IPA Bölgesel Kalkınma –Bölgesel Rekabet Edebilirlik Operasyonel Programı Mardin Sürdürülebilir Turizm Projesi Teknik Yardım Hizmetleri Europeaid/131658/D/SER/TR Mardin Tourism Strategic Plan Volume 4: Action Plans (Draft Report, 25 August 2014) Mardin Turizm Stratejik Planı Cilt 4: Eylem Planları (Taslak Rapor, 25 Ağustos 2014) 1 İçindekiler 1. Giriş .................................................................................................................. 3 2. Eylem Planlarının Hazırlanma Süreci .................................................................. 3 2.1. 3. Eylem Planlarında Paydaş Katkısı ...................................................................................... 4 Eylem Planları ................................................................................................... 5 3.1. Proje Şartnamesinde Yer Alan Eylem Planları ................................................................. 11 3.1.1. Eylem Planı: Mardin Turizm Danışma Kurulu’nun Oluşturulması ........................... 12 3.1.2. Eylem Planı: Mardin Turizm Yönetişim Modelinin işleyişine ilişkin Yönergelerin hazırlanması ............................................................................................................................ 17 3.1.3. Eylem Planı: Gezi Paketlerinin Geliştirilmesi ........................................................... 25 3.1.4. Eylem Planı: Çevrimiçi Turizm Portalı Hazırlanması ................................................ 29 3.1.5. Eylem Planı: Mardin Turizm Markası Tanıtım Materyallerinin Hazırlanması ........ 39 3.1.6. Eylem Planı: Markalaşma ve Tanıtımda Ortak Girişim Modeli ............................... 43 3.1.7. Eylem Planı: En Az Üç Farklı Küçük ve Orta Büyüklükteki İşletmeye (KOBİ) Servis Kalitesinin İyileştirilmesi Eğitimlerinin Verilmesi ..................................................................... 47 3.1.8. Eylem Planı: Kamu Görevlilerine Farkındalık Arttırma ve Kalite Kontrol Eğitimlerinin Verilmesi 53 3.2. Proje Şartnamesinde Yer Almayan Eylem Planları .......................................................... 59 3.2.1. Eylem Planı: Mardin İli Kültürel Mirasın Korunması ve Turizmin Geliştirilmesi Ana (Master) Planı.......................................................................................................................... 59 3.2.2. Eylem Planı: Kale ve Surların Restorasyonu ve Tampon Alanların Oluşturulması: Mardin Kalesi Arkeolojik Parkı ve Dış Surların Restorasyonu .................................................. 63 3.2.3. Eylem Planı: Mardin İl’indeki Turizm Yerleşmelerinde Cazibe Odakları ve Koridorlarının Oluşturulması: Tarihi Mardin Kenti .................................................................. 66 3.2.4. Eylem Planı: Mardin’in Ülke ve Bölge Erişilebilirliğinin Artırılması: Mardin Ulaşım Odağı, Kuzey ve Güney Tren İstasyonları ................................................................................ 69 3.2.5. Eylem Planı: Mardin’de Elektrik Dağıtım Hizmetlerinin İyileştirilmesi .................... 72 3.2.6. Eylem Planı: İçme Suyu ve Kanalizasyon Hizmetlerinin İyileştirilmesi ..................... 74 3.2.7. Eylem Planı: Mardin’de Çevre Temizliği Hizmetlerinin İyileştirilmesi ...................... 77 3.2.8. Eylem Planı: Mardin’de Şehir İçi Toplu Ulaşım Olanaklarının Geliştirilmesi............ 80 3.2.9. Eylem Planı: Turistik Alanlarda Emniyet ve Güvenlik Hizmetlerinin Geliştirilmesi: Mardin İl Emniyet Müdürlüğü bünyesinde “Turizm Şubesi” ve “Turizm Güvenlik Danışma Kurulu oluşturulması ............................................................................................................... 83 3.2.10. Eylem Planı: Turistik Alanlarda Emniyet ve Güvenlik Hizmetlerinin Geliştirilmesi: Turizm Zabıtası ........................................................................................................................ 85 3.2.11. Eylem Planı: Mardin’de Gıda Arz ve Güvenliğinin İyileştirilmesi ............................. 87 3.2.12. Eylem Planı: Sağlık Hizmetlerine Erişimin Arttırılması ve Hizmet Kalitesinin İyileştirilmesi............................................................................................................................ 90 2 1. Giriş Mardin’de turizm sektörünün rekabet gücünün iyileştirmesi ve Mardin’in sosyal ve ekonomik kalkınmasına destek sağlanması ana amaçlarıyla oluşturulan “Mardin Turzim Stratejik Planı” katılımcı bir anlayışla hazırlanmış, hazırlık sürecinde ilgili tüm yerel paydaşların katkılarının alınmasına özellikle önem verilmiştir. Bu raporun ilk bölümünde, eylem planlarının hazırlanma süreci, mantığı ve bu eylem planlarına katkı sunması beklenen ilgili paydaşlar anlatılmaktadır. İkinci bölümde ise eylem planları, proje şartnamesinde yer alan ve yer almayan planlar olarak sınıflandırılarak eylemler; vizyon, amaçlar, stratejiler ve sorumlu kuruluşlar bağlamında tanımlanmaktadır. 2. Eylem Planlarının Hazırlanma Süreci Mardin’de turizm sektörünün rekabet gücünün iyileştirmesi ve Mardin’in sosyal ve ekonomik kalkınmasına destek sağlanması ana amaçlarıyla oluşturulan “Mardin Turizm Stratejik Planı”nın geliştirilmesi sürecinde çok yönlü analitik çalışmalar ve araştırmalar yapılmış; Talep analizi kapsamında Mardin’de turizmin “talep durumu”, Değer Zinciri Analizi, Kıyaslama Analizi ve Kapasite Kullanım Araştırması (GAP analizi) ile Mardin’de turizmin “arz durumu”, tespit edilmiştir. Söz konusu analitik araştırmalardan elde edilen bulgular, Vizyon Geliştirme Çalıştay’ında sektör temsilcileriyle paylaşılarak vizyon taslakları elde edilmiş, daha sonra işlevsel strateji temalarına göre oluşturulan odak grup toplantılarında paydaşların katkılarıyla Mardin 2023 Turizm Vizyonu geliştirilmiştir. Geliştirilen Vizyon taslağı Yönlendirme Kurulu’na ve 20 Mart 2014 tarihinde toplanan birinci Danışma Kurulu’na sunulmuştur. Mardin 2023 Turizm Vizyonunun paydaşların katkıları ve geri bildirimleriyle netleştirilmesinin ardından, söz konusu vizyon çerçevesinde stratejik planın amaçları belirlenmiş ve bu amaçlara ulaşabilmek için hangi stratejilerin izlenmesi gerektiği ortaya konmuştur. Stratejilere hizmet eden eylem planları, rapor kapsamında iki grup halinde sunulmuştur: 1) Proje şartnamesinde yer alan eylem planları 2) Proje şartnamesinde yer almayan, ancak proje amaçlarına ulaşılabilmesi için uzmanların önerdiği eylem planları 3 2.1. Eylem Planlarında Paydaş Katkısı Proje şartnamesinde yer almayan eylem planları, eylem planı sayılarına ve ilgili sorumlu kuruluşlara göre aşağıdaki tabloda sunulmaktadır: İlgili Sorumlu Kuruluş(lar) Eylem Planı Sayısı Eylem Planı Kodları Mardin Büyükşehir Belediyesi 16 Eylem 1.1.1, Eylem 1.1.2, Eylem 1.1.4, Eylem 1.1.9, Eylem 2.1.9, Eylem 2.2.4, Eylem 3.2.2, Eylem 3.2.4, Eylem 3.2.5, Eylem 3.2.6, Eylem 3.2.10, Eylem 3.3.2, Eylem 3.3.3, Eylem 3.3.4, Eylem 4.1.3, Eylem 4.2.2 Mardin Büyükşehir Belediyesi - Valilik 13 Eylem 1.1.13, Eylem 1.1.14, Eylem 1.1.15, Eylem 1.1.16, Eylem 1.1.17, Eylem 1.1.18, Eylem 1.1.19, Eylem 2.1.8, Eylem 2.3.2 Eylem 3.1.4, Eylem 3.2.12, Eylem 3.3.1,Eylem 4.2.1 Mardin Valiliği 13 Eylem 1.1.3, Eylem 1.1.11, Eylem 1.1.10, Eylem 1.1.12, Eylem 2.1.10, Eylem 2.2.3, Eylem 2.3.4, Eylem 2.3.5, Eylem 3.1.3, Eylem 3.1.11, Eylem 3.2.13, Eylem 4.1.1, Eylem 4.1.2 İl Kültür Müd.-Mardin Büyükşehir Belediyesi 5 Eylem 1.1.8, Eylem 2.1.2, Eylem 2.1.11, Eylem 2.1.13, Eylem 2.2.1 İŞKUR 4 Eylem 3.1.1, Eylem 3.1.8, Eylem 3.1.9, Eylem 3.1.10 İl Kültür Müd. 3 Eylem 1.1.6, Eylem 2.1.7, Eylem 2.1.12 Müze Müdürlüğü-İl Kültür Müd. 2 Eylem 1.1.5, Eylem 1.1.7 Artuklu Üniversitesi 1 Eylem 3.1.2 DEDAŞ 1 Eylem 3.2.1 İl Çevre ve Şehircilik Müd. 1 Eylem 1.2.2 Mardin Büyükşehir Belediyesi - Artuklu Belediyesi Mardin Büyükşehir Belediyesi - İl Çevre ve Şehircilik Müd. 1 Eylem 3.2.3 1 Eylem 1.2.1 Mardin İl Emniyet Müd. 1 Eylem 3.2.7 Mardin İl Sağlık Müd. 1 Eylem 3.2.8 Mardin Tarım İl Müd. 1 Eylem 3.2.9 Yukarıdaki tablodan da görüleceği üzere, önerilen eylem planlarının büyük bir çoğunluğunda Mardin Büyükşehir Belediyesi (toplam 29 Eylem planı) sorumlu kuruluş olarak önemli bir konumdadır. 4 3. Eylem Planları Tablo 1. Eylem Planları Tablosu VİZYON AMAÇLAR STRATEJİLER ALT STRATEJİLER EYLEMLER "Mardin, • kültürel mirası, çok kültürlü, barışçıl, hoşgörülü kimliğiyle; • rekabetçi ve sürdürülebilir turizm yaklaşımıyla; • turizm gelirlerini artırarak sosyoekonomik ve kültürel olarak gelişen; bir dünya markası olacaktır." Amaç 1: Mardin'deki Turizm Varlıklarını Korumak ve Geliştirmek Koruma Stratejisi Alt Strateji 1.1Kültürel miras varlıklarını korumak ve geliştirmek Eylem 1.1.1 - Mardin İli Kültürel Mirasın Korunması ve Turizmin Geliştirilmesi Ana (Master) Planı Mardin Büyükşehir Belediyesi Eylem 1.1.2 - Alan Yönetim Başkanlığı ve Anıt Eser Kurullarının oluşturulması ve Alan Yönetim plan/larının hazırlanması Eylem 1.1.3 - Dünya Miras Listesine girmek için Adaylık Dosyası hazırlanması ve sürecin izlenmesi Mardin Büyükşehir Belediyesi Eylem 1.1.4 - Koruma Amaçlı İmar Planlarının öngördüğü projelerin yıllara göre ilgili kuruluşların bütçelerine girmesi için uygulama programı hazırlanması Mardin Büyükşehir Belediyesi Eylem 1.1.5 -Arkeolojik sitlerin veri tabanının güncellenmesi, koruma/kurtarma/kazı programlarının hazırlanarak stratejik kazı/koruma planının hazırlanması, Dara için Alan Yönetim Başkanlığının oluşturulması, alan yönetim ve ziyaretçi yönetim planının hazırlanması Müze Müdürlüğü-İl Kültür Müd. Eylem 1.1.6 - Kültürel miras varlıklarının veri tabanının güncellenmesi, koruma/kullanım ihtiyaçlarının belirlenmesi ve Koruma/sağlıklaştırma/restorasyon plan ve projelerinin hazırlanarak uygulanması Eylem 1.1.7 - Mardin Kalesi Arkeolojik Parkı ve dış surların restorasyonu İl Kültür Müd. Eylem 1.1.8 - Soyut kültürel mirasın korunması ve turizmle entegre edilmesi İl Kültür Müd.-Mardin Büyükşehir Belediyesi Eylem 1.1.9 - TOKİ uygulamalarının (Kentsel Dönüşüm Projesi) koruma amaçlı imar planları, kentsel tasarım projeleri ve ilgili eylem planlarına göre doğal ve kültürel mirasın korunmasına özen gösterilerek devam edilmesi ve uyumlaştırılması Eylem 1.1.11 - KÖYDES, BELDES ve Kırsal Altyapı çalışmalarında doğal ve kültürel varlıkların bulunduğu yerlere öncelik verilerek uyumlu bir uygulamaya gidilmesi Mardin Büyükşehir Belediyesi Eylem 1.1.10 - Tarihi Dönüşüm Projesi: 3d lazer tarama ile restorasyon projelerinin hazırlanmasına Midyat ve Savur gibi tescilli eserlerin bulunduğu kentlerde de devam edilmesi ve uygulama yapılarak kültürel mirasın korunması ve turizme kazandırılması Mardin Valiliği 5 SORUMLU KURULUŞLAR Mardin Valiliği Müze Müdürlüğü-İl Kültür Müd. Mardin Valiliği Alt Amaç 1.2 Doğal Varlıkları Korumak ve Çevresel Sorunların Azaltmak Ana Amaç 2: Mardin'in Markalaşma ve Tanıtım Alt Amaç 2.1 Turist/Ziyaretçi 6 Eylem 1.1.12 - Tarım, Ulaştırma, Sanayi, Enerji ve Eğitim gibi kamusal yatırımların projelendirilmesinde doğal ve kültürel varlıkların korunmasına yönelik tedbirlerin alınması ve yatırım bütçeleri içine bu varlıkların korunmasına ve restorasyonuna ilişkin kaynakların sağlanması Eylem 1.1.13 - Tarihi Dönüşüm Projesi: Artuklu kentsel sit alanı içinde bulunan ve tarihi çevreye aykırı beton yapı ve eklentilerinin 2014 hedeflenerek yıkılması işlerine Midyat ve Savur gibi kentsel sitleri bulunan kentlerde de uygulanması, uygulama yapmadan önce koruma amaçlı kentsel tasarım projelerinin hazırlanarak uygulamanın bu projelere göre yapılması, Mardin/Artuklu sit alanında ise koruma amaçlı imar planı ve hazırlanması önerilen kentsel tasarım projesine göre devam edilmesi Eylem 1.1.14 - Tarihi Dönüşüm Projesi: Artuklu kentsel sit alanı içinde devam eden sokak sağlıklaştırma uygulamalarına Eylem 2.2.4 kapsamında belirlenecek sokaklar (koridorlar ve odak çevrelerinde) devam edilmesi, Sokak sağlıklaştırma uygulamalarına Midyat ve Savur gibi kentsel sit alanı bulunan kentlerde koruma amaçlı kentsel tasarım projelerince belirlenen sokaklarda uygulama yapılması Eylem 1.1.15 - Tarihi Dönüşüm Projesi: Kentsel altyapının (Kanalizasyon, İçmesuyu, Elektrik, Telefon hatları, Doğalgaz) tarihi çevreyi dikkate alarak yapılması işlerine kültürel miras varlıkları bulunan bütün yerleşmelerde devam edilmesi Eylem 1.1.16 - Tarihi Dönüşüm Projesi: Kamu yapılarının restorasyonu işlerinin tarihi çevreyi dikkate alarak yapılması ve kültürel miras varlıkları bulunan bütün yerleşmelerde devam edilmesi Mardin Valiliği Eylem 1.1.17 - Tarihi Dönüşüm Projesi: Mardin Kalesinin güçlendirilmesi ve restorasyonu projesinin Eylem 1.1.7 de tanımlanan Arkeopark projesiyle ilişkilendirilerek devam edilmesi Mardin Büyükşehir Belediyesi - Valilik Eylem 1.1.18 - Tarihi Dönüşüm Projesi: 1. Cadde Kaldırım ve Yol Platformu Bazalt Döşeme İşi tamamlanmakla beraber 2.2.4 ve 3.2.4 no’lu eylemlerde tanımlanan yayalaştırma ve toplu taşıma sistemleri dikkate alınarak adapte edilmesi Mardin Büyükşehir Belediyesi - Valilik Eylem 1.1.19 - Tarihi Dönüşüm Projesi: Kamulaştırma ve yıkım işlerine koruma amaçlı imar planları, kentsel tasarım projeleri ve ilgili eylem planlarında hazırlanacak projelere göre Artuklu, Midyat ve Savur gibi kültürel miras varlıklarının bulunduğu yerleşmelerde devam edilmesi Mardin Büyükşehir Belediyesi - Valilik Eylem 1.2.1 - Çevre Yönetim Planı'nın hazırlanması (biyolojik çeşitliliğin sağlanması, çevre kirliliğinin önlenmesi, doğal kaynakların korunması) Mardin Büyükşehir Belediyesi - İl Çevre ve Şehircilik Müd. Eylem 1.2.2 - Korunması gerekli Doğal varlıkların envanterinin çıkartılması, veri tabanının güncelleştirilmesi ve koruma/kullanma dengesi oluşturularak planlanması İl Çevre ve Şehircilik Müd. Eylem 2.1.1 Mardin Turizm Markasının geliştirilmesi Proje Teknik Destek Ekibi Mardin Büyükşehir Belediyesi - Valilik Mardin Büyükşehir Belediyesi - Valilik Mardin Büyükşehir Belediyesi - Valilik Mardin Büyükşehir Belediyesi - Valilik Turizm Gelirlerini (Ekonomik getirisinin) Arttırmak Stratejisi + Ürün Geliştirme Stratejisi Sayısının Arttırmak Alt Amaç 2.2 Turistlerin Ortalama Kalış Süresini Arttırmak 7 Eylem 2.1.2 Mardin Turizm Markası iletişim, tanıtım ve pazarlama stratejisinin ve uygulama planının hazırlanması (Yerli ve yabancı turizme yönelik tanıtım programları ve uygun materyaller, Ortadoğu, Avrupa, yeni pazarlar dikkate alınarak) Eylem 2.1.3 Online turizm portalının hazırlanması İl Kültür Müd.-Mardin Büyükşehir Belediyesi Eylem 2.1.4 Tanıtım materyallerinin hazırlanması (kısa dönem: proje kapsamında üretilecekler) Proje Teknik Destek Ekibi Eylem 2.1.5 Turizm festivalinin düzenlenmesi Proje Teknik Destek Ekibi Eylem 2.1.6 Marka yönetimi ve tanıtım ortak girişiminin kurulması Proje Teknik Destek Ekibi Eylem 2.1.7 - Yerli/yabancı ticari turizm kuruluşlarına yönelik pazarlama programının hazırlanması (Ulusal ve uluslararası tur operatörlerinin Mardin'e davet edilmesi, tanıtım gezileri, basın gezileri, turizm gezi dergileri, ulusal şirketlere tanıtımlar, sektörel fuarlar için lobiyapılması) İl Kültür Müd. Eylem 2.1.8 - Sektörel fuar paketlerinin geliştirilmesi Mardin Büyükşehir Belediyesi - Valilik Eylem 2.1.9 - Mardin Turizm fuarının kurulması ve turizm fuarları takip ve katılım sisteminin geliştirilmesi (ulusal/uluslararası, yakın ve potansiyel pazarların fuarlarına katılım) Mardin Büyükşehir Belediyesi Eylem 2.1.10 - Tanıtım materyallerinin hazırlanması (uzun dönem: Özel sektör ve Turizm Bakanlığı desteği ile yapılacak işler, yerli-yabancı TV kanallarına yönelik reklam filminin hazırlanması, ilgili internet sitelerine reklam verilerek online tanıtım, lobicilik) Eylem 2.1.11 Mardin'de festivallerin geliştirilmesi ve çeşitlendirilmesi (Ulusal/Uluslararası düzeyde) Mardin Valiliği Eylem 2.1.12 Sezon dışı tur/tatil programlarının geliştirilmesi İl Kültür Müd. Eylem 2.1.13 Alternatif turist aktivitelerinin geliştirilmesi (doğa yürüyüşleri, köy yaşamı, güvercin showları, yerel geceler, müzik ve dans dinletileri, yöresel mutfak ve ürün eğitimleri, eğlence aktiviteleri) Eylem 2.2.1 Turizmin çeşitlendirilmesi ve alternatif ürünlerin ve turların geliştirilmesi planının hazırlanması (yeni cazibeler ve xx günlük Mardin kültü turunun geliştirilmesi, doğa turizmi amaçlı mesire yerlerinin korunması ve geliştirilmesi Gurs vb.Ilısu Baraj Gölü tekne ve doğa gezileri turizminin geliştirilmesi için stratejik bölgesel plan hazırlanması) İl Kültür Müd.-Mardin Büyükşehir Belediyesi Eylem 2.2.2 Gezi paketlerinin geliştirilmesi Proje Teknik Destek Ekibi Proje Teknik Destek Ekibi İl Kültür Müd.-Mardin Büyükşehir Belediyesi İl Kültür Müd.-Mardin Büyükşehir Belediyesi Alt Amaç 2.3 Ortalama Ziyaretçi Harcamalarını Arttırmak Amaç 3: Mardin'in Turizmde Rekabet Gücünü Arttırmak Kalite Geliştirme Stratejisi Alt Amaç 3.1 Turizmde İnsan Kaynağını Geliştirmek 8 Eylem 2.2.3 Mardin'e erişim alternatiflerinin kalış süresini arttıracak şekilde yeniden planlanması (Uçak seferlerinin düzenlenmesi, farklı sefer alternatifleri, uluslararası ulaşım vb.) Mardin Valiliği Eylem 2.2.4 Mardin İl’indeki turizm yerleşmelerinde cazibe odakları ve koridorlarının oluşturulması Eylem 2.3.1 Yöresel ürünlerin geliştirilmesi ve pazarlanmasına yönelik ortak girişimin kurulması Mardin Büyükşehir Belediyesi Eylem 2.3.2 Yöresel ürün çeşitliliğinin turistik üretime aktarılması ve yerel üretimin canlandırılması üretim standartları, kalite standartları belirlenmesi, Mardin'de üretimi simgeleyen ortak marka mekanizmasının geliştirilmesi Eylem 2.3.4 Yerel hediyelik eşya üretiminin geliştirilmesi (kültür varlıklarına yönelik hediyelik eşya üretimi, ziyaret edilen müze, manastır vb. yerlerde satılacak ürün çeşitliliğini arttırmak) Mardin Büyükşehir Belediyesi - Valilik Eylem 2.3.5 Olgunlaşma Enstitüsünün eğitim ve yerel üretim için aktif hale getirilmesi Mardin Valiliği Eylem 3.1.1 - Turizm sektörüne yönelik uzun dönemli insan kaynağı stratejisi ve eylem planının hazırlanması Eylem 3.1.2 - Artuklu Üniversitesi bünyesinde Turizm Sürekli Eğitim ve Danışmanlık Merkezi'nin kurulması Eylem 3.1.3 - Turizm Meslek Lisesi ile Turizm İşletmeciliği ve Otelcilik Yüksek Okulu'nun kapasitesinin iyileştirilmesine yönelik ihtiyaç analizi çalışmasının yapılması İŞKUR Eylem 3.1.4 - Uygulamalı turizm ve otelcilik eğitim merkezlerinin kurulması Mardin Büyükşehir Belediyesi - Valilik Eylem 3.1.5 - En az üç (3) farklı KOBİ'ye Servis Kalitesinin İyileştirilmesi Eğitimlerinin Verilmesi Proje Teknik Destek Ekibi Eylem 3.1.6 - Kamu Görevlilerine Farkındalık Arttırma ve Kalite Kontrol Eğitimlerinin Verilmesi Proje Teknik Destek Ekibi Eylem 3.1.7 - Üniversite ve meslek lisesi eğitim programlarının iyileştirilmesi Proje Teknik Destek Ekibi Eylem 3.1.8 - Sertifikalı Turist Rehberi ve Yerel Kılavuz Yetiştirilmesinin Desteklenmesi İŞKUR Eylem 3.1.9 - Sektör Elemanlarına Yönelik Yabancı Dil Eğitimlerinin Verilmesi - Halk Eğitim Merkezi/SODES/ISKUR/Universite/Michael Jay İŞKUR Proje Teknik Destek Ekibi Mardin Valiliği Artuklu Üniversitesi Mardin Valiliği Alt Amaç 3.2 Sektörel ve Kentsel Hizmet Kalitesinin iyileştirmek Eylem 3.1.10 - İŞKUR/SODES/Halk Eğitim Merkezi ile 3.1.1 deki eylem planına göre yıllık programlarının bütünleştirilmesi, iş geliştirme, girişimcilik... İŞKUR Eylem 3.1.11 - Halka ve İlk-orta Öğretim Öğrencilerine Yönelik Kültürel Miras ve Turizm Farkındalık Kampanyaları Düzenlenmesi Eylem 3.2.1 - Mardin’de Elektrik Dağıtım Hizmetlerinin İyileştirilmesi Mardin Valiliği Eylem 3.2.2 - İçme Suyu ve Kanalizasyon Hizmetlerinin İyileştirilmesi Mardin Büyükşehir Belediyesi Eylem 3.2.3 - Çevre Temizliği Hizmetlerinin İyileştirilmesi Mardin Büyükşehir Belediyesi Artuklu Belediyesi Eylem 3.2.4 - Şehir İçi Toplu Ulaşım Olanaklarının Geliştirilmesi Mardin Büyükşehir Belediyesi Eylem 3.2.5 - Gezi Güzergahlarında Turizm Varlıklarına İlişkin Trafik Tabelalarının, Yönlendirici Levhaların Tamamlanması Eylem 3.2.6 - Turistik Alanlarda Emniyet ve Güvenlik Hizmetlerinin Geliştirilmesi: Turizm Zabıtası Mardin Büyükşehir Belediyesi Eylem 3.2.7 - Mardin İl Emniyet Müdürlüğü bünyesinde “Turizm Şubesi” oluşturulması Mardin İl Emniyet Müd. Eylem 3.2.8 - Sağlık Hizmetlerine Erişimin Arttırılması ve Hizmet Kalitesinin İyileştirilmesi Mardin İl Sağlık Müd. Eylem 3.2.9 - Gıda Arz ve Güvenliğinin İyileştirilmesi Mardin Tarım İl Müd. Eylem 3.2.10 - Turist/Vatandaş Memnuniyet Ölçümünün Sürekli Hale Getirilmesi Mardin Büyükşehir Belediyesi Eylem 3.2.11 - Turizm Sektöründe Yer Alan İşletmelere İlişkin Kalite Standartlarının Belirlenmesi ve Sertifikalandırılması Eylem 3.2.12 - Otobüs terminali, havaalanı ve tren istasyonunda turizm danışma bürolarının kurulması Eylem 3.2.13 - Merkezi ve yerel yönetimlere turizm strateji ve eylem planlama ve uygulama kapasitelerinin geliştirilmesine yönelik eğitim programlarının uygulanması Alt Amaç 3.3 Turizm ve turizmi destekleyici tesis altyapısını geliştirmek Amaç 4: Toplumsal Sosyal Gelişim Stratejisi Alt Amaç 4.1 Turizmden elde 9 DEDAŞ Mardin Büyükşehir Belediyesi Mardin Büyükşehir Belediyesi - Valilik Mardin Valiliği Eylem 3.3.1 - Turizm teşvik ve yatırım programının hazırlanması Mardin Büyükşehir Belediyesi - Valilik Eylem 3.3.2 - Eski Mardin'de butik otel yatırımlarının teşvik edilmesi Mardin Büyükşehir Belediyesi Eylem 3.3.3 - Kültür, kongre, fuar, sanat ve eğlence merkezleri yatırımlarının teşvik edilmesi Mardin Büyükşehir Belediyesi Eylem 3.3.4 - Yeni Mardin'de Oteller Bölgesi Oluşturma Mardin Büyükşehir Belediyesi Eylem 4.1.1 - Yöresel Ürün (Gıda Dahil Olmak Üzere) Pazarlarının ve Satış Noktalarının Desteklenmesi Mardin Valiliği gelişim ve fırsat eşitliğinin sağlanması edilecek kazanımların eşitlikçi paylaşımına yönelik mekanizmaları geliştirmek Eylem 4.1.2 - Turizm Gelirlerinin bir Bölümünün Vakıf Aracılığıyla Oteller, Olgunlaşma Enstitüsü vb. Yapılarda Servis Elemanı ve Üretici/zanaatkar Eğitimi Amaçlı Olarak Kullanılması (burs sistemi) Eylem 4.1.3 - Turizm Gelirlerinin bir Bölümünün Vakıf Aracılığıyla Dezavatajlı Mahallelerde Toplum Merkezlerinin Kurulması Amacıyla Kullanılması Mardin Valiliği Alt Amaç 4.2 Turizmin gelişimi ile elde edilecek kazanımların sürdürülebilirliği ve yakalanan yaşam kalitesinin sahiplenilmesi için toplumsal destek mekanizmaları geliştirmek Eylem 4.2.1 - Okullarda Turizm Gönüllü Ekipleri ve Gönüllü Rehberler Projesi Geliştirmek Mardin Büyükşehir Belediyesi - Valilik Eylem 4.2.2 - Kent Konseyi Turizm Çalışma Grubunun Kurulması ve Güçlendirilmesi Mardin Büyükşehir Belediyesi 10 Mardin Büyükşehir Belediyesi 3.1. Proje Şartnamesinde Yer Alan Eylem Planları Proje şartnamesinde yer alan eylem planları aşağıda verilmiştir: No Proje Faaliyet Kodu Eylem Planının Adı 1 1.3.3 Mardin Turizm Yönetişim Modelinin (Danışma Kurulu) oluşturulması Mardin Turizm Yönetişim Modelinin işleyişine ilişkin Yönergelerin hazırlanması 2 1.3.3 3 2.1.1 Gezi paketlerinin geliştirilmesi 4 2.1.2 Online turizm portalının hazırlanması 5 2.1.3 Tanıtım materyallerinin hazırlanması 6 2.1.4 Turizm festivalinin düzenlenmesi 7 2.1.5 Marka yönetimi ve tanıtım Ortak Girişiminin kurulması 8 2.2.1, 2.2.2, 2.2.5 En az üç farklı küçük ve orta büyüklükteki işletmeye (KOBİ) servis kalitesinin i Eğitimlerinin Verilmesi 9 2.2.3, 2.2.4 Kamu Görevlilerine Farkındalık Arttırma ve Kalite Kontrol Eğitimlerinin Verilmesi 11 3.1.1. Eylem Planının Adı: Mardin Turizm Danışma Kurulu’nun Oluşturulması Proje Kod Numarası: 1.3.3.1 Turizm Yönetişim Kurulunun oluşturulması Kapsam: İş tanımında Projenin başarılı bir biçimde yönetilmesi için “Yönlendirme Kurulu” yanında gerektiğinde bir “Danışma Kurulu”nun kurulabileceği belirtilmiştir. Danışma kurulunun, Proje sürecinde gerçekleştirilen çalışmaların, elde edilen ürünlerin, çıkarılan sonuçların, deneyimlerin turizm sektörü ve değer zincirinin aktörleri arasında paylaşılması gibi konularda katılımcı bir mekanizma olarak işlev görmesiöngörülmüştür. İş tanımında, başlangıç aşamasında Müşavirlerin Danışma Kurulunun oluşturulmasına ilişkin bir değerlendirme yapacağı ve bu değerlendirmeye göre Yönlendirme Kurulunun Danışma Kurulu’nun oluşturulup oluşturulmayacağına ve eğer oluşturulacaksa toplantıların hangi aralıklarla yapılacağına karar vereceği belirtilmiştir. Danışma Kurulu’nun Yönlendirme Kurulu üyelerini kapsayabileceği, ancak bunlarla sınırlı kalmayıp Kültür ve Turizm Bakanlığı, ulusal düzeydeki sivil toplum kuruluşları gibi kurum ve kuruluşları da üyeolarak seçebileceği iş tanımında açıklanmıştır. Projenin başlangıç aşamasında, Danışma Kurulu’nun oluşturulmasına ilişkin değerlendirmeler yapılmış ve Danışma Kurulu’nun ilçe düzeyindeki ilgili sektör temsilcilerini de kapsayacak biçimde, Odak Grup Toplantılarının Ocak 2014 tarihinde gerçekleştirilmesinin ardından yeniden gözden geçirilmesine karar verilmiştir. Odak Grup toplantıları 20 Ocak 2014 ila 30 Ocak tarihleri arasında yapılmıştır. 30 Ocak 2014 tarihinde son odak grup toplantısı Yönetişim konusunda yapılmıştır. Toplantıya 24 paydaş katılmış ve turizm sektöründeki yönetişim sorunları, mevcut mevzuata dayalı imkanlar, mevcut yönetişim yapıları ve turizm yönetişim kurulu konularında bilgiler verilmiş, tartışmalar yapılmış ve katılımcılardan öneriler alınmıştır. Odak Grup Toplantıları sonrası yapılan değerlendirmelerde, İl düzeyinde “Türkiye Turizm Stratejisi” uyarınca yapılacak mevzuat düzenlemelerini takiben, uzun dönemli bir “İl Turizm Konseyi” kurulması için çalışmalara başlanması gerekli görülmüştür. Ancak “İl Turizm Konseyi’nin kurulması mevzuat düzenlemeleri ve bürokratik süreçler nedeniyle zaman alacaktır. Bu nedenle, İş Tanımı’nda da belirtilen ve katılımcı bir yönetişim modeli olarak “Danışma Kurulu”nun, strateji ve eylem planlarının hazırlandığı bu aşamada kurulması önem kazanmaktadır. Danışma Kurulu’nun organizasyonel yapısı, çalışma esasları, paydaş üyelerin yetki ve sorumlulukları gibi konular projenin katılımcı yönetişim yapısının tamamlanması açısından bu eylem planının kapsamını oluşturmaktadır. Turizm sektörünün il ve ilçe düzeyindeki yerel temsilcileri ile ulusal düzeyde TURSAB ve TUREB gibi STK temsilcilerinin de içinde yer alacağı “Mardin Turizm Danışma Kurulu”, Proje süresince proaktif (öneylemli) olarak çalışmalı, proje iş tanımında bulunan strateji ve eylem planlarının hazırlanması, uygulanması ve izlenmesi çalışmalarına katılmalı ve katkı sağlamalıdır. Beklenen Sonuçlar: 1. Paydaşların katkısıyla hazırlanmış strateji ve eylem planları 12 2. Merkezi yönetim, yerel yönetim ve STK’lar arasında işbirliği ve eşgüdüm 3. Turizm eylemlerinin uygulanması ve izlenmesinde katılımcı bir yaklaşım 4. Paydaşların katılımıyla ve başarıyla uygulanmış örnek gösterilecek Mardin Turizm Projesi 5. Proje sonrasında turizmi geliştirme gayretlerinin il düzeyinde eşgüdümünü üstlenecek kurumsal yapı için altyapı oluşturulması Eylem Planının gerçekleşmesi için tanımlanan işler: 1.3.3.1.1 Danışma Kurulu Taslak Yönergesinin Hazırlanması: Danışma Kurulunun örgütlenme yapısı, amaç, kapsam, dayanak, tanımlar, kurul üyeleri, görev ve sorumluluklar, çalışma esasları gibi konulara ait taslak yönergenin hazırlanması, 1.3.3.1.2 Danışma Kurulu Taslak Yönergesinin Sunulması: 1.3.3.1.2.1 Taslak yönergenin Proje Ana Yararlanıcısı olan Mardin Valiliğine (ERASRER/OCUD) sunulması ve görüş alınarak taslağın geliştirilmesi, 1.3.3.1.2.2 Geliştirilmiş taslağın Yönlendirme Kuruluna sunulması ve Danışma Kurulu yönergesine son şeklinin verilmesi, 1.3.3.1.3 Danışma Kurulu’nun Oluşturulması: Yönergenin Mardin Valiliği’nce oluşturulması, 1.3.3.1.3.1 Mardin Valiliği tarafından, Yönergede yer alan kurul üyelerine yönerge ve davet yazılarının gönderilerek kurul üyeliğini kabul ettiklerine dair teyitlerinin yazıyla alınması, 1.3.3.1.3.2 Teyit yazıları alındıktan sonra Danışma Kurulunun oluşturulmasına ilişkin resmi işlemlerin tamamlanması ve Kurul üyelerine durumun yazıyla bildirilmesi, 1.3.3.1.4 Danışma Kurulu ilk toplantısının gerçekleştirilmesi: Birinci Danışma Kurulu Toplantısının gündemi, yeri ve tarihinin Kurul üyelerine yazıyla bildirilmesi ve ilk toplantının gerçekleştirilerek Danışma Kurulu’nun faaliyete geçmesi. Toplantı Gündemi: Danışma Kurulu’nun amacı, yapısı ve işleyişine ilişkin sunum, Mardin Sürdürülebilir Turizm Projesi’ne ilişkin sunum: Projenin kapsamı, gerçekleştirilen faaliyetler, gerçekleştirilmesi planlanan faaliyetler Taslak Strateji ve Eylem Planları üzerine Kurul üyelerinin görüşlerinin alınması Uygulama Süresi ve Zamanlama: İşlerin Süresi: o o o Taslak Yönergenin Hazırlanması: Taslak Yönergenin Sunulması: DK’nın oluşturulması: 13 10-18 Şubat 2014 19-24 Şubat 2014 25-28 Şubat 2014 o DK Birinci Toplantısı: 20 Mart 2014 Eylem Yönetimi: Sorumlu Kuruluş: Mardin Valiliği Eşgüdüm ve İşbirliği yapılan Kuruluşlar: İhale Makamı (Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, Bölgesel Rekabet Edebilirlik Programı Koordinasyon ve Uygulama Dairesi Başkanlığı), Yönlendirme Kurulu ve Teknik Destek Ekibi (TDE) Uygulama sürecinin yönetimi: TDE: İş Tanımını dikkate alarak Danışma Kurulu Taslak yönergesini Mardin Valiliği’nin görüşlerini alarak hazırlar ve Valiliğe teslim eder. Mardin Valiliği: TDE tarafından hazırlanan Taslak üzerine görüş verir, İhale Makamı ve Yönlendirme Kurulu’nun görüşünü alarak TDE tarafından Yönergeye son şeklinin verilmesini sağlar ve Danışma Kurulunu oluşturur. İhale Makamı (CA): Danışma Kurulu Yönerge taslağı üzerinde değerlendirmesini yaparak Mardin Valiliği’ne görüşünü iletir. Raporlama: Taslak Yönerge ve görüşlere göre taslağın finalize edilmesi TDE tarafından yapılacaktır. i. Taslak DK Yönergesi ii. Nihai DK Yönergesi Eylemin Tanıtımı: 1. Danışma Kurulunun oluşturulmasına ilişkin eylem planı ve takip edilecek süreç basın bülteni ile yazılı ve görsel basına görünürlük kuralları çerçevesinde duyurulacaktır. 2. Eylem Planı ve takip edilecek süreç Proje web sitesinde (mardinturizmprojesi.org) yayımlanır. Taslak yönerge ve daha sonra da onaylanan yönerge web sitesine yüklenecektir. 3. Birinci DK toplantı gündemi ve gündem ekinde kurul üyelerine gönderilen dokümanlar (Taslak Strateji Raporu ve Eylem Planı Çerçeve Taslağı) proje web sitesine yüklenecektir. EYLEM PLANI: İŞLERE VE DÖNEMLERE GÖRE MALİYET TAHMİNİ İŞLER MALİYET TAHMİNİ ACİL EYLEM PLANI 2014 Taslak Yönergenin Hazırlanması Taslak Yönergenin Sunulması/Onayı DK’nın Oluşturulması: (Proje Bütçesi) 18.02.2014 (Proje Bütçesi) 19-25.02.2014 (Proje Bütçesi) 28.02.2014 14 KISA DÖNEMLİ EYLEM PLANI 201518 UZUN DÖNEMLİ EYLEM PLANI 2019-23 DK Birinci Toplantısı: (Proje Bütçesi) 20.03.2014 Finansal kaynaklar: Proje bütçesi dışından finanse edilecek kaynaklar: Proje Bütçesinden finanse edilen kısmı: TDE görevi ve katkısı: Danışma Kurulu eylem planının hazırlanması, uygulanması ve birinci toplantının yapılarak faaliyete geçmesi sürecinde TDE katkısı tahmini bütçe taslağında verilmiştir. Paydaşların katkı ve katılımını sağlamak için gerekli idari düzenlemeler: Danışma Kurulu’nun oluşturulmasına ve işleyişine yönelik olarak hazırlanan “Yönerge”, turizm sektöründeki paydaşların katkı ve katılımını sağlamak için yapılan bir idari düzenlemedir. Yönerge; kurul üyesi paydaşların katılımcı bir yönetişim aracı olarak tasarlanan danışma kurulu bünyesinde yapabilecekleri katkılara ilişkin usul, esas ve ilkeleri, yetki ve sorumlulukları belirlemektedir. İzleme ve Değerlendirme: İzleme Birimi: OKB/TDE Proje süresince Danışma Kurulu sekretaryası olarak DK adına alınan kararların izlenmesi görevini yürütecektir. Proje süresince Mardin İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü izleme görevinde OKB/TDE ile birlikte eşgüdüm içinde çalışacaktır. Her türlü izleme ve değerlendirme iş ve işlemlerindeki yazışmalar birimler arasında karşılıklı karbon kopya edilecek ve gerektiğinde toplantılar yapılarak eşgüdüm sağlanacaktır. Projenin tamamlanmasından sonra Danışma Kurulu’nun sekretarya hizmetlerinin İl Kültür ve Turizm Müdürlüğüne geçmesi ve izleme ve değerlendirme sürecinden sorumlu olması beklenmektedir. İzleme Sistemi: DK oluşturulmasına kadar: DK eylem planda tanımlanan işlerin öngörülen zaman ve kalitede yapılıp yapılmadığı 10 Şubat 2014-20 Mart 2014 arasında “uygulama süresi ve zamanlama” programına göre günlük olarak TL/KE1 tarafından izlenecektir. İşlerde gecikme olasılığının öngörülmesi halinde durum TDE tarafından Valiliğe (OKB) yazıyla/e-posta ile bildirilerek düzeltici önlemlerin alınması sağlanacaktır. Taslak yönergeye verilecek görüş ve onayların zamanında alınabilmesi için TDE tarafından Valilik (OKB) ve İhale Makamı’na yönergeyle ilgili sunuşlar yapılacak ve görüşlerin bu toplantılarda alınmasına çalışılacaktır. Böylece öneylemli (proaktif) bir izleme sisteminin oluşturulması sağlanacaktır. DK oluşturulduktan sonra: Birinci toplantı için Kurul üyelerine gönderilecek davetiyelerin zamanında (toplantıdan 7 gün önce) hazırlanıp hazırlanmadığı OKB/TDE tarafından izlenecektir. 15 Birinci toplantıda dağıtılmak üzere OKB/TDE tarafından hazırlanacak sunuş ve ilgili dokümanların davetiyelerle birlikte zamanında Kurul üyelerine zamanında iletilip iletilmediği, OKB/TDE tarafından izlenecektir. Kurul üyelerine OKB/TDE tarafından telefon edilerek, toplantıya katılımları teyit edilecektir. Raporlama: DK oluşturulmasına kadar: Haftalık İlerleme Raporu: DK Eylem planı 1 aylık bir sürede gerçekleştirileceğinden TDE uzmanlarının günlük izlemelerine dayalı “haftalık ilerleme raporları” hazırlanacaktır. Haftalık İlerleme raporunda “uygulama süresi ve zamanlama” programına göre gerçekleşme durumu tespit edilecek, gecikme olması durumunda gecikme nedenleri not edilecek ve düzeltici önlemler geliştirilecek ve ilgili birimlere iletilecektir. Valilik (OKB) ve İhale Makamı ile yapılan görüşmeler, toplantılar, sunuşlar görüşme ve toplantı tutanakları olarak TDE tarafından hazırlanacak ve ilgili taraflara dağıtılacaktır. DK oluşturulduktan sonra: Birinci toplantının gündemi, toplantı tutanakları, toplantıda alınan kararlar toplantıya sunulan raporlar eklenerek raporlanacak ve Kurul üyelerine dağıtılacaktır. 16 3.1.2. Eylem Planının Adı: Mardin Turizm Yönetişim Modelinin işleyişine ilişkin Yönergelerin hazırlanması MARDİN SÜRDÜRÜLEBİLİR TURİZM PROJESİ DANIŞMA KURULU YÖNERGESİ (taslak) BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam ve Dayanak Amaç: MADDE 1- Bu yönergenin amacı; turizm sektörünün sürdürülebilir bir yaklaşımla geliştirilmesi için, Mardin İl sınırları içinde Sürdürülebilir Turizm Projesi kapsamında oluşturulan Danışma Kurulu’nu turizm sektörünün paydaşlarıyla katılımcı bir yönetişim yapısı olarak kurumsallaştırılmak ve sürdürebilmek amacıyla oluşturmak ve çalışma usul ve esaslarını belirlemektir. Kapsam: MADDE 2 - Bu yönerge; Mardin Turizm Danışma Kurulunun yapısı, işleyişi ve çalışma usul ve esaslarını kapsar. Dayanak: MADDE 3 - Bu yönerge, Mardin’de Sürdürülebilir Turizm Gelişimi Teknik Yardım Bileşeni “5284 Sayılı Kanunla onaylanması uygun bulunan IPA Çerçeve Anlaşmasının 26/2 maddesi gereğince,13.05.2013 tarih ve TR07R1.15-03 (Europaid/131658/D/ SER/TR) sayılı AT sözleşmesi kapsamında bulunan “Ek II: İş Tanımı” uyarınca düzenlenmiştir İKİNCİ BÖLÜM Tanımlar, Organlar, Görevler Tanımlar: MADDE 4 - Bu yönergede adı geçen kuruluşlar aşağıda tanımlanmıştır: a) Mardin Turizm Danışma Kurulu: İl Merkezinde Vali Başkanlığında turizm sektörünün gelişiminden sorumlu olan ilgili kamu, özel sektör ve sivil toplum kuruluşlarının katılımıyla kurulacak; işbirliği ve eşgüdüm anlayışıyla, turizm sektöründeki gelişmelerin izlendiği, sorunların tartışılıp, çözümler geliştirildiği ve “Mardin Sürdürülebilir Turizm Projesi” kapsamındaki strateji ve eylemlerin geliştirilmesi, uygulanması ve izlenmesine katkı yapıldığı daimi ve genişletilmiş katılımcı yönetişim mekanizmasını; b) Çalışma Grubu: Sekretarya (OKB/TDE) ya da Danışma Kurulu’nun gündemdeki konularla ilgili olarak gerek görmesi halinde paydaşlar ve/veya uzmanlar arasından oluşturulan çalışma ekibini; 17 c) Proje Ana Yararlanıcısı: Mardin Sürdürülebilir Turizm Projesinin Ana Yararlanıcısı ve uygulama ve yönetiminden sorumlu olan Mardin Valiliğini; d) Operasyon, Koordinasyon Birimi (OKB): Mardin Valiliği bünyesinde oluşturulan ve Proje kapsamındaki raporların izlenmesi ve mali taahhüt ya da tediyelere izin verilmesi de dâhil olmak üzere, Projenin yönetiminden sorumlu olan yönetim birimini; e) Sözleşme Makamı: Proje kapsamındaki tüm prosedürel konulardan sorumlu olan ve Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı Avrupa Birliği ve Dış İlişkiler Genel Müdürlüğü bünyesinde faaliyet gösteren Bölgesel Rekabet Edebilirlik Programı (BROP) Koordinasyon ve Uygulama Dairesi Başkanlığını; f) Yönlendirme Kurulu: Sürdürülebilir Turizm Projesi’nin izlenmesinden ve gerektiğinde düzeltici önlemler alınması için önerilerde bulunmak üzere Mardin Valiliği, Mardin Belediyesi, DİKA, Artuklu Üniversitesi, Sözleşme Makamı (Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı), Kültür ve Turizm Bakanlığı ve Konsorsiyum/TDE’den oluşan ve AB Türkiye Delegasyonunun gözlemci olarak katıldığı kurulu; g) Avrupa Birliği Türkiye Delegasyonu: Proje kapsamında yürütülen faaliyetler sonucunda teknik, mali ve idari çıktıların hayata geçirilebilmesini sağlamak için Mardin Valiliği ile yakın iş birliği halinde çalışan AB Türkiye Delegasyonunu; h) Konsorsiyum: Projenin yürütülmesi için gerekli uzmanlığı ATC Consultants GmbH liderliğinde GOPA Worldwide Consultants ve AGM Stratejik Çözümler A.Ş. ile birlikte sağlayan konsorsiyumu; i) Teknik Destek Ekibi (TDE): Konsorsiyumun bünyesinde, Proje faaliyetlerinin ve görevlerinin yerine getirilmesi için Projeyle doğrudan ilgili profesyonel uzmanlık ve deneyime sahip yönetici ve uzmanlardan oluşan Teknik Destek Ekibini; İfade etmektedir. Danışma Kurulunun Yapısı ve Üyeleri: Kurulun Yapısı MADDE 5 – Kurul, Mardin Turizm Sektörünü oluşturan ilgili kamu sektörü, özel sektör ve sivil toplum kuruluş temsilcilerinden oluşur. a) Danışma Kurulunun Başkanlığını Mardin Valisi ya da görevlendireceği Vali Yardımcısı yapar. b) Yönlendirme Kurulu üyeleri Danışma Kurulu Toplantılarına katılabilirler. c) Danışma Kurulunun sekretarya görevleri Proje süresince Operasyon, Koordinasyon Birimi tarafından yürütülür. TDE, proje süresince, Operasyon ve Koordinasyon Birimine gündemin hazırlanması, gündemde yer alan Proje ile ilgili sunumlarda, strateji geliştirme ve eylem planlarına ilişkin taslak raporların hazırlanmasında, uygulama ve izleme süreçlerinde teknik destek verecek, yapılacak çalıştaylarda kolaylaştırıcı görevi üslenecektir. TDE, OKB ile birlikte 18 bütün Kurul toplantılarına katılacak, görüş belirtecek ancak oylama yapılması halinde oy kullanmayacaktır. d) Danışma Kurulu, Vali Başkanlığında 13 daimi üyeden oluşmaktadır. Kurul, gündemindeki konulara göre Vali’nin çağrısıyla genişletilmiş Danışma Kurul üyelerinin katılımı ile de toplanabilir. Proje kapsamındaki strateji ve eylem planlarının katılımcı yöntemlerle görüşülmesi genişletilmiş Danışma Kurulu ile birlikte yapılır. e) Daimi üyelerle toplanan Danışma Kurulu, gerek gördüğünde genişletilmiş Danışma Kurul üyeliklerine yeni temsilciler önerebilirler ve toplantılara davet edebilirler. f) Danışma Kurulu ya da sekretarya gerek gördüğü konularda “çalışma grupları” kurarak derinlemesine çalışmalar yapabilir. Çalışma gruplarına daimi ve genişletilmiş kurul üyeleri dışından da katılımcılar çağrılabilir. Çalışma gruplarının görev alanı, süresi, büyüklüğü, kimlerin görevlendirileceği gibi konular Sekretarya veya Danışma Kurulunca belirlenir. Sekretarya, öngörülen çalışma grubunun üyelerine yazılı bilgi verir ve toplantılarına katılarak Danışma Kurulu’nun kararını ve beklentilerini açıklar. Çalışma grupları verilen süre içinde çalışmalarını tamamlayarak Danışma Kurulu Sekretaryasına raporlarını teslim ederler. Sekretarya çalışma gruplarının çalışmalarını izler ve çalışmaların öngörülen zamanda tamamlanması için gerekli temasları yapar. Sekretarya Çalışma gruplarının raporlarını Danışma Kurulunun takip eden ilk toplantısından önce Kurul üyelerine toplantı davet yazısıyla birlikte iletir. MADDE 6 - Kurul Üyeleri Daimi Üyeler: 1 Danışma Kurulu Başkanı: Mardin Valisi ya da görevlendireceği Vali Yardımcısı a. Sekretarya: Operasyon ve Koordinasyon Birimi/Teknik Destek Ekibi 2 Mardin Büyükşehir Belediyesi Genel Sekreteri 3 Artuklu Üniversitesi, Turizm İşletmeciliği ve Otelcilik Yüksek Okulu Müdürü 4 DİKA Mardin Yatırım Destek Ofisi Müdürü 5 İl Kültür ve Turizm Müdürü 6 Valilik Yatırım, İzleme ve Koordinasyon Başkanı 7 Valilik Halkla İlişkiler Müdürü 8 Mardin Ticaret ve Sanayi Odası 9 Mardin Esnaf ve Sanatkârlar Odaları Birliği ESOB 10 Mardin Kent Konseyi Genel Sekreteri 11 MARTOD Turizm ve Otelciler Derneği Başkanı 12 AB Turizm Projesi 1. Cadde Yüklenicisi 13 AB Turizm Projesi 1. Cadde Müşaviri 19 Genişletilmiş Danışma Kurul Üyeleri: 14 Artuklu Belediye Başkanı ya da ilgili Başkan Yardımcısı, 15 Midyat Belediye Başkanı ya da ilgili Başkan Yardımcısı, 16 Savur Belediye Başkanı ya da ilgili Başkan Yardımcısı, 17 Nusaybin Belediye Başkanı ya da ilgili Başkan Yardımcısı, 18 DİKA Araştırma, Strateji Geliştirme ve Programlama Birim Müdürü 19 İl Trafik Şube Müdürü 20 Karayolları Bölge Müdürü 21 İl Çevre ve Şehircilik Müdürü 22 DSİ 16. Bölge Müdürü 23 İl Sağlık Müdürü 24 İl Milli Eğitim Müdürü 25 Halk Eğitim Merkezi Müdürü 26 Anadolu Otelcilik ve Turizm Meslek Lisesi Müdürü 27 İl Sanayi, Teknoloji ve Bilim Müdürü 28 İl Gıda, Tarım ve Hayvancılık Müdürü 29 Mardin Arkeoloji Müzesi Müdürü 30 Mardin Kent Müzesi Müdürü 31 Büyükşehir Belediyesi Halkla İlişkiler Müdürü 32 Büyükşehir Belediyesi İmar dairesi Başkanı 33 Büyükşehir Belediyesi Fen işleri Dairesi Başkanı 34 Mardin Büyükşehir Belediyesi Su ve Kanalizasyon İdaresi 35 Mardin Büyükşehir Belediyesi Çevre Koruma ve Kontrol daire Başkanı 36 KUDEP Koruma Uygulama Denetleme Birim Başkanı 37 Mardin Alan Yönetim Başkanı (atandığında) 38 Turizm Danışma Ofisi Müdürü 39 İl Emniyet Müdürü 40 İŞKUR Mardin İl Müdürü 41 BOTAŞ Mardin Doğalgaz Projesi sorumlusu 42 Mardin Kent Konseyi Kadın Meclisi Temsilcisi 43 Mardin Kent Konseyi Gençlik Meclisi Temsilcisi 44 DEDAŞ Mardin İl Müdürü 45 SODES Proje Koordinasyon Birim Sorumlusu 20 46 Muhtarlar Derneği Başkanı 47 MAREV Mardinliler Eğitim ve Dayanışma Vakfı 48 TURSAB Temsilcisi 49 TUREB Temsilcisi Gündemde yer alan konuların içeriğine göre ilgili Belediyelerin KUDEB, imar, fen işleri, temizlik, turizm, halkla ilişkilerden sorumlu yetkilileri de davet edilebileceklerdir. Kurul Üyelerinin Görev Sürelerinin Belirlenmesi MADDE 7 Danışma Kurulu’nun görev süresi “Sürdürülebilir Turizm Projesi” süresiyle sınırlıdır. Danışma Kurulu’na yeni üyelerin katılımı Vali’nin onayı ile gerçekleşir. Kurulun Görevleri MADDE 8 – I. Sürdürülebilir Turizm Projesi kapsamındaki görevleri: Proje kapsamında bulunan faaliyetler ve özellikle aşağıda belirtilen konularda hazırlanacak olan strateji ve eylemler üzerinde katılımcı bir geliştirme süreciyle Kurul üyeleri Projenin daha önceki aşamalarında Odak Grup Toplantıları ve çalıştaylardaki katılımcı sürece benzer biçimde görüşlerini belirtecekler ve öneriler geliştireceklerdir. Danışma Kurulu Sekretaryasında görev yapan TDE söz konusu strateji ve eylemleri, OKB ile eşgüdüm içinde Kurul üyesi paydaşların katılımıyla geliştireceklerdir. 1. Marka ve Tanıtım Strateji ve Eylem Planlarının Geliştirilmesine katkı a. Seyahat paketlerinin geliştirilmesi b. Mardin Turizm Portalının geliştirilmesi c. Tanıtım Materyallerinin hazırlanması d. Uluslararası Konferans e. Mardin Markasının oluşturulması f. Kamu-Özel Ortaklıklarının oluşturulması 2. Servis Kalitesi Strateji ve Eylem Planlarının Geliştirilmesine katkı a. Turizm Servislerinin Kalitesinin İyileştirilmesine yönelik Eğitim İhtiyacı ve Eğitim Programlarının oluşturulması b. Farkındalık Eğitim Programlarının Geliştirilmesi ve c. KOBİ’lere Servis Kalitesi Eğitim Programlarının Sağlanması II. Proje Kapsamı Dışında Turizm Sektörünü İlgilendiren Diğer Görevleri: Danışma Kurulu, “Sürdürülebilir Turizm Projesi” kapsamındaki görev ve katkıları yanında, Mardin İl Turizm Sektörünün gelişmesini sağlamak için ülke, bölge ve il düzeyinde özellikle Mardin turizm sektörünü doğrudan veya dolaylı olarak ilgilendiren 21 ve aşağıda adları verilen strateji, eylem ve planlarını inceleyip gerekli adımların atılması konularında katkı verecektir. Türkiye Turizm Stratejisi ve Eylem Planı (2023) (KTB) Güneydoğu Anadolu Kültürel Miras ve Turizm Planı (GAP İdaresi) GAP Bölgesi Turizm Master Planı (GAP İdaresi) GAP Turizm Envanteri ve Turizm Geliştirme Planı (KTB) DİKA Bölgesel Gelişme Planı (2014-2023) Mardin İli Çevre Düzeni Planı Danışma Kurulu “Türkiye Turizm Stratejisi ve Eylem Planı” uyarınca kurulması öngörülen “İl Turizm Konseyi” oluşturuluncaya kadar bu yönergede belirlenen görevleri yürütecektir. Danışma Kurulu, İl Turizm Konseyi’ne ilişkin mevzuat düzenlemelerinden sonra Turizm Konseyi’ne dönüşecek, Danışma Kurulunun oluşturduğu kütüphane ve arşiv, yeni kurulacak Konsey arşivine katılacak ve böylece katılımcı yönetişim yapısı kurumsallaşacak ve süreklilik kazanmış olacaktır. Danışma Kurulu’nun Sorumlulukları MADDE 9 – Kurul üyeleri, kendilerine toplantıdan önce gönderilen gündem ve gündem maddeleriyle ilgili dokümanları inceler, toplantıya gelmeden önce kurumsal görüşlerini oluştururlar ve toplantıda gündem maddelerine göre görüş ve önerilerini açıklarlar. Kurul üyelerince belirtilecek görüş ve önerilerin kişisel görüş ve önerilerden çok kurum ve kuruluşların görüş ve önerileri olmaları beklenir. Toplantıda üyeler tarafından belirtilen görüş ve önerilerin toplantı sonrasında kurum ve kuruluşları tarafından yazıyla danışma Kuruluna gönderilmesi istenebilir. Mardin Sürdürülebilir Turizm Projesiyle ilgili olarak Sekretarya tarafından Kurul üyelerinden e-posta yoluyla da bilgi vermeleri ve/veya görüş bildirmeleri istenebilir. Kurul üyelerinin istenilen bilgi ve görüşleri öngörülen zamanda vermeleri beklenir. Daimi Danışma Kurulu, üyelerin yarısından bir fazlasının hazır bulunmasıyla toplanır ve kararlar, katılanların oy çokluğu esasına göre alınır. Genişletilmiş Danışma Kurulu, Daimi Danışma Kurulu üyelerinin yarısından bir fazlasının hazır bulunmasıyla toplanır ve kararlar Genişletilmiş Danışma Kurul toplantısına katılanların oy çokluğu esasına göre alınır. Danışma Kurulu Kararlarının Uygulanması, İzlenmesi ve Denetlenmesi MADDE – 10 Danışma Kurulunun (daimi ya da genişletilmiş) görüş ve önerileri tavsiye niteliğindedir. Ancak Sürdürülebilir Turizm Projesi kapsamında kalan özellikle strateji ve eylem planlarına ilişkin (hazırlık, uygulama ve izleme aşamaları için) görüş ve öneriler TDE tarafından dikkatle değerlendirilerek strateji ve eylem planları geliştirilir ve Danışma Kuruluna tekrar sunulur. 22 Danışma Kurulunun görüş ve önerilerinin diğer kurum ve kuruluşları ilgilendirmesi ve bu kurum ve kuruluşların faaliyet programlarında bulunmaması durumunda, bu görüş ve öneriler Danışma Kurulu Başkanı’nın imzasıyla ilgili kurum ve kuruluşlara gönderilerek faaliyet programları ve bütçelerine alınması istenir. Sekretarya, Kurul’da alınan kararların izlenmesinden sorumludur. Danışma Kurulu’nun aylık toplantılarına o ay içinde alınan kararların yerine getirilip getirilmediği/getirilemediği, varsa gecikmeler gerekçeleriyle birlikte Sekretarya tarafından raporlanarak Danışma Kurulu’na sunulur. Danışma Kurulu bu konularda görüşerek alınması gerekli tedbirleri karara bağlar. Yazışmaların Yürütülmes MADDE 11 Yazışmalar Danışma Kurulu Sekretaryası OKB tarafından yapılır. Danışma Kurul toplantılarının tutanaklarının tutulması, üyeler gönderilerek teyit alınması, dağıtımı, Proje web sitesinde yayımlanması, arşivlenmesi Sekretaryanın sorumluluğundadır. TDE bu konularda OKB’ye teknik destek verecektir. Toplantı gündeminde yer alan ve Proje’ye ilişkin çalışmalar, dokümanlar TDE tarafından hazırlanıp Sekretaryaya iletilecektir. Sekretarya Danışma Kurulunun 6 aylık ve yıllık faaliyet raporunun hazırlayacak ve üyelere dağıtacaktır. Faaliyet raporları Proje Web sitesinde de yayımlanacaktır. Toplantı Takvimi MADDE 12 Danışma Kurulu, Kurul Başkanının davetiyle ayda bir olağan olarak toplanır. Kurul Başkanı, gerekli görmesi durumunda 7 gün önceden haber verilmek kaydıyla olağanüstü toplantıya çağırabilir. Olağan Kurul toplantı tarihleri, yeri ve zamanı Kurul Sekretaryası tarafından yazılı olarak üyelere 7 gün öncesinden bildirilir. Çalışma Gündem ve Dokümanlar MADDE 13 – Danışma Kurulu Toplantı Gündemi, Danışma Kurulu Başkanı olarak Vali tarafından belirlenir. Kurul toplantısında Kurul üyeleri gündeme geçilmeden önce yazılı olarak önerge vererek gündeme yeni madde eklenmesini talep edebilirler. Kurul üyelerine Gündem ile birlikte bir önceki toplantıya ait teyit edilmiş toplantı tutanakları, varsa üzerinde mutabakat kalınan görüş ve öneriler, bunlara ilişkin gelişmeleri içeren bir ilerleme raporu ile gündem maddelerine ilişkin dokümanlar davet yazısıyla birlikte Sekretarya tarafından iletilir. ÜÇÜNCÜ BÖLÜM Yürürlük ve Yürütme Yürürlük MADDE 13- Bu yönerge Mardin Valiliğince kabul edildiği .. ... 2014 tarihinde yürürlüğe girer. 23 Yürütme MADDE 14 -Bu yönerge hükümlerini Mardin Valisi yürütür. 24 3.1.3. Eylem Planının Adı: Gezi Paketlerinin Geliştirilmesi Proje Kod Numarası: 2.1.1 Kapsam Proje kapsamında yürütülen analitik araştırmalar, Mardin’in markalaşma ve tanıtım stratejisinin en önemli adımlarından birisi olarak çok alternatifli gezi paketlerinin geliştirilmesinin önemini ortaya koymaktadır. Mardin’in turist profiline bakıldığında, gelen toplam turistler içerisinde yerli turistlerin çoğunluğu oluşturduğu görülmektedir. Mardin’e gelen yerli turistlerin % 27’sinin turlarla geldiği tespit edilmiştir. Turla gelen bu turistlerin yaş ortalaması 30 - 60 arasında olup, büyük oranda (% 70) kadınlardan oluştuğu görülmüştür. Mardin’de kalış süreleri ise ortalama 2 gece olarak belirlenmiştir. Bölgeye/Mardin’e düzenlenen ve yerli turistlere hitap eden turlar ikiye ayrılmaktadır: (1) GAP Bölgesi turu ve (2) Butik Mardin turu. GAP Turları genellikle Bayramlar ve kısa tatillerde düzenlenmekte ve 4-6 gün süren yavaş turlardır. GAP turlarının başlangıç noktaları, uçuş sıklığı ve fiyat uygunluğu bakımından çoğunlukla Gaziantep ve Diyarbakır olmaktadır. Butik Mardin turları ise genelde hafta sonları düzenlenen ve Eski Mardin, Midyat ve Hasankeyf gibi belli başlı merkezleri içeren 2-3 günlük hızlı turlardır. Bazı durumlarda bu turlar Urfa-Göbeklitepe’yi de kapsamaktadır. Bazı tur operatörleri küçük gruplar, aile grupları, şirket personel grupları, okullar, üniversiteler vb. için talebe özel turlar da sunmaktadırlar. Yerel tur rehberleriyle yapılan görüşmelerde, tur programlarına konu olan popüler yerlerin dışında, Mardin ili içerisinde keşfedilmemiş pek çok cazibe merkezlerinin mevcut olduğu ve bunların da tur programlarına dâhil edilebileceği vurgusu yapılmıştır. Değer zinciri analizi çerçevesinde, turist harcamalarına bakıldığında, butik Mardin turlarının, GAP turlarına oranla Mardin’e daha fazla ekonomik artı değer kattığı görülmüştür. Tur operatörleri de, Butik Mardin Turlarının yeni bir ürün olarak sektördeki büyümesinin genel olarak GAP turlarından daha yüksek olduğunu ve gelecek için de beklentinin bu yönde olduğunu ifade etmişlerdir. Ancak her durumda, Mardin’in bölgesel konumu itibariyle, Güneydoğu Anadolu kültür turlarının gelişmesi Mardin turizminin gelişmesi açısından da önemli bir fırsattır. Yerli turistlere kıyasla, Mardin’e gelen yabancı turistlerin sayısı çok düşüktür. Yabancı tur operatörleri ile yapılan görüşmelerde, Mardin’in yurtdışı turizm pazarında yeteri ölçüde bilinmediği, Suriye sınırına çok yakın olması sebebiyle güvenlik kaygılarının mevcut olduğu görülmüştür. Hatta bazı ülkelerde, Güneydoğu Anadolu Bölgesi riskli bölge ilan edildiği için turların düzenlenemediği belirtilmiştir. Yapılan analitik çalışmalarda, Mardin’e düzenlenen turların tamamına yakının kültür turları olduğu görülmüştür. Yerli/yabancı tur operatörleri ve tur rehberleri ile yapılan görüşmelerde, kültür turlarının yanında Mardin’de farklı turist profillerine hitap edecek farklı tur programlarının da geliştirilebileceği ifade edilmiştir. 25 Yabancı tur operatörleri, dünyada da hızla büyüyen bir pazar olan inanç turizminin 1 Mardin’de çok önemli bir potansiyeli olduğunu vurgulamışlardır. Özellikle Mardin’deki erken Hristiyanlık döneminin olağanüstü izleri uluslararası inanç turizmi pazarı için farklı tur programları dâhilinde geliştirilebilir. Yabancı tur operatörlerinin ortak görüşü, Mardin’de geniş gruplara hitap eden kitle turizminin aksine, küçük gruplarla “niş” turizminin geliştirilebileceğidir. Mardin’de “niş” turizm alanlarının iyi tanıtımıyla, Mardin’e olan talebin arttırılabileceği ifade edilmiştir. Bu çerçevede, daha uzun süreli konaklamaya imkân verecek, daha fazla harcama yapma potansiyeli olan ve “niş” ilgi alanları olan turistleri (yüksek orta sınıf) hedef alan “niş” tur programları için aşağıdaki öneriler getirilmiştir: Kültür yürüyüşleri: tırmanma, yürüyüş, dağcılık ve yamaç yürüyüşü “Niş” ilgi alanları olan turistler için ahşap-taş işçiliği dersleri, çömlek yapımı ve tasarım dersleri, kumaş dokuma, geleneksel müzik, telkâri ve diğer el sanatları, mutfak ve benzeri katılım gerektiren etkinlikler Bitki bilimciler için geziler ve kuş gözlemi Arkeolojik gezi paketleri Gastronomi turları, şarap hasadı gibi tematik turlar Kültür turizmine çok da yatkın olmayan gençler için eğlence odaklı paketler Genel olarak gezi paketlerindeki hem tematik hem de mekânsal çeşitlenme, Mardin’de turistlerin kalış sürelerini de olumlu etkileyecek bir husus olacaktır. Ancak tur operatörleri, hangi alanda gezi paketi oluşturulursa oluşturulsun, Mardin'de mevcut olan grup seyahati operasyonlarındaki büyük lojistik sorunların mutlaka çözüme kavuşturulmasının altını çizmektedirler. Beklenen Sonuçlar Farklı hedef gruplarına yönelik olarak geliştirilecek olan alternatifli gezi paketleri ile (a) Mardin’e gelen ziyaretçi profili çeşitlenecek, (b) gelen turistlerin Mardin’de kalış süreleri artacak, (c) özellikle uluslararası turizm pazarında Mardin’in görünürlüğü ve tanıtımı artacak. Eylemin Tanımı “2.1.1 Gezi Paketlerinin Geliştirilmesi” eylemi için aşağıdaki alt eylemler planlanmıştır: 2.1.1.1 Yöntemin belirlenmesi Gezi paketlerinin geliştirilmesi için öncelikle, konsorsiyumun proje teknik teklifinde bu faaliyet ile ilgili olarak ortaya konan yöntemin gözden geçirilmesi ve ihtiyaç halinde gerekli revizyonların yapılması öngörülmüştür. Bu yöntemsel çalışmanın yapılabilmesi için tecrübeli bir tur operatörünün kısa dönemli uzman olarak TDE’ye katılması planlanmıştır. Söz konusu bu uzman aynı zamanda, belirlenen yöntem çerçevesinde, gerekli yerel/bölgesel/ulusal ya da uluslararası düzeyde araştırma/inceleme yapacak ve Türkiye’de hâlihazırda mevcut olan belli başlı kısa tur programlarını gözden geçirecektir 1 Yabancı tur operatörleri, Dünya Turizm Örgütü’nün inanç turizminin en hızlı gelişen seyahat sektörü olduğunu ve yılda 20 milyar dolar getirdiğini gösteren bir araştırma yayınladığını ifade etmişlerdir. 26 2.1.1.2 10 adet gezi paketinin hazırlanması Proje kapsamında yürütülen talep analizi, kıyaslama çalışması ve 2.1.1.1 alt faaliyetinde yürütülecek olan incelemelerin çerçevesinde en az 10 adet gezi paketi hazırlanacaktır. Bu paketler, ortalama 3 günlük gezi paketleri olacak ve en az 1 tanesi 5-7 günlük olacaktır. Gezi paketleri hazırlanırken, (a) tur operatörleri için cazip olması (b) farklı hedef gruplarının arzularına hitap ediyor olması gibi hususlara dikkat edilecektir. Hazırlanacak olan her bir gezi paketi için aşağıdaki konuları içeren teknik raporlama yapılacaktır: Paketlerin öngörülen bedelleri (Tur operatörleri ve turistler için) Hedef grubu (hangi aralıktaki turist grubunu hedeflediği) Yereldeki değer zincir aktörleri tamamlayıcı/destekleyici faaliyetler Promosyon yöntemleri (süre, zamanlama vs.) Promosyon maliyetleri Türkiye’deki ya da diğer başka yerlerdeki benzer paketlerle karşılaştırma Tur operatörlerinin paketlerin pazarlanması konusundaki potansiyel ilgilerinin değerlendirilmesi Beklenen turist sayılarına ilişkin beklentiler, tahminler ve hesaplamalar Değer zincirindeki hesaplamalar aktörler açısından tarafından beklenen yapılması gelirler, gereken tahminler ve 2.1.1.3 Tur operatörleri ve yerel değer zinciri aktörleri için etkinlik düzenlenmesi 2.1.1.2 kapsamında hazırlanacak olan taslak gezi paketleri, Mardin’de düzenlenecek 1 günlük bir etkinlikle yereldeki değer zinciri aktörlerinin ve de tur operatörlerinin görüş ve önerilerine sunulacaktır. Gelecek olan geri bildirimler çerçevesinde, taslak gezi paketleri revize edilerek nihai hale getirilecektir. 2.1.1.4 En az 3 tur planı için yerel aktörlere destek verilmesi Geliştirilecek 10 gezi paketi arasından farklı demografik yapıdaki hedef kitlelere hitap eden en az 3 tanesinin hayata geçirilmesi için, otel sahipleri, tur operatörleri ve diğer hizmet sağlayıcılar teşvik edilecek ve gerekli destek teknik destek verilecektir. Uygulama Süresi ve Zamanlama: Alt Eylemler Süre 2.1.1.1 - Yöntemin belirlenmesi 7 gün 2.1.1.2 - 10 adet gezi paketinin hazırlanması 10 gün 2.1.1.3 - Tur operatörleri ve yerel değer zinciri 7 gün aktörleri için etkinlik düzenlenmesi 2.1.1.4 - En az 3 tur planı için yerel aktörlere 8 gün destek verilmesi Eylem Yönetimi: 27 Zamanlama Sorumlu Kuruluş: Teknik Destek Ekibi (TDE) Eşgüdüm ve İşbirliği yapılan Kuruluşlar: İhale Makamı (Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, Bölgesel Rekabet Edebilirlik Programı Koordinasyon ve Uygulama Dairesi Başkanlığı), Mardin Valiliği, Yerel Paydaşlar Uygulama sürecinin yönetimi: TDE: İş Tanımını dikkate alarak taslak gezi paketlerini hazırlayacaktır. İhale makamının, Mardin Valiliğinin ve yerel paydaşların görüşlerini alarak gezi paketlerine son şeklini verecektir. Mardin Valiliği: TDE tarafından hazırlanan taslak gezi paketlerine görüş verecektir. Yerel Paydaşlar: vereceklerdir. TDE tarafından hazırlanan taslak gezi paketlerine görüş Raporlama: Taslak gezi paketlerinin hazırlanması ve gelen görüşlere göre paketlerin revize edilmesi TDE tarafından yapılacaktır. Hazırlanacak her bir gezi paketi için 2.1.1.2’de içeriği belirtilen teknik rapor hazırlanacaktır. Eylemin Tanıtımı: Hazırlanacak olan taslak gezi paketleri, Mardin’de düzenlenecek bir etkinlikle yereldeki değer zinciri aktörlerinin ve de tur operatörlerinin görüş ve önerilerine sunulacaktır. Söz konusu etkinlik, basın bülteni ile yazılı ve görsel basına görünürlük kuralları çerçevesinde duyurulacaktır. İşlere ve yıllara göre maliyet tahmini: Alt Eylemler Maliyet Tahmini 2.1.1.1 Yöntemin belirlenmesi 2.1.1.2 - 10 adet gezi paketinin hazırlanması 2.1.1.3 - Tur operatörleri ve yerel değer zinciri aktörleri için etkinlik düzenlenmesi 2.1.1.4 - En az 3 tur planı için yerel aktörlere destek verilmesi (Proje Bütçesi) (Proje Bütçesi) (Proje Bütçesi) Acil Eylem Planı 2014 Kısa Dönemli Eylem Planı 2015-18 Uzun Dönemli Eylem Planı 2019-23 (Proje Bütçesi) Finansal kaynaklar: Söz konusu eylem, proje bütçesinden finanse edilecektir. “2.1.1 - 10 adet gezi paketinin geliştirilmesi” eylem planının hazırlanması ve uygulanması sürecinde TDE katkısı aşağıdaki tahmini bütçe taslağında verilmiştir: 28 3.1.4. Eylem Planının Adı: Çevrimiçi Turizm Portalı Hazırlanması Proje Kod Numarası: 2.1.2 Kapsam: Başlıca hedefler şunlardır: - Kültür turizminin özendirilmesi için Mardin Turizm Web Portalının oluşturulması - Kültür turizmi sektörü için çok kanallı bir uygulama oluşturulması - Oluşturulacak sistemin tasarımı, operatörlerin eğitilmesi - Projenin tamamlanmasından sonra, Mardin Turizm Web Portalının sürdürülebilir biçimde bakımı ve geliştirilmesinin planlanması uygulaması ve sürdürülebilirliği için ilgili Kültürel web uygulamaları, bir alanın, çevre ve peyzaj dâhil çekim alanları, tarihi, artistik, arkeolojik ve folklorik özellikleri, gelenekleri ve ritüelleri, el sanatı objeleri ve gastronomi özellikleri dâhil, maddi ve maddi olmayan kültür mirasının sunumu üzerinde odaklanır. Kültürel içeriğin türdeş olmama, maddi olmama, yok olabilecek olma gibi özel nitelikleri onları bilgi-yoğun ve dolasıyla elektronik ortamda sunum için özellikle uygun hale getirmektedir. Kültürel web uygulamalarında aranan iki temel özellik; içerik kalitesi ve erişim kalitesidir. İçeriğin kalitesi kapsamlı, potansiyel olarak ulusal olanı yatay kesen aynı zamanda da kesin, tutarlı ve yerel olan kültürel bilgi demektir. Giderek çoğalan yalıtılmış, ulusal hatta bölgesel kültürel web uygulamalarına karşı içeriğin kalitesini sağlamanın önkoşulunu oluşturan başlıca teknolojik yapı taşı portallardır. Bir kültürel web-portalı, öncelikle ulusal veya bölgesel web sitelerinde potansiyel olarak zaten var olan büyük miktarda bilgiye ulaşmak için merkezi bir erişim noktası olarak kullanılabilir. Erişim kalitesine olan talebi karşılamak için, kültürel web uygulamalarının aynı anda birden fazla sunucuda barındırılması ve böylelikle herhangi bir zamanda herhangi bir yerde herhangi bir mecra ile erişime açık olması gerekir. Bu yolla hizmetler araçlardan bağımsız, zamanın ve yerin bilincinde olarak ve kişiselleştirilmiş bir biçimde sunulabilir. Böyle bir sunum, kültürel turiste sadece bir tatile hazırlık aşamasında değil tatil sırasında da yardımcı olabilir. Örneğin tercihleri hakkında, tablet bilgisayar veya akıllı telefon kullanarak nereye gideceği ve bireysel bir kültür turunu nasıl organize edebileceği konusunda ilham verebilir. Mardin veya GAP Bölgesi’nde var olan kültürel web uygulamalarının mevcut durumu şöyle tarif edilebilir. Kültürel miras sadece küçük yerel web sitelerinde duyurulmaktadır. Kültürel temaları inceleyen çapraz boyutlar ve bunların turizm bilgileriyle ilişkilendirilmesi söz konusu değildir. Farklı alanların çevresel ve peyzaj açısından çekim oluşturabilecek özelliklerini, 29 maddi olmayan kültür mirasını ve el sanatları gibi yerel gerçekleri biraraya getiren farklılıklar ve kimlikler tam olarak yansıtılmamaktadır. GAP Bölgesi (Güney Doğu Anadolu Bölgesi) açısından yatay kesit oluşturan boyutlar, örneğin bölge kültürüne ait birleştirici özellikler ve ortak nitelikler dikkate alınmamaktadır. Yatay kesit oluşturacak biçimde temalar içeren ve farklı coğrafi alanlara uzanan “sanal kültürel patikalar” oluşturulması veya kültürel güzergâhlar oluşturulması mümkün değildir. Bu duruma dayalı olarak, MSTDP (Mardin Sürdürülebilir Turizm Gelişmesi Projesi) şu hedeflere ulaşmaya çalışacaktır: Birincisi, Mardin İlinin bütününde kültür turizmini özendiren bir Mardin Turizm Web Portalı oluşturulacaktır. Portal hem doğrudan seyahatlerini düzenlemeleri için nihai kullanıcılara, hem de belirli bilgiler arayan turizm operatörlerine hizmet sunmalıdır. İkincisi, Mardin Turizm Web Portalının proje bittikten sonraki dönem için uzun erimli işletim ve bakımının sağlanmasıdır. Bu hedeflere ulaşmak için benimsenen yaklaşım aşağıdaki gibi tanımlanabilir: Bağlam, içerik özellikleri açısından hızla çoğalan bir web uygulamasına uygun tüketim koşulları anlamına gelmektedir ve esas olarak “neyi, ne için ve ne zaman uyarlamak gerektiği” sorusuna yanıt arar. Mardin Turizm Web Portalını çoğalabilen bir yapıya kavuşturabilmek için en azından aşağıdaki içerik özelliklerinin dikkate alınması gerekir. Araç: Araç özelliği; kullanılan aracın, görüntüleme büyüklüğü, hafıza işletim sistemi ve tarayıcı türü gibi donanım ve yazılım özelliklerini kapsayan araç profil bilgisinin belirlenmesi ile araçtan bağımsız bir talep anlamına gelmektedir. Mardin Turizm Web Portalınin ilk seyahat planlaması sırasındaki yardımı büyük bir ihtimalle PC kullanılarak başlayacaktır ve seyahat sırasındaki gerçek alan ziyaretleri, Smart Phone veya PDA gibi mobil araçlar gerektirecektir. Kullanıcı: Kullanıcı ile ilgili bilgi kişiselleştirmeyi dikkate alır. Kültürel turistler geleneksel turistlerden farklıdır, çünkü onlar genellikle bölgenin kültürünün çok belirli yönleriyle ilgilenirler. Dolayısıyla, profil oluşturmak için, diğerlerinin yanı sıra, belirli bir dönem ya da özelliğe ilişkin tercihlerin dikkate alınması gerekecektir. Ağlar: Mobil bir senaryoda bağlantı bant genişliği kablolu bağlantılara göre oldukça farklı ve çok daha geçicidir. Bu özellikle yüksek bant genişliğine sahip kablosuz ağlarla tam olarak kapsanmayan ülkelerde seyahat söz konusu olduğunda geçerlidir. Buna bağlı olarak, aslında var olan bant genişliği, kullanıcıya iletilebilecek bilginin belirlenmesinde kritik bir etmen oluşturur. Yer: Yer, örneğin navigasyon desteği gibi yer farkındalığı olan hizmetlerin sunulması için mobil hesaplama ihtiyaçları gerekir. Teknik olarak bulunulan durum GPS gibi veya iç mekân izleme sistemleri gibi pozisyonlama hizmetlerini içeren yöntemlerle belirlenmektedir. GSM sistemi bulunan akıllı telefon, kullanıcının hâlihazırda bulunduğu gerçek GSM hücresinin belirlenmesine olanak verir. Bu yer bilgisinin kullanılması açısından hücre belirleyici yeterli olmayabilir ve örneğin bir turistin ilerlemekte olduğu yolun belirlenmesi gibi ilave yer ve coğrafi bilgilerle desteklenmesi gerekebilir. Zaman: Bağlam özellik zamanı uygulamanın belirli zamanlama kısıtlarına, örneğin kültürel alanların açılış saatleri ya da kamu ulaşımının saatlerine göre uyarlanmasına 30 olanak verir. Konular: 1. Web Portal Gereklilikleri 2. Web Portal Stratejileri 3. Web Portal Tasarımı 4. Web Portal Mimarisi 5. Web Portal Yapısı 6. Web Portalın Kolaylaştırılması ve Özellikleri 7. Web Portal Geliştirme Teknolojisi ve Araçları 8. Web Portalın Sahipliği ve Yönetişimi 9. Eğitim ve öğretim 10. Web Portalın Geliştirilmesi, İnşası ve Konuşlandırılması Beklenen Sonuçlar: Site tasarım spesifikasyonları Site içeriğinin ayrıntılı tarifi Site haritaları Küçük resimler, Ana hatlar, İçindekiler, Ayrıntılı teknik destek spesifikasyonları Desteklenen tarayıcı teknolojisi Desteklenen bağlantı hızı Web hizmet sağlayıcı ve hizmet sağlayıcı kaynakları Sitenin belirli özelliklerini oluşturmaya ilişkin öneriler Site tasarımı ve geliştirilmesi için zaman planı Çoklu sayfalı bir veya daha fazla site prototipi Çoklu grafik tasarım ve arayüz tasarım skeçleri ve taslakları Kültürel turizmin geliştirilmesi için kapsamlı rehberler Operatörlerin, portalın ulusal web sitelerinin yönetimi ve kullanımına ve ilgili araçlarına ilişkin bilgisinin genel olarak artırılması Mardin Çevrimiçi Turizm Portalı destekleyecek Görevlere göre Tarif (görev kodu belirtilecek) 31 programlama veya teknoloji Görev 2.1.2.1 Beş Turizm Portalının İncelenmesi ve Nihai Faydalanıcıya Sunulması Bu görev çıktıya ilişkin verilecek karar için temel bilgiyi sağlayacaktır. Dolayısıyla analizin yapılması ve IT şirketinin görev tanımının hazırlanması için kısa dönemli bir uzman görevlendirilebilir (veya hizmet alımı yapılabilir). Bu görev çıktı ile ilgili verilecek karara temel oluşturacaktır. 2.1.2.1 altında gerçekleştirilecek çalışmanın ayrıntıları aşağıdadır: Her Portal için Tasarım ve Görünümün Belirlenmesi Bilgi yapısı: bilgi nesnelerinin nasıl yapılandırıldığının ve düzenlendiğinin belirlenmesi. Navigasyon/Etkileşim: Kullanıcıların farklı bilgi parçaları arasında nasıl tarama ve arama yapabileceğinin belirlenmesi. Yayınlama: Sayfaların fiziksel olarak nasıl düzenlendiğinin belirlenmesi. Her Portalın İçerik ve İşlevlerinin Belirlenmesi Yeni içerik girilmesinin nasıl yapıldığının belirlenmesi İçerik güncellemenin nasıl yapıldığının belirlenmesi. Sayfa düzeninin nasıl değiştirileceğinin belirlenmesi. Portal yapısının nasıl değiştirileceğinin belirlenmesi. Aynı içeriğin birkaç amaç için birden çok kez nasıl kullanılacağının belirlenmesi. Her Portal için Kullanıcı Topluluğunun/Hedef Grubun Belirlenmesi Hedef grubun belirlenmesi: Ziyaretçi gruplarının türleri: Portalı kullanan ve kullanmayan ziyaretçi kategorilerinin açıklanması. Her Portal için Sahiplik ve Yönetişimin Belirlenmesi (mümkünse) Web Portalın yaşatılmasından (yeni içerik ekleme, kopan bağlantıları onarma ve özellikleri güncelleme) kimin sorumlu olduğunun belirlenmesi. Altyapının ve teknolojinin uygulanmasına ilişkin sahipliğin belirlenmesi Portalın varolan diğer web uygulamaları ile nasıl bir uyum içine olacağının belirlenmesi: yan hizmet yapısına bağlı olarak portal varolan bir websitesi çerçevesinin bir parçası olabilir. Bu durumda, sitenin içeriğinden ve gelen hizmet isteklerinin yürütülmesinden kimin sorumlu olduğunun belirlenmesi. Portalın içeriğini kimin yöneteceğinin belirlenmesi. Her Portal için Teknolojinin ve Mimarinin Belirlenmesi Web portalın sayfalarının birbiriyle nasıl bağlantılandırıldığını gösteren bir şema oluşturulması. Her sayfada içeriğin hangi ögelerinin yer aldığını gösteren sayfa şemalarının oluşturulması. Gözden Geçirmelerin Raporlanması 32 KDV veya yüklenici karar verme sürecine yardımcı olmak üzere bir inceleme raporu hazırlayacaktır. Nihai Yararlanıcıya Sunum TDE raporun bulgularını nihai yararlanıcıya sunacaktır. Yukarıda belirtilen konuların dışında bu yönde adım atacak bireyler ve gruplar uygun ve gerekli gördükleri eklemeleri yapabileceklerdir. Görev 2.1.2.2 Çevrimiçi portal için (İçerik Yönetim Sistemi dâhil) İşlevsel, Teknik ve Ticari Gerekliliklerin Hazırlanması Web Portal Stratejisi Bir web portal stratejisi iki aşamalı bir süreçtir: 1. İlk olarak ortaklar bir araya gelir, ihtiyaçlar ve amaçlar analiz edilir ve belirtilen geliştirme süreci ile planlarda ince ayar yapılır. 2. İkinci olarak neyin ne için, hangi teknoloji ve içerikle yapılacağını, sürecin ne kadar zaman alacağını, ne kadar harcama gerektirdiğini ve bu çabaların sonuçlarının nasıl değerlendirileceğini detaylandıran bir site spesifikasyon dokümanı oluşturulmasıdır. Ana hatları oluşturulmuş geliştirme süreci Web portalı gereklerinin tanımlanması Nihai yararlanıcı tarafından tartışılıp onaylanacak bu gereklilikler seçilen kullanıcı toplulukları için istenen özellikler ve işlevler giderek bir yapılacak işler haline gelmelidir. Özgül gerekliliklerin bütüncül bir portal gereklilikleri kümesi içinde toplandığının ve ele alınması gereken herhangi konu ve boşluk kalmadığından ya da bütün paydaşlar açısından garanti edilebilmesi için bir fırsat oluşturur. Hedef Grup: Hedef grubu tanımlamaya ihtiyaç vardır. Bir sitenin tasarımı ve içeriği normal olarak belirli ziyaretçi tiplerini cezbeder. Amaca ulaşmak için ve portal için belirli bir ziyaretçi kesimini hedeflemesi daha iyi olur. Tam olarak hedeflenen grubu cezbetmek için web portalın içeriğinin tam olarak hazırlanması gerekir. İçerik: Web portalın içeriği çok iyi kategorize edilmelidir. Sitenin içeriği hedef grubun belirli ihtiyaçlarını karşılayacak şekilde geliştirilmelidir. İşbirliği: Stratejideki bir sonraki önemli adım çevrimiçi ortaklar ve topluluklarla işbirliğidir. Bu web portalın görünürlüğünü artırmaya yardımcı olur. Internette, sitenin konusuna ya da başlığına ilişkin sanal toplulukları bulmak ve onlara katılmak şarttır. Bu topluluklar dünyanın her köşesinden ziyaretçi çekmeye yardımcı olur. Yönetim: Yeni web portalını itibarlı kılmak için iyi geliştirilmiş bir destek ağı olmalıdır. Kurumda veya bölümde birinin web portal tarafından başlatılan eposta sorgulamalarını yanıtlama sorumluluğunu üstlenmesi gerekir. Aynı zamanda bu kişinin yeni siteler ve/veya kuruluş veya bölüm için ilginç olacak 33 sanal toplulukları araştırmak için düzenli olarak internet gelişmelerini takip etmesi gerekir. Ayrıca bir kişi de web portalın bakım sorumluluğunu (yeni içerik ekleme, kopan bağları onarma ve özelliklerini güncelleme vb.) almalıdır. Pazarlama: Tamamlayıcı pazarlama ve tanıtım materyalinin son haline getirilmesi ve web portalın bütün yollar kullanılarak tanıtılması gerekir. Web portal adresi tüm gazetelerde, radyo ve TV duyurularında, broşürlerde, antetli kağıtlarda, kartvizitlerde ve diğer basılı ve CD’ler, DVD’ler, video klipleri vb. dijital malzemede belirtilmelidir. Web portal ihtiyaçlarının belirlenmesi Hedeflere karar verildikten sonra, bu hedeflere nasıl ulaşılacağı belirlenmelidir. Bu görev (yazılımı gerçekleştirecek olan) IT şirketinin ekibi ve nihai yararlanıcı ile birlikte gerçekleştirilecek en az 2 günlük bir atölye çalışmasıyla tamamlanmalıdır. Atölye çalışmasının bütün proje paydaşları açısından amacı, portalın üst düzey özelliklerini belirlemek ve bu konuda anlaşmaya varmaktır. Atölye çalışmasının konuları şunları kapsamalıdır: Tasarım ve Sayfa Düzeni Sitenin tasarımı onun düzenlemesine ilişkin çerçeveyi beliler. Web portalı tasarımı, hedef grubun ne istediğine, kurumun ne söylemek istediğine ve içeriğin hedef grubun ihtiyaçlarını karşılamak üzere en iyi nasıl düzenleneceğine ilişkin taktik tasarım kararlarının alınmasını kapsar. Web sitesinin grafik/multimedya özelliklerinin tanımlanması ziyaretçi deneyimini zenginleştirmek amacıyla kullanılmalıdır. İçerik Web içeriği tekrarlanan ziyaretlere katkıda bulunacak en önemli etmenlerden biridir. Web içeriği metin, resim, grafik, kroki, ses ve hareket içerir. İçerik verilerinin ve içerik derlemenin tanımlanması: o İçeriğin mantıksal birimlere ayrılması o Birimler arasında bir önem sıralaması oluşturulması o Birimler arasındaki kullanılması o Bilgi yapılandırmasını yakından izleyen bir site hazırlanması ve o Sistemin işlevsel ve estetik başarısının analiz edilmesi ilişkileri yapılandırmak için bu hiyerarşinin Portal Özellikleri Ekip üyelerinin portallarında görmek istediği yetenekler portalın özelliklerini oluşturur. Bu özelliklere; portalın genel görünümü, gezinti olanakları, göze ve duyguya hitap eden düzenekler, ögeler ve düzenlemeler örnek verilebilir. Bu özellikler; tek imza girişi (SSO: Single sign-on), güvenlik, uzaktan erişim için güvenlik sağlayıcı (credential vault), statik bilginin el cihazları için çıkarılması (web clipping) gibi işlevsel ve işlevsel olmayan özellikleri de içerir. 34 Web portalında hangi özelliklerin uygulanacağına ilişkin kararın oluşmasına yardımcı olmak için, tavsiyeler web portal stratejisi içinde girişlere dayandırılır ve kurumun, bölümün veya girişimin etkileşimli ürün kataloğu, ürün desteği, çevrimiçi satış, dış bağlantılar vb. içerip içermemesine ilişkin konuları kapsar. Bu tavsiyeler web portalı gereklilikleri aşamasında seçilen stratejiler uyarınca yürütülen analizlere dayandırılır. Web portal; gerekli değişikliklere uyum sağlayabilen dinamik sayfalar, düşük bant gereklilikleri, ziyaretçiler için ziyaretçi kaydı, yetkilendirilmiş işlemler için giriş düzenlemeleri, en yakın hastaneler, polis merkezleri vb. acil durum bilgileri gibi herhangi bir web portalının karşılaması gereken bazı diğer özellikleri de içermelidir. Özelliklerin gerekliliklere göre düzenlenmesi Paydaşların şunları bilmeye ihtiyacı vardır: Aynı gruptaki özelliklerin hangilerinin kendileri için en önemli olduğunu tartışmak ve belirlemek, Kuruluşları yatay kesen özelliklerin belirlenebilmesi ve önceliklendirilebilmesi için, kuruluşlar açısından önemli olan ilave özelliklerin tartışılması ve belirlenmesi, İhtiyaçlarının ne düzeyde ve nasıl karşılanacağının belirlenmesi, Hızla yanıtlanması gereken işlevsellikler var ise bunların belirlenmesi Web Portal Mimarisi Mimari tasarım, Web portalın en üst düzeydeki hipermedya yapısıdır ve yapıyı zenginleştirmek ve arşivin yeniden kullanımı için tasarım örüntüleri ile yapılandırma şablonlarının (template) uygulamasıdır. Mardin Turizm Web Portalının sayfalarının birbiriyle nasıl ilişkilendirildiğini gösteren bir şema hazırlandığında bu şema, her sayfada içeriğin hangi öğelerinin yer aldığını gösterecektir. Bu aşamanın nihai sonucu, mimari standartları (ağ, güvenlik, erişilebilirlik ve yönetilebilirlik vb.) ve var olan farklı mimari çevreleri, bir diğer deyişle portalın işletim ortamının özelliklerini belirlemek için ihtiyaç duyulan her şeyi ayrıntılandıran bir belgeler listesidir. Web Portalı Yapısı Web portalları temel yapısal temalar çevresinde inşa edilir. Bu temel mimari özellikler web portalın gezinti arayüzünü yönetir ve kullanıcının bilginin nasıl düzenlendiğine ilişkin zihinsel modellerini şekillendirir. Hiyerarşik Yapı: Hiyerarşik bir düzenleme, aynı zamanda içeriğe yönelik kendi analitik yaklaşımımıza ilişkin yararlı bir disiplini de beraberinde getirir. Zira hiyerarşiler ancak iyi düzenlenmiş materyaller söz konusu ise kullanışlıdır. Site Şemaları: Site şemaları proje planlamadan hazırlanmasına kadar ilerleyen süreçte de yararlıdır. Donanım gereklilikleri 35 web sayfasının Kayıtlı ve kayıtsız kullanıcı sayıları, eşzamanlı kullanıcı sayısı, kullanıcı yükü tepe noktaları Gereken yanıt süresi Uygulamanın boyutu, sayfa sayısı, portlet sayısı, bir safyadaki portlet sayısı ve portletlerin karmaşıklığı. Sonuç uygulama sistemleri, veri tabanı ve web içerik yönetimi gibi ek etmenler Windows, Unix, Linux, Android, iOS gibi işletim sistemleri (OS). Güvenlik ihtiyaçları Başarılı bir işleyiş için Mardin Turizm Web Portalının güvenliğini sağlamanın araçları ve yolları. Yönetişim/Yönetim Modeli Analiz edilecek diğer boyutlar içerik yönetişim modelidir ki, en azından aşağıdakilerin tanımlanmasını gerektirir: Hangi içerik bileşenlerini kim yönetiyor (oluşturuyor, düzeltiyor, onaylıyor, yayınlıyor, kaldırıyor, arşivliyor) İçerik nereden yönetiliyor İçerik hangi ticari olaylar karşısında değişiyor İçerik diğer içerik maddelerini nasıl etkiliyor (içerik maddeleri arasındaki içerik bağımlılıklarının yanı sıra, örgütsel iş birimlerini de nasıl etkilediği dikkate alınır) İçerik yönetim sistemi nasıl değiştirilir, nasıl genişletilir, yeni özellikler ve işlevler nasıl eklenir Portal rolleri ve sorumlulukları Eğitim ve öğretim Kuruluştaki bütün üyelerin bu portal rollerinden birini üstlenmek için becerilerin tümüne sahip olamayacağı varsayımıyla, bir eğitim doğacaktır. Bu eğitim, iş başında olabileceği gibi sınıf ortamında da İşletim çevresi, var olan sorumluluklarının bir parçası olarak ekip tarafından yönetilebilir. gerekli ihtiyacı olabilir. üyeleri Eğitimin süresi ve katılımcı sayısı atölye çalışmasının bir çıktısı olarak belirlenecektir. Görev 2.1.2.3 Portalın Belirlenen Hizmet Sağlayıcılarına Yüklenmesi, Kaynak Kodlarının Ve Diğer İlgili Bilglerinin Devredilmesi Bu görev altında portal geliştirilecek, oluşturulacak ve Nihai Yaralanıcının onayından sonra hizmete sunulacaktır. Görev 2.1.2.4 Mardin Valiliği için Bir Stil Rehberinin (ve Eğitiminin) Oluşturulması Mardin Valiliği için Eğitim 36 Eğitime katılanlara; teknolojik, metodolojik ve sosyo-kültürel bakış açısıyla oluşturulan sistemin tasarımı, uygulanması ve sürdürülebilirliğini yönetilebilmesi için bilgi ve beceri kazandırılması amaçlanır. Mardin Valiliği için Rehber Hazırlanması Var olan sistemlerin ve araçların teknik yönetimi ile bu araçlarca desteklenen kültürel turizm amaçlı ekonomik faaliyetlerin geliştirilmesi konusunda yerel aktörlerin yeterliliklerinin ve yetkinliklerinin geliştirilmesi amaçlanır. Zamanlama Görevler için belirlenen süreler Faaliyet başlangıç ve bitiş zamanları Faaliyet öncesindeki adımlar Faaliyetin Yönetimi Koordinatör Kuruluş: Mardin Valiliği Sorumluluklar: Mardin Valiliği uygulamanın gözetiminden, ihtiyaç ve beklentilere ilişkin yol göstermekten, gerekli insan kaynaklarının ve maddi kaynakların (içerik için bilgi ve veri) sağlanmasından, gerekli izinlerin zamanında verilmesinden sorumlu olacaktır. Katkıda Bulunan Taraflar: Sözleşme Makamı (Bilim, Teknoloji ve Sanayi Bakanlığı, Bölgesel Rekabet Edebilirlik Programı Koordinasyon ve Uygulama Birimi), AB Delegasyonu, Teknik Destek Ekibi (TDE), Kültür ve Turizm Bakanlığı – Kültür ve Turizm İl Müdürlüğü, Mardin Büyükşehir Belediyesi Yönetimin İşleyişi: KDU veya bir IT şirketi Nihai Yaralanıcının onayı ile görevlendirilecektir. Görev ve faaliyetler zamanında ve verimli bir biçimde gerçekleştirilebilmek üzere TDE gözetiminde yürütülecektir. Faaliyet altında tarif edilen atölye çalışması yerel kilit paydaşların katılımını garanti edecek şekilde TDE tarafından düzenlenecektir. Eylemin Raporlanması: Beş farklı turizm portalına ilişkin inceleme KDU veya IT şirketi tarafından raporlanacaktır. Teknolojik ve metodolojik yaklaşım IT şirketi tarafından raporlanacaktır. Raporun tamamı TDE gözetiminde hazırlanacak ve Nihai Faydalanıcı tarafından onaylanacaktır. Eylemin Duyurulması ve Tanıtılması: Web sitesi, bülten vb. araçlarla yapılacaktır. Görevlere ve yıllara göre maliyet tahmini Finansman düzenlemeleri Harekete geçirilecek kaynaklar 37 Görev 2.1.2.2 için tahmini bütçe; Mardin Turizm Web Portalının tasarımı, geliştirilmesi ve hizmete alınması için 35.000 Avro’dur. Mardin Valiliği için eğitim ve rehber hazırlanmasının tahmini (basım giderleri hariç) bütçesi 1.000 Avro’dur. TDE katkısı (sadece iş tanımında sıralanan eylemler için) TDE rol ve katkısının tanımı o Adam gün tahminleri: KU, Kıdemli KDU’lar, Kıdemsiz KDU’lar o TDE’nin her görev kapsamındaki rolü tanımlanmıştır. Yukarıdaki tabloya bakınız Diğer giderlerden tahmini harcama (harekete geçirilecek kaynaklara bakınız) İlgili paydaşların katkısını almak için gerekli idari düzenlemeler İzleme ve Değerlendirme İzleme organı: Mardin Valiliği ve kurulacak olan Danışma Kurulu (ADCOM) portalın geliştirilmesinde alacakları etkin rol ve eğitim etkinliklerine katılımlarına dayanarak, web portalın performansının izlenmesinden ve değerlendirilmesinden sorumlu olacaktır. TDE, IT şirketinden alacağı girdiler aracılığıyla, izleme organının bir izleme ve değerlendirme planı geliştirmesine yardımcı olacaktır. İzleme sisteminin tarifi: İzleme ve değerlendirme göstergeleri belirlenecek ve otomatik raporlamaya olanak verecek şekilde portal istatistikleri ile bütünleştirilecektir. İzleme ve değerlendirme etkinliklerinin sıklığı IT şirketinin ve TDE ekibinin desteğiyle kararlaştırılacaktır. 38 3.1.5. Eylem Planının Adı: Mardin Turizm Markası Tanıtım Materyallerinin Hazırlanması Proje Kod Numarası: 2.1.3 KAPSAM Yer markalaşması, ilgili destinasyonu kolayca tanımlayan ve farklılaştıran isim, sembol, logo veya grafik eserlerle desteklenmesi, destinasyona ilişkin eşsiz seyahat deneyimi beklentisinin sürekli olarak iletilmesi, turist ve destinasyon arasında duygusal bağları kuvvetlendirici hizmetlerin sunulması gibi bir dizi pazarlama faaliyetlerini içermektedir. Bu bağlamda markalaşma, yoğun rekabetin yaşandığı turizm sektöründe, markanın turistlerin zihninde oluşturulabilmesini ve rakiplerinden farklılaşmasını mümkün kılar. Bununla beraber yer markalaşması çalışmaları marka kimliğinin oluşturulmasından başlayarak buna yönelik iletişim uygulamalarını içeren uzun ve zorlu bir süreç gerektirmektedir. Bu perspektif ışığında, proje kapsamında Mardin’in marka kent haline gelebilmesi için Mardin marka kimliğinin oluşturulması ve Mardin turizm markasının canlı ve güncel tutulabilmesi için gerekli olan marka iletişim uygulamalarını içeren faaliyetler öngörülmüştür. Bu faaliyetler proje teknik şartnamesinde 4.2.2.1. Markalaşma ve Tanıtım Stratejisinin Uygulanması bölümünde Mardin ve Mardin Turizm Markası Tanıtım Materyalleri başlığı altında şöyle tanımlanmıştır: i. Mardin Turizm Markası için Kurumsal Kimlik Kitinin Hazırlanması, ii. Mardin Kitapçığı ve Broşürlerinin hazırlanması iii. Ulusal ve uluslararası kampanya çalışmalarına yönelik tanıtım filminin hazırlanması, iv. Mardin Seyahat Rehberi’nin hazırlanması, v. Mardin turistik haritalarının hazırlanması, vi. Ulusal ve uluslararası turizm fuarlarına yönelik tanıtım kitinin hazırlanması. BEKLENEN SONUÇLAR Mardin ve Mardin Turizm Markası Tanıtım Materyallerinin oluşturulması ile şunlar amaçlanmaktadır: a. Mardin vizyonunun tüm yerel paydaşlara aktarılması, b. Mardin ile ilgili güncel bilgilerin turist / ziyaretçilere aktarılması, c. Mardin turizm markasının sürekliliğinin sağlanması. EYLEMLERİN TANIMI Marka konumlandırma, markanın oluşturulmasıyla tamamlanan bir süreç olmadığı için sürekliliğin sağlanması amacıyla Mardin ve Mardin Turizm Markası Tanıtım Materyalleri aşağıda tanımlanan alt eylemler ile oluşturulacaktır. 39 2.1.3.1. Kurumsal Marka Kimliği Kitinin Oluşturulması Şehir markalaşmasında, şehirler için yapılmaya çalışılan, şehre özel ve daha ayırt edilebilir bir kimlik yaratmaya çalışmaktır. Bu bağlamda bir şehrin, o şehri kolayca tanımlayan ve farklılaştıran isim, sembol, logo, işaret veya diğer grafik eserlerle desteklenmesi yani güçlü bir görsel kimlik markalama stratejisinin temel parçalarından biridir. Özgün marka değerlerini yansıtan iyi tasarlanmış bir grafik kimlik iletişimde profesyonelliği ve tutarlılığı sağlayacak, iletişim malzemelerinin kalite denetimine yardımcı olacaktır. Ayrıca, Mardin markasının görsel ve sözel kimliğinin resmi kurumlar ve iş dünyası tarafında tutarlı kullanımıyla ortaya çıkacak sinerji söz konusu kimliğin oturması ve bilinirliliğinin artmasına katkı sağlayacaktır. Bu nedenle, markanın görsel ve sözel sunumunun değişik mecralarda, malzemelerde ve ortamlarda aynı tutarlılık içinde kullanılmasını sağlamak üzere, Mardin markası logo ve sloganının onaylanmasından sonra bir marka kullanım kılavuzu hazırlanacaktır. Bu kılavuz şu bilgileri içerecektir; Logonun teknik özellikleri, Logo ve sloganın kullanım düzeni, Koruma alanı, En küçük kullanım şekli, Renk paleti, Dikkat edilmesi gerekenler, Tipografi açıklaması, Markanın başka markalarla kullanımı, Alt marka kullanımı, Kurumsal evrak kılavuzu, Basın ilanı ve posterlerde kullanımı, Web sayfası kılavuzu, Maskot olarak kullanımı. 2.1.3.2. Mardin Kitapçığı ve Broşürlerinin hazırlanması Proje kapsamında oluşturulacak Mardin turizm markasının kimlik araçları ve kullanım kılavuzu doğrultusunda Mardin’e ilişkin genel bilgilendirme niteliğinde bir kitapçık ve Mardin’i özgün ve cazip kılan ve değişik hedef kitlelere hitap edecek 3 ayrı broşür hazırlanacaktır. Bu broşürlerin hangi cazibe alanına yönelik olacağı ve içeriği, pazarlama stratejisine bağlı olarak saptanacaktır. Üretilecek basılı malzemelerin basım maliyeti, dağıtım maliyeti ve kullanım pratikliği göz önüne alınarak boyut, ağırlık ve tasarımsal estetik değerleri ayrıca belirlenecektir. 40 2.1.3.3. Ulusal ve uluslararası kampanya çalışmalarına yönelik tanıtım filminin hazırlanması Mardin markasını ve özgün Mardin değerlerini yansıtacak ve bir destinasyon olarak Mardin’in cazibelerini sunacak 10 dakikalık bir Mardin tanıtım filmi hazırlanacaktır. Tanıtım filmi uluslar arası ve ulusal fuar benzeri etkinliklerde kullanılacaktır. Bununla beraber söz konusu filmin Mardin turizm portalı, elektronik billboardlar ve benzeri çeşitli mecralarda kullanılabilecek 2 dakikalık bir versiyonu da hazırlanacaktır. 2.1.3.4. Mardin Seyahat Rehberi’nin hazırlanması Yurt içi ve yurt dışı turizm ofislerinde ve büyük turizm acentelerinde bulundurmak ve çeşitli noktalarda satılmak üzere bir Mardin Seyahat Rehberi hazırlanacaktır. İngilizce ve Türkçe olmak üzere iki dilli hazırlanacak rehber cep boyutlarında olacaktır. Rehber Mardin’in cazibe alanlarını, turist / ziyaretçilere yönelik hizmetlere ilişkin bilgileri içerecektir. 2.1.3.5. Mardin turistik haritalarının hazırlanması Turizm ofislerinde ve otellerde bulundurulmak üzere Mardin ili geneline, Mardin kent merkezine ve 1. Caddeye ait karikatürize teknikle yapılmış üç harita hazırlanacaktır. Ölçek ve lokasyon doğruluğu gözetilerek üretilecek bu haritalarda turistin görmesi istenilen tüm cazibe merkezleri adları ile işaretlenecek ve cazibe merkezlerinin görselleri grafik sunumlarla uygulanacaktır. 2.1.3.6. Ulusal hazırlanması ve uluslararası turizm fuarlarına yönelik tanıtım kitinin Turizm endüstrisine yönelik ulusal ve uluslararası pek çok fuar düzenlenmektedir. Bu fuarlar kentlerin kendi özgün değerlerini ve ürünlerini tanıtmak, rakip destinasyonlardan farklarını göstermek için doğru ve sonuçları itibarıyla etkili bir fırsat sunmaktadır. Bu bağlamda Mardin’i ve oluşturulacak Mardin turizm markasının tanıtımına olanak sunacak biçimde bir tanıtım kiti üretilecektir. Söz konusu tanıtım kiti içerisinde Mardin’i tanıtan broşürler, Mardin kitapçığı, seyahat rehberi yanı sıra markayı yansıtan afiş ve bannerlar bulunacaktır. ZAMAN PLANI Ortaya çıkacak fırsatların kullanılabilmesi ve faaliyetlerin zamanında tamamlanabilmesi amacıyla Mardin ve Mardin Turizm Markası Tanıtım Materyalleri hazırlığı belli bir zaman planı içerisinde gerçekleştirilecektir. Bu çerçevede ilgili faaliyetler ve alt faaliyetlere ilişkin önerilen zaman planı Ek-1’de sunulmuştur: EYLEM YÖNETİMİ Sorumlu Kuruluş: Teknik Destek Ekibi (TDE) faaliyetin koordinasyonundan sorumlu olacaktır. Eşgüdüm ve İşbirliği yapılan Kuruluşlar: İhale Makamı (Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, Bölgesel Rekabet Edebilirlik Programı Koordinasyon ve Uygulama Dairesi Başkanlığı), Mardin Valiliği, Tedarikçiler Uygulama sürecinin yönetimi: 41 TDE: İş Tanımını dikkate alarak belirtilen tanıtım malzemelerin tasarım ve üretim süreçlerini hazırlayacak ve yönetecektir. Malzemelerin tasarım ve üretim sürecinde ihale makamının, Mardin Valiliğinin ve tedarikçilerin görüşleri ve onayları alınarak ilerlenecek ve son şeklini alan malzemeler ürettirilecektir. Mardin Valiliği: TDE tarafından hazırlanan malzeme bilgilendirmeleri doğrultusunda kullanılacak görsel malzemelerin ve yazılı bilgilerin temininde yardımcı olacak ve tasarım ve üretim sürecinde görevlendirilecek uzmanlar hakkında ve çıkacak malzemelerin tasarım ve içeriği hakkında görüş verecektir. Tedarikçiler: TDE tarafından hazırlanan son taslak malzemeler konusunda görüş vereceklerdir. Raporlama: Tanıtım malzemelerinin hazırlanması ve gelen görüşlere göre tasarımların revize edilmesi TDE tarafından kontrol edilecektir. Sürecin aşamaları TDE tarafından raporlanacaktır. Eylem Tanıtım ve Duyurusu: Tanıtım malzemelerinin tamamı proje kapsamında hazırlanacak web portali, proje web sitesi ve proje elektronik bülteni içerisinde yerel paydaşlarla elektronik formatta paylaşılacaktır. Bunun yanısıra projenin sosyal medya hesapları aracılığıyla ilgili dokümanlar turizm sektöründe yer alan ilgili ulusal ve uluslararası kuruluşlarla paylaşılacaktır. FİNANSAL KAYNAKLAR İletişim bağlamında turizm, kentlerin cazibelerini artırmak için kullanılabilecek en etkileyici kanallardan birini oluşturmaktadır. Bununla birlikte yoğun rekabetin yaşandığı bu sektörde iletişim stratejileri farklı iletişim araçlarının geliştirilmesine veya mevcut araçlarda farklı stratejiler oluşturulmasına bağlı olarak güncellenmelidir. 2.1.3. eylemi kapsamında yukarıda verilmiş olan kalemlerin maliyetleri proje bütçesinden karşılanacaktır. Bununla birlikte ileriki dönemlerde söz konusu materyallerin güncellenmesi ve yenilenmesi için özellikle sektör sivil toplum kuruluşlarıyla işbirliği önerilmektedir. Marka iletişim uygulaması kapsamında geliştirilecek olan Mardin ve Mardin Turizm Markası Tanıtım Materyallerinin üretiminde, markayı ve kenti temsil etmeleri nedeniyle, en iyi tasarım ve üretim seçenekleri kullanılması gerekmektedir. 42 3.1.6. Eylem Planının Adı: Markalaşma ve Tanıtımda Ortak Girişim Modeli Proje Kod Numarası: 2.1.5 Kapsam Proje kapsamında yürütülen algı araştırmaları ve analitik araştırmalar sonucunda Mardin’in marka değerleri ve rekabetçi konumlandırma çalışması tamamlanmış ve “Yaşayan Müze” kavramı altında markalaşma stratejisinin ilk adımı olarak Mardin logo ve slogan çalışması başlatılmıştır. Bir marka yaratma ve marka kent olabilme sadece bir logo ve slogan oluşturmakla sınırlı bir çalışma değildir. Güçlü bir marka kimliği yaratmak marka kent olabilmenin temel bir adımıdır. Ancak kentlerin güçlü marka imajı oluşturabilmeleri sadece markanın tanıtım faaliyetleri ile sınırlı kalamaz. Kent yönetimlerinin, tanıtım faaliyetlerinin dışında ve ötesinde yapması gereken çok yönlü faaliyetler vardır. Kentin vizyonu doğrultusunda göz önüne alınması gereken ve belirlenen stratejiler doğrultusunda yürütülecek bazı faaliyetleri şöyle sıralayabiliriz; Etkin sosyal, ekonomik ve çevresel politikalar Dinamik turizm, yabancı yatırım ve ihracat geliştirme programları Marka kimliğine uygun kültürel, sportif ve politik aktiviteler Başka ülkelerle kültürel ve akademik işbirlikleri geliştirerek Uluslararası kurumlar, bölgesel örgütler ve yerel ve uluslararası sivil toplum örgütleri ile verimli ilişkiler Merkezi hükümet, endüstri ve sivil toplum örgütleriyle verimli işbirliği Yurt dışı kamu ve özel kurulması/güçlendirilmesi Yenilikçiliğe, yatırıma ve eğitime uzun vadeli bir vizyonla yaklaşım sektör kurumlarıyla diplomatik ilişkilerin Başarılı bir Marka kent olabilmenin kriterleri genel olarak şöyle belirlenmiştir. İnsanlarının kişiliği ve kentleriyle gurur duyması – insanlarının kentleriyle gurur ve heyecan duymaması, ziyaretçilerin kent deneyimini olumsuz etkiler Özel bir yer hissi vermesi – o kentte bulduklarını başka bir yerde bulamayacakları hissi (Kültür, mimari, insanlar, doğa veya başka soyut değerler özellikler) Hırs/vizyon ve iş ortamı iklimi – büyük planlar, yatırımlar, büyümek için gerçek bir ufuk ve iyi yönetişim Bilinirlilik/tanınırlık ve olumlu algıların oluşması – Tanıtım için yapılanlar, basında ve internette görünürlük, hediyelik eşyalar, önemli fuar/festival/etkinlikler 43 Görmek için gidilmeye değer bir yer olması- orada özel bir deneyim yaşanacağına inanmak… görülmeye değer değil, gidilip görmek için gidilmeye değer… Konuşulma değeri (“kokteyl parti” etkisi) olması – Memleketime dönünce anlatmak ilginç olacak… Ulaşım kolaylığının olması – Ulaşım araç ve zamanlarının uygunluğu Konumsal değeri – Kendinin kültürel /tarihi ve deneyimsel zenginliği… Bölgenin zenginliği, çevredeki ilginç yerler Cazibe noktaları veya farklılıklarının olması – farklı deneyimlerin cazibesi, her yerde göremeyeceği ilginçlikler “ben orada yaşayabilirim” duygusu yaratması – kentin ziyaretçiler üzerinde oluşturduğu zengin özelliklerin ortaya koyduğu net değer algısı Günümüzde, marka kent oluşturmak, markayı yönetmek ve pazarlama stratejilerini ve faaliyetlerini yürütmek oldukça profesyonel bir yaklaşım gerektirmektedir. Bunun için başarılı kentlerde kentin ilgili kamu ve özel sektör aktörlerinin tanımlanmış bir işbirliği modeli çerçevesinde çalışmaları sahiplendikleri görülmektedir. Bu işbirliği yapısı içinde; Kentin pazarlanması gerekliliği ve pazarlama fonksiyonu konusunda ortak bir anlayışın oluşması gerekir. Bu iki yönden çok önemlidir; a) Kentin pazarlama faaliyetlerine daha fazla destek sağlanmış olur b) yapılması gerekenler konusunda ortak bir algı ve ortak bir iletişim dili gelişmesine yardımcı olur ve farklı yorumlarla pazarlama faaliyetlerinin bütünlüğünün bozulması engellenebilir. Tüm ilgili paydaşları bir yapının altında toplamak ve bir elden koordine etmek kaynak temini ve kullanımının verimliliğini attıracak, pazarlama, uygulama ve yeni girişimlerin planlanması ve uygulanmasına bir dinamizm kazandıracaktır. Pazarlama strateji/planlama ve uygulamalarının bir süreç olduğu göz önüne alınırsa süreklilik ve tutarlılık sağlanması kent pazarlamasının en doğru şekilde ve verimli yürütülmesini sağlayacaktır. Pazarlama anlayışının tek kentin tanıtımı olarak kabul edilemeyeceği anlayışının benimsenmesi önemlidir. Pazarlama sadece turiste yönelik bir faaliyet olarak düşünülmemelidir. Kent halkının, kentin özgün ruhunun parçası olarak varlığını ve değerlerini korumasını sağlayacak çabanın da pazarlama faaliyet ayaklarından biri olduğu göz önüne alınmalıdır. İşbirliği modeli, bu anlayışın kentin yetkili ve etkin aktörleri tarafından, ortak olarak benimsenmesine yardımcı olacaktır. Pazarlama strateji/plan ve uygulamalarının iyi denetlenmesi ve sonuçlarının iyi değerlendirilmesi gerekmektedir. Bu değerlendirme kriterlerinin başlangıçta belirlenmesi ve yıl ve aktivite bazında değerlendirilmesinin yapılması uzun bir süreç olan pazarlama çalışmalarına önemli girdiler oluşturur. Kent markasının düzenli olarak algı araştırmalarının yapılması ve değerlendirilmesi marka yönetiminin önemli bir ayağıdır. 44 Proje İş Tanımında, Mardin markasının ve tanıtımının ortak sahipliliğini sağlamak amacıyla bir kamu-özel sektör girişiminin tasarlanması ERA’ya bu girişimin yürütülmesi için teknik destek verilmesi ön görülmektedir. Ancak girişimin, Proje kapsamında üretilen tanıtım malzemelerinin sahiplenilmesi ve ticari olarak kullanılmasına yardımcı olması şeklinde dar kapsamlı bir tanımı yapılmıştır, hatta gönüllülük esasına bağlı bir platform olarak düşünülebileceği belirtilmiştir. Oysa, yukarıda da belirtildiği üzere, özellikle markanın gelişim sürecinde markanın ve tanıtımının ortak sahipliliğini sağlamak daha kapsamlı bir işbirliği modeli gerektirmektedir. Beklenen Sonuçlar 1. Merkezi yönetim, yerel yönetim ve STK’lar arasında kurulan bir işbirliği platformu ile Mardin markasının paydaşlar arasında ortak sahipliliğini sağlama 2. Paydaşların katkısıyla hazırlanmış pazarlama ve iletişim stratejileri ve eylem planlarını oluşturma 3. Merkezi yönetim, yerel yönetim ve STK’lar arasında sağlanan işbirliği ve eşgüdüm sayesinde Mardin markasının imajını oluşturacak/geliştirecek ve Mardin’i bir cazibe merkezi olarak tanıtacak her türlü faaliyet için kaynak yaratma/birleştirme ve ortak planlar çerçevesinde kullanma 4. Mardin markası adına yürütülen tüm tanıtım malzemelerinin sahipliliğini, üretim ve denetimini yüklenme, güncelliğini ve yeterliliğini sağlama 5. Marka vaadine uygun olarak kent hizmetlerinin geliştirilmesi/ yeni yatırımların yapılması konusunda yönlendirici olma Eylemin Tanımı “2.1.5 Markalaşma ve Tanıtımda Ortak Girişim Modeli” eylemi için Proje kapsamında aşağıdaki alt eylemler planlanmıştır: 2.1.5.1 Girişimin Tasarlanması Mardin turizm markasının ve tanıtımının ilgili paydaşlar tarafından ortak sahipliliğini sağlamak amacıyla bir kamu-özel sektör girişim modelinin tasarlanması gerekmektedir. Konunun dar veya tam kapsamlı olarak ele alınma kararına bağlı olarak model tasarımı yapılacaktır. Olması gereken model, Mardin Valiliğin ilgili birimlerini, Mardin Büyükşehir Belediyesi ilgili birimlerini, DIKA Mardin masasını, Mardin Sanayi ve Ticaret odası, Mardin Esnaf ve Sanatkârlar Odasını ve bazı doğrudan ilgili STK’lar (örn. MARTOD) tarafından kurulacak bir vakıf şeklinde düşünülebilir. 2.1.5.2 İş Planının Hazırlanması Modele bağlı olarak hazırlanacaktır. 2.1.5.3 Girişimin Uygulanması İçin Teknik Destek Verilmesi 2.1.5.4 Proje Sonunda Girişimin Değerlendirilmesi Eylem Yönetimi: Sorumlu Kuruluş: Teknik Destek Ekibi (TDE) 45 Eşgüdüm ve İşbirliği yapılan Kuruluşlar: İhale Makamı (Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, Bölgesel Rekabet Edebilirlik Programı Koordinasyon ve Uygulama Dairesi Başkanlığı), Mardin Valiliği, Yerel Paydaşlar Uygulama sürecinin yönetimi: TDE: İş Tanımını dikkate alarak belirtilen kamu-özel sektör ortak girişiminin tasarımını yapacak, yönergeyi hazırlayacak ve uygulama süreçlerinde teknik destek verecektir. Mardin Valiliği: TDE tarafından hazırlanan taslağa görüş verecek Yerel Paydaşlar: TDE tarafından hazırlanan son taslak yönerge konusunda görüş vereceklerdir. 46 3.1.7. Eylem Planının Adı: En Az Üç Farklı Küçük ve Orta Büyüklükteki İşletmeye (KOBİ) Servis Kalitesinin İyileştirilmesi Eğitimlerinin Verilmesi Proje Kod Numarası: 2.2.2 Kapsam Proje kapsamında yürütülen Analitik Araştırmalar, Mardin’in Markalaşma ve Tanıtım Stratejisi kapsamında Mardin’de sunulan hizmet kalitesinin geliştirilmesine yönelik çalışmaların önemini ortaya koymaktadır. Hizmet kalitesinin geliştirilmesi kapsamında oluşturulacak olan stratejiler, küçük ve orta büyüklükteki işletmelerin hizmet kalitelerinin arttırılmasına yönelik duyulan ihtiyaçlara göre geliştirilecek olan eğitim programlarını içermektedir. İş tanımı kapsamında geliştirilecek olan eğitim programları, Mardin’deki otellere, restoranlara ve hediyelik eşya satıcılarının yanısıra, turizmle doğrudan ya da dolaylı olarak ilişkili kamu görevlilerine yönelik farkındalık arttırma ve kalite kontrol eğitimlerinin düzenlenmesi ve eğitimlerin sürdürülebilirliği açısından gelecek dönemlerde eğitimci olabilecek kişilerin eğitilmesi de öngörülmüştür. Hizmet kalitesi kavramı, günümüzde artan bir önem kazanmaktadır. Bunun başlıca nedenleri arasında; işletmelerin başarılarının kaliteli ürün ve hizmet sunmayla ilişkilendirilmesi ve sundukları hizmetlerin kalitesini arttırarak, daha yüksek karlılık elde etmek istemeleri ve müşterilerde sadakati sağlamak istemeleri gelmektedir. Bu kapsamda hizmetlerde kalite, turizm sektöründe yer alan tüm turizm aktörleri için müşteri memnuniyeti ile açıklanmaktadır. Müşterinin yöreye özgü olan bir üründen tatmini ve o ürünle beraber yörenin kendisinde bıraktığı izlenim, o ürününün sunumundan, pazarlanmasına ve müşteriye ulaşmasına kadar etkilidir. Bu durum da, sunulan hizmetin kalitesi ile açıklanmaktadır2. Sunulan hizmetin kalitesi, o yörenin turizm potansiyelinin artmasındaki en önemli unsurlardan birisidir. Bu kapsamda Mardin’deki turizme yönelik sunulan hizmet kalitesi incelendiğinde, belli başlı birtakım sorunlar olduğu ortaya çıkmaktadır. Proje kapsamında yürütülen Analitik Araştırmalar çerçevesinde Mardin’e gelen yerli-yabancı turistler ve turizm aktörlerine (oteller, restoranlar, hediyelik eşyacılar, tur rehberleri, seyahat acentaları, vb.) yönelik yapılan talep analizleri ve değer zinciri çerçevesinde, turistler ve turizm aktörleri Mardin’deki düşük hizmet kalitesinden şikâyetçi olduklarını vurgulamışlardır. Onlara göre hizmet kalitesini etkileyen temel unsurlar şöyle belirtilmektedir: Turizme yönelik tesislerdeki yönetimin zayıflığı, Ürünler için belirlenmiş bir fiyat standardının olmaması ve yerli yabancı müşteri ayrımı yapılarak farklı fiyat politikasının uygulanması, İdari personelin ve yöneticilerin, farkındalık arttırma ve kalite kontrol sistemlerinin yetersiz olması 2 Burhan Kılıç ve Ali Eleren, “Turizm Sektöründe Hizmet Kalitesi Ölçümü Üzerine Bir Literatür Araştırması”, Alanya İşletme Fakültesi Dergisi, 1/1, 2009, s. 91-118. 47 Turizme yönelik tesislerdeki hijyen eksikliği, Ticari değeri olan alternatif turizm potansiyellerinin yeterince tanıtılmaması, Turizmin geliştirilmesine yönelik internet kullanımın yetersizliği, Turizm tesislerinde çalışan personelin yabancı dil bilgisi eksikliği, Turizme yönelik işletmelerde müşterileri aldatan pazarlama tekniklerinin uygulanması Düşük kalite ve yetersiz kentsel altyapı hizmeti, Nitelikli insan kaynakları eksikliği, Hizmetler ile yerel el işleri, takı ve yiyeceklerin imalatı, tanıtımı ve sunumunda kalite ve standartların olmaması, Kamu kurum ve kuruluşlarının hizmet kalitesinin geliştirilmesine yönelik eşgüdüm, işbirliği ve planlama eksikliği, Yerli ve yabancı tur rehberlerinin Mardin ve çevresi ile ilgili bilgi eksikliği Yöre halkının turizmde istihdam edilmesine yönelik kurs ve eğitimlerin yetersiz olması, Sektör temsilcileri arasında organizasyon kapasitesinin olmaması, Mardin Anadolu Otelcilik Turizm Meslek Lisesi ve Mardin Artuklu Üniversitesi Turizm İşletmeciliği ve Otelcilik Yüksekokulunun sunduğu hizmet içi eğitimin turizmdeki ihtiyaçlara yönelik yeterli olmaması. Bunun yanında, Mardin’de yapılan değer zinciri analizi çerçevesinde turizm aktörleri tarafından hizmet kalitesinin geliştirilmesi kapsamında çeşitli eğitim ihtiyaçları dile getirilmiştir. Konaklama tesislerine ilişkin aşağıda belirtilen eğitimlere ihtiyaç duyulduğu vurgulanmıştır: Genel Yönetim ve İşletme Personel Yönetimi İletişim Becerisi Satış ve Pazarlama İnternet Kullanımı Temizlik ve Oda Servisi Mutfak Becerileri Lokanta Resepsiyon Lokanta ve kafelerde ihtiyaç duyulan eğitim alanlarına aşağıda yer verilmiştir: Mutfak Becerileri Sunum Temizlik ve Hijyen 48 Hizmet Üretme ve Geliştirme Değer Zinciri Analizi çerçevesinde hizmet kalitesinin geliştirilmesine yönelik hediyelik eşya satıcıları da ihtiyaç duyulan eğitim alanlarına aşağıda yer verilmiştir: İletişim Becerileri Hijyen Sunum ve ürün geliştirme Markalaşma Yabancı dil eğitimi İnternet kullanımı Genel olarak belirtilen değerlendirmeler ve görüşler çerçevesinde geliştirilecek olan eğitim paketleri, Mardin’de turizme yönelik sunulan hizmet kalitesinin geliştirilmesini olumlu etkileyecek bir husus olacaktır. Bu kapsamda, detaylı olarak eylem tanımlarının içinde iş planı kapsamında hizmet kalitesinin geliştirilmesi kapsamındaki eğitimlere yer verilecek ve iş planında belirtilmeyen eğitim çeşitliliği de öneri olarak sunulacaktır. Beklenen Sonuçlar Farklı hedef gruplarına yönelik olarak geliştirilecek olan alternatifli eğitim paketleri ile (a) turizmle ilişkili küçük ve orta büyüklükteki işletmelerde hizmet kalitesi iyileşecek, (b) turizm bilinci konusunda genel anlamda farkındalık artacaktır. Eylemin Tanımı “2.2.2 - Üç farklı Küçük ve Orta Büyüklükteki İşletmeye (KOBİ), servis kalitesinin iyileştirilmesi eğitimlerinin verilmesi” eylemi için aşağıdaki alt eylemler planlanmıştır: 2.2.2.1 Eğitim İhtiyaç Analizinin Yapılması Eğitim İhtiyaç Analizi, Mardin’de turizm sektöründe faaliyet gösteren KOBİ’lere verilecek olan “servis kalitesinin iyileştirilmesi” eğitimlere ışık tutmak üzere planlanmış bir çalışmadır. Bu çalışma ile işletmeler için gerekli olan eğitim ihtiyaçlarının tespit edilmesi hedeflenmektedir. Eğitim ihtiyaç analizi kapsamında ilk olarak işletmelerin tespit edilen mevcut problemleri ve ihtiyaçları değer zinciri analizi çerçevesinde değerlendirilmektedir. Daha sonra, işletme sahiplerini, yöneticilerini ve personellerini içeren geniş kapsamlı anket ve yüz yüze görüşmeler neticesinde, işletme faaliyetlerini yürütenlerin (yöneticilerin/ personellerin) nitelikleri ile o işin gerektirdiği bilgi ve beceriler arasındaki farklılıkların tespit edilmesi planlanmıştır. En son aşamada, ortaya konan bu farklılıkların kapatılmasına yönelik olarak, kimlere hangi konularda eğitimler verilmesi gerektiğine ilişkin tespitler yapılmaktadır. Yürütülen analitik çalışmalar neticesinde, Mardin’deki işletmeler arasında özellikle otel ve restoranların servis kalitelerinin iyileştirilmesine yönelik olarak eğitim ihtiyaçları bulunduğu ortaya konmuştur. Ayrıca, otel ve restoranlar için bu eğitim ihtiyaçlarının neler olduğuna dair çalışma Şubat 2014 içerisinde tamamlanmıştır. Buna göre aşağıdaki konu başlıklarında eğitimlerin verilmesi öngörülmektedir: 49 Eğitim Modülleri Eğitim Konu Başlıkları Modül 1: Oteller için Servis Kalitesinin İyileştirilmesi Eğitimi Ön Büro (Resepsiyon personelleri) Yiyecek-içecek servisi (Yöneticiler ve garsonlar) Oda servisi (Oda servisi personeli) Yönetim becerileri (Yöneticiler) Sağlık ve güvenlik (Tüm personel) İletişim becerileri (Tüm personel) Modül 2: Restoranlar için Servis Kalitesinin İyileştirilmesi Eğitimi Yiyecek-içecek servisi Menü oluşturma Sunum hazırlama Sağlık ve güvenlik İletişim becerileri 2.2.2.2 Eğitim Programlarının Hazırlanması Mardin’de turizm sektöründe faaliyet gösteren KOBİ’lere verilecek olan “servis kalitesinin iyileştirilmesi” eğitim programları hazırlanırken; (1) eğitim ihtiyaç analizi çalışmasının sonuçları, (2) Mardin sürdürülebilir turizm eylem planının “insan kaynaklarını geliştirme” stratejilerinin genel amaç ve hedefleri, (3) Mardin’de geçmişte yürütülmüş, halihazırda yürütülen ya da yürütülmesi planlanan eğitim faaliyetleri dikkate alınacaktır. Söz konusu eğitimler, oteller, restoranlar ve hediyelik eşya satıcılarının yer aldığı en az 3 farklı hedef grubunu içerecek şekilde geliştirilecektir. Yürütülen analitik çalışmalar neticesinde, servis kalitesinin iyileştirilmesine yönelik olarak verilecek olan eğitimlerin yöresel ürün üreticilerini/satıcılarını, yerel rehber ve tur operatörlerini, turizm bilgi ofislerini, taksi-dolmuş sürücülerini, eczane sahiplerini ve turizmle ilgili önemli diğer küçük işletmeleri de içerecek şekilde programlanması önem arz etmektedir. Eğitim programları hazırlanırken, tamamlayıcı unsurlar olarak eğitim materyalleri de ayrıca hazırlanacaktır. 2.2.2.3 Eğitimlerin Verilmesi Eğitim ihtiyaçları gözetilerek hazırlanacak olan servis kalitesinin iyileştirilmesi eğitimleri otellere, restoranlara, hediyelik eşya satıcılarına ve turizm sektöründeki diğer önemli işletmelere aşağıdaki tabloda öngörüldüğü şekilde verilmesi planlanmıştır: Eğitim Modülleri Eğitim Konu Başlıkları Eğitimin süresi Modül 1: Oteller için Servis Kalitesinin İyileştirilmesi Eğitimi Ön Büro (resepsiyon personelleri) 3 gün (personel) + 1 gün Yiyecek-içecek servisi (Yöneticiler ve garsonlar) 50 Hedeflenen katılımcı sayısı Yaklaşık 80 kişi Oda servisi (Oda servisi personeli) (yöneticiler) Yönetim becerileri (Yöneticiler) Sağlık ve güvenlik (Tüm personel) İletişim becerileri (Tüm personel) Modül 2: Restoranlar için Servis Kalitesinin İyileştirilmesi Eğitimi Yiyecek-içecek servisi 2 Gün 30 1 Gün 40 (20 x 2) Menü oluşturma Sunum hazırlama Sağlık ve güvenlik İletişim becerileri Modül 3: Diğer KOBİ'ler için Servis Kalitesinin İyileştirilmesi Eğitimi İletişim becerileri Örgütlenme Sağlık ve güvenlik Verilecek olan eğitimlerin etkinliğini en üst seviyede tutmak için, katılımcı sayısı 20 kişi ile sınırlı tutulmalıdır. Eğitime fazla katılımcı gelmesi durumunda sayı 30’a kadar esnetilebilir. Talebin beklenenden çok daha fazla olması durumunda, ilave eğitim düzenlenmesi uygun olacaktır. 2.2.2.4 Eğitim Değerlendirme Raporunun Hazırlanması Farklı hedef gruplarına yönelik düzenlenecek her bir eğitim faaliyetinin sonunda, (1) katılımcılarca doldurulmuş “eğitim değerlendirme anketleri” yoluyla katılımcıların geri bildirimlerinin, (2) eğitimcilerin sonuç değerlendirmelerinin, (3) ileriye yönelik önerilerin yer aldığı bir “eğitim değerlendirme raporu” hazırlanacaktır. Uygulama Süresi ve Zamanlama: Alt Eylemler 2.2.2.1 - Eğitim İhtiyaç Analizinin Yapılması Süre Zamanlama 20 gün Otel ve restoranlar için tamamlanmıştır. 2.2.2.2 - Eğitim Programlarının Hazırlanması 10 gün (Modül 1) Nisan-Mayıs 2014 2.2.2.3 - Eğitimlerin Verilmesi 4 gün 10 gün(Modül (Modül1) 3) 2.2.2.4 - Eğitim Değerlendirme Raporunun Hazırlanması 5 1) 2 gün (Modül 2) 10 gün (Modül 2) gün(Modül (Modül3)2)x 2 1 5gün 5 gün (Modül 3) 51 Eylül 2014 Ekim 2014 Eylem Yönetimi: Sorumlu Kuruluş: Teknik Destek Ekibi (TDE) Eşgüdüm ve İşbirliği yapılacak Kuruluşlar: İhale Makamı (Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, Bölgesel Rekabet Edebilirlik Programı Koordinasyon ve Uygulama Dairesi Başkanlığı), Mardin Valiliği, Artuklu Üniversitesi, Mardin Turizm ve Otelcilik Meslek Lisesi Uygulama sürecinin yönetimi: TDE: İş Tanımından hareketle, eğitim ihtiyaç analizi çalışmasını dikkate alarak eğitim programlarını hazırlayacaktır. Eğitim programları hazırlanırken, Mardin Valiliği, Artuklu Üniversitesi ve Mardin Turizm Otelcilik Meslek Lisesi ile eşgüdüm sağlanacaktır. Raporlama: Söz konusu her bir eğitim programı için 2.2.2.4’de belirtilen içerikte bir “eğitim değerlendirme raporu” hazırlanacak ve ihale makamı ile Mardin Valiliği’ne teslim edilecektir. Eylemin Tanıtımı: Eğitim programlarına davet edilecek olan hedef grupları, eğitim tarihinden en az 1 hafta öncesinde bilgilendirilecek ve katılım konusundaki geri bildirimleri alınacaktır. Ayrıca, her bir eğitim programı, hazırlanacak basın bülteni ile kamuoyuna ve yazılı-görsel yerel medya kuruluşlarına (görünürlük kuralları çerçevesinde) duyurulacaktır. İşlere ve yıllara göre maliyet tahmini: Alt Eylemler Acil Eylem Planı 2014 Kısa Dönemli Eylem Planı 2015-18 Uzun Dönemli Eylem Planı 2019-23 2.2.2.1 - Eğitim İhtiyaç Analizinin Yapılması (Proje Bütçesi) - - 2.2.2.2 - Eğitim Programlarının Hazırlanması (Proje Bütçesi) - - 2.2.2.3 - Eğitimlerin Verilmesi (Proje Bütçesi) - - 2.2.2.4 - Eğitim Değerlendirme Raporunun Hazırlanması (Proje Bütçesi) - - Finansal kaynaklar: Söz konusu eylem, proje bütçesinden finanse edilecektir. 52 3.1.8. Eylem Planının Adı: Kamu Görevlilerine Farkındalık Arttırma ve Kalite Kontrol Eğitimlerinin Verilmesi Proje Kod Numarası: 2.2.2 Kapsam Proje kapsamında yürütülen Analitik Araştırmalar, Mardin’in Markalaşma ve Tanıtım Stratejisi kapsamında Mardin’de sunulan hizmet kalitesinin geliştirilmesine yönelik çalışmaların önemini ortaya koymaktadır. Hizmet kalitesinin geliştirilmesi kapsamında oluşturulacak olan stratejiler, küçük ve orta büyüklükteki işletmelerin hizmet kalitelerinin arttırılmasına yönelik duyulan ihtiyaçlara göre geliştirilecek olan eğitim programlarını içermektedir. İş tanımı kapsamında geliştirilecek olan eğitim programları, Mardin’deki otellere, restoranlara ve hediyelik eşya satıcılarının yan ısıra, turizmle doğrudan ya da dolaylı olarak ilişkili kamu görevlilerine yönelik farkındalık arttırma ve kalite kontrol eğitimlerinin düzenlenmesi ve eğitimlerin sürdürülebilirliği açısından gelecek dönemlerde eğitimci olabilecek kişilerin eğitilmesi de öngörülmüştür. Hizmet kalitesi kavramı, günümüzde artan bir önem kazanmaktadır. Bunun başlıca nedenleri arasında; işletmelerin başarılarının kaliteli ürün ve hizmet sunmayla ilişkilendirilmesi ve sundukları hizmetlerin kalitesini arttırarak, daha yüksek karlılık elde etme istemeleri ve müşterilerde sadakati sağlamalarıdır. Bu kapsamda hizmetlerde kalite, turizm sektöründe yer alan tüm turizm aktörleri için müşteri memnuniyeti ile açıklanmaktadır. Müşterinin yöreye özgü olan bir üründen tatmini ve o ürünle beraber yörenin kendisinde bıraktığı izlenim, o ürününün sunumundan, pazarlanmasına ve müşteriye ulaşmasına kadar etkilidir. Bu durum da, sunulan hizmetin kalitesi ile açıklanmaktadır3. Sunulan hizmetin kalitesi, o yörenin turizm potansiyelinin artmasındaki en önemli unsurlardan birisidir. Bu kapsamda Mardin’deki turizme yönelik sunulan hizmet kalitesi incelendiğinde, belli başlı birtakım sorunlar olduğu ortaya çıkmaktadır. Proje kapsamında yürütülen Analitik Araştırmalar çerçevesinde Mardin’e gelen yerli-yabancı turistler ve turizm aktörlerine (oteller, restoranlar, hediyelik eşyacılar, tur rehberleri, seyahat acentaları, vb.) yönelik yapılan talep analizleri ve değer zinciri çerçevesinde, turistler ve turizm aktörleri Mardin’deki düşük hizmet kalitesinden şikayetçi olduklarını vurgulamışlardır. Onlara göre hizmet kalitesini etkileyen temel unsurlar şöyle belirtilmektedir: Turizme yönelik tesislerdeki yönetimin zayıflığı, Ürünler için belirlenmiş bir fiyat standardının olmaması ve yerli yabancı müşteri ayrımı yapılarak farklı fiyat politikasının uygulanması, İdari personelin ve yöneticilerin, farkındalık arttırma ve kalite kontrol sistemlerinin yetersiz olması Turizme yönelik tesislerdeki hijyen eksikliği, Ticari değeri olan alternatif turizm potansiyellerinin yeterince tanıtılmaması, 3 Burhan Kılıç ve Ali Eleren, “Turizm Sektöründe Hizmet Kalitesi Ölçümü Üzerine Bir Literatür Araştırması”, Alanya İşletme Fakültesi Dergisi, 1/1, 2009, s. 91-118. 53 Turizmin geliştirilmesine yönelik internet kullanımın yetersizliği, Turizm tesislerinde çalışan personelin yabancı dil bilgisi eksikliği, Turizme yönelik işletmelerde müşterileri aldatan pazarlama tekniklerinin uygulanması Düşük kalite ve yetersiz kentsel altyapı hizmeti, Nitelikli insan kaynakları eksikliği, Hizmetler ile yerel el işleri, takı ve yiyeceklerin imalatı, tanıtımı ve sunumunda kalite ve standartların olmaması, Kamu kurum ve kuruluşlarının hizmet kalitesinin geliştirilmesine yönelik eşgüdüm, işbirliği ve planlama eksikliği, Yerli ve yabancı tur rehberlerinin Mardin ve çevresi ile ilgili bilgi eksikliği Yöre halkının turizmde istihdam edilmesine yönelik kurs ve eğitimlerin yetersiz olması, Sektör temsilcileri arasında organizasyon kapasitesinin olmaması , Mardin Anadolu Otelcilik Turizm Meslek Lisesi ve Mardin Artuklu Üniversitesi Turizm İşletmeciliği ve Otelcilik Yüksekokulu turizmdeki ihtiyaçlara yönelik hizmet içi eğitiminin yeterli olmaması. Bunun yanında, Mardin’de yapılan değer zinciri analizi çerçevesinde turizm aktörleri tarafından hizmet kalitesinin geliştirilmesi kapsamında çeşitli eğitim ihtiyaçları dile getirilmiştir. Konaklama tesislerine ilişkin aşağıda belirtilen eğitimlere ihtiyaç duyulduğu vurgulanmıştır: Genel Yönetim ve İşletme Personel Yönetimi İletişim Becerisi Satış ve Pazarlama İnternet Kullanımı Temizlik ve Oda Servisi Mutfak Becerileri Lokanta Resepsiyon Lokanta ve kafelerde ihtiyaç duyulan eğitim alanlarına aşağıda yer verilmiştir: Mutfak Becerileri Sunum Temizlik ve Hijyen Hizmet Üretme ve Geliştirme Değer Zinciri Analizi çerçevesinde hizmet kalitesinin geliştirilmesine yönelik hediyelik 54 eşya satıcıları da ihtiyaç duyulan eğitim alanlarına aşağıda yer verilmiştir: İletişim Becerileri Hijyen Sunum ve ürün geliştirme Markalaşma Yabancı dil eğitimi İnternet kullanımı Genel olarak belirtilen değerlendirmeler ve görüşler çerçevesinde geliştirilecek olan eğitim paketleri Mardin’de turizme yönelik sunulan hizmet kalitesinin geliştirilmesini olumlu etkileyecek bir husus olacaktır. Bu kapsamda, detaylı olarak eylem tanımlarının içinde iş planı kapsamında hizmet kalitesinin geliştirilmesi kapsamındaki eğitimlere yer verilecek ve iş planında belirtilmeyen eğitim çeşitliliği de öneri olarak sunulacaktır. Beklenen Sonuçlar Farklı hedef gruplarına yönelik olarak geliştirilecek olan alternatifli eğitim paketleri ile (a) dolaylı/doğrudan turizmle ilişkili kamu kurumlarında hizmet kalitesi iyileşecek, (b) turizm bilinci konusunda genel anlamda farkındalık artacak. Eylemin Tanımı “2.2.3 – Kamu Görevlilerine Farkındalık Yaratma ve Kalite Kontrol Eğitimlerinin Verilmesi” eylemi için aşağıdaki alt eylemler planlanmıştır: 2.2.3.1 Eğitim İhtiyaç Analizinin Yapılması Eğitim İhtiyaç Analizi, Mardin’de turizm sektörü ile ilgili dolaylı/doğrudan hizmet sunan kamu kurumlarına yönelik “farkındalık yaratma” ve “kalite kontrol” eğitimlerinin başlangıç aşaması için planlanmış bir çalışmadır. Bu çalışma ile işletmeler için gerekli olan eğitim ihtiyaçlarının tespit edilmesi hedeflenmektedir. Eğitim ihtiyaç analizi kapsamında ilk olarak değer zinciri analizi çerçevesinde, işletmelerin tespit edilen mevcut problemleri ve ihtiyaçları değerlendirilmektedir. Daha sonra, işletme sahiplerini, yöneticilerini ve personellerini içeren geniş kapsamlı anket ve yüz yüze görüşmeler neticesinde, işletme faaliyetlerini yürütenlerin (yöneticilerin/personellerin) nitelikleri ile o işin gerektirdiği bilgi ve yetenek arasındaki farklar tespit edilmesi planlanmıştır. En son aşamada, ortaya konan bu farkların kapatılmasına yönelik olarak, kimlere hangi konularda eğitimler verilmesi gerektiğine ilişkin tespitler yapılmaktadır. Yürütülen analitik çalışmalar neticesinde, Mardin’deki işletmeler arasında özellikle otel ve restoranların servis kalitelerinin iyileştirilmesine yönelik olarak eğitim ihtiyaçları bulunduğu ortaya konmuştur. Ayrıca, otel ve restoranlar için bu eğitim ihtiyaçlarının neler olduğuna dair çalışma Şubat 2014 içerisinde tamamlanmıştır. Buna göre aşağıdaki konu başlıklarında eğitimlerin verilmesi öngörülmektedir: Eğitim Modülleri Eğitim Konu Başlıkları Modül 4: Kamu Görevlilerine Yönelik Turizm geliştirme konusunda temel kavramlar 55 Farkındalık Arttırma Eğitimi İletişim becerileri Motivasyon Takım çalışması Modül 5: Kamu Görevlilerine Yönelik Kalite Kontrol Eğitimi Kalite kontrol Modül 6: Eğiticilerin Eğitimi Turizm geliştirme konusunda temel kavramlar Ulusal-Uluslararası hizmet kalite standartları İletişim becerileri Eğitim teknikleri 2.2.3.2 Eğitim Programlarının Hazırlanması Mardin’de turizm sektöründe faaliyet gösteren KOBİ’lere verilecek olan “servis kalitesinin iyileştirilmesi” eğitim programları hazırlanırken; (1) eğitim ihtiyaç analizi çalışmasının sonuçları, (2) Mardin sürdürülebilir turizm eylem planının “insan kaynaklarını geliştirme” stratejilerinin genel amaç ve hedefleri, (3) Mardin’de geçmişte yürütülmüş, halihazırda yürütülen ya da yürütülmesi planlanan eğitim faaliyetleri dikkate alınacaktır. Söz konusu eğitimler, oteller, restoranlar ve hediyelik eşya satıcılarının yer aldığı en az 3 farklı hedef grubunu içerecek şekilde geliştirilecektir. Yürütülen analitik çalışmalar neticesinde, servis kalitesinin iyileştirilmesine yönelik olarak verilecek olan eğitimlerin yöresel ürün üreticilerini/satıcılarını, yerel rehber ve tur operatörlerini, turizm bilgi ofislerini, taksi-dolmuş sürücülerini, eczane sahiplerini ve turizmle ilgili önemli diğer küçük işletmeleri de içerecek şekilde programlanması önem arz etmektedir. Eğitim programları hazırlanırken, tamamlayıcı unsurlar olarak eğitim materyalleri de ayrıca hazırlanacaktır. 2.2.3.3 Eğitimlerin Verilmesi Eğitim ihtiyaçları gözetilerek hazırlanacak olan servis kalitesinin iyileştirilmesi eğitimleri otellere, restoranlara, hediyelik eşya satıcılarına ve turizm sektöründeki diğer önemli işletmelere aşağıdaki tabloda öngörüldüğü şekilde verilmesi planlanmıştır: Eğitim Modülleri Eğitim Konu Başlıkları Modül 4: Kamu Görevlilerine Yönelik Farkındalık Arttırma Eğitimi Turizm geliştirme konusunda temel kavramlar İletişim becerileri Eğitimin Süresi Hedeflenen Katılımcı Sayısı 2 Gün 80 (20x4) 1 Gün 20 Motivasyon Takım çalışması Modül 5: Kamu Görevlilerine Yönelik Kalite Kontrol Eğitimi Kalite kontrol Ulusal-Uluslararası kalite standartları hizmet 56 Modül 6: Eğiticilerin Eğitimi Turizm geliştirme konusunda temel kavramlar 2 Gün İletişim becerileri 5 Eğitim teknikleri Verilecek olan eğitimlerin etkinliğini en üst seviyede tutmak için, katılımcı sayısı 20 kişi ile sınırlı tutulmalıdır. Eğitime fazla katılımcı gelmesi durumunda sayı 30’a kadar esnetilebilir. Talebin beklenenden çok daha fazla olması durumunda, ilave eğitim düzenlenmesi uygun olacaktır. 2.2.3.4 Eğitim Değerlendirme Raporunun Hazırlanması Farklı hedef gruplarına yönelik düzenlenecek her bir eğitim faaliyetinin sonunda, (1) katılımcılarca doldurulmuş “eğitim değerlendirme anketleri” yoluyla katılımcıların geri bildirimlerinin, (2) eğitimcilerin sonuç değerlendirmelerinin, (3) ileriye yönelik önerilerin yer aldığı bir “eğitim değerlendirme raporu” hazırlanacaktır. Uygulama Süresi ve Zamanlama: Alt Eylemler Süre 2.2.3.1 - Eğitim İhtiyaç Analizinin Yapılması 2.2.3.2 - Eğitim Programlarının Hazırlanması 2.2.3.3 - Eğitimlerin Verilmesi 2.2.3.4 - Eğitim Değerlendirme Raporunun Hazırlanması Zamanlama 20 gün 5 gün (Modül 4) 10 gün (Modül 5) 10 gün (Modül 6) Otel ve restoranlar için tamamlanmıştır. Nisan-Mayıs 2014 2 gün (Modül 4) 1 gün (Modül 5) 2 gün (Modül 6) x 2 Eylül 2014 5 gün (Modül 4) 5 gün (Modül 5) 5 gün (Modül 6) Ekim 2014 Eylem Yönetimi: Sorumlu Kuruluş: Teknik Destek Ekibi (TDE) Eşgüdüm ve İşbirliği yapılacak Kuruluşlar: İhale Makamı (Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, Bölgesel Rekabet Edebilirlik Programı Koordinasyon ve Uygulama Dairesi Başkanlığı), Mardin Valiliği, Artuklu Üniversitesi, Mardin Turizm ve Otelcilik Meslek Lisesi Uygulama sürecinin yönetimi: TDE: İş Tanımından hareketle, eğitim ihtiyaç analizi çalışmasını dikkate alarak eğitim programlarını hazırlayacaktır. Eğitim programları hazırlanırken, Mardin Valiliği, Artuklu Üniversitesi ve Mardin Turizm Otelcilik Meslek Lisesi ile eşgüdüm sağlanacaktır. Raporlama: 57 Söz konusu her bir eğitim programı için 2.2.3.4’de belirtilen içerikte bir “eğitim değerlendirme raporu” hazırlanacak ve ihale makamı ile Mardin Valiliği’ne teslim edilecektir. Eylemin Tanıtımı: Eğitim programlarına davet edilecek olan kamu kurumları, eğitim tarihinden en az 1 hafta öncesinde bilgilendirilecek ve katılım konusundaki geri bildirimleri alınacaktır. Ayrıca, her bir eğitim programı, hazırlanacak basın bülteni ile kamuoyuna ve yazılıgörsel yerel medya kuruluşlarına (görünürlük kuralları çerçevesinde) duyurulacaktır. İşlere ve yıllara göre maliyet tahmini: Alt Eylemler Acil Eylem Planı 2014 Kısa Dönemli Eylem Planı 2015-18 Uzun Dönemli Eylem Planı 2019-23 2.2.3.1 - Eğitim İhtiyaç Analizinin Yapılması (Proje Bütçesi) - - 2.2.3.2 - Eğitim Programlarının Hazırlanması (Proje Bütçesi) - - 2.2.3.3 - Eğitimlerin Verilmesi (Proje Bütçesi) - - 2.2.3.4 - Eğitim Değerlendirme Raporunun Hazırlanması (Proje Bütçesi) - - Finansal kaynaklar: Söz konusu eylem, proje bütçesinden finanse edilecektir. 58 3.2. Proje Şartnamesinde Yer Almayan Eylem Planları 3.2.1. Eylem Planının Adı: Mardin İli Kültürel Mirasın Korunması ve Turizmin Geliştirilmesi Ana (Master) Planı Amaç: Eylem planının amacı; bugüne kadar ülke, bölge, il ve yerleşme düzeyinde turizm sektörüne ilişkin olarak yapılmış araştırma, envanter ve planları derleyerek eksikliklerini saptamak, bilgileri güncellemek, sorunları saptamak ve mekansal ve mekansal olmayan boyutlarıyla il düzeyinde kültürel mirasın korunması ve turizm sektörünün diğer sektörlerle entegre biçimde gelişmesini sağlayacak bir ana mekansal stratejik plan hazırlamaktır. Kapsam: 2014 de kurulan Mardin Büyükşehir Belediyesi sınırı, İl sınırı ile örtüşmektedir. Bugüne kadar Mardin İlini de kapsayan bir çok plan yapılmakla birlikte söz konusu planların yapılmasını öngördüğü envanterler, araştırmalar, örgütlenmeler, projeler, planlama kararlarının büyük bir bölümü ilgili kurumların stratejik planlarına yansımamış, bütçelerine girmemiştir.Aşağıda Mardin turizm sektörünü ilgilendiren belli başlı planlama çalışmaları görülmektedir: Türkiye Turizm Stratejisi ve Eylem Planı (2023) (KTB) Güneydoğu Anadolu Kültürel Miras ve Turizm Planı (GAP İdaresi) GAP Bölgesi Turizm Master Planı (GAP İdaresi) GAP Turizm Envanteri ve Turizm Geliştirme Planı (KTB) DİKA Bölgesel Gelişme Planı (2014-2023) Mardin, Batman, Siirt, Hakkari Çevre Düzeni Planı (2040) Mardin turizm sektörü giderek ekonominin itici gücü haline gelmektedir. “Sürdürülebilir Turizm Projesi” turizm sektörüyle ilgili araştırmalar yapmış sorunları analiz etmiş, katılımcı toplantılarla turizm vizyonu üzerinde ortak görüş oluşturmuş ve geliştirmekte olduğu strateji ve eylem planlarıyla çözümler bulmaya çalışmaktadır. Mardin’deki zengin somut ve somut olmayan kültürel miras ögeleri yerli ve yabancı turistleri kendine çekmektedir. Mardin Müzesi verilerine göre korunması gerekli tescilli yapılar, arkeolojik sitler, kentsel sitler ve doğal anıt ve sitlerin ilçelere göre dağılımı şöyledir. Kültür ve Turizm Bakanlığı verilerine göre Mardin İlinde 132 arkeolojik sit vardır. Tescilli yapı Arkeolojik sit Kentsel sit Mardin 524 13 1 Devam Ediyor 2 Midyat 343 8 2 Onaylı 8 Savur 178 2 1 Onaylı Kızıltepe 26 19 Dargeçit 53 22 Nusaybin 4 16 Mazıdağı 10 1 Derik 12 14 Ömerli 2 1 Yeşilli 3 1 59 Koruma Amaçlı İmar Planı Doğal anıt/sit TOPLAM 1155 97 4 3 10 Kültürel turizmin en önemli konusu olan somut ve somut olmayan kültürel miras varlıklarının korunması turizm sektörünün geliştirilmesi ve turist sayısının artırılması açısından kritik öneme sahiptir. Bugüne kadar Midyat ve Savur kentsel sit alanlarında koruma amaçlı imar planları tamamlanmıştır. Mardin kentsel sit alanına ait koruma amaçlı imar planı çalışmaları ise devam etmektedir. Bu koruma planları esas itibariyle somut kültürel mirasın korunmasına yönelik imar tedbirlerini almaktadır. Mardin İlinde henüz tescil edilmemiş birçok kültürel miras varlığı bulunduğu ve kültür envanterinin de sistematik olarak güncellenmesi gerektiği bilinmektedir. Sınırlı sayıdaki kentsel sitlerde yapılmış koruma imar planlarıyla Mardin İlindeki kültürel miras varlıklarının korunması mümkün değildir. Bu nedenle İldeki bütün doğal ve kültürel miras varlıklarının korunmasını amaçlayan bir üst plana acilen ihtiyaç vardır. Bunu sağlamak için Büyükşehir Belediyesi’nin stratejik planlama yaklaşımıyla “Mardin Doğal ve Kültürel Mirasın korunması ve Turizmin Geliştirilmesi Ana Planı”nın hazırlanması öngörülmektedir. Bu çerçevede öncelikle, eylem planı ile bugüne kadar kültürel miras ve turizm alanında yapılmış; 1. Envanter çalışmalarının tek elde toplanarak sayısal ortamda güncellenmesi, 2. Araştırma/tez çalışmalarının derlenerek veri tabanının oluşturulması, 3. Ülke, bölge, il ve yerleşme düzeyindeki planlama çalışmalarının irdelenerek varsa eksikliklerinin saptanması, planlama kararlarının konularına ve mekanlara göre sistematize edilerek değerlendirilmesi ve arşivlenmesi, 4. Büyükşehir Belediyesi bünyesinde faaliyete geçen KUDEB’in kültürel miras ve turizm geliştirme araştırma ve planlama konusunda deneyimli uzmanlarla takviye edilmesi, 5. İlçe Belediyelerinde KUDEB ile bağlantılı “Koruma/Uygulama/Denetim Birimleri”nin oluşturulması, Ana Planın yapılmasından önce sağlam bir örgütlenme ve bilgi altyapısını hazırlayacaktır. “Mardin Doğal ve Kültürel Mirasın Korunması ve Turizmin Geliştirilmesi Ana Planı” çalışması; doğal sitler, arkeolojik sitler, kentsel sitler dahil olmak üzere bütün somut ve somut olmayan kültürel miras değerlerini kapsayacak ve yukarıda sözü edilen çalışmalardan elde edilecek bilgiler, saha çalışmaları, analizler, derinlemesine görüşmeler, katılımcı çalışma gruplarının katkıları da alınarak KUDEB’in teknik kapasitesine göre ya KUDEB bünyesinde ya da KUDEB denetiminde bu konularda deneyimli planlama/danışmanlık kuruluşlarına hazırlattırılacaktır. Beklenen Sonuçlar: 1 Doğal ve kültürel miras varlıkları ile turizm sektörü güncellenmiş veri tabanına kavuşmuş olacaktır. 2 Ülke, bölge ve il düzeyinde yapılmış olan planlar doğal/kültürel miras ve turizm sektörü açısından kademeli birliktelik ilkesi gereği entegre edilmiş olacaktır. 3 Mardin İlindeki bütün köyler ve kentler KUDEB çatısı altında doğal ve kültürel miras varlıkların korunması ve turizmin geliştirilmesi konularında örgütlenecek, deneyimlerini paylaşacaklar ve teknik kapasitelerini artıracaklardır. 60 4 Doğal ve kültürel mirasın bütün ögeleri sürdürülebilir planlama, uygulama ve denetim yaklaşımıyla korunacak, kültürel turizm sektörü gelişecek, turist sayısı bütün ilçelerde artacaktır. Eylem Planının gerçekleşmesi için tanımlanan işler: 1. Büyükşehir Belediyesi bünyesinde Koruma, Uygulama ve Denetim Birimi’nin kültürel miras ve turizm geliştirme araştırma ve planlama konusunda deneyimli uzmanlarla takviye edilerek oluşturulması, 2. İlçe Belediyelerinde KUDEB ile bağlantılı “Koruma/Uygulama/Denetim Birimleri”nin oluşturulması, 3. Doğal/Kültürel Miras ve Turizm Veri Tabanı’nın oluşturulması 4. Ülke, bölge, il ve yerleşme düzeyindeki planlama ve araştırma çalışmaları arşivinin oluşturulması, 5. “Mardin Doğal ve Kültürel Mirasın Korunması ve Turizmin Geliştirilmesi Ana Planı” teknik şartnamesinin hazırlanması, 6. Mardin Doğal ve Kültürel Mirasın Korunması ve Turizmin Geliştirilmesi Ana Planı”nın hazırlanması (1:50.000 veya 1:25.000). Uygulama Süresi ve Zamanlama: İşler İşin Süresi İşin zamanlaması Eylemin Yönetimi: Sorumlu Kuruluş: Büyükşehir Belediyesi, KUDEB/İmar Dairesi Başkanlığı Eşgüdüm ve İşbirliği yapılan Kuruluşlar: İlçe Belediyeleri, İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü, Kent Konseyi, Sürdürülebilir Turizm Projesi Danışma Kurulu, Uygulama sürecinin yönetimi: Raporlama: Eylemin Tanıtımı: İşlere ve yıllara göre maliyet tahmini: İşler Eylem Planı: İşlere ve Dönemlere Göre Maliyet Tahmini Kısa Dönemli Acil Eylem Planı Maliyet Tahmini Eylem Planı 20152014 18 61 Uzun Dönemli Eylem Planı 201923 İzleme ve Değerlendirme: 62 3.2.2. Eylem Planının Adı: Kale ve Surların Restorasyonu ve Tampon Alanların Oluşturulması: Mardin Kalesi Arkeolojik Parkı ve Dış Surların Restorasyonu Amaç: “Kale Güçlendirme ve Restorasyon Projesi” kapsamında röleve ve restorasyon projeleri 2013 tarihinde onaylanmış ve uygulama ihalesi 28.11.2013 yapılarak yer teslimi yapılmıştır. Kale’nin çok önemli somut kültürel miras olduğu bilinmekle birlikte İç Kale sınırları içinde Mardin’in bir kültürel turizm markası yapacak kadar önemli tarih öncesi dönemlerden başlayarak birçok medeniyete ait çok önemli kalıntıların varlığı da tahmin edilmektedir. Birinci amaç; Kale içinde önce bilimsel saha, belgeleme, laboratuvar tarihlendirmeleri ve envanter çalışmaları yapmak daha sonra İç Kale’nin bilimsel çalışmalara dayanarak arkeolojik kazılarla bir “Arkeolojik Park”a dönüştürmektir. Bu kapsamda İç Kale’nin çevresindeki yamaçların arkeolojik ve doğal karakterinin korunması ve çevreden Kalenin algılanmasını sağlamak amacıyla bir tampon (etkileme/geçiş) bölge oluşturmalıdır. Özellikle kuzey surlarından MardinMidyat karayoluna kadar olan yamaçlar yapılaşmaya yasaklanmalı ve morfolojik yapısını korunmalıdır. İkinci amaç; Dış Surlar; kısmen yıkılmış, kısmen üzerine ve kısmen de surlara bitişik olarak önüne konutlar yapılarak algılanması olanaksız hale gelmiştir. Bugüne kalan dış sur parçaları da denetimsiz yapılaşmalarla bozulmaya yok olmaya devam etmektedir. Bu eylem planının amacı “Dış Surlar”ın bilimsel çalışmalarla aykırı yapılaşmalardan temizlenerek görünür kılmak ve restore ederek kültür turizmine kazandırmaktır. Kapsam: Bilimsel Çalışma Grubu / Kazı Ekibi: Saha çalışmaları, kazılar, arkeolojik park ve dış surların ortaya çıkartılarak restore edilmesi çalışmaları için konunun uzmanlarının katılımıyla bilimsel bir çalışma grubu oluşturulmalıdır. KUDEB bu çalışmalara ve bilimsel çalışma grubuna destek vermelidir. Çalışma grubunun içinde ya da zaman zaman gruba dışardan Türkiye ICOMOS ve UNESCO Milli Komitesi’nden uzmanların da desteği alınmalıdır. Kale ve surların restorasyonu, korunması, görünürlüğünün sağlanması, arkeolojik parkın/açık hava müzesinin açılması Mardin’in Dünya Miras listesine adaylığı için çok önemlidir. Bu açıdan oluşturulacak bilimsel çalışma grubunun kompozisyonu ve uluslararası kuruluşlardan temsilcilerin katılımı faydalı olacaktır. İç Kale ve Arkeoloji Parkı: KUDEB destekli bu bilimsel çalışma grubu ve kazı ekibi öncelikli olarak İç Kale’den başlayarak tüm sit sınırları içinde arkeolojik kalıntı ve bulguların bilimsel teknik ve yöntemlerle, laboratuvar tarihlendirmeleriyle belgeleme ve envanter çalışmalarını sürdürecek, Arkeolojik kazılar için “stratejik kazı planı” hazırlayacak, İç Kale surları içindeki yüzey taraması ve kazılara öncelik vererek İç Kale’nin uluslararası öneme sahip bir “Arkeolojik Parkı” olarak düzenlenmesini sağlayacaktır. 63 Bu çalışmalar İç Kale ve eteklerinde sürdürülecektir. İhale edilmiş sur restorasyonu işlerinin bu bilimsel grup tarafından denetlenmesi ve Arkeoloji Parkı ile entegre edilmesine özel önem verilmelidir. Dış Surlar: Bilimsel Çalışma Grubu; Dış sur sınırlarının ve kalıntılarının saha çalışmalarıyla tespit edilmesi, sorunları ve çözümlerinin saptanması, Onarım ve tamamlama stratejisinin geliştirilmesi, Dış Sur Duvarlarının röleve ve restorasyon projelerinin hazırlanması çalışmalarını KUDEB desteği ve eşgüdümüyle yapacaktır. Zaman içinde kent nüfusunun artması ile sur içinde yapılaşmalar artmıştır. Orta çağdan başlayarak devam eden bu yapılaşma süreci sonucunda Dış Surların bir kısmı yıkılmış, bir kısmı da sur duvarları kullanılarak konutlarla kaplanmıştır. Yapıların bir bölümü tarihi dokunun parçası haline gelmekle birlikte özellikle son dönemlerdeki yapılaşma tarihi dokuya aykırılıklar taşımaktadır. Bu aykırı yapıların saptanarak ayıklanması, tespit edilen sur parçalarının restore edilerek görünür kılınması Mardin kültür turizminin uluslararası alanda bir marka haline gelmesi açısından çok önemlidir. Dış surların restorasyon uygulamalarıyla ortaya çıkartılmasını sağlamak için kentsel dönüşüm/rehabilitasyon projeleriyle entegre edilmesi ve eşgüdüm içinde sosyal ve ekonomik boyutlu çalışmalar yapılması öngörülmektedir. Kentsel dönüşüm/rehabilitasyon projeleri; bu süreçte konutları yıkılmak zorunda olacak aileler için ya sur içinde boş durumdaki yapılarda ya da kent planında uygun bir konumda yeni konutlarda ikamet etmelerini sağlayacak biçimde tasarlanmalıdır. Beklenen Sonuçlar: 5 İç Kale; gerek surlarının restore edilmesi ve gerekse yeraltı tünelleri, çeşmelere ve kuyulara su taşıyan kanallar, sarnıçlar ve ambarlar gibi zengin arkeolojik kalıntılarının arkeolojik kazı ve restorasyon çalışmalarıyla “Arkeoloji Parkı” haline gelmesiyle uluslararası kültür turizm alanında ünlü bir destinasyona dönüşecektir. 6 Dış Kale Surları üzerindeki aykırı yapılardan temizlenecek, restore edilecek ve erişim yollarından ve uzaklardan algılanabilecektir. Mardin Kalesi’nin etkileyici dramatik silueti, tarihi sivil mimarlık dokusu, Dış Surlar bir bütün olarak Tarihi Mardin kentini her yönden algılanabilir bir Dünya kültürel mirası haline getirecektir. 7 Dış Surların ortaya çıkartılması sürecinden etkilenen aileler sürdürülebilir turizm amaçları olan yerel refah, toplumsal eşitlik ve topluluk refah dikkate alınarak yaşam ve mekan kalitesi iyileştirilmiş konutlara sahip olacaktır. Eylem Planının gerçekleşmesi için tanımlanan işler: 1 İç Kale ve Dış Surlar konusunda Arkeolojik çalışmalar, Arkeolojik Park ve restorasyon konularında görev yapacak “Bilimsel Çalışma Grubu”nun oluşturulması için yönerge hazırlanması, 64 2 Arkeolojik sit alanlarında bulunan kültürel miras varlıkları için bilimsel çalışmalara dayanarak “belgelik/veri tabanı” oluşturulması, 3 “Arkeoloji Parkı” için işletme ve bakım hizmetleri de dahil olmak üzere özgün bir model oluşturulması, Bu model hazırlanırken Kale’nin taşıma kapasitesi hesaplanarak Kale’yi gezecek turist grupları için randevu sisteminin oluşturulması, 4 Arkeoloji Parkı içinde “Bilimsel Çalışma Grubu”nun uygun göreceği bir yapıda turistler için küçük bir “Karşılama Merkezi” düzenlemek, 5 Kale ve surların gece uzak mesafelerden algılanması için ışık gösterileri ve aydınlatma projesi hazırlanması Uygulama Süresi ve Zamanlama: İşler İşin Süresi İşin zamanlaması Eylemin Yönetimi: Sorumlu Kuruluş: Eşgüdüm ve İşbirliği yapılan Kuruluşlar: Uygulama sürecinin yönetimi: Raporlama: Eylemin Tanıtımı: İşlere ve yıllara göre maliyet tahmini: İşler Eylem Planı: İşlere ve Dönemlere Göre Maliyet Tahmini Kısa Dönemli Acil Eylem Planı Maliyet Tahmini Eylem Planı 20152014 18 İzleme ve Değerlendirme: Ekler: 65 Uzun Dönemli Eylem Planı 201923 3.2.3. Eylem Planının Adı: Mardin İl’indeki Turizm Yerleşmelerinde Cazibe Odakları ve Koridorlarının Oluşturulması: Tarihi Mardin Kenti Amaç: Tarihi dokusunu korumuş turistik yerleşmelerde (Mardin, Savur, Midyat gibi) tarihi dokuyla uyumlu, yayalaştırılmış, çevresinde gündüz olduğu gibi geceleri de canlılığını devam ettiren kullanımların bulunduğu (kafe, pastane, restoran, eğlence yerleri, sanatsal ve kültürel fonksiyonlar, açık hava sergileri, turistik eşya satan birimler vb.) kentsel tasarım planlarına göre düzenlenmiş cazibe odakları, kültürel miras odakları ile odaklar arasında yerli/yabancı ziyaretçilerin rahatlıkla yürüdüğü, sokak sağlıklaştırmalarıyla restore edilmiş tarihi çevrenin fotoğraflarını çektiği, yorulduğunda oturabildiği koridorlar/gezi güzergahları oluşturmak. Kapsam: Tarihi Mardin kent dokusu içinde motorlu araç trafiği serbesttir. Kentsel sit alanında genişliği otomobillerin geçmesine uygun olan her sokakta motorlu araç trafiği vardır. Otomobiller bulabildiği her yerde park edebilmektedir. Mardinliler ve yerli/yabancı ziyaretçilerin yoğun olarak kullandığı 1. Cadde de ise kaldırımlar otomobiller tarafından rasgele işgal edilebilmekte ve yayalar otomobillere ayrılmış yolda yürüme zorunda bırakılmaktadır. Ziyaretçilerin gündüz ya da gece rahatlıkla dolaşabilecekleri ve dinlenebilecekleri, düzenlenmiş/yayalaştırılmış açık alanlar, meydanlar, sokaklar bulunmamaktadır. Tarihi Mardin kentinde ziyaretçilerin gezebilecekleri pek çok önemli anıt (cami, medrese, kilise, manastır vb) ve sivil mimarlık eserleri (konaklar, geleneksel konut dokusu, abbaralar, çeşmeler, vb.) vardır. Ziyaretçiler, kaldıkları kısıtlı sürede çok az sayıda anıtsal ve sivil mimarlık eserleri gezebilmektedir. Bu eserleri gezerken belirli sokakları/güzergahları kullanmaktadırlar. Halbuki gezilebilecek çok sayıda anıtsal eser ve geleneksel konut dokusunu korumuş pek çok mahalle, sokak cephesi, Abbara, merdivenli sokak vardır. Ayrıca geleneksel kent dokusu içinde ziyaretçilerin yorulduklarında dinlenebilecekleri bir çok potansiyel odak/meydan/meydancık vardır. Bu eylem planının üç bileşeni vardır. 1 Tarihi kent omurgasının yeniden yapılandırılması: a. 1. Cadde Omurgası: 1. Caddenin yayalaştırılması ve Diyarbakır Kapı Meydanı, Cumhuriyet Meydanı, Kent Müzesi Meydanı ve Savur Kapı Meydanını çevreleyen yapılar ve bu odaklara açılan sokaklar için kentsel tasarım ve gerekli yapılar için restorasyon projelerinin hazırlanması ve uygulanarak dört cazibe odağının oluşturulması. Diyarbakır Kapı Meydanı ve Savur Kapı Meydanı’nın uygun yerlerinde tarihi dokuyu tahrip etmeden katlı otopark ve 1. Cadde boyunca işleyecek toplu taşım araçlarının terminal noktaları düzenlenerek ulaşım ve erişim bütünlüğü sağlanacaktır. Böylece 1. Caddenin yayalaştırılması sağlanacaktır. Bu Yayalaştırma Projesi aşamalı bir biçimde Toplu taşım Projesiyle entegre edilmelidir. Bu odakları çevreleyen yapılarda; yeme-içme, eğlence, turistik eşya satışı, kültür ve sanat vb. kullanımlarının yer alması öngörülecektir. Meydanlar gece kullanımı da gözetilerek yaşam ve mekan kalitesi yüksek canlı mekanlar olarak düzenlenecektir. Meydanlarda turizm sezonunda yoğunlaşacak kültür ve sanat etkinliklerinin düzenleneceği de düşünülerek projeler hazırlanacaktır. 66 b. Tarihi Çarşılar Sokağı: 1. Caddenin güneyinde ve 1. Caddeye paralel olarak uzanan ve turistler için çok cazip olan Revaklı Sipahiler/Tellallar Çarşısı, Bakırcılar Çarşısı gibi bir çok tescilli tarihi çarşının yer aldığı bu sokak “tarihi çarşılar omurgası” olarak ele alınmalı; kentsel tasarım/sokak sağlıklaştırma ve restorasyon projeleriyle canlandırılmalıdır. Revaklı Sipahiler Çarşısı 2002 tarihinde MERDİNAR Projesi kapsamında onarım görmüştür. Tarihi çarşılar omurgası üzerinde boş dükkanlar, depolar, piyasa koşullarına uyum sağlayamadığı için kapanmış işyerleri, kentin herhangi bir yerinde bulunabilecek kullanımlar, onarım ihtiyacı olan tarihi yapılar, tarihi çevreye aykırı yapılar da bulunmaktadır. Çarşıdaki dükkanların bir çoğu sabah geç açılmakta ve genellikle hava kararmadan kapanmaya başlamaktadır. Kasap dükkanlarının önünde kanlı hayvan atıkları hijyenik olmayan bir çevre görüntüsü vermektedir. “Tarihi Çarşı Omurgası” bir bütün olarak ele alındığında çarşının yeniden örgütlenmesi ve yeni bir kurumsal yapıya kavuşması çarşının canlandırılması ve sürdürülebilirliği açısından kaçınılmazdır. Bu amaçla çarşı esnafının da içinde yer aldığı, tarihi çarşılara sahip olan Vakıflar ve işyeri sahiplerinin de yönetimde bulunduğu bir Tarihi Çarşı “Derneği/Kooperatifi/Vakfı”nın kurulması teşvik edilmelidir. Tarihsel gelişim içinde çarşılar loncalar, ahilik teşkilatları olarak örgütlenmişlerdir. Modern dünyada ise çarşılar “İş ve Ticaret Geliştirme Bölgeleri” olarak örgütlenmektedirler. Mardin Tarihi Çarşı Omurgasında yer alan esnaf ve tüccarın bu çerçevede örgütlenerek çarşının mekansal kalitesinin yükseltilmesine katılımı sağlanmalı ve özellikle sağlıklaştırma/restorasyon/yenileme sonrasında çarşının bakım ve işletmesini Belediye ile eşgüdüm ve işbirliği içinde üslenmesi sağlanmalıdır. 2 Anıtsal eserler çevresinde cazibe odaklarının oluşturulması: Mor Efrem Manastırı, Mor Behnam Kilisesi, Zinciriye Medresesi, Milli Konağı, Mor Petrus/Mor Pavius Kiliseleri, Hatuniye Medresesi, Firdevs Köşkü, Mor Şimuni Kilisesi, Abdülkadir Paşa Konağı, Ulu Cami, Surp Kevork Kilisesi, Mimarbaşı Lole Konağı, Tokmaklar Konağı, Necmuddin Külliyesi, Kasımiye Medresesi vb. Anıtsal eserlerin yakın çevresi için kentsel tasarım ve gerekli olan tescilli yapılar için restorasyon projelerinin hazırlanması ve uygulanması. 3 Cazibe Odakları arasında Koridorların (gezi güzergahlarının) oluşturulması: Cazibe Odakları arasında tarihi dokusu göreli olarak korunmuş sokakların belirlenerek, sokak sağlıklaştırma projeleri ve tescilli eserler için restorasyon projelerinin hazırlanması ve uygulanması. Bu koridorlar üzerinde kültür ve sanat odaklı kullanımların teşvik edilmesi. Tarihi nitelikli sivil mimarlık yapılarına ait bilgilendirme panoları, yönlendirme işaretleri, sokakların birleşme yerlerindeki meydancıklarda özel düzenlemeler, ankastre aydınlatma elemanları gibi sokak sağlıklaştırma/kentsel tasarım projelerine göre kentsel mobilya ve mimari/peyzaj düzenlemelerinin uygulanması. Beklenen Sonuçlar: 8 Tarihi kent omurgaları ve cazibe odaklarının düzenlenmesi ve destekleyici diğer eylem planlarının uygulanması ile yerli ve yabancı turistler için tarihi Mardin uluslararası kültür turizmi destinasyonları arasındaki yerini üst kademeye çıkartarak uluslararası turizm dünyasında mutlaka görülmek istenen bir “marka kent” olacaktır. 67 9 Tarihi Mardin, hemşeriler ve turistler açısından yaşam ve mekan kalitesi yüksek bir çevre haline gelecek ve boşalmış ve terkedilmiş konut ve işyerleri tekrar kullanılmaya başlayacaktır. 10 Tarihi kentin sosyal ve ekonomik yapısı, turizm strateji ve eylem planlarının uygulanması sonucunda ve sektörün harekete geçirici etkisiyle canlılığını tekrar kazanacaktır. 11 Tarihi Çarşı esnaf ve tüccarı katılımcı bir kurumsal modelle örgütlenerek çarşının sürdürülebilirliğini sağlayacak ve çarşı giderek canlılığını artıracaktır. Eylem Planının gerçekleşmesi için tanımlanan işler: Uygulama Süresi ve Zamanlama: İşler İşin Süresi İşin zamanlaması Eylemin Yönetimi: Sorumlu Kuruluş: Eşgüdüm ve İşbirliği yapılan Kuruluşlar: Uygulama sürecinin yönetimi: Raporlama: Eylemin Tanıtımı: İşlere ve yıllara göre maliyet tahmini: İşler Eylem Planı: İşlere ve Dönemlere Göre Maliyet Tahmini Kısa Dönemli Acil Eylem Planı Maliyet Tahmini Eylem Planı 20152014 18 İzleme ve Değerlendirme: Ekler: 68 Uzun Dönemli Eylem Planı 201923 3.2.4. Eylem Planının Adı: Mardin’in Ülke ve Bölge Erişilebilirliğinin Artırılması: Mardin Ulaşım Odağı, Kuzey ve Güney Tren İstasyonları Amaç: Yerli ve yabancı turistlerin Mardin’e kısa sürede ve konforlu biçimde erişmelerini sağlamak için ülkesel, bölgesel ulaştırma altyapısını izlemek ve geliştirmek. Mardin bölgesi için Ulaşım Odağı, Lojistik Merkez ve Bölgesel Fuar oluşturmak. Kapsam: Mardin’e yerli ve yabancı turistlerin kısa sürede ve konforlu bir biçimde ulaşımı duble yolların ve havaalanının yapılmasıyla kolaylaşmıştır. Uzun dönemde ülkeler arası, ülkesel ve bölgesel ulaşım altyapısının geliştirilmesi turist sayısının artırılması hedefini gerçekleştirmek açısından önemlidir. “Türkiye Ulaşım ve İletişim Stratejisi, 2023”4 belgesinde kapsamında Mardin’i yakından ilgilendiren demiryolu ve karayolu projeleri öngörülmüştür. Bu altyapı yatırımlarının gerçekleştirilmesi sonucunda gerek bölgeler arası ve bölge içi ve gerekse de güney ve güneydoğu komşu ülkelerimizle erişilebilirlik artacaktır. Türkiye Ulaşım ve İletişim Stratejisi; İstanbul-Basra Demiryolu Koridoru kapsamında çevre ülkeler ile işbirliklerinin geliştirilmesi, enerji merkezi olan Arap Yarımadası’na ve Hint Okyanusu’na erişim sağlanacaktır. Koridor boyunca mevcut yolların iyileştirilmesi, standardının ve kapasitesinin yükseltilmesi ile boşlukların tamamlanması sağlanacak ve Basra’dan Avrupa’ya kesintisiz demiryolu erişimi sağlanacaktır. Bu proje çerçevesinde NusaybinIrak bağlantısı da tamamlanacaktır. Hicaz Demiryolu Koridoru ile Türkiye, Suriye-Ürdün üzerinden Afrika’ya ve Arabistan yarımadasına bağlanacaktır. İstanbul’dan Konya’ya kadar tamamlanma aşamasında olan yüksek hızlı demiryolu hattının devamlılığını sağlayacak olan Konya-AdanaGaziantep-Halep güzergâhındaki projeler de hayata geçirilecektir. Bu proje bir yandan Hicaz’a diğer yandan İskenderiye üzerinden Kuzey Afrika ülkelerine uzanacaktır. Gaziantep-Mardin ve Diyarbakır-Mardin Konvansiyonel Demiryolu Hatları “Türkiye Ulaşım ve İletişim Stratejisi”ne göre 2023 yılına kadar hayata geçirilecektir. Çevre ülkelerdeki krizlerin yakın dönemde sona ermesiyle birlikte Basra ve Hicaz demiryollarının ülkeler arası işbirlikleri içinde orta ve uzun dönemde gerçekleştirilmeleri Mardin’in uluslararası erişilebilirliğini artıracaktır. Bu gelişmeler özellikle Arap ülkelerinden gelecek turist sayısına da olumlu etki yapacaktır. Diğer yandan Gaziantep-Mardin ve Diyarbakır-Mardin Konvansiyonel Demiryolu hatlarının 2023’e kadar tamamlanması ile özellikle yerli turistlerin bölge içindeki günübirlik gezileri artıracaktır. Demiryolu ile ilgili bu olumlu gelişmelerin yanında Şanlıurfa’ya kadar inşa edilmiş olan otoyol yap-işlet-devret yöntemiyle Mardin Havaalanının kuzeyinden geçerek Habur’a kadar yapılması 4 “Türkiye Ulaşım ve İletişim Stratejisi, Hedef 2023”, Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı. 69 öngörülmektedir.5 Şanlıurfa-Habur otoyolunun güzergahı, Mardin-Batman-Şırnak-Siirt-Hakkari Çevre Düzeni Planı üzerinde gösterilmiştir. Mardin Ulaşım Odağı: Mardin İstasyonu-Garı / Havaalanı / Lojistik Merkez / Bölgesel Fuar: İstanbul-Basra Demiryolu’nu kullanarak Mardin’e gelecek ya da gidecek yolcular/turistler için yeni bir istasyon/gar kompleksinin tasarlanması ivedilik kazanmaktadır. Otoyol’un, Kızıltepe-Mardin (D950) karayolunu kestiği noktada bir kavşak yapılacaktır. Bu kavşak ve çevresi stratejik önem kazanacaktır. Bu noktaya İstanbul-Basra Demiryolu hattından bugünkü mevcut demiryolu güzergahını da kullanarak yeni bir hat döşenerek Mardin İstasyonu/Garı planlanması önerilmektedir. Böylece bu nokta karayolu, havayolu ve demiryolunun kesiştiği önemli bir ulaşım odağı (hub) haline gelecektir. Bu ulaşım odağıyla birlikte Mardin bölgesine hizmet edebilecek lojistik kullanımlar, bölgesel fuarlar gibi ortak kullanımların da planlanarak inşa edilmesi sadece turizm sektörüne değil bölgesel kalkınmaya da olumlu katkılarda bulunacaktır. Mardin Diyarbakır Kapı (Kuzey) İstasyonu: 2023 yılına kadar Diyarbakır-Mardin Demiryolunun hayata geçirilmesi öngörülmektedir. Bu demiryolu hattının güzergahı, Diyarbakır istikametinde gelişen yeni Mardin yerleşmeleriyle ilişkisi ve yapılması gereken istasyonun yeri ve çevresinin planlanması önemli bir ön araştırma ve hazırlık gerektirmektedir. Diyarbakır yönünden Mardin’e gelecek demiryolunun güneyden geçecek İstanbul-Basra Demiryolu Koridoruyla entegre edilip edilmeyeceği belli değildir. Bu konuda mühendislik çalışmalarının yapılarak fizibıl bir çözüm bulunmasına çalışılmalıdır. Bu kapsamda demiryolu hattının Mardin İl sınırları içindeki güzergah çalışmaları, kentsel yerleşme sınırları içindeki güzergah ve istasyon yeri çalışmalarına başlanmalı ve imar planlarında gerekli düzenlemeler yapılmalıdır. Bu eylem planı kapsamında Mardin’in erişilebilirliğini en üst düzeye çıkartacak ve bölgesel kalkınmaya ciddi bir katkı tapacak olan bu demiryolu ve otoyol yatırımlarına Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı’nca öncelik verilmesini sağlamak için “Ulaşım Yatırımlarını İzleme ve Eşgüdüm Birimi”nin oluşturulması öngörülmektedir. “Ulaşım Odağı” kapsamında önerilen “Mardin İstasyonu-Garı”, Havaalanı Terminali bağlantısı, Lojistik Merkez, Bölgesel Fuar gibi Mardin bölgesindeki tüm yerleşmelere hitap eden işlevler için araştırmalar ve imar planlarında gerekli düzenlemeler yapılması önerilmektedir. Beklenen Sonuçlar: 1 “Ulaşım Yatırımlarını İzleme ve Eşgüdüm Birimi”nin oluşturulması 2 İstanbul-Basra Demiryolu Koridoru, Mardin (güney) İstasyonu, Mardin Diyarbakır Kapı İstasyonu, Lojistik Merkez ve Bölgesel Fuarın gerçekleştirilmesi Eylem Planının gerçekleşmesi için tanımlanan işler: 1 “Ulaşım Yatırımlarını İzleme ve Eşgüdüm Birimi”nin oluşturulması için çalışma usul ve esaslarına ilişkin yönergenin hazırlanması 2 “Ulaşım Yatırımlarını İzleme ve Eşgüdüm Birimi”nin Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı’nın Strateji belgesinde yer alan ve Mardin’i ilgilendiren 5 http://www.ubak.gov.tr/BLSM_WIYS/UBAK/tr/dokuman_ust_menu/projeler_faaliyetler/20130319_101809_204 _1_64.pdf 70 ulaşım projelerinin bütçelerine, yatırım programlarına alınması için izleme ve eşgüdüm çalışmalarını düzenli olarak yapması 3 Ulaşım yatırımlarının güzergah tespit çalışmalarına ve istasyon yerleri ve çevresindeki ulaşım odağı, lojistik merkez ve bölgesel fuara ilişkin araştırma ve planlama çalışmalarının yapılması Uygulama Süresi ve Zamanlama: İşler İşin Süresi İşin zamanlaması Eylemin Yönetimi: Sorumlu Kuruluş: Eşgüdüm ve İşbirliği yapılan Kuruluşlar: Uygulama sürecinin yönetimi: Raporlama: Eylemin Tanıtımı: İşlere ve yıllara göre maliyet tahmini: Eylem Planı: İşlere ve Dönemlere Göre Maliyet Tahmini İşler Maliyet Tahmini Acil Eylem Planı 2014 İzleme ve Değerlendirme: Ekler: 71 Kısa Dönemli Eylem Planı 201518 Uzun Dönemli Eylem Planı 201923 3.2.5. Eylem Planının Adı: Mardin’de Elektrik Dağıtım Hizmetlerinin İyileştirilmesi Amaç: Bu eylem planının amaçları; (1) Mardin İli genelinde elektrik dağıtım hizmetlerinin mevcut ihtiyaçlar doğrultusunda iyileştirilmesi, (2) Kaçak elektrik kullanımının en aza indirilmesi ve (3) Elektrik maliyetlerinin makul seviyelere indirilmesi olarak belirlenmiştir. Kapsam: “Mardin’de sürdürülebilir turizmin geliştirilmesi eylem planı” çalışmaları kapsamında yürütülen analiz çalışmalarında, turizm sektörünü olumsuz etkileyen en önemli hususlar arasında, temel kentsel hizmetlerdeki eksikliklerin olduğu görülmektedir. Söz konusu kentsel hizmetler arasında, elektrik hizmetlerindeki sorunlar ön plana çıkmaktadır. Mardin’de turizm sektörü içerisinde yer alan oteller, restoranlar, küçük ve orta büyüklükteki diğer işletmeler ile yüz yüze yapılan görüşmeler neticesinde, elektrik kesintilerinin kentte çok yaygın bir biçimde yaşandığı ve bu kesintilerin, gerek ziyaretçi memnuniyetini olumsuz etkilemesi, gerekse ilave maliyet yükü getirmesi bakımından işletmeleri doğrudan olumsuz etkilediği görülmektedir. Dicle Kalkınma Ajansı (DIKA) tarafından hazırlanan TRC3 Bölgesi 2014-2023 Bölgesel Gelişim Planı’nda, Mardin’in TRC3 Bölgesi’nde tarımsal sulamada elektrik tüketiminin en yüksek oranda gerçekleştiği il olduğu belirtilmektedir. Sondaj kuyularından motopomplarla gerçekleştirilen tarımsal sulama dönemlerinde, gerilim dalgalanmaları ve elektrik kesintileri şeklinde elektrik problemlerinin ortaya çıktığı ifade edilmektedir. Yapılan değerlendirmelerde, bölgedeki yüksek kaçak elektrik kullanımının da iletim hatlarının aşırı yüklenmesine ve dolayısıyla gerilim dalgalanmasına ve elektrik kesintilerine neden olduğu belirtilmektedir. Özellikle yaz aylarında yaşanan gerilim dalgalanması ve elektrik kesintilerinin yanında, başta otel ve restoranlar olmak üzere birçok işletme yüksek elektrik maliyetlerinden de şikayet etmektedirler. İl genelinde kaçak elektrik kullanımının çok yaygın olması, elektrik maliyetlerini de arttıran bir husus olarak görülmektedir. Mardin’de turizmin sürdürülebilir bir biçimde geliştirilmesinin ön koşullarından birisi, kentte elektrik hizmetlerinde yaşanan bu sorunların doğru bir biçimde analiz edilmesi, ihtiyaçların ortaya konması ve bu ihtiyaçlara göre uzun vadeli planlama ve programlama ile sorunların çözümlenmesine ihtiyaç vardır. Beklenen Sonuçlar: 1. Mardin İl bütününde elektrik enerjisi iletim ve dağıtım altyapısına ilişkin mevcut durumun analiz edilmesi 2. Mevcut durum analizine göre orta ve uzun vadeli planlama yapılması ve buna göre yatırım programlarının oluşturulması 3. Mevcut hatlarda ihtiyaç halinde bakım-onarım-yenileme çalışmalarının yapılması 4. Özellikle yaz aylarında tarımsal sulamayla artan elektrik tüketiminin, gerilim dalgalanmalarına yol açmaması ve diğer bölgelerde elektrik kesintisi yaratmaması için gerekli kapasite artırımının yapılması ve altyapının güçlendirilmesi 5. Denetimlerin etkinleştirilmesi ve kaçak elektrik kullanımının asgari düzeye indirilmesi Eylem Planının gerçekleşmesi için tanımlanan işler: 72 Uygulama Süresi ve Zamanlama: İşler İşin Süresi İşin zamanlaması Eylemin Yönetimi: Sorumlu Kuruluş: Eşgüdüm ve İşbirliği yapılan Kuruluşlar: Uygulama sürecinin yönetimi: Raporlama: Eylemin Tanıtımı: İşlere ve yıllara göre maliyet tahmini: Eylem Planı: İşlere ve Dönemlere Göre Maliyet Tahmini İşler Maliyet Tahmini Acil Eylem Planı 2014 İzleme ve Değerlendirme: Ekler: 73 Kısa Dönemli Eylem Planı 201518 Uzun Dönemli Eylem Planı 201923 3.2.6. Eylem Planının Adı: İçme Suyu ve Kanalizasyon Hizmetlerinin İyileştirilmesi Amaç: Bu eylem planının amaçları; (1) Mardin’de içme ve kullanma suyu hizmetinin iyileştirilmesi, (2) Mardin halkının sağlıklı ve yeterli içme suyuna kavuşturulması (3) Bilinçsiz su tüketiminin önlenmesi, (4) Kanalizasyon altyapısının iyileştirilmesi olarak belirlenmiştir. Kapsam: İçme ve kullanma suyu, tıpkı elektrik gibi sadece turizm açısından değil Mardin’deki kentsel yaşam kalitesi açısından da vazgeçilmez bir unsurdur. Dicle Kalkınma Ajansı (DIKA) tarafından hazırlanan TRC3 Bölgesi 2014-2023 Bölgesel Gelişim Planı’nda, kontrolsüz ve bilinçsiz su tüketimi sebebiyle bölgede su sıkıntılarının yaşandığı belirtilmiştir. Benzer sorunlar, proje kapsamında yürütülen analiz çalışmalarında, Mardin’deki otel ve restoran işletmecileri tarafından da ifade edilmiştir. Özellikle yaz aylarına doğru, içme ve kullanma suyunun tarımsal sulama amaçlı kullanıldığı ve bu sebeple su kesintilerinin yaşandığı, mahallere suların kademeli olarak verildiği belirtilmiştir. Ayrıca Eski Mardin’in topografik yapısı sebebiyle, yüksek kotlardaki yerleşimlere su iletiminde bazı sıkıntılar yaşandığı ifade edilmektedir. DIKA Bölgesel Gelişim Planı’nda ortaya konan tespitlere göre, bölgedeki bilinçsiz su tüketimi probleminin yanı sıra, içme ve kullanma suyu şebekesindeki kayıp-kaçaklar da büyük sorun olmaktadır. İçme suyu isale ve şebeke yapılarının eski olması dolayısıyla hatlarda kayıplar oluşmaktadır. DIKA’nın tespitlerine göre, şebekelerdeki kaçak oranları, kayıp oranlarından çok daha yüksek seviyelerdedir. Bölge’de genel anlamda su abonelik oranı oldukça düşüktür. Mardin’de su faturası tahsilât oranının düşük olması (TRC3 Bölge ortalaması yaklaşık %49 iken Mardin Merkez’de %22-35 aralığındadır.) kaliteli su hizmetlerinin sunulamamasının arkasında yatan önemli faktörlerden birisi olduğu belirtilmektedir. DIKA tarafından isale ve şebeke hatları için izleme ve kontrol sistemlerinin (SCADA gibi) kurulması kayıp-kaçak oranını azaltmada en etkili yöntem olacağı ifade edilmektedir. Mardin’de turizmin sürdürülebilir hale getirilmesi, daha da önemlisi Mardin halkının sağlıklı ve yeterli içme suyuna kavuşturulması için gerekli tedbirlerin hızla alınması ve yatırımların buna göre planlanması gerekmektedir. İçme ve kullanma suyuna ilave olarak, Mardin’in kanalizasyon altyapısının %83 ile ülke ortalamasının altında olduğu ifade edilmektedir. DIKA’nın tespitlerine göre özellikle Midyat, Yeşilli, Ömerli ve Savur İlçelerinin kanalizasyon altyapısı yetersiz durumdadır. Kanalizasyon şebekesinin eski olduğu yerlerde, çatlaklara bağlı sızıntılar oluşmakta ve içme sularına karışma riski ortaya çıkmaktadır. Böyle bir durum, salgın hastalıkların baş göstermesi riskini de beraberinde getirecektir. Bu riskin ortadan kaldırılması amacıyla, özellikle eski ve hasarlı kanalizasyon altyapısına sahip bölgelerde iyileştirme çalışmalarına ağırlık verilmelidir. Beklenen Sonuçlar: 1. İçme ve kullanma suyu şebeke hatlarının mevcut durumunun analiz edilmesi a. Şebeke hatlarında eskiyen-yıpranan bölümlerin tespit edilmesi b. Şebeke hatlarında kayıp ya da kaçak olan bölümlerin tespit edilmesi 2. Mevcut hatlarda ihtiyaç olan yerlerde bakım-onarım-yenileme çalışmalarının yapılması 74 3. Eski Mardin gibi yüksek kotta yer alan yerleşmeler için içme suyu iletiminin kesintisiz yapılabilmesi için gerekli çalışmaların yapılması 4. Faturalanamayan su kullanımının asgari düzeye indirilmesi 5. İsale ve şebeke hatları için izleme ve kontrol sisteminin kurulması a. İzleme ve kontrol sistemi için fizibilite çalışmalarının başlatılması ve fizibilite raporunun hazırlanması b. Fizibilite raporuna göre gerekli yatırımların yapılması ve sistemin kurulması 6. Gereksiz su tüketiminin önlenmesine yönelik halkın bilinçlendirilmesi a. İl genelinde farkındalık arttırma kampanyalarının yapılması b. İl Milli Eğitim Müd. İşbirliğiyle okullarda bilinçlendirme çalışmalarının yapılması 7. Kanalizasyon sisteminin, içme suyu hatlarında olduğu gibi mevcut durumunun analiz edilmesi ve iyileştirilmesi için gerekli çalışmaların yapılması Eylem Planının gerçekleşmesi için tanımlanan işler: Uygulama Süresi ve Zamanlama: İşler İşin Süresi İşin zamanlaması Eylemin Yönetimi: Sorumlu Kuruluş: Eşgüdüm ve İşbirliği yapılan Kuruluşlar: Uygulama sürecinin yönetimi: Raporlama: Eylemin Tanıtımı: İşlere ve yıllara göre maliyet tahmini: İşler Eylem Planı: İşlere ve Dönemlere Göre Maliyet Tahmini Kısa Dönemli Acil Eylem Planı Maliyet Tahmini Eylem Planı 20152014 18 İzleme ve Değerlendirme: Ekler: 75 Uzun Dönemli Eylem Planı 201923 76 3.2.7. Eylem Planının Adı: Mardin’de Çevre Temizliği Hizmetlerinin İyileştirilmesi Amaç: Bu eylem planının amaçları; (1) Mardin’de temizlik ve çöp toplama hizmetlerinin iyileştirilmesi, (2) Katı atık yönetimi hizmetlerinin geliştirilmesi, (3) Çevre temizliği konusunda toplumsal bilincin ve farkındalığın arttırılması olarak belirlenmiştir. Kapsam: “Mardin’de sürdürülebilir turizmin geliştirilmesi eylem planı” çalışmaları kapsamında yürütülen analiz çalışmalarında, turizm sektörünü olumsuz etkileyen en önemli hususlar arasında, temel kentsel hizmetlerdeki eksikliklerin olduğu görülmektedir. Söz konusu kentsel hizmetler arasında, temizlik ve çevre hizmetlerindeki sorunlar ön plana çıkmaktadır. Mardin’e gelen yerli/yabancı ziyaretçiler ve tur rehberleri ile yapılan görüşmelerde, özellikle tarihi Mardin’deki sokaklarda kirliliğin, çöp poşetlerinin ve hayvan dışkılarının önemli ölçüde rahatsızlık verdiği ifade edilmiştir. Nitekim, 2012 yılında gerçekleştirilen “Mardin Vatandaş Karnesi6” çalışmasında da, çöp ve temizlik hizmetleri, Mardin’in en önemli sorunları arasında yer almıştır. Çöplerin düzenli aralıklarla toplanmaması, çevre kirliliğinin artmasına yol açmakta ve turizmi olumsuz yönde etkilemektedir. Temizlik hizmetlerinin yanında, İl genelinde katı atık toplama ve bertaraf gibi katı atık yönetimi hizmetlerinde de eksiklikler olduğu bilinmektedir. Mardin’de turizmin sürdürülebilir bir biçimde geliştirilmesinin ön koşullarından birisi, kentte temizlik ve çevre hizmetlerinin düzenli yürütülmesi, çöplerin uygun bir biçimde bertaraf edilmesi ve geri dönüşüm tesislerinde değerlendirilmesi gerekliliğidir. Diğer önemli bir husus ise, temizlik, hijyen ve çevre koruma konusunda toplumsal bilinçlendirme ve özendirme faaliyetlerinin yürütülmesine ihtiyaç olduğudur. Beklenen Sonuçlar: Atıksu arıtma, katı atık bertaraf, çöp toplama gibi Çevre Denetim Yönetmeliği esaslarınca Belediyelerin kendi bünyesinde işlettiği ve çevresel etkiye sahip tesislerini çevresel açıdan yönetmek üzere “Çevre Yönetim Birimi”nin kurulması, 1) 2012 yılında faaliyete geçen “Katı Atık Depolama Tesisi”nin işlevinin arttırılması 2) “Entegre atık yönetimi”ne ilişkin bilinçlendirme ve bilgilendirme yapılması, İl genelinde farkındalık arttırma kampanyalarının yapılması 3) Çöp ayrıştırılmasına ilişkin kampanyaların düzenlenmesi 6 Geri dönüşümü destekleyici kağıt-cam-plastik çöp kovaları/ geri dönüşüm kumbaralarının konulması ve yaygınlaştırılması Genel olarak atıkların “kaynağında ayrıştırılması”na yönelik eğitimler verilerek ve konu hakkında broşür ve el ilanları dağıtılarak farkındalık yaratılması Geri dönüşümü ve geri kazanımı kolay olan ürünlerin kullanımının yaygınlaştırılması amacıyla bilinçlendirme faaliyetlerinin yapılması http://www.yerelyonetisim.org.tr/pdf/Mardin_VK_2012.pdf 77 Çöp ayrıştırılmasına ilişkin il genelinde bilinçlendirme çalışmalarının yapılması İl Milli Eğitim Müd. İşbirliğiyle okullarda bilinçlendirme çalışmalarının yapılması 4) Kent halkına yönelik çevre temizliği konusunda farkındalık arttırma faaliyetlerinin düzenlenmesi Eylem Planının gerçekleşmesi için tanımlanan işler: 1) Katı atık yönetim planının revize edilmesi ve yeni Büyükşehir katı atık yönetim planına uygun olarak katı atıkları toplamak ve depolama istasyonuna taşınması 2) Atık üreticilerinin, ilgili Kanun ve Yönetmelikler çerçevesinde faaliyet göstermeleri için denetim ve izleme faaliyetlerinin yapılması 3) Üretimde geri dönüşümü ve geri kazanımı en kolay, en ekonomik ve çevreye en az zarar verecek maddelerin seçilerek üretim yapılması ve geri kazanım yükümlülüğü doğrultusunda denetim ve izleme faaliyetlerinin gerçekleştirilmesi, 4) Geri dönüşümü destekleyici kağıt-cam-plastik çöp kovaları/ geri dönüşüm kumbaralarının konulması ve yaygınlaştırılması 5) Katı atık depolama alanından enerji üretimi amacıyla fizibilite çalışmalarının tamamlanlanması 6) Katı atık karakterizasyon çalışmasını tamamlayarak Atık Yönetim Planına altlık oluşturması Uygulama Süresi ve Zamanlama: İşler İşin Süresi İşin zamanlaması Eylemin Yönetimi: Sorumlu Kuruluş: Eşgüdüm ve İşbirliği yapılan Kuruluşlar: Uygulama sürecinin yönetimi: Raporlama: Eylemin Tanıtımı: İşlere ve yıllara göre maliyet tahmini: Eylem Planı: İşlere ve Dönemlere Göre Maliyet Tahmini İşler Maliyet Tahmini Acil Eylem Planı 2014 78 Kısa Dönemli Eylem Planı 2015-18 Uzun Dönemli Eylem Planı 2019-23 İzleme ve Değerlendirme: Ekler: 79 3.2.8. Eylem Planının Adı: Mardin’de Şehir İçi Toplu Ulaşım Olanaklarının Geliştirilmesi Amaç: Bu eylem planının amacı, Mardin’deki belli başlı turistik alanlara yönelik şehir içi ulaşım hizmetlerinin kent halkının ihtiyaçları ile uyum içinde iyileştirilmesi için yaya ulaşımı da düşünülerek hızlı, rahat, güvenli ve konforlu toplu ulaşım imkanlarının sağlanmasıdır. Kapsam: “Mardin’de sürdürülebilir turizmin geliştirilmesi eylem planı” çalışmaları kapsamında yürütülen analiz çalışmalarında, turizm sektörünü olumsuz etkileyen en önemli hususlar arasında, temel kentsel hizmetlerdeki eksikliklerin olduğu görülmektedir. Söz konusu kentsel hizmetler arasında, şehir içi yaya ve toplu taşıma hizmetlerindeki sorunlar ön plana çıkmaktadır. 1.Cadde’de park eden özel araçların kısıtladığı yol ve kaldırımlar güvenli yaya ulaşımını engellemektedir. Turizm açısından öncelikli ve kentteki tüm toplutaşım araçlarının güzergahı üzerinde olan bu caddenin trafik sirkülasyonu ve kaldırım-yol düzenlemelerinin; Diyarbakır Kapı, Savur Kapı ve Cumhuriyet Meydanına ilişkin bir kentsel tasarım çerçevesiyle bütünleştirilerek gerçekleştirilmesi düşünülmelidir. Mardin’in turist profiline bakıldığında, gelen toplam turistler içerisinde yerli turistlerin çoğunluğu oluşturduğu ve bunların da % 27’sinin turlarla geldiği tespit edilmiştir. Buna göre, Mardin’e gelen yerli turistlerin % 73’ünü “bağımsız turistler” oluşturmaktadır. Yabancı turistler içerisinde bu oran biraz daha yüksektir. Mardin’e tur dışında gelen “bağımsız” turistlerin/ziyaretçilerin daha fazla olması, toplu ulaşımın önemini daha da arttırmaktadır, keza bağımsız ziyaretçiler, Mardin’de bulundukları süre içerisinde, rahat hareket etmek, belli başlı turistik alanlara kolay erişmek için rahat ve konforlu bir toplu ulaşım hizmeti talep etmektedirler. Bu konu sadece Mardin’e dışardan gelen ziyaretçiler açısından değil, aynı zamanda Mardin’de yaşayan “Mardinliler” in kentsel yaşam kalitesi açısından da çok önemli bir konudur. Fakat yapılan analitik çalışmalarda, Mardin’de toplu taşıma hizmetlerinin henüz yeterli seviyede olmadığı görülmektedir. Mardin’de yaşayan vatandaşların %53’ü, bütünüyle “dolmuşlar” tarafından yürütülmekte olan toplu taşıma hizmetinden memnun olmadıklarını belirtmişlerdir7. Ortaya çıkan şikâyetlerin büyük çoğunluğunu, uzun bekleme süreleri, araçların hareket saatlerindeki düzensizlikler, yolculuk sırasındaki fazla duraklamalar ve araçların temiz ve düzenli olmaması oluşturmaktadır. Ziyaretçiler/turistler açısından bakıldığında, söz konusu bu şikâyetler geçerliliğini korumakla birlikte, ilave hususlar da ortaya çıkmaktadır. Mardin’e gelen ziyaretçiler ile yapılan görüşmelerde, belli başlı turistik alanlara toplu ulaşımın yetersiz ya da hiç olmaması, şoförlerin yabancı dil konusundaki yetersizlikleri (yabancı ziyaretçiler açısından), havaalanından şehir merkezine toplu ulaşım imkânlarının çok kısıtlı olması gibi hususlar da ifade edilmiştir. 7 Stratejik Yerel Yönetişim Projesi kapsamında, 2012 yılında yürütülen “Mardin Vatandaş Karnesi” çalışmasındaki sonuçlar kullanılmıştır. Daha fazla bilgi için: http://www.yerelyonetisim.org.tr/pdf/Mardin_VK_2012.pdf 80 Mardin’de sürdürülebilir turizmin geliştirilmesi için konforlu, düzenli ve entegre bir toplu taşıma hizmetinin kent bütününde hayata geçirilmesi için gerekli tedbirlerin alınması gerekmektedir. Beklenen Sonuçlar: 1. Cadde’de önceliği yaya ve toplu taşımanın aldığı, Cumhuriyet Meydanının halkın ve turistlerin yararlanabileceği uygun bir alan olarak düzenlendiği, yeni bir trafik-toplu taşıma sirkülasyon şeması ve bunlarla bütünleşen bir yol- kaldırım düzenlemesi projesinin katılımcı yaklaşım uygulanarak üretilmesi. Bu amaçla; a. Birinci Cadde ve yakın çevresi için uygun fonksiyonları fiziksel olarak tanımlayan tanımlayan bir kentsel tasarımın geliştirilmesi b. Diyarbakırkapı ve Savurkapı’da özel araçların park edebileceği katlı otopark imkanlarının yaratılarak, cadde kullanımının olabildiğince yaya ve toplu taşıma araçlarının kullanımına kısıtlanması c. Toplutaşıma sisteminin araç türü, hat/güzergah planlamasının yapılması 2. Geliştirilen projelerin uygulanması Eylem Planının gerçekleşmesi için tanımlanan işler: Projelerin üretimi için; 1. Eldeki mevcut projelerin ve verilerin incelenmesi 2. Savurkapı - Cumhuriyet Meydanı-Diyarbakır kapı güzergahında gerekli 1/1000 ölçekli plan-kote alım hazırlıklarının tamamlanması 3. Cumhuriyet Meydanı düzenlemesi için mevcut arazi kullanımının bina ve kat bazında tespiti 4. Cadde girişleri ve cadde boyunca yol kenarı araç sayımı ve araç içi yolcu sayımlarının yapılması 5. Toplutaşım sistemiyle ilgili verilerin toplanması (güzergahlara göre araç türleri ve sayıları, hareket zaman programları) 6. Proje üretimi ilgili kurumsal çerçeveyle uyumlu “katılımcı sürecin tanımlanması” (kimlerle, ne zaman, nasıl) 7. Proje üretim maliyetlerinin gözetilerek bir iş programı oluşturulması Projelerin uygulanmasına yönelik olarak; 1. Yapım maliyet tahminlerinin yapılması, finansmanın nasıl karşılanacağının bir program çerçevesinde ortaya koyulması 2. Uygulayıcı kuruluşların görevlerinin zaman planı çerçevesinde tanımlanması 3. Uygulama izleme- raporlama sisteminin oluşturulması Proje Uygulamalarının gerçekleştirilmesi Uygulama Süresi ve Zamanlama: 81 İşler İşin Süresi İşin zamanlaması Eylemin Yönetimi: Sorumlu Kuruluş: Eşgüdüm ve İşbirliği yapılan Kuruluşlar: Uygulama sürecinin yönetimi: Raporlama: Eylemin Tanıtımı: İşlere ve yıllara göre maliyet tahmini: Eylem Planı: İşlere ve Dönemlere Göre Maliyet Tahmini İşler Maliyet Tahmini Acil Eylem Planı 2014 İzleme ve Değerlendirme: Ekler: 82 Kısa Dönemli Eylem Planı 2015-18 Uzun Dönemli Eylem Planı 2019-23 3.2.9. Eylem Planının Adı: Turistik Alanlarda Emniyet ve Güvenlik Hizmetlerinin Geliştirilmesi: Mardin İl Emniyet Müdürlüğü bünyesinde “Turizm Şubesi” ve “Turizm Güvenlik Danışma Kurulu oluşturulması Amaç: Bu eylem planının amacı, gelişen turizm sektörünün ihtiyaçları doğrultusunda, turistlerin Mardin’de bulundukları sürece barış, huzur ve güvenli bir ortamda gezmelerini sağlamak ve özellikle turistik alanlardaki emniyet, asayiş, yol ve trafik güvenlik hizmetlerini geliştirmektir. Kapsam: Mardin’de sürdürülebilir turizmin geliştirilmesi eylem planı kapsamında yürütülen analiz çalışmalarında, Mardin’in gerek genel adli suç oranları bakımından gerekse turistlere karşı işlenen suç oranları bakımından Türkiye’nin en alt sıralarında yer alan bir il olduğu görülmektedir. Bu anlamda, Mardin’in turistler için oldukça güvenli bir yer olduğu söylenebilir. Ancak, Mardin’deki emniyet ve güvenlik hizmetlerinin de, önümüzdeki yıllarda öncü bir sektör haline gelmesi beklenen turizm sektöründeki gelişmelere paralel olarak geliştirilmesi ve Mardin’e gelen yerli ve yabancı turistlerin ihtiyaç duyacakları emniyet ve güvenlik tedbirlerinin alınmasına ihtiyaç vardır. Turizmi doğrudan etkileyen güvenlik unsurlarından bir diğeri de yol ve trafik güvenliği meselesidir. Birçok turist için yol ve trafik güvenliği çok önemli bir konudur. 2012 yılında Mardin karayollarında, büyük ölçüde ağır yük taşıtlarının karıştığı toplam 860 trafik kazasında 32 kişi hayatını kaybetmiştir. Turist sayısında öngörülen artış ile birlikte, Mardin karayollarındaki motorlu taşıt trafiğinde de artış beklenmektedir. Dolayısıyla, özellikle Mardin’deki turistik alanlardaki yol ve trafik güvenliğinin arttırılması ve trafik kazalarının en aza indirilmesi için gerekli tedbirlerin alınmasına ihtiyaç vardır. Bu çerçevede turistlerin Mardin’de bulundukları sürece barış, huzur ve güvenli bir ortamda gezmelerini sağlamak ve özellikle turistik alanlardaki emniyet, asayiş, yol ve trafik güvenlik hizmetlerini geliştirmek amacıyla İstanbul Emniyet Müdürlüğü’ndeki Turizm Şubesi’ne benzer bir yapılanmanın Mardin İl Emniyet Müdürlüğünde de kurulması önerilmektedir. İl düzeyindeki turizm faaliyetlerinin diğer kurum ve kuruluşların katılımıyla güvenli bir ortamda sürdürülebilmesini teminen “Kent Güvenlik Danışma Kurulu” işleyişine benzer biçimde İldeki turizm sektörünün paydaşlarının katılımıyla “Mardin Turizm Güvenlik Danışma Kurulu”nun oluşturulması çok faydalı olacaktır. Beklenen Sonuçlar: 1 Mardin İl Emniyet Müdürlüğü bünyesinde “Turizm Şubesi”nin kurulması. 2 “Mardin Turizm Güvenlik Danışma Kurulu”nun oluşturulması. Eylem Planının gerçekleşmesi için tanımlanan işler: 1 Kurulması önerilen “Turizm Şubesi” ve “Turizm Güvenlik Danışma Kurulu” için gerekli olurların alınması, 2 Turizm Şubesi için görev, sorumluluk ve yetkileri içeren yönergenin hazırlanması ve Şube’nin kuruluşunun tamamlanarak faaliyete geçmesi, 3 Turizm Şubesi’nde çalışacak personelin Turizm konusunda eğitilmesi, 83 4 Personele verilecek Turizm eğitimi için Artuklu Üniversitesi ve Müze Müdürlüğü ile Protokol yapılması, 5 “Turizm Güvenlik Danışma Kurulu”nun oluşturulması için gerekli olurların alınması, 6 “Turizm Güvenlik Danışma Kurulu” için görev, sorumluluk ve yetkileri içeren yönergenin hazırlanması ve Kurulun oluşturularak faaliyete geçmesi Uygulama Süresi ve Zamanlama: İşler İşin Süresi İşin zamanlaması Eylemin Yönetimi: Sorumlu Kuruluş: Eşgüdüm ve İşbirliği yapılan Kuruluşlar: Uygulama sürecinin yönetimi: Raporlama: Eylemin Tanıtımı: İşlere ve yıllara göre maliyet tahmini: Eylem Planı: İşlere ve Dönemlere Göre Maliyet Tahmini İşler Maliyet Tahmini Acil Eylem Planı 2014 İzleme ve Değerlendirme: Ekler: 84 Kısa Dönemli Eylem Planı 2015-18 Uzun Dönemli Eylem Planı 2019-23 3.2.10. Eylem Planının Adı: Turistik Alanlarda Emniyet ve Güvenlik Hizmetlerinin Geliştirilmesi: Turizm Zabıtası Amaç: Bu eylem planının amacı, Mardin İl sınırları dâhilinde özellikle turistik yerlerde turizm sektörünün, yerli ve yabancı turistlerin huzurunu ve sağlığını sağlayıp korumak, gerektiğinde ziyaretçilere tarihi ve turistik yerler hakkında doğru bilgi vermek, güzergâhları tarif etmek, gezmek istedikleri yerleri bulmalarına yardımcı olmak, bulunmuş eşyaları sahiplerine teslim etmek, özellikle etiketsiz ve ayıplı turistik mal ve hizmetleri denetlemek, imar, altyapı tesisleri ve yapılaşmayla ilgili tehlikeleri gidermek ve güvenlik tedbirlerini almak, kültürel varlıkları koruma alanlarında ruhsatsız yapı, izinsiz kazı ve sondaj yaptıranları denetlemek ve ilgili mercilere bildirmek, gıda üretimi ve tüketiminin denetiminden sorumlu görevlilere yardımcı olmak gibi konularda izleme, denetleme, destek olma ve gerekli tedbirleri almak amacıyla Mardin Büyükşehir Belediyesi bünyesinde “Turizm Zabıtası” yetiştirmek ve Turizm Zabıta Ekipleri kurmaktır. Kapsam: “Mardin’de sürdürülebilir turizmin geliştirilmesi strateji ve eylem planı” kapsamında yürütülen araştırma ve analiz çalışmalarında elde edilen bilgilere göre, Mardin’in gerek genel adli suç oranları bakımından gerekse turistlere karşı işlenen suç oranları bakımından Türkiye’nin en alt sıralarında yer alan bir il olduğu görülmektedir. Bu anlamda, Mardin’in turistler için oldukça güvenli bir yer olduğu söylenebilir. Ancak, önümüzdeki yıllarda öncü bir sektör haline gelmesi beklenen turizm sektöründeki gelişmelere paralel olarak emniyet ve güvenlik hizmetlerinin geliştirilmesi ve Mardin’e sayıları giderek artan yerli ve yabancı turistlerin huzurunun sağlanması, turizm işletmelerinde hijyen ve çevre sağlığı tedbirlerinin alınması, turistik mal ve hizmetlerin denetlenmesi gibi konularda izleme, denetim, tedbirlerin alınması ve ilgili kuruluşlara destek verilmesi ihtiyaç vardır. Tarihi ve turistik alanlarda hem güvenliği sağlayan, hem de gerektiğinde turistlere rehberlik yapan ve yabancı dil bilen “Turizm Polisi”, “Turizm Jandarması” ve “Turizm Zabıtası” uygulamaları Türkiye’nin diğer turistik bölgelerinde mevcut olan uygulamalardır. Geçmiş yıllarda Mardin’de bir dönem sürdürülen uygulamanın yeniden değerlendirilmesi önem arz etmektedir. Mardin Büyükşehir Belediyesi’nin kurulması ve belediye sınırlarının İl sınırına kadar genişletilmesi nedeniyle Zabıta Yönetmeliği’nde turizm sektörü ve turistleri ilgilendiren konular ile kültürel miras ve turizm konularında eğitim alarak uzmanlaşmış “Turizm Zabıta Ekipleri”nin oluşturulması sürdürülebilir turizm hizmetlerinin kalitesini artıracaktır. Beklenen Sonuçlar: 1 Mardin Büyükşehir Belediyesi ile Müze Müdürlüğü ve Artuklu Üniversitesi Turizm İşletmeciliği ile Otelcilik Yüksekokulu işbirliği ile “Turizm Zabıtası Eğitimi Programı”nın hazırlanmış olması. 2 Turizm Polisi Eğitimi Kurslarından sertifikalı Turizm Zabıtalarının yetiştirilmesi ve öncelikle Mardin, Midyat, Savur, Nusaybin kentlerindeki turistik yerlerde Turizm Zabıta Ekiplerinin kurularak göreve başlamaları. 3 Turizm sektöründeki mal ve hizmetlerin Turizm Zabıta ekiplerince izlenmesi ve denetlenmesi sonucunda kalitenin sağlanması ve turistlerin huzur ve memnuniyet düzeylerinin artması. 85 Eylem Planının gerçekleşmesi için tanımlanan işler: 1 Mardin Büyükşehir Belediyesi ile Müze Müdürlüğü ve Artuklu Üniversitesi Turizm İşletmeciliği ile Otelcilik Yüksekokulu arasında Turizm Zabıtası Eğitimi konusunda Protokol hazırlanması ve imzalanması., 2 Turizm Polisi Yetiştirme Eğitim Programı hazırlanması, 3 Turizm Polisi Yetiştirme Eğitim Programına göre pilot bölge olarak Mardin kentinde Kurs’un başlatılması ve 2014 Temmuz-Ağustos aylarında ilk mezunların verilmesi, 4 2015 turizm mevsimine kadar Midyat, Savur, Nusaybin kentlerindeki turistik yerlerde Turizm Zabıta Ekiplerinin kurularak göreve başlamaları. Uygulama Süresi ve Zamanlama: İşler İşin Süresi İşin zamanlaması Eylemin Yönetimi: Sorumlu Kuruluş: Eşgüdüm ve İşbirliği yapılan Kuruluşlar: Uygulama sürecinin yönetimi: Raporlama: Eylemin Tanıtımı: İşlere ve yıllara göre maliyet tahmini: Eylem Planı: İşlere ve Dönemlere Göre Maliyet Tahmini İşler Maliyet Tahmini Acil Eylem Planı 2014 İzleme ve Değerlendirme: Ekler: 86 Kısa Dönemli Eylem Planı 2015-18 Uzun Dönemli Eylem Planı 2019-23 3.2.11. Eylem Planının Adı: Mardin’de Gıda Arz ve Güvenliğinin İyileştirilmesi Amaç: Bu eylem planının amacı; (1) Mardin’de güvenli gıda arzının iyileştirilerek halk sağlığının korunması, (2) Başta oteller ve restoranlar olmak üzere diğer yiyecek-içecek servisi sunan işletmelerde hijyen ve gıda güvenliğinin iyileştirilerek turizme olası olumsuz etkilerin en aza indirilmesi olarak belirlenmiştir. Kapsam: “Mardin’de sürdürülebilir turizmin geliştirilmesi eylem planı” kapsamında yürütülen analiz çalışmalarında, Mardin’de güvenli gıda arzı konusunda bazı eksikliklerin olduğu tespit edilmiştir. Bunlar arasında, hijyen en temel sorunlardan birisidir. Mardin’de çöp poşetleri ve hayvan dışkıları arasında, sokaklarda satışı yapılan ve halk sağlığını tehdit eden açık gıdalara rastlamak mümkündür. Gıda arzı ve güvenliği konusu bütün toplumu ilgilendiren çok önemli bir konudur. Bugün bilinmektedir ki, sağlık koşullarına aykırı bir şekilde üretilen ya da satışı yapılan gıdalardaki bakteriler, virüsler ya da parazitler aracılığıyla birçok hastalık insanlara bulabilmektedir. Turizm açısından bakıldığında, kuşkusuz ki Mardin’e gelen ziyaretçilerin böyle bir durum ile karşılaşması turizm açısından çok olumsuz bir durum oluşturmaktadır. Bu sebeple, Mardin’de gıda üretimi ya da satışı yapan işletmeler halk sağlığı konusunda üzerlerine düşen görevleri yerine getirmelidir. Otel işletmeleri de gıda güvenliğini sağlamak, daha kaliteli ve daha güvenilir yiyecek-içecek hizmeti sunmak için HACCP gibi gıda güvenlik yönetim sistemlerini uygulamalıdırlar. Bunun yanında denetimlerin artırılması ve üretimden tüketime kadar belirlenen standartların eksiksiz uygulanması gerekmektedir. Mardin Gıda, Tarım ve Hayvancılık İl Müdürlüğü tarafından 2012 yılında üretim yerleri, tüketim yerleri ve satış yerleri olmak üzere 4199 işletme denetimi yapılmıştır. Toplam 17 işletmeye ceza kesilmiştir. Cezai yaptırımların yanında teşvik edici unsurların da hayata geçirilmesi değerlendirilmelidir. Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı’nın 2013-2017 Stratejik Planı’nda gıda güvenliği konusunda; toplumsal bilinç artırma çalışmalarının yapılması, uluslararası standartlara uygun mevzuatların güncellenmesi, hijyen kılavuzlarının yayınlanması, gıda işyerlerinin kayıt altına alınması, AB’ye uyum yönündeki çalışmaların sürdürülmesi, gıda güvenliğini sağlamada ürün, işletme düzeyinde araştırma ve geliştirme faaliyetlerinin yürütülmesi, iyi hijyen kılavuzlarının güncellenmesi stratejileri ortaya konmuştur. Beklenen Sonuçlar: Bu eylem planının uygulanmaları ile; Mardin’de güvenli gıda sunumu temin edilecek Mardin’de gıda güvenliğine yönelik altyapı geliştirilecek Tüketicinin gıda güvenliği konusundaki farkındalığı ve öz denetim bilgisi geliştirilecek Gıda işletmeleri kayıt altına alınacak İşletmelerin gıda güvenliğine ilişkin bilgileri zenginleştirilecek ve uygulamaları çeşitlenecek Gıda denetim ve kontrol işlemlerinin etkinliği ve güvenilirliği arttırılacaktır. 87 Eylem Planının gerçekleşmesi için tanımlanan işler: 1. Gıda güvenliği Eylem Planının hazırlanması (Eylem planı işletmelerin uyması gerek kuralları, kurumlar arası koordinasyon konularını ve vatandaşın katkısını net olarak ortaya koyacaktır.) 2. Güvenli Gıda Kurulunun oluşturulması (İl genelinde yapılacak işler, denetimlerin organizasyonu, takibi ve sonuçların değerlendirilmesi, şikayet hattı kurulması, tüketici ve işletme eğitimleri, gönüllü gıda güvenliği ekiplerinin kurulması, restoran, kafe ve otel restoranlarına özel bir sertifika/bayrak verilmesi sisteminin ve kriterlerinin geliştirilmesi, Mardin’in gıda güvenliği açısından riskli dönem ve gıdaların belirlenmesi ve çözüm üretilmesi gibi pek çok alanda çalışmaların planlanması, uygulamanın yönetimi ve takibi ile ilgili kararları alacaktır.) 3. Mardin il genelinde faaliyette bulunan işletmelerin kayıtlarının yenilenmesi ve işletmeler için kontrol ve denetleme sisteminin geliştirilmesi(Gıda Güvenliği Bilgi Sistemi kurulması) 4. İşletmeler için (yatırımcı, yönetim ve çalışanlar birlikte) güvenli gıda sunumu ve hijyen eğitim programının geliştirilmesi ve eğitimlerin verilmesi 5. Kontrolörler/denetçiler için eğitim programının geliştirilmesi ve eğitimlerin verilmesi 6. Tüketiciler için gıda güvenliği ve hijyen eğitim programının geliştirilmesi ve eğitimlerin verilmesi (kent merkezlerinde ve köylerde) 7. Tüketiciler arasında gönüllü gıda güvenliği ekiplerinin kurulması 8. Gıda güvenliğine yönelik farkındalık kampanyalarının hazırlanması ve yapılması 9. Gıda denetimlerinin yapılabilmesi için altyapının hazırlanması (denetim araçları, numune taşıma araçları, malzeme temini vb.) Uygulama Süresi ve Zamanlama: İşler İşin Süresi İşin zamanlaması Eylemin Yönetimi: Sorumlu Kuruluş: Eşgüdüm ve İşbirliği yapılan Kuruluşlar: Uygulama sürecinin yönetimi: Raporlama: Eylemin Tanıtımı: İşlere ve yıllara göre maliyet tahmini: Eylem Planı: İşlere ve Dönemlere Göre Maliyet Tahmini 88 İşler Maliyet Tahmini Acil Eylem Planı 2014 İzleme ve Değerlendirme: Ekler: 89 Kısa Dönemli Eylem Planı 2015-18 Uzun Dönemli Eylem Planı 2019-23 3.2.12. Eylem Planının Adı: Sağlık Hizmetlerine Erişimin Arttırılması ve Hizmet Kalitesinin İyileştirilmesi Amaç: Bu eylem planının amacı; Mardin’e gelen yerli ve yabancı turistlerin başta acil sağlık hizmetleri olmak üzere diğer sağlık hizmetlerine erişimlerinin arttırılması ve hizmet kalitesinin iyileştirilmesidir. Kapsam: Sağlık hizmetleri diğer kentsel hizmetler gibi Mardin’deki kentsel yaşam kalitesi açısından vazgeçilmez bir unsurdur. Mardin’in sağlık göstergelerine bakıldığında, kişi başına düşen hastane yatak sayısı ve hekim sayısında son yıllardaki iyileşmelere rağmen, Mardin hala Türkiye ortalamalarının çok altında gözükmektedir. TUIK’in 2011 Bölgesel istatistiklerine göre, 100.000 kişiye düşen devlet hastanesi yatak sayıları bakımından, Mardin 81 il arasında 77’inci sırada, özel hastane yatak sayıları bakımından 48’inci sırada yer almaktadır. Yine aynı istatistiğe göre, 100.000 kişiye düşen toplam hekim sayısı bakımından Mardin 80’inci sırada bulunmaktadır. Bu göstergelere bakıldığında, sağlık hizmetleri bakımından Mardin’in dezavantajlı konumda olduğu görülmektedir. Turizm açısından değerlendirildiğinde, özellikle acil sağlık hizmetleri büyük önem arz etmektedir. Keza diğer vatandaşlar gibi, Mardin’e gelen yerli ve yabancı ziyaretçiler için de ani hastalık, yaralanma, kaza gibi durumlarda acil tıbbi müdahalenin hızlı ve etkin bir şekilde yapılması gereklidir. Özellikle yabancı ziyaretçiler açısından bakıldığında, acil sağlık hizmetlerine erişebilmeleri, sağlık personeliyle iletişim kurabilmeleri, dertlerini anlatabilmeleri önemli bir konudur. Dolayısıyla çağrı merkezinden, ambulans personeline kadar yabancı dil bilen sağlık personelinin varlığı hayat kurtarıcı olacaktır. Bu çerçevede, Mardin’de sağlık hizmetlerinin kapasitesinin ve kalitesinin arttırılması, özellikle acil sağlık hizmetlerine kolay erişimin sağlanması, yabancı dilde hizmet verebilecek şekilde insan kaynağının güçlendirilmesi, teknik donanımın iyileştirilmesi, bilinçlendirme ve farkındalık çalışmalarının yapılması için gerekli tedbirlerin alınması gerekmektedir. Beklenen Sonuçlar: 1. Turizm’e yönelik sağlık problemlerinin tespit edilmesi; • Virüsler ve salgın hastalıklar • Yiyecek ve içeceklerin muhafaza edilmesi, yiyecek ve içecek yolu ile bulaşan hastalıklar • Bulaşıcı hastalıklar • Aşılar • Yol tutmaları • Alerjiler • Eczacılık ve sağlık hizmetleri • Seyahat sigortası • İklimden kaynaklanan rahatsızlıklar 90 2. Turizm’e yönelik sağlık problemlerinin azaltılması için ilgili sağlık sektörü kaynaklarının tespit edilmesi. 3. Turizm’e yönelik sağlık personelinin yabancı dil becerilerinin tespit edilmesi ve iyileştirilmesi. 4. Ziyaretçiler için sağlık problemleri ile karşılaştıklarında ne yapmaları gerektiğini açıklayan işaret/tabela/broşür/kitapçıklar hazırlanması. 5. Rehberler ve turizm bilgilendirme ofisi çalışanları için turizme yönelik sağlık problemleri ve önlemler hakkında bilgilendirme yapılması. 6. Sağlık altyapısının gelecekteki talepleri karşılayabilecek esneklik ve kapasitede olması. Eylem Planının gerçekleşmesi için tanımlanan işler: 1.1 Turizme yönelik sağlık durumu göstergelerinin sistemli bir biçimde takip edilmesi. 2.1 Turizm fonksiyonlarının yoğun olduğu yerlerde sağlık tesisi çalışanlarına yabancı dil eğitimi verilmesi. Uygulama Süresi ve Zamanlama: İşler İşin Süresi İşin zamanlaması Eylemin Yönetimi: Sorumlu Kuruluş: Eşgüdüm ve İşbirliği yapılan Kuruluşlar: Uygulama sürecinin yönetimi: Raporlama: Eylemin Tanıtımı: İşlere ve yıllara göre maliyet tahmini: Eylem Planı: İşlere ve Dönemlere Göre Maliyet Tahmini İşler Maliyet Tahmini Acil Eylem Planı 2014 İzleme ve Değerlendirme: 91 Kısa Dönemli Eylem Planı 2015-18 Uzun Dönemli Eylem Planı 2019-23 92 fBu yayının içeriğinden yalnızca ATC Consultants’ın liderlik ettiği Konsorsiyum sorumludur ve hiçbir şekilde Avrupa Birliğinin görüşlerini yansıtmamaktadır. 93
© Copyright 2024 Paperzz
![Sürdürülebilir Büyüme İçin Tasarruf [PDF]](http://s3.paperzz.com/store/data/005057461_1-10f931e553ff5897fb10f0d93cd565db-250x500.png)
