Approach of Contemporary History Teaching and its Importance in the History of Country Çağdaş Tarih Öğretim Yaklaşımları ve Vatan Tarihinde Onun Önemi Doç. Dr. Memmedova Metanet Bakü Devlet Üniversitesi, Tarih Eğitimi Bölümü E-posta: [email protected] harmful and even scary books is dead. Dead books to be treated scientifically boring lessons causes. Historians will always look back, even if it should try to look ahead without stopping. Historians of the future or the past is a close or a distant past is a closer comparison with the past. Day in history education issues and on the future adoption. Memorizing a lot of history and the history of this type of arrival and departure of students to be active in the courses should be carried out. History teachers "that hides the future to be seen to reduce smoke" should work. Up to the dangers of rote "memorization adopting the concept of" the need to pay attention to. Who knows why people might be interested and not grown with memorization. The main purpose desired in history education, learning should be to teach. One of the problems we encounter in history education History teaching methods arising from the other is the problem. Join reviewing, not the past we have examined, historians, they have created about the past results. Abstract Having an excellent education system and the future of the state is the major requirement of independence. The aim of our Republic, the education reform process efficiency by providing training to national and universal values, having succeeded in creative and critical thinking, active people to train. First of skilled teachers, job, who knows specialization, teaching the holy name, keeping himself and his students against the challenging nature of art itself should be connected to the heart. The second half of the nineteenth century to the present education system is among the general objectives of patriotism, education, history and social studies curriculum should be taught in one of the values has been. History and social studies teachers and their knowledge about the patriotism education; The use of the patriots in the doctrine, strategies and methods to determine the routing. All this activity provides students would be in the right direction. Thomson`s oral history, "living memory of the past," called it. History has a sense of history. Historians tell stories. They are the traces of history to tell good stories are pursued. History traces can be analyzed in four categories. These are intangible, tangible, and representation must be in writing. Over time, this has also occurred in the history of the tradition of oral speech. Narrator facts and events through oral tradition for many years, was rumored from ear to ear. In the main objective of interactive exercises teach students to apply, and to educate her like a human being is capable of reading. Appealing to different senses in history classes and history since the beginning of the elements that facilitate student learning by bringing animation comes. At the level of primary and secondary education in history education, television, video, and data show that can be exposed easily through factors such as the emergence of films has enriched education. Following the emergence of moving images, the idea spread and their use in education in the first quarter of the century began to be used in training activities. In the teaching of history in this period, especially in some of the countries that have experienced industrial revolution in history classes is observed that the use of films. Today, when most people book called, without any benefit to society, which is often Keywords: Education, National Education, Aim of Our Republic. Özet Mükemmel eğitim sistemine sahip olmak devletin geleceği ve bağımsızlığının önemli şartıdır. Cumhuriyetimizde gerçekleştirilen eğitim reformunun amacı eğitim sürecinin verimliliğini sağlayarak ulusal ve evrensel değerlere sahip olan, yaratıcı ve eleştirel düşünmeyi başaran, aktif kişilik yetiştirmektir. Öncelikle öğretmen becerikli, işini, ihtisasını iyi bilen, öğretmenlik adını kutsal tutan, kendisine ve öğrencilerine karşı zorlu, sanatına yürekten bağlı nitelikleri kendisinde bulundurulmalıdır. On dokuzuncu yüzyılın ikinci yarısından günümüze eğitim sisteminin genel amaçları arasında yer alan vatanseverlik eğitimi, tarih ve sosyal bilgiler ders programlarında öğretilmesi gereken değerlerden biri olmuştur. Tarih ve sosyal bilgiler öğretmenlerinin vatanseverlik eğitimi hakkındaki bilgilerini; vatanseverliyin öğretide kullanımı, strateji ve yöntemlerini belirlemek amacıyla yönlendirilmesi. Tüm bunlar öğrencilerin doğru yönde 56 aktifliğini sağlamış olur. Thomson sözlü tarihi , " geçmişin yaşayan Belleği " olarak adlandırıyordu. Tarih bir anlamda öyküdür. Tarihçiler öyküler anlatır. Onlar iyi öyküler anlatmak için tarihi izlerin peşine düşerler. Tarihi izler dört kategoride incelenebilir. Bunlar maddi olmayan, maddi, yazılı ve temsili olmalıdır. Zaman içinde bu tarihin bir sözlü konuşma gelenek de oluştu. Sözlü gelenek narrator vasıtasıyla olgu ve olaylar, uzun yıllar kulaktan kulağa söylenilirdi. İnteraktif tatbikatta ise başlıca amaç öğrencisine öğretinin tatbik etmek, onu okumaya elverişli insan gibi terbiye etmektir. Tarih derslerinde farklı duyu organlarına hitap eden ve geçmişi bugüne getirerek öğrencilerin öğrenmelerini kolaylaştıran unsurların başında animasyon gelmektedir. İlk ve orta öğretim seviyesindeki tarih eğitiminde, televizyon, video ve veri show gibi unsurlar aracılığıyla rahatlıkla teşhir edilebilecek olan filmlerin ortaya çıkışı eğitimi zenginleştirdi. Hareket eden görüntülerin ortaya çıkmasının ardından, bunların eğitimde kullanılma fikri yayılmış ve yüzyılın ilk çeyreğinde eğitim faaliyetlerinde kullanılmaya başlanmıştır. Tarihin öğretiminde, bu dönemde özellikle sanayi devrimini yaşamış ülkelerin bazılarında tarih derslerinde filmlerin kullandığı görülmektedir. Günümüzde insanların çoğu tarih denildiğinde, toplum için hiçbir faydası bulunmayan, sık sık zararlı ve korkunç bile olan ölü kitaplar ya da döşülür. Ölü kitaplar bilimsel olarak sıkıcı ezberleyici ders muamelesi görmelerine neden oluyor. Tarihçiler hep geçmişe bakacak olsa bile, durmadan ileriyi görmeye çalışmalıdırlar. Tarihçilerin geleceği veya yakın bir geçmiştir, ya da, uzak bir geçmişle mükayesesi daha yakın bir geçmiştir. Tarih eğitiminde konular gelecek ve günümüzle benimsenmesi. Ezbere çok tarihin bu tip gelicek ve geçmiş arasındaki geliş ve gidişleri, öğrencilerin aktif olduğu derslerde gerçekleştirilmelidir. Tarih öğretmenleri "geleceğin görülmesini gizleyen dumanı azaltmaya" çalışmalıdır. Ezber tehlikeleri kadar " ezberi benimseyen " anlayışa da dikkat etmek gerekir. Nedenleri bilen ve ilgilenebilecek insanlar ezber ile yetiştirilmez. Tarih eğitiminde istenilen başlıca amaç, öğrenmeyi öğretmek olmalıdır. Tarih eğitiminde karşılaştığımız sorunlardan bir diğeri de Tarih eğitim yöntemlerinden kaynaklanan sorundur. Tarihi incelerken, incelediğimiz geçmiş değil, tarihçilerin, geçmiş hakkında oluşturdukları sonuçlardır. zenginleştirmesi süreci gibi nitelendirildi. Aktif öğrenme öğrencilerin aktif idrak faaliyetine dayanan ve eğitim sürecinin diğer katılımcıları ile işbirliği içinde gerçekleştirilen eğitim öngörülüyor. Çoğu zaman bu kavramın eşanlamlı olarak " interaktif eğitim yöntemleri " anlayışından kullanılır. Öyle ki, " interaktiflik " terimi " diyalogu, etkileşimi " bildirir. Bu eğitim metodunu ifade etmek için de "sorun - dialoji", "sorunlu", " evristik eğitim " kavramlarından kullanılır. Aktif (interaktif ) eğitim yöntemi yukarıda belirtilen modern ilkelere dayanan öğretidir. Aktif (interaktif) eğitim - öğretimin ve idrak faaliyetinin düzenlenmesi ve yönetimi yöntemlerinin bütünüdür . Bu eğitim için aşağıdaki hususlar tipiktir:    Öğretmen tarafından bilinçli olarak (iradi olarak) idraki sorun situasiyasının oluşturulması; Sorunun çözümü sürecinde öğrencilerin aktif araştırmacı konumunun uyarılması; Öğrenciler için yeni ve gerekli bilgilerin bağımsız keşfi, elde edilmesi ve benimsenmesi için koşulların yaratılması. Yeni yaklaşımın özü şu ki, eğitim öğrencilerin hafızasının sadece yeni bilimsel bilgilerle (bilg) zenginleştirilmesine değil, hem de düşüncenin düzenli geliştirilmesi temelinde daha çok bilginin bağımsız elde edilmesi ve işletilmesi, en önemli beceri ve alışkanlıklarının, kişisel kalite ve yeteneklerin kazanılmasına yöneliktir. Bu zaman öğrenciler öğretmenin yönetimi altında, özel seçilmiş, kolay anlaşılır ve akılda kalan, en önemli eğitim malzemesinin çalışma sürecinde olgu ve olayların neden sonuç ilişkilerini, kurallara tespit etmeyi, sonuç çıkarmayı, önemli ve derin genellemeler yapmayı öğrenirler. Öğrencinin konumu"keşfeden", "araştırmacı" konumudur; o, gücü yettiği konular ve sorunlarla karşısında, bunları bağımsız araştırma sürecinde çözüm edir. Şagirdlər eğitim sürecinin tam taraf olarak, bu süreçte araştırmacı olarak görev yapıyorlar ve bilgileri etkin arama ve keşifler sürecinde algılarlar. Öğretmenin tutumu fasilitator ("kılavuz", "lider ") konumudur, sorunlu durumları planlı ve odaklı olarak düzenliyor, öğrenciler karşısında araştırma konularının oluşmasına ortam yaratır ve onların çözümüne metodik yardım gösteriyor. Ülkemizde eğitimin modernleştirilmesi anlayışına göre modern okul, yaşam için çocuklar hazırlamalı, başarılı bir sivil, bir işçi, bir aile adamı, bir yaratıcı kişi olarak kendini onaylamayı başaran kişilik yetiştirmelidir. Pedagoji literatüre eğitim yöntemlerinin çeşitli türlerinin 40 olduğu gösterilmiştir. Örneğin, beyin hamlesi (zihinsel saldırı), Bibo, küme (çatalsız) kavramının çıkarılması, söz birlikleri, akva - rium, roller üzerinde oyun, VENN dioqramı, projelerin hazırlanması, esse ve s. Böylece, "Eğitim sürecine aktif eğitim yöntemleri dahil edilmesi öğrencilerin passivliyinin giderilmesine, tefekkürün gelişmesine, öğretinin kalitesinin yükseltilmesine sağlar. Derste hangi yöntemin seçilmesi öğrenci ve öğretmenin bu derse yaklaşımından bağlı olarak değişir böylece her dersin kendine uygun geçirilme sistemi olmalıdır. Bunun için metodikada Almanlar “Grundrhuth” mekanizmasından kullanırlar. Orada yazıyor "birinci aşamada öğretmen Anahtar Kelimeler: Egitim, Milli Egitim, Vatan Tarihi Egitiminin Maksadı. 1. Giriş Mükemmel eğitim sistemine sahip olmak devletin geleceği ve bağımsızlığının önemli şartıdır. Ortaçağ'da terbiyeye insanı yönetmek aracı olarak bakılıyordu: Öğrenci konulmuş kurallara, büyüklerin taleplerine tabi olmalıydı. Böyle terbiyeye otoriter terbiye denirdi. Onun temel araçları kontrol, ceza, talep, emir, yasaktan ibaretti. Sonraki dönemde terbiyeye taraflı bakış eleştirisi başladı; terbiye insanın sürekli yenilenmesi, manevi açıdan zenginleşmesi süreci gibi, özne ve nesnenin etkileşimi, birbirini karşılıklı 57 aşikardır. Buna bağlı olarak, teknolojiden kullanımının modern sınıflarda öğretmenin meslek davranışları ve öğretim yöntemlerine de derinden etkilemeye başlamıştır. (Akmehmet, 2009:168). Çağdaş eğitim yaklaşımlarının temel yönlerinden biri etkili öğrenmenin öğrencinin düşünmesini, araştırma yeteneğini artırmasını, sorun çözmesini, çevresiyle etkileşim içinde olmasını sağlayan aktif öğrenme yöntemleriyle oluşturulur. Aktif öğrenme yaklaşımları çerçevesinde, son yıllarda ön plana çıkan öğretme - öğrenme yanaşmalrından araştırma tabanlı eğitim yöntemidir. Yaratıcı yaklaşıma göre, öğrenci tatqiqatçılıq ve üretim faaliyetleri onları bilgileri üzerinde düşünmeye ve çevreleriyle karşılıklı ve ortak çalışmaya teşvik ederek, yeni bilgileri daha etkili bir şekilde geliştirmelerini sağlamaktadır. Bu açıdan tasarım tabanlı öğrenme tetkiki yaklaşıma göre tetkik tabanlı öğrenmeye, tasarım ve üretim süreci öğrenciye bilgi ve becerilerini ortam yaratma, düşünce ve eylemlerinin sonuçlarını görme ve değerlendirme, tekrardan düşünme, düşünce ve hareketlerini farklılaştırarak tekrardan deneme ve düşüncelerini başkaları ile paylaşma imkanı sağlar. Tüm bunlar çok verimli ve yapıcı bir öğrenme ortamı oluşturmaktadır . "Kolodner ve arkadaşlarına göre, tasarım tabanlı öğrenme hem bilgi ve becerilerini, hem de işbirliği çalışma ve yaratıcılık gibi genel becerilerin gelişimine büyük bir katkı sağlamaktadır." (Keleş, Kiriş,2006:52). Fen üzere öğretinin organizasyonunda verilen temel talepler oluştu, pedagojik sürecin bütünlüğü - pedagojik süreçte eğitim amaçları kompleks (Geliştirici, eğitsel, terbiye) yapılır, gerçek sonuçlarla bitkinleşen öğretmen ve öğrenci faaliyetini kapsar; öğretide eşit erişim - tüm öğrencilere aynı eğitim ortamı yaratılır ve pedagojik süreç onların potansiyel imkanları dikkate alınarak düzenlenir; öğrenciyönümlülük - Öğrenci pedagojik sürecin merkezinde duruyor. Tüm öğretim ve eğitim işi öğrencilerin ilgi ve ihtiyaçlarını karşılamay, onların yetenek ve kabiliyetlerinin, potansiyel imkanlarının gelişmesine odaklanmaktadır; inkişafyönümlülük öğrencilerin idrak etkinliği izleniyor, başarıları analiz edilir, bilgi, beceri ve alışkanlıklarının gelişme seviyesi düzenlenir; aktivitenin uyarılması - pedagojik sürecin etkili ve verimli kurulması, öğrencilerin öğretiye ilgisinin artırılması için onların çalışmalarında tüm gelişmeler kaydedilir ve değerlendirilir, sonuç itibari ile öğrencilerin daha başarılı eğitim sonuçlarına yönlendirilmesi sağlanır; destekleyici ortamın oluşturulması - pedagojik sürecin uygun lojistik temelde ve sağlıklı manevi - psikolojik ortamda düzenlenmesi kalitenin ve anılan kalemler, etkinliğin yükseltilmesi için elverişli ve güvenli eğitim ortamı yaratır. Motivasyon - herhangi bir faaliyete tahrik eden araçtır . Aktif derste motivasyon dersin önemli bileşenidir - tefekkür sürecini harekete getiren ve öğrencilerin idrak aktifliğin teşvik eden bir süreçtir. Motivasyon - Psikolojik faktör olarak herhangi faaliyetin mekanizmasını çalıştırmaya güçtür. Motivasyon olarak ortaya getirilmiş sorun ve çözümü talebi aktif derste tefekkür sürecini çalışmaya sevk eden ve öğrencilerin idrak etkinliğini artıran bir faktör olarak görür. Motivasyonun oluşturulmasını etkileyen faktörler Motivasyon kısmında bilmelidir ki, bu yöntemle bu sınıfa ders anlaşılır olacaktır ve konudan önceki konulmuş sorun tam çözülecektir, ikinci aşamada öğrenci ve öğrencilerin bu metoda hazırlanılır bu üst düzey aşama değil burada sadece öğrencilerin öz faaliyyeti yönlendirilir. Üçüncü aşama en ağır olanı ki, ders, işlem tam olarak öğretmenin üzerinde özetlenmiştir öğretmen hem dersi tam olarak ele almalı hemde dersin gidişatını düzenlemelidir, bunların yanında bilgi değişimi tam serbestlik yaratmalıdır. " (Mərdanov,2009:75). On dokuzuncu yüzyılın ikinci yarısından günümüze eğitim sisteminin genel amaçları arasında yer alan vatanseverlik eğitimi, tarih ve sosyal bilgiler ders programlarında öğretilmesi gereken değerlerden biri olmuştur. Tarih ve sosyal bilgiler öğretmenlerinin vatanseverlik eğitimi hakkındaki bilgilerini; vatanseverliyin öğretisinde kullanımı, strateji ve yöntemlerini belirlemek amacıyla yönlenmelidir. Tüm bunlar öğrencilerin doğru yönde aktifliğini sağlamış olur. (Гладышев,2010:110). Thomson sözlü tarihi, "geçmişin yaşayan Belleği" olarak adlandırıyordu. Herkesin kendi kendi yaşam tarihine ait olarak konuşacağı bir öyküsü vardır. Tarih bir anlamda öyküdür. Tarihçiler öyküler anlatır . Onlar iyi öyküler anlatmak için tarihi izlerin peşine düşerler. Tarihi izler dört kategoride incelenebilir. Bunlar maddi olmayan, maddi, yazılı ve temsili olmalıdır. "Zaman içinde bu tarihin bir sözlü konuşma gelenek de oluştu . Sözlü gelenek narrator vasıtasıyla olgu ve olaylar, uzun yıllar kulaktan kulağa söylənildi. XIX yüzyılda akademik tarihçiliği gelişmesi, toplumda daha kesin ve bilinçli bir yorumu da beraberinde getirdi. Bu evrim, diğer uzmanlar gibi tarihçilerin de özel eğitimden almalarını gereklidir. Akademik bir eğitimden geçen tarihçiler, oluşmuş olan tarihi metodolojinin sistemi içinde arşivlere baş vurdu. Böylece akademik kaygı nedeniyle bir bilim olarak oluşan tarih, kendini daha çok yazılı belge ve yapılara ilişkin bir konu olarak geliştirdi. Bizim yüzyılda, özellikle Avrupa'da, sözlü açıklama geleneği itibar kaybına maruz kalırken "yazılı belge" önem kazandı. Sözlü tarih hem tarihin bir biçimi hem de bir yöntemdir. "Usul olarak sözlü açıklama tarihin sadece tarihi alanında kullanılabilen derin düşünceye neden olan eğitim yöntemidir . Bununla birlikte, sözlü açıklam , farklı fenlerde de kullanılabilir zengin bir yöntemdir. Özellikle sosyal bilimlerde sözlü tarihin araştırmacılara yeni bir canlılık getireceği ve farklı bir perspektif sağlayacağı bekleniyor. Sözlü açıklama tarih derslerinde olduğu gibi sosyal bilgiler, hayat bilgisi, çevre, eğitim vb. alanlarda da diğer derslerinde akademisyanlerin tarafından farklı boyutlarda kullanılabilecek bir yöntemdir. O, hem araştırma hem de öğrenme yöntemidir. Onun için okul eğitiminde sözlü tarih bir beceri olarak öğrencilere öğretilmelidir. Bu yeteneği kazanan öğrenciler okul iç faaliyetlerde de öğretilerini sürdürmeleri sağlanır. (Vencel,2008:119). Dünyanın, dijital bir ortama dönüşmeye başladığı günümüzde teknoloji, birçok geleneksel organizasyonun etkisi ile okul ve kütüphanelerde da faaliyet gösteriyorlar. Günümüzde okullardaki genç nesillerin, sınıfın dört duvarı arasında tek bir ders kitabına bağlı kalarak dünya ve sorunları konusunda eğitim almaktan memnuniyet hissetmedikleri 58 kişisel programların tertip edilmesini ve uygulamasını daha geniş kullanmak gerekir; öğrenciler yuixarı sınıflara geçtikçe bağımsız iş için ayrılan ders saatinin yüzde artırılmalıdır. Oylama- istenen sürecin iyileştirilmesini sağlayan bir mekanizmadır. Refleksi - artık tamamlanmış sürecin bilinçte iş düzümüdür. Eğitim sürecinin refleksiyası bilgilerin benimsenmesinin tüm aşamalarını çözümlemeye ve derinden anlamaya imkan veren başlıca mekanizmalardan biridir. (Yazıcı S, Yazıcı. 2011:34). Genel olarak şöyle olabilir aktif dersin qruluşu sınıfı faallaşdırılması ile başlanır, motivasyon dolayısıyla sorun yatırımı ile devam ediyor, araştırmanın yürütülmesi ile aktivitesi daha da artırılr, bilgi alışverişi ile tüm öğrenciler derste da hazır çizilir, bilginin tartışma ve analizi ile öğrencilerin öğrenme düzeyi ortaya çıkmış oluyor, genelleme ve sonuç elde edilmesi ile bilgi möhkəmləndirilir, yaratıcı uygulama etməylə ders sonlanır. Bunların uygulamasıyla öğrencilerde birçok olumlu nitelikler oluşur. Bunlardan "işbirliği yeteneğidir ki, bu öğrencileri topluma hazırlar. Toplumda düzgün davranış yeteneği ile onların birbirlerinin fikrine saygı yaklaşımına neden olur, bu onlarda dinlemek qabilliyyeti dolaysıyla daha fazla bilgi edinebilmek yeteneği şekillendirir. Kolayca fikirleri analiz edebiliyor, aynı zamanda görüşlerini net ifade qabilliyyetleri oluşur. Onlarda eleştirel düşünme oluşur ve lojistik yaratıcı tefekküre sahip olurlar." (İbrahim Hakkı,2012:75). Öğretinin interaktif biçimi, yani aktif bağlantı gerektiren çalışma sürecinde çeşitli üsulardan kullanılarak, öğrenci öğretmen, ilişkileri yoğun kurulsun ve amaca doğru emin hareket yaratabilir bilsin. Öğretinin interaktif karakteri küçük gruplarda veya çift şeklinde çalışmalarda daha abarıq şekilde tezahür ediyor . "Grup şeklinde iş sınıftaki tüm çagirdlərin aktif şekilde kendi becerilerinin seferberliğine neden oluyor. Çift şeklinde çalışma ise öğrencilerin birbirlerinin görüşlerini daha iyi anlamasına olanak tanır . "(Haqqı ihsanoğlu,2008:16). Okulda eğitim çalışmasının teşkilinin temel biçimi derstir. Ders kursun şərdhi sürecinde çeşitli yöntemlerin uygulanması için elverişli ortam oluşturur." Ders öğretmenin rehber rolünü ve öğrencinin kursu benimsemesini sağlıyor." (Xacə Nəsrəddin Tusi,1989:5). Tarih dersleri deyince öğretmenin tek öğretim programının ve cədvəliəsasında okulun belli sınıfında seri olarak yaptığı meşgale öngörülüyor. Öğretinin teşkilinin esasa formları seminerler, konferanslar, eğitim gezi, ek meçgaleler, ipuçları. Bunlardan başka ev ödevlerinin da önemli önemi var. "Tarih derslerinin bu tiplerini örnek gösterilebilir: 1) giriş dersi, 2) kombine edilmiş veya karışık ders, 3) yeni malzemelerin öğretilmesi dersi, 4 ) tekrara - ümumileşdirici ders, 5) bilgi ve becerileri kontrol ve muhasebe dersi. " (Bünyadov Z, Yusifov.2006:165). Aslında derslerin sınıflandırmasını dersin mahiyetini esas tutarak kurmak gerekir, dersin mahiyeti ise eğitim sürecidir. Tarih dersinin tipleri hakkında meseleyi sadece eğitim sürecinin objektif qanunauyğunluqlara güvenerek doğru çözmek olur. " Onun ana bölümden - kavrayışa hazırlık malzemeyle tanışma, tahlil, genelleme ve möhkemlendirme, beceri ve alışkanlıkların yetiştirilmesi, bilgileri uygulamaya öğretme, bilgilerin kontrol sonuç itibari ile hem de dersin kullanılan malzemenin özellikleri çekici, olağanüstüdür, muğlak, beklenmez, merakı ve bağımsız düşünme yönlendirme gücü; Malzemenin teslim olunma yöntemleri ve biçimleri; Varsayımları denetim ve tanıtım götürme imkânının varlığı; Yaratıcılığını imkanı; Öğretmen tarafından kılavuzluk ( yöneltici sorular, spekülasyonların adaylığı sırasında teşvik ve destekleme); Önceki konularda spekülasyonların adaylığı ile ilgili olumlu duygular deneyimi. Araştırmanın yürütülmesi Sorunun çözümü için ileri sürülen varsayımları teyit veya tekzip eden, ayrıca konulan araştırma sorusuna cevap vermeye yardımcı olabilecek gerçekleri bulmaya olanak tanır. Bu zaman yeni olguların öğrenilmesi ve bu sorulara cevapların bulunması sırasında düşünmek ve yeni bilgileri keşfetmek için uygun ortam oluşur . Ulusal müfredat Araştırmanın yürütülmesi sırasında öğretmen aşağıdaki bilgi, beceri ve alışkanlıklara sahip olmalıdır . Araştırmanın yürütülmesi üzere yöntemlerin seçimine, İşin grup şeklinde ve diğer şekilde düzenlenmesi ve yürütülmesine, araştırmanın yürütülmesi qçün görevleri ve bilgi kaynaklarının seçilmesine, İş listelerinin hazırlanmasına, Veri (Bilgi) alışverişi Bu aşamada katılımcılar araştırmanın sırasında elde ettikleri bulguların, yeni bilgi alışverişini yapıyorlar. Konulmuş soruya cevap bulmak gerekliliği araştırmanın katılımcıları birbirinin tanıtımını aktif dinlemeye sevk ediyor. Tanıtım bir tür yeni bilgi alanını cızır ve şimdilik bu bilgiler eksik ve kaotik niteliktedir. Yeni bir talep - bu bilgileri düzeltmek, ayarla, belli bir sonuca varmak için araştırma sorusuna cevap bulmak gerekliliği ortaya çıkar. Bilginin tartışma ve organizasyon tüm bilgi, beceri ve alışkanlıkların, tefekkürün çeşitli türlerinin (lojistik, eleştirel, yaratıcı)saferberliyini gerektirir. Öğretmen fasilitasiya bazında (yöneltici, yardımcı sorulardan kullanarak) elde edilmiş olguların amaçlı tartışmasına ve yapılmasına yardımcı olur. Bilginin organizasyonu tüm olgular arasındaki ilişkilerin ortaya çıkarılmasına ve sistemləşdirilməsinə yönlendirilir. Sonuçta mevcut araştırma sorusuna cevabın çizgileri net seçilməyə başlar. Veri şema, grafik, tablo, sınıflandırma biçiminde organize edilebilir. Sonuçların çıkarılması Öğrencilere yeni bilginin keşfi yolunda son adımı atmak: somut sonuca gelmek ve genellemeyi götürüyor Öğrenci sadece varılan Bilgileri birleştirmeli, hem de geldiği sonucu araştırma sorusu ile ileri sürülmüş spekülasyonlarla bağımsız olarak tutuşdurmalıdır. Ders kulminasiyasını ise Bilgileri işte kendileri keşfettikleri için öğrencilerin duydukları eşsiz sevinç ve memnuniyet hissi oluşturuyor. Yaratıcı uygulama bilgilerin benimsenmesinin başlıca kriteri onun yaratıcı şekilde uygulamasıdır. Yaratıcı uygulama bilgisi güçlendirir, onun pratik önemini çocuğa açıp gösteriyor. Bu aşama zaman itibariyle sadece akademik dersle sınırlı da olabilir, yani uygulanması sonraki derslerde de mümkündür. Ev ödevleri ev ödevleri - derste alınmış bilgi, beceri ve alışkanlıkların güçlendirilmesi amacını güden serbest çalışma biçimidir ev ödevlerinin karakteri araştırma ve yaratıcılık unsurları (çeşitli yaratıcı çalışmalar, Referatlar, projeler, araştırmalar, modelleme vb.) Ile zenginleşdirilmelidir; gereken durumlarda bağımsız benimsemek için kişisel çıkarları ve talepleri dikkate alan 59 tolerans, diskussiya kültürünü gelişmeye başlar. "Diskussiya talimedici fonksiyon ile birlikte, geliştirici ve terbiye fonksiyonları yerine getiriyor. Öyleki, soruları kesin koymak, öğrencilerin fikirlerini açıkça, net ifade etmekle birlikte, onların idrak ilgisini uyarır, tefekkürünü geliştirir, nihayet, karakterini, davranışlarını, iletişim kültürünü, müsahibini sonuna kadar dinlemek, hoşgörü alışkanlıklarını terbiye ediyor. Diskussiya çocukları belli kollektivde işlemeye, birgeyaşama, hayata hazırlar." (Hüseynoğlu, 2009:229). Genellikle öğretim prosesi öyle organize edilmelidir ki, o, idrak etkinliği, doğal öğrenme faaliyeti doğursun, öğrenciye "ilk keşif" sevinci geçirmeye imkan versin, o zaman yeni bilgilere ulaşabilmek hevesi yaratsın. Biliş etkinliği öncelikle tefekkürün feallaşması əsasaında oluşur. Buna ulaşmak için öncelikle eğitim sürecinde idrak etkinliğini teşvik sorunlu siyuasiyalar oluşturulmalıdır. Çocukta bu sorunun çözümü talebinin oluşması sonucunda tüm idrak prosesləridə faallaşır, o, yeni bilgileri keşfetmeye böylece yöneliyor. Günümüzde orta öğretimde tarih dersinin müfredat ve sınıfların çoxluğuı göz önünde bulundurulursa , tarih öğretimi yöntemlerinin profesyonel olduğu söylenemez. Bu nedenle de derslerde genellikle, temel malzeme ders kitabı oldu. Tüm alanlarda texnologiyalaın ikişaf etmesine rağmen ders kitabı hala önemini korumaktadır. Ülkemizde ve dünyanın bir çok yerinde ders kitabında yer almayan bir konu genellikle sınıfta yapılmaz. Özellikle yazılı kaynaklar sınıfta öğretiminin azlığı ders vəsaitinə çok yer veren öğretisi - öğrenme durumlarında okuma , başlıca eğitim yolu haline gelebilir. (1981:310). Tarih derslerinde farklı duyu organlarına hitap eden ve geçmişi bugüne getirerek öğrencilerin öğrenmelerini kolaylaştıran unsurların başında animasyon gelmektedir. İlk ve orta öğretim seviyesindeki tarih eğitiminde, televizyon, video ve veri show gibi unsurlar aracılığıyla rahatlıkla teşhir edilebilecek olan filmlerin ortaya çıkışı eğitimi zenginleştirdi . Hareket eden görüntülerin ortaya çıkmasının ardından, bunların eğitimde kullanılma fikri yayılmış ve yüzyılın ilk çeyreğinde eğitim faaliyetlerinde kullanılmaya başlanmıştır. Tarihin öğretiminde, bu dönemde özellikle sanayi devrimini yaşamış ülkelerin bazılarında tarih derslerinde filmlerin kullandığı görülmektedir. "1920'lerde, özellikle İngiltere'de filmlerin tarih derslerinde kullanımı ve önemi ile ilgili bilimsel çalışmalar yapıldı. Bu bağlamda, 1929-1930 yıllarında, “The Historical Association” tarafından desteklenen bir bilimsel proje sonucunda, tarih derslerinin etkili ve kalıcı bir şekilde öyrədilməsində filmlerin faydalı olduğu iddia edildi. Bu dönemde Fransa ve Amerika Birleşik Devletleri, eğitim ve öğretim faaliyetlerinde aynı zamanda filmlerin kullanıldığı diğer ülkeler arasında film gösteri faaliyet göstermekteydi. Özellikle Amerika Birleşik Devletleri'nde 1920'li yıllarda görüntülü eğitim sistemi kurulmuş ve film şeritler yoğun olarak eğitime girmiştir . Eğitime ait filmlerin üretiminde ise, İngiltere ve Amerika Birleşik Devletleri önde gelmekteydi. II Dünya müharibəsinindən sonra teknoloji ve ekonomik açıdan gelişmiş ülkelerde animasyon daha hızlı ve bilinçli kullanılmaya başlanmıştır. Özellikle bu savaşa ait animasyon, savaşın tüm çıplaklığıyla tarih çeşitli tiplerinin temelinde durur." (Rüstəmov, 2006:423). İnteraktif tatbikatta ise başlıca amaç öğrencisi öğretinin tabi etmek, onu okumaya elverişli insan gibi terbiye etmektir. "İnteraktif " İngilizce - insanlararası karşılıklı anlayış , işbirliği demektir . Bu süreçte aktif mühimyer tutuyor. Her bir, öğrencinin kendi fikri ideası olur. Hatta zayıf öğrencilerde feallaşırlar." (Hüseynoğlu, 2009:191). Bazı her öğrenciye interaktif yöntemle geçirilmesinin birkaç formuna ele alalım: "Fikri saldırı" (Beyin hamlesi ) - ideaların hızlı generasiyası ve öğrencilerin aktifliğinin artırılması için uygulanır. Mevcut yöntem somut sorunun çözümü için veya soruya cevap bulmak için de kullanılabilir. Yeni konunun öğrenilmesinin başlangıcında artık öğrencilerin bilgileri tüm yönlerden "zihinsel saldırısı" uygulamak olur. Bu öğrencilerde yeni konuya ilgi uyandırmak, ve bunların artık neyi iyi bildiklerini açıklamak için en iyi araçtır. Öğretmen soruyu levhada yazıyor veya onu sözlü veriyor ve herkese sunuyor, bu soru hakkında kendi idealarını söylesinler. Tüm idealar yorumsuz ve tartışmasız yazıya alınır . Sadece bundan sonra ortaya çıkmış ideaların tartışma, açıklaması ve sınıflandırılması başlar. Bu da sonuçta araştırma sorusunun ortaya çıkmasına yol açıyor. Bu yöntemin "amacı sorunun çözümü yollarının incelenmesini öğrenmek: belli durumlarda çıkış yolları bulmak, onları analiz etmek, daha etkili çözümlerin bulunması ile ilgili karar almak yeteneğini geliştirmektir." (Seyidov,1997:66 ). "Söz assosiyasiyaları" bu yöntemden hem konunun öğrenilmesinnin öncesinde – öğrencilerin de bu hakkda ne bildiklerini açıklamak, hem de dersin sonunda - onların taze ne öğrendiklerini ortaya çıkarmak amacı ile kullanılabilir. Öğrenilen konu ile ilgili başlıca sözü levhada yazın. Öğrencilere tapşırın ki, bu sözü görünce veya duyunca akıllarına gelen diğer kelimeleri de hemen yazıya alsınlar. Bunun için onlara en fazla 1-2 dakika süre verilir. Ders sonunda tapşırın ki, her bir öğrenci bu konu ile ilgili düşündüğünü veya ne hissettiğini toplam bir deyişle ifade etsin. "Bu priyom öğrencilerin sözlük rezervinin zənginləşməsində önemli bir rol oynar . " (Hüseynoğlu,2009:118 ). "Rollü oyun" - eğitim sürecinde Rollü oyunların büyük önemi vardır. Rollü oyunlar öğrencilerin yaratıcı təxəyyülünü geliştirmekle birlikte, iletişim alışkanlıkları, ayrıca konunun kolay fark edilmesine yardım eden emosionl izlenim yaratıyor. Bu oyunlar derste yeknəsərliyi giderir ve onun canlı ve ilginç geçmesine izin verir. Oyunlar oyun aşkına yok, derste düşündürücü durum yaratmak , belli amaçlara ulaşmak için keçirilməlidir.lakin bu ders yönteminin bazı olumsuz özellikleride var. "Örneğin, derste gürültü oluşturulur, bazı kavramlar öğrenciler için zor oluyor , bazen tartışma planlanan çok uzanır . " (Rüstəmov,2006:75 ). Vatan Tarihi fenni için en çok kullanılan yöntemler biride diskussiya ( tartışma ) dır . Diskussiya hem öğretmen, hem de öğrenciler için yararlı yöntemdir, çünkü onların olgulara ve olaylara ilişkilerinin nasıl olduğunu öğrenmeye olanak sağlar. Diskussiya sürecinde öğrenciler tartışılan bu veya diğer konuda görüşlerini söylemekle, kendi görüşlerini ispatlamyı, olguları analiz etmeyi öğrenirler. Bu zaman dinlemek ve sırayla konuşmak becerisi, başka bakışlara 60 incelediğimiz geçmiş değil, tarihçilerin, geçmiş hakkında oluşturdukları sonuçlardır. Tarihe eğitim yöntemlerini kullanırken tarih derslerinde öğrencilerin tarihçi gibi düşünmesini sağlamalı. Onlara bir küçük tarihçi oldukları hissini vermeliyiz. Öğrencilere kullandığımız yöntemlerde tarihi bakış açısını qazandırmalıyıq. Derslerde öğrencileri bir tarihçi olarak görmeliyiz ve bu hissi onlara vermeliyiz. Öğrencileri anlattığımız zamanın şartlarına götürmeli ve o zamanda yaşadıkları hissini vermeliyiz. Tarihe eğitim yöntemlerinden kaynaklanan sorunlar bugün eğitimin sabit, kuru olduğu, öğrencinin ilgisini çekmediği , öğrenciyi tarihten uzaklaştırdığı biçimdedir. Bu sıkıcı ve öğrenciyi tarihten uzaklaştıran tarzın değişmesi önemli bir zorunluluktur. Tarih derslerinde sadece öğretmenin anlattıklarını dinlemek ve olaylar hakkında bilgilendirilerken sadece bu yöntemin seçilmesi Tarih derslerinin çekiciliğini azaltmaktadır. Öğrenci tarihi yeniden konuşup, kendi yorumlarını yapması, derslerde; kaset, CD kullanılması, projeler hazırlanması, müzeleri ve tarihi yerleri gezmesi gibi öğrenciyi harekete geçirecek davranışların derslerde etkili yürütülmesi gerekir. Modern toplumlarda Vatan tarih eğitimi son 30 yılda büyük bir darbe almıştır. Bu yeni modelde öğrencisi pasif alıcı konumundan çıkarak tarihi düşünen, yazan, araştıran bir kişi olarak ortaya çıkmıştır. Öğrencinin aktifliğinin sağlanması, oyunlarla, tartışmalarla, eleştirel değerlendirmelerle; grafikler, haritalar düzelterek, değişik kaynaklar kullanarak sağlanmaya çalışıldığı gözlenmektedir. Böylece öğretmen merkezli bir eğitim anlayışından sıyrılıp öğrencisi merkezli bir eğitim yaklaşımının sergilenmesi zorunlu hale gelmiştir. Dünyadaki bu değişimler ve gelişme ülkemizden dışıda kalmamalıdır. Bunun için ülkemizde Vatan tarih öğretiminin yeniden yapılandırılması gerekir. Bu çalışmada sunduğum çözüm yöntemlerinden biri de aktif eğitim yöntemlerinin Vatan tarih derslerinde kullanılmasıdır. Bu yöntemlerden olan işbirliği öğrenme yöntemi son 20 yıldan daha fazla bir zamanda araştırmalarda geniş olarak yer almış, son 10 yılda da kullanımı artmadan başlamıştır. Yine öğrenci ve öğrenci derste aktive bilmek ve öğretim yönteminden kaynaklanan sorunları çözebilmek için Tarihçiler, ders boyunca, öğrencilerde eleştirel düşünceyi geliştirmek için çalışıyor. Sanat tarihini, müzeleri bu işte kaynak olarak kullanıyor. Grafik analizleri yaparak ve haritaları nasıl okuyacaklarını sunarak onlara tatqiqatçılıq aşılanr. Tarihi belgeler ve kayıtları inceler (vergi kayıtları , günlükler , eski resimler ve çeşitli belgeler). Bu çalışmalarda dersi zevkli hale getiriyor ve öğrencinin derste aktif olmasını sağlar. İyi bir Tarih eğitimi, öğrencilerin ilgi ve kaygılarını analiz eder. Öğretmenler, analitik aktivitelere, yerel tarihi bölge ziyaretlerine, film gösterilerine önem verdiklerinde, öğrencilerin eleştirel düşünme ve analitik araştırma yetenekleri gelişir. Tarih konuları, sadece zor ve karışık konulardan oluşmaz; tarih derslerinde açık, ilginç konuların sayısı da bir hayli fazladır. Tarih eğitiminde gruplar halinde çalışmak bu ilginç konuların işlenmesi ve öğrencilere ayrıntılı bilgiler verilmesinde son derede yararlıdır. Bu aktifliyin temininde öğretmene de büyük derslerinde gösterilmesine yardımcı olmaktaydı. Yine bu dönemde, gelişen teknoloji sayesinde olaylar anında çekiliyor ve eğitim hizmetlerinde kullanılıyordu. Bu çerçevede, bu yüzyılın önemli olaylarının büyük bir bölümü filme alınmıştır. Hazırlanan tarihi, siyasi, ekonomik, dramatik, yumorlu ve belgeseller, öğrencilerin yaşadıkları zaman diliminden çok uzak olay, insan ve nesneleri sınıfa getirmekte ve öğrencilere birinci elden tecrübe imkanı sunmaktaydı. Özellikle İngiliz yayın kuruluşu BBC, Tarih öğretimine Film Yeri ve Önemi amaçlı dramatik, mizahi ve belgeseller hazırlamakta ve bu filmler okullarda tarih derslerinde kullanılmaktadır. BBC'nin eğitime olan katkısı bugün de devam etmekte ve çeşitli alanlarda bir çok eğitici film bu kurum tarafından üretilmektedir." Müzeler günümüzde gelişmiş ülkelerde toplum üyeleri için kendi təcrübərinin zənginləşdirəcəkləri ortamlardan biridir. Bir çok ülkede müzeler temel bilimsel təşkilatlarndan biri olarak kabul edilir. Müzeler tarih eğitiminde vazgeçilmez yere sahiptirler, bununla konuyu öğrenciler daha net sahip olabilirler . Onların tarih anlayışı dahada dırinləşmiş olur. tarih dersinin olumsuz imajı; öğretmen merkezli eğitim yöntem ve yöntəmlərin yaygın olarak kullanılması, biçim ve içerik yönünden öğrenci açıklama yapmadan mahrum ders kitapları, ezbere dayalı sınav sistemi ve siniflərdəki öğrenci sayısının çokluğu gibi faktörlere bağlıdır. Özbaran'ın kaydettiği gibi, tüm dünya kadar Türk toplumunun da tarih eğitiminde yer alan uygulama ders malzemeleri ve araçlarına kadar, eğitimde çok önem taşıyabilen yöntem ve kavramların gözden geçirmesi gereklidir. (Doğan Y, Dinç,2007:65 ). Tarih eğitiminde karşılaştığımız sorunlardan biride başkası ve önemlisi de "ezberçilikdir". Bilgi, daha doğrusu herhangi bir bilginin ezber olup olmaması, onun ne denli günlük hayatımızda işlevsel bir ağırlığına sahip olup olmadığınan bağlıdır. Əzbərləməklə ders öğrenen öğrencinin dersi sevmesi ve derse ilgi duyması zorlaştığı malumumuzdur. Temel sorunlardan biri öğrenciyi doğrudan ezber tehlikesiyle karşı karşıya bırakmaktadır. Bundan önde gelen nedenlerinden biri de tarih biliminin günümüzde, eskiden gördüğü saygıyı artık görmemesidir . Günümüzde insanların çoğu tarih denildiğinde, toplum için hiçbir faydası bulunmayan , sık sık zararlı ve korkunç bile olan ölü kitaplar yada döşülür. Ölü kitaplar bilimsel olarak sıkıcı ezberleyici ders muamelesi görmelerine neden oluyor. Tarihçiler hep geçmişe bakacak olsa bile, durmadan ileriyi görmeye çalışmalıdırlar . Tarihçilerin geleceği veya yakın bir geçmiştir, ya da, uzak bir geçmişle mükayasede daha yakın bir geçmiştir. Tarih eğitiminde konular gelecek ve günümüzle benimsenmesi. Ezbere çok tarihin bu tip gelicek ve gekmiş arasındaki geliş ve gidişleri, öğrencilerin aktif olduğu derslerde gerçekleştirilmelidir . Tarih öğretmenleri " geleceğin görülmesini gizleyen dumanı azaltmaya " çalışmalıdır. Ezber tehlikeleri kadar "ezberi benimseyen" anlayışa da dikkat etmek gerekir. Nedenleri bilen ve ilgilenebilecek insanlar ezber ile yetiştirilmez. Tarih eğitiminde istenilen başlıca amaç, öğrenmeyi öğretmek olmalıdır . Tarih eğitiminde karşılaştığımız sorunlardan bir diğeri de Tarih eğitim yöntemlerinden kaynaklanan sorundur. Vatan tarihi incelerken, 61 görevler düşüyor. Öğretmen öğrenci yeni fikirler ortaya koymalarını, önerilerini, yaptıkları açıklamaları, sorulan soruları, araştırmaları, diğer arkadaşlarını teşvik etmelerini, öğrencilerin iç disipline sahip olup olmadıklarını, takdir etme duygularını, toplum dəyərlərinidə ölçü edinip edinmediklerini beklemeli ve bunları sürekli not etmeli. Öğretmen sürekli gözlem yapmalı ve öğrenciler hakkında sürekli notlar almalıdır. Ülkemizde "Tarih öğretiminin yöntemden kaynaklanan sorunlarını çözmede, Amerika'da ve birçok Avrupa ülkesinde Tarih eğitiminde kullanılan yöntem ve tekniklerin sınıflarımıza taşınması yararlı olacaktır. Bu teknikler ekonomik açıdan ve zaman açısından kullanılması , uygulanması kolay tekniklerdir. Yine bu teknikleri incelediğimizde açıkça gördüğümüz bir istisna; Tarihi konuların mutlaka günümüzle ilişkilendirilmesi. Vatan tarihi, sadece geçmiş ile gelecek arasında tutarlı bir ilişki kurduğu zaman anlam ve nesnellik kazanır. " (Doğan Y, Dinç,2007:65). Bizim metodikamız tefekkürü artırmakla birlikte metotlar alanında yüksek uzman olan ASMakarenkonun dediği ifade ile de kapalı bu yüzden yazıyor ki, "Öğrenciye mümkün olduğunca çok güvenmek ve ondan mümkün olduğunca çok talep etmek" fakat bu talep onun yaş, bilgi ve beceri, qabilliyyet, yaratıcı faaliyetleri ile uygun kurulmalıdır ki, öğrenci dersten hem yorulmasın hemde soğumasına. Bununla onları hem aktive hem de gelecek kimliğin yetiştirilmesine yardımcı olabiliriz. Kaynakça Akmehmet K. (2009).Müzelerin tarih ögretiminde nesne merkezli etkinliklerin kullanılması. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Cilt 20, Sayı 1, s.150 Bünyadov Z, Yusifov Y. (2005).Azərbaycan tarixi. I,II cild. Çıraq. Bakı;.s.717 Doğan Y, Dinç. E.( 2007). Binci elden tarih kaynaklarının sosyal bilgiler ve tarih derslerinde internet üzerinden kulanımı: ABD ve İngiltereden uyğulama örnekleri. Ankara University, Journal of Faculty of Educational Sciences, year:, vol: 40, no: 1,s. 45 Haqqı ihsanoğlu .Xəzər.Bakı;.s.104 İ.( 2008). Beynimizin sirləri Hüseynoğlu S. (2009).Ədəbiyyat dərslərində texnologiyalar:Fəal/interaktiv təlim.Bakı;.s. 200 yeni Xacə Nəsrəddin Bakı;.s.236 Elm. Tusi. (1989).Əxlaqi-Nasir. İbrahim Hakkı Ö. (2012).Tarih ögretmeni adaylarına BİT destekli ögretim becerilerinin kazandırılmasında tasarım temelli öğrenme yaklaşımı. e-Journal of New World Sciences Academy p. 5 Keçecioğlu H. (2009).Öğretmenlerin ölçme ve değerlendirmede yöntemleri haqqında yeterik alğıları, karçılaçdıkları sorunlar,.s.25. Mərdanov M. (2009).Azərbaycan təhsili yeni inkişaf mərhələsində.Bakı;. Çaşıoğlu. s.527 Rüstəmov F.( Bakı;.s.462 2006). Pedaqogika tarixi. Nurlan. Seyidov F.( 1997). Türk xalqlarının tərbiyə və məktəb tarixinə dair. Bakı;.s.258 Stanford S.( 2008). Osmanlı imparatorluğu ve modern türkiye. İstanbul;.s.456 Tarixin tədrisində müasir üsullar.( 2000). Əbilov, Zeynalov və oğulları. Bakı;.s.36 Təlim metodlarının təkmilləşdirilməsinin nəzəri və praktik məsələləri.( 1981). Maarif. Bakı;.s.120 Vencel B. (2008).Kreative and innovative methoden. Berlin;.s.253 Yazıcı S, Yazıcı. F.(2011). Yurtseverlik eğitimi: tarih ve sosyal bilgiler öğretmenlerinin algı, tutum ve eğitimsel uygulamalaına yünelik bir araştırma. Akademik Araçtirmalar Dergisi, Say. 50, s.112 Гладышев. В.В. (2010).Отдельние аспекты оценки знании студентов. c.235 62