CEV ÇİZGİ HAKEMLİĞİ TALİMATLARI 2014 GİRİŞ Resmi oyun kurallarına göre (27); 27.1 çizgi hakemlerinin yerlerini, 27.2 ise sorumluluklarını belirler. Kural 28.2 ise resmi bayrak işaretlerini şekil 12 de gösterildiği üzere belirtir. 1. YERLEŞİM Müsabakadan Önce Çizgi hakemleri uluslararası maçlarda (Avrupa kupaları dahil) müsabaka başlamadan en az 45 dakika önce, ülkemizdeki maçlarda oyun protokolüne uygun olarak sahaya çıkarlar. Oyun protokolünden sonra ve müsabakanın başlangıcından hemen önce, her bir çizgi hakemi oyun alanının 4 köşesinde, aşağıdaki şekilde gösterildiği üzere yerlerini almalıdır. Müsabaka Sırasında Çizgi hakemleri sorumlu oldukları çizginin hayali uzantısına 1-3 m. arasında bir mesafede durmalıdır. Ç-1 Başhakemin sağ kolu tarafında olan uzun çizgiden sorumludur Ç-2 Yardımcı hakemin sol kolu tarafında olan kısa çizgiden ve servis atan oyunculardan sorumludur Ç-3 Yardımcı hakemin sağ kolu tarafında olan uzun çizgiden Ç-4 ise Başhakemin sol kolu tarafında olan kısa çizgiden ve servis atan oyunculardan sorumludur Çizgi hakemleri maç boyunca aynı çizgiden sorumludur. Maç Sonunda Çizgi hakemleri Baş ve Yardımcı hakem ile birlikte sıraya girmezler, doğruca yazı masasına gitmelidirler. 2. SORUMLULUKLARI Çizgi hakemleri yetkileri içerisinde bulunan hatalar ile ilgili Baş hakeme bilgi vererek onunla işbirliği yapar. (Kural 27.2) Baş hakem oyun hatalarına karar verirken, çizgi hakemlerinin vermiş olduğu bilgiden yararlanabilir. Resmi işaretler sabit ve net olmalıdır. Çizgi hakemleri vermiş oldukları işaretin Baş hakem tarafından fark edildiğinden emin olmalı, bazı durumlarda Baş hakem çizgi hakeminin işaretini tekrar etmesini isteyebilir. Eğer Baş hakem çizgi hakeminin işaretine uymuyorsa, çizgi hakemi işaretinde ısrar etmemeli, bunun yerine sakin bir şekilde normal duruşunu alarak herhangi bir olumsuz ifadede bulunmamalıdır. Eğer çizgi hakemleri farklı işaretler göstermiş ise Baş hakem karar verme yetkisine sahiptir. Çizgi hakemlerinin bayrakları 40cm x 40cm, oyun alanına zıt renkte ve tek tip olmalıdır. Bayraklar aşağıdaki işaretleri göstermek için kullanılmalıdır. A. DAHİL TOP Oyun alanını sınırlayan çizgiler dâhil olmak üzere oyun alanına temas eden tüm toplar. Topun oyun alanında düştüğü çizgiye en yakın olan çizgi hakemi tarafından bu işaret gösterilmelidir. Eğer top toyun alanının uzun çizgi ile kısa çizginin birleşim noktası olan tam köşe noktasına düşüyorsa, o köşeye en yakın olan çizgi hakemi tarafından işaret gösterilmelidir. B. HARİÇ TOP Top tamamen oyun alanını sınırlayan çizgilerin dışına düşüyorsa. Topun yere değdiği yere en yakın olan çizgiden sorumlu çizgi hakeminin işareti vermesi gerekmektedir. C. ELDEN TOP Topa blok/blokçular veya karşılayan yada savunma yapan takım tarafından temas edilmiş ve buradan oyun alanını sınırlayan çizgilerin dışındaki yere temas etmiş ise. Topun yere değdiği yere en yakın olan çizgiden sorumlu çizgi hakeminin işareti vermesi gerekmektedir. Eğer bir blokçu kendi oyun alanında dışarıya değen bir topa temas etmiş ise, teması gören çizgi hakemi tarafından işaret gösterilmelidir. D. OYUN ALANI DIŞINDAKİ TOP Top , file dikey düzleminin dışındaki geçiş boşluğundan rakip oyun alanına girerse veya anten, ip, direk ve yan bandın dışında kalan fileye temas ederse. Top , file dikey düzlemi dışındaki geçiş boşluğunun üzerinden tamamen veya kısmen rakibin serbest bölgesine girmiş ve yere değmiş ise veya aynı takım oyuncusu tarafından tamamen veya kısmen file dikey düzlemi dışındaki geçiş boşluğunun üzerinden geri çevrilememiş ise. Bu işaret olayın gerçekleştiği uzun çizgiye bakan çizgi hakemi tarafından gösterilmelidir. E. SERVİS Servis atan oyuncu, topa vuruş anında veya smaç servis atmak üzere yerden temasını kestiği anda; oyun alanına, dip çizgiye yada servis atma bölgesini sınırlayan çizgilerin dışına temas ederse. Bu işaret ilgili dip çizgiden sorumlu çizgi hakemi tarafından gösterilir. F. SERVİS VURUŞU ESNASINDA OYUN ALANI DIŞINDA OLAN OYUNCU Eğer bir oyuncu (Servis atan dışında) servis vuruşu anında kendi oyun alanının dışında duruyorsa. Bu işaret ilgili çizgiden sorumlu hakem tarafından gösterilir, çizgi hakemi aynı zamanda ilgili çizgiyi eliyle işaret etmelidir. Şunu unutmayın ki ayağın bir kısmı bile oyun alanını sınırlayan çizgilerin dışındaki bölgeye temas ediyorsa, bu bir hatadır. G. KARAR VERMEK İMKANSIZ Çizgi hakemi hata ile ilgili karar veremiyor ise. Bu işaret herhangi bir gecikme olmadan, hata ile ilgili bir yargıya varamadığı anda gösterilmelidir. 3. TEKNİK Tüm hakemlerin yapması gerektiği gibi çizgi hakemleri de maç boyunca konsantrasyonlarını düşürmemek için müsabaka öncesinde hazırlık yapmalıdırlar. CEV şu anda tüm müsabakalarda çizgi hakemlerinin de Uluslar arası hakem sağlık şartlarını taşıması gerektiğini vurgulamaktadır. Maç boyunca, çizgi hakemleri, en doğru karar verebilecekleri pozisyonda durmalıdır. Gerekli anlarda çizgi hakemleri hareket ederek pozisyon değiştirebilir. Bayrak her zaman sağ elde tutulmalı (Baş hakeme yakın), tüm hareketlerde sol ayak her zaman sağ ayağın önünde olmalıdır (çizgi hakemlerinin duruşunun oyun alanına dönüklüğünü sağlamak). Bir servis veya ralli sırasında, çizgi hakemi, oyuncunun oynama hareketine müdahale etmemek adına, geçici bir dikkat dağınıklığı yol açsa bile, hızlı bir şekilde duruş yerinden uzaklaşmalıdır. Duruş (vücut) Pozisyonları Bir voleybol müsabakasında olan 3 ayrı süreç vardır. a) Ralliler b) Duraklamalar c) Fasılalar Bu süreçlerin her birinde çizgi hakemlerinin duruşları da farklılık göstermektedir. a) Ralliler Ralliler, çizgi hakemlerinde en üst seviyede odaklanma gerektiren, kararlarının niteliğini ve kalitesini gösteren süreçlerdir. Belirli noktalara ve alanlara odaklanma yeteneğini geliştirmek için uygun duruş pozisyonu alabilmek çok önemlidir. Çizgi hakemleri hareketli olmalıdır. Baş hakemin servis düdüğünden önce çizgi hakemi rahat/bekleme pozisyonu almalıdır. Bayrak sağ bacağa doğru yaslanmalı ayaklar ise biraz açık olmalıdır. Servis için düdük çalındığında, her bir çizgi hakemi gerçekleşebilecek hareketlere tam anlamıyla odaklanabilmek için bir duruş pozisyonu almalıdır, öncelikle kendi sorumluluk alanlarına yönelmeli ancak “hakem ekibi” nin bir parçası olduğunu unutmamalıdır. Bayrak her zaman sağ elde tutulmalı (Baş hakeme yakın), son karar işareti (ayaklar birleşik) hariç tüm hareketlerde sol ayak her zaman sağ ayağın önünde olmalıdır (çizgi hakemlerinin duruşunun oyun alanına dönüklüğünü sağlamak). Servis atacak olan takımın dip çizgisini kontrol eden çizgi hakemi, servisin kurallara uygun olarak kullanıldığını, oyuncunun ayaklarına odaklanarak kontrol etmelidir. Diğer çizgi hakemleri yetkileri dahilinde, kurallara uygun olmayan oyun hareketlerine odaklanmalıdır. Hareketleri doğru muhakeme edebilmek adına çizgi hakemleri topun gidiş yollarını takip ederek, düşme olasılığı olan yerleri önceleyebilmelidir (dahil/hariç, Geçiş boşluğu dışı, antene temas, vb.) Bir ralli sırasında, her çizgi hakemi doğru duruş pozisyonunu korumalı ancak blok teması gibi hareketleri görebilmek adına duruşlarını değiştirebilmelidirler. Bir ralli sırasında öncelleme tekniği kullanırken, modern voleybolun getirisi olan hızlı hareketler, kısa zaman aralıkları, daha hızlı toplar faktörünün olduğunu unutmayarak, rallinin oyun alanının neresinde gerçekleştiğinin de her an farkında olmak gerekir. Karar verme dikkatini geliştirmek için, fiziksel ve mental hazırlıkların dışında, çizgi hakemleri aşağıdaki konuları da göz önüne almalıdır; i. ii. iii. iv. b) Ralli rakip alanda gerçekleşiyor ise; dip çizgilerden sorumlu çizgi hakemleri topun hareketi ve dip çizgi arasında gözlerini en az 2-3 kez gezdirmelidir. Bu çizgi hakeminde topun dip çizgiye olan mesafesi hakkında bir algı oluşmasına neden olur. Böylece hücum vuruşu yapıldığında, top dip çizgiye gelmeden önce, çizgi hakemin gözleri dip çizgiye odaklanmış olur; Tabi herhangi bir blok teması olup olmadığına bakıldıktan sonra. Bu tüm çizgi hakemleri için otomatik bir hareket olmalıdır. Baş ve gözlerin çok sık hareket etmesinden dolayı, oyun hareketlerine ve dip çizgiye odaklanmak çizgi hakemleri için oldukça önemli bir problemdir. Yan çizgileri kontrol eden hakemler için oyundaki top ile yan çizgiye olan mesafeyi otomatik olarak algılama tekniği de çok önemlidir. Yan çizgiden sorumlu hakemlerin görüş alanı tam önlerinde olduğu için, yan çizgi ile topun arasındaki mesafeyi algılamak, dip çizgiye oranla daha kolaydır. Yan çizgilere bakan hakemler için topun bloğa temas edip etmemesi durumu yada topun geçiş boşluğu dışından geçmesi, özellikle de bu geçiş antenin uzantısının kısmen veya tamamen üzerinde ise oldukça dikkat gerektirir. Duraklamalar Bir ralli bitiminde çizgi hakemi, başhakem onun işaretini görene kadar kararını göstermeli, baş hakem gördükten sonra ise rahat/bekleme pozisyonuna geçmelidir. Karar ile ilgilisi olmayan diğer çizgi hakemleri rahat/bekleme pozisyonunda olarak, gelecek ralli için hazır olmalıdır. Bir duraklama sırasında mola gerçekleşirse, çizgi hakemleri, oyun sahasının köşelerine gidip beklerler. Böylelikle paspasçılara ve ısınma alanında olan oyunculara müdahale etmemiş olurlar. Mola bitiminde duruş yerlerine geçip rahat/bekleme pozisyonu alırlar. c) Fasılalar Set aralarında çizgi hakemleri oyun sahasının köşelerine gidip beklerler, oyuncuların ısınmalarını engellemeyecek biçimde durmalıdır. Müsabakanın geçici olarak durması halinde, çizgi hakemleri set aralarında durdukları pozisyonda durmalıdır. Eğer hakemler soyunma odasına gitmeye karar verdiyse, çizgi hakemleri de baş hakemin çağrısı ile soyunma odasına dönmelidir.
© Copyright 2024 Paperzz