Χίλιες και Μία Ιατρικές Πλάνες

Χίλιες και Μία
Ιατρικές Πλάνες
Τόμος B
Άθως Όθωνος
Ιατρος Ομοιοπαθητικης Ιατρικης
1
Χίλιες και Μία
ΙΑΣΡΙΚΔ΢ ΠΛΑΝΔ΢
ιδωμένες με ηο μικροζκόπιο ηης
Ολιζηικής Σκέψης
ΤΟΜΟΣ Β
Άζσο Όζσλνο
Ιαηξφο Οκνηνπαζεηηθήο Ιαηξηθήο
2
ΠΔΡΙΔΥΟΜΔΝΑ
7. ΜΔΣΑΒΟΛΙΚΑ ΝΟ΢ΗΜΑΣΑ
7.1 ΢ήκεξα δελ ππάξρεη ειηθησκέλνο πνπ λα κελ παίξλεη κηα ζαθνχια
θάξκαθα!
7.2 Έλαο ζηνπο ηξείο αξξσζηαίλεη απφ θάξκαθα!
7.3 Ηαηξηθνπνηήζακε ηα πάληα!
7.4 Πνλεξέο δηαθεξχμεηο: «Σν δηθαίσκα ζηελ πγεία»
7.5 Ο θαηαζθεπαζκέλνο κχζνο ηεο ρνιεζηεξίλεο
7.6 Ζ έιιεηςε βηηακίλεο C είλαη ππεχζπλε γηα ηελ αζεξσκάησζε
7.7 Αληηρνιεζηεξηληθά θάξκαθα
7.8 Ζ πιάλε ησλ “light” ηξνθίκσλ
7.9 Γηαβήηεο θαη ξαθηλαξηζκέλα ηξφθηκα
7.10 Θεξαπεία ηεο αηηίαο ή ζεξαπεία ππνθαηάζηαζεο;
7.11 Πσο δεκηνπξγήζεθε ν κχζνο ηεο νζηενπφξσζεο
7.12 Ση θηαίεη ηειηθά ζηελ νζηενπφξσζε;
7.13 Υνξήγεζε αζβεζηίνπ, θαιζηηνλίλεο ή νιηζηηθή ζεξαπεία;
7.14 Ο κχζνο ηνπ μέλνπ γάιαθηνο θαη ησλ γαιαθηνθνκηθψλ
7.15 Σα ζπκπιεξψκαηα δηαηξνθήο δελ ππνθαζηζηνχλ ηε θπζηθή
δηαηξνθή
7.16 Μαγηθά ραπάθηα, καγηθά βφηαλα θαη ζπγρσξνράξηηα!
7.17 Νεθξνιηζίαζε θαη Υνινιηζίαζε: είλαη ζεξαπεία ε αθαίξεζε ησλ
ιίζσλ;
7.18 Πξνβιήκαηα ηνπ Πεπηηθνχ ΢πζηήκαηνο
7.19 Ζ θαηάρξεζε ησλ αληηππεξηαζηθψλ
3
7.20 Πφηε έλα άηνκν έρεη πίεζε θαη πφηε ρξεηάδνληαη θάξκαθα;
7.21 Νεπξνπίεζε θαη θαξκαθεπηηθή αγσγή
7.22 Πηζαλή ζρέζε Αιηζράτκεξ θαη θαηάρξεζεο αληηππεξηαζηθψλ
8. ΠΡΟΒΛΗΜΑΣΑ ΑΤΣΟΝΟΜΗ΢ ΡΤΘΜΙ΢Η΢
Ύπλνο - Κελψζεηο
8.1 Αλά πάζα ζηηγκή κέζα καο ιεηηνπξγνχλ κεραληζκνί απηνξξχζκηζεο
8.2 ΢ηε δηάξθεηα ηνπ χπλνπ γίλνληαη ζσκαηηθέο θαη ςπρηθέο «επηζθεπέο»
8.3 Πφηε ν χπλνο είλαη θπζηνινγηθφο;
8.4 Δίδε αυπλίαο
8.5 Ζιηαθφ πξφγξακκα: λα θνηκάζαη θαη λα μππλάο κε ηηο θφηεο!
8.6 Σα ππλσηηθά δελ θέξλνπλ θπζηνινγηθφ χπλν αιιά θαηαζηνιή
8.7 Ηδηνζπγθξαζηαθέο δηαθνξέο ζην θπζηνινγηθφ
8.8 Να ξσηάκε θάζε θνξά ηελ αξκφδηα ιεηηνπξγία ηνπ νξγαληζκνχ
8.9 ΢χλδξνκν Τπληθήο Άπλνηαο
8.10 Ο θπζηνινγηθφο κεραληζκφο ηεο θέλσζεο
8.11 Αηηίεο Γπζθνηιηφηεηαο
9. ΠΡΟΒΛΗΜΑΣΑ ΑΤΣΟΝΟΜΗ΢ ΡΤΘΜΙ΢Η΢
Γηαηξνθή
9.1 Γηαηξνθή θαη κεραληζκνί απηνξξχζκηζεο
9.2 Γηαηξνθηθά ιάζε ζηελ εγθπκνζχλε θαη ζην ζειαζκφ
9.3 Σν μέλν γάια είλαη αθχζηθε ηξνθή
4
9.4 Δμαηνκίθεπζε ηεο δηαηξνθήο
9.5 Ηδηνζπγθξαζηαθέο δηαθνξέο ζηε δηαηξνθή
9.6 Νεπξηθή Αλνξεμία
9.7 Λαηκαξγία, Πνιπθαγία θαη Παρπζαξθία
9.8 Γηαηξνθή θαη Φπρηθή Δμέιημε: «Δίκαζηε φηη ηξψκε»
9.9 Οη ζπλέπεηεο ηεο θξενθαγίαο
9.10 «Οπ θνλεχζεηο»
9.11 Καηάςπμε θαη καγείξεκα: Πσο θαηαζηξέθνπκε ην αηζεξηθφ ζηνηρείν
ηεο ηξνθήο
9.12 Γηαηξνθηθέο «πγηεηλέο» κφδεο
10. ΠΡΟΒΛΗΜΑΣΑ ΑΤΣΟΝΟΜΗ΢ ΡΤΘΜΙ΢Η΢
΢εμνπαιηθφηεηα
10.1 ΢εμνπαιηθή Λεηηνπξγία θαη Οξγαζκηθή Κακπχιε
10.2 Γηαηί ζπκβαίλεη ε πξφσξε εθζπεξκάησζε
10.3 Μεραληθή ΢ηχζε θαη «κπιε ραπάθηα»!
10.4 Γπλαηθεία «ςπρξφηεηα», ηξφπνο δσήο θαη θνηλσληθέο αληηιήςεηο
10.5 Ο θαχινο θχθινο ηεο ππεξβνιήο: ν άληξαο «θφθνξαο» θαη ε
γπλαίθα «λπκθνκαλήο»
10.6 ΢εμνπαιηθά πξνβιήκαηα θαη Οιηζηηθή Θεξαπεία
5
11. ΜΤΟ΢ΚΔΛΔΣΙΚΔ΢ ΠΑΘΗ΢ΔΙ΢
11.1 ΢ηεξηδφκαζηε φρη κφλν ζηα νζηά αιιά θαη ζηνπο κπο, ηέλνληεο θαη
ζπλδέζκνπο
11.2 Σα αληηθιεγκνλψδε θαηαζηέιινπλ ην ζεξαπεπηηθφ κεραληζκφ ηεο
θιεγκνλήο
11.3 Δγρείξεζε ή ζπληεξεηηθή αληηκεηψπηζε ηεο νζθπαιγίαο θαη ηεο
απρελαιγίαο;
11.4 Αληηξξφπεζε θαη ιεηηνπξγηθή απνθαηάζηαζε απφ ηνλ νξγαληζκφ
11.5 Οιηζηηθή ζεξαπεία ησλ κπνζθειεηηθψλ παζήζεσλ
11.6 ΢ηεξηθηηθέο δψλεο θαη «θεδεκφλεο»
11.7 Ο ξφινο ηνπ ςπρηθνχ παξάγνληα ζηελ νζθπαιγία θαη απρελαιγία
11.8 Ζ κεγάιε ζεκαζία ηεο νιηζηηθήο αληηκεηψπηζεο
12. ΑΛΛΔΡΓΙΔ΢
12.1 Γηαηί απμήζεθαλ νη αιιεξγίεο ηα ηειεπηαία ρξφληα;
12.2 Αιιεξγίεο θαη γάια
12.3 Γελ κπνξνχκε λα βάινπκε ην άηνκν ζε έλα γπάιηλν θινπβί!
12.4 Ζ θαηαζηνιή ησλ ζπκπησκάησλ δελ είλαη ζεξαπεία
12.5 Κνξηηδφλε θαη απηνάλνζα λνζήκαηα
13. ΓΔΡΜΑΣΙΚΑ
13.1 Ζ ζηελή ζρέζε ηνπ Γέξκαηνο θαη ηνπ Νεπξηθνχ ΢πζηήκαηνο
13.2 Ζ ηεξαξρηθή αιπζίδα ησλ επηπέδσλ θαη νξγαληθψλ ζπζηεκάησλ
ζηνλ Άλζξσπν
13.3 Ηεξαξρηθή Αιπζίδα θαη άκπλα ηνπ νξγαληζκνχ
6
13.4 Παξαδείγκαηα Καηαζηαιηηθψλ Γηαδξνκψλ ηεο Αζζέλεηαο
13.5 Ζ Καηαζηνιή ηεο Αζζέλεηαο ζε επίπεδν πιεζπζκψλ
13.6 Οη ζνβαξέο παξελέξγεηεο ησλ ρεκηθψλ θαξκάθσλ έρνπλ λα θάλνπλ
κε ηελ θαηαζηνιή ηεο Αζζέλεηαο!
13.7 Οιηζηηθή ζεξαπεία αληί ηεο θαηαζηνιήο
13.8 Κξηηηθή ηεο Αηζζεηηθήο Υεηξνπξγηθήο
13.9 Πφηε πξάγκαηη ππάξρεη ηξηρφπησζε
13.10 Αηηίεο Σξηρφπησζεο
13.11 Σξηρφπησζε θαη νιηζηηθή αληηκεηψπηζε
13.12 Αθκή: Καηαζηνιή ή Οιηζηηθή Θεξαπεία;
14. Πνλνθέθαινη, Οδνληηαηξηθή, Μαζεζηαθά Πξνβιήκαηα,
Δμαξηήζεηο(Κάπληζκα, Αιθνφι, Λαηκαξγία, Ναξθσηηθά)
14.1 Οιηζηηθή αηηηνινγία θαη νιηζηηθή ζεξαπεία ησλ πνλνθεθάισλ
14.2 Μαζεζηαθέο Γπζθνιίεο: έλα ππεξηηκεκέλν πξφβιεκα
14.3 Σν ζπλεζηζκέλν ζελάξην ηεο «Γπζιεμίαο»
14.4 Πψο ηα θαηαθέξλνπκε!
14.5 Σν πξφβιεκα κε ηα καχξα ζθξαγίζκαηα
14.6 Σεξεδφλα θαη Πεξηνδνληίηηδα
14.7 Οξζνδνληηθή: κηα ηζηνξία ζπρλψλ απζαίξεησλ παξεκβάζεσλ
14.8 Δμαξηήζεηο-πάζε θαη Αιινπαζεηηθή
14.9 Ζ ζρέζε ησλ εμαξηήζεσλ κε ηε κνλνκέξεηα
14.10 ΢ρέζε εμάξηεζεο θαη ππνιεηπφκελνπ θνξεζκνχ
14.11 Οιηζηηθή αληηκεηψπηζε ησλ Δμαξηήζεσλ
7
15. ΠΛΑΝΔ΢ ΣΧΝ «ΟΛΙ΢ΣΙΚΧΝ» ΓΙΑΣΡΧΝ
15.1 «Πάλησλ ρξεκάησλ κέηξνλ άλζξσπνο»
15.2 ΢σζηή Οκνηνπαζεηηθή είλαη κφλν απηή πνπ αθνινπζεί ηνπο
΢πκπαληηθνχο Νφκνπο
15.3 ΋πνηνο εμαζθεί ηελ Οκνηνπαζεηηθή ζα πξέπεη νπσζδήπνηε λα είλαη
γηαηξφο
15.4 Παξάιιειε, Οκνηνπαζεηηθή θαη Αιινπαζεηηθή ζεξαπεία
15.5 Υνξήγεζε ηνπ ελφο θαξκάθνπ κε βάζε ηελ ηδηνζπγθξαζία θαη φρη
ηελ πάζεζε
15.6 Παξαλνήζεηο φζνλ αθνξά ηε «ζεξαπεπηηθή θξίζε»
15.7 Άιιεο παξαλνήζεηο ηεο Οκνηνπαζεηηθήο
15.8 Πιάλεο ησλ νιηζηηθψλ γηαηξψλ άιισλ ζεξαπεπηηθψλ ζπζηεκάησλ
8
΢πδήηεζε 7ε
ΜΔΣΑΒΟΛΙΚΑ ΝΟ΢ΗΜΑΣΑ
7.1 ΢ήκεξα δελ ππάξρεη ειηθησκέλνο πνπ λα κελ παίξλεη κηα ζαθνχια
θάξκαθα!
7.2 Έλαο ζηνπο ηξείο αξξσζηαίλεη απφ θάξκαθα!
7.3 Ιαηξηθνπνηήζακε ηα πάληα!
7.4 Πνλεξέο δηαθεξχμεηο: «Σν δηθαίσκα ζηελ πγεία»
7.5 Ο θαηαζθεπαζκέλνο κχζνο ηεο ρνιεζηεξίλεο
7.6 Η έιιεηςε βηηακίλεο C είλαη ππεχζπλε γηα ηελ αζεξσκάησζε
7.7 Αληηρνιεζηεξηληθά θάξκαθα
7.8 Η πιάλε ησλ “light” ηξνθίκσλ
7.9 Γηαβήηεο θαη ξαθηλαξηζκέλα ηξφθηκα
7.10 Θεξαπεία ηεο αηηίαο ή ζεξαπεία ππνθαηάζηαζεο;
7.11 Πσο δεκηνπξγήζεθε ν κχζνο ηεο νζηενπφξσζεο
7.12 Ση θηαίεη ηειηθά ζηελ νζηενπφξσζε;
7.13 Υνξήγεζε αζβεζηίνπ, θαιζηηνλίλεο ή νιηζηηθή ζεξαπεία;
7.14 Ο κχζνο ηνπ μέλνπ γάιαθηνο θαη ησλ γαιαθηνθνκηθψλ
7.15 Σα ζπκπιεξψκαηα δηαηξνθήο δελ ππνθαζηζηνχλ ηε θπζηθή
δηαηξνθή
7.16 Μαγηθά ραπάθηα, καγηθά βφηαλα θαη ζπγρσξνράξηηα!
7.17 Νεθξνιηζίαζε θαη Υνινιηζίαζε: είλαη ζεξαπεία ε αθαίξεζε ησλ
ιίζσλ;
9
7.18 Πξνβιήκαηα ηνπ Πεπηηθνχ ΢πζηήκαηνο
7.19 Η θαηάρξεζε ησλ αληηππεξηαζηθψλ
7.20 Πφηε έλα άηνκν έρεη πίεζε θαη πφηε ρξεηάδνληαη θάξκαθα;
7.21 Νεπξνπίεζε θαη θαξκαθεπηηθή αγσγή
7.22 Πηζαλή ζρέζε Αιηζράτκεξ θαη θαηάρξεζεο αληηππεξηαζηθψλ
7.1 ΢ήκεξα δελ ππάξρεη ειηθησκέλνο πνπ λα κελ παίξλεη κηα ζαθνχια
θάξκαθα!
΢ήκεξα ζα ζπδεηήζνπκε γηα κία θαηεγνξία λνζεκάησλ ηα νπνία ζα
νλφκαδα Μεηαβνιηθά Ννζήκαηα, παζήζεηο δειαδή πνπ έρνπλ ζρέζε κε ην
κεηαβνιηζκφ. ΢ε απηά ππάξρνπλ ζηελ Αιινπαζεηηθή Ηαηξηθή, ζηηο κέξεο
καο, κεγάιεο πιάλεο. Αο μεθηλήζνπκε κε έλα πξψην παξάδεηγκα.
Υνιεζηεξίλε! Δίλαη έλα ζέκα πνπ έρεη πάξεη πνιχ κεγαιχηεξεο
δηαζηάζεηο απ‟ φηη ζα „πξεπε γηα ηνπο ίδηνπο ιφγνπο φπσο θαη νη
ινηκψμεηο. Καη ζηνλ ηνκέα απηφ ππάξρεη ε ηάζε γηα εκπνξηθνχο ιφγνπο
λα δεκηνπξγνχληαη λέεο λφζνη εθεί πνπ δελ ππάξρνπλ ή λα δηνγθψλνληαη
ππαξθηά πξνβιήκαηα πγείαο.
Πρ ζήκεξα ππάξρεη ε ηάζε λα γίλνληαη εμεηάζεηο αθφκα θαη ζε παηδηά γηα
ηε ρνιεζηεξίλε θαη ε ηάζε λα αξρίζνπκε λα δίλνπκε θάξκαθα θαη ζε
απηά. Γελ θηάλεη πνπ έρνπκε θνξηψζεη ζρεδφλ φινπο ηνπο ειηθησκέλνπο
κε θάξκαθα γηα ηε ρνιεζηεξίλε ηα νπνία φπσο ζα εμεγήζνπκε δελ
θάλνπλ θαη ηίπνηα νπζηαζηηθά, πάκε θαη ζηα παηδηά. Να κελ κείλεη θαλείο
ρσξίο θάξκαθα!
Οη πεξηζζφηεξνη ειηθησκέλνη ζήκεξα παίξλνπλ έλα θάξκαθν γηα ηε
ρνιεζηεξίλε, έλα θάξκαθν γηα ηελ πίεζε, έλα γηα ην δάραξν, έλα γηα ηελ
10
θπθινθνξία, έλα γηα ηελ θαξδηά, έλα γηα ηελ πεθηηθφηεηα ηνπ αίκαηνο,
θιπ. Καη ηειηθά θπθινθνξνχλ άλζξσπνη κε κία ζαθνχια θάξκαθα,
άλζξσπνη-θηλεηά θαξκαθεία. Πιένλ ράλνπλ θαη ην ινγαξηαζκφ, γηαηί
πξέπεη πξσί, κεζεκέξη, απφγεπκα θαη βξάδπ λα παίξλνπλ δχν θάξκαθα
γηα ηελ πίεζε, έλα γηα απηφ, δχν γηα εθείλν θνθ. Γη απηφ θαη έρνπλ
εθεπξεζεί απηά ηα θνπηάθηα-πξνγξακκαηηζηέο πνπ έρνπλ δεθάδεο ζήθεο
γηα θάξκαθα θαηαλεκεκέλα ζε πξσί, κεζεκέξη, απφγεπκα, βξάδπ γηα λα
κελ ράλεη θαλείο ην κπνχζνπια. ΢πρλά νη ίδηνη νη ειηθησκέλνη δελ
κπνξνχλ λα θάλνπλ απηφ ηνλ πξνγξακκαηηζκφ θαη ηε ιήςε ησλ
ζρεκάησλ θαη γη απηφ αλαιακβάλνπλ νη ζπγγελείο ή κηα λνζνθφκα λα ην
θάλεη.
΋ιε απηή ε πνιπθαξκαθία φκσο έρεη ζαλ απνηέιεζκα πάξα πνιιέο
παξελέξγεηεο θαη πιένλ απφ έξεπλεο πνπ έρνπλ γίλεη ε ηξίηε αηηία
λφζεζεο θαη ζπρλά θαη ζαλάηνπ παγθνζκίσο κεηά ηνλ θαξθίλν θαη ηα
θαξδηαγγεηαθά είλαη νη ηαηξνγελείο. Πνχ πήγε ην «Χθειέεηλ κε βιάπηεηλ»
ηνπ Ηππνθξάηε; Αλ ζήκεξα ε Ηαηξηθή θηάλεη ζην ζεκείν λα είλαη ε ηξίηε
αηηία λφζεζεο θαη ζαλάηνπ ηφηε κήπσο αλ θαηαξγνχζακε ηελ Ηαηξηθή
ζαλ ζεξαπεπηηθή παξέκβαζε ζα είρακε θαιχηεξε πγεία κε ηελ
πξνυπφζεζε βέβαηα φηη ζα δίλακε κεγαιχηεξε πξνζνρή ζηελ πξόιεςε
θαη ζηηο ζπλζήθεο πγηεηλήο δηαβίσζεο; Δίλαη ην ίδην πνπ είπακε θαη γηα
ηηο επηδεκίεο. ΋ηη δειαδή αλ βειηηψζεηο ηηο ζπλζήθεο πγηεηλήο δηαβίσζεο
ζε κηα ρψξα πξνιακβάλεηο κηα επηδεκία ή αλ ήδε έρεη μεζπάζεη ηελ
ειέγρεηο.
7.2 Έλαο ζηνπο ηξείο αξξσζηαίλεη απφ θάξκαθα!
Μπνξνχκε λα ζπλεηδεηνπνηήζνπκε ηη ζεκαίλεη Ηαηξνγελείο Παζήζεηο;
Να ην πσ κε απιά ιφγηα: πάλε ηξία άηνκα ζην γηαηξφ θαη ν έλαο έρεη
πηζαλφηεηα λα αξξσζηήζεη απφ ηα θάξκαθα! Θα κπνξνχζακε λα
δερηνχκε πνηέ έλα ηέηνην πςειφ πνζνζηφ αξλεηηθήο δξάζεο ζε
νπνηαδήπνηε άιιε επηζηήκε ή έζησ ζε νπνηαδήπνηε άιιε αλζξψπηλε
δξαζηεξηφηεηα φπσο εκπφξην ή βηνκεραλία;
11
Πρ αλ εξρφηαλ έλαο πνιηηηθφο κεραληθφο λα καο ρηίζεη έλα ζπίηη θαη καο
έιεγε φηη ππάξρεη 30% πηζαλφηεηα λα καο βγεη πξνβιεκαηηθφ ην ζπίηη ζα
ην δερφκαζηαλ; Πφζν κάιινλ αλ καο έιεγε φηη ππάξρεη έζησ κηα
κηθξφηεξε πηζαλφηεηα λα πέζεη θαη λα καο πιαθψζεη! Θα ην δερφκαζηαλ;
Οχηε έλα ηηο ρηιίνηο δελ ζα ην δερφκαζηαλ! Αλ εξρφηαλ έλαο παξαγσγφο
ηξνθίκσλ θαη καο έδηλε έλα ηξφθηκν θαη καο έιεγε φηη ππάξρεη 30%
πηζαλφηεηα λα αξξσζηήζεηο απφ απηφ ην ηξφθηκν ή θαη λα πεζάλεηο ζα ην
δερφκαζηαλ; Οχηε έλα ζην εθαηνκκχξην δελ ζα ην δερφκαζηαλ. Αλ
εξρφηαλ έλαο κεραληθφο απηνθηλήησλ θαη καο έιεγε φηη ζα ζνπ θηηάμσ ην
ακάμη αιιά ππάξρεη κία πηζαλφηεηα 30% λα ζνπ θάλσ κηα άιιε δεκηά ή
λα ζην δηαιχζσ ζα ην δερφκαζηαλ;
7.3 Ιαηξηθνπνηήζακε ηα πάληα!
Κη φκσο ζηελ Αιινπαζεηηθή Ηαηξηθή κε ην πξαγκαηηθφ επηρείξεκα φηη
θηλδπλεχνπκε θαη κε ην ςεχηηθν επηρείξεκα φηη δελ ππάξρεη άιιε
ζεξαπεπηηθή κέζνδνο, θαζψο θαη κε ην επίζεο ςεχηηθν επηρείξεκα φηη ε
ίδηα ε Φχζε δελ κπνξεί λα ζεξαπεχζεη καο πείζνπλ λα ζπλεξγαζηνχκε ζε
αθχζηθεο θαη επηθίλδπλεο δξάζεηο.
Ζ ίδηα ε Φχζε, ν Θεφο, ν Γεκηνπξγφο έρεη βάιεη κέζα καο ζεξαπεπηηθνχο
κεραληζκνχο ηνπο νπνίνπο βέβαηα έρνπκε ήδε παξαβηάζεη θαη γη απηφ
αξξσζηήζακε. Σν παξάινγν είλαη φηη πάκε λα ζεξαπεχζνπκε κε ηαηξηθέο
δξάζεηο πνπ θαηαζηέιινπλ απηνχο ηνπο ζεξαπεπηηθνχο κεραληζκνχο ή
έζησ ζηελ θαιχηεξε πεξίπησζε ηνπο αγλννχλ. Μαο έρνπλ πείζεη φηη δελ
κπνξνχκε λα δήζνπκε ή λα ζεξαπεπηνχκε ρσξίο ηελ Ηαηξηθή θαη ρσξίο ην
γηαηξφ θη φηη ζπρλά ρσξίο ηελ παξέκβαζε ηνπ ζα πεζάλνπκε.
Καη γη απηφ ηαηξηθνπνηήζακε ηα πάληα! Ζ γπλαίθα δελ κπνξεί λα
γελλήζεη ρσξίο ην γηαηξφ, ιεο θαη φια ηα δσληαλά πιάζκαηα ηνπ θφζκνπ
ρξεηάδνληαη γηαηξφ γηα λα γελλήζνπλ, γηα λα θάλνπλ δειαδή ηελ πην
θπζηθή θαη καδηθή δξάζε ζηε Φχζε. Υηιηάδεο ρξφληα νη γπλαίθεο
γελλνχζαλ κφλεο ηνπο ή έζησ κε ηε βνήζεηα κηαο κακκήο θαη ζπγγελψλ.
Καη ν ζάλαηνο πιένλ απφ γεξαηηά έρεη ηαηξηθνπνηεζεί. Γελ κπνξείο λα
πεζάλεηο κε ηελ εζπρία ζνπ θαη ζην ζπίηη ζνπ αλάκεζα ζηνπο
12
αγαπεκέλνπο ζνπ. Πξέπεη λα ζε πάλε ζε έλα άγλσζην ή θαη ερζξηθφ
πεξηβάιινλ πνπ ιέγεηαη λνζνθνκείν, λα έρεηο άγλσζηνπο αλζξψπνπο λα
ζε θξνληίδνπλ ή θαη λα ζε ηαιαηπσξνχλ κε νπξνθαζεηήξεο, νξνχο,
θάξκαθα θιπ.
Παιηά ππήξραλ πνιινί άλζξσπνη πνπ πήγαηλαλ γηα πξψηε θνξά ζην
γηαηξφ ζε κεγάιε ειηθία θαη ηφηε πεξηζηαζηαθά. ΢ήκεξα θαηαληήζακε λα
έρνπκε ην ηαθηηθφ καο ξαληεβνχ κε ην γηαηξφ γηα λα κελ πσ θαη ην
ηαθηηθφ καο ξαληεβνχ κε ηνλ πξνζσπηθφ καο ςπραλαιπηή. Έρνπκε
θαηαληήζεη δειαδή εμαξηεκέλα θαη ζπρλά άβνπια πιάζκαηα φζνλ
αθνξά ηελ πγείαο καο ηε ζσκαηηθή θαη ςπρηθή. Καη κάιηζηα ηε ζηηγκή
πνπ ν Γεκηνπξγφο έρεη βάιεη κέζα καο, ζηνλ θαζέλα μερσξηζηά, φινπο
εθείλνπο ηνπο ζεξαπεπηηθνχο κεραληζκνχο γηα ηελ αλά πάζα ζηηγκή
απηνζεξαπεία καο. Αιιά εκείο φρη κφλν παξαβηάδνπκε απηνχο ηνπο
κεραληζκνχο αιιά έρνπκε άγλνηα λα ηνπο ρξεζηκνπνηήζνπκε ή
αξλνχκαζηε λα ηνπο ρξεζηκνπνηήζνπκε θαη θαηαθεχγνπκε ζηνλ εηδηθφ
επί πιεξσκή.
7.4 Πνλεξέο δηαθεξχμεηο: «Σν δηθαίσκα ζηελ πγεία»
Έξρνληαη κεηά θαη νξηζκέλνη πνιηηηθνί θαη κε ηελ ςεχηηθε, «μχιηλε»
πνιηηηθή γιψζζα κηιάλε γηα «ην δηθαίσκα ηνπ πνιίηε ζηελ πγεία». Απφ
πφηε ε πγεία έγηλε δηθαίσκα ή θαηάθηεζε αλζξψπηλε ή θνηλσληθφ αγαζφ.
Η πγεία είλαη θάηη πνπ ην έρεηο εμ αξρή από ην Δεκηνπξγό, δελ είλαη θάηη
πνπ ζην δίλνπλ ή ζην πξνζθέξνπλ άλζξσπνη ή θάηη πνπ ην δηθαηνύζαη. Καη
κάιηζηα όρη κόλν ε πγεία αιιά θαη ε ζεξαπεία.
Αιιά ππάξρεη απηή ε πιάλε φηη ην θξάηνο, ε θνηλσλία ή ην θφκκα ζα
έξζεη θαη ζα ζνπ εμαζθαιίζεη ή έζησ ζα ζνπ ππνζρεζεί ην δηθαίσκα ζηελ
πγεία! Γηα θάηη δειαδή πνπ ήδε ην έρεηο ζαλ πξνλφκην απφ ην
Γεκηνπξγφ, απφ θαηαζθεπήο. Σν πξφβιεκα είλαη φηη εζύ κε ηηο δξάζεηο
ζνπ ην ράλεηο θαη άξα θαη εζύ κε ηηο δηνξζσηηθέο ζνπ δξάζεηο πξέπεη λα
ην επαλαθέξεηο.
13
Σν ίδην ηζρχεη θαη κε ηηο πνιηηηθέο δηαθεξχμεηο γηα «ην δηθαίσκα ζην
θαζαξφ λεξφ» ή «ην δηθαίσκα ζηελ απνρέηεπζε». Μα αλ δνχζακε
θπζηθά ε Φχζε καο πξνζθέξεη άθζνλν θαζαξφ λεξφ θαη θξνληίδεη θαη
γηα ηελ αλαθχθισζε ησλ απνξξηκκάησλ καο. Δκείο φκσο φια απηά πνπ ε
Φχζε θαη ν Θεφο καο ηα δίλεη πινπζηνπάξνρα θαη δσξεάλ εξρφκαζηε θαη
ηα θαηαζηξέθνπκε κε ηηο αθχζηθεο επηινγέο καο θαη ηνλ ηξφπν δσήο καο
θαη κεηά, ζαλ κσξέο παξζέλεο πξνζπαζνχκε λα ηα βξνχκε μαλά
πιεξψλνληαο ηα αδξά. Αιιά νχηε ην ρξήκα θαη νχηε θαη νη δηάθνξεο
κνξθέο εμνπζίαο ή εκπνξίνπ κπνξνχλ λα καο ηα δψζνπλ.
7.5 Ο θαηαζθεπαζκέλνο κχζνο ηεο ρνιεζηεξίλεο
Αιιά αο ην δνχκε απηφ πξαθηηθά κε ην ζέκα ηεο ρνιεζηεξίλεο. Πξηλ απφ
κεξηθά ρξφληα ηα θπζηνινγηθά φξηα ηεο ρνιεζηεξίλεο γηα έλαλ ελήιηθα
εζεσξνχλην θάησ απφ 280. Έγηλαλ θάπνηεο πνλεξέο έξεπλεο - άξαγε απφ
πνηνχο; Οη Ακεξηθάλνη ιέλε «αλ ζέιεηο λα βξεηο ηνλ έλνρν «follow the
money” - θαη θαηεβάζαλε αξρηθά ηα φξηα θάησ απφ ην 250 θαη κεηά θάησ
απφ ην 220 θαη ηψξα θάησ απφ ην 200. Καη πνιιέο θνξέο αθνχσ απφ
αζζελείο πνπ πάλε ζε αιινπαζεηηθνχο παζνιφγνπο φηη ηνπο ιέλε «λαη
κελ ηα φξηα είλαη θάησ απφ 200 αιιά εζχ θαιφ ζα είλαη λα ηα θξαηάο
θάησ απφ 180 γηαηί φζν πην ρακειά ηφζν ην θαιχηεξν!»
Καη‟ αξρήλ είλαη παξάινγν λα ζεσξνχκε φηη κέζα ζε κία ή δχν δεθαεηίεο
έρεη αιιάμεη ε δνκή θαη ιεηηνπξγία ηνπ αλζξψπηλνπ φληνο κε απνηέιεζκα
κηα ηφζν κεγάιε αιιαγή ζηε βηνρεκεία ηνπ. Καηά δεχηεξν ιφγν αλ απηή
ε αιιαγή νθείιεηαη ζηε δξακαηηθή αιιαγή ζηηο δηαηξνθηθέο ηνπ
ζπλήζεηεο πξνο ην ρεηξφηεξν θαη ζηνλ ηξφπν δσήο ηνπ, ηόηε ν κέζνο όξνο
ησλ επηπέδσλ ρνιεζηεξίλεο ζην αίκα ηνπ κέζνπ ζύγρξνλνπ αηόκνπ ζα
έπξεπε λα απμεζεί θαη όρη λα κεησζεί! Αιιά θαη πάιη απηφ ζα ήηαλ ν
κέζνο φξνο ησλ κε θπζηνινγηθψλ πιένλ αλζξψπσλ θαη φρη ν κέζνο φξνο
ησλ θπζηνινγηθψλ αλζξψπσλ. Δπνκέλσο ζα πξέπεη θαηαξρήλ λα
επηζηξέςνπκε ζηα παιηά θπζηνινγηθά φξηα.
Μία δεχηεξε πιάλε ηεο κεραληζηηθήο Αιινπαζεηηθήο Ηαηξηθήο είλαη λα
βιέπεη κεκνλσκέλα ηνλ Άλζξσπν. Θεσξεί πρ ζαλ πάζεζε ηε
14
ρνιεζηεξίλε, δειαδή ηελ ππεξρνιεζηεξηλαηκία, δειαδή κία θαηάζηαζε
πνπ αθνξά έλα κεκνλσκέλν ηκήκα ηεο βηνρεκείαο ηνπ Αλζξψπνπ. Απφ
θεη θαη πέξα πξνρσξάεη αθφκε πεξηζζφηεξν θαη δελ βιέπεη φινπο ηνπο
ζπγγεληθνχο δείθηεο δειαδή νιηθή ρνιεζηεξίλε, HDL απηφ πνπ ιέκε
«θαιή» ρνιεζηεξίλε, LDL απηφ πνπ ιέκε «θαθή» ρνιεζηεξίλε,
ηξηγιπθεξίδηα θαη νιηθά ιηπίδηα. Πηάλεη κφλν ηελ νιηθή ρνιεζηεξίλε θαη
κε βάζε απηήλ ιέεη: «Δίζαη άξξσζηνο».
Δπηπιένλ έρσ παξαηεξήζεη απφ ηελ θιηληθή κνπ εκπεηξία φηη έλα
πνζνζηφ φρη κηθξφ, γπλαηθψλ θπξίσο, ηεο ηάμεσο ηνπ 10-20%, έρεη κελ
απμεκέλε ρνιεζηεξίλε πάλσ απφ 280 αιιά ηαπηφρξνλα έρεη αξθεηά
απμεκέλε ηελ θαιή ρνιεζηεξίλε θαη ιίγν απμεκέλε ηελ θαθή
ρνιεζηεξίλε. Ξέξνπκε ζήκεξα φηη απηφ πνπ κεηξάεη δελ είλαη κφλν ε
νιηθή ρνιεζηεξίλε αιιά ν πην ζεκαληηθφο δείθηεο είλαη ε θαιή
ρνιεζηεξίλε. ΋ζν πην απμεκέλε είλαη ηφζν πην πνιχ καο πξνζηαηεχεη
απφ ηελ απμεκέλε νιηθή ρνιεζηεξίλε ή ηελ θαθή ρνιεζηεξίλε. Άξα
ηέηνηεο γπλαίθεο φπσο απηέο πνπ αλαθέξακε είλαη θπζηνινγηθέο, ή έζησ
είλαη κηα παξαιιαγή ηνπ θπζηνινγηθνχ θαη άξα δελ ρξεηάδνληαη θακία
ζεξαπεία. Αο κελ μερλάκε φηη ε πξψηε δξάζε ελφο γηαηξνχ ζα πξέπεη λα
είλαη λα εμεηάζεη αλ θάηη είλαη θπζηνινγηθφ ή φρη.
7.6 Η έιιεηςε βηηακίλεο C είλαη ππεχζπλε γηα ηελ αζεξσκάησζε
Πέξαλ ηνχηνπ ε φιε ηζηνξία κε ηελ ππεξρνιεζηεξηλαηκία είλαη κηα
πιάλε. Απφ ηφηε πνπ αλαθαιχθζεθε ην ζθνξβνχην θαη ε ζρέζε ηνπ κε
ηελ έιιεηςε βηηακίλεο C δηαπηζηψζακε φηη ε βηηακίλε C παίδεη πνιχ
κεγάιν ξφιν ζηελ θαιή θαηάζηαζε θαη επηδηφξζσζε ησλ αγγείσλ. Ση
είλαη ην ζθνξβνχην; Δίλαη κία λφζνο ηελ νπνία αλέπηπζζαλ θπξίσο νη
λαπηηθνί ζηα παιηά ππεξαηιαληηθά ηαμίδηα πνπ δηαξθνχζαλ κήλεο ζηε
δηάξθεηα ησλ νπνίσλ δελ έηξσγαλ θξέζθα θξνχηα θαη ιαραληθά πνπ είλαη
ε θχξηα πεγή ηεο βηηακίλεο C. Αλέπηπζζαλ ινηπφλ αβηηακίλσζε C κε
απνηέιεζκα αηκνξξαγίεο ζε δηάθνξα κέξε ηνπ ζψκαηνο ιφγσ κε
επηζθεπήο ησλ θζνξψλ ησλ αγγείσλ. Γηαπηζηψζεθε κάιηζηα φηη ε
ζεξαπεία ηεο λφζνπ απηήο ήηαλ ην λα αξρίζνπλ λα ηξψλε θξέζθα θξνχηα
θαη ιαραληθά.
15
΢ήκεξα ε Αιινπαζεηηθή Ηαηξηθή δηαπηζηψλνληαο απφ αλαηνκηθά
επξήκαηα φηη ππάξρνπλ ρνιεζηεξηληθέο πιάθεο ζηα αγγεία πνιιψλ
ειηθησκέλσλ - ε γλσζηή λφζνο ηεο αζεξσκάησζεο ε νπνία ζεσξείηαη
ππεχζπλε γηα ηα εγθεθαιηθά θαη ηα εκθξάγκαηα φηαλ απηέο νη πιάθεο
αλαπηχζζνληαη ζηα αγγεία ηνπ εγθεθάινπ θαη ηεο θαξδηάο - ζεψξεζε ηελ
απμεκέλε ρνιεζηεξίλε ζην αίκα ζαλ αηηία ησλ παζήζεσλ απηψλ. Έηζη
μεθίλεζε κία ζεξαπεπηηθή ηάζε γηα κείσζε ηεο ρνιεζηεξίλεο ζην αίκα.
Γη απηφ θαη ρνξεγνχληαη καδηθά θαη θαηά θφξνλ ηα αληηρνιεζηεξηληθά
θάξκαθα.
Απηφ φκσο είλαη ε ινγηθή ηνπ παξαιφγνπ γηαηί ζεσξείο σο λφζν έλα
κεκνλσκέλν βηνρεκηθφ εχξεκα, ή έζησ κφλν έλα κεκνλσκέλν αλαηνκηθφ
εχξεκα, δειαδή ηηο αζεξσκαηηθέο πιάθεο θαη παο κεκνλσκέλα γηα
ζεξαπεία κφλν ζηα επίπεδα ηεο ρνιεζηεξίλεο ζην αίκα θαη δελ παο ζηηο
αηηίεο πνπ πξνθαινχλ απηά ηα απμεκέλα επίπεδα.
Πέξαλ απηνχ φκσο ζήκεξα, νη έξεπλεο θαη ηεο ίδηαο ηεο Αιινπαζεηηθήο
Ηαηξηθήο έρνπλ δείμεη φηη γηα ηελ θαιή θαηάζηαζε θαη επηζθεπή ησλ
αγγείσλ ρξεζηκνπνηείηαη απφ ηνλ νξγαληζκφ ζε πξψηε θάζε ε βηηακίλε
C. Απηή επνκέλσο ε βηηακίλε είλαη ε θχξηα νπζία πνπ ρξεζηκνπνηείηαη
ζηελ επηζθεπή ησλ αγγείσλ. ΋ηαλ φκσο ππάξρεη έιιεηςε ηεο ζηνλ
νξγαληζκφ θαη πηζαλψο θαη έιιεηςε άιισλ ηρλνζηνηρείσλ ή βηηακηλψλ
πνπ ζπλεξγάδνληαη καδί ηεο, ηφηε ν νξγαληζκφο ρξεζηκνπνηεί ζαλ
εθεδξεία, ζαλ δεύηεξν επηζθεπαζηηθό ηξόπν, ηε ρνιεζηεξίλε ηνπ αίκαηνο.
Καη γηαηί δελ ηελ έρεη ηε βηηακίλε C ζπρλά ζήκεξα ν νξγαληζκφο; Γελ
ηελ έρεη γηα δχν θπξίσο ιφγνπο. Πξψηνλ γηαηί ε ιήςε απφ ηηο ηξνθέο
είλαη κεησκέλε επεηδή έηζη φπσο ζπληεξνχκε ή παξαβξάδνπκε ηα
ζεκεξηλά ηξφθηκα θαηαζηξέθνπκε ηελ επαίζζεηε βηηακίλε C αιιά θαη
πνιιέο άιιεο. Γεχηεξνλ επεηδή νη βηηακίλεο θαη εηδηθά ε βηηακίλε C έρεη
ηζρπξή αληηνμεηδσηηθή δξάζε θαη ρξεζηκνπνηείηαη απφ ηνλ νξγαληζκφ γηα
απνηνμίλσζε. ΢ήκεξα πνπ ηνμηλψλνπκε ηνλ νξγαληζκφ καο κε ην
θάπληζκα, κε ηα ρεκηθά ζηελ ηξνθή καο θαη κε ην άγρνο μνδεχνπκε
16
πνιιέο βηηακίλεο γηα λα αληηξξνπήζνπκε ηελ θαηάζηαζε. Λέσ έλα
παξάδεηγκα: ε θπζηνινγηθή πνζφηεηα βηηακίλεο C πνπ ρξεηάδεηαη έλαο
ελήιηθαο εκεξεζίσο είλαη 60-80 κηθξνγξακκάξηα, φκσο έλαο θαπληζηήο
πνπ θαπλίδεη έλα παθέην ηελ εκέξα ρξεηάδεηαη 600-800 κηθξνγξακκάξηα,
δειαδή δεθαπιάζηα πνζφηεηα!
΋ηαλ ινηπφλ έρνπκε ηφζν κεγάιε έιιεηςε βηηακίλεο C δελ ηελ
ρξεζηκνπνηεί ν νξγαληζκφο γηα ηελ επηζθεπή ησλ αγγείσλ θαη ζηε ζέζε
ηεο ρξεζηκνπνηεί ηε ρνιεζηεξίλε. Αιιά κε ηε ρνιεζηεξίλε ν νξγαληζκφο
δελ θάλεη ζσζηή επηζθεπή αιιά θάλεη έλα άηερλν κπάισκα κε
απνηέιεζκα ηηο ρνιεζηεξηληθέο πιάθεο θαη ηε ζθιήξπλζε θαη ζηέλσζε
ησλ αγγείσλ. Έηζη ε ιχζε, ε ζεξαπεία δελ είλαη λα κεηψζνπκε ηα επίπεδα
ηεο ρνιεζηεξίλεο ζην αίκα αιιά λα απμήζνπκε ηα επίπεδα ησλ βηηακηλψλ
θαη εηδηθά ηεο βηηακίλεο C.
Δίλαη ζαλ λα κελ έρνπκε ην κάζηνξα πνπ καο θηηάρλεη ζσζηά ην
απηνθίλεην θαη πάκε θαη θσλάδνπκε ηνλ παξαγηφ ν νπνίνο θάλεη
κπαιψκαηα, θάλεη θαθέο επηζθεπέο. Καη επεηδή καο έθαλε θαθή δνπιεηά
ιέκε «γηα φια θηαίεη ν παξαγηφο» θαη φρη ην δηθφ καο ην θεθάιη πνπ
δηψμακε ην κάζηνξα. Καηεγνξψληαο φκσο ηνλ παξαγηφ, ηειηθά κέλνπκε
θαη ρσξίο ηε δηθή ηνπ ιεηςή έζησ βνήζεηα. Γειαδή κεηψλνληαο ηα
επίπεδα ρνιεζηεξίλεο ζην αίκα θαη ρσξίο ηελ παξνπζία ηεο βηηακίλεο C
ηφηε δεκηνπξγνχκε αθφκα κεγαιχηεξα πξνβιήκαηα.
7.7 Αληηρνιεζηεξηληθά θάξκαθα
Γη απηφ θαη ηα αληηρνιεζηεξηληθά θάξκαθα ηα νπνία κεηψλνπλ
πξνζσξηλά ηα επίπεδα ηεο ρνιεζηεξίλεο ζην αίκα έρνπλ ηφζεο πνιιέο
θαη ζνβαξέο παξελέξγεηεο! Γη απηφ θαη θάζε κήλα φπνηνο ηα παίξλεη ζα
πξέπεη λα θάλεη εμεηάζεηο γηα ην ζπθψηη θαη ην αίκα γηα λα δεη αλ ηνπ
πξνθαινχλ παξελέξγεηεο.
17
Καη πνην είλαη ην παξάινγν; ΋ηη έξρεζαη λα δξάζεηο θαηά ηεο
ρνιεζηεξίλεο - ε νπνία βέβαηα ρξεηάδεηαη πνιιά ρξφληα γηα λα ζνπ θάλεη
θάπνηεο ζνβαξέο βιάβεο ζηα αγγεία – θαη θάλεηο κε ηα αληηρνιεζηεξηληθά
θάξκαθα κία πξνιεπηηθή αγσγή γηα ρξφληα νιφθιεξα γηα λα πξνιάβεηο
θάηη ζνβαξφ αιιά ηελ ίδηα ζηηγκή πξνθαιείο πνιχ πην γξήγνξα αθφκα
πην ζνβαξέο βιάβεο. Δθαξκφδεηο δειαδή κηα πνιχ έληνλε πξνιεπηηθή
αγσγή κε ηφζν έληνλεο παξελέξγεηεο πνπ ην «Χθειέεηλ, κε βιάπηεηλ»
πάεη πεξίπαην γηαηί ε πηζαλή δεκηά πνπ ζα θάλεηο είλαη θαηά πνιχ
κεγαιχηεξε απφ ην πηζαλφ φθεινο πνπ ζα έρεηο.
Απηφ είλαη ην ηξαγειαθηθφ! ΢ην εκπφξην αλ πεηο ζε θάπνηνλ φηη ζα
αλνίμεηο κηα επηρείξεζε αιιά ε πηζαλφηεηα δεκηάο είλαη θαηά πνιχ
κεγαιχηεξε απφ ηελ πηζαλφηεηα θέξδνπο ζα ζε κνπληδψζεη. Θα ζνπ πεη
«Πνπ παο ξε!» Κη φκσο, ζηνλ θξίζηκν θαη δσηηθφ ηνκέα ηεο πγείαο καο,
ηεο ζσκαηηθήο θαη ςπρηθήο, πάκε θαη πηνζεηνχκε ζπρλά, κεζφδνπο
ζεξαπείαο, «πξνιεπηηθήο» κάιηζηα, κε πνιιέο θαη ζνβαξέο παξελέξγεηεο.
Άιισζηε, φπνηνο έρεη απμεκέλα επίπεδα ρνιεζηεξίλεο ζην αίκα, αθφκα
θαη γηα πνιιά ρξφληα, δελ ζεκαίλεη απαξαίηεηα φηη ζα πάζεη πξνβιήκαηα
ζνβαξά ζηα αγγεία ηνπ ζψλεη θαη θαιά. Έρνπλ γίλεη αλαηνκέο πησκάησλ
ηα νπνία είραλ ζνβαξέο ρνιεζηεξηληθέο αιινηψζεηο ζηα αγγεία ηνπο
ρσξίο φκσο λα έρνπλ πεζάλεη απφ απηέο. Πέζαλαλ απφ άιιεο αηηίεο.
Δξρφκαζηε ινηπφλ λα θάλνπκε κία παξάινγε δξάζε φπσο δπζηπρψο
ζπρλά θάλνπκε ζηελ Ηαηξηθή αιιά θαη ζε πνιινχο άιινπο ηνκείο, φπσο
πρ ζηε Γεσξγία, Κηελνηξνθία, Βηνκεραλία θαη παληνχ.
7.8 Η πιάλε ησλ “light” ηξνθίκσλ
Δπνκέλσο ην πξφβιεκα, επαλαιακβάλσ δελ είλαη ηα απμεκέλα επίπεδα
ρνιεζηεξίλεο ζην αίκα αιιά ε έιιεηςε βηηακηλψλ θαη εηδηθά βηηακίλεο C.
Μάιηζηα ην δξφκν ηεο Ηαηξηθήο ζην ζέκα ηεο ρνιεζηεξίλεο φπνπ
θνξηψλνπκε φινπο κε θάξκαθα ηα νπνία είλαη θαη επηθίλδπλα, αθνινπζεί
πιένλ θαη ην εκπφξην φζνλ αθνξά ηε δηαηξνθή. Γηαθεκίδνληαη έληνλα
ηξφθηκα ηα νπνία ηζρπξίδνληαη φηη κεηψλνπλ ηα επίπεδα ηεο ρνιεζηεξίλεο
ζην αίκα.
18
Σν ηξαγειαθηθφ είλαη φηη δελ ληξέπνληαη ζηηο δηαθεκίζεηο ηνπο λα ιέλε
φηη «κεηψλεη απνδεδεηγκέλα ηε ρνιεζηεξίλε θαηά 15%» θαη
παξαπέκπνπλ ζε έλαλ αζηεξίζθν επεμεγεκαηηθφ πνπ αλαθέξεη φηη απηφ
γίλεηαη «ζηα πιαίζηα κηαο ηζνξξνπεκέλεο δηαηξνθήο!». Γειαδή πξνζέμηε
θνξντδία: αλ θάλσ κηα ηζνξξνπεκέλε δηαηξνθή ζα έρσ κφλν 15% κείσζε
ζηε ρνιεζηεξίλε; Καηά ηε γλψκε κνπ, πνιχ πεξηζζφηεξν. Άξα πσο κνπ
δηαθεκίδεηο έλα ηξφθηκν πνπ ζηα πιαίζηα κηαο ηζνξξνπεκέλεο δηαηξνθήο
βάζεη ησλ θιηληθψλ κειεηψλ κεηψλεη ηε ρνιεζηεξίλε κφλν θαηά 15%.
Γειαδή, αλ κε ηη άιιν, κνπ πνπιάο αέξα θνπαληζηφ. Καη κάιηζηα ην
αθξηβνπιεξψλσ απηφ ην «εηδηθφ» ηξφθηκν.
Έξρνληαη ινηπφλ ζήκεξα πάξα πνιινί ειηθησκέλνη πνπ θνβνχληαη γηα ηε
δσή ηνπο θαη ηελ πγεία ηνπο πνπ ηνπο έρνπκε πείζεη φηη πξέπεη λα θάλνπλ
δξάζεηο θαη εηδηθή δηαηξνθή θαη αθξηβνπιεξψλνπλ ηέηνηνπ είδνπο
ηξφθηκα ηα νπνία είλαη θνξντδία. Σα νπνία κάιηζηα δελ είλαη θπζηθά
ηξφθηκα γηαηί είλαη επεμεξγαζκέλα θαη ξαθηλαξηζκέλα θαη είλαη
ακθίβνιν φρη κφλν αλ βνεζάλε αιιά θαη θαηά πφζνλ είλαη πγηεηλά.
Δίλαη ε ίδηα ηζηνξία πνπ έρεη γίλεη κε φια ζρεδφλ ηα «light» ηξφθηκα.
Έρνπκε πρ αληί γηα ην πιήξεο γάια πνπ έρεη 3,5% ιηπαξά ηα «ειαθξά»
γάιαηα κε 2%, 1% ή θαη 0% ιηπαξά. ΢ηγά ηε δηαθνξά! Καη ηειηθά έρνπκε
έλα γάια πνπ ράλεη φρη κφλν ηελ αηζεξηθή ηνπ ελέξγεηα κέζσ ηεο
επεμεξγαζίαο αιιά ράλεη θαη πνιχηηκα ζπζηαηηθά. Αο κελ μερλάκε φηη
θαη ηα ιηπαξά, φηαλ είλαη θπζηθά θαη ζε ινγηθή πνζφηεηα είλαη θαη
ρξήζηκα θαη πγηεηλά. ΋ινο απηφο ν κχζνο πνπ θαηεγνξνχκε θάζε ιηπαξφ
ιεο θαη ν Γεκηνπξγφο ηα έθαλε φια ιάζνο, δελ είλαη παξά άιιε κηα
πιάλε. Σα ιηπαξά είλαη βαζηθφ ζπζηαηηθφ ηεο δηαηξνθήο καο. Ζ
ππεξβνιή ζηα ιηπαξά θαη εηδηθά ζηα δσηθά ή ηα επεμεξγαζκέλα ιηπαξά
είλαη ην πξφβιεκα. Αιιά εκείο πηάζακε ζβάξλα φια ηα ιηπαξά θαη ηα
πήξε ε κπάια.
Αο κελ μερλάκε επίζεο φηη πνιιέο βηηακίλεο φπσο ε Α, ε D, ε Δ θαη ε Κ
είλαη ιηπνδηαιπηέο θαη επνκέλσο ηα ιηπαξά παίδνπλ ξφιν θαη ζηελ
19
απνξξφθεζε ηνπο θαη ζηελ απνζήθεπζε θαη ζην κεηαβνιηζκφ ηνπο.
΢ήκεξα κάιηζηα, ην θαηαιάβακε απηφ ελ κέξεη θαη ιέκε φηη ππάξρνπλ
θαθά θαη θαιά ιηπαξά θαη φηη πρ θαιά ιηπαξά είλαη ηα Χ3, ην ιηλνιετθφ
νμχ, απηά πνπ έρνπλ ηα αβνθάλην, ν ζνινκφο, ε ζαξδέια, θιπ. Σν ίδην
ιάζνο θάλνπκε θαη κε ην γηανχξηη. Σν πιήξεο γηανχξηη έρεη πεξίπνπ 10%
ιηπαξά θαη εκείο ιέκε φρη, δελ ζα πάξεηο ην πιήξεο, ην αλεπεμέξγαζην
θαη θπζηθφ αιιά ζα πάξεηο απηφ κε 2% πνπ είλαη φκσο επεμεξγαζκέλν
θαη ζπρλά άρξεζην.
Δπνκέλσο ζήκεξα αλζίδεη ην εκπφξην ηξνθψλ πνπ δηαθεκίδνληαη σο
θάξκαθα θαη ην άηνκν αγνξάδεη ηα γαιαθηνθνκηθά κε ρακειά ιηπαξά, ηα
αλαςπθηηθά ρσξίο δάραξε αιιά πνπ έρνπλ δεθάδεο άιια ρεκηθά
ππνθαηάζηαηα ηεο δάραξεο ζπρλά πην επηθίλδπλα απφ ηελ ίδηα ηελ άζπξε
δάραξε θαη πάεη ιέγνληαο. Καη αληίζηνηρα απνθεχγνπκε σξαίεο θαη
θπζηθέο ηξνθέο γηαηί ιέεη έρνπλ πνιιέο ζεξκίδεο θαη παραίλνπλ φπσο πρ
ην κέιη θαη ηα θαξχδηα. Μα πφζν κέιη κπνξείο λα θαο θαη πφζα θαξχδηα!
΋ηη είλαη θπζηθφ θαη κε πνιιέο ζεξκίδεο ζε κπνπθψλεη εχθνια θαη δελ
κπνξείο λα θαο πνζφηεηα. Αιιά φηη δελ είλαη θπζηθφ δελ δεκηνπξγεί
θνξεζκφ θαη ηξψκε κεγάιεο πνζφηεηεο. Πρ άζπξε δάραξε κπνξείο λα
θαο κε ην θηιφ, ην ίδην θαη άζπξν ςσκί θαη άζπξα δπκαξηθά θαη
αλαςπθηηθά. Αιιά δελ κπνξείο λα θαο κεγάιεο πνζφηεηεο απφ καχξε
δάραξε, κέιη, ςσκί θαη δπκαξηθά νιηθήο αιέζεσο ή θπζηθνχο ρπκνχο
γηαηί επεηδή είλαη πιήξε θαη ζε αηζεξηθή ελέξγεηα θαη ζε ζξεπηηθά
ζπζηαηηθά γη απηφ θαη πξνθαινχλ θνξεζκφ. Καη αηζεξηθφ θνξεζκφ θαη
πιηθφ θνξεζκφ.
Σα αληηρνιεζηεξηληθά θάξκαθα δελ είλαη ζεξαπεπηηθά. Αλ ήηαλ
ζεξαπεπηηθά ζα έπξεπε κεηά απφ ηξείο κήλεο, έμη κήλεο, έλα ρξφλν, δχν
ρξφληα λα απνθαηαζηήζνπλ κφληκα ηα επίπεδα ηεο ρνιεζηεξίλεο θαη λα
κελ ρξεηάδεηαη λα ηα παίξλνπκε κηα δσή. ΋κσο θαηαζηέιινπλ απιψο ην
ζχκπησκα, θαηαζηέιινπλ κία εμέηαζε. Οχηε θαλ ηελ ζεξαπεχνπλ αιιά
απιά ηελ εκθαλίδνπλ φηη είλαη θπζηνινγηθή ελψ νπζηαζηηθά δελ
ζηακαηάλε ηελ απμεκέλε παξαγσγή ρνιεζηεξίλεο απιά ηελ δεζκεχνπλ
20
απφ ην αίκα θαη δελ θαίλεηαη. Αλ ήηαλ ζεξαπεπηηθά δελ ζα ηα παίξλακε
γηα ρξφληα! Καη νη δεκηέο πνπ θάλνπλ είλαη πνιχ κεγαιχηεξεο απφ ηα
πηζαλά νθέιε. Δπηπιένλ καο απνπξνζαλαηνιίδνπλ απφ κηα πην
νπζηαζηηθή βηνρεκηθή αηηία δειαδή ηηο ειιείςεηο βηηακηλψλ θαη εηδηθά
βηηακίλεο C.
7.9 Γηαβήηεο θαη ξαθηλαξηζκέλα ηξφθηκα
Παξφκνηεο πιάλεο έρνπκε θαη ζε έλα άιιν κεηαβνιηθφ πξφβιεκα, ζην
δηαβήηε. Πξνζέμηε πάιη πσο μεηπιίγεηαη ν ιαβχξηλζνο ηεο πιάλεο θαη
κάιηζηα ηεο επηζηεκνληθήο. Γελ είλαη ηπραίν πνπ νη αξραίνη εκψλ
πξφγνλνη έιεγαλ φηη «Πάζα επηζηήκε ρσξηδνκέλε αξεηήο παλνπξγία
θαίλεηαη!».
Θεσξεί ε Αιινπαζεηηθή Ηαηξηθή φηη ε παζνγέλεηα ηνπ δηαβήηε είλαη ε
κεησκέλε παξαγσγή ηλζνπιίλεο απφ ηα θχηηαξα ηνπ παγθξέαηνο.
Ξερσξίδνπκε ην δηαβήηε ζηνλ λεαληθφ πνπ απφ λσξίο έρνπκε ζνβαξφ
πξφβιεκα παξαγσγήο ηεο ηλζνπιίλεο θαη ην δηαβήηε ησλ ελειίθσλ φπνπ
ζπλήζσο δελ έρεη λα θάλεη κε κεησκέλε παξαγσγή ηλζνπιίλεο απφ ην
πάγθξεαο αιιά απφ εμνπδεηέξσζε ηεο απφ ηα ιηπνθχηηαξα ηνπ ζψκαηνο
φηαλ είλαη παρχζαξθν ην άηνκν. Γη απηφ θαη πνιχ ζπρλά φηαλ ράζεη
θάπνηα θηιά ην παρχζαξθν άηνκν ζε πνιχ κεγάιν βαζκφ απνθαζίζηαηαη
θαη ην πξφβιεκα ηνπ.
΢ήκεξα ε άζπξε δάραξε είλαη βαζηθφ ζπζηαηηθφ ζε πάξα πνιιά ηξφθηκα
θαη φρη κφλν ζηε δαραξνπιαζηηθή. Ση είλαη ε άζπξε δάραξε; Δίλαη έλαο
κνλνζαθραξίηεο πνπ πξνέξρεηαη απφ ηελ επεμεξγαζία ηεο καχξεο
δάραξεο πνπ είλαη θαη θπζηθή φζνλ αθνξά ηελ πξνέιεπζε ηεο. Δμάγεηαη
ζπλήζσο απφ ηα δαραξνθάιακα αιιά κπνξεί λα παξαρζεί θαη απφ ηα
παληδάξηα θαη άιια θπηά. Αιιά φηαλ παίξλνπκε ηε καχξε δάραξε απφ ην
δαραξνθάιακν θαη ηελ επεμεξγαδφκαζηε γηα λα παξάγνπκε ηελ άζπξε
δάραξε αθαηξνχκε ηε κειάζα πνπ έρεη θαη ηηο πεξηζζφηεξεο βηηακίλεο θαη
ζξεπηηθά ζπζηαηηθά γη απηφ θαη ηελ ρξεζηκνπνηνχκε γηα ηε γξήγνξε
αλάπηπμε θηελνηξνθηθψλ δψσλ.
21
Παίξλνπκε δειαδή εκείο ηα «δψα» νη άλζξσπνη θαη δίλνπκε ηα θαιχηεξα
ζπζηαηηθά ζηα δψα θαη εκείο θξαηάκε ηελ άζπξε δάραξε, ην ρεηξφηεξν
ζπζηαηηθφ ην νπνίν ην έρνπκε ήδε παξαζθεπάζεη κε ρεκηθή επεμεξγαζία.
Άξα ε άζπξε δάραξε δελ είλαη θπζηθή θαη έρεη παξαζθεπαζηεί κε ρεκηθή
επεμεξγαζία θαηά ηε δηάξθεηα ηεο νπνίαο φρη κφλν έραζε φια ηα
ζξεπηηθά ηεο ζπζηαηηθά αιιά επηπιένλ έρεη θαη ρεκηθά ππνιείκκαηα.
Σν κεγάιν πξφβιεκα κε ηελ άζπξε δάραξε είλαη ην εμήο: Απνξξνθάηαη
πνιχ γξήγνξα θαη απφηνκα απφ ηνλ νξγαληζκφ καο κε απνηέιεζκα λα
εθθξίλεηαη απφηνκα ε ηλζνπιίλε απφ ην πάγθξεαο θαη εθθξηλφκελε
απφηνκα λα πξνθαιεί ππνγιπθαηκία. Γειαδή ηξψγνληαο άζπξε δάραξε
δεκηνπξγείηαη αξρηθά κηα ππεξγιπθαηκία ζην αίκα ε νπνία κε ηε ζεηξά
ηεο πξνθαιεί κηα ππεξέθθξηζε ηλζνπιίλεο πνπ κε ηε ζεηξά ηεο πξνθαιεί
ππνγιπθαηκία θαη έηζη δεκηνπξγείηαη έλαο θαχινο θχθινο. Κη αλ απηφ
γίλεηαη θάζε κέξα πνιιέο θνξέο επί ρξφληα ηφηε θνπξάδεηαη ην πάγθξεαο,
«ηα παίδεη» θαη παξάγεη κεησκέλε πνζφηεηα ηλζνπιίλεο. Καη έηζη έρνπκε
ην δηαβήηε.
Σν πξφβιεκα δελ είλαη κφλν κε ηελ άζπξε δάραξε. Έρεη λα θάλεη θαη κε
ην γεγνλφο φηη πάξα πνιιά ακπιψδε ηξφθηκα θαη γεληθά πνπ έρνπλ
δάραξα, ηα ξαθηλάξνπκε. Αο πνχκε παίξλνπκε ηα δεκεηξηαθά, ην ζηάξη
θαη αληί λα έρνπκε ην πιήξεο, ην νιηθήο αιέζεσο αιεχξη ψζηε λα
παξάγνπκε φια ηα δπκαξηθά, βγάδνπκε ηα πίηνπξα, βγάδνπκε ηα θχηξα
θαη καο κέλεη ζθέην άκπιν. Έηζη ηξψκε ηξφθηκα φπσο άζπξν ςσκί θαη
άζπξα δπκαξηθά ηα νπνία είλαη θαζεκεξηλά ζηε δηαηξνθή καο, ηα νπνία
θαη πάιη αθνκνηψλνληαο ηα ν νξγαληζκφο παίξλεη κηα αθχζηθα κεγάιε
πνζφηεηα θαζαξνχ ακχινπ πξνθαιψληαο έηζη ην θαχιν θχθιν κε ηελ
ηλζνπιίλε. Γηαηί ην άκπιν δηαζπάηαη ζε γιπθφδε θαη επεξεάδεη ηελ
ηλζνπιίλε.
Δλψ αλ ηξψγακε ηα θπζηθά ηξφθηκα φπσο είλαη πρ νιηθήο αιέζεσο
δπκαξηθά, νιηθήο αιέζεσο ςσκί, ξχδη αλαπνθινίσην θαη αλεπεμέξγαζηα
ακπινχρα ηξφθηκα δελ ζα είρακε απηφ ην πξφβιεκα.
22
7.10 Θεξαπεία ηεο αηηίαο ή ζεξαπεία ππνθαηάζηαζεο;
Πάιη ε αθχζηθε επεμεξγαζία, ην ξαθηλάξηζκα θαη ε πξνζζήθε ρεκηθψλ
δεκηνπξγεί πξνβιήκαηα. Δπνκέλσο αληί λα πάκε ζηελ αηηία, δειαδή
ζηελ αθχζηθε δηαηξνθή, πάκε πάιη λα δξάζνπκε κε ρεκηθά θάξκαθα ηα
νπνία ρακειψλνπλ ηα επίπεδα ζαθράξνπ ζην αίκα ή δίλνπκε ζεξαπεία
ππνθαηάζηαζεο κε ελέζεηο ηλζνπιίλεο. Αιιά απηά ηα θάξκαθα δελ είλαη
ζεξαπεπηηθά γηαηί αλ ήηαλ ηα αληηδηαβεηηθά θάξκαθα θαη ε ηλζνπιίλε
ζεξαπεπηηθά δελ ζα ηα παίξλακε ζπλέρεηα.
Πιένλ ε ιέμε ζεξαπεία έρεη ράζεη ην λφεκα ηεο αθνχ ρξεζηκνπνηείηαη
γηα θάζε είδνπο δξάζε έζησ θαη αλ δελ είλαη ζεξαπεπηηθή θαη έηζη
αλαγθαδφκαζηε λα ιέκε αηηηνινγηθή ζεξαπεία φηαλ ζέινπκε λα
ηνλίζνπκε φηη πξφθεηηαη γηα νπζηαζηηθή ζεξαπεία.
Καη ζηε «ζεξαπεία» κε ηλζνπιίλε δελ έρνπκε λα θάλνπκε κε αηηηνινγηθή
ζεξαπεία αιιά κε αγσγή ππνθαηάζηαζεο. Καη πάιη έρνπκε ηα
πξνβιήκαηα πνπ πξνθαινχλ νη αγσγέο ππνθαηάζηαζεο φπσο εμεγήζακε
ζηελ νξκνληθή ππνθαηάζηαζε ηνπ ζπξενεηδνχο ή ησλ σνζεθψλ. Γειαδή
ην πξψην πξφβιεκα είλαη φηη δελ κπνξνχκε λα κηκεζνχκε αθξηβψο ην
κφξην ηεο θπζηθήο ηλζνπιίλεο κε ηελ ηερλεηή ηλζνπιίλε πνπ δίλνπκε απ‟
έμσ. Σν δεχηεξν είλαη φηη ρνξεγνχκε ηελ ηλζνπιίλε ζε δνζνινγίεο πνπ
δελ κπνξνχλ λα εμαηνκηθεπηνχλ ζε ηθαλνπνηεηηθφ βαζκφ. Καη ην ηξίην
είλαη φηη ηε ρνξεγνχκε ζε εθ‟ άπαμ δφζε ή έζησ δπν-ηξεηο θνξέο ηελ
εκέξα ρσξίο λα κπνξνχκε λα κηκεζνχκε ην ξπζκφ θπζηνινγηθήο
έθθξηζεο ηεο, ηνλ εκεξήζην, ην κεληαίν, ηνλ επνρηαθφ ή κε βάζε ςπρηθέο
ή άιιεο ζπλζήθεο.
7.11 Πσο δεκηνπξγήζεθε ν κχζνο ηεο νζηενπφξσζεο
Έλα άιιν πξφβιεκα ζήκεξα ζην νπνίν έρνπκε πάιη κεγάιε εκπνξηθή
δξαζηεξηφηεηα είλαη ην ζέκα ηεο νζηενπφξσζεο. ΋ηαλ πξσηνμεθίλεζα
ηελ ηαηξηθή κνπ θαξηέξα πξηλ απφ 26 ρξφληα μέξακε γηα ηελ χπαξμε ηεο
23
ζαλ λφζνπ θαη ηε ζρέζε ηεο κε ηα θαηάγκαηα. Αιιά θαη ζαλ επίπησζε
ζην γεληθφ πιεζπζκφ αιιά θαη ζαλ ζεκαζία δελ ήηαλ ηα πξάγκαηα ηφζν
έληνλα. Ξεθίλεζε ε φιε ηζηνξία κε ηελ ππεξβνιηθή ηερλεηή ηεο αλάδεημε
ζαλ πξφβιεκα φηαλ αλαθαιχθζεθε ην κεράλεκα ην νπνίν κεηξνχζε ηελ
νζηηθή κάδα ην νπνίν πιένλ κεηξνχζε κε αξηζκνχο, κε λνχκεξα ηελ
νζηηθή ππθλφηεηα. Δλψ παιηά είρακε ηηο απιέο αθηηλνγξαθίεο πνπ ήηαλ
πνιχ αδξή ε εθηίκεζε.
Καη απηφκαηα δεκηνπξγήζεθαλ θαη ηα ρεκηθά θάξκαθα γηα ηε ζεξαπεία
ηεο νζηενπφξσζεο. Οξγαλψζεθαλ ζπλέδξηα γηα ηελ ελεκέξσζε ησλ
γηαηξψλ γηα ηελ νζηενπφξσζε θαη πείζζεθε ν γεληθφο πιεζπζκφο θαη νη
γηαηξνί φηη φπνηνο κεγαιψλεη θηλδπλεχεη ηδηαίηεξα απφ ηελ νζηενπφξσζε.
Καη εηδηθά νη γπλαίθεο θαη κάιηζηα απηέο ζηηο νπνίεο ζηακάηεζε ε
πεξίνδνο. Καη βιέπνπκε ζήκεξα κηα πζηεξία γχξσ απφ ην ζέκα απηφ. Καη
ζ‟ απηή ηελ πζηεξία ζπκβάιινπλ θαη νη εηαηξείεο παξαγσγήο ηξνθίκσλ
φπσο θαη κε ηε ρνιεζηεξίλε. Έρνπκε δειαδή ηξφθηκα κε πςειφ πνζνζηφ
αζβεζηίνπ ή κε πξφζζεην αζβέζηην πνπ δηαθεκίδνληαη σο θαιά γηα ηελ
νζηενπφξσζε. Γειαδή ην ζχλζεκα είλαη: «Πηείηε γάια γηα λα κελ πάζεηε
νζηενπφξσζε, θάηε γηανχξηηα, θάηε ηπξηά θνθ».
7.12 Ση θηαίεη ηειηθά ζηελ νζηενπφξσζε;
Ση ζεκαίλεη φκσο νζηενπφξσζε; ΢εκαίλεη πφξσζε ησλ νζηψλ, δειαδή ηα
νζηά γίλνληαη πην θνχθηα. Γηαηί; Γηαηί ράλνπλ κέξνο ηνπ αζβεζηίνπ ηνπο.
Άξα ζεσξνχκε φηη ην πξφβιεκα ζα ιπζεί κε ην λα δψζνπκε αζβέζηην
ζηνλ νξγαληζκφ. Καη πάιη βιέπνπκε ηα πξάγκαηα κε πεξηνξηζκέλε
νπηηθή γσλία. Καη‟ αξρήλ δελ είλαη κφλν ην αζβέζηην ζηεξηθηηθφ
ζπζηαηηθφ ησλ νζηψλ. Δίλαη θαη ην καγλήζην θαη ν θψζθνξνο θαη ην
ππξίηην θαη πνιιά άιια.
Γεχηεξνλ, δελ είλαη ην ζέκα λα δψζεηο απιψο δνκηθά ζηνηρεία ζηνλ
νξγαληζκφ. Με ην λα ζνπ δψζσ ηνχβια δελ ζεκαίλεη φηη κπνξείο λα
θηηάμεηο έλα ζπίηη. Πξέπεη λα ππνζηεξίμεηο ηελ φιε ζνθή δηαδηθαζία
ρηηζίκαηνο ησλ ηνχβισλ, ησλ δνκηθψλ ζηνηρείσλ ζαλ ζχλνιν. Γειαδή
ζηελ πεξίπησζε ηνπ νξγαληζκνχ ηνλ κεηαβνιηζκφ ησλ νζηψλ ζηνλ νπνίν
24
φκσο ξφιν παίδεη θαη ν ζπλνιηθφο κεηαβνιηζκφο ηνπ νξγαληζκνχ θαη
επηπιένλ θαη ε ςπρνινγία ηνπ θαη ε θίλεζε θαη ηα πάληα φια.
Ζ νζηενπφξσζε, σο έλα ζεκείν είλαη κηα θπζηνινγηθή δηεξγαζία.
Γειαδή γεξλψληαο, ηα θφθθαια καο γίλνληαη πην θνχθηα θαη πην
εχζξαπζηα θαη γη απηφ θαη έρνπκε απμεκέλν πνζνζηφ θαηαγκάησλ ζε
ειηθησκέλνπο. Απφ θεη θαη πέξα βέβαηα ζεσξνχκε φηη θάπνηνο πάζρεη
απφ νζηενπφξσζε φηαλ μεθεχγεη απφ ηε ζπλήζε θαηεθφξα ησλ άιισλ
ειηθησκέλσλ θαη θαηεθνξίδεη πνιχ πην έληνλα θαη γξήγνξα. Καη έρνπκε
θαη θάπνηνπο δείθηεο φπσο ν δείθηεο Σ(T score) πνπ απφ -1 έσο -2,5
έρνπκε νζηενπελία, δειαδή αξρφκελε νζηενπφξσζε θαη απφ -2,5 θαη
πάλσ έρνπκε νζηενπφξσζε.
Μέρξηο εδψ θαιά. Σν πξφβιεκα μεθηλάεη θαη πάιη γηαηί πάκε λα
ζεξαπεχζνπκε κεκνλσκέλα. Υνξεγνχκε θαη‟ αξρήλ αζβέζηην αιιά έρεη
βξεζεί φηη ην αζβέζηην ρνξεγνχκελν κφλν ηνπ δελ απνξξνθάηαη θαιά.
Πξνζέμηε πφζν νιηζηηθή είλαη θαη ε βηνρεκεία ηνπ ζψκαηνο θαη πφζν
κεραληζηηθά θαη κεκνλσκέλα ηα βιέπνπκε ηα πξάγκαηα. Μάζακε εθ ησλ
πζηέξσλ φηη ην αζβέζηην απνξξνθάηαη θαιχηεξα παξνπζία θσζθφξνπ
θαη βηηακίλεο D θαη πηζαλψο θαη παξνπζία άιισλ βηηακηλψλ ή
παξαγφλησλ.
7.13 Υνξήγεζε αζβεζηίνπ, θαιζηηνλίλεο ή νιηζηηθή ζεξαπεία;
Άξα ην λα δίλεηο επί ρξφληα κεγάιεο πνζφηεηεο αζβεζηίνπ θαζεκεξηλά
φρη κφλν δελ θάλεηο πνιιά πξάγκαηα αιιά επηπιένλ αλ δίλνπκε ζε έλαλ
νξγαληζκφ θάηη πνπ δελ κπνξεί λα ην απνξξνθήζεη ή πνπ ην απνξξνθά
κελ αιιά δελ κπνξεί λα ην κεηαβνιίζεη ηφηε δεκηνπξγνχκε πξνβιήκαηα
ζην ζχζηεκα. Μπνξεί λα θαζίζεη πρ ζηα λεθξά θαη λα καο θάλεη πέηξεο
αζβεζηίνπ, κπνξεί λα δεκηνπξγήζεη πξφβιεκα ζην ζπθψηη θνθ.
Άξα ην πξφβιεκα κε ηελ νζηενπφξσζε δελ είλαη ε κεησκέλε πξφζιεςε
αζβεζηνχρσλ ηξνθψλ αιιά ε κεησκέλε απνξξφθεζε ηνπ αζβεζηίνπ θαη
25
ε δπζθνιία κεηαβνιηζκνχ ηνπ. Καη φρη κφλν ηνπ αζβεζηίνπ αιιά
ζπλνιηθά φισλ ησλ δνκηθψλ ζπζηαηηθψλ ησλ νζηψλ. Τπάξρεη δειαδή
πξφβιεκα ζηνλ φιν απην-επηζθεπαζηηθφ θαη απην-ζεξαπεπηηθφ
κεραληζκφ ησλ νζηψλ ηνπ ζπγθεθξηκέλνπ αηφκνπ.
Δθηφο απφ ην αζβέζηην ζήκεξα ρνξεγνχληαη θαη θάπνηεο νξκφλεο πνπ
έρνπλ ζρέζε κε ηε δηαδηθαζία ηνπ ρηηζίκαηνο ησλ νζηψλ φπσο πρ ε
θαιζηηνλίλε. ΢ήκεξα βέβαηα, κεηά απφ θάπνηα ρξφληα ρνξήγεζεο
ρεκηθψλ θαξκάθσλ θαιζηηνλίλεο έρνπλ απνζπξζεί αξθεηά ηέηνηα
θάξκαθα θαηεγνξνχκελα σο θαξθηλνγφλα ή φηη έρνπλ ζνβαξέο
παξελέξγεηεο. Κη φκσο απηά ηα θάξκαθα ηα ρνξεγνχζακε επί ρξφληα ζε
αζζελείο ρσξίο λα είλαη ζεξαπεπηηθά, γηαηί αλ ήηαλ δελ ζα ηα
ρνξεγνχζακε γηα ρξφληα νιφθιεξα. Κη φκσο βαζίζακε ηε ζεξαπεία
πνιιψλ αζζελψλ ζε ηέηνηα θάξκαθα πνπ είραλ πνιιέο θαη ζνβαξέο
παξελέξγεηεο. Πέξαλ ηνπ φηη θαη κε ηε ρνξήγεζε θαη απηψλ ησλ
θαξκάθσλ ζπρλά δελ είρακε θαη ζεξαπεπηηθά απνηειέζκαηα.
Αληί ινηπφλ λα ζηξαθνχκε ζε πην απιέο θαη πξσηνγελείο κεζφδνπο
πξφιεςεο φπσο θαιχηεξε δηαηξνθή, θπζηθή άζθεζε - γηαηί ε θίλεζε
είλαη ε ηξνθή ησλ νζηψλ θαη ησλ αξζξψζεσλ - θαη θπζηνινγηθφ ηξφπν
δσήο θαη πάιη θαηαθεχγνπκε ζηα ρεκηθά θάξκαθα γηαηί θαίλνληαη λα
είλαη ε απιή θαη άκεζε «ιχζε». Πάκε θαη ηα αγνξάδνπκε θαη είλαη ην
«ζπγρσξνράξηη» καο. Σξψκε φηη βιαθείεο ζέινπκε, δελ θηλνχκαζηε,
δνχκε αθχζηθα θαη λνκίδνπκε φηη κε ην λα πάκε ζην γηαηξφ, ην
θαξκαθνπνηφ θαη ηηο θαξκαθεπηηθέο εηαηξείεο θαη λα ηηο πιεξψζνπκε
ηφηε ζα καο δψζνπλ ην καγηθφ ραπάθη, ην ζπγρσξνράξηη γηα ηελ άθεζε
ησλ ακαξηηψλ καο. Ακ δε!
Βιέπεηε φηη φιεο νη εμνπζίεο θαηαιήγνπλ ζηηο ίδηεο ηαθηηθέο! Πρ νη
ζξεζθεπηηθέο εμνπζίεο κε έλα ζπγρσξνράξηη ή κε κηα εμνκνιφγεζε ή κε
κηα πξνζεπρή ή κε κηα δσξεά ζηελ εθθιεζία ρσξίο λα αιιάμεη θαλείο ηελ
εζηθή ηνπ ζηάζε. Ή πρ νη πνιηηηθέο εμνπζίεο πνπ καο ππφζρνληαη φηη κε
ην καγηθφ ραπάθη ηεο ςήθνπ αθνχ ηνπο δψζνπκε ηελ εμνπζία ζα καο
δψζνπλ φιεο ηηο ιχζεηο ζην πηάην. Καη δπζηπρψο ην ίδην ζπκβαίλεη θαη
26
κε ηελ Ηαηξηθή κε ηα καγηθά ραπάθηα πνπ ζα ηα θάλνπλ φια γηα καο
ρσξίο λα αιιάμνπκε εκείο ηνλ ηξφπν δσήο καο.
7.14 Ο κχζνο ηνπ μέλνπ γάιαθηνο θαη ησλ γαιαθηνθνκηθψλ
Δδψ ππάξρεη θαη κηα άιιε κεγάιε πιάλε. Σν ζέκα κε ην γάια θαη ηα
γαιαθηνθνκηθά. ΢ήκεξα έλα κεγάιν κέξνο ηεο δηαηξνθήο καο έρεη λα
θάλεη κε ην γάια θαη ηα γαιαθηνθνκηθά. Σφζν πνιχ πνπ νη εηαηξείεο ησλ
γαιαθηνθνκηθψλ είλαη πνιχ πινχζηεο θαη κάιηζηα ζήκεξα έρνπλ βγάιεη
εθαηνληάδεο γαιαθηνθνκηθά πξντφληα φπσο γάια δεθάδσλ εηδψλ,
δεθάδεο βνχηπξα, δεθάδεο γηανχξηηα, εθαηνληάδεο ηπξηά, δεθάδεο
θξέκεο, εθαηνληάδεο ζλαθ κε βάζε ην γάια θνθ.
Καη κάιηζηα ελψ αξρηθά ην γάια ην αγειαδηλφ δηλφηαλ ζε παηδηά
ιερψλσλ πνπ δελ παξήγαγαλ γηα θάπνην ιφγν γάια νη ίδηεο ηειηθά
αξρίζακε λα ην δίλνπκε ζε φιεο ζρεδφλ θαη ρσξίο λα έρνπλ πξφβιεκα. Κη
απηφ γηαηί ηηο πείζακε φηη έηζη δελ ραιάεη ην ζηήζνο ηνπο θαη φηη ην μέλν
γάια είλαη εμίζνπ θαιφ ή θαη θαιχηεξν απφ ην κεηξηθφ. Μάιηζηα
πείζακε θαη ηηο ζειάδνπζεο κεηέξεο λα ζειάδνπλ γηα κηθξφηεξν ρξνληθφ
δηάζηεκα θαη λα κεηαπίπηνπλ γξήγνξα ζην μέλν γάια.
Δπηπιένλ αξρίζακε λα ιέκε ζηαδηαθά φηη ην μέλν γάια δελ βνεζάεη κφλν
ηα βξέθε αιιά θαη ηα παηδηά. Άξα κέρξη λα γίλνπλ έθεβνη έπξεπε λα
πίλνπλ μέλν γάια. Καη κεηά πείζακε ηνπο γνλείο θαη φζνλ αθνξά ηνπο
έθεβνπο «γηαηί είλαη ζε ηαρεία αλάπηπμε». ΢ηε ζπλέρεηα ην πξνσζήζακε
θαη ζηνπο ελήιηθεο αιιά θαη ζηε ηξίηε ειηθία θαη εηδηθά ζηηο γπλαίθεο
«γηα λα κελ πάζνπλ νζηενπφξσζε».
Έηζη νπζηαζηηθά γηα φιεο ηηο ειηθίεο θαη γηα φια ηα άηνκα ην γάια είλαη
ε ζνχπεξ ηξνθή. Ζ εχθνιε ηξνθή. Βάιακε ην γάια ζε φια ζρεδφλ ηα
παξαζθεπάζκαηα δαραξνπιαζηηθήο θαη αθφκε θαη ζηελ θαλνληθή
καγεηξηθή κε ηα ζνπθιέ, ηηο κπεζακέι, ηηο θξέκεο γάιαθηνο θαη βέβαηα
ηα ηπξηά θαη ηα γηανχξηηα.
27
΋κσο αλ εμεηάζνπκε ηα πξάγκαηα φρη απφ ηε ζθνπηά ησλ δηαθφξσλ
πεξίεξγσλ «επηζηεκνληθψλ» εξεπλψλ πνπ θαηά θαηξνχο καο ιέλε
δηάθνξα γηα ηε ζεκαζία ηνπ μέλνπ γάιαθηνο αιιά κε βάζε ην θπζηθφ
θξηηήξην θαη ηελ νιηζηηθή ζθέςε ηφηε ην πξψην πνπ πξέπεη λα θάλνπκε
είλαη λα δνχκε ηη είλαη ην μέλν γάια. Ση είλαη ινηπφλ ην γάια πνπ
πίλνπκε; Απφ ηηο απιέο εξσηήζεηο μεθηλάεη ε θηινζνθία θαη ε φιε
γλψζε! Ση είλαη ην γάια; Σν γάια πνπ πίλνπκε είλαη αγειαδηλφ ή αηγνπξφβεην. Γηαηί ην παξάγνπλ νη αγειάδεο θαη νη θαηζίθεο θαη ηα πξφβαηα;
Σν παξάγνπλ γηα λα ζειάζνπλ ηα βξέθε ηνπο θαη κάιηζηα γηα θάπνηνπο
κήλεο γηαηί κεηά πεξλάλε ζηελ θαλνληθή δηαηξνθή.
Καλέλα δψν δελ ζειάδεη ηα παηδηά ηνπ αιιά ζειάδεη κφλν ηα βξέθε ηνπ
γηα ζπγθεθξηκέλν ρξνληθφ δηάζηεκα. Καη κάιηζηα επεηδή είλαη κηα ηξνθή
θηηαγκέλε απφ ηε Φχζε γηα ηαρεία θαη γξήγνξε αλάπηπμε θαη
ζρεκαηηζκφ νξγάλσλ θαη ηζηψλ γηα ηε δηακφξθσζε ηνπ νξγαληζκνχ έρεη
εηδηθή ζχζηαζε. Μάιηζηα ην γάια θάζε δψνπ είλαη θηηαγκέλν γηα ηε δηθή
ηνπ εηδηθή αλάπηπμε θαη φρη γηα άιια δψα.
Έηζη ινηπφλ πήξακε ην αγειαδηλφ γάια γηα λα ζξέςνπκε ηα αλζξψπηλα
βξέθε. Γη απηφ θαη ηα βξέθε πνπ ηξέθνληαη κε αγειαδηλφ γάια, επεηδή
δελ έρεη ηελ ίδηα ζχζηαζε κε ην κεηξηθφ γάια φζν θη αλ ην
ηξνπνπνηήζνπκε δεκηνπξγεί πξνβιήκαηα. Πρ ηα παηδηά ηείλνπλ λα γίλνπλ
παρχζαξθα ή ηνπο ιείπεη ζίδεξν ή απνθηνχλ αιιεξγίεο γηαηί πξφθεηηαη
γηα έλα μέλν γάια θαη ν νξγαληζκφο ηνπ αλζξψπνπ δελ ην αλαγλσξίδεη
ζαλ δηθφ ηνπ. Δπηπιένλ φηαλ δελ παίξλεη ην κεηξηθφ γάια ην βξέθνο δελ
παίξλεη νχηε ηα αληηζψκαηα ηεο κεηέξα ηνπ θαη νχηε θαη δηάθνξεο άιιεο
νπζίεο εηδηθά θηηαγκέλεο γη απηφ.
Δπνκέλσο είλαη ιάζνο ην λα ρξεζηκνπνηνχκε μέλν γάια γηα ηελ
αλαηξνθή ησλ αλζξψπηλσλ βξεθψλ. Δίλαη αθφκε κεγαιχηεξν ιάζνο λα
ρξεζηκνπνηνχκε κία ηξνθή πνπ αθνξά ηα κνζραξάθηα θαη κάιηζηα ηα
βξέθε κνζραξάθηα θαη λα ηε δίλνπκε ζε αλζξψπνπο θαη κάιηζηα ζε φιεο
ηηο ειηθίεο αθφκε θαη ζηνπο ελήιηθεο πνπ είλαη πιήξσο αλεπηπγκέλνη θαη
28
δελ ρξεηάδνληαη αλάπηπμε αιιά ζπληήξεζε. Γη απηφ θαη είλαη παρπληηθφ
ην γάια γηα ηνπο ελήιηθεο.
Δπηπιένλ μέξνπκε φηη πάξα πνιιά παηδηά είλαη αιιεξγηθά ζην μέλν γάια.
Ξέξνπκε επίζεο φηη πάξα πνιινί ελήιηθεο έρνπλ πξφβιεκα ζην λα
πέςνπλ ην μέλν γάια. ΢ήκεξα θηηάρλνπκε ηξνπνπνηεκέλα γάιαηα κε
ιηγφηεξε ιαθηφδε γηαηί δηαπηζηψζακε φηη ππάξρνπλ πνιινί ελήιηθεο κε
δπζαλεμία ζηε ιαθηφδε.
Τπάξρνπλ πνιινί άλζξσπνη πνπ απφ ηε βξεθηθή ειηθία είραλ κηα
απέρζεηα γηα ηε γεχζε ηνπ γάιαθηνο. Παξφια απηά πηέζηεθαλ απφ γνλείο
θαη γηαηξνχο λα πίλνπλ γάια «γηα ην θαιφ ηνπο». Λεο θαη απηνί μέξνπλ
θαιχηεξα απφ ην ζπγθεθξηκέλν νξγαληζκφ, ηε Φχζε θαη ην Γεκηνπξγφ.
Πιένλ ην πξφβιεκα είλαη φηη αλ πάξεηο έλα βξέθνο θαη ην ζηνπκπψλεηο
απφ κηθξφ κε γάια αλαγθάδεηαη λα αλαπηχμεη αληηξξνπηζηηθνχο
κεραληζκνχο γηα λα ην ζπλεζίζεη ή λα ην αλερηεί. Αιιά θάπνηα ζηηγκή
αληηδξά ή ηα παίδεη. ΢πλήζσο πάλσ απφ κηα ειηθία θαη έπεηηα ράλνπκε ην
έλδπκν πνπ πήδεη ην γάια, ηελ ππηία ή θνηλψο ππηηά θαη γη απηφ πάξα
πνιινί ελήιηθεο κεηά ηα 25 κε 30 ρξφληα έρνπλ πξφβιεκα λα ρσλέςνπλ
ην γάια ή ην γηανχξηη. Κη φκσο επηκέλνπκε λα ιέκε «πηείηε γάια θαη θάηε
γηανχξηηα θαη ηπξηά γηαηί θάλνπλ θαιφ».
Δάλ ε ρξήζε γαιαθηνθνκηθψλ ήηαλ ε ζεξαπεία ζην πξφβιεκα ηεο
νζηενπφξσζεο ηφηε ζήκεξα δελ ζα ππήξρε θαλέλα άηνκν κε
νζηενπφξσζε γηαηί φινη νη ειηθησκέλνη απφ κηα ειηθία θη έπεηηα ή θαη ζε
φιε ηνπο ηε δσή ηξψλε γάια θαη γαιαθηνθνκηθά.
7.15 Σα ζπκπιεξψκαηα δηαηξνθήο δελ ππνθαζηζηνχλ ηε θπζηθή
δηαηξνθή
Γπζηπρψο έλαο άιινο ηνκέαο φπνπ ππάξρεη κεγάιε εκπινθή ηνπ
εκπνξίνπ θαη κφδα είλαη ηα ζπκπιεξψκαηα δηαηξνθήο. Έρνπκε ηελ
πξαγκαηηθή αηηία ηνπ πξνβιήκαηνο πνπ είλαη ε αθχζηθε δηαηξνθή θαη
29
αληί λα ηε δηνξζψζνπκε πάκε θαη ιέκε ζα πάξεηο έλα ραπάθη πνπ ζα έρεη
φια ηα απαξαίηεηα ηξνθηθά ζηνηρεία φπσο πξσηεΐλεο, ιίπε θαη
πδαηάλζξαθεο, βηηακίλεο, ηρλνζηνηρεία θιπ θαη ηα νπνία ζα ζνπ
θαιχςνπλ φιεο ηηο ειιείςεηο θαη ζα „ζαη κηα ραξά. Γελ ρξεηάδεηαη λα
ηξέρεηο λα ηξσο θξέζθα θξνχηα, ιαραληθά θαη άιιεο θπζηθέο ηξνθέο. Θα
παίξλεηο κεξηθά ραπάθηα θαη ζα είζαη εληάμεη. Καη κάιηζηα απηφ είλαη θαη
επηζηεκνληθφ θαη κνληέξλν γηαηί είλαη ε δηαηξνθή πνπ θάλνπλ θαη νη
αζηξνλαχηεο. Παίξλνπλ θάηη ραπάθηα θαη ζθφλεο καδί ηνπο θαη ιέλε απηφ
αληηζηνηρεί κε ηηο εκεξήζηεο αλάγθεο ελφο αηφκνπ.
Παξφηη απηφ δελ ιεηηνπξγεί ζηελ πξάμε, δεκηνπξγήζεθε παξφια απηά
έλαο επηπιένλ ηνκέαο εκπνξηθήο δξαζηεξηφηεηαο. Ζ βηνκεραλία ησλ
ζπκπιεξσκάησλ δηαηξνθήο ηα νπνία πιένλ δίλνληαη θαη ζε εηδηθέο
θαηεγνξίεο πιεζπζκνχ φπσο αζιεηέο, εγθχνπο, γπλαίθεο ζε
εκκελφπαπζε θιπ.
Πέξαλ ηνχηνπ ηα ζπκπιεξψκαηα δηαηξνθήο δελ ρνξεγνχληαη ζήκεξα
κφλν ζαλ ζπκπιεξψκαηα αιιά ρνξεγνχληαη θαη ζαλ θάξκαθα θαηά
παζήζεσλ αιιά θαη ζαλ αδπλαηηζηηθά γηα ηελ παρπζαξθία αιιά θαη ζαλ
πξντφληα πνπ ζα πξνσζήζνπλ ηελ νκνξθηά θαη ηελ εκθάληζε ή αθφκε
θαη ζαλ αληηγεξαληηθά. Δθηφο απηνχ έρνπλ κπεη θαη κέζα ζε θαιιπληηθά,
φπσο πρ ε βηηακίλε E αιιά θαη άιιεο βηηακίλεο. Αληί λα αζρνιεζνχκε κε
ηε βειηίσζε ηεο δηαηξνθήο καο δίλνπκε φιν ην βάξνο καο ζηα
ζπκπιεξψκαηα δηαηξνθήο. Καηά ηνλ ίδην ηξφπν πνπ αληί λα θάλνπκε
πγηεηλή δηαβίσζε θαη πξφιεςε δίλνπκε φιν καο ην βάξνο ζηε ζεξαπεία
θαη ηελ απνθαηάζηαζε. Καη ν Θεφο λα ηελ θάλεη ζεξαπεία δειαδή.
Μάιηζηα θαηά θαηξνχο ππάξρνπλ δηάθνξεο κφδεο. Πρ παιηά
ρνξεγνχζακε κεκνλσκέλεο βηηακίλεο ζε κεγάιεο δνζνινγίεο.
Αλαθαιχςακε φκσο φηη νξηζκέλεο βηηακίλεο θαη ζπγθεθξηκέλα νη
ιηπνδηαιπηέο A, D, E θαη K αλ ρνξεγνχληαλ ζε πςειέο δφζεηο θαη γηα
κήλεο κπνξνχζαλ λα πξνθαιέζνπλ ππεξβηηακίλσζε κε αξθεηέο
παξελέξγεηεο. Δλψ νη πδαηνδηαιπηέο βηηακίλεο αλ ρνξεγεζνχλ ζε πςειέο
30
δφζεηο επεηδή θεχγνπλ κε ηα νχξα δελ δεκηνπξγνχλ πξνβιήκαηα,
ηνπιάρηζηνλ απ‟ φηη μέξνπκε κέρξη ζήκεξα.
Μεηά δηαπηζηψζακε φηη κφλε ηεο κηα βηηακίλε δελ απνξξνθάηαη εχθνια
αιιά ν θαλφλαο είλαη φηη βηηακίλεο θαη ηρλνζηνηρεία θαζψο θαη δηάθνξεο
ηξνθέο απνξξνθνχληαη ζε ζπλδπαζκνχο θαη ε κία νπζία βνεζάεη ηελ
απνξξφθεζε ηεο άιιεο. Πρ φπσο είπακε θαη πξηλ ην αζβέζηην
απνξξνθάηαη κε ηε βνήζεηα ηεο βηηακίλεο D θαη ηνπ θσζθφξνπ θαη
πηζαλψο θαη άιισλ νπζηψλ. Ο ζίδεξνο απνξξνθάηαη θαιχηεξα παξνπζία
θπιιηθνχ νμένο θαη βηηακίλεο C θνθ. Δπνκέλσο θαηαιήμακε ζηηο
ιεγφκελεο πνιπβηηακίλεο κε ηρλνζηνηρεία νη νπνίεο έρνπλ έλα ζπλδπαζκφ
βηηακηλψλ θαη ηρλνζηνηρείσλ ζε δνζνινγία εκεξήζησλ αλαγθψλ. Απηφ
είλαη ζαθψο θαιχηεξν απφ ηε ρνξήγεζε κεκνλσκέλσλ ζηνηρείσλ αιιά
θαη πάιη δελ ζεξαπεχνπκε ηελ αηηία.
7.16 Μαγηθά ραπάθηα, καγηθά βφηαλα θαη ζπγρσξνράξηηα!
Μηα άιιε κφδα είλαη ηα ζνχπεξ ζπκπιεξψκαηα δηαηξνθήο αιιά θαη
πξφζθαηα νη ζνχπεξ ηξνθέο. Κάπνηε ππήξρε ε κφδα ηεο ιεθηζίλεο πνπ
ήηαλ «δηα πάζαλ λφζνλ θαη πάζαλ καιαθίαλ». Όζηεξα ππήξμε ε κφδα κε
ηε γχξε θαη ην βαζηιηθφ πνιηφ, ε κφδα ηνπ ηδίλζεγθ, χζηεξα ηεο
ζπηξνπιίλαο, ηψξα είλαη ε κφδα ηνπ ηππνθανχο θαη ησλ Χ3 ιηπαξψλ.
Γειαδή θαηά θαηξνχο ππεξδηαθεκίδνληαη θάπνηα ζπκπιεξψκαηα
δηαηξνθήο ή βφηαλα ή ηξνθέο σο παλάθεηα. Σφζν γηα πξφιεςε φζν θαη
γηα ζεξαπεία θαη γηα νκνξθηά θαη γηα ην γήξαο θαη γηα ηηο δηαλνεηηθέο
ηθαλφηεηεο, θνθ. Καη ηειηθά φια απηά ζπληζηνχλ θαη πάιη ην «καγηθφ
ραπάθη», ην «ζπγρσξνράξηη» πνπ καο απνηξέπεη απφ ην λα αιιάμνπκε ηε
δσή καο πξνο ην θπζηνινγηθφ.
Καηά παξφκνην ηξφπν ην ίδην γηλφηαλ θαη γίλεηαη θαη κε ηηο πεξηζζφηεξεο
ζξεζθείεο. Πνηέο δχν θαηεγνξίεο αλζξψπσλ ν Υξηζηφο έβξηζε ελψ φινπο
ηνπο άιινπο ηνπο αληηκεηψπηδε κε ππνκνλή θαη θαινζχλε; Πνηνχο
νλφκαδε θίδηα θαη ηνπο έιεγε φηη ζα πάλε ζηελ Κφιαζε; Σνπο εκπφξνπο
ηνπο νπνίνπο έδησμε απφ ην λαφ θαη ηνπο Γξακκαηείο θαη Φαξηζαίνπο.
31
Πνηνί ήηαλ νη Γξακκαηείο θαη Φαξηζαίνη; Οη παπάδεο, νη ηεξείο θαη
ηεξνθήξπθεο δήζελ ζενζεβνύκελνη ηεο επνρήο ηνπο.
Γηαηί ηνπο θαηεγνξνχζε; Γηφηη ιέεη φρη κφλν είζηε ππνθξηηέο θαη δελ ζα
θιεξνλνκήζεηε ηε Βαζηιεία ησλ Οπξαλψλ αιιά κε ην ππνθξηηηθφ ζαο
παξάδεηγκα απνηξέπεηε θαη ηνπο άιινπο αλζξψπνπο απφ ηε ζσζηή ζρέζε
κε ην Θεφ θαη ηε Βαζηιεία ησλ Οπξαλψλ. Σνπο θάλεηε λα πνπλ απηφ πνπ
ιέλε θαη ζήκεξα πνιινί άλζξσπνη: «άκα είλαη έηζη ν Θεφο θαη ε
ζξεζθεία, ηφηε εγψ είκαη άζενο!»
Έηζη ινηπφλ θαη ε ππεξβνιηθή ελαζρφιεζε ηεο Αιινπαζεηηθήο Ηαηξηθήο
κε ηε ζεξαπεία θαη φρη κε ηελ πξφιεςε θαη ε πιάλε πνπ καο πεξλάεη φηη
ρσξίο ηνλ εηδηθφ επηζηήκνλα γηαηξφ δελ κπνξνχκε λα ζεξαπεπηνχκε
κφλνη καο, καο θάλεη λα ςάρλνπκε λα βξνχκε ηελ πγείαο καο ζηα ρεκηθά
θάξκαθα, ζηα ηερλνινγηθά ζαχκαηα θαη ζηηο εγρεηξήζεηο. Καη φρη κφλν
δελ καο ζεξαπεχεη αιιά καο ζηεξεί θαη ηε δπλαηφηεηα λα αλαδεηήζνπκε
ηελ απηνζεξαπεία καο ή καο απνηξέπεη απφ ην λα αλαδεηήζνπκε θπζηθέο
κεζφδνπο ζεξαπείαο.
Σν ίδην γίλεηαη θαη κε ηηο ππεξηξνθέο θαη ηα ζπκπιεξψκαηα δηαηξνθήο.
Μαο θάλνπλ λα επαλαπαπφκαζηε θαη λα κελ επηζηξέθνπκε ζηε θπζηθή
δηαηξνθή θαη δηαβίσζε. Μαο θάλνπλ λα πηζηεχνπκε φηη κπνξνχκε λα
εμαγνξάζνπκε ηελ πγεία καο κε ην καγηθφ ραπάθη.
΢αθψο θαη ππφ ηηο ζεκεξηλέο ζπλζήθεο πάζρνπκε ζπρλά απφ
αβηηακηλψζεηο. ΢‟ απηφ ζπληειεί ην γεγνλφο φηη νη θπζηθέο ηξνθέο δελ
είλαη πιένλ θπζηθέο θαη αμίαο. Δπίζεο ην γεγνλφο φηη ν ηξφπνο δηαηξνθήο
θαη παξαζθεπήο ηεο ηξνθήο δελ είλαη ν ζσζηφο. Δπηπιένλ ν ηξφπνο
δηαβίσζεο θαη ην άγρνο θαη ε ρεκεία ζηε δηαηξνθή καο απμάλνπλ ηηο
αλάγθεο καο γηα βηηακίλεο. Γη απηφ θαη ζαλ γηαηξφο όπνπ ρξεηάδεηαη θαη
ρσξίο ππεξβνιέο καδί κε ηελ νκνηνπαζεηηθή ζεξαπεία ζα δψζσ θαη
πνιπβηηακίλεο ή άιια ζπκπιεξψκαηα δηαηξνθήο ή θαη βφηαλα.
32
Αιιά θαη ζηε Φπηνζεξαπεία δπζηπρψο ππάξρεη παξφκνην εκπφξην θαη
πνπιάκε φρη «καγηθά ραπάθηα» αιιά «καγηθά θπηά» πνπ ζα καο
ζεξαπεχζνπλ «δηα πάζαλ λφζνλ θαη πάζαλ καιαθίαλ». Καη βέβαηα ην
ίδην πξφβιεκα δεκηνπξγείηαη θαη ζηελ Οκνηνπαζεηηθή αλ ζαλ
νκνηνπαζεηηθνί γηαηξνί αληί λα ζπξψρλνπκε ηνλ άλζξσπν λα αιιάμεη θαη
ηηο αηηίεο πνπ ηνπ πξνθαινχλ ηελ αζζέλεηα ηνπ ιέκε: «Ξέξεηο, φηη θαη λα
ζνπ ζπκβεί ππάξρεη έλα νκνηνπαζεηηθφ θάξκαθν δηα πάζαλ λφζνλ θαη
πάζαλ καιαθίαλ». Σν ίδην ηζρχεη θαη γηα φιεο ηηο ελαιιαθηηθέο ζεξαπείεο.
7.17 Νεθξνιηζίαζε θαη Υνινιηζίαζε: είλαη ζεξαπεία ε αθαίξεζε ησλ
ιίζσλ;
Πάκε ζε έλα άιιν ζέκα. Νεθξνιηζίαζε θαη ρνινιηζίαζε. Δίλαη
αηηηνινγηθή ζεξαπεία φπνηε εκθαλίδεηαη κηα πέηξα λα πεγαίλνπκε κε
ηζρπξά ρεκηθά θάξκαθα λα ηε δηαιχζνπκε έρνληαο θαη πάξα πνιιέο
παξελέξγεηεο; Δίλαη αηηηνινγηθή ζεξαπεία ην λα θάλνπκε εγρεηξήζεηο θαη
ιηζνηξηςία; Καη πάιη πάκε ηνπηθά λα αληηκεησπίζνπκε έλα από ηα
απνηειέζκαηα ηεο ζπλνιηθήο Αζζέλεηαο θαη φρη ηηο αηηίεο. Καη ηη έγηλε; Ζ
αθαίξεζε κηαο ζπγθεθξηκέλεο πέηξαο ηεο ρνιήο ιχλεη ην πξφβιεκα ηεο
ρνινιηζίαζεο; ΋ρη βέβαηα! Ζ αθαίξεζε ηεο ρνιεδφρνπ θχζηεο ιχλεη ην
πξφβιεκα ηεο ρνινιηζίαζεο; ΋ρη! Γηφηη κπνξεί λα κελ δεκηνπξγείηαη
πιένλ ιίζνο γηαηί δελ ππάξρεη ρνιεδφρνο θχζηε αιιά απηφο ν
αθξσηεξηαζκφο δεκηνπξγεί πξνβιήκαηα πέςεο.
Ζ ρνιεδφρνο θχζηε ρξεηάδεηαη γηα ηελ απνζήθεπζε θαη ζπκπχθλσζε ηεο
ρνιήο πνπ παξάγεηαη απφ ην ζπθψηη πξηλ απηή ρπζεί φπνηε ρξεηαζηεί ζην
ιεπηφ έληεξν. ΋ηαλ ιείπεη ε ρνιεδφρνο θχζηε ηφηε ε ρνιή εθθξίλεηαη
θαη‟ επζείαλ ζην ιεπηφ έληεξν θαη φρη ζηελ θαηάιιειε πνζφηεηα θαη
ζπκπχθλσζε θαη έηζη δελ γίλεηαη ζσζηά ε πέςε. Σν πην ζσζηφ ζα ήηαλ
λα πάκε ζηηο αηηίεο, δειαδή ζηε ζσζηή δηαηξνθή, ζηελ άζθεζε, ζηελ
ςπρνινγία θαη γεληθά ζηε θπζηθή δηαβίσζε ηνπ αηφκνπ.
33
Πέξαλ ηνχηνπ θαη κε ηελ Οκνηνπαζεηηθή Ηαηξηθή κπνξνχκε λα
βνεζήζνπκε νξηζκέλεο θνξέο ζην λα δηαιχζνπκε ηνπο ιίζνπο απηνχο,
φηαλ βέβαηα κπνξεί λα γίλεη απηφ. Τπάξρνπλ θάπνηνη πνπ δελ δηαιχνληαη.
Ο θχξηνο ζηφρνο καο κε ηελ Οκνηνπαζεηηθή δελ είλαη λα ιηψζνπκε ηελ
πέηξα αιιά λα δηνξζψζνπκε ηνλ νξγαληζκφ ζαλ βηνρεκεία θαη
ιεηηνπξγία θαη έηζη λα πάςεη λα παξάγεη λέεο. Ζ θπζηνινγηθνπνίεζε ηεο
ιεηηνπξγίαο ηνπ έρεη ζαλ απνηέιεζκα φρη κφλν ηε ζεξαπεία ηεο
παζνγέλεηαο ηεο ρνινιηζίαζεο αιιά κπνξεί νξηζκέλεο θνξέο λα επηθέξεη
θαη ηε ζεξαπεία ελφο απφ ηα αλαηνκηθά ηεο απνηειέζκαηα κέζσ
ζηαδηαθήο δηάιπζεο ηεο πέηξαο.
Γελ είκαζηε θαηά ηεο νπνηαζδήπνηε εγρείξεζεο ζηελ Οκνηνπαζεηηθή
φηαλ θηλδπλεχεη ε δσή ηνπ αηφκνπ ή φηαλ δελ κπνξεί λα αξζεί ην
αλαηνκηθφ απνηέιεζκα κηαο δηαηαξαρήο θαη δεκηνπξγεί ζνβαξά
πξνβιήκαηα ζηε ιεηηνπξγία ηνπ νξγαληζκνχ. Πρ αλ έρσ κηα πέηξα πνπ
δελ δηαιχεηαη θαη θξάζζνληαο ην ρνιεδφρν πφξν δεκηνπξγεί έληνλε
θιεγκνλή θαη θίλδπλν παγθξεαηίηηδαο, είλαη ζαθψο απνδεθηφ ην λα ηελ
αθαηξέζσ ρεηξνπξγηθά αιιά πάληα πξνζπαζψληαο ηαπηφρξνλα λα
απνθαηαζηήζσ ηηο αηηίεο πνπ δεκηνχξγεζαλ ηε λφζν θαη ηελ ίδηα ηελ
Αζζέλεηα ζαλ ζχλνιν.
7.18 Πξνβιήκαηα ηνπ Πεπηηθνχ ΢πζηήκαηνο
Με ζέκαηα δηαηξνθήο έρνπλ λα θάλνπλ θαη νη θνιίηηδεο, νη γαζηξίηηδεο, ε
δπζθνηιηφηεηα, ε ειθψδεο θνιίηηδα, ε λφζνο ηνπ Κξνλ θαη άιιεο. ΋κσο
ε ζπλήζεο αιινπαζεηηθή αγσγή θαη πάιη δελ δξα ζεξαπεπηηθά. Πρ ζηε
γαζηξίηηδα ζα πάεη λα ζθνηψζεη- φπσο είπακε ζηε ζπδήηεζε γηα ηηο
ινηκψμεηο - ην ειηθνβαθηεξίδην κε αληηβίσζε ζεσξψληαο ην ζαλ αηηία
ηεο γαζηξίηηδαο θαη ηνπ έιθνπο ηνπ δσδεθαδαθηχινπ. Ή ζα δψζεη
αληηφμηλα ή άιια ρεκηθά θάξκαθα πνπ θαηαζηέιινπλ παζνγελεηηθνχο
κεραληζκνχο ή ζπκπηψκαηα αιιά δελ ζεξαπεχνπλ ξηδηθά θαη νιηζηηθά
θαη γη απηφ θαη ρνξεγνχληαη ρξφληα θαη ρξφληα. Γελ ζεξαπεχνπλ γηαηί θαη
πάιη αληηκεησπίδνπλ κεκνλσκέλα ην πξφβιεκα.
34
Σν Πεπηηθφ ΢χζηεκα είλαη ίζσο έλα απφ ηα πην επαίζζεηα ζην άγρνο
ζπζηήκαηα. Γελ είλαη ηπραίν πνπ ππάξρνπλ θξάζεηο φπσο: «Απηφο ν
άλζξσπνο κνπ θάζεηαη ζην ζηνκάρη», «΢ηελνρσξήζεθα θαη έλνησζα κηα
γξνζηά ζην ζηνκάρη» ή «Μνπ θφπεθαλ ηα ήπαηα» δειαδή ην ζπθψηη, ή
«Έγηλε θίηξηλνο απφ ην θφβν/ζπκφ ηνπ» ελλνψληαο ηελ έθθξηζε ηεο
ρνιήο ή «Γελ ηνλ ρσλεχσ απηφλ ηνλ άλζξσπν». Ξέξνπκε πνιχ θαιά φηη
φηαλ είκαζηε ζηελνρσξεκέλνη, ζπκσκέλνη θαη αγρσκέλνη ηφηε δελ
κπνξνχκε λα ρσλέςνπκε εχθνια. Ζ πέςε ρξεηάδεηαη φρη κφλν ηα πεπηηθά
έλδπκα αιιά θαη ηε ραιαξή θαηάζηαζε ηνπ λεπξηθνχ ζπζηήκαηνο.
Σν Πεπηηθφ ΢χζηεκα θαη εηδηθά ην ζηνκάρη θαη ην έληεξν είλαη πάξα
πνιχ επαίζζεηα θαη επεξεάδνληαη απφ ηελ θαηάζηαζε ηνπ Νεπξηθνχ
΢πζηήκαηνο θαη ηεο Φπρήο καο. Σν λα πάκε επνκέλσο λα
αληηκεησπίζνπκε κφλν ηα ηνπηθά ζπκπηψκαηα ηεο δηαηαξαρήο ηνπ
Πεπηηθνχ ΢πζηήκαηνο κε ρεκηθά θαηαζηαιηηθά θάξκαθα δελ θάλνπκε
νπζηαζηηθή ζεξαπεία. Θεξαπεία είλαη λα πάκε λα δξάζνπκε νιηζηηθά θαη
ζσκαηηθά θαη ςπρηθά θαζψο θαη λα δξάζνπκε θαη ζηηο πξσηαξρηθέο
αηηίεο.
Ζ νκνηνπαζεηηθή ζεξαπεία έξρεηαη λα δξάζεη ζην αηζεξηθφ επίπεδν θαη
κέζσ απηνχ θαη πξνο ηα πάλσ ζην ςπρηθφ θαη πξνο ηα θάησ ζην
ζσκαηηθφ. Έηζη δξα ζπλνιηθά θαη κε πνιχ θαιά απνηειέζκαηα ζε φιεο
ηηο λφζνπο ηνπ Πεπηηθνχ ΢πζηήκαηνο αθφκε θαη ζηηο πην ζνβαξέο, φπσο
ζηελ ειθψδε θνιίηηδα θαη ζηε λφζν ηνπ Κξνλ. Αιιά απηφ δελ αλαηξεί ην
γεγνλφο φηη ν αζζελήο ζα πξέπεη λα θξνληίζεη θαη ηε δηαηξνθή ηνπ θαη
ηελ ςπρνινγία ηνπ.
7.19 Η θαηάρξεζε ησλ αληηππεξηαζηθψλ
Έλα άιιν ζέκα είλαη ην ζέκα ηεο ππέξηαζεο. Πάιη έρνπκε ηα ίδηα ζέκαηα
φπσο θαη κε ηε ρνιεζηεξίλε, ηελ ππεξρνιεζηεξηλαηκία δειαδή.
Τπάξρνπλ νη θπζηνινγηθέο ηηκέο ηεο πηέζεσο πνπ είλαη ρνληξηθά απφ 11
έσο 13 ε κεγάιε πίεζε θαη απφ 8 έσο 9 ε κηθξή. Τπάξρεη κεηά έλα
δεχηεξν επίπεδν ηηκψλ πνπ είλαη κελ πην ςειά απφ ην ζχλεζεο
θπζηνινγηθφ αιιά είλαη απνδεθηφ θαη δελ απαηηείηαη θαξκαθεπηηθή
35
αγσγή. Καη κεηά ππάξρεη έλα ηξίην επίπεδν ηηκψλ πνπ φηαλ ε κεγάιε
πίεζε είλαη ζηαζεξά πάλσ απφ ην 16 θαη ε κηθξή πίεζε ζηαζεξά πάλσ απφ
ην 10 ηφηε ζα πξέπεη λα ζπζηήλεηαη θαξκαθεπηηθή αγσγή.
΋κσο απηέο ηηο γεληθέο νδεγίεο ηηο έρνπκε ζήκεξα θαηαζηξαηεγήζεη.
Γειαδή ζήκεξα ρνξεγνχληαη θάξκαθα γηα πίεζε πάξα πνιχ εχθνια θαη
ζπρλά «πξνιεπηηθά». Ηζρχεη ην ίδην πνπ είπακε θαη γηα ηελ
ππεξρνιεζηεξηλαηκία. Γελ ππάξρεη ειηθησκέλνο πνπ λα κελ παίξλεη ή λα
κελ ηνλ πηέδνπλ λα πάξεη θάξκαθα γηα ηε ρνιεζηεξίλε θαη ηελ πίεζε.
Κάζε θνξά πνπ επηζθέπηνκαη ηνλ παηέξα κνπ ζηελ Κχπξν ηνλ ζπξψρλσ
λα πεηάμεη ηα πεξηηηά θάξκαθα πνπ ηνπ έρνπλ δψζεη φπσο
αληηππεξηαζηθά ελψ δελ έρεη πίεζε, αληηρνιεζηεξηληθά ελψ δελ έρεη
ππεξρνιεζηεξηλαηκία, θνθ.
Μία έξεπλα πνπ άθνπζα πξφζθαηα απφ Φαξκαθεπηηθή ΢ρνιή έιεγε φηη ε
κεγάιε πιεηνςεθία ησλ αζζελψλ πνπ παίξλνπλ αληηππεξηαζηθά θάξκαθα
ζε ρξφληα βάζε, μεθίλεζε ζεξαπεία ιφγσ κηαο πεξηζηαζηαθήο αχμεζεο
ηεο πηέζεσο θαη θαηφπηλ ειάρηζησλ κεηξήζεσλ ηεο πηέζεσο θαη ρσξίο
ζπζηεκαηηθή παξαθνινχζεζε ηεο πηέζεσο πξν ηεο ρνξήγεζεο
θαξκάθσλ. Καη κάιηζηα απηή ε αγσγή έγηλε ρξφληα ρσξίο θάπνηνο λα
ειέγμεη αλ πξάγκαηη ζπλέρηζε λα ππάξρεη πξφβιεκα.
Γειαδή κε απιά ιφγηα ην ζελάξην είλαη ην εμήο: Έλα άηνκν αγρψλεηαη
γηα δηάθνξνπο ιφγνπο - θάηη πνιχ ζπλεζηζκέλν ζηηο κέξεο καο - ή
ηπραίλεη λα πάξεη ηελ πίεζε ηνπ ρσξίο λα έρεη πξφβιεκα. Ήδε φηαλ
μεθηλάεη ηε κέηξεζε είλαη αγρσκέλνο ή αξρίδεη λα αγρψλεηαη επί ηφπνπ
γηα ην απνηέιεζκα ηεο κέηξεζεο. Δπνκέλσο έρεη κεγάιε πηζαλφηεηα λα
βξεη ηελ πίεζε ηνπ απμεκέλε πξνζσξηλά.
«Α!», ηνπ ιέλε ζπλήζσο νη αιινπαζεηηθνί γηαηξνί, «Έρεηο πίεζε! Γηα λα
κελ πάζεηο θαλέλα εγθεθαιηθφ ή έκθξαγκα, πάξε αληηππεξηαζηθά». Ο
αζζελήο ζπλήζσο ιφγσ θφβνπ ηα αξρίδεη. Ξαλαπάεη κεηά απφ θάλα κήλα
ζην γηαηξφ θαη ηνπ ιέεη «Σψξα είλαη θαιά ε πίεζε κνπ. Ση λα θάλσ; Να
36
ηα ζηακαηήζσ;» «Ά, φρη! Αθνχ ζνπ θάλεη θαιφ λα ην ζπλερίζεηο» «Πφζν
θαηξφ λα ην παίξλσ;» «Να ην παίξλεηο, λα ην παίξλεηο, θαιφ ζνπ θάλεη».
Μεηά απφ θάπνην δηάζηεκα πάεη ζε άιιν γηαηξφ. Σνπ ιέεη «παίξλσ απηά
ηα θάξκαθα γηα ηελ πίεζε. Ση λα θάλσ;» «Να ζπλερίζεηο λα ηα παίξλεηο ή
λα πάξεηο αληηππεξηαζηθά άιιεο εηαηξείαο πνπ είλαη θαιχηεξα» «Πφζν
θαηξφ λα ηα παίξλσ;» «Να ηα παίξλεηο, λα ηα παίξλεηο γηα παλ
ελδερφκελν».
Γπζηπρψο, απηή ε λννηξνπία ηεο ππνηίζεηαη πξνιεπηηθήο αγσγήο ηνπ
αληηππεξηαζηθνχ θαη ηεο πιάλεο φηη «δελ θάλεη θαθφ», ππεξηζρχεη. Άιιεο
θνξέο γηα εκπνξηθνχο ιφγνπο θαη άιιεο - πνπ λνκίδσ φηη είλαη θαη ν
θχξηνο ιφγνο - ιφγσ επζπλνθνβίαο ηνπ γηαηξνχ. Γηαηί φπσο είπακε αλ
έλαο γηαηξφο ζηακαηήζεη έλα θάξκαθν ή δελ ρνξεγήζεη έλα θάξκαθν
απφ ηα «ελδεδεηγκέλα» θαη ηχρεη λα πάζεη θάηη ν αζζελήο αθφκα θαη
άζρεην απφ ηε κε ρνξήγεζε ηνπ θαξκάθνπ, ηφηε έρεη ζνβαξφ πξφβιεκα
θαη ζα θηλδπλεχζεη λα θαηεγνξεζεί απφ ηνλ αζζελή ή ηνπο ζπγγελείο ηνπ
γηα «ηαηξηθή ακέιεηα».
Αλ φκσο ηνπ δψζεη έλα θάξκαθν θαη πάζεη ζνβαξέο παξελέξγεηεο απφ
απηφ ή θαη πεζάλεη ηφηε, αλ έρεη ρνξεγεζεί ζηα πιαίζηα ηα ελδεδεηγκέλα,
δελ έρεη θακία επζχλε νχηε ν γηαηξφο, νχηε ε θαξκαθεπηηθή εηαηξεία
αιιά νχηε θαη ην θξάηνο πνπ επέηξεςε ηελ θπθινθνξία ηνπ. Έηζη ινηπφλ
βιέπνπκε κηα πνιπθαξκαθία θαη κηα άζθνπε θαη επηδήκηα ρξήζε
θαξκάθσλ.
7.20 Πφηε έλα άηνκν έρεη πίεζε θαη πφηε ρξεηάδνληαη θάξκαθα;
Διάρηζηνη είλαη νη γηαηξνί πνπ θάλνπλ ην απηνλφεην θαη ηαηξηθά ζσζηφ.
Γειαδή φηαλ ζνπ έξζεη έλαο αζζελήο παξαπνλνχκελνο γηα πίεζε ην
πξψην πνπ πξέπεη λα ηνπ θάλεηο είλαη γηα κηα βδνκάδα - ρσξίο λα ηνπ
ρνξεγήζεηο θάξκαθα αληηππεξηαζηθά εθηφο θαη αλ είλαη πάξα πνιχ ςειά
ε πίεζε ηνπ θαη θηλδπλεχεη - λα κεηξήζεη ηελ πίεζε ηνπ πξσί θαη
απφγεπκα, πεξίπνπ ζηαζεξέο ψξεο γηα κηα βδνκάδα θαη λα ηηο
θαηαγξάςεη γηα λα ηηο δείμεη ζην γηαηξφ. Απφ απηφ ην δηάγξακκα ν
γηαηξφο κπνξεί ακέζσο-ακέζσο λα βγάιεη έλα πξψην ζπκπέξαζκα αλ ε
37
πίεζε ηνπ αζζελνχο ηνπ είλαη ζηαζεξή παζνινγηθή ή αλ έρεη κεγάιεο
δηαθπκάλζεηο θαη είλαη λεπξνπίεζε.
Αλ νη ηηκέο είλαη θπζηνινγηθέο, δειαδή αλ ν κέζνο όξνο είλαη
θπζηνινγηθφο, ηφηε δελ ρξεηάδεηαη λα πάξεη θαλέλα θάξκαθν θαη δελ ζα
πξέπεη λα ηνλ βαθηίζνπκε «ππεξηαζηθφ αζζελή». Αλ ν κέζνο φξνο ησλ
πηέζεσλ ηνπ είλαη κεηαμχ θπζηνινγηθνχ θαη επηπέδσλ πνπ λα ρξεηάδεηαη
θάξκαθα ηφηε πεξηκέλνπκε, ζπζηήλνπκε παξαθνινχζεζε θαη παξάιιεια
ηνλ πξνηξέπνπκε λα άξεη πηζαλέο αηηίεο πνπ αλεβάδνπλ πξφζθαηξα ηελ
πίεζε ηνπ φπσο άγρνο, θνχξαζε, θαθή δηαηξνθή θιπ. Μφλν αλ ε πίεζε
ηνπ είλαη ζηαζεξά απμεκέλε πάλσ απφ ην 16 ε κεγάιε θαη ζηαζεξά πάλσ
απφ ην 10 ε κηθξή ηφηε ζθεθηφκαζηε ηε ρνξήγεζε θαξκάθσλ. Καη πάιη
απηφ πξέπεη λα γίλεηαη γηα θάπνην ρξνληθφ δηάζηεκα θαη κε αλαίξεζε ηεο
ζεξαπείαο κφιηο θαη φηαλ γίλεη θαιά.
Απηά πνπ ιέσ είλαη αλ ζέιεηε ε ζσζηή αιινπαζεηηθή άπνςε. Αιιά αλ
πάκε θαη ζηε ζσζηή νκνηνπαζεηηθή άπνςε ν ζηφρνο είλαη λα ηνλ
αληηκεησπίζνπκε νιηζηηθά. Αο κελ μερλάκε φηη ζην 95% θαη πιένλ ησλ
πεξηζηαηηθψλ ππέξηαζεο ζε κε πξνρσξεκέλε ειηθία δελ βξίζθνπκε
παζνινγηθά αίηηα φπσο πρ πξφβιεκα ζηα λεθξά. Έρνπκε ζπλήζσο λα
θάλνπκε κε λεπξνπίεζε. Γη απηφ θαη ηελ απνθαινχκε «ηδηνπαζή
ππέξηαζε» δειαδή ππέξηαζε πνπ δελ πξνθαιείηαη απφ θάπνηα λφζν
αιιά απφ παξάγνληεο πνπ έρνπλ λα θάλνπλ κε ην ίδην ην άηνκν, δειαδή
ζπλήζσο κε ηελ ςπρνινγία ηνπ.
7.21 Νεπξνπίεζε θαη θαξκαθεπηηθή αγσγή
Αο πάκε φκσο ζηε λεπξνπίεζε θαη‟ αξρήλ. Σν ραξαθηεξηζηηθφ ηεο είλαη
ε πεξηζηαζηαθή αχμεζε ηεο πηέζεσο γηα κεξηθά ιεπηά ή ψξεο θαη ε
ππνρψξεζε ηεο. Γελ έρνπκε λα θάλνπκε κε ζηαζεξά απμεκέλε πίεζε θαη
γη απηφ θαηά θαλφλα θαη δελ είλαη επηθίλδπλε φζν ςειά θαη λα αλέβεη.
38
Να ην πσ κε έλα παξάδεηγκα γηα λα γίλεη θαηαλνεηφ. Αλ αλνίμνπκε ηε
βξχζε ηνπ θήπνπ καο θαη δηπιψζνπκε ην ιάζηηρν ζηελ άθξε θαη
αθήζνπκε ηε βξχζε αλνηθηή γηα κήλεο θαη ρξφληα ηφηε ην εχθακπην κε
καιαθά ηνηρψκαηα ιάζηηρν ζα μερεηιψζεη, νπφηε κε κηα κηθξή πεξαηηέξσ
αχμεζε ηεο πηέζεσο κπνξεί θαη λα ζπάζεη. Έηζη γίλνληαη ηα εγθεθαιηθά
θαη ηα εκθξάγκαηα. Έρνπκε κηα ζηαζεξά απμεκέλε πίεζε, μερεηιψλνπλ
ηα αγγεία κε ηα ρξφληα θαη θάπνηα απφηνκε αχμεζε ηεο πηέζεσο κπνξεί
λα πξνθαιέζεη ην κνηξαίν. Δίλαη δειαδή επηθίλδπλε ε πίεζε κφλν αλ
είλαη ζηαζεξά απμεκέλε θαη γηα ρξφληα.
΢ηελ πεξίπησζε φκσο ηεο λεπξνπίεζεο είλαη ζαλ λα αλνίμνπκε ηε βξχζε
θαη θαηά θαηξνχο δηπιψλνπκε πεξηζηαζηαθά ην ιάζηηρν γηα ιεπηά ή θαη
γηα κεξηθέο ψξεο. Γελ μερεηιψλεη ην ιάζηηρν θαη θαηά ηνλ ίδην ηξφπν δελ
μερεηιψλνπλ ηα αγγεία θαη έηζη δελ θηλδπλεχεη ν αζζελήο αθφκα θαη κε
κεγάιεο αιιά πεξηζηαζηαθέο απμήζεηο ηεο πηέζεσο.
Δπνκέλσο εθφζνλ είλαη πεξηζηαζηαθή ε αχμεζε ηεο πηέζεσο ζηε
λεπξνπίεζε δελ έρεη λφεκα λα ρνξεγνχκε αληηππεξηαζηθά ζε κφληκε
βάζε γηα ηελ θαηαζηνιή ηεο. Γηαηί φρη κφλν δελ θάλνπκε θαιφ αιιά
θάλνπκε θαη δεκηά γηαηί πάκε θαη ξίρλνπκε ηελ πίεζε φιν ην 24σξν θαη
γηα κεγάια ρξνληθά δηαζηήκαηα. Έηζη είλαη ζαλ λα θαηεβάδνπκε ην
ξειαληί ζε έλα απηνθίλεην θαη απηφ ππνιεηηνπξγεί, θάλεη δηαθνπέο, δελ
ηξαβάεη ή θαη ζβήλεη. Σν ίδην θαη ζηνλ νξγαληζκφ. Γελ ηζρχεη ην φζν
ρακειφηεξε ρνιεζηεξίλε, ηφζν ην θαιχηεξν γηαηί φηαλ δελ έρνπκε
ρνιεζηεξίλε ζην αίκα δελ επηζθεπάδνληαη ηα αγγεία.
Σν ίδην θαη κε ηελ πίεζε. Γελ ηζρχεη ην φζν ρακειφηεξα ε πίεζε ηφζν ην
θαιχηεξν. Γηαηί κεηψλνπκε ηελ παξνρή ηνπ αίκαηνο, ησλ ζξεπηηθψλ
νπζηψλ θαη ηνπ νμπγφλνπ θάησ απφ ην θπζηνινγηθφ ζε φιν ηνλ
νξγαληζκφ θαη κάιηζηα ζε δσηηθά φξγαλα φπσο ζηα λεθξά, ζην ζπθψηη,
ζηα αγγεία ηεο θαξδηάο θαη ζηα αγγεία ηνπ εγθεθάινπ. Απηφ δεκηνπξγεί
ππνιεηηνπξγία, δπζιεηηνπξγία θαη πξνβιήκαηα άκεζα αιιά θαη ρξφληα.
39
7.22 Πηζαλή ζρέζε Αιηζράτκεξ θαη θαηάρξεζεο αληηππεξηαζηθψλ
Πέξαλ απφ ηηο άκεζεο επηπηψζεηο φπσο ππφηαζε, δαιάδεο, εχθνιε
θφπσζε, θιπ νη πην ζνβαξέο επηπηψζεηο κηαο ηέηνηαο ηερλεηήο
θαξκαθεπηηθήο ππφηαζεο είλαη άιιεο. Πρ πηζηεχσ απφ ηελ ηαηξηθή κνπ
εκπεηξία φηη κηα θχξηα αηηία γηα ηε κεγάιε αχμεζε ηνπ Αιηζράηκεξ ζε
πξψηκεο ειηθίεο έρεη λα θάλεη κε ηε ρνξήγεζε ζε καδηθή θιίκαθα
αληηππεξηαζηθψλ ζηελ Σξίηε Ζιηθία. Κη απηφ γηαηί γηα ρξφληα νιφθιεξα
θαηεβάδνπκε ηελ πίεζε θάησ απφ ηα θπζηνινγηθά αλακελφκελα γηα ηελ
ειηθία κε απνηέιεζκα κεησκέλε αηκάησζε θαη νμπγφλσζε ηνπ
εγθεθάινπ θαη άξα πηζαλή αηξνθία ηνπ θαη άλνηα.
Ζ Φχζε έρεη πξνβιέςεη φηαλ κεγαιψλεη έλα άηνκν θαη ζθιεξαίλνπλ ή
ζηελεχνπλ ηα αγγεία ηνπ λα απμάλεηαη επεξγεηηθά ε πίεζε ζαλ
αληηζηαζκηζηηθφο κεραληζκφο γηα λα δηαηεξεζεί ε ίδηα παξνρή αίκαηνο
ζηνλ νξγαληζκφ θαη ζε δσηηθά φξγαλα φπσο θαξδηά, εγθέθαινο λεθξά,
θιπ. Δξρφκαζηε φκσο εκείο θαη ηερλεηά, θαξκαθεπηηθά θαηαζηέιινπκε
απηή ηελ αχμεζε ηεο πηέζεσο θαη ηε δηαηεξνχκε αθχζηθα ρακειή. Απηφ
έρεη ζαλ απνηέιεζκα λα ηξέθεηαη ιηγφηεξν ν εγθέθαινο κε αίκα,
ζξεπηηθά ζπζηαηηθά θαη νμπγφλν θαη λα γίλεηαη θαη ε απνθνκηδή ησλ
ηνμηλψλ πην αξγά.
Άξα ε ρξφληα αγσγή κε αληηππεξηαζηθά ζε λεπξνπηέζεηο είλαη ιάζνο.
Μήπσο ε ρξφληα αγσγή κε εξεκηζηηθά είλαη ζσζηή; Καη πάιη φρη. Γηαηί
θάλνπκε θαηαζηνιή θαη φρη ζεξαπεία. Δπίζεο ιάζνο είλαη θαη ε
ρνξήγεζε αληηππεξηαζηθψλ ζε άηνκα πνπ απφ θπζηθνχ ηνπο αλέθαζελ
είραλ ςειά πίεζε. Αληίζηνηρα ππάξρνπλ θαη άλζξσπνη πνπ απφ θπζηθνχ
ηνπο έρνπλ ππφηαζε ρσξίο λα έρνπλ θαλέλα ζχκπησκα ή δπζιεηηνπξγία.
Δπνκέλσο ην λα ηνπο δίλνπκε θάξκαθα δελ ηνπο θάλνπκε θαιφ.
Να δψζσ έλα παξάδεηγκα. Τπάξρνπλ απηνθίλεηα κε ρακειφ ξειαληί,
δειαδή αξγφζηξνθα ή απηνθίλεηα κε ςειφ ξειαληί, δειαδή
πνιχζηξνθα. Σν λα πάξνπκε έλα πνιχζηξνθν θαη λα ηνπ ρακειψζνπκε
ην ξειαληί ηφηε ππνιεηηνπξγεί, θάλεη δηαθνπέο ή δελ ηξαβάεη ή ζβήλεη.
40
Αλ πάξνπκε έλα αξγφζηξνθν θαη ηνπ απμήζνπκε ηηο ζηξνθέο ηφηε ζα ηνπ
θάςνπκε ηε κεραλή.
Κάηη παξφκνην ζπκβαίλεη θαη ζε έλαλ άλζξσπν πνπ απφ θαηαζθεπήο έρεη
θπζηνινγηθά ππφηαζε ρσξίο φκσο ζπκπηψκαηα ή δπζιεηηνπξγία. Σν λα
ηνπ απμήζνπκε ηελ πίεζε είλαη ιάζνο. Σν ίδην θαη ζε έλα άηνκν πνπ απφ
θπζηθνχ ηνπ έρεη θάπσο ςειά ηελ πίεζε αιιά ρσξίο ζπκπηψκαηα θαη
δπζιεηηνπξγία. Σν λα ηνπ ρακειψλνπκε ηερλεηά κε θάξκαθα ηελ πίεζε
δελ ηνπ θάλνπκε θαιφ.
Η Φύζε μέξεη πάληα θαιύηεξα από καο. Τν πξόβιεκα είλαη όηη δελ ηελ
εκπηζηεπόκαζηε! Γη απηό ηζρύεη ην όηη «δελ ππάξρνπλ πξνβιήκαηα αιιά
πξνβιεκαηηθνί άλζξσπνη». Καη ην όηη «δελ ππάξρνπλ πιάλεο αιιά
πιαλεκέλνη άλζξσπνη».
41
΢πδήηεζε 8ε
ΠΡΟΒΛΗΜΑΣΑ
ΑΤΣΟΝΟΜΗ΢ ΡΤΘΜΙ΢Η΢
(Ύπλνο – Κελψζεηο)
8.1 Αλά πάζα
απηνξξχζκηζεο
ζηηγκή
κέζα
καο
ιεηηνπξγνχλ
κεραληζκνί
8.2 ΢ηε δηάξθεηα ηνπ χπλνπ γίλνληαη ζσκαηηθέο θαη ςπρηθέο
«επηζθεπέο»
8.3 Πφηε ν χπλνο είλαη θπζηνινγηθφο;
8.4 Δίδε αυπλίαο
8.5 Ηιηαθφ πξφγξακκα: λα θνηκάζαη θαη λα μππλάο κε ηηο θφηεο!
8.6 Σα ππλσηηθά δελ θέξλνπλ θπζηνινγηθφ χπλν αιιά θαηαζηνιή
8.7 Ιδηνζπγθξαζηαθέο δηαθνξέο ζην θπζηνινγηθφ
8.8 Να ξσηάκε θάζε θνξά ηελ αξκφδηα ιεηηνπξγία ηνπ νξγαληζκνχ
8.9 ΢χλδξνκν Τπληθήο Άπλνηαο
8.10 Ο θπζηνινγηθφο κεραληζκφο ηεο θέλσζεο
8.11 Αηηίεο Γπζθνηιηφηεηαο
42
8.1 Αλά πάζα
απηνξξχζκηζεο
ζηηγκή
κέζα
καο
ιεηηνπξγνχλ
κεραληζκνί
΢ήκεξα ζα κηιήζνπκε γηα ηηο λφζνπο πνπ έρνπλ λα θάλνπλ κε δηαηαξαρή
ηεο απηνξξχζκηζεο ηνπ αηφκνπ. Ζ Αιινπαζεηηθή Ηαηξηθή θάλεη ην ιάζνο
λα ζεσξεί φηη δελ έρνπκε ηε δπλαηφηεηα απηνζεξαπείαο, φηη δειαδή καο
ιείπνπλ εθ θχζεσο νη απηνζεξαπεπηηθνί κεραληζκνί. Μάιηζηα ζήκεξα
θηάζακε ζην ζεκείν λα πηζηεχνπλ θαη νη γηαηξνί αιιά θαη νη αζζελείο φηη
ν Άλζξσπνο ρσξίο ην γηαηξφ θαη ρσξίο θάξκαθα δελ κπνξεί λα
ζεξαπεπηεί απφ κφλνο ηνπ. Απηφ φκσο δελ είλαη παξά έιιεηςε πίζηεο ζηε
Φχζε θαη ζην Γεκηνπξγφ. Κη απηή ε έιιεηςε εκπηζηνζχλεο ζηνλ
νξγαληζκφ θαη νη επαθφινπζεο απζαίξεηεο παξεκβάζεηο καο πξνθαινχλ
ηηο λφζνπο πνπ έρνπλ λα θάλνπλ κε πξνβιήκαηα ζηελ απηνξξχζκηζε.
Αλά πάζα ζηηγκή φιν ην 24σξν, είηε θνηκφκαζηε είηε είκαζηε μχπληνη,
είηε ην μέξνπκε είηε δελ ην μέξνπκε, ιεηηνπξγνχλ κέζα καο κεραληζκνί
απηνξξχζκηζεο. Τπάξρεη ην Κεληξηθφ Νεπξηθφ ΢χζηεκα ην νπνίν έρεη λα
θάλεη κε ηηο εληνιέο πνπ δίλνληαη απφ ηε βνχιεζε ηεο Φπρήο καο ζηνλ
Δγθέθαιν θαη απφ απηφλ ζηα δηάθνξα πεξηθεξεηαθά φξγαλα θαη θπξίσο
ζηνπο κπο γηα λα θάλνπλ ζπγθεθξηκέλεο θηλήζεηο. Γη απηφ θαη ην
Κεληξηθφ Νεπξηθφ ΢χζηεκα νλνκάδεηαη θαη Βνπιεηηθφ.
΋κσο φιεο νη ιεηηνπξγίεο ησλ ζπιάρλσλ, δειαδή ζηνκάρη, έληεξν,
θαξδηά, πλεχκνλεο, ζπθψηη, νπξνδφρνο θχζηε θαη ζεμνπαιηθή ιεηηνπξγία
έρνπλ λα θάλνπλ κε ην Απηφλνκν Νεπξηθφ ΢χζηεκα ην νπνίν ζεσξείηαη
φπσο ιέεη θαη ε νλνκαζία ηνπ απηφλνκν. ΢ηελ πξάμε βέβαηα δελ είλαη
εληειψο απηφλνκν. Λεηηνπξγεί κελ θαηά βάζε ρσξίο ηηο εληνιέο καο
αιιά δεπηεξεπφλησο παξεκβαίλεη θαη ην Κεληξηθφ Νεπξηθφ ΢χζηεκα.
Πρ ε ιεηηνπξγία ηεο νχξεζεο γίλεηαη απηφλνκα. Μαο έξρεηαη ε δηάζεζε
θαη πάκε θαη νπξνχκε. Μπνξνχκε φκσο λα κπινθάξνπκε ηε ιεηηνπξγία
ηεο νχξεζεο γηα θάπνηνπο ιφγνπο ή λα ηελ πξνθαιέζνπκε πξηλ καο δνζεί
απηφλνκε εληνιή απφ ηνλ νξγαληζκφ.
43
Πνηέ ζηε Φχζε ηα πξάγκαηα δελ είλαη ηειείσο δηαθξηηά, μερσξηζηά θαη
απφιπηα. Απηφ απφ δσ θαη εθείλν απφ εθεί. Καη πνιχ πεξηζζφηεξν ζηηο
βηνινγηθέο ιεηηνπξγίεο, ζηνπο δσληαλνχο νξγαληζκνχο. Αθφκε
πεξηζζφηεξν ζηνλ αλζξψπηλν νξγαληζκφ πνπ είλαη πνιχ πνιχπινθνο θαη
εμειηγκέλνο. Έηζη νη ρσξηζκνί πνπ θάλνπκε γίλνληαη γηα ιφγνπο λνεηηθήο
αληίιεςεο αιιά ζηελ πξάμε ν θάζε δσληαλφο νξγαληζκφο ιεηηνπξγεί
πάληα νιηζηηθά, φπσο νιηζηηθά ιεηηνπξγεί θαη ην ΢χκπαλ.
Γη απηφ θαη έρεη ηφζεο πνιιέο πιάλεο ε Αιινπαζεηηθή Ηαηξηθή. Γηαηί
εμεηάδεη ηνλ Άλζξσπν κεκνλσκέλα. Σνλ βιέπεη κφλν ζαλ Τιηθφ ΢ψκα.
Παξαβιέπεη ην Αηζεξηθφ ΢ψκα, ηελ Αηνκηθή Φπρή θαη ην Αηνκηθφ
Πλεχκα. Παξαβιέπεη επίζεο ηε ζρέζε ηνπ Αλζξψπνπ κε ηελ Κνηλσλία,
ηε ζρέζε ηνπ κε ην ΢χκπαλ θαη ηε ζρέζε ηνπ κε ην Θεφ. Δλψ ζηελ
Οιηζηηθή Ηαηξηθή αλ κε ηη άιιν πξνζπαζνχκε λα ηνλ δνχκε νιηζηηθά.
8.2 ΢ηε δηάξθεηα ηνπ χπλνπ γίλνληαη ζσκαηηθέο θαη ςπρηθέο
«επηζθεπέο»
Πάκε ινηπφλ ζε θάπνηεο δηαηαξαρέο πνπ πξνθχπηνπλ απφ παξαβηάζεηο
ηεο απηφλνκεο ιεηηνπξγίαο ηνπ νξγαληζκνχ θπξίσο κέζσ εγθεθαιηθψλ
απζαίξεησλ παξεκβάζεσλ. Αο πάξνπκε ην ζέκα ηνπ χπλνπ θαηαξρήλ.
-Σν νπνίν είλαη θαη πνιχ ζεκαληηθφ…
-Πξάγκαηη, έηζη είλαη. Ζ θαζεκεξηλφηεηα καο δηαδξακαηίδεηαη κέζα ζε
24 ψξεο. Αλ βγάινπκε ηηο 8 πεξίπνπ ψξεο πνπ είλαη ζπλήζσο ν χπλνο
ηφηε παξακέλνπλ 16 ψξεο. Άξα ην έλα ηξίην ηεο δσήο καο δνχκε κε
ζπλεηδεηά, ηνπιάρηζηνλ κε ηε ζπλήζε έλλνηα ηνπ φξνπ, γηαηί πνιιέο
θνξέο ζπλεηδεηνπνηνχκε φηη ζπκκεηέρνπκε ζηα φλεηξα καο. Μπνξεί λα
κελ ζπκκεηέρνπκε κε ηε ζπλεηδεηφηεηα ηνπ μχπληνπ αιιά δνχκε ζηα
φλεηξα καο κηα άιιε ζπλεηδεηφηεηα ηελ νπνία αο νλνκάζσ ζπκβνιηθή.
Αλ ζηεξήζνπκε απφ έλαλ άλζξσπν ην θαγεηφ ή ην λεξφ ή ηνλ αέξα
ππάξρνπλ ζνβαξέο ζπλέπεηεο. Σν ίδην ζπκβαίλεη αλ ηνπ ζηεξήζνπκε ηνλ
χπλν ή αλ ν χπλνο ηνπ είλαη δηαηαξαγκέλνο. Απηφ έρεη επίζεο ζεκαληηθέο
44
επηπηψζεηο. ΢ηνλ χπλν νπζηαζηηθά γίλνληαη δχν πξάγκαηα. Γίλεηαη ε
επηζθεπή ηνπ νξγαληζκνχ, δειαδή φξγαλα απεθθξηηηθά θαη θαζαξηζηηθά
ηνπ νξγαληζκνχ φπσο ην ζπθψηη θαη ηα λεθξά βξίζθνπλ επθαηξία εθφζνλ
ν νξγαληζκφο δελ θηλείηαη λα θαζαξίζνπλ ηνλ νξγαληζκφ…
-Να θάλνπλ απνηνμίλσζε δειαδή…
-Ναη. Καη απνηνμίλσζε αιιά θαη επηζθεπή απφ ηηο βιάβεο πνπ έρνπλ
γίλεη θαηά ηε δηάξθεηα ηνπ μχπληνπ. Γη απηφ θαη δελ είλαη ηπραίν φηη φηαλ
έλα δψν αιιά θαη έλαο άλζξσπνο είλαη άξξσζηα θνηκνχληαη
πεξηζζφηεξν. Γη απηφ θαη κεηά ηνλ χπλν έλαο αζζελήο νξγαληζκφο
μππλάεη βειηησκέλνο, αλαλεσκέλνο. Αλ κε ηη άιιν ζηνλ χπλν δελ
θάλνπκε απζαίξεηεο δξάζεηο θαη βξίζθεη επθαηξία ν νξγαληζκφο λα θάλεη
ηελ επηζθεπή ηνπ.(γέιηα)
Έλα δεχηεξν ζεκαληηθφ ζέκα ζηνλ χπλν, εθφζνλ ζθεθηφκαζηε νιηζηηθά,
είλαη ε αλαλέσζε ηνπ ςπρηζκνχ. Καηαξρήλ μέξνπκε φηη ν χπλνο παίδεη
πνιχ κεγάιν ξφιν ζηε δηαδηθαζία ηεο απνκλεκφλεπζεο. Γειαδή φπσο
έρεη βξεζεί, φηη καζαίλνπκε ζήκεξα απνκλεκνλεχεηαη, δειαδή κπαίλεη
ζηε κφληκε κλήκε απφ ηελ πξνζσξηλή, κέζα ζε δηαδηθαζία δχν ή ηξηψλ
χπλσλ, δειαδή ηηο επφκελεο δπν-ηξεηο κέξεο. Γη απηφ θαη αλ ζέιεη
θάπνηνο λα κάζεη θάηη είλαη πνιχ ζεκαληηθφ αλ ην επαλαιάβεη δπν θαη
ηξεηο θνξέο ζηε δηάξθεηα ηεο βδνκάδαο.
Τπάξρεη επίζεο ην παξάδεηγκα ηεο ππλνπαηδείαο. Γειαδή ζηελ ακέζσο
πξηλ απφ ηνλ χπλν θάζε πνπ είκαζηε πην ραιαξνί ππάξρεη έλα δηάζηεκα
ζην νπνίν ε απνκλεκφλεπζε είλαη πνιχ πην απνηειεζκαηηθή θαη απηφ
εθκεηαιιεχεηαη ε ππλνπαηδεία. Οπζηαζηηθά ν φξνο είλαη αδφθηκνο ζηε
ζπγθεθξηκέλε πεξίπησζε γηαηί ην άηνκν καζαίλεη ιίγν πξηλ θνηκεζεί θαη
φρη ζηε δηάξθεηα ηνπ χπλνπ.
-Γειαδή ζε πνην δηάζηεκα; Λίγν πξηλ απνθνηκεζνχκε;
-Ναη, φηαλ είκαζηε κεηαμχ χπλνπ θαη μχπληνπ. Σφηε ζε βάδνπλ λα αθνχο
θάπνηεο θαζέηεο κε πιεξνθνξηαθφ πιηθφ πξνο κάζεζε.
45
Αιιά πέξαλ ηεο κλήκεο, ζηνλ χπλν ιεηηνπξγνχλ θαη πνιιέο άιιεο
ςπρηθέο ιεηηνπξγίεο. Γειαδή φηαλ ε Φπρή καο είλαη πην ειεχζεξε απφ ην
ζψκα ζηε δηάξθεηα ηνπ χπλνπ ηφηε θάπνηνη ιέλε φηη έξρεηαη ζε επαθή κε
αλψηεξα ςπρηθά φληα θαη φηη ζην δηάζηεκα απηφ πεξλνχκε θαη απφ κηα
ςπρηθή θάζαξζε ζε ζρέζε κε φιεο ηηο ςπρηθέο δξάζεηο καο ζηε δηάξθεηα
ηεο κέξαο.
Γελ είλαη επίζεο ηπραίν πνπ πνιιά άηνκα θαη εηδηθά ηα ςσξηθά άηνκα
πνπ έρνπλ θαιχηεξε επαθή κε ηε ΢πλείδεζε ηνπο, ηε ΢πλεηδεζηαθή Φπρή
ηνπο, πνπ ιίγν πξηλ απφ ηνλ χπλν ηνπο ζπκνχληαη φιεο ηηο δξάζεηο ηεο
εκέξαο θαη πξνζπαζνχλ λα δνπλ αλ ήηαλ ζσζηέο ή φρη. ΋πσο πρ ην
Νάηξνπκ Μνπξηάηηθνπκ άηνκν πνπ πξηλ απφ ηνλ χπλν αλ έρνπλ ζπκβεί
δηάθνξα θάζεηαη θαη ηα ζθέθηεηαη απφ εζηθήο πιεπξάο.
΋πσο επνκέλσο ζηε δηάξθεηα ηνπ χπλνπ ππάξρεη ε ζσκαηηθή επηζθεπή
θαη απνηνμίλσζε, ππάξρνπλ ελδείμεηο φηη γίλεηαη θαη ε ςπρηθή
«επηζθεπή» θαη «απνηνμίλσζε». Γη απηφ είλαη πάξα πνιχ ζεκαληηθφο ν
θπζηνινγηθφο χπλνο φρη κφλν γηα ην ζσκαηηθφ επίπεδν αιιά θαη γηα ην
ςπρηθφ. Σα φλεηξα, θαη απηά πνπ ζπκφκαζηε αιιά θαη απηά πνπ δελ
ζπκφκαζηε, θηιηξάξνπλ ηηο εκπεηξίεο πνπ δήζακε ζηε δηάξθεηα ηεο
θαζεκεξηλφηεηαο θαη αλαλεψλνπλ ην ςπρηθφ επίπεδν ηνπ αηφκνπ.
Γελ είλαη θαζφινπ ηπραία ε έθθξαζε «ν χπλνο ηνπ δηθαίνπ». Ο χπλνο
ηνπ δηθαίνπ είλαη ν χπλνο ηνπ αλζξψπνπ πνπ δελ έρεη θάλεη ηδηαίηεξεο
αξλεηηθέο δξάζεηο ζηε δηάξθεηα ηεο κέξαο ή έρεη θάλεη ζεηηθέο δξάζεηο
θαη έηζη θνηκάηαη ζαλ πνπιάθη γηαηί δελ ηνλ ηχπηεη ε ΢πλείδεζε ηνπ ζηε
δηάξθεηα ηεο κέξαο θαη κπνξεί λα ραιαξψζεη θαη λα θνηκεζεί βαζηά θαη
θπζηνινγηθά ην βξάδπ. Πηζαλφηαηα δελ ηνλ ηχπηεη ή θαη ηνλ επηβξαβεχεη
ε ΢πλείδεζε ηνπ θαη ζηε δηάξθεηα ηνπ χπλνπ. Αλ κε ηη άιιν έρεη πνιχ
ιηγφηεξεο ςπρηθέο «επηζθεπέο» λα θάλεη θαη ζηε δηάξθεηα ηνπ χπλνπ. Δλψ
φζνη έρνπλ θάλεη ζηε δηάξθεηα ηεο κέξαο αξλεηηθέο δξάζεηο ν χπλνο ηνπο
είλαη ηαξαγκέλνο.
46
8.3 Πφηε ν χπλνο είλαη θπζηνινγηθφο;
Έρνπκε ζπλήζσο ηξεηο θαηεγνξίεο δηαηαξαρψλ χπλνπ πνπ δελ είλαη
βέβαηα πάληα δηαθξηηέο κεηαμχ ηνπο θαη κπνξεί θαη λα ζπλππάξρνπλ. Ζ
κία δηαηαξαρή αθνξά ηελ έιεπζε ηνπ χπλνπ. Ζ δεχηεξε είλαη λα θνηκάηαη
κελ εχθνια θαλείο αιιά λα μππλάεη ελδηάκεζα θαη λα δπζθνιεχεηαη λα
μαλαθνηκεζεί, λα είλαη δειαδή δηαθνπηφκελνο ν χπλνο ηνπ. Ζ ηξίηε
δηαηαξαρή είλαη ην άηνκν λα θνηκάηαη κελ εχθνια θαη ρσξίο δηαθνπέο θαη
λα θνηκάηαη θαλνληθέο ψξεο αιιά λα μππλάεη θνπξαζκέλν θαη φρη
αλαλεσκέλν.
Απηφ πνπ πξέπεη πξψηα λα θαζνξίζνπκε πξηλ εμεηάζνπκε ην παζνινγηθφ
είλαη λα δνχκε ηη είλαη θπζηνινγηθφ. Γηαηί πνιινί αζζελείο
παξαπνλνχληαη ζπρλά φηη πάζρνπλ απφ αυπλία ρσξίο φκσο νπζηαζηηθά
λα έρνπλ πξφβιεκα χπλνπ. Ση ελλνψ κε απηφ; Σν θχξην θξηηήξην ελφο
θπζηνινγηθνχ χπλνπ είλαη αλ ην άηνκν ζηε δηάξθεηα ηεο κέξαο δελ
λπζηάδεη παζνινγηθά θαη δελ είλαη θνπξαζκέλν θαη θαθνδηάζεην.
Γηαηί ην ιέσ απηφ; Γηαηί πνιιέο θνξέο κνπ ιέεη ε ζχδπγνο ζην ηαηξείν:
«Ο άληξαο κνπ έρεη πξφβιεκα χπλνπ. Κνηκάηαη κφλν 4-5 ψξεο». Δγψ
ηφηε ξσηάσ ην ζχδπγν: «΢ε παίξλεη εχθνια ν χπλνο;» «Ναη» «Ξππλάο
ελδηάκεζα ηδηαίηεξα;» «΋ρη, θνηκάκαη ζεξί κέρξη ην πξσί» «΋ηαλ μππλάο
ην πξσί λνηψζεη μεθνχξαζηνο, θξεζθαξηζκέλνο, λνηψζεηο φηη έρεηο
ρνξηάζεη χπλν;» «Ναη, κηα ραξά είκαη» «΢ηε δηάξθεηα ηεο κέξαο
λπζηάδεηο, λα θνπηνπιάο ή λα είζαη θνπξαζκέλνο θαη θαθφθεθνο, λα
λνηψζεηο φηη ζνπ ιείπεη χπλνο;» «΋ρη, κηα ραξά ιεηηνπξγψ». Άξα απηφ ην
άηνκν, απφ θπζηθνχ ηνπ, ζηε θάζε απηή ηνπιάρηζηνλ, ηφζεο ψξεο χπλνπ
ρξεηάδεηαη θαη δελ έρεη πξφβιεκα χπλνπ.
Τπάξρνπλ άηνκα πνπ ρξεηάδνληαη απφ θπζηθνχ ηνπο ιίγεο ψξεο χπλνπ,
άιια θαλνληθέο θαη άιια πνιιέο. Δίλαη ε δηαθχκαλζε ησλ θπζηνινγηθψλ
νξίσλ. Άξα ην θξηηήξην είλαη απηφ πνπ είπακε πξηλ απφ ιίγν. Δπηπιένλ
θαη ην ίδην ην άηνκν πέξαλ απφ ηα ζπλήζε ηνπ κπνξεί λα έρεη
47
δηαθπκάλζεηο ζηε δηάξθεηα ηεο δσήο ηνπ. Πρ επνρηαθέο δηαθπκάλζεηο
φπσο πρ ην Υεηκψλα λα ζέιεη λα θνηκάηαη πεξηζζφηεξν θαη ην Καινθαίξη
ιηγφηεξν. Ή δηαθπκάλζεηο αλάινγα κε ηελ θαηάζηαζε ηνπ νξγαληζκνχ
ηνπ, ηελ ςπρνινγία ηνπ, ηελ ειηθία ηνπ θαη ηηο θάζεηο ηεο δσήο ηνπ.
Δπνκέλσο ην θξηηήξην είλαη πάληα αλ ηνπ αξθεί απηφο ν χπλνο γηα λα
ιεηηνπξγήζεη θαλνληθά ζηε δηάξθεηα ηεο κέξαο. Αλ έρνπλ νινθιεξσζεί
δειαδή νη ζσκαηηθέο θαη ςπρηθέο επηζθεπέο ζηε δηάξθεηα ηνπ χπλνπ ην
βξάδπ.
8.4 Δίδε αυπλίαο
Σν ιέσ απηφ γηαηί πνιιέο θνξέο έρνπκε λα θάλνπκε κε πξνβιήκαηα
απζαίξεηεο παξέκβαζεο ηνπ λνεηηθνχ ζην ζέκα ηνπ χπλνπ. Πρ ε Ννπμ
Βφκηθα ζαλ ηδηνζπγθξαζία δεκηνπξγεί ζην άηνκν πνπ επεξεάδεη ηελ
ηάζε λα παξεκβαίλεη απζαίξεηα ζε φιεο ηηο απηφλνκεο ιεηηνπξγίεο. Πρ
έρεη δηαβάζεη έλα ηαηξηθφ άξζξν φηη ν άλζξσπνο ρξεηάδεηαη νπσζδήπνηε
8 κε 9 ψξεο χπλν ην βξάδπ θαη επνκέλσο λπζηάδεη δελ λπζηάδεη, ιέεη
ζηνλ εαπηφ ηεο: «Σψξα είλαη ε ψξα πνπ πξέπεη λα θνηκεζψ γηα λα
ζπκπιεξψζσ απηέο ηηο απαξαίηεηεο ψξεο χπλνπ». Πξνζπαζεί επνκέλσο
λα θνηκεζεί κε ην δφξη θαη έηζη πξνθαιεί αυπλίεο επειεχζεσο. Γειαδή
πάεη λα θνηκεζεί επεηδή πξέπεη, δελ είλαη ε ψξα ηεο θαη δελ κπνξεί λα
ραιαξψζεη θαη λα βπζηζηεί, πεξλάεη ε ψξα θαη εθλεπξίδεηαη θαη κεηά δελ
κπνξεί λα θνηκεζεί νχηε θαη θαλνληθά.
Παξφκνην πξφβιεκα δεκηνπξγείηαη φηαλ θάπνην άηνκν γχξσ ζηηο 11κκ
αξρίδεη λα λπζηάδεη θαη δελ αθνχζεη ηνλ νξγαληζκφ ηνπ λα πάεη λα
θνηκεζεί. Σφηε «μαγξππλάεη» φπσο ιέκε θαη κεηά κπνξεί λα γίλεη 2 ε ψξα
ην πξσί γηα λα κπνξέζεη λα θνηκεζεί θαη ν χπλνο ηνπ δελ ζα είλαη
ραιαξφο θαη απνδνηηθφο. Ζ Ννπμ Βφκηθα ζπλήζσο παξεκβαίλεη θαη ζην
πφηε ζα θνηκεζεί θαη ζην πφζν ζα θνηκεζεί θαη επεηδή είλαη αξθεηά ςειά
ηα λεχξα ηεο θαη ππεξεπαίζζεηεο νη αηζζήζεηο ηεο, ηελ ελνριεί πάξα
πνιχ ν ζφξπβνο ζηε δηάξθεηα ηνπ χπλνπ. Σελ ελνριεί θαη ζηε δηάξθεηα
ηεο κέξαο ν ζφξπβνο αιιά πνιχ πεξηζζφηεξν ζηε δηάξθεηα ηνπ χπλνπ.
48
Ζ Κφθθεα Κξνχληα ζαλ ηδηνζπγθξαζία – ηεο νπνίαο ην αληίζηνηρν
θάξκαθν παξαζθεπάδεηαη απφ ηνλ άςεην ζπφξν ηνπ θαθέ – βξίζθεηαη ζε
ςειέο ζηξνθέο, ηφζν ςειέο πνπ δελ λπζηάδεη. Έξρεηαη ε λχρηα, πεξλάλε
νη ψξεο θαη δελ λπζηάδεη έζησ θαη αλ είλαη θνπξαζκέλε ζσκαηηθά. Σν
ζψκα είλαη ή κπνξεί θαη λα κελ είλαη θνπξαζκέλν αιιά ην κπαιφ είλαη
ζπηληαξηζηφ, είλαη ζε ςειέο ζηξνθέο. Ζ κλήκε θαη ε απνκλεκφλεπζε
είλαη πάξα πνιχ θαιά θαη ην κπαιφ ιεηηνπξγεί ηεηξαθφζηα. ΋ηαλ
θνηκεζεί θάπνηα ζηηγκή αξγφηεξα κπνξεί λα ηεο αξθέζνπλ ιίγεο ψξεο
χπλνπ θαη μππλάεη ην πξσί θαη λνηψζεη φηη έρεη ρνξηάζεη χπλν.
Πέξαλ ηνχηνπ ζηε δηάξθεηα ηεο κέξαο λνηψζεη φηη δελ λπζηάδεη θαη είλαη
ζπηληαξηζηή φιε ηελ ψξα. Αλ πξνζπαζήζεη κε ην δφξη λα θνηκεζεί ζηε
δηάξθεηα ηεο κέξαο εθλεπξίδεηαη θαη είλαη ρεηξφηεξα. Αο κελ μερλάκε φηη
απηή ε εηθφλα είλαη φκνηα κε ηελ εηθφλα ελφο αηφκνπ πνπ έρεη θάλεη
θαηάρξεζε θαθέ είηε γηαηί δηαβάδεη έληνλα γηα εμεηάζεηο είηε γηαηί ζέιεη
λα μελπρηήζεη γηα θάπνην άιιν ιφγν.
Αλέθεξα απηέο ηηο πεξηπηψζεηο γηα λα δείμσ φηη ζα πξέπεη λα μέξνπκε ηη
είλαη θπζηνινγηθφ, πνηεο είλαη νη ηδηνζπγθξαζηαθέο δηαθνξέο…
-Καη ην ΢νχιθνπξ;
-Σν ΢νχιθνπξ μππλάεη πνιιέο θνξέο 3 ε ψξα ην βξάδπ ιεο θαη έρεη βάιεη
μππλεηήξη θαη κπνξεί λα έρεη δηάθνξεο ζθέςεηο θπξίσο θηινζνθηθψλ
αλαδεηήζεσλ ή δηάθνξεο θαζεκεξηλέο ζθέςεηο αιιά ρσξίο άγρνο. Δλψ ε
Ννπμ Βφκηθα ζα μππλήζεη 4, 5 ή 6 ε ψξα ην πξσί θαη δελ ζα κπνξεί λα
μαλαθνηκεζεί γηαηί ζα ζθέθηεηαη ηη έρεη λα θάλεη ζηε δηάξθεηα ηεο κέξαο
πνπ έξρεηαη. Δλψ ην ΢νχιθνπξ δελ έρεη άγρνο αιιά είλαη ζην δηθφ ηνπ
λνεηηθφ θαη θηινζνθηθφ θφζκν θαη ζθέθηεηαη δηάθνξα. ΢ε ηέηνηεο θάζεηο
είλαη πνπ ηα ΢νχιθνπξ άηνκα κπνξνχλ λα ζπιιάβνπλ πξσηφηππεο ηδέεο
ή λα θάλνπλ αλαθαιχςεηο φπσο πρ ην «Δχξεθα» ηνπ Αξρηκήδε πνπ ηνπ
ζπλέβε ελψ ςηινθνηκφηαλ ζηε κπαληέξα ηνπ! (γέιηα)
49
Αλέθεξα ινηπφλ απηά γηα λα μέξνπκε ηη είλαη θπζηνινγηθό, δεχηεξνλ ηη
είλαη ηδηνζπγθξαζηαθό ραξαθηεξηζηηθό – γηαηί θη απηφ είλαη κηα ζρεηηθή
αληζνξξνπία αιιά δελ είλαη πάζεζε – θαη κεηά ηη είλαη παζνινγηθό.
Χο αυπλία επνκέλσο, κπνξνχκε λα ζεσξήζνπκε δηαηαξαρέο ζηελ έιεπζε
ή ζηε δηάξθεηα ηνπ χπλνπ πνπ θαηαιήγνπλ ζε απηφ πνπ ζηελ
Οκνηνπαζεηηθή ιέκε “unrefreshing sleep”, δειαδή χπλνο πνπ δελ
μεθνχξαζε θαη αλαλέσζε ην άηνκν. ΢πλήζσο ζπκβαίλεη γηαηί ην άηνκν
είλαη ζε ππεξέληαζε θαη δελ ραιαξψλεη γηα λα βπζηζηεί θαη λα είλαη
βαζχο ν χπλνο ηνπ. Ή γηαηί είλαη δηαθνπηφκελνο ν χπλνο ηνπ ή γηαηί είλαη
πάξα πνιχ θνπξαζκέλνο θαη εμαληιεκέλνο θαη δελ ηνπ αξθνχλ νη
ζπλήζεηο ψξεο. ΢ηελ θαηεγνξία απηή ησλ εμαληιεκέλσλ νξγαληζκψλ
είλαη πρ θαη ε ηδηνζπγθξαζία Νίηξηθ Άζηλη. Ο δηαθνπηφκελνο χπλνο είλαη
πάξα πνιχ ζπαζηηθφο θαη θνπξαζηηθφο θαη απηφ ην μέξνπλ πνιχ θαιά νη
γνλείο πνπ έρνπλ λενγέλλεηα θαη μππλάλε ζπρλά ην βξάδπ γηα λα
θξνληίζνπλ ην παηδί ηνπο.
8.5 Ηιηαθφ πξφγξακκα: λα θνηκάζαη θαη λα μππλάο κε ηηο θφηεο!
Δπίζεο ππάξρνπλ ηα πξνβιήκαηα πνπ έρνπκε κε ηνλ χπλν καο γηαηί
έρνπκε μεθχγεη απφ ην θπζηνινγηθφ πξφγξακκα ηνπ χπλνπ. Σν
θπζηνινγηθφ πξφγξακκα είλαη «λα θνηκφκαζηε κε ηηο θφηεο θαη λα
μππλάκε κε ηηο θφηεο». Γειαδή ην λα αθνινπζνχκε ην ειηαθφ πξφγξακκα
φπσο ην αθνινπζνχλ φια ηα κε λπθηφβηα δψα. Αληίζηνηρα θπζηνινγηθφ
γηα ηα λπθηφβηα δψα, είλαη ην λα μππλνχλ κε ηε δχζε θαη λα θνηκνχληαη
ηελ αλαηνιή.
Αλ ραιάζνπκε ην ειηαθφ πξφβιεκα πξνθαινχληαη δηάθνξα πξνβιήκαηα.
Γηαηί γίλεηαη απηφ; Γηαηί νη εθθξίζεηο ησλ νξκνλψλ γηα ηελ θηλεηνπνίεζε
ηνπ νξγαληζκνχ πρ ηεο θνξηηδφλεο θαη ηεο ηλζνπιίλεο γίλνληαη ην
μεκέξσκα ζε ςειέο δφζεηο γηα λα πάξεη κπξνο ν νξγαληζκφο κεηά ην
βξαδηλφ χπλν. Δλψ ην βξάδπ πέθηνπλ νη εθθξίζεηο απηψλ ησλ νξκνλψλ
γηα λα ραιαξψζνπκε θαη λα θνηκεζνχκε. Αλ εκείο ραιάζνπκε απηφ ην
πξφγξακκα δεκηνπξγνχκε πξφβιεκα ζηελ μεθνχξαζε ηνπ νξγαληζκνχ.
50
Γελ είλαη ινηπφλ ηπραίν πνπ ν πξψηκνο χπλνο είλαη ν πην μεθνχξαζηνο
χπλνο. Κη φηαλ ιέσ πξψηκνο, εληάμεη δελ ελλνψ λα θνηκφκαζηε απφ ηηο
6κκ ην Υεηκψλα ή απφ ηηο 9κκ ην Καινθαίξη, αιιά αλ θνηκεζεί θαλείο
πξηλ απφ ηηο 11κκ νπζηαζηηθά κπνξεί λα μππλήζεη θαη ζηηο 6 ην πξσί θαη
λα είζαη μεθνχξαζηνο θαη θξεζθαξηζκέλνο. Με ιηγφηεξεο ψξεο χπλνπ
δειαδή μεθνπξάδεηαη πεξηζζφηεξν. Δλψ νη πεξηζζφηεξνη λένη ζήκεξα
πνπ μελπρηνχλ κνλίκσο θαη έρνπλ θάλεη ηε λχρηα κέξα κπνξεί λα
θνηκνχληαη απφ ηηο 4 ην πξσί κέρξη ηηο 4 ην απφγεπκα, δειαδή 12
νιφθιεξεο ψξεο θαη λα κελ είλαη ηφζν μεθνχξαζηνο ν χπλνο ηνπο φπσο
αλ θνηκφληνπζαλ θαλνληθά γηα 8 ψξεο.
Σν θξηηήξην πάληα ζηελ Οιηζηηθή Ηαηξηθή θαη ζηελ Οκνηνπαζεηηθή είλαη
ην ηη είλαη θπζηθφ. Δπνκέλσο νη λπθηφβηνη άλζξσπνη δεκηνπξγνχλ
πξφβιεκα ζηνλ εαπηφ ηνπο. Καη δελ είλαη ηπραίν φηη ε έθθξαζε «ν
θφζκνο ηεο λχρηαο» αλαθέξεηαη ζπλήζσο ζε έλα θφζκν γεκάην πάζε,
θαηαρξήζεηο αθφκε θαη εγθιεκαηηθφηεηα. Μάιηζηα δελ είλαη ηπραίν πνπ
νξηζκέλεο ηδηνζπγθξαζίεο θηλεηνπνηνχληαη θαη ιεηηνπξγνχλ θαιχηεξα ην
βξάδπ παξά ηελ εκέξα φπσο πρ ηα ζπθσηηθά ή ηα ζπθηιηηηθά άηνκα.
΢πλήζσο απηνί είλαη νη άλζξσπνη ηεο λχρηαο. Δλψ ηα ςσξηθά άηνκα πνπ
είλαη πην θνληά ζην θπζηνινγηθφ είλαη ζπλήζσο άλζξσπνη ηεο εκέξαο.
Αθφκε ρεηξφηεξν πξφγξακκα χπλνπ είλαη ην «πφηε κέξα θαη πφηε λχρηα».
Άηνκα πνπ είλαη λπρηεξηλή βάξδηα ηε κηα κέξα θαη εκεξήζηα ηελ άιιε ή
κηα βδνκάδα λπρηεξηλή βάξδηα θαη κηα βδνκάδα εκεξήζηα δπζθνιεχνπλ
πάξα πνιχ ην βηνινγηθφ ηνπο ξνιφη θαη έηζη δεκηνπξγνχλ πξνβιήκαηα
ζηνλ νξγαληζκφ ηνπο.
Απηά πάλσ-θάησ είλαη νη δηαηαξαρέο ηνπ χπλνπ. Σν πξφβιεκα είλαη φηη
νη πιάλεο ηεο Αιινπαζεηηθήο Ηαηξηθήο ζ‟ απηφ ην ζέκα πξνέξρνληαη απφ
ην γεγνλφο φηη δελ βιέπεη ηνλ χπλν ζαλ έλα ζπλνιηθφ ςπρνζσκαηηθφ
γεγνλφο. Γελ ζπλεηδεηνπνηεί φηη ζηνλ χπλν δελ ζπλερίδνληαη κφλν νη
ζσκαηηθέο ιεηηνπξγίεο έζησ θαη αλ αιιάδνπλ κνξθή αιιά ζπλερίδνληαη
θαη νη ςπρηθέο ιεηηνπξγίεο θαη πάιη ζε άιιε κνξθή.
51
Έλα απφ ηα βαζαληζηήξηα ησλ δηαζηξνθηθψλ ζηξαηψλ ή αηφκσλ ήηαλ λα
κελ αθήλνπλ ηνπο θξαηνχκελνπο ηνπο λα θνηκεζνχλ. Θπκεζείηε ην
θηλέδηθν βαζαληζηήξην πνπ κηα ζηαγφλα έζηαδε θάζε ηφζν ζην κέησπν
ηνπ θξαηνχκελνπ εκπνδίδνληαο ηνλ λα θνηκεζεί θαλνληθά. Ή ζηηο
αλαθξίζεηο αθφκε θαη ζήκεξα ζηα αζηπλνκηθά ηκήκαηα πνπ εμαληινχλ
ηνλ θξαηνχκελν κε ζπλερή αλάθξηζε ρσξίο χπλν ψζηε λα πέζνπλ νη
αληηζηάζεηο ηνπ θαη λα νκνινγήζεη ηα πηζαλά εγθιήκαηα ηνπ. Γη απηφ
ππάξρεη θαη ην έληνλν αλαθξηηηθφ θσο πνπ ην βάδνπλ λα ηπθιψλεη ηνλ
αλαθξηλφκελν.
8.6 Σα ππλσηηθά δελ θέξλνπλ θπζηνινγηθφ χπλν αιιά θαηαζηνιή
΢ε νπνηαδήπνηε δηαηαξαρή ηνπ χπλνπ ε ζπλήζεο Αιινπαζεηηθή
αληηκεηψπηζε είλαη ηα ππλσηηθά ή ηα εξεκηζηηθά. Σα ππλσηηθά
νπζηαζηηθά δελ πξνθαινχλ χπλν θαη είλαη ιάζνο λα ηα ιέκε ππλσηηθά.
Γηφηη δελ είλαη φηη πξνζθέξνπλ ζην άηνκν έλα θπζηνινγηθφ χπλν, αιιά
απιά ην λαξθψλνπλ. Τπάξρνπλ δηάθνξα ζηάδηα βχζηζεο αλ δνχκε θαη ηα
εγθεθαινγξαθήκαηα. Άιιν εγθεθαινγξάθεκα έρεη ε θσκαηψδεο
θαηάζηαζε, άιιν έρεη ν θπζηνινγηθφο χπλνο, άιιν ν δηαηαξαγκέλνο
χπλνο θαη άιιν ην λαξθσκέλν κε θάξκαθα άηνκν.
Σα ππλσηηθά νπζηαζηηθά θάλνπλ κηα θαηαζηνιή ηνπ εγθεθάινπ θαη ηνλ
ππνρξεψλνπλ λα βπζηζηεί αιιά απηφ δελ είλαη θπζηνινγηθφο χπλνο θαη γη
απηφ θαη δελ έρεη θαη ηηο επεξγεηηθέο ηδηφηεηεο ηνπ χπλνπ νχηε ζσκαηηθά
αιιά νχηε θαη ςπρηθά. Γηαηί πηζαλψο κε ηα ππλσηηθά θαηαζηέιινπκε θαη
ηελ εηδηθνχ ηχπνπ εγξήγνξζε πνπ έρεη ε ςπρή ζηε δηάξθεηα ηνπ χπλνπ.
Σν άηνκν δειαδή κε ηα ππλσηηθά γίλεηαη έλα δφκπη θαη επεηδή δελ είλαη
επεξγεηηθφο ν χπλνο ηνπ γη απηφ θαη ζηε δηάξθεηα ηεο κέξαο είλαη θάπσο
θαη δελ ιεηηνπξγεί θαιά.
Δίλαη ην ίδην ιάζνο πνπ θάλνπκε πξνθαιψληαο κηα ηερλεηή αηκνξξαγία
κε ηα αληηζπιιεπηηθά ζε κηα γπλαίθα ζθνπψληαο ζηελ παξάηαζε ηεο
πεξηφδνπ θαη βαθηίδνληαο απηφ ην πξάγκα σο πεξίνδν. Αιιά απηφ δελ
52
έρεη ηελ επεξγεηηθή δξάζε ηεο πεξηφδνπ πνπ ζπλερίδεηαη θπζηνινγηθά.
΋πνπ πάκε λα κηκεζνχκε ηε Φχζε κε πεξίεξγν θαη αθχζηθν ηξφπν
δεκηνπξγνχκε πεξίεξγεο θαη αθχζηθεο θαηαζηάζεηο θαη απηφ βέβαηα έρεη
θαη ηηο ζπλέπεηεο ηνπ.
Σα δε ππλσηηθά δελ είλαη ζεξαπεπηηθά. Αλ ήηαλ ζεξαπεπηηθά ηφηε ζα ηα
έπαηξλε θαλείο γηα ιίγν δηάζηεκα θαη ζα ζεξαπεπφηαλ. Απηφ ζπκβαίλεη
γηαηί δελ ζεξαπεχνπλ ηελ αηηία πνπ πξνθαιεί αυπλία θαη ε αηηία δελ είλαη
άιιε απφ ην αθχζηθν δεθαεμάσξν ζηε δηάξθεηα ηεο κέξαο. Γειαδή αλ
δελ έρεηο κηα θπζηνινγηθή κέξα είλαη αλακελφκελν φηη πηζαλψο δελ ζα
έρεηο θαη έλα θπζηνινγηθφ χπλν. Γη απηφ ιέκε «ν χπλνο ηνπ δηθαίνπ».
Πνιιά άηνκα πνπ πεξλνχλ ηε δηάξθεηα ηεο κέξαο ηνπο πιήηηνληαο θαη κε
έρνληαο ηη λα θάλνπλ, απηή ε αλία θαη ε έιιεηςε ηθαλνπνίεζεο ζηε
δηάξθεηα ηεο κέξαο ηνπο θάλεη λα κελ κπνξνχλ λα θνηκεζνχλ ην βξάδπ.
Δλψ άηνκα ηα νπνία εξγάδνληαη θαη ζσκαηηθά θαη δηαλνεηηθά ζε
ηζνξξνπεκέλν βαζκφ θνηκνχληαη κηα ραξά. Γηαηί αλ θάλεηο ππεξβνιηθή
δηαλνεηηθή εξγαζία ρσξίο λα ρξεζηκνπνηείο θαη ην ζψκα ζνπ είλαη
αληζνξξνπία θαη απηφ. Γη απηφ θαη πνιιέο θνξέο απηή ε ππεξιεηηνπξγία
ηνπ κπαινχ φιε κέξα ζε θάλεη ή λα πέθηεηο μεξφο θαη λα κελ
μεθνπξάδεζαη επεηδή βπζίδεζαη πεξίεξγα ή λα κελ κπνξείο λα
ραιαξψζεηο θαη λα θνηκεζείο γηαηί ην κπαιφ ζνπ είλαη γεκάην ζθέςεηο
θαη ππεξέληαζε. Δλψ ν ζπλδπαζκφο ζσκαηηθήο θαη δηαλνεηηθήο εξγαζίαο
είλαη κία επλντθή ζπλζήθε γηα έλαλ θαιφ χπλν.
8.7 Ιδηνζπγθξαζηαθέο δηαθνξέο ζην θπζηνινγηθφ
Πέξαλ ηνχηνπ ν πνιηηηζκφο καο πνπ πάεη λα βάιεη θαλφλεο ζε κηα
θπζηνινγηθή θαη απηφλνκε ιεηηνπξγία κπνξεί λα δεκηνπξγήζεη
πξνβιήκαηα. Πρ πνιιέο ππεξπξνζηαηεπηηθέο κάλεο ηπραίλεη λα έρνπλ
έλα ζπθσηηθφ παηδί ην νπνίν είλαη ελεξγεηηθφ, θηλεηηθφ θαη ρξεηάδεηαη
ιίγεο ψξεο χπλνπ απφ θπζηθνχ ηνπ. Κάλνπλ ζπλήζσο ην ιάζνο θαη
πηάλνπλ απηφ ην παηδί θαη ην πάλε γηα χπλν κε ην δφξη απφ ηηο 9 ην βξάδπ.
Καη κάιηζηα ρσξίο λα έρεη θάλεη απηφ ην ππεξθηλεηηθφ παηδί ηέηνηεο
δξαζηεξηφηεηεο πνπ λα είλαη αξθεηέο γηα λα ην εθηνλψζνπλ.
53
Σα πξάγκαηα ρεηξνηεξεχνπλ αθφκε πεξηζζφηεξν θαη κε ηελ απαγφξεπζε
ηνπ ζηπι «ζα παο λα θνηκεζείο κε ην δφξη» αιιά θαη κε ηνπο έκκεζνπο
άιινπο ηξφπνπο φπσο πρ «ζα ζνπ δηαβάζσ δέθα παξακχζηα» ή «ζα ζνπ
πάξσ ζνθνιάηα γηα λα θνηκεζείο λσξίο» ή ρίιηα δπφ άιια ραηίξηα ή
αθφκα θαη ηηκσξίεο.
΋ηαλ δελ μερσξίδνπκε ηηο ηδηνζπγθξαζηαθέο δηαθνξέο ζηα παηδηά καο ή
ζηνπο γχξσ καο θαη πξνζπαζνχκε λα ηνπο επηβάινπκε έλα πξφγξακκα
χπλνπ πνπ δελ είλαη ην θπζηνινγηθφ θαη ην εμαηνκηθεπκέλν γη απηά, ηφηε
δεκηνπξγνχκε πξνβιήκαηα. Οπζηαζηηθά ν Θεφο, ν Γεκηνπξγφο, ε Φχζε
έρεη βάιεη κέζα καο κεραληζκνχο απηνξξχζκηζεο. Έρνπκε ην κεραληζκφ
ηεο λχζηαο πνπ καο ιέεη πφηε είλαη ε ψξα λα θνηκεζνχκε…
-Δίλαη θαη ε ζπλήζεηα φκσο δελ είλαη κφλν ν κεραληζκφο…
-Ναη, είλαη αιήζεηα φηη κπνξνχκε λα ηνλ δηαηαξάμνπκε ην κεραληζκφ
απηφ, αιιά θπζηνινγηθά ππάξρεη κέζα καο απηφο ν κεραληζκφο ηεο
λχζηαο πνπ καο ιέεη πφηε είλαη ε θαηάιιειε ψξα γηα λα θνηκεζνχκε.
Τπάξρεη επίζεο κέζα καο ν κεραληζκφο ηεο αθχπληζεο πνπ καο ιέεη φηη
ρφξηαζα είλαη ψξα λα ζεθσζψ. Ση ζεκαζία έρεη αλ είλαη 5 ε ψξα ην
πξσί; Μπνξεί κηα κέξα λα έρσ ρνξηάζεη χπλν θαη λα ζέισ λα ζεθσζψ
ηφζν λσξίο. Σν λα πξνζπαζψ κε ην δφξη λα θνηκεζψ παξαπάλσ είλαη
ιάζνο φπσο ιάζνο είλαη θαη λα πξνζπαζψ κε ην δφξη λα πεγαίλσ λσξίο
γηα χπλν.
-Ναη αιιά είλαη θπζηνινγηθφ γηα θάπνηνλ λα θνηκάηαη αξγά;
-Χο έλα ζεκείν είλαη θπζηνινγηθφ…
-Ση ελλνείο σο έλα ζεκείν;
-Δλλνψ φηη αλ θνηκάηαη κελ πην αξγά θαη ιηγφηεξεο ψξεο αιιά φηαλ
μππλάεη ην πξσί λνηψζεη φηη έρεη ρνξηάζεη χπλν θαη ζηε δηάξθεηα ηεο
κέξαο απνδίδεη θαη δελ λνηψζεη λα θνπηνπιάεη, θαη φρη γηα κηα κέξα κφλν
54
αιιά ζε θάπνην βάζνο ρξφλνπ, ηφηε απηφ ζεκαίλεη φηη ζε απηή ηε θάζε
απηέο νη ψξεο ηνπ είλαη αξθεηέο. Τπάξρνπλ φκσο θαη ζ‟ απηφ θάπνηα
φξηα. Γηαηί πνιιέο θνξέο ηα ζπθσηηθά άηνκα παξεκβαίλνπλ απζαίξεηα
ζηνλ χπλν επεηδή ζέινπλ λα μελπρηήζνπλ γηα λα θάλνπλ θαηαρξήζεηο θαη
«λα απνιαχζνπλ ηε δσή» θαη έηζη απνξξπζκίδνληαη. Γειαδή λαη κελ
ηδηνζπγθξαζηαθά έρνπλ κηθξφηεξεο αλάγθεο χπλνπ θαη είλαη πην εχθνιν
γη απηά λα μελπρηήζνπλ αιιά επεηδή έρνπλ ηελ ηάζε γηα θαηαρξήζεηο
ηείλνπλ λα επηβάινπλ ην μελχρηη ζηνλ εαπηφ ηνπο…
-Καη ην ζπλεζίδνπλ ηειηθά…
-Ναη ην επηβάιινπλ ζηνλ εαπηφ ηνπο ζαλ πξφζζεηε ζπλήζεηα αιιά
θάπνηα ζηηγκή απηφ ηνπο εμαληιεί θαη πξνδηαζέηεη γηα παζήζεηο. Γειαδή
βιέπεηο φηη δελ πξέπεη λα είκαζηε απφιπηνη. Τπάξρεη ην θπζηθφ,
ππάξρνπλ δηαθνξέο ζην θπζηθφ αλάινγα κε ην άηνκν θαη απφ εθεί θαη
πέξα ππάξρεη θαη ην παζνινγηθφ. Αιιά απηφ ην παζνινγηθφ δελ κπνξεί
λα είλαη γηα φινπο ην ίδην αθξηβψο. Γελ κπνξνχκε λα ηνπο βάινπκε φινπο
ζην ίδην θαινχπη. Δμαηνκηθεχεηαη σο έλα ζεκείν θαη ην θπζηθφ θαη ην
παζνινγηθφ. Καη ην θξηηήξην είλαη πάληα ε ιεηηνπξγηθφηεηα ηνπ αηφκνπ.
Αλ θέξνπκε ηνπο 100 θαιχηεξνπο παγθνζκίσο εηδηθνχο γηαηξνχο γηα ην
ζέκα ηνπ χπλνπ θαη ηνπο πνχκε: «Πηάζηε ηε Εέηα θαη βγάιηε ηεο έλα
πξφγξακκα γηα ην πφηε ζα θνηκεζεί, πφζν ζα θνηκεζεί, ηη ψξα ζα
μππλήζεη, ζε ηη ζηάζε χπλνπ λα θνηκάηαη θαη ζε ηη ζπλζήθεο
πεξηβάιινληνο, δειαδή θσο, ζεξκνθξαζία θιπ» ηφηε είλαη ζίγνπξν φηη
ζα ζθνησζνχλ κεηαμχ ηνπο θαη ζα έρνπκε πελήληα ή έζησ δέθα
δηαθνξεηηθέο απφςεηο. ΋κσο αθφκε θαη αλ ζπλελλνεζνχλ δελ κπνξνχλ
λα παξαθνινπζήζνπλ ηηο κεληαίεο ή επνρηαθέο αιιαγέο ηνπ
ζπγθεθξηκέλνπ αηφκνπ.
8.8 Να ξσηάκε θάζε θνξά ηελ αξκφδηα ιεηηνπξγία ηνπ νξγαληζκνχ
Δπνκέλσο αληί λα θαηαθχγνπκε ζηνπο εηδηθνχο ζα πξέπεη αλάινγα κε
ηελ απηφλνκε ιεηηνπξγία λα ξσηάκε ηελ αξκφδηα ιεηηνπξγία ηνπ
νξγαληζκνχ. Πνηφλ ζα ξσηήζσ πφηε ζα θνηκεζψ; Σε ιεηηνπξγία ηεο
λχζηαο. Πνηφλ ζα ξσηήζσ πφηε λα μππλήζσ; Σε ιεηηνπξγία ηεο
αθχπληζεο.
55
Κη απηά βέβαηα δελ είλαη θαη απφιπηα γηαηί νξηζκέλεο θνξέο κπνξεί λα
λνηψζσ φηη λπζηάδσ, λα πάσ λα μαπιψζσ λα θνηκεζψ αιιά επεηδή είλαη
ιίγν αξξχζκηζηνο ν νξγαληζκφο κνπ ή γηα θάπνηνλ άιιν ιφγν λα κελ
είλαη αθφκα ε ψξα κνπ θαη κεηά απφ ιίγν λα μππλήζσ. Δάλ μππλήζσ θαη
είλαη 3 ε ψξα ην βξάδπ ην πξψην πνπ κπνξψ λα θάλσ είλαη λα ραιαξψζσ
γηα λα μαλαθνηκεζψ. Αλ φκσο δσ φηη δελ κπνξψ λα ην θάλσ ηφηε
θαιχηεξα είλαη λα ζεθσζψ θαη λα θάλσ κηα δξαζηεξηφηεηα πνπ ζα κε
επραξηζηήζεη θαη αλ λπζηάμσ λα πάσ λα θνηκεζψ. Ή αλ δελ κπνξψ λα
θνηκεζψ θαη είκαη ιεηηνπξγηθφο λα κείλσ λα θνηκεζψ αξγφηεξα αλ
βέβαηα κνπ ην επηηξέπεη ην σξάξην ηεο δνπιεηάο κνπ ή άιιεο
ππνρξεψζεηο.
Γελ είλαη αθχζηθν ην λα έξζεη ην κπαιφ θαη λα πεη: «Ρε παηδί κνπ
μχπλεζεο, λνηψζεηο θαιά, αιιά ζα παο δνπιεηά ζηηο 8 ην πξσί θαη ζα
δνπιεχεηο κέρξη ηηο 3 ην κεζεκέξη θαη ζα είζαη πηψκα γη απηφ θάλε κηα
παξέκβαζε θαη ραιάξσζε κπαο θαη θνηκεζείο». Αιιά πνιιέο θνξέο
ηδηνζπγθξαζίεο φπσο ε Ννπμ Βφκηθα ή ςπραλαγθαζηηθέο ηδηνζπγθξαζίεο
μππλάλε θαη ιέλε: «Χρ είλαη δχν ε ψξα ην πξσί θαη δελ ζα κπνξέζσ λα
θνηκεζψ θαη αχξην ζα είκαη πηψκα ζηε δνπιεηά». Καη ηφηε αγρψλνληαη,
πξνζπαζνχλ λα θνηκεζνχλ κε ην δφξη θαη άκεζα θαη ηειηθά θαηαθέξλνπλ
ην αληίζεην.
Γειαδή φηαλ πξνζπαζείο κε ην δφξη λα επηδξάζεηο ζε κηα απηφλνκε
ιεηηνπξγία ηφηε θαηαθέξλεηο ην αληίζεην. Δίλαη ν Νόκνο ηνπ Αληίζεηνπ
Απνηειέζκαηνο. Γειαδή φζν πηέδσ κηα απηφλνκε ιεηηνπξγία κέζσ ηνπ
εγθεθάινπ απζαίξεηα λα θάλεη θάηη ηφηε θαηαθέξλσ ην αληίζεην. Απηφ
ην βιέπνπκε ζηε ζεμνπαιηθή ιεηηνπξγία, ζηελ νχξεζε, ζηελ θέλσζε,
ζηνλ χπλν αιιά θαη ζηε δηαηξνθή.
Κάηη πνπ κπνξεί λα θάλεη θαλείο γηα λα βνεζήζεη ηνλ εαπηφ ηνπ λα
θνηκεζεί θαη λα είλαη πην βαζχο θαη απνδνηηθφο ν χπλνο ηνπ είλαη λα
θάλεη ζσκαηηθή εξγαζία ζαλ ρφκπη αλ εξγάδεηαη πνιχ δηαλνεηηθά φπσο
πρ θεπνπξηθή, καζηνξέκαηα, θιπ γηα λα εθηνλψζεη θαη ηελ έληαζε ηνπ
56
ζψκαηνο. Ή κπνξεί λα ραιαξψζεη κε θάπνηνλ ηξφπν πνπ γηα ηνλ θαζέλα
είλαη δηαθνξεηηθφο φπσο πρ λα δηαβάζεη έλα βηβιίν, λα δεη ιίγε
ηειεφξαζε. Μπνξεί επίζεο λα θάλεη κηα ραιάξσζε ηχπνπ Γηφγθα ή έλα
δηαινγηζκφ. Σφηε πέθηνπλ νη ζηξνθέο θαη ην άηνκν θνηκάηαη πην βαζηά
θαη πην μεθνχξαζηα.
Ζ νκνηνπαζεηηθή ζεξαπεία κπνξεί εληζρχνληαο ελεξγεηαθά ην άηνκν λα
βνεζήζεη ζηα πξνβιήκαηα ησλ αυπληψλ ραιαξψλνληαο ην άηνκν γηαηί
ζπρλά ε αηηία ησλ αυπληψλ είλαη ε ζσκαηηθή θαη ςπρηθή ππεξέληαζε. Γη
απηφ ζπρλά βιέπνπκε άηνκα πνπ μεθηλνχλ νκνηνπαζεηηθή ζεξαπεία γηα
νπνηνδήπνηε άιιν πξφβιεκα λα αλαθέξνπλ κεηά ηνλ πξψην κήλα φηη
εθηφο απφ ηε βειηίσζε ησλ πξνβιεκάησλ πγείαο ηνπο ρξεηάδνληαη
ιηγφηεξεο ψξεο χπλνπ, θνηκνχληαη πην βαζηά θαη βιέπνπλ πην επράξηζηα
φλεηξα. Κάπνηνο κάιηζηα κνπ αλέθεξε φηη γηα πξψηε θνξά ζηε δσή ηνπ
άξρηζε λα βιέπεη έγρξσκα φλεηξα ελψ πξηλ έβιεπε κφλν καπξφαζπξα.
(γέιηα) ΢πλέβε θαη απηφ! (γέιηα).
8.9 ΢χλδξνκν Τπληθήο Άπλνηαο
Έλα θαηλνχξην ζέκα απφ πιεπξάο Αιινπαζεηηθήο φζνλ αθνξά ηνλ χπλν
είλαη ε κεηαηξνπή ηνπ «ζπλδξφκνπ ηεο ππληθήο άπλνηαο» ζε «ζνβαξή»
λφζν. Γειαδή πξάγκαηη ππάξρνπλ θάπνηνη ιίγνη άλζξσπνη πνπ έρνπλ
απηφ ην πξφβιεκα ηεο ππληθήο άπλνηαο πνπ ηνπο δπζθνιεχεη ηνλ χπλν
θαη δελ μππλνχλ μεθνχξαζηνη. Καη πξάγκαηη εθεί αλ δηνξζψζνπκε ην
ζέκα ηνπ ξπζκνχ ηεο αλαπλνήο ή αλ αθαηξέζνπκε ηα εκπφδηα ηφηε ην
άηνκν θνηκάηαη θαιχηεξα.
Απηφ ην μέξνπκε θαη απφ αλζξψπνπο πνπ έρνπλ κπνπθσκέλε κχηε θαη
δπζθνιεχνληαη λα θνηκεζνχλ. ΋ινη ην έρνπκε λνηψζεη απηφ ζε έλα
θξπνιφγεκα πνπ δελ κπνξείο λα αλαπλεχζεηο απφ ηε κχηε θαη αλαπλέεηο
ζπλεπψο απφ ην ζηφκα. Ζ θπζηνινγηθή θαηάζηαζε είλαη λα αλαπλέεη
θαλείο απφ ηε κχηε δηφηη έηζη ν αέξαο πγξαίλεηαη, ζεξκαίλεηαη θαη
θαζαξίδεηαη. Δλψ απφ ην ζηφκα ζηεγλψλεη ν ιαηκφο θαη καο ελνριεί.
57
Αιιά ζε πάξα πνιιέο πεξηπηψζεηο απηφ ην ζέκα ηεο ππληθήο άπλνηαο έρεη
δηνγθσζεί. Γειαδή πάξα πνιινί πιένλ άλζξσπνη ραξαθηεξίδνληαη φηη
έρνπλ ην πξφβιεκα απηφ ρσξίο λα ην έρνπλ ηδηαίηεξα θαη ε ιχζε δελ
είλαη ηα ρεκηθά θάξκαθα ή ηα ππλσηηθά ή ε εγρείξεζε ηνπ ζηξαβνχ
ξηληθνχ δηαθξάγκαηνο πνπ ζπρλά απνηπγράλεη λα ιχζεη ην πξφβιεκα.
Απηφ ην βιέπνπκε θαη ζηηο αιιεξγηθέο ξηλίηηδεο φπνπ έρνπκε ππεξηξνθία
ησλ ξηληθψλ θνγρψλ θαη φκσο ηνπο ιέλε: «Σν πξφβιεκα ζνπ είλαη ην
ζηξαβφ ξηληθφ δηάθξαγκα θαη άκα ην εγρεηξήζνπκε ζα γίλεηο θαιά».
Αιιά ηειηθά απφ ηελ θιηληθή κνπ εκπεηξία ζηε κεγάιε πιεηνςεθία ησλ
πεξηπηψζεσλ γίλεηαη ηδάκπα ε εγρείξεζε γηαηί ην πξφβιεκα ήηαλ άιιν.
Ήηαλ ε αιιεξγία θαη ε ππεξηξνθία ησλ ξηληθψλ θνγρψλ.
Γηαηί δελ ιχλεηαη ην πξφβιεκα; Γηαηί θάπνηνο πνπ έρεη ζηξαβφ ξηληθφ
δηάθξαγκα φπσο έρσ θαη γσ πρ, ην έρεη απφ ηε γέλλεζε ηνπ θαη
κεγαιψλνληαο δεκηνπξγείηαη απφ ηνλ νξγαληζκφ κηα αληηξξφπεζε γηα λα
εμηζνξξνπεζεί ε θαηάζηαζε. Πρ κε ην λα δηακνξθσζεί πην αλνηρηφ ην
πξνβιεκαηηθφ ξνπζνχλη ή λα αλαπλέεη θαλείο πεξηζζφηεξν απφ ην έλα
παξά απφ ην άιιν. Δπνκέλσο γίλνληαη απφ ηνλ νξγαληζκφ
αληηξξνπηζηηθέο δξάζεηο θαη ζηελ ειηθία ησλ 30 ή 40 ή 50 εηψλ πνπ ηνπ
ιεο ηνπ άιινπ «θάλε εγρείξεζε» παο θαη ηνπ ραιάο κηα ήδε
εγθαηεζηεκέλε αληηξξφπεζε θαη έηζη ηνπ ραιάο θαη ηελ ηζνξξνπία.
8.10 Ο θπζηνινγηθφο κεραληζκφο ηεο θέλσζεο
Πάκε ηψξα ζην ζέκα ησλ θελψζεσλ. Πξφθεηηαη γηα απηφλνκε ιεηηνπξγία.
Καη πάιη ππάξρνπλ νη κεραληζκνί εθείλνη πνπ καο ιέλε φηη ήξζε ε ψξα
γηα θέλσζε. Μάιηζηα ζπρλά ζε θπζηνινγηθνχο νξγαληζκνχο ε ιεηηνπξγία
ηεο θέλσζεο είλαη απφ κφλε ηεο ηφζν ξπζκηζκέλε πνπ πάλε «κε ην
ξνιφη» φπσο ιέκε θαη κάιηζηα ζπλήζσο ην πξσί κε ηελ αθχπληζε.
Ή άιινη νξγαληζκνί έρνπλ ηε ιεηηνπξγία ηνπ γαζηξν-θνιηθνχ
αληαλαθιαζηηθνχ λα ιεηηνπξγεί άςνγα θαη άκεζα. Γειαδή φηαλ θάκε
58
θάηη ακέζσο δίλεηαη ζήκα φηη γεκίδεη ην ζηνκάρη θαη άξα δίλεηαη εληνιή
ζην έληεξν λα αδεηάζεη. Δίλαη ην «γάζηξν» απφ ην ζηνκάρη θαη «θνιηθφ»
απφ ην έληεξν, ην γαζηξν-θνιηθφ αληαλαθιαζηηθφ. Γελ είλαη ηπραίν πνπ
βιέπνπκε ζπρλά ηα δψα κφιηο θάλε ή θαη ηελ ψξα πνπ ηξψλε λα
αθνδεχνπλ θηφιαο. Γελ μέξσ αλ ην έρεηο παξαηεξήζεη.
-Καη ζηα κηθξά ηα παηδάθηα ζπκβαίλεη απηφ.
-Ναη, πξάγκαηη θαη ζηα κηθξά ηα παηδάθηα. Μφιηο θάλε θάλνπλ θαη θαθά
ή ηζίζα ηνπο. Κη αληίζηνηρα ππάξρεη ε ιεηηνπξγία ηνπ πόηε πξέπεη λα
θάκε, δειαδή ε ιεηηνπξγία ηεο πείλαο. Αιιά απηφ αο ην αθήζνπκε ζε
άιιε ζπδήηεζε.
Αο ζπλερίζνπκε κε ηε ιεηηνπξγία ηεο θέλσζεο. Γηα λα γίλεη θέλσζε
θπζηνινγηθά πξέπεη λα γίλνπλ ηξία πξάγκαηα. Πξψηνλ λα έξζεη ε ψξα
ηεο, δειαδή λα έρεη θηάζεη ην πεξηερφκελν ηνπ εληέξνπ θάησ ρακειά
ζηνλ πξσθηφ θαη λα ηνλ ζπξψρλεη, ψζηε λα καο δψζεη ην κήλπκα «Δπ!
Θέισ λα παο ζηελ ηνπαιέηα!». Γεχηεξνλ λα μεθηλήζεη ην παικηθφ θχκα
ησλ δηαδνρηθψλ ζπζπάζεσλ ηνπ ηνηρψκαηνο ηνπ παρένο εληέξνπ, ε
θπκαηνεηδήο δειαδή ζχζπαζε ηνπ παρένο εληέξνπ. Καη ηξίηνλ λα
ραιαξψζεη ν πξσθηηθφο δαθηχιηνο. Γηαηί αλ ην έληεξν ζπξψρλεη αιιά
είλαη ζθηγκέλνο θαη ζπζπαζκέλνο ν πξσθηηθφο δαθηχιηνο ηφηε έρνπκε
αδηέμνδν. Δίλαη ζαλ λα ζπξψρλεηο κηα θιεηδσκέλε πφξηα.
Έλαο ηέηαξηνο παξάγνληαο ηελ ηειεπηαία ζηηγκή είλαη ε βνήζεηα ηνπ
βνπιεηηθνχ ζπζηήκαηνο φπνπ απφ ην Κεληξηθφ Νεπξηθφ ΢χζηεκα ελ
γλψζεη καο δίλεηαη εληνιή γηα ζθίμηκν ησλ θνηιηαθψλ κπψλ θαη
ππνβνήζεζε ηεο θέλσζεο.
8.11 Αηηίεο Γπζθνηιηφηεηαο
Δάλ παο γηα θέλσζε επεηδή έηζη ιέεη ν θαλνληζκφο ή ν γηαηξφο ρσξίο λα
είλαη ε ψξα ηεο, δειαδή ρσξίο λα είλαη γεκάην ην νξζφ - ην ηειεπηαίν
ηκήκα ηνπ παρένο εληέξνπ – ηφηε πξνθαιείο πξφβιεκα. Γηαηί ζθίγγεηο κε
ηελ θνηιηά θαη παξεκβαίλεηο ζηελ θπκαηνεηδή θίλεζε ηνπ εληέξνπ θαη
59
ζηε ραιάξσζε ηνπ πξσθηηθνχ δαθηπιίνπ. Δάλ πάιη έξζεη ε ψξα ζνπ θαη
πξηλ γίλεη ην παικηθφ θχκα εζχ ζθίγγεζαη ηφηε ραιάο ην παικηθφ θχκα
θαη θαηαζηξέθεηο ηε ραιάξσζε ηνπ πξσθηηθνχ δαθηπιίνπ. Θα πξέπεη
δειαδή λα ζθίμεη θαλείο ηελ θνηιηά ηνπ ειαθξά κφλν ηελ ψξα πνπ έρεη
ήδε αξρίζεη ε έμνδνο ησλ θνπξάλσλ απφ κφλε ηεο ιφγσ ηνπ αθνχζηνπ
παικηθνχ θχκαηνο ηνπ εληέξνπ.
-΢ηε δπζθνηιηφηεηα ηη ζπκβαίλεη;
-Ζ δπζθνηιηφηεηα κπνξεί λα είλαη απφ δηάθνξεο αηηίεο. Καη‟ αξρήλ απφ
νκνηνπαζεηηθήο πιεπξάο έρνπκε ηξηψλ εηδψλ δπζθνηιηφηεηεο. Δίλαη
θαηαξρήλ ε ςσξηθή δπζθνηιηφηεηα φπνπ έρνπκε ππνιεηηνπξγία θαη
ππνθηλεηηθφηεηα ηνπ παρένο εληέξνπ. ΢ηελ πεξίπησζε απηή αξγεί λα
έξζεη ε δηάζεζε γηα θέλσζε θαη επεηδή θαζπζηεξνχλ ηα θφπξαλα κέζα
ζην έληεξν ηφηε απνξξνθάηαη πνιχ λεξφ θαη γίλνληαη ζθιεξά θαη κεγάια
ή ζαλ ηεο θαηζίθαο. Απηφ πξνθαιεί δπζθνιία ζηελ θέλσζε θαη
ηξαπκαηηζκφ ηνπ πξσθηνχ θαη ζπρλά αηκνξξνΐδεο ή ξαγάδεο.
Έρνπκε επίζεο ηε ζπθσηηθή δπζθνηιηφηεηα πνπ έρεη λα θάλεη
πεξηζζφηεξν κε ζπαζκφ ησλ εληέξσλ απφ ππεξθηλεηηθφηεηα. ΢πλήζσο
βέβαηα επεηδή ηα ζπθσηηθά άηνκα έρνπλ ππεξθηλεηηθφηεηα ηείλνπλ λα
ππνθέξνπλ απφ δηάξξνηα παξά απφ επθνηιηφηεηα. Αιιά αλ έρνπκε θαη
ζπαζκφ ηνπ πξσθηηθνχ δαθηπιίνπ ή ηνπ εληέξνπ ζπξψρλσ κελ αιιά έρσ
κπινθάξηζκα θαη γη απηφ δπζθνηιηφηεηα. ΢ηε ζπθηιηηηθή δπζθνηιηφηεηα
κπνξεί λα έρνπκε δηάθνξνπο πεξίεξγνπο ζπλδπαζκνχο ππνθηλεηηθφηεηαο,
ζπαζκψλ θαη έιιεηςεο ζπληνληζκνχ ηεο φιεο ιεηηνπξγίαο.
Καη ζε απηή ηελ απηφλνκε ιεηηνπξγία νη παξεκβάζεηο ζην πφηε θαη πσο
θαη πφζν πξνθαινχλ πξνβιήκαηα. Γειαδή φπνηε εκείο κε ην κπαιφ πάκε
λα βάινπκε έλα απζαίξεην θαη αθχζηθν πξφγξακκα ζηελ θέλσζε ηφηε
δεκηνπξγνχκε πξφβιεκα. Σν κφλν πξφγξακκα πνπ ζα κπνξνχζακε ίζσο
λα βάινπκε - πνπ ζα ήηαλ θαη θπζηνινγηθφ - είλαη αλ μέξνπκε πφηε ζα
πάκε γηα δνπιεηά λα μππλήζνπκε ιίγν πην λσξίο, λα θάκε θαη ην
πξφγεπκα καο γηα λα δνζεί ψζεζε ζην γαζηξνθνιηθφ αληαλαθιαζηηθφ
θαη ηφηε λα γίλεη θαη ε θέλσζε.
60
Να έρνπκε δειαδή ρξφλν κπξνζηά καο γηα λα ιεηηνπξγήζεη απφ κφλν ηνπ
ην έληεξν. ΢πρλά έρνπκε άγρνο θαη θαηαζηέιινπκε ηελ θέλσζε θαη κεηά
πάκε ζηε δνπιεηά καο θαη επεηδή ηξέρνπκε θαη δελ έρνπκε πεξηζψξην θαη
θάζε θνξά πνπ καο έξρεηαη ε δηάζεζε γηα θέλσζε ην θαηαζηέιινπκε
ηειηθά πξνθαινχκε πξφβιεκα. Γειαδή καδεχνληαη ππεξβνιηθά θφπξαλα,
ζηεγλψλνπλ, δεκηνπξγνχληαη αέξηα ιφγσ ζήςεο θαη ηειηθά έρνπκε
κεγαιχηεξε δπζθνιία.
Ή φηαλ ζα πάκε ζηελ ηνπαιέηα θαη καο έξζεη ε δηάζεζε ζα πξέπεη λα
δψζνπκε ζηνλ νξγαληζκφ καο ηνλ απαξαίηεην ρξφλν γηα λα γίλεη
θαλνληθά ε θέλσζε. Να κελ ζθηγγφκαζηε. Αιιά δπζηπρψο
παξεκβαίλνπκε θαη ηα ραιάκε πνιιέο θνξέο. Σν λα δψζνπκε ζε έλα
άηνκν κε δπζθνηιηφηεηα ρεκηθά θάξκαθα πνπ λα πξνθαινχλ
επθνηιηφηεηα πξψηνλ θάλνπκε κηα ρεκηθή αθχζηθε δξάζε. Γεχηεξνλ ε
δνζνινγία δελ είλαη πάληνηε θαη ε θαιχηεξε θαη ηξίηνλ δελ κπνξνχκε λα
εμαηνκηθεχζνπκε.
-Ση θάλνπλ απηά ηα θάξκαθα;
-΢πλήζσο απμάλνπλ ηελ θηλεηηθφηεηα ηνπ εληέξνπ θαη πξνθαινχλ κηα
ηερλεηή θαξκαθεπηηθή δηάξξνηα αο ην πνχκε έηζη. Αιιά πνιιέο θνξέο
δεκηνπξγνχλ πνιιέο παξελέξγεηεο γηαηί αλ απμήζεηο ηελ θηλεηηθφηεηα
αιιά ην άηνκν είλαη ζπαζηηθφ θαη έρεη έλα ζπαζκφ ζην έληεξν θαη
ζθίγγεη ηφηε έρεηο απηφ πνπ είπακε πξνεγνπκέλσο. ΋ηη δειαδή
ζπξψρλεηο κηα θιεηδσκέλε πφξηα θαη δεκηνπξγείο μερείισκα ζην έληεξν,
εθθνιπψκαηα, πνιχπνδεο, αηκνξξνΐδεο, ξαγάδεο, θιπ.
Σν θπζηνινγηθφ είλαη πξψηνλ λα δξάζεηο ζε νηηδήπνηε ραιάεη απηφ ην
κεραληζκφ ηνλ απηφλνκν. Γειαδή λα πάςεηο νπνηεζδήπνηε παξεκβάζεηο
ζην πφηε, πφζν θαη πσο θαη λα ξπζκίζεηο θαη ηε δηαηξνθή ζνπ. Δπηπιένλ
κε ηελ Οκνηνπαζεηηθή κπνξείο λα θηλεηνπνηήζεηο ηνπο θπζηνινγηθνχο
κεραληζκνχο θαη λα ιεηηνπξγήζεη θαιχηεξα ε θαηάζηαζε απηή.
61
Τπάξρνπλ φκσο θάπνηεο πεξηπηψζεηο φπνπ ην άηνκν έρεη κηα
δπζθνηιηφηεηα εθ γελεηήο. Ζ νπνία έρεη λα θάλεη ζπλήζσο κε ην γεγνλφο
φηη έρεη καθξχ παρχ έληεξν ην νπνίν γηα λα ρσξέζεη ζηελ θνηιηά δελ
θάλεη κφλν δχν δηπιψζεηο φπσο θάλεη θπζηνινγηθά ην παρχ έληεξν ζηε
δεμηά θαη αξηζηεξή θνιηθή θακπή. Σν παρχ έληεξν έρεη ζρήκα Π, δειαδή
μεθηλάεη απφ ηε ζθσιεθνεηδή απφθπζε δεμηά, έρεη ην αληφλ θφινλ, ην
εγθάξζην θφινλ θαη ην θαηηφλ θφινλ θαη θαηαιήγεη ζην νξζφ θαη ζηνλ
πξσθηφ. Αλ είλαη πνιχ καθξχ ηφηε θάλεη πνιιέο αλαδηπιψζεηο,
δπζθνιεχεηαη ην πεξηερφκελν ηνπ εληέξνπ λα πεξάζεη, θαζπζηεξεί,
απνξξνθάηαη λεξφ θαη ζηεγλψλνπλ ηα θφπξαλα. Έηζη ηα άηνκα απηά
έρνπλ κηα ηάζε εθ γελεηήο γηα δπζθνηιηφηεηα θαη κπνξεί λα πεγαίλνπλ
γηα θέλσζε θαη θάζε ηξεηο ή ηέζζεξεηο κέξεο.
Αιιά αλ πεγαίλεη θαλείο θάζε ηέζζεξεο θαη πέληε κέξεο γηα θέλσζε
ρσξίο φκσο δπζθνιία, απηφ δελ είλαη πξφβιεκα. Σα φξηα ηνπ
θπζηνινγηθνχ φπσο είπακε επαλεηιεκκέλα, θπκαίλνληαη. Αλ έλα άηνκν
αξγεί λα πάεη γηα θέλσζε αιιά δελ έρεη θνχζθσκα θαη ελφριεζε θαη
φηαλ πάεη ηειηθά δελ έρεη δπζθνιία ηφηε απηφ δελ είλαη δπζθνηιηφηεηα.
Αλ φκσο πεγαίλεη θάζε κέξα αιιά παξφια απηά έρεη δπζθνιία ηφηε
ζαθψο θαη απηφ ζεσξείηαη δπζθνηιηφηεηα. Ή αλ δελ έρεη πξφβιεκα, πάεη
θαλνληθά, δελ έρεη δπζθνιία αιιά δελ γίλεηαη πιήξεο θέλσζε ηνπ
εληέξνπ θαη πξέπεη λα πεγαίλεη κεηά απφ ιίγν μαλά θαη μαλά ηφηε θαη
απηφ είλαη πξφβιεκα. ΢πλήζσο απηφ ζπκβαίλεη φηαλ ζθίγγεηαη θαλείο θαη
βηάδεηαη θαη δεκηνπξγεί κηα πξνβιεκαηηθή θαηάζηαζε.
62
΢πδήηεζε 9ε
ΠΡΟΒΛΗΜΑΣΑ ΑΤΣΟΝΟΜΗ΢
ΡΤΘΜΙ΢Η΢
(Γηαηξνθή)
9.1 Γηαηξνθή θαη κεραληζκνί απηνξξχζκηζεο
9.2 Γηαηξνθηθά ιάζε ζηελ εγθπκνζχλε θαη ζην ζειαζκφ
9.3 Σν μέλν γάια είλαη αθχζηθε ηξνθή
9.4 Δμαηνκίθεπζε ηεο δηαηξνθήο
9.5 Ιδηνζπγθξαζηαθέο δηαθνξέο ζηε δηαηξνθή
9.6 Νεπξηθή Αλνξεμία
9.7 Λαηκαξγία, Πνιπθαγία θαη Παρπζαξθία
9.8 Γηαηξνθή θαη Φπρηθή Δμέιημε: «Δίκαζηε φηη ηξψκε»
9.9 Οη ζπλέπεηεο ηεο θξενθαγίαο
9.10 «Οπ θνλεχζεηο»
9.11 Καηάςπμε θαη καγείξεκα: Πσο θαηαζηξέθνπκε ην αηζεξηθφ
ζηνηρείν ηεο ηξνθήο
9.12 Γηαηξνθηθέο «πγηεηλέο» κφδεο
63
9.1 Γηαηξνθή θαη κεραληζκνί απηνξξχζκηζεο
Αο πάκε ηψξα ζε κηα αθφκε θαηεγνξία παζήζεσλ πνπ έρνπλ λα θάλνπλ
κε δηαηαξαρή ηεο απηνξξχζκηζεο ηνπ νξγαληζκνχ φζνλ αθνξά ηε
δηαηξνθή. ΋πσο είπακε θαη γηα ηηο άιιεο απηφλνκεο ιεηηνπξγίεο ε ίδηα ε
Φχζε, ν Γεκηνπξγφο, ν Θεφο, φπσο ζέιεηε πείηε ην, έρεη ζέζεη κέζα καο
κεραληζκνχο απηνξξχζκηζεο θαη απηφ ηζρχεη θαη γηα ηε δηαηξνθή.
Τπάξρεη ν κεραληζκόο ηεο πείλαο πνπ καο ιέεη πόηε λα θάκε. Τπάξρεη ν
κεραληζκόο ηνπ θνξεζκνύ πνπ καο ιέεη πόζο λα θάκε. Καη ηέινο, ππάξρεη
θαη ν κεραληζκόο ηεο όξεμεο γηα θάηη ζπγθεθξηκέλν πνπ καο ιέεη ηι λα
θάκε αλά πάζα ζηηγκή.
Άξα ζα εμεηάζνπκε ηηο παζήζεηο πνπ πξνθχπηνπλ απφ ηε δηαηαξαρή ησλ
ηξηψλ απηψλ απην-ξπζκηζηηθψλ κεραληζκψλ. Απηνί νη ηξείο θχξηνη
κεραληζκνί δηαηαξάζζνληαη απφ ην κπαιφ, δειαδή απφ ηε Γηαλνεηηθή
Φπρή πνπ παξεκβαίλεη απζαίξεηα. Αλ ηνπο αθήλακε λα ιεηηνπξγνχλ
απηφλνκα δελ ζα είρακε θαλέλα πξφβιεκα θαη ζα είρακε έλαλ ηέιεην αλά
πάζα ζηηγκή ζχκβνπιν γηα ην ζέκα ηεο δηαηξνθήο θαη γηα ηηο ζξεπηηθέο
αλάγθεο ηνπ νξγαληζκνχ. ΋κσο παξεκβαίλεη ην απζαίξεην αλζξψπηλν
κπαιφ θαη θάλεη ηα δηθά ηνπ. ΋ηαλ δηαηαξάζζνπκε ζπλερψο γηα κεγάιν
δηάζηεκα απηνχο ηνπο κεραληζκνχο ηφηε πηνζεηνχληαη απφ ηνλ
νξγαληζκφ λένη απηφκαηνη απζαίξεηνη κεραληζκνί, λέεο ζπλήζεηεο πνπ
καο ραιάλ ηε θπζηθή ιεηηνπξγία ηνπ νξγαληζκνχ.
Κη απηφ δελ είλαη παξά έλαο βηαζκφο ηεο θπζηθήο ιεηηνπξγίαο. ΢ε άιιε
ζπδήηεζε είρακε πεη γηα ην βηαζκφ ηεο θπζηθήο ζεμνπαιηθφηεηαο καο
πνπ αξρίδεη απφ ηελ παηδηθή ειηθία θαη εηδηθά ζηελ εθεβεία θαη πνπ καο
αθήλεη κηα δηαηαξαγκέλε ζεμνπαιηθφηεηα γηα φιν ην ππφινηπν ηεο δσήο
καο. Πνιχ πεξηζζφηεξν απηφ ζπκβαίλεη κε ηε δηαηξνθή γηαηί αλ κε ηη
άιιν ν βηαζκφο ζηε δηαηξνθή μεθηλάεη ήδε απφ ηε γέλλεζε καο. Καη
κάιηζηα ζήκεξα πνπ ε Ηαηξηθή έρεη παξέκβεη πάξα πνιχ θαη ζε φινπο
ηνπο ηνκείο ηεο δσήο καο, απφ ηε γέλλεζε καο κέρξη θαη ην ζάλαην, πψο
δελ ζα κπνξνχζε λα αθνξά απηφ απφ ηε δηαηξνθή ηνπ βξέθνπο κέρξη θαη
ηε δηαηξνθή ηνπ εηνηκνζάλαηνπ;
64
9.2 Γηαηξνθηθά ιάζε ζηελ εγθπκνζχλε θαη ζην ζειαζκφ
Καη‟ αξρήλ μεθηλάεη ην πξφβιεκα ήδε θαη απφ ηελ εγθπκνζχλε γηαηί ε
δηαηξνθή ηεο εγθχνπ έρεη άκεζε ζρέζε κε ηε ζξέςε ηνπ παηδηνχ. Δθεί
ήδε παξεκβαίλεη ε Ηαηξηθή κε ρνξήγεζε βηηακηλψλ, ζηδήξνπ θαη
αζβεζηίνπ ζηελ έγθπν, ηα νπνία είηε ρξεηάδνληαη είηε δελ ρξεηάδνληαη
ρνξεγνχληαη ζαλ αγσγή ξνπηίλαο. Απηφ ζαθψο επεξεάδεη ην αίκα ηεο
εγθχνπ άξα θαη ην αίκα ηνπ παηδηνχ.
Έλα πνιχ κεγάιν πξφβιεκα είλαη ην θάπληζκα ηεο εγθχνπ. Ξέξνπκε
πνιχ θαιά φηη ζαθψο θαη επεξεάδεη ηελ αλάπηπμε ηνπ εκβξχνπ κε
απνηέιεζκα ιηπνβαξή λενγλά. Αιιά απηφ θαηά ηε γλψκε κνπ είλαη ε
θνξπθή ηνπ παγφβνπλνπ. Σν ηη ηνμίλεο πεξλάκε κε ην θάπληζκα ζην αίκα
ηνπ παηδηνχ δελ πεξηγξάθεηαη! Σν ίδην γίλεηαη κε ην αιθνφι, ηα ρεκηθά
θάξκαθα θαη ηα λαξθσηηθά. Έλαο επίζεο ζεκαληηθφο παξάγνληαο
ηνμίλσζεο ηνπ αίκαηνο ηνπ παηδηνχ είλαη θαη ην άγρνο ηεο κεηέξαο.
Μάιηζηα επεηδή φια απηά επεξεάδνπλ ην έκβξπν ζε έλα πνιχ θξίζηκν
ζηάδην, ζην ζηάδην ηνπ ζρεκαηηζκνχ ησλ νξγάλσλ, νη επηπηψζεηο ηεο
δηαηξνθήο είλαη θξίζηκεο.
Δίλαη έλα ζπρλφ θαηλφκελν ζήκεξα νη έγθπεο λα ηξψλε πάξα πνιχ θαη λα
γίλνληαη παρχζαξθεο ζηε δηάξθεηα ηεο εγθπκνζχλεο θαη απηφ δεκηνπξγεί
ήδε κηα πξψηε θαθή θιεξνλνκηά γηα ην παηδί ιφγσ ησλ ππεξβνιηθψλ
ζξεπηηθψλ νπζηψλ θαη ιηπαξψλ νπζηψλ πνπ πεξλάλε ζην αίκα ηνπ.
Αθήο ζηηγκήο γελλεζεί ην παηδί αξρίδνπλ νη πξψηεο απζαηξεζίεο. Σν
θπζηνινγηθφ, ην απφ ηε Φχζε δνζκέλν, είλαη λα ζειάζεη ην παηδί φπσο
ζειάδνπλ φια ηα ζειαζηηθά. Καη κάιηζηα λα ζειάζεη γηα έμη κήλεο έσο
έλα ρξφλν κέρξη λα βγάιεη ηα πξψηα δφληηα θαη λα κπνξεί λα ηξψεη
ζηεξεά ηξνθή. Σφηε αξρίδεη θαη ε παξάιιειε δηαηξνθή κε άιια ηξφθηκα
θαη ζηαδηαθά παχεη ν ζειαζκφο. Σν πξψην πξφβιεκα είλαη φηαλ δελ
ζειάζεη ην παηδί. Απφ ηελ εκπεηξία κνπ απφ ηηο 100 γπλαίθεο πνπ
ππνηίζεηαη φηη έρνπλ πξφβιεκα θαη δελ ζειάδνπλ ην παηδί ηνπο είλαη
δήηεκα αλ νη πέληε κε δέθα απφ απηέο έρνπλ πξαγκαηηθφ πξφβιεκα.
65
΢ηηο ππφινηπεο πεξηπηψζεηο ραιάκε εκείο ηα πξάγκαηα κε παξεκβάζεηο
ήδε απφ ην ζηάδην ηνπ ηνθεηνχ φπσο πρ κε ηε λάξθσζε, κε αληηβηνηηθά,
κε ρνξήγεζε κεηξνζπζπαζηηθψλ φπσο ε σθπηνθίλε γηα ηελ επηηάρπλζε
ηνπ ηνθεηνχ, θιπ. ΋ια απηά κπνξνχλ λα επεξεάζνπλ ην νξκνληθφ
ζχζηεκα, ηε ζχζηαζε αιιά θαη ηε γεχζε ηνπ γάιαθηνο. Σν δεχηεξν
πξφβιεκα είλαη φηη παξεκβαίλνπκε απζαίξεηα θαη αληί λα αθήζνπκε ην
παηδί λα ζειάζεη κφιηο πεηλάζεη γηα πξψηε θνξά πνιιέο θνξέο δελ ηνπ
δίλνπκε ην πξσηφγαια, ην πχαξ, ην νπνίν είλαη πάξα πνιχ ζεκαληηθφ γηα
ηελ πξνεηνηκαζία ηνπ πεπηηθνχ ζπζηήκαηνο ηνπ παηδηνχ θαη γηα ηελ
άκπλα ηνπ.
Ζ πνζφηεηα ηνπ κεηξηθνχ γάιαθηνο ζηελ αξρή είλαη κηθξή θαη απηφ δελ
είλαη ηπραίν. Τπάξρεη ιφγνο γη απηφ. Θα πξέπεη λα δνζεί ρξφλνο ζην
πεπηηθφ ζχζηεκα ηνπ παηδηνχ λα ιεηηνπξγήζεη θαλνληθά. Ζ Φχζε έρεη
πξνβιέςεη ην παηδί λα έρεη θάπνηα απνζέκαηα ζξεπηηθψλ νπζηψλ κε ηε
γέλλεζε θαη γη απηφ ζπρλά γελληέηαη κε έλα ζπγθεθξηκέλν βάξνο ην
νπνίν κεηψλεηαη θάπσο ηηο πξψηεο κέξεο κέρξη ην παηδί λα ζειάζεη
θαλνληθά θαη ην πεπηηθφ ηνπ ζχζηεκα λα ιεηηνπξγήζεη θαλνληθά.
Αιιά κπαίλεη ζηε κέζε ν παηδίαηξνο θαη ν θφβνο ηεο κάλαο γηα ην βάξνο
ηνπ παηδηνχ θαη αξρίδνπλ λα ιέλε: «Ακάλ! Υάλεη βάξνο ην παηδί! Γελ
παίξλεη φζν γάια ρξεηάδεηαη θαη ζα πάζεη θάηη! Σξέμηε δψζηε ηνπ μέλν
γάια». Άκα φκσο αξρίζεηο ζε ηφζν πξψηκν ζηάδην λα δίλεηο μέλν γάια
ραιάο ηνλ απηνξπζκηζηηθφ κεραληζκφ ηνπ νξγαληζκνχ εηο βάξνο ηνπ
κεηξηθνχ ζειαζκνχ θαη εηο βάξνο ηνπ επαίζζεηνπ αθφκε πεπηηθνχ
ζπζηήκαηνο ηνπ βξέθνπο.
Έλαο άιινο παξάγνληαο πνπ ραιάεη ηα πξάγκαηα είλαη ε λννηξνπία
εθείλσλ ησλ γπλαηθψλ πνπ δίλνπλ κεγάιε έκθαζε ζηελ εκθάληζε ηνπο.
Ήδε απφ ηελ εγθπκνζχλε κπνξεί λα κελ ηξέθνληαη ζσζηά «γηα λα κελ
μερεηιψζνπλ». Τπάξρνπλ αθφκε θαη γπλαίθεο πνπ δελ ζέινπλ λα
ζειάζνπλ γηα λα κελ «μερεηιψζεη» ην ζηήζνο ηνπο! Καη «γηα λα κελ
ηαιαηπσξεζνχλ» κε ηνλ ηνθεηφ θαηαθεχγνπλ ζε θαηζαξηθή ρσξίο ηαηξηθφ
66
ιφγν. Αιιά ε θαηζαξηθή γίλεηαη θαη γηα άιινπο ιφγνπο. Γηαηί βνιεχεη ην
γηαηξφ θαη ην καηεπηήξην.
΋ηαλ φκσο κηα γπλαίθα θάλεη θαηζαξηθή έρεη κηα ηεξάζηηα πιεγή ζηελ
θνηιηά πνπ πνλάεη θαη ηεο ραιάεη ηε δηάζεζε θαη ηελ θηλεηηθφηεηα κε
απνηέιεζκα λα πξνζηίζεληαη θαη ηα παπζίπνλα θαη φια απηά επεξεάδνπλ
θαη ην κεηξηθφ ζειαζκφ θαη ηελ πνηφηεηα ηνπ γάιαθηνο. Ζ γπλαίθα πνπ
θάλεη θπζηνινγηθφ ηνθεηφ επαλέξρεηαη πνιχ πην γξήγνξα απφ φηη ε
γπλαίθα κε θαηζαξηθή γηαηί ν θφιπνο είλαη θηηαγκέλνο απφ ηε Φχζε λα
δηαζηαιεί θαη λα επαλέιζεη ελψ ζηελ θαηζαξηθή έρνπκε λα θάλνπκε κε
εγρείξεζε θαη κεηεγρεηξεηηθή πνξεία.
Τπάξρνπλ ζπλήζσο θάπνηα κηθξν-πξνβιεκαηάθηα κέρξη λα πάξεη κπξνο
ε δηαδηθαζία ηνπ ζειαζκνχ θαη ε δηαδηθαζία ηεο πέςεο ηνπ εκβξχνπ
αιιά αλ δελ έρνπκε ην άγρνο θαη αθήζνπκε ηε Φχζε λα δψζεη ιχζεηο,
ηφηε ζα μεπεξαζηνχλ πνιχ γξήγνξα.
Έλα άιιν πξφβιεκα είλαη φηη έξρεηαη ν παηδίαηξνο απζαίξεηα θαη
απνθαζίδεη αλά πάζα ζηηγκή θάζε πφζν ζα ηξψεη ην παηδί, πφζν ζα θάεη
θαη ηη ζα θάεη. Ζ εμαηνκίθεπζε ζπλήζσο πάεη πεξίπαην. Κάζε παηδάθη
έρεη ηα δηθά ηνπ κνλαδηθά κηαζκαηηθά θαη ηδηνζπγθξαζηαθά
ραξαθηεξηζηηθά θαη άξα έρεη θαη ηηο δηθέο ηνπ ζπλήζεηεο. Τπάξρνπλ ηα
θαγαλά παηδηά πνπ ζέινπλ ζπρλά θαη πνιχ θαγεηφ, απηά πνπ ζέινπλ
ζπρλά θαη ιίγν, άιια πνπ ζέινπλ αξαηά θαη πνιχ θαη άιια πνπ ζέινπλ
αξαηά θαη ιίγν. Καη κάιηζηα φια απηά αιιάδνπλ γξήγνξα φζν κεγαιψλεη
ην παηδί.
Αλ θέξνπκε ηνπο 100 θαιχηεξνπο παηδίαηξνπο ηνπ Κφζκνπ, ηνπο
εμεηδηθεπκέλνπο ζηελ παηδηθή δηαηξνθή γηα λα απνθαζίζνπλ γηα έλα
παηδάθη, γηα ηελ Αλλνχια, γηα ην ζειαζκφ ηεο ην πξψην εμάκελν ηεο
δσήο ηεο, γηα λα κελ πσ γηα κηα βδνκάδα, ζα ζθνησζνχλε κεηαμχ ηνπο
γηαηί ζα ππάξρνπλ δεθάδεο γλψκεο. Αθφκε θαη αλ απνθαζίζνπλ ζε θάηη
θνηλφ, πξάγκα πνιχ δχζθνιν, απηή ε γλψκε κπνξεί λα ηζρχεη θαη λα
67
ιεηηνπξγεί κφλν γηα κηα βδνκάδα. Γηαηί κεηά αιιάδνπλ πνιχ γξήγνξα νη
ζπλζήθεο θαη ν κφλνο ηξφπνο λα είκαζηε ζσζηνί είλαη λα αθνινπζνχκε ηη
καο ιέεη ν νξγαληζκφο ηνπ ίδηνπ ηνπ παηδηνχ. Να ζεβαζηνύκε δειαδή ην
κεραληζκό απηνξξύζκηζεο ηνπ ίδηνπ ηνπ παηδηνύ πνπ καο ιέεη πόηε, πόζν
θαη πσο ζα θάεη κε ηνλ θαιύηεξν δπλαηό ηξόπν.
Σν λα μππλάκε ην παηδί κε ην δφξη ην βξάδπ ελψ λπζηάδεη γηα λα θάεη ή
ζηε δηάξθεηα ηνπ εκεξήζηνπ χπλνπ επεηδή ιέεη θνηκήζεθε πνιχ θαη ζα
πξέπεη λα θάεη γηα λα πάξεη βάξνο, είλαη ιάζνο. Σν λα πεηλάεη θαη λα
θιαίεη θαη λα κελ ηνπ δίλνπκε γάια επεηδή ν παηδίαηξνο είπε φηη δελ
πέξαζαλ νη απαξαίηεηεο ηέζζεξεηο ψξεο κέρξη ην επφκελν γεχκα είλαη
πάιη ιάζνο (γέιηα). ΋ια απηά θαίλνληαη γεινία θαη αλφεηα άκα ηα δεη
θαλείο κε ηελ θνηλή ινγηθή αιιά δπζηπρψο ε θνηλή ινγηθή ζήκεξα, ε
θπζηθή ινγηθή έρεη ραζεί θαη ηε ζέζε ηεο έρεη πάξεη ε αιινπαζεηηθή
ινγηθή, ε κεραληζηηθή, ε πιηζηηθή ινγηθή.
Με ην μέλν γάια ήδε δεκηνπξγνχκε πνιιά θαη ζνβαξά πξνβιήκαηα.
Πξψηνλ γηαηί ην αγειαδηλφ γάια πνπ ζπλήζσο ρξεζηκνπνηείηαη ζαλ
ππνθαηάζηαην ηνπ κεηξηθνχ, δελ είλαη ην ίδην κε απηφ ηνπ αλζξψπνπ.
Άιιεο αλάγθεο έρεη ην κνζραξάθη θαη άιιεο ην αλζξψπηλν βξέθνο. Ζ
πξνζζήθε επίζεο δηαθφξσλ ζπζηαηηθψλ γηα λα θάλνπκε ην μέλν γάια πην
πιήξεο ή πην λφζηηκν πξνζζέηεη θαη άιιεο απζαίξεηεο δξάζεηο θαη
ραιάκε πεξηζζφηεξν ηα πξάγκαηα. Πρ ην αγειαδηλφ γάια θάλεη ηα παηδηά
πην παρχζαξθα.
Απφ εθεί θαη πέξα αξρίδνπλ θαη δηάθνξεο άιιεο παξεκβάζεηο κε δηάθνξα
αθεςήκαηα πνπ δίλνπκε ζην παηδί γηα λα εξεκήζεη πρ ην πεπηηθφ ηνπ ή
γηα ηνλ έλα ή γηα ηνλ άιιν ιφγν. ΢ηαδηαθά αξρίδεη θαη ε
ζπκπιεξσκαηηθή ηνπ γάιαθηνο δηαηξνθή. Αλ έλα παηδί ηε γιπηψζεη θαη
ζειάζεη γηα κήλεο κφλν κεηξηθφ γάια είλαη απφ ηα πνιχ ηπρεξά. Αλ δελ
ηε γιπηψζεη θαη αξρίζεη ηε δσή ηνπ κε μέλν γάια ήδε αξρίδνπλ ηα
πξνβιήκαηα.
68
Πηζηεχσ φηη απηφ πνπ ιέκε «θσιηθνί ηνπ πξψηνπ ηξηκήλνπ» ηνπ παηδηνχ
πνπ έρνπκε θαηαληήζεη λα ηνπο ζεσξνχκε θπζηνινγηθνχο δελ είλαη
θπζηνινγηθνί αιιά ζε κεγάιν βαζκφ έρνπλ λα θάλνπλ κε ηηο απζαίξεηεο
παξεκβάζεηο καο ζην ζειαζκφ θαζψο θαη κε ηε ρνξήγεζε μέλνπ
γάιαθηνο. Σν ίδην ηζρχεη γηα ηα πνιιά αέξηα ηνπ παηδηνχ, ηηο δχζνζκεο
θελψζεηο ηνπ θαη ηα πξνβιήκαηα ζηηο θελψζεηο φπσο δπζθνηιηφηεηα ή
δηάξξνηεο. ΋ια απηά ζε κεγάιν βαζκφ πξνέξρνληαη απφ ηηο παξεκβάζεηο
καο.
Μεηά ην πξψην δηάζηεκα ηνπ ζειαζκνχ ή ηνπ μέλνπ γάιαθηνο αξρίδνπλ
νη δηάθνξεο θξνπηφθξεκεο, ηα ξηδάιεπξα, ηα έηνηκα παηδηθά γεχκαηα, νη
ζθφλεο, ηα ηξνπνπνηεκέλα γάιαηα θαη φια ηα ππφινηπα ηα νπνία είλαη
δπζηπρψο επεμεξγαζκέλα θαη αθχζηθα ζπλήζσο. Έρνπλ ζπρλά άζπξε
δάραξε, ζπληεξεηηθά, πξφζζεηα, άζπξν αιεχξη, απνθινησκέλν ξχδη,
γάια ζε ζθφλε, θιπ. Απνηεινχληαη δειαδή απφ επεμεξγαζκέλα θαη
ζπρλά λεθξά ηξφθηκα.
Αο κελ μερλάκε θάηη ην βαζηθφ. ΋ηη ε ηξνθή έρεη εθηφο απφ ην πιηθφ
ζηνηρείν θαη ην αηζεξηθφ ζηνηρείν. Σν μερλάκε απηφ. Ζ νξπθηή ηξνθή, πρ
ην αιάηη έρεη κφλν ην νξπθηφ ζηνηρείν θαη ην ίδην ηζρχεη γηα πνιιέο
επεμεξγαζκέλεο θπηηθέο θαη δσηθέο ηξνθέο πνπ ράλνπλ ην αηζεξηθφ ηνπο
ζηνηρείν θαη κέλεη κφλν ην νξπθηφ. Ζ θπηηθή δσληαλή ηξνθή έρεη θαη ην
πιηθφ ζηνηρείν θαη ην αηζεξηθφ. ΋ζν πην θξέζθηα είλαη ε ηξνθή, φζν
ιηγφηεξν επεμεξγαζκέλε θαη ιηγφηεξν καγεηξεκέλε ηφζν πην πνιιή
αηζεξηθή ελέξγεηα έρεη θαη ηφζν ιηγφηεξν αιινησκέλα είλαη ηα πιηθά
ζπζηαηηθά ηεο φπσο βηηακίλεο, ηρλνζηνηρεία θιπ.
΋ηαλ ηξψκε ζπλζεηηθέο ηξνθέο δελ παίξλνπκε αξθεηφ αηζεξηθφ ζηνηρείν
θαη κέλνπκε κφλν κε ην αηζεξηθφ ζηνηρείν πνπ παίξλνπκε απφ ηελ
αλαπλνή αιιά θαη απφ ην πεξηβάιινλ. Δλψ ην λα πάξνπκε θξέζθα
θξνχηα θαη λα ηα θάλνπκε πνπξέ θαη λα ηα δψζνπκε ζην παηδί ζαλ
ζηηγκηαίαο παξαζθεπήο θξνπηφθξεκα είλαη φηη θαιχηεξν γηαηί παίξλεη θαη
αηζεξηθή ελέξγεηα θαη φιεο ηηο βηηακίλεο αλαιινίσηεο.
69
Έλαο άιινο παξάγνληαο πνπ αιινηψλεη ηε θπζηθή δηαηξνθή είλαη θαη ε
λεχξσζε καο κε ηελ απνζηείξσζε φισλ ησλ ζθεπψλ πνπ έρνπλ λα
θάλνπλ κε ην παηδί. Καη αλ ε απνζηείξσζε γίλεηαη κε θπζηθφ βξαζκφ
έρεη θαιψο αλ θαη πάιη δεκηνπξγνχκε ηερλεηέο ζπλζήθεο «ζεξκνθεπίνπ»
γηα ην παηδί. Αλ φκσο γίλεηαη κε εκβάπηηζε ησλ ζθεπψλ ζε ρεκηθά
αληηζεπηηθά απηφ δελ είλαη θαιφ γηαηί ζίγνπξα θάπνηα ππνιείκκαηα
πεξλάλε ζην ζψκα ηνπ παηδηνχ. Πξφβιεκα είλαη επίζεο κεγάιν θαη ε
ρξήζε αληηζεπηηθψλ φζνλ αθνξά ηελ θαζεκεξηλή πγηεηλή ηνπ παηδηνχ
απφ ην θφβν ησλ κηθξνβίσλ.
9.3 Σν μέλν γάια είλαη αθχζηθε ηξνθή
Έλα άιιν ζπρλφηαην πξφβιεκα είλαη φηη παξφηη ην παηδάθη έρεη
κεγαιψζεη θαη έρεη παξέιζεη πιένλ ε αλάγθε ζειαζκνχ θαη δηαηξνθήο κε
γάια, εκείο ζπλερίδνπκε λα δίλνπκε γάια ζε φιε ηελ παηδηθή θαη εθεβηθή
ειηθία γηα λα κελ πσ κέρξη θαη ην ζάλαην. Τπάξρεη απηή ε θηινινγία, ν
κχζνο, φηη «ρσξίο ην γάια δελ θάλεηο γεξά θφθθαια θαη δελ κεγαιψλεηο
ζσζηά» θαη φηη «αλ δελ πίλεηο γάια ζε φιε ζνπ ηε δσή ζα πάζεηο
νζηενπφξσζε». ΢ήκεξα ην γάια θαη ηα γαιαθηνθνκηθά έρνπλ κπεη
παληνχ ζηε δηαηξνθή καο: ηπξηά, βνχηπξα, θξέκεο, γηανχξηηα, παληνχ
ζηε δαραξνπιαζηηθή, ζε επηδφξπηα, ζε παγσηά, ζηνλ θαθέ καο, θιπ.
΋ιε απηή ε αθχζηθε, δηα βίνπ, καδηθή δηαηξνθή κε γάια θαη
γαιαθηνθνκηθά δεκηνπξγεί πξνβιήκαηα γηαηί απφ ηε Φχζε ην γάια πνπ
πίλνπκε είλαη θηηαγκέλν γηα αγειάδεο θαη κάιηζηα γηα κνζραξάθηα, γηα
ηαρεία αλάπηπμε βξεθψλ. Γελ είλαη θηηαγκέλν γηα αλζξψπνπο θαη
κάιηζηα πέξαλ ηεο βξεθηθήο ειηθίαο. Μηα θαηεγνξία ηξνθίκσλ κε πνιιά
πεξηζηαηηθά αιιεξγίαο θαη δπζαλεμίαο είλαη ην γάια θαη ηα
γαιαθηνθνκηθά. ΢ήκεξα αλαθαιχςακε πρ φηη ε ιαθηφδε πνπ πεξηέρεηαη
ζην μέλν γάια ζε ςειή πνζφηεηα πξνθαιεί ζε αξθεηνχο αλζξψπνπο
δπζαλεμία.
Ζ Φχζε έρεη θάηη λα καο πεη, αιιά εκείο ηελ αθνχκε; Σν πξφβιεκα δελ
είλαη φηη ην παηδί γελλήζεθε κε δπζαλεμία ζηε ιαθηφδε. Σν πξφβιεκα
είλαη φηη απφ ηελ πξψηε κέξα ηεο γέλλεζεο ηνπ ην κπνπθψλνπκε κε κηα
70
αθχζηθε γη απηφ ηξνθή, κε ην μέλν γάια. Ξέξνπκε επίζεο φηη απφ ηε
βξεθηθή ειηθία θαη έπεηηα αξρίδεη ν νξγαληζκφο λα ράλεη ην έλδπκν πνπ
πήδεη ην γάια, ηελ ππηία, απηφ πνπ θνηλψο ιέκε «ππηηά», θαη έηζη πνιιά
παηδηά θαη ελήιηθεο δελ κπνξνχλ λα πήμνπλ ην γάια ζην ζηνκάρη ηνπο
θαη λα ην θάλνπλ ηπξί ψζηε λα ην πέςεη ν νξγαληζκφο. Έηζη ην γάια ηνπο
πξνθαιεί θνπζθψκαηα, μηλίιεο, δπζπεςία ή θαη δηάξξνηα.
Ξέξνπκε επίζεο απφ ηελ Οκνηνπαζεηηθή φηη πνιιέο ηδηνζπγθξαζίεο
έρνπλ θαη απέρζεηα θαη δπζαλεμία ζην γάια. Πρ ε ΢ίιηθα θαη ην Νάηξνπκ
Καξκπφληθνπκ απερζάλνληαη ην γάια ζαλ γεχζε απφ ηε βξεθηθή ειηθία
θαη επηπιένλ ηνπο πξνθαιεί θνπζθψκαηα ή δηάξξνηεο. Δλψ ην
Λατθνπφληηνπκ ελψ ηνπ αξέζεη ε γεχζε ηνπ γάιαθηνο κεηά απφ κηα
ειηθία δελ κπνξεί λα ην ρσλέςεη. Σν Λατθνπφληηνπκ έρεη ζπρλά
πξφβιεκα θαη ζην λα ρσλέςεη ην γηανχξηη. Ληγφηεξνη έρνπλ πξφβιεκα κε
ηα ηπξηά ίζσο γηαηί είλαη πιένλ πνιχ πεξηζζφηεξν επεμεξγαζκέλν ην
γάια.
΋κσο κε ην θφβν ηεο νζηενπφξσζεο θαη ηεο έιιεηςεο βηηακηλψλ θαη
αζβεζηίνπ ππνρξεψλνληαη πνιιέο θνξέο γπλαίθεο ζηελ εγθπκνζχλε θαη
ζηελ ηξίηε ειηθία θαζψο θαη ηα πεξηζζφηεξα παηδηά λα πίλνπλ γάια
«γηαηί ηνπο θάλεη θαιφ». Δίλαη αλφεην απφ πιεπξάο θπζηθήο ινγηθήο λα
καο ιέεη ν νξγαληζκφο φηη θάηη ηνλ δειεηεξηάδεη θαη εκείο λα ηνλ
πηέδνπκε ζψλεη θαη θαιά λα ην θάεη επεηδή ην είπε ν γηαηξφο, ε Δπηζηήκε
ή ε ηειεφξαζε.
9.4 Δμαηνκίθεπζε ηεο δηαηξνθήο
Αο δνχκε φκσο ηη πξνβιήκαηα ππάξρνπλ κε ηε δηαηξνθή ζηνπο ελήιηθεο.
Γελ κπνξεί λα βάιεηο απφιπηα ζε πξφγξακκα ηε δηαηξνθή. Ξέξνπκε απφ
παιαηφηεξνπο πνιηηηζκνχο, πρ απφ αξραηνειιεληθά θείκελα φηη ηφηε
ηξψγαλε κφλν έλα θχξην γεχκα. Βέβαηα ζήκεξα νη ζπλζήθεο έρνπλ
αιιάμεη. Κάλακε ηε λχρηα κέξα, είκαζηε ελεξγεηηθνί πεξηζζφηεξεο ψξεο
θαη πηζαλψο γη απηφ θαη ρξεηαδφκαζηε πεξηζζφηεξα γεχκαηα. Τπάξρνπλ
πάξα πνιιέο απφςεηο. Κάπνηνη ιέλε φηη πξέπεη λα θάλεηο έλα πνιχ θαιφ
πξσηλφ, έλα θαιφ κεζεκεξηαλφ θαη έλα ειαθξχ βξαδηλφ γεχκα.
71
Αιιά φια απηά πνηθίινπλ θαη αλάινγα κε ην ιαφ θαη αλάινγα κε ηηο
θιηκαηνινγηθέο ζπλζήθεο. Πρ ζηηο Βφξεηεο Υψξεο πνπ θάλεη θξχν ηξψλε
έλα πνιχ πινχζην πξσηλφ φπσο πρ ην “English breakfast” πνπ πεξηέρεη
πνιιά ιηπαξά θαη πνζφηεηα θαγεηνχ ελψ ζηηο δεζηέο ρψξεο αξθείηαη
θαλείο ζπλήζσο ζε έλα ρπκφ θξνχησλ ή ζε ιίγν ςσκί. Δπίζεο ζηε
δηάξθεηα ηεο κέξαο ζηηο δεζηέο ρψξεο πνιινί άλζξσπνη δελ έρνπλ φξεμε
γηα πινχζην κεζεκεξηαλφ θαη ην βξάδπ πνπ δξνζίδεη ην δείπλν είλαη ην
θχξην γεχκα ηεο κέξαο.
Γελ είλαη ίζσο ηπραίν πνπ ζην Ρακαδάλη νη κνπζνπικάλνη ησλ δεζηψλ
ρσξψλ λεζηεχνπλ φιε κέξα θαη ηξψλε κφλν έλα βξαδηλφ γεχκα.
Πηζαλφηαηα γηαηί ηφηε κφλν κπνξεί λα ην αληέμεη ν νξγαληζκφο ηνπο.
Γηαηί αλ θαο ην κεζεκέξη θαη κε δέζηε θαη κάιηζηα πνιχ, ζα πέζεηο μεξφο
θαη δελ ζα κπνξείο λα θάλεηο ηίπνηα. Δπνκέλσο δελ κπνξνχκε λα
βάδνπκε θνηλνχο θαλφλεο, ίδηνπο γηα φινπο ηνπο ιανχο θαη γηα φιεο ηηο
θιηκαηνινγηθέο ζπλζήθεο.
Άξα ζην ζέκα πφηε ζα θάκε ζα πξέπεη λα ξσηάκε ηνλ νξγαληζκφ καο.
Γηαηί φπσο μαλαείπα αλ καδέςνπκε φινπο ηνπο γηαηξνχο ηνπ Κφζκνπ γηα
λα πνπλ ζε έλαλ ελήιηθα πφηε, πφζν θαη πψο λα θάεη πέξαλ ηνπ φηη ζα
ζθνησζνχλ κεηαμχ ηνπο ιφγσ δηαθσληψλ δελ ζα κπνξέζνπλ ηειηθά λα
παξαθνινπζήζνπλ ηηο εηδηθέο αλάγθεο ελφο θαη κφλν αηφκνπ θαη γηα φιε
ηε δηάξθεηα ηεο ζπλερψο κεηαβαιιφκελεο δσήο ηνπ.
Έρνπκε ν θαζέλαο κέζα καο ην ζνθφ πξνζσπηθφ καο επηζηήκνλα ηεο
Φχζεο πνπ ρσξίο απζαηξεζίεο καο ιέεη γηα θάζε ιεηηνπξγία ην πφηε, πφζν
θαη πσο. ΋ηαλ ινηπφλ έξρεηαη ε ψξα ηνπ εξσηήκαηνο πφηε ζα θάσ ζα
πξέπεη λα ξσηάκε ην ζηνκάρη καο, δειαδή φιν ην πεπηηθφ καο ζχζηεκα.
Πξέπεη λα αθνχκε ην γνπξγνπξεηφ ηνπ ζηνκαρηνχ καο, ηα ζάιηα πνπ καο
ηξέρνπλ ζην ζηφκα, ηε δίςα ή ην ζηέγλσκα ηνπ ζηφκαηνο. Μπνξεί επίζεο
λα καο εηδνπνηήζεη θαη φινο ν νξγαληζκφο κε κηα γεληθή αίζζεζε
αδπλακίαο θαη αλάγθε πξφζιεςεο ελέξγεηαο.
72
Γεπηεξεπφλησο ζα πξέπεη λα ξσηάκε ηνλ θαθνκαζεκέλν νπξαλίζθν καο
θαη ην κπαιφ καο. Γηαηί ζπρλά ζην ζχγρξνλν πνιηηηζκφ καο ηξψκε απφ
αλία, φηαλ δειαδή δελ έρνπκε ηη λα θάλνπκε. Ή ηξψκε επεηδή πξέπεη λα
θάκε. Ήξζε ε ψξα ηνπ θαγεηνχ θαη ιέεη ε κακά: «Κσζηάθε! Έια λα
θαο!», «Μα δελ πεηλάσ!», «΋ρη! Σψξα ζα θαο! Γελ ζα κε ηξέρεηο κεηά λα
μαλαζηξψλσ ηξαπέδη ή λα κνπ ηξσο βιαθείεο». Αλζξψπηλε αλνεζία!
΋ηαλ πεηλάζεη ην παηδί ζα θάεη. Ση ζα θάλεη δειαδή; Θα κείλεη λα
πεζάλεη; Γηα ηξειφ ηνλ έρνπκε ηνλ νξγαληζκφ; Καλέλα παηδί δελ πέζαλε
ζηνλ αλεπηπγκέλν θφζκν απφ έιιεηςε θαγεηνχ. Μάιινλ απφ ππεξβνιηθφ
θαγεηφ πεζαίλνπκε ζηνλ αλεπηπγκέλν θφζκν θαη απφ θαθή πνηφηεηα
θαγεηνχ.
Ίζσο απηά είλαη θαη θαηάινηπα ηνπ φηη νη γηαγηάδεο καο θαη νη γνλείο καο
κεγαιψζαλε ζε επνρέο πείλαο θαη κεηά επεηδή ζπλδέζεθε ε επεκεξία κε
ην πνιχ θαγεηφ ζήκεξα μεζπάκε ζην θαγεηφ θαη εκείο θαη
ππνρξεψλνπκε θαη ηα παηδηά καο λα θάλνπλ ην ίδην. Απηφ έρεη ζαλ
απνηέιεζκα ηα δχν άθξα: ή παηδηά πνπ είλαη ιαίκαξγα θαη παρχζαξθα ή
παηδηά πνπ κηζνχλ ην θαγεηφ ιφγσ θαηαλαγθαζκνχ. Γπζηπρψο ζε δχν
πξάγκαηα βγαίλεη θπξίσο ε ππεξπξνζηαηεπηηθφηεηα ησλ γνληψλ: «Βάιε
ην κπνπθάλ ζνπ λα κελ θξπψζεηο!» θαη «Φάε ην θαγεηφ ζνπ λα κελ
αξξσζηήζεηο!»
Δπνκέλσο κπνπθψλνπκε πάξα πνιχ ηα παηδηά θαη ηνπο ραιάκε ην
βηνινγηθφ ξνιφη. Καη φηαλ ηξσο ρσξίο λα πεηλάο θαη δελ ηθαλνπνηείο ηε
γεχζε ζνπ γηαηί δελ είλαη ε ψξα ηεο, ηφηε θνξηψλεηο ην πεπηηθφ ζνπ θαη
δπζθνιεχεηο ηελ πέςε ζνπ θαη επηπιένλ αλαγθάδνπκε ην ζψκα λα
θνπξαζηεί απνβάιινληαο πεξηηηή ηξνθή. Δπίζεο μέξνπκε πνιχ θαιά φηη
«ην πην λφζηηκν θαγεηφ είλαη ε πείλα». ΋ηαλ πεηλάο φια ηα θαγεηά ζνπ
θαίλνληαη λφζηηκα θαη ηξσο κε φξεμε θαη εθθξίλεηο θαη ζάιην θαη καζάο
κε δχλακε θαη ην πεπηηθφ ζνπ είλαη έηνηκν λα ρσλέςεη πνιχ θαιχηεξα.
Δπνκέλσο δελ ππάξρεη ζηαζεξφ σξάξην γηα ην πφηε ζα θάκε, γηα φινπο
ηνπο ιανχο ην ίδην θαη γηα φια ηα άηνκα ην ίδην θαη γηα φιεο ηηο ειηθίεο ην
73
ίδην. Αιιηψο ηξψεη έλαο ειηθησκέλνο, ζπλήζσο ιηγφηεξν, αιιηψο έλα
παηδί θαη αιιηψο έλα έκβξπν.
9.5 Ιδηνζπγθξαζηαθέο δηαθνξέο ζηε δηαηξνθή
-Καη ζε ζρέζε κε ηηο ηδηνζπγθξαζίεο;
-Τπάξρνπλ ηδηνζπγθξαζίεο πνπ ζέινπλ λα ηξψλε ζπρλά θαη ιίγν, άιιεο
αξαηά θαη ιίγν, άιιεο ζπρλά θαη πνιχ. Γειαδή κπνξείο λα δεηο φιν ην
θάζκα ησλ πξνηηκήζεσλ. Πέξαλ φκσο απφ ηηο ζρεδφλ θπζηνινγηθέο
δηαθνξέο ησλ ηδηνζπγθξαζηψλ ζε θαηάζηαζε ηζνξξνπίαο ππάξρεη θαη ε
ηάζε γηα δηαηαξαρέο φηαλ ην άηνκν βξίζθεηαη ζε αληζνξξνπία θαη
αζζέλεηα. Πρ ν Γξαθίηεο έρεη ζπρλά κηα ελφριεζε θαη ιηγνχξα ζην
ζηνκάρη θαη ζέιεη θάζε ηξεηο θαη ιίγν λα ηζηκπνινγά, λα ηξψεη ζπρλά θαη
ιίγν γηα λα αλαθνπθίδεη απηή ηελ ελφριεζε. Καη φηαλ έλα ηέηνην άηνκν
πάξεη ην νκνηνπαζεηηθφ θάξκαθν Γξαθίηεο ηφηε ηζνξξνπεί θαη θεχγεη
απηή ε θαηάζηαζε.
Σν ΢νχιθνπξ φηαλ είλαη αληζφξξνπν ζέιεη λα ηξψεη φιε ηελ ψξα θαη
πνζφηεηα, έρεη δειαδή ιαηκαξγία. Μάιηζηα θαη ην ΢νχιθνπξ θαη ην
Λατθνπφληηνπκ έρνπλ ηελ ηάζε λα ηξψλε κέρξη λα θνπζθψζνπλ. Σν
Αξηδέληνπκ Νίηξηθνπκ έρεη ηελ έληνλε ηάζε λα ηξψεη πάξα πνιιά γιπθά
θαη δάραξε φπσο θαη ε Πνπιζαηίιια.
Σν Λατθνπφληηνπκ ηξψεη γξήγνξα, βηαζηηθά, ζρεδφλ ακάζεηα θη αο έρεη
ρξφλν κπξνζηά ηνπ. Καη απηφ βέβαηα ηνπ δεκηνπξγεί ζπρλά πξφβιεκα
πέςεο. Άκα κάιηζηα ηξσο γξήγνξα, βηαζηηθά, ηφηε θαηεβάδεηο δηπιάζηα
πνζφηεηα απφ φζν ρξεηάδεζαη γηαηί δελ πξνιαβαίλεη λα ζνπ πεη ην
ζηνκάρη «΢ηνπ! Γέκηζα!». Μάιηζηα αξγά ην βξάδπ, πρ κεηά ηηο 11κκ,
ρσλεχεη πην δχζθνια ην Λατθνπφληηνπκ. Πνιιέο αγρψδεηο
ηδηνζπγθξαζίεο μεζπάλε ζην θαγεηφ ή πάξα πνιιέο θαηαζιηπηηθέο
ηδηνζπγθξαζίεο φηαλ έρνπλ κειαγρνιία ή άγρνο δελ ζέινπλ λα θάλε
θαζφινπ. Σν Μεληνξίλνπκ θαη ην ζπθσηηθφ ΢νχιθνπξ έρνπλ ηε
ζπθσηηθή ηάζε λα αγαπνχλ ηνπο κεδέδεο, ηα θνςίδηα, ηηο δπλαηέο
γεχζεηο, ηα ιηπαξά, ηα κπαραξηθά θαη ην πνηφ.
74
Βιέπνπκε ινηπφλ φηη θαη ν ςπρηθφο παξάγνληαο αιιά θαη ε
ηδηνζπγθξαζηαθή καο θαηάζηαζε καο επεξεάδνπλ ζην πφηε θαη πφζν ζα
θάκε θαη ζην ηη ζα θάκε.
-Απηφ πνπ ιέλε κελ θαο ην βξάδπ πνιχ γηαηί δελ είλαη θαιφ;
-Δμαξηάηαη φπσο είπακε θαη απφ ηηο θιηκαηνινγηθέο ζπλζήθεο αιιά θαη
απφ ηελ ηδηνζπγθξαζία ηνπ αηφκνπ.
-΢πκβαίλεη ζπρλά παηδάθηα λα πεηλάλε ην βξάδπ θαη λα κελ ηνπο δίλνπλ
θαγεηφ νη γνλείο γηαηί ιέεη δελ θάλεη λα ηξσο αξγά ην βξάδπ.
-Δίλαη ιάζνο απηφ…
-΢αθψο! Δίλαη δπλαηφλ λα πεηλάεη ην παηδάθη θαη λα κελ ηνπ δίλεηο λα
θάεη επεηδή είλαη αξγά;
-Πξέπεη φκσο λα κπεη δεπηεξεπφλησο ην κπαιφ πνπ είλαη θαη αλψηεξν
θαη λα θάλεη ηε δνπιεηά ηνπ πνπ είλαη λα θξίλεη αλ θάηη είλαη θπζηθφ ή
φρη. Πρ λα πεη ην κπαιφ κνπ φηη απηφ ην παηδάθη έθαγε πξηλ ιίγν θαη είλαη
ρνξηάην αιιά επεηδή είδε ηελ ηνχξηα ην παγσηφ ην έπηαζε ε ιαηκαξγία
θαη δελ είλαη ε θπζηθή θαηάζηαζε ηεο πείλαο.
-Άιιν απηφ, απηφ είλαη ιαηκαξγία.
-Αλ πξάγκαηη ην παηδάθη πεηλάεη, δειαδή αλ είλαη ην ζηνκάρη ηνπ άδεην
θαη γνπξγνπξίδεη θαη ηνπ ηξέρνπλ ηα ζάιηα ζαθψο θαη ζα θάεη φηη ψξα
θαη λα „λαη. Δληάμεη, ζα θξνληίζνπκε λα κελ θάεη θάηη πνιχ βαξχ ή
κεγάιε πνζφηεηα αιιά ζε γεληθέο γξακκέο ηα πξάγκαηα
εμαηνκηθεχνληαη. Πξέπεη λα ξσηάκε θαη πξσηνγελψο ην πεπηηθφ ζχζηεκα
θαη δεπηεξνγελψο ζαλ ειεγθηηθφ κεραληζκφ ηνπ αλ μεθεχγνπκε απφ ηνπο
΢πκπαληηθνχο Νφκνπο, ην κπαιφ, ηε Γηαλνεηηθή θαη ΢πλεηδεζηαθή Φπρή.
Πξσηνγελψο ηελ απηφλνκε ιεηηνπξγία θαη δεπηεξνγελψο ηε Γηαλνεηηθή
θαη θπξίσο ηε ΢πλεηδεζηαθή Φπρή γηα λα ειέγμεη αλ επεκβαίλνπκε
απζαίξεηα θαη αθχζηθα ζηελ απηφλνκε ιεηηνπξγία.
75
9.6 Νεπξηθή Αλνξεμία
Σέηνηα κεγάιε παξέκβαζε γηα ην πφηε ζα θάκε έρνπκε ζηε λεπξηθή
αλνξεμία. ΢πρλά ηδηνζπγθξαζίεο πνπ δίλνπλ κεγάιε ζεκαζία ζηελ
εκθάληζε ηνπο φπσο γπλαίθεο Πιάηηλα, Σαξέληνπια ή Βαιεξηάλα
πάζρνπλ ζηελ εθεβεία απφ λεπξηθή αλνξεμία. Πξφθεηηαη γηα ζπθηιηηηθά
άηνκα πνπ επεξεάδνληαη θαη απφ ηα θνηλσληθά πξφηππα ησλ μεξαθηαλψλ
κνληέισλ κφδαο. Απηά ηα κνληέια δελ έρνπλ θαζφινπ ζειπθφηεηα θαη
κνηάδνπλ λα έρεη κείλεη ην ζψκα ηνπο ζηελ παηδηθή ειηθία, ζαλ αγφξηα
πνπ δελ έρνπλ θακπχιεο, δελ έρνπλ ζηήζνο, δελ έρνπλ γινπηνχο.
Πξφθεηηαη νπζηαζηηθά γηα πξφβιεκα ηνπ πεπηηθνχ πνπ μεθηλάεη απφ ην
ςπρηθφ, απφ ςπρηθή αληζνξξνπία.
Οη γπλαίθεο απηέο κπαίλνπλ ζε έλα θαχιν θχθιν φπνπ πξνζπαζνχλ λα
κελ θάλε γηαηί ζεσξνχλ φηη είλαη ρνληξέο έζησ θαη αλ δελ είλαη ή έζησ
θαη αλ είλαη αδχλαηεο. ΢αλ ζπλέπεηα ηεο θαηαζηνιήο ηεο πείλαο ζπλήζσο
κεηά απφ ιίγν πέθηνπλ κε ηα κνχηξα ζην θαγεηφ θαη κεηά βάδνπλ ην
δάρηπιν ζηνλ νπξαλίζθν θαη θάλνπλ εκεηφ γηα λα κελ πάξνπλ θηιά. Αλ
απηφ ζπλερηζηεί πξψηνλ δελ παίξλνπλ ζσζηέο ηξνθέο, δεχηεξνλ δελ
ηθαλνπνηείηαη ε γεχζε ηνπο, ηξίηνλ έρνπλ ραιάζεη ην βηνινγηθφ ηνπο
ξνιφη θαη ηέηαξηνλ έρνπλ κάζεη ηνλ νξγαληζκφ ηνπο λα θάλεη πνιχ
εχθνια εκεηφ.
΢ε κηα θξίζηκε ειηθία πνπ ν νξγαληζκφο αλαπηχζζεηαη ξαγδαία φπσο ε
εθεβηθή δελ παίξλνπλ ηα ζσζηά ζπζηαηηθά. Έηζη θαη ν ζθειεηφο ηνπο
είλαη ράιηα, θαη θακπνπξηάδνπλ. Δπηπιένλ ην νξκνληθφ ζχζηεκα δελ
ιεηηνπξγεί ζσζηά, κπνξεί λα έρνπλ ακελφξξνηα θαη κπνξεί αθφκε θαη ηα
ραξαθηεξηζηηθά ηνπ θχινπ λα κελ αλαπηπρζνχλ θαλνληθά. Τπάξρνπλ
αθφκε θαη πεξηπηψζεηο ζαλάηνπ απφ λεπξηθή αλνξεμία.
9.7 Λαηκαξγία, Πνιπθαγία θαη Παρπζαξθία
Ζ πην ζπρλή φκσο δηαηαξαρή ζήκεξα είλαη φηη ηξψκε ζπλέρεηα θαη
γηλφκαζηε παρχζαξθνη. Έρνπκε βάιεη ην θαγεηφ παληνχ κέζα ζηε δσή
καο. Αιιά απηφ είλαη αλακελφκελν. Άκα έρεηο ην ζεκεξηλφ άλζξσπν πνπ
76
δνπιεχεη πάξα πνιχ θαη δελ έρεη ψξα λα δηαζθεδάζεη, δελ έρεη ψξα λα
θηηάμεη θαη λα θάεη έλα θαγεηφ ηεο πξνθνπήο θαη γπξλάεη θνπξαζκέλνο
ζπίηη ηφηε ην ζχλεζεο είλαη λα παξαγγείιεη έηνηκν θαγεηφ απ‟ έμσ ή λα
βάιεη ζην θνχξλν κηθξνθπκάησλ έλα θαηεςπγκέλν πξν-καγεηξεκέλν
θαγεηφ. Αλ δελ πεξλάεη θαη θαιά κε ην ζχληξνθν ηνπ θαη δελ
επραξηζηηέηαη θαη ζεμνπαιηθά, αλ δελ έρεη ρξφλν λα έξζεη ζε επαθή κε ηε
Φχζε θαη δελ έρεη σξαίεο θνηλσληθέο επαθέο γηα λα είλαη ραξνχκελνο,
ηφηε ην πην απιφ, άκεζν θαη θζελφ κέζν ραξάο θαη εδνλήο είλαη ην
θαγεηφ.
Δθηφο απηνχ ην θαγεηφ έρεη κπεη - θαη δελ είλαη θαη άζρεκν βέβαηα απηφ
- κέζα ζε φιεο ηηο θνηλσληθέο καο εθδειψζεηο. Μελ μερλάκε φηη απηφ
ζπλέβαηλε θαη κε ηα αξραία ζπκπφζηα. Σν θαγεηφ είλαη έλαο ηξφπνο γηα
λα βξεζνχλ καδί ηα κέιε κηαο νηθνγέλεηαο αιιά θαη κηαο νπνηαζδήπνηε
παξέαο. Γελ είλαη πξφβιεκα ην φηη ζπλδπάζακε ην θαγεηφ κε απηέο ηηο
εθδειψζεηο πνπ καο θέξλνπλ θνληά. Σν πξφβιεκα είλαη φηη κεηαηξέςακε
ην θαγεηφ ζε θαηάρξεζε, ζε πάζνο πνιπθαγίαο. Τπάξρνπλ επίζεο απηνί
νη δηαγσληζκνί ηνπ πνηνο ζα θάεη πην πνιχ θαγεηφ ζε ιηγφηεξν ρξφλν.
Καη αληί νη δηαγσληδφκελνη λα θεξδίδνπλ κνχληδα δπζηπρψο θεξδίδνπλ
δφμα θαη ρξήκα!
΢πρλά ην θαγεηφ ρξεζηκνπνηείηαη θαη ζαλ κέζν επίδεημεο πινχηνπ θαη
θνηλσληθήο ζέζεο φπσο πρ ζηα παλάθξηβα γθνπξκέ εζηηαηφξηα ή ζηα
κπνπθέ ησλ πνιπηειψλ μελνδνρείσλ ή ζηα κπνπθέ ησλ δηαθφξσλ
θνηλσληθψλ εθδειψζεσλ ησλ δηαζήκσλ θαη πινπζίσλ. ΢σζηφ θαγεηφ
βέβαηα κπνξεί λα έρεηο θαη κε έλα πινχζην πηάην θαη κε έλα θησρφ πηάην.
-Ση ελλνείο θησρφ πηάην;
-Δλλνψ έλα πηάην πνπ θνζηίδεη ιίγα ρξήκαηα ζε ζρέζε κε ην κέζν φξν.
Σν πξφβιεκα είλαη ζπρλά φηη πνιιά ηξφθηκα αιιά θαη ζπλήζεηεο έρνπλ
ζπλδπαζηεί κε ηελ επεκεξία θαη κπνξεί λα κελ είλαη ηφζν θαιά ζαλ
ζξεπηηθή ηθαλφηεηα θη φκσο λα ηα ρξεζηκνπνηνχκε επεηδή
θαζηεξψζεθαλ. Έλα θιαζζηθφ παξάδεηγκα ηέηνηαο ζπλήζεηαο είλαη ν
θαπλφο. Δηζήρζε ζηελ Δπξψπε απφ ηνπο εμεξεπλεηέο θαη θάπνηνη
77
πνλεξνί έκπνξνη ηνλ πξνψζεζαλ ζηνπο βαζηιείο θαη ζηνπο αξηζηνθξάηεο.
΢ηαδηαθά άξρηζαλ λα ηνπο κηκνχληαη ηα κέιε ηεο αλεξρφκελεο κεζαίαο
ηάμεο θαη ζηε ζπλέρεηα αθφκε θαη νη θησρφηεξνη.
Έλα άιιν παξάδεηγκα είλαη ν αζηαθφο πρ πνπ έρεη ζπλδεζεί κε ηα
γθνπξκέ εζηηαηφξηα θαη ην αθξηβφ θαγεηφ. Αιιά κηα θζελή ζαξδειίηζα
κπνξεί λα είλαη πνιχ πην ζξεπηηθή απφ ηνλ αζηαθφ ή έλα θνηλφ θζελφ
καληηάξη λα είλαη πην ζξεπηηθφ απφ ηελ πνιπδηαθεκηζκέλε ηξνχθα.
-Σν κεγάιν πξφβιεκα είλαη ζήκεξα φηη πνιχο θφζκνο θαη ηδηαίηεξα λένη
ηξψλε ζηα θαζηθνπληάδηθα θαη κάιηζηα άρξεζην βιαβεξφ θαγεηφ.
-Αο ην αθήζνπκε ιίγν αξγφηεξα απηφ φηαλ ζα έξζεη ε ψξα λα
ζπδεηήζνπκε γηα ηελ πνηφηεηα ηεο ηξνθήο. Πξνεγείηαη ε ζπδήηεζε γηα
ην ζέκα ηνπ θνξεζκνχ.
Πφηε παξαβηάδνπκε ηελ απηνξξχζκηζε ηνπ θνξεζκνχ πνπ καο ιέεη πφηε
λα ζηακαηήζνπκε λα ηξψκε; Πξψηνλ φηαλ ηξψκε γξήγνξα, βηαζηηθά.
Σφηε ηξψκε δηπιάζηα πνζφηεηα πξηλ καο πεη ην ζηνπ ν νξγαληζκφο.
Πνιιέο θνξέο ζπζηήλνπλ νη Τγηεηληζηέο θαη πηζαλφηαηα έρνπλ δίθην, φηη
πξέπεη λα ζηακαηάκε ην θαγεηφ κφιηο λνηψζνπκε φηη κηα-δπφ κπνπθηέο
αθφκε θαη ρνξηάζακε. Πξάγκαηη φηαλ αξρίδνπκε λα ιέκε «λα θάσ ιίγν
αθφκε», «λα δνθηκάζσ θαη απηφ θαη εθείλν» ήδε ρσξίο λα ην
θαηαιάβνπκε έρνπκε θνπζθψζεη. ΋ηαλ λνηψζνπκε θνχζθσκα έρνπκε
ήδε μεθχγεη.
Δθηφο απφ ηε γξήγνξε θαηάπνζε παξαβηάδνπκε ηελ απηνξξχζκηζε ηνπ
θνξεζκνχ θαη φηαλ πηεδφκαζηε απφ ηνπο άιινπο. Απηφ γίλεηαη θαη ζηα
παηδηά φηαλ ηα πηέδνπκε λα θάλε κε ην δφξη «γηα λα κεγαιψζνπλ» ή φηαλ
είκαζηε θαιεζκέλνη ζε γεχκα θαη καο πηέδνπλ νη νηθνδεζπφηεο λα θάκε
θαη καο ιέλε «Γελ γίλεηαη! Φηηάμακε ηφζα θαγεηά! Φάηε, θάηε αιιηψο
καο πξνζβάιεηε!»
78
Τπάξρνπλ θαη θάπνηνη ζεζκνί πνπ δηαηαξάζζνπλ ην κεραληζκφ ηνπ
θνξεζκνχ. Έλα θιαζζηθφ παξάδεηγκα είλαη ε δηαηξνθή ησλ παιαηζηψλ
ηνπ ΢νχκν ζηελ Ηαπσλία. Σξψλε κε ην δφξη ηεξάζηηεο πνζφηεηεο
παρπληηθνχ θαγεηνχ γηα λα πάξνπλ θηιά θαη κε ηηο δηαζηάζεηο ηνπο λα
ληθνχλ ηνλ αληίπαιν. Βέβαηα ην ίδην θάλνπλ θαη πνιινί αζιεηέο ηνπ κπνμ
ή παιαηζηέο ή κπφληη-κπίιληεξο ζην δπηηθφ πνιηηηζκφ γηα λα απνθηήζνπλ
βάξνο θαη κχεο.
Ή ην αληίζεην, δειαδή ηα παηδηά πνπ θάλνπλ νιπκπηαθή γπκλαζηηθή ή
κπαιέην ή πάλε γηα κνληέια θαη ηα πηέδνπκε λα κελ ηξψλε γηα λα κείλνπλ
ζε ρακειφ βάξνο κε ηξαγηθά απνηειέζκαηα γηα ηε θπζηνινγηθή ηνπο
αλάπηπμε θαη πγεία. Ή φιεο απηέο νη δίαηηεο απφ δηαηηνιφγνπο ή ρσξίο
δηαηηνιφγνπο φπνπ ην άηνκν παξαιείπεη γεχκαηα ή ηξψεη πνιχ ειαθξά
γηα λα κελ παρχλεη. Μεηά βέβαηα ή θιείλεη ην ζηνκάρη ηνπο θαη δελ
κπνξνχλε λα θάλε ή πέθηνπλ κε ηα κνχηξα ζην θαγεηφ. ΋ιεο νη
παξεκβάζεηο καο είηε αθνξνχλ ηε κε ηθαλνπνίεζε ηεο πείλαο ή ηελ
αγλφεζε ηνπ θνξεζκνχ δεκηνπξγνχλ πξνβιήκαηα.
Μία αθφκε αηηία ηεο πνιπθαγίαο είλαη ε ίδηα ε αλζπγηεηλή ηξνθή. Γηαηί;
Γηαηί φζν πην αλζπγηεηλά είλαη ηα ηξφθηκα πνπ ηξψκε, ηφζν ιηγφηεξε
αηζεξηθή ελέξγεηα έρνπλ θαη ηφζν ιηγφηεξα ζξεπηηθά ζηνηρεία. Έηζη ν
νξγαληζκφο δίλεη ζήκα φηη έρεη ειιείςεηο θαη άξα ζέινπκε θαγεηφ μαλά
θαη μαλά. Σξψγνληαο φκσο ζπρλά θαη πνζφηεηα έρνπκε δχν πξνβιήκαηα.
Πξψηνλ φηη παίξλνπκε πνιιά άρξεζηα θαη έρνπκε παρπζαξθία ή δφξηζκα
ησλ απεθθξηηηθψλ νξγάλσλ γηα λα δηψμνπλ απφ πάλσ καο ηα πεξηηηά θαη
δεχηεξνλ φηη θαηαλαιψλνπκε ρξφλν θαη ελέξγεηα γηα λα ηα πέςνπκε θαη
κεηαβνιίζνπκε φια απηά.
Πάκε ηψξα ζην κεγάιν ζέκα ηνπ ηη ηξψκε. ΢ηελ πεξίπησζε απηή
δεκηνπξγνχκε πξνβιήκαηα φηαλ παξαβηάδνπκε ηνλ απηνξπζκηζηηθφ
κεραληζκφ ηνπ ηη ηξαβάεη ε φξεμε καο, ηη έρεη αλάγθε ν νξγαληζκφο καο.
Αλ αθήζνπκε ηνλ νξγαληζκφ κφλν ηνπ θαη είλαη ζπλνιηθά
ηζνξξνπεκέλνο θαη ςπρηθά θαη ζσκαηηθά ηφηε ιεηηνπξγεί θαιά θαη
79
ηζνξξνπεκέλα θαη ν κεραληζκφο ηνπ ηη ηξαβάεη ε φξεμε καο θαη κε κηθξή
πνζφηεηα ηξνθήο θαιππηφκαζηε.
Έλα θιαζζηθφ ηέηνην παξάδεηγκα είλαη φηη φζνη ηξψλε πγηεηλά θαη δε
βηνινγηθά πξντφληα ζπλήζσο ηξψλε κηθξφηεξεο πνζφηεηεο θαγεηνχ θαη
ηνπο επαξθνχλ. Δλψ φζνη ηξψλε ζθνππηδνθαγεηά, ηξψλε θαη δελ
ρνξηαίλνπλ. Καη κάιηζηα φζν πην καγεηξεκέλα θαη επεμεξγαζκέλα είλαη
ηα ηξφθηκα ηφζν πην ζπρλά ηξψκε. Γη απηφ θαη έρνπκε θαηαληήζεη λα
ηξψκε πξσηλφ, δεθαηηαλφ, κεζεκεξηαλφ, απνγεπκαηηλφ θαη βξαδηλφ θαη
θάπνηνη μππλάλε θαη ην βξάδπ γηα λα θάλε!
Σξψκε θάηη άζρεκν ζαλ γεχκα, κεηά ιέκε ζέισ θαη έλα γιπθφ θαη έλα
παγσηφ θαη έλα αλαςπθηηθφ θαη έλα ηζηγάξν θαη θάηη γηα λα ρσλέςσ πρ
κηα γθαδφδα θαη πάεη ιέγνληαο. Αλ πίλσ πνιχ πνηφ ή θαπλίδσ πνιχ ή
ηξψσ πνιιά γιπθά φια απηά επεξεάδνπλ θαη ην θαλνληθφ κνπ θαγεηφ.
Πρ φηαλ ηξψσ παιηαηδνχξεο δελ ηξψσ θχξην γεχκα.
Δίπακε ινηπφλ φηη ε ηξνθή έρεη θαη ην πιηθφ αιιά θαη ην αηζεξηθφ κέξνο.
Σν νπνίν αηζεξηθφ κέξνο είλαη πάξα πνιχ ζεκαληηθφ γηαηί ην Αηζεξηθφ
καο ΢ψκα είλαη ππεχζπλν γηα ηελ θίλεζε καο, γηα φιεο ηηο ζσκαηηθέο
ιεηηνπξγίεο αιιά θαη γηα ηελ θαηάζηαζε ηεο πγείαο καο. Έλα
κπινθάξηζκα ηεο ξνήο ηεο αηζεξηθήο καο ελέξγεηαο ή ε έιιεηςε ηεο
κπνξεί λα δεκηνπξγήζεη πξφβιεκα ζην ζσκαηηθφ επίπεδν.
9.8 Γηαηξνθή θαη Φπρηθή Δμέιημε: «Δίκαζηε φηη ηξψκε»
Πέξαλ ηνχηνπ επεξεάδνληαη θαη νη δηαλνεηηθέο καο ιεηηνπξγίεο φπσο
κλήκε, θξίζε, ινγηθή αιιά θαη ε ζπλαηζζεκαηηθή καο θαηάζηαζε.
΢ήκεξα πνιιέο έξεπλεο έρνπλ δείμεη φηη ππάξρνπλ ηξνθέο πνπ
επεξεάδνπλ αξλεηηθά ή ζεηηθά ηε ζπλαηζζεκαηηθή καο θαηάζηαζε. Απηφ
γίλεηαη φρη κφλν κε ρεκηθή επίδξαζε ζηνλ εγθέθαιν αιιά θαη κε
αηζεξηθή επίδξαζε ζηελ Φπρή. Τπάξρνπλ άλζξσπνη πνπ δελ κπνξνχλ λα
80
ιεηηνπξγήζνπλ ςπρηθά φηαλ είλαη λεζηηθνί θαη άιινη πνπ δελ κπνξνχλ λα
ιεηηνπξγήζνπλ φηαλ έρνπλ θάεη πνιχ.
Γελ είλαη ηπραίν πνπ ζε φιεο ηηο ζξεζθείεο θαη ζε πνιιέο θηινζνθίεο
δίλνληαη νδεγίεο γηα ζσζηή δηαηξνθή φρη κφλν γηα ιφγνπο πγείαο αιιά
θαη γηα ιφγνπο ςπρηθήο εμέιημεο. Αθξηβψο γηαηί νη αληηπξφζσπνη ηνπο
έρνπλ αληηιεθζεί φηη «είκαζηε φηη ηξψκε» φπσο είπε ν Ηππνθξάηεο αιιά
θαη φηη «ηξψκε φπσο είκαζηε». Γειαδή αλ έλαο άλζξσπνο ζέιεη λα
εμειηρζεί ςπρηθά ζα πξέπεη θαη ε ηξνθή ηνπ λα είλαη αλάινγε. Γελ είλαη
ηπραίν ινηπφλ πνπ νη πεξηζζφηεξεο ζξεζθείεο ππνζηεξίδνπλ ην κέηξν θαη
ηε ιηηφηεηα ζηε δηαηξνθή θαη ππνζηεξίδνπλ θαη ηηο λεζηείεο θαη ηελ
απνρή απφ ην θξέαο θαη ηα δσηθά πξντφληα ή έζησ ηε κεησκέλε
θαηαλάισζε ηνπο.
Γελ ζα πξέπεη φκσο λα πάκε ζην άιιν άθξν πνπ ζπρλά πάλε νξηζκέλεο
ζξεζθεπηηθέο ηάζεηο πνπ ζεσξνχλ ην ζψκα «θαθφ» θαη «ακαξησιφ» θαη
γη απηφ ηείλνπλ λα ην βαζαλίδνπλ «γηα λα ην θαζαξίζνπλ» κε αθξαίεο
λεζηείεο. Καη ηειηθά ην ζψκα γίλεηαη αζζεληθφ, μεξαθηαλφ θαη
ηαιαηπσξεκέλν. ΢πρλά κάιηζηα φζν πηέδνπκε ηνλ νξγαληζκφ λα κελ
ηξψεη ηφζν απμάλεη ε δηάζεζε γηα ηξνθή θαη ην άηνκν απνθηά ην πάζνο
ηεο ιαηκαξγίαο. ΋ιε ηνπ ε ζθέςε είλαη ζην θαγεηφ. Δπηπιένλ φηαλ δελ
ηξέθεηαη ζσζηά ην ζψκα δελ ιεηηνπξγεί θαιά νχηε θαη ε ςπρή θαη άξα
θαη ε ςπρηθή εμέιημε πάεη πεξίπαην.
Καη κφλν ν ζηφρνο ν ςπραλαγθαζηηθφο ηνπ λα απνθηήζσ ςπρηθέο
δπλάκεηο θαη λα γίλσ «άγηνο» ζψλεη θαη θαιά, είλαη εγσηζηηθόο ζηφρνο. Ζ
επηδίσμε ηεο ςπρηθήο δχλακεο κέζσ ηεο αηνκηθήο πξνζπάζεηαο κε ζηφρν
ηελ ςπρηθή άλνδν ζπρλά νδεγεί ζηελ αληίζεηε ηεο ςπρηθήο εμέιημεο
θαηάζηαζεο. Έηζη ηελ παηάλε φζνη αζρνινχληαη κε ηε καχξε καγεία ή
φζνη επηδεηνχλ ηε δφμα θαη ηηο ςπρηθέο δπλάκεηο. Ο Γηάβνινο άιισζηε ηη
ζέιεη; Γχλακε θαη δφμα, εμνπζία θαη ηθαλφηεηεο.
81
΢ην δξφκν ηεο ςπρηθήο εμέιημεο νη ςπρηθέο δπλάκεηο δίλνληαη κε «ράξε»
απφ «πάλσ» σο επηβξάβεπζε ηεο εζηθήο πξνζπάζεηαο ηνπ αηφκνπ θαη ηεο
ηαπεηλφηεηαο ηνπ γηαηί «ν ηαπεηλψλ εαπηφλ πςσζήζεηαη». Καη κάιηζηα
δίλνληαη ζην άηνκν φρη γηα λα εμππεξεηεί αηνκηθνχο ζθνπνχο αιιά γηα λα
βνεζάεη ηνπο άιινπο. Γη απηφ θαη βιέπνπκε κνλαρνχο πνπ θάλνπλ
ππεξβνιηθέο πξνζεπρέο θαη ςπρηθέο αζθήζεηο γηα λα γίλνπλ άγηνη αληί γηα
άγηνη λα γίλνληαη πνιχ εγσηζηέο, λα γίλνληαη δειαδή αληζφξξνπνη,
λεπξσηηθνί, ςπραλαγθαζηηθνί ή αθφκε θαη ζρηδνθξελείο.
Σν ίδην βιέπνπκε θαη ζε θάπνηνπο θαλαηηθνχο ρνξηνθάγνπο ή
θαλαηηθνχο Τγηεηληζηέο πνπ ρξεζηκνπνηνχλ ηελ απζηεξή δηαηξνθή γηα λα
δήζνπλ πνιιά ρξφληα ή γηα λα είλαη ζνχπεξ πγηείο ή γηα λα μερσξίζνπλ
απφ ηνπο άιινπο. ΢πρλά κάιηζηα είλαη πεξήθαλνη γη απηφ θαη ην
επηδεηθλχνπλ θαη ζηνπο άιινπο αλαζεκαηίδνληαο φζνπο ηξψλε αλζπγηεηλά
ή είλαη θξενθάγνη. Σέηνηνη άλζξσπνη ζπρλά γίλνληαη λεπξσηηθνί θαη
αληζφξξνπνη.
9.9 Οη ζπλέπεηεο ηεο θξενθαγίαο
Λίγα ιφγηα γηα ηελ θξενθαγία. Ο Οξπθηφο Κφζκνο απνηειείηαη κφλν απφ
πιηθφ ζηνηρείν δειαδή κε βάζε ηα αξραηνειιεληθά Πέληε ΢ηνηρεία κφλν
απφ ην ζηνηρείν Γε. Ο Φπηηθφο Κφζκνο απνηειείηαη απφ πιηθφ θαη
αηζεξηθφ ζηνηρείν, δειαδή απφ Γε θαη Όδσξ. Πάκε κεηά ζηα ςάξηα, ηα
εξπεηά θαη ηα πηελά ηα νπνία απνηεινχληαη απφ ηξία ζηνηρεία ζε
δηαθνξεηηθή αλαινγία. Έρνπλ δειαδή Τιηθφ ΢ψκα, Αηζεξηθφ ΢ψκα θαη
θαηψηεξν Φπρηθφ ΢ψκα ή απνηεινχληαη απφ ηα ζηνηρεία Γε, Όδσξ θαη
Αήξ.
΋ηαλ ιέκε Γε δελ ελλννχκε ην ρψκα αιιά ην νξπθηφ ζηνηρείν, ηε ζηεξεά
θαηάζηαζε ηεο χιεο. ΋ηαλ ιέκε Όδσξ δελ ελλννχκε ην λεξφ αιιά ηελ
πγξή θαηάζηαζε ηεο χιεο πνπ κάιηζηα εκπεξηέρεη θαη αηζεξηθή ελέξγεηα.
Καη φηαλ ιέκε «Αήξ» δελ ελλννχκε ηνλ αέξα αιιά ηελ αέξηα θαηάζηαζε
ηεο χιεο πνπ επίζεο εκπεξηέρεη ηελ Αηζζεηηθή Φπρή.
82
Σα αλψηεξα δψα φπσο πρ ηα ζειαζηηθά έρνπλ Τιηθφ ΢ψκα, Αηζεξηθφ
΢ψκα θαη αλψηεξν Φπρηθφ ΢ψκα πνπ πεξηιακβάλεη θαη Αηζζεηηθή Φπρή
αιιά θαη Γηαλνεηηθή Φπρή θαη απνηεινχληαη απφ ηα ζηνηρεία Γε, Όδσξ,
Αήξ θαη Ππξ. Σν Ππξ είλαη ε λφεζε, ε Γηαλνεηηθή Φπρή, φρη φπσο ηνπ
Αλζξψπνπ βέβαηα, αιιά εμειηγκέλε. Σέινο πάκε ζηνλ Άλζξσπν πνπ έρεη
Τιηθφ ΢ψκα, Αηζεξηθφ ΢ψκα, Αηζζεηηθή, Γηαλνεηηθή θαη ΢πλεηδεζηαθή
Φπρή θαζψο θαη Αηνκηθφ Πλεχκα. Γειαδή απνηειείηαη θαη απφ ηα πέληε
ζηνηρεία: Γε, Όδσξ, Αήξ, Ππξ θαη Αηζήξ. Σν ζηνηρείν Αηζήξ δελ έρεη λα
θάλεη κε ην αηζεξηθφ επίπεδν αιιά κε ην πλεπκαηηθφ επίπεδν.
Σα δψα, αλ ηνπιάρηζηνλ εμαηξέζνπκε ηα ιίγα πνιχ εμειηγκέλα, δελ έρνπλ
ην ζηνηρείν Αηζήξ γη απηφ θαη δελ έρνπλ ΢πλεηδεζηαθή Φπρή θαη
ειεχζεξε βνχιεζε. Πηζαλψο δειθίληα θαη νξηζκέλα είδε πηζήθσλ λα
έρνπλ ελ κέξεη πξσηφγνλε ΢πλεηδεζηαθή Φπρή, πεξηνξηζκέλε ειεχζεξε
βνχιεζε θαη πεξηνξηζκέλε αηνκηθφηεηα.
-Σα ςάξηα πνπ είπεο φηη ηα βάδεηο;
-Μαδί κε ηα εξπεηά, ηα ακθίβηα θαη ηα πηελά αιιά ζηελ θαηψηεξε
βαζκίδα απηνχ ηνπ επηπέδνπ.
Απηά ηα ζεσξεηηθά ηα αλέθεξα γηαηί εδψ ηζρχεη ν Νφκνο ηεο Αηηίαο θαη
ηνπ Απνηειέζκαηνο ή ηεο Γξάζεο θαη ηεο Αληίδξαζεο θαζψο θαη ν
Νφκνο ησλ Διαρίζησλ Σξηβψλ. Γειαδή φζν πην κεγάιεο δξάζεηο θάλεηο
ηφζν πην κεγάιεο αληηδξάζεηο παίξλεηο. Γη απηφ θαη ε ςπρηθή εμέιημε
απαηηεί δηαβίσζε ειαρίζησλ ηξηβψλ. ΢ηνλ Κφζκν ηεο Γπαδηθφηεηαο πνπ
δνχκε δελ ππάξρεη κεδεληθή ηξηβή. Γελ ππάξρεη δειαδή πεξίπησζε λα
κελ θάλεηο δξάζεηο θαη λα κελ έρεηο αληηδξάζεηο.
Ζ Φχζε φκσο επεηδή δελ ιεηηνπξγεί απζαίξεηα φπσο ν Άλζξσπνο
ιεηηνπξγεί κε ηηο ειάρηζηεο ηξηβέο. Γλσξίδνπκε πρ ηνπο Νφκνπο ηεο
Γηαηήξεζεο ηεο Όιεο θαη ηεο Δλέξγεηαο πνπ εληάζζνληαη ζηα πιαίζηα
απηά θαζψο θαη ην λφκν ηεο Φπζηθήο πνπ καο ιέεη φηη φια ηα πιηθά θαη
ελεξγεηαθά θαηλφκελα γίλνληαη κε ηελ ειάρηζηε δπλαηή θαηαλάισζε ύιεο
θαη ελέξγεηαο.
83
Πρ αλ αθήζνπκε λεξφ λα θαηξαθπιήζεη απφ έλα βνπλφ δελ ζα πάεη πξνο
ηα πάλσ αιιά ζα ηείλεη λα θαηεθνξίζεη απφ ηνλ πην ζχληνκν δξφκν, ηνλ
πην ζχληνκν πάληα ζε ζρέζε θαη κε ηα εκπφδηα πνπ ζα βξεη ζην δξφκν
ηνπ. Αλ βξεη έλα εκπφδην ζα ζπζζσξεπηεί, ζα αλπςσζεί θαη ζα μεθχγεη
απφ ηελ πξψηε δπλαηή ππεξρείιηζε. Αλ έλαο άλεκνο βξεη αληίζηαζε ζα
παξαθάκςεη θαη ζα ζπλερίζεη ην δξφκν ηνπ απφ ηνλ πην εχθνιν δξφκν. Ζ
επζεία είλαη ε πνξεία κε ηε ιηγφηεξε θαηαλάισζε ελέξγεηαο γη απηφ θαη
ην θσο πρ δηαδίδεηαη ζε επζεία γξακκή. Σν ίδην γίλεηαη θαη ζε φιεο ηηο
βηνινγηθέο ιεηηνπξγίεο ηνπ νξγαληζκνχ: γίλνληαη κε ηε κηθξφηεξε δπλαηή
θαηαλάισζε ελέξγεηαο.
Έηζη ινηπφλ θαη ζην ζέκα ηεο δηαηξνθήο ην λα θάκε νξπθηφ, πρ άιαηα
ζπληζηά ηε κηθξφηεξε θαηαλάισζε ελέξγεηαο αιιά δελ κπνξείο λα δήζεηο
κφλν κε νξπθηά γηαηί ην αλζξψπηλν ζψκα ζέιεη θαη αηζεξηθφ ζηνηρείν. Ζ
κεραληζηηθή ινγηθή ιέεη πρ φηη ρξεηαδφκαζηε ηφζν ζίδεξν, ηφζν
αζβέζηην, ηφζν νμπγφλν, ηφζεο ρεκηθέο ελψζεηο. Αιιά αλ δψζνπκε φια
απηά ηα πιηθά ζηνηρεία ζηνλ νξγαληζκφ λεθξά θαη ρσξίο αηζεξηθή
ελέξγεηα δελ ζα κπνξέζεη λα δήζεη. Γελ είκαζηε κεραλέο γηα λα καο
βάινπλ ηφζε βελδίλε θαη ηφζα ιάδηα θαη ηφζα εμαξηήκαηα γηα λα
ιεηηνπξγήζνπκε. Μάιηζηα φια απηά ηα ζηνηρεία ν νξγαληζκφο ηα ζέιεη
ππφ κνξθή νξγαληθψλ ελψζεσλ γηα λα κπνξέζεη λα ηα αθνκνηψζεη.
Ζ θπηηθή δηαηξνθή είλαη ε δηαηξνθή κε ηε κηθξφηεξε δπλαηή
θαηαλάισζε ελέξγεηαο γηαηί πεξηέρεη θαη φια ηα απαξαίηεηα πιηθά
ζηνηρεία αιιά θαη γηαηί πεξηέρεη αηζεξηθή ελέξγεηα. Καη κάιηζηα ηα πιηθά
ζηνηρεία ηα έρεη θπξίσο ζε κνξθή απιψλ αιιά θαη πην πνιχπινθσλ
νξγαληθψλ ελψζεσλ πνπ είλαη εχθνια απνξξνθήζηκα θαη εχπεπηα γηα ηνλ
αλζξψπηλν νξγαληζκφ.
΋ηαλ αξρίδνπκε λα ηξψκε δψα ηφηε ζθνηψλνπκε δσληαλά πιάζκαηα πνπ
εθηφο απφ Τιηθφ θαη Αηζεξηθφ ΢ψκα έρνπλ θαη θαηψηεξε έζησ,
Αηζζεηηθή θαη Γηαλνεηηθή Φπρή. ΢θνηψλνπκε δειαδή πιάζκαηα ηα
νπνία λνηψζνπλ πφλν θαη βηψλνπλ έληνλα ςπρηθά ζπλαηζζήκαηα. Γελ
84
είλαη θπηά ψζηε λα κελ βηψλνπλ πφλν θαη θφβν. Σελ ψξα κάιηζηα πνπ ηα
ζθνηψλνπκε φιν απηφ ην ςπρηθφ ζηξεο κεηαθξάδεηαη ζε αηζεξηθφ ζηξεο
θαη ζε ηνμίλεο ζην αίκα θαη ζην ζψκα ηνπο ηα νπνία φηαλ ηα ηξψκε
επεξεάδνπλ θαη ην δηθφ καο Τιηθφ, Αηζεξηθφ θαη Φπρηθφ ΢ψκα.
Ξέξνπκε πρ φηη θαη εκείο νη άλζξσπνη φηαλ θνβεζνχκε εθθξίλνληαη
ηνμίλεο ζην ζψκα καο θαη ν ηδξψηαο καο πρ κπξίδεη άζρεκα. Γελ είλαη
ηπραίν πνπ θάπνηνη πνιηηηζκνί θαη ζξεζθείεο φπσο πρ νη Δβξαίνη
επηηξέπνπλ κελ ηελ θξενθαγία αιιά ζπζηήλνπλ ηελ πιήξε αθαίκαμε ηνπ
δψνπ πξηλ ηελ θαηαλάισζε ηνπ θξέαηνο. ΋ιεο νη ηνμίλεο πεξλάλε πξψηα
ζην αίκα θαη κεηά ζηνλ ππφινηπν νξγαληζκφ επνκέλσο φζν ιηγφηεξν
αίκα ζην θξέαο ηφζν ιηγφηεξεο ηνμίλεο.
Ζ ςπρηθή θαηάζηαζε ηνπ δψνπ ηελ ψξα πνπ πεζαίλεη αιιά θαη ε ρξφληα
ςπρηθή ηνπ θαηάζηαζε ζηηο άζιηεο ζπλζήθεο πνπ κεγαιψλεη ζήκεξα ζηε
βηνκεραληθή θηελνηξνθία επεξεάδεη ζαθψο θαη ην Τιηθφ θαη ην
Αηζεξηθφ ηνπ ΢ψκα δπζκελψο. Με ηελ θξενθαγία φιε απηή ε
αξλεηηθφηεηα πεξλάεη ζην δηθφ καο Τιηθφ θαη Αηζεξηθφ ΢ψκα. Γη απηφ
θαη φζν πην θάησ ζηελ θιίκαθα ηεο ςπρηθήο εμέιημεο είλαη έλα πιάζκα
ηφζν θαη πην εχπεπην είλαη θαη κε ιηγφηεξεο ηνμίλεο. Σα θπηά είλαη πην
εχπεπηα απφ ηα δψα, ηα ςάξηα πην εχπεπηα απφ ηα πηελά θαη ηα πηελά
πην εχπεπηα απφ ηα ζειαζηηθά. Μεηά πάκε ζην αλζξψπηλν θξέαο. ΋ηαλ
θάπνηνο γίλεηαη θαλίβαινο θαη ηξψεη αλζξψπηλν θξέαο ε επηβάξπλζε
είλαη αθφκε κεγαιχηεξε.
9.10 «Οπ θνλεχζεηο»
Ζ επηβάξπλζε φκσο δελ έρεη λα θάλεη κφλν κε ηε βξψζε ηνπ θξέαηνο
απηνχ ηνπ πιάζκαηνο πνπ ζθνηψζακε ή απηνχ ηνπ πιάζκαηνο πνπ ην
ζθφησζαλ θαηά παξαγγειία καο γηα λα ην θάκε. Έρεη λα θάλεη θαη κε ηελ
ίδηα ηε δξάζε ηνπ θφλνπ. Αθαηξείο κηα δσή θαη απηφ είλαη δξάζε θαη
κάιηζηα φζν πην ςειά ζηελ θιίκαθα ηεο ςπρηθήο εμέιημεο είλαη έλα
πιάζκα ηφζν κεγαιχηεξε θαη ε δξάζε ηνπ θφλνπ.
85
Ο Υξηζηφο είπε «Οπ θνλεχζεηο», δελ είπε «Οχ θνλεχζεηο αλζξψπνπο».
Πηζαλφηαηα ελλννχζε θαη ηα δψα. Γελ είλαη ηπραίν πνπ θάπνηνη απφ ηνπο
πηζηνχο ησλ πξψησλ Υξηζηηαλψλ ήηαλ ρνξηνθάγνη θαη νχηε είλαη ηπραίν
πνπ θαη ζήκεξα θάπνηνη εζσηεξηζηέο Υξηζηηαλνί είλαη ρνξηνθάγνη. Οχηε
είλαη ηπραίν πνπ νη Υξηζηηαλνί Μνλαρνί ηξψλε κφλν θπηά θαη ςάξηα ή
θαη ζε πνιιέο αλαηνιηθέο ζξεζθείεο νη ηεξείο αιιά θαη νη πηζηνί ζπρλά
είλαη ρνξηνθάγνη. Ο ίδηνο ν Υξηζηηαληζκφο ζρεδφλ ηηο κηζέο κέξεο ηνπ
ρξφλνπ ζπζηήλεη ηελ θξενθαγία ζε φινπο ηνπο πηζηνχο. Σξία
ζαξαληαήκεξα αλ δελ θάλσ ιάζνο νη κεγάιεο λεζηείεο ίζνλ 120 κέξεο,
βάιε θαη δχν κέξεο ηεο βδνκάδαο Σεηάξηε θαη Παξαζθεπή πνπ
ζπζηήλεηαη αθξενθαγία, ε ηφηε ηηο κηζέο κέξεο ηνπ ρξφλνπ ζπζηήλεηαη
αθξενθαγία.
Δπνκέλσο βάζεη ηνπ ΢πκπαληηθνχ Νφκνπ ηεο Γξάζεο θαη ηεο
Αληίδξαζεο φζν πεξηζζφηεξεο δξάζεηο θάλεηο ηφζν πεξηζζφηεξεο
αληηδξάζεηο δέρεζαη ζέινληαο θαη κε. Ζ δξάζε καο δελ ζηακαηά κφλν
ζην θφλν ηνπ δψνπ πνπ ζα θάκε αιιά έρεη λα θάλεη θαη κε ηελ
αηρκαισζία ηνπ δψνπ θαη ηηο άζιηεο ζπλζήθεο δσήο ηνπ. Έρεη λα θάλεη
θαη κε ηνλ πφλν πνπ ηξαβάεη γηα καο, ψζηε λα καο δψζεη ππνρξεσηηθά ην
γάια ηνπ, ην θξέαο ηνπ, ην δέξκα ηνπ θιπ.
Σα δψα ζήκεξα ζηηο βηνκεραληθέο θηελνηξνθηθέο κνλάδεο κεγαιψλνπλ
ζε αζθπθηηθέο κνλάδεο, ζρεδφλ αθίλεηα, κε ηελ πην ζθάξηε ηξνθή θαη
θνιπκπψληαο κέζα ζηα απνξξίκκαηα ηνπο. Οη άζιηεο ζπλζήθεο δσήο,
απηά ηα ζχγρξνλα Άνπζβηηο θαη Νηαράνπ πνπ ιέγνληαη θηελνηξνθηθέο
κνλάδεο, δεκηνπξγνχλ ηξνκεξά ζπλαηζζήκαηα ζηα δψα θαη φια απηά
είλαη δξάζεηο καο ησλ νπνίσλ νη αληηδξάζεηο βαξχλνπλ σο είλαη θπζηθφ
εκάο ηνπο θαηαλαισηέο θξέαηνο ή γαιαθηνθνκηθψλ.
Τπάξρεη βέβαηα θαη ην θίλεκα ηεο βηνινγηθήο θηελνηξνθίαο, δειαδή ηεο
ηάζεο λα κεγαιψλνπλ ηα δψα ζε πην θαιέο ζπλζήθεο πνπ σο έλα ζεκείν
κεηψλεη ηηο αξλεηηθέο δξάζεηο αιιά ζίγνπξα δελ ηηο θαηαξγεί θαη νχηε θαη
θαηαξγεί ην θφλν ηνπ δψνπ.
86
9.11 Καηάςπμε θαη καγείξεκα: Πσο θαηαζηξέθνπκε ην αηζεξηθφ
ζηνηρείν ηεο ηξνθήο
Σν αηζεξηθφ ζηνηρείν ην ραιάκε θαη κε ηηο κεζφδνπο καγεηξέκαηνο ζε
κεγάιν βαζκφ. Πρ αλ αθήζνπκε έλα κήιν ρσξίο λα ην καγεηξέςνπκε θαη
ζε ζπλζήθεο θαιήο ζεξκνθξαζίαο θαη πγξαζίαο κπνξεί λα δηαηεξεζεί
ρσξίο λα ζαπίζεη θαη έλα θαη δχν κήλεο. Αλ ην βξάζνπκε ηφηε κεηά ην
βξάζηκν ζε 1-2 κέξεο έρεη ζαπίζεη. Άξα κε ην βξάζηκν έρεη θχγεη ε
αηζεξηθή ηνπ ελέξγεηα πνιχ πην γξήγνξα. Άξα ηα θξέζθα θξνχηα θαη
ιαραληθά φζν πην θξέζθα είλαη ηφζν πην πνιιή αηζεξηθή ελέξγεηα έρνπλ
θαη ηφζν πην αλαιινίσηα είλαη ηα ζξεπηηθά ηνπο ζπζηαηηθά.
Σν πξαγκαηηθά θξέζθν ςάξη δελ βξσκάεη νχηε σκφ αιιά νχηε θαη
καγεηξεκέλν. Πρ ην θαζαξίδεηο, ην πιέλεηο, ην καγεηξεχεηο, ην ηξσο κε ηα
ρέξηα θαη δελ βξσκάλε ηα ρέξηα ζνπ. Δλψ ην κπαγηάηηθν ςάξη ην
ηεγαλίδεηο θαη βξσκάεη φιε ε πνιπθαηνηθία. Σν ίδην ηζρχεη θαη γηα φια ηα
θξέαηα θαη ηηο ηξνθέο. ΋ζν ιηγφηεξν καγεηξεχνπκε ηηο ηξνθέο θαη φζν
ιηγφηεξν ηηο ξαθηλάξνπκε ηφζν ην θαιχηεξν. ΋ζν ιηγφηεξα πξφζζεηα θαη
ζπληεξεηηθά βάδνπκε ηφζν ην θαιχηεξν.
-Καη φζν πην γξήγνξα ην θαο κεηά ην καγείξεκα ηφζν ην θαιχηεξν.
-΢σζηά. Γελ είλαη δπλαηφλ λα καγεηξεχεη ε εξγαδφκελε κεηέξα ην
θαγεηφ ην βξάδπ θαη λα ην βάδεη ζην ςπγείν γηα λα ην μαλαδεζηάλεη ζην
θνχξλν ή ζην θνχξλν κηθξνθπκάησλ θαη λα ην θάεη ε νηθνγέλεηα ην άιιν
κεζεκέξη ή θαη ην άιιν βξάδπ! Ή αθφκε ρεηξφηεξν λα πξν-καγεηξεχεηαη
απφ ηηο εηαηξείεο ηξνθίκσλ, λα θαηαςχρεηαη γηα βδνκάδεο ή κήλεο θαη λα
ην βάδεηο ζην θνχξλν κηθξνθπκάησλ θαη λα ην ηξσο. Σξαγηθά πξάγκαηα.
΢ήκεξα ηα πεξηζζφηεξα λνηθνθπξηά έρνπλ ςπγεηνθαηαςχθηεο θαη
κάιηζηα ε πνζφηεηα ησλ θξέζθσλ ηξνθίκσλ πνπ θαηαλαιψλεη έλα
λνηθνθπξηφ είλαη κηθξφηεξε απφ ηελ πνζφηεηα ησλ θαηεςπγκέλσλ. Σα
θαηεςπγκέλα θαη κάιηζηα ηα δσηθά θαηεςπγκέλα είλαη ε εχθνιε ιχζε.
87
-Έρσ δηαβάζεη έξεπλεο πνπ έδεημαλ φηη κεηά απφ κεξηθέο βδνκάδεο
θαηάςπμεο έρνπλ ραζεί ηα πεξηζζφηεξα πνιχηηκα ζπζηαηηθά ησλ
ηξνθψλ.
-Γελ ακθηβάισ! Δδψ αθφκε θαη ηα θξνχηα, πρ έλα κήιν ή έλα πνξηνθάιη
πνπ έρεη κπεη ζην ςπγείν γηα θάπνην δηάζηεκα ην παίξλεηο λα ην θαο θαη
είλαη άγεπζην θαη αθπδαησκέλν θαη πηζαλφηαηα κε ειάρηζηε αηζεξηθή θαη
ζξεπηηθή αμία. Πνπ ηα θπηά ζίγνπξα αληέρνπλ θαιχηεξα ζηελ θαηάςπμε
απφ φηη ηα θξέαηα! ΢θέςνπ ηη γίλεηαη κε ηα καγεηξεκέλα θξέαηα θαη ηα
καγεηξεκέλα ιαραληθά πνπ κπαίλνπλ ζηελ θαηάςπμε γηα βδνκάδεο θαη
κήλεο. Καη κάιηζηα ηα νπνία πεξηέρνπλ κέζα θαη ηε ζάιηζα θαη ηα
κπαραξηθά θαη ηα ζπληεξεηηθά θαη ην θξεκκπδάθη θαη φια ηα ππφινηπα.
Σειηθά καδί κε ηα ιίγα ζξεπηηθά ζηνηρεία παίξλεηο θαη πνιιέο ηνμίλεο.
-Με ην πξνκαγείξεκα θαη ηελ θαηάςπμε δεκηνπξγείηαη έλαο θαχινο
θχθινο ελψ αλ ην καγεηξέςεηο θαη ην θαο εθείλε ηε ζηηγκή, ηφηε κε κηα
κηθξή κεξίδα θαιχπηεζαη θαη ζξεπηηθά θαη ζαλ γεχζε.
-Ναη, ζαθψο θαη ηζρχεη απηφ πνπ ιεο. Τπάξρεη επίζεο θαη ν θαχινο
θχθινο πνπ δεκηνπξγείηαη φηαλ ηξσο βιαθείεο γηαηί ηφηε ηείλεηο λα θαο
αθφκε πεξηζζφηεξεο βιαθείεο. Αληίζεηα αλ αξρίζεηο λα ηξσο πγηεηλά
ηείλεηο λα ζέιεηο λα ηξσο αθφκε πεξηζζφηεξν πγηεηλά. Γηαηί αλεβαίλεηο ή
θαηεβαίλεηο ζαλ αηζεξηθή ελέξγεηα. Γη απηφ θαη ν Ηππνθξάηεο είπε φηη
«είκαζηε φηη ηξψκε». Δγψ κάιηζηα ζα έιεγα φηη «είκαζηε φηη ηξψκε θαη
φηη ζθεθηφκαζηε». Δπίζεο ζα έιεγα φηη «γηλόκαζηε φηη ηξψκε». Αλ ηξψκε
ζεηηθά αλεβαίλνπκε, αλ ηξψκε αξλεηηθά θαηεβαίλνπκε. Καη γεληθά αλ νη
φιεο καο δξάζεηο είλαη ζεηηθέο αλεβαίλνπκε, αλ είλαη αξλεηηθέο
θαηεβαίλνπκε.
Δίλαη ζεκαληηθφ λα ηθαλνπνηήζνπκε φρη κφλν ηε ζξέςε θαη ηηο αηζεξηθέο
καο αλάγθεο αιιά θαη ηε γεχζε. Πνιιέο θνξέο δελ αθνχκε ηε γεχζε καο.
Κάπνηνη πνπ είλαη θαλαηηθνί Τγηεηληζηέο θαη δελ αθνχλε ηη ηνπο ιέεη ε
γεχζε ηνπο, επεηδή ππάξρεη ε ηάζε λα λνκίδνπλ φηη φζν πην άλνζην είλαη
έλα θαγεηφ ηφζν πην πγηεηλφ είλαη, αλ δελ ηθαλνπνηήζεηο θαη ηε γεχζε
ζνπ θάλεηο ιάζνο. Μεηά ζα ζέιεηο λα θαο θαη θάηη άιιν πην γεπζηηθφ θαη
ζην ηέινο ζα θαηαιήμεηο ζε αλζπγηεηλά θαγεηά. ΋ηαλ κπαίλνπλ
ππεξβνιηθνί θαλφλεο θαη κάιηζηα απζαίξεηνη αθφκα θαη αλ αθνινπζείο
«πγηεηλή δηαηξνθή» ραιάο ηα πξάγκαηα.
88
Πρ ηξαβάεη ε φξεμε ζνπ γιπθά. Μελ θαο ηελ άζπξε δάραξε αιιά θάε
κέιη ή καχξε δάραξε ή ζηαθίδεο ή έλα γιπθφ θξνχην γηα λα
ηθαλνπνηήζεηο θαη ηε γεχζε ζνπ. Ο θαλφλαο είλαη λα αθνχκε ηη καο ιέεη
ην Πεπηηθφ καο ΢χζηεκα, εθφζνλ βέβαηα είλαη ξπζκηζκέλν. Γηαηί νη
πεξηζζφηεξνη ιαίκαξγνη ή παρχζαξθνη ζνπ ιέλε: «Γηαηξέ αλ
αθνινπζήζσ ηη κνπ ιέεη ε φξεμε κνπ θαήθακε!». Μα πιένλ απηφ πνπ
αθνχο δελ είλαη νη θπζηνινγηθέο ζνπ ιεηηνπξγίεο αιιά νη δηαηαξαγκέλεο.
Δθηφο φκσο απφ ηνλ νξγαληζκφ ζα πξέπεη λα αθνχκε θαη ην κπαιφ φζνλ
αθνξά ηνλ έιεγρν ησλ δηαζέζεσλ καο, δειαδή θαηά πφζνλ θηλνχληαη ζε
θπζηθέο θαηεπζχλζεηο.
9.12 Γηαηξνθηθέο «πγηεηλέο» κφδεο
΢ήκεξα ππάξρνπλ θαη θάπνηεο κφδεο εκπνξηθέο φρη κφλν φζνλ αθνξά ηα
αλζπγηεηλά ηξφθηκα θαη θάξκαθα αιιά θαη φζνλ αθνξά ηα ιεγφκελα
«πγηεηλά». Γειαδή φιεο απηέο νη ηζηνξίεο κε ηα ιεγφκελα “light” θαγεηά,
ηα ρεκηθά ππνθαηάζηαηα ηεο άζπξεο δάραξεο, κε ηηο ηξνθέο θάξκαθα πρ
ρσξίο ρνιεζηεξίλε ή κε ηα ηάδε επεξγεηηθά ιηπαξά. ΢πρλά φρη κφλν δελ
είλαη πγηεηλά αιιά έρνπλ αθφκε ρεηξφηεξα πξφζζεηα θαη είλαη πην
επεμεξγαζκέλα κε απνηέιεζκα λα είλαη πην θησρά ζε ζξεπηηθή θαη
αηζεξηθή αμία.
Καηά θαηξνχο έρνπκε δηάθνξεο κφδεο γηα ηξνθέο-θάξκαθα. Παιηά ήηαλ ε
κφδα ηεο ιεθηζίλεο, κεηά ηεο ζπηξνπιίλαο, κεηά ηνπ ηππνθανχο, ησλ Χ3
ιηπαξψλ θαη δελ μέξσ ηη άιιν ζα έρνπκε ζην κέιινλ. Γελ ζεκαίλεη φηη
πνιιά απφ απηά δελ είλαη πγηεηλά αιιά δελ ζεκαίλεη φηη αλ ηξψσ φια ηα
ζθνππίδηα ηνπ θφζκνπ θαη θάσ θαη ζπηξνπιίλα ηφηε ζα γίλσ θαιά.
Γεχηεξνλ αλ παίξλσ ηε ζπηξνπιίλα ζε ππεξβνιηθέο πνζφηεηεο κπνξεί λα
έρσ θαη πξφβιεκα. Σξίηνλ ηα αθξηβνπιεξψλσ θαη δελ ηξψσ θάηη πην
θζελφ θαη ληφπην ή δελ ηξψσ πνηθηιία.
Κάζε ηξνθή έρεη ζρέζε κε ηνλ ηφπν παξαγσγήο ηεο θαη ηαηξηάδεη ζηνπο
θαηνίθνπο ηνπ ηφπνπ ηεο. Γελ κπνξψ λα ηξψσ ηξνπηθέο ηξνθέο ζηελ
89
Αιάζθα! Οχηε ζνινκφ - πνπ είλαη έλα πνιχ ιηπαξφ ςάξη – ζηελ Αθξηθή.
Γελ κπνξνχκε ζηελ Διιάδα λα ηξψκε ην πξσί ην Αγγιηθφ πξφγεπκα νχηε
θαη ζηελ Αγγιία λα ηξψλε θαηαρείκσλν θαξπνχδη γηα πξσηλφ.
Δπηπιένλ είλαη ιάζνο λα ηξψκε ηξνθέο εθηφο επνρήο ηνπο πρ θαξπνχδη ή
ληνκάηα ην ρεηκψλα. ΢ε έλα νξεηλφ ρσξηφ άιιε είλαη ε θαηάιιειε
δηαηξνθή. Γελ είλαη ηπραίν πνπ ηα θαξχδηα, ηα θάζηαλα θαη ηα
θνπληνχθηα παξάγνληαη ζηα νξεηλά, είλαη ςειήο ζεξκηδηθήο αμίαο θαη
ηαηξηάδνπλ ζαλ δηαηξνθή ζηνπο θαηνίθνπο ησλ νξεηλψλ ρσξηψλ ην
ρεηκψλα, ηελ επνρή δειαδή πνπ παξάγνληαη. Αληίζεηα ην θαξπνχδη θαη νη
κπαλάλεο είλαη θαινθαηξηλέο ηξνθέο θαη παξάγνληαη ζηα πεδηλά ην
θαινθαίξη.
90
΢πδήηεζε 10ε
ΠΡΟΒΛΗΜΑΣΑ ΑΤΣΟΝΟΜΗ΢
ΡΤΘΜΙ΢Η΢
(΢εμνπαιηθφηεηα)
10.1 ΢εμνπαιηθή Λεηηνπξγία θαη Οξγαζκηθή Κακπχιε
10.2 Γηαηί ζπκβαίλεη ε πξφσξε εθζπεξκάησζε
10.3 Μεραληθή ΢ηχζε θαη «κπιε ραπάθηα»!
10.4 Γπλαηθεία
αληηιήςεηο
«ςπρξφηεηα»,
ηξφπνο
δσήο
θαη
θνηλσληθέο
10.5 Ο θαχινο θχθινο ηεο ππεξβνιήο: ν άληξαο «θφθνξαο» θαη ε
γπλαίθα «λπκθνκαλήο»
10.6 ΢εμνπαιηθά πξνβιήκαηα θαη Οιηζηηθή Θεξαπεία
10.1 ΢εμνπαιηθή Λεηηνπξγία θαη Οξγαζκηθή Κακπχιε
Ζ ζεμνπαιηθή ιεηηνπξγία είλαη θαη απηή κηα απφ ηηο ιεηηνπξγίεο πνπ
έρνπλ λα θάλνπλ κε ην Απηφλνκν Νεπξηθφ ΢χζηεκα. Πξφθεηηαη γηα
απηνξπζκηδφκελε ιεηηνπξγία. Ση ζεκαίλεη απηφ; ΢εκαίλεη φηη φπσο θαη
γηα ηελ πείλα, ηελ νχξεζε, ηελ αθφδεπζε, ν ίδηνο ν νξγαληζκφο καο
ελεκεξψλεη γηα ην πφηε, ην πφζν θαη ην πσο, έηζη θαη ζ‟ απηή ηε
ιεηηνπξγία ζπκβαίλεη ην ίδην.
91
Τπάξρεη θαη‟ αξρήλ ε ιεηηνπξγία ηεο δηέγεξζεο πνπ καο ιέεη πόηε έρνπκε
φξεμε. Απηή εμαξηάηαη απφ ηηο νξκφλεο καο θαη απφ ηε ζπρλφηεηα ησλ
ζεμνπαιηθψλ επαθψλ. Αλ πεξάζνπλ θάπνηεο κέξεο απφ ηελ ηειεπηαία
καο ζεμνπαιηθή επαθή αξρηθά ηνπιάρηζηνλ απμάλεη ε δηάζεζε. Αλ δελ
ηθαλνπνηεζεί ηφηε πεξλάεη ζηαδηαθά ζε θάζε λάξθσζεο γηα λα κελ
δεκηνπξγεί πξφβιεκα ζηνλ νξγαληζκφ. Δμαξηάηαη βέβαηα ε ζεμνπαιηθή
δηάζεζε θαη απφ ηα εμσηεξηθά θίλεηξα.
Τπάξρεη επίζεο ε ιεηηνπξγία ηνπ θνξεζκνχ πνπ καο ιέεη «΢ηνπ!
Υφξηαζα, δελ ζέισ άιιν!», φπσο ππάξρεη αληίζηνηρα θαη ζηελ πείλα ε
ιεηηνπξγία απηή. Τπάξρεη δειαδή ν δηαηξνθηθφο ζα ιέγακε θνξεζκφο θαη
ν ζεμνπαιηθφο θνξεζκφο.
Ζ ζεμνπαιηθή ιεηηνπξγία φπσο θαη νη άιιεο απηφλνκεο ιεηηνπξγίεο είλαη
νξγαζκηθέο ιεηηνπξγίεο, δειαδή αθνινπζνχλ έλαλ νξγαζκηθφ θχθιν.
΋ηαλ αλαθέξνκαη ζε νξγαζκφ ελλνψ ηνλ θχθιν δηέγεξζεο θαη
εθηφλσζεο πνπ ππάξρεη ζε φια ηα θπζηθά θαηλφκελα. Δίλαη ε
θσδσλνεηδήο θακπχιε φπσο ιέκε ζηε ΢ηαηηζηηθή. Γειαδή έρνπκε ηελ
αξρηθή θάζε ηεο θακπχιεο φπνπ έρνπκε ζπζζψξεπζε πιηθνχ, ελέξγεηαο,
πιεξνθνξηψλ ή εξεζηζκάησλ, κεηά πάκε ζηελ θνξχθσζε θαη κεηά ζηελ
εθηφλσζε θαη θηνπ θη απ‟ ηελ αξρή.
Απηφ ην βιέπνπκε ζε φια ζρεδφλ ηα θπζηθά θαηλφκελα. Ζιεθηξίδεηαη ε
αηκφζθαηξα, καδεχνληαη ζχλλεθα, μεζπάλε αζηξαπέο, θεξαπλνί, βξνληέο,
βξνρή θαη αθνινπζεί κεηά ε εθηφλσζε ηεο θαηαηγίδαο θαη θηνπ θη απ‟
ηελ αξρή. Απηφο ν νξγαζκηθφο θχθινο ηζρχεη θαη ζηε Φπζηθή, ζηε
Υεκεία, ζηα Μαζεκαηηθά αιιά θαη ζηα βηνινγηθά θαηλφκελα.
΢ηε ζεμνπαιηθή ιεηηνπξγία επνκέλσο ππάξρεη ε Φάζε ηεο Γηέγεξζεο, ε
Φάζε ηεο Κνξχθσζεο ζηνλ νξγαζκφ θαη αθνινπζεί ε Φάζε ηεο
Δθηφλσζεο. Απηή ηελ νξγαζκηθή θακπχιε ηελ αθνινπζεί θαη ην Τιηθφ
Δπίπεδν θαη ην Αηζεξηθφ Δπίπεδν αιιά θαη ην Φπρηθφ Δπίπεδν. Γειαδή
φηαλ κηιάκε γηα ζεμνπαιηθή ιεηηνπξγία ζα πξέπεη λα ζθεθηφκαζηε
92
νιηζηηθά θαη λα ζπλεηδεηνπνηήζνπκε φηη ζε απηή ηε ιεηηνπξγία
ζπκκεηέρνπλ φια απηά ηα επίπεδα.
Γπζηπρψο ζηελ Αιινπαζεηηθή Ηαηξηθή εμεηάδνπκε κφλν ην Τιηθφ
Δπίπεδν, αγλννχκε ην Αηζεξηθφ θαη ζπρλά θαη ην Φπρηθφ. Δπνκέλσο
πάξα πνιιέο δηαηαξαρέο πξνθχπηνπλ απφ ηελ αληζνξξνπία ζε φια απηά
ηα επίπεδα θαη φρη κφλν ζην πιηθφ. Γη απηφ θαη πάξα πνιιέο
αιινπαζεηηθέο ζεξαπείεο είλαη ιαλζαζκέλεο αθξηβψο επεηδή
αζρνινχληαη κφλν κε ηε δηφξζσζε ηνπ Τιηθνχ Δπηπέδνπ.
10.2 Γηαηί ζπκβαίλεη ε πξφσξε εθζπεξκάησζε
Αο δνχκε κεξηθά ζεμνπαιηθά πξνβιήκαηα γηα λα δνχκε ηη ξφιν παίδνπλ
απηά ηα γεληθά ζεσξεηηθά πνπ έρνπκε αλαθέξεη. Πξφσξε
Δθζπεξκάησζε! Ση ζεκαίλεη πξφσξε εθζπεξκάησζε; ΢εκαίλεη φηη ν
άληξαο εθζπεξκαηψλεη πνιχ γξήγνξα ή πξηλ κπεη κέζα ζηε γπλαίθα ή
κφιηο κπεη. Απηφ δεκηνπξγεί πξφβιεκα ηθαλνπνίεζεο θαη ηνπ άληξα αιιά
θαη ηεο γπλαίθαο.
Οπζηαζηηθά πνηέ δελ είλαη νξγαληθφ ην πξφβιεκα ζε απηή ηε δηαηαξαρή.
Έρεη λα θάλεη κε ηξεηο παξάγνληεο. Πξψηνλ είλαη ε ηδηνζπγθξαζία ηνπ
αηφκνπ, δεχηεξνλ είλαη νη αληηιήςεηο νη θνηλσληθέο πνπ πηνζεηεί ν
άληξαο ζηε ζπγθεθξηκέλε πεξίπησζε θαη ηξίην είλαη ε ζρέζε ηνπ κε ηε
ζχληξνθν ηνπ. ΋ηαλ ιέσ θνηλσληθέο αληηιήςεηο ελλνψ εθείλεο ηηο
αληηιήςεηο πνπ ζεσξνχλ ηνλ άληξα «θφθνξα». Γειαδή φηη ζα πξέπεη αλά
πάζα ζηηγκή λα έρεη ζηχζε θαη λα κπνξεί λα ηθαλνπνηήζεη ηε γπλαίθα
«αιιηψο δελ είλαη άληξαο». Βάζεη απηήο ηεο αληίιεςεο αληξηζκφο
ζεκαίλεη λα ηθαλνπνηήζεηο ηε γπλαίθα θαη κάιηζηα λα θηάζνπλ θαη νη δχν
ηαπηφρξνλα ζε νξγαζκφ. Καη ηφηε κφλν είλαη «ηέιεηα» ε ζεμνπαιηθή
πξάμε θαη έρεη εθπιεξψζεη ηνλ πξννξηζκφ ηνπ ν άληξαο!
Απηέο νη αληηιήςεηο φηαλ πηνζεηνχληαη απφ έλα άηνκν πνπ επεξεάδεηαη
απφ ηελ ηδηνζπγθξαζία Λατθνπφληηνπκ ηείλνπλ λα δεκηνπξγήζνπλ έλα
93
έληνλν άγρνο ζηνλ άληξα: ην άγρνο ηνπ λα ηθαλνπνηήζεη, ζψλεη θαη θαιά,
ηε γπλαίθα. Πέξαλ ηνχηνπ επεηδή είλαη δηαλνεηηθφ θαη δε
θνπιηνπξηάξηθν άηνκν, πηνζεηεί θαη ηε ζηάζε ηνπ φηη «είλαη θεκηληζηήο»,
φηη «δελ είλαη θηήλνο λα λνηάδεηαη κφλν γηα ηε δηθή ηνπ ηθαλνπνίεζε»
θαη επνκέλσο ζέιεη θαη ηελ ηθαλνπνίεζε θαη ηεο γπλαίθαο ηελ νπνία δελ
ζεσξεί «απιφ ζθεχνο εδνλήο». Λφγσ άγρνπο επνκέλσο δελ αθήλεη ηε
Φχζε λα θάλεη ηε δνπιεηά ηεο, παξεκβαίλεη δηαλνεηηθά ζηελ απηφλνκε
ζεμνπαιηθή ιεηηνπξγία θαη απηή ε παξέκβαζε ραιάεη ηα πξάγκαηα.
Γειαδή έρνληαο ην άγρνο φηη κπνξεί λα κελ ηθαλνπνηήζεη ηε ζχληξνθν
ηνπ ή αθφκε ρεηξφηεξα έρνληαο ηελ αξλεηηθή εκπεηξία κηαο
πξνεγνχκελεο πξφσξεο εθζπεξκάησζεο πξνζπαζεί λα θαζπζηεξήζεη ηε
δηθή ηνπ δηέγεξζε θαη εθζπεξκάησζε. Αλ απηφ γίλεη ζηελ αξρή ηεο
νξγαζκηθήο θακπχιεο ηφηε απηφ δελ είλαη πξφβιεκα γηαηί είλαη ε θάζε
ηεο ζπζζψξεπζεο. Αλ δειαδή πξνζπαζήζεη πξψηα λα ρατδέςεη ηε
γπλαίθα θαη λα ηελ θηάζεη ζε έλα ςειφ επίπεδν θαη κεηά λα αθεζεί θαη
λα πξνρσξήζεη «θνπι» θαη απηφο ηφηε έρεη θαιψο σο έλα ζεκείν. Αιιά
αλ πξνζπαζήζεη λα παξαηείλεη ηε θάζε ελψ ήδε έρεη έληνλε δηέγεξζε
ηφηε πξνθαιεί πξφσξε εθζπεξκάησζε. Καη αλ ζπκβεί κηα θνξά απηφ
ηφηε δεκηνπξγείηαη έλαο θαχινο θχθινο.
Πνιιέο θνξέο άηνκα απηήο ηεο ηδηνζπγθξαζίαο ηείλνπλ λα θαηαιήμνπλ
ζηα εμήο ζελάξηα κεηά απφ θάπνην δηάζηεκα πξφσξεο εθζπεξκάησζεο:
Ή ηνπο θφβεηαη ε φξεμε γηα ζεμ είηε πξνζπαζνχλ λα απνθχγνπλ ηε
ζεμνπαιηθή επαθή είηε θηάλνπλ ζην ζεκείν «γηα λα κελ ληξνπηάδνληαη
ζπλερψο ζηε ζχληξνθν ηνπο» λα ζηακαηήζνπλ ηε ζρέζε απηή
βξίζθνληαο δηάθνξεο δηθαηνινγίεο. Βέβαηα πνιχ ζπρλά ηξέρνπλ θαη ζην
ζεμνιφγν ή ζηνλ ςπρνιφγν ή ζηνλ νκνηνπαζεηηθφ γηαηξφ πξνζπαζψληαο
λα ιχζνπλ ην πξφβιεκα ηνπο.
Σν πξφβιεκα ζε απηή ηελ πεξίπησζε είλαη ε δηαλνεηηθή παξέκβαζε. Σν
κπαιφ έξρεηαη θαη ιέεη: «ζηακάηεζε, θξέλαξε, θιπ». Δίλαη απηφ ην
κπξνο-πίζσ, ε δέζηε-θξχν ηνπ «ζθσηζέδηθνπ ληνπο» πνπ ραιάεη ηελ
νκαιή ζπζζψξεπζε ζηελ νξγαζκηθή θακπχιε θαη θέξλεη πην γξήγνξα
94
ηελ εθζπεξκάησζε θαη σο έλα ζεκείν θαη έλαλ αζζεληθφ νξγαζκφ. Γηαηί
θαη ε επραξίζηεζε δελ είλαη κεγάιε αθ‟ εο ζηηγκήο θαη ε νξγαζκηθή
θακπχιε δελ έθηαζε ςειά γηα λα ππάξρεη έληνλε εθηφλσζε θαη άξα
έληνλε νξγαζκηθή εδνλή.
Γελ είλαη ινηπφλ ην κφλν πξφβιεκα ε πξφσξε εθζπεξκάησζε, αιιά είλαη
θαη ην γεγνλφο φηη ε θνξχθσζε ζε απηή ηελ πεξίπησζε είλαη πνιχ
κηθξφηεξε. Άκα δελ έρεηο έληνλν νξγαζκφ, δελ έρεηο έληνλε εθηφλσζεεδνλή θαη άξα δελ έρεηο έληνλν θνξεζκφ θαη πιήξε ραιάξσζε. Γη απηφ
θαη πνιιέο θνξέο ηέηνηα άηνκα εχθνια θαηαθεχγνπλ ζην ζπζηεκαηηθφ
απλαληζκφ. Αθξηβψο γηαηί εθεί δελ έρεηο λα θάλεηο κε θάπνηνλ απέλαληη
ζνπ ζηνλ νπνίν πξέπεη λα δψζεηο εμεηάζεηο θαη άξα είζαη κε ηνλ εαπηφ
ζνπ θαη είζαη άλεηνο θαη ραιαξφο. Αιιά κε ην ρξφλην απλαληζκφ ν
θαχινο θχθινο επηηείλεηαη γηαηί κε ηνλ απλαληζκφ ηειεηψλεηο αθφκα πην
γξήγνξα.
Δθηφο απηνχ ν απλαληζκφο επεηδή είλαη ιηγφηεξν έληνλε θαη πην γξήγνξε
ε νξγαζκηθή ηνπ θακπχιε κνηξαία ζνπ πξνζθέξεη κηα ηθαλνπνίεζε πνιχ
κηθξφηεξε θαη πνιχ πην πξφζθαηξε. Έηζη ζπρλά αξρίδεη ην άηνκν λα
κπαίλεη ζε έλα άιιν θαχιν θχθιν φπνπ πξνζπαζεί λα βξεη ζέκαηα πνπ
λα ηνλ δηεγείξνπλ ηα νπνία ζα πξέπεη λα είλαη φιν θαη πην παξάμελα, φιν
θαη πην πεξίεξγα ή δηαζηξνθηθά γηα λα κπνξέζεη λα δηεγεξζεί θαη λα
επραξηζηεζεί θάπσο θαιχηεξα.
Δπεηδή ν νξγαζκφο δελ είλαη κφλν πιηθφο αιιά θαη ςπρηθφο άκα δελ έρεηο
θαη έλαλ άλζξσπν απέλαληη ζνπ λα αληαιιάμεηο θαη ςπρηθά
ζπλαηζζήκαηα θαη έρεηο κφλν ηε θαληαζία ζνπ, ηελ εηθνληθή
πξαγκαηηθφηεηα, ηφηε δελ έρεηο νινθιεξσκέλε ηθαλνπνίεζε νχηε ζην
πιηθφ, νχηε ζην αηζεξηθφ θαη νχηε θαη ζην ςπρηθφ επίπεδν.
Αο κελ μερλάκε φηη θαη ζην αηζεξηθφ επίπεδν ν απλαληζκφο ππνιείπεηαη
ηεο ζεμνπαιηθήο πξάμεο γηαηί ε δεχηεξε έρεη ξνή θαη αλάκεημε δχν
αληίζεησλ κνξθψλ αηζεξηθήο ελέξγεηαο, ηεο αξζεληθήο-Γηαλγθ θαη ηεο
95
ζειπθήο-Γηλλ ελψ ζηνλ απλαληζκφ έρεηο λα θάλεηο κφλν κε ηε δηθή ζνπ
αηζεξηθή ελέξγεηα.
10.3 Μεραληθή ΢ηχζε θαη «κπιε ραπάθηα»!
΢ηελ Αιινπαζεηηθή Ηαηξηθή ην πξψην πνπ θάλεη ν ζεμνιφγνο ή ν
παζνιφγνο είλαη λα ςάμεη αλ ππάξρνπλ νξκνληθά πξνβιήκαηα. ΢πάληα
βξίζθνπκε θάηη ηέηνην νπφηε ν αιινπαζεηηθφο γηαηξφο κπνξεί λα
πξνηείλεη ζηνλ αζζελή επηβξαδπληηθέο αινηθέο. Γειαδή αινηθέο πνπ
πεξηέρνπλ αλαηζζεηηθφ ψζηε λα γίλεη κηα ηνπηθή αλαηζζεζία ζην δέξκα
θαη ζην βιελλνγφλν ηνπ πένπο θαη έηζη ην άηνκν λα έρεη κηθξφηεξν
εξεζηζκφ. Ζ κεραληζηηθή ινγηθή ιέεη φηη αλ έρσ κηθξφηεξν εξεζηζκφ ηφηε
ζα δηαξθέζεη πεξηζζφηεξν ε θάζε ηεο δηέγεξζεο θαη άξα ζα έρνπκε
εθζπεξκάησζε κεηά απφ κεγαιχηεξν ρξνληθφ δηάζηεκα. Αιιά απηφ
πνιιέο θνξέο θαηαιήγεη ζην αληίζεην γηαηί ν αζζελήο θαηαιήγεη ζε
ραιαξή ζηχζε ή ζε θαζφινπ ζηχζε.
Καη κεηά φηαλ έρεηο ραιαξή ζηχζε ή θαζφινπ ζηχζε πάκε ζηα
«ζαπκαηνπξγά» «κπιε ραπάθηα» φπνπ εθεί έρνπκε κηα άιιε πιάλε.
Δπηθέξνπκε κηα ηνπηθή θαξκαθεπηηθή ππεξαηκία ζην πένο, πξνθαινχκε
δειαδή κηα κεραληθή ζηύζε θαη απηφ ην πξάγκα δελ πξνζθέξεη εδνλή
ζην άηνκν αιιά απιψο επηβεβαηψλεη ζην άηνκν θαη ζηε ζχληξνθν ηνπ
ηνλ αληξηζκφ ηνπ. Απνδεηθλχεη δειαδή ζηνπο άιινπο θαη ζηνλ εαπηφ ηνπ
φηη έρεη ζηχζε θαη εθζπεξκάησζε.
Αιιά απηφ δελ είλαη παξά κηα κεραληθή ζηχζε. Μνηάδεη κε ηε κεραληθή
ζηχζε πνπ έρεη φπνηνο πάεη λα δψζεη ζπέξκα γηα εμεηάζεηο. Σνπ ιέλε:
«Μπεο ζ‟ απηφ ην δσκάηην, άξρηζε λα απλαλίδεζαη θαη εθζπεξκάησζε
κέζα ζ‟ απηφ ην θππειάθη». Αιιά αθφκε θαη ζ‟ απηή ηελ πεξίπησζε
μέξνπλ νη λνζνθφκεο φηη ρσξίο ιίγε θαληαζίσζε δελ ζα έρνπκε ζηχζε
θαη εθζπεξκάησζε γη απηφ θαη ηνπ δίλνπλ πνξλνπεξηνδηθά ή βάδνπλ έλα
βίληεν κε ηζφληα γηα λα δηεγεξζεί ην άηνκν θαη λα δψζεη ζπέξκα. Αιιά
απφ απηή ηε κεραληθή ζηχζε θαη εθζπεξκάησζε απνπζηάδεη ε
θπζηνινγηθή δηέγεξζε ηνπ αηζεξηθνχ θαη ςπρηθνχ πεδίνπ θαη ηε ζέζε
96
ηνπο παίξλεη έλαο
ζπλαηζζεκάησλ.
κεραληθφο
απλαληζκφο
ρσξίο
αληαιιαγή
Δλψ νπζηαζηηθά γηα λα έρεηο νινθιεξσκέλν θαη ζπλνιηθφ νξγαζκφ ζα
πξέπεη λα ζπκκεηέρεη ην Τιηθφ ΢ψκα, ην Αηζεξηθφ ΢ψκα, ε Αηζζεηηθή
Φπρή κε νπηηθά θαη άιια αηζζεηηθά εξεζίζκαηα, ε Γηαλνεηηθή Φπρή κε
ζθέςεηο θαη ζπλαηζζήκαηα θαη ηέινο ε ΢πλεηδεζηαθή Φπρή κε
ζπλεηδεζηαθά ζπλαηζζήκαηα φηαλ έρεηο απέλαληη ζνπ έλαλ άλζξσπν πνπ
ηνλ αγαπάο πξαγκαηηθά.
Απηή ε ηξέια κε ην «κπιε ραπάθη» πέξαλ ηνπ φηη πξνθαιεί πάξα πνιιέο
παξελέξγεηεο ή αθφκε θαη ην ζάλαην, δεκηνπξγεί κηα θαηάζηαζε
εμάξηεζεο θαη νξγαληθήο γηα λα έρεη θαλείο ζηχζε έζησ κεραληθή αιιά
θαη ςπρηθήο απφ ηελ αλαζθάιεηα ηνπ «Μήπσο πάζσ «αθινγηζηία» θαη
ληξνπηαζηψ!». Γη απηφ θαη πνιινί άληξεο ην παίξλνπλ «πξνιεπηηθά» γηα
ζηγνπξηά έζησ θαη αλ λνηψζνπλ φηη έρνπλ θαιή ζεμνπαιηθή δηάζεζε.
Μάιηζηα φηαλ παξεκβαίλεηο ζην πιηθφ επίπεδν ζε κηα απηφλνκε
ιεηηνπξγία θαη ηελ ππνθαζηζηάο κε θάηη άιιν κπεξδεχεηαη θαη ν ίδηνο ν
νξγαληζκφο θαη παχεη λα ιεηηνπξγεί απφ κφλνο ηνπ. Έρνπκε ην ηξαγηθφ
θαηλφκελν ησλ γέξσλ πνπ έρεη πεξάζεη ε ζεμνπαιηθή ηνπο θάζε, πνπ
ιφγσ γεξαηεηψλ πιένλ δελ έρνπλ ζηχζε θαη φκσο παίξλνπλ ην «κπιε
ραπάθη». Πξνθαινχλ κηα ηερλεηή κεραληθή ζηχζε αιιά απηφ δελ
αληηθαζηζηά ηε θπζηνινγηθή εδνληθή ζεμνπαιηθφηεηα. Απιά
θνξντδεχνπλ ηνλ εαπηφ ηνπο θαη ηνπο άιινπο φηη δελ γεξάζαλε.
-Έρνπλ ζπέξκα ζε απηή ηελ εθζπεξκάησζε;
-Μπνξεί θαη λαη κπνξεί θαη φρη. Σν ζπέξκα ηνπο δειαδή κπνξεί λα
απνηειείηαη κφλν απφ πξνζηαηηθφ πγξφ θαη ζπεξκαηηθφ πγξφ αιιά ρσξίο
ζπεξκαηνδσάξηα ή κε λεθξά ζπεξκαηνδσάξηα. Ο άληξαο ζπλήζσο
παξακέλεη γφληκνο αθφκα θαη ζε κεγαιχηεξεο ειηθίεο απφ φηη ε γπλαίθα.
97
Σν πξφβιεκα είλαη φηη θάπνηνη άληξεο δελ δέρνληαη ηε θπζηνινγηθή
γήξαλζε. ΢‟ απηφ κνηάδνπλ θαη κε πνιιέο γπλαίθεο πνπ δελ δέρνληαη φηη
ζηακάηεζε θπζηνινγηθά ε πεξίνδνο ηνπο θαη ηνπο δίλεη ν αιινπαζεηηθφο
γηαηξφο νξκφλεο γηα λα πξνθαιεί κηα ηερλεηή αηκνξξαγία πνπ ηε
βαθηίδνπκε πεξίνδν ρσξίο λα είλαη. Γη απηφ θαη φρη κφλν δελ έρεη
επεξγεηηθέο επηπηψζεηο ζηε γπλαίθα αιιά ζπρλά έρεη θαη αξλεηηθέο.
10.4 Γπλαηθεία
αληηιήςεηο
«ςπρξφηεηα»,
ηξφπνο
δσήο
θαη
θνηλσληθέο
Απηά φζνλ αθνξά ηνλ άληξα κε ηελ πξφσξε εθζπεξκάησζε. ΋ζνλ
αθνξά ηε γπλαίθα ηα πην ζπρλά ζεμνπαιηθά πξνβιήκαηα είλαη ε
ςπρξόηεηα, δειαδή ε έιιεηςε ζεμνπαιηθήο επηζπκίαο θαη ε δπζπαξεύληα,
δειαδή ν πφλνο ηνπ θφιπνπ ζηε δηάξθεηα ηεο ζεμνπαιηθήο επαθήο. Καη
πάιη ζπλήζσο δελ έρνπκε λα θάλνπκε κε νξγαληθέο αηηίεο αλ
εμαηξέζνπκε ηελ θνιπηθή μεξφηεηα ιφγσ εκκελφπαπζεο. ΢πλήζσο
έρνπκε λα θάλνπκε είηε κε ππεξβνιηθή θνχξαζε θαη άγρνο ηεο γπλαίθαο
είηε κε δπζαξκνλία κε ην ζχληξνθν ηεο.
Γειαδή πηάζε ηελ ηππηθή ζεκεξηλή γπλαίθα ηεο ζχγρξνλεο θνηλσλίαο.
Πξψηνλ έρεη κπεη ζηελ παξαγσγή θαη είλαη θαη λνηθνθπξά θαη
εξγαδφκελε θαη κεηέξα θαη ρίιηα δπν άιια πξάγκαηα. Δίλαη ινηπφλ
θνξησκέλε κε πάξα πνιιέο έγλνηεο, δνπιεχεη πνιιέο ψξεο, θνπξάδεηαη
θαη ζσκαηηθά θαη θάπνηα ζηηγκή φηαλ έρεη θαη ηα παηδηά ζην ζπίηη θαη
πξέπεη πξψηα λα θνηκεζνχλ ηα παηδηά θαη κεηά φηαλ είλαη πηψκα λα πάεη
θαη λα ιεηηνπξγήζεη κε ην ζχληξνθν, ηφηε πψο ζα ιεηηνπξγήζεη;
Αληίζηνηρα, απφ ηελ άιιε κεξηά ππάξρεη θαη έλαο θνπξαζκέλνο ζπλήζσο
άληξαο ιφγσ ππεξβνιηθήο δνπιεηάο θαη άγρνπο γηα ηα νηθνλνκηθά. Αλ
ππάξρεη θαη δπζαξκνλία ζην δεπγάξη θαη αλ ζα πξέπεη βάζεη ησλ
θνηλσληθψλ πξνηχπσλ λα εθηεινχλ ηα ζπδπγηθά θαζήθνληα ηνπο
αλειιηπψο - γηαηί αλ δελ ην θάλνπλ ζπρλά θάηη δελ πάεη θαιά ζηε ζρέζε
ηνπο - ε ηφηε ππάξρεη πξφβιεκα. Καη αλ αξρίζνπλ λα ηξέρνπλ ζηνπο
ζεμνιφγνπο θαη ζηνπο ζπκβνχινπο γάκνπ θαη ζε φια ηα ππφινηπα ε ηφηε
βξάζε ξχδη.
98
΋πνηε ινηπφλ πάκε λα βάινπκε ηε ζπρλφηεηα ηεο ζεμνπαιηθήο επαθήο ή
ην ρξφλν ζηνλ νπνίν πξέπεη λα γίλεηαη ή ηνλ ηξφπν κε ηνλ νπνίν πξέπεη
λα γίλεηαη ζε θαινχπηα ηφηε ραιάκε ηα πάληα. Λέσ θαη ηνλ ηξφπν γηαηί ε
πνπξηηαληθή εζηθή ησλ πεξηζζφηεξσλ ζξεζθεηψλ ή θαη ηεο θνηλσλίαο
επηβάιιεη θάπνηνπο ζπγθεθξηκέλνπο ηξφπνπο σο «εζηθνχο» θαη ζηεξεί ηε
ραιάξσζε θαη ηε θαληαζία θαη ην απζφξκεην απφ ηε ζρέζε.
Παιαηφηεξα πρ είρακε ηελ «ηεξαπνζηνιηθή» ζηάζε πνπ ήηαλ ε κφλε
εζηθή θαη ελδεδεηγκέλε. Γειαδή ν άληξαο απφ πάλσ θαη ε γπλαίθα απφ
θάησ αληηθξηζηά. Καη κάιηζηα ε γπλαίθα λα κε δείρλεη φηη επραξηζηηέηαη
θαη πνιχ γηαηί ζα κπνξνχζε λα ραξαθηεξηζηεί κέρξη θαη «πνπηάλα» ή
«λπκθνκαλήο».
Ο δε άληξαο έπξεπε βάζεη ησλ πξνηχπσλ ηεο αλδξνθξαηηθήο θνηλσλίαο
λα αθνινπζήζεη ηα πξφηππα ηνπ «θφθνξα», ηεο «κεραλήο ηνπ ζεμ», φπνπ
ζα πξέπεη «λα κπνξεί λα ην θάλεη πνιιέο θνξέο» δηαδνρηθά θαη κάιηζηα
λα δηαξθεί ε ζηχζε ηνπ πνιιή ψξα θαη ζα πξέπεη «λα θηάζεη ηε γπλαίθα
ζε πνιιαπινχο νξγαζκνχο» θαη «λα ηεο πεηάμεη ηα κάηηα έμσ», θνθ.
(γέιηα) Γειάο ζαλ γπλαίθα αιιά μέξεηο ηη άγρνο δεκηνπξγνχλ ηέηνηα
πξφηππα ζε έλαλ άληξα ή εηδηθά ζε έλαλ έθεβν; (πεξηζζφηεξα γέιηα)
Δθηφο απφ ηα πνπξηηαληθά ζξεζθεπηηθά πξφηππα θαη ηα πξφηππα ηεο
αλδξνθξαηηθήο θνηλσλίαο έρνπκε θαη ηα ειεπζεξηάδνληα «κνληέξλα»
πξφηππα. Δθεί ζηηο παξέεο ηηο αληξηθέο ή πιένλ θαη ζηηο κεηθηέο παξέεο
ησλ δεπγαξηψλ ν θαζέλαο πξέπεη λα θαπρεζεί γηα ην πφζν έληνλα
«ζεξκφο» άληξαο ή γπλαίθα είλαη θαη ζα πξέπεη λα δηαιαιήζνπλ φηη είλαη
«κνληέξλνη» θαη φηη ην θάλνπλ κε δηάθνξνπο «αληηζπκβαηηθνχο» ηξφπνπο
θαη ζε δηάθνξεο ζηάζεηο. Έηζη έλα δεπγάξη πνπ αθνινπζεί πην
θπζηνινγηθά πξφηππα κπνξεί λα ζεσξεζεί ζπκβαηηθφ ή πνπξηηαληθφ ή
παξαδνζηαθφ ή ηέινο πάλησλ λεξφβξαζην.
99
10.5 Ο θαχινο θχθινο ηεο ππεξβνιήο: ν άληξαο «θφθνξαο» θαη ε
γπλαίθα «λπκθνκαλήο»
Αο δνχκε κηα αθφκε ζεμνπαιηθή δηαηαξαρή. Σα ζπθσηηθά άηνκα θαη δε
άηνκα πνπ επεξεάδνληαη απφ ηελ ηδηνζπγθξαζία Μεληνξίλνπκ έρνπλ
έληνλεο ζεμνπαιηθέο νξκέο θαη ζπρλά γίλνληαη αηρκάισηα ζε έλαλ άιιν
θαχιν θχθιν. ΢ην θαχιν θχθιν ηεο ππεξβνιήο θαη ζην θαχιν θχθιν ηεο
κνλνκεξνχο θαη θπξίσο ζσκαηηθήο επραξίζηεζεο.
Γειαδή έρνπλ ηελ ηάζε λα ην θάλνπλ ζε πνζφηεηα θαη κε πνιινχο
ζπληξφθνπο θαη ρσξίο ηδηαίηεξε ςπρηθή επηθνηλσλία. ΢αλ ζπνξ δειαδή ε
ζαλ επηβεβαίσζε ηνπ αληξηζκνχ. Έηζη έρνπκε ηνλ άληξα «θφθνξα» ή
αληίζηνηρα ηε γπλαίθα «λπκθνκαλή» φπνπ επεηδή ε επραξίζηεζε είλαη
θπξίσο ζην ζσκαηηθφ επίπεδν γίλεηαη ξερή, δελ ππάξρεη πιήξεο θαη
νινθιεξσκέλε επραξίζηεζε θαη ηειηθά ππάξρεη ππνιεηπφκελνο
θνξεζκφο.
Δλψ ηα ςσξηθά άηνκα αλ δελ απνδίδνπλ θαιά ηείλνπλ λα απνθεχγνπλ ην
ζεμ, ηα ζπθσηηθά άηνκα ηείλνπλ λα ην θάλνπλ μαλά θαη μαλά θαη πέθηνπλ
ζην θαχιν θχθιν ηεο πνζφηεηαο, ηεο αιιαγήο εξσηηθψλ ζπληξφθσλ ζαλ
ηα πνπθάκηζα, ην λα ην θάλνπλ κε απηφ θαη εθείλν ηνλ ηξφπν θνθ. Κη φια
απηά ζηελ απειπηζκέλε πξνζπάζεηα λα βξνπλ νπζηαζηηθή επραξίζηεζε
θαη νινθιεξσκέλν θνξεζκφ.
Σα ζπθηιηηηθά άηνκα πέθηνπλ ζε έλαλ άιιν θαχιν θχθιν φρη κφλν απηφλ
ηεο πνζφηεηαο αιιά θαη ηεο δηαζηξνθήο. Να ην θάλνπλ δειαδή φζν πην
παξάμελα θαη πεξίεξγα γίλεηαη, λα εξεζίδνληαη κφλν αλ ην θάλνπλ θφληξα
ζε εζηθνχο θαλφλεο ή θφληξα ζηνπο λφκνπο. Σειηθά ζπρλά θαηαιήγνπλ
ζηελ παηδεξαζηία, ηε θηελνβαζία, ην ζαδηζκφ, ην καδνρηζκφ θνθ.
Τν πξόβιεκα είλαη πάληα ε κε νιηζηηθή ιεηηνπξγία ηνπ αλζξώπνπ πνπ δελ
επηθέξεη ηελ νιηζηηθή θαη νινθιεξσκέλε ηθαλνπνίεζε ζε όια ηα επίπεδα.
100
Καη ζ‟ απηφ παξεκβαίλνπλ θαη νη ηδηνζπγθξαζηαθέο αληζνξξνπίεο ησλ
αηφκσλ θαη νη θνηλσληθέο αληηιήςεηο.
΢ε απηφ ην θαχιν θχθιν ηεο ππεξβνιήο κπνξνχλ λα κπνπλ θαη γπλαίθεο.
Πξφθεηηαη ζπρλά γηα γπλαίθεο πνπ επεξεάδνληαη απφ ηελ ηδηνζπγθξαζία
Πιάηηλα ή ηελ ηδηνζπγθξαζία Σαξέληνπια Ηζπάληθα. Δίλαη γπλαίθεο πνπ
έρνπλ κεγάιε ηδέα γηα ηνλ εαπηφ ηνπο, ηελ εμππλάδα ηνπο θαη ηελ
νκνξθηά ηνπο. Απηφ ηηο θάλεη θπξηαξρηθέο θαη έηζη παχνπλ λα έρνπλ
ζειπθφηεηα, παχνπλ λα έρνπλ ηε ζειπθή θπζηθή ζηάζε ζηε
ζεμνπαιηθφηεηα.
Ζ ζεμνπαιηθή ιεηηνπξγία είλαη ε θαη‟ εμνρήλ ιεηηνπξγία φπνπ πξέπεη λα
ππάξρεη δηαθνξεηηθφηεηα θαη ξφινη αξζεληθνί θαη ζειπθνί. ΋ρη φκσο κε
ηελ έλλνηα φηη ην αξζεληθφ είλαη ην «θπξίαξρν» θαη ην ζειπθφ ην
«ππνηαγκέλν». Γπζηπρψο ζήκεξα ιφγσ ηνπ ιαλζαζκέλνπ θεκηληζκνχ
επηθέξακε κηα δηεζηξακκέλε «ηζφηεηα» πνπ ζηελ πξάμε ζεκαίλεη
ηζνπέδσζε ησλ δηαθνξψλ θαη νκνγελνπνίεζε ησλ πάλησλ αληί λα
ζεβφκαζηε ηηο θπζηθέο δηαθνξέο ηνπ θχινπ.
Άηνκα ινηπφλ πνπ επεξεάδνληαη απφ ηελ ηδηνζπγθξαζία Πιάηηλα,
Σαξέληνπια Ηζπάληθα ή θαη Βαιεξηάλα δελ απνδέρνληαη ζπλήζσο ην
θπζηνινγηθφ ζειπθφ ξφιν θαη εκθαλίδνληαη θπξηαξρηθά. Έηζη εάλ ην
αξζεληθφ είλαη ςσξηθφ θαη ππνρσξεηηθφ ην «επλνπρίδνπλ» θαη παχεη λα
ιεηηνπξγεί ζαλ αξζεληθφ. Σφηε άκα δελ έρεηο νχηε αξζεληθφ απφ ηε κηα
κεξηά αιιά νχηε θαη ζειπθφ απφ ηελ άιιε δελ έρεηο νπζία θαη γη απηφ θαη
νη ίδηεο νη γπλαίθεο πνπ επλνπρίδνπλ ηνπο άληξεο δελ κπνξνχλ λα
επραξηζηεζνχλ ην ζεμ θαη ηε ζρέζε. Γη απηφ θαη ζπρλά παξαπνλνχληαη
θαη ιέλε «Πνπ πήγαλ νη άληξεο!».
Σα πξάγκαηα αιιάδνπλ φηαλ έρνπλ λα θάλνπλ κε έλα ζπθσηηθφ άηνκν,
πρ έλα άηνκν πνπ επεξεάδεηαη απφ ηελ ηδηνζπγθξαζία Μεληνξίλνπκ.
΢πρλά ην Μεληνξίλνπκ βιέπεη απηή ηελ θπξηαξρηθφηεηα θαη ην πηάλεη ε
καλία ηεο θαηάθηεζεο θαη ηεο ππνηαγήο ηνπ ζειπθνχ. Θα πεη κέζα ηνπ:
101
«Μσξή θαξηφια εγψ ζα ζε πεδήμσ θαη ζα ζε παξαηήζσ» ή «Θα ζε θάλσ
δηθή κνπ θαη ζα ζ‟ έρσ λα ζε πεξηθέξσ γηα λα κε ζαπκάδνπλ νη άιινη πνπ
έρσ κηα ηφζν σξαία γθφκελα».
Βέβαηα ζηελ πξάμε, ζε φιεο απηέο ηηο πεξηπηψζεηο δελ ππάξρεη νπζία. Οη
θπξηαξρηθέο γπλαίθεο ηείλνπλ λα γίλνληαη «λπκθνκαλείο» πνπ θαηαθηνχλ
άληξεο θαη επηβεβαηψλνπλ έηζη ηελ «ζειπθφηεηα» ηνπο, γίλνληαη δειαδή
«κνηξαίεο» γπλαίθεο, “femme fatale”. Ή ηείλνπλ λα απνγνεηεχνληαη απφ
ην ζεμ θαη λα γίλνληαη ςπρξέο θαη δχζηξνπεο ή εξγαζηνκαλείο ή
θπξηαξρηθέο κεηέξεο. Αλαδεηνχλ δειαδή θαη πάιη ηελ αλαγλψξηζε θαη
ηελ θπξηαξρία ζε άιινπο ηνκείο φπσο πρ ζηελ εξγαζία ή ζηε γνληθή
ηδηφηεηα.
΢ε γεληθέο γξακκέο ηα ςσξηθά άηνκα ηείλνπλ λα είλαη ππνρσξεηηθά ή
ππεξβνιηθά ληξνπαιά ζε απηά ηα ζέκαηα ηα ζεμνπαιηθά ή λα
επεξεάδνληαη απφ πνπξηηαληθέο ζξεζθεπηηθέο θαη θνηλσληθέο αληηιήςεηο
θαη δελ ραίξνληαη ηε ζεμνπαιηθφηεηα. Οη ςσξηθνί άληξεο δελ είλαη ηφζν
«άληξεο», ηφζν «αξζεληθνί», νη δε ςσξηθέο γπλαίθεο είλαη ζπλήζσο πνιχ
ληξνπαιέο θαη ηειηθά δελ επραξηζηηέηαη νχηε ν άληξαο νχηε θαη ε γπλαίθα
θαη ην γπξλάλε ν κελ άληξαο ζηε δνπιεηά, ε δε γπλαίθα ζηε κεηξφηεηα.
Δπίζεο ζε γεληθέο γξακκέο ηα ζπθσηηθά άηνκα έρνπλ ηελ ηάζε λα έρνπλ
ξερή ηθαλνπνίεζε θαη λα έρνπλ πνιιέο αιιά επηθαλεηαθέο ζρέζεηο.
Έρνπκε πνζφηεηα αιιά ρσξίο πνηφηεηα. Σα δε ζπθηιηηηθά άηνκα ηείλνπλ
λα είλαη ζην έλα άθξν ηεο πιήξνπο άξλεζεο ηνπ ζέκαηνο είηε ζην άιιν
άθξν ηεο απνραιίλσζεο κε δηαζηξνθηθνχο ηξφπνπο.
10.6 ΢εμνπαιηθά πξνβιήκαηα θαη Οιηζηηθή Θεξαπεία
-΢πλήζσο έλαο άληξαο γηαηί πεγαίλεη ζην γηαηξφ γηα ζεμνπαιηθά ζέκαηα;
-Γηα πξφσξε εθζπεξκάησζε ή αηειή ζηχζε ή αδπλακία ζηχζεο.
-΢ε απηφ ηη κπνξεί λα θάλεη ε Οκνηνπαζεηηθή;
102
-Κηλεηνπνηψληαο ζπλνιηθά ηνλ άλζξσπν ζαλ ςπρνζσκαηηθφ ζχλνιν
αίξεη πάξα πνιιέο θνξέο θαη ην άγρνο θαη ηνπο ςπρνινγηθνχο ιφγνπο πνπ
πξνθαινχλ ην πξφβιεκα. Έηζη, αλ θαη κφλν αλ, ζπλππάξρνπλ θαη νη
εμσηεξηθέο ζπλζήθεο, δειαδή αλ ππάξρεη θαη έλαο ζχληξνθνο κε
θαηαλφεζε θαη αγάπε, ιχλεηαη ην πξφβιεκα. Γηαηί ζε απηά ηα ζέκαηα
δελ είλαη κφλν ε ζεξαπεία ηνπ ελφο. Δπεηδή πξφθεηηαη γηα θάηη πνπ αθνξά
ηε ζρέζε γη απηφ θαη ρξεηάδνληαη θαη νη δχν.
Πρ κνπ έρεη ηχρεη πνιιέο θνξέο λα κνπ έξζεη έλα άηνκν Λατθνπφληηνπκ
γηα ζεξαπεία πξφσξεο εθζπεξκάησζεο, λα πάεη πνιχ θαιχηεξα ςπρηθά,
λα πάεη θαιχηεξα ζαλ ζεμνπαιηθή επηζπκία θαη ζαλ ζηχζε αιιά αλ έρεη
απέλαληη ηνπ κηα θπξηαξρηθή θαη θαηαπηεζηηθή ζχληξνθν ε νπνία ηείλεη
λα ηνλ επλνπρίδεη, λα ηνλ πξνζβάιιεη ή λα κελ ηνλ απνδέρεηαη ζαλ
αξζεληθφ δελ ιχλεηαη ην πξφβιεκα κε ηε ζπγθεθξηκέλε ζχληξνθν.
-Καη ηη γίλεηαη ηφηε;
-Ή ζα πξέπεη λα αιιάμεη ε ζχληξνθνο ηνπ ή ζα πξέπεη λα αιιάμεη
ζχληξνθν. (γέιηα) Ή κπνξεί ζπρλά λα πάεη απηφο θαιχηεξα, απηή λα κελ
αιιάμεη ζηάζε θαη απηφο λα θαηαθχγεη ζε εμσζπδπγηθέο ζρέζεηο. Καη
ζπλήζσο επηιέγεη πιένλ ςσξηθέο ζπληξφθνπο πνπ ηνλ ζαπκάδνπλ ή ηνλ
απνδέρνληαη ζαλ αξζεληθφ θαη έηζη κπνξεί λα ιεηηνπξγήζεη. Έηζη έρνπκε
ην θαηλφκελν κε ηελ εξσκέλε ηνπ λα ιεηηνπξγεί κηα ραξά ζεμνπαιηθά
ελψ κε ηελ θπξηαξρηθή γπλαίθα ηνπ λα κελ ιεηηνπξγεί. Βέβαηα ζε απηά
ηα ζέκαηα δελ ζα επεθηαζψ γηαηί ηα έρσ ήδε αλαιχζεη ζε πνιιά άιια
βηβιία κνπ.
103
΢πδήηεζε 11ε
ΜΤΟ΢ΚΔΛΔΣΙΚΔ΢ ΠΑΘΗ΢ΔΙ΢
11.1 ΢ηεξηδφκαζηε φρη κφλν ζηα νζηά αιιά θαη ζηνπο κπο, ηέλνληεο
θαη ζπλδέζκνπο
11.2 Σα αληηθιεγκνλψδε θαηαζηέιινπλ ην ζεξαπεπηηθφ κεραληζκφ
ηεο θιεγκνλήο
11.3 Δγρείξεζε ή ζπληεξεηηθή αληηκεηψπηζε ηεο νζθπαιγίαο θαη ηεο
απρελαιγίαο;
11.4 Αληηξξφπεζε θαη ιεηηνπξγηθή απνθαηάζηαζε απφ ηνλ νξγαληζκφ
11.5 Οιηζηηθή ζεξαπεία ησλ κπνζθειεηηθψλ παζήζεσλ
11.6 ΢ηεξηθηηθέο δψλεο θαη «θεδεκφλεο»
11.7 Ο ξφινο ηνπ ςπρηθνχ παξάγνληα ζηελ νζθπαιγία θαη
απρελαιγία
11.8 Η κεγάιε ζεκαζία ηεο νιηζηηθήο αληηκεηψπηζεο
11.1 ΢ηεξηδφκαζηε φρη κφλν ζηα νζηά αιιά θαη ζηνπο κπο, ηέλνληεο
θαη ζπλδέζκνπο
΢ήκεξα ζα κηιήζνπκε γηα ηηο Μπνζθειεηηθέο Παζήζεηο, δειαδή ηηο
παζήζεηο ησλ κπψλ θαη ηνπ ζθειεηνχ. Οη κχεο θαη ηα νζηά απνηεινχλ
απηφ πνπ ιέκε ΢ηεξηθηηθφ ΢χζηεκα. Ζ κεραληζηηθή ινγηθή έρεη ηελ ηάζε
λα ζεσξεί φηη ζηεξηδφκαζηε ζηα θφθθαια. Αιιά απηφ είλαη ιάζνο.
104
Οπζηαζηηθά ζηεξηδφκαζηε φρη κφλν ζηα θφθθαια αιιά θαη ζηνπο κπο θαη
ζε φια ηα καιαθά κφξηα φπσο ζχλδεζκνη, ηέλνληεο θαη αξζξηθνί ζχιαθνη.
Αλ δελ ππάξρνπλ απηά ηα καιαθά κφξηα γηα λα θξαηάλε ηα δνκηθά πιηθά,
δειαδή ηα νζηά, δελ κπνξνχκε λα ζηεξηρηνχκε κφλν ζηα θφθθαια.
Σν ιέσ απηφ γηαηί ζπρλά ζηα πξνβιήκαηα κε νζθπαιγία, ηζρηαιγία,
απρεληθφ ζχλδξνκν, θιπ, δελ ιακβάλνπκε ππφςε καο ηε κεγάιε ζεκαζία
ηνπ κπτθνχ ζπζηήκαηνο γηα ηε ζηήξημε ηεο ζπνλδπιηθήο ζηήιεο θαη ηνπ
ζψκαηνο γεληθφηεξα.
Αο δνχκε κεξηθά παξαδείγκαηα. ΢ηελ νζθπαιγία ν κεραληζκφο είλαη
ζπλήζσο φηη έρνπκε θάπνηεο αιινηψζεηο ζηα νζηά θαη απηέο νη
αιινηψζεηο φπσο πρ κηα θήιε κεζνζπνλδπιίνπ δίζθνπ, πηέδνπλ ην
ηζρηαθφ λεχξν. Αληίζηνηρα ζην απρεληθφ ζχλδξνκν νη αιινηψζεηο ησλ
νζηψλ πηέδνπλ ηα λεχξα ησλ ρεξηψλ πνπ μεθηλάλε απφ ην απρεληθφ ηκήκα
ηεο ζπνλδπιηθήο ζηήιεο. Απηή ε πίεζε κπνξεί λα πξνθαιέζεη κηα ζεηξά
ζπκπησκάησλ αλάινγα κε ην ζεκείν πνπ γίλεηαη ε πίεζε.
΢θεθηείηε ην λεχξν ζαλ έλα πνιχθισλν θαιψδην θαη θάζε θιψλνο
αληηζηνηρεί ζηελ αηζζεηηθή ή θηλεηηθή λεχξσζε ησλ θάησ ή ησλ άλσ
άθξσλ. Γη απηφ θαη φηαλ έρνπκε νζθπαιγία, δειαδή πφλν ζηε κέζε,
κπνξεί λα έρνπκε ηαπηφρξνλα θαη ηζρηαιγία, δειαδή πφλν ζηνπο
γινπηνχο, κεξνχο ή θαη κέρξη ηα δάθηπια ησλ πνδηψλ. Δθηφο απφ πφλν
θαη πξφβιεκα ζηελ θίλεζε κπνξεί λα έρνπκε θαη πξφβιεκα ζηελ
αίζζεζε ηνπ δέξκαηνο, δειαδή κηα ππαηζζεζία ηκεκάησλ ηνπ πνδηνχ.
11.2 Σα αληηθιεγκνλψδε θαηαζηέιινπλ ην ζεξαπεπηηθφ κεραληζκφ
ηεο θιεγκνλήο
Ζ ζπλήζεο αληηκεηψπηζε ηεο νζθπαιγίαο, ηζρηαιγίαο θαη απρελαιγίαο
είλαη ηα παπζίπνλα ηα νπνία φπσο ιέεη θαη ην φλνκα ηνπο παχνπλ απιψο
πξνζσξηλά ηνλ πφλν αιιά δελ ζεξαπεχνπλ ηελ αηηία πνπ πξνθαιεί ηνλ
πφλν. Δπίζεο ηα αληηθιεγκνλψδε ηα νπνία φπσο ιέεη θαη ην φλνκα ηνπο
105
θαηαζηέιινπλ ηε θιεγκνλή πνπ πξνθαιεί ν ίδηνο ν νξγαληζκόο γηα λα
δηνξζψζεη κηα αθχζηθε θαηάζηαζε. Φιεγκνλή ηη ζεκαίλεη; Σέζζεξα
πξάγκαηα: εξπζξφηεηα, ππεξαηκία, νίδεκα θαη πφλν.
Με ηα αληηθιεγκνλψδε ζηηο κπνζθειεηηθέο παζήζεηο κεηψλνπκε ηελ
ππεξαηκία, ην νίδεκα, ηνλ πφλν θαη ηελ εξπζξφηεηα. Ο αζζελήο
αλαθνπθίδεηαη απφ ηνλ πφλν αιιά έρνπκε ήδε θάλεη δεκηά γηαηί ηε
θιεγκνλή δελ ηελ θάλεη ε πάζεζε αιιά ν νξγαληζκφο γηαηί ππάξρεη
θάπνην κεραληθφ ή άιιν πξφβιεκα θαηαζηξνθήο ηζηψλ.
Ο πφλνο είλαη ρξήζηκνο γηαηί καο αλαγθάδεη λα αθηλεηνπνηεζνχκε θαη λα
δψζνπκε ρξφλν γηα επηζθεπέο. Ζ δε ππεξαηκία θαη ην νίδεκα είλαη επίζεο
σθέιηκα γηαηί δηεπθνιχλνπλ ηε κεηάβαζε ζηνλ ηφπν ηεο θιεγκνλήο
ρξήζηκσλ νπζηψλ θαη θπηηάξσλ γηα επηζθεπέο φπσο νμπγφλν, ζξεπηηθέο
νπζίεο, ιεπθά αηκνζθαίξηα, αληηζψκαηα, θιπ. Δθηφο απηνχ δηεπθνιχλνπλ
θαη ηελ απνκάθξπλζε ηνμηλψλ θαη θαηεζηξακκέλσλ ηζηψλ απφ ηνλ ηφπν
ηεο θιεγκνλήο.
Με ην λα ζηακαηάκε θαξκαθεπηηθά απηή ηε ζεξαπεπηηθή δηαδηθαζία ηεο
θιεγκνλήο δελ αθήλνπκε ηνλ νξγαληζκφ λα θάλεη ηελ απνθαηάζηαζε.
΋ηαλ εκείο θαιχπηνπκε ηνλ πφλν κε παπζίπνλα θαη αληηθιεγκνλψδε ηφηε
κπνξνχκε λα πξνθαιέζνπκε αθφκε κεγαιχηεξεο δεκηέο ιφγσ ηεο
ζπλερηδφκελεο θίλεζεο ζε κηα πξνβιεκαηηθή άξζξσζε. Παξφκνηα ιάζε
θάλνπκε ζε ζιάζεηο, θαηάγκαηα, εμαξζξψζεηο, ζηξακπνπιήγκαηα,
θαθψζεηο γεληθψο φηαλ πάκε θαη βάδνπκε θαη‟ επζείαλ παγσκέλα
επηζέκαηα γηα λα κελ πξεζηεί ιέεη ε πεξηνρή. Καη λνκίδνπκε φηη κε ην λα
κελ πξεζηεί θάλνπκε θαιφ.
Μα δελ είλαη ηξειφο ν νξγαληζκφο! Έρεη εθ θχζεσο ηνπο
απηνζεξαπεπηηθνχο ηνπ κεραληζκνχο άκπλαο πνπ φηαλ ρηππήζνπκε
θηλεηνπνηνχληαη γηα λα απνθαηαζηαζεί κε ηνλ θαιχηεξν δπλαηφ ηξφπν ην
πξφβιεκα. Δκείο πάκε θαη θαηαζηέιινπκε ηε δηαδηθαζία απηή ηεο
106
θιεγκνλήο θαη δπζθνιεχνπκε ηνλ νξγαληζκφ λα επηηειέζεη ηελ
απνθαηάζηαζε ησλ δεκηψλ.
11.3 Δγρείξεζε ή ζπληεξεηηθή αληηκεηψπηζε ηεο νζθπαιγίαο θαη ηεο
απρελαιγίαο;
Πνιιέο θνξέο ππάξρεη ν θφβνο απφ ηνλ αιινπαζεηηθφ γηαηξφ φηη αλ
αθήζεη έλα κνχδηαζκα ηνπ πνδηνχ ή ρεξηνχ γηα αξθεηφ θαηξφ κπνξεί
απηφ λα πξνθαιέζεη κφληκε παξάιπζε ηνπ άθξνπ. Καη‟ αξρήλ απφ ηελ
εκπεηξία κνπ ηφζα ρξφληα ζαλ θιηληθφο γηαηξφο θάηη ηέηνην είλαη
εμαηξεηηθά ζπάλην. Μφλν ζε έλα έληνλν αηχρεκα φπνπ έρνπκε θάηαγκα
ηεο ζπνλδπιηθήο ζηήιεο θαη ζνβαξφ ηξαπκαηηζκφ ηνπ λσηηαίνπ κπεινχ
κπνξεί λα έρνπκε κφληκε παξάιπζε. ΢ηηο νζθπαιγίεο, ηζρηαιγίεο θαη ζην
απρεληθφ ζχλδξνκν, φζν ζνβαξέο θαη ρξφληεο θαη αλ είλαη ζπαληφηαηα
έρνπκε κφληκε παξάιπζε άθξσλ. Δπνκέλσο ην λα πξνηείλνπκε
εγρεηξήζεηο γηα ζεξαπεία ηέηνησλ παζήζεσλ κε ην θφβν ηνπ θηλδχλνπ
κφληκεο παξάιπζεο είλαη θαηά θαλφλα ιάζνο.
Οη εγρεηξήζεηο ηεο ζπνλδπιηθήο ζηήιεο γηα ζεξαπεία ηεο νζθπαιγίαο ή
ηνπ απρεληθνχ ζπλδξφκνπ ήηαλ ηεο κφδαο γηα αξθεηά ρξφληα ζην
παξειζφλ. Παξφια απηά είλαη θαηά θαλφλα άζθνπεο γηαηί δελ
αληηκεησπίδνπκε ηελ αηηία. Οπζηαζηηθά απηφ πνπ θάλνπλ είλαη φηη
πξνθαινχλ κηα πξφζθαηξε κεραληθή απνζπκθφξεζε ηεο θαηάζηαζεο.
Γειαδή αλ έρνπκε έλα άηνκν πνπ έρεη πξνδηάζεζε γηα παζήζεηο ηεο
ζπνλδπιηθήο ζηήιεο θαη γηα θήιεο ηνπ κεζνζπνλδπιίνπ δίζθνπ ην λα
θάλνπκε ηψξα εγρείξεζε ζην 04-05 κεζνζπνλδχιην δηάζηεκα θαη
πεηαιεθηνκή είλαη άζθνπν. Ναη κελ απνζπκθνξνχκε ηελ θαηάζηαζε ζε
απηφ ην ηκήκα ηνπ λσηηαίνπ κπεινχ αιιά ηαπηφρξνλα θάλνπκε νπιέο θαη
δελ έρνπκε ηελ ίδηα ειαζηηθφηεηα ηεο ζπνλδπιηθήο ζηήιεο φπσο πξηλ.
Δπηπιένλ αλ απηφ ην άηνκν έρεη πξνδηάζεζε θαη έρεη ήδε θαη ζε εμέιημε
άιιεο βιάβεο ζε άιια κεζνζπνλδχιηα δηαζηήκαηα ηφηε ηη ζα θάλνπκε
θάζε θνξά; Θα μαλαθάλνπκε εγρείξεζε ζην επφκελν δηάζηεκα θαη κεηά
ζην παξαπάλσ;
107
Γελ είλαη ιχζε ε εγρείξεζε ζηε ζπγθεθξηκέλε πεξίπησζε. Δίλαη
ππξνζβεζηηθή αληηκεηψπηζε θαη κάιηζηα αθξσηεξηαζηηθή. Καη γη απηφ
θαη πάξα πνιινί αζζελείο πνπ θαηέθπγαλ ζε εγρείξεζε γηα λα ιχζνπλ ην
πξφβιεκα ηνπο ην κεηάλησζαλ γηαηί κεηά δελ έρεη ηελ ίδηα πιαζηηθφηεηα
ε ζπνλδπιηθή ζηήιε. Σν ίδην ηζρχεη θαη γηα ηνλ απρέλα.
11.4 Αληηξξφπεζε θαη ιεηηνπξγηθή απνθαηάζηαζε απφ ηνλ νξγαληζκφ
Αο κελ μερλάκε φηη ε θιηληθή εκπεηξία έρεη δείμεη φηη ε ζπνλδπιηθή
ζηήιε έρεη πάξα πνιιέο δπλαηφηεηεο αληηξξφπεζεο ησλ βιαβψλ ηεο. Γη
απηφ θαη ζπρλά βιέπνπκε πνιινχο αζζελείο ζηελ ειηθία ησλ 25-30
ρξφλσλ πνπ έρνπλ ζνβαξέο ελνριήζεηο ζηε ζπνλδπιηθή ζηήιε θαη
αθηλεηνπνίεζε γηα κέξεο ή βδνκάδεο θαη αλεζπρνχλ ηδηαίηεξα. ΢πρλά
ιέλε ζην γηαηξφ: «Γηαηξέ δελ μέξσ ηη λα θάλσ! Θα θάλσ εγρείξεζε γηαηί
θηλδπλεχσ λα κείλσ παξάιπηνο! Αλ δελ θάλσ εγρείξεζε θαη έρνπλ
αξρίζεη απφ ηφζν λσξίο ηα πξνβιήκαηα κνπ ζηε ζπνλδπιηθή ζηήιε ηφηε
εγψ ζηα 45 κνπ ζα είκαη παξάιπηνο!». Απηφ φκσο δελ ηζρχεη γηαηί θαηά
θαλφλα ππάξρεη ε δπλαηφηεηα απφ ηνλ νξγαληζκφ λα αληηξξνπήζεη ηελ
θαηάζηαζε θαη λα επνπιψζεη ηελ φιε ηζηνξία θηλεηνπνηψληαο ηε
δηαδηθαζία ηεο θιεγκνλήο θαη δηάθνξνπο άιινπο κεραληζκνχο.
Απηφ επηβεβαηψλεηαη θαη απφ ην γεγνλφο φηη βιέπνπκε ζπρλά κηα
αθηηλνγξαθία ζπνλδπιηθήο ζηήιεο ρσξίο λα δνχκε ηνλ αζζελή θαη
βιέπνπκε ηφζεο πνιιέο αιινηψζεηο νπφηε ιέκε: «Απηφο ν αζζελήο ή έρεη
ζνβαξά πξνβιήκαηα ή είλαη ζην θξεβάηη!». Κη φκσο ν αζζελήο ζνπ
αλαθέξεη: «Δγψ δελ έρσ θαλέλα ηδηαίηεξν πξφβιεκα!» Απηφ ζπκβαίλεη
γηαηί γίλνληαη ζηαδηαθά απηέο νη αιινηψζεηο νπφηε ν νξγαληζκφο έρεη ηε
δπλαηφηεηα επνχισζεο θαη αληηξξφπεζεο θαη παξακέλεη ιεηηνπξγηθφο.
Άιιν ινηπφλ ε αλαηνκία, νη αλαηνκηθέο αιινηψζεηο θαη άιιν ε
θπζηνινγία, ε ιεηηνπξγηθφηεηα. Μπνξεί λα έρνπκε πνιιέο αλαηνκηθέο
αιινηψζεηο αιιά λα κελ έρεη επεξεαζηεί ε ιεηηνπξγηθφηεηα ηδηαίηεξα.
Δίλαη απηφ πνπ ιέσ ζπρλά φηη αλ θιείζεη ε Δζληθή Οδφο κπνξνχκε λα
108
δεκηνπξγήζνπκε κηα παξάπιεπξν θπθινθνξία θαη λα απνθαηαζηήζνπκε
ιεηηνπξγηθά ην πξφβιεκα ηεο θπθινθνξίαο ζε έλα πνζνζηφ 80-90%. Σν
ίδην θάλεη θαη ν νξγαληζκφο ζε πάξα πνιινχο ηζηνχο θαη φρη κφλν ζηα
νζηά ή ζηνπο κπο αιιά αθφκε θαη ζην λεπξηθφ ηζηφ πνπ κέρξη πξηλ απφ
θάπνηα ρξφληα ζεσξνχζακε φηη δελ έρεη δπλαηφηεηα αλάπιαζεο ή
παξάπιεπξεο ιχζεο.
Απηφ ην μέξνπκε θαη απφ ηα εγθεθαιηθά. Έρνπκε έλα άηνκν πνπ παζαίλεη
εγθεθαιηθφ θαη κέλεη ζρεδφλ παξάιπην θαη κεηά απφ έλα δηάζηεκα
κεξψλ, βδνκάδσλ ή κελψλ κπνξεί λα απνθαηαζηαζεί ιεηηνπξγηθά κέρξη
θαη 100% ή έζησ 80-90%. Απηφ ην βιέπνπκε θαη ζηελ Καηά Πιάθαο
΢θιήξπλζε φπνπ έρνπκε αιινηψζεηο ζηνλ εγθέθαιν θαη παξαιχζεηο θαη
δηπισπίεο αιιά κε θάπνηνπο παξάπιεπξνπο κεραληζκνχο ν νξγαληζκφο
αληηξξνπεί ηα πξάγκαηα ζε πνιχ κεγάιν βαζκφ θαη θαηαθέξλεη απηφ πνπ
ιέκε «ιεηηνπξγηθή απνθαηάζηαζε».
΢πκβαίλεη επίζεο λα δνχκε έλα άηνκν κε ζρεδφλ θαζφινπ αιινηψζεηο
ζηελ αθηηλνγξαθηθή εηθφλα ηεο ζπνλδπιηθήο ζηήιεο θαη φκσο λα έρνπκε
έληνλα ζπκπηψκαηα. Κη απηφ γηαηί δελ ηα δείρλεη φια ε αθηηλνγξαθία ή ε
αμνληθή ηνκνγξαθία ή γηαηί ε βιάβε έζησ θαη κηθξή είλαη ζε θαίξην
ζεκείν θαη πηέδεη έληνλα ην λεχξν θαη γη απηφ καο θάλεη έληνλα
ζπκπηψκαηα.
11.5 Οιηζηηθή ζεξαπεία ησλ κπνζθειεηηθψλ παζήζεσλ
Ζ νκνηνπαζεηηθή ζεξαπεία θηλεηνπνηεί ηνπο ζεξαπεπηηθνχο κεραληζκνχο
ηνπ νξγαληζκνχ, εθείλνπο νη νπνίνη κπνξνχλ λα απνθαηαζηήζνπλ θαη
αλαηνκηθά αιιά ζε πνιχ κεγαιχηεξν βαζκφ θαη ιεηηνπξγηθά ην
πξφβιεκα. Γηαηί θακηά θνξά κε ξσηάλε: «Δληάμεη γηαηξέ, ε
Οκνηνπαζεηηθή ην θαηαιαβαίλσ φηη κπνξεί λα βνεζήζεη ζε ιεηηνπξγηθά
πξνβιήκαηα φπσο γαζηξίηηδεο, θνιίηηδεο, αιιεξγίεο, πνλνθεθάινπο αιιά
ζηα ζθειεηηθά ηη κπνξεί λα θάλεη αθνχ έρνπκε αιινηψζεηο πνπ δελ
κπνξνχλ λα γίλνπλ θαιά; Θα μαλαθάλεηο ηα θφθθαια 18 ρξνλψλ ή φπσο
ήηαλ πξηλ απφ ην θάηαγκα;» ΋ρη βέβαηα! Αιιά ν νξγαληζκφο κπνξεί λα
απνθαηαζηήζεη σο έλα ζεκείν αλαηνκηθά ην πξφβιεκα θαη ζε κεγάιν
109
βαζκφ ιεηηνπξγηθά ηελ θαηάζηαζε. Κηλεηνπνηνχληαη δειαδή ηέηνηνη
κεραληζκνί ιεηηνπξγηθήο απνθαηάζηαζεο.
΢ε ηέηνηεο πεξηπηψζεηο πξέπεη λα ιεθζνχλ ππφςε θαη άιινη ζεξαπεπηηθνί
παξάγνληεο. Δγψ πξνζσπηθά ζπζηήλσ θαηά θαλφλα ζε ηέηνηα
πξνβιήκαηα νζθπαιγίαο θαη απρελαιγίαο ηελ θαηάιιειε γπκλαζηηθή γηα
ηελ ελδπλάκσζε ησλ παξαζπνλδπιηθψλ κπψλ. Δίπα θαη ζηελ αξρή φηη ε
ζπνλδπιηθή ζηήιε δελ ζηεξίδεηαη θπξίσο ζηα νζηά αιιά ζηνπο κπο θαη
γεληθά ζηα καιαθά κφξηα ησλ αξζξψζεσλ.
Να θέξσ έλα παξάδεηγκα. Δίλαη ζαλ λα έρνπκε έλα ηζηηνθφξν. ΋ζν
δπλαηφ θαη λα είλαη ην θαηάξηη αλ δελ έρνπκε ηα μάξηηα δεμηά θαη
αξηζηεξά λα θξαηάλε ην θαηάξηη ή αλ δελ είλαη ζσζηά ηζνδπγηζκέλα γηα
λα θξαηάλε κε ηελ ίδηα δχλακε ην θαηάξηη, ηφηε πνιχ εχθνια ζα ζπάζεη.
Αλ παξαιιειίζνπκε ην θαηάξηη κε ηε ζπνλδπιηθή ζηήιε ηα μάξηηα είλαη
νη παξαζπνλδχιηνη κχεο θαη ηα καιαθά κφξηα φπσο ζχλδεζκνη, ηέλνληεο
θιπ. Δάλ ηξαβάεη πεξηζζφηεξν ν έλαο παξαζπνλδχιηνο κπο ζε ζρέζε κε
ηνλ άιιν, ηφηε δελ έρνπκε θαιή ηζνξξνπία ηεο ζπνλδπιηθήο ζηήιεο,
γέξλεη ειάρηζηα πξνο ηε κία πιεπξά θαη ηφηε απφ ηε κεξηά πνπ γέξλεη
κηθξαίλνπλ ηα κεζνζπνλδχιηα δηαζηήκαηα θαη πηέδνληαη νη λεπξηθέο
ξίδεο. Απηή ε πίεζε πξνθαιεί ηελ ηζρηαιγία, δειαδή ηνλ πφλν ηεο κέζεο
πνπ επεθηείλεηαη πξνο ην πφδη ή ην απρεληθφ ζχλδξνκν, δειαδή ηνλ πφλν
πνπ μεθηλά απφ ηνλ απρέλα θαη πάεη πξνο ην ρέξη.
Αλ ινηπφλ έρνπκε ελδπλάκσζε θαη εμηζνξξφπεζε ησλ παξαζπνλδπιηθψλ
κπψλ κπνξνχκε λα έρνπκε κηα πνιχ θαιή απνζπκπίεζε ηνπ λεχξνπ θαη
λα κεησζεί ν πφλνο θαη ε θιεγκνλή ψζηε λα δνζεί ρξφλνο ζηνλ
νξγαληζκφ γηα απνθαηάζηαζε ηεο βιάβεο. Πνιχ πεξηζζφηεξν πνπ θάηη
ηέηνην, δειαδή κηα θαιή θαηάζηαζε ησλ κπψλ ιφγσ γπκλαζηηθήο, ζα καο
βνεζήζεη ζε πηζαλέο ππνηξνπέο.
΢ίγνπξα παίδεη ξφιν θαη ε ζηάζε ηνπ ζψκαηνο, ε ζσζηή άξζε βαξψλ, ε
ζσζηή ρξήζε ησλ κπψλ θαη ηεο ζπνλδπιηθήο ζηήιεο. Μάιηζηα ζηελ
110
νμεία θάζε ηνπ πξνβιήκαηνο πνπ είλαη έληνλνο ν πφλνο απαγνξεχεηαη
νπζηαζηηθά ε γπκλαζηηθή. Δίλαη ε θάζε ηεο αθηλεηνπνίεζεο γηα λα
γίλνπλ νη επηζθεπέο. Λίγν κεηά πνπ ζα έρεη ππνρσξήζεη ν πφλνο ζα
πξέπεη λα ζπζηήζνπκε γπκλαζηηθή ήπηα θαη κάιηζηα ακθνηεξφπιεπξε.
΋ρη ηέληο πρ, πνπ είλαη κνλφπιεπξε γπκλαζηηθή. Σν θαξάηε, ε γηφγθα, ε
θνιχκβεζε, ην πηιάηεο, θιπ, είλαη ακθίπιεπξεο γπκλαζηηθέο θαη ζα
βνεζήζνπλ λα δπλακψζνπλ νη παξαζπνλδχιηνη κπο γηα λα θξαηάλε
θαιχηεξα ηε ζπνλδπιηθή ζηήιε.
11.6 ΢ηεξηθηηθέο δψλεο θαη «θεδεκφλεο»
Τπάξρεη αθφκε κία πιάλε φζνλ αθνξά ηελ αιινπαζεηηθή αληηκεηψπηζε
ηεο νζθπαιγίαο ή ηεο απρελαιγίαο. Δίλαη νη ζηεξηθηηθέο δψλεο ηεο κέζεο
ή ην θνιάξν ηνπ απρέλα. Γελ κηιάσ γηα ηηο ζεξκαληηθέο δψλεο φπνπ ζε
πνιιέο πεξηπηψζεηο φηαλ ππάξρεη πφλνο ην εμσηεξηθφ δέζηακα ηεο
ζπνλδπιηθήο ζηήιεο βνεζάεη ζηνλ ήδε ππάξρνληα ζεξαπεπηηθφ
κεραληζκφ ηεο ππεξαηκίαο θαη γίλεηαη πην γξήγνξα ε απνθαηάζηαζε.
Αλαθέξνκαη ζηηο ζηεξηθηηθέο δψλεο φπνπ έλα άηνκν έπαζε κηα δεκηά κε
ηε κέζε ηνπ, πνλάεη θαη ηνλ βάδνπκε λα θνξάεη δψλε φρη κφλν ζηελ νμεία
θάζε ηνπ πφλνπ αιιά θαη κφληκα απφ εθεί θαη πέξα.
Καη ηφηε έρνπκε λα θάλνπκε κε έλα κεραληζκφ ππνθαηάζηαζεο κηαο
θπζηθήο ιεηηνπξγίαο ηνπ νξγαληζκνχ, ηεο ζηήξημεο. Γειαδή εάλ
θνξέζνπκε ζηεξηθηηθή δψλε γηα κεγάιν δηάζηεκα δειαδή βδνκάδεο ή
κήλεο, ηφηε ηεκπειηάδνπλ, αηξνθνχλ νη κπο γηαηί ππάξρεη θάπνηνο άιινο
πνπ θάλεη ηε δνπιεηά ηνπο. Απηφ δπζθνιεχεη ηε θπζηνινγηθή
απνθαηάζηαζε θαη ιεηηνπξγία ηνπ νξγαληζκνχ θαη έηζη ην άηνκν πιένλ
κέλεη εμαξηεκέλν απφ ηε ζηεξηθηηθή δψλε.
Σα ίδηα θαη κεγαιχηεξα πξνβιήκαηα δεκηνπξγεί ε ζεξαπεία ηεο
ρξεζηκνπνίεζεο θεδεκφλσλ ηνπ ζψξαθνο ζηε ζθνιίσζε. Παίξλνπκε έλα
λεαξφ άηνκν, ζπλήζσο θνξίηζη, ζηελ παηδηθή πξνο εθεβηθή ειηθία γηα ην
νπνίν έρνπκε αλαθαιχςεη φηη έρεη ζθνιίσζε πνπ ζπλήζσο νθείιεηαη ζε
πξνδηάζεζε, θαθή ζηάζε ηνπ ζψκαηνο θαη έιιεηςε θπζηθήο άζθεζεο.
Αληί λα πάκε θαη λα δξάζνπκε ζηηο αηηίεο, δειαδή λα δηνξζψζνπκε ηε
111
ζηάζε ηνπ παηδηνχ θαη λα δπλακψζνπκε ηνπο κπο κε γπκλαζηηθή, ηη
θάλνπκε; Πάκε θαη βάδνπκε φπσο ζηελ νζθπαιγία κηα ζηεξηθηηθή δψλε
πνπ πηάλεη φκσο φιε ηε ζπνλδπιηθή ζηήιε απφ πάλσ κέρξη θάησ.
Απηή ε δψλε ιεηηνπξγεί ζαλ «θεδεκφλαο» ζηε ζπνλδπιηθή ζηήιε ηνπ
παηδηνχ θαη γη απηφ θαη έηζη νλνκάδεηαη. Γηαζηξεβιψλεη ηε θπζηνινγηθή
αλάπηπμε ηνπ κπνζθειεηηθνχ ζπζηήκαηνο ζαλ ζχλνιν θαη έρεη θαη πάξα
πνιιέο άιιεο παξελέξγεηεο ή αο ηηο πνχκε παξάπιεπξεο απψιεηεο.
Γειαδή επεξεάδεη ηελ αλάπηπμε ηνπ ζψξαθα θαη θαη‟ επέθηαζε θαη ηελ
αλάπηπμε ησλ πλεπκφλσλ θαη ηε ιεηηνπξγία ηεο αλαπλνήο. Πέξαλ
ηνχηνπ, επεξεάδεη ηε δηακφξθσζε ησλ ραξαθηεξηζηηθψλ ηνπ θχινπ ζηελ
έθεβν, δειαδή ιεθάλε θαη καζηνχο.
Αιιά ην κεγαιχηεξν πξφβιεκα είλαη ηα ςπρηθά ηξαχκαηα πνπ αθήλεη ζε
έλα θνξηηζάθη πνπ γίλεηαη γπλαίθα. Γεκηνπξγείηε πξφβιεκα ζηελ
επηθνηλσλία ηνπ παηδηνχ κε ηνπο ζπλνκειίθνπο ηνπ. Πνιχ πεξηζζφηεξν
πνπ ην παηδί απηφ είλαη έλα θνξηηζάθη γηα ην νπνίν ζπλήζσο ε εκθάληζε
παίδεη πνιχ κεγάιν ξφιν. Κη φκσο απηφ ζεσξείηαη επηζηεκνληθή ηαηξηθή
ζεξαπεία. Βέβαηα ζηηο κέξεο καο θαη εηδηθά ζηηο αλεπηπγκέλεο ρψξεο έρεη
αξρίζεη λα θαηαξγείηαη ε ρξήζε ηεο αιιά παιαηφηεξα ήηαλ θαλφλαο θαη
δεκηνπξγνχζε πάξα πνιιά πξνβιήκαηα.
11.7 Ο ξφινο ηνπ ςπρηθνχ παξάγνληα ζηελ νζθπαιγία θαη
απρελαιγία
Έλαο επίζεο ζεκαληηθφο παξάγνληαο είλαη φηη πάξα πνιιέο θνξέο ζηελ
νζθπαιγία αιιά θαη ηδηαίηεξα ζην απρεληθφ ζχλδξνκν κεγάιν ξφιν
παίδεη ην άγρνο. Δηδηθά ζε αγρψδε άηνκα πνπ ην άγρνο ηνπο μεζπάεη
θπξίσο ζην κπτθφ ζχζηεκα πξνθαιψληαο κπτθέο ζπζπάζεηο. Απηφο ν
απμεκέλνο κπτθφο ηφλνο ζπκπηέδεη ηνπο ζπνλδχινπο θαη κεηψλεη ηα
κεζνζπνλδχιηα δηαζηήκαηα κε απνηέιεζκα λα πηέδνληαη νη λεπξηθέο
ξίδεο.
112
Γελ είλαη ηπραίν πνπ φηαλ θάπνηνο είλαη αγρσκέλνο θαη ζθηγκέλνο γηα λα
ραιαξψζεη ηη θάλεη; Σεληψλεηαη θαη ραζκνπξηέηαη. Απηφ ην βιέπνπκε
πνιχ ραξαθηεξηζηηθά ζηα δψα. Πάξηε κηα γάηα ή έλα ζθπιί φηαλ
μαπιψλνπλ κε ηα ηέζζεξα απισκέλα θαη ηεληψλνληαη θαη
ραζκνπξηνχληαη πξηλ θνηκεζνχλ γηα λα ραιαξψζνπλ θαη απηφ επεξγεηεί
πάξα πνιχ θαη ηε ζπνλδπιηθή ηνπο ζηήιε.
Ξέξνπκε φηη φηαλ είκαζηε ζθηγκέλνη ή ραιαξνί κέρξη θαη ην χςνο καο
αιιάδεη θάπνηα ρηιηνζηά γηα λα κελ πσ κέρξη θαη 1-2 εθαηνζηά. Έρεη λα
θάλεη κε ην γεγνλφο φηη φηαλ είκαζηε ζθηγκέλνη ζπκπηέδνληαη ηα
κεζνζπνλδχιηα δηαζηήκαηα ηα νπνία είλαη πνιιά. Δίλαη ηα 7 απρεληθά,
ηα 12 ζσξαθηθά θαη ηα 5 νζθπτθά, δειαδή ζχλνιν 24 κεζνζπνλδχιηα
δηαζηήκαηα. Απφ έλα ρηιηνζηφ δηαθνξά λα έρνπκε ζε θάζε
κεζνζπνλδχιην δηάζηεκα κηιάκε γηα ζχλνιν 2,4 εθαηνζηά δηαθνξά!
Καηαιαβαίλεηαη ινηπφλ πφζν ζεκαληηθή είλαη ε κπτθή ραιάξσζε, ν
ζσζηφο δειαδή κπτθφο ηφλνο ησλ παξαζπνλδπιηθψλ κπψλ.
Πέξαλ ηεο κπτθήο έληαζεο ηα κεζνζπνλδχιηα δηαζηήκαηα ζπκπηέδνληαη
θαη απφ ην βάξνο καο γη απηφ θαη ε παρπζαξθία είλαη έλαο ζεκαληηθφο
πξνθιεηηθφο θαη επηβαξπληηθφο παξάγνληαο ζηελ νζθπαιγία. Γη απηφ θαη
ε απψιεηα βάξνπο μαιαθξψλεη ζεκαληηθά ηε ζπνλδπιηθή ζηήιε θαη
ζπρλά βνεζάεη ζηελ ππνρψξεζε ηνπ πφλνπ.
΢ε αγρψδε ινηπφλ άηνκα ε κπτθή έληαζε δεκηνπξγεί πξνβιήκαηα ζηε
κέζε θαη ζηνλ απρέλα. Ζ ζχζπαζε κάιηζηα ζηνλ απρέλα δελ επεξεάδεη
κφλν ηα λεχξα ηνπ απρέλα αιιά επεξεάδεη επίζεο θαη ηα αγγεία πνπ
πεξλάλε απφ ην ιαηκφ γηα λα δψζνπλ αίκα ζην θεθάιη. Έηζη ζπρλά
έρνπκε θαη κεησκέλε αηκάησζε ηνπ εγθεθάινπ θαη απηφ κπνξεί λα
πξνθαιέζεη πνλνθέθαιν, δαιάδεο, κνπδηάζκαηα αθφκα θαη ίιηγγν.
11.8 Η κεγάιε ζεκαζία ηεο νιηζηηθήο αληηκεηψπηζεο
113
Δπνκέλσο είλαη πνιχ ζεκαληηθφ ζηελ Οιηζηηθή Ηαηξηθή λα παξέκβνπκε
ζε φινπο ηνπο εκπιεθφκελνπο παξάγνληεο. ΢ην ςπρηθφ, ζηε κπτθή
έληαζε, ζηε ζηάζε ηνπ ζψκαηνο θαη ζηελ πξνδηάζεζε. Πρ ε
νκνηνπαζεηηθή ζεξαπεία κπνξεί λα βνεζήζεη ηελ ςπρηθή θαη κπτθή
έληαζε θαη λα κεηψζεη ηελ πξνδηάζεζε ηνπ κπνζθειεηηθνχ. Ζ
γπκλαζηηθή κπνξεί λα βνεζήζεη ζηελ ελδπλάκσζε θαη εμηζνξξφπεζε
ησλ παξαζπνλδπιηθψλ κπψλ θαη ζηελ εθηφλσζε ηεο ζσκαηηθήο αιιά
αθφκε θαη ηεο ςπρηθήο έληαζεο. Ζ Οζηενπαζεηηθή θαη Υεηξνπξαθηηθή
κπνξεί λα βνεζήζεη ζεκαληηθά θαη ζηελ απνζπκπίεζε ησλ λεχξσλ ζηελ
νμεία θάζε αιιά θαη ζηε ρξφληα θάζε ζηελ εμηζνξξφπεζε ηνπ
κπνζθειεηηθνχ. Ζ απψιεηα βάξνπο ζε παρχζαξθα άηνκα ζα αλαθνπθίζεη
πάξα πνιχ ηε ζπνλδπιηθή ζηήιε θαη ηδηαίηεξα ηελ νζθπτθή κνίξα.
Πνιιά πξνβιήκαηα ζηνλ απρέλα θαη ζηε κέζε βιέπνπκε ζπρλά ζε
άηνκα πνπ εξγάδνληαη κε θαθή ζηάζε, ζθηγκέλα θαη αγρσκέλα κπξνζηά
ζηελ νζφλε ηνπ θνκπηνχηεξ. Δπίζεο ζε γπλαίθεο πνπ έρνπλ κεγάιν
ζηήζνο ην νπνίν βαξαίλεη κπξνζηά θαη δνξίδεη ηνλ απρέλα θαη ηελ πιάηε
κε απνηέιεζκα απρελαιγία θαη ξαρηαιγία.
Βιέπεηε ινηπφλ φηη αθφκε θαη γηα έλα θαηλνκεληθά «θαζαξά» ζθειεηηθφ,
«ηνπηθφ» θαη «κεκνλσκέλν» πξφβιεκα απφ πιεπξάο αιινπαζεηηθήο
ζεψξεζεο, πφζν ξφιν παίδεη ην φινλ. Γειαδή θαη ην ςπρηθφ θαη ε κπτθή
έληαζε θαη ην βάξνο θαη ε θπζηθή άζθεζε θαη πηζαλφηαηα θαη ε
δηαηξνθή.
΢ην ζεκείν απηφ ζα επεθηαζψ ιίγν ζην ζέκα ησλ ηξαπκαηηζκψλ αλ θαη
ήδε ην έρνπκε αλαιχζεη. ΋ζνλ αθνξά ηα θαηάγκαηα είλαη πάξα πνιχ
κεγάιε θαη ζεκαληηθή ε εμέιημε ηεο Οξζνπεδηθήο Υεηξνπξγηθήο πνπ
θαηαθέξλεη κε εγρεηξήζεηο ή αθηλεηνπνίεζε λα αληηκεησπίζεη ζνβαξά
πξνβιήκαηα. Αιιά θαηά θαλφλα πξέπεη λα πάκε πξψηα ζπληεξεηηθά φρη
κφλν εμαληιψληαο ηα πεξηζψξηα ηεο αιινπαζεηηθήο παζνινγίαο αιιά θαη
φισλ ησλ άιισλ ζεξαπεπηηθψλ ζπζηεκάησλ πξηλ θαηαθχγνπκε ζε
εγρείξεζε.
114
Σαπηφρξνλα πξέπεη λα δξάζνπκε θαη ζηνπο αηηηνινγηθνχο παξάγνληεο
πνπ φρη κφλν θηαίλε γηα λα θηάζνπκε ζην ζεκείν απηφ ηεο εγρείξεζεο
αιιά αλ ηνπο αγλνήζνπκε ζα έρνπκε θαη ππνηξνπέο. Πρ αλ δελ
ζεξαπεχζνπκε ηελ νζηενπφξσζε πνπ πξνθαιεί εχθνια θαηάγκαηα κε ην
λα πεγαίλνπκε θάζε θνξά λα θάλνπκε εγρεηξεηηθή αληηκεηψπηζε ηνπ
θαηάγκαηνο απηφ δελ είλαη νπζηαζηηθή αηηηνινγηθή ζεξαπεία.
Πέξαλ ηεο εγρεηξεηηθήο αληηκεηψπηζεο ηνπ θαηάγκαηνο ή ηεο
αθηλεηνπνίεζεο ζε γχςν, νη νιηζηηθέο ζεξαπείεο κπνξνχλ λα βνεζήζνπλ
θαη ζηε δηαδηθαζία ηεο θιεγκνλήο θαη ηεο αλάπιαζεο αιιά θαη ζηελ
πψξσζε ηνπ θαηάγκαηνο. Απηά γηα ην κπνζθειεηηθφ.
115
΢πδήηεζε 12ε
ΑΛΛΔΡΓΙΔ΢
12.1 Γηαηί απμήζεθαλ νη αιιεξγίεο ηα ηειεπηαία ρξφληα;
12.2 Αιιεξγίεο θαη γάια
12.3 Γελ κπνξνχκε λα βάινπκε ην άηνκν ζε έλα γπάιηλν θινπβί!
12.4 Η θαηαζηνιή ησλ ζπκπησκάησλ δελ είλαη ζεξαπεία
12.5 Κνξηηδφλε θαη απηνάλνζα λνζήκαηα
12.1 Γηαηί απμήζεθαλ νη αιιεξγίεο ηα ηειεπηαία ρξφληα;
΢ήκεξα ζα ζπδεηήζνπκε γηα ηηο αιιεξγίεο. Ζ θχξηα αηηία ησλ αιιεξγηψλ
είλαη ε αιιεξγηθή πξνδηάζεζε ηνπ αηφκνπ. Αιιά ζεκαληηθφ ξφιν
παίδνπλ θαη ε ζπλνιηθή θαηάζηαζε πγείαο ηνπ αηφκνπ θαζψο θαη νη
εμσηεξηθνί παξάγνληεο, δειαδή ην πεξηβάιινλ ζην νπνίν δνχκε.
Σα ηειεπηαία ρξφληα έρνπλ απμεζεί πάξα πνιχ νη αιιεξγίεο ζηηο
αλεπηπγκέλεο ρψξεο θαη δελ είλαη ηπραίν απηφ. Ο ιφγνο είλαη φηη ν
ηξφπνο δσήο καο έρεη αιιάμεη εληειψο ην εμσηεξηθφ πεξηβάιινλ ζην
νπνίν δνχκε. Μνιχλακε ηελ αηκφζθαηξα, ην λεξφ θαη ην έδαθνο θαη φιε
απηή ε κφιπλζε πεξλάεη ζηα θπηά θαη ζηα δψα πνπ ηξψκε. Πρ κνιχλακε
κε πδξάξγπξν ηηο ζάιαζζεο, απηφ πεξλάεη ζηα κηθξά θαη κεγάια ςάξηα
θαη απφ εθεί πεξλάεη ζην ζψκα καο. Πάξα πνιιά βαξέα κέηαιια πεξλάλε
πιένλ κέζσ ηεο ηξνθηθήο αιπζίδαο ζην αλζξψπηλν ζψκα.
116
Δπηπιένλ φιε απηή ε ρεκεία κε ηα ιηπάζκαηα θαη ηα θπηνθάξκαθα
πεξλάεη ζηηο θπηηθέο ηξνθέο θαη φιε ε ρεκεία ησλ δσνηξνθψλ θαη ησλ
θηεληαηξηθψλ θαξκάθσλ πεξλάεη ζηηο δσηθέο ηξνθέο θαη κέζσ απηψλ
ζηνλ άλζξσπν. Πέξαλ ηνχηνπ φιε ε ρεκεία πνπ ρξεζηκνπνηείηαη ζαλ
πξφζζεηα ή ζπληεξεηηθά ή ρξσζηηθέο ζηα βηνκεραλνπνηεκέλα ηξφθηκα
πεξλάεη επίζεο κέζα καο. ΢πλ φιε απηή ε θαξκαθεπηηθή δειεηεξίαζε κε
ηα ρεκηθά θάξκαθα πνπ επίζεο πεξλάεη θαη‟ επζείαλ θαη ζε κεγάιεο
πνζφηεηεο ζην ζψκα καο.
Αλ ζέινπκε λα ην δνχκε νιηζηηθά ην ζέκα ζα πξέπεη λα θξνληίζνπκε λα
θαζαξίζνπκε ην πεξηβάιινλ καο θαη ηελ ηξνθή καο απφ ηα ρεκηθά πξψηα
αληί κφλν λα ηξέρνπκε λα μνδεχνπκε ηεξάζηηα πνζά ζηε ζεξαπεία ησλ
αιιεξγηθψλ αηφκσλ. Σν ίδην ην θξάηνο ζα έπξεπε λα απαγνξεχζεη ηελ
πξνζζήθε νπνηνλδήπνηε αθχζηθσλ πξνζζέησλ ζηα ηξφθηκα θαη επίζεο
ζα έπξεπε λα ζπκβάιεη ζηελ απινπνίεζε ησλ ηξνθψλ.
΋ζν πην αλεπεμέξγαζηε κηα ηξνθή ηφζν ην θαιχηεξν. Μαχξε δάραξε
αληί γηα άζπξε, αιεχξη νιηθήο αιέζεσο, ςσκί θαη δπκαξηθά νιηθήο
αιέζεσο αληί γηα άζπξν αιεχξη. Φξνχηα πνπ λα ηα ζηχβνπκε θξέζθα
εθείλε ηε ζηηγκή θαη φρη ρπκνχο κε ζπληεξεηηθά, δάραξε θαη βειηησηηθά
γεχζεο. ΋ια απηά ηα αλαςπθηηθά πνπ είλαη ζθέηε ρεκεία ζα κπνξνχζαλ
λα αληηθαηαζηαζνχλ κε θξέζθνπο ρπκνχο απφ θξνχηα πνπ δελ ζα έδηλαλ
κφλν ζξεπηηθά ζπζηαηηθά ζην άηνκν αιιά θαη αηζεξηθή ελέξγεηα. ΋ιεο
απηέο νη έηνηκεο πξνηεγαληζκέλεο παηάηεο ή ηα πξνκαγεηξεκέλα
θαηεςπγκέλα ηξφθηκα είλαη λεθξά ηξφθηκα απφ αηζεξηθήο πιεπξάο θαη
βέβαηα γεκάηα ζπληεξεηηθά. Δ, πψο λα κελ γίλνπκε φινη αιιεξγηθνί ζην
ηέινο!
12.2 Αιιεξγίεο θαη γάια
Δπηπιένλ πάξα πνιιέο αιιαγέο ζηε δηαηξνθή καο ζπληείλνπλ πξνο ηελ
θαηεχζπλζε απηή. Σν γάια πρ δελ είλαη θπζηθή ηξνθή γηα ηνπο
αλζξψπνπο αλ εμαηξέζνπκε ην αλζξψπηλν γάια θαη κάιηζηα κφλν ζηε
117
βξεθηθή ειηθία. ΋ια ηα ππφινηπα γάιαηα άιισλ δψσλ πνπ πίλνπκε
θαζψο θαη ηα γαιαθηνθνκηθά πνπ ηα ηξψκε ζε φιε καο ηε δσή επίζεο δελ
είλαη θπζηθή ηξνθή γηα καο ηνπο αλζξψπνπο.
Αλ ζέινπκε λα εμεηάζνπκε ζε ηη είλαη αθχζηθε ε δηαηξνθή καο
κπνξνχκε λα δνχκε ζε πνηα ηξφθηκα εκθαλίδνπκε ηηο κεγαιχηεξεο
δηαηξνθηθέο αιιεξγίεο. Απηά είλαη πέξαλ απφ ηα ρεκηθά ην γάια θαη ε
γινπηέλε ησλ δεκεηξηαθψλ. Γελ είλαη ηπραίν πνπ πάξα πνιιά παηδηά
έρνπλ πξφβιεκα κε ην μέλν γάια θαη εκθαλίδνπλ αιιεξγίεο. Μαο ιέεη ν
νξγαληζκφο ηνπο φηη δελ ην δέρεηαη.
Καη αληί λα ηξέρνπκε λα θηηάρλνπκε ζπλζεηηθά γάιαηα γηα ηε ζξέςε
βξεθψλ πνπ δελ κπνξεί λα ηα ζειάζεη ε κεηέξα ηνπο, ζα κπνξνχζακε
ζαλ θνηλσλία, αλ ιεηηνπξγνχζακε ζσζηά, λα πξνσζήζνπκε ηνλ παιηφ
ζεζκφ ηεο γπλαίθαο-ηξνθνχ. Σεο γπλαίθαο δειαδή πνπ εθηφο απφ ην
παηδί ηεο ζειάδεη θαη έλα άιιν ή ηεο γπλαίθαο πνπ φηαλ ηειεηψζεη ε
πεξίνδνο ζειαζκνχ ηνπ δηθνχ ηεο παηδηνχ πξνζθέξεη ην γάια ηεο θαη ζε
μέλν παηδί.
12.3 Γελ κπνξνχκε λα βάινπκε ην άηνκν ζε έλα γπάιηλν θινπβί!
Έρνπκε φκσο ήδε έλα άηνκν πνπ έρεη αιιεξγία. Πνηά είλαη ε ζπλήζεο
αγσγή ζηελ Αιινπαζεηηθή Ηαηξηθή; Ζ πξψηε πιάλε αθνξά ηε δηάγλσζε.
Πάκε θαη θάλνπκε αιιεξγηθά ηεζη γηα λα δνχκε ζε ηη είλαη αιιεξγηθφ ην
άηνκν. Έζησ φηη θάλακε ηα ηεζη. ΢ε ειάρηζηεο πεξηπηψζεηο βξίζθνπκε
φηη ην άηνκν είλαη αιιεξγηθφ ζε θάηη εμεηδηθεπκέλν ην νπνίν θαη κπνξεί
λα απνθχγεη. Αλ βξσ φηη είκαη αιιεξγηθφο κφλν ζηηο θξάνπιεο δελ ηηο
ηξψσ θαη εζπράδσ ή ζε έλα ζπάλην κέηαιιν ην απνθεχγσ θαη εζπράδσ.
΢πλήζσο φκσο ζηε κεγάιε πιεηνςεθία ησλ πεξηπηψζεσλ ην άηνκν είλαη
αιιεξγηθφ ζηε ζθφλε ή ζηε γχξε ησλ ινπινπδηψλ. Πψο κπνξείο λα ηα
απνθχγεηο απηά; Μπνξείο λα βάιεηο ην άηνκν ζε έλα γπάιηλν θινπβί λα
κελ έξρεηαη ζε επαθή κε φια απηά; ΋ρη, δελ κπνξείο! Άξα είλαη ζπλήζσο
118
άρξεζηα απηά ηα ηεζη φζνλ αθνξά ηε ζεξαπεία. Άζε πνπ πνιιέο θνξέο
δελ καο ηα δείρλνπλ φια ή αλ ην θάλεηο ην ηεζη άιια ζα ζνπ δείμεη ηψξα
θαη άιια κεηά απφ 1-2 ρξφληα.
Δπνκέλσο ην ζέκα δελ είλαη λα πξνζπαζήζνπκε λα απνθχγνπκε ηα
αιιεξγηνγφλα - θάηη πνπ πνιιέο θνξέο είλαη αλέθηθην - αιιά λα
κεηψζνπκε ηελ αιιεξγηθή πξνδηάζεζε ηνπ αηφκνπ θαη‟ αξρήλ θαη λα
εληζρχζνπκε ηελ άκπλα ηνπ νξγαληζκνχ θαη ηνλ άλζξσπν ζαλ ζχλνιν
ςπρνζσκαηηθφ. Καη απηφ θάλεη ε Οκνηνπαζεηηθή θαη ε Οιηζηηθή
Ηαηξηθή.
12.4 Η θαηαζηνιή ησλ ζπκπησκάησλ δελ είλαη ζεξαπεία
Αληίζεηα ζηελ Αιινπαζεηηθή ζπλήζσο θαηαζηέιινπκε. Σα δεξκαηηθά
αιιεξγηθά ηα θαηαζηέιινπκε κε θνξηηδνλνχρεο αινηθέο ή θαη θνξηηδφλε
απφ ηνπ ζηφκαηνο. Σελ αιιεξγηθή ξηλίηηδα θαη επηπεθπθίηηδα ηα
θαηαζηέιινπκε κε αληητζηακηληθά. Σνλ αιιεξγηθφ βξνγρφζπαζκν ηνλ
ιχλνπκε πξνζσξηλά κε βξνγρνδηαζηαιηηθά ή ηνλ θαηαζηέιινπκε κε
θνξηηδφλε. ΋ια απηά είλαη ζεξαπεία; ΋ρη! Μνλίκσο θαηαζηέιινπκε ηα
ζπκπηψκαηα. Γελ ζεξαπεχνπκε ηελ αιιεξγηθή πξνδηάζεζε θαη γη απηφ ην
πξφβιεκα ζπλερίδεηαη.
Με απηή ηελ έλλνηα ινηπφλ ε θαηαζηνιή ησλ ζπκπησκάησλ ζηηο
αιιεξγίεο ζα κπνξνχζε λα γίλεη απνδεθηή ζηελ πεξίπησζε ελφο
αιιεξγηθνχ ζνθ ζηελ νπνία ην άηνκν θηλδπλεχεη απφ κηα έληνλε
αιιεξγηθή αληίδξαζε πνπ ηνπ πξνθαιεί νίδεκα ηνπ ιάξπγγα, δελ κπνξεί
λα αλαπλεχζεη θαη θηλδπλεχεη λα πεζάλεη. Σφηε ε νμεία ρξήζε ηεο
θνξηηδφλεο κπνξεί λα ηνπ ζψζεη ηε δσή.
Αιιά απηφ δελ ζεκαίλεη φηη δελ κπνξνχκε λα αληηκεησπίζνπκε θαη ηελ
νμεία θαηάζηαζε κε άιινπο ηξφπνπο. Πρ αλ έρνπκε ην άηνκν ζε έλα
λνζνθνκείν θαη ην ππνζηεξίδνπκε ζηηο βαζηθέο ηνπ ιεηηνπξγίεο ζαθψο
θαη κπνξνχκε λα δξάζνπκε άκεζα κε νκνηνπαζεηηθά θάξκαθα ηα νπνία
119
ζηηο νμείεο πεξηπηψζεηο δξνπλ νμέσο, δειαδή κέζα ζε κεξηθά ιεπηά. Αλ
βέβαηα ηα πξάγκαηα είλαη πξνρσξεκέλα φρη κφλν δελ είλαη θαθφ αιιά
θαη ζεκηηφ είλαη λα δψζνπκε θαη θνξηηδφλε θαη νηηδήπνηε άιιν ρξεηαζηεί
γηα λα ζψζνπκε ηνλ αζζελή.
Αιιά ην λα ρνξεγνχκε θνξηηδφλε ρξνλίσο γηα λα ζεξαπεχζνπκε είλαη
ιάζνο. Ζ θνξηηδφλε είλαη αλνζνθαηαζηαιηηθφ θαη δελ είλαη ζεξαπεπηηθφ.
Δπνκέλσο πξέπεη λα ρνξεγείηαη κφλν ζε νμείεο πεξηπηψζεηο φηαλ
θηλδπλεχεη άκεζα ε δσή ηνπ αζζελνχο θαη δελ ππάξρεη ελαιιαθηηθή
ιχζε.
12.5 Κνξηηδφλε θαη απηνάλνζα λνζήκαηα
Σελ ίδηα θαηαζηαιηηθή αγσγή κε θνξηηδφλε δπζηπρψο θάλεη ε
Αιινπαζεηηθή θαη ζηα απηνάλνζα λνζήκαηα. Οπζηαζηηθά απηά ηα
λνζήκαηα είλαη κηα πην πξνρσξεκέλε κνξθή αιιεξγίαο. ΢ηελ αιιεξγία ν
νξγαληζκφο αλαγλσξίδεη θάπνηεο νπζίεο σο μέλεο πξνο απηφλ θαη
πξνζπαζεί λα ηηο δηψμεη κέζσ θιεγκνλήο θαη άιισλ αιιεξγηθψλ
κεραληζκψλ. Αλ δνχκε ηα αιιεξγηθά ζπκπηψκαηα ζα δνχκε φηη απηά
είλαη θαηαξξνή, θηέξληζκα, βήραο, θιέγκαηα. Πξφθεηηαη θαη πάιη γηα κηα
πξνζπάζεηα ηνπ νξγαληζκνχ λα απνβάιεη θάηη πνπ ην ζεσξεί δειεηήξην.
Απηφ ππφ θαλνληθέο ζπλζήθεο φηαλ ιεηηνπξγεί θαιά ν νξγαληζκφο είλαη
ρξήζηκν θαη δελ θηάλεη ζε έληνλα φξηα. ΋ινη νη άλζξσπνη θαη λα κελ
είλαη αιιεξγηθνί κπνξεί λα εκθαλίζνπλ θάπνηα ζηηγκή θάπνηα αιιεξγηθή
αληίδξαζε θαη απηφ είλαη ρξήζηκν.
΢ηα αιιεξγηθά φκσο άηνκα επεηδή δελ είλαη ηζνξξνπεκέλνο ν
νξγαληζκφο ζαλ ζχλνιν θαη δπζιεηηνπξγεί ην αιιεξγηθφ ζχζηεκα
ηνπηθά, έρνπκε ππεξαληηδξάζεηο ηνπ νξγαληζκνχ θαη πξνθαινχληαη πνιχ
έληνλα ζπκπηψκαηα. Σν ζέκα ινηπφλ είλαη λα ζεξαπεχζνπκε, λα
εμηζνξξνπήζνπκε ηελ ππεξαληίδξαζε ηνπ νξγαληζκνχ ψζηε λα είλαη
ειεγρφκελε θαη πεξηζηαζηαθή θαη φπνηε πξαγκαηηθά ρξεηάδεηαη θαη φρη
λα ηελ θαηαζηείινπκε.
120
΢ηα απηνάλνζα λνζήκαηα ην πξφβιεκα βξίζθεηαη ζε έλα πην εζσηεξηθφ
θαη πεξηζζφηεξν ζεκαληηθφ ζχζηεκα, ζην Αλνζνινγηθφ ΢χζηεκα. Ο
νξγαληζκφο πιένλ αξρίδεη θαη δελ αλαγλσξίδεη ζαλ δηθά ηνπ αθφκε θαη ηα
δηθά ηνπ θχηηαξα ή ηηο δηθέο ηνπ νπζίεο. Καη αξρίδεη θαη αληηδξά ρξνλίσο
ελαληίνλ ηνπο. Καη έηζη έρνπκε ηα απηφ-άλνζα λνζήκαηα. Γειαδή ην
Αλνζνινγηθφ ΢χζηεκα δελ ιεηηνπξγεί ζσζηά θαη επηηίζεηαη ελαληίνλ ησλ
δηθψλ ηνπ θπηηάξσλ θαη νξγάλσλ.
Ζ ζπλήζεο αιινπαζεηηθή ζεξαπεία είλαη ε θνξηηδφλε θαη ηα
ρεκεηνζεξαπεπηηθά πρ ζηε ξεπκαηνεηδή αξζξίηηδα ή ζηνλ εξπζεκαηψδε
ιχθν. Καη πάιη ε Οκνηνπαζεηηθή έξρεηαη λα απνθαηαζηήζεη ηε
θπζηνινγηθή ιεηηνπξγία ηνπ αλνζνινγηθνχ θαη λα βνεζήζεη ηνλ
νξγαληζκφ λα επαλέιζεη ζηα θπζηνινγηθά θαη λα πάςεη λα επηηίζεηαη
ζηνλ εαπηφ ηνπ.
121
΢πδήηεζε 13ε
ΓΔΡΜΑΣΙΚΑ
13.1 Η ζηελή ζρέζε ηνπ Γέξκαηνο θαη ηνπ Νεπξηθνχ ΢πζηήκαηνο
13.2 Η ηεξαξρηθή αιπζίδα ησλ επηπέδσλ θαη νξγαληθψλ ζπζηεκάησλ
ζηνλ Άλζξσπν
13.3 Ιεξαξρηθή Αιπζίδα θαη άκπλα ηνπ νξγαληζκνχ
13.4 Παξαδείγκαηα Καηαζηαιηηθψλ Γηαδξνκψλ ηεο Αζζέλεηαο
13.5 Η Καηαζηνιή ηεο Αζζέλεηαο ζε επίπεδν πιεζπζκψλ
13.6 Οη ζνβαξέο παξελέξγεηεο ησλ ρεκηθψλ θαξκάθσλ έρνπλ λα
θάλνπλ κε ηελ θαηαζηνιή ηεο Αζζέλεηαο!
13.7 Οιηζηηθή ζεξαπεία αληί ηεο θαηαζηνιήο
13.8 Κξηηηθή ηεο Αηζζεηηθήο Υεηξνπξγηθήο
13.9 Πφηε πξάγκαηη ππάξρεη ηξηρφπησζε
13.10 Αηηίεο Σξηρφπησζεο
13.11 Σξηρφπησζε θαη νιηζηηθή αληηκεηψπηζε
13.12 Αθκή: Καηαζηνιή ή Οιηζηηθή Θεξαπεία;
122
13.1 Η ζηελή ζρέζε ηνπ Γέξκαηνο θαη ηνπ Νεπξηθνχ ΢πζηήκαηνο
Πάκε ηψξα ζηα δεξκαηηθά. Σν δέξκα δελ είλαη απιψο έλα θάιπκκα ηνπ
ζψκαηνο. Έλα ξνχρν πνπ θαιχπηεη ην ζψκα. Δμππεξεηεί πάξα πνιιέο
ιεηηνπξγίεο. Πξψηνλ είλαη ν πξνζηαηεπηηθφο καλδχαο ηνπ ζψκαηνο θαη
ησλ εζσηεξηθψλ νξγάλσλ. Γεχηεξνλ είλαη ν ζεξκνκνλσηηθφο καλδχαο
καδί βέβαηα θαη κε ην ππνδφξην ιίπνο. Σξίηνλ εμππεξεηεί ηελ αίζζεζε
ηεο αθήο κέζσ ησλ αηζζεηηθψλ λεχξσλ πνπ θέξεη.
Απηφ δελ είλαη ηπραίν. Σν δέξκα θαη ην λεπξηθφ ζχζηεκα αλαπηχζζνληαη
εκβξπνινγηθά απφ ηνλ ίδην πξσηαξρηθφ ηζηφ, ην εμψδεξκα. Σν
πξσηαξρηθφ έκβξπν ρσξίδεηαη ζε εμώδεξκα απφ ην νπνίν αλαπηχζζεηαη
ην λεπξηθφ ζχζηεκα θαη ην δέξκα θαη ζε εζώδεξκα απφ ην νπνίν
αλαπηχζζνληαη φια ηα ππφινηπα ζπζηήκαηα ηνπ νξγαληζκνχ φπσο
κπνζθειεηηθφ θαη ζπιάρλα. Δπνκέλσο ην λεπξηθφ ζχζηεκα θαη ην δέξκα
έρνπλ πνιχ ζηελή ζρέζε.
Καη γη απηφ θαη ππάξρεη ζπγθεθξηκέλε αληηζηνηρία λεχξσλ θαη πεξηνρψλ
ηνπ δέξκαηνο, ηα ιεγφκελα δεξκαηνηόκηα, φπνπ έλα ζπγθεθξηκέλν λεχξν
λεπξψλεη αηζζεηηθά κηα ζπγθεθξηκέλε πεξηνρή ηνπ δέξκαηνο. Καη γη απηφ
δελ είλαη ηπραίν πνπ πνιιά δεξκαηηθά εκθαλίδνληαη ζε ζπγθεθξηκέλεο
πεξηνρέο ηνπ δέξκαηνο θαη κάιηζηα ζπκκεηξηθά φζνλ αθνξά δεμηά θαη
αξηζηεξή πιεπξά ηνπ ζψκαηνο γηαηί ππάξρεη ζπκκεηξία ησλ λεχξσλ θαη
ησλ δεξκαηνηνκίσλ.
Ζ ζηελή ζρέζε λεπξηθνχ ζπζηήκαηνο θαη δέξκαηνο θαίλεηαη θαη ζηηο
λεπξνδεξκαηίηηδεο φπνπ ην ςπρηθφ άγρνο μεζπάεη ζην δέξκα θαη κάιηζηα
ζε ζπγθεθξηκέλεο πεξηνρέο. Απηφ ην έρεη αληηιεθζεί θαη ν ιαφο θαη
θαίλεηαη ζηηο εθθξάζεηο ηνπ φπσο πρ «ζηελνρσξήζεθα θαη πέηαμα
θαληήιεο». ΢ηε λεπξνδεξκαηίηηδα ην άηνκν επεηδή αγρψλεηαη βγάδεη
δεξκαηηθά ζαλ ζσκαηηθή εθηφλσζε ηεο ςπρηθήο έληαζεο. Αλ έρεη θαη
αιιεξγηθή πξνδηάζεζε ηφηε θνπληψλνπλ ηα αιιεξγηθά ηνπ φπνηε
αγρψλεηαη.
123
΢ηε ρξφληα λεπξνδεξκαηίηηδα ραξαθηεξηζηηθά ε θαγνχξα εκθαλίδεηαη ζε
ζηηγκέο ραιάξσζεο, πρ φηαλ ην άηνκν μαπιψλεη ζην θξεβάηη ή ραιαξψλεη
ζηνλ θαλαπέ βιέπνληαο ηειεφξαζε. Σφηε είλαη πνπ θαη ην άηνκν
παξαμελεχεηαη θαη δηακαξηχξεηαη ιέγνληαο: «Μα γηαηξέ γηαηί κνπ ιεο φηη
είλαη ςπρνινγηθή ε θαγνχξα κνπ αθνχ φηαλ είκαη ραιαξφο ηφηε κνπ
βγαίλεη!». Μα φηαλ είκαζηε ζε εγξήγνξζε θαη ηξέρνπκε δελ έρεη
πεξηζψξηα ν νξγαληζκφο λα ζσκαηνπνηήζεη ηελ ςπρηθή ηνπ έληαζε. Σε
ζσκαηνπνηεί κφλν φηαλ ραιαξψλνπκε.
Μηα άιιε ιεηηνπξγία ηνπ δέξκαηνο είλαη ε ζεξκνξχζκηζε κέζσ ησλ
πεξηθεξεηαθψλ αγγείσλ. ΋ηαλ δεζηαηλφκαζηε ν νξγαληζκφο πξνθαιεί
πεξηθεξηθή αγγεηνδηαζηνιή γηα λα πεξάζεη πνιχ αίκα ζην δέξκα θαη λα
θχγεη ζεξκφηεηα πξνο ηα έμσ. Αληίζεηα, φηαλ θξπψλνπκε, πξνθαιείηαη
πεξηθεξηθή αγγεηνζπζηνιή γηα λα έρνπκε ιηγφηεξν αίκα ζην δέξκα θαη λα
ράλεηαη ιηγφηεξε ζεξκφηεηα. Παξάιιεια κε ηελ ππεξαηκία έρνπκε θαη
έλαλ αθφκε κεραληζκφ ςχμεο πνπ είλαη ε εθίδξσζε ηδηαίηεξα ην
θαινθαίξη. ΢ε δέζηε ή ζε έληνλε κπτθή δξαζηεξηφηεηα θαη
ππεξζέξκαλζε ηνπ νξγαληζκνχ έρνπκε εθίδξσζε, εμάηκηζε ηνπ ηδξψηα
θαη ςχμε φινπ ηνπ νξγαληζκνχ.
Δπνκέλσο έρνπκε πνιιέο ιεηηνπξγίεο απφ ην δέξκα φπσο πξνζηαζία,
αίζζεζε, κφλσζε, ζεξκνξχζκηζε θαη άκπλα. Πέξαλ ηνχηνπ ην δέξκα
εμππεξεηεί θαη ηε ιεηηνπξγία ηεο δηέγεξζεο-εδνλήο κέζσ ησλ
εξσηνγελψλ δσλψλ ηνπ δέξκαηνο.
13.2 Η ηεξαξρηθή αιπζίδα ησλ επηπέδσλ θαη νξγαληθψλ ζπζηεκάησλ
ζηνλ Άλζξσπν
Αιιά ίζσο απφ πιεπξάο παζνινγίαο ε πην ζεκαληηθή ιεηηνπξγία ηνπ
δέξκαηνο είλαη ε εθηφλσζε ςπρηθήο έληαζεο ή γεληθφηεξεο αληζνξξνπίαο
ζην δέξκα κε ηε κνξθή είηε λεπξνδεξκαηίηηδσλ είηε δεξκαηηθψλ
παζήζεσλ φπσο έθδεκα, ςσξίαζε, ιεχθε θιπ. Τπάξρεη κηα ηεξαξρία ζηνλ
Άλζξσπν βάζεη ηνπ ΢πκπαληηθνχ Νφκνπ ηεο Ηεξαξρίαο. Πξψηα είλαη ην
Πλεπκαηηθφ Δπίπεδν, κεηά είλαη ην Φπρηθφ Δπίπεδν πνπ ρσξίδεηαη
124
ηεξαξρηθά ζε ΢πλεηδεζηαθή Φπρή, Γηαλνεηηθή Φπρή θαη Αηζζεηηθή
Φπρή, κεηά είλαη ην Αηζεξηθφ ΢ψκα θαη ηέινο είλαη ην Τιηθφ ΢ψκα.
Σν Τιηθφ ΢ψκα κε ηε ζεηξά ηνπ έρεη θαη απηφ κηα δηθή ηνπ ηεξαξρία φζνλ
αθνξά ηα δηάθνξα ζπζηήκαηα ηνπ. Πξψην είλαη ην Νεπξηθφ ΢χζηεκα,
κεηά αθνινπζεί ην Οξκνληθφ, ην Καξδηναλαπλεπζηηθφ, ηα δηάθνξα
ζπιάρλα φπσο Πεπηηθφ, Οπξνγελλεηηθφ, θιπ θαη ζην ηέινο έρνπκε ην
Μπνζθειεηηθφ θαη ην Γέξκα. Απηή είλαη ε ηεξαξρία.
Πψο ην μέξνπκε απηφ; Δπεηδή ην ιέσ εγψ; ΋ρη, βέβαηα. Ξέξνπκε φηη φζν
πην εμειηγκέλν θαη ζεκαληηθφ είλαη γηα ηε δσή έλα νξγαληθφ ζχζηεκα
ηφζν πην δηαθνξνπνηεκέλα θαη εμειηγκέλα είλαη ηα θχηηαξα απφ ηα νπνία
απνηεινχληαη νη ηζηνί ηνπ. Πρ ηα πην δηαθνξνπνηεκέλα θαη εμειηγκέλα
θχηηαξα είλαη ηα λεπξηθά θαη‟ αξρήλ θαη κεηά ηα νξκνληθά. Γη απηφ θαη
ην Νεπξηθφ ΢χζηεκα ζεσξείηαη σο ην ηεξαξρηθά αλψηεξν. Δλψ ηα
ιηγφηεξν δηαθνξνπνηεκέλα θχηηαξα είλαη απηά ηνπ δέξκαηνο.
Δίλαη ιάζνο φκσο κε ηε κεραληζηηθή ινγηθή λα λνκίδνπκε φηη επεηδή
είλαη πην δηαθνξνπνηεκέλν θαη αλψηεξν φηη φια ηα ππφινηπα είλαη
παξαθαηηαλά. Ο νξγαληζκφο ιεηηνπξγεί πάληα ζαλ ζχλνιν, ζαλ φιν. Γελ
ππάξρεη πξψηνο θαη ηειεπηαίνο ηξνρφο ηεο άκαμαο ζε έλαλ αλζξψπηλν
δσληαλφ νξγαληζκφ. Ηεξαξρία ζηε Φχζε δελ ζεκαίλεη αλψηεξνο θαη
θαηψηεξνο κε ηελ έλλνηα ηεο εμνπζίαο ή ησλ πξνλνκίσλ.
΢νβαξέο δεκηέο ζην δέξκα, πρ έγθαπκα ζε πνζνζηφ πάλσ απφ ην 40%
κπνξνχλ λα πξνθαιέζνπλ αθφκε θαη ζάλαην. Γπζιεηηνπξγία ηνπ
δέξκαηνο κπνξεί λα πξνθαιέζεη ζνβαξά πξνβιήκαηα ζηα εζσηεξηθά
φξγαλα. Σν Νεπξηθφ ΢χζηεκα ζπλεξγάδεηαη ζηελά κε φια ηα ππφινηπα
ζπζηήκαηα θαη ε δπζιεηηνπξγία ηνπο κπνξεί λα έρεη ζνβαξέο επηπηψζεηο
ζην Νεπξηθφ ΢χζηεκα. Πρ αλ πηνχκε πνιχ θξαζί ηφηε κεζάεη ν
εγθέθαινο επεηδή ηνμηλψλεηαη ν νξγαληζκφο. Δπνκέλσο ν νξγαληζκφο
ιεηηνπξγεί ζαλ ζχλνιν αιιεινεπεξεαδφκελσλ θαη αιιεινεμαξηψκελσλ
ζπζηεκάησλ.
125
13.3 Ιεξαξρηθή Αιπζίδα θαη άκπλα ηνπ νξγαληζκνχ
Μάιηζηα απηή ε ηεξαξρία είλαη πάξα πνιχ ρξήζηκε φζνλ αθνξά ηελ
άκπλα ηνπ νξγαληζκνχ, ηελ άκπλα ηνπ αλζξψπνπ ζαλ ςπρνζσκαηηθφ
ζχλνιν. Να ην πσ κε έλα παξάδεηγκα. Αλ πεξάζεη κηα έληνλε
ζηελνρψξηα έλα άηνκν κπνξεί λα πάζεη θαηά ζεηξά ζεκαληηθφηεηαο ηα
εμήο: Να πάζεη δεξκαηηθά φπσο έθδεκα, εμαλζήκαηα, λεπξνδεξκαηίηηδα,
θιπ. Ή κπνξεί λα εκθαλίζεη κπτθή έληαζε ζηνλ απρέλα θαη ζηε κέζε κε
απνηέιεζκα πνλνθέθαιν, πφλν ζηνλ απρέλα θαη δαιάδεο ή λεπξηθφ
ίιηγγν. Ή κπνξεί λα έρεη κηα γαζηξίηηδα, έλα νμχ έιθνο ζηνκάρνπ, κηα
θνιίηηδα ή κηα δηάξξνηα.
Τπάξρεη επίζεο πηζαλφηεηα αλ ε επίδξαζε ηεο ζηελνρψξηαο είλαη πην
ρξφληα λα εκθαλίζεη κηα αληζνξξνπία ηνπ νξκνληθνχ ζπζηήκαηνο, πρ
ππεξζπξενεηδηζκφ ή λα ζηακαηήζεη ε πεξίνδνο ζε κηα γπλαίθα. Μπνξεί
φκσο λα έρνπκε αξξπζκίεο ηεο θαξδηάο ή άκεζα έλα νμχ έκθξαγκα ηνπ
κπνθαξδίνπ ή έλα εγθεθαιηθφ επεηζφδην. Σέινο, ππάξρεη πηζαλφηεηα ε
φιε έληαζε λα κελ πάεη θαζφινπ ζην ζσκαηηθφ επίπεδν θαη λα κείλεη ζην
ςπρηθφ επίπεδν κε απνηέιεζκα λεπξνθπηηθέο δηαηαξαρέο, θαηάζιηςε ή
έλα νμχ ςπρσζηθφ επεηζφδην.
Βιέπεηε ινηπφλ φηη ζε νπνηαδήπνηε έληνλε νμεία επίζεζε απφ εμσηεξηθέο
ζπλζήθεο ή απφ εζσηεξηθέο ζπλζήθεο(ζηελνρψξηεο) ν Άλζξσπνο αληηδξά
ζαλ ςπρνζσκαηηθφ ζχλνιν θαη κάιηζηα ηεξαξρηθά δνκεκέλν. Καη πάληα
ε πξνζπάζεηα ηνπ αλζξψπνπ ζαλ ζχλνιν είλαη λα θξαηήζεη φζν γίλεηαη
ηε δηαηαξαρή ζε φζν γίλεηαη πην εμσηεξηθφ ηζηφ θαη φζν γίλεηαη ιηγφηεξν
ζεκαληηθφ γηα ηελ ηζνξξνπία ηνπ, ηε ιεηηνπξγία ηνπ θαη αθφκε θαη ηε
δσή ηνπ.
Αο ην παξαιιειίζσ απηφ κε έλα παξάδεηγκα. Αλ καο επηηεζνχλ νη
Σνχξθνη ζηνλ Έβξν, δειαδή ζηα ζχλνξα ηφηε κπνξεί λα ηνπο
απσζήζνπκε θαη ή λα κελ έρνπκε θαζφινπ ζπκπηψκαηα ή λα έρνπκε
ζπκπηψκαηα ζηα ζχλνξα. Σα ζχλνξα είλαη ην δέξκα φζνλ αθνξά ηνλ
126
αλζξψπηλν νξγαληζκφ θαη έηζη κπνξεί λα έρνπκε θάπνηα δεξκαηηθά
πξνβιήκαηα.
Αλ είλαη έληνλεο νη εμσηεξηθέο ερζξηθέο δξάζεηο κπνξεί λα
αλαγθαζηνχκε λα ππνρσξήζνπκε ζηελ Αιεμαλδξνχπνιε θαη ηφηε κπνξεί
λα έρνπκε θαη‟ αληηζηνηρία πξνβιήκαηα πγείαο ζην Μπνζθειεηηθφ
΢χζηεκα. Αλ ππνρσξήζνπκε ζηε Θεζζαινλίθε ζα έρνπκε πξνβιήκαηα
ζηα ζπιάρλα θαη αλ ππνρσξήζνπκε ζηε Λάξηζα ζα έρνπκε πξνβιήκαηα
ζην Καξδηαγγεηαθφ ΢χζηεκα θαη ην Οξκνληθφ. Αλ θηάζεη ν ερζξφο κέρξη
ηε Λακία ηφηε ζα έρνπκε πξφβιεκα ζην Νεπξηθφ ΢χζηεκα θαη αλ θηάζεη
ζηελ πξσηεχνπζα καο, ζηελ Αζήλα ηφηε έρνπκε πξνβιήκαηα ζηνλ
Φπρηθφ Σνκέα.
Καηαιαβαίλεηε ινηπφλ φηη φζν πην εμσηεξηθά θξαηάεη ν Άλζξσπνο ζαλ
ζχλνιν ηε δηαηαξαρή ηφζν ην θαιχηεξν γη απηφλ. Πνπ έρεη εθαξκνγή
απηή ε ζεσξία; ΢ηελ Οιηζηηθή Ηαηξηθή θαη ζηελ Οκνηνπαζεηηθή είλαη
αιιειέλδεηε ε ζεσξία θαη ε πξάμε, ε θηινζνθία θαη ε πξαθηηθή. Κάηη
πνπ δπζηπρψο δελ γίλεηαη ζηελ Αιινπαζεηηθή Ηαηξηθή θαη γη απηφ
ππάξρνπλ πξνβιήκαηα. Ζ Αιινπαζεηηθή Ηαηξηθή αγλνεί ηνπο
΢πκπαληηθνχο Νφκνπο γη απηφ θαη ζηε δξάζε ηεο πξνθαιεί πάξα πνιιέο
παξελέξγεηεο.
Λέσ έλα παξάδεηγκα γηα λα γίλεη απηφ θαηαλνεηφ. ΋ιε ε θηινζνθία θαη
πξαθηηθή ηεο Γεξκαηνινγίαο είλαη ε θαηαζηνιή ησλ δεξκαηηθψλ είηε κε
ρεκηθέο αινηθέο είηε κε θνξηηδφλε. Άιισζηε ε θνξηηδφλε ηη είλαη; Δίλαη
αλνζνθαηαζηαιηηθφ θάξκαθν. Καηαζηέιιεη ην αλνζνινγηθφ ζχζηεκα,
δειαδή ηελ ίδηα ηε θπζηθή άκπλα ηνπ νξγαληζκνχ! Με απιά ιφγηα καο
επηηίζεληαη νη Σνχξθνη ζηνλ Έβξν θαη αληί εκείο λα ζηείινπκε εληζρχζεηο
εθεί θαη λα γίλεη ρακφο απνζχξνπκε εκείο νη ίδηνη ηα ζηξαηεχκαηα καο κε
θαηαζηνιή ηεο άκπλαο καο θαη ππνρσξνχκε ακαρεηί ζηελ
Αιεμαλδξνχπνιε! Έηζη δελ έρνπκε ζπγθξνχζεηο ζηνλ Έβξν, δελ έρνπκε
δεξκαηηθά ζπκπηψκαηα, αιιά ήδε ε πξψηε γξακκή άκπλαο καο είλαη
πιένλ ζηελ Αιεμαλδξνχπνιε, δειαδή ζην κπνζθειεηηθφ ζχζηεκα.
127
Έρνπκε ράζεη έδαθνο! Απηφ θάλεη ε θνξηηδφλε, απηφ θάλνπλ ηα ηζρπξά
ρεκηθά θάξκαθα!
13.4 Παξαδείγκαηα Καηαζηαιηηθψλ Γηαδξνκψλ ηεο Αζζέλεηαο
Υαξαθηεξηζηηθφ παξάδεηγκα είλαη φηη αζζελείο κε έθδεκα ή ςσξίαζε
πνπ πάλε ζην δεξκαηνιφγν θαη ηνπο πιαθψλεη κε έληνλεο δφζεηο
θνξηηδφλεο απφ ηνπ ζηφκαηνο, αλ θχγεη ην έθδεκα ή ε ςσξίαζε ιφγσ
θαηαζηνιήο ηεο ηνπηθήο λφζνπ θαη ηεο Αζζέλεηαο ζαλ ζχλνιν, ηφηε απηφ
ην άηνκν είλαη πάξα πνιχ πηζαλφ κεηά απφ βδνκάδεο, κήλεο ή ρξφληα λα
εκθαλίζεη πην εζσηεξηθά πξνβιήκαηα.
Καη λαη κελ ν αιινπαζεηηθφο δεξκαηνιφγνο ραίξεηαη γηαηί λνκίδεη φηη
ζεξάπεπζε θαη πείζεη θαη ηνλ αζζελή λα ραίξεηαη αιιά εκείο νη νιηζηηθνί
γηαηξνί ηξαβάκε ηα καιιηά καο. Κη απηφ γηαηί μέξνπκε φηη απηή ε
Πχξξεηνο λίθε ήηαλ κηα ηαθηηθή ππνρψξεζε ηελ νπνία κάιηζηα
πξνθαιέζακε εκείο νη ίδηνη ελ αγλνία καο. Γλσξίδνπκε φηη ηψξα ε
Αζζέλεηα ζαλ ζχλνιν έρεη πάεη ζε πην εζσηεξηθνχο ηζηνχο θαη φηη ε
γεληθή θαηάζηαζε ηεο πγείαο ηνπ αζζελνχο έρεη ρεηξνηεξεχζεη.
΢πλήζσο παξαηεξνχκε θαη ζπγθεθξηκέλεο δηαδξνκέο ηεο Αζζέλεηαο.
Οξηζκέλεο θνξέο θαη ε ίδηα ε Αιινπαζεηηθή έρεη παξαηεξήζεη απηέο ηηο
δηαδξνκέο αιιά δελ έρεη ηε γλψζε ησλ ΢πκπαληηθψλ Νφκσλ γηα λα ην
αμηνινγήζεη. Πρ ε θαηαζηνιή ελφο εθδέκαηνο ζηα ρέξηα κπνξεί λα
πξνθαιέζεη αξγφηεξα ζην ίδην άηνκν αιιεξγηθή ξηλίηηδα ή αιιεξγηθή
επηπεθπθίηηδα. Ζ πεξαηηέξσ θαηαζηνιή κε θνξηηδφλε ηεο ξηλίηηδαο ή ηεο
επηπεθπθίηηδαο κπνξεί λα πξνθαιέζεη αιιεξγηθφ άζζκα.
Γειαδή έρνπκε ηελ αηηία πνπ είλαη ε αιιεξγηθή πξνδηάζεζε θαη επεηδή
ζηελ αξρή είλαη πην ήπηα ε θαηάζηαζε εκθαλίδεηαη κφλν ζην δέξκα. Σφηε
δελ ηνλ αθήλνπκε ηνλ νξγαληζκφ λα θξαηήζεη απηή ηελ ηζνξξνπία,
θαηαζηέιινπκε απηή ηε βαιβίδα αζθαιείαο, απηή ηε δηέμνδν θαη πάεη
ηειηθά πην κέζα ε Αζζέλεηα ζην αλψηεξν αλαπλεπζηηθφ ζαλ αιιεξγηθή
128
ξηλίηηδα. Καη αλ ζπλερίζνπκε λα θαηαζηέιινπκε ηηο εμσηεξηθέο
εθθξάζεηο ηεο Αζζέλεηαο ηφηε ν νξγαληζκφο ζα ππνρσξήζεη ζε πην
εζσηεξηθά φξγαλα, ζην θαηψηεξν αλαπλεπζηηθφ, ζηνπο βξφγρνπο θαη ζα
έρνπκε βξνγρφζπαζκν θαη αιιεξγηθφ άζζκα.
Σν βιέπνπκε απηφ θαη ζηηο ςσξηάζεηο. Αλ έρνπκε κηα ςσξίαζε θαη ηελ
θαηαζηέιινπκε κνλίκσο κε θνξηηδνλνχρεο αινηθέο ή θνξηηδφλε απφ ηνπ
ζηφκαηνο κπνξεί απηή λα κεηαηξαπεί ζε ςσξηαζηθή αξζξίηηδα. Γελ
ζεκαίλεη απηφ φηη ε ςσξίαζε εμ αξρήο αθνξά θαη ηηο αξζξψζεηο. Δίλαη
φηη ε θαηαζηνιή ηεο ςσξίαζεο απφ ην δέξκα επέθεξε κηα αξζξίηηδα ζην
κπνζθειεηηθφ.
Μηα παξφκνηα λνζνινγηθή αιπζίδα θαηαζηνιήο ηεο Αζζέλεηαο βιέπνπκε
θαη ζην νπξνγελλεηηθφ ζχζηεκα. Αλ θαηαζηείινπκε κηα βιελλφξξνηα ή
θνλδπιψκαηα ή κπξκεγθηέο κε ηζρπξέο αληηβηψζεηο, ρεκηθέο θαπζηηθέο
αινηθέο ή θαπηεξηάζεηο, κπνξεί ε Αζζέλεηα λα εκθαληζηεί ζε πην
εζσηεξηθνχο ηζηνχο κε ηε κνξθή αξζξίηηδαο ή αθφκα θαη ζην
θαξδηαγγεηαθφ ή ζην λεπξηθφ ζχζηεκα.
Άιισζηε θάηη ηέηνην ην μέξνπκε θαη απφ ηελ Αιινπαζεηηθή φπνπ ε
πξψηε θάζε ηεο ζχθηιεο είλαη ην δέξκα θαη νη βιελλνγφλνη ηνπ
γελλεηηθνχ ζπζηήκαηνο. Ζ θαηαζηνιή παιαηφηεξα κε πδξάξγπξν θαη
ζήκεξα κε ηζρπξέο αληηβηψζεηο κπνξεί λα κεηαθέξεη ην πξφβιεκα ζε
δεχηεξε θάζε ζε ζπιάρλα θαη ζε ηξίηε θάζε ζην Νεπξηθφ ΢χζηεκα ππφ
ηε κνξθή ηεο ιεγφκελεο λεπξνζχθηιεο.
Δίλαη ζαλ λα έρνπκε κηα ρχηξα ηαρχηεηνο πνπ βξάδεη θαη ε αηηία γη απηφ
είλαη ην αλακκέλν ειεθηξηθφ κάηη ζηνλ πάην ηεο θαηζαξφιαο. ΢ηελ
θνξπθή ηεο ρχηξαο ππάξρεη ε βαιβίδα αζθαιείαο ψζηε λα εθηνλψλεη
κέξνο ηνπ αηκνχ γηα λα κελ γίλεη έθξεμε εζσηεξηθά. Δκείο πάκε ζηελ
Αιινπαζεηηθή θαη θιείλνπκε κε θαηαζηνιή ηε βαιβίδα αζθαιείαο θαη
ηφηε θάλεη έθξεμε εζσηεξηθά ν νξγαληζκφο.
129
13.5 Η Καηαζηνιή ηεο Αζζέλεηαο ζε επίπεδν πιεζπζκψλ
Καηαιαβαίλεηε πφζν ζεκαληηθφ είλαη λα αθνινπζνχκε ΢πκπαληηθνχο
Νφκνπο ζηελ ηαηξηθή καο δξάζε εμεηδηθεχνληαο ηνπο ζε Ηαηξηθνχο
Νφκνπο θαη πφζν κεγάια ιάζε θαη πξνβιήκαηα πξνθαιεί ε
Αιινπαζεηηθή αγλνψληαο απηνχο ηνπο λφκνπο! Απηή ε ρξφληα
θαηαζηνιή ησλ δεξκαηηθψλ θαη εμσηεξηθψλ εθδειψζεσλ ηεο Αζζέλεηαο
είλαη ππεχζπλε γηα ηελ ηεξάζηηα θαηαζηνιή ηεο Αζζέλεηαο φρη κφλν ζην
άηνκν αιιά θαη ζην γεληθφ πιεζπζκφ.
Απνηέιεζκα εθαηνληάδσλ ρξφλσλ θαξκαθεπηηθήο θαηαζηνιήο ηεο
Αζζέλεηαο εηδηθά ζηηο αλεπηπγκέλεο ρψξεο είλαη θαη ην γεγνλφο φηη ζε
απηέο κεηαηνπίζηεθε ην θέληξν βάξνπο ησλ λνζεξψλ πξνδηαζέζεσλ, ην
θέληξν βάξνπο ηεο Αζζέλεηαο, ζε πην εζσηεξηθνχο θαη πεξηζζφηεξν
ζεκαληηθνχο γηα ηε δσή ηζηνχο κε απνηέιεζκα ζνβαξά ρξφληα ζσκαηηθά
θαη ςπρηθά πξνβιήκαηα. Πεξάζακε δειαδή ζηηο αλεπηπγκέλεο ρψξεο απφ
ηηο εμσηεξηθέο θαη νμείεο λφζνπο ζηηο εζσηεξηθέο θαη ρξφληεο.
Γηαηί ζηελ αξρή ν νξγαληζκφο φηαλ δέρεηαη έλα λνζνγφλν εξέζηζκα
εκθαλίδεη αξρηθά κηα νμεία λφζν ε νπνία κπνξεί λα έρεη ηηο εμήο
εμειίμεηο: Πξψηνλ ηελ πιήξε ζεξαπεία ηεο νμείαο λφζνπ θαη ηελ πιήξε
απνθαηάζηαζε ηεο ηζνξξνπίαο. Γεχηεξνλ ην ζάλαην αλ είλαη πνιχ έληνλν
ην λνζνγφλν εξέζηζκα θαη εμαληιεκέλνο ν νξγαληζκφο. Καη ηξίηνλ ηε
κεηαηξνπή ηεο νμείαο λφζνπ ζε ρξφληα αλ δελ έρεη αξθεηέο δπλάκεηο ν
νξγαληζκφο ή αλ έρνπκε θαηαζηνιή ηεο νμείαο λφζνπ απφ ρεκηθά
θάξκαθα.
Σα ηειεπηαία 200 ρξφληα δνχκε κηα ηξνκεξή εμάπισζε ηεο ρξήζεο ησλ
ρεκηθψλ θαξκάθσλ. Έρνπλ κπεη θαη ζην ηειεπηαίν ζπίηη απηνχ ηνπ
πιαλήηε θαη κάιηζηα ζηηο αλεπηπγκέλεο ρψξεο έρνπκε κηα ηξνκεξή
πνιπθαξκαθία. Σα δε ρεκηθά θάξκαθα γίλνληαη φιν θαη πην δπλαηά φζνλ
αθνξά ηελ θαηαζηαιηηθή ηνπο δξάζε θαη επηπιένλ ρνξεγνχληαη ζε φιν
θαη κεγαιχηεξεο δφζεηο θαη γηα φιν θαη κεγαιχηεξα δηαζηήκαηα.
130
13.6 Οη ζνβαξέο παξελέξγεηεο ησλ ρεκηθψλ θαξκάθσλ έρνπλ λα
θάλνπλ κε ηελ θαηαζηνιή ηεο Αζζέλεηαο!
Θα πξέπεη λα ζπλεηδεηνπνηήζνπκε θάηη ηξαγηθφ αιιά θαη πξνθαλέο γηα
ηελ νιηζηηθή ζθέςε. Απηφ πνπ νλνκάδνπκε παξελέξγεηεο ησλ ρεκηθψλ
θαξκάθσλ ή επηπινθέο ηεο θπζηθήο λφζνπ δελ έρνπλ λα θάλνπλ ηηο
πεξηζζφηεξεο θνξέο κε εμαζζελεκέλν νξγαληζκφ θαη εμέιημε ηεο θπζηθήο
λφζνπ αιιά έρνπλ λα θάλνπλ κε ηελ θαηαζηνιή ηεο Αζζέλεηαο από ηα
ρεκηθά αιινπαζεηηθά θάξκαθα.
΋ιεο απηέο νη παξελέξγεηεο πνπ δηαβάδνπκε ζηα πξνζπέθηνπο ησλ
θαξκάθσλ έρεη κελ λα θάλεη θαη κε ηε ρεκηθή επίδξαζε ηνπ θαξκάθνπ,
ηε δειεηεξίαζε δειαδή ηνπ νξγαληζκνχ αιιά νη ζνβαξφηεξεο
παξελέξγεηεο έρνπλ θπξίσο λα θάλνπλ κε ηελ θαηαζηνιή ηεο εμσηεξηθήο
λφζνπ θαη ηε κεηαθνξά ηεο Αζζέλεηαο ζε πην εζσηεξηθά ζπζηήκαηα.
Αλ ην θαηαιάβνπκε απηφ ην πξάγκα ζα ζπλεηδεηνπνηήζνπκε πφζν
ηξνκεξέο θαη ηξαγηθέο είλαη νη απζαίξεηεο ηαηξηθέο καο ελέξγεηεο.
Άιισζηε δελ είλαη παξάμελν απηφ θαη δελ αθνξά κφλν ηνλ ηαηξηθφ ηνκέα
γηαηί ηέηνηεο ηξαγηθέο ελέξγεηεο θάλνπκε θαη ζηε Φχζε κε ηε ρεκηθή
Γεσξγία, ηε ρεκηθή Κηελνηξνθία, ηε ρεκηθή Βηνκεραλία θιπ.
13.7 Οιηζηηθή ζεξαπεία αληί ηεο θαηαζηνιήο
Δπνκέλσο ν ζηφρνο καο δελ ζα πξέπεη λα είλαη λα θαηαζηείινπκε ηηο
εμσηεξηθέο εθθξάζεηο ηεο Αζζέλεηαο αιιά λα πάκε ζηελ φιε αηηηνινγηθή
αιπζίδα θαη θπξίσο ζηηο πξσηαξρηθέο αηηίεο. Να ζηνρεχζνπκε θαη ζηε
ζεξαπεία ησλ Μηαζκάησλ, ησλ ηδηνζπγθξαζηαθψλ επηδξάζεσλ θαη ησλ
ρξφλησλ πξνδηαζέζεσλ. Να άξνπκε ηνπο αξλεηηθνχο δηαηξνθηθνχο
παξάγνληεο ή ηνπο αξλεηηθνχο πεξηβαιινληηθνχο παξάγνληεο. Δπηπιένλ,
λα πάκε θαη ζηηο θνηλσληθέο ζπληζηψζεο ηεο Αζζέλεηαο, ζηηο
αληζφξξνπεο αλζξψπηλεο ζρέζεηο θαη ζηε έιιεηςε αγάπεο κεηαμχ καο.
Σέινο, λα πάκε θαη ζηε ιάζνο εζηθή καο ζηάζε απέλαληη ζηνλ εαπηφ καο,
131
ζηελ θνηλσλία, ζηε Φχζε θαη ζην Θεφ. Να πηάζνπκε δειαδή φιν ην
πιέγκα ηεο αηηηνινγηθήο αιπζίδαο θαη λα δξάζνπκε κε θπζηθνχο θαη
εμηζνξξνπεηηθνχο ηξφπνπο ζε φια ηα επίπεδα.
Απηφ θάλεη ε Οιηζηηθή Ηαηξηθή θαη απηή είλαη ε θηινζνθία ηεο. Γη απηφ
θαη ε Οκνηνπαζεηηθή θαη ν Βεινληζκφο φηαλ εμαζθνχληαη ζσζηά,
κπνξνχλ λα ζεσξεζνχλ νιηζηηθά ζπζηήκαηα. Γη απηφ θαη ζαθψο θαη
πξέπεη λα ππάξρεη ζπλεξγαζία κεηαμχ φισλ ησλ ζεξαπεπηηθψλ
ζπζηεκάησλ. Γη απηφ θαη ζαθψο πξέπεη λα ππάξρεη ζπλεξγαζία θαη κε
ηελ Αιινπαζεηηθή Ηαηξηθή φπνπ θαη φηαλ απηφ ρξεηάδεηαη αιιά κέζα
απφ ηε ζπλνιηθή νιηζηηθή ζεψξεζε θαη κε ζεβαζκφ ζηνπο Ηαηξηθνχο θαη
΢πκπαληηθνχο Νφκνπο.
Γελ πξέπεη λα είκαζηε θαλαηηθνί νη νιηζηηθνί γηαηξνί θαη λα βιέπνπκε
αξλεηηθά ηνπο αιινπαζεηηθνχο ζπλαδέιθνπο ή λα είκαζηε ελαληίνλ φισλ
αλεμαηξέησο ησλ ρεκηθψλ θαξκάθσλ. ΢ήκεξα ζε νμείεο θαηαζηάζεηο
ηδηαίηεξα φηαλ θηλδπλεχεη άκεζα ε δσή ηνπ αζζελνχο είλαη ιάζνο λα
είκαζηε αξλεηηθνί ζηα ρεκηθά θάξκαθα ζπιιήβδελ. Αιιά απηή ε
ζπλεξγαζία πξέπεη λα γίλεηαη ζε θάπνηα πιαίζηα, δειαδή ζε ζπκθσλία
κε ηνπο ΢πκπαληηθνχο Νφκνπο θαη ηελ νιηζηηθή ινγηθή θαη κε ζεβαζκφ
ζην ζπκθέξνλ ηνπ αζζελνχο.
Δπνκέλσο είλαη ιάζνο ε καδηθή θαηαζηαιηηθή δξάζε πνπ θάλεη ε
Αιινπαζεηηθή Γεξκαηνινγία ζε φια ηα δεξκαηηθά κε ρεκηθέο θαη
θνξηηδνλνχρεο αινηθέο. Οη θαπηεξηάζεηο πρ ησλ κπξκεγθηψλ θαη ησλ
θνλδπισκάησλ θάλνπλ κεγάιε θαηαζηνιή θαη δεκηά. Οη θξπνπεμίεο ζηηο
θνιπίηηδεο θαη ηξαρειίηηδεο επίζεο. Γελ είκαζηε θαηά ηεο ρεηξνπξγηθήο
αθαίξεζεο θάπνηνπ δεξκαηηθνχ κνξθψκαηνο γηα κεραληθνχο ή αθφκε θαη
γηα αηζζεηηθνχο ιφγνπο. Αιιά φιε απηή ε Αηζζεηηθή Υεηξνπξγηθή
βηνκεραλία πνπ παξεκβαίλεη ππεξβνιηθά θαη ζπρλά γηα απζαίξεηνπο
ιφγνπο είλαη πξφβιεκα.
13.8 Κξηηηθή ηεο Αηζζεηηθήο Υεηξνπξγηθήο
132
Ζ ζεκεξηλή Πιαζηηθή Υεηξνπξγηθή έρεη ράζεη ηελ εζηθή ηεο θαη ην 90%
θαη πιένλ ησλ πιαζηηθψλ επεκβάζεσλ δελ γίλεηαη γηα ηαηξηθνχο ιφγνπο
αιιά γηα αηζζεηηθνχο. Καη κάιηζηα ζηηο πεξηζζφηεξεο ησλ πεξηπηψζεσλ
δελ εμππεξεηνχλ ηελ θαιψο ελλννχκελε αηζζεηηθή αιιά ηελ παξάινγε
αηζζεηηθή ή ηε λεπξσηηθή αηζζεηηθή ηνπ αηφκνπ. Πψο είλαη δπλαηφλ ζε
απηή ηελ αηνκηθή ηξέια ελφο ςπρηθά αζζελνχο αηφκνπ πνπ έρεη λεχξσζε
κε ηελ εκθάληζε ηνπ λα ζπλαηλεί ε Ηαηξηθή θαη ν γηαηξφο ζαλ άηνκν; Γηα
κέλα θάηη ηέηνην είλαη απαξάδεθην. Άιιν ε Δπαλνξζσηηθή Υεηξνπξγηθή
πνπ αληηκεησπίδεη πξαγκαηηθά ιεηηνπξγηθά πξνβιήκαηα θαη άιιν ε
ζεκεξηλή θαηάζηαζε ηεο ιεγφκελεο Αηζζεηηθήο Υεηξνπξγηθήο.
Αιιά αθφκε θαη ζηελ Δπαλνξζσηηθή Υεηξνπξγηθή πξέπεη λα
θαζνδεγνχκαζηε απφ ηελ νιηζηηθή ινγηθή θαη θηινζνθία. Πρ είρακε
αλαθέξεη φηη ην λα παο λα θάλεηο εγρείξεζε ηνπ ζηξαβνχ ξηληθνχ
δηαθξάγκαηνο γηα λα ζεξαπεχζεηο ην κπνχθσκα πνπ πξνέξρεηαη απφ
αιιεξγηθή ξηλίηηδα πνπ πξνθαιεί ππεξηξνθία ησλ ξηληθψλ θνγρψλ είλαη
ιάζνο θαη γη απηφ θαη δελ έρεη θαη νπζηαζηηθφ απνηέιεζκα. Αλ έρσ κηα
ηεξάζηηα κχηε πνπ δεκηνπξγεί ιεηηνπξγηθφ πξφβιεκα ή αθφκε θαη αλ
δεκηνπξγεί έληνλν ςπρηθφ πξφβιεκα ζην άηνκν, ζα κπνξνχζε θαλείο λα
βάιεη λεξφ ζην θξαζί ηνπ. Αιιά ην λα θάλνπκε Αηζζεηηθή Υεηξνπξγηθή
γηα ηελ ηξέια ηνπ άιινπ είλαη ιάζνο.
Σέηνηεο ηξέιεο είρακε θαη ζην παξειζφλ κε ηα θαζθηψκαηα ησλ βξεθψλ
γηα λα είλαη ιέεη ίζηα ηα πφδηα ηνπο θαη ζπρλά πξνθαινχζακε κφληκεο
δεκηέο κε εμαξζξψζεηο ησλ ηζρίσλ. Ή κε ηνλ πεξηνξηζκφ ησλ πνδηψλ ησλ
θνξηηζηψλ ζηελ Ηαπσλία κε ζθηρηά παπνχηζηα γηα λα κείλνπλ κηθξά ηα
πφδηα ηνπο θαη λα είλαη «φκνξθεο». Ή κε ηνπο Ενπινχ πνπ ηξππνχλ ηε
κχηε ηνπο ή ηα απηηά ηνπο ή καθξαίλνπλ ην ιαηκφ ηνπο κε θξίθνπο ή
μερεηιψλνπλ ηα ρείιε ηνπο γηα «αηζζεηηθνχο ιφγνπο».
΢αο ζπκίδεη θάηη απηφ; Απηφ πνπ θνξντδεχακε βιέπνληαο ηα ληνθηκαληέξ
απφ ηνπο πξσηφγνλνπο ηεο Αθξηθήο ηψξα ηα θάλνπκε εκείο νη ίδηνη νη
«κνληέξλνη» θαη «πξνρσξεκέλνη» ηεο Δπξψπεο θαη ηεο Ακεξηθήο θαη ηεο
Αζίαο. Απηφ δελ θάλνπκε κε ηε κφδα ηνπ “piercing”; Αιιάδεη κήπσο
133
ηίπνηα επεηδή ν φξνο είλαη «κνληέξλνο» θαη επεηδή ην θάλνπλ θαη νη
δηάθνξνη δηαζηξνθηθνί «επψλπκνη»; Σξππάκε ηε γιψζζα καο, ηα ρείιε
καο, ηα θξχδηα καο, ηνλ νκθαιφ καο, αθφκε θαη ηα ρείιε ηνπ αηδνίνπ θαη
ηη άιιν δελ μέξσ ζα ηξππήζνπκε ζην κέιινλ. Καη ην παξάινγν είλαη φηη
απηφ ζεσξείηαη “in”, «ηεο κνδφο», δείγκα πξνρσξεκέλνπ αηφκνπ!
Ή κε ην ηαηνπάδ πνπ δειεηεξηάδνπκε ην δέξκα καο κε ρεκηθή κειάλε
αληηγξάθνπκε απηά πνπ θνξντδεχακε πξηλ ιίγα ρξφληα ζηνπο
«πξσηφγνλνπο». Ή νη παξεκβάζεηο ηνπ λα αιιάμνπκε ηα ραξαθηεξηζηηθά
ηνπ πξνζψπνπ καο ή αθφκε θαη λα αιιάμνπκε ην θχιν καο. Ο άληξαο πρ
πνπ ππνηίζεηαη φηη αιιάδεη θχιν δελ έρνπκε ζπλεηδεηνπνηήζεη φηη δελ
κεηαηξέπεηαη ηειηθά ζε γπλαίθα αιιά ζε έλα έθηξσκα.
Τπάξρεη επίζεο ε κφδα ηνπ κπφηνμ. Απηφ ην πξάγκα είλαη κηα ηξέια πνπ
δελ ηελ έρνπκε ζπλεηδεηνπνηήζεη. Ση είλαη ην κπφηνμ; Δίλαη κηα έλεζε κε
δειεηήξην θηδηνχ! Γειαδή ηη θάλνπκε κε απηή ηελ έλεζε;
Γειεηεξηάδνπκε ηα λεχξα καο γηα λα παξαιχζνπλ ή κνπδηάζνπλ γηα
θάπνηεο βδνκάδεο θαη λα κε ιεηηνπξγνχλ. ΋ηαλ δελ ιεηηνπξγνχλ ηα
λεχξα δελ ιεηηνπξγνχλ νχηε θαη νη κπο θαη βξίζθνληαη ζε κφληκε
ζχζπαζε θαη άξα ηζηηψλεη ην δέξκα θαη θαίλεηαη λα θεχγνπλ πξνζσξηλά
νη ξπηίδεο. Γη απηφ θαη βιέπεηο έλα πξφζσπν ηζηησκέλν αιιά κε φςε
λεθξνχ, ζαλ λα βιέπεηο έλαλ παξάιπην άηνκν. Γη απηφ θαη γίλεηαη πην
άζρεκν ην άηνκν. Παο λα θάλεηο θάηη αηζζεηηθφ θαη θάλεηο κηα αζρήκηα,
κηα δηαζηξνθηθή θαηάζηαζε.
Ή βιέπεηο έλα άηνκν κηαο θάπνηαο ειηθίαο κε αθχζηθα ηζηησκέλν
πξφζσπν θαη ράιηα ιαηκφ θαη ρέξηα θαη ηειηθά επηηείλεηο απηφ πνπ παο λα
απαιχλεηο. Δίλαη ζαλ κηα ρνληξή γπλαίθα πνπ θνξάεη ζηελά ξνχρα θαη κε
ηνλ ηξφπν απηφ ηνλίδεη ηειηθά ην πάρνο ηεο. Ή έρνπκε έλα άηνκν πνπ ηνπ
πέθηνπλ ηα καιιηά θαη ηνπ θάλνπκε εκθχηεπζε καιιηψλ θαη θαίλνληαη
πάιη αθχζηθα ηα καιιηά ηνπ. Σν ίδην θαηαθέξλνπκε ζπλήζσο θαη κε ηηο
πεξνχθεο. ΋πνπ δελ απνδερφκαζηε ηε Φχζε ή ηεο πάκε θφληξα
δεκηνπξγνχκε εθηξψκαηα.
134
13.9 Πφηε πξάγκαηη ππάξρεη ηξηρφπησζε
Πάκε ηψξα λα δνχκε ην ζέκα ηεο ηξηρφπησζεο. Πάεη θάπνηνο κε
ηξηρφπησζε ζην γηαηξφ. ΢πρλά δελ έρεη πξάγκαηη ηξηρφπησζε γη απηφ θαη
είλαη ζεκαληηθφ λα νξίζνπκε ηη ελλννχκε φηαλ ιέκε ηξηρφπησζε. Ο φξνο
απηφο είλαη ιάζνο, είλαη αδφθηκνο. ΢εκαίλεη πηψζε ηεο ηξίραο. Αιιά
απηφ είλαη θάηη ην θπζηνινγηθφ θαη αλά πάζα ζηηγκή έρνπκε πηψζε
ηξηρψλ. Πξφβιεκα δεκηνπξγείηαη φηαλ ε πηψζε είλαη κεγαιχηεξε απφ
ηελ ηξηρνθπΐα. Γηαηί ηφηε έρνπκε αξλεηηθφ ηζνινγηζκφ θαη αξαίσζε είηε
πξνζσξηλή ιφγσ αδχλαηεο ηξίραο πνπ κφιηο θχεηαη πέθηεη είηε κφληκε
ιφγσ ηνπ φηη έρεη θαηαζηξαθεί ε ξίδα ηεο ηξίραο.
΢πρλά, γπλαίθεο ζπγθεθξηκέλσλ ηδηνζπγθξαζηψλ, πρ ηδηνζπγθξαζηψλ πνπ
ελδηαθέξνληαη πάξα πνιχ γηα ηελ εκθάληζε ηνπο φπσο Πιάηηλα,
Βαιεξηάλα θιπ, έρνπλ έληνλν άγρνο ζρεηηθά κε ηα καιιηά ηνπο. Σφζν
έληνλν πνπ αξρίδνπλ θαη κεηξάλε ζην ληπηήξα ή ζην κπάλην πφζεο ηξίρεο
έρνπλ πέζεη ζε θάζε ινχζηκν θαη παληθνβάιινληαη θαη ιέλε «Χρ! Θα ηα
ράζσ ηα καιιηά κνπ, ζα γίλσ θαιαθξή!». Σέηνηα άηνκα «ππνθέξνπλ»
απφ ηξηρφπησζε γηα ρξφληα θη φκσο βιέπεηο φηη εθηφο απφ κηα
θπζηνινγηθή αξαίσζε ηεο ειηθίαο - γηαηί ζπλήζσο δελ έρνπκε ζηα 40 θαη
ζηα 50 καο ηα ίδηα καιιηά πνπ είρακε ζηα 20 καο - δελ ππάξρεη
νπζηαζηηθφ πξφβιεκα.
Με απηή ηελ έλλνηα ινηπφλ ην πξψην πνπ πξέπεη λα θάλνπκε φηαλ καο
έξρεηαη έλαο αζζελήο παξαπνλνχκελνο γηα ηξηρφπησζε είλαη λα δνχκε αλ
πξάγκαηη έρεη αξαίσζε, αλ δειαδή έρεη πάζεζε. Γηαηί ζπρλά ην
πξφβιεκα είλαη ςπρνινγηθφ θαη φρη ζσκαηηθφ. Μπνξεί λα αθνξά δειαδή
κηα ςπραλαγθαζηηθή λεχξσζε πνπ επηθεληξψλεηαη ζην ζέκα ηεο
ηξηρφπησζεο ή κπνξεί λα αθνξά κηα δηαηαξαρή πξνζσπηθφηεηαο πρ κηα
καηαηφδνμε κε ηελ εκθάληζε ηεο γπλαίθα πνπ αλεζπρεί φηη γεξλάεη θαη
φηη δελ πεξλάεη πιένλ ε κπνγηά ηεο θνθ.
Ο αιινπαζεηηθφο γηαηξφο ζε πεξίπησζε πνπ δελ ππάξρεη πξφβιεκα
ηξηρφπησζεο κπνξεί λα ζνπ πεη φηη δελ έρεηο πξφβιεκα παζνινγηθφ θαη
λα κελ ζνπ δψζεη ηίπνηα ή κπνξεί λα ζε θνξηψζεη, φπσο γίλεηαη ζπρλά
135
κε ζακπνπάλ, θξέκεο, βηηακίλεο ή αθφκα θαη ρεκηθά θάξκαθα. Δλψ ζηελ
Οκνηνπαζεηηθή καο ελδηαθέξεη φηη απηφ ην άηνκν έρεη νπζηαζηηθά
ςπρηθφ πξφβιεκα θαη φρη ζσκαηηθφ.
13.10 Αηηίεο Σξηρφπησζεο
Χο νκνηνπαζεηηθνί γηαηξνί έρνπκε επίζεο ηε γλψζε φηη ππάξρνπλ
ηδηνζπγθξαζίεο πνπ έρνπλ απφ θπζηθνχ ηνπο πξνδηάζεζε γηα πξψηκε
ηξηρφπησζε. Πρ ε Λάρεζηο πάξα πνιχ ζπρλά εκθαλίδεη ηξηρφπησζε κεηά
ηα 50 θαη γη απηφ πάξα πνιιέο θαιαθξέο γπλαίθεο ηεο ηξίηεο ειηθίαο
είλαη Λάρεζηο ηδηνζπγθξαζηαθά.
΢ε λένπο άληξεο βιέπνπκε πνιιέο θνξέο ηξηρφπησζε θη απφ ηα 25 ηνπο
ρξφληα ζε άηνκα πνπ επεξεάδνληαη απφ ηελ ηδηνζπγθξαζία ΢νχιθνπξ. Σν
΢νχιθνπξ θαη εηδηθά ην ζπθσηηθφ ΢νχιθνπξ εκθαλίδεη κηα έληνλε
ιηπαξφηεηα ηνπ ηξηρσηνχ ηεο θεθαιήο. Απηφ ζε ζπλδπαζκφ κε ηε ζπρλή
ρξήζε έληνλσλ ζακπνπάλ πνπ ζηεγλψλνπλ πάξα πνιχ ην θεθάιη
δεκηνπξγεί έλα θαχιν θχθιν. Αλ έρσ πάξα πνιχ ιηπαξφ καιιί θαη έρσ
θαη ηελ πξνδηάζεζε γηα ηξηρφπησζε θαη πάσ θαη ινχδνκαη πνιχ ζπρλά κε
δπλαηά ρεκηθά ζακπνπάλ πνπ ζηεγλψλνπλ πάξα πνιχ ηε ξίδα ηεο ηξίραο
ηφηε αλαγθάδεηαη ν ζκεγκαηνγφλνο αδέλαο λα ππεξεθθξίλεη νπφηε
θνπξάδεηαη θαη δελ ηξέθεηαη ζσζηά ε ξίδα ηεο ηξίραο θαη αθνινπζεί
ηξηρφπησζε.
Τπάξρεη φκσο ζπρλά θαη ε πεξίπησζε ηνπ αηφκνπ ΢νχιθνπξ πνπ
βαξηέηαη θαη δελ ινχδεηαη ζπρλά θαη έρεη έληνλε ιηπαξφηεηα ζην θεθάιη.
Σφηε φιε απηή ε έληνλε ιηπαξφηεηα καδί κε ηηο ηνμίλεο πνπ εθθξίλεη ην
δέξκα κε ηνλ ηδξψηα παξακέλνπλ πνιχ θαηξφ ζην θεθάιη θαη βιάπηνπλ
ηε ξίδα ηεο ηξίραο. ΢‟ απηφ πξέπεη λα πξνζζέζνπκε θαη ην γεγνλφο φηη νη
δηάθνξνη ξππαληέο ηεο αηκφζθαηξαο δηαιχνληαη ζην ιηπαξφ ζηξψκα ηνπ
ηξηρσηνχ ηεο θεθαιήο ρεηξνηεξεχνληαο αθφκε πεξηζζφηεξν ηελ
θαηάζηαζε. Δπνκέλσο είηε πξφθεηηαη γηα ΢νχιθνπξ πνπ δελ ινχδεηαη
ζπρλά είηε ινχδεηαη πνιχ ζπρλά θαηαθέξλεη ην ίδην πξάγκα, ηελ
ηξηρφπησζε.
136
13.11 Σξηρφπησζε θαη νιηζηηθή αληηκεηψπηζε
Δπνκέλσο ζε κηα ηξηρφπησζε πξέπεη λα ιάβνπκε ππφςηλ καο φινπο
απηνχο ηνπο παξάγνληεο γηα λα δξάζνπκε νιηζηηθά. ΢ηελ Αιινπαζεηηθή
Ηαηξηθή ε ζεξαπεία είλαη ζπλήζσο ε εμσηεξηθή δεξκαηηθή δξάζε φπσο
δπζηπρψο γίλεηαη θαη ζηε κεγάιε πιεηνςεθία ησλ δεξκαηηθψλ
πξνβιεκάησλ. Γειαδή ζακπνπάλ, θξέκεο αιιά θαη θάξκαθα φπσο
θνξηηδφλε θαη αγγεηνδηαζηαιηηθά πνπ θάλνπλ κηα ηνπηθή ππεξαηκία κε
ηελ ειπίδα φηη άκα έρνπκε πεξηζζφηεξν αίκα ζα έρνπκε θαη θαιχηεξε
ζξέςε θαη δελ ζα έρνπκε ηξηρφπησζε θαη άξα ιέκε έρνπκε «αηηηνινγηθή»
αληηκεηψπηζε.
Πνηα αηηηνινγηθή αληηκεηψπηζε! Ίζα-ίζα ζπρλά ζηα ΢νχιθνπξ άηνκα
έρνπκε εμσηεξηθή ππεξαηκία θαη είλαη άηνκα θφθθηλα ζην πξφζσπν, ζηα
απηηά θαη ζην θεθάιη. Δίλαη άηνκα πνπ δεζηαίλνληαη έληνλα, είλαη
θφθθηλα θαη ηδξψλνπλ πνιχ ζην ζψκα θαη πνιχ πεξηζζφηεξν ζην θεθάιη
θαη πξφζσπν. Άξα δελ έρνπκε λα θάλνπκε κε πξφβιεκα κεησκέλεο
αηκάησζεο. Ζ αιινπαζεηηθή δξάζε είλαη πεξηνξηζκέλε ζην ηνπηθφ θαη
βηνρεκηθφ επίπεδν θαη γη απηφ θαη ε ρξφληα ρξήζε ρεκηθψλ θαξκάθσλ
κπνξεί λα πξνθαιέζεη πέξαλ ηεο θπζηθήο αζζέλεηαο θαη κηα επηπξφζζεηε
ηερλεηή θαξκαθεπηηθή αζζέλεηα.
13.12 Αθκή: Καηαζηνιή ή Οιηζηηθή Θεξαπεία;
Απηά γηα ηελ ηξηρφπησζε. Σα ίδηα πάλσ θάησ βιέπνπκε θαη ζε άιιεο
δεξκαηηθέο παζήζεηο φπσο πρ ε αθκή. Δθεί λα δεηο ηη γίλεηαη! Καη‟ αξρήλ
ππάξρεη κηα ειηθία, ε εθεβεία, θαηά ηελ νπνία είλαη απμεκέλε ε
πηζαλφηεηα αθκήο ιφγσ νξκνληθψλ αιιαγψλ. Βέβαηα ην πξφβιεκα
απμάλεηαη θαηά πνιχ πεξηζζφηεξν θαη ιφγσ θαθήο δηαηξνθήο ηνπ
εθήβνπ κηαο θαη μεθεχγεη απφ ην γνληθφ έιεγρν θαη ζπρλά θαη απφ
αληίδξαζε θάλεη αθξηβψο ην αληίζεην θαη ηξψεη αλζπγηεηλά. Αλ δνχκε θαη
ηη δηαθεκίδεηαη ζαλ δηαηξνθή ζε απηή ηελ ειηθία ηφηε ηξαβάκε ηα καιιηά
καο. Αλ βάινπκε θαη ην μελχρηη θαη ην άγρνο, φια απηά επεξεάδνπλ ηελ
πνηφηεηα ησλ εθθξίζεσλ ησλ ζκεγκαηνγφλσλ αδέλσλ ηνπ πξνζψπνπ θαη
απηφ δεκηνπξγεί ην ππφβαζξν ηεο αθκήο.
137
΢ηελ Οκνηνπαζεηηθή μέξνπκε φηη ππάξρνπλ ζπγθεθξηκέλεο
ηδηνζπγθξαζίεο πνπ έρνπλ απμεκέλε πξνδηάζεζε γηα εκθάληζε αθκήο
φπσο πρ ε Βαιεξηάλα. Μάιηζηα ε Βαιεξηάλα ζπρλά εκθαλίδεη θαη
ξνδφρξνπ αθκή ζε κεηαγελέζηεξε ηεο εθεβείαο ειηθία γχξσ ζηα 30-35
πνπ είλαη θαη κηα πην δχζθνιε κνξθή αθκήο. Δπίζεο ε Θνχγηα εκθαλίδεη
ζπρλά έληνλε πξνδηάζεζε γηα αθκή. ΢αθψο ππάξρνπλ θαη άιιεο
ηδηνζπγθξαζίεο κε παξφκνηα πξνδηάζεζε, αλαθέξσ φκσο απιψο
ελδεηθηηθά κεξηθέο.
Τπάξρεη επνκέλσο ην κηαζκαηηθφ θαη ηδηνζπγθξαζηαθφ ππφβαζξν, ην
ππφβαζξν ηεο ζσκαηηθήο πξνδηάζεζεο θαη απφ εθεί θαη πέξα έξρεηαη ε
ςπρηθή θαηάζηαζε, ε δηαηξνθή θαη ζε έλα πνζνζηφ νη πξσηνγελείο
νξκνληθέο δηαηαξαρέο νη αλεμάξηεηεο ηεο εθεβείαο πνπ δεπηεξνγελψο
πξνθαινχλ θαη αθκή. Παξεκπηπηφλησο ε Βαιεξηάλα έρεη ζπρλά
πξνδηάζεζε γηα νξκνληθέο δηαηαξαρέο ηνπ ηχπνπ ησλ πνιπθπζηηθψλ
σνζεθψλ, ηεο δπζκελφξξνηαο θαη ησλ δηαηαξαρψλ ηεο πεξηφδνπ.
Σν λα πάκε ινηπφλ ζηελ αθκή θαη λα δψζνπκε φπσο θάλεη ε
Αιινπαζεηηθή Ηαηξηθή, θξέκεο, αινηθέο, θαζαξηζηηθά, παζαιείκκαηα
δηάθνξα δελ θάλνπκε ηίπνηα ηδηαίηεξν. Αλ δψζνπκε αληηβίσζε, ε
αληηβίσζε ζθνηψλεη πξνζσξηλά ηα κηθξφβηα αιιά δελ ζεξαπεχεη ηελ
αηηία, ηελ πξνδηάζεζε γηα επηκνιχλζεηο. Λέσ έλα παξάδεηγκα: Αλ έρεηο
έλα βξψκηθν δσκάηην απηφ είλαη ε αηηία γηα λα έξζνπλ θαηζαξίδεο θαη
δνπδνχληα. Ζ αληηβίσζε είλαη ην θαηζαξηδνθηφλν κε ην νπνίν ςεθάδεηο,
ζθνηψλεηο ηηο θαηζαξίδεο αιιά επεηδή εμαθνινπζεί λα ππάξρεη ε αηηία,
δειαδή ην βξψκηθν δσκάηην πνπ επλνεί ηελ αλάπηπμε ησλ θαηζαξίδσλ,
ηφηε ζα έξζνπλ θαηλνχξηεο θαη ζα έρνπκε ηελ ίδηα θαηάζηαζε θαη θηνπ θη
απ‟ ηελ αξρή. Δπηπιένλ ε ζπρλή ρξήζε αληηβηψζεσλ πξνθαιεί αξθεηέο
παξελέξγεηεο θαη πέξαλ ηνχηνπ δελ καζαίλεη ν νξγαληζκφο ζνπ λα
ιεηηνπξγεί κφλνο ηνπ.
Δλψ ζηελ Οκνηνπαζεηηθή, ζηελ Οιηζηηθή Ηαηξηθή, πάκε ζηελ αηηία, πάκε
λα θαζαξίζνπκε ην δσκάηην. Άκα θαζαξίζνπκε ηνλ νξγαληζκφ ςπρηθά
138
θαη ζσκαηηθά ηφηε παχεη θαη ην πξφβιεκα. ΢ηελ αθκή δίλνληαη πιένλ θαη
θάπνηα θάξκαθα ηα νπνία είλαη πάξα πνιχ βαξηά θαη ηα νπνία κπνξεί λα
θάλνπλ ζνβαξέο δεκηέο ζηνλ νξγαληζκφ ηεο γπλαίθαο. Οξηζκέλεο θνξέο
θαίλνληαη λα έρνπλ ζεακαηηθά «απνηειέζκαηα» κε ηελ έλλνηα ηεο
έληνλεο θαηαζηνιήο.
Αλ ε θαηαζηνιή είλαη πξνζσξηλή θαη επαλέιζεη αξγφηεξα ε αθκή ηφηε
απηή είλαη θαη ε θαιχηεξε πεξίπησζε κε ηελ έλλνηα ηνπ φηη δελ έρεη γίλεη
νξηζηηθή θαηαζηνιή ηεο Αζζέλεηαο ζαλ ζχλνιν. ΢ηε ρεηξφηεξε εθδνρή
ηεο νξηζηηθήο θαηαζηνιήο πάεη ε Αζζέλεηα ζε πην εζσηεξηθά φξγαλα θαη
ζπζηήκαηα πνπ είλαη θαη πην ζεκαληηθά γηα ηνλ νξγαληζκφ θαη ηελ
ηζνξξνπία ηνπ. Σφηε κπνξεί λα έρνπκε πνιχ πην ζνβαξέο δηαηαξαρέο θαη
φρη κφλν ζσκαηηθέο αιιά θαη ςπρηθέο. Γηαηί φηαλ θαηαζηέιιεηο ηζρπξά
ηελ Αζζέλεηα ζην ζσκαηηθφ επίπεδν ηφηε κπνξεί απηή λα κεηαηνπηζηεί
θαη ζην αλψηεξν ςπρηθφ επίπεδν κε ηξαγηθά απνηειέζκαηα.
Σα ίδηα πξνβιήκαηα βιέπνπκε θαη ζηελ θαηαζηαιηηθή «ζεξαπεία» άιισλ
αηζζεηηθψλ πξνβιεκάησλ δειαδή ζε ιεχθε, επξπαγγείεο, θιεβίηηδα,
παλάδεο θιπ. Καηά ηνλ ίδην ηξφπν πάκε κε παζαιείκκαηα ή αθφκε
ρεηξφηεξα κε εζσηεξηθά ρεκηθά θαηαζηαιηηθά θάξκαθα λα
ζεξαπεχζνπκε ελψ ην κφλν πνπ θαηαθέξλνπκε ζπλήζσο είλαη λα
θαηαζηείινπκε απιψο ηα ζπκπηψκαηα πξνζσξηλά ή αθφκε ρεηξφηεξα λα
κεηαηνπίζνπκε ηελ Αζζέλεηα ζε πην εζσηεξηθά επίπεδα. Καη πάιη
βιέπνπκε ηε ζπλερή παξαβίαζε ηνπ ΢πκπαληηθνχ θαη θαη‟ επέθηαζε
Ηαηξηθνχ Νφκνπ ηνπ ΋ινπ θαη ηεο Ηεξαξρίαο.
139
΢πδήηεζε 14ε
Πνλνθέθαινη, Οδνληηαηξηθή, Μαζεζηαθά
Πξνβιήκαηα, Δμαξηήζεηο(Κάπληζκα, Αιθνφι,
Λαηκαξγία, Ναξθσηηθά)
14.1 Οιηζηηθή αηηηνινγία θαη νιηζηηθή ζεξαπεία ησλ πνλνθεθάισλ
14.2 Μαζεζηαθέο Γπζθνιίεο: έλα ππεξηηκεκέλν πξφβιεκα
14.3 Σν ζπλεζηζκέλν ζελάξην ηεο «Γπζιεμίαο»
14.4 Πψο ηα θαηαθέξλνπκε!
14.5 Σν πξφβιεκα κε ηα καχξα ζθξαγίζκαηα
14.6 Σεξεδφλα θαη Πεξηνδνληίηηδα
14.7 Οξζνδνληηθή: κηα ηζηνξία ζπρλψλ απζαίξεησλ παξεκβάζεσλ
14.8 Δμαξηήζεηο-πάζε θαη Αιινπαζεηηθή
14.9 Η ζρέζε ησλ εμαξηήζεσλ κε ηε κνλνκέξεηα
14.10 ΢ρέζε εμάξηεζεο θαη ππνιεηπφκελνπ θνξεζκνχ
14.11 Οιηζηηθή αληηκεηψπηζε ησλ Δμαξηήζεσλ
140
14.1 Οιηζηηθή αηηηνινγία θαη νιηζηηθή ζεξαπεία ησλ πνλνθεθάισλ
΢ήκεξα ζα εμεηάζνπκε κηα ζεηξά απφ ζπλήζε ηαηξηθά πξνβιήκαηα θαη
ζα δνχκε ηηο ηξέρνπζεο πιάλεο ηεο Αιινπαζεηηθήο Ηαηξηθήο θαη ηη
ζεκαίλεη νιηζηηθή αληηκεηψπηζε ζηελ θάζε πεξίπησζε.
Αο μεθηλήζνπκε απφ ηνπο πνλνθεθάινπο. Πψο αληηκεησπίδνληαη ζήκεξα
νη ρξφληνη πνλνθέθαινη; Με παπζίπνλα! Απηφ είλαη ζεξαπεία; ΋ρη! Απηφ
είλαη θαηαζηνιή ηνπ πφλνπ. ΋πσο ιέεη ε ίδηα ε ιέμε πξφθεηηαη γηα παπζίπνλα, δειαδή γηα θάξκαθα πνπ παχνπλ ηνλ πφλν πξνζσξηλά. Γελ
ζεξαπεχνπλ ηελ αηηία πνπ πξνθαιεί ηνπο πνλνθεθάινπο. Πνηά είλαη ε
αηηία; Μα δελ είλαη πνηέ κφλν κία! Δίλαη ιάζνο θαη παξαβίαζε ησλ
΢πκπαληηθψλ Νφκσλ ηνπ ΋ινπ θαη ηεο Ηεξαξρίαο λα ιέκε φηη ππάξρεη
κφλν κία αηηία γηα κία ζπγθεθξηκέλε λφζν. Πξέπεη πάιη λα δνχκε ην
άηνκν ζαλ ζχλνιν θαη λα δνχκε ηηο ζπγθεθξηκέλεο αηηίεο πνπ δξνπλ ζην
ζπγθεθξηκέλν άηνκν πνπ έρεη πνλνθεθάινπο.
Πξψηνλ ππάξρεη ε πξνδηάζεζε γηα πνλνθεθάινπο, ε θιεξνλνκηθή. ΋πσο
θάπνηνο έρεη επαίζζεην ζηνκάρη θάπνηνο άιινο έρεη επαίζζεην θεθάιη
θαη εχθνια παξνπζηάδεη πνλνθεθάινπο. Μεηά ππάξρνπλ νη ςπρηθνί
παξάγνληεο φπσο πρ ην ζηξεο. Όζηεξα έρνπκε λα θάλνπκε κε ηε
δηαλνεηηθή θφπσζε ή κε ηε κπτθή έληαζε ηνπ απρέλα ιφγσ θαθήο
ζηάζεο εξγαζίαο ή ιφγσ ππεξβνιηθήο δνπιεηάο. Δίλαη αθχζηθν λα
δνπιεχνπκε νθηψ θαη δέθα ψξεο κπξνζηά ζε έλα θνκπηνχηεξ ή κπξνζηά
ζε έλα κεράλεκα θαη λα θάλνπκε κηα ζπγθεθξηκέλε θίλεζε ζε έλα
εξγνζηάζην πρ λα θφβσ απηφ ην πξαγκαηάθη δέθα ψξεο ηελ εκέξα.
Μπνξεί επίζεο λα ππάξρνπλ πξνβιήκαηα δηαηαξαρψλ ηεο φξαζεο πνπ λα
πξνθαινχλ απηνχο ηνπο πνλνθεθάινπο ή νξκνληθέο δπζιεηηνπξγίεο ή
κπνξεί λα είλαη θαθή ε δηαηξνθή ή ρίιηα δπν πξάγκαηα. Αλ δελ
θηλεηνπνηήζνπκε ην ζχλνιν ησλ ςπρηθψλ θαη ζσκαηηθψλ κεραληζκψλ
άκπλαο ηνπ αλζξψπνπ δελ ζα κπνξέζνπκε λα έρνπκε νπζηαζηηθή
ζεξαπεία.
141
Γη απηφ βιέπνπκε ην θαηλφκελν πνιιέο γπλαίθεο θπξίσο λα είλαη κε
ρξφληνπο πνλνθεθάινπο 20, 30, 40 θαη 50 ρξφληα, δειαδή ζε φιε ηνπο ηε
δσή θαη λα έρνπλ θαηαλαιψζεη ηφλνπο απφ παπζίπνλα θαη εξεκηζηηθά.
Απηφ ηνπο επεξεάδεη ζηε ζπληξνθηθή ηνπο δσή, ζηελ νηθνγελεηαθή ηνπο
δσή, ζηελ εξγαζία ηνπο θαη ζηελ θνηλσληθή ηνπο δσή. Καη βιέπνπκε
ηέηνηεο πεξηπηψζεηο λα ζεξαπεχνληαη νξηζηηθά κεηά απφ θάπνηνπο κήλεο
νκνηνπαζεηηθήο ζεξαπείαο ή ζεξαπείαο κε βεινληζκφ θιπ. ελψ ε κέρξη
ηφηε ιχζε πνπ είραλ απφ αιινπαζεηηθήο πιεπξάο ήηαλ λα βαζαλίδνληαη
απιά αλαθνπθηδφκελεο κε παπζίπνλα.
Καη ζηελ Οκνηνπαζεηηθή δελ ζεκαίλεη φηη δελ ζα δψζνπκε φηαλ
ρξεηάδεηαη έλα παπζίπνλν γηα ηελ άκεζε αλαθνχθηζε ηνπ αζζελνχο.
Αιιά απηή είλαη κηα κεξηθή θαη αλεπαξθήο αληηκεηψπηζε θαη δελ είλαη ε
νξηζηηθή, ξηδηθή, αηηηνινγηθή ζεξαπεία. Με ηε ρξφληα εηδηθά ρξήζε
παπζίπνλσλ ζα πξέπεη λα είκαζηε πξνζεθηηθνί γηαηί πάξα πνιιέο
πεξηπηψζεηο λεθξηθήο αλεπάξθεηαο έρνπλ πξνέιζεη απφ ηε ρξφληα ρξήζε
παπζίπνλσλ γηα πνλνθεθάινπο. Δπίζεο πάξα πνιιά πεπηηθά πξνβιήκαηα
ή πξνβιήκαηα κε ην ζπθψηη έρνπλ πξνέιζεη απφ ηε ρξφληα ρξήζε
παπζίπνλσλ.
14.2 Μαζεζηαθέο Γπζθνιίεο: έλα ππεξηηκεκέλν πξφβιεκα
Αο πάκε ζε έλα άιιν ζέκα ηψξα. Ζ ηάζε ζήκεξα ηεο Ηαηξηθήο είλαη λα
δεκηνπξγεί θαηλνχξηα λνζνινγηθά ζχλδξνκα εθεί πνπ δελ ππάξρνπλ φπσο
πρ ην AIDS ή ην HPV ή λα ππεξβάιιεη ηελ επίπησζε ππαξρφλησλ λφζσλ
φπσο πρ νζηενπφξσζε, επνρηαθέο επηδεκίεο, θιπ. Έηζη θαη ζηνλ ηνκέα
ησλ καζεζηαθψλ δπζθνιηψλ θαη ηεο δπζιεμίαο έρνπκε λα θάλνπκε κε έλα
πξφβιεκα πνπ ππάξρεη ζε έλα κηθξφ πνζνζηφ αιιά έρεη δηνγθσζεί
ππεξβνιηθά. Ζ εκπεηξία κνπ είλαη φηη απφ ηα 100 παηδηά πνπ
ραξαθηεξίδνληαη σο έρνληα καζεζηαθέο δπζθνιίεο ζηελ πξάμε κφλν 1-2
έρνπλ αληηθεηκεληθφ πξφβιεκα. ΢ηα ππφινηπα θηαίλε ην αξξσζηεκέλν
καο εθπαηδεπηηθφ ζχζηεκα θαη νη πιαλεκέλνη ζηηο αληηιήςεηο ηνπο
γνλείο.
142
Απηφ κνπ ζπκίδεη έληνλα ην πξφβιεκα ηεο αλνξεμίαο ζηα παηδηά. Οη
ζηαηηζηηθέο ησλ παηδηαηξηθψλ θιηληθψλ δείρλνπλ φηη απφ ηα 20 παηδηά
πνπ ηα πεγαίλνπλ νη γνλείο ηνπο ζηνλ παηδίαηξν γηα αλνξεμία ζηα 19
έρνπλ πξφβιεκα νη γνλείο θαη θπξίσο ε κάλα. Έρνπκε λα θάλνπκε κε
ππεξπξνζηαηεπηηθή κάλα. Κάηη παξφκνην ζπκβαίλεη θαη κε ηα παηδηά κε
καζεζηαθέο δπζθνιίεο θαη δπζιεμία.
14.3 Σν ζπλεζηζκέλν ζελάξην ηεο «Γπζιεμίαο»
Σν ζπλεζηζκέλν ζελάξην είλαη ην εμήο: Έρνπκε λα θάλνπκε ζπλήζσο κε
αγφξηα θαη πξφβιεκα πνπ εκθαλίδεηαη ζηηο πξψηεο ηάμεηο ηνπ δεκνηηθνχ.
-Δίλαη ζπλήζσο αγφξηα;
-Ναη, έρνπκε λα θάλνπκε ζπλήζσο κε αγφξηα γηα ηνλ εμήο ιφγν. Γηφηη ηα
αγφξηα σξηκάδνπλ πνιχ πην αξγά απφ ηα θνξίηζηα άξα είλαη ην κπαιφ
ηνπο πεξηζζφηεξν ζην παηρλίδη, ζηε κπάια, ζην έμσ, ζηηο αιάλεο θαη
ιηγφηεξν ζην λα θάηζνπλ ζην ζξαλίν κέζα ζηελ ηάμε έμη θαη νρηψ ψξεο.
Πνιχ πεξηζζφηεξν κε έλα δάζθαιν απφ πάλσ λα ηνπο ιέεη δηάθνξα πνπ
δελ ηνπο ελδηαθέξνπλ θαη κε ηξφπν πνπ δελ ηνπο ελδηαθέξεη. Δπεηδή
ινηπφλ ηα αγφξηα σξηκάδνπλ πην αξγά θαη επεηδή ζαλ αξζεληθά είλαη πην
ελεξγεηηθά ζπλήζσο θαη πην αηίζαζα, δελ κπαίλνπλ εχθνια ζηα θαινχπηα
ηνπ εθπαηδεπηηθνχ ζπζηήκαηνο πνπ μεθηλάεη γηα φια ηα παηδηά ζηελ ίδηα
ειηθία φζν θαη αλ δηαθέξνπλ ζην ρξφλν σξίκαλζεο θαη ζηελ
ηδηνζπγθξαζία.
Πέξαλ ηνχηνπ ην εθπαηδεπηηθφ καο ζχζηεκα ηείλεη ζηελ απνκλεκφλεπζε
θαη ζηε γεληθή παηδεία γηα φινπο ηελ ίδηα ρσξίο εμαηνκίθεπζε. Σείλεη
επίζεο ζηελ ηαχηηζε ησλ θαιψλ καζεηψλ κε ηα «θαιά» παηδηά. Δπηπιένλ
έρνπκε δαζθάινπο πνπ έρνπλ λα θξνληίζνπλ 20 θαη 30 παηδηά θαη έηζη
έλα παηδί αλαπηχζζεη κηα άξλεζε ζε απηφ πνπ δελ κπνξεί λα θαηαθέξεη.
Απηή ε άξλεζε δελ είλαη κφλν ζην ζρνιείν αιιά θαη ζην ζπίηη. Βάδνπκε
ζηα παηδηά ζρνιηθή εξγαζία θαη ζην ζπίηη, θάηη πνπ δελ ππάξρεη ζηα
πξνεγκέλα ζπζηήκαηα. Αιιά εκείο εδψ ζηελ Διιάδα είκαζηε πνιχ πίζσ.
143
΢ε πξνεγκέλεο ρψξεο δελ ππάξρεη εξγαζία γηα ην ζπίηη ηνπιάρηζηνλ ζηηο
κηθξέο ηάμεηο θαη ηα βηβιία κέλνπλ ζην ζρνιείν. ΢ηηο ππαλάπηπθηεο
ρψξεο φπσο ε δηθή καο ν γνληφο θαιείηαη φρη απιψο λα επηβιέςεη, πνπ ζα
„ηαλ θαη ην θπζηνινγηθφ κέρξη ηνπιάρηζηνλ λα κάζεη πνιχ ζχληνκα ην
παηδί λα δηαβάδεη κφλν ηνπ, αιιά θαιείηαη θαη λα δηαβάζεη καδί κε ην
παηδί.
Κάζεηαη καδί κε ην παηδί ε κάλα ζπλήζσο, θαη ην παηδί, σο είλαη θπζηθφ,
ζέιεη λα πάεη λα παίμεη θαη λα μεθνπξαζηεί κεηά ην ζρνιείν. «΋ρη!», ηνπ
ιέεη ε κάλα, «Θα θάλεηο πξψηα ηα καζήκαηα ζνπ θαη κεηά ζα παο λα
παίμεηο». Έρεηο έλα παηδί πνπ ζηεξείηαη ζπλήζσο ην παηρλίδη εθηφο απφ ηα
δηαιείκκαηα ζην ζρνιείν, γπξλάεη ζην ζπίηη θνπξαζκέλν απφ ηελ αλία
ηνπ ζρνιείνπ, ηξψεη θαη αληί λα πάεη λα παίμεη ζπλερίδεηαη ην ζρνιείν θαη
ζην ζπίηη. Δ ηφηε αγαλαθηεί θαη κπνξεί λα έρνπκε δηάθνξεο πεξηπηψζεηο.
Αλ ην παηδί είλαη ςσξηθφ ηείλεη λα ππνρσξεί ζ‟ απηή ηε δηαδηθαζία πνπ
δελ ηνπ αξέζεη θαη απνβιαθψλεηαη θαη δελ απνδίδεη. Πηζηεχεη ηειηθά φηη
είλαη ραδφ θαη φηη «δελ ηα παίξλεη ηα γξάκκαηα» θαη κηζεί ηα γξάκκαηα.
Αλ είλαη ςσξηθφ αιιά θαη θηιφδνμν άηνκν ηφηε πξνζπαζεί λα γίλεη ν
άξηζηνο καζεηήο θαη αγρψλεηαη θαη φιε ηνπ ε δσή είλαη ην λα είλαη «ην
θαιφ παηδί» θαη ν άξηζηνο καζεηήο.
Αλ είλαη έλα ζπθσηηθφ παηδί φρη κφλν κηζεί ηα γξάκκαηα αιιά θαη
αληηδξά θηφιαο. Γίλεηαη αηίζαζν θαη πξνζπαζεί κε δηάθνξνπο ηξφπνπο
είηε λα μεθχγεη απφ ην δηάβαζκα είηε λα θσιπζηεξγεί ζην ζηπι ηνπ φηη:
«Με βαζαλίδεηο θαη κε βάδεηο λα δηαβάδσ κε ην δφξη; ΢ε βάδσ θαη ζέλα
λα βαζαλίδεζαη, λα κνπ δηαβάδεηο θαη λα κνπ θάλεηο εζχ νπζηαζηηθά ηηο
αζθήζεηο κέρξη λα ζνπ ηα πξήμσ θαη λα κε παξαηήζεηο».
Έηζη δεκηνπξγείηαη έλαο θαχινο θχθινο γηαηί ε κάλα θαιεί θαη ηνλ
παηέξα λα καιψζεη ην παηδί πνπ «δελ δηαβάδεη», ηνπ θέξλνπλ θαη έλα
θξνληηζηή πνπ είλαη ή θνηηεηήο ή δάζθαινο θαη ην παηδί ηξψεη αθφκε
πεξηζζφηεξν ρξφλν ζην δηάβαζκα, αληηδξά αθφκε πεξηζζφηεξν…
144
14.4 Πψο ηα θαηαθέξλνπκε!
-Γξακαηηθφ…
-Καη ηα πξάγκαηα γίλνληαη αθξηβψο δξακαηηθά.
-Καη κηιάκε γηα ην Γεκνηηθφ αθφκα!
-Κη φηαλ πάξεηο έλα παηδί ηνπ Γεκνηηθνχ θαη ην θάλεηο λα κηζήζεη ηα
γξάκκαηα, πνπ είλαη πνιχ ελδηαθέξνπζα ε γλψζε… απηφ είλαη ην
ηξαγηθφ, ην πψο θαηαθέξλνπκε λα θάλνπκε ηε γλψζε αληαξή ππφζεζε!
Αλ ε γλψζε πξνζθέξεηαη κε ζσζηφ ηξφπν, ρσξίο θαηαλαγθαζκνχο θαη
εμεηάζεηο, κέζα απφ ην παηρλίδη θαη κε αγάπε ηφηε ηα πξάγκαηα ζα ήηαλ
αιιηψο.
Ζ απνξία καο ζα έπξεπε λα είλαη πσο ηα θαηαθέξλνπκε ζαλ άλζξσπνη λα
κελ παίξλνπκε ραξά απφ ηνλ έξσηα, ηε δνπιεηά θαη ηε γλψζε! Ζ αθφκε
κεγαιχηεξε απνξία κνπ είλαη πσο ηα θαηαθέξλνπκε λα κελ παίξλνπκε
ραξά απφ ηε Φχζε ηε ζηηγκή πνπ είκαζηε παηδηά ηεο Φχζεο; Πσο
γηλφκαζηε νξθαλά ηε ζηηγκή πνπ ε «Μεηέξα» καο είλαη κέζα καο θαη
παληνχ γχξσ καο έηνηκε λα καο δψζεη δσξεάλ φιεο ηηο ραξέο ηεο δσήο!
Καη ε αθφκε πην κεγάιε απνξία είλαη πσο ηα θαηαθέξλνπκε λα κελ
παίξλνπκε ραξά θαη θψηηζε απφ ηνλ Γεκηνπξγφ, ηνλ «Παηέξα» καο, φηαλ
απηφο είλαη ε πεγή θάζε ραξάο θαη αιήζεηαο θαη αγάπεο! Αιιά ν Δξκήο ν
Σξηζκέγηζηνο είρε δίθην φηαλ είπε: «Ο Θεφο ζνθφο, ν Άλζξσπνο
αλφεηνο!»
14.5 Σν πξφβιεκα κε ηα καχξα ζθξαγίζκαηα
Αο πάκε ηψξα ζηελ Οδνληηαηξηθή ε νπνία έρεη θάλεη πνιιέο πξνφδνπο
θαη ρεηξνπξγηθά θαη κε ηα ζθξαγίζκαηα αιιά ππάξρνπλ θάπνηα ζέκαηα
πνπ πξέπεη λα ζπδεηεζνχλ φπσο πρ ηα καχξα ζθξαγίζκαηα, δειαδή ηα
ζθξαγίζκαηα κε ακαιγάκαηα πδξαξγχξνπ.
145
Ο πδξάξγπξνο δξα πνιιαπιά αξλεηηθά. Σν πξψην πξφβιεκα είλαη φηη
είλαη ζαθψο δειεηήξην γηα ηνλ άλζξσπν φπσο φια ηα βαξέα κέηαιια,
έζησ θαη αλ ρξεζηκνπνηείηαη ζαλ ακάιγακα. Έρεη έλα βαζκφ ζηαδηαθήο
απνδέζκεπζεο θαη επεξεάδεη θαη ηε ζηνκαηηθή θνηιφηεηα θαη ηε ρισξίδα
ηνπ ζηφκαηνο. Σν πην ζνβαξφ φκσο είλαη φηη κέζσ ηνπ ζάιηνπ θαη ηεο
θαηάπνζεο ηνπ πάεη ζην ζηνκάρη θαη ην έληεξν, απνξξνθάηαη απφ ην
αίκα θαη επεξεάδεη θαη φιν ηνλ νξγαληζκφ. Αο κελ μερλάκε φηη ηέηνηα
βαξέα κέηαιια είλαη ηνμηθά ζε πνιχ κηθξέο πνζφηεηεο.
Σν δεχηεξν πξφβιεκα είλαη φηη πέξαλ απφ ηε ρεκηθή δειεηεξηψδε δξάζε
ηνπ, επεηδή είλαη κέηαιιν επεξεάδεη θαη ην ειεθηξνκαγλεηηθφ πεδίν ηνπ
ζψκαηνο θαη πηζαλφηαηα επεξεάδεη πέξαλ ηνχηνπ θαη ηε ξνή ηεο
αηζεξηθήο ελέξγεηαο ζην ζψκα. Σν ίδην ζπκβαίλεη φηαλ θνξάκε κεηαιιηθά
αμεζνπάξ φπσο ζθνπιαξίθηα, δαθηπιίδηα, πεξηδέξαηα, ξνιφγηα, θνθ. ΋ια
απηά επεξεάδνπλ ην καγλεηηθφ πεδίν ηνπ αλζξψπνπ θαη κπνξνχλ λα
δεκηνπξγήζνπλ πξνβιήκαηα.
14.6 Σεξεδφλα θαη Πεξηνδνληίηηδα
΋ζνλ αθνξά ηελ ηεξεδφλα θαη ηελ πεξηνδνληίηηδα έλαο παξάγνληαο πνπ
ηελ πξνθαιεί είλαη θαη ην γεγνλφο φηη ηξψκε πνιχ πεξηζζφηεξεο
επεμεξγαζκέλεο ηξνθέο πνπ δελ ζέινπλ πνιιή κάζεζε θαη πνιχ
ιηγφηεξεο θπζηθέο πνπ ζέινπλ κάζεζε θαη γπκλάδνπλ ηα νχια. Ζ
κάζεζε είλαη πνιχ ρξήζηκε γηαηί πξνθαιεί θαη ηελ έθθξηζε ζάιηνπ ην
νπνίν ρξεζηκεχεη ζηελ πξψηε θάζε ηεο πέςεο ησλ πδαηαλζξάθσλ ζην
ζηφκα.
Ζ χπαξμε ζηε δηαηξνθή καο πάξα πνιιψλ ζαθράξσλ θαη ακχισλ
επεξεάδεη επίζεο πνιχ ηα δφληηα καο. Πέξαλ ηνχηνπ ην φηη ηξψκε πιένλ
πξσηλφ, δεθαηηαλφ, κεζεκεξηαλφ, απνγεπκαηηλφ θαη βξαδηλφ θαη φηη
ηζηκπνινγάκε ζπλέρεηα ελδηάκεζα θνπινπξάθηα, ζνθνιάηεο, ηζίριεο θαη
πάιη επεξεάδεη ηα δφληηα καο. Δπίζεο νη δηαηξνθηθέο ειιείςεηο πνπ
έρνπκε θαη ε ρεκεία ησλ ηξνθίκσλ επεξεάδνπλ ηε ζχζηαζε ησλ νζηψλ
146
καο, άξα θαη ηα δνληηψλ. Σν θάπληζκα επίζεο επεξεάδεη πνιχ αξλεηηθά
ηα νχια θαη ηα δφληηα.
14.7 Οξζνδνληηθή: κηα ηζηνξία ζπρλψλ απζαίξεησλ παξεκβάζεσλ
Θέισ επίζεο λα ζρνιηάζσ ηελ Οξζνδνληηθή θαη ηε ζπλήζε ηαθηηθή κε ηα
γλσζηά «ζηδεξάθηα». ΋πσο ππάξρεη ζήκεξα ε ηξέια πνπ αλαθέξακε
ζηελ Αηζζεηηθή Υεηξνπξγηθή έηζη θαη ζην ζέκα ησλ δνληηψλ έρνπκε ηελ
ηξέια κε ηα ζηδεξάθηα. Πιένλ έρνπκε κηα καδηθή εθαξκνγή ηνπο. Καη
κάιηζηα ζα έιεγα φηη απφ ηα 10 παηδηά πνπ βάδνπλ ζηδεξάθηα είλαη
δήηεκα αλ ην έλα έρεη πξαγκαηηθφ πξφβιεκα θαη ρξεηάδεηαη νξζνδνληηθή
παξέκβαζε.
Καη ζην ζέκα ηεο Οξζνδνληηθήο φπσο θαη ζηελ Δπαλνξζσηηθή
Υεηξνπξγηθή έρνπκε λα θάλνπκε κε ην ζέκα ην ηαηξηθφ δειαδή ην
ιεηηνπξγηθφ θαη ην ζέκα ην αηζζεηηθφ. ΢αθψο θαη είκαη ππέξ ηνπ αλ
ππάξρεη πξαγκαηηθφ ηαηξηθφ ιεηηνπξγηθφ πξφβιεκα λα παξέκβνπκε
νξζνδνληηθά. Κη φηαλ ιέσ ιεηηνπξγηθφ ελλνψ πξφβιεκα ζηε κάζεζε.
Αιιά αθφκε θαη ηφηε ζα πξέπεη λα δνζεί ν θαηάιιεινο ρξφλνο γηαηί ε
Φχζε ζπρλά ιχλεη απφ κφλε ηεο ηα πξνβιήκαηα. Θα πξέπεη λα γίλεη ε
πιήξεο αλάπηπμε ησλ δνληηψλ γηαηί κέρξη ηελ ειηθία ησλ 18-20 εηψλ
αλαπηχζζεηαη καδί κε ην ζψκα θαη ε γλάζνο θαη ηα δφληηα. Θα πξέπεη
δειαδή λα πεξηκέλνπκε λα θχγνπλ νη λενγηινί θαη λα θπηξψζνπλ ηα
κφληκα δφληηα θαη επηπιένλ λα νινθιεξσζεί ε αλάπηπμε ηεο γλάζνπ θαη
κόλν ηόηε αλ εμαθνινπζεί λα ππάξρεη πξφβιεκα λα παξέκβνπκε.
Μφλν αλ ζηελ πνξεία δεκηνπξγείηαη πξαγκαηηθφ πξφβιεκα έρνπκε
δηθαίσκα λα παξέκβνπκε θαη πάιη κε φζν γίλεηαη ιηγφηεξεο θαη πην
θπζηθέο κεζφδνπο. Παξφια απηά δπζηπρψο ζήκεξα γίλνληαη πνιιέο
ιεηηνπξγηθέο θαη αηζζεηηθέο παξεκβάζεηο πξηλ θπηξψζνπλ ηα κφληκα
δφληηα θαη πξηλ νινθιεξσζεί ε αλάπηπμε ηεο γλάζνπ. Ο ιφγνο είλαη
πξνθαλήο θαη είλαη ζπλήζσο ν εκπνξηθφο. Δπηπιένλ πξνζηίζεηαη θαη ε
αηζζεηηθή κφδα ησλ γνληψλ θαη ηδηαίηεξα ησλ κεηέξσλ πνπ ζεσξνχλ φηη
είλαη παξάιεηςε λα κελ έρνπλ φκνξθα δφληηα ηα παηδηά ηνπο θαη κάιηζηα
απφ ηελ παηδηθή ειηθία.
147
Γπζηπρψο αληί λα ραξνχκε θαη εδψ ηε θπζηθή πνηθηιία πνπ έρνπκε ζηελ
εκθάληζε καο πάκε λα ηα ηζνπεδψζνπκε φια ζην βσκφ ηεο εθάζηνηε
κφδαο. Δγψ πρ βξίζθσ πνιχ ραξηησκέλα ηα πεηαρηά δφληηα ζε κηα
γπλαίθα ή δηαθνξέο ζηα αξαηά ή ζηα ππθλά δφληηα. Σν λα πάκε λα ηνπο
θάλνπκε φινπο ην ίδην, πρ λα έρνπκε φινη θάηαζπξα δφληηα κε ρεκηθά
ιεπθαληηθά, φια ηα δφληηα ηνπνζεηεκέλα κε έλα ζπγθεθξηκέλν ηξφπν ζαλ
ζηξαηησηάθηα, είλαη ιάζνο. Με απηή ηελ έλλνηα φζν ιηγφηεξεο
παξεκβάζεηο θάλνπκε ηφζν ην θαιχηεξν.
14.8 Δμαξηήζεηο-πάζε θαη Αιινπαζεηηθή
Θα ζπδεηήζνπκε ηψξα κε πάζνο γηα παζήζεηο πνπ έρνπλ λα θάλνπλ κε
πάζνο, κε εμάξηεζε. (γέιηα) Σα πξψηα πνπ έξρνληαη ζην κπαιφ καο είλαη
ην θάπληζκα, ην αιθνφι, ηα λαξθσηηθά θαη ε ιαηκαξγία. Βέβαηα
ππάξρνπλ θαη πνιιέο άιιεο θαηαζηάζεηο πνπ γίλνληαη πάζε φπσο ε
ραξηνπαημία, ε ζξεζθεία, ε πνιηηηθή, ην πνδφζθαηξν, ε ηδενινγία, ηα
εμηξήκ ζπνξ θαη ην ζεμ βέβαηα. (γέιηα)
Ζ ζπλήζεο αιινπαζεηηθή αληηκεηψπηζε είλαη ζε κνλνκεξή θαηεχζπλζε.
Δπηθεληξψλεηαη δειαδή πρ ζην ζέκα ηνπ θαπλίζκαηνο ζηε ζσκαηηθή
εμάξηεζε απφ ηε ληθνηίλε, ζηνλ αιθννιηζκφ ζηε ζσκαηηθή εμάξηεζε
απφ ην νηλφπλεπκα θνθ. ΋κσο πάληα ην ζέκα πξέπεη λα ην βιέπνπκε
νιηζηηθά γηαηί αλ ην δνχκε κεκνλσκέλα ζα πάκε λα δξάζνπκε πρ ζηελ
εμάξηεζε απφ ην θάπληζκα κε ππνθαηάζηαζε ηεο ληθνηίλεο κε ηα
δηάθνξα ληθνηηλνχρα ζθεπάζκαηα νχησο ψζηε λα επέιζεη ζηαδηαθή
απεμάξηεζε. Ή ζηελ ηνμηθνκαλία κε ζηαδηαθή απεμάξηεζε κε ηε
βνήζεηα θάπνησλ θαξκάθσλ πνπ είλαη θαη απηά λαξθσηηθά φπσο ε
κεζαδφλε αιιά πην ήπηα. ΢ην δε αιθνφι κε κείσζε ζηαδηαθή ηεο
πνζφηεηαο.
΢ηελ ίδηα ινγηθή ηεο ρσξηζηηθήο αληηκεηψπηζεο βξίζθεηαη θαη ε
ρνξήγεζε ςπρηθψλ θαξκάθσλ ζε άηνκα κε εμαξηήζεηο. Υνξεγνχληαη πρ
148
αληηθαηαζιηπηηθά ή εξεκηζηηθά ή ζην ζέκα ηεο βνπιηκίαο θάξκαθα
αληηνξεμηνγφλα.
΢ε φιεο απηέο ηηο πεξηπηψζεηο ηα απνηειέζκαηα είλαη θησρά. Πρ φζνλ
αθνξά ην θάπληζκα ππάξρεη θαη ην ζρεηηθφ αλέθδνην πνπ ιέεη φηη «ην πην
εχθνιν πξάγκα ζηνλ Κφζκν είλαη λα θφςεηο ην ηζηγάξν αιιά επίζεο ην
πην εχθνιν είλαη λα ην μαλαξρίζεηο». Σν ίδην ζπκβαίλεη θαη κε ηα
λαξθσηηθά. ΢ε πάξα πνιιέο πεξηπηψζεηο ην άηνκν ηα θφβεη θαη ηα
μαλαξρίδεη. Σν ίδην θαη κε ηε βνπιηκία. Σν ίδην κε φιεο ζρεδφλ ηηο
εμαξηήζεηο θαη ηα πάζε.
14.9 Η ζρέζε ησλ εμαξηήζεσλ κε ηε κνλνκέξεηα
Σν πξφβιεκα είλαη πάληα ε κνλνκέξεηα. Κάζε εμάξηεζε ζεκαίλεη κία
κνλνκαλία. Μνλνκαλία κε ην θαγεηφ, ην αιθνφι, ην ηζηγάξν, ηε
ζξεζθεία, ηελ ηδενινγία, ην ζεμ, θιπ. Η κνλνκαλία εμ νξηζκνύ είλαη
αληζνξξνπία γηαηί ν Άλζξσπνο είλαη πνιύπιεπξν νλ. Έρεη ην πιηθφ
επίπεδν, ην αηζεξηθφ, ην ςπρηθφ θαη ην πλεπκαηηθφ. Δπηπιένλ έρεη θαη ην
θνηλσληθφ επίπεδν γηαηί είλαη κέινο ηεο θνηλσλίαο.
΋πνηε ινηπφλ ππάξρεη αληζνξξνπία ηείλεη ην άηνκν λα θνιιάεη ζε κία
κφλν θαηάζηαζε θαη απηφ ζπληζηά ζπλνιηθή αληζνξξνπία θαη Αζζέλεηα
θαη φρη απιψο ηνπηθή λφζν. Μπνξεί λα επηθεληξψλεηαη ζε έλα
κεκνλσκέλν ηνκέα ηνπ νξγαληζκνχ αιιά πάληα ππάξρεη απφ θάησ ζαλ
βαζηθή αηηία ε ζπλνιηθή αληζνξξνπία ηνπ αηφκνπ.
΢ηελ Οιηζηηθή Ηαηξηθή βιέπνπκε πάληα φια ηα επίπεδα. Γελ αξλνχκαζηε
ηελ εμάξηεζε απφ κηα νπζία ζην πιηθφ επίπεδν πρ ηελ εμάξηεζε απφ ηε
ληθνηίλε ζην θάπληζκα πνπ επεξεάδεη ηε βηνρεκεία ηνπ νξγαληζκνχ.
Οχηε αξλνχκαζηε ηελ εμάξηεζε ζην επίπεδν ηεο Αηζζεηηθήο Φπρήο φζνλ
αθνξά ηε γεχζε ζηε βνπιηκία ή ζηνλ αιθννιηζκφ αιιά απφ θεη θαη πέξα
ε θπξηφηεξε εμάξηεζε αθνξά ην θαη‟ εμνρήλ ςπρηθφ επίπεδν δειαδή ηε
Γηαλνεηηθή Φπρή. Πνηέ δελ ζα δνχκε έλα πξνρσξεκέλν θαη
149
ηζνξξνπεκέλν άηνκν λα έρεη ηέηνηνπ είδνπο εμαξηήζεηο. ΢πλήζσο έρνπκε
λα θάλνπκε κε άηνκα θαησηέξνπ επηπέδνπ ησλ νπνίσλ θαη ν ηξφπνο δσήο
είλαη θαηψηεξνο θαη έηζη εχθνια πέθηνπλ ζε πάζε.
14.10 ΢ρέζε εμάξηεζεο θαη ππνιεηπφκελνπ θνξεζκνχ
Δίλαη επίζεο ζεκαληηθφ λα θαηαιάβνπκε φηη δελ κπνξνχκε λα έρνπκε
πάζνο ρσξίο ππνιεηπφκελν θνξεζκφ. Οπνηαδήπνηε θπζηθή νπζία ή
θπζηθή θαηάζηαζε πξνθαιεί πιήξε θαη νινθιεξσκέλν νξγαζκφ θαη
θνξεζκφ. Έρνπκε δειαδή κηα θπζηνινγηθή νξγαζκηθή θακπχιε θαη έηζη
δελ έρνπκε ππνιεηπφκελν θνξεζκφ θαη γη απηφ ην άηνκν δελ ππνθχπηεη
ζε πάζνο.
Αο ην δνχκε ζηνπο δηάθνξνπο ηνκείο γηα λα δνχκε πσο ιεηηνπξγνχλ ηα
πξάγκαηα. Πρ ζην ζέκα ηνπ θαγεηνχ. Ση κπνξεί λα καο γίλεη πάζνο ζην
θαγεηφ; Σα γιπθά πνπ πεξηέρνπλ άζπξε δάραξε, ηα αλαςπθηηθά ηχπνπ
θφια πνπ πεξηέρνπλ άζπξε δάραξε θαη θαθεΐλε, ηα παγσηά πνπ είλαη απφ
άζπξε δάραξε θιπ. Γελ έρνπκε πνηέ πάζνο κε νπνηνδήπνηε θπζηθφ ρπκφ
θξνχηνπ. Γηφηη ζα πηείο έλα πνηήξη ην πνιχ δχν θαη ζα θνξεζζείο πιήξσο
γηαηί θαη ζαλ φςε θαη ζαλ άξσκα θαη ζαλ γεχζε θαη ζαλ ζξέςε αιιά θαη
ζαλ αηζεξηθή ελέξγεηα έρεηο θαιπθζεί. Έρεηο έλαλ πιήξε θαη
νινθιεξσκέλν νξγαζκηθφ θχθιν θαη έρεηο νινθιεξσκέλν θνξεζκφ.
Δλψ νπνηνδήπνηε ηξφθηκν δελ είλαη θπζηθφ, πρ ε άζπξε δάραξε θαη ην
άζπξν αιεχξη επεηδή ηθαλνπνηνχλ κελ ηε γεχζε αιιά δελ ηθαλνπνηνχλ ηε
ζξέςε θαη ηελ αηζεξηθή ελέξγεηα γη απηφ θαη δεκηνπξγείηαη κηα
θαηάζηαζε ππνιεηπφκελνπ θνξεζκνχ θαη πάζνπο. Σν άηνκν ζέιεη λα
ηξψεη ζπλέρεηα γιπθά γηαηί δελ παίξλεη ηα απαξαίηεηα ζξεπηηθά
ζπζηαηηθά θαη δελ παίξλεη θαη ηελ αλαγθαία αηζεξηθή ελέξγεηα.
Φσκί νιηθήο αιέζεσο πφζν κπνξείο λα θαο; Μία ην πνιχ δχν θέηεο θαη
ρφξηαζεο. Δλψ κηα θξαληδφια άζπξν ςσκί άλεηα ηελ θαηεβάδνπκε ζηελ
θαζηζηά καο. Σν ίδην ζπκβαίλεη θαη κε ηα αλαςπθηηθά ηχπνπ θφια. Πνιιά
150
άηνκα πίλνπλ θαη έλα θαη δχν ιίηξα θαη δελ έρνπλ θνξεζκφ. Δλψ κε έλα
θπζηθφ ρπκφ πνξηνθάιη έρεηο θαιπθζεί. Γιπθά κε άζπξε δάραξε ηξψκε
κε ην ηαςί ελψ κέιη πφζν κπνξείο λα θαο; Μηα-δπν θνπηαιηέο θαη
ζηφκσζεο.
Απηφ ινηπφλ ηζρχεη γηα φιεο ηηο ηξνθέο πνπ είλαη πιήξεηο,
αλεπεμέξγαζηεο θαη θπζηθέο, φηη δειαδή πξνθαινχλ θνξεζκφ θαη γη απηφ
δελ πξνθαινχλ πάζνο. Δλψ φηη είλαη αθχζηθν, επεμεξγαζκέλν επεηδή δελ
καο θαιχπηεη ζξεπηηθά θαη αηζεξηθά γη απηφ θαη δεκηνπξγείηαη
ππνιεηπφκελνο θνξεζκφο θαη πάζνο.
Αο πάκε θαη ζην ζέκα ηνπ θαπλίζκαηνο. Σν ηζηγάξν είλαη κηα αθχζηθε
νπζία. Καλείο δελ ππνθέξεη απφ πάζνο κε ηνλ θαζαξφ αέξα θαη ην
νμπγφλν. Δλψ κε ηνλ θαπλφ «παζαίλεηο», δειαδή πξνθαιείηαη πάζνο. Σν
ίδην θαη κε ην αιθνφι. Καλέλαο δελ γίλεηαη «αιθννιηθφο» κε ην ρπκφ
πνξηνθάιη ελψ κε ην πνηφ κπνξεί λα γίλεη αιθννιηθφο δηφηη ππάξρεη
ππνιεηπφκελνο θνξεζκφο. Σν ίδην θαη κε ηα λαξθσηηθά. Δπεηδή είλαη
αθχζηθεο νπζίεο πξνθαινχλ ππνιεηπφκελν θνξεζκφ θαη πάζνο.
Σν ίδην ηζρχεη θαη γηα ηνλ άληξα «θφθνξα». ΢πλήζσο έρνπκε λα θάλνπκε
κε ζπθσηηθά άηνκα ηα νπνία ππνπίπηνπλ ζε απηή ηελ θαηάζηαζε επεηδή
ν νξγαζκφο ηνπο είλαη ππνιεηπφκελνο γηαηί αθνξά θπξίσο ην ζσκαηηθφ
θαη ιίγν ην αηζεξηθφ θαη πνιχ ιηγφηεξν ην ςπρηθφ επίπεδν. Δπεηδή είλαη
ξερά ηα ζπλαηζζήκαηα ηνπο, γη απηφ θαη ην άηνκν κπαίλεη ζε έλα θαχιν
θχθιν φπνπ ζπλερψο αλαδεηά πνζφηεηα θαη φρη πνηφηεηα θαη δελ
ηθαλνπνηείηαη. Δλψ αλ ππήξρε νξγαζκφο θαη ηθαλνπνίεζε ζε φια ηα
επίπεδα δελ ζα ππήξρε πεξηζψξην γηα πάζνο.
Σν ίδην βιέπνπκε θαη ζηε γπλαίθα πνπ γίλεηαη «λπκθνκαλήο». ΢πλήζσο
αθνξά ηδηνζπγθξαζίεο φπσο Πιάηηλα θαη Σαξέληνπια Ηζπάληθα νη νπνίεο
ηείλνπλ λα κελ είλαη «ζειπθά» κε ηελ έλλνηα ηνπ λα δέρνληαη ηελ
αξζεληθή ελέξγεηα ηνπ άληξα. Σείλνπλ λα παίδνπλ ηνλ θπξίαξρν ξφιν ζηε
ζρέζε θαη ζηε ζεμνπαιηθή πξάμε κε ηελ έλλνηα ηεο γηαλγθ δξάζεο. Απηφ
151
εκπνδίδεη ην δέζηκν γηαλγθ άληξα-γηλ γπλαίθαο ψζηε λα ππάξμεη ε ζσζηή
θπθινθνξία ηεο αηζεξηθήο ελέξγεηαο. Δπηπιένλ απηή ε ζηάζε εκπνδίδεη
ην δφζηκν θαη ηελ ςπρηθή νινθιήξσζε. Έηζη δεκηνπξγείηαη ε θαηάζηαζε
ηεο λπκθνκαλίαο φπνπ ην ζειπθφ νπζηαζηηθά επηβεβαηψλεη ηνλ εαπηφ
ηνπ, ηνλ εγσηζκφ ηνπ θαη ηελ θπξηαξρία ηνπ κέζα απφ ηε ζεμνπαιηθή
πξάμε.
΢ε φιεο απηέο ηηο πεξηπηψζεηο αιιά θαη ζηηο κνλνκαλίεο πνπ έρνπλ λα
θάλνπλ κε ραξηνπαημία, κε ην πνδφζθαηξν, ηε ζξεζθεία ή ηελ πνιηηηθή
έρνπκε λα θάλνπκε κε κνλνκέξεηα. Καη ε κνλνκέξεηα απηή ηείλεη λα
αλαπηπρζεί ζε έλα άηνκν φηαλ δελ πεξλάεη θαιά θαη δελ είλαη
νινθιεξσκέλν ζε δηάθνξνπο ηνκείο. Γειαδή φηαλ δελ έρεη κηα ζσζηή
ζπληξνθηθή ζρέζε, φηαλ δελ έρεη κηα δνπιεηά πνπ λα ηνλ ηθαλνπνηεί θαη
φηαλ δελ έρεη νηθνγελεηαθέο θαη θηιηθέο ζρέζεηο πνπ λα ην ηθαλνπνηνχλ.
Σφηε δελ παίξλεη επαξθή επραξίζηεζε απφ ηε δσή ηνπ, έρεη
ππνιεηπφκελν θνξεζκφ θαη ηείλεη λα αλαπηχμεη πάζε ζε δηάθνξνπο
κεκνλσκέλνπο ηνκείο.
14.11 Οιηζηηθή αληηκεηψπηζε ησλ Δμαξηήζεσλ
Ζ Οιηζηηθή Ηαηξηθή θαη ε Οκνηνπαζεηηθή έξρνληαη λα δξάζνπλ ζην
ελεξγεηαθφ επίπεδν θαη απηφ θηλεηνπνηεί θαη ηνπο ςπρηθνχο κεραληζκνχο
αιιά θαη ηνπο ζσκαηηθνχο. Αιιά δελ αξθεί κφλν απηφ. ΢ε φιεο απηέο ηηο
παζήζεηο πνπ έρνπλ λα θάλνπλ κε πάζε, επεηδή «έμηο δεπηέξα θχζε»
ηζρχεη ζαθψο ην «ζπλ Αζελά θαη ρείξα θίλεη». Γειαδή ζα πξέπεη ην
άηνκν εθηφο απφ ηελ φπνηα ζεξαπεία λα αιιάμεη θαη ηξφπν δσήο. Μηα
αιιαγή νπζηαζηηθή ζηνλ ηξφπν δσήο ηνπ θαζψο θαη ζηηο αξρέο θαη ζηηο
αμίεο ηνπ κπνξεί λα ην βνεζήζεη λα ππεξβεί θαη ηε κνλνκέξεηα θαη λα
μεπεξάζεη ην πάζνο ηνπ.
Δπνκέλσο νπνηαδήπνηε αγσγή πνπ αθνξά νπνηνδήπνηε πάζνο πέξαλ ηνπ
φηη ζα πξέπεη λα δξάζεη ζε πνιιαπιά επίπεδα ζα πξέπεη λα ηείλεη λα
βνεζήζεη ην άηνκν λα αιιάμεη ηνλ ηξφπν δσήο ηνπ θαη ηε ραξά πνπ
παίξλεη απφ ηε δσή. Γηαηί θαλέλα ραξνχκελν άηνκν δελ έρεη ηελ αλάγθε
λα ππνδνπισζεί ζε πάζε ψζηε λα βξεη ραξά!
152
΢πδήηεζε 15ε
ΠΛΑΝΔ΢ ΣΧΝ «ΟΛΙ΢ΣΙΚΧΝ» ΓΙΑΣΡΧΝ
15.1 «Πάλησλ ρξεκάησλ κέηξνλ άλζξσπνο»
15.2 ΢σζηή Οκνηνπαζεηηθή είλαη κφλν απηή πνπ αθνινπζεί ηνπο
΢πκπαληηθνχο Νφκνπο
15.3 Όπνηνο εμαζθεί ηελ Οκνηνπαζεηηθή ζα πξέπεη νπσζδήπνηε λα
είλαη γηαηξφο
15.4 Παξάιιειε, Οκνηνπαζεηηθή θαη Αιινπαζεηηθή ζεξαπεία
15.5 Υνξήγεζε ηνπ ελφο θαξκάθνπ κε βάζε ηελ ηδηνζπγθξαζία θαη
φρη ηελ πάζεζε
15.6 Παξαλνήζεηο φζνλ αθνξά ηε «ζεξαπεπηηθή θξίζε»
15.7 Άιιεο παξαλνήζεηο ηεο Οκνηνπαζεηηθήο
15.8 Πιάλεο
ζπζηεκάησλ
ησλ
νιηζηηθψλ
γηαηξψλ
άιισλ
ζεξαπεπηηθψλ
15.1 «Πάλησλ ρξεκάησλ κέηξνλ άλζξσπνο»
Δίλαη ψξα λα κηιήζνπκε γηα ηηο πιάλεο ησλ «νιηζηηθψλ» γηαηξψλ. ΢ε
φιεο ηηο πξνεγνχκελεο ζπδεηήζεηο αλαθεξφκαζηαλ ζην ζέκα ησλ πιαλψλ
ηεο Αιινπαζεηηθήο Ηαηξηθήο, δειαδή ηνπ επηθξαηνχληνο ζήκεξα
ζεξαπεπηηθνχ ζπζηήκαηνο.
153
Θα πξέπεη λα δηαθξίλνπκε δχν εηδψλ πιάλεο. Σηο πιάλεο ηνπ ίδηνπ ηνπ
ζεξαπεπηηθνχ ζπζηήκαηνο ηεο Αιινπαζεηηθήο Ηαηξηθήο ζαλ θηινζνθία
θαη πξαθηηθή θαη ηηο πιάλεο πνπ πξνθχπηνπλ απφ ηνπο γηαηξνχο
ιεηηνπξγνχο ηνπ ζπζηήκαηνο απηνχ, απφ ηνπο αιινπαζεηηθνχο γηαηξνχο.
΢ην ηειεπηαίν κπαίλνπλ θαη νη ηδηνζπγθξαζηαθέο πιάλεο ηνπ αηφκνπγηαηξνχ αιιά θαη νη δηαζηξεβιψζεηο πνπ ππάξρνπλ ζηελ άζθεζε ηεο
Αιινπαζεηηθήο ζήκεξα είηε αθαδεκατθέο, είηε εκπνξηθέο, είηε
νπνηεζδήπνηε άιιεο.
Θα ήηαλ αηειήο απηή ε ζπδήηεζε γηα ηηο Ηαηξηθέο Πιάλεο αλ δελ
αλαθεξφκαζηαλ θαη ζηηο πιάλεο ηεο Οιηζηηθήο Ηαηξηθήο αιιά θαη ζηηο
πιάλεο ησλ γηαηξψλ πνπ ηελ εμαζθνχλ, δειαδή ησλ νιηζηηθψλ γηαηξψλ.
΋ζνλ αθνξά ηηο πιάλεο ηεο Οιηζηηθήο Ηαηξηθήο ζα έιεγα φηη δελ
ππάξρνπλ ηδηαίηεξεο πιάλεο ζηα πιαίζηα βέβαηα πάληα κηαο αλζξψπηλεο
Δπηζηήκεο. Γηαηί βαζηθφ ραξαθηεξηζηηθφ ηεο Οιηζηηθήο Ηαηξηθήο είλαη ε
πηνζέηεζε ησλ ΢πκπαληηθψλ Νφκσλ, εμεηδηθεπκέλσλ βέβαηα ζηνλ ηνκέα
ηεο Ηαηξηθήο Δπηζηήκεο. Έηζη πνιχ πεξηζζφηεξν ζα αζρνιεζψ κε ηηο
πιάλεο ησλ «νιηζηηθψλ» ηαηξψλ πνπ αιινηψλνπλ θαη ηε θηινζνθία αιιά
θαη ηε ζεξαπεπηηθή πξαθηηθή ηεο Οιηζηηθήο Ηαηξηθήο.
Σν πξφβιεκα είλαη πάληα ν άλζξσπνο, ην άηνκν. «Πάλησλ ρξεκάησλ
κέηξνλ άλζξσπνο». Δίλαη ην ίδην κε απηφ πνπ ιέκε φηη «Γελ ππάξρνπλ
πξνβιήκαηα αιιά πξνβιεκαηηθνί άλζξσπνη» ή κε ην «Σν πξφβιεκα δελ
είλαη ε πιάλε αιιά νη πιαλεκέλνη άλζξσπνη». ΋ια απηά βξίζθνληαη ζε
ζπκθσλία κε ην ΢πκπαληηθφ Νφκν ηεο Αιήζεηαο πνπ καο ιέεη φηη ν θάζε
άλζξσπνο έρεη ηφζε γλψζε θαη αιήζεηα φζε αληηζηνηρεί ζην επίπεδν
ςπρηθήο ηνπ εμέιημεο.
Καη εδψ δελ αλαθεξφκαζηε ζηελ απιή, «ζηεγλή» γλψζε, δειαδή ζηελ
απαξίζκεζε πιεξνθνξηψλ αιιά ζηε βίσζε ηνπο θαη ζηελ πηνζέηεζε ηνπο
ζαλ ηξφπνο δσήο θαη ιεηηνπξγίαο. Ση λα ηελ θάλσ ηε ζεσξία άκα δελ
αληηζηνηρεί ζε πξάμε θαη ηξφπν δσήο.
154
15.2 ΢σζηή Οκνηνπαζεηηθή είλαη κφλν απηή πνπ αθνινπζεί ηνπο
΢πκπαληηθνχο Νφκνπο
Αο πάξνπκε κεξηθά νιηζηηθά ζεξαπεπηηθά ζπζηήκαηα γηα λα δνχκε πσο
κπνξνχλ λα αιινηξησζνχλ απηέο νη ζσζηέο αξρέο ζηελ πξάμε απφ ηνπο
ιεηηνπξγνχο ησλ. Πάκε ζηελ Οκνηνπαζεηηθή πνπ είλαη θαη ν ηνκέαο κνπ.
Τπάξρνπλ πνιινί ηξφπνη άζθεζεο ηεο Οκνηνπαζεηηθήο ζήκεξα. Καηά ηε
γλψκε κνπ ην πην ζσζηφ ζα ήηαλ λα πνχκε φηη ππάξρεη έλαο ζσζηφο
ηξφπνο άζθεζεο ηεο Οκνηνπαζεηηθήο Ηαηξηθήο θαηά βάζε, απηφ πνπ
ζπλήζσο νλνκάδνπκε Κιαζζηθή Οκνηνπαζεηηθή. Καη ππάξρνπλ απφ θεη
θαη πέξα πνιιέο παξαλνήζεηο. Ο ζσζηφο ηξφπνο δελ ζα κπνξνχζε παξά
λα είλαη ν ηξφπνο πνπ αθνινπζεί ηνπο ΢πκπαληηθνχο Νφκνπο φπσο απηνί
εμεηδηθεχνληαη ζαλ Ηαηξηθνί Νφκνη θαη ζαλ Οκνηνπαζεηηθνί Νφκνη.
Δπνκέλσο ην θξηηήξην γηα λα πνχκε αλ θάηη είλαη ζσζηή Ηαηξηθή θαη
ζσζηή Οκνηνπαζεηηθή είλαη αλ ε πξαθηηθή ζπκθσλεί κε απηνχο ηνπο
΢πκπαληηθνχο Νφκνπο, θάηη πνπ ηζρχεη θαη γηα θάζε ζνβαξή Δπηζηήκε.
Γελ κπνξείο λα εμαζθήζεηο ζσζηά ηα Μαζεκαηηθά, ηε Φπζηθή θαη ηε
Υεκεία πρ αλ δελ αθνινπζείο ηνπο αληίζηνηρνπο Φπζηθνχο Νφκνπο πνπ
πεγάδνπλ απφ ηνπο ίδηνπο εληαίνπο ΢πκπαληηθνχο Νφκνπο.
Γειαδή απηφ πνπ ζέισ λα πσ είλαη φηη «φηαλ έρεηο ην φλνκα δελ
ζεκαίλεη απαξαίηεηα φηη έρεηο θαη ηε ράξε». Ή «φηη ιάκπεη δελ είλαη
ρξπζφο» ή «ηα ξάζα δελ θάλνπλ ηνλ παπά». Άιιν ε ζεσξία θαη άιιν ε
πξάμε. Σν φηη θάπνηνο νλνκάδεηαη νκνηνπαζεηηθφο γηαηξφο δελ ζεκαίλεη
φηη εθαξκφδεη θαη ζσζηή Οκνηνπαζεηηθή θαη φηη είλαη άμηνο ηνπ
νλφκαηνο ηνπ.
15.3 Όπνηνο εμαζθεί ηελ Οκνηνπαζεηηθή ζα πξέπεη νπσζδήπνηε λα
είλαη γηαηξφο
Καη δπζηπρψο επεηδή είλαη έλαο ρψξνο πνπ δελ είλαη θαηνρπξσκέλνο
αθαδεκατθά – θαη ζ‟ απηφ θηαίεη ζε κεγάιν βαζκφ ε Αθαδεκατθή
155
Αιινπαζεηηθή Ηαηξηθή – ππάξρνπλ ζνιά λεξά γηα ςάξεκα. Λίγα είλαη
αθφκε ηα Δπξσπατθά ή άιια Παλεπηζηήκηα ζηα νπνία ππάξρεη ζαλ
ηαηξηθή εηδηθφηεηα ή ζαλ πηπρηαθή εθπαίδεπζε ε Οκνηνπαζεηηθή. Έηζη
δεκηνπξγήζεθε κηα εθηξσκαηηθή θαηάζηαζε φπνπ πνιινί κε γηαηξνί
εμαζθνχλ ηελ Οκνηνπαζεηηθή αιιά θαη πνιινί γηαηξνί ηελ εμαζθνχλ
ρσξίο λα είλαη θαηάιιεια εθπαηδεπκέλνη.
Καηά ηε γλψκε κνπ είλαη απνιύησο απαξαίηεην όπνηνο εμαζθεί ηελ
Οκνηνπαζεηηθή αιιά θαη νπνηνδήπνηε Οιηζηηθό ή Ελαιιαθηηθό
Θεξαπεπηηθό Σύζηεκα λα είλαη γηαηξόο. Γηαηί; Γηαηί δελ κπνξείο λα
εμαζθείο Ηαηξηθή αλ δελ έρεηο ηηο γλψζεηο ηεο Αλαηνκίαο, ηεο
Φπζηνινγίαο θαη ηεο Παζνινγίαο ηνπ Αλζξψπνπ. Απηέο νη θιαζζηθέο
γλψζεηο είλαη ε βάζε. Απφ θεη θαη πέξα κπνξείο λα αλαπηχμεηο ζαλ
επηζηήκνλαο πιένλ ηελ ηερληθή ζνπ, ηε γλψζε ζνπ θαη ηε θηινζνθία ζνπ
θαη λα εμαζθήζεηο νπνηνδήπνηε ζεξαπεπηηθφ ζχζηεκα θηάλεη λα ηεξείο
δχν βαζηθά πξάγκαηα. Πξψηνλ «σθειέεηλ» θαη δεχηεξνλ «κε βιάπηεηλ»
θαηά ην ξεηφ ηνπ Παηέξα ηεο Ηαηξηθήο, Ηππνθξάηε: «Χθειέεηλ, κε
βιάπηεηλ». Γειαδή λα έρεηο ζεξαπεπηηθφ απνηέιεζκα αθελφο θαη λα κελ
βιάπηεηο αθεηέξνπ.
Δπνκέλσο πσο κπνξείο λα είζαη νκνηνπαζεηηθφο ρσξίο λα είζαη γηαηξφο;
Γειαδή φηαλ ζα ζνπ έξζεη θάπνηνο κε δηάθνξα πξνβιήκαηα πγείαο, αλ
δελ μέξεηο ηη είλαη θπζηνινγηθφ θαη ηη είλαη παζνινγηθφ πψο κπνξείο λα
ηνπ δψζεηο ζεξαπεία; Θα κνπ πείηε πσο γίλεηαη θαη ππάξρνπλ απηνί νη κε
γηαηξνί νκνηνπαζεηηθνί; Πψο ηελ εμαζθνχλ; Καηά ηε γλψκε κνπ απηφ
πνπ εμαζθνχλ δελ είλαη Οκνηνπαζεηηθή.
Ζ Οκνηνπαζεηηθή δελ είλαη θάηη μερσξηζηφ απφ ηελ Ηαηξηθή. Δίλαη
ζεξαπεπηηθφ ζχζηεκα. Έρεη ηελ ηδηαίηεξε ηνπ θηινζνθία, ηελ ηδηαίηεξε
ηνπ δηάγλσζε θαη ηελ ηδηαίηεξε ηνπ ζεξαπεπηηθή κέζνδν. Αιιά απηφ δελ
αλαηξεί ην φηη βιέπεηο ηνλ Άλζξσπν ζαλ ζχλνιν. Γελ κπνξείο λα ιεο φηη
ε Οκνηνπαζεηηθή είλαη Οιηζηηθή Ηαηξηθή ρσξίο λα βιέπεηο ην φινλ. Καη
ην φινλ πεξηιακβάλεη θαη ηελ αλαηνκία ηνπ θαη ηε θπζηνινγία ηνπ θαη ηελ
παζνινγία ηνπ θαη ηελ θιαζζηθή λνζνινγία. Πέξαλ ηνχηνπ πεξηιακβάλεη
156
θαη φιεο ηηο δηαγλσζηηθέο εξγαζηεξηαθέο θαη παξαθιηληθέο εμεηάζεηο πνπ
δηαζέηνπκε ζήκεξα. Πεξηιακβάλεη αθφκε θαη ηε γλψζε φισλ ησλ
ρεκηθψλ αιινπαζεηηθψλ θαξκάθσλ πνπ θπθινθνξνχλ ζήκεξα. Απφ θεη
θαη πέξα ζα έρεηο επηπιένλ θαη ηε νκνηνπαζεηηθή θηινζνθία, δηάγλσζε
θαη ζεξαπεία.
15.4 Παξάιιειε, Οκνηνπαζεηηθή θαη Αιινπαζεηηθή ζεξαπεία
Μόλν ηόηε κπνξείο λα αλαιάβεηο εμ νινθιήξνπ νπνηνλδήπνηε αζζελή θαη
λα ρεηξηζηείο ζσζηά θαη ηηο θιαζζηθέο ηνπ δηαγλσζηηθέο εμεηάζεηο θαη
ηελ φπνηα αιινπαζεηηθή θαξκαθεπηηθή αγσγή αθνινπζεί. ΢ε πάξα
πνιιέο πεξηπηψζεηο είλαη απαξαίηεην εθ ησλ πξαγκάησλ λα θάλεηο
παξάιιειε ζεξαπεία. Γειαδή ν αζζελήο έξρεηαη ζην ηαηξείν ζνπ ήδε
δηαγλσζκέλνο κε αξθεηέο παζήζεηο θαη φληαο ήδε ππφ αγσγή κε αξθεηά
αιινπαζεηηθά θάξκαθα. Γελ είλαη ζσζηφ λα ηνπ ζηακαηήζνπκε ηα
πεξηζζφηεξα απφ απηά ηα θάξκαθα θαη εηδηθά φηαλ είλαη ππφ ρξφληα
αγσγή γηα έλα ρξφλην πξφβιεκα.
Θα πξέπεη λα θάλεη παξάιιειε αγσγή θαη ζα πξέπεη ζαλ γηαηξφο κε
γλψζεηο θαη αιινπαζεηηθέο θαη νκνηνπαζεηηθέο λα ηνλ αλαιάβνπκε
ζπλνιηθά θαη ππεχζπλα άιιεο θνξέο ζε ζπλεξγαζία κε ηνλ αιινπαζεηηθφ
ζπλάδειθν θαη άιιεο θνξέο απνθιεηζηηθά. Πψο ζα κπνξνχζε λα γίλεη
θάηη ηέηνην ρσξίο ηελ θαιή γλψζε ηεο θιαζζηθήο ηαηξηθήο παηδείαο θαη
ρσξίο ηε γλψζε ηνπ Αιινπαζεηηθνχ Θεξαπεπηηθνχ ΢πζηήκαηνο;
Δίλαη ζνβαξφ ιάζνο ζε πνιιέο πεξηπηψζεηο ην λα ζηακαηήζεη ν
νκνηνπαζεηηθφο γηαηξφο απφηνκα ρξφληεο αιινπαζεηηθέο αγσγέο. Πνιχ
πεξηζζφηεξν πνπ ηίπνηα δελ ηνλ εκπνδίδεη λα γίλνπλ νη δχν αγσγέο
παξάιιεια γηα φζν δηάζηεκα ρξεηαζηεί. Δίλαη ιάζνο απηφ πνπ
δηαηείλνληαη νξηζκέλνη νκνηνπαζεηηθνί γηαηξνί φηη ηάρα ηα
νκνηνπαζεηηθά θάξκαθα αληηδνηνχληαη απφ ηα αιινπαζεηηθά θάξκαθα.
Δίλαη αιήζεηα βέβαηα φηη νη παξελέξγεηεο θαη ε θαηαζηαιηηθή δξάζε
πνιιψλ αιινπαζεηηθψλ θαξκάθσλ ηαιαηπσξνχλ ηνλ νξγαληζκφ ηνπ
αζζελνχο αιιά είλαη ιάζνο φηη ε ελεξγεηαθή δξάζε ησλ νκνηνπαζεηηθψλ
θαξκάθσλ αληηδνηείηαη απφ ηα πιηθά αιινπαζεηηθά θάξκαθα.
157
΋ζν «δεθαλίθηα» θαη αλ είλαη ζπρλά ηα αιινπαζεηηθά θάξκαθα κε ηελ
έλλνηα ηνπ φηη θαηαζηέιινπλ ζπκπηψκαηα ρσξίο λα ζεξαπεχνπλ ξηδηθά,
δελ κπνξείο λα πεηάμεηο ηα δεθαλίθηα απφ έλα άηνκν πνπ έρεη ζπάζεη ην
πφδη ηνπ πξηλ απηφ ζξέςεη θαη δελ ηα έρεη πιένλ αλάγθε. Μφλν ζηαδηαθά
αλάινγα κε ηε βειηίσζε ηνπ αζζελνχο κπνξείο λα ζηακαηήζεηο ηα
πεξηζζφηεξα αιινπαζεηηθά θάξκαθα θαη θάπνηα ζηηγκή θαη ηα
νκνηνπαζεηηθά. Γηα λα γίλεη φκσο νπνηαδήπνηε παξάιιειε ζεξαπεία –
θάηη πνπ είλαη θαη ε κεγάιε πιεηνςεθία ησλ πεξηπηψζεσλ ζηνπο
αζζελείο πνπ αλαιακβάλνπκε εκείο νη νκνηνπαζεηηθνί ζήκεξα - ζα
πξέπεη λα είλαη απαξαίηεηα γηαηξφο φπνηνο εθαξκφδεη ηελ
Οκνηνπαζεηηθή.
Άιισζηε ζα κπνξνχζε πνηέ θαλείο λα δερηεί λα ηνπ ρηίζεη κηα
πνιπθαηνηθία έλαο «ελαιιαθηηθφο» αξρηηέθηνλαο πνπ δελ έρεη ζπνπδάζεη
ηελ αθαδεκατθή αξρηηεθηνληθή; Πψο ινηπφλ κπνξνχκε λα δερηνχκε θάηη
ηέηνην ζε έλαλ πνιχ πην δσηηθφ ηνκέα φπσο είλαη ε αλζξψπηλε πγεία θαη
δσή; Πξέπεη επνκέλσο λα είλαη θαλείο γηαηξφο θαη ηαπηφρξνλα
νκνηνπαζεηηθφο. Σν έλα ζπκπιεξψλεη θαη δηεπξχλεη ην άιιν.
15.5 Υνξήγεζε ηνπ ελφο θαξκάθνπ κε βάζε ηελ ηδηνζπγθξαζία θαη
φρη ηελ πάζεζε
Αο έξζνπκε ηψξα ζηηο πιάλεο φζνλ αθνξά ηελ νκνηνπαζεηηθή πξαθηηθή.
Οη πιάλεο πάληα πξνθχπηνπλ απφ ηελ παξαβίαζε ησλ λφκσλ. Άξα αο
δνχκε ηνπο βαζηθφηεξνπο Οκνηνπαζεηηθνχο Νφκνπο θαη θαη‟ επέθηαζε
ηηο παξαβηάζεηο ηνπο. Τπάξρεη θαη‟ αξρήλ ν Νφκνο ηνπ ΋ινπ, απηφο πνπ
θάλεη ηελ Οκνηνπαζεηηθή επάμηα λα ιέγεηαη Οιηζηηθή Ηαηξηθή. Ο λφκνο
απηφο ιέεη φηη ζα πξέπεη πάληα θαη ζεσξεηηθά θαη δηαγλσζηηθά αιιά θαη
ζεξαπεπηηθά λα βιέπνπκε ηνλ Άλζξσπν ζαλ φινλ, ζαλ ζχλνιν: πιηθφ,
αηζεξηθφ, ςπρηθφ θαη πλεπκαηηθφ.
Δπνκέλσο νπνηαδήπνηε δηάγλσζε πνπ δελ πξνθχπηεη απφ ηελ εμέηαζε
ηνπ ςπρνζσκαηηθνχ ζπλφινπ δελ είλαη ζσζηή. Σν ιέσ απηφ γηαηί
158
ππάξρνπλ νκνηνπαζεηηθνί γηαηξνί πνπ ζπληαγνγξαθνχλ κε βάζε ην
ζχκπησκα. Πρ έρεηο βήρα θαη ζα πάξεηο απηφ ην νκνηνπαζεηηθφ πνπ
ηαηξηάδεη ζην βήρα. Απηφ είλαη ιάζνο. Ή έρεηο πλεπκνλία θαη ζα πάξεηο
απηφ ην θάξκαθν γηα ηελ πλεπκνλία. Δπίζεο είλαη ιάζνο απηφ. Θα πξέπεη
ην θάξκαθν λα ηαηξηάδεη φρη κφλν ζηα ηδηαίηεξα ζπκπηψκαηα, φρη κφλν
ζηα ηδηαίηεξα ραξαθηεξηζηηθά ηεο λφζνπ αιιά θαη ζηα ηδηαίηεξα ςπρηθά
ραξαθηεξηζηηθά ηνπ αηφκνπ είηε απηφ βξίζθεηαη ζε θαηάζηαζε αζζέλεηαο
είηε ζε θαηάζηαζε πγείαο.
Έλαο δεχηεξνο ζεκαληηθφο λφκνο ζηελ Οκνηνπαζεηηθή είλαη ν Νφκνο ηνπ
Οκνίνπ Φαξκάθνπ απφ ηνλ νπνίν πήξε θαη ην φλνκα ηεο. Μαο ιέεη φηη ζα
πξέπεη θάζε θνξά λα δίλνπκε ζε έλα ζπγθεθξηκέλν αζζελή ην θάξκαθν
εθείλν πνπ είλαη φκνην κε ηελ εθάζηνηε ηδηνζπγθξαζία ηνπ. Κάζε άηνκν
θηλείηαη ζηε δηάξθεηα ηεο δσήο ηνπ ζε κεξηθέο βαζηθέο ηδηνζπγθξαζίεο
αλάινγα κε ηε θάζε θαη ηηο ζπλζήθεο ηεο δσήο ηνπ. ΢ε κηα νπνηαδήπνηε
φκσο ζπγθεθξηκέλε ρξνληθή ζηηγκή επηθξαηεί κφλν κία ηδηνζπγθξαζία
θαη απηή είλαη ε κία φκνηα θαη κνλαδηθή γηα ηε ζπγθεθξηκέλε θάζε θαη
κφλν απηήλ πξέπεη λα ρνξεγήζνπκε.
Δπνκέλσο έλα άιιν ιάζνο ζηελ άζθεζε ηεο Οκνηνπαζεηηθήο είλαη αληί
λα δίλνπκε θάζε θνξά ην έλα θαη κνλαδηθφ θάξκαθν, λα δίλνπκε
πεξηζζφηεξα αλακεκεηγκέλα, ζαλ έλα ζχλζεην κείγκα. Απηφ αληίθεηηαη
επίζεο θαη ζην Νφκν ηεο Δμαηνκίθεπζεο ζχκθσλα κε ηνλ νπνίν ε
ζεξαπεία καο πξέπεη λα εμαηνκηθεχεηαη θάζε θνξά αλάινγα κε ηνλ
αζζελή. ΢ηελ πνξεία βέβαηα ηεο ζεξαπείαο ην άηνκν κπνξεί λα ρξεηαζηεί
θάπνην άιιν ή άιια ηδηνζπγθξαζηαθά θάξκαθα αλάινγα κε ηηο αιιαγέο
ηεο ηδηνζπγθξαζίαο ηνπ.
Έηζη κπνξεί ζε αζζελείο κε ηελ ίδηα λφζν λα δψζνπκε πνιχ δηαθνξεηηθά
θάξκαθα. Βάζεη ησλ ίδησλ αξρψλ ζε έλαλ αζζελή κε πέληε δηαθνξεηηθέο
παζήζεηο ζα δψζνπκε κφλν έλα νκνηνπαζεηηθφ θάξκαθν, απηφ πνπ είλαη
φκνην κε ηε κία θαη κνλαδηθή ζηε ζπγθεθξηκέλε ζηηγκή ηδηνζπγθξαζία
ηνπ.
159
15.6 Παξαλνήζεηο φζνλ αθνξά ηε «ζεξαπεπηηθή θξίζε»
Μία επίζεο ζνβαξή παξαλφεζε ηεο Οκνηνπαζεηηθήο είλαη απηή πνπ
αθνξά ηε ιεγφκελε «ζεξαπεπηηθή θξίζε». Πξφθεηηαη γηα κία πξνζσξηλή
έμαξζε νξηζκέλσλ ζσκαηηθώλ κόλν ζπκπησκάησλ πνπ ήδε είρε ν
αζζελήο. ΢πκβαίλεη κόλν ζηελ αξρή ηεο νκνηνπαζεηηθήο ζεξαπείαο θαη
έρεη λα θάλεη είηε κε επεξγεηηθή γηα ηνλ νξγαληζκφ ζσκαηνπνίεζε ηεο
ςπρηθήο έληαζεο ηνπ αζζελνχο, είηε κε πξνζσξηλή εθηφλσζε ηεο
Αζζέλεηαο. Γίλεηαη από ηνλ νξγαληζκό θαη όρη από ην θάξκαθν, είλαη
ειεγρφκελε θαηάζηαζε, πνηέ δελ είλαη επηθίλδπλε θαη είλαη έλα θαιφ
ζεκάδη θηλεηνπνίεζεο ηνπ νξγαληζκνχ.
Τπάξρεη απφ νξηζκέλνπο νκνηνπαζεηηθνχο γηαηξνχο ε παξαλφεζε φηη
μεθηλψληαο ηελ νκνηνπαζεηηθή ζεξαπεία «ζα ζνπ θνπληψζνπλ φια ζνπ
ηα πξνβιήκαηα αξρηθά γηα κέξεο, βδνκάδεο ή θαη κήλεο θαη κεηά ζα
γίλεηο θαιά». Απηφ είλαη ζνβαξφ ιάζνο. Καη‟ αξρήλ ζεξαπεπηηθή θξίζε
ζπκβαίλεη κφλν ζε έλα κηθξφ πνζνζηφ ηεο ηάμεσο ηνπ 10-15% ησλ
αζζελψλ. Ζ κε εκθάληζε ηεο δελ ζεκαίλεη φηη δελ ζα πάεη θαιά ν
αζζελήο.
Πέξαλ ηνχηνπ ππάξρνπλ πνιιά θαη ζπγθεθξηκέλα απζηεξά θξηηήξηα γηα
λα ραξαθηεξίζνπκε θάηη σο ζεξαπεπηηθή θξίζε. Σν πξψην θξηηήξην είλαη
φηη αθνξά απζηεξά θαη κόλν ηα ζσκαηηθά ζπκπηώκαηα θαη πνηέ ηα
ςπρηθά! Κη απηφ δελ είλαη ηπραίν. Σν νκνηνπαζεηηθφ θάξκαθν δξα
ελεξγεηαθά ζην Αηζεξηθφ ΢ψκα θαη κέζσ απηνχ θηλεηνπνηνχληαη θαη νη
ςπρηθνί ζεξαπεπηηθνί κεραληζκνί πξνο ηα πάλσ θαη νη ζσκαηηθνί
ζεξαπεπηηθνί κεραληζκνί πξνο ηα θάησ.
Γη απηφ θαη δελ έρεη πνηέ παξελέξγεηεο ην νκνηνπαζεηηθφ θάξκαθν. Γηαηί
δελ έρεη θχξηα ελέξγεηα, φπσο έλα πιηθφ ρεκηθφ θάξκαθν ζε έλα φξγαλν
πρ ζην αλαπλεπζηηθφ θαη πνιιέο παξά-ελέξγεηεο ζε δέθα άιια φξγαλα πρ
ζπθψηη, αίκα, λεθξά, θιπ. Δπεηδή αθξηβψο δξα ζην ελεξγεηαθφ επίπεδν
ππάξρνπλ δχν πεξηπηψζεηο. Ή λα ηαηξηάδεη ελεξγεηαθά, λα είλαη φκνην
ελεξγεηαθά κε ην άηνκν θαη λα ην θηλεηνπνηήζεη θαη λα πάεη θαιά ή λα
κελ ηαηξηάδεη θαη λα κελ έρνπκε θακία αιιαγή νχηε ζεηηθή αιιά νχηε θαη
160
αξλεηηθή. Ή ζα καο θάλεη θαιφ έλα νκνηνπαζεηηθφ θάξκαθν ή δελ ζα
δξάζεη, αιιά λα καο θάλεη θαθφ φρη.
Θα ην παξνκνηάζσ κε έλα άιιν ελεξγεηαθφ θαηλφκελν. Δίλαη ζαλ λα
βάιεηο ην θηλεηφ ζνπ λα θνξηηζηεί κε ην θνξηηζηή ηνπ ή κε θάπνηνλ
άζρεην θνξηηζηή. ΢ηελ πξψηε πεξίπησζε ζα γίλεη δνπιεηά ελψ ζηε
δεχηεξε φρη. Γη απηφ θαη δελ ζα θηηαρηνχλ πνηέ νκνηνπαζεηηθά
αληηζπιιεπηηθά γηαηί δελ κπνξεί ην νκνηνπαζεηηθφ θάξκαθν λα πάεη
θφληξα ζηηο θπζηθέο ιεηηνπξγίεο ηνπ νξγαληζκνχ.
Δπνκέλσο πνηέ δελ έρνπκε αξρηθή ςπρηθή ρεηξνηέξεπζε ζηελ
Οκνηνπαζεηηθή. Ζ κφλε «θξίζε», ε κφλε πξνζσξηλή ρεηξνηέξεπζε
αθνξά κφλν ζσκαηηθά ζπκπηψκαηα θαη κφλν νξηζκέλα αθίλδπλα φπσο
πνλνθέθαινπο, έθδεκα, ςσξίαζε, θιπ. Απηφ γίλεηαη γηαηί νπζηαζηηθά ε
ζεξαπεπηηθή θξίζε έρεη λα θάλεη κε ηε ζσκαηνπνίεζε ηνπ ςπρηθνχ ζηξεο
ή κε ηελ εθηφλσζε ηεο Αζζέλεηαο ψζηε λα πξνρσξήζεη ε βειηίσζε ηνπ
αηφκνπ ζαλ ζχλνιν.
Σα θξηηήξηα ινηπφλ γηα λα ραξαθηεξίζνπκε θάηη ζαλ ζεξαπεπηηθή θξίζε
είλαη πξψηνλ ε εμεηδηθεπκέλε ζσκαηηθή κφλνλ ρεηξνηέξεπζε πνπ γίλεηαη
ηηο πξψηεο ψξεο ή κέξεο ηεο ζεξαπείαο. Σν δεχηεξν θξηηήξην είλαη φηη
απηή ε θξίζε αθνξά κφλν ήδε ππάξρνληα ζπκπηψκαηα ηνπ αζζελνχο θαη
ππνρσξεί πνιχ γξήγνξα δίλνληαο ηε ζέζε ηεο ζε ζαθή ζηαδηαθή
βειηίσζε ησλ ζπγθεθξηκέλσλ πξνβιεκάησλ. Σν ηξίην θξηηήξην είλαη φηη
έρνπκε ζηαδηαθή βειηίσζε θαη φισλ ησλ άιισλ ζπκπησκάησλ ή λφζσλ
ηνπ αζζελνχο.
Σν ηέηαξην θξηηήξην είλαη φηη ηαπηφρξνλα έρνπκε θαη ζηαδηαθή βειηίσζε
ηεο γεληθήο θαηάζηαζεο ηνπ αζζελνχο δειαδή ηνπ χπλνπ, ησλ
ζσκαηηθψλ δπλάκεσλ, ησλ θελψζεσλ, ηεο φξεμεο γηα θαγεηφ, ηεο
ζεμνπαιηθήο δηάζεζεο θαη ηεο πεξηφδνπ ζηε γπλαίθα. Καη ην ηειεπηαίν
θαη πιένλ ζεκαληηθφ θξηηήξην είλαη ε ηαπηφρξνλε ζηαδηαθή βειηίσζε
161
ηεο ςπρηθήο θαηάζηαζεο ηνπ αζζελνχο. Γελ λνείηαη ζεξαπεπηηθή θξίζε
ρσξίο βειηίσζε ηεο γεληθήο θαη ςπρηθήο θαηάζηαζεο ηνπ αζζελνχο.
15.7 Άιιεο παξαλνήζεηο ηεο Οκνηνπαζεηηθήο
Μηα άιιε παξαλφεζε νξηζκέλσλ νκνηνπαζεηηθψλ γηαηξψλ είλαη φηαλ
ιέλε: «Κάλε ππνκνλή κέρξη λα βξνχκε ην θάξκαθν ζνπ θαη φηαλ ην
βξνχκε ζα παο θαιά θαη απφ θεη θαη πέξα φπνηε έρεηο πξφβιεκα ζα ην
παίξλεηο απηφ γηαηί απηφ είλαη ην θάξκαθν ζνπ». Δίλαη ιάζνο απηφ
πξψηνλ γηαηί δελ είλαη δχζθνιν λα βξεη θαλείο ην εθάζηνηε
ηδηνζπγθξαζηαθφ θάξκαθν ελφο αζζελνχο εθφζνλ βέβαηα έρεη ηε ζσζηή
εθπαίδεπζε θαη αθνινπζεί ηνπο νκνηνπαζεηηθνχο λφκνπο. Καη δεχηεξνλ
γηαηί δελ είλαη κία θαη ε ίδηα ε ηδηνζπγθξαζία πνπ επεξεάδεη ηνλ αζζελή
ζε φιε ηνπ ηε δσή. Αιιάδεη θαη γη απηφ ζα πξέπεη λα δίλνπκε ην εθάζηνηε
όκνην κε ηελ ηδηνζπγθξαζία ηνπ θάξκαθν. Πεξηζηαζηαθά ζηηο νμείεο
λφζνπο κπνξεί λα επεξεαζηεί θαη απφ πην πεξηζηαζηαθέο ηδηνζπγθξαζίεο
αιιά θαη πάιη ζα δψζνπκε ην φκνην θάξκαθν έζησ θαη πξνζσξηλά.
Μηα άιιε παξαλφεζε απφ νξηζκέλνπο νκνηνπαζεηηθνχο είλαη λα ιέλε:
«Ζ Οκνηνπαζεηηθή δελ αλαιακβάλεη απηή ηελ πάζεζε» αληί λα ιέλε
«΢αλ νκνηνπαζεηηθφο γηαηξφο εγώ δελ ζέισ ή δελ έρσ ηελ εκπεηξία λα
αλαιάβσ ζνβαξέο παζήζεηο». Αθήο ζηηγκήο ε Οκνηνπαζεηηθή δξα
θηλεηνπνηψληαο γεληθά ηνλ νξγαληζκφ θαη κε ελεξγεηαθφ ηξφπν απηφ
ζεκαίλεη φηη απεπζχλεηαη ζε όιεο ηηο ειηθίεο θαη ζε όιεο ηηο παζήζεηο.
Απηφ βέβαηα δελ ζεκαίλεη φηη ζεξαπεχεη φιεο ηηο παζήζεηο θαη φινπο
ηνπο αζζελείο. ΋πσο θάζε ζεξαπεπηηθφ ζχζηεκα έρεη ηα φξηα ηνπ θαη ηα
πεξηζψξηα ηνπ. Απηά ζπλήζσο θαζνξίδνληαη απφ ην πφζν πξνρσξεκέλε
θαη ρξφληα είλαη ε πάζεζε θαη απφ ηελ θξάζε ηνπ αζζελνχο θαζψο θαη
απφ ηνλ ηξφπν δσήο ηνπ. Αιιά δελ κπνξνχκε λα πνχκε «Ζ
Οκνηνπαζεηηθή δελ κπνξεί λα βνεζήζεη απηή ηελ πάζεζε». Καηά ηνλ
ίδην ηξφπν είλαη ιάζνο λα πνχκε «Ζ Οκνηνπαζεηηθή βνεζάεη πάληα ζε
απηή ηελ πάζεζε».
Dr. Athos Stavrou Othonos
I practice Homeopathic Medicine as a private doctor in Athens the last 28
years, being a member of the Athens Medical Association and a member of the
Greek Association of Homeopathic Medicine.
I've always enjoyed reading and writing books! Up to now I have written 21
books on Holistic Philosophy, 16 Homeopathic Medical books and 8 Litterature
books. In my Homeopathic Medical Books one can find a complete course on
Homeopathic Medicine and the description of the Method of Miasmatic
Idiosyncratic Diagnosis developed by me the last 15 years.
My books either philosophical, novels or medical are the outcome of this
theoretical search and also the outcome of many years of medical and personal
experience. Their common ground is Holistic Thinking and Holistic Philosophy.
My choice to offer all my books for free in my web site homeomed.gr and in
other sites for free e-books is in accordance with my holistic beliefs.
162
Οπζηαζηηθά ε Οκνηνπαζεηηθή βνεζάεη ηνλ αζζελή θαη απεπζχλεηαη ζην
ζπγθεθξηκέλν αζζελή θαη φρη πξσηνγελψο ζηελ πάζεζε ηνπ. Γη απηφ
είλαη ιάζνο λα ιέκε πρ «Ζ Οκνηνπαζεηηθή ζεξαπεχεη ηελ ςσξίαζε».
Δίλαη νξζφηεξν λα ιέκε «Ζ Οκνηνπαζεηηθή κπνξεί λα ζεξαπεχζεη πνιιέο
θνξέο ηνλ αζζελή πνπ έρεη ςσξίαζε ζαλ ζχλνιν θαη ζηα πιαίζηα απηά
ζπρλά ζεξαπεχεηαη θαη ε ςσξίαζε». Γελ είλαη πνηέ ζσζηφ λα
γεληθεχνπκε φζνλ αθνξά ηελ πάζεζε.
15.8 Πιάλεο
ζπζηεκάησλ
ησλ
νιηζηηθψλ
γηαηξψλ
άιισλ
ζεξαπεπηηθψλ
Σέηνηεο παξαβηάζεηο ησλ λφκσλ ηεο Οιηζηηθήο Ηαηξηθήο κπνξεί λα ηηο
δνχκε θαη ζην Βεινληζκφ. ΋πσο ππάξρεη ε Κιαζζηθή Οκνηνπαζεηηθή ζε
ζρέζε κε ηελ ηδηνζπγθξαζία έηζη ππάξρεη θαη ν παξαδνζηαθφο
Βεινληζκφο πνπ απνηείλεηαη ζην άηνκν ζαλ ζχλνιν θαη φρη ζηελ πάζεζε
ηνπ. ΢ηηο παξαλνήζεηο ηνπ Βεινληζκνχ αλήθεη θαη ε πξαθηηθή εθείλε πνπ
ιέεη: «Έρεηο απρεληθφ ζχλδξνκν ζα ζνπ βάισ βειφλεο ζηα ζεκεία 3, 18,
37, 45 θαη ε ζεξαπεία είλαη γηα φινπο ε ίδηα».
Πνιιέο θνξέο ππάξρεη θαλαηηζκφο ζε νξηζκέλνπο νιηζηηθνχο γηαηξνχο
θαη θάπνηνη Τγηεηληζηέο πρ ιέλε «Μφλν ε δηαηξνθή είλαη ην θάξκαθν ζνπ
θαη ηίπνηα άιιν» θαη αξλνχληαη θαη ηελ Οκνηνπαζεηηθή θαη φια ηα άιια
νιηζηηθά ζπζηήκαηα. ΋πσο αληίζηνηρα ππάξρνπλ νκνηνπαζεηηθνί γηαηξνί
πνπ είλαη θαλαηηθνί θαη δελ δέρνληαη θαζφινπ ηελ πγηεηλή δηαηξνθή ή θαη
ηελ Αιινπαζεηηθή. Καηά ηνλ ίδην ηξφπν ππάξρνπλ θαη θαλαηηθνί
αιινπαζεηηθνί γηαηξνί πνπ δελ δέρνληαη θαλέλα άιιν ζεξαπεπηηθφ
ζχζηεκα.
Καηά ηε γλψκε κνπ Οιηζηηθή Ηαηξηθή θάλεηο κφλν αλ έρεηο νιηζηηθή
ζθέςε θαη αλ δξαο ζην ζχλνιν. ΢αλ γηαηξφο έρεηο θαη ηελ έγθξηζε λα
δξάζεηο ρξεζηκνπνηψληαο φηη ζεσξείο θαιχηεξν γηα ηνλ αζζελή ζνπ είηε
κφλν ηνπ είηε ζε ζπλδπαζκφ κε άιια, αιιά ζαλ επηζηήκνλαο έρεηο θαη
ηελ επζχλε ηνπ «σθειέεηλ, κε βιάπηεηλ». Ο θαλαηηζκφο θαη ε
ζηελνθεθαιηά ηνπ νπνηνπδήπνηε γηαηξνχ βιάπηεη ηνλ αζζελή ηνπ.