deneme sınavı çözüm kitapçığı

KPSS
KAMU PERSONELİ SEÇME SINAVI
A GRUBU
ALAN BİLGİSİ
DENEME
SINAVI
17
ÇÖZÜM
KİTAPÇIĞI
Yaklaşım Kariyer Yayıncılık ve Dağıtım Ltd.Şti
GMK Bulvarı No: 19 Kızılay-ANKARA
Tel: (0312) 229 84 94
Web: www.yaklasimkitap.com - www.yaklasimkitabevi.com
e-posta: [email protected]
DENEME - 17
1.
HUKUK / ÇÖZÜMLERİ
3.
1982 Anayasasına göre, Anayasa Mahkemesinin denetimi dışında tutulan işlemler:
•
Milletlerarası antlaşmalar, kanun hükmündedir.
Bunlar hakkında Anayasaya aykırılık iddiası ile
Anayasa Mahkemesine başvurulamaz.
•
Yasam dokunulmazlığının kaldırılması ve milletvekilliğinin düşürülmesi kararları dışındaki parlamento kararları
•
İnkılap kanunları, Anayasaya aykırı olduğu şeklinde anlaşılamaz ve yorumlanamaz.
•
Olağanüstü hal ve sıkıyönetim kanun hükmünde
kararnameleri
Kanun önerme yetkisi, kanun tasarı ve teklifi:
Kanun önermeye milletvekilleri ve Bakanlar Kurulu yetkilidir. Milletvekillerinin vermiş oldukları kanun önerisine kanun teklifi denir. Kanun teklifi bir veya daha fazla
milletvekilinin imzasıyla verilebilir. Bakanlar Kurulunun
vermiş olduğu kanun önerisi ise kanun tasarısı olarak
adlandırılır. Kanun tasarılarında Başbakan ve bütün
bakanların imzasının bulunması gerekir. Kanun tasarı
ve teklifleri Meclis Başkanlığına sunulur. Kanun tasarıları (1/…) ve kanun teklifleri (2/…) esas numarası alır.
CEVAP: C
KURAL:
Parlamento Kararları Anayasa Mahkemesinin denetimine tabi değildir.
İSTİSNA:
•
Anayasa’nın 83. maddesi uyarınca, bir milletvekilinin dokunulmazlığının kaldırılması hakkındaki
Meclis kararı
•
Anayasa’nın 84. maddesi uyarınca bir milletvekilinin devamsızlıktan ötürü milletvekilliğinin düşürülmesi hakkındaki Meclis kararı
CEVAP: A
YETKİ KURALLARINA AYKIRILIK HALLERİ
Kural:
Anayasamızın Antlaşmaları onaylaması konusunda
kabul ettiği genel kural, TBMM’nin bir kanunla önceden
verdiği mezuniyete dayanarak onay işleminin Cumhurbaşkanınca yapılmasıdır.
Uygulama antlaşmaları,
•
Konusu, ekonomik, ticari, teknik ilişkileri düzenleyen antlaşmalar, fakat bu antlaşmaların süresi,
1 yıldan az olmalı. Ayrıca Devlet maliyesine yük
getirmeyen ve Kişi haklarına ve Türklerin yabancı memleketlerdeki “mülkiyet haklarına” dokunmayan antlaşmalar olmalı. Söz konusu antlaşmalar,
yayımlarından başlayarak iki ay içinde TBMM’nin
bilgisine sunulur.
YETKİ
TECAVÜZÜ
“İdarenin” – “yaİdareye tasama” veya
mamen ya“yargı”nın görev
bancı birisialanına giren bir
nin yaptığı
konuda işlem
işlemler
yapması
Astın üst yerine karar alması (bakan
yerine vali)
İdare adına
irade açıklama yetkisi olmayan birisinin yaptığı
işlemler
Üstün astın
yerine karar
alması (kaymakam yerine vali)
Anayasamızın 90. maddesi, bu kurala iki tür istisna
getirmektedir. TBMM’nin ön denetimine tabi olmayan
milletlerarası antlaşmalar:
•
FONKSİYON
GASPI
YOKLUK
İstisna:
YETKİ
GASPI
YOKLUK
2.
4.
Aynı kuruluşun çeşitli organları arasında yetki
sorunu (Belediye meclisi yerine belediye encümeni)
Bir bakanın
görev alanına giren bir
konuda başka bir bakanlığı irade
açıklaması
Belli bir coğrafyada görevli olan
Vali, kaymakam, Belediye Başkanı vb. Başka bir yerde işlem yaparsa
İPTAL (GERİ
ALMA)
CEVAP: A
CEVAP: D
2014 - 17 DENEME / ÇÖZÜMLERİ
AÇIK
YETKİ
TECAVÜZÜ
YOKLUK
TBMM İçtüzüğünün bir maddesinin değiştirilmesi
hakkındaki Meclis kararı
www.yaklasimkitap.com
•
1
YAKLAŞIM KARİYER
DENEME - 17
Okul aile birlikleri kamu tüzel kişiliğine sahip değildir.
Kamu tüzel kişisi olmak için her şeyden önce ortada
“tüzel kişilik” olması gerekir. Oysa ilgili mevzuatta okul
aile birliklerine tüzel kişilik veren bir hüküm bulunmamaktadır. Türk Tabipler Birliği bir kamu tüzel kişisidir.
Türkiye Ziraat Odaları Birliği ile Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı arasındaki denetim ilişkisi, bir vesayet ilişkisidir. Geri alma”, “ilga”ya benzemektedir. Her ikisi de işlemi ortadan kaldırmaktadır. Ancak
geri alma ilgadan sonucu bakımından farklıdır. Geri alınan işlem geçmişe etkili bir şekilde, yani alındığı tarihten itibaren bütün hüküm ve sonuçlarıyla ortadan kalkar. Kanunsuz emir, ilkesi Anayasamızda kendine yer
bulmuş konulardan bir tanesidir. Bu ilkeye göre, kamu
hizmetlerinde herhangi bir sıfat ve suretle çalışmakta
olan kimse, üstünden aldığı emri, yönetmelik, tüzük,
kanun veya Anayasa hükümlerine aykırı görürse yerine getirmeyebilecektir. Emrin hukuka aykırı olduğu değerlendirmesini yaparsa bunu emri verene bildirecektir. Ancak, amir emrinde ısrar eder ve bu emrini yazılı olarak iletirse ast emri yerine getirmek durumundadır. Böyle bir durumda sadece emri veren sorumlu tutulacak, emri yerine getiren sorumlu olmayacaktır. Ancak, emrin konusu suç teşkil ediyorsa kanun bu emrin yerine getirilmesine izin vermemiştir. Amir bu emrinde ısrar etse ve yazılı olarak iletse dahi ast emri yerine getirmemelidir.
Cevap: A
6.
Açıklanan İrade Şekline Göre İdari Kararlar Türleri:
7.
İdari Kararların Özellikleri:
Tek Yanlılık.- İdari kararlar tek yanlıdır, yani ilgilisinin rızasına ve muvafakatine tabi değildir.
İcrailik.- İdari Kararlar İcraidir, yani ilgililer üzerinde
doğrudan etkisi vardır. İdari kararlar alınmakla birlikte
araya başka bir işlem girmeksizin hukuk aleminde sonuç doğurur. Bazı idari kararlar icrai değildir; bu kararlara hazırlık işlemleri denir. Tutanaklar, görüşler, teklifler, bilgi istemeler, değerlendirmeler, incelemeler, duyurular, bilgilendirmeler, niyetler, dilekler, projeler, raporlar gibi.
Re’sen İcra Edilebilirlilik: Re’sen icra, idarenin aldığı
kararları başka bir kararın araya girmesine ihtiyaç duymadan, bizzat kendisinin uygulayabilmesini ifade eder.
Bunun için yasal bir izne ihtiyacı var. İcrailik, kararın
alınmakla hukuk aleminde sonuç doğurmasını ifade
eder. Ama Re’sen icra hukuk aleminde doğan bir işlemin maddi aleme aktarılmasını ifade eder. Dolayısıyla
icrailik kararın oluşmasına ilişkin iken, re’sen icra kararın uygulanmasına ilişkindir.
www.yaklasimkitap.com
5.
HUKUK / ÇÖZÜMLERİ
a) Sarih İşlem; Kural olarak idari işlemler açık bir şekilde ve yazılı olarak yapılır. Ancak bazı işlemler
istisnaen sözlü olarak da yapılabilir.
Hukuka Uygunluk Karinesinden Yararlanma: İdari Kararların bir mahkeme tarafından iptal edilinceye kadar
hukuka uygun olduklarının varsayılmasıdır. Bu karineden sadece bireysel idari işlemler değil, düzenleyici
idari işlemler de yararlanır.
Yargı Denetimine Tabi Olması: Hukuk devleti ilkesinin
bir gereği olarak tüm idari kararlar yargı denetimine tabidirler. Nitekim 1982 Anayasası da bu hususu açıkça
belirtmiştir. Anayasanın 125/1 maddesine göre, “İdarenin her türlü eylem ve işlemlerine karşı yargı yolu açıktır.” Ancak bu kuralın bazı istisnaları vardır. Bu istisnaların bazıları Anayasayla, bazıları kanun veya KHK ile
kabul edilmiştir.
Anayasaya göre yargısal denetime tabi olmayan işlemler;
b) Zımni işlem; İstisnaen, İdare susma ile de irade
açıklayabilir. Ancak susmaya bir irade bağlayabilmek için kanunda bu durumun açıkça öngörülmüş
olması gerekir.
(1) Zımni Red kararları; İYUK md. 10 idareye icrai bir
karar alması için yapılan başvuru neticesinde 60 gün
içinde herhangi bir cevap gelmediği taktirde, başvurunun reddedilmiş sayılacağını düzenlemiştir (Zımni
red). Dilekçe hakkını düzenleyen kanun, başvurulara
30 gün içinde cevap verme zorunluluğunu getirmektedir.
•
Cumhurbaşkanı’nın tek başına yaptığı işlemler,
•
TSK mensupları hakkındaki disiplin cezaları •
YAŞ kararları
•
HSYK kararları
•
Sayıştay kararları
Kanuna Göre Yargısal Denetime Tabi Olmayan İşlemler;
•
Sıkıyönetim komutanlarının işlemleri
•
Yargıtay Başkanlar Kurulunun kararları
NOT:
(2) Zımni Kabul İşlemleri; kanunla açıkça belirtilen bazı
durumlarda da idarenin susmasının kabul anlamına
geldiği düzenlenmiştir. Örneğin, İmar Kanununa göre
biten bir yapının kullanım izni için belediyeye veya valiliğe başvurulur. Eğer idareden 30 gün içinde cevap
gelmezse kullanma izni verilmiş sayılır.
2010 Tarihindeki Yapılan Anayasa Değişikliğinden
Sonra Aşağıdaki İşlemler Yargı Yoluna Açıldı:
•
Memura uygulanan “uyarma ve kınama” cezaları
•
HSYK ve YAŞ’ın ihraç kararları
CEVAP: D
CEVAP: A
2014 - 17 DENEME / ÇÖZÜMLERİ
2
YAKLAŞIM KARİYER
DENEME - 17
8.
HUKUK / ÇÖZÜMLERİ
12. Mağdur, suçtan zarar gören gerçek ve tüzel kişiler ile
malen sorumlu olanlar, ilk derece mahkemesindeki kovuşturma evresinin her aşamasında hüküm verilinceye kadar şikayetçi olduklarını bildirerek kamu davasına katılabilirler (CMK m.237/1). Bilirkişi kamu kavasına
katılabilecek kişilerden biri değildir.
İdarenin yaptığı birtakım faaliyetler belli bazı kimselerin zarar görmesine sebep olabilir. Bu durumda kusur olmasa dahi idarenin zararı tazmin etmesi gerekir.
Özellikle yol, köprü gibi bayındırlık hizmetleri yapılmasında bu durum söz konusu olabilir. Hizmetlerin kurulması veya yürütülmesinden doğan zararı gidermek için
fedakârlığın denkleştirilmesi ilkesi uygulanır. Kamu yararını gerçekleştirmek için girişilen bir hizmet nedeniyle zarara uğramış olan kişinin zararlarının, İdare tarafından tazmin edilmesi sonucunu açılan dava, tam yargı davasıdır.
CEVAP: A
13. Kural olarak şüpheli veya sanık müdafi (avukat) seçmek zorunda değildir, isterse savunmasını kendisi yapabilir. Ancak şu hallerde müdafi bulunmayan şüpheli
veya sanığa istemi aranmaksızın müdafi atanır: (1) Şüpheli veya sanık çocuk ise, (2) Şüpheli veya sanık kendisini savunamayacak derecede malul ise, (3) Şüpheli
veya sanık sağır ve dilsiz ise, (4) Alt sınırı 5 yıldan fazla hapis cezasını gerektiren suçlardan dolayı yapılan
soruşturma ve kovuşturmalarda, (5) Şüpheli veya sanığın tutuklanması istenmiş ise, (6) Şüpheli veya sanık
gözlem altına alınmış ise, (7) Duruşma yapılan hallerde sanık kaçak ise. Şüpheli veya sanığın 65 yaşını bitirmiş olması durumunda müdafi bulundurma zorunluluğu yoktur.
9.
Olayda (A) haksız tahrikten yararlanamaz. Çünkü haksız tahrike karşı haksız tahrik olmaz. Üçüncü kişi lehine meşru savunma mümkündür. Fakat olayda (C) savunmada sınırı (oranı) aşmıştır. Bu nedenle meşru savunmadan yararlanamaz. Eğer bu örnekte (C) sadece
tabancanın kabzasıyla (A)’nın kafasına vursaydı, yani
sınırı aşmasaydı meşru savunmadan yararlanabilirdi.
Olayda (C) haksız tahrikten yararlanır. Çünkü haksız
tahrikte, tahrik edici fiilin faile yönelik olması şart değildir, failin yakınlarına yönelik de olabilir. Yani (C)’ye kasten yaralama suçundan ceza verilir, fakat haksız tahrik
nedeniyle bu ceza indirilir.
CEVAP: C
10. İlgilinin rızası, meşru savunma, hakkın kullanılması ve
kanun hükmünün yerine getirilmesi hukuka uygunluk
nedenleridir. Bunlara karşılık konusu suç teşkil eden
emrin yerine getirilmesi hukuka uygunluk nedeni değildir. Konusu suç teşkil eden emir hiçbir surette yerine
getirilemez. Aksi takdirde yerine getiren ile emri veren
sorumlu olur (TCK m.24/9).
www.yaklasimkitap.com
CEVAP: E
CEVAP: C
CEVAP: C
14. Medeni Kanunun 3. maddesine göre, “kanunun iyiniyete hukuki sonuç bağladığı durumlarda asıl olan iyiniyetin varlığıdır. Ancak, durumun gereklerine göre, kendisinden beklenen özeni göstermeyen kimse iyiniyet iddiasında bulunamaz”. Bu düzenleme kapsamında adi
karine olarak nitelendirilen iyiniyet kuralında, iyiniyetten kastedilen bir kişinin bir konu hakkında gerçekte
olan durumu bilmemesi veya yanlış bilmesidir. İyiniyet,
hakların kazanılmasında uygulanan bir kuraldır. Hakların kullanılmasında ise dürüstlük kuralı uygulanır.
CEVAP: E
11. Meşru savunmada haksız saldırının mutlaka faile yönelik olması gerekmez. Çünkü üçüncü kişi lehine meşru savunma mümkündür. Her türlü hakka yönelik haksız saldırıya karşı meşru savunma mümkündür. Saldırının önemli bir hakka yönelik olması şart değildir. Dolayısıyla malvarlığı haklarına yönelik haksız saldırılara
karşı da meşru savunma mümkündür. Sadece gerçekleşen değil, gerçekleşmesi veya tekrarı muhakkak (kesin) olan haksız saldırılara karşı meşru savunma mümkündür. Meşru savunmada saldırının herhangi bir saldırı olması yeterli değildir, haksız (hukuka aykırı) olması gerekir. Ancak meşru savunmada saldırının haksız
olması için suç teşkil etmesi gerekmez, hukuka aykırı olması yeterlidir.
15. Tam ehliyetsizler ayırt etme gücünden yoksun olan
kimselerdir. Tam ehliyetsizlerin fil ehliyeti yoktur. Bu nedenle geçerli hukuki işlem yapamazlar. İşlemin tam ehliyetsizi borç altına sokup sokması dahi önemli değildir.
Tam ehliyetsizlerin kanuni temsilcilerinin rızası ile dahi
hiçbir hukuki işlemi geçerli hale getirmez.
CEVAP: B
16. Amacı kanuna veya ahlaka aykırı hale gelen derneklerin tüzel kişiliği cumhuriyet savcısının veya üyelerden
birinin talebi üzerine mahkeme kararıyla sona erdirilir.
CEVAP: D
CEVAP: E
2014 - 17 DENEME / ÇÖZÜMLERİ
3
YAKLAŞIM KARİYER
DENEME - 17
HUKUK / ÇÖZÜMLERİ
17. Bir kimsenin vücut bütünlülüğü, sağlığı, ismi, şeref ve
haysiyeti, resmi, özgürlükleri, sır çevresi, ekonomik ve
fikri faaliyetleri üzerindeki haklarına kişilik hakları adı
verilir.
21. Kendi adına sözleşme yapan kişi, sözleşmeye üçüncü
kişi yararına bir edim yükümlülüğü koydurmuşsa, edimin üçüncü kişiye ifa edilmesini isteyebilir.
Üçüncü kişi veya üçüncü kişiye halef olanlar da, tarafların amacına veya örf ve âdete uygun düştüğü takdirde edimin ifasını isteyebilirler. Bu durumda, üçüncü kişi veya ona halef olanlar bu hakkı kullanmak istediklerini borçluya bildirdikten sonra, alacaklı borçluyu ibra edemeyeceği gibi, borcun nitelik ve kapsamını da değiştiremez.
CEVAP: A
18. Zilyetliğin iadesi hükümleri uyarınca iyiniyetli iade yükümlüsü eşyanın başına gelen zararlardan sorumlu olmayıp, geri verme anında elinde kalanı vererek borcundan kurtulur. Buna karşılık, eşyaya yaptığı zorunlu ve faydalı masrafları talep etme ve lüks masrafları,
eşyaya zarar vermeden sökme hakkına sahiptir. Ayrıca masraflar kendisine ödenene kadar eşyayı alıkoyma yetkisine sahiptir.
Sorumluluk sigortalarında
Başkasını çalıştıran kişi, çalıştırdığı kişiye karşı hukuki sorumluluğunu güvence altına almak üzere sigorta
yaptırmışsa, sigortadan doğan haklar doğrudan doğruya çalışana ait olur.
CEVAP: C
Zarar gören bu hakkını, düşüncesizlik veya deneyimsizliğini öğrendiği; zor durumda kalmada ise, bu durumun ortadan kalktığı tarihten başlayarak bir yıl ve her
hâlde sözleşmenin kurulduğu tarihten başlayarak beş
yıl içinde kullanabilir.
Diğer hukuki sorumluluk sigortalarına ilişkin kanun hükümleri saklıdır.
CEVAP: C
www.yaklasimkitap.com
19. 6098 Sayılı Türk Borçlar Kanununa göre, bir sözleşmede karşılıklı edimler arasında açık bir oransızlık varsa, bu oransızlık, zarar görenin zor durumda kalmasından veya düşüncesizliğinden ya da deneyimsizliğinden
yararlanılmak suretiyle gerçekleştirildiği takdirde, zarar
gören, durumun özelliğine göre ya sözleşme ile bağlı
olmadığını diğer tarafa bildirerek ediminin geri verilmesini ya da sözleşmeye bağlı kalarak edimler arasındaki
oransızlığın giderilmesini isteyebilir.
Ancak, çalışana ödenecek sigorta tazminatı, genel hükümlere göre ödenecek tazminattan indirilir.
22. Yenileme ,yeni bir borçla mevcut bir borcun sona erdirilmesi, ancak tarafların bu yöndeki açık iradesi ile olur.
Özellikle mevcut borç için kambiyo taahhüdünde bulunulması veya yeni bir alacak senedi ya da yeni bir kefalet senedi düzenlenmesi, tarafların açık yenileme iradeleri olmadıkça yenileme sayılmaz. Ancak mvcut bir
borç için ipotekli borç senedi veya ipotekli irat senedi verilmesi aksi taraflarca açıkca kararlaştırılmadıkça
yenileme sayılır.
CEVAP: C
20. Adam çalıştıran, çalışanın, kendisine verilen işin yapılması sırasında başkalarına verdiği zararı gidermekle
yükümlüdür.
Adam çalıştıran, çalışanını seçerken, işiyle ilgili talimat verirken, gözetim ve denetimde bulunurken, zararın doğmasını engellemek için gerekli özeni gösterdiğini ispat ederse, sorumlu olmaz.
Cari hesaplarda
Bir işletmede adam çalıştıran, işletmenin çalışma düzeninin zararın doğmasını önlemeye elverişli olduğunu ispat etmedikçe, o işletmenin faaliyetleri dolayısıyla
sebep olunan zararı gidermekle yükümlüdür.
Ancak, hesabın kesilmiş ve hesap sonucu diğer tarafça kabul edilmiş olması durumunda, borç yenilenmiş
olur.
Çeşitli kalemlerin bir cari hesaba sadece kaydedilmiş
olması, borcun yenilenmiş olduğu anlamına gelmez.
Kalemlerden birinin güvencesi varsa, aksi kararlaştırılmadıkça, hesap kesilip sonucun kabul edilmiş olması,
güvenceyi sona erdirmez.
Adam çalıştıran, ödediği tazminat için, zarar veren çalışana, ancak onun bizzat sorumlu olduğu ölçüde rücu
hakkına sahiptir.
CEVAP: B
CEVAP: E
2014 - 17 DENEME / ÇÖZÜMLERİ
4
YAKLAŞIM KARİYER
DENEME - 17
HUKUK / ÇÖZÜMLERİ
23. Sermayenin en az onda birini, halka açık şirketlerde
yirmide birini oluşturan pay sahipleri, yönetim kurulundan, yazılı olarak gerektirici sebepleri ve gündemi belirterek, genel kurulu toplantıya çağırmasını veya genel
kurul zaten toplanacak ise, karara bağlanmasını istedikleri konuları gündeme koymasını isteyebilirler. Esas
sözleşmeyle, çağrı hakkı daha az sayıda paya sahip
pay sahiplerine tanınabilir.
25. Yeni çek kanuna göre , ileri tarihli çeklerde ,çekin ibraz
süresi çek üzerinde yazan keşide tarihine göre belirlenir. Bir çek, düzenlendiği yerde ödenecekse ibraz süresi on gündür. İbraz süresi,çekte yazılı olan düzenlenme
tarihinin ertesi günü başlar.
İleri keşide tarihli çeklerin, bu çekler ister eski tip çekler olsun isterse yeni tip tacir ve tacir olmayan çekler olsunlar, 31.12.2017 tarihine kadar keşide tarihinden önce muhatap bankaya ibrazı yasaklanmıştır. Fakat 01.01.2017 tarihinden itibaren yeni tip tacir olan ve
tacir olmayan çeklerin üzerinde yazılı bulunan keşide
tarihinden önce ibrazında karşılığının kısmen veya tamamen bulunmaması durumunda karşılıksız işlemine
tabi tutulmayacağı, bu çekler ile ilgili kanuni takip yapılamayacağı ve bu tür çekler için kanuni takip yapılabilmesi için keşide tarihine göre hesaplanacak ibraz süresi içerisinde yeniden bankaya ibraz edilerek karşılıksız işlemine tabi tutulması gerektiği belirtilmiştir.
CEVAP: D
Gündeme madde konulması istemi, çağrı ilanının Türkiye Ticaret Sicili Gazetesinde yayımlanmasına ilişkin
ilan ücretinin yatırılması tarihinden önce yönetim kuruluna ulaşmış olmalıdır.
Çağrı ve gündeme madde konulması istemi noter aracılığıyla yapılır.
Finansal tabloların müzakeresi ve buna bağlı konular,
sermayenin onda birine, halka açık şirketlerde yirmide birine sahip pay sahiplerinin istemi üzerine, genel
kurulun bir karar almasına gerek olmaksızın, toplantı
başkanının kararıyla bir ay sonraya bırakılır..
Azlığın istemiyle bir defa ertelendikten sonra finansal
tabloların müzakeresinin tekrar geri bırakılmasının istenebilmesi, finansal tabloların itiraza uğrayan ve tutanağa geçmiş bulunan noktaları hakkında, ilgililer tarafından, dürüst hesap verme ölçüsü ilkeleri uyarınca cevap verilmemiş olması şarttır.
CEVAP: E
www.yaklasimkitap.com
Yönetim kurulu çağrıyı kabul ettiği takdirde, genel kurul en geç kırkbeş gün içinde yapılacak şekilde toplantıya çağrılır; aksi hâlde çağrı istem sahiplerince yapılır.
24. Poliçe vadeye kadar hamil veya poliçeyi elinde bulunduran herkes tarafından muhatabın yerleşim yerinde
onun kabulüne arzolunabilir.
Kabul beyanı poliçe üzerine yazılır ve “kabul edilmiştir” veya buna eş anlamlı başka bir ibareyle ifade edilir ve muhatap tarafından imzalanır. Muhatabın, poliçenin ön yüzüne yalnız imzasını koyması kabul hükmündedir. Muhatap, poliçeyi kabul etmekle bedelini vadede ödemeyi taahhüt etmiş olur.
Bununla beraber, muhatap hamile veya poliçede imzası bulunan bir kişiye poliçeyi kabul ettiğini yazı ile bildirmişse, bunlara karşı kabul beyanı çerçevesinde sorumlu olur.
CEVAP: C
2014 - 17 DENEME / ÇÖZÜMLERİ
5
YAKLAŞIM KARİYER
DENEME - 17
HUKUK / ÇÖZÜMLERİ
26. Tarafların tacir olup olmadıklarına bakılmaksızın;
28. İhalenin Feshini İsteyebilecekler;
a) Türk Ticaret Kanununda ,
1. Satış isteyen alacaklı
b) Türk Medenî Kanununun, rehin karşılığında
ödünç verme işi ile uğraşanlar hakkındaki 962 ilâ
969 uncu maddelerinde,
2. Borçlu
3. Pey sürerek ihaleye katılanlar
4. Tapu sicilindeki ilgililer
c) 11/1/2011 tarihli ve 6098 sayılı Türk Borçlar Kanununun malvarlığının veya işletmenin devralınması ile işletmelerin birleşmesi ve şekil değiştirmesi hakkındaki 202 ve 203, rekabet yasağına ilişkin
444 ve 447, yayın sözleşmesine dair 487 ilâ 501,
kredi mektubu ve kredi emrini düzenleyen 515 ilâ
519, komisyon sözleşmesine ilişkin 532 ilâ 545, ticari temsilciler, ticari vekiller ve diğer tacir yardımcıları için öngörülmüş bulunan 547 ilâ 554, havale hakkındaki 555 ilâ 560, saklama sözleşmelerini
düzenleyen 561 ilâ 580 inci maddelerinde,
CEVAP: E
d) Fikrî mülkiyet hukukuna dair mevzuatta,
f)
Bankalara, diğer kredi kuruluşlarına, finansal kurumlara ve ödünç para verme işlerine ilişkin düzenlemelerde, öngörülen hususlardan doğan hukuk davaları ticari dava sayılır. Ancak, herhangi bir
ticari işletmeyi ilgilendirmeyen havale, vedia ve fikir ve sanat eserlerine ilişkin haklardan doğan davalar bundan istisnadır.
(2) Ticari davalarda da deliller ile bunların sunulması
18/6/1927 tarihli ve 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu hükümlerine tabidir.
Ticari davaların görüleceği mahkemeler
Aksine hüküm bulunmadıkça, dava olunan şeyin değerine veya tutarına bakılmaksızın asliye ticaret mahkemesi tüm ticari davalara bakmakla görevlidir.
www.yaklasimkitap.com
e) Borsa, sergi, panayır ve pazarlar ile antrepo ve ticarete özgü diğer yerlere ilişkin özel hükümlerde,
29. Birinci alacaklılar toplantısındaki tercihen elinde tapu
senedi, noter senedi, 68/b veya 150/ı maddelerindeki belirtilen belgelerden biri bulunan alacaklılar arasından, iflas müdürü tarafından 1 veya 2 alacaklı olmak
suretiyle seçilirler. Bu organın kararlarına karşı da şikayet yoluna başvurulabilir.
Bu organın tek görevi birinci alacaklılar toplantısındaki oyların geçerli olup olmadığının kararını vermektir.
CEVAP: A
CEVAP: D
27. Kesinleşmeden İcra edilemeyecek ilamlar;
30. İcra Mahkemesi tarafından verilir. Ancak konkordato
mühleti verilmesi için mahkeme bazı şartlar arar;
1. Taşınmaz üzerindeki ayni hakka ilişkin ilamlar,
2. Aile ve kişiler hukukuna ilişkin ilamlar,
İstisnası: Nafaka ilamları kesinleşmeden icraya konulabilir
3. Sayıştay ilamları,
•
Konkordato projesi alacaklıları zarara sokma kastından ari olmalı.
•
Projenin başarılı olma olasılığı bulunmalı.
Mahkeme en fazla 3 ay mühlet verir. Komiserin raporu
üzerine bu süre en fazla 2 ay uzatabilir.
4. Yabancı mahkeme kararlarının tanınması ve tenfizine ilişkin ilamlar,
CEVAP: E
Hakem kararları kesinleşmeden icra edilemeyecek hükümler arasındayken, 6100 sayılı yeni Hukuk Muhakemeleri Kanununun 439. maddesi gereği artık kesinleşmeden icra edilebilir hale gelmiştir.
CEVAP: C
2014 - 17 DENEME / ÇÖZÜMLERİ
6
YAKLAŞIM KARİYER
DENEME - 17
1.
İKTİSAT / ÇÖZÜMLERİ
4.
M. Friedman monetarist, J. B. Say klasik, S. Fisher
Yeni Keynesyen bir iktisatçıdır.
Arz fonksiyonu arzı etkileyen fiyat dışındaki değişkenler sabitlenerek elde edilir.
CEVAP: C
B
P2
P1
Tüketicinin faydasını max. ettiği durumda;
MUx
MUy
=
∆x
∆U
MUy =
MUy
Py
∆U
MUx =
MUx
Px
∆y
=
bx
a
b
=
Px
Py
Px
Py

S1
S2
A
Q1
Q2
Q
O
Q
Grafikte görüldüğü gibi fiyat değiştiğinde arz eğrisi
üzerinde hareketlenme olur. Arz eğrisinin sağa kayması için arzı artıran fiyat dışında bir faktörün değişmesi
gerekir. Soruda E seçeneğinde girdi fiyatının düşmesi
firma maliyetlerini azaltacağından arz artar ve arz eğrisi sağa kayar.
= axa–1yb
bxayb–1
CEVAP: E
Py
bxayb–1
=
eşitliği geçerli idi.
P
Px
axa–1yb
ay
O
=
Px
5.
Py
⇒ soruya göre x = y olduğu için
⇒ bPx = aPy ⇒ Py =
b
a
y malının fiyatı x malının fiyatının
Px
b
a
katıdır.
CEVAP: D
QS = –20+3P şeklindeki bir fonksiyonda arzı 40 birim
artıralım.
Q*S = –20+3P+40
www.yaklasimkitap.com
2.
S

Q*S = 20+3P arz fonk. elde ederiz.
Denge fiyatını bulmak için de;
D∆ = Q*S eşitliğini kullanırsak;
120–2P = 20+3P
5P = 100
P = 20 olur.
CEVAP: C
3.
6.
Kısa dönem üretim analizinde ortalam ürün (AP) marjinal ürün (MP) eğrileri aşağıdaki gibidir.
AP,MP
X ve Y tam ikame mallar ise fayda fonksiyonu doğrusaldır ve aynı zamanda farksızlık eğrisi de doğrusaldır. Dolayısıyla doğrusal farksızlık eğrisi üzerindeki her
noktada farksızlık eğrisinin eğimi olan marjinal ikame
oranı sabittir.
CEVAP: C
K

AP
O
L
7.
Grafikte K noktasında APmax = MP . K noktasından sonra ise AP > MP dir. Soruda da sorulan ortalama ürünün
marj. üründen büyük olduğu bölgedir ve bu bölge de
grafikte de görüldüğü gibi marjinal ürün azalandır.
Düşük mallar gelir artınca talebi azalan mallardır. Giffen tipi olmayan düşük mallarda malın fiyatı düşünce
toplam etki ile mala talep miktarı artar. Yani fiyat değişiminin yarattığı toplam etki negatiftir. İkame etkisi tüm
mallarda olduğu gibi negatiftir. Ancak gelir etkisi pozitiftir.
CEVAP: A
CEVAP: D
MP
2014 - 17 DENEME / ÇÖZÜMLERİ
7
YAKLAŞIM KARİYER
DENEME - 17
8.
İKTİSAT / ÇÖZÜMLERİ
12. Sermaye hareketliliği tam ise ödemeler bilançosu denge eğrisi (BP) dünya faizinde yatay olur.
Tekelci rekabetçi bir firma ürün farklılaştırması yaparak
yani ürettiği ürünü marka, reklam v.s. konularda farklılaştırarak tüketicinin malın fiyatındaki değişmelere karşı kayıtsız kalmasını sağlayabilir. Dolayısıyla ürün farklılaştırması talebin fiyat esnekliğini azaltır.
Devlet harcamalarındaki artış IS’yi sağa kaydırır. Faiz
oranı dünya faizinin üzerine çıkar ve ülkeye döviz girişi
olur. Sabit kur sisteminde Merkez Bankası piyasadan
döviz alır ve piyasaya ulusal para çıkarır. Para arzı artar. LM sağa kayar.
CEVAP: C
CEVAP: D
9.
İkame esnekliği girdiler arasındaki ikame gücünü ölçer.
Cobb–Douglas üretim fonksiyonuna göre ikame esnekliği 1’dir ve sabittir. Cobb–Douglas üretim fonksiyonunun eşürün eğrisi ise orijine göre dış bükeydir.
CEVAP: E
13. Para arzındaki artış Toplam Talep eğrisini sağa kaydırır.
T. Talep eğrisi üzerinde hareketle beklenmeyen bir fiyat
artışı (enflasyon) gerçekleşir. Enflasyon artışı ise Phillis eğrisi üzerinde yukarıya doğru harekete neden olur.
10. Hükümetin sübvansiyon ödemesi arzı artırır. Arz eğrisi
sağa kayar ve her miktar için arz fiyatı azalır.
QS = – 40 + 4P arz fonksiyonunda – 40 rakamı diğer
şeylerin arza etkisini gösterir.
Hükümetin sübvansiyon ile müd. sonra fonk. QS = 4P
haline geldiğine göre arz artmıştır. Arz. fonk. sübvansiyonu dahil edersek;
QS = –40+4(P+S)
sübvansiyon
www.yaklasimkitap.com
SAS
– 40 + 4P + 4S = 4P
– 40 + 4S = 0
P2
E2

P1
AD2
E1

AD1
Y1
O
Y2
Y
π
π2
π1

B

O
u2
A
u1
U
(işsizlik oranı)
4S = 40
CEVAP: C
S = 10
CEVAP: E
11. Yatırımların gelire duyarlı olması durumunda hızlandıran ilkesi geçerlidir.
Yatırım gelire duyarsız ise (I = Io) harcama çarpanı
14. LM eğrisi para piyasası denge (L = M) eğrisidir.
1
olur.
1–MPC
Yatırımlar gelire duyarlı ise (I=Io+bY)
KH =
LM eğrisinin eğimi =
Para talebinin faize duyarlılığı artınca LM’nin eğimi
azalı ve LM eğrisi yatıklaşır.
harcama çarpanı en büyük değeri alır.
KH =
1
olur çarpan artar.
1–MPC–b
2014 - 17 DENEME / ÇÖZÜMLERİ
Para talebinin gelire duyarlılığı
Para talebinin faize duyarlılığı (h)
CEVAP: D
CEVAP: B
8
YAKLAŞIM KARİYER
DENEME - 17
İKTİSAT / ÇÖZÜMLERİ
15. Bir ekonomide denge koşulu;
18. Grafikte yer alan tasarruf fonk. verilerini tablo halinde
yazarsak;
I + G + X = S + (T–TR) + M
yatırım
kamu
harcaması
ihracat tasarruf
net
vergi
ithalat
Bu eşitliği düzenlersek üçüz açık kavramına ulaşırız.
S – I = (G + TR – T) + (X – M)
özel kesim
tas. açığı
bütçe açığı
YD
S
0
–300
1000
0
Marjinal Tas. Eğilimi (MPS) =
MPS + MPC = 1
dış ticaret
açığı
∆S
∆YD
=
300
1000
= 0,30
0,30 + MPC = 1
Eşitlikte üç kesimde açık veriyorsa üçüz açık sözkonusudur.
MPC = 0,70
Uyarılmış tüketim Gelire bağlı tüketimdir.
CEVAP: A
Uyarılmış Tüketim = MPCxYD
Uyarılmış Tüketim = 0,70 (4000)
Uyarılmış Tüketim = ¨2800
CEVAP: C
Reel para stoğu
tırımlar (I) azalır.
M
azalır. Faiz oranı (i↑) artar ve yaP↑
CEVAP: B
www.yaklasimkitap.com
16. Fiyatlar genel düzeyi yükseldiğinde (P↑)
19. Merkez Bankası Parası; Rezerv Para ve Diğer Merkez Bankası Parasından oluşur. Rezerv Para; Emisyon, Bankalar Mevduatı, Fon Hesapları ve Banka Dışı
Kesim Mevduatından oluşurken, Diğer Merkez Bankası Parası ise Açık Piyasa İşlemleri ve Kamu Mevduatından oluşur.
Hazine Borçları ise Merkez Bankası bilançosunun aktifinde yer alır.
CEVAP: A
17. Yatırımlar Faize duyarsız (a = o) ise IS eğrisi dikey olur.
Böyle bir durumda para arzı artırılarak (Genişl. para
pol.) LM sağa kaysa bile hasıla (Y) etkilenmeyecektir. Çünkü para arzı artışı faizi düşürür ancak yatırımlar faize duyarsız olduğu için faiz düşüşü yatırımı etkilemez dolayısıyla hasıla değişmez. Para politikası etkin değildir.
20. Merkez Bankasının bankacılık sistemine kredi vererek
rezerv aktarmasına reeskont kredileri denir. Reeskont
oranının artırılması durumunda, bankaların Merkez
Bankasından kaynak bulma maliyeti artar, bankaların
rezervleri ve dolayısıyla parasal taban azalır. Parasal
tabanın azalması ise para arzını azaltarak faiz oranının
yükselmesine neden olur.
IS
İ1

İ2

O
Y1
LM1
LM2
Y
CEVAP: E
CEVAP: E
2014 - 17 DENEME / ÇÖZÜMLERİ
9
YAKLAŞIM KARİYER
DENEME - 17
İKTİSAT / ÇÖZÜMLERİ
21. Finansal varlıkların getirileri (faiz oranı) ile vadeleri arasındaki ilişkiyi gösteren eğriye “getiri eğrisi” denir. Eğer
uzun vadeli faiz oranı kısa vadeli faiz oranından büyükse, getiri eğrisi pozitif eğimli olur. Çünkü, vade uzadıkça faiz oranı artar.
Faiz
Oranı
25. Singer–Prebisch tezine göre, tarım ürünleri ihraç eden
az gelişmiş ülkeler ile sanayi ürünleri ihraç eden gelişmiş ülkeler arasındaki dış ticarette, dış ticaret hadleri uzun dönemde az gelişmiş ülkeler aleyhine değişir.
A şıkkı, Genç Endüstriler Tezini (List),
C şıkkı, Kuzey–Güney Diyaloğunu (Myrdal),
D şıkkı, Yoksulluğun Kısır Döngüsünü (Nurkse),
Getiri
Eğrisi
E şıkkı, Gelişme Aşamaları Kuramını (Rostow) ifade
eder.
CEVAP: B
O
Vade
26. Linder tarafından geliştirilen “Tercihlerde Benzerlik Teorisi”, 1960’larda ortaya atılan yeni dış ticaret teorisi
olup, ülkeler arasındaki dış ticareti zevk ve tercihlerin
benzerliğine dayandırmaktadır. Bu nedenle talep yönlü bir teoridir.
CEVAP: A
22. “Yoksulluğun Kısır Döngüsü” teorisini geliştiren
Nurkse’e göre, az gelişmiş ülkelerde gelir düzeyi düşük
olduğundan tasarruf düzeyi de düşüktür. Tasarrufların
düşük olması yatırımların da düşük olmasına ve gelir
artışının az olmasına neden olur. Bu durum;
www.yaklasimkitap.com
Düşük Gelir
Düşük Gelir
Artışı
CEVAP: E
Düşük Tasarruf
Düşük
Yatırım
Biçiminde bir kısır döngüye yol açar.
CEVAP: D
27. Reel döviz kurunun yükselmesi ulusal paranın değer
kaybetmesi anlamına gelir. Bu da yurt içinde üretilen
malların yabancılar için ucuzlamasına ve ihracatın artmasına neden olur. Ulusal paranın satın alma gücü
düştüğü için ithalat azalır ve böylece net ihracat artar.
Bu da dış ticaret açığının azalmasına neden olur.
CEVAP: B
28. 5 Nisan 1994 krizi bir iç borçlanma krizidir.
CEVAP: B
23. A. Okun tarafından geliştirilen “İktisadi Hoşnutsuzluk
(Mutsuzluk) Endeksi”, işsizlik oranı ile enflasyon oranının toplamına eşittir.
29. Türkiye’nin ilk ulusal bankası Türkiye İş Bankası olup,
1924 yılında kurulmuştur.
CEVAP: D
CEVAP: A
24. Neoklasik büyüme modeli olan Solow–Swan modelinde, tasarruflar büyümeyi geçici olarak (durağan duruma kadar) etkiler. Bu modele göre, tasarruflar uzun dönem büyüme üzerinde etkisizdir. Büyümenin asıl kaynağı teknolojik gelişmedir. Bu nedenle, tasarrufların
büyüme üzerindeki etkisi minimize, teknolojinin büyüme üzerindeki etkisi maksimize edilmiştir.
30. II. Dünya Savaşı sonrası ilk dolar devalüasyonu 1946
yılında yapılmış, Dünya Bankasına ve IMF’ye 1947 yılında üye olunmuş, enflasyon hedeflemesine 2002 yılında geçilmiş, II. Sanayi Planı 1936 yılında uygulanmaya konulmuş, I. Beş Yıllık Kalkınma Planı 1963–1967
döneminde uygulanmıştır.
CEVAP: D
CEVAP: B
2014 - 17 DENEME / ÇÖZÜMLERİ
10
YAKLAŞIM KARİYER
DENEME - 17
1.
MALİYE / ÇÖZÜMLERİ
6.
Ekonomide bir kişinin refahını azaltmadan diğer kişilerin refahını artırmak mümkün değil ise kaynak tahsisi
etkindir, ifadesi pareto optimalitesini tanımlar. Tam rekabet koşulları altında varılan her rekabetçi denge aynı
zamanda pareto optimallik noktasıdır, ifadesi refah iktisadının birinci en iyi teoremidir. Ekonomide bir kişinin
refahını azaltmadan diğer kişinin refahını artırarak kaynak tahsisinde etkinliğe ulaşılabilir, ifadesi pareto iyileştirmedir. Başlangıçtaki kaynakları yeniden dağıtarak
bir rekabetçi dengeden başka bir rekabetçi dengeye piyasa koşulları içerisinde varılabilir, ifadesi ise refah iktisadının ikinci en iyi teoremidir.
Kamu hizmetlerinin maliyetini belirleyen unsurlar; girdi
fiyatları, üretim teknolojisi, sunulan hizmet miktarı, hizmet sunulan alanın genişliği, hizmetten yararlananların
sayısı olarak belirtilmektedir.
CEVAP: D
7.
Dalton’a göre, transfer harcamalarının fiyat üzerinden
tüketiciye yansıması için talep esnekliğinin sonsuz olması gerekmektedir. Talep esnekliği düşükse sübvansiyonun büyük kısmı üreticiye yansımaktadır.
CEVAP: B
CEVAP: D
8.
2.
Denk bütçe klasik teoriye ait bir hedeftir. Günümüzde
bütçe, devri bir nitelik kazanmıştır. Zaten maliye politikası uygulamaları da bütçe açığı ya da fazlasına sebep olmaktadır.
Gelir vergisi genel ve dolaysız bir vergidir. Vergi adaleti
bakımından tercih edilir. Artan oranlı olması dolayısıyla ortalama vergi oranı marjinal vergi oranından düşüktür. İkame etkisi yüksek gelir etkisi düşüktür. Subjektif
yani şahsi bir vergidir.
CEVAP: D
CEVAP: C
3.
Paternalist devlet anlayışı bireyin tercihlerinin yerine
devletin kendi tercihlerini dayatmasıdır. Ve bu anlayış
çerçevesinde erdemli mallar üretilmektedir. Emniyet
kemeri takma zorunluluğu ise bu anlayışa uygundur.
CEVAP: D
4.
Devletin piyasaları düzenlemek amacıyla oluşturduğu
Sermaye Piyasası Kurulu, Rekabet Kurumu, Radyo Televizyon Üst Kurulu gibi kuruluşlara regülatör kuruluşlar adı verilmektedir. Ve burada amaç devletin piyasaları düzenlemesidir.
www.yaklasimkitap.com
9.
CEVAP: C
5.
William Baumal’ın ‘‘Dengesiz Büyüme Hipotezi’’ veya
‘‘Verimlilik Modeli’’ olarak adlandırılan görüşü, kamu harcamalarının artışını kamu sektörü ile özel sektör arasındaki verimlilik farkına bağlamıştır. Özel sektörde ölçek
ekonomilerinden yararlanılıyor olması ve teknolojik gelişmenin takibi sayesinde çalışanların verimlerinin daha
hızlı arttığını, kamu sektöründe ise bu verim artışının oldukça yavaş seyrettiğini belirtmiştir. Emek faktörünün
verim artışından ötürü özel sektörde daha yüksek ücretler aldığını ve bu sürecin kamu sektöründen özel sektöre emek arayışını beraberinde getireceğini belirtmiştir. Devletlerin buna karşı ellerindeki tek araç ücretlerdir.
Verim artışı olmadan yapılan ücret artışları, kamu harcamalarındaki artışın nedeni olarak ifade edilmektedir.
Tablodan da anlaşılacağı üzere gelirin ilk ¨10.000’lik
kısmı için vergi oranı %0’dır. Bu demektir ki en az geçim indirimi uygulanmıştır. Yükseklik farkı 40 – 0 =
%40’dır. Matrah dilimlere ayrılmıştır. Yani dilim usulü
artan oranlı tarifedir. Oranlar onar onar artmıştır. Dolayısıyla artma oranı sabittir. Uzunluk farkı ise 50.000
– 10.000 = 40.000’dir.
CEVAP: C
10. Vergiden indirim yönteminde önce mükellefin ¨50.000
geliri tarifeye göre vergilendirilir. Buna göre ödenecek
vergi ¨9.000’dir. Sonra en az geçim indirimi tutarı tarifeye göre vergilendirilir. En az geçim indirimi tutarı tarifeden de anlaşılacağı üzere ¨10.000’dir. Bu durumda
bulunan vergi 0’dır. Bulunan vergiler birbirinden çıkartılarak ödenecek vergi ortaya çıkar. 9.000 – 0 = 9.000
CEVAP: C
11. Marjinal vergi oranı = ∆T/∆X (vergideki değişiklik/matrahta ki değişiklik) olduğuna göre öncelikle mükellefin
geliri ¨20.000 iken ödeyeceği vergi bulunur. Ödenecek
vergi tarifeye göre ¨1.000’dir. Sonra mükellefin geliri
¨50.000 iken ödenecek vergi hesaplanır. Tarifeye göre
ödenecek vergi ¨9.000’dir.
Marjinal vergi oranı = 9.000 – 1.000/50.000 – 20.000
Marjinal vergi oranı = 8.000/30.000
Marjinal vergi oranı = 0,2666 yaklaşık %26’6dır.
CEVAP: D
CEVAP: A
2014 - 17 DENEME / ÇÖZÜMLERİ
11
YAKLAŞIM KARİYER
DENEME - 17
MALİYE / ÇÖZÜMLERİ
12. Türkiye’de 5018 sayılı kanunla birlikte Bütçe hazırlama
ve uygulama sürecinde etkinliğin sağlanması amacıyla
özel hükümler getirilerek tek yıllı değil çok yıllı bütçeleme sistemine geçilmesi karara bağlanmıştır.
13. Örtülü ödenek, kapalı istihbarat ve kapalı savunma hizmetleri, devletin milli güvenliği ve yüksek menfaatleri, olağanüstü hizmetlerle ilgili icaplarında kullanılmak
üzere Başbakanlık bütçesine konulan ödenektir. Yedek
ödenek, Bütçe kanunu hazırlanırken öngörülen harcama tertiplerinin yeterli olmaması ya da öngörülmeyen
tertiplerin ortaya çıkması halinde sadece genel bütçe
kapsamındaki kamu idarelerine aktarılmak üzere, cari
yıl bütçe giderlerinin %2’sini aşmamak kaydıyla Maliye
Bakanlığı bütçesine konulan ödenektir. Bu ödenekten
aktarma yapmaya Maliye Bakanı yetkilidir. Mali yıl içinde yapılan bu aktarmaların tür, tutar ve idareler itibariyle dağılımı, yılın bitimini takip eden 15 gün içerisinde
Maliye Bakanlığınca ilan edilir. Ödenek aktarması ise 2
şekilde olur. Bunlardan ilki kurumlar arası ödenek aktarımıdır. Diğeri ise kurum içi ödenek aktarımıdır. Merkezi yönetim kapsamındaki kamu idareleri, aktarma yapılacak tertipteki ödeneğin %5’ine kadar kendi bütçeleri
içinde ödenek aktarımına yetkilidirler. Bu şekilde yapılan aktarmalar 7 gün içinde Maliye Bakanlığına bildirilir.
www.yaklasimkitap.com
CEVAP: C
CEVAP: B
15. Faaliyet raporları ile üst yöneticiler ve ödenek tahsis
edilen harcama yetkilileri, hesap verme sorumluluğu
çerçevesinde her yıl kamu kaynaklarının etkin kullanılıp kullanılmadığının, bütçe hedef ve gerçekleşmelerinin, hedeften sapmalarının ve nedenlerinin açıklandığı bir rapordur. Merkezi yönetim bütçe kapsamındaki
kamu idareleri ve sosyal güvenlik kurumlarına ait idari
faaliyet raporlarına ilişkin ‘‘Genel Faaliyet Raporu’’ Maliye Bakanlığı tarafından hazırlanır. Mahalli idarelere ait
idari faaliyet raporlarının bir örneği İçişleri Bakanlığı’na
gönderilir. İçişleri Bakanlığı da bu raporlara dayanarak
Genel Faaliyet Raporu hazırlar. Kesin hesap kanunu,
TBMM’nin bütçe üzerindeki yasama denetimini sağlayan bir unsurdur. TBMM’nin kesin hesap kanun tasarısını onaylaması ile bütçe uygulaması aklanmış olur.
Kesin hesap kanun tasarısı Maliye Bakanlığı tarafından hazırlanır ve izleyen mali yılın Haziran ayı sonuna
kadar Bakanlar Kurulu tarafından TBMM’ne sunulur ve
bir örneği Sayıştay’a gönderilir. Sayıştay tarafından dış
denetim raporları, idare faaliyet raporları ve genel faaliyet raporu dikkate alınarak hazırlanan Genel uygunluk bildirimi kesin hesap kanun tasarısının verilmesinden başlayarak en geç 75 gün içinde TBMM’ne sunulur. Kesin hesap kanun tasarısı ve genel uygunluk bildiriminin TBMM’ne verilmiş olması ilgili yıla ait Sayıştay
tarafından sonuçlandırılmamış denetimleri önlemez ve
hesapların kesin hükme bağlandığı anlamına gelmez.
CEVAP: C
16. Her türlü kamu kaynağının elde edilmesi ve kullanılmasında denetimin sağlanması amacıyla kamuoyu zamanında bilgilendirilmesi mali saydamlık olarak tanımlanmaktadır. Mali saydamlığın sağlanması için gerekli
düzenlemelerin yapılması ve önlemlerin alınmasından
kamu idareleri sorumlu olup, bu hususlar Maliye Bakanlığınca izlenir.
CEVAP: E
17. Tahvillerin nominal değerin altında satılması başa başın
altında ihraç olarak nitelendirilir. Başa başın altında ihraç kırtasiyeciliği artırır, açıklık ilkesini zadeler yani tahvilin anlaşılabilirliğini zorlaştırır. Gelir dağılımını daha da
bozar. Devleti ileride belki de altından kalkamayacağı bir
yük altına sokar ve kuşaklar arası dengesizlik oluşturur.
14. İç Denetim Koordinasyon Kurulu, biri Başbakanın, biri
Kalkınma Bakanın, biri Hazine Müsteşarlığının bağlı olduğu Bakanın, biri İçişleri Bakanının, 3’ü Maliye Bakanının önerisi üzerine seçilen 7 üyeden oluşur. Üyeler 5
yıl süreyle Bakanlar Kurulu tarafından atanır. Üyelerin
tekrar atanabilmeleri mümkündür. İç Denetim Koordinasyon Kurulu, raporları değerlendirip konsolide ettikten
sonra Sayıştay’a değil Maliye Bakanlığı’na sunmaktadır.
CEVAP: A
18. Anaparasının ne zaman ödeneceği belli olmayan borçlara süresiz, ebedi, devamlı borçlanma adı verilir. Ebedi borçlarda faizin ödeme zamanı bellidir. Ancak anaparanın ödeme zamanı belirtilmemiştir.
CEVAP: D
CEVAP: B
2014 - 17 DENEME / ÇÖZÜMLERİ
12
YAKLAŞIM KARİYER
DENEME - 17
MALİYE / ÇÖZÜMLERİ
19. Devlet için kısa vadeli borç kaynaklarından biri de bütçe
emanetleridir. Mali yıl sonuna kadar, bütçe harcamalarından ödeme emri belgesine bağlanmış fakat ödenmesi gerçekleşmemiş olan giderler emanet hesabına alınır.
Hak sahiplerinin alacaklarını gecikmeli olarak ödeyen
devlet, bu sayede kısa süreli bir kaynak yaratmış olur.
27. Mevduat faizi, faizsiz kredi verenlere ödenen kar payları, alacak faizleri, menkul kıymet yatırım fonu kar payları menkul sermaye iradıdır. Yönetim kurulu başkan
ve üyelerine sağlanan menfaatler ise ücret geliri olarak vergilendirilir.
CEVAP: D
CEVAP: C
20. Klasik maliyeciler borçlanmayı olağanüstü bir kamu
geliri olarak görürler. Devletin borçla finansmanı vergilerin ertelenmesinden ibarettir derler. Ve tabii ki borçlanmanın yükünü gelecek nesiller çekecektir.
28. Vergi beyannamesinin verilmemesi birinci derecede
usulsüzlük ve aynı zamanda devleti kayba uğrattığı için
vergi ziyaı suçudur. Vergi ziyaı suçu 5 yıl içinde, genel
usulsüzlük suçu ise 2 yıl içinde tekrar işlenirse cezalar
artırılır. Gerekçe tekerrürdür.
CEVAP: D
CEVAP: B
21. Bütçe açığının Merkez Bankası’nın para basması suretiyle kapatılması enflasyona neden olursa bu durum
vergi tahsilatının gecikmesi sonucu devletin kaybı demek olan tanzi etkisine sebebiyet verecektir.
22. Monetaristlere göre kamu harcamaları borçlanma ile finanse edildiğinde bu durum faizlerin yükselmesine neden olacak ve özel yatırımlar azalacaktır. Bu kavrama
dışlama etkisi (crowding out effect) adı verilir.
CEVAP: A
23. Maliye politikasının gelir dağılımı üzerindeki etkilerini
ölçmek için çeşitli yöntemlerden yararlanılır. Bu yöntemlerden birisi de Gini katsayısıdır.
www.yaklasimkitap.com
CEVAP: E
CEVAP: C
24. Stagflasyonla mücadelede maliye politikası uygulanarak işsizlikle mücadele edilirken para politikası uygulanarak enflasyonla mücadele edilmelidir. Maliye politikası yalnızca vergi oranlarının azaltılması şeklinde uygulanmalıdır.
CEVAP: C
25. Fiyat istikrarı, ekonomide enflasyon, deflasyon ve
stagflasyon gibi sorunların olmadığı ekonomik yapıdır.
CEVAP: D
29. Tasfiye memurları, mali müşavirler, tapu memurları,
ÖTV ve KDV nin tarafları verginin ödenmesinden müteselsilen sorumlu iken, vergi kesenler verginin ödenmesinden müşterek sorumludurlar.
CEVAP: D
30. Re’sen tarhiyatı gerektiren durumlar şunlardır: Yasal
süresi geçtiği halde beyanname verilmemişse, beyanname süresinde verilmesine rağmen matraha ait bilgiler gösterilmemişse, zorunlu defterlerin hepsi ya da bir
kısmı tutulmamış veya onaylatılmamış veyahut da ibraz edilmemişse, defter kayıtları, belgeler matrah tespitine imkan vermeyecek derecede noksan, usulsüz
veya karışık tutulduğu için incelemeye uygun bulunmazsa, tutulması zorunlu defterlerin veya verilen beyannamelerin gerçek durumu yansıtmadığına dair deliller varsa, maliye müfettişleri, hesap uzmanları ve gelir kontrolörlerinin incelemeleri sırasında mükellefler
harcama veya tasarruflarının vergisinin ödendiğini ya
da bunları vergi dışı kazançlardan sağladıklarını kanıtlayamazlarsa, yetkili meslek mensuplarınca imzalanma mecburiyeti olan beyannameler bu kişilere imzalatılmamışsa veya mali müşavirce tasdik edilmesi gereken raporlar zamanında ibraz edilmezse vergi resen
tarh olunur.
CEVAP: B
26. Gerçek usulde vergilendirilmeyen çiftçiler stopaja tabi
çiftçilerdir. Yani bu kişilerin vergisi kaynakta kesinti yapılarak ödenir. Bu çiftçiler beyanname vermeyecekleri
gibi defter de tutmazlar.
CEVAP: E
2014 - 17 DENEME / ÇÖZÜMLERİ
13
YAKLAŞIM KARİYER
DENEME - 17
1.
MUHASEBE / ÇÖZÜMLERİ
5.
İşlemlerin muhasebeye yansıtılmasında ve onlara ilişkin değerlendirmelerin yapılmasında biçimlerinden çok
özlerinin esas alınması gereğini ifade eden kavram
özün önceliği kavramıdır.
Dava ve icra safhasında bulunan alacaklar şüpheli alacak sayılır. Dönem sonunda dava sonuçlanmadığı için
söz konusu alacağın tamamına karşılık ayrılmıştır.
Yapılacak kayıt
Bu kavram sonucu ileri tarihli çekler Hazır Değerler hesap grubundan çıkarılarak Ticari Alacaklar veya Ticari
Borçlar hesap grubuna aktarılır.
31.12.2011
654 KARŞILIK GİDERLERİ
20.000
129 ŞÜPHELİ TİCARİ ALACAKLAR
KARŞILIĞI
CEVAP: C
20.000
CEVAP: C
2.
01.11.2012 tarihinde açılan 3 ay vadeli hesabın vade
süresi 01.02.2013 tarihinde bitmektedir. Bu nedenle
01.11 - 31.12.2012 tarihleri arasında geçen 2 aylık süreye ilişkin faiz tutarı dönem sonunda kayıt altına alınır.
6.
Dönem sonunda karşılık ayırma işlemi ile ilgili yapılan
kayıt ihtiyatlılık kavramı gereğidir. Bu kavram sonucunda işletmeler muhtemel gider ve zararları için karşılık
ayırırlar.
31.12.2012
181 GELİR TAHAKKUKLARI
CEVAP: A
642 FAİZ GELİRLERİ
7.
24.05.2012
İşletmenin verdiği virman emriyle aynı bankada bulunan kredi hesabından çekilen tutar mevduat hesabına
aktarılmıştır. Bu durumda işletmenin bankaya olan kredi borcunda ve aynı zamanda mevduat hesabında bulunan tutarda artış söz konusudur.
Yapılacak Kayıt
www.yaklasimkitap.com
CEVAP: C
3.
Dava sonucu yapılacak kayıt
100 KASA
16.000
129 ŞÜPHELİ TİCARİ ALACAKLAR KARŞILIĞI
128 ŞÜPHELİ TİCARİ ALACAKLAR
20.000
20.000
671 ÖNCEKİ DÖNEM GELİR VE
KÂRLARI
16.000
CEVAP: A
8.
102 BANKALAR
300 BANKA KREDİLERİ
CEVAP: A
İşletmenin mal ve hizmet satışı nedeniyle müşterilerden aldığı çekler Alınan Çekler hesabında izlenir. İleri tarihli çekler Özün Önceliği kavramı gereğinde dönem sonunda hazır değerler hesap grubundan çıkarılarak Ticari Alacaklar hesap grubunda yer alan Alacak
Senetleri hesabına aktarılmak zorundadır.
CEVAP: A
4.
–
Kasa noksanlığının tespit kaydı
197 SAYIM VE TESELLÜM NOKSANLIKLARI
9.
–
191 İndirilecek KDV > 391 Hesaplanan KDV ise aradaki fark 190 Devreden KDV hesabına borç,
600
100 KASA
600
191 İndirilecek KDV < 391 Hesaplanan KDV ise aradaki fark 360 Ödenecek Vergi ve Fonlar hesabına alacak kaydedilir.
Nedeni bulunduğunda yapılacak kayıt
300 BANKA KREDİLERİ
197 SAYIM VE TESELLÜM NOKSANLIKLARI
Aysonunda KDV tahakkuku yapılırken,
600
391 HESAPLANAN KDV
190 DEVREDEN KDV
191 İNDİRECİLECEK KDV
600
CEVAP: D
2014 - 17 DENEME / ÇÖZÜMLERİ
4500
1500
6000
CEVAP: D
14
YAKLAŞIM KARİYER
DENEME - 17
MUHASEBE / ÇÖZÜMLERİ
10. Nitelikleri itibariyle, hazır değerler sayılan pullar, tahsil
edilecek banka ve posta havaleleri, tahsil edilebilir duruma gelmiş kuponlar, yoldaki paralar, kredi kartı slipleri “Diğer Hazır Değerler hesabı”nda izlenir.
14. Yeni çıkarılan hisse senetlerinin primli satışından kaynaklanan tutarlar Hisse Senedi İhraç Primleri hesabında izlenir.
CEVAP: C
Bu bilgilere göre mal satışı ile ilgili işletmenin yapacağı
kayıt aşağıdaki gibidir.
108 DİĞER HAZIR DEĞERLER
15. Personel ve işçilere maaş, ücret ve yolluklarına mahsuben önceden ödenen avanslar “Personel Avansları
hesabı”nda izlenir.
1298
600 YURTİÇİ SATIŞLAR
–
1100
198
391 HESAPLANAN KDV
Avans verilmesi
196 PERSONEL AVANSLARI
CEVAP: B
11. Yapılacak kayıt
191 İNDİRİLECEK KDV
100 KASA
103 VERİLEN ÇEKLER VE ÖDEME EMİRLERİ
320 SATICILAR
321 BORÇ SENETLERİ
–
52.000
9360
12.000
21.000
19.000
CEVAP: C
12. – Malların nakliyesi için ödenen tutar, müşteri tarafından üstlenildiği için işletme bu tutarı daha sonra
müşterisinden tahsil edecektir. Ancak satış kaydında satış giderine ilişkin tutar yer almayacaktır. Ayrı
bir kayıtla muhasebeleştirilir.
– Mal satış kaydı
120 ALICILAR
Ay sonunda avansın mahsup edilerek maaşın
ödenmesi
760
196 PERSONEL AVANSLARI
100 KASA
130
630
CEVAP: E
7670
600 YURTİÇİ SATIŞLAR
391 HESAPLANAN KDV
130
770 GENEL YÖNETİM GİDERLERİ
9360
www.yaklasimkitap.com
153 TİCARİ MALLAR
130
100 KASA
16. 373 Maliyet Giderleri karşılığı hesabı dönemsellik kavram gereği kullanılan bir hesaptır. Diğer seçeneklerin
hepsi ihtiyatlılık kavramı.
CEVAP: A
1
hizmet süresi
1
=
= 0,20 = 0,40
5 yıl
Amortisman payı = Maliyeti bedeli x Amortisman Oranı
17. Amortisman Oranı =
1. yıl ⇒ 120.000 x 0,40 = ¨48.000
6500
1170
2. yıl ⇒ 72.000 x 0,40 = ¨28.800
(120.000 – 48.000)
3. yıl ⇒ 43.200 x 0,40 = ¨17.280
CEVAP: A
(72.000 – 28.800)
13. Eksik olan 5 adet malın tutarı ¨46.000 (¨9200 x 5 birim)
– Mal noksanlığının tespitinde yapılacak kayıt
CEVAP: B
18. Yenileme amacı ile satılan duran varlıklardan elde edilen olumlu farklar Özel Fonlar hesabında izlenir. Söz
konusu yenileme fonu bir özkaynak unsuru olarak 3 yıl
süre ile bu hesapta bekletilir. Bu dönemde satılan maddi duran varlığın yenilenmemesi bu durumunda fondaki tutar Önceki Dönem Gelir ve Kârları hesabına devreder. Yapılacak Kayıt
197 SAYIM VE TESELLÜM NOKSANLIK- 46.000
LARI
153 TİCARİ MALLAR
46.000
–
Noksanlığın nedeni bulunduğunda
135 PERSONELDEN ALACAKLAR
549 ÖZEL FONLAR
46.000
197 SAYIM VE TESELLÜM NOKSANLIKLARI
671 ÖNCEKİ DÖNEM GELİR VE
KÂRLARI
46.000
4100
CEVAP: C
CEVAP: A
2014 - 17 DENEME / ÇÖZÜMLERİ
4100
15
YAKLAŞIM KARİYER
DENEME - 17
MUHASEBE / ÇÖZÜMLERİ
19. KÂR YEDEKLERİ
22. İşletmenin, esas faaliyet konusu dışındaki işlemleri dolayısıyla iştiraklerine olan borçları İştiraklere Borçlar
hesabında izlenir.
540Yasal Yedekler
541Statü Yedekleri
Kâr dağıtımında dağıtılmasına karar verilen kâr payı
bu hesabın alacağına kaydedilir, ödendiğinde ise borcuna kaydedilir.
542Olağanüstü Yedekler
548Diğer Kâr Yedekleri
549Özel Fonlar
Yapılacak kayıt
CEVAP: A
570 GEÇMİŞ YIL KÂRLARI
17.000
332 İŞTİRAKLERE BORÇLAR
17.000
CEVAP: A
20. 01.11 - 31.12 2012 tarihleri arasında geçen 2 aylık sürenin faiz tutarı;
120.000 x 12 x 2
=
1200
= ¨2400’dir.
780 FİNANSMAN GİDERLERİ
2400
381 GİDER TAHAKKUKLARI
2400
CEVAP: E
21. –
Kâr-Zarar ortaklığı belgesinin nominal değeri ile ihraç
değeri arasındaki fark Diğer Sermaye Yedekleri hesabında izlenir.
Diğer Sermaye Yedekleri: Sermaye Yedekleri grubunda sayılanların dışında kalan diğer sermaye yedeklerinin izlendiği hesaptır.
Yapılacak Kayıt
100 KASA
47.500
306 ÇIKARILMIŞ DİĞER MENKUL
KIYMETLER
529 DİĞER SERMAYE YEDEKLERİ
Tahmin Kaydı
770 GENEL YÖNETİM GİDERLERİ
40.000
7.500
CEVAP: B
720
373 MALİYET GİDER KARŞILIĞI
–
23. Çıkarılmış bono ve senetler kapsamına alınmayan diğer menkul kıymetler Çıkarılmış Diğer Menkul Kıymetler Hesabında izlenir.
31.12.2012 tarihinde yapılacak kayıt faiz tahakkukuna ilişkin kayıttır.
www.yaklasimkitap.com
–
720
Fatura geldiğinde
04.11.2012
373 MALİYET GİDER KARŞILIĞI
770 GENEL YÖNETİM GİDERLERİ
191 İNDİRİLECEK KDV
320 SATICILAR
720
10
131,40
861,40
24. İşletmenin sahip olduğu ve faaliyetlerini gerçekleştirmede kullandığı varlıkların ne ölçüde etkin kullanıldığını tespit etmede kullanılan oranlar faaliyet oranlarıdır.
Bu oranlara çalışma, verimlilik oranlarıda denir.
CEVAP: E
Gelen fatura tutarı tahmin edilen fatura tutarından fazla olduğu için giderler ¨10 arttırılmıştır.
(861.40 / 1,18 = 730)
CEVAP: A
2014 - 17 DENEME / ÇÖZÜMLERİ
16
YAKLAŞIM KARİYER
DENEME - 17
MUHASEBE / ÇÖZÜMLERİ
29. Başabaş Noktası Satış Miktarı =
360 gün
Alacak Devir Hızı
Net Satışlar
=
Ticari Alacaklar
25. Ortalama Tahsilat Süresi =
Alacak Devir Hızı
7500
1000
= 7,5
360
Ortalama Tahsilat Süresi =
7,5
= 48 gün
Alacak Devir Hızı
=
=
Toplam Sabit Giderleri
Birim Satış Fiyatı – Birim Değişken Giderleri
=
34.650.000
2.640 – 1.815
= 42.000 birim
CEVAP: B
CEVAP: A
Vergiden Önceki Kâr + Faiz Gideri
Özkaynak + Yabancı Kaynaklar
26. Ekonomik Rantabilite =
48.000 + 8000
62.000 + 10.000 + 42.000
56.000
=
114.000
= 0,49
27. Otofinansman Oranı =
=
CEVAP: B
Kâr Yedekleri – Birikmiş Zarar
Ödenmiş Sermaye
www.yaklasimkitap.com
=
4600 – 1500
3100
⇒
⇒ 0,19
16.000
16.000
CEVAP: B
30. Dönem içinde Satın Alınan Direk İlk Madde ve Malzeme
1200
Dönembaşı Direk İlk Madde ve Malzeme
ÜRETİMDE KULLANILABİLİR DİREKT İLK MADDE
VE MALZEME
1500
Dönemsonu Direkt İlk Madde ve Malzeme
Direkt İşçilik Giderleri
400
Genel Üretim Giderleri
600
Dönembaşı Yarı Mamül
= 10.000 + 42.000 + 62.000
= ¨114.000
25.000
Aktif Kârlılığı =
114.000
= 0,22
2014 - 17 DENEME / ÇÖZÜMLERİ
2000
200
DÖNEMİN ÜRETİM MALİYETİ
2200
Dönemsonu Yarı Mamül
(700)
ÜRETİLEN MAMÜL MALİYETİ
1500
Dönembaşı Mamül
Pasif toplam = KVYK + UVYK + Özkaynak
(500)
ÜRETİMDE KULLANILAN DİREKT İLK MADDE VE
MALZEME
1000
TOPLAM ÜRETİM MALİYETİ
28. Varlıkların Kârlılığı Oranı
Net Kâr
Aktif Kârlılığı =
Aktif toplamı
Aktif toplam = Pasif toplam
300
600
SATILABİLİR MAMÜL MALİYETİ
2100
Dönemsonu Mamül
(100)
SATILAN MAMÜL MALİYETİ
2000
CEVAP: E
CEVAP: A
17
YAKLAŞIM KARİYER

Download Report