Chapter 10. The Political Economy of Trade Policy

Chapter 10
Ticaret
Politikasının
Politik Ekonomisi
(devam)
Slides prepared by Thomas Bishop
Copyright © 2009 Pearson Addison-Wesley. All rights reserved.
Önizleme
• Serbest ticaretten yana görüşler √
• Serbest ticarete karşı görüşler √
• Ticaret politikasının politik modelleri
• Ticaret politikasının uluslararası müzakereleri
ve Dünya Ticaret Örgütü (WTO)
Copyright © 2009 Pearson Addison-Wesley. All rights reserved.
9-2
Ticaret Politikasının Politik Modelleri
•
Ticaret politikası nasıl belirlenir?
•
Devletin toplumsal fayda yerine politik
başarıyı maksimize etmesine dayalı
modeller:
1. Orta Seçmen Teoremi (Median Voter Theorem)
2. Kollektif Eylem (Collective Action)
3. Kollektif Eylem ve Orta Seçmen Teoreminin belli
yönlerini birleştiren bir ticaret politikası modeli
Copyright © 2009 Pearson Addison-Wesley. All rights reserved.
9-3
Orta Seçmen (Median Voter)
• Orta seçmen teorem
• Demokratik partilerin ideolojik spektrumun
ortasındaki seçmene (orta seçmen) yönelik
politika belirleyeceklerini öngörür.
• Tarife oranının politika aracı olduğunu varsayın.
 Tüm seçmenleri, en düşük tarifeyi tercih edenden
başlayarak, tarife oranı tercihlerine göre sıralayın
• Orta Seçmen: Spektrumun ortasındaki seçmen
10-4
Orta Seçmen Teoremi
(Median Voter Theorem)(devam)
•
Model varsayımları:
1. Yarışan 2 politik parti.
2. Her partinin amacı çoğunluk tarafından seçilmek
•
Partiler hangi politikayı vaat eder?
 Her iki parti de orta seçmeni (spektrumun
ortasındaki seçmen) hedefleyerek aynı gümrük
tarifesi oranını sunarlar.
Copyright © 2009 Pearson Addison-Wesley. All rights reserved.
9-5
Şekil 10-4: Politik Rekabet
Bir parti tA önerirse diğer
parti çok az daha düşük
olan bir tarife, tB, önererek
çoğu oyu kazanır.
Bu politik yarış her iki
partinin de orta seçmen
tarafından tercih edilen
TM’ye yakın bir tarife
önermesine yol açar.
Copyright © 2009 Pearson Addison-Wesley. All rights reserved.
9-6
Orta Seçmen Teoremi (devam)
• Orta seçmen teoremine göre 2 partili bir demokraside
ticaret politikası hangi sayıda seçmeni memnun
edileceğine göre oluşturulur.
 Az sayıda bir kesime büyük zararı olan (ithalat ile yarışan
üreticiler) ancak büyük kesimin yararına olan bir politika
(tüketiciler) uygulanmalıdır.
• Ancak ticaret politikası bu öngörüyü tam olarak takip
etmez.
Copyright © 2009 Pearson Addison-Wesley. All rights reserved.
9-7
Kollektif Eylem (Collective Action)
• Politika genellikle kolektif eylem problemi
(collective action problem) olarak tarif edilir:
 Tüketicilerin grup olarak serbest ticareti
desteklemelerine sebep varken, bir tüketicinin
birey olarak bir teşviki yoktur çünkü kazanımı
harcadığı zaman ve emeğe göre büyük değildir.
 Bu nedenle toplum geneline büyük zararı olan
ancak her bir bireye bireye az zararı olan politikalar
güçlü tepkilerle karşılaşmayabilirler.
Copyright © 2009 Pearson Addison-Wesley. All rights reserved.
9-8
Kollektif Eylem (Collective Action)
• Ancak serbest ticaretten dolayı büyük zarara (ör:
işsizlik) uğrayan gruptaki her bireyin istediği politikayı
savunmak için güçlü bir teşviki vardır.
 Bu durumda ticaret kısıtını savunmanın gerektirdiği
masraf ve zaman kaybı işsizlikten doğan kayba
göre azdır.
Copyright © 2009 Pearson Addison-Wesley. All rights reserved.
9-9
Bir Ticaret Politikası Modeli
• Politikacılar bir seçimi orta seçmen teoreminin
öngördüğü gibi popüler politikalardan yana olarak
kazanabilecekleri gibi aynı zamanda seçim
kampanyalarını yürütmek için paraya ihtiyaçları vardır.
• Bu mali destek özellikle kolektif eylem problemi
olmayan ve özel bir politikadan yana gruplardan
gelebilir.
• Ticareti kısıtlama politikası modelleri tüm seçmenlerin
refahındaki kayıpla özel istek gruplarından gelen
kampanya katkılarındaki artış arasındaki ilişkiyi ölçer.
Copyright © 2009 Pearson Addison-Wesley. All rights reserved.
9-10
Hangi Sektörler Korunuyor? (devam)
Tarım: A.B.D., Avrupa, ve Japonya’da çiftçiler
toplam seçmen nüfusunun küçük bir oranını
temsil etseler de cömert teşvikler ve ticari
koruma almaktadırlar.
 Ör: Avrupa Topluluğu’nun Ortak Tarım Politikası
(Common Agricultural Policy),
 Japonya’nın ithal pirince uyguladığı %1000
gümrük tarifesi,
 A.B.D.’nin şeker kotası.
Copyright © 2009 Pearson Addison-Wesley. All rights reserved.
9-12
Hangi Sektörler Korunuyor? (devam)
Giyecek sanayii (Clothing): textil (kumaş üretimi) ve
kıyafet (apparel) (kumaşın kıyafete dönüşümü).
(Kıyafet sanayii : işgücü yoğun ve gelişmiş ülkelerdeki
çalışanları iyi organize olmuş bir sanayii)
• 2005 yılına kadar tekstil ve kıyafet ihracatı kotaları
A.B.D. ve diğer birçok ülke arasındaki Multi-Fiber
Agreement ile düzenlendi.
• MFA’nın kaldırılması ABD için korumacılık
masraflarını from 2001 yılında 14.1b in (11.8b’i textil
ve kıyafetten) 2013 yılında ise 4.6b (tahmini) for 2013
(yarısı textil ve kıyafetten).
Copyright © 2009 Pearson Addison-Wesley. All rights reserved.
9-13
Tablo 10-2: A.B.D. Korumacılığının Refah
Kayıpları (milyar $)
• 2002 yılında kıyafet sektörü A.B.D.’deki
korumacılıktan kaynaklanan toplam refah kaybının
%80’ini teşkil ediyordu.
• Bu kaybın büyük kısmı üretim ve tüketim
bozukluklarından ziyade yabancılara transfer edilen
kota rantlarına dayanıyordu.
Copyright © 2009 Pearson Addison-Wesley. All rights reserved.
9-14
Ticaret Politikasının Uluslararası
Müzakereleri (devam)
• 1930’lerin başında hızla yükselen ortalama ABD tarife
oranı 1930 ortalarından 1998’e kadar büyük oranda
düştü.
• 1944den beri tarife ve diğer ticaret kısıtlarındaki
azalmaların çoğu uluslararası müzakereler sonucu oldu.
 Gümrük Tarifeleri ve Ticaret Genel Anlaşması
(General Agreement of Tariffs and Trade) 1947
yılında geçici bir anlaşma olarak başlamış ve 1995
yılında daha formal uluslararası bir kurum olan
Dünya Ticaret Örgütü (World Trade Organization)
onun yerine geçmiştir.
Copyright © 2009 Pearson Addison-Wesley. All rights reserved.
9-15
Şekil 10-5: A.B.D. Gümrük Tarifesi Oranları
1920–1993 yılları arasındaki gümrüğe tabi ithal mallara
ait ortalama A.B.D. gümrük tarifesi oranları
Bu nasıl mümkün oldu?
•Uluslararası müzakereler sonucu.
Copyright © 2009 Pearson Addison-Wesley. All rights reserved.
9-16