i Milletlerarası Özel Hukuk Çerçevesinde Milletlerarası Mal Satımına İlişkin BM. Sözleşmesinin Uygulama Alanı (CISG 1-12. Maddeler) Editörler Prof. Dr. Günseli ÖZTEKİN GELGEL Doç. Dr. Faruk Kerem GİRAY ii Yayın No : 3141 Hukuk Dizisi: 1540 1. Bası - Eylül 2014 - İSTANBUL ISBN 978 - 605 - 333 - 169 - 8 Copyright© Bu kitabın Türkiye’deki yayın hakları BETA Basım Yayım Dağıtım A.Ş.’ye aittir. Her hakkı saklıdır. Hiçbir bölümü ve paragrafı kısmen veya tamamen ya da özet halinde, fotokopi, faksimile veya başka herhangi bir şekilde çoğaltılamaz, dağıtılamaz. Normal ölçüyü aşan iktibaslar yapılamaz. Normal ve kanunî iktibaslarda kaynak gösterilmesi zorunludur. Dizgi Baskı -Cilt Kapak Tasarım :Beta Basım A.Ş. : Pasifik Ofset Cihangir Mah. Güvercin Cad. No: 3 Baha İş Merkezi A Blok Avcılar / İSTANBUL Tel: (0212) 412 17 77 (Sertifika No. 12027) : Gülgonca Çarpık Beta Basım Yayım Dağıtım A.Ş. (Sertifika No: 16136) Narlıbahçe Sok. Damga Binası No: 11 Cağaloğlu - İSTANBUL Tel : (0-212) 511 54 32 - 519 01 77 Fax: (0-212) 513 87 05 - 511 36 50 www.betayayincilik.com Kitabın yazarları ve editörleri: Soldan sağa (ön sıra), Belkis Melis Haseski, Elif Karayazı, Günseli Öztekin Gelgel, İrem Pamuk, Hilal Gülseven, Esin Ünal Soldan sağa (arka sıra), Cansu İste Arlanoğlu, Erenalp Rençber, Faruk Kerem Giray, Öztürk Aydın iii iv v ÖNSÖZ Coğrafi konumunun yanında dünyanın 16. büyük ekonomisi olan ve aynı zamanda Gümrük Birliği ile Avrupa Birliği ticaretinin önemli bir hacmini oluşturan Türkiye, bu yönüyle milletlerarası ticaretin esaslı bir aktörüdür. Türkiye, genç ve girişimci nüfusuyla birçok ülkede yatırım ve ticaret yapmaktadır. Yabancılarla yapılan hukuki ve ticari ilişkilerin önemli ve ağırlıklı bir kısmını da hiç şüphesiz sözleşmeler oluşturmaktadır. İşte bu sözleşmeler arasında belki de en çok sıklıkla karşılaşılan akit türü milletlerarası mal satım sözleşmeleridir. Milletlerarası mal satım sözleşmelerine ilişkin ortak bir sözleşme yaratma fikri, ilk olarak Taşınır Malların Milletlerarası Satımına Uygulanacak Hukuk Hakkında 1955 tarihli Lahey Sözleşmesi ile sonrasında da Taşınır Malların Milletlerarası Satımıyla Mülkiyetinin Nakline Uygulanacak Hukuk Hakkında 1958 tarihli Lahey Sözleşmesi ile tesis edilmeye çalışılmıştır. Ancak her iki sözleşme de beklenen amacı tam olarak gerçekleştirememiştir. Milletlerarası mal satım sözleşmelerine ilişkin çok taraflı bir sözleşmenin oluşturulmasındaki en büyük zorluk, Anglo-Amerikan hukuku ile Kıta Avrupası hukuk sistemi arasındaki farklılıktan doğmaktadır. Bunun yanında hukuki kavramların anlam ve içeriğinin de farklı sonuçlar doğurması üstesinden gelinmesini gerektiren diğer bir mesele olmuştur. Tüm bu zorluklara rağmen, günümüz toplumları uluslararası ticaretin önündeki tüm engelleri aşmak için; sadece istikrarlı bir ekonomik düzen sağlamayı amaç edinmekle kalmayıp aynı zamanda hukukta öngörülebilirliği ve istikrarı sağlamayı da kendilerine pusula edinmişlerdir. Tüm bu zorlukları bertaraf etmeye yönelik en somut adım ise; Birleşmiş Milletler tarafından hazırlanan ve hâlihazırda 81 devletin de taraf olduğu 1980 tarihli Milletlerarası Mal Satımına İlişkin Akitler Hakkında Viyana Sözleşmesi ile atılmıştır. Türkiye’nin Viyana Sözleşmesine katılması ise 11.03.2010 tarihli Bakanlar Kurulu Kararı ile kararlaştırılmıştır. Katılma belgesinin, 07.07.2010 tarihinde depo merciine tevdi edilmesiyle de Sözleşmeye taraf olunmuştur. Ancak Sözleşme, Türkiye bakımından yürürlüğe 01.08.2011 tarihinde girmiştir. Sözleşmenin, Türkiye bakımından yürürlüğe girdiği tarihten bu yana hatta öncesinde çeşitli monografik eser ve akademik çalışmalar yapılmıştır. Elinizdeki kitabı, konuyla ilgili diğer çalışmalardan ayıran en önemli özelliği ise münhasıran; Milletlerarası Mal Satımına İlişkin Akitler Hakkında Viyana Sözleşmesinin uygulama alanı ile genel hükümlerini düzenleyen ilk 11 maddesini detaylı ele almış olmasıdır. Konuyla ilgili mahkeme içtihatları özellikle incelenmeye gayret edilmiştir. Madde hükümlerinin detaylı incelenmesi, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü’nde özel hukuk bölümünde yüksek lisans ve doktora programı kapsamında yürüttüğümüz “Milletlerarası Mal Satımı Hakkında Viyana Sözleşmesi ve Uygulaması I-II” derslerini alan ve vi çoğunun aynı zamanda avukat veya akademisyen olduğu pratisyen ve teorisyen araştırmacılar tarafından yapılmıştır. Bu genç arkadaşların büyük bir titizlik ve özenle hazırlamış olduğu çalışmaların bir kitap çatısı altında toplanması fikrini ise ilk ortaya atan, aynı kürsüde görev yaptığımız meslektaşım F. Kerem Giray olmuştur. Sözleşmeye taraf olan devletlerin listesini hazırlayan kürsümüzün değerli mensuplarından Araş. Gör. Ayşe Yasemin Aydoğmuş’a ve Araş. Gör. Rumeysa Partalcı’ya teşekkür ederiz. Kitabın dizgisini titizlikle yerine getiren Gülgonca Çarpık’a ve baskısını gerçekleştiren Beta Basım Yayım Dağıtım A.Ş.’ye ve Sayın Seyhan Satar’a teşekkür ederiz. Kitabın uygulamacılara ve de araştırmacılara yararlı olması dileğiyle, İstanbul, Eylül 2014 Prof.Dr. Günseli ÖZTEKİN GELGEL vii İÇİNDEKİLER Milletlerarası Mal Satımına İlişkin Sözleşmeler Hakkında Birleşmiş Milletler Antlaşması’nın Birinci Madde Hükmünün İncelenmesi............................... 1 Fatma Özge Özdemir Milletlerarası Mal Satımına İlişkin Sözleşmeler Hakkında Birleşmiş Milletler Antlaşması’nın İkinci Madde Hükümünün İncelenmesi............................ 29 Erenalp Rençber Milletlerarası Mal Satımına İlişkin Sözleşmeler Hakkında Birleşmiş Milletler Antlaşması’nın Üçüncü Madde Hükmünün İncelenmesi........................... 43 Esin Ünal Milletlerarası Mal Satımına İlişkin Sözleşmeler Hakkında Birleşmiş Milletler Antlaşması’nın Dördüncü Madde Hükmünün İncelenmesi....................... 67 Öztürk Aydın Milletlerarası Mal Satımına İlişkin Sözleşmeler Hakkında Birleşmiş Milletler Antlaşması’nın Beşinci Madde Hükmünün İncelenmesi............................ 91 Cansu İste Arlanoğlu Milletlerarası Mal Satımına İlişkin Sözleşmeler Hakkında Birleşmiş Milletler Antlaşması’nın Altıncı Madde Hükmü ile Bu Hüküm Bağlamında 12. ve 96. Madde Hükümlerinin İncelenmesi....................................... 99 Belkıs Melis Haseski Milletlerarası Mal Satımına İlişkin Sözleşmeler Hakkında Birleşmiş Milletler Antlaşması’nın Yedinci Madde Hükmünün Türk Hukuku ile Karşılaştırmalı Olarak İncelenmesi......................................................................... 113 Gözde Kasap Milletlerarası Mal Satımına İlişkin Sözleşmeler Hakkında Birleşmiş Milletler Antlaşması’nın Sekizinci Madde Hükmünün İncelenmesi....................... 141 Elif Karayazı Milletlerarası Mal Satımına İlişkin Sözleşmeler Hakkında Birleşmiş Milletler Antlaşması’nın Dokuzuncu Madde Hükmünün İncelenmesi................... 167 İrem Pamuk viii Milletlerarası Mal Satımına İlişkin Sözleşmeler Hakkında Birleşmiş Milletler Antlaşması’nın Onuncu Madde Hükmünün İncelenmesi........................ 189 Hilal Gülseven Milletlerarası Mal Satımına İlişkin Sözleşmeler Hakkında Birleşmiş Milletler Antlaşması’nın Onbirinci Madde Hükmünün İncelenmesi...................... 201 Mehmet Sait Mert Ek 1: Milletlerarası Mal Satımına İlişkin Sözleşmeler Hakkında Birleşmiş Milletler Antlaşması..................................................................... 218 Ek 2: United Nations Convention on Contracts For The International Sale of Goods............................................................................................... 247 Ek 3: Milletlerarası Mal Satımına İlişkin Sözleşmeler Hakkında Birleşmiş Milletler Antlaşmasına Taraf Olan Devletlerin Listesi ve Yapmış Oldukları Bildirimler....................................................... 274
© Copyright 2024 Paperzz
