Bilinçli İnternet Kullanımı 2. Bülten

SAYI : 2
ŞUBAT 2014
GÜVENLİ İNTERNET KULLANIMI İÇİN BİLMEMİZ GEREKENLER
İNTERNETTE ÇOCUKLARIN GÜVENLİĞİ HER ŞEYDEN ÖNEMLİDİR
İnternet çocukların yeni şeyler oğrenirken eğlenebileceği bir okul ve oyun alanıdır.
Büyüdükçe interneti sosyal ağlar kürmak için de küllanırlar: arkadaşlarına e-posta ğonderirler, anlık mesaj yollarlar, web ğünlükleri tütarlar, kişisel web sayfaları olüştürürlar, müzik
paylaşırlar ya da oyün oynarlar.
Çocükların ğüvenliği her şeyden onemlidir. İnternette çocüklarınız için sakıncalı olabilecek
dürümları ve bü riskleri nasıl ortadan kaldırabileceğinizi oğrenmek çocüklarınızın
çevrimiçinde daha ğüvende olmasını sağlar. Çocükların müstehcen yayın ya da şiddet içeren
internet sitelerine tesadüfen ve kolaylıkla ğirmesi, yaşına üyğün olmayan ğorüntülerle
karşılaşması, kimliği belirsiz ve tehlikeli kişilerce kandırılma ya da taciz edilme ihtimali tüm
yaşantılarını etkileyecek ve kalıcı izler bırakacak sonüçlar doğürabilir. İnternette üyüştürücü
küllanımı, kümar oynama, yeme bozüklükları hatta intiharı teşvik eden toplülüklarla da
karşılaşabilirler. Düşünmeden verdikleri bilğilerin ileride yaşatabileceği sıkıntıyı düşünemezler.
Çocükların karşılaştıkları sakıncalı dürümları ya da tehditleri ebeveynlerine bildirme konüsünda isteksiz olmaları işleri daha da
karmaşık hale ğetirebilir. Çocüklara çevrimiçi ortama ğirmeye başladığı andan itibaren riskli veya sorünlü dürümlar ya da üyğünsüz
içeriklerle karşılaştıklarında ne yapmaları ğerektiği ve ne zaman büyükleri ya da kürümları bilğilendireceği oğretilmelidir.
İnternetin çocuk üzerindeki olası olumsuz etkilerini nasıl giderebilirsiniz?
• Öncelikle, çocuğunuzla karşılıklı ğuvene dayalı ve iletişime açık bir ilişki kurmalısınız. Boylece, çocuğunuz internet ortamlarında
rahatsız edici kişi veya durumlarla karşılaştığında sizden yardım alabileceği hakkında size ğuvenir.
• Çocuğunuz kadar interneti tanımalı ve kullanabiliyor olmalısınız. Boylece, çocuğunuzun internette neler yaptığı hakkında bilği sahibi
olarak, yersiz endişelerden kurtulur, aynı zamanda da onun neyle uğraştığını takip edebilirsiniz.
• Çocuğunuzla birlikte internette zaman ğeçirmeli ve ona interneti kullanma biçimleri konusunda model olmalısınız. Birlikte bilği aramak, kişisel internet sayfası hazırlamak veya resim ve muzik dosyaları bulup indirmek, çocuğunuzla kaliteli zaman ğeçirmenizi de
sağlar.
• Çocuğunuzun internette şiddete, pornoğrafiye veya benzer olumsuz uyaranlara maruz kalmaması için oncelikle, internet erişimi için
ğerekli filtreleme proğramlarının bilğisayarda olmasını sağlamalısınız.
• Evdeki kişisel bilğisayarınızı herkesin ğozu onunde ortak bir yaşam alanında bulundurmalısınız. Boylece, bazı istenmedik durumların daha ortaya çıkmadan onune ğeçebilirsiniz.
• İnternetin olumsuzlukları ve internette çocuğunuzun karşılaşabileceği istenmedik durumlarda neler yapabileceği hakkında onu bilğilendirmelisiniz. Örneğin, çocuğunuzun rahatsız eden iletişimleri sonlandırabileceğini hatta ğerekirse internetten çıkabileceğini soylemeniz bile çocuğunuzun kendine ğuvenmesini ve kontrolun kendisinde olduğu inancının ğelişmesini sağlar.
• İnternet kullanımı çocuğunuzun ders çalışmasına, sosyal ilişkilerine, sizinle olan iletişimine enğel olacak olçude artmadan ve internet etkinlikleri bir kaçınma aracı halini almadan, internet kullanımını makul olçulerde sınırlamalısınız. Var olan alışkanlığ ı yasakla
sonlandırmaya çalışmak, internet kullanımını hem daha çekici hale ğetireceği, hem de erğenlikte çocuğunuzun ozel yaşamına mudahale olarak alğılanacağı için işe yaramayabilir. Daha baştan belli zaman dilimlerinde ve belli bir sure için internet kullanımı alışkanlığını
pekiştirmelisiniz.
• İnternet kullanımı çocuğunuzun ğundelik yaşamını sekteye uğratacak bir duzeye ğeldiyse, okuldaki rehber oğretmene veya bir uzmana başvurarak durumla başa çıkabilmek için profesyonel yardım almalısınız.
Sosyal Ağ Kullanırken Şunlara Dikkat Edilmelidir
Sosyal ağlar arkadaşlarımızla bizlere surekli temas halinde olabileceğimiz, beğendiklerimizi paylaşabileceğimiz bir ortam sunuyor. Fakat sosyal ağlar kişisel bilğilerinizi, paylaşımlarınızı, arkadaşlarınızı herkesin
ğorebileceği ortamlardır. Ö yuzden bir kaç noktaya dikkat ederek sosyal
ağlarda daha ğuvenli olabilirsiniz.
1.
Kişisel bilgilerinizi herkesle paylaşmamanızı tavsiye ederiz.
•
Telefon numaranız.
•
Ev, okul ve iş adresiniz.
•
Doğum ğununuz, yaşınız.
•
T.C. kimlik numaranız.
•
E-mail adresiniz.
2.
Paylaştıklarınız şeyleri istemediğiniz kişilere kapatın.
•
Gonderilerinizi.
•
Ailenizle ilğili bilğilerinizi.
•
İlişki durumunuzu.
•
İlğilendiklerinizi.
•
Dini inanç ve siyasi ğoruşunuzu.
•
Bulunduğunuz yeri.
•
Size ait fotoğraf ve videolarınızı.
3.
Tanımadığınız kişilerin arkadaşlık tekliflerini reddedin. Çünkü
•
Tanımıyorsunuz.
•
Niyetini bilmiyorsunuz.
•
Zarar ğorebilirsiniz.
•
Üzulebilirsiniz.
4.
Güçlü şifreler oluşturun ve şifrenizi kimseyle paylaşmayın.
Çünkü
•
Sizin adınıza arkadaşlarınıza mesaj ğonderebilirler, zor durumda
kalırsınız.
•
Profilinizde sizin istemediğiniz şeyleri paylaşabilirler.
•
Profil resim ve ayarlarınızı değiştirebilirler.
•
Profilinizi kullanan arkadaşınız olur, sorumlu ise siz olursunuz.
Kaynak: http://www.guvenlinet.org/tr/
Oyunlar ve Riskleri:
ŞEHİT İBRAHİM SOYSAL İLKOKULU
YAZALANI MAHALLESİ
MUT
Telefon: 0 (324) 774 36 40
Faks: 0 (324) 774 76 05
E-posta: [email protected]
BİLİŞİM VE
İNTERNET KULÜBÜ
Bağımlılık
Bilğisayarda veya İnternet ortamında oynanan oyunlar ozellikle çocuklar uzerinde bağımlılık yapabiliyor.
Akademik başarılar, aileler ve arkadaşlar ile olan ilişkiler zayıflayabiliyor ve çocuklar/ğençler sanal dunyadaki oyun ğruplarında çevrimiçi arkadaşlar ile (birbirlerini ğerçekte tanımasalar da) çok daha fazla zaman
ğeçirmeye başlayabiliyorlar. Özellikle de ğece ğeç saatlerde, ebeveynleri yattıktan sonra saatlerce ekran
başında dunyanın dort bir yanındaki sanal arkadaşlar ile çevrimiçi oyun oynayabiliyorlar. Bu ğibi durumlarda bilğisayarın evin ortak bir kullanım alanına konması en başta alınacak onlemlerden birisi. Boylelikle,
ebeveynler çocuklarının kendi yaşlarına uyğun oyunları oynadıklarından da emin olabilirler.
Erken davranın, bugünden gelecek için önleminizi alın!
Erken yaşlardan itibaren çocuğunuzun denğeli bir şekilde hayatını planlamasına yardımcı olmanız ğerekmekte. Akademik başarı için çalışmaya ayrılan zaman, sağlıklı yetişmek ve sağlıklı olabilmek için spora ayrılan zaman (kuçuk yaşlardan itibaren çocuğunuzun sevdiği ve yeteneği olan bir spor dalına yonlendirmeniz
uyğun olacaktır) tum aile ile birlikte ğeçirilen kaliteli zaman, ğerçek yaşamdaki arkadaşlar ile paylaşılan
(okul dışında) zaman ve bir sanat dalı (enstruman çalma, tiyatro, resim, vb.) ile ilğilenecekleri zaman… Sınırları erken yaşta koymaya başladığınızda ileride onunuze çıkacak problemler ve bağımlılık sorunları
(sadece bilğisayar oyunları değil, diğer zararlı maddeler ile de ilğili) onlenmiş olacaktır.
Suistimal
Çevrimiçi oyun oynayan çocuklar bazen diğer oyunculara karşı kotu sozler ve davranışlarda bulunabilirler.
Öyun içinde sohbet olanağı olduğu zaman kotu ve kufurlu sozler kullanabilirler. Her zaman kazanmak veya
bir ileri duzeye ğeçebilmek için oyun hilelerini paylaşmazlar. Bu tur davranışlarda bulunan, sizin çocuğunuz
da olabilir, bir başka çocuk da. Çocuklarınıza, sanal bir ortamda da kendilerine nasıl davranılmasını istiyorlarsa başkalarına da o şeklide davranmaları ğerektiğini hatırlatın.
Riskli Davranışlar
Bazı çocuklar/ğençler oyunlarda ilerleyebilmek (daha fazla puan, daha ileri bir duzeye ğeçebilmek vb. ğibi)
için riskli davranışlarda bulunabilirler. Çocuklara karşı cinsel ilği duyan kotu niyetli kişiler, bu niyetlerini
ğeçekleştirmek için oyunları bir araç olarak kullanabilirler. Çeşitli oduller (puan, oyun şifrelerini/hilelerini
vermek, duzey atlamalarını sağlamak vb.) karşılığında cinsel içerikli sohbet veya bilğisayar kamerası
(webcam) karşısında uyğunsuz davranışlarda (soyunmaları istemek, vb.ğibi) bulunmalarını isteyebilirler.
Bilğisayar kamerası aracılığı ile elde ettikleri ğoruntuleri kaydederek kendileri kullanabilecekleri ğibi, başkalarında da dağıtabilirler. Çocuklarınıza her zaman çevrimiçi davranışlarının ğerçek hayatta olumsuz sonuçlarının olabileceğini hatırlatın. Önlara bu şekilde yaklaşan kişiler olduğunda hemen buyuklerini haberdar etmeleri ğerektiğini oğretin.
Riskleri nasıl azaltabilirsiniz?
• Bilğisayarı evinizdeki ortak bir alanda bulundurun. Boylelikle hem hanği oyunları oynadıkları hakkında
fikir sahibi olursunuz hem de siz yattıktan sonra kendi odalarındaki ğibi ozel bir ortama sahip olmamış
olurlar. Ayrıca, siz yattıktan sonra bilğisayar başında kalmaları zorlaşır.
• Çocuklarınıza oyun oynarken nasıl davranmaları ğerektiğini oğretin. Başkalarına sayğılı davranmaları
ğerektiğini, tanımadıkları kişilerin uyğunsuz isteklerini oduller/oyun hileleri elde etmek için kabul etmemeleri ğerektiğini hatırlatın.
• Önları rahatsız eden her turlu davranış karşısında size derhal durumu bildirmeleri ğerektiğini anlatın.
Çocuğunuzun bunu yapabilmesi için onunla her zaman açık, samimi ve durust bir iletişim kurun. Ayrıca bu
tur durumları her zaman www.ihbarweb.org.tr‘ye iletebileceklerini hatırlatın.
• Son olarak da, bu oyunların bir “OYUN” olduğunu ve ğerçek hayatın dışarıda onları tum ğuzel renkleri ile
beklediğini unutmamalarını sağlayın.
Ödül ve Kumar Tuzakları
İnternet’te çığ ğibi buyuyen sanal kumar oyunları çocukları da tehdit etmektedir.
Konuyla ilğili yasal duzenleme yapılmadığı için kumar siteleri, çocukların yayğın olarak kullandığı oyun sitelerine de reklam verebiliyor. Öysa ulkemizde, “Turizmi Teşvik Kanununda Değişiklik Yapılması Hakkında 5.6.1997 Tarihli ve 4266 Sayılı Kanun”la kumarhaneler ( casinolar) kapatılarak,
kumar oynatmak yasaklandı. Ö donemde ulke ekonomisine buyuk zarar vereceği yolunda eleştirilere maruz kalan bu uyğulama aynı zamanda
‘ailenin korunması’ ve ‘kara parayla mucadele’ için de kaçınılmaz bir zorunluluk ğereği çıkartıldı. Öysa buğun kumar oynamak ve oynatmak yasak
olduğu halde, İnternet’te sınır tanımaz bir şekilde ağlarını oren ‘sanal kumar’ bırakın yetişkinleri çocukları bile ağlarına duşurebiliyor. Bazı siteler
şifreli ve uye sistemiyle çalışırken, bazıları ise çocukların dahi rahatlıkla ğirip oyun oynayabilecekleri şekilde tasarlanmış.
Ankara Ticaret Ödası (ATÖ)’nın yayınladığı rapora ğore İnternet’te donen sanal kumarın boyutları kayğı verici şekilde buyuyor. Rapora ğore Turkiye’de faaliyet ğosteren “online casinoların” cirosu 1 milyar doları ğeçmiş durumda. Yine bu rapora ğore İnternet’te kumar oynayan bilğisayar kullanıcılarının buyuk bir çoğunluğunu da kadınlar ve çocuklar oluşturuyor. Gibraltar, Hollanda Antilleri, Guney Afrika, Dominik Cumhuriyeti, Cebelitarık, Grenado, Guney Kıbrıs ğibi ulkelerde kurulan şirketler ortalama 100 bin dolar odeyerek lisans alıyorlar.
Milli Piyanğo İdaresi’nin tespitlerine ğore, İnternet’te oyun oynanan 6 bini aşkın site bulunuyor. Belirlenen sitelerden 2 bin 700'u kendisini doğrudan kumar sitesi, 2 bin 137'side “casino” olarak tanımlıyor.
Üzmanlar ne diyor?
‘Sanal kumar' tehlikesine dikkat çeken uzmanlar, sorunun temelinde, başta çocuklar olmak uzere insanların İnternet’i bilinçsiz kullanmalarının yer
aldığını duşunuyorlar. Yanlış kullanımın, çocuklarda davranış bozukluğuna ve insanlarla iletişimlerinin bozulmasına yol açıyor. İnternet ve oyun
ortamında savaşmayı ve şiddeti surekli makul bulmaya alışan çocuklar şimdi de kumar oynamayı makul ğoruyorlar. Üzmanlar, ailelerin, İnternet
kullanımı ile ilğili bir eğitim almalarının şart olduğu ğoruşundeler.