27.01.2014 TEKNİKERLERE YÖNELİK BİLGİSAYARLI TOMOGRAFİ SİSTEMLERİNDE RADYASYONDAN KORUNMA VE PERFORMANS TESTLERİ BİLGİLENDİRME SEMİNERLERİ 24-25 Ocak 2014 BT HASTA DOZU HESAPLAMA Dr. Gökçe Kaan ATAÇ Ufuk Üniversitesi Tıp Fakültesi Radyoloji Anabilim Dalı BİLGİSAYARLI TOMOGRAFİ Detector Kutusu Detector Sıraları KAVRAMLAR •kVp •CTDI •mAs •DLP •Pitch •ED •Zaman 1 27.01.2014 CTDI – DLP - ED 1st Generation 2nd Generation 3rd Generation 6th Generation • Cardiac CT • Dual Energy - kV switching - Dual source • Wide Area CT • Flat-panel CT 4th Generation 5th Generation 6th Generation GÖRÜNTÜLEME SÜRECİ Tube Filtration Projection Detection Bowtie filter Projection data patient anode focal distribution function X-ray filter Processing DAS Reconstructio n hardware detector Image 2 27.01.2014 PİTCH x y z PİTCH = Masa ilerleyişi(z) /Kesit kalınlığı CTDI- DLP CTDI DLP BT’DE DOZ BELİRTEÇLERİ 1/3 CTDI CENTER CTDI W 2/3 CTDI PERİFER PITCH CTDI W CTDI VOLUME CTDI VOLUME TARAMA UZUNLUĞU DLP DLP DOKU FAKTÖRÜ EFFEKTİF DOZ 3 27.01.2014 RADYASYON DOZU X IŞINI Ekspojur(rad) doku ağırlık faktörü Havada iyonlaşma, ölçülür Absorbe doz(Gy, rad) Dokuda, hesaplanır Etkin doz (rem, Sv) toplamı GONADLAR 0.20 → 0.08 MEME AKC 0.05 → 0.12 ICRP 2007 Tüm organ-doku toplamı, hesaplanır 10 10 EFFEKTİF DOZ DÖNÜŞÜM KATSAYISI EFFEKTİF DOZ DLP DOKU FAKTÖRLERİ 4 27.01.2014 DÖNÜŞÜM FAKTÖRLERİ BÖLGE FAKTÖR mSv.mGy.cm KRANYUM 0.0023 BOYUN 0,0054 TORAKS 0,0017 ABDOMEN 0,0015 PELVİS 0,0019 EFFEKTİF DOZ BÖLGE FAKTÖR KRANYUM 0.0021 BOYUN 0,0059 TORAKS 0,0014 ABD.PELV 0,0015 ED= 0,0015 X 1169,44=17,5 mSv EFFEKTİF DOZ BÖLGE FAKTÖR KRANYUM 0.0021 BOYUN 0,0059 TORAKS 0,0014 ABD.PELV 0,0015 ED= 0,0015 X 3078,98= 46,1 mSv 5 27.01.2014 SSDE SSDE = EFEKTİF ÇAPA UYANFAKTÖR X CTDI SİMULASYONLAR SİMULASYONLAR 6 27.01.2014 SANAEM DİAGNOSTİK REFERANS DÜZEY (DRL) BÖLGE KRANYUM YÜZ-SİNÜS TORAKS ABDOMEN PELVİS İnceleme Ekstremiteler CTDI 60 35 30 35 35 DLP 1050 360 650 780 570 Eşdeğer akciğer grafisi sayısı Eşdeğer Background Radyasyon süresi 0.5 <1.5 gün Dental (bite wing) 1 3 gün Chest 1 3 gün Kafa, mammografi, servikal omurga 5 2 gün Kalça 15 2 ay Torasik omurga, pelvis 55 6 ay Abdomen 70 8 ay BT head 90 10 ay Lumbar omurga 110 1 yıl Intravenöz urografi ,baryumlu mide 230 2 yıl BT Abdomen, BT Pelvis 365 3.5 yıl CT Toraks 415 4 yıl Baryumlu kolon grafisi 435 4yıl (5-10 mrem) 7 27.01.2014 TÜP AKIM MODÜLASYON 300 250 200 150 Seri 1 100 50 0 1 4 7 10 13 16 19 22 25 28 31 34 37 40 43 46 49 52 55 58 61 64 67 70 73 76 79 82 85 88 91 94 234 mA 156 mA 344 mA BİLGİSAYARLI TOMOGRAFİ Hasta; •Merkezde yerleşecek, •Kollar yukarı, •Sadece gereken alan, •Kontrastsız kesitler? •CTDI – DLP bilgisi •Kalite kontrol •Akreditasyon SONUÇ •BT diğer modalitelere göre yüksek radyasyon dozu verir •CTDI-DLP hasta dozu değildir. •Hasta dozu hesaplanabilen bir parametredir. • Hastanın riskinin bilinmesi için ED hesaplanmalıdır. 8
© Copyright 2024 Paperzz
