indir - İSTVHGD

CEV ÇİZGİ HAKEMLİĞİ TALİMATLARI
2014
GİRİŞ
Resmi oyun kurallarına göre (27); 27.1 çizgi hakemlerinin yerlerini, 27.2 ise sorumluluklarını belirler.
Kural 28.2 ise resmi bayrak işaretlerini şekil 12 de gösterildiği üzere belirtir.
1. YERLEŞİM
Müsabakadan Önce
Çizgi hakemleri uluslararası maçlarda (Avrupa kupaları dahil) müsabaka başlamadan en az 45
dakika önce, ülkemizdeki maçlarda oyun protokolüne uygun olarak sahaya çıkarlar. Oyun
protokolünden sonra ve müsabakanın başlangıcından hemen önce, her bir çizgi hakemi oyun
alanının 4 köşesinde, aşağıdaki şekilde gösterildiği üzere yerlerini almalıdır.
Müsabaka Sırasında
Çizgi hakemleri sorumlu oldukları çizginin hayali uzantısına 1-3 m. arasında bir mesafede
durmalıdır.
Ç-1 Başhakemin sağ kolu tarafında olan uzun çizgiden sorumludur
Ç-2 Yardımcı hakemin sol kolu tarafında olan kısa çizgiden ve servis atan oyunculardan
sorumludur
Ç-3 Yardımcı hakemin sağ kolu tarafında olan uzun çizgiden
Ç-4 ise Başhakemin sol kolu tarafında olan kısa çizgiden ve servis atan oyunculardan sorumludur
Çizgi hakemleri maç boyunca aynı çizgiden sorumludur.
Maç Sonunda
Çizgi hakemleri Baş ve Yardımcı hakem ile birlikte sıraya girmezler, doğruca yazı masasına
gitmelidirler.
2. SORUMLULUKLARI
Çizgi hakemleri yetkileri içerisinde bulunan hatalar ile ilgili Baş hakeme bilgi vererek onunla
işbirliği yapar. (Kural 27.2)
Baş hakem oyun hatalarına karar verirken, çizgi hakemlerinin vermiş olduğu bilgiden
yararlanabilir.
Resmi işaretler sabit ve net olmalıdır. Çizgi hakemleri vermiş oldukları işaretin Baş hakem
tarafından fark edildiğinden emin olmalı, bazı durumlarda Baş hakem çizgi hakeminin işaretini
tekrar etmesini isteyebilir.
Eğer Baş hakem çizgi hakeminin işaretine uymuyorsa, çizgi hakemi işaretinde ısrar etmemeli,
bunun yerine sakin bir şekilde normal duruşunu alarak herhangi bir olumsuz ifadede
bulunmamalıdır.
Eğer çizgi hakemleri farklı işaretler göstermiş ise Baş hakem karar verme yetkisine sahiptir.
Çizgi hakemlerinin bayrakları 40cm x 40cm, oyun alanına zıt renkte ve tek tip olmalıdır. Bayraklar
aşağıdaki işaretleri göstermek için kullanılmalıdır.
A. DAHİL TOP
Oyun alanını sınırlayan çizgiler dâhil olmak üzere oyun alanına temas eden tüm toplar.
Topun oyun alanında düştüğü çizgiye en yakın olan çizgi hakemi tarafından bu işaret
gösterilmelidir. Eğer top toyun alanının uzun çizgi ile kısa çizginin birleşim noktası olan tam köşe
noktasına düşüyorsa, o köşeye en yakın olan çizgi hakemi tarafından işaret gösterilmelidir.
B. HARİÇ TOP
Top tamamen oyun alanını sınırlayan çizgilerin dışına düşüyorsa.
Topun yere değdiği yere en yakın olan çizgiden sorumlu çizgi hakeminin işareti vermesi
gerekmektedir.
C. ELDEN TOP
Topa blok/blokçular veya karşılayan yada savunma yapan takım tarafından temas edilmiş ve
buradan oyun alanını sınırlayan çizgilerin dışındaki yere temas etmiş ise.
Topun yere değdiği yere en yakın olan çizgiden sorumlu çizgi hakeminin işareti vermesi
gerekmektedir.
Eğer bir blokçu kendi oyun alanında dışarıya değen bir topa temas etmiş ise, teması gören çizgi
hakemi tarafından işaret gösterilmelidir.
D. OYUN ALANI DIŞINDAKİ TOP
Top , file dikey düzleminin dışındaki geçiş boşluğundan rakip oyun alanına girerse veya anten, ip,
direk ve yan bandın dışında kalan fileye temas ederse.
Top , file dikey düzlemi dışındaki geçiş boşluğunun üzerinden tamamen veya kısmen rakibin
serbest bölgesine girmiş ve yere değmiş ise veya aynı takım oyuncusu tarafından tamamen veya
kısmen file dikey düzlemi dışındaki geçiş boşluğunun üzerinden geri çevrilememiş ise.
Bu işaret olayın gerçekleştiği uzun çizgiye bakan çizgi hakemi tarafından gösterilmelidir.
E. SERVİS
Servis atan oyuncu, topa vuruş anında veya smaç servis atmak üzere yerden temasını kestiği
anda; oyun alanına, dip çizgiye yada servis atma bölgesini sınırlayan çizgilerin dışına temas
ederse.
Bu işaret ilgili dip çizgiden sorumlu çizgi hakemi tarafından gösterilir.
F. SERVİS VURUŞU ESNASINDA OYUN ALANI DIŞINDA OLAN OYUNCU
Eğer bir oyuncu (Servis atan dışında) servis vuruşu anında kendi oyun alanının dışında duruyorsa.
Bu işaret ilgili çizgiden sorumlu hakem tarafından gösterilir, çizgi hakemi aynı zamanda ilgili çizgiyi
eliyle işaret etmelidir.
Şunu unutmayın ki ayağın bir kısmı bile oyun alanını sınırlayan çizgilerin dışındaki bölgeye temas
ediyorsa, bu bir hatadır.
G. KARAR VERMEK İMKANSIZ
Çizgi hakemi hata ile ilgili karar veremiyor ise.
Bu işaret herhangi bir gecikme olmadan, hata ile ilgili bir yargıya varamadığı anda gösterilmelidir.
3. TEKNİK
Tüm hakemlerin yapması gerektiği gibi çizgi hakemleri de maç boyunca konsantrasyonlarını
düşürmemek için müsabaka öncesinde hazırlık yapmalıdırlar. CEV şu anda tüm müsabakalarda çizgi
hakemlerinin de Uluslar arası hakem sağlık şartlarını taşıması gerektiğini vurgulamaktadır.
Maç boyunca, çizgi hakemleri, en doğru karar verebilecekleri pozisyonda durmalıdır. Gerekli anlarda
çizgi hakemleri hareket ederek pozisyon değiştirebilir.
Bayrak her zaman sağ elde tutulmalı (Baş hakeme yakın), tüm hareketlerde sol ayak her zaman sağ
ayağın önünde olmalıdır (çizgi hakemlerinin duruşunun oyun alanına dönüklüğünü sağlamak).
Bir servis veya ralli sırasında, çizgi hakemi, oyuncunun oynama hareketine müdahale etmemek adına,
geçici bir dikkat dağınıklığı yol açsa bile, hızlı bir şekilde duruş yerinden uzaklaşmalıdır.
Duruş (vücut) Pozisyonları
Bir voleybol müsabakasında olan 3 ayrı süreç vardır.
a) Ralliler
b) Duraklamalar
c) Fasılalar
Bu süreçlerin her birinde çizgi hakemlerinin duruşları da farklılık göstermektedir.
a) Ralliler
Ralliler, çizgi hakemlerinde en üst seviyede odaklanma gerektiren, kararlarının niteliğini ve kalitesini
gösteren süreçlerdir. Belirli noktalara ve alanlara odaklanma yeteneğini geliştirmek için uygun duruş
pozisyonu alabilmek çok önemlidir. Çizgi hakemleri hareketli olmalıdır.
Baş hakemin servis düdüğünden önce çizgi hakemi rahat/bekleme pozisyonu almalıdır. Bayrak sağ
bacağa doğru yaslanmalı ayaklar ise biraz açık olmalıdır.
Servis için düdük çalındığında, her bir çizgi hakemi gerçekleşebilecek hareketlere tam anlamıyla
odaklanabilmek için bir duruş pozisyonu almalıdır, öncelikle kendi sorumluluk alanlarına yönelmeli
ancak “hakem ekibi” nin bir parçası olduğunu unutmamalıdır. Bayrak her zaman sağ elde tutulmalı
(Baş hakeme yakın), son karar işareti (ayaklar birleşik) hariç tüm hareketlerde sol ayak her zaman sağ
ayağın önünde olmalıdır (çizgi hakemlerinin duruşunun oyun alanına dönüklüğünü sağlamak).
Servis atacak olan takımın dip çizgisini kontrol eden çizgi hakemi, servisin kurallara uygun olarak
kullanıldığını, oyuncunun ayaklarına odaklanarak kontrol etmelidir.
Diğer çizgi hakemleri yetkileri dahilinde, kurallara uygun olmayan oyun hareketlerine odaklanmalıdır.
Hareketleri doğru muhakeme edebilmek adına çizgi hakemleri topun gidiş yollarını takip ederek,
düşme olasılığı olan yerleri önceleyebilmelidir (dahil/hariç, Geçiş boşluğu dışı, antene temas, vb.)
Bir ralli sırasında, her çizgi hakemi doğru duruş pozisyonunu korumalı ancak blok teması gibi
hareketleri görebilmek adına duruşlarını değiştirebilmelidirler.
Bir ralli sırasında öncelleme tekniği kullanırken, modern voleybolun getirisi olan hızlı hareketler, kısa
zaman aralıkları, daha hızlı toplar faktörünün olduğunu unutmayarak, rallinin oyun alanının neresinde
gerçekleştiğinin de her an farkında olmak gerekir.
Karar verme dikkatini geliştirmek için, fiziksel ve mental hazırlıkların dışında, çizgi hakemleri aşağıdaki
konuları da göz önüne almalıdır;
i.
ii.
iii.
iv.
b)
Ralli rakip alanda gerçekleşiyor ise; dip çizgilerden sorumlu çizgi hakemleri topun hareketi
ve dip çizgi arasında gözlerini en az 2-3 kez gezdirmelidir. Bu çizgi hakeminde topun dip
çizgiye olan mesafesi hakkında bir algı oluşmasına neden olur. Böylece hücum vuruşu
yapıldığında, top dip çizgiye gelmeden önce, çizgi hakemin gözleri dip çizgiye odaklanmış
olur; Tabi herhangi bir blok teması olup olmadığına bakıldıktan sonra. Bu tüm çizgi
hakemleri için otomatik bir hareket olmalıdır.
Baş ve gözlerin çok sık hareket etmesinden dolayı, oyun hareketlerine ve dip çizgiye
odaklanmak çizgi hakemleri için oldukça önemli bir problemdir.
Yan çizgileri kontrol eden hakemler için oyundaki top ile yan çizgiye olan mesafeyi
otomatik olarak algılama tekniği de çok önemlidir. Yan çizgiden sorumlu hakemlerin
görüş alanı tam önlerinde olduğu için, yan çizgi ile topun arasındaki mesafeyi algılamak,
dip çizgiye oranla daha kolaydır.
Yan çizgilere bakan hakemler için topun bloğa temas edip etmemesi durumu yada topun
geçiş boşluğu dışından geçmesi, özellikle de bu geçiş antenin uzantısının kısmen veya
tamamen üzerinde ise oldukça dikkat gerektirir.
Duraklamalar
Bir ralli bitiminde çizgi hakemi, başhakem onun işaretini görene kadar kararını göstermeli, baş hakem
gördükten sonra ise rahat/bekleme pozisyonuna geçmelidir.
Karar ile ilgilisi olmayan diğer çizgi hakemleri rahat/bekleme pozisyonunda olarak, gelecek ralli için
hazır olmalıdır.
Bir duraklama sırasında mola gerçekleşirse, çizgi hakemleri, oyun sahasının köşelerine gidip
beklerler. Böylelikle paspasçılara ve ısınma alanında olan oyunculara müdahale etmemiş olurlar. Mola
bitiminde duruş yerlerine geçip rahat/bekleme pozisyonu alırlar.
c) Fasılalar
Set aralarında çizgi hakemleri oyun sahasının köşelerine gidip beklerler, oyuncuların ısınmalarını
engellemeyecek biçimde durmalıdır.
Müsabakanın geçici olarak durması halinde, çizgi hakemleri set aralarında durdukları pozisyonda
durmalıdır. Eğer hakemler soyunma odasına gitmeye karar verdiyse, çizgi hakemleri de baş hakemin
çağrısı ile soyunma odasına dönmelidir.