga Pa- ha baraan nga espiritu diri mariseo, nagsiring hira: “Ini nga papasaylo, diri gud bisan hini nga
tawo nagpapagawas hin mga de- sistema o ha maabot nga sistema.
monyo pinaagi kan Beelsebub,
33 “Kon maopay ka nga kaan magmarando han mga demon- hoy, magbubunga ka hin maopay.
yo.” 25 Tungod kay maaram hi Pero kon maraot ka nga kahoy,
Jesus han ira ginhuhunahuna, magbubunga ka hin maraot. Ha
nagsiring hiya ha ira: “An tagsa bunga makikita kon an kahoy manga ginhadian nga nagkakabahin- opay o diri. 34 Katulinan han
bahin mabubungkag, ngan an tag- mga halas, paonan-o kamo makasa nga syudad o panimalay nga kayakan hin maopay kon maraot
MATEO 12:35–13:2
Tigaman ni Jonas. Kabugtoan ni Jesus
26
kamo? Kay kon ano an aada ha ha kinaadman ni Solomon. Pero
kasingkasing amo an nagawas ha kitaa, labaw pa kan Solomon an
baba. 35 An maopay nga tawo aanhi!
43 “Kon may maraot nga espinagpapagawas hin maopay tikang
ha mag-opay nga butang nga iya ritu nga nagawas ha usa nga tawo,
natirok, pero an maraot nga tawo naagi hiya ha mga lugar nga waray
nagpapagawas hin maraot tikang tubig ha pagpinamiling hin mapaha magraot nga butang nga iya pahuwayan, ngan waray hiya hianatirok. 36 Susumatan ko kamo agian. 44 Tungod hito masiring
nga an mga tawo nga nagyaya- hiya, ‘Mabalik ako ha akon ginkan hin waray pulos, may baratu- bayaan nga balay.’ Ngan pag-abot
non ha Adlaw han Paghukom tu- niya ha balay, waray naukoy hito,
ngod hito, 37 kay kon an imo pero limpyo ngan gindekorasyomga pulong maopay, ipapahayag nan na ito. 45 Salit malakat hiya
ka nga matadong, pero kon an imo ngan mag-uupod hin pito nga esmga pulong maraot, magigin sala- piritu nga mas maraot pa ha iya,
ngan pagsulod nira, maukoy hira
an ka.”
38 Sugad nga baton ha iya, an didto. Tungod hito, an kahimtang
iba han mga eskriba ngan Pari- hito nga tawo magigin mas maraseo nagsiring: “Magturutdo, ka- ot pa kay ha siyahan. Sugad liwat
ruyag namon makakita hin hito an mahitatabo hinin maraot
tigaman tikang ha imo.” 39 Bi- nga henerasyon.”
46 Han nagyayakan pa hiya ha
naton hiya: “An henerasyon nga
maraot ngan diri-matinumanon1 mga tawo, inabot an iya naha Dios padayon nga namimi- nay ngan kabugtoan. Nagtininling hin tigaman, pero waray ti- dog hira ha gawas kay karuyag
gaman nga ihahatag ha ira labot nira makiistorya ha iya. 47 Sala han tigaman ni Jonas nga pro- lit may nagsiring ha iya: “Kitaa!
peta. 40 Kay sugad la nga hi Jo- Nagtitinindog ha gawas an imo
nas nakadto ha tiyan han daku nanay ngan kabugtoan, kay karunga isda ha sulod hin tulo ka ad- yag nira makiistorya ha imo.”
law, sugad man an Anak han tawo 48 Binaton hi Jesus: “Hin-o an
mahingangadto ha lubnganan ha akon nanay, ngan hin-o an akon
sulod hin tulo ka adlaw. 41 Ha kabugtoan?” 49 Samtang ginpaghukom, an mga tawo ha Ni- tutudlok an iya mga disipulo,
nibe mababanhaw upod hini nga nagsiring hiya: “Kitaa! An akon
henerasyon, ngan ira ipapakita nanay ngan an akon kabugtonga salaan ini, kay nagbasol hira an! 50 Kay an bisan hin-o nga
han nagsangyaw ha ira hi Jonas. nagbubuhat han kaburut-on han
Pero labaw pa kan Jonas an aan- akon Amay ha langit, hiya an
hi. 42 Ha paghukom, an rayna akon bugto nga lalaki ngan bugha sur mababanhaw upod hini to nga babaye ngan akon nanay.”
Hito nga adlaw, ginawas hi
nga henerasyon, ngan iya ipapaJesus ha balay, liningkod
kita nga salaan ini, kay nagbiyahe hiya hin hirayo basi mamati ha baybayon, 2 ngan gindaop
hiya hin damu nga tawo, salit sinakay hiya ha baluto ngan liningMat 12:391 Ha literal, “nag-aadulteryo.”
13
27
Pinaagi hin mga ilustrasyon.
kod, samtang an ngatanan nga
tawo naninindog ha baybayon.
3 Damu an iya igintutdo ha ira
pinaagi hin mga ilustrasyon.
Nagsiring hiya: “Usa nga magsarabwag an ginawas basi magsabwag. 4 Han nagsasabwag na
hiya, an iba nga binhi nahulog
ha ligid han dalan, ngan pag-abot
han katamsihan ginpanuktok ito.
5 An iba nahulog ha mga bato
nga gutiay la an tuna, ngan tinubo dayon ito. 6 Pero pagsiraki
nalaya ito, ngan tungod kay waray pakagamot nauga ito. 7 An
iba nahulog ha katunokan, ngan
natabonan ito pagrabong han katunokan. 8 Pero an iba nahulog
ha maopay nga tuna ngan namunga, ini nga usa namunga hin 100
ka pilo, ito nga usa 60, ngan an
usa pa 30. 9 Hiya nga may mga
talinga, mamati.”
10 Salit an mga disipulo dinaop ha iya ngan nagpakiana: “Kay
ano nga pinaagi hin mga ilustrasyon an imo pag-istorya ha ira?”
11 Binaton hiya: “An sagrado nga
mga tinago han Ginhadian han
langit iginpapasabot ha iyo, pero
diri ito iginpapasabot ha ira.
12 Kay an bisan hin-o nga may
pagsabot, dudugangan ngan mahuhura hiya, pero an bisan hin-o
nga waray pagsabot, kukuhaon
bisan an gutiay nga aada ha iya.
13 Salit nagyayakan ako ha ira
pinaagi hin mga ilustrasyon, kay
nakakakita hira pero baga hin
waray nakikita, nakakabati hira
pero baga hin waray nababatian,
ngan diri liwat hira nakakasabot
han kahulogan hito. 14 Natutuman ha ira an tagna ni Isaias nga nasiring: ‘Magpipinamati
kamo pero diri gud makakasabot, ngan magkikinita kamo pero
MATEO 13:3-22
diri gud makakakita. 15 Kay an
kasingkasing hini nga katawohan
nagin matig-a, ngan an ira mga
talinga nakakabati pero diri hira
nagios, an ira mga mata ginpipiyong, basi diri gud hira makakita pinaagi han ira mga mata
ngan diri makabati pinaagi han
ira mga talinga ngan diri makasabot pinaagi han ira kasingkasing ngan makabalik basi tambalon ko hira.’
16 “Pero malipayon kamo kay
an iyo mga mata nakakakita, ngan
an iyo mga talinga nakakabati.
17 Ha pagkamatuod susumatan
ko kamo: Damu nga propeta ngan
magtadong nga tawo an naghingyap nga makit-an an iyo nakikita
nga waray nira makita, ngan naghingyap nga mabatian an iyo nababatian nga waray nira mabatii.
18 “Pamati kamo ha ilustrasyon mahitungod han tawo nga
nagsabwag. 19 An bisan hin-o
nga nakakabati han pulong mahitungod han Ginhadian pero
diri nakakasabot, pag-abot han
usa nga maraot1 aagawon hito an
nahisabwag ha iya kasingkasing;
amo ini an nahisabwag ha ligid
han dalan. 20 Mahitungod han
nahisabwag ha tuna nga batoon,
amo ini an namamati han pulong ngan malipayon nga nakarawat dayon hito. 21 Pero nagpapadayon hiya hin madaliay la
kay waray pakagamot, ngan pagabot han kasakitan o pagtimaraot tungod han pulong, waray
na hiya tumoo hito. 22 Mahitungod han nahisabwag ha katunokan, amo ini an namamati han
pulong, pero an kabaraka ha kinabuhi hini nga sistema ngan an
Magsarabwag
Mat 13:191 Karuyag sidngon, hi Satanas.
MATEO 13:23-39
Trigo ngan banwa, liso han mustasa, libadura
28
nakakalimbong nga gahum han nga tawo ha iya uma. 32 Ha
karikohan nakatabon han pu- pagkamatuod, ito an gigutiayi
long, ngan waray hiya mamunga. ha ngatanan nga liso, kondi kon
23 Ngan an nahisabwag ha ma- makatubo na, ito an gidadakui ha
opay nga tuna amo an namama- mga utanon ngan nagigin kahoy,
ti han pulong ngan nakakasabot salit an katamsihan nakakahahan kahulogan hito ngan nagbu- pon ngan nakakasirong ha mga
bunga gud, ini nga usa namumu- sanga hito.”
33 Naghatag hiya hin usa pa
nga hin 100 ka pilo, ito nga usa 60,
nga ilustrasyon: “An Ginhadian
ngan an usa pa 30.”
24 Naghatag hiya hin usa pa han langit pariho hin libadura1
nga ilustrasyon: “An Ginhadian nga ginkuha han usa nga babahan langit pariho hin usa nga ye ngan iginsalakot ha tulo ka tatawo nga nagsabwag hin maopay kos2 nga harina ngan tinubo an
nga binhi ha iya uma. 25 Han bug-os nga minasa.”
34 Ini ngatanan ginsiring ni
nangangaturog an mga tawo, inabot an iya kaaway ngan nag- Jesus ha damu nga tawo pinaasabwag hin mga banwa ha but- gi hin mga ilustrasyon. Ha pagkanga han mga trigo ngan linakat. matuod, pirme hiya nagamit hin
26 Han pagtubo ngan pangu- ilustrasyon kon nakikiistorya ha
hay han mga trigo, tinubo liwat ira, 35 basi matuman an iginsian mga banwa. 27 Salit an mga ring pinaagi han propeta: “Maguripon dinaop ha agaron han pa- yayakan ako pinaagi hin mga
nimalay ngan nagsiring ha iya: ilustrasyon, ngan ipapahayag ko
‘Agaron, maopay nga binhi an an mga butang nga nakatago tiimo iginsabwag ha imo uma, diri kang ha tinikangan.”
36 Katapos niya palakton an
ba? Pero kay ano man nga
may mga banwa?’ 28 Binaton mga tawo, kinadto hiya ha balay.
hiya: ‘Usa nga kaaway an nagbu- Ngan an mga disipulo dinaop ha
hat hini.’ Nagsiring hira, ‘Karu- iya ngan nagsiring: “Ig-esplikar
yag mo ba nga gabuton namon ha amon an ilustrasyon mahituito?’ 29 Nagsiring hiya, ‘Ayaw, ngod han mga banwa ha uma.”
kay bangin mahiupod kagabot an 37 Binaton hiya: “An magsarabmga trigo samtang gin-gagabot wag han maopay nga binhi amo
niyo an mga banwa. 30 Pasag- an Anak han tawo. 38 An uma
di la niyo nga dungan nga tumu- amo an kalibotan, ngan an maobo ito tubtob ha pag-ani, ngan ha pay nga binhi amo an mga anak
pag-ani akon sisidngan an mga han Ginhadian, kondi an mga
mag-arani: Gabota anay an mga banwa amo an mga anak han
banwa ngan pamutka basi sunu- usa nga maraot, 39 ngan an kagon, katapos tiroka an mga trigo away nga nagsabwag hito amo an
Yawa. An pag-ani amo an ikatangadto ha akon bodega.’”
31 Naghatag hiya hin usa pa rapos hini nga sistema, ngan an
nga ilustrasyon: “An Ginhadian
Mat 13:331 Kitaa an “Libadura” ha Gloshan langit pariho hin liso han sary. 332 O “tulo ka dagku nga takos,”
mustasa nga igintanom hin usa nga mga 10 ka kilo ngatanan.
29
Perlas, pukot. Anak han panday
MATEO 13:40-58
mag-arani amo an mga anghel. 49 Sugad hito an mahitatabo ha
40 Salit, sugad la nga an mga ikatarapos hini nga sistema: Mabanwa gin-gagabot ngan ginsu- gawas an mga anghel ngan ibusunog, ito liwat an mahitatabo ha bulag an magraot ha magtadong
ikatarapos hini nga sistema. 50 ngan ilalabog an magraot ha
41 Susugoon han Anak han tawo naglalaga nga hudno. Didto hira
an iya mga anghel, ngan ira ku- mananangis ngan mangingigot
kuhaon tikang ha iya Ginhadi- an ira mga ngipon.
an an ngatanan nga butang nga
51 “Nasabtan ba niyo an kahinungdan han kahipakdol han hulogan hini ngatanan?” Binaton
iba, sugad man an mga tawo nga hira: “Oo.” 52 Nagsiring hiya ha
matinalapason, 42 ngan ira ila- ira: “Kon amo, an tagsa nga maglabog hira ha naglalaga nga hud- turutdo nga gintutdoan mahituno. Didto hira mananangis ngan ngod han Ginhadian han langit
mangingigot an ira mga ngipon. pariho hin tawo o agaron han pa43 Hito nga panahon an magta- nimalay nga nagpapagawas hin
dong masanag hin sugad kalam- bag-o ngan daan nga mga butang
rag han adlaw1 ha Ginhadian han tikang ha iya burutangan han baira Amay. Hiya nga may mga ta- handi.”
linga, mamati.
53 Katapos isaysay ni Jesus
44 “An Ginhadian han langit ini nga mga ilustrasyon, binapariho hin nakatago nga bahandi ya hiya hito nga lugar. 54 Pagha uma nga hinkit-an hin usa nga
abot niya ha iya gin-uulian nga
tawo ngan iya igintago. Tungod
lugar, gintutdoan niya an mga
han iya kalipay, linakat hiya ngan
tawo ha ira sinagoga. Nahipausa
iginbaligya an iya mga panag-iya
hira ngan nagsiring: “Diin tikang
ngan ginpalit ito nga uma.
an kinaadman hini nga tawo ngan
45 “An Ginhadian han langit
ini nga gamhanan nga mga bupariho liwat hin nagbibiyahe
hat? 55 Diri ba ini an anak han
nga negosyante nga nagpipinamiling hin mag-opay nga perlas. panday? Diri ba hi Maria an iya
46 Pakakita niya hin maopay nga nanay, ngan an iya kabugtoan
klase hin perlas, inuli hiya ngan hira Santiago, Jose, Simon ngan
iginbaligya dayon an ngatanan Judas? 56 Ngan an iya kabugnga iya panag-iya ngan ginpalit toan nga kababayin-an, diri ba
hira ngatanan naukoy dinhi kauito.
47 “An Ginhadian han langit pod naton? Kon sugad, diin nakupariho liwat hin pukot nga iginha hini nga tawo an ngatanan nga
hulog ha dagat ngan nakadakop iya abilidad?” 57 Salit nahipakhan ngatanan nga klase hin isda. dol hira ha iya. Pero hi Jesus nag48 Han napuno na, ira ito ginsiring ha ira: “An usa nga propeta
danas tipabaybay, ngan liningkod ginpapasidunggan ha bisan diin,
hira basi tirukon an mag-opay labot la ha iya lugar ngan han
nga isda ngadto ha mga surudlan, iya panimalay.” 58 Ngan waray
pero an diri mag-opay iginlabog. hiya didto maghimo hin damu
nga gamhanan nga mga buhat tungod kay waray hira pagtoo.
Mat 13:431 O “sudang.”
MATEO 14:1-24
Ginpugotan hi Juan. 5,000 ginpakaon
30
Hito nga panahon, hinbati- hinbaroan ito han mga tawo ha
an ni Herodes nga magmga syudad, nagbaktas hira ha
marando han distrito an sumat pagsunod ha iya.
14 Paghaw-as niya, nakita niya
mahitungod kan Jesus, 2 ngan
nagsiring hiya ha iya mga suru- an damu nga tawo ngan nalogoon: “Hiya hi Juan nga Parabap- oy hiya, salit iya gintambal an
tis. Ginbanhaw hiya, salit naka- mga may sakit. 15 Pero han tikahimo hiya hin gamhanan nga kagab-i na, dinaop ha iya an mga
mga buhat.” 3 Kay iginpaares- disipulo ngan nagsiring: “Mamito, iginpagapos, ngan iginpapri- ngaw ini nga lugar ngan tikasiso ni Herodes hi Juan tungod rom na. Palakta na an mga tawo
kan Herodias nga asawa ni Fe- basi kumadto hira ha mga barlipe nga iya bugto, 4 kay ginsi- yo ngan makapalit hin ira makanidngan ni Juan hi Herodes: “Su- kaon.” 16 Kondi hi Jesus nagpak ha balaud nga magin asawa siring: “Diri na hira kinahanglan
mo ito nga babaye.” 5 Pero bi- lumakat, tagi niyo hira hin makasan kon karuyag niya patayon kaon.” 17 Nagsiring hira: “Lima
hi Juan hadto, nahadlok hiya ha la nga tinapay ngan duha nga isda
mga tawo kay gintatagad nira hi an aanhi.” 18 “Dad-a niyo ito
Juan sugad nga propeta. 6 Pero ha akon,” siring niya. 19 Ginpahan ginsiselebrar ni Herodes an lingkod niya an mga tawo ha kaiya natawhan nga adlaw, ginpasa- banwaan ngan ginkuha an lima
yaw an daraga ni Herodias ngan nga tinapay ngan duha nga isda,
nalipay gud hito hi Herodes, hinangad hiya ha langit ngan
7 salit nagsaad hiya nga may panag-ampo.1 Katapos tipik-tipinumpa nga ihahatag ha daraga an kon an mga tinapay, iya ito iginbisan ano nga iya aroon. 8 Tu- hatag ha mga disipulo, ngan iginngod kay ginsulsolan han iya nahatag nira ito ha mga tawo.
nay, an daraga nagsiring: “Iha- 20 Salit nangaon hira ngatanan
ngan nabusog, ngan gintirok nira
tag ha akon ha bandihado an ulo
an nahisalin nga mga tipik nga
ni Juan nga Parabaptis.” 9 Binakapuno hin 12 nga basket.
san kon nasubo an hadi, nagsu21 Mga 5,000 nga kalalakin-an an
go hiya nga ihatag ito, tungod kay
nangaon, labot han kababayinnanumpa hiya ha atubangan han
an ngan kabataan. 22 Katapos,
mga bisita. 10 Salit iya ginpaginpasakay dayon niya ha balupugotan hi Juan ha prisohan.
to an mga disipulo ngan ginpau11 Katapos, iginhatag ha daraga na pagtabok, samtang ginpapalaan ulo ni Juan nga iginbutang kat niya an mga tawo.
ha bandihado, ngan gindara niya
23 Paglakat han mga tawo, siito ha iya nanay. 12 Waray pag- nagka hiya ha bukid basi magiha, inabot an mga disipulo ni ampo. Nag-usahan hiya didto
Juan basi kuhaon hiya ngan ilu- bisan kon hilarom na an kagabbong. Katapos, kinadto hira kan ihon. 24 Hito nga oras an baluJesus basi isumat ito. 13 Paka- to ginatos ka metros na an kahibati hito ni Jesus, sinakay hiya ha
baluto ngadto ha mamingaw nga Mat 14:191 Ha literal, “nagbendisyon
lugar basi mag-usahan. Pero han hito.”
14
31
Jesus naglakat ha dagat. Mga tradisyon
MATEO 14:25–15:11
rayo, ngan nakukurian ito tungod an ngatanan nga nakakapot hito
han mga balud kay nasungsong nag-opay.
hira ha hangin. 25 Pero han
May mga Pariseo ngan mga
ikaupat nga bahin han pagbantay
eskriba tikang ha Jerusaha gab-i,1 kinadto ha ira hi Jesus lem nga kinadto kan Jesus ngan
nga naglalakat ha bawbaw han nagsiring: 2 “Kay ano nga diri
dagat. 26 Pakakita han mga ginsusunod han imo mga disipulo
disipulo nga naglalakat hiya ha an tradisyon han mga tawo ha kadagat, nalisang hira ngan nagsi- daan nga panahon? Pananglitan,
ring: “Urusahon gud ini nga bis- diri hira nanhuhunaw antes kuyon!” Ngan naggugliat hira tu- maon.”
ngod ha kahadlok. 27 Pero hi
3 Binaton hiya: “Kay ano nga
Jesus nagsiring dayon ha ira: diri liwat niyo ginsusunod an
“Magmaisugon kamo! Ako ini, sugo han Dios tungod han iyo
ayaw kamo kahadlok.” 28 Hi tradisyon? 4 Pananglitan, an
Pedro binaton: “Ginoo, kon ikaw Dios nagsiring, ‘Pasidunggi an
ito, palakta ako ngada ha imo ha imo tatay ngan an imo nanay,’
bawbaw han tubig.” 29 “Kadi!”
ngan ‘An nagyayakan hin maraot
siring ni Jesus. Salit hinaw-as hi
ha iya tatay o nanay, papatayon.’
Pedro ha baluto ngan naglakat
5 Pero nasiring kamo, ‘An bisan
ha bawbaw han tubig tipakadto
hin-o nga nasiring ha iya tatay o
kan Jesus. 30 Pero nahadlok hi
nanay: “Bisan ano nga gintatagPedro tungod han makusog nga
iya ko nga posible mapahimulsan
subasko ngan nagtikalunod hiya,
mo iginhalad ko na ha Dios susalit nagsinggit hiya: “Ginoo,
gad nga regalo,” 6 diri na niya
talwasa ako!” 31 Ginkaptan dakinahanglan pasidunggan an iya
yon hiya ni Jesus ngan nagsitatay.’ Salit ginbalewaray niyo an
ring: “Kagutiay han imo pagtoo.
pulong han Dios tungod han iyo
Kay ano nga nagruruhaduha ka?”
tradisyon. 7 Mga hipokrito,
32 Pakasakay nira ha baluto, kihusto gud an igintagna ni Isanalma an makusog nga subasko.
ias mahitungod ha iyo han hiya
33 Ngan an mga sakay ha balunagsiring: 8 ‘Ini nga mga tawo
to yinukbo ha iya, nga nasiring:
nagpapasidungog ha akon pinaa“Ikaw gud an Anak han Dios.”
34 Ha ira pagtabok, nakaabot gi han ira mga im-im, pero an
ira kasingkasing hirayo gud ha
hira ha Genesaret.
akon. 9 Waray pulos an ira pa35 Han nahibaro an mga tawo
didto, ginsumatan nira an nga- dayon nga pagsingba ha akon, kay
tanan nga kahigrani nga lugar, ira igintututdo an mga sugo han
ngan gindara nira ha iya an nga- mga tawo sugad nga mga doktritanan nga may sakit. 36 Naki- na.’” 10 Salit iya ginpadaop an
malooy hira ha iya nga pakapton mga tawo ngan ginsidngan hira:
hira bisan ha sidsid la han iya “Pamati ngan sabota niyo an
pantungbaw nga panapton, ngan kahulogan hini: 11 An nakakahugaw han tawo diri an nasulod
Mat 14:251 Nagtitikang ha mga alas-3 ha ha iya baba, kondi an nagawas tikang hito.”
aga tubtob ha pagsirang han adlaw.
15
MATEO 15:12-33
Kasingkasing nakakahugaw. Nanambal
32
12 Katapos, dinaop ha iya an ninggit.” 24 Hi Jesus nagsiring:
mga disipulo ngan nagsiring: “Ginpakanhi ako diri para ha bi“Maaram ka ba nga nasina1 an san hin-o kondi para ha nagkamga Pariseo ha imo ginsiring?” wawara nga mga karnero ha
13 Binaton hiya: “An tagsa nga panimalay han Israel.” 25 Pagtanom nga waray igtanom han daop han babaye kan Jesus, yiakon langitnon nga Amay, ga- nukbo hiya ngan nagsiring: “Gigabuton. 14 Pabay-i hira. Mga noo, buligi ako!” 26 Hi Jesus
buta hira nga paratugway. Kon siniring: “Diri angay kuhaon an
buta an nagtutugway ha igkasi- tinapay han kabataan ngan igbuta, hira nga duha mahuhulog itsa ito ha gudtiay nga kaayaha buho.” 15 Hi Pedro siniring man.” 27 Nagsiring an babaye:
ha iya: “Ipatin-aw ha amon ito “Oo, Ginoo. Pero an gudtiay nga
nga ilustrasyon.” 16 Salit hi Je- kaayaman nakaon han nahuhusus nagsiring: “Waray ba liwat log nga mga pagkaon tikang ha
kamo makasabot? 17 Diri ba lamesa han ira mga agaron.”
kamo maaram nga an ngatanan 28 Ngan hi Jesus nagsiring ha
nga nasulod ha baba naagi ha iya: “O Babaye, daku gud an imo
tiyan ngan nagawas ha lawas? pagtoo; matuman unta an imo
18 Pero an nagawas ha baba nag- karuyag.” Tikang hito nga oras,
titikang ha kasingkasing, ngan
nag-opay an iya anak.
ito an nakakahugaw ha tawo.
29 Pagbaya ni Jesus didto, ki19 Pananglitan, nagtitikang ha
nadto hiya hirani ha Dagat han
kasingkasing an maraot nga
pangatadongan, pagpatay, pag- Galilea, katapos sinagka hiya ha
adulteryo, imoralidad, pangawat, bukid ngan nagliningkod didto.
pagtestigo hin buwa, ngan pag- 30 Ngan kinadto ha iya an damu
pasipara. 20 Ini nga mga bunga tawo, upod an mga piay, balhat an nakakahugaw ha tawo, dado, buta, ngula, ngan damu nga
pero an diri paghunaw antes ku- iba pa nga may sakit, ngan gindamaon diri nakakahugaw ha iya.” ra dayon hira hirani ha iya tiilan,
21 Pagbaya ni Jesus didto, kingan gintambal hira. 31 Salit
nadto hiya ha lugar han Tiro nahipausa an mga tawo han nangan Sidon. 22 Ngan tikang kita nira nga an ngula nakakayahito nga mga lugar may babaye kan na, an piay nakakalakat na,
nga taga-Fenicia nga ginawas an buta nakakakita na, ngan ginngan nagsinggit: “Kalooyi ako, dayaw nira an Dios han Israel.
32 Katapos, gintawag ni Jesus
Ginoo nga Anak ni David. An
akon anak nga babaye ginsaniban an mga disipulo ngan siniring:
hin demonyo ngan ginpapakuri- “Nalolooy ako ha mga tawo, kay
an hiya.” 23 Pero waray buma- tulo ka adlaw na nga nag-iinuton hi Jesus ha iya. Salit an mga pod hira ha akon ngan waray hira
disipulo dinaop ha iya ngan nag- pagkaon. Diri ko karuyag nga pahangyo: “Paiwasa hiya, kay nagsi- lakton hira nga gutom kay basinunod hiya ha aton nga nagsisi- ngin hira madismayo ha dalan.”
33 Pero an mga disipulo nagsiring ha iya: “Diin kita makaMat 15:121 Ha literal, “nahipakdol.”
33
4,000 ginpakaon. Mag-ikmat ha libadura
MATEO 15:34–16:13
kapalit hin supisyente nga tina- matinumanon ha Dios1 nga henepay dinhi hinin hirayo nga lugar rasyon padayon nga namimiling
basi makakaon an sugad hini kahin tigaman, pero waray tigaman
damu nga tawo?” 34 Hi Jesus singa ihahatag ha ira gawas la han
niring: “Pira nga tinapay an aada tigaman ni Jonas.” Katapos linaha iyo?” Binaton hira: “Pito, ngan kat hiya, ngan ginbayaan hira.
5 Ngan tinabok an mga disipumay pipira nga gudtiay nga isda.”
35 Katapos palingkuron ha tuna lo ngadto ha luyo nga baybayon
an mga tawo, 36 ginkuha niya pero nahingalimot hira pagdara
an pito nga tinapay ngan an mga hin mga tinapay. 6 Ginsidngan
isda. Nag-ampo hiya ngan ginti- hira ni Jesus: “Padayon kamo nga
pik-tipik ito, ngan iginhatag ha magbantay ngan mag-ikmat ha
mga disipulo, ngan ira ito gin- libadura han mga Pariseo ngan
panhatag ha mga tawo. 37 Hira mga Saduseo.” 7 Salit nagrinangatanan nangaon ngan nabu- sonay hira, nga nasiring: “Wasog, ngan gintirok nira an nahi- ray kita pakadara hin tinapay.”
salin nga mga tipik nga nakapu- 8 Han hinbatian ini ni Jesus, hiya
no hin pito nga dagku nga basket. nagsiring: “Kay ano nga nagriri38 An nangaon 4,000 nga kala- nasonay kamo nga waray kamo
lakin-an, labot han kababayin- tinapay? Kagutiay han iyo pagan ngan kabataan. 39 Katapos too. 9 Diri ba niyo nasasabtan
niya palakton an mga tawo, sina- an kahulogan, o diri ba kamo nakay hiya ha baluto ngan kinadto hinunumdom han lima nga tinapay nga iginpakaon ha 5,000
ha lugar han Magadan.
nga kalalakin-an ngan kon pira
May mga Pariseo ngan mga
ka basket an napuno han gintirok
Saduseo nga dinaop kan
niyo an mga nahisalin? 10 O
Jesus, ngan basi sarihan hiya,
han pito nga tinapay nga iginpanaghangyo hira nga magpakita
kaon ha 4,000 nga kalalakin-an
hiya hin tigaman tikang ha langan kon pira ka basket nga dagngit. 2 Binaton hiya: “[Kon tiku an napuno han gintirok niyo
kagab-i na nahiaraan niyo nga
an mga nahisalin? 11 Kay ano
sumiring, ‘Magigin maopay an
nga diri niyo nasasabtan nga
panahon kay mapula an langit,’ diri tinapay an akon gin-iistorya
3 ngan kon aga, kamo nasiring, ha iyo? Karuyag ko sidngon nga
‘Magigin mahagkot ngan mauran mag-ikmat kamo ha libadura han
yana nga adlaw kay mapula an mga Pariseo ngan mga Saduseo.”
langit ngan madalumdom.’ Maa- 12 Salit nasabtan nira nga ginparam kamo han kahulogan han paikmat hira ni Jesus, diri ha linakikita niyo ha langit, kondi diri badura han tinapay, kondi ha kakamo maaram han kahulogan tutdoan han mga Pariseo ngan
han mga tigaman han mga pana- mga Saduseo.
hon.]1 4 An maraot ngan diri13 Pag-abot nira ha lugar han
16
Mat 16:31 Mababasa ini nga mga pulong
ha iba nga manuskrito, pero waray ini ha
pipira nga masasarigan nga mga manuskrito.
Cesarea Filipos, nagpakiana hi
Jesus ha mga disipulo: “Hin-o an
Mat 16:41 Ha literal, “nag-aadulteryo.”
MATEO 16:14–17:2
Pedro; bato, mga yawi. Hitsura nabag-o
34
Anak han tawo sumala ha mga ako pag-ulanga,1 Satanas! Hipatawo?” 14 Binaton hira: “An iba rakdolan ka ha akon2 kay imo
nasiring nga hi Juan nga Para- gintatagad an panhunahuna han
baptis, may nasiring nga hi Elias, mga tawo, diri an panhunahuna
ngan an iba nasiring nga hi Je- han Dios.”
remias o usa han mga propeta.”
24 Ngan hi Jesus nagsiring ha
15 Nagpakiana hiya: “Kondi para mga disipulo: “An bisan hin-o nga
ha iyo, hin-o ako?” 16 Hi Simon naruruyag sumunod ha akon, isaPedro binaton: “Ikaw an Kristo, likway niya an iya kalugarian Anak han buhi nga Dios.” ngon ngan pas-anon an iya pasa17 Nagsiring hi Jesus: “Malipay kitan nga kahoy1 ngan padayon
ka Simon nga anak ni Jonas, tunga sumunod ha akon. 25 Kay
ngod kay diri tawo1 an nagpa- an bisan hin-o nga nagpapanalihayag hini ha imo, kondi an pod han iya kalag mawawad-an
akon Amay ha langit. 18 Nasi- hito, pero an bisan hin-o nga maring liwat ako ha imo: Ikaw hi wad-an han iya kalag tungod ha
Pedro, ngan dinhi hini nga daku akon magkakaada hito. 26 Ano
nga bato akon titindugon an an kapulsanan kon maangkon
akon kongregasyon, ngan an mga niya an bug-os nga kalibotan
ganghaan han Hades1 diri maka- pero mawawad-an hiya han iya
kadaog hito. 19 Ihahatag ko ha kalag? O ano an iya ihahatag suimo an mga yawi han Ginhadi- gad nga balyo han iya kalag?
an han langit, ngan bisan ano nga 27 Kay an Anak han tawo siguimo gapuson ha tuna, gin-gapos rado nga maabot ha himaya han
na ha langit, ngan bisan ano nga iya Amay upod an iya mga angimo badbaran ha tuna, ginbadba- hel, ngan babalosan niya an tagran na ha langit.” 20 Katapos, sa nga tawo sumala han iya mga
gintugon niya an mga disipulo buhat. 28 Ha pagkamatuod, sunga diri gud magsumat ha bisan sumatan ko kamo nga an iba nga
hin-o nga hiya an Kristo.
naninindog dinhi diri mamama21 Tikang hito nga panahon, tay tubtob nga makita anay nira
iginsaysay ni Jesu-Kristo ha mga an Anak han tawo nga naabot
disipulo nga kinahanglan kuha iya Ginhadian.”
madto hiya ha Jerusalem ngan
Paglabay hin unom ka adantuson an pagtimaraot tikang
law, sinagka hi Jesus ha hiha katigurangan, punoan nga taas nga bukid, ngan hi Pedmga saserdote, ngan mga eskri- ro la ngan an magbugto nga hira
ba. Ngan papatayon hiya pero Santiago ngan Juan an iya iginbabanhawon ha ikatulo ka adlaw. upod. 2 Ngan nakita nira nga
22 Tungod hito gindara hiya ni nabag-o an hitsura ni Jesus. An
Pedro ha ligid ngan ginsidngan: iya nawong nagsilaw sugad han
“Ayaw pagyakan hin sugad hito, adlaw,1 ngan an iya pantungGinoo; diri gud ito mahitatabo baw nga panapton naglamrag suha imo.” 23 Pero tinalikod hiya
ngan nagsiring kan Pedro: “Ayaw Mat 16:231 Ha literal, “dida ka ha akon
17
Mat 16:171 Ha literal, “unod ngan dugo.”
181 Kitaa an Apendise 8.
likod.” 232 Kitaa an “Kahipakdol” ha
Glossary. 241 Kitaa an Apendise 6.
17:21 O “sudang.”
35
Elias—Juan nga Parabaptis. Gutiay an pagtoo
MATEO 17:3-24
ˆ
gad hin suga. 3 Ngan ira nakita ring: 15 “Ginoo, kalooyi an
hira Moises ngan Elias nga naki- akon anak, kay may epilepsi hiya
kiistorya ha iya. 4 Nagsiring hi ngan may sakit. Agsob hiya maPedro kan Jesus: “Ginoo, maopay tumba ha kalayo ngan ha tubig.
kay nakaupod kami nganhi. Kon 16 Gindara ko na hiya ha imo
karuyag mo, magtitindog ako mga disipulo pero waray hira padinhi hin tulo nga tolda, usa para katambal ha iya.” 17 Hi Jesus
ha imo, usa para kan Moises ngan binaton: “Waray pagtoo ngan mausa para kan Elias.” 5 Han nag- tinalapason nga henerasyon, tubyayakan pa hiya, nalandongan tob san-o ako makikig-upod ha
hira hin malamrag nga dampog, iyo? Tubtob san-o ako magpapaingan may tingog tikang ha dam- lob ha iyo? Dad-a hiya ha akon.”
pog nga nasiring: “Ini an akon 18 Ginsaway ni Jesus an demonAnak nga hinigugma, nga akon yo ngan ginawas ito ha bata
nalilipayan. Pamati kamo ha iya.” nga lalaki, salit nag-opay hiya
6 Pakabati hito han mga disipu- hito mismo nga oras. 19 Katalo, nanyukbo hira ngan nagka- pos, dinaop an mga disipulo kan
hahadlok gud. 7 Gindaop ngan Jesus nga hira la, ngan nagsiginkaptan hira ni Jesus ngan nag- ring: “Kay ano nga waray na´
siring: “Buhat kamo, ngan ayaw mon ito mapagawas?” 20 Binakahadlok.” 8 Paghangad nira, ton hiya: “Tungod kay gutiay an
waray na hira iba nga nakita kon- iyo pagtoo. Ha pagkamatuod, sudi hi Jesus na la. 9 Han nalug- sumatan ko kamo: Kon may pagsad na hira ha bukid, gintugon too kamo nga bisan sugad la kahira ni Jesus: “Ayaw niyo isumat gutiay han liso han mustasa, ini
ha bisan hin-o adto nga bisyon nga bukid mabalhin kon sidngan
tubtob nga banhawon an Anak niyo, ‘Balhin ngadto,’ ngan mababalhin ito, ngan waray imposible
han tawo.”
10 Pero nagpakiana an mga di- ha iyo.” 21 1 ——
22 Han nagkatirok hira ha Gasipulo: “Kay ano nga nasiring
an mga eskriba nga kinahang- lilea, hi Jesus nagsiring: “An Anak
lan mahiuna pagkanhi hi Elias?” han tawo sigurado nga itutubyan
11 Binaton hiya: “Makanhi gud hi ha iya mga kaaway 23 ngan ira
Elias ngan iya igpapahiuli an nga- papatayon hiya, pero babanhawon
tanan nga butang. 12 Susuma- ha ikatulo ka adlaw.” Tungod hito
tan ko kamo, kinanhi na hi Elias nasubo gud hira.
24 Pag-abot nira ha Capernapero waray nira kilalaha hiya lugod ginbuhat nira ha iya an ira um, dinaop kan Pedro an mga
karuyag. Sugad man an Anak han parasukot hin duha ka drakma1
tawo sigurado nga mag-aantos linga buhis ngan nagsiring: “Nagwat ha ira mga kamot.” 13 Dida babayad ba hin duha ka drakhito, nasabtan han mga disipu- ma nga buhis an iyo magturutdo?”
lo nga hi Juan nga Parabaptis an
Mat 17:211 Ini nga bersikulo diri makikigin-uunabi ni Jesus.
14 Ngan pag-abot nira ha mga ta ha Griego nga mga sinurat nira Westcott ngan Hort ngan ha iba nga masatawo, usa nga lalaki an dinaop sarigan nga edisyon. 241 Ha literal, “an
kan Jesus, linuhod, ngan nagsi- doble ka drakma.” Kitaa an Apendise 11.
MATEO 17:25–18:15
Pagpaubos. Nawara nga karnero
36
25 Hi Pedro binaton: “Oo.” Pero birik han asno, ngan lunuron hiya
pagsulod ni Pedro ha balay, hi Je- ha lawod.
sus an siyahan nga nagyakan: “Ha
7 “Kairo han kalibotan tungod
imo paghunahuna Simon, tikang han mga hiparakdolan!1 Oo, makan kanay nakarawat hin magka- abot gud an mga hiparakdolan,
lain-lain nga buhis an mga hadi kondi kairo han tawo nga pinaaha tuna? Tikang ha ira mga anak gi ha iya naabot an mga hipao ha mga estranghero?” 26 Han rakdolan! 8 Salit kon an imo
nagsiring hiya: “Tikang ha mga es- kamot o tiil nakakapakdol ha imo,
tranghero,” hi Jesus binaton: “Kon utda ito ngan ilabog. Mas maosugad, an mga anak libre gud ha pay pa nga pungkol ka o baldado
buhis. 27 Pero basi diri hira manga makarawat han kinabuhi kay
sina, kadto ha dagat ngan paha duha an imo kamot o tiil pero
ngawil. Ha baba han siyahan ilalabog ka ha kalayo nga waray
nga isda nga imo makakawil ma- kataposan.1 9 Sugad man, kon
kakaagi ka hin usa nga sinselyo.1 an imo mata nakakapakdol ha
Kuhaa ito ngan ihatag ha ira suimo, lukata ito ngan ilabog. Mas
maopay pa nga usa la an imo mata
gad nga buhis naton nga duha.”
Hito nga oras an mga disinga makarawat han kinabuhi kay
pulo dinaop kan Jesus ngan ha duha an imo mata pero ilalanagsiring: “Hin-o gud an may bog ka ha naglalaga nga Gehengidadakui nga awtoridad ha Gin- na.1 10 Ayaw gud niyo pagtamahadian han langit?” 2 Gintawag ya an usa hini nga mga ubos, kay
niya an usa nga bata ngan ginsusumatan ko kamo nga an ira
patindog ha butnga nira 3 ngan mga anghel ha langit pirme aadto
nagsiring: “Ha pagkamatuod, suha atubangan han akon Amay ha
sumatan ko kamo nga diri kamo langit. 11 1 ——
12 “Kon an usa nga tawo may
makakasulod ha Ginhadian han
langit kon diri kamo magbag-o 100 nga karnero ngan nawara an
ngan magin pariho han kabataan. usa, ha iyo paghunahuna, diri ba
4 Salit an bisan hin-o nga mag- niya babayaan an 99 ha kabukipaubos pariho hini nga bata ran basi bilngon an usa nga nawaamo an may gidadakui nga aw- wara? 13 Ngan kon hiagian niya
toridad ha Ginhadian han langit. ito, sigurado nga mas malilipay
5 Ngan an bisan hin-o nga nahiya hito kay ha 99 nga waray makarawat ha usa nga bata nga pa- wara. 14 Sugad man, diri karuriho hini tungod ha akon ngaran, yag han akon Amay ha langit nga
nakarawat liwat ha akon. 6 Pero mawara an bisan usa la hini nga
an bisan hin-o nga nakakapakdol mga ubos.
15 “Ngan kon an imo bugto naha usa hini nga mga ubos nga natoo ha akon, mas maopay pa nga kasala, kadtoa hiya ngan isaysay
18
bitayan an iya liog hin daku nga
Mat 18:71 O “hinungdan ha pagluya han
gilingan nga bato pariho ha ginbi- pagtoo.” Kitaa an “Kahipakdol” ha GlosMat 17:271 Ha literal, “silber nga sinselyo,” nga katugbang han upat ka drakma.
Kitaa an Apendise 11.
sary. 81 Nangangahulogan ini hin dayon
nga kabungkagan. Kitaa an “Gehenna”
ha Apendise 9. 91 Kitaa an Apendise 9.
111 Kitaa an footnote ha Mat 17:21.
37
Pasayloon hin 77 ka beses. Uripon nakautang
MATEO 18:16-35
an iya sayop1 nga kamo la nga 25 Pero tungod kay waray ibaraduha. Kon mamati hiya ha imo, yad ito nga uripon, nagsugo an
nabuligan mo hiya nga buhaton hadi nga ibaligya hiya, an iya asaan husto. 16 Pero kon diri hiya wa, mga anak, ngan an ngatanan
mamati, pag-upod hin usa o duha nga iya gintatag-iya basi makabapa, basi an ngatanan nga ginsi- yad. 26 Salit an uripon linuhod
ring mapamatud-an han duha o ngan yinukbo ha iya, ngan nagsitulo nga testigo. 17 Kon diri ring, ‘Angan-angana ako, Agahiya mamati ha ira, isumat ha ron ko, babayaran ko ikaw han
kongregasyon. Kon diri hiya mangatanan ko nga utang.’ 27 Tumati bisan ha kongregasyon, tag- ngod ha kalooy, ginsidngan han
da hiya sugad nga tawo han mga hadi ito nga uripon nga diri na kinasud ngan sugad nga parasukot nahanglan bayaran an iya utang.
hin buhis.
28 Kondi paggawas hito nga uri18 “Ha pagkamatuod, susuma- pon, nakita niya an iya igkasitan ko kamo: Bisan ano nga iyo uripon nga nakautang ha iya hin
gapuson ha tuna, gin-gapos na
100 ka denaryo. Iya dayon ginraha langit, ngan bisan ano nga iyo
bot hiya ngan gintiklo, nga nasibadbaran ha tuna, ginbadbaran
ring, ‘Bayari ako han imo utang.’
na ha langit. 19 Susumatan ko
liwat kamo: Kon may duha ha iyo 29 Salit an iya igkasi-uripon lidinhi ha tuna nga magkauyon ha nuhod ngan nakimalooy nga napaghangyo hin bisan ano nga im- siring, ‘Angan-angana ako, bugto
portante, ihahatag ito han akon ko, babayaran ko gad ikaw.’
Amay ha langit. 20 Tungod kay 30 Pero waray hiya sumugot. Lukon may duha o tulo nga nagka- god, linakat hiya ngan iginpaprikatirok ha akon ngaran, aada ako so an iya igkasi-uripon tubtob nga
makabayad han utang. 31 Han
ha butnga nira.”
21 Katapos, dinaop ha iya hi nakita ito han iya mga igkasiPedro ngan nagsiring: “Ginoo, ma- uripon, nasubo gud hira. Kinadkapira ko papasayloon an akon to hira ha hadi ngan iginsumat an
bugto nga nakasala ha akon? Tub- ngatanan nga nahitabo. 32 Katob ha pito ka beses?” 22 Bina- tapos, iginpatawag hiya han hadi
ton hi Jesus: “Susumatan ko ikaw, ngan ginsidngan: ‘Maraot nga uridiri la tubtob ha pito ka beses, pon, waray ko ikaw pabayara han
imo utang han nakimalooy ka ha
kondi tubtob ha 77 ka beses.
23 “Kay an Ginhadian han laakon. 33 Diri ba sadang ka liwat
ngit pariho hin hadi nga karuyag malooy ha imo igkasi-uripon, sumakigtuhay ha iya mga uripon nga gad la nga ginkaloy-an ko ikaw?’
may utang ha iya. 24 Han naki- 34 Tungod hito, iginpapriso hiya
kigtuhay na hiya ha ira, gindara han nangangalas nga hadi, tubha iya an usa nga uripon nga na- tob nga mabayaran niya an ngatakautang hin 10,000 ka talanton.1 nan nga iya utang. 35 Sugad liwat hito an bubuhaton ha iyo han
Mat 18:151 Ha literal, “ngan sawaya hiya.” akon Amay ha langit kon diri niyo
241 An 10,000 ka talanton han silber katugbang han 60,000,000 ka denaryo. Kitaa kinasingkasing nga pasayloon an
iyo bugto.”
an Apendise 11.
MATEO 19:1-20
Hinungdan han diborsyo. Regalo an pagin solo
38
Katapos ni Jesus mag- mo hito, kondi an mga may regalo
istorya, binaya hiya ha Ga- la. 12 Kay may mga yunuko1 na
lilea ngan kinadto ha mga lugar tikang pa han katawo, ngan may
ha giutan han Judea ha tabok mga yunuko nga ginhimo nga yuhan Jordan. 2 Sinunod liwat ha nuko han mga tawo, ngan may
iya an damu nga tawo, ngan iya mga yunuko liwat nga ginhimo an
ira kalugaringon nga yunuko tugintambal hira didto.
3 Ngan dinaop ha iya an mga ngod han Ginhadian han langit.
Pariseo basi sarihan hiya, nga Kon mahihimo han usa nga manasiring: “Igintutugot ba han gin sugad hito, maopay ito.”
13 Katapos, gindara kan Jebalaud nga idiborsyo han usa nga
lalaki an iya asawa tungod han bi- sus an kabataan basi bendisyosan ano nga hinungdan?” 4 Bi- nan hira ngan mag-ampo para
naton hiya: “Waray ba niyo maba- ha ira, pero ginpugngan hira han
sa nga hiya nga naghimo ha ira ha mga disipulo. 14 Pero hi Jesus
tinikangan ginhimo hira nga la- nagsiring: “Pabay-i an kabataan,
laki ngan babaye 5 ngan nagsingan ayaw hira pugngi pagkadi
ring: ‘Tungod hini, babayaan han ha akon, kay an Ginhadian han
lalaki an iya tatay ngan an iya na- langit para ha mga sugad ha ira.”
nay ngan magpapadayon nga ka- 15 Ngan iya ginbendisyonan hira,
upod han iya asawa, ngan hira katapos linakat hiya.
16 Kitaa! May usa nga dinga duha magigin usa nga unod’?
6 Salit diri na hira duha kondi naop kan Jesus ngan nagsiusa na la nga unod. Kon sugad, ring: “Magturutdo, ano an maoan gintampo han Dios diri pagpay nga kinahanglan ko buhaton
bulagon han tawo.” 7 Nagpaki- basi makarawat an kinabuhi
ana hira: “Kay ano man nga nagnga waray kataposan?” 17 Bisugo hi Moises nga an bana naton hiya: “Kay ano nga ginpasadang maghatag hin kasuratan pakianhan mo ako kon ano an
ha pagdiborsyo basi bulagan an maopay? Waray iba nga maopay
iya asawa?” 8 Binaton hi Jesus: kondi an Dios. Pero kon karuyag
“Tungod ha katig-a han iyo kamo makarawat an kinabuhi, pasingkasing gintugotan kamo ni dayon nga tumana an mga sugo.”
Moises nga idiborsyo an iyo asa- 18 Nagpakiana hiya: “Hain hito
wa, kondi diri sugad hito ha tini- nga mga sugo?” Binaton hi Jesus:
“Diri ka magpatay, diri ka magkangan. 9 Susumatan ko kamo
adulteryo, diri ka mangawat, diri
nga an bisan hin-o nga makigdika magtestigo hin buwa; 19 paborsyo ha iya asawa ngan magsidunggi an imo tatay ngan an
asawa hin iba nag-aadulteryo, laimo nanay, ngan higugmaa an
bot la kon an iya asawa nagbuhat
imo igkasi-tawo sugad ha imo
hin imoralidad.”
kalugaringon.” 20 Nagsiring ito
10 An mga disipulo nagsiring nga batan-on nga lalaki: “Ginbuha iya: “Kon sugad hito an buhat ko na ito ngatanan, ano pa
pag-asawa, mas maopay nga diri
na la mag-asawa.” 11 Nagsiring Mat 19:121 Kitaa an “Yunuko” ha Gloshiya: “Diri ngatanan makakahi- sary.
19
39
Luho han dagum. Tag-iya han urubasan
MATEO 19:21–20:8
an akon kulang?” 21 Binaton hi ngan makakapanunod han kinaJesus: “Kon karuyag mo mag-ala- buhi nga waray kataposan.
gad hin bug-os ha Dios, ibaligya
30 “Pero damu nga nahiuuna
an imo mga panag-iya ngan iha- an mahiuurhi, ngan an nahiuurtag ha mga pobre, ngan magka- hi mahiuuna.
kaada ka bahandi ha langit, ngan
“Kay an Ginhadian han lakadi, sunod ha akon.” 22 Pakangit pariho hin tag-iya han
bati hini han batan-on, linakat urubasan nga ginawas hin temhiya nga masurub-on, kay damu prano ha aga basi mamiling hin
an iya panag-iya. 23 Salit hi Je- mga trabahador ha iya urubasan.
sus nagsiring ha mga disipulo:
2 Han nagkauyon hiya ngan an
“Ha pagkamatuod, susumatan ko
mga trabahador nga suholan hira
kamo nga makuri makasulod ha
hin usa ka denaryo1 an adlaw,
Ginhadian han langit an riko1
ginpakadto niya hira ha urubanga tawo. 24 Susumatan ko lisan. 3 Paggawas utro niya han
wat kamo: Mas masayon pa an
mga alas-9 ha aga,1 nakita niya
kamel makalusot ha luho han daan iba nga nagtitinindog ha
gum kay ha makasulod ha Ginhadian han Dios an riko nga merkado kay waray trabaho,
4 ngan ginsidngan hira, ‘Pakadtawo.”
to liwat kamo ha urubasan, ngan
25 Han mabatian ito han mga
disipulo, nahipausa gud hira ngan susuholan ko kamo han angay ha
nagsiring: “Hin-o gud ba an mata- iyo.’ 5 Salit kinadto hira. Pagtalwas?” 26 Ginkita hira ni Je- gawas utro han tag-iya han mga
sus ha nawong ngan ginsidngan: alas-12 ha udto1 ngan han mga
“Ha mga tawo imposible ini, pero alas-3 ha kulop,2 amo gihapon an
iya ginbuhat. 6 Ha urhi, paggaha Dios an ngatanan posible.”
27 Binaton hi Pedro: “Kitaa! was niya han mga alas-5 ha kuGinbayaan namon an ngatanan lop1 nakita niya an iba nga nagngan sinunod ha imo. Ano an ma- titinindog, ngan nagsiring hiya ha
kakarawat namon?” 28 Hi Je- ira, ‘Kay ano nga nagtitinindog
sus nagsiring ha ira: “Ha pagka- kamo dinhi ha bug-os nga adlaw
matuod, susumatan ko kamo nga nga waray gintatrabaho?’ 7 Bikon bag-uhon na an ngatanan, ha naton hira, ‘Tungod kay waray
panahon nga an Anak han tawo nagpapatrabaho ha amon.’ Iya
lumingkod ha iya mahimayaon ginsidngan hira, ‘Pakadto liwat
nga trono, kamo nga nasunod ha kamo ha urubasan.’
8 “Han gab-i na, ginsidngan
akon malingkod liwat ha 12 nga
trono ngan maghuhukom ha 12 han tag-iya han urubasan an iya
nga tribo han Israel. 29 Ngan tinaporan, ‘Tawaga an mga traan bisan hin-o nga binaya ha ira bahador ngan ihatag an ira sumga balay o kabugtoan o tatay hol, tikang ha nahiurhi ngadto ha
o nanay o mga anak o katunaan tungod ha akon ngaran maka- Mat 20:21 Silber nga sinselyo han Roma.
Kitaa an Apendise 11. 31 Ha literal, “ikarawat hin mas damu pa gud hito tulo nga oras.” 51 Ha literal, “ikaunom
20
Mat 19:231 O “mayaman.”
nga oras.” 52 Ha literal, “ikasiyam nga
oras.” 61 Ha literal, “ika-11 nga oras.”
MATEO 20:9-29
Nahiuurhi mahiuuna. Jesus, usa nga lukat
40
nahiuna.’ 9 Pag-abot han mga raysang ha kahoy, pero babanhatrabahador nga nagtikang han won hiya ha ikatulo ka adlaw.”
mga alas-5 ha kulop, an tag20 Katapos, an asawa ni Sebesa ha ira nakakarawat hin usa ka deo upod an iya duha nga anak
denaryo. 10 Salit pag-abot han nga lalaki dinaop kan Jesus ngan
mga nahiuna, naghunahuna hira yinukbo basi mangaro hin pabor.
nga makarawat hira hin sobra pa 21 Hi Jesus nagsiring ha babaye:
hito, pero usa ka denaryo liwat “Ano an imo karuyag?” Binaton
an ira nakarawat. 11 Pakakara- hiya: “Naghahangyo ako nga an
wat nira hito nagreklamo hira ha akon duha nga anak makalingtag-iya han urubasan, 12 ‘Ini kod unta kaupod mo ha imo Ginnga mga nahiurhi usa la ka oras hadian, an usa ha imo too ngan
nga nagtrabaho pero an suhol ha an usa ha imo wala.” 22 Nagsiira imo iginpariho ha amon nga ring hi Jesus: “Diri kamo maaram
nagtrabaho ha bug-os nga ad- han iyo gin-aaro. Makakainom ba
law ngan nag-antos hin sobra nga kamo ha kopa nga akon iinukapaso!’ 13 Sugad nga baton ha man?” Binaton hira: “Makakaiusa ha ira hiya nagsiring, ‘Sang- nom kami.” 23 Nagsiring hiya:
kay, waray ako pakasala ha imo. “Mainom gud kamo ha akon
Diri ba nagkauyon kita ha suhol kopa, pero ini nga paglingkod ha
nga usa ka denaryo? 14 Kara- akon too ngan wala diri ako an
wata an para ha imo ngan lakat. nagbubuot, kay para ito ha mga
Karuyag ko hatagan ini nga nagin-andaman han akon Amay.”
hiurhi hin pariho han imo naka24 Han nabatian ito han narawat. 15 Diri ba katungod ko pulo, nasina hira ha magbugto.
nga buhaton an anoman nga ka- 25 Pero gintawag hira ni Jesus
ruyag ko ha akon mga panag-iya? ngan ginsidngan: “Maaram kamo
O naaawa1 ka ba tungod kay manga an mga magmarando han
opay ako?’ 16 Hini nga paagi an mga nasud nagpapakaagaron ha
mga nahiuurhi mahiuuna, ngan mga tawo ngan an mga promian mga nahiuuna, mahiuurhi.”
nente nagamit hin awtoridad ha
17 Han hi Jesus ngan an 12 nga ira. 26 Diri kamo magin sugad
disipulo nagbabaktas ha dalan ti- hito, pero an bisan hin-o nga kapakadto ha Jerusalem, ginpabu- ruyag magkaada daku nga awtolag niya hira ha mga tawo ngan ridad ha iyo kinahanglan magin
ginsidngan: 18 “Pamati kamo. surugoon niyo, 27 ngan an biTikadto kita ha Jerusalem, ngan
san hin-o nga karuyag magin una
an Anak han tawo itutubyan ha
ha iyo kinahanglan magin uripunoan nga mga saserdote ngan
pon niyo. 28 Sugad la nga an
ha mga eskriba. Huhukman nira
Anak han tawo kinanhi, diri basi
hiya hin kamatayon, 19 ngan
pagserbihan kondi basi magserbi
itutubyan hiya ha mga tawo han
ngan maghalad han iya kalag sumga nasud basi himoon nga pagad nga lukat para ha damu nga
taraw-an ngan latiguhon ngan igtawo.”
29 Han tigawas na hira ha JeMat 20:151 Ha literal, “maraot ba an imo
rico, sinunod ha ira an damu
mata.”
41
Nasakay ha asno. Templo ginlimpyohan
MATEO 20:30–21:16
nga tawo. 30 Ngan may duha nga ito han ira pantungbaw nga mga
buta nga lalaki nga nalingkod ha panapton ngan sinakay hi Jeligid han dalan. Han hinbatian sus. 8 Iginlatag han kadam-an
nira nga naagi hi Jesus, nagsinggit an ira pantungbaw nga mga pahira: “Ginoo, Anak ni David, malo- napton ha dalan, samtang an iba
oy ka ha amon!” 31 Pero ginsid- nangutod hin mga sanga han kangan hira han mga tawo nga hoy ngan iginlatag ito ha dalan.
diri mag-inaringasa. Kondi nagti- 9 An damu nga tawo nga nagkadaku la lugod an ira pagsinggit: uuna ngan an mga nagsisinunod
“Ginoo, Anak ni David, malooy ka kan Jesus padayon nga nagsiha amon!” 32 Salit inundang hi ninggit: “Nag-aampo kami, talJesus, gintawag hira ngan ginpaki- wasa an Anak ni David! Bendisyoanhan: “Ano an karuyag niyo nga nan unta hiya nga napakanhi ha
buhaton ko para ha iyo?” 33 Bi- ngaran ni Jehova! Talwasa hiya,
naton hira: “Ginoo, pukrata an nag-aampo kami ha imo nga aada
amon mga mata.” 34 Tungod ha ha kahitas-an!”
kalooy ginkaptan ni Jesus an ira
10 Han pagsulod niya ha Jerumga mata, ngan nakakita dayon salem, naukay an bug-os nga syuhira, ngan sinunod ha iya.
dad. Nagpakianahay hira: “Hin-o
Han hirani na hira ha Je- ini?” 11 An damu nga tawo nagrusalem, inagi hira ha Bet- siniring ha ira: “Hiya an propeta
fage ha Bukid han mga Olibo, nga hi Jesus, nga taga-Nazaret ha
ngan hi Jesus nagsugo hin duha Galilea!”
12 Sinulod hi Jesus ha temnga disipulo, 2 ngan gintugon
hira: “Kadto kamo hito nga baryo plo ngan ginpaiwas an ngatanga iyo nakikita ha unhan, ngan nan nga namamaligya ngan namakakakita dayon kamo hin namamalit didto, ngan ginbalintong
kahigot nga asno upod an nati an mga lamesa han mga parabalyo
hito. Badbari niyo ito ngan dad-a hin kwarta ngan an mga lingkoran
ha akon. 3 Ngan kon may maghan mga parabaligya hin sarapapakiana, sidnga niyo nga ‘Kina- ti. 13 Ngan iya ginsidngan hira:
hanglanon ini han Ginoo.’ Tu- “Ini an iginsurat: ‘An akon balay
ngod hito, matugot dayon hiya tatawagon nga balay nga arampoan,’ pero ginhihimo niyo ini nga lunga dad-on niyo ito.”
4 Nahitabo ini basi matu- ngib han mga kawatan.” 14 Kiman an ginsiring han prope- nadto liwat ha iya ha templo an
ta: 5 “Sumati niyo an anak nga mga buta ngan an mga piay, ngan
babaye han Sion: ‘Kitaa! An imo iya gintambal hira.
15 Han nakita han punoan nga
mapainubsanon nga Hadi tikanhi ha imo ngan nasakay ha asno, mga saserdote ngan han mga esoo, ha nati han hayop nga pantra- kriba an mga urusahon nga iya
baho.’”
ginbuhat, ngan an kabataan nga
6 Salit linakat an mga disipu- kalalakin-an ha templo nga nagsilo ngan ginbuhat an sugo ni Je- singgit: “Nag-aampo kami, talwasus. 7 Gindara nira an asno sa an Anak ni David!” nasiupod an nati, ngan ginsapinan na hira 16 ngan nagsiring ha iya:
21
MATEO 21:17-33
Kahoy nga igera. Duha nga anak
42
“Nababatian mo ba an ira ginsisi- butang: 25 Tikang diin an awtoring?” Hi Jesus binaton: “Oo. Wa- ridad ni Juan ha pagbawtismo, tiray ba niyo mabasa ini: ‘An baba kang ha langit o ha mga tawo?”
han kabataan ngan mga minasus- Ngan nag-iristorya hira: “Kon suan pagigiuson mo nga magdayaw miring kita, ‘Tikang ha langit,’
ha imo’?” 17 Katapos ginawas masiring hiya ha aton, ‘Kay ano
hiya hito nga syudad ngan kinad- man nga waray kamo tumoo ha
to ha Betania ngan didto nagpala- iya?’ 26 Pero kon sumiring kita,
bay han kagab-ihon.
‘Tikang ha mga tawo,’ delikado
18 Han tipabalik na hiya ha kita ha mga tawo kay natoo hira
syudad temprano ha aga, ginnga propeta hi Juan.” 27 Salit
gutom hiya. 19 Ngan nakakita binaton hira kan Jesus: “Diri kami
hiya hin kahoy nga igera ha dalan maaram.” Tungod hito nagsiring
ngan gindaop niya ito pero waray hiya ha ira: “Diri ko liwat isusuhiya nakita nga bunga, mga da- mat ha iyo kon ha ano nga awtohon la, salit ginsidngan niya ito: ridad ginbubuhat ko ini nga mga
“Tikang yana, diri ka na gud butang.
mamumunga.” Ngan nauga dayon
28 “Ano an iyo masisiring hini?
ito nga igera. 20 Han nakita ito May usa ka tawo nga duha an
han mga disipulo, nahipausa hira anak. Ginsidngan niya an magungan nagsiring: “Kay ano nga na- rang, ‘Anak, pagtrabaho ha uruuga dayon an igera?” 21 Binaton basan yana nga adlaw.’ 29 Binahi Jesus: “Ha pagkamatuod susu- ton hiya, ‘Oo, Tatay.’ Pero waray
matan ko kamo: Kon may pagtoo hiya kumadto. 30 Sugad liwat
kamo ngan diri nagruruhaduha, hito an ginsiring han tatay ha
mahihimo niyo diri la an pariho manghod. Pero binaton hiya, ‘Diri
han akon ginbuhat hito nga ige- ako makadto.’ Katapos nagbasol
ra, kondi kon sidngan liwat niyo hiya ngan kinadto ha urubasan.
ini nga bukid, ‘Magabot ka ngan 31 Hin-o ha ira an nagtuman han
mahilabog ngadto ha dagat,’ ma- kaburut-on han ira amay?” Binahitatabo ito. 22 Ngan an ngata- ton hira: “An manghod.” Nagpanan nga iyo pangaroon pinaagi ha dayon hi Jesus: “Ha pagkamatuod
pag-ampo nga may pagtoo, maka- susumatan ko kamo nga an mga
karawat niyo.”
parasukot hin buhis ngan an mga
23 Han nakadto na hi Jesus ha puta mahiuuna ha iyo pagsulod ha
templo, an punoan nga mga saser- Ginhadian han Dios. 32 Kay hi
dote ngan an katigurangan dina- Juan kinanhi ha iyo ha pagtutdo
op ha iya samtang nagtututdo han dalan han katadongan, konhiya ngan nagpakiana hira: “Ha di waray kamo tumoo ha iya. Pero
ano nga awtoridad ginbubuhat mo an mga parasukot hin buhis ngan
ini nga mga butang? Ngan hin-o an mga puta tinoo ha iya. Konan naghatag ha imo hini nga di kamo, bisan kon nakita niyo ini,
awtoridad?” 24 Binaton hi Je- waray kamo magbasol ngan waray
sus: “May ipapakiana liwat ako ha tumoo ha iya.
33 “Pamatii inin usa pa nga
iyo. Kon mabaton niyo, babatunon
ko kamo kon ha ano nga awto- ilustrasyon: May usa nga tawo nga
ridad ginbubuhat ko ini nga mga agaron han panimalay. Nagtanom
43
Bato ha eskina. Panagtawo
hiya hin urubasan ngan iya ito ginalad. Nag-ukad hiya hin purog-an
han ubas ngan nagtindog hin torre, ngan iya ito ginpaataman ha
mga parauma ngan nagbiyahe hiya
ha iba nga nasud. 34 Kahinog
han mga ubas, ginpakadto niya
an iya mga uripon ha mga pa´
rauma basi kuhaon an iya bahın.
35 Pero gindakop han mga parauma an iya mga uripon, may ginkastigo, may ginpatay, ngan may ginbato. 36 Nagsugo utro hiya hin
iba nga uripon nga mas damu kay
ha siyahan. Kondi amo gihapon an
ira ginbuhat. 37 Ha urhi, iya ginpakadto ha ira an iya anak, kay nasiring hiya, ‘Irirespeto nira an
akon anak.’ 38 Han nakita han
mga parauma an anak, nagsarabot
hira, ‘Ini an eredero. Tana, patayon naton hiya ngan kuhaon naton an iya panurundon!’ 39 Salit
ira gindakop hiya ngan gindanas
ngadto ha gawas han urubasan
ngan ginpatay. 40 Kon umabot
an tag-iya han urubasan, ano an
iya bubuhaton ha mga parauma?”
41 An punoan nga mga saserdote ngan an katigurangan binaton
ha iya: “Tungod kay maraot hira,
iya papatayon hira. Ngan an iya
urubasan igpapaataman niya ha
iba nga parauma nga maghahatag
´
han iya bahın pag-abot han panahon.”
42 Ginsidngan hira ni Jesus:
“Waray gud ba niyo mabasa ha Kasuratan: ‘An bato nga iginsalikway han mga magtirindog amo an
nagin pinakaimportante nga pandugtong nga bato ha eskina?1
Tikang ini kan Jehova, ngan maopay gud ini pagkit-on.’ 43 TuMat 21:421 Ini nga bato igintataod ha
bawbaw nga eskina han duha nga bungbong basi magmarig-on ito.
MATEO 21:34–22:6
ngod hini nasiring ako ha iyo: Kukuhaon han Dios an iya Ginhadian tikang ha iyo ngan ihahatag
ha usa nga nasud nga nagbubuhat
han iya kaburut-on. 44 Ngan an
tawo nga mahuhulog ngada hini
nga bato magkakababarian. Sugad man, an bisan hin-o nga mahulogan hito nga bato, marurumok.”
45 Han hinbatian han punoan
nga mga saserdote ngan han mga
Pariseo ini nga mga ilustrasyon ni
Jesus, nasantop nira nga hira
an iya gin-uunabi. 46 Pero bisan
kon karuyag nira arestuhon hiya,
nahadlok hira ha damu nga tawo
tungod kay natoo hira nga propeta hiya.
Dugang pa, hi Jesus binaton pinaagi hin mga ilustrasyon: 2 “An Ginhadian han
langit iginpariho ha panagtawo1
ha kasal nga gin-andam han hadi
para ha iya anak nga lalaki.
3 Ngan ginsugo niya an iya mga
uripon nga dapiton an mga ginimbitar ha kasal, pero waray maruyag pagkadto an mga ginimbitar. 4 Nagsugo utro hiya
hin iba nga mga uripon, ngan
ginsidngan, ‘Sumati an mga ginimbitar: “Nag-andam ako hin panagtawo, nag-ihaw1 ako hin mga
baka ngan pinatambok nga mga
hayop, ngan andam na an ngatanan. Kadi kamo ha panagtawo ha kasal.”’ 5 Kondi ginbalewaray ito han mga gin-imbitar,
lugod linakat hira, an usa kinadto
ha iya uma, ngan an usa kinadto
ha iya negosyo. 6 Pero gindakop
han iba an iya mga uripon, ginmaltrato ngan ginpatay hira.
ha kasal
22
Mat 22:21 O “resepsyon.” 41 “Nagpatay”
an ginagamit han iba para hini nga konteksto.
MATEO 22:7-28
Madadakop
7 “Salit nangalas an hadi ngan
ginsugo an iya mga sundalo
nga patayon ito nga mga kriminal ngan sunugon an ira syudad.
8 Katapos, nagsiring hiya ha mga
uripon, ‘Andam na an panagtawo ha kasal, kondi diri takos
an mga imbitado. 9 Salit kadto
kamo ha mga dalan tipagawas ha
syudad, ngan bisan hin-o nga iyo
igkita imbitara ha panagtawo ha
kasal.’ 10 Dida hito an mga uripon kinadto ha mga dalan ngan
gin-imbitar an ngatanan nga ira
iginkita, maopay man o maraot.
Ngan an lugar han seremonya ha
kasal napuno hin mga bisita.1
11 “Han sinulod an hadi basi
usisahon an mga bisita, nakita niya an usa nga tawo nga an
bado diri naangay ha okasyon ha
kasal. 12 Salit an hadi nagpakiana ha iya, ‘Sangkay, kay ano nga
nakasulod ka dinhi nga an imo
bado diri man naangay ha okasyon ha kasal?’ Waray makabaton
ito nga tawo. 13 Katapos, ginsugo han hadi an iya mga surugoon, ‘Gaposa an iya mga kamot
ngan mga tiil ngan ilabog hiya
ha kasisidman ha gawas. Didto
hiya magtatangis ngan mangingigot an iya mga ngipon.’
14 “Kay damu an gin-imbitar,
kondi gutiay la an ginpili.”
15 Katapos, linakat an mga
Pariseo ngan nagsarabot kon paonan-o nira madadakop hi Jesus ha iya mga pulong. 16 Salit ginpakadto nira kan Jesus an
ira mga sumurunod, upod an mga
membro han partido ni Herodes
nga nasiring: “Magturutdo, maaram kami nga nagsusumat ka
Mat 22:101 O “hin nangangalingkod ha
lamesa.”
44
han kamatuoran ngan nagtututdo han dalan han Dios uyon ha
kamatuoran, ngan waray ka ginpapaurog, kay an imo ginkikita diri an gawas nga hitsura han
tawo. 17 Salit sumati kami, Ha
imo hunahuna, uyon ba ha balaud nga magbayad hin buhis ha
Cesar1 o diri?” 18 Kondi tungod
kay maaram hi Jesus han ira maraot nga motibo, hiya nagsiring:
“Kay ano nga ginsasarihan niyo
ako, mga hipokrito? 19 Ipakita
ha akon an sinselyo nga iginbabayad ha buhis.” Ira gintagan hiya
hin denaryo. 20 Ngan nagpakiana hiya ha ira: “Kan kanay ini
ladawan ngan titulo?” 21 Binaton hira: “Kan Cesar.” Ngan siniring hiya: “Kon sugad, ihatag ha
Cesar an mga butang han Cesar,
pero ihatag ha Dios an mga butang han Dios.” 22 Han hinbatian nira ito, nahipausa hira ngan
ginbayaan hiya.
23 Hito nga adlaw, dinaop ha
iya an mga Saduseo nga nasiring
nga waray pagkabanhaw, ngan
nagpakiana: 24 “Magturutdo,
hi Moises nagsiring: ‘Kon an
usa nga tawo mamatay nga waray mga anak ha iya asawa, kinahanglan pangasaw-on han iya
bugto an iya asawa basi magkaada mga anak para ha iya.’
25 May pito nga magburugto
dinhi ha amon. An suhag nagasawa ngan namatay, pero tungod kay waray hiya mga anak,
an iya asawa ginpangasawa han
iya bugto. 26 Sugad liwat hito
an nahitabo ha ikaduha, ikatulo,
tubtob ha ikapito. 27 Paglabay
han panahon, namatay an babaye. 28 Kon sugad, ha pagka-
ha pulong. Ihatag ha Cesar
Mat 22:171 O “Emperador han Roma.”
45
Dios han mga buhi. Duha nga sugo
MATEO 22:29–23:6
banhaw, hin-o ha pito an iya maton hira: “Kan David.” 43 Naggigin bana, kay nagin asawa hiya siring hiya: “Kon amo, kay ano
man nga pinaagi han giya han banira ngatanan?”
29 Binaton hi Jesus: “Sayop raan nga espiritu, gintawag hiya
kamo kay diri kamo maaram ni David nga Ginoo, nga nasihan Kasuratan ngan han gahum ring, 44 ‘Hi Jehova nagsiring ha
han Dios, 30 kay ha pagkaban- akon Ginoo: “Lingkod ha akon
haw, an kalalakin-an diri na mag- too tubtob nga ibutang ko an imo
aasawa ngan an kababayin-an mga kaaway ha ilarom han imo
diri na pangangasaw-on, kondi mga tiil”’?1 45 Salit kon gintamagigin sugad na hira hin mga wag hiya ni David nga Ginoo, paanghel ha langit. 31 May kala- onan-o hiya nagin anak ni Dabotan ha pagkabanhaw, waray ba vid?” 46 Waray hira makabaton
niyo mabasa an ginsiring ha iyo ha iya hin bisan usa ka pulong,
han Dios: 32 ‘Ako an Dios ni ngan tikang hito nga adlaw waray
Abraham ngan an Dios ni Isa- na nagpakiana ha iya.
Katapos, nagsiring hi Jeac ngan an Dios ni Jacob’? Hiya
sus ha mga tawo ngan ha
an Dios, diri han mga patay, kondi han mga buhi.” 33 Pakaba- iya mga disipulo: 2 “An mga esti hini han mga tawo, nahipausa kriba ngan an mga Pariseo naglugaring paglingkod ha lingkoran
hira ha iya igintutdo.
34 Han hinbatian han mga Pa- ni Moises. 3 Salit buhata ngan
riseo nga napahilom ni Jesus an tumana niyo an ngatanan nga
mga Saduseo, nag-urupod hira ira ginsisiring, pero ayaw pagsupagkadto ha iya. 35 Ngan an bara an ira ginbubuhat, kay diri
usa ha ira nga eksperto ha Bala- nira ginbubuhat an ira ginyayaud nagpakiana basi sarihan hiya: kan. 4 An ira mga sugo pari36 “Magturutdo, ano an pinaka- ho hin magbug-at nga pinas-an
importante nga sugo ha Balaud?” nga ira iginbubutang ha mga sug37 Binaton hiya: “‘Higugmaa hi bong han katawohan, kondi hira
Jehova nga imo Dios ha bug-os mismo diri naruruyag bisan pagmo nga kasingkasing, ha bug-os bantad hito pinaagi han ira
mo nga kalag, ngan ha bug-os mo tudlo. 5 Karuyag nira nga manga hunahuna.’ 38 Ini an pina- kita han mga tawo an ngatanan
kaimportante ngan an siyahan nga ira ginbubuhat, kay ginpapanga sugo. 39 An ikaduha amo daku nira an gudtiay nga kahon
ini: ‘Higugmaa an imo igkasi- nga surudlan han mga mensahe
han Kasuratan nga ira iginsutawo sugad ha imo kalugaringon.’
sul-ot sugad nga panalipod, ngan
40 Hini nga duha nga sugo iginginpapahalapad an sidsid han
basar an bug-os nga Balaud ngan
ira bado. 6 Naruruyag hira luan mga pulong han mga Propeta.”
mingkod ha pinakamaopay nga
41 Han nakada pa an mga Pa- pwesto ha mga panihapon ngan
riseo, ginpakianhan hira ni Je- ha prente nga mga lingkoran
sus: 42 “Ano an iyo paghunahuna mahitungod han Kristo? Mat 22:441 “Siki” an ginagamit han iba
Kan kanay hiya anak?” Bina- para hini nga pulong.
23
MATEO 23:7-25
Kairo han mga eskriba, Pariseo, hipokrito
46
ha mga sinagoga, 7 ngan tagan importante, an bulawan o an
hin katalahoran ha mga merka- templo nga nakakabaraan han
do ngan tawagon nga Rabbi.1 bulawan? 18 Ngan ‘An bisan
8 Pero ayaw kamo pagpatawag hin-o nga nagsusumpa pinaagi
nga Rabbi, kay usa la an iyo Mag- han halaran, diri nakakasayop
turutdo, ngan kamo ngatanan kon diri niya ito tumanon. Pero
magburugto. 9 Diri liwat niyo an bisan hin-o nga nagsusumpa
tawagon nga amay an bisan hin-o pinaagi han halad dida hito, obha tuna, kay usa la an iyo Amay ligado hiya nga tumanon ito.’
nga aadto ha langit. 10 Ngan 19 Mga buta! Hain gud ba an mas
ayaw kamo pagpatawag nga mga importante, an halad o an halalider, kay usa la an iyo Lider, ran nga nakakabaraan han haan Kristo. 11 Pero an may daku lad? 20 Salit an nagsusumpa
nga awtoridad ha iyo, sadang mapinaagi han halaran nagsusumgin surugoon niyo. 12 An bisan pa pinaagi hito ngan ha ngahin-o nga nagpapahitaas pauub- tanan nga butang nga aada,
son, ngan an bisan hin-o nga nag- 21 ngan an nagsusumpa pinaagi
han templo nagsusumpa pinaagi
papaubos pahihitas-on.
13 “Kairo niyo, mga eskriba hito ngan han naukoy dida hito.
ngan mga Pariseo, mga hipokri- 22 Ngan an nagsusumpa pinaato! Tungod kay iyo ginsasadhan gi han langit nagsusumpa pinaaan Ginhadian han langit ha mga gi han trono han Dios ngan han
tawo. Kamo mismo diri nasulod, nalingkod hito.
23 “Kairo niyo, mga eskriba
diri liwat niyo ginpapasulod an
ngan mga Pariseo, mga hipokrimga tisulod. 14 1 ——
15 “Kairo niyo, mga eskriba to! Kay naghahatag kamo han
ngan mga Pariseo, mga hipokrito! ikanapulo nga bahin han herTungod kay nagbibiyahe kamo babuena, ngan han eneldo ngan
hin hirayo ha dagat ngan ha tuna han kumino1 pero ginbabalewabasi mangombirte, ngan kon ma- ray niyo an mas importante nga
kombirte na, ginhihimo niyo hiya mga sugo han Balaud, sugad han
nga mas takos han kabungkagan hustisya, kalooy, ngan pagkamatinumanon. Kinahanglan an pagha Gehenna1 kay ha iyo.
16 “Kairo niyo, mga buta nga hatag hin ikanapulo, kondi diri
paratugway nga nasiring, ‘Bisan sadang pabay-an an iba nga buhin-o nga nagsusumpa pinaa- tang. 24 Mga` buta nga paratuggi han templo, diri nakakasayop way, ginsasara niyo an tagnok
bisan kon diri niya ito tumanon. pero gintutulon an kamel!
25 “Kairo niyo, mga eskriba
Pero an bisan hin-o nga nagsusumpa pinaagi han bulawan ha ngan mga Pariseo, mga hipokritemplo obligado hiya nga tuma- to! Kay ginhuhugasan niyo an ganon ito.’ 17 Mga lurong ngan was han tasa ngan yahong, kondi
mga buta! Hain gud ba an mas an sulod hito puno hin kahakog ngan duro nga pagpatakas.
Mat 23:71 Nangangahulogan, “Magturutdo.” 141 Kitaa an footnote ha Mat
17:21. 151 Kitaa an Apendise 9.
Mat 23:231 Kitaa an “Kumino” ha Glossary.
47
Katulinan han halas. Presensya han Kristo
MATEO 23:26–24:3
26 Buta nga Pariseo, hugasi anay 35 Salit may baratunon kamo ha
an sulod han tasa ngan han ya- dugo han ngatanan nga magtahong basi magin limpyo liwat an dong nga ginpatay ha tuna, tikang ha dugo han matadong nga
gawas hito.
27 “Kairo niyo, mga eskriba hi Abel tubtob kan Sakarias nga
ngan mga Pariseo, mga hipokri- anak ni Barakias, nga iyo ginpato! Kay pariho kamo hin ginpatay ha butnga han santuaryo
busag nga mga lubnganan, nga ngan han halaran. 36 Ha pagha gawas maopay gud pagkit-on kamatuod susumatan ko kamo:
pero ha sulod puno hin mga tul- Ini ngatanan nga sirot mahitataan han nagkamatay nga mga tawo bo hini nga henerasyon.
37 “Jerusalem, Jerusalem, an
ngan han ngatanan nga klase han
kahugaw. 28 Sugad liwat kamo parapamatay han mga propeta
hito, ha pagkita han mga tawo ngan nagbabato han mga ginsugo
baga hin matadong kamo, pero ngada ha imo! Makadamu ako naha sulod puno kamo han pag- ngalimbasog nga tirukon an imo
kahipokrito ngan pagkamatina- mga anak, sugad hin ugangˆ nga
nagtitirok han iya mga piso1 ha
lapason.
29 “Kairo niyo, mga eskri- ilarom han iya mga pako! Pero
ba ngan mga Pariseo, mga hipo- diri kamo naruruyag. 38 Kitaa!
krito! Kay ginhihimoan niyo hin Babayaan han Dios an iyo balay.
mga lubnganan an mga propeta 39 Susumatan ko kamo: Diri na
ngan gindidekorasyonan an han- gud ako niyo makikita tikang
dumanan nga mga lubnganan yana tubtob nga sumiring kamo,
han magtadong. 30 Ngan nasi- ‘Bendisyonan unta hiya nga naring kamo, ‘Kon buhi kami had- pakanhi ha ngaran ni Jehova!’”
Han tipagawas na hi Jesus
to ha panahon han amon kaapoyha templo, dinaop ha iya an
apoyan, diri gud kami magigin
kabulig nira ha pagpatay ha mga mga disipulo basi ipakita ha iya
propeta.’ 31 Kon sugad, kamo an bug-os nga templo. 2 Nagsimismo an nagpapamatuod nga ring hiya ha ira: “Diri ba niyo nakimga anak kamo hadton nagpatay kita ini ngatanan? Ha pagkamatuha mga propeta. 32 Sige, duga- od susumatan ko kamo: Waray gud
ngi pa niyo an mga sala nga gin- usa nga bato nga magpapabilin ha
bawbaw han usa nga bato nga diri
buhat han iyo kaapoy-apoyan.
33 “Mga halas, katulinan han marurumpag.”
3 Han nalingkod hiya ha Bumga halas, paonan-o kamo makakalikay han sirot ha Gehen- kid han mga Olibo, dinaop ha iya
na? 34 Tungod hini, nagsusugo an mga disipulo nga hira la ngan
ako nganhi ha iyo hin mga pro- nagsiring: “Sumati kami, San-o ini
peta, mga maaramon, ngan mga mahitatabo, ngan ano an magigin
magturutdo. An iba ha ira iyo pa- tigaman han imo presensya1 ngan
patayon ngan igraraysang ha kahan ikatarapos hini nga sistema?”
hoy, ngan an iba iyo lalatiguhon
ˆ
Mat 23:371 “Siwo” an ginagamit han iba
ha mga sinagoga ngan pagti- para hini nga pulong. 24:31 Kitaa an
timarauton ha tagsa nga syudad. Apendise 5.
24
MATEO 24:4-28
Kataposan nga mga adlaw. Daku nga kasakitan
48
4 Ngan hi Jesus binaton: “Pag- gad han gin-unabi ni propeta
ikmat nga diri kamo maisimang Daniel, (sadang gumamit hin paghan bisan hin-o, 5 kay damu an sabot an magbarasa), 16 an mga
maabot nga magamit han akon aadto ha Judea sadang pumalangaran, nga masiring, ‘Ako an giw ngadto ha kabukiran. 17 An
Kristo,’ ngan damu an maisisi- aadto ha atop diri na lumusad pagmang. 6 Makakabati kamo hin kuha hin mga butang ha iya balay,
mga girra ngan mga sumat ma- 18 ngan an aadto ha uma diri
hitungod han girra. Ayaw kamo na umuli pagkuha han iya pankahadlok, kay kinahanglan mahi- tungbaw nga panapton. 19 Kaitabo ini, kondi diri pa ito an kata- ro han mga burod ngan han may
minasus-an nga ginmamangnoan
posan.
7 “An mga nasud makikig-away hito nga panahon! 20 Pag-ampo
ha iba nga nasud ngan an mga ginkamo pirme nga an iyo pagpalahadian makikig-away ha iba nga giw diri mahituman ha kathagkot,
ginhadian, ngan magkakaada gu- o ha adlaw han Sabbath, 21 kay
tom ngan mga linog ha iba-iba nga maabot an daku nga kasakitan
lugar. 8 Ini ngatanan nga pan- nga waray pa mahitabo tikang ha
hitabo tinikangan pa la han mga tinikangan han kalibotan tubtob
yana, ngan diri na gud mahitatabo
kasakitan.1
9 “Pasasakitan ngan papatayon utro. 22 Ha pagkamatuod, kon
kamo han mga tawo, ngan ma- diri pahaliputon ito nga mga adpupungot ha iyo an ngatanan nga law, waray tawo nga matatalwas.
nasud tungod ha akon ngaran. Pero tungod han mga pinili, paha10 Damu liwat an mabaya ha pag- haliputon ito nga mga adlaw.
23 “Kon may magsiring ha iyo,
too, magtatraydor ha usa kag usa
ngan masisina ha usa kag usa. ‘Kitaa! Aanhi an Kristo,’ o ‘Aad11 Damu an maabot nga buwa to hiya!’ ayaw kamo pagtuod.
nga propeta ngan damu an ira ma- 24 Kay maabot an buwa nga mga
isisimang, 12 ngan tungod han Kristo ngan buwa nga mga propagtikadamu han karaotan mag- peta ngan magpapakita hin dagku
tutugnaw an gugma han kadam- nga tigaman ngan urusahon nga
an. 13 Pero an magpailob tubtob mga butang basi isimang bisan an
ha kataposan amo an matatal- mga pinili, kon posible. 25 Hiwas. 14 Ngan inin maopay nga numdumi! Ginpahamangnoan ko
sumat han Ginhadian isasangyaw na kamo. 26 Salit kon an mga
ha bug-os nga inuukyan nga tuna tawo magsiring ha iyo, ‘Kitaa!
sugad nga pamatuod ha ngatanan Aadto hiya ha kamingawan,’ ayaw
nga nasud, ngan sunod hito an kakamo paggawas. ‘Kitaa! Aadto
hiya ha kwarto,’ ayaw kamo pagtaposan maabot.
15 “Salit kon makita niyo nga tuod. 27 Kay an presensya han
natindog ha baraan nga lugar an Anak han tawo magigin pariho
mangil-ad nga butang nga hihan kidlat nga naglalamrag ha
nungdan han kabungkagan, su- bug-os nga kalangitan, tikang ha
este tubtob ha weste. 28 Kon
Mat 24:81 Pariho ha kaul-ol han panga- hain an patay, didto matitirok an
mga agila.
nak han babaye.
49
Mga adlaw ni Noe. Matinumanon, maaramon
MATEO 24:29-50
29 “Katapos gud han kasakitan kalalakin-an ngan ginpapangasahito nga panahon, an adlaw mag- wa an kababayin-an, tubtob nga
sisirom, an bulan diri maglalam- sinulod hi Noe ha arka. 39 Warag, an mga bitoon magkakahulog ray hira maghatag hin atensyon
tikang ha langit, ngan mababay- tubtob nga inabot an Baha ngan
og an gamhanan nga mga butang igin-anod hira ngatanan. Magiha langit. 30 Ngan makikita ha gin sugad liwat hito an presenlangit an tigaman han Anak han sya han Anak han tawo. 40 May
tawo, ngan an ngatanan nga tri- duha nga lalaki ha uma: An usa
bo ha tuna magpupukpok han ira kukuhaon ngan an usa babayaan,
dughan tungod ha kasubo, ngan 41 ngan may duha nga babaye
makikita nira an Anak han tawo nga naggigiling: An usa kukuhaon
nga nalusad upod han mga dam- ngan an usa babayaan. 42 Salit
pog ha langit nga may gahum padayon nga magbantay, kay diri
ngan daku nga himaya. 31 Ngan kamo maaram kon ano nga adlaw
susugoon niya an iya mga anghel maabot an iyo Ginoo.
ngan pinaagi hin daku nga tunog
43 “Pero hibaroi niyo: Kon an
han trumpeta, ira titirukon an iya tagbalay maaram kon ano nga
mga pinili tikang ha upat nga di- oras maabot an kawatan, diri gud
reksyon han hangin, tikang ha usa hiya makaturog basi waray manga kataposan han langit tubtob kasulod ha iya balay. 44 Tungod
hini, mag-andam liwat kamo kay
ha usa nga kataposan.
32 “Sugad nga ehemplo, tagda an Anak han tawo maabot ha oras
an kahoy nga igera: Kon tumubo nga diri niyo ginlalaoman.
na an mga sanga hito ngan mana45 “Hin-o gud an matinumanon
ringsing an mga dahon, maaram ngan maaramon nga uripon nga
kamo nga hirani na an katpaso. gintaporan han Agaron ha pag33 Sugad man, kon makita na niyo hatag hin pagkaon ha husto nga
ini ngatanan nga butang, makaka- panahon ha iya mga surugoon
siguro kamo nga hirani na hiya ha ha panimalay? 46 Malipayon ito
mga purtahan. 34 Ha pagkama- nga uripon kon ha pag-abot han
tuod, susumatan ko kamo nga diri iya Agaron ito an iya ginbubuhat!
gud malabay ini nga henerasyon 47 Ha pagkamatuod susumatan
tubtob nga mahitabo ini ngata- ko kamo: Iya itatapod hito nga urinan. 35 An langit ngan an tuna pon an ngatanan nga iya panagmawawara, pero an akon mga pu- iya.
long diri gud mawawara.
48 “Pero kon an uripon maraot
36 “Mahitungod hito nga adngan magsiring ha kalugaringon,
law ngan oras waray maaram, bi- ‘An akon Agaron naglalangan,’
san an mga anghel ha langit o an 49 ngan iya pangastiguhon an iya
Anak, kondi an Amay la. 37 Kay mga igkasi-uripon, magkinaon
an presensya han Anak han tawo ngan mag-ininom upod han kimagigin pariho ha mga adlaw ni lala nga mga parahubog, 50 an
Noe. 38 Ha mga adlaw antes han Agaron hito nga uripon maabot
Baha, an mga tawo nangangaon, ha adlaw nga diri niya ginlalaonanginginom, nangangasawa an man ngan ha oras nga diri niya
MATEO 24:51–25:23
Napulo nga birhen. Mga talanton
50
13 “Salit, padayon kamo nga
hinbabaroan. 51 Ngan duro nga
sirot an ipapadapat ha iya ngan magbantay kay diri kamo maailalabog hiya ha hinmumutangan ram han adlaw ngan han oras.
han mga hipokrito. Didto hiya
14 “An Ginhadian pariho liwat
magtatangis ngan mangingigot hin tawo nga mabiyahe ha iba nga
an iya mga ngipon.
nasud. Antes hiya lumakat, ginta“An Ginhadian han la- wag niya an iya mga uripon ngan
ngit pariho hin napu- igintapod ha ira an iya mga palo nga birhen nga nagdara han nag-iya. 15 May gintagan hiya
ira mga lampara ngan ginawas hin lima ka talanton, may gintapagtapo ha karaslon nga lalaki. gan hin duha, ngan may gintagan
2 An lima ha ira diri-maaramon, hin usa. An kada tagsa gintagan
ngan an lima maaramon. 3 Kay sumala han ira abilidad, katapos
an mga diri-maaramon nagdara nagbiyahe hiya. 16 An usa nga
han ira mga lampara kondi wa- kinarawat hin lima ka talanton
ray pagdara hin reserba nga lana, linakat dayon ngan igin-negosyo
4 pero an mga maaramon nag- ito ngan nakaganansya hin lima.
dara han ira mga lampara ngan 17 Sugad man, an kinarawat hin
hin reserba nga lana. 5 Han wa- duha nakaganansya hin duha.
ray pa aabot an karaslon nga 18 Pero an uripon nga kinarawat
lalaki, ginpiraw hira ngan nan- hin usa la, linakat ngan iginluhingaturog. 6 Ha katutnga han bong ha tuna an silber nga kwargab-i may nagsinggit, ‘Aadi na ta han iya agaron.
19 “Paglabay hin maiha nga
an karaslon nga lalaki! Gawas
na kamo pagtapo ha iya.’ 7 Bi- panahon, inabot an agaron hito
´
nuhat an napulo nga birhen ngan nga mga uripon ngan nakigtugin-andam an ira mga lampara. hay ha ira. 20 Salit an kinara8 An mga diri-maaramon nagsiwat hin lima ka talanton dinaring ha mga maaramon, ‘Tagi op dara an lima pa ka talanton,
kami han iyo lana kay mapapa- nga nasiring, ‘Agaron, gintaporan
rong na an amon mga lam- mo ako hin lima ka talanton; kipara.’ 9 An mga maaramon bitaa, nakaganansya ako hin lima.’
naton: ‘Bangin magkulang ini 21 An iya agaron nagsiring: ‘Maha aton ngatanan. Kadto lugod opay an imo ginbuhat, matatapokamo ha parabaligya ngan palit ran ngan matinumanon nga urikamo han para ha iyo.’ 10 Pag- pon! Tungod kay matinumanon
lakat nira basi pumalit, inabot ka ha gutiay nga butang, tatapoan karaslon nga lalaki, ngan an ran ko ikaw hin damu nga bumga birhen nga andam na inu- tang. Malipay ka upod han imo
pod ha iya ngadto ha panagta- agaron.’ 22 Ngan an kinarawat
wo ha kasal, ngan ginsadhan an hin duha ka talanton dinaop
purtahan. 11 Katapos, inabot ngan nagsiring: ‘Agaron, gintapoan lima nga birhen ngan nagsi- ran mo ako hin duha ka talanring, ‘Ginoo, Ginoo, abrihi kami!’ ton; kitaa, nakaganansya ako hin
12 Binaton hiya, ‘Susumatan ko duha.’ 23 An agaron nagsiring:
kamo han kamatuoran, diri ako ‘Maopay an imo ginbuhat, matanakilala ha iyo.’
taporan ngan matinumanon nga
25
51 Titirukon, bubulagbulagon. Pagbuhat hin maopay MATEO 25:24-43
uripon! Tungod kay matinuma- kondi an mga kanding ha iya
non ka ha gutiay nga butang, ta- wala.
taporan ko ikaw hin damu nga
34 “Katapos, an Hadi masiring
butang. Malipay ka upod han imo ha mga aada ha iya too: ‘Kadi
kamo nga binendisyonan han
agaron.’
24 “Ha urhi dinaop an uripon akon Amay, panunda niyo an Ginnga kinarawat hin usa ka talan- hadian nga igin-andam ha iyo titon ngan nagsiring: ‘Agaron, ma- kang pa ha tinikangan han kaaram ako nga istrikto ka, gin-aani libotan. 35 Kay han ginugutom
mo an waray mo igsabwag ngan ako, iyo ako ginpakaon; han gingintitirok mo adton diri ikaw uuhaw ako, iyo ako ginpainom.
´
an nagpalıd. 25 Salit tungod ha Han estranghero ako, iyo ako ginkahadlok, linakat ako basi ilu- abiabi; 36 han waray ako iginbong ha tuna an imo talan- susul-ot, iyo ako gintagan hin
ton. Adi ibabalik ko na ha imo.’ bado. Han nagkasakit ako, iyo
26 An agaron nagsiring: ‘Mara- ako ginmangnoan. Han napriso
ot ngan hubya nga uripon, diri ako, iyo ako ginbisita.’ 37 Ngan
ba maaram ka nga gin-aani ko an mga magtadong masiring ha
an waray ko igsabwag ngan ginti- iya: ‘Ginoo, kakan-o ka namon
tirok adton diri ako an nag- nakita nga ginugutom ngan gin´
palıd? 27 Igindeposito mo unta pakaon ka namon, o gin-uuhaw
ha bangko an akon silber nga ngan ginpainom ka namon?
kwarta, basi pag-abot ko makuha 38 Kakan-o ka namon nakita nga
nagin estranghero ngan gin-abiko ito pati an tubo.
28 “‘Kon sugad, kuhaa ha iya abi ka namon, o waray iginsuan talanton ngan ihatag ha usa sul-ot ngan gintagan ka namon
nga may napulo ka talanton. hin bado? 39 Kakan-o ka na29 Kay an bisan hin-o nga may- mon nakita nga may sakit o priada na, dudugangan pa ngan ma- so ngan ginbisita ka namon?’
gigin hura hiya, pero an waray, 40 An Hadi mabaton, ‘Ha pagkakukuhaon bisan an aada ha iya. matuod susumatan ko kamo:
30 Ilabog ha kasisidman ha ga- Anoman an ginbuhat niyo ha usa
was an waray pulos nga uripon. nga pinakaubos hini nga akon kaDidto hiya magtatangis ngan ma- bugtoan, ginbuhat niyo ha akon.’
41 “Ngan hiya masiring ha mga
ngingigot an iya mga ngipon.’
31 “Pag-abot han Anak han aada ha iya wala: ‘Iwas kamo ha
tawo nga may daku nga awtori- akon, kamo nga ginhukman han
dad upod an ngatanan nga ang- Dios ngadto ha kalayo nga waray
hel, malingkod hiya ha iya ha- kataposan1 nga igin-andam para
rangdon nga trono. 32 Ngan an ha Yawa ngan ha iya mga anghel.
ngatanan nga nasud titirukon ha 42 Kay han ginugutom ako, waiya atubangan, ngan iya bubulag- ray ako niyo pakaona; ngan han
bulagon an mga tawo pariho ha gin-uuhaw ako, waray ako niyo
painoma. 43 Han estranghero
ginbubuhat han paraataman kon
iginbubulag niya an mga karnero
Mat 25:411 Nangangahulogan ini hin daha mga kanding. 33 Iya ibubu- yon nga kabungkagan. Kitaa an “Gehentang an mga karnero ha iya too, na” ha Apendise 9.
MATEO 25:44–26:18
Kataposan nga Paskua. Pagtraydor
52
ako, waray ako niyo abiabiha; ngan iginbubo niya ito ha ulo
han waray ako iginsusul-ot, wani Jesus nga nalingkod ha may
ray ako niyo tagi hin bado; han lamesa. 8 Pakakita hito han
may sakit ngan priso ako, wamga disipulo, nasina hira ngan
ray ako niyo mangnoi.’ 44 Ngan nagsiring: “Kay ano nga ginkakamabaton liwat hira: ‘Ginoo, ka- ragan ito? 9 Maibabaligya unta
kan-o ka namon nakita nga gi- ito hin mahal basi maihatag
nugutom o gin-uuhaw o nagin esha mga pobre.” 10 Tungod kay
tranghero o waray iginsusul-ot o maaram hi Jesus han ira ginmay sakit o priso ngan waray ka iiristoryahan, nagsiring hiya:
namon asikasoha?’ 45 Hiya ma- “Kay ano nga ginsisinamok niyo
baton, ‘Ha pagkamatuod, susu- ini nga babaye? Maopay an iya
matan ko kamo: Anoman an wa- ginbuhat ha akon. 11 An mga
ray niyo buhata ha usa hini nga pobre pirme niyo kaupod, pero
mga ubos, waray niyo buhata ako diri niyo pirme makakaupod.
ha akon.’ 46 Ngan huhukman 12 Han ginpahiran hini nga bahira hin permanente nga kamatabaye an akon lawas hinin mahayon, pero an magtadong makaramot nga lana, ginbuhat niya ini
wat hin kinabuhi nga waray katabasi iandam ako ha paglubong.
posan.”
13 Ha pagkamatuod susumatan
Katapos igyakan ni Je- ko kamo: Bisan diin isangyaw
sus ini ngatanan, nagsiring inin maopay nga sumat ha bug-os
hiya ha mga disipulo: 2 “Maa- nga kalibotan, an ginbuhat hini
ram kamo nga duha ka adlaw ti- nga babaye igsusumat liwat sukang yana isiselebrar an Paskua,1 gad nga paghinumdom ha iya.”
ngan an Anak han tawo igtutub14 Katapos, hi Judas Iscariote
yan basi igraysang ha kahoy.”
nga usa han 12 nga apostol, ki3 An punoan nga mga saser- nadto ha punoan nga mga saserdote ngan an katigurangan nag- dote 15 ngan nagsiring: “Ano
katirok ha bungsaran han hian ihahatag niyo ha akon kon
taas nga saserdote nga hi Caifas itubyan ko hiya ha iyo?” Nagsa4 ngan nagsarabot hira ha pagad hira nga tatagan hiya hin 30 ka
aresto kan Jesus ha malim- sinselyo nga silber. 16 Salit tibong nga paagi ngan ha pagpatay kang hito nga panahon, nagpinaha iya. 5 Pero nagsiniring hira:
miling hiya hin maopay nga higa“Ayaw naton ito buhata ha panayon ha pagtraydor kan Jesus.
hon han piyesta basi diri magsa17 Ha primero nga adlaw han
ramok an mga tawo.”
piyesta han tinapay nga wa6 Han nakadto hi Jesus ha Beray libadura, dinaop kan Jesus
tania ha balay ni Simon nga may
an mga disipulo ngan nagsiring:
liprosi hadto, 7 dinaop kan Jesus an usa nga babaye nga may “Diin mo karuyag nga iandam naalabastro1 nga surudlan han ma- mon an pagkaon para ha Pashamot nga lana nga marahalon, kua?” 18 Binaton hiya: “Kadto
kamo ha syudad ngan igkikita
Mat 26:21 Kitaa an “Paskua” ha Glossary. kamo hin usa nga tawo. Sumati hiya, ‘An Magturutdo nasiring:
71 Kitaa an “Alabastro” ha Glossary.
26
53
Panihapon han Ginoo. Ha
“Hirani na an itinanda nga panahon han akon kamatayon. Ha
imo balay ako magsiselebrar han
Paskua upod an akon mga disipulo.”’ ” 19 Ginbuhat han mga disipulo an iginsugo ni Jesus, ngan
nag-andam hira para ha Paskua.
20 Han gab-i na, liningkod hiya
ha may lamesa upod an 12 nga disipulo. 21 Samtang nangangaon hira, nagsiring hiya: “Ha pagkamatuod susumatan ko kamo:
Usa ha iyo an magtatraydor ha
akon.” 22 Nasubo gud hira hini,
salit an tagsa ha ira nagpakiana
ha iya: “Ginoo, ako ba?” 23 Binaton hiya: “Usa han aanhi yana
nga nadungan ha akon ha pagtunlob han iya kamot ha yahong an magtatraydor ha akon.
24 Oo, an Anak han tawo mabaya
sugad la han nahisurat na mahitungod ha iya. Pero kairo hito nga
tawo nga magtatraydor ha Anak
han tawo! Mas maopay pa kon waray na la hiya matawo.” 25 Hi
Judas, nga magtatraydor kan Jesus, nagsiring: “Rabbi, ako ba?”
Binaton hi Jesus: “Ikaw mismo an
nagsiring.”
26 Han nagpapadayon hira ha
pangaon, kinuha hi Jesus hin tinapay, ngan katapos mag-ampo gintipik-tipik ito, iginhatag ha mga
disipulo ngan nagsiring: “Kuha
kamo ngan kaona niyo. Nagsisimbolo ini han akon lawas.” 27 Kinuha liwat hiya hin kopa nga
may bino, ngan kahuman magampo, iginhatag ito ha mga apostol ngan nagsiring: “Inom kamo
ngatanan hito, 28 kay nagsisimbolo ito han akon ‘dugo han kasabotan,’ nga igpapaagay basi mapasaylo an mga sala han damu
nga tawo. 29 Pero susumatan ko
MATEO 26:19-39
kamo: Diri na gud ako mainom
hin bisan ano nga bino tubtob ha
adlaw nga uminom ako han bag-o
nga bino kaupod niyo ha Ginhadian han akon Amay.” 30 Katapos nira magkanta hin mga pagdayaw, kinadto hira ha Bukid han
mga Olibo.
31 Ngan hi Jesus nagsiring ha
ira: “Babayaan ako niyo ngatanan
tungod han mahitatabo ha akon
yana nga gab-i, kay ini an iginsurat: ‘Papatayon ko an paraataman,
ngan an mga karnero magpapatlaag.’ 32 Pero kabanhaw ko,
mag-uuna ako ha iyo ngadto ha
Galilea.” 33 Kondi hi Pedro nagsiring ha iya: “Bisan bayaan ka
nira ngatanan tungod han mahitatabo ha imo, diri ko gud ikaw babayaan!” 34 Nagsiring hi Jesus:
“Ha pagkamatuod susumatan ko
ikaw: Yana nga gab-i, antes tumugaok an manok, igninigar mo ako
hin tulo ka beses.” 35 Hi Pedro
nagsiring: “Bisan pa ako mamatay
kaupod mo, diri ko gud ikaw igninigar.” Ito liwat an ginsiring han
iba nga disipulo.
36 Katapos, kinadto hi Jesus ha
Getsemani upod an mga disipulo, ngan nagsiring hiya: “Lingkod
kamo dinhi mentras nag-aampo
ako didto ha unhan.” 37 Iginupod niya hi Pedro ngan an duha
nga anak ni Sebedeo. Ngan inabat hiya hin duro nga kasubo
ngan kasakit. 38 Katapos nagsiring hiya ha ira: “Nasusubo gud an
akon kalag nga haros ikamatay ko.
Dinhi la kamo ngan magpadayon
kamo ha pagbantay kaupod ko.”
39 Kinadto hiya ha unhan ngan linuhod hiya ngan yinukbo ha tuna
basi mag-ampo: “Amay ko, kon
puydi, alayon kuhaa ini nga kopa
Getsemani
MATEO 26:40-58
Naabtan nga nangangaturog. Jesus gin-aresto
54
tikang ha akon. Pero diri akon ka- arestoha niyo hiya.” 49 Dinaop
burut-on an susundon, kondi an dayon hiya kan Jesus ngan nagsiring: “Maopay nga gab-i, Rabbi!”
imo kaburut-on.”
40 Katapos binalik hiya ha ngan ginharokan hiya. 50 Pero
mga disipulo ngan naabtan niya hi Jesus nagsiring ha iya: “Kay
nga nangangaturog hira. Nagsi- ano nga aanhi ka?” Katapos dinaring hiya kan Pedro: “Diri ba op hira ngan ginkaptan hi Jesus
kamo makakagbantay upod ko ngan gin-aresto. 51 Ngan kitaa!
hin bisan usa la ka oras? 41 Pa- usa han kaupod ni Jesus an nagdayon kamo nga magbantay ngan hulbot han espada ngan gintigmag-ampo basi diri kamo mada- bas an uripon han hitaas nga sara han pagsulay. Oo, an espiritu serdote salit napalong an talinga.
disidido pero an lawas maluya.” 52 Tungod hito, ginsidngan hiya
42 Ha ikaduha nga higayon, ki- ni Jesus: “Itakob an imo espada
nadto hiya ha unhan ngan nagkay an ngatanan nga nagamit hin
ampo: “Amay ko, kon diri puydi espada, mamamatay pinaagi hin
kuhaon ini nga kopa kay kina- espada. 53 Naghuhunahuna ka
hanglan nga uminom gud ako ti- ba nga diri ako makakahangkang hito, matuman unta an imo yo ha akon Amay nga padad-an
kaburut-on.” 43 Pagbalik niya ako yana hin sobra 12 ka lehiyon1
utro ha mga disipulo, naabtan nga anghel? 54 Kon ito an maniya nga nangangaturog hira kay hitatabo, paonan-o matutuman
ginpipiraw na gud hira. 44 Sa- an Kasuratan nga kinahanglan
lit iya ginbayaan hira ngan kinad- mahitabo ini ha sugad nga pato utro ha unhan basi mag-ampo agi?” 55 Hito nga oras hi Jesus
ha ikatulo nga higayon, mahitu- nagsiring ha mga tawo: “Kinanhi
ngod ha amo gihapon nga bu- ba kamo basi arestuhon ako nga
tang. 45 Katapos kinadto hiya baga hin kawatan, nga nagdara pa
ha mga disipulo ngan nagsiring kamo hin mga espada ngan mga
ha ira: “Diri yana panahon nga ibaralbag? Kada adlaw naglilimangaturog ngan mamahuway ningkod ako ha templo basi magkamo! Kitaa! Hirani na an oras tutdo pero waray ako niyo aresnga an Anak han tawo igtutub- toha. 56 Kondi nahitatabo ini
yan ha mga kamot han magpaka- ngatanan basi matuman an gin´
sasala. 46 Buhat kamo, pagka- surat han mga propeta.” Katapos
lakat kita. Kitaa! Tikanhi na an ginbayaan hiya han mga disipulo
magtatraydor ha akon.” 47 Han ngan namalagiw.
57 Gindara hi Jesus han mga
nagyayakan pa hiya, kitaa! inabot hi Judas nga usa han 12 nga nag-aresto ha iya ngadto kan Caapostol, upod an damu nga tawo ifas, an hitaas nga saserdote,
nga may mga espada ngan mga diin nagkakatirok an mga eskriba
ibaralbag. Tikang hira ha punoan ngan an katigurangan. 58 Pero
nga mga saserdote ngan ha kati- hi Pedro apartado nga nagsinunod ha iya tubtob ha bungsagurangan.
48 Ngan an traydor naghatag
Mat 26:531 An usa ka lehiyon mga 4,000
ha ira hin tigaman, nga nasiring: tubtob 6,000 nga sundalo nga nagpapasa“An akon harokan, amo ito hiya; bot dinhi hin diri espisipiko nga kadamu.
55
Pagbista kan Jesus. Nagnigar
ran han hitaas nga saserdote.
Pakasulod niya, nagliningkod
hiya upod han mga surugoon ha
balay basi hibaroan an magigin
resulta.
59 Hito nga oras, karuyag han
punoan nga mga saserdote ngan
han bug-os nga Sanhedrin1 nga
makabiling hin buwa nga testimonya kontra kan Jesus basi
masentensyahan hiya hin kamatayon, 60 pero waray hira nabilngan, bisan kon damu an nagtestigo hin buwa. Waray pag-iha,
may duha nga inabot 61 ngan
nagsiring: “Ini nga tawo nagyakan, ‘Marurumpag ko an templo han Dios ngan matitindog ko
utro ito ha sulod hin tulo ka adlaw.’ ” 62 Tungod hito an hitaas
nga saserdote tinindog ngan nagsiring kan Jesus: “Waray ka ba
ibabaton? Ano an imo masisiring
ha ira testimonya kontra ha imo?”
63 Pero waray magyakan hi Jesus. Salit an hitaas nga saserdote nagsiring: “Ginpapasumpa ko
ikaw ha atubangan han buhi nga
Dios nga magsumat ka han kamatuoran kon ikaw an Kristo,
an Anak han Dios!” 64 Binaton
hi Jesus: “Ikaw mismo an nagsiring. Pero susumatan ko kamo:
Tikang yana makikita niyo an
Anak han tawo nga nalingkod ha
too han Usa nga Gamhanan, ngan
napakanhi upod han mga dampog ha langit.” 65 Ngan gin-gisi
han hitaas nga saserdote an iya
pantungbaw nga panapton ngan
nagsiring: “Nagpapasipara hiya
ha Dios! Kinahanglan pa ba naton
hin mga testigo? Kitaa! Iyo
yana nabatian an iya pagpasipara.
66 Ano an iyo masisiring?” Bina-
MATEO 26:59–27:2
ton hira: “Angay hiya patayon.”
67 Ngan ira gintuprahan hiya ha
nawong ngan ginsuntok. Gintampalo hiya han iba 68 ngan ginsidngan: “Kristo, kon propeta ka,
sumati kami, hin-o an nagsuntok
ha imo?”
69 Hito nga oras hi Pedro nagliliningkod ha gawas didto ha
bungsaran. Ngan usa nga surugoon nga babaye an dinaop ha
iya ngan nagsiring: “Kaupod ka
liwat ni Jesus nga taga-Galilea!”
70 Pero nagnigar hi Pedro ha
atubangan nira ngatanan: “Diri
ako maaram han imo ginyiyinakan.” 71 Paggawas niya tipakadto ha ganghaan, nakita hiya
han usa pa nga babaye ngan nagsiring ha mga tawo didto: “Ini nga
tawo kaupod ni Jesus nga Nazareno.” 72 Nagnigar na liwat hiya,
ngan nagsumpa: “Diri ko kilala
ito nga tawo!” 73 Waray pag-iha,
adton naninindog didto dinaop
kan Pedro ngan nagsiring: “Sigurado nga kaupod ka nira kay an
imo pagyakan pariho gud ha ira.”
74 Nagsumpa hi Pedro nga maghihikaraot hiya kon diri hiya nagsusumat han kamatuoran ngan
nagsiring: “Diri ko kilala ito nga
tawo!” Katapos gud hito, tinugaok
an manok. 75 Ngan nahinumdoman ni Pedro an ginsiring ni
Jesus: “Antes tumugaok an manok, igninigar mo ako hin tulo ka
beses.” Katapos ginawas hi Pedro
ngan nagtangis tungod han duro
nga kasubo.
Pagkaaga, an ngatanan
nga punoan nga saserdote
ngan an katigurangan nagsarabot pagpatay kan Jesus. 2 Katapos gapuson hi Jesus, ira ginMat 26:591 An korte suprema han mga dara hiya ngan igintubyan kan
Judio. Kitaa an “Sanhedrin” ha Glossary. Pilato, an gobernador.
hi Pedro
27
MATEO 27:3-24
Hi Judas naghikog. Hi Pilato nagpakiana
56
3 Ngan han nakita han traydor Pilato nagsiring ha iya: “Diri ka
nga hi Judas nga ginsentensya- ba nakakabati nga damu an iginhan hi Jesus hin kamatayon, na- aakusar ha imo?” 14 Kondi wasubo gud hiya ngan iginbalik an ray hiya bumaton bisan usa ka
30 ka sinselyo nga silber ha pu- pulong, salit nahipausa gud an
noan nga mga saserdote ngan gobernador.
ha katigurangan, 4 ngan nagsi15 Kon piyesta, kustomre na
ring: “Nakasala ako han gintray- han gobernador nga buhian an
doran ko an dugo nga matadong.” usa nga priso nga pipilion han
Nagsiring hira: “Ano an labot namga tawo. 16 Hito nga panamon ha imo? Problema mo na hon, priso an kriminal nga hi Baito!” 5 Salit iginlabog niya ha rabas. 17 Salit han nagkatirok
templo an kwarta, katapos binahira, hi Pilato nagsiring: “Hin-o
ya ngan naghikog. 6 Pero ginan karuyag niyo nga buhian ko, hi
pamurot han punoan nga mga Barabas o hi Jesus nga tinatawag
saserdote an mga sinselyo ngan nga Kristo?” 18 Maaram hi Pinagsiring: “Supak ha balaud nga lato nga gindara ha iya hi Jesus
ikadto ini ha sagrado nga buruta- tungod han ira kaawa. 19 Langan han bahandi kay bayad ini bot pa, han nalingkod hiya ha
han dugo.” 7 Katapos magsara- lingkoran ha paghukom, nagpabot, ira ito iginpalit hin tuna han tugon ha iya an iya asawa nga naparahimo hin daba,1 basi magin siring: “Ayaw paglabot hiton malubnganan han mga estranghero. tadong nga tawo, kay nag-inop
8 Salit gintawag ito nga “Tuna ako hin makaharadlok mahituhan Dugo” tubtob yana. 9 Tu- ngod ha iya yana nga adlaw.”
ngod hito, natuman an igintagna 20 Pero ginkombinse han punoni propeta Jeremias: “Ira ginku- an nga mga saserdote ngan han
ha an 30 ka sinselyo nga silber, an katigurangan an mga tawo nga
bayad nga ginkauyonan han pipi- maghangyo nga hi Barabas an
ra nga anak han Israel sugad nga buhian, pero hi Jesus an patayon.
kantidad Niya. 10 Ngan ira ito 21 Nagpakiana an gobernador:
iginhatag para ha tuna han para- “Hin-o ha duha an karuyag niyo
himo hin daba, uyon ha iginsugo
nga buhian ko?” Hira binaton:
ha akon ni Jehova.”
“Hi Barabas.” 22 Hi Pilato nag11 Hito nga oras, hi Jesus nasiring ha ira: “Ano man an akon
tindog ha atubangan han goberbubuhaton kan Jesus nga tinatanador, ngan ginpakianhan hiya
wag nga Kristo?” Hira ngatanan
han gobernador: “Ikaw ba an
binaton: “Igraysang hiya ha kaHadi han mga Judio?” Hi Jesus
hoy!” 23 Nagpakiana hiya: “Kay
binaton: “Ikaw mismo an nasiring
ano? Ano an iya ginbuhat nga
hito.” 12 Pero han gin-aakusamaraot?” Nagtikakusog la lugod
ran hiya han punoan nga mga saan ira singgit: “Igraysang hiya ha
serdote ngan han katigurangan,
kahoy!”
waray hiya bumaton. 13 Salit hi
24 Pakakita ni Pilato nga waMat 27:71 “Kuron” an ginagamit han iba ray hiya mahihimo kay nagtikasamok la lugod hira, kinuha hiya
para hini nga pulong.
57
Hi Jesus ginpasakitan, iginraysang. Nagsirom
MATEO 27:25-46
hin tubig ngan naghunaw ha atu- salaktan hin mapait nga likido,
bangan han mga tawo ngan nag- pero han natilawan niya ito, wasiring: “Waray ako baratunon ha ray hiya uminom. 35 Han igindugo hini nga tawo. Kamo na an raysang na hiya, ira ginbarabahala.” 25 Dida hito, an kata- hin an iya pantungbaw nga
wohan nagsiring: “Kami ngan an mga panapton pinaagi ha pagriamon mga anak an may bara- pa,1 36 ngan nangalingkod hira
tunon ha iya dugo.” 26 Tungod basi bantayan hiya. 37 Iginbuhito iya ginbuhian hi Barabas, tang liwat nira ha bawbaw han iya
kondi iginpalatigo hi Jesus ngan ulo an karatola han akusasyon ha
igintubyan hiya basi igraysang ha iya: “Ini hi Jesus an Hadi han mga
kahoy.
Judio.”
27 Ngan gindara hi Jesus han
38 Ngan duha nga kawatan an
mga sundalo ngadto ha palasyo iginraysang ha sapit niya, an usa
han gobernador ngan ginpalibo- ha iya too ngan an usa ha wala.
tan hiya han bug-os nga grupo 39 Salit gin-insulto hiya han
han kasundalohan. 28 Ira ginmga nalabay nga nagpipilinghukas an iya bado ngan ginsul- piling 40 ngan nasiring: “Ikaw
otan hiya hin pula nga kapa. nga magrurumpag han templo
29 Ngan naghimo hira hin kongan magtitindog hito ha surona nga mga tunok, iginbutang lod hin tulo ka adlaw, talwasa an
ito ha iya ulo ngan ginpakaptan imo kalugaringon! Kon anak ka
ha iya too nga kamot an usa nga han Dios, lusad tikang ha pasatangbo. Samtang naluhod hira ha kitan nga kahoy!” 41 Gin-insuliya atubangan, ira ginhimo hiya to liwat hiya han punoan nga mga
nga pataraw-an, nga nasiring: saserdote ngan han mga eskriba
“Kumusta ka na, Hadi han mga pati han katigurangan, nga nasiJudio!” 30 Ira gintuprahan hiya ring: 42 “Gintalwas niya an iba,
ngan ginkuha an tangbo ngan pero diri niya natatalwas an iya
iginbalbag ito ha iya ulo. 31 Ka- kalugaringon! Kon hiya an Hadi
tapos nira himoon hiya nga pata- han Israel, lumusad hiya yana ha
raw-an, ira ginhukas an iya kapa pasakitan nga kahoy ngan mangan ginsul-otan han iya pan- too kita ha iya. 43 Nasarig hiya
tungbaw nga panapton ngan ginha Dios; kon an Dios nalilipay
dara hiya ngadto ha pagraraysa- ha iya, tatalwason hiya kay nasingan ha iya.
ring hiya nga ‘Anak ako han
32 Han tipagawas hira, naki- Dios.’ ” 44 Bisan an mga kawata nira hi Simon nga taga-Cire- tan nga iginraysang ha sapit niya
ne. Ginpirit nira hiya nga pas- nag-insulto liwat ha iya.
anon an pasakitan nga kahoy1
45 Tikang ha mga alas-12 ha
ni Jesus. 33 Ngan pag-abot udto1 tubtob ha mga alas-3
nira ha lugar nga tinatawag nga ha kulop,2 nagsirom an bug-os
Golgotha, nga an kahulogan Lu- nga tuna. 46 Han mga alas-3 ha
gar han Kalabera, 34 ira gintagan hi Jesus hin bino nga gin- Mat 27:351 Kitaa an “Pagripa” ha GlosMat 27:321 Kitaa an Apendise 6.
sary. 451 Ha literal, “ikaunom nga oras.”
452 Ha literal, “ikasiyam nga oras.”
MATEO 27:47-66
Hi Jesus namatay. Naglinog. Ginlubong
58
kulop, nagsinggit hi Jesus: “Eli, wat an damu nga kababayin-an
Eli, lama sabachthani?” nga nanga nag-inupod kan Jesus tikang
ngangahulogan, “Dios ko, Dios ha Galilea basi asikasuhon hiya;
ko, kay ano nga ginpabay-an 56 kaupod nira hi Maria Magdamo ako?” 47 Pakabati hito han lena, pati na hi Maria nga nanay
mga naninindog didto, nagsiring ni Santiago ngan Joses, ngan an
hira: “Gintatawag hini nga tawo nanay han mga anak ni Sebedeo.
hi Elias.” 48 Ngan dinalagan
57 Ngan han kulop na, inabot
dayon an usa ha ira basi kumuha an riko nga hi Jose nga taga-Arihin espongha ngan igintunlob ito matea, nga nagin disipulo liwat
ha maaslom nga bino ngan igin- ni Jesus. 58 Ini nga tawo kibutang ito ha tangbo basi pai- nadto kan Pilato ngan naghangnumon hiya. 49 Pero an iba ha yo nga kukuhaon niya an lawas
ira nagsiring: “Pabay-i hiya! Ki- ni Jesus. Ngan nagsugo hi Pitaon naton kon makanhi ba hi lato nga ihatag ito. 59 GinkuElias pagtalwas ha iya.” [Usa nga ha ni Jose an lawas, ginputos ito
tawo an kinuha hin bangkaw hin limpyo ngan maopay nga klangan ginbuno an iya kagiliran, sa- se hin tela, 60 ngan iginbutang
lit inawas an dugo ngan tubig.]1 ito ha iya bag-o nga lubnganan
50 Ginuliat utro hi Jesus, ngan nga iya gin-ukab ha bato. Kataigintubyan an iya espiritu.1
pos, ginpakaliding niya an bato
51 Ngan an kurtina han san- ngadto ha ganggang han lubtuaryo nagisi tikang ha igbaw nganan basi sadhan, ngan binatubtob ha ubos, ngan naglinog ya hiya. 61 Pero hi Maria Magngan nagkabubuka an mga bato! dalena ngan an usa pa nga Maria
52 Naabrihan liwat an mga lub- nagpabilin didto, nagliningkod
nganan1 ngan nahigawas an laha atubangan han lubnganan.
was han damu nga baraan nga
62 Adlaw adto han pangannangaturog na ha kamatayon dam para han Sabbath. Kinabu53 ngan nakita ito han damu nga wasan, nagpakadto kan Pilato an
tawo (an mga tawo nga kinad- punoan nga mga saserdote ngan
to ha mga lubnganan han kaban- an mga Pariseo, 63 ngan nagsihaw ni Jesus, sinulod ha baraan ring: “Ginoo, nahinumdom kami
nga syudad). 54 Pero han naki- nga han buhi pa ito nga imposta han opisyal han mga sunda- tor nagsiring hiya, ‘Paglabay hin
lo ngan han iya mga kaupod ha tulo ka adlaw babanhawon ako.’
pagbantay kan Jesus an paglinog 64 Salit pabantayi hin maopay
ngan an mga panhitabo, nahad- an lubnganan tubtob ha ikatulok gud hira ngan nagsiring: “Si- lo ka adlaw, basi diri makakadto
gurado gud nga ini an Anak han an iya mga disipulo pagkawat ha
Dios.”
iya ngan magsumat ha mga tawo,
55 Apartado nga nagkinita li- ‘Ginbanhaw na hiya!’ ngan ini
nga limbong magigin mas maraMat 27:491 Para ha esplikasyon han bra- ot pa kay ha nauna.” 65 Hi Piket kitaa an footnote ha Mat 16:3. 501 O lato nagsiring ha ira: “Kuha kamo
“nawad-an hin gininhawa.” 521 O “handumanan nga mga lubnganan.” Kitaa ha hin mga gwardya ngan pabantayi
ito hin maopay.” 66 Salit kinadGlossary.
Pagkabanhaw. Pagpakita. Paghimo disipulo
MATEO 28:1-20
59
to hira ha lubnganan ngan ginsi- kumadto ha Galilea, ngan makiguro nira nga ginsadhan ito hin kita nira ako didto.”
maopay hin bato nga ginselyohan
11 Samtang tikadto an kabangan ginpabantayan ito.
bayin-an, an iba nga bantay kiKatapos han Sabbath, ha nadto ha syudad ngan ginsumakaagahon han primero nga tan an punoan nga mga saserdote
adlaw han semana, hi Maria Mag- han ngatanan nga nahitabo.
dalena ngan an usa pa nga Maria 12 Ngan nakigkatirok an punonagpakadto ha lubnganan basi an nga mga saserdote ha katigurangan basi magsarabot, ngan
kitaon ito.
2 Ngan kitaa! Naglinog hin ma- katapos gintagan nira hin damu
kusog, kay usa nga anghel ni Je- nga sinselyo nga silber an bantay
hova an linusad tikang ha langit nga mga sundalo 13 ngan nagngan ginkuha an bato ha gang- siring: “Ipanumat niyo, ‘An mga
gang han lubnganan, ngan lining- disipulo ni Jesus kinadto han
kod hiya ha bato. 3 Malamrag gab-i ngan ginkawat an iya pahiya sugad hin kidlat, ngan an tay nga lawas samtang nangangaiya bado sugad kabusag han nie- turog kami.’ 14 Kon makabati
be. 4 Ngan tungod ha kahadlok hini an gobernador, kukombinsiha iya, nangurog an mga bantay hon namon hiya ngan ayaw kamo
kabaraka.” 15 Salit ginkarawat
ngan waray hira pakakiwa.
5 Pero an anghel nagsiring ha nira an salapi ngan gintuman an
kababayin-an: “Ayaw kamo ka- iginsugo ha ira, ngan tubtob yana
hadlok, maaram ako nga ginbibi- ito nga sumat an gintotoohan
ling niyo hi Jesus nga iginraysang han mga Judio.
16 Pero an 11 nga disipulo kiha kahoy. 6 Waray na hiya dinhi kay ginbanhaw na hiya, sugad nadto ha bukid ha Galilea diin
han iya ginsiring. Kadi, kitaa niyo makikigkita ha ira hi Jesus.
an ginlubngan ha iya. 7 Kadto 17 Pakakita nira ha iya, yinukbo
kamo dayon ha iya mga disipu- hira, pero an iba nagruhaduha.
lo ngan sumati hira nga ginban- 18 Ngan hi Jesus dinaop ngan
haw na hiya. Mag-uuna hiya ha nagsiring ha ira: “An ngatanan
iyo ngadto ha Galilea, ngan maki- nga awtoridad ha langit ngan ha
kita niyo hiya didto. Kinanhi ako tuna iginhatag ha akon. 19 Salit kadto kamo ha mga tawo han
basi isumat ini ha iyo.”
8 Salit binaya dayon hira ha ngatanan nga nasud ngan tutlubnganan, nga nahahadlok ngan dui hira basi magin akon mga diduro an kalipay. Dinalagan hira sipulo, bawtismuhi hira ha ngabasi sumatan an iya mga disipu- ran han Amay ngan han Anak
lo. 9 Ngan gintapo hira ni Je- ngan han baraan nga espiritu,
sus ngan nagsiring: “Maopay nga 20 tutdui hira ha pagtuman han
adlaw!” Dinaop hira ngan yinuk- ngatanan nga akon iginsugo ha
bo ha iya tiilan. 10 Hi Jesus iyo. Ngan hinumdumi niyo nga
nagsiring ha ira: “Ayaw kamo kakaupod niyo ako ha ngatanan
hadlok! Kadto kamo ha akon kanga adlaw tubtob ha ikatarapos
bugtoan, ngan sumati hira basi hini nga sistema.”
28
SUMALA KAN
MARCOS
1
An tinikangan han maopay
nga sumat mahitungod kan
Jesu-Kristo: 2 Sugad han iginsurat ni propeta Isaias: “(Kitaa!
Ginsusugo ko an akon mensahero nga mag-una ha imo basi igandam an imo dalan). 3 Pamati
kamo! May nagsisinggit ha kamingawan: ‘Ig-andam niyo an dalan
ni Jehova! Hawani an iya mga aragian.’ ” 4 Hi Juan nga Parabaptis inabot ha kamingawan1 ngan
nagsinangyaw nga an mga tawo
kinahanglan magpabawtismo
sugad nga simbolo han pagbasol
basi mapasaylo an ira mga sala.
5 Sugad nga resulta, an bug-os
nga Judea ngan an ngatanan nga
umurukoy han Jerusalem kinadto ha iya, ngan ginbawtismohan
niya hira ha Salog Jordan, ngan
dayag nga iginsumat nira an ira
mga sala. 6 Barahibo han kamel an bado ni Juan ngan anit an
iya paha. An iya ginkakaon duron ngan dugos ha kagurangan.
7 Ngan nagsinangyaw hiya: “Makanhi hiya nga mas may awtoridad kay ha akon; diri ako takos pagbadbad han sintas han
iya mga sandalyas. 8 Ginbawtismohan ko kamo ha tubig, pero
babawtismohan kamo niya pinaagi ha baraan nga espiritu.”
9 Hito nga adlaw, inabot hi Jesus tikang ha Nazaret ha Galilea ngan ginbawtismohan hiya ni
Juan ha Jordan. 10 Paghaw-as
gud ni Jesus ha tubig, nakita mismo niya an langit nga naabrihan
ngan an espiritu nga nalusad ha
iya sugad hin sarapati, 11 ngan
may tingog nga nabatian tikang
ha langit: “Ikaw an akon Anak
nga hinigugma, ikaw an akon nalilipayan.”
12 Ngan ginpagios dayon hiya
han espiritu nga kumadto ha kamingawan. 13 Salit 40 ka adlaw
hiya didto ha kamingawan diin
ginsulay hiya ni Satanas. May
ihalas nga mga hayop didto, pero
ginmangnoan hiya han mga anghel.
14 Han gin-aresto hi Juan, kinadto hi Jesus ha Galilea ngan
nagsangyaw han maopay nga sumat han Dios, 15 nasiring: “An
itinanda nga panahon inabot na,
ngan hirani na an Ginhadian han
Dios. Magbasol kamo ngan tumoo ha maopay nga sumat.”
16 Han naglalakat hi Jesus ha
baybayon han Dagat han Galilea, nakita niya an magbugto nga
hira Simon ngan Andres nga naghuhulog han ira pukot ha dagat,
kay parapangisda hira. 17 Salit
ginsidngan hira ni Jesus: “Sunod kamo ha akon, ngan hihimoon ko kamo nga parapangisda hin
mga tawo.” 18 Ginbayaan dayon
nira an mga pukot ngan sinunod
ha iya. 19 Pag-abot ha uruunhan, nakita niya an magbugto nga
hira Santiago ngan Juan nga mga
anak ni Sebedeo samtang nakada hira ha baluto naghuhukot han
ira mga pukot, 20 ngan iya dayon hira gintawag. Salit ginbayaan
Mar 1:41 Kitaa an “Kamingawan” ha nira ha baluto an ira tatay nga hi
Sebedeo pati an mga trabahador,
Glossary.
60
61
Nagpagawas hin mga demonyo; nanambal
MARCOS 1:21-45
ngan sinunod ha iya. 21 Ngan
32 Katunod han adlaw, gindara ha iya han mga tawo an ngakinadto hira ha Capernaum.
Ha adlaw han Sabbath,1 sinulod tanan nga may sakit ngan ginsahiya ha sinagoga2 ngan nanutdo. niban hin demonyo, 33 ngan an
22 Nahipausa an mga tawo ha pangatanan nga tawo ha syudad nagagi han iya pagtutdo, kay nagtu- purundok dida mismo ha purtatutdo hiya sugad hin usa nga may han. 34 Salit damu an iya ginawtoridad, ngan diri pariho han tambal nga iba-iba an sakit, ngan
mga eskriba.1 23 Hito nga tak- damu nga demonyo an iya ginpana, may lalaki ha sinagoga nga gawas. Kondi waray niya payakginsaniban hin maraot nga espiri- na an mga demonyo, kay maaram
tu, ngan nagsinggit: 24 “Ano an hira nga hiya an Kristo.
35 Kinabuwasan,
samtang maimo tuyo ha amon, Jesus nga Na´
zareno? Kinanhi ka ba basi poo- sirom pa, binuhat hiya ngan kihon kami? Maaram gud ako kon nadto ha mamingaw nga lugar
hin-o ka, ikaw an Usa nga Ba- ngan nag-ampo. 36 Pero ginbiraan tikang ha Dios.” 25 Pero ling hiya ni Simon ngan han iya
ginsaway ito ni Jesus: “Ayaw pagmga kaupod. 37 Han nakit-an
inaringasa, ngan gawas ha iya!” nira hiya, nagsiring hira: “Ginbi26 Katapos pakisaykisayon han biniling ka han ngatanan nga
maraot nga espiritu an lalaki, gitawo.” 38 Kondi nagsiring hiya:
nuliat ito hin makusog ngan gina- “Kadto kita ha iba nga lugar, ha
was ha iya. 27 Nahipausa gud an kahigrani nga bungto basi magngatanan salit nag-iristorya hira: sangyaw liwat ako didto, kay tu“Ano ini? Bag-o nga katutdoan! ngod hini kinanhi ako.” 39 Ngan
May awtoridad hiya ha pagsugo bi- kinadto hiya ha mga sinagoga
san ha magraot nga espiritu, ngan ha bug-os nga Galilea, nagsangnasugot hira ha iya.” 28 Salit an yaw ngan nagpagawas hin mga desumat mahitungod ha iya hinba- monyo.
40 May dinaop liwat ha iya nga
roan dayon ha ngatanan nga lugar
may liprosi, ngan linuhod pa ngaha Galilea.
29 Pagbaya nira ha sinagoga, ni ha pakimalooy ha iya: “Kon kakinadto dayon hira ha balay nira ruyag mo, matatambal mo ako.”
Simon ngan Andres upod hira 41 Tungod kay nalooy hi Jesus,
Santiago ngan Juan. 30 Hito nga iya ginkaptan hiya ngan ginsidpanahon, an ugangan nga baba- ngan: “Karuyag ko nga matambal ka.” 42 Ngan nawara dayon
ye ni Simon nahigda kay may hian iya liprosi, ngan nag-opay hiya.
ranat, ngan ira dayon ito igin43 Katapos, gintugon gud hiya ni
sumat kan Jesus. 31 Kinadto hi
Jesus ngan ginpalakat dayon,
Jesus ha iya, ginkaptan an iya ka44 ngan ginsidngan hiya: “Ayaw
mot, ngan ginbuligan hiya pag´
gud pagsumat ha bisan hin-o, konbuhat. Nawara an iya hiranat ngan
di kadto lugod ha saserdote ngan
gin-asikaso niya hira.
paghalad sumala ha iginsugo ha
Mar 1:211 Kitaa an “Sabbath” ha Glossary. 212 O “lugar han pagsingba.”
221 Kitaa an “Eskriba” ha Glossary.
balaud ni Moises sugad nga pamatuod ha ira nga nag-opay ka.”
45 Pero paglakat hito nga tawo,
MARCOS 2:1-17
Paralisado
iginpanumat niya ngan iginpasamwak ha iba nga lugar an nahitabo, salit hi Jesus waray na makasulod hin dayag ha syudad;
didto na la hiya ha gawas ha mamingaw nga mga lugar. Pero an
mga tawo tikang ha iba-iba nga lugar napakadto ha iya.
Bisan pa hito, paglabay hin
pipira ka adlaw binalik hi Jesus ha Capernaum, ngan nahibantog nga inuli na hiya ha balay.
2 Tungod hito, damu hinduro an
kinadto salit waray na lugar bisan ha may purtahan, ngan nagtikang hiya pagsangyaw ha ira.
3 Ngan may gindara hira ha iya
nga paralisado nga ginbabayawan
hin upat nga lalaki. 4 Pero waray hira makahirani kan Jesus
tungod han damu nga tawo, salit ginbuhoan nira an atop ha igbaw ni Jesus ngan dida iginturos
an tiheras nga hinihigdaan han
paralisado. 5 Han nakita ni Jesus an ira pagtoo, nagsiring hiya
ha paralisado: “Anak, ginpasaylo
na an imo mga sala.” 6 Hito nga
panahon may mga eskriba didto nga nangangalingkod, ngan ha
ira kasingkasing ini an ira pangatadongan: 7 “Kay ano nga sugad hini magyakan ini nga tawo?
Nagpapasipara hiya. Hin-o an
makakapasaylo han mga sala labot la han Dios?” 8 Pero tungod kay nasabtan dayon ni Jesus nga nangangatadongan hira
ha ira kalugaringon, nagsiring
hiya: “Kay ano nga nangangatadongan kamo hin sugad hito
ha iyo kasingkasing? 9 Ano an
mas masayon, an pagsiring ha paralisado, ‘Ginpasaylo na an imo
´
mga sala,’ o an pagsiring, ‘Buhat,
dad-a an imo tiheras ngan lakat’?
2
62
10 Pero basi mahibaro kamo nga
an Anak han tawo may awtoridad
dinhi ha tuna ha pagpasaylo han
mga sala, . . .” ginsidngan niya an
´
paralisado: 11 “Buhat, dad-a an
imo tiheras ngan uli ha iyo ba´
lay.” 12 Salit binuhat hiya ngan
gindara dayon an iya tiheras ngan
naglakat tipagawas ha atubangan
nira ngatanan. Tungod hito nahipausa gud hira, ngan gindayaw
nira an Dios, nasiring: “Waray pa
gud kami makakita hin sugad
hini.”
13 Ha lain nga higayon, kinadto hi Jesus ha baybayon, ngan
damu nga tawo an kinadto ha
iya, ngan nagtikang hiya pagtutdo ha ira. 14 Pag-agi niya ha
opisina para han pagbuhis, nakita niya an anak ni Alfeo nga
hi Levi nga nalingkod didto,
ngan iya ginsidngan: “Sunod ha
´
akon.” Binuhat hi Levi ngan sinunod ha iya. 15 Han nalingkod na hi Jesus ha may lamesa
ha balay ni Levi, nalingkod kaupod niya ngan han iya mga disipulo an damu nga parasukot hin
buhis ngan magpakasasala, kay
damu ha ira an nagin sumurunod
niya. 16 Pero pakakita han mga
eskriba han mga Pariseo1 nga kaupod niya ha pangaon an magpakasasala ngan an mga parasukot hin buhis, nagsiring hira ha
iya mga disipulo: “Nakaon ngayan hiya upod han mga parasukot
hin buhis ngan magpakasasala?”
17 Han hinbatian ini ni Jesus,
nagsiring hiya ha ira: “An magkusog diri nanginginahanglan hin
doktor, kondi an mga may sakit.
Kinanhi ako diri para ha magta-
nag-opay. Mateo gintawag
Mar 2:161 Kitaa an “Pariseo” ha Glossary.
63
Disipulo diri nagpupuasa. Isyu
dong, kondi para ha magpakasasala.”
18 Hito nga panahon nagpupuasa an mga disipulo ni Juan
ngan an mga Pariseo. Salit dinaop hira ha iya ngan nagsiring:
“Kay ano nga kami nga mga disipulo ni Juan ngan an mga sumurunod han mga Pariseo nagpupuasa, pero an imo mga disipulo diri
nagpupuasa?” 19 Binaton hi Jesus: “Samtang kaupod han karaslon nga lalaki an iya kasangkayan, diri hira angay magpuasa,
diri ba? Mentras kaupod nira an
karaslon nga lalaki, diri hira sadang magpuasa. 20 Pero maabot an panahon nga an karaslon nga lalaki kukuhaon ha ira,
ngan hito nga adlaw magpupuasa hira. 21 Waray nagtatangkop
hin bag-o nga tela ha daan nga
pantungbaw nga panapton. Kon
ito an iya buhaton, pagkuro han
bag-o nga tela madugang la kagisi
an daan. 22 Waray liwat nagsusulod hin bag-o nga bino ha daan
nga anit nga surudlan. Kon ito an
iya buhaton, mabuburit ito ngan
makakarag an bino pati an anit
nga surudlan. Lugod, an bag-o
nga bino iginsusulod ha bag-o
nga anit nga surudlan.”
23 Ha adlaw han Sabbath, han
naglalakat hiya ha kaumhan han
trigo, an iya mga disipulo nangutos hin mga uhay samtang naglalakat. 24 Salit an mga Pariseo nagsiring ha iya: “Kitaa! Kay
ano nga nagbubuhat hira han
igindidiri ha adlaw han Sabbath?”
25 Binaton hi Jesus: “Waray gud
ba niyo mabasa an ginbuhat ni
David han naubos an iya pagkaon ngan gin-gutom hiya pati
an iya kaupod nga kalalakin-
MARCOS 2:18–3:8
an? 26 Diri ba sumala ha sumat
ni Abiatar nga punoan nga saserdote, sinulod hi David ha balay han Dios ngan ginkaon an halad nga mga tinapay nga diri uyon
ha balaud nga kaunon han bisan hin-o gawas la han mga saserdote, ngan gintagan liwat niya
an iya kaupod nga kalalakin-an?”
27 Ngan nagsiring pa hiya: “An
Sabbath ginhimo para ha kaopayan han tawo, pero an tawo waray
himoa para ha Sabbath; 28 salit an Anak han tawo amo gud an
Ginoo han Sabbath.”
Sinulod utro hi Jesus ha sinagoga, ngan may tawo didto
nga uga an kamot. 2 Salit ginbinantayan hiya han mga Pariseo kon tatambalon ba niya ito
nga tawo ha adlaw han Sabbath basi nira maakusaran hiya.
3 Ginsidngan niya an tawo nga
´
uga an kamot: “Buhat ngan kadto ha butnga.” 4 Katapos nagsiring hiya ha ira: “Uyon ba ha
balaud han Sabbath an pagbuhat hin maopay o maraot, an
pagtalwas o pagpatay hin kalag?”
Pero nagpabilin hira nga hilom.
5 Tungod kay nasusubo gud ha
katig-a han ira kasingkasing, nasisina nga iya ginkinita hira, katapos ginsidngan niya an tawo:
“Unata an imo kamot.” Gin-unat
niya ito ngan nag-opay an iya kamot. 6 Tungod hito, an mga Pariseo nagkagawas ngan nakigsarabot dayon ha mga membro han
partido ni Herodes nga patayon
hi Jesus.
7 Katapos hi Jesus ngan an iya
mga disipulo kinadto ha dagat,
ngan sinunod ha iya an damu nga
tawo tikang ha Galilea ngan Judea, 8 an iba tikang pa ha Jerusalem, ha Idumea, ha tabok han
ha Sabbath
3
MARCOS 3:9-31
12 nga apostol. Sala nga diri mapapasaylo
64
Jordan ngan ha palibot han Tiro didto an mga tawo, salit waray
ngan Sidon. Damu gud an kinad- na hira makapangaon. 21 Kondi
to ha iya han hinbatian nira an han nakabati an iya mga paryeniya mga ginbuhat. 9 Ngan gin- te mahitungod hito, kinadto hira
sidngan niya an mga disipulo nga basi dakpon hi Jesus, kay nagsimag-andam pirme hin gutiay nga niring hira: “Nalulurong na hiya.”
baluto nga magagamit niya basi 22 Sugad man, an mga eskridiri hiya maipit han damu nga ba tikang ha Jerusalem nagsiring:
tawo. 10 Tungod kay damu an “Aada ha iya hi Beelsebub, ngan
iya gintambal, ginpalibotan hiya nagpapagawas hiya hin mga dehan ngatanan nga may grabe monyo pinaagi han magmarando
nga sakit basi makakapot ha iya. han mga demonyo.” 23 Salit ka11 Bisan an magraot nga espi- tapos niya padaupon hira, nagritu, kon nakakakita ha iya, na- yakan hiya pinaagi hin mga
hapa ha iya atubangan ngan na- ilustrasyon: “Paonan-o hi Sataguliat: “Ikaw an Anak han Dios.” nas makakapagawas kan Satanas?
12 Kondi damu ka beses nga 24 Kon nababahin an usa nga
iya ginsidngan hira nga diri gud ginhadian, diri ito makakapadamagsumat ha iba mahitungod ha yon, 25 ngan kon nababahin an
iya.
usa nga panimalay, diri ito maka13 Katapos, sinagka hiya ha kapadayon. 26 Sugad man, kon
bukid ngan gintawag an iba han ginkukontra ni Satanas an iya kaiya mga disipulo, ngan dinaop lugaringon ngan nababahin hiya,
hira ha iya. 14 Ngan nagpili diri hiya makakapadayon, kondi
hiya hin 12 nga lalaki, ngan ini ito an iya magigin kataposan.
nga grupo gintawag niya nga mga 27 Ha pagkamatuod, an usa nga
apostol, nga igkakaupod niya nakasulod ha balay han makusog
ngan susugoon ha pagsangyaw nga tawo diri gud makakapanga15 ngan tatagan hin awtoridad ha wat han mga panag-iya kon diri
pagpagawas hin mga demonyo.
anay niya gapuson ito nga maku16 Ngan an 12 nga iya ginpi- sog nga tawo. Katapos, makakali amo hira Simon nga ginnga- pangawat na hiya hito nga balay.
ranan liwat niya hin Pedro, 28 Ha pagkamatuod, susumatan
17 Santiago nga anak ni Sebe- ko kamo nga papasayloon an ngadeo ngan Juan nga bugto ni tanan nga sala nga ginbuhat han
Santiago (ginngaranan liwat niya mga tawo ngan an pagpasipara
hira hin Boanerges nga nanganga ira ginyakan. 29 Kondi an
ngahulogan “mga Anak han Da- bisan hin-o nga nagpapasipara ha
lugdog”), 18 Andres, Felipe, baraan nga espiritu diri na gud
Bartolome, Mateo, Tomas, San- mapapasaylo, ngan magpapadatiago nga anak ni Alfeo, Tadeo, yon hiya nga salaan.” 30 GinyaSimon nga Cananeo, 19 ngan kan ini ni Jesus tungod kay nagJudas Iscariote, nga ha urhi nagsiring hira: “May-ada hiya maraot
traydor kan Jesus.
nga espiritu.”
31 Ngan inabot an iya nanay
Katapos, sinulod hi Jesus ha
usa nga balay. 20 Nagtirirok utro ngan kabugtoan nga kalalakin-an,
65
Kabugtoan ni Jesus. Magsarabwag; binhi
MARCOS 3:32–4:19
ngan samtang nagkakatukdaw 30, 60, ngan 100 ka pilo.” 9 Kahira ha gawas, ira iginpatawag tapos nagsiring hi Jesus: “Hiya
hiya. 32 Damu nga tawo an nanga may mga talinga ha pagpangangalingkod ha iya palibot, sa- mati, mamati.”
lit nagsiring hira ha iya: “Kitaa!
10 Han nag-uusahan na la
Aadto ha gawas an imo nanay hiya, dinaop ha iya an iba nga
ngan kabugtoan, ginbibiling ka.” disipulo pati an 12 nga apos33 Kondi nagsiring hiya: “Hin-o tol ngan nagpakiana mahitungod
an akon nanay ngan an akon han mga ilustrasyon. 11 Ngan
kabugtoan?” 34 Ginkita niya an nagsiring hiya ha ira: “Iginpapanangangalingkod ha iya palibot sabot ha iyo an sagrado nga tinangan nagsiring: “Kitaa, an akon go han Ginhadian han Dios, pero
nanay ngan an akon kabugtoan! ha mga aadto ha gawas, mga
35 An bisan hin-o nga nagbubu- ilustrasyon la an ira hinbabatihat han kaburut-on han Dios hiya an, 12 salit bisan kon nagkikian akon bugto nga lalaki ngan nita, diri hira nakakakita, ngan
bugto nga babaye ngan akon na- bisan kon nagpipinamati, diri
hira nakakasabot han kahulonay.”
Ha lain nga higayon, nagtut- gan hito, ngan diri gud mabalik
do hi Jesus ha ligid han da- basi mapasaylo hira.” 13 Nagsigat, ngan damu gud nga tawo an ring pa hiya ha ira: “Tungod kay
diri niyo nasasabtan ini nga ilusdinaop ha iya. Salit sinakay hiya
trasyon, paonan-o niyo masasabha baluto ha dagat ngan liningtan an iba pa nga ilustrasyon?
kod, pero an ngatanan nga tawo
14 “An magsarabwag nagsanakada ha baybayon. 2 Ngan
damu an iya igintutdo ha ira pi- sabwag han pulong. 15 An mga
binhi nga nahulog ha ligid han danaagi hin mga ilustrasyon, ngan
lan amo an pulong nga iginsabha iya pagtutdo nagsiring hiya ha
wag ha mga tawo, pero pakabati
ira: 3 “Pamati kamo! Usa nga
nira han pulong, inabot hi Satanas
magsarabwag an ginawas basi
ngan ginkuha an pulong nga iginmagsabwag. 4 Samtang nagsasabwag ha ira. 16 May mga binsabwag hiya, an iba nga binhi nahi liwat nga nahisabwag ha tuna
hulog ha ligid han dalan, ngan
nga batoon; pakabati nira han pupag-abot han katamsihan ginpalong, malipayon nga ginkarawat
nuktok ito. 5 Ngan an iba nga
nira ito. 17 Pero tungod kay wabinhi nahulog ha mga bato nga
ray pakagamot, waray hira magutiay la an tuna, ngan tinubo dakapadayon salit pag-abot han kayon ito. 6 Pero pagsiraki nala- sakitan o pagtimaraot tungod
ya ito, ngan tungod kay waray pahan pulong, waray na hira tukagamot nauga ito. 7 Ngan an moo.1 18 An iba pa nahisabiba nahulog ha katunokan, ngan wag ha katunokan. Namati hira
natabonan ito pagrabong han kahan pulong, 19 pero an mga katunokan, salit waray mamunga. baraka hini nga sistema ngan an
8 Pero an iba nahulog ha maopay
nga tuna, ngan tungod kay tinubo Mar 4:171 Ha literal, “nahipakdol.” Kitaa
ngan nagdamu, namunga ito hin an “Kahipakdol” ha Glossary.
4
MARCOS 4:20-40
Lampara. Liso
nakakalimbong nga gahum han
karikohan ngan an paghingyap
hin iba pa nga butang nakasulod ha ira kasingkasing ngan natabonan an pulong, salit waray
ito mamunga. 20 Ngan may nahisabwag ha maopay nga tuna
nga amo an namamati han pulong ngan malipayon nga nakarawat hito ngan namumunga hin 30,
60, ngan 100 ka pilo.”
21 Ngan nagsiring liwat hiya ha
ira: “An lampara diri gintatakloban hin taraksan nga basket1
o iginbubutang ha ilarom han katre, lugod iginbubutang ito ha burutangan han lampara, diri ba?
22 Kay waray nakatago nga diri
mabubuhayhag; waray gintahoban hin maopay nga diri mahigagawas. 23 Bisan hin-o nga may
mga talinga ha pagpamati, mamati.”
24 Nagsiring pa hiya ha ira:
“Tagi hin atensyon an iyo hinbabatian. An suruklan nga iyo ginagamit amo an gagamiton ha iyo,
oo, damu pa an idudugang ha iyo.
25 Kay an may-ada na, dudugangan pa, pero an waray, kukuhaon
bisan an aada ha iya.”
26 Ngan nagsiring liwat hiya:
“An Ginhadian han Dios pariho
hin tawo nga nagsabwag hin mga
binhi ha tuna, 27 ngan nakaturog hiya kada gab-i ngan na´
buhat kada aga samtang an mga
binhi nanunubo ngan nananagku, pero diri hiya maaram kon
paonan-o. 28 An tuna nakakalugaring pamunga hin hinay-hinay, siyahan an dahon, sunod an
uhay, ngan ha urhi an matimgas
nga lugas ha uhay. 29 Kondi kon
66
hinog na an bunga, gin-gagarab
niya ito kay panahon na han pagani.”
30 Nagsiring liwat hiya: “Ha ano
naton igpapariho an Ginhadian
han Dios, o pinaagi hin ano nga
ilustrasyon isasaysay naton ito?
31 Pariho ito ha liso han mustasa
nga iginsabwag, nga amo an gigutiayi ha ngatanan nga liso ha tuna,
32 pero kon mahisabwag na, natubo ito ngan nagigin mas daku pa
kay ha ngatanan nga utanon ngan
nagkakaada dagku nga sanga, salit an katamsihan nakakasirong
ha landong hito.”
33 Salit nagtutdo hiya ha ira
pinaagi hin damu nga ilustrasyon nga sugad hito, tubtob ha ira
masasabtan. 34 Ha pagkamatuod, pirme hiya nagamit hin ilustrasyon kon nakikiistorya ha ira,
pero igin-iesplikar niya an ngatanan ha iya la mga disipulo.
35 Han tikagab-i na hito nga
adlaw, nagsiring hiya ha ira:
“Kadto kita ha tabok nga baybayon.” 36 Salit katapos paulion
an mga tawo, sinakay hira ha daku
nga baluto nga ginsasakyan ni
Jesus ngan nagbiyahe dayon hira
upod an iba pa nga mga baluto.
37 Kondi nagkaada makusog nga
subasko, ngan an baluto ginpupusakan hin dagku nga balud salit
hirani na ito malunod. 38 Pero
hi Jesus nakadto ha ulin, nakaturog nga may ulunan. Salit ira ginpukaw hiya: “Magturutdo, diri ka
ba nababaraka nga magkakamatay na kami?” 39 Tungod hito
´
binuhat hiya ngan ginsaway an hangin ngan ginsidngan an dagat:
“Husto na! Maglinaw ka!” NagluMar 4:211 Ginagamit ini ha pagtakos hin ya an hangin ngan nagkalma
gud ito. 40 Salit nagsiring hiya
mga lugas sugad han trigo.
han mustasa. Subasko nagkalma
67
Nakilala ha Dios; “lehiyon” nga mga demonyo
MARCOS 4:41–5:21
ha ira: “Kay ano nga nahahadlok nga panon han mga baboy nga nakamo? Waray pa ba kamo pagtoo?” ngangaon didto ha bukid. 12 Sa41 Kondi nahadlok gud hira ngan lit an mga espiritu nakimalooy
nagsiring: “Hin-o gud ba ini, kay kan Jesus: “Pakadtoa kami ha
bisan an hangin ngan an dagat namga baboy basi makasulod kami
sugot ha iya?”
ha ira.” 13 Ngan iya gintugoInabot hira ha tabok han da- tan hira. Salit ginawas an maggat ha rehiyon han mga taga- raot nga espiritu ngan sinulod ha
Gerasa. 2 Pakahaw-as gud ni mga baboy, ngan an panon han
Jesus ha baluto, gintapo hiya hin mga 2,000 nga baboy nagdadlalalaki nga tikang ha lubnganan,1 gan ngadto ha pangpang, nanlanga ginsaniban hin maraot nga yog ha dagat ngan nagkalulumos.
espiritu. 3 Naukoy hiya ha lub- 14 Pero an mga nag-aataman hito
nganan, ngan tubtob hito nga nagdadlagan ngan nanumat ha
panahon waray pa nakakagapos syudad ngan ha kaumhan, ngan
ha iya hin marig-on, bisan kaan mga tawo kinadto basi kitaon
dena an igapos. 4 Makadamu na an nahitabo. 15 Salit dinaop
hiya gaposa hin kadena ha mga hira kan Jesus, ngan nakita nira
tiil ngan mga kamot, pero naan tawo nga ginsaniban hin lehiuutod niya ito, ngan waray gud yon nga mga demonyo. Nalingkod
nakakapugong ha iya. 5 Adlaw hiya nga nakabado ngan maopay
ngan gab-i nga naggiginuliat hiya na an panhunahuna, ngan nahadha mga lubnganan ngan ha ka- lok gud hira. 16 Ngan an nagpabukiran ngan ginsasamad niya hin kakita hito nag-istorya ha ira han
bato an iya kalugaringon. 6 Pero nahitabo ha mga baboy ngan ha
han nakita niya hi Jesus nga hira- lalaki nga ginsaniban hin mga deyo pa, dinalagan hiya ngan yi- monyo. 17 Salit nakimalooy hira
nukbo ha iya. 7 Katapos ginuli- kan Jesus nga bumaya ha ira mga
at hiya hin makusog: “Ano an distrito.
18 Han tisakay na hiya ha baimo tuyo ha akon, Jesus, Anak
han Gihitaasi nga Dios? Pagsum- luto, an tawo nga ginsaniban
pa ha Dios nga diri mo ako pasasa- hin demonyo nakimalooy ha iya
kitan.” 8 Kay ginsinidngan hiya nga paupdon hiya. 19 Pero wani Jesus: “Gawas tikang hito nga ray tumugot hi Jesus, lugod gintawo, ikaw nga maraot nga espiri- sidngan hiya: “Uli ha imo mga
tu.” 9 Ngan hi Jesus nagpakiana paryente, ngan isumat ha ira an
ha iya: “Ano an imo ngaran?” Bi- ngatanan nga ginbuhat ni Jehonaton hiya: “Lehiyon an akon nga- va para ha imo ngan an kaloran, kay damu kami.” 10 Ngan oy niya ha imo.” 20 Salit linakat
damu ka beses nga nakimalooy hiya ngan iginsumat ha Decapohiya kan Jesus nga hira nga mga lis1 an ngatanan nga ginbuhat ni
espiritu diri paiwason tikang hito Jesus para ha iya, ngan nahipausa an mga tawo.
nga lugar.
21 Pagkadto utro ni Jesus ha
11 Hito nga takna may daku
tabok nga baybayon sakay ha
5
Mar 5:21 O “handumanan nga lubnganan.” Kitaa ha Glossary.
Mar 5:201 O “napulo nga syudad.”
MARCOS 5:22-43
Gindidinugoan natambal. Daragita ginbanhaw
68
baluto, dinaop ha iya an damu nga ngod kay maaram an babatawo samtang nakada pa hiya ha ye han nahitabo ha iya, nahahadligid han dagat. 22 Inabot an usa lok ngan nangungurog nga dinaop
han punoan nga opisyal han sina- hiya kan Jesus, hinapa ha iya atugoga, nga Jairo an ngaran, ngan bangan ngan iginsumat ha iya an
pakakita kan Jesus, hinapa hiya ngatanan. 34 Hi Jesus nagsiring
ha iya tiilan 23 ngan nakimalo- ha iya: “Anak, tungod han imo
oy ha iya hin damu ka beses, nasi- pagtoo nag-opay ka. Lakat nga
ring: “An akon daragita grabe an mamurayawon, ngan mag-opay ka
sakit. Alayon upod ha akon ngan ha imo grabe nga sakit.”
kapti hiya basi mag-opay ngan diri
35 Samtang nagyayakan pa hi
mamatay.” 24 Salit inupod hi Je- Jesus, may mga tawo nga inasus ha iya. Ngan damu nga tawo an bot tikang ha balay ni Jairo ngan
nagsinunod kan Jesus ngan ginsu- nagsiring: “An imo anak patay na!
suok hiya.
Kay ano nga didisturbuhon mo pa
25 Ngan may usa nga babaye an Magturutdo?” 36 Pero hinbanga 12 ka tuig na nga gindidinugo- tian ni Jesus an ira ginyakan ngan
an. 26 Makuri an iya gin-antos nagsiring hiya kan Jairo: “Ayaw
ha damu nga paratambal ngan na- kabaraka, tumoo ka la.” 37 Waubos na an ngatanan nga iya kati- ray hiya ginpaupod labot kan Pedgayonan pero waray hiya mag- ro ngan han magbugto nga hira
opay, nagtikagrabe la lugod. Santiago ngan Juan.
27 Han hinbatian niya an mga su38 Salit kinadto hira ha balay ni
mat mahitungod kan Jesus, si- Jairo, ngan nakita nira an kalisang
nuksok hiya ha mga tawo basi mangan an mga nagtatangis ngan
kahirani ha luyo ni Jesus ngan nagngunguyngoy. 39 Pagsulod
makaptan an iya pantungbaw nga niya, nagsiring hiya ha ira: “Kay
panapton, 28 kay nagsiniring ano nga nalilisang kamo ngan nahiya: “Bisan makaptan ko la an iya nanangis? Waray mamatay an
pantungbaw nga panapton mag- bata, nakaturog la hiya.” 40 Tuoopay na ako.” 29 Inundang da- ngod hito, nakakatamay nga ginyon an pagdinugui ha iya, ngan tinawaan nira hiya. Pero katainabat niya nga nag-opay na an iya pos niya pagawson hira ngatanan,
grabe nga sakit.
igin-upod niya an mga kag-anak
30 Inabat dayon ni Jesus nga han bata ngan an iya mga kaumay gahum nga ginawas ha iya, pod ngan sinulod hira ha hinihigsalit liningi hiya ha mga tawo ngan daan han bata. 41 Katapos, ginnagpakiana: “Hin-o an kinapot kaptan niya an kamot han bata
han akon pantungbaw nga panap- ngan nagsiring: “Talitha cumi,”
ton?” 31 An iya mga disipulo binga nangangahulogan: “Daragita,
´
naton: “Nakikita mo nga ginsusu- nasiring ako ha imo, ‘Buhat!’ ”
´
ok ka han mga tawo, kay ano nga 42 Ngan binuhat dayon an 12 annagpapakiana ka, ‘Hin-o an ki- yos nga daragita ngan naglakat.
napot ha akon?’ ” 32 Ngan nagli- Nahipausa gud hira ngan duro
ngi-lingi hiya basi makita kon an ira kalipay. 43 Pero paurouthin-o an nagbuhat hito. 33 Tu- ro nga gintugon hira ni Jesus nga
69
Nagtutdo ha sinagoga. Ginsugo
diri gud magsumat ha bisan hin-o,
ngan ginpahatagan niya hin pagkaon an daragita.
Tikang didto, kinadto hi Jesus ha iya gin-uulian nga lugar, ngan inupod ha iya an mga
disipulo. 2 Han Sabbath, nagtutdo hiya ha sinagoga, ngan an
kadam-an han namamati nahipausa ngan nagsiring: “Diin tikang
an abilidad hini nga tawo? Ngan
kay ano nga nagkaada hiya hini
nga kinaadman ngan nakakahimo hin gamhanan nga mga buhat? 3 Diri ba ini an panday nga
anak ni Maria ngan bugto nira
Santiago, Jose, Judas, ngan Simon? Ngan diri ba an iya kabugtoan nga kababayin-an aanhi
kaupod naton?” Salit nahipakdol
hira ha iya. 4 Pero hi Jesus nagsiring ha ira: “An usa nga propeta
ginpapasidunggan ha bisan diin,
labot la ha iya lugar ngan han iya
mga paryente ngan han iya panimalay.” 5 Salit waray hiya maghimo didto hin gamhanan nga
buhat gawas la han pagkapot ha
pipira nga may sakit ngan pagtambal ha ira. 6 Ha pagkamatuod, nahipausa hiya han ira kawaray pagtoo. Ngan ginlibot niya
an mga baryo hito nga lugar basi
manutdo.
7 Iya gintawag an 12 nga apostol, ngan nagtikang hiya pagsugo ha ira nga tagduha-duha,
ngan gintagan hira hin awtoridad ha pagpagawas han magraot nga espiritu. 8 Sugad man,
iya gintugon hira nga diri magdara hin bisan ano ha biyahe labot la han tungkod—waray
tinapay, waray surudlan hin pagkaon, waray kwarta nga tumba-
6
MARCOS 6:1-20
ga1 ha ira paha nga surudlan—
9 ngan diri magsul-ot hin duha
nga bado pero magsul-ot hin sandalyas. 10 Dugang pa, nagsiring
hiya: “Bisan diin nga balay kamo
sumulod, didto la kamo tubtob
ha pagbaya niyo hito nga lugar.
11 Ngan ha bisan diin nga lugar
nga diri kamo karawaton o diri
pamatian, paggawas niyo ipadpad
an tapotapo ha iyo mga tiil sugad
nga pamatuod ha ira.” 12 Katapos linakat hira ngan nagsangyaw basi magbasol an mga
tawo, 13 ngan ginpagawas nira
an damu nga demonyo, ginpahiran hin lana an damu nga may sakit ngan gintambal hira.
14 Ngan hinbaroan ini ni Hadi
Herodes, kay nagin bantog an
ngaran ni Jesus ngan an mga tawo
nagsiring: “Hi Juan nga Parabaptis ginbanhaw. Yana naghihimo hiya hin gamhanan nga mga
buhat.” 15 Kondi an iba nagsiring: “Hiya hi Elias.” Pero an
iba nagsiring: “Propeta hiya pariho han iba nga propeta hadto.” 16 Han hinbatian ito ni Herodes, nagsiring hiya: “Nabanhaw
hi Juan nga akon ginpapugotan.”
17 Kay hadto hi Herodes mismo
an nagsugo nga arestuhon, gapuson, ngan prisuhon hi Juan tungod kan Herodias nga asawa ni
Felipe nga iya bugto, kay iya ginasawa hi Herodias. 18 Kay antes pa ginsidngan na ni Juan hi
Herodes: “Supak ha balaud nga
magin asawa mo an asawa han
imo bugto.” 19 Pero dinumot hi
Herodias kan Juan salit karuyag niya nga patayon hiya, kondi
waray niya ito mahimo. 20 Nahahadlok hi Herodes kan Juan
an mga apostol
Mar 6:81 Ha English, copper.
MARCOS 6:21-38
Natawhan ni Herodes. Juan ginpugotan
70
kay maaram hiya nga matadong 29 Han hinbaroan han mga disingan diosnon hiya, salit iya gin- pulo ni Juan an nahitabo, kinadpapanalipdan hiya. Ngan katapos to hira ngan ginkuha an iya lawas
niya magpinamati kan Juan, diri ngan iginlubong ito.
na hiya maaram han iya bubuha30 An mga apostol kinadto
ton, pero nalilipay hiya pagpina- kan Jesus ngan iginsumat ha iya
mati ha iya.
an ngatanan nga ira ginbuhat
21 Kondi nagkaada higayon hi ngan igintutdo. 31 Ngan nagsiHerodias han nagselebrar hi He- ring hiya ha ira: “Kadto kita ha
rodes han iya natawhan nga ad- mamingaw nga lugar ngan palaw ngan nag-andam hin paniha- mahuway kita didto.” Pero tupon para ha iya mga opisyal nga ngod kay damu nga tawo an naghitaas an ranggo, ha mga kuman- surosaliwan pag-abot, waray na
der ha militar ngan ha mga pro- hira panahon bisan ha pagkaon.
minente ha Galilea. 22 An da- 32 Salit sinakay hira ha baluto
raga ni Herodias sinulod ngan ngadto ha mamingaw nga lugar.
sinayaw, ngan nalipay hito hi He- 33 Pero nakita han mga tawo nga
rodes ngan an iya mga bisi- linakat hira ngan damu an nahita. Salit nagsiring an hadi ha da- baro hito. Salit an mga tawo tiraga: “Aroa ha akon an bisan ano kang ha ngatanan nga syudad
nga imo karuyag, ngan ihahatag nagdadlagan ngan nahiuna pa ha
ko ito ha imo.” 23 Oo, nagsa- ira pag-abot didto. 34 Paghawad hi Herodes ha iya: “Bisan ano as nira, nakita ni Jesus an damu
nga aroon mo ha akon, ihahatag nga tawo ngan nalooy hiya, kay
ko ha imo, bisan an katunga han sugad hira hin mga karnero nga
akon ginhadian.” 24 Salit gina- waray paraataman.1 Salit damu
was hiya ngan nagpakiana ha an iya igintutdo ha ira.
iya nanay: “Ano an akon aaro35 Han tikagab-i na, dinaop ha
on?” Binaton hi Herodias: “An ulo iya an mga disipulo ngan nagsini Juan nga Parabaptis.” 25 Ki- ring: “Hirayo ini nga lugar ngan
nadto dayon hiya ha hadi ngan tikagab-i na. 36 Palakta na
nagsiring: “Karuyag ko nga iha- hira basi kumadto hira ha kahitag mo dayon ha akon ha bandi- rani nga mga lugar ngan mga barhado an ulo ni Juan nga Parabap- yo ngan makapalit hin makakatis.” 26 Bisan kon nasubo gud
on.” 37 Binaton hiya: “Tagi niyo
hito an hadi, waray niya igbalehira hin makakaon.” Ngan nagwaray an hangyo kay nakagsaad
siring hira: “Mapalit ba kami hin
hiya ha atubangan han mga bisikanan 200 ka denaryo1 nga tinata nga nalingkod ha may lamesa.
pay basi ipakaon ha ira?” 38 Bi27 Salit ginsugo dayon han hadi
naton hiya: “Pira ka bug-os an
an gwardya nga dad-on ha iya
iyo tinapay? Kitaa niyo.” Kataan ulo ni Juan. Linakat an gwarpos hibaroan kon pira, nagsidya ngan ginpugotan hi Juan ha
prisohan 28 ngan iginbutang ring hira: “Lima, ngan duha nga
an ulo ha bandihado ngan iginhaMar 6:341 Kitaa an “Paraataman” ha
tag ito ha daraga, katapos iginha- Glossary. 371 Silber nga sinselyo han
tag ito han daraga ha iya nanay. Roma. Kitaa an Apendise 11.
71
5,000 ginpakaon. Naglakat ha dagat
MARCOS 6:39–7:3
isda.” 39 Katapos ginpalingkod han nakita hiya. Pero nagsiring
niya nga grupo-grupo an ngata- dayon hiya: “Magmaisugon kamo!
nan nga tawo ha kabanwaan. Ako ini, ayaw kamo kahadlok.”
40 Ngan nangalingkod hira nga 51 Sinakay hiya ha ira baluto,
tag-100 ngan tag-50 an kada gru- ngan nagkalma an hangin. Tupo. 41 Han nakada na ha iya ngod hito nahipausa gud hira,
an lima nga tinapay ngan duha 52 kay waray nira masabti an
nga isda, hinangad hiya ha langit leksyon han milagro may kalabongan nag-ampo. Katapos ginti- tan han tinapay, ngan diri la gihapik-tipik niya an mga tinapay pon hira nakakasabot.
ngan iginhatag ha mga disipulo
53 Pakatabok nira, dinuong
basi ipanhatag ha mga tawo, ngan hira ha Genesaret. 54 Pero paginbahin-bahin niya an duha nga kahaw-as gud nira ha baluto, naisda para ha ngatanan. 42 Salit kilal-an hi Jesus han mga tawo,
nangaon hira ngatanan ngan na- 55 ngan nagdadlagan hira pagsubusog, 43 ngan gintirok nira an mat ha iba nga umurukoy hito
nahisalin nga mga tipik nga nanga lugar ngan gindara nira an
kapuno hin 12 nga basket, la- mga may sakit nga nahigda ha
bot pa han isda. 44 An nangaon tiheras ngadto ha lugar nga hinhan tinapay 5,000 nga kalala- batian nira nga aadto hi Jesus.
kin-an.
56 Ha kada baryo o syudad o
45 Katapos ginpasakay dayon kaumhan nga iya ginkakadtoan,
niya ha baluto an mga disipulo gindadara han mga tawo an mga
ngan ginpauna pagtabok ngadto may sakit ngadto ha merkado,
ha baybayon han Betsaida sam- ngan nakikimalooy ha iya nga patang ginpapalakat niya an mga kapton hira bisan ha sidsid la
tawo. 46 Pero katapos niya pahan iya pantungbaw nga panapulion hira, sinagka hiya ha bukid ton. Ngan an ngatanan nga nakabasi mag-ampo. 47 Han gab-i kapot hito nag-opay.
na, an baluto nakadto na ha butAn mga Pariseo ngan an iba
nga han dagat, pero hiya nakadnga mga eskriba tikang ha
to pa ha bukid nga nag-uusahan. Jerusalem dinaop kan Jesus.
48 Nakita niya nga nakukurian 2 Ngan han nakita nira nga an iba
hira pagbugsay kay nasungsong han iya mga disipulo nangangahira ha hangin. Salit han ika- on nga maghugaw an kamot, kaupat nga bahin han pagbantay ruyag sidngon, waray manhunaw,1
ha gab-i,1 naglakat hi Jesus ha naghunahuna hira nga sayop an
bawbaw han dagat tipakadto ha mga disipulo; 3 kay an mga Paira, pero baga hin lalabyan la niya riseo ngan an ngatanan nga Juhira. 49 Pakakita nira nga nag- dio diri nangangaon kon diri anay
lalakat hiya ha dagat, naghuna- manhunaw tubtob ha siko, sugad
huna hira: “Urusahon gud ini nga pagsunod ha tradisyon han
nga bisyon!” ngan naggugliat hira,
50 kay nalisang hira ngatanan Mar 7:21 Diri ini nangangahulogan nga
7
Mar 6:481 Nagtitikang ha mga alas-3 ha
aga tubtob ha pagsirang han adlaw.
mahugaw an ira kamot pero tradisyon ini
han mga Judio ha ritwal nga paglimpyo
han kamot.
MARCOS 7:4-24
Mga tradisyon. Nakakahugaw ha tawo
72
mga tawo ha kadaan nga pana- iya mga kag-anak. 13 Salit iyo
hon. 4 Ngan kon tikang hira ha ginbabalewaray an pulong han
merkado, diri hira nakaon kon Dios tungod han iyo tradisyon nga
diri hira maglimpyo anay han ira iginpasa niyo. Ngan damu nga sulawas pinaagi han pagwisik hin tu- gad hini an iyo ginbubuhat.”
big. Ngan damu pa nga tradisyon 14 Han ginpadaop utro niya an
an ira nakarawat ngan ginsusu- mga tawo, nagsiring hiya: “Pamanod, sugad han pagtunlob ha tu- ti kamo ha akon, ngan sabota niyo
big han mga tasa, mga pitsel, an kahulogan hini. 15 An nakangan mga surudlan nga tumbaga. kahugaw ha tawo diri an nasulod
5 Salit an mga Pariseo ngan mga ha iya baba, kondi an nagawas tieskriba nagpakiana: “Kay ano nga kang hito.” 16 1 ——
diri ginsusunod han imo mga di17 Pagbaya ni Jesus ha mga
sipulo an tradisyon han mga tawo tawo, sinulod hiya ha usa nga baha kadaan nga panahon, ngan na- lay, ngan an iya mga disipulo
ngangaon hira nga maghugaw an nagpakiana mahitungod han iluskamot?” 6 Binaton hiya: “Husto trasyon. 18 Salit nagsiring hiya:
gud an igintagna ni Isaias ma- “Diri ba liwat kamo nasabot parihitungod ha iyo nga mga hi- ho ha ira? Diri ba kamo maaram
pokrito, sugad han nahisurat: ‘Ini nga an nakakahugaw ha tawo diri
nga mga tawo nagpapasidungog an nasulod ha iya baba, 19 kay
ha akon pinaagi han ira mga im- diri ito naagi ha iya kasingkasing
im, pero an ira kasingkasing hi- kondi ha iya tiyan, ngan nagawas
rayo gud ha akon. 7 Waray puha lawas?” Ha pagsiring hini, iginlos an ira padayon nga pagsingba
pahayag ni Jesus nga limpyo an
ha akon, kay ira igintututdo an
ngatanan nga pagkaon. 20 Dumga sugo han mga tawo sugad nga
gang pa, nagsiring hiya: “An namga doktrina.’ 8 Diri niyo gingawas ha baba han tawo amo an
susunod an sugo han Dios, lugod
nakakahugaw ha iya, 21 kay tigintutuman niyo an tradisyon han
kang ha sulod, ha kasingkasing
mga tawo.”
han mga tawo, nagawas an naka9 Dugang pa, nagsiring hiya:
“Listo kamo magbalewaray han kasakit nga pangatadongan, imosugo han Dios basi matuman an ralidad, pangawat, pagpatay,
iyo tradisyon. 10 Pananglitan, hi 22 pag-adulteryo,1 kahakog, magMoises nagsiring, ‘Pasidunggi an raot nga buhat, panlimbong, maimo tatay ngan an imo nanay,’ ngil-ad nga paggawi,2 aw-anon nga
ngan ‘An nagyayakan hin maraot mata, pagpasipara, pagpahitaas,
ha iya tatay o nanay, papatayon.’ ngan pagkadiri-makatadunganon.
11 Pero nasiring kamo, ‘Kon may 23 Ini ngatanan nga magraot nga
sumiring ha iya tatay o ha iya nabuhat nagawas ngan nakakahunay: “Bisan ano nga gintatag-iya gaw ha tawo.”
24 Tikang didto, kinadto hiya
ko nga posible mo mapahimulsan
corban na (nangangahulogan nga
iginhalad na ha Dios sugad nga re- Mar 7:161 Kitaa an footnote ha Mat 17:21.
221 Kitaa an “Adulteryo” ha Glossary.
galo),”’ 12 diri na niyo hiya gin- 222 Kitaa an “Mangil-ad nga paggawi” ha
papahimo hin bisan ano para ha Glossary.
73
Diri-Judio, bungol, ngula gintambal
MARCOS 7:25–8:8
ha mga distrito han Tiro ngan Si- ngan nagsiring ha iya: “Ephphadon. Ngan sinulod hiya ha usa nga tha,” nga nangangahulogan, “Mabalay kay diri niya karuyag nga abrihan ka.” 35 Naabrihan an
may mahibaro nga inabot hiya, iya mga talinga ngan natambal an
kondi hinbaroan la gihapon ito. iya diperensya ha pagyakan, sa25 Usa nga babaye nga may gu- lit nakayakan na hiya hin maotiay pa nga anak nga babaye nga pay. 36 Ngan gintugon hira ni
ginsaniban hin maraot nga espiri- Jesus nga diri magsumat ha bisan
tu an nahibaro dayon mahitungod hin-o, pero samtang mas ginpapakan Jesus salit kinadto ha iya ngan bug-atan niya nga diri isumat ito,
hinapa ha may tiil niya. 26 Grie- mas iginpapanumat lugod nira ito.
go ito nga babaye, tikang ha Fe- 37 Salit nahipausa gud hira ngan
nicia ha Sirya, ngan naghinangyo nagsiring: “Urusahon gud an ngahiya kan Jesus nga pagawson ha tanan nga iya ginbuhat. Gintamiya anak an demonyo. 27 Pero bal pa ngani niya an mga bungol
nagsiring hi Jesus ha iya: “Pabay-i ngan mga ngula.”
nga mabusog anay an mga anak,
Hito nga panahon nagtirirok
kay diri angay kuhaon an ira tina liwat an damu nga tawo.
napay ngan ig-itsa ito ha gudtiay
nga kaayaman.” 28 Kondi bina- Waray hira pagkaon, salit gintaton hiya: “Oo Ginoo, pero an gud- wag ni Jesus an mga disipulo
tiay nga kaayaman ha ilarom han ngan ginsidngan hira: 2 “Nalolamesa nakaon han nahuhulog looy ako ha mga tawo, kay tulo ka
nga mga pagkaon han mga anak.” adlaw na nga nag-iinupod hira ha
29 Ngan hi Jesus binaton: “Tu- akon, ngan waray hira pagkaon.
ngod hini nga imo ginsiring, sige, 3 Kon paulion ko hira nga gumahimo ka na umuli. Ginawas na tom, bangin madismayo hira ha
an demonyo tikang ha imo anak.” dalan, ngan an iba ha ira hira30 Salit inuli hiya ngan nakita an yo an gintikangan.” 4 Pero an
iya anak nga nahigda, ngan gina- mga disipulo nagsiring: “Diin kita
makakakuha hin tinapay dinhi
was na an demonyo.
31 Pagbalik ni Jesus tikang ha hinin hirayo nga lugar basi makamga distrito han Tiro, ha Sidon kaon ini nga mga tawo?” 5 Naghiya umagi tipakadto ha dagat han pakiana hiya ha ira: “Pira nga tiGalilea ngan ha mga syudad han napay an aada ha iyo?” Binaton
Decapolis. 32 Dinhi gindara ha hira: “Pito.” 6 Salit ginpalingiya han mga tawo an usa nga bu- kod niya ha tuna an mga tawo.
ngol ngan may diperensya ha pag- Katapos ginkuha niya an pito nga
yakan, ngan nakimalooy hira ha tinapay, nagpasalamat, gintipikiya nga kaptan ito nga tawo. tipik ito, ngan iginhatag ha mga
33 Gindara hiya ni Jesus pahi- disipulo basi ipanhatag ha mga
rayo ha kadam-an ngan iginsuk- tawo. 7 May-ada liwat hira pipisok an iya mga tudlo ha mga tara nga gudtiay nga isda, ngan kalinga hito nga tawo, ngan katapos tapos niya mag-ampo, iya ginsulumura, iya ginkaptan an dila hito go hira nga ipanhatag liwat ito.
nga tawo. 34 Hinangad hi Jesus 8 Salit nangaon hira ngan naha langit, gininhawa hin hilarom, busog, ngan gintirok nira an
8
MARCOS 8:9-30
4,000 ginpakaon. Libadura han mga Pariseo
74
nahisalin nga mga tipik nga na- napay para ha 5,000 nga kalalakapuno hin pito nga dagku nga kin-an? Pira ka basket an napubasket. 9 Mga 4,000 nga kala- no han salin nga mga tipik nga iyo
lakin-an an nakadto. Katapos gintirok?” Binaton hira: “Dose.”
iya ginpauli hira.
20 “Han gintipik-tipik ko an pito
10 Ngan sinakay dayon hiya ha nga tinapay para ha 4,000 nga kabaluto upod an mga disipulo tipa- lalakin-an, pira ka basket nga dagkadto ha syudad han Dalmanuta. ku an napuno han gintirok niyo
11 Nagkaabot didto an mga Pari- an nahisalin nga mga tipik?” Biseo ngan nakigdiskusyon ha iya, naton hira: “Pito.” 21 Salit nagkay gin-aaroan hiya hin tigaman siring hiya: “Diri pa ba niyo nasatikang ha langit basi sarihan hiya. sabtan an kahulogan?”
22 Katapos kinadto hira ha
12 Salit nasubo gud hi Jesus ngan
nagsiring: “Kay ano nga nanga- Betsaida. Didto, gindara ha iya
ngaro hin tigaman ini nga he- han mga tawo an usa nga buta
nerasyon? Ha pagkamatuod susunga lalaki, ngan nakimalo oy
matan ko kamo: Waray tigaman hira nga kaptan hiya ni Jesus.
nga ihahatag hini nga heneras- 23 Ginkaptan niya an kamot han
yon.” 13 Katap os ginbayaan buta ngan gintugwayan ngadto ha
niya an mga Pariseo, ngan sinakay gawas han baryo. Katapos luraan
utro hiya ha baluto ngan kinadto an iya mga mata, ginkaptan hiya ni
Jesus ngan ginpakianhan: “Mayha tabok nga baybayon.
14 Pero nahingalimot hira pag- ada ka ba nakikita?” 24 An laladara hin mga tinapay, ngan wa- ki nagkita ha unhan ngan nagsiray hira iba nga pagkaon ha ba- ring: “Nakakakita ako hin mga
luto labot la han usa nga tinapay. tawo, kay baga hin may mga ka15 Ngan ginpahamangnoan niya hoy, pero nagkakalakat hira.”
hira: “Padayon kamo nga mag- 25 Ginkaptan ni Jesus an mga
bantay; mag-ikmat kamo ha li- mata han lalaki, salit nakakita
badura han mga Pariseo ngan hiya ngan nakita na niya hin klaro
ha libadura ni Herodes.” 16 Sa- an ngatanan. 26 Katapos ginpalit nagdiskusyon hira tungod kay uli hiya ni Jesus ngan ginsidngan:
waray hira magdara hin tinapay. “Ayaw pagsulod ha baryo.”
27 Hi Jesus ngan an mga disi17 Han naobserbaran ini ni Jesus,
nagsiring hiya: “Kay ano nga nag- pulo kinadto ha mga baryo han
didiskusyon kamo nga waray Cesarea Filipos, ngan ha dalan
kamo pakadara hin tinapay? Diri nagpakiana hiya ha mga disipulo:
pa ba niyo nasasabtan ngan na- “Hin-o ako sumala ha mga tawo?”
sasantop an kahulogan? Nakuku- 28 Binaton hira: “Hi Juan nga Parian ba kamo pagsabot? 18 ‘Bi- rabaptis; an iba nasiring, hi Elias;
san kon may mga mata kamo, diri ngan an iba pa nasiring, usa han
ba kamo nakakakita, ngan bisan mga propeta.” 29 Ngan iya ginkon may mga talinga kamo, diri pakianhan hira: “Kondi para ha
ba kamo nakakabati?’ Ngan diri ba iyo, hin-o ako?” Binaton hi Pedkamo nahinunumdom 19 han ro: “Ikaw an Kristo.” 30 Katapos
gintipik-tipik ko an lima nga ti- gintugon gud hira ni Jesus nga diri
75
Ginsaway hi Pedro. Nabag-o
magsumat ha bisan hin-o mahitungod ha iya. 31 Ginsumatan liwat niya hira nga an Anak han
tawo kinahanglan mag-antos hin
damu nga kasakitan ngan isalikway han katigurangan, punoan
nga mga saserdote, ngan mga eskriba. Ngan papatayon hiya pero
babanhawon paglabay hin tulo ka
adlaw. 32 Prangka nga iginsumat niya ito. Pero gindara hiya
ni Pedro ha ligid ngan gindid-an
hiya. 33 Inatubang hi Jesus ha
mga disipulo ngan ginkita hira,
katapos iya ginsaway hi Pedro:
“Ayaw ako pag-ulanga,1 Satanas!
kay imo gintatagad an panhunahuna han mga tawo, diri an panhunahuna han Dios.”
34 Ginpadaop niya an mga tawo
ngan an mga disipulo ngada ha
iya ngan nagsiring hiya: “An bisan
hin-o nga naruruyag sumunod ha
akon, isalikway niya an iya kalugaringon ngan pas-anon an iya pasakitan nga kahoy1 ngan padayon
nga sumunod ha akon. 35 Kay
an bisan hin-o nga nagpapanalipod han iya kalag1 mawawad-an
hito, pero an bisan hin-o nga mawad-an han iya kalag tungod ha
akon ngan han maopay nga sumat magtatalwas hito. 36 Kon
sugad, ano an kapulsanan kon
maangkon han usa nga tawo an
bug-os nga kalibotan pero mawawara an iya kalag? 37 Ano gud
ba an ihahatag han usa nga tawo
sugad nga kabalyo han iya kalag?
38 Kay kon ako ngan an akon mga
pulong ikaawod han bisan hin-o
hinin diri-matinumanon ha Dios1
ngan makasasala nga henerasyon,
MARCOS 8:31–9:9
ikakaawod liwat hiya han Anak
han tawo kon umabot na hiya ha
himaya han iya Amay upod han
baraan nga mga anghel.”
Dugang pa, hi Jesus nagsiring ha ira: “Ha pagkamatuod
susumatan ko kamo: An iba nga
naninindog dinhi diri mamamatay tubtob nga makita anay nira
nga nagmamando na an Ginhadian han Dios.” 2 Paglabay hin
unom ka adlaw, sinagka hi Jesus
ha hitaas nga bukid, ngan hira
Pedro, Santiago, ngan Juan la
an iya igin-upod. Katapos nakita nira nga nabag-o an hitsura ni
Jesus, 3 ngan an iya pantungbaw nga panapton nagin masilaw,
nga mas mabusag pa kay ha bado
nga ginpabusag han bisan hin-o
nga paraglaba dinhi ha tuna.
4 Nakita liwat nira hira Elias
ngan Moises nga nakikiistorya
kan Jesus. 5 Katapos nagsiring
hi Pedro kan Jesus: “Rabbi,1 maopay kay nakaupod kami nganhi, salit magtitindog kami hin
tulo nga tolda, usa para ha imo,
usa para kan Moises, ngan usa
para kan Elias.” 6 Ha pagkamatuod, diri maaram hi Pedro kon
ano an iya bubuhaton kay nahadlok hira. 7 Ngan nagkaada hin
dampog nga naglandong ha ira,
ngan may tingog tikang ha dampog: “Ini an akon Anak nga hinigugma. Pamati kamo ha iya.”
8 Pero pagkita nira ha palibot,
waray na hira iba nga nakita nga
kaupod nira kondi hi Jesus na la.
9 Han nalugsad na hira ha bukid, gintugon gud niya hira nga
diri isumat ha bisan hin-o an
Mar 8:331 Ha literal, “dida ka ha akon li- ira nakita tubtob nga banhawon
kod.” 341 Kitaa an Apendise 6. 351 O
“kinabuhi.” 381 Ha literal, “nag-aadulteryo.”
an hitsura
9
Mar 9:51 Nangangahulogan, “Magturutdo.”
MARCOS 9:10-30
Bata ginsaniban hin demonyo nag-opay
76
an Anak han tawo. 10 Ginsu- akon.” 20 Salit ira gindara ha iya
nod gud nira ito, pero nag-iristor- an bata. Kondi pakakita han esya hira kon ano an kahulogan han piritu kan Jesus, ginpakisaykisay
pagbanhaw. 11 Ngan nagpakia- dayon hito an bata ngan katumba
na hira ha iya: “Kay ano nga naha tuna, nagpuropulilid hiya nga
siring an mga eskriba nga kina- nagbubura an baba. 21 Katapos
hanglan mahiuna pagkanhi hi ginpakianhan ni Jesus an tatay:
Elias?” 12 Binaton hiya: “Mahi- “Kakan-o pa ini nagtikang mahiuuna hi Elias pagkanhi ngan iya tabo ha iya?” Binaton hiya: “Tiigpapahiuli an ngatanan nga bu- kang pa han iya kabata, 22 ngan
tang, pero kay ano nga iginsurat agsob hiya ilabog ha kalayo ngan
nga an Anak han tawo mag-aan- ha tubig basi patayon hiya. Pero
tos hin damu nga kasakitan ngan kon may mahihimo ka, maloisasalikway? 13 Susumatan ko oy ka ha amon ngan buligi kami.”
kamo: Ha pagkamatuod, kinanhi 23 Hi Jesus nagsiring ha iya: “Kay
na hi Elias pero ginbuhat nira ha ano nga nasiring ka, ‘Kon may maiya an bisan ano nga ira karuyag, hihimo ka’? Para ha usa nga may
sugad han nahisurat mahitungod pagtoo, mahihimo an ngatanan.”
ha iya.”
24 An tatay han bata nagyakan
14 Han hi Jesus ngan an tulo dayon ha daku nga tingog: “May
nga disipulo kinadto ha iba nga pagtoo ako! Buligi ako nga magmga disipulo, nakita nira nga marig-on an akon pagtoo!”
damu nga tawo an nakapalibot
25 Pakakita ni Jesus nga an
ha ira ngan an mga eskriba namga tawo nagdadadlagan ngada
kikigdiskusyon ha ira. 15 Kondi
ha ira, ginsaway niya an marapakakita ha iya han mga tawo,
ot nga espiritu: “Ikaw nga espirinasurprisa hira ngan nagdadlagan ngadto ha iya basi tapo- tu nga nakakapangula ngan naon hiya. 16 Nagpakiana hiya ha kakapabungol, ginsusugo ko ikaw
mga tawo: “Ano an gindidiskusyo- nga gumawas ha iya ngan ayaw na
nan niyo ngan han mga disipulo?” pagsulod utro ha iya.” 26 Kata17 Ngan usa ha ira an binaton: pos magginuliat ngan mangisay“Magturutdo, gindara ko nganhi kisay hin damu ka beses, ginawas
ha imo an akon anak nga lalaki ito ngan nagin sugad hin patay
kay ginsaniban hiya hin espiritu an bata, salit an kadam-an nagsisalit nangula hiya, 18 ngan kon ring: “Patay na hiya!” 27 Pero
Jesus ha kamot
ginpapasakitan hiya hito natu- ginkaptan hiya ni
´
´
tumba hiya ha tuna, ngan nagbu- ngan ginpabuhat, ngan binuhat
hiya.
28
Salit
han
sinulod
hi
Jebura an iya baba, nangingigot an
ngipon, ngan nagluluya hiya. Gin- sus ha usa nga balay, an mga disidngan ko an imo mga disipulo sipulo nagpakiana ha iya han hira
nga pagawson ito, pero waray na la: “Kay ano nga waray nanira ito mapagawas.” 19 Nagsi- mon ito mapagawas?” 29 Binaring hiya: “Waray pagtoo nga he- ton hiya: “Ito nga klase mapapaganerasyon, tubtob san-o ako maki- was la pinaagi han pag-ampo.”
30 Binaya hira didto ngan kikig-upod ha iyo? Tubtob san-o ako
magpapailob ha iyo? Dad-a hiya ha nadto ha Galilea, kondi diri niya
77
Nagdiskusyon han gilalabawi. Nakakapakdol
MARCOS 9:31-50
karuyag nga may mahibaro hito. 40 kay an diri nakontra ha aton,
31 Kay gintinutdoan ngan ginsi- nadapig ha aton. 41 Bisan hin-o
numatan niya an mga disipulo: nga nahatag ha iyo hin usa ka baso
“An Anak han tawo itutubyan ha nga irimnon nga tubig tungod kay
iya mga kaaway, ngan ira papata- disipulo kamo han Kristo, ha pagyon hiya, pero bisan kon mama- kamatuod susumatan ko kamo,
tay hiya, babanhawon hiya pagla- diri gud hiya mawawad-an hin babay hin tulo ka adlaw.” 32 Pero los. 42 Pero an bisan hin-o nga
waray hira makasabot han iya gin- nakakapakdol ha usa hini nga mga
yinakan, ngan nahadlok liwat hira ubos nga may pagtoo, mas maopay pa nga higtan hiya ha liog hin
pagpakiana ha iya.
33 Katapos kinadto hira ha Ca- daku nga gilingan nga bato pariho
pernaum. Han nakadto na hiya ha ginbibirik han asno ngan ilabog
ha balay nagpakiana hiya ha ira: hiya ha dagat.
43 “Ngan kon an imo kamot na“Ano an iyo gindidiskusyonan ha
dalan?” 34 Waray hira buma- kakapakdol ha imo, utda ito; mas
maopay pa nga pungkol ka nga
ton, kay ha dalan gindiskusyonan
kumarawat han kinabuhi kay ha
nira kon hin-o ha ira an gilalabaduha an imo kamot pero ilalabog
wi. 35 Salit liningkod hiya ngan
ka ha Gehenna,1 ha kalayo nga diri
gintawag an 12 nga apostol ngan
napaparong. 44 1—— 45 Ngan
nagsiring ha ira: “Bisan hin-o nga kon an imo tiil1 nakakapakdol ha
karuyag magin una, kinahanglan imo, utda ito; mas maopay pa nga
magin urhi ngan magin surugousa la an imo tiil nga kumarawat
on han ngatanan.” 36 Katapos ka han kinabuhi kay ha duha an
iya ginpatindog an usa nga bata imo tiil pero ilalabog ka ha Gehenha butnga nira ngan gin-agbayan na. 46 —— 47 Ngan kon an imo
niya, ngan nagsiring hiya ha ira: mata nakakapakdol ha imo, ilabog
37 “Bisan hin-o nga nakarawat ha ito; mas maopay pa nga masulod
usa hini nga kabataan tungod ha ka ha Ginhadian han Dios nga usa
akon ngaran, nakarawat ha akon, la an imo mata kay ha duha an imo
ngan bisan hin-o nga nakarawat mata pero ilalabog ka ha Gehenha akon, nakarawat diri la ha akon, na, 48 diin an mga ulod diri nakondi pati ha iya nga nagsugo ha mamatay ngan an kalayo diri naakon.”
paparong.
38 Hi Juan nagsiring ha iya:
49 “Kay bisan hin-o nga pari“Magturutdo, nakakita kami hin ho hito nga mga tawo pag-aasilalaki nga nagpapagawas hin mga nan hin kalayo. 50 An asin maodemonyo pinaagi han imo nga- pay, pero kon magtab-ang ito,
ran, ngan gindid-an namon paonan-o niyo maibabalik an kaahiya kay diri naton hiya ka- sin hito? Magkaada kamo asin ha
upod.” 39 Kondi hi Jesus nagsi- iyo kalugaringon, ngan makigmuring: “Ayaw hiya pagdid-i, kay rayaw kamo ha usa kag usa.”
waray makakahimo hin gamhanan nga buhat pinaagi han akon Mar 9:431 Kitaa an Apendise 9. 441 Kitaa an footnote ha Mat 17:21. 451 “Siki”
ngaran nga makakagyakan dayon an ginagamit han iba para hini nga puhin maraot mahitungod ha akon, long.
MARCOS 10:1-24
Diborsyo. Kabataan. Dios la an maopay
78
Tikang didto kinadto hi Je- han Dios para ha mga sugad ha
sus ha mga lugar ha giutan ira. 15 Ha pagkamatuod susuhan Judea ngan ha tabok han Jor- matan ko kamo: Bisan hin-o nga
dan, ngan nagkaabot na liwat an diri kumarawat han Ginhadian
damu nga tawo. Sugad han iya nahan Dios sugad han pagkarawat
batasan, nagtutdo hiya ha ira. han usa nga bata, diri gud maka2 Dinaop ha iya an mga Pariseo, kasulod hito.” 16 Ngan iya ginngan basi sarihan hiya, ginpaki- kugos an kabataan ngan ginbenanhan nira hiya kon igintutugot disyonan hira nga ginkakaptan an
ba han balaud nga idiborsyo han ira ulo.
usa nga lalaki an iya asawa. 3 Bi17 Han naglalakat hi Jesus, usa
naton hiya: “Ano an iginsugo ni nga lalaki an dinalagan ngadMoises ha iyo?” 4 Nagsiring hira: to ha iya, linuhod ha iya atuba“Igintugot ni Moises nga an bana ngan, ngan nagpakiana: “Maopay
maghimo hin kasuratan ha pagnga Magturutdo, ano an kinadiborsyo basi bulagan an iya asa- hanglan ko buhaton basi mapanuwa.” 5 Kondi hi Jesus nagsiring nod an kinabuhi nga waray kataha ira: “Tungod ha katig-a han posan?” 18 Binaton hi Jesus:
iyo kasingkasing, iginsurat niya “Kay ano nga gintatawag mo ako
ini nga sugo ha iyo. 6 Ha tinika- nga maopay? Waray iba nga maongan, ‘Iya ginhimo hira nga lala- pay kondi an Dios la. 19 Maaram
ki ngan babaye. 7 Tungod hini, ka han mga sugo: ‘Diri ka magpababayaan han lalaki an iya tatay tay, diri ka mag-adulteryo, diri ka
ngan an iya nanay, 8 ngan hira mangawat, diri ka magtestigo hin
nga duha magigin usa nga unod,’ buwa, diri ka manlimbong, pasisalit diri na hira duha, kondi usa dunggi an imo tatay ngan nanay.’ ”
na la nga unod. 9 Kon sugad, 20 An lalaki nagsiring: “Magtuan gintampo han Dios diri pag- rutdo, ginbubuhat ko na ito ngatabulagon han tawo.” 10 Han sinu- nan tikang pa han akon kabata.”
lod utro hiya ha balay, ginpaki- 21 Ginkita hiya ni Jesus ngan inaanhan hiya han mga disipulo bat hin gugma ha iya ngan nagmahitungod hini. 11 Ngan nagsiring: “Usa an kulang ha imo:
siring hiya ha ira: “Bisan hin-o nga Lakat, ibaligya an imo mga gintamakigdiborsyo ha iya asawa ngan tag-iya ngan ihatag ha mga pobre,
mag-asawa hin iba, nag-aadulter- ngan magkakaada ka bahandi ha
yo hiya, 12 ngan kon an baba- langit, ngan kadi, sunod ha akon.”
ye nga nakigdiborsyo ha iya bana 22 Kondi nabido hiya hito nga bamag-asawa hin iba, nag-aadulter- ton salit linakat hiya nga masuyo hiya.”
rub-on, kay damu an iya panag13 Katapos, gindara han mga iya.
tawo kan Jesus an kabataan basi
23 Katapos kitaon ni Jesus an
kaptan niya, pero ginpugngan hira mga tawo, nagsiring hiya ha
han mga disipulo. 14 Pakakita mga disipulo: “Makuri gud makahito ni Jesus, nasina hiya ngan sulod ha Ginhadian han Dios an
nagsiring ha ira: “Pabay-i an kamga tawo nga damu an kwarta!”
bataan nga kumadi ha akon; ayaw 24 Pero nahipausa an mga disihira pagdid-i, kay an Ginhadian pulo ha iya ginyakan. Salit nag-
10
79
Luho han dagum. Mga apostol nasina
MARCOS 10:25-44
siring hi Jesus: “Mga anak, maku- bay hin tulo ka adlaw babanhawon
ri gud an pagsulod ha Ginhadian hiya.”
han Dios! 25 Mas masayon pa an
35 Ngan an duha nga anak ni
kamel makalusot ha luho han da- Sebedeo nga hira Santiago ngan
gum kay ha makasulod ha Ginha- Juan dinaop ha iya ngan nagsiring:
dian han Dios an riko nga tawo.” “Magturutdo, karuyag namon nga
26 Mas nahipausa pa gud hira buhaton mo an anoman nga hangngan nagpakiana ha iya: “Hin-o yoon namon ha imo.” 36 Nagsiman la an matatalwas?” 27 Gin- ring hiya: “Ano an karuyag niyo
kita hira ni Jesus ngan ginsid- nga buhaton ko para ha iyo?”
ngan: “Ha mga tawo imposible ito, 37 Binaton hira: “Tuguti kami
pero ha Dios diri, kay an ngatanga makalingkod kaupod mo kon
nan posible ha Dios.” 28 Hi Ped- magmando ka na ha imo Ginharo nagsiring: “Kitaa! Ginbayaan dian, an usa ha imo too ngan an
namon an ngatanan ngan nagsiusa ha imo wala.” 38 Kondi hi
sinunod ha imo.” 29 Nagsiring Jesus nagsiring: “Diri kamo mahi Jesus: “Ha pagkamatuod susu- aram han iyo gin-aaro. Makakaimatan ko kamo: Bisan hin-o nga nom ba kamo ha kopa nga akon
binaya ha balay o kabugtoan o gin-iinoman, o magpapabawtismo
nanay o tatay o mga anak o kaba kamo ha bawtismo nga iginbaumhan tungod ha akon ngan han bawtismo ha akon?” 39 Binaton
maopay nga sumat 30 makara- hira: “Makakainom kami.” Nagsiwat yana nga panahon hin 100 ka ring hi Jesus ha ira: “Mainom
pilo nga balay, kabugtoan, nanay, kamo ha kopa nga akon gin-iinoanak, ngan kaumhan, pati mga man, ngan babawtismohan kamo
pagtimaraot, ngan ha maabot nga ha bawtismo nga iginbabawtismo
sistema kinabuhi nga waray kataha akon. 40 Pero ini nga pagposan. 31 Pero damu nga nahiu- lingkod ha akon too ngan wala diri
una an mahiuurhi, ngan an nahiako an nagbubuot, kay para ito
uurhi mahiuuna.”
ha mga gin-andaman han akon
32 Han nagbabaktas hira ha Amay.”
dalan tipakadto ha Jerusalem, hi
41 Han nabatian ito han naJesus nag-uuna ha ira, ngan napulo, nasina hira kanda Santiago
hipausa an mga disipulo, pero ngan Juan. 42 Pero katapos hira
nahadlok an iba pa nga nagsinu- tawagon ni Jesus, nagsiring hiya:
nod. Iya ginkaistorya utro an 12 “Maaram kamo nga an gintanga apostol ngan ginsumatan hira tagad nga mga magmarando han
han mahitatabo ha iya: 33 “Ti- mga nasud nagpapakaagaron ha
kadto kita ha Jerusalem, ngan an mga tawo ngan an mga prominenAnak han tawo itutubyan ha pu- te ha ira nagamit hin awtoridad
noan nga mga saserdote ngan ha ira. 43 Diri kamo magin suha mga eskriba. Huhukman nira gad hito, lugod an bisan hin-o nga
hiya hin kamatayon ngan itutub- karuyag magkaada daku nga awyan ha mga tawo han mga na- toridad ha iyo kinahanglan magin
sud, 34 ngan hihimoon hiya nga surugoon niyo, 44 ngan an bipataraw-an, tutuprahan, lalatigu- san hin-o nga karuyag magin una
hon, ngan papatayon, pero pagla- ha iyo kinahanglan magin uripon
MARCOS 10:45–11:12
Lukat. Bartimeo. Sinakay ha asno
80
han ngatanan. 45 Kay bisan an baryo nga iyo nakikita ha unAnak han tawo kinanhi, diri basi han, ngan pagsulod niyo makakapagserbihan kondi basi magserbi kita kamo hin nakahigot nga nati
ngan maghalad han iya kalag1 sunga asno nga waray pa masakyi
gad nga lukat para ha damu nga hin tawo; badbari ito ngan dad-a
tawo.”
nganhi. 3 Ngan kon may magpa46 Ngan kinadto hira ha Jeri- kiana ha iyo, ‘Kay ano nga ginbuco. Kondi han tigawas na hiya buhat niyo ini?’ siring kamo, ‘Kiha Jerico upod an mga disipu- nahanglanon ini han Ginoo pero
lo ngan damu nga tawo, an buta ipapabalik dayon niya nganhi.’ ”
nga makililimos nga hi Bartimeo 4 Salit linakat hira ngan nakita
nga anak ni Timeo, nalingkod ha an nati nga asno nga nakahigot ha
ligid han dalan. 47 Han hinbati- purtahan han usa nga balay hirani
an niya nga naagi hi Jesus nga ha dalan, ngan ginbadbad nira an
Nazareno, nagsinggit hiya: “Anak higot hito. 5 Pero an iba nga nani David, Jesus, malooy ka ha ninindog didto nagsiring ha ira:
akon!” 48 Tungod hito, damu an “Kay ano nga ginbabadbad niyo an
nagsiring ha iya nga diri mag- higot han nati nga asno?” 6 Ira
inaringasa, pero dinugang la hiya ginsidngan hira han igintugon ni
pagsininggit: “Anak ni David, ma- Jesus, ngan tinugot hira nga dadlooy ka ha akon!” 49 Salit inun- on ito.
dang hi Jesus ngan nagsiring: “Ta7 Gindara nira kan Jesus an
waga niyo hiya.” Gintawag nira nati nga asno ngan ginsapinan ito
an buta ngan ginsidngan: “Mag- han ira pantungbaw nga mga pa´
marig-on ka! Buhat, kay gintata- napton, ngan sinakay hiya hito.
wag ka niya.” 50 Iginwaklit niya 8 Damu liwat an naglatag ha daan iya pantungbaw nga panap- lan han ira pantungbaw nga mga
ton ngan tinindog dayon basi du- panapton, pero an iba nangutod
maop kan Jesus. 51 Ginpakian- hin mga dahon han palma ha ligid
han hiya ni Jesus: “Ano an han dalan. 9 An mga nag-uuna
karuyag mo nga buhaton ko para ngan nagsisinunod ha iya nagsiha imo?” Binaton an buta: “Rabbo- ninggit: “Nag-aampo kami, talwani, buligi ako nga makakita utro.” sa hiya! Bendisyonan unta hiya
52 Ngan hi Jesus nagsiring ha nga napakanhi ha ngaran ni Jehoiya: “Lakat, tungod han imo pag- va! 10 Bendisyonan unta an tiatoo nag-opay ka.” Nakakita dayon rabot nga Ginhadian han aton
hiya, ngan nag-inupod kan Jesus amay nga hi David! Talwasa hiya,
ha dalan.
nag-aampo kami ha imo nga aada
Han hirani na hira ha Jeru- ha kahitas-an!” 11 Ngan sinulod
salem, ha may Betfage ngan hiya ha Jerusalem, ngadto ha temha Betania ha Bukid han mga Oli- plo, ngan ginkita niya an ngatanan
bo, ginsugo ni Jesus an duha han ha palibot, pero tungod kay tikaiya mga disipulo 2 ngan ginsid- gab-i na, kinadto hiya ha Betania
ngan hira: “Kadto kamo hito nga upod an 12 nga apostol.
12 Kinabuwasan, paggawas
nira ha Betania, gin-gutom hi JeMar 10:451 O “kinabuhi.”
11
81
Templo ginlimpyohan. Igera nauga. Awtoridad
MARCOS 11:13-32
sus. 13 Ha unhan, nakakita hiya ko kamo nga bisan hin-o nga
hin kahoy nga igera nga may mga magsiring hini nga bukid, ‘Madahon, ngan gindaop niya ito basi gabot ka ngan mahilabog ngadto
kitaon kon may bunga. Pero han ha dagat,’ ngan diri nagruruhaduhirani na hiya, waray hiya nakiha kondi natoo nga mahitatata nga bunga kondi mga dahon la, bo an iya ginsisiring, matutuman
kay diri adto panahon ha pamu- gud ito. 24 Ini an hinungdan kon
nga han mga igera. 14 Salit ginkay ano nga ginsusumatan ko
sidngan niya ito: “Tikang yana wakamo: Too kamo nga an ngataray na gud makakakaon han imo nan nga iyo igin-aampo ngan
bunga.” Ngan nabatian ito han iya gin-aaro sigurado nga makakarawat niyo. 25 Ngan samtang nagmga disipulo.
15 Katapos kinadto hira ha Je- aampo kamo nga natindog, pasayrusalem. Sinulod hiya ha tem- loa an bisan hin-o nga nakasala
plo ngan ginpaiwas an namama- ha iyo, basi pasayloon liwat han iyo
ligya ngan namamalit didto, ngan Amay ha langit an iyo mga sala.”
ginbalintong an mga lamesa han 26 1 ——
27 Kinadto utro hira ha Jerumga parabalyo hin kwarta ngan an
mga lingkoran han mga parabalig- salem. Ngan samtang naglalakat
ya hin sarapati, 16 ngan gindid- hi Jesus ha templo, dinaop ha
an niya pag-agi ha bungsaran han iya an punoan nga mga saserdotemplo an may dara nga bi- te, an mga eskriba ngan an katisan ano nga butang. 17 Nagtut- gurangan, 28 ngan nagsiring ha
do hiya ngan nagsiring: “Diri ba iya: “Ha ano nga awtoridad ginini an iginsurat: ‘An akon balay bubuhat mo ini nga mga butatawagon nga balay nga arampo- tang? O hin-o an naghatag ha
an han ngatanan nga nasud’? Pero imo hin awtoridad ha pagbuhat
ginhimo niyo ini nga lungib han hini nga mga butang?” 29 Binamga kawatan.” 18 Han hinbati- ton hi Jesus: “May ipapakiana ako
an ito han punoan nga mga saser- ha iyo. Batona niyo ngan babadote ngan mga eskriba, namiling tunon ko liwat kamo kon ha ano
hira hin paagi ha pagpatay ha iya, nga awtoridad ginbubuhat ko ini
kay nahahadlok hira ha iya tungod nga mga butang. 30 An awtokay an ngatanan nga tawo nahipa- ridad ba ni Juan ha pagbawtismo, tikang ha langit o ha mga
usa gud han iya igintututdo.
tawo? Batona ako niyo.” 31 Salit
19 Han tikagab-i na, ginawas
nag-iristorya hira: “Kon sumiring
hira ha syudad. 20 Pero paglakita, ‘Tikang ha langit,’ masiring
bay nira ha igera kinabuwahiya, ‘Kay ano man nga waray
san han aga-aga, nakita nira nga
kamo tumoo ha iya?’ 32 O masiuga na ito tikang ha mga gamot.
ring ba kita, ‘Tikang ha mga
21 Salit han nahinumdoman ito tawo’?” Nahadlok hira pagsiring
ni Pedro, nagsiring hiya: “Rabbi, hini kay an mga tawo natoo nga
kitaa! an igera nga imo iginsum- hi Juan usa gud nga propeta.
pa uga na.” 22 Hi Jesus nagsiring ha ira: “Too kamo ha Dios. Mar 11:261 Kitaa an footnote ha Mat
23 Ha pagkamatuod, susumatan 17:21.
MARCOS 11:33–12:17
Ilustrasyon han urubasan. Buhis ha Cesar
82
33 Salit binaton hira kan Jesus: urubasan. 10 Waray gud ba niyo
“Diri kami maaram.” Hi Jesus nag- mabasa ini nga kasuratan: ‘An
siring ha ira: “Diri ko liwat isusu- bato nga iginsalikway han mga
mat ha iyo kon ha ano nga awto- magtirindog, ini an nagin pinakaridad ginbubuhat ko ini nga mga importante nga pandugtong nga
bato ha eskina?1 11 Tikang ini
butang.”
kan Jehova, ngan maopay gud ini
Katapos, nagyakan hi Jepagkit-on.’ ”
sus ha mga tawo pinaa12 Tungod kay nasantop han
gi hin mga ilustrasyon: “May usa
punoan nga mga saserdote ngan
nga tawo nga nagtanom hin uruhan mga eskriba nga hira an ginbasan, ngan iya ito gin-alad. uunabi ni Jesus ha iya ilustrasyon,
Nag-ukad hiya hin purog-an han nangalimbasog hira pag-aresto ha
ubas ngan nagtindog hin torre. iya, pero nahadlok hira ha mga
Katapos iya ito ginpaataman ha tawo. Salit ira ginbayaan hiya.
mga parauma ngan nagbiyahe ha
13 Ngan ginpakadto nira ha iya
iba nga nasud. 2 Han panahon an pipira nga Pariseo ngan mga
na ha pag-ani han mga ubas, nag- membro han partido ni Herodes
sugo hiya hin uripon ngadto ha basi madakop hiya ha iya mga
mga parauma basi kuhaon an pulong. 14 Pag-abot nira, nagsi´
iya bahın ha urubasan. 3 Pero ring hira ha iya: “Magturutdo, maira gindakop an uripon, ginkasti- aram kami nga nagsusumat ka
go, ngan ginpabaya hiya nga wahan kamatuoran ngan waray ka
ray dara. 4 Ngan nagsugo hiya ginpapaurog, kay an imo ginkikihin usa pa nga uripon ngad- ta diri an gawas nga hitsura han
to ha ira, ngan ira ito ginbalbag tawo, lugod igintututdo mo an daha ulo ngan gin-insulto. 5 Ka- lan han Dios uyon ha kamatuotapos ginpakadto niya an usa pa, ran. Sumati kami: Uyon ba ha bapero ira ito ginpatay. Damu pa laud nga magbayad hin buhis ha
an iya ginpakadto, pero an iba ira Cesar1 o diri? 15 Magbabayad ba
ginkastigo ngan an iba ira gin- kami o diri?” Tungod kay naobpatay. 6 Iya ginpakadto an usa serbaran ni Jesus an ira pagin hipa, an iya hinigugma nga anak. pokrito, nagsiring hiya: “Kay ano
Hiya an ultimo nga iya ginpakad- nga ginsasarihan niyo ako? Tagi
to ha ira kay nasiring hiya, ‘Iri- ako hin denaryo kay kikitaon ko.”
respeto nira an akon anak.’ 16 Ira gintagan hiya hin usa nga
7 Pero nagsarabot an mga para- denaryo. Ngan nagpakiana hiya ha
uma, ‘Ini an eredero. Tana, pata- ira: “Kan kanay ini ladawan ngan
yon naton hiya basi magin aton titulo?” Binaton hira: “Kan Cesar.”
an panurundon.’ 8 Salit ira gin- 17 Salit hi Jesus nagsiring: “Ihatag ha Cesar an mga butang han
dakop hiya, ginpatay, ngan gindaCesar, pero ihatag ha Dios an mga
nas ngadto ha gawas han urubabutang han Dios.” Ngan nahipasan. 9 Ano an bubuhaton han
usa gud hira ha iya.
tag-iya han urubasan? Makadto
hiya ngan papatayon an mga pa- Mar 12:101 Kitaa an footnote ha Mat
rauma, ngan ihahatag ha iba an 21:42. 141 O “Emperador han Roma.”
12
83
Pagkabanhaw. “Ako an Dios.” Duha nga sugo
MARCOS 12:18-37
18 An mga Saduseo,1 nga nasi- nga maopay gud an baton ha ira
ring nga waray pagkabanhaw, di- ni Jesus, nagpakiana hiya: “Ano
naop ha iya ngan nagpakiana: nga sugo an pinakaimportante
19 “Magturutdo, hi Moises nagsu- ha ngatanan?” 29 Binaton hi Jerat ha aton nga kon an bugto han sus: “An siyahan, ‘Pamati, O Israusa nga tawo mamatay nga waray el, hi Jehova an aton Dios, ngan
anak ha iya asawa, sadang niya pa- uusa la hi Jehova. 30 Higugmaa
ngasaw-on an asawa han iya bug- hi Jehova nga imo Dios ha bugto basi magkaada mga anak para os mo nga kasingkasing, ha bug-os
ha iya. 20 May pito nga mag- mo nga kalag, ha bug-os mo nga
burugto. An suhag nag-asawa, hunahuna, ngan ha bug-os mo
kondi namatay hiya nga waray nga kusog.’ 31 An ikaduha amo
anak. 21 Katapos ginpangasawa ini, ‘Higugmaa an imo igkasi-tawo
han ikaduha an iya asawa, kon- sugad ha imo kalugaringon.’ Wadi namatay liwat nga waray anak, ray iba nga sugo nga mas imporngan sugad liwat hito an nahita- tante hini.” 32 An eskriba nagsibo ha ikatulo. 22 Ngan hira nga ring ha iya: “Magturutdo, uyon
pito waray magkaada anak. Pag- gud ha kamatuoran an imo ginyalabay han panahon, namatay liwat kan, ‘Uusa la an Dios, ngan labot
an babaye. 23 Ha pagkabanhaw, ha Iya waray na iba,’ 33 ngan an
hin-o ha ira an iya magigin bana, paghigugma ha iya ha bug-os nga
kay nagin asawa hiya han pito?” kasingkasing, ha bug-os nga pag24 Hi Jesus binaton: “Diri ba tu- sabot, ngan ha bug-os nga kungod hini nagsasayop kamo, kay sog, ngan an paghigugma ha igdiri kamo maaram han Kasu- kasi-tawo sugad ha kalugaringon,
ratan ngan han gahum han Dios? mas maopay gud kay ha ngata25 Kay kon banhawon hira, an kanan nga bug-os nga mga halad
lalakin-an diri na mag-aasawa nga sinunog ngan mga halad nga
ngan an kababayin-an diri na pa- hayop.” 34 Maaram hi Jesus nga
ngangasaw-on, kondi magigin su- husto gud an iya baton, salit naggad na hira hin mga anghel ha siring hiya: “Diri ka hirayo ha Ginlangit. 26 Pero mahitungod han hadian han Dios.” Pero waray na
mga patay nga mababanhaw, wa- nagsari pagpakiana ha iya.
35 Kondi samtang nagpapadaray ba niyo mabasa an iginsurat
ni Moises mahitungod han tunu- yon hi Jesus pagtutdo ha temkon nga tanom, nga didto nagsi- plo, nagsiring hiya: “Kay ano nga
ring ha iya an Dios: ‘Ako an Dios ni an mga eskriba nasiring nga an
Abraham ngan Dios ni Isaac ngan Kristo anak ni David? 36 PinaaDios ni Jacob’? 27 Hiya an Dios, gi han baraan nga espiritu hi Dadiri han mga patay, kondi han mga vid mismo nagyakan, ‘Hi Jehova
nagsiring ha akon Ginoo: “Lingbuhi. Nagsasayop gud kamo.”
28 Usa han mga eskriba nga na- kod ha akon too tubtob nga ibukadto an nakabati han ira dis- tang ko an imo mga kaaway ha
kusyon. Tungod kay maaram hiya ilarom han imo mga tiil.”’ 37 Hi
David mismo nagtawag ha iya nga
Mar 12:181 Kitaa an “Saduseo” ha Glos- Ginoo, pero paonan-o hiya nagin
anak ni David?”
sary.
MARCOS 12:38–13:11 Sinselyo han balo. Kataposan nga mga adlaw 84
Naruyag gud pagpinamati ha ra!” 2 Kondi nagsiring hi Jesus:
iya an damu nga tawo. 38 Ngan “Inin dagku nga istraktura ba an
samtang nagtututdo, nagsiring imo ginkikita? Waray gud usa nga
hiya: “Pag-ikmat kamo ha mga es- bato nga magpapabilin ha bawkriba nga naruruyag paglinakat- baw han usa nga bato nga diri
lakat nga nakabado hin hilaba marurumpag.”
3 Ngan samtang nalingkod
ngan naruruyag tagan hin katalahoran ha mga merkado 39 ngan hiya ha Bukid han mga Olinaruruyag paglingkod ha prente bo nga nakikita an templo, hira
nga mga lingkoran ha mga sina- Pedro, Santiago, Juan, ngan Angoga ngan ha pinakamaopay nga dres nagpakiana ha iya: 4 “Sumga pwesto ha mga panihapon. mati kami, San-o ini mahitata40 Gin-aagaw nira an mga balay1 bo, ngan ano an magigin tigaman
han mga balo nga babaye ngan han ikatarapos hini ngatanan nga
nag-aampo hin higlaba pero paki- butang?” 5 Salit binaton hi Jeta la; mas mabug-at nga sirot an sus: “Pag-ikmat nga diri kamo
maisimang han bisan hin-o.
ira makakarawat.”
41 Ngan liningkod hi Jesus ha 6 Damu an maabot nga magadapit diin nakikita an mga kahon mit han akon ngaran, nga masihan kwarta, ngan ginkinita niya ring, ‘Ako an Kristo,’ ngan damu
an damu nga tawo nga naghuhulog an maisisimang. 7 Dugang pa,
hin kwarta, ngan damu nga riko kon makabati kamo hin mga girnga tawo an naghuhulog hin damu ra ngan mga sumat mahitungod
nga sinselyo. 42 Katapos may han girra, ayaw kamo kahadlok;
inabot nga pobre nga balo nga ba- kinahanglan mahitabo ito, pero
baye ngan naghulog hin duha nga diri pa ito an kataposan.
8 “An mga nasud makikigsinselyo nga gutiay gud an kantidad. 43 Salit gintawag ni Jesus away ha iba nga nasud ngan an
mga ginhadian makikig-away ha
an mga disipulo ngan ginsidngan
iba nga ginhadian; magkakaada
hira: “Ha pagkamatuod, susumamga linog ha iba-iba nga lugar;
tan ko kamo nga ini nga pobre nga
magkakaada gutom. Tinikangan
balo naghulog hin mas damu kay
pa la ini han mga kasakitan.1
ha ngatanan nga naghulog ha mga
9 “Pero pag-ikmat kamo, kay
kahon han kwarta. 44 Kay hira
dadad-on kamo han mga tawo
ngatanan naghulog han ira sobra,
ha mga korte ngan kakastigukondi ini nga balo, bisan kon nahon kamo ha mga sinagoga ngan
nginginahanglan hiya, naghulog dadad-on kamo ha mga goberhan ngatanan nga iya kwarta, an nador ngan mga hadi tungod ha
iya bug-os nga ginpakabuhian.”
akon, basi magpamatuod ha
Samtang nagawas hi Je- ira. 10 Sugad man, an maopay
sus ha templo, usa han nga sumat kinahanglan isangiya mga disipulo an nagsiring ha yaw anay ha ngatanan nga nasud.
iya: “Magturutdo, kitaa ini nga 11 Pero kon dad-on kamo nira ha
mga bato ngan mga istraktu- korte, ayaw kamo kabaraka kon
13
Mar 12:401 O “propyedad.”
Mar 13:81 Kitaa an footnote ha Mat 24:8.
85
Kasakitan. Buwa nga Kristo ngan propeta
MARCOS 13:12-32
ano an iyo iyayakan, pero kon ano tungod han iya mga pinili, pahaan ihatag ha iyo han baraan nga haliputon niya an mga adlaw.
espiritu hito nga panahon, igya21 “Kon may magsiring ha iyo,
kan ito, kay diri kamo an nagya- ‘Kitaa! Aanhi an Kristo,’ o ‘Kitaa!
yakan kondi an baraan nga espi- Aadto hiya,’ ayaw kamo pagtuod.
ritu. 12 Dugang pa, ipapapatay 22 Kay maabot an buwa nga mga
han usa nga tawo an iya bugto. Kristo ngan buwa nga mga proSugad liwat hito an bubuhaton peta ngan magpapakita hin mga
han usa nga amay ha iya anak, tigaman ngan urusahon nga mga
ngan kukontrahon han mga anak butang basi isimang an mga pinian ira mga kag-anak ngan ipa- li, kon posible. 23 Salit pagbanpapatay hira. 13 Ngan mapupu- tay kamo; iginsusumat ko ha iyo
ngot ha iyo an ngatanan nga tawo an ngatanan antes ini mahitabo.
tungod ha akon ngaran. Pero an
24 “Kondi katapos han kasakimagpailob tubtob ha kataposan tan hito nga panahon, an adlaw
amo an matatalwas.
magsisirom, an bulan diri magla14 “Kondi kon an mangil-ad lamrag, 25 an mga bitoon magnga butang nga hinungdan han kakahulog tikang ha langit, ngan
kabungkagan makita niyo nga mababay-og an gamhanan nga
natindog ha lugar nga diri angay mga butang ha langit. 26 Ngan
tindogan hito (sadang gumamit makikita nira an Anak han tawo
hin pagsabot an magbarasa), an nga nalusad upod han mga dammga aadto ha Judea sadang pu- pog nga may daku nga gahum
malagiw ngadto ha kabukiran. ngan himaya. 27 Ngan susugo15 An aadto ha atop diri na lu- on niya an mga anghel ngan titimusad o sumulod ha iya balay ha rukon an iya mga pinili tikang ha
pagkuha hin bisan ano nga bu- upat nga direksyon han hangin,
tang, 16 ngan an aadto ha uma tikang ha kataposan han tuna
diri na umuli pagkuha han iya tubtob ha kataposan han langit.
28 “Sugad nga ehemplo, tagda
ginbayaan nga mga butang, sugad han iya pantungbaw nga paan kahoy nga igera: Kon tumubo
napton. 17 Kairo han mga bu- na an mga sanga hito ngan manarod ngan han may minasus-an ringsing an mga dahon, maaram
nga ginmamangnoan hito nga pa- kamo nga hirani na an katpanahon! 18 Pag-ampo kamo pir- so. 29 Sugad man, kon makita
me nga diri ito mahituman ha niyo nga nahitatabo na ini nga
kathagkot, 19 kay ito nga mga mga butang, makakasiguro kamo
adlaw magigin mga adlaw han kanga hirani na hiya ha purtahan.
sakitan nga waray pa mahitabo 30 Ha pagkamatuod, susumatan
tikang ha tinikangan han paghi- ko kamo nga diri gud malabay ini
moa han Dios han ngatanan nga nga henerasyon tubtob nga mahibutang tubtob yana, ngan diri tabo ini ngatanan. 31 An langit
na gud mahitatabo utro. 20 Ha ngan an tuna mawawara, pero an
pagkamatuod, kon diri pahalipu- akon mga pulong diri mawawara.
ton ni Jehova an mga adlaw, wa32 “Mahitungod hito nga adlaw
ray tawo nga matatalwas. Pero o oras, waray maaram, bisan an
MARCOS 13:33–14:13
Mahamot nga lana. Judas nagtraydor
86
mga anghel ha langit o an Anak, nga puro nga nardo ngan marahakondi an Amay la. 33 Padayon lon gud. Gin-abrihan niya an alanga magbantay, padayon nga mag- bastro nga surudlan ngan iginbumata, kay diri kamo maaram bo ito ha ulo ni Jesus. 4 Tungod
kon san-o an itinanda nga pana- hito, nasina an iba ngan nagsihon. 34 Pariho ito hin tawo nga ring: “Kay ano nga ginkakaragan
nagbiyahe ha iba nga nasud nga iton mahamot nga lana? 5 Maiginbayaan an iya balay ngan gin- babaligya unta iton mahamot nga
tagan an iya mga uripon hin aw- lana hin sobra 300 ka denaryo
toridad ha panginano ha panima- basi an kwarta maihatag ha mga
lay, nga an kada usa ha ira may pobre!” Ngan nasina gud hira ha
buruhaton, ngan gintugon niya an babaye. 6 Pero hi Jesus nagsigwardya ha purtahan nga pada- ring: “Pabay-i niyo hiya. Kay ano
yon nga magbantay. 35 Salit panga iyo ginsisinamok hiya? Maodayon nga magbantay, kay diri
pay an iya ginbuhat ha akon.
kamo maaram kon san-o maabot
7 An mga pobre pirme niyo kaan Agaron han balay, kon temprano ba ha gab-i o ha katut- upod, ngan kon karuyag niyo, pirnga o ha kaagahon1 o temprano ha me kamo makakabulig ha ira,
aga, 36 basi diri kamo maabtan pero ako diri niyo pirme makakaunga nangangaturog kon tigda nga pod. 8 Ginbuhat niya an iya maumabot hiya. 37 Kondi an akon hihimo. Ginpahiran niya hin maginyayakan ha iyo, ginyayakan ko hamot nga lana an akon lawas
ha ngatanan: Padayon nga magsugad nga pangandam ha paglubong. 9 Ha pagkamatuod susubantay.”
matan ko kamo: Bisan diin isangDuha na la ka adlaw isasaurog na an Paskua1 ngan yaw an maopay nga sumat ha
an Piyesta han Tinapay nga Waray bug-os nga kalibotan, an ginbuhat
Libadura. Ngan an punoan nga hini nga babaye igsusumat liwat
mga saserdote ngan mga eskri- sugad nga paghinumdom ha iya.”
10 Ngan hi Judas Iscariote nga
ba nagbiniling hin malimbong nga
paagi ha pag-aresto ngan pagpa- usa han 12 nga apostol kinadto
tay ha iya, 2 kay pauroutro nga ha punoan nga mga saserdote basi
nagsiring hira: “Ayaw naton ito buligan hira pag-aresto kan Jesus.
buhata ha panahon han piyesta, 11 Pakabati nira hito, nalipay hira
kay bangin magsaramok an mga ngan nagsaad nga tatagan hiya hin
silber nga kwarta. Salit nagpinatawo.”
3 Han nakadto hi Jesus ha Be- miling hiya hin maopay nga higatania, samtang nalingkod basi kuyon ha pagtraydor kan Jesus.
maon ha balay ni Simon nga may
12 Ha primero nga adlaw han
liprosi hadto, inabot an usa nga piyesta han tinapay nga waray libabaye nga may alabastro1 nga badura, nabatasan na an paghasurudlan han mahamot nga lana, lad hin hayop para ha Paskua, salit an mga disipulo nagsiring ha
Mar 13:351 Ha literal, “pagtugaok han iya: “Diin mo karuyag nga kumadmanok.” 14:11 Kitaa an “Paskua” ha
Glossary. 31 Kitaa an “Alabastro” ha to kami basi iandam an pagkaon para ha Paskua?” 13 Tungod
Glossary.
14
87
Panihapon. Pagnigar gintagna. Getsemani
MARCOS 14:14-35
hito ginsugo niya an duha han bino, nag-ampo hiya, iginhatag
iya mga disipulo ngan ginsidngan ito ha mga apostol, ngan nahira: “Kadto kamo ha syudad, nginom hira. 24 Katapos nagsingan tatapoon kamo hin lalaki ring hiya ha ira: “Nagsisimbolo ito
nga may dara nga tibod hin tuhan akon ‘dugo han kasabotan,’
big. Upod kamo ha iya, 14 ngan nga igpapaagay para ha damu nga
kon diin hiya sumulod, sidnga niyo tawo. 25 Ha pagkamatuod suan tagbalay, ‘An Magturutdo nasi- sumatan ko kamo: Diri na gud
ring: “Hain an kwarto para ha bi- ako mainom hin bisan ano nga
sita nga akon kakaonan para han bino tubtob ha adlaw nga umipanihapon ha Paskua upod an nom ako han bag-o nga bino ha
akon mga disipulo?”’ 15 Ngan Ginhadian han Dios.” 26 Kataipapakita niya ha iyo an daku nga pos nira magkanta hin mga pagkwarto ha igbaw nga nakaandam dayaw, kinadto hira ha Bukid han
na, ngan pag-andam kamo didto mga Olibo.
27 Ngan hi Jesus nagsiring ha
para ha aton.” 16 Salit kinadto
an mga disipulo ha syudad ngan ira: “Babayaan ako niyo ngatanan,
nakita nira ito sugad la han ginsi- kay ini an iginsurat: ‘Papatayon ko
ring ha ira ni Jesus, ngan nagan paraataman, ngan an mga karnero magpapatlaag.’ 28 Pero kaandam hira para ha Paskua.
17 Han tikagab-i na, inabot banhaw ko, mag-uuna ako ha iyo
hiya upod an 12 nga apostol. ngadto ha Galilea.” 29 Kondi hi
18 Ngan han nalingkod hira ha Pedro nagsiring ha iya: “Bisan bamay lamesa ngan nangangaon, hi yaan ka nira ngatanan, diri ko gud
Jesus nagsiring: “Ha pagkamatu- ikaw babayaan.” 30 Salit nagsiod susumatan ko kamo: Usa ha ring hi Jesus: “Ha pagkamatuod
iyo nga kaupod ko yana ha pa- susumatan ko ikaw, yana nga adngaon an magtatraydor ha akon.” law, oo yana mismo nga gab-i, an19 Nasubo gud hira ngan an kada tes tumugaok an manok hin mausa nagpakiana ha iya: “Ako ba?” kaduha, igninigar mo ako hin tulo
20 Binaton hiya: “Usa ha iyo nga ka beses.” 31 Pero nag-insister
12 nga nadungan ha akon ha paghi Pedro: “Bisan pa ako mamatay
tunlob han iya kamot ha yahong. kaupod mo, diri ko gud ikaw igni21 Oo, an Anak han tawo mabaya nigar.” Ito liwat an ginsiring han
sugad la han nahisurat na mahi- iba.
32 Katapos, kinadto hira ha
tungod ha iya. Pero kairo hito nga
tawo nga magtatraydor ha Anak Getsemani, ngan nagsiring hiya
han tawo! Mas maopay pa kon waha mga disipulo: “Lingkod kamo
dinhi samtang nag-aampo ako.”
ray na la hiya matawo.”
22 Ngan samtang nagpapada- 33 Igin-upod niya hira Pedro,
yon hira ha pangaon, kinuha hi Santiago, ngan Juan, ngan inabat
Jesus hin tinapay, ngan kata- hiya hin duro nga kasubo ngan kapos mag-ampo gintipik-tipik sakit. 34 Ngan nagsiring hiya ha
ito, iginhatag ha ira ngan nag- ira: “Nasusubo gud an akon kalag
siring: “Kuha kamo; nagsisimbo- nga haros ikamatay ko. Dinhi la
lo ini han akon lawas.” 23 Ngan kamo ngan magpadayon kamo ha
ginkuha niya an kopa nga may pagbantay.” 35 Kinadto hiya ha
MARCOS 14:36-55
Hi Jesus nag-ampo; igintubyan, gin-aresto
88
unhan ngan yinukbo ha tuna ngan toha niyo hiya ngan dad-a nga
nag-ampo nga kon posible, palab- gwardyado hin maopay.” 45 Diyon ha iya ito nga oras. 36 Ngan niretso hiya pagdaop kan Jesus
nagsiring hiya: “Abba, Amay, an ngan nagsiring, “Rabbi!” ngan ginngatanan nga butang posible ha harokan hiya. 46 Salit ira ginimo; alayon kuhaa ha akon ini nga kaptan hi Jesus ngan gin-aresto.
kopa. Pero diri uyon ha akon karu- 47 Kondi usa han mga nanininyag, kondi uyon ha imo karuyag.” dog an naghulbot han iya espada
37 Katapos binalik hiya ngan nangan gintigbas an uripon han hiabtan niya nga nangangaturog taas nga saserdote salit napalong
hira, ngan nagsiring hiya kan Ped- an talinga. 48 Pero hi Jesus nagro: “Simon, kay ano nga nagkiki- siring ha ira: “Kinanhi ba kamo
naturog ka? Waray ka ba kusog basi arestuhon ako nga baga hin
nga magpadayon pagbantay hin kawatan, nga nagdara pa kamo
bisan usa la ka oras? 38 Padayon hin mga espada ngan mga ibaralkamo nga magbantay ngan magbag? 49 Kada adlaw kaupod ako
ampo basi diri kamo madara han niyo samtang nagtututdo ha tempagsulay. Oo, an espiritu disidido plo, pero waray ako niyo arestoha.
pero an lawas maluya.” 39 Ngan Kondi nahitatabo ini basi matubinaya utro hiya ngan nag-ampo man an Kasuratan.”
mahitungod han amo gihapon nga
50 Ngan ginbayaan hiya han
butang. 40 Pagbalik niya utro, ngatanan nga disipulo ngan nanaabtan niya nga nangangaturog malagiw. 51 Pero may nagsinuhira kay ginpipiraw na gud hira, nod kan Jesus nga batan-on nga
salit diri hira maaram kon ano lalaki nga an bado maopay nga
an ibabaton ha iya. 41 Ngan ha klase hin tela, ngan nagsari hira
iya ikatulo nga pagbalik, nagsi- pag-aresto ha iya, 52 kondi naring hiya ha ira: “Diri yana pa- hukasan hiya han bado ngan nanahon nga mangaturog ngan makapalagiw nga waray bado.1
mahuway kamo! Pagkamata na
53 Katapos, gindara nira hi Jekamo! Inabot na an oras! Kitaa! sus ha hitaas nga saserdote, ngan
An Anak han tawo igtutubyan ha
nagkatirok an ngatanan nga pumga kamot han magpakasasala.
´
noan nga saserdote, katigurangan
42 Buhat kamo, pagkalakat kita.
pati mga eskriba. 54 Pero hi
Kitaa! Tikanhi na an magtatrayPedro apartado nga sinunod ha
dor ha akon.”
iya tubtob ha bungsaran han hita43 Han nagyayakan pa hiya,
as nga saserdote, ngan nagliningtigda nga inabot hi Judas nga
kod hiya upod han mga surugousa han 12 nga apostol, upod
on ha balay ngan nagpapaso hirani
an mga tawo nga may mga esha kalayo. 55 Hito nga oras, kapada ngan mga ibaralbag. Tikang
ruyag han punoan nga mga saserhira ha punoan nga mga saserdote ngan han bug-os nga Sandote, mga eskriba, ngan katigurangan. 44 Ngan an traydor nag- hedrin1 nga makabiling hin
hatag ha ira hin tigaman uyon ha
Mar 14:521 O “pan-ilarom nga bado la an
ginkasabotan, nga nasiring: “An sul-ot.” 551 Kitaa an footnote ha Mat
akon harokan, amo ito hiya; ares- 26:59.
89
Jesus ginhukman. Pedro nagnigar
MARCOS 14:56–15:2
testimonya kontra kan Jesus basi ha imo!” Katapos hiya tampalumasentensyahan hiya hin kama- hon, gindara hiya han mga gwartayon, pero waray hira nabil- dya han korte.
ngan. 56 Damu gud an nagtesti66 Hito nga oras, samtang nago hin buwa kontra ha iya, pero kadto hi Pedro ha ubos ha bungan ira mga testimonya diri nagka- saran, inabot an usa han mga sukauruyon. 57 May nanindog li- rugoon nga babaye han hitaas
wat ngan nagtestigo hin buwa nga saserdote. 67 Pakakita niya
kontra ha iya, nga nagsiring: kan Pedro nga nagpapapaso hi58 “Hinbatian namon hiya nga rani ha kalayo, ginkinita niya
nagyakan, ‘Bubungkagon ko ini hi Pedro ngan ginsidngan: “Kaunga templo nga ginhimo han mga pod ka liwat ni Jesus nga Nazakamot, ngan ha sulod hin tulo reno.” 68 Pero nagnigar hi Pedka adlaw magtitindog ako hin iba ro: “Diri ako nakilala ha iya ngan
nga diri hinimo han mga kamot.’ ” diri ako maaram han imo ginyiyi59 Kondi mahitungod hini, an ira nakan,” ngan ginawas hiya ngadto
testimonya diri la gihapon nagka- ha may ganghaan. 69 Didto, pakakita ha iya han surugoon nga
kauruyon.
60 Katapos, an hitaas nga sa- babaye, nagsiring na liwat hiya ha
serdote tinindog ha butnga nira mga naninindog: “Usa hiya ha ira.”
ngan nagpakiana kan Jesus: “Wa- 70 Nagnigar na liwat hi Pedro.
ray ka ba ibabaton? Ano an imo Ngan waray pag-iha an mga namasisiring ha ira testimonya kon- ninindog didto nagsiring liwat ha
tra ha imo?” 61 Pero waray pag- iya: “Sigurado nga kaupod ka nira
tingog hi Jesus ngan waray gud kay taga-Galilea ka.” 71 Kondi
hiya bumaton. Ginpakianhan utro nagsumpa hi Pedro nga maghihihiya han hitaas nga saserdote: karaot hiya kon diri hiya nagsu“Ikaw ba an Kristo, an Anak han sumat han kamatuoran ngan nagDarayawon nga Dios?” 62 Bina- siring: “Diri ko kilala ito nga tawo
ton hi Jesus: “Oo, ako, ngan manga iyo ginsisiring!” 72 Ngan kakikita niyo an Anak han tawo tapos gud hito, tinugaok an manga nalingkod ha too han Usa nga nok ha ikaduha nga higayon, ngan
Gamhanan, ngan napakanhi upod nahinumdom hi Pedro han ginsihan mga dampog ha langit.” ring ni Jesus ha iya: “Antes tumu63 Tungod hito gin-gisi han hi- gaok an manok hin makaduha, igtaas nga saserdote an iya panap- ninigar mo ako hin tulo ka beses.”
ton ngan nagsiring: “Kinahang- Salit nasubo gud hi Pedro ngan
lan pa ba naton hin mga testigo? nagtinangis.
64 Hinbatian niyo an iya pagpasiHan maagahon na, nagpara. Ano an iyo desisyon?” Ginsarabot dayon an punoan
hukman nira ngatanan hi Jesus nga mga saserdote, katigurangan,
nga angay hiya patayon. 65 Gin- ngan mga eskriba, nga mga memtuprahan hiya han iba, gintaho- bro han Sanhedrin, ngan ginban an iya nawong, ginsuntok, gapos nira hi Jesus, gindara
ngan ginsidngan: “Kon propeta hiya ngan igintubyan kan Pika, tigoha kon hin-o an nagsuntok lato. 2 Salit ginpakianhan hiya
15
MARCOS 15:3-26
Pilato. Barabas. Iginraysang ha Golgotha
90
16 Gindara hiya han mga sunni Pilato: “Ikaw ba an Hadi han
mga Judio?” Binaton hi Jesus: dalo ngadto ha bungsaran han
“Ikaw mismo an nasiring hito.” palasyo han gobernador, ngan
3 Pero damu an igin-akusar ha gintawag nira an bug-os nga gruiya han punoan nga mga saser- po han kasundalohan. 17 Ira
dote. 4 Ginpakianhan utro hiya ginsul-otan hiya hin purpura1
ni Pilato: “Waray ka ba ibabaton? nga kapa ngan naghimo hira hin
Damu na an ira igin-aakusar ha korona nga mga tunok ngan iginimo.” 5 Kondi hi Jesus waray butang ito ha iya. 18 Ngan nagna bumaton, salit nahipausa gud siring hira ha iya: “Kumusta ka
hi Pilato.
na, Hadi han mga Judio!” 19 Ira
6 Kon piyesta, nahiaraan na liwat ginbalbag hin tangbo an iya
ni Pilato nga buhian an usa nga ulo ngan gintuprahan hiya, kapriso nga ginhahangyo han mga tapos linuhod hira ngan yinukbo
tawo. 7 Hito nga panahon, pri- ha iya. 20 Katapos nira himoon
so an gintatawag nga Barabas hiya nga pataraw-an, ira ginhuupod han mga nakamatay tu- kas an iya purpura nga kapa ngan
ngod han ira pagrebelde ha gob- ginsul-otan han iya pantungbaw
yerno. 8 Salit an mga tawo kinga panapton. Ngan ira gindara
nadto kan Pilato ngan naghangyo hiya basi igraysang ha kahoy.
uyon ha nahiaraan na niya. 21 Ginpirit liwat nira pagpas-an
9 Nagpakiana hiya ha ira: “Ka- han pasakitan nga kahoy1 ni Jeruyag ba niyo nga buhian ko an sus hi Simon nga taga-Cirene nga
Hadi han mga Judio?” 10 Ma- nalabay tikang ha uma. Hiya an
aram hi Pilato nga gindara ha tatay nira Alejandro ngan Rufo.
iya hi Jesus tungod han kaawa
22 Gindara hi Jesus ngadto ha
han punoan nga mga saserdote. Golgotha, nga nangangahulogan
11 Pero an mga tawo gin-aghat “Lugar han Kalabera.” 23 Ngan
han punoan nga mga saserdote gintagan nira hiya hin bino nga
nga hangyoon hi Pilato nga bu- ginsalaktan hin medisina nga
hian hi Barabas imbes nga hi Je- mira,1 kondi waray niya ito kasus. 12 Nagpakiana utro ha ira rawata. 24 Ngan ira iginraysang
hi Pilato: “Ano an akon bubuha- hiya ha kahoy ngan ginbarahin an
ton ha iyo gintatawag nga Hadi iya pantungbaw nga mga panaphan mga Judio?” 13 Nagsining- ton pinaagi ha pagripa1 basi higit hira: “Igraysang hiya ha ka- baroan kon ano an makukuhoy!” 14 Pero binaton hi Pilato: ha han kada usa. 25 Mga alas-9
“Kay ano? Ano an iya ginbuhat na adto ha aga,1 ngan ira iginnga maraot?” Nagtikakusog la lu- raysang hiya. 26 Ngan nakasugod an ira singgit: “Igraysang hiya rat ha bawbaw han iya ulo an akuha kahoy!” 15 Tungod kay diri sasyon ha iya: “An Hadi han mga
karuyag ni Pilato nga masina an
mga tawo, ginbuhian niya hi Ba- Mar 15:171 Ha English, purple. 211 Kirabas, ngan katapos igpalatigo hi taa an Apendise 6. 231 Kitaa an “Mira”
ha Glossary. 241 Kitaa an “Pagripa” ha
Jesus, igintubyan hiya basi igray- Glossary. 251 Ha literal, “ikatulo nga
sang ha kahoy.
oras.”
91
Nagsirom. Namatay hi Jesus.
Judio.” 27 May iginraysang liwat
hira ha kahoy nga duha nga kawatan, an usa ha too ni Jesus ngan an
usa ha wala. 28 1 —— 29 Ngan
gin-insulto hiya han mga nalabay,
nga nagpipilingpiling ngan nasiring: “Ah! Ikaw nga magrurumpag han templo ngan magtitindog
hito ha sulod hin tulo ka adlaw,
30 talwasa an imo kalugaringon
pinaagi ha paglusad ha pasakitan
nga kahoy.” 31 Gin-insulto liwat
hiya han punoan nga mga saserdote ngan han mga eskriba, nga nasiring: “Gintalwas niya an iba, pero
diri niya natatalwas an iya kalugaringon! 32 Kon hiya an Kristo,
an Hadi han Israel, lumusad hiya
yana ha pasakitan nga kahoy basi
makita naton ngan matoo kita.”
Bisan an mga iginraysang ha sapit
niya nag-insulto liwat ha iya.
33 Pag-abot han mga alas-12
ha udto1 nagsirom an bug-os nga
tuna tubtob han mga alas-3 ha
kulop.2 34 Han mga alas-3 ha
kulop, nagsinggit hi Jesus: “Eli,
Eli, lama sabachthani?” nga nangangahulogan, “Dios ko, Dios ko,
kay ano nga ginpabay-an mo ako?”
35 Ngan han pakabati hito han
mga naninindog hirani didto, nagsiring hira: “Pamatii niyo! Gintatawag niya hi Elias.” 36 Katapos
may usa nga dinalagan ngan nagtunlob hin espongha ha maaslom
nga bino, iginbutang ito ha tangbo basi painumon hiya, ngan nagsiring: “Pabay-i hiya! Kitaon naton
kon makanhi ba hi Elias basi ilusad hiya.” 37 Pero ginuliat hi Jesus ngan nawad-an hin gininhawa.
38 Ngan an kurtina han santuarMar 15:281 Kitaa an footnote ha Mat
17:21. 331 Ha literal, “ikaunom nga oras.”
332 Ha literal, “ikasiyam nga oras.”
MARCOS 15:27-47
yo nagisi tikang ha igbaw tubtob
ha ubos. 39 Hito nga oras, natindog hirani kan Jesus an opisyal
han mga sundalo ngan han nakita
niya an mga nahitabo han nawadan hi Jesus hin gininhawa, nagsiring hiya: “Sigurado gud nga ini
nga tawo Anak han Dios.”
40 May kababayin-an liwat didto nga apartado nga nagkinita.
Kaupod nira hi Maria Magdalena,
ngan hi Maria nga nanay han
burobata1 nga Santiago ngan ni
Joses; nakadto liwat hi Salome
41 nga nag-inupod ngan nag-ataman kan Jesus han nakadto hiya
ha Galilea, ngan an damu pa nga
kababayin-an nga inupod kan Jesus ngadto ha Jerusalem.
42 Han kulop na, ngan tungod
kay adlaw adto han Pangandam
antes han Sabbath, 43 inabot hi
Jose nga taga-Arimatea, nga respetado nga membro han Konseho,1 nga naghuhulat liwat han
Ginhadian han Dios. Waray hiya
mahadlok pagkadto kan Pilato
ngan naghangyo nga kukuhaon
niya an lawas ni Jesus. 44 Kondi
karuyag hibaroan ni Pilato kon patay na hi Jesus, salit iginpatawag
niya an opisyal han mga sundalo
ngan ginpakianhan. 45 Han nasiguro na niya ha opisyal han
mga sundalo, iginhatag niya kan
Jose an lawas. 46 Salit pinalit hi
Jose hin maopay nga klase hin
tela ngan iginlusad hi Jesus, ginputos hiya hin maopay nga klase
hin tela, ngan iginbutang hiya ha
lubnganan nga gin-ukab ha daku
nga bato, ngan ginpakaliding niya
an usa nga bato ngadto ha ganggang han lubnganan. 47 Pero hi
Ginlubong
Mar 15:401 O “huruhamubo.”
Sanhedrin.”
431 O “an
MARCOS 16:1-8[20]
Ginbanhaw hi Jesus. Makikita
92
Maria Magdalena ngan hi Maria gintatagad nga bahin han giniyahan nga
nga nanay ni Joses padayon nga Kasuratan.
nagkinita ha ginlubngan kan JeHILABA NGA KONKLUSYON
sus.
9 Kabanhaw ni Jesus temprano ha aga
primero nga adlaw han semana, nagKatapos han Sabbath, hira han
pakita hiya siyahan kan Maria Magdalena,
Maria Magdalena, Maria nga hadto may ginpagawas hi Jesus tikang
nga nanay ni Santiago, pati hi Sa- ha iya nga pito nga demonyo. 10 Linakat
lome namalit hin mga pahamot hiya ngan iginsumat ito ha mga nakauni Jesus kay nasusubo hira ngan nabasi ipahid ha lawas ni Jesus. pod
nanangis. 11 Kondi han hinbaroan nira
2 Ngan aga pa han primero nga nga nabanhaw hiya ngan nakita mismo
adlaw han semana, kinadto hira ni Maria, waray hira tumuod. 12 Kataha lubnganan pagsirang han ad- pos hini, nagpakita liwat hi Jesus ha duha
law. 3 Nag-iristorya hira: “Hin-o nga disipulo pinaagi hin iba nga dagway,
ngan inupod hiya samtang naglalakat hira
an aton pakukuhaon han bato ti- tipakadto ha kaumhan, 13 ngan binakang ha ganggang han lubnga- lik hira basi sumatan an iba nga mga
nan?” 4 Kondi pagkita nira, gin- apostol, kondi waray liwat hira tumuod
kuha na an bato bisan kon daku ha ira. 14 Katapos, nagpakita hi Jesus
ha 11 nga apostol samtang nangangalinggud ito. 5 Pagsulod nira ha lub- kod hira ha may lamesa. Ngan iya ginsanganan, nakakita hira hin batan- way hira tungod han ira kawaray pagtoo
on nga lalaki nga an bado hila- ngan katig-a han kasingkasing, kay waray
ba ngan busag. Nalingkod hiya hira tumuod ha mga nakakita nga nabanhaw na hiya. 15 Ngan nagsiring hiya ha
ha too nga dapit, ngan nahipau- ira: “Kadto kamo ha bug-os nga kalibotan
sa gud hira. 6 Nagsiring hiya ha ngan isangyaw niyo an maopay nga suira: “Ayaw kamo kahipausa. Maa- mat ha ngatanan nga tawo. 16 Hiya nga
ram ako nga ginbibiling niyo hi Je- natoo ngan nagpapabawtismo matatalkondi hiya nga diri natoo sisirotan.
sus nga Nazareno nga iginraysang was,
17 Dugang pa, ini an mga tigaman nga
ha kahoy. Ginbanhaw na hiya, wa- makikita ha mga natoo: Pinaagi han akon
ray na hiya dinhi. Kitaa niyo an ngaran, magpapagawas hira hin mga deginlubngan ha iya. 7 Salit lakat monyo; magyayakan hira hin iba-iba nga
18 pupuruton nira an mga
kamo, sumati an iya mga disipu- pinulongan;
halas; ngan kon uminom hira hin bisan
lo ngan hi Pedro, ‘Mag-uuna hiya ano nga makamaratay, diri gud hira maha iyo ngadto ha Galilea, ngan madadaot. An magsakit ira kakaptan ngan
kikita niyo hiya didto, sugad han mag-oopay.”
19 Katapos magyakan ha ira an Ginoo
ginsiring niya ha iyo.’ ” 8 Pagganga hi Jesus, gindara hiya ha langit ngan
was nira ha lubnganan, nagdad- liningkod ha too han Dios. 20 An mga
lagan hira nga nangungurog ngan disipulo nagkalakat ngan nagsangyaw ha
nahipapausa gud. Pero waray iba-iba nga lugar. Ginbuligan hira han Gihira ginsumatan kay nahahadlok noo ngan gintagan hin gahum ha pagbuhat hin mga tigaman basi ipakita nga tihira.1
nuod an mensahe.
16
Mar 16:81 An masasarigan nga mga manuskrito han Biblia natatapos ha mga pulong nga mababasa ha bersikulo 8. Kondi an iba nga kadaan nga mga manuskrito
may hilaba nga konklusyon, ngan an iba
pa nga naurhi nga mga manuskrito may
halipot nga konklusyon nga masunod hini.
Ini nga masunod nga mga konklusyon diri
HALIPOT NGA KONKLUSYON
Kondi an ngatanan nga sugo ha ira iginsaysay nira hin halipot ha mga kaupod ni
Pedro. Dugang pa, katapos hini iginpadara
ni Jesus pinaagi ha ira an baraan nga mensahe nga waray tubtoban an kapulsanan
mahitungod han waray kataposan nga katalwasan, tikang ha este tubtob ha weste.
SUMALA KAN
LUCAS
Damu an nangalimbasog
pagsurat mahitungod han
ngatanan nga nahitabo nga
aton liwat gintotoohan. 2 Iginsumat liwat ini ha aton han mga
testigo nga nakakita ngan han
mga parasamwak han mensahe
han Dios. 3 Salit, tungod kay
gin-usisa ko hin maopay ini ngatanan tikang ha tinikangan, nagdesisyon liwat ako nga magsurat
ha imo, harangdon gud nga Teofilo, mahitungod hini sumala ha
pagkasunod-sunod, 4 basi hibaroan mo nga masasarigan gud
an mga igintutdo ha imo.
5 Ha panahon ni Herodes nga
hadi han Judea, may saserdote
ha grupo ni Abias nga Sakarias
an ngaran, ngan hi Elizabeth an
iya asawa, nga usa han kababayin-an nga anak ni Aaron.
6 Ini nga mag-asawa matadong
ha pagkita han Dios kay nagkikinabuhi1 hira nga waray ikasaway uyon ha ngatanan nga sugo
ngan balaud ni Jehova. 7 Kondi waray hira anak kay baog hi
Elizabeth, ngan mga lagas na
hira.
8 Han turno na han grupo
ni Sakarias, hiya an gintokahan
nga magin saserdote ha atubangan han Dios. 9 Uyon ha kustomre han pagkasaserdote, turno niya nga maghalad hin
insenso pagsulod niya ha santuaryo ni Jehova, 10 ngan an
ngatanan nga tawo nag-iinam-
po ha gawas ha oras han paghalad hin insenso. 11 Nagpakita ha iya an anghel ni Jehova
nga natindog ha too han halaran han insenso. 12 Kondi pakakita hito ni Sakarias, nalisang
hiya ngan nahadlok. 13 Pero an
anghel nagsiring ha iya: “Ayaw
kahadlok, Sakarias, kay ginpamatian han Dios an imo pangamuyo, ngan hi Elizabeth nga
imo asawa mag-aanak hin lalaki,
ngan Juan an imo igngangaran
ha iya. 14 Malilipay ka ngan
magrarayhak, ngan damu an
malilipay tungod han iya katawo, 15 kay magigin harangdon hiya ha atubangan ni Jehova. Kondi kinahanglan diri gud
hiya uminom hin bino ngan mapintas nga irimnon. Mapupuno
hiya han baraan nga espiritu tikang gud ha katawo,1 16 ngan
damu han mga anak ni Israel an iya pababalikon kan Jehova nga ira Dios. 17 Hi Juan nga
may kadasig ngan gahum pariho kan Elias mag-uuna liwat
ha Iya, basi an mga kasingkasing han mga amay magin pariho
han mga anak ngan an mga matinalapason magkaada praktikal
nga kinaadman han mga matadong, basi ig-andam an katawohan para kan Jehova.”
18 Nagsiring hi Sakarias ha
anghel: “Paonan-o ini mahitatabo? Lagas na ako ngan an akon
asawa.” 19 Binaton an anghel:
“Ako hi Gabriel, nga natindog
1
Lu 1:61 Ha literal, “naglalakat nga waray
ikasaway.”
Lu 1:151 O “ha tiyan han iya nanay.”
93
LUCAS 1:20-42
Hi Gabriel nakiistorya kan Maria
94
hirani ha Dios, ngan ginsugo ako pulong. 30 Salit nagsiring an
nga makiistorya ha imo ngan ipa- anghel ha iya: “Ayaw kahadlok
samwak ha imo an maopay Maria, kay nalilipay gud ha imo
nga sumat mahitungod hini. an Dios. 31 Kitaa! Magbuburod
20 Pero diri ka makakatingog ka ngan manganganak hin lalaki,
ngan makakayakan tubtob ha ngan Jesus an imo igngangaran
adlaw nga mahitabo ini, kay waha iya. 32 Magigin harangdon
ray ka tumoo ha akon mga pu- hiya ngan tatawagon nga Anak
long nga matutuman ha itinanda han Gihitaasi, ngan ihahatag ha
nga panahon.” 21 An mga tawo iya ni Jehova nga Dios an trono
padayon nga naghinulat kan Sa- ni David nga iya amay, 33 ngan
karias, ngan nanhipausa hira magmamando hiya ha kadayonan
nga nag-iniha hiya ha santuaryo. sugad nga Hadi ha panimalay ni
22 Kondi paggawas niya, waray Jacob, ngan waray kataposan an
na hiya pakayakan ha ira, ngan iya Ginhadian.”
34 Kondi hi Maria nagsiring
nasabtan nira nga nakakita hiya
hin urusahon ha santuaryo. Nag- ha anghel: “Paonan-o ini mahitasininyas hiya ha ira kay diri hiya tabo nga waray man ako bana?”
nakakayakan. 23 Katapos han 35 Binaton an anghel: “An baiya baraan nga pag-alagad1 hin raan nga espiritu maabot ha
imo ngan an gahum han Gihipipira ka adlaw, inuli hiya.
24 Kondi paglabay han mga taasi malandong ha imo. Tuadlaw, nagburod an iya asa- ngod hito, ini nga matatawo tatawa nga hi Elizabeth, ngan waray wagon nga baraan ngan Anak
hiya gumawas ha balay ha sulod han Dios. 36 An imo paryente
hin lima ka bulan. Nagsiring hiya: nga hi Elizabeth unom ka bulan
25 “Ginbubuhat ini ni Jehova ha na yana nga burod, bisan kon laakon yana basi ipakita an iya pag- gas na ngan nasiring an mga tawo
tagad ha akon ngan kuhaon an nga baog hiya, 37 kay waray
kapahayagan han Dios nga diri
akon kaarawdan ha mga tawo.”
26 Ha ikaunom ka bulan na matutuman.” 38 Salit nagsihan iya pagburod, ginsugo han ring hi Maria: “Iini ako, an kan
Dios an anghel nga hi Gabriel Jehova uripon nga babaye! Matunga kumadto ha syudad han Na- man unta ha akon an imo ginsizaret ha Galilea, 27 ngadto ha ring.” Ngan binaya ha iya an
usa nga birhen nga hi Maria nga anghel.
39 Katapos, nag-andam hi Manakigsabot na ha pagpakasal kan
Jose nga tulin ni David. 28 Pag- ria ngan kinadto dayon ha bukiabot ni Gabriel, nagsiring hiya: ron nga distrito ha usa nga
“Maopay nga adlaw Maria, nalili- syudad han Juda, 40 ngan sipay gud ha imo hi Jehova, ngan nulod hiya ha balay ni Sakaginbibendisyonan ka.” 29 Kon- rias ngan ginkumusta hi Elizadi nagupong gud hiya hito nga beth. 41 Pakabati ni Elizabeth
ginsiring, ngan nangalimbasog han pangumusta ni Maria, nagkihiya nga masabtan ito nga mga wa an bata ha iya tiyan, ngan
napuno hi Elizabeth han baraan
nga espiritu 42 ngan nagsingLu 1:231 O “pagserbisyo ha publiko.”
95
Maria nagdayaw kan Jehova.
git: “Darayawon ka ha ngatanan
nga kababayin-an, ngan darayawon an bunga han imo tiyan!
43 Kay ano nga nagkaada ako
hini nga pribilehiyo nga bisitahon han nanay han akon Ginoo?
44 Kay pakabati ko han imo pangumusta, an bata ha akon tiyan nagkiwa tungod han daku
nga kalipay. 45 Malipayon liwat
hiya nga natoo, kay bug-os nga
matutuman an ginsiring ha iya ni
Jehova.”
46 Nagsiring hi Maria: “Gindadayaw ko hi Jehova, 47 ngan
diri mapugngan han akon kasingkasing an daku nga kalipay ha Dios nga akon Paratalwas, 48 tungod kay nakita niya
an ubos nga kahimtang han iya
uripon nga babaye. Ngan tikang
yana tatawagon ako nga malipayon han ngatanan nga henerasyon 49 kay an gamhanan nga
Dios nagbubuhat hin mga urusahon para ha akon, ngan baraan an iya ngaran. 50 Ha ngatanan nga panahon nagpapakita
hiya hin kalooy ha mga nahahadlok ha iya. 51 Naghihimo
hiya hin gamhanan nga mga
buhat pinaagi han iya butkon,
ngan iya ginpapapatlaag ha higrayo nga lugar an mga mapahitason an kasingkasing. 52 Iya ginpapalusad tikang ha mga trono
an gamhanan nga mga tawo
ngan ginpapahitaas an mga ubos,
53 iya ginbubusog hin mag-opay
nga butang an mga nagugutom,
ngan ginpapabaya nga waray dara
an mga rikohanon. 54 Ginbubuligan niya an Israel nga iya surugoon basi ipakita an kalooy ha
kadayonan, 55 sugad la han iya
ginsiring ha aton kaapoy-apoyan,
kan Abraham ngan ha iya katuli-
LUCAS 1:43-68
nan.” 56 Ngan hi Maria inukoy
kanda Elizabeth hin tulo ka bulan, katapos inuli hiya ha ira balay.
57 Inabot an panahon nga
ˆ
nagbatı hi Elizabeth, ngan nanganak hiya hin lalaki. 58 Ngan
hinbatian han iya mga amyaw
ngan mga paryente nga hi Jehova nagpakita hin daku nga kalooy ha iya, ngan nagkalipay hira
upod niya. 59 Han ikawalo ka
adlaw, ginturi nira an bata, ngan
an ira igngangaran unta ha iya
pariho han ngaran han iya tatay
nga hi Sakarias. 60 Kondi nagsiring an nanay han bata: “Diri
puydi! Juan an igngangaran ha
iya.” 61 Tungod hito, nagsiring
hira ha iya: “Waray bisan usa
ha imo mga paryente nga sugad
hito an ngaran.” 62 Salit pinaagi hin pagsinyas, ira ginpakianhan an tatay han bata kon ano
an karuyag niya igngaran ha iya.
63 Nangaro hiya hin gutiay nga
tabla ngan ginsuratan ito: “Juan
an iya ngaran.” Tungod hito, nahipausa hira ngatanan. 64 Nagkiwa dayon an iya dila ngan nakayakan na hiya, ngan iya gindayaw
an Dios. 65 Nahadlok an ngatanan nga ira kahigrani, ngan giniristoryahan ini ha bug-os nga
bukiron nga distrito han Judea,
66 ngan gintipigan ito ha kasingkasing han ngatanan nga nakabati, ngan nagsiring: “Magigin
ano gud ba ini nga bata?” Kay an
gahum ni Jehova aada ha iya.
67 Ngan an iya tatay nga hi
Sakarias napuno han baraan
nga espiritu ngan nagtagna:
68 “Darayawon hi Jehova, an
Dios han Israel, kay iya ginkaloy-an an iya katawohan ngan
gintagan hira hin katalwasan.
Juan natawo
LUCAS 1:69–2:12
Tagna ni
69 Ngan naghatag hiya hin sungay han katalwasan para ha
aton ha panimalay ni David nga
iya surugoon, 70 sugad la han
iya ginyakan pinaagi ha baba han
baraan nga mga propeta ha kadaan nga panahon. 71 Nagyakan
hiya mahitungod han pagtalwas
ha aton tikang ha mga kaaway
ngan ha ngatanan nga nasisina
gud ha aton, 72 basi ipakita
an kalooy ha aton tungod han
iya saad ha aton kaapoy-apoyan
ngan ipakita nga nahinunumdom
hiya han iya baraan nga kasabotan 73 nga iya iginsaad kan
Abraham nga aton kaapoy-apoyan. 74 Ngan katapos talwason
kita tikang ha mga kaaway, ihahatag ha aton an pribilehiyo
han sagrado nga pag-alagad ha
iya nga waray kahadlok, 75 nga
may pagkamaunungon ngan pagkamatadong ha iya atubangan
ha ngatanan naton nga adlaw.
76 Kondi ikaw, anak ko, tatawagon ka nga propeta han Gihitaasi, kay mag-uuna ka kan Jehova basi iandam an iya mga dalan,
77 basi isumat ha iya katawohan an mensahe han katalwasan pinaagi han pagpasaylo han
ira mga sala 78 tungod han mahigugmaon nga kalooy han aton
Dios. Pinaagi hini nga kalooy,
makikita naton an kalamrag tikang ha langit sugad han pagsirang han adlaw 79 basi lamragan an nangangalingkod ha
kasisidman ngan an nalalandongan han kamatayon, ngan basi
malampuson nga giyahan an aton
mga tiil ha dalan han kamurayawan.”
80 An bata padayon nga nagtubo ngan nagtikakusog ha espiritu, ngan inukoy hiya ha ka-
96
mingawan tubtob ha adlaw nga
nagpakita hiya hin dayag ha Israel.
Hito nga panahon, nagsugo
hi Cesar1 Agusto nga magparehistro an ngatanan nga umurukoy ha tuna. 2 (Inin siyahan nga pagparehistro nahitabo
han hi Quirinio an gobernador
han Sirya), 3 ngan an ngatanan nga tawo nanguli ha syudad
nga ira natawohan basi magparehistro. 4 Tungod kay hi Jose
membro han panimalay ni David,
tikang ha syudad han Nazaret ha
Galilea, inuli liwat hiya ha Betlehem ha syudad ni David ha Judea. 5 Kinadto hiya basi magparehistro upod hi Maria nga iya
asawa, nga hito nga panahon hirani na manganak. 6 Han naˆ
kadto na hira, nagbatı hi Maria.
7 Ngan igin-anak niya an iya suhag nga lalaki, ngan ginputos
niya hin lampin ngan ginpahigda
ha sabsaban kay waray na kwarto nga ira mauukyan.
8 Hito nga distrito, may mga
paraataman liwat han karnero ha
gawas nga nagbabantay han ira
mga panon ha bug-os nga gab-i.
9 Tigda la nga nagpakita ha ira
an anghel ni Jehova, ngan naglamrag an ira palibot tungod han
himaya ni Jehova, salit nahadlok
gud hira. 10 Pero nagsiring ha
ira an anghel: “Ayaw kamo kahadlok! kay iginpapasamwak ko
ha iyo an maopay nga sumat
nga makakalipay gud ha ngatanan nga tawo, 11 tungod kay
natawo yana ha syudad ni David an iyo Paratalwas, an Kristo nga Ginoo. 12 Ngan ini an
pangirilal-an niyo ha iya: Maka-
Sakarias. Natawo hi Jesus
2
Lu 2:11 O “Emperador han Roma.”
97
Anghel nga kasundalohan. Pagturi. Simeon
LUCAS 2:13-34
kakita kamo hin minasus-an nga va: “An tagsa nga suhag nga laginputos hin lampin ngan nahig- laki1 tatawagon nga baraan para
da ha sabsaban.” 13 Tigda nga kan Jehova.” 24 Ngan naghalad
inabot ngada ha anghel an damu hira uyon ha ginsiring ha Balaud
pa gud nga langitnon nga kasun- ni Jehova: “Magpadis nga tukmo
dalohan nga nagdadayaw ha Dios o duha nga gudtiay pa nga sarangan nasiring: 14 “Pagdayawon pati.”
an Dios ha kahitas-an, ngan ha
25 Ha Jerusalem may usa nga
tuna kamurayawan para ha mga lalaki nga Simeon an ngaran, matawo nga iya nalilipayan.”
tadong hiya ngan may kahadlok
15 Salit pagbalik han mga ang- ha Dios. Naghuhulat hiya han pahel ngadto ha langit, an mga panahon han pagliaw han Dios ha
raataman han karnero nag-iris- Israel, ngan ginigiyahan hiya han
torya: “Kadto dayon kita ha baraan nga espiritu. 26 Dugang
Betlehem, ngan kitaon naton ini pa, iginpahayag ha iya han Dios
nga hitabo nga iginpahibaro pinaagi han baraan nga espiritu
ha aton ni Jehova.” 16 Kinad- nga diri hiya mamamatay tubtob
to dayon hira, ngan nakita hira nga diri pa niya makita an Kristo
Maria ngan Jose pati an mina- nga ginsugo ni Jehova. 27 Pinasus-an nga nahigda ha sabsaban. agi han giya han espiritu, kinad17 Pakakita nira ha minasus- to hiya ha templo, ngan han an
an, iginsumat nira an iginpa- bata nga hi Jesus gindara ngadhibaro ha ira mahitungod ha to han iya mga kag-anak uyon
iya. 18 Ngan nahipausa an ngaha sugo han Balaud, 28 gintanan nga nakabati ha iginsumat kugos niya an bata, gindayaw
han mga paraataman han karan Dios ngan nagsiring: 29 “Sonero, 19 pero gintipigan ni Ma- berano nga Ginoo, an imo uriria ito ngatanan nga sumat, ngan pon puydi na yana mamatay nga
ginpamalandong niya an kahu- mamurayawon sumala ha imo
logan hito. 20 Katapos, binalik ginsiring, 30 kay nakita ko na
an mga paraataman ngadto ha an imo gagamiton ha pagtalwas
ira mga karnero, samtang ginhi- 31 nga imo igintagana basi makihimaya ngan gindadayaw nira an ta han ngatanan nga katawohan.
Dios tungod han ngatanan nga 32 Hiya an kalamrag nga magira nabatian ngan nakit-an, su- kukuha han kasisidman nga namala han iginsumat ha ira.
lambong ha mga nasud ngan
21 Paglabay hin walo ka adlaw, hiya an himaya han Israel nga
han panahon na basi turion an imo katawohan.” 33 Ngan an
bata, Jesus an iginngaran ha iya, mga kag-anak han bata nahipaan ngaran nga ginsiring han ang- usa ha mga ginyakan ni Simeon
hel antes hiya igburod.
mahitungod han bata. 34 Gin22 Pag-abot liwat han pana- dayaw liwat hira ni Simeon, ngan
hon ha pagputli ha ira sumala ha nagsiring kan Maria, an nanay
Balaud ni Moises, ira gindara hiya han bata: “Kitaa! Hiya an magigin
ngadto ha Jerusalem basi ipresentar kan Jehova, 23 sugad Lu 2:231 Ha literal, “an tagsa nga lalaki
han iginsurat ha Balaud ni Jeho- nga nag-abri han tagoangkan.”
LUCAS 2:35–3:1
Ana. Ha templo han 12 anyos hi Jesus
98
hinungdan han kapukan ngan yaan hiya ha Jerusalem. 44 Kapagbangon utro han damu ha Is- huna nira nga kaupod hiya ha
rael ngan magigin tigaman nga biyahe. Han usa ka adlaw na
pagtatamayon 35 (oo, an imo hira nga nagbibinaktas, ginbikalag bubun-on hin hilaba nga ling nira hiya ha ira mga paryenespada), basi mahibuhayhag an te ngan kasangkayan. 45 Pero
mga pangatadongan han damu waray nira hiya makita, salit binga kasingkasing.”
nalik hira ha Jerusalem ngan
36 Hito nga panahon nakad- ginbiniling gud hiya. 46 Paglato an propetisa nga hi Ana, nga bay hin tulo ka adlaw, nakit-an
anak ni Panuel ha tribo ni Aser. nira hiya ha templo nga naling(Lagas na ini nga babaye ngan kod ha butnga han mga magtupito ka tuig la nga nakaupod rutdo, nagpipinamati ngan nagan iya bana tikang han ira pag- pipinakiana ha ira. 47 Pero an
asawa. 37 Balo hiya ngan 84 an- ngatanan nga namamati ha iya
yos na.) Diri gud hiya napal- nahipausa gud ha kahilarom han
ya ha sagrado nga pag-alagad iya pagsabot ngan ha iya mga
ha templo ha adlaw ngan gab-i, baton. 48 Han nakita hiya han
nagpupuasa ngan nangangamu- iya mga kag-anak, nahipausa
yo. 38 Hito mismo nga oras, di- hira ngan an iya nanay nagsiring:
naop hiya ha ira ngan nagpasa- “Anak, kay ano nga ginbuhat
lamat ha Dios ngan nag-inistorya mo ini ha amon? Nabaraka gud
mahitungod han bata ha ngata- kami ni imo tatay ngan nagpinan nga naghuhulat han katalwa- namiling kami ha imo.” 49 Pero
san han Jerusalem.
nagsiring hiya: “Kay ano nga iyo
39 Salit han natuman na nira1 ako ginbiniling? Diri ba kamo
an ngatanan uyon ha Balaud ni maaram nga kinahanglan aanJehova, binalik hira ha ira syudad hi ako ha balay han akon Amay?”
ha Nazaret ha Galilea. 40 Ngan 50 Kondi waray hira makasabot
an bata padayon nga nagtubo hito nga iya ginsiring.
ngan nagtikakusog, nag-uswag
51 Inupod hiya ha ira ngadan kinaadman ngan padayon nga to ha Nazaret, ngan padayon nga
nalipayan han Dios.
nagpasakop ha ira. Ngan an nga41 An iya mga kag-anak natanan nga iya ginsiring gintipipakadto ha Jerusalem kada tuig gan gud han iya nanay. 52 Papara ha piyesta han Paskua.1 dayon nga nagtubo hi Jesus ngan
42 Han 12 anyos na hiya, ki- nag-uswag an kinaadman, ngan
nadto hira ha pagselebrar han nalipayan gud han Dios ngan han
piyesta sugad han nahiaraan na. mga tawo.
43 Katapos han mga adlaw han
Ha ika-15 ka tuig nga pagpiyesta, han tipauli na hira, an
mando ni Tiberio Cesar, hi
mga kag-anak han bata nga hi Ponsio Pilato an gobernador ha
Jesus waray igsarabot nga naba- Judea, hi Herodes an magmarando ha distrito han Galilea, ngan
Lu 2:391 Karuyag sidngon, “hira Jose
ngan Maria.” 411 Kitaa an “Paskua” ha hi Felipe nga iya bugto an magmarando ha distrito han Iturea
Glossary.
3
99
Pagsangyaw, pagbawtismo ni Juan
LUCAS 3:2-18
ngan Traconite, ngan hi Lisanias maopay uutdon ngan ilalabog ha
an magmarando ha distrito han kalayo.”
10 An mga tawo nagpakiana
Abilinia 2 ha panahon ni Caifas ngan han Hitaas nga Saser- ha iya: “Kon sugad, ano an amon
dote nga hi Anas. Hito nga pana- bubuhaton?” 11 Binaton hiya
hon, inabot kan Juan nga anak ha ira: “Kon hin-o an may duha
ni Sakarias an mensahe han Dios nga bado, tagan niya an tawo nga
samtang nakadto hiya ha kami- waray bado, ngan kon hin-o an
may pagkaon, tagan niya an wangawan.
3 Salit ginlibot niya an ngataray kinakaon.” 12 Bisan an mga
nan nga lugar ha palibot han Jor- parasukot hin buhis kinadto basi
dan, ngan nagsinangyaw mahi- magpabawtismo, ngan nagsiring
tungod han bawtismo sugad nga hira ha iya: “Magturutdo, ano
simbolo han pagbasol basi maan amon bubuhaton?” 13 Ginpasaylo an mga sala, 4 sugad la sidngan niya hira: “Ayaw pagsuhan iginsurat ha libro ni pro- kot hin sobra ha baraydan nga
peta Isaias: “Pamati kamo! May buhis.” 14 Ginpakianhan liwat
nagsisinggit ha kamingawan: hiya han mga sundalo: “Ano an
‘Ig-andam niyo an dalan ni Je- amon bubuhaton?” Binaton hiya:
hova! Hawani an iya mga ara- “Ayaw kamo panraugdaog o paggian. 5 Kinahanglan tambakan akusar hin buwa ha bisan hin-o,
hin tuna an kada walog, pata- kondi makontento kamo ha iyo
gon an kada bukid ngan bungtod, katigayonan.”
15 Samtang naghuhulat an
tadungon an mga kurbada ngan
hamison an mga lubak, 6 ngan mga tawo, ha ira kasingkasing
sugad hini an ira pangatadongan
an ngatanan nga tawo makakakimahitungod kan Juan, “Hiya ba
ta han paagi han Dios ha pagtalan Kristo?” 16 Ginbaton hira ni
was.’ ”
Juan: “Nagbabawtismo ako ha iyo
7 Tungod hito nagsiring hiya
ha tubig, kondi hiya nga makanha mga tawo nga naabot basi hi mas may awtoridad kay ha
magpabawtismo ha iya: “Kamo akon, ngan diri ako takos pagbadnga katulinan han mga halas, bad han sintas han iya mga sanhin-o an nagsiring ha iyo nga ma- dalyas. Magbabawtismo hiya ha
kakalikay kamo ha tiarabot nga iyo pinaagi ha baraan nga espikangalas han Dios? 8 Salit ipa- ritu ngan ha kalayo. 17 Ginkakita ha mga buhat nga nagbaba- kaptan niya an pala nga ginaga´
sol kamo. Ngan ayaw kamo pag- mit ha pagpalıd1
basi limpyohan
siring ha iyo kalugaringon, ‘Hi hin maopay an iya giriokan ngan
Abraham an amon amay.’ Susu- tirukon an trigo ngadto ha iya
matan ko kamo, may gahum an bodega, kondi an mga upa iya
Dios ha paghimo hin mga anak susunugon ha kalayo nga diri
para kan Abraham tikang hini mapaparong.”
nga mga bato. 9 Oo, an atsa an18 Tungod hito, hi Juan nagdam na pag-utod han gamot han hatag liwat hin damu nga sagdon
mga kahoy. Salit an tagsa nga
´
kahoy nga diri nagbubunga hin Lu 3:171 Kitaa an “Pagpalıd”
ha Glossary.
LUCAS 3:19-37
Ginbawtismohan hi Jesus. Kaapoy-apoyan
ngan padayon nga nagpasam- 28 nga anak ni Melki,
wak han maopay nga sumat ha
nga anak ni Addi,
mga tawo. 19 Kondi ginsaway
nga anak ni Cosam,
ni Juan hi Herodes nga magmanga anak ni Elmadam,
rando han distrito tungod kan
nga anak ni Er,
Herodias nga asawa han iya bug- 29 nga anak ni Jesus,
to, ngan tungod han ngatanan
nga anak ni Eliezer,
nga magraot nga ginbuhat ni Henga anak ni Jorim,
rodes, 20 ngan an iya mga ginnga anak ni Matat,
buhat nadugangan pa hini: Iginnga anak ni Levi,
papriso niya hi Juan.
30 nga anak ni Simeon,
21 Kabawtismuhi han ngatanga anak ni Judas,
nan nga tawo, ginbawtismohan
nga anak ni Jose,
liwat hi Jesus. Ngan han nagnga anak ni Jonam,
aampo hiya, an langit naabrihan,
nga anak ni Eliakim,
22 ngan linusad ngada ha iya an 31 nga anak ni Melea,
baraan nga espiritu nga sugad
nga anak ni Mena,
hin sarapati, ngan may tingog nga
nga anak ni Matata,
nabatian tikang ha langit: “Ikaw
nga anak ni Natan,
an akon Anak nga hinigugma,
nga anak ni David,
ikaw an akon nalilipayan.”
32 nga anak ni Jesse,
23 Han nagtikang hi Jesus ha
nga anak ni Obed,
iya buruhaton, 30 anyos na hiya.
nga anak ni Boas,
Sumala han ginhuhunahuna han
nga anak ni Salmon,
mga tawo, hiya an anak
nga anak ni Nason,
33 nga anak ni Aminadab,
ni Jose,
nga anak ni Arni,
nga anak ni Heli,
nga anak ni Hesron,
24 nga anak ni Matat,
nga anak ni Peres,
nga anak ni Levi,
nga anak ni Juda,
nga anak ni Melki,
34 nga anak ni Jacob,
nga anak ni Jannai,
nga anak ni Isaac,
nga anak ni Jose,
nga anak ni Abraham,
25 nga anak ni Matatias,
nga anak ni Tera,
nga anak ni Amos,
nga anak ni Nahor,
nga anak ni Nahum,
35 nga anak ni Serug,
nga anak ni Esli,
nga anak ni Reu,
nga anak ni Nagai,
nga anak ni Peleg,
26 nga anak ni Maat,
nga anak ni Eber,
nga anak ni Matatias,
nga anak ni Shela,
nga anak ni Semein,
36 nga anak ni Cainan,
nga anak ni Josec,
nga anak ni Arpacsad,
nga anak ni Joda,
nga anak ni Sem,
27 nga anak ni Joanan,
nga anak ni Resa,
nga anak ni Noe,
nga anak ni Serubabel,
nga anak ni Lamec,
37 nga anak ni Metusela,
nga anak ni Sealtiel,
nga anak ni Neri,
nga anak ni Enoc,
100
101
Ginsulay. Basahon ni Isaias ginbasa
LUCAS 3:38–4:20
11 ngan sasaluhon ka nira basi
nga anak ni Jared,
an imo tiil diri gud mahimalmal
nga anak ni Mahalalel,
ha bato.’ ” 12 Binaton hi Jesus:
nga anak ni Cainan,
“An Kasuratan nasiring: ‘Diri mo
38 nga anak ni Enos,
sarihan hi Jehova nga imo Dios.’ ”
nga anak ni Set,
13 Katapos hini ngatanan nga
nga anak ni Adan,
pagsulay, ginbayaan hiya han
nga anak han Dios.
Hi Jesus nga puno han ba- Yawa tubtob nga magkaada iba
nga higayon.
raan nga espiritu binaya ha
14 Pinaagi han gahum han esJordan, ngan gin-giyahan hiya
piritu, binalik hi Jesus ha Galihan espiritu samtang nakadto
lea. Ngan an mag-opay nga istorha kamingawan 2 ha sulod hin
ya mahitungod ha iya nahibantog
40 ka adlaw, diin ginsulay hiya
ha ngatanan nga kahigrani nga
han Yawa. Hito nga mga adlaw
lugar. 15 Nagtikang liwat hiya
waray hiya ginkaon, salit katapos pagtutdo ha ira mga sinagoga,1
hito, nagutom hiya. 3 Ngan an ngan gindayaw hiya han ngataYawa nagsiring ha iya: “Kon anak nan.
ka han Dios, himoa nga tinapay
16 Katapos kinadto hiya ha
ini nga bato.” 4 Pero hi Jesus Nazaret diin hiya nagdaku, ngan
binaton: “Ini an iginsurat: ‘Diri la sugad han iya nabatasan ha adlaw
ha tinapay nabubuhi an tawo.’ ”
han Sabbath,1 sinulod hiya ha si5 Salit gindara hiya ha hita- nagoga ngan tinindog basi magas gud nga bukid ngan iginpaki- basa. 17 Salit iginhatag ha iya
ta dayon ha iya an ngatanan nga an linukot nga basahon ni propeginhadian ha tuna. 6 Ngan an ta Isaias. Ginbuklad niya ito ngan
Yawa nagsiring ha iya: “Ihahatag nakita niya kon diin iginsurat ini:
ko ha imo ini ngatanan nga aw- 18 “An espiritu ni Jehova aadi ha
toridad ngan an himaya hini kay akon kay ginpili1 niya ako ha pagigintubyan na ini ha akon, ngan pasamwak han maopay nga suihahatag ko ini ha bisan hin-o mat ha mga pobre, ginsugo niya
nga karuyag ko tagan. 7 Salit ako ha pagpasamwak han kakon magsingba ka ha akon bisan gawasan han mga bihag ngan
makausa la, magigin imo ini ngaha pagpahiuli han pagkita han
tanan.” 8 Hi Jesus binaton: “Ini mga buta, ha paghatag hin kagaan iginsurat: ‘Hi Jehova nga imo wasan han mga tinalumpigos,
Dios an kinahanglan mo sing- 19 ngan ha pagsangyaw mahibahon, ngan ha iya ka la mag- tungod han panahon nga makakarawat utro nira an bendisalagad.’ ”
9 Gindara liwat hiya han Yawa yon ni Jehova.” 20 Katapos iya
ngadto ha Jerusalem ngan igin- ginlukot an basahon, iginbalik ito
butang hiya ha igbaw han paha kabulig, ngan liningkod. Ginder han templo ngan ginsidngan: kinita hiya han ngatanan nga
“Kon anak ka han Dios, layog
tikang dinhi, 10 kay ini an igin- Lu 4:151 O “lugar han pagsingba.”
161 Kitaa an “Sabbath” ha Glossary.
surat: ‘Susugoon niya an iya mga 181 Ha literal, “gindihogan.” Kitaa an
anghel nga panalipdan ka, “Pagdihog” ha Glossary.
4
LUCAS 4:21-40
Gin-atake;
tawo ha sinagoga. 21 Ngan nagsiring hiya ha ira: “Yana nga adlaw natuman ini nga kasuratan
nga iyo pa la nabatian.”
22 Hira ngatanan nagyakan
hin maopay mahitungod ha iya
ngan nahipausa gud ha makaruruyag nga mga pulong nga nagawas ha iya baba, ngan nagsiring hira: “Diri ba anak hiya
ni Jose?” 23 Tungod hito nagsiring hiya ha ira: “Sigurado nga
ako an iyo ginhuhunahuna hini
nga puplunganon: ‘Doktor, tambala an imo kalugaringon,’ ngan
masiring kamo ha akon: ‘Hinbatian namon an imo ginbuhat ha
Capernaum, salit buhata liwat ito
dinhi ha imo lugar.’ ” 24 Kondi hiya nagsiring: “Ha pagkamatuod susumatan ko kamo, waray
propeta nga kinakarawat ha iya
lugar. 25 Pananglitan, susumatan ko kamo han kamatuoran:
Damu an balo nga babaye ha Israel ha panahon ni Elias han waray umuran hin tulo ka tuig ngan
unom ka bulan, salit nagkaada
duro nga gutom ha bug-os nga
nasud. 26 Pero waray sugoa hi
Elias nga kumadto ha kababayin-an ha Israel, kondi ngadto
la ha balo ha Sarepat ha nasud han Sidon. 27 Damu liwat
an may liprosi ha Israel ha panahon ni propeta Eliseo, pero waray gintambal bisan usa ha ira,
kondi hi Naaman la nga tagaSirya.” 28 Nasina an ngatanan
ha sinagoga nga nakabati hini,
29 ngan nanindog hira ngan gindara hiya ha gawas han syudad
basi ihulog hiya ha may pangpang han bukid nga hinmumutangan han ira syudad. 30 Pero
inagi hiya ha butnga mismo nira
ngan nagpadayon ha paglakat.
102
31 Katapos kinadto hiya ha
Capernaum, nga syudad ha Galilea. Ngan nagtutdo hiya ha
mga tawo ha adlaw han Sabbath.
32 Nahipausa hira ha iya paagi
han pagtutdo, kay may awtoridad
an iya pagyakan. 33 Ha sinagoga, may lalaki nga ginsaniban
hin maraot nga espiritu, ngan
nagsinggit: 34 “Ah! Ano an imo
tuyo ha amon, Jesus nga Nazareno? Kinanhi ka ba basi poohon kami? Maaram gud ako kon
hin-o ka, ikaw an Usa nga Baraan
tikang ha Dios.” 35 Pero ginsaway ito ni Jesus: “Ayaw pag-inaringasa, ngan gawas ha iya.” Salit katapos itumba han demonyo
an lalaki ha butnga nira, ginawas
ito ha iya nga waray hiya pasakiti. 36 Tungod hini, nahipausa an ngatanan, ngan nag-iristorya hira: “Ano ini nga klase hin
mga pulong, kay may awtoridad
hiya ngan gahum ha pagsugo ha
magraot nga espiritu, ngan nagawas hira?” 37 Salit an mga istorya mahitungod ha iya padayon
nga nahibantog ha ngatanan nga
lugar ha kahigrani nga nasud.
38 Pagbaya ni Jesus ha sinagoga, kinadto hiya ha balay ni Simon. Hito nga panahon, hitaas
an hiranat han ugangan nga babaye ni Simon ngan naghangyo
hira nga buligan hiya. 39 Salit
kinadto hi Jesus ha ginhihigdaan han babaye ngan gintambal
an iya hiranat. Tinindog dayon an
babaye ngan gin-asikaso hira.
40 Kondi han tikatunod na an
adlaw, gindara kan Jesus han
ngatanan nga tawo an ira mga
sulod-balay nga may mga sakit. Gintambal niya hira pinaagi han pagkapot ha tagsa ha ira.
kinadto ha Capernaum
103
Nagtutdo. Mangingisda hin mga tawo
LUCAS 4:41–5:15
41 Ginpagawas liwat ha damu buhat nira ini, nakadakop hira
nga tawo an mga demonyo nga hin damu gud nga isda. Nagisi pa
nagsisinggit: “Ikaw an Anak han ngani an ira mga pukot. 7 Salit
Dios.” Kondi ginsaway niya an nagsinyas hira ha ira mga kaupod
mga demonyo ngan waray hira ha iba nga baluto nga kumadto
payakna, kay maaram hira nga ha ira basi buligan hira. Napuno
nira hin isda an duha nga baluhiya an Kristo.
42 Kinabuwasan, ginawas hiya to salit nagtikalunod ito. 8 Han
ngan kinadto ha mamingaw nga nakita ini ni Simon Pedro, linulugar. Pero ginbiling hiya han hod hiya ha atubangan ni Jesus
mga tawo ngan nakaabot hira ngan nagsiring: “Ginoo, diri ako
ngadto ha iya, ngan naghang- takos humirani ha imo, kay mayo hira nga diri hiya bumaya. kasasala ako nga tawo.” 9 Tu43 Kondi nagsiring hiya: “Kina- ngod han damu gud nga isda
hanglan ipasamwak ko liwat an nga ira nadakop, nahipausa hiya
maopay nga sumat han Ginhadi- ngan an ngatanan nga iya kauan han Dios ha iba nga mga pod, 10 pati na hira Santiago
syudad, kay ginsugo ako tungod ngan Juan nga mga anak ni Sebehini.” 44 Salit nagpadayon hiya deo, nga mga kasosyo ni Simon.
ha pagsangyaw ha mga sinagoga Kondi ginsidngan ni Jesus hi Simon: “Ayaw na kahadlok. Tikang
han Judea.
yana mangingisda ka hin buhi
Usa ka adlaw, han hi Jesus nga mga tawo.” 11 Salit iginbanagtututdo han pulong han lik nira ha baybayon an mga baluDios ha ligid han linaw han Ge- to, ngan ginbayaan an ngatanan
nesaret, ginsusuok hiya han mga ngan sinunod ha iya.
tawo nga nagpipinamati ha iya.
12 Han nakadto liwat hiya ha
2 May nakita hiya nga duha nga usa han mga syudad, kitaa! may
baluto ha ligid han linaw, pero usa nga tawo nga grabe an liprosi.
an mga parapangisda nakahaw- Pakakita niya kan Jesus, hias na ngan naglilimpyo han ira napa hiya ngan nakimalooy: “Gimga pukot. 3 Sinakay hiya ha noo, kon karuyag mo, matatamusa nga baluto ngan ginhangyo bal mo ako.” 13 Salit ginkaptan
an tag-iya hito nga hi Simon nga hiya ni Jesus ngan ginsidngan:
ighurohirayo ito ha baybayon. “Karuyag ko nga matambal ka.”
Katapos liningkod hiya ha ba- Ngan nawara dayon an iya liproluto ngan nagtutdo ha mga tawo. si. 14 Katapos gintugon hiya ni
4 Kahuman niya pagtutdo, gin- Jesus nga diri magsumat ha bisidngan niya hi Simon: “Dad-a san hin-o. Ngan ginsidngan hiya:
ha hilarom an baluto, ngan ihu- “Kondi kadto lugod ha saserlog an iyo mga pukot basi ma- dote, ngan paghalad sumala ha
kadakop.” 5 Pero binaton hi Si- iginsugo ha balaud ni Moises sumon: “Magturutdo, ha bug-os nga gad nga pamatuod ha ira nga naggab-i nangalimbasog kami kon- opay ka.” 15 Pero nagtikadamu
di waray kami nadakop, pero tula lugod an nahibaro mahitungod
ngod han imo ginsiring, ihuhulog ha iya, ngan damu an napakadto
ko an mga pukot.” 6 Han gin- basi mamati ngan magpatambal
5
LUCAS 5:16-35
Paralisado gintambal. Panagtawo ni Levi
104
han ira mga sakit. 16 Ngan na- imo tiheras ngan uli ha iyo balay.”
´
pakadto hiya ha mamingaw nga 25 Ngan binuhat dayon hiya ha
mga lugar ngan nag-aampo.
ira atubangan, gindara an iya hi17 Usa ka adlaw han nagtu- nihigdaan, ngan inuli nga gintutdo hiya ha usa nga balay, may dadayaw an Dios. 26 Nahipausa
nangangalingkod didto nga mga gud hira ngatanan, ngan gindaPariseo1 ngan mga magturutdo yaw nira an Dios ngan nahadlok
han Balaud tikang ha mga baryo hira, nasiring: “Urusahon ini nga
han Galilea, Judea, ngan Jerusa- aton nakit-an yana!”
lem, ngan gintagan hiya ni Jeho27 Katapos hini, ginawas hi Jeva hin gahum ha pagpanambal. sus ngan nakita an parasukot hin
18 Ngan gindara han mga tawo buhis nga hi Levi nga nalingan usa nga paralisado nga lalaki kod ha opisina para han pagnga nahigda ha tiheras, ngan na- buhis, ngan iya ginsidngan: “Su´
ngalimbasog hira nga dad-on nod ha akon.” 28 Salit binuhat
hiya ha sulod ngan ibutang hiya hi Levi, ginbayaan an ngatanan
ha atubangan ni Jesus. 19 Pero ngan sinunod ha iya. 29 Nagwaray hira maaagian tungod kay andam hi Levi hin daku nga padamu an tawo, salit sinaka hira nagtawo ha iya balay para kan
ha atop, ginbuhoan ito ngan gin- Jesus, ngan damu nga parasukot
tunton ha atubangan ni Jesus an hin buhis ngan iba pa an nalingtiheras nga hinihigdaan han pa- kod nga nangangaon upod nira.
ralisado. 20 Han nakita niya an 30 Tungod hini an mga Pariseo
ira pagtoo, nagsiring hiya: “Sang- ngan an ira mga eskriba nagngukay, ginpasaylo na an imo mga rutob ha iya mga disipulo: “Kay
sala.” 21 Tungod hito, an mga ano nga nakaon ngan nainom
eskriba1 ngan mga Pariseo nag- kamo upod han mga parasukot
iristorya: “Hin-o ini nga nagyaya- hin buhis ngan magpakasasala?”
kan hin mga pasipara? Hin-o an 31 Nagsiring hi Jesus ha ira: “An
makakapasaylo han mga sala la- mga mahimsog diri nanginginabot la han Dios?” 22 Pero tu- hanglan hin doktor, kondi an mga
ngod kay nasabtan ni Jesus an may sakit. 32 Kinanhi ako diri
ira mga pangatadongan, iya ginpara ha magtadong, kondi para
sidngan hira: “Ano an iyo iginha magpakasasala basi aghaton
papangatadongan dida ha iyo hira nga magbasol.”
33 Nagsiring hira ha iya: “An
kasingkasing? 23 Ano an mas
masayon, an pagsiring, ‘Ginpa- mga disipulo ni Juan agsob magsaylo na an imo mga sala,’ o an puasa ngan mangamuyo, sugad
´
pagsiring, ‘Buhat ngan lakat’? man an mga sumurunod han mga
24 Pero basi kamo mahibaro nga Pariseo, pero an imo mga disipulo
an Anak han tawo may awtori- nakaon ngan nainom.” 34 Binadad dinhi ha tuna ha pagpasaylo ton hi Jesus: “Diri niyo mapapahan mga sala . . .” ginsidngan niya puasa an kasangkayan han ka´
an paralisado: “Buhat, dad-a an raslon nga lalaki mentras kaupod
nira hiya, diri ba? 35 Pero maaLu 5:171 Kitaa an “Pariseo” ha Glossary. bot an panahon nga an karaslon nga lalaki kukuhaon ha ira,
211 Kitaa an “Eskriba” ha Glossary.
105
Mga Pariseo nagreklamo. 12
ngan hito nga panahon magpupuasa hira.”
36 Nagsaysay liwat hiya ha ira
hin ilustrasyon: “Waray nagtatabas hin itarangkop tikang ha
bag-o nga pantungbaw nga panapton basi itangkop ha daan
nga pantungbaw nga panapton.
Kon ito an iya buhaton, an bag-o
nga tangkop makakagisi ha daan
nga panapton ngan diri na ito maangay ha daan. 37 Waray liwat
nagsusulod hin bag-o nga bino ha
daan nga anit nga surudlan. Kon
ito an iya buhaton, mabuburit ito
ngan makakarag an bino pati an
anit nga surudlan. 38 Lugod, an
bag-o nga bino kinahanglan isulod ha bag-o nga anit nga surudlan. 39 An nakainom han daan
nga bino diri na maruruyag paginom han bag-o, kay masiring
hiya, ‘Maopay an daan.’ ”
Ha adlaw han Sabbath han
naagi hiya ha kaumhan han
trigo, an iya mga disipulo nangutos hin mga uhay, ginkusokuso ito ha ira kamot ngan ginkaon. 2 Tungod hini an iba
nga Pariseo nagsiring: “Kay ano
nga ginbubuhat niyo an igindidiri ha adlaw han Sabbath?” 3 Binaton hi Jesus: “Waray gud ba
niyo mabasa an ginbuhat ni David han gin-gutom hiya ngan
an iya kaupod nga kalalakin-an?
4 Diri ba sinulod hiya ha balay
han Dios ngan ginkarawat an halad nga mga tinapay ngan ginkaon ito ngan gintagan liwat niya an
iya kaupod nga kalalakin-an bisan kon diri uyon ha balaud
nga kaunon ito han bisan hin-o
kay para la ito ha mga saserdote?” 5 Ngan nagsiring pa hiya:
“An Anak han tawo amo an Ginoo
han Sabbath.”
6
LUCAS 5:36–6:17
6 Ha usa pa nga Sabbath, sinulod hi Jesus ha sinagoga ngan
nagtutdo. May tawo didto nga
uga an too nga kamot. 7 Ginbinantayan hiya han mga eskriba
ngan mga Pariseo kon magtatambal ba hiya ha adlaw han Sabbath,
basi maakusaran hiya. 8 Pero
maaram hiya han ira ginhuhunahuna, salit ginsidngan niya an
´
tawo nga uga an kamot: “Buhat
ngan tindog ha butnga.” Salit bi´
nuhat hiya ngan nagpabutnga.
9 Katapos hi Jesus nagsiring ha
ira: “May ipapakiana ako ha iyo,
Uyon ba ha balaud han Sabbath
an pagbuhat hin maopay o pagbuhat hin maraot, an pagtalwas o
pagbungkag hin kalag?” 10 Katapos niya kitaon hira ngatanan,
ginsidngan niya an tawo: “Unata
an imo kamot.” Ginbuhat ito han
tawo ngan nag-opay an iya kamot. 11 Kondi nasina gud hira
ngan nagsarabot kon ano an ira
bubuhaton kan Jesus.
12 Usa ka adlaw, kinadto
hiya ha bukid basi mag-ampo.
Ha bug-os nga gab-i nag-inampo hiya ha Dios. 13 Kondi pagkaaga, gintawag niya an iya mga
disipulo ngan nagpili hin 12 nga
iya liwat gintawag nga mga apostol: 14 hi Simon nga ginngaranan liwat niya hin Pedro, hi Andres nga bugto ni Pedro, hira
Santiago, Juan, Felipe, Bartolome, 15 Mateo, Tomas, hi Santiago nga anak ni Alfeo, hi Simon
nga tinatawag nga an usa nga aktibo,1 16 hi Judas nga anak ni
Santiago, ngan hi Judas Iscariote
nga nagin traydor.
17 Linusad hira ha bukid ngan
tinindog hiya ha patag nga lugar
nga apostol
Lu 6:151 O “debotado; madasigon.”
LUCAS 6:18-35
Malipayon. Kairo. Bulawanon nga sugo
106
han nakita niya an damu nga di27 “Pero ginsisidngan ko kamo
sipulo ngan an damu gud nga nga namamati: Padayon nga hitawo tikang ha bug-os nga Judea, gugmaa an iyo mga kaaway, magJerusalem, ngan ha mga bayba- buhat hin maopay ha mga nayon han Tiro ngan Sidon. Kinad- sisina ha iyo, 28 magyakan hin
to hira basi mamati ha iya ngan maopay ha mga nanhihimaraot
matambal an ira mga sakit. ha iyo, ngan ig-ampo an mga
18 Nag-opay bisan an mga ginsa- nag-iinsulto ha iyo. 29 Kon
sakit han magraot nga espiritu. may magtampalo han imo usa
19 Nangalimbasog an ngatanan nga bayhon, ipatampalo liwat
nga makaptan hiya kay nagawas an luyo, ngan kon may magkuha
ha iya an gahum ngan natatam- han imo pantungbaw nga panapbal hira.
ton, ihatag liwat bisan an imo
20 Ginkita niya an iya mga di- pan-ilarom nga bado. 30 Hatasipulo ngan nagsiring:
gi an ngatanan nga nangangaro
“Malipayon kamo nga mga ha imo, ngan kon may magkupobre, kay para ha iyo an Ginha- ha han imo mga butang, ayaw ito
pagbawia.
dian han Dios.
31 “Ngan an karuyag niyo bu21 “Malipayon kamo nga ginugutom yana, kay bubusugon haton ha iyo han mga tawo, buhata liwat ha ira.
kamo.
32 “Kon an iyo hihigugmaon
“Malipayon kamo nga nagtatangis yana, kay magtatawa kamo. an mga nahigugma la ha iyo,
22 “Malipayon kamo kon an ano an kapulsanan hito? Kay bimga tawo nasisina ha iyo, nagsan an magpakasasala nahisasalikway ha iyo, nag-iinsulto ha gugma ha mga nahigugma ha
iyo, ngan nagpapakaraot han iyo ira. 33 Kon nagbubuhat kamo
ngaran tungod han Anak han hin maopay ha mga nagbubuhat
tawo. 23 Hito nga panahon la hin maopay ha iyo, ano an kamagrayhak kamo ngan lukso ha pulsanan hito? Bisan an magpakalipay, kay daku an iyo balos ha kasasala nagbubuhat liwat hito.
langit, tungod kay ito liwat an 34 Ngan kon an ginpapahuram1
ginbuhat han ira kaapoy-apoyan la niyo an ginlalaoman niyo nga
ha mga propeta.
makakabayad, ano an kapulsa24 “Kondi kairo niyo nga mga nan hito? Bisan an magpakasasariko nga tawo, kay naeksperyen- la nagpapahuram liwat ha magsyahan na niyo an bug-os nga ka- pakasasala ngan naglalaom nga
himyang.
babayaran han bug-os nga kanti25 “Kairo niyo nga mga busog dad. 35 Lugod, padayon nga hiyana, kay magugutom kamo.
gugmaa an iyo mga kaaway,
“Kairo niyo nga nagtitinawa buhata an maopay ngan magpayana, kay mabibido ngan magta- huram nga diri naglalaom hin batangis kamo.
yad, kay daku an magigin balos
26 “Kairo niyo kon gindadayaw ha iyo, ngan magigin mga anak
kamo han ngatanan nga tawo, kay kamo han Gihitaasi, kay buotan
ito an ginbuhat han ira kaapoyapoyan ha buwa nga mga propeta. Lu 6:341 Karuyag sidngon, waray tubo.
107
Paghukom ha iba. Nakikilala ha bunga
LUCAS 6:36–7:3
hiya bisan ha mga diri-mapasala- tan, an mga tawo diri nakakakumaton ngan magraot. 36 Mag- ha hin igos ha mga tunok, o hin
padayon kamo ha pagin maloloy- mga ubas ha tunukon nga taon, sugad la nga an iyo Amay nom. 45 An maopay nga tawo
maloloy-on.
nagpapagawas hin maopay ti37 “Ayaw na kamo paghukom, kang ha maopay nga bahandi han
basi diri gud kamo paghukman, iya kasingkasing, kondi an mangan ayaw na kamo pag-akusar raot nga tawo nagpapagawas hin
ha iba, basi diri gud kamo aku- maraot tikang ha iya maraot nga
saran. Padayon nga magpasaylo, bahandi, kay kon ano an aada ha
basi pasayloon kamo. 38 Bata- kasingkasing amo an nagawas ha
sana an paghatag, ngan an mga iya baba.
tawo mahatag ha iyo. Ira igbu46 “Salit, kay ano nga gintabuhos ha iyo surudlan an bug-os tawag niyo ako nga Ginoo! Giˆ
nga sukol, sinuso, inuy-og, ngan noo! pero diri niyo ginbubuhat
nagsasap-ay. Kay an suruklan an akon ginsisiring? 47 Ipapanga iyo ginagamit ha iba, ito likita ko ha iyo kon hin-o an kapawat an gagamiton ha iyo.”
riho han bisan hin-o nga nakan39 Nagsaysay liwat hiya hin hi ha akon ngan namamati ha
ilustrasyon: “Makakatugway akon mga pulong ngan nagbuba an buta ha igkasi-buta? Diri buhat hito: 48 Pariho hiya han
ba hira nga duha mahuhu- tawo nga karuyag magtindog hin
log ha buho? 40 An estudyante balay, salit nag-ukad hiya hin hidiri malabaw ha iya magturutdo, larom ngan gintindog an pundaskondi an natutdoan hin mao- yon hito ha bato. Han pagbaha,
pay magigin pariho ha iya mag- masulog gud an awas han salog
turutdo. 41 Kay ano nga ginki- ngada hito nga balay, kondi wakita mo an dagami ha mata han ray ito maruba kay marig-on ito.
imo bugto pero diri mo naki- 49 Pero hiya nga namamati konkita an daku nga kahoy1 ha imo di diri nagbubuhat hito, pariho
mata? 42 Paonan-o mo masisi- hiya han tawo nga nagtindog hin
ring ha imo bugto, ‘Bugto, kuku- balay ha tuna nga waray pundashaon ko an dagami ha imo mata,’ yon. Han pagbaha, naruba dayon
nga diri mo ngani nakikita an ito, ngan bug-os nga narumpag
daku nga kahoy ha imo mata? Hi- han sulog.”
pokrito! Kuhaa anay an daku nga
Katapos ni Jesus magyakan
kahoy ha imo mata, basi makakiha mga tawo, kinadto hiya
ta ka hin maopay ha pagkuha han
dagami ha mata han imo bugto. ha Capernaum. 2 Hito nga pa43 “Waray maopay nga kahoy nahon, grabe an sakit ngan
nga nagbubunga hin mara- tikamatay na an hinigugma nga
ot, ngan waray maraot nga ka- uripon han opisyal han kasunhoy nga nagbubunga hin mao- dalohan. 3 Han hinbatian han
pay, 44 kay ha bunga nakikilala opisyal an mahitungod kan Jean tagsa nga kahoy. Panangli- sus, nagsugo hiya hin katigurangan han mga Judio ngadto kan
Jesus basi hangyoon hiya nga
Lu 6:411 Pagbo nga suporta ha atop.
7
LUCAS 7:4-22
Anak han balo ginbanhaw. Juan nagpakiana
108
kumadto ngan tambalon an iya nagsiring: “Ayaw na pagtinauripon. 4 Ngan an mga kinad- ngis.” 14 Katapos dinaop hiya
to kan Jesus nakimalooy gud ha ha tiheras ngan ginkaptan ito,
iya: “Takos hiya nga buligan mo, ngan inundang an mga nagdada5 kay hinigugma niya an aton na- ra. Ngan nagsiring hiya: “Batan´
sud ngan hiya an nagtindog han on, ginsusugo ko ikaw: Buhat!”
sinagoga dinhi.” 6 Salit inupod 15 An patay liningkod ngan nagha ira hi Jesus. Pero han hirani na yakan, katapos iginhatag hiya ni
hiya ha balay, an opisyal nakag- Jesus ha iya nanay. 16 Nahadsugo na hin kasangkayan nga su- lok an ngatanan, ngan gindayaw
matan hi Jesus: “Ginoo, ayaw na nira an Dios: “Usa nga harangdon
la pagpadayon, kay diri ako takos nga propeta an ginsugo nganhi ha
nga pakadtoon ka ha akon balay. aton,” ngan “Nalooy an Dios ha
7 Tungod hito waray ako duma- iya katawohan.” 17 Ini nga mga
op ha imo. Pero pagsiring la nga sumat mahitungod han ginbuhat
mag-oopay hiya, ngan matatam- ni Jesus nahibantog ha bug-os
bal na an akon surugoon. 8 Kay nga Judea ngan ha ngatanan nga
ako liwat, bisan kon may ginpapa- kahigrani nga nasud.
sakopan nga awtoridad, may sa18 Ini ngatanan iginsumat
kop ako nga mga sundalo. Kon kan Juan han iya mga disipulo.
nasiring ako ha usa, ‘Kadto!’ na- 19 Salit ginsugo ni Juan an duha
pakadto hiya, ngan ha usa pa, han iya mga disipulo ngadto ha
‘Kadi!’ nadaop hiya, ngan kon na- Ginoo basi magpakiana: “Ikaw na
siring ako ha akon surugoon, ba an Usa nga Makanhi nga amon
‘Buhata ini!’ iya ito ginbubuhat.” ginpipinamulat, o may iba pa
9 Han hinbatian ini ni Jesus, nanga maabot?” 20 Pag-abot nira
hipausa hiya ha opisyal, ngan ina- ha iya, nagsiring hira: “Ginsugo
tubang hiya ha mga tawo nga kami nganhi ha imo ni Juan
nagsisinunod ha iya ngan nagsinga Parabaptis basi magpakiana,
ring: “Susumatan ko kamo: Bisan ‘Ikaw na ba an Usa nga Makanhi
ha Israel waray pa gud ako manga amon ginpipinamulat, o may
kakita hin sugad hini kadaku nga iba pa nga maabot?’ ” 21 Hito
pagtoo.” 10 Ngan han nakaba- nga oras, gintambal niya an damu
lik ha balay an mga ginsugo, nanga may sakit, an may grabe nga
kita nira nga nag-opay na an uri- sakit, ngan an mga ginsaniban
pon.
hin magraot nga espiritu, ngan
11 Katapos hini, kinadto hiya an damu nga buta basi makakita.
ha syudad han Nain, kaupod an 22 Salit nagsiring hi Jesus ha ira:
iya mga disipulo ngan an damu “Balik kamo kan Juan ngan isunga tawo. 12 Han hirani na hiya mat ha iya an iyo hinkit-an ngan
ha ganghaan han syudad, may hinbatian: An mga buta nakakapatay nga lalaki nga gindadara kita na, an mga piay nakakalatipagawas, hiya la an anak han kat na, an mga may liprosi nagbalo nga babaye. Kaupod han katatambal na, an mga bungol
balo an damu nga tawo tikang ha nakakabati na, an mga patay nagsyudad. 13 Han nakita han Gi- kababanhaw, ngan iginpapahanoo an balo, nalooy hiya ngan yag an maopay nga sumat ha mga
109
Jesus nakaon, nainom; pero hi Juan diri
LUCAS 7:23-40
pobre. 23 Ngan malipayon hiya ngoy kami pero waray kamo manga diri nahipapakdol ha akon.” nangis.’ 33 Sugad man, kinan24 Han linakat na an mga hi hi Juan nga Parabaptis nga
mensahero ni Juan, nagpakiana diri nakaon hin tinapay ngan
hi Jesus ha mga tawo mahitu- diri nainom hin bino, pero nasingod kan Juan: “Ano an iyo karu- ring kamo: ‘May demonyo hiya.’
yag makita han kinadto kamo ha 34 An Anak han tawo kinanhi
kamingawan? Usa ba nga tangbo nga nakaon ngan nainom, pero
nga ginlulurolabyog han hangin? nasiring kamo: ‘Kitaa! An tawo
25 Kon sugad, ano an karuyag nga malamon ngan parainom hin
niyo makita paggawas niyo? Usa bino, sangkay han mga parasukot
ka tawo ba nga nakasul-ot hin hin buhis ngan magpakasasala!’
mahumok nga pantungbaw nga 35 Kondi an kinaadman napapapanapton? An mga nakasul-ot matud-an nga matadong pinaagi
hin maopay gud nga bado ngan han ngatanan nga anak hito.”
nagkikinabuhi hin mahimyang
36 Usa nga Pariseo an nagaadto ha mga palasyo han hadi. inimbitar kan Jesus nga kumaon
26 Kay ano gud ba nga ginawas upod niya. Salit sinulod hiya ha
kamo? Basi makakita hin prope- balay han Pariseo ngan liningkod
ta? Oo, ginsusumatan ko kamo ha may lamesa. 37 Ngan usa
nga labaw pa gud hiya kay ha pro- nga babaye nga kilala ha syudad
peta. 27 Mahitungod ha iya, ini sugad nga makasasala an nahibaan iginsurat: ‘Kitaa! Ginsusugo ro nga hi Jesus nakaon ha balay
ko an akon mensahero nga maghan Pariseo, ngan nagdara hiya
una ha imo basi ig-andam an imo hin alabastro1 nga surudlan han
dalan.’ 28 Susumatan ko kamo: mahamot nga lana. 38 Kinadto
Waray pa natawo nga labaw kan hiya ha may tiil ni Jesus, nagtaJuan, kondi an usa nga uroubos ngis ngan ginhulos an mga tiil ni
ha Ginhadian han Dios mas la- Jesus han iya mga luha, ngan ginbaw ha iya.” 29 (Pakabati hini trapohan niya ito han iya buhok.
han ngatanan nga tawo ngan Mahigugmaon nga ginharokan lihan mga parasukot hin buhis nga wat niya an mga tiil ni Jesus ngan
ginbawtismohan ni Juan, iginpa- ginpahiran ito han mahamot nga
hayag nira nga matadong an Dios. lana. 39 Han nakita ito han Pa30 Pero tungod kay ginbalewaray riseo nga nag-imbitar kan Jesus,
han mga Pariseo ngan han mag- nagsiring hiya ha kalugaringon:
aram han Balaud an sagdon han “Kon propeta ini nga tawo, maaDios ha ira, waray hira bawtismu- ram unta hiya kon hin-o ngan
hi ni Juan.)
kon ano nga klase hin babaye
31 “Salit kan kanay ko igpapa- ito nga nakapot ha iya, nga mariho an mga tawo hini nga hene- kasasala hiya.” 40 Kondi hi Jerasyon, ngan hin-o an kapariho sus nagsiring ha iya: “Simon, may
nira? 32 Pariho hira hin kaba- ig-iistorya ako ha imo.” Binaton
taan nga nangangalingkod ha hiya: “Magturutdo, ano ito?”
merkado ngan nagsisiringgitay:
‘Nagplawta kami para ha iyo pero Lu 7:371 Kitaa an “Alabastro” ha Gloswaray kamo sumayaw, nagnguy- sary.
LUCAS 7:41–8:10
2 nakautang.
41 “Duha nga lalaki an may
utang ha parapautang. An usa 500
nga denaryo1 an utang, pero an
usa 50. 42 Han waray hira pakakabayad ha iya, kinasingkasing
nga iya ginpasaylo hira nga duha.
Salit, hin-o ha ira an mas maghihigugma ha iya?” 43 Binaton
hi Simon: “Para ha akon, an nakautang hin mas daku nga kinasingkasing nga ginpasaylo niya.”
Hiya nagsiring: “Husto an imo
baton.” 44 Salit liningi hi Jesus
ha babaye ngan nagsiring kan Simon: “Nakikita mo ba ini nga
babaye? Pagsulod ko ha imo balay, waray mo ako hatagi hin tubig
nga ihirimsaw. Pero an akon mga
tiil ginhulos hini nga babaye han
iya mga luha ngan gintrapohan
ito han iya buhok. 45 Waray mo
ako haruki, pero mahigugmaon
nga ginhinarokan hini nga babaye an akon mga tiil tikang nga
sinulod ako. 46 Waray mo pahiri hin lana an akon ulo, pero ginpahiran hini nga babaye hin mahamot nga lana an akon mga
tiil. 47 Tungod hini, susumatan
ko ikaw nga bisan kon damu an
iya mga sala, ginpasaylo na ito
kay nagpakita hiya hin daku
nga gugma, kondi an ginpasaylo
hin gutiay, nagpapakita hin gutiay nga gugma.” 48 Ngan nagsiring hiya ha babaye: “Ginpasaylo
na an imo mga sala.” 49 Tungod hito, an mga nalingkod kaupod niya ha may lamesa nagsiring ha ira kalugaringon: “Hin-o
ini nga tawo nga nagpapasaylo
bisan han mga sala?” 50 Kondi nagsiring hiya ha babaye: “An
imo pagtoo an nagtalwas ha imo.
Lakat nga mamurayawon.”
110
Katapos gud hito, kinadto hi Jesus ha mga syudad
ngan mga baryo basi magsangyaw ngan magpasamwak han maopay nga sumat han Ginhadian
han Dios. Kaupod niya an 12 nga
apostol, 2 ngan an pipira nga
kababayin-an nga gintalwas tikang ha magraot nga espiritu
ngan gintambal an mga sakit, hi
Maria nga gintatawag nga Magdalena nga pito nga demonyo an
ginpagawas ha iya; 3 hi Juana
nga asawa ni Cusa, an tinaporan ni Herodes; hi Susana, ngan
damu pa nga kababayin-an nga
naggamit han ira panag-iya ha
pag-asikaso kan Jesus ngan ha
iya mga apostol.
4 Han nagtirirok an damu nga
tawo ngan an mga nag-inupod
kan Jesus han kinadto hiya ha
mga syudad, naghatag hiya hin
ilustrasyon: 5 “Usa nga magsarabwag an ginawas basi magsabwag hin binhi. Samtang nagsasabwag hiya, an iba hito nahulog
ha ligid han dalan ngan gintamak-tamakan, ngan ginpanuktok ito han nagkakalupad nga
katamsihan. 6 An iba nahulog
ha daku nga bato, ngan han pagtubo, nauga kay waray tubig.
7 An iba nahulog ha katunokan,
ngan natabonan ito han mga
tunok nga dinungan pagtubo.
8 An iba nahulog ha maopay nga
tuna, ngan han pagtubo, namunga hin 100 ka pilo.” Katapos niya
ig-istorya ini, nagsiring hiya ha
daku nga tingog: “Hiya nga may
mga talinga ha pagpamati, mamati.”
9 Pero ginpakianhan hiya han
mga disipulo kon ano an kahuloLu 7:411 Silber nga sinselyo han Roma. gan hini nga ilustrasyon. 10 Binaton hiya: “An sagrado nga mga
Kitaa an Apendise 11.
Ilustrasyon han magsarabwag
8
111
Nakatago mabubuhayhag. Nanay ngan kabugtoan
LUCAS 8:11-27
tinago han Ginhadian han Dios dudugangan pa, pero an waray,
iginpapasabot ha iyo, kondi ha kukuhaon bisan an iya ginhuhuiba, mga ilustrasyon la. Salit bi- nahuna nga aada ha iya.”
san kon nagkikinita, diri hira na19 Kinadto kan Jesus an iya
kakakita, ngan bisan kon nagpi- nanay ngan kabugtoan, pero wapinamati, diri hira nakakasabot ray hira makadaop ha iya kay
han kahulogan. 11 Ini an kahu- damu an tawo. 20 Salit may
logan hini nga ilustrasyon: An nagsiring ha iya: “Nagtitinindog
binhi amo an pulong han Dios. ha gawas an imo nanay ngan ka12 An nahisabwag ha ligid han bugtoan kay karuyag nira makigdalan amo an mga namati, katakita ha imo.” 21 Binaton hiya:
pos inabot an Yawa ngan ginku- “Ini hira nga namamati han puha an pulong ha ira kasing- long han Dios ngan nagbubuhat
kasing basi diri hira tumoo ngan hito amo an akon nanay ngan an
diri matalwas. 13 An nahisab- akon kabugtoan.”
wag ha daku nga bato amo an
22 Usa ka adlaw, hiya ngan an
mga malipayon nga nagkarawat iya mga disipulo sinakay ha usa
han pulong han hinbatian nira nga baluto, ngan nagsiring hiya
ito, kondi waray makagamot; tiha ira: “Kadto kita ha tabok hini
noo hira hin madaliay la, pero nga linaw.” Salit naglayag hira.
pag-abot han pagsari waray na 23 Kondi han naglalayag na hira,
hira tumoo. 14 Mahitungo d nahingaturog hiya. Ngan nagkahan nahisabwag ha katunokan, ada hin subasko ha linaw, ngan
hira an namati, pero tungod an baluto nasusudlan hin tubig
kay nahisimang hira han kabara- salit nameligro hira. 24 Salit
ka, karikohan, ngan kaliawan ha ginpukaw nira hiya: “Magturutkinabuhi, natabonan hira ngan do, Magturutdo, magkakamatay
waray mahinog an mga bunga. na kami!” Pagmata niya, ginsaway
15 Ngan an nahisabwag ha maniya an hangin ngan an mabaopay nga tuna amo an nagtiti- lud nga katubigan, salit naglinaw
pig han pulong ngan namumunga ngan nagkalma ito. 25 Katapos
nga may pagpailob katapos nira nagsiring hiya ha ira: “Hain an iyo
mamati nga may makinarawaton pagtoo?” Kondi tungod kay nanga kasingkasing.
hadlok hira ngan nahipausa, nag16 “Waray nagdadagkot hin siring hira: “Hin-o gud ba ini, kay
lampara ngan gintatakloban o ginsusugo niya bisan an hangin
iginbubutang ito ha ilarom han ngan an tubig, ngan nasugot ito
katre, lugod iginbubutang ito ha ha iya?”
burutangan han lampara basi an
26 Dinuong hira ha baybayon
mga nasulod ha balay makaki- han rehiyon han mga tagata han kalamrag. 17 Kay waray Gerasa ha tabok han Galilea.
nakatago nga diri mabubuhay- 27 Kondi paghaw-as niya, gintahag o waray gintahoban hin ma- po hiya hin lalaki tikang ha syuopay nga diri hibabaroan ngan dad nga ginsaniban hin mga dediri mahigagawas. 18 Salit tagi monyo. Maiha na nga diri hiya
hin atensyon kon paonan-o kamo nagbabado, ngan diri hiya naunamamati, kay an may-ada na, koy ha balay kondi ha lubnganan.
LUCAS 8:28-47
Mga demonyo sinulod ha mga baboy. Hi Jairo
112
28 Pakakita niya kan Jesus, ginu- kon paonan-o nag-opay an lalaki
liat hiya ngan hinapa ha iya atu- nga ginsaniban hin mga demonbangan ngan nagsiring hin mayo. 37 Salit ginhangyo hi Jesus
kusog: “Ano an imo tuyo ha han damu nga tawo ha Gerasa
akon, Jesus, Anak han Gihitaa- nga bumaya hiya kay nahahadsi nga Dios? Nakikimalooy ako lok gud hira. Tungod hito sinaha imo, ayaw ako pagpasakiti.” kay hiya ha baluto ngan binaya.
29 (Kay ginsinugo ni Jesus an 38 Pero an lalaki nga gin-gawmaraot nga espiritu nga gumawas san hin mga demonyo nagpinakiha lalaki. Maiha na nga kontro- malooy nga paupdon hiya, kondi
lado hiya hito nga demonyo. Ag- waray hiya tuguti ni Jesus, lugod
sob hiya gapuson hin kadena ha ginsidngan hiya: 39 “Uli ha iyo,
mga kamot pati ha mga tiil ngan ngan isumat ha ngatanan an ginginbabantayan pirme, pero ginbuhat han Dios para ha imo.” Sauutod niya ito ngan gindadara lit inuli hiya ngan iginsumat ha
hiya han demonyo ngadto ha mga bug-os nga syudad an ginbuhat ni
lugar nga mamingaw.) 30 Gin- Jesus ha iya.
pakianhan hiya ni Jesus: “Ano
40 Pagbalik ni Jesus ha Galian imo ngaran?” Binaton hiya: lea, gin-abiabi hiya hin maopay
“Lehiyon,” kay damu nga demon- han mga tawo, kay hira ngatanan
yo an sinulod ha iya. 31 Ngan nagpapamulat ha iya. 41 Pero
nagpinakimalooy hira ha iya nga inabot hi Jairo nga punoan nga
diri hira pakadtoon ha kahilad- opisyal han sinagoga. Hinapa
man. 32 May panon hin damu hiya ha may tiil ni Jesus ngan
nga baboy nga nangangaon ha nakimalooy nga kumadto ha iya
bukid, salit nakimalooy hira balay, 42 kay tikamatay na an
nga pasudlon hira ha mga baiya usa la nga anak nga babaye
boy. Ngan iya gintugotan hira. nga mga 12 anyos an edad.
33 An mga demonyo ginawas ha
Samtang tikadto hi Jesus, ginlalaki ngan sinulod ha mga ba- susuok hiya han damu nga
boy, ngan an panon nagdadla- tawo. 43 Ngan may babaye nga
gan ngadto ha pangpang, nanla- 12 ka tuig na nga gindidinugoan,
yog ha linaw ngan nagkalulumos. nga waray bisan hin-o nga naka34 Pero han nakita han mga katambal. 44 Hinirani hiya ha
nag-aataman hito an nahitabo, luyo ni Jesus ngan ginkaptan an
nagdadlagan hira ngan nanumat sidsid han iya pantungbaw nga
ha syudad ngan ha kaumhan.
panapton, ngan inundang dayon
35 Katapos kinadto an mga an pagdinugui ha iya. 45 Satawo basi makita an nahitabo, lit nagpakiana hi Jesus: “Hin-o
ngan dinaop hira kan Jesus an kinapot ha akon?” Han waray
ngan nakita nira nga nakaba- nagsusumat kon hin-o, nagsiring
do ngan maopay na an panhu- hi Pedro: “Magturutdo, ginpapanahuna han lalaki nga gin-gaw- libotan ngan ginsusuok ka han
san hin mga demonyo. Nalingkod mga tawo.” 46 Kondi nagsiring
hiya ha may tiil ni Jesus, ngan hi Jesus: “May kinapot ha akon,
nahadlok gud hira. 36 An nagkay inabat ko nga may gahum
pakakita hito nagsumat ha ira nga ginawas ha akon.” 47 Pa-
113
Daragita ginbanhaw. 12
kasabot han babaye nga hinbaroan an iya ginbuhat, nangungurog
nga dinaop hiya ngan hinapa ha
atubangan ni Jesus ngan iginsumat ha ngatanan kon kay ano nga
iya ginkaptan hi Jesus ngan kon
paonan-o hiya natambal dayon.
48 Pero nagsiring hi Jesus ha iya:
“Anak, tungod han imo pagtoo
nag-opay ka. Lakat nga mamurayawon.”
49 Samtang nagyayakan pa hi
Jesus, may inabot nga lalaki tikang ha balay han punoan nga
opisyal han sinagoga ngan nagsiring: “An imo anak namatay na!
Ayaw na pagdisturboha an Magturutdo.” 50 Pakabati hini ni
Jesus, nagsiring hiya: “Ayaw kabaraka, tumoo ka la, ngan mabubuhi1 hiya.” 51 Pag-abot niya
ha balay, waray bisan hin-o nga
igin-upod niya ha sulod labot la
kanda Pedro, Juan, Santiago,
ngan han mga kag-anak han daragita. 52 Kondi nananangis an
mga tawo ngan ginpupukpok an
ira dughan tungod ha kasubo.
Salit nagsiring hi Jesus: “Ayaw
na kamo pagtinangis, kay waray
hiya mamatay, kondi nakaturog
la hiya.” 53 Tungod hito, nakakatamay nga gintinawaan nira
hiya, kay maaram hira nga patay na an daragita. 54 Pero
iya ginkaptan an kamot han daragita ngan nagsiring: “Daragita,
´
buhat!” 55 Ngan binalik an espiritu1 han daragita ngan binu´
hat dayon hiya. Nagsugo hi Jesus nga tagan hiya hin pagkaon.
56 Nahipausa gud an iya mga
kag-anak, kondi gintugon hira ni
Jesus nga diri isumat ha bisan
hin-o an nahitabo.
Lu 8:501 Ha literal, “matatalwas.”
“pwersa han kinabuhi.”
LUCAS 8:48–9:11
Katapos gintawag niya an 12
nga apostol ngan gintagan
hin gahum ngan awtoridad ha
pagpagawas han ngatanan nga
demonyo ngan ha pagtambal han
mga sakit. 2 Iya ginsugo hira
nga magsangyaw han Ginhadian han Dios ngan manambal,
3 ngan nagsiring hiya: “Ayaw
kamo pagdara hin bisan ano ha
biyahe, bisan tungkod o surudlan hin pagkaon, o tinapay o silber nga kwarta, o reserba1 nga
bado. 4 Kondi bisan diin nga
balay kamo sumulod, didto la
kamo tubtob nga bumaya kamo.
5 Pero kon diri kamo karawaton
han mga tawo, paggawas niyo hito
nga syudad, ipadpad an tapotapo
ha iyo mga tiil sugad nga pamatuod kontra ha ira.” 6 Katapos,
kinadto hira ha mga baryo basi
ipasamwak an maopay nga sumat
ngan manambal ha bisan diin.
7 Hinbatian ni Herodes nga
magmarando han distrito an ngatanan nga nahitatabo, ngan nabaraka gud hiya kay nasiring an
iba nga hi Juan ito nga nabanhaw,
8 kondi an iba nasiring nga hi
Elias ito nga nagpakita, kondi an
iba pa nasiring nga usa ito han
mga propeta hadto nga nabanhaw. 9 Nagsiring hi Herodes:
“Ginpapugotan ko hi Juan. Hin-o
man ini nga nababatian ko nga
gin-iiristoryahan?” Salit karuyag
niya nga makita Hiya.
10 Pagbalik han mga apostol,
iginsumat nira kan Jesus an ngatanan nga ira ginbuhat. Ngan
igin-upod niya hira ngadto ha
syudad han Betsaida nga hira
la. 11 Pero tungod kay hinbaroan ito han mga tawo, sinunod hira
ha iya. Ngan iya gin-abiabi hira
ginsugo
9
551 O
Lu 9:31 O “duha nga bado.”
LUCAS 9:12-28
5,000 ginpakaon. Kalugaringon isalikway
114
hin maopay, ginsumatan mahitu- hin-o ako?” Binaton hi Pedro: “An
ngod han Ginhadian han Dios, Kristo nga ginsugo han Dios.”
ngan gintambal an nangingina- 21 Ngan gintugon gud niya hira
hanglan hin pagtambal. 12 Han nga diri ini isumat ha bisan
tikagab-i na, an 12 nga apostol di- hin-o, 22 pero nagsiring hiya:
naop ha iya ngan nagsiring: “Pa- “An Anak han tawo kinahanglan
lakta na an mga tawo basi ku- mag-antos hin damu nga kasakimadto hira ha kahirani nga mga tan ngan isalikway han katigurabaryo ngan mga lugar ha pali- ngan, punoan nga mga saserdote,
bot ngan makabiling hin mauuk- ngan mga eskriba. Ngan papatayan ngan makakaon, kay aanhi yon hiya pero babanhawon ha
kita hinin hirayo nga lugar.” ikatulo ka adlaw.”
13 Pero nagsiring hiya: “Tagi
23 Ngan nagsiring hiya ha nganiyo hira hin makakaon.” Bina- tanan: “An bisan hin-o nga naton hira: “May kita lima la nga ruruyag sumunod ha akon, isatinapay ngan duha nga isda, lalikway niya an iya kalugaringon,
bot la kon lumakat kami ngan
pas-anon kada adlaw an iya pasapumalit hin pagkaon para hini
kitan nga kahoy,1 ngan padayon
ngatanan nga tawo.” 14 Mga
nga sumunod ha akon. 24 Kay
5,000 hira nga kalalakin-an. Kondi nagsiring hiya ha mga dian bisan hin-o nga nagpapanalisipulo: “Palingkora hira nga mga pod han iya kalag1 mawawadtag-50 an kada grupo.” 15 Ngan an hito, pero an bisan hin-o nga
ira ginpalingkod hira ngatanan. mawad-an han iya kalag tungod
16 Han nakada na ha iya an lima ha akon amo an magtatalwas
nga tinapay ngan duha nga isda, hito. 25 Kon sugad, ano an kahinangad hiya ha langit, nag- pulsanan kon maangkon han usa
ampo,1 gintipik-tipik ito ngan nga tawo an bug-os nga kaliboipinanhatag ha mga disipulo basi tan pero madadaot an iya kalugaipanhatag ha mga tawo. 17 Sa- ringon o mawawara an iya kinalit nangaon hira ngatanan ngan buhi? 26 Kay kon ako ngan an
nabusog, ngan an nahisalin nga akon mga pulong ikaawod han bimga tipik nga ira natirok, 12 ka san hin-o, ikakaawod liwat hiya
han Anak han tawo kon umabot
basket.
18 Katapos samtang nag-aam- na hiya ha iya himaya ngan ha
po hiya nga nag-uusahan, ginda- himaya han Amay ngan han baop hiya han mga disipulo, ngan raan nga mga anghel. 27 Koniya ginpakianhan hira: “Hin-o ako di susumatan ko kamo han kasumala ha mga tawo?” 19 Bina- matuoran: An iba nga naninindog
ton hira: “Hi Juan nga Para- dinhi diri mamamatay tubtob nga
baptis, kondi an iba nasiring, hi makita anay nira an Ginhadian
Elias, ngan an iba pa nasiring, han Dios.”
usa han mga propeta hadto nga
28 Ha pagkamatuod, paglabay
nabanhaw.” 20 Katapos nagpa- hin mga walo ka adlaw tikang nga
kiana hiya: “Kondi para ha iyo,
Lu 9:161 Ha literal, “ginbendisyonan ito.”
Lu 9:231 Kitaa an Apendise 6.
nabuhi.”
241 O “ki-
115
Nag-iba an hitsura. Demonyo ginpagawas
LUCAS 9:29-48
ginyakan ini ni Jesus, igin-upod gud la an akon anak. 39 Ginsaniya hira Pedro, Juan, ngan San- saniban hiya hin maraot nga estiago ngadto ha bukid basi mag- piritu, ngan tigda nga naguliat,
ampo. 29 Samtang nag-aampo ginpapakisaykisay hiya ngan naghiya, nag-iba an hitsura han iya bubura an iya baba, ginsasamanawong ngan an iya bado nagsa- ran hiya, ngan diri gud ito nabanag ha kabusag. 30 Ngan kitaa! ya ha iya. 40 Ginhangyo ko an
duha nga lalaki an nakikiistor- imo mga disipulo nga pagawson
ya ha iya, hira Moises ngan Elias. ito, pero waray nira ito mapa31 Mahimayaon nga nagpakita gawas.” 41 Nagsiring hi Jesus:
hira ngan nag-iristorya mahitu- “Waray pagtoo ngan matinalapangod han iya pagbaya, nga iti- son nga henerasyon, tubtob san-o
nanda nga iya tutumanon ha Je- ako makikig-upod ha iyo ngan
rusalem. 32 Hi Pedro ngan an magpapailob ha iyo? Dad-a ha
iya mga kaupod nanhingaturog, akon an imo anak.” 42 Pero bipero pagmata nira, nakita nira san han nadaop na an bata,
an himaya ni Jesus ngan an duha gintumba hiya ha tuna ngan ginnga lalaki nga natindog kaupod pakisaykisay gud hiya han deniya. 33 Han tibaya na an duha monyo. Kondi ginsaway ni Jesus
nga lalaki, nagsiring hi Pedro an maraot nga espiritu ngan ginkan Jesus: “Magturutdo, maopay tambal an bata ngan iginhatag
kay nakaupod kami nganhi, sahiya ha iya tatay. 43 Nahipausa
lit magtitindog kami hin tulo nga gud hira ngatanan ha pagkadaku
tolda, usa para ha imo, usa para han gahum han Dios.
kan Moises, ngan usa para kan
Samtang nahipapausa hira han
Elias.” Pero diri maaram hi Ped- ngatanan nga iya ginbuhat, nagro han iya ginyayakan. 34 Kon- siring hiya ha mga disipudi samtang nagyayakan pa hiya, lo: 44 “Pamati kamo hin maonagkaada dampog nga naglan- pay ngan hinumdumi ini, kay an
dong ha ira. Han natatabonan na Anak han tawo sigurado nga ituhira han dampog, nahadlok hira. tubyan ha iya mga kaaway.”
35 Ngan may tingog tikang ha 45 Pero waray la gihapon nira
dampog nga nasiring: “Ini an masabti an iya ginyakan. Ha pagakon Anak nga akon pinili. Pa- kamatuod, igintago ito ha ira basi
mati kamo ha iya.” 36 Han hin- diri nira masabtan, ngan nahadbatian an tingog, nakita nira nga lok liwat hira pagpakiana ha iya
nag-uusahan na la hi Jesus. Kon- mahitungod hito.
di hito nga panahon waray hira
46 Katapos nagdiskusyon an
mag-istorya ngan magsumat ha mga disipulo kon hin-o ha ira an
bisan hin-o han ira hinkit-an.
gidadakui an awtoridad. 47 Tu37 Kinabuwasan, paglusad ngod kay maaram hi Jesus kon
nira ha bukid, gintapo hiya han ano an aada ha ira kasingkadamu nga tawo. 38 Ngan ha sing, ginpatindog niya an usa nga
butnga nira may lalaki nga nag- bata tupad niya, 48 ngan nagsisinggit: “Magturutdo, nakikima- ring hiya ha ira: “Bisan hin-o nga
looy ako ha imo nga kitaon mo nakarawat hini nga bata tungod
an akon anak nga lalaki, kay hiya ha akon ngaran nakarawat liwat
LUCAS 9:49–10:7
70 nga disipulo
ha akon, ngan bisan hin-o nga nakarawat ha akon nakarawat liwat
ha Iya nga nagsugo ha akon. Kay
an nagawi sugad nga ubos ha iyo
ngatanan amo an may daku nga
awtoridad.”
49 Hi Juan nagsiring: “Magturutdo, nakakita kami hin tawo
nga nagpapagawas hin mga demonyo pinaagi han imo ngaran, ngan gindid-an namon hiya
kay diri naton hiya kaupod.”
50 Kondi nagsiring hi Jesus ha
iya: “Ayaw niyo hiya pagdid-i, kay
an diri nakontra ha iyo, nadapig
ha iyo.”
51 Samtang nagtitikahirani an
panahon han pagsaka ni Jesus
ha langit, determinado hiya nga
kumadto ha Jerusalem. 52 Salit nagsugo hiya hin mga mensahero basi mag-una ha iya. Linakat hira ngan sinulod ha usa
nga baryo han mga Samaritano basi mag-andam para ha iya,
53 kondi waray hiya karawata
han mga tawo kay disidido hiya
kumadto ha Jerusalem. 54 Han
nakita ini han mga disipulo nga
hira Santiago ngan Juan, nagsiring hira: “Ginoo, karuyag mo ba
nga magpalusad kami hin kalayo tikang ha langit basi bungkagon hira?” 55 Kondi liningi
hiya ngan ginsaway hira. 56 Salit hi Jesus ngan an mga disipulo
kinadto ha iba nga baryo.
57 Samtang nagbabaktas hira,
may nagsiring ha iya: “Maupod
ako ha imo bisan diin ka kumadto.” 58 Pero hi Jesus nagsiring:
“An mga garong may mga lungib
ngan an katamsihan may mga salag, kondi an Anak han tawo waray kalugaringon nga urukyan
nga makakaturogan.” 59 Katapos nagsiring hiya ha usa
ginsugo. Gutiay an mag-arani
116
pa: “Sunod ha akon.” Binaton
an lalaki: “Tuguti anay ako paguli ngan paglubong ha akon tatay.” 60 Pero nagsiring hi Jesus
ha iya: “Pabay-i an mga patay nga
maglubong han ira mga patay,
kondi lakat lugod ngan ipasamwak ha bisan diin an Ginhadian
han Dios.” 61 Ngan nagyakan
an usa pa: “Ginoo, maupod ako ha
imo, kondi tuguti anay ako pagsarit ha akon pamilya.” 62 Nagsiring ha iya hi Jesus: “Waray tawo
nga nakapot ha arado ngan nalingi an takos makasulod ha Ginhadian han Dios.”
Katapos hini, nagpili an
Ginoo hin 70 pa nga disipulo ngan ginpadis-padis hira
basi mag-una ha iya ha mga syudad ngan mga lugar nga kakadtoan niya. 2 Ngan ginsidngan
niya hira: “Ha pagkamatuod,
damu an aranihon, kondi gutiay an mag-arani. Salit pakimalooy kamo ha Agaron nga magpadara hin mga mag-arani ha iya
aranihon. 3 Lakat kamo. Kitaa!
sugad kamo hin mga karnero
nga ginsusugo ko ha butnga han
mga lobo. 4 Ayaw kamo pagdara hin supot han kwarta o surudlan han pagkaon o sandalyas,
ngan ayaw paghangkop ha bisan
hin-o ha dalan sugad nga pangumusta. 5 Bisan diin nga balay
kamo sumulod, siring anay: ‘Hinaot magkaada kamurayawan ini
nga balay.’ 6 Ngan kon may mamurayawon nga tawo didto, an
iyo kamurayawan magpapabilin
ha iya. Pero kon waray, mabalik
ha iyo an kamurayawan. 7 Salit pagpabilin kamo hito nga balay; kaon ngan inom han ira iginhahatag, kay an trabahador takos
10
117
70 nga disipulo may maopay nga sumat
LUCAS 10:8-25
han suhol ha iya. Ayaw pagburo- mon han imo ngaran.” 18 Tungod hito hiya nagsiring: “Nakibalhin ha mga balay.
8 “Ngan bisan diin nga syu- ta ko hi Satanas nga nahulog na
dad kamo sumulod ngan ira sugad hin kidlat tikang ha langit.
kamo karawaton, kaona an iginsi- 19 Kitaa! gintagan ko kamo hin
serbi ha iyo, 9 ngan tambala an awtoridad ha pagtamak ha mga
mga may sakit didto ngan suma- halas ngan mga iskorpyon ngan
ti hira: ‘An Ginhadian han Dios ha ngatanan nga gahum han kaahirani na ha iyo.’ 10 Pero kon way, ngan waray makakadaot ha
sumulod kamo ha usa nga syu- iyo. 20 Pero ayaw kamo pagkadad ngan diri kamo karawaton, lipay tungod kay nasugot ha iyo
gawas kamo ngadto ha dagku nga an magraot nga espiritu, lugod
kalsada ngan siring: 11 ‘Bisan magkalipay kamo kay an iyo mga
an tapotapo ha amon mga tiil nga ngaran nahisurat na ha langit.”
tikang ha iyo syudad, amon ipa- 21 Hito mismo nga oras, nalipay
padpad kontra ha iyo. Kondi hi- gud hiya ha baraan nga espirinumdumi nga an Ginhadian han tu ngan nagsiring: “Amay, Ginoo
Dios hirani na.’ 12 Susumatan han langit ngan han tuna, ginko kamo nga hito nga adlaw mas dadayaw ko ikaw ha kadaygan,
makuri an sirot hito nga syudad kay ini nga mga kamatuoran
imo gintago tikang ha mga maakay ha Sodoma.
13 “Kairo mo Corasin! Kairo ramon ngan edukado ngan iginmo Betsaida! kay kon an gamha- pahayag ini ha kabataan. Oo,
nan nga mga buhat nga nahitabo Amay, kay uyon ini han imo kaha iyo nahitabo ha Tiro ngan Si- burut-on. 22 An ngatanan nga
don, maiha na unta hira nga nagbutang igintapod ha akon han
basol pinaagi han pagsul-ot hin akon Amay, ngan waray nakilala
sako nga panapton ngan pagling- ha Anak labot la han Amay; ngan
kod ha mga agbon. 14 Salit ha waray liwat nakilala ha Amay
paghukom, mas makuri an sirot labot la han Anak ngan ha iya
ha iyo kay ha Tiro ngan Sidon. nga karuyag sumatan han Anak.”
23 Katapos nagsiring hiya ha
15 Ngan ikaw, Capernaum, pahihitas-on ka ba ngadto ha langit? mga disipulo nga hira la: “MalipaDiri! Hingangadto ka ha Hades!1 yon an mga mata nga nakakakita
16 “An namamati ha iyo nama- han iyo nakikita. 24 Susumatan
mati liwat ha akon. Ngan an nag- ko kamo: Damu nga propeta ngan
sasalikway ha iyo nagsasalik- mga hadi an naghingyap nga maway liwat ha akon. Sugad man, kit-an an iyo nakikita kondi waan nagsasalikway ha akon nag- ray nira makita, ngan naghingyap
sasalikway liwat ha nagsugo ha nga mabatian an iyo nababatian
kondi waray nira mabatii ito.”
akon.”
25 Kitaa! usa nga lalaki nga
17 Katapos, an 70 binalik nga
malipayon, nasiring: “Ginoo, bi- eksperto ha Balaud an tinindog
san an mga demonyo nasugot ha basi sarihan hiya ngan nagsiamon pinaagi ha paggamit naring: “Magturutdo, ano an kinahanglan ko buhaton basi mapanunod an kinabuhi nga waray
Lu 10:151 Kitaa an Apendise 8.
LUCAS 10:26–11:3
Buotan nga Samaritano. Marta ngan Maria
118
kataposan?” 26 Binaton hiya: siring, ‘Mangnoi hiya, ngan ano“Ano an nahisurat ha Bala- man an imo magasto labot hini,
ud? Ano an imo pagsabot ha imo babayaran ko ikaw pagbalik ko.’
nabasa?” 27 Binaton an lalaki: 36 Ha imo hunahuna, hin-o hini
“‘Higugmaa hi Jehova nga imo nga tulo an igkasi-tawo han lalaki
Dios ha bug-os mo nga kasing- nga gintulis?” 37 Binaton hiya:
kasing, ha bug-os mo nga ka- “An usa nga nagpakita hin kalolag, ha bug-os mo nga kusog, oy ha iya.” Ngan ginsidngan hiya
ngan ha bug-os mo nga hunahu- ni Jesus: “Lakat, ngan buhata lina,’ ngan ‘higugmaa an imo ig- wat ito.”
kasi-tawo sugad ha imo kaluga38 Padayon hira nga nagbakringon.’ ” 28 Nagsiring hi Jesus: tas ngan kinadto ha usa nga bar“Husto an imo baton; ‘padayon yo. Didto, gin-abiabi hiya ha banga buhata ini ngan magkakaada lay han usa nga babaye nga an
ka kinabuhi.’ ”
ngaran Marta. 39 May bugto li29 Pero tungod kay karuyag wat hiya nga babaye nga Maria
pamatud-an han lalaki nga mata- an ngaran, nga liningkod ha may
dong hiya, nagpakiana hiya kan tiil han Ginoo ngan nagpinamaJesus: “Hin-o gud ba an akon ti ha iya igintututdo. 40 Pero hi
igkasi-tawo?” 30 Binaton hi Je- Marta okupado ha pag-inasikaso
sus: “Usa nga lalaki tikang ha mga buruhaton. Salit dinaop
ha Jerusalem an tikadto ha Jeri- hiya ngan nagsiring: “Ginoo, diri
co. Ginburubligan hiya hin mga ako ginbubuligan han akon bugtulisan ngan ginhuboan, ginkas- to ha mga buruhaton, diri mo
tigo, ngan ginbayaan nga haros ba hiya sisidngan? Alayon sidnga
patay na. 31 Nahituman nga hiya nga buligan ako.” 41 Binamay saserdote nga inagi hito nga ton an Ginoo: “Marta, Marta,
dalan, pero han hinkit-an niya nababaraka ngan okupado ka ha
an lalaki, didto hiya agi ha luyo
damu nga butang. 42 Pero pinga ligid han dalan. 32 Inagi
pira la nga butang an ginkikinaliwat didto an usa nga Lebihahanglan, o usa la ngani. Ginpili
non, ngan han nakita niya an lani Maria an maopay nga butang,
laki, inagi hiya ha luyo nga lingan diri ito kukuhaon ha iya.”
gid han dalan. 33 Pero usa nga
Katapos ni Jesus magSamaritano an inagi hito nga dainampo didto ha usa nga
lan. Han nakita niya an lalaki,
nalooy hiya. 34 Salit dinaop lugar, usa han iya mga disipuhiya ngan ginbendahan an mga lo an nagsiring ha iya: “Ginoo,
samad han lalaki ngan ginbubo- tutdui kami kon paonan-o magan ito hin lana ngan bino. Ka- aampo, pariho han pagtutdo ni
tapos, iya iginsakay an lalaki ha Juan ha iya mga disipulo.”
2 Ngan binaton hiya: “Kon
iya hayop ngan gindara ha balay
nga pahuwayan ngan ginmang- mag-ampo kamo, siring: ‘Amay,
noan. 35 Kinabuwasan, kinuha pagbaraanon an imo ngaran. Kuhiya hin duha nga denaryo, igin- manhi unta an imo Ginhadian.
hatag ito ha parabantay han 3 Kada adlaw tagi kami hin pagbalay nga pahuwayan, ngan nag- kaon nga amon ginkikinahang-
11
119
Padayon nga mangaro.
lan para ha bug-os nga adlaw.
4 Ngan pasayloa kami han amon
mga sala, kay ginpapasaylo liwat
namon an ngatanan nga nakakasala ha amon, ngan ayaw kami pabay-i nga madaog han pagsulay.’ ”
5 Nagsiring liwat hiya ha ira:
“Pananglitan, usa ha iyo an may
sangkay ngan kinadto ka ha iya
ha katutnga han gab-i ngan nagsiring ha iya, ‘Sangkay, pautanga
ako hin tulo nga tinapay 6 kay
may sangkay ako nga inabot pa
la tikang ha biyahe ngan waray
ako ipapakaon ha iya.’ 7 Pero
an tagbalay binaton: ‘Ayaw ako
pagdisturboha. Nakatrangka na
an purtahan, ngan nahigda na
kami han akon gudtiay pa nga
mga anak. Diri ako makaka´
buhat ngan makakahatag ha imo
hin bisan ano.’ 8 Susumatan ko
kamo: Bisan kon diri hiya bu´
muhat ngan maghatag hin bisan ano tungod han ira pagin
magsangkay,
sigurado nga ma´
buhat hiya ngan mahatag han
iya ginkikinahanglan tungod han
iya padayon nga pagpirit. 9 Salit, susumatan ko kamo: Padayon
nga mangaro kay ihahatag ito ha
iyo, padayon nga mamiling kay
hiaagian ito niyo, padayon nga
magtuktok kay aabrihan kamo.
10 Kay an bisan hin-o nga nangangaro may nakakarawat, an
bisan hin-o nga namimiling nakakaagi, ngan an bisan hin-o nga
nagtutuktok inaabrihan. 11 Ha
pagkamatuod, hin-o nga tatay
an mahatag hin halas kon an
iya anak mangaro hin isda?
12 O kon mangaro liwat hiya hin
bonay, mahatag ba hiya hin iskorpyon? 13 Salit kon kamo nga
magraot maaram humatag ha iyo
mga anak hin mag-opay nga re-
LUCAS 11:4-22
galo, labi na gud nga mahatag an
iyo Amay ha langit hin baraan
nga espiritu ha mga nangangaro
ha iya!”
14 Katapos, ginpagawas niya
an demonyo nga nakapangula
han tawo nga ginsaniban. Paggawas hito nga demonyo, nakayakan na an tawo. Ngan nahipausa gud an mga tawo. 15 Pero
an iba ha ira nagsiring: “Nagpapagawas hiya hin mga demonyo
pinaagi kan Beelsebub, an magmarando han mga demonyo.”
16 Kondi basi sarihan hiya, an
iba nangaro ha iya hin tigaman tikang ha langit. 17 Tungod kay
maaram hi Jesus han ira ginhuhunahuna, nagsiring hiya ha ira:
“An tagsa nga ginhadian nga
nagkakabahinbahin mabubungkag, ngan an panimalay nga nagkakabahinbahin mapupukan.
18 Salit kon hi Satanas mismo
nababahin, paonan-o matindog
an iya ginhadian? Kay nasiring
kamo nga ginpapagawas ko an
mga demonyo pinaagi kan Beelsebub. 19 Kon nagpapagawas
ako hin mga demonyo pinaagi
kan Beelsebub, pinaagi kan kanay ginpapagawas hira han iyo
mga anak? Tungod hini, huhukman kamo han iyo mga anak.
20 Pero kon nagpapagawas ako
hin mga demonyo pinaagi han
tudlo han Dios, waray kamo mahibaro nga an Ginhadian han
Dios inabot na. 21 Kon ginbabantayan han makusog ngan
armado nga tawo an iya palasyo, waray makakapangawat han
iya mga panag-iya. 22 Pero kon
atakehon ngan pirdihon hiya hin
tawo nga mas makusog ha iya,
kukuhaon hito nga tawo an
ngatanan nga armas nga iya
Beelsebub
LUCAS 11:23-39
Malipayon an namamati. Simple nga mata
120
sinasarigan, ngan babahinbahi- an hira, kay nagbiyahe hiya hin
non an mga butang nga ginku- hirayo basi mamati ha kinaadha ha iya. 23 An diri nadapig man ni Solomon. Pero kitaa, laha akon nakontra ha akon, ngan baw pa kan Solomon an aanhi!
an diri nabulig pagtirok han mga 32 Ha paghukom, an mga tawo
tawo ngadi ha akon nagtatabog ha Ninibe mababanhaw upod
ha ira pahirayo ha akon.
hini nga henerasyon, ngan ira
24 “Kon may maraot nga espi- ipapakita nga salaan ini, kay nagritu nga nagawas ha usa nga tawo, basol hira han nagsangyaw ha
naagi hiya ha mga lugar nga wa- ira hi Jonas. Kondi kitaa, labaw
ray tubig ha pagpinamiling hin pa kan Jonas an aanhi! 33 Kon
mapapahuwayan, ngan kon waray may tawo nga nagdadagkot hin
hiya hin-aagian, nasiring hiya, lampara, diri niya ito iginbubu‘Mabalik ako ha akon ginbayaan tang ha tago nga lugar o diri ito
nga balay.’ 25 Ngan pag-abot gintatakloban hin taraksan nga
niya ha balay, limpyo ngan gin- basket,1 kondi iginbubutang ito
dekorasyonan na ito. 26 Salit ha burutangan han lampara, basi
malakat hiya ngan mag-uupod an mga nasulod ha balay makahin pito nga espiritu nga mas kita han kalamrag. 34 An lammaraot pa ha iya, ngan pagsulod para han lawas amo an imo mata.
nira, maukoy hira didto. Tungod Kon an imo mata simple,1 mahito, an kahimtang hito nga tawo lamrag liwat an imo bug-os nga
magigin mas maraot pa kay ha si- lawas, pero kon maraot ito, masirom liwat an imo lawas. 35 Tuyahan.”
27 Samtang ginyayakan niya ngod hito, pagbantay nga an
ini, usa nga babaye ha butnga han kalamrag nga aada ha imo diri
mga tawo an ginuliat: “Malipayon kasisidman. 36 Salit kon maan babaye nga nanganak ngan lamrag an imo bug-os nga lawas
nagpasuso ha imo!” 28 Kondi ngan waray gud masirom nga babinaton hiya: “Diri, lugod, Mali- hin hito, magigin sugad ito kapayon an mga namamati han pu- lamrag han lampara nga naglalalong han Dios ngan nagbubuhat wag ha imo.”
37 Pakasiring niya hini, may
hito!”
29 Han nagtitirirok an mga Pariseo nga nag-imbitar ha iya
tawo, nagsiring hiya: “Maraot ini ha pangaon. Salit kinadto hiya
nga henerasyon; namimiling hira ngan liningkod ha may lamesa.
hin tigaman. Kondi waray tiga- 38 Pero nahipausa an Pariseo
man nga ihahatag ha ira labot la nga waray hiya maghunaw1 antes
han tigaman ni Jonas. 30 Kay kumaon. 39 Kondi nagsiring
sugad la nga hi Jonas nagin tiga- an Ginoo: “Kamo nga mga Pariman ha mga taga-Ninibe, sugad seo, ginhuhugasan niyo an gawas
man an Anak han tawo magigin han tasa ngan yahong, pero an iyo
tigaman liwat hini nga henerasyon. 31 Ha paghukom, an ray- Lu 11:331 Ginagamit ini ha pagtakos hin
na ha sur mababanhaw upod mga lugas sugad han trigo. 341 O “sinsero; nakapukos.” 381 Karuyag sidngon,
han mga tawo hini nga heneras- paglimpyo ha iya kalugaringon uyon ha
yon, ngan iya ipapakita nga sala- kustomre.
121
Mga Pariseo iginpahayag nga kairo
LUCAS 11:40–12:3
kasingkasing puno hin kahakog apoy-apoyan an nagpatay ha ira!
ngan karaotan. 40 Diri kamo 48 Maaram gud kamo han ginbumakatadunganon! An naghimo hat han iyo kaapoy-apoyan pero
han gawas amo liwat an naghi- ginkukonsinter niyo hira, kay ginmo han sulod, diri ba? 41 Lu- patay nira an mga propeta kondi
god, ighatag sugad nga mga ha- kamo an naghihimo han ira mga
tag tungod ha kalooy an mga lubnganan. 49 Tungod hini, an
butang nga aada ha sulod han iyo maaramon nga Dios nagsiring likasingkasing, ngan magigin wat: ‘Magsusugo ako hin mga
limpyo an ngatanan nga butang propeta ngan mga apostol ngadmahitungod ha iyo. 42 Kondi to ha ira, ngan papatayon ngan
kairo niyo nga mga Pariseo, kay pagtitimarauton nira an iba ha
iginhahatag niyo an ikanapulo ira, 50 salit ini nga henerasyon
nga bahin han herbabuena ngan an may baratunon han ginpaagay
ruda1 ngan han iba pa nga kla- nga dugo han ngatanan nga prose hin utanon, pero ginbabalewa- peta tikang pa ha tinikangan han
ray niyo an hustisya ngan gugma kalibotan, 51 tikang ha dugo ni
han Dios! Obligado kamo nga bu- Abel tubtob ha dugo ni Sakarias,
haton ini, pero diri niyo sadang nga ginpatay ha butnga han halaigbalewaray an iba nga butang. ran ngan han balay.’ Oo, susuma43 Kairo niyo nga mga Pariseo, tan ko kamo: May baratunon ini
kay karuyag niyo lumingkod ha nga henerasyon.
prente nga mga lingkoran ha si52 “Kairo niyo nga mga eksnagoga ngan hatagan hin katala- perto ha Balaud, kay ginkuha
horan han mga tawo ha mga mer- niyo an yawi han kahibaro; kamo
kado! 44 Kairo niyo, kay pariho mismo diri nasulod, ngan an mga
kamo han mga lubnganan1 nga nasulod iyo ginpupugngan!”
diri nakikita, salit natatamakan
53 Salit paggawas niya didto,
ito han mga tawo pero diri hira ginpalibotan hiya han mga esmaaram!”
kriba ngan mga Pariseo basi tar45 Usa nga eksperto ha Bala- hugon ngan damu gud an ira
ud an nagsiring ha iya: “Magtu- iginpakiana ha iya, 54 kay nagrutdo, tungod hini nga imo ginsi- bibinantay hira nga makayakan
ring, gin-iinsulto mo liwat kami.” hiya hin magagamit nira kontra
46 Binaton hiya: “Kairo liwat ha iya.
niyo nga mga eksperto ha Balaud,
Hito nga panahon, han
kay ginpapapas-an niyo an mga
nagkakatirok an damu ka
tawo hin paras-anon nga makuyukot nga tawo nga tungod hiri dad-on, pero kamo mismo diri
to nagkakatamaktamakay hira,
naruruyag bisan pagbantad hito
nagsiring hi Jesus ha mga disihan iyo tudlo!
pulo: “Pag-ikmat kamo ha liba47 “Kairo niyo, kay naghihimo dura han mga Pariseo, nga amo
kamo hin mga lubnganan han
an pagkahipokrito. 2 Pero wamga propeta, pero an iyo karay igintago hin maopay nga diri
mabubuhayhag, ngan waray sekLu 11:421 Tanom nga pantambal ngan
panakot ha pagkaon. 441 O “handuma- reto nga diri mahibabaroan.
nan nga lubnganan.” Kitaa ha Glossary. 3 Salit anoman an iyo sidngon ha
12
LUCAS 12:4-21
Diri mahadlok ha tawo. Materyalismo
122
kasisidman mababatian ha ka- raka kon paonan-o kamo magyalamrag, ngan an iyo ighuring ha yakan o kon ano an iyo igyayapribado nga mga kwarto ipapa- kan sugad nga depensa o kon ano
samwak tikang ha atop han an iyo isisiring, 12 kay an baramga balay. 4 Dugang pa, susu- an nga espiritu magtututdo kon
matan ko kamo mga kasangka- ano an iyo isisiring hito nga oras.”
yan: Ayaw kamo kahadlok ha mga
13 Katapos usa han mga tawo
nakakamatay han lawas ngan waan nagsiring ha iya: “Magturutray na nahihimo katapos hito. do, sugoa an akon bugto nga
5 Kondi isasaysay ko ha iyo kon bahinan ako han panurundon.”
hin-o an angay niyo kahadlokan: 14 Hi Jesus binaton: “Hin-o
Kahadluki Hiya nga may awtori- an nagpili ha akon nga hukom
dad diri la ha pagpatay, kondi o paragtuhay niyo nga duha?”
ha paglabog liwat ngadto ha Ge- 15 Katapos nagsiring hiya ha ira:
henna.1 Oo, susumatan ko kamo, “Padayon nga magbantay kamo
kahadluki niyo Hiya. 6 An lima ngan mag-ikmat kontra han nganga maya iginbabaligya hin duha tanan nga klase hin kahakog, kay
nga sinselyo nga gutiay la an kan- bisan kon damu an panag-iya han
tidad, diri ba? Pero bisan usa usa nga tawo, an iya kinabuhi
ha ira diri hinngangalimtan han diri nadepende ha iya mga gintaDios. 7 Kondi maaram hiya bi- tag-iya.” 16 Tungod hito, nagsan han kadamu han iyo buhok hatag hiya ha ira hin ilustrasyon:
ha ulo. Ayaw kahadlok, mas im- “Damu an ani han uma han usa
portante kamo kay ha damu nga nga riko nga tawo. 17 Salit ha
maya.
iya kasingkasing nangatadongan
8 “Salit susumatan ko kamo: hiya, ‘Yana nga waray na ako naAn bisan hin-o nga nagpapakila- bubutangan han akon mga inala ha atubangan han mga tawo ni, ano an akon bubuhaton?’
nga kahiusa ako niya, kikilala- 18 Katapos nagsiring hiya, ‘Ini
hon liwat hiya han Anak han tawo an akon bubuhaton: Rurub-on ko
ha atubangan han mga anghel an akon mga bodega ngan magtihan Dios nga hiya kahiusa niya. tindog hin durodagku, ngan did9 Pero an nagsasalikway ha akon to ko ibubutang an ngatanan nga
ha atubangan han mga tawo isa- inani ngan mag-opay nga butang,
salikway liwat ha atubangan han 19 ngan masiring ako ha akon
mga anghel han Dios. 10 Ngan kalag: “Kalag, damu na an magan bisan hin-o nga nagyayakan opay nga butang nga imo natirok
kontra ha Anak han tawo papa- para ha tiarabot nga katuigan;
sayloon, kondi an nagpapasipa- salit pahuway, kaon, inom, ngan
ra ha baraan nga espiritu diri paglipay.”’ 20 Pero an Dios naggud papasayloon. 11 Kon dad- siring ha iya, ‘Ikaw nga lurong,
on kamo ha atubangan han nag- yana nga gab-i kukuhaon nira
kakatirok nga mga tawo, mga an imo kalag.1 Hin-o an magtaopisyal han gobyerno, ngan mga tag-iya han imo mga gintirok?’
may awtoridad, ayaw kamo kaba- 21 Ito an nahitatabo ha tawo nga
Lu 12:51 Kitaa an Apendise 9.
Lu 12:201 O “kinabuhi.”
123
Diri mabaraka. Unaha an Ginhadian.
LUCAS 12:22-40
nagtitirok hin bahandi para ha an iya Ginhadian, ngan ini nga
iya kalugaringon kondi diri riko mga butang idudugang ha iyo.
ha Dios.”
32 “Ayaw kahadlok, gutiay nga
22 Katapos nagsiring hiya ha panon, kay an Ginhadian iginhamga disipulo: “Tungod hini, su- tag ha iyo han iyo Amay. 33 Ibasumatan ko kamo: Ayaw na kamo ligya an iyo mga panag-iya ngan
kabaraka han iyo kalag kon ano paghatag hin mga hatag tungod
an iyo kakaunon o han iyo laha kalooy. Paghimo hin diri nawas kon ano an iyo igbabado. dadaan nga mga supot para
23 Kay an kalag mas importan- han iyo kwarta, an diri nauubos
te kay ha pagkaon ngan an la- nga bahandi ha langit, kay didwas kay ha bado. 24 Kitaa an to waray kawatan nga makakahimga uwak. Diri hira nagsasabwag rani ngan waray mga insekto nga
o nag-aani ngan waray hira mga makakapangutkot. 34 Kay kon
kamalig o bodega. Pero ginpapa- hain an iyo bahandi, aadto liwat
kaon hira han Dios. Diri ba mas an iyo kasingkasing.
importante gud kamo kay ha ka35 “Pag-epron ngan pag-antamsihan? 25 Hin-o ha iyo an dam1 kamo, palagaha an iyo mga
makakadugang hin bisan la guti- lampara, 36 ngan magin pariho
ay ha kahilaba1 han iya kinabuhi kamo ha kalalakin-an nga nagtungod ha kabaraka? 26 Salit, huhulat ha pag-abot han ira agakon diri niyo mahihimo an pi- ron tikang ha kasal, basi ha iya
nakagutiay nga butang, kay ano pag-abot ngan pagtuktok, ira abnga nababaraka kamo ha iba pa rihan dayon hiya. 37 Malipayon
nga butang? 27 Kitaa kon paan mga uripon nga nagbabantay
onan-o natubo an mga bukad, ha pag-abot han agaron! Ha pagdiri ito nagtatrabaho o nagtata- kamatuod, susumatan ko kamo:
hi hin bado, pero susumatan ko Mag-iepron hiya basi magserbi,
kamo: Hi Solomon, bisan kon ha- palilingkuron hira ha may lamerangdon, waray makagbado hin sa, ngan madaop hiya ngan magsugad kaopay han mga bukad. siserbi ha ira. 38 Ngan malipa28 Kon ginbabadoan han Dios yon hira kon pag-abot niya ha
an mga tanom ha kapatagan nga ikaduha nga bahin han pagbanaanhi yana kondi buwas ilala- tay,1 o bisan ha ikatulo,2 nagbabog ha kalayo, mas pagbabado- bantay hira! 39 Pero hinumduan gud kamo, kamo nga guti- mi niyo nga kon maaram an
ay an pagtoo! 29 Salit ayaw na tagbalay kon ano nga oras maakamo pagpinamiling han iyo ka- bot an kawatan, padayon hiya
kaunon ngan iinumon, ngan ayaw nga magbabantay basi waray mana kamo kabaraka hin sobra, kasulod ha iya balay. 40 Pag30 kay ini ngatanan an gintiti- andam liwat kamo, kay an Anak
nguha gud han mga tawo ha kali- han tawo maabot ha oras nga diri
botan, pero maaram an iyo Amay niyo ginlalaoman.”
nga ginkikinahanglan niyo ini.
31 Lugod, padayon nga pamilnga Lu 12:351 Ha literal, “Takgungi an iyo baLu 12:251 Ha literal, “usa ka siko,” nga
mga 17.5 ka pulgada an kahilaba.
liatang.” 381 Nagtitikang ha alas-9 ha
gab-i tubtob ha katutnga. 382 Nagtitikang ha katutnga tubtob ha alas-3 ha aga.
LUCAS 12:41-58
Maaramon nga uripon. Pamilya mababahin
124
49 “Kinanhi ako basi magha41 Katapos hi Pedro nagpakiana: “Ginoo, iginsusumat mo ba ring hin kalayo ha tuna, ngan
ini nga ilustrasyon ha amon o ano pa an akon hihingyapon kon
ha iba liwat?” 42 Ngan an Gi- naglalaga na ito? 50 Ha pagnoo nagsiring: “Hin-o gud an ma- kamatuod, may bawtismo nga
tinumanon nga tinaporan, an usa akon maieksperyensyahan, ngan
nga maaramon, nga ha iya ita- nagsasakit gud ako tubtob nga
tapod han Agaron an Iya gru- matapos ito! 51 Naghuhunahupo han mga surugoon basi pada- na ba kamo nga kinanhi ako basi
yon nga maghatag ha ira hin igo magdara hin kamurayawan ha
nga pagkaon ha husto nga pana- tuna? Susumatan ko kamo, diri
hon? 43 Malipayon ito nga uri- kamurayawan kondi pagkabahinpon kon ha pag-abot han iya bahin. 52 Kay tikang yana, an
Agaron ito an iya ginbubuhat! lima ha usa nga balay mababahin,
44 Ha pagkamatuod susumatan an tulo kontra ha duha ngan an
ko kamo: Iya itatapod hito nga duha kontra ha tulo. 53 Magkauripon an ngatanan nga iya pa- kabahinbahin hira, an amay konnag-iya. 45 Pero kon ito nga tra ha anak nga lalaki ngan an
uripon magsiring ha kalugari- anak nga lalaki kontra ha amay.
ngon, ‘Nalalangan an akon aga- An iroy kontra ha anak nga baron,’ ngan iya pangastiguhon an baye ngan an anak nga babaye
mga surugoon nga lalaki ngan kontra ha iroy. An ugangan nga
babaye, ngan magkinaon, mag- babaye kontra ha umagad nga baininom, ngan maghubog, 46 an baye ngan an umagad nga babaye
Agaron hito nga uripon maabot kontra ha ugangan nga babaye.”
54 Katapos nagsiring liwat
ha adlaw nga diri niya ginlalaoman ngan ha oras nga diri niya hiya ha mga tawo: “Kon nakakahinbabaroan, ngan duro nga sirot kita kamo hin dampog ha weste,
an ipapadapat ha iya ngan ilala- nasiring dayon kamo, ‘May bagyo
bog hiya ha hinmumutangan han nga tiabot,’ ngan nahitatabo ito.
mga diri-matinumanon. 47 Ka- 55 Ngan kon nahangin tikang ha
tapos ito nga uripon nga maa- sur, nasiring dayon kamo, ‘Magiram han kaburut-on han iya aga- gin mapaso gud,’ ngan nahitatabo
ron kondi waray mag-andam o ito. 56 Mga hipokrito, maaram
magbuhat uyon ha kaburut-on kamo mag-usisa han kahimtang
han iya agaron, lalatiguhon hin han tuna ngan han langit, kondamu ka beses. 48 Pero an uri- di kay ano nga diri kamo maapon nga diri maaram ngan nagram mag-usisa hini nga panabuhat hin mga butang nga angay hon? 57 Kay ano nga diri liwat
han mga latigo, lalatiguhon hin kamo magdesisyon kon ano an
pipira la ka beses. Ha pagkama- matadong? 58 Pananglitan, kon
tuod, an kada tagsa nga gintagan ikaw ngan an nagkiha ha imo tihin damu, damu man an aaroon kadto ha huwes, pakigtuhay daha iya, ngan an usa nga gintapo- yon ha iya samtang tikadto pa la
ran han mga tawo hin damu, la- kamo, basi diri ka niya dad-on ha
baw ha kasagaran an ira aaroon atubangan han huwes, ngan itubyan ka han huwes ha gwardya
ha iya.
125
Magbasol. Igera nga waray bunga
LUCAS 12:59–13:20
ngan prisuhon ka niya. 59 Su10 Ha adlaw han Sabbath, nagsumatan ko ikaw: Sigurado nga tutdo hi Jesus ha usa han mga
diri ka makakagawas didto tub- sinagoga didto. 11 May babaye
tob nga mabaydan mo an ultimo didto nga 18 ka tuig na nga may
nga sinselyo1 han imo utang.”
sakit tungod kay hiya may maraot
Hito mismo nga oras may nga espiritu. Diri na gud hiya namga tawo didto nga nagsu- kakatindog hin tadong. 12 Han
mat kan Jesus mahitungod han nakita hiya ni Jesus, iya gintamga taga-Galilea nga ginpatay ni wag hiya ngan ginsidngan: “BaPilato samtang naghahalad hira. baye, talwas ka na ha imo sakit.”
2 Salit nagsiring hiya ha ira: “Nag- 13 Ginkaptan hiya ni Jesus ngan
huhunahuna ba kamo nga ha nga- nakatindog dayon hiya hin tatanan nga taga-Galilea, hira an pi- dong, ngan gindayaw niya an Dios.
nakasalaan kay nahitabo ito ha 14 Pero tungod kay nagtambal hi
ira? 3 Diri! Susumatan ko kamo, Jesus ha adlaw han Sabbath, nasimahinunugad liwat kamo ngata- na an punoan nga opisyal han
nan ha ira kon diri kamo magba- sinagoga, salit ginsidngan niya an
sol. 4 O naghuhunahuna ba mga tawo: “May unom ka adlaw ha
kamo nga an 18 nga namatay tu- pagtrabaho, salit hito la nga mga
ngod han karumpagi han torre ha adlaw kamo pagpatambal, diri ha
Siloam mas makasasala kay ha iba adlaw han Sabbath.” 15 Kondi
nga mga tawo nga naukoy ha Je- ginbaton hiya han Ginoo: “Mga
rusalem? 5 Diri! Susumatan ko
hipokrito, diri ba ginbabadbaran
kamo nga mamamatay liwat kamo
niyo an toro o an asno ha kwadngatanan pariho ha ira kon diri
ra ngan gintutugwayan ngadto
kamo magbasol.”
ha maiinuman? 16 Diri ba angay
6 Katapos, nagsaysay hiya hin
ilustrasyon: “May usa ka tawo nga liwat talwason ha adlaw han Sabmay igera ha iya uma, ngan ki- bath ini nga babaye nga anak ni
nadto hiya basi kitaon kon may Abraham, nga gin-gapos ni Satabunga ito, pero waray hiya nakita. nas hin 18 ka tuig na?” 17 Ka7 Ngan ginsidngan niya an para- tapos niya igyakan ini, naawod
uma, ‘Tulo ka tuig na nga nagki- an ngatanan nga nakontra ha iya,
kinanhi ako basi kitaon kon may pero nalipay gud an mga tawo
bunga na ini nga igera, kondi wa- tungod han urusahon nga iya ginray ako nakikita. Pudla ito! Kay buhat.
ano nga kakaragan la hito an
18 Salit nagsiring hiya: “Ano
tuna?’ 8 Binaton ha iya an paan kapariho han Ginhadian han
rauma, ‘Agaron, pabay-i anay ito Dios, ngan ha ano ko ito itatanhini nga tuig tubtob nga mauka- ding? 19 Pariho ito ha liso han
ran ko an palibot hito ngan ma- mustasa nga igintanom han usa
butangan hin abuno. 9 Kata- nga tawo ha iya hardin. Tinupos, kon magbunga ito, maopay. bo ito ngan nagin kahoy, ngan
Pero kon diri, pudla ito.’ ”
an katamsihan nahapon ha mga
sanga hito.”
Lu 12:591 Ha literal, “an ultimo nga lep20 Ngan nagsiring utro hiya:
ton.” Ini an sweldo para ha mga 5 minutos nga pagtrabaho. Kitaa an Apendise 11. “Ha ano ko itatanding an
13
LUCAS 13:21–14:4
Haligot nga purtahan. Balay babayaan
126
Ginhadian han Dios? 21 Pariho
31 Hito mismo nga oras may
ito han libadura nga ginkuha han inabot nga mga Pariseo nga nagsiusa nga babaye ngan iginsalakot ring ha iya: “Gawas ngan iwas dinha tulo ka takos1 nga harina tub- hi, kay karuyag ni Herodes nga patob nga tinubo an bug-os nga mi- tayon ka.” 32 Nagsiring hiya ha
nasa.”
ira: “Kadto kamo ngan suma22 Han tikadto hi Jesus ha Je- ti ito nga garong, ‘Pamati! Nagrusalem, inagi hiya ha mga syu- papagawas ako hin mga demondad ngan mga baryo basi manut- yo ngan nananambal yana pati
do ha mga tawo. 23 Ngan may buwas, ngan ha ikatulo ka adlaw
lalaki nga nagpakiana ha iya: “Gi- matatapos ako.’ 33 Pero kinanoo, gutiay la ba an matatalwas?” hanglan magpadayon ako pagbiNagsiring hiya ha ira: 24 “Pani- yahe yana, buwas, ngan ha sunod
guro gud kamo pagsulod ha halinga adlaw, kay an usa nga propeta
got nga purtahan. Susumatan ko
kamo, damu an mangangalimba- diri puydi patayon ha gawas han
sog pagsulod pero diri hira maka- Jerusalem. 34 Jerusalem, Jeru´
kahimo. 25 Kay pagbuhat han salem, an parapamatay han mga
tagbalay ngan pagtrangkahi han propeta ngan nagbabato han mga
purtahan, aadto kamo natindog ginsugo ngada ha imo! Makadaha gawas ngan nagtutuktok ha mu ako nangalimbasog nga tirupurtahan, nasiring, ‘Ginoo, abrihi kon an imo mga anak, sugad
nga nagtitirok han iya
kami.’ Pero mabaton hiya ha iyo: hin ugang
ˆ
‘Diri ako maaram kon diin kamo mga piso1 ha ilarom han iya mga
tikang.’ 26 Katapos masiring pako, pero diri kamo naruruyag!
kamo, ‘Nangaon ngan nanginom 35 Kitaa! Babayaan han Dios
kami kaupod mo, ngan nanutdo an iyo balay. Susumatan ko kamo,
ka ha amon haluag nga kakalsa- diri na gud ako niyo makikita
dahan.’ 27 Pero masiring hiya tubtob nga sumiring kamo: ‘Benha iyo, ‘Diri ako maaram kon disyonan unta hiya nga napakanhi
diin kamo tikang. Iwas ha akon, ha ngaran ni Jehova!’ ”
kamo ngatanan nga magburuhat
Ha usa nga okasyon ha adhin karaotan!’ 28 Didto manalaw han Sabbath, han kinangis kamo ngan mangingigot
an iyo mga ngipon, kon makita nadto hi Jesus ha balay han usa
niyo ha Ginhadian han Dios hira nga lider han mga Pariseo basi
Abraham, Isaac, Jacob, ngan an kumaon, ginbinantayan gud nira
ngatanan nga propeta, pero kamo hiya. 2 Ha iya atubangan, may
aadto ha gawas. 29 Magkakaa- usa ka tawo nga nanhuhupong
bot liwat an mga tawo tikang an bug-os nga lawas. 3 Tungod
ha este, weste, norte, ngan sur, hito, nagpakiana hi Jesus ha mga
ngan malingkod hira ha may eksperto ha Balaud ngan ha mga
lamesa ha Ginhadian han Dios. Pariseo: “Uyon ba ha Balaud an
30 Ngan may mga nauurhi nga pagtambal ha adlaw han Sabbath
mahiuuna, ngan may mga nahiu- o diri?” 4 Pero waray hira bumauna nga mauurhi.”
14
Lu 13:211 Kitaa an footnote ha Mat 13:33.
ˆ
Lu 13:341 “Siwo” an ginagamit han iba
para hini nga pulong.
127
Mapainubsanon nga bisita. Panagtawo
LUCAS 14:5-24
ton. Salit ginkaptan niya an tawo, ka, kay waray hira maibabalos ha
gintambal, ngan ginpalakat. imo. Pero babalosan ka ha pagka5 Katapos nagsiring hiya ha ira: banhaw han mga matadong.”
“Hin-o ha iyo an diri makadto da15 Pakabati hini han usa han
yon basi kuhaon an iya anak o mga bisita, nagsiring hiya kan
toro kon mahulog ito ha atabay1 Jesus: “Malipayon an nakaon hin
ha adlaw han Sabbath?” 6 Wa- tinapay ha Ginhadian han Dios.”
ray hira makabaton.
16 Nagsiring ha iya hi Jesus:
7 Han nakita niya nga ginpipi- “Usa nga tawo an nag-andam
li han mga gin-imbitar an pina- hin daku nga panihapon, ngan
kamaopay nga mga pwesto, nagdamu an iya gin-imbitar. 17 Ha
saysay hiya hin ilustrasyon: oras han panihapon, ginsu8 “Kon may mag-imbitar ha imo go niya an iya uripon nga sidha panagtawo1 ha kasal, ayaw ngan an mga gin-imbitar, ‘Kadi
lingkod ha pinakamaopay nga na kamo, kay andam na an panipwesto. Bangin may gin-imbitar hapon.’ 18 Pero namaribad hira
liwat hiya nga mas kilala kay ngatanan. An siyahan nagsiring,
ha imo, 9 ngan dumaop hiya ha ‘Nakapalit ako hin uma ngan kiimo ngan magsiring, ‘Ihatag hini nahanglan kadtoon ko ito basi kinga tawo ini nga pwesto.’ Salit na- taon. Pasensya na, diri ako puyaawod nga mabalhin ka ha pinadi.’ 19 Ngan an usa nagsiring,
kaubos nga pwesto. 10 Lugod ‘Nakapalit ako hin lima ka pakon imbitaron ka, pakadto ngan dis nga baka ngan kakadtoon ko
lingkod ha pinakaubos nga pwes- ito basi usisahon. Pasensya na,
to, basi pagdaop han nag-imbitar diri ako puydi.’ 20 An usa pa
ha imo, masiring hiya, ‘Sangkay, nagsiring, ‘Bag-o la ako nga kabalhin ha maopay nga pwesto.’ sal, salit diri ako puydi kumadto.’
Ngan mapapasidunggan ka ha 21 Binalik an uripon ha iya agaatubangan han ngatanan nga imo ron ngan iginsumat ini. Nangalas
igkasi-bisita. 11 Kay an bisan gud an agaron ngan nagsiring ha
hin-o nga nagpapahitaas pauub- iya uripon, ‘Kadto dayon ha haluson, ngan an bisan hin-o nga nag- ag nga mga dalan ngan ha kakalsadahan han syudad, ngan dad-a
papaubos pahihitas-on.”
12 Katapos nagsiring liwat hi nganhi an mga pobre, baldado,
Jesus ha nag-imbitar ha iya: buta, ngan piay.’ 22 Pagbalik
“Kon mag-andam ka hin pani- han uripon nagsiring hiya, ‘Agaudto o panihapon, ayaw imbitaron, gintuman ko na an imo sugo,
ra an imo kasangkayan, kabugto- pero may bakante pa.’ 23 Ngan
an, mga paryente, o riko nga an agaron nagsiring ha uripon,
mga amyaw. Bangin imbitaron ‘Kadto ha mga dalan ngan ha
ka liwat nira ngan magin bayad inalad nga mga lugar, ngan piito ha imo. 13 Lugod, kon mag- rita hira pagkanhi, basi mapuandam ka hin panagtawo, imbi- no an akon balay. 24 Susumatara an mga pobre, baldado, piay, tan ko kamo: Bisan usa hito nga
ngan buta, 14 ngan malilipay mga gin-imbitar diri makakatilaw han akon gin-andam nga panihapon.’ ”
Lu 14:51 O “bubon.” 81 O “resepsyon.”
LUCAS 14:25–15:9
Magagasto
25 Samtang nagbabaktas hi
Jesus upod an damu nga tawo,
inatubang hiya ha ira ngan nagsiring: 26 “Bisan hin-o nga
nadaop ha akon ngan mas nahigugma1 ha iya tatay, nanay, asawa, mga anak, kabugtoan, ngan
bisan ha iya kalugaringon nga kalag kay ha akon, diri hiya magigin akon disipulo. 27 Bisan
hin-o nga diri nagpapas-an han
iya pasakitan nga kahoy1 ngan
diri nasunod ha akon, diri magigin akon disipulo. 28 Pananglitan, hin-o ha iyo nga naruruyag pagtukod hin torre an diri
anay malingkod ngan magkwenta han magagasto basi masiguro kon may ighuhuman hiya
hito? 29 Kay kon diri, bangin
maglatag hiya han pundasyon
pero diri makakahuman hito,
ngan tatamayon hiya han ngatanan nga makakakita, 30 nga
masiring: ‘Ini nga tawo nagtikang
pagtukod kondi waray pakahuman.’ 31 O hin-o nga hadi nga
makikig-away ha usa nga hadi an
diri anay malingkod ngan mangaro hin sagdon kon hiya ba ngan
an iya 10,000 nga kasundalohan
makakaatubang ha naabot nga
iya kaaway nga may 20,000 nga
kasundalohan? 32 Kon diri gud
niya maaakos, magsusugo hiya
hin mga embahador basi makigmurayaw samtang hirayo pa
an kaaway. 33 Sugad man, diri
magigin akon disipulo an bisan
hin-o nga diri naruruyag pagbaya ha ngatanan nga iya panag-iya.
34 “Ha pagkamatuod, an asin
maopay. Pero kon magtab-ang
128
ito, paonan-o maibabalik an kaasin hito? 35 Diri na ito angay
isalakot ha tuna o ha abuno. Iginlalabog ito han mga tawo ha gawas. An may mga talinga ha pagpamati, mamati.”
An ngatanan nga parasukot hin buhis ngan an
magpakasasala hinirani kan Jesus basi mamati. 2 Tungod
hito, an mga Pariseo ngan
mga eskriba nagrineklamo: “Ginaabiabi hini nga tawo an magpakasasala ngan nakaon hiya
upod nira.” 3 Katapos, nagsaysay hiya ha ira hini nga ilustrasyon: 4 “Kon an bisan hin-o ha
iyo nga may 100 nga karnero mawad-an hin usa, diri ba babayaan
niya an 99 ha kamingawan ngan
bibilngon ito tubtob nga hiagian?
5 Ngan kon hiagian niya ito, papas-anon niya ito ngan maglilipay. 6 Pag-uli niya, tatawagon
niya an iya kasangkayan ngan
mga amyaw ngan masiring ha ira,
‘Pagkalipay kita, kay hin-agian
ko na an akon karnero nga nawara.’ 7 Susumatan ko kamo, mas
daku an kalipay ha langit tungod
ha usa nga makasasala nga nagbabasol kay ha 99 nga matadong
nga diri kinahanglan magbasol.
8 “O kon an usa nga babaye
nga may 10 ka drakma1 nga sinselyo mawad-an hin usa, diri ba
magdadagkot hiya hin lampara
ngan maninilhig ha balay ngan
pamimilngon ito hin maopay
tubtob nga hiagian? 9 Ngan
kon hiagian niya ito, tatawagon niya an iya kasangkayan nga
kababayin-an ngan mga amyaw.
Masiring hiya, ‘Pagkalipay kita,
Lu 14:261 Ha literal, “diri nangangalas.” kay hin-agian ko na an akon
Nangangahulogan nga “mas gutiay an
gugma.” 271 Kitaa an Apendise 6.
kwentahon. Karnero nawara
15
Lu 15:81 Kitaa an Apendise 11.
129
Sinselyo nga nawara. Nagwaldas nga anak
LUCAS 15:10-29
drakma nga sinselyo nga nawara.’ mahigugmaon nga ginhangkopan
10 Susumatan ko kamo, nagka- ngan ginharokan hiya. 21 Kakalipay an mga anghel han Dios tapos, nagsiring an anak, ‘Tatay,
tungod ha usa nga makasasala nakasala ako ha Dios ha langit
ngan ha imo. Diri na ako angay
nga nagbabasol.”
11 Katapos nagsiring hiya: tawagon nga imo anak. Himoa
“May usa ka tawo nga may duha ako nga usa han imo mga tranga anak nga lalaki. 12 Ngan an bahador.’ 22 Pero nagsiring an
manghod nagsiring ha iya amay, tatay ha iya mga uripon, ‘Dag‘Tatay, ihatag ha akon an akon mita niyo! Kuha kamo han pina´
bahın ha imo mga propyedad.’ kamaopay nga bado ngan isul-ot
Salit iya ginbahin ha ira an iya ha iya. Sul-uti hin singsing an iya
mga propyedad. 13 Waray pag- tudlo ngan hin sandalyas an iya
iha, gintirok han manghod an mga tiil. 23 Dad-a nganhi an pingatanan nga iya gamit ngan ki- natambok nga nati nga baka, ihanadto ha hirayo nga nasud. Did- wa1 niyo ito basi mangaon ngan
to ginwaldas niya ha maraot nga magkalipay kita, 24 kay ini nga
pagkinabuhi an iya propyedad. akon anak namatay ngan nabuhi;
14 Han nagasto na niya an nga- nawara hiya ngan naagian.’ Ngan
tanan, nagkaada duro nga gutom nagkalipay hira.
25 “Hito nga panahon, an maha bug-os nga nasud, ngan nagkuri hiya. 15 Dinaop pa ngani gurang nga anak nakadto ha uma.
hiya ha usa nga tuminungnong Pag-uli niya, han hirani na hiya
hito nga nasud ngan nagpirit ha balay, nabatian niya an musinga tagan hiya hin trabaho. Sa- ka ngan an sarayaw. 26 Salit
lit iginpaataman ha iya an mga gintawag niya an usa nga surubaboy ha uma. 16 Karuyag niya goon ngan ginpakianhan kon
nga kaunon na la an ginkakaon ano an nahitatabo. 27 Nagsihan mga baboy, pero waray naha- ring an surugoon, ‘Inabot na an
imo bugto, ngan an pinatamtag ha iya hin bisan ano.
17 “Han nakapamurubuot bok nga nati nga baka iginpaihaw
hiya, nagsiring hiya: ‘Abunda hin han imo tatay kay an imo bugtinapay an damu nga trabahador to nakauli nga maopay an panni Tatay, pero ako haros mama- lawas.’ 28 Pero nangalas hiya
tay na dinhi han gutom! 18 Ma- ngan diniri pagsulod. Salit ginawas an iya tatay ngan ginhanglakat ako ngan makadto kan
yo hiya nga sumulod. 29 NagsiTatay. Masiring ako ha iya: “Taring hiya ha iya tatay, ‘Damu ka
tay, nakasala ako ha Dios ha latuig na nga nagsiserbi ako ha
ngit ngan ha imo. 19 Diri na
imo sugad hin uripon, ngan bisan
ako angay tawagon nga imo anak.
makausa waray ko talapasa an
Himoa ako nga usa han imo
imo sugo, pero waray mo pa gud
mga trabahador.”’ 20 Salit lina- ako hatagi hin nati nga kanding
kat hiya ngan kinadto ha iya ta- basi magkalipay kami han akon
tay. Han hirayo pa hiya, nakit-an
hiya han iya tatay ngan nalooy ha Lu 15:231 “Pataya” an ginagamit han iba
iya. Dinalagan an iya tatay ngan para hini nga konteksto.
LUCAS 15:30–16:15
Tinaporan. Matinumanon ha gutiay
130
kasangkayan. 30 Kondi pagbaton hiya, ‘100 ka sako1 nga trilik hini nga imo anak nga nag- go.’ Nagsiring an tinaporan, ‘Kuwaldas han imo mga propyedad haa an sinurat nga kasabotan
ha pakig-upod ha mga puta, ginhan imo utang ngan surati ito
ihaw mo dayon para ha iya an pi- hin 80.’ 8 Gindayaw han agaron
natambok nga nati nga baka.’ an iya tinaporan bisan kon diri31 Nagsiring an tatay, ‘Anak, pir- matadong, kay ginios hiya nga
me mo ako kaupod, ngan an may praktikal nga kinaadman;
ngatanan nga akon, imo liwat. kay an mga anak hini nga siste32 Pero kinahanglan magkalipay ma mas maaramon magtratar ha
kita, kay an imo bugto namatay mga tawo ha ira henerasyon kay
ngan nabuhi; nawara hiya ngan ha mga anak han kalamrag.
naagian.’ ”
9 “Susumatan ko liwat kamo:
Nagsiring liwat hi Jesus Pakigsangkay kamo pinaagi han
ha mga disipulo: “Usa nga karikohan hinin diri-matadong
riko nga tawo an may tinaporan nga kalibotan basi kon maubos
nga iginsumbong ha iya tungod ito, karawaton kamo nira ha
ha pagkarag han iya mga panag- permanente nga mga urukyan.
iya. 2 Salit gintawag niya an ti- 10 An tawo nga matinumanon ha
naporan ngan ginsidngan, ‘Ano gutiay nga butang matinumanon
ini nga akon nababatian mahitu- liwat ha daku nga butang, ngan
ngod ha imo? Ihatag ha akon an an diri matadong ha gutiay nga
imo rekord sugad nga tinaporan, butang diri liwat matadong ha
kay paiiwason ko na ikaw.’ 3 An daku nga butang. 11 Salit, kon
tinaporan nagsiring ha kalugari- diri niyo ipakita nga matatapongon, ‘Ano an akon bubuhaton, ran kamo han mga karikohan
kay paiiwason na ako han akon hinin diri-matadong nga kaliboagaron? Diri ko na maaakos an tan, hin-o an matapod ha iyo han
mabug-at nga trabaho, ngan naa- totoo nga karikohan? 12 Ngan
awod ako makilimos. 4 Ah! ma- kon diri niyo ipakita nga mataaram na ako han akon bubuha- taporan kamo han mga panagton, basi kon paiwason na ako, iya han iba, hin-o an mahatag
karawaton ako han mga tawo ha iyo han balos nga para ha iyo?
ha ira balay.’ 5 Salit gintawag 13 Waray surugoon ha balay an
niya an kada usa nga nakautang mahimo magin uripon han duha
ha iya agaron, ngan nagpakiana nga agaron, kay kasisinahan niya
hiya ha siyahan, ‘Pira an imo an usa ngan hihigugmaon an usa,
utang ha akon agaron?’ 6 Bina- o magpapabilin hiya ha usa ngan
ton hiya, ‘100 ka takos1 nga lana babayaan an usa. Diri niyo mahihan olibo.’ Nagsiring an tinapo- mo pagdunganon an pagin uripon
ran, ‘Kuhaa an sinurat nga kahan Dios ngan han karikohan.”
14 An mga Pariseo nga mahisabotan han imo utang. Lingkod ngan surati dayon ito hin 50.’ gugmaon ha salapi nagpinama7 Sunod, nagpakiana hiya ha usa ti hini ngatanan, ngan nanyam-id
pa, ‘Pira an imo utang?’ Bina- hira kan Jesus. 15 Salit nagsi-
16
Lu 16:61 O “mga 600 ka galon.”
Lu 16:71 An usa ka sako 170 ka kilo.
131
Diborsyo. Riko nga tawo ngan hi Lasaro
LUCAS 16:16-31
ring hiya ha ira: “Nagpapakama“Namatay liwat an riko nga
tadong kamo ha atubangan han tawo ngan iginlubong. 23 Didmga tawo, kondi maaram an Dios to ha Hades1 diin hiya nagsasahan aada ha iyo kasingkasing, kay kit, hinangad hiya ngan ha hiraan ginpapahitaas han mga tawo yo nakita niya hi Abraham ngan
mangil-ad ha pagkita han Dios.
hi Lasaro nga magsapit nga na16 “An Balaud ngan an mga si- lingkod. 24 Salit nagsinggit
nurat han mga Propeta iginpa- hiya, ‘Amay nga Abraham, malosamwak tubtob kan Juan. Ti- oy ka ha akon, ngan sugoa hi
kang hadto, iginpapasamwak an Lasaro nga itunlob ha tubig an
maopay nga sumat han Ginha- iya tudlo basi patugnawon an
dian han Dios, ngan an nga- akon dila, kay nagsasakit ako tutanan nga klase han tawo nanga- ngod hinin naglalaga nga kalangalimbasog nga makasulod hito. yo.’ 25 Pero hi Abraham nagsi17 Ha pagkamatuod, mas mawa- ring, ‘Anak, hinumdumi nga han
wara pa an langit ngan an tuna buhi ka pa, nakarawat mo hin
kay ha mawara an usa nga letra bug-os an mag-opay nga buhan Balaud nga diri matutuman. tang, pero hi Lasaro magraot
18 “An bisan hin-o nga naki- nga butang an nakarawat. Kondi
kigdiborsyo ha iya asawa ngan yana mahimyang hiya didi, samnag-aasawa hin iba, nag-aadul- tang ikaw nagsasakit. 26 Duteryo.1 Ngan an nag-aasawa hin gang pa, may hilarom nga pangbabaye nga nakigdiborsyo ha pang ha butnga naton, salit an
bana, nag-aadulteryo.
naruruyag kumada ha iyo ti19 “May usa nga riko nga tawo, kang didi diri makakahimo, ngan
nga an bado marahalon nga pur- diri liwat makakatabok an mga
pura.1 Kada adlaw nagkikinabu- tawo tikang dida ngadi ha amon.’
hi hiya ha kalipayan ngan kahim- 27 Ngan nagsiring an riko nga
yang. 20 Pero may makililimos tawo, ‘Tungod hito, nakikimalonga Lasaro an ngaran nga puno oy ako ha imo, Amay, nga pakadhin samad. Gindadara hiya pirme toon mo hi Lasaro ha balay ni
ha ganghaan han riko nga tawo. Tatay, 28 basi masumatan gud
21 Ngan naghihingyap hiya nga niya an akon lima nga bugto nga
mabusog han mga pagkaon nga lalaki, basi diri liwat hira hingannahuhulog tikang ha lamesa han hi hini nga lugar han pagsakit.’
riko nga tawo. Gindidilaan pa 29 Pero nagsiring hi Abraham,
ngani han mga ayam an iya mga ‘Aadto ha ira hi Moises ngan an
samad. 22 Paglabay han pana- mga Propeta, sadang hira mamahon, namatay an makililimos, ti ha ira.’ 30 Ngan nagsiring an
ngan gindara hiya han mga ang- riko nga tawo, ‘Diri, Amay nga
hel ngan ginpalingkod ha sapit1 Abraham, pero kon may kumadni Abraham.
to ha ira tikang ha mga patay,
magbabasol hira.’ 31 Pero nagLu 16:181 Kitaa an “Adulteryo” ha Glos- siring hi Abraham, ‘Kon diri hira
sary. 191 Ha English, purple. 221 Ha literal, “ngadto ha dughan ni Abraham,” namamati kan Moises ngan ha
nangangahulogan hin pwesto nga may espesyal nga pabor.
Lu 16:231 Kitaa an Apendise 8.
LUCAS 17:1-21
Magpasaylo.
mga Propeta, diri liwat hira makukombinse kon may kumadto
ha ira nga nabanhaw tikang ha
mga patay.’ ”
Katapos, nagsiring hi Jesus ha iya mga disipulo:
“Diri malilikyan an pag-abot han
mga hiparakdolan.1 Kondi kairo
han usa nga amo an hinungdan
han pag-abot hito! 2 Mas maopay pa nga bitayan hiya hin gilingan nga bato ha liog ngan
ilabog hiya ha dagat kay ha makapakdol hiya ha usa hini nga
mga ubos. 3 Paghatag hin atensyon ha iyo kalugaringon. Kon
makasala an imo bugto, sawaya
hiya, ngan kon magbasol, pasayloa hiya. 4 Bisan kon makasala
hiya hin pito ka beses kada adlaw ngan magbalik-balik hiya ha
imo hin makapito basi sumiring, ‘Nagbabasol ako,’ kinahanglan pasayloon mo hiya.”
5 An mga apostol nagsiring ha
Ginoo: “Tagi kami hin dugang
nga pagtoo.” 6 Nagsiring an Ginoo: “Kon may pagtoo kamo nga
sugad kaguti han liso han mustasa, masiring kamo hini nga kahoy
nga mulberi, ‘Magabot ka ngan
mahitanom ha dagat!’ ngan masugot ito ha iyo.
7 “Hin-o dinhi ha iyo an may
uripon nga nag-aarado o nagaataman han mga hayop ngan
masiring ha iya pag-uli niya tikang ha uma, ‘Pakadi dayon ha
lamesa ngan lingkod basi ka kumaon’? 8 Diri ba masiring lugod hiya ha uripon, ‘Iandam an
akon panihapon, ngan pag-epron,
serbihi ako tubtob nga matapos
ako kumaon ngan uminom; kata-
132
pos, mahimo ka na kumaon ngan
uminom’? 9 Diri hiya magpapasalamat ha uripon kay ginbuhat la niya an sugo ha iya, diri ba?
10 Sugad man, kon nabuhat na
niyo an ngatanan nga sugo ha iyo,
siring kamo, ‘Waray kami pulos
nga mga uripon. Ginbuhat la namon an amon obligasyon.’ ”
11 Han tikadto hi Jesus ha Jerusalem, inagi hiya ha butnga han Samaria ngan Galilea.
12 Ngan han tisulod na hiya ha
usa nga baryo, tinindog an napulo
ka tawo nga may liprosi han nakita nira hiya, pero hirayo la hira.
13 Katapos nagsinggit hira: “Jesus, Magturutdo, kalooyi kami!”
14 Han nakita niya hira, nagsiring hiya: “Kadto kamo ngan pagpakita ha mga saserdote.” Samtang tipakadto, natambal hira.
15 Pakakita han usa ha ira nga
natambal hiya, binalik hiya ngan
gindayaw an Dios ha daku nga tingog. 16 Yinukbo hiya ha may
tiil ni Jesus ngan nagpasalamat
ha iya. Usa hiya nga Samaritano. 17 Nagsiring hi Jesus: “Napulo an natambal, diri ba? Hain
man an siyam? 18 Waray ba iba
nga binalik basi magdayaw ha
Dios kondi ini la nga tawo nga
taga-iba nga nasud?” 19 Ngan
ginsidngan hiya ni Jesus: “Tindog
ngan lakat; nag-opay ka tungod
han imo pagtoo.”
20 Usa ka adlaw, ginpakianhan
hiya han mga Pariseo kon san-o
maabot an Ginhadian han Dios,
ngan binaton hiya: “Diri ngatanan makakakita han pag-abot
han Ginhadian han Dios. 21 An
mga tawo diri masiring, ‘Kitaa
niyo didi!’ o ‘Didto!’ Kay an GinLu 17:11 Kitaa an “Kahipakdol” ha Glos- hadian han Dios aada ha butnga
niyo.”
sary.
17
Pagtoo. 10 nga may liprosi
133
Mga adlaw ni Noe, Lot. Balo
22 Nagsiring hiya ha mga disipulo: “Maabot an panahon nga
maghihingyap kamo nga makita
an usa han mga adlaw han Anak
han tawo, pero diri niyo ito makikita. 23 Ngan an mga tawo
masiring ha iyo, ‘Kitaa niyo didto!’ o ‘Kitaa niyo didi!’ Ayaw
kamo paggawas o paglanat ha ira.
24 Kay pariho han kidlat nga
naglalamrag tikang ha usa nga
bahin ha ilarom han langit tubtob ha luyo nga bahin, magigin
sugad liwat hito an Anak han
tawo. 25 Kondi kinahanglan
mag-antos anay hiya hin damu
nga kasakitan ngan isalikway
hini nga henerasyon. 26 Ngan
an nahitabo ha mga adlaw ni Noe
mahitatabo liwat ha mga adlaw
han Anak han tawo: 27 An mga
tawo nagpinangaon, nagpinanginom, an kalalakin-an nangasawa,
an kababayin-an ginpangasawa
tubtob nga sinulod hi Noe ha
arka. Inabot an Baha ngan namatay hira ngatanan. 28 Pariho
liwat hito an nahitabo ha panahon ni Lot: Okupado an mga tawo
ha pagpinangaon, pagpinanginom, pagpinamalit, pagpinamaligya, pagpinananom, ngan pagpinanhimo hin balay. 29 Pero
ha adlaw han paggawas ni Lot ha
Sodoma, inuran hin kalayo ngan
asupre tikang ha langit ngan
namatay hira ngatanan. 30 Pariho liwat hito an mahitatabo ha
panahon kon igpahayag na an
Anak han tawo.
31 “Hito nga panahon, an aadto ha atop han balay diri lumusad pagkuha han iya mga gamit
ha sulod han balay, ngan an aadto ha uma diri liwat umuli pagkuha han mga butang nga iya ginbayaan. 32 Hinumdumi niyo an
LUCAS 17:22–18:7
asawa ni Lot. 33 An bisan hin-o
nga nangangalimbasog pagtalwas han iya kalag1 mawawad-an
hito, kondi matitipigan ito han
bisan hin-o nga mawad-an hito.
34 Susumatan ko kamo: Hito nga
gab-i may duha nga tawo ha usa
nga higdaan; an usa kukuhaon
pero an usa babayaan. 35 May
duha nga babaye nga naggigiling ha usa nga gilingan; an usa
kukuhaon pero an usa babayaan.” 36 1 —— 37 Salit, nagpakiana hira ha iya: “Diin, Ginoo?”
Binaton hiya: “Kon hain an lawas,
didto matitirok an mga agila.”
Nagpadayon hi Jesus ha
pagsaysay ha mga disipulo
hin ilustrasyon mahitungod han
panginahanglan nga mag-ampo
pirme hira ngan diri umundang.
2 Nagsiring hiya: “Ha usa nga
syudad may huwes nga waray kahadlok ha Dios ngan waray respeto ha tawo. 3 May balo nga
babaye liwat didto nga nagbinalikbalik ha iya ngan nagsiniring,
‘Alayon siguroha nga makarawat
ko an hustisya ha akon kaso.’
4 Waray anay hiya maruyag pagbulig ha balo. Pero ha urhi nagsiring hiya ha kalugaringon, ‘Bisan
kon diri ako nahahadlok ha Dios
o narespeto ha tawo, 5 tungod
kay gindidinisturbo ako hini nga
balo, sisiguruhon ko nga makarawat niya an hustisya basi diri na
hiya magbinalikbalik ngan magpinirit ha akon tubtob nga diri na
ako makailob.’ ” 6 Ngan an Ginoo nagsiring: “Hinbatian ba niyo
an ginsiring han huwes, bisan kon
diri hiya matadong? 7 Kon sugad, diri ba sisiguruhon han Dios
ngan huwes
18
Lu 17:331 O “kinabuhi.”
footnote ha Mat 17:21.
361 Kitaa an
LUCAS 18:8-25
Nagpapaubos pahihitas-on. Riko nga tawo
134
nga mahatagan hin hustisya an ginpadaop ni Jesus ha iya an
iya mga pinili nga nangangamuyo gudtiay nga kabataan ngan nagha iya ha adlaw ngan gab-i, sam- siring: “Pabay-i an kabataan nga
tang nagpapakita hiya hin hila- kumadi ha akon, ngan ayaw hira
wig nga pagpailob ha ira? 8 Su- pagdid-i. Kay an Ginhadian han
sumatan ko kamo: Sigurado nga Dios para ha mga sugad ha ira.
tatagan dayon niya hira hin hus- 17 Ha pagkamatuod susumatan
tisya. Kondi, kon umabot na an ko kamo: Bisan hin-o nga diri kuAnak han tawo, makakakita gud marawat han Ginhadian han
ba hiya ha tuna hin sugad hini Dios sugad han pagkarawat han
usa nga bata, diri gud makakasunga pagtoo?”
9 Nagsaysay liwat hiya hin lod hito.”
18 Ngan nagpakiana ha iya
ilustrasyon ha mga nasarig ha
ira pagkamatadong ngan nagan usa ka tawo nga may awhuhunahuna nga waray pulos toridad: “Maopay nga Magturutan iba. Nagsiring hiya: 10 “May do, ano an kinahanglan ko buhaduha ka tawo nga kinadto ha ton basi mapanunod an kinabuhi
templo basi mag-ampo, an usa nga waray kataposan?” 19 BiPariseo ngan an usa parasukot naton hi Jesus: “Kay ano nga
hin buhis. 11 An Pariseo tinin- gintatawag mo ako nga maopay?
dog ngan nag-ampo hin hilom, Waray iba nga maopay kondi an
‘O Dios, nagpapasalamat ako ha Dios la. 20 Maaram ka han mga
imo kay diri ako pariho hini sugo: ‘Diri ka mag-adulteryo, diri
nga parasukot hin buhis o ha iba ka magpatay, diri ka mangawat,
—mga kawatan, diri matadong, diri ka magtestigo hin buwa, panag-aadulteryo. 12 Kada sema- sidunggi an imo tatay ngan nana duha ka beses ako nga nagpu- nay.’ ” 21 Binaton hiya: “Ginbupuasa; iginhahatag ko an ikana- buhat ko na ito ngatanan tikang
pulo ka bahin han ngatanan nga pa han akon kabata.” 22 Pakaakon katigayonan.’ 13 Kondi an bati hito ni Jesus, nagsiring hiya:
parasukot hin buhis nga natindog “Usa pa an kulang ha imo: Ibaha hirayo diri ngani naruruyag ligya an ngatanan nga imo ginpaghangad ha langit, pero pada- tatag-iya ngan ihatag ha mga
yon nga ginpupukpok an iya dug- pobre, ngan magkakaada ka bahan ngan nasiring, ‘O Dios, kalo- handi ha langit, ngan kadi, suoyi ako nga usa nga makasasala.’ nod ha akon.” 23 Pakabati niya
14 Susumatan ko kamo: Pag-uli hini, nasubo gud hiya, kay riko
niya, mas matadong hiya kay han hiya hinduro.
Pariseo, kay an nagpapahitaas
24 Ginkita hiya ni Jesus ngan
pauubson, kondi an nagpapaubos nagsiring: “Makuri gud makasupahihitas-on.”
lod ha Ginhadian han Dios an
15 Katapos, gindara liwat ha mga damu an kwarta! 25 Ha
iya han mga tawo an ira gudti- pagkamatuod, mas masayon pa
ay nga kabataan basi kaptan niya, an kamel makalusot ha luho han
pero pakakita hini han mga disi- dagum nga ginagamit ha pagtapulo, ginpugngan hira. 16 Pero hi kay ha makasulod ha Ginha-
135
Buta gintambal. Sakeo nakombirte
LUCAS 18:26–19:8
dian han Dios an riko nga tawo.” Anak ni David, malooy ka ha
26 An mga nakabati hini nagsi- akon!” 39 Ngan ginsidngan hiya
ring: “Hin-o man an posible nga han mga nag-uuna nga diri magmatalwas?” 27 Binaton hiya: inaringasa, pero dinugang la hiya
“An imposible ha mga tawo, po- pagsininggit: “Anak ni David,
sible ha Dios.” 28 Pero nagsi- malooy ka ha akon!” 40 Inunring hi Pedro: “Kitaa! Ginbaya- dang hi Jesus ngan nagsugo nga
an namon an amon mga butang dad-on ha iya ito nga tawo. Han
ngan sinunod ha imo.” 29 Nag- hirani na hiya, ginpakianhan
siring hi Jesus: “Ha pagkamatu- hiya ni Jesus: 41 “Ano an karuod susumatan ko kamo: Bisan yag mo nga buhaton ko para
hin-o nga binaya ha balay, asa- ha imo?” Binaton hiya: “Ginoo,
wa, kabugtoan, mga kag-anak, o buligi ako nga makakita utro.”
mga anak tungod ha Ginhadi- 42 Salit hi Jesus nagsiring ha
an han Dios 30 makarawat hin iya: “Makakakita ka na; nagmas damu pa gud hito yana nga opay ka tungod han imo pagtoo.”
panahon, ngan ha maabot nga 43 Nakakita dayon hiya, ngan
sistema kinabuhi nga waray kata- nag-inupod kan Jesus ngan nagdinayaw ha Dios. Pakakita hito
posan.”
31 Katapos, iya ginkaistorya han ngatanan nga tawo, nagdaan 12 nga apostol han hira na la. yaw liwat hira ha Dios.
Nagsiring hiya: “Tikadto kita ha
Han tikadto hi Jesus ha
Jerusalem, ngan matutuman an
Jerusalem, ha Jerico hiya
ngatanan nga iginsurat han mga inagi. 2 May usa nga lalaki didpropeta mahitungod han Anak to nga Sakeo an ngaran. Usa
han tawo. 32 Pananglitan, ira hiya nga punoan nga parasukot
itutubyan hiya ha mga tawo han hin buhis, ngan riko hiya. 3 Namga nasud ngan hihimoon hiya ngalimbasog hiya nga makita kon
nga pataraw-an, mamaltratuhon, hin-o ini nga Jesus, pero tungod
ngan tutuprahan. 33 Katapos han damu nga tawo, diri hiya
kastiguhon, papatayon hiya, pero nakakakita kay habubo hiya.
babanhawon ha ikatulo ka ad- 4 Salit dinalagan hi Sakeo ha unlaw.” 34 Kondi an mga apostol han ngan sinaka ha kahoy nga
waray makasabot hini, kay ginta- igera basi makita hi Jesus tungod
go ha ira an kahulogan hini nga kay didto hiya maagi. 5 Pagmga pulong.
abot ni Jesus didto, hinangad
35 Han hirani na hi Jesus hiya ngan nagsiring: “Sakeo, luha Jerico, may buta nga tawo sad dayon kay makadto ako yana
nga nalingkod ha ligid han dalan ha imo balay.” 6 Salit nagdagngan nakikilimos. 36 Tungod mit hiya paglusad ngan malipakay hinbatian niya nga naagi an yon nga gin-abiabi hi Jesus sugad
damu nga tawo, nagpakiana hiya nga bisita. 7 Pero han nakita
kon ano an nahitatabo. 37 Gin- ito han mga tawo, nagngurutob
sumatan hiya han mga tawo: “Na- hira: “Binisita hiya ha balay han
agi hi Jesus nga Nazareno!” usa nga makasasala.” 8 Kondi
38 Salit nagsinggit hiya: “Jesus, tinindog hi Sakeo ngan nagsiring
19
LUCAS 19:9-27
Napulo ka mina nga igintapod
136
ha Ginoo: “Kitaa, Ginoo! Ihaha- ‘Ginoo, an imo mina nakaganantag ko ha mga pobre an katunga sya hin napulo ka mina.’ 17 Sahan akon mga panag-iya, ngan lit nagsiring hiya ha uripon,
anoman nga nakuha ko tikang ha ‘Maopay an imo ginbuhat, matabisan hin-o pinaagi han buwa nga taporan nga uripon! Tungod kay
akusasyon, ibabalik ko hin upat iginpakita mo nga matinumanon
ka pilo.” 9 Tungod hito, nagsi- ka ha gutiay nga butang, tatagan
ring hi Jesus ha iya: “Yana nga ko ikaw hin awtoridad ha napulo
adlaw an katalwasan inabot hini nga syudad.’ 18 Dinaop an ikanga panimalay kay anak ka liwat duha nga uripon ngan nagsiring,
ni Abraham. 10 Tungod kay an ‘Ginoo, an imo mina nakagananAnak han tawo kinanhi basi bil- sya hin lima ka mina.’ 19 Nagngon ngan talwason an nawara.” siring liwat hiya hini nga uripon,
11 Samtang namamati hito an ‘Magdudumara ka liwat hin lima
mga disipulo, nagsaysay hiya hin nga syudad.’ 20 Pero dinaop an
usa pa nga ilustrasyon, kay hirani usa pa nga uripon ngan nagsiring,
na hiya ha Jerusalem ngan nag- ‘Ginoo, aadi an imo mina nga
huhunahuna hira nga pag-abot ginputos ko hin tela. 21 Nahaniya didto, maabot dayon an Gin- hadlok ako ha imo kay istrikto
hadian han Dios. 12 Salit nagka; imo ginkukuha an waray mo
siring hiya: “Usa nga tawo ti- ideposito ngan gin-aani an wakang ha hadianon nga pamilya an ray mo igsabwag.’ 22 Nagsiring
magbibiyahe ha hirayo nga nasud hiya ha uripon, ‘Tungod han imo
basi makarawat gud niya an pag- ginsiring, ginhuhukman ko ikaw,
kahadi, ngan katapos hito maba- maraot nga uripon. Diri ba malik hiya. 13 Nagtawag hiya hin aram ka nga istrikto ako, nga
napulo nga uripon niya ngan gin- ginkukuha ko an waray ko idetagan hira hin napulo ka mina1 posito ngan gin-aani an waray
ngan ginsidngan hira, ‘Pagnegos- ko igsabwag? 23 Salit, kay ano
yo kamo tubtob ha akon pagnga waray mo ibutang ha bangko
balik.’ 14 Pero an iya mga ig- an akon silber nga kwarta? Basi
kasi-tuminungnong nasina ha iya pag-abot ko, makuha ko unta ito
ngan nagsugo hin mga embaha- pati an tubo.’
dor basi magsiring ha iya, ‘Diri
24 “Tungod hito nagsiring
kami naruruyag nga maghadi ka hiya ha mga naninindog didto,
ha amon.’
‘Kuhaa ha iya an mina ngan
15 “Pagbalik niya katapos maihatag ito ha may napulo ka
karawat an pagkahadi, iya igin- mina.’ 25 Pero nagsiring hira,
patawag an mga uripon nga gin- ‘Ginoo, may-ada na hiya napulo
tagan niya hin silber nga kwarta ka mina!’— 26 ‘Susumatan ko
basi hibaroan kon pira an ira kamo: An bisan hin-o nga mayganansya ha pagnegosyo. 16 An ada na, dudugangan pa, pero an
siyahan dinaop ngan nagsiring, waray, kukuhaon bisan an aada
ha iya. 27 Dad-a niyo nganhi an
Lu 19:131 Ha Griego, an usa ka mina 340
ka gramo ngan mga 100 ka drakma an akon mga kaaway nga diri naruruyag nga maghadi ako ha ira,
kantidad. Kitaa an Apendise 11.
137
Madaugon nga pagsulod. Templo ginlimpyohan
LUCAS 19:28-48
ngan pataya hira ha akon atuba- Jehova! Kamurayawan ha langit,
ngan paghimayaon an Dios ha
ngan.’ ”
28 Katapos igsaysay ito ni Je- kahitas-an!” 39 Pero an iba nga
sus, nagpadayon hiya ngadto ha Pariseo nga kaupod han mga
Jerusalem. 29 Ngan han hirani tawo nagsiring kan Jesus: “Magna hira ha Betfage ngan ha Be- turutdo, sidnga an imo mga ditania ha Bukid han mga Oli- sipulo nga diri mag-inaringasa.”
bo, nagsugo hiya hin duha nga 40 Kondi binaton hiya: “Susumadisipulo 30 ngan gintugon hira: tan ko kamo: Kon maghilom hira,
“Kadto kamo hito nga baryo nga mga bato an masinggit.”
iyo nakikita ha unhan, ngan kon
41 Han hirani na hiya ha Jemakasulod na kamo makakaki- rusalem, ginkita niya an syudad
ta kamo hin asno nga nakahi- ngan nagtangis hiya, 42 ngan
got nga waray pa gud masakyi nagsiring: “Ginhingyap ko gud nga
hin tawo. Badbari ito ngan dad-a unta nasabtan mo ini nga mga
nganhi. 31 Pero kon may magbutang nga maghahatag ha imo
pakiana ha iyo, ‘Kay ano nga hin kamurayawan, pero yana diri
ginbabadbad niyo an higot hito?’ ka makakakita hito. 43 Tungod
siring kamo: ‘Kinahanglanon kay maabot an panahon nga an
ini han Ginoo.’ ” 32 Salit lina- imo mga kaaway magbubutang ha
kat an mga ginsugo ngan naki- imo palibot hin magtais nga alad,
ta nira ito sugad gud han ginsi- papalibotan ngan aatakehon ka
ring niya ha ira. 33 Kondi han tikang ha ngatanan nga direksyon,
ginbabadbad na nira an higot han 44 bubungkagon ka nira ngan
asno, an mga tag-iya hito nagpa- an imo mga anak, ngan waray usa
kiana ha ira: “Kay ano nga ginbanga bato nga papabay-an nira ha
badbad niyo an higot han asno?” bawbaw han usa nga bato kay wa34 Binaton hira: “Kinahangla- ray ka makasabot han paghukmi
non ini han Ginoo.” 35 Gindara ha imo.”
nira kan Jesus an asno, ngan gin45 Katapos sinulod hi Jesus
sapinan ito han ira pantungbaw ha templo ngan ginpaiwas an nanga mga panapton ngan sinakay mamaligya didto 46 ngan ginhiya hito.
sidngan hira: “Ini an iginsurat:
36 Samtang nagpapadayon ‘An akon balay magigin balay nga
hiya tipaunhan, iginlatag nira ha arampoan,’ pero ginhimo niyo ini
dalan an ira pantungbaw nga mga nga lungib han mga kawatan.”
panapton. 37 Han hirani na
47 Nagpadayon hiya pagtutdo
hiya ha dalan tipalusad ha Bukid ha templo kada adlaw. Pero
han mga Olibo, an ngatanan nga an punoan nga mga saserdote,
disipulo nagkalipay ngan nagda- mga eskriba, ngan mga lider han
yaw ha Dios ha daku nga tingog katawohan nangalimbasog pagpatungod han ngatanan nga gam- tay ha iya. 48 Kondi waray hira
hanan nga mga buhat nga ira makabiling hin paagi ha pagbuhat
nakita, 38 nasiring: “Bendisyo- hito, kay an mga tawo diri nabulag
nan unta Hiya nga napakan- kan Jesus kay naruruyag hira paghi sugad nga Hadi ha ngaran ni pinamati ha iya.
LUCAS 20:1-20
Urubasan. Bato nga iginsalikway
138
Usa ka adlaw, han nagtu- iba nga uripon. Ginkastigo liwat
tutdo hi Jesus ha mga tawo nira an uripon, gin-insulto,
ha templo ngan han nagpapasam- ngan ginpabaya nga waray dara.
wak hiya han maopay nga sumat, 12 Kondi nagsugo utro hiya hin
dinaop an punoan nga mga sa- ikatulo; ini liwat nga uripon ira
serdote ngan an mga eskriba pati ginsamad ngan gindanas ngadan katigurangan, 2 ngan nagsi- to ha gawas. 13 Salit an tagring hira ha iya: “Sumati kami iya han urubasan nagsiring, ‘Ano
kon ha ano nga awtoridad ginan akon bubuhaton? Pakakadtobubuhat mo ini nga mga bu- on ko an akon anak nga hinitang o kon hin-o an naghatag ha gugma. Posible nga irespeto nira
imo hini nga awtoridad.” 3 Bi- hiya.’ 14 Han nakit-an hiya han
naton hiya: “May ipapakiana limga parauma, nagsarabot hira,
wat ako ha iyo, ngan batona ‘Ini an eredero; patayon naton
niyo: 4 An awtoridad ba ni Juan hiya basi magin aton an panurunha pagbawtismo tikang ha langit don.’ 15 Salit ira hiya gindanas
o ha mga tawo?” 5 Nag-iristorya ngadto ha gawas han urubasan
hira: “Kon sumiring kita, ‘Tikang ngan ginpatay hiya. Tungod hito,
ha langit,’ masiring hiya, ‘Kay ano an bubuhaton ha ira han
ano man nga waray kamo tu- tag-iya han urubasan? 16 Mamoo ha iya?’ 6 Pero kon sumi- kadto hiya ngan papatayon an
ring kita, ‘Tikang ha mga tawo,’ mga parauma ngan ihahatag ha
babatuhon kita han ngatanan iba an urubasan.”
Pakabati hini han mga tawo,
nga tawo, kay natoo hira nga
propeta hi Juan.” 7 Salit bina- nagsiring hira: “Hinaot diri gud
ton hira nga diri hira maaram kon ito mahitabo!” 17 Pero ginkita
diin tikang an awtoridad ni Juan. niya hira ngan ginsidngan: “Kon
8 Tungod hito, nagsiring hi Je- sugad, ano an kahulogan hini nga
sus ha ira: “Diri ko liwat isusu- iginsurat: ‘An bato nga iginsalikmat ha iyo kon ha ano nga awto- way han mga magtirindog, ini an
ridad ginbubuhat ko ini nga mga nagin pinakaimportante nga
butang.”
pandugtong nga bato ha eskina’?1
9 Katapos nagsaysay hiya ha 18 An ngatanan nga mahuhumga tawo hin ilustrasyon: “May log ngada hito nga bato magkausa nga tawo nga nagtanom hin kababarian. Sugad man, an bisan
urubasan ngan ginpaataman ito hin-o nga mahulogan hito nga
ha mga parauma, ngan nagbi- bato, marurumok.”
yahe hiya ha iba nga nasud
19 Hito nga oras, an mga esngan nag-iha didto. 10 Han pa- kriba ngan an punoan nga mga
nahon na ha pag-ani han mga saserdote nangalimbasog pagdaubas, nagsugo hiya hin uripon kop ha iya kay nasantop nira
ngadto ha mga parauma basi iha- nga hira an gin-uunabi ni Jesus
´
tag nira an iya bahın ha uru- ha iya ilustrasyon, pero nahadbasan. Pero ginkastigo han mga lok hira ha mga tawo. 20 Ginparauma an uripon, katapos gin- inobserbaran gud nira hiya,
pabaya hiya nga waray dara.
11 Salit nagsugo utro hiya hin Lu 20:171 Kitaa an footnote ha Mat 21:42.
20
139
Buhis ha Cesar. Pito nga bana
LUCAS 20:21-44
katapos nagsugo hira hin kalala- 31 ngan han ikatulo. Ginpangakin-an nga sekreto nga ginsuho- sawa hiya han pito pero nagkalan nira nga magpakunokuno nga matay hira nga waray mga anak.
matadong basi madakop hiya ha 32 Ha urhi, namatay liwat an baiya mga pulong ngan itubyan baye. 33 Kon sugad, ha pagkahiya ha gobyerno ngan ha awto- banhaw, hin-o ha ira an iya magiridad han gobernador. 21 Ngan gin bana, kay nagin asawa hiya
nagpakiana hira ha iya: “Magtu- han pito?”
34 Binaton hi Jesus: “An mga
rutdo, maaram kami nga nagyayakan ka ngan nagtututdo han anak hini nga sistema nangatama ngan waray ka ginpapau- ngasawa ngan ginpapangasawa,
rog, ngan igintututdo mo an da- 35 kondi an mga takos banhalan han Dios uyon ha kamatuo- won ngan kumarawat han kinaran: 22 Uyon ba ha balaud nga buhi ha tiarabot nga sistema diri
magbayad kami hin buhis ha Ce- na mag-aasawa o pangangasawsar1 o diri?” 23 Kondi naobser- on. 36 Ha pagkamatuod, diri na
baran niya nga tuso hira ngan hira mamamatay kay magigin panagsiring hiya: 24 “Ipakita ha riho hira han mga anghel. Ngan
akon an usa ka denaryo. Kan katungod kay babanhawon hira,
nay ladawan ngan titulo an magigin mga anak hira han Dios.
aadi?” Binaton hira: “Kan Cesar.” 37 Pero bisan hi Moises nagpa25 Nagsiring hiya ha ira: “Kon matuod nga babanhawon an mga
sugad, ihatag ha Cesar an mga patay han nagsaysay hiya mahibutang han Cesar, pero ihatag ha tungod han tunukon nga tanom,
Dios an mga butang han Dios.” han gintawag niya hi Jehova nga
26 Hini nga ginyakan niya, waray ‘an Dios ni Abraham ngan Dios
hira naiakusar ha iya ha atuba- ni Isaac ngan Dios ni Jacob.’
ngan han mga tawo, pero tungod 38 Hiya an Dios, diri han mga
kay nahipausa hira ha iya baton, patay, kondi han mga buhi, kay
para ha iya hira ngatanan buhi.”
waray hira pakayakan.
27 Kondi an iba han mga Sa- 39 Salit nagsiring an iba nga mga
duseo,1 nga nasiring nga waray eskriba: “Magturutdo, tama gud
pagkabanhaw, dinaop ha iya ngan an imo ginsiring.” 40 Tungod
nagpakiana: 28 “Magturutdo, hito, waray na hira kaisog nga
hi Moises nagsurat ha aton: ‘Kon magpakiana ha iya.
41 Salit nagsiring hiya ha ira:
an bugto han usa nga tawo mamatay nga may asawa pero wa- “Kay ano nga nasiring hira nga
ray anak, sadang niya pangasaw- an Kristo anak ni David? 42 Hi
on an asawa han iya bugto basi David mismo nagsiring ha libro
magkaada mga anak para ha iya.’ han Mga Salmo, ‘Hi Jehova nagsi29 May pito nga magburugto, an ring ha akon Ginoo: “Lingkod ha
suhag nag-asawa ngan namatay akon too 43 tubtob nga ibutang
nga waray anak. 30 Salit an ba- ko an imo mga kaaway sugad nga
baye ginpangasawa han ikaduha tungtongan han imo mga tiil.”’
44 Salit kon gintawag hiya ni DaLu 20:221 O “Emperador han Roma.” vid nga Ginoo, paonan-o hiya nagin anak ni David?”
271 Kitaa an “Saduseo” ha Glossary.
LUCAS 20:45–21:15
Sinselyo han balo. Kataposan nga mga adlaw
140
45 Samtang namamati an nga- bawbaw han usa nga bato nga
tanan nga tawo, nagsiring hiya diri marurumpag.” 7 Ngan nagha mga disipulo: 46 “Pag-ikmat pakiana hira: “Magturutdo, san-o
kamo ha mga eskriba nga naru- gud ini mahitatabo, ngan ano
ruyag paglinakat-lakat nga naka- an magigin tigaman nga hirabado hin hilaba ngan naruruyag ni na ito mahitabo?” 8 Binaton
tagan hin katalahoran ha mga hiya: “Pag-ikmat nga diri kamo
merkado ngan paglingkod ha maisimang, kay damu an maabot
prente nga mga lingkoran ha mga nga magamit han akon ngaran,
sinagoga ngan ha pinakamaopay nga masiring, ‘Ako an Kristo,’
nga mga pwesto ha mga paniha- ngan ‘Hirani na an itinanda nga
pon, 47 ngan gin-aagaw nira an panahon.’ Ayaw kamo pagsunod
mga balay1 han mga balo nga baha ira. 9 Dugang pa, kon makabaye ngan nag-aampo hin higla- bati kamo hin mga girra ngan
ba pero pakita la. Mas mabug-at mga kasamok, ayaw kamo kahadlok. Kay kinahanglan mahitabo
nga sirot an ira makakarawat.”
Han ginkikinita ni Jesus anay ito, pero an kataposan diri
an mga kahon han kwar- pa mahitatabo dayon.”
10 Katapos nagsiring hiya ha
ta, naobserbaran niya an mga
riko nga naghuhulog han ira ira: “An mga nasud makikig-away
mga donasyon. 2 Ngan nakaki- ha iba nga nasud ngan an mga
ta hiya hin pobre nga balo ginhadian makikig-away ha iba
nga babaye nga naghuhulog didnga ginhadian, 11 ngan magkato hin duha nga sinselyo nga gu- kaada magkusog nga linog, ngan
tiay gud an kantidad, 3 ngan ha iba-iba nga lugar magkakaada
nagsiring hiya: “Ha pagkamatu- mga epidemya ngan gutom, ngan
od susumatan ko kamo: Ini nga an mga tawo makakakita hin mabalo, bisan kon pobre, naghulog kaharadlok nga mga butang ngan
hin mas damu kay ha ira ngata- hin dagku nga tigaman tikang ha
nan. 4 Kay hira ngatanan nag- langit.
12 “Pero antes mahitabo ini
hulog hin mga regalo tikang ha
ira sobra, kondi iginhulog hini ngatanan, dadakpon ngan pagtinga babaye an ngatanan nga iya timarauton kamo han mga tawo,
ginpakabuhian, bisan kon nangi- dadad-on kamo ha mga sinagoga ngan mga prisohan, pati ha
nginahanglan hiya.”
5 Katapos, han may nag-iiris- mga hadi ngan mga gobernador
torya mahitungod han templo, tungod ha akon ngaran. 13 Tukon paonan-o ito gindekorasyo- ngod hito, magkakaada kamo hinan hin mag-opay nga bato ngan gayon ha pagpamatuod. 14 Sahin sagrado nga mga butang lit diri na kamo kinahanglan
nga iginhalad, 6 nagsiring hiya: mangandam kon paonan-o ma“Mahitungod hini nga mga bu- ngangatadongan, 15 kay ihahatang nga iyo nakikita, maabot tag ko ha iyo an mga pulong
an panahon nga waray usa nga nga yayaknon ngan an kinaadbato dinhi nga magpapabilin ha man nga diri mahimo kontrahon
o supakon bisan pa han urosa
nga pangalimbasog han mga naLu 20:471 O “propyedad.”
21
141
Pagpailob. Panahon han mga nasud. Magmata
LUCAS 21:16-37
kontra ha iyo. 16 Ngan tatray- bo ha bug-os nga inuukyan nga
doran kamo bisan han iyo mga tuna, kay mababay-og an gamhakag-anak, kabugtoan, paryente, nan nga mga butang ha langit.
ngan kasangkayan, ngan ira pa- 27 Ngan makikita nira an Anak
patayon an iba ha iyo, 17 ngan han tawo nga nalusad upod han
mapupungot ha iyo an ngatanan dampog nga may gahum ngan
nga tawo tungod ha akon nga- daku nga himaya. 28 Pero kon
ran. 18 Pero bisan usa nga bu- magtikang na mahitabo ini nga
hok han iyo ulo diri gud mawawa- mga butang, tindog kamo hin tara. 19 Pinaagi han iyo pagpailob dong ngan hangad kamo kay an
matatalwas an iyo kalag.1
iyo katalwasan hirani na.”
20 “Dugang pa, kon makita
29 Ngan nagsaysay hiya ha ira
niyo nga an Jerusalem ginpapali- hin ilustrasyon: “Tagda an igebotan han nagkakampo nga kara ngan an iba nga mga kahoy.
sundalohan, tigamni nga hirani 30 Kon nananaringsing ito,
na an kabungkagan hito. 21 An maaram kamo nga hirani na an
mga aadto ha Judea sadang pu- katpaso. 31 Ha pariho nga paamalagiw ngadto ha kabukiran, gi, kon makita niyo nga nahitatabo
ngan an aadto ha sulod han Jeru- na ini nga mga butang, makakasisalem sadang gumawas, ngan an guro kamo nga hirani na an Ginaadto ha kaumhan diri sumu- hadian han Dios. 32 Ha pagkalod ngadto, 22 kay panahon ito matuod susumatan ko kamo: Diri
ha pagpadapat han hustisya basi gud malabay ini nga henerasyon
matuman an ngatanan nga igin- tubtob nga mahitabo ini ngatasurat. 23 Kairo han mga bunan. 33 An langit ngan an tuna
rod ngan han may minasus-an mawawara, pero an akon mga punga ginmamangnoan hito nga long diri gud mawawara.
panahon! Kay magkakaada daku
34 “Kondi tagi hin atensyon an
nga kasakitan ha tuna ngan
iyo kalugaringon nga an iyo kakangangalasan ini nga katawosingkasing diri mabug-atan han
han. 24 Pamamatayon hira pisobra nga pagkinaon, pag-ininaagi han espada ngan dadad-on
nom, ngan han mga kabaraka ha
hira nga bihag ha ngatanan
nga nasud, ngan an Jerusalem ta- kinabuhi, ngan ito nga adlaw tigtamakan han mga nasud tubtob da nga maabot ha iyo 35 sunga matapos an itinanda nga pagad hin lit-ag. Kay maabot ito
ha ngatanan nga naukoy ha bugnahon han mga nasud.
25 “Magkakaada liwat mga ti- os nga tuna. 36 Salit padayon
gaman ha adlaw, bulan, ngan mga nga magmata, ngan mangamubitoon. Mag-aantos an mga nasud yo kamo ha ngatanan nga panaha tuna ngan malilisang tungod hon nga makapalagiw kamo hini
han hagubuhob han mabalud nga ngatanan nga butang nga itinandagat. 26 An mga tawo madidis- da nga mahitatabo ngan makamayo tungod ha kahadlok ngan tindog kamo ha atubangan han
pagpinamulat han mga mahitata- Anak han tawo.”
37 Kon adlaw nagtututdo hiya
Lu 21:191 O “matitipigan an iyo kinaha templo, pero kon gab-i na nagawas hiya ngan napahuway ha
buhi.”
LUCAS 21:38–22:23
Pagtraydor. Panihapon. Bag-o nga kasabotan
142
Bukid han mga Olibo. 38 Ngan kita niya ha iyo an daku nga
an ngatanan nga tawo aga-aga pa kwarto ha igbaw nga nakaannga napakadto ha iya ha templo dam na. Pag-andam kamo didto.”
13 Salit linakat hira ngan nakita
basi mamati.
Hirani na an Piyesta han nira ito sugad la han ginsiring ha
Tinapay nga Waray Liba- ira ni Jesus, ngan nag-andam hira
dura, an tinatawag nga Paskua. para ha Paskua.
14 Pag-abot han oras, lining2 An punoan nga mga saserdote
ngan an mga eskriba nagbiniling kod hiya ngan an mga apostol
hin maopay nga paagi ha pagpaha may lamesa. 15 Ngan nagsitay kan Jesus, pero nahahadlok ring hiya ha ira: “Naghingyap gud
hira ha mga tawo. 3 Katapos ako nga kumaon upod niyo hini
nga panihapon ha Paskua antes
gin-impluwensyahan ni Satanas
ako mag-antos, 16 kay susumahi Judas Iscariote, nga usa han
tan ko kamo: Diri na ako maka12 nga apostol, 4 ngan kinadto
on utro hini tubtob nga matuhiya ngan nakiistorya ha punoan
man ini ha Ginhadian han Dios.”
nga mga saserdote pati ha mga
17 Ngan pagtagi ha iya hin kopa,
kapitan han templo kon ano an
nag-ampo hiya ngan nagsiring:
maopay nga paagi ha pag-aresto “Karawata niyo ini ngan sadang
kan Jesus. 5 Nalipay hira ngan uminom an kada usa ha iyo,
nagkauruyon nga tagan hiya hin 18 kay susumatan ko kamo: Tisilber nga kwarta. 6 Salit naru- kang yana diri na ako mainom
yag hi Judas, ngan namiling hiya hin bino tubtob nga umabot an
hin maopay nga higayon ha pag- Ginhadian han Dios.”
traydor kan Jesus nga waray mga
19 Kinuha liwat hi Jesus hin
tawo ha palibot.
tinapay, nag-ampo, gintipik-tipik
7 Inabot na an adlaw han piito ngan iginhatag ha ira, ngan
yesta han tinapay nga waray li- nagsiring: “Nagsisimbolo ini han
badura, diin ighahalad an hayop akon lawas nga ihahatag para ha
para ha Paskua. 8 Ginsugo ni iyo. Padayon nga buhata niyo
Jesus hira Pedro ngan Juan: “La- ini sugad nga hinumdoman ha
kat kamo ngan pag-andam para akon.” 20 Sugad man, katapos
ha Paskua basi mangaon kita.” nira manihapon, ginkuha niya an
9 Nagpakiana hira: “Diin mo ka- kopa ngan nagsiring: “Ini nga
ruyag nga iandam namon ito?” kopa nagsisimbolo han bag-o nga
10 Binaton hiya: “Pagsulod niyo kasabotan nga ginhimo pinaagi
ha syudad, tatapoon kamo hin la- han akon dugo nga igpapaagay
laki nga may dara nga tibod para ha iyo.
hin tubig. Upod kamo ha iya
21 “Pero kitaa! an magtatrayngadto ha balay nga iya susud- dor ha akon aanhi kaupod ko ha
lan. 11 Ngan sidnga an tagba- lamesa. 22 An Anak han tawo
lay, ‘An Magturutdo nasiring ha mabaya sumala han igintagna;
imo: “Hain an kwarto para ha bipero kairo hito nga tawo nga
sita nga akon kakaonan para han magtatraydor ha iya!” 23 Salit
panihapon ha Paskua upod an nag-iristorya hira kon hin-o gud
akon mga disipulo?”’ 12 Ipapa- ha ira an magbubuhat hito.
22
143
Nagdiskusyon, daku nga awtoridad. Pag-ampo
LUCAS 22:24-44
24 Pero nagdiskusyon liwat nok yana nga adlaw, igninigar mo
hira kon hin-o ha ira an may gida- ako hin tulo ka beses.”
dakui nga awtoridad. 25 Kondi
35 Nagsiring liwat hiya ha ira:
nagsiring hiya ha ira: “An mga “Han ginsidngan ko kamo nga
hadi han mga nasud nagpapaka- diri magdara hin supot han kwaragaron ha katawohan, ngan an ta ngan surudlan han pagkaon
mga may awtoridad ha ira ginta- ngan hin sandalyas, waray kamo
tawag nga Pilantropo.1 26 Pero makulangi hin bisan ano, diri ba?
diri kamo magin sugad hito. Kon- Binaton hira: “Waray!” 36 Ngan
di an may gidadakui nga awtori- nagsiring hiya ha ira: “Pero yana
dad ha iyo magin sugad han an may supot han kwarta maggimanghuri, ngan an usa nga na- dara hito, sugad man hin surudngunguna magin sugad hin naglan han pagkaon, ngan an waray
siserbi. 27 Kay hin-o an mas espada magbaligya han iya pandaku an awtoridad, an nalingkod tungbaw nga panapton ngan
ha lamesa o an nagsiserbi? Diri pumalit hin usa. 37 Kay susuba an nalingkod ha lamesa? Kon- matan ko kamo nga kinahangdi ako, pariho han usa nga nagsi- lan matuman ha akon ini nga
serbi ha iyo.
iginsurat, ‘Ngan gintagad hiya
28 “Pero kamo an nagpabi- nga kaupod han mga matinalin nga kaupod ko ha akon mga lapason.’ Kay an ginsurat mahikasakitan, 29 ngan naghihimo tungod ha akon natutuman na.”
ako hin kasabotan ha iyo, su- 38 Ngan nagsiring hira: “Ginoo,
gad la nga an akon Amay naghi- kitaa! may duha nga espada didi.”
mo hin kasabotan ha akon, para Binaton hiya: “Puydi na ito.”
ha usa nga Ginhadian, 30 basi
39 Paggawas niya, kinadto
kumaon ngan uminom kamo ha hiya ha Bukid han mga Olibo
lamesa ha akon Ginhadian ngan sugad han iya nabatasan, ngan
lumingkod ha mga trono basi inupod liwat an mga disipulo.
hukman an 12 nga tribo han 40 Pag-abot didto, nagsiring hiIsrael.
ya ha ira: “Padayon nga mag31 “Simon, Simon, pamati! ampo kamo basi diri kamo managsiring hi Satanas nga karu- dara han pagsulay.” 41 Kinadto
yag niya ag-agon kamo sugad hiya ha uruunhan1 ngan linuhod
hin trigo. 32 Pero nangamuyo basi mag-ampo: 42 “Amay ko,
ako para ha imo nga diri magluya kon karuyag mo, alayon kuhaa ha
an imo pagtoo, ngan katapos mo akon ini nga kopa. Pero diri an
magbasol, parig-ona an imo ka- akon kaburut-on an matutuman
bugtoan.” 33 Ngan nagsiring hi kondi an imo.” 43 Ngan usa nga
Simon: “Ginoo, andam ako umu- anghel tikang ha langit an nagpapod ha imo ha prisohan ngan ha kita kan Jesus ngan nagparig-on
kamatayon.” 34 Pero nagsiring ha iya. 44 Pero han duro na an
hi Jesus: “Susumatan ko ikaw, iya kasakit, mas naniguro gud
Pedro, antes tumugaok an mahiya pag-inampo, ngan an iya
Lu 22:251 Dungganon nga titulo para ha
mga tawo nga mabinuligon ha iba.
Lu 22:411 O “mga usa ka paglabog hin
bato” an distansya.
LUCAS 22:45-66
Harok han traydor. Gin-aresto. Pedro nagnigar
144
balhas nagin sugad hin dugo nga hi Pedro. 55 Han nagharing
nanunuro ha tuna. 45 Katapos hira ha butnga han bungsaran
niya mag-ampo, kinadto hiya ha ngan urupod nga nangalingkod,
mga disipulo ngan naabtan niya hi Pedro liningkod upod nira.
nga nangangaturog hira kay na- 56 Pero an surugoon nga babaguol tungod han duro nga kasu- ye nakakita ha iya nga nalingkod
bo, 46 ngan nagsiring hiya ha ha nalalamragan han kalayo ngan
ira: “Kay ano nga nangangatu- ginkinita hiya, katapos nagsiring:
´
rog kamo? Buhat kamo ngan “Kaupod liwat niya ini nga tawo.”
padayon nga mag-ampo basi diri 57 Pero nagnigar hi Pedro: “Diri
ko hiya kilala, Babaye.” 58 Wakamo madara han pagsulay.”
47 Han nagyayakan pa hiya, ray pag-iha, nakita hiya han usa
kitaa! inabot an mga tawo ngan pa nga tawo nga nagsiring: “Usa
nag-uuna ha ira hi Judas nga ka liwat ha ira.” Pero nagsiring hi
usa han 12 nga apostol. Dinaop Pedro: “Diri.” 59 Paglabay hin
hiya kan Jesus basi harokan hiya. usa ka oras, usa pa nga tawo an
48 Pero hi Jesus nagsiring ha iya: nag-insister: “Sigurado nga kau“Judas, gintatraydoran mo ba an pod niya ini nga tawo kay tagaAnak han tawo pinaagi hin ha- Galilea hiya!” 60 Pero nagsiring
rok?” 49 Pakakita han mga nahi Pedro: “Diri ako maaram han
kapalibot kan Jesus han maimo ginyiyinakan.” Samtang naghitatabo, nagsiring hira: “Ginoo, yayakan pa hiya, tinugaok an mamaninigbas ba kami pinaagi hin nok. 61 Liningi an Ginoo ngan
ginkita hi Pedro, ngan nahinumespada?” 50 Gintigbas gud han
doman niya an ginsiring ha iya
usa ha ira an uripon han hitaas
han Ginoo: “Antes tumugaok an
nga saserdote salit napalong an
manok yana nga adlaw, igninitoo nga talinga. 51 Pero binagar mo ako hin tulo ka beses.”
ton hi Jesus: “Husto na.” Ginkap62 Katapos ginawas hi Pedro
tan niya an talinga han uripon ngan nagtangis tungod han duro
ngan gintambal hiya. 52 Kata- nga kasubo.
pos nagsiring hi Jesus ha pu63 Katapos, hi Jesus ginhimo
noan nga mga saserdote, mga nga pataraw-an ngan ginsuntok
kapitan han templo ngan kati- han mga tawo nga nagbabantay
gurangan nga kinadto basi dak- ha iya. 64 Kahuman nira tahopon hiya: “Kinanhi ba kamo kon- ban an iya nawong, nagsiring
tra ha akon nga baga hin kawatan hira: “Kon propeta ka, tigoha,
ako, nga nagdara pa kamo hin hin-o an nagsuntok ha imo?”
mga espada ngan mga ibaralbag? 65 Ngan damu pa an ira ginyina53 Han kaupod ako niyo kada kan ha pagpasipara ha iya.
adlaw ha templo waray ako niyo
66 Pagkaaga, nagkatirok an
arestoha. Pero oras niyo yana katigurangan, punoan nga mga
ngan han usa nga may awtoridad saserdote ngan mga eskriba. Ginhan kasisidman.”
dara hiya ha ira katirokan han
54 Katapos ira gin-aresto hiya Sanhedrin,1 ngan nagsiring hira:
ngan gindara ha balay han hitaas
nga saserdote, pero nagsinunod Lu 22:661 Kitaa an footnote ha Mat 26:59.
145
Gindara kan Pilato, Herodes. Barabas
LUCAS 22:67–23:20
67 “Kon ikaw an Kristo, su- iha na nga karuyag niya makimati kami.” Pero binaton hiya: ta hi Jesus tungod han damu nga
“Bisan kon sumatan ko kamo, iya nabatian mahitungod ha iya,
diri gud kamo matoo. 68 Ngan ngan naglalaom hiya nga makakon pakianhan ko kamo, diri kita hin milagro ni Jesus.
gud kamo mabaton. 69 Pero ti- 9 Salit damu an iya pakiana kan
kang yana, an Anak han tawo Jesus, pero waray hiya bumaton.
malingkod ha too han gamhanan 10 Kondi pauroutro nga tininnga Dios.” 70 Tungod hini, hira dog an punoan nga mga saserdongatanan nagpakiana: “Kon su- te pati an mga eskriba ngan nagad, ikaw ba an Anak han Dios?” sisina nga gin-akusaran hiya.
Binaton hiya: “Kamo mismo an 11 Katapos gintamay hiya ni Henasiring nga ako.” 71 Hira nag- rodes pati han mga gwardya nga
siring: “Kay ano nga magki- sundalo, ngan ginhimo hiya nga
kinahanglan pa kita hin testi- pataraw-an pinaagi ha pagsul-uti
go? Nabatian naton mismo an iya ha iya hin magarbo nga bado,
ginsiring.”
ngan ginpabalik hiya kan Pilato.
Nanindog hira ngatanan 12 Hito nga adlaw nagin magngan gindara hi Jesus kan sangkay hi Herodes ngan hi PilaPilato. 2 Katapos ira gin-aku- to, kay hadto magkaaway hira.
13 Iginpatawag ni Pilato an
saran hiya: “Nakita namon
nga ginsasamok hini nga tawo punoan nga mga saserdote pati
an aton nasud, igindidiri an pagan mga opisyal ngan an katawobayad hin buhis ha Cesar, ngan han 14 ngan ginsidngan hira:
nasiring nga hiya an Kristo “Gindara niyo ha akon ini nga
nga hadi.” 3 Nagpakiana hi Pi- tawo nga gin-aakusaran nga naglato ha iya: “Ikaw ba an Hadi han susulsol ha mga tawo nga magmga Judio?” Binaton hi Jesus: rebelde. Yana kitaa! gin-imbisti“Ikaw mismo an nasiring hito.” gar ko hiya ha iyo atubangan
4 Nagsiring hi Pilato ha punoan pero waray ako nakita nga banga mga saserdote ngan ha mga sihan han iyo mga akusasyon
tawo: “Waray ako nakikita nga ha iya. 15 Ha pagkamatuod, hi
sayop hini nga tawo.” 5 Pero Herodes waray liwat nakita ha
nag-insister hira: “Nagigin hi- iya nga sala kay iginbalik hiya
nungdan han kasamok an iya ha aton, ngan waray hiya naigintututdo ha mga tawo ha bug- buhat nga angay hin kamatayon.
os nga Judea, tikang pa ha Galilea 16 Salit sisirotan ko hiya ngan
tubtob dinhi.” 6 Pakabati hito bubuhian.” 17 1 —— 18 Kondi
ni Pilato, nagpakiana hiya kon nagsinggit an ngatanan nga
taga-Galilea hi Jesus. 7 Kata- tawo: “Pataya hiya, pero buhii
pos masiguro nga tikang hiya ha hi Barabas!” 19 (Ginpriso ini
nasasakopan ni Herodes, iginpa- nga tawo tungod han pagrebeldara hiya ni Pilato kan Herodes, de nga nahitabo ha syudad ngan
nga hito nga panahon nakadto tungod ha pagpatay.) 20 Hi Piliwat ha Jerusalem.
lato nagyakan utro ha ira
8 Pakakita ni Herodes kan Jesus, nalipay gud hiya, kay ma- Lu 23:171 Kitaa an footnote ha Mat 17:21.
23
LUCAS 23:21-42
Mga tawo nagsinggit. Iginraysang. Gin-insulto
146
kay karuyag niya buhian hi Jesus. ran, ‘Tabuni kami!’ 31 Kon gin21 Pero nagsinggit hira: “Igray- bubuhat nira ini samtang buhi pa
sang hiya! Igraysang hiya ha kaan kahoy, ano an mahitatabo kon
hoy!” 22 Ha ikatulo nga higa- mauga na ito?”
yon, nagyakan hiya ha ira: “Kay
32 Gindara liwat an duha nga
ano? Ano nga maraot an ginbu- lalaki nga kawatan nga papatayon
hat hini nga tawo? Waray ako na- upod ni Jesus. 33 Ngan pagkita ha iya nga angay hin kama- abot nira ha lugar nga tinatawag
tayon. Salit sisirotan ko hiya nga Kalabera, iginraysang nira
ngan bubuhian.” 23 Tungod ha kahoy hi Jesus ngan an mga
hito nagsinggit hira kay iginpipi- kawatan, an usa ha iya too ngan
rit nira nga igraysang hiya, an usa ha wala. 34 [Pero nagsingan nagtikakusog la an ira sing- ring hi Jesus: “Amay, pasayloa
git. 24 Salit nagdesisyon hi Pi- hira kay diri hira maaram han
lato nga ihatag an ira gin-aaro: ira ginbubuhat.”]1 Ngan ira gin25 Ginbuhian niya an tawo nga barahin an iya mga bado pinaakaruyag nira pagawson, nga nagi ha pagripa.2 35 An mga tawo
priso tungod ha pagrebelde ngan natindog nga nagkinita. Pero
pagpatay. Pero iya iginhatag ha an mga opisyal nanyam-id ngan
ira hi Jesus uyon ha ira karuyag. nag-insulto: “Gintalwas niya an
26 Han gindadara na nira hi iba, salit talwason niya an iya
Jesus, ira ginpwersa hi Simon kalugaringon kon hiya an Krisnga taga-Cirene nga nalabay ti- to nga Pinili han Dios.” 36 Ginkang ha uma nga pas-anon an pa- himo liwat hiya nga pataraw-an
sakitan nga kahoy1 ni Jesus ngan han mga sundalo, nadaraon ha
ginpasunod ha iya. 27 Damu li- iya basi tagan hiya hin maaswat nga tawo an nagsinunod ha lom nga bino 37 ngan nasiring:
iya, upod na an kababayin-an nga “Kon ikaw an Hadi han mga Junagngunguyngoy ngan nagpu- dio, talwasa an imo kalugaripukpok han ira dughan tungod ngon.” 38 May nakasurat liwat
han duro nga kasubo. 28 Lini- ha bawbaw han iya ulo: “Ini an
ngi hi Jesus ha kababayin-an Hadi han mga Judio.”
ngan nagsiring: “Mga anak nga
39 Pero gin-insulto hiya han
babaye han Jerusalem, ayaw na usa han ginbitay nga mga kawakamo pagtinangis tungod ha tan: “Ikaw an Kristo, diri ba? Talakon. Lugod, pagtangis kamo wasa an imo kalugaringon pati
tungod ha iyo kalugaringon ngan kami.” 40 Ginsaway hiya han
ha iyo mga anak 29 kay maausa: “Diri ka gud ba nahahadlok
bot an panahon nga an mga tawo ha Dios, yana nga ginsirotan ka
masiring, ‘Malipayon an baog nga liwat? 41 Husto gud ini nga sikababayin-an, adton waray ma- rot ha aton kay aton nakakarawat
nganak ngan adton waray ginan angay gud ha aton ginbuhat.
pasuso!’ 30 Ngan masiring hira Pero ini nga tawo waray ginha kabukiran, ‘Matimpag kamo buhat nga maraot.” 42 Katapos
ha amon!’ ngan ha kabungtoLu 23:261 Kitaa an Apendise 6.
Lu 23:341 Kitaa an footnote ha Mat 16:3.
342 Kitaa an “Pagripa” ha Glossary.
147
Makakaupod ha Paraiso. Pagkabanhaw
LUCAS 23:43–24:7
nagsiring hiya: “Jesus, hinumdu- yo nga kukuhaon niya an lawas
mi ako kon aadto ka na ha imo ni Jesus. 53 Salit iya ito iginGinhadian.” 43 Binaton hi Je- lusad ngan ginputos hin maopay
sus: “Ha pagkamatuod susuma- nga klase hin tela, ngan iginbutan ko ikaw yana, Makakaupod tang ha lubnganan nga ginko ikaw ha Paraiso.”
ukad ha bato nga waray pa
44 Mga alas-12 na adto han lubngi. 54 Adlaw adto han Paudto,1 pero nagsirom an bug-os ngandam, ngan ha gab-i magtinga tuna tubtob han mga alas-3 tikang na an Sabbath. 55 Pero
ha kulop2 45 tungod kay nagan kababayin-an nga nagsinunod
dulom an adlaw; katapos nagi- ha iya tikang ha Galilea kinadsi ngan natunga an kurtina han to liwat pagkita han lubnganan,
santuaryo. 46 Ngan hi Jesus gingan nakita nira an pagbutang
nuliat ngan nagsiring: “Amay, didto han iya lawas. 56 Ngan
igintatapod ko ha imo an akon es- inuli hira basi mag-andam hin
piritu.” Pakayakan niya hini, namga pahamot1 ngan maghamot
wad-an hiya hin gininhawa. nga lana. Pero pinahuway hira
47 Tungod kay nakita han opis- ha adlaw han Sabbath sugad nga
yal han mga sundalo an nahi- pagsunod han sugo.
tabo, gindayaw niya an Dios
Kondi ha primero nga adngan nagsiring: “Matadong gud
law han semana, aga-aga
ini nga tawo.” 48 Han an ngata- pa nga kinadto hira ha lubnganan nga tawo nga kinadto tunan dara an mga pahamot nga
ngod hini nga kiritaon nakakita ira gin-andam. 2 Pero pag-abot
han mga nahitabo, nanguli hira nira, ginkuha na an bato ha gangnga ginpupukpok an ira dug- gang han lubnganan, 3 ngan
han tungod han duro nga ka- pagsulod nira, waray nira hikit-i
subo. 49 Ngan an ngatanan nga an lawas han Ginoo nga hi Jesus.
nakilala ha iya natindog ha hira- 4 Samtang nagugupong hira tuyo. Nakadto liwat an kababayin- ngod hito, may tinindog ha butan nga nagsinunod ha iya tikang nga nira nga duha nga lalaki
ha Galilea ngan nakita nira an nga masilaw an bado. 5 Nahadmga nahitabo.
lok an kababayin-an ngan nagdi50 Ngan may usa ka tawo nga nuko la, salit an duha nga lalaJose an ngaran, nga membro ki nagsiring ha ira: “Kay ano
han Konseho.1 Maopay ngan manga ginbibiling niyo ha mga patay
tadong hiya nga tawo. 51 Waray an Usa nga buhi? 6 [Waray hiya
hiya umuyon ha ira plano ngan dinhi kay ginbanhaw na hiya.]1
ginbuhat. Tikang hiya ha Arima- Hinumdumi an iya ginsiring ha
tea nga syudad han Judea, ngan iyo han nakadto pa hiya ha
naghuhulat hiya han Ginhadian Galilea. 7 Nagyakan hiya nga
han Dios. 52 Ini nga tawo kian Anak han tawo kinahanglan
nadto kan Pilato ngan naghang-
24
Lu 23:441 Ha literal, “ikaunom nga oras.”
442 Ha literal, “ikasiyam nga oras.”
501 O “an Sanhedrin.”
Lu 23:561 Mga pulbos o mga dahon ngan
mga lana nga ginagamit ha pag-andam
han lawas para ha paglubong. 24:61 Kitaa an footnote ha Mat 16:3.
LUCAS 24:8-30
Nagpakita
itubyan ha magpakasasala ngan
igraysang ha kahoy pero babanhawon hiya ha ikatulo ka adlaw.”
8 Salit nahinumdoman nira an
iya ginsiring. 9 Binaya hira ha
lubnganan ngan ini ngatanan
ira iginsumat ha 11 nga apostol
ngan ha iba pa nga disipulo.
10 An nagsumat ha mga apostol
amo hira Maria Magdalena, Juana, Maria nga nanay ni Santiago,
ngan an iba pa nga kababayin-an
nga kaupod nira. 11 Pero naghunahuna an mga apostol ngan
an iba pa nga disipulo nga an iginsumat han kababayin-an waray
pulos, salit waray hira tumuod.
12 [Kondi dinalagan hi Pedro
ngadto ha lubnganan, ngan paghil-ing niya ha sulod, mga bendahe la an nakadto. Salit binaya
hiya nga nahipapausa kon ano an
nahitabo.]1
13 Pero hito mismo nga adlaw, duha nga disipulo an tikadto ha baryo nga tinatawag nga
Emaus, nga sobra 11 ka kilometro an kahirayo tikang ha Jerusalem. 14 Nag-iinistorya hira
mahitungod han ngatanan nga
nahitabo.
15 Samtang nag-iinistorya
hira, dinaop hi Jesus ngan inupod
ha ira pagbaktas, 16 pero waray
hira pakakilala ha iya. 17 Ginpakianhan niya hira: “Ano an iyo
gin-iinistoryahan?” Ngan inundang hira nga masurub-on an pamayhon. 18 Binaton hi Cleopas
nga usa han duha nga disipulo:
“Estranghero ka ba nga naukoy
nga nag-uusahan ha Jerusalem
amo nga diri ka maaram han nahitatabo didto yana?” 19 Nagpakiana hiya: “Ano nga hitabo?”
148
Binaton hira: “An mahitungod
kan Jesus nga Nazareno, nga usa
nga propeta nga gamhanan ha
buhat ngan pulong ha atubangan
han Dios ngan han mga tawo,
20 ngan an mahitungod han pagsentensyahi ha iya hin kamatayon ngan pagraysanga ha iya ha
kahoy tungod han sulsol han
aton punoan nga mga saserdote ngan mga opisyal. 21 Kondi
naglaom kami nga ini nga tawo
ginpili basi talwason an Israel;
ngan labot hini ngatanan, ikatulo
ka adlaw na yana tikang nga nahitabo ini. 22 Nahipausa liwat
kami ha iginsumat han iba nga
disipulo nga kababayin-an, kay
kinadto hira hin aga-aga pa ha
lubnganan 23 pero waray nira
makita an lawas ni Jesus, ngan
pagbalik nira, nagsiring hira nga
nakakita liwat hira hin mga anghel nga nagsiring nga buhi hi Jesus. 24 Ngan an iba han mga
kaupod namon kinadto ha lubnganan, ngan pag-abot nira waray na didto hi Jesus, sugad la
han ginsiring han kababayin-an.”
25 Salit iya ginsidngan hira: “O
mga tawo nga waray sarabotan
ngan diri dayon natoo ha ngatanan nga ginyakan han mga propeta! 26 Diri ba kinahanglan
antuson ini han Kristo basi paghimayaon hiya?” 27 Ngan iya
iginsaysay ha ira an mga butang
mahitungod ha iya ha bug-os
nga Kasuratan, tikang ha mga
sinurat ni Moises ngan han ngatanan nga Propeta.
28 Han hirani na hira ha baryo
nga ira kakadtoan, baga hin madiretso la hi Jesus. 29 Pero ginhawiran nira hiya: “Upod na la
ha amon kay tikagab-i na.” SaLu 24:121 Kitaa an footnote ha Mat 16:3. lit inupod hiya ha ira. 30 Ngan
hi Jesus ha mga disipulo
149
Kasuratan ginsaysay. Nagtipaigbaw ha langit
LUCAS 24:31-53
samtang nangangalingkod hira diri hira makatoo tungod han
ha may lamesa basi mangaon, ki- duro nga kalipay ngan kahipausa,
nuha hiya hin tinapay, nag-ampo, nagsiring hiya ha ira: “May-ada
gintipik-tipik ito, ngan iginkamo dida makakaon?” 42 Sahatag ha ira. 31 Tungod hito, lit ira gintagan hiya hin sinugba
nakilala nira kon hin-o hiya, nga isda, 43 ngan ginkarawat
pero waray na nira hiya makita. niya ito ngan ginkaon samtang
32 Ngan nagsiring hira ha usa nagkikita hira.
44 Nagsiring hiya ha ira: “Han
kag usa: “Diri ba nabantad gud
an aton kasingkasing han naki- kaupod pa ako niyo, nagyakan
kiistorya hiya ha aton ha da- ako nga kinahanglan matuman
lan, samtang iya iginsasaysay ha an ngatanan nga iginsurat maaton hin maopay an Kasura- hitungod ha akon ha Balaud ni
tan?” 33 Hito mismo nga oras, Moises ngan ha sinurat han mga
´
binuhat hira ngan binalik ha Je- Propeta ngan ha Mga Salmo.”
rusalem. Pag-abot nira, nagka- 45 Ngan iya gin-abrihan hin bugkatirok an 11 nga apostol upod os an ira hunahuna basi masaban iba pa nga disipulo, 34 ngan tan nira an kahulogan han Kanagsiring: “Totoo gud nga an suratan, 46 ngan nagsiring hiya
Ginoo ginbanhaw ngan nagpaki- ha ira: “An Kasuratan nasiring
ta kan Simon!” 35 Ngan iginnga an Kristo mag-aantos ngan
saysay han duha an nahitabo ha babanhawon ha ikatulo ka addalan ngan kon paonan-o nira law, 47 ngan pinaagi han iya
nakilala hiya tungod han pag- ngaran, an mensahe mahitungod
han pagbasol isasangyaw tikang
tipik-tipik han tinapay.
36 Samtang iginsasaysay nira ha Jerusalem ngadto ha ngataini, inabot hi Jesus ha but- nan nga nasud, basi mapasaylo an
nga nira [ngan nagsiring: “Mag- mga sala. 48 Kamo an magpamamurayawon unta kamo.”]1 pasamwak hini nga mga butang
37 Pero kinalasan hira ngan nanga iyo nakita. 49 Ngan tigamhadlok, kay kahuna nira nga es- ni, ihahatag ko ha iyo an iginsapiritu an ira nakikita. 38 Salit ad ha iyo han akon Amay. Kondi
nagsiring hiya ha ira: “Kay ano pagpabilin kamo ha syudad tubnga nalilisang kamo, ngan kay tob nga makarawat niyo an gaano nga nagruruhaduha an iyo hum tikang ha langit.”
50 Igin-upod niya hira ha gamga kasingkasing? 39 Kitaa an
akon mga kamot ngan tiil, kay was tubtob ha Betania, ngan iya
ako mismo ini; kapti ngan kitaa gin-alsa an iya mga kamot ngan
ako, kay an espiritu waray ginbendisyonan hira. 51 Samunod ngan tul-an, pero ako may- tang ginbibendisyonan hira, iya
ada sugad han nakikita niyo.” ginbayaan hira ngan nagtipa40 [Samtang ginyayakan niya ini, igbaw ngadto ha langit. 52 Yiiginpakita niya ha ira an iya mga nukbo hira ha iya atubangan
kamot ngan tiil.]1 41 Pero han ngan binalik ha Jerusalem nga
malipayon gud. 53 Ngan pirme
Lu 24:361 Kitaa an footnote ha Mat 16:3. hira nakadto ha templo basi
magdayaw ha Dios.
401 Kitaa an footnote ha Mat 16:3.
SUMALA KAN
JUAN
Ha tinikangan, antes ginhimo an ngatanan, an Pulong
kaupod han Dios, ngan an Pulong usa nga dios.1 2 Kaupod
na hiya han Dios ha tinikangan.
3 An ngatanan nga butang ginhimo pinaagi ha iya, ngan waray bisan usa nga butang nga ginhimo
nga diri pinaagi ha iya.
Nagkaada 4 kinabuhi pinaagi ha iya, ngan an kinabuhi
amo an kalamrag han mga tawo.
5 Ngan an kalamrag naglalawag
ha kasisidman, kondi an kasisidman diri nakakadaog hito.
6 May usa nga tawo nga ginsugo sugad nga representante han
Dios: Juan an iya ngaran. 7 Kinanhi hiya sugad nga testigo
basi magpamatuod mahitungod
han kalamrag, basi an ngatanan
nga klase hin tawo tumoo pinaagi ha iya. 8 Diri hiya an kalamrag, kondi hiya an nagpamatuod
mahitungod han kalamrag.
9 An totoo nga kalamrag nga
naglalawag ha ngatanan nga klase hin tawo maabot na ha kalibotan. 10 Ha pagkamatuod,
kinanhi hiya ha kalibotan, ngan
ginhimo an kalibotan pinaagi
ha iya, pero waray hiya kilalaha
han kalibotan. 11 Kinadto hiya
ha iya kalugaringon nga lugar,
pero waray hiya karawata han
mga tawo. 12 Kondi an damu
nga nagkarawat ha iya ginhatagan niya hin katungod nga magin
mga anak han Dios, kay nagpapakita hira hin pagtoo ha iya ngaran, 13 ngan natawo hira, diri
1
Ju 1:11 Kitaa an Apendise 3.
pinaagi han unod ngan dugo o
han kaburut-on han tawo, kondi
pinaagi han kaburut-on han
Dios.
14 Salit an Pulong nagin tawo1
ngan inukoy kaupod naton,
ngan nakita naton an iya himaya, an himaya nga nakakarawat
han bugtong2 nga anak tikang
ha usa nga amay; ngan ginuuyonan gud hiya han Dios ngan
pirme nagyayakan han kamatuoran. 15 (Nagpamatuod hi Juan
mahitungod ha iya, oo, nagsinggit pa ngani: “Hiya nga makanhi
sunod ha akon nahiuna ha akon,
kay nahiuna hiya pag-eksister ha
akon.”) 16 Puno hiya han dirimatupngan nga pagkabuotan,
salit padayon nga nakarawat naton ito. 17 An Balaud iginhatag pinaagi kan Moises, ngan
an diri-matupngan nga pagkabuotan ngan an kamatuoran
iginpahayag pinaagi kan JesuKristo. 18 Waray tawo nga nakakita ha Dios ha bisan san-o,
kondi an dios nga bugtong nga
anak nga duok gud1 ha Amay
amo an nag-esplikar mahitungod
ha Iya.
19 Hi Juan nagpamatuod han
nagsugo an mga Judio hin mga
saserdote ngan mga Lebihanon
tikang ha Jerusalem ngadto ha
iya basi magpakiana: “Hin-o ka?”
20 Waray hiya magnigar, lugod
Ju 1:141 Ha literal, “unod.” 142 O “an
amo la nga anak nga direkta nga ginhimo han Dios.” 181 Ha literal, “aada ha
may dughan han Amay,” nangangahulogan hin pwesto nga may espesyal nga
pabor.
150
151
Jesus ginbawtismohan. Una nga mga disipulo
JUAN 1:21-42
prangka nga binaton: “Diri ako nagpabilin ito dida ha iya.
an Kristo.” 21 Ngan nagpakia- 33 Bisan ako waray makakilana hira ha iya: “Kon sugad, hin-o la ha iya, pero an Dios nga nagka? Hi Elias ka ba?” Binaton sugo ha akon nga magbawtismo
hiya: “Diri.” “Ikaw ba An Prope- ha tubig nagsiring ha akon, ‘Kon
ta?” Binaton hiya: “Diri!” 22 Sa- makita mo an espiritu nga nalulit nagpakiana hira: “Hin-o ka? sad ngan nagpapabilin ha iya,
Sumati kami basi isumat na- ini hiya an nagbabawtismo pimon ha nagsugo ha amon. Ano naagi han baraan nga espiritu.’
an masisiring mo mahitungod 34 Nakita ko ito, ngan akon ginhan imo kalugaringon?” 23 Bi- pamatud-an nga hiya an Anak
naton hiya: “Ako an nagsising- han Dios.”
git ha kamingawan, ‘Hawani niyo
35 Kinabuwasan, nagtinindog
an dalan ni Jehova,’ sugad la na liwat hi Juan kaupod an duha
han ginsiring ni propeta Isaias.” han iya mga disipulo, 36 ngan
24 Tikang ha mga Pariseo1 an han nakita niya hi Jesus nga nagmga ginsugo. 25 Salit nagpaki- lalakat, nagsiring hiya: “Kitaa, an
ana hira ha iya: “Kay ano man nga Kordero han Dios!” 37 Pakabanagbabawtismo ka kon diri ikaw ti han duha nga disipulo hini nga
an Kristo o hi Elias o An Propeiya ginsiring, sinunod hira kan
ta?” 26 Binaton hi Juan: “NagJesus. 38 Liningi hi Jesus, ngan
babawtismo ako ha tubig. Ha buthan nakita niya hira nga nagsinga niyo natindog an usa nga diri
sinunod, nagpakiana hiya ha ira:
niyo kilala, 27 an usa nga makanhi sunod ha akon, pero diri “Ano an iyo tuyo?” Binaton hira:
ako takos pagbadbad han sin- “Rabbi, (nga nangangahulogan,
tas han iya mga sandalyas.” Magturutdo,) diin ka naukoy?”
28 Nahitabo ini ha Betania ha ta- 39 Binaton hiya: “Kadi, ipapakita
bok han Jordan, diin nagbabaw- ko ha iyo.” Salit inupod hira ngan
nakita nira kon diin hiya naukoy,
tismo hi Juan.
29 Kinabuwasan, nakita ni ngan nagpabilin hira upod niya
Juan nga nadaop ha iya hi Jesus, hito nga adlaw; mga alas-4 adto
ngan nagsiring hi Juan: “Kitaa, ha kulop.1 40 Hi Andres nga
an Kordero han Dios nga nagku- bugto ni Simon Pedro an usa han
kuha han sala han kalibotan! duha nga nakabati han ginsiring
30 Hiya an akon ginsisiring, An ni Juan ngan sinunod kan Jesus.
usa nga makanhi sunod ha akon, 41 Una, nakigkita hi Andres ha
nahiuna ha akon, kay nahiuna iya bugto nga hi Simon ngan ginhiya pag-eksister kay ha akon. sumatan hiya: “Hin-agian namon
31 Bisan ako waray makakilala an Mesias” (nga nangangahuloha iya. Pero kinanhi ako ha pag- gan, an Kristo). 42 Igin-upod
bawtismo ha tubig basi makila- niya hi Simon ngadto kan Jesus.
la hiya han Israel.” 32 Nagpa- Han nakita ni Jesus hi Simon, iya
matuod liwat hi Juan: “Nakita ko ginsidngan: “Ikaw hi Simon nga
an espiritu nga nalusad sugad hin anak ni Juan; tatawagon ka nga
sarapati tikang ha langit, ngan Cefas” (iginhubad nga Pedro).
Ju 1:241 Kitaa an “Pariseo” ha Glossary.
Ju 1:391 Ha literal, “ikanapulo nga oras.”
JUAN 1:43–2:11
Kasal ha Cana. Tubig nga nagin bino
152
43 Kinabuwasan, naruyag hi imbitar liwat hi Jesus ngan an iya
Jesus pagkadto ha Galilea. mga disipulo ngadto ha panagtaHan nakita niya hi Felipe, nagwo ha kasal.
siring hiya: “Sunod ha akon.”
3 Han nagkulang an bino, gin44 Taga-Betsaida hi Felipe, taga- sidngan hi Jesus han iya nanay:
didto liwat hito nga syudad hira “Waray na hira bino.” 4 Pero hi
Andres ngan Pedro. 45 Nakita Jesus nagsiring ha iya: “Ano an
ni Felipe hi Natanael ngan gin- labot naton hito?1 An akon oras
sumatan hiya: “Hin-agian namon waray pa umabot.” 5 Nagsiring
an gin-uunabi ha mga sinurat ni an iya nanay ha mga nagsiserbi:
Moises, ha Balaud, ngan ha mga “Bisan ano nga iya isiring, buhasinurat han mga Propeta, nga ta niyo.” 6 May-ada didto unom
amo hi Jesus, an anak ni Jose nga nga tadyaw nga bato nga kinataga-Nazaret.” 46 Pero nagsi- hanglan ha paglimpyo uyon ha
ring hi Natanael: “May maopay ba mga surundon han mga Judio.
nga magtitikang ha Nazaret?” Bi- An kada tadyaw mga 44 o 66 ka
naton hi Felipe: “Kadi ngan imo litro1 an sulod. 7 Nagsiring ha
makikita.” 47 Han nakita ni Je- ira hi Jesus: “Pun-a niyo hin tusus nga tiabot hi Natanael, nagsi- big an mga tadyaw.” Ngan ira
ring hiya mahitungod ha iya: “Ki- ito ginpuno tubtob ha gangtaa, an usa nga Israelita nga gang. 8 Katapos nagsiring hiya
diri gud naglilimbong.” 48 Nag- ha ira: “Kuha kamo yana hin gutipakiana ha iya hi Natanael: “Pao- ay ngan dad-a ngadto ha direktor
nan-o mo ako nakilala?” Bina- han kasal.” Salit gindara nira ito.
ton hi Jesus: “Antes ka tawagon 9 Gintilawan han direktor ha kani Felipe, samtang nakadto ka ha sal an tubig nga nagin bino. Konilarom han kahoy nga igera, na- di diri hiya maaram kon diin tikita ko ikaw.” 49 Nagsiring hi kang an bino, pero maaram an
Natanael: “Rabbi, ikaw an Anak mga nagsiserbi nga nagkuha han
han Dios, ikaw an Hadi han Isra- tubig. Katapos, gintawag niya an
el.” 50 Nagsiring hi Jesus: “Na- kinasal nga lalaki 10 ngan nagtoo ka ba ha akon tungod la kay siring ha iya: “An maopay nga
nagsumat ako ha imo nga naki- bino amo an una nga iginsiserbi
ta ko ikaw ha ilarom han kahan bisan hin-o, ngan kon hubog
hoy nga igera? Makakakita ka hin na an mga bisita, an diri maopay
mga butang nga mas urusahon nga klase na an iginsiserbi. Pero
pa hini.” 51 Nagsiring pa hiya: ikaw, yana mo la lugod igsiserbi
“Ha pagkamatuod susumatan ko an maopay nga bino.” 11 Ginkamo, Makikita niyo nga abrido buhat ini ni Jesus ha Cana ha
an langit ngan an mga anghel han Galilea sugad nga tinikangan han
Dios nasaka ngadto ngan nalusad iya mga milagro.1 Hini nga paangada ha Anak han tawo.”
gi iginpakita niya an iya himaPaglabay hin duha ka adlaw
nagkaada panagtawo1 ha ka- Ju 2:41 Ha literal, “Ano man ito ha akon
sal ha Cana ha Galilea, ngan nangan ha imo, babaye?” Idiom ini, pakiana
nga nagpapasabot hin diri pag-uyon. Kikadto an nanay ni Jesus. 2 Gin- taa an Apendise 12. 61 Mga 12 tubtob 17
2
Ju 2:11 O “resepsyon.”
ka galon. Kitaa an Apendise 11.
literal, “tigaman.”
111 Ha
153
Ha templo. Ig-anak utro. Nicodemo
JUAN 2:12–3:5
ya; ngan an mga disipulo tinoo an templo nga iya ginsisiring
ha iya.
amo an iya lawas. 22 Salit han
12 Katapos, kinadto hi Jesus ginbanhaw hiya, nahinumdoman
ha Capernaum upod an iya nahan iya mga disipulo nga agsob
nay ngan kabugtoan pati an mga niya ini igsiring; ngan tinoo hira
disipulo, pero waray hira pag-iha ha Kasuratan ngan ha mga pulong ni Jesus.
didto.
23 Han nakadto hiya ha Je13 Hito nga panahon hirani
na an Paskua1 han mga Judio, rusalem ha piyesta han Paskua,
ngan kinadto hi Jesus ha Jeru- damu an tinoo ha iya ngaran han
salem. 14 Ngan nakita niya ha nakita nira an mga milagro nga
templo an mga nagbabalig- iya ginbuhat. 24 Pero waray hi
ya hin mga baka, karnero, ngan Jesus tumapod hin bug-os ha ira
sarapati, ngan an mga parabal- tungod kay nakilala hiya ha ira
yo hin kwarta nga nanlilingkod. ngatanan 25 ngan tungod kay
15 Salit katapos niya maghimo hiya mismo maaram han aada ha
hin latigo nga pisi, ginpaiwas kasingkasing han tawo, diri na
niya ha templo an ngatanan niya kinahanglan an pamatuod
nga nagbabaligya hin mga kar- han bisan hin-o mahitungod han
nero ngan mga baka, ginhuwad tawo.
an mga sinselyo han mga parabalMay Pariseo nga Nicodemo
yo hin kwarta ngan ginbalintong
an ngaran, usa nga opisyal
an ira mga lamesa. 16 Katapos han mga Judio. 2 Usa ka gab-i,
nagsiring hiya ha mga nagbaba- kinadto hiya kan Jesus ngan
ligya hin sarapati: “Kuhaa niyo nagsiring: “Rabbi, maaram kami
dinhi ini nga mga butang! Ayaw nga magturutdo ka nga tikang
himoa nga baraligyaan an balay ha Dios, kay waray makakahimo
han akon Amay!” 17 Nahinum- hini nga mga milagro nga imo
doman han mga disipulo an nahi- ginbubuhat kon diri hiya tagan
surat: “An pagin aktibo para han Dios hin gahum.” 3 Binaha imo balay naglalaga ha sulod ton ha iya hi Jesus: “Ha pagko.”
kamatuod susumatan ko ikaw,
18 Salit nagpakiana ha iya an An usa nga tawo diri makakakimga Judio: “Ano nga tigaman an ta han Ginhadian han Dios kon
imo ipapakita ha amon basi pa- diri hiya ig-anak utro.”1 4 Nagmatud-an nga may katungod ka pakiana ha iya hi Nicodemo: “Paha pagbuhat hini?” 19 Binaton onan-o ig-aanak utro an usa nga
hi Jesus: “Bungkaga niyo ini nga tawo kon lagas na hiya? Makatemplo, ngan titindugon ko utro kasulod ba hiya ha tiyan han
ini ha sulod hin tulo ka adlaw.” iya nanay basi ig-anak utro?”
20 Tungod hito nagsiring an mga 5 Binaton hi Jesus: “Ha pagkaJudio: “Gintindog ini nga tem- matuod susumatan ko ikaw, An
plo ha sulod hin 46 ka tuig, usa nga tawo diri makakasulod
pero titindugon mo ini ha sulod ha Ginhadian han Dios kon
hin tulo la ka adlaw?” 21 Kondi
3
Ju 2:131 Kitaa an “Paskua” ha Glossary.
Ju 3:31 Ha literal, “ig-anak tikang ha kahitas-an.”
JUAN 3:6-26
Hinigugma gud han Dios an kalibotan
154
diri hiya ig-anak utro pina- tagsa nga nagpapakita hin pagagi ha pagpabawtismo ha tubig too ha iya diri mamatay kondi
ngan pagkarawat han baraan nga magkaada kinabuhi nga waespiritu. 6 An igin-anak pinaa- ray kataposan. 17 Ginsugo han
gi han unod, unudnon; ngan an Dios an iya Anak nganhi ha kaigin-anak pinaagi han espiritu, libotan, diri basi hukman an kaespirituhanon. 7 Ayaw kahipa- libotan, kondi basi matalwas an
usa ha ginsiring ko ha imo, kalibotan pinaagi ha iya. 18 An
Kinahanglan ig-anak utro kamo. nagpapakita hin pagtoo ha iya
8 An hangin nahuyop ha direk- diri huhukman. An diri nagpasyon nga karuyag hito, ngan na- pakita hin pagtoo ginhukman na,
babatian mo an tunog hito, pero kay diri hiya nagpapakita hin
diri ka maaram kon diin ito ti- pagtoo ha ngaran han bugtong
kang ngan kon diin ito makadto. nga Anak han Dios. 19 Ini an
Sugad man, diri ka maaram kon basihan han paghukom, nga an
paonan-o an usa igin-aanak pina- kalamrag kinanhi ha kalibotan
kondi hinigugma han mga tawo
agi han espiritu.”
9 Nagpakiana ha iya hi Nico- an kasisidman imbes nga an kademo: “Paonan-o ini mahitata- lamrag, kay maraot an ira mga
buhat. 20 Kay an nagbubuhat
bo?” 10 Binaton hi Jesus: “Maghin magraot nasisina ha kalamturutdo ka ha Israel, kay ano
rag ngan diri nahirani ha kalamnga diri ka maaram hini? 11 Ha
rag, basi diri sawayon an iya mga
pagkamatuod susumatan ko
buhat. 21 Kondi an nagbubuikaw, An amon hinbabaroan ginhat hin maopay nahirani ha kayayakan namon ngan an amon lamrag basi makita an iya mga
nakikita iginsusumat namon, buhat nga uyon ha kaburut-on
pero diri niyo kinakarawat an han Dios.”
amon iginsusumat. 12 Kon diri
22 Katapos hini, hi Jesus ngan
kamo natoo han akon iginsusu- an iya mga disipulo kinadto ha
mat ha iyo mahitungod han mga kaumhan han Judea, ngan nakigbutang ha tuna, paonan-o kamo upod hiya ha ira didto hin pimatoo kon sumatan ko kamo pira ka adlaw ngan nanbawtismo.
mahitungod han mga butang ha 23 Pero hi Juan nanbabawtismo
langit? 13 Waray pa tawo nga liwat didto ha Enon hirani ha
sinaka ha langit labot la han li- Salim, kay damu didto an tunusad tikang ha langit, an Anak big, ngan an mga tawo napakadhan tawo. 14 Ngan sugad la nga to ngan ginbabawtismohan.
ginbitay ni Moises an halas did- 24 Hito nga panahon diri pa prito ha kamingawan, kinahanglan so hi Juan.
bitayon liwat an Anak han tawo,
25 Katapos nakigdiskusyon an
15 basi an bisan hin-o nga natoo mga disipulo ni Juan ha usa nga
ha iya magkaada kinabuhi nga Judio mahitungod han paglimpyo
waray kataposan.
uyon ha mga surundon. 26 Su16 “Hinigugma gud han Dios nod, kinadto hira kan Juan ngan
an kalibotan salit iginhatag niya nagsiring: “Rabbi, an tawo nga
an iya bugtong nga Anak basi an kaupod mo ha tabok han Jordan
155
Nanbawtismo. Samaritana ha atabay
JUAN 3:27–4:12
nga mahitungod ha iya nagpama- hin kinabuhi, kondi padayon nga
tuod ka, kitaa, nanbabawtismo kangangalasan hiya han Dios.
hiya ngan an ngatanan napakadHan hinbaroan ni Jesus nga
to ha iya.” 27 Nagsiring hi Juan:
hinbatian han mga Pariseo
“An usa nga tawo diri magkaka- nga mas damu an iya nabubuliada hin bisan usa nga butang lagan nga magin mga disipulo ngan
bot la kon ihatag ito ha iya tikang nababawtismohan kay ha kan
ha langit. 28 Kamo mismo mga Juan— 2 bisan kon diri hi Jesus
testigo nga nagsiring ako, Diri mismo an nagbabawtismo konako an Kristo, kondi ginsugo ako di an iya mga disipulo— 3 binga mag-una ha iya. 29 An tag- naya hiya ha Judea ngan kinadto
iya han maarasawa amo an ka- utro ha Galilea. 4 Pero kinaraslon nga lalaki. Pero an sang- hanglan umagi hiya ha Samakay han karaslon nga lalaki nga ria. 5 Ngan inabot hiya ha Sicar
natindog hirani han karaslon nanga syudad han Samaria, hirani
lilipay gud kon nakakabati han ha uma nga iginhatag ni Jacob
iya tingog. Salit daku gud ini ha iya anak nga hi Jose. 6 Manga akon kalipay. 30 Hiya pada- kikita didto an atabay ni Jacob.
yon nga madudugangan, pero ako Liningkod hi Jesus ha atabay kay
padayon nga maiibanan.”
ginkapoy hiya pagbinaktas. Mga
31 An napakanhi tikang ha ig- alas-12 adto han udto.1
baw amo an labaw ha ngatanan.
7 May inabot nga Samaritana
An tikang ha tuna, tikang ha tuna basi umalog hin tubig. Nagsiring
ngan nagyayakan mahitungod hi Jesus ha iya: “Alayon, tagi ako
han mga butang ha tuna. An nahin maiinom.” 8 (An mga disipakanhi tikang ha langit amo an pulo kinadto ha syudad basi pulabaw ha ngatanan. 32 Nagpa- malit hin pagkaon.) 9 Tungod
pamatuod hiya mahitungod han hito nagpakiana an Samaritana:
iya nakita ngan nabatian, pero “Kay ano nga bisan kon Judio ka
waray tawo nga nakarawat han naaro ka hin maiinom ha akon
iya pamatuod. 33 An nakara- nga Samaritana?” (Kay an mga
wat han iya pamatuod natoo1 gud Judio diri nakikiistorya ha mga
nga an Dios nagyayakan han ka- Samaritano.) 10 Binaton hi Jematuoran. 34 An ginsugo han sus: “Kon maaram ka la han waDios nagyayakan han mga pu- ray bayad nga regalo han Dios
long han Dios, kay diri limita- ngan kon hin-o an nasiring ha
do1 an iya paghatag han espi- imo, ‘Alayon, tagi ako hin maiiritu. 35 Hinigugma han Amay nom,’ maaro ka gud ha iya,
an Anak ngan gintagan hiya ngan tatagan ka niya hin tubig
hin awtoridad ha ngatanan nga nga buhi.” 11 Nagsiring an Sabutang. 36 An nagpapakita hin maritana: “Mano, waray ka ngapagtoo ha Anak may kinabuhi ni timba ha pagsarok, ngan hinga waray kataposan; an diri na- larom an atabay. Salit diin ka
sugot ha Anak diri magkakaada man makuha hin tubig nga buhi?
12 Mas maopay ka ba kay ha
4
Ju 3:331 Ha literal, “nagbutang han iya
selyo.” 341 O “sinukol.”
Ju 4:61 O “mga ikaunom nga oras.”
JUAN 4:13-36
Magsisingba uyon ha espiritu ngan kamatuoran
156
amon kaapoy-apoyan nga hi Ja- ngan ha kamatuoran, kay ginbicob, nga naghatag ha amon hini biling gud han Amay an mga sunga atabay, ngan hiya mismo ini- gad ha ira nga magsisingba ha
nom dinhi pati an iya mga anak iya. 24 An Dios Espiritu, ngan
ngan kabakahan?” 13 Binaton an nagsisingba ha iya kinahanghi Jesus: “An tagsa nga nainom lan magsingba uyon ha espiritu
hini nga tubig uuhawon utro. ngan ha kamatuoran.” 25 An
14 Kondi an bisan hin-o nga na- babaye nagsiring: “Maaram ako
inom han tubig nga akon ihaha- nga makanhi an Mesias, nga tinatag diri na gud uuhawon, kay an tawag nga Kristo. Pag-abot niya,
tubig nga ihahatag ko ha iya ma- dayag nga igsusumat niya ha
gigin pariho hin burabod dida ha amon an ngatanan.” 26 Nagsiiya nga nagbubugwak basi mag- ring hi Jesus: “Ako nga nakikiishatag hin kinabuhi nga waray torya ha imo amo hiya.”
kataposan.” 15 An babaye nag27 Hito nga oras, inabot an
siring: “Mano, tagi ako hito nga mga disipulo, ngan nahipausa
tubig, basi diri na ako uhawon hira kay nakikiistorya hiya ha
ngan diri na magbinalik-balik usa nga babaye. Pero waray hira
nganhi ha pag-alog.”
magpakiana: “Ano an imo karu16 Nagsiring hi Jesus: “Tawa- yag?” o, “Kay ano nga nakikiisga an imo bana ngan balik ngan- torya ka ha iya?” 28 Ginbayaan
hi.” 17 Binaton an babaye: “Wa- han babaye an iya tibod ngan kiray ako bana.” Nagsiring hi Jesus: nadto ha syudad basi magsumat
“Husto an imo ginsiring nga waha mga tawo: 29 “Kadi kamo,
ray ka bana, 18 kay lima an imo kitaa niyo an tawo nga nagsumat
nagin bana, ngan an lalaki nga ha akon han ngatanan nga akon
iginkakaupod mo yana diri mo ginbuhat. Posible ba nga hiya
bana. Totoo an imo ginsiring.” an Kristo?” 30 Ginawas hira ha
19 Binaton an babaye: “Mano, ha syudad ngan kinadto ha iya.
akon pag-abat usa ka nga prope31 Hito nga oras, ginsinidngan
ta. 20 An amon kaapoy-apoyan hiya han mga disipulo: “Rabbi,
nagsingba dinhi hini nga bukid, kaon na.” 32 Pero nagsiring
pero nasiring kamo nga ha Je- hiya: “May pagkaon ako nga diri
rusalem la kinahanglan magsing- niyo hinbabaroan.” 33 Salit
ba an mga tawo.” 21 Ginsid- nag-iristorya an mga disipulo:
ngan ni Jesus an babaye: “Tuod “Waray iba nga nagdara ha iya hin
ha akon, babaye, Maabot an pagkaon, diri ba?” 34 Nagsiring
panahon nga magsisingba kamo hi Jesus: “An akon pagkaon amo
ha Amay, diri dinhi hini nga buan pagbuhat han kaburut-on han
kid o ha Jerusalem. 22 An iyo nagsugo ha akon ngan paghuginsisingba diri niyo kilala; an man han iya buruhaton. 35 Diri
amon ginsisingba kilala namon, ba nasiring kamo nga upat pa
kay an katalwasan nagtitikang ka bulan antes an pag-ani? Paha mga Judio. 23 Pero yana mati kamo hini nga akon isisina an panahon nga an totoo ring: Kitaa niyo an kaumhan,
nga mga magsiringba magsising- hinog na an aranihon. 36 Nakaba ha Amay uyon ha espiritu rawat na han mag-arani an su-
157
Propeta waray dungog ha iya lugar
JUAN 4:37–5:3
hol ngan nagtitirok hiya han bu- bati ini nga tawo nga inabot hi
nga para ha kinabuhi nga waray Jesus ha Galilea tikang ha Jukataposan, salit magkakalipay an dea, kinadto hiya ngan naghangmagsarabwag ngan an mag-arayo kan Jesus nga kadtoon an iya
ni. 37 Mahitungod hini, totoo anak basi tambalon kay tikamagud an ginsiring, An usa magsa- tay na. 48 Pero nagsiring hi Jerabwag ngan an usa mag-arani. sus ha iya: “Kon diri kamo ma38 Ginsugo ko kamo nga anihon kakita hin mga tigaman ngan
an waray niyo trabahoa. Ginpa- urusahon nga mga butang, diri
pahimulosan niyo an gintrabaho gud kamo matoo.” 49 An opisyal han hadi nagsiring kan Jesus:
han iba.”
39 Damu nga Samaritano hito “Ginoo, kadtoa an akon anak annga syudad an tinoo kan Jesus tu- tes hiya mamatay.” 50 Nagsingod han pagpamatuod han ba- ring hi Jesus: “Sige, uli na; buhi
baye: “Iya iginsumat ha akon an an imo anak.” Tinoo an tawo hini
ngatanan nga akon ginbuhat.” nga ginsiring ni Jesus ngan lina40 Salit han kinadto ha iya an kat. 51 Han tipauli na hiya, ginmga Samaritano, ira ginhawiran tapo hiya han iya mga uripon
hiya, ngan nagpabilin hiya did- basi sumatan nga nag-opay na
to hin duha ka adlaw. 41 Sugad an iya anak. 52 Nagpakiana ha
nga resulta, damu pa gud an ti- ira an opisyal kon ano nga oras
noo tungod han ginsiring ni Je- nag-opay an bata. Ngan nagsiring
sus, 42 ngan nagsiring hira ha hira: “Kakulop1 han mga ala-una
babaye: “Natoo kami diri tungod han kulop2 nawara an iya hirahan imo ginsiring, kay kami mis- nat.” 53 Nasantop han amay
mo nakabati ngan nahibaro nga nga nahitabo ito ha oras misini nga tawo amo gud an paratal- mo han nagsiring ha iya hi Jesus:
“Buhi an imo anak.” Salit nagin
was han kalibotan.”
43 Paglabay hin duha ka ad- tumuroo hiya ngan an iya bug-os
law, binaya hiya didto ngan kinga panimalay. 54 Ini an ikadunadto ha Galilea. 44 Hi Jesus ha nga milagro nga ginbuhat ni
mismo nagsiring nga an usa nga Jesus han kinadto hiya ha Galipropeta waray dungog ha iya ka- lea tikang ha Judea.
Katapos, pag-abot han piyeslugaringon nga lugar. 45 Kondi
ta han mga Judio, kinadto hi
pag-abot niya ha Galilea, ginkarawat hiya han mga taga-Galilea, Jesus ha Jerusalem. 2 Didto ha
kay nakita nira an ngatanan nga Jerusalem, hirani ha ganghaan
iya ginbuhat ha piyesta ha Jeru- para han mga karnero, may kasalem, kay nakadto liwat hira ha rigoan nga ha Hebreo gintatawag
nga Betsata. Ginpapalibotan ito
piyesta.
46 Katapos kinadto utro hiya hin lima nga portiko.1 3 Didto
ha Cana ha Galilea, diin ginhi- nahigda an damu nga may
mo niya nga bino an tubig. Ngan
may opisyal didto han hadi nga Ju 4:521 “Kahapon” an ginagamit han
iba para hini nga pulong. 522 Ha litean anak nga lalaki may sakit ral, “ikapito nga oras.” 5:21 Aragian nga
ha Capernaum. 47 Han naka- may atop.
5
JUAN 5:4-24
Nanambal han Sabbath. Awtoridad han paghukom
158
sakit, buta, piay, ngan baldado. ni Jesus: “An akon Amay pada4 1 —— 5 May usa nga tawo did- yon nga nagbubuhat tubtob yana,
to nga 38 ka tuig na nga may ngan ako liwat padayon nga nagsakit. 6 Pakakita ni Jesus hini bubuhat.” 18 Tungod hini, mas
nga tawo nga nahigda, ngan tu- nangalimbasog an mga Judio nga
ngod kay maaram hiya nga mai- patayon hiya, kay naghuhunahuha na ini nga may sakit, nagsiring na hira nga diri la kay gintatahi Jesus ha iya: “Karuyag mo ba lapas niya an Sabbath kondi ginnga mag-opay ka?” 7 Binaton tatawag liwat niya nga iya Amay
an may sakit: “Mano, waray naan Dios, ngan gintatagad an iya
bulig ha akon nga makalugsong kalugaringon nga katupong han
ha tubig kon nagkikiwa ito; sam- Dios.
tang tilugsong ako may nahiuuna
19 Salit binaton hi Jesus: “Ha
ha akon.” 8 Ginsidngan hiya ni pagkamatuod susumatan ko
´
Jesus: “Buhat, dad-a an imo tihe- kamo, An Anak diri nagbuburas ngan lakat.” 9 Tungod hito hat hin bisan ano nga iya la kanag-opay dayon hiya, gindara an ruyag, kondi an nakikita niya ha
iya tiheras ngan linakat.
Amay amo la an iya ginbubuhat.
Adlaw adto han Sabbath.1 Tungod kay kon ano an ginbubu10 Salit ginsidngan han mga Ju- hat han Amay, ito liwat an ginbudio an tawo nga nag-opay na: buhat han Anak. 20 Kay pina“Sabbath yana, salit supak ha langga han Amay an Anak ngan
balaud nga dad-on mo an tihe- ginpapakita ha iya an ngatanan
ras.” 11 Binaton hiya: “An nagnga Iya ginbubuhat, ngan mas
tambal mismo ha akon an nag- urusahon pa hini an Iya ipapakita
siring, ‘Dad-a an imo tiheras ha iya, basi mahipausa gud kamo.
ngan lakat.’ ” 12 Nagpakiana 21 Ginbabanhaw han Amay an
hira: “Hin-o an nagsiring ha imo, mga patay ngan gintatagan hira
‘Dad-a ito ngan lakat’?” 13 Pero hin kinabuhi, salit gintatagan
an nag-opay na nga tawo diri na- liwat han Anak hin kinabuhi adkilala kon hin-o an nagtambal ha ton karuyag niya tagan. 22 An
iya, kay binaya hi Jesus tungod
Amay diri naghuhukom ha bihan damu nga tawo didto.
san hin-o, lugod iginhatag niya
14 Katapos, nakita hiya ni Jeha Anak an bug-os nga awtosus ha templo ngan ginsidngan:
ridad ha paghukom, 23 basi an
“Kitaa, maopay ka na. Ayaw na
Anak pasidunggan han ngatanan
pagbuhat hin sala basi waray mas
sugad la nga ginpapasidunggan
maraot pa nga mahitabo ha imo.”
nira an Amay. An diri nagpapa15 Linakat hiya ngan nagsumat
sidungog ha Anak diri nagpapaha mga Judio nga hi Jesus an nagsidungog ha Amay nga nagsugo
tambal ha iya. 16 Salit gintimaraot han mga Judio hi Jesus, kay ha iya. 24 Ha pagkamatuod suginbuhat niya ito ha adlaw han sumatan ko kamo, An namamaSabbath. 17 Pero ginbaton hira ti han akon pulong ngan natoo
ha nagsugo ha akon magkakaada
Ju 5:41 Kitaa an footnote ha Mat 17:21. kinabuhi nga waray kataposan,
ngan diri hiya huhukman kondi
91 Kitaa an “Sabbath” ha Glossary.
159
Mga patay makakabati han tingog ni Jesus
JUAN 5:25-46
pariho hiya hin tawo nga nama- lipot nga panahon nalipay gud
tay ngan buhi na yana.
kamo han iya lamrag. 36 Pero
25 “Ha pagkamatuod susuma- may ebidensya ako nga mas matan ko kamo, Maabot an oras, rig-on kay ha ebidensya ni Juan,
ngan yana na, nga an mga pa- kay an mga buruhaton mismo
tay makakabati han tingog han nga iginpapatuman ha akon han
Anak han Dios, ngan an mga nag- Amay, ini nga mga buruhaton nga
hatag hin atensyon mabubuhi. akon ginbubuhat, nagpapamatu26 Kay sugad la nga an Amay od nga an Amay an nagsugo ha
an burabod han kinabuhi, ginta- akon. 37 Ngan an Amay mismo
gan liwat niya an Anak hin ga- nga nagsugo ha akon nagpapahum ha paghatag hin kinabuhi. matuod mahitungod ha akon.
27 Ngan Iya gintagan hiya hin Waray pa gud kamo pakabati han
awtoridad ha paghukom, kay hiya iya tingog o pakakita han iya hitan Anak han tawo. 28 Ayaw sura; 38 ngan waray dida ha iyo
kamo kahipausa hini, kay maa- kasingkasing an iya pulong, kay
bot an oras nga an ngatanan diri kamo natoo ha iya mismo
nga aadto ha handumanan nga ginsugo.
mga lubnganan makakabati han
39 “Gin-uusisa niyo an Kasuiya tingog 29 ngan mababan- ratan kay naghuhunahuna kamo
haw. An mga nagbubuhat hin nga pinaagi hito magkakaada
maopay magkakaada kinabuhi kamo kinabuhi nga waray katanga waray kataposan, pero an posan; ngan ito mismo an nagpamga nagbubuhat hin maraot hu- pamatuod mahitungod ha akon.
hukman. 30 Diri ako nagbubu- 40 Kondi diri kamo naruruyag
hat hin bisan ano nga akon la ka- pagdaop ha akon basi magkaada
ruyag. Naghuhukom ako uyon ha kamo kinabuhi. 41 Diri ko kiakon nababatian, ngan matadong nahanglan an pagdayaw han mga
an akon paghukom, kay an akon tawo, 42 pero maaram gud ako
ginbubuhat diri an akon kabu- nga waray kamo gugma ha Dios.
rut-on kondi an kaburut-on han 43 Kinanhi ako ha ngaran han
nagsugo ha akon.
akon Amay, pero diri kamo natoo
31 “Kon ako la an magpapama- ha akon; kon may iba nga umatuod mahitungod han akon kalu- bot ha iya kalugaringon nga ngagaringon, an akon pamatuod diri ran, matoo kamo ha iya. 44 Patotoo. 32 Pero may usa pa nga onan-o kamo matoo ha akon kon
nagpapamatuod mahitungod ha naggigidayaw-dayaw kamo ngan
akon, ngan maaram ako nga to- diri niyo ginpapangalimbasogan
too an iya pamatuod. 33 Nag- an kadayawan tikang ha amo la
sugo kamo hin mga tawo ngadnga Dios? 45 Ayaw kamo pagto kan Juan, ngan nagsumat hunahuna nga aakusaran ko
hiya han kamatuoran. 34 Pero kamo ha Amay. May usa nga nagdiri ko kinahanglan an pamatu- aakusar ha iyo, hi Moises, nga iyo
od han tawo, kondi ginsisiring ko sinasarigan. 46 Ha pagkamatuini basi matalwas kamo. 35 Hi od, kon natoo kamo kan MoiJuan amo an naglalaga ngan nag- ses matoo liwat kamo ha akon,
lalawag nga lampara, ngan ha ha- kay nagsurat hiya mahitungod
JUAN 5:47–6:22
Jesus, hihimoon nga hadi. Naglakat ha dagat
160
ha akon. 47 Pero kon diri kamo ngaon hira tubtob ha ira karuyag.
natoo ha iya mga sinurat, pao- 12 Han busog na hira, nagsiring
nan-o kamo matoo ha akon mga hiya ha mga disipulo: “Tiroka
pulong?”
niyo an salin nga mga tipik basi
Katapos, tinabok hi Jesus ha waray makarag.” 13 Salit gintidagat han Galilea, o Tibe- rok nira an mga tipik nga salin
rias. 2 Pero nagsinunod ha iya han mga nangaon han lima nga
an damu nga tawo, kay nakita tinapay nga sebada, ngan nakanira an mga milagro nga iya ginpuno ito hin 12 nga basket.
14 Han nakita han mga tawo
buhat ha mga may sakit. 3 Salit
sinagka hi Jesus ngan an iya mga an iya ginhimo nga mga milagro,
disipulo ha usa nga bukid, ngan nagsiring hira: “Ini gud an propeliningkod hira didto. 4 Hito nga ta nga igintagna nga makanhi ha
panahon hirani na an paskua, an kalibotan.” 15 Tungod kay mapiyesta han mga Judio. 5 Han aram hi Jesus nga pipiriton nira
nakita ni Jesus nga tiabot an hiya nga magin hadi, kinadto
damu nga tawo, nagpakiana hiya na liwat hiya nga nag-uusahan ha
kan Felipe: “Diin kita makaka- bukid.
palit hin tinapay basi makakaon
16 Han tikagab-i na, an mga
hira?” 6 Ginsiring ini ni Jesus disipulo kinadto ha dagat,
basi sarihan hiya, pero maa- 17 ngan tinabok hira ha dagat
ram hi Jesus han iya bubuhaton. pakadto ha Capernaum sakay ha
7 Binaton hi Felipe: “An kanan baluto. Ngan han gab-i na, wa200 ka denaryo1 nga tinapay diri ray pa hi Jesus kumadto ha ira.
maeksakto ha ira, bisan kon gu- 18 Nagin mabalud an dagat tutiay la an ihatag ha kada tag- ngod han makusog nga hangin.
sa.” 8 Hi Andres, nga usa han 19 Pero han sobra lima ka kilomga disipulo ngan bugto ni Si- metro na an ira kahirayo, nakimon Pedro, nagsiring: 9 “Aadi ta nira hi Jesus nga naglalakat
an bata nga lalaki nga may lima ha dagat tipahirani ha baluto, sanga tinapay nga sebada ngan lit nahadlok gud hira. 20 Konduha nga gudtiay nga isda. Pero di nagsiring hiya ha ira: “Ako ini,
paonan-o ini maeksakto ha sugad ayaw kamo kahadlok!” 21 Salit
nga kadamu?”
nalipay hira nga pasakyon hiya ha
10 Nagsiring hi Jesus: “Paling- baluto, ngan madagmit nga nakakora an mga tawo.” Marabong an duong an baluto ha lugar nga ira
banwa hito nga lugar, salit na- kakadtoan.
ngalingkod hira. Mga 5,000 ha ira
22 Kinabuwasan, nakita han
an kalalakin-an. 11 Ginkuha ni
mga tawo nga naninindog ha taJesus an mga tinapay, ngan kabok han dagat nga waray na didtapos mag-ampo basi magpasato baluto. Pero nahinumdom hira
lamat, iginhatag niya ito ha
mga nanlilingkod; iginhatag liwat nga kakulop may usa la nga baluniya an gudtiay nga isda, ngan na- to didto nga ginsakyan han mga
disipulo, ngan waray nira makiJu 6:71 Silber nga sinselyo han Roma. ta nga sinakay hi Jesus ha baluto kay an mga disipulo la an nagKitaa an Apendise 11.
6
161
Jesus—‘tinapay nga naghahatag kinabuhi’
JUAN 6:23-42
biyahe. 23 Pero may mga baluto unon.’ ” 32 Salit hi Jesus nagsitikang ha Tiberias nga nagkaa- ring ha ira: “Ha pagkamatuod subot ha lugar hirani han ginpanga- sumatan ko kamo, Diri hi Moises
onan nira han tinapay katapos an naghatag ha iyo han tinapay
mag-ampo an Ginoo basi magpa- tikang ha langit, kondi an akon
salamat. 24 Salit han waray Amay an naghahatag ha iyo han
makita han mga tawo hi Jesus totoo nga tinapay tikang ha langan an iya mga disipulo, sinakay ngit. 33 Kay an tinapay nga ginhira hito nga mga baluto ngan ki- hahatag han Dios amo an usa nga
nadto ha Capernaum basi bilngon tikang ha langit ngan naghahahi Jesus.
tag hin kinabuhi ha kalibotan.”
25 Han nakita nira hi Jesus 34 Salit nagsiring hira: “Ginoo,
ha tabok han dagat, nagpakia- tagi kami pirme hito nga tinapay.”
na hira: “Rabbi, kakan-o ka ina35 Binaton hi Jesus: “Ako an
bot dinhi?” 26 Binaton hi Jesus: tinapay nga naghahatag hin kina“Ha pagkamatuod susumatan ko buhi. An napakanhi ha akon diri
kamo, Ginbibiling ako niyo, diri na gud magugutom, ngan an nagtungod kay nakakita kamo hin papakita hin pagtoo ha akon diri
mga tigaman, kondi tungod kay na gud uuhawon. 36 Kondi nagnakakaon kamo hin tinapay siring na ako ha iyo nga bisan kon
ngan nabusog. 27 Pangalimba- nakikita niyo ako, diri kamo nasog kamo, diri para ha pagkaon too. 37 An ngatanan nga iginnga nadudunot, kondi para ha hahatag ha akon han Amay
pagkaon nga diri-nadudunot nga makanhi ha akon, ngan an napanaghahatag hin kinabuhi nga wa- kanhi ha akon diri ko gud paiiwaray kataposan, nga ihahatag son, 38 kay linusad ako tikang
ha iyo han Anak han tawo, kay ha langit diri ha pagbuhat han
hiya an ginmarkahan han Amay, akon kaburut-on, kondi ha paghan Dios mismo, hin selyo han buhat han kaburut-on han nagpag-uyon.”
sugo ha akon. 39 Ini an kabu28 Tungod hito nagpakiana rut-on han nagsugo ha akon, nga
hira ha iya: “Ano an amon bu- diri ko mawara an bisan usa
buhaton basi mahimo an buru- han ngatanan nga iginhatag ha
haton nga nalilipayan han Dios?” akon, kondi sadang ko hira ban29 Binaton hi Jesus: “Ini an nali- hawon ha kataposan nga adlaw.
lipayan han Dios, nga magpakita 40 Kay kaburut-on han akon
kamo hin pagtoo ha Iya ginsugo.” Amay nga an tagsa nga nakila30 Ngan nagpakiana hira ha iya: la ha Anak ngan nagpapakita hin
“Kon sugad, ano an imo bubuha- pagtoo magkaada kinabuhi nga
ton sugad nga tigaman basi maki- waray kataposan, ngan babanhata namon ito ngan tumoo kami ha won ko hiya ha kataposan nga adimo? Ano nga milagro an imo bu- law.”
41 Salit an mga Judio nagrekbuhaton? 31 An amon kaapoyapoyan nangaon hin manna ha lamo mahitungod ha iya kay nagkamingawan, sugad la han nahi- siring hiya: “Ako an tinapay
surat, ‘Naghatag hiya ha ira hin tikang ha langit,” 42 ngan nagtinapay tikang ha langit basi ka- siring hira: “Diri ba hiya hi Jesus
JUAN 6:43-64
Unod ngan dugo, mga disipulo nagreklamo
162
nga anak ni Jose, nga an mga han akon unod ngan nainom han
kag-anak kilala naton? Kay ano akon dugo may kinabuhi nga wanga nasiring hiya yana, ‘Linusad ray kataposan, ngan babanhawon
ako tikang ha langit’?” 43 Gin- ko hiya ha kataposan nga adlaw;
sidngan hira ni Jesus: “Ayaw na 55 kay an akon unod amo an tokamo pagreklamo. 44 Waray too nga pagkaon, ngan an akon
tawo nga makakakanhi ha akon dugo amo an totoo nga irimnon.
gawas la kon igpahirani hiya han 56 An nakaon han akon unod
Amay nga nagsugo ha akon, ngan ngan nainom han akon dugo kababanhawon ko hiya ha katapo- hiusa ko pirme, ngan ako kahiusa
san nga adlaw. 45 Sumala ha si- niya. 57 Sugad la nga ginsugo
nurat han mga Propeta, ‘Hira ako han buhi nga Amay ngan nangatanan tututdoan ni Jehova.’ bubuhi ako tungod han Amay, an
An tagsa nga namamati ha Amay nakaon han akon unod mabubungan nahibabaro napakanhi ha hi liwat tungod ha akon. 58 Saakon. 46 Waray pa tawo nga na- lit ini an tinapay tikang ha lakakita ha Amay, labot la ha iya ngit. Diri ini pariho han ginkaon
nga tikang ha Dios. Hiya la an nahan iyo kaapoy-apoyan pero nakakita ha Amay. 47 Ha pagka- matay la gihapon hira. An namatuod susumatan ko kamo, An kaon hini nga tinapay mabubuhi
natoo may kinabuhi nga waray ha kadayonan.” 59 Ginyakan ni
Jesus ini ngatanan samtang nagkataposan.
48 “Ako an tinapay nga nagha- tututdo ha panpubliko nga katihatag hin kinabuhi. 49 An iyo rok1 ha Capernaum.
60 Pakabati hini han damu
kaapoy-apoyan kinaon hin manna ha kamingawan pero namatay han iya mga disipulo, nagsiring
la gihapon hira. 50 Pero bisan hira: “Makangingirhat ini nga
hin-o nga kumaon han tinapay mga pulong. Hin-o an makakainga tikang ha langit diri mama- lob pagpinamati hini?” 61 Pero
matay. 51 Ako an buhi nga tina- tungod kay maaram hi Jesus nga
pay tikang ha langit. Bisan hin-o an iya mga disipulo nagrireklamo
nga kumaon hini nga tinapay ma- mahitungod hini, nagsiring hiya:
bubuhi ha kadayonan. Ha pagka- “Nawawara ba an iyo pagtoo1 tumatuod, an tinapay nga akon ngod hini? 62 Labi na gud kon
ihahatag amo an akon unod para makita niyo an Anak han tawo
ha kinabuhi han katawohan ha nga nasaka ngadto ha iya gintikangan! 63 An espiritu an naghakalibotan.”
52 Tungod hito nagdiskusyon hatag hin kinabuhi; an unod waan mga Judio: “Paonan-o ipapa- ray gud kapulsanan. An akon
kaon ha aton hini nga tawo ginsiring ha iyo tikang ha baraan iya unod?” 53 Salit nagsi- an nga espiritu ngan naghahatag
ring hi Jesus ha ira: “Ha paghin kinabuhi. 64 Pero an iba ha
kamatuod susumatan ko kamo, iyo diri natoo.” Kay ha tinikangan pa la maaram na hi Jesus
Kon diri kamo kumaon han unod
ngan uminom han dugo han
Ju 6:591 O “sinagoga.” 611 Ha literal,
Anak han tawo, diri kamo magka- “nahipapakdol ba kamo?” Kitaa an “Kakaada kinabuhi. 54 An nakaon hipakdol” ha Glossary.
163
“Ikaw an may mga pulong han kinabuhi”
JUAN 6:65–7:18
kon hin-o an mga diri natoo ngan “An akon oras waray pa umabot,
kon hin-o an magtatraydor ha iya. pero para ha iyo, bisan ano nga
65 Nagsiring pa hiya: “Ini an hi- oras puydi. 7 An kalibotan wanungdan kon kay ano nga nagsiray rason nga masina ha iyo, pero
ring ako ha iyo, Waray makaka- nasisina ito ha akon, kay nagpakanhi ha akon gawas la kon itugot pamatuod ako nga maraot an
ito han Amay.”
mga buhat hito. 8 Kadto kamo
66 Tungod hini damu han iya ha piyesta; diri pa ako makadto
mga disipulo an binalik ha ira hini nga piyesta, kay an akon oras
mga ginbayaan ngan waray na suwaray pa umabot.” 9 Katapos
munod ha iya. 67 Salit ginsid- isumat ini ni Jesus ha ira, nagpangan ni Jesus an 12 nga apostol: bilin hiya ha Galilea.
“Karuyag ba liwat niyo bumaya?”
10 Pero han kinadto ha piyes68 Binaton hi Simon Pedro: “Gi- ta an iya kabugtoan, kinadto linoo, hin-o pa man an amon ka- wat hiya kondi patago la. 11 Sakadtoan? Ikaw an may mga pu- lit ginbiniling hiya han mga Judio
long han kinabuhi nga waray ha piyesta ngan nagsiring hira:
kataposan. 69 Natoo kami ngan “Hain ito nga tawo?” 12 Ngan
maaram nga ikaw an Usa nga Ba- damu an uroistorya han mga tawo
raan tikang ha Dios.” 70 Nagsi- mahitungod ha iya. An iba nasiring hi Jesus: “Kamo nga 12 an ring: “Maopay hiya nga tawo.”
akon ginpili, diri ba? Pero an May nasiring liwat: “Diri hiya mausa ha iyo parapakaraot.” 71 Ha opay, kay iginsisimang niya an
pagkamatuod, hi Judas nga anak mga tawo.” 13 Pero waray dayag
ni Simon Iscariote an gin-uunabi nga nagyayakan mahitungod ha
ni Jesus, kay hiya an magtatray- iya kay nahahadlok hira ha mga
dor ha Iya, bisan kon usa hiya han Judio.
12 nga apostol.
14 Han katungatungaan na
Katapos, nagpadayon hi Je- han piyesta, kinadto hi Jesus ha
sus ha paglibot ha Galilea, templo ngan nagtutdo. 15 Nakay diri niya karuyag kumadto hipausa gud an mga Judio ngan
ha Judea, kay karuyag han mga nagsiring: “Paonan-o ini nga tawo
Judio nga patayon hiya. 2 Pero nagkaada kahibaro han mga sihirani na an piyesta han mga Ju- nurat nga waray man hiya
dio, an piyesta han mga taber- mag-eskwela?” 16 Tungod hito
nakulo. 3 Salit an iya kabugto- binaton hi Jesus: “An akon iginan nagsiring ha iya: “Baya dinhi tututdo diri akon, kondi tikang
ngan kadto ha Judea, basi maha iya nga nagsugo ha akon.
kita liwat han imo mga disi- 17 Kon an bisan hin-o narurupulo an imo ginbubuhat. 4 Kay yag pagbuhat han Iya kaburutan naruruyag makilala han pub- on, mahibabaro hiya kon ito nga
liko diri nagtatago han iya ginbu- katutdoan tikang ha Dios o ha
buhat. Tungod kay ginbubuhat akon kalugaringon nga mga idemo ini, magpakita ka ha kali- ya. 18 An nagyayakan han iya
botan.” 5 Ha pagkamatuod, an kalugaringon nga mga ideya nagiya kabugtoan diri natoo ha iya. hihimaya ha iya kalugaringon;
6 Salit nagsiring ha ira hi Jesus: pero an naghihimaya ha nagsugo
7
JUAN 7:19-38
Karuyag patayon. Nauuhaw paiinumon
164
ha iya nagyayakan han kama- sugo ako han Dios ngan diri kamo
tuoran, ngan waray kabuwaan ha nakilala ha iya. 29 Kilala ko
iya. 19 Diri ba iginhatag ha hiya kay ako an iya representante,
iyo ni Moises an Balaud? Pero ngan Hiya an nagsugo ha akon.”
diri niyo ginsusunod an Balaud. 30 Salit nangalimbasog hira pagKay ano nga karuyag niyo ako aresto ha iya, pero waray nakaapatayon?” 20 Binaton an mga resto ha iya kay an iya oras waray
tawo: “May demonyo ka. Hin-o pa umabot. 31 Pero damu an tian naruruyag pagpatay ha imo?” noo ha iya, ngan nagsiring hira:
21 Nagsiring hi Jesus: “Usa la an “Hiya an Kristo, kay waray magakon ginbuhat, pero nahipapa- bubuhat hin mas damu pa nga
usa kamo ngatanan. 22 Tungod milagro kay ha ginbuhat hini nga
hini iginhatag ha iyo ni Moises tawo, diri ba?”
an sugo mahitungod han pagtu32 Hinbatian han mga Pariseo
ri—diri tungod kay tikang ito nga ini an hurobhurob han mga
kan Moises, kondi tikang ito ha tawo mahitungod ha iya, ngan an
kaapoy-apoyan—ngan nagtuturi punoan nga mga saserdote ngan
kamo hin tawo ha adlaw han sab- an mga Pariseo nagsugo hin
bath. 23 Kon may gintuturi ha mga opisyal basi arestuhon hiya.
adlaw han sabbath basi diri ma- 33 Salit nagsiring hi Jesus: “Hatalapas an balaud ni Moises, kay lipot na la an panahon nga maano nga nasisina gud kamo ha kakaupod ko kamo antes ako kuakon tungod kay nagtambal ako madto ha nagsugo ha akon.
hin tawo ha adlaw han sabbath? 34 Bibilngon ako niyo, pero diri
24 Ayaw na kamo paghukom su- niyo ako hiaagian, ngan diri kamo
mala ha iyo nakikita, kondi pag- makakakadto ha akon kakadtohukom kamo ha matadong nga an.” 35 Salit nag-iristorya an
paagi.”
mga Judio: “Mapakain ini nga
25 Salit nagsiring an iba nga tawo, nga diri naton hiya hiaagitaga-Jerusalem: “Diri ba ini an an? Makadto ba hiya ha mga Jutawo nga karuyag nira patayon? dio nga kaupod han mga Griego
26 Pero kitaa! Nagyayakan hiya ngan magtututdo ha mga Grieha publiko ngan waray hira gin- go? 36 Ano an iya karuyag sidsisiring ha iya. Diri gud maa- ngon hini: ‘Bibilngon ako niyo,
ram an mga lider nga hiya an pero diri niyo ako hiaagian, ngan
Kristo, diri ba? 27 Ha kabalik- diri kamo makakakadto ha akon
taran, maaram kita kon diin ti- kakadtoan’?”
37 Ha ultimo nga adlaw, ha pikang ini nga tawo; pero kon umabot an Kristo, waray mahibabaro nakaimportante nga adlaw han
kon diin hiya tikang.” 28 Kata- piyesta, samtang natindog hi Jepos, samtang nagtututdo hi Je- sus, nagsiring hiya ha daku nga
sus ha templo, nagsiring hiya ha tingog: “An bisan hin-o nga naudaku nga tingog: “Kilala niyo ako uhaw, pakadi, ngan paiinumon ko
ngan maaram kamo kon diin ako hiya. 38 An natoo ha akon, sutikang. Ngan kinanhi ako diri ha mala ha ginsisiring han Kasuakon la kaburut-on, kondi gin- ratan, ‘Maawas tikang ha iya
165
Jesus, an kalamrag han kalibotan
JUAN 7:39–8:13
kasingkasing an mga salog han dad-a nganhi?” 46 Binaton an
tubig nga naghahatag hin kina- mga opisyal: “Waray pa gud iba
buhi.’ ” 39 Pero nagyayakan hi nga tawo nga nagyakan ha sugad
Jesus mahitungod han espiritu nga paagi.” 47 Salit nagsiring
nga hirani na makarawat han an mga Pariseo: “Nalimbongan ba
mga natoo ha iya, kay waray pa liwat kamo? 48 Waray tinoo ha
nira makarawat an espiritu tuiya nga mga lider o mga Paringod kay waray pa hi Jesus hi- seo, diri ba? 49 Pero ini nga mga
mayaa. 40 Salit an iba han mga tawo nga diri nasabot han Balaud
tawo nga nakabati hini nagsiring: mga ginpanhimaraot.” 50 An
“Hiya gud An Propeta.” 41 An usa han mga Pariseo nga hi Niiba nagsiring: “Hiya an Kristo.” codemo, nga kinadto kan Jesus
Pero may nagsiring liwat: “Ha hadto, nagsiring ha ira: 51 “Diri
Galilea gud ba magtitikang an uyon ha aton Balaud nga hukman
Kristo? 42 Diri ba an Kasura- an tawo kon waray pa hiya matan nasiring nga an Kristo mag- pamatii basi hibaroan kon ano an
titikang ha tulin ni David, ngan iya ginbubuhat, diri ba?” 52 Biha baryo han Betlehem nga ginnaton hira ha iya: “Taga-Galiukyan hadto ni David?” 43 Sa- lea ka ba liwat? Usisaha ngan hilit nagdebate an mga tawo tungod babaroan mo nga waray propeta
ha iya. 44 Karuyag han iba nga nga magtitikang ha Galilea.”1
arestuhon hiya, kondi waray gud
12 Nagpadayon hi Jesus pagnakaaresto ha iya.
yakan ha ira: “Ako an ka45 Salit binalik an mga opis- lamrag han kalibotan. An nasuyal ha punoan nga mga saserdo- nod ha akon diri gud maglalakat
te ngan ha mga Pariseo, ngan an ha kasisidman, kondi magkamga Pariseo nagpakiana ha ira: kaada kalamrag han kinabuhi.”
“Kay ano nga waray niyo hiya 13 Katapos, nagsiring an mga
8
1 Ha pipira nga kadaan ngan masasarigan nga mga manuskrito, diri makikita an bersikulo 53 tubtob ha kapitulo 8 bersikulo 11, (may mga pagkaiba-iba ha magkalain-lain
nga teksto ngan bersyon ha Griego) diin mababasa an masunod:
53 Salit nanguli hira.
Pero hi Jesus kinadto ha Bukid han mga Olibo. 2 Kondi aga-aga pa kinabuwasan, kinadto na liwat hiya ha templo, ngan dinaop ha iya an damu nga tawo. Liningkod hiya ngan nagtutdo ha ira. 3 An mga eskriba ngan mga Pariseo may
gindara nga babaye nga nadakpan nga nag-aadulteryo. Ira ginpatindog hiya ha butnga, 4 ngan nagsiring hira: “Magturutdo, ini nga babaye nadakpan nga nag-aadulteryo. 5 An Balaud ni Moises nagsusugo ha amon nga batuhon an sugad hini nga
klase hin kababayin-an. Ano an imo masisiring?” 6 Ginsiring nira ini basi sarihan
hiya ngan may maiakusar ha iya. Pero dinuko hi Jesus ngan nagsurat ha tuna pinaagi han iya tudlo. 7 Han nagpadayon hira pagpinakiana ha iya, hinangad hiya ngan
nagsiring: “Kon hin-o ha iyo an waray sala, hiya an siyahan nga magbato ha iya.”
8 Katapos dinuko utro hiya ngan nagpadayon ha pagsurat ha tuna. 9 Pero an mga
nakabati hini usa-usa nga binaya, siyahan an katigurangan, tubtob nga hiya na la an
nahibilin ngan an babaye nga ginpatindog ha butnga. 10 Hinangad hi Jesus ngan
nagpakiana ha iya: “Babaye, hain na hira? Waray ba nagsirot ha imo?” 11 Binaton an
babaye: “Waray, Ginoo.” Nagsiring hi Jesus: “Diri ko liwat ikaw sisirotan. Mahimo ka
na lumakat; tikang yana ayaw na pagbuhat hin sala.”
8
JUAN 8:14-33
Kamatuoran maghahatag hin kagawasan
166
Pariseo: “Nagpapamatuod ka ma- “Kamo tikang ha ilarom; ako tihitungod ha imo kalugaringon; kang ha igbaw. Kamo tikang
buwa an imo pamatuod.” 14 Bi- hini nga kalibotan; ako diri tinaton hi Jesus: “Bisan kon ako kang hini nga kalibotan. 24 Suan nagpapamatuod mahitungod sumatan ko kamo, mamamatay
ha akon kalugaringon, totoo an kamo ha iyo mga sala. Kay kon
akon pamatuod, kay maaram ako diri kamo natoo nga ako amo
kon diin ako tikang ngan kon mahiya, mamamatay kamo ha iyo
kain ako. Pero diri kamo maa- mga sala.” 25 Tungod hito nagram kon diin ako tikang ngan kon pakiana hira ha iya: “Hin-o
makain ako. 15 Naghuhukom ka?” Binaton hi Jesus: “Kay ano
kamo uyon ha paagi han mga nga nakikiistorya pa ako ha iyo?
tawo. Diri ako naghuhukom ha 26 Damu pa unta an akon kinabisan hin-o. 16 Pero kon mag- hanglan yaknon mahitungod ha
hukom ako, bubuhaton ko ito iyo ngan damu pa an akon sauyon ha kamatuoran, kay diri ako dang hukman. Ha pagkamatuod,
nag-uusahan, kondi kaupod ko an nagsugo ha akon pirme nagan Amay nga nagsugo ha akon. yayakan han kamatuoran, ngan
17 Nakasurat liwat ha iyo Bala- an akon nabatian ha iya iginsuud nga ‘An pamatuod han duha sumat ko ha kalibotan.” 27 Wanga tawo kamatuoran.’ 18 Nag- ray hira makasabot nga mahitupapamatuod ako mahitungod ha ngod ha Amay an iya gin-iistorya.
akon kalugaringon, ngan an 28 Salit nagsiring hi Jesus: “Kon
Amay nga nagsugo ha akon nag- bitayon na niyo an Anak han
papamatuod liwat mahitungod tawo, makakasabot kamo nga
ha akon.” 19 Salit nagsiring ako amo hiya. Diri ako nagbuhira ha iya: “Hain an imo Amay?” buhat han akon la karuyag, konBinaton hi Jesus: “Diri kamo na- di an igintutdo ha akon han
kilala ha akon ngan ha akon Amay amo an akon ginyayakan.
Amay. Kon kilala niyo ako, kila- 29 An nagsugo ha akon kaupod
la liwat unta niyo an akon Amay.” ko; waray niya ako pabay-i nga
20 Ginyakan niya ini samtang nag-uusahan, kay ginbubuhat ko
nagtututdo hiya ha lugar han pirme an nakakalipay ha iya.”
burutangan han bahandi ha tem- 30 Tungod hini nga iya ginyakan,
plo. Pero waray nag-aresto ha damu an tinoo ha iya.
iya kay an iya oras waray pa uma31 Salit nagsiring hi Jesus ha
bot.
mga Judio nga tinoo ha iya:
21 Nagsiring pa hiya ha ira: “Kon pirme niyo ginbubuhat an
“Mabaya ako, ngan bibilngon ako akon ginsisiring, mga disipulo ko
niyo. Pero mamamatay kamo ha gud kamo, 32 ngan mahibabaiyo sala. Diri kamo makakakad- ro kamo han kamatuoran, ngan
to ha akon kakadtoan.” 22 Tu- an kamatuoran maghahatag ha
ngod hito nagsiring an mga Ju- iyo hin kagawasan.” 33 Binaton
dio: “Mag-uunay ba hiya? Kay hira: “Katulinan kami ni Abranasiring hiya, ‘Diri kamo ma- ham ngan waray pa kami makakakadto ha akon kakadtoan.’ ” gin uripon han bisan hin-o. Kay
23 Salit nagsiring hiya ha ira: ano nga nasiring ka, ‘Magkakaa-
167
Yawa—“amay han kabuwaan”
JUAN 8:34-54
da kamo kagawasan’?” 34 Bina- niyo buhaton an mga hingyap
ton hi Jesus: “Ha pagkamatuod han iyo amay. Tikang han nagbususumatan ko kamo, An nagbuwa hiya, nagin parapamatay hiya,
buhat hin sala uripon han sala. ngan waray hiya magpadayon
35 Ngan an uripon diri padayon ha kamatuoran, kay nadiri hiya
nga naukoy ha balay han aga- han kamatuoran. Kon nagbuburon; pero an anak padayon nga wa hiya, nagyayakan hiya sumala
naukoy. 36 Salit kon an Anak ha iya kalugaringon nga disposismaghatag ha iyo hin kagawasan, yon, kay buwaon hiya ngan amay
magkakaada gud kamo kagawa- han kabuwaan. 45 Pero tungod
san. 37 Maaram ako nga katu- kay nagsusumat ako han kamalinan kamo ni Abraham; pero ka- tuoran, diri kamo natoo ha akon.
ruyag niyo ako patayon, kay diri 46 Hin-o ha iyo an makakapamaniyo ginkakarawat an akon pu- tuod nga nakasala ako? Kon naglong. 38 Iginsusumat ko an yayakan ako han kamatuoran,
akon mga nakita samtang kau- kay ano nga diri kamo natuod ha
pod ko an akon Amay; salit buha- akon? 47 An tikang ha Dios nata niyo an nababatian niyo ha iyo mamati ha ginsisiring han Dios.
amay.” 39 Binaton hira: “Hi Ab- Amo nga diri kamo namamati,
raham an amon amay.” Nagsiring kay diri kamo tikang ha Dios.”
48 Nagsiring an mga Judio:
hi Jesus: “Kon mga anak kamo
ni Abraham, buhata niyo an mga “Diri ba tama an amon ginsibuhat ni Abraham. 40 Pero ka- ring nga Samaritano ka ngan may
ruyag niyo ako patayon, usa nga demonyo?” 49 Binaton hi Jesus:
tawo nga nagsusumat ha iyo han “Waray ako demonyo, ngan ginkamatuoran nga akon nabatian papasidunggan ko an akon Amay,
ha Dios. Waray ini buhata ni Ab- pero diri niyo ako ginpapasidungraham. 41 Ginbubuhat niyo an gan. 50 Kondi diri ako nagtitimga buhat han iyo amay.” Nagsi- nguha hin himaya para ha akon
ring hira ha iya: “Waray kami ig- kalugaringon; may Usa nga nagtianak tungod ha imoralidad.1 tinguha hito ngan hiya an hukom.
May-ada kami usa nga Amay, an 51 Ha pagkamatuod susumatan
ko kamo, An bisan hin-o nga nagDios.”
42 Ginsidngan hira ni Jesus: tutuman han akon pulong, diri
“Kon an Dios an iyo Amay, hihi- gud mamamatay.” 52 Nagsiring
gugmaon unta ako niyo, kay tian mga Judio: “Maaram na kami
kang ako ha Dios ngan aanhi ako yana nga may demonyo ka. Napinaagi ha iya. Kinanhi ako diri matay hi Abraham ngan an mga
ha akon la karuyag, kondi gin- propeta, pero nasiring ka, ‘An bisugo ako han Dios. 43 Kay ano san hin-o nga nagtutuman han
nga diri niyo masabtan an akon akon pulong, diri gud mamamaginyayakan? Tungod kay diri tay.’ 53 Mas importante ka ba
kamo namamati ha akon pu- kay ha amon amay nga hi Abralong. 44 Tikang kamo ha iyo ham? Patay na hiya sugad man an
amay nga Yawa, ngan karuyag mga propeta. Hin-o ka ba ha imo
paghunahuna?” 54 Binaton hi
Jesus: “Kon ginhihimaya ko an
Ju 8:411 Kitaa an footnote ha Mat 5:32.
JUAN 8:55–9:16
Antes pa kan Abraham. Buta gintambal
168
akon kalugaringon, waray pulos pinaagi han iya laway, ngan iginan akon himaya. An akon Amay pahid ito ha mga mata han
an naghihimaya ha akon, hiya tawo 7 ngan ginsidngan hiya:
nga iyo ginsisiring nga iyo Dios; “Kadto paghiram-os ha karigo55 pero diri kamo nakilala ha iya. an ha Siloam” (nga nangangahuKondi kilala ko hiya. Ngan kon logan, ‘Ginpaawas’). Salit kinadto
magsiring ako nga diri ko hiya kihiya ngan ginhugasan an iya mga
lala, magigin buwaon ako pariho mata, ngan binalik nga nakakaha iyo. Kilala ko gud hiya ngan kita na.
gintutuman ko an iya pulong.
8 Tungod hito an mga kahi56 An iyo amay nga hi Abraham mungto ngan an mga nakakita ha
nalipay gud ha paglaom nga maiya nga makililimos hiya hadto,
kita an akon adlaw; nakita niya nagsiring: “Diri ba ito an tawo nga
ito ngan nalipay hiya.” 57 Salit nagliliningkod ngan nakikilimos
nagsiring an mga Judio: “Waray hadto?” 9 An iba nagsiring:
ka pa ngani mag-50 anyos, naki- “Amo ini hiya.” May nagsiring lita mo na hi Abraham?” 58 Bi- wat: “Diri ito hiya, pero kapariho
naton hi Jesus: “Ha pagkamatuod la niya.” Nagsiring ito nga tawo:
susumatan ko kamo, Antes ma- “Ako ini.” 10 Salit nagpakiana
tawo hi Abraham, buhi na ako.” hira ha iya: “Paonan-o napukrat
59 Tungod hito namurot hira hin an imo mga mata?” 11 Binaton
mga bato basi batuhon hiya, pero hiya: “An tawo nga tinatawag nga
tumago hi Jesus ngan ginawas ha Jesus naghimo hin lapok ngan
templo.
iginpahid ito ha akon mga mata
Ha gin-aagian ni Jesus nakangan ginsidngan ako, ‘Kadto ha
kita hiya hin lalaki nga buta Siloam ngan paghiram-os.’ Salit
tikang pa ha katawo. 2 Ngan kinadto ako ngan pakahiram-os
ginpakianhan hiya han iya ko nakakita na ako.” 12 Ngan
mga disipulo: “Rabbi, hin-o an nagpakiana hira ha iya: “Hain na
nakasala salit natawo hiya nga ito nga tawo?” Binaton hiya: “Diri
buta, hiya o an iya mga kag- ako maaram.”
13 Gindara nira ha mga Parianak?” 3 Binaton hi Jesus: “Ini
nga tawo waray makasala sugad seo an tawo nga buta hadto.
man an iya mga kag-anak, kon- 14 Nahituman nga adlaw adto
di nahitabo ito basi maipakita han Sabbath han naghimo hi Jean mga buhat han Dios pinaa- sus hin lapok ngan ginpukrat an
gi ha iya. 4 Kinahanglan buha- iya mga mata. 15 Salit hito nga
ton naton an buruhaton han nag- oras nagpakiana liwat ha iya an
sugo ha akon samtang adlaw pa, mga Pariseo kon paonan-o hiya
kay waray tawo nga makakabu- nakakita. Binaton hiya: “Ginpahat hito kon umabot na an ka- hiran niya hin lapok an akon
gab-ihon. 5 Samtang aanhi ako mga mata, ngan pakahiram-os
ha kalibotan, ako an kalamrag ko nakakita na ako.” 16 Tuhan kalibotan.” 6 Katapos niya ngod hito, an iba han mga Pariˆ
magyakan hini, linura hiya ha seo nagsiring: “Ito nga tawo diri
tuna ngan naghimo hin lapok tikang ha Dios, kay diri niya
9
169
Buta nga gintambal, Kristo
gintutuman an Sabbath.” An
iba nagsiring: “Makakahimo ba
hin sugad hito nga mga milagro an tawo nga makasasala?” Salit
nagkabahinbahin hira. 17 Ginpakianhan utro nira an tawo nga
buta hadto: “Ano an masisiring
mo mahitungod ha iya nga nagpukrat han imo mga mata?”
Binaton hiya: “Usa hiya nga propeta.”
18 Pero an Judio nga mga lider
waray tumoo nga buta hiya hadto ngan nakakakita na yana. Salit iginpatawag nira an iya mga
kag-anak 19 ngan ginpakianhan hira: “Ini ba an iyo anak nga
ginsisiring niyo nga natawo nga
buta? Kay ano man nga nakakakita na hiya yana?” 20 Binaton an iya mga kag-anak: “Maaram kami nga hiya an amon
anak ngan natawo hiya nga buta.
21 Pero diri kami maaram kon
paonan-o hiya nakakita, ngan
diri liwat kami maaram kon hin-o
an nagpukrat han iya mga mata.
Hiya an pakianhi niyo. Daku na
hiya. Hiya an magsusumat ha
iyo.” 22 Ginsiring ito han iya
mga kag-anak kay nahahadlok
hira ha Judio nga mga lider, kay
nagsarabot na ini nga mga Judio
nga bisan hin-o an magsumat nga
hi Jesus an Kristo, paiiwason ha
sinagoga.1 23 Salit nagsiring an
iya mga kag-anak: “Daku na hiya.
Hiya an pakianhi niyo.”
24 Gintawag na liwat nira an
tawo nga buta hadto ngan ginsidngan: “Himayaa an Dios; maaram kami nga ito nga tawo makasasala.” 25 Binaton hiya:
“Kon makasasala man hiya, diri
ako maaram. Pero maaram gud
Ju 9:221 O “lugar han pagsingba.”
JUAN 9:17-38
ako nga bisan kon buta ako
hadto, yana nakakakita na ako.”
26 Tungod hito nagpakiana hira:
“Ano an iya ginbuhat ha imo?
Paonan-o niya ginpukrat an imo
mga mata?” 27 Binaton hiya:
“Ginsumatan ko na kamo, pero
waray kamo pamati. Kay ano nga
karuyag niyo mabatian ito utro?
Diri niyo karuyag nga magin mga
disipulo niya, diri ba?” 28 Tungod hito gin-insulto nira hiya:
“Disipulo ka hito nga tawo, pero
kami mga disipulo ni Moises.
29 Maaram kami nga an Dios nakiistorya kan Moises; pero mahitungod hito nga tawo, diri kami
maaram kon diin hiya tikang.”
30 Binaton hiya: “Urusahon gud
nga diri kamo maaram kon diin
tikang hiya nga nagpukrat han
akon mga mata. 31 Maaram
kita nga an Dios diri namamati
ha magpakasasala, pero namamati hiya ha bisan hin-o nga may
kahadlok ha Dios ngan nagbubuhat han iya kaburut-on. 32 Tikang hadto waray pa gud hinbatian nga nagpukrat han mga mata
hin natawo nga buta. 33 Kon
ini nga tawo diri tikang ha Dios,
diri hiya makakahimo hin bisan
ano.” 34 Nagsiring hira: “Natawo ka nga makasasala, kay ano
nga gintututdoan mo kami?” Katapos ginpaiwas nira hiya!
35 Nakabati hi Jesus nga ginpaiwas nira hiya ngan han nakita niya ito nga tawo, iya ginpakianhan: “Natoo ka ba ha Anak
han tawo?” 36 Binaton hiya:
“Hin-o hiya, ginoo, basi tumoo
ako ha iya?” 37 Nagsiring hi Jesus: “Nakita mo na hiya, ha pagkamatuod an imo kaistorya yana
amo hiya.” 38 Katapos nagsiring an tawo: “Natoo gud ako
gindepensahan
JUAN 9:39–10:18
Maopay nga paraataman. Iba nga karnero
170
ha iya, Ginoo.” Ngan yinukbo totoo nga paraataman, mga kahiya kan Jesus. 39 Nagsiring hi watan ngan tikasan; pero an
Jesus: “Kinanhi ako ha kalibo- mga karnero diri namamati ha
tan tungod hini nga paghukom: ira. 9 Ako an purtahan; bisan
basi makakita an diri nakakakita hin-o nga nasulod pinaagi ha
ngan mabuta an mga nakakaki- akon matatalwas. Masulod ngan
ta.” 40 Nakabati hini an iba nga magawas hiya ngan makakaagi
mga Pariseo nga nakadto, ngan hin panabsaban. 10 An kawanagpakiana hira ha iya: “Naghu- tan napakanhi la basi mangawat,
hunahuna ka ba nga mga buta manmatay, ngan mandaot. Pero
liwat kami?” 41 Binaton hi Je- kinanhi ako basi an mga karnesus: “Kon buta kamo, waray unta ro magkaada hin kinabuhi nga wakamo sala. Pero yana nasiring ray kataposan. 11 Ako an maokamo, ‘Nakakakita kami.’ Naka- pay nga paraataman;1 iginhahatag
han maopay nga paraataman an
kasala pa gihapon kamo.”
“Ha pagkamatuod susuma- iya kalag para ha mga karnero.
tan ko kamo, An nasulod 12 An sinuholan nga tawo, nga
ha toril han mga karnero nga diri diri paraataman ngan diri tag-iya
naagi ha purtahan kondi nasaka han mga karnero, kon nakakakita hin tiabot nga lobo, binabayaha iba nga maaagian, usa nga kaan niya an mga karnero ngan nawatan ngan tikasan. 2 Pero an
palagiw. Salit ginpapangagat han
naagi ha purtahan amo an palobo an mga karnero ngan an iba
raataman han mga karnero.
nagpapatlaag. 13 Tungod kay
3 Inaabrihan hiya han gwardya
sinuholan la hiya, waray hiya pagha purtahan, ngan namamati ha
tagad ha mga karnero. 14 Ako
iya tingog an mga karnero. Tian maopay nga paraataman. Kinatawag niya ha ngaran an iya
lala ko an akon mga karnero
mga karnero ngan nasunod hira
ngan an akon mga karnero nakiha iya tipagawas. 4 Kon napalala ha akon, 15 sugad la nga an
gawas na niya an ngatanan
Amay nakilala ha akon ngan kinga iya karnero, nag-uuna hiya ha
lala ko an Amay; ngan iginhahaira ngan nasunod ha iya an mga
tag ko an akon kalag1 para ha mga
karnero, kay nakilala hira ha iya
karnero.
tingog. 5 Diri gud hira nasunod
16 “May-ada ako iba nga mga
ha estranghero lugod napalagiw
karnero nga waray dinhi hini nga
tikang ha iya, kay diri nira kilatoril; kinahanglan dad-on ko lila an tingog han mga estranghewat hira, ngan mamamati hira
ro.” 6 Iginsaysay ha ira ni Jesus
han akon tingog. Hira ngatanan
ini nga ilustrasyon, pero waray
magigin usa nga panon nga may
nira masabti an kahulogan han iya
usa nga paraataman. 17 Hiniiginsasaysay ha ira.
gugma ako han Amay, kay iginha7 Salit nagsiring liwat hi Je- hatag ko an akon kalag basi
sus: “Ha pagkamatuod susuma- makarawat ko utro ito. 18 Watan ko kamo, Ako an purtahan
han mga karnero. 8 An ngata- Ju 10:111 Kitaa an “Paraataman” ha
nan nga nasiring nga hira an Glossary. 151 O “kinabuhi.”
10
171
Mga karnero namamati. Anak kahiusa han Amay
JUAN 10:19-40
ray tawo nga makakakuha hito mas importante gud kay ha iba
ha akon, pero kinaburut-on nga nga mga butang, ngan waray maiginhahatag ko ito. May katungod kakaagaw ha ira tikang ha kaako paghatag ngan pagkarawat mot han Amay. 30 Ako ngan an
utro hito. Nakarawat ko an sugo Amay uusa.”1
mahitungod hini tikang ha akon
31 Namurot na liwat an mga
Amay.”
Judio hin mga bato basi ba19 Tungod hini nga mga pu- tuhon hiya. 32 Nagsiring hi Jelong, nagkabahinbahin na liwat sus ha ira: “Nagpakita ako ha
an mga Judio. 20 Damu ha ira iyo hin damu nga mag-opay nga
an nagsiring: “May demonyo hiya buhat tikang ha Amay. Hain hito
ngan nalulurong na. Kay ano nga nga mga buhat an hinungdan
namamati kamo ha iya?” 21 An nga iyo ako babatuhon?” 33 Biiba nagsiring: “Diri sugad hito naton an mga Judio: “Babatumagyakan an tawo nga may de- hon ka namon diri tungod ha
monyo. Diri mapupukrat han de- maopay nga buhat, kondi tungod
monyo an mga mata han mga ha pagpasipara, kay nasiring ka
tawo nga buta, diri ba?”
nga usa ka nga dios bisan kon
22 Hito nga panahon ginsasa- tawo ka la.” 34 Nagsiring hi Jeurog ha Jerusalem an piyesta sus: “Diri ba nahisurat ha iyo
han pagdedikar. Kathagkot adto, Balaud, ‘Nagsiring ako: “Mga dios
23 ngan naglalakat-lakat hi Je- kamo”’? 35 Kon gintawag niya
sus ha templo, ha portiko1 ni nga ‘mga dios’ adton ginhukman
Solomon. 24 Salit ginpalibotan han pulong han Dios, ngan diri
hiya han mga Judio ngan nagsi- gud maninigaran an Kasuratan,
ring ha iya: “San-o mo kami su- 36 kay ano nga ako nga ginbarasumatan han kamatuoran? Kon an ngan ginsugo han Amay nganikaw an Kristo, prangka nga su- hi ha kalibotan ginsisidngan niyo,
mati kami.” 25 Binaton hi Je- ‘Nagpapasipara ka,’ kay nagsisus: “Ginsumatan ko na kamo, ring ako nga Anak ako han Dios?
pero diri kamo natuod. An mga 37 Kon diri ko ginbubuhat an
ginbubuhat ko ha ngaran han buruhaton han akon Amay, ayaw
akon Amay nagpapamatuod ma- kamo pagtuod ha akon. 38 Pero
hitungod ha akon. 26 Pero diri kon ginbubuhat ko ito, bisan kon
kamo natuod kay diri ko kamo diri kamo natuod ha akon ginsimga karnero. 27 An akon mga siring, tuod kamo tungod han
karnero namamati han akon ti- akon mga buhat basi mahibaroan
ngog. Kilala ko hira, ngan nasu- niyo ngan masabtan hin maopay
nod hira ha akon. 28 Gintata- nga an Amay kahiusa ko ngan
gan ko hira hin kinabuhi nga ako kahiusa han Amay.” 39 Sawaray kataposan. Diri gud hira lit nagsari na liwat hira pag-aresmamamatay, ngan waray bisan to ha iya; pero nakalikay hiya ha
hin-o nga mag-aagaw ha ira ti- ira.
40 Katapos, tinabok na liwat
kang ha akon kamot. 29 An
iginhahatag ha akon han Amay hiya ha Jordan diin nanbawtismo
Ju 10:231 Aragian nga may atop.
Ju 10:301 O “nagkakahiusa.”
JUAN 10:41–11:24
Lasaro nagkasakit. Kamatayon, pagkaturog
172
hadto hi Juan, ngan nagpabilin kalibotan. 10 Pero kon naglalahiya didto. 41 Damu nga tawo kat ha gab-i an bisan hin-o, nahian kinadto ha iya ngan nag-iris- papakdol hiya kay waray hiya katorya: “Hi Juan waray gud pag- lamrag.”
11 Katapos magsiring hito ni
himo hin bisan usa nga milagro,
pero totoo an ngatanan nga gin- Jesus, nagpadayon hiya: “Nakatusiring ni Juan mahitungod hini rog an aton sangkay nga hi Lasanga tawo.” 42 Ngan damu didto ro, pero makadto ako basi pukawon hiya.” 12 Salit nagsiring ha
an tinoo kan Jesus.
Ha baryo han Betania, may iya an mga disipulo: “Ginoo, kon
tawo nga nagkasakit nga nakaturog hiya, mag-oopay hiya.”
Lasaro an ngaran. Kaupod niya 13 Kondi naghihisgot hi Jesus
an iya kabugtoan nga hira Ma- han kamatayon ni Lasaro. Pero
kahuna nira nga naghihisgot
ria ngan Marta. 2 Hiya an Mahiya han literal nga pagkaturog.
ria nga nagpahid hin mahamot
14 Tungod hito, klaro nga nagsinga lana ngan nagpamara han
ring ha ira hi Jesus: “Patay na hi
mga tiil han Ginoo pinaagi han
Lasaro, 15 ngan para ha iyo kaiya buhok; bugto hiya han may
opayan nga waray ako didto, basi
sakit nga hi Lasaro. 3 Salit an
tumoo kamo. Kadto kita ha iya.”
bugto nga kababayin-an ni La- 16 Salit hi Tomas, nga gintatasaro nagpatugon kan Jesus: “Gi- wag nga An Kambal, nagsiring
noo, may sakit an imo pina- ha iya mga igkasi-disipulo: “Kadlangga nga sangkay.” 4 Pero to liwat kita, bisan kita mamatay
pakabati hito ni Jesus nagsiring upod niya.”
hiya: “Ito nga sakit diri magri17 Pag-abot ni Jesus, hinbaroresulta hin kamatayon kondi hin an niya nga upat ka adlaw na nga
himaya han Dios, basi himayaon iginlubong hi Lasaro. 18 An Bean Anak han Dios pinaagi hito.” tania hirani ha Jerusalem,
5 Hinigugma ni Jesus hira mga tulo ka kilometro an disMarta, Maria, ngan Lasaro. tansya. 19 Salit damu nga Ju6 Pero han pakabati ni Jesus nga dio an kinadto kanda Marta ngan
may sakit hi Lasaro, gintuyo niya Maria basi liawon hira tungod ha
nga magpabilin pa hin duha ka kamatay han ira bugto. 20 Paadlaw didto ha lugar nga iya gin- kabati ni Marta nga tiabot hi Jekadtoan. 7 Katapos, nagsiring sus, iya gintapo hiya; pero hi
hiya ha mga disipulo: “Balik kita Maria nagliningkod la ha balay.
ha Judea.” 8 Ginsidngan hiya 21 Nagsiring hi Marta kan Jesus:
han mga disipulo: “Rabbi, diri pa “Ginoo, kon nakanhi ka la, wala maiha karuyag han mga taga- ray unta kamatay an akon bugJudea nga batuhon ka. Kay ano to. 22 Pero maaram ako nga
nga mabalik ka ngadto?” 9 Bi- bisan yana anoman an imo aronaton hi Jesus: “Diri ba 12 ka on ha Dios, ihahatag niya ha
oras an kaadlawon? Kon naglala- imo.” 23 Ginsidngan hiya ni
kat ha kaadlawon an bisan hin-o, Jesus: “Mabubuhi an imo bugdiri hiya nahipapakdol kay naki- to.” 24 Binaton hi Marta: “Makita niya an kalamrag hini nga aram ako nga mabubuhi hiya ha
11
173
Jesus nagtangis, nag-ampo. Lasaro ginbanhaw
JUAN 11:25-47
pamanhaw ha kataposan nga ad- kitaa.” 35 Nagtangis hi Jesus.
law.” 25 Nagsiring ha iya hi Je- 36 Salit nagsiring an mga Jusus: “Ako an pagkabanhaw ngan dio: “Kitaa, pinalangga gud niya
an kinabuhi. An nagpapakita hin hi Lasaro!” 37 Pero an iba ha ira
pagtoo ha akon, bisan kon managsiring: “Ini nga tawo nga nagmatay hiya, mabubuhi; 26 ngan pukrat han mga mata han buta,
an ngatanan nga buhi ngan nagwaray ba makapugong han kapapakita hin pagtoo ha akon diri matayon ni Lasaro?”
na gud mamamatay. Natoo ka ba
38 Nabantad na liwat an kahini?” 27 Binaton hiya: “Oo, Gi- singkasing ni Jesus, ngan kinadnoo; natoo ako nga ikaw an Kris- to hiya ha lubnganan. Usa ito nga
to nga Anak han Dios, an Usa nga lungib nga an ganghaan ginsadmakanhi ha kalibotan.” 28 Ka- han hin daku nga bato. 39 Nagtapos niya magyakan hini, bi- siring hi Jesus: “Kuhaa niyo an
nalik hiya ngan gintawag an iya bato.” Hi Marta, an bugto han
bugto nga hi Maria, ngan ginhu- namatay, nagsiring: “Ginoo, maringan: “Inabot na an Magturut- baho na gud hiya kay ikaupat ka
do ngan ginpapatawag ka niya.” adlaw na yana.” 40 Nagsiring
29 Pakabati hini ni Maria, binu- hi Jesus: “Diri ba ginsidngan ko
´
hat dayon hiya ngan kinadto kan ikaw nga kon tumoo ka makiJesus.
kita mo an himaya han Dios?”
30 Pero hi Jesus waray pa ma- 41 Salit ginkuha nira an bato.
kasulod ha baryo, kay nakadto pa Katapos hinangad hi Jesus ha lahiya ha lugar diin gintapo hiya ngit ngan nagsiring: “Amay, nagni Marta. 31 Hito nga oras may papasalamat ako ha imo nga ginmga Judio nga kaupod ni Maria
papamatian mo ako. 42 Maaram
ha balay basi liawon hiya. Pakaako nga ginpapamatian mo ako
kita nira nga nagdali-dali pagtinpirme; pero nagyayakan ako
dog hi Maria ngan ginawas, sinutungod han mga tawo nga aannod hira ha iya kay kahuna
hi, basi tumoo hira nga ginsugo
nira nga makadto hiya ha lubmo ako.” 43 Pakasiring niya hinganan ngan didto magtatangis.
32 Pag-abot ni Maria didto ngan ni, ginuliat hiya: “Lasaro, gawas
pakakita niya kan Jesus, hinapa ngadi!” 44 Ginawas an namatay
hiya ha may tiilan ni Jesus ngan nga tawo nga ginsangboran hin
nagsiring: “Ginoo, kon nakanhi mga bendahe an mga tiil ngan kaka la, waray unta kamatay an mot, ngan ginputos hin tela an
akon bugto.” 33 Salit, han na- nawong. Nagsiring hi Jesus ha ira:
kita ni Jesus nga nagtitinangis hi “Badbari hiya ngan palakta.”
45 Salit damu nga Judio nga
Maria ngan an iya kaupod nga
mga Judio, nabantad gud an iya kinadto kanda Maria ngan nakakasingkasing1 ngan nasubo gud kita han ginbuhat ni Jesus an tihiya; 34 ngan nagsiring hi Je- noo ha iya; 46 pero an iba ha
sus: “Diin niyo hiya iginlubong?” ira kinadto ha mga Pariseo ngan
Binaton hira: “Ginoo, kadi ngan nagsumat han mga ginbuhat ni
Jesus. 47 Tungod hito, gintirok
han punoan nga mga saserdote
Ju 11:331 Ha literal, “espiritu.”
JUAN 11:48–12:8
Nagsarabot pagpatay. Mahamot nga lana
174
ngan han mga Pariseo an San- ya hira: “Ha iyo paghunahuna,
hedrin1 ngan nagsiring: “Ano an diri gud ba hiya makanhi ha piaton bubuhaton, kay ini nga tawo yesta?” 57 Pero an punoan nga
nagbubuhat hin damu nga milag- mga saserdote ngan an mga Paro? 48 Kon pabay-an la naton riseo nagsugo nga magsumat an
hiya, hira ngatanan matoo ha iya, bisan hin-o nga mahibaro kon
ngan makanhi an mga Romano hain hi Jesus, basi arestuhon nira
ngan aagawon an aton lugar1 pati hiya.
an aton nasud.” 49 Pero an usa
Unom ka adlaw antes han
ha ira, hi Caifas, nga hitaas nga
Paskua, inabot hi Jesus
saserdote hito nga tuig, nagsiring ha Betania, ha lugar ni Lasaro
ha ira: “Waray gud kamo hinbanga iya ginbanhaw. 2 Salit nagbaroan, 50 ngan diri kamo na- andam hira didto hin panihapon
kakasabot nga para ha iyo kao- para ha iya, ngan hi Lasaro usa
payan nga mamatay an usa nga han mga nanlilingkod upod ni Jetawo para ha katawohan imbes sus ha may lamesa samtang hi
nga mabungkag an bug-os nga Marta nag-aasikaso ha ira.
nasud.” 51 Ini nga iya ginsiring 3 Katapos nagdara hi Maria hin
diri iya kalugaringon nga mga mga tunga ka litro han mahaideya; pero tungod kay hiya an mot nga lana, nga puro nga nardo
hitaas nga saserdote hito nga
ngan marahalon gud. Ngan gintuig, nagtagna hiya nga hi Jesus
pahiran niya an mga tiil ni Jeitinanda nga mamatay para ha
sus ngan ginpamara ito pinaagi
nasud, 52 ngan diri la para ha
han iya buhok. An bug-os nga
nasud, kondi basi liwat niya mabalay napuno han amyon han
tirok nga urosa an nagpapatlaag
mahamot nga lana. 4 Kondi hi
nga mga anak han Dios. 53 SaJudas Iscariote nga usa han iya
lit tikang hito nga adlaw nagsamga disipulo, nga magtatraydor
rabot hira pagpatay ha iya.
ha iya, nagsiring: 5 “Kay ano
54 Tungod hito, waray na hi
nga waray na la ibaligya hin
Jesus maglinakat-lakat hin dayag
300 ka denaryo ito nga mahaha mga Judio, pero binaya hiya
mot nga lana basi ihatag ha mga
ngan kinadto ha lugar hirani ha
pobre?” 6 Pero ginsiring niya
kamingawan, ha syudad han Efini, diri tungod kay nagtatagad
raim, ngan nagpabilin didto upod
hiya ha mga pobre, kondi tungod
han iya mga disipulo. 55 Hirakay kawatan hiya. Hiya an nani na an Paskua han mga Judio,
ngan damu nga tawo tikang ha kapot han kahon han kwarta
kaumhan an kinadto ha Jerusa- ngan ginkikinawat niya an kwarlem antes han Paskua basi magta didto. 7 Salit nagsiring hi Jelimpyo ha kalugaringon uyon ha sus mahitungod kan Maria: “PaBalaud. 56 Ginbiniling nira hi bay-i niyo hiya, kay ginbubuhat
Jesus ngan samtang naninin- niya ini yana sugad nga pangandog hira ha templo, nag-iristor- dam para ha adlaw han akon
lubong. 8 An mga pobre pirme
Ju 11:471 Kitaa an footnote ha Mat 26:59. niyo kaupod, pero ako diri niyo
pirme makakaupod.”
481 Karuyag sidngon, “an templo.”
12
175
Sinakay ha asno. Tingog tikang ha langit
JUAN 12:9-29
9 Han nahibaro an damu nga nahon han piyesta. 21 Dinaop
Judio nga nakadto hi Jesus, ki- hira kan Felipe nga tikang ha
nadto hira, diri la tungod ha iya Betsaida ha Galilea, ngan nagkondi basi makita liwat hi Lasaro hangyo hira ha iya: “Mano, karunga iya ginbanhaw. 10 Nagsara- yag namon makita hi Jesus.”
bot an punoan nga mga saserdo- 22 Kinadto hi Felipe kan Andres
te nga patayon liwat hi Lasaro, ngan ginsumatan hiya. Katapos
11 kay tungod ha iya damu nga kinadto hira nga duha kan Jesus
Judio an napakadto ngan natoo ngan ginsumatan hiya.
23 Kondi nagsiring ha ira hi
kan Jesus.
12 Kinabuwasan, an damu nga Jesus: “Inabot na an oras basi
tawo nga kinadto ha piyesta himayaon an Anak han tawo.
nakabati nga makadto hi Jesus 24 Ha pagkamatuod susumatan
ha Jerusalem. 13 Salit nanguha ko kamo, Kon an usa nga liso han
hira hin mga sanga han kahoy trigo diri mahulog ha tuna ngan
nga palma ngan nagkagawas basi diri mamatay, magpapabilin ito
tapoon hiya ngan ginuliat hira: nga usa la nga liso; pero kon ma“Nag-aampo kami ha imo, tal- matay ito, mamumunga ito hin
wasa hiya! Bendisyonan unta an damu. 25 An nahigugma ha iya
hadi han Israel nga napakanhi ha kalag1 mawawad-an hito, pero an
ngaran ni Jehova!” 14 Han na- nasisina ha iya kalag dinhi hini
kaagi hi Jesus hin nati nga asno, nga kalibotan magpapanalipod
sinakay hiya, sugad la han nahi- hito para ha kinabuhi nga waray
surat: 15 “Ayaw kahadlok, anak kataposan. 26 An bisan hin-o
nga babaye han Sion. Kitaa! An nga naruruyag mag-alagad ha
imo hadi tikanhi nga nasakay ha akon, sadang hiya sumunod ha
akon, ngan bisan diin ako kumadnati nga asno.” 16 Ha siyahan
to, aadto liwat an akon surugowaray makasabot hito an mga dion. An bisan hin-o nga naruruyag
sipulo, kondi han ginhimaya na hi
mag-alagad ha akon, bibendisyoJesus, nahinumdom hira nga ito
nan hiya han Amay. 27 An akon
an iginsurat mahitungod ha iya
kalag nasusubo gud yana, ngan
ngan ito an ira ginbuhat ha iya.
ano an akon masisiring? Amay,
17 An mga tawo nga nakadto talwasa ako ha mahitatabo hini
han gintawag niya hi Lasaro ha nga oras. Kondi ini nga oras kilubnganan ngan ginbanhaw nag- nahanglan umabot ha akon, amo
pinanumat liwat han ira naki- nga aanhi ako. 28 Amay, himata. 18 Tungod kay hinbatian han yaa an imo ngaran.” Ngan may
damu nga tawo an iya ginbuhat tingog nga nabatian tikang ha
nga milagro, kinadto liwat hira langit: “Ginhimaya ko na ito ngan
basi tapoon hiya. 19 Salit nag- paghihimayaon ko utro.”
basol-basolay an mga Pariseo:
29 Pakabati hito han mga ta“Nakita niyo? Waray gud kita wo nga naninindog didto, nagsinahimo. Kitaa! Nasunod na ha ring hira nga dinalugdog. An
iya an bug-os nga kalibotan.”
iba nagsiring: “May anghel nga
20 May liwat mga Griego nga
kinadto basi magsingba ha pa- Ju 12:251 O “kinabuhi.”
JUAN 12:30-50
Magmarando han kalibotan paiiwason
176
nagyakan ha iya.” 30 Binaton an ira mga mata ngan ginpatig-a
hi Jesus: “Hinbatian ini nga tian ira kasingkasing, basi diri hira
ngog, diri tungod ha akon, kon- makakita pinaagi han ira mga
di tungod ha iyo. 31 Ginhu- mata ngan diri makasabot pinaahukman yana ini nga kalibotan gi han ira kasingkasing ngan mangan paiiwason an magmaran- kabalik basi tambalon ko hira.”
do hini nga kalibotan. 32 Pero 41 Ginsiring ini ni Isaias mahitukon bitayon na ako, papahiranion ngod han Kristo kay nakita niya
ko ha akon an ngatanan nga kla- an Iya himaya. 42 Kondi damu
se hin tawo.” 33 Ginyakan niya an tinoo kan Jesus, bisan an Juini basi ipasabot kon ano nga kla- dio nga mga lider, pero tungod
se hin kamatayon an iya maieks- kay nahahadlok hira ha mga Paperyensyahan. 34 Nagsiring ha riseo, diri hira nagsusumat mahiiya an mga tawo: “Hinbatian na- tungod ha iya basi diri hira paimon ha Balaud nga an Kristo wason ha sinagoga, 43 kay mas
magpapadayon ha waray katapo- karuyag nira nga uyonan han
san. Kay ano nga nasiring ka nga mga tawo kay ha uyonan han
an Anak han tawo kinahanglan Dios.
bitayon? Hin-o ini nga Anak han
44 Pero nagsiring hi Jesus ha
tawo?” 35 Salit nagsiring ha ira daku nga tingog: “An natoo ha
hi Jesus: “Halipot na la nga akon, natoo diri la ha akon konpanahon nga makakaupod niyo di ha nagsugo liwat ha akon,
an kalamrag. Lakat kamo sam- 45 ngan an nakakakita ha akon,
tang aada pa ha iyo an kalamrag nakakakita liwat ha nagsugo ha
basi diri kamo madaog han ka- akon. 46 Kinanhi ako sugad
sisidman. An naglalakat ha kasinga kalamrag ha kalibotan basi
sidman diri maaram kon makaan ngatanan nga natoo ha akon
in hiya. 36 Samtang aada ha iyo diri magpabilin ha kasisidman.
an kalamrag, magpakita kamo 47 Pero diri ko ginhuhukman an
hin pagtoo ha kalamrag basi ma- bisan hin-o nga namamati han
gin mga anak kamo han kalam- akon ginsisiring kondi diri nagrag.”
bubuhat hito, kay kinanhi ako
Katapos ini igyakan ni Jesus, diri basi hukman an kalibotan
linakat hiya ngan waray na mag- kondi basi talwason an kalibotan.
pakita ha ira. 37 Pero waray 48 May maghuhukom ha nagsahira tumoo ha iya bisan kon na- salikway ha akon ngan diri nakita nira an damu gud nga mi- karawat han akon ginsisiring. An
lagro nga iya ginbuhat. 38 Salit pulong nga akon ginyakan amo
natuman an igintagna ni prope- an maghuhukom ha iya ha kata Isaias: “Jehova, hin-o an ti- taposan nga adlaw, 49 kay an
noo ha amon hinbatian? Ngan akon ginyayakan diri akon kamahitungod han butkon ni Jeho- lugaringon nga mga ideya, kondi
va, kan kanay ito iginpahayag?” an Amay nga nagpakanhi ha
39 Ginsiring liwat ni Isaias an hi- akon an naghatag hin sugo kon
nungdan kon kay ano nga waray ano an akon igyayakan ngan ighira tumoo: 40 “Ginbuta niya tututdo. 50 Maaram liwat ako
177
Ginhimsawan. Uripon diri labaw ha agaron
JUAN 13:1-20
nga an iya sugo nangangahulo- ulo.” 10 Binaton hi Jesus: “An
gan hin kinabuhi nga waray kata- kinarigo na, limpyo na an bugposan. Salit kon ano an ginsiring os nga lawas salit an iya mga tiil
ha akon han Amay, amo man an na la an hihimsawan. Limpyo na
kamo, pero diri kamo ngatanan.”
akon ginyayakan.”
Antes han piyesta han Pas- 11 Maaram gud hiya kon hin-o
kua, maaram na hi Jesus an magtatraydor ha iya. Amo nga
nga inabot na an iya oras ha nagsiring hiya: “Diri an ngatanan
pagbaya hini nga kalibotan basi ha iyo limpyo.”
12 Katapos niya himsawan
bumalik ha Amay. Tungod kay
hinigugma ni Jesus an iya mga hira, iginsul-ot niya an iya pansumurunod ha kalibotan, igintungbaw nga panapton ngan bipakita niya an iya gugma ha ira nalik ha lamesa ngan nagsiring
tubtob ha kataposan. 2 Sam- ha ira: “Nasasabtan ba niyo an
tang nagpapadayon an paniha- akon ginbuhat ha iyo? 13 Ginpon, gin-impluwensyahan han tatawag niyo ako nga ‘MagtuYawa an kasingkasing ni Judas rutdo,’ ngan ‘Ginoo,’ ngan husIscariote nga anak ni Simon basi to ito nga pagtawag niyo ha akon.
magtraydor kan Jesus. 3 Tu- 14 Salit, kon ako, bisan kon Gingod kay maaram hi Jesus nga noo ngan Magturutdo, naghimiginhatag na ha iya han Amay an saw ha iyo, kinahanglan liwat nga
ngatanan ngan tungod kay maa- himsawan niyo an kada tagsa.
ram hiya nga tikang hiya ha Dios 15 Kay nagpakita ako ha iyo hin
ngan mabalik ha Dios, 4 bi- susbaranan, nga sugad han akon
´
ginbuhat ha iyo, kinahanglan bunuhat hiya samtang naninihapon
haton liwat niyo ito. 16 Ha pagngan ginhukas an iya pantungkamatuod susumatan ko kamo,
baw nga panapton. Kinuha hiya
An uripon diri labaw ha iya agahin tuwalya ngan igintapis ito.
ron, ngan an ginsugo diri labaw
5 Katapos, nagbutang hiya hin
ha nagsugo ha iya. 17 Tungod
tubig ha planggana ngan ginhimkay maaram na kamo hini, malisawan an mga tiil han mga disipayon kamo kon iyo ini buhaton.
pulo ngan gintrapohan ito han iya
18 Diri kamo ngatanan an akon
igintapis nga tuwalya. 6 Pagdagin-uunabi, kay kilala ko an akon
op niya kan Simon Pedro, ginmga pinili. Pero basi matuman an
sidngan hiya: “Ginoo, hihimsaginsiring han Kasuratan, ‘An kawan mo ba ako?” 7 Binaton hi
upod ko ha pagkaon han tinapay
Jesus: “Diri mo nasasabtan yana nagtraydor1 ha akon.’ 19 Ginan akon ginbubuhat, pero kata- susumatan ko kamo yana antes
pos hini, masasabtan mo ito.” ito mahitabo, basi kon mahita8 Nagsiring hi Pedro: “Ayaw ako bo na ito, tumoo kamo ha akon
paghimsawi.” Binaton hi Jesus: nga ako amo hiya. 20 Ha pagka“Kon diri ko ikaw himsawan, matuod susumatan ko kamo,
diri ka makakaupod ha akon.” An nakarawat ha bisan hin-o
9 Nagsiring hi Pedro: “Ginoo, diri
la an akon mga tiil, kondi pati an Ju 13:181 Ha literal, “nag-alsa han iya
akon mga kamot ngan an akon tikod kontra ha akon.”
13
JUAN 13:21–14:3
Gin-impluwensyahan ni Satanas. Bag-o nga sugo
178
nga akon ginsugo, nakarawat li- ginhihimaya yana, ngan ginhihiwat ha akon. Ngan an nakarawat maya liwat an Dios pinaagi ha iya.
ha akon, nakarawat liwat ha nag- 32 An Dios mismo maghihimaya
ha Anak han tawo, ngan bubuhasugo ha akon.”
21 Katapos igyakan ini ni Je- ton dayon niya ito. 33 Hinigugsus, nasubo hiya ngan nagsiring: ma nga mga anak, halipot na
“Ha pagkamatuod susumatan ko la nga panahon nga makakaupod
kamo, Usa ha iyo an magtatray- ako niyo. Bibilngon niyo ako, pero
dor ha akon.” 22 Nagsiplatay an igsisiring ko liwat ha iyo yana an
mga disipulo, kay diri hira maa- akon ginsiring ha mga Judio, ‘Diri
ram kon hin-o an iya ginsisiring. kamo makakakadto ha akon ka23 Nahundarig ha sapit1 ni Je- kadtoan.’ 34 Naghahatag ako
sus an usa han iya mga disipu- ha iyo hin bag-o nga sugo, nga
lo nga hinigugma niya. 24 Salit maghigugmaay kamo; sugad han
hi Simon Pedro tinangdo hini nga akon paghigugma ha iyo, magsapit ni Jesus ngan nagsiring ha higugmaay liwat kamo. 35 Tuiya: “Isumat kon hin-o an iya ginngod hini an ngatanan mahibasisiring.” 25 Sinandig hiya ha baro nga mga disipulo ko kamo,
dughan ni Jesus ngan nagpakia- kon naghihigugmaay kamo.”
36 Nagsiring hi Simon Pedro
na: “Ginoo, hin-o hiya?” 26 Binaton hi Jesus: “Hiya an tatagan ha iya: “Ginoo, makain ka?” Biko han tinapay nga akon igtutun- naton hi Jesus: “Diri ka makakalob.” Salit pakatunlob niya han tikadto yana ha akon kakadtoan,
napay, iginhatag niya ito kan Ju- pero masunod ka pagkatapos.”
das nga anak ni Simon Iscariote. 37 Nagsiring hi Pedro: “Ginoo,
27 Pakakarawat ni Judas han ti- kay ano nga diri ako makakaupod
napay, gin-impluwensyahan ni ha imo yana? Ihahatag ko an akon
Satanas an iya kasingkasing. Ka- kalag para ha imo.” 38 Binaton
tapos nagsiring hi Jesus ha iya: hi Jesus: “Ihahatag mo ba an imo
“Kon ano an imo ginbubuhat, du- kalag1 para ha akon? Ha pagkarodagmita ito.” 28 Pero an mga matuod susumatan ko ikaw, Annanlilingkod ha may lamesa diri tes tumugaok an manok, igninimaaram kon kay ano nga ginsi- gar mo ako hin tulo ka beses.”
ring ito ni Jesus ha iya. 29 Tu“Ayaw pabay-i nga masubo
ngod kay hi Judas an nakapot
an iyo kasingkasing. Maghan kahon han kwarta, naghu- pakita kamo hin pagtoo ha Dios,
nahuna an iba nga ginsusugo ngan magpakita liwat kamo hin
hiya ni Jesus nga pumalit han pagtoo ha akon. 2 Ha balay han
ira kinahanglanon ha piyesta, o akon Amay damu an urukyan.
maghatag ha mga pobre. 30 Sa- Kon diri ini totoo, diri ko unta
lit pakakarawat niya han tina- kamo susumatan. Ha pagkamapay, ginawas dayon hiya. Gab-i na tuod, tikadto ako ha pag-andam
hadto.
hin lugar para ha iyo. 3 Kon
31 Pakagawas ni Judas, nagsi- kumadto ako ngan mag-andam
ring hi Jesus: “An Anak han tawo hin lugar para ha iyo, mabalik ako
14
Ju 13:231 Ha literal, “ha dughan.”
Ju 13:381 O “kinabuhi.”
179
“Ako an dalan.” Diri na makikita han kalibotan
JUAN 14:4-24
ngan ig-uupod ko kamo ha akon yaon an Amay pinaagi han Anak.
balay basi kon hain ako, aadto li- 14 Kon mangaro kamo hin bisan
wat kamo. 4 Ngan ha akon kaano ha akon ngaran, ihahatag ko
kadtoan maaram kamo han da- ito.
lan.”
15 “Kon nahigugma kamo ha
5 Nagsiring hi Tomas: “Ginoo, akon, tutumanon niyo an akon
diri kami maaram kon makain mga sugo. 16 Maghahangyo ako
ka. Paonan-o namon mahibaba- ha Amay ngan tatagan niya kamo
roan an dalan?”
hin iba nga parabulig nga ma6 Binaton hi Jesus: “Ako an kakaupod niyo ha kadayonan,
dalan ngan an kamatuoran ngan 17 an espiritu han kamatuoran,
an kinabuhi. Waray nakakakad- nga diri nakakarawat han kaliboto ha Amay kon diri pinaagi tan kay diri ito nakikita o hinha akon. 7 Kon kilala niyo ako, babaroan han kalibotan. Maaram
kilala liwat unta niyo an akon kamo hito, kay nagpapabilin ito
Amay. Tikang yana makikilala ha iyo ngan aada ha iyo. 18 Diri
niyo hiya. Ha pagkamatuod, nako kamo babayaan nga masurub-on. Makanhi gud ako ha
kita na niyo hiya.”
8 Nagsiring hi Felipe: “Ginoo, iyo. 19 Halipot na la nga paipakita ha amon an Amay, ngan nahon ngan diri na ako makikita han kalibotan, pero makikikontento na kami hito.”
9 Binaton hi Jesus: “Maiha na ta niyo ako kay magpapadayon
nga kaupod niyo ako, pero diri ako nga buhi ngan mabubuhi limo pa ako kilala, Felipe? An nawat kamo. 20 Hito nga panakakita ha akon nakakita liwat hon hibabaroan niyo nga kahiuha Amay. Kay ano nga nasiring sa ako han Amay ngan kahiusa
ka, ‘Ipakita ha amon an Amay’? ko kamo ngan kahiusa ako niyo.
10 Diri ka ba natoo nga kahi- 21 An nakarawat han akon mga
usa ako han Amay ngan an Amay sugo ngan nagtutuman hito, nakahiusa ko? An akon ginsisiring higugma ha akon. An nahigugma
ha iyo diri akon kalugaringon ha akon hihigugmaon liwat han
nga mga ideya; pero an Amay akon Amay, ngan akon hiya hihinga pirme kahiusa ko nagbubu- gugmaon ngan ipapakilala ko ha
hat han iya buruhaton. 11 Tu- iya an akon kalugaringon.”
22 Hi Judas, diri an Iscariote,
moo kamo ha akon nga kahiusa ako han Amay ngan an nagpakiana: “Ginoo, kay ano nga
Amay kahiusa ko. Kon diri, too karuyag mo ipakilala ha amon
kamo tungod han akon mga an imo kalugaringon pero diri ha
ginbuhat. 12 Ha pagkamatuod kalibotan?”
23 Binaton hi Jesus: “An bisusumatan ko kamo, An nagpapakita hin pagtoo ha akon magsan hin-o nga nahigugma ha akon
bubuhat liwat han akon mga gin- magtutuman han akon pulong,
bubuhat, ngan labaw pa hini ngan hihigugmaon hiya han akon
an iya bubuhaton, kay tikadto Amay, ngan makadto kami ha iya
na ako ha Amay. 13 Ngan bisan ngan makakaupod namon hiya.
ano nga aroon niyo ha akon nga- 24 An diri nahigugma ha akon
ran, ihahatag ko ito, basi hima- diri nagtutuman han akon mga
JUAN 14:25–15:13
Amay mas gamhanan. Maghigugmaay
180
pulong; pero an pulong nga iyo akon ginyakan ha iyo. 4 Magpahinbabatian diri akon, kondi kabilin kamo nga kahiusa ko,
nan Amay nga nagsugo ha akon. ngan ako magpapabilin nga ka25 “Iginsusumat ko ini ha iyo hiusa niyo. An sanga diri mamusamtang kaupod pa ako niyo. munga kon diri ito magpabilin ha
26 Pero an parabulig, an ba- puno han ubas. Ha pariho nga paraan nga espiritu, nga ipapada- agi, diri kamo mamumunga kon
ra han Amay ha akon ngaran, ito diri kamo magpabilin nga kahiuan magtututdo ha iyo han ngasa ko. 5 Ako an puno han ubas,
tanan nga butang ngan magkamo an mga sanga. An nagpapahinumdom ha iyo han nga- papabilin nga kahiusa ko, ngan
tanan nga akon iginsumat ha iyo. ako kahiusa niya, nagbubunga
27 Igbibilin ko ha iyo an kamura- hin damu; kay waray kamo mayawan nga iginhatag ko ha iyo. An hihimo kon bulag kamo ha akon.
kamurayawan nga iginhahatag 6 Bisan hin-o nga diri nagpapako ha iyo diri pariho han iginha- bilin nga kahiusa ko iginlalahatag ha iyo han kalibotan. Ayaw bog sugad hin sanga ngan nauupabay-i nga masubo o mahadlok ga. Gintitirok han mga tawo ito
an iyo kasingkasing. 28 Hinba- nga mga sanga, iginlalabog ha
tian niyo nga nagsiring ako ha iyo, kalayo ngan nasusunog. 7 Kon
Mabaya ako ngan mabalik ha iyo. magpabilin kamo nga kahiusa ko
Kon hinigugma niyo ako, mali- ngan kon tipigan niyo an akon
lipay kamo nga makadto ako ha mga pulong, aroa an anoman
Amay, kay an Amay mas gamha- nga karuyag niyo ngan ihahatag
nan kay ha akon. 29 Iginsusu- ito ha iyo. 8 An akon Amay namat ko ito ha iyo yana antes papasidunggan kon padayon nga
ito mahitabo basi tumoo kamo namumunga kamo hin damu
kon mahitabo na ito. 30 Diri na ngan ipinapakita niyo nga akon
ako magyayakan hin damu ha iyo, kamo mga disipulo. 9 Ginhihikay tiabot an magmarando han gugma ko kamo sugad han paghikalibotan. Diri niya ako mada- gugma ha akon han Amay. Magdaog, 31 pero basi mahibaro an pabilin kamo ha akon gugma.
kalibotan nga hinigugma ko an 10 Kon gintutuman niyo an akon
Amay, ginbubuhat ko an iginsugo mga sugo, magpapabilin kamo ha
´
ha akon han Amay. Buhat kamo, akon gugma, sugad la nga gintupagkalakat na kita.
tuman ko an mga sugo han Amay
“Ako an totoo nga puno ngan nagpapabilin ha iya gugma.
11 “Ginsisiring ko ini ha iyo
han ubas, ngan an akon
Amay an parauma. 2 An tagsa basi bug-os nga abaton niyo an
ko nga sanga nga diri namumu- kalipay nga akon inaabat.
nga iya gin-uutod, ngan an tag- 12 Ini an akon sugo, nga maghisa nga sanga nga namumunga gugmaay kamo sugad han paghiiya ginpapangutdan1 basi mamu- gugma ko ha iyo. 13 Waray na
nga hin mas damu. 3 Limpyo malabaw ha gugma han usa nga
na kamo tungod han pulong nga naghahatag han iya kalag1 para
15
Ju 15:21 Ha literal, “ginlilimpyohan.”
Ju 15:131 O “kinabuhi.”
181
Bisan ano an aroon ha ngaran ni Jesus
JUAN 15:14–16:7
ha iya kasangkayan. 14 Ka- ray unta hira sala; pero yana nga
sangkayan ko kamo kon ginbu- nakita nira an akon mga milagro,
buhat niyo an iginsusugo ko ha nangangalas hira ha akon ngan
iyo. 15 Diri ko na kamo gintataha akon Amay. 25 Pero nahitawag nga mga uripon, kay an uri- bo ini basi matuman an pulong
pon diri maaram han ginbubuhat nga nahisurat ha ira Balaud, ‘Nahan iya agaron. Kondi gintatawag ngalas hira ha akon nga waray
ko kamo nga kasangkayan, kay hinungdan.’ 26 Kon ipadara ko
an ngatanan nga hinbatian ko ha ha iyo tikang ha Amay an parabuakon Amay iginpapahibaro ko ha lig, an espiritu han kamatuoran,
iyo. 16 Diri kamo an nagpili ha maabot ito tikang ha Amay ngan
akon, pero ginpili ko kamo ngan magpapamatuod mahitungod ha
ginsugo nga padayon nga mamu- akon, 27 ngan magpapamatuod
nga hin mga bunga nga magpapa- liwat kamo, kay kaupod ko kamo
bilin, basi bisan ano an iyo aroon tikang han akon pagtikang ha
ha Amay ha akon ngaran, ihaha- ministeryo.
tag niya ito ha iyo.
“Ginyayakan ko ini ha
17 “Iginsusugo ko ini ha
iyo basi diri kamo mahiiyo basi maghigugmaay kamo. pakdol.1 2 Paiiwason kamo han
18 Kon nasisina ha iyo an kali- mga tawo tikang ha sinagoga. Ha
botan, maaram kamo nga nasina pagkamatuod, maabot an oras
ito ha akon antes masina ha iyo. nga an nagpapatay ha iyo maghu19 Kon kanan kalibotan kamo, hunahuna nga nagbubuhat hiya
hinigugma unta kamo han kali- hin sagrado nga pag-alagad ha
botan kay panag-iya kamo hito. Dios. 3 Pero bubuhaton nira ini
Pero tungod kay ginpili ko katungod kay diri hira nakilala ha
mo tikang ha kalibotan, diri na Amay o ha akon. 4 Kondi iginkamo kanan kalibotan, salit na- susumat ko ini ha iyo basi kon
sisina ito ha iyo. 20 Hinumdu- mahitabo na ini, mahinumdom
mi an ginsiring ko ha iyo, An urikamo nga iginsumat ko ini ha iyo.
pon diri labaw ha iya agaron. Kon
“Pero hadto waray ko ini isugintimaraot ako nira, pagtitima- mat ha iyo tungod kay kaupod
rauton liwat kamo nira; kon ginpa ako niyo. 5 Yana tikadto ako
tuman nira an akon pulong, tu- ha nagsugo ha akon, pero waray
tumanon liwat nira an iyo pulong. ha iyo napakiana ha akon, ‘Maka21 Kondi bubuhaton nira ha iyo in ka?’ 6 Tungod kay iginsumat
ini ngatanan tungod han akon ko ini ha iyo, napuno hin kasungaran, kay diri hira nakilala ha bo an iyo kasingkasing. 7 Pero
nagsugo ha akon. 22 Kon wa- susumatan ko kamo han kamaray ako kumanhi ngan magya- tuoran, Para ha iyo kaopayan an
kan ha ira, waray unta hira sala; akon pagbaya. Kay kon diri ako
pero yana diri hira makakanigar bumaya, diri gud makanhi ha iyo
han ira sala. 23 An nanganga- an parabulig; kondi kon bumaya
las ha akon, nangangalas liwat ha ako, pakakanhion ko ito ha iyo.
akon Amay. 24 Kon waray ko
buhata an mga milagro nga wa- Ju 16:11 O “makasala.” Kitaa an “Kahiray gud iba nga nakahimo, wa- pakdol” ha Glossary.
16
JUAN 16:8-27
Makadto ha Amay. Espiritu an parabulig
182
8 Ngan kon umabot na ito nga 19 Maaram hi Jesus nga karuparabulig, ipapakita hito ha ka- yag nira magpakiana ha iya, salibotan kon ano an sala, kon lit nagsiring hiya: “Nagpapakiaano an matadong, ngan kon ano nahay ba kamo basi hibaroan kon
an paghukom han Dios: 9 siya- kay ano nga nagsiring ako: Diri
han, kon ano an sala, kay diri mag-iiha diri na ako niyo makihira nagpapakita hin pagtoo ha kita, ngan diri liwat mag-iiha
akon; 10 sunod, kon ano an ma- makikita ako niyo? 20 Ha pagtadong, kay tikadto ako ha Amay kamatuod susumatan ko kamo,
ngan diri na niyo ako makikita; Magtatangis kamo ngan mag11 katapos, kon ano an paghu- ngunguyngoy, pero an kalibokom han Dios, kay ginhukman na tan magrarayhak; masusubo gud
an magmarando hini nga kalibo- kamo, pero an iyo kasubo magitan.
gin kalipay. 21 Kon nanganga12 “Damu pa an akon igsisiring nak an babaye, naabat hiya hin
ha iyo, pero diri kamo makakasa- kaul-ol; pero katapos mangabot hito yana. 13 Kon umabot nak, diri na hiya nahinunuman parabulig, an espiritu han ka- dom han kasakit tungod ha kamatuoran, gigiyahan kamo niya lipay nga natawo na an iya anak.
basi masabtan niyo hin bug-os an 22 Salit nasusubo liwat kamo
kamatuoran, kay diri hiya mag- yana, pero makikigkita utro ako
yayakan hin kalugaringon nga ha iyo ngan magrarayhak kamo,
mga ideya, kondi an hinbabatian ngan waray makakakuha han iyo
niya amo an iya igyayakan, ngan kalipay. 23 Hito nga adlaw diri
igsusumat niya ha iyo an mga mana gud kamo magpapakiana ha
hitatabo. 14 Maghihimaya hiya akon. Ha pagkamatuod susumaha akon, kay an hinbatian niya tan ko kamo, Kon mangaro kamo
ha akon iya igpapahayag ha iyo. ha Amay hin bisan ano, iha15 Akon an ngatanan nga ginta- hatag niya ito ha iyo ha akon
tag-iya han Amay. Ini an hi- ngaran. 24 Tubtob yana waray
nungdan nga nasiring ako nga an pa kamo mangaro hin bisan usa
hinbatian niya ha akon, iya igha akon ngaran. Pangaro ngan
papahayag ha iyo. 16 Diri mag- makarawat kamo, basi malipay
iiha diri na ako niyo makikita, gud kamo.
ngan diri liwat mag-iiha maki25 “Ginsisiring ko ini ha iyo pikita ako niyo.”
naagi hin mga ilustrasyon. Maa17 Salit an iba han mga disi- bot an panahon nga diri na ako
pulo nag-iristorya: “Ano an ka- magyayakan ha iyo pinaagi hin
ruyag sidngon han iya ginsiring, mga ilustrasyon, pero susumatan
‘Diri mag-iiha diri na ako niyo ko kamo hin klaro mahitungod
makikita, ngan diri liwat maghan Amay. 26 Hito nga adlaw
iiha makikita ako niyo,’ ngan ‘tu- mangangaro kamo ha Amay ha
ngod kay tikadto ako ha Amay’?” akon ngaran; pero diri ini nanga18 Salit nagsiniring hira: “Ano ngahulogan nga ako an mangaan iya karuyag sidngon han ngaro para ha iyo. 27 Kay pina‘diri mag-iiha’? Diri naton ma- langga kamo han Amay, tungod
sabtan an iya ginyiyinakan.” kay pinalangga niyo ako ngan
183
Kalibotan gindaog. Ngaran iginpahayag
JUAN 16:28–17:14
natoo kamo nga kinanhi ako susugo, hi Jesu-Kristo. 4 Ginhigad nga representante han Amay. maya ko ikaw ha tuna ngan gin28 Tikang ako ha Amay ngan ki- tapos ko an buruhaton nga imo
nanhi ako ha kalibotan. Yana iginsugo ha akon. 5 Salit yana
mabaya ako ha kalibotan ngan Amay, himayaa ako kaupod mo
sugad han paghimaya mo ha akon
mabalik ako ha Amay.”
29 Nagsiring an mga disipu- han kaupod mo pa ako antes
lo: “Nagyayakan ka yana hin kla- magtikang an kalibotan.
6 “Iginpahayag ko an imo ngaro ngan diri na nagamit hin mga
ilustrasyon. 30 Nasasabtan na ran ha mga tawo nga iginhatag mo
namon yana nga maaram ka han ha akon tikang ha kalibotan. Imo
ngatanan ngan diri kinahang- hira, ngan iginhatag mo hira ha
lan magpakiana ha imo an bisan akon, ngan gintutuman nira an
hin-o. Tungod hini, natoo kami imo pulong. 7 Maaram na hira
nga tikang ka ha Dios.” 31 Nag- yana nga tikang ha imo an ngasiring hi Jesus: “Natoo na ba tanan nga iginhatag mo ha akon,
kamo yana? 32 Kitaa! Hirani na 8 kay iginsumat ko ha ira an imo
gud umabot an oras nga magbu- iginsumat ha akon. Ginkarawat
burublag kamo kay an tagsa nira ito ngan nahibaro gud hira
ha iyo mauli ha iyo kalugaringon nga kinanhi ako sugad nga imo
nga balay ngan babayaan niyo representante. Tinoo hira nga
ako nga nag-uusahan; pero diri ginsugo mo ako. 9 Naghahangako nag-uusahan kay kaupod ko yo ako para ha ira. Naghahangyo
an Amay. 33 Iginsusumat ko ini ako, diri para ha kalibotan, konha iyo basi pinaagi ha akon magdi para ha ira nga iginhatag mo
kaada kamo kamurayawan. Ha ha akon, kay imo hira. 10 Imo
kalibotan may kasakitan kamo, an ngatanan nga akon gintatagpero magmaisugon kamo! Ginda- iya, ngan akon an imo gintatagiya. Ginhihimaya ako nira.
og ko an kalibotan.”
11 “Mabalik ako ha imo ngan
Katapos ni Jesus magyakan hini, hinangad hiya babayaan ko na ini nga kaliboha langit ngan nag-ampo: “Amay, tan, pero aanhi hira ha kalibotan.
inabot na an oras; himayaa an Baraan nga Amay, alayon panaimo anak, basi himayaon ka han lipdi hira tungod han imo ngaran
imo anak, 2 kay sugad la nga nga iginhatag mo ha akon, basi
gintagan mo hiya hin awtoridad magin usa hira sugad nga kita
ha ngatanan nga tawo,1 mahata- uusa. 12 Han kaupod ko hira,
gan unta niya hin kinabuhi nga akon hira ginpanalipdan tungod
waray kataposan hira ngatanan han imo ngaran nga iginhatag mo
nga imo iginhatag ha iya. 3 Na- ha akon. Ginhirotan ko hira, ngan
ngangahulogan ini hin kinabuhi waray bisan usa ha ira nga nawanga waray kataposan, an ira pag- ra labot la han anak han kabungkilala ha imo,1 an amo la nga kagan, basi matuman an kasuratotoo nga Dios, ngan ha imo gin- tan. 13 Pero yana mabalik ako
ha imo, ngan iginsusumat ko ini
Ju 17:21 Ha literal, “unod.” 31 O “an ira ha kalibotan basi abaton gud nira
an akon kalipay. 14 Iginsumat
padayon nga pagkuha hin kahibaro.”
17
JUAN 17:15–18:10
Neutralidad. Pagtraydor ni Judas
184
ko ha ira an imo pulong, pero lo nga ginsugo mo ako. 26 Iginnasisina ha ira an kalibotan kay pakilala ko ha ira an imo ngaran
diri hira kanan kalibotan, sugad ngan padayon nga igpapakilala ko
la nga ako diri kanan kalibotan.
ito, basi magpakita hira hin gug15 “Naghahangyo ako nga ma sugad han paghigugma mo ha
diri mo hira kuhaon ha kalibo- akon ngan basi magin kahiusa ako
tan, kondi nga panalipdan mo nira.”
hira tikang ha usa nga maraot.
Katapos ni Jesus mag16 Diri hira kanan kalibotan,
ampo, kinadto hiya ha harsugad la nga ako diri kanan din ha tabok han Walog han
kalibotan. 17 Baraana hira pi- Kidron upod an iya mga disipunaagi han kamatuoran; an imo lo. 2 Hi Judas, nga magtatraypulong kamatuoran. 18 Sugad dor kan Jesus, maaram liwat hito
la nga ginsugo mo ako ha kalibo- nga lugar, kay agsob makigkita
tan, ginsugo ko liwat hira ha kali- didto hi Jesus ha iya mga disibotan. 19 Nagpapabilin ako nga pulo. 3 Salit igin-upod ni Judas
baraan tungod ha ira, basi magin an grupo han mga sundalo ngan
baraan liwat hira pinaagi han an mga gwardya han punoan nga
kamatuoran.
mga saserdote ngan han mga Pa20 “Naghahangyo ako, diri la riseo ngan kinadto hira nga may
ˆ
para ha ira, kondi para liwat ha mga sulo,
lampara, ngan armas.
mga natoo ha akon pinaagi han ira 4 Tungod kay maaram hi Jesus
pulong; 21 basi hira ngatanan han ngatanan nga mahitatabo
magin usa, sugad nga ikaw, Amay, ha iya, gintapo niya hira ngan
kahiusa ko ngan ako kahiusa mo, nagpakiana ha ira: “Hin-o an iyo
basi hira magin kahiusa liwat na- ginbibiling?” 5 Binaton hira:
ton, ngan tumoo an kalibotan “Hi Jesus nga Nazareno.” Nagsinga ginsugo mo ako. 22 Ginpa- ring hiya ha ira: “Ako an iyo ginbipasidunggan ko liwat hira sugad biling.” Hi Judas nga magtatrayhan imo pagpasidungog ha akon, dor ha iya kaupod liwat nira.
basi magin usa hira sugad nga
6 Pero han pagsiring ni Jesus:
kita uusa. 23 Kahiusa nira ako “Ako an iyo ginbibiling,” inatras
ngan kahiusa ko ikaw, basi mag- hira ngan nagkatutumba. 7 Sakaurosa gud hira; ngan basi mahi- lit nagpakiana utro hiya: “Hin-o
baro an kalibotan nga ginsugo mo an iyo ginbibiling?” Binaton hira:
ako ngan hinigugma mo hira su- “Hi Jesus nga Nazareno.” 8 Bigad la nga hinigugma mo ako. naton hi Jesus: “Ginsidngan ko
24 Amay, karuyag ko nga kon hain na kamo nga ako an iyo ginbiako, kaupod ko liwat hira nga biling. Salit kon ako an iyo giniginhatag mo ha akon, basi maki- bibiling, palakta hira.” 9 Pinaata nira an himaya nga iginhatag gi hini, natuman an iya ginsiring:
mo ha akon tungod kay hinigugma “Waray bisan usa nga nawara ha
mo ako antes pa han tinikangan mga iginhatag mo ha akon.”
han kalibotan. 25 Matadong nga
10 Katapos, ginhulbot ni SiAmay, diri gud nakilala ha imo mon Pedro an iya espada ngan
an kalibotan, pero nakilala ako ha gintigbas an uripon han hitaas
imo ngan maaram an mga disipu- nga saserdote salit napalong an
18
185
Gindara kan Anas, Caifas. Pedro nagnigar
JUAN 18:11-30
too nga talinga. Malco an ngaran atubangan han mga tawo. Pirme
han uripon. 11 Pero ginsidngan ako nagtututdo ha sinagoga ngan
ni Jesus hi Pedro: “Itakob an esha templo, diin nagkakatirok an
pada. Diri gud ba ako mainom ha mga Judio; ngan waray ako iginkopa nga iginhatag ha akon han tatago ha iyo. 21 Kay ano nga
Amay?”
ginpapakianhan mo ako? Paki12 Katapos, gin-aresto ngan anhi an mga nakabati kon ano
gin-gapos hi Jesus han mga sunan akon ginyakan ha ira. Maaram
dalo ngan han kumander ha migud hira han akon ginyakan.”
litar ngan han mga opisyal han 22 Katapos ni Jesus magyakan
mga Judio. 13 Gindara hiya si- hini, gintampalo hiya han usa han
yahan kan Anas, an ugangan ni mga gwardya nga natindog didCaifas nga hitaas nga saserdote to ngan ginsidngan: “Sugad ba
hito nga tuig. 14 Hi Caifas an hito an imo pagbaton ha punonagsagdon ha mga Judio nga mas an nga saserdote?” 23 Binaton
maopay kon pabay-an nira nga hi Jesus: “Kon sayop an akon ginmamatay an usa nga tawo para ha siring, pamatud-i nga sayop ito;
pero kon husto an akon ginsiring,
kaopayan han katawohan.
15 Nagsisinunod kan Jesus hi kay ano nga gintampalo mo ako?”
Simon Pedro ngan an usa pa nga 24 Katapos, nakagapos nga gindisipulo. Ito nga disipulo kila- pakadto hiya ni Anas kan Caifas
la han hitaas nga saserdote, salit nga hitaas nga saserdote.
25 Hito nga oras hi Simon Pedsinulod hiya upod ni Jesus ha
bungsaran han balay han hitaas ro nagtitinindog ngan nagpapaso
nga saserdote, 16 pero hi Ped- hirani ha kalayo. Katapos ginsidro nagtinindog la ha gawas han ngan nira hiya: “Usa ka liwat han
purtahan. Salit ito nga disipulo iya mga disipulo, diri ba?” Nagninga kilala han hitaas nga saser- gar hiya: “Diri.” 26 An usa han
dote ginawas ngan nakiistorya ha mga uripon han hitaas nga sabantay ha purtahan ngan ginpa- serdote, nga paryente han tawo
sulod hi Pedro. 17 An surugoon nga an talinga ginpalong ni Pednga babaye nga gwardya ha pur- ro, nagsiring: “Diri ba nakita ko
tahan nagsiring kan Pedro: “Usa ikaw nga kaupod niya ha hardin?”
ka liwat han mga disipulo hini 27 Pero nagnigar na liwat hi Pednga tawo, diri ba?” Binaton hiya: ro; ngan katapos gud hito, tinuga“Diri.” 18 Hito nga oras nani- ok an manok.
nindog didto an mga uripon ngan
28 Aga-aga pa nga gindara
mga gwardya. Nagharing hira kay nira hi Jesus tikang kan Caifas
`
mahagkot, ngan nagpapaso hira ngadto ha palasyo han gobernahirani ha kalayo. Tinindog liwat dor. Pero waray hira sumulod ha
didto hi Pedro upod nira ngan palasyo han gobernador basi diri
`
nagpapaso hirani ha kalayo.
hira mahugawan ngan basi ma19 Hito nga oras ginpakianhan kakaon hira ha Paskua. 29 Sahan hitaas nga saserdote hi Jesus lit ginawas hi Pilato ngadto ha
mahitungod han iya mga disipulo ira ngan nagpakiana: “Ano an
ngan han iya katutdoan. 20 Bi- iyo akusasyon hini nga tawo?”
naton hi Jesus: “Nagyakan ako ha 30 Binaton hira: “Kon ini nga
JUAN 18:31–19:9
Ginhadian diri
tawo waray makasala, diri unta
namon hiya dadad-on nganhi ha
imo.” 31 Salit nagsiring hi Pilato: “Dad-a niyo hiya ngan hukmi sumala ha iyo balaud.” Nagsiring an mga Judio: “Supak ha
balaud nga patayon namon an bisan hin-o.” 32 Pinaagi hini, matutuman an ginsiring ni Jesus kon
paonan-o hiya mamamatay.
33 Salit sinulod utro hi Pilato
ha palasyo ngan gintawag hi Jesus
basi pakianhan: “Ikaw ba an hadi
han mga Judio?” 34 Binaton hi
Jesus: “Ginsiring mo ba ito kay
ito an imo kalugaringon nga mga
ideya, o may nagsumat ha imo
mahitungod ha akon?” 35 Binaton hi Pilato: “Diri ako Judio, diri
ba? Gindara ka nganhi han imo
mismo mga kahimungto ngan
han punoan nga mga saserdote.
Ano an imo ginbuhat?” 36 Binaton hi Jesus: “An akon ginhadian diri dinhi hini nga kalibotan.
Kon aanhi ha kalibotan an akon
ginhadian, makikig-away unta an
akon mga sumurunod basi diri
ako maitubyan ha mga Judio.
Pero sugad han ginsiring ko, an
akon ginhadian diri dinhi hini
nga kalibotan.” 37 Nagpakiana
hi Pilato ha iya: “Kon sugad, hadi
ka ba?” Binaton hi Jesus: “Ikaw
mismo an nasiring nga hadi ako.
Tungod hini natawo ako, ngan tungod hini kinanhi ako ha kalibotan, basi magpamatuod han
kamatuoran. An tagsa nga nadapig ha kamatuoran namamati ha
akon tingog.” 38 Nagpakiana hi
Pilato: “Ano an kamatuoran?”
Katapos niya magpakiana hini,
ginawas utro hiya ngadto ha mga
Judio ngan nagsiring ha ira: “Waray ako nakikita ha iya nga sayop.
39 Kustomre liwat niyo nga may
186
buhian ako nga priso ha panahon
han Paskua. Kon sugad, karuyag
ba niyo nga buhian ko an hadi han
mga Judio?” 40 Ginuliat na liwat hira: “Diri ini nga tawo, kondi
hi Barabas!” Pero hi Barabas usa
nga kawatan.
Salit hito nga oras, iginpakuha ni Pilato hi Jesus
ngan iginpalatigo. 2 Ngan an
mga sundalo naghimo hin korona
nga mga tunok, iginbutang ito ha
ulo ni Jesus ngan ginsul-otan hiya
hin purpura1 nga pantungbaw
nga panapton; 3 dinaop hira ha
iya ngan nagsiring: “Maopay nga
adlaw, Hadi han mga Judio!” Gintampalo liwat nira hiya. 4 Ginawas utro hi Pilato ngan nagsiring
ha katawohan: “Kitaa! Ginpapagawas ko hiya nganhi ha iyo basi
hibaroan niyo nga waray ako nakikita ha iya nga sayop.” 5 Salit
ginawas hi Jesus nga may korona
nga mga tunok ngan nakasulot han purpura nga pantungbaw
nga panapton. Ngan nagsiring hi
Pilato ha ira: “Kitaa! An tawo!”
6 Pero pakakita ha iya han punoan nga mga saserdote ngan han
mga opisyal, ginuliat hira: “Igraysang hiya! Igraysang hiya ha kahoy!” Nagsiring hi Pilato ha ira:
“Dad-a niyo hiya ngan kamo an
pagraysang ha iya ha kahoy, kay
waray ako nakikita ha iya nga sayop.” 7 Binaton an mga Judio:
“May balaud kami, ngan sumala
ha balaud kinahanglan mamatay
hiya kay nasiring hiya nga anak
hiya han Dios.”
8 Salit pakabati hini ni Pilato, mas nahadlok hiya; 9 sinulod utro hiya ha palasyo ngan
nagpakiana kan Jesus: “Diin ka
dinhi ha kalibotan. Ginlatigo
19
Ju 19:21 Ha English, purple.
187
Iginraysang ha kahoy. Nagripa han bado
JUAN 19:10-25
nagtikang?” Pero waray bumaton 18 didto ira iginraysang ha kahoy
hi Jesus. 10 Nagsiring hi Pilato: hi Jesus upod an duha nga lalaki
“Kay ano nga diri ka nakikiistor- ha iya paluyoluyo, ngan hi Jesus
ya ha akon? Diri ka ba maaram an butnga. 19 Nagsurat liwat hi
nga may awtoridad ako ha pagpa- Pilato hin titulo ngan iginbutang
gawas ha imo ngan ha pagraysang ito ha pasakitan nga kahoy. Ini
ha imo ha kahoy?” 11 Binaton an iginsurat: “Jesus nga Nazarehi Jesus: “Waray ka gud unta aw- no, an Hadi han mga Judio.”
toridad ha akon kon waray ito ig- 20 Tungod kay hirani ha syudad
hatag ha imo tikang ha kahitas- an lugar diin iginraysang hi Jesus,
an. Tungod hini, mas daku an damu han mga Judio an nakabasala han tawo nga nagtubyan ha sa hito nga titulo nga iginsurat
akon nganhi ha imo.”
ha Hebreo, Latin, ngan Griego.
12 Salit naghimo hi Pilato hin 21 Pero an punoan nga mga sapaagi basi buhian hi Jesus. Pero serdote han mga Judio nagsiring
ginuliat an mga Judio: “Kon buhi- kan Pilato: “Ayaw surati hin ‘An
an mo ini nga tawo, diri ka sang- Hadi han mga Judio,’ kondi an
kay han Cesar.1 Bisan hin-o nga ginsiring niya nga ‘Ako an Hadi
nasiring nga hadi hiya nakontra han mga Judio.’ ” 22 Binaton hi
ha Cesar.” 13 Pakabati hini ni Pilato: “An iginsurat ko na, diri na
Pilato, gindara niya hi Jesus ha mababag-o.”
gawas, ngan liningkod hiya ha
23 Katapos igraysang han mga
lingkoran ha paghukom ha lu- sundalo hi Jesus, ginkuha nira
´
gar nga gintatawag, An Salog nga an iya pantungbaw nga mga paBato, pero ha Hebreo, Gabbatha. napton ngan gin-upat ka bahin,
14 Panahon adto han pangan- usa ka bahin para ha tagsa nga
dam para ha Paskua, ngan mga sundalo. Ngan ginkuha liwat nira
alas-12 adto han udto.1 Ngan an pan-ilarom nga bado. Pero
nagsiring hiya ha mga Judio: “Ki- waray ito tinakipan, kay hinabtaa! An iyo hadi!” 15 Pero ginu- lon ito tikang ha igbaw tipauliat hira: “Pataya hiya! Pataya bos. 24 Salit nag-iristorya hira:
hiya! Igraysang hiya ha kahoy!” “Ayaw naton ini paggisia, kondi
Nagsiring hi Pilato: “Igraraysang pagripa1 kita basi hibaroan kon
ko ba ha kahoy an iyo hadi?” Bihin-o an magtatag-iya hini.” Nanaton an punoan nga mga saserhitabo ito basi matuman an kasudote: “Waray kami iba nga hadi
ratan: “Ginbarahin nira an akon
kondi an Cesar.” 16 Hito nga
pantungbaw nga mga panapton,
oras, iya igintubyan hiya ha ira
ngan ginripa nira an akon panbasi igraysang ha kahoy.
ilarom nga bado.” Ini gud an ginKatapos ira gindara hi Jesus.
buhat han mga sundalo.
17 Ginpas-an ni Jesus an iya pa25 Pero hirani ha pasakitan
sakitan nga kahoy1 tipakadto ha
gintatawag nga Lugar han Kala- nga kahoy ni Jesus, nagtitininbera, nga ha Hebreo, Golgotha; dog an iya nanay, an bugto nga
babaye han iya nanay, hi MaJu 19:121 O “Emperador han Roma.” ria nga asawa ni Clopas, ngan hi
141 Ha literal, “ikaunom nga oras.”
171 Kitaa an Apendise 6.
Ju 19:241 Kitaa an “Pagripa” ha Glossary.
JUAN 19:26–20:1
Maaslom nga bino. Ginbuno. Iginlubong
188
Maria Magdalena. 26 Salit han ram ito nga tawo nga kamatuonakita ni Jesus an iya nanay ran an iya ginsisiring, basi tumoo
ngan an iya hinigugma nga disi- liwat kamo. 36 Ha pagkamatupulo nga nagtitinindog, nagsiring od, nahitabo ito basi matuman
hiya ha iya nanay: “Babaye, kian ginsiring han kasuratan: “Bitaa! An imo anak!” 27 Katapos san usa nga tul-an niya diri mabanagsiring hiya ha disipulo: “Kitaa! bari.” 37 Natuman liwat an ginAn imo nanay!” Ngan tikang hito siring han usa pa nga kasuratan:
nga oras, gindara hiya han disi- “Pagkikinitaon nira Hiya nga ira
pulo ha iya balay.
ginbuno.”
28 Katapos hini, han nasabtan
38 Katapos hini, hi Jose nga
ni Jesus nga hito nga oras natu- taga-Arimatea, nga disipulo ni
man na an ngatanan, basi matu- Jesus pero sekreto la kay nahaman an kasuratan nagsiring hiya: hadlok hiya ha mga Judio, nag“Nauuhaw ako.” 29 May surud- hangyo kan Pilato kon puydi niya
lan didto nga puno hin maaslom kuhaon an lawas ni Jesus; ngan
nga bino. Salit naghumog hira hin gintugotan hiya ni Pilato. Salit kiespongha ha maaslom nga bino nadto hiya ngan ginkuha an langan iginbutang ha durho han was ni Jesus. 39 Hi Nicodemo,
tangbo ngan iginduldol ito ha iya nga ha siyahan nakigkita kan Jebaba. 30 Pakatilaw ni Jesus han
sus hin gab-i, kinadto liwat ngan
maaslom nga bino, nagsiring hiya:
nagdara hin mga 30 ka kilo nga
“Natuman na!” ngan pagduko niya,
ginsalakot nga mira1 ngan aloe.2
nawad-an hiya hin gininhawa.1
40 Ginkuha nira an lawas ni Je31 Basi waray na mga lawas
sus ngan ginputos hin mga tela
ha mga pasakitan nga kahoy ha
panahon han Sabbath kay ad- upod an mga pahamot, sugad
law adto han Pangandam, (kay han kustomre han mga Juespesyal ito nga adlaw han Sab- dio ha pag-andam para ha pagbath,) naghangyo an mga Ju- lubong. 41 Nahituman nga may
dio kan Pilato nga barion an ira hardin hirani ha lugar diin iginmga bitiis ngan kuhaon an mga raysang hi Jesus, ngan hito nga
lawas. 32 Salit kinadto an mga hardin may bag-o nga lubnganan
sundalo ngan ginbari an mga binga waray pa lubngi. 42 Tungod
tiis han duha nga lalaki nga igin- kay adlaw adto han Pangandam
raysang ha kahoy upod ni Jesus. para ha piyesta han mga Judio,
33 Pero pagdaop nira kan Jesus, ngan tungod kay ito an hirani nga
waray nira baria an iya mga bi- lubnganan, didto iginlubong hi Jetiis kay nakita nira nga patay na sus.
hiya. 34 Pero usa han mga sunHa primero nga adlaw han
dalo an nagbuno han iya kagilisemana, aga-aga pa nga kiran, ngan inawas dayon an dugo nadto hi Maria Magdalena ha lubngan tubig. 35 Ginpamatud-an nganan samtang masirom-sirom
ito han nakakita, ngan kamatuoran an iya pamatuod; maa- Ju 19:391 Kitaa an “Mira” ha Glossary.
20
Ju 19:301 Ha literal, “igintubyan niya an
iya espiritu.”
392 Ngaran han kahoy nga may mahamot nga substansya nga ginagamit hadto sugad nga pahamot.
189
Ginbanhaw. Nagpakita kan Maria, mga disipulo
JUAN 20:2-21
pa, ngan nakita niya nga ginkuha kon diin nira hiya iginbutang.”
na an bato ha ganggang han lub- 14 Katapos niya magyakan, lininganan. 2 Salit dinalagan hiya ngi hiya ngan nakita niya hi Jengadto kan Simon Pedro ngan ha sus nga nagtitinindog, pero waray
usa pa nga disipulo nga pinalang- hiya pakakilala nga hi Jesus adto.
ga ni Jesus, ngan nagsiring hiya 15 Nagpakiana hi Jesus kan Maha ira: “Ginkuha nira an Ginoo ria: “Babaye, kay ano nga nagtiha lubnganan, ngan diri kami ma- tinangis ka? Hin-o an imo ginbiaram kon diin hiya iginbutang.”
biling?” Kahuna ni Maria nga
3 Tungod hito, hi Pedro ngan hiya an hardinero, salit nagsiring
an usa pa nga disipulo kinad- hiya: “Mano, kon ikaw an nagto ha lubnganan. 4 Dinalagan dara ha iya, sumati ako kon diin
hira nga duha ngadto ha lubnga- mo hiya iginbutang kay kukuhanan, pero nahiuna pag-abot didto on ko hiya.” 16 Nagsiring hi Jeito nga disipulo kay mas masus ha iya: “Maria!” Paglingi niya,
laksi hiya kan Pedro. 5 Paghil- nagsiring hiya kan Jesus ha Hebing niya ha sulod, nakita niya reo: “Rabboni!” (nangangahuloan mga tela, pero waray hiya su- gan, “Magturutdo!”) 17 Ginsidmulod. 6 Inabot liwat hi Simon ngan hiya ni Jesus: “Ayaw ako
Pedro nga nasunod ha iya, ngan pagkapti, kay waray pa ako susinulod ha lubnganan. Nakita ni maka ngadto ha akon Amay. KadPedro didto an mga tela. 7 Pero to lugod ha akon kabugtoan ngan
an tela nga iginputos ha ulo ni Je- sumati hira, ‘Masaka ako ngadto
sus nakalukot ha piliw, bulag ha ha akon Amay ngan ha iyo Amay,
iba nga mga bendahe nga tela. ha akon Dios ngan ha iyo Dios.’ ”
8 Sinulod liwat an disipulo nga 18 Kinadto hi Maria Magdalena
nahiuna pag-abot ha lubnganan, ha mga disipulo ngan ginsumatan
ngan ha iya nakita, tinoo hiya hira: “Nakita ko an Ginoo!” Ngan
ha iginsumat ha ira. 9 Pero waiya iginsumat ha ira an ginsiring
ray pa nira masabti an ginsiring ni Jesus.
han kasuratan nga mababanhaw
19 Han gab-i na hito nga prihiya. 10 Salit inuli an mga disi- mero nga adlaw han semana,
pulo.
nagkatirok an mga disipulo. Na11 Pero hi Maria nagtinindog katrangka an mga purtahan kay
ha gawas hirani han lubnganan nahahadlok hira ha mga Judio.
ngan nagtinangis. Samtang nag- Nagpakita ha ira hi Jesus ngan tititinangis, naghil-ing hiya ha su- nindog ha butnga nira ngan naglod han lubnganan 12 ngan nasiring: “Magmamurayawon unta
kakita hiya hin duha nga anghel kamo.” 20 Katapos niya magsinga nakabusag, an usa nalingkod ring hini, iginpakita niya an iya
ha may ulohan ngan an usa ha mga kamot ngan an iya kagilimay tiilan han ginbutangan han ran. Tungod hito, nagkalipay an
lawas ni Jesus. 13 Ngan nagsimga disipulo han nakita nira
ring hira ha iya: “Babaye, kay an Ginoo. 21 Nagsiring utro ha
ano nga nagtitinangis ka?” Bina- ira hi Jesus: “Magmamurayawon
ton hiya: “Ginkuha nira an akon unta kamo. Sugad la nga ginsugo
Ginoo, ngan diri ako maaram ako han Amay, ginsusugo ko liwat
JUAN 20:22–21:9
Tomas tinoo. Nagpakita ha Galilea
190
kamo.” 22 Katapos niya magsi- kamo nga hi Jesus an Kristo nga
ring hini, ginhuypan niya hira Anak han Dios, ngan tungod ha
ngan ginsidngan: “Karawata niyo pagtoo, makarawat unta niyo an
an baraan nga espiritu. 23 Kon kinabuhi pinaagi han iya ngaran.
ginpapasaylo niyo an mga sala
Katapos, nagpakita utro
han bisan hin-o, an ira mga sala
hi Jesus ha mga disipuginpasaylo na. Pero kon diri niyo lo ha dagat han Tiberias. Nagginpapasaylo an mga sala han bipakita hiya ha sugad hini nga
san hin-o, an ira mga sala waray paagi. 2 Magkaurupod nga napa mapasaylo.”
kadto hira Simon Pedro, Tomas
24 Pero hi Tomas, nga usa nga gintatawag nga An Kambal,
han 12 nga apostol, nga gintata- Natanael nga taga-Cana ha Galiwag nga An Kambal, waray did- lea, an mga anak ni Sebedeo,
to han nagpakita ha ira hi Jesus. ngan an duha pa han mga disipu25 Salit ginsumatan hiya han iba lo. 3 Nagsiring ha ira hi Simon
nga disipulo: “Nakita namon an Pedro: “Mangingisda ako.” BinaGinoo!” Pero nagsiring hiya: “Kon ton hira: “Maupod kami ha imo.”
diri ko makita an ulat han mga Salit linakat hira ngan sinakay ha
raysang ha iya mga kamot ngan baluto, pero hito nga gab-i waray
makaptan ito han akon tudlo hira nadakop.
ngan makaptan an iya kagiliran,
4 Kondi han tikaaga na, tinindiri gud ako matoo.”
dog hi Jesus ha baybayon, pero
26 Paglabay hin walo ka adlaw, an mga disipulo waray pakakilanagkatirok na liwat an iya mga dila nga hiya hi Jesus. 5 Katapos
sipulo ha usa nga balay, ngan kanagsiring hi Jesus ha ira: “Mga
upod na nira hi Tomas. Bisan kon anak, may pagkaon ba kamo?”
nakatrangka an mga purtahan, Binaton hira: “Waray!” 6 Nagsinagpakita ha ira hi Jesus ngan ti- ring hiya: “Itunod an pukot ha too
nindog ha butnga nira ngan nagnga dapit han baluto ngan masiring: “Magmamurayawon unta kakadakop kamo.” Igintunod nira
kamo.” 27 Katapos ginsidngan ito, pero waray na hira pakakaalniya hi Tomas: “Ibutang didi an sa kay damu gud an isda. 7 Salit
imo tudlo, ngan kitaa an akon an disipulo nga hinigugma ni Jemga kamot. Kapti an akon kagi- sus nagsiring kan Pedro: “An Giliran, ngan ayaw na pagruhadu- noo ito!” Pakabati ni Simon Pedha, lugod tumoo ka.” 28 Nagsi- ro nga ito an Ginoo, nagsul-ot
ring hi Tomas: “Ginoo ko ngan hiya hin pantungbaw nga panapDios ko!” 29 Ginsidngan hiya ni ton kay pan-ilarom la an iya sulJesus: “Natoo ka ba kay nakita ot, ngan linukso hiya ha dagat.
mo ako? Malipayon an mga natoo 8 An iba nga disipulo nga nahibibisan kon waray makakita.”
lin ha gutiay nga baluto sinunod
30 Ha pagkamatuod, damu pa ha iya nga gindadanas an pukot
nga milagro nga waray mahisu- nga puno hin isda, kay mga 100 ka
rat dinhi hinin linukot nga basa- metros la an ira kahirayo ha bayhon an ginbuhat liwat ni Jesus bayon.
9 Paghaw-as nira ha baybayon,
ha atubangan han mga disipulo.
31 Pero iginsurat ini basi tumoo nakita nira nga may isda nga igin-
21
191
Tidaraon nira Pedro ngan Juan
JUAN 21:10-25
susugba ha baga ngan may tina- matan ko ikaw, Han burobata ka
pay. 10 Nagsiring ha ira hi Je- pa, nakakalugaring ka pagbado
sus: “Pagdara ngadi hin mga isda ngan napakadto ka kon diin mo
nga iyo pa la nadakop.” 11 Salit karuyag. Pero kon lagas ka na,
hi Simon Pedro sinakay ha balu- uunaton mo an imo mga kamot
to ngan gindanas an pukot ngad- ngan iba an magbabado ha imo
to ha baybayon. Puno ito hin 153 ngan magdadara ha imo ngadto
nga dagku nga isda. Pero bisan ha diri mo karuyag.” 19 Ginsikon damu gud ito, waray kagisi an ring niya ini basi ipasabot kon ha
pukot. 12 Gintawag hira ni Je- ano nga klase hin kamatayon masus: “Kadi, pamahaw na kamo.” hihimaya ni Pedro an Dios. KaWaray bisan usa han mga disi- tapos niya magyakan hini, ginsidpulo an nagpakiana kon hin-o ngan niya hi Pedro: “Padayon nga
hiya, kay maaram hira nga ito an sunod ha akon.”
Ginoo. 13 Dinaop hi Jesus ngan
20 Liningi hi Pedro ngan nakiginkuha an tinapay, iginhatag ito ta niya nga nagsisinunod an disiha ira pati an isda. 14 Ini an ika- pulo nga hinigugma ni Jesus, an
tulo nga pagpakita ni Jesus ha iya sinandig ha dughan Niya han namga disipulo katapos hiya banha- ninihapon hira ngan nagpakiana:
won.
“Ginoo, hin-o ito nga magtatray15 Pakapamahaw nira, nagpa- dor ha imo?” 21 Salit han nakikiana hi Jesus kan Simon Pedro: ta ni Pedro ito nga disipulo, nag“Simon nga anak ni Juan, hini- pakiana hiya kan Jesus: “Ginoo,
gugma mo ba ako labaw pa hi- ano an bubuhaton hini nga tawo?”
ni?” Binaton hiya: “Oo Ginoo, 22 Binaton hi Jesus: “Kon karumaaram ka nga hinigugma ko yag ko nga magpadayon hiya tubikaw.” Nagsiring hi Jesus: “Paka- tob ha akon pagkanhi, kay ano
ona an akon nati nga mga karne- nga mababaraka ka hito? Padaro.” 16 Ha ikaduha nga higayon, yon nga sunod ha akon.” 23 Sanagpakiana hiya kan Pedro: “Si- lit nakaabot ha kabugtoan an
mon nga anak ni Juan, hinigug- sumat nga ito nga disipulo diri
ma mo ba ako?” Binaton hiya: “Oo mamamatay. Pero diri ito an ginGinoo, maaram ka nga hinigug- siring ni Jesus, lugod nagsiring
ma ko ikaw.” Nagsiring hi Jesus: hiya: “Kon karuyag ko nga mag“Atamana an akon gudtiay nga padayon hiya tubtob ha akon pagkarnero.” 17 Ha ikatulo nga hi- kanhi, kay ano nga mababaraka
gayon, nagpakiana hiya: “Simon ka hito?”
24 Ito nga disipulo an nagnga anak ni Juan, hinigugma mo
ba ako?” Nasubo hi Pedro nga ha papamatuod ngan nagsurat hini,
ikatulo nga higayon iginpakiana ngan maaram kita nga totoo an
ini ni Jesus: “Hinigugma mo ba iya iginsusumat.
ako?” Salit binaton hiya: “Ginoo,
25 Ha pagkamatuod, damu pa
maaram ka han ngatanan; maan ginbuhat ni Jesus, nga kon
aram ka nga hinigugma ko ikaw.” isusurat an bug-os nga detalye,
Ginsidngan hiya ni Jesus: “Pa- ha akon paghunahuna diri maigo
kaona an akon gudtiay nga kar- ha kalibotan an mga linukot nga
nero. 18 Ha pagkamatuod susu- ginsuratan.
MGA BUHAT
HAN MGA APOSTOL
Ha siyahan nga surat ko ha
1
imo, Teofilo, iginsaysay ko
an ngatanan nga ginbuhat ngan
igintutdo ni Jesus, 2 tubtob ha
adlaw nga gindara hiya ha langit, katapos niya maghatag hin
mga instruksyon pinaagi han baraan nga espiritu ha mga apostol
nga iya ginpili. 3 Katapos niya
mag-antos, damu ka beses nga
nagpakita hiya ha ira sugad
nga masasarigan nga ebidensya
nga buhi hiya. Nakita nira hiya
ha sulod hin 40 ka adlaw ngan
iginsaysay niya ha ira an mahitungod han Ginhadian han Dios.
4 Ngan han nakigkita hiya ha
ira, iya gintugon hira: “Ayaw
kamo pagbaya ha Jerusalem,
lugod padayon nga maghulat
kamo ha iginsaad han Amay nga
hinbatian niyo ha akon; 5 kay
hi Juan nagbawtismo ha tubig,
pero diri mag-iiha katapos hini,
babawtismohan kamo pinaagi
han baraan nga espiritu.”
6 Han nagkatirok hira, nagpakiana hira ha iya: “Ginoo, igpapahiuli mo ba an Ginhadian ha
Israel hini nga panahon?” 7 Binaton hiya: “Diri niyo kinahanglan hibaroan an mga panahon o itinanda nga mga adlaw,
kay an Amay la an may awtoridad ha pagdesisyon; 8 kondi makarawat kamo hin gahum
kon an baraan nga espiritu umabot na ha iyo, ngan magigin mga
saksi ko kamo ha Jerusalem, ha
bug-os nga Judea ngan Samaria, ngan tubtob ha pinakahirayo nga lugar ha tuna.” 9 Ka-
tapos niya igyakan ini, gindara
hiya tipaigbaw samtang nagkikinita hira, ngan gintabonan hiya
hin dampog ngan waray na nira
hiya makita. 10 Samtang ginkikinita nira hiya nga nagtitipaigbaw ngadto ha langit, tigda la
nga may tinindog ha sapit nira
nga duha nga lalaki nga busag an
bado 11 ngan nagsiring ha ira:
“Mga taga-Galilea, kay ano nga
nagkikinita kamo ha langit? Hi
Jesus nga gindara ngadto ha langit makanhi ha paagi nga pariho han nakita niyo nga pagkadto niya ha langit.”
12 Katapos, binalik hira ha Jerusalem tikang ha Bukid han
mga Olibo, nga puydi baktason1
ha adlaw han Sabbath2 tikang ha
Jerusalem. 13 Salit pag-abot
nira Pedro, Juan, Santiago, Andres, Felipe, Tomas, Bartolome,
Mateo, Santiago nga anak ni Alfeo, Simon nga usa nga aktibo,1
ngan Judas nga anak ni Santiago, sinaka hira ha ira inuukyan
nga kwarto ha igbaw. 14 Hira
ngatanan urosa nga nag-inampo,
upod an pipira nga kababayinan ngan hi Maria nga nanay ni
Jesus ngan an Iya kabugtoan.
15 Hito nga panahon, tinindog hi Pedro ha butnga han
kabugtoan ngan nagsiring (mga
120 hira ka tawo nga nakadto):
16 “Mga kabugtoan, kinahanglan matuman an kasuratan nga
igintagna han baraan nga esBu 1:121 O “mga usa ka kilometro.”
122 Kitaa an “Sabbath” ha Glossary.
131 O “debotado; madasigon.”
192
193
Ginpili hi Matias. Pentekostes
BUHAT 1:17–2:10
piritu pinaagi kan David mahi- nga nagbuhat han iya karuyag.”
tungod kan Judas nga naggi- 26 Salit nagripa1 hira, ngan hi
ya han mga nag-aresto kan Matias an napili, ngan iginduJesus, 17 kay usa hiya ha amon gang hiya ha 11 nga apostol.
ngan kaupod namon hiya ha
Samtang nagpapadayon an
sagrado nga buruhaton. 18 (Ini
piyesta han Pentekostes,
nga tawo pinalit hin tuna ti- nagkakatirok an mga disipulo ha
kang ha suhol han iya pagkadi- usa nga balay. 2 Tigda la nga
ri-matadong, ngan han kahulog may hinbatian nga aringasa tiniya nga una an ulo, naburit an kang ha langit nga pariho hin
iya tiyan ngan nahigawas an nga- haganas han makusog nga hatanan nga tinai niya. 19 Hinba- ngin, ngan nag-aringasa ha bugroan ini han ngatanan nga taga- os nga balay diin hira nangangaJerusalem, salit ito nga tuna lingkod. 3 Ngan nakakita hira
gintawag nga Akeldama ha ira hin mga dila nga sugad hin kalinggwahe, nga nangangahulo- layo, ngan nagburublag ito ngan
gan, Tuna han Dugo.) 20 Kay hinugdon ha ulo han tagsa ha
iginsurat ha libro han Mga Sal- ira, 4 ngan hira ngatanan namos, ‘An iya inuukyan nga lu- puno han baraan nga espiritu
gar magigin binayaan, ngan wa- ngan nakayakan hin iba-iba nga
ray na maukoy didto,’ ngan ‘An linggwahe, sumala ha pinuloiya pribilehiyo sugad nga para- ngan nga iginhatag ha ira han esmangno mahingangadto ha iba.’ piritu.
21 Salit kinahanglan saliwnan
5 Hito nga panahon may dehiya hin usa han kalalakin-an botado nga mga Judio ha Jerunga nakig-upod ha amon ha salem nga tikang ha ngatanan
bug-os nga panahon nga kaupod nga nasud ha ilarom han langit.
namon an Ginoo nga hi Jesus, 6 Salit han nabatian ini nga ari22 tikang han ginbawtismohan ngasa, damu nga tawo an kinadto
hiya ni Juan tubtob ha adlaw nga ngan nahipausa gud kay ira hingindara hiya ha igbaw tikang ha batian an ira kalugaringon nga
amon, ngan kinahanglan usa li- linggwahe nga ginyayakan han
wat hiya han nakakita han Iya mga disipulo. 7 Ha pagkamakabanhaw.”
tuod, nahipausa gud hira ngan
23 Salit nagrekomenda hira nagsiring: “Kitaa, diri ba mga
hin duha, hi Jose nga gintata- taga-Galilea ini ngatanan nga
wag nga Barsabas nga kilala li- nagyayakan? 8 Kay ano nga
wat nga Justo, ngan hi Matias. nababatian naton nga nagya24 Katapos nag-ampo hira: “O yakan hira han aton kalugariJehova, ikaw nga maaram han ngon nga linggwahe? 9 An mga
aada ha kasingkasing han nga- taga-Parto, taga-Media, tagatanan, alayon ipakita kon hin-o Elam, an mga naukoy ha Mesohini nga duha an imo pipilion potamia, Judea, Capadocia, Pon25 nga masaliwan hini nga sag- to, distrito han Asia, 10 Frigia,
rado nga buruhaton ngan pagkaapostol nga ginbayaan ni Judas Bu 1:261 Kitaa an “Pagripa” ha Glossary.
2
BUHAT 2:11-28
Pahayag ni Pedro; una nga yawi ginamit
194
´
Pampilia, Ehipto, mga rehiyon dakmol nga aso. 20 An adlaw1
han Libya nga tipakadto ha Ci- magsisirom ngan an bulan magirene, an mga bisita tikang ha gin dugo antes umabot an daku
Roma, nga mga Judio ngan mga ngan mahimayaon nga adlaw ni
nakombirte, 11 mga taga-Cre- Jehova. 21 Ngan an ngatanan
ta, ngan taga-Arabia, nababati- nga natawag ha ngaran ni Jehoan naton nga nagyayakan hira va matatalwas.”’
han aton mga linggwahe mahi22 “Mga tawo ha Israel, pamatungod han gamhanan nga mga ti kamo hini nga mga pubuhat han Dios.” 12 Oo, hira long: Hi Jesus nga Nazareno, usa
ngatanan nahipausa gud ngan nga tawo nga ginsugo han Dios.
nagupong, ngan nagpinakiana- Dayag nga iginpakita ini pinahay: “Ano an kahulogan hini?” agi han gamhanan nga mga bu13 Pero an iba nagtamay ngan hat, urusahon nga mga butang,
nagsiring: “Nahubog hira han ngan mga tigaman nga ginbuhat
matam-is nga bino.”
han Dios ha iyo atubangan pina14 Kondi tinindog hi Pedro agi ha iya, sugad la han iyo hinngan an 11 nga apostol, ngan babaroan. 23 Ini nga tawo nga
nagyakan hiya ha daku nga ti- igintubyan sumala ha katuyoan
ngog: “Mga taga-Judea ngan ngan hinbabaroan nga daan han
kamo ngatanan nga naukoy ha Dios, iginraysang niyo ha kaJerusalem, hibaroi niyo ini ngan hoy pinaagi ha kamot han
pamatii hin maopay an akon isi- magraot nga tawo ngan ginpasiring. 15 Ha pagkamatuod, tay. 24 Kondi ginbanhaw hiya
ini nga mga tawo diri hubog han Dios pinaagi ha pagpagasugad han iyo ginhuhunahuna, was ha iya tikang ha mga gakay mga alas-9 pa la ha aga.1 pos1 han kamatayon, kay diri
16 Kondi ini an igintagna pinaa- puydi nga magpabilin hiya didto.
gi kan propeta Joel, 17 ‘“Ngan 25 Mahitungod ha iya, nagsiring
ha kataposan nga mga adlaw, hi David, ‘Hi Jehova pirme aadi
ibubuhos ko an akon espiritu ha ha akon atubangan;1 tungod kay
ngatanan nga tawo, ngan ma- aadi hiya ha akon too nga kananagna an iyo mga anak ngan mot, diri gud ako mababay-og.
makakakita hin mga bisyon an 26 Tungod hini, nagin malipaiyo mga batan-on ngan mag- yon an akon kasingkasing ngan
iinop an iyo kalagasan,” siring nagrayhak an akon dila. Magkihan Dios; 18 “ngan hito nga kinabuhi liwat ako nga may pagmga adlaw ibubuhos ko an akon laom; 27 tungod kay diri mo
espiritu bisan ha akon surugo- babayaan an akon kalag ha Haon nga kalalakin-an ngan kaba- des,1 diri mo liwat pababay-an
bayin-an, ngan mananagna hira. nga madunot an usa nga mau19 Ngan magpapakita ako hin nungon ha imo. 28 Imo iginpaurusahon nga mga butang ha la- hibaro ha akon an dalan ngadto
ngit ngan hin mga tigaman ha
tuna: dugo, kalayo, ngan ma- Bu 2:201 O “sudang.” 241 O “sugod.”
Bu 2:151 Ha literal, “ikatulo nga oras.”
251 O “pirme ko nakikita.”
Apendise 8.
271 Kitaa an
195
David, ginlubngan. 3,000 nabawtismohan
BUHAT 2:29-45
ha kinabuhi, ngan pupun-on mo sing, ngan nagsiring hira kan
ako hin kalipay pinaagi han imo Pedro ngan ha iba nga mga
apostol: “Mga kabugtoan, ano
pag-uyon ha akon.’
29 “Mga kabugtoan, tugu- an amon bubuhaton?” 38 Ginti ako niyo nga magyakan nga sidngan hira ni Pedro: “Magmay kagawasan mahitungod han basol kamo, ngan magpabawtisaton kaapoy-apoyan nga hi Da- mo an tagsa ha iyo ha ngaran
vid, nga namatay ngan igin- ni Jesu-Kristo basi mapasaylubong ngan an ginlubngan ha lo an iyo mga sala, ngan maiya aada pa tubtob hini nga kakarawat niyo an waray bayad
adlaw. 30 Tungod kay propeta nga regalo nga baraan nga espihiya ngan maaram nga an Dios ritu. 39 Kay an saad iginhahanagsaad ha iya nga an usa han tag ha iyo, ha iyo mga anak, ngan
iya mga tulin1 palilingkuron ha ha ngatanan nga aadto ha kaiya trono, 31 nakita niya nga higrayoan, ha ngatanan nga tadaan an pagkabanhaw han Kris- tawagon ni Jehova nga aton Dios
to ngan nagyakan mahitungod ngada ha iya.” 40 Nagpamatuhito, nga waray hiya pabay-i ha od hiya hin maopay ngan padaHades ngan waray madunot an yon nga gin-aghat hira: “Pangaiya lawas. 32 Ini nga Jesus gin- limbasog nga matalwas kamo
banhaw han Dios, ngan kami tikang hinin maraot nga henengatanan testigo hito. 33 Salit rasyon.” 41 Salit ginbawtismotungod kay ginpahitaas hiya ha han adton kinasingkasing nga
too nga kamot han Dios ngan nagkarawat han iya pulong, ngan
nakarawat niya an baraan nga hito nga adlaw mga 3,000 nga
espiritu nga iginsaad han Amay, kalag an nahidugang. 42 Ngan
iya iginbuhos ini sugad han iyo nagpadayon hira ha pagpamati
nakita ngan nabatian. 34 Ha hin maopay ha igintututdo han
pagkamatuod, hi David waray mga apostol, ha paghinatagay,
sumaka ha langit, pero hiya mis- ha tarampo nga pangaon, ngan
mo nagsiring, ‘Hi Jehova nagsiha mga pag-ampo.
43 Damu nga urusahon nga
ring ha akon Ginoo: “Lingkod ha
akon too, 35 tubtob nga ibubutang ngan mga tigaman an
tang ko an imo mga kaaway su- nagtikang mahitab o pinaagad nga tungtongan han imo gi han mga apostol, ngan nahadmga tiil.”’1 36 Salit kinahang- lok gud an ngatanan nga tawo1
lan kilalahon gud han bug-os han nakita nira ito. 44 Nagkanga panimalay han Israel nga ini tirok an ngatanan nga bag-o
nga Jesus nga iyo iginraysang ha nga disipulo ngan naghinatagay
kahoy ginhimo han Dios nga Gi- hira han anoman nga ira gintatag-iya, 45 ngan ira iginbaligya
noo ngan Kristo.”
37 Pakabati nira hini, sugad an ira mga panag-iya ngan prohin gintusok an ira kasingka- pyedad, ngan an kwarta iginhatag ha ngatanan uyon ha
Bu 2:301 Ha literal, “bunga han iya pig-i.” panginahanglan han kada tagsa.
351 “Siki” an ginagamit han iba para hini
nga pulong.
Bu 2:431 O “kalag.”
BUHAT 2:46–3:15
Piay gintambal ni Pedro. Ginpatay an lider
196
46 Kada adlaw urosa nga nagka- inupod hiya ha ira ngadto ha
katirok hira ha templo, ngan ta- templo, ngan samtang tipakadrampo nga nangangaon hira ha to, naglalakat hiya, nagluluksobalay han tagsa ha ira, mali- lukso, ngan nagdadayaw ha Dios.
payon ngan may sinsero nga 9 An ngatanan nga tawo nga nakasingkasing nga naghahatagay kadto nakakita ha iya nga naglahin pagkaon, 47 nagdadayaw lakat ngan nagdadayaw ha Dios.
ha Dios ngan nalilipayan han 10 Nakilala nira nga hiya an
ngatanan nga tawo. Kada adlaw tawo nga nagliliningkod hadto
padayon nga igindudugang ha ha Makaruruyag nga Ganghaan
ira ni Jehova an mga tawo nga iya han templo basi makilimos. Sagintatalwas.
lit nahipausa gud hira ngan diri
Han hira Pedro ngan Juan ti- makatoo han nahitabo ha iya.
11 Samtang nakapot ini nga
kadto ha templo para ha
pag-ampo han mga alas-3 ha tawo ha kamot nira Pedro ngan
kulop,1 2 may usa nga lala- Juan, an ngatanan nga tawo didki nga piay tikang pa ha katawo to nagdadlagan ngadto ha ira ha
nga gindadara ngadto. Kada ad- gintatawag nga portiko1 ni Solaw iginbubutang nira hiya hira- lomon, ngan nanhipausa gud
ni ha ganghaan han templo hira han nahitabo. 12 Han nanga gintatawag nga Makaruru- kita ini ni Pedro, ginsidngan
yag nga Ganghaan basi makili- niya an mga tawo: “Mga tagamos ha mga tisulod ha tem- Israel, kay ano nga nahipapauplo. 3 Pakakita niya kanda sa gud kamo hini, o kay ano nga
Pedro ngan Juan nga tisulod ha ginkikinita niyo kami nga sugad
templo, nakilimos hiya. 4 Kon- hin napalakat namon hiya pinadi ginkita hiya nira Pedro agi han kalugaringon namon nga
ngan Juan ngan ginsidngan: “Ki- gahum o tungod ha debosyon
taa kami.” 5 Salit iya ginkini- ha Dios? 13 An Dios ni Abrata hira, kay naglalaom hiya nga ham ngan ni Isaac ngan ni Jacob,
may makakarawat hiya tikang an Dios han aton kaapoy-apoha ira. 6 Pero nagsiring hi Ped- yan, naghimaya han iya Surugoro: “Waray ako silber ngan bula- on nga hi Jesus, nga iginsalikway
wan, kondi kon ano an may- ngan igintubyan niyo basi pataada ako ihahatag ko ha imo: Ha yon bisan kon nagdesisyon hi Pingaran ni Jesu-Kristo nga Na- lato nga buhian hiya. 14 Oo, iyo
zareno, lakat!” 7 Ginkaptan ni iginsalikway an usa nga baraan
Pedro an too nga kamot han ngan matadong, ngan naghanglalaki nga piay ngan ginpatin- yo lugod kamo nga pagawson an
dog hiya. Tigda nga nagbaskog tawo nga parapamatay, 15 konan iya mga rapadapa ngan mu- di iyo ginpatay an lider nga ginpikobuko; 8 ngan han nakaluga- li ha paghatag hin kinabuhi. Pero
ring na hiya pagtindog, nagti- ginbanhaw hiya han Dios, ngan
kang hiya paglakat. Katapos kami mismo mga testigo hito.
3
Bu 3:11 O “ikasiyam nga oras.”
Bu 3:111 Aragian nga may atop.
197
Gin-aresto ngan ginpriso hira Pedro ngan Juan
BUHAT 3:16–4:8
16 Salit pinaagi han iya ngaran 25 Mga anak kamo han mga prongan han amon pagtoo ha iya peta ngan han kasabotan nga
ngaran, nagmakusog ini nga tawo ginhimo han Dios ha iyo kaapoynga iyo nakikita ngan nakikila- apoyan. Nagsiring hiya kan Abrala. An pagtoo pinaagi ha iya na- ham: ‘Pinaagi han imo tulin1 an
kaopay gud hini nga tawo, su- ngatanan nga pamilya ha tuna
gad han iyo nakikita. 17 Ngan bibendisyonan.’ 26 Katapos piyana, mga kabugtoan, maaram lion han Dios an iya Surugoon,
ako nga ginbuhat niyo ito tu- ginsugo hiya siyahan ngada ha
ngod ha kaignorante, pariho han iyo basi bendisyonan kamo pinaiyo mga magmarando. 18 Kon- agi han pagpatalikod han tagsa
di hito nga paagi gintuman han ha iyo ha maraot nga mga buhat.”
Dios an mga butang nga abanse
Samtang nakikiistorya ha
nga iginpahayag niya pinaagi ha
mga tawo hira Pedro ngan
baba han ngatanan nga propeta, Juan, dinaop ha ira an punoan
nga mag-aantos an Kristo.
nga mga saserdote, an kapitan
19 “Salit pagbasol kamo ngan han templo, ngan an mga Sadupagbag-o basi pasayloon1 an iyo seo.1 2 Nasina hira kay nagtumga sala, basi umabot ha iyo an tutdo hira ha mga tawo ngan
panahon han pagrepresko tikang dayag nga nagsusumat mahitukan Jehova mismo, 20 ngan ngod han pagkabanhaw ni Jebasi sugoon niya an Kristo nga sus, 3 ngan ira gin-aresto hira
ginpili para ha iyo, hi Jesus. ngan ginpriso tubtob han sunod
21 Kinahanglan magpabilin hiya nga adlaw, kay gab-i na. 4 Pero
ha langit tubtob ha panahon nga damu han namati ha pahayag an
mahibalik ha orihinal nga ka- tinoo, ngan mga 5,000 an kadahimtang an ngatanan nga ginsi- mu han kalalakin-an.
ring han Dios pinaagi ha baba
5 Kinabuwasan nagkatirok ha
han iya baraan nga mga pro- Jerusalem an ira mga opisyal,
peta hadto. 22 Ha pagkamatu- katigurangan, ngan mga eskriod, hi Moises nagsiring, ‘Hi Je- ba1 6 (upod hi Anas nga puhova nga Dios magpipili para noan nga saserdote, hira Caifas,
ha iyo hin propeta nga pariho Juan, Alejandro, ngan damu nga
ha akon tikang ha iyo kabugto- paryente han punoan nga saseran. Kinahanglan mamati kamo dote), 7 ngan ira ginpatindog
han bisan ano nga iya igsu- hira nga duha ha butnga nira
sumat ha iyo. 23 Ha pagkama- ngan ginpakianhan: “Ha ano nga
tuod, pupoohon han Dios an gahum o kan kanay ngaran ginngatanan nga kalag nga diri nabuhat niyo ini?” 8 Katapos, hi
mamati hito nga Propeta.’ Pedro nga puno han baraan nga
24 Ngan an ngatanan nga prope- espiritu nagsiring ha ira:
ta, tikang kan Samuel ngan an
“Mga opisyal han katawohan
mga sumunod, nagpahayag liwat
mahitungod hini nga mga adlaw. Bu 3:251 Ha literal, “binhi.” 4:11 Kitaa
4
Bu 3:191 Ha literal, “paraon.”
an “Saduseo” ha Glossary.
“Eskriba” ha Glossary.
51 Kitaa an
BUHAT 4:9-26
‘Diri maundang ha pagyakan.’ Ginpagawas
198
ngan katigurangan, 9 kon ginyakan ha bisan hin-o gamit ini
iimbistigar kami yana tungod nga ngaran.”
han maopay nga amon ginbuhat
18 Salit ira gintawag hira ngan
hini nga may sakit, ngan kon ka- gindid-an pagyakan hin bisan
ruyag niyo hibaroan kon hin-o an ano o pagtutdo ha ngaran ni Jenakaopay ha iya, 10 kinahang- sus ha bisan diin. 19 Pero binalan hibaroan niyo ngatanan ngan ton hira Pedro ngan Juan: “Kon
han mga tawo ha Israel, nga pi- matadong ha pagkita han Dios
naagi han ngaran ni Jesu-Kris- nga mamati ha iyo imb es
to nga Nazareno, nga iyo iginray- nga ha iya, kamo an paghukom.
sang ha kahoy pero ginbanhaw 20 Kondi para ha amon, diri
han Dios, mahimsog na ini nga kami maundang ha pagyakan
tawo nga natindog ha iyo atuba- han mga butang nga amon hinngan. 11 Hiya ‘an bato nga kit-an ngan hinbatian.” 21 Saiginsalikway niyo nga mga mag- lit katapos nira tarhugon utro
tirindog nga nagin pandugtong hira, ginpagawas hira, kay waray
nga bato ha eskina.’1 12 Ngan nakita nga hinungdan nga sirowaray iba nga magtatalwas ha tan hira ngan tungod ha kahadkatawohan, kay waray iba nga lok ha mga tawo, kay nagdangaran ha ilarom han langit nga dayaw ha Dios an ngatanan
iginhatag ha mga tawo nga pina- nga tawo tungod han nahitabo.
agi hito matatalwas gud kita.”
22 An tawo nga gintambal ha
13 Han nakita nira an kai- milagroso nga paagi sobra 40 na
sog nira Pedro ngan Juan ngan an edad.
hinbaroan nga ordinaryo la hira
23 Han ginpagawas hira, kingan diri edukado nga mga tawo, nadto hira ha iba nga mga disinahipausa gud hira. Ngan naki- pulo ngan iginsumat an ginsiring
lala nira nga kaupod hira had- ha ira han punoan nga mga sato ni Jesus. 14 Samtang ginki- serdote ngan han katigurangan.
kinita nira an natambal nga tawo 24 Pakabati hini han mga disinga natindog upod han duha pulo, urosa nga nag-ampo hira
nga disipulo, waray na hira naha Dios:
isiring. 15 Salit ira ginpabaya
“Soberano nga Ginoo, ikaw an
ha katirokan han Sanhedrin1 ini naghimo han langit, tuna, dagat,
nga tulo, ngan nagsarabot hira: ngan han ngatanan nga butang
16 “Ano an aton bubuhaton hini nga aada hito, 25 ngan pinaanga mga tawo? Kay nagbuhat gi han baraan nga espiritu naghira hin milagro1 nga nakita han siring ka pinaagi ha baba han
ngatanan nga taga-Jerusalem; amon kaapoy-apoyan nga hi Dangan diri kita makakanigar hito. vid nga imo surugoon, ‘Kay ano
17 Pero basi diri na ito maipa- nga nagsasaramok an mga nasamwak ha mga tawo, aton hira sud ngan naghuhunahuna hin
tarhugon ngan did-an ha pag- waray pulos nga mga butang an
katawohan? 26 An mga hadi
Bu 4:111 Kitaa an footnote ha Mat 21:42.
151 Kitaa an footnote ha Mat 26:59. ha tuna andam na makig-away
ngan an mga magmarando nag161 Ha literal, “tigaman.”
199
Mga apostol nagsangyaw. Ananias ngan Sapira
BUHAT 4:27–5:6
katirok nga urosa kontra kan Je- han Dios ha ira ngatanan an iya
hova ngan ha usa nga iya pinili1 diri-matupngan nga pagkabuonga magin Kristo.’ 27 Nahita- tan. 34 Ha pagkamatuod, wabo gud ini han hira Herodes ngan ray usa ha ira nga nakulangan,
Ponsio Pilato upod an katawo- kay an may mga tuna o mga bahan han mga nasud ngan mga lay nagbabaligya hito ngan an
tawo ha Israel nagkatirok dinhi kwarta ira gindadara 35 ngan
hini nga syudad kontra ha imo iginhahatag ha mga apostol. Kabaraan nga surugoon nga hi Je- tapos gintatagan an kada usa
sus nga imo pinili nga magin uyon ha iya panginahanglan.
Kristo, 28 basi buhaton an iti- 36 Salit hi Jose, nga gintatawag
nanda han imo gahum ngan han mga apostol nga Bernabe,
basi matuman an imo kaburut- nga nangangahulogan, Anak han
on.1 29 Ngan yana Jehova, ala- Pagliaw, usa nga Lebihanon nga
yon pamatii an ira mga tarhog, natawo ha Ciprus, 37 nagbaligngan buligi an imo mga uripon ya hin tuna nga iya gintatag-iya
nga magpadayon ha pagyakan ngan an kwarta iya gindara ha
han imo pulong nga waray kamga apostol.
hadlok, 30 samtang igin-uunat
Kondi may usa ka tawo
mo an imo kamot ha pagpanamnga Ananias an ngaran; hiya
bal ngan samtang nahitatabo an ngan hi Sapira nga iya asamga tigaman ngan urusahon nga wa nagbaligya hin propyedad.
mga butang pinaagi han ngaran 2 Pero sekreto nga gintago niya
han imo baraan nga surugoon, hi an iba nga kwarta, ngan maaJesus.”
ram hito an iya asawa. Ngan an
31 Katapos nira mag-ampo, iba iginhatag niya ha mga aposnabay-og an balay nga ira gin- tol. 3 Kondi nagsiring hi Pedkakatirokan, ngan hira ngatanan ro: “Ananias, kay ano nga nagnapuno han baraan nga espiritu paimpluwensya ka kan Satanas
ngan waray kahadlok nga nagpa- nga magbuwa ha baraan nga eshayag han pulong han Dios.
piritu ngan sekreto nga ginta32 Ngan an kadam-an han go an iba nga kwarta nga bayad
mga tinoo nagkaurosa ha kahan tuna? 4 Imo ito nga tuna,
singkasing ngan hunahuna, diri ba? Ngan katapos ito igbangan waray bisan usa nga nagsi- ligya, diri ba ikaw la gihapon an
ring nga iya gud la an mga bu- nagbubuot kon ano an imo butang nga iya gintatag-iya, lu- buhaton? Kay ano nga nakahugod gintagad nira nga para ito nahuna ka pagbuhat hin sugad
ha ngatanan. 33 Ngan an mga hini? Nagbuwa ka, diri ha mga
apostol nagpadayon ha epekti- tawo, kondi ha Dios.” 5 Pakabo nga pagsangyaw mahitungod bati hini ni Ananias, natumba
han pagkabanhaw han Ginoo hiya ngan namatay. Salit nahadnga hi Jesus; ngan iginpakita lok gud an ngatanan nga nahibaro hito. 6 Ngan an batan-on
Bu 4:261 Ha literal, “dinihogan.” Kitaa an
“Pagdihog” ha Glossary. 281 Ha literal, nga kalalakin-an kinadto ngan
ginputos hiya hin mga tela,
“an imo kamot ngan an sagdon.”
5
BUHAT 5:7-24
Mga apostol ginpagawas han anghel
200
katapos gindara hiya ha gawas basi pag-agi ni Pedro, malambongan1 man la unta an iba ha ira.
ngan iginlubong.
7 Paglabay hin mga tulo ka 16 Damu liwat an padayon nga
oras inabot an iya asawa, nga diri nagkaabot tikang ha mga bungmaaram han nahitabo. 8 Nag- to nga hirani ha Jerusalem. Ginpakiana ha iya hi Pedro: “Su- dara nira an mga may sakit ngan
mati ako, ini ba an bug-os nga an mga ginsasakit han magraot
bayad han tuna nga iyo iginbalig- nga espiritu, ngan nag-opay hira
ya?” Binaton hiya: “Oo, amo ito.” ngatanan.
17 Pero nasina ngan nanga9 Salit nagsiring ha iya hi Pedro: “Kay ano nga nagsabot kamo bugho gud an hitaas nga sasernga duha nga sarihan an espiri- dote ngan an ngatanan nga kautu ni Jehova? Kitaa! An mga nag- pod niya nga membro han sekta
lubong ha imo bana aada na ha han mga Saduseo. 18 Ngan
purtahan ngan dadad-on ka nira gin-aresto nira an mga aposha gawas.” 10 Natumba dayon tol ngan ginpriso hira. 19 Pero
hiya ha may tiil ni Pedro ngan han gab-i na, gin-abrihan han
namatay. Pagsulod han batan- anghel ni Jehova an mga puron nga kalalakin-an, nakita nira tahan han prisohan, ginpagawas
nga patay na hiya, salit ira ginhira ngan ginsidngan: 20 “Padara hiya ha gawas ngan iginlu- kadto kamo ha templo ngan pabong sapit ha iya bana. 11 Tu- dayon nga isumat ha mga tawo
ngod hito, nahadlok gud an an ngatanan nga mensahe mahibug-os nga kongregasyon ngan tungod han kinabuhi.” 21 Kaan ngatanan nga nahibaro hito tapos nira makabati hini, han
kaagahon na sinulod hira ha
nga panhitabo.
templo ngan nanutdo.
12 Damu pa nga tigaman ngan
Pag-abot han hitaas nga saurusahon nga mga butang an
serdote ngan han iya mga kapadayon nga ginhimo han mga
upod, gintawag nira an bug-os
apostol ha atubangan han mga
nga Sanhedrin ngan an ngatatawo. Ngan hira ngatanan urosa nan nga katigurangan han katanga nagkakatirok ha portiko1 ni wohan ha Israel, ngan nagsugo
Solomon. 13 Kondi an iba nahira hin mga gwardya nga kuhahadlok pag-upod ha mga disipu- on an mga apostol ha prisohan.
lo. Bisan pa hito, gindinayaw gud 22 Pero pag-abot didto han mga
hira han mga tawo. 14 Damu gwardya, waray na hira didto ha
pa an nagin mga tumuroo nga prisohan. Salit binalik hira ngan
nahidugang, damu gud nga kala- nagsumat: 23 “Nakita namon
lakin-an ngan kababayin-an an nga nakatrangka hin maopay an
tinoo ha Ginoo. 15 Gindara pa prisohan ngan natindog ha mga
ngani nira an mga may sakit purtahan an mga gwardya, pero
ngadto ha hagluag nga kalsada pag-abrihi namon waray tawo
ngan ginpahigda hira ha gudti- ha sulod.” 24 Pakabati hini
ay nga higdaan ngan mga tiheras
Bu 5:121 Aragian nga may atop.
Bu 5:151 “Madagawan” an ginagamit han
iba para hini nga pulong.
201
Dios sugton imbes nga mga tawo. Gamaliel
BUHAT 5:25-42
han kapitan han templo ngan tinindog, usa nga Pariseo1 nga
han punoan nga mga saserdote, Gamaliel an ngaran, nga magnagupong hira kay diri hira ma- turutdo han Balaud ngan ginriaram kon ano an magigin resulta respeto han ngatanan. Nagsugo
hito. 25 Pero may inabot nga hiya nga pagawson hin madalitawo nga nagsumat ha ira: “An ay an mga apostol. 35 Ngan
mga tawo nga iyo ginpriso aadto nagsiring hiya: “Mga taga-Israel,
ha templo, naninindog ngan na- paghirot kamo han iyo bubuhanunutdo ha mga tawo.” 26 Sa- ton hini nga mga tawo. 36 Palit kinadto an kapitan upod an nanglitan, hi Teudas nagrebelmga gwardya ngan gindara an de hadto ngan nagsiring nga
mga apostol, kondi waray nira may katungdanan hiya, salit mga
pwersaha, kay nahahadlok hira 400 an inapi ha iya grupo. Pero
han ginpatay hiya, nagburubnga batuhon han mga tawo.
27 Salit gindara nira an mga lag an ngatanan nga iya sumuapostol ngan ginpatindog ha ka- runod ngan waray maglampos
tirokan han Sanhedrin. Katapos an ira mga plano. 37 Katapos
ginsidngan hira han hitaas nga niya, nagrebelde liwat hi Jusaserdote: 28 “Gindid-an gud das nga taga-Galilea ha panahon
namon kamo nga manutdo ga- han panrehistro, ngan may mga
mit ito nga ngaran, pero ki- tawo nga sinunod ha iya. Pero
taa, ginpuno niyo an Jerusalem han kamatay niya, nagpatlahan iyo katutdoan, ngan karu- ag an ngatanan nga iya sumuruyag niyo nga kami an basu- nod. 38 Salit hini nga kahimlon ha kamatay hito nga tawo.” tang yana, susumatan ko kamo,
29 Binaton hi Pedro ngan an iba Ayaw niyo paglabti ini nga mga
tawo, pabay-i hira; (kay kon kanga apostol: “Kinahanglan sugnan tawo ini nga plano o buruhaton namon an Dios sugad nga
ton, mabubungkag ini, 39 pero
magmarando imbes nga an mga
kon kanan Dios, diri gud niyo ini
tawo. 30 Hi Jesus, nga iyo ginmabubungkag;) kay kon labtan
patay, nga iyo ginbitay ha kahoy,
niyo hira, bangin nakikig-away
ginbanhaw han Dios han aton na kamo ha Dios.” 40 Tungod
kaapoy-apoyan. 31 Ginpahita- hini ginsunod nira an iya sagdon,
as hiya ha too nga kamot han ngan ira iginpatawag an mga
Dios sugad nga Lider ngan Pa- apostol, ginkastigo, ngan gindidratalwas, basi magbasol an Israel an pagyakan ha ngaran ni Jesus,
ngan mapasaylo an ira mga sala. katapos ginbuhian hira.
32 Mga testigo kami hito, sugad
41 Salit malipayon nga binaman an baraan nga espiritu nga ya hira ha Sanhedrin, kay nagiginhahatag han Dios ha mga na- kaada hira pribilehiyo nga magsugot ha iya sugad nga magma- antos hin kaalohan tungod han
rando.”
iya ngaran. 42 Ngan kada ad33 Pakabati nira hini, nasina law ha templo ngan ha tagsa nga
gud hira ngan karuyag nira pa- balay padayon nga nanutdo hira
tayon an mga apostol. 34 Pero
may tawo ha Sanhedrin nga Bu 5:341 Kitaa an “Pariseo” ha Glossary.
BUHAT 6:1–7:2
Nagpili hin pito. Esteban gin-aresto
202
ngan nagpasamwak han maopay nagbubuhat hin dagku nga urunga sumat mahitungod han Kris- sahon nga butang ngan mga tito nga hi Jesus.
gaman ha atubangan han mga
Hito nga panahon, han nagtawo. 9 Pero may mga tawo tititikadamu na an mga disi- kang ha gintatawag nga Sinapulo, an mga Judio nga nag- goga1 han May-Kagawasan nga
yayakan hin Griego nagreklamo kinadto pakigdiskusyon kan Eskontra ha mga Judio nga nag- teban, upod an mga taga-Cirene,
yayakan hin Hebreo, kay an ira taga-Alejandria, taga-Cilicia
mga balo nga babaye napapabay- ngan taga-Asia. 10 Kondi diri
an ha adlaw-adlaw nga panhatag nira nadadaog an kinaadman
hin pagkaon. 2 Salit iginpata- ngan an baraan nga espiriwag han 12 nga apostol an nga- tu nga naggigiya kan Esteban ha
tanan nga disipulo ngan ginsid- pagyakan. 11 Ngan patago nga
ngan: “Diri maopay nga bayaan nag-aghat hira hin mga tawo
namon an pulong han Dios basi nga manumat: “Nabatian namon
manhatag hin pagkaon. 3 Salit hiya nga nagyayakan hin maramga kabugtoan, pagbiling kamo ot kontra kan Moises ngan ha
hin pito nga lalaki dida ha iyo Dios.” 12 Ginsulsolan nira an
nga maopay an reputasyon, puno mga tawo, an katigurangan, ngan
hin espiritu ngan kinaadman, an mga eskriba; tungod hito kibasi tokahan namon hinin im- nadto dayon hira kan Esteban,
portante nga buruhaton, 4 kay ginpwersa hiya pag-aresto ngan
gagamiton namon an amon pa- gindara ha Sanhedrin. 13 Ngan
nahon ha pag-ampo ngan pag- nag-upod hira hin buwa nga mga
tutdo han pulong han Dios.” testigo nga nagsiring: “Ini nga
5 Ini nga desisyon naruyagan tawo diri naundang pagyakan
han ngatanan nga disipulo. Sa- kontra hinin baraan nga lugar
lit ira ginpili hi Esteban, nga ngan ha Balaud. 14 Pananglipuno hin pagtoo ngan baraan tan, hinbatian namon hiya nga
nga espiritu, hira Felipe, Proco- nasiring nga ini nga lugar gugubro, Nicanor, Timon, Parmenas, on hini nga Jesus nga Nazareno
ngan an nakombirte nga hi Nico- ngan babag-uhon an mga kuslas nga taga-Antiokia. 6 Gin- tomre nga iginhatag ha aton ni
dara nira hira ha mga apostol, Moises.”
15 Samtang ginkikinita hiya
ngan katapos mag-ampo, igintungbaw han mga apostol an ira han ngatanan nga nangangalingkod ha Sanhedrin, nakita nira
mga kamot ha ira.
7 Tungod hito an pulong han nga an iya nawong pariho hin kaDios padayon nga nag-uswag, nan anghel.
ngan padayon nga nagdamu gud
Pero nagpakiana an hitaas
an mga disipulo ha Jerusalem,
nga saserdote: “Totoo ba
ngan damu nga saserdote an na- ini?” 2 Binaton hi Esteban:
gin tumuroo.
“Mga kabugtoan ngan mga
8 Hi Esteban, nga puno hin
pag-uyon ngan gahum han Dios, Bu 6:91 O “lugar han pagsingba.”
6
7
Esteban—Pakig-upod han Dios ha Israel
BUHAT 7:3-20
203
amay, pamatii ako niyo. An ma- Dios kaupod niya, 10 ngan ginhimayaon nga Dios nagpakita ha talwas hiya ha ngatanan nga
aton kaapoy-apoyan nga hi Ab- kasakitan, gintagan hiya hin paraham han nakadto hiya ha bor ngan kinaadman ha atubaMesopotamia antes hiya inukoy ngan han Paraon nga hadi han
ha Haran, 3 ngan nagsiring an Ehipto. Ngan ginpili han PaDios ha iya, ‘Bayai an imo tuna raon hi Jose basi magmando
ngan an imo mga paryente ngan ha Ehipto ngan ha iya bug-os
kadto ha tuna nga akon ipapaki- nga panimalay. 11 Pero nagkata ha imo.’ 4 Salit binaya hiya ada gutom ha bug-os nga Ehipha Caldea ngan inukoy ha Haran. to ngan Canaan, usa nga daku
Kamatay han iya tatay, ginpabal- nga kasakitan; ngan an aton kahin hiya han Dios nganhi hini apoy-apoyan waray na makunga tuna nga iyo inuukyan yana. haan hin pagkaon. 12 Pero
5 Pero waray hiya hatagi dinhi nakabati hi Jacob nga damu an
hin panurundon, bisan la gutiay pagkaon ha Ehipto, salit iya ginnga tuna nga matatamakan han pakadto an aton kaapoy-apoyan.
iya tiil. Kondi nagsaad an Dios 13 Ngan ha ikaduha nga ira pagnga ini nga tuna ihahatag ha iya kadto, nagpakilala hi Jose ha
sugad nga panag-iya, ngan ha iya iya kabugtoan, ngan nahibaro an
katulinan, bisan kon waray pa Paraon mahitungod han pamilhiya anak hadto. 6 Nagsiring ya ni Jose. 14 Salit nagpatugon
liwat an Dios nga an iya katu- hi Jose ha iya tatay nga hi Jacob
linan magigin dayo nga residen- ngan ha ngatanan nga iya parte ha iba nga nasud ngan uuri- yente ha Canaan, nga an kadapunon hira ngan pakukurian ha mu 75 nga kalag, nga kumadto
sulod hin 400 ka tuig. 7 ‘Ngan ha Ehipto. 15 Salit kinadto hi
ito nga nasud nga mag-uuripon Jacob ha Ehipto ngan didto hiya
ha ira akon huhukman,’ nagsi- namatay, sugad man an aton
ring an Dios, ‘ngan katapos hito kaapoy-apoyan. 16 Ngan an ira
magawas hira ngan magbubuhat mga tul-an iginbalhin ha Sikem
hin sagrado nga pag-alagad ha ngan iginlubong ha lubnganan
akon dinhi hini nga lugar.’
nga ginpalit ni Abraham ha mga
8 “An Dios naghimo liwat hin anak ni Hamor ha Sikem.
kasabotan kan Abraham nga ki17 “Han hirani na matuman
nahanglan turion hiya ngan an an saad han Dios kan Abraham,
ngatanan nga iya anak nga ka- nagdamu an katawohan han Islalakin-an. Salit ginturi niya an rael ha Ehipto, 18 tubtob nga
iya anak nga hi Isaac ha ika- nagkaada lain nga hadi ha Ehipwalo ka adlaw tikang ha ka- to nga diri nakilala kan Jose.
tawo. Ngan nagin anak ni Isa- 19 Malimbong an pagtratar hini
ac hi Jacob nga amay han nga hadi ha aton lahi ngan ginaton 12 nga kaapoy-apoyan. pirit ha sayop nga paagi an
9 Ngan an aton kaapoy-apoyan mga amay nga pabay-an an ira
naawa kan Jose ngan iginbalig- mga minasus-an basi diri magya hiya ha Ehipto. Pero an padayon nga buhi. 20 Hito nga
Esteban—Pagpanguna ni Moises
204
BUHAT 7:21-38
panahon natawo hi Moises, ngan
30 “Paglabay hin 40 ka tuig,
makaruruyag hiya ha Dios. Ngan may anghel nga nagpakita ha iya
ginmangnoan hiya ha balay han ha naglalaga nga tunukon nga
iya tatay ha sulod hin tulo ka tanom ha Bukid Sinai ha kamibulan. 21 Pero han ginbayaan ngawan. 31 Nahipausa hi Moihiya, ginkuha hiya han anak nga ses han nakita niya ito. Pero
babaye han Paraon ngan ginhan paghirani niya basi usisapadaku sugad nga iya kalugari- hon ito, nabatian an tingog ni Jengon nga anak. 22 Salit gin- hova, 32 ‘Ako an Dios han imo
tutdoan hi Moises han ngatanan kaapoy-apoyan, an Dios ni Abnga kinaadman han mga Ehip- raham, ni Isaac, ngan ni Jatohanon. Ha pagkamatuod, gam- cob.’ Tungod kay nangungurog
hanan hiya ha mga pulong ngan hi Moises ha kahadlok, waray
mga buhat.
na hiya mag-usisa pa. 33 Hi Je23 “Han 40 anyos na hiya, na- hova nagsiring ha iya, ‘Hukakahunahuna hiya panginano ha sa an imo sandalyas, kay baraan
iya kabugtoan, an mga anak nga lugar an imo gintitindogan.
ni Israel. 24 Ngan han nakita 34 Nakita ko an pagtalumpigos
niya nga ginmamaltrato an usa ha akon katawohan nga aadto
ha ira, iya gindepensahan hiya ha Ehipto, ngan nabatian ko
ngan ginpatay an Ehiptohanon an ira mga araba ngan linusad
sugad nga pagbulos. 25 Nag- ako basi talwason hira. Ngan
hunahuna hiya nga masasabtan yana, susugoon ko ikaw ngadto
han iya kabugtoan nga gintatal- ha Ehipto.’ 35 Ini nga Moises
was hira han Dios pinaagi ha nga ira iginsalikway ngan ginsidiya, kondi waray nira ito masabti. ngan, ‘Hin-o an nagpili ha imo
26 Kinabuwasan, kinadto hiya nga magin magmarando ngan
ha ira ngan nakita niya nga may hukom?’ amo gud an ginsugo
duha nga nag-aaway. Nanga- han Dios sugad nga magmaranlimbasog hiya pagtuhay ha ira do ngan paratalwas pinaagi han
ngan iya ginsidngan hira, ‘Mag- anghel nga nagpakita ha iya ha
bugto kamo. Kay ano nga nag- tunukon nga tanom. 36 Ini nga
aaway kamo?’ 27 Pero igindu- tawo an nanguna ha ira ha pagso hiya han nagmamaltrato ha gawas, nga nagbuhat hin urusaiya igkasi-tawo ngan ginsidngan: hon nga mga butang ngan mga
‘Hin-o an nagpili ha imo nga ma- tigaman ha Ehipto ngan ha Dagin magmarando ngan hukom gat nga Pula ngan ha kaminganamon? 28 Karuyag mo ba ako wan ha sulod hin 40 ka tuig.
patayon sugad han imo ginbu37 “Ini an Moises nga nagsihat ha Ehiptohanon han nag- ring ha mga anak ni Israel, ‘An
labay nga adlaw?’ 29 Tungod Dios magpipili para ha iyo hin
hito, pinalagiw hi Moises ngan propeta nga pariho ha akon tinagin dayo nga residente ha tuna kang ha iyo kabugtoan.’ 38 Hi
han Midian, ngan didto nagkaa- Moises an nakaupod han kongda hiya duha nga anak nga la- regasyon ha kamingawan upod
laki.
han anghel nga nakiistorya ha
205
Israel, nagsingba ha mga dios-dios
BUHAT 7:39-55
iya ha Bukid Sinai ngan hi Moi- tag-iya han iba nga mga nasud,
ses an nakiistorya ha aton kanga ginpaiwas han Dios tungod
apoy-apoyan, ngan hiya an kinahan aton kaapoy-apoyan. Nagparawat han sagrado nga mga bilin ito didto tubtob ha pakapahayagan basi ihatag ha iyo. nahon ni David. 46 Nalipay ha
39 Waray sumugot ha iya an iya an Dios ngan naghangyo
aton kaapoy-apoyan, kondi ira hiya nga ihatag ha iya an priiginsalikway hiya ngan karu- bilehiyo nga maghimo hin balay
yag nira bumalik ha Ehipto, para ha Dios ni Jacob. 47 Pero
40 ngan nagsiring hira kan Aa- hi Solomon an naghimo hin baron, ‘Paghimo hin mga dios nga lay para ha Iya. 48 Kondi an
mangunguna ha aton. Kay diri Gihitaasi diri naukoy ha mga bakita maaram kon ano na an nahi- lay nga ginhimo han mga kamot,
tabo hini nga Moises nga nangu- sugad la han ginsiring han prona ha aton paggawas ha Ehipto.’ peta, 49 ‘An langit an akon tro41 Salit hito nga panahon nag- no, ngan an tuna an akon tunghimo hira hin imahen nga baka tongan. Ano nga klase hin balay
ngan nagdara hin halad para an iyo hihimoon para ha akon?
hito ngan nagkalipay para ha ira nagpakiana hi Jehova. O diin an
ginhimo. 42 Tungod hito gin- akon pahuwayan? 50 Diri ba
bayaan hira han Dios ngan gin- ako an naghimo hini ngatanan?’
pabay-an hira nga magsingba ha
51 “Mga tawo nga magtig-a
mga butang ha langit, sugad la an ulo ngan diri-turi an kasinghan iginsurat ha libro han mga kasing ngan mga talinga, pirme
propeta, ‘O panimalay han Isra- kamo nakontra ha baraan
el, diri ako an iyo ginhalaran hin nga espiritu, sugad han ginmga hayop ngan hin iba nga mga buhat han iyo kaapoy-apoyan.
halad ha sulod hin 40 ka tuig ha 52 Hin-o ha mga propeta an
kamingawan, diri ba? 43 Kondi waray pagtimaraota han iyo
an tolda ni Molok ngan an bito- kaapoy-apoyan? Oo, ira ginpatay
on han dios nga hi Refan an iyo adton nagpahibaro hin abanse
gindara-dara ngan ito an iyo gin- mahitungod han pagkanhi Niya
singba. Tungod hito, ididistyero nga matadong. Kamo yana an
ko kamo lahos pa ha Babilonya.’ nagtraydor ngan nagpatay ha
44 “An aton kaapoy-apoyan iya, 53 kamo nga gintagan han
may tolda han pamatuod1 did- Balaud pinaagi han mga anghel
to ha kamingawan, sugad la pero waray niyo ito sunda.”
han iginsugo han Dios kan
54 Pakabati nira hini, nasiMoises nga himoon ito suma- na1 hira ngan nangigot an ira
la ha surubdan nga iya nakita. mga ngipon samtang ginkikini45 Ngan igintapod ito han aton ta hiya. 55 Pero hinangad hiya
kaapoy-apoyan ha ira mga anak, ha langit, ngan tungod kay puno
ngan upod hi Josue ira ito ginhiya han baraan nga espiritu,
dara ngadto ha tuna nga gintaBu 7:441 O “tabernakulo.”
Bu 7:541 Ha literal, “ha pag-abat nira ginsamad an ira kasingkasing.”
BUHAT 7:56–8:13
Esteban ginbato. Saul. Felipe nagsangyaw
206
nakita niya an himaya han Dios ha lugar nga ira ginkakadtongan hi Jesus nga natindog ha an. 5 An usa ha ira amo hi Fetoo han Dios, 56 ngan nagsi- lipe, nga kinadto ha syudad
ring hiya: “Nakikita ko an langit han Samaria ngan nagsangyaw
nga naabrihan ngan an Anak ha mga tawo didto mahitungod
han tawo nga natindog ha too han Kristo. 6 An ngatanan
han Dios!” 57 Tungod hito ginga tawo naghatag hin atensyon
nuliat hira ngan gintakpan han ha ginsisiring ni Felipe samira mga kamot an ira mga ta- tang namamati ngan nagkikita
linga ngan durungan nga dinas- han mga tigaman nga iya ginmag ha iya. 58 Katapos hiya hihimo. 7 Damu an may maradanason ngadto ha gawas han ot nga espiritu, ngan naguliat ito
syudad, ira ginbato hiya. Iginbu- ngan nagawas ha mga ginsanitang han mga testigo an ira ban. Damu liwat nga paralisado
pantungbaw nga mga panapton ngan piay an nag-opay. 8 Salit
ha may tiil han batan-on nga nagkaada daku nga kalipay hito
hi Saul. 59 Samtang ginbabato nga syudad.
nira hi Esteban, nakimalooy
9 May tawo hito nga syudad
hiya: “Jesus, Ginoo ko, karawa- nga Simon an ngaran nga hadta an akon espiritu.” 60 Linu- to pa nagbubuhat hin madyik,
hod hiya ngan ginuliat: “Jeho- ngan nahipapausa gud an mga
va, ayaw hira siruti tungod hini tawo ha Samaria ngan nasiring
nga ira sala.” Katapos niya igsi- nga gamhanan hiya. 10 Hira
ring ini, kinaturog hiya ha kama- ngatanan, tikang ha pinakaubos
tayon.
tubtob ha pinakaprominente,
Hi Saul inuyon nga patayon naghahatag hin atensyon ha iya
ngan nasiring: “Ini nga tawo amo
hi Esteban.
Hito nga panahon, nahita- an Gahum han Dios, nga gintabo an daku nga pagtimaraot tawag nga Gamhanan.” 11 Saha kongregasyon ha Jerusalem. lit naghahatag hira hin atensyon
An ngatanan, labot la han mga ha iya kay maiha na nga nahiapostol, nagpatlaag ha bug-os papausa hira ha iya tungod han
nga rehiyon han Judea ngan Sa- iya mga madyik. 12 Pero han
maria. 2 Pero hi Esteban igin- tinoo hira kan Felipe nga nagpalubong han mga tawo nga magti- pasamwak han maopay nga sunumanon ha Dios, ngan nasubo mat han Ginhadian han Dios
gud hira tungod ha iya. 3 Kon- ngan han ngaran ni Jesu-Krisdi waray kalooy nga gin-atake to, nagpabawtismo hira, an kalani Saul an kongregasyon. Ginsu- lakin-an ngan kababayin-an.
long niya an kada balay, ginda- 13 Nagin tumuroo liwat hi Sinas tipagawas an kalalakin-an mon, ngan han nabawtismohan
pati an kababayin-an, ngan igin- hiya, padayon nga inupod hiya
papriso hira.
kan Felipe. Nahipausa gud hiya
4 Pero an mga nagpatlaag ha pakakita han mga tigaman
nagsangyaw han maopay nga ngan gamhanan nga mga buhat
sumat han pulong han Dios nga nahitatabo.
8
207
Ika-2 nga yawi. Yunuko nga taga-Etiopia
BUHAT 8:14-32
14 Han nahibaro an mga apos- gar ngan magsangyaw han putol ha Jerusalem nga ginkarawat long ni Jehova, binalik hira ha
han Samaria an pulong han Dios, Jerusalem, ngan nagpadayon
ira ginpakadto hira Pedro ngan hira ha pagpasamwak han maoJuan; 15 salit kinadto hira pay nga sumat ha damu nga barngan nag-ampo para ha ira basi yo han mga Samaritano.
magkaada han baraan nga es26 Pero an anghel ni Jeho´
piritu. 16 Kay waray pa ito ma- va nagsiring kan Felipe: “Buhat
karawat han bisan hin-o ha ira, ngan kadto ha sur, ha dalan tipero nabawtismohan na hira ha kang ha Jerusalem nga tilugsong
ngaran han Ginoo nga hi Jesus. ha Gasa.” (Dalan ini ha disyer´
17 Katapos igintungbaw nira an to.) 27 Salit binuhat
hiya ngan
ira mga kamot ha ira, ngan naka- kinadto, ngan iginkita hiya hin
rawat nira an baraan nga espiritu. yunuko1 nga taga-Etiopia, nga
18 Pakakita ni Simon nga igin- hitaas nga opisyal ngan tinapohatag an espiritu pinaagi ha pag- ran han ngatanan nga bahantungbaw han mga kamot han di han Candace,2 an rayna han
mga apostol, gintanyagan niya mga Etiopiahanon. Ini nga opishira hin kwarta 19 ngan nagsi- yal kinadto ha Jerusalem basi
ring: “Tagi liwat ako hini nga aw- magsingba, 28 pero tipauli na
toridad, basi an bisan hin-o nga hiya, ngan samtang nalingkod
tungbawan ko han akon mga ha iya karuwahe ginbabasa niya
kamot magkaada han baraan ha daku nga tingog an sinunga espiritu.” 20 Pero nagsiring rat ni propeta Isaias. 29 Salit
ha iya hi Pedro: “Mawara ka unta an espiritu nagsiring kan Felipe:
upod han imo kwarta, kay gin- “Kadto ngan sakay hito nga kahuhunahuna mo nga pinaagi han ruwahe.” 30 Dinalagan hi Felikwarta magkakaada ka han wa- pe tupad hito ngan nabatian
ray bayad nga regalo han Dios. niya nga ginbabasa han yunuko
´
21 Waray ka bisan ano nga bahın ha daku nga tingog an sinurat ni
hini, kay nakikita han Dios nga propeta Isaias, ngan nagpakiadiri matadong an imo kasingka- na hiya: “Nasasabtan mo ba
sing. 22 Salit pagbasol hini nga an imo ginbabasa?” 31 Binaton
imo karaotan, ngan pakimalooy hiya: “Paonan-o ko ini masasabkan Jehova nga kon posible, patan kon waray magtututdo ha
sayloon ka ha maraot nga motibo akon?” Katapos ginpasakay niya
han imo kasingkasing; 23 kay hi Felipe ngan ginpalingkod ha
nakikita ko nga usa ka nga mapa- iya sapit. 32 An tagna ha Kait nga hilo1 ngan uripon han pag- suratan nga iya ginbinasa amo
kadiri-matadong.” 24 Binaton ini: “Gindara hiya ngadto ha pahi Simon: “Pakimalooy kamo kan
ratayan sugad hin karnero, ngan
Jehova para ha akon basi diri ako
pariho hin nati nga karnero nga
mag-antos han iyo ginsiring.”
waray tingog ha atubangan han
25 Katapos nira magpamatuod hin maopay ha bug-os nga lu- Bu 8:271 Opisyal ha palasyo han Etiopia.
Bu 8:231 O “mapait nga apdo.”
Kitaa an “Yunuko” ha Glossary. 272 An
titulo para ha mga rayna han Etiopia.
BUHAT 8:33–9:12
Saul nagtimaraot; nakombirte
208
parapan-arot, diri niya ginbubu- para ha mga sinagoga ha Daka an iya baba. 33 Han ginpa- masco, basi madara niya nga
pakaalohan hiya, waray hiya tagi nakagapos ngadto ha Jerusalem
hin hustisya. Hin-o an magsu- an bisan hin-o nga kalalakinsumat han mga detalye han kaan ngan kababayin-an nga kaapi
tulinan nga iya gintikangan? han Dalan.
Tungod kay mawawara an iya ki3 Samtang nagbibiyahe, han
nabuhi dinhi ha tuna.”
hirani na hiya ha Damasco, tig34 An yunuko nagsiring kan da la nga may lamrag tikang
Felipe: “Alayon sumati ako, ha langit nga nagsanag ha paliHin-o an gin-uunabi dinhi han bot niya, 4 salit natumba hiya
propeta? An iya kalugaringon o ngan nakabati hin tingog nga
iba nga tawo?” 35 Tikang hini nasiring ha iya: “Saul, Saul, kay
nga bahin han Kasuratan, bina- ano nga gintitimaraot mo ako?”
ton hi Felipe ngan iginpahayag 5 Nagpakiana hiya: “Hin-o ka,
niya ha iya an maopay nga Ginoo?” Binaton hiya: “Ako hi
sumat mahitungod kan Jesus. Jesus, nga imo gintitimaraot.
´
36 Samtang nagbibiyahe, na- 6 Buhat ngan sulod ha syudad,
kakita hira hin katubigan, ngan isusumat ha imo kon ano
ngan nagsiring an yunuko: “Ki- an imo bubuhaton.” 7 An mga
taa! May tubig dinhi. Ano an tawo nga upod niya ha pagnakakaulang ha akon ha pagbiyahe nagtinindog la ngan wapabawtismo?” 37 1 —— 38 Tu- ray makatingog; may nababatingod hito, ginpaundang niya an an hira nga nagyayakan pero
´
karuwahe, ngan hira nga duha li- diri nira nakikita. 8 Binuhat hi
nugsong ha tubig, ngan ginbaw- Saul, ngan bisan kon napukrat
tismohan ni Felipe an yunuko. an iya mga mata waray hiya na39 Paghaw-as nira ha tubig, ginkikita. Salit ira ginkaptan an iya
giyahan dayon hi Felipe han es- kamot ngan gintugwayan hiya
piritu ni Jehova pahirayo, ngan ngadto ha Damasco. 9 Ha suwaray na hiya makita han yu- lod hin tulo ka adlaw waray hiya
nuko nga malipayon nga nag- nakikita, ngan waray hiya kumapadayon ha pagbiyahe. 40 Ki- on o uminom.
nadto hi Felipe ha Asdod ngan
10 Ha Damasco may disipunagpadayon hiya ha pagpasam- lo nga Ananias an ngaran, ngan
wak han maopay nga sumat ha an Ginoo nagsiring ha iya ha
ngatanan nga syudad tubtob nga bisyon: “Ananias!” Binaton hiya:
inabot hiya ha Cesarea.
“Iini ako, Ginoo.” 11 Nagsiring
´
Pero hi Saul, nga nananar- ha iya an Ginoo: “Buhat, ngan
hog la gihapon ha mga di- kadto ha kalye nga gintatawag
sipulo han Ginoo ngan karuyag nga Tadong, ngan ha balay ni Jugud nga pamatayon hira, kinad- das bilnga an tawo nga Saul
to ha hitaas nga saserdote an ngaran, nga taga-Tarso. Nag2 ngan nangaro hin mga surat iinampo hiya yana, 12 ngan ha
bisyon nakita niya an tawo nga
Bu 8:371 Kitaa an footnote ha Mat 17:21. Ananias an ngaran nga sinulod
9
209
Saul ginbuligan ni Ananias;
ngan igintungbaw ha iya an
iya mga kamot basi hiya makakita utro.” 13 Pero nagsiring hi
Ananias: “Ginoo, nabatian ko ha
damu nga tawo an mahitungod
hini nga tawo, nga damu gud
an iya ginbuhat nga nakakadaot ha imo mga baraan ha Jerusalem. 14 Ngan kinanhi hiya nga
may awtoridad tikang ha punoan
nga mga saserdote ha pag-aresto han ngatanan nga natawag
han imo ngaran.” 15 Kondi an
Ginoo nagsiring ha iya: “Kadtoa
ini nga tawo, kay sugad hiya hin
surudlan nga akon ginpili nga
magdara han akon ngaran ngadto ha mga nasud pati ha mga
hadi ngan ha mga anak ni Israel. 16 Kay ipapakita ko ha iya
hin klaro an ngatanan nga kinahanglan niya antuson tungod
ha akon ngaran.”
17 Salit kinadto hi Ananias
ngan sinulod ha balay, katapos
iya igintungbaw an iya mga kamot kan Saul ngan nagsiring:
“Saul, bugto ko, ginsugo ako
nganhi han Ginoo nga hi Jesus
nga nagpakita ha imo ha dalan han tipakanhi ka, basi makakita ka utro ngan mapuno han
baraan nga espiritu.” 18 Ngan
nagkahulog dayon tikang ha iya
mga mata an sugad hin mga
hingbis, ngan nakakita na hiya.
´
Binuhat hiya ngan ginbawtismohan, 19 katapos kinaon hiya
ngan nagmakusog.
Nagpabilin hiya ha Damasco hin pipira ka adlaw upod
han mga disipulo, 20 ngan nagsangyaw dayon hiya ha mga sinagoga mahitungod kan Jesus nga Hiya an Anak han Dios.
21 Pero nahipausa gud an ngata-
BUHAT 9:13-28
nan nga namamati ha iya ngan
nagsiring: “Diri ba ini nga tawo
an nagtimaraot ha mga aadto ha Jerusalem nga natawag hini
nga ngaran, ngan kinanhi hiya
basi arestuhon hira ngan dad-on1
ngadto ha punoan nga mga saserdote?” 22 Kondi hi Saul padayon nga nagkaada hin dugang
pa nga gahum ngan nagupong an
mga Judio nga naukoy ha Damasco han ginpamatud-an niya
nga hi Jesus an Kristo pinaagi
han makakombinse nga mga argumento.
23 Paglabay han damu ka adlaw, nagsarabot an mga Judio
nga patayon hiya. 24 Pero nahibaroan ni Saul an ira plano kontra ha iya. Adlaw ngan gab-i nga
ginbinantayan liwat nira hin maopay an mga ganghaan basi patayon hiya. 25 Salit ginkuha hi
Saul han mga disipulo ngan han
gab-i na igintunton hiya ha bintana ha pader pinaagi hin alat.
26 Pag-abot ha Jerusalem, nangalimbasog hiya nga makigupod ha mga disipulo, pero hira
ngatanan nahadlok ha iya kay
diri hira makatoo nga disipulo na hiya. 27 Salit ginbuligan
hiya ni Bernabe ngan igin-upod
hiya ngadto ha mga apostol, katapos detalyado nga iginsumat
niya ha ira kon paonan-o niya
nakita ngan nakaistorya ha dalan an Ginoo, ngan kon paonan-o hiya nagyakan nga waray
kahadlok ha ngaran ni Jesus ha
Damasco. 28 Salit nag-inupod
hiya ha ira ha paglibot ha bug-os
nga Jerusalem, ngan waray kahadlok nga nagyakan ha ngaran
nagsangyaw
Bu 9:211 O “madara niya hira nga nakagapos.”
BUHAT 9:29–10:3
Eneas gintambal; Tabita ginbanhaw
210
han Ginoo; 29 nakiistorya hiya “Alayon pakadi dayon ha amon.”
´
ngan nakigdiskusyon ha mga Ju- 39 Salit binuhat hi Pedro ngan
dio nga nagyayakan hin Grie- inupod ha ira. Pag-abot niya didgo. Pero nagplano hira nga pata- to, ira ginpasaka hiya ha kwaryon hiya. 30 Han hinbaroan ini to ha igbaw. Ngan dinaop ha iya
han kabugtoan, ira gindara hiya an ngatanan nga balo nga bangadto ha Cesarea ngan ginpa- baye nga nagpipinanangis, ngan
kadto hiya ha Tarso.
iginpakita nira ha iya an damu
31 Katapos, nakaeksperyen- nga bado ngan pantungbaw nga
sya hin panahon han kamuraya- mga panapton nga ginhimo ni
wan an kongregasyon ha bug-os Dorcas han kaupod pa nira hiya.
nga Judea, Galilea, ngan Sama- 40 Kondi ginpagawas ni Pedro
ria, salit nagrig-on ito. Ngan nagan ngatanan, katapos linuhod
tikadamu an mga disipulo sam- hiya ngan nag-ampo. Pag-atutang nagkikinabuhi nga may bang niya ha minatay, nagsiring
´
kahadlok kan Jehova ngan may hiya: “Tabita, buhat!” Nagmata
pagliaw han baraan nga espiritu. hiya, ngan pakakita niya kan
32 Samtang ginlilibot ni Ped- Pedro, liningkod hiya. 41 Ginro an bug-os nga teritoryo, ki- kaptan ni Pedro an kamot ni Tanadto liwat hiya ha mga baraan bita ngan ginbuligan hiya pag´
nga naukoy ha Lida. 33 Nakita buhat. Katapos, gintawag ni
niya didto hi Eneas, nga walo ka Pedro an mga baraan pati an
tuig na nga naghihinigda kay pamga balo nga babaye ngan iginralisado hiya. 34 Ngan ginsid- pakita niya hi Tabita nga buhi
ngan hiya ni Pedro: “Eneas, gin- na. 42 Nahibantog ini ha bugtatambal ka ni Jesu-Kristo. os nga Jope, ngan damu an
´
Buhat ngan himosa an imo hig- tinoo ha Ginoo. 43 Nagpabilin
´
daan.” Salit binuhat dayon hiya. hi Pedro hin pipira ka adlaw ha
35 Han nakita hiya han ngata- Jope upod ni Simon nga parahinan nga naukoy ha Lida ngan ha mo hin anit.
kapatagan han Saron, tinoo hira
Ha Cesarea may tawo nga
ha Ginoo.
Cornelio an ngaran, nga
36 Ha Jope may disipulo nga opisyal han kasundalohan han
Tabita an ngaran, nga ha Grie- tropa nga Italyano, sumala han
go an katugbang Dorcas. Damu tawag hito. 2 Relihiyoso hiya
an iya mag-opay nga buhat nga tawo ngan may kahadlok ha
ngan mga hatag tungod ha ka- Dios pati an iya bug-os nga pamillooy. 37 Pero hito nga pana- ya, ngan naghahatag hiya ha
hon nagkasakit hiya ngan nama- mga tawo hin damu nga hatag
tay. Salit ginkarigoan hiya ngan tungod ha kalooy ngan padayon
iginbutang ha kwarto ha ig- nga nag-aampo ha Dios. 3 Han
baw. 38 Tungod kay an syudad mga alas-3 ha kulop,1 nakita niya
han Lida hirani ha Jope, pakaba- ha bisyon an anghel han Dios
ti han mga disipulo nga nakadto nga kinada ha iya ngan nagsihi Pedro, nagsugo hira hin duha
ka tawo basi makimalooy ha iya: Bu 10:31 Ha literal, “ikasiyam nga oras.”
10
BUHAT 10:4-23
naton hi Pedro: “Diri ako, Ginoo,
kay waray pa gud ako kumaon
hin bisan ano nga mahugaw ngan
diri limpyo.” 15 Ngan ha ikaduha nga higayon, nahibatian na liwat niya an tingog nga nasiring:
“Ayaw na pagtawaga nga mahugaw an mga butang nga ginlimpyohan na han Dios.” 16 Nahibatian na liwat ito niya ha ikatulo
nga higayon, katapos an surudlan
tigda nga gindara ha langit.
17 Samtang nagugupong pa
hi Pedro kon ano an kahulogan han iya nakita ha bisyon, an
mga tawo nga ginsugo ni Cornelio nagpinakiana kon hain an balay ni Simon ngan nagtinindog
na ha ganghaan hito. 18 Gintawag nira an tagbalay ngan ginpakianhan kon may bisita hiya nga
Simon nga ginngangaranan liwat
nga Pedro. 19 Samtang ginpapamalandong pa ni Pedro an bisyon, an espiritu nagsiring: “Kitaa! Ginbibiling ka hin tulo
´
nga tawo. 20 Salit buhat, lusad
ngan upod ha ira; ayaw gud pagruhaduha kay ginsugo ko hira.”
21 Tungod hito linusad hi Pedro ngadto ha ira ngan nagsiring:
“Ako an iyo ginbibiling! Kay ano
nga kinanhi kamo?” 22 Binaton hira: “Hi Cornelio nga opisyal
han kasundalohan, gintagan han
Dios hin mga instruksyon pinaagi han baraan nga anghel nga
pakadtoon ka ha iya balay basi
mamati ha imo igsisiring. Matadong hiya nga tawo ngan may kahadlok ha Dios ngan maopay an
reputasyon ha bug-os nga nasud
han mga Judio.” 23 Salit ginBu 10:91 Ha literal, “ikaunom nga oras.” pasulod hira ni Pedro ngan gin121 O “mga nagkakamang.” 131 “Pagpatay” an ginagamit han iba para hini nga abiabi hira sugad nga iya mga bisita.
konteksto.
Bisyon ni Pedro han hayop.
211
ring: “Cornelio!” 4 Nahahadlok
nga ginkinita hiya ni Cornelio,
ngan nagpakiana: “Ano ito, Ginoo?” Binaton hiya: “An imo mga
pag-ampo ngan an imo mga hatag tungod ha kalooy nakaabot
ha Dios sugad nga iya hinumdoman. 5 Salit pagsugo yana hin
mga tawo ngadto ha Jope ngan
ipatawag hi Simon nga ginngangaranan liwat nga Pedro. 6 Bisita hiya ni Simon nga parahimo hin anit, nga an balay hirani
ha dagat.” 7 Pagbaya han anghel nga nakiistorya kan Cornelio,
gintawag niya an duha han iya surugoon ha balay ngan an usa nga
relihiyoso nga sundalo nga kaupod han mga nagsiserbi pirme
ha iya, 8 ngan iya iginsumat ha
ira an ngatanan ngan ginpakadto
hira ha Jope.
9 Kinabuwasan, samtang nagbibiyahe hira ngan tikahirani na ha syudad, sinaka hi Pedro ha atop han balay han mga
alas-12 ha udto1 basi mag-ampo.
10 Pero gin-gutom gud hiya ngan
karuyag niya kumaon. Samtang
gin-aandam an pagkaon, nagkaada hiya bisyon 11 ngan nakita niya nga an langit naabrihan
ngan may nagtitipaubos nga surudlan nga pariho hin halapad
nga tela nga pinaagi han upat nga
kanto hito igintutunton ito ha
tuna. 12 Aada hito an ngatanan
nga klase hin hayop nga upat an
tiil ngan an mga reptilya1 ha tuna
ngan an katamsihan ha langit.
13 Ngan may tingog
nga nagsi´
ring ha iya: “Buhat Pedro, pagihaw1 ngan kaon!” 14 Kondi bi-
Ika-3 nga yawi
BUHAT 10:24-41
Cornelio nakombirte. Dios waray pinaurog
212
Kinabuwasan, inupod hiya ha nga Pedro. Bisita hiya ni Simon
ira, ngan gin-updan hiya han nga parahimo hin anit nga hirani
iba nga kabugtoan ha Jope. ha dagat an balay.’ 33 Amo nga
24 Han sunod nga adlaw, sinu- nagpasugo dayon ako ha imo,
lod hiya ha Cesarea. Ginpipina- ngan maopay gud nga kinanhi
mulat gud hira ni Cornelio ngan ka. Salit aanhi kami ngatanan
iya na gintirok an iya mga par- yana ha atubangan han Dios
yente ngan duok nga kasangka- basi mamati han ngatanan nga
yan. 25 Pagsulod ni Pedro, gin- iginsugo ni Jehova ha imo nga
tapo hiya ni Cornelio, linuhod ha yaknon.”
may tiilan niya ngan yinukbo ha
34 Tungod hito nagsiring hi
´
iya. 26 Pero ginpabuhat hiya ni Pedro: “Nasasabtan ko na gud
´
Pedro ngan ginsidngan: “Buhat, yana nga an Dios waray pinakay tawo la liwat ako.” 27 Sam- urog, 35 kondi ha tagsa nga
tang nag-iistorya hira, sinulod hi nasud an tawo nga nahahadlok
Pedro ngan nakita niya an damu ha iya ngan nagbubuhat han
nga tawo nga nagkakatirok, matadong ginkakarawat niya.
28 ngan nagsiring hiya ha ira: 36 Iya iginpadara ha mga anak
“Maaram gud kamo nga an Judio han Israel an maopay nga sudiri puydi makig-upod o kumad- mat han kamurayawan pinaagi
to ha tawo nga iba an lahi. Pero kan Jesu-Kristo: Hiya an Giiginpakita ha akon han Dios nga noo han ngatanan. 37 Maaram
diri ko sadang tagdon nga mahu- kamo han gin-iiristoryahan ha
gaw o diri limpyo an bisan hin-o bug-os nga Judea, nga nagtikang
nga tawo. 29 Salit kinanhi ako ha Galilea katapos igsangyaw ni
nga waray gud reklamo han pag- Juan an bawtismo 38 mahitusugoa ha akon. Amo nga nagpa- ngod kan Jesus nga taga-Nazapakiana ako ha iyo kon kay ano ret. Ginpili1 hiya han Dios nga
nga iyo ako ginpakanhi.”
magin Kristo pinaagi han bara30 Tungod hito nagsiring hi an nga espiritu ngan han gahum,
Cornelio: “Ha naglabay nga upat ngan ginlibot niya an bug-os nga
ka adlaw, han nag-iinampo ako nasud nga ginbubuhat an maoha balay han mga alas-3 ha ku- pay ngan gintatambal an mga
lop,1 tigda la nga nakakita ako ginpapasakitan han Yawa, kay an
hin lalaki nga masilaw an bado Dios kaupod niya. 39 Mga tesnga natindog ha akon atuba- tigo kami han ngatanan nga ginngan 31 ngan nagsiring, ‘Cor- buhat niya ha nasud han mga
nelio, ginpamatian gud han Dios Judio ngan ha Jerusalem; ginan imo pag-ampo ngan nahi- patay pa ngani nira hiya pinanunumdoman an imo mga ha- agi han pagbitay ha iya ha katag tungod ha kalooy. 32 Sa- hoy. 40 Ginbanhaw Hiya han
lit pagsugo hin mga tawo ngadto Dios ha ikatulo ka adlaw ngan
ha Jope ngan ipatawag hi Si- gintugotan hiya nga magpakita,
mon nga ginngangaranan liwat 41 diri ha ngatanan nga tawo,
Bu 10:301 Kitaa an footnote ha bersikulo 3.
Bu 10:381 Ha literal, “gindihogan.” Kitaa
an “Pagdihog” ha Glossary.
213
Mga diri-Judio ginbawtismohan
BUHAT 10:42–11:13
kondi ha mga saksi nga ginpili kusyon ha iya an mga nasuporta
nga daan han Dios, ha aton ha pagturi, 3 kay nasiring hira
nga kinaon ngan ininom upod nga kinadto hiya ha balay han
niya katapos hiya banhawon. mga tawo nga diri-turi ngan kina42 Ginsugo liwat kami niya nga on upod nira. 4 Salit igin-esplimagsangyaw ha mga tawo ngan kar ha ira ni Pedro an mga detalmagpamatuod hin maopay nga ye. Nagsiring hiya:
5 “Han nag-iinampo ako didHiya an ginpili han Dios nga magin hukom han mga buhi ngan to ha syudad han Jope, nakakimga patay. 43 An ngatanan ta ako ha bisyon hin nagtitipaunga propeta nagpamatuod nga bos nga surudlan nga pariho hin
papasayloon an mga sala han halapad nga tela nga pinaagi han
tagsa nga natoo ha iya pinaagi upat nga kanto hito igintutunton
ito ha tuna, ngan inabot ito ha
han iya ngaran.”
44 Samtang nagyayakan pa hi akon. 6 Samtang ginkikita ko
Pedro mahitungod hini, an nga- ito hin maopay, nakita ko an mga
tanan nga namamati han pulong hayop ha tuna nga upat an tiil, an
han Dios nakakarawat han bara- ihalas nga mga mananap, an mga
reptilya, ngan an katamsihan ha
an nga espiritu. 45 Ngan nahilangit. 7 Nakabati liwat ako hin
´
pausa gud an tinuri nga mga tutingog nga nasiring, ‘Buhat Pedmuroo1 nga inupod kan Pedro,
ro, pag-ihaw ngan kaon!’ 8 Pero
kay an waray bayad nga regalo
nagsiring ako, ‘Diri ako, Ginoo,
nga baraan nga espiritu iginbukay waray pa gud sinulod ha akon
hos liwat ha mga tawo han mga
baba nga mahugaw o diri limpyo.’
nasud. 46 Kay nabatian nira 9 An tingog tikang ha langit nanga nagyayakan hira hin iba nga hibatian ha ikaduha nga higayon,
mga linggwahe ngan nagdada- ‘Ayaw na pagtawaga nga mahuyaw ha Dios. Katapos nagsiring gaw an mga butang nga ginlimhi Pedro: 47 “Ini nga mga tawo pyohan na han Dios.’ 10 Nahinakakarawat han baraan nga es- batian na liwat ito ha ikatulo
piritu sugad ha aton, salit hin-o nga higayon, katapos ginbutong
an makakasiring nga diri hira an ngatanan tipabalik ha lapuydi bawtismohan ha tubig?” ngit. 11 Hito nga oras, may tulo
48 Salit ginsugo hira ni Pedro ka tawo nga inabot ha balay nga
nga magpabawtismo ha ngaran amon inuukyan, nga ginsugo ha
ni Jesu-Kristo. Ngan ira ginhang- akon tikang ha Cesarea. 12 Sayo hiya nga magpabilin didto hin lit ginsidngan ako han baraan
pipira ka adlaw.
nga espiritu nga umupod ha ira
Hinbaroan han mga apos- ngan diri gud magruhaduha. Pero
tol ngan han kabugtoan ha ini nga unom nga kabugtoan inuJudea nga an mga tawo han mga pod liwat ha akon, ngan sinulod
nasud kinarawat liwat han pu- kami ha balay hito nga tawo.
13 “Iginsumat niya ha amon
long han Dios. 2 Salit pagkadto
ni Pedro ha Jerusalem, nakigdis- nga nakakita hiya hin anghel nga
natindog ha iya balay ngan nagsiring, ‘Pagsugo hin mga tawo
Bu 10:451 O “mga matinumanon.”
11
BUHAT 11:14–12:3
Nagpatlaag. Bernabe. “Mga Kristiano”
214
ngadto ha Jope ngan pakan22 An sumat mahitungod ha
hia hi Simon nga ginngangara- ira hinbatian han kongregasyon
nan liwat nga Pedro. 14 Isusu- ha Jerusalem, ngan ginpakadto
mat niya ha imo an mga butang nira hi Bernabe tubtob ha Annga pinaagi hito mahimo ka ma- tiokia. 23 Han inabot hiya ngan
talwas ngan an ngatanan nga imo nakita niya an diri-matupngan
sulod-balay.’ 15 Pero han nagnga pagkabuotan han Dios, naliyayakan na ako, nakakarawat lipay gud hiya ngan gindasig hira
wat hira han baraan nga espiri- ngatanan nga kinasingkasing
tu sugad han pakakarawat naton gud nga magpabilin nga maunuhito ha tinikangan. 16 Salit nangon ha Ginoo; 24 kay maopay
hinumdoman ko an ginsiniring hiya nga tawo, puno han barahadto han Ginoo, ‘Hi Juan nagan nga espiritu ngan may pagtoo.
bawtismo ha tubig, pero kamo Ngan damu gud nga tawo an tinoo
babawtismohan pinaagi han baha Ginoo. 25 Katapos, kinadto
raan nga espiritu.’ 17 Kon su- hiya ha Tarso basi pamilngon hin
gad, kon gintagan liwat hira han maopay hi Saul. 26 Han hinDios han regalo nga waray bayad agian niya hi Saul, iya igin-upod
nga pariho han iginhatag niya ha hiya ha Antiokia. Salit ha bugaton nga natoo ha Ginoo nga hi os nga tuig nagkatirok hira upod
Jesu-Kristo, hin-o ako nga maghan kongregasyon ngan damu an
ira gintutdoan. Ha Antiokia siyapupugong ha Dios?”
18 Pakabati nira hini, waray na han nga gintawag nga mga Krishira makigdiskusyon kan Pedro. tiano an mga disipulo pinaagi han
Gindayaw nira an Dios ngan giya han Dios.
27 Hito nga panahon, may mga
nagsiring: “Kon sugad, gintagan
han Dios hin higayon nga magba- propeta tikang ha Jerusalem nga
sol an mga tawo han mga nasud kinadto ha Antiokia. 28 An usa
basi makakarawat liwat hira hin ha ira nga Agabo an ngaran tinindog ngan nagpahibaro pinaagi
kinabuhi.”
19 An mga disipulo nga naghan espiritu nga hirani na umapatlaag tungod han kasakitan bot an daku nga gutom ha bug-os
nga resulta han nahitabo kan Es- nga tuna, ngan nahitabo gud ito
teban nakaabot tubtob ha Feni- ha panahon ni Claudio. 29 Salit
cia, Ciprus, ngan Antiokia, pero an mga disipulo nagdesisyon nga
ha mga Judio la nira iginsusu- magpadara hin ayuda ha kabugmat an mensahe. 20 Kondi an toan ha Judea uyon han maaakos
iba ha ira nga tikang ha Ciprus han tagsa ha ira. 30 Ito gud an
ngan Cirene nga kinadto ha An- ira ginbuhat, ngan ira iginpadara
tiokia nagpinakiistorya ha mga ito ha mga tigurang pinaagi kantawo nga Griego an linggwahe, da Bernabe ngan Saul.
Hito nga panahon, ginmalngan iginpahayag ha ira an matrato ni Hadi Herodes an
opay nga sumat mahitungod han
Ginoo nga hi Jesus. 21 Ngan an iba nga mga membro han kongrekamot ni Jehova nakada ha ira, gasyon. 2 Iginpapatay niya pisalit damu gud an nagin tumuroo naagi han espada hi Santiago nga
bugto ni Juan. 3 Han nakita ni
ngan sinunod ha Ginoo.
12
215
Pedro ginpriso, ginpagawas han anghel
BUHAT 12:4-17
Herodes nga nalipay hito an mga nga ganghaan tipakadto ha syuJudio, iginpaaresto liwat niya hi dad, ngan naglugaring ito pagPedro. (Nahitabo ini ha piyesta abri para ha ira. Pakagawas nira,
han tinapay nga waray libadura.) nagpadayon hira ngadto ha kal4 Katapos arestuhon, iginpapri- sada ngan waray pag-iha, tigso niya hi Pedro, ginpabantayan da nga binulag ha iya an anghel.
hiya ha upat nga grupo han mga 11 Dida pa la nakasantop hi Pedsundalo nga nagsurosaliwan pag- ro, ngan nagsiring hiya: “Nasabantay, nga tag-upat an kada gru- sabtan ko na gud yana nga ginpo, kay karuyag ni Herodes nga sugo ni Jehova an iya anghel basi
dad-on hiya ha atubangan han talwason ako tikang ha kamot ni
mga tawo katapos han paskua.1 Herodes ngan ha ngatanan nga
5 Salit nagpabilin hi Pedro ha ginlalaoman han mga Judio nga
prisohan; pero an kongregasyon mahitabo.”
bug-os-kasingkasing nga nag12 Katapos niya paghinunahuinampo ha Dios para ha iya.
naon an nahitabo, kinadto hiya
6 Han gab-i antes dad-on hi ha balay ni Maria nga nanay ni
Pedro ni Herodes, kinaturog hiya Juan nga gintatawag liwat nga
nga nakagapos ha duha nga ka- Marcos. Nagkakatirok ngan nagdena butnga han duha nga sun- iinampo didto an iba nga mga
dalo, ngan may mga gwardya nga disipulo. 13 Pagtuktok niya ha
nagbabantay ha purtahan han purtahan, kinadto an surugoprisohan. 7 Kondi tigda nga on nga babaye nga hi Roda basi
may inabot nga anghel ni Je- manginano, 14 ngan han nakihova ngan naglamrag ha priso- lala niya nga tingog ito ni Pedhan! Ginkaptan niya hi Pedro ha ro, nalipay gud hiya salit waray na
´
kagiliran ngan ginpukaw: “Buhat, niya maabrihi an purtahan konpagdagmit!” Ngan natangtang an di dinalagan lugod tipabalik basi
mga kadena ha iya mga kamot. magsumat nga hi Pedro nagtiti8 Ginsidngan hiya han anghel: nindog ha gawas han purtahan.
“Pagbado1 ngan isul-ot an imo 15 Ginsidngan nira hiya: “Nalusandalyas.” Ginbuhat niya ito. lurong ka na.” Pero nag-insister
Katapos nagsiring an anghel:
hiya nga hi Pedro gud ito. Salit
“Isul-ot an imo pantungbaw nga
nakasiring hira: “Anghel niya
panapton ngan sunod ha akon.”
ito.” 16 Pero padayon nga nag9 Ngan nagsinunod hiya ha angtuktok hi Pedro. Pag-abri nira,
hel tipagawas, pero diri hiya maanahipausa gud hira han pakakiram nga totoo gud an nahitatabo
ta ha iya. 17 Kondi ginsinyasan
pinaagi han anghel. Ha pagkamahira ni Pedro nga magmingaw
tuod, kahuna niya nga nakakakingan detalyado nga ginsumatan
ta hiya hin bisyon. 10 Gin-agian nira an siyahan ngan ikaduha hira kon paonan-o hiya ginpaganga grupo han mga gwardya tub- was ni Jehova ha prisohan, ngan
tob nga inabot hira ha puthaw nagsiring: “Sumati hini hi Santiago ngan an kabugtoan.” KataBu 12:41 Kitaa an “Paskua” ha Glossary. pos ginawas hiya ngan kinadto ha
iba nga lugar.
81 O “pagsangbod.”
BUHAT 12:18–13:10
Herodes ginsirotan. Bernabe, Pablo
216
18 Kinabuwasan, nasamok an to ni Herodes nga magmaranmga sundalo kon nagpakain hi do han distrito, ngan hi Saul.
Pedro. 19 Ginbiniling gud hiya 2 Samtang nag-aalagad hira kan
ni Herodes, ngan han waray hiya Jehova ngan nagpupuasa, nagsihiaagii, gin-imbistigar niya an ring an baraan nga espiritu: “Pimga gwardya ngan nagsugo nga lia yana para ha akon hira Bersirotan hira. Katapos, tikang ha nabe ngan Saul kay gintawag ko
Judea kinadto hi Herodes ha Ce- hira para ha usa nga buruhaton.”
sarea ngan nagpabilin didto hin 3 Katapos nagpadayon hira ha
pagpuasa, nag-ampo, igintungpipira ka panahon.
20 Nasina gud hi Herodes ha baw an ira mga kamot kanda Saul
mga tawo ha Tiro ngan Sidon. Sa- ngan Bernabe, ngan ginpalakat
lit katapos kombinsihon han mga hira.
4 Salit ini nga kalalakin-an
tawo an mayordumo ni Hadi Herodes nga hi Blasto, nagkakauru- nga gin-giyahan han baraan nga
yon nga kinadto an mga tawo kan espiritu kinadto ha Seleucia,
Herodes ngan nangalimbasog pangan tikang didto sinakay hira
kigmurayaw ha iya, kay an ira hin barko tipakadto ha Ciprus.
nasud suportado hin pagkaon ti- 5 Pag-abot nira ha Salamis, nagkang ha nasud han hadi. 21 Usa pahayag hira han pulong han
ka adlaw, han nagkatirok an mga Dios ha mga sinagoga han mga
tawo, nagsul-ot hi Herodes hin Judio. Kaupod liwat nira hi Juan
kanan hadi bado ngan liningkod nga nag-aasikaso han ira pangiha lingkoran ha paghukom ngan nahanglan.
6 Han nalibot na nira an bugnagpahayag ha ira. 22 Ngan an
nagkakatirok nga mga tawo nag- os nga isla tubtob ha Pafos, igingugliat: “Tingog ini han dios, diri kita nira an Judio nga hi Barhan tawo!” 23 Ginsirotan dayon Jesus nga espiritista ngan buwa
hiya han anghel ni Jehova, kay nga propeta. 7 Nagtatrabaho
gin-angkon niya an pagdayaw nga hiya ha gobernador1 nga hi Sergio
para ha Dios. Salit ginkaon hiya Paulo nga intelihente nga tawo.
Iginpatawag han gobernador hira
hin mga ulod ngan namatay.
24 Pero an mensahe ni Jeho- Bernabe ngan Saul kay karuyag
va padayon nga nag-uswag, ngan gud niya makabati han pulong
han Dios. 8 Pero ginkontra hira
nagtikadamu an tinoo.
25 Katapos nira Bernabe ngan ni Elimas1 nga espiritista (An
Saul manhatag hin ayuda ha Je- ngaran nga Elimas iginhubad nga
rusalem, binalik hira ha Antiokia espiritista), ngan nangalimbasog
ngan igin-upod nira hi Juan nga hiya nga ipahirayo an gobernador ha pagtoo. 9 Hi Saul, nga
gintatawag liwat nga Marcos.
amo hi Pablo, napuno han baraan
Ha Antiokia may mga pro- nga espiritu ngan ginkita hiya ha
peta ngan magturutdo ha mata, 10 ngan nagsiring: “Ikaw
kongregasyon: hi Bernabe, hi Si- nga puno han ngatanan nga klase
meon nga gintatawag nga Negro,
hi Lucio nga taga-Cirene, hi Ma- Bu 13:71 Ha literal, “prokonsul.” 81 Amo
naen nga igkasi-estudyante had- ini hi Bar-Jesus ha bersikulo 6.
13
217
Pablo nagpahayag ha Antiokia
BUHAT 13:11-26
hin panlimbong ngan karaotan, dunggan an katawohan han nagikaw nga anak han Yawa ngan ka- ukoy hira sugad nga dayo ha
away han ngatanan nga katado- Ehipto ngan igin-gawas hira tingan, diri ka ba maundang pag- kang didto pinaagi han makusog
baliko han magtadong nga paagi nga butkon. 18 Ngan ha sulod
ni Jehova? 11 Ngan yana, kitaa! hin mga 40 ka tuig nagpailob hiya
Sisirotan ka ni Jehova, ngan maha ira ha kamingawan. 19 Kabubuta ka, diri ka makakakita tapos bungkagon an pito nga nahin kalamrag ha pipira ka pana- sud ha Canaan, iya ginbahinhon.” Tigda nga nagkaada sugad bahin ito ngan iginhatag ha mga
´
hin madakmol nga aso nga na- tribo han Israel. 20 Ito ngatakatabon han iya mga mata ngan nan nahitabo ha sulod hin mga
nagsirom an iya pagkita, salit 450 ka tuig.
naglinibot-libot hiya ha pamiling
“Katapos hito, iya gintagan
hin mga tawo nga magtutugway hira hin mga hukom tubtob kan
ha iya. 12 Pakakita han gober- propeta Samuel. 21 Pero tikang
nador han nahitabo, nagin tumu- hito nga panahon, nag-inaro hira
roo hiya, kay nahipausa gud hiya hin hadi, salit iginhatag ha ira
ha katutdoan ni Jehova.
han Dios hi Saul, nga naghadi ha
13 Hira Bernabe ngan Juan, sulod hin 40 ka tuig. Anak hiya ni
upod hi Pablo, nagbiyahe ha da- Kis, nga tikang ha tribo ni Benjagat tikang ha Pafos ngan inabot min. 22 Katapos hiya paiwason
ha Perga ha Pamfilia. Pero binu- ha trono, ginpili han Dios hi Dalag ha ira hi Juan ngan binalik vid basi magin hadi. Mahitungod
ha Jerusalem. 14 Kondi nagpa- ha iya, an Dios nagpamatuod,
dayon hira Bernabe ngan Pablo ‘Nakita ko hi David nga anak ni
tikang ha Perga ngadto ha An- Jesse, usa nga tawo nga inuuyotiokia ha Pisidia. Ha adlaw han nan han akon kasingkasing, ngan
sabbath, sinulod hira ha sinago- bubuhaton niya an ngatanan nga
ga ngan nangalingkod. 15 Ka- akon karuyag.’ 23 Uyon ha saad
tapos basahon ha publiko an Ba- han Dios, naghatag hiya hin paralaud ngan an sinurat han mga talwas han Israel, hi Jesus nga tiPropeta, ginhangyo hira han pu- kang ha katulinan hini nga tawo.
noan nga mga opisyal han sinago- 24 Antes Hiya umabot, nagsangga nga nasiring: “Mga kabugtoan, yaw hi Juan ha ngatanan nga
kon may isisiring kamo nga matawo han Israel mahitungod han
kakadasig ha mga tawo, ipaha- bawtismo sugad nga simbolo han
´
yag niyo ito.” 16 Salit binuhat pagbasol. 25 Samtang ginbuhi Pablo, nagsinyas han iya ka- buhat ito ni Juan, nasiring hiya,
mot, ngan nagsiring:
‘Hin-o ako ha iyo paghunahuna?
“Mga katawohan, mga Israelita Diri ako hiya. Pero diri ako takos
ngan kamo nga iba pa nga may pagbadbad han sandalyas ha mga
kahadlok ha Dios, pamatii ako tiil han usa nga makanhi.’
niyo. 17 Ginpili han Dios hini
26 “Mga kabugtoan, kamo nga
nga katawohan han Israel an aton katulinan ni Abraham ngan an
kaapoy-apoyan, ngan iya ginpasi- iba pa nga kaupod niyo nga may
BUHAT 13:27-45
Sumpay han pahayag ni Pablo
218
kahadlok ha Dios, iginpapahayag ha iya bug-os nga kinabuhi, kiha aton ini nga mensahe han ka- naturog ha kamatayon, igin-upod
talwasan. 27 An mga tawo ha ha ginlubngan han iya kaapoyJerusalem ngan an ira mga mag- apoyan, ngan nadunot. 37 Konmarando waray kumilala ha iya di hiya nga ginbanhaw han Dios
sugad nga Mesias. Han ira ginwaray madunot.
hukman hiya, gintuman nira an
38 “Salit mga kabugtoan, saiginpahayag han mga Propeta, dang niyo hibaroan nga pinaanga ginbabasa ha daku nga ti- gi kan Jesus, iginpapahayag ha
ngog kada Sabbath. 28 Ngan iyo an pagpasaylo ha mga sala.
bisan kon waray hira nakita 39 An balaud ni Moises diri manga hinungdan basi patayon hiya, kakahimo ha iyo nga magin
ginpirit nira hi Pilato nga ipa- matadong, pero tungod han kapatay hiya. 29 Han natuman na matayon ni Jesus, ipapahayag nga
nira an ngatanan nga iginsurat matadong an ngatanan nga namahitungod ha iya, ira ginkuha too. 40 Salit pagbantay kamo
hiya ha kahoy ngan iginbutang nga diri mahitabo ha iyo an ginha lubnganan. 30 Pero ginban- siring dida ha mga sinurat han
haw hiya han Dios; 31 ngan ha mga Propeta, 41 ‘Kitaa niyo ito,
sulod hin damu ka adlaw naki- kamo nga magtamay, ngan manta hiya han mga disipulo nga nahipausa kamo ngan magkawawakig-upod ha iya tikang ha Galilea
ra, kay may ginbubuhat ako ha
tubtob ha Jerusalem. Hira yana
iyo panahon, usa nga buhat nga
an nagpapamatuod ha mga tawo
diri gud niyo katoohan bisan kon
mahitungod ha iya.
may magsaysay hito ha iyo hin
32 “Salit iginpapahayag nadetalyado.’ ”
mon ha iyo an maopay nga su42 Han tigawas na ha sinagomat mahitungod han iginsaad ha
kaapoy-apoyan. 33 Bug-os nga ga hira Pablo ngan Bernabe, nagintuman ito han Dios ha aton kimalooy an mga tawo nga igsaynga ira mga anak pinaagi ha pag- say ha ira an mahitungod hini
banhaw kan Jesus, sugad la han ha sunod nga sabbath. 43 Salit
iginsurat ha ikaduha nga sal- katapos han katirok ha sinagomo, ‘Ikaw an akon anak, tiga, nag-inupod kanda Pablo ngan
kang hini nga adlaw ako an imo Bernabe an damu nga Judio ngan
Amay.’ 34 Ginbanhaw hiya han an mga nakombirte nga nagsiDios ngan diri na mabalik ha pagsingba ha Dios. Samtang nakikikaada nadudunot nga lawas. An istorya hira hini nga mga tawo,
Dios nagpahayag: ‘Maunungon ira gin-aghat hira nga magpabinga ipapakita ko ha iyo an ma- lin nga takos han diri-matupngan
higugmaon nga pagkabuotan nga nga pagkabuotan han Dios.
44 Han sunod nga sabbath, haiginsaad ko kan David.’ 35 Ha
lain nga salmo, ini liwat an ginsi- ros ngatanan nga tawo ha syudad
ring: ‘Diri mo pababay-an nga nagkatirok basi mamati ha menmadunot an usa nga maunungon sahe ni Jehova. 45 Han nakita
ha imo.’ 36 Pero hi David naghan mga Judio an damu nga tawo,
buhat han kaburut-on han Dios nangabugho hira salit ginkontra
219
Gintimaraot. Baldado ha
ngan ginpakaraot nira an ginsiring ni Pablo. 46 Katapos, waray kahadlok nga ginsidngan hira
nira Pablo ngan Bernabe: “Ha iyo
siyahan iginpahayag an mensahe
han Dios. Pero tungod kay iginsasalikway niyo ito ngan diri niyo
gintatagad an iyo kalugaringon
sugad nga takos han kinabuhi
nga waray kataposan, makadto
kami ha iba nga mga nasud.
47 Kay ginsugo kami ni Jehova
nga nasiring, ‘Ginpili ko ikaw sugad nga kalamrag han mga nasud, basi ipahayag mo an paagi
han katalwasan tubtob ha sidsid
han tuna.’ ”
48 Pakabati hini han mga tawo
han mga nasud, nalipay gud hira
ngan nagdayaw ha mensahe ni
Jehova, ngan nagin tumuroo an
ngatanan nga may husto nga
disposisyon basi magkaada kinabuhi nga waray kataposan.
49 Ngan an mensahe ni Jehova padayon nga iginpasamwak
ha ngatanan nga lugar. 50 Pero
ginsulsolan han mga Judio
an prominente nga kababayinan nga nagsisingba ha Dios ngan
an nangunguna nga kalalakin-an
han syudad, ngan ira gintimaraot hira Pablo ngan Bernabe ngan
ginpwersa hira paggawas ha syudad. 51 Salit ira iginpadpad an
tapotapo han ira mga tiil ngan
kinadto ha Iconio. 52 Ngan an
mga disipulo padayon nga napuno hin kalipay ngan han baraan
nga espiritu.
Ha Iconio, hira Pablo ngan
Bernabe magkaupod nga
sinulod ha sinagoga han mga
Judio ngan nagpahayag hin maopay salit damu gud nga Judio ngan Griego an nagin tumu-
14
BUHAT 13:46–14:12
roo. 2 Pero an mga Judio nga
waray tumoo nagsulsol ngan nagimpluwensya ha mga tawo han
mga nasud nga maghunahuna
hin maraot kontra ha kabugtoan.
3 Salit ha sulod hin pipira ka semana, pinaagi han awtoridad ni
Jehova, waray kahadlok nga nagsangyaw hira han mensahe mahitungod han iya diri-matupngan
nga pagkabuotan, nga iya ginpamatud-an pinaagi ha paghatag
ha ira hin gahum ha paghimo
hin mga tigaman ngan urusahon
nga mga butang. 4 Pero nagkabahinbahin an kadam-an han
mga tawo ha syudad; may dinapig
ha mga Judio pero an iba ha mga
apostol. 5 Han an mga tawo
han mga nasud ngan an mga Judio upod an ira mga opisyal nagplano pagmaltrato ngan pagbato kanda Pablo ngan Bernabe,
6 may nagpahibaro ha ira mahitungod hito, salit pinalagiw hira
ngadto ha mga syudad han Licaonia, Listra, Derbe, ngan ha mga
baryo nga hirani hito. 7 Didto
nagpadayon hira ha pagpasamwak han maopay nga sumat.
8 Ha Listra may tawo nga
nagliliningkod nga baldado an
mga tiil. Piay hiya tikang ha katawo ngan diri gud nakakalakat.
9 Nagpinamati hiya kan Pablo.
Han ginkinita hiya ni Pablo ngan
naobserbaran nga natoo hiya
nga mag-oopay hiya, 10 nagsiring hi Pablo ha daku nga tingog: “Tindog.” Salit tinindog
dayon hiya ngan nagtikang paglakat. 11 Pakakita han mga tawo
han ginbuhat ni Pablo, ginuliat
hira ha pinulongan han Licaonia: “An mga dios nagin pariho
han mga tawo ngan linusad nganhi ha aton!” 12 Ngan hi Bernabe
Listra
BUHAT 14:13-28
Halad kan Pablo, Bernabe. Ginbato ha Listra
220
gintawag nira nga Zeus, pero hi lo ngan gindanas tipagawas han
Pablo gintawag nga Hermes, kay syudad kay kahuna nira nga pahiya an nangunguna pagyakan. tay na hiya. 20 Pero han gin13 Hirani ha Listra an templo ni palibotan hiya han mga disipu´
Zeus, ngan an iya saserdote nag- lo, binuhat hiya ngan sinulod ha
dara ngadto ha mga ganghaan syudad. Kinabuwasan, kinadto
han syudad hin mga baka nga hiya ha Derbe upod hi Bernabe.
´
lalakı ngan mga korona nga da- 21 Kahuman isangyaw an maohon ngan bukad kay karuyag pay nga sumat hito nga syudad
niya maghalad upod han damu ngan buligan an pipira nga magin disipulo, binalik hira ha Lisnga tawo.
14 Pero pakabati hito nira tra, ha Iconio, ngan ha Antiokia.
apostol Bernabe ngan Pablo, gin- 22 Ginparig-on nira an mga disigisi nira an ira pantungbaw nga pulo didto, gindasig hira nga
panapton, dinalagan ngadto magpadayon ha pagtoo ngan ginha mga tawo ngan ginuliat: sidngan: “Kinahanglan mag-agi
15 “Mga kasangkayan, kay ano kita hin damu nga kasakitan basi
nga ginbubuhat niyo ini? Mga makasulod ha Ginhadian han
tawo liwat kami nga may mga Dios.” 23 Nagpili hira hin kalakaluyahan pariho ha iyo. Iginsa- lakin-an nga magigin mga tigusangyaw namon ha iyo an mao- rang ha tagsa nga kongregasyon.
pay nga sumat basi bayaan niyo Nag-ampo hira ngan nagpuasa,
inin waray pulos nga mga bungan ira igintapod kan Jehova ini
tang ngan magsingba ha buhi nga mga tigurang nga natoo ha
nga Dios nga naghimo han la- iya.
24 Katapos, kinadto hira Pabngit, tuna, dagat, ngan han ngatanan nga butang nga aada hito. lo ngan Bernabe ha Pisidia ngan
16 Ha naglabay nga mga hene- ha Pamfilia, 25 ngan kahuman
rasyon iya gintugotan an ngata- ipahayag an Pulong han Dios ha
nan nga nasud nga magbuhat han Perga, kinadto hira ha Ataira karuyag, 17 bisan kon pir- lia. 26 Tikang didto, nagbiyahe
me hiya nagpapakita hin pama- hira ha dagat tipakadto ha Antuod han mag-opay nga iya gin- tiokia, diin iginpakita ha ira han
bubuhat pinaagi ha paghatag ha Dios an diri-matupngan nga pagiyo hin uran tikang ha langit ngan kabuotan basi mahimo nira an
hin mga panahon han abunda buruhaton nga natuman gud nira
nga pamunga, gintatagan kamo yana.
hin damu nga pagkaon ngan gin27 Pag-abot nira ha Antiokia,
pupuno an iyo kasingkasing hin nakigkatirok hira ha kongregaskalipay.” 18 Pero bisan pa hini yon, ngan iginsumat nira an
nga ira ginsiring, nakurian gud damu nga ginbuhat han Dios pihira pagkombinse ha mga tawo naagi ha ira, ngan an pag-abrihi
nga diri maghalad ha ira.
niya para ha mga nasud han pur19 Kondi may inabot nga mga tahan ngadto ha pagtoo. 28 SaJudio tikang ha Antiokia ngan lit nakig-upod hira ha mga diIconio ngan ginkombinse an mga sipulo didto hin hurohilawig nga
tawo, salit ginbato nira hi Pab- panahon.
221
15
BUHAT 15:1-17
han mga tawo han mga nasud an
maopay nga sumat ngan tumoo
hira. 8 An Dios, nga maaram
han kasingkasing, nagpamatuod
nga gin-uuyonan niya hira pinaagi ha paghatag ha ira han baraan nga espiritu, sugad la han iya
ginbuhat ha aton. 9 Waray gud
hiya ginpapaurog ha aton ngan
ha ira, lugod ginputli an ira kasingkasing tungod han ira pagtoo. 10 Salit kay ano nga ginsasarihan niyo yana an Dios pinaagi
ha pagbutang hin yugo ha liog
han mga disipulo nga bisan an
aton kaapoy-apoyan o kita diri
nakakaakos pagpas-an? 11 Lugod, natoo kita ngan sugad man
hira nga makakarawat an katalwasan pinaagi han diri-matupngan nga pagkabuotan han Ginoo nga hi Jesus.”
12 Han ginsiring ito ni Pedro, nagmingaw an ngatanan, ngan
namati hira kanda Bernabe ngan
Pablo samtang ira iginsasaysay
an damu nga tigaman ngan urusahon nga mga butang nga ginbuhat han Dios ha mga nasud
pinaagi ha ira. 13 Katapos nira
magyakan, nagsiring hi Santiago: “Mga kabugtoan, pamatii ako
niyo. 14 Iginsaysay pa la ni Simeon nga ginkarawat na han
Dios an mga nasud, basi tikang
ha ira makapili an Dios hin katawohan nga magdadara han iya
ngaran. 15 Ngan nauyon hini
an mga pulong han mga Propeta,
sugad la han nahisurat, 16 ‘Katapos hini nga mga butang, mabalik ako ngan titindugon utro
an narumpag nga balay ni David;
aaydon ko an mga naguba ngan
igpapahiuli ko ito, 17 basi sinsero nga pamilngon hi Jehova han
nanhibilin nga katawohan, pati
Isyu han pagturi. Ginkarawat an mga nasud
May kalalakin-an nga inabot tikang ha Judea ngan
nanutdo ha kabugtoan: “Kon diri
kamo magpaturi uyon ha balaud
ni Moises, diri kamo matatalwas.”
2 Pero han hira Pablo ngan Bernabe waray umuyon ngan nakigdiskusyon ha ira, nagdesisyon an mga tigurang nga sugoon
hira Pablo, Bernabe, ngan an iba
pa nga kumadto ha mga apostol
ngan mga tigurang ha Jerusalem
basi ipakiana ini nga gindidiskusyonan.
3 Salit katapos igdul-ong han
kongregasyon hin pipira ka distansya, hira Pablo ngan Bernabe nagpadayon ngadto ha Fenicia ngan Samaria. Detalyado
nga iginsaysay nira didto an kakombirte han mga tawo han
mga nasud, ngan nalipay gud
hito an ngatanan nga kabugtoan. 4 Pag-abot nira Pablo ngan
Bernabe ha Jerusalem, gin-abiabi hira hin maopay han kabugtoan ha kongregasyon, han mga
apostol, ngan han mga tigurang.
Ira iginsumat an damu nga ginbuhat han Dios pinaagi ha ira.
5 Pero an iba tikang ha sekta
han mga Pariseo nga nagin tu´
muroo binuhat ha ira mga lingkoran ngan nagsiring: “Kinahanglan turion hira ngan obligaron
nga tumanon an balaud ni Moises.”
6 Salit nagkatirok an mga
apostol ngan an mga tigurang basi hisgotan ito. 7 Katapos hin maiha nga diskusyon, bi´
nuhat hi Pedro ngan nagsiring
ha ira: “Mga kabugtoan, maaram gud kamo nga ginpili ako
han Dios tikang ha iyo basi pinaagi han akon baba mabatian
BUHAT 15:18-36
Desisyon: paglikay ha imoralidad, dugo
222
han mga tawo han ngatanan nga hinigugma nga hira Bernabe
nasud, mga tawo nga gintatawag ngan Pablo, 26 nga nameligro
ha akon ngaran, siring ni Jeho- an mga kalag1 tungod ha ngaran
va, nga nagbubuhat hini nga mga han aton Ginoo nga hi Jesubutang 18 nga ira hinbaroan ti- Kristo. 27 Salit amon ginsusukang ha kadaan nga panahon.’ go hira Judas ngan Silas basi isu19 Salit iginsusuhestyon ko nga mat liwat nira ini ha iyo. 28 Kay
diri samukon adton nadaop ha an baraan nga espiritu ngan kami
Dios nga tikang ha mga nasud, mismo nagkauruyon nga diri
20 kondi suratan hira nga magli- kamo dugangan hin pinas-an, lakay ha mga butang nga nahuga- bot la han masunod nga ginkikiwan han mga dios-dios, ha imora- nahanglan: 29 an padayon nga
lidad,1 ha pagkaon hin natilo nga paglikay ha mga butang nga iginhayop, ngan ha dugo. 21 Kay halad ha mga dios-dios, ha dugo,
tikang pa ha kadaan nga panaha pagkaon hin natilo nga hayop,
hon may mga nagsasangyaw han ngan ha imoralidad. Kon maglimga sinurat ni Moises ha tagsa kay gud kamo hini nga mga bunga syudad, ngan ha kada sab- tang, maghihingaopay kamo. Hibath ginbabasa ito ha daku nga naot maopay an iyo panlawas!”
tingog ha mga sinagoga.”
30 Salit ini nga kalalakin-an
22 Salit an mga apostol, an kinadto ha Antiokia, ngan ginmga tigurang, ngan an bug- tirok nira an damu nga disipuos nga kongregasyon nagpili hin lo ngan iginhatag ha ira an surat.
duha nga lalaki tikang ha ira. 31 Katapos ito basahon, nagkaliGinpili nira hi Judas nga gintata- pay hira tungod han pagparig-on.
wag nga Barsabas ngan hi Silas, 32 Hira Judas ngan Silas, nga
nga mga nangunguna ha kabug- mga propeta liwat, binulig ngan
toan, basi umupod kanda Pablo nagparig-on ha kabugtoan pinangan Bernabe ngadto ha An- agi hin mga diskurso. 33 Paglatiokia. 23 Hira an nagdara hini bay hin pipira ka panahon didnga ira surat:
to, han paglakat nira igindul-ong
“Tikang ha iyo kabugtoan nga hira tipagawas han kabugtoan,
mga apostol ngan mga tigu- ngan binalik hira ha mga nagsurang, para ha kabugtoan ha An- go ha ira. 34 1 —— 35 Pero hira
tiokia, Sirya, ngan Cilicia nga ti- Pablo ngan Bernabe nagpabilin
kang ha mga nasud. Hinigugma ha Antiokia basi manutdo ngan
nga kabugtoan: 24 Tungod kay magsangyaw han maopay nga suhinbaroan namon nga may pipira mat han pulong ni Jehova, upod
tikang ha amon nga nakasamok an iba pa.
ha iyo tungod han ira ginyakan,
36 Paglabay hin pipira ka adbasi bungkagon an iyo pagtoo, bi- law, nagsiring hi Pablo kan Bersan kon waray namon hira su- nabe: “Balikon ngan bisitahon
goa, 25 nagkauruyon kami nga naton an kabugtoan ha tagsa nga
magpili hin mga lalaki nga pa- syudad nga aton ginsangyawan
kakadaon ha iyo upod han amon
Bu 15:201 Kitaa an footnote ha Mat 5:32.
Bu 15:261 O “kinabuhi.”
footnote ha Mat 17:21.
341 Kitaa an
223
Pablo, Bernabe nagbulag. Macedonia
BUHAT 15:37–16:15
han pulong ni Jehova basi kita- an nga espiritu nga isangyaw
on an ira kahimtang.” 37 Karu- an pulong ha distrito han Asia.
yag ni Bernabe nga iupod hi 7 Katapos, pagkadto nira ha MiJuan nga gintatawag nga Marcos. sia nangalimbasog hira pagkad38 Pero waray maruyag hi Pab- to ha Bitinia, pero waray hira tulo nga ig-upod hiya kay binulag guti ni Jesus pinaagi han baraan
hiya ha ira ha Pamfilia ngan wanga espiritu. 8 Salit inagi hira
ray na umupod ha ira ha buruha Misia ngan kinadto ha Troas.
haton. 39 Tungod hito, nasisi- 9 Pagkagab-i, hi Pablo nagkaada
na gud nga nagrasonay hira, salit bisyon: may tawo nga taga-Macenagbulag hira; igin-upod ni Ber- donia nga nagtitinindog ngan nanabe hi Marcos ngan nagbiyahe kikimalooy ha iya: “Kadi ha Mahira ha dagat ngadto ha Ciprus. cedonia ngan buligi kami.”
40 Ginpili ni Pablo hi Silas ngan 10 Katapos makita ni Pablo an
linakat katapos nga igintapod bisyon, nagbiyahe kami ngadto
hiya han kabugtoan ha diri- ha Macedonia, kay ha amon
matupngan nga pagkabuotan ni paghunahuna ginsugo kami han
Jehova. 41 Ginlibot niya an Sir- Dios ha pagpahayag han maopay
ya ngan Cilicia basi parig-unon nga sumat ha ira.
11 Salit tikang ha Troas nagan mga kongregasyon.
biyahe kami ha dagat diretKatapos, kinadto hi Pablo
so ha Samotracia, pero kinabuha Derbe ngan ha Listra.
wasan kinadto kami ha Neapolis,
May disipulo didto nga Timoteo
12 ngan tikang didto kinadto
an ngaran, nga anak hin tumuroo
kami ha Filipos, usa nga kolonnga Judio nga babaye pero Griego ya nga amo an nangunguna nga
an tatay. 2 Maopay an bantog ni syudad ha distrito han MacedoTimoteo ha kabugtoan ha Listra nia. Nagpabilin kami hin pipira
ngan Iconio. 3 Karuyag ni Pab- ka adlaw didto hito nga syudad.
lo nga ig-upod hiya, pero iya anay 13 Han adlaw han sabbath, kiginturi hiya antes ig-upod tungod nadto kami ha salog ha gawas
han mga Judio nga aadto hito nga han ganghaan, kay nahunahuna
lugar, kay maaram an ngatanan namon nga may lugar didto nga
nga Griego an iya tatay. 4 Sam- arampoan, ngan liningkod kami
tang ginlilibot nira an mga syungan nagsangyaw ha kababayindad, iginsumat nira ha kabugtoan nga nakadto. 14 May nagpian didto an mga gindesisyonan pinamati didto nga babaye nga
han mga apostol ngan mga ti- Lydia an ngaran. Taga-Tiatira
gurang ha Jerusalem nga sadang hiya ngan parabaligya hin purpunira tumanon. 5 Salit padayon ra1 nga mga tela. May kahadlok
nga naparig-on an pagtoo han hiya ha Dios, ngan gin-abrihan
mga kongregasyon, ngan ha ad- gud ni Jehova an iya kasingkasing
law-adlaw nagtikadamu an mga basi maghatag hin atensyon ha
tumuroo.
iginsasangyaw ni Pablo. 15 Han
6 Kinadto liwat hira ha Fri- nabawtismohan hiya ngan an iya
gia ngan ha rehiyon han Galacia, kay gindid-an hira han bara- Bu 16:141 Ha English, purple.
16
BUHAT 16:16-33
Pablo, Silas ginkastigo, ginpriso ha Filipos
224
mga sulod-balay, naghangyo hiya ngan ginsugo nira an tinaporan
ha amon: “Kon ha iyo pagki- ha prisohan nga bantayan hira
ta matinumanon ako kan Jeho- hin maopay. 24 Tungod hito
va, kadi kamo ha balay ngan didi nga sugo, iya ginpriso hira ha
kamo ukoy.” Ginpirit kami niya may butnga han prisohan ngan
iginbutang ha pandugan1 an ira
pagkadto.
16 Usa ka adlaw, han tikadto mga tiil.
25 Pero han katutnga na han
kami ha lugar nga arampoan, gintapo kami hin surugoon nga ba- gab-i, nag-inampo hira Pabbaye nga ginsaniban hin demon- lo ngan Silas ngan nagdayaw ha
yo. Nakakapanagna hiya ngan Dios pinaagi hin kanta, ngan na`
tungod hini, daku gud an kita babatian ito han mga priso.
han iya mga agaron. 17 Pada- 26 Katapos, tigda nga lininog sayon nga nagsinunod hiya kan lit nabay-og an mga pundasyon
Pablo ngan ha amon, ngan naghan prisohan. Tigda nga naabrigiginuliat: “Ini nga mga tawo uri- han an mga purtahan, ngan napon han Gihitaasi nga Dios, tangtang an mga gapos han nganga nagpapahayag ha iyo han patanan nga priso. 27 Pagmata
agi han katalwasan.” 18 Ginbi- han tinaporan ha prisohan ngan
nuhat niya ito hin damu ka ad- nakita nga abrido na an mga purlaw, tubtob nga naaringit na hi tahan, ginhulbot niya an iya esPablo, salit inatubang hiya ngan pada ngan mag-uunay na unta
nagsiring ha demonyo: “Ha nga- kay kahuna niya nga nakapuga
ran ni Jesu-Kristo ginsusugo ko an mga priso. 28 Pero ginuliikaw nga gumawas ha iya.” Ngan at hi Pablo: “Ayaw pag-unay, aadi
kami ngatanan!” 29 Salit naginawas dayon ito.
ˆ
19 Pakakita han iya mga aga- ngaro hiya hin suga ngan dinalagan
tipasulod,
ngan
nangungurog
ron nga waray na hira ma`
kukuhaan hin kita, ira gindakop nga linuhod hiya ha atubangan
hira Pablo ngan Silas ngan ginnira Pablo ngan Silas. 30 Katadanas ngadto ha mga opisyal nga pos, iya gindara hira ha gawas
nakadto ha merkado. 20 Ira ngan nagpakiana: “Ano an kinahanglan ko buhaton basi matalgindara hira ha mga mahiswas?” 31 Binaton hira: “Tumoo
trado sibil ngan nagsiring: “Ginka ha Ginoo nga hi Jesus basi masasamok gud hini nga mga tawo
talwas ka ngan an imo mga suan aton syudad. Mga Judio hira,
lod-balay.” 32 Ngan ira iginsay21 ngan an ira igintututdo diri
say ha iya ngan ha ngatanan nga
naton puydi karawaton o sundon,
iya sulod-balay an pulong ni Jekay mga Romano kita.” 22 Sahova. 33 Hito mismo nga oras
lit urosa nga ginkontra han
han gab-i, iya igin-upod hira
mga tawo hira Pablo ngan Si- ngan ginlimpyohan an ira mga
las, ngan katapos gision han samad. Katapos ginbawtismohan
mga mahistrado sibil an ira pan- dayon hiya ngan an iya bug-os
tungbaw nga panapton, iginpalatigo hira. 23 Katapos nira pag- Bu 16:241 Kitaa an “Pandugan” ha Gloskinastiguhon hira, ginpriso hira sary.
225
Kinadto ha Tesalonica. Berea
BUHAT 16:34–17:11
nga pamilya. 34 Iya igin-upod bath nangatadongan hiya ha ira
hira ha iya balay ngan gin-anda- tikang ha Kasuratan. 3 Iginman hira hin pagkaon ha lamesa, esplikar niya ngan ginpamatudngan yana nga natoo na hiya ha an pinaagi hin mga reperensya
Dios, nalipay gud hiya ngan an iya nga kinahanglan mag-antos an
Kristo ngan mabanhaw, ngan
mga sulod-balay.
35 Pagkaaga, an mga mahis- nagsiring hiya: “Ini an Kristo, hi
trado sibil nagsugo hin mga Jesus nga akon iginpapahayag ha
gwardya basi magsiring: “Pagaw- iyo.” 4 Salit an iba ha ira nagin
sa ito nga kalalakin-an.” 36 Sa- tumuroo ngan nakig-upod kanlit an tinaporan ha prisohan da Pablo ngan Silas, sugad man
nagsumat kan Pablo han ira ginan damu gud nga Griego nga
siring: “An mga mahistrado si- nagsisingba ha Dios ngan an
bil nagsugo hin kalalakin-an basi damu nga prominente nga kabapagawson kamo nga duha. Salit bayin-an.
5 Pero tungod kay nangabuggawas na kamo yana ngan lakat
nga mamurayawon.” 37 Pero ho an mga Judio, nagtirok hira
nagsiring hi Pablo ha ira: “Diri! hin magraot nga kalalakin-an
Kinahanglan kumanhi hira ngan nga istambay ha merkado ngan
updan kami paggawas. Ginkasti- nagporma hin grupo ngan ginsago kami nira ha kadaygan bisan mok an syudad. Ginsulong nira
kon mga Romano kami, ngan ginan balay ni Jason ngan ginbiling
priso kami bisan waray pa huk- hira Pablo ngan Silas basi dad-on
mi. Katapos yana, karuyag nira ngadto ha grupo. 6 Han waray
nga sekreto nga pagawson kami?” hira hiagii, gindanas nira hi Ja38 Salit iginsumat ini han mga son ngan an iba nga kabugtoan
gwardya ha mga mahistrado si- ngadto ha mga magmarando han
bil. Nahadlok hira han nahiba- syudad, ngan nagginuliat: “Aanro nga mga Romano ngay-an hi liwat an mga tawo nga nakahira. 39 Tungod hito, kinadto kasamok ha inuukyan nga tuna,
hira kanda Pablo ngan Silas ngan 7 ngan gin-abiabi hira ni Jason
nakimalooy ha ira, ngan katapos ha iya balay. Hira ngatanan nahira updan paggawas, ginhangyo kontra ha mga balaud han Cesar,1
hira nga bumaya ha syudad. ngan nasiring hira nga may iba
40 Paggawas nira ha prisohan, nga hadi, hi Jesus.” 8 Pakabati
hini han mga tawo ngan han mga
kinadto hira ha balay ni Lydia,
magmarando han syudad, nahadngan han nakita nira an kabuglok hira. 9 Katapos nira pabaytoan, ira ginparig-on hira ngan
don hin piyansa hi Jason ngan an
linakat.
iba pa, ginpagawas hira.
Katapos, kinadto hira ha
10 Pagkagab-i, ginpakadto
Amfipolis, ha Apolonia, han kabugtoan hira Pablo ngan
ngan ha Tesalonica, diin may si- Silas ha Berea. Pag-abot nira didnagoga han mga Judio. 2 Salit to, kinadto hira ha sinagoga han
sugad han nabatasan na ni Pab- mga Judio. 11 An mga Judio ha
lo, sinulod hiya ngadto, ngan ha
tulo nga sunod-sunod nga sab- Bu 17:71 O “Emperador han Roma.”
17
BUHAT 17:12-26
Pablo nagpahayag ha Areopago
226
Berea mas disidido mahibaro kay nga sumat mahitungod kan Jesus
han mga aadto ha Tesalonica, kay ngan han pagkabanhaw. 19 Saginkarawat dayon nira an pulong, lit gindara nira hi Pablo ngadto
ngan gin-uusisa nira hin maopay ha Areopago ngan ginpakianhan:
an Kasuratan kada adlaw basi “Puydi ba namon hibaroan kon
masiguro kon totoo gud an ira ano ini nga bag-o nga katutdoan
nabatian. 12 Salit damu ha ira nga imo ginyiyinakan? 20 Kay
an nagin tumuroo, sugad man an nagyiyinakan ka hin mga budamu nga prominente nga Griego tang nga bag-o ha amon pamanga kababayin-an ngan kalala- ti. Salit karuyag namon hibaroan
kin-an. 13 Pero han hinbaroan kon ano ini.” 21 Ha pagkamahan mga Judio tikang ha Tesalo- tuod, an ngatanan nga taga-Atenica nga an pulong han Dios igin- nas ngan mga taga-iba nga nasud
papasamwak liwat ni Pablo ha nga naukoy1 didto nag-iiniristorBerea, kinadto hira basi sulsolan ya la ha ira bakante nga oras o
an mga tawo nga kontrahon hira. nagpipinamati kon ano an bag-o
14 Salit ginpalakat dayon han nga panhitabo. 22 Tinindog hi
kabugtoan hi Pablo ngan igin- Pablo ha butnga han Areopago
dul-ong hiya ha baybayon, pero ngan nagsiring:
“Mga tawo han Atenas, nakikinagpabilin didto hira Silas ngan
Timoteo. 15 Kondi igindul-ong ta ko nga ha ngatanan nga pahan iba hi Pablo tubtob ha Ate- agi baga hin mas may kahadnas. Katapos hira tugunon ni lok kamo ha mga dios kay ha
Pablo nga pakadtoon dayon ha iba. 23 Pananglitan, han naagi
iya hira Silas ngan Timoteo, lina- ako ngan ginkikinita ko hin maopay an mga ginsisingba niyo, nakat hira.
16 Samtang ginhihinulat hira kakita liwat ako hin halaran nga
ni Pablo ha Atenas, naari- may nakasurat nga ‘Ha Diri Kingit hiya pagkinita ha syudad lala nga Dios.’ Salit an iyo ginkay puno ito hin mga dios-dios. sisingba nga diri niyo kilala amo
17 Salit nangatadongan hiya ha an akon iginpapahayag ha iyo.
mga Judio ha sinagoga ngan ha 24 An Dios nga naghimo han kaiba nga mga tawo nga nag- libotan ngan han ngatanan nga
sisingba ha Dios, ngan ha mga aada hito, ini nga Usa, an Ginakadto ha merkado kada adlaw. noo han langit ngan han tuna,
18 Pero may mga pilosopo nga diri naukoy ha mga templo nga
Epicureo ngan Estoico nga nakig- hinimo han kamot, 25 diri liwat
lantugi ha iya. An iba nagsiring: hiya nagkikinahanglan nga serbi“Ano daw la an ig-iistorya hini han han mga tawo nga baga hin
nga turaban?”1 May nagsiring li- may ginkikinahanglan hiya nga
wat: “Baga hin nagpapasamwak butang, kay hiya mismo an naghiya hin iba nga mga dios.” Gin- hahatag ha ngatanan nga tawo
siring nira ini tungod kay naghin kinabuhi ngan gininhawa,
sasangyaw hi Pablo han maopay ngan han ngatanan nga butang.
26 Tikang ha usa nga tawo ginBu 17:181 “Yakbotan” an ginagamit han
iba para hini nga pulong.
Bu 17:211 O “nabisita.”
227
Pablo binaya. Aquila ngan Priscila
BUHAT 17:27–18:10
himo niya an ngatanan nga naKatapos hini, binaya hi
Pablo ha Atenas ngan kisud basi mag-ukoy ha bug-os nga
tuna, ngan iya iginpahayag an iti- nadto ha Corinto. 2 Didto, may
nanda nga mga panahon ngan an Judio nga Aquila an ngaran nga
mga tubtoban han urukyan han taga-Ponto, nga inabot pa la timga tawo, 27 kay karuyag han kang ha Italya upod an iya asaDios nga pamilngon hiya hin mawa nga hi Priscila, kay ginpabaopay han mga tawo basi hiagi- ya ni Claudio an ngatanan nga
an gud nira hiya. Ha pagkamatu- Judio ha Roma. Ginbisita hira ni
od, hirani hiya ha tagsa ha aton. Pablo. 3 Tungod kay pariho an
28 Pinaagi ha iya nagkaada kita ira trabaho, an paghimo hin tolkinabuhi, nakakakiwa, ngan nada, didto hiya inukoy ha ira balay.
eksister, sugad han ginsiring han 4 Kada sabbath nagpapahayag
iba han iyo mga parasiday, ‘Kay hiya ha sinagoga ngan ginkukombinse an mga Judio ngan Griego.
mga anak liwat kita niya.’
5 Pag-abot nira Silas ngan Ti29 “Salit tungod kay mga anak
kita han Dios, diri naton sadang moteo tikang ha Macedonia, nahunahunaon nga an Dios pagin sagipo gud hi Pablo ha pagriho hin bulawan, silber, o bato, sangyaw han pulong han Dios, ha
sugad hin butang nga ginpor- pagpamatuod ha mga Judio nga
ma o gindisenyo han mga tawo. hi Jesus amo an Kristo. 6 Pero
30 Ha pagkamatuod, ginpalabay han padayon hiya nga ginkontra
ngan gin-insulto, ginpagpag niya
han Dios an mga panahon han
an iya bado ngan nagsiring ha ira:
kaignorante han mga tawo, pero
“Kamo an may baratunon han
yana ginsisidngan niya an mga
iyo kalugaringon nga dugo. Waray
tawo ha bisan diin nga sadang
ako sala. Tikang yana makadto
hira magbasol. 31 May igintanako ha mga tawo han mga nasud.”
da hiya nga adlaw para han iya 7 Salit binalhin hiya ngadto ha
katuyoan nga hukman an kalibo- balay ni Titio Justo nga magsitan uyon ha katadongan pinaagi ringba han Dios, nga an balay kahan usa nga tawo nga iya ginpili, dugtong han sinagoga. 8 Pero
ngan an ngatanan nga tawo mahi Crispo nga punoan nga opiskakasiguro hini tungod kay iya yal han sinagoga nagin tumuroo
ginbanhaw hiya.”
ha Ginoo, sugad man an ngata32 Han hinbatian nira an pagnan nga iya sulod-balay. Damu
kabanhaw han mga patay, ginta- liwat nga taga-Corinto nga namay hiya han iba, pero an kabati han maopay nga sumat
iba nagsiring: “Mamamati utro an tinoo ngan ginbawtismohan.
kami ha imo mahitungod hini.” 9 Pagkagab-i, an Ginoo nagsi33 Salit ginbayaan hira ni Pab- ring kan Pablo pinaagi hin bislo, 34 pero an iba inupod ha yon: “Ayaw kahadlok, lugod magiya ngan nagin tumuroo, su- padayon ka ha pagsangyaw ngan
gad kan Dionisio nga huwes han ayaw paghilom, 10 kay kaupod
korte ha Areopago, ngan han ba- mo ako ngan waray maatake ha
baye nga hi Damaris, ngan han imo basi dauton ka; kay damu pa
iba pa.
an akon katawohan hini nga
18
BUHAT 18:11–19:1
Ha atubangan ni Galio. Apolos
228
syudad.” 11 Ngan inukoy hiya iyo kon kaburut-on ni Jehova.”
didto hin usa ka tuig ngan unom Katapos, tikang ha Efeso nagka bulan, nga nagtututdo ha ira biyahe hiya ha dagat 22 ngadto ha Cesarea. Ngan kinadto hiya
han pulong han Dios.
12 Han hi Galio an goberna- ha Jerusalem basi bisitahon hin
dor han Acaya, nagkaurosa an madaliay an kongregasyon, ngan
mga Judio ha pag-atake kan Pab- nagpakadto ha Antiokia.
23 Katapos hin pipira ka adlo ngan gindara hiya ha may
lingkoran ha paghukom, 13 na- law didto, linakat hiya ngan ginsiring: “Ginkukombinse niya an libot an damu nga lugar ha Gamga tawo nga magsingba ha Dios lacia ngan Frigia basi parig-unon
ha paagi nga diri uyon ha balaud.” an ngatanan nga disipulo.
24 Inabot ha Efeso an Ju14 Kondi han tiyakan na hi Pablo, nagsiring hi Galio ha mga Ju- dio nga hi Apolos, nga taga-Aledio: “Mga Judio, kon may ginbu- jandria. Maopay hiya magyakan
hat hiya nga sala o krimen, angay ngan maaram gud han Kasurala nga mapailubon nga pamati- tan. 25 Gintutdoan hiya ha paan ko kamo. 15 Pero kon samok maagi ni Jehova, ngan tungod
ito mahitungod han mga pulong, kay puno hiya hin kadasig pinamga ngaran, ngan han iyo bala- agi han baraan nga espiritu,
ud, kamo an pagtuhay hito. Diri tama gud an iya ginyayakan ngan
ko karuyag nga magin hukom igintututdo mahitungod kan Jemahitungod hini.” 16 Katapos, sus, kondi an iya la hinbabaroan
ginpabaya niya hira ha may amo an bawtismo nga iginsanglingkoran ha paghukom. 17 Sa- yaw ni Juan. 26 Waray kahadlit gin-aresto nira hi Sostenes, an lok nga nagpahayag hiya ha sipunoan nga opisyal han sinago- nagoga. Han hinbatian hiya nira
ga, ngan ginkastigo hiya ha atu- Priscila ngan Aquila, igin-upod
bangan han lingkoran ha paghu- nira hiya ngan iginsaysay hin makom. Pero waray manginlabot hi opay ha iya an pamaagi han Dios.
27 Tungod kay karuyag niya kuGalio hito ngatanan.
18 Kondi paglabay hin pipira madto ha Acaya, nagsurat an kaka adlaw didto, sinarit hi Pablo ha bugtoan ha mga disipulo didto
kabugtoan nga malakat na hiya nga abiabihon hiya hin maopay.
ngan nagbiyahe ha dagat tipa- Salit pag-abot niya didto, daku
kadto ha Sirya upod hira Prisci- an iya naibulig ha mga nagin tula ngan Aquila. Ha Cencrea nag- muroo pinaagi han diri-matuppaarot hiya kay may saad hiya. ngan nga pagkabuotan han Dios,
19 Han inabot hira ha Efeso, gin- 28 kay dayag nga ginpamatud-an
bayaan niya hira didto. Kinadto gud niya hin maopay nga sayop an
hiya ha sinagoga ngan nangata- mga Judio, samtang iya iginpapadongan ha mga Judio. 20 Bisan kita tikang ha Kasuratan nga hi
kon ginhinawiran hiya nga mag- Jesus amo an Kristo.
uroiha pa didto, waray hiya magPaglabay han panahon,
pahawid 21 kondi nagsarit nga
samtang nakadto ha Comalakat na hiya ngan nagsiring rinto hi Apolos, kinadto hi Pabha ira: “Mabalik ako nganhi ha lo ha kabukiran ngan linugsong
19
229
Kalamposan ni Pablo
ha Efeso, ngan iginkita hiya didto
hin pipira nga disipulo, 2 ngan
nagpakiana hiya ha ira: “Nakakarawat ba kamo han baraan nga
espiritu han nagin mga tumuroo kamo?” Binaton hira: “Waray
pa gud kami pakabati nga may
baraan nga espiritu ngay-an.”
3 Nagpakiana utro hiya: “Ha ano
nga bawtismo kamo ginbawtismohan?” Binaton hira: “Ha bawtismo nga igintutdo ni Juan.”
4 Nagsiring hi Pablo: “An pagbawtismo ni Juan amo an bawtismo sugad nga simbolo han pagbasol, ngan gin-aghat niya an
mga tawo nga tumoo ha usa nga
makanhi nga masunod ha iya,
nga amo hi Jesus.” 5 Pakabati
nira hini, nagpabawtismo hira ha
ngaran han Ginoo nga hi Jesus.
6 Han igintungbaw ni Pablo an
iya mga kamot ha ira, nakarawat
nira an baraan nga espiritu, ngan
nagtikang hira pagyakan hin ibaiba nga linggwahe ngan ha panagna. 7 Ha kabug-osan, mga
12 hira nga kalalakin-an.
8 Nagkinadto hi Pablo ha sinagoga ha sulod hin tulo ka bulan
ngan waray kahadlok nga nagyakan ngan nagpahayag mahitungod han Ginhadian han Dios
ngan nangatadongan basi makombinse an mga tawo. 9 Pero
han waray gud tumoo an iba,
ngan ginpakaraot An Dalan ha
atubangan han kadam-an, binulag hiya ha ira. Igin-upod niya
an mga disipulo, ngan kada adlaw
nagpapahayag hiya ha awditoryum ha eskwelahan han Tirano.
10 Duha ka tuig nga ginbuhat
niya ito, salit nakabati han pulong han Ginoo an ngatanan nga
Judio ngan Griego nga naukoy ha
distrito han Asia.
BUHAT 19:2-19
11 An Dios padayon nga nagbuhat hin urusahon ngan gamhanan nga mga buhat pinaagi kan
Pablo, 12 salit bisan an iya gingamit nga mga bandana ngan
mga epron gindara ha mga may
sakit, ngan natambal hira ngan
ginawas an magraot nga espiritu.
13 Pero an iba han nagbibiyahe
nga mga Judio nga nagpapagawas
hin mga demonyo nagsari liwat
paggamit han ngaran han Ginoo
nga hi Jesus ha mga may magraot nga espiritu. Nasiring hira: “Ha
ngaran ni Jesus nga iginsasangyaw ni Pablo, ginsusugo ko kamo
nga gumawas.” 14 Ginbubuhat
liwat ito han pito nga anak nga lalaki ni Eskeva, usa nga Judio nga
punoan nga saserdote. 15 Pero
nagsiring ha ira an maraot nga
espiritu: “Kilala ko hi Jesus ngan
hi Pablo, kondi hin-o kamo?”
16 Katapos linukso ha ira an lalaki nga may maraot nga espiritu ngan nalupig hira ngatanan,
salit waray bado1 ngan samaron
nga namalagiw hira tikang hito
nga balay. 17 Hinbaroan ini han
ngatanan nga Judio ngan Griego nga naukoy ha Efeso, salit nahadlok hira ngatanan. Ngan
an ngaran han Ginoo nga hi Jesus padayon nga ginpasidunggan.
18 Damu han nagin mga tumuroo an dayag nga nagsumat han
ira mga sala ngan nagsaysay han
ira magraot nga buhat. 19 Ha
pagkamatuod, gindara han damu
nga nagbubuhat hin madyik an
ira mga libro ngan ginsunog ito
ha atubangan han ngatanan. Han
ginkwenta nira, nagkakantidad
ito hin 50,000 ka sinselyo nga
ha Efeso
Bu 19:161 O “pan-ilarom nga panapton la
an sul-ot.”
BUHAT 19:20-35
Mga platero nagsamok ha Efeso
230
silber. 20 Salit ha gamhanan don ngan an pagsingba ha iya
nga paagi an pulong ni Jehova han bug-os nga distrito han Asia
padayon nga naipasamwak ngan ngan han kalibotan mawawaray
kapulsanan.” 28 Pakabati hini
naglampos.
21 Katapos hito nga panhita- han mga tawo, nasina gud hira
bo, nagdesisyon hi Pablo pagkad- ngan naggugliat: “Harangdon hi
to ha Jerusalem kahuman niya Artemis, an diosa han mga tagakumadto ha Macedonia ngan Efeso!”
29 Salit nasamok gud an bugAcaya. Nagsiring hiya: “Katapos
ko kumadto ha Jerusalem, kina- os nga syudad, ngan an mga tawo
hanglan kumadto liwat ako ha nagdurungan pagdadlagan ngadRoma.” 22 Salit ginpakadto ni to ha teatro ngan gindadaPablo ha Macedonia an duha han nas hira Gayo, Aristarco, ngan an
nag-aataman ha iya nga hira Ti- mga taga-Macedonia nga kaupod
moteo ngan Erasto, pero nagpa- ni Pablo ha pagbiyahe. 30 Kabilin hiya hin pipira ka panahon ruyag ni Pablo kumadto ha mga
tawo ha sulod, pero waray hiya
ha distrito han Asia.
23 Hito nga panahon, nahitabo tuguti han mga disipulo. 31 Bian daku nga samok may kalabo- san an iba nga nag-organisa han
tan han Dalan. 24 May platero mga piyesta ngan mga uyag, nga
nga Demetrio an ngaran nga na- nakikisangkay ha iya, nagpatukakabulig ha iya mga igkasi-pla- gon ha iya basi makimalooy nga
tero nga magkaada liwat daku diri hiya sumulod ha teatro kay
`
nga kita pinaagi ha paghimo hin mamimeligro hiya. 32 Iba-iba
silber nga mga halaran ni Arte- an ginsisinggit han nagkakatirok
mis. 25 Gintirok niya hira ngan nga mga tawo, kay nasasamok
an iba nga pariho ha ira an tra- hira ngan an kadam-an ha ira diri
baho. Nagsiring hiya: “Mga ka- maaram kon kay ano nga nagsangkayan, maaram gud kamo kakatirok hira. 33 Salit ira ginnga nag-asenso kita tungod hini kuha hi Alejandro tikang ha
nga negosyo. 26 Nakikita ngan mga tawo ngan ginduso hiya han
nababatian liwat niyo nga ginmga Judio tipaunhan. Nagsinyas
kukombinse hini nga Pablo ngan hi Alejandro han iya kamot ngan
ginpapasunod ha iba nga toloo- karuyag niya depensahan an iya
han an damu nga tawo, diri la ha kalugaringon ha atubangan han
Efeso kondi haros ha ngatanan mga tawo. 34 Pero han nahibanga distrito han Asia. Nasiring ro hira nga Judio hiya, hira ngahiya nga an mga dios nga hini- tanan urosa nga nagginuliat hin
mo han mga kamot diri totoo nga mga duha ka oras: “Harangdon hi
mga dios. 27 Dugang pa, naha- Artemis, an diosa han mga tagahadlok ako diri la ha maraot nga Efeso!”
isisiring han mga tawo mahitu35 Han napahilom han meyor
ngod han aton negosyo kondi kon han syudad an mga tawo, nagigbalewaray liwat an templo han siring hiya: “Mga tawo ha Efeso,
harangdon nga diosa nga hi Ar- hin-o ha katawohan an diri maatemis. Ngan an iya pagkaharang- ram nga an syudad han mga
231
Macedonia, Gresya. Eutico ginbanhaw
BUHAT 19:36–20:12
taga-Efeso amo an nagbabantay pagbalik nga ha Macedonia mahan templo han harangdon nga agi. 4 Kaupod niya hi Sopahi Artemis ngan han iya estat- ter nga anak nga lalaki ni Pirwa nga nahulog tikang ha langit? ro nga taga-Berea, hi Aristarco,
36 Salit tungod kay diri ini kahi Segundo nga taga-Tesalonica,
ruhaduhaan, sadang kamo magin hi Gayo nga taga-Derbe, hi Timokalmado ngan diri magdali-dali teo, ngan hira Tiquico ngan Troha paggios. 37 Kay gindara niyo fimo tikang ha distrito han Asia.
nganhi ini nga mga tawo nga diri 5 Nag-una hira ha amon ngan
kawatan ha templo o parapasipa- ginhulat kami ha Troas. 6 Pero
ra ha aton diosa. 38 Salit kon katapos han mga adlaw han timay igkikiha hi Demetrio ngan napay nga waray libadura, nagbian kaupod niya nga mga igkasi- yahe kami ha dagat hin lima ka
platero, may mga adlaw nga ab- adlaw tikang ha Filipos tipakadrido an korte ngan may mga to ha ira ha Troas, ngan inukoy
gobernador1 didto nga maghuhu- kami didto hin pito ka adlaw.
7 Ha primero nga adlaw han
kom. Pabay-i hira nga magkihaay. 39 Pero kon may iba pa nga semana, han nagtirirok kami
paghihisgotan labot hito, kina- basi mangaon, nagtikang hi Pabhanglan desisyonan ito ha regu- lo pagpahayag ha ira kay malar nga katirok. 40 Namimelig- larga na hiya kinabuwasan. Nagro gud kita nga akusaran hin padayon hiya pagpahayag tubtob
pagrebelde ha gobyerno tungod ha katutnga han gab-i, 8 salit
ha nahitabo yana nga adlaw, kay damu an lampara ha amon ginwaray kita maipapakita nga mga kakatirokan nga kwarto ha igbasihan kon kay ano nga nagsa- baw. 9 Samtang nagpapahayag
saramok ini nga mga tawo.” hi Pablo, nahingaturog hin hi41 Katapos niya magsiring hini, larom an batan-on nga hi Eutico nga nalingkod ha bintaiya ginpalakat an mga tawo.
na, salit nahulog hiya tikang
Katapos han samok, iginha ikatulo nga andana ngan papatawag ni Pablo an mga tay na han paghapwata. 10 Lidisipulo, ngan kahuman hira pa- nusad hi Pablo, kinulob hiya kan
rig-unon, nagsiring hiya nga ma- Eutico ngan ginhangkopan, kalakat na hiya, ngan kinadto tapos nagsiring: “Ayaw na kamo
hiya ha Macedonia. 2 Katapos pag-inaringasa kay buhi na
niya libuton ito nga mga rehi- hiya.”1 11 Katapos sinaka hiya
yon ngan parig-unon an mga disingan nagtipik-tipik hin tinapay
pulo didto pinaagi hin damu nga ngan kinaon. Nagpinakiistorya
pulong, kinadto hiya ha Gresya. hiya ha ira hin maiha-iha tubtob
3 Inukoy hiya didto hin tulo ka ha kaagahon, ngan linakat hiya.
bulan, pero tungod kay may ma- 12 Ngan gindara nira nga buhi an
raot nga plano ha iya an mga Ju- batan-on nga lalaki ngan sobra
dio han tibiyahe na hiya ngad- gud an ira kalipay.
to ha Sirya, nagdesisyon hiya
20
Bu 19:381 Ha literal, “prokonsul.”
Bu 20:101 Ha literal, “an iya kalag aada ha
iya.” Kitaa an Apendise 7.
BUHAT 20:13-30
Mga tigurang ginpakadto ha Mileto
232
13 Katapos sinakay kami ha raan nga espiritu nga magbiyahe
barko ngan nagbiyahe ngadto ha ngadto ha Jerusalem, bisan kon
Asos basi tapoon didto hi Pab- diri ako maaram han mahitatabo
lo sugad han iya tugon ha amon, ha akon didto. 23 Pero ha kada
kay plano niya nga magbaktas la syudad pauroutro nga nagsusungadto. 14 Han pagkirigta namat ha akon an baraan nga espimon ha Asos, ginpasakay namon ritu nga mapipriso ako ngan mahiya ngan kinadto kami ha Miti- kakaeksperyensya hin kasakitan.
lene. 15 Kinabuwasan nagbiya- 24 Bisan pa hito, diri ko gintatahe kami ha dagat tikang didto gad nga importante an akon kangan inabot kami ha tabok han lag,1 basta matapos ko la ini nga
Kios. Pero pagkabuwas dinuong rumba ngan an sagrado nga bukami ha Samos, ngan han sunod ruhaton nga nakarawat ko tikang
nga adlaw inabot kami ha Mileto. ha Ginoo nga hi Jesus, an bug-os
16 Nagdesisyon hi Pablo nga manga pagtuman han pagsangyaw
labay la ha Efeso basi diri na hiya han maopay nga sumat mahiumagi ha distrito han Asia kay tungod han diri-matupngan nga
nagdadagmit hiya ngadto ha Je- pagkabuotan han Dios.
25 “Maaram ako nga kamo nga
rusalem basi makaabot ha adlaw
han piyesta han Pentekostes kon akon ginsangyawan han Ginhadian diri na makakakita ha akon.
mahihimo niya.
17 Pero han nakadto hiya 26 Salit gintawag ko kamo basi
ha Mileto nagpatugon hiya magtestigo yana nga adlaw nga
ha Efeso basi tawagon an waray ako baratunon ha dugo
mga tigurang ha kongregasyon. han ngatanan nga tawo, 27 kay
18 Pag-abot nira, nagsiring hiya: waray ako pagpugong ha pagsu“Maaram gud kamo kon pao- mat ha iyo han ngatanan nga kanan-o ko ginbuhat an akon bu- burut-on han Dios. 28 Tagi
ruhaton han kaupod ako niyo hin atensyon an iyo kalugaritikang pa han pag-abot ko ha dis- ngon ngan an bug-os nga patrito han Asia. 19 Mapainubsa- non, kay ginpili kamo han banon gud nga nagpapauripon ako raan nga espiritu sugad nga ira
ha Ginoo ngan naeksperyensya- mga paramangno,1 basi atamahan ko an mga pagtangis ngan non2 an kongregasyon han Dios
kakurian tungod han magraot nga ginpalit niya pinaagi han
nga plano han mga Judio. dugo han iya Anak. 29 Maaram
20 Waray ako pag-alang ha pag- ako nga kon bumaya na ako, masumat ha iyo han bisan ano abot ha iyo an mga tawo nga panga butang nga may kapulsanan riho hin mapintas nga mga lobo
ngan ha pagtutdo ha iyo ha publi- ngan mamaltratuhon an panon,
ko ngan ha kada balay. 21 Kon- 30 ngan tikang mismo ha iyo may
di nagpamatuod ako hin mao- mga tawo nga magyayakan hin
pay ha mga Judio ngan mga baliko nga katutdoan basi pasunGriego nga sadang hira magba- don ha ira an mga disipulo.
sol, magsingba ha Dios, ngan tuBu 20:241 O “kinabuhi.” 281 Kitaa an
moo ha aton Ginoo nga hi Jesus. “Paramangno” ha Glossary. 282 Kitaa
22 Yana, ginpapagios ako han baan “Paraataman” ha Glossary.
233
Pablo nagsagdon ha mga tigurang. Agabo
BUHAT 20:31–21:11
31 “Salit padayon kamo nga bok ngadto ha Fenicia, sinakay
magmata, ngan hinumdumi nga kami. 3 Nakita namon an isla
ha sulod hin tulo ka tuig, ha ad- han Ciprus ha wala, kondi lilaw ngan gab-i, may mga luha nga nabay la kami ngan nagdiretginsasagdonan ko pirme an tag- so ha Sirya, ngan dinuong ha Tiro
sa ha iyo. 32 Ngan yana, iginta- kay didto igdidiskarga an kargatapod ko kamo ha Dios ngan da. 4 Ginbiling namon an mga
ha pulong mahitungod han iya disipulo ngan han hin-agian nadiri-matupngan nga pagkabuo- mon hira, inukoy kami didto hin
tan, ngan ito nga pulong an ma- pito ka adlaw. Pero pinaagi han
kakaparig-on ha iyo ngan maka- baraan nga espiritu pauroutro
kahatag ha iyo han panurundon nga ginsidngan nira hi Pablo
han ngatanan nga ginpakabara- nga diri kumadto ha Jerusalem.
an. 33 Waray ko hingyapa an 5 Katapos hin pito ka adlaw didsilber, bulawan, o bado han iba. to, binaya kami ngan nagpadayon
34 Kamo mismo maaram nga ini pagbiyahe. Pero igindul-ong kami
nga mga kamot nagtrabaho para nira ngatanan, upod an kababahan akon panginahanglan ngan yin-an ngan kabataan, tubtob ha
han akon mga kaupod. 35 Ha gawas han syudad. Nagkaluhod
ngatanan nga butang, iginpakita kami ha baybay ngan nag-ampo
ko ha iyo nga kinahanglan buli- 6 ngan nagsarit kami ha usa kag
gan niyo ha sugad nga paagi an usa nga malakat na. Katapos sinakay kami ha barko, ngan inuli
mga magluya, ngan hinumdoman
hira ha ira balay.
pirme an ginsiring han Ginoo
7 Natapos an amon biyanga hi Jesus, ‘Mas makalilipay an
he ha dagat tikang ha Tiro
paghatag kay ha pagkarawat.’ ”
ngadto ha Tolemaida, ngan gin36 Kahuman niya magsiring bisita namon an kabugtoan didhini, linuhod hiya upod hira nga- to ngan nakig-upod ha ira
tanan ngan nag-ampo. 37 Ka- hin usa ka adlaw. 8 Kinabuwatapos nanangis hira ngatanan, san nagpadayon kami pagbiyangan ginhangkopan1 nira hi Pab- he ngan inabot ha Cesarea. Kalo ngan mahigugmaon nga ginha- tapos, kinadto kami ha balay
rokan hiya, 38 kay nasubo gud ni Felipe nga ebanghelisador, nga
hira ha iya ginyakan nga diri na usa han pito nga lalaki nga ginnira hiya makikita. Katapos, igin- pili han mga apostol ha Jerusadul-ong nira hiya ha barko.
lem, ngan nag-ukoy kami didKatapos han masurub-on to. 9 May upat hiya nga anak
nga pagburublag, nagbiya- nga daraga1 nga nananagna.
he kami ha dagat hin durodi- 10 Paglabay hin damu ka adretso ngadto ha Cos. Kinabu- law nga pag-ukoy namon didto,
wasan, nagpadayon kami ngadto inabot tikang ha Judea an proha Rodas, ngan tikang didto ki- peta nga hi Agabo. 11 Nakigkinadto kami ha Patara. 2 Paka- ta hiya ha amon ngan ginkuha
kita namon hin barko nga mata- an paha ni Pablo ngan igingapos ito ha iya kalugaringon nga
21
Bu 20:371 Ha literal, “sinubsob ha iya
liog.”
Bu 21:91 Ha literal, “mga birhen.”
BUHAT 21:12-26
Pag-aresto gintagna. Ha Jerusalem
234
mga tiil ngan mga kamot, kata- hira ha iya: “Nakita mo, bugto,
pos nagsiring: “An baraan nga es- nga damu ka yukot han mga Jupiritu nagsiring, ‘An tag-iya hini dio an mga tumuroo, ngan hira
nga paha gagapuson han mga Ju- ngatanan matinumanon ha Baladio ha Jerusalem ha sugad hini ud. 21 Kondi may hurobhurob
nga paagi ngan itutubyan hiya ha nga gintututdoan mo an ngatakamot han mga tawo han mga na- nan nga Judio ha mga nasud nga
sud.’ ” 12 Pakabati namon hito, mag-apostasya ha Balaud ni Moikami ngan an mga taga-did- ses, ngan ginsisidngan mo hira
to naghangyo kan Pablo nga nga diri turion an ira mga anak o
diri hiya kumadto ha Jerusalem. diri sundon an nahiaraan na nga
13 Pero nagsiring hi Pablo: “Kay mga kustomre. 22 Kon sugad,
ano nga nagtitinangis kamo ngan ano an aton bubuhaton? Sigurado
ginpapasubo niyo an akon kanga hibabaroan nira nga inabot
singkasing? Makakasarig kamo ka na. 23 Salit buhata an amon
nga andam ako diri la magpaga- isisiring ha imo: Kaupod namon
pos kondi mamatay liwat ha Je- an upat nga lalaki nga may saad.
rusalem tungod han ngaran han 24 Ig-upod ini nga kalalakin-an
Ginoo nga hi Jesus.” 14 Han ngan paglimpyo han imo kalugawaray hiya makombinse, waray ringon uyon ha Balaud upod nira
na kami pagpirit, ngan nagsiring ngan bayari an ira gastos basi
kami: “Matuman unta an kabu- maahitan an ira ulo. Hito nga parut-on ni Jehova.”
agi mahibabaro an ngatanan nga
15 Katapos hito, nag-andam diri totoo an hurobhurob nga ira
kami pagbiyahe ngadto ha Je- hinbatian mahitungod ha imo,
rusalem ngan linarga kami. lugod makikita nira nga nagki16 Pero an iba han mga disipu- kinabuhi ka hin matadong ngan
lo tikang ha Cesarea inupod li- nagtutuman liwat han Balaud.
wat ha amon basi idul-ong kami 25 Iginpadara na naton ha mga
ngadto kan Menason nga taga- tumuroo tikang ha mga nasud an
Ciprus, usa han siyahan nga mga aton ginhimo nga desisyon nga
disipulo, kay gin-imbitar kami sadang hira maglikay ha iginhanga didto umukoy ha iya balay. lad ha mga dios-dios, sugad man
17 Pag-abot namon ha Jerusa- ha dugo ngan ha pagkaon hin nalem, malipayon nga ginkarawat tilo nga hayop, ngan ha imoralikami han kabugtoan. 18 Pero dad.”1
kinabuwasan inupod ha amon hi
26 Kinabuwasan, igin-upod ni
Pablo ngadto kan Santiago, ngan Pablo an mga lalaki ngan nagnakadto liwat an ngatanan nga ti- limpyo hiya han iya kalugaringon
gurang. 19 Ginkumusta hira ni uyon ha Balaud upod nira, ngan
Pablo ngan detalyado nga igin- kinadto ha templo basi isumat
saysay an mga butang nga ginkon san-o matatapos an mga adbuhat han Dios ha mga nasud law han paglimpyo uyon ha kuspinaagi han iya sagrado nga bu- tomre ngan hihimoon an pagharuhaton.
lad para ha kada tagsa ha ira.
20 Pakabati nira hini, gindayaw nira an Dios, ngan nagsiring Bu 21:251 Kitaa an footnote ha Mat 5:32.
235
Pablo gin-atake, gintalwas. Nagdiskurso
BUHAT 21:27–22:3
27 Ha ikatarapos han pito ka ngan kon ano an iya ginbuhat.
adlaw, pakakita han mga Judio ti- 34 Pero iba-iba an ginsisinggit
kang ha Asia nga nakadto hi Pab- han mga tawo. Tungod han kasalo ha templo, gin-aghat nira an mok, diri maaram an kumander
mga tawo nga magsaramok, ngan kon ano gud an nahitatabo, salit
ira gindakop hiya. 28 Nagginu- nagsugo hiya nga dad-on hi Pabliat hira: “Mga tawo ha Israel, bu- lo ha kwarter han mga sundalo.
ligi kami! Ini nga tawo nagtiti- 35 Pag-abot ni Pablo ha hagdan,
nutdo ha mga tawo ha bisan diin gin-alsa na la hiya han mga sunkontra ha aton katawohan, ha dalo tungod han pagin bayolente
aton Balaud, ngan hini nga lugar. han mga tawo, 36 kay nagsinuLabot pa hito, nag-upod pa hiya nod an damu nga tawo ngan naghin mga Griego nganhi ha tem- ginuliat: “Pataya hiya!”
37 Samtang gindadara hi Pabplo ngan ginhugawan inin baraan
nga lugar.” 29 Tungod kay diri lo ngadto ha kwarter han mga
pa la maiha nga nakita nira nga sundalo, nagpakiana hiya ha kukaupod niya ha syudad hi Trofi- mander han militar: “Puydi ba
mo nga taga-Efeso, naghunahuna ako makiistorya ha imo?” Binahira nga igin-upod hiya ni Pablo ton hiya: “Maaram ka ngay-an
ngadto ha templo. 30 Nagsara- magyakan hin Griego? 38 Diri
mok an bug-os nga syudad ngan ba ikaw an Ehiptohanon nga nagan mga tawo nagdadlagan ngan aghat hadto hin pagrebelde ngan
gindakop nira hi Pablo. Ginda- nanguna ha 4,000 nga paranas nira hiya tipagawas han tem- pamatay nga kalalakin-an ngadplo, ngan ginsadhan dayon an to ha kamingawan?” 39 Nagsimga purtahan. 31 Samtang naring hi Pablo: “Ha pagkamatuod,
Judio ako ngan tuminungnong ha
ngangalimbasog hira pagpatay ha
bantogan nga syudad han Tariya, nahibaro an kumander1 han
so ha Cilicia. Salit nakikimalooy
tropa han kasundalohan nga
ako, tuguti ako nga makaistorya
nagsasaramok an bug-os nga Jean mga tawo.” 40 Han gintugorusalem. 32 Salit nag-upod da- tan hi Pablo, tinindog hiya ha
yon hiya hin mga sundalo ngan hagdan ngan nagsinyas han iya
mga opisyal han kasundalohan kamot ha mga tawo. Han mamingan nagdadlagan ngadto ha ira. ngaw na, nagdiskurso hiya ha ira
Pakakita han mga tawo ha kuha Hebreo nga linggwahe, nasimander han militar ngan ha ka- ring:
sundalohan, inundang hira pag“Mga kabugtoan, ngan
kastigo kan Pablo.
mga amay, pamatii niyo
33 Dinaop an kumander han
yana an akon depensa.” 2 (Han
militar ngan ginkaptan hi Pablo
pakabati nira nga nagyayakan hi
ngan nagsugo nga gapuson
Pablo ha ira ha Hebreo nga
hiya hin duha nga kadena. Kalinggwahe, mas nagmingaw hira,
tapos nagpakiana kon hin-o hiya
ngan nagsiring hiya:) 3 “Judio
ako nga natawo ha Tarso ha
Bu 21:311 An Griego nga termino nangangahulogan nga kumander han 1,000 nga Cilicia, pero ineskwela ako dinhi
hini nga syudad ngan gintutdoan
sundalo.
22
BUHAT 22:4-23
An nahitabo
ni Gamaliel. Gintutdoan ako nga
sundon gud an Balaud han aton
kaapoy-apoyan, ngan magin aktibo ha pag-alagad ha Dios sugad la ha iyo ngatanan yana.
4 Gintimaraot ko an kalalakinan ngan kababayin-an nga nasunod hini nga Dalan, iginpaaresto
ngan iginpapriso hira ngan iginpapatay. 5 Testigo ko an hitaas nga saserdote ngan an bugos nga grupo han katigurangan.
Gintagan liwat ako nira hin mga
surat para ha kabugtoan ha Damasco, ngan nagtikang ako pagbiyahe ngadto basi an mga aadto
gapuson ngan dad-on ha Jerusalem basi sirotan.
6 “Pero han udto na, samtang
nagbibiyahe ako ngan hirani na
ha Damasco, tigda la nga may
masilaw nga lamrag tikang ha langit nga nagsanag ha akon palibot. 7 Natumba ako ha tuna
ngan nakabati hin tingog nga nasiring ha akon, ‘Saul, Saul, kay
ano nga gintitimaraot mo ako?’
8 Binaton ako, ‘Hin-o ka, Ginoo?’
Nagsiring hiya ha akon, ‘Ako hi
Jesus nga Nazareno, nga imo gintitimaraot.’ 9 An kalalakin-an
nga kaupod ko nakakita han lamrag pero waray makabati han tingog han nakikiistorya ha akon.
10 Katapos nagpakiana ako, ‘Ginoo, ano an akon bubuhaton?’ An
´
Ginoo nagsiring ha akon, ‘Buhat,
kadto ha Damasco, ngan didto
susumatan ka han ngatanan nga
sadang mo buhaton.’ 11 Pero
tungod kay waray ako nakikita
kay masilaw gud adto nga lamrag,
gintugwayan ako ngadto ha Damasco han akon mga kaupod.
12 “Hi Ananias, nga matinumanon ha Balaud ngan maopay
236
an bantog ha ngatanan nga Judio nga naukoy didto, 13 binisita ha akon. Tinindog hiya hirani ha akon ngan nagsiring, ‘Saul,
bugto ko, makakakita ka na utro!’
Hinangad dayon ako ngan nakita ko hiya. 14 Nagsiring hiya,
‘Ginpili ka han Dios han aton kaapoy-apoyan basi mahibaro han
iya kaburut-on ngan makakita
kan Jesus, an Usa nga matadong,
ngan makabati han iya tingog,
15 kay magigin saksi ka niya ha
ngatanan nga tawo mahitungod
han mga butang nga imo hinkitan ngan hinbatian. 16 Yana kay
´
ano nga naglalangan ka? Buhat,
pagpabawtismo ngan hugasi an
imo mga sala pinaagi ha pagtawag han iya ngaran.’
17 “Pero pagbalik ko ha Jerusalem, han nag-iinampo ako ha
templo, nagkaada ako hin bisyon
18 ngan nakita ko hiya nga nasiring ha akon, ‘Pag-apura, gawas
dayon ha Jerusalem, kay diri hira
mauyon han imo pagpamatuod
mahitungod ha akon.’ 19 Nagsiring ako, ‘Ginoo, maaram gud
hira nga hadto akon iginpapapriso ngan iginpapakastigo ha mga
sinagoga an mga natoo ha imo,
20 ngan han ginpapatay hi Esteban nga imo saksi, inuyon
ako hito samtang natindog ngan
nagbabantay ha pantungbaw nga
mga panapton han mga nagpapatay ha iya.’ 21 Pero nagsiring
hiya ha akon, ‘Lakat, kay susugoon ko ikaw ngadto ha higrayo nga
mga nasud.’ ”
22 Nagpinamati hira tubtob
hini nga iya ginsiring. Katapos ginuliat hira: “Kuhaa ito nga tawo
dinhi ha tuna, kay diri hiya angay
mabuhi!” 23 Tungod kay naggi-
han tipakadto ha Damasco
237
Pagin Romano gin-gamit. Sanhedrin
BUHAT 22:24–23:8
ginuliat hira, naglalabog han ira kadena ni Pablo ngan ginsupantungbaw nga mga panapton, go an punoan nga mga saserdongan nagsasabrag hin tapotapo te ngan an bug-os nga Sanhedrin
tipaigbaw, 24 nagsugo an kunga magkatirok. Katapos gindamander han militar nga dad- ra niya ngadto hi Pablo ngan ginon hiya ha kwarter han mga sun- patindog ha butnga nira.
dalo ngan nagsiring nga sadang
Samtang ginkikinita hin
hiya imbistigaron samtang ginlamaopay ni Pablo an Sanlatigo basi gud hibaroan kon kay hedrin, nagsiring hiya: “Mga kaano nga naggiginuliat hira kontra bugtoan, nagkinabuhi ako ha
ha iya. 25 Pero han ira gin-unat atubangan han Dios nga may limhiya basi latiguhon, nagsiring hi pyo gud nga konsensya tubtob
Pablo ha opisyal han kasundalo- hini nga adlaw.” 2 Tungod hito,
han nga natindog didto: “Uyon ba ginsugo han hitaas nga saserdote
ha balaud nga iyo latiguhon an nga hi Ananias an mga natindog
usa nga Romano ngan waray pa hirani kan Pablo nga tapalan hiya
hukmi?” 26 Pakabati hini han ha baba. 3 Nagsiring hi Pablo
opisyal han kasundalohan, kiha iya: “Sisirotan ka han Dios,
nadto hiya ha kumander han mi- ikaw nga ginpabusag nga pader.
litar ngan iginsumat ito, katapos Nalingkod ka ba ha paghukom
nagpakiana: “Ano an imo plano ha akon uyon ha Balaud kondi
nga buhaton? Romano ngay-an gintatalapas mo liwat an Balaud
ini nga tawo.” 27 Salit an ku- pinaagi ha pagsugo nga tampamander han militar dinaop kan luhon ako?” 4 An mga natindog
Pablo ngan nagpakiana: “Suma- hirani kan Pablo nagsiring: “Ginti ako, Romano ka ba?” Binaton iinsulto mo ba an hitaas nga sahiya: “Oo.” 28 Nagsiring an ku- serdote han Dios?” 5 Binaton hi
mander han militar: “Ginpalit ko Pablo: “Mga kabugtoan, diri ako
maaram nga hitaas nga saserdoha daku nga kantidad hin kwarte ngay-an hiya. Kay an Kasurata ini nga mga katungod ha patan nasiring, ‘Diri ka magyakan
gin tuminungnong.” Nagsiring hi
hin maraot ha usa nga lider han
Pablo: “Pero natawo ako nga Ro- mga tawo.’ ”
mano.”
6 Han naobserbaran ni Pablo
29 Salit ginbayaan dayon hiya nga an usa nga grupo mga Saduhan kalalakin-an nga mag-iim- seo pero an usa mga Pariseo, nagbistigar unta ha iya samtang ginyakan hiya ha daku nga tingog ha
papakurian hiya, ngan nahadlok Sanhedrin: “Mga kabugtoan, Paan kumander han militar han iya riseo ako, anak han mga Pahinbaroan nga Romano ngay-an riseo. Ginhuhukman ako tungod
hi Pablo, kay iya iginpagapos hiya han paglaom ha pagkabanhaw
hin mga kadena.
han mga patay.” 7 Tungod hini
30 Kinabuwasan, tungod kay nga iya ginyakan, nagkasumpaki
karuyag gud hibaroan han ku- an mga Pariseo ngan mga Sadumander kon kay ano nga gin- seo, ngan nagkabahin-bahin hira.
akusaran hi Pablo han mga Ju- 8 Kay an mga Saduseo nasiring
dio, iginpatangtang niya an mga nga waray pagkabanhaw ngan
23
BUHAT 23:9-23
40 nanumpa. Umangkon iginsumat an plano
238
waray anghel o espiritu, pero an
16 Kondi an ira plano nga pagmga Pariseo dayag nga nagpa- ambus hinbatian han umangkon
pasamwak nga natoo hira hito. nga lalaki ni Pablo nga anak han
9 Salit naggugliat hira, ngan an iya bugto nga babaye. Salit kinadiba han mga eskriba ha grupo to hiya ha kwarter han mga sunhan mga Pariseo tinindog ngan dalo ngan iginsumat ito kan Pabmapintas nga nakiglantugi: “Wa- lo. 17 Tungod hito iginpatawag
ray kami nakikita nga sayop hini ni Pablo an usa han mga opisnga tawo, pero kon may espiritu yal han kasundalohan ngan gino anghel nga nakiistorya ha iya, sidngan: “Dad-a ini nga batankon sugad . . .” 10 Han dinugang on ha kumander han militar,
an samok, nabaraka an kuman- kay may igsusumat hiya ha iya.”
der han militar kay bangin pag- 18 Salit gindara hiya han opisyal
hurugnuton nira hi Pablo, salit ngadto ha kumander han milinagsugo hiya hin mga sundalo tar ngan nagsiring: “Iginpatawag
nga lumusad basi kuhaon hi Pab- ako han priso nga hi Pablo ngan
lo ha butnga nira ngan dad-on ha naghangyo hiya nga dad-on ko
kwarter han mga sundalo.
nganhi ha imo ini nga batan-on
11 Pero hito nga gab-i kinada kay may igsusumat hiya ha imo.”
ha iya an Ginoo ngan nagsiring: 19 Ginkaptan hiya ha kamot han
“Magmarig-on ka! Kay an imo kumander han militar ngan nagpagpamatuod hin maopay mahi- pahirayo hira, ngan han hira na
tungod ha akon ha Jerusalem bula nga duha, iya ginpakianhan
buhaton mo liwat ha Roma.”
hiya: “Ano an imo igsusumat ha
12 Kinabuwasan, nagsarabot akon?” 20 Binaton hiya: “Nagan mga Judio ngan nanumpa1 nga sarabot an mga Judio paghangdiri hira makaon o mainom tub- yo ha imo nga dad-on hi Pablo ha
tob nga mapatay nira hi Pab- Sanhedrin buwas, nga kunohay
lo. 13 Sobra 40 nga kalalakin- karuyag nira mahibaro hin duan an nagsarabot ngan nanumpa. gang nga detalye mahitungod han
14 Katapos kinadto hira ha pu- iya kaso. 21 Pero ayaw pagpanoan nga mga saserdote ngan kombinse ha ira, kay sobra 40 nga
ha katigurangan ngan nagsiring: kalalakin-an an mag-aambus ha
“Seryoso nga nanumpa kami nga iya, ngan nanumpa hira nga diri
diri gud kami makaon hin bisan hira makaon o mainom tubtob
ano tubtob nga amon mapatay nga mapatay nira hiya; ngan anhi Pablo. 15 Salit yana, kamo dam na hira yana, ginhuhulat la
ngan an Sanhedrin sadang mag- nira an imo pagtugot.” 22 Ginsiring ha kumander han militar palakat han kumander han milinga dad-on niya hi Pablo ha iyo, tar an batan-on katapos tugunon:
nga kunohay karuyag niyo usisa- “Ayaw pag-istorya ha bisan hin-o
hon hin mas maopay an iya kaso. nga ginsumatan mo ako hini.”
Pero antes hiya makahirani, an23 Katapos nagpatawag hiya
dam na kami pagpatay ha iya.”
hin duha nga opisyal han kasundalohan ngan ginsidngan hira:
Bu 23:121 Nangangahulogan ini nga natoo hira nga maghihikaraot hira kon diri “Kuha kamo hin 200 nga sundalo ngan hin 70 nga mangangabamatuman ini nga panumpa.
239
Gwardyado tipakadto ha
yo ngan hin 200 nga parabangkaw
nga magmamartsa ngadto ha Cesarea ha mga alas-9 han gab-i.1
24 Pagdara liwat hin mga kabayo
nga masasakyan ni Pablo basi talwas nga makakadto hiya kan Gobernador Felix.” 25 Katapos ini
an iya iginsurat:
26 “Tikang kan Claudio Lisias
para ha harangdon nga hi Gobernador Felix: Akon iginpapaabot ha imo an akon pangumusta. 27 Ini nga tawo gin-aresto
han mga Judio ngan papatayon
na unta nira, pero kinadto dayon
ako upod an mga sundalo ngan
gintalwas hiya kay nahibaro ako
nga Romano hiya. 28 Tungod
kay karuyag ko hibaroan kon kay
ano nga gin-aakusaran nira hiya,
gindara ko hiya ha ira Sanhedrin.
29 Nasabtan ko nga gin-akusaran hiya hin mga isyu nga may
kalabotan ha ira Balaud, pero waray bisan usa nga akusasyon ha
iya nga sadang hukman hin kamatayon o kaprisohan. 30 Pero
tungod kay ginsumatan ako mahitungod han plano kontra hini
nga tawo, iginpadara ko dayon
hiya ha imo, ngan ginsidngan ko
an mga nag-aakusar ha iya nga
igpahayag ha imo atubangan an
ira akusasyon.”
31 Salit hito nga gab-i gindara
hi Pablo han mga sundalo ngadto
ha Antipatris uyon ha sugo ha ira.
32 Kinabuwasan, padayon nga
ginpaupod nira kan Pablo an mga
mangangabayo, pero hira, binalik ha kwarter han mga sundalo.
33 An mga mangangabayo sinulod ha Cesarea ngan iginhatag
nira ha gobernador an surat ngan
gindara hi Pablo ha iya. 34 SaBu 23:231 Ha literal, “ikatulo nga oras.”
BUHAT 23:24–24:8
lit ginbasa niya ito ngan nagpakiana kon diin tikang nga probinsya hi Pablo, ngan hinbaroan nga
taga-Cilicia hiya. 35 “Pamamatian ko hin maopay an imo kaso
kon umabot liwat an mga nagaakusar ha imo,” nagsiring hiya.
Katapos nagsugo hiya nga bantayan hi Pablo ha palasyo ni Herodes.
Paglabay hin lima ka adlaw, inabot an hitaas nga
saserdote nga hi Ananias upod
an iba nga katigurangan ngan
an mamumulong ha publiko nga
hi Tertulo, ngan naghatag hira
hin impormasyon ha gobernador
kontra kan Pablo. 2 Han gintawag hi Tertulo, nagtikang hiya
pag-akusar kan Pablo ha atubangan ni Gobernador Felix:
“Naieksperyensyahan namon
an daku nga kamurayawan ngan
an mga reporma nga nahitatabo
hini nga nasud tungod han imo
abanse nga pagplano. 3 Ha ngatanan nga panahon ngan ha ngatanan liwat nga lugar kinakarawat namon ito nga may daku gud
nga pagpasalamat ha imo, Harangdon nga Felix. 4 Pero basi
diri ko ikaw maulang hin maiha,
nakikimalooy ako ha imo nga mapailubon nga pamatian kami hin
madaliay. 5 Nakita namon nga
ini nga tawo nagpapatikang hin
samok ngan nag-aaghat ha mga
Judio ha bug-os nga tuna nga
magrebelde, ngan lider hiya
han sekta han mga Nazareno.
6 Waray liwat niya respetoha
an templo, salit gin-aresto namon hiya. 7 1 —— 8 Kon imbistigaron mo hiya, mahibabaro
Cesarea
24
Bu 24:71 Kitaa an footnote ha Mat 17:21.
BUHAT 24:9-26
Pablo nagdepensa ha atubangan ni Felix
240
ka han ngatanan nga amon iginmga tawo o naghihimo hin saaakusar ha iya.”
mok. Kondi may mga Judio ha
9 Inapi liwat an mga Judio ha distrito han Asia 19 nga kinapag-atake, ngan nag-insister nga hanglan aanhi unta basi akusatotoo ito. 10 Pagtangdo han go- ran ako ha imo atubangan, kon
bernador nga bumaton hi Pablo, may-ada gud man hira anoman
nagsiring hiya:
nga kontra ha akon. 20 O pa“Tungod kay maaram gud ako saysaya an aanhi nga mga tawo
nga maiha ka na nga hukom kon ano nga sayop an ira nakihini nga nasud, andam ako pagta ha akon samtang natindog
pahayag han akon depensa. ako ha atubangan han Sanhedrin,
11 Mahimo ka mag-usisa kon 21 labot la hini nga akon ginsitinuod gud nga waray pa mag-12 ring han natindog ako ha butnga
ka adlaw tikang nga kinadto ako nira, ‘Ginhuhukman ako yana ha
ha Jerusalem basi magsingba. iyo atubangan tungod kay natoo
12 Waray hira nakita nga nakig- ako ha pagkabanhaw han mga
diskusyon ako ha bisan hin-o ha patay!’ ”
templo o nag-aghat ako ha mga
22 Pero tungod kay maaram
tawo nga magsaramok ha mga si- gud hi Felix han kamatuoran managoga o ha bug-os nga syudad. hitungod hini nga Dalan, waray
13 Diri liwat nira mapapama- la anay niya idayon an ira kaso
tud-an ha imo an mga igin-aaku- ngan nagsiring: “Magdidesisyon
sar nira ha akon yana. 14 Pero
ako mahitungod hini nga kaso
uyon ha paagi han pagsingba nga
pag-abot han kumander han migintatawag nira nga ‘sekta,’ ginlitar nga hi Lisias.” 23 Ginsugo
kakarawat ko nga nagbubuhat
niya an opisyal han kasundaloako han sagrado nga pag-alagad
han nga bantayan hi Pablo samha Dios han akon kaapoy-apoyan, kay natoo ako han ngatanan tang arestado, pero diri hiya pagnga iginsasaysay ha Balaud ngan istriktohan ngan diri pagdid-an
ha sinurat han mga Propeta, an iya kasangkayan ha pag-asika15 ngan naglalaom ako ha Dios so han iya panginahanglan.
24 Paglabay hin pipira ka adnga may pagkabanhaw han mga
matadong ngan mga diri-mata- law, inabot hi Felix upod an iya
dong, ngan ito liwat an ginlalao- Judio nga asawa nga hi Drusila,
man hini nga mga tawo. 16 Sa- ngan iginpatawag niya hi Pablo
lit ginpapangalimbasogan ko nga ngan namati ha iya mahitungod
magkaada pirme limpyo nga kon- han pagtoo kan Kristo Jesus.
sensya ha atubangan han Dios 25 Pero han nagsasaysay na
ngan mga tawo. 17 Katapos hin hiya mahitungod han pagkamadamu ka tuig binalik ako basi tadong, pagpugong ha kalugarimaghatag ha akon nasud hin mga ngon, ngan han tiarabot nga paghatag tungod ha kalooy, ngan hukom, nahadlok hi Felix ngan
basi maghalad. 18 Han nakita nagsiring: “Lakat la anay yana,
nira ako ha templo nga nagbu- pero ipapatawag ko ikaw utro
buhat hito, limpyo ako uyon ha kon may higayon ako.” 26 KonBalaud. Pero diri ako upod han di naglalaom liwat hiya nga tata-
241
Ha atubangan ni Festo. Nag-apelar ha Cesar
BUHAT 24:27–25:16
gan hiya ni Pablo hin kwarta. ni Festo nga paboran hiya han
Salit agsob niya ipatawag hi Pab- mga Judio, nagsiring hiya kan
lo ngan nakikiistorya ha iya. Pablo: “Karuyag mo ba kumadto
27 Pero paglabay hin duha ka ha Jerusalem basi didto ka huktuig, hi Felix ginsaliwnan ni Por- man ha akon atubangan mahitucio Festo, ngan tungod kay kangod hini nga mga akusasyon?”
ruyag ni Felix nga paboran hiya 10 Binaton hi Pablo: “Natindog
han mga Judio, ginpabay-an niya ako ha atubangan han kanan Cehi Pablo ha prisohan.
sar lingkoran ha paghukom, kay
Paglabay hin tulo ka adlaw dinhi ako sadang hukman. Waray
tikang nga inabot hi Fes- ako nabuhat nga sayop ha mga
to ha probinsya basi magmando, Judio, ngan maaram ka gud likinadto hiya ha Jerusalem tikang wat hito. 11 Kon totoo nga naha Cesarea. 2 An punoan nga kahimo ako hin sayop ngan may
mga saserdote ngan an nangu- ginbuhat nga angay sirotan hin
nguna nga kalalakin-an han mga kamatayon, diri ako malikay ha
Judio naghatag hin impormasyon kamatayon. Pero kon waray baha iya kontra kan Pablo. Salit sihan an mga igin-aakusar ha
naghinangyo hira ha iya 3 nga akon hini nga mga tawo, watagan hira hin pabor nga pakad- ray bisan hin-o an may katungod
toon hi Pablo ha Jerusalem, ngan ha pagtubyan ha akon ngadto ha
ira aambuson hiya basi patayon ira basi la paboran hira. Naapeha dalan. 4 Pero nagsiring hi lar ako ha Cesar!” 12 Katapos
Festo nga magpapabilin hi Pab- ni Festo makiistorya ha grupo
lo ha Cesarea, ngan diri mag-iiha han mga magsaragdon, nagsiring
mabalik hiya ngadto. 5 Nagsi- hiya: “Naapelar ka ha Cesar, maring hiya, “Salit paupda ha akon kadto ka ha Cesar.”
13 Paglabay hin pipira ka adan mga may awtoridad ha iyo basi
akusaran hiya, kon may ginbuhat law, inabot ha Cesarea hi Hadi
gud man nga sayop ito nga tawo.” Agripa ngan hi Bernice basi bisi6 Paglabay hin walo o napulo tahon hi Festo sugad nga katalaka adlaw ha Jerusalem, kinadto horan. 14 Salit paglabay hin pihiya ha Cesarea. Kinabuwasan li- pira ka adlaw didto, iginsumat ni
ningkod hiya ha lingkoran ha Festo ha hadi an mahitungod han
paghukom ngan nagsugo nga pa- kaso ni Pablo. Nagsiring hiya:
“May usa nga tawo nga priso
sudlon hi Pablo. 7 Pag-abot ni
Pablo, ginpalibotan hiya han mga pa gihapon han pagbaya ni Felix,
Judio tikang ha Jerusalem, ngan 15 ngan han nakadto ako ha Jenagpahayag hin damu nga aku- rusalem, an punoan nga mga sasasyon kontra ha iya pero waray serdote ngan an katigurangan
hira maipakita nga ebidensya.
han mga Judio naghatag hin im8 Pero nagsiring hi Pablo su- pormasyon mahitungod ha iya,
gad nga depensa: “Waray gud ako nga naghahangyo nga sirotan
nabuhat nga anoman nga sala hiya. 16 Pero ginsidngan ko
kontra ha Balaud han mga Judio hira nga diri uyon ha balaud han
o kontra ha templo o kontra han mga Romano nga itubyan sugad
Cesar.” 9 Tungod kay karuyag nga pabor an bisan hin-o nga
25
BUHAT 25:17–26:4
Ha atubangan ni Hadi Agripa
242
akusado kon waray pa niya igka- hi kaupod namon, nakikita niyo
atubang an mga nag-aakusar ha ini nga tawo nga mahitungod ha
iya ngan magkaada hiya higayon iya an kadam-an han mga Judio
nga depensahan an iya kalugari- naghinangyo ha akon ha Jerusangon ha reklamo kontra ha iya. lem ngan dinhi, nagsininggit hira
17 Salit pag-abot nira dinhi, wanga diri na hiya angay mabuhi pa.
ray ako paglangan, lugod kinabu- 25 Pero nasabtan ko nga waray
wasan liningkod ako ha lingkoran hiya nabuhat nga angay hukman
ha paghukom ngan nagsugo nga hin kamatayon. Salit han nagpasudlon ito nga tawo. 18 Pag- apelar ini nga tawo ha Emperatindog han mga nag-aakusar, wa- dor, nagdesisyon ako nga ipadara
ray hira maisumbong nga maraot hiya. 26 Kondi waray ako mainga buhat sugad han akon ginsurat ngadto ha akon Ginoo1 malalaoman mahitungod ha iya. hitungod ha iya. Salit gindara ko
19 Nakikigdiskusyon la hira ha hiya nganhi ha iyo, ngan labi na
iya mahitungod han pagsingba ha imo atubangan Hadi Agripa,
ha ira dios ngan mahitungod han basi katapos han pagbista, may
namatay nga hi Jesus pero gin- maisurat ako. 27 Kay baga hin
papamatud-an ni Pablo nga buhi diri makatadunganon nga maghiya. 20 Salit tungod kay diri padara ako hin priso nga diri isaako maaram kon paonan-o susul- saysay an mga akusasyon kontra
baron ito nga gindidiskusyonan, ha iya.”
ginpakianhan ko hiya kon karuHi Agripa nagsiring kan
yag niya kumadto ha Jerusalem
Pablo: “Gintutugotan ka
basi didto bistahon ini nga kaso. pagyakan basi depensahan an
21 Pero pag-apelar ni Pablo nga imo kalugaringon.” Salit gindidto la anay hiya ha prisohan unat ni Pablo an iya kamot ngan
samtang ginhuhulat an desisyon nagsiring:
han Emperador,1 nagsugo ako
2 “Mahitungod han ngatanan
nga bantayan hiya tubtob nga nga igin-aakusar ha akon han
ipadara ko hiya ha Cesar.”
mga Judio, nalilipay ako Hadi
22 Nagsiring hi Agripa kan Agripa, nga ha imo atubangan
Festo: “Karuyag ko liwat pa- ako magpapahayag han akon dematian ito nga tawo.” Binaton pensa yana, 3 labi na kay ekshi Festo: “Buwas mapapamatian perto ka ha ngatanan nga
mo hiya.” 23 Salit kinabuwa- kustomre ngan ha mga gindisan, inabot hira Agripa ngan Ber- debatihan han mga Judio. Sanice nga may magarbo nga para- lit naghahangyo ako ha imo nga
da ngan sinulod ha korte upod an mapailubon nga pamatian ako.
mga kumander han militar ngan
4 “Ha pagkamatuod, maaram
an mga prominente ha syudad, gud an ngatanan nga Judio han
ngan nagsugo hi Festo nga pa- akon paagi han pagkinabuhi tisudlon hi Pablo. 24 Katapos kang ha kabata upod han akon
nagsiring hi Festo: “Hadi Agri- mga igkasi-tuminungnong ngan
pa, ngan kamo ngatanan nga aan-
26
Bu 25:211 Ha literal, “Usa nga Agusto.”
Bu 25:261 An “Ginoo” dinhi nagtutudlok
ha Emperador han Roma.
243
Pablo nagsaysay kan Hadi Agripa
BUHAT 26:5-21
ha Jerusalem. 5 Nakilala hira mas masilaw pa han adlaw nga
ha akon, ngan kon karuyag nira, nagsanag ha akon palibot ngan
makakagtestigo hira nga nagkiha mga kaupod ko ha pagbaknabuhi ako sugad nga Pari- tas. 14 Katumba namon ngaseo uyon ha paagi han pagsingba tanan ha tuna, nakabati ako
han aton pinakaistrikto nga sek- hin tingog nga nasiring ha akon
ta. 6 Pero ginbibista ako yana ha Hebreo nga linggwahe, ‘Saul,
tungod ha paglaom ha saad han Saul, kay ano nga gintitimaDios ha aton kaapoy-apoyan. raot mo ako? Makakadaot ha
7 An aton 12 nga tribo naglala- imo an padayon nga pagbanyak
om liwat nga makita an katuma- ha matais nga mga tungkod.’1
nan hini nga saad, pinaagi han 15 Pero nagsiring ako, ‘Hin-o
sinsero nga pagbuhat han sagra- ka, Ginoo?’ Binaton hiya, ‘Ako
imo gintitimarado nga pag-alagad ha iya ha ad- hi Jesus, nga
´
law ngan gab-i. O hadi, tungod ot. 16 Buhat ngan tindog. Naghini nga paglaom gin-aakusaran pakita ako ha imo basi pilion ka
sugad nga surugoon ngan saksi
ako han mga Judio.
8 “Kay ano nga diri kamo nahan mga butang nga imo nakita
too nga an Dios nagbaban- ngan ipapakita ko pa ha imo mahaw han mga patay? 9 Kom- hitungod ha akon, 17 samtang
binsido ako hadto nga sadang ko akon ka gintatalwas tikang hini
buhaton an ngatanan nga paagi nga katawohan ngan tikang ha
han pagkontra ha ngaran ni Je- mga nasud, diin pakakadtoon ko
sus nga Nazareno. 10 Ha pag- ikaw, 18 basi abrihan mo an ira
kamatuod, ginbuhat ko ito ha mga mata, pagawson hira tikang
Jerusalem, ngan damu han mga ha kasisidman ngadto ha kalambaraan an akon iginpapriso kay rag ngan tikang ha awtoridad ni
gintagan ako hin awtoridad han Satanas ngadto ha Dios, basi mapunoan nga mga saserdote, ngan pasaylo an ira mga sala ngan mahan papatayon na hira, ginsu- karawat nira an panurundon han
portahan ko ito. 11 Ginpwersa mga ginpakabaraan pinaagi han
ko hira nga bayaan an ira pag- ira pagtoo ha akon.’
19 “Salit Hadi Agripa, waray
too pinaagi han damu ka beses
nga pagkastigo ha ira ha ngata- ko talapasa an bisyon tikang ha
langit, 20 lugod iginpahayag
nan nga sinagoga. Ngan tungod
ko an mensahe siyahan ha mga
kay napupungot ako ha ira, gintaga-Damasco, katapos ha mga
timaraot ko hira bisan ha higrataga-Jerusalem, ngan ha bugyo nga mga syudad.
os nga Judea, ngan ha ngata12 “Tungod hito nga katuyonan nga nasud, nga kinahanglan
an, nagbiyahe ako ngadto ha Da- magbasol hira ngan magsingba
masco nga may awtoridad ngan ha Dios pinaagi ha pagpakita
sugo tikang ha punoan nga mga hito ha buhat. 21 Tungod hini
saserdote. 13 O hadi, han nagin-aresto ako han mga Judio ha
kada ako ha dalan han udto
na, nakakita ako hin masilaw Bu 26:141 Matais nga kahoy nga ginaganga lamrag tikang ha langit nga mit ha pagpasunod ha usa nga hayop.
BUHAT 26:22–27:7
Baton ni Agripa. Biyahe tikadto ha Roma
244
´
templo ngan nangalimbasog hira
30 Katapos binuhat an hadi,
pagpatay ha akon. 22 Pero tuan gobernador, hi Bernice ngan
ngod han bulig nga nakarawat ko an kalalakin-an nga nangangatikang ha Dios, tubtob yana nag- lingkod upod nira. 31 Pero han
papadayon ako ha pagpamatuod nabaya na hira, nag-iristorya
ha mga ubos ngan ha mga pro- hira: “Ini nga tawo waray ginbuminente. Waray ako iba nga igin- buhat nga angay hin kamatayon
pahayag labot han mga butang o kaprisohan.” 32 Nagsiring linga mahitatabo sumala ha gin- wat hi Agripa kan Festo: “Ini nga
siring han mga Propeta ngan ni tawo ginbuhian na unta kon waMoises, 23 nga an Kristo mag- ray hiya pag-apelar ha Cesar.”
aantos, ngan sugad nga una nga
Sugad han gindesisyonan
babanhawon, igpapahayag niya
nga magbiyahe kami ha
an kalamrag ngada hini nga kadagat ngadto ha Italya, hi Pablo
tawohan ngan ha mga nasud.”
ngan an iba nga mga priso igin24 Samtang ginyayakan niya tubyan kan Julio, usa nga opisini ha pagdepensa ha iya kalu- yal han kasundalohan tikang ha
garingon, nagsiring hi Festo ha mga tropa ni Agusto. 2 Sinadaku nga tingog: “Nalulurong ka kay kami ha barko nga tikang ha
na, Pablo! Tungod han imo damu Adramito nga tikadto ha mga lunga hinbabaroan nalulurong ka gar ha baybayon han distrito han
na!” 25 Pero nagsiring hi Pab- Asia, ngan nagbiyahe kami upod
lo: “Diri ako nalulurong, Harang- hi Aristarco nga taga-Macedodon nga Festo. Nagyayakan ako nia nga tikang ha Tesalonica.
han kamatuoran ngan maopay 3 Kinabuwasan dinuong kami
an akon panhunahuna. 26 Ha ha Sidon, ngan nagpakita hi Jupagkamatuod, maaram gud hini lio hin pagkabuotan kan Pablo
an hadi, salit may kagawasan ngan gintugotan hiya nga kunga nakakaistorya ko hiya kay madto ha iya kasangkayan basi
kombinsido ako nga waray bisan may mag-ataman ha iya.
usa hini nga mga butang nga
4 Tungod kay nasungsong
diri niya hinbabaroan kay waray kami ha hangin samtang nagini buhata ha tago. 27 Natoo bibiyahe tikang didto, nagpasaka ba ha sinurat han mga Pro- lipod kami ha Ciprus; 5 ngan
peta, Hadi Agripa? Maaram ako nagbiyahe kami ha kadagatan
nga natoo ka.” 28 Pero binaton nga atbang han Cilicia ngan
hi Agripa kan Pablo: “Diri mag- Pamfilia ngan dinuong ha paniiha makukombinse mo na ako talan han Mira ha Licia. 6 Pero
nga magin Kristiano.” 29 Tu- didto an opisyal han kasundalongod hito nagsiring hi Pablo: han nakakita hin barko tikang
“Nag-aampo ako ha Dios nga ha ha Alejandria nga tikadto ha
halipot nga panahon o kon mag- Italya, ngan iya kami ginpasakay
iha man, diri la ikaw kondi an hito. 7 Katapos hin mahinay
ngatanan nga namamati ha akon nga pagbiyahe ha sulod hin piyana magin pariho unta ha akon, pira ka adlaw ngan paghimakuri
nga makaabot ha Cinido, kay nalabot la hini nga mga gapos.”
27
245
Euroaquilo, barko ginpupusakan
BUHAT 27:8-23
sungsong kami ha makusog nga iha inabot an makusog nga
hangin, nagpasalipod kami ha bagyo nga Euroaquilo an ngaran.
Creta ha Salmone samtang nag- 15 Tungod kay an barko ginpubibiyahe. 8 Ha ligid han bayba- pusakan han dagku nga balud
yon hito kami inagi ngan kinuri- ngan waray na ito pakakasungan gud kami tubtob nga inabot song ha hangin, nagpahiuyon na
ha duruongan nga gintatawag la kami hito ngan nagpaanod.
nga Maopay nga Duruongan hi- 16 Nagpasalipod kami ha gutiay
nga isla han Cauda, pero nakurirani ha syudad han Lasea.
9 Linabay an damu ka adlaw an kami pagkontrol han boti1
ngan peligroso na an pagbiyahe ha ulin han barko. 17 Kondi
ha dagat kay tapos na bisan an han naisakay na ito, ginsangbopagpuasa para ha adlaw han pag- ran nira hin mga pisi an palibot
bayad han sala,1 salit nagsuhes- han barko; ngan tungod kay natyon hi Pablo: 10 “Mga kasang- hahadlok hira nga sumanglad ha
kayan, ha akon pagkita ini nga Sirte, ginlukot nira an layag ngan
biyahe magriresulta hin kadaot nagpaanod na la. 18 Kinabungan daku nga pirdisyon, diri wasan may iginlabog hira nga
la ha mga karga ngan ha bar- mga karga basi gumaan an barko
ko, kondi mahimo liwat mawara kay ginpupusakan ito han dagan aton kinabuhi.”1 11 Pero an ku nga balud tungod han bagopisyal han kasundalohan mas yo, 19 ngan ha ikatulo ka adlaw
namati ha kapitan ngan ha tag- iginlabog nira an iba nga mga
iya han barko imbes nga ha gin- pisi han barko.
20 Han damu ka adlaw na nga
siring ni Pablo. 12 Tungod kay
diri maopay nga magpalabay han ginbabagyohan kami ngan wakathagkot hito nga duruongan, ray pa nakikita nga adlaw1 o
nagsuhestyon an kadam-an nga mga bitoon, nawad-an kami
kon mahihimo, magpadayon hira han ngatanan nga paglaom nga
ha pagbiyahe tubtob nga maka- makatalwas. 21 Han maiha na
abot ha Fenix basi didto magpa- nga waray kaon-kaon an ngatalabay han kathagkot. Duruongan nan ha barko, tinindog hi Pabito han Creta nga puydi duongan lo ha butnga nira ngan nagsiring:
ha norte-este ngan ha sur-este. “Mga kasangkayan, kon namati
13 Paghuyop han mahinay kamo han akon sagdon ngan wanga hangin tikang ha sur, nag- ray magbiyahe tikang ha Creta,
hunahuna hira nga makakaabot waray unta kamo mag-antos
hira ha ira kakadtoan, salit gin- hini nga kadaot ngan pirdisyon.
alsa nira an angkla ngan nag- 22 Pero bisan pa hini, gin-aagbiyahe hirani ha baybayon hat ko kamo nga maglipay, kay
han Creta. 14 Pero waray pag- waray bisan usa ha iyo1 an mawawara, labot la hini nga barBu 27:91 Bulan ini han Tishri nga katug- ko. 23 Kay kagab-i an Dios nga
bang han Septyembre/Oktubre, an tinikangan han panahon nga mauran ngan
mabalod an dagat. 101 Ha literal, “kalag.”
Bu 27:161 Gutiay nga baluto nga ginagamit sugad nga lifeboat. 201 O “sudang.”
221 Ha literal, “han iyo mga kalag.”
BUHAT 27:24-43
Talwas an 276 nga sakay han barko
246
nagtatag-iya ha akon ngan gin- adlaw na yana nga nagbibinantatagan ko hin sagrado nga tay kamo ngan waray gud kaonpag-alagad nagsugo hin anghel kaon. 34 Salit gin-aagda ko
nga tinindog ha akon sapit, kamo nga kumaon, kay para ini
24 ngan nagsiring, ‘Ayaw kahad- ha iyo kaopayan, kay bisan usa
lok, Pablo. Kinahanglan umatu- nga buhok ha iyo ulo diri mawabang ka ha Cesar! Tatalwason wara.” 35 Katapos niya magsika han Dios ngan an ngatanan ring hito, kinuha liwat hiya hin
nga kaupod mo ha pagbiyahe.’ tinapay, nagpasalamat ha Dios
25 Salit magkalipay kamo, kay ha atubangan nira ngatanan,
natoo ako ha Dios nga matutu- gintipik-tipik ito, ngan nagtiman gud an iginsumat ha akon. kang kumaon. 36 Salit nagma26 Pero kinahanglan mahidagsa lipayon hira ngatanan ngan nakita ha usa nga isla.”
ngaon. 37 Kami ngatanan nga
27 Ha katutnga han ika-14 sakay ha barko 276 ka tawo.1
nga gab-i, han gin-aanod-anod 38 Han busog na hira, ira ginlakami ha kadagatan han Adria, bog ha dagat an mga trigo basi
inabat an mga tripulante nga gumaan an barko.
nagtitikahirani hira ha bayba39 Han aga na, diri hira mayon. 28 Pagsukla nira, 20 ka aram kon hain na hira nga ludupa an kahilarom han tubig. gar, pero may nakikita hira nga
Salit nagpaanod pa hira ha uru- baybayon ngan determinado hira
unhan ngan pagsukla nira, nga makaduong didto an barko.
15 ka dupa na la an kahilarom. 40 Salit ira gin-utod an mga pisi
29 Tungod ha kahadlok nga bahan mga angkla ngan ginpabayngin sumanglad kami ha kaba- an ito nga mahulog ha dagat.
toan, naghulog hira hin upat nga Ira liwat ginbadbad an mga higot
angkla ha ulin ngan naghining- han mga bugsay nga pantimon,
yap nga unta aga na. 30 Kon- ngan katapos buklaron an layag
di han an mga tripulante nanga- ha dulong, nagpaanod hira ngadlimbasog pagbaya ha barko ngan to ha baybayon. 41 Pag-abot
iginluros nira an boti ha dagat nira ha kahababwan nga ginpupero nagpasangil la nga an mga pusakan han nagtatapo nga mga
angkla ha dulong an ira iginlu- balud, ginmaniobra nira an barluros, 31 nagsiring hi Pablo ha ko basi sumanglad, pero an duopisyal han kasundalohan ngan long binunggo ngan waray na kaha mga sundalo: “Kon ini nga tangtang, ngan naguba an ulin.
kalalakin-an diri magpabilin ha 42 Tungod hito karuyag gud
barko, diri kamo matatalwas.” han mga sundalo nga pamata32 Katapos gin-utod han mga yon an mga priso, basi wasundalo an mga pisi han boti ray makalangoy ngan makapuga.
ngan ginpabay-an ito nga mahu- 43 Kondi karuyag gud han opislog.
yal han kasundalohan nga ma33 Han tikaaga na, gin-aghat talwas hi Pablo, salit gindid-an
ni Pablo an ngatanan nga kumaon. Nagsiring hiya: “Ika-14 ka Bu 27:371 Ha literal, “kalag.”
247
Barko nabungkag ha Malta. Publio
BUHAT 27:44–28:15
niya hira. Ngan ginsidngan niya
7 Hirani hito nga lugar, may
adton makakalangoy nga lu- mga tuna an punoan nga opisyal
mukso na ha dagat ngan maghan isla nga hi Publio. Gin-abiabi
una ngadto ha baybayon, 44 an ngan gin-asikaso kami niya ha
iba masunod gamit an mga tabla sulod hin tulo ka adlaw. 8 Pero
sugad nga abayan ngan an iba an nahituman nga an tatay ni Pubmga rumok nga bahin1 han bar- lio naghihinigda kay may hiranat
ko. Salit an ngatanan talwas nga ngan sobra kaul-ol an tiyan.1 Kinadto ha iya hi Pablo ngan nagnakaabot ha baybayon.
ampo, igintungbaw an kamot ha
Talwas nga nakaabot kami
iya ngan nag-opay hiya. 9 Kaha baybayon han usa
tapos hito, an ngatanan nga may
nga isla, ngan hinbaroan namon
sakit nga tawo ha isla kinadto linga gintatawag ito nga Malta.
wat kan Pablo basi magpatambal.
2 Ngan an mga taga-isla1 nagpa10 Ginpasidunggan liwat kami
kita ha amon hin sobra nga pagnira pinaagi hin damu nga regalo,
kabuotan. Nagharing hira ngan
ngan han tibiyahe na kami, gingin-asikaso kami ngatanan kay
pabalonan nira kami han amon
nauran ngan mahagkot. 3 Pero
mga panginahanglan.
han nagtirok hi Pablo hin usa ka
11 Paglabay hin tulo ka bulan,
butok nga mga sanga ngan iginsinakay kami ha barko nga an
sungo ito, may malara nga hadulong may simbolo ngan ngalas nga ginawas tungod han kaparan han “Mga Anak ni Zeus.” Tiso ngan gintukob hiya ha kamot.
kang ha Alejandria ito nga barko
4 Han nakita han mga tawo hito
nga nagpalabay han kathagkot
nga isla an malara nga halas nga
dida hito nga isla. 12 Katapos
nabitay ha kamot ni Pablo, nagdinuong kami ha Siracusa ngan
siring hira: “Sigurado nga paranagpabilin didto hin tulo ka adpamatay ini nga tawo, ngan bisan
law. 13 Tikang didto kinurbakon nakatalwas hiya ha dagat, an
da kami ngan inabot ha Regio.
Hustisya1 diri natugot nga magPaglabay hin usa ka adlaw hipadayon hiya nga buhi.” 5 Pero
nuyop an hangin tikang ha sur,
iya iginwirik an malara nga hangan ha ikaduha ka adlaw nakalas ngadto ha kalayo ngan waray
abot kami ha Puteoli. 14 Didhiya madaot. 6 Naglalaom an
to, iginkita kami hin kabugtoan
mga tawo nga manhuhubag hiya
ngan ginhawiran kami nga magngan tigda nga matutumba ngan
pabilin ha ira hin pito ka admamamatay. Pero han maiha na
law, ngan katapos nagtipakadnga waray man maraot nga nahito kami ha Roma. 15 Han
tatabo ha iya, nagbag-o an ira huhinbatian han kabugtoan ha
nahuna ngan nagsiring hira nga
Roma nga tipakadto kami, inausa hiya nga dios.
bot hira tubtob ha Merkado han
Bu 27:441 O “mga butang tikang ha.” Apio ngan ha Tres Tavernas1
28
28:21 Mga tawo nga diri Griego an linggwahe. 41 Ha Griego, Dike, posible nga
an Diosa han pagpanimalos hin hustisya
o personipikasyon han hustisya.
Bu 28:81 Ha literal, “may disenteriya.”
151 Mga lugar nga karaonan ngan pahuwayan.
BUHAT 28:16-31
Nakiistorya
basi tapoon kami. Pakakita ni
Pablo ha ira, nagpasalamat hiya
ha Dios ngan nadasig. 16 Pagabot namon ha Roma, gintugotan hi Pablo nga mag-ukoy nga
nag-uusahan pero may nagbabantay nga sundalo.
17 Paglabay hin tulo ka adlaw,
iginpatawag ni Pablo an nangunguna nga kalalakin-an han mga
Judio. Han natirok na hira, nagsiring hiya ha ira: “Mga kabugtoan, bisan kon waray ako ginbuhat nga kontra ha mga tawo o ha
mga kustomre han aton kaapoyapoyan, igintubyan ako ha mga
kamot han mga Romano sugad
nga priso tikang ha Jerusalem.
18 Katapos han imbistigasyon,
karuyag nira nga buhian ako,
kay waray hinungdan para patayon ako. 19 Kondi han nagprotesta an mga Judio, napiritan
ako pag-apelar ha Cesar, pero
diri tungod kay may ig-aakusar ako ha akon nasud. 20 Salit tungod hini naghangyo ako
nga makigkita ngan makiistorya ha iyo, kay tungod han paglaom han Israel nakakadena ako.”
21 Nagsiring hira ha iya: “Waray
kami nakarawat nga surat mahitungod ha imo tikang ha Judea,
waray liwat bisan hin-o han kabugtoan nga inabot tikang didto nga nagsumat o nagyakan
hin maraot mahitungod ha imo.
22 Pero naghuhunahuna kami
nga angay namon pamatian an
imo isisiring, kay maaram kami
nga bisan diin ginkukontra ini
nga sekta.”
23 Katapos, nagpili hira hin
adlaw basi makigkita utro ha iya,
ngan mas damu hira nga kinadto ha iya gin-uukyan. Tikang ha
248
aga tubtob ha gab-i, nag-esplikar hiya ha ira pinaagi ha pagpamatuod hin maopay mahitungod
han Ginhadian han Dios basi makombinse hira mahitungod kan
Jesus sumala ha balaud ni Moises
ngan ha sinurat han mga Propeta. 24 An iba tinoo ha iya ginsiring, pero an iba waray. 25 Salit
tungod kay diri hira nagkakauruyon, han tilakat na hira, nagkomento hi Pablo:
“Husto an ginsiring han baraan nga espiritu ha iyo kaapoyapoyan pinaagi kan propeta Isaias, 26 nga nasiring, ‘Kadto
hini nga katawohan ngan siring: “Magpipinamati kamo pero
diri gud makakasabot, ngan magkikinita kamo pero diri gud makakakita. 27 Kay an kasingkasing hini nga katawohan nagin
matig-a, ngan an ira mga talinga
nakakabati pero diri hira nagios, ngan an ira mga mata ginpipiyong, basi diri gud hira makakita pinaagi han ira mga mata
ngan diri makabati pinaagi han
ira mga talinga ngan diri makasabot pinaagi han ira kasingkasing ngan makabalik basi tambalon ko hira.”’ 28 Salit hibaroi
niyo nga ini nga paagi han Dios
ha pagtalwas iginpadara ha mga
nasud. Sigurado nga pamamatian
nira ito.” 29 1 ——
30 Salit inukoy hi Pablo ha iya
ginpletehan nga balay hin duha
ka tuig, ngan gin-abiabi niya an
ngatanan nga nabisita ha iya,
31 iginsasangyaw ha ira an Ginhadian han Dios ngan nagtututdo mahitungod han Ginoo nga
hi Jesu-Kristo. Ginbuhat niya ito
nga may daku nga kagawasan ha
pagyakan ngan waray kaulangan.
ha mga Judio. Nagsangyaw
Bu 28:291 Kitaa an footnote ha Mat 17:21.
SURAT HA MGA
TAGA-ROMA
1
Ako hi Pablo nga uripon
ni Jesu-Kristo. Gintawag ako
basi magin apostol ngan ginpili
ako basi magpasamwak han maopay nga sumat han Dios. 2 Ito
nga maopay nga sumat nga
aada ha baraan nga Kasuratan,
iginsaad han Dios hadto pinaagi han iya mga propeta, 3 mahitungod han iya Anak nga
natawo tikang ha binhi1 ni David. 4 Pinaagi han gahum han
baraan nga espiritu, iginpakilala hiya sugad nga Anak han
Dios han ginbanhaw hiya. Oo,
hiya hi Jesu-Kristo nga aton Ginoo, 5 nga pinaagi ha iya nakarawat ko an diri-matupngan nga
pagkabuotan1 ngan pagkaapostol basi maipakita han ngatanan
nga nasud an pagtoo ngan pagkamasinugtanon ha iya basi pasidunggan an iya ngaran. 6 Kaupod liwat kamo hito nga mga
nasud ngan gintawag liwat kamo
han Dios basi magin panag-iya
ni Jesu-Kristo. 7 Ha ngatanan
nga aada ha Roma nga mga hinigugma han Dios nga gintawag
basi magin mga baraan, nagsusurat ako:
Makarawat unta niyo an dirimatupngan nga pagkabuotan
ngan kamurayawan tikang ha
Dios nga aton Amay ngan tikang
ha Ginoo nga hi Jesu-Kristo.
8 Una ha ngatanan, nagpapasalamat ako ha akon Dios pinaagi kan Jesu-Kristo tungod
ha iyo ngatanan, kay an iyo
pagtoo gin-iiristoryahan ha bugos nga kalibotan. 9 An Dios,
nga akon gintatagan hin bug-oskasingkasing nga sagrado nga
pag-alagad pinaagi ha pagpasamwak han maopay nga sumat mahitungod han iya Anak, testigo
ko nga pirme ko kamo igin-uupod
ha akon mga pag-ampo. 10 Nakikimalooy ako nga kon kaburuton han Dios, makakada na ako
yana ha iyo kon posible, 11 kay
naghihingyap gud ako nga makita kamo basi maipaangbit ko
ha iyo an espirituwal nga regalo basi maparig-on kamo; 12 o
basi magdinasigay kita pinaagi
han iyo pagtoo ngan han akon
pagtoo.
13 Pero karuyag ko nga hibaroan niyo, mga kabugtoan, nga
damu ka beses nga nagplano ako
pagkada ha iyo basi makita ko an
mag-opay nga resulta han akon
pagsangyaw kaupod niyo sugad
man ha iba nga nasud, kondi tubtob yana may nakakaulang ha
akon. 14 May utang ako ha mga
Griego ngan ha mga taga-iba nga
nasud, ha mga maaramon ngan
ha mga diri-maaramon, 15 salit karuyag ko gud liwat ipasamwak an maopay nga sumat dida
ha iyo ha Roma. 16 Diri ko iginkakaawod an maopay nga sumat.
Ha pagkamatuod, ito an gamhanan nga paagi han Dios ha paghatag hin katalwasan ha ngatanan nga may pagtoo. Una ha mga
Ro 1:31 O “mga anak; katulinan,” dinhi
ngan ha iba nga teksto diin gin-gamit ini. Judio ngan ha mga Griego liwat, 17 kay nasasabtan han
51 O “pag-uyon han Dios.”
249
ROMA 1:18-32
Mga kalidad han Dios klaro nga nakikita
250
mga may pagtoo nga pinaagi han matuoran mahitungod ha Dios.
maopay nga sumat iginpapaha- Nagsingba hira ngan naghalad
yag han Dios an iya katadongan, hin sagrado nga pag-alagad ha
ngan nagpaparig-on ini han ira mga butang nga hinimo han Dios
pagtoo, sugad la han nahisurat: imbes nga ha Iya nga naghimo,
“Kondi an matadong padayon nga angay dayawon ha kadayonga mabubuhi tungod han iya nan. Amen.1 26 Salit igintubyan hira han Dios ha maglawpagtoo.”
18 An kangalas han Dios igin- ay nga hingyap ha pakighilawas,
papahayag tikang ha langit kontra kay ginbayaan han kababayinha ngatanan nga pagkadiri-dios- an an normal nga paggamit han
non ngan pagkadiri-matadong ira kalugaringon ngan ginbuhat
han mga tawo nga nag-uulang han an kontra ha kinaiya. 27 Sugad
kamatuoran ha diri-matadong man ginbayaan han kalalakin-an
nga paagi, 19 kay gintagan hira an normal nga paggamit ha babahan Dios hin supisyente nga ebi- ye ngan naglarab hira ha malawdensya basi mahibaro hira mahi- ay nga hingyap ha usa kag usa, an
tungod ha iya. 20 Kay an iya mga lalaki ha igkasi-lalaki, nagdiri-nakikita nga mga kalidad, nga bubuhat hin mangil-ad ngan naamo an iya waray kataposan nga kakarawat nira an bug-os nga sigahum ngan pagka-Dios, klaro rot tungod han ira sala.
28 Tungod kay diri nira karunga nakikita tikang pa ha paghimoa han kalibotan, kay nasasab- yag nga magkaada husto nga katan ito pinaagi han mga butang hibaro mahitungod ha Dios, ginnga ginhimo, salit diri hira ma- pabay-an hira han Dios nga
magkaada panhunahuna nga diri
kakagnigar. 21 Bisan kon nakiniya inuuyonan, basi magbuhat
lala hira ha Dios, waray nira hiya
han diri angay. 29 Puno hira
pasidunggi sugad nga Dios ngan
han ngatanan nga pagkadiriwaray nira hiya pasalamati, lugod
matadong, pagkamakasasala,
nagin waray pulos an ira mga pakahakog, karaotan, kaawa, pagngatadongan ngan nagin diri mapatay, araway, panlimbong, pagsinabuton an ira kasingkasing.
suspetsa; mga tsismoso hira,
22 Bisan kon nainsister nga maa30 maglibak, nangangalas ha
ramon hira, nagin lurong hira Dios, diri-matinalahuron, mapa23 ngan imbes nga pasidunggan hitas-on, hambog, nag-iimbento
an waray kamatayon nga Dios, hin nakakadaot nga mga butang,
ginpasidunggan nira an imahen diri-masinugtanon ha mga kaghan namamatay nga tawo, mga anak, 31 waray pagsabot, diri
tamsi, mga hayop nga upat an tiil, nagtutuman han mga ginkasabongan mga nagkakamang.
tan, waray gugma ha kapamilya,
24 Salit igintubyan hira han ngan waray kalooy. 32 Diri la
Dios ha pagbuhat uyon ha mahu- kay padayon nga ginbubuhat nira
gaw nga hingyap han ira kasing- ito kondi ginkukonsinter liwat an
kasing, basi diri nira pasidunggan mga nagbubuhat hito, bisan kon
an ira lawas. 25 Ginpili nira nga
tumoo ha buwa imbes nga ha ka- Ro 1:251 Kitaa an “Amen” ha Glossary.
251
Dios naggigiya ha pagbasol. Waray ginpapaurog
ROMA 2:1-18
maaram gud hira han matadong 9 Maabot an kasakitan ngan kanga sugo han Dios nga an mga sub-anan ha kinabuhi1 han tagnagbubuhat hito angay han kasa nga tawo nga nagbubuhat hin
maraot, una ha mga Judio ngan
matayon.
Salit bisan hin-o ka pa, may ha mga Griego liwat. 10 Pero
baratunon ka kon ikaw nag- magkakaada himaya, dungog,
huhukom, kay kon ginhuhukman ngan kamurayawan an ngatanan
mo an iba ginhuhukman mo liwat nga nagbubuhat hin maopay, una
an imo kalugaringon, kay ikaw ha mga Judio ngan ha mga Grienga naghuhukom nagbubuhat li- go liwat. 11 Kay waray ginpapaurog an Dios.
wat hin sugad hito. 2 Maaram
12 An ngatanan nga nakasakita nga uyon ha kamatuoran an
la nga diri sakop han balaud mapaghukom han Dios kontra ha
mamatay liwat bisan diri sakop
mga nagbubuhat hito.
han balaud, pero an ngatanan
3 Pero ikaw nga naghuhukom
nga nakasala nga sakop han baha mga nagbubuhat hito, nga
laud huhukman pinaagi han balaamo liwat an imo ginbubuhat,
ud. 13 An matadong ha pagkita
naghuhunahuna ka ba nga mahan Dios diri an mga namamakakalikay ka ha paghukom han ti han balaud, kondi adton nagkiDios? 4 O gintatamay mo ba kinabuhi uyon ha balaud amo
an iya hura nga pagkabuotan, an igpapahayag nga matadong.
pagkamainantuson, ngan hilawig 14 Kay kon an mga tawo han
nga pagpailob,1 kay diri ka mamga nasud kinaiya nga nagbubuaram nga tungod han pagkahat uyon ha balaud han Dios, bibuotan han Dios ginigiyahan ka san kon waray hira balaud, may
niya nga magbasol? 5 Pero tubalaud hira ha ira kalugaringon.
ngod han imo katig-a ngan pag- 15 Iginpapakita nira mismo an
kaada diri-mabinasulon nga ka- kahulogan han balaud nga nahisingkasing, gin-aaghat mo an surat ha ira kasingkasing, ngan
Dios nga mangalas ha imo ha adan ira konsensya nagtitestigo lilaw han iya kangalas ngan pagpa- wat, ngan samtang ginhuhunahayag han matadong nga paghu- huna nira ito, gin-aakusaran o
kom. 6 Babalosan niya an kada gin-aabswelto hira. 16 Mahitatagsa sumala ha iya mga buhat: tabo ini kon hukman na han Dios
7 kinabuhi nga waray kataposan pinaagi kan Kristo Jesus an sekpara ha mga nagtitinguha han reto nga mga binuhatan han kahimaya, dungog, ngan pagkadiri- tawohan. Sumala ini ha maopay
nadudunot pinaagi han pada- nga sumat nga akon iginpapayon nga pagbuhat han maopay. samwak.
8 Pero para ha mga makiawayon
17 Kon Judio ka ha ngaran
ngan diri nagkikinabuhi uyon ha ngan nasarig ha balaud ngan
kamatuoran kondi nagbubuhat iginrarakudaku mo an Dios,
han diri matadong, maabot ha 18 ngan maaram ka han iya kaira an iya kangalas ngan kasina. burut-on ngan nahibabaroan mo
2
Ro 2:41 O “pasensya.”
Ro 2:91 Ha literal, “kalag.”
ROMA 2:19–3:8
Buhata an igintututdo. Tinuri ha kasingkasing
252
an importante nga mga butang gin turi diri ha pisikal. 29 Pero
kay gintututdoan ka tikang ha nagigin totoo hiya nga Judio tuBalaud, 19 ngan kombinsido ka ngod han aada ha iya kasingkanga giya ka han mga buta, kasing, ngan an totoo nga pagturi
lamrag han mga aada ha kasisid- ginhihimo ha kasingkasing pinaman, 20 magsaragdon han mga agi han espiritu ngan diri pinaagi
waray sarabotan, magturutdo han sinurat nga balaud. Nakakahan kabataan, ngan may pagsa- rawat niya an pagdayaw, diri tibot han importante nga kahiba- kang ha mga tawo kondi tikang
ro ngan kamatuoran nga aada ha ha Dios.
Balaud, 21 pero ikaw nga nagKon sugad, ano an bentaha
tututdo ha iba, gintututdoan mo
han pagin Judio? O ano an kaba an imo kalugaringon? Ikaw
nga nagsasangyaw nga “Diri ka pulsanan han pagturi? 2 Daku
mangawat,” nangangawat ka ba? gud. Labaw ha ngatanan, tungod
22 Ikaw nga nasiring “Diri ka kay gintaporan hira han sagrado
mag-adulteryo,”1 nag-aadulteryo nga mga kapahayagan han Dios.
ka ba? Ikaw nga nangingil-ad ha 3 Kumusta man kon an iba wamga dios-dios, nangangawat ka ray pagtoo? An ira ba kawaray
ba ha mga templo? 23 Ikaw nga pagtoo makakagwara han pagkanagrarakudaku han balaud, gin- matinumanon han Dios? 4 Diri
tatamay mo ba an Dios pinaagi gud! An Dios pirme nagsusuhan imo pagtalapas han Balaud? mat han kamatuoran, bisan kon
24 Kay sugad la han nahisurat, an tagsa nga tawo buwaon, sugad
“an ngaran han Dios ginpapasi- la han nahisurat: “Basi mapamaparahan han mga nasud tungod tud-an nga matadong ka ha imo
ha iyo.”
mga pulong ngan magdaog kon
25 Ha pagkamatuod, an pag- ginhuhukman ka.” 5 Kondi
turi mapulsanon la kon nasunod kon tungod han aton pagkadirika ha balaud, pero kon paratala- matadong naipapahayag an pagpas ka han balaud, bisan kon ti- kamatadong han Dios, ano an
nuri ka, sugad hin diri ka tinu- masisiring naton? An Dios ba
ri. 26 Salit kon an diri-turi nga diri matadong kon nagpapahayag
tawo nagtutuman han matadong hiya han iya kangalas? (Nagyayanga iginpapatuman han Balaud, kan ako ha paagi nga nasasabmagigin sugad hiya hin turi bi- tan han tawo.) 6 Diri gud! Kon
san kon diri hiya tinuri, diri ba? an Dios diri matadong, paonan-o
27 Bisan kon tinuri ka ngan may niya huhukman an kalibotan?
sinurat nga balaud, huhukman ka
7 Kon magbubuwa ako, ngan
han tawo nga diri-turi ha pisitungod hini magigin mas bantokal nga nagtutuman han Balaud,
gan an kamatuoran han Dios para
kay paratalapas ka han balaud.
ha iya kadayawan, kay ano nga
28 Kay an iya pagin totoo nga Judio diri basado ha nakikita nga ginhuhukman pa ako sugad nga
hitsura, ngan an totoo nga pa- makasasala? 8 Kay ano nga diri
kita sumiring, sugad la han paRo 2:221 Kitaa an “Adulteryo” ha Glos- karaot han iba nga nasiring kuno
kita: “Buhaton naton an marasary.
3
253
Ngatanan nakasala. Matadong
ot basi umabot an mag-opay nga
butang”? Huhukman ito nga mga
tawo uyon ha hustisya.
9 Kon sugad, ano an aton mahuhunahuna? Mas maopay ba an
aton kahimtang? Diri gud! Kay
nag-akusar na kita nga an mga
Judio ngan mga Griego uripon
han sala, 10 sugad la han nahisurat: “Waray tawo nga matadong,
waray bisan usa. 11 Waray bisan
usa nga may pagsabot ngan waray bisan usa nga namimiling ha
Dios. 12 An ngatanan nga tawo
sinimang, hira ngatanan nagin
waray kapulsanan. Waray bisan
usa nga nagpapakita hin pagkabuotan, waray gud bisan usa.”
13 “An ira tutunlan sugad hin
abrido nga lubnganan, naglilimbong hira pinaagi han ira mga
dila.” “An lara han mga halas
aada ha luyo han ira mga im-im.”
14 “Ngan an ira baba puno hin pamuyayaw ngan kapaitan.” 15 “An
ira mga tiil nag-aapura ha pagpaagay hin dugo.” 16 “An kabungkagan ngan kasakitan aada ha
ira mga dalan, 17 ngan diri hira
maaram han dalan han kamurayawan.” 18 “Waray hira kahadlok
ha Dios.”
19 Maaram kita nga an ngatanan nga ginsisiring han Balaud
para ha mga sakop han Balaud,
basi mapahilom an tagsa nga baba
ngan an bug-os nga kalibotan magin angay han sirot han Dios.
20 Salit waray tawo nga igpapahayag nga matadong ha iya atubangan pinaagi ha pagsunod ha balaud, kay pinaagi han balaud
nagkakaada kita husto nga kahibaro mahitungod han sala.
21 Pero yana nga diri gintutuman an balaud, an pagkamata-
ROMA 3:9-30
dong han Dios naipapahayag, kay
ginpapamatud-an ito han Balaud
ngan han sinurat han mga Propeta. 22 Ngan an ngatanan nga
may pagtoo nagigin matadong ha
pagkita han Dios pinaagi han
pagtoo kan Jesu-Kristo. Kay waray hiya ginpapaurog ha ngatanan nga tawo. 23 Bisan kon an
ngatanan nakasala ngan diri nira
naipapakita an himaya han Dios,
24 gintagan hira hin waray bayad nga regalo han iginpahayag
hira nga matadong tungod han iya
diri-matupngan nga pagkabuotan
pinaagi han lukat nga iginbayad ni
Kristo Jesus. 25 Iginhatag hiya
han Dios sugad nga halad para ha
pagpahiuli1 pinaagi han pagtoo ha
iya dugo. Ginhimo ini basi ipakita han Dios an iya pagkamatadong
kay nagpailob ngan nagpasaylo
hiya han mga sala nga nabuhat
ha naglabay, 26 ngan basi ipakita liwat an iya pagkamatadong
hini nga panahon, han iya iginpapahayag nga matadong an tawo
nga natoo kan Jesus.
27 Salit, may hinungdan ba
nga maghambog? Waray gud. Pinaagi han ano nga balaud? Han
kanan mga buhat ba? Diri, lugod pinaagi han balaud han pagtoo. 28 Kay ginhuhunahuna
naton nga an usa nga tawo iginpapahayag nga matadong pinaagi han pagtoo ngan diri pinaagi
han mga buhat sugad nga pagsugot ha balaud. 29 Dios ba hiya
han mga Judio la? Diri ba hiya liwat an Dios han mga tawo han
mga nasud? Oo, hiya liwat an Dios
han mga tawo han mga nasud.
30 Tungod kay usa la an Dios,
pinaagi ha pagtoo
Ro 3:251 O “pagbayad han sala,” an halad
ha pakigmurayaw ha Dios.
ROMA 3:31–4:17
Pagtoo ni Abraham. Saad nakarawat
254
iya igpapahayag nga matadong an mga kahimtang hiya iginpahayag
mga tinuri pinaagi han pagtoo nga matadong? Han turi na hiya
ngan igpapahayag nga matadong o han diri pa turi? Han diri pa
an diri tinuri pinaagi han ira pag- hiya turi. 11 Nakakarawat hiya
too. 31 Salit, ginwawara ba nahin tigaman, nga amo an pagtuton an balaud pinaagi han aton ri, sugad nga selyo1 han pagkapagtoo? Diri! Lugod, ginsusupor- matadong pinaagi han iya pagtoo
han diri pa hiya turi, basi matahan naton an balaud.
Kon sugad, ano an masisiring gin amay hiya han ngatanan nga
naton mahitungod han aton may pagtoo samtang diri pa turi,
kaapoy-apoyan nga hi Abraham? basi tagdon hira nga matadong,
2 Pananglitan, kon hi Abraham 12 ngan basi magin amay hiya
iginpahayag nga matadong tuhan tinuri nga katulinan, diri la
ngod han mga buhat, may hihan mga nasunod han pisikal nga
nungdan unta hiya ha pagham- pagturi, kondi han mga nasunod
bog, pero diri ha Dios. 3 Ano liwat ha dalan han pagtoo pariho
an ginsisiring han kasuratan? han aton amay nga hi Abraham
“Hi Abraham nagpakita hin paghan diri pa hiya turi.
13 Diri pinaagi han balaud natoo kan Jehova, ngan tungod
karawat ni Abraham o han iya tuhito iginpahayag hiya nga matalin an saad nga magigin manudong.” 4 An bayad ha tawo
runod hiya hin kalibotan, kondi
nga nagtatrabaho ginhuhunahupinaagi han pagkamatadong tuna sugad nga utang ha iya, diri
ngod ha pagtoo. 14 Kay kon adsugad nga diri-matupngan nga
ton nasunod ha balaud mga mapagkabuotan. 5 Kondi an tawo
nurunod, an pagtoo nagigin
nga diri nagbubuhat pero may
waray pulos ngan an saad nawapagtoo ha Iya nga nagpapaha- wara. 15 Ha pagkamatuod, an
yag nga matadong ha usa nga Balaud nagriresulta hin kangadiri diosnon, tungod han iya pag- las, pero kon waray balaud, waray
too iginpapahayag hiya nga ma- liwat pagtalapas.
tadong. 6 Mahitungod han ka16 Salit ito nga saad nakaralipay han tawo nga iginpapahayag wat pinaagi han pagtoo, basi manga matadong han Dios bisan kon gin uyon ito han diri-matupngan
waray hiya mga buhat, nagsiring nga pagkabuotan, basi matuman
liwat hi David: 7 “Malipayon an an saad ha ngatanan nga iya tumga ginpasaylo ha mga pagta- lin, diri la ha mga nasunod han
lapas ngan adton gintabonan an Balaud kondi ha mga nasubad limga sala. 8 Malipayon an tawo wat han pagtoo ni Abraham nga
nga an sala diri na dudumdumon amay naton ngatanan. 17 (Suni Jehova.”
gad la han nahisurat: “Akon ka
9 Kon sugad, ini ba nga kali- ginpili nga magin amay han damu
pay para la ha mga tawo nga nga nasud.”) Nahitabo ini ha atuturi o ha mga diri-turi liwat? Kay bangan han Dios nga iya ginnasiring kita: “Tungod han pagtotoohan, nga nagbabanhaw han
too ni Abraham iginpahayag hiya
nga matadong.” 10 Ha ano nga Ro 4:111 O “garantiya; kompirmasyon.”
4
255
Iginpahayag nga matadong tungod han pagtoo
ROMA 4:18–5:12
mga patay ngan nagyayakan hin naieksperyensyahan naton yana,
mga butang nga waray pa matu- ngan maglipay kita tungod han
man nga sugad hin natuman na. paglaom nga makarawat an hi18 Bisan kon waray hiya rason maya han Dios. 3 Labot hito,
nga maglaom, may pagtoo hiya maglipay kita samtang aada ha
nga iginbasar ha paglaom nga kasakitan, kay maaram kita nga
magigin amay hiya han damu nga an kasakitan nagriresulta hin
nasud, sumala ha ginsiring: “Ma- pagpailob, 4 an pagpailob naggigin sugad kadamu an imo tu- riresulta hin pagin inuyonan, an
lin.” 19 Ngan bisan kon waray pagin inuyonan nagriresulta hin
magluya an iya pagtoo, ginhu- paglaom, 5 ngan an paglaom
nahuna niya nga sugad hin pa- diri nagriresulta hin kapakyasan,
tay na an iya lawas hito nga pa- kay an aton kasingkasing napunahon kay mga 100 ka tuig na puno han gugma han Dios pinaan iya edad, sugad man ginhuna- agi han baraan nga espiritu nga
huna niya an pagin baog ni Sa- iginhatag ha aton.
rah. 20 Pero tungod han saad
6 Ha pagkamatuod, samtang
han Dios, waray hiya magruha- magluya pa kita, an Kristo namaduha tungod ha kawaray pagtoo, tay ha itinanda nga panahon para
lugod nagin makusog hiya pinaaha diri-diosnon nga mga tawo.
gi han iya pagtoo, ngan ginda- 7 Kay talagsa gud la an maruyaw an Dios 21 ngan kombinsi- ruyag nga mamatay para ha mado gud hiya nga matutuman liwat tadong nga tawo, ha pagkamatuhan Dios an iya iginsaad. 22 Sa- od, posible pa nga may maruyag
lit “tungod hito iginpahayag hiya mamatay para ha maopay nga
nga matadong.”
tawo. 8 Pero iginpakita ha aton
23 Pero an mga pulong nga han Dios an iya gugma hini nga
“iginpahayag hiya nga matadong” paagi: An Kristo namatay para
iginsurat diri la para ha iya, ha aton samtang makasasala pa
24 kondi para liwat ha aton nga kita. 9 Salit tungod kay iginpaigpapahayag nga matadong kay hayag na kita nga matadong pinatoo kita ha iya nga nagban- naagi ha dugo han Kristo, mas
haw kan Jesus nga aton Ginoo. matatalwas kita tikang ha kanga25 Igintubyan hiya ha kamata- las pinaagi ha iya. 10 Kay kon
yon tungod han aton mga pagta- han mga kaaway pa kita, iginpalapas ngan ginbanhaw basi mai- hiuli kita ha Dios pinaagi han kapahayag kita nga matadong.
matayon han iya Anak, labi na
Salit yana nga iginpahayag gud yana nga iginpahiuli na kita,
kita nga matadong tungod matatalwas kita pinaagi ha kinahan pagtoo, pahimulosan naton buhi han Kristo. 11 Labot hito,
an pakigmurayaw ha Dios pina- naglilipay liwat kita ha Dios pinaagi han aton Ginoo nga hi Jesu- agi han aton Ginoo nga hi JesuKristo, 2 nga pinaagi liwat han Kristo, nga pinaagi ha iya kita
pagtoo ha iya naabrihan an da- yana iginpahiuli ha Dios.
12 Sugad la nga pinaagi han
lan basi makarawat naton an dirimatupngan nga pagkabuotan nga usa nga tawo an sala sinulod ha
5
ROMA 5:13–6:4
Kamatayon pinaagi han usa nga tawo
256
kalibotan ngan an kamatayon pi18 Salit sugad la nga an usa
naagi han sala, tungod hito an nga pagtalapas nagresulta ha
kamatayon inabot ha ngatanan pagpahayag nga salaan an nganga tawo kay hira ngatanan natanan nga klase hin tawo, sugad
kasala. 13 Kay han waray pa an man an usa nga buhat han pagkaBalaud an sala nakada na ha kali- matadong nagresulta ha pagpabotan, pero waray gin-aakusaran hayag nga matadong an ngatanan
nga may sala kon waray balaud. nga klase hin tawo para ha kina14 Pero an kamatayon nagman- buhi. 19 Kay sugad la nga pinado sugad nga hadi tikang kan agi han pagkadiri-masinugtanon
Adan tubtob kan Moises, bisan han usa nga tawo, damu an naha mga waray pakasala pariho gin makasasala, sugad man pinahan pagtalapas ni Adan, nga kaagi han pagkamasinugtanon han
tugbang niya nga tiarabot.
usa nga tawo, damu an magigin
15 Pero an regalo diri pariho matadong. 20 Ngan pag-abot
han pagtalapas. Kay kon damu han Balaud, nakita nga damu
an namatay tungod ha pagtala- an pagtalapas. Pero han pagdupas han usa nga tawo, mas dinugang han sala, mas dinugang pa
gang pa an diri-matupngan nga an diri-matupngan nga pagkabupagkabuotan han Dios ngan an otan. 21 Para ha ano nga katuiya regalo nga waray bayad nga yoan? Sugad la nga an sala ngan
iginhahatag ha damu nga tawo kamatayon nagmamando sugad
pinaagi han diri-matupngan nga nga hadi, sugad man an diripagkabuotan han usa nga tawo matupngan nga pagkabuotan
nga hi Jesu-Kristo. 16 An re- nagmamando sugad nga hadi pisulta han regalo nga waray ba- naagi han katadongan nga magyad diri pariho han resulta han riresulta hin kinabuhi nga waray
pagtalapas pinaagi han usa nga kataposan pinaagi han aton Gitawo. Kay an paghukom katapos noo nga hi Jesu-Kristo.
han usa nga pagtalapas amo an
Salit ano an aton masisiring?
pagpahayag nga salaan an ngaMagpapadayon ba kita ha patanan nga tawo, pero an regalo kasala basi magdugang an dirikatapos han damu nga pagtala- matupngan nga pagkabuotan?
pas amo an pagpahayag han pag- 2 Diri! Tungod kay namatay na
kamatadong. 17 Kon tungod kita ha makasasala nga pagkinaha pagtalapas han usa nga tawo buhi, kay ano nga magpapadaan kamatayon nagmando sugad yon pa kita ha pagbuhat hin
nga hadi pinaagi hito nga tawo, mga sala? 3 O diri ba kamo
labi na nga mabubuhi ngan mag- maaram nga kita ngatanan nga
mamando sugad nga mga hadi ginbawtismohan basi magin kaadton nakakarawat han diri- hiusa ni Kristo Jesus, ginbawmatupngan nga pagkabuotan tismohan basi magin kaangbit
ngan han waray bayad nga re- han iya kamatayon? 4 Kon sugalo nga pagkamatadong pinaagad, iginlubong kita upod han
gi han usa nga tawo nga hi Jesu- Kristo pinaagi han aton bawtisKristo.
mo basi magin kaangbit han iya
6
257
Diri-matupngan nga pagkabuotan han Dios
ROMA 6:5-21
kamatayon. Sugad la nga ginban- 14 Kinahanglan diri magin agahaw hiya pinaagi han mahimaya- ron niyo an sala kay diri kamo
on nga gahum han Amay, sa- sakop han balaud kondi sakop
dang liwat kita maglakat uyon ha han diri-matupngan nga pagkabag-o nga pagkinabuhi. 5 Kay buotan.
kon mamatay kita pariho ha iya,
15 Kon sugad, ano an aton
sigurado nga mababanhaw liwat masisiring? Magbubuhat ba kita
kita pariho ha iya, ngan hini nga hin sala kay diri kita sakop han
mga paagi magigin kahiusa kita balaud kondi sakop han diriniya, 6 kay maaram kita nga an matupngan nga pagkabuotan?
aton daan nga personalidad igin- Diri! 16 Diri ba kamo maaram
raysang upod niya, basi mawa- nga kon iyo igintutubyan ha bisan
ray gahum an aton makasasala hin-o an iyo kalugaringon sugad
nga lawas, ngan basi diri na kita nga masinugtanon nga uripon,
magin uripon han sala. 7 Kay uripon kamo han iyo ginsusuhiya nga namatay gin-abswelto got, mga uripon man han sala
na ha iya sala.
nga nagriresulta hin kamatayon,
8 Kon namatay na kita upod o mga uripon han pagkamasinughan Kristo, natoo kita nga matanon nga nagriresulta hin pagbubuhi liwat kita upod niya. kamatadong? 17 Pero nagpapa9 Kay maaram kita nga yana nga salamat ako ha Dios kay hadto
ginbanhaw na an Kristo, diri na mga uripon kamo han sala, konhiya mamamatay. An kamatayon, di yana kinasingkasing nga nagin
nga sugad hin agaron, waray na masinugtanon na kamo tungod
gahum ha iya. 10 Kay makausa hito nga katutdoan nga igintapod
la hiya namatay basi wad-on an ha iyo. 18 Oo, tungod kay ginsala, pero buhi hiya basi mabu- talwas na kamo tikang ha pagkahat niya an kaburut-on han Dios. uripon ha sala, nagin mga uripon
11 Sugad man kamo, tagda an iyo kamo han katadongan. 19 Tukalugaringon nga patay ha ma- ngod han kaluyahan han iyo lakasasala nga pagkinabuhi pero was, nagyayakan ako ha paagi
buhi para ha Dios pinaagi kan nga nasasabtan han tawo. Kay
sugad la nga igintubyan niyo
Kristo Jesus.
12 Salit ayaw na niyo pasagdi an mga bahin han iyo lawas sunga an sala padayon nga magha- gad nga mga uripon han kahudi ha iyo mortal nga lawas nga tu- gaw ngan han pagtalapas nga
ngod hito ginsusugot niyo an mga nagriresulta hin pagtalapas, suhingyap hito. 13 Ngan ayaw li- gad man yana itubyan niyo an
wat niyo itubyan ha sala an mga mga bahin han iyo lawas sugad
bahin han iyo lawas sugad nga nga mga uripon han katadongan
mga armas han pagkadiri-mata- nga nagriresulta ha pagkabaraan.
dong, lugod itubyan ha Dios an 20 Kay han mga uripon pa kamo
iyo kalugaringon sugad hin pahan sala, diri niyo agaron an katay nga nabuhi, ngan itubyan ha tadongan.
Dios an iyo mga bahin sugad
21 Kon sugad, ano nga klase
nga mga armas han katadongan. hin bunga an iyo gin-aani hadto?
ROMA 6:22–7:15
Bayad han sala—kamatayon. Regalo—kinabuhi
258
Mga butang nga iginkakaawod nga magriresulta hin kamatayon.
niyo yana. Kay an kataposan hito 6 Pero yana diri na kita sakop
nga mga butang amo an kamata- han Balaud, kay namatay na kita
yon. 22 Pero yana, tungod kay hito nga nagpugong ha aton, basi
gintalwas na kamo tikang ha sala magin mga uripon kita ha bag-o
ngan nagin mga uripon na han nga paagi uyon ha espiritu, ngan
Dios, gin-aani na niyo an iyo bu- diri ha daan nga paagi uyon ha singa han pagkabaraan, ngan an nurat nga balaud.
resulta hito, kinabuhi nga waray
7 Salit ano an aton masisikataposan. 23 Kay an bayad ring? Sala ba an Balaud? Diri!
han sala amo an kamatayon, pero Ha pagkamatuod, diri ko unta hian regalo nga iginhahatag han babaroan an sala kon diri tuDios amo an kinabuhi nga waray ngod han Balaud. Pananglitan,
kataposan pinaagi kan Kristo Je- waray unta ako mahibaro mahisus nga aton Ginoo.
tungod han kaipa kon an BalaMga kabugtoan, posible ba ud waray pagsiring: “Diri ka manga diri kamo maaram (kay ipa.” 8 Pero tungod hito nga
nagyayakan ako ha mga maa- sugo, hinbaroan ko kon ano gud
ram han balaud,) nga an Bala- an sala, nga may-ada ngay-an ako
ud agaron han usa nga tawo sam- han ngatanan nga klase hin katang buhi hiya? 2 Pananglitan, ipa, kay han waray pa balaud paan babaye nga inasaw-an sakop tay an sala. 9 Ha pagkamatuod,
han balaud han iya bana samtang buhi ako hadto han waray pa an
buhi an iya bana, pero kon ma- balaud, kondi pag-abot han sugo,
matay an iya bana, diri na hiya nabuhi an sala, pero namatay
sakop han balaud han iya bana. ako. 10 Ngan an sugo nga nag3 Salit samtang buhi pa an iya gigiya ngadto ha kinabuhi, nakibana, nag-aadulteryo hiya kon ta ko nga naggigiya ito ngadto ha
magin asawa hiya hin iba nga la- kamatayon. 11 Kay tungod han
laki. Pero kon mamatay an iya sugo, hinbaroan ko kon ano an
bana, diri na hiya sakop han ba- sala nga nagsulay ngan nagpatay
laud han iya bana, salit diri ha akon pinaagi hito. 12 Salit
hiya nag-aadulteryo kon magin an Balaud baraan, ngan an sugo
baraan, matadong, ngan maopay.
asawa hiya hin iba nga lalaki.
13 Salit ito ba nga maopay
4 Salit mga kabugtoan ko,
kamo liwat namatay na ha Bala- nagresulta ha akon kamatayon?
ud pinaagi han lawas han Kristo, Waray! Kondi namatay ako tubasi magin panag-iya kamo niya ngod han sala, basi pinaagi han
nga ginbanhaw, ngan makapa- maopay maipakita nga an sala
munga kita para ha Dios. 5 Tu- amo an hinungdan han akon kangod kay han nagkikinabuhi pa matayon. Hito nga paagi, iginbukita uyon ha mga hingyap han hayhag han sugo kon mationan-o
lawas, an makasasala nga mga karaot an sala. 14 Maaram
hingyap nga naibuhayhag pinaa- kita nga an Balaud espirituwal,
gi han Balaud nagios ha aton pero ako tawo la nga iginbalawas basi magkaada kita bunga ligya ha sala. 15 Diri ako ma-
7
259
Hunahuna ngan lawas nag-aaway
ROMA 7:16–8:9
aram han akon ginbubuhat. Kay
Salit an mga kahiusa ni Krisan akon karuyag diri ko ginto Jesus diri ginhuhukman
bubuhat; kondi an akon nasisi- nga salaan. 2 Kay an balaud
nahan amo an akon ginbubuhat. hito nga espiritu nga naghahatag
16 Pero kon an diri ko karuyag hin kinabuhi ha kahiusa ni Krisamo an akon ginbubuhat, nag- to Jesus nagtatalwas ha imo tipapakita ito nga nauyon ako nga kang ha balaud han sala ngan kamaopay an Balaud. 17 Kondi matayon. 3 An waray mahimo
yana diri na ako an nagbubuhat han Balaud tungod han pagkahito, pero an sala nga aadi ha diri-perpekto han tawo, ginhimo
akon. 18 Maaram ako nga wahan Dios pinaagi ha pagsuray gud maopay ha akon, karu- goa han iya Anak, nga nagin
yag sidngon, ha akon lawas, kay pariho han tawo nga makasasamay hingyap ako pero waray ako la basi wad-on an sala, ngan hini
abilidad ha pagbuhat han mao- nga paagi ginhukman an sala
pay. 19 Kay an maopay nga kahan tawo, 4 basi matuman naruyag ko buhaton diri ko ginbu- ton an magtadong nga iginpapabuhat, pero an maraot nga diri tuman han Balaud pinaagi han
ko karuyag amo an akon ginbu- pagkinabuhi1 uyon ha espiritu,
buhat. 20 Kon ginbubuhat ko diri uyon ha mga hingyap han layana an diri ko karuyag, diri na was. 5 Kay an mga nagkikiako an nagbubuhat hito, kondi an nabuhi uyon ha mga hingyap han
sala nga aadi ha akon.
lawas naghuhunahuna han mga
21 Salit nakikita ko ha akon butang nga may kalabotan ha
kahimtang ini nga balaud: kon mga hingyap han lawas, pero an
karuyag ko buhaton an hus- mga nagkikinabuhi uyon ha espito, an maraot an aadi ha akon. ritu naghuhunahuna han mga
22 Ha akon kasingkasing nalili- butang han espiritu. 6 An pagpay gud ako ha balaud han Dios, hunahuna han mga hingyap han
23 pero nakikita ko ha akon la- lawas nangangahulogan hin kawas1 nga may iba nga balaud nga matayon, kondi an paghunahunakikig-away ha balaud han akon na han espiritu nangangahulogan
hunahuna ngan naghihimo ha hin kinabuhi ngan kamurayawan,
akon nga bihag han balaud han 7 kay an paghunahuna han mga
sala nga aadi ha akon mga bahin. hingyap han lawas nangangahu24 Kairo ko nga tawo! Hin-o an logan hin pakig-away ha Dios,
magtatalwas ha akon tikang hini kay diri ito nasugot ha balaud han
nga lawas nga nagdadara ha akon Dios, ngan diri gud makakabuhat
ha kamatayon? 25 Nagpapasa- hito. 8 Salit an mga nagkikinalamat ako ha Dios pinaagi kan buhi uyon ha mga hingyap han laJesu-Kristo nga aton Ginoo! Sa- was diri makakalipay ha Dios.
lit ha akon hunahuna, ako mismo
9 Pero aada gud ha iyo an esuripon han balaud han Dios, pero piritu han Dios kon nagkikinaan akon lawas uripon han balaud buhi kamo uyon ha espiritu, diri
han sala.
uyon ha mga hingyap han lawas.
8
Ro 7:231 Ha literal, “mga bahin.”
Ro 8:41 Ha literal, “paglakat.”
ROMA 8:10-26
Espiritu nagtitestigo. Ngatanan naghaharoy
260
Kondi kon an bisan hin-o waray an mga butang nga hinimo1 han
han espiritu han Kristo, ini nga Dios ha pagpahayag han himatawo diri kan Kristo. 10 Pero ya han iya mga anak. 20 Kay an
kon kahiusa kamo han Kristo, bimga butang nga iya hinimo nasan kon an iyo lawas patay tungod gin sakop han kawaray-pulos, diri
han sala, an espiritu naghahatag tungod kay kaburut-on nira, konhin kinabuhi tungod han kata- di tungod han kaburut-on han
dongan. 11 Kon an espiritu han Dios nga nagtugot nga magin sanagbanhaw kan Jesus aada ha kop hira han kawaray-pulos, pero
iyo, an iyo mortal nga lawas bu- naghatag hin paglaom 21 nga
buhion liwat han nagbanhaw kan an mga butang nga hinimo han
Kristo Jesus, pinaagi han iya es- Dios matalwas ha pagin uripon
piritu nga aada ha iyo.
han pagkadunot ngan magkaada
12 Salit mga kabugtoan, may han mahimayaon nga kagawasan
obligasyon kita, pero diri ha paghan iya mga anak. 22 Kay maakinabuhi uyon ha mga hingyap ram kita nga an ngatanan nga
han lawas, 13 kay kon magki- butang nga hinimo han Dios panabuhi kamo uyon ha mga hing- rapriho naghaharoy ngan nagsayap han lawas, sigurado nga sakit tubtob yana. 23 Dugang
mamamatay kamo, pero kon papa, kita liwat nga may-ada han
patayon niyo pinaagi han espiri- una nga mga bunga, nga amo an
tu an mga buhat han lawas, espiritu, naghaharoy ha aton kamabubuhi kamo. 14 An ngata- singkasing samtang ginpapamunan nga ginigiyahan han espiri- lat gud naton an pag-ampon ha
tu han Dios mga anak han aton sugad nga mga anak, nga
Dios. 15 Kay waray kamo ku- amo an kagawasan tikang ha aton
marawat hin espiritu han pagka- lawas pinaagi han lukat. 24 Nauripon nga hinungdan han ka- talwas kita pinaagi hini nga paghadlok, kondi kumarawat kamo laom; pero kon nakikita na an
hin espiritu han pag-ampon su- butang nga ginlalaoman, diri na
gad nga mga anak, nga pinaagi ito ginlalaoman. Kay lalaoman
hito nga espiritu nagsisinggit pa ba ito nga butang kon nakikita: “Abba, Amay!” 16 An es- kita na ito? 25 Pero kon diri pa
piritu mismo nagtitestigo upod naton nakikita an aton ginlalahan aton espiritu nga mga anak oman, mapailubon nga ginpapakita han Dios. 17 Kon sugad, mulat gud naton ito.
kon mga anak kita, mga ma26 Sugad man, an espiritu han
nurunod liwat kita: oo, manuru- Dios nabulig ha aton ha mga panod han Dios, pero igkasi-manu- nahon nga maluya kita. May mga
runod han Kristo, kon mag-antos panahon nga diri kita maaram
kita pariho ha iya basi paghima- kon ano an aton ig-aampo. Ha
yaon liwat kita upod niya.
sugad nga mga kahimtang, bisan
18 Tungod hito balewaray la diri naton naipapahayag an mga
ha akon an mga pag-antos hini pagharoy, nasasabtan ito pinaagi
nga panahon kon itanding ha himaya nga igpapahayag pinaagi ha Ro 8:191 Nagtutudlok labi na ha mga
aton. 19 Kay naghuhulat gud tawo.
261
Waray makakagbulag ha gugma han Dios
ROMA 8:27–9:6
han bulig han espiritu. 27 Ngan tan, pagtimaraot, kagutom, pagin
an Dios nga nag-uusisa han mga hubo, peligro, o espada? 36 Sukasingkasing maaram han igin- gad la han nahisurat: “Tungod ha
papasabot han espiritu, kay na- imo ginpapatay kami ha bug-os
nginginyupo ito para ha mga banga adlaw, ginhuhunahuna kami
raan uyon ha kaburut-on han sugad hin mga karnero nga paratayon.” 37 Pero bisan pa hini
Dios.
28 Maaram kita yana nga ginngatanan, bug-os nga nagdadaog
papahinabo han Dios nga mag- kita pinaagi ha iya nga nahigugpadayon ha organisado nga paa- ma ha aton. 38 Kay kombinsigi an ngatanan nga iya buruhaton do ako nga bisan an kamatayon,
para ha kaopayan han mga nahi- kinabuhi, mga anghel, mga gobgugma ha iya, nga mga gintawag yerno, mga butang nga aanhi
uyon ha iya katuyoan, 29 kay yana, mga butang nga maabot,
iya itinanda nga adton iya una mga gahum, 39 kahitas-an,
nga mga ginkilala magsubad ha kahiladman, o an bisan ano nga
iya Anak, basi hiya an magin su- iba pa nga butang nga hinimo
hag han damu nga magburug- han Dios diri makakagbulag ha
to. 30 Ngan an mga itinanda aton ha gugma han Dios nga iginniya gintawag liwat niya, ngan an pakita pinaagi kan Kristo Jesus
mga gintawag iya liwat iginpaha- nga aton Ginoo.
yag nga matadong. Ngan ha kaNagsusumat ako han kataposan, an mga iginpahayag nga
matuoran mahitungod han
matadong iya liwat ginhimaya.
Kristo. Diri ako nagbubuwa, kay
31 Salit ano an aton masi- pinaagi han baraan nga espirisiring mahitungod hini? Kon an tu nagpapamatuod an akon konDios dapig ha aton, hin-o an ma- sensya 2 nga daku gud an akon
kontra ha aton? 32 Kon waray kasubo ngan pirme may kasakit
niya pugngi nga mag-antos an ha akon kasingkasing. 3 Karuiya Anak kondi igintubyan lugod yag ko nga ako na la an mahihiya ha kamatayon para ha aton bulag ha Kristo ngan mabungkag
ngatanan, diri ba malipayon nga imbes nga an akon kabugtoan, an
ihahatag liwat niya ha aton an akon mga paryente 4 nga mga
iba pa nga butang? 33 Hin-o an Israelita. Hira an gin-ampon sumag-aakusar kontra ha mga pini- gad nga mga anak ngan gintagan
li han Dios? Kay an Dios mismo hin himaya, mga kasabotan, Baan nagpapahayag nga matadong laud, sagrado nga pag-alagad,
hira. 34 Hin-o an maghuhukom ngan mga saad. 5 Hira an gintiha ira? Kay hi Kristo Jesus nakangan han kaapoy-apoyan ngan
matay ngan ginbanhaw, oo, aada ha ira katulinan natawo an Krishiya ha too nga kamot han Dios, to. An Dios nga gihitaasi ha ngangan hiya liwat an nakikimalooy tanan, pagdayawon unta ha kadapara ha aton.
yonan. Amen.
35 Ano an makakagbulag ha
6 Pero diri ito nangangahuloaton tikang ha gugma han Kris- gan nga napakyas an pulong
to? An kakurian ba, kasaki- han Dios, kay diri ngatanan nga
9
ROMA 9:7-25
Binhi ni Abraham. Mga surudlan han kalooy
262
nagtikang kan Israel totoo nga mahitungod han Paraon, an Ka“Israel.” 7 Diri liwat nanganga- suratan nasiring: “Tungod hini
hulogan nga tungod kay binhi gintugotan ko ikaw nga magpahira ni Abraham, mga anak hira dayon nga buhi, basi gamiton ko
ngatanan, pero ini an iginsurat: ikaw ha pagpakita han akon ga“An tatawagon nga ‘imo binhi’ hum, ngan an akon ngaran maimagtitikang kan Isaac.” 8 Ka- pasamwak ha bug-os nga tuna.”
ruyag sidngon nga an mga anak 18 Kon sugad, nalolooy hiya ha
han katulinan ni Abraham diri karuyag niya kalooyan, pero ginamo an totoo nga mga anak han tutugotan niya an iba nga magDios, kondi an mga anak han matig-a an kasingkasing.
Dios pinaagi han saad amo an
19 Salit masiring ka ha akon:
gintatagad nga binhi. 9 Kay ini “Kay ano nga makuri gud lipaan iginsaad: “Ha itinanda nga payon an Dios? Hin-o ba an manahon maabot ako ngan hi Sarah kakakontra han iya kaburut-on?”
magkakaada anak nga lalaki.” 20 Pero hin-o ka ba nga nagya10 Pero natuman ito diri la hito yakan kontra ha Dios? An bunga panahon, kondi han nagbutang nga ginmolde makakasiring
rod liwat hi Rebeca hin kambal ba ha nagmolde ha iya, “Kay ano
nga an amay hi Isaac nga aton kanga sugad hini an imo paghimo
apoy-apoyan. 11 Kay han waha akon?” 21 Diri ba an parahiray pa hira matawo o magbuhat mo hin daba1 an may awtoridad
hin bisan ano nga maopay o maha paghimo hin mga surudlan tiraot, basi an katuyoan han Dios kang ha usa la nga minasa nga
mahitungod han pagpili magpa- lapok, an usa para ha dunggadayon nga nadepende, diri ha non nga paggamit ngan an usa pa
mga buhat, kondi ha Iya nga nagpara ha diri dungganon nga pagtatawag, 12 iginsiring ini kan gamit? 22 Salit ano man kon
Rebeca: “An magurang magigin kaburut-on han Dios nga ipakiuripon han manghod.” 13 Su- ta an iya kangalas ngan ipahagad han iginsurat: “Hinigugma ko yag an iya gahum ngan magpahi Jacob, pero nasisina ako kan kita hin hilawig nga pagpailob ha
Esau.”
mga surudlan nga angay kumara14 Salit ano an masisiring nawat han kangalas ngan kabungton? An Dios ba waray hustisya? kagan? 23 Ngan ano man kon
Imposible gud ito! 15 Kay nag- ginbuhat ini basi maipahayag an
siring hiya kan Moises: “Malolooy iya daku nga himaya ha mga
ako ha bisan hin-o nga karuyag surudlan nga angay kumarawat
ko kalooyan, ngan magpapakita han kalooy, nga abanse nga iginako hin pagpaid ha bisan hin-o andam niya basi magkaada hin
nga karuyag ko pakitaan hin paghimaya, 24 karuyag sidngon,
paid.” 16 Salit ito nga pagpili kita, nga gintawag niya diri la tinadepende, diri ha naghihingyap kang ha mga Judio kondi tikang
o ha nangangalimbasog,1 kondi liwat ha mga nasud? 25 Sugad
ha Dios nga may kalooy. 17 Kay
Ro 9:161 Ha literal, “nadalagan.”
Ro 9:211 “Kuron” an ginagamit han iba
para hini nga pulong.
263
Aktibo pero diri uyon ha husto
liwat hito an ginsiring ni propeta Hosea: “An diri ko katawohan
tatawagon ko nga ‘akon katawohan,’ ngan an babaye nga waray
higugmaa tatawagon nga ‘hinigugma.’ 26 Ngan didto ha lugar
diin ginsidngan hira, ‘Diri kamo
an akon katawohan,’ tatawagon
hira nga ‘mga anak han buhi nga
Dios.’ ”
27 Hi propeta Isaias liwat nagsinggit mahitungod han Israel:
“Bisan pa magin sugad kadamu
han baras han dagat an mga anak
ni Israel, an nanhibilin la an matatalwas. 28 Kay hi Jehova makikigtuhay ha mga naukoy ha
tuna, iya ito tatapuson ngan diri
paiihaon.” 29 Sugad liwat han
igintagna ni Isaias: “Kon hi Jehova nga magmarando han langitnon nga kasundalohan waray
magbilin ha aton hin binhi, magigin sugad la unta kita han Sodoma ngan Gomorra.”
30 Salit ano an aton masisiring? Nga an mga tawo han mga
nasud, bisan kon diri nangangalimbasog nga magin matadong,
nagin matadong tungod han pagtoo. 31 Pero an Israel, bisan
kon nangangalimbasog nga magin matadong pinaagi han balaud,
waray nira matuman an balaud.
32 Kay ano? Tungod kay ginpangalimbasogan nira nga magin
matadong pinaagi han ira mga
buhat, diri pinaagi han pagtoo.
Nahipakdol hira ha “bato nga hiparakdolan,” 33 sugad han nahisurat: “Nagbubutang ako ha
Sion hin bato nga hiparakdolan
ngan daku nga bato nga nakakatumba, kondi an natoo hito1 diri
mapapakyas.”
nga kahibaro
ROMA 9:26–10:10
Mga kabugtoan, an katalwasan han mga Israelita
amo gud an ginhihingyap han
akon kasingkasing ngan an
ginpapangamuyo ko ha Dios.
2 Mapapamatud-an ko nga aktibo1 gud hira ha pag-alagad ha
Dios, pero diri uyon ha husto nga
kahibaro, 3 kay diri hira maaram han basihan han Dios ha katadongan, lugod nangangalimbasog hira pag-establisar han ira
kalugaringon nga paagi, salit waray hira magpasakop ha suruklan
han Dios ha katadongan. 4 Kay
ha Kristo natapos an Balaud, basi
an ngatanan nga nagpapakita hin
pagtoo magin matadong.
5 Hi Moises nagsurat nga an
tawo nga nagbubuhat han matadong uyon ha Balaud mabubuhi pinaagi hito. 6 Pero mahitungod han katadongan nga resulta
han pagtoo, ini an iginsurat: “Ha
imo kasingkasing ayaw pagsiring,
‘Hin-o an masaka ha langit?’ karuyag sidngon, basi ilusad an
Kristo, 7 o ‘Hin-o an malusad
ha kahiladman?’ karuyag sidngon, basi kuhaon an Kristo tikang ha mga patay.” 8 Pero ano
an ginsisiring han Kasuratan?
“An pulong hirani ha imo, aada
ha imo baba ngan ha imo kasingkasing,” karuyag sidngon, an
“pulong” mahitungod han pagtoo
nga aton iginsasangyaw. 9 Kon
dayag nga ipasamwak mo ito nga
‘pulong ha imo baba’ nga hi Jesus
an Ginoo, ngan magpakita ka hin
kinasingkasing nga pagtoo nga
ginbanhaw hiya han Dios, matatalwas ka. 10 Kay pinaagi han
kasingkasing an usa nagpapakita
hin pagtoo para ha katadongan,
Ro 9:331 O “ha iya.”
Ro 10:21 O “debotado; madasigon.”
10
ROMA 10:11–11:6
Natawag kan Jehova matatalwas
264
kondi pinaagi han baba an usa aaghaton ko kamo nga mangadayag nga nagpapahayag para ha bugho. Pinaagi han lurong nga
nasud, aaghaton ko kamo nga
katalwasan.
11 An Kasuratan nasiring: masina gud.” 20 Ngan waray
“Waray bisan usa nga natoo kahadlok nga nagsiring hi Isaha iya an mapapakyas.” 12 Kay ias: “Hin-agian ako han mga diri
waray ginpapaurog ha Judio namimiling ha akon. Nagpakilangan Griego, kay usa la an Ginoo la ako ha mga diri nagpapakiana
han ngatanan, nga nahatag hin mahitungod ha akon.” 21 Pero
damu nga bendisyon ha ngata- mahitungod han Israel, nagsiring
nan nga natawag ha iya. 13 Kay hiya: “Ha bug-os nga adlaw gin“an kada tagsa nga natawag ha unat ko an akon mga butkon
ngaran ni Jehova matatalwas.” ngadto ha katawohan nga diri14 Pero paonan-o hira matawag masinugtanon ngan nagyayakan
ha iya kon diri nira hiya gintoto- kontra ha akon.”
ohan? Ngan paonan-o hira matoo
Salit mapakiana ako, Iginha iya kon waray hira makabati
salikway ba han Dios an iya
mahitungod ha iya? Paonan-o katawohan? Waray gud! Kay Israliwat nira mababatian kon waray elita liwat ako, nga tulin ni Abramagsasangyaw? 15 Ngan pao- ham, ngan ha tribo ni Benjamin.
nan-o hira magsasangyaw kon 2 Waray igsalikway han Dios an
waray hira sugoa? Sugad la han iya katawohan, nga iya una nga
nahisurat: “Kaopay han mga tiil1 ginkilala. Diri ba kamo maaram
han mga nagpapasamwak han han ginsisiring han Kasuratan
maopay nga sumat mahitungod mahitungod kan Elias, han nagampo hiya ha Dios han iya reklahan mag-opay nga butang!”
16 Kondi, hira ngatanan wa- mo kontra ha Israel? 3 “Jehova,
ray sumugot ha maopay nga su- ginpatay nira an imo mga propemat. Kay hi Isaias nagsiring: “Je- ta, ginbungkag nira an imo mga
hova, hin-o an tinoo ha hinbatian halaran, ngan ako la an nahibilin,
tikang ha amon?” 17 Ngan nagngan yana karuyag nira nga pakakaada la hin pagtoo katapos tayon ako.”1 4 Pero ano an iginmabatian an pulong. Sugad man baton ha iya han Dios? “May-ada
nababatian la an pulong kon pa ako 7,000 ka tawo nga wamay nagsasangyaw mahitungod ray lumuhod kan Baal.” 5 Sahan Kristo. 18 Kondi mapakia- lit hini nga paagi, may nanhina ako, Nakabati hira, diri ba? Ha bilin liwat yana nga panahon nga
pagkamatuod, “hinbatian an ira ginpili pinaagi han diri-matuptingog ha bug-os nga tuna, ngan ngan nga pagkabuotan. 6 Kon
an ira mensahe tubtob ha mga sugad, kon pinaagi ito han dirisidsid han inuukyan nga tuna.” matupngan nga pagkabuotan,
19 Mapakiana liwat ako, Maaram diri na ito pinaagi han mga buan Israel, diri ba? Hadto, hi Moi- hat; kay kon pinaagi la gihapon
ses nagsiring: “Pinaagi han mga han mga buhat, diri na ito matawo han iba nga mga nasud, gigin diri-matupngan nga pagkabuotan.
11
Ro 10:151 “Siki” an ginagamit han iba
para hini nga pulong.
Ro 11:31 Ha literal, “kalag.”
265
Igindugtong ha kahoy nga olibo
ROMA 11:7-24
7 Salit ano an masisiring na- kon an pagsalikway ha ira nangaton? Waray makuha han Israel ngahulogan hin pakighiuli para
an ira mismo gintitinguha, kondi ha kalibotan, tungod hito an pagnakuha ito han mga pinili. Nag- karawata ha ira sigurado nga
luya an abilidad han iba ha pag- mangangahulogan hin kinabuhi
sabot, 8 kay sugad la han nahi- ha mga gintatagad nga patay.
surat: “Ginpahinabo han Dios 16 Ngan kon baraan an bahin
nga mahingaturog hira hin hihan minasa nga ginkuha sugad
larom ha espirituwal, magkaada nga una nga mga bunga, baraan
hin mga mata nga diri nakakaki- liwat an bug-os nga minasa; ngan
ta ngan hin mga talinga nga diri kon baraan an gamot, baraan linakakabati tubtob hini nga ad- wat an mga sanga.
17 Kondi, kon gin-utod an iba
law.” 9 Nagsiring liwat hi David:
“Hinaot an ira kalugaringon nga han mga sanga ngan igindugtong
lamesa magin bitik, lit-ag, hipa- ka hito bisan kon ihalas ka nga
rakdolan,1 ngan sirot para ha ira. olibo, ngan tungod hito nakaang10 Magsirom unta an ira mga bit ka han katambok han gamot
mata basi diri hira makakita, han olibo, 18 ayaw paghambog
ha mga sanga. Pero kon naghangan mabuktot hira.”
11 Salit mapakiana ako, Nahi- hambog ka ha ira, hinumdumi
pakdol ba hira ngan natumba? nga diri ikaw an nagdadara han
Waray gud! Kondi tungod han ira gamot, kondi an gamot an nagdasayop nga pitad may katalwasan dara ha imo. 19 Salit masiring
an mga tawo han mga nasud, basi ka: “Gin-utod an mga sanga basi
maaghat hira nga mangabugho. ako maidugtong.” 20 Totoo ito!
12 Ngan kon an ira sayop nga pi- Kay tungod han ira kawaray pagtad nangangahulogan hin kariko- too gin-utod hira, pero natinhan para ha kalibotan, ngan an dog ka tungod han pagtoo. Ayaw
kaibani ha ira nangangahulogan pagpahitaas, lugod mahadlok ka.
hin karikohan ha mga tawo han 21 Kon waray awili han Dios an
mga nasud, labaw pa gud nga orihinal nga mga sanga, diri ka limangangahulogan hin mas damu wat niya aawilan. 22 Kon sunga bahandi kon kompleto na an gad, hunahunaa an pagkabuotan
ngan pagkaistrikto han Dios. Isira kadamu!
trikto an Dios ha mga natum13 Nagyayakan ako yana ha iyo
ba, pero buotan hiya ha imo, basnga mga tawo han mga nasud.
ta magpadayon ka la nga takos
Tungod kay apostol ako ha mga
ha iya pagkabuotan, kay kon diri,
nasud, ginhihimaya ko an akon
uutdon ka liwat. 23 Ngan bisan
sagrado nga buruhaton, 14 basi
hira, kon magpakita hira hin pagha anoman nga paagi maaghat
too, idudugtong hira, kay may kako an akon kalugaringon nga kapas an Dios nga idugtong utro
tawohan1 nga mangabugho ngan
hira. 24 Kay kon gin-utod ka timatalwas an iba ha ira. 15 Kay kang ha ihalas nga kahoy nga olibo ngan igindugtong ka ha kaRo 11:91 O “hinungdan ha pagluya han
pagtoo.” Kitaa an “Kahipakdol” ha Glos- hoy nga olibo ha hardin, bisan
kon kontra ha kinaiya, labi na nga
sary. 141 Ha literal, “akon unod.”
ROMA 11:25–12:5
Kinaadman, kahibaro han Dios hilarom
266
maidudugtong utro ha kahoy nga Diri matugkad an iya mga pagolibo an orihinal nga mga sanga hukom ngan diri masubay an iya
mga dalan! 34 Kay “hin-o an
hito!
25 Mga kabugtoan, diri ko ka- maaram han panhunahuna ni Jeruyag nga diri kamo mahibaro hova, o hin-o an nagin magsaraghinin sagrado nga tinago, basi diri don niya?” 35 O “Hin-o an una
kamo magin maaramon ha iyo nga naghatag ha Dios, basi Niya
kalugaringon nga pagkita: nga an baydan hiya?” 36 Kay an ngatapagluya han abilidad ha pagsabot nan nga butang nagtikang ha iya,
nahitabo ha iba nga mga Israe- nagpapabilin pinaagi ha iya, ngan
lita tubtob nga matirok an bug- para ha iya katuyoan. Magin iya
os nga kadamu han mga tawo unta an himaya ha waray katahan mga nasud, 26 ngan hini posan. Amen.
nga paagi matatalwas an bug-os
Salit ginhahangyo ko kamo
nga Israel. Sugad la han nahisumga kabugtoan, pinaagi
rat: “An paratalwas magtitikang han kalooy han Dios, nga ipreha Sion ngan iya wawad-on kan sentar an iyo mga lawas sugad
Jacob an diri-diosnon nga mga nga halad nga buhi, baraan, ngan
buhat. 27 Ngan ini an akon ka- kinakarawat han Dios. Hito nga
sabotan ha ira, kon wad-on ko paagi maghahatag kamo hin sagna an ira mga sala.” 28 Oo, tu- rado nga pag-alagad nga ginangod kay iginsalikway nira an gamit an iyo abilidad ha paghumaopay nga sumat, mga kaaway nahuna. 2 Ngan ayaw na kamo
hira han Dios para ha iyo ka- pagsubad han mga paagi hini nga
opayan, pero tungod han pag- sistema, kondi magbag-o kamo
pili han Dios, mga hinigugma pinaagi ha pagbag-o han iyo panhira tungod han iginsaad ha ira hunahuna, basi mapamatud-an
kaapoy-apoyan. 29 Kay an mga niyo ha iyo kalugaringon an karegalo ngan an pagtawag han burut-on han Dios nga maopay,
Dios diri niya pagbabasolan. hingpit, ngan nakakalipay ha iya.
30 Sugad la nga hadto diri kamo
3 Kay pinaagi han diri-matupmasinugtanon ha Dios pero ginngan nga pagkabuotan nga iginkalooyan kamo yana tungod hatag ha akon ginsusumatan ko
han ira pagkadiri-masinugtanon, an tagsa ha iyo nga diri maghu31 sugad man liwat hira yana nahuna mahitungod ha iya kalunagin diri-masinugtanon nga tu- garingon hin labaw kay ha angay
ngod hito ginkalooyan kamo, basi niya hunahunaon, lugod ipakita
hira mismo kalooyan liwat yana. niyo nga may maopay nga pan32 Kay igintugot han Dios nga hunahuna kamo uyon ha pagtoo
an ngatanan magin uripon han nga iginhatag han Dios ha tagpagkadiri-masinugtanon basi sa ha iyo. 4 Kay sugad la nga
maipakita niya an kalooy ha ira an aton lawas may damu nga bangatanan.
hin pero diri parapriho an bu33 An mga bendisyon han Dios ruhaton, 5 sugad man kita, biabunda gud, ngan an iya kinaad- san kon damu, mga bahin kita
man ngan kahibaro hilarom gud! han uusa la nga lawas nga kahi-
12
267
Ayaw pagbulos. Higtaas nga awtoridad
ROMA 12:6–13:3
usa han Kristo, ngan nakadepen- pagkultibar hin mapahitas-on nga
de ha usa kag usa. 6 Salit, tu- panhunahuna, lugod magin mapangod kay may mga regalo kita inubsanon kamo. Ayaw kamo pagnga nagkakaiba-iba uyon ha diri- pakamaaram ha iyo kalugaringon.
matupngan nga pagkabuotan nga
17 Ayaw pagbulos hin maraiginhatag ha aton, kon regalo ito ot ha maraot. Buhata an maopay
ha panagna, managna kita uyon ha paghunahuna1 han ngatanan
ha pagtoo nga iginhatag ha aton. nga tawo. 18 Kon posible, bu7 Kon regalo ito ha sagrado nga hata an iyo gimaopayi ha pakigburuhaton, sadang naton buha- murayaw ha ngatanan nga tawo.
ton ini nga sagrado nga buruha- 19 Mga hinigugma, ayaw kamo
ton, o an may regalo ha pagpagbulos, lugod pabay-i nga an
tutdo, manutdo hiya. 8 An may
Dios an magpahayag han kangaregalo ha pagsagdon, magsagdon
las ha maraot nga buhat, kay nahiya; an naghahatag, kinaburuton nga maghatag; an nangungu- hisurat: “Akon an pagbulos, ako
na, maduruto nga buhaton niya an mabulos, nasiring hi Jehova.”
ito; an nagpapakita hin kalooy, 20 Pero “kon ginugutom an imo
buhaton niya ito nga may kalipay. kaaway, pakaona hiya; kon nauu9 An iyo gugma sadang magin haw, painoma hiya, kay kon businsero.1 Kangalasi an maraot, haton mo ini sugad hin tatambakupkop ha maopay. 10 Ha mi- kan mo hin mga baga an iya ulo.”1
nagburugto nga gugma palang- 21 Ayaw padaog ha maraot, lugaon niyo an usa kag usa. Ma- god daoga pirme an maraot pinanguna kamo ha pagpasidungog agi han maopay.
ha usa kag usa. 11 Magin aktibo
An ngatanan nga tawo1
kamo, diri maghinubya. Mapuno
magpasakop ha higtaas
kamo hin kadasig pinaagi han nga awtoridad, kay waray awtobaraan nga espiritu. Magpauripon ridad labot la kon igintugot ito
kamo kan Jehova. 12 Magkalipay han Dios. An mga awtoridad
kamo tungod han iyo paglaom. nga aada yana iginbutang han
Magpailob ha kasakitan. Magpa- Dios ha ira relatibo nga posisdayon ha pag-ampo. 13 Magha- yon. 2 Salit an nakontra ha awtag kamo ha mga baraan uyon toridad naato ha kahikayan han
ha ira panginahanglan. Magin Dios; an mga naato hito humaabiabihon pirme. 14 Padayon
hukman. 3 Kay an mga nagnga maghangyo kamo ha Dios
mamando ginkakahadlokan, diri
nga bendisyonan an mga nagtihan mga nagbubuhat hin maotimaraot ha iyo. Paghangyo han
pay, kondi han mga nagbububendisyon ngan ayaw panhimaraot. 15 Paglipay kamo upod han hat hin maraot. Karuyag mo ba
mga nalilipay; pagtangis upod han nga diri mahadlok ha awtoridad?
mga nagtatangis. 16 Hunahu- Padayon nga buhata an maopay
13
naa an iba sugad han paghunahuRo 12:171 O “ha pagkita han.” 201 Kana niyo ha iyo kalugaringon; ayaw ruyag sidngon, pahumukon an kasingkaRo 12:91 Ha literal, “diri hipokrito.”
sing ngan wad-on an kasina han tawo.
13:11 Ha literal, “kalag.”
ROMA 13:4–14:6
Buhis. Diri maghukom ha nakaon
268
ngan dadayawon ka tungod hito, katalwasan mas hirani na yana
4 kay an awtoridad surugoon han kay han panahon nga nagin mga
Dios para ha imo kaopayan. Pero tumuroo kita. 12 Hilarom na an
kon nagbubuhat ka hin mara- kagab-ihon, ngan an adlaw hiraot, mahadlok ka, kay may katu- ni na. Salit bayaan naton an
yoan an pagdara hito hin esmga buhat nga kanan kasisidman
pada. Surugoon ito han Dios, ngan gamiton naton an mga arusa nga paragbulos basi ipaha- mas han kalamrag. 13 Gumawi
yag an kangalas ha nagbubuhat kita hin desente sugad han ha adhin maraot.
law, diri ha karisyohan nga wa5 Salit kinahanglan gud nga ray-kontrol ngan paghubog, diri
magpasakop kamo, diri la tu- ha seksuwal nga imoralidad ngan
ngod hito nga kangalas kondi tu- mangil-ad nga paggawi,1 diri ha
ngod liwat han iyo konsensya. pag-araway ngan pangabugho.
6 Tungod hito nagbabayad liwat 14 Lugod, subara1 an Ginoo nga
kamo hin buhis, kay mga suru- hi Jesu-Kristo, ngan ayaw pagpligoon hira han Dios basi pada- nano para ha mga hingyap han
yon nga magserbi ha publiko para unod.
gud hini nga katuyoan. 7 IhaKarawata an tawo nga matag ha ngatanan an angay ha ira,
luya an pagtoo, ngan ayaw
an nagkikinahanglan han buhis, paghukom basado ha kalugatagi han buhis; an nagkikina- ringon nga mga opinyon. 2 An
hanglan han bayad, bayari; an ki- usa nga tawo may pagtoo nga manahanglan kahadlokan, kahadlu- kakaon niya an ngatanan, pero
ki; an kinahanglan pasidunggan, an tawo nga maluya mga utan la
pasidunggi.
an kinakaon. 3 An nakaon diri
8 Ayaw kamo pangutang hin magminos ha diri nakaon, ngan
bisan ano ha bisan hin-o, gawas an diri nakaon diri maghukom ha
la han paghigugma ha usa kag nakaon, kay ginkarawat hiya han
usa, kay an nahigugma ha igkasi- Dios. 4 Hin-o ka nga maghuhutawo nakakatuman na han bala- kom ha surugoon han iba? An iya
ud. 9 Kay an Balaud nga “Diri pagtindog o katumba nadepende
ka mag-adulteryo, Diri ka magha pagbuot han iya agaron. Oo,
patay, Diri ka mangawat, Diri ka patitindugon hiya, kay hi Jehova
maipa,” ngan an anoman nga iba makakapatindog ha iya.
pa nga sugo ginsumaryo ha su5 May tawo nga naghuhunagad hini: “Higugmaa an imo ig- huna nga may adlaw nga mas imkasi-tawo sugad ha imo kalu- portante kay ha iba; may naggaringon.” 10 An tawo nga may huhunahuna liwat nga parapriho
gugma diri nagbubuhat hin mala an ngatanan nga adlaw; an
raot ha igkasi-tawo; salit an gug- tagsa nga tawo magin kombinsima an katumanan han balaud.
do gud nga husto an iya gintoto11 Buhata liwat ini, kay maa- ohan. 6 An nagsiselebrar han
ram kamo han panahon, nga oras
na yana nga magmata kamo ti- Ro 13:131 Kitaa an “Mangil-ad nga paggakang ha pagkaturog, kay an aton wi” ha Glossary. 141 Ha literal, “isul-ot.”
14
269
Buhi man o mamatay, kan Jehova
ROMA 14:7–15:1
adlaw nagsiselebrar hito para tawo nga mahugaw ito. 15 Kon
kan Jehova. Ngan an nakaon, na- napasubo mo an imo bugto tukaon para kan Jehova, kay nag- ngod ha pagkaon, diri ka na napapasalamat hiya ha Dios; ngan gios uyon ha gugma. Ayaw hiya
an diri nakaon, diri nakaon para daota tungod han imo pagkaon,
kan Jehova, pero nagpapasala- kay namatay an Kristo para ha
mat hiya ha Dios. 7 Oo, nabu- iya. 16 Salit, ayaw niyo pabay-i
buhi kita diri para ha kalugari- nga pakarauton an iyo maongon la, ngan mamamatay kita pay nga ginbubuhat. 17 Kay an
diri para ha kalugaringon la, Ginhadian han Dios diri nanga8 kay kon nabubuhi kita, nabu- ngahulogan hin pagkinaon ngan
buhi kita para kan Jehova, ngan pag-ininom, lugod nangangahukon mamatay kita, mamamatay logan ito hin katadongan, kamukita para kan Jehova. Salit buhi rayawan, ngan kalipay pinaagi
man kita o mamatay, kan Jehova han baraan nga espiritu. 18 An
kita. 9 Kay tungod hini nama- nagpapauripon ha Kristo hini
tay an Kristo ngan nabuhi utro nga paagi nalilipayan han Dios
basi magin Ginoo han mga patay ngan ginrirespeto han mga tawo.
ngan han mga buhi.
19 Salit pangalimbasogan na10 Pero kay ano nga ginhu- ton an mga butang nga nag-aaghukman mo an imo bugto? O hat hin kamurayawan ngan nagkay ano nga ginmiminos mo paparig-on ha kada tagsa.
an imo bugto? Kay kita ngata- 20 Ayaw na niyo pagrub-a an bunan matindog ha atubangan han hat han Dios tungod la han pagDios ha lingkoran ha paghukom. kaon. Oo, an ngatanan nga bu11 Kay nahisurat: “ ‘Sugad la nga tang limpyo, pero nakakaraot ito
buhi ako,’ nasiring hi Jehova, ‘an ha tawo nga nakaon kon may natagsa nga tuhod maluhod, ngan papakdol. 21 Mas maopay na la
an tagsa nga dila magpapahayag nga diri kumaon hin karne, umihin pagkilala ha Dios.’ ” 12 Sa- nom hin bino, o magbuhat hin
lit, an tagsa ha aton may baratu- bisan ano nga nakakapakdol ha
non ha Dios.
imo bugto. 22 Tipigi an imo
13 Kon sugad, diri na kita pagtoo ha atubangan han Dios.
maghukom ha kada tagsa, lu- Malipayon an tawo nga diri gingod magin disidido kamo nga diri huhukman an iya kalugaringon
magbutang hin hiparakdolan1 o pinaagi han iya personal nga
ulang ha atubangan han usa nga opinyon. 23 Pero kon nagrurubugto. 14 Sugad nga sumuru- haduha hiya, ginhukman na hiya
nod han Ginoo nga hi Jesus, ma- kon kumaon hiya, kay nakaon
aram ako ngan kombinsido nga hiya diri tungod ha pagtoo. Oo,
waray butang nga mahugaw nga sala an ngatanan nga diri iginbadaan; nagigin mahugaw la ito basar ha pagtoo.
kon huhunahunaon han usa nga
Kondi kita nga magkusog
sadang magpailob ha mga
Ro 14:131 O “hinungdan ha pagluya han
pagtoo.” Kitaa an “Kahipakdol” ha Glos- kaluyahan han magluya, ngan
diri lipayon an aton kalugaringon.
sary.
15
ROMA 15:2-19
Karawata an usa
2 Sadang lipayon han tagsa ha
aton an iya igkasi-tawo para ha
kaopayan ngan ha pagparig-on
ha iya. 3 Kay bisan an Kristo
waray magpalipay ha iya kalugaringon, kondi sugad la han ginsisiring ha Kasuratan: “Ginilob ko an mga pag-insulto han
mga nag-iinsulto ha akon.”
4 Kay an ngatanan nga iginsurat
hadto iginsurat ha pagtutdo ha
aton, basi pinaagi han aton pagpailob ngan pinaagi han pagliaw tikang ha Kasuratan magkaada kita paglaom. 5 An Dios nga
nagliliaw ngan nabulig ha aton
basi makailob, maghatag unta
ha iyo ngatanan hin disposisyon
nga pariho han kan Kristo Jesus,
6 basi ha uusa nga tingog magkaurosa kamo ha pagdayaw ha Dios
ngan Amay han aton Ginoo nga
hi Jesu-Kristo.
7 Salit karawata niyo an usa
kag usa, sugad la han pagkarawat
han Kristo ha aton, basi paghimayaon an Dios. 8 Ginsusumatan ko kamo nga bisan an Kristo nagserbi ha mga tinuri basi
ipakita nga an Dios pirme nagsusumat han kamatuoran, ngan
totoo gud an iya mga saad ha
ira kaapoy-apoyan, 9 basi paghimayaon han mga nasud an
Dios tungod han iya kalooy. Sugad la han ginsisiring han Kasuratan: “Salit dayag nga dadayawon ko ikaw ha butnga han
mga nasud ngan magkakanta ako
hin pagdayaw ha imo ngaran.”
10 Ngan ginsiring liwat: “Magkalipay kamo mga nasud, upod han
iya katawohan.” 11 An Kasuratan nasiring liwat: “Dayawa niyo
hi Jehova, kamo ngatanan nga
nasud, ngan papagdayawa ha
iya an ngatanan nga katawohan.”
270
12 Ngan hi Isaias nagsiring liwat:
“May usa nga maabot nga tulin1
ni Jesse, ngan magmamando hiya
ha mga nasud. Ha iya maglalaom
an mga nasud.” 13 Hinaot an
Dios nga naghahatag hin paglaom maghatag ha iyo hin daku nga
kalipay ngan kamurayawan pinaagi han iyo pagsarig ha iya, basi
magrig-on pa gud an iyo paglaom pinaagi han gahum han baraan nga espiritu.
14 Kombinsido ako mahitungod ha iyo, mga kabugtoan ko,
nga puno liwat kamo hin pagkamaopay, sugad la nga puno
kamo hin kahibaro, ngan nakakasagdon kamo ha usa kag usa.
15 Kondi prangka nga nagsusurat ako ha iyo mahitungod han
pipira nga punto, basi pahinumdumon kamo utro, tungod han
diri-matupngan nga pagkabuotan nga iginhatag ha akon han
Dios 16 nga magin surugoon
ako ni Kristo Jesus ngadto ha
mga nasud. Nakikigbahin ako ha
baraan nga buruhaton nga pagsangyaw han maopay nga sumat
han Dios, basi an halad hini nga
mga nasud karawaton ngan pagbaraanon pinaagi han baraan nga
espiritu.
17 Salit may hinungdan ako
nga malipay kan Kristo Jesus tungod han mga butang may kalabotan han Dios. 18 Kay diri
ako magbubuot-buot ha pagsumat hin bisan ano gawas la han
mga ginbuhat han Kristo pinaagi ha akon basi an mga nasud magin masinugtanon, pinaagi han akon pulong ngan buhat,
19 pinaagi han gahum han mga
tigaman ngan urusahon nga mga
kag usa. Surugoon han nasud
Ro 15:121 Ha literal, “gamot.”
271
Waray pa masangyawi. Babaye nga ministro
ROMA 15:20–16:4
butang, pinaagi han gahum han mulig pinaagi han ira materyal
baraan nga espiritu, salit nai- nga mga butang. 28 Salit katasangyaw ko gud an maopay nga pos ko hito, ngan kon madara na
sumat mahitungod han Kristo ti- ini nga kontribusyon1 ngadto ha
kang ha Jerusalem ngan ha paira, mabisita ako ha iyo pagtikadlibot tubtob ha Iliricum. 20 Ha to ko ha Espanya. 29 Maaram
sugad hini nga paagi, nanga- ako nga pagkada ko ha iyo, dara
limbasog gud ako ha pagsang- ko an damu nga bendisyon tikang
yaw han maopay nga sumat ha ha Kristo.
mga lugar nga waray pa maka30 Yana, gin-aaghat ko kamo
bati han ngaran han Kristo, basi mga kabugtoan, pinaagi han aton
diri ako magtindog ha pundasyon Ginoo nga hi Jesu-Kristo ngan
han iba nga tawo, 21 kondi su- pinaagi han gugma han espiritu,
gad la han ginsisiring han Kasu- nga sinsero nga mag-ampo kamo
ratan: “An mga waray masuma- ha Dios para ha akon, sugad han
ti mahitungod ha iya makakakita akon ginbubuhat, 31 nga talwaha iya, ngan an mga waray maka- son unta ako tikang ha mga diribati mahitungod ha iya makaka- tumuroo ha Judea ngan malipay
sabot.”
unta an mga baraan ha Jerusa22 Amo nga bisan kon damu lem ha pagkarawat han akon buka beses nga nagplano ako, wa- lig, 32 basi pinaagi han kaburay gud ako makakada ha iyo. rut-on han Dios, malipayon nga
23 Pero yana waray na teritoryo makakada ako ha iyo ngan mapahini nga mga lugar nga waray ko rig-on kaupod niyo. 33 Makaupa masangyawi, ngan maiha na pod unta niyo ngatanan an Dios
nga naghihingyap gud ako pagkanga naghahatag hin kamurayada ha iyo. 24 Salit kon magbiya- wan. Amen.
he ako ngadto ha Espanya, nagIginpapakilala1 ko ha iyo hi
lalaom ako nga makigkita ha iyo
Febe nga aton bugto nga
ngan maupdan niyo ako hin pipi- babaye, nga usa nga minisra ka distansya katapos nga ma- tro ha kongregasyon ha Cencrea,
kontento ako ha pakig-upod ha 2 basi maabiabi niyo hiya sugad
iyo hin madaliay. 25 Pero yana nga igkasi-tumuroo ha Ginoo ha
mabiyahe ako ngadto ha Jerusa- paagi nga angay ha mga baraan,
lem basi magserbi ha mga bangan basi maihatag niyo ha iya
raan. 26 Kay an mga aadto an anoman nga bulig nga iya kiha Macedonia ngan Acaya nali- nahanglan, kay hiya liwat parapapay ha paghatag hin kontribus- nalipod han damu nga kabugtoyon ha mga pobre nga kaupod an pati na ha akon.
han mga baraan ha Jerusalem.
3 Ipaabot an akon pangumus27 Oo, nalipay hira ha pagbuhat ta kanda Prisca ngan Aquila nga
hito. Ha pagkamatuod, sugad hin akon mga igkasi-magburuhat
may utang hira ha mga baraan ha ha buruhaton ni Kristo Jesus.
Jerusalem. Kay kon an mga na- 4 Nameligro an ira kinabuhi
sud nakikiangbit han espirituwal
nga mga butang hini nga mga ba- Ro 15:281 Ha literal, “bunga.” 16:11 O
raan, obligado liwat hira nga bu- “iginrirekomenda.”
16
ROMA 16:5-22
Mag-ikmat ha naghihimo hin pagkabahin-bahin
272
tungod ha akon.1 Diri la ako an nga kaupod nira. 15 Kumustanagpapasalamat ha ira kondi pati ha hira Filologo ngan Julia, hi
liwat an ngatanan nga kongregas- Nereo ngan an iya bugto nga bayon han mga nasud. 5 Kumus- baye, ngan hi Olimpas, ngan an
taha liwat an kongregasyon nga ngatanan nga baraan nga kaupod
nagkakatirok ha ira balay, ngan nira. 16 Pagkumustahay kamo
an akon hinigugma nga hi Epene- pinaagi han minagburugto nga
to, nga usa han una nga mga harok. Ginkukumusta kamo han
bunga ha Asia nga nagin di- ngatanan nga kongregasyon han
sipulo han Kristo. 6 Kumusta- Kristo.
ha hi Maria, nga nagbubuhat hin
17 Ginsasagdonan ko kamo
damu nga buruhaton para ha iyo. mga kabugtoan, nga mag-ikmat
7 Kumustaha an akon mga par- kamo ha mga naghihimo hin
yente ngan igkasi-priso nga hira pagkabahin-bahin ngan mga hiAndronico ngan Junias, nga kila- nungdan han kahipakdol nga diri
la gud han mga apostol ngan mas uyon ha katutdoan nga iyo hinbamaiha na nga kahiusa han Kris- roan, ngan maglikay kamo ha ira.
18 Kay an sugad hito nga klase
to kay ha akon.
8 Ipaabot an akon pangumus- hin mga tawo mga uripon, diri
ta kan Ampliato nga hinigugma han Kristo nga aton Ginoo, kondi
ko nga bugto ha Ginoo. 9 Ku- han ira mga hingyap;1 ngan ginmustaha hi Urbano nga aton ig- lilimbongan nira an kasingkasing
kasi-magburuhat ha buruha- han mga inosente pinaagi han
ton han Kristo, ngan an akon mga pag-ulog-ulog ngan pagdahinigugma nga hi Estakis. yaw. 19 An iyo pagkamasinug10 Kumustaha hi Apeles, nga na- tanon nakikita han ngatanan, salilipayan han Kristo, pati an palit nalilipay ako tungod ha iyo.
nimalay ni Aristobulo. 11 Ku- Pero karuyag ko nga magin maamustaha hi Herodion nga akon ramon kamo han maopay, kondi
paryente, pati an panimalay ni inosente han karaotan. 20 An
Narciso nga mga sumurunod han Dios nga naghahatag hin kaGinoo. 12 Kumustaha hira Tri- murayawan hirani na magbungfena ngan Trifosa, mga babaye kag kan Satanas ha ilarom han
nga maduruto nga nagbubuhat iyo mga tiil. Makarawat unta niyo
han buruhaton han Ginoo. Ku- an diri-matupngan nga pagkabumustaha liwat an aton hinigug- otan han Ginoo nga hi Jesus.
21 Nangungumusta ha iyo hi
ma nga hi Persis, kay damu an iya
ginbubuhat ha buruhaton han Timoteo nga akon igkasi-magbuGinoo. 13 Kumustaha hi Rufo ruhat, sugad man hira Lucio, Janga pinili han Ginoo, pati an iya son, ngan Sosipater nga akon
nanay nga sugad hin nanay ko limga paryente.
22 Ako, hi Tercio, nga ginpawat. 14 Kumustaha hira Asincrito, Flegonte, Hermes, Patro- surat hini, nangungumusta ha iyo
bas, Hermas, ngan an kabugtoan nga akon mga igkasi-sumurunod
ha Ginoo.
Ro 16:41 Ha literal, “tungod ha akon
kalag.”
Ro 16:181 O “mga tiyan.”
273
Sagrado nga tinago
23 Nangungumusta ha iyo hi
Gayo nga nag-abiabi ha akon
ha iya balay, ngan an ngatanan ha kongregasyon. Nangungumusta liwat ha iyo hi Erasto, an tinaporan han syudad,
pati an iya bugto nga hi Cuarto.
24 1 ——
25 Paghimayaon unta an Dios
nga makakaparig-on ha iyo
uyon ha maopay nga sumat
nga akon iginpapasamwak ngan
ha pagsangyaw mahitungod kan
ROMA 16:23—1 CORINTO 1:10
Jesu-Kristo, uyon ha pagpahayag
han sagrado nga tinago nga waray igpahayag ha sulod hin maiha
nga panahon. 26 Pero iginpahayag na ini yana ngan iginpahibaro ha ngatanan nga nasud
pinaagi han mga tagna ha kasuratan uyon ha sugo han waray
kataposan nga Dios basi iaghat
an pagkamasinugtanon pinaagi
han pagtoo. 27 An Dios, nga
makinaadmananon ha ngatanan, paghimayaon unta ha kadayonan pinaagi kan Jesu-Kristo.
Ro 16:241 Kitaa an footnote ha Mat 17:21. Amen.
dccc
ccc
AN SIYAHAN NGA SURAT HA
MGA TAGA-CORINTO
Tikang kan Pablo, nga gin1
tawag nga magin apostol
ni Jesu-Kristo pinaagi han kaburut-on han Dios, ngan kan
Sostenes nga aton bugto, 2 para
ha kongregasyon han Dios ha
Corinto, ha iyo nga ginpakabaraan nga kahiusa ni Kristo Jesus,
nga gintawag basi magin mga baraan, ngan ha ngatanan ha bisan
diin nga natawag ha ngaran han
aton Ginoo nga hi Jesu-Kristo:
3 Makarawat unta niyo an
diri-matupngan nga pagkabuotan ngan kamurayawan tikang ha
Dios nga aton Amay ngan ha Ginoo nga hi Jesu-Kristo.
4 Pirme ako nagpapasalamat
ha Dios mahitungod ha iyo tungod han diri-matupngan nga
pagkabuotan han Dios nga iginhatag ha iyo pinaagi kan Kristo
Jesus, 5 kay tungod han iyo pakighiusa kan Jesus ginbendisyo-
nan kamo han Dios han ngatanan
nga butang, upod na an abilidad ha pagyakan ngan bug-os
nga kahibaro. 6 Iginpapatin-aw
hini nga an pamatuod mahitungod han Kristo nagpaparig-on
ha iyo, 7 basi diri kamo makulangan hin bisan ano nga regalo samtang ginpapamulat gud
niyo nga igpahayag an aton Ginoo nga hi Jesu-Kristo. 8 Paririg-unon liwat kamo niya tubtob
ha kataposan basi waray maiakusar ha iyo ha adlaw han aton Ginoo nga hi Jesu-Kristo. 9 Matinumanon an Dios nga nagtawag
ha iyo basi makaupod kamo han
iya Anak nga hi Jesu-Kristo nga
aton Ginoo.
10 Gin-aaghat ko kamo mga
kabugtoan, ha ngaran han aton
Ginoo nga hi Jesu-Kristo, nga
kamo ngatanan magyakan nga
may pagkauruyon ngan diri
1 CORINTO 1:11-28
Kinaadman han kalibotan, ngan han Dios
274
magkabahinbahin, kondi bug- Hain an eskriba?1 Hain an paraos nga magkaurosa ha pariho debate hini nga sistema? Diri ba
nga hunahuna ngan opinyon. ginhimo han Dios nga kaluro11 Kay ginsumatan ako han iba ngan an kinaadman han kaliboha panimalay ni Cloe nga tan? 21 Tungod kay an kalibonagkakabahinbahin kamo, mga tan sinarig ha kinaadman hito,
kabugtoan. 12 Karuyag ko sid- waray hito makilala an Dios.
ngon nga an kada usa ha iyo na- Kondi uyon ha kinaadman han
siring: “Ako kan Pablo,” “Pero Dios, nalipay hiya nga talwason
ako kan Apolos,” “Kondi ako kan an mga natoo pinaagi han menCefas,” “Pero ako kan Kristo.” sahe nga iginsasangyaw nga gin13 Kon amo ito, an kongregas- huhunahuna han iba nga kaluyon han Kristo nagkakabahin- rongan.
bahin. Hi Pablo waray igraysang
22 An mga Judio nangangaro
para ha iyo, diri ba? O ginbaw- hin mga tigaman ngan an mga
tismohan ba kamo ha ngaran ni Griego namimiling hin kinaadPab lo ? 14 N a g p ap a s a la m at man. 23 Pero iginsasangyaw
ako nga waray ako ginbaw- naton nga an Kristo iginraysang
tismohan ha iyo labot la kan ha kahoy, nga hiparakdolan para
Crispo ngan kan Gayo, 15 salit ha mga Judio ngan kalurongan
waray makakasiring nga ginbaw- para ha mga nasud. 24 Kondi
tismohan kamo ha akon ngaran. para ha mga gintawag, nga mga
16 Oo, ginbawtismohan ko liwat Judio ngan mga Griego, an Krisan mga sulod-balay ni Estefa- to amo an kapahayagan han ganas. Pero diri ako nahinunum- hum ngan kinaadman han Dios.
dom kon may iba pa ako nga gin- 25 Kay an ginhuhunahuna han
bawtismohan. 17 Ginsugo ako Dios nga kalurongan mas maahan Kristo, diri ha pagbawtismo, ramon kay ha mga tawo, ngan
kondi ha pagpahayag han maoan ginhuhunahuna han Dios nga
pay nga sumat, ngan diri pi- kaluyahan mas makusog kay ha
naagi han kinaadman ha pagya- mga tawo.
kan, basi diri magin waray pulos
26 Kay nakikita niyo mga kaan pasakitan nga kahoy1 han bugtoan, nga ha iyo nga gintaKristo.
wag niya, diri damu an maara18 Kay an mensahe mahitu- mon ha paghunahuna han tawo,
ngod han pasakitan nga kahoy diri damu an gamhanan, diri
kalurongan para ha mga mabu- damu an dungganon. 27 Kondi
bungkag, pero kapahayagan ito ginpili han Dios an mga lurong ha
han gahum han Dios para ha aton paghunahuna han kalibotan basi
nga gintatalwas. 19 Kay an Ka- pakaalohan an mga maaramon,
suratan nasiring: “Akon wawad- ngan ginpili han Dios an mga
on an kinaadman han mga maa- maluya ha paghunahuna han karamon, ngan akon igbabalewaray libotan basi pakaalohan an mga
an kahibaro han mga may hi- makusog. 28 Ngan ginpili han
baro.” 20 Hain an maaramon?
1Co 1:171 Kitaa an Apendise 6.
1Co 1:201 Kitaa an “Eskriba” ha Glossary.
275
Pisikal nga tawo; espirituwal nga tawo
1 CORINTO 1:29–2:15
Dios an mga butang nga ubos, maaram hini nga kinaadman an
gintatamay, ngan waray pulos ha bisan usa han mga magmarando
kalibotan basi wad-on an im- hini nga sistema, kay kon maaportante ha ira pagkita, 29 basi ram hira, waray unta nira igraywaray tawo nga makapanhambog sang ha kahoy an mahimayaon
ha atubangan han Dios. 30 Tu- nga Ginoo. 9 Sugad la han iginngod ha Dios kahiusa kamo ni surat: “An mga butang nga ginKristo Jesus nga nagpapahayag andam han Dios para ha mga nahan kinaadman ngan katadongan higugma ha iya waray makita han
han Dios. Pinaagi ha iya ma- mata, waray mabatii han talinga,
himo magin baraan an mga tawo ngan waray matugkad han kangan matalwas pinaagi han lukat, singkasing han tawo.” 10 Kay
31 basi magin sugad han iginsu- iginpahayag ito ha aton han Dios
rat: “An naghahambog, igham- pinaagi han iya espiritu, kay ginbog niya hi Jehova.”
uusisa han espiritu an ngatanan
Salit mga kabugtoan, han kinga butang, bisan an hilarom nga
nada ako ha iyo ha pagpaha- mga butang han Dios.
11 Hin-o ha mga tawo an mayag han sagrado nga tinago han
Dios, waray ako gumamit hin hig- aram han mga butang han tawo
larom nga pulong o pagparayaw labot la han espiritu nga aada ha
han kinaadman. 2 Kay gintuyo iya? Sugad man, waray maaram
ko nga an akon la pabug-atan ha han mga butang han Dios labot la
iyo amo an mahitungod kan Jesu- han espiritu han Dios. 12 GinKristo, ngan an pagraysanga ha karawat naton yana, diri an espiiya ha kahoy. 3 Han kinada ako ritu han kalibotan, kondi an espiha iyo, maluya ako, nahahadlok, ritu tikang ha Dios, basi hibaroan
ngan nangungurog gud. 4 Ngan naton an mga butang nga mahian akon ginyakan pati an akon gugmaon nga iginhatag ha aton
iginsangyaw diri pinaagi han mahan Dios. 13 Ginhihisgotan likakombinse nga mga pulong han wat naton ini nga mga butang,
kinaadman kondi pinaagi ha pagdiri pinaagi han mga pulong nga
pakita han espiritu ngan gahum, hinbaroan naton tikang ha kina5 basi an iyo pagtoo igbasar, diri adman han tawo, kondi pinaagi
ha kinaadman han mga tawo, han hinbaroan naton tikang ha
espiritu, samtang gin-iesplikar
kondi ha gahum han Dios.
6 Yana ginhihisgotan naton an naton an espirituwal nga mga bukinaadman ha butnga han mga tang pinaagi han espirituwal nga
hamtong, kondi diri an kinaad- mga pulong.
14 Kondi an pisikal nga tawo
man hini nga sistema o han mga
magmarando hini, nga hirani na diri nakarawat han mga buwad-on. 7 Kondi ginhihisgotan tang han espiritu han Dios,
naton an kinaadman han Dios ha kay para ha iya kalurongan la ito;
sagrado nga tinago, an nakata- ngan diri hiya mahibabaro hito,
go nga kinaadman nga itinanda kay gin-uusisa ito ha espirituhan Dios antes pa hini nga siste- wal nga paagi. 15 Pero an espima para ha aton himaya. 8 Diri rituwal nga tawo nag-uusisa gud
2
1 CORINTO 2:16–3:18
Dios an nagpapatubo. Pundasyon
276
han ngatanan nga butang, konan mga igkasi-magburuhat han
di diri hiya gin-uusisa han bisan Dios. Kamo an uma nga ginkuhin-o nga tawo. 16 Kay “hin-o kultibar han Dios, an balay han
an maaram han panhunahuna Dios.
ni Jehova, basi niya matutdoan
10 Uyon ha diri-matupngan
hiya?” Pero an aton panhunahu- nga pagkabuotan han Dios nga
na pariho han panhunahuna han iginhatag ha akon, sugad nga eksKristo.
perto nga panday ginhimo ko an
Salit mga kabugtoan, wa- pundasyon, pero iba an nagtitinray ako makahimo pakiistor- dog hin balay dida hito. Kondi
ya ha iyo sugad han akon papadayon nga magbantay an kada
kiistorya ha espirituwal nga mga tagsa kon paonan-o hiya nagtawo, kondi sugad ha kalibo- titindog dida hito. 11 Waray
tanon nga mga tawo, sugad ha tawo nga makakahimo hin iba
mga bata pa ha pagin Kristia- nga pundasyon labot han aada
no. 2 Gintagan ko kamo hin ga- na, nga amo hi Jesu-Kristo.
tas, diri hin matig-a nga pagka- 12 Kon an bisan hin-o magtinon, kay diri pa kamo makusog. dog dida ha pundasyon gamit an
Ha pagkamatuod, bisan yana diri bulawan, silber, marahalon nga
pa kamo makusog, 3 kay kali- mga bato, materyales nga kahoy,
botanon pa kamo. Tungod kay magkalain-lain nga banwa, o damay pangabugho ngan araway gami, 13 an buhat han kada
ha butnga niyo, diri ba kalibota- tagsa makikita pag-abot han adnon kamo ngan diri ba nanggaga- law han pagsari, kay ibubuhaywi kamo sugad han panggawi han hag ito pinaagi han kalayo; ngan
mga tawo? 4 Kon may nasiring: an kalayo mismo an magpapa“Ako kan Pablo,” pero an usa namatuod kon ano nga klase an ginsiring: “Ako kan Apolos,” diri ba tindog han kada tagsa. 14 Kon
pariho la kamo han mga tawo ha diri masunog an gintindog han
bisan hin-o dida hito, makarakalibotan?
5 Hin-o ba hi Apolos? Ngan wat hiya hin balos; 15 pero kon
hin-o hi Pablo? Mga ministro hira masunog an iya gintindog, daku
nga pinaagi ha ira nagin tumu- an mawawara ha iya, pero mataroo kamo, sugad la han iginha- talwas hiya. Magigin pariho hiya
tag han Ginoo nga oportunidad hin tawo nga nakapalagiw ha kaha kada tagsa. 6 Ako an nag- layo.
16 Diri ba kamo maaram nga
tanom, hi Apolos an nagsaribo,
kondi an Dios an padayon nga kamo an templo han Dios, ngan
nagpapatubo hito, 7 salit diri an espiritu han Dios aada ha iyo?
an nagtatanom o an nagsasaribo 17 Kon may magbungkag han
an sadang dayawon kondi an Dios templo han Dios, bubungkagon
nga nagpapatubo hito. 8 An hiya han Dios, kay baraan an
nagtatanom ngan an nagsasaribo templo han Dios, ngan kamo ito
nagkakaurosa, pero an tagsa nga nga templo.
18 Diri limbongan han bisan
tawo makarawat han balos uyon
ha iya ginbubuhat. 9 Kay kami hin-o an iya kalugaringon: Kon
3
277
Jehova nag-uusisa. Diri maghambog
1 CORINTO 3:19–4:12
an bisan hin-o ha iyo naghu- buhayhag an katuyoan han mga
hunahuna nga maaramon hiya kasingkasing, ngan an kada taghini nga sistema, magin lurong sa makarawat hin pagdayaw tihiya, basi magin maaramon hiya. kang ha Dios.
19 Kay an kinaadman hini nga
6 Mga kabugtoan, gin-iistorya
kalibotan gintatagad han Dios ko ha iyo ini nga mga butang,
nga kalurongan, kay an Kasu- nga ginagamit sugad nga ehemratan nasiring: “Iya gindada- plo an akon kalugaringon ngan
kop an mga maaramon ha ira hi Apolos para ha iyo kaopayan,
kalugaringon nga mga limbong.” basi hibaroan niyo ini nga prin20 Ngan nasiring liwat ito: “Ma- sipyo: “Ayaw niyo pasobrahi an
aram hi Jehova nga waray pumga butang nga nahisurat,” basi
los an mga pangatadongan han diri ighambog han tagsa ha iyo
mga maaramon.” 21 Salit diri an usa kontra ha iba. 7 Kay
sadang ighambog han bisan hin-o ba an naghimo ha imo nga
hin-o an mga tawo; kay an nga- magin labaw ha iba? Ano gud ba
tanan nga butang iyo, 22 bisan an aada ha imo nga waray mo kahi Pablo o hi Apolos o hi Cefas o rawata? Yana kon ginkarawat mo
an kalibotan o an kinabuhi o an ito, kay ano nga naghahambog
kamatayon o an mga butang nga ka nga baga hin waray mo ito kaaanhi yana o an mga butang rawata?
nga tiarabot, ito ngatanan iyo;
8 Busog na ba kamo? Riko
23 pero kamo kan Kristo, ngan na ba kamo? Naghahadi na ba
an Kristo kanan Dios.
kamo nga waray kami? NaghiHinaot tagdon kami han ta- hingyap gud ako nga unta nagwo sugad nga mga kabulig1 hahadi na kamo, basi kami liwat
han Kristo ngan mga tinaporan maghadi kaupod niyo. 9 Kay
han sagrado nga mga tinago han para ha akon, kami nga mga
Dios. 2 Ngan an mga tinaporan apostol an urhi nga igin-gawas
ginlalaoman nga magigin mahan Dios sugad hin mga tawo
tinumanon. 3 Diri gud impor- nga ginsentensyahan hin kamatante ha akon nga usisahon ako tayon, kay sugad hin aada kami
niyo o han korte. Ha pagkama- ha teatro nga nagin kiritaon han
tuod, diri ko gin-uusisa an akon kalibotan, han mga anghel ngan
kalugaringon. 4 Kay limpyo an han mga tawo. 10 Mga lurong
akon konsensya. Pero diri ini kami tungod han Kristo, pero
nagpapamatuod nga matadong maaramon kamo kay kahiusa
ako, kay hi Jehova an nag-uusisa kamo han Kristo; magluya kami,
ha akon. 5 Salit ayaw paghuk- pero magkusog kamo; maopay
mi an bisan ano antes han itian iyo reputasyon, pero kami diri
nanda nga panahon, tubtob nga ginrirespeto. 11 Tubtob hini
umabot an Ginoo. Iya dadad-on nga oras nagugutom kami, nauha kalamrag an tinago nga mga uhaw, haros waray na iginbabutang ha kasisidman ngan ibu- bado, ginsusuntok, waray balay, 12 ngan maduruto nga
nagbubuhat. Kon gin-iinsulto,
1Co 4:11 O “mga sakop.”
4
1 CORINTO 4:13–5:8
Imoral paiwason. Libadura
278
nagdadayaw kami. Kon gintiHa pagkamatuod, may-ada
timaraot, nagpapailob kami.
sumat nga may imoralidad1
13 Kon ginpapakaraot, malumo1 dida ha iyo, kay may lalaki nga
kami nga nabaton. Nagin sugad gin-uuroasawa an asawa han iya
kami hin basura han kalibotan, amay. Ini nga klase hin imoralian diri naruruyagan ha ngatanan dad diri ngani nahitatabo ha mga
nga butang, tubtob yana.
diri tumuroo.2 2 Iginhaham14 Iginsusurat ko ini, diri basi bog ba niyo ito? Diri ba sadang lupakaalohan kamo, kondi basi god kamo masubo ngan paiwason
sagdonan kamo sugad nga akon tikang ha iyo an tawo nga naghinigugma nga mga anak. buhat hito? 3 Bisan kon waray
15 Kay bisan kon bangin may ako dida, aada ha iyo an akon hu10,000 kamo nga parapanalipod1 nahuna,1 ngan ginhukman ko na
nga disipulo han Kristo, sigura- an tawo nga nagbuhat hito, nga
do nga diri damu an iyo amay, baga hin aada ako ha iyo. 4 Kon
kay kan Kristo Jesus nagin su- nagkakatirok kamo ha ngaran
gad ako hin amay niyo pinaagi han aton Ginoo nga hi Jesus,
han maopay nga sumat. 16 Sa- ngan kaupod ako niyo ha espirilit gin-aaghat ko kamo nga magtu upod an gahum han aton Gisubad ha akon. 17 Tungod hito noo nga hi Jesus, 5 sadang niyo
ginsusugo ko ha iyo hi Timo- itubyan ito nga tawo kan Satanas
teo, kay hiya an akon hinigug- para ha kabungkagan han unod,1
ma ngan matinumanon nga anak basi an espiritu2 matipigan ha
ha Ginoo, ngan ipapahinumdom adlaw han Ginoo.
niya ha iyo an akon pamaagi ha
6 Diri maopay an hinungdan
pag-alagad kan Kristo Jesus, suhan iyo paghambog. Diri ba kamo
gad la han akon pagtutdo ha tag- maaram nga an gutiay nga libasa nga kongregasyon ha bisan dura nakakapatubo han bug-os
diin.
nga minasa? 7 Kuhaa an daan
18 An iba naghahambog kay nga minasa nga may libadura
naghuhunahuna hira nga diri basi kamo magin bag-o nga migud ako makada ha iyo. 19 Pero nasa, kay waray na gud ipaturukon kaburut-on ni Jehova, ma- bo dida ha iyo. Ha pagkamatuod,
kada dayon ako ha iyo, ngan hian Kristo nga aton Paskua1 iginbabaroan ko, diri an ginsisiring halad na. 8 Salit iselebrar nahan mga mapahitas-on, kondi an ton an piyesta, nga diri nagamit
ira gahum. 20 Kay an Ginha- hin daan nga minasa nga may lidian han Dios iginpapakita, diri badura, o hin libadura han karaopinaagi han mga pulong, kon- tan ngan pagkamakasasala, kondi pinaagi han gahum han Dios. di hin waray libadura nga tinapay
21 Ano an karuyag niyo? Makada ba ako ha iyo nga may panla- 1Co 5:11 Kitaa an footnote ha Mat 5:32.
tob, o may gugma ngan malumo 12 O “mga tawo han pagano nga mga
nasud.” 31 Ha literal, “espiritu.” 51 O
nga espiritu?
“kabungkagan han maraot nga implu-
5
1Co 4:131 O “may pagkabuotan.”
“paragtutdo.”
151 O
wensya.” 52 Karuyag sidngon, “an disposisyon han kongregasyon.” 71 Kitaa
an “Paskua” ha Glossary.
279
Diri makakapanunod han Ginhadian
1 CORINTO 5:9–6:11
han pagkasinsero ngan kamatu- susulbad an mga butang hini nga
oran.
kinabuhi? 4 Kon may mga bu9 Nagsurat ako ha iyo nga diri tang hini nga kinabuhi nga sana kamo makig-upod ha mga dang gud niyo sulbaron, kay ano
imoral,1 10 diri karuyag sidnga iyo ginpipili nga magin mga
ngon nga bug-os nga diri kamo hukom niyo an mga lalaki nga diri
makig-upod ha mga imoral hini ginkakarawat han kongregasyon?
nga kalibotan o ha mga hakog 5 Nagyayakan ako ha iyo basi
o ha mga kawatan o ha mga pa- maawod kamo. Waray ba bisan
rasingba ha dios-dios. Kay usa ha iyo nga may kinaadman
kon amo, kinahanglan gumawas nga makakahukom ha iya kabugkamo ha kalibotan. 11 Kondi toan? 6 Lugod, gindadara han
yana nagsusurat ako ha iyo nga usa nga bugto ngadto ha korte an
diri na kamo makig-upod ha bi- iya bugto, ha atubangan han mga
san hin-o nga tinatawag nga bugdiri-tumuroo!
7 Ha pagkamatuod, pirdi na
to nga imoral o hakog o parasingba ha dios-dios o parapakaraot o kamo kon nagkikihaay kamo.
parahubog o kawatan, bisan ha Kay ano nga diri na la niyo pabaypakig-upod ha pagkaon ha sugad an nga buhatan kamo hin sayop?
nga tawo. 12 Diri ako an nag- Kay ano nga diri na la kamo maghuhukom ha mga aadto ha ga- palimbong? 8 Kondi nagbubuwas. Diri ba kamo an naghuhu- hat lugod kamo hin sayop ngan
kom han mga aada ha sulod, nanlilimbong, ngan ha iyo pa gud
13 samtang an Dios an naghu- kabugtoan.
9 Diri ba kamo maaram nga
hukom han mga aadto ha gawas?
“Paiwasa tikang ha iyo an mara- an mga diri-matadong diri makakapanunod han Ginhadian
ot nga tawo.”
An bisan hin-o ba ha iyo nga han Dios? Ayaw pagpasimang.1
may reklamo ha iba diri nag- An mga imoral, parasingba ha
aalang pagkadto ha korte ha atu- mga dios-dios, nag-aadulteryo,2
bangan han mga tawo nga diri kalalakin-an nga nagpapakabamatadong, ngan diri ha atuba- baye, mga lalaki nga nakikigrengan han mga baraan? 2 Diri lasyon ha igkasi-lalaki, 10 mga
ba kamo maaram nga an mga kawatan, hakog, parahubog, pabaraan maghuhukom han kali- rapakaraot, o mga tikasan diri
botan? Ngan kon kamo an mag- makakapanunod han Ginhadian
huhukom han kalibotan, diri ba han Dios. 11 Sugad hito an iba
may abilidad kamo ha pagsulbad ha iyo hadto. Pero ginlimpyohan gudtiay nga butang? 3 Diri han na kamo, ginpakabaraan na
ba kamo maaram nga huhukman kamo, iginpahayag na kamo nga
naton an mga anghel? Kon su- matadong ha ngaran han aton
gad, kay ano nga diri naton ma- Ginoo nga hi Jesu-Kristo ngan
pinaagi han espiritu han aton
1Co 5:91 Nagbubuhat han ngatanan nga Dios.
6
klase hin seksuwal nga relasyon nga supak ha balaud han Dios. Kitaa an Apendise 4.
1Co 6:91 O “pagpalimbong.”
an “Adulteryo” ha Glossary.
92 Kitaa
1 CORINTO 6:12–7:9
Panginahanglan han asawa, bana
280
12 Para ha akon, an ngatanan
Mahitungod han mga bunga butang igintutugot han batang nga iyo iginsurat, malaud, pero diri ngatanan nga bu- opay nga an lalaki diri maglatang mapulsanon. Para ha akon, bot1 hin babaye; 2 pero tungod
an ngatanan nga butang igintu- kay kalyap an imoralidad, maotugot han balaud, pero diri ako pay nga an tagsa nga lalaki magmagpapauripon ha bisan ano. kaada asawa, sugad man maopay
13 An mga pagkaon para ha ti- nga an tagsa nga babaye magyan, ngan an tiyan para ha mga kaada bana. 3 Ihatag han bana
pagkaon, pero wawad-on ito han an panginahanglan han iya asaDios. An lawas diri para ha imo- wa, ngan ihatag liwat han asawa
ralidad1 kondi para ha Ginoo, an panginahanglan han iya bana.
ngan an Ginoo para ha lawas. 4 An asawa waray awtoridad ha
14 Pero ginbanhaw han Dios an iya kalugaringon nga lawas, luGinoo ngan babanhawon liwat god an iya bana. Sugad man likita pinaagi han iya gahum.
wat, an bana waray awtoridad ha
15 Diri ba kamo maaram nga iya kalugaringon nga lawas, luan iyo lawas mga bahin han la- god an iya asawa. 5 Ayaw niyo
was han Kristo? Kukuhaon ko pugngi an usa kag usa, labot
ba an mga bahin han lawas
la kon nagsabot kamo nga diri
han Kristo ngan iuupod hira ha
anay buhaton ito ha pipira ka
mga bahin han lawas han usa
panahon, basi magkaada kamo
nga puta? Diri gud! 16 Diri ba
panahon ha pag-ampo, katakamo maaram nga hiya nga napos mahimo na liwat niyo bukikigrelasyon ha puta nagigin
usa nga lawas? Kay an Dios na- haton ito, basi diri kamo masusiring, “Hira nga duha magigin lay ni Satanas tungod han iyo
usa nga unod.” 17 Pero an ka- kawaray pagpugong ha kalugariupod han Ginoo kahiusa niya ha ngon. 6 Mahimo niyo buhaton
espiritu. 18 Palagiw ha imora- an akon ginsiring, pero diri ini
lidad. An iba nga sala nga nabu- balaud. 7 Hingyap ko nga unta
buhat han usa nga tawo gawas pariho ha akon an ngatanan nga
na han iya lawas, pero an nagbu- tawo. Kondi an kada tagsa may
buhat hin imoralidad nakakasa- kalugaringon nga regalo tikang
la ha iya kalugaringon nga lawas. ha Dios, an usa sugad hini, ngan
19 Diri ba kamo maaram nga an an iba sugad hito.
8 Ginsisidngan ko an mga waiyo lawas amo an templo han baraan nga espiritu nga aada ha ray asawa ngan mga balo nga
iyo, nga nakarawat niyo tikang babaye, mas maopay nga magpaha Dios? Salit diri na kamo an bilin hira nga waray asawa paritag-iya han iyo kalugaringon, ho ha akon. 9 Pero kon waray
20 kay ginpalit na kamo. Gami- hira pagpugong ha kalugaringon,
ta gud an iyo lawas ha pagdayaw mag-asawa na la hira, kay mas
ha Dios.
maopay pa nga mag-asawa kay
7
1Co 6:131 Kitaa an footnote ha Mat 5:32.
1Co 7:11 Karuyag sidngon, makigsekso.
281
Instruksyon ha mga inasaw-an. Birhen
1 CORINTO 7:10-28
ha masunog tungod han malaw- sa ha kahimtang nga igintutugot han Dios. Salit iginhahatag
ay nga hingyap.
10 Naghahatag ako hin mga ko ini nga instruksyon ha ngatainstruksyon ha mga inasaw-an, nan nga kongregasyon. 18 May
pero diri ini tikang ha akon kondi tawo ba nga turi na han gintatikang ha Ginoo, nga diri bulagan wag hiya? Magpadayon hiya nga
han asawa an iya bana. 11 Pero turi. May tawo ba nga diri pa turi
kon bumulag hiya, magpabilin han gintawag hiya? Magpadayon
hiya nga waray asawa, o kon diri hiya nga diri-turi. 19 An imman, makighiuli hiya ha iya bana. portante amo an pagtuman han
Ngan diri bayaan han bana an iya mga sugo han Dios, diri an pagin
turi o pagin diri-turi. 20 Anoasawa.
12 Kondi nasiring ako ha iba, man an kahimtang han kada tagoo ako, diri an Ginoo: Kon may sa han gintawag hiya, magpabilin
bugto nga lalaki nga an asa- hiya nga sugad hito. 21 Uripon
wa diri-tumuroo ngan naruruyag ka ba han pagtawaga ha imo?
magpadayon pakig-upod ha iya, Ayaw kabaraka hito. Pero kon
diri niya bayaan an iya asawa. mahimo ka magkaada kagawa13 Ngan kon may babaye nga san, salingabota an oportunidad.
diri-tumuroo an bana ngan na- 22 Kay bisan hin-o nga disipulo
ruruyag magpadayon pakig-upod han Ginoo nga uripon han pagha iya, diri niya bayaan an iya tawaga, gintagan na hin kagawabana. 14 Kay an diri-tumuroo san han Ginoo. Ngan an tawo nga
nga bana ginbabaraan tungod may kagawasan han gintawag,
han iya relasyon ha iya asawa, uripon han Kristo. 23 Ginpalit
ngan an diri-tumuroo nga asawa na kamo. Ayaw na kamo pagpaginbabaraan tungod han iya re- uripon ha mga tawo. 24 Mga
lasyon ha iya tumuroo nga bana. kabugtoan, anoman an kahimKay kon diri, an iyo mga anak tang han kada tagsa han gintamagigin diri limpyo, pero yana wag hiya, magpabilin hiya nga sumga baraan na hira. 15 Pero gad hito ha atubangan han Dios.
25 Mahitungod han mga birkon magdesisyon pagbulag an
diri-tumuroo, pabay-i hiya nga hen,1 waray ako sugo tikang ha
bumulag. Ha sugad nga mga ka- Ginoo, pero naghahatag ako hin
opinyon sugad nga matinumanon
himtang diri obligado an tumutungod han kalooy ha akon han
roo nga bana o asawa nga maGinoo. 26 Salit ha akon paghukig-upod ha iya. Pero gintagan
nahuna, maopay gud kon an usa
kamo han Dios hin kamurayanga tawo magpadayon nga sugad,
wan. 16 Kay sugad nga asawa,
uyon ha presente nga kahimtang.
bangin man la matalwas mo an
27 May asawa ka ba? Ayaw pakigimo bana. O sugad nga bana, babulag ha iya. Waray ka na ba asangin man la matalwas mo an imo
wa? Ayaw na pagbiling hin maasawa.
arasawa. 28 Pero bisan kon
17 Kondi, sugad nga hi Jehova
´
an naghahatag hin bahın ha kada 1Co 7:251 O “an mga waray pa magtagsa, magpabilin an kada tag- asawa.”
1 CORINTO 7:29–8:2
Mag-asawa ha sumurunod la han Ginoo
282
mag-asawa ka, diri ka nakakasa- iyo kaopayan, diri basi pugngan1
la. Ngan kon an usa nga birhen kamo, pero basi aghaton kamo
mag-asawa, diri hiya nakakasala. nga buhaton an maopay ngan
Kondi an mga mag-aasawa mag- basi waray makaulang han iyo pakakaada kasakitan ha ira kina- dayon nga debosyon ha Ginoo.
buhi.1 Pero karuyag ko nga ma36 Kon inaabat han usa nga
birhen pa nga diri hiya makakalikay kamo hito.
29 Mga kabugtoan, susuma- kapugong han iya seksuwal
tan ko kamo nga halipot na nga mga hingyap, kon lahos na
an nabibilin nga panahon. Tikang hiya ha pagkabatan-on, ini an
yana, an mga may asawa magin angay mahitabo: buhaton niya an
pariho han mga waray asawa, iya karuyag; diri hiya nakakasa30 ngan an mga nagtatangis mala. Pabay-i nga mag-asawa hira.
gin pariho han mga diri nagtata- 37 Pero kon determinado an bingis, ngan an nagkakalipay ma- san hin-o ngan diri hiya naabat
gin pariho han diri nagkakalipay, nga nanginginahanglan hiya hini,
ngan an mga namamalit magin ngan kon kontrolado niya an iya
pariho han mga diri tag-iya han kalugaringon ngan marig-on gud
ira pinamalit, 31 ngan an mga an iya desisyon nga diri mag-asanagamit han kalibotan magin wa,1 maopay an iya ginhihimo.
pariho han mga diri nagamit 38 Sugad man, maopay an naghito hin bug-os, kay nagbabag-o aasawa, pero mas maopay an diri
an mga panhitabo ha kalibo- nag-aasawa.
39 An asawa sugad hin nakatan. 32 Karuyag ko gud nga diri
kamo magkinabaraka. An lala- gapos samtang buhi an iya bana.
ki nga waray asawa nababara- Pero kon an iya bana kumaka para ha mga butang han turog ha kamatayon, puydi hiya
Ginoo, kon paonan-o niya mapa- mag-asawa han iya karuyag,
palipay an Ginoo. 33 Kondi an pero ha sumurunod la han Gilalaki nga inasaw-an nababaraka noo. 40 Kondi ha akon opinpara ha mga butang han kalibo- yon, mas malipayon hiya kon diri
tan, kon paonan-o niya mapapa- hiya mag-asawa utro, ngan ha
lipay an iya asawa, 34 ngan naakon paghunahuna sigurado ako
babahin an iya atensyon. Sugad nga may espiritu liwat ako han
man, an babaye nga waray bana, Dios.
ngan an birhen, nababaraka para
Mahitungod han pagkaon
ha mga butang han Ginoo, basi
nga iginhalad ha mga diosmagin baraan hiya ha iya lawas dios: maaram kita nga kita ngangan ha iya espiritu. Pero an ba- tanan may kahibaro mahitungod
baye nga inasaw-an nababaraka hito. An kahibaro nag-aaghat
para ha mga butang han kalibo- hin paghambog, pero an gugtan, kon paonan-o niya mapapama nagpaparig-on. 2 Bisan kon
lipay an iya bana. 35 Kondi ginan usa naghuhunahuna nga masisidngan ko kamo hini para ha aram hiya han usa nga butang,
8
1Co 7:281 Ha literal, “kasakitan ha
unod.”
1Co 7:351 O “higtan.”
yon nga birhen.”
371 O “magpada-
283
Iginhalad ha mga dios-dios
1 CORINTO 8:3–9:9
diri pa hiya maaram han angay tungod han imo kahibaro, nadaniya hibaroan mahitungod hito. daot an tawo nga maluya, an imo
3 Pero kon an usa nahigugma ha bugto, nga para ha iya namatay
Dios, kilala hiya niya.
an Kristo. 12 Kon sugad, kon
4 Mahitungod han pagkaon makasala kamo ha iyo kabugtoan
han mga iginhalad ha mga dios- ngan makasamad han ira maluya
dios, maaram kita nga an dios- nga konsensya, nakakasala kamo
dios ha kalibotan waray pulos, ha Kristo. 13 Salit kon an pagngan usa la an Dios. 5 Kay bi- kaon nakakapakdol ha akon bugsan kon may gintatawag nga “mga to, diri na gud ako makaon utro
dios,” ha langit man o ha tuna, hin karne, basi diri ako makapaksugad la nga damu an “mga dol ha akon bugto.
dios” ngan damu an “mga ginoo,”
Diri ba may kagawasan ako?
6 ha pagkamatuod, usa la an aton
Diri ba usa ako nga apostol?
Dios nga Amay, nga ha iya nag- Diri ba nakita ko hi Jesus nga
tikang an ngatanan nga butang, aton Ginoo? Diri ba kamo an bungan nabubuhi kita para ha iya; nga han akon buruhaton ha Gingan usa la an Ginoo, hi Jesu- noo? 2 Bisan kon diri ako aposKristo, nga pinaagi ha iya nahimo tol ha iba, apostol gud ako ha iyo,
an ngatanan nga butang, ngan
kay kamo an selyo nga nagpapanahimo kita pinaagi ha iya.
matuod nga apostol ako han Gi7 Pero diri ngatanan may-ada noo.
hini nga kahibaro. Tungod kay
3 Sugad nga depensa, ini an
an iba nagsisingba hadto ha dios- akon baton ha mga nag-iimbistidios, kon nakaon hira han pag- gar: 4 May katungod kami nga
kaon ngan ginhuhunahuna nga kumaon ngan uminom, diri ba?
iginhalad ito ha dios-dios, nahu- 5 May katungod kami nga updan
hugawan an ira maluya nga konhin tumuroo1 nga asawa, parisensya. 8 Kondi an karaunon ho han iba nga mga apostol ngan
diri makakapahirani ha aton ha han kabugtoan han Ginoo ngan
Dios. Kon diri kita kumaon, wa- kan Cefas, diri ba? 6 O kami la
ray nawawara ha aton, ngan kon ba ni Bernabe an waray katukumaon kita, waray nahidudu- ngod ha pagbaya ha sekular nga
gang ha aton. 9 Pero pagbantrabaho? 7 Hin-o nga sundalo
tay pirme nga an iyo katungod
an nagsiserbisyo nga hiya mismo
ha pagpili diri magin hiparakdoan nagasto? Hin-o nga nagtatalan1 han magluya. 10 Kon ikaw
nom ha urubasan an diri nakaon
nga may kahibaro makit-an nga
han bunga hito? O hin-o nga nagnalingkod ha pangaon ha templo
aataman hin panon an diri nahin dios-dios, diri ba ito nga tawo
inom han gatas han panon?
nga maluya an konsensya maaag8 Diri ko ini ginyayakan suhat nga kumaon han mga iginhamala ha opinyon han tawo, diri
lad ha mga dios-dios? 11 Salit
ba? O diri ba ini liwat an gin1Co 8:91 O “hinungdan ha pagluya han sisiring han Balaud? 9 Kay ha
9
pagtoo.” Kitaa an “Kahipakdol” ha Glossary.
1Co 9:51 Ha literal, “bugto nga babaye.”
1 CORINTO 9:10-23
Kairo kon diri magsangyaw. Nakiangay
284
balaud ni Moises ini an igin- hambog! 16 Kon iginpapasamsurat: “Diri mo takpan an baba wak ko an maopay nga sumat
´
han lalakı nga baka kon naggi- yana, diri ito rason nga maghamgiok ito han mga uhay.” Ha mga bog ako, kay kinahanglan ko ito
´
baka nga lalakı ba nababaraka buhaton. Ha pagkamatuod, kaan Dios? 10 O para ba ha aton iro ko kon diri ko ipasamwak an
mismo kaopayan ito nga iya gin- maopay nga sumat! 17 Kon kisiring? Ha pagkamatuod, igin- naburut-on nga buhaton ko ito,
surat ito para ha aton kaopa- may balos ha akon; pero bisan
yan, kay an tawo nga nag-aarado pa kon mapiritan la ako pagngan an tawo nga naggigiok nagbuhat hito, igintapod la gihabubuhat hito kay naglalaom nga pon ha akon an pagkatinaporan.
´
babahınan hiya.
18 Kon sugad, ano an balos ha
11 Kon nagsasabwag kami hin akon? Nga diri ako nakarawat hin
espirituwal nga mga butang ha bayad samtang iginpapasamwak
iyo, sayop ba kon mag-ani kami ko an maopay nga sumat, basi diri
hin materyal nga suporta tikang ko abusuhon an akon awtoridad
ha iyo? 12 Kon an iba nga tawo ha maopay nga sumat.
19 Bisan kon waray ako oblimay katungod nga suportahan
niyo, diri ba mas may katungod gasyon ha ngatanan nga tawo,
kami? Pero waray namon gami- nagpapauripon ako ha ngatanan,
ta ini nga katungod, lugod gin- basi makakabig ako hin damu
iilob namon an ngatanan basi gud nga tawo tubtob nga mahihiha anoman nga paagi diri kami mo. 20 Salit ha mga Judio namakaulang han maopay nga su- gin sugad ako hin Judio, basi mamat mahitungod han Kristo. kabig ko an mga Judio. Ha mga
13 Diri ba kamo maaram nga sakop han balaud nagin sugad
an kalalakin-an nga nagbubu- ako hin sakop han balaud, bisan
hat han sagrado nga buruhaton kon ako mismo diri sakop han banakaon han karaunon ha tem- laud, basi makabig ko adton saplo, ngan an pirme nag-aasikaso kop han balaud. 21 Ha mga wahan mga buruhaton ha halaran ray balaud nagin sugad ako hin
´
may bahın tikang ha halaran? waray balaud, bisan kon ginsusu14 Hini liwat nga paagi, nagsugo nod ko an balaud han Dios ngan
an Ginoo nga an mga nagpapasakop ako han balaud han Krissamwak han maopay nga sumat to, basi makabig ko an mga wamabuhi pinaagi han maopay nga ray balaud. 22 Ha magluya nagin sugad ako hin maluya, basi
sumat.
15 Pero waray ko pahimulu- makabig ko an magluya. Nakisi an bisan usa hito nga mga angay ako ha ngatanan nga klaprobisyon. Ha pagkamatuod, wa- se hin tawo, basi matalwas ko
ray ko ini igsurat basi makara- an iba ha anoman nga paagi
wat ko ito, kay mas maopay kon posible. 23 Ginbubuhat ko
pa nga mamatay ako kay ha paan ngatanan para ha maopay nga
bay-an ko nga kuhaon han iba sumat, basi maisangyaw ko ito
an akon mga hinungdan ha pagha iba.
285
Daku nga bato. Maglikay ha idolatriya
1 CORINTO 9:24–10:16
24 Diri ba kamo maaram nga han ira paghingyap hito. 7 Diri
an mga paradalagan ha rumba kita magin parasingba ha diosngatanan nadalagan, pero usa la dios, sugad han iba ha ira.
an nakarawat han premyo? Da- Sugad la han ginsiring han Kasulagan kamo ha paagi nga mag- ratan: “An katawohan nangalingdadaog kamo. 25 Ngan an tagsa kod basi mangaon ngan manginga tawo nga naapi ha kompe- nom, ngan nagkabuhat hira basi
tisyon may pagpugong ha kaluga- magkalipay.” 8 Diri liwat kita
ringon ha ngatanan nga butang. magbuhat hin imoralidad,1 suOo, ginbubuhat nira ito basi magad han iba ha ira nga nagbukakarawat hin korona nga nadu- hat hin imoralidad, salit 23,000
dunot, pero kita, korona nga diri- ha ira an ginpatay ha usa ka
nadudunot. 26 Salit an akon adlaw. 9 Diri liwat naton saripagdalagan diri kay waray direk- han hi Jehova, sugad han ginbusyon; an akon mga suntok diri kay hat han iba ha ira nga ginsaripagsuntok ha hangin. 27 Pero han hiya, salit nagkamatay hira
ginsusuntok ko an akon lawas pinaagi han mga halas. 10 Diri
ngan gin-uuripon ito, basi kata- liwat kita magin reklamador, supos ko magsangyaw ha iba, diri gad han iba ha ira nga nagreklamo, salit ginpatay hira han paraako isalikway.
pamatay. 11 An mga nahitabo
Mga kabugtoan, karuyag ha ira nagin mga ehemplo, ngan
ko hibaroan niyo nga an iginsurat ito basi pahamangnoan
ngatanan nga kaapoy-apoyan kita nga nabubuhi ha kataposan
naton ginlandongan hin dampog hini nga sistema.
ngan hira ngatanan nakatabok
12 Tungod hito, an naghuhuha dagat. 2 Ngan hira ngata- nahuna nga natindog hiya magnan nabawtismohan sugad nga bantay nga diri hiya matumba.
sumurunod ni Moises pinaagi 13 Waray pagsulay nga naabot
han dampog ngan han dagat. ha iyo nga diri naieksperyensya3 Ngan an ngatanan kinaon hin han han iba. Kondi an Dios mapariho nga espirituwal nga pag- tinumanon, ngan diri niya itutukaon 4 ngan an ngatanan ini- got nga sulayon kamo labaw han
nom hin pariho nga espirituwal iyo maiilob, pero kon umabot an
nga irimnon. Kay ininom hira pagsulay maghihimo liwat hiya
hadto tikang ha espirituwal nga hin paagi nga makagawas kamo
daku nga bato nga sinunod ha basi makailob hito.
ira, ngan ito nga daku nga bato
14 Salit mga hinigugma ko,
amo an Kristo. 5 Bisan pa hito, maglikay kamo ha idolatriya.
an Dios waray malipay ha ka- 15 Nagyayakan ako sugad han
dam-an ha ira, kay ha pagkama- akon pakiistorya ha mga tawo
tuod ginpamatay hira ha kami- nga may pagsabot; kamo an
ngawan.
paghukom han akon ginyaya6 Ito nga mga panhitabo nakan. 16 An kopa han bendisgin ehemplo para ha aton, basi yon nga aton gin-aampoan, diri
diri kita maghingyap han nakakadaot nga mga butang, sugad 1Co 10:81 Kitaa an footnote ha Mat 5:32.
10
1 CORINTO 10:17–11:3
Lamesa ni Jehova. Konsensya
286
ba pakigbahin ito ha dugo han “kan Jehova an tuna ngan an
Kristo? An tinapay nga aton gin- aada hito.” 27 Kon imbitaron
titipik-tipik, diri ba pakigbahin kamo han usa han mga diriito ha lawas han Kristo? 17 Tu- tumuroo ngan karuyag niyo kungod kay usa la an tinapay, madto, kaona an bisan ano nga
usa la kita nga lawas bisan kon igserbi ha iyo, ngan ayaw pagpidamu kita, kay kita ngatanan nakiana tungod han iyo konsennakikigbahin hito nga usa la nga sya. 28 Pero kon may magsiring
ha iyo: “Iginhalad ini ha mga diostinapay.
18 Kitaa niyo an natural nga dios,” ayaw pagkaon tungod han
Israel: Diri ba an mga naka- nagsumat hito ngan tungod han
on han mga halad mga naki- konsensya. 29 Karuyag ko sidkiangbit ha halaran? 19 Ano an ngon, diri an iyo konsensya, konakon karuyag sidngon? Nga im- di an konsensya han iba nga tawo.
portante an iginhahalad ha dios- Kay ano nga an akon kagawasan
dios, o nga importante an dios- huhukman han konsensya han
dios? 20 Diri. An akon karuyag iba nga tawo? 30 Bisan kon nasidngon nga an mga butang nga kaon ako ngan nagpapasalamat
iginhahalad han mga nasud iginha Dios tungod hito, tama ba nga
hahalad nira ha mga demonyo, buhaton ko ito kon pakakarauton
diri ha Dios; ngan diri ko karu- ako han iba tungod hito?
31 Salit nakaon man kamo,
yag nga makiangbit kamo ha
mga demonyo. 21 Diri kamo nainom, o nagbubuhat hin bisan
puydi uminom ha kopa ni Jehova ano, buhata an ngatanan para ha
ngan ha kopa han mga demonyo; kadayawan han Dios. 32 Likdiri kamo puydi kumaon ha “la- yi nga magin hiparakdolan kamo
mesa ni Jehova” ngan ha lamesa han mga Judio sugad man han
han mga demonyo. 22 O “ginmga Griego ngan han kongregasaaghat ba naton hi Jehova nga yon han Dios, 33 sugad la nga
mangabugho”? Diri kita mas ma- ginpapalipay ko an ngatanan nga
tawo ha ngatanan nga butang,
kusog kay ha iya, diri ba?
23 An ngatanan nga butang nga diri ko ginhuhunahuna an
igintutugot han balaud, pero diri akon kalugaringon nga kaopayan
ngatanan nga butang mapulsa- kondi an kaopayan han damu,
non. An ngatanan nga butang basi man hira matalwas.
igintutugot han balaud, pero diri
Hinaot subaron niyo ako,
ngatanan nga butang makaparigsugad la nga nagsusubad
on. 24 An kada tagsa padayon ako kan Kristo.
nga mangalimbasog para ha ka2 Yana gindadayaw ko kamo,
opayan han iba, diri para ha iya kay ha ngatanan nga butang nakalugaringon.
hinunumdoman niyo ako ngan
25 Puydi kamo magpadayon ginsusunod gud niyo an mga trapagkaon hin bisan ano nga igin- disyon sugad la han akon igintutbabaligya ha baraligyaan hin kar- do ha iyo. 3 Pero karuyag ko hine, ngan ayaw pagpinakiana tu- baroan niyo nga an ulo han tagsa
ngod han iyo konsensya; 26 kay nga lalaki amo an Kristo; an ulo
11
287
Pagpudong. Pagpasakop. Mga sekta
1 CORINTO 11:4-25
han babaye amo an lalaki; ngan san kon may maruyag makigdisan ulo han Kristo amo an Dios. kusyon dapig ha iba nga kustom4 An tagsa nga lalaki nga nag- re, maaram kita nga waray kita
aampo o nagtatagna nga may pu- iba nga kustomre, sugad man an
dong nagpapakaalo ha iya ulo; mga kongregasyon han Dios.
5 kondi an tagsa nga babaye nga
17 Pero samtang iginhahatag
nag-aampo o nagtatagna nga diri ko ini nga mga instruksyon, diri
nagpupudong nagpapakaalo ha ko kamo gindadayaw, kay an iyo
iya ulo, kay pariho hiya hin baba- mga katirok nakakadaot imbes
ye nga gin-ahitan an ulo. 6 Kay nga makaopay ha iyo. 18 Kay
kon an babaye diri nagpupudong, una ha ngatanan, nabatian ko
magpaarot hiya hin halipot; pero nga kon nagkakatirok kamo ha
kon makaarawod ha babaye nga kongregasyon nagkakabahinbamagpaarot hin halipot o magpa- hin kamo, ngan medyo natuod
ahit, magpudong hiya.
ako hito. 19 Sigurado nga mag7 An lalaki diri angay magpu- kakaada liwat mga sekta dida ha
dong, kay hiya an dagway ngan iyo, basi makita kon hin-o ha iyo
himaya han Dios; kondi an baba- an mga inuuyonan han Dios.
ye an himaya han lalaki. 8 Kay
20 Salit kon nagkakatirok
an lalaki diri tikang ha babaye, kamo, diri na posible nga kumalugod an babaye tikang ha lalaki; on kamo han panihapon han Gi9 ngan an lalaki waray himoa noo. 21 Kay kon panahon na ha
para ha babaye, kondi an babaye pagkaon hito, an iba ha iyo tapos
ginhimo para ha lalaki. 10 Salit na manihapon antes pa hito, salit
an babaye angay magkaada tiga- an iba gutom ngan an iba hubog.
man han pagpasakop ha iya ulo 22 Sigurado nga may mga balay
tungod han mga anghel.
kamo nga didto nakaon ngan na11 Labot pa, mahitungod ha inom kamo, diri ba? O gintatamga sumurunod han Ginoo, an may ba niyo an kongregasyon
babaye diri bulag ha lalaki ngan han Dios ngan ginpapakaalohan
an lalaki diri bulag ha babaye. an mga waray kinakaon? Ano ba
12 Kay sugad la nga an babaye an akon isisiring ha iyo? Dadayatikang ha lalaki, sugad man an won ko ba kamo? Tungod hini,
lalaki pinaagi han babaye, kon- diri ko kamo gindadayaw.
di an ngatanan tikang ha Dios.
23 An nakarawat ko tikang ha
13 Turotimbanga niyo ini: Angay Ginoo igintutdo ko ha iyo, nga ha
ba mag-ampo ha Dios an usa gab-i han tatraydoran na an Ginga babaye nga diri nakapu- noo nga hi Jesus, kinuha hiya hin
dong? 14 Diri ba kamo maaram tinapay, 24 ngan katapos magnga kon hilaba an buhok han la- pasalamat, iya gintipik-tipik ito
laki natural la nga hunahunaon ngan nagsiring: “Nagsisimbolo ini
nga kaalohan ito niya? 15 Pero han akon lawas nga ihahatag
kon hilaba an buhok han baba- para ha iyo. Padayon nga buhata
ye, diri ba kadungganan ito niya? niyo ini sugad nga hinumdoman
Oo, kay gintagan hiya hin buhok ha akon.” 25 Sugad liwat hito
imbes nga pudong. 16 Pero bian iya ginbuhat ha kopa, katapos
1 CORINTO 11:26–12:10
Tinapay, bino. Regalo han espiritu
288
niya manihapon, nagsiring hiya: diri kamo paghukman. Kondi an
“Ini nga kopa nagsisimbolo han iba pa nga butang akon tutuhabag-o nga kasabotan nga ginhi- yon pagkada ko.
mo pinaagi han akon dugo. PadaMga kabugtoan, diri ko
yon nga buhata niyo ini sugad nga
karuyag nga waray kamo
hinumdoman ha akon, ha kada hinbabaroan mahitungod han
panahon nga nainom kamo hito.” espirituwal nga mga regalo.
26 Kay ha kada panahon nga na- 2 Maaram kamo nga han mga
kaon kamo hini nga tinapay ngan tawo han mga nasud1 pa kamo,
nainom hini nga kopa, padayon iginsimang kamo ngadto ha diri
nga iginpapasamwak niyo an ka- nakakayakan nga mga dios-dios,
matayon han Ginoo, tubtob ha ngan nasunod kamo bisan ngaiya pag-abot.
in kamo nira dad-on. 3 Salit
27 Salit an bisan hin-o nga na- karuyag ko hibaroan niyo nga
kaon han tinapay ngan nawaray nagyayakan pinaagi han
inom ha kopa han Ginoo bisan espiritu han Dios an nasikon diri takos hito magigin sala- ring: “Ginpanhimaraot hi Jesus!”
an ha lawas ngan dugo han Gingan waray makakasiring: “Hi
noo. 28 Sadang usisahon anay
Jesus an Ginoo!” kon diri pinaahan usa nga tawo an iya kalugagi han baraan nga espiritu.
ringon ngan siguruhon kon angay
4 Damu nga klase an mga rehiya kumaon han tinapay ngan
galo, pero usa la nga espiritu an
uminom ha kopa. 29 Kay an
naghahatag; 5 damu nga klase
nakaon ngan nainom, naghuhuan sagrado nga buruhaton, pero
kom ha iya kalugaringon kon
usa la an Ginoo; 6 ngan damu
diri niya nasasabtan an ginrirenga klase an buruhaton, pero
presentaran han lawas. 30 Sausa la nga Dios an nagpapabuhat
lit damu ha iyo an maluya ngan
hito ngatanan ha tagsa nga tawo.
may sakit, ngan an iba nanganga7 Nakikita gud ha kada tagsa an
turog ha kamatayon.1 31 Pero
bulig han espiritu para ha mapulkon usisahon naton hin maopay
sanon nga katuyoan. 8 Panangkon ano gud kita, diri kita hulitan, ha usa iginhatag an kinahukman. 32 Kondi kon ginhuhukman kita, gindidisiplina kita adman ha pagyakan pinaagi han
espiritu, ha iba an kahibaro ha
ni Jehova basi diri kita masiropagyakan pinaagi ha amo gihatan upod han kalibotan. 33 Salit mga kabugtoan ko, kon mag- pon nga espiritu, 9 ha iba iginkatirok kamo basi kumaon han hatag an pagtoo pinaagi liwat
panihapon, paghulatay kamo. hito nga espiritu, ngan ha iba an
34 Kon nagugutom an bisan mga regalo ha pagtambal pinaagi
hin-o, sadang hiya kumaon ha hito nga usa nga espiritu, 10 ha
balay, basi kon magkatirok kamo, iba an paghimo hin gamhanan
nga mga buhat, ha iba an panag1Co 11:301 Nagtutudlok ini ha espiritu- na, ha iba an pagsabot han gini-
12
wal nga kahimtang han mga taga-Corinto. An pagkaturog ginagamit sugad nga
simbolo han espirituwal nga kamatayon.
1Co 12:21 Karuyag sidngon, mga diritumuroo.
289
Mga bahin han lawas nagkakaurosa
1 CORINTO 12:11-30
yahan nga mga kapahayagan, ha ha mga tiil: “Diri ko kamo kinaiba an pagyakan hin iba-iba nga hanglan.” 22 Kondi an mga bapinulongan, ngan ha iba pa an hin han lawas nga baga hin
pag-interpretar han mga pinulo- maluya, ha pagkamatuod, kinangan. 11 Pero ini ngatanan nga hanglanon. 23 Ngan an mga
buruhaton ginbubuhat han amo bahin han lawas nga ginhuhunagihapon nga espiritu. Iginhaha- huna naton nga diri sugad katag ini ha kada tagsa uyon ha ka- dungganon mas ginpapasidunggan naton, salit an aton mga
burut-on hito.
12 Kay sugad la nga an lawas bahin nga baga hin diri maouusa pero damu an bahin, ngan pay mas gintatagan hin dignidad,
an ngatanan nga bahin hito nga 24 pero an aton mag-opay nga
lawas, bisan kon damu, uusa la bahin diri na nanginginahanglan
nga lawas, sugad man an lawas hito. Kondi han ginhimo han
han Kristo. 13 Pinaagi han usa Dios an lawas, mas gintagan niya
la nga espiritu ginbawtismohan hin dungog an bahin nga kukita ngatanan basi magin usa nga lang hin dungog, 25 basi waray
lawas, Judio man o Griego, uri- pagkabahin-bahin ha lawas, lupon man o diri, ngan kita ngata- god an mga bahin hito sadang
nan ginpainom hin usa la nga es- magminangnoay. 26 Kon an
usa nga bahin nag-aantos, an
piritu.
14 Kay damu an bahin han la- ngatanan nga bahin nag-aantos
was, diri usa la. 15 Kon an tiil liwat; o kon an usa nga bahin gindadayaw, an ngatanan nga bahin
magsiring: “Tungod kay diri ako
nalilipay liwat.
kamot, diri ako bahin han la27 Kamo an lawas han Kriswas,” diri ini hinungdan nga
to, ngan an tagsa ha iyo mga badiri ito magin bahin han lawas.
hin hito. 28 Ngan gintagan han
16 Ngan kon an talinga magsiDios hin toka an mga membro
ring: “Tungod kay diri ako mata,
han kongregasyon, siyahan, mga
diri ako bahin han lawas,” diri
apostol; ikaduha, mga propeta;
ini hinungdan nga diri ito ma- ikatulo, mga magturutdo; sunod,
gin bahin han lawas. 17 Kon an gamhanan nga mga buhat;1 kabug-os nga lawas mata, diin tapos, mga regalo ha pagtambal;
man an pagpamati? Kon an bug- pagbulig ha iba, mga abilidad
os nga lawas para ha pagpamati, ha pagpanguna, ngan pagyakan
diin man an pagsimhot? 18 Lu- hin iba-iba nga pinulongan.
god, an tagsa nga bahin han lawas 29 Diri ngatanan apostol, diri ba?
iginpahamutang han Dios uyon Diri ngatanan propeta, diri ba?
ha iya karuyag.
Diri ngatanan magturutdo, diri
19 Kon an ngatanan nga baba? Diri ngatanan naghihimo hin
hin parapriho la, magigin lawas gamhanan nga mga buhat, diri
ba ito? 20 Pero damu an bahin, ba? 30 Diri ngatanan may mga
kondi usa la nga lawas. 21 An regalo ha pagtambal, diri ba?
mata diri makakasiring ha ka- Diri ngatanan nagyayakan hin
mot: “Diri ko ikaw kinahanglan,”
o an ulo diri liwat makakasiring 1Co 12:281 O “milagro.”
1 CORINTO 12:31–14:3
Gugma
iba-iba nga pinulongan, diri ba?
Diri ngatanan parahubad, diri
ba? 31 Pero padayon nga pangalimbasugi niyo nga magkaada han gimaopayi nga mga regalo. Ngan katapos, ipapakita ko
ha iyo an pinakamaopay nga paagi.
Bisan kon makayakan ako
hin iba-iba nga pinulongan
han mga tawo ngan han mga anghel pero waray ako gugma, sugad la ako hin nagtitinagungtong
nga gong o nagtitinagingting nga
simbal. 2 Ngan bisan kon ginregalohan ako hin abilidad ha
panagna ngan maaram ako han
ngatanan nga sagrado nga tinago ngan han ngatanan nga kahibaro, ngan bisan kon may marig-on nga pagtoo ako basi
makabalhin hin mga bukid, pero
waray ako gugma, waray ako pulos. 3 Ngan bisan kon ihatag ko
an ngatanan nga akon panag-iya
basi mapakaon an iba, ngan bisan kon ihatag ko an akon lawas
sugad nga halad basi maghambog
ako, pero waray ako gugma, waray gud ito pulos.
4 An gugma nagpapasensya1
ngan buotan. An gugma diri
nangangabugho, diri naghahambog, diri nagpapahitaas, 5 diri
nagawi hin diri desente, diri naghuhunahuna han kalugaringon la
nga kaopayan, ngan diri madali masina. Diri ito nag-iihap han
karat-an. 6 Diri ito nalilipay
ha pagkadiri-matadong, pero nalilipay ha kamatuoran. 7 Nagaantos ito han ngatanan nga butang, natuod han ngatanan nga
butang, naglalaom han ngatanan
13
1Co 13:41 O “hilawig an pagpailob.”
290
nga butang, ngan nagpapailob
han ngatanan nga butang.
8 An gugma diri gud napapakyas. Kon may mga regalo nga abilidad ha panagna, mawawara ini;
kon may iba-iba nga pinulongan,
mawawara ini; kon may kahibaro,
mawawara ini. 9 Diri kompleto
an aton kahibaro, ngan diri kompleto an aton panagna; 10 pero
kon umabot na an kompleto, mawawara na an diri kompleto.
11 Han bata pa ako, nagyayakan
ako sugad hin bata, naghuhunahuna sugad hin bata, nangangatadongan sugad hin bata; kondi
yana nga daku na ako, ginwara ko na an mga kinaiya han usa
nga bata. 12 Kay yana diri klaro an aton nakikita pinaagi han
metal nga espiho, pero ha tidaraon makikita naton ito hin klaro nga sugad hin magkaatubang.
Yana, diri kompleto an akon hinbabaroan, pero katapos hito eksakto gud nga mahibabaroan ko
ito sugad la han pagkakilala ha
akon han Dios. 13 Pero yana,
an pagtoo, paglaom, ngan gugma
magpapadayon. Kondi an pinakaimportante hini nga tulo amo an
gugma.
Pangalimbasugi nga ipakita an gugma, ngan tinguhaa gud an espirituwal nga mga
regalo, labi na an regalo nga
abilidad ha panagna. 2 Kay an
nagyayakan hin iba nga pinulongan nagyayakan, diri ha mga
tawo, kondi ha Dios. Bisan kon
nagyayakan hiya han sagrado nga
mga tinago pinaagi han espiritu,
waray nakakasabot han iya ginyayakan. 3 Kondi hiya nga nananagna nagpaparig-on, nagdadasig, ngan nagliliaw han mga
iginsaysay, pinakaimportante
14
291
Nagyayakan hin iba-iba nga pinulongan
1 CORINTO 14:4-20
tawo pinaagi han iya mga pulong. masasabtan. 12 Salit kamo, tu4 Hiya nga nagyayakan hin iba ngod kay naghihingyap gud kamo
nga pinulongan nagpaparig-on han mga regalo pinaagi han eshan iya kalugaringon, pero hiya piritu, pangalimbasog nga mapunga nananagna nagpaparig-on no kamo han mga regalo nga
han kongregasyon. 5 Karuyag magpaparig-on han kongregasko nga kamo ngatanan magya- yon.
kan hin iba-iba nga pinulongan,
13 Salit hiya nga nagyayakan
pero mas karuyag ko nga manag- hin iba nga pinulongan magna kamo. Ha pagkamatuod, hiya ampo nga makahubad hiya.
nga nananagna mas maopay kay 14 Kay kon nag-aampo ako ha
ha nagyayakan hin iba-iba nga iba nga pinulongan, an regalo ha
pinulongan, gawas gud la kon akon han espiritu an nag-aamnaghuhubad hiya, basi an kong- po, pero diri ito nasasabtan han
regasyon maparig-on. 6 Kondi akon hunahuna. 15 Kon sugad,
yana mga kabugtoan, kon kuma- ano an kinahanglan buhaton?
da ako ngan magyakan ha iyo hin Mag-aampo ako pinaagi han reiba-iba nga pinulongan, ano nga galo han espiritu, ngan magkapulsanan an maihahatag ko ha aampo liwat ako nga nasasabtan
iyo labot la kon magyakan ako ko. Magkakanta ako hin pagdaha iyo pinaagi hin kapahayagan yaw ha Dios pinaagi han regalo
o pinaagi hin kahibaro o pinaahan espiritu, ngan magkakanta
gi hin tagna o pinaagi hin katutliwat ako ha Dios hin kanta
doan?
nga nasasabtan ko. 16 Kay kon
7 Pariho la ito han mga butang
diri, kon magdadayaw ka pinaanga waray kinabuhi nga naggi han regalo han espiritu, paotutunog, plawta man ito o arpa.
nan-o an ordinaryo nga tawo nga
Kon diri ito patunugon ha ibaiba nga tono, paonan-o mahiba- aada ha butnga niyo makakasibaroan kon ano an ginpapatunog ring hin “Amen” ha imo mga
ha plawta o ha arpa? 8 Kay kon pagpasalamat, kay diri man niya
diri klaro an tunog han trum- nasasabtan an imo ginyayakan?
peta, hin-o an mag-aandam para 17 Oo, maopay an imo mga pagha girra? 9 Ha pariho nga paa- pasalamat, pero diri napapariggi, kon diri masayon masabtan an on an iba. 18 Nagpapasalamat
iyo ginyayakan nga pinulongan, ako ha Dios nga nakakayakan
paonan-o mahibabaro an bisan ako hin mas damu nga pinulohin-o kon ano an ginsisiring? Su- ngan kay ha iyo ngatanan.
gad gud la kamo hin nakikiistor- 19 Pero ha kongregasyon, mas
ya ha hangin. 10 Bangin damu karuyag ko pa magyakan hin
nga klase an linggwahe ha ka- lima nga pulong nga nasasabtan,
libotan, pero ito ngatanan diri basi matutdoan ko an iba, kay
kay waray kahulogan. 11 Kon ha 10,000 nga pulong ha iba nga
sugad, kon diri ko nasasabtan pinulongan.
20 Mga kabugtoan, diri kamo
an kahulogan han linggwahe, an
akon kaistorya diri makakasabot magin sugad hin gudtiay nga kaha akon ngan diri ko liwat hiya bataan ha abilidad ha pagsabot,
1 CORINTO 14:21-39
Katirok. Kababayin-an sadang maghilom
292
lugod magin sugad kamo hin pinulongan, limitahan ito ha
gudtiay nga kabataan may kala- duha o an pinakadamu, tulo,
botan ha karaotan; kondi magin ngan magsurosaliwan hira; ngan
adulto kamo ha abilidad ha pag- may usa liwat nga sadang magsabot. 21 Ini an nahisurat ha hubad. 28 Pero kon waray paBalaud: “ ‘Pinaagi han mga pinu- rahubad, angay hiya humilom ha
longan han mga taga-iba nga lu- kongregasyon ngan magyakan ha
gar ngan pinaagi han mga im-im iya kalugaringon ngan ha Dios.
han mga estranghero magyaya- 29 Ngan payakna an duha o tulo
kan ako hini nga mga tawo, ngan nga propeta, ngan sabuton han
bisan pa hito, diri hira mama- iba an kahulogan. 30 Kondi kon
mati ha akon,’ nasiring hi Jeho- may usa pa nga nakakarawat hin
va.” 22 Salit an mga pinulongan kapahayagan samtang nalingdiri tigaman para ha mga tumu- kod didto, pahiloma an una nga
roo kondi para ha mga diri-tumu- mamumulong. 31 Kay kamo
roo, pero an tagna diri para ha ngatanan usa-usa nga makakamga diri-tumuroo kondi para ha panagna, basi mahibaro ngan
mga tumuroo. 23 Kon sugad, madasig an ngatanan. 32 Ngan
kon nagkakatirok an bug-os nga an mga regalo han espiritu ha
kongregasyon ha usa nga lugar mga propeta sadang nira gamiton
ngan nagyayakan hira hin iba- hin husto. 33 Kay an Dios diri
iba nga pinulongan, ngan nag- Dios han kasamokan, kondi han
kasulod an ordinaryo nga mga kamurayawan.
tawo o an mga diri-tumuroo,
Sugad han kahimtang ha ngadiri ba masiring hira nga nalulutanan nga kongregasyon han mga
rong kamo? 24 Pero kon nanabaraan, 34 an kababayin-an sanagna kamo ngatanan ngan may
dang maghilom ha mga kongresumulod nga diri-tumuroo o orgasyon, kay diri hira gintutugotan
dinaryo nga tawo, huhunahunaon niya nga ginsasaway hiya ngan nga magyakan. Lugod, magpasagin-uusisa gud han ngatanan. kop hira, sugad han ginsisi25 Salit an mga sekreto han ring liwat han Balaud. 35 Kon
iya kasingkasing mabubuhayhag. may karuyag hira mahibaroan, paTungod hito mayukbo hiya ngan kianhan nira ha balay an ira bana,
magsisingba ha Dios, ngan mag- kay makaarawod nga an babaye
papahayag: “An Dios aada gud ha magyakan ha kongregasyon.
36 Ha iyo ba nagtikang an puiyo.”
26 Kon sugad, mga kabugtoan, long han Dios, o tubtob la ha iyo
ano an angay buhaton? Kon nag- ito nakaabot?
37 Kon may naghuhunahuna
kakatirok kamo, an usa may salmo, an iba may katutdoan, an iba nga propeta hiya o gintagan hin
may kapahayagan, an iba nag- regalo han espiritu, sadang niya
yayakan hin iba nga pinulo- kilalahon nga sugo han Gingan, ngan an iba nag-iinter- noo an mga iginsusurat ko ha iyo.
pretar. Buhata niyo an ngatanan 38 Pero kon an usa diri nakapara ha pagparig-on. 27 Ngan kasabot, magpapadayon hiya nga
kon may nagyayakan hin iba nga ignorante. 39 Salit mga kabug-
293
Pamatuod han pagkabanhaw
1 CORINTO 14:40–15:21
toan, padayon nga mangalimba- han Dios nagkaada ako hini nga
sog kamo ha panagna, ngan ayaw pribilehiyo. Ngan an iya diriniyo igdiri an pagyakan hin iba- matupngan nga pagkabuotan ha
iba nga pinulongan. 40 Buhata akon waray makarag, kay mas
niyo an ngatanan ha desente ngan damu an akon ginbuhat kay ha
organisado nga paagi.
iba nga mga apostol, pero diri piMga kabugtoan, ginpapa- naagi ha akon kondi pinaagi han
hinumdom ko kamo yana diri-matupngan nga pagkabuomahitungod han maopay nga su- tan han Dios nga aadi ha akon.
mat nga akon iginpahayag ha iyo, 11 Pero ako man o hira, ini an
nga ginkarawat niyo ngan pada- amon iginsasangyaw ngan pinaayon nga ginsusunod liwat niyo. gi hini tinoo kamo.
12 Yana kon iginsasangyaw
2 Matatalwas liwat kamo kon
marig-on nga tipigan niyo an manga an Kristo ginbanhaw, kay
opay nga sumat nga iginpahayag ano nga an iba ha iyo nasiring
ko ha iyo. Kay kon diri, nagin mga nga waray pagkabanhaw han mga
tumuroo kamo nga waray la kapatay? 13 Kon totoo nga waray pagkabanhaw, kon sugad bituyoan.
3 An pinakaimportante nga san an Kristo waray mabanhaw.
butang nga akon nahibaro- 14 Pero kon waray banhawa an
an igintutdo ko liwat ha iyo, Kristo, waray gud pulos an aton
nga an Kristo namatay tungod pagsangyaw, ngan waray pulos
ha aton mga sala sumala ha Ka- an aton pagtoo. 15 Labot pa,
suratan, 4 nga hiya iginlubong, kon an mga patay diri gud babannga hiya ginbanhaw ha ikatulo hawon, kon sugad waray banhaka adlaw sumala ha Kasuratan, wa han Dios an Kristo, salit nagi5 nga nagpakita hiya kan Cefas, gin buwaon kita nga mga testigo
ngan katapos ha 12 nga apostol. mahitungod han Dios kay nasi6 Katapos hito, ha usa nga higa- ring kita nga ginbanhaw niya an
yon nagpakita hiya ha sobra 500 Kristo. 16 Kay kon an mga panga kabugtoan, nga an kadam- tay diri babanhawon, waray liwat
an ha ira kaupod pa gihapon na- mabanhaw an Kristo. 17 Labot
ton, pero an iba nangaturog na ha pa, kon waray banhawa an Kristo,
kamatayon. 7 Sunod, nagpaki- waray pulos an iyo pagtoo. Aada
ta hiya kan Santiago, katapos ha la gihapon ha iyo an iyo mga sala.
ngatanan nga apostol; 8 pero 18 Ha pagkamatuod, an mga nakatapos hito ngatanan, nagpaki- ngaturog ha kamatayon nga kata hiya ha akon nga sugad hin hiusa han Kristo nawara liwat
igin-anak ako nga diri pa panaha kadayonan. 19 Kon tubtob
la hini nga kinabuhi an aton paghon.
9 Kay ako an pinakaubos ha laom ha Kristo, mas makalolooy
mga apostol, ngan diri ako angay kita kay ha bisan hin-o.
20 Kondi ha pagkamatuod,
tawagon nga apostol, kay gintimaraot ko an kongregasyon han ginbanhaw an Kristo, an una
Dios. 10 Pero pinaagi han diri- nga bunga han mga nangaturog
matupngan nga pagkabuotan ha kamatayon. 21 Tungod kay
15
1 CORINTO 15:22-40
An kataposan. Magraot nga kaupod
294
nagkaada kamatayon pinaa- matay man la hira? 30 Kay ano
gi han usa ka tawo, nagkaka- nga namimeligro liwat kita kada
ada liwat pagkabanhaw han mga oras? 31 Kada adlaw naatupatay pinaagi han usa ka tawo. bang ako ha kamatayon. Sigura22 Kay sugad la nga tungod kan do ini sugad la han akon daku
Adan an ngatanan namamatay, nga kalipay tungod ha iyo, mga
sugad man an ngatanan mabubu- kabugtoan, nga nakarawat ko
hi pinaagi han Kristo. 23 Pero kan Kristo Jesus nga aton Gian kada tagsa mabubuhi uyon ha noo. 32 Kon nakig-away ako ha
husto nga pagkasunod-sunod: an mapintas nga mga hayop ha EfeKristo amo an una nga bu- so pariho han iba nga kalalakinnga, katapos an mga kan Kris- an, ano an kaopayan hito para
to ha panahon han iya presen- ha akon? Kon an mga patay
sya.1 24 Sunod, an kataposan, diri babanhawon, kon sugad
kon ihatag na niya an Ginhadi- “pangaon ngan panginom kita
an ha iya Dios ngan Amay kata- kay buwas mamamatay kita.”
pos niya wad-on an ngatanan nga 33 Ayaw kamo palimbong. An
gobyerno ngan an ngatanan nga maraot nga mga kaupod nakakaawtoridad ngan gahum. 25 Kay daot han maopay nga pamatasan.
kinahanglan maghadi hiya tub- 34 Pamurubuot kamo ha matatob nga ibutang han Dios an nga- dong nga paagi ngan ayaw kamo
tanan nga kaaway ha ilarom han pagbuhat hin sala, kay an iba
iya mga tiil. 26 Sugad nga kawaray kahibaro mahitungod ha
taposan nga kaaway, an kama- Dios. Ginsisiring ko ini basi matayon wawad-on. 27 “An ngata- awod kamo.
35 Kondi may masiring: “Panan nga butang iginpasakop” han
Dios “ha ilarom han iya mga tiil.” onan-o babanhawon an mga paPero han pagsiring niya nga ‘igin- tay? Ano nga klase an ira lawas
pasakop an ngatanan nga bu- kon banhawon hira?” 36 Ikaw
tang,’ klaro nga diri hini upod an nga ignorante nga tawo! An imo
Dios nga amo an nagpasakop han iginsabwag diri mabubuhi kon
ngatanan nga butang kan Kris- diri anay ito mamatay; 37 ngan
to. 28 Pero kon igpasakop na ha mahitungod han imo iginsasabiya an ngatanan nga butang, an wag, diri an lawas nga magtutuAnak mismo magpapasakop liwat bo an imo iginsasabwag, pero an
ha Dios nga amo an nagpasakop liso la, trigo man ito o iba nga klahan ngatanan nga butang ha iya, se. 38 Kondi an Dios naghahabasi an Dios gud la an magman- tag hito hin lawas uyon ha iya nalilipayan, ngan an tagsa nga binhi
do han ngatanan.
29 Kay kon diri, ano an maiya gintatagan hin kalugaringon
papahimulsan han mga ginbanga lawas. 39 Diri ngatanan
bawtismohan kon mamamatay la nga lawas parapriho. Iba an lahira? Kon an mga patay diri gud was han tawo, iba an lawas han
babanhawon, kay ano nga ginba- baka, iba an lawas han katamsibawtismohan pa hira kon mama- han, ngan iba an lawas han isda.
40 Ngan may langitnon nga mga
lawas, ngan tunan-on nga mga la1Co 15:231 Kitaa an Apendise 5.
295
Espirituwal nga lawas. Magin imortal
1 CORINTO 15:41–16:2
was; pero iba an himaya han la- han Ginhadian han Dios, ngan an
ngitnon nga mga lawas, ngan iba pagin nadudunot diri liwat makaliwat an himaya han tunan-on kapanunod han pagin diri-nadunga mga lawas. 41 Iba an hima- dunot. 51 Pamati! Susumatan
ya han adlaw, iba an himaya han ko kamo hin sagrado nga tinago:
bulan, ngan iba liwat an himaya Diri kita ngatanan makaturog ha
han mga bitoon; ha pagkamatu- kamatayon, pero mababag-o kita
od, iba-iba an himaya han tagsa ngatanan, 52 sugad la kadagnga bitoon.
mit ha pagpirok han mata, ha pa42 Sugad liwat hito an pag- nahon han pagtunog han ultimo
kabanhaw han mga patay. Igin- nga trumpeta. Kay an trumpeta
sasabwag ito nga nadudunot, magtutunog, ngan an mga patay
ginbabanhaw ito nga diri-nadu- babanhawon nga diri na madududunot. 43 Iginsasabwag ito nga not, ngan mababag-o kita.
waray dungog, ginbabanhaw ito 53 Kay ini nga nadudunot kinanga may himaya. Iginsasabwag hanglan magin diri nadudunot,
ito nga may kaluyahan, ginba- ngan ini nga mortal kinahanglan
banhaw ito nga may gahum. magin imortal. 54 Pero kon ini
44 Iginsasabwag ito nga pisikal nga nadudunot magin diri nadunga lawas, ginbabanhaw ito nga dunot ngan ini nga mortal magin
espirituwal nga lawas. Kon may imortal, matutuman ini nga iginpisikal nga lawas, may espiritu- surat: “An kamatayon mawawawal nga lawas liwat. 45 Ini an ra na ha kadayonan.” 55 “Kaiginsurat: “An siyahan nga tawo matayon, hain an imo kadaogan?
nga hi Adan nagin buhi nga ka- Kamatayon, hain an imo sugod?”
lag.” An kataposan nga Adan na- 56 An sugod nga nakakamatay
gin espiritu nga naghahatag hin amo an sala, ngan an gahum han
kinabuhi. 46 Pero diri nahiuu- sala tikang ha Balaud. 57 Pero
na an espirituwal nga lawas lugod salamat ha Dios, kay gintatagan
an pisikal, ngan katapos an espikita niya hin kadaogan pinaagi
rituwal nga lawas. 47 An siyahan aton Ginoo nga hi Jesuhan nga tawo tikang ha tuna
Kristo!
ngan ginhimo tikang ha tapota58 Salit hinigugma ko nga kapo; an ikaduha nga tawo tikang
ha langit. 48 An mga ginhimo bugtoan, magmarig-on kamo,
tikang ha tapotapo pariho ha iya diri nababantad, nga pirme damu
nga ginhimo tikang ha tapota- an ginbubuhat ha buruhaton han
po; ngan an mga langitnon pari- Ginoo, kay maaram kamo nga an
ho liwat ha iya nga langitnon. iyo pag-alagad ha Ginoo diri na49 Ngan sugad la nga an aton kakarag.
Mahitungod han pangudagway pariho ha iya nga ginhilekta para ha mga baramo tikang ha tapotapo, magigin
pariho liwat kita ha dagway niya an, mahimo niyo sundon an akon
mga instruksyon ha mga kongnga langitnon.
50 Pero ini an akon masisi- regasyon ha Galacia. 2 Ha priring mga kabugtoan, nga an unod mero nga adlaw han kada sema´
ngan dugo diri makakapanunod na maglaın an tagsa ha iyo uyon
16
1 CORINTO 16:3-24
Daku nga purtahan. Sagdon
296
ha iyo maaakos, basi waray na
13 Padayon kamo nga magmapangulekta pag-abot ko. 3 Pero ta, magmarig-on ha pagtoo, magpagkada ko, an matataporan nga maisugon sugad hin kalalakin-an,
kalalakin-an nga iyo gin-unabi ha ngan magmakusog. 14 Buhata
iyo mga surat susugoon ko nga nga may gugma an ngatanan niyo
dad-on ngadto ha Jerusalem an nga buruhaton.
iyo kinaburut-on nga regalo.
15 Ginsasagdonan ko kamo
4 Pero kon mas maopay nga ku- mga kabugtoan: Maaram kamo
madto liwat ako, ig-uupod ko hira nga an mga sulod-balay ni Estengadto.
fanas amo an una nga mga bu5 Makada ako ha iyo kon tikang nga ha Acaya ngan debotado
na ako ha Macedonia, kay maa- nga nagserbi hira ha mga baraan.
gi ako ha Macedonia; 6 ngan 16 Hinaot padayon nga magpasabangin mag-ihaiha ako o magpa- kop liwat kamo ha sugad nga mga
labay pa ngani han kathagkot dida tawo ngan ha ngatanan nga nakoha iyo, basi updan ako niyo hin operar ngan maduruto nga nagpipira ka distansya pagtikadto ko bubuhat. 17 Pero bisan kon waha akon kakadtoan. 7 Kay diri ray kamo didi, nalilipay ako ha
ko karuyag makigkita ha iyo yana presensya nira Estefanas, Fortuhin madaliay la, kay karuyag ko nato, ngan Acaico. 18 Kay namag-ihaiha dida ha iyo kon itu- paparig-on nira ako pati kamo.
tugot ni Jehova. 8 Pero magpa- Salit apresyara niyo an sugad nga
pabilin ako didi ha Efeso tubtob kalalakin-an.
ha piyesta han Pentekostes;
19 Nangungumusta ha iyo an
9 kay gin-abrihan ha akon an mga kongregasyon ha Asia. Hira
daku nga purtahan ngadto ha bu- Aquila ngan Prisca sugad man
ruhaton, pero damu an nakontra. an kongregasyon nga nagkakati10 Kondi kon umabot hi Timo- rok ha ira balay kinasingkasing
teo, siguroha niyo nga waray hiya nga nangungumusta ha iyo sugad
kahadlokan samtang kaupod nga mga sumurunod han Ginoo.
niyo, kay nagbubuhat hiya han 20 Ginkukumusta kamo han ngaburuhaton ni Jehova pariho tanan nga kabugtoan. Pagkumusha akon. 11 Salit waray bisan tahay kamo pinaagi han minagbuhin-o nga magminos ha iya. Ma- rugto nga harok.
21 Ako, hi Pablo, ako mismo
murayawon nga updi niyo hiya
hin pipira ka distansya basi maan nagsusurat hini nga pangukakadi hiya ha akon, kay ginhu- musta.
hulat ko hiya sugad man han ka22 Kon may bisan hin-o nga
bugtoan.
waray gugma ha Ginoo, angay
12 Mahitungod kan Apolos hiya hukman. O amon Ginoo,
nga aton bugto, ginhinangyo ko kumadi ka! 23 Makarawat unta
gud hiya nga kumada ha iyo niyo an diri-matupngan nga pagupod han kabugtoan, pero waray kabuotan han Ginoo nga hi Jepa hiya plano nga kumada yana; sus. 24 An akon gugma makamakada hiya kon may higayon na rawat unta niyo ngatanan nga
hiya.
kahiusa ni Kristo Jesus.
AN IKADUHA NGA SURAT HA
MGA TAGA-CORINTO
Tikang kan Pablo, nga apostol ni Kristo Jesus pinaagi
han kaburut-on han Dios, ngan
kan Timoteo nga aton bugto,
para ha kongregasyon han Dios
ha Corinto upod na an ngatanan
nga baraan ha bug-os nga Acaya.
2 Makarawat unta niyo an
diri-matupngan nga pagkabuotan1 ngan kamurayawan tikang
ha Dios nga aton Amay ngan ha
Ginoo nga hi Jesu-Kristo.
3 Pagdayawon an Dios ngan
Amay han aton Ginoo nga hi
Jesu-Kristo, an Amay han mahigugmaon nga kalooy ngan an
Dios han ngatanan nga pagliaw,
4 nga nagliliaw ha aton ha ngatanan nga kasakitan, basi maliaw naton an iba ha bisan ano nga
klase han kasakitan pinaagi han
pagliaw nga nakakarawat naton
tikang ha Dios. 5 Kay sugad la
nga damu an aton gin-aantos tungod han Kristo, damu liwat
an pagliaw nga aton nakakarawat pinaagi han Kristo. 6 Salit kon nag-aantos kami hin kasakitan, para ito ha pagliaw
ngan katalwasan niyo; ngan kon
ginliliaw kami, para ito ha pagliaw ha iyo basi mabuligan kamo
nga makailob han mga kakurian
nga gin-aantos namon. 7 Tungod hito, marig-on gud an amon
paglaom para ha iyo, kay maaram kami nga sugad la nga nagaantos kamo pariho han amon
gin-aantos, liliawon liwat kamo
pariho ha amon.
8 Mga kabugtoan, diri namon
karuyag nga diri niyo hibaroan
an kasakitan nga amon naeksperyensyahan ha distrito han
Asia, nga ginpasakitan gud kami
hin labaw ha amon kalugaringon
nga kusog, salit waray gud kami
kasigurohan bisan ha amon kinabuhi. 9 Oo, kombinsido kami
nga nakarawat namon an sentensya nga kamatayon. Pero nahitabo ini basi sumarig kami,
diri ha amon kalugaringon, kondi ha Dios nga nagbabanhaw han
mga patay. 10 Tikang ha makaharadlok nga kamatayon gintalwas gud kami niya ngan tatalwason kami niya; ngan naglalaom
kami ha iya nga padayon nga
tatalwason kami niya. 11 Makakabulig liwat kamo pinaagi han
iyo pangamuyo para ha amon,
basi damu an magpasalamat
para ha amon tungod han nakarawat namon nga pag-uyon sugad nga baton ha mga pag-ampo
han damu nga tawo.1
12 Iginhahambog namon nga,
ha kalibotan ngan labi na ha
butnga niyo, nagawi kami nga
may pagkabaraan ngan pagkasinsero sugad han igintututdo han Dios, diri pinaagi han
kinaadman hini nga kalibotan,
kondi pinaagi han diri-matupngan nga pagkabuotan han Dios.
Ginpapamatud-an liwat ito han
amon konsensya. 13 Diri kami
nagsusurat ha iyo mahitungod
han bisan ano nga butang labot
2Co 1:21 O “pag-uyon han Dios.”
2Co 1:111 Ha literal, “nawong.”
1
297
2 CORINTO 1:14–2:6
An Oo pirme Oo. Igkasi-magburuhat
298
han hinbabaroan na gud niyo an naggagarantiya nga kamo
ngan nasasabtan. Ngan naglalangan kami kan Kristo ngan hiya
om ako nga padayon nga masa- an nagpili1 ha aton. 22 Hiya lisabtan niyo ini nga mga butang wat an nagbutang han iya selyo
tubtob ha kataposan, 14 sugad ha aton ngan naghatag han bala nga nasasabtan liwat han iba raan nga espiritu ha aton kasingha iyo nga usa kami han iyo kasing sugad nga garantiya hito
iginhahambog, sugad man igha- nga maabot.
23 Yana nanunumpa ako ha
hambog liwat namon kamo ha
adlaw han aton Ginoo nga hi Je- Dios sugad nga testigo kontra
ha akon1 basi diri kamo dugang
sus.
15 Salit tungod hini nga pagnga masubo nga diri pa ako nasarig, nagplano ako hadto pag- pakada ha Corinto. 24 Diri ako
kada ha iyo ha ikaduha nga higa- nasiring nga kami an nagbubuyon basi malipay na liwat kamo. ot han iyo pagtoo, kondi mga ig16 Mahapit ako dida basi ma- kasi-magburuhat kami para han
kigkita ha iyo ngan katapos ma- iyo kalipay, kay natindog kamo
kadto ako ha Macedonia. Ti- nga marig-on tungod han iyo
kang ha Macedonia mabalik ako pagtoo.
ha iyo ngan mapaupod ako ha
Karuyag ko nga diri kamo
iyo hin pipira ka distansya pagmasubo ha sunod nga pagbitikadto ko ha Judea. 17 Han sita ko ha iyo. 2 Kay kon maginplano ko ito, waray ko hu- papasubo ko kamo nga nakakanahunaa nga diri ito importan- palipay ha akon, hin-o pa an
te, diri ba? O ginpaplano ko ba an magpapalipay ha akon? 3 Salit
mga butang uyon ha panhuna- iginsurat ko an akon ginbuhat
huna han tawo, salit nasiring ako basi pagkada ko, diri ako manga “Oo, syempre” ngan kata- pasubo han mga angay ko kapos nasiring nga “Diri, diri gud”? lipayan, kay nasarig ako nga an
18 Pero sugad la nga masasari- nakakapalipay ha akon makakagan an Dios, diri kami nasiring palipay liwat ha iyo ngatanan.
ha iyo hin Oo pero Diri ngay-an. 4 Kay han nagsusurat ako ha iyo
19 Kay an Anak han Dios nga nagtinangis ako tungod han kahi Kristo Jesus nga iginsangyaw sakit ngan kabido ha kasingkaha iyo pinaagi ha amon, karu- sing, diri basi pasub-on kamo,
yag sidngon, pinaagi ha akon kondi basi hibaroan niyo an akon
ngan kanda Silvano ngan Timo- hilarom nga gugma ha iyo.
5 Kon may tawo nga nakapateo, waray magin Oo pero nagin Diri, lugod an Oo pirme Oo subo, diri ako an iya napasubo
ha iya kahimtang. 20 Kay ma- kondi kamo ngatanan. Pero diri
tionan-o man kadamu an mga ko karuyag nga magyinakan pa
saad han Dios, nagin Oo ito pimahitungod hini. 6 Ini nga
naagi ha iya. Salit pinaagi liwat pagsaway nga ginhihimo han kaha iya ginsisiring an “Amen” ha
2Co 1:211 Ha literal, “nagdihog.” Kitaa an
Dios basi makaghatag kita hin “Pagdihog” ha Glossary. 231 Ha literal,
himaya ha iya. 21 Pero an Dios “akon kalag.”
2
299
Ipakita an gugma. Rekomendasyon
2 CORINTO 2:7–3:6
dam-an igo na para hito nga tawo. kamatayon, kondi para ha mga
7 Salit yana, mahigugmaon nga matatalwas ito an hamot han kipasayloa ngan liawa lugod niyo nabuhi nga magriresulta hin kihiya, basi diri hiya madaog han nabuhi. Ngan hin-o an kwalisobra nga kasubo. 8 Tungod pikado gud hini nga buruhaton?
hito gin-aaghat ko kamo nga ipa- 17 Kita, kay diri kita pariho han
kita an iyo gugma ha iya. 9 Ini damu nga tawo nga parabaligya
an hinungdan nga nagsurat ako han pulong han Dios, lugod sinha iyo: basi masiguro kon ma- sero nga nagsasangyaw kita kausinugtanon gud kamo ha nga- pod han Kristo. Oo, ginsugo kita
tanan nga butang. 10 Kon ginhan Dios ngan ginbubuhat naton
papasaylo niyo an bisan hin-o ini ha atubangan han Dios.
anoman an iya sayop, ginpapaKinahanglan ba kami magsaylo ko liwat hiya. Ha pagkamapakilala utro ha iyo? O parituod, anoman an akon ginpasay- ho han iba nga tawo, kinahanglo (kon may ginpasaylo man ako), lan ba kami maghatag ha iyo
para ito ha iyo kaopayan ha atu- hin mga surat han rekomendasbangan han Kristo, 11 basi diri yon o kamo an mahatag ha amon?
kita malimbongan ni Satanas, 2 Kamo mismo an amon surat
kay diri kita ignorante han iya han rekomendasyon, nga iginsumga taktika.
rat ha amon kasingkasing ngan
12 Han pag-abot ko ha Troas hinbabaroan ngan ginbabasa han
basi ipasamwak an maopay nga ngatanan nga tawo. 3 Kay iginsumat mahitungod han Kristo, papakita niyo nga kamo an sungan han gin-abrihan ha akon an rat tikang ha Kristo nga iginsurat
usa nga purtahan para ha bu- namon sugad nga mga minisruhaton han Ginoo, 13 nabara- tro, diri pinaagi hin tinta kondi
ka gud ako kay waray ko maki- pinaagi han espiritu han buhi nga
ta hi Tito nga akon bugto. Salit Dios, ngan iginsurat diri ha mga
nagsarit ako ha ira nga malakat papan nga bato kondi ha kasingna ako ngan nagpakadto ha Ma- kasing.
cedonia.
4 Pinaagi han Kristo may pag14 Salamat ha Dios nga pir- sarig kami nga masisiring namon
me naggigiya ha aton ha martsa ini ha Dios. 5 Diri kami nasihan kadaogan kaupod han Kristo ring nga kwalipikado gud kami
ngan pinaagi ha aton iya iginpaha pagbuhat hini nga buruhaton,
pasimhot ha ngatanan nga lugar kondi an amon pagin kwalipikaan kahamot han kahibaro mado nagtitikang ha Dios. 6 Ngan
hitungod ha iya! 15 Kay para tungod ha iya nagin kwalipikado
ha Dios pariho kita hin maha- gud kami nga magin mga minismot nga sumat mahitungod tro han bag-o nga kasabotan, diri
han Kristo nga nasisimhot han han sinurat nga balaud kondi han
mga matatalwas ngan han mga espiritu, kay an sinurat nga bamabubungkag. 16 Para ha mga laud nagriresulta hin kamatayon,
mabubungkag ito an alimyon han pero an espiritu naghahatag hin
kamatayon nga magriresulta hin kinabuhi.
3
2 CORINTO 3:7–4:6
Tabon. Dios hini nga sistema
300
7 Labot pa, an balaud nga an Espiritu, ngan kon hain an
nagriresulta hin kamatayon ngan espiritu ni Jehova, may-ada kaiginsurat ha mga bato iginha- gawasan. 18 Ngan samtang an
tag nga may himaya nga tungod himaya ni Jehova iginpapakita
hito an mga anak han Israel wa- naton pariho hin mga espiho kay
ray makatutok ha nawong ni Moi- waray na tabon an aton nawong,
ses tungod han mahimayaon nga kita ngatanan nababag-o ngadkasilaw han iya nawong, pero ito to ha dagway nga pariho ha iya,
nga himaya nawara. 8 Kon sutikang ha himaya ngadto ha pagad, kay ano nga an paghatag han gin mas mahimayaon, uyon gud
espiritu diri magkakaada mas ha ginpapahinabo ni Jehova, an
labaw nga himaya? 9 Kay kon Espiritu.1
mahimayaon an balaud nga nagSalit tungod kay may-ada
huhukom, mas mahimayaon an
kami hini nga sagrado nga
pagpasamwak han katadongan.
buruhaton uyon ha kalooy nga
10 Ha pagkamatuod, bisan an
iginpakita ha amon, diri kami
sinurat nga balaud nga mahinaundang, 2 lugod gintalikdan
mayaon hadto ginkuhaan hin hinamon an tinago ngan makaaramaya tungod han himaya nga lawod nga mga butang, diri kami
baw gud hito. 11 Kay kon adto
nanlilimbong, diri namon ginbanga ginkuhaan hin himaya inabaliko an pulong han Dios, konbot nga may himaya, mas labi
di pinaagi ha pagpahayag han
nga mahimayaon an bag-o nga
kamatuoran nagigin maopay nga
ginkasabotan!
susbaranan kami ha tagsa nga
12 Salit tungod kay may-ada konsensya han tawo ha atubakita han sugad nga paglaom, ngan han Dios. 3 Kon an maomay-ada kita daku nga kagawa- pay nga sumat nga amon iginpasan ha pagyakan, 13 ngan diri pahayag yana natatabonan, may
nagbubuhat han ginbuhat ni tabon ito ha mga mabubungMoises han gintabonan niya an kag, 4 ha mga diri-tumuroo
iya nawong basi an mga anak nga an mga hunahuna ginbubuhan Israel diri makatutok ha hita han dios hini nga sistema, basi
maya han balaud nga wawad-on. an kalamrag han mahimayaon
14 Pero nagin mangarol an ira nga maopay nga sumat mahitumga hunahuna. Kay tubtob hini ngod han Kristo, nga amo an dagnga adlaw, ito nga tabon aada pa way han Dios, diri maglamrag ha
gihapon kon ginbabasa an daan ira. 5 Kay diri kami nagsasangnga kasabotan, kay makukuha yaw mahitungod han amon kalula ito pinaagi han Kristo. 15 Ha garingon kondi mahitungod kan
pagkamatuod, tubtob yana kon Kristo Jesus sugad nga Ginoo,
ginbabasa an mga sinurat ni ngan mga uripon niyo kami tuMoises, aada pa gihapon ha ira ngod kan Jesus. 6 Kay an Dios
kasingkasing an tabon. 16 Pero nagsiring: “Magsanag an kalamkon nagbabag-o an usa nga tawo rag tikang ha kasisidman,” ngan
basi magsingba kan Jehova, nakukuha an tabon. 17 Hi Jehova 2Co 3:181 O “an espiritu ni Jehova.”
4
301
Mga butang nga diri-nakikita
2 CORINTO 4:7–5:5
ginlamragan niya an amon kangod kay nagtitikadamu an nagsingkasing han mahimayaon nga papasalamat para ha kadayawan
kahibaro mahitungod ha iya pihan Dios.
naagi han nawong han Kristo.
16 Salit diri kita naundang,
7 Pero may-ada kami hini nga kay bisan kon an aton lawas
bahandi ha mga surudlan nga hi- nagtitikaluya, an aton personalinimo tikang ha tuna,1 basi ipaki- dad nababag-o gud kada adlaw.
ta nga an diri-ordinaryo nga ga- 17 Kay bisan kon an kasakitan
hum nagtitikang ha Dios, diri ha temporaryo la ngan magaan, nagamon kalugaringon. 8 Gin-iipit hahatag ito ha aton hin nagtikami ha ngatanan nga paagi, tikadaku1 ngan waray kataposan
pero diri naiipit nga diri na nanga kadungganan, 18 samtang
kakagios; ginsasamok kami, pero an aton mga mata nakapokus,
diri nga waray na gud maga- diri ha mga butang nga nakikigawsan;1 9 gintitimaraot kami, ta, kondi ha mga butang nga
pero diri ginpapabay-an; gintu- diri-nakikita. Kay an mga butang
tumba kami, pero diri nabubung- nga nakikita temporaryo la, pero
kag. 10 Gin-iilob pirme han an mga butang nga diri-nakikita
amon lawas an makamaratay nga waray kataposan.
pagtratar pariho han gin-antos
Maaram kita nga an aton tuni Jesus, basi an kinabuhi ni Jenan-on nga balay,1 ini nga
sus makita liwat ha amon lawas. tolda, mawawara ngan tatagan
11 Kay nabubuhi kami nga pir- kita han Dios hin balay nga
me naatubang ha kamatayon tu- diri hinimo han mga kamot, nga
ngod kan Jesus, basi an kinabuhi magpapadayon ha waray kataponi Jesus makita ha amon mor- san ha langit. 2 Kay dinhi hini
tal nga lawas. 12 Salit bisan nga urukyan nga balay naghakon naatubang kami hin kamata- haroy gud kita ngan sinsero nga
yon, nagriresulta ito hin kinabu- naghihingyap ha pagsul-ot han
hi para ha iyo.
aton urukyan nga igin-andam
13 May-ada kami espiritu han ha aton ha langit, 3 basi kon
pagtoo nga pariho han nahi- isul-ot na naton ito, diri kita hisurat: “Nagpakita ako hin pag- agian nga hubo. 4 Naghaharoy
too, salit nagyakan ako.” Nagpa- gud kita dinhi hini nga tolda
pakita liwat kami hin pagtoo salit kay nabubug-atan kita; tungod
nagyayakan kami, 14 kay maakay diri naton karuyag nga baram kami nga an nagbanhaw yaan ini, pero karuyag naton makan Jesus magbabanhaw liwat karawat an langitnon nga urukha amon, sugad la han pagban- yan, basi an mortal nga lawas
haw kan Jesus, ngan ipipresentar saliwnan han kinabuhi nga waray
kami kaupod niyo. 15 Kay ini kataposan. 5 Igin-andam kita
ngatanan para ha iyo kaopayan, han Dios para hini nga kinabuhi.
basi magdugang pa gud an dirimatupngan nga pagkabuotan tu- 2Co 4:171 Ha literal, “nagtitikabug-at.”
5
2Co 4:71 O “mga tibod nga tikang ha lapok.” 81 O “waray na gud paglaom.”
5:11 An “balay” o “urukyan” ginagamit ha
simboliko nga paagi nga nangangahulogan hin pisikal o espirituwal nga lawas.
2 CORINTO 5:6-21
Nagkikinabuhi uyon ha pagtoo. Embahador
302
Hiya an naghatag ha aton han nag-aaghat ha amon, tungod
espiritu sugad nga garantiya han kay ini an amon konklusyon,
tiarabot.
nga an usa nga tawo namatay
6 Salit pirme kita nasarig para ha ngatanan, kay an ngatangan maaram nga samtang aan- nan nga tawo namatay. 15 Nahi kita hini nga lawas nga aton matay hiya para ha ngatanan
balay, waray pa kita didto ha Gi- basi an mga buhi diri na mabunoo, 7 kay nagkikinabuhi kita hi para ha ira kalugaringon, konuyon ha pagtoo, diri uyon ha di para ha iya nga namatay para
aton nakikita. 8 Pero nasarig ha ira ngan ginbanhaw.
16 Salit tikang yana an pagkita ngan mas karuyag gud naton nga mabuhi kaupod han Gi- kilala namon ha tawo diri na
noo imbes nga dinhi hini nga la- uyon ha opinyon han tawo. Bisan
was. 9 Salit umukoy man kita kon an pagkakilala namon hadkaupod niya o diri, ginsisiguro to ha Kristo uyon ha opinyon
naton nga pirme kita makapali- han tawo, yana diri na sugad
pay ha iya. 10 Kay kita ngahito an amon pagkakilala ha iya.
tanan kinahanglan tumindog ha 17 Kon sugad, kon an bisan
atubangan han lingkoran ha hin-o kahiusa han Kristo, bag-o
paghukom han Kristo, basi an hiya nga hinimo han Dios; an
kada tagsa balosan uyon ha iya daan nga mga butang inagi na,
mga ginbuhat samtang aada pa ngan nagkakaada bag-o nga mga
ha iya tawhanon nga lawas, mabutang. 18 An ngatanan nga
butang tikang ha Dios nga nagopay man o maraot.
11 Salit tungod kay maaram pahiuli ha amon ngadto ha iya
kami nga kinahanglan kahadlo- pinaagi han Kristo, ngan hiya an
kan an Ginoo, padayon nga gin- naghatag ha amon han sagrado
kukombinse namon an mga nga buruhaton han pagpahiuli,
tawo, ngan nakikita1 gud kami 19 karuyag sidngon, iginpapahihan Dios. Naglalaom liwat ako uli han Dios an kalibotan ngadnga ha bulig han iyo konsensya to ha iya pinaagi han Kristo, nga
kilala na gud kami niyo. 12 Diri diri gin-iihap an ira mga pagtalakami naghahambog ha iyo, lu- pas, ngan iya igintapod ha amon
god gin-aaghat namon kamo an mensahe han pagpahiuli.
20 Salit mga embahador kami
nga maghambog mahitungod ha
amon, basi makabaton kamo nga kasaliwan han Kristo, nga
ha mga tawo nga naghahambog sugad hin nakikimalooy an Dios
han mga nakikita ha gawas kon- pinaagi ha amon. Sugad nga
di diri han aada ha kasing- mga kasaliwan han Kristo nakasing. 13 Kon waray kami ha kikimalooy kami: “Magpahiuli
husto nga panhunahuna, tungod kamo ha Dios.” 21 An usa nga
ito ha Dios; kon maopay an amon waray sala iya ginhimo nga
panhunahuna, tungod ito ha iyo. magin makasasala tungod ha
14 Kay an gugma han Kristo aton, basi pinaagi ha iya magin
matadong kita ha pagkita han
Dios.
2Co 5:111 O “kilala gud.”
303
2 CORINTO 6:1-16
nagyayakan kami hin kamatuoran, gintatratar kami sugad nga
paralimbong, 9 ginhuhunahuna kami nga diri kilala pero
ginkikilala, gintatagad kami nga
angay mamatay pero kitaa,
buhi kami! Ginkakastigo1 kami
pero diri igintutubyan ha kamatayon, 10 sugad hin nasusubo
pero malipayon pirme, sugad hin
mga pobre kondi nagpapariko ha
damu, sugad hin waray bisan
ano pero nagtatag-iya han ngatanan nga butang.
11 Prangka nga nagyayakan
kami ha iyo, mga taga-Corinto, ngan gin-aabrihan1 namon
an amon kasingkasing. 12 Diri
namon ginpupugngan an amon
pagpalangga ha iyo, pero ginpupugngan niyo an pagpakita han
iyo pagpalangga. 13 Salit nagyayakan ako ha iyo nga sugad
hin mga anak ko kamo. Sugad
nga balos niyo ha amon, abrihi
hin haluag an iyo kasingkasing.
14 Diri kamo magpas-an hin
yugo1 upod han mga diri-tumuroo. Kay paonan-o pagtatampuhon an katadongan ngan an
pagtalapas? O paonan-o pagtatampuhon an kalamrag ngan an
kasisidman? 15 Ngan paonan-o magkakauyon hi Kristo
ngan hi Belial?1 O ano an kaparihoan han tumuroo ngan han
diri-tumuroo? 16 Ngan paonan-o magkakaangay an templo
han Dios ngan an mga dios-dios?
Kay kita an templo han buhi nga
Dios, sugad la han ginsiring han
Diri magpas-an hin yugo, diri-tumuroo
Ha pagbuhat kaupod han
Dios, gin-aaghat liwat namon kamo nga karawaton
an diri-matupngan nga pagkabuotan han Dios ngan diri
igbalewaray an katuyoan hito.
2 Kay nasiring hiya: “Ha panahon han pagkarawat ginpamatian ko ikaw, ngan ha adlaw han
katalwasan ginbuligan ko ikaw.”
Kitaa, yana na gud an panahon
han pagkarawat! Kitaa, yana na
an adlaw han katalwasan!
3 Diri gud kami naghihimo
hin hinungdan nga makapakdol,
basi waray makita nga sayop
ha amon sagrado nga buruhaton; 4 lugod, ha tagsa nga paagi iginrirekomendar namon an
amon kalugaringon sugad nga
mga ministro han Dios, pinaagi
ha pag-ilob han damu nga pagsari, pinaagi ha kasakitan, mga panahon han panginahanglan,
kakurian, 5 mga pagkastigo,
mga kapriso, mga kasamok, mabug-at nga buruhaton, mga
gab-i nga waray pagkaturog,
mga panahon nga waray kinakaon, 6 pinaagi ha pagpakita hin
kaputli, kahibaro, hilawig nga
pagpailob, pagkabuotan, pinaagi
ha pagpagiya ha baraan nga espiritu, pagpakita hin gugma
nga diri-hipokrito, 7 pagyakan
han kamatuoran, ngan pagsarig
ha gahum han Dios. Ginbubuhat
liwat namon ini pinaagi ha pagkapot han mga armas han katadongan ha too nga kamot1
ngan ha wala,2 8 pinaagi liwat han kadungganan ngan kaarawdan, ngan kon ginpapakaraot ngan gindadayaw; bisan kon
6
2Co 6:71 Posible nga para ha pag-atake.
72 Posible nga para ha pagdepensa.
2Co 6:91 O “gindidisiplina.” 111 O “ginpapahaluag.” 141 An Griego nga pulong
nangangahulogan nga magkaupod ha
yugo an diri magkatupong. 151 Hebreo
nga pulong nga nangangahulogan, “Waray
Pulos.” Usa ini nga tawag kan Satanas.
2 CORINTO 6:17–7:12
Limpyohan an kalugaringon. Kasubo
304
Dios: “Maukoy ako kaupod nira kondi padayon nga ginsakit kami
ngan maglalakat upod nira, ngan ha ngatanan nga paagi, may mga
ako an magigin Dios nira, ngan pagkontra ha gawas ngan mga
magigin katawohan ko hira.” kahadlok ha sulod. 6 Bisan
17 “ ‘Salit gawas kamo tikang ha pa hito, an Dios nga nagliliaw ha
ira, ngan bulag kamo,’ nasiring mga nasusubo nagliaw ha amon
hi Jehova, ‘ngan ayaw na kamo pinaagi han presensya ni Tito;
kapot han mahugaw nga bu- 7 pero diri la pinaagi han iya pretang’ ”; “ ‘ngan pasusudlon ko sensya, kondi pinaagi liwat han
kamo.’ ” 18 “ ‘Magigin amay pagliaw nga nakarawat niya tuako niyo, ngan magigin mga ngod ha iyo, han iginsumat niya
anak1 ko kamo,’ siring ni Jehova ha amon an iyo paghandom ha
nga Makagarahum-ha-ngata- akon, an iyo daku nga kabido,
ngan an iyo sinsero nga kabaranan.”
ka ha akon. Tungod hito mas
Salit mga hinigugma, tungod
nalipay gud ako.
kay may-ada kita hini nga
8 Salit bisan kon napasubo ko
mga saad, limpyohan naton an
aton kalugaringon ha ngatanan kamo tungod han akon surat, diri
nga kahugaw han lawas ngan ko ito ginbabasolan. Bisan kon ha
kasingkasing,1 basi magin mas tinikangan nagbasol ako, (maabaraan kita nga may kahadlok ram ako nga ito nga surat nakapasubo ha iyo, pero madaliay la,)
ha Dios.
9 yana nalilipay ako, diri tungod
2 Tagi kami hin lugar ha iyo
kay napasubo kamo, kondi tukasingkasing. Waray kami ginngod kay an iyo kasubo nakaagbuhat nga sayop ha bisan hin-o,
hat ha iyo nga magbasol. Kay an
waray kami magpakaraot ha biiyo kasubo nakakalipay ha Dios,
san hin-o, ngan waray kami magsalit waray kamo mag-antos hin
salingabot ha bisan hin-o basi
kadaot tikang ha amon. 10 Kay
makabentaha. 3 Diri ko ini ginan kasubo nga uyon ha kabusisiring basi hukman kamo. Kay
rut-on han Dios nag-aaghat hin
hadto nagsiring ako nga aadi
pagbasol nga nagriresulta hin
kamo ha amon kasingkasing, bakatalwasan nga diri pagbabasosi kaupod namon kamo, mamalan; pero an kasubo han kalibotay man kita o mabuhi. 4 May
tan nagriresulta hin kamatayon.
daku nga kagawasan ako ha pag11 Nakita niyo nga tungod han
yakan ha iyo. Iginhahambog ko
iyo kasubo nga uyon ha kaburutgud kamo. Puno ako hin pagliaw
on han Dios nagresulta ito ha iyo
ngan daku gud an akon kalipay
pagin sinsero, oo, napamatud-an
bisan pa han ngatanan nga amon
niyo nga waray kamo sayop, nakasakitan.
sina kamo ha sayop, nahadlok
5 Ha pagkamatuod, han inakamo ha Dios, nagpakita kamo
bot kami ha Macedonia, an amon
hin sinsero nga hingyap ngan kamga lawas waray pakapahuway, aktibo, ngan gintadong niyo an
sayop! Ha ngatanan nga paagi
2Co 6:181 Ha literal, “anak nga kalalakinan ngan kababayin-an.” 7:11 Ha literal, iginpakita niyo nga putli kamo
may kalabotan hini. 12 Bisan
“unod ngan espiritu.”
7
305
Mahigugmaon nga paghatag,
kon nagsurat ako ha iyo, waray
ko ito buhata para ha usa nga
nagbuhat hin sayop, o para ha
ginbuhatan hin sayop, lugod basi
an iyo kadasig ha pagsunod ha
amon makita gud ha butnga niyo
ha atubangan han Dios. 13 Salit naliliaw kami.
Pero labot pa han pagliaw, mas
nalipay gud kami tungod han
kalipay ni Tito, kay naparig-on
niyo ngatanan an iya espiritu.
14 Kay kon iginhahambog ko
kamo ha iya, waray ako kaalohi
tungod han akon ginsiring; kondi sugad la nga totoo gud an ngatanan nga iginsumat namon ha
iyo, sugad man totoo gud an
amon iginhahambog kan Tito.
15 Sugad man, nagtitikadugang
an iya pagpalangga ha iyo samtang iya gindudumdom an pagkamasinugtanon niyo ngatanan
ngan an pagkarawat niyo ha iya
nga may kahadlok ngan pangurog. 16 Nalilipay ako nga ha
ngatanan nga iyo ginbubuhat,
napaparig-on ako niyo.
Yana mga kabugtoan, karuyag namon nga hibaroan
niyo an mahitungod han dirimatupngan nga pagkabuotan
han Dios nga iginhatag ha mga
kongregasyon ha Macedonia,
2 nga samtang nakakaeksperyensya hira hin duro nga kasakitan, nagpakita hira hin daku
nga kalipay ngan pagkamahinatagon bisan pa han ira kapobrehan. 3 Kay ginhimo nira ito
uyon han ira maaakos, oo, ginpapamatud-an ko nga lahos pa ngani han ira maaakos, 4 samtang
kinaburut-on nga naghinangyo
gud hira ha amon nga tagan
hira hin pribilehiyo ha mahigug-
8
2 CORINTO 7:13–8:13
maon nga paghatag ngan pagbulig ha mga baraan. 5 Ngan labaw pa ha amon ginlalaoman an
ira ginbuhat, kay mas gin-una
nira an Ginoo ngan kami kay ha
ira kalugaringon pinaagi han kaburut-on han Dios. 6 Salit ginaghat namon hi Tito nga hiya an
magtapos han pag-asikaso hini
nga iyo mahigugmaon nga hatag, kay hiya man an nagtikang
hini. 7 Labot pa, tungod kay
hura kamo ha ngatanan, ha pagtoo ngan abilidad ha pagyakan,
ha kahibaro ngan ha pagin madasigon ngan ha gugma namon
ha iyo, hinaot magin hura liwat kamo hini nga mahigugmaon
nga paghatag.
8 Diri ko ini ginsisiring sugad
nga sugo, kondi basi ipahibaro
ha iyo an pagin madasigon han
iba ngan basi sarihan an pagkasinsero han iyo gugma. 9 Maaram kamo han diri-matupngan
nga pagkabuotan han aton Ginoo nga hi Jesu-Kristo, nga bisan
kon riko hiya nagin pobre hiya
para ha iyo, basi magin riko kamo
pinaagi han iya kapobre.
10 Mahitungod hini, ini an
akon opinyon: para ini ha iyo kaopayan, kay han naglabay nga
tuig diri la kay gintikangan niyo
an buruhaton kondi nagpakita
liwat kamo hin hingyap nga buhaton ito. 11 Salit yana, taposa niyo an iyo gintikangan pagbuhat, basi an iyo pagkadisidido
ha pagbuhat matapos uyon ha iyo
mga katigayonan. 12 Kay labi
nga makalilipay kon an tawo disidido gud maghatag, depende ha
iya gintatag-iya, diri depende ha
diri niya gintatag-iya. 13 Kay
diri ko karuyag nga magin masayon ito para ha iba pero makuri
disidido
2 CORINTO 8:14–9:5
Pagkasarahid. Kinaburut-on nga regalo
306
para ha iyo; 14 kondi basi pina- kon may pagruhaduha mahituagi han pagkasarahid mapun-an ngod kan Tito, hiya an akon
yana han iyo sobra an ira pangi- kaupod-upod ngan igkasi-magnahanglan, ngan basi mapun-an buruhat para ha iyo kaopayan;
liwat han ira sobra an iyo kakula- o kon may mga pagruhaduha
ngan, basi magkaada pagkasara- mahitungod ha aton kabugtohid. 15 Sugad la han iginsurat: an, mga apostol hira han mga
“An tawo nga nagtirok hin damu kongregasyon ngan naghahatag
waray magkaada hin sobra, ngan hira hin kadayawan ha Kristo.
an tawo nga nagtirok hin gutiay 24 Salit ipakita niyo ha ira an iyo
gugma ngan ipakita ha ira kon
waray magkulang.”
16 Salamat ha Dios nga hi kay ano nga iginhahambog naTito sinsero nga nagtatagad li- mon kamo ha mga kongregaswat ha iyo pariho ha amon, yon.
Mahitungod han pagbulig ha
17 kay ginkarawat gud niya an
mga baraan, diri na kinapagdasig, pero tungod kay disidido gud hiya, kinaburut-on nga hanglan nga magsurat pa ako
makada hiya ha iyo. 18 Pero ha iyo, 2 kay maaram ako han
pauupdon namon ha iya an bug- iyo pagin disidido nga akon iginto nga gindadayaw ha ngatanan hahambog ha mga taga-Macenga kongregasyon tungod han donia, kay nagsiring ako nga an
pagpasamwak han maopay nga Acaya usa ka tuig na nga ansumat. 19 Labot pa, ginpili li- dam, ngan an iyo pagin aktibo1
wat hiya han mga kongregasyon nakaaghat ha kadam-an ha ira.
basi magin kaupod namon ha 3 Pero ginpapakada ko ha iyo an
pagbiyahe tungod hini nga kina- kabugtoan, basi an amon pagburut-on nga regalo para ha ka- hambog mahitungod ha iyo diri
dayawan han Ginoo ngan sugad magin waray pulos, kondi basi
nga pamatuod han amon pag- magin andam gud kamo, sugad
kadisidido ha pagbulig. 20 Sa- la han akon ginsiring. 4 Kay
lit ginlilikyan namon nga an bikon diri, kon kumada ako upod
an mga taga-Macedonia ngan
san hin-o may makita nga sayop
makita nira nga diri kamo anmahitungod hinin kinaburut-on
dam, diri la kamo an maaalonga kontribusyon nga amon ginhan, kondi pati kami, tungod
aasikaso. 21 Kay kami “tanghan amon pagsarig ha iyo. 5 Sakod nga nag-aasikaso hini ngata- lit naghunahuna ako nga kinan, diri la ha pagkita ni Jehova, nahanglan aghaton an kabugtokondi ha pagkita liwat han mga an nga mag-una pagkada ha
tawo.”
iyo ngan iandam nga daan an
22 Ginpapaupod liwat namon iyo iginsaad nga damu nga reha ira an aton bugto nga damu galo, basi andam na ito sugad
ka beses nga napamatud-an nanga kinaburut-on nga regalo
mon nga madasigon ha damu niyo ngan diri sugad hin ginpirit
nga butang, pero mas madasigon kamo.
pa gud yana tungod han iya daku
nga pagsarig ha iyo. 23 Kondi 2Co 9:21 O “debotado; madasigon.”
9
307
Malipayon nga nahatag. Mga armas
2 CORINTO 9:6–10:6
6 Pero mahitungod hini, hiya iginpapasamwak ha publiko nga
nga nagsasabwag hin gutiay maopay nga sumat mahitungod
mag-aani liwat hin gutiay; ngan han Kristo, ngan tungod han iyo
hiya nga nagsasabwag hin damu kinaburut-on nga kontribusyon
mag-aani liwat hin damu. 7 An para ha ira ngan ha ngatanan;
kada tagsa maghatag uyon ha 14 ngan pinaagi han pangamuyo
karuyag han iya kasingkasing, para ha iyo iginpapakita nira an
nga diri nagrireklamo o napipiri- pagpalangga ha iyo tungod han
tan, kay an Dios nahigugma ha diri-matupngan nga pagkabuotan han Dios ha iyo.
malipayon nga nahatag.
15 Pasalamatan naton an Dios
8 Labot pa, mahihimo han
Dios nga mahura kamo han iya tungod han iya maopay gud nga
diri-matupngan nga pagkabuo- regalo nga waray bayad.
tan basi pirme kamo masangAko, hi Pablo, nakikimakapan han ngatanan nga ginkilooy ha iyo pinaagi han
kinahanglan, ngan mahura liwat pagkamalumo ngan pagkabuokamo para ha tagsa nga maopay tan han Kristo, bisan kon ha iyo
nga buhat. 9 (Sugad han nahi- pagkita ubos ako kon kaatubang
surat: “Damu an iya iginhaha- niyo pero prangka ako kon diri
tag, nahatag hiya ha mga pob- niyo kaatubang. 2 Naglalaom
re, ngan an iya katadongan ako nga kon aada ako ha iyo, diri
nagpapadayon ha waray kata- ako magin prangka ngan magsaposan.” 10 Hiya nga hura nga way ha iba nga naghuhunahuna
naghahatag hin binhi ha magnga nagkikinabuhi kami ha kasarabwag ngan hin tinapay basi libotanon1 nga paagi. 3 Kay bimay makaon maghahatag ha san kon nagkikinabuhi kami ha
iyo hin binhi, ngan padadamu- kalibotan, diri kami nakikigon niya ito basi may mahisab- away ha kalibotanon nga paagi.
wag kamo, ngan padadamuon an 4 Kay an amon mga armas ha pamga bunga han iyo pagkamata- kig-away diri tikang ha kalibotan,
dong.) 11 An Dios hura nga kondi gamhanan ini nga mga arnagbibendisyon ha iyo basi ma- mas nga hatag han Dios basi
itumba an mga butang nga nagin mahinatagon kamo ha ngakagamot hin marig-on. 5 Gintanan nga paagi, ngan tungod
tutumba namon an mga pangatahito napapagios an mga tawo nga
dongan ngan an tagsa nga hitaas
magpasalamat ha Dios; 12 tunga butang nga gintindog konngod kay ini nga pagbulig su- tra ha kahibaro han Dios, ngan
gad nga serbisyo publiko diri la ginbibihag namon an tagsa nga
kay paghatag hin maopay han hunahuna basi magin masinugpanginahanglan han mga bara- tanon ito ha Kristo; 6 ngan anan kondi basi magin hura liwat dam kami pagsirot ha bisan hin-o
ha damu nga pagpasalamat ha nga diri-masinugtanon, katapos
Dios. 13 Gindadayaw nira an niyo mapamatud-an an iyo bug-os
Dios tungod kay an iyo iginhanga pagkamasinugtanon.
hatag nga bulig nagpapamatuod
nga mapinasakupon kamo ha iyo 2Co 10:21 Ha literal, “unudnon.”
10
2 CORINTO 10:7–11:5
An naghahambog, ighambog hi Jehova
308
7 Ginhuhukman niyo an mga opay nga sumat mahitungod han
butang uyon ha iyo nakikita. Kristo. 15 Diri namon iginhaKon an bisan hin-o nasarig nga hambog an mga nabubuhat han
kan Kristo hiya, pamalandungon iba nga aadto ha gawas han mga
niya ini nga kamatuoran: kon tubtoban han igintoka ha amon,
kan Kristo hiya, kami liwat. pero naglalaom kami nga sam8 Kay bisan kon medyo mag- tang nagtutubo an iyo pagtoo,
sobra an akon paghambog ma- mas apresyaron niyo an amon
hitungod han awtoridad nga iginmga nahihimo ha amon teritoryo.
hatag ha amon han Ginoo basi Salit labaw pa hito an amon buparig-unon kamo ngan diri palu- buhaton 16 ha pagpahayag han
yahon, diri ako maaalohan. maopay nga sumat ha iba nga
9 Ginsisiring ko ini kay diri ko mga nasud diri la ha iyo, basi
karuyag maghatag hin impresyon diri namon ighambog an ginnga ginhahadlok ko kamo pinaa- buhat na han iba ha ira terigi han akon mga surat. 10 Kay toryo. 17 “Kondi an naghahamnasiring hira: “An iya mga su- bog, ighambog niya hi Jehova.”
rat suloran ngan mapwersa, kon- 18 Kay an gin-uuyonan diri an
di an iya presensya maluya ngan nagrirekomendar han iya kalugaan iya ginyayakan waray pulos.” ringon, kondi an tawo nga iginri11 Sadang hunahunaon hito nga rekomendar ni Jehova.
tawo nga an amon ginsisiring ha
Karuyag ko unta nga paamon mga surat kon waray
sensyahan ako niyo han
kami dida, ito liwat an amon isi- akon gutiay nga pagkadiri-makasiring kon aada kami. 12 Kay tadunganon. Pero ha pagkamatudiri kami nangangahas nga ig- od, nagpapasensya kamo ha akon!
pariho an amon kalugaringon ha 2 Kay naabugho ako tungod ha
iba o itanding an amon kaluga- iyo pariho han pangabugho han
ringon ha iba nga nagdadayaw Dios, kay iginsaad ko nga ipakaha ira kalugaringon. Kondi kon sal kamo ha usa nga lalaki basi
ira ginhuhukman an ira kaluga- maipresentar ko kamo ha Kristo
ringon uyon ha ira mga suruklan sugad hin putli nga birhen.
ngan igintatanding an ira kaluga- 3 Pero nababaraka ako nga baringon ha ira kalugaringon, wa- ngin madaot an iyo mga hunaray hira pagsabot.
huna sugad kan Eva nga nalim13 Ighahambog namon, diri an bongan han halas ha tuso nga
aadto ha gawas han mga tubto- paagi, ngan diri na kamo maban han igintoka ha amon, kon- gin sinsero ngan putli nga sadang
di an aada la ha sulod han teri- niyo ipakita ha Kristo. 4 Kay
toryo nga igintoka ha amon han kon may naabot ngan nagsasangDios, upod na kamo hito. 14 Ha yaw hin Jesus nga iba han amon
pagkamatuod, waray kami luma- iginsasangyaw, o kon nakakakahos ha igintoka ha amon han ki- rawat kamo hin espiritu nga iba
nada kami ha iyo, nga sugad hin han iyo nakarawat, o hin maopay
diri kamo upod ha igintoka ha nga sumat nga iba han iyo ginamon, kay kami an siyahan karawat, masayon kamo makanga nagpahayag ha iyo han ma- pailob ha iya. 5 Kay ginhuhu-
11
309
Nagpapakaanghel han kalamrag
2 CORINTO 11:6-21
nahuna ko nga ha bisan usa nga apostol hira han Kristo. 14 Diri
butang waray ako magin ubos ito urusahon, kay hi Satanas miskay ha iyo sobra-kaopay nga mo padayon nga nagpapakaangmga apostol. 6 Pero bisan kon hel han kalamrag. 15 Salit diri
diri ako maopay magyakan, si- ako nahipapausa kon an iya mga
gurado nga diri ako sugad hito ha ministro padayon nga nagpapakahibaro; kondi iginpasabot na- kaministro han katadongan. Pero
mon ito ha iyo ha ngatanan nga an mahitatabo ha ira ha katapaagi ngan ha ngatanan nga bu- posan madepende ha ira mga buhat.
tang.
16 Uutruhon ko pagsiring, Wa7 O nakasala ba ako kay malipayon nga iginpahayag ko ha iyo ray bisan hin-o nga maghunahunga waray bayad an maopay nga na nga diri ako makatadunganon.
sumat han Dios ngan nagpa- Pero bisan kon sugad hito an iyo
ubos ako basi pahitas-on kamo? paghunahuna, karawata ako niyo
8 Sugad hin ginpangawatan ko pariho hin tawo nga diri-makataan iba nga mga kongregasyon tu- dunganon, basi ako liwat makagngod han pagkarawat ko han ira hambog hin gutiay. 17 An ginmateryal nga bulig basi makag- yayakan ko yana diri pagsubad
serbi ha iyo; 9 pero han nakada ha Ginoo, kondi nagyayakan ako
pa ako ha iyo ngan han nangina- pariho hin tawo nga diri-makatahanglan ako, waray ako magpa- dunganon, nga hambugiro ngan
bug-at ha bisan hin-o, kay an sobra an kompyansa ha kalugarikabugtoan nga inabot tikang ha ngon. 18 Tungod kay damu an
Macedonia hura nga nagsustento naghahambog han mga butang
han akon mga panginahanglan. hini nga kalibotan, maghahamOo, ha ngatanan nga paagi waray bog liwat ako. 19 Tungod kay
gud ako magpabug-at ha iyo ngan “makatadunganon” gud kamo,
padayon nga bubuhaton ko ito. malipayon nga nagpapailob kamo
10 Tubtob nga aadi ha akon an ha mga tawo nga diri-makatadukamatuoran han Kristo, diri ako nganon. 20 Ha pagkamatuod,
maundang ha paghambog mahi- nagpapailob kamo ha bisan hin-o
tungod han mga rehiyon han nga nag-uuripon ha iyo, ha bisan
Acaya. 11 Kay ano? Tungod ba hin-o nga nag-aagaw han iyo mga
kay diri ko kamo hinigugma? panag-iya ngan han aada ha iyo,
Maaram an Dios nga hinigugma ha bisan hin-o nga karuyag lumabaw ha iyo, ngan ha bisan hin-o
ko kamo.
12 An ginbubuhat ko yana nga nagtatampalo ha iyo.
21 Kaarawdan namon an akon
akon igpapadayon, basi mawara
ko an pasangilan han mga na- pagsiring hini, kay sugad hin nagmimiling hin basihan nga magin buhat kami tungod han kaluyapariho ha amon an katungdanan han.
nga ira iginhahambog. 13 Kay
Pero kon waray-kahadlok nga
ito nga kalalakin-an buwa nga nagbubuhat an iba—nagyayakan
mga apostol, malimbong nga mga ako ha diri-makatadunganon nga
magburuhat, ngan nagpapaka- paagi—ako liwat waray-kahadlok
2 CORINTO 11:22–12:7
Kakurian ni Pablo; mga bisyon
310
nga nagbubuhat. 22 Mga Heb- akon kamaluya. 31 An Dios ngan
reo ba hira? Hebreo liwat ako. Amay han Ginoo nga hi Jesus,
Mga Israelita ba hira? Israelita li- Hiya nga sadang dayawon ha
wat ako. Katulinan ba hira ni Ab- kadayonan, maaram nga diri ako
raham? Ako liwat. 23 Mga mi- nagbubuwa. 32 An syudad han
nistro ba hira han Kristo? Damasco ginbinantayan han goNabaton ako pariho hin lurong bernador nga sakop han hadi nga
nga tawo, kay labaw pa gud ako hi Aretas basi arestuhon ako,
hito: mas damu an akon ginbu- 33 pero igintunton ako ha bintahat, mas agsob ako prisuhon, na han pader pinaagi hin alat ngan
nag-antos ako hin diri-maihap nakapalagiw ako.
nga pagkastigo, ngan damu ka
Kinahanglan maghambog
beses nga haros mamatay ako.
ako. Totoo, waray ini pu24 Lima ka beses ako ginlatigo los, pero magpapadayon ako
han mga Judio nga kulang na la pagsaysay mahitungod han mihin usa nga latob basi mag-40, lagroso nga mga bisyon ngan
25 tulo ka beses ako ginbalbag, mga mensahe nga iginpahayag
makausa ako ginbato, tulo ka ha akon han Ginoo. 2 May kibeses nga nakaeksperyensya ako
lala ako nga disipulo han Krishin kalunod han barko, usa ka
to nga tigda la nga gindara ha
gab-i ngan usa ka adlaw ako
ikatulo nga langit 14 ka tuig na
ha lawod; 26 ha akon agsob nga
an naglabay; han gindara hiya
pagbiyahe nakaeksperyensya ako
diri ako maaram kon pisikal an
hin mga peligro ha mga salog, ha
iya lawas o diri, pero maaram
mga tulisan, ha akon nasud mismo, ha iba nga mga nasud, ha hito an Dios. 3 Oo, kilala ko
syudad, ha kamingawan, ha da- ito nga disipulo—diri ako maagat, ha butnga han buwa nga ram kon pisikal ba an iya lakabugtoan. 27 Nakaeksperyen- was o diri, pero maaram an
sya liwat ako hin makuri nga Dios— 4 nga gindara ha paratrabaho ngan duro nga kakapoy, iso ngan nakabati han mga pumga gab-i nga waray pagkatu- long nga diri mahimo yaknon
rog, gutom ngan uhaw, agsob nga ngan diri uyon ha balaud nga
waray kinakaon, kahagkot ngan yaknon han tawo. 5 Ighahambog ko ito nga tawo, pero diri
kawaray iginsusul-ot.1
28 Labot han mga gin-unabi ko ighahambog an akon kalugana, kada adlaw nababaraka liwat ringon labot la han akon kamaako ha ngatanan nga kongregas- luya. 6 Kay bisan kon karuyag
yon. 29 Hin-o an maluya, ngan ko maghambog, magigin makadiri ako nanluluya? Hin-o an na- tadunganon ako kay magsusuhipapakdol, ngan diri ako nasi- mat ako han kamatuoran. Pero
diri ko ito ginbubuhat, basi wasina?
30 Kon kinahanglan magham- ray magdayaw ha akon hin labaw
bog ako, ighahambog ko an mga han iya nakikita o nababatian ha
butang nga nagpapakita han akon, 7 tungod la han urusahon nga mga mensahe nga iginpapahayag ha akon.
2Co 11:271 Ha literal, “pagin hubo.”
12
311
Tigaman han pagin apostol
2 CORINTO 12:8-20
Salit basi diri ako magpahi14 Kitaa! Ikatulo na ini nga
taas, gintagan ako hin tunok higayon nga nangangandam ako
ha unod, usa nga anghel ni pagkada ha iyo, ngan diri la gihaSatanas nga nagpapasakit pir- pon ako magpapabug-at ha iyo.
me ha akon, basi diri ako mag- Kay kamo gud an akon ginhipahitaas. 8 Salit tulo ka be- hingyap, diri an iyo mga ginses nga nakimalooy ako ha tatag-iya; kay an mga anak
Ginoo mahitungod hini, nga ku- diri ginlalaoman nga magtitirok
haon unta niya ha akon ini nga para ha ira mga kag-anak, kondi
tunok. 9 Pero nagsiring hiya an mga kag-anak an magtitirok
ha akon: “Igo na an akon diri- para ha ira mga anak. 15 Malimatupngan nga pagkabuotan ha lipay gud ako paghatag han ngaimo; kay an akon gahum nagi- tanan ngan pagsakripisyo han
gin perpekto kon ikaw maluya.” akon kalugaringon para ha iyo
Salit malipayon nga ighahambog mga kalag. Kon hinigugma ko
ko an akon pagin maluya, basi gud kamo, diri ba ako angay hian gahum han Kristo aadi gugmaon pariho han akon pagpirme ha akon pariho hin tolda. higugma ha iyo? 16 Pero bisan
10 Tungod hito, nalilipay ako pa, waray ako magpabug-at ha
ha kamaluya, ha mga pagiyo. Pero nasiring kamo nga
insulto, ha mga panahon han “tuso” ako ngan “ginlimbongan”
panginahanglan, ha mga pagko kamo. 17 Waray ako magtimaraot ngan kakurian tungod salingabot basi makabentaha ha
han Kristo. Kay kon ako maluya, iyo pinaagi han bisan hin-o
makusog lugod ako.
nga akon ginpakada ha iyo, diri
11 Nagin diri-makatadunga- ba? 18 Gin-aghat ko hi Tito
non ako. Ginpirit ako niyo nga
nga kumada ha iyo ngan ginpamagin sugad hito, kay waray ako
updan ko hin bugto. Waray
niyo igrekomendar. Kay ha bisan
gud magsalingabot hi Tito basi
usa nga butang waray ako mamakabentaha ha iyo, diri ba?
gin ubos kay ha iyo sobraPariho an amon hunahuna, diri
kaopay nga mga apostol, bisan
kon ha iyo pagkita waray ako pu- ba? Pariho an amon paggawi,
los. 12 Ha pagkamatuod, igin- diri ba?
19 Han ginbabasa niyo ini nga
pakita ko ha iyo nga may daku
nga pagpailob an mga tigaman surat, naghunahuna ba kamo
han akon pagin apostol, pinaagi nga nagdidepensa kami ha amon
han mga tigaman ngan urusahon kalugaringon? Maaram an Dios
nga mga butang ngan gamha- nga nagyayakan kami mahitunan nga mga buhat.1 13 Nagin ngod han Kristo. Pero mga higutiay ba an iyo pribilehiyo kay nigugma, ginbubuhat namon
ha iba nga mga kongregasyon tu- ini ngatanan basi parig-unon
ngod kay waray ako magpabug- kamo. 20 Kay nababaraka ako
at ha iyo? Alayon pasayloa ako nga bangin pag-abot ko, diri
na kamo sugad han akon ginniyo hini nga sayop.
huhunahuna ngan ako liwat
bangin diri na sugad han iyo
2Co 12:121 O “milagro.”
2 CORINTO 12:21–13:14
“Padayon nga usisaha.” Magkaurosa
312
ginhuhunahuna, pero lugod, banga kahiusa niyo hi Jesu-Kristo?
ngin may araway, pangabugho, Labot la kon iginsalikway kamo.
mga kasina, pagkasumpaki, pag- 6 Naglalaom gud ako nga masapakaraot, paglibak, pagtsis- sabtan niyo nga waray kami isamis, pagpahitaas, ngan mga ka- likway.
7 Yana nag-aampo kami ha
samok. 21 Bangin pag-abot ko
dida ha iyo, pakaalohan ako han Dios nga diri unta kamo magbuakon Dios ha iyo atubangan, hat hin sayop, diri basi tagdon
ngan mabido ako tungod han kami han iba sugad nga inuyodamu nga nakasala hadto pero nan, kondi basi magbuhat kamo
waray magbasol han ira mahu- han maopay, bisan kon an iba
gaw nga buhat, imoralidad,1 diri nakarawat ha amon. 8 Kay
diri kami makakahimo hin bisan
ngan mangil-ad nga paggawi.2
Ikatulo na ini nga higayon ano nga kontra han kamatuoran,
nga nangangandam ako kondi para la han kamatuoran.
pagkada ha iyo. “An ngatanan 9 Nalilipay gud kami kon maluya
nga ginsiring kinahanglan ma- kami pero makusog kamo; ngan
pamatud-an han duha o tulo nga ini an amon igin-aampo, nga an
testigo.” 2 Bisan kon waray iyo panhunahuna magin mataako dida ha iyo yana, sugad hin dong utro. 10 Salit iginsusurat
ko ini samtang waray ako dida
ikaduha ko na ini nga pagkada
ha iyo, basi kon aada na ako, diri
ha iyo, ngan ginpapahamangnoako magin istrikto ha paggamit
an ko utro an mga nakasala hadhan awtoridad nga iginhatag ha
to ngan an ngatanan, nga kon
akon han Ginoo, para ha pagkumada utro ako diri hira makaparig-on ngan diri ha pagbungkalikay ha disiplina, 3 kay nakag.
mimiling kamo hin ebidensya
11 Ha kataposan mga kabugkon an Kristo gud an nagyayatoan, padayon nga maglipay kakan pinaagi ha akon. An iya pagmo, magpatadong utro han
tratar ha iyo diri maluya konpanhunahuna, magpaliaw, magdi makusog. 4 Oo, iginraysang
kaurosa ha panhunahuna, maghiya ha kahoy tungod han kamakinabuhi nga mamurayawon;
luya, kondi buhi hiya tungod han
ngan an Dios han gugma ngan
gahum han Dios. Oo, maluya likamurayawan maupod ha iyo.
wat kita kaupod niya, kondi ma12 Magkumustahay kamo pinabubuhi kita kaupod niya pinaagi agi hin minagburugto nga harok.
han gahum han Dios ha iyo.
13 Ginkukumusta kamo han
5 Padayon nga usisaha niyo ngatanan nga baraan.
an iyo kalugaringon kon ma14 Hinaot makarawat niyo
rig-on an iyo pagtoo, padayon ngatanan an diri-matupngan
nga pamatud-i niyo kon ano gud nga pagkabuotan han Ginoo nga
kamo. O diri ba kamo maaram hi Jesu-Kristo ngan an gugma
han Dios ngan an baraan nga es2Co 12:211 Kitaa an footnote ha Mat 5:32.
212 Kitaa an “Mangil-ad nga paggawi” ha piritu nga urosa nga ginpapahimulosan niyo.
Glossary.
13
SURAT HA
MGA TAGA-GALACIA
Tikang kan Pablo, apostol
nga ginpili, diri pinaagi han
mga tawo o hin usa nga tawo,
kondi ginpili ni Jesu-Kristo ngan
han Dios nga Amay nga nagbanhaw ha iya, 2 ngan tikang liwat
ha ngatanan nga kabugtoan nga
kaupod ko, para ha mga kongregasyon ha Galacia:
3 Makarawat unta niyo an dirimatupngan nga pagkabuotan
ngan kamurayawan tikang ha
Dios nga aton Amay ngan tikang
ha Ginoo nga hi Jesu-Kristo.
4 Iginhatag niya an iya kalugaringon tungod han aton mga sala
basi talwason kita tikang ha
maraot nga sistema yana uyon ha
kaburut-on han aton Dios ngan
Amay. 5 Paghimayaon unta an
Dios ha kadayonan. Amen.
6 Nahipapausa ako nga kadagmit niyo tumalikod ha Iya
nga nagtawag ha iyo pinaagi han
diri-matupngan nga pagkabuotan han Kristo tungod ha iba
nga klase hin maopay nga sumat. 7 Pero waray na iba;1 mayada la mga tawo nga nagsasamok
ha iyo ngan naruruyag pagbaliko
han maopay nga sumat mahitungod han Kristo. 8 Pero bisan
kon usa ha amon o usa nga anghel tikang ha langit an magpahayag ha iyo hin maopay nga sumat
nga iba han amon iginpahayag
ha iyo nga maopay nga sumat,
angay hiya hukman. 9 Sugad
han amon ginsiring na, uutruhon
ko na liwat pagsiring yana, An bisan hin-o nga nagpapahayag ha
iyo han maopay nga sumat nga
iba han iyo ginkarawat, angay
hiya hukman.
10 An mga tawo gud ba an karuyag ko kombinsihon o an Dios?
O an mga tawo ba an karuyag ko
lipayon? Kon an mga tawo pa gihapon an akon ginlilipay, diri
ako magigin uripon han Kristo.
11 Kay karuyag ko nga hibaroan
niyo, mga kabugtoan, nga an maopay nga sumat nga akon iginpahayag ha iyo diri tikang ha mga
tawo, 12 kay waray ko ito makarawat tikang ha mga tawo ngan
waray ito igtutdo ha akon, kondi
iginpahayag ito ha akon ni JesuKristo.
13 Sigurado nga nakabati
kamo mahitungod han akon
panggawi hadto han membro pa
ako han Judaismo, nga gintitimaraot ko gud an kongregasyon
han Dios ngan nangangalimbasog pagbungkag hito, 14 ngan
mas nag-uswag ako ha Judaismo
kay ha damu nga akon kaedad
ha amon nasud, kay mas matinumanon gud ako ha mga tradisyon han akon kaapoy-apoyan.
15 Kondi han an Dios, nga nagpagawas ha akon tikang ha tiyan
han akon nanay ngan nagtawag
ha akon tungod han iya dirimatupngan nga pagkabuotan,
nalipay 16 nga igpahayag an iya
Anak pinaagi ha akon, basi igpahayag ko ha mga nasud an maoGal 1:71 Karuyag sidngon, waray na iba pay nga sumat mahitungod ha
iya, waray ako komunsulta ha
nga maopay nga sumat.
1
313
GALACIA 1:17–2:9
Buwa nga kabugtoan nakasulod
314
bisan hin-o nga tawo.1 17 Wa- hi Tito nga kaupod ko waray piray liwat ako kumadto ha Jeru- rita nga magpaturi, bisan kon
salem ha mga apostol nga nahiu- Griego hiya. 4 Pero nagin isyu
na ha akon, lugod kinadto ako ito tungod han buwa nga kabugha Arabia, katapos binalik ako toan nga sekreto nga nakasulod
ha Damasco.
ha kongregasyon basi mag-espi18 Paglabay hin tulo ka tuig, ya ha kagawasan nga ginpapakinadto ako ha Jerusalem basi himulosan naton nga kahiusa ni
bisitahon hi Cefas, ngan inukoy Kristo Jesus, basi uripunon gud
ako ha iya hin 15 ka adlaw. kita nira; 5 kondi waray gud
19 Pero waray ko igkita an iba kami magpasakop ha ira, bisan
nga apostol, labot la kan Santiago madaliay1 la, basi an kamatuonga bugto han Ginoo. 20 Yana ran han maopay nga sumat magmahitungod han mga butang nga pabilin ha iyo.
akon iginsusurat ha iyo, ginsisi6 Pero mahitungod han mga
guro ko ha iyo ha atubangan tawo nga ginhuhunahuna nga
han Dios nga diri ako nagbubuwa. importante—anoman nga klase
21 Katapos, kinadto ako ha hin mga tawo hira hadto wamga rehiyon han Sirya ngan Cili- ray hira kaibahan para ha akon
cia. 22 Pero diri ako kilala han —diri ginkikita han Dios an gamga kongregasyon ha Judea nga was nga hitsura han tawo—ha
kahiusa han Kristo. 23 Hinba- pagkamatuod, ito nga talahuron
tian la nira ha iba: “An lalaki gud nga mga tawo waray iginhanga nagtimaraot hadto ha aton tag ha akon nga bag-o nga mga
nagpapahayag na yana han mao- ideya. 7 Kondi han nakita nira
pay nga sumat mahitungod han nga igintapod ha akon an maopagtoo nga iya hadto ginpanga- pay nga sumat para ha mga dirilimbasogan nga bungkagon.” turi, pariho kan Pedro hadto
24 Salit gindayaw nira an Dios para ha mga turi, 8 (kay Hiya
tungod ha akon.
nga naghatag kan Pedro hin gaPaglabay hin 14 ka tuig, ki- hum han pagkaapostol para ha
nadto utro ako ha Jerusa- mga turi naghatag liwat ha akon
lem upod hi Bernabe, ngan igin- hin gahum han pagkaapostol
upod ko liwat hi Tito. 2 Kinadto para ha mga tawo han mga naako tungod kay iginpahayag ha sud,) 9 ngan han nasabtan
akon nga kumadto ako, ngan nira an diri-matupngan nga pagiginsaysay ko ha ira an maopay kabuotan nga akon nakarawat,
nga sumat nga iginsasangyaw ko hira Santiago, Cefas, ngan Juan,
ha mga nasud. Pero ginbuhat nga sugad hin mga harigi, nako ini hin pribado ha atuba- kiglamano1 kan Bernabe ngan
ngan han talahuron gud nga mga ha akon sugad nga tigaman
tawo, basi masiguro nga may pu- han pagminagburugto, basi ipalos an akon pagdinalagan, o pagkita an ira pag-uyon nga makaddalagan hadto. 3 Kondi bisan
2
Gal 1:161 Ha literal, “ha unod ngan
dugo.”
Gal 2:51 Ha literal, “usa ka oras.” 91 Ha
literal, “iginhatag ha akon ngan kan Bernabe an too nga kamot.”
315
Pagpakunokuno. Ginpahayag nga matadong
GALACIA 2:10–3:3
to kami ha mga nasud, pero hira laud, kay waray tawo1 nga ipapamakadto ha mga turi. 10 Nag- hayag nga matadong pinaagi han
hangyo la hira nga hinumdo- pagsunod ha balaud. 17 Yana
man namon pirme an mga pobre, kon kita nagin magpakasasala lingan ini gud an akon ginpapa- wat samtang nangangalimbasog
ngalimbasogan nga buhaton.
nga ipahayag nga matadong pi11 Kondi pag-abot ni Cefas ha naagi han Kristo, nangangahuAntiokia, gin-atubang ko hiya logan gud ba ito nga gin-aaghat
basi komprontahon, kay klaro kita han Kristo nga makasala?
nga sayop hiya. 12 Kay antes Diri! 18 Kay kon an mga buumabot an kalalakin-an nga gin- tang mismo nga akon gintumba
sugo ni Santiago, hiara na hiya hadto titindugon ko utro, iginkumaon upod han mga tawo han papakita ko nga paratalapas ako.
mga nasud; pero pag-abot nira 19 Kay pinaagi han balaud nawaray na hiya makig-upod hito matay ako ha balaud, basi mabunga mga tawo, ngan binulag hiya hi ako ha Dios. 20 Iginraysang
tungod ha kahadlok ha mga turi. ako yana upod han Kristo. Diri
13 An iba nga mga Judio inapi lina ako an nabubuhi, kondi an
wat hini nga pagpakunokuno, Kristo nga nabubuhi kahiusa ko.
salit bisan hi Bernabe naimplu- Ha pagkamatuod, nagkikinabuwensyahan liwat han ira pagpahi ako yana sugad nga tawo uyon
kunokuno. 14 Kondi han nakiha pagtoo ha Anak han Dios, nga
ta ko nga diri hira naglalakat nahigugma ha akon ngan naguyon ha kamatuoran han mao- hatag han iya kalugaringon para
pay nga sumat, ginsidngan ko hi ha akon. 21 Diri ko iginsasalikCefas ha atubangan nira ngata- way an diri-matupngan nga pagnan: “Kon ikaw, bisan kon usa kabuotan han Dios; kay kon an
ka nga Judio, nagkikinabuhi pa- pagkamatadong nadepende ha
riho han mga tawo han mga na- pagtuman han balaud, kon susud ngan diri sugad han mga Ju- gad an kamatayon han Kristo
dio, kay ano nga gin-oobligar mo waray pulos.
an mga tawo han mga nasud nga
O waray sarabotan nga mga
magkinabuhi uyon ha nabatasan
taga-Galacia, hin-o an naghan mga Judio?”
impluwensya ha iyo hin mara15 Kita nga mga Judio ti- ot, bisan kon dayag nga iginhukang ha katawo, ngan diri mag- lagway ha iyo hi Jesu-Kristo nga
pakasasala tikang ha mga nasud, iginraysang ha kahoy? 2 Ini an
16 maaram nga an usa ka tawo karuyag ko igpakiana ha iyo: Naiginpapahayag nga matadong, karawat ba niyo an espiritu pidiri pinaagi han pagsunod ha ba- naagi han pagsunod ha balaud o
laud, kondi pinaagi la han pag- tungod ha pagtoo ha iyo hinbatoo kan Kristo Jesus. Salit natoo tian? 3 Waray gud ba kamo sakita kan Kristo Jesus basi ma- rabotan? Katapos niyo tikangan
ipahayag kita nga matadong pi- an paglakat uyon ha baraan nga
naagi ha pagtoo kan Kristo ngan
diri pinaagi han pagsunod ha ba- Gal 2:161 Ha literal, “unod.”
3
GALACIA 3:4-19
Binhi ni Abraham, Kristo. Panurundon
316
espiritu, tatapuson ba niyo ito nasiring ito, “hiya nga nagbubuha unudnon nga paagi? 4 Naka- hat hito mabubuhi pinaagi hito.”
eksperyensya ba kamo hin damu 13 Ginpalit kita han Kristo, salit
gud nga pag-antos nga waray la nakagawas kita ha panhimaraot
pulos? Sigurado ako nga diri kay han Balaud kay hiya an ginpanwaray ito kapulsanan. 5 Kon himaraot imbes nga kita, tungod
sugad, hiya nga naghahatag ha kay ini an iginsurat: “Ginpanhiiyo han espiritu ngan nagbubu- maraot an tagsa nga tawo nga
hat hin gamhanan nga mga bu- ginbitay ha kahoy.” 14 Nahitahat1 ha butnga niyo, ginbubuhat bo ito basi an bendisyon kan Abba niya ito tungod han iyo pagsu- raham makaabot ha mga nasud
nod ha balaud o tungod han pagpinaagi kan Jesu-Kristo, ngan
too ha iyo hinbatian? 6 Sugad basi makarawat naton an iginsala kan Abraham nga “nagpaki- ad nga espiritu pinaagi han aton
ta hin pagtoo kan Jehova, tungod pagtoo.
hito iginpahayag hiya nga mata15 Mga kabugtoan, nagyayadong.”
kan ako pinaagi hin ilustras7 Sigurado nga maaram kamo yon: Kon an ginhimo nga kasanga an mga may pagtoo amo an botan ginparig-on na—bisan kon
mga anak ni Abraham. 8 Han pinaagi la hin tawo—waray binakita nga daan han Kasura- san hin-o nga puydi magbalewatan nga ipapahayag nga mata- ray o magdugang hito. 16 Igindong han Dios an mga tawo han pahayag kan Abraham ngan ha
mga nasud tungod han ira pag- iya binhi an mga saad. Diri ito
too, abanse nga iginpahayag hito nasiring: “Ngan ha mga binhi,”
an maopay nga sumat kan Abnga nagtutudlok ha damu, konraham: “Pinaagi ha imo an ngadi nagtutudlok ha usa la: “Ngan
tanan nga nasud bibendisyonan.”
ha imo binhi,” nga amo an Kristo.
9 Salit an mga may pagtoo gin17 Nasiring liwat ako: An Balabibendisyonan upod han matinuud nga iginhatag paglabay hin 430
manon nga hi Abraham.
ka tuig, diri nagbabalewaray han
10 An ngatanan nga nasarig ha
kasabotan nga ginhimo han Dios
ira mga buhat basi masunod an
balaud maghihikaraot, kay ini an antes pa hito, ngan diri nakakaiginsurat: “Maghihikaraot an bi- wara han saad. 18 Kay kon an
san hin-o nga diri nasunod ngan panurundon nadepende ha baladiri nagbubuhat han ngatanan ud, diri na ito nadepende ha saad;
nga iginsurat ha linukot nga bapero kinaburut-on nga iginhatag
sahon han Balaud.” 11 Dugang ito han Dios kan Abraham pinapa, klaro nga waray iginpapaha- agi hin saad.
19 Kon sugad, kay ano nga
yag nga matadong ha atubangan
han Dios pinaagi han balaud kay iginhatag an Balaud? Igindugang
“an matadong mabubuhi tungod ito basi maipahayag an mga paghan pagtoo.” 12 An Balaud diri talapas, tubtob nga umabot an
nadepende ha pagtoo. Lugod, binhi nga makarawat han saad;
ngan an balaud iginhatag ha
mga anghel ngan iginpahayag
Gal 3:51 O “milagro.”
317
Balaud parapanalipod. Manurunod. Ampon
GALACIA 3:20–4:12
ito pinaagi hin tagapamutnga.1
Yana susumatan ko kamo
nga samtang bata pa an ma20 Diri nagkikinahanglan hin tagapamutnga kon usa la nga tawo nurunod, waray hiya kaibahan ha
an nahidadabi, pero an Dios uusa uripon bisan kon ginoo hiya han
la. 21 Kon sugad, nakontra ba ngatanan nga butang, 2 kay saan Balaud ha mga saad han Dios? kop pa hiya han mga magmaDiri! Kay kon an usa nga bala- rangno ngan mga tinaporan tubud nga nakarawat makakahatag tob ha adlaw nga itinanda han
hin kinabuhi, kon sugad an pag- iya amay. 3 Ha pariho nga paakamatadong nadepende ha bala- gi, han mga bata pa kita, uripon
ud. 22 Kondi an ngatanan nga liwat kita han basihan nga mga
butang igintubyan han Kasura- prinsipyo han kalibotan. 4 Pero
tan ha pagkabihag ha sala, basi pag-abot han kataposan han itian saad nga resulta han pagtoo nanda nga panahon, ginsugo han
kan Jesu-Kristo makarawat han Dios an iya Anak, nga igin-anak
han usa nga babaye ngan sakop
mga nagpapakita hin pagtoo.
23 Pero antes umabot an paghan balaud, 5 basi mapagawas
too, ginpanalipdan kita han ba- niya an mga sakop han balaud
laud, igintubyan ha pagkabihag, pinaagi ha pagpalit ha ira, nga
ngan naghinulat han pagpahayag tungod hito magigin ampon kita
han pagtoo. 24 Salit an Balaud han Dios.
6 Tungod kay mga anak kamo,
nagin parapanalipod1 naton nga
naggiya ngadto ha Kristo, basi ginsugo han Dios an espiritu han
maipahayag kita nga matadong iya Anak ngadi ha aton kasingtungod han pagtoo. 25 Kondi kasing ngan nasinggit ito: “Abba,
yana nga inabot na an pagtoo, Amay!” 7 Salit diri ka na uripon
diri na kita sakop han parapana- kondi anak; ngan kon anak ka,
kon sugad ginhimo ka liwat han
lipod.
26 Ha pagkamatuod, kamo Dios nga manurunod.
8 Pero han diri pa niyo kilangatanan mga anak han Dios pinaagi han iyo pagtoo kan Kristo la an Dios, mga uripon kamo han
Jesus. 27 Kay kamo ngatanan diri totoo nga mga dios. 9 Konnga ginbawtismohan basi magin di yana nga kilala na niyo an Dios,
o yana nga kinikilala na kamo han
kahiusa han Kristo nagigin paDios, kay ano nga nabalik kamo
riho han Kristo. 28 Waray Juha maluya ngan waray pulos nga
dio o Griego, waray uripon o may
basihan nga mga prinsipyo han
kagawasan nga tawo, waray liwat
kalibotan ngan nagpapauripon na
lalaki o babaye; kay kamo ngataliwat hito? 10 Gintatagan niyo
nan nagkakaurosa kan Kristo Jehin espesyal nga pagtagad an mga
sus. 29 Dugang pa, kon kamo
adlaw, mga bulan, mga panahon,
kan Kristo, binhi1 gud kamo ni ngan mga tuig. 11 Nahahadlok
Abraham, mga manurunod uyon ako para ha iyo, kay bangin nahan saad.
karag la an akon pangalimbasog
para ha iyo.
Gal 3:191 Kitaa an “Tagapamutnga” ha
12 Mga kabugtoan, nakikimaGlossary. 241 O “paragtutdo.” 291 O
looy ako ha iyo, Magsubad kamo
“tulin; mga anak.”
4
GALACIA 4:13-31
Hagar. Sarah. Langitnon nga Jerusalem
318
ha akon, kay hadto pariho ako surugoon nga babaye ngan an usa
ha iyo. Waray kamo makasa- tikang ha may kagawasan nga bayop ha akon. 13 Pero maaram baye; 23 kondi an tikang ha sukamo nga tungod han akon sa- rugoon nga babaye igin-anak ha
kit ha lawas nagkaada ako si- normal nga paagi, pero an tiyahan nga higayon nga magpa- kang ha may kagawasan nga bahayag han maopay nga sumat ha baye igin-anak pinaagi hin saad.
iyo. 14 Ngan bisan kon an ka- 24 May simboliko nga kahulogan
himtang han akon lawas nagin ini; kay ito nga kababayin-an napagsari ha iyo, waray niyo ako ta- ngangahulogan hin duha nga kamaya o tuprahi tungod ha kasi- sabotan, an usa tikang ha Bukid
na; lugod ginkarawat niyo ako su- Sinai, nga nagkaada mga anak ha
gad hin anghel han Dios, o sugad pagkauripon, ngan hiya hi Hagar.
kan Kristo Jesus. 15 Kon su- 25 An Hagar nangangahulogan
gad, hain na an kalipay niyo had- hin Sinai, usa nga bukid ha Arato? Kay sigurado ako nga kon ma- bia, ngan nagsisimbolo hiya han
hihimo la, lulukaton niyo an iyo Jerusalem yana, kay uripon hiya
mga mata ngan ihahatag ha akon. ngan an iya mga anak. 26 Pero
16 Pero yana, kaaway na ba niyo an langitnon nga Jerusalem may
ako kay ginsusumatan ko kamo kagawasan, ngan hiya an aton
han kamatuoran? 17 Nanga- iroy.
ngalimbasog gud hira nga maka27 Kay an Kasuratan nasiring:
big kamo, diri tungod ha mao“Malipay ka, baog nga babaye nga
pay nga katuyoan, kondi karuyag
diri nanganganak; guliat tungod
nira nga ipahirayo kamo ha akon,
basi maruyag gud kamo pagsu- ha kalipay, ikaw nga babaye nga
nod ha ira. 18 Pero maopay nga waray mga kasakit ha panganak;
may nangangalimbasog pirme ha kay mas damu an anak han bapagkabig ha iyo, kon para ito ha baye nga ginbayaan kay ha babamaopay nga katuyoan, ngan diri ye nga may bana.” 28 Yana mga
la kon kaupod niyo ako, 19 hi- kabugtoan, mga anak kita pinanigugma ko nga mga anak, kay agi han saad pariho kan Isaac.
tungod ha iyo sugad hin naka- 29 Pero sugad la nga hadto an
kaeksperyensya na liwat ako hin igin-anak pinaagi han espiritu
kasakit ha panganak, tubtob nga gintimaraot han igin-anak pinamaipakita niyo an personalidad agi han unod, sugad liwat hito an
han Kristo. 20 Hingyap ko nga nahitatabo yana. 30 Kondi ano
makaupod kamo yana ngan maan siring han Kasuratan? “Pakaistorya kamo ha iba nga paagi, iwasa an surugoon nga babaye
kay diri ako maaram kon ano an ngan an iya anak, kay an anak
han surugoon nga babaye diri gud
akon bubuhaton ha iyo.
21 Sumati ako, kamo nga ka- magigin manurunod pariho han
ruyag magpasakop ha balaud, anak han may kagawasan nga baNamamati gud ba kamo ha Ba- baye.” 31 Kon sugad, mga kalaud? 22 Pananglitan, iginsurat bugtoan, diri kita mga anak han
nga hi Abraham may duha nga surugoon nga babaye, kondi han
anak nga lalaki, an usa tikang ha may kagawasan nga babaye.
319
5
GALACIA 5:1-19
tan nga kahoy1 diri na hiparakdolan.2 12 Karuyag ko unta nga
an mga lalaki nga nagsisinamok
ha iyo magpakapon na la.1
13 Mga kabugtoan, gintawag
kamo basi magkaada kagawasan. Pero ayaw niyo gamita ini
nga kagawasan sugad nga higayon ha pagbuhat han makasasala nga mga hingyap, lugod pinaagi han gugma magpauripon
kamo ha usa kag usa. 14 Kay
an bug-os nga Balaud ginsumaryo1 ha usa nga sugo: “Higugmaa
an imo igkasi-tawo sugad ha imo
kalugaringon.” 15 Pero kon padayon nga nagkakagatay ngan
naglalamoyay kamo, pag-ikmat
nga diri kamo magparaptayay.
16 Kondi ginsisidngan ko
kamo, Magpadayon kamo ha
pagkinabuhi uyon ha espiritu
ngan diri gud kamo magbubuhat
uyon ha makasasala nga hingyap. 17 Kay an hingyap han lawas nakontra ha espiritu, ngan
an espiritu nakontra ha hingyap han lawas. Tungod kay magkakontra ito, diri niyo nabubuhat an mga butang nga
karuyag niyo buhaton. 18 Dugang pa, kon ginigiyahan kamo
han espiritu, diri kamo sakop
han balaud.
19 An mga buhat han makasasala nga lawas masayon makita, ngan ito nga mga buhat
amo an imoralidad,1 kahugaw, mangil-ad nga paggawi,2
Magpadayon pagkinabuhi uyon ha espiritu
Gintagan kita hin kagawasan
han Kristo basi mapahimulosan naton ito nga kagawasan.
Salit magmarig-on kamo ngan
ayaw na kamo pagpasakop utro
ha yugo han pagkauripon.
2 Pamati kamo! Ako, hi Pablo,
nagsusumat ha iyo nga kon magpaturi kamo, magigin waray pulos
an Kristo ha iyo. 3 Dugang pa,
ginpapamatud-an ko utro ha tagsa nga tawo nga nagpapaturi nga
obligado hiya nga tumanon an
bug-os nga Balaud. 4 Nahibubulag kamo ha Kristo, bisan hin-o
pa kamo, kon nangangalimbasog
kamo nga maipahayag nga matadong pinaagi han balaud; nabaya
kamo ha iya diri-matupngan nga
pagkabuotan. 5 Ha aton bahin,
pinaagi han espiritu ginpapamulat gud naton an ginlalaoman nga
pagkamatadong nga resulta han
pagtoo. 6 Para ha mga kahiusa
ni Kristo Jesus, diri importante
an pagturi o diri-pagturi kondi an
nahihimo han pagtoo tungod han
gugma.
7 Nadalagan kamo hin maopay hadto. Hin-o an nag-ulang
ha iyo ha padayon nga pagsugot
ha kamatuoran? 8 Ini nga klase han pangatadongan diri tikang ha Dios nga nagpili ha iyo.
9 An gutiay nga libadura nakakapatubo han bug-os nga minasa. 10 Nasarig ako nga kamo
nga kahiusa han Ginoo diri maghuhunahuna hin iba. Pero an bisan hin-o nga nagsasamok ha iyo
makarawat han paghukom nga
angay ha iya. 11 Mahitungod
ha akon, mga kabugtoan, kon
iginsasangyaw ko pa gihapon an
pagturi, kay ano nga gintitimaraot pa ako? Kon iginsasangyaw
ko pa ito, kon sugad an pasaki-
Gal 5:111 Kitaa an Apendise 6. 112 Kitaa an “Kahipakdol” ha Glossary. 121 O
“magin mga yunuko,” salit diri na kwalipikado ha pagbuhat han balaud mismo
nga ira iginpapatuman. 141 Ha literal,
“natuman.” 191 Kitaa an footnote ha
Mat 5:32. 192 Kitaa an “Mangil-ad nga
paggawi” ha Glossary.
GALACIA 5:20–6:10
Bunga han espiritu. Iginsasabwag, aanihon
320
20 idolatriya, espiritismo,1 pagmo. Pero bantayi hin maopay
kontrahay, araway, pangabugho, an imo kalugaringon, kay bangin
mga kasina, diri-pagkauruyon, masulay ka liwat. 2 Padayon
pagkabahin-bahin, pagporma nga magbinuligay kamo ha paghin mga sekta, 21 kaawa, pagdara han iyo mga pinas-an, ngan
hubog, karisyohan nga waray- hini nga paagi matutuman niyo
kontrol, ngan iba pa nga buhat an balaud han Kristo. 3 Kay
nga sugad hini. Mahitungod hini bisan hin-o nga naghuhunahuginpapahamangnoan ko kamo, na nga importante hiya pero diri
pariho han iginpahamangno ko ngay-an, ginlilimbongan niya an
na ha iyo, nga an mga nagbu- iya kalugaringon. 4 Lugod, usibuhat hini diri makakapanunod sahon han kada tagsa an iya mga
han Ginhadian han Dios.
buhat, ngan magkakaada hiya
22 Ha luyo nga bahin, an bu- hinungdan nga malipay ha iya
nga han espiritu amo an gug- la kalugaringon, ngan diri iginma, kalipay, kamurayawan, hila- tatanding an iya kalugaringon ha
wig nga pagpailob, pagkabuotan, iba nga tawo. 5 Kay an kada
pagkamaopay, pagtoo, 23 pag- tagsa magdadara han iya kalugakamalumo, ngan pagpugong ha ringon nga pinas-an.
kalugaringon. Waray balaud
6 Dugang pa, an bisan hin-o
nga nakontra ha pagbuhat hini. nga gintututdoan han pulong
24 Dugang pa, iginraysang ha han Dios sadang maghatag han
kahoy han mga sumurunod ni ngatanan nga mag-opay nga buKristo Jesus an makasasala nga tang ha nagtututdo ha iya.
lawas upod na an malaw-ay nga
7 Ayaw kamo palimbong: An
mga hingyap ngan mga tinguha Dios diri angay tamayon. Kay
hito.
anoman an iginsasabwag han usa
25 Kon nagkikinabuhi kita nga tawo, ito liwat an iya aauyon ha paggiya han espiritu, pa- nihon; 8 kay hiya nga nagsasabdayon nga maglakat liwat kita ha wag uyon ha iya makasasala nga
husto nga paagi uyon ha paggi- lawas mag-aani hin kadunot tuya han espiritu. 26 Diri kita ngod han iya makasasala nga lamagpaimportante ha kalugari- was, kondi hiya nga nagsasabngon, diri makigkompetensya, wag uyon ha espiritu han Dios
ngan diri maggiawa-awa.
mag-aani hin kinabuhi nga waMga kabugtoan, kon an usa ray kataposan tikang ha espiritu
nga tawo makahimo hin sahan Dios. 9 Salit ayaw kita pagyop nga pitad antes niya maundang ha pagbuhat han maosantop ito, kamo nga may espi- pay, kay pag-abot han panahon
rituwal nga mga kwalipikasyon mag-aani kita kon diri kita manmangalimbasog nga tadungon luya.1 10 Salit samtang may hiutro an sugad nga tawo pinaa- gayon1 kita, buhaton naton an
gi han espiritu han pagkamalu- maopay ha ngatanan, pero labi na
6
Gal 5:201 Kitaa an “Espiritismo” ha
Glossary.
Gal 6:91 O “umundang.”
“itinanda nga panahon.”
101 Ha literal,
321
Bag-o nga hinimo han Dios
gud ha mga kapariho naton hin
pagtoo.
11 Kitaa niyo kon mationan-o
kadagku an mga letra han akon
surat ha iyo nga ako mismo an
nagsurat.
12 An ngatanan nga nagpapakita hin maopay nga impresyon uyon ha mga suruklan han
tawo1 amo an nagpipirit ha iyo
nga magpaturi, pero ginbubuhat nira ito basi diri hira pagtimarauton tungod han pasakitan nga kahoy2 ni Kristo Jesus.
13 Kay bisan an mga nagpapaturi diri nagtutuman han Balaud, pero karuyag nira nga magpaturi kamo basi may hinungdan
hira ha paghambog mahitungod
ha iyo.1 14 Pero diri ko gud karuyag maghambog labot la han
pasakitan nga kahoy han aton
Gal 6:121 Ha literal, “uyon ha unod.”
122 Kitaa an Apendise 6. 131 Ha literal,
“ha iyo unod.”
GALACIA 6:11—EFESO 1:6
Ginoo nga hi Jesu-Kristo. Ha
akon paghunahuna, an kalibotan iginraysang ha kahoy pinaagi ha iya, ngan ha paghunahuna
han kalibotan iginraysang ako
ha kahoy. 15 Kay an importante, diri an pagin turi o diri-turi,
kondi an pagin bag-o nga hinimo han Dios. 16 Ngan hinaot
an ngatanan nga magkikinabuhi ha husto nga paagi uyon hini
nga surundon ha panggawi magkaada kamurayawan ngan kalooy, oo, an Israel han Dios.
17 Tikang yana, waray bisan
hin-o nga magsinamok ha akon,
kay aadi ha akon lawas an mga
marka nga nagpapakilala nga uripon ako ni Jesus.
18 Mga kabugtoan, makarawat
unta niyo an diri-matupngan nga
pagkabuotan han aton Ginoo nga
hi Jesu-Kristo samtang nagpapakita kamo hin maopay nga disposisyon. Amen.
dccc
ccc
SURAT HA
MGA TAGA-EFESO
Tikang kan Pablo, nga apostol ni Kristo Jesus pinaagi
1
han kaburut-on han Dios, para
ha mga baraan ha Efeso nga matinumanon nga kahiusa ni Kristo Jesus:
2 Makarawat unta niyo an dirimatupngan nga pagkabuotan
ngan kamurayawan tikang ha
Dios nga aton Amay ngan ha Ginoo nga hi Jesu-Kristo.
3 Pagdayawon an Dios ngan
Amay han aton Ginoo nga hi
Jesu-Kristo, kay ginbendisyonan
kita niya han tagsa nga espirituwal nga bendisyon ha langitnon
nga mga lugar kahiusa han Kristo, 4 kay ginpili kita niya basi
magin kahiusa han Kristo antes
pa han tinikangan han kalibotan, basi kita magin baraan ngan
waray-hugaw ha iya atubangan
tungod han gugma. 5 Itinanda
niya nga ampunon kita sugad nga
iya kalugaringon nga mga anak
pinaagi kan Jesu-Kristo, uyon
ha iya kalipay ngan kaburut-on,
6 basi dayawon hiya tungod han
EFESO 1:7-22
Diri-matupngan nga pagkabuotan. Iginpasakop
322
iya makaruruyag nga diri-matup- basi magkaada kagawasan an kangan nga pagkabuotan nga mahi- lugaringon nga katawohan1 han
gugmaon nga iginpakita niya ha Dios pinaagi han lukat, para ha
aton pinaagi han iya Hinigugma. iya kadayawan ngan himaya.
7 Pinaagi ha iya nagkaada kita
15 Salit han hinbatian ko an
kagawasan kay ginlukat kita pimahitungod han iyo pagtoo ha
naagi han iya dugo, oo, napasay- Ginoo nga hi Jesus ngan iyo iginlo an aton mga pagtalapas tungod papakita ito ha ngatanan nga
han pagkadaku han diri-matup- baraan, ako liwat 16 diri naunngan nga pagkabuotan han Dios. dang ha pagpasalamat ha Dios
8 Hura nga nagpakita hiya tungod ha iyo. Pirme ko kamo
ha aton hin diri-matupngan nga gin-uupod ha akon mga pagpagkabuotan pinaagi ha pagha- ampo, 17 nga an Dios han aton
tag ha aton han bug-os nga kina- Ginoo nga hi Jesu-Kristo, an maadman ngan pagsabot, 9 pina- himayaon nga Amay, maghatag
agi ha pagpahibaro ha aton han unta ha iyo han espiritu han
sagrado nga tinago mahitungod kinaadman ngan pagsabot ha
han iya kaburut-on. Uyon ito ha mga kapahayagan han husto nga
iya kalipay nga iya mismo katuyo- kahibaro mahitungod ha iya.
an 10 nga dumarahon an mga 18 Ginlamragan niya an mga mabutang ha kataposan han itinan- ta han iyo kasingkasing basi hida nga mga panahon, basi tiru- baroan niyo kon ha ano nga pagkon utro ngadto ha Kristo an laom gintawag kamo, kon ano nga
ngatanan nga butang, an mga bu- mahimayaon nga karikohan an
tang ha langit ngan ha tuna. Oo, iya ihahatag sugad nga panuruntirukon ngadto ha iya. 11 Kahi- don han mga baraan, 19 ngan
usa kita niya ngan ginpili su- kon mationan-o kadaku an nahigad nga mga manurunod nga iti- himo han iya diri-matupngan nga
nanda uyon ha katuyoan niya nga gahum ha aton nga mga tumuroo.
nagtutuman han ngatanan nga Uyon ito ha paggios han iya gambutang samtang nagdidesisyon hanan gud nga kusog, 20 nga
uyon ha iya kaburut-on, 12 basi iya iginpakita han ginbanhaw
kita nga siyahan nga naglaom ha niya an Kristo ngan ginpalingKristo maghatag hin kadayawan kod ha iya too ha langitnon nga
ngan himaya ha Dios. 13 Kondi mga lugar, 21 nga mas hitaas
naglaom liwat kamo ha iya kata- gud kay ha ngatanan nga gobyerpos niyo hibatian an pulong han no, awtoridad, gahum, pagmankamatuoran, an maopay nga su- do, ngan ha ngatanan nga ngaran,
mat mahitungod han iyo katal- diri la hini nga sistema, kondi
wasan. Han tinoo kamo, ginselyo- ha tiarabot liwat. 22 Iginpasahan liwat kamo han baraan nga kop liwat han Dios an ngataespiritu nga iginsaad pinaagi ha nan nga butang ha ilarom han
iya, 14 nga amo an abanse nga iya mga tiil, ngan ginhimo hiya
garantiya1 han aton panurundon, nga ulo han ngatanan nga butang
may kalabotan ha kongregasyon,
Efe 1:141 O “abanse nga bayad nga diri pa
bug-os (antisipo).”
Efe 1:141 Ha literal, “panag-iya.”
323
Kahiusa han Kristo. Pader
23 nga amo an iya lawas, an iya
kabug-osan, nga pinaagi ha iya
nakukompleto an ngatanan nga
butang ha ngatanan nga paagi.
Dugang pa, ginbuhi kamo
han Dios bisan kon patay
kamo tungod han iyo mga pagtalapas ngan mga sala. 2 Nagkinabuhi kamo hadto uyon ha
sistema hini nga kalibotan ngan
uyon ha magmarando nga may
gahum ha pagkontrol han hangin, an espiritu nga nag-iimpluwensya yana ha mga diri-masinugtanon. 3 Oo, kita ngatanan
nagkinabuhi hadto upod nira
uyon ha aton makasasala nga
mga hingyap, ginbubuhat an mga
hingyap han lawas ngan han aton
hunahuna, ngan tikang ha aton
katawo mga anak kita han kangalas pariho han iba. 4 Pero
daku an kalooy han Dios, ngan
tungod han iya daku nga gugma nga iginpakita ha aton,
5 ginbuhi kita niya basi magin kahiusa han Kristo, bisan
kon mga patay kita tungod
han aton mga pagtalapas—pinaagi han diri-matupngan nga
pagkabuotan gintalwas kamo.
6 Dugang pa, ginbuhi kita han
Dios ngan ginpalingkod ha langitnon nga mga lugar kahiusa ni Kristo Jesus, 7 basi ha tiarabot nga sistema maipakita niya
an iya diri-matupngan nga pagkabuotan pinaagi han iya pagkamaloloy-on ha aton nga kahiusa
ni Kristo Jesus.
8 Pinaagi hini nga diri-matupngan nga pagkabuotan gintalwas
kamo tungod han pagtoo; ngan
diri ini tungod ha iyo, lugod, regalo ini han Dios. 9 Diri ini tungod han mga buhat, basi waray
2
EFESO 1:23–2:18
hinungdan nga maghinambog
an bisan hin-o. 10 Mga hinimo
kita han Dios; ginhimo kita nga
kahiusa ni Kristo Jesus para ha
mag-opay nga buhat nga ginsiguro nga daan han Dios nga buhaton naton.
11 Salit hinumdumi nga hadto, kamo nga mga tawo han mga
nasud tikang ha katawo gintawag nga “diri-turi” han mga gintawag nga “turi” nga ginturi
han mga tawo. 12 Hito nga panahon kamo diri pa nakilala ha
Kristo, bulag ha nasud han Israel, diri upod han mga kasabotan
han saad, waray kamo paglaom,
ngan waray kamo Dios dinhi
ha kalibotan. 13 Pero yana sugad nga kahiusa ni Kristo Jesus,
kamo nga hirayo hadto nagin hirani na tungod han dugo han
Kristo. 14 Kay hiya an naghahatag ha aton hin kamurayawan,
an nagtig-ob han duha nga grupo ngan nagbungkag han pader
ha butnga nira. 15 Pinaagi han
iya lawas1 ginwara niya an away,
an Balaud nga ginkukompwesto
hin mga sugo ngan turumanon,
basi an duha nga grupo magin
usa nga bag-o nga tawo nga kahiusa niya ngan maipadapat niya
an kamurayawan, 16 ngan basi
pinaagi han pasakitan nga kahoy1 bug-os nga maipahiuli niya
ha Dios an duha nga grupo han
katawohan ha usa nga lawas,
kay ginwara niya an away pinaagi han iya kalugaringon. 17 Kinanhi hiya ngan iginpahayag an
maopay nga sumat han kamurayawan ha iyo nga mga hirayo ngan
ha mga hirani, 18 kay pinaagi
ha iya, kita nga duha nga grupo
ha butnga
Efe 2:151 Ha literal, “unod.”
an Apendise 6.
161 Kitaa
EFESO 2:19–3:15
Tinago. Waray kataposan nga katuyoan
324
waray kaulangan nga nakakada- tawo han mga nasud, nga kahiop ha Amay pinaagi han usa nga usa ni Kristo Jesus ngan pinaaespiritu.
gi han maopay nga sumat, sadang
19 Salit diri na kamo mga magin igkasi-manurunod, igkasiestranghero ngan mga dayo nga membro han lawas, ngan igkaresidente, lugod mga igkasi- si-umarangbit namon han saad.
tuminungnong na kamo han mga 7 Nagin ministro ako hini nga tibaraan ngan mga membro na nago tungod han diri-matupngan
kamo han panimalay han Dios, nga pagkabuotan han Dios. Igin20 ngan gintindog kamo dida ha hatag niya ha akon ini nga regalo
pundasyon han mga apostol nga waray bayad sugad nga pagngan mga propeta, samtang hi pakita han iya gahum.
Kristo Jesus mismo an pundas8 Inin diri-matupngan nga
yon nga pandugtong nga bato pagkabuotan iginhatag ha akon
ha eskina. 21 Sugad nga kahi- nga ubos pa ha pinakaubos han
usa niya, an bug-os nga tinu- ngatanan nga baraan, basi maikod nagigin baraan nga templo pasamwak ko ha mga nasud an
para kan Jehova, nga an kada ba- maopay nga sumat mahitungod
hin marig-on nga nagkakaturug- han diri matugkad nga mga kakop. 22 Kamo liwat, sugad nga rikohan han Kristo 9 ngan
kahiusa niya, gintindog upod han maipakita ha mga tawo kon paiba basi magin usa nga lugar nga onan-o gindudumara an pagpaurukyan han Dios pinaagi han hayag han sagrado nga tinago
espiritu.
nga ha sulod hin maiha nga paTungod hini, ako, hi Pab- nahon igintago han Dios, nga
lo, napriso tungod kan Kris- naghimo han ngatanan nga buto Jesus para ha kaopayan niyo tang. 10 Ginbuhat ito basi pinga mga tawo han mga nasud— naagi han kongregasyon maipa2 kon totoo gud nga hinbatian hibaro yana ha mga gobyerno
niyo an mahitungod han akon ngan mga awtoridad ha langitpagin tinaporan han diri-matup- non nga mga lugar an damu gud
ngan nga pagkabuotan han Dios kalain nga kinaadman han Dios,
para ha iyo kaopayan, 3 nga an 11 uyon ha iya waray kataposan
sagrado nga tinago iginpahayag nga katuyoan mahitungod han
ha akon, sugad la han akon ha- Kristo, hi Jesus nga aton Ginoo,
lipot nga ginsurat hadto. 4 Sa- 12 nga pinaagi ha iya may kalit kon mabasa niyo ini, makaka- gawasan kita ha pagyakan ngan
santop kamo han akon pagsabot pagdaop ha Dios nga may pagha sagrado nga tinago mahitu- sarig kay natoo kita ha Kristo.
ngod han Kristo. 5 Ini nga ti- 13 Salit ginhahangyo ko kamo
nago waray ipahayag ha nagla- nga diri umundang tungod han
bay nga mga henerasyon pariho akon mga kakurian para ha iyo
han pagpahayag hini yana ha iya kaopayan, kay naghahatag ini ha
baraan nga mga apostol ngan iyo hin kadungganan.
14 Tungod hini naluhod ako
mga propeta pinaagi han espiritu. 6 Ini an tinago: An mga ha pag-ampo ha Amay, 15 nga
3
325
Usa nga Ginoo. Regalo nga kalalakin-an
EFESO 3:16–4:13
gintikangan han ngaran han tag- usa nga lawas, ngan usa nga essa nga pamilya ha langit ngan piritu, sugad la nga may usa nga
ha tuna. 16 Nag-aampo ako nga paglaom para han iyo pagin tinapinaagi han iya daku gud nga hi- wag, 5 may usa nga Ginoo, usa
maya pakusgon an iyo personali- nga pagtoo, usa nga bawtismo,
dad pinaagi han gahum han iya 6 may usa nga Dios ngan Amay
espiritu, 17 ngan pinaagi han han ngatanan, nga labaw ha ngaiyo pagtoo mag-ukoy unta an tanan ngan ginagamit niya an
Kristo ha iyo kasingkasing upod ngatanan ha pagbuhat han mga
an gugma, basi kamo makaga- butang, ngan an iya gahum nagimot ngan makatindog hin marig- os ha ngatanan.
on ha pundasyon; 18 basi upod
7 Yana iginhatag ha kada taghan ngatanan nga baraan, masa ha aton an diri-matupngan nga
kasabot gud kamo hin bug-os pagkabuotan uyon ha paagi han
han kahilapad, kahilaba, kahita- Kristo ha pagbahin-bahin han
as, ngan kahilarom han espiri- waray bayad nga regalo. 8 Tutuwal nga mga butang, 19 ngan ngod hito nasiring hiya: “Han simasabtan niyo an gugma han naka hiya ha kahitas-an, nagdaKristo nga labaw gud ha kahiba- ra hiya hin mga bihag; naghatag
ro, basi mapuno kamo han kahiya hin regalo nga kalalakin-an.”
bug-osan han mga kalidad han 9 Ano an kahulogan han mga puDios nga iya iginhahatag.
long nga “sinaka hiya”? Nanga20 An Dios nakakahimo gud ngahulogan liwat ito nga linusad
hin mas damu pa kay ha ngahiya ha kahabub-an, nga amo an
tanan nga butang nga aton ma- tuna. 10 Hiya mismo nga linuaaro o mahuhunahuna, uyon ha sad amo liwat an sinaka lahos pa
gahum nga nagios ha aton. han bug-os nga kalangitan, basi
21 Salit angay hiya dayawon pi- matuman niya an ngatanan nga
naagi han kongregasyon ngan butang.
pinaagi kan Kristo Jesus ha nga11 Ngan iginhatag niya an iba
tanan nga henerasyon ha kadayosugad nga mga apostol, an iba sunan. Amen.
gad nga mga propeta, an iba suSalit ako, nga napriso tu- gad nga mga ebanghelisador,1 an
ngod han Ginoo, nakikima- iba sugad nga mga paraataman2
looy ha iyo nga magkinabuhi1 ngan mga magturutdo, 12 basi
kamo uyon ha iyo pagin tinawag, tadungon utro1 an mga baraan,
2 nga may bug-os nga pagpau- para ha buruhaton ha ministerbos ngan pagkamalumo, pasen- yo, basi maparig-on an lawas
syoso,1 mahigugmaon nga naghan Kristo, 13 tubtob nga mapapailob ha kada tagsa, 3 ngan kab-ot naton ngatanan an pagnangangalimbasog gud nga ma- kaurosa ha pagtoo ngan an hustipigan an pagkaurosa ha espi- to nga kahibaro mahitungod
ritu pinaagi han kamurayawan han Anak han Dios, ngan magin
nga nagbubugkos ha iyo. 4 May
4
Efe 4:11 Ha literal, “maglakat.”
“may hilawig nga pagpailob.”
21 O
Efe 4:111 O “mga parasamwak han maopay nga sumat.” 112 Kitaa an “Paraataman” ha Glossary. 121 O “bansayon.”
EFESO 4:14-30
An lawas urosa. Bag-o nga personalidad
326
hamtong gud pariho han bug- Kristo diri sugad hini, 21 kon
os nga kahamtong han Kristo. totoo gud nga hinbatian niyo hiya
14 Salit diri na kita magin pari- ngan gintutdoan kamo niya, suho han kabataan nga gin-aanod- gad la nga an kamatuoran aada
anod han mga balud ngan ginpa- kan Jesus. 22 Salit sadang niyo
palid-palid han tagsa nga hangin hukason an daan nga personahan katutdoan pinaagi han pagin lidad nga uyon ha iyo panggatuso han mga tawo nga nagamit wi hadto ngan gindadaot tungod
hin nakakalimbong nga mga tak- han malimbong nga mga hingyap
tika. 15 Kondi magyakan kita hito. 23 Ngan padayon nga baghan kamatuoran ngan magpaki- oha an iyo paagi han paghunata hin gugma, basi magin ham- huna1 24 ngan isul-ot an bag-o
tong kita ha ngatanan nga bunga personalidad nga ginhimo
tang uyon ha Kristo nga amo an uyon ha kaburut-on han Dios,
ulo. 16 Pinaagi ha iya an bug- nga iginbasar ha totoo nga pagos nga lawas urosa nga nagkaka- kamatadong ngan pagkamaunuuruyon ngan nakooperar pinaa- ngon.
25 Salit yana nga ginbayaan na
gi han tagsa nga kaluluthan nga
naghahatag han ginkikinahang- niyo an kabuwaan, an tagsa ha
lan. Kon an tagsa nga bahin na- iyo magyakan hin kamatuoran
gios hin maopay, nakakabulig ini ha iya igkasi-tawo, kay mga bahin
ha pagtubo han lawas samtang kita han usa nga lawas. 26 Kaginpaparig-on hito an kalugari- ngalas, pero ayaw pakasala. Ayaw
pabay-i nga matunod an adlaw
ngon pinaagi han gugma.
17 Salit ginsisiring ko ini ha nga nasisina pa kamo, 27 ngan
iyo ngan gin-aaghat ko kamo ha ayaw tagi hin higayon an Yawa.1
28 Hiya nga nangangawat diri
atubangan han Ginoo nga diri
na mangawat, lugod magtrabana kamo magkinabuhi sugad
ho hiya hin maduruto, nga naghan pagkinabuhi han mga nabubuhat hin maopay pinaagi han
sud uyon han ira waray pulos nga
iya mga kamot, basi may maihapanhunahuna. 18 Madulom an
tag hiya ha nanginginahanglan.
ira panhunahuna, ngan nahibu- 29 Diri gumawas ha iyo baba an
lag hira ha kinabuhi nga tikang maraot1 nga pulong, kondi an
ha Dios tungod han ira kaigno- maopay la para ha pagparig-on
rante, ngan tungod han katig-a1 uyon ha panginahanglan, basi
han ira kasingkasing. 19 Diri makahatag ito hin kapulsanan ha
na hira maaram han mga prin- mga namamati. 30 Ayaw liwat
sipyo ha moral ngan igintubyan niyo pasuboa an baraan nga esan ira kalugaringon ha mangil- piritu han Dios, nga pinaagi hito
ad nga paggawi1 ha pagbuhat nga ginselyohan kamo para ha adlaw
may kahakog han ngatanan nga han kagawasan pinaagi han luklase hin kahugaw.
kat.
20 Pero maaram kamo nga an
Efe 4:181 Ha literal, “kangarol.” 191 Kitaa an “Mangil-ad nga paggawi” ha Glossary.
Efe 4:231 Ha literal, “an espiritu han iyo
hunahuna.” O “pwersa nga nagpapagios
han iyo hunahuna.” 271 O “ayaw tagi hin
lugar an Yawa.” 291 Ha literal, “dunot.”
327
Ginagamit ha pinakamaopay an panahon
EFESO 4:31–5:19
31 Bayai niyo an ngatanan nga mo ha kalamrag kay kanan Giklase hin pagdumot, kasina, ka- noo na kamo. Padayon nga
ngalas, pagsinggit, ngan naka- magkinabuhi kamo sugad nga
kasakit nga pulong, sugad man mga anak han kalamrag, 9 kay
an ngatanan nga nakakadaot. upod ha bunga han kalamrag
32 Lugod, magin buotan kamo an ngatanan nga klase han pagha usa kag usa, mapinairon, ki- kamaopay ngan pagkamatadong
nasingkasing nga nagpapasaylo- ngan kamatuoran. 10 Padayon
ay sugad la nga an Dios pinaanga siguroha kon ano an narurugi han Kristo kinasingkasing nga yagan han Ginoo; 11 ngan ayaw
nagpasaylo liwat ha iyo.
na kamo pakigbahin ha waray
Salit sugad nga hinigugma pulos nga mga buhat han kasinga mga anak, subara niyo an sidman, lugod ibuhayhag kon ano
Dios, 2 ngan padayon nga mag- ito. 12 Kay an mga butang nga
kinabuhi kamo nga may gugma, ira ginbubuhat hin sekreto, masugad la nga ginhigugma kamo kaarawod bisan an pag-unabi
han Kristo ngan iginhatag an iya hito. 13 Yana an ngatanan nga
kalugaringon sugad nga maha- butang nga iginbubuhayhag nakikita hin klaro tungod han kamot nga halad ha Dios.
3 An imoralidad1 ngan ngata- lamrag, kay an ngatanan nga bunan nga klase hin kahugaw o katang nga iginpapakita aada ha
hakog diri ngani sadang unabi- kalamrag. 14 Salit an Dios nahon niyo, kay diri ito angay siring: “Ikaw nga nagkikinaturog,
´
ha mga baraan, 4 bisan an ma- pagmata ngan buhat tikang ha
kaarawod nga paggawi o linu- mga patay, ngan an Kristo magrong nga yakan o malaw-ay nga lalamrag ha imo.”
pagpatawa, kay ini nga mga bu15 Padayon nga magbantay
hat diri angayan, lugod magpasa- hin maopay nga an iyo pagkilamat kamo ha Dios. 5 Kay ma- nabuhi1 diri magin pariho han
aram kamo hini, oo, nasasabtan mga diri-maaramon kondi parigud niyo, nga an imoral o mahu- ho han mga maaramon, 16 nga
gaw o hakog nga tawo—nga na- ginagamit ha pinakamaopay nga
ngangahulogan hin pagin para- paagi an iyo panahon,1 kay an
singba ha dios-dios—waray bisan mga adlaw maraot. 17 Tungod
ano nga panurundon ha Ginha- hini, bayai na an pagkadiridian han Kristo ngan han Dios.
makatadunganon, lugod padayon
6 Ayaw kamo pagpalimbong nga sabota an kaburut-on ni Jepinaagi han waray pulos nga mga hova. 18 Ayaw liwat kamo pagpulong, kay tungod hito an ka- hubog hin bino, nga nagriresulta
ngalas han Dios maabot ha hin kawaray-kontrol, lugod padamga diri-masinugtanon. 7 Salit yon nga mapuno kamo han baayaw kamo pakig-upod ha ira, raan nga espiritu. 19 Pagkan8 kay hadto nakada kamo ha kata kamo hin mga salmo, mga
sisidman, pero yana aada na ka-
5
Efe 5:31 Kitaa an footnote ha Mat 5:32.
Efe 5:151 Ha literal, “paglakat.”
literal, “ginpapalit an panahon.”
161 Ha
EFESO 5:20–6:6
Sagdon ha mag-asawa, mga anak, uripon
328
pagdayaw ha Dios, ngan espiri- ginpapakaon ngan ginpapaura
tuwal nga mga kanta, nga nag- niya ito sugad la han ginbubukakanta hin mga pagdayaw hat han Kristo ha kongregasyon,
kan Jehova ha iyo kasingkasing, 30 kay mga bahin kita han iya la20 nga pirme nagpapasalamat ha was. 31 “Tungod hini, babayaaton Dios ngan Amay, ha nga- an han lalaki an iya tatay ngan
ran han aton Ginoo nga hi Jesu- an iya nanay ngan magpapadaKristo, tungod han ngatanan nga yon hiya nga kaupod han iya asawa, ngan hira nga duha magigin
butang.
21 Magpinasakopay kamo tu- usa nga unod.” 32 Ini nga sagngod han hilarom nga pagta- rado nga tinago importante gud.
hod ha Kristo. 22 An mga asawa Yana nagyayakan ako mahitumagpasakop ha ira bana sugad ngod han Kristo ngan han konghan ira pagpasakop ha Ginoo, regasyon. 33 Anoman an ka23 kay an bana amo an ulo han himtang, sadang higugmaon han
iya asawa sugad la nga an Kristo tagsa ha iyo an iya asawa sugad
amo an ulo han kongregasyon nga han iya paghigugma ha iya kaluiya lawas, kay hiya an paratalwas garingon. Sugad man, an asawa
hito. 24 Ha pagkamatuod, su- sadang magkaada daku nga resgad la nga an kongregasyon nag- peto ha iya bana.
papasakop ha Kristo, an mga
Mga anak, magmasinugtanon
asawa sadang liwat magpasakamo ha iyo mga kag-anak
kop pirme ha ira bana. 25 Mga kahiusa han Ginoo, kay matabana, padayon nga higugmaa an dong ini. 2 “Pasidunggi an imo
iyo asawa, sugad la nga hinigug- tatay ngan an imo nanay,” kay
ma han Kristo an kongregasyon ini an siyahan nga sugo nga may
ngan iginhatag an iya kaluga- saad: 3 “Basi maghingaopay ka
ringon para hito, 26 basi niya ngan maghilawig an imo kinabumabaraan ito, nga ginlilimpyo- hi ha tuna.” 4 Ngan mga amay,
han ito pinaagi ha paghugasi hin ayaw niyo pag-aringita an iyo mga
tubig, nga amo an pulong han anak, lugod atamana hira uyon
Dios, 27 kay karuyag niya nga ha disiplina ngan sagdon1 ni Jean kongregasyon magin dungga- hova.
non ha iya pagkita, waray buring,
5 Kamo nga mga uripon, magwaray depekto, o bisan ano nga masinugtanon kamo ha iyo tawsugad hito, lugod magin baraan hanon nga mga agaron, nga may
ngan waray hugaw.
respeto, kahadlok, ngan pagka28 Sugad hito sadang higug- sinsero ha iyo kasingkasing, sumaon han mga bana an ira asawa gad han iyo pagsugot ha Kristo,
pariho han ira paghigugma ha ira 6 diri kon may-ada la nakakakita
kalugaringon nga lawas. An nabasi lipayon an mga tawo, kondi
higugma ha iya asawa nahigug- sugad nga mga uripon han Krisma ha iya kalugaringon, 29 kay to, nga bug-os-kalag nga nagbuwaray tawo nga nasisina ha iya buhat han kaburut-on han Dios.
kalugaringon nga lawas,1 lugod
6
Efe 5:291 Ha literal, “unod.”
Efe 6:41 Ha literal, “pagbutang ha hunahuna.”
329
Armas han Kristiano. Magpadayon ha pag-ampo
EFESO 6:7-24
7 Kinaburut-on nga magpauri- pagtoo nga ipaparong niyo ha
pon kamo, sugad hin ngadto kan ngatanan nga naglalaga nga pana
Jehova ngan diri ha mga tawo, han usa nga maraot.1 17 Kara8 kay maaram kamo nga bisan wata liwat an helmet han katalano nga maopay nga ginbubuhat wasan, ngan an espada han espihan kada tagsa, babalosan hiya ni ritu, nga amo an pulong han Dios,
Jehova, uripon man hiya o diri. 18 samtang ha tagsa nga higa9 Kamo liwat nga mga agaron, yon magpadayon kamo ha ngatratara niyo hira hin maopay, nga tanan nga klase han pag-ampo
diri nananarhog, kay maaram kangan pangamuyo uyon ha espirimo nga an ira ngan an iyo Agaron tu. Ngan tungod hini padayon
aadto ha langit, ngan waray hiya kamo nga magmata ngan mangaginpapaurog.
muyo para ha ngatanan nga bara10 Ha kataposan, magpadayon an, 19 ngan para liwat ha akon,
kamo pagkuha hin gahum tikang basi pagbuka ko han akon baba
ha Ginoo ngan ha iya gamhanan makayakan ako nga may kaganga kusog. 11 Isul-ot niyo an wasan, ha pagpahibaro han sagkompleto nga armas tikang ha rado nga tinago han maopay nga
Dios, basi kamo makatindog hin sumat, 20 nga tungod hito nagmarig-on kontra ha tuso nga mga bubuhat ako sugad nga embabuhat1 han Yawa; 12 kay naki- hador nga nakakadena, basi wakig-away1 kita, diri kontra ha du- ray kahadlok nga makayakan ako
go ngan unod, kondi kontra ha mahitungod hito sugad la nga
mga gobyerno, kontra ha mga angay ako magyakan.
awtoridad, kontra ha mga mag21 Yana, basi mahibaro liwat
marando hinin masirom nga kakamo han akon ginbubuhat
libotan, kontra ha magraot nga ngan kon ano an nahitatabo ha
espiritu ha langitnon nga mga akon, hi Tiquico, nga hiniguglugar. 13 Tungod hini, isul-ot
ma nga bugto ngan matinumaniyo an kompleto nga armas tinon nga ministro han Ginoo, an
kang ha Dios, basi pag-abot han
magsusumat ha iyo han ngatamaraot nga adlaw makaato kamo
nan. 22 Tungod hini ginsusugo
ngan makatindog hin marig-on
katapos niyo tumanon an ngata- ko hiya ngada ha iyo, basi mahibaroan niyo an amon kahimtang
nan.
14 Salit tindog kamo hin mangan basi maliaw niya an iyo karig-on nga may paha han kama- singkasing.
23 Hinaot an kabugtoan magtuoran ha iyo hawak, may kutamaya han katadongan, 15 ngan kaada kamurayawan ngan gugan iyo mga tiil may sandalyas ma nga may pagtoo tikang ha
han pagin andam ha pagpa- Dios nga Amay ngan ha Ginoo
samwak han maopay nga sumat nga hi Jesu-Kristo. 24 Makaramahitungod han kamurayawan. wat unta han ngatanan nga may
16 Ha ngatanan nga kahimtang, tinuod nga gugma ha aton Gigamita an daku nga taming han noo Jesu-Kristo an diri-matupngan nga pagkabuotan.
Efe 6:111 O “mga pamaagi.”
kikigdulong.”
121 O “naEfe 6:161 Karuyag sidngon, hi Satanas.
SURAT HA
MGA TAGA-FILIPOS
Tikang kan Pablo ngan kan
Timoteo, nga mga uripon ni
Kristo Jesus, para ha ngatanan
nga baraan ha Filipos nga kahiusa ni Kristo Jesus, ngan ha mga
paramangno ngan mga ministeryal nga surugoon:
2 Makarawat unta niyo an dirimatupngan nga pagkabuotan
ngan kamurayawan tikang ha
Dios nga aton Amay ngan ha aton
Ginoo nga hi Jesu-Kristo.
3 Nagpapasalamat ako pirme
ha akon Dios kon nahinunumdom
ako ha iyo 4 ha kada pangangamuyo ko para ha iyo ngatanan. Ha
tagsa nga akon pangamuyo, malipayon ako 5 tungod han iyo bulig para ha maopay nga sumat
tikang ha siyahan nga adlaw tubtob yana. 6 Kay nasarig ako nga
hiya nga nagtikang hin maopay
nga buhat ha iyo magtatapos hito
ha adlaw ni Jesu-Kristo. 7 Husto la nga ini an hunahunaon ko
mahitungod ha iyo ngatanan, kay
kamo aadi ha akon kasingkasing,
kamo nga binulig ha akon ha prisohan ngan ha pagdepensa han
maopay nga sumat ngan ha pagkaada legal nga katungod ha pagsangyaw hito. Hini nga paagi,
nagin kaangbit ko kamo han dirimatupngan nga pagkabuotan.
8 Testigo ko an Dios nga ginhahandom ko gud kamo ngatanan kay pinalangga ko kamo pariho han pagpalangga ha iyo ni
Kristo Jesus. 9 Ngan padayon
nga igin-aampo ko nga madugangan pa gud an iyo gugma upod
an husto nga kahibaro ngan bug-
1
os nga pagsabot; 10 basi masiguro niyo an mas importante nga
mga butang, basi mawaray kamo
kasaypanan ngan diri makapakdol1 ha iba tubtob ha adlaw han
Kristo, 11 ngan basi mapuno
kamo han magtadong nga buhat,1 pinaagi kan Jesu-Kristo,
para ha himaya ngan kadayawan
han Dios.
12 Yana mga kabugtoan, karuyag ko hibaroan niyo nga an
akon mga buruhaton nagresulta
gud ha pag-uswag han maopay
nga sumat, 13 basi an akon kapriso tungod han Kristo mahibaroan han ngatanan nga Gwardya
han Emperador han Roma1 ngan
han iba pa nga tawo. 14 Yana,
kadam-an han kabugtoan ha Ginoo nagkaada pagsarig tungod
han akon kapriso, ngan waray kahadlok nga nagpapakita hira hin
dugang nga kaisog ha pagsangyaw han pulong han Dios.
15 Ha pagkamatuod, iginsasangyaw han iba an Kristo tungod ha kaawa ngan kompetisyon, pero an iba tungod ha
maopay nga motibo. 16 An mga
nagsasangyaw tungod ha maopay nga motibo nagpapasamwak
han Kristo tungod ha gugma, kay
maaram hira nga ginpili ako basi
depensahan an maopay nga sumat; 17 pero an mga nagsasangyaw tungod ha kaawa ngan
kompetisyon nagbubuhat hito,
Fil 1:101 O “makapaluya han pagtoo han
iba.” Kitaa an “Kahipakdol” ha Glossary.
111 Ha literal, “matadong nga bunga.”
131 Ha literal, “Pretoriano nga Gwardya.”
Kitaa an Glossary.
330
331
Bentaha kon mamatay. Usa nga
diri tungod han maopay nga motibo, kondi tungod ha pagin
makiawayon, kay intensyon nira
nga pakurian ako samtang priso. 18 Ano an resulta? Ha anoman nga paagi, pakunokuno man
o kamatuoran, naipapasamwak
an Kristo ngan tungod hini nalilipay ako. Ha pagkamatuod, padayon nga malilipay ako, 19 kay
maaram ako nga magriresulta ini
han akon katalwasan tungod han
iyo pangamuyo ngan han bulig tikang ha espiritu ni Jesu-Kristo. 20 Uyon ini han akon ginpapamulat gud ngan ginlalaoman
nga diri ako maaawod ha anoman
nga paagi. Kondi pinaagi han kagawasan ha pagyakan, an Kristo pirme papasidunggan yana, sugad han naglabay, pinaagi han
akon lawas, mabuhi man ako o
mamatay.
21 Ha akon kahimtang, kon
mabuhi man ako, para ito han
Kristo, ngan kon mamatay ako,
bentaha ko ito. 22 Samtang
buhi ako,1 bunga ini han akon
buruhaton, pero diri ako maaram kon hain an akon pipilion.
23 Diri ako maaram kon hain
hito nga duha an akon pipilion, kay hingyap ko nga magkaada kagawasan ngan makaupod an
Kristo, ngan sigurado ako nga
mas maopay gud ito. 24 Pero
mas kinahanglan nga magpabilin ako nga buhi tungod ha iyo.
25 Salit tungod kay kombinsido
ako hito, maaram ako nga magpapabilin ako ngan padayon nga
makakaupod niyo ngatanan para
ha iyo kauswagan ngan ha kalipay nga resulta han iyo pagtoo,
26 basi mapuno gud kamo hin
Fil 1:221 Ha literal, “ha unod.”
FILIPOS 1:18–2:3
kalipay kan Kristo Jesus tungod
ha akon kon makaupod ko kamo
utro.
27 Basta gumawi1 gud kamo
uyon ha maopay nga sumat mahitungod han Kristo, basi kon kumada man ako ngan makigkita
ha iyo o kon diri, makabati ako
mahitungod ha iyo ngan mahibaro nga natindog kamo hin marig-on nga may usa nga espiritu,
usa nga kalag nga urosa nga nangangalimbasog para ha pagtoo
ha maopay nga sumat, 28 ngan
ha bisan ano nga paagi diri gud
napataranta ha iyo mga kaaway.
Ito mismo an pamatuod han kabungkagan para ha ira, kondi katalwasan para ha iyo, ngan ini nga
tigaman tikang ha Dios. 29 Kay
gintagan kamo hin pribilehiyo tungod han Kristo, nga diri la kamo
tumoo ha iya kondi mag-antos liwat tungod ha iya. 30 Kay naatubang kamo hin pakig-away
nga pariho han iyo nakita nga
akon gin-aatubang, ngan hinbaroan niyo yana nga gin-aatubang
ko pa gihapon ito.
Kon may maihahatag kamo
nga bisan ano nga pagparig-on pinaagi han Kristo, bisan
ano nga mahigugmaon nga pagliaw, pagtagad ha usa kag usa, pagpalangga ngan pagpaid, 2 lipaya ako niyo hin bug-os pinaagi
han iyo pagpakita nga nagkakauruyon kamo ha panhunahuna ngan naghihigugmaay kamo,
bug-os nga nagkakaurosa1 ngan
nagkakauruyon an hunahuna.
3 Ayaw pagbuhat hin bisan ano
tungod ha pagin makiawayon o
espiritu, kalag
2
Fil 1:271 O “magpadayon sugad nga mga
tuminungnong.” 2:21 Ha literal, “nagkakaurosa ha kalag.”
ˆ
FILIPOS 2:4-21
Kristo diri katupong han Dios. Mga suga
332
tungod ha pagpaimportante ha iyo katalwasan. 13 Kay an Dios
kalugaringon, lugod mapainub- nagbubuhat uyon ha iya nalilipasanon nga tagda nga mas labaw yan, pinaagi ha pagpakusog han
ha iyo an iba. 4 Magin matina- iyo hingyap ngan paghatag ha iyo
garon kamo, diri la para ha iyo hin gahum ha pagbuhat han ngakalugaringon nga kaopayan, kon- tanan nga iya karuyag. 14 Padi para liwat ha kaopayan han dayon nga buhata niyo an ngaiba.
tanan nga waray pagngurutob
5 Ipadayon niyo ini nga iyo ngan diskusyon, 15 basi waray
disposisyon nga pariho han kan ikasaway ha iyo ngan magin
Kristo Jesus, 6 nga bisan kon inosente kamo, mga anak han
pariho hiya ha dagway han Dios, Dios nga waray hugaw ha butwaray hiya maghunahuna nga nga hinin maraot ngan matinaman-agaw, karuyag sidngon, nga lapason nga henerasyon, nga ha
kamo
magin katupong hiya han Dios. butnga nira naglalamrag
ˆ
7 Waray gud, kondi ginbayaan sugad hin mga suga ha kaliboniya an ngatanan nga iya ginta- tan. 16 Kapti hin marig-on an
tag-iya ngan nagin pariho hin pulong han kinabuhi, basi maguripon. Nagin tawo hiya. 8 La- kaada ako hinungdan nga mabot pa, han nagin tawo1 hiya, nag- lipay ha adlaw han Kristo, kay
paubos hiya ngan nagin masinug- maaram ako nga waray makarag
tanon tubtob ha kamatayon, oo, an akon pagdalagan o madurukamatayon ha pasakitan nga ka- to nga pagbuhat. 17 Kondi bihoy.2 9 Tungod liwat hini nga san kon pariho ako hin halad
hinungdan, iginbutang hiya han nga irimnon nga iginbubuhos ha
Dios ha hitaas nga posisyon ngan iyo halad, nga amo an iyo pagmahigugmaon nga gintagan hiya alagad1 tungod han iyo pagtoo,
hin ngaran nga labaw han nga- nalilipay ako ngan nagrarayhak
tanan nga ngaran, 10 basi ha upod niyo ngatanan. 18 Ha pangaran ni Jesus lumuhod an tag- riho nga paagi, kamo liwat sadang
sa nga tuhod han mga aadto malipay ngan magrayhak kauha langit ngan aanhi ha tuna pod ko.
ngan aada ha ilarom han tuna,
19 Kondi naglalaom ako nga
11 ngan an tagsa nga dila dayag ha diri mag-iiha, pakakadaon ha
nga kumarawat nga hi Jesu-Kris- iyo han Ginoo nga hi Jesus hi Tito an Ginoo para ha himaya han moteo, basi maparig-on1 ako kon
Dios nga Amay.
mabatian ko an sumat mahitu12 Salit mga hinigugma, sugad ngod ha iyo. 20 Kay waray ako
la nga pirme kamo nasugot, diri iba nga masusugo ngada ha iyo
la durante han akon presensya nga pariho ha iya an disposiskondi labi na gud yana nga diri yon, nga sinsero nga magmaako niyo kaupod, padayon kamo mangno ha iyo. 21 Kay an iba
nga mangalimbasog nga may ka- nagtitinguha han kalugaringon la
hadlok ngan pangurog para ha nira nga mga kaopayan, diri han
Fil 2:81 Ha literal, “nakita ha dagway han
tawo.” 82 Kitaa an Apendise 6.
Fil 2:171 O “pagserbisyo ha publiko.”
191 Ha literal, “malipay an kalag.”
333
Gintagad nga waray pulos an ngatanan
FILIPOS 2:22–3:8
mga kaopayan ni Kristo Jesus.
Ha kataposan, mga kabugto22 Kondi maaram kamo han ebian ko, padayon nga magkalidensya nga iginpakita niya mahi- pay kamo ha Ginoo. Diri ako gintungod ha iya kalugaringon, nga kakapoy pagsurat ha iyo han amo
pariho hin anak upod han iya gihapon nga mga butang, kay
amay, nagpauripon hiya kaupod proteksyon ito ha iyo.
2 Pag-ikmat kamo ha kaako ha pagpauswag han maopay
nga sumat. 23 Salit hiya an gin- yaman,1 pag-ikmat ha mga naglalaoman ko nga pakakadaon ko bubuhat han nakakadaot, ngan
dayon kon mahibaroan ko na an pag-ikmat ha mga nagsasamad
mahitatabo ha akon. 24 Oo, nahan unod.2 3 Kita an totoo nga
sarig gud ako ha Ginoo nga diri mga ginturi, kay nagbubuhat kita
han sagrado nga pag-alagad pinamag-iiha, makada liwat ako.
25 Pero yana ginhuhunahu- agi han espiritu han Dios, ngan
na ko nga kinahanglan pakada- iginhahambog naton hi Kristo
on ko ha iyo hi Epafrodito nga Jesus ngan diri naton iginbabasar
akon bugto ngan igkasi-magbu- ha unod an aton pagsarig, 4 biruhat ngan igkasi-sundalo, nga san kon mas may mga hinungdan
ginsugo niyo sugad nga represen- ako ha pagsarig ha unod kay ha
tante basi mag-asikaso han akon bisan hin-o.
Kon may bisan hin-o nga nagpanginahanglan, 26 kay naghahandom hiya nga makita kamo huhunahuna nga may mga hingatanan ngan nasusubo gud hinungdan hiya ha pagsarig ha
ya kay nahibaro kamo nga nag- unod, labi na gud ako: 5 gintukasakit hiya. 27 Oo, nagkasakit ri ha ikawalo ka adlaw, tulin han
hiya nga haros mamatay na; pero Israel, tikang ha tribo ni Benjanalooy ha iya an Dios, ngani diri min, Hebreo nga anak han mga
la ha iya kondi ha akon liwat, basi Hebreo; mahitungod han pagsudiri na madugangan an akon ka- nod ha balaud, Pariseo ako hadto;
subo. 28 Amo nga pakakadaon 6 mahitungod han pagin aktiko dayon hiya ha iyo, basi pagki- bo, gintimaraot ko an kongrerigta niyo magmalipayon na liwat gasyon; mahitungod han pagkamo ngan maibanan an akon kamatadong pinaagi han balaud,
kabaraka. 29 Salit malipayon ginpamatud-an ko nga waray ikanga abiabiha niyo hiya sugad han saway ha akon. 7 Pero an mga
iyo nahiaraan nga pag-abiabi ha butang nga may bentaha ha
mga sumurunod han Ginoo; ngan akon, ginhunahuna ko nga wahigugmaa niyo an sugad nga kla- ray pulos1 tungod han Kristo.
se hin mga tawo, 30 kay tungod 8 Oo, mahitungod hito, gintataha buruhaton han Ginoo haros gad ko gud liwat nga waray pulos
mamatay hiya, ngan gin-atubang an ngatanan nga butang tungod
niya1 an peligro basi mag-ataman han pinakabirilhon nga kahibaro
ha akon, nga diri niyo mahihimo
Fil 3:21 Karuyag sidngon, imoral ngan
kay waray kamo didi.
maraot nga mga tawo. 22 An “mga nasu-
3
Fil 2:301 Ha literal, “han iya kalag.”
porta ha pagturi.”
nga iginsalikway.”
71 O “kinaburut-on
FILIPOS 3:9–4:3
Premyo. Pagkatuminungnong ha langit
334
mahitungod kan Kristo Jesus yon. 16 Pero anoman nga pagnga akon Ginoo. Tungod ha iya uswag an aton nahimo, padayon
ginsalikway ko an ngatanan nga kita nga maglakat hin husto ha
butang ngan gintatagad ko ito su- amo gihapon nga paagi.
gad nga mga basura, basi mag17 Mga kabugtoan, urosa nga
kaada ako duok nga relasyon ha magsubad kamo ha akon ngan
Kristo 9 ngan magin kahiusa kitaa niyo pirme an mga nagkikiniya, diri tungod han akon pag- nabuhi uyon ha susbaranan nga
kamatadong pinaagi han pagsu- amon iginpakita ha iyo. 18 Kay
nod ha balaud, kondi tungod ha damu an agsob ko unabihon
pagkamatadong pinaagi han pag- hadto pero yana nagtatangis ako
too ha Kristo—an pagkamatakon gin-uunabi ko hira, kay nagdong tikang ha Dios nga iginbakikinabuhi hira sugad nga mga
sar ha pagtoo. 10 Katuyoan ko
nga mahibaro mahitungod ha iya kaaway han pasakitan nga kangan han gahum han iya pagka- hoy1 han Kristo. 19 Kabungbanhaw ngan makiangbit ha iya kagan an ira kataposan, ngan an
mga pag-antos, ngan andam ako ira dios amo an ira tiyan, ngan
mamatay pariho han iya kamata- iginhahambog nira an mga buyon, 11 basi masiguro kon po- tang nga angay nira ikaawod,
sible gud nga makarawat ko an ngan ira ginhuhunahuna an mga
una nga pagkabanhaw tikang ha butang ha kalibotan. 20 Pero
ha langit an aton pagkatumimga patay.
12 Diri nga nakarawat ko na nungnong, ngan may paghanito o perpekto na ako, kondi na- dom nga ginpapamulat naton an
ngangalimbasog ako basi ma- paratalwas tikang didto, an Gikab-ot ko gud ito, nga tungod noo nga hi Jesu-Kristo, 21 nga
hito ginpili1 ako ni Kristo Jesus. magamit han iya daku nga ga13 Mga kabugtoan, diri ko gin- hum ha pagbag-o han aton mahuhunahuna nga nakaptan ko na luya nga lawas basi magin pariho
ito, pero usa nga butang an sigu- han iya mahimayaon nga lawas,
rado: Ginkakalimtan ko an mga ngan ha pagsakop han ngatanan
butang nga ginbayaan ngan ginnga butang.
aabot ko an mga butang ha unSalit mga kabugtoan nga hihan, 14 ngan nangangalimbanigugma ko ngan ginhahansog gud ako nga makab-ot an
akon tumong basi makarawat an dom gud, nga akon kalipay ngan
premyo nga langitnon nga pagta- korona, tindog kamo hin marigwag han Dios pinaagi kan Kristo on dapig ha Ginoo ha sugad hini
Jesus. 15 Salit an mga hamtong nga paagi, mga hinigugma ko.
2 Akon ginsasagdonan hira
ha aton magkaada unta hini nga
disposisyon; ngan kon diri sugad Euodia ngan Sintike nga magkahini an iyo panhunahuna ha ano- hiusa ha hunahuna ha pag-alagad
man nga paagi, ipapahayag ha iyo ha Ginoo. 3 Oo, ginhahangyo ko
han Dios an husto nga disposis- liwat ikaw, sugad nga totoo nga
4
Fil 3:121 Ha literal, “ginkaptan.”
Fil 3:181 Kitaa an Apendise 6.
335
Ayaw kabaraka. Pagin kontento. Epafrodito
FILIPOS 4:4-19
igkasi-magburuhat,1 nga padayon ada oportunidad nga ipakita ito.
nga buligan ini nga kababayin- 11 Ginyayakan ko ini, diri tuan nga nangalimbasog kaupod ko ngod kay nanginginahanglan ako,
para ha maopay nga sumat, pati hi kay hinbaroan ko an pagin konClemente ngan an iba pa nga akon tento anoman an akon kahimigkasi-magburuhat nga an mga tang. 12 Maaram ako kon paongaran nakasurat ha libro han kinan-o magkinabuhi nga kulang
nabuhi.
han panginahanglan ngan kon
4 Magmalipayon kamo pirme paonan-o magkinabuhi nga hura.
ha Ginoo. Uutruhon ko, Magma- Hinbaroan ko an sekreto han palipayon kamo! 5 Ipakita ha nga- gin kontento ha ngatanan nga
tanan nga tawo an iyo pagkama- butang ngan kahimtang, busog
katadunganon. An Ginoo hirani man o gutom, abunda man o diri.
na. 6 Ayaw kamo kabaraka ha 13 Kay ha ngatanan nga butang
bisan ano, kondi ha ngatanan nga may kusog ako pinaagi ha iya
butang pinaagi han pag-ampo nga naghahatag ha akon hin gangan pangamuyo nga may pagpa- hum.
salamat, ipahibaro niyo ha Dios
14 Bisan pa hito, maopay gud
an iyo mga hangyo; 7 ngan an an iyo ginbuhat nga ginbulikamurayawan han Dios nga lagan niyo ako ha akon kasakitan.
baw ha ngatanan nga pagsabot 15 Ha pagkamatuod, kamo nga
magbabantay han iyo kasingka- mga taga-Filipos maaram liwat
sing ngan han iyo panhunahuna nga han hinbaroan niyo an mapinaagi kan Kristo Jesus.
opay nga sumat, pagbaya ko ha
8 Ha kataposan, mga kabugto- Macedonia, waray iba nga kongan, bisan ano nga totoo, bisan ano regasyon nga binulig ha akon o
nga sadang tagdon hin seryoso, kinarawat han akon bulig, labot
bisan ano nga matadong, bisan la ha iyo, 16 kay bisan han naano nga putli, bisan ano nga makadto ako ha Tesalonica makakapaaghat han gugma, bisan ano duha kamo pagpadara hin bunga dungganon, bisan ano nga lig para ha akon panginahanglan.
maopay, ngan bisan ano nga da- 17 Diri nga interesado ako ha rerayawon, padayon nga tagda1 niyo
galo, lugod interesado ako ha buito nga mga butang. 9 An mga
nga nga naghahatag ha iyo hin
butang nga iyo hinbaroan, gindugang nga ganansya. 18 Konkarawat, hinbatian, ngan hinkitdi may-ada ako han ngatanan nga
an ha akon, buhata niyo; ngan an
akon ginkikinahanglan ngan sobDios han kamurayawan maupod
ra pa ngani. Puno na ako, yana
ha iyo.
nga nakarawat ko kan Epafrodito
10 Sugad nga kahiusa han Gian iyo iginpadara nga mahamot,
noo, nalilipay gud ako nga nahibalik na yana an iyo pagtagad makaruruyag nga halad, ngan
ha akon. Bisan kon ginhinunahu- makalilipay ha Dios. 19 Sugad
na niyo ako, waray kamo magka- nga balos, an akon Dios nga
hura hin karikohan maghahatag
Fil 4:31 O “igkasi-magparas-an han yugo.” ha iyo han ngatanan nga iyo panginahanglan pinaagi kan Kristo
81 O “hunahunaa; pamalandonga.”
FILIPOS 4:20—COLOSAS 1:11
Jesus. 20 Paghimayaon unta ha
kadayonan an aton Dios ngan
Amay. Amen.
21 Ipaabot an akon pangumusta ha tagsa nga baraan nga
kahiusa ni Kristo Jesus. An kabugtoan nga kaupod ko nangungumusta ha iyo. 22 An ngatanan nga baraan, labi na gud an
Espirituwal nga gugma
336
mga sulod-balay han Cesar,1 nangungumusta ha iyo.
23 Makarawat unta niyo an
diri-matupngan nga pagkabuotan han Ginoo nga hi Jesu-Kristo
samtang nagpapakita kamo hin
maopay nga disposisyon.
Fil 4:221 O “Emperador han Roma.”
dccc
ccc
SURAT HA
MGA TAGA-COLOSAS
Tikang kan Pablo, nga apostol ni Kristo Jesus pinaagi
1
han kaburut-on han Dios, ngan
kan Timoteo nga aton bugto,
2 para ha mga baraan ngan matinumanon nga kabugtoan ha Colosas nga kahiusa han Kristo:
Makarawat unta niyo an dirimatupngan nga pagkabuotan
ngan kamurayawan tikang ha
Dios nga aton Amay.
3 Pirme kami nagpapasalamat
ha Dios nga Amay han aton Ginoo nga hi Jesu-Kristo kon nagaampo kami para ha iyo, 4 kay
nakabati kami mahitungod han
iyo pagtoo kan Kristo Jesus ngan
han iyo gugma ha ngatanan nga
baraan 5 tungod han paglaom
nga makarawat an igin-andam
para ha iyo ha langit. Hinbatian na niyo an mahitungod hini
nga paglaom pinaagi han mensahe han kamatuoran han maopay nga sumat 6 nga nakaabot
ha iyo. Sugad la nga an maopay nga sumat namumunga ngan
nag-uuswag ha bug-os nga kalibotan, sugad liwat hito an nahitatabo ha iyo, tikang ha adlaw
nga hinbatian niyo ngan hinbaroan hin husto an kamatuoran
mahitungod han diri-matupngan
nga pagkabuotan han Dios. 7 Ito
an iyo hinbaroan kan Epafras
nga aton hinigugma nga igkasiuripon, nga matinumanon nga
ministro han Kristo ngan representante namon. 8 Nagsumat liwat hiya ha amon han iyo
gugma ha espirituwal nga paagi.
9 Ito an hinungdan nga tikang
ha adlaw nga hinbatian namon
ito, waray kami undang ha pagampo para ha iyo ngan paghangyo nga mapuno unta kamo han
husto nga kahibaro mahitungod
han iya kaburut-on nga may bugos nga kinaadman ngan pagsabot ha espirituwal nga mga butang, 10 basi magkinabuhi ha
paagi nga inuuyonan ni Jehova
basi mapalipay gud hiya samtang
padayon nga namumunga kamo
ha tagsa nga maopay nga buhat
ngan nag-uuswag ha husto nga
kahibaro mahitungod ha Dios.
11 Hinaot maparig-on kamo pinaagi han daku nga gahum uyon
ha iya mahimayaon nga pag-
337
Ngatanan ginhimo pinaagi han Kristo
COLOSAS 1:12-27
kagamhanan basi makaantos gud iya dugo nga inawas ha pasakitan
kamo nga may pagpailob ngan nga kahoy.1
21 Ha pagkamatuod, kamo
kalipay, 12 samtang nagpapasalamat kamo ha Amay nga binu- hadto bulag ha Dios ngan iya mga
lig ha iyo nga magin kwalipikado kaaway kay naghunahuna kamo
nga makiangbit ha panurundon hin magraot nga buhat, 22 pero
han mga baraan nga aada ha ka- yana iginpahiuli na kamo han
Dios ha iya kalugaringon pinalamrag.
13 Gintalwas kita niya tikang agi han kamatayon han tawhaha awtoridad han kasisidman non nga lawas hito nga usa, basi
ngan ginbalhin kita ngadto ha kamo maipresentar nga baraan
ngan waray-hugaw ngan waray
ginhadian han iya hinigugma nga
maiaakusar ha iya atubangan.
Anak, 14 nga pinaagi ha iya na23 Sigurado ito kon magpadayon
talwas kita tungod han lukat, kamo ha pagtoo, magpabilin nga
nga nangangahulogan hin ka- natindog ha pundasyon, marigpasayloan han aton mga sala. on ngan diri nahisisimang tikang
15 Hiya an dagway han diri- ha paglaom sumala han maopay
nakikita nga Dios, an suhag han nga sumat nga iyo hinbatian ngan
ngatanan nga hinimo han Dios, iginsangyaw ha ngatanan nga hi16 kay pinaagi ha iya ginhimo nimo han Dios ha ilarom han
an ngatanan nga iba nga bu- langit. Mahitungod hini nga matang ha langit ngan ha tuna, an opay nga sumat, ako hi Pablo, namga butang nga nakikita ngan gin ministro.
an mga butang nga diri-nakikita,
24 Nalilipay ako yana ha akon
mga trono man, mga pagmando, mga pag-antos para ha iyo kaomga gobyerno, o mga awtoridad. payan, ngan waray pa maeksperAn ngatanan nga iba nga bu- yensyahi hin bug-os han akon latang ginhimo pinaagi ha iya ngan was an mga kasakitan tungod
para ha iya. 17 Dugang pa, hiya han Kristo. Ini nga akon ginan nauna hini ngatanan nga bu- aantos, para ini ha kaopayan han
tang ngan pinaagi ha iya nahimo iya lawas, nga amo an kongregasan ngatanan nga iba nga butang, yon. 25 Nagin ministro ako hini
18 ngan hiya an ulo han lawas, nga kongregasyon uyon ha pagkaan kongregasyon. Hiya an tinika- tinaporan nga iginhatag ha akon
ngan, an suhag tikang ha mga han Dios para ha iyo kaopayan
basi maisangyaw hin bug-os an
patay, salit hiya an nauna han
pulong han Dios 26 nga amo
ngatanan nga butang; 19 kay
an sagrado nga tinago nga waray
karuyag han Dios nga an iya
isumat ha naglabay nga mga sisAnak magin kompleto han ngata- tema ngan mga henerasyon. Pero
nan nga butang, 20 ngan pinaagi yana iginpahayag na ito ha iya
ha iya maipahiuli ha Iya an nga- mga baraan, 27 nga ha ira natanan nga iba nga butang, mga lilipay an Dios nga ipahibaro an
butang man ito ha tuna o mga mahimayaon nga karikohan han
butang ha langit. Ini nga pakigmurayaw natutuman pinaagi han Col 1:201 Kitaa an Apendise 6.
COLOSAS 1:28–2:14
Sagrado nga tinago. Pilosopiya, panlimbong
338
sagrado nga tinago nga iginsusu- to Jesus, padayon nga magkinamat ha mga nasud, nga amo an buhi kamo nga kahiusa niya,
Kristo nga kahiusa niyo, ngan 7 nga nakagamot ngan natindog
an paglaom nga himayaon upod ha iya ngan marig-on ha pagniya. 28 Aton hiya iginpapa- too, sugad la han igintutdo ha iyo.
samwak, ngan aton iginpapaha- Ngan kon magpapasalamat kamo
mangno ngan igintututdo ha ngaha Dios, mapuno gud unta kamo
tanan an bug-os nga kinaadman, hin pagtoo.
basi an tagsa nga tawo maipre8 Siguroha nga waray magsentar naton nga bug-os nga ka- bihag1 ha iyo pinaagi han pilosohiusa han Kristo. 29 Tungod piya ngan waray pulos nga panlimhini, maduruto nga nagbubuhat bong nga iginbasar ha tradisyon
ako, ngan nangangalimbasog gud han tawo, ha basihan nga mga
ha bulig han iya gahum nga gina- prinsipyo han kalibotan ngan diri
gamit niya ha akon.
uyon ha katutdoan han Kristo.
Karuyag ko nga masantop 9 Kay an ngatanan nga kalidad
niyo an akon duro nga pahan Dios aada ha iya. 10 Salit
kig-away para ha iyo ngan ha may-ada kamo han ngatanan pimga taga-Laodicea ngan ha naagi ha iya, nga amo an ulo han
mga waray makakita hin perso- ngatanan nga gobyerno ngan awnal ha akon.1 2 Ginbubuhat ko toridad. 11 Tungod han iyo relasini basi maliaw an ira kasing- yon ha iya ginturi kamo, diri pikasing, ngan magkaurosa hira ha naagi han mga kamot han tawo
gugma ngan magkaada han nga- kondi pinaagi han pagkuha han
tanan nga karikohan nga resul- makasasala nga hingyap han lata han bug-os nga pagkasigurado was. Sugad hini an pagturi ha mga
han ira pagsabot, basi magka- surugoon han Kristo. 12 Kay
ada hira husto nga kahibaro ha iginlubong kamo upod niya pinasagrado nga tinago han Dios, agi ha pagpabawtismo pariho han
nga amo an Kristo. 3 An ngaiya bawtismo, ngan ginbanhaw litanan nga bahandi han kinaad- wat kamo ngan nagin kahiusa niya
man ngan kahibaro nakatago hin tungod han iyo pagtoo ha gamhamaopay ha iya. 4 Ginsisiring ko nan nga buhat han Dios, nga nagini basi waray tawo nga maka- banhaw ha iya tikang ha mga
limbong ha iyo pinaagi hin mapatay.
13 Dugang pa, bisan kon hadto
kakombinse nga mga argumento.
5 Oo, waray ako dida, pero aada patay kamo tungod han iyo mga
ha iyo an akon hunahuna,1 ngan pagtalapas ngan han iyo pagin
nalilipay ako pagkita han iyo pagdiri-turi ha pisikal, ginbuhi kamo
kaorganisado ngan han karig-on han Dios basi magin kahiusa han
Kristo. Mahigugmaon nga ginpahan iyo pagtoo ha Kristo.
6 Salit, sugad la nga ginkara- saylo niya an mga pagtalapas nawat niyo an Ginoo nga hi Kris- ton ngatanan 14 ngan bug-os
nga ginpara an sinurat nga doku-
2
Col 2:11 Ha literal, “makakita han akon
nawong ha unod.” 51 Ha literal, “kaupod
ako niyo ha espiritu.”
Col 2:81 O “magdara ha iyo sugad nga iya
biktima.”
339
Pataya an mga bahin han lawas
COLOSAS 2:15–3:9
mento nga ginkukompwesto hin iyo padayon nga pagsunod hini
mga sugo ngan nakontra ha aton. nga mga sugo, 21 “Ayaw pagGinkuha niya ito pinaagi ha pagkuha, o pagtilaw, o pagkapot,”
raysang hito ha pasakitan nga 22 kay ini nga mga butang nawakahoy.1 15 Pinaagi hito1 ginhu- wara kon gin-gagamit? Uyon ini
boan niya an mga gobyerno ngan ha mga sugo ngan katutdoan han
mga awtoridad ngan iginpakita mga tawo. 23 Ito nga mga buhira ha katawohan sugad nga tang nakikita pinaagi han pagpirdido, ngan gindara hira sugad singba uyon ha kalugaringon nga
nga mga bihag ha martsa han ka- karuyag ngan ha pakunokuno
daogan.
nga pagpaubos, ngan ha pagpa16 Salit ayaw niyo pasagdi nga kuri ha lawas, salit baga hin mahukman kamo han bisan hin-o aramon gud ito, pero waray ito
mahitungod han iyo ginkakaon pulos ha pag-ato ha mga hingyap
ngan gin-iinom o mahitungod han han makasasala nga lawas.
pagselebrar han piyesta o han
Kondi kon ginbanhaw kamo
gimata o han sabbath.1 17 Ito
kahiusa han Kristo, padayon
nga mga butang nagpapadagaw nga talinguhaa an mga butang
la han tiarabot nga mga butang, ha kahitas-an, diin nalingkod an
pero an reyalidad amo an Kris- Kristo ha too han Dios. 2 Pirto. 18 Ayaw niyo pasagdi nga an me niyo hunahunaa an mga bupremyo agawon ha iyo han bisan tang ha kahitas-an, diri an mga
hin-o nga nalilipay ha pakunoku- butang ha tuna. 3 Kay namano nga pagpaubos ngan ha pag- tay kamo, ngan an iyo kinabuhi
singba ha mga anghel, nga “gin- igintago kan Kristo kahiusa han
iinsister” an mga butang nga iya Dios. 4 Kon igpahayag an Krisnakita. Ha pagkamatuod, nagha- to nga aton kinabuhi, kamo liwat
hambog hiya nga waray husto igpapahayag kahiusa niya ha hinga hinungdan tungod han iya maya.
makasasala nga panhunahuna,
5 Salit pataya an mga ba19 ngan nabulag hiya ha ulo.1 Pi- hin han iyo lawas nga tikang ha
naagi han ulo an bug-os nga la- tuna may kalabotan ha imorawas nasusuplayan ngan urosa nga lidad,1 kahugaw, hingyap ha panabubugkos pinaagi han mga ka- kighilawas, maraot nga hingyap,
luluthan ngan mga litid ngan nangan kahakog, nga amo an idotubo kay ginpapatubo ito han latriya. 6 Tungod hito nga mga
Dios.
butang maabot an kangalas han
20 Kon iginsalikway niyo an Dios. 7 Sugad liwat hito an iyo
mga ideya han kalibotan ngan paggawi ha iyo pagkinabuhi hadnamatay kamo nga kahiusa han to. 8 Kondi yana kinahanglan
Kristo, kay ano nga nagkikinabu- isalikway niyo ini ngatanan: an
hi kamo nga sugad hin bahin pa kangalas, kasina, karaotan, nakamo han kalibotan pinaagi han kakasakit nga mga pulong, ngan
an malaw-ay nga istorya ha iyo
Col 2:141 Kitaa an Apendise 6. 151 Karuyag sidngon, an pasakitan nga ka- baba. 9 Diri kamo magbuwa ha
3
hoy. 161 Kitaa an “Sabbath” ha Glossary. 191 O “lider.”
Col 3:51 Kitaa an footnote ha Mat 5:32.
COLOSAS 3:10-25
Magpinasayloay. Bug-os-kalag kan Jehova
340
usa kag usa. Hukasa niyo an daan salmo, pagdayaw ha Dios, pagkannga personalidad1 pati an mga ta hin espirituwal nga mga kanbuhat hito, 10 ngan isul-ot niyo ta upod an pagpasalamat, ngan kian bag-o nga personalidad, nga nasingkasing nga magkanta kamo
pinaagi han husto nga kahibaro kan Jehova. 17 Ngan bisan ano
nababag-o uyon ha dagway han nga iyo ginyayakan o ginbubuhat,
Dios nga naghimo hito. 11 Dida himoa niyo an ngatanan ha ngahito waray Griego o Judio, wa- ran han Ginoo nga hi Jesus, ngan
ray turi o diri-turi, waray taga- magpasalamat kamo ha Dios nga
iba nga nasud, Escita,1 uripon, Amay pinaagi ha iya.
o may kagawasan nga tawo, kon18 Mga asawa, magpasakop
di an Kristo an ngatanan nga bu- kamo ha iyo bana, kay ito an
tang ngan aada ha ngatanan.
angay ha mga sumurunod han
12 Uyon hito, sugad nga mga Ginoo. 19 Mga bana, padayon
pinili, baraan ngan hinigugma nga higugmaa an iyo asawa
han Dios, isul-ot niyo an pagpa- ngan ayaw kasina hin sobra ha
langga nga may kalooy, pagkabu- iya. 20 Mga anak, magin masiotan, pagpaubos, pagkamalumo, nugtanon kamo pirme ha iyo
ngan pagkapasensyoso.1 13 Pa- mga kag-anak, kay nakakalipay
dayon nga mag-inantosay ngan gud ito ha Ginoo. 21 Mga amay,
kinasingkasing nga magpinasay- ayaw pag-aringita an iyo mga
loay kamo bisan kon may hinung- anak, basi diri hira masubo.1
dan an usa ha pagreklamo kon- 22 Mga uripon, magin masinugtra ha iba. Sugad la nga hi Jehova tanon kamo pirme ha iyo tawhakinasingkasing nga nagpasaylo non1 nga mga agaron, diri la kon
ha iyo, kinahanglan ito liwat an
nagkikita hira, nga sugad hin
iyo buhaton. 14 Pero labot hini
nagpapalipay kamo ha mga tawo,
ngatanan, isul-ot niyo an gugma,
lugod buhata niyo ito nga may
kay ini an hingpit nga bugkos han
sinsero nga kasingkasing ngan
pagkaurosa.
kahadlok kan Jehova. 23 Ano15 Dugang pa, an kamurayaman an iyo ginbubuhat, bug-oswan han Kristo magmando unta
kalag1 nga buhata ito nga sugad
ha iyo mga kasingkasing, kay
ha pagkamatuod gintawag kamo hin para kan Jehova, ngan diri
para hito nga kamurayawan ha para ha mga tawo, 24 kay maausa nga lawas. Ngan ipakita an ram kamo nga tikang kan Jehova
iyo pagkamapasalamaton. 16 Pa- kamo makarawat han panurunukya dida ha iyo an pulong han don sugad nga balos. MagpauriKristo nga naghahatag ha iyo hin pon kamo ha Agaron, an Kristo.
bug-os nga kinaadman. Pada- 25 An nagbubuhat hin sayop siyon nga magtinutdoay ngan mag- gurado nga sisirotan tungod han
parig-onay kamo pinaagi hin mga sayop nga iya ginbuhat, ngan waray ginpapaurog an Dios.
Col 3:91 Ha literal, “tawo.” 111 An “Escita” nagpapasabot hin diri-sibilisado nga
katawohan. 121 O “hilawig nga pagpailob.”
Col 3:211 O “manluya.” 221 Ha literal,
“unudnon.” 231 O “ha iyo bug-os nga kasingkasing.”
341
COLOSAS 4:1-18
iya, nakarawat niyo an mga instruksyon nga abiabihon hiya kon
kumada ha iyo,) 11 ngan hi Jesus nga gintatawag nga Justo,
nga mga kaupod han mga tinuri. Hira la an akon igkasi-magburuhat para ha Ginhadian han
Dios, ngan naghahatag gud hira
hin daku nga pagliaw1 ha akon.
12 Nangungumusta ha iyo hi
Epafras nga tikang ha iyo, nga
uripon ni Kristo Jesus. Pirme
hiya nag-aampo hin sinsero para
ha iyo, basi ha kataposan bug-os
nga makatindog kamo ngan may
marig-on nga pagsarig ha ngatanan nga kaburut-on han Dios.
13 Kay testigo ako nga nangangalimbasog gud hiya para ha iyo
kaopayan ngan ha kaopayan han
mga taga-Laodicea ngan tagaHierapolis.
14 Nangungumusta ha iyo an
hinigugma nga doktor nga hi
Lucas, sugad man hi Demas.
15 Ipaabot an akon pangumusta
ha kabugtoan ha Laodicea ngan
kan Nimfa ngan ha kongregasyon nga nagkakatirok ha iya balay. 16 Ngan katapos basahon
ha iyo ini nga surat, ipabasa liwat ini ha kongregasyon han mga
taga-Laodicea, ngan basaha liwat
niyo an surat nga akon iginpadara
ha Laodicea. 17 Sumati liwat hi
Arquipo: “Padayon nga magbantay basi matuman mo an sagrado nga buruhaton nga ginkarawat
mo ha Ginoo.”
18 Ako, hi Pablo, ako mismo an
nagsurat hini nga pangumusta.
Hinumdumi niyo pirme an akon
pagin priso nga nakakadena. Hinaot makarawat niyo an diriCol 4:51 O “diri membro han Kristiano matupngan nga pagkabuotan.
Padayon pag-ampo. Timplahan hin asin
4
Mga agaron, tratara an iyo
mga uripon ha matadong ngan
maopay nga paagi, kay maaram
kamo nga may Agaron liwat kamo
ha langit.
2 Magpadayon ha pag-ampo,
magpabilin nga nagmamata may
kalabotan hito, ngan magin mapasalamaton. 3 Sugad man, igampo liwat kami nga an Dios
mag-abri hin purtahan para han
pulong, basi maipasamwak namon an sagrado nga tinago mahitungod han Kristo; ha pagkamatuod, tungod hito aadi ako priso
nga nakakadena, 4 basi maipahayag ko ito hin klaro sugad han
angay ko himoon.
5 Padayon nga gumawi hin maaramon ha mga taga-gawas,1 ngan
gamita ha pinakamaopay nga paagi an iyo panahon.2 6 Magin buotan kamo pirme ha iyo pagyakan,
sugad hin gintitimplahan ito hin
asin. Kon buhaton niyo ini, mahibabaro kamo kon paonan-o mabaton ha tagsa nga tawo.
7 An ngatanan nga akon buruhaton isusumat ha iyo ni Tiquico,
nga akon hinigugma nga bugto,
matinumanon nga ministro, ngan
igkasi-uripon ha Ginoo. 8 Pakakadaon ko hiya ha iyo basi hibaroan niyo an amon kahimtang,
basi maliaw an iyo kasingkasing.
9 Upod niya hi Onesimo, nga
akon maunungon ngan hinigugma nga bugto nga tikang ha iyo.
Isusumat nira ha iyo an ngatanan
nga nahitatabo didi.
10 Hi Aristarco nga akon
igkasi-priso nangungumusta ha
iyo, sugad man hi Marcos nga patod ni Bernabe, (mahitungod ha
nga kongregasyon.”
ta an panahon.”
52 Ha literal, “paliCol 4:111 O “makaparig-on nga bulig.”
AN SIYAHAN NGA SURAT HA
MGA TAGA-TESALONICA
Tikang kan Pablo ngan kanda Silvano ngan Timoteo,
para ha kongregasyon han mga
taga-Tesalonica nga kahiusa han
Dios nga Amay ngan han Ginoo
nga hi Jesu-Kristo:
Makarawat unta niyo an dirimatupngan nga pagkabuotan
ngan kamurayawan.
2 Pirme kami nagpapasalamat
ha Dios kon igin-uupod namon
kamo ngatanan ha amon mga
pag-ampo, 3 kay diri gud namon nangangalimtan an iyo buhat tungod han pagtoo ngan an
iyo pangalimbasog tungod han
gugma ngan an iyo pagpailob tungod han paglaom ha aton Ginoo nga hi Jesu-Kristo ha presensya han aton Dios ngan Amay.
4 Mga kabugtoan nga hinigugma
han Dios, maaram kami han pagpili niya ha iyo, 5 kay an maopay nga sumat nga iginsasangyaw namon waray umabot ha iyo
pinaagi la han pulong kondi pinaagi liwat han gahum ngan han
baraan nga espiritu ngan marigon nga pasarig. Ngan maaram
gud kamo kon nagin ano nga klase kami hin mga tawo para ha iyo
kaopayan. 6 Salit ginsubad
niyo kami ngan an Ginoo, kay
pinaagi han baraan nga espiritu malipayon nga ginkarawat niyo
an pulong bisan kon nakakaeksperyensya kamo hin damu nga
kasakitan, 7 ngan nagin susbaranan kamo ha ngatanan nga tumuroo ha Macedonia ngan ha
Acaya.
1
8 Ha pagkamatuod, diri la ha
Macedonia ngan Acaya nabatian
tikang ha iyo an pulong ni Jehova, kondi ha tagsa nga lugar an
mga tawo nakabati mahitungod
han iyo pagtoo ha Dios, salit
waray na kami masisiring pa.
9 Hira mismo an nagpipinanumat kon paonan-o namon kamo
siyahan nga nakaistorya ngan
kon paonan-o niyo ginbayaan an
iyo mga dios-dios basi magpauripon ha buhi ngan totoo nga Dios,
10 ngan maghulat han iya Anak
tikang ha langit, an iya ginbanhaw nga hi Jesus, nga magtatalwas ha aton tikang ha tiarabot
nga kangalas han Dios.
Mga kabugtoan, maaram
gud kamo nga an amon pagbisita ha iyo diri kay waray resulta. 2 Sugad han iyo hinbabaroan, nag-antos ngan ginmaltrato
kami ha Filipos, pero katapos
hito ginparig-on kami han aton
Dios basi waray kahadlok nga
isaysay ha iyo an maopay nga
sumat han Dios bisan pa han
daku nga pagkontra. 3 Kay an
sinsero nga sagdon namon ha iyo
diri tikang ha sayop nga ideya o
ha maraot nga motibo ngan waray ito limbong, 4 kondi tungod kay gin-uyonan kami han
Dios nga taporan han maopay
nga sumat, amo nga nagyayakan
kami, diri basi lipayon an mga
tawo, kondi an Dios nga naguusisa han amon kasingkasing.
5 Ha pagkamatuod, maaram
kamo nga waray gud kami pag-
2
342
343
Sugad hin nagpapasuso nga
ulog-ulog o pagpakunokuno nga
may hakugnon nga mga motibo. Testigo hito an Dios! 6 Waray liwat kami magtinguha hin
espesyal nga pagtratar tikang ha
mga tawo, tikang man ha iyo
o ha iba, bisan kon sugad nga
mga apostol han Kristo, puydi
unta kami makapabug-at ha iyo
ha pinansyal. 7 Ha kabaliktaran, gintratar namon kamo ha
malumo nga paagi, sugad hin
nagpapasuso nga iroy nga mahigugmaon nga nagmamangno ha
iya mga anak. 8 Salit tungod
kay pinalangga namon kamo,
nalipay kami nga ipaangbit ha
iyo diri la an maopay nga sumat han Dios kondi pati an amon
mga kalag,1 kay hinigugma gud
namon kamo.
9 Mga kabugtoan, sigurado
nga nahinunumdom kamo han
amon maduruto nga pagtrabaho ngan pagbudlay. Nagtrabaho
kami ha adlaw ngan gab-i basi
diri kami makapabug-at ha pinansyal ha bisan hin-o ha iyo
han nagsangyaw kami ha iyo han
maopay nga sumat han Dios.
10 Mga testigo kamo, pati an
Dios, kon mationan-o kami kamaunungon, kamatadong, ngan
kawaray-sayop ha iyo nga
mga tumuroo. 11 Maaram gud
kamo nga padayon nga ginsagdonan, ginliaw, ngan gin-aghat namon an tagsa ha iyo, sugad la
han ginbubuhat han usa nga
amay ha iya mga anak, 12 basi
padayon nga magkinabuhi kamo
ha paagi nga inuuyonan han Dios
nga nagtatawag ha iyo ngadto
ha iya Ginhadian ngan himaya.
iroy
1 TESALONICA 2:6-19
13 Oo, amo nga pirme kami
nagpapasalamat ha Dios, kay
han ginkarawat niyo an pulong
han Dios nga iyo hinbatian ha
amon, ginkarawat niyo ito diri
sugad nga pulong han mga tawo
kondi kon ano gud ito, sugad
nga pulong han Dios, nga nakakaimpluwensya gud ha iyo
nga mga tumuroo. 14 Kay ginsubad niyo, mga kabugtoan, an
mga kongregasyon han Dios ha
Judea nga kahiusa ni Kristo Jesus, kay nag-antos liwat kamo ha
kamot han iyo mga kahimungto sugad la nga nag-antos liwat hira ha kamot han mga Judio, 15 nga nagpatay pa ngani
han Ginoo nga hi Jesus ngan
han mga propeta ngan nagtimaraot ha amon. Dugang pa, diri
nira ginpapalipay an Dios, lugod nakontra hira ha kaopayan
han ngatanan nga tawo, 16 kay
nangangalimbasog hira nga pugngan kami ha pagsangyaw nga
makakatalwas ha mga tawo han
mga nasud. Hini nga paagi pirme hira nakakabuhat hin damu
nga sala. Salit ha kataposan, an
iya kangalas inabot ha ira.
17 Kondi mga kabugtoan, han
ginbayaan namon kamo hin madaliay (ha pisikal, diri ha amon
kasingkasing), diri ordinaryo nga
pangalimbasog an amon ginbuhat basi makita kamo1 tungod han duro nga hingyap namon. 18 Ini an hinungdan
nga karuyag namon kumada ha
iyo, ngan ako, hi Pablo, duha
ka beses nangalimbasog pagkada ha iyo, pero gin-ulang kami ni
Satanas. 19 Ano an amon paglaom o kalipay o korona han
1Te 2:81 O “kinabuhi.”
1Te 2:171 Ha literal, “an iyo mga nawong.”
1 TESALONICA 2:20–4:2
Timoteo ginsugo. Gugma magdugang
344
kadungganan ha atubangan han kasub-anan1 ngan kasakitan, naaton Ginoo nga hi Jesus ha liaw kami tungod ha iyo ngan
iya presensya?1 Diri ba kamo? han pagkamatinumanon nga iyo
20 Oo, kamo an amon himaya iginpapakita. 8 Napapakusog
utro kami1 kay natindog kamo
ngan kalipay.
Salit han diri na namon nai- hin marig-on dapig ha Ginoo.
ilob ito, nahunahuna namon 9 Paonan-o namon papasalamanga mas maopay kon ako la an tan an Dios tungod ha iyo ngan
magpabilin ha Atenas, 2 ngan han daku nga kalipay namon
amon ginsugo hi Timoteo, nga ha atubangan han aton Dios tuaton bugto ngan ministro han ngod ha iyo? 10 Ha adlaw ngan
Dios nga nagsasangyaw han ma- gab-i sinsero gud nga nangangaopay nga sumat mahitungod han muyo kami nga makita unta naKristo, basi parig-unon ngan lia- mon kamo basi maihatag kon ano
won kamo ha iyo pagto o, an kulang ha iyo pagtoo.
11 Hinaot an Dios nga aton
3 basi diri mabay-og1 an bisan
hin-o tungod hini nga mga ka- Amay ngan hi Jesus nga aton
sakitan. Kay kamo mismo ma- Ginoo maghimo hin paagi nga
aram nga diri kita makakali- makakada kami ha iyo. 12 Dukay ha pag-antos han sugad nga gang pa, hinaot buligan kamo
mga pagtimaraot. 4 Bisan han han Ginoo nga mag-uswag pa,
kaupod pa kami niyo, ginsuma- oo, nga magdugang pa an iyo
tan namon kamo nga daan nga gugma ha usa kag usa ngan ha
mag-aantos kita hin kasakitan, ngatanan, sugad gud han amon
ngan maaram kamo nga ito gud paghigugma ha iyo, 13 basi iya
an nahitabo. 5 Salit han diri ko parig-unon an iyo kasingkasing
na ito naiilob, ginsugo ko ngada ngan himoon nga waray ikasaha iyo hi Timoteo basi hibaroan way ngan baraan ha atubangan
an iyo pagkamatinumanon, kay han aton Dios ngan Amay ha
bangin la nasulay na kamo han presensya han aton Ginoo nga hi
Paragsulay, ngan makarag la an Jesus upod an ngatanan nga iya
mga baraan.
amon pangalimbasog.
Ha kataposan, mga kabug6 Pero inabot pa la yana hi Titoan, sugad han iyo nakaramoteo tikang ha iyo ngan ginistorya niya ha amon an maopay wat nga instruksyon tikang ha
nga sumat mahitungod han iyo amon kon paonan-o kamo sapagkamatinumanon ngan gug- dang magkinabuhi basi lipayon
ma, ngan han iyo pirme paghi- an Dios (ha pagkamatuod ginbunumdom ha amon, ngan han iyo buhat na niyo ito), naghahangyo
hingyap nga makita kami sungan nakikimalooy kami ha iyo
gad han amon hingyap nga maha ngaran han Ginoo nga hi Jekita kamo. 7 Salit mga kabug- sus nga padayon nga buhaton
toan, ha ngatanan nga amon niyo ito hin labaw pa. 2 Kay
3
4
1Te 2:191 Kitaa an Apendise 5.
“mahisimang.”
3:31 O
1Te 3:71 O “kakurian.”
“nabubuhi kami.”
81 Ha literal,
345
Sagdon mahitungod ha moralidad
1 TESALONICA 4:3–5:1
maaram kamo han mga instruk- nanlabot ha buruhaton han iba,
syon1 nga iginhatag namon ha ngan magtrabaho kamo pinaagi
iyo tikang ha Ginoo nga hi Jesus. han iyo mga kamot, sugad la han
3 Kaburut-on han Dios nga amon igintutdo ha iyo; 12 basi
magin baraan kamo ngan magli- makita han mga tawo ha gawas
kay ha imoralidad.1 4 An tagsa nga nagawi kamo hin desente
ha iyo sadang mahibaro pagngan diri nagkikinahanglan hin
kontrol han iya lawas1 ha bara- bisan ano.
an ngan dungganon nga paagi,
13 Dugang pa, mga kabugto5 diri ha hakugnon nga mga an, diri namon karuyag nga mahingyap ha pakighilawas pariho gin ignorante kamo mahitungod
han mga nasud nga diri nakila- han mga nangangaturog ha kala ha Dios. 6 Waray bisan hin-o matayon, basi diri kamo masunga sadang magdaot ngan mag- bo sugad han iba nga waray paghilabot ha mga katungod han laom. 14 Kon natoo kita nga hi
iya bugto mahitungod hini, kay Jesus namatay ngan ginbanhaw,
sisirotan ni Jehova an mga nag- natoo liwat kita nga an mga nabubuhat hini ngatanan nga sala, ngaturog ha kamatayon nga masugad han amon iginsumat nga unungon kan Jesus babanhawon
daan ha iyo ngan ginpamatud-an han Dios basi makaupod ni Jeliwat namon hin maopay ha iyo. sus. 15 Ini an amon iginsusu7 Kay gintawag kita han Dios, mat ha iyo uyon ha pulong ni
diri basi magkinabuhi ha kahu- Jehova, nga kita nga buhi ha
gawan, kondi ha pagkabaraan. presensya han Ginoo diri gud
8 Salit an tawo nga nagbabale- mahiuuna ha mga nangaturog
waray nagpapakita hin pagbale- ha kamatayon, 16 kay an Giwaray, diri ha tawo, kondi ha noo mismo malusad tikang ha
Dios nga nahatag ha iyo han iya langit, ngan mababatian an iya
baraan nga espiritu.
pagsugo, an iya tingog sugad nga
9 Pero mahitungod han mi- arkanghel, ngan an tunog han
nagburugto nga gugma, diri na trumpeta han Dios; ngan an mga
kinahanglan nga magsurat pa namatay nga kahiusa han Kriskami ha iyo, kay gintutdoan to amo an una nga babanhana kamo han Dios nga maghi- won. 17 Katapos, kita nga mga
gugmaay. 10 Ha pagkamatuod, buhi pa nga nanhibilin dadad-on
ginbubuhat na niyo ito ha ngaha mga dampog upod nira basi
tanan nga kabugtoan ha bug-os tapoon ha kahanginan an Ginga Macedonia. Pero gin-aaghat noo; ngan katapos hito pirme na
namon kamo, mga kabugtoan, kita magigin kaupod han Ginoo.
nga padayon nga buhaton niyo 18 Salit padayon nga liawa niyo
ito hin labaw pa. 11 Talingu- an usa kag usa pinaagi hini nga
haa gud niyo nga magkinabuhi mga pulong.
hin murayaw ngan diri magpiYana mga kabugtoan, mahitungod han mga panahon
1Te 4:21 O “mga sugo.” 31 Kitaa an footnote ha Mat 5:32. 41 Ha literal, “surud- ngan itinanda nga mga adlaw,
diri na kinahanglan nga suratan
lan.”
5
1 TESALONICA 5:2-24
Adlaw ni Jehova. Nasusubo liawon
346
pa kamo. 2 Kay maaram gud petuhon niyo an mga kaupod
kamo nga an adlaw ni Jehova niyo nga maduruto nga nagbusigurado nga maabot sugad hin buhat ngan nangunguna ha iyo
kawatan ha gab-i. 3 Ha panaha buruhaton han Ginoo ngan
hon nga nagsisiniring hira: “Ka- nagsasagdon ha iyo. 13 Magpamurayawan ngan kasigurohan!” kita kamo ha ira hin labaw ha
tigda nga maabot ha ira an ka- kasagaran nga konsiderasyon
bungkagan sugad han kasakit ngan gugma tungod han ira buˆ
ha pagbatı han burod nga baba- ruhaton. Makigmurayaw kamo
ye, ngan diri gud hira makaka- ha usa kag usa. 14 Ha luyo nga
palagiw. 4 Pero kamo, mga bahin mga kabugtoan, gin-aagkabugtoan, waray kamo ha ka- hat namon kamo nga pahasisidman, salit diri kamo pari- mangnoan1 an mga sarawayon,
ho han mga kawatan nga maaab- liawon an mga nasusubo,2 bulitan hito nga adlaw, 5 kay kamo gan an mga maluya, ngan pangatanan mga anak han kalam- sensyahan an ngatanan. 15 Sirag ngan mga anak han adlaw. guroha nga waray bisan usa nga
Diri kita kanan kagab-ihon o ka- bumulos hin maraot ha manan kasisidman.
raot nga ginbuhat han iba, lugod
6 Salit diri kita magpinanga- magbuhat pirme han maopay ha
turog sugad han iba, lugod pausa kag usa ngan ha iba.
dayon kita nga mag-agma ngan
16 Magmalipayon kamo pirtipigan naton an aton maopay me. 17 Padayon nga mag-ampo.
nga panhunahuna. 7 Kay an 18 Magpasalamat kamo tungod
mga nangangaturog kasagaran han ngatanan nga butang kay
nga nakaturog ha gab-i, ngan an ini an kaburut-on han Dios para
mga naghuhubog kasagaran nga ha iyo pinaagi kan Kristo Jesus.
nahuhubog ha gab-i. 8 Pero 19 Ayaw pagparonga an kalayo
kita nga kanan adlaw, tipigan nahan espiritu. 20 Ayaw pagtamaton an aton maopay nga panhu- ya an mga tagna. 21 Siguroha
nahuna, nga sul-ot an kutamaya an ngatanan nga butang. Buhahan pagtoo ngan gugma ngan an ta pirme an maopay. 22 Paglihelmet han paglaom han katal- kay ha ngatanan nga klase han
wasan; 9 kay ginpili kita han karaotan.
Dios, diri basi makaeksperyen23 Hinaot an Dios mismo han
sya han iya kangalas, kondi basi kamurayawan bug-os nga magmatalwas pinaagi han aton Gi- baraan ha iyo. Ngan mga kabugnoo nga hi Jesu-Kristo. 10 Na- toan, hinaot an iyo espiritu, kamatay hiya para ha aton basi lag, ngan lawas, nga mahimsog
mabuhi kita kaupod niya, nagha ngatanan nga bahin, magpamamata man kita o nakaturog. bilin nga waray ikasaway ha pre11 Salit padayon nga magdina- sensya han aton Ginoo nga hi
sigay ngan magparig-onay kamo Jesu-Kristo. 24 Matinumanon
sugad han ginbubuhat na niyo.
12 Yana ginhahangyo namon 1Te 5:141 O “sagdonan.” 142 Ha literal,
kamo, mga kabugtoan, nga res- “gutiay an kalag.”
347
1 TESALONICA 5:25—2 TESALONICA 1:11
27 Ha ngaran han Ginoo, serhiya nga nagtatawag ha iyo, ngan
sigurado nga tutumanon niya yoso nga gin-oobligar ko kamo
nga basahon ini nga surat ha
ito.
25 Mga kabugtoan, padayon ngatanan nga kabugtoan.
nga ig-ampo kami niyo.
28 Hinaot makarawat niyo an
26 Kumustaha an ngatanan diri-matupngan nga pagkabuonga kabugtoan pinaagi hin mi- tan han aton Ginoo nga hi Jesunagburugto nga harok.
Kristo.
dccc
ccc
AN IKADUHA NGA SURAT HA
MGA TAGA-TESALONICA
Tikang kan Pablo ngan kan1
da Silvano ngan Timoteo,
para ha kongregasyon han mga
taga-Tesalonica nga kahiusa
han Dios nga aton Amay ngan
han Ginoo nga hi Jesu-Kristo:
2 Makarawat unta niyo an
diri-matupngan nga pagkabuotan ngan kamurayawan tikang
ha Dios nga aton Amay ngan ha
Ginoo nga hi Jesu-Kristo.
3 Mga kabugtoan, tungod ha
iyo pirme kami obligado nga
magpasalamat ha Dios. Angay
namon ini buhaton kay nagtutubo hin labaw pa an iyo pagtoo ngan nagtitikahilarom an iyo
gugma ha usa kag usa. 4 Salit gindadayaw namon kamo ha
mga kongregasyon han Dios tungod han iyo pagpailob ngan
pagtoo bisan pa han ngatanan
nga pagtimaraot ngan kasakitan
nga iyo gin-aantos. 5 Pamatuod ito han matadong nga paghukom han Dios, nga tungod hito
nagin takos kamo ha Ginhadian
han Dios, nga amo an hinungdan
nga nag-aantos gud kamo.
6 Ini nga paghukom han Dios
matadong kay nabulos hiya hin
kasakitan ha mga nagpapasakit
ha iyo. 7 Kondi kamo nga nagaantos hin kasakitan, tatalwason kamo han Dios kaupod namon kon an Ginoo nga hi Jesus
igpahayag na tikang ha langit
upod an iya gamhanan nga mga
anghel tikang ha langit 8 ha
naglalaga nga kalayo, samtang
nabulos hiya ha mga diri nakilala ha Dios ngan ha mga diri
nasugot ha maopay nga sumat mahitungod han aton Ginoo nga hi Jesus. 9 Mag-aantos hira han hudisyal nga sirot
nga waray kataposan nga kabungkagan tikang ha atubangan
han Ginoo ngan diri na makakakita han iya mahimayaon nga
gahum. 10 Mahitatabo ini kon
kumanhi na hiya basi hiya paghimayaon upod an iya mga baraan, ngan hito nga adlaw mahipapausa ngan magdadayaw ha iya
an ngatanan nga nagpakita hin
pagtoo, kay tinoo gud kamo han
amon iginsangyaw ha iyo.
11 Tungod hito pirme namon
kamo igin-aampo, nga hinaot
tagdon kamo han aton Dios sugad nga takos han iya pagtawag
2 TESALONICA 1:12–2:13
ngan bug-os nga buhaton niya
an ngatanan nga maopay nga iya
nalilipayan pinaagi han iya gahum ngan himoon nga malampuson an iyo mga buhat tungod
han pagtoo, 12 basi an ngaran
han aton Ginoo nga hi Jesus paghimayaon pinaagi ha iyo, ngan
paghimayaon liwat kamo kahiusa niya, uyon ha diri-matupngan
nga pagkabuotan han aton Dios
ngan han Ginoo nga hi JesuKristo.
Pero mga kabugtoan, mahitungod han presensya1 han
aton Ginoo nga hi Jesu-Kristo
ngan han pagtiroka ha aton ngadto ha iya, ginhahangyo namon
kamo 2 nga diri dayon malisang
o mataranta tungod hin giniyahan
nga kapahayagan o hin mensahe nga iginsumat ha iyo o hin surat nga tikang kuno ha amon, nga
nasiring nga an adlaw ni Jehova
iini na.
3 Ayaw kamo pagpasimang1 ha
bisan hin-o ha anoman nga paagi, kay ito nga adlaw diri maabot kon diri anay mahitabo an
pag-apostasya2 ha Dios ngan maibuhayhag an tawo nga matinalapason, an anak han kabungkagan.
4 Parakontra hiya ngan ginpapahitaas an iya kalugaringon labaw ha tagsa nga gintatawag nga
“dios” o butang nga ginsisingba,
salit nalingkod hiya ha templo han
Dios, ngan iginpapahayag1 an iya
kalugaringon sugad nga dios.
5 Diri ba kamo nahinunumdom
nga han kaupod pa ako niyo ginsinumatan ko na kamo hini?
2
2Te 2:11 Kitaa an Apendise 5. 31 O
“pagpasulay.” 32 O “pagrebelde ha pagsingba ha totoo nga Dios.” 41 O “iginpapakita ha publiko.”
348
6 Salit maaram na kamo yana
kon hin-o an nakakapugong,
basi ha itinanda nga panahon na
hiya maibuhayhag. 7 Ha pagkamatuod, an misteryo hini nga
pagkamatinalapason aktibo na,
pero misteryo ini tubtob la ha
panahon nga mawara na hiya
nga nakakapugong hini. 8 Katapos, ibubuhayhag an tawo
nga matinalapason, nga bubungkagon han Ginoo nga hi Jesus
pinaagi han gahum nga nagawas ha iya baba1 ngan wawad-on
gud ha panahon han pagpahayag
han iya presensya. 9 Pero an
presensya han tawo nga matinalapason impluwensyado ni Satanas, upod an ngatanan nga gamhanan nga buhat ngan buwa
nga mga tigaman ngan urusahon
nga mga butang, 10 ngan upod
an ngatanan nga pagkadirimatadong basi limbongan an
mga mabubungkag, sugad nga
sirot kay waray nira karawata ngan higugmaa an kamatuoran basi matalwas unta hira.
11 Salit gintugotan han Dios
nga malimbongan hira han sayop basi tumoo hira ha buwa,
12 basi hukman hira ngatanan
kay waray hira tumoo ha kamatuoran kondi nalipay lugod ha
pagkadiri-matadong.
13 Kondi pirme kami obligado
nga magpasalamat ha Dios tungod ha iyo, mga kabugtoan nga
hinigugma ni Jehova, kay ginpili kamo han Dios ha tinikangan basi matalwas pinaagi han
pagbaraan ha iyo han iya espiritu ngan pinaagi han iyo pag-
Tawo nga matinalapason
2Te 2:81 Ha literal, “espiritu han iya
baba.”
349
Nagpipinasaway. Pagtigaman
2 TESALONICA 2:14–3:14
too ha kamatuoran. 14 Ginta- an Dios ngan magpailob para ha
wag kamo niya basi matalwas Kristo.
pinaagi han maopay nga sumat
6 Yana mga kabugtoan, ha
nga amon iginsasangyaw, basi ngaran han Ginoo nga hi Jesumakarawat niyo an himaya han Kristo, gintatagan namon kamo
aton Ginoo nga hi Jesu-Kristo. hin mga instruksyon nga magli15 Salit mga kabugtoan, tindog kay kamo ha tagsa nga bugto nga
kamo hin marig-on ngan pada- nagpipinasaway ngan diri nasuyon nga sunda an mga tradis- nod ha tradisyon nga iyo nakayon nga igintutdo ha iyo, pinaagi rawat tikang ha amon. 7 Kamo
man ito hin mensahe nga igin- mismo maaram kon paonan-o
sumat ha iyo o hin surat tikang kamo magsusubad ha amon, kay
ha amon. 16 Dugang pa, hina- waray kami magpinasaway ha iyo,
ot an aton Ginoo nga hi Jesu- 8 waray liwat kami kumaon hin
Kristo mismo ngan an Dios nga pagkaon han bisan hin-o nga waaton Amay, nga nahigugma ha ray namon bayari. Lugod, pinaaaton ngan padayon nga naglili- gi han maduruto nga pagtrabaho
aw ngan naghahatag hin maopay ngan pagbudlay nagtrabaho kami
nga paglaom pinaagi han diri- ha adlaw ngan gab-i basi diri mamatupngan nga pagkabuotan, kapabug-at ha pinansyal ha bisan
17 magliaw han iyo kasingkasing hin-o ha iyo. 9 Diri nga waray
ngan magparig-on ha iyo ha tag- kami awtoridad, kondi basi masa nga maopay nga buhat ngan gin ehemplo kami nga angay
niyo subaron. 10 Ha pagkamapulong.
tuod, han kaupod pa kami niyo,
Ha kataposan mga kabugto- ini an amon iginsugo ha iyo: “Kon
an, ig-ampo kami pirme, basi may nadiri pagtrabaho, ayaw lian pulong ni Jehova padayon wat hiya pakaona.” 11 Hinbatinga maipasamwak hin madag- an namon nga may mga nagpipimit ngan mapasidunggan, sugad nasaway dida ha iyo nga diri gud
la han iyo ginhihimo, 2 ngan nagtatrabaho, lugod nagpipinanbasi makatalwas kami ha mag- labot han mga butang nga waray
raot gud nga mga tawo, kay diri hira labot. 12 Ha ngaran han
ngatanan nga tawo may pag- Ginoo nga hi Jesu-Kristo, gintoo. 3 Pero an Ginoo matinu- susugo ngan ginsasagdonan namanon, salit paririg-unon ngan mon an sugad nga mga tawo
papanalipdan kamo niya ti- nga sadang hira magtrabaho nga
kang ha usa nga maraot. 4 Du- diri nakakadisturbo ngan kumagang pa, sugad nga mga sumu- on han pagkaon nga ira natigarunod han Ginoo, nasarig kami yon.
nga ginsusunod niyo ngan pa13 Mga kabugtoan, ayaw kamo
dayon nga tutumanon an amon pag-undang ha pagbuhat han
mga instruksyon. 5 Hinaot pa- maopay. 14 Kon may diri madayon nga giyahan han Ginoo mati han amon ginsisiring dinan iyo mga kasingkasing ha hus- hi hini nga surat, tigamni niyo
to nga direksyon nga higugmaon hiya, ngan ayaw na pakig-upod ha
3
2 TESALONICA 3:15—1 TIMOTEO 1:10
350
iya basi maawod hiya. 15 Pero
17 Ako, hi Pablo, ako mismo
ayaw hiya tagda nga kaaway, luan nagsusurat hini nga pangugod padayon nga sagdoni hiya su- musta. Ini nga agi an pangirilalgad nga bugto.
an han ngatanan ko nga surat.
16 Hinaot an Ginoo han kamu- Sugad hini ako magsurat.
18 Makarawat unta niyo ngatarayawan maghatag pirme ha iyo
hin kamurayawan ha ngatanan nan an diri-matupngan nga pagnga iyo ginbubuhat. An Ginoo kabuotan han aton Ginoo nga hi
umupod unta ha iyo ngatanan.
Jesu-Kristo.
dccc
ccc
AN SIYAHAN NGA SURAT KAN
TIMOTEO
Tikang kan Pablo, nga apos1
tol ni Kristo Jesus pinaagi
han sugo han Dios nga aton Pa-
higugma tikang ha limpyo nga
kasingkasing ngan tikang ha maopay nga konsensya ngan tikang
ha sinsero nga pagtoo. 6 Tungod kay ginbabalewaray ito han
iba, nakikigbahin hira ha waray
pulos nga iristorya. 7 Karuyag
nira magin magturutdo han balaud, pero diri nira nasasabtan an
ira ginyiyinakan o an mga butang
nga ira gud gin-iinsister.
8 Yana maaram kita nga an
Balaud maopay kon husto1 an
pag-aplikar hito han usa 9 nga
nakakasantop nga an balaud ginhimo, diri para ha matadong nga
tawo, kondi para ha mga matinalapason ngan rebelyoso, mga diridiosnon ngan makasasala, mga
diri maunungon,1 mga parapasipara, mga parapamatay hin mga
amay, mga iroy, ngan hin iba nga
tawo, 10 mga imoral,1 kalalakin-an nga nakikighilawas ha igkasi-lalaki, mga kidnaper, mga
buwaon, mga diri nagtutuman
ratalwas ngan ni Kristo Jesus nga
aton paglaom, 2 para kan Timoteo nga totoo nga anak ha pagtoo:
Makarawat mo unta an dirimatupngan nga pagkabuotan, kalooy, ngan kamurayawan tikang
ha Dios nga Amay ngan kan Kristo Jesus nga aton Ginoo.
3 Sugad la nga gin-aghat ko
ikaw nga magpabilin ha Efeso
han tikadto ako ha Macedonia,
ito liwat an akon igin-aaghat ha
imo yana, basi sidngan mo an pipira nga diri hira magtutdo hin
iba nga doktrina, 4 ngan diri liwat maghatag hin atensyon ha
buwa nga mga istorya ngan ha
katulinan. Nakakarag la hito an
panahon, ngan nakakaaghat la
hin mga pakiana nga nagkikinahanglan hin pagsaliksik, ngan
waray kalabotan ha mga igintatagana han Dios nga nakakapa1Ti 1:81 Ha literal, “uyon ha balaud.”
rig-on han pagtoo. 5 Katuyoan 91 O “waray mahigugmaon nga pagkabugud hini nga instruksyon an pag- otan.” 101 Kitaa an footnote ha 1Co 5:9.
351
Usa la an tagapamutnga
1 TIMOTEO 1:11–2:7
hin saad, ngan ha bisan ano nga hitungod ha imo, basi pinaagi
nakontra ha maopay1 nga katut- hini magpadayon ka ha maopay
doan 11 nga uyon ha mahima- nga pakig-away, 19 ngan matiyaon nga maopay nga sumat nga pigan mo an pagtoo ngan maigintapod ha akon han malipayon opay nga konsensya, nga ginbanga Dios.
lewaray han iba ngan nagresulta
12 Nagpapasalamat ako kan ha kawara han ira pagtoo pariho
Kristo Jesus nga aton Ginoo nga han kalunod hin barko. 20 Panaghatag ha akon hin gahum, riho hito hira Himeneo ngan Alekay gintagad ako niya nga mati- jandro, ngan igintubyan ko hira
numanon pinaagi ha paghatag ha kan Satanas basi pinaagi han diakon hin sagrado nga buruhaton, siplina matutdoan hira nga diri
13 bisan kon hadto parapasipa- magpasipara ha Dios.
ra ako, paratimaraot, ngan nanUna ha ngatanan, igin-aaghat
mamaltrato nga tawo. Pero bisan
ko nga an mga pangamupa hito, ginkalooyan ako tungod yo, mga pag-ampo, mga pakimahan akon kaignorante ngan kalooy, ngan mga pagpasalamat hiwaray pagtoo. 14 Ngan an diri- moon para ha ngatanan nga klase
matupngan nga pagkabuotan hin tawo, 2 para ha mga hadi
han aton Ginoo hura nga nangan ha ngatanan nga may hitaas
karawat ko upod an pagtoo ngan nga katungdanan,1 basi padayon
gugma pinaagi kan Kristo Jesus. nga magkinabuhi kita nga ma15 Totoo gud ngan angay toohan mingaw ngan murayaw nga may
ini nga mga pulong: Hi Kristo Je- bug-os-kasingkasing nga debossus kinanhi ha kalibotan basi tal- yon ha Dios ngan pagkaseryoso.
wason an mga makasasala. Ha 3 Maopay ini ngan makalilipay
ira ngatanan ako an pinakama- pagkit-on han aton Paratalwas,
kasasala. 16 Bisan pa hito, ginan Dios, 4 nga an kaburut-on
kalooyan ako basi pinaagi ha matalwas an ngatanan nga klaakon, sugad nga pinakamakasa- se hin tawo ngan magkaada hussala, maipakita ni Kristo Jesus an to nga kahibaro ha kamatuoran.
iya bug-os nga hilawig nga pag- 5 Usa la an Dios, ngan usa la
pailob sugad nga susbaranan han an tagapamutnga1 ha Dios ngan
mga magpapakita hin pagtoo ha ha katawohan, an tawo nga hi
iya basi magkaada kinabuhi nga Kristo Jesus, 6 nga naghatag
waray kataposan.
han iya kalugaringon sugad
17 Yana pasidunggan ngan nga katugbang nga lukat para
paghimayaon unta ha waray kaha ngatanan—papamatud-an
taposan an Hadi ha kadayonan gud ini ha itinanda nga panahon.
nga waray kamatayon, diri-naki- 7 Basi mapamatud-an ini, ginpikita, ngan an amo la nga Dios. li ako nga magin parasangyaw
Amen.
ngan apostol, usa nga magturut18 Ini nga instruksyon iginha- do han mga nasud mahitungod
hatag ko ha imo, Timoteo nga han pagtoo ngan kamatuoran.
anak ko, uyon ha mga tagna ma-
2
1Ti 1:101 O “makapahimsog.”
1Ti 2:21 O “may awtoridad.” 51 Kitaa an
“Tagapamutnga” ha Glossary.
1 TIMOTEO 2:8–3:11
Paramangno. Ministeryal nga surugoon
352
Nagsusumat ako han kamatuo- wa, kontrolado an paggawi, maran, diri ako nagbubuwa.
opay an panhunahuna, organi8 Salit hingyap ko nga ha tag- sado, maabiabihon, kwalipikado
sa nga lugar an mga lalaki pada- ha pagtutdo, 3 diri parahubog,
yon nga mag-ampo, nga maunu- diri bayolente,1 lugod makatangon nga gin-aalsa an mga kamot dunganon, diri makiawayon, diri
ngadto ha Dios, ngan waray ka- mahigugmaon ha kwarta, 4 langalas ngan mga debate. 9 Su- laki nga nagmamangno hin magad man, hingyap ko nga an mga opay ha iya panimalay, ngan an
babaye magpahusay ha ira kaluiya mga anak seryoso gud nga
garingon pinaagi han desente nga nagpapasakop; 5 (kon an bisan
pamado, nga may dignidad ngan hin-o nga lalaki diri maaram
maopay nga panhunahuna, diri magmangno han iya panimalay,
pinaagi han mga estilo ha pagsa- paonan-o niya mamangnoan an
lapid han buhok ngan pagsul-ot kongregasyon han Dios?) 6 diri
hin mga bulawan o perlas o ma- bag-o la nga nakombirte, kay bahal hinduro nga bado, 10 kondi ngin magpahitaas hiya ngan kuha paagi nga angay ha kababayin- marawat hin paghukom nga paan nga nagpapahayag hin debos- riho han nakarawat han Yawa.
yon ha Dios, pinaagi han mag- 7 Dugang pa, kinahanglan liwat
opay nga buhat.
nga maopay an iya reputasyon
11 An babaye sadang maghi- ha mga taga-gawas, basi diri hiya
lom samtang gintututdoan, mawad-an hin dungog ngan mangan bug-os nga magpasakop. lit-ag han Yawa.
12 Diri ko gintutugotan an baba8 Sugad man, an mga minisye nga magtutdo, o magdominar teryal nga surugoon kinahangha lalaki, lugod magpabilin hiya lan seryoso, diri iba-iba an ginnga hilom. 13 Kay hi Adan an iistorya,1 diri nagpapatakas
una nga ginhimo, sunod hi Eva. pag-inom hin bino, diri nagtiti14 Labot pa, hi Adan waray manguha nga makabentaha ha halimbongi, kondi an babaye amo
kugnon ngan malimbong nga
gud an nalimbongan ngan napaagi, 9 ngan may limpyo nga
gin makasasala. 15 Pero titipikonsensya nga gintitipigan an
gan hiya nga talwas pinaagi ha
sagrado nga tinago nga amo an
pagpanganak, basta magpadayon
pagtoo.
hiya ha pagtoo, gugma, ngan pag10 Sadang liwat hira sarihan
kabaraan nga may maopay nga
anay
kon angay hira hini nga pripanhunahuna.
bilehiyo, katapos puydi na hira
Masasarigan ini nga mga pu- mag-alagad sugad nga mga milong: Kon an bisan hin-o nga nistro, kay waray naiaakusar ha
lalaki nagtatalinguha pagkab-ot ira.
hin pribilehiyo sugad nga para11 An kababayin-an liwat kimangno, maopay nga buhat an nahanglan seryoso, diri parapaiya gintitinguha. 2 Kon sugad,
an paramangno kinahanglan 1Ti 3:31 O “nangangastigo.” 81 Ha litewaray ikasaway, usa la an asa- ral, “diri duha an dila.”
3
353
Mabaya ha pagtoo. Pag-ehersisyo
1 TIMOTEO 3:12–4:12
karaot, kontrolado an paggawi, on an mga tawo nga maglikay
ngan matinumanon ha ngatanan ha mga pagkaon nga hinimo han
nga butang.
Dios basi may-pagpasalamat nga
12 An mga ministeryal nga kaunon han mga may pagtoo
surugoon kinahanglan usa la an ngan husto nga pagsabot ha kaasawa, ngan nangunguna hin matuoran, 4 kay an tagsa nga
maopay ha ira mga anak ngan ha hinimo han Dios maopay, ngan
ira panimalay. 13 Kay an kala- waray sadang isalikway kon ginlakin-an nga nag-aalagad ha makakarawat ito nga may pagpasaopay nga paagi nagkakaada ma- lamat, 5 kay ginbaraan ito piopay nga reputasyon ngan daku naagi han pulong han Dios ngan
nga kagawasan ha pagyakan mahan pag-ampo para hito.
hitungod han ira pagtoo kan
6 Pinaagi han paghatag hini
Kristo Jesus.
nga sagdon ha kabugtoan, magi14 Iginsusurat ko ini ha imo, gin maopay ka nga ministro ni
bisan kon naglalaom ako nga diri Kristo Jesus, usa nga gintutdoan
mag-iiha makada na ako ha imo, pinaagi han mga pulong han pag15 basi kon maatrasado ako, matoo ngan han maopay nga katutaram ka kon paonan-o magawi doan nga ginsusunod mo hin maha panimalay han Dios, nga amo opay. 7 Pero isalikway an waray
an kongregasyon han buhi nga pulos ngan buwa nga mga isDios, an harigi ngan pundasyon torya nga pariho han gin-iistorhan kamatuoran. 16 Oo, an ya han lagas nga kababayin-an.
sagrado nga tinago mahitungod Lugod, bansaya an imo kalugahini nga debosyon ha Dios im- ringon nga an imo tumong amo
portante gud: ‘Nagin tawo hiya, an pagpauswag han debosyon ha
iginpahayag nga matadong han Dios. 8 An pag-ehersisyo may
nagin espiritu utro, kinadto ha gutiay nga kapulsanan, pero an
mga anghel, iginsangyaw ha mga debosyon ha Dios mapulsanon ha
nasud, gintoohan han kalibotan, ngatanan nga butang, kay nagsangan mahimayaon nga ginkara- saad ito hin kinabuhi yana ngan
wat ha kahitas-an.’
ha tidaraon. 9 Totoo gud ngan
Pero an giniyahan han Dios angay toohan hin bug-os ito nga
nga pulong matin-aw nga namga pulong. 10 Tungod hito
siring nga maabot an panahon maduruto nga nagbubuhat kita
nga an iba mabaya ha pagtoo, ngan nangangalimbasog gud, kay
kay magpipinamati hira ha na- naglalaom kita ha buhi nga Dios,
kakalimbong nga mga kapahaya- nga Paratalwas han ngatanan nga
gan ngan katutdoan han mga klase hin tawo, labi na han mga
demonyo, 2 pinaagi han pagkamatinumanon.
11 Padayon nga ihatag ngan
hipokrito han mga tawo nga nagbibinuwa, nga an konsensya nag- itutdo ini nga mga sugo.
banhod na sugad han ulat nga 12 Ayaw gud pasagdi nga minunahimo han nagbabaga nga put- son ka han bisan hin-o tungod
haw nga panmarka. 3 Igdidiri han imo pagin batan-on. Lugod,
nira an pag-asawa ngan susugo- ha mga matinumanon magin
4
1 TIMOTEO 4:13–5:13
Tagi
susbaranan ka ha imo pagyakan,
paggawi, gugma, pagtoo, ngan
kaputli. 13 Tubtob nga umabot
ako, padayon nga buhata an imo
gimaopayi ha pagbasa ha publiko, ha pagsagdon, ngan ha pagtutdo. 14 Ayaw pabay-i an regalo nga iginhatag ha imo pinaagi
han igintagna, han igintungbaw
ha imo han grupo han mga tigurang an ira mga kamot. 15 Pamalandonga ini nga mga butang,
ngan tagi ini hin bug-os nga atensyon, basi makita gud han mga
tawo an imo pag-uswag. 16 Pirme tagi hin atensyon an imo kalugaringon ngan an imo pagtutdo. Ipadayon ini nga mga butang,
kay kon buhaton mo ini, matatalwas ka ngan an mga namamati ha
imo.
Ayaw pag-isog kon nagsasaway ha edaran nga tawo. Lugod, pakimalooy ha iya sugad
hin imo tatay, ha burobata nga
kalalakin-an sugad hin imo kabugtoan, 2 ha edaran nga kababayin-an sugad hin imo nanay,
ngan ha burobata nga kababayin-an sugad hin imo kabugtoan nga gintatratar ha bug-os nga
kaputli.
3 Tagi hin konsiderasyon an
mga balo nga babaye nga totoo1
nga balo. 4 Pero kon an balo
nga babaye may mga anak o mga
apo, kinahanglan mahibaro anay
hira pagbuhat han debosyon ha
Dios dida ha ira kalugaringon
nga panimalay ngan pagbalos
ha ira mga kag-anak ngan mga
apoy han angay ha ira, kay makalilipay ini pagkit-on han Dios.
5
1Ti 5:31 Karuyag sidngon, an nanginginahanglan nga mga balo nga waray nasuporta.
354
5 An babaye nga totoo nga
balo ngan waray gud nasuporta naglalaom ha Dios ngan nagpapadayon ha pangamuyo ngan
pag-ampo ha adlaw ngan gab-i.
6 Pero an usa nga nagkikinabuhi ha kalaw-ayan ngan kalipayan
patay na bisan kon buhi pa hiya.
7 Salit padayon nga ihatag ini
nga mga instruksyon, basi magin
waray ikasaway ha ira. 8 Kon
may bisan hin-o nga diri nagtatagana ha mga aada ha iya poder,
ngan labi na ha mga membro
han iya panimalay, iginsasalikway niya an pagtoo ngan mas
maraot pa ha tawo nga waray
pagtoo.
9 Mahimo ilista an balo nga babaye nga diri maminos hin 60 anyos, nga usa la an bana, 10 kilala ha mag-opay nga buhat: kon
nagpadaku hiya hin mga anak,
kon nagin maabiabihon hiya, kon
ginhimsawan niya an mga baraan,
kon ginbuligan niya an mga nagsasakit, ngan kon nagin maduruto hiya ha tagsa nga maopay nga
buhat.
11 Kondi ayaw ilista an burobata pa nga mga balo nga babaye, kay kon an ira mga hingyap
ha pakighilawas nakakaulang
han ira pag-alagad ha Kristo, karuyag nira mag-asawa. 12 Huhukman hira tungod kay ira
iginsalikway an ira saad hadto.1
13 Labot pa, nababatasan liwat
nira an paghinubya, ngan nagpipinanungbalay; oo, diri la mga
hubya, kondi mga tsismosa liwat,
nagpipinanlabot ha ginbubuhat han iba, nag-iiristorya mahi-
atensyon an pagtutdo. Balo
1Ti 5:121 Ha literal, “siyahan nga pagtoo.”
355
Doble nga kadungganan.
tungod han mga butang nga
diri nira angay pag-iristoryahan.
14 Salit karuyag ko nga an burobata pa nga mga balo nga babaye mag-asawa, magkaada mga
anak, manginano ha panimalay,
ngan diri maghatag hin higayon
ha parakontra nga magyakan
hin nakakainsulto. 15 Ha pagkamatuod, an iba nahisimang
na ngan nagsunod kan Satanas.
16 Kon may babaye nga tumuroo nga may mga paryente nga
balo nga babaye, sadang niya buligan hira, basi an kongregasyon
diri mabug-atan, ngan basi makabulig ito ha mga balo nga babaye nga totoo gud nga nanginginahanglan.
17 An mga tigurang nga nangunguna ha maopay nga paagi sadang tagdon nga angay han
doble nga kadungganan, labi na
an mga maduruto ha pagpahayag ngan pagtutdo han pulong. 18 Kay an kasuratan nasiring: “Diri mo takpan an baba
´
han lalakı nga baka kon naggigiok ito han mga uhay”; sugad
man: “An trabahador takos han
suhol ha iya.” 19 Ayaw pagtuod ha igin-aakusar ha usa nga
tigurang, gawas la kon pamatudan ito hin duha o tulo nga testigo. 20 Sawaya ha atubangan
han ngatanan nga nagkikita an
mga nagbubuhat hin sala, sugad nga pahamangno ha iba.1
21 Ha atubangan han Dios ngan
ni Kristo Jesus ngan han pinili
nga mga anghel seryoso nga ginsusugo ko ikaw nga tumanon ini
nga mga instruksyon nga waray
gud gindadapigan o ginpapaurog.
1Ti 5:201 O “basi mahadlok an iba.”
1 TIMOTEO 5:14–6:3
22 Ayaw gud pagdali-dali pagtungbaw han imo mga kamot ha
bisan hin-o nga lalaki ha pagpili
ha iya;1 ayaw liwat pakigbahin ha
mga sala han iba; tipigi nga putli an imo kalugaringon.
23 Ayaw pag-inom hin tubig
la, lugod inom hin gutiay nga
bino para ha ikakaopay han imo
tiyan ngan tungod han imo agsob nga pagkasakit.
24 An mga sala han iba nga
tawo hinbabaroan han publiko,
ngan nakarawat dayon hira hin
paghukom, pero an mga sala han
iba naibubuhayhag pag-abot pa
han panahon. 25 Sugad man,
an mag-opay nga buhat hinbabaroan han publiko ngan an
mag-opay nga buhat nga diri
hinbabaroan diri padayon nga
natatago.
An mga nagpapas-an han
yugo han pagkauripon sadang magpadayon ha pagtagad
ha ira mga agaron nga takos han
bug-os nga pagpasidungog, basi
an ngaran han Dios ngan an iya
katutdoan diri gud pakarauton.
2 Dugang pa, an mga uripon nga
may mga agaron nga tumuroo
diri magpakita hin kawaray-respeto ha ira, kay mga bugto hira.
Lugod, sadang hira magserbi hin
mas kinaburut-on, kay an nagpapahimulos han ira maopay nga
serbisyo mga tumuroo ngan hinigugma gud.
Padayon nga itutdo ini nga
mga butang ngan ihatag ini nga
mga sagdon. 3 Kon may bisan
hin-o nga nagtututdo hin iba nga
Bino
6
1Ti 5:221 Karuyag sidngon, ayaw pagdali-dali ha pagpili hin bisan hin-o nga
lalaki.
1 TIMOTEO 6:4-18
Gugma ha
doktrina ngan diri nauyon ha maopay nga instruksyon tikang ha
aton Ginoo nga hi Jesu-Kristo
ngan ha katutdoan nga uyon ha
debosyon ha Dios, 4 nagpapahitaas hiya ngan waray nasasabtan nga bisan ano. Mahilig gud
hiya ha mga diskusyon ngan mga
debate mahitungod han mga pulong. Ito an mga gintitikangan
han kaawa, araway, nakakasakit
nga mga pulong, ngan magraot
nga suspetsa, 5 pirme nga pagdiskusyon mahitungod han gudtiay nga butang han mga tawo
nga nadaot an panhunahuna
ngan nawad-an han kamatuoran,
tungod kay naghuhunahuna nga
an debosyon ha Dios usa nga paagi ha pakabentaha. 6 Ha pagkamatuod, daku gud an bentaha
han debosyon ha Dios, kon kontento kita ha kon ano an mayada kita. 7 Kay han natawo kita
ha kalibotan waray kita gindara,
ngan kon mamatay kita waray liwat kita madadara. 8 Salit magin kontento kita ha pagkaada
hin ginkakaon, ginsusul-ot, ngan
gin-uukyan.
9 Pero an mga determinado
magin riko nahuhulog ha pagsulay ngan ha lit-ag ngan ha
damu nga linurong ngan nakakasakit nga mga hingyap nga naguunlod ha mga tawo ha kabungkagan ngan kadaot. 10 Kay an
gugma ha kwarta usa nga gamot
han ngatanan nga klase hin nakakadaot nga mga butang, ngan
ha pagtinguha hini nga gugma an
iba nahisisimang tikang ha pagtoo ngan ginbubuno an ira kalugaringon hin damu nga kasakit.
11 Pero ikaw, O surugoon han
Dios, paglikay hini nga mga bu-
356
tang. Lugod, ipadayon an katadongan, debosyon ha Dios, pagtoo, gugma, pagpailob, ngan
pagkamalumo. 12 Pakig-away
han maopay nga pakig-away para
ha pagtoo, kapti hin marig-on
an kinabuhi nga waray kataposan nga tungod hito gintawag
ka ngan nagpamatuod hin maopay ha publiko ha atubangan han
damu nga testigo.
13 Ha atubangan han Dios,
nga nagtitipig nga buhi han ngatanan nga butang, ngan ni Kristo
Jesus, nga sugad nga saksi nagpamatuod hin maopay ha publiko ha atubangan ni Ponsio Pilato,
ginsusugo ko ikaw 14 nga tumanon an sugo ha putli ngan waray ikasaway nga paagi tubtob ha pagpakita1 han Ginoo
nga hi Jesu-Kristo. 15 Ha itinanda nga panahon para hito,
magpapakita an malipayon ngan
amo la nga Gamhanan, an Hadi
han mga nagmamando sugad nga
hadi ngan Ginoo han mga nagmamando sugad nga ginoo,
16 an amo la nga imortal, nga
nag-uukoy ha diri-nadadaop nga
kalamrag, nga waray tawo nga
nakakita o makakakita. Pasidunggan unta hiya ngan magpabilin an iya gahum ha kadayonan.
Amen.
17 Sagdoni an mga riko hini
nga sistema nga diri magpahitaas, ngan diri sumarig ha waray-kasigurohan nga karikohan,
kondi ha Dios, nga hura nga nagtatagana ha aton han ngatanan
nga butang nga aton nalilipayan.
18 Sidnga hira nga buhaton an
maopay, magin hura ha magopay nga buhat, magin mahinata-
kwarta. Sagdon ha mga riko
1Ti 6:141 O “pagpakita han gahum.”
357
1 TIMOTEO 6:19—2 TIMOTEO 1:10
gon, ngan andam ha pagpaangbit, ngan likayi an waray pulos nga
19 kay ha pagbuhat hito, nagti- iristorya nga supak ha kon ano an
tirok hira hin bahandi para ha baraan ngan an nagkakasumpaki
ira kalugaringon, usa nga maopay nga mga ideya han buwa nga “kanga pundasyon para ha tidaraon, hibaro.” 21 Kay tungod ha pagbasi makaptan nira hin marig-on parayaw han sugad nga kahibaro,
an iba binaya ha pagtoo.
an totoo nga kinabuhi.
Makarawat unta niyo an diri20 Hinigugma ko nga Timoteo, bantayi an igintapod ha imo, matupngan nga pagkabuotan.
dccc
ccc
AN IKADUHA NGA SURAT KAN
TIMOTEO
kan Pablo, nga apos1 Tikang
tol ni Kristo Jesus pinaagi
han kaburut-on han Dios uyon
ha saad nga kinabuhi pinaagi
kan Kristo Jesus, 2 para kan
Timoteo nga hinigugma ko nga
anak:
Hinaot makarawat mo an dirimatupngan nga pagkabuotan, kalooy, ngan kamurayawan tikang
ha Dios nga Amay ngan kan Kristo Jesus nga aton Ginoo.
3 Nagpapasalamat ako ha
Dios, nga akon ginhahatagan
hin sagrado nga pag-alagad nga
may limpyo nga konsensya, sugad han ginbuhat han akon kaapoy-apoyan, nga diri ko gud
ikaw nahingangalimtan ha akon
mga pangamuyo ha adlaw ngan
gab-i. 4 Kon nahinunumdoman
ko an imo mga pagtangis, naghihingyap gud ako nga makita ka,
basi mapuno ako hin kalipay.
5 Kay nahinunumdom ako han
imo sinsero nga pagtoo, nga nakita siyahan ha imo apoy nga
hi Loida ngan ha imo nanay
nga hi Eunice, ngan sigurado ako
nga sugad liwat hito an imo pagtoo.
6 Tungod hini ginpapahinumdoman ko ikaw nga padayon nga
pasigahon sugad hin kalayo an
regalo han Dios nga imo nakarawat pinaagi han pagtungbaw
han akon mga kamot ha imo.
7 Kay an baraan nga espiritu
nga ginhatag ha aton han Dios
diri nagbubunga hin kahadlok,
kondi hin gahum ngan gugma
ngan maopay nga panhunahuna.
8 Salit ayaw ikaawod an pagpamatuod mahitungod ha aton Ginoo ngan ayaw liwat ako ikaawod
nga usa nga priso tungod ha iya,
lugod antosa an kasakitan tungod han maopay nga sumat pinaagi ha pagsarig ha gahum han
Dios. 9 Gintalwas ngan gintawag kita niya basi magin mga
baraan, diri tungod han aton
mga buhat, kondi tungod han iya
katuyoan ngan diri-matupngan
nga pagkabuotan nga maiha na
nga iginhatag ha aton pinaagi
kan Kristo Jesus. 10 Pero yana
iginpatin-aw gud ito pinaagi han
2 TIMOTEO 1:11–2:10
Bantayi an igintapod. Sundalo ni Kristo
358
pagpakita han aton Paratalwas
Salit anak ko, padayon nga
nga hi Kristo Jesus, nga nagwara
magkaada ka hin kusog pihan kamatayon ngan naghatag naagi han diri-matupngan nga
hin kahayag mahitungod han pagkabuotan nga nagtitikang ha
kinabuhi ngan pagkadiri-nadu- pagin kahiusa ni Kristo Jedunot pinaagi han maopay nga sus. 2 Ngan mahitungod han
sumat, 11 nga tungod hito ginmga butang nga imo nabatian
pili ako nga magin parasangyaw, ha akon nga ginsuportahan hin
apostol, ngan magturutdo.
damu nga saksi, itapod ito nga
12 Ito an hinungdan nga nagmga butang ha matinumanon
aantos liwat ako, pero diri ako nanga kalalakin-an, basi hira liwat
aawod, kay kilala ko an akon gin- magin kwalipikado gud ha pagtotoohan, ngan sigurado ako nga tutdo ha iba. 3 Sugad nga mababantayan niya an akon iginta- opay nga sundalo ni Kristo Jesus
pod ha iya tubtob ha itinanda antosa an kasakitan. 4 Waray
nga adlaw. 13 Padayon nga sun- nagsusundalo nga nagninegosda an surubdan1 han maopay2 yo, basi mapalipay niya an nagnga mga pulong nga imo nabati- palista ha iya sugad nga sundaan ha akon samtang iginpapaki- lo. 5 Dugang pa, bisan ha mga
ta mo an pagtoo ngan gugma pauyag, an bisan hin-o nga kasugad nga resulta han pagin kaapi ha kompetisyon nga diri nahiusa ni Kristo Jesus. 14 Ban- sunod ha mga surundon diri
tayi an maopay nga igintapod ha gintatagan hin premyo.1 6 An
imo pinaagi han baraan nga espi- maduruto nga parag-uma kinaritu nga aadi ha aton.
hanglan amo an siyahan nga ma15 Maaram ka nga damu nga kaon han mga bunga. 7 Pirme
tawo ha distrito han Asia an bi- hunahunaa an akon ginsisiring,
naya ha akon, upod na hira Fige- ngan tatagan ka han Ginoo hin
lo ngan Hermogenes. 16 Hinaot pagsabot1 ha ngatanan nga bukalooyan han Ginoo an pani- tang.
malay ni Onesiforo, kay agsob
8 Hinumdumi nga hi Jesuako niya parig-unon, ngan wa- Kristo ginbanhaw ngan tulin1
ray niya ikaawod an akon kapri- hiya ni David, sumala ha maopay
so nga nakakadena. 17 Lugod, nga sumat nga akon iginsasanghan nakadto hiya ha Roma, na- yaw, 9 nga tungod hito nagngalimbasog gud hiya pagpina- aantos ako ngan ginpriso nga sumiling ha akon ngan hin-agian gad hin magburuhat hin maraot.
niya ako. 18 Hinaot itugot han Pero an pulong han Dios diri naGinoo nga makarawat niya an kagapos. 10 Tungod hito padakalooy ni Jehova ha itinanda nga yon nga gin-iilob ko an ngatanan
adlaw. Ngan maaram ka gud han tungod han mga pinili, basi mangatanan nga pag-alagad nga karawat liwat nira an katalwasan
ginbuhat niya ha Efeso.
pinaagi kan Kristo Jesus upod
2
2Ti 1:131 O “suruklan.”
himsog.”
132 O “makapa-
2Ti 2:51 O “ginkukoronahan.” 71 O “husto nga pagturotimbang.” 81 O “binhi.”
359
Igtutdo hin husto an pulong.
an waray kataposan nga himaya.
11 Masasarigan ini nga ginsiring: Ha pagkamatuod, kon mamatay kita kaupod niya, mabubuhi liwat kita kaupod niya;
12 kon padayon nga magpailob
kita, maghahadi liwat kita kaupod niya; kon ignigar naton hiya,
igninigar liwat kita niya; 13 bisan kon kita diri-matinumanon,
nagpapabilin hiya nga matinumanon, kay diri niya kukontrahon an iya kalugaringon.
14 Pirme hira pahinumdoma
hini nga mga butang, ha atubangan han Dios tutdui hira1 nga
diri mag-araway mahitungod
han mga pulong, kay waray gud
ito kapulsanan tungod kay nakakadaot ito ha mga namamati.
15 Buhata an imo bug-os nga
mahihimo nga uyonan ka han
Dios, sugad nga magburuhat nga
waray iginkakaawod, nga igintututdo ngan iginsasaysay an pulong han kamatuoran ha husto nga paagi. 16 Pero paglikay
ha waray pulos nga iristorya nga
supak ha kon ano an baraan;
kay mas makakadugang ito han
pagin diri-diosnon, 17 ngan an
ira pulong magsasarang pariho
hin gangrena.1 Hira Himeneo
ngan Fileto kaupod 18 han
mga binaya ha kamatuoran, kay
nasiring hira nga nahitabo na an
pagkabanhaw, ngan gindadaot
nira an pagtoo han iba. 19 Bisan pa hito, padayon nga natindog an marig-on nga pundasyon
han Dios nga may nakasurat sugad nga selyo: “Kilala ni Jehova
an iya mga gintatag-iya,” ngan:
2Ti 2:141 Ha literal, “pagpamatuod hin
maopay ha ira.” 171 O “samad nga nakakadunot han unod.”
2 TIMOTEO 2:11-26
“Sadang isalikway han ngatanan
nga natawag ha ngaran ni Jehova an pagkadiri-matadong.”
20 Ha usa nga daku nga balay may mga surudlan nga diri
la hinimo ha bulawan ngan silber kondi hinimo liwat ha kahoy
ngan lapok, ngan an iba para ha
dungganon nga katuyoan pero
an iba para ha diri dungganon
nga katuyoan. 21 Salit an bisan hin-o nga naglilikay ha diri
dungganon nga katuyoan, magigin surudlan hiya para ha dungganon nga katuyoan, ginbaraan, mapulsanon ha nagtatag-iya
ha iya, ngan andam ha tagsa
nga maopay nga buhat. 22 Kon
sugad, paglikay ha mga hingyap
han pagkabatan-on, lugod talinguhaa an pagkamatadong, pagtoo, gugma, kamurayawan, upod
han mga natawag ha Ginoo nga
may limpyo nga kasingkasing.
23 Paglikay liwat ha linurong
ngan waray pulos nga mga debate, kay maaram ka nga nagriresulta ito hin mga araway.
24 Kay an uripon han Ginoo
diri kinahanglan makig-away, lugod kinahanglan magin buotan
ha ngatanan, kwalipikado ha
pagtutdo, nagpupugong ha kalugaringon kon ginbubuhatan hin
maraot, 25 ngan may pagkamalumo nga nagtututdo ha mga
rebelyoso, kay bangin itugot han
Dios nga magbag-o an ira kasingkasing,1 basi magkaada hira
husto nga kahibaro ha kamatuoran, 26 ngan basi mahibalik
an ira maopay nga panhunahuna ngan makapalagiw ha lit-ag
Surudlan
2Ti 2:251 O “magbasol.”
2 TIMOTEO 3:1-17
Peligroso nga panahon. Kasuratan giniyahan
360
han Yawa, kay iya hira nadakop ho ha kalurongan hiton duha
nga buhi basi magbuhat han iya nga lalaki. 10 Pero ikaw, ginkaburut-on.
sunod mo hin maopay an akon
Pero hibaroi ini nga ha kata- igintutdo, an akon pagkinabuhi,
posan nga mga adlaw maa- an akon katuyoan, an akon pagbot an peligroso gud nga mga pa- too, an akon pagkapasensyoso,1
nahon nga makuri pakiangayan. an akon gugma, an akon pagpa2 Kay an mga tawo magigin ma- ilob, 11 ngan maaram ka han
higugmaon ha ira la kalugari- mga pagtimaraot ngan mga pagngon, mahigugmaon ha kwarta, antos nga akon naeksperyensyahambog, daku an buot, mapasi- han ha Antiokia, ha Iconio, ngan
parahon, diri-masinugtanon ha ha Listra. Gin-ilob ko ini nga
mga kag-anak, diri mapasalama- mga pagtimaraot, ngan gintalton, diri maunungon, 3 waray was ako han Ginoo tikang hini
gugma ha mga kapamilya, diri ngatanan. 12 Ha pagkamatunaruruyag ha bisan ano nga pa- od, pagtitimarauton liwat an
kigsabot, mga parapakaraot, wa- ngatanan nga naruruyag magkiray pagpugong ha kalugaringon, nabuhi nga may debosyon ha
mapintas, waray gugma ha kao- Dios sugad nga mga disipulo ni
payan, 4 mga traydor, matig-a Kristo Jesus. 13 Pero an magan ulo, mapahitas-on, mahigug- raot nga tawo ngan mga immaon ha kalipayan imbes nga postor mas magtitikaraot pa
mahigugmaon ha Dios, 5 ngan gud, nanlilimbong ngan nalilimdiosnon pagkit-on, pero diri nag- bongan.
14 Pero ikaw, padayon nga bukikinabuhi uyon ha gahum hito;
paglikay hini ngatanan. 6 Kay hata an mga butang nga imo
ha ira nagtitikang an mga tawo hinbaroan ngan nakombinse ka
nga tuso nga nasulod ha mga nga toohan, kay maaram ka kon
panimalay ngan ginbibihag nira hin-o an nagtutdo hito ha imo
an maluya nga kababayin-an 15 ngan tikang ha imo katawo
nga nadadaog han ira mga sala, hinbaroan mo an baraan nga
nadadara han iba-iba nga mga mga sinurat, nga nakakabulig ha
hingyap, 7 pirme nag-aaram imo nga magin maaramon para
pero diri gud nagkakaada husto ha katalwasan pinaagi han pagnga kahibaro ha kamatuoran.
too kan Kristo Jesus. 16 An
8 Hira liwat padayon nga nangatanan nga Kasuratan giniyakontra ha kamatuoran pariho han han Dios ngan mapulsanon
kanda Jannes ngan Jambres nga ha pagtutdo, ha pagsaway, ha
kinontra kan Moises. An sugad pagtadong, ngan ha pagdisiplina
nga mga tawo bug-os nga nadaot uyon ha katadongan, 17 basi
an panhunahuna, ngan diri naan surugoon han Dios magin
lilipayan han Dios kay diri hira bug-os nga may-kapas, andam
nagkikinabuhi uyon ha pagtoo. gud ha tagsa nga maopay nga
9 Labot pa, diri hira mag-uus- buhat.
wag, kay an ira kalurongan makikita gud han ngatanan, pari- 2Ti 3:101 O “hilawig nga pagpailob.”
3
361
2 TIMOTEO 4:1-18
liwat nga nagpapamulat han iya
pagpakita.
9 Pangalimbasog gud nga makakadi ka dayon, 10 kay ginbayaan ako ni Demas tungod kay
nahigugma hiya hini nga sistema, ngan kinadto hiya ha Tesalonica; hi Cresente kinadto ha
Galacia, ngan hi Tito kinadto
ha Dalmacia. 11 Hi Lucas la an
akon kaupod didi. Iupod hi Marcos, kay daku hiya nga bulig ha
akon ha sagrado nga buruhaton.
12 Pero ginpakadto ko hi Tiquico
ha Efeso. 13 Pagkadi mo, dad-a
an kurigmos nga ginbilin ko kan
Carpo ha Troas, ngan an mga linukot nga basahon, labi na an
mga pergamino.1
14 Hi Alejandro nga panday
hin tumbaga1 nagbuhat hin damu
nga karaotan ha akon. Hi Jehova an mabulos ha iya uyon ha iya
mga buhat. 15 Pag-ikmat liwat
ha iya, kay nakontra gud hiya ha
aton mensahe.
16 Ha akon siyahan nga pagdepensa waray dinapig ha akon,
lugod ginbayaan ako nira ngatanan—hinaot diri hira magkaada
baratunon. 17 Pero an Ginoo
tinindog hirani ha akon ngan
gintagan ako hin gahum, basi pinaagi ha akon bug-os nga matuman an pagsangyaw ngan makabati hito an ngatanan nga nasud;
ngan gintalwas ako tikang ha
baba han leon. 18 An Ginoo
magtatalwas ha akon tikang ha
ngatanan nga karaotan ngan
magtitipig ha akon para ha iya
Ginhadian ha langit. Magin iya
unta an himaya ha kadayonan.
Amen.
Korona han pagkamatadong
4
Ha atubangan han Dios ngan
ni Kristo Jesus, nga maghuhukom han mga buhi ngan mga
patay, ngan pinaagi han iya pagpakita ngan han iya Ginhadian,
seryoso nga ginsusugo ko ikaw
2 nga isangyaw an pulong, ayaw
paglangan ha pagbuhat hini ha
maopay nga mga panahon ngan
ha makuri nga mga panahon,
pagsaway, pagpahamangno, pagsagdon, ngan buhata ini nga may
pagkapasensyoso ngan arte ha
pagtutdo. 3 Kay maabot an panahon nga an mga tawo diri
mamamati han makapahimsog
nga katutdoan, kondi basi masunod an ira mga hingyap, maruruyag hira nga palibotan hira hin
mga magturutdo nga maggigitik han ira mga talinga.1 4 Diri
hira mamamati han kamatuoran, ngan maghahatag hin atensyon ha buwa nga mga istorya.
5 Pero ikaw, tipigi an imo maopay
nga panhunahuna ha ngatanan
nga butang, antosa an kakurian,
buhata an buruhaton han ebanghelisador,1 bug-os nga tumana an
imo sagrado nga buruhaton.
6 Kay iginhuwad na ako pariho
hin halad nga irimnon, ngan hirani na an panahon han akon paggawas. 7 Nakig-away ako han
maopay nga pakig-away, natapos
ko an rumba, ngan gintipigan ko
an pagtoo. 8 Tikang yana nakareserba na ha akon an korona
han pagkamatadong sugad nga
premyo, nga ha itinanda nga adlaw ihahatag ha akon han Ginoo,
an matadong nga hukom, pero
diri la ha akon kondi ha ngatanan
2Ti 4:31 O “magsusumat ha ira han karuyag nira mabatian.” 51 O “padayon nga
isangyaw an maopay nga sumat.”
2Ti 4:131 Anit nga linukot nga mga basahon. 141 Ha English, copper.
2 TIMOTEO 4:19—TITO 1:11
19 Ipaabot an akon pangumusta kanda Prisca ngan Aquila
ngan ha panimalay ni Onesiforo.
20 Hi Erasto nagpabilin ha
Corinto, pero ginbayaan ko hi
Trofimo ha Mileto kay may sakit hiya. 21 Pangalimbasog
gud pagkadi antes han kathagkot.
Maopay nga espiritu
362
Nangungumusta ha imo hi
Eubulo, sugad man hira Pudente, Lino, Claudia, ngan an ngatanan nga kabugtoan.
22 Hinaot bendisyonan han
Ginoo an maopay nga espiritu
nga imo iginpapakita. Makarawat unta niyo an iya diri-matupngan nga pagkabuotan.
dccc
ccc
SURAT KAN
TITO
Tikang kan Pablo nga uri1
pon han Dios ngan apostol ni
Jesu-Kristo uyon ha pagtoo han
mga pinili han Dios ngan ha husto nga kahibaro ha kamatuoran,
nga uyon ha debosyon ha Dios
2 ngan iginbasar ha paglaom
nga kinabuhi nga waray kataposan nga maiha na nga iginsaad
han Dios, nga diri makakagbuwa, 3 samtang ha iya itinanda
nga mga panahon iginpahayag
niya an iya pulong pinaagi han
pagsangyaw nga igintapod ha
akon, uyon ha sugo han aton Paratalwas, an Dios; 4 para kan
Tito, nga totoo nga anak nga kapariho namon hin pagtoo:
Makarawat mo unta an dirimatupngan nga pagkabuotan
ngan kamurayawan tikang ha
Dios nga Amay ngan kan Kristo
Jesus nga aton Paratalwas.
5 Ginbilin ko ikaw ha Creta
basi tadungon mo an mga butang nga may depekto ngan
magpili ka hin katigurangan ha
tagsa nga syudad, sugad han
akon instruksyon ha imo; 6 kon
may lalaki nga waray akusasyon
ha iya, usa la an asawa, an mga
anak matinoohon ngan waray
akusasyon nga nagkikinabuhi
hin maraot o rebelyoso. 7 Kay
sugad nga tinaporan han Dios,
an paramangno kinahanglan waray akusasyon, diri nag-iinsister
han iya karuyag, diri madagmit
masina, diri parahubog, diri bayolente,1 diri nagtitinguha nga
makabentaha ha hakugnon
ngan malimbong nga paagi,
8 lugod maabiabihon, mahigugmaon ha kaopayan, maopay an
panhunahuna, matadong, maunungon, may pagpugong ha kalugaringon, 9 nasunod gud ha
masasarigan nga pulong may kalabotan ha iya arte ha pagtutdo, basi may kapas hiya ha pagaghat pinaagi han maopay1 nga
katutdoan ngan ha pagsaway ha
mga nakontra.
10 Kay damu nga tawo an rebelyoso, paraistorya hin waray
pulos, ngan paralimbong, labi na
an mga nasuporta ha pagturi.
11 Kinahanglan itak-om an ira
Tit 1:71 O “nangangastigo.”
kapahimsog.”
91 O “ma-
363
Edaran nga kalalakin-an ngan kababayin-an
TITO 1:12–2:12
mga baba, kay padayon nga gin- ganon an paggawi, diri parapabubungkag hini mismo nga mga karaot, diri uripon han bino,
tawo an bug-os nga mga panima- ngan magturutdo han kaopayan;
lay pinaagi ha pagtutdo hin mga 4 basi mabuligan nira an burobutang nga diri angay igtutdo bata nga kababayin-an nga mabasi la makabentaha ha malim- kapamurubuot utro nga higugbong nga paagi. 12 An usa ha maon an ira bana ngan an ira
ira, nga ira mismo propeta, nagmga anak, 5 magin maopay an
siring: “An mga taga-Creta mga panhunahuna, putli, nangingibuwaon, magpintas nga ihalas nano han mga buruhaton ha banga mga hayop, mga hubya ngan lay, maopay an pamatasan, ngan
malamon.”
nagpapasakop ha ira bana, basi
13 Totoo ini nga pamatuod. an pulong han Dios diri pagyakTungod hini istrikto nga sawaya nan hin maraot.
hira, basi magin mahimsog hira
6 Sugad man, padayon nga agha pagtoo, 14 pinaagi ha diri hata an burobata nga kalalapaghatag hin atensyon ha sus- kin-an nga magin maopay an
matanon han mga Judio ngan panhunahuna. 7 Ipakita nga
ha mga sugo han mga tawo nga susbaranan ka ha maopay nga
nagsasalikway han kamatuoran.
mga buhat ha ngatanan nga pa15 An ngatanan nga butang maagi. Seryoso gud nga itutdo kon
limpyo ha limpyo nga mga tawo.
ano an putli, 8 nga nagamit hin
Pero ha mga tawo nga mahugaw
maopay nga mga pulong nga diri
ngan waray pagtoo waray butang
nga limpyo, kay an ira huna- mapapakaraot, basi maalohuna ngan konsensya mahu- han an mga nakontra, kay waray
gaw. 16 Dayag nga nagpapaha- hira maraot nga masisiring mahiyag hira nga nakilala hira ha tungod ha aton. 9 An mga uriDios, pero an ira mga buhat nag- pon sadang magpasakop ha ira
papakita nga iginsasalikway nira mga agaron ha ngatanan nga
hiya, kay mangil-ad hira ngan kahimtang, ngan mangalimbasog
diri-masinugtanon ngan diri nga lipayon hira, diri mabatonkwalipikado ha bisan ano nga baton, 10 diri nangangawat ha
ira, lugod nagpapakita nga bugmaopay nga buhat.
os nga matataporan hira, basi
Pero ikaw, magpadayon ka
ha ngatanan nga paagi maghatag
ha pagyakan uyon ha maopay1 nga katutdoan. 2 An eda- hira hin kadayawan ha katutdoran nga kalalakin-an sadang an han aton Paratalwas, an Dios.
11 Kay iginpakita han Dios an
magin kontrolado an paggawi,
seryoso, maopay an panhunahu- iya diri-matupngan nga pagkana, mahimsog an pagtoo, mahi- buotan nga naghahatag hin kagugmaon, ngan mapailubon. talwasan ha ngatanan nga kla3 Sugad man an edaran nga ka- se hin tawo. 12 Nagtututdo ito
babayin-an sadang magin dung- ha aton nga isalikway an pagin diri-diosnon ngan an kalibotanon nga mga hingyap, ngan
Tit 2:11 O “makapahimsog.”
2
TITO 2:13–3:11
Magpasakop ha mga awtoridad. Mga sekta
364
magkinabuhi nga may maopay kabuotan han aton Paratalwas,
nga panhunahuna ngan pagkaan Dios, ngan an iya gugma ha
matadong ngan debosyon ha katawohan, 5 (diri tungod han
Dios samtang adi kita hini anoman nga matadong nga mga
nga sistema, 13 ngan ginhuhu- buhat naton kondi tungod han
lat an makalilipay nga paglaom iya kalooy) gintalwas kita niya
ngan an mahimayaon nga pagpinaagi han pagkarigo ha aton
pakita han harangdon nga Dios nga naghatag ha aton hin kinangan han aton Paratalwas, hi buhi, ngan pagbag-oha ha aton
Kristo Jesus, 14 nga naghatag pinaagi han baraan nga espirihan iya kalugaringon para ha tu. 6 Hura nga iginbuhos niya
aton basi talwason kita ha ngaha aton ini nga espiritu pinaatanan nga klase hin pagkamati- gi kan Jesu-Kristo nga aton
nalapason ngan limpyohan kita Paratalwas, 7 basi katapos nga
basi magin iya kalugaringon nga maipahayag kita nga matadong
katawohan nga espesyal nga pa- pinaagi han iya diri-matupngan
nag-iya, nga aktibo ha mag-opay nga pagkabuotan,1 magin mga
manurunod kita uyon ha pagnga buhat.
15 Padayon nga isumat ini nga laom nga kinabuhi nga waray
mga butang ngan magsagdon kataposan.
8 Masasarigan ini nga mga
ngan magsaway ka nga may bugos nga awtoridad. Ayaw pabay-i pulong, ngan karuyag ko nga
nga minuson ka han bisan hin-o. marig-on nga pamatud-an mo
pirme an pagkatotoo hini, basi
Padayon nga pahinumdoma
hunahunaon pirme han mga nahira nga magpasakop ngan too ha Dios an pagbuhat han
magmasinugtanon ha mga gob- maopay. Ini nga mga butang mayerno ngan mga awtoridad,1 maopay ngan mapulsanon ha mga
gin andam para ha tagsa nga tawo.
maopay nga buhat, 2 diri mag9 Pero paglikay ha linurong
yakan hin maraot ha bisan nga mga argumento ngan ha
hin-o, diri magin makiawayon, pagsaliksik mahitungod han kalugod magin makatadunganon, tulinan ngan ha mga diskusyon
ngan magpakita hin pagkama- ngan araway mahitungod han
lumo ha ngatanan nga tawo. Balaud, kay waray ito maopay
3 Kay bisan kita hadto waray nga resulta ngan waray ito pulos.
sarabotan, diri-masinugtanon, 10 Kon may tawo nga nasuporta
nalimbongan, uripon han maghin sekta, sagdoni1 hiya hin makalain-lain nga hingyap ngan ka- kaduha, ngan kon diri hiya malipayan, nagkikinabuhi ha kara- mati paiwasa hiya; 11 kay maotan ngan kaawa, mangil-ad, aram ka nga an sugad hito
ngan nasisina ha usa kag usa.
nga tawo binaya ha husto nga
4 Pero han iginpakita an pag-
3
Tit 3:11 Ha literal, “magmasinugtanon
ha mga magmarando.”
Tit 3:71 Karuyag sidngon, an diri-matupngan nga pagkabuotan han Dios. 101 O
“pahamangnoi.”
365
Padayon nga pagbuhat hin maopay
TITO 3:12—FILEMON 11
dalan ngan nakakasala ngan gin- bugtoan kinahanglan mahibaro
huhukman han iya kalugaringon liwat ha padayon nga pagbuhat
hin maopay basi hira magkaanga mga sala.
12 Kon pakadaon ko ha imo da han ira importante nga mga
hi Artemas o hi Tiquico, panga- panginahanglan, basi hira magin
limbasog gud nga kumadto ka mabungahon pirme.
15 Nangungumusta ha imo an
ha akon ha Nicopolis, kay didto
ako magpapalabay han kathag- ngatanan nga akon kaupod didi.
kot. 13 Buhata an imo mahihi- Ipaabot an akon pangumusta ha
mo ha pagbulig kan Senas, nga mga igkasi-tumuroo nga nagpaeksperto ha Balaud, ngan kan palangga ha amon.
Apolos, basi magkaada hira han
Makarawat unta niyo ngatangatanan nga ira kinahanglanon nan an diri-matupngan nga pagha biyahe. 14 Ngan an aton ka- kabuotan han Dios.
dccc
ccc
SURAT KAN
FILEMON
1 Tikang kan Pablo, nga priso tungod kan Kristo Jesus, ngan
kan Timoteo nga aton bugto,
para kan Filemon nga amon hinigugma nga igkasi-magburuhat,
2 ngan kan Apia nga amon bugto nga babaye, ngan kan Arquipo
nga amon igkasi-sundalo, ngan
para ha kongregasyon nga nagkakatirok ha imo balay:
3 Makarawat unta niyo an dirimatupngan nga pagkabuotan
ngan kamurayawan tikang ha
Dios nga aton Amay ngan ha Ginoo nga hi Jesu-Kristo.
4 Pirme ako nagpapasalamat
ha akon Dios kon gin-uupod ko
ikaw ha akon mga pag-ampo,
5 kay nababatian ko an mahitungod han imo pagtoo ha Ginoo nga hi Jesus ngan han imo
gugma ha iya ngan ha ngatanan
nga baraan. 6 Nag-aampo ako
nga an imo pakigbahin ha pariho nga pagtoo magpagios unta ha
imo nga kilalahon an tagsa nga
maopay nga butang nga nakakarawat naton pinaagi han Kristo. 7 Kay nalipay ngan naliaw
gud ako han hinbatian ko an mahitungod han imo gugma, kay an
kasingkasing1 han mga baraan
narepreskohan pinaagi ha imo,
bugto ko.
8 Tungod hini, bisan kon ako,
sugad nga apostol han Kristo,
may daku nga kagawasan ha pagyakan nga sugoon ka ha pagbuhat han husto, 9 mas karuyag
ko nga makimalooy ha imo tungod ha gugma, kay ako, hi Pablo, edaran nga tawo ngan yana
priso liwat tungod kan Kristo
Jesus. 10 Nakikimalooy ako ha
imo para ha akon mismo anak
nga hi Onesimo, kay nagin sugad
ako hin amay niya samtang priso
ako nga nakakadena. 11 Hadto
waray hiya pulos ha imo kondi
Flm 71 O “pagpalangga.”
FILEMON 12—HEBREO 1:3
yana may pulos na hiya ha imo
ngan ha akon. 12 Ginpapabalik
ko hiya ha imo, oo, hiya nga akon
pinalangga.
13 Karuyag ko unta nga awilan
hiya didi kaupod ko basi padayon nga mag-asikaso ha akon imbes nga ikaw, samtang priso ako
tungod han maopay nga sumat.
14 Pero diri ko karuyag buhaton an bisan ano nga diri mo
inuuyonan, basi an imo pagbuhat han maopay diri tungod kay
napiritan ka la, kondi tungod kay
ito gud an imo karuyag. 15 Bangin an pagbaya niya hin madaliay1 amo gud an hinungdan basi
mahibalik hiya ha imo ha kadayonan, 16 diri na sugad nga uripon kondi labaw pa hin uripon,
usa nga hinigugma nga bugto,
labi na ha akon, pero mas labi na
gud ha imo, usa nga uripon
ngan bugto ha pag-alagad ha Ginoo. 17 Salit kon gintatagad mo
ako nga igkasi-tumuroo,1 mahigugmaon nga karawata hiya pariho han imo pagkarawat ha
akon. 18 Labot pa, kon nakasayop hiya ha imo o nakautang hin
Onesimo nagin bugto
366
bisan ano, ako an mabayad hito.
19 Ako, hi Pablo, ako mismo an
nagsusurat hini: Babayaran ko
ito—diri na kinahanglan nga isumat ko ha imo nga bisan an
imo kinabuhi utang mo ha akon.
20 Salit bugto, sugad nga sumurunod han Ginoo, makarawat ko
unta tikang ha imo ini nga bulig:
tagi hin karepresko an akon kasingkasing sugad nga sumurunod
han Kristo.
21 Nasarig ako nga masugot
ka, salit nagsusurat ako ha imo,
kay maaram ako nga bubuhaton
mo an labaw pa han akon ginsisiring. 22 Kondi labot pa hito,
pag-andam hin akon mauukyan,
kay naglalaom ako nga tungod
han iyo mga pag-ampo makakabalik ako ha iyo.
23 Nangungumusta ha imo hi
Epafras nga akon igkasi-priso kahiusa ni Kristo Jesus, 24 pati
hira Marcos, Aristarco, Demas,
ngan Lucas, nga akon mga igkasimagburuhat.
25 Makarawat unta niyo an
diri-matupngan nga pagkabuotan han Ginoo nga hi Jesu-KrisFlm 151 Ha literal, “usa ka oras.” to tungod han maopay nga disposisyon nga iyo iginpapakita.
171 Ha literal, “igkasi-umarangbit.”
dccc
ccc
SURAT HA MGA
HEBREO
Anak, nga iya ginpili sugad nga
manurunod han ngatanan nga
agi han mga propeta ha damu butang, ngan pinaagi ha iya ginnga higayon ngan ha damu nga himo Niya an mga butang ha langit ngan ha tuna.1 3 Perpekpaagi. 2 Yana, ha ikatarapos
hini nga mga adlaw, nakikiistor- Heb 1:21 O “pagkaorganisa han mga buya hiya ha aton pinaagi han iya tang.” Kitaa an “Sistema” ha Glossary.
an Dios nakiistorya
1 Hadto,
ha aton kaapoy-apoyan pina-
367
Ekselente nga ngaran. Diri ig-anod pahirayo
HEBREO 1:4–2:4
to nga iginpakita niya an hima- nikangan, O Ginoo, imo ginlaya han Dios1 ngan kapariho gud tag an mga pundasyon han tuna
hiya han Iya dagway, ngan hiya mismo, ngan an kalangitan amo
an nagsusustinir han ngatanan an mga hinimo han imo mga kanga butang pinaagi han iya gam- mot. 11 Mawawara ito ngatahanan nga pulong; ngan katapos nan, pero ikaw magpapabilin ha
kita niya limpyohan han aton kadayonan; ngan pariho hin pamga sala, liningkod hiya ha too napton ito ngatanan madadaan,
han Harangdon ha kahitas-an. 12 ngan imo lulukuton ito su4 Salit nagin mas labaw hiya ha gad hin kurigmos, sugad hin
mga anghel, kay nakapanunod pantungbaw nga panapton; ngan
hiya hin ngaran nga mas ekse- maliliwanan ito, pero ikaw amo
lente kay han ira ngaran.
la gihapon, ngan diri gud mata5 Pananglitan, hin-o gud ha tapos an imo katuigan.”
mga anghel an ginsidngan han
13 Pero hin-o gud ha mga
Dios: “Ikaw an akon anak; ako,
anghel an ginsidngan han Dios:
yana nga adlaw, ako nagin imo
“Lingkod ha akon too, tubtob
amay”? Ngan nagsiring liwat:
nga ibutang ko an imo mga kaa“Ako mismo magigin iya amay,
way sugad nga tungtongan han
ngan hiya magigin akon anak”?
6 Pero han iya ginpakanhi utro imo mga tiil”? 14 Diri ba hira
ha kalibotan an iya Suhag, hiya ngatanan mga espiritu para ha
nagsiring: “Ngan an ngatanan sagrado nga pag-alagad, nga ginnga anghel han Dios mayukbo sugo basi magserbi ha mga makarawat han katalwasan?
ha iya.”
7 Nagsiring liwat hiya mahituSalit importante nga tagan
ngod ha mga anghel: “Iya ginnaton hin labaw ha kasagahihimo nga mga espiritu an ran nga atensyon an mga butang
iya mga anghel, ngan iya ginhi- nga aton hinbatian, basi diri gud
himo nga naglalaga nga kalayo kita ig-anod pahirayo. 2 Kay
an iya mga ministro.”1 8 Pero kon an pulong nga ginyakan pimahitungod ha Anak hiya nagsi- naagi han mga anghel napamaring: “An Dios amo an imo tro- tud-an nga marig-on gud, ngan
no ha kadayonan, ngan an set- an tagsa nga sala ngan pagtalaro han imo Ginhadian amo an pas may sirot uyon ha hustisya;
setro han katadongan. 9 Nahi- 3 paonan-o kita makakalikay
gugma ka ha katadongan, ngan kon ginbabalewaray naton an sunasisina ka ha pagkamatinalapa- gad kaimportante nga katalwason. Tungod hito an Dios, an imo san nga iginpahayag siyahan piDios, nagdihog ha imo hin lana naagi han aton Ginoo ngan
ngan naghatag ha imo hin mas
ginpamatud-an ha aton han mga
daku nga kalipay kay han imo
nakabati ha iya? 4 Ngan an
mga kaupod.” 10 Ngan: “Ha tiDios nagpamatuod liwat pinaaHeb 1:31 Ha literal, “iya.” 71 O “mga gi hin mga tigaman ngan urusahon nga mga butang ngan
nagsiserbi ha publiko.”
2
HEBREO 2:5-18
Ginhimo nga uroubos ha mga anghel. Yawa
368
gamhanan nga mga buhat1 ngan nga magin kwalipikado ha pagpinaagi han baraan nga espiritu talwas ha ira. 11 Kay hiya nga
nga iginhatag uyon ha iya kabu- nagbabaraan ngan an mga ginbabaraan usa la an gintikangan,
rut-on.
5 Kay waray niya igpasakop ngan tungod hini waray hiya maha mga anghel an tiarabot nga awod pagtawag ha ira nga “kakalibotan,1 nga amon iginpa- bugtoan,” 12 han hiya nagsipahayag. 6 Pero may saksi nga ring: “Ipapasamwak ko an imo
nagpamatuod nga nasiring: “Ano ngaran ha akon kabugtoan; pagba an tawo nga pirme mo hiya dadayawon ko ikaw ha kongrenahinunumdoman, o an anak gasyon pinaagi hin mga kanta.”
han tawo nga imo hiya ginma- 13 Nagsiring liwat hiya: “Masamangnoan? 7 Ginhimo mo hiya rig ako ha iya.” Ngan nagsiring linga uroubos la hin gutiay ha wat: “Kitaa! Ako ngan an kabamga anghel; ginkoronahan mo taan nga iginhatag ha akon ni
hiya hin himaya ngan dungog, Jehova.”
14 Kon sugad, tungod kay an
ngan igintapod ha iya an mga
buhat han imo mga kamot. “kabataan” may dugo ngan unod,
8 An ngatanan nga butang imo hiya liwat nagin pariho ha ira,
iginpasakop ha ilarom han iya basi pinaagi han iya kamatamga tiil.” Tungod kay iginpasa- yon mabungkag niya an usa nga
kop na ha iya an ngatanan nga may kapas ha pagpahinabo han
butang, waray butang nga wa- kamatayon, nga amo an Yawa;
ray igpasakop ha iya han Dios. 15 ngan basi matagan niya hin
Pero yana, diri pa naton nakikita kagawasan an ngatanan nga nanga sakop na niya an ngatanan gin uripon ha bug-os nira nga kinga butang. 9 Kondi nakikita nabuhi tungod han kahadlok ha
gud naton nga hi Jesus, nga gin- kamatayon. 16 Kay ha pagkahimo nga uroubos la hin guti- matuod, diri mga anghel an
ay ha mga anghel, ginkoronahan iya ginbubuligan kondi an katuna yana hin himaya ngan dungog linan1 ni Abraham. 17 Tungod
tungod ha pag-antos hin kama- hito kinahanglan magin pariho
tayon. Pinaagi han diri-matup- hiya ha iya “kabugtoan” ha ngangan nga pagkabuotan han Dios, tanan nga paagi, basi hiya magin
naeksperyensyahan niya an ka- maloloy-on ngan matinumanon
nga hitaas nga saserdote ha mga
matayon para ha ngatanan.
10 An ngatanan nga butang butang nga may kalabotan ha
nahimo para ha himaya han Dios, ngan basi makahatag hiya
Dios ngan nagkahihimo ito pi- hin halad ha pagpahiuli tungod
naagi ha iya. Salit basi mahima- han mga sala han katawohan.
ya an damu nga anak, angay la 18 Tungod kay hiya mismo nagnga itugot Niya nga mag-antos antos han ginsarihan hiya, maan Lider, nga nakahimo ha iya kakabulig hiya ha mga ginsasarihan.
Heb 2:41 O “milagro.”
“inuukyan nga tuna.”
51 Ha literal,
Heb 2:161 Ha literal, “binhi.”
369
Salit baraan nga kabugtoan,
nga mga umarangbit han langitnon nga pagtawag, tagda an
apostol ngan hitaas nga saserdote nga aton iginpapahayag,1
hi Jesus. 2 Matinumanon hiya
ha Dios nga nagpili ha iya, pariho kan Moises nga matinumanon liwat ha bug-os nga panimalay han Dios. 3 Ngan takos
hiya1 hin mas daku nga himaya kay ha kan Moises, kay hiya
nga nagtutukod mas dungganon kay han balay. 4 Ha pagkamatuod, an tagsa nga balay
may nagtukod, pero an naghimo
han ngatanan nga butang amo
an Dios. 5 Hi Moises, sugad
nga surugoon, matinumanon ha
bug-os nga panimalay han Dios
sugad nga pamatuod han mga
butang nga igpapahayag ha tidaraon, 6 pero an Kristo sugad
nga Anak matinumanon ha bugos nga panimalay han Dios. Kita
an panimalay han Dios kon marig-on nga tipigan naton tubtob
ha kataposan an aton kagawasan
ha pagyakan ngan an paglaom
nga aton iginhahambog.
7 Salit sugad han ginsiring pinaagi han baraan nga espiritu: “Yana kon mamati kamo ha
akon tingog, 8 ayaw patig-aha
an iyo kasingkasing pariho hadto han ginpasina ako hinduro ha
panahon nga ginsarihan ako nira
ha kamingawan, 9 han ginsarihan ngan gin-ayat ako han iyo
kaapoy-apoyan, bisan kon nakita nira an akon mga buhat ha sulod hin 40 ka tuig. 10 Tungod
hito nasina gud ako hito nga he-
HEBREO 3:1-19
nerasyon ngan nagsiring, ‘Pirme
nahisisimang an ira kasingkasing, ngan waray hira mahibaro
han akon mga paagi.’ 11 Salit
tungod ha akon kasina nagsumpa ako, ‘Diri hira makakasulod
ha akon pagpahuway.’”
12 Mga kabugtoan, pag-ikmat
kamo nga waray bisan usa ha iyo
nga magkaada maraot nga kasingkasing nga waray pagtoo pinaagi ha pagbaya ha buhi nga
Dios; 13 pero kada adlaw padayon nga magparig-onay kamo
samtang gintatawag pa ito nga
“Yana,” basi waray bisan usa ha
iyo an magin matig-a an kasingkasing tungod han nakakalimbong
nga gahum han sala. 14 Ha pagkamatuod, magigin mga kaangbit1 la kita han Kristo kon marig-on nga tipigan naton tubtob
ha kataposan an aton pagsarig tikang ha tinikangan. 15 Sugad
han ginsiring: “Yana kon mamati kamo ha akon tingog, ayaw patig-aha an iyo kasingkasing pariho
hadto han ginpasina ako hinduro.”
16 Hin-o an mga nakabati
pero nagpasina la gihapon hinduro ha Dios? Ha pagkamatuod,
diri ba hira ngatanan nga nagkagawas ha Ehipto ha pagpanguna
ni Moises? 17 Dugang pa, hin-o
an nasinahan gud han Dios ha
sulod hin 40 ka tuig? Diri ba an
mga nakasala, nga nagkamatay
ha kamingawan? 18 Hin-o an
mga iginsumpa niya nga diri makakasulod ha iya pagpahuway?
Diri ba hira nga nagin diri masinugtanon? 19 Salit nasabtan
Heb 3:11 O “iginpapakilala ha kadaygan.” 31 Karuyag sidngon, hi Jesus.
Heb 3:141 O “makikigbahin upod han
Kristo.”
Naghimo han ngatanan. Pagpahuway han Dios
3
HEBREO 4:1-15
An pulong han Dios buhi ngan gamhanan
370
naton nga waray hira makasulod huwayan, waray na unta an Dios
tungod han kawaray pagtoo.
mag-unabi hin lain nga adlaw
Salit tungod kay nagpapada- katapos hito. 9 Salit may nabiyon pa an saad ha pagsulod bilin pa nga pagpahuway ha adha iya pagpahuway, mag-ikmat law han sabbath1 para ha katakita nga waray usa ha iyo nga diri wohan han Dios. 10 Kay an
magin kwalipikado hito. 2 Kay tawo nga nakasulod ha pagpahupariho ha ira, iginpahayag liwat way han Dios pinahuway liwat tiha aton an maopay nga sumat; kang ha iya mga buruhaton, papero waray hira magpahimulos riho han ginbuhat han Dios.
11 Salit buhaton naton an
han pulong nga ira hinbatian,
kay waray hira pagtoo nga pa- aton bug-os nga mahihimo nga
riho han mga nagsugot. 3 Kita makasulod hito nga pagpahunga nagpapakita hin pagtoo na- way, basi waray bisan usa nga
sulod ha pagpahuway, sugad magsubad han amo gihapon
la han iya ginsiring: “Salit tunga pagkadiri-masinugtanon.
ngod ha akon kasina nagsum- 12 Kay an pulong han Dios buhi
pa ako, ‘Diri hira makakasulod ngan gamhanan ngan mas maha akon pagpahuway,’” bisan kon tarom pa ha bisan ano nga eshuman na an iya mga buruhaton pada nga paluyoluyo an tarom,
tikang pa ha tinikangan han kangan nadulot bisan tubtob ha
libotan. 4 Kay ha usa nga teks- pagbulag han kalag ngan espirito han Kasuratan ini an iya gintu ngan han mga kaluluthan tisiring mahitungod han ikapito kang ha utok ha tul-an, ngan
nga adlaw: “Ngan ha ikapito nga nakakatugkad han mga panhuadlaw an Dios pinahuway tikang nahuna ngan mga intensyon han
ha ngatanan nga iya buruhaton,” kasingkasing. 13 Ngan waray
5 ngan dinhi nasiring utro hiya: hinimo han Dios nga diri niya
“Diri hira makakasulod ha akon nakikita, lugod an ngatanan nga
pagpahuway.”
butang hubo ngan nakikita gud
6 Salit tungod kay an iba puy- han iya mga mata ngan may badi pa makasulod hito, ngan an ratunon kita ha iya.
mga una nga ginsumatan han
14 Salit tungod kay kita may
maopay nga sumat waray ma- pinakamaopay nga hitaas nga
kasulod hito tungod han pag- saserdote nga sinaka ha kalangikadiri-masinugtanon, 7 may tan, hi Jesus nga Anak han Dios,
itinanda na liwat hiya nga ad- magpadayon kita ha pagpahayag
law, paglabay hin hilawig nga pa- mahitungod ha iya. 15 Kay an
nahon, pinaagi ha pagsiring nga aton hitaas nga saserdote, diri
“Yana” ha salmo ni David; su- usa nga diri napaid ha aton mga
gad la han ginsiring na: “Yana kaluyahan, kondi an aton hitaas
kon mamati kamo ha akon ti- nga saserdote ginsarihan ha ngangog, ayaw patig-aha an iyo ka- tanan nga paagi pariho ha aton,
singkasing.” 8 Kay kon ginpangunahan hira ni Josue ngadto Heb 4:91 Kitaa an “Sabbath” ha Glosha usa nga lugar nga mapapa- sary.
4
371
Pariho kan Melkisedek. Matig-a
pero waray hiya sala. 16 Salit,
may kagawasan ha pagyakan
nga dumaop kita ha trono han
Dios nga naghahatag han dirimatupngan nga pagkabuotan,1
basi makarawat naton an kalooy ngan an diri-matupngan nga
pagkabuotan nga mabulig ha
aton ha husto nga panahon.
An tagsa nga hitaas nga saserdote tikang ha katawohan
ginpili ha pag-asikaso han mga
butang may kalabotan ha Dios,
basi maghalad para ha katawohan hin mga regalo ngan mga halad tungod han mga sala. 2 Mapinairon1 hiya magtratar ha mga
ignorante ngan ha mga nagsasayop kay hiya liwat may kaluyahan,
3 ngan tungod hito kinahanglan
maghalad hiya para ha iya kalugaringon nga mga sala sugad han
iya ginbubuhat para ha katawohan.
4 Dugang pa, waray bisan
hin-o nga nagpipili han iya kalugaringon para hini nga kadungganan, gawas la kon ginpili
hiya han Dios, pariho kan Aaron.
5 Sugad man an Kristo waray
magpasidungog ha iya kalugaringon han nagin hitaas nga saserdote hiya, kondi ginpasidunggan hiya han usa nga nagsiring
ha iya: “Ikaw an akon anak; ako,
yana nga adlaw, ako nagin imo
amay.” 6 Nagsiring liwat hiya
ha lain nga teksto han Kasuratan: “Usa ka nga saserdote pariho kan Melkisedek, ngan magigin waray kataposan an imo
pagin saserdote.”
5
Heb 4:161 Ha literal, “ha trono han dirimatupngan nga pagkabuotan.” 5:21 O
“makatadunganon.”
HEBREO 4:16–5:14
7 Han nagkikinabuhi pa an
Kristo dinhi ha tuna1 naghalad
hiya hin mga pangamuyo ngan
mga hangyo ha Dios nga nagtalwas ha iya tikang ha kamatayon, nga may mga araba ngan
mga pagtangis, ngan ginpamatian gud an iya mga pag-ampo
kay may kahadlok hiya ha Dios.
8 Bisan kon Anak hiya, nahibaro
hiya han pagkamasinugtanon tikang ha mga butang nga iya ginantos; 9 ngan han nagin perpekto1 na hiya, an ngatanan nga
nasugot ha iya mahimo na kumarawat han katalwasan ha kadayonan pinaagi ha iya, 10 kay
ginpili hiya han Dios nga magin
hitaas nga saserdote pariho kan
Melkisedek.
11 Damu pa an amon masisiring mahitungod ha Iya,
pero makuri ito iesplikar kay nagin maluya an iyo pagpamati.
12 Kay bisan kon yana angay na
unta kamo magin mga magturutdo, kinahanglan may magtutdo na liwat ha iyo tikang ha tinikangan han basihan nga mga
prinsipyo mahitungod han sagrado nga mga kapahayagan han
Dios; ngan nagkikinahanglan na
liwat kamo han gatas, diri han
matig-a nga pagkaon. 13 Kay
an tagsa nga tawo nga gatas la
gihapon an gin-iinom diri nahibabaro han matadong nga pulong han Dios, kay bata pa
hiya. 14 Kondi an matig-a nga
pagkaon kanan hamtong nga
mga tawo, ha mga nagbabansay han ira abilidad ha pagsabot pinaagi ha paggamit hito
nga pagkaon
Heb 5:71 Ha literal, “Han panahon nga
unod pa hiya.” 91 O “nagin bug-os nga
kwalipikado.”
HEBREO 6:1-18
Mag-uswag ha pagkahamtong. Diri magin hubya
372
9 Kondi mahitungod ha iyo,
basi makakilala han husto ngan
mga hinigugma, kombinsido
sayop.
Salit yana nga hinbaroan na kami nga may-ada mas maonaton an nangunguna nga pay nga mga butang—mga budoktrina mahitungod han Kris- tang nga nagriresulta ha katalto, mangalimbasog kita nga wasan—bisan kon nagyayakan
mag-uswag ngadto ha pagka- kami ha sugad hini nga paahamtong, ngan diri na magbu- gi. 10 Kay an Dios diri kay diritang utro hin pundasyon, nga matadong nga kalimtan niya an
amo an pagbasol tikang ha pa- iyo mga buhat ngan an gugma
nga iyo iginpakita para ha iya
tay nga mga buhat, ngan pagtoo
ngaran, kay nagserbi kamo ngan
ha Dios, 2 an katutdoan mahipadayon nga nagsiserbi ha mga
tungod han mga bawtismo ngan
baraan. 11 Pero hingyap naan pagtungbaw han mga kamot,
mon nga an tagsa ha iyo padayon
an pagkabanhaw han mga panga magmaduruto tubtob ha katay ngan an paghukom nga wataposan basi bug-os nga makasiray kataposan. 3 Ini an aton
guro han paglaom, 12 basi diri
bubuhaton, kon itugot gud han kamo magin hubya, lugod magDios.
subad kamo ha mga nakakara4 Kay imposible mabuligan wat han mga saad tungod han
nga magbasol utro an mga na- pagtoo ngan pagpailob.
lamragan na, ngan nakakarawat
13 Han nagsaad an Dios kan
na han waray bayad nga rega- Abraham, nanumpa hiya ha iya
lo tikang ha langit, ngan nakalugaringon, kay waray na mas
gin mga umarangbit han baraan labaw pa ha iya nga iya mapanga espiritu, 5 ngan nakatilaw panumpaan. 14 Nagsiring hiya:
na han maopay nga pulong han “Bibendisyonan ko gud ikaw
Dios ngan han gamhanan nga ngan padadamuon ko gud ikaw.”
mga butang may kalabotan han 15 Salit katapos ni Abraham
tiarabot nga sistema, 6 pero magpakita hin pagpailob, nakabinaya ha pagtoo, kay ira mismo rawat niya ito nga saad. 16 An
iginraraysang utro ha kahoy an mga tawo nanunumpa ha usa nga
Anak han Dios ngan ginpapaka- mas labaw ha ira, ngan an ira
alohan hiya ha publiko. 7 Kay panumpa amo an kataposan han
an tuna nga nainom han uran ngatanan nga pagdiskusyon, kay
nga agsob tumuro ngada hito legal nga garantiya ito ha ira.
ngan katapos nakakapatubo hin 17 Ha sugad hini nga paagi, han
mga tanom nga napapahimulsan nagdesisyon an Dios nga ipahahan mga nagkukultibar hito, na- yag hin mas matin-aw ha mga
karawat hin bendisyon tikang ha manurunod han saad an pagin
Dios. 8 Pero kon nakakapatu- diri nababag-o han iya katuyoan,
bo ito hin katunokan ngan mga ginparig-on niya ito pinaagi hin
banwa, ginpapabay-an ito ngan panumpa, 18 basi pinaagi han
haros isumpa; ngan ha katapo- duha nga butang nga diri nababag-o nga tungod hito imposan susunugon ito.
6
373
Melkisedek. Gintagan hin ikanapulo
HEBREO 6:19–7:13
sible gud magbuwa an Dios, kita an. 5 Oo, uyon ha Balaud, an
nga pinalagiw ngadto ha arayo- mga anak nga lalaki ni Levi nga
pan maaghat gud nga kaptan hin ginpili sugad nga mga saserdote
marig-on an paglaom nga iginbu- ginsugo nga mangulekta hin ikatang ha aton atubangan. 19 Ini napulo tikang ha mga tawo, kanga aton paglaom pariho hin ang- ruyag sidngon, tikang ha ira kakla han kalag, nga sigurado ngan bugtoan, bisan kon katulinan1
marig-on, ngan nagdadara ito ha hira ni Abraham. 6 Pero ini
aton ngadto ha luyo han kurti- nga tawo nga diri tikang ha ira
na,1 20 diin sinulod an nag-una katulinan kinarawat hin ikanapara ha aton nga amo hi Jesus, pulo tikang kan Abraham ngan
nga nagin hitaas nga saserdote nagbendisyon ha iya nga nakapariho kan Melkisedek ngan makarawat hin mga saad. 7 Yana
gigin waray kataposan an iya pa- diri gud maninigaran nga an
gin saserdote.
usa nga nagbendisyon mas labaw
Hi Melkisedek, nga hadi han kay han ginbendisyonan. 8 An
Salem ngan saserdote han mga Levita kinarawat hin ikaGihitaasi nga Dios, tinapo ngan napulo ngan mga tawo hira nga
nagbendisyon kan Abraham namamatay, pero an lain nga
han pagbalik tikang ha pamatay tawo nga kinarawat hin ikanapuhan kahadian, 2 ngan hi Mel- lo, ginpapamatud-an han Kasukisedek gintagan1 ni Abraham ratan nga buhi hiya. 9 Masisihin ikanapulo han ngatanan nga ring liwat nga bisan hi Levi, nga
gindag-an. Siyahan, an iya nga- nakarawat hin ikanapulo, nagbaran nangangahulogan hin “Hadi yad hin ikanapulo pinaagi kan
han Katadongan,” ngan hiya li- Abraham, 10 kay nakada pa
wat an hadi han Salem, kahiya ha mga pig-i1 han iya karuyag sidngon, “Hadi han Ka- apoy-apoyan han gintapo hiya ni
murayawan.” 3 Waray maaram Melkisedek.
kon hin-o an iya amay ngan
11 Salit kon posible an pairoy, waray rekord han iya ka- gin perpekto pinaagi han pagkatulinan ngan kon kakan-o hiya saserdote han mga Levita (kay
natawo ngan namatay, pero tu- bahin ito han Balaud nga iginhangod kay ginhimo hiya nga paritag ha katawohan), kay ano nga
ho han Anak han Dios, nagpapa- magkikinahanglan pa hin lain
bilin hiya nga saserdote ha waray
nga saserdote nga ginsisiring
kataposan.
nga pariho kan Melkisedek ngan
4 Salit iyo nakikita kon matiodiri pariho kan Aaron? 12 Kay
nan-o kaimportante ini nga tawo
kon ginbag-o an pagkasaserdote,
nga gintagan han patriarka1 nga
kinahanglan liwat bag-uhon an
hi Abraham hin ikanapulo han
balaud. 13 Tungod kay an tawo
pinakamaopay han mga gindagnga gin-uunabi hini nga mga deHeb 6:191 Karuyag sidngon, an kurti- talye nagtikang ha iba nga tribo,
7
na nga nakakatabon ha Pinakabaraan.
´
7:21 Ha literal, “ginbahınan.” 41 O “ulo
han pamilya.” Ha Griego, patriarkhes.
Heb 7:51 Ha literal, “tikang ha mga
pig-i.” 101 O “tidaraon nga tulin.”
HEBREO 7:14–8:3
Pagkasaserdote han Kristo. Totoo nga tolda
374
nga waray bisan usa nga nagser- gad, salit ginsasaliwnan hira hin
bi ha halaran. 14 Kay matin- iba, 24 pero hiya, tungod kay
aw nga an aton Ginoo nagtikang nagpapadayon hiya nga buhi ha
kan Juda, pero waray ginsiring waray kataposan, waray hiya
hi Moises nga may mga saser- mga kasaliwan ha pagkasaserdodote nga nagtikang hito nga te. 25 Salit bug-os nga matatalwas niya an mga nadaop ha
tribo.
15 Ngan nagin mas matin-aw Dios pinaagi ha iya, kay nagpaini han nagkaada usa pa nga sa- padayon hiya nga buhi basi maserdote nga pariho kan Melkise- kimalooy para ha ira.
26 Angay gud nga magkaada
dek, 16 nga nagin sugad hito,
diri pinaagi han legal nga kwali- kita hin sugad hito nga hitapikasyon nga iginbasar ha tu- as nga saserdote nga maunulin nga iya gintikangan, kondi ngon, waray karaotan, waraypinaagi han gahum nga nagha- hugaw, bulag ha magpakasasala,
hatag ha iya hin diri-nadadaot ngan ginpahitaas labaw pa han
nga kinabuhi. 17 Kay sugad nga mga langit. 27 Diri pariho hadpamatuod, ini an ginsiring maton hitaas nga mga saserdote,
hitungod ha iya: “Usa ka nga sa- diri hiya kinahanglan maghalad
serdote pariho kan Melkisedek, kada adlaw, siyahan para ha iya
ngan magigin waray kataposan kalugaringon nga mga sala ngan
sunod para ha mga sala han mga
an imo pagin saserdote.”
18 Salit ginwara an daan nga tawo, kay ginbuhat niya ito hin
kasugoanan kay maluya ito ngan makausa la han iginhalad niya
diri epektibo. 19 Kay waray an iya kalugaringon. 28 An Banagin perpekto pinaagi han Ba- laud nagpipili hin kalalakin-an
laud, pero nagin posible ito pina- nga may mga kaluyahan basi
agi han mas maopay nga pagla- magin hitaas nga saserdote, pero
om, nga pinaagi hito mas nagigin katapos han Balaud, an pulong
duok kita ha Dios. 20 Dugang han panumpa nagpipili hin Anak
pa, tungod kay ginhimo ito nga nga ginhimo nga perpekto ha kamay panumpa 21 (kay ha pag- dayonan.
kamatuod, may kalalakin-an nga
Yana ini an importante nga
nagin saserdote bisan kon waray
punto han amon ginsisiring:
upod nga panumpa, pero ini nga May-ada kita sugad hini nga hiusa nagin saserdote pinaagi hin taas nga saserdote, ngan nalingpanumpa han Dios nga nagsiring kod hiya ha too han trono
mahitungod ha iya: “Hi Jehova han Harangdon ha kalangitan,
nanumpa, ngan diri hiya mag- 2 usa nga ministro ha baraan
babasol, ‘Usa ka nga saserdote nga dapit ngan ha totoo nga tolha waray kataposan’”), 22 nada, nga gintindog ni Jehova, diri
gin garantiya hi Jesus han mas han tawo. 3 Kay an tagsa nga
maopay nga kasabotan. 23 La- hitaas nga saserdote may resbot pa, tungod kay namama- ponsabilidad ha paghalad hin
tay an mga saserdote, diri hira mga regalo ngan mga halad; salit
nakakapadayon han ira pag-ala- kinahanglan nga hiya liwat may
8
375
Daan ngan bag-o nga kasabotan igintanding
HEBREO 8:4–9:4
ihalad. 4 Yana kon aanhi hiya Israel katapos hito nga mga adha tuna, diri unta hiya magigin law,’ nasiring hi Jehova. ‘Ibubusaserdote, kay may kalalakin-an tang ko an akon mga balaud ha
na nga naghahalad hin mga ira hunahuna, ngan isusurat ko
regalo uyon ha Balaud. 5 Ini ito ha ira kasingkasing. Ngan ako
nga kalalakin-an nagbubuhat magigin ira Dios, ngan magigin
hin sagrado nga pag-alagad nga katawohan ko hira.
nagsisimbolo ngan nagpapada11 “‘Ngan an tagsa ha ira diri
gaw han langitnon nga mga bu- na magtututdo ha iya igkasitang; sugad kan Moises nga gin- tawo1 ngan ha iya bugto, nga
sugo han Dios han hirani na masiring: “Kilalaha hi Jehova!”
niya tindugon an tolda, kay an Kay hira ngatanan makakakilaDios nagsiring: “Siguroha nga hila ha akon, tikang ha pinakaumoon mo an ngatanan uyon ha bos tubtob ha pinakaprominensurubdan nga iginpakita ha imo te. 12 Kay papasayloon ko hira
ha bukid.” 6 Pero yana hi Jesus ha ira diri-magtadong nga bunakakarawat hin mas ekselente hat, ngan diri ko na gud dudumnga sagrado nga buruhaton,1 kay dumon an ira mga sala.’”
hiya liwat an tagapamutnga han
13 Han nagsiring hiya nga
mas maopay nga kasabotan, nga “bag-o nga kasabotan,” iya ginlegal nga gin-establisar pinaagi pahinabo nga magin daan an nahan mas maopay nga mga saad. una. Yana, ito nga daan ngan
7 Kon an siyahan nga kasabo- nagtitikalagas hirani na mawara.
tan waray sayop, waray na unta
Mahitungod han nauna nga
magkinahanglan hin ikaduha.
kasabotan, may mga balaud
8 Kay may nakikita hiya nga saito para ha sagrado nga pag-alayop ha katawohan han hiya naggad ngan may baraan nga lusiring: “‘Kitaa! Maabot an mga gar dinhi ha tuna. 2 Kay ha
adlaw,’ nasiring hi Jehova, ‘ngan siyahan nga dibisyon han tolmaghihimo ako hin bag-o nga da nga ginhimo aadto an burukasabotan ha panimalay ni Isra- tangan han lampara, an lamesa,
el ngan ha panimalay ni Juda. ngan an mga tinapay nga ha9 Diri ito magigin pariho han lad; ngan gintatawag ito nga “an
kasabotan nga akon ginhimo ha Baraan nga Lugar.” 3 Pero an
ira kaapoy-apoyan ha adlaw han luyo han ikaduha nga kurtina
ginkaptan ko an ira kamot basi amo an dibisyon han tolda nga
tugwayan hira tipagawas ha tuna gintatawag nga “an Pinakabarahan Ehipto; tungod kay waray an.” 4 Didto nakabutang an
hira magpadayon nga matinu- bulawan nga insensaryo ngan an
manon ha akon ginhimo nga ka- arka han kasabotan nga ginpasabotan, waray ko na hira mang- litadahan hin bulawan, nga ginnoi,’ siring ni Jehova.”
butangan han bulawan nga tibod
10 “‘Kay ini an kasabotan nga nga may sulod nga manna, ngan
akon hihimoon ha panimalay ni
9
Heb 8:61 O “pagserbisyo ha publiko.”
Heb 8:111 Ha literal, “igkasi-tuminungnong.”
HEBREO 9:5-17
Dibisyon han tolda. Mas maopay nga tolda
376
han namukad nga tungkod ni sugad nga hitaas nga saserdoAaron, ngan han mga papan nga te han maopay nga mga butang
bato han kasabotan; 5 ha baw- nga natuman na, sinulod hiya ha
baw han kahon may mahimaya- mas dungganon ngan mas maon nga mga kerubin nga nalam- opay nga tolda nga diri hinibong ha taklob han pagpahiuli.1 mo han mga kamot, karuyag sidPero diri yana panahon nga his- ngon, diri bahin han mga hinimo
gotan hin detalyado ini nga mga han Dios dinhi ha tuna. 12 Sibutang.
nulod hiya ha baraan nga lu6 Kahuman himoon ito nga gar hin makausa la, dara an
mga butang ha sugad nga paagi, iya kalugaringon nga dugo, diri
an mga saserdote nasulod kada an dugo han mga kanding ngan
adlaw ha siyahan nga dibisyon nati nga mga baka nga lalakı,´
han tolda basi buhaton an sag- ngan gintalwas kita niya ha karado nga pag-alagad; 7 pero an dayonan. 13 Kay kon an dugo
hitaas nga saserdote la an nasu- han mga kanding ngan han mga
lod ha ikaduha nga dibisyon ma- baka nga lalakı´ ngan an abo
kausa kada tuig, dara an dugo han nati nga baka nga babaye´
nga iya ighahalad para ha iya nga iginwisik ha mga nahugawan
kalugaringon ngan para ha mga para ha paglimpyo han unod nasala nga nabuhat han mga tawo kabaraan ha ira, 14 diri ba an
tungod ha kaignorante. 8 Hito dugo han Kristo, nga naghalad
nga paagi iginpapatin-aw han han iya kalugaringon ha Dios subaraan nga espiritu nga an da- gad nga perpekto nga halad pilan tipakadto ha baraan nga lu- naagi han waray kataposan nga
gar waray pa ipakita samtang espiritu, labi na gud nga manakada pa an siyahan nga tolda. kakalimpyo han aton mga kon9 Ito mismo nga tolda nagsisim- sensya tikang ha patay nga mga
bolo han mga butang nga nahi- buhat basi makabuhat kita hin
tatabo yana nga panahon, ngan sagrado nga pag-alagad ha buhi
uyon hini nga kahikayan, iginhanga Dios?
halad an mga regalo ngan mga
15 Salit hiya an tagapamutnga
halad. Kondi diri hito nahihimo
han bag-o nga kasabotan, basi
nga perpekto an konsensya han
an mga gintawag makakarawat
tawo nga nagbubuhat han sagrahan saad nga waray kataposan
do nga pag-alagad. 10 May kanga panurundon. Nagin posible
labotan la ito ha mga pagkaon,
ini ngatanan tungod han iya kamga irimnon, ngan iba-iba nga
bawtismo. Mga iginpapatuman matayon, nga pinaagi hito ginito han balaud mahitungod han lukat hira tikang ha mga paglawas ngan ginsunod ito tubtob talapas ilarom han nauna nga
ha itinanda nga panahon ha pag- kasabotan. 16 Kay kon may kasabotan, an tawo nga nakigsabot
tadong han mga butang.
11 Pero pag-abot han Kristo kinahanglan mamatay, 17 tungod kay an kasabotan nagigin
Heb 9:51 Kitaa an “Taklob han pagpahi- marig-on la pinaagi han kamatayon han usa, kay waray ito pweruli” ha Glossary.
377
Kristo iginhalad hin makausa la
HEBREO 9:18–10:5
sa samtang buhi pa an tawo nga lugar dara an dugo nga diri iya.
nakigsabot. 18 Amo nga bi- 26 Kay kon sugad hito, magsan an nauna nga kasabotan aantos hiya hin damu ka beses
waray tikangi kon waray dugo. tikang ha tinikangan han kali19 Kay han iginsaysay ni Moi- botan. Pero yana nagpakita hiya
ses ha bug-os nga katawohan an hin makausa la ha ikatarapos
tagsa nga sugo han Balaud, gin- hini nga sistema basi wad-on
kuha niya an dugo han nati nga an sala pinaagi ha paghalad han
´
mga baka nga lalakı ngan han iya kalugaringon. 27 Ngan sumga kanding ngan ginsalaktan gad la nga an mga tawo naito hin tubig. Ngan nagsangbod mamatay hin makausa la pero
hiya hin pula nga tela ha guti- katapos hito nakarawat hin pagay nga sanga han hisopo basi ga- hukom, 28 sugad man an Krismiton ha pagwisik han dugo dida to iginhalad hin makausa la basi
ha basahon ngan ha bug-os nga pas-anon an mga sala han damu;
katawohan, 20 ngan hiya nagngan ha iya ikaduha nga pagpasiring: “Ini an dugo han kasa- kita, diri na ito tungod han sala,
botan nga iginpapatuman ha iyo ngan makikita hiya han mga sinhan Dios.” 21 Ngan iya liwat sero nga namimiling ha iya para
ginwisikan han dugo an tolda ha ira katalwasan.
ngan an ngatanan nga surudlan
Tungod kay an Balaud
nga ginagamit ha sagrado nga
nagpapadagaw la han mapag-alagad. 22 Oo, sumala ha opay nga mga butang nga maaBalaud haros ngatanan nga bu- bot, pero diri amo an reyalitang nalilimpyohan pinaagi han dad hito nga mga butang, diri
dugo, ngan kon waray dugo nga gud mahihimo han mga tawo nga
igpaagay, waray kapasayloan han magin perpekto an mga nadamga sala.
op ha Dios pinaagi ha paghalad
23 Salit an mga nagsisimbo- kada tuig han amo gihapon nga
lo han mga butang ha langit ki- mga halad. 2 Kay kon an mga
nahanglan nga malimpyohan ha halad makakahimo ha ira nga
sugad hini nga mga paagi, pero magin perpekto, kon sugad diri
an langitnon nga mga butang na unta kinahanglan nga magnagkikinahanglan hin mas mao- halad pa, kay an mga nagbubupay nga mga halad. 24 Kay an hat hin sagrado nga pag-alagad
Kristo waray sumulod ha bara- nga ginlimpyohan na hin makaan nga lugar nga hinimo han usa la diri na unta makukonmga kamot, nga ginsubad ha re- sensya tungod han mga sala,
yalidad, lugod aadto na hiya diri ba? 3 Lugod, ini nga mga
yana ha langit basi magpaki- halad kada tuig nagpapahinumta ha atubangan han Dios para dom han mga sala, 4 kay an
´
ha aton. 25 Ginbuhat niya ito dugo han mga baka nga lalakı
diri basi ihalad an iya kalugari- ngan han mga kanding diri nangon hin damu ka beses, pari- kakakuha han mga sala.
5 Salit pagkanhi han Krisho han hitaas nga saserdote nga
nasulod kada tuig ha baraan nga to ha kalibotan nagsiring hiya:
10
HEBREO 10:6-25
Mga halad. Pinakamaopay nga saserdote
378
“‘Waray ka maruyag han halad agi han iya usa la nga halad ginnga hayop ngan iba pa nga ha- himo niya nga magin perpekto
lad, pero nag-andam ka hin laha kadayonan an mga ginbaraan.
was para ha akon. 6 Waray ka 15 Labot pa, an baraan nga espimalipay ha bug-os nga mga ha- ritu nagpapamatuod liwat ha
lad nga sinunog ngan ha halad aton, kay siyahan nagsiring ito:
para ha sala.’ 7 Nagsiring liwat 16 “‘Ini an kasabotan nga akon
ako, ‘Kitaa! Kinanhi ako (ha usa hihimoon ha ira katapos hito
nga bahin han libro ini an iginnga mga adlaw,’ nasiring hi Jehosurat mahitungod ha akon) basi va. ‘Ibubutang ko an akon mga
magbuhat han imo kaburut-on, balaud ha ira kasingkasing, ngan
O Dios.’” 8 Katapos niya mag- isusurat ko ito ha ira hunahusiring: “Waray ka maruyag ngan na,’” 17 katapos nagsiring ito:
malipay ha mga halad nga ha- “Ngan diri ko na gud dudumduyop ngan iba pa nga mga halad, mon an ira mga sala ngan an ira
ngan ha bug-os nga mga halad mga pagtalapas.” 18 Kon may
nga sinunog ngan ha halad para kapasayloan ito, diri na kinaha sala”—mga halad nga iginha- hanglan an halad para ha sala.
lad uyon ha Balaud— 9 nagsi19 Salit mga kabugtoan, turing liwat hiya: “Kitaa! Kinanhi ngod kay pinaagi han dugo ni
ako basi magbuhat han imo ka- Jesus, may kompyansa kita pagburut-on.” Ginwara niya an si- sulod ha dalan tipakadto ha bayahan basi maestablisar an raan nga lugar 20 nga iya ginikaduha. 10 Uyon hini nga “ka- abrihan para ha aton sugad nga
burut-on” han Dios ginbaraan bag-o ngan buhi nga dalan pikita pinaagi ha paghalad han la- naagi han pagsulod ha kurtina,
was ni Jesu-Kristo hin makanga amo an iya unudnon nga lausa la.
was, 21 ngan tungod kay may11 Sugad man, an tagsa nga ada kita pinakamaopay nga sasaserdote aada ha iya pwesto serdote ha panimalay han Dios,
kada adlaw basi magserbisyo1 22 daop kita nga may sinsero
ngan maghalad hin damu ka be- nga kasingkasing ngan bug-os
ses han amo gihapon nga mga nga pagtoo, kay pinaagi han paghalad, nga diri gud bug-os wisik nalimpyohan na an aton
nga makakawara han mga sala. kasingkasing tikang ha maraot
12 Pero ini nga tawo naghatag nga konsensya ngan ginkarigohin usa la nga halad nga maan na an aton lawas hin limpyo
kakawara han mga sala ha kanga tubig. 23 Magin marig-on
dayonan, ngan liningkod ha too kita ha padayon nga pagpahahan Dios. 13 Tikang hito nga yag han aton paglaom nga waray
panahon naghihinulat hiya tub- pagruhaduha, kay matinumanon
tob nga an iya mga kaaway hiya nga nagsaad. 24 Ngan taigbutang sugad nga tungtongan gan naton hin atensyon an usa
han iya mga tiil. 14 Kay pina- kag usa basi mag-inaghatay kita
ha pagpakita hin gugma ngan
mag-opay nga buhat, 25 nga
Heb 10:111 O “pagserbisyo ha publiko.”
379
“Akon an pagbulos.” Pagtoo, kahulogan
HEBREO 10:26–11:3
diri ginpapabay-an an aton pagha atubangan han publiko,1
katirok, sugad han nabatasan ngan usahay nakakaupod2 niyo
han iba, lugod nagpaparig-onay an mga nakaeksperyensya hito.
ha usa kag usa, labi na nga naki- 34 Kay pinaid kamo ha mga prikita niyo nga nagtitikahirani na so ngan waray kamo mawad-i
hin kalipay bisan kon gintikasan
an adlaw.
26 Kay kon tinuyo nga magkamo han iyo mga panag-iya, kay
buhat kita hin sala katapos na- maaram kamo nga may mas maton makarawat an husto nga opay ngan permanente nga pakahibaro ha kamatuoran, waray nag-iya para ha iyo.
35 Salit ayaw niyo karagi an
na nabibilin nga halad para ha
mga sala, 27 lugod an nabibilin iyo kagawasan ha pagyakan, kay
na la amo an tiarabot nga maka- may daku ito nga balos. 36 Kiharadlok nga paghukom ngan an nahanglan magpailob kamo, basi
katapos niyo buhaton an kabunaglalaga nga kasina nga makarut-on han Dios, makarawat
kapoo ha mga nakontra. 28 An
niyo an katumanan han saad.
bisan hin-o nga nagbabalewaray
37 Kay “diri na gud mag-iiha,”
han balaud ni Moises waray kangan “hiya nga makanhi malooy nga ginpapatay, kon may abot ngan diri maglalangan.”
duha o tulo nga testigo. 29 Ha 38 “Kondi an akon matadong
iyo paghunahuna, diri ba labi nga nga surugoon padayon nga maangay gud hin mas daku nga si- bubuhi tungod han iya pagtoo,”
rot an tawo nga nagtatamak ha ngan “kon umatras hiya, an
Anak han Dios, ngan naghuhu- akon kalag diri malilipay ha iya.”
nahuna nga waray espesyal nga 39 Pero diri kita an klase nga
bili an dugo han kasabotan nga naatras, nga nagriresulta ha kanagbaraan ha iya, ngan may bungkagan, lugod kita an klapagtamay nga nag-iinsulto han se nga may pagtoo, nga nagrireespiritu nga nagpapakita han sulta ha katipigi nga buhi han
diri-matupngan nga pagkabuo- kalag.
tan han Dios? 30 Kay kilala
An pagtoo amo an marignaton hiya nga nagsiring: “Akon
on nga pagsarig nga maan pagbulos, ako an mabulos”; tutuman an ginlalaoman, an ebingan nagsiring liwat: “Hi Jeho- densya nga totoo an gintotoohan
va maghuhukom ha iya kata- bisan kon diri nakikita. 2 Kay
wohan.” 31 Makaharadlok gud tungod hito an mga tawo ha
nga makakarawat han sirot han kadaan nga panahon1 nakakabuhi nga Dios.
rawat hin pamatuod tikang ha
32 Pero padayon nga hinum- Dios.
3 Tungod han pagtoo nasadumi niyo an naglabay nga mga
adlaw, nga katapos niyo malam- sabtan naton nga gin-organisa
ragi, nagpailob kamo ngan nagantos hin makuri nga mga pag- Heb 10:331 Ha literal, “nakabuhayhag
sugad hin ha teatro.” 332 Ha literal, “nasari. 33 Usahay gin-iinsulto gigin mga igkasi-umarangbit.” 11:21 O
ngan ginpapasakitan kamo “an aton mga kaapoy-apoyan.”
11
HEBREO 11:4-15
Pagtoo ni Abel, Enoc, Noe, Abraham, Sarah
380
an mga butang ha langit ngan nga kumadto ha lugar nga ihaha tuna1 pinaagi han pulong han hatag ha iya sugad nga panurunDios, salit an mga butang nga don; ngan binaya hiya ha iya lunakikita ginhimo pinaagi han gar bisan kon diri hiya maaram
mga butang nga diri nakikita.
han iya kakadtoan. 9 Tungod
4 Tungod han pagtoo ni Abel, han iya pagtoo, nag-ukoy hiya
naghatag hiya ha Dios hin halad pariho hin dayo ha tuna nga iginnga mas maopay kay han halad saad sugad hin aadto ha iba nga
ni Cain, ngan pinaagi hito nga nasud, ngan nag-ukoy ha mga
pagtoo nakarawat niya an pama- tolda kaupod hira Isaac ngan Jatuod nga matadong hiya, kay na- cob, nga iya mga igkasi-manurupamatud-an ito han ginkarawat nod han amo gihapon nga saad
han Dios an iya mga regalo; ngan tikang ha Dios. 10 Kay nagpibisan kon patay na hiya, nagya- pinamulat hiya han syudad nga
yakan pa gihapon hiya tungod may totoo nga mga pundasyon,
han iya pagtoo.
nga an disenyador1 ngan magti5 Tungod han pagtoo ni Enoc, rindog amo an Dios.
iginbalhin hiya basi diri niya
11 Tungod han pagtoo ni Saabaton an kamatayon, ngan wa- rah, nakakarawat hiya hin garay na hiya hiagii kay iginbalhin hum nga magburod,1 bisan han
hiya han Dios; pero antes hiya lagas na hiya, kay ginhunahuibalhin nakarawat niya an pama- na niya nga matinumanon Hiya
tuod nga napalipay gud niya an nga nagsaad. 12 Tungod hini,
Dios. 6 Dugang pa, kon waray tikang ha usa la nga lalaki nga
pagtoo imposible nga mapalipay sugad hin patay na, natawo an
gud an Dios, kay an nadaop ha mga anak nga sugad kadamu
iya kinahanglan tumoo nga buhi han mga bitoon ha langit ngan
hiya ngan hiya an nagbabalos ha diri maihap sugad han mga bamga sinsero nga nag-aalagad ha ras ha baybayon.
iya.
13 Hira ngatanan namatay
7 Tungod han pagtoo ni Noe, nga may pagtoo, bisan kon waray
nagpakita hiya hin kahadlok ha nira makarawat an katumanan
Dios ngan naghimo hin arka basi han mga saad, pero nakita nira
matalwas an iya panimalay, ka- ito ha hirayo ngan ginpinamulat
tapos hiya pahamangnoan han ito ngan iginpahibaro ha publiko
Dios mahitungod han mga bunga mga estranghero hira ngan
tang nga waray pa makita; ngan temporaryo nga mga residente
tungod hito nga pagtoo ginhuk- hito nga lugar. 14 Kay an mga
man niya an kalibotan, ngan nagyayakan hin sugad hito nagiginpahayag hiya nga matadong papakita nga sinsero nga namisugad nga resulta han iya pag- miling hira hin lugar nga matoo.
gigin ira kalugaringon. 15 Pero
8 Tungod han pagtoo ni Ab- kon padayon nga gindinumdom
raham, sinugot hiya han ginsugo
Heb 11:31 Kitaa an footnote ha Heb 1:2.
Heb 11:101 O “arkitekto.” 111 Karuyag
sidngon, magburod hin binhi.
381
Pagtoo ni Isaac, Jacob, Jose, Moises
HEBREO 11:16-31
nira an lugar nga ira ginbayaan, tawo, kay nakita nira nga gwapo
may oportunidad unta hira nga an bata ngan waray hira mahadbumalik. 16 Kondi naghihing- lok ha sugo han hadi. 24 Tuyap hira hin mas maopay nga lu- ngod han pagtoo ni Moises, han
gar nga kanan langit. Salit diri daku na hiya diniri hiya nga tahira iginkakaawod han Dios, nga wa

Download Report

Bag-o nga Kalibotan nga Hubad han Kristiano Griego nga

Paperzz.com

Your Paperzz