Hayvanlarda İlk Yardım Sunumu

EVCİL HAYVANLARDA
İLK YARDIM




KAZA,HASTALIK,YANGIN GİBİ TEHLİKELİ
VE ANİ DURUMLARDA HASTAYA KESİN
TEDAVİ ÖNCESİ,OLAY YERİNDE
UYGULANAN İLK VE İVEDİ İŞLEM!
HAYAT KURTARMA
OLASI TELİKELERİ EN AZA İNDİRME
MEVCUT DURUMUN DAHA KÖTÜYE
GİTMESİNİ ENGELLEMEK

KAZALARDAKİ ÖLÜMLERİN YAKLAŞIK
OLARAK %10 U İLK 5 DK DA

% 50 Sİ İSE İLK YARIM SAAT İÇİNDE

KAZALARDA Kİ YARDIMIN EN KISA
SÜREDE VE ETKİN BİR ŞEKİLDE
YAPILMASI





İlk yardım sırasında en temel kural sakin ve
soğukkanlı olmaktır.
Aksi halde fayda yerine zarar verebiliriz
Unutulmaması gereken; ilk yardımın amacı
hastayı tedavi etmek değil,ilk andaki hayati
tehlikeyi önlemeye çalışmaktır.
Bu müdahalelerden sonra ne olursa olsun mutlaka
veteriner hekimin müdahalesi gereklidir!
Dikkat edeceğimiz bir diğer husus, müdahale
edeceğimiz hayvanlardan gerektiğinde korunmaktır
HASTA VE YARALI HAYVANA
YAKLAŞIM



Hasta veya yaralı hayvanlara her zaman
dikkatli ve yavaş bir şekilde yaklaşın.
Bu sizin başka durumlarda aslında agresif
olmayan sevimli hayvanınız bile olsa, acıdan
veya korkudan dolayı saldırabilir.
Kedi veya köpek ısırıkları ciddi
yaralanmalardır;ısırılmak yapılacak olan ilk
yardımı da engelleyecektir.
HASTA VE YARALI HAYVANA
YAKLAŞIM







Yaralı hayvanın vücut
dilini anlamak!
Duruşun
İfadelerin
Bakışın
Kulakların
Kuyruğun
Çıkardığı seslerin
ANLATTIKLARI !
HASTA VE YARALI HAYVANA
YAKLAŞIM




Daima yumuşak bir ses tonu ile konuşun
Direkt göz temasından kaçının,tehdit olarak
algılayabilir!
Sesli,ürkütücü ve hızlı hareketlerden kaçının
Hayvanın sizin ne yaptığınızı görmesine izin
verin
İLK YARDIM ÇANTASI
İLK YARDIM ÇANTASI İÇERİSİNDE
OLMASI GEREKENLER













MAKAS
CIMBIZ VEYA PENS
TURNİKE
TAMPON
SARGI BEZİ
FLASTER
PAMUK
TERMOMETRE
ANTİSEPTİK BİR SOLÜSYON
ANTİBİYOTİKLİ MERHEM
ANTİHİSTAMİNİK TABLET VE POMAD
AĞIZLIK
AMONYAK
ISIRIK VE SOKMALARDA
İLK YARDIM
BÖCEK SOKMALARINDA İLK YARDIM




En çok rastlanan böcek sokmalarından biri arı sokmasıdır.
Göre bileceğiniz en önemli belirti ani bir çığlık ve sağa sola
koşturmadır.
Isırılan bölgede kısa sürede bir şişkinlik olur aynı zamanda
kaşıntı ve kızarıklık da gözlene bilir.
Bir pamuğa biraz amonyak damlatılarak ısırılan bölgeye
uygulanırsa şişkinlik kısa sürede azalacaktır.









Bölgeye antihistaminik merhem uygulanabilir
Bal arısı zehri asidiktir;kabartma tozu ile nötralize
Yaban arısı zehri alkalidir;limon suyu veya sirke ile nötralize
Soğuk kompres uygulayın
Arı sokmalarında riskin boyutu ısırılan böyle veya arı sayısının
çokluğuna bağlı olarak değişiklik gösterir.
En önemlisi boğaz ve burun bölgesindeki arı sokmalarıdır.Bu
bölgede oluşacak şişkinlik solunuma engel olabileceğinden çok
hızlı bir müdahale gerektirir.
Bu gibi durumlarda ve daha fazla sayıda arı sokması
durumlarında zehirlenme riski yüksek olduğundan acilen
veteriner hekime ulaşmaya çalışmalısınız.
Eğer ulaşamayacak iseniz telefonla veteriner hekimden yardım
isteye bilirsiniz.
Arıya karşı alerjisi olan hayvanların vakit kaybetmeden
veteriner hekime ulaştırılması gerekir.
YILAN ISIRMASI




Yılan ısırması gibi bir durumda
görebileceğiniz belirtiler yine ani bir
çığlık,sokulan bölgede kaşıntı ve ısırılan
bölgeyi sağa sola sürtmedir.
Genelde zehirli yılanlar tarafından ısırılan
kedi ve köpeklerde alınan zehrin miktarına
ve ısırılan bölgeye bağlı olarak semptomlar
değişiklik gösterir.
Eğer zehir miktarı fazla ise genel durum
çok hızlı kötüleşebilir eğer mümkün ise
ısırılan bölgenin hemen üzerinden bir
turnike uygulayarak zehrin dolaşıma
girmesi önlenmeli ve acilen veteriner hekim
aranmalı, yılan antiserumu temin
edilebilmesi için zaman kazanılmalıdır.
Bu arada turnikenin çok uzun süre
kalmasının yaratabileceği gangren
tehlikesini de göz önünde bulundurmalı ve
yaklaşık on dakika ara ile turnikeyi
3-5 sn gevşeterek dolaşımı sağlamalı ve
hemen turnikeyi sıkmalısınız.
AKREP SOKMASI







Akrep sokmalarında görebileceğiniz en önemli
belirtiler ani çığlık sağa sola koşuşturma
sokulan bölgede kaşıntı ve ödemdir.
Zehirsiz akrep sokmalarında genellikle
sokulan bölgede sadece ağrı ve ödem oluşur
Sonuç olarak büyük bir problem yaratmamakla
birlikte veteriner hekime danışılmalıdır.
Lokal veya oral yolla uygulanacak
antihistaminik ilaçlarla tedavisi mümkündür.
Zehirli akrep sokmalarında telaşlı bir
koşuşturma ,çok kısa sürede solunum
güçlüğü,kas titremeleri ve felç hali görülebilir.
Sokulan bölgenin hemen üzerinden eğer
uygunsa turnike uygulanarak en kısa zamanda
veteriner hekime ulaştırılmalıdır.
Bu arada turnike uygulamasının dikkatli
yapılması ve kuralına uyulması gerekir.
TRAFİK KAZALARINDA İLK YARDIM






Olabildiğince sakin ve
soğukkanlı davranmalı
Yaralı hayvanında
sakinleşmesini sağlamalısınız
Herhangi bir müdahaleden
önce,size zarar vermesini
engelleyecek önlemleri
almalısınız (solunum güçlüğü
yoksa ağzın bağlanması gibi)
kanayan bir yarasının olup
olmadığını kontrol edin
Eğer varsa tampon ve/veya
turnike uygulayarak kanamayı
durdurmaya çalışın
Solunumu ve kalp atışlarını
kontrol edin,rahat soluk
alabileceği bir pozisyona
getirin
TRAFİK KAZALARINDA İLK
YARDIM




Boynunda tasma varsa gevşetin veya çıkartın
Kırık veya çıkık olma ihtimaline karşı,yavaş hareket
ettirmek kaydı ile bir battaniye veya sedye üzerine
alarak en kısa sürede veteriner hekime götürün.
Veteriner hekime haber vererek gelişinizi bildirmeli ve
gerekli hazırlıkların yapılabilmesi için zaman
kazandırmalısınız.
Böylece acil müdahalenin daha hızlı ve eksiksiz
yapılması sağlanabilir.
DÜŞME SONUCU YARALANMALAR




Trafik kazalarında olduğu gibi tehlikeli durumlara yol
açabilir.
Düşme sonucu özellikle kırıklar çok oluştuğu için yaralı
hayvanın yerden kaldırılması sırasında çok dikkatli
olunmalıdır.
Hemen yerden kaldırmak yerine,kırık ve yaralanma
açısından yaralı hayvan önce incelenmeli daha sonra
yerden kaldırılmalıdır
Yaralı hayvan bir battaniye veya kalın bir karton
üzerine kaldırılmadan,kaydırılarak aktarılmalıdır
DÜŞME SONUCU YARALANMALAR





Eğer bir kanama varsa;tampon veya turnike
uygulayarak kanama durdurulmalı
Ağız ve burun çevresinde kan,salya gibi birikinti
varsa temizlenmeli ve solunum rahatlatılmalıdır.
Ani hareketlerden kaçının
Yaralı hayvan bilinçsiz hareket edebileceğinden
ısırma ve tırmalama ihtimaline karşı kendinizi
koruyun
İç kanama ihtimali yüksek olduğundan hemen
veteriner hekime ulaştırın.
ISI ÇARPMASINDA İLK YARDIM







Güneşin altında çok uzun süre kalma
Çok sıcak havalarda hava sirkülasyonunun yetersiz olduğu
kapalı ortamlarda uzun süre kalma (kapalı araç içinde kalma
vb.)
Solunum yetmezliği ve artan vücut ısısı nedeniyle genel
durum birkaç dakikada bozulur ve ani ölümler şekillenebilir.
Hayvanı gölge bir yere alın
Ağızda aşırı salya ve köpük birikimi varsa hemen temizleyin
solunumun rahatlamasına yardımcı olun
İmkan varsa hemen soğuk su ile duş aldırın
Bu müdahalelere rağmen genel durum düzelmezse,solunum
düzensizse veteriner hekime başvurun.
ZEHİRLENMELERDE İLK YARDIM





MUTLAKA VETERİNER HEKİM
MÜDAHALESİ GEREKTİRİR!
Ancak yapılacak basit müdahaleler olayın
riskini azaltması açısından çok önemlidir.
Bozuk gıdaların yenmesi
Temizlik maddesi,ilaç vb kimyasalların
alınması
Toksik etkili maddelerin alınması
ZEHİRLENMELERDE İLK YARDIM








Titreme
Kusma
Kasılma
Solunum güçlüğü
Hızlı ve düzensiz solunum
Aşırı salivasyon
Bilinç kaybı
İshal
ZEHİRLENMELERDE İLK YARDIM


Bozuk gıdaların yenmesi,temizlik
maddelerinin yutulması,fazla miktarda ilaç
yutulması durumlarında hayvanın
kusturulması gereklidir.
Yarım çay bardağı ılık suya iki çorba kaşığı
tuz atarak hazırlayacağınız karışım hayvanın
kusmasını sağlayacaktır.
ZEHİRLENMELERDE İLK YARDIM



Eğer zehirlenmeye neden olan madde kostik
etkiliyse yani yakıcı etkisi varsa
(asitler,alkaliler) hayvanı asla kusturmayın!
Hayvanı hemen bir veteriner hekime ulaştırın
Çamaşır suyu,tiner,deterjan gibi kimyasallar
asit ve alkalilere örnektir.
ZEHİRLENMELERDE İLK YARDIM






Zehirlenmeye neden olan maddeyi biliyorsanız
kutusunu da yanına alarak veteriner hekime gidiniz
Evde ki zehirlenme olaylarını en aza indirgeyebilmek
için;
temizlik maddelerini kapalı bir yerde saklayın
Fare,karınca ve sinekler için kullanılan zehirleri
hayvanın ulaşamayacağı bir yerde tutun ve sayılarını
not edin.(olası bir zehirlenmede sayı kontrol edilir ve
olasılıklar azaltılır.)
Evde ki çöp tenekelerinin hayvanın açamayacağı tarzda
kapaklı olmasına dikkat edin
Kullanılan ilaçları bir dolapta kontrol altında tutun
DONMALARDA İLK YARDIM



Bu tür vakalar çok soğuk ve ayaz havalarda
özellikle köpeklerin bağlı olarak hareketsiz
bırakılması
Kısa tüylü köpeklerin ve yavru kedilerin
bahçede barındırılması nedeniyle oluşur.
Normalde serbest olan köpeklerde
hareketlilikten dolayı vücut ısısı
korunabildiğinden böyle bir durum olması
güçtür.
DONMALARDA İLK YARDIM







Vücut ısısı aşırı düşer
Çevreye karşı ilgi ortadan kalkar
Dil ve diş etlerinde morarmalar görülür
Eklemler sertleşir
Hareketsiz ve uyuklar haldedir
Kulak uçları,kuyruk ucu,burun ve ayaklar ilk
donan yerlerdir
Bu nedenle buralara bakarak daha rahat
karar verebilirsiniz
DONMALARDA İLK YARDIM



Ani ısı değişimleri şoka neden olabileceği için
hastayı ılık bir ortama alarak vücut ısısının
yavaş yavaş artmasını sağlamalısınız!!!
Aynı zamanda yapılacak masaj uygulaması
dolaşımı arttıracağından faydalı olacaktır
Hemen bir ısı kaynğının yanına almak ani
vücut ısısının artışına ve buna bağlı olarakta
dolaşım bozukluğuna neden olabileceğinden
sakıncalıdır
DONMALARDA İLK YARDIM

Yapılan bu ilk müdahaleden sonra veteriner
hekimle görüşerek hastanın genel durumu
hakkında bilgi vermeli ve gerekiyorsa
götürmelisiniz…