BÖLÜM 1

GAZLARIN DİFÜZYONU
Akciğerlerde ve hücrelerde sürekli bir gaz
değişimi mevcuttur.
-O2 Alveollerden
Kana; Kandan
Dokular
- CO2 Dokulardan
Kana; Kandan
Alveollere
difüzyonla geçer.
 Gazların difüzyonunun anlaşılması için öncelikle gazların
parsiyel basınçları incelenmelidir.
Gazların Parsiyel (Kısmi) Basınçları
 Gazlar farklı moleküllerden yada partiküllerden
meydana gelmişlerdir. Solunum havada bir gaz
karışımıdır.
 Bir gaz karışımı içindeki her bir gazın uyguladığı
bireysel basınca "kısmi basınç“ veya " parsiyel
basınç " denir.
- P ile ifade edilir.
- PO2 =O2 ‘nin parsiyel basıncı
- PCO2 =CO2 ‘nin parsiyel basıncı
- PN= Azotun parsiyel basıncı
Atmosfer Havası
Atmosferde bulunan havanın deniz
seviyesindeki basıncı 760 mmHg, bunun
 %20.9 O2
 %0.04 CO2
 %79.0 NO2
Buna göre;
- PO2 = 760 x (20.9/100) = 152 mmHg
- PCO2 = 760 x (0.04/100) = 0.3 mmHg
- PN
= 760 x (79/100) = 600 mmHg
Trakea Havası
 Atmosfer havası trakea’ya ulaşınca su buharının
etkisiyle azalır. Buna bağlı olarak PO2 ve PN
oluşur.
 760 mmHg ‘lik Atmosfer havası trakeaya
geldiğinde
- PH2O
(subuharı) – 47mmHg
- PO2
– 149 mmHg
- PN2
– 562 mmHg
- PCO2
– pek etkilenmez aynı kalır.
760 mm Hg
A
PB = 760 mm Hg
O2
O2
O2 O2
O2 O2
O2
O2 O2
PB = PO2
PO2 = PB x FO2
= 760 mm Hg x 1
= 760 mm Hg
760 mm Hg
B
N2
N2
O2
N2
O2
N2
PB = 760 mm Hg
N2
O2
N2
PB = PO2 + PN2
760 mm Hg
760 mm Hg
C
D
O2
O2
N2
PO2 = PB X FO2
= 760 X 0.2
= 152 mm Hg
N2
N2 N2
N2
= 760 X 0.8
N2
N2
PN2 = PB X FN2
N2
N2
= 608 mm Hg
Alveol Havası
Alveole gelen su buharı ile doymuş (nemli)
hava akciğerlerde bulunan tortu hacimle
karışır. Böylece;
- PO2
100 mmHg
- PCO2
40 mmHg
- PN2
569 mmHg
A
B
B
PO2 = 100 mm Hg
Gaz
PO2 = 100 mm Hg
Karışımı
PO2 = 0 mm Hg
Başlangıç
Sıvı
Gaz
Karışımı
PO2 = 60 mm Hg
Yarıyol
Sıvı
PO2 = 100 mm Hg
PO2 = 100 mm Hg
Tamamlanmış
Alveol ve Dokuda Gaz Difüzyonu
İskelet kası
PO2
149 mm Hg
PCO2
0.3 mm Hg
Arteriyal kan
Venöz kan
Venöz kan
Alveol
PO2 = 40 mm Hg
PO2
PO2 = 100 mmHg
40 mmHg
PO2 = 40 mmHg
100 mm Hg
PCO2 = 46 mm Hg
PCO2
PCO2 = 40 mmHg
46 mmHg
40 mm Hg
Pulmoner kapiller
Kas kapilleri
PCO2 = 46 mmHg
Akciğer ve doku kılcal damarlarında gaz
değişiminin hızı;
- istirahatte 0.75 sn
- maksimal egzersizde 0.3- 0.4 sn’dir.
GAZLARIN TAŞINMASI
Alveollerde yoğunluk farkına göre
difüzyona uğrayan O2 akciğer
kapillerindeki kana geçer ve kan yoluylada
dokulara geçer, tam tersi yönde O2
solunum yolu ile dışarı atılır.
Oksijen Taşınması
Kanda O2 iki yolla taşınır.
- Eritrositlerdeki hemoglobine bağlı olarak
%97
- Plazmada fiziksel olarak çözünmüş
(erimiş) halde %3
- Çözünmüş olarak taşınan oran 250-300
ml O2 ‘nin sade 7.5-12ml’dir.
HEMOGLOBİNİN YAPISI
 Vücuttaki yaklaşık 4-6 milyar kırmızı kan
hücresi içinde bulunan hemoglobinin O2
taşıma kapasitesi, plazmada çözünebilen
O2’den 70 kat daha fazladır.
 Her 100 ml kanda erkeklerde 14-18 gr,
bayanlarda ise 12-16 gr hemoglobin
bulunur.
Miktar olarak bir gram hemoglobin 1.34
ml oksijen ile birleşir.Her 100 ml kanda
ortalama 15 gr hemoglobin bulunur ve
bu da her 100 ml kanda 20 ml oksijen
olduğu anlamına gelir.
(15 x 1.34 = 20 ml)
Oksijen-Hemoglobin Ayrılma Eğrisi
 Hemoglobinin oksijen ile birleşmesine
oksihemoglobin (HbO2), oksijenden
ayrılmasına ise deoksihemoglobin adı verilir.
 Hemoglobinin O2 ile birleşmesini etkileyen
çeşitli faktörler vardır. Bunlar ;
 O2 ve CO2’in kandaki kısmi basınçları,
 Kandaki 2,3-difosfogliserat (2,3-DPG) düzeyi,
 Kanın ısısı,
 pH değeridir.
*Oksihemoglobin Dissosiasyon Eğrisi
100
H
B
90
80
S
A
T
U
R
A
S
Y
O
N
U
70
( a - v)
O2
60
50
Egzersiz
40
30
20
10
0
10
20
30
40
50
60
70
Po2 (mmhg)
80
90
100

Download Report