endüstriyel kontrol ve arıza analizi dersi modül adı süresi • arıza

ENDÜSTRİYEL KONTROL VE ARIZA ANALİZİ DERSİ
MODÜL ADI
SÜRESİ

ARIZA ANALİZ YÖNTEMLERİ VE ARIZA GİDERME
40/32

ANAHTARLAMA ELEMANLARI
40/32

SENSÖRLER VE TRANSDÜSERLER
40/32

İŞLEMSEL YÜKSELTEÇLER
40/32
DERS BİLGİ FORMU
DERSİN ADI
ENDÜSTRİYEL KONTROL VE ARIZA ANALİZİ
ALAN
ELEKTRİK-ELEKTRONİK TEKNOLOJİSİ
MESLEK/DAL
DAL DERSİ
DERSİN
OKUTULACAĞI
SINIF/YIL
11 VEYA 12. SINIFLAR
SÜRE
DERSİN AMACI
DERSİN TANIMI
DERSİN ÖN
KOŞULLARI
DERS İLE
KAZANDIRILACAK
YETERLİKLER
DERSİN İÇERİĞİ
Haftada 4 ders saati önerilmektedir.
(Bölgesel özellikler, okuldaki donanım ve çerçeve
öğretim programı doğrultusunda zümre kararı ile
seçilen modüllere göre ders süresi hesaplanır.)
Bu derste öğrenciye, Elektrik-Elektronik Teknolojileri
alanında anahtarlama ve tetikleme elemanlarını,
transduser ve sensörleri, işlemsel yükselteçleri katalog
bilgilerine uygun olarak elektronik devrelerde
kullanabilme, elektrik ve elektronik sistemlerinde hızlı
hata yalıtım metodunu kullanarak malzeme ve sistem
arızalarını bularak arızayı giderebilecektir.
Bu ders; anahtarlama ve tetikleme elemanları, transduser
ve sensörler, işlemsel yükselteçler, arıza giderme
yöntem ve teknikleri ile ilgili bilgi ve becerilerin verildiği
derstir.
Bu dersin ön koşulu yoktur.
Öğrenciye dersin sonunda;
1. Sistem analizi yapıp tespit edilen arızaları gidermek ve
katalog okumak,
2. Anahtarlama ve tetikleme elemanlarını elektronik
devrelerde kullanmak,
3. Transduser ve sensörleri elektronik devrelerde
kullanmak,
4. İşlemsel yükselteçleri elektronik devrelerde kullanmak
Yeterlikleri kazandırılacaktır.
1. Arıza tespiti
2. Arızalı birimi veya elemanı bulma
3. Katalog okuma
4. Transistörler
5. Tristörler (scr)
6. Diyak
7. Triyak
8. Kuadrak
9. Isı transduser ve sensörleri
10. Magnetik transduserler ve sensörler
11. Basınç (gerilme) transduserleri
12. Optik transduserler ve sensörler
13. Ses transduser ve sensörleri
14. Op-ampın yapısı
15. Op-ampın kullanım alanları
konularını içermektedir.
1
YÖNTEM VE
TEKNİKLER
Bu derste anlatım, göstererek yaptırma, grup çalışması,
tartışma, uygulamalı çalışma, araştırma, yenilikleri
takip etme, internet ortamında araştırma yapma vb.
yöntem ve teknikler uygulanabilir.
EĞİTİM ÖĞRETİM
ORTAMI VE DONATIM
Ortam: Elektronik laboratuarı
Donanım:.Tristör, UJT, triyak diyak, kuadrak, sensörler,
transduserler, PTC, NTC, termokupul, magnetik
sensör, basınç sensörü, foto direnç, foto diyot, LED,
infrared diyot, foto pil, optik kuplör, mikrofon, hoparlör
op-amplar, güç kaynağı, multimetre, havya
ÖLÇME VE
DEĞERLENDİRME
Ders geçme yönetmeliğine uygun olarak modül ve ders
sonunda ölçme araçları kullanılarak ölçme ve
değerlendirme yapılacaktır.
EĞİTİMCİLER
İŞBİRLİĞİ YAPILACAK
KURUM VE
KURULUŞLAR
1. Millî Eğitim Bakanlığına bağlı eğitim kurumlarına
öğretmen olarak atanacaklardan atamalarına esas
olan alanlar ile mezun oldukları yükseköğretim
programları ve aylık karşılığı okutacakları derslere
ilişkin çizelgeye uygun olanlar görev almalıdır.
2. Programın uygulanmasında gerektiğinde alanında
sektör deneyimi olan usta öğretici, teknisyen ve
meslek elemanlarından yararlanılabilir..
Öğrencinin konuyla ilgili olarak iletişim, araştırmagözlem, uygulama yapabileceği;
diğer alan
öğretmenleri, üniversiteler, sosyal ortaklar, sivil toplum
kuruluşları, çevrede bulunan işletmeler, özel, kamu
kurum ve kuruluşlarıdır.
2
MODÜL BİLGİ SAYFASI
ALAN ADI
: ELEKTRİK-ELEKTRONİK TEKNOLOJİSİ
MESLEK
: ELEKTRİK-ELEKTRONİK TEKNOLOJİSİ DAL ORTAK
DERS ADI
: ENDÜSTRİYEL KONTROL VE ARIZA ANALİZİ DERSİ
MODÜL
: ARIZA ANALİZ YÖNTEMLERİ VE ARIZA GİDERME
KODU
: 522EE0024
SÜRE
: 40/32
ÖN KOŞUL :
AÇIKLAMA :
ÖĞRETİM YÖNTEM VE
TEKNİKLERİ : Anlatım (sunuş), soru-cevap, tartışma, problem çözme, gezi
gözlem, laboratuar (deney), örnek olay incelemesi metotları ile
beyin fırtınası, gösteri, ikili ve grup çalışmaları, mikro öğrenim,
bilgisayar destekli öğretim tekniklerinin biri veya birkaçı
kullanılacaktır.
GENEL AMAÇ
1.
2.
3.
: Öğrenci; bu modül ile elektrik ve elektronik sistemlerde arıza
tespiti yaparak arızayı giderebilecek ve katalog
kullanabilecektir.
AMAÇLAR :
Arıza bulma metotlarını kullanarak arıza tespiti yapabilecektir.
Elektrik elektronik devrelerde arızalı birimi veya elemanı bulup arızayı giderebilecektir.
Yarı iletken katalogu kullanabilecektir.
3
İÇERİK
1.
:
ARIZA TESPİTİ
1.1. Arızanın Tanımı ve Gidermenin Önemi
1.2. Arıza Bulma Metotları
1.2.1.
Çıkış değerine göre arıza bulma
1.2.2.
Akış diyagramı ile arıza tespiti
1.2.3.
Blok Diyagram ile arıza tespiti
1.2.3.1.
Amplifikatörlerde blok diyagram ile arıza tespiti
1.2.3.2.
Güç kaynaklarında blok diyagram ile arıza tespiti
1.3. Arıza gidermede kullanılan işlemler
1.3.1.
Enerji kontrolü
1.3.2.
Duyusal kontrol
1.3.3.
Eleman değiştirme
1.3.4.
Sinyal izleme
2.
ARIZALI BİRİMİ VEYA ELEMANI BULMA
2.1. Devre Elemanlarının Sağlamlık Kontrolü
2.2. Elektrik Elektronik Devrelerde Arıza Giderme
2.2.1.
Aydınlatma tesisatlarında arıza giderme
2.2.2.
Dirençli devrelerde arıza giderme
2.2.3.
Diyotlu devrelerde arıza giderme
2.2.4.
Güç kaynaklarında arıza giderme
3.
KATALOG OKUMA
3.1.
3.2.
3.3.
3.4.
3.5.
Yarı İletkenlerin Katalog Bilgileri
Transistör Kodları
Katalog Okuma ve Eşdeğeri Bulma
Kılıf Şekilleri
Kılıf Standartları
ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME
:
Kontrol listeleri tekniği, proje ödevleri tekniği ve çoktan seçmeli, klasik vb. sınav türleri ölçme
yöntemlerinden bir veya birkaçı kullanılarak öğrencinin,
1.
2.
3.
İş güvenliğine dikkat ederek, çeşitli ölçü aletleri, el takımları vb. araçlarını kullanarak,
arıza bulma metotlarını kullanarak arıza tespiti yapıp yapmadığı,
İş güvenliğine dikkat ederek, çeşitli ölçü aletleri, el takımları vb. araçlarını kullanarak,
elektrik elektronik devrelerde arızalı birimi veya elemanı bulup arızayı giderip
gidermediği,
Detaylara dikkat ederek yarı iletken katalogu kullanıp kullanmadığı
performans kriterleri değerlendirilecektir.
4
İŞLEM ANALİZ FORMU
MESLEĞİN ADI
İŞ
DAL ORTAK
Endüstriyel Kontrol ve Arıza Analizi yapmak
İŞLEM NUMARASI
İŞLEMİN ADI
1
Arıza kaynağının yerini belirlemek ve yalıtmak
YETERLİK
Sistem Analizi Yapıp Tespit Edilen Arızaları Gidermek ve Katalog Okumak
ORTAM (Araç-gereç, ekipman ve koşullar)
: Devre şeması, ölçü aletleri (avometre, multimetre vb)
STANDART:
Tekniğine uygun olarak arıza kaynağının yerini belirlemek ve yalıtmak
İŞLEM BASAMAKLARI
BİLGİ
BECERİ
TAVIR
1. ARIZA TESPİTİ
1. Arızalı sistemin enerjisini
1. Ölçme yapmak
1. Araştırıcı olmak
kesmek
2. Devre takibi yapmak
2. Dikkatli olmak
1.1. Arızanın Tanımı ve Gidermenin Önemi
2. Arızayı bildiren kişiden ön
3. İlk Yardım Tedbirleri
3. Planlı ve organize
1.2. Arıza Bulma Metotları
bilgi almak
Almak
olmak
1.2.1.
Çıkış değerine göre arıza
3. Arızalı devrenin devre
4. Elektrik elektronik
4. Sabırlı olmak
bulma
şeması üzerinden pratik
devresi kurmak ve
5. Titiz olmak
1.2.2.
Akış diyagramı ile arıza tespiti
çalışmasını çıkartmak
çalıştırmak
6. Zamanı iyi kullanmak
1.2.3.
Blok Diyagram ile arıza tespiti
4. Blok diyagram kullanmak
1.2.3.1.
Amplifikatörlerde blok
5. Arıza bulma metotlarını
diyagram ile arıza tespiti
kullanmak
1.2.3.2.
Güç kaynaklarında blok
6. Arızalı malzemeyi veya yeri
diyagram ile arıza tespiti
tespit etmek
1.3. Arıza gidermede kullanılan işlemler
7. Arızalı noktayı veya devreyi
1.3.1.
Enerji kontrolü
sistemden ayırmak veya
1.3.2.
Duyusal kontrol
yalıtmak
1.3.3.
Eleman değiştirme
1.3.4.
Sinyal izleme
SÜRE: İşlemin Yapıldığı Süre: 2 saat
NOT:
İşlemi Öğrenme Süresi: 12 ders saati
MESLEĞİN ADI
DAL ORTAK
İŞLEM NUMARASI
2
İŞLEM ANALİZ FORMU
İŞ
İŞLEMİN ADI
Endüstriyel Kontrol ve Arıza Analizi yapmak
Arızalı birimi veya elemanı tespit etmek
YETERLİK
Sistem Analizi Yapıp Tespit Edilen Arızaları Gidermek ve Katalog Okumak
Osilaskop, multimetre, malzeme özellikleri katalogu, kablo test cihazı, fiber optik test
ORTAM (Araç-gereç, ekipman ve koşullar)
cihazı transistör test cihazı, entegre test cihazı, kart arıza tespit cihazı, anti statik
laboratuar ortamı
STANDART:
Tekniğine uygun olarak arızalı birimi veya elemanı tespit etmek
İŞLEM BASAMAKLARI
BİLGİ
BECERİ
TAVIR
2.
ARIZALI
BİRİMİ
VEYA
ELEMANI
1. Arıza sebeplerini sıralamak
1. Malzeme kataloglarını
1. Araştırıcı olmak
BULMA
2. Sistemin akış diyagramını
kullanma
2. Dikkatli olmak
çizmek
2. Ölçü aleti kullanma
3. İş güvenliğine dikkat etmek
2.1. Devre Elemanlarının
3. Arızalı malzeme için ölçü ve
3. Test cihazı kullanma
4. Kaliteye dikkat etmek
Sağlamlık Kontrolü
test cihazı seçimini yapmak
4. Arıza bulma yöntem ve
5. Meslek ahlakına sahip olmak
2.2. Elektrik Elektronik Devrelerde
4. Test ve ölçü cihazı ile arızalı
tekniklerini kullanmak
6. Titiz olmak
Arıza Giderme
bölge veya arızalı elemanı
2.2.1.
Aydınlatma
tespit etmek
tesisatlarında arıza
5. Arıza bulma yöntem ve
giderme
tekniklerini kullanarak arızayı
2.2.2.
Dirençli devrelerde
bulmak
arıza giderme
2.2.3.
Diyotlu devrelerde
arıza giderme
2.2.4.
Güç kaynaklarında
arıza giderme
SÜRE: İşlemin Yapıldığı Süre: 2 saat
NOT:
İşlemi Öğrenme Süresi: 16 ders saati
6
İŞLEM ANALİZ FORMU
MESLEĞİN ADI
İŞ
DAL ORTAK
Endüstriyel Kontrol ve Arıza Analizi yapmak
İŞLEM NUMARASI
İŞLEMİN ADI Yarı iletken malzeme kataloglarını kullanmak
3
YETERLİK
Sistem Analizi Yapıp Tespit Edilen Arızaları Gidermek ve Katalog Okumak
ORTAM (Araç-gereç, ekipman ve koşullar) Ölçü ve test aleti, baskı devre yol onarım kitleri, elektronik malzeme katalogu
STANDART:
Tekniğine uygun olarak yarı iletken malzeme kataloglarını kullanmak
İŞLEM
BİLGİ
BECERİ
TAVIR
BASAMAKLARI
3. KATALOG OKUMA
1. Yarı iletkenlerin katalog
1. Katalog kullanma
1. Sabırlı olmak
bilgilerini okumak
2. Titiz olmak
3.1. Yarı İletkenlerin Katalog
2. Yarıiletkenin eşdeğerini
3. Zamanı iyi kullanmak
Bilgileri
katalogdan5 bulmak
3.2. Transistör Kodları
3. Yarıiletkenin kılıf şeklini
3.3. Katalog Okuma ve
katalogdan bulmak
Eşdeğeri Bulma
4. Yarıiletkenin bacak
3.4. Kılıf Şekilleri
bağlantısını katalogdan
3.5. Kılıf Standartları
bulmak
SÜRE: İşlemin Yapıldığı Süre: 15 dakika
NOT:
İşlemi Öğrenme Süresi: 4 ders saati
MODÜL BİLGİ SAYFASI
ALAN ADI
: ELEKTRİK-ELEKTRONİK TEKNOLOJİSİ
MESLEK
: ELEKTRİK-ELEKTRONİK TEKNOLOJİSİ DAL ORTAK
DERS ADI
: ENDÜSTRİYEL KONTROL VE ARIZA ANALİZİ DERSİ
MODÜL ADI : ANAHTARLAMA ELEMANLARI
KODU
: 523EO0001
SÜRE
: 40/32
ÖN KOŞUL :
AÇIKLAMA :
ÖĞRETİM YÖNTEM VE
TEKNİKLERİ : Anlatım (sunuş), soru-cevap, tartışma, problem çözme, gezi
gözlem, laboratuar (deney), örnek olay incelemesi metotları ile
beyin fırtınası, gösteri, ikili ve grup çalışmaları, mikro öğrenim,
bilgisayar destekli öğretim tekniklerinin biri veya birkaçı
kullanılacaktır.
GENEL AMAÇ
1.
2.
3.
4.
5.
: Öğrenci bu modül ile gerekli ortam sağlandığında,
anahtarlama ve tetikleme elemanlarını tanıyarak, katalog
bilgilerine uygun olarak, elektronik devrelerde kullanabilecektir.
AMAÇLAR :
Transistörlerin analog ve dijital ölçü aletleriyle ölçümünü yapabilecek, transistörlü
anahtarlama ve zamanlama elemanlarını devrelerde kullanabilecektir.
Tristörlerin yapısını ve özelliklerini, UJT ile tetikleme yöntemlerini öğrenebilecek, analogdijital ölçü aletleriyle ölçümünü yapabilecek, istenen özellikte tristör seçebilecek ve tristör
kullanarak uygulama devresi yapabilecektir.
Diyağın yapısını ve özelliklerini tanıyacak, istenen özellikte diyak seçebilecek ve pals
üretici devre uygulamasını yapabilecektir.
Triyakın yapısını ve özelliklerini, tetikleme yöntemlerini öğrenebilecek, analog ve dijital
ölçü aletleriyle ölçümünü yapabilecek, istenen özellikte triyak seçebilecek ve triyakla
uygulama devresi yapabilecektir.
Kuadrakın yapısını, çalışmasını ve özelliklerini tanıyacak, istenen özellikte kuadrak
seçebilecek ve AC’ de güç kontrolü uygulaması yapabilecektir.
İÇERİK
1.
:
TRANSİSTÖRLER
1.1. Transistörün Sağlamlık Kontrolü ve Uç Tespiti
1.2. Transistörlerin Anahtarlama Elemanı Olarak Kullanılması
1.3. Transistörün Zamanlayıcı Olarak Kullanılması
1.3.1.
Zaman gecikmeli duran devre (Turn-off)
1.3.2.
Zaman gecikmeli çalışan devre (Turn on)
1.3.3.
Rölenin yapısı ve çalışma prensibi
1.3.4.
Rölenin yük olarak kullanılması
1.4. Transistörlü Devrelerde Arıza Giderme
1.5. Fet ve Mosfetin Yapısı Çeşitleri ve Çalışma Prensipleri
1.6. Fet ve Mosfetin Sağlamlık Kontrolü ve Uç Tespiti
1.7. Fet ve Mosfetli Devreler
1.8. Fet ve Mosfetli Devrelerde Arıza Giderme
2.
TRİSTÖRLER (SCR)
2.1. Tristörün Yapısı, Özellikleri Ve Çalışması
2.2. Tristör Tetikleme Yöntemleri
2.2.1. Ayrı Bir DC Üretecinden Tetikleme Akımı Sağlama
2.2.2. Ana Besleme Kaynağından Tetikleme Akımı Sağlama
2.2.3. İzolasyon Trafosuyla Tetikleme
2.2.4. Optokuplör ile Tristörün Tetiklenmesi
2.2.5. Tristörün Anot–Katot Arasına Yüksek Gerilim Uygulamak ile Tetikleme
2.2.6. Yüksek Sıcaklık ile Tetikleme
2.3. Tristörü Durdurma (Kesime Sokma) Yöntemleri
2.3.1. Seri Anahtarla Durdurma
2.3.2. Paralel Anahtarla Durdurma
2.3.3. Kapasitif Anahtarla Durdurma
2.3.4. Alternatif Akımda Durdurma
2.4. Tristörün Korunması
2.5. UJT’ler
2.5.1.
Çalışma ilkesi ve kullanıldığı yerler
2.5.2.
UJT’li pals osilatörü devresi
2.6. Tristörün UJT ile Tetiklenmesi
2.7. Tristörün AVO Metre ile Sağlamlık Kontrolü
2.8. Tristörün AVO Metre ile Uçlarının Tespiti
2.9. Tristörün AC Akımda Çalıştırılması
2.10. Tristörün DC Akımda Çalıştırılması
2.11. Tristörlü devrelerde arıza giderme
3.
DİYAK
3.1.
3.2.
3.3.
3.4.
3.5.
3.6.
4.
Yapısı ve Çalışması
Özellikleri
Kullanıldığı Yerler
AVO Metre ile Sağlamlık Kontrolü
Diyaklı Pals Üretici Devre
Diyaklı devrelerde arıza giderme
TRİYAK
4.1. Yapısı ve Çalışması
4.2. Özellikleri
9
4.3.
4.4.
4.5.
4.6.
4.7.
5.
Triyakın AVO Metre ile Sağlamlık Kontrolü
AVO Metre ile Triyakın Uçlarının Tespiti
AC Motor Hız Kontrol
Dimmer
Triyaklı devrelerde arıza giderme
KUADRAK
5.1. Yapısı ve Çalışması
5.2. Özellikleri
5.3. LDR’li Karanlıkta Çalışan Lamba
5.4. Kuadraklı devrelerde arıza giderme
ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME
:
Kontrol listeleri tekniği, proje ödevleri tekniği ve çoktan seçmeli, klasik vb. sınav türleri ölçme
yöntemlerinden bir veya birkaçı kullanılarak öğrencinin,
Transistörlerin analog ve dijital ölçü aletleriyle dikkatlice ölçümünü yapıp yapmadığı,
transistörlü anahtarlama ve zamanlama elemanlarını iş güvenliğine ve detaylara dikkat
ederek devrelerde kullanıp kullanmadığı,
2. Tristörlerin yapısını ve özelliklerini, UJT ile tetikleme yöntemlerini öğrenip öğrenmediği,
analog-dijital ölçü aletleriyle dikkatlice ölçümünü yapıp yapmadığı, katalog kullanarak
istenen özellikte tristör seçip seçmediği ve iş güvenliğine dikkat ederek, düzenli ve planlı
bir şekilde tristörle uygulama devresi yapıp yapmadığı,
3. Diyağın yapısını ve özelliklerini tanıyıp tanımadığı, katalog kullanarak istenen özellikte
diyak seçip seçmediği ve iş güvenliğine dikkat ederek, düzenli ve planlı bir şekilde pals
üretici devre uygulamasını yapıp yapmadığı,
4. Triyakın yapısını ve özelliklerini, tetikleme yöntemlerini öğrenip öğrenmediği, analog ve
dijital ölçü aletleriyle dikkatlice ölçümünü yapıp yapmadığı, katalog kullanarak istenen
özellikte triyak seçip seçmediği ve iş güvenliğine dikkat ederek, düzenli ve planlı bir
şekilde triyakla uygulama devresi yapıp yapmadığı,
5. Kuadrakın yapısını, çalışmasını ve özelliklerini tanıyıp tanımadığı, katalog kullanarak
istenen özellikte kuadrak seçip seçmediği ve iş güvenliğine dikkat ederek, düzenli ve
planlı bir şekilde AC’ de güç kontrolü uygulaması yapıp yapmadığı
performans kriterleri değerlendirilecektir.
1.
10
İŞLEM ANALİZ FORMU
MESLEĞİN ADI
İŞ
DAL ORTAK
Endüstriyel Kontrol ve Arıza Analizi yapmak
İŞLEM NUMARASI
İŞLEMİN ADI
1
Devreye uygun transistör seçmek
YETERLİK
Anahtarlama ve Tetikleme Elemanlarını Elektronik Devrelerde Kullanmak
ORTAM (Araç-gereç, ekipman ve koşullar)
Transistörün kullanılacağı devre, transistör çeşitleri, ölçü aleti ve katalog
STANDART:
Tekniğine uygun olarak devreye uygun transistör seçmek
İŞLEM BASAMAKLARI
BİLGİ
BECERİ
TAVIR
1. Transistörün sağlamlık kontrolünü ve
1. TRANSİSTÖRLER
1. Analog ve
1. Dikkatli olmak
uç tespitini yapmak
dijital ölçü
2. Düzenli olmak
1.1. Transistörün Sağlamlık Kontrolü ve
2. Transistörün katalog değerlerini
aleti
3. İş güvenliğine dikkat
Uç Tespiti
incelemek
kullanmak
etmek
1.2. Transistörlerin Anahtarlama Elemanı
3. Transistörlü anahtarlama devresi
2. Transistör
4. Meslek ahlakına sahip
Olarak Kullanılması
kurmak
katalogu
olmak
1.3. Transistörün Zamanlayıcı Olarak
4. Devreyi çalıştırmak
kullanmak
Kullanılması
5. Transistörlü zamanlayıcı devre kurmak
1.3.1.
Zaman gecikmeli duran devre
6. Zamanlayıcı devrede röleyi yük olarak
(Turn-off)
çalıştırmak
1.3.2.
Zaman gecikmeli çalışan
7. Transistörlü devrelerde arıza gidermek
devre (Turn on)
8. FET ve MOSFET in sağlamlık
1.3.3.
Rölenin yapısı ve çalışma
kontrolünü ve uç tespitini yapmak
prensibi
9. FET ve MOSFET in katalog değerlerini
1.3.4.
Rölenin yük olarak
incelemek
kullanılması
10. FET veya MOSFETli anahtarlama
1.4. Transistörlü Devrelerde Arıza
devresi kurmak
Giderme
11. Devreyi çalıştırmak.
1.5. Fet ve Mosfetin Yapısı Çeşitleri ve
12. FET ve MOSFET li devrelerde arıza
Çalışma Prensipleri
gidermek
1.6. Fet ve Mosfetin Sağlamlık Kontrolü
ve Uç Tespiti
1.7. Fet ve Mosfetli Devreler
1.8. Fet ve Mosfetli Devrelerde Arıza
Giderme
SÜRE: İşlemin Yapıldığı Süre: 1 saat
NOT:
İşlemi Öğrenme süresi: 8 ders saati
12
İŞLEM ANALİZ FORMU
MESLEĞİN ADI
İŞLEM NUMARASI
DAL ORTAK
2
İŞ
İŞLEMİN ADI
YETERLİK
Anahtarlama ve Tetikleme Elemanlarını Elektronik Devrelerde Kullanmak
Endüstriyel Kontrol ve Arıza Analizi Yapmak
Devreye uygun tristör seçmek
ORTAM (Araç-gereç, ekipman ve koşullar)
Tristörün kullanılacağı devre, tristör çeşitleri, avometre ve katalog
STANDART:
Tekniğine uygun olarak devreye uygun tristör seçmek
İŞLEM BASAMAKLARI
BİLGİ
BECERİ
2. TRİSTÖRLER (SCR)
1. Katalogdan devreye uygun
1. Analog ve dijital ölçü aleti 1.
tristörü seçmek
2.1. Tristörün Yapısı, Özellikleri Ve
kullanmak
2.
2. Tristörün uçlarını tespit
Çalışması
2. Katalog kullanmak
3.
etmek
2.2. Tristör Tetikleme Yöntemleri
4.
3. Tristörün sağlamlık
2.2.1. Ayrı Bir DC Üretecinden Tetikleme
kontrolünü yapmak.
5.
Akımı Sağlama
4. Tristörlü DC uygulama
2.2.2. Ana Besleme Kaynağından
devresi kurmak.
Tetikleme Akımı Sağlama
5. Tristörlü AC uygulama
2.2.3. İzolasyon Trafosuyla Tetikleme
devresi kurmak
2.2.4. Optokuplör ile Tristörün
6. Tristörlü devrelerde arıza
Tetiklenmesi
gidermek
2.2.5. Tristörün Anot–Katot Arasına
Yüksek Gerilim Uygulamak ile Tetikleme
2.2.6. Yüksek Sıcaklık ile Tetikleme
2.3. Tristörü Durdurma (Kesime Sokma)
Yöntemleri
2.3.1. Seri Anahtarla Durdurma
2.3.2. Paralel Anahtarla Durdurma
2.3.3. Kapasitif Anahtarla Durdurma
2.3.4. Alternatif Akımda Durdurma
2.4. Tristörün Korunması
2.5. UJT’ler
2.5.1.
Çalışma ilkesi ve kullanıldığı
TAVIR
Dikkatli olmak
Düzenli olmak
Planlı olmak
İş güvenliğine
dikkat etmek
Meslek ahlakına
sahip olmak
SÜRE: İşlemin Yapıldığı Süre
NOT:
yerler
2.5.2.
UJT’li pals osilatörü devresi
2.6. Tristörün UJT ile Tetiklenmesi
2.7. Tristörün AVO Metre ile Sağlamlık
Kontrolü
2.8. Tristörün AVO Metre ile Uçlarının
Tespiti
2.9. Tristörün AC Akımda Çalıştırılması
2.10. Tristörün DC Akımda Çalıştırılması
2.11. Tristörlü devrelerde arıza giderme
: 1 saat
14
İşlemi Öğrenme süresi: 8 ders saati
İŞLEM ANALİZ FORMU
MESLEĞİN ADI
İŞ
DAL ORTAK
Endüstriyel Kontrol ve Arıza Analizi Yapmak
İŞLEM NUMARASI
İŞLEMİN ADI
3
Devreye uygun diyak seçmek
YETERLİK
Anahtarlama ve Tetikleme Elemanlarını Elektronik Devrelerde Kullanmak
ORTAM (Araç-gereç, ekipman ve koşullar)
Diyağın kullanılacağı devre, diyak çeşitleri, avometre ve katalog
STANDART:
Tekniğine uygun olarak devreye uygun diyak seçmek
İŞLEM BASAMAKLARI
BİLGİ
BECERİ
TAVIR
1. Diyağın sağlamlık kontrolünü 3. DİYAK
1. Analog ve dijital ölçü aleti
1. Dikkatli olmak
yapmak
kullanma
2. Düzenli olmak
3.1. Yapısı ve Çalışması
2. Diyaklı pals üreteci yapmak
3. Planlı olmak
3.2. Özellikleri
3. Diyaklı devrelerde arıza
4. İş güvenliğine dikkat etmek
3.3. Kullanıldığı Yerler
gidermek
5. Meslek ahlakına sahip olmak
3.4. AVO Metre ile
Sağlamlık Kontrolü
3.5. Diyaklı Pals Üretici
Devre
3.6. Diyaklı devrelerde arıza
giderme
SÜRE: İşlemin Yapıldığı Süre: 1 saat
NOT:
İşlemi Öğrenme süresi: 4 ders saati
15
İŞLEM ANALİZ FORMU
MESLEĞİN ADI
İŞ
DAL ORTAK
Endüstriyel Kontrol ve Arıza Analizi Yapmak
İŞLEM NUMARASI
İŞLEMİN ADI
4
Devreye uygun triyak seçmek
YETERLİK
Anahtarlama ve Tetikleme Elemanlarını Elektronik Devrelerde Kullanmak
ORTAM (Araç-gereç, ekipman ve koşullar)
Diyağın kullanılacağı devre, diyak çeşitleri, avometre ve katalog
STANDART:
Tekniğine uygun olarak devreye uygun triyak seçmek
İŞLEM BASAMAKLARI
BİLGİ
BECERİ
TAVIR
1. Triyağın sağlamlık kontrolünü 4. TRİYAK
1. Analog ve dijital ölçü aleti
1. Dikkatli olmak
yapmak
kullanmak
2. Düzenli olmak
4.1. Yapısı ve Çalışması
2. Dimmer uygulama devresini
3. Planlı olmak
4.2. Özellikleri
kurmak.
4. İş güvenliğine dikkat etmek
4.3. Triyakın AVO Metre ile
3. Devreye enerji vermek.
5. Meslek ahlakına sahip olmak
Sağlamlık Kontrolü
4. Potansiyometre
4.4. AVO Metre ile Triyakın
minumumdayken çıkış
Uçlarının Tespiti
gerilimini ölçmek.
4.5. AC Motor Hız Kontrol
5. Potansiyometre
4.6. Dimmer
maximumdayken çıkış
4.7. Triyaklı devrelerde arıza
gerilimini ölçmek.
giderme
6. AC Motor hız kontrol
uygulama devresini kurmak.
7. Devreye enerji vermek.
8. Potansiyometre
minumumdayken çıkış devrini
ölçmek.
9. Potansiyometre
maximumdayken çıkış devrini
ölçmek
10. Triyaklı devrelerde arıza
gidermek.
SÜRE İşlemin Yapıldığı Süre: 1 saat
İşlemi Öğrenme süresi: 8 ders saati
NOT:
16
İŞLEM ANALİZ FORMU
MESLEĞİN ADI
İŞ
DAL ORTAK
Endüstriyel Kontrol ve Arıza Analizi Yapmak
İŞLEM NUMARASI
İŞLEMİN ADI
5
Devreye uygun kuadrak seçmek
YETERLİK
Anahtarlama ve Tetikleme Elemanlarını Elektronik Devrelerde Kullanmak
ORTAM (Araç-gereç, ekipman ve koşullar)
Diyağın kullanılacağı devre, diyak çeşitleri, avometre ve katalog
STANDART
Tekniğine uygun olarak devreye uygun kuadrak seçmek
İŞLEM BASAMAKLARI
BİLGİ
BECERİ
TAVIR
5. KUADRAK
1. Kuadrağın sağlamlık
1. Analog ve dijital ölçü aleti
1. Dikkatli olma
kontrolünü yapmak
kullanmak
2. Düzenli olmak
5.1. Yapısı ve Çalışması
2. LDR’li karanlıkta çalışan
3. Planlı olmak
5.2. Özellikleri
lamba devresi yapmak
5.3. LDR’li Karanlıkta
3. Kuadraklı devrelerde arıza
Çalışan Lamba
gidermek
5.4. Kuadraklı devrelerde
arıza giderme
SÜRE: İşlemin Yapıldığı Süre: 1 saat
NOT:
İşlemi Öğrenme süresi: 4 ders saati
17
MODÜL BİLGİ SAYFASI
ALAN ADI
: ELEKTRİK-ELEKTRONİK TEKNOLOJİSİ
MESLEK
: ELEKTRİK-ELEKTRONİK TEKNOLOJİSİ DAL ORTAK
DERS ADI
: ENDÜSTRİYEL KONTROL VE ARIZA ANALİZİ DERSİ
MODÜL ADI
: SENSÖRLER VE TRANSDUSERLER
KODU
: 523EO0002
SÜRE
: 40/32
ÖN KOŞUL
:
AÇIKLAMA
: Uygulamalı olarak elektronik atölyesinde işlenmelidir.
ÖĞRETİM YÖNTEM VE
TEKNİKLERİ
: Anlatım (sunuş), soru-cevap, tartışma, problem çözme, gezi gözlem,
laboratuar (deney), örnek olay incelemesi metotları ile beyin fırtınası, gösteri, ikili ve grup
çalışmaları, mikro öğrenim, bilgisayar destekli öğretim tekniklerinin biri veya birkaçı
kullanılacaktır.
GENEL AMAÇ
: Öğrenci, bu modül ile gerekli ortam sağlandığında, transduser ve
sensörleri tanıyabilecek, devrelerde kullanabilecek, çeşitlerini ve özelliklerini bilecek,
sağlamlık kontrollerini yapabilecek, uygulama devresini çalıştırabilecek ve arızasını
giderebilecektir.
AMAÇLAR
:
1. Transduser/sensör kavramlarını, çeşitlerini, ısı transduser ve sensörlerinin çalışma
prensiplerini, kullanım alanlarını öğrenerek, sağlamlık kontrollerini yapabilecek,
uygulama devresini çalıştırabilecek ve arızasını giderebilecektir.
2. Magnetik transduser ve sensörlerinin çalışma prensiplerini, kullanım alanlarını ve
yapılarını öğrenerek kullanılacak devreye göre seçebilecek, uygulama devresini
çalıştırabilecek ve arızasını giderebilecektir.
3. Basınç transduser ve sensörlerinin çalışma prensiplerini, kullanım alanlarını ve
çeşitlerini öğrenerek kullanılacak devreye göre çeşitlerini seçebilecek, uygulama
devresini çalıştırabilecek ve arızasını giderebilecektir.
4. Optik transduser ve sensörlerinin çalışma prensiplerini, kullanım alanlarını öğrenerek,
sağlamlık kontrollerini yapabilecek, uygulama devresini çalıştırabilecek ve arızasını
giderebilecektir.
5. Ses transduser ve sensörlerinin yapılarını, çalışma prensiplerini, kullanım alanlarını
öğrenerek, sağlamlık kontrollerini yapabilecek, uygulama devresini çalıştırabilecek ve
arızasını giderebilecektir.
İÇERİK
1.
:
ISI TRANSDUSER VE SENSÖRLERİ
1.1. Transduser Ve Sensör Kavramı
1.1.1.
Tanımı
1.1.2.
Çeşitleri
1.2. PTC
1.2.1.
Çalışma prensibi
1.2.2.
Kullanım alanları
1.2.3.
Sağlamlık testi
1.3. NTC
1.3.1.
Çalışma prensibi
1.3.2.
Kullanım alanları
1.3.3.
Sağlamlık testi
1.4. Termokupul
1.4.1.
Çalışma prensibi
1.4.2.
Kullanım alanları
1.4.3.
Sağlamlık testi
1.5. Isı sensörlü uygulama devresi
1.6. Isı Transduser ve Sensör Devrelerinin Arızasını Gidermek
2.
MAGNETİK TRANSDUSERLER VE SENSÖRLER
2.1. Tanımı
2.2. Kullanım Alanları
2.3. Çeşitleri ve Yapıları
2.3.1.
Bobinli manyetik sensörler
2.3.2.
Elektronik devreli manyetik sensörler(yaklaşım sensörleri)
2.3.3.
Alan etkili transduserler
2.4. Magnetik sensörlü uygulama devresi
2.5. Magnetik Transduser ve Sensör Devrelerinin Arızasını Gidermek
3.
BASINÇ (GERİLME) TRANSDUSERLERİ
3.1.
3.2.
3.3.
3.4.
4.
Tanımı
Çeşitleri, Kullanım Alanları
Basınç sensörlü uygulama devresi
Basınç Transduser Ve Sensör Devrelerinin Arızasını Gidermek
OPTİK TRANSDUSERLER VE SENSÖRLER
4.1. Foto Direnç
4.1.1.
Çalışma prensibi
4.1.2.
Kullanım alanları
4.1.3.
Sağlamlık testi
4.2. Foto Diyot
4.2.1.
Çalışma prensibi
4.2.2.
Kullanım alanları
4.2.3.
Sağlamlık testi
4.3. Led Diyot
4.3.1.
Çalışma prensibi
4.3.2.
Kullanım alanları
4.3.3.
Sağlamlık testi
4.4. İnfrared Diyot
4.4.1.
Çalışma prensibi
4.4.2.
Kullanım alanları
19
4.4.3.
Sağlamlık testi
4.5. Foto Pil
4.5.1.
Çalışma prensibi
4.5.2.
Kullanım alanları
4.5.3.
Sağlamlık testi
4.6. Optik Kuplör
4.6.1.
Çalışma prensibi
4.6.2.
Kullanım alanları
4.6.3.
Sağlamlık testi
4.7. Optik elemanlı uygulama devresi
4.8. Optik Transduser ve Sensör Devrelerinin Arızasını Gidermek
5.
SES TRANSDUSER VE SENSÖRLERİ
5.1. Mikrofon
5.1.1.
Yapısı
5.1.2.
Çalışma prensibi
5.1.3.
Kullanım alanları
5.1.4.
Sağlamlık testi
5.2. Hoparlör
5.2.1.
Yapısı
5.2.2.
Çalışma prensibi
5.2.3.
Kullanım alanları
5.2.4.
Sağlamlık testi
5.3. Pre-Amplifikatör (Ses amplifikatör) uygulama devresi
5.4. Ses kontrollü uygulama devresi
5.5. Ses Transduser ve Sensör Devrelerinin Arızasını Gidermek
ÖLÇME VE
DEĞERLENDİRME
:
Kontrol listeleri tekniği, proje ödevleri tekniği ve çoktan seçmeli, klasik vb. sınav türleri ölçme
yöntemlerinden bir veya birkaçı kullanılarak öğrencinin,
Transduser/sensör kavramlarını öğrenip öğrenmediği, katalog kullanarak çeşitlerini
seçip seçmediği, ısı transduser ve sensörlerinin çalışma prensiplerini, kullanım alanlarını
öğrenip öğrenmediği, ölçü aleti ile sağlamlık kontrollerini yapıp yapmadığı, uygulama
devresini çalıştırıp çalıştırmadığı ve iş güvenliğine ve detaylara dikkat ederek arızasını
giderip gidermediği,
2. Magnetik transduser ve sensörlerinin çalışma prensiplerini, kullanım alanlarını ve
yapılarını öğrenip öğrenmediği, kullanılacak devreye göre katalog kullanarak seçip
seçmediği, uygulama devresini çalıştırıp çalıştırmadığı ve iş güvenliğine ve detaylara
dikkat ederek arızasını giderip gidermediği,
3. Basınç transduser ve sensörlerinin çalışma prensiplerini, kullanım alanlarını ve
çeşitlerini öğrenip öğrenmediği, kullanılacak devreye göre katalog kullanarak çeşitlerini
seçip seçmediği, uygulama devresini çalıştırıp çalıştırmadığı ve iş güvenliğine ve
detaylara dikkat ederek arızasını giderip gidermediği,
4. Optik transduser ve sensörlerinin çalışma prensiplerini, kullanım alanlarını öğrenip
öğrenmediği, ölçü aletleri kullanarak sağlamlık kontrollerini yapıp yapmadığı, uygulama
devresini çalıştırıp çalıştırmadığı ve iş güvenliğine ve detaylara dikkat ederek arızasını
giderip gidermediği,
5. Ses transduser ve sensörlerinin yapılarını, çalışma prensiplerini, kullanım alanlarını
öğrenip öğrenmediği, ölçü aletleri kullanarak sağlamlık kontrollerini yapıp yapmadığı,
uygulama devresini çalıştırıp çalıştırmadığı ve iş güvenliğine ve detaylara dikkat ederek
arızasını giderip gidermediği
performans kriterleri değerlendirilecektir.
1.
20
İŞLEM ANALİZ FORMU
MESLEĞİN ADI
İŞ
DAL ORTAK
Endüstriyel Kontrol ve Arıza Analizi Yapmak
İŞLEM NUMARASI
İŞLEMİN ADI
1
Devrenin ısı transduserini/sensörünü değiştirmek
YETERLİKLER
Transduser ve Sensörleri Elektronik Devrelerde Kullanmak
ORTAM (Araç-gereç, ekipman ve koşullar)
PTC, NTC, termokupul, multimetre, lehimleme malzemeleri
STANDART
Tekniğine uygun olarak devrenin ısı transduserini/sensörünü değiştirmek
İŞLEM BASAMAKLARI
BİLGİ
BECERİ
TAVIR
1. ISI TRANSDUSER VE SENSÖRLERİ
1. PTC nin sağlamlık
1.Katalog kullanmak
1. Dürüst olmak
kontrolünü yapmak
2.Multimetre
2. Araştırıcı olmak
1.1. Transduser Ve Sensör Kavramı
2. NTC nin sağlamlık
kullanmak
3. Detaylara önem verme
1.1.1.
Tanımı
kontrolünü yapmak
4. Çalışkan olmak
1.1.2.
Çeşitleri
3. Termokuplun sağlamlık
5. Sabırlı olmak
1.2. PTC
kontrolünü yapmak
6. Titiz olmak
1.2.1.
Çalışma prensibi
4. PTC li uygulama devresi
7. Temiz olmak
1.2.2.
Kullanım alanları
yapmak
8. Düzenli olmak
1.2.3.
Sağlamlık testi
5. NTC li uygulama devresi
9. Planlı olmak
1.3. NTC
yapmak
1.3.1.
Çalışma prensibi
6. Termokupl uygulama
1.3.2.
Kullanım alanları
devresi yapmak
1.3.3.
Sağlamlık testi
7. Isı sensörlü devrelerde
1.4. Termokupul
arıza gidermek
1.4.1.
Çalışma prensibi
1.4.2.
Kullanım alanları
1.4.3.
Sağlamlık testi
1.5. Isı sensörlü uygulama devresi
1.6. Isı Transduser ve Sensör Devrelerinin
Arızasını Gidermek
SÜRE: İşlemin Yapıldığı Süre: 1 saat
NOT:
İşlemi Öğrenme süresi: 6 ders saati
İŞLEM ANALİZ FORMU
MESLEĞİN ADI
İŞ
DAL ORTAK
Endüstriyel Kontrol ve Arıza Analizi Yapmak
İŞLEM NUMARASI
İŞLEMİN ADI
2
Devrenin magnetik transduserini/sensörünü değiştirmek
YETERLİK
Transduser ve Sensörleri Elektronik Devrelerde Kullanmak
ORTAM (Araç-gereç, ekipman ve koşullar)
Muhtelif magnetik sensörler/transduserler, multimetre, lehimleme malzemeleri
STANDART
Tekniğine uygun olarak devrenin magnetik transduserini/sensörünü değiştirmek
İŞLEM BASAMAKLARI
1. Magnetik sensörün
sağlamlık kontrolünü
yapmak
2. Magnetik sensörlü
uygulama devresi
yapmak
3. Magnetik sensörlü
devrelerde arıza
gidermek
BİLGİ
2.
BECERİ
MAGNETİK TRANSDUSERLER VE
SENSÖRLER
2.1. Tanımı
2.2. Kullanım Alanları
2.3. Çeşitleri ve Yapıları
2.3.1.
Bobinli manyetik sensörler
2.3.2.
Elektronik devreli manyetik
sensörler(yaklaşım sensörleri)
2.3.3.
Alan etkili transduserler
2.4. Magnetik sensörlü uygulama devresi
2.5. Magnetik Transduser ve Sensör
Devrelerinin Arızasını Gidermek
SÜRE: İşlemin Yapıldığı Süre: 1 saat
1.Katalog kullanmak
2.Multimetre
kullanmak
TAVIR
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
Dürüst olmak
Araştırıcı olmak
Detaylara önem vermek
Çalışkan olmak
Sabırlı olmak
Titiz olmak
Temiz olmak
Düzenli olmak
Planlı olmak
İşlemi Öğrenme süresi: 6 ders saati
NOT:
22
İŞLEM ANALİZ FORMU
MESLEĞİN ADI
İŞ
DAL ORTAK
Endüstriyel Kontrol ve Arıza Analizi Yapmak
İŞLEM NUMARASI 3
İŞLEMİN ADI Devrenin basınç transduserlerini değiştirmek
YETERLİK
Transduser ve Sensörleri Elektronik Devrelerde Kullanmak
ORTAM (Araç-gereç, ekipman ve koşullar) Muhtelif basınç sensörleri/transduserleri, multimetre, lehimleme malzemleri
STANDART
Tekniğine uygun olarak devrenin basınç transduserlerini değiştirmek
İŞLEM BASAMAKLARI
1. Basınç sensörünün sağlamlık
kontrolünü yapmak
2. Basınç sensörlü uygulama
devresi yapmak
3. Basınç sensörlü devrelerde
arıza gidermek
SÜRE İşlemin Yapıldığı Süre: 1 saat
BİLGİ
3.
BECERİ
BASINÇ (GERİLME)
TRANSDUSERLERİ
TAVIR
1.Katalog kullanmak
2.Multimetre
kullanmak
3.1. Tanımı
3.2. Çeşitleri, Kullanım
Alanları
3.3. Basınç sensörlü
uygulama devresi
3.4. Basınç Transduser Ve
Sensör Devrelerinin
Arızasını Gidermek
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
İşlemi Öğrenme süresi: 5 ders saati
NOT:
23
Dürüst olmak
Araştırıcı olmak
Detaylara önem vermek
Çalışkan olmak
Sabırlı olmak
Titiz olmak
Temiz olmak
Düzenli olmak
Planlı olmak
İŞLEM ANALİZ FORMU
İŞ
DAL ORTAK
Endüstriyel Kontrol ve Arıza Analizi Yapmak
İŞLEMİN ADI Devrenin optik transduserini/sensörünü değiştirmek
4
Transduser ve Sensörleri Elektronik Devrelerde Kullanmak
Foto direnç, foto diyot, LED, infrared diyot, foto pil, optik kuplör, multimetre, lehimleme
ORTAM (Araç-gereç, ekipman ve koşullar)
malzemeleri
STANDART
Tekniğine uygun olarak devrenin optik transduserini/sensörünü değiştirmek
İŞLEM BASAMAKLARI
BİLGİ
BECERİ
TAVIR
4. OPTİK TRANSDUSERLER VE SENSÖRLER
1. Optik sensörün sağlamlık
1.Katalog kullanmak
1. Dürüst olmak
kontrolünü yapmak
4.1. Foto Direnç
2.Multimetre kullanmak
2. Araştırıcı olmak
2. Optik sensörlü uygulama
4.1.1.
Çalışma prensibi
3. Detaylara önem
devresi yapmak
4.1.2.
Kullanım alanları
vermek
3. Optik sensörlü devrelerde
4.1.3.
Sağlamlık testi
4. Çalışkan olmak
arıza gidermek
4.2. Foto Diyot
5. Sabırlı olmak
4.2.1.
Çalışma prensibi
6. Titiz olmak
4.2.2.
Kullanım alanları
7. Temiz olmak
4.2.3.
Sağlamlık testi
8. Düzenli olmak
4.3. Led Diyot
9. Planlı olmak
4.3.1.
Çalışma prensibi
4.3.2.
Kullanım alanları
4.3.3.
Sağlamlık testi
4.4. İnfrared Diyot
4.4.1.
Çalışma prensibi
4.4.2.
Kullanım alanları
4.4.3.
Sağlamlık testi
4.5. Foto Pil
4.5.1.
Çalışma prensibi
4.5.2.
Kullanım alanları
4.5.3.
Sağlamlık testi
4.6. Optik Kuplör
4.6.1.
Çalışma prensibi
4.6.2.
Kullanım alanları
MESLEĞİN ADI
İŞLEM NUMARASI
YETERLİK
24
SÜRE İşlemin Yapıldığı Süre: 1 saat
NOT:
4.6.3.
Sağlamlık testi
4.7. Optik elemanlı uygulama devresi
4.8. Optik Transduser ve Sensör Devrelerinin
Arızasını Gidermek
İşlemi Öğrenme süresi: 8 ders saati
25
İŞLEM ANALİZ FORMU
MESLEĞİN ADI
İŞ
DAL ORTAK
Endüstriyel Kontrol ve Arıza Analizi Yapmak
İŞLEM NUMARASI
İŞLEMİN ADI Devrenin ses transduserini/sensörünü değiştirmek
5
YETERLİK
Transduser ve Sensörleri Elektronik Devrelerde Kullanmak
ORTAM (Araç-gereç, ekipman ve koşullar)
: Mikrofon, hoparlör, multimetre, lehimleme malzemeleri
STANDART
Tekniğine uygun olarak devrenin optik transduserini/sensörünü değiştirmek
İŞLEM BASAMAKLARI
BİLGİ
BECERİ
TAVIR
5. SES TRANSDUSER VE SENSÖRLERİ
1. Mikrofon ve hoparlörün
1.Katalog kullanmak
1. Dürüst olmak
sağlamlık kontrolünü
2.Multimetre kullanmak
2. Araştırıcı olma
5.1. Mikrofon
yapmak
3. Detaylara önem
5.1.1.
Yapısı
2. Preamplifikatör devresi
vermek
5.1.2.
Çalışma prensibi
yapmak
4. Çalışkan olmak
5.1.3.
Kullanım alanları
3. Ses transduser ve sensör
5. Sabırlı olmak
5.1.4.
Sağlamlık testi
devrelerinin arızasını
6. Titiz olmak
5.2. Hoparlör
gidermek
7. Temiz olmak
5.2.1.
Yapısı
8. Düzenli olmak
5.2.2.
Çalışma prensibi
9. Planlı olmak
5.2.3.
Kullanım alanları
5.2.4.
Sağlamlık testi
5.3. Pre-Amplifikatör (Ses amplifikatör)
uygulama devresi
5.4. Ses kontrollü uygulama devresi
5.5. Ses Transduser ve Sensör Devrelerinin
Arızasını Gidermek
SÜRE: İşlemin Yapıldığı Süre: 1 saat
NOT:
İşlemi Öğrenme süresi: 7 ders saati
26
MODÜL BİLGİ SAYFASI
ALAN ADI
: ELEKTRİK-ELEKTRONİK TEKNOLOJİSİ
MESLEK
: ELEKTRİK-ELEKTRONİK TEKNOLOJİSİ DAL ORTAK
DERS ADI
: ENDÜSTRİYEL KONTROL VE ARIZA ANALİZİ DERSİ
MODÜL
: İŞLEMSEL YÜKSELTEÇLER (OP-AMP)
KODU
: 523EO0009
SÜRE
: 40/32
ÖN KOŞUL
:
AÇIKLAMA
: Uygulamalı olarak elektrik-elektronik atölyesinde işlenmelidir.
ÖĞRETİM YÖNTEM VE
TEKNİKLERİ
: Anlatım (sunuş), soru-cevap, tartışma, problem çözme, gezi gözlem,
laboratuar (deney), örnek olay incelemesi metotları ile beyin fırtınası,
gösteri, ikili ve grup çalışmaları, mikro öğrenim, bilgisayar destekli öğretim
tekniklerinin biri veya birkaçı kullanılacaktır.
GENEL AMAÇ
1.
2.
: Öğrenci, bu modül ile işlemsel yükselteç uygulama devrelerini
çalıştırıp arızasını giderebilecektir.
AMAÇLAR
:
İşlemsel yükselteçlerin genel yapısı ve fiziksel özelliklerini tanıyıp, ürün bilgi
sayfasındaki özellikler doğrultusunda devreye uygun işlemsel yükselteci seçebilecektir.
İstenen çalışmayı gerçekleştiren işlemsel yükselteç uygulama devresini çalıştırabilecek
ve arızasını giderebilecektir.
İÇERİK
1.
:
OP-AMPIN YAPISI
1.1. Genel Amplifikatörlerin Özellikleri
1.1.1.
Giriş empedansı
1.1.2.
Çıkış empedansı
1.1.3.
Gerilim kazancı
1.1.4.
Frekans eğrisi
1.2. Op-Ampın Fonksiyonel Blok Diyagramı
1.3. Op-Ampın Sembolü, Entegre Kılıfları ve Beslenmesi
1.4. Op-Ampın Özellikleri
1.4.1.
Giriş empedansı
1.4.2.
Çıkış empedansı
1.4.3.
Gerilim kazancı
1.4.4.
Frekans eğrisi
1.4.5.
Bant genişliği
1.4.6.
İdeal op-amp ve pratik op-ampın karşılaştırılması
1.5. Katalog Değerlerinin Okunması
2.
OP-AMPIN KULLANIM ALANLARI
2.1. Negatif Geri Besleme Prensipleri, Avantaj ve Dezavantajları
2.2. Negatif Geri Beslemenin Giriş-Çıkış Empedansına ve Kazanca Etkisi
2.3. Negatif Geri Besleme ve Op-ampın Faz Tersleyen (İnverting) Yükselteç Olarak
Kullanılması
2.3.1.
Giriş-çıkış sinyallerini osilaskop ile incelenmesi
2.3.2.
Giriş-çıkış değerlerini multimetre kullanarak ölçme
2.3.3.
Arızasını gidermek
2.4. Op-ampın Karşılaştırıcı Olarak Kullanılması
2.4.1.
Giriş-çıkış sinyallerini osilaskop ile incelenmesi
2.4.2.
Giriş-çıkış değerlerini multimetre kullanarak ölçme
2.4.3.
Arızasını gidermek
2.5. Op-ampın Toplayan Yükselteç Olarak Kullanılması
2.5.1.
Giriş-çıkış sinyallerini osilaskop ile incelenmesi
2.5.2.
Giriş-çıkış değerlerini multimetre kullanarak ölçme
2.5.3.
Arızasını gidermek
2.6. Op-ampın Faz Terslemeyen (Non-İnverting) Yükselteç Olarak Kullanılması
2.6.1.
Giriş-çıkış sinyallerini osilaskop ile incelenmesi
2.6.2.
Giriş-çıkış değerlerini multimetre kullanarak ölçme
2.6.3.
Arızasını gidermek
2.7. Op-ampın Gerilim İzleyici Olarak Kullanılması
2.7.1.
Giriş-çıkış sinyallerini osilaskop ile incelenmesi
2.7.2.
Giriş-çıkış değerlerini multimetre kullanarak ölçme
2.7.3.
Arızasını gidermek
2.8. Op-ampın Fark Alıcı Yükselteç Olarak Kullanılması
2.8.1.
Giriş-çıkış sinyallerini osilaskop ile incelenmesi
2.8.2.
Giriş-çıkış değerlerini multimetre kullanarak ölçme
2.8.3.
Arızasını gidermek
2.9. Op-amplı Filtre Devreleri
2.9.1.
Giriş-çıkış sinyallerini osilaskop ile incelenmesi
2.9.2.
Giriş-çıkış değerlerini multimetre kullanarak ölçme
2.9.3.
Arızasını gidermek
28
ÖLÇME VE
DEĞERLENDİRME
:
Kontrol listeleri tekniği, proje ödevleri tekniği ve çoktan seçmeli, klasik vb. sınav
türleri ölçme yöntemlerinden bir veya birkaçı kullanılarak öğrencinin,
İşlemsel yükselteçlerin genel yapısı ve fiziksel özelliklerini tanıyıp tanımadığı, ürün
bilgi sayfasındaki özellikler doğrultusunda devreye uygun işlemsel yükselteci seçip
seçmediği,
2. İstenen çalışmayı gerçekleştiren işlemsel yükselteç uygulama devrelerini çalıştırıp
çalıştıramadığı, arızasını giderip gideremediği
performans kriterleri değerlendirilecektir.
1.
29
İŞLEM ANALİZ FORMU
İŞ
Endüstriyel Kontrol ve Arıza Analizi Yapmak
İşlemsel yükselteçlerde kullanılan malzeme, araç ve
İŞLEM NUMARASI
İŞLEMİN ADI
1
gereçleri seçmek
YETERLİK
İşlemsel Yükselteçleri Elektronik Devrelerde Kullanmak
ORTAM (Araç-gereç, ekipman ve koşullar)
Op-amp entegre, güç kaynağı, osilaskop, multimetre
Tekniğine uygun olarak işlemsel yükselteçlerde kullanılan malzeme, araç ve gereçleri
STANDART
seçmek
İŞLEM BASAMAKLARI
BİLGİ
BECERİ
TAVIR
1. OP-AMPIN YAPISI
1. Op-amplı devreyi kurmak
1. Katalog okumak
1. Sabırlı olmak
2. Gerilim kaynağını devreye
2. Osilaskop
2. Titiz olmak
1.1. Genel Amplifikatörlerin Özellikleri
bağlamak
kullanmak
3. Temiz olmak
1.1.1.
Giriş empedansı
3. Offset ayarı yapmak
3. Multimetre
4. Düzenli olmak
1.1.2.
Çıkış empedansı
4. Farklı frekanslarda devrenin
kullanmak
5. Planlı olmak
1.1.3.
Gerilim kazancı
giriş ve çıkış gerilimlerini
6. İş güvenliğine
1.1.4.
Frekans eğrisi
ölçmek
dikkat etmek
1.2. Op-Ampın Fonksiyonel Blok Diyagramı
5. Kazancı hesaplamak
1.3. Op-Ampın Sembolü, Entegre Kılıfları
6. Frekans kazanç eğrisini
ve Beslenmesi
çizmek
1.4. Op-Ampın Özellikleri
1.4.1.
Giriş empedansı
1.4.2.
Çıkış empedansı
1.4.3.
Gerilim kazancı
1.4.4.
Frekans eğrisi
1.4.5.
Bant genişliği
1.4.6.
İdeal op-amp ve pratik opampın karşılaştırılması
1.5. Katalog Değerlerinin Okunması
MESLEĞİN ADI
DAL ORTAK
SÜRE İşlemin Yapıldığı Süre: 1 saat
NOT:
İşlemi Öğrenme süresi: 8 ders saati
İŞLEM ANALİZ FORMU
MESLEĞİN ADI
İŞ
DAL ORTAK
Endüstriyel Kontrol ve Arıza Analizi Yapmak
İŞLEM NUMARASI
İŞLEMİN ADI İşlemsel yükselteç devresini çalıştırmak
2
YETERLİK
İşlemsel Yükselteçleri Elektronik Devrelerde Kullanmak
ORTAM (Araç-gereç, ekipman ve koşullar):
Op-amp entegresi, güç kaynağı, osilaskop, multimetre
STANDART
Tekniğine uygun olarak işlemsel yükselteç devresini çalıştırmak
İŞLEM BASAMAKLARI
BİLGİ
BECERİ
TAVIR
2. OP-AMPIN KULLANIM ALANLARI
1. Op-amplı devreyi
1. Katalog kullanmak
1. Sabırlı
kurmak
2.1. Negatif Geri Besleme Prensipleri, Avantaj ve
2. Ölçü aleti kullanmak
olmak
2. Gerilim kaynağını
Dezavantajları
3. Orantı kurallarını
2. Titiz olmak
devreye bağlamak
2.2. Negatif Geri Beslemenin Giriş-Çıkış Empedansına ve
kullanmak
3. Temiz
3. Devrenin giriş ve
Kazanca Etkisi
4. El aletlerini
olmak
çıkış gerilimlerini
2.3. Negatif Geri Besleme ve Op-ampın Faz Tersleyen
kullanmak
4. Düzenli
ölçmek
(İnverting) Yükselteç Olarak Kullanılması
5. Lehim yapmak
olmak
4. Kazancı hesaplamak
2.3.1.
Giriş-çıkış sinyallerini osilaskop ile incelenmesi
6. Güç kaynağı
5. Planlı olma
5. Devrenin arızasını
2.3.2.
Giriş-çıkış değerlerini multimetre kullanarak
kullanmak
gidermek
ölçme
2.3.3.
Arızasını gidermek
2.4. Op-ampın Karşılaştırıcı Olarak Kullanılması
2.4.1.
Giriş-çıkış sinyallerini osilaskop ile incelenmesi
2.4.2.
Giriş-çıkış değerlerini multimetre kullanarak
ölçme
2.4.3.
Arızasını gidermek
2.5. Op-ampın Toplayan Yükselteç Olarak Kullanılması
2.5.1.
Giriş-çıkış sinyallerini osilaskop ile incelenmesi
2.5.2.
Giriş-çıkış değerlerini multimetre kullanarak
ölçme
2.5.3.
Arızasını gidermek
2.6. Op-ampın Faz Terslemeyen (Non-İnverting) Yükselteç
Olarak Kullanılması
2.6.1.
Giriş-çıkış sinyallerini osilaskop ile incelenmesi
2.6.2.
Giriş-çıkış değerlerini multimetre kullanarak
31
ölçme
2.6.3.
Arızasını gidermek
2.7. Op-ampın Gerilim İzleyici Olarak Kullanılması
2.7.1.
Giriş-çıkış sinyallerini osilaskop ile incelenmesi
2.7.2.
Giriş-çıkış değerlerini multimetre kullanarak
ölçme
2.7.3.
Arızasını gidermek
2.8. Op-ampın Fark Alıcı Yükselteç Olarak Kullanılması
2.8.1.
Giriş-çıkış sinyallerini osilaskop ile incelenmesi
2.8.2.
Giriş-çıkış değerlerini multimetre kullanarak
ölçme
2.8.3.
Arızasını gidermek
2.9. Op-amplı Filtre Devreleri
2.9.1.
Giriş-çıkış sinyallerini osilaskop ile incelenmesi
2.9.2.
Giriş-çıkış değerlerini multimetre kullanarak
ölçme
2.9.3.
Arızasını gidermek
SÜRE: İşlemin Yapıldığı Süre: 1 saat
İşlemi Öğrenme süresi: 24 ders saati
NOT:
32

Download Report