Yıl: 8 Sayı: 77/ Şubat 2014 Year: 8 Issue: 77/ February 2014 www.recyclingdergisi.com Yayıncı - Publisher GRUP E YAYINCILIK DAN. ORG. TUR.TİC. LTD. ŞTİ. [email protected] İmtiyaz Sahibi ve Sorumlu Genel Yayın Yönetmeni / CEO Türkay ÖZGÜR [email protected] Yayınlar Genel Koordinatörü Publishing General Coordinator Şenol BAŞTAKAR [email protected] Editör Editor Erdinç AK [email protected] Görsel Yönetmen Visual Director Cüneyt MERT [email protected] Reklam ve Halkla İlişkiler Sorumlusu Advertising and Public Relations Specialist Aslı ATİK [email protected] Fotoğraflar / Photos Mehmet GÜNDOĞDU [email protected] Avrupa ve Ortadoğu Temsilcisi Europe and Middle East Representative Güllü ALDAĞ [email protected] İngilizce’ye Çeviri / English Translation UTH Baskı - Printing Matsis Matbaa Sistemleri Tevfikbey Mahallesi Dr. Ali Demir Caddesi No:51 34290 Sefaköy / İSTANBUL Tel: 0 212 624 21 11 DANIŞMA KURULU Consultative Committee Yurtiçi Dağıtım National Distribution Aras Kargo - PTT Yurtdışı Dağıtım International Distribution TNT - PTT İdare Merkezi GRUP E YAYINCILIK Kozyatağı 19 Mayıs Mah. İnönü Cad. No: 85/12 34744 Erenköy-İstanbul / TÜRKİYE Tel: +90 216 360 46 36 - 360 43 33 Fax: +90 216 360 46 65 www.recyclingdergisi.com [email protected] [email protected] Ayda Bir Yayınlanır It is published once within a month Yayın Türü Yaygın Süreli Yayın Type of Publication National Periodic Yayın Dili Publication Language Türkçe - İngilizce / Turkish - English ISSN - 1307-7546 Teknik Özellikler Technical Character A4 (21 cm x 29.7 cm) Kağıt / Paper Mat Kuşe - Matte glossy paper Fiyatı: 10 TL / 12 EURO 22-23 EKİM 2014 ANKARA Kozyatağı 19 Mayıs Mah. İnönü Cad. No: 85/12 Erenköy-İstanbul / TÜRKİYE Tel & Phone : 0090 216 360 46 36 - 0090 216 360 43 33 - 0090 216 360 31 95 Fax: 0090 216 360 46 65 Web: www.recyclingdergisi.com / www.grupe.com.tr E-mail: [email protected] / [email protected] Vergi Dairesi: Erenköy Vergi No : 411 034 0766 Ticaret Sicil: 634404 Prof Dr. Aysel ATIMTAY Mustafa AKALP Prof. Dr. Ata AKÇIL Av. Beyhan ASLAN Prof. Dr. Semiha ARAYICI Prof. Dr. Savaş AYBERK Prof. Dr. Mehmet Emin BİRPINAR Doç. Dr. Müfide BANAR Ömer BENLİ Dr. Oğuz CAN Prof. Dr. Mustafa ÇANAKCI Prof. Dr. İsmet ÇOK Dr. Esra Bozyazı DAYLAN Prof. Dr. Ahmet DEMİR Dr. Haluk DOĞU Prof. Dr. Osman Nuri ERGÜN Av. Zafer ERGÜN Prof. Dr. M. Talha GÖNÜLLÜ Dr. Fatih HAMŞİOĞLU Ediz HUN Murat ILGAR Prof. Dr. Mehmet KARPUZCU Prof. Dr. Adem ÖZER Prof. Dr. İzzet ÖZTÜRK Prof. Dr. Mustafa ÖZTÜRK Muhammet SARAÇ Rıfat Ünal SAYMAN Prof. Dr. Hasan Zuhuri SARIKAYA Prof. Dr. İsmail TORÖZ Dr. Fevzi TOKSOY Korhan UL Okyar YAYALAR Dr. Veysel YAYAN Prof Dr. Ülkü YETİŞ Dr. Caner ZANBAK Her hakkı saklıdır. Recycling INDUSTRY Dergisi, GRUP E YAYINCILIK DANIŞMANLIK TUR. VE ORG. TİC. LTD. ŞTİ.’nin lisansıyla yayınlanmaktadır. Dergide yeralan haber, makale, fotoğraf ve illustrasyonların elektronik ortamlar dahil olmak üzere çoğaltılma hakları Recycling INDUSTRY Dergisi’ne ve GRUP E YAYINCILIK’a aittir. Yazılı izin olmaksızın çoğaltılması yasaktır. Recycling INDUSTRY Dergisi’nde yayınlanan ilanların tüm hukuki sorumluluğu firmalara, köşe yazarlarının yazıları yazarına aittir. Recycling INDUSTRY Dergisi’nden kaynak gösterilse dahi yazılı izin alınmadan alıntı yapılamaz, fotoğraf kullanılamaz. All rights reserved.The Recycling INDUSTRY Magazine is published under the license of GRUP E YAYINCILIK DANIŞMANLIK TUR. VE ORG. TİC. LTD. CO. Rights of reproducing news, articles, pictures and illustrations in the magazine including electronic media are vested in the INDUSTRY Magazine and GRUP E YAYINCILIK. Reproduction without written consent is prohibited. All legal liability of ads given out in Recycling INDUSTRY Magazine is on the part of the respective companies whereas articles of all columnists are on the part of the respective writer. No excerpt from the Recycling INDUSTRY Magazine can be taken and picture can be used without written consent even if acknowledged. İçindekiler SAYFA / PAGE SAYFA / PAGE Contents 20 34 Hurda ihracaatında şampiyon ABD... The U.S. is the champion in scrap-metal export 6 aylık dönemde, bir önceki yılın aynı dönemine göre, hurda tüketimini arttıran ülkeler, % 5.1 artış oranıyla Çin ve % 1.5 ile Güney Kore oldu. Hurda tüketim sıralamasında, tüketimi % 12.9 ile en hızlı düşüş gösteren Rusya, 8.3 milyon ton ile 7. sırada yer aldı. Ifat Dev Adımlar Atıyor... Ifat takes giant steps... IFAT, su, kanalizasyon, atıklar ve hammadde yönetimi alanlarındaki yenilik, inovasyonlar ve hizmetlerin tanıtıldığı dünyanın en büyük çevrecilik fuarı olarak 5 – 9 Mayıs 2014 arası Münih’de düzenlenecek. IFAT, the world’s most important trade show for innovations and services in water, sewage, waste and raw materials management, takes place from May 5 to 9, 2014 in Munich. 2013’te de 2 BİNLERCE DÖNÜŞECEK SAYFA / PAGE SAYFA / PAGE İZAYDAŞ Genel Müdürü Muhammet Saraç UCAK GERI Alüminyum gövdenin ve kanat yapısının büyük bir kısmı gelecekte karbon fiber bileşik malzeme ile yer değiştirecektir. Bu durum geri dönüşüm maliyetlerini de etkileyecek gibi görünüyor. Kurulduğu günden bu yana, 2013 yılında ilk kez İZAYDAŞ’ın toplam cirosu 100 milyon TL sınırını aştı... 56 • ŞUBAT / FEBRUARY 2014 8 • ŞUBAT / FEBRUARY 2014 www.recyclingdergisi.com 60 56 KENDI REKORUNU KIRDI raştırmalar 2020 yılına kadar yıllık olarak yaklaşık 430 eski uçaklık bir hacmin geri kazanımı için gerçekçi olarak kabul edilebilir olduğunu göstermektedir. Bir uçak örneğinde malzemenin bileşimine ilişkin ve ilgili sonuçların kıyaslanabilir bir uçak örneğine aktarılmasına ilişkin yürütülen araştırmalara istinaden geri kazanılacak (değerlendirilecek) malzeme olarak önümüzdeki on beş yıl içerisinde yaklaşık 274.000 A 60 • ŞUBAT / FEBRUARY 2014 tonluk bir kütle akışı hesaplanarak tespit edildi. Bu malzeme yaklaşık olarak 211.000 ton alüminyum alaşımlı malzemelerden, yaklaşık 33.000 ton çelikten ve yaklaşık 30.000 ton diğer geri kazanılabilir malzemelerden oluşmaktadır. Araştırmaların başlangıcında, bir uçağın sökülmesinden elde edilen alüminyum madde akışlarının geri dönüşüm yollarının incelenmesi (test edilmesi) için ilgili alüminyum geri dönüşüm sü- www.recyclingdergisi.com www.recyclingdergisi.com SAYFA / PAGE SAYFA / PAGE 40 46 Binlerce otomobil geri dönüşecek... Ambalajın dayanılmaz hafifliği Otomobil geri dönüşümü konusunda hala çok büyük sıkıntılar bulunuyor. Pek çok oto parçası bazı geri dönüşüm firmaları tarafından izinsiz piyasaya sürülebiliyor. Başarılı bir yılı geride bırakan ÇEVKO’nun yeni Genel Müdürü Yaşar Nadir Atilla ile ambalaj atıklarındaki değişimleri ve bunların çevre ile ekonomiye yansımalarını konuştuk. Pet, cam ve metal kutuların ağırlığı azalıyor... 66 • ŞUBAT / FEBRUARY 2014 www.recyclingdergisi.com REKLAM İNDEKSİ/ ADVERT INDEX SAYFA / PAGE Enerji sektörüne enerji veren hizmet deneyimine sahip. SAYFA / PAGE 66 AGED 19 BENLİ ARKA KAPAK İÇİ ÇEVKO ÖN KAPAK İÇİ IREMCON 6-7 İFAT İSTAÇ 13 5 İZAYDAŞ 15 MESEK METAL 11 ŞALLILAR 17 TÜMAKÜDER www.recyclingdergisi.com ARKA KAPAK EXITCOM 3 TÜRKTAY 53 TÜKÇEV 39 TÜÇEV 27 ŞUBAT / FEBRUARY 2014 • 9 Temiz şirketler KAZANACAK... Ediz HUN Uzman Biyolog [email protected] K arbon azaltımına yönelik tüm toplantı ve müzakereler devam ederken, dünya son 4-5 yılda yeni bir ticari terimle tanışmaya başladı: Bu kavramın adı Karbon Ticareti’dir. Temelini Kyoto Protokolü’nden alan ancak 2006 yılında yayınlanan Stern Raporu’nda ortaya konan çarpıcı bir tespit ile gündemde hızla yerini alan Karbon ticareti, önümüzdeki dönemin en önemli uluslararası faaliyetlerinden biri olmaya adaydır. Bu ticaret, belirlenen ya da belirlenecek emisyon azaltım hedeflerine ulaşmak için özellikle şirketlere (dolayısıyla ülkelere) pazar oluşturan bir sistem olarak düşünülebilir. Başka bir ifadeyle, sera gazı emisyonunu belirlenen hedeften daha fazla azaltan şirketler, gerçekleştirdikleri bu fazladan “azaltım”ı başka bir şirkete satabilmektedirler. Alıcılar ise doğal olarak kotasını aşanlar olmaktadır. Bu sistemi bir çeşit “borsa” olarak düşünmek yanlış değildir. Ancak bu borsada altın ya da hisse senedi değil “hava” alınıp satılmaktadır. Başka bir ifadeyle, küresel iklim değişikliğini doğal sürecinden saptırarak hızlandıran insanoğlu artık “hava”yı da bir meta haline getirmeyi başarmıştır. Öte yandan, iyimser bir yaklaşımla sera gazı (veya karbon) salımı indirimlerine uymayan ülke ve/veya şirketlere çok ciddî ekonomik yaptırımların gelmesi kaçınılmaz görülmektedir. Bu bakımdan şirketler ürettikleri mal ve/ veya hizmetler sırasında atmosfere salınan sera gazlarını azaltmak maksadıyla yenilikçi teknolojilere kaymak zorunda kalacaklardır. İklim değişikliği ile mücadelede bilinçlenme geliştikçe, sera gazı salımlarını indirmek için yatırım yapan şirketlerin mal ve/veya hizmetleri çok daha büyük rağbet görecek, hisse değerleri de paralel olarak artacaktır. Gelinen noktada iklim değişikliğiyle mücadele, ekonominin can damarı hâline gelmiş olup, bütün sektörlerde büyük bir önem kazanmaktadır. TÜRKİYE’NİN AZ ZAMANI KALDI Türkiye’nin bugün için önündeki seçenek, BM İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi kapsamındaki özel şartlara ve Kyoto Protokolü’ne ancak 26 Ağustos 2009 tarihinde dahil olması nedeniyle 2012’ye kadarki süreçte “Gönüllü Karbon Ticareti” olacaktır. Ancak 2012 sonrası süreç için “karbon ticareti” ya da “ emisyon ticareti” konularının detaylı takip edilmesi, azaltım taahhütlerinin beklentileri karşılaması, şirketlerin, yerel yönetimlerin ve hükümetlerin bu 10 • ŞUBAT / FEBRUARY 2014 Yeşil Dünya konuya derinlemesine eğilimleri önem taşıyacaktır. HEPİMİZE GÖREV DÜŞÜYOR Sonuç olarak binlerce, hatta milyonlarca yıldır kendine has doğal bir sistem içersinde varlığını sürdürmüş canlılar ve onların cansız varlıklarla birlikte oluşturduğu ekosistemler son 50-100 yıl içersinde insan kaynaklı bozulmanın ağır baskısı altında kalmıştır. İklimler kadar doğal çevreyi de etkileyen bu olumsuz gelişmeyi durduracak olan da yine insanın kendisidir. Bu konuda bireylere, yerel yönetimlere sivil toplum kuruluşlarına, üniversite ve araştırma kuruluşlarına, hükümetlere ve nihayetinde uluslararası kuruluş ve organizasyonlara görev ve sorumluluklar düşmektedir. IPCC (Hükümetlerarası İklim Değişikliği Paneli) gibi BM çatısı altında çalışan organizasyonların çalışmaları kadar, Çölleşme İle Mücadele Sözleşmesi, İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi gibi uluslararası anlaşmaların öngördüğü faaliyetleri gerçekleştirmek, çözüme katkı sağlamak açısından önem taşımaktadır. Ancak bu noktadan daha önemlisi, çevreye zarar veren faaliyetlerin ortadan kaldırılabilmesi için hükümetlerin alacağı kararlar ve atacağı adımlar ile bizzat bireylere düşen görevlerin yerine getirilmesidir. İşte bu bağlamda TÜRÇEK olarak, iklim değişikliğiyle mücadelede 3 ana çalışma yöntemi belirlemiş bulunuyoruz: ˾ EĞİTİM: Toplumun her kademesine, ama daha çok “eğiticileri eğitme” ilkesi içinde iklim değişikliği, etkileri, mücadele yöntemleri, karbon ticareti, sıfır karbon enerji üretimi, karbon ayak izi vb. konularında yoğun bir eğitim faaliyeti içine girilmelidir. ˾ KARBON AZALTIM PROJELERİ: Hizmet ve/veya sanayi kuruluşlarının “karbon ayak izi” hesaplamalarını yaparak, sera gazı salımlarını azaltıcı projeler, katı atık alanlarının “biyoenerji” kaynağı haline getirilmesine ilişkin çalışmalar geliştirilmelidir. ORMANLAŞTIRMA: Ormanların, denizlerden sonra en önemli “karbon kaynağı” olduğu gerçeğinden hareketle ağaçlandırma çalışmalarına hız verilmelidir. Hepinize temiz bir dünya ve sağlıklı bir ömür diliyorum... www.recyclingdergisi.com kısa kısa Bir varil bir ağaç web sitesi yayına açıldı... “Bir Varil Bir Ağaç Projesi”nin web sitesi www.birvarilbiragac.com adresinde yayına açıldı. ETDER tarafından kamu kurumlarından toplanan her bir varil atık motor yağı için bir fidan dikmek suretiyle sürdürülen “Bir Varil Bir Ağaç Projesi”nin web sitesi www.birvarilbiragac.com adresinde yayına açıldı. leyen “Bir Varil Bir Ağaç Projesi”nin web sitesi (www.birvarilbiragac.com) 14 Ocak 2014 tarihinde yayına açıldı. PETDER tarafından yürütülen ve kamu kurumlarından toplanan her bir varil atık motor yağı için bir fidan dikmek suretiyle; - Kamu kurumlarının proje vasıtasıyla desteğinin artırılmasıyla daha fazla miktarda atık motor yağının kayıt altına alınmasını, - Çevre ve insan sağlığının korunmasını, - Atık motor yağlarının zararları ile ilgili olarak toplumun bilinçlendirilmesini, farkındalık yaratılmasını, - Yönetmelik dışı uygulamaların, 10 numara yağ ve benzeri isimler altında yapılan kayıt dışı faaliyetlerin önüne geçilmesine katkı sağlanmasını hedef- Çevre ve Şehircilik Bakanlığı ile 3 Eylül 2010 tarihinde imzalanan protokolle başlayan “Bir Varil Bir Ağaç Projesi” PETDER’in, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı ve Orman ve Su İşleri Bakanlığı ile işbirliği içerisinde ülke genelindeki tüm devlet kurumlarına (kamu kurumları, silahlı kuvvetler, belediyeler) lisanslı taşıma araçları ile bedelsiz olarak hizmet götürmesi suretiyle topladığı her bir varil atık motor yağı için bir fidan dikmesini kapsıyor. Finansmanı PETDER tarafından karşılanan bu proje ile, 16.500 adedi 2013 yılında olmak üzere, üç yılda doğaya 56.500 adet ağaç kazandırıldı. Bu rakam her yıl artmaya devam ediyor. P Web sitesi projenin tanıtımının yanı sıra katılımcı firmalara, projenin süreçlerine ve ağaçlandırma alanlarına ilişkin bilgileri de içeriyor. Tunçmatik “Güneşten Elektrik Üretim” Seminerinde... Tunçmatik, Ticaret ve Sanayi Odası’nın Afyonkarahisar’da düzenlediği seminerde katılımcılar tarafından yoğun ilgiyle karşılandı. 12 • ŞUBAT / FEBRUARY 2014 fyonkarahisar’da Ticaret ve Sanayi Odası’nın düzenlediği “yenilenebilir enerji kaynaklarından olan güneş enerjisinden elektrik üretimi” konulu seminer 7 Aralık 2013 tarihinde gerçekleştirildi. 45 yıldır sunduğu enerji çözümleriyle ürün pörtföyünü sürekli geliştirerek pazara yön veren Tunçmatik’in Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Özer seminere konuşmacı olarak katıldı. Özer, lisanssız uygulamalar için güneş enerjisinden elektrik üretiminin nasıl yapıldığı (planlama, müracat, malzeme seçimi, montaj ve satış) ile ilgili bilgiler verdi. Seminere Afyonkarahisar Kocatepe Üniversitesi Teknik Eğitim Fakültesi Dekanı Prof Hasan Çimen, AKÜ GÜRAM Güneş ve Rüzgar Araştırmaları Merkezi Müdürü Yard. Doç. Dr. Fatih Onur Hocaoğlu, Öğretim Görevlileri Doç. Dr. Yüksel Oğuz, Yard. Doç. Dr. Said Mahmut Çınar, TÜTEV Türkiye Teknik Elemanlar Vakfı üyesi teknik elemanlar, resmi kurumlardan teknik elemanlar, Afyonlu yatırımcılar katıldı. A Afyonkarahisar’da 100kW GES kuran Hoca Elektrik San ve Tic Ltd Şti sahibi İbrahim Sömer, tesisi kurma sebebini ve kurarken izlediği yolu, yaşadığı olayları anlattı. Seminerde Afyon’da ilk, Türkiye’de 7. olan tesisle ilgili bilgiler açıklanırken; Afyonlu yatırımcılara özellikle lisanssız olarak güneş enerjisinden nasıl daha fazla fayda elde edilebileceği konusunda açıklayıcı bilgiler verildi. Akademisyenler uygulamanın pratikte nasıl yapıldığını dinleyip akademik çalışmaları ile ilgili bazı konuları dile getirdi. Yatırımcılar uygulamanın maliyeti, teşvikler, kredi ve garantili satış konularını sorguladı. Seminere Afyonlu yatırımcılar ve akademisyenlerde yoğun ilgi gösterdi. www.recyclingdergisi.com >$40$$*-.+.)(+$0(-(- $+$"$&;(-$.1<&$+#(-(8 :!7=1 &!&$! /($ /)-&"'# ($!!$ !)!-! 555(%!2#$2("*$21$- @-7!-=-?-#$&$+$-32=*13 2=*!,,!##$*.-.,(1(3!0= &1 /($&!""$%&0$11!&&"#!-+-! %*"$"'!!/1$1!$(+0!1%&$&$)%,)-! .*%'!' $- -*!(''%$$%-+- -*!)$$!-! =-7302#=1<=-#!*(#(&;$0%3!0+!0=-=#!8(7!0$2$#(- presented by IFAT CHINA | EPTEE | CWS : !7=1 555($$6/."., :*(, 555(%!2(-#(!"., 555(%!2#$ 30(8,4$("2#<2( $+ 9(-%.,$11$,3$-"'$-".,20 kısa kısa Ambalaj atıklarında 3. yetkilendirilmiş kuruluş PAGÇEV oldu... Türkiye’nin yetkilendirilmiş üç geri dönüşüm kuruluşundan biri olarak faaliyetlerine başlayan PAGÇEV (Türk Plastik Sanayicileri Araştırma, Geliştirme ve Eğitim Vakfı Geri Dönüşüm İktisadi İşletmesi) atık yönetimi çerçevesinde; ambalaj atıklarının azaltılması, yeniden kullanımı ve geri dönüşümü için sürdürülebilir çözümler sunacak. ürk Plastik Sanayicileri Araştırma, Geliştirme Eğitim Vakfı (PAGEV) tarafından hayata geçirilen PAGÇEV, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından verilen yetki belgesi ile geri kazanım çalışmalarına başladı. Türkiye’nin yetkilendirilmiş üç geri dönüşüm kuruluşundan biri olarak faaliyetlerine başlayan PAGÇEV (Türk Plastik Sanayicileri Araştırma, Geliştirme ve Eğitim Vakfı Geri Dönüşüm İktisadi İşletmesi) atık yönetimi çerçevesinde; ambalaj atıklarının azaltılması, yeniden kullanımı ve geri dönüşümü için sürdürülebilir çözümler sunacak. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından yetkilendirilen PAGÇEV, 110 bin tonluk ambalaj atığının belgelendirme çalışmalarını gerçekleştirmek üzere; 4,3 milyon kişiye belediyelerle birlikte hizmet verecek. Yaklaşık bin firma ile de işbirliği yapılacak. Yüzde 44 oranında geri kazanım sorumluluğuna sahip olan firmalar, ambalaj atıklarını belgelendirerek bu sorumluluklarını PAGÇEV vasıtasıyla yerine getirecek. Geri dönüştürülen ambalaj atıkları böylece çevre ve ülke ekonomisi için katma değer yaratmaya devam edecek. T 2013 yılında ilk çalışmalarına eğitimle başlayan PAGÇEV, “Geri Dönüşüm ile Büyüyoruz” projesine 2013-2014 eğitim döneminde de devam ediyor. Bugüne kadar yaklaşık 4 bin öğrenci ve 90 öğretmene eğitim verildi. PAGÇEV, ağırlıklı olarak ilkokul ve ortaokul öğrencilerine yönelik olarak ambalaj atıklarının kaynağında ayrımı ve geri dönüşümü konularını kapsayan eği- tim çalışlarına İstanbul’da başladı. Çalışmaların tüm Türkiye’ye yayılması ve bu sene sonuna kadar yaklaşık 136 bin öğrenciye ulaşılması hedefleniyor. Türk Plastik Sanayicileri Araştırma, Geliştirme Eğitim Vakfı (PAGEV) Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Uysal konuyla ilgili yaptığı açıklamada; “PAGEV olarak en önemli misyonumuz çevreyi korumak, ancak plastik sektörü, zaman zaman çevre açısından birçok haksız eleştiriyle karşı karşıya kalıyor. Ambalaj atıklarının geri kazanımı, ülke ekonomisine katkı sağlamak ve çevremize verdiğimiz değer doğrultusunda PAGÇEV’i kurduk. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’ndan aldığımız yetki belgesi ile de resmi olarak ambalaj atıklarının belgelendirilmesi çalışmalarına başladık. İlk etapta 110 bin ton atığı geri kazandırmayı hedefliyoruz” dedi. İstatistiklere göre Türkiye’de 2,8 milyon ton civarında bir ambalaj atığı kapasitesi olduğunu belirten Mehmet Uysal “Bu atıkların ancak 800 bin ton kadarı belgelendirilebiliyor. Aslında bu atıkların önemli bir bölümü ülkemizde “vahşi toplama” ile geri kazanılıyor ancak kayıt dışı olarak kalıyor. Bu toplanan atıkların da kayda geçebilmesi için toplayıcıların belediyelerimiz tarafından kadrolaştırılması ve toplanan atıkların belediyeler kanalı ile resmileştirilmesini öneriyoruz. PAGÇEV olarak firmalar ve belediyelerle birlikte üçlü bir koordinasyon içinde çalışacağız. Çeşitli aktiviteler ve eğitim faaliyetleri ile belediyelerimizin çevre konusundaki eksikliklerini tamamlamasına da destek olmaya talibiz” dedi. Atık taşıma lisanslarında süre uzatımı rahatlattı Gerçekleştirilen süre uzatımıyla birlikte şimdilik ÖTL toplama sisteminde bir sıkıntı yaşanmayacak.. 14 • ŞUBAT / FEBRUARY 2014 tıkların Karayolunda Taşınmasına İlişkinTebliğ’de Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ 30.01.2014 tarih ve 28898 sayılı Resmi Gazete’de yayınlandı. Çevre Bakanlığı’ndan yapılan açıklamaya göre, mevcut atık taşıma lisansı olan firmalar ve araçların lisanslarının yenilenmesi ve mobil cihaz taktırılması şartı 1/1/2015 tarihine kadar uzatıldı. A Ayrıca, ömrünü tamamlamış lastikleri taşıyacak firma ve araçlar için bahse konu Tebliğ’in 5 inci maddesi, birinci fıkrası (b) bendinde yer alan “Bu Tebliğ kapsamındaki atıkların taşınmasında kullanılacak araçlar ve bu araçların bağlı bulunduğu firmalar için il müdürlüklerinden taşıma lisansı alınır.” ibaresi doğrultusunda alınması gereken “taşıma lisansı” 1/1/2015 tarihine kadar aranmayacaktır. www.recyclingdergisi.com AB Wart7 Projesi Başlangıç Toplantısı Rıfat Ünal Sayman REC Türkiye Direktörü T üm Avrupa Birliği (AB) ölçeğinde Atık Elektrikli ve Elektronik Eşyaların (AEEE) oluşma ve toplama miktarlarına ilişkin AB’nin vizyonunu belirleyecek önemli bir uluslararası proje olan Wart7’nin başlangıç toplantısı REC Türkiye’nin katılımı ile Brüksel’de gerçekleştirildi. *** Özellikle son yıllarda olmak üzere, Elektrikli ve Elektronik Eşya (EEE) satış miktarları her geçen yıl daha da artıyor. Kullanım ömrünü tamamlayan bu eşyalar AEEE olarak yönetilmesi gereken bir atık kolu oluşturuyor. AB üye ve aday ülkelerinde oluşan AEEE miktarının hesaplanması ve toplama hedeflerinin belirlenmesi amacıyla yürütülecek ve 10 ay sürecek olan bu projede REC Türkiye de proje ortağı olarak yer alıyor. Projenin diğer ortakları ise Birleşmiş Milletler Üniversitesi (UNU), BIO Intelligence Service ve CBS Statistics Netherlands. Gündem dele karar verilip hesaplamalar yapılacak ve ilgili veriler toplanacaktır. Son olarak da bu veriler üzerine analizler yapılacaktır. İkinci başlıkta, ilk başlıkta gerçekleştirilen aynı adımlar Avrupa’da piyasaya sürülen toplam EEE miktarının hesaplanması için gerçekleştirilecektir. Bu iki aşamada elde edilen çıktılar üçüncü ve dördüncü başlıklarda kullanılacaktır. Üçüncü başlıkta, toplanacak AEEE miktarının nasıl optimize edileceği analiz edilecektir. Ayrıca farklı AEEE kategorilerine göre alternatif toplama hedefleri değerlendirilecektir. *** Proje kapsamındaki son başlık REC Türkiye liderliğinde yürütülecektir. Bu başlıkta Avrupa Birliği’ne bağlı farklı ülkelerin, toplama hedeflerini gerçekleştirirken karşılaşabileceği sorunlar sistematik bir şekilde analiz edilecektir. Toplama hedeflerinin yüksekliği, piyasa yapısı, kayıt dışı ekonomi ve geçiş sürelerinin kısalığından kaynaklanabilecek bu sorunlara, yapılacak etki analizi ile çözüm önerileri getirilecektir. Belirlenecek çözüm alternatiflerinin oluşturacağı maaliyetler ve faydalar değerlendirilecektir. Buna yönelik olarak farklı AB ülkelerinin kamu kurumlarından ve özel sektörden konuda uzman temsilciler bir araya getirilerek kapsamlı bir “İstişare Toplantısı” REC Türkiye liderliğinde Budapeşte’de gerçekleştirecektir. Proje kapsamında gerçekleştirilecek faaliyetler dört ana başlık altında toplanmaktadır. İlk başlıkta Avrupa’da oluşan toplam AEEE miktarının hesaplanması için gerekli yöntem geliştirilecek ve uygulanacaktır. Bunun için ilk olarak mevcut yöntemlere ilişkin literatür taraması ve değerlendirme yapılacaktır. Sonra uygun yöntem ve mo- 16 • ŞUBAT / FEBRUARY 2014 www.recyclingdergisi.com AEEE Kontrolü Kendi Ağırlığının Altında Eziliyor.. Dr. M. Fevzi Toksoy Rekabet Hukuku Uzmanı G ördüğüm kadarıyla 22 Mayıs 2012 tarihinde yürürlüğe giren AEEE’lerin Kontrolü Yönetmeliği bir türlü somut bir zemine oturamıyor; uygulamaya geçemiyor. Konu hakkında teorik bilgi veya geçmiş bilgisi vermekten kaçınarak direkt sorun olarak gördüğüm alanlara değineceğim. AEEE Yönetmeliği tam anlamıyla yürürlüğe giremeden, atık yönetimi AB’deki çerçeve mevzuat benzeri tek bir yönetmeliğe bağlanma sürecine girdi. Bu süreç içerisinde hukuki belirsizlik tüm tarafları girişimsiz ve atıl bıraktı. Öncelikle Bakanlığın EEE üreticisi şirketlerin beklentilerine cevap vermesi gerekirdi. Hukuki belirsizlik şirketler için tahammül edilemez bir olgudur. Mükemmel bir yönetmelik çalışması yapabilirsiniz ama ortaya işletilemez bir yönetmelik çıkıyorsa kağıt üzerinde kalmaya mahkum olur. Sanıyorum Bakanlık bazı konularda olabildiğince idealist davranmış. Bu konuların başında da Yönetmeliğin Yürürlük tarihlerindeki beklentiler var. Koordinasyon Merkezi’nin oluşturulmamış olması (ki kanımca kimse oluşmaması için özellikle çaba sarf etmemiştir) aslında başlı başına bir zamanlama hatası olduğunun göstergesidir. Bakanlığın, il müdürlüklerinin, belediyelerin ve EEE üreticilerinin yükümlülüklerinin yerine getirilme süreçlerinin doğru analiz edilmemesi, Yönetmelik’te yürürlüğe giriş sürelerinin olması gerekenden kısa tutulması sonucunu doğurdu. Bu durum da yönetilemez bir yönetmelik ortaya çıkarttı. Özellikle yaptırım ve caydırıcı hükümlerin adil bir şekilde düzenlenmemiş olması (örneğin kayıtlı olmayan EEE kontrolü maliyetinin kayıtlılara bölüştürülmesi), Bakanlığın sıkça başvurduğu müsamaha politikaları mevzuata tam uyum konusunda kayıtlı işletmelerin şevkini kırmakta. Elbette hiçbir firma kota yükümlülüklerini yerine getiremediği için ceza yemek istemez ama yükümlülüğünü yerine getiren (veya getirmeye hazır olan) işletme ile bu konuyu gündemine dahi almayan firmaların aynı kefeye konması da tercih sebebi olmayacaktır. Şirketler belirliliği sever ve tercih ederler. Kanımca bir önemli husus da atık ekonomik döngüsünün yeterince algılanamadığıdır. Örneğin, Türkiye’de atık yönetiminde ilk defa AEEE yönetmeliğinde göz kırpan tüketici katkı payı, tek yönetmelik uygulamasıyla (halen taslak halinde) yerini belirsizliğe bıraktı. Atık ekonomilerinde döngünün önemli bir parçası olan tüketici payı (ben ‘katkı’ demeyi tercih etmiyorum zira tüketiciden bir katkı alınmıyor; bilakis tüketicinin her şartta maliyet kalemi olarak ödemek zorunda olduğu bir bedel şeffaf olarak belirle- 18 • ŞUBAT / FEBRUARY 2014 Bakış nip Devlet denetimi ve kontrolünde surece katılıyor) hukuki belirsizliğe kurban edildiği için sistem yürümüyor. Aynı sorun mesela atık lastik konusunda da devam etmekte. Mevzuat altyapısı tamamlanamadığı için, Rekabet Kurumu izin vermiş olmasına rağmen firmalar hala tüketici payını fiilen uygulayamıyor. Bu durum atık üreticisi firmaların sistemi tamamen finanse etmesi sonucunu doğuruyor. Bunun adil bir süreç olduğunu düşünmüyorum. Ekonomik döngü belirsizleştiği için de Türk tüketicisinin eğilimlerini dikkate alan katma değer sistemleri hayata geçemiyor. Bu durumda da şirketler AEEE’leri yuvasından çıkartmak için bir de ricacı konumuna düşmek zorunda kalıyorlar. Bu sistemleri serbest piyasa ekonomisinin kendisinin yaratması gerekir. Mesela, Dünya’nın en büyük elektronik firmalarından biri, ürettiği cep telefonları için ‘eskisini getir yenisinden indirim al’ gibi bir uygulamayı hayata geçirdi. Böyle bir sistemin Türkiye’de de işletilebilmesi ancak ve ancak AEEE ekonomik döngüsünün netleşmesi ve tanımlı hale gelmesiyle mümkündür. *** Burada yer verdiğim hususlar sorunların tamamı değil. Bunlar bence mevzuatın işlevselliğini sakatlayan başlıca sebepler. Bunun sorumlusu şudur budur gibi bir değerlendirme yapmak haddime düşmez. Katıldığım sempozyum ve konferanslarda gerek özel sektör gerekse de Bakanlık seviyesinde çalışıldığını bizzat gözlemlediğim için ve de aslında bir rekabet uzmanı olarak konuyla ilgilendiğim için bu yönde bir değerlendirme yapmaya hakkım olmadığını düşünüyorum. Şimdiye kadarki emeklere saygılı olmak lazım. Amacım sadece sonraki düzenlemelerde uygulama simülasyonlarının daha gerçekçi yapılması, paydaşların bu yöndeki fikirlerinin daha fazla dikkate alınması, (özellikle atık yönetiminin doğurduğu ek mali ve zaman maliyetleri açısından özel sektörün vereceği geri bildirimler önemli) hususlarında bir farkındalık yaratmaktan ibarettir. Bir de sanırım en önemli husus AB uyumunu ‘bu toprağın şartlarını dikkate alarak’ gerçekleştirmektir. AB’de bu hususlar direktiflerle düzenlenmektedir. Direktifler her üye ülke açısından minimum standartları belirler ve her üye ülke kendi mevzuat yapısına göre direktifleri milli hukuk sistemine aktarır. AB’de ‘subsidiarity’ diye bir prensip vardır. Bu prensip (teorik tanımını bir kenara bırakalım) şunu söylemektedir: Kardeşim bu yoğurt yenecek; yenecek de, her yiğidin de bir yoğurt yiyişi vardır... Bu çerçevede, direktiflerin özünü çok iyi anlamak, beklentinin seviyesini ölçümlemek ve bu doğrultuda bir politika oluşturmak önemlidir. www.recyclingdergisi.com Haber şampiyon ABD Hurda ihracaatında The U.S. is the champion in scrap-metal export 20 • ŞUBAT / FEBRUARY 2014 www.recyclingdergisi.com luslararası Geri Dönüşüm Bürosu (BIR) tarafından düzenlenen 2013 Dünya Geri Dönüşüm Konvansiyonu, 28-29 Ekim 2013 tarihlerinde Varşova’da düzenlendi. Toplantıda, Uluslararası Geri Dönüşüm Bürosu’ndan Rolf Willeke, dünya çelik geri dönüşümüne ilişkin yaptığı sunumunda, 2013 yılının 6 aylık döneminde, AB-27 bölgesinin, 84.3 milyon ton ham çelik üretirken, 46.1 milyon ton hurda tükettiğini ve hurda tüketim sıralamasında ilk sırada yer aldığını, dünyanın en fazla ham çelik üreten ülkesi Çin’in 389.9 milyon tonluk ham çelik üretimine karşılık, 43.4 milyon ton hurda tükettiğini ve sıralamada AB-27 bölgesinin hemen arkasında yer aldığını, 17.4 milyon ton ham çelik üreten Türkiye’nin ise, Güney Kore’nin ardından, 15.1 milyon ton ile, hurda tüketim sıralamasında 6. sırada bulunduğunu açıkladı. Söz konusu dönemde, son bir kaç yıldır en fazla hurda ihraç eden ülke konumunu koruyan ABD’nin hurda tüketimi, % 8.7 oranında düşüş göstererek, 26.1 milyon tona geriledi. U En Büyük Hurda İthalatçısı Türkiye, En Büyük Hurda İhracatçısı ABD… En büyük hurda ithalatçıları sıralamasında, 2013 yılı 6 aylık dönemde, hurda ithalatı % 18.2 oranında düşüşle 11.3 milyon tona gerileyen Türkiye, ilk sıradaki yerini korudu. Türkiye’nin ardından 4.8 milyon ton hurda ithal eden Güney Kore ikinci sırada, % 19.4 oranında azalışla 4.3 milyon tonluk hurda ithalatı gerçekleştiren Hindistan üçüncü sırada ve hurda ithalatı % 8.5 oranında azalarak 2.6 milyon tona gerileyen Çin, dördüncü sırada yer aldı. 2013 World Recycling Convention organized by Bureau of International Recycling (BIR) was held in between 28 and 29 October 2013 in Warsaw. In the meeting, Rolf Willeke from the Bureau of International Recycling explained in his representation on global steel recycling that the EU-27 region produced 84.3 million tons of raw steel and consumed 46.1 million tons of scrap and lead the world in scrap consumption in first 6 months of 2013; China which is the leading country in raw steel production produced 389.9 million tons of raw steel and consumed 43.4 million tons of scrap and followed the EU-27 region in this area; Turkey which produced 17.4 million tons of raw steel took the 6th place in scrap consumption with a consumption of 15.1 million tons following South Korea. During the previously mentioned period, scrap consumption of the USA which has been the country exporting most scrap in the recent years decreased to 26.1 million tons with a reduction of 8.7%. Turkey is the Leading Scrap Importer; the USA is the leading Scrap Exporter… Turkey of which importing total decreased to 11.3 million tons by a decrease of 18.2% kept its position in the first place. South Korea, India and China followed Turkey with scrap importing totals of 4.8 million tons, 4.3 million tons (decrease by 19.4%) and 2.6 million tons (decrease by 8.5%) respectively. Türkiye Çelik Üreticileri Derneği Genel Sekreteri Dr. Veysel Yayan, 2013 yılında Türk çelik sektörünün rekabet gücünün zayıfladığını ve üretimini düşürmek zorunda kaldığını açıkladı. In the period of 6 months, the countries increasing his scrap consumption were China and South Korea with the increase rates of 5.1% and 1.5% respectively. In scrap consumption ranking, Russia of which consumption decreased by 12.9% (greatest decrease) took the 7th place. 6 aylık dönemde, bir önceki yılın aynı dönemine göre, hurda tüketimini arttıran ülkeler, % 5.1 artış oranıyla Çin ve % 1.5 ile Güney Kore oldu. Hurda tüketim sıralamasında, tüketimi % 12.9 ile en hızlı düşüş gösteren Rusya, 8.3 milyon ton ile 7. sırada yer aldı. www.recyclingdergisi.com ŞUBAT / FEBRUARY 2014 • 21 Haber En büyük hurda ihracatçıları sıralamasında ABD’yi, hurda ihracatı 10.4 milyon tondan % 21.5 oranında düşüş ile, 8.1 milyon tona gerileyen AB bölgesi izledi. The EU Region of which scrap export declined from 10.4 million tons to 8.1 million tons by a decrease of 21.5% followed by the USA in leading scrap exporters list. 22 • ŞUBAT / FEBRUARY 2014 2013 yılının ilk 6 aylık döneminde hurda ihracatında ilk sıradaki yerini korumaya devam eden ABD’nin en büyük alıcısı konumunda bulunan Türkiye’ye gerçekleştirdiği hurda satışının % 17.6 oranında düşüş göstererek 2.725 milyon tona gerilemesi ve diğer büyük alıcılar, Tayvan, Güney Kore, Çin ve Kanada’ya yönelik ihracatta da sırasıyla % 10.3, %37.7, % 14.9 ve % 28.8 oranında düşüş yaşanması neticesinde, ABD’nin toplam hurda ihracatının 11.3 milyon tondan % 12 düşüşle, 9.9 milyon tona geriledi. En büyük hurda ihracatçıları sıralamasında ABD’yi, hurda ihracatı 10.4 milyon tondan % 21.5 oranında düşüş ile, 8.1 milyon tona gerileyen AB bölgesi izledi. Söz konusu dönemde AB’nin hurda ihracatındaki gerileme büyük ölçüde, AB’nin de en büyük alıcısı olan Türkiye’ye gerçekleştirilen ihracatın % 18.1, Hindistan’a yönelik satışların % 40.9, Çin’e yönelik satışların % 21.1 ve Vietnam’a yönelik satışların % 10.3 oranında düşüş göstermesinden kaynaklandı. In the first 6 months of 2013, by reason of the fact that scrap sale of the USA which keeps its leading position in scrap export to Turkey which is the leading purchaser of the scrap declined to 2.725 million tons by a decrease rate of 17.6% and export to other big purchasers (Taiwan, South Korea, China and Canada) declined by 10.3%, 37.7%, 14.9% and 28.8% respectively; total scrap export of the USA declined from 11.3 million tons to 9.9 million tons by a decrease rate of 12%. The EU Region of which scrap export declined from 10.4 million tons to 8.1 million tons by a decrease of 21.5% followed by the USA in leading scrap exporters list. In the aforementioned period, decrease in scrap export of the EU was mainly caused by decreases in sales to Turkey (greatest scrap purchaser of the EU), India, China and Vietnam by the rates of 18.1%, 40.9%, 21.1% and 10.3% respectively. www.recyclingdergisi.com Russia’s import total to Turkey which is the biggest scrap purchaser of the country realized as 815.000 tons by a decrease of 17.4%. En büyük hurda ihracatçıları sıralamasında ilk 7 arasında, hurda ihracatını arttıran tek ülke olan Japonya % 16.9 artış ile, 4.8 milyon ton ihracat gerçekleştirdi. Hurda ihracatına getirilen kısıtlamaların da etkisiyle, Rusya’nın hurda ihracatı, Ocak-Haziran döneminde % 19.8 oranında düşüş ile, 1.6 milyon ton seviyesine geriledi. Rusya’nın en büyük hurda alıcısı konumunda bulunan Türkiye’ye ihraç ettiği hurda miktarı % 17.4 oranında düşüşle, 815 bin ton olarak gerçekleşti. Japan which was the only country increasing his scrap import in the first seven places of leading scrap exporters list exported 4.8 million tons of scrap by an increase of 16.9%. Due to limitations imposed on scrap export, scrap export of Russia decreased to the level of 1.6 million tons by a decrease of 19.8% in January-June period. Russia’s import total to Turkey which is the biggest scrap purchaser of the country realized as 815.000 tons by a decrease of 17.4%. Rusya’nın en büyük hurda alıcısı konumunda bulunan Türkiye’ye ihraç ettiği hurda miktarı % 17.4 oranında düşüşle, 815 bin ton olarak gerçekleşti. www.recyclingdergisi.com ŞUBAT / FEBRUARY 2014 • 23 Haber In the period of 8 years between 2005 and 2012, the trade deficit between the European Union and our country exceeded 20 billion dollars. A slight increase in our flat product export to European Union was observed in 2013. 2005-2012 yılları arasındaki 8 yıllık dönemde, Avrupa Birliği ile aramızdaki çelik dış ticaret açığı 20 milyar doların üzerine çıktı. 2013 yılında Avrupa Birliği’ne yönelik yassı ürün ihracatımızda bir miktar artış gözleniyor. 24 • ŞUBAT / FEBRUARY 2014 Dr. Veysel Yayan: Hurda İhracatına Sınırlama Getirmek Avrupa’nın Çıkarlarına Aykırı Türk çelik sektörünün durumu, hurda tedariği ve tüketimi ile Avrupa Birliği ile ilişkiler üzerine bir sunum yapan Türkiye Çelik Üreticileri Derneği Genel Sekreteri Dr. Veysel Yayan, 2013 yılında dünya çelik sektöründeki kapasite fazlalığının, özellikle hurdadan üretim yapan elektrik ark ocaklı tesislerin kâr marjlarını daraltması sebebiyle, Türk çelik sektörünün rekabet gücünün zayıfladığını ve üretimini düşürmek zorunda kaldığını açıkladı. Yurt içi çelik tüketimindeki % 9’a varan artışa rağmen, üretimin aynı oranda arttırılamadığını, bu durumun ihracata düşüş şeklinde yansıdığını ve tüketimdeki artışın, artan ithalatla karşılandığını vurgulayan Yayan, “Türk çelik sektörü, bu şartlarda bile, Avrupa çelik sektörüne karşı ciddi bir açık verdi. Aslında bu açığı uzun yıllardan beri veriyor. 20052012 yılları arasındaki 8 yıllık dönemde, Avrupa Birliği ile aramızdaki çelik dış ticaret açığı 20 milyar doların üzerine çıktı. 2013 yılında Avrupa Birliği’ne yönelik yassı ürün ihracatımızda bir miktar artış gözleniyor. Ancak söz konusu artış, dış ticaret açığını kapatmaya yetmiyor. Aksine dış ticaret açığının geçen yıla yakın seviyelerde kaldığı görülüyor. Açık, hâlen 3 milyar Dr. Veysel Yayan: Imposing Limitations on Scrap Export is not Compatible with Interests of Europe General Secretary of Turkish Steel Producers Association (TSPA) Dr. Veysel Yayan who made a presentation on status of Turkish steel sector, supply and consumption of scrap as well as relationships with European Union stated that competitive power of Turkish steel sector declined and they had to decrease production in 2013 mainly due to the fact that surplus capacity in global iron and steel sector particularly constricted profit margins of the electric arc furnace plants manufacturing from scrap. Yayan who stated that the production could not be increased accordingly despite the increase in domestic steel consumption by 9% so it triggered the decrease in export and the increasing consumption was met by increasing import mentioned that ‘’Turkish steel sector had a significant deficit against European steel sector even under these conditions. In fact, it is a deficit holding on for long years. In the period of 8 years between 2005 and 2012, the trade deficit between the European Union and our country exceeded 20 billion dollars. A slight increase in our flat product export to European Union was observed in 2013. However, this www.recyclingdergisi.com dolar seviyelerinde seyrediyor” dedi. Hâl böyle iken, Avrupa Birliği’nin, zor durumda kalan çelik sektörünü ve çelik sektörünün girdi verdiği sanayi sektörlerini desteklemek amacıyla, Haziran ayında Çelik Eylem Planı’nı ortaya koyarak, çevre temelli bazı gerekçelerle, Türkiye’ye yönelik hurda ihracatını sınırlandırmayı öngördüğünü, böyle bir sınırlamanın her şeyden önce, AB ile aramızdaki Serbest Ticaret Anlaşması’nın hem lafzına hem de ruhuna aykırı olduğunu, bunun da ötesinde, Avrupa ile aramızdaki Avrupa lehine büyüyen dış ticaret dengesini de göz ardı ettiğini vurgulayan Yayan, “Avrupa Birliği’nin, hurda ihracatına sınırlama getirmesi durumunda, nihai ürün ihracatına hiçbir şey yokmuş gibi devam edebileceğini düşünmemesi gerekiyor. Bu açıdan, Avrupalı çelik www.recyclingdergisi.com increase is not sufficient to narrow the trade deficit. The deficit is still at the level of 3 billion dollars.’’ Yayan who stated that the EU stipulated to limit scrap export to Turkey in order to support the steel sector and the relevant industrial sectors that were stuck in a difficult situation by introducing the Steel Action Plan in June and putting forward some environmental concerns and such a limitation was firstly contrary to the letter and spirit of the Free Trade Agreement between EU and Turkey and ignored the foreign trade balance increasing in favor of Europe between Turkey and the EU mentioned that ‘’ If the European Union imposes a limitation to scrap export, the EU should not think that export of finished goods shall continue as if nothing happened. “Avrupa Birliği’nin, hurda ihracatına sınırlama getirmesi durumunda, nihai ürün ihracatına hiçbir şey yokmuş gibi devam edebileceğini düşünmemesi gerekiyor.” “If the European Union imposes a limitation to scrap export, the EU should not think that export of finished goods shall continue as if nothing happened.” ŞUBAT / FEBRUARY 2014 • 25 Haber “Avrupa Komisyonu, her ne kadar çelik sektörünü düşünerek bu çalışmaları yapsa da, bu yönde alınacak bir karar, çelik sektöründen daha fazla istihdam sağlayan hurda sektörünü zora sokacaktır.” “Although the European Commission initiates these studies by taking steel sector into consideration, such a decision shall put the scrap sector employing more persons than the steel sector into trouble.” 26 • ŞUBAT / FEBRUARY 2014 üreticilerine, bu tür bir eylemin Avrupa Birliği ile tüm ilişkilerimizin gözden geçirilmesine neden olabilecek bir eylem olacağını ve Avrupa Birliği içerisinde hurda toplanmasını da olumsuz yönde etkileyeceğini her vesile ile dile getiriyoruz. En son ABD’nin, Türkiye menşeli bazı çelik ürünleri ithalatına karşı soruşturma başlatması nedeniyle, bu yılın ilk 10 aylık döneminde, ABD’den yapılan hurda ithalatı % 15 oranında azaldı. Aynı durumun, Avrupa’dan yapılan hurda ihracatında da yaşanması muhtemel görünüyor. Avrupa Komisyonu, her ne kadar çelik sektörünü düşünerek bu çalışmaları yapsa da, bu yönde alınacak bir karar, çelik sektöründen daha fazla istihdam sağlayan hurda sektörünü zora sokacaktır. Avrupa Birliği’nin, hurda ihracatına yasaklar getirerek, kendi çelik sektörüne ilave marjlar sağlama gayretleri, hurda sektörünün zayıflamasına ve küçülmesine yol açar. Dolayısıyla hurda sektörünün aleyhine olacak bu tür uygulamalar, yalnızca Avrupa Birliği ile Türkiye ilişkilerine zarar vermekle kalmamakta, aynı zamanda Avrupa hurda sektörünü de zora sokma potansiyeli taşımaktadır. Avrupa Komisyonu, bu planı kesinlikle bir kez daha gözden geçirmelidir” şeklinde konuştu. Konunun Avrupa Çelik Derneği’nin (Eurofer) toplantılarında da her vesile ile gündeme getirildiğini, Eurofer yetkililerinin konunun çevre ile ilgili olduğu yönünde inandırıcı olmayan açıklamalar yaptıklarını, ancak öyle olmadığının tüm dünya tarafından bilindiğini belirten Yayan, “Oysa ki, konunun çevre ile ilgili olmadığı herkesçe bilinmektedir. Esasen Avrupa Komisyonu yetkilileri tarafından yapılan, kan kaybetmekte olan çelik sektörünün desteklenmesi gerektiği ve bu çerçevede, çevre ile ilgili hususların hurda ihracatını sınırlayıcı bir faktör olarak kullanılabileceği yönündeki açıklamalar da bu değerlendirmeleri teyid etmektedir” şeklinde görüşlerini dile getirdi. In this respect, we always tell to European steel producers that such a decision shall be an action that may lead us to reconsider our relationships with the European Union and collection of scrap in EU shall be negatively affected by this decision. Because the USA launched an investigation against some steel products of Turkish origin, scrap import from the USA decreased by 15% in the first ten months of this year. It seems possible that the same situation will come into existence in scrap export from Europe. Although the European Commission initiates these studies by taking steel sector into consideration, such a decision shall put the scrap sector employing more persons than the steel sector into trouble. European Union’s efforts to provide extra margins by imposing limitations to scrap export leads the scrap sector to decline. Therefore, such implementation that may be disadvantageous to the scrap sector does not only harm the relationships between the European Union and Turkey but also has a potential to put European scrap sector into risk. The European Commission should definitely reconsider these resolutions. Yayan who states that the subject is also brought forward in the meetings of the European Steel Association (Eurofer) on every occasion; the authorities of Eurofer makes unconvincing explanations indicating that the limitation is relevant to environmental concerns and the whole world knows that it is not the real situation adds: ‘’Yet, everybody knows that it is not an environmental decision. The statements made by the authorities of the European Commission and indicating that the steel sector bleeding out should be supported and within this frame, the environmental concerns may be used as a factor to limit the scrap export also confirm these considerations.’’ Kaynak: TÇÜD, BIR Source: TSPA, BIR www.recyclingdergisi.com Firma atık toplama faaliyetlerinde yenilikçi bir rol üstleniyor. Otomatik şanzımanlar, son zamanlarda çevrenin korunmasına daha yoğun odaklanan teknolojilerin uygulandığı atık toplama sektöründe tamamlayıcı bir rol üstleniyor. 28 • ŞUBAT / FEBRUARY 2014 rta ve ağır ticari araçlar ve hibrid sevk sistemleri için lider tam otomatik şanzıman üreticisi Allison Transmission, Arjantin’de ve dünya genelinde atık toplama pazarının gelişimine bağlı olarak sorumluluklarını yerine getirmeye devam ediyor. Adrián Di Nunzio, Allison Transmission Satış Müdürü, atık toplama sektöründeki önemli değişikliklere değinerek dergimize şu açılamalarda bulundu; “Arjantin, atık toplama sektörünün iyileştirilmesinde üzerine düşen görevi yerine getiriyor,” diyor. Hem özel şirketler hem de belediyenin yetkili makamları, çevresel konuları da dik- O kate alarak, ayrıştırılmış atık toplama gibi daha uzmanlaşmış hizmetler için çalışıyor. Di Nunzio; “Küresel ünü ve teknolojik gelişmeleri ile Allison, bu eğilimin gerçekleştirilmesinde anahtar bir görev üstleniyor,” diyor. Kentsel hijyen sistemleri ve çevre dostu çözümler için donanım ve teknoloji tedarikçisi olan Luis J. D. Scorzay CIA SA’nın Ürün Geliştirme Müdürü Guillermo Lardelli bu yeni çözümlerin benimsenmesinin yetkili belediye makamlarına ve bütçeleri ilgilendiren kararlara bağlı olduğunun altını çizerek; “Aşama aşama ayrıştırılmış atık toplama sürecini iyileştirmeye yönelik sistemler geliştirmekteyiz. Ayrıştırılmış atık toplama aracılığıyla www.recyclingdergisi.com Buenos Aires, hizmet veren Allison 3000 SerisiTM şanzımanlar ile donatılmış altı adet atık toplama aracı. insanların düşündüğü gibi her atığın mutlaka yararsız bir çöp olduğu yaklaşımının yanlış olduğunu görebilirsiniz. Yeniden kullanılabilecek atıkların yüzdesi, atık sahalarının tükenmek üzere olduğunu göz önüne alırsak birinci derecede önem taşıyor,” dedi. Ayrıştırılmış atık toplama işleminin başarılı olabilmesi için, tüketicilerin evlerindeki atıkları sınıflarına göre ayırmaları gerekiyor. Bu nedenle ayrıştırılmış yaklaşım sadece, ayrılarak atılmış çöplerin tasnif edilmesini sağlayabilen bir atık toplama sistemiyle birlikte sonuç veriyor. Sistemde, farklı atık türleri için farklı atık konteynerleri ve her türü ayrı toplamak üzere otomatik hale getirilmiş donanımlar bulunuyor. Lardelli konuyla ilgili olarak, “Çevre sektöründe her geçen gün süreçleri kolaylaştıran bir modernleşme söz konusu. Halihazırda sadece tek operatörün gerekli olduğu veya konteynerlerin elektronik donanımlarla kaldırıldığı ileri teknolojiye sahip araçlar ve donanımlarla çalışıyoruz. Sürücüler, her zamankinden daha yüksek sermayeli makineleri kullanıyorlar,” diyor. Atık toplama sektöründe Allison tam otomatik şanzımanların büyük bir rol üstlendiğine değinen Lardelli; “Allison şanzımanlar, aracın sürüşünü kolaylaştırırken genel yıpranma ve aşınmanın azaltılmasına yardımcı oluyor. Manuel şanzıman kullanan sürücüler, şehir içi trafiğinde sürekli vites değiştirme gerekliliğine bağlı olarak aracın yönetmek için daha fazla çaba sarf etmek zorundalar. Otomatik şanzımana sahip olan araçlar ise en uygun motor hızlarında çalışıyor. Dolayısıyla aracın genel performansına destek olurken parçaların aşınmasını engelleyerek sürekli parça değişimiyle ilgili ihtiyacı ortadan kaldırıyor. Allison Otomatikler ile araçların hizmet ömürleri uzarken çevremizin korunmasına da destek oluyoruz,” diyor. Bunlara ek olarak Di Nunzio; “Allison şanzıman donanımlı araçlar, aynı zamanda yoğun nüfusa sahip şehirlerdeki aralıksız trafik akışına da yardımcı oluyor,” diyor. Allison şanzımanlarının, atık toplama sektöründe bir dünya lideri olmasını sağlayan ana özellikler herkes tarafından gayet iyi biliniyor. Bu ana özelliklerden biri, bakım maliyetlerini en düşük düzeyde tutarak güç aktarma organlarını koruyan patentli tork konvertörüdür. En uygun performansı sağlamaya yardımcı olan konvertör, motor torkunu çoğaltıyor, düşük hızda kolay manevra kabiliyetini mümkün kılıyor ve araç üretkenliğini arttırıyor. Allison’un endüstri çapındaki başarısı büyük oranda, güvenilirliği ve dayanıklılığı ile kazandığı saygınlığı, aralıksız devam eden teknolojik gelişimleri ve dünya çapında müşteri destek ağına bağlı bulunuyor. Allison Transmission donanımı ile hizmet veren Iveco atık toplama kamyonu. www.recyclingdergisi.com Allison Transmission A.Ş. hakkında Allison Transmission (NYSE – New York Borsası: ALSN) orta ve ağır ticari araçlar için dünyanın en büyük tam otomatik şanzıman üreticisi ve transit otobüsler için hibrid sevk sistemleri sağlayıcısıdır. Allison şanzımanları, atık, inşaat, itfaiye ve acil durum, dağıtım, otobüs, karavan, savunma ve enerji gibi farklı alanlardaki uygulamalarda kullanılmaktadır. 1915’te kurulan Allison’ın Genel Müdürlüğü Indianapolis, Indiana, A.B.D.’dedir ve yaklaşık 2,800 çalışanı bulunmaktadır. 80 ülkede faaliyet gösteren Allison Transmission’ın, Çin, Hollanda ve Brezilya’da merkez ofisleri ve Hindistan, Macaristan ve Amerika’da üretim tesisleri yer almaktadır. Allison dünya çapında 1,400 bağımsız distribütör ve bayi lokasyonuna sahiptir. Allison hakkında daha fazla bilgi, allisontransmission.com’dan edinilebilir. Çöp ve Atık Atık toplama işletmeleri, her gün zorlu koşullarla karşılaşıyor. Sıkışık zaman çizelgelerinden, işlek caddelerde büyük bir aracın kullanılmasının beraberinde getirdiği tehlikelere kadar atık toplama sektörü, dur kalk şeklinde sürüşün yıpranmasını kaldırabilecek sağlam donanım gerektiren zorlu bir sektördür. Bu nedenle Allison tam otomatik şanzımanlar (“Allison Otomatikler”), her gün en verimli şekilde çalışmak için tasarlanıyor ve üretiliyor. Allison şanzımanlar, yakıt tasarrufunu arttırarak, kullanımı basitleştirerek ve güvenliği geliştirerek, atık toplama kamyonlarını daha verimli hale getiriyor. Allison otomatik şanzıman özelliklerinin aracınızdan en yüksek verimliliği sağlamanıza nasıl yardımcı olduğunu öğrenebilirsiniz. ŞUBAT / FEBRUARY 2014 • 29 Haber News Geri dönüşüm uygulamaları için, AMNI parçalama makinaları artık BHS-Sonthofen’de... AMNI shredding machines for recycling applications – now at BHS-Sonthofen AMNI, elektronik atıkların, lastiklerin, kabloların, çöpten çıkarılan yakıtların ve diğer materyallerin işlenmesi için pek çok müşteriye farklı boyutlara sahip rotor kesicileri ve öğütücüleri üretiyor. AMNI manufactured rotor shears and granulators of various sizes for numerous customers for the treatment of electronic waste, tires, cables, refusederived fuels and other materials. 30 • ŞUBAT / FEBRUARY 2014 arçalama teknolojisi, BHS-Sonthofen’in ürün gamını daha güçlü hale getirdi. Sonthofen, 16 Ocak 2014 – BHSSonthofen, Iserlohn (Almanya) şehrinde faaliyetlerini sürdüren AMNI Maschinenbau GmbH şirketinin geri dönüşüm teknolojisi departmanının tüm teknik tasarımlarını, belgelerini, patent haklarını ve ticari markasını, söz konusu firmanın 12 Aralık 2013 tarihi itibariyle iflas etmesi neticesinde satın aldı. Bu durum, bugüne kadar, geri dönüşüm sektöründe, darbe ve kırpma teknolojileri ile ezme ve ufalama işlemlerini gerçekleştirmesiyle bilinen BHS’ye, ürün gamına, kesme aletlerinin kullanıldığı parçalama teknolojisini de ekleme imkanı sağladı. Bu gelişmeyle beraber BHS artık, kırılgan ve elastik materyallerin tümü için ufalama ve parçalama teknolojileri ile ilgili her tür uygulamayı ürün gamında bulundurur hale geldi. Şirket, IFAT P BHS-Sonthofen has acquired all technical designs and documents, patent rights and trademark of the recycling technology division of AMNI Maschinenbau GmbH in Iserlohn (Germany) following its insolvency, effective from December 12, 2013. This has allowed BHS – a company known to date in the recycling sector for crushing by means of impact and shearing technology – to expand its product range into shredding technology using cutting tools. BHS thus now covers the full range of crushing and shredding technology for both brittle and elastic materials. At IFAT 2014, the company will unveil the rotor shears and granulators acquired from AMNI and upgraded by BHS. AMNI manufactured rotor shears and granulators of various sizes for numerous customers for the treatment of electronic waste, tires, www.recyclingdergisi.com 2014 fuarında, AMNI’dan alınan ve BHS tarafından geliştirilen rotor kesicileri ve öğütücüleri (granülatör) görücüye çıkaracak. AMNI, elektronik atıkların, lastiklerin, kabloların, çöpten çıkarılan yakıtların ve diğer materyallerin işlenmesi için pek çok müşteriye farklı boyutlara sahip rotor kesicileri ve öğütücüleri üretiyor. Bu aletler dayanıklı, bakımları kolay ve bir çok patentli özelliğe de sahip. İşe BHS-Sonthofen açısından bakarsak, bu çekici satın alma işlemi, şirkete mevcut ürün gamını eksiksiz hale getirme şansı tanıdı. Sonthofen şehrinde faaliyet gösteren şirket, şimdiye dek özellikle de darbe ve kırpma teknolojileri temelinde çalışan geri dönüşüm makinalarını piyasaya sürmekteydi. Bu makinalar, büyük hacme sahip girdi materyali ezerler ve aynı zamanda bileşik malzemelerin birbirlerinden ayrılmasını sağlarlar. BHS artık rotor kesiciler ve öğütücüler ile beraber, elastik materyallerin geri dönüşümü için uygun olan makinalar da üretir hale gelmiştir. Söz konusu elastik materyaller arasında, evsel, endüstriyel ve ticari atıklar, kablolar ve araba ve kamyon lastikleri (çapı 3 metreye kadar olmak şartıyla iş makinelerinin lastikleri de dahil) de yer almaktadır. Bu makinalar aynı zamanda kağıdı, kartonu (örneğin kitaplar ya da dosyalar), ahşap ve tekstil atıklarını da işleme kapasitesine sahiptirler. AMNI şirketinin geri dönüşüm teknolojisi departmanının başında bulunan Udo Becker, 2013’ün Aralık ayından beri, Sonthofen şehrinde, İş Geliştirme Müdürü sıfatıyla, BHS parçalama makinalarının gelişim ve üretimi ile görevlendirilmiştir. Sayın Becker, rotor kesicilerin ve öğütücülerin operatörleri için kesintisiz destek sağlamakla görevlidir. Mevcut tesislerin bakımı ve tamiri ile eski AMNI müşterilerine yedek parça sağlanması www.recyclingdergisi.com cables, refuse-derived fuels and other materials. They are robust and easy to maintain, and have a number of patented features as well. For BHS-Sonthofen, this attractive acquisition rounds off its existing product range, as the company from Sonthofen has until now offered recycling machines exclusively based on impact and shearing technology. These machines crush the bulky input material and also achieve a selective disaggregation of composite materials. With rotor shears and granulators, BHS now also manufactures machines which are suitable for recycling elastic materials. These include domestic, industrial and commercial waste, cables, and car and truck tires – extending even to tires for construction machinery with a diameter of up to 3 m. The machines are also able to handle paper and cardboard, for example books or files, as well as wood and textile waste. Since December 2013, Udo Becker, head of the former recycling technology division of AMNI, has been in charge of the further development and manufacture of the BHS shredding machines as Business Development Manager in Sonthofen. He is respon¬sible for ensuring continuous support for operators of rotor shears and granulators. The maintenance and repair of existing plants and the supply of spare parts to former AMNI customers will be carried out by the BHS service team from now on. Dennis Kemmann, Managing Director of BHS-Sonthofen, sees an important addition to the company’s range with this new product segment: “We can now offer all commercially available crushing and ALMANYA’da görüştüğümüz İdari Müdür Dennis Kemmann (sağda), AMNI şirketinin eski geri dönüşüm teknolojisi departmanı müdürü olan ve 2013’ün Aralık ayından beri BHS-Sonthofen’de İş Geliştirme Müdürü pozisyonunda görev yapan Udo Becker ile beraber. ŞUBAT / FEBRUARY 2014 • 31 Haber News Teknoloji Detayları Rotor kesiciler Bu makinaların geliştirilmesinde, iyi bir kesme performansının yanı sıra yüksek bulunurluk da ön plandaydı: makinanın gövdesi, tek parça, son derece sağlam, yamulmaya dayanıklı, kaynaklı çelik konstrüksiyondan oluşmaktadır. Kesicilerin yüzey kaplaması serttir; bu da, son derece uzun bir hizmet ömrüne erişilmesini sağlamaktadır. Kazıyıcılar, ayrı ayrı değiştirilebilirler. Rotor şaftlarını ters yönlerde iten iki endüstriyel dişli ünitesi, torkla tamponlanmaktadır. Bu işlem, katı yabancı maddelerin makinenin içine girmesi durumunda, kesme şaftları üzerindeki yükü hafifletir ve bileşenleri tahrik eder. Aşırı yüklenme durumunda, akım temelli bir ters çevirme kontrol sistemi, makinenin zarar görmesini engellemektedir. Kesme şaftları için hızlı değişim sistemi, kısa duraklama sürelerine de katkıda bulunur. Taşıyıcı kabuk köprüleme sistemi sayesinde, rotor kesicilerin şaftları, sadece iki saat içinde değiştirilebilmektedir. Bu işlem için harcanan süre, eskisine oranla 5’te birinden aza düşmüştür. Kontrol sisteminin, uzaktan bakım için bir modemi vardır. Bu sistem, kuvvet, tork ve akım gereksinimlerini dengeleyen bir elektronik tüketim en iyileştirici ile de donatılabilmektedir. Bu şekilde, herhangi bir zaman diliminde yalnızca gerçekten ihtiyaç duyulan geliştirilmektedir – enerji masrafları düşmektedir ve tesisler, çok daha ekonomik bir biçimde faaliyet göstermektedir. 32 • ŞUBAT / FEBRUARY 2014 işleri, bugünden itibaren BHS servis ekibi tarafından gerçekleştirilecektir. BHS-Sonthofenşirketinin idari müdürü Dennis Kemmann, bu yeni ürün segmentinin, şirketin sattığı ürünler arasına katılmasını önemli bir gelişme olarak görmektedir: ‘’Artık geri dönüşüm sektöründe pazarda mevcut olan tüm ezme ve parçalama prosesleri için, kendi makinalarını sunabilmektedir. Her bir teknolojinin, gerçekleştirilecek uygulamaya göre özel avantajları vardır. Pek çok girdi materyali (örneğin, farklı malzemelerin karışımları)için ideal çözüm de budur. Kolay kırılan-sert materyallerin seçili ezilmesi için darbe ve kırpma teknolojisini kullanmaya devam edeceğiz. Müşterilerimiz açısından avantaj açıktır: geri dönüştürülecek materyal ne olursa olsun, tek bir kaynaktan optimum çözümü sunmaktayız.’’ Kendini kanıtlamış VR rotor kesiciler (artık BHS tarafından geliştirilmektedir), genellikle her bir geri dönüşüm işleminin başlangıcında ön parçalama için kullanılmaktadır. Bu kesiciler, yaklaşık 18 devir/dakika hızla dönen iki kayar şaft ile donatılmışlardır. Bu makinalar, saat başına 6 ile 30 ton arasında bir iş yapma miktarı için tasarlanmışlardır. NG serisi öğütücüler, birleşik materyalleri shredding processes in the field of recycling with our own machines. Each technology has specific advantages depending on the application. This is the ideal solution for many input materials, for example for mixtures of different materials. For the selective crushing of brittlehard materials, we will continue to implement impact and shearing technology, and the rotor shears and granulators will shred the predominantly elastic materials. The advantage for our customers is clear: regardless of the material to be recycled, we offer the optimal solution from a single source.” The proven VR rotor shears – now upgraded by BHS – are mostly used for pre-shredding at the beginning of each recycling process. They are equipped with two shear shafts which rotate at approx. 18 rpm. The machines are designed for a throughput rate of between 6 and 30 tons per hour. The NG series granulators are used for granulating and separating composite materials as well as for the secondary shredding of difficult or large-volume materials – for www.recyclingdergisi.com The technology in detail öğütüp ayırmak için ve zor ya da büyük hacimli materyallerin (örneğin elektronik atıklar ve kurşunu giderilmemiş lastikler) ikincil parçalanması için kullanılmaktadır. Rotor kesicilerle kıyasla, kayar şaftlar çok daha hızlı dönmektedirler (420 devir/dakika seviyesine kadar). Yüksek torklu tahriki ve büyük hareketsiz yığınlarla beraber, öğütücüler çok yüksek parçalama gücü geliştirmektedirler. Öğütücüler Öğütücüler, önceden ezilmiş veya işlenmiş girdi materyallerini parçalamaktadırlar. NG serisi makinalar, kesici uçlarla donatılmış bir rotorun, statörün ters bıçaklar üzerinde materyalleri parçaladığı tek şaftlı öğütücülerdir. Bu makinanın rotoru, bir kemer volanı ile donatılmıştır ve 0 ile 240 devir/dakika arasında bir hız aralığında kontrol edilebilir. Özel tasarım özellikleri, muhteşem maliyet verimliliğini ve dayanıklılığını garanti altına almaktadır. Bu özellikler arasında son derece dayanıklı harici rotor yatakları, ayrı olarak ayarlanabilen bıçak segmanlı modüler statör ve statör bıçaklarının lineer hareketi sayesinde aşınmaya dayanıklılık vardır. Ayrıca hidrolik geri sarmalı elek, deşarj ekipmanını sökmeden kolay bir biçimde değiştirilebilir. www.recyclingdergisi.com example electronic waste and nondebeaded tires. Compared to the rotor shears, the shear shaft rotates significantly faster, at up to 420 rpm. With their high-torque drive and large inertia masses, the granulators develop very high shredding forces. Granulators The granulators shred pre-crushed or pre-treated input materials. The NG series machines are single-shaft granulators in which a rotor equipped with fly cutters shreds the materials on the counter-blades of the stator. The rotor is equipped with a belt flywheel and can be controlled within a speed range from 0 to 420 rpm. Special design features ensure excellent cost-effectiveness and durability. These include the extremely robust, external rotor bearings, the modular stator with blade segments which can be individually adjusted, and wear compensation with linear advance of the stator blades. In addition, the hydraulically retractable sieve can be exchanged simply without the need to dismantle the discharge equipment. Rotor shears In addition to a good cutting performance, high availability was at the fore in the development of the machines: the housings consist of a onepiece, extremely robust and warp-resistant welded steel construction. The cutters are hard faced, allowing them to achieve a remarkably long service life. The scrapers can be replaced individually. The two industrial gear units, which drive the rotor shafts in opposite directions, are torquebuffered. This relieves the load on the shear shafts and drive components if solid extraneous materials enter the machine. In case of overload, a current-based reversing control system protects the machine from damage.The quickchange system for the shear shafts also contributes to short standstill times. Owing to the bearing shell bridging system, the shafts of the rotor shears can be exchanged within just four hours. This task now takes less than 20 percent of the time previously required. The control system has a modem for remote maintenance. It can also be equipped with an electronic consumption optimizer, which balances the power, torque and current requirements. In this way, only the power that is actually required at any given time is developed – energy costs decrease and the plant functions much more economically. ŞUBAT / FEBRUARY 2014 • 33 Fuar Fair IFAT DEV ADIMLAR ATIYOR IFATTAKES GIANT STEPS Mayıs 2014 Münih Mart 2015 İstanbul IFAT, su, kanalizasyon, atıklar ve hammadde yönetimi alanlarındaki yenilik, inovasyonlar ve hizmetlerin tanıtıldığı dünyanın en büyük çevrecilik fuarı olarak 5 – 9 Mayıs 2014 arası Münih’de düzenlenecek. IFAT, the world’s most important trade show for innovations and services in water, sewage, waste and raw materials management, takes place from May 5 to 9, 2014 in Munich. 34 • ŞUBAT / FEBRUARY 2014 www.recyclingdergisi.com Ocak ayında Almanya Münih’te gerçekleştirdiğimiz ziyarette IFAT’n A Takımıyla biraraya geldik. We met Team A of IFAT during the visit that we realised in Munich/Germany in January.. Buraya spot yazılacak Buraya spot yazılacak Buraya spot yazılacak Buraya spot yazılacak Buraya spot yazılacak Dr.-Ing. E.h. Hans G. Huber, Chairman of the Supervisory Board, Huber SE Ing. Vojtêch Doležal, Managing Director, SEWACO www.recyclingdergisi.com Presenter: Richard Gutjahr, journalist and TV presenter Prof. Dr.-Ing. Martin Faulstich, Managing Director, Clausthaler UmwelttechnikInstitut GmbH (CUTEC Institut GmbH) Dipl.-Chem. Michael Ludden, Managing Director, Sutco Recycling Technik GmbH & Co. KG Dr. Wolf-Dietrich Müller, Chief representative and Senior Executive Officer, Executive Director of Capital Goods Shows, Messe München GmbH Recycling INDUSTRY Magazine Asistan General Manager Şenol Baştakar ŞUBAT / FEBRUARY 2014 • 35 Fuar 2005’te IFAT’ın İstanbul’da düzenlenecek olması sektörde büyük heyecan yarattı. Fair ünih’te 5 ila 9 Mayıs arası organize edilecek olan dünyanın çevre teknolojilerine ilişkin en büyük ticari fuarı olan IFAT, yeni standartlar belirliyor. Etkinlik, 2014 ‘de 230 bin m2 alanı kaplayacak şekilde 2012’ deki fuar alanından 15 bin m2 daha fazla yer tutmak suretiyle eskisinden daha da büyük olacaktır. Bu genişlemeye rağmen hala fuara katılmak isteyenler içinde bazı bölümlerde, bekleme listeleri oluştu. Katılımcı adedi itibariyle de bazı rekorlar kırılmış vaziyette: 50 ülkeden 3 bin katılımcının beklenmesi yeni bir rekor olarak kabul ediliyor. 13 ülkeden toplam 56 birleşik stand fuarda yerini alacak. IFAT’ın Fuarcılık M The world’s largest environmental technology trade show, IFAT, which takes place in Munich from May 5 to 9, is setting new standards. In 2014 the event will be even bigger than before, covering 230,000 square meters of exhibition space – that’s 15,000 square meters more than in 2012. Despite this expansion, there are still waiting lists for exhibitors in some segments. In terms of exhibitor numbers, too, new heights are being reached: a new record is expected, with around 3,000 companies from 50 countries coming to exhibit here. A total of 56 joint stands from 13 countries will also be taking part. Türkiye’den çok sayıda katılımcı ve ziyaretçi çeken IFAT’ın basınla buluşma toplantısı Münih’te yapıldı. Toplantıya çok sayıda gazeteci katıldı... 36 • ŞUBAT / FEBRUARY 2014 www.recyclingdergisi.com Şimdi daha da büyük IFAT 2014’ün tüm rezervasyonları tamamen doldu. r:BLMBāLCJOLBUMND rNGVBSBMBO rÛMLFEFOLBEBSCJSMFāJLTUBOE r#FMMJCÕMÛNMFSJÉJOCFLMFZFOMFS listesi... Müdürü, Silvia Fritscher, “Bu yılki fuarda uluslar arası ülke katılımcılarının oranı geçtiğimiz yıllardakilerle kıyaslandığında daha da büyüyecek” derken, iyimserliğini sergiliyor. ”Katılımcıların, özellikle yabancı ülkelerden iştirak edecek olanların, tepkileri muazzam diyebileceğimiz düzeyde.” 2012 IFAT Fuarı’nda Almanya dışından iştirak edenlerin oranı % 39 idi. IFAT IFAT, su, kanalizasyon, atıklar ve hammadde yönetimi alanlarındaki yenilik, inovasyonlar ve hizmetlerin tanıtıldığı dünyanın en büyük çevrecilik fuarı olarak 5 – 9 Mayıs 2014 arası Münih’de düzenlenecek. Bundan önceki en son fuar, 54 ülkeden 2 939 katılımcı ve 182 ülkeden 124,200 ziyaretçi ağırladı. www.recyclingdergisi.com Silvia Fritscher, Exhibition Director of IFAT, is optimistic, predicting that “in this context the proportion of international exhibitors as compared to the previous events will expand still further. The response from the exhibitors, including in particular from international exhibitors, is tremendous.” At IFAT 2012 the proportion of exhibitors from outside Germany was 39 percent. IFAT IFAT, the world’s most important trade show for innovations and services in water, sewage, waste and raw materials management, takes place from May 5 to 9, 2014 in Munich. The last event attracted 2,939 exhibitors from 54 countries and 124,200 visitors from 182 countries. Now even bigger IFAT 2014 is fully booked r"QQSPYFYIJCJUPST rNPGFYIJCJUJPOTQBDF rKPJOUTUBOETGSPNDPVOUSJFT r8BJUJOHMJTUJOBOVNCFSPG segments... ŞUBAT / FEBRUARY 2014 • 37 Fuar Her yıl 30 bin’den fazla katılımcı ve 2 milyondan fazla ziyaretçi Messe München’deki fuarlara iştirak etmektedir. Each year more than 30,000 exhibitors and around two million visitors take part in the events held at Messe München, the ICM – Internationales Congress Center München and the MOC Veranstaltungscenter München. 38 • ŞUBAT / FEBRUARY 2014 Fair Mess München International Mess München International, dünyanın en önde gelen ticari fuarlar düzenleyen şirketlerinden biridir. Yalnızca Münih’te yatırım malları , tüketim malları ve ana ileri teknoloji ürünleri için yılda 40 ticari fuar düzenlemektedir. Her yıl 30 bin’den fazla katılımcı ve 2 milyondan fazla ziyaretçi Messe München’deki fuarlara iştirak etmektedir. (ICM International Congress Center München –Münih Uluslararası Kongre Merkezi ve MOC Veranstaultungscenter München - Münih Faaliyetler merkezi - Messe München International‘daki önde gelen ticari fuarların hepsi FKM sertifikalıdır; bu da katılımcılar ve ziyaretçilerin adetleri ile fuar alanları hakkında veriler üzerinde mutabakata varılmış standartlara göre toplandıkları ve bağımsızca denetlendikleri anlamına gelir. Messe München International Asya’ da, Rusya’da, Orta – Doğu’da ve Güney Amerika’da fuarlar düzenlemektedir. Avrupa’da ve Asya’da 6 şubesi ve 90 ülkede faal olarak hizmet veren 60 yabancı temsilcilik ile Messe München International dünya çapında bir ağa sahiptir. Grup, aynı zamanda sürdürülebilirlik açısından da öncü bir rol üstlenmiştir: TÜV SÜD’ın teknik denetim yetkililerince enerji verimliliği sertifikası ile ödüllendirilen ilk ticari fuar şirketidir. Messe München International Messe München International is one of the world’s leading trade-fair companies. In Munich alone it organizes around 40 trade fairs for capital and consumer goods, and key high-tech industries. Each year more than 30,000 exhibitors and around two million visitors take part in the events held at Messe München, the ICM – Internationales Congress Center München and the MOC Veranstaltungscenter München. The leading international trade fairs of Messe München International are all FKM-certified, i.e. exhibitor and visitor numbers and the figures for exhibition space are collected in line with agreed standards and independently audited. In addition, Messe München International organizes trade fairs in Asia, Russia, the Middle East and South America. With six subsidiaries in Europe and Asia and more than 60 foreign representatives actively serving over 90 countries, Messe München International has a worldwide business network. The Group also takes a pioneering role as regards sustainability: It is the first trade-fair company to be awarded energy-efficiency certification from the technical inspection authorities TÜV SÜD. www.recyclingdergisi.com ÖTA Dosya 1 Binlerce Otomobil geri dönüşecek Binlerce otomobil geri dönüşümü bekliyor. Ancak sektörde hala büyük sıkıntılar bulunuyor. Çoğu oto geri dönüşüm firmasının kayıt dışı çalışması sorunların en büyük kaynağı olarak gösteriliyor. 40 • ŞUBAT / FEBRUARY 2014 www.recyclingdergisi.com www.recyclingdergisi.com ŞUBAT / FEBRUARY 2014 • 41 ÖTA Dosya 1 Devletin hurdacısı olarak görülen Hurdasan’ın elinde çok sayıda hurda araç bulunuyor. Hurdasanın bu araçları hurdacılara sattığı iddia ediliyor ve eleştiriliyor. 42 • ŞUBAT / FEBRUARY 2014 vrupa Birliği atık üzerine yayınladığı 2006/12 EC sayılı direktifinde temel hedefleri birinci adımda önlemek ve atık üretimini azaltmak ikinci adımda, geri kazanımı yani geri dönüşüm yeniden kullanım, ya da değerlendirilmesi gerektiğini ortaya koymuştur. Türkiye’nin son 20 yılda yakalamış olduğu büyümeye paralel trafiğe çıkan otomobil sayısında da ciddi bir artış olmuştur. Bu artışla birlikte gürültü, hava kirliliği ve araçların ömrünü tamamlamasıyla birlikte bir takım çevresel sorunlarda A ortaya çıkmıştır. Ömrünü tamamlayan araçların hızla artması otomobil geri dönüşümünü Avrupa Birliğiyle her alanda entegrasyonu hedefleyen Türkiye açısından zorunlu hale gelmiştir. Başta İstanbul, Ankara, İzmir ve Bursa olmak üzere özellikle hurdacıların yoğun olarak hiçbir yükümlülük kaygısı taşımadan otomobilleri parçaladıklarını ve bu işlemleri son derece zararlı bir faaliyet içerisinde yürüttüklerini görmekteyiz. Özellikle otomobilin tehlikeli sınıfa giren sıvıları pek çok sözde geri dönüşümcü hurdacı tarafından direkt toprağa dö- www.recyclingdergisi.com külmekte ve bu sıvılar yer altı sularına karışabilmektedir. Otomobil geri dönüşümü Türkiye’de kontrol altına alınmaya çalışılıyor. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından bu yönde çalışmalar hızlandırılmış olmakla birlikte hala büyük sorunlarla karşı karşıya gelinmektedir. Sürücü dışında en fazla sekiz kişilik oturma yeri olan yolcu taşımaya yönelik motorlu araçlar ile azami kütlesi 3500 kilogramı aşmayan motorlu, yük taşıma araçları ömrünü tamamlamış araçlar kapsamında yer almaktadır. Ömrünü tamamlamış araçlar; son kullanıcı, muayene istasyonu veya sigorta şirketi tarafından geri dönüşüm tesislerine getirilebilmektedir. Kentlerde yaşanan hava kirliliğinde, artan motorlu taşıtlardan kaynaklanan zararlı egzoz gazları da önlem alınması gereken bir sorun olarak ortaya çıkmaktadır. Genellikle kent merkezlerindeki karbon monoksit (CO) emisyonlarının yüzde 70-90’ı, azot oksit (NO) emisyonlarının yüzde 40-70’i, hidrokarbon (HC) emisyonlarının yaklaşık yüzde 50’si ve şehir bazında kurşun emisyonlarının yüzde 100’ü özellikle motorlu taşıtlardan kaynaklanmaktadır. Türkiye önemli doğal kaynakları, sosyo-kültürel potansiyeli, genç ve dinamik nüfusuyla gelişmişlik düzeyini her geçen gün artırma çabasında olan bir ülkedir. Ancak yanlış ve haksız rekabete yol açan uygulamalara hızla son vermesi gerektiği sektörün önde gelen oyuncuları tarafından sık sık İz İzmir, Bursa, Ankara, İstanbul gibi büyük şehirlerde ÖTA’lar hala hiçbir bü standart gözetilmeksizin sökülüyor. st İnsan ve çevre sağlığı hiçe sayılıyor... İn Temel İlkeler ˾ ÜËû ÝËÒÓÌÓ Ŋ×ÜŷØŷ ÞË×Ë×ÖËyan aracını ücret ödemeksizin toplama merkezine veya söküm tesisine teslim eder. ˾ ×ÜŷØŷ ÞË×Ë×ÖËãËØ ËÜËÍěØ sahibi, aracının kaydını bulunduğu ilin Emniyet Müdürlüğü kayıtlarından sildirir. ˾«ÜÏÞÓÖÏØËÜËûÖËÜÞÏÒÖÓÕÏÖÓ×ËÎde içermemelidir. ˾ÙÞËÙÜËØÖËÜěÌËäËÖěØËÜËÕŊ×rünü tamamlamış araçların geri kazanımını sağlanır. ˾ÜËûÞËÕßÖÖËØěÖËÍËÕ͒͑͑ÑܲÎËØ ağır plastik parçaların kayıt numaraları üretici tarafından ISO normlarına göre 4 ana grupta verilir. ˾×ÜŷØŷÞË×Ë×ÖË×ěŬËÜËûÖËÜěØ geri kazanımı, lisanslı araç söküm ve parçalama tesislerinde yapılır. SÖKÜM TESİSLERİ ATIKLARI Söküm tesisinde; 1) Yakıt, motor yağı, şanzıman yağı, hidrolik yağı ve suda çözünmeyen diğer sıvılar 2) Soğutucu (antifrizli su), ön camı temizleme sıvıları, havalandırma sistemi sıvısı ve başka suda çözülür sıvılar ayrı olarak toplanmalıdır. Atık sıvılar, yağ separatörüne (ayırıştırıcısına) dökülür ve/veya sızarsa, separatörün sağlıklı işleyişini etkiler. Çıkan atık suların “Su Kirliliği Kontrolü Yönetmeliği” kapsamında bertaraf edilmesi gerekmektedir. - Atık akümülatörler, “Atık Pil ve Akümülatörlerin Kontrolü Yönetmeliği” kapsamında depolanmalı ve bertarafı sağlanmalıdır. - Atık motor yağları, “Atık Yağların Kontrolü Yönetmeliği” kapsamında depolanmalı ve bertarafı sağlanmalıdır. - Tehlikeli atıklar, “Tehlikeli Atıkların Kontrolü Yönetmeliği” kapsamında depolanmalı ve bertarafı sağlanmalıdır. - Kullanılmış lastikler, “Ömrünü Tamamlamış Lastiklerin Kontrolü Yönetmeliği” kapsamında depolanmalı ve bertarafı sağlanmalıdır. www.recyclingdergisi.com ŞUBAT / FEBRUARY 2014 • 43 ÖTA Dosya 1 İşçi sağlığı ve güvenliğinin hiçbir şekilde dikkate alınmadığı, çevrenin zaten gözardı edildiği bu görüntüler Türkiye’ye yakışmıyor... İl Çevre ve Şehircilik Müdürlükleri özellikle büyükşehirlerdeki hurdacıları denetlemiyor veya türlü gerekçelerle denetletemiyor. Bu durumda da iş sağlığı ve güvenliği başta olmak üzere pek çok sorun ortaya çıkıyor. Kayıt dışılık çevresel sorunların ortaya çıkmasına ve lisanslı geri dönüşüm firmalarının gelişimine engel olmaktadır. Şehir merkezlerindeki hiç bir standarda uymayan tesislere kim izin veriyor ? d getirilmektedir. Şu an en büyük dile ssorunlardan biri ise kayıt dışılığa vurgu yyapanların büyük çoğunluğunun kayıtdışı faaliyetler içinde bulunması olarak d gösteriliyor. Şu an Türkiye’deki ÖTA g ttesislerinin pek çoğu alt yapı olarak yyeterli olmakla birlikte bu tesislerin yyeterli desteği almaması otomobil üreticilerinin bünyelerinde sorumluluk ü vverilen personelin bazı uygulamalara göz yumması ve firmaları fiyat baskıg ssıyla zorlaması firmaların illegal çalışmalara yönelmesine sebebiyet verem bilmektedir. ÖTA’lar başta olmak üzere b yyeniden kullanım geri kazanım ve geri dönüşümde belirlenen miktarlarda bu d 44 • ŞUBAT / FEBRUARY 2014 yönde çalışmaların yapılabilmesine, olanak sağlanmalıdır. Özellikle söküm sonrası çıkan parçalar yeniden kullanılacak ise burada sıkı bir denetim, barkodlama mekanizması oluşturulmalı ve son kullanıcı mutlaka aldığı parçaya ilişkin bilgilendirilmelidir. Lisanlı tesislere yeniden kullanılabilecek parçaları pazarlama yani satma imkanı verilmesi ve bu alanda şeffaflığın oluşturulması firmaların faaliyetlerini yürütebilmesinde üzerinde önemle durulan hususlardan bir diğeri. Lisanslı tesisler açılırken mutlaka ÖTA durumu ve tesisin kapasitesi dikkate alınarak izin verilmelidir. www.recyclingdergisi.com Otomotiv Geri Dönüşüm... Günay DAR ÖTASAD (Ömrünü Tamamlamış Araç Sanayicileri Derneği Yönetim Kurulu Başkanı G elişmiş ülkelerindeki uygulamalar ve yurtdışındaki ilgili firmaların sektöre alakasına ilave olarak, içimizdeki umudun sönmemesi için, sektörü ileriye götürecek olumlu birçok uygulama olup, keşfedilmeyi/uygulanmayı beklemektedir. Sadece devletin desteği, teşviki (yaşından dolayı araçlara getirilecek kısıtlama ve teşvik mekanizmaları) ile bir noktaya gelme düşüncesi oldukça zor ve zaman alacak bir süreç gibi gözükmektedir. *** Aşağıda belirtilen ana maddeler başta olmak üzere sektör, resmi kurum-kuruluş ve STK’ların elinden gelen çaba ve gayreti göstermesi ülkenin geleceği, sağlığı ve ekonomisi açısından büyük önem arz etmektedir. ˾×ÜŷØŷË×Ë×ÖË×ěŬÜËû̙̚ŊØÏÞ×ÏÖÓđÓØÓØÞŷ× sektörün ihtiyacını karşılayacak “Otomotiv Geri Dönüşüm Yönetmeliği” (kapsam, sektör uygulamaları, tesis standartları, kontrol ve denetim vb.) şeklinde güncellenmesi. ˾ ÏØÓÎÏØ ÕßÖÖËØěÖËÌÓÖÓÜ ãÏÎÏÕ ÚËÜûËÖËÜěØ ÌËÜÕÙÎÖËØěÚ˜ envanter oluşturularak, lisanslı firmaların denetiminde sigortalı araçlarında onarımında kullanılması, sigorta sektörü ve ekonomiye olumlu yönde katkı sağlaması ve sektöre beklediği ivmeyi kazandırması. ˾ ÏÜÓ ÎŊØŷŬŷ× ̙ãÏØÓÎÏØ ÕßÖÖËØěÖËÌÓÖÓÜ ÚËÜûËÖËÜ ÎËÒÓÖ̚ sonucu elde edilen ürünlerin kullanımının teşvikine yönelik genelge ve altyapının hazırlanması. ˾ÜËÐÓđÏûěÕË×Ë×ěŬ˹ÞÏÝÍÓÖÝÓäËÜËûÖËÜěØ̙ØËÕÖÓãËÞÒËÝËÜlı/test aracı vb.) ve terk edilmiş/yeddi emin depolarına bırakılmış araç vasfını yitirmiş araçların belirlenecek bir yasal süreç sonucunda ÖTA kapsamında değerlendirilmesi için yasal düzenleme ve uygulamanın yapılması. ˾ ˪ãË ãŊØÏÖÓÕ ÜÑËØÓäÏ ËØËãÓ ŊÖÑÏÖÏÜÓØÓØ ̙̚ oluşturulması. ˾ÏÜÓÎŊØŷŬŷ×ËÖËØěØÎËÕŷûŷÕàÏÙÜÞËŊÖûÏÕÖÓÓŬÖÏÞ×Ïlere yönelik proje finansmanının sağlanması, sektör firmalarının teçhizat uyumluluklarının sağlanması ve altyapılarının oluşturulmasına destek olunması. ˾ ÏÜÓ ÎŊØŷŬŷ× ÕÙØßÝßØÎË ÕËãěÞ ÎěŬěÖěđěØ ÙÜÞËÎËØ ÕËÖdırılması için uygulama ve denetim mekanizmalarının güçlendirilmesi. ˾ÞÙ×ÙÞÓà«ÜÏÞÓÍÓ˹ÓÝÞÜÓÌŷÞŊÜÖÏÜÓØÓØ˞ ˾ÞÙÚÖË×ËÝÓÝÞÏ×ÓØÓÕßÜ×ËÕàÏãËÌÓÜÞÙÚÖË×ËÝÓÝÞÏmi içinde yer almasının sağlanması ile ilgili çalışmalara destek olunması, www.recyclingdergisi.com Kritik ˾˪ÖËÜÌËŬÞËÙÖ×ËÕŷäÏÜÏãÏØÓÎÏØÕßÖÖËØěטÑÏÜÓÕËäËnım ve geri dönüşümde belirlenen oranlarda yapılması veya yaptırmasının sağlanması, ˾ ËÜËØÞÓ ËÜûË ÞěÕ ŊØÏÞÓ×Ó˜ «ÜÏÞÓ× ÞěÕ ŊØÏÞÓ×Ó faaliyetlerinin lisanslı tesisler vasıtası ile yapılması/ desteklenmesi, ˾×ÜŷØŷË×Ë×ÖË×ěŬÜËû̙̚˪ÖËÜãËØěØ΢ØËÕÖÓãËÞ˹ lojistik hasar, tescilsiz araç, test aracı başta olmak üzere Arındırma–Söküm işlemlerinde lisanslı tesislerde yapılmasının sağlanması. ˾ÜËûËÒÓÚÖÏÜÓàÏÓÑÙÜÞË¡ÓÜÕÏÞÖÏÜÓØÓØ˞ Ömrünü Tamamlamış Aracını, ÖTA Teslim Yerleri, Geçici Depolama Alanları ya da İşleme Tesislerine yönetmeliğe uygun olarak teslim etmesinin/ettirilmesinin sağlanması. ˾ÓÝËØÝÖěÏÝÓÝÖÏÜÓØ˞ ÖTA toplama sistemini kurmak ve/veya toplama sistemi içinde yer almasının sağlanması (Hurda/ÖTA yoğunluğu ve talep olmamasından dolayı, ÖTA Teslim Yerleri ile ilgili olarak İl Uygunluk yazılarının alınması aşamasında belirli bir geçiş süresinin tanınması). ˾ ŷØÐÏÜÓÞ ÏÚÙÖËÜěØ ̙ÓÑÙÜÞË ¡ÓÜÕÏÞÓ ËÝËÜÖě ÜËûÏpoları, Yeddi Emin ve Parça Depoları); yasal mevzuattaki şartları sağlayarak, İl Çevre Müdürlükleri tarafından verilecek Uygunluk Yazısının alınmasının sağlanması. *** 2014 yılındaki umut ve temennimiz; Otomotiv Geri Dönüşüm Sektörü için atağa kalkma, kendini gösterme ve hak ettiği yeri alma yılı olmasıdır. ŞUBAT / FEBRUARY 2014 • 45 Röportaj Ambalajın dayanılmaz hafifliği Başarılı bir yılı geride bırakan ÇEVKO’nun yeni Genel Müdürü Yaşar Nadir Atilla ile ambalaj atıklarındaki değişimleri ve bunların çevre ile ekonomiye yansımalarını konuştuk. Pet, cam ve metal kutuların ağırlığı azalıyor... 46 • ŞUBAT / FEBRUARY 2014 www.recyclingdergisi.com Yaşar Nadir Atilla ÇEVKO Çevre Koruma ve Ambalaj Atıkları Değerlendirme Vakfı’nın Yeni Genel Müdürü Röportaj ÇEVKO’nun yeni Genel .ÛEÛSÛ:BāBS/BEJS Atilla, gelinen noktada içecek ambalajlarının hacimlerinde bir değişiklik olmamasına karşılık daha hafif üretilmesiyle doğaya salınan karbon miktarının ciddi oranda düştüğünü söyledi. 48 • ŞUBAT / FEBRUARY 2014 ürdürülebilir kalkınma hedefleri çerçevesinde ambalaj atıklarının toplanıp geri dönüştürülerek ekonomiye kazandırılması için, 22 yıldır çalışmalarını sürdüren Çevre Koruma Vakfı’nın (ÇEVKO’nun) yeni Genel Müdürü Yaşar Nadir Atilla oldu. ÇEVKO’nun Türkiye’deki önemi açısından bakıldığında yeni genel müdürün yükü ve sorumluluğu oldukça ağır gibi görünüyor. Eskilerin bir sözü vardır. “Herşey zıttıyla kaimdir” diye... ÇEVKO’nun Türkiye’de nedenli önemli bir misyonla yola çıktığını anlayabilmek için 22 yıl önce özel sektörün yani sana- S yicilerin çevresel kaygıları olmasaydı diye bakıp değerlendirmek gerekiyor. Doğada kağıtların dört haftada plastik poşetlerin yirmi yılda metal ve alüminyum kutuların yüzyılda pet şişelerin bin yılda yok olduğu bilimsel araştırmalar neticesinde ortaya çıkarıldı. Tüm bu ambalaj atıkları geri dönüştürüldüğünde ise enerjide %50 su tüketiminde ise yaklaşık %50 azalma sağlanıyor. Türkiye’de günde yaklaşık 68 bin ton çöp oluşuyor. Bunun ortalama %25’i geri kazanılabilen atıklardır. Rakamlara bakıldığında ambalaj atıklarının hem çevre hem ekonomi açısından geri dönüştürülmesinin ne kadar büyük önem taşıdığı ortaya çı- www.recyclingdergisi.com kıyor. ÇEVKO’nun yeni Genel Müdürü Yaşar Nadir Atilla ile özellikle son yıllarda pet ve cam şişe üreticilerinin ambalajlarını hafifletme çalışmalarını konuştuk. Genel Müdür Yaşar Nadir Atilla çarpıcı değerlendirmelerde bulundu. “İlk kez 19. yüzyılın sonlarına doğru İstanbul’da evlerin bodrumlarında, eski banyo küvetlerinde hazırlanarak, keçe filtrelerden geçirilip süzülen ve kahve cezveleri ile şişelere doldurulup satılan gazlı içeceklerin üretimi, 1950’li yıllardan başlayarak ‘bodrum katlarından’’ çıkıp, ‘’gazoz hanelere‘’ taşınmıştır. Ama Ülkemizdeki meşrubat üretimindeki asıl gelişme 1960’lı yılların başında uluslar www.recyclingdergisi.com arası iki firmanın (Pepsi-Coca Cola) üretime başlaması ile olmuştur” diyerek sözlerine başlayan Atilla, bir ölçüde nüfusa, alışkanlıklara ve en önemlisi gelir düzeyine bağlı olan kişi başına meşrubat tüketimindeki asıl artışın 80’li yılların başında pazara sunulan ve içecek sektöründe bir çığır açan PET şişeler sayesinde olduğunu ifade etti. Atilla: “Önce Erbak Uludağ, sonrasında Çamlıca, Türkiye’de PET şişeye meşrubat dolduran iki öncü firmadır. O zamana kadar gazlı içecek ambalajı olarak cam şişe ve metal ambalaj kullanan Coca Cola ve PEPSİ ise; birer yıl ara ile 1986 ve 1987 yıllarında PET şişe kullanmaya başlamış- :BāBS/BEJS"UJMMBi5ÛSLJZF olarak geri dönüşüme seferber olmalıyız, daha çok önem vermeliyiz, Ekonomi için, doğa için 2014’te çok büyük adımlar atılacağına inanıyorum” dedi. ŞUBAT / FEBRUARY 2014 • 49 Röportaj reyi geliştirmek, çevre sağlığını korumak ve çevre kirlenmesini önlemek, Türkiye’de ambalaj atıkları geri kazanım sisteminin oluşmasında ve yönlendirmesinde etkin rol oynamak ve katkıda bulunmak amacıyla 1992 yılında Çevre Koruma ve Ambalaj Atıkları Değerlendirme Vakfını; ÇEVKO’yu kurmuşlar. “2013 yılında pek çok etkinliğe ev sahipliği yaptık. 500 bin ton atığın geri dönüşümünü sağlayarak yaklaşık 1.4 milyar TL’lik tasarruf sağlandı. 92 bin ton cam ambalaj toplandı. Buna göre 58 bin varil petrol kullanımına mani olundu. 50 • ŞUBAT / FEBRUARY 2014 lardır. Ambalajlı içme suyu pazarında da gazlı içecek sektöründe yaşananların benzeri yaşanmış, PET şişe pazara girinceye kadar bu sektörde de yeniden doldurulabilen 0.30,0.33 ve 3 litrelik cam şişeler kullanılmıştı. Cam şişelerin ağır ve dönüşümlü (yeniden doldurulabilen) olması; cam ambalajlı suların kaynağından uzak mesafelere satışını güçleştirmiş, bu da dolumcu firmaların, ülkenin her tarafına hizmet veren ulusal marka olmalarını bir ölçüde engellemiştir” dedi. İçecek ambalajlarında ağırlık azaltma çalışmalarına ilişkin değerlendirmelerde de bulunan Atilla’ya göre,1990’lı yıllarda ülkemizde çevre odaklı kamuoyunun sesini daha çok duyurmaya başlaması; çevreye duyarlı sanayicileri de harekete geçirmiş, ambalaj malzemesi üreten ve üretilen bu ambalajları pazara sundukları mamullerde kullanan 14 büyük sanayi kuruluşu bir araya gelerek, ambalajlarla ilgili olarak, çev- Özellikle bu tarihten sonra sanayici, özellikle ÇEVKO üyesi sanayici, sürdürülebilir çevre politikasının bir gereği olarak, hem ambalaj maliyetlerini düşürüp rekabet gücünü artırmak, hem de ambalaj atığı oluşumunu en aza indirmek için mevcut ambalajlarının ağırlığının azaltılması yönünde yaptıkları çalışmalara daha da ağırlık verdiklerini vurgulayan Atilla’ya göre, gazlı ve gazsız içecek sektörlerinde gerçek anlamda ağırlık azaltma çalışmaları o yıllarda PET şişelerin tek üreticisi olan SASA tarafından başlatılmış. Zaman içinde PET pazarındaki rakiplerin artmasına karşın SASA (daha sonra Artenius-APPE), kaliteli insan gücü ve buna koşut makine teknolojisindeki gelişmelerin de desteğiyle bu konudaki önderliğini yıllar boyu sürdürmüş. PET şişe sektöründe bu gelişmeler yaşanırken, gazlı ve gazsız içecek sektörlerinde PET’e alternatif olan cam ve metal ambalaj üreticileri de öncelikle PET şişelerle rekabet etmek için ağırlık düşürme çalışmalarına hız vermişler. Bir anlamda ağırlık düşürme çalışmaları, çevrede daha az ambalaj atığı oluşumunu amaçlayan ve aynı pazara hitap eden sanayicilerin rekabetinin de bir sonucu olmuş. Gazlı içecek ambalajlarında ağırlık azaltma çalışmalarına ilişkin bilgi veren ÇEVKO Genel Müdürü Atilla şunları söyledi: “1982 yılında gazlı içecek sektöründe kullanılan 1 lt PET meşrubat şişesinin ağırlığı 48-50 gramdı. Bu gün bu ağırlık % 32 oranında azaltılarak 36 hatta 32 grama kadar düşürülmüştür. Yine 1982 yılında kullanılan 0.5 litrelik gazlı meşrubat şişesi, 30 gram iken bugün aynı şişe % 27 oranında daha hafif ve 22 gramdır. 250 cc’lik meşrubat şişelerinde, bundan 30 yıl kadar önce 250 cc’lik gazlı içecek şişesi üretmek için 22 gram PET resin kullanılırken, bu gün aynı hacimdeki bir şişeyi üretmek için 19 gram, hatta bazı yerel markalarda sadece 14.5 gram PET hammaddesi kullanılmaktadır. 1982 yılında gazlı içecek pazarına giren PET şişelerin pazar pa- www.recyclingdergisi.com yının her geçen gün artması, bir başka ifadeyle gazlı içeceklerin klasik ambalajı olan camın pazar payının giderek azalması, cam şişe üreticilerinin daha hafif şişe üretme çalışmalarına hız vermesine yol açmıştır. Bunun sonucu olarak o yıllarda kullanılan 1,0 lt. yeniden doldurulabilen cam şişelerin ağırlığı 920 gram(pazar ortalaması) iken bu gün aynı hacimdeki tek kullanımlı cam şişenin ağırlığı, her ne kadar promosyon amaçlı üretilse ve pazarda devamlılığı olmasa da de 585 grama kadar düşürülmüştür. Bu da yaklaşık % 36 oranında hammaddeden tasarruf demektir. Gazlı içecek sektöründe kullanılan cam şişelere ilişkin ağırlık azaltma çalışmalarına bir başka örnek 250 cc’lik şişelerde yapılan değişikliklerdir. Özellikle yeniden kullanılabilen ve yaklaşık ağırlığı 415-425 gram olan 250 cc’lik cam şişelerin yerini, 170 gram gelen tek kullanımlık şişeler almıştır. Bu da 250 cc’lik meşrubatı pazara sunmak için % 60 oranında daha az cam ham maddesi kullanılarak üretilen cam şişe anlamına gelmektedir. Cam şişelerde ağırlık düşürme çalışmaları sonunda yeniden doldurulabilen ağır cam şişeler yerine daha hafif ve tek kullanımlık cam şişelerin pazara sunulmasının ekonomiye ve çevreye dolaylı da olsa bir başka olumlu katkısı ise; yeniden doldurulabilen cam şişelerin pazara ulaştırılmasını sağlayan yaklaşık 1.6 kilo ağırlığındaki plastik kasaların kullanımdan kalkması ve yerine çok daha hafif; karton tavalınaylon sarımlı taşıma ambalajlarının kullanılmaya başlanmasıdır. Bu da, 24 şişenin bulunduğu yaklaşık 1 kilo 600 gram ağırlığındaki plastik kasanın, cam şişe başına düşen fazladan 66 gram ağırlığının ortadan kalması anlamına gelmektedir.” Gazlı içecek sektöründe PET ve cam şişelerde ağırlık düşürme çalışmaları başarılı bir şekilde www.recyclingdergisi.com sürerken metal ambalaj üreticilerinin de bu gelişmenin dışında kalmadığını belirten Atilla: “1980’lerde yaklaşık 31 gram olan 330 cc’lik bir gazlı içecek kutusunun ağırlığını bu süreçte 13-16 grama kadar düşürmüşlerdir. Çok basit bir hesapla, sanayiciler çok pahalı bir metal olan alüminyumdan içecek kutusu üretmek için bugün %50 oranında daha az alüminyuma gereksinim duyulmaktadır” dedi. Günlük hayatımızın adeta ayrılmaz bir parçası haline gelen su şişelerinde ağırlık azaltma çalışmalarına ilişkin de bilgi veren Çevre Koruma Vakfı Genel Müdürü Yaşar Nadir Atilla: “Yaklaşık 30 yıl kadar önce Hayat Su, 0.5 litrede 22 gram, 1.5 litrede ise; 42 gram ağırlığında PET şişeler kullanmaktaydı. Son 30 yıllık sürede su ambalajı olarak kullanılan PET şişelerin ağırlığı, şişe üretim teknolojilerinde yaşanan gelişmelere koşut olarak kademeli olarak düşürülmüştür. Bu gün gelinen noktada 0.5 lt su için kullanılan PET şişenin ağırlığı 10.5 grama (10.34 gr.) ¬FWLP(FOFM.ÛEÛSÛ:BāBS Nadir Atilla, Recycling */%6453:%FSHJTJ Reklam ve Halkla İlişkiler Sorumlusu Aslı Atik ve (ÕSTFM:ÕOFUNFOJNJ[ Cüneyt Mert ile birlikte Çevko’nun bilinçlendirme toplantısında hatıra fotoğrafı çektirdi. ŞUBAT / FEBRUARY 2014 • 51 Röportaj Ağırlık Azaltmanın Katkısı Ağırlık azaltma çabalarının çevreye olan olumlu etkisi ise; eskisine oranla daha hafif tasarlanan PET şişelerin üretimi için harcanan enerjiden yapılan tasarruftur. Önceleri 1.0 lt gazlı içecek şişesini üretirken 35-40 barlık bir hava basıncına ihtiyaç varken bugün ağırlık azaltma çabaları sonucu ortaya çıkan hafif şişelerde kullanılan hava basıncı 17-20 bardır. Doğaldır ki; 35 barlık basınçlı hava üretmek için ihtiyaç duyulan enerji miktarı 17 barlık bir hava basıncını üretmek için ihtiyaç duyulan enerjinin iki katı değildir. Bir başka ifadeyle kullanılan enerji ile üretilen hava basıncı arasında doğrusal bir ilişki yoktur. Ancak aralarında doğrusal bir ilişki olmamasına karşın, 35 bar için ihtiyaç duyulan enerji miktarı, 17 bar için duyulandan çok daha fazladır ve fazladan üretilen her birim enerji için atmosfere daha fazla karbon salınır. Aynı durum, cam şişe ve metal içecek kutusu üretiminde de geçerlidir. Bir birim şişe için ya da bir birim kutu için kullandığınız hammadde azaldıkça; aynı oranda olmasa bile kullandığınız enerji ve doğaya saldığınız karbon miktarı da azalır. Bu süreçte cam şişe, PET şişe ya da metal kutuyu ambalaj üreticisinden kullanıcısına, oradan da tüketiciye taşırken kullanılan paletlerin tasarımı da ağırlık azaltma çalışmalarının dışında kalmamış, eskisine göre daha hafif (ahşap- plastik) paletler üretilmeye başlanmıştır. Ağırlık azaltma çalışmaları sırasında tasarruf edilen hammaddenin ve dolayısı ile bunların üretiminde kullanılan daha az enerjinin çevreye doğrudan olumlu katkısının yanı sıra dolaylı katkıları da vardır. 52 • ŞUBAT / FEBRUARY 2014 kadar düşmüştür. Şişe ağırlığındaki bu azalış % 52 oranında hammadde tasarrufu anlamına gelmektedir. Aynı durum 1.5 lt su için kullanılan PET şişeler için de geçerlidir. Yukarıda sözünü ettiğimiz bu şişenin ağırlığı, zaman içinde azaltılarak % 42.8 oranında hammadde tasarrufu sağlayacak şekilde 24 grama kadar düşürülmüştür. 1990’larda pazara sunulan 5.0 lt PET su şişesinin ağırlığı 96 gram iken şimdilerde, %30 oranında hammadde tasarruf edilerek ayni hacimdeki şişe 67 gram olarak üretilmektedir. Ambalajlı su üretiminde kullanılan PET şişelerin ağırlık düşürme çalışmaları bu gün de sürmektedir. Önümüzdeki birkaç yıl içinde 0.5 lt suyu 8.5 gramlık, 1.5 lt suyu 22 gramlık, 5.0 lt suyu 60 gramlık PET şişelerde satın alabileceğimizi şimdiden söylemek, kehanet sayılmamalıdır” dedi. “Röportajımızda başlangıç tarihi olarak aldığımız 1980’li yıllarda ülkemizde su ambalajı olarak yeniden doldurulabilen cam şişelerin hacmi 300 cc ve 330 cc’, bu hacimdeki su için kullanılan yeniden doldurulabilen cam şişenin ağırlığı ise 400 grama yakındı. Son birkaç yıldır Ambalajlı su pazarına sürülen tek kullanımlık cam 330 cc’lik şişelerin ağırlığı, şişeyi kullanan firmaların özel tasarımlarından dolayı farklılıklar göstermektedir. Özel tasarımlı cam şişelerin ağırlığı 200 gramdan 240 grama kadar değişmektedir. Pazarda standart olan, yani ‘’firmaya özel ‘’ üretilmeyen cam şişelerin ağırlığı ise; 162 gram civarındadır. 0.75 litre tek kullanımlık cam şişelerin ağırlığı ise yine firmaların tasarımlarına göre değişmekle birlikte en hafifi 445-450 gramdır” diyen Atilla’ya göre yıllar içinde PET şişelerde ağırlık düşürme çalışmaları sürdürülürken, şişe gövdesinin yanı sıra şişe ağzında da değişikliklere gidilmiş; bu değişiklikler, kapak üreticilerinin kapak tasarımlarını bu şişelere uyum sağlayacak şekilde yeniden tasarlamalarının yolunu açmıştır. Bu süreçte 0.5 ve 1.5 litre PET şişelerde kullanılan kapakların ağırlığı 1.95 gramdan 1.30 grama kadar düşürülmüş ve %33 oranında ham madde tasarrufu sağlanmıştır. Aynı çalışmalar PET meşrubat şişesi kapaklarında da yapılmış 3.20 gram olan (1810-PCO) kapak, zaman içinde 2.40(1881) grama kadar düşmüştür. Hammadde tasarrufu ise yine % 33’tür. Son 30 yıldır PET, cam ve metal ambalajlara yönelik ağırlık azaltma çalışmaları, daha az hammadde, kullanılarak ambalaj üretilmesi, eko- nomiye olumu katkısı olmuştur. Bu ambalajlar eskisine oranla çok daha hafif oldukları için üretimlerinde daha az enerji kullanılmakta, dolayısı ile atmosfere daha az karbon salınmaktadır. 30 yıl önce 0.5 litre su için kullanılan PET şişenin ağırlığı 22 gramdı ve 1 ton PET resinden yaklaşık olarak 45 bin adet PET su şişesi üretiliyordu. Bu gün aynı miktarda PET şişe üretmek için ihtiyaç duyulan hammadde ise; 1000 kg yerine 472 kg’dır. Bu da % 52 oranında hammadde tasarrufu demektir. Gazlı içecek sektöründe kullanılan PET şişelerin ağırlığı ise, zaman içinde ortalama % 30 oranında düşürülmüştür. PET resinin preforma (PET şişenin şişirilmeden önceki ilk hali) dönüştürülmesi sırasında ton başına yaklaşık 80-85 US dolarlık bir enerji tüketilir. Bu bağlamda, yukarıdaki örneğimize enerji tasarrufunu temel alarak yeniden dönersek; 1 ton PET resinden 80-85 USD’lık bir enerji ile 22 gram (0.5 lt) 45 bin adet PET preform üretilirken , yine 1 ton PET resinden aynı miktarda enerji kullanarak 95 bin adet 10.5 gramlık (0.5 lt) PET preform üretmek mümkündür. Bu da bir anlamda, atmosfere aynı miktarda karbon salınarak 2 katından daha fazla su şişesi üretmek demektir. 2013 yılında ambalajlı su sektöründe kullanılan PET şişeleri üretmek için yaklaşık olarak 150-160 bin ton PET resin kullanıldığını sözlerine ekleyen ÇEVKO Genel Müdürü Yaşar Nadir Atilla: “Eğer PET su şişelerinde ağırlık düşürme çalışmaları olmasaydı bu gün kullanacağımız PET resin miktarı yaklaşık 45-50 bin ton daha fazla olacaktı. Bunun sadece hammadde olarak parasal değeri bu gün itibariyle yaklaşık 75 milyon USD’dır. Ağırlık azaltma çalışmaları nedeniyle gazlı içecek sektöründe kullanılan PET hammaddesinden yapılan tasarrufun parasal değeri olan yaklaşık 25 milyon US dolarını da buna eklediğimizde ortaya çıkan rakam, kabaca 100 milyon USD’lik bir hammadde tasarrufunu ifade eder” dedi. Çevre Koruma Vakfı’nın (ÇEVKO’nun) yeni Genel Müdürü Yaşar Nadir Atilla sonuç olarak: “Son 30 yıldır gazlı ve gazsız içecek ambalajlarının ağırlıklarının azaltılması çalışmaları, ister sanayicinin maliyetleri düşürme kaygısından kaynaklansın, ister rekabetten kaynaklasın sonuçta ortaya çıkan, daha az enerji sarfiyatı, daha az hammadde kullanımı ve daha az ambalaj atığı oluşumudur” dedi. www.recyclingdergisi.com Belediye Marmara Belediyeler Birliği’nin konuğu olan Balçiçek İlter, “Çocuk işçiler, şanslı azınlığın çocukları gibi steril ortamlarda yaşamıyor. Bu çocuklar terörün, uyuşturucunun, hatta organ tüccarlarının hedefinde” dedi. Cocuk isciler Steril Ortamlarda Yaşamıyor Ambalaj atığı toplama ayırma tesislerinin pek çoğunda çocuk işçilerden gelen ambalaj atıkları alınıyor. Firmalar da bu noktada suçlu... 54 • ŞUBAT / FEBRUARY 2014 armara Belediyeler Birliği’nin konuğu olan Balçiçek İlter, “Çocuk işçiler, şanslı azınlığın çocukları gibi steril ortamlarda yaşamıyor. Bu çocuklar terörün, uyuşturucunun, hatta organ tüccarlarının hedefinde” dedi. Gazeteci Balçiçek İlter, Marmara Belediyeler Birliği tarafından düzenlenen Medya Masası programının konuğu oldu. İlter’in 12 Ocak 2014 tarihli “Siz M insan mısınız?” başlıklı makalesi üzerine gerçekleştirilen toplantıda, başta kâğıt ve pet şişe toplayan çocuklar konusu olmak üzere ‘çocuk işçi’ sorunu masaya yatırıldı. Kâğıt toplatıcısı çocukların günlük 20 TL’ye çalıştığını belirterek sözlerine başlayan İlter, “Geçtiğimiz günlerde 6 yaşındaki bir kâğıt toplatıcısı çocuğun kamyonetin altında kalarak can vermesi beni çok üzdü. Çocukluğunu yaşamak yerine, günlük 20 www.recyclingdergisi.com TL’ye atık kağıt, pet şişe ve demir toplayan çocukların emekleri üzerinden, birileri çok büyük ticari gelirler elde ediyor. Belediyelerin çocuk işçi konusuna daha fazla eğilmesi gerektiğini düşünüyor, bu konuda Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı ile Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın da sorumluluğu olduğuna inanıyorum. Doğru bir depozito sistemi kurulur ve bu sistem kamu kurumları, sanatçılar, STK’lar tarafından da desteklenirse, önemli ölçüde mesafe alınabileceğini düşünüyorum. Bu konuda Marmara Belediyeler Birliği’nden destek bekliyorum” diye konuştu. “AT LİSANSLI BAZI FİRMALAR ÇOCUK İŞÇİLERİ SÖMÜRÜYOR” Balçiçek İlter açıklamalarının devamında, belediyelerin çocuk işçi konusuna eğilme şeklinin, ailelere para vermek olmaması gerektiğini belirterek, “Ailelere günlük 20 TL verilerek sorunun çözüleceğine inanmıyorum. Aileler parayı alır, ancak çocuklarını yeniden çalışmaya gönderir. Geçtiğimiz günlerde babasından ağır biçimde dayak yiyen bir kağıt toplayıcısı çocuğa rastladım. Çocuğun suçu, arkadaşlarıyla buldukları bir top ile günü geçirmek ve futbola daldıktan sonra kağıt toplayamamaktı. Bir çocuğun en tabii hakkıdır top oynamak. Çocuk işçiler, şanslı azınlığın çocukları gibi steril ortamlarda ya- www.recyclingdergisi.com şayıp, en güzel okullarda, en iyi yemeklerle beslenmiyor. Bu çocuklar terörün, uyuşturucunun, hatta organ tüccarlarının hedefinde ve ağırlığı sokaklardaki işçi çocuklar olmak üzere, İstanbul’da her gün 26 çocuk kayboluyor. Emniyet ortalama 10-12 çocuğu bulurken, kalan 14 çocuğun nereye götürüldüğü, o çocuklara ne olduğu belli değil” dedi. BALÇİÇEK İLTER’E TEŞEKKÜR Marmara Belediyeler Birliği’nin çocuk işçiler konusunda yapacağı çalışmalara katılacağını belirten İlter, belediyelerin medya ile iletişim konularına da değinerek, “24 senelik bir gazeteci olarak, belediyelerin standart vermesi gereken hizmetleri büyük başarılarmış lanse etmesinden hoşlanmıyorum. Bir belediyenin görevi zaten, park yapmak, yol yapmak, asfalt yapmaktır” dedi. Marmara Belediyeler Birliği Genel Sekreteri Züver Çetinkaya ise, hassasiyetinden ötürü Balçiçek İlter’e teşekkür ederken, Birlik Başkanı ve Bursa Büyükşehir Belediye Başkanı Recep Altepe öncülüğünde, çocuk işçilere yönelik sempozyumlar, çalıştaylar yapılacağını söyledi. Marmara Belediyeler Birliği Basın Danışmanı Fatih Sanlav da Medya Masası buluşmaları kapsamında, medyanın tanınmış isimlerinin yanında haber merkezi yöneticileriyle de bir araya gelineceğini aktardı. “Çocukluğunu yaşamak yerine, günlük 20 TL’ye atık kağıt, pet şişe ve demir toplayan çocukların emekleri üzerinden, birileri çok büyük ticari gelirler elde ediyor.” Marmara Belediyeler Birliği Genel Sekreteri Züver Çetinkaya ise, hassasiyetinden ötürü Balçiçek İlter’e teşekkür etti. ŞUBAT / FEBRUARY 2014 • 55 Haber İZAYDAŞ Genel Müdürü Muhammet Saraç 2013’te de KENDI REKORUNU KIRDI Kurulduğu günden bu yana, ZMOEBJMLLF[Ā;":%"ÿO toplam cirosu 100 milyon TL sınırını aştı... 56 • ŞUBAT / FEBRUARY 2014 www.recyclingdergisi.com “Evsel atıklardan zamanla oluşan çöp sularını, daha önce 42 Evler Atıksu Arıtma Tesisi’ne veriyorduk. Artık bu işlemi kendi bünyemizde gerçekleştiriyoruz. Test çalışmalarında da mükemmel sonuç aldık. Artık tesisimiz tamamen hizmete girmiş durumda” HAFRİYAT SAHASI ZAYDAŞ Genel Müdürü Muhammet Saraç’la 2013 değerlendirmesini yapmak üzere biraraya geldik. İZAYDAŞ’ın başarılı yöneticisi Saraç çarpıcı açıklamalarda bulundu. Türkiye’nin gururu olan tesiste her yıl elde ettikleri rekor rakamları, 2013 yılında daha da geliştirdiklerini, tamamlanan yatırımlar ve devam eden projelerle İZAYDAŞ’ın enerjisini daha da arttırmayı hedeflediklerini belirten Muhammet Saraç, “İZAYDAŞ’ı geleceğe en doğru şekilde taşımak için gereken her adımı atmaya devam edeceğiz” dedi. İ REKOR RAKAMLAR İZAYDAŞ Genel Müdürü Muhammet Saraç, 2013 yılının kesinleşen rakamları ile bir yılı değerlendirdi, yapılan çalışmalarla ilgili açıklama yaptı. Daha önce 2011 ve 2012’yi “rekorlar yılı” olarak tanımladıklarını hatırlatan Ge- www.recyclingdergisi.com HAFRİYAT ATIKLARI BERTARAFI nel Müdür Muhammet Saraç, “2013 birçok kalemde bu yılları da geçtiğimiz bir yıl oldu. Daha önce ulaştığımız bazı rakamların da üzerine çıktık” dedi. Geçen yılın rekor değerler elde edilen başlıklarını “yakmaya gelen atık miktarı”, “yakılan atık miktarı” ve “toplam ciro” olarak açıklayan Saraç, “Son yıllarda Kocaeli Büyükşehir Belediyesi ve İZAYDAŞ Yönetim Kurulu Başkanımız İbrahim Karaosmanoğlu liderliğinde, şirket yönetiminin stratejisi ve çalışanların yoğun gayretleri ile yürütülen çalışmalar rekor sonuçlar vermeye devam etmektedir. Bu çalışmaların sonucu olarak 2013 yılında şirketimize 30 bin 882 ton tehlikeli atık gelmiş, 32 bin 533 ton yakılmış” açıklamasını yaptı. İZAYDAŞ’ın kurulduğu günden bugüne ilk kez 112.8 milyon TL. ciroya ulaşan bir şirket haline geldiğini hatırlatan Muhammet Saraç, vergi öncesi karlarını da 30.8 milyon TL. olarak açıkladı. ÇÖP SIZINTI SUYU ARITMA TESİSİ 2013 yılında Ā;":%"ÿBCJO 882 ton tehlikeli atık gelmiş, 32 bin 533 ton yakılmış ŞUBAT / FEBRUARY 2014 • 57 Haber İzmit Körfezi’ne gelen yaklaşık 3 bin 500 gemiye fiilen atık alım hizmeti verildi ve bu gemilerden 11 milyon metreküp atık toplandı. Bu hizmetten de 3.7 milyon TL gelir edildi. YATIRIMA DOYMUYOR Genel Müdür Saraç, İZAYDAŞ’ın 2013 yılı içinde önemli projeleri de hayata geçirdiğini vurguladı. Çöp Sızıntı Suyu Arıtma Tesisi’nin bu projelerin başında yer aldığını dile getiren Saraç, “Evsel atıklardan zamanla oluşan çöp sularını, daha önce 42 Evler Atıksu Arıtma Tesisi’ne veriyorduk. Artık bu işlemi kendi bünyemizde gerçekleştiriyoruz. Test çalışmalarında da mükemmel sonuç aldık. Artık tesisimiz tamamen hizmete girmiş durumda” dedi. Muhammet Saraç sözlerini şöyle sürdürdü: “Yapımı son aşamaya gelen ikinci önemli ve en büyük proje Hidroelektrik santrali. Yakında tam anlamıyla faaliyete geçmiş olacak. Bu projemizde Yuvacık Barajı ile Arıtma 58 • ŞUBAT / FEBRUARY 2014 Tesisi arasındaki kot farkını enerjiye dönüştürecek olan kanal tipi HES projesinde çalışmalar artık tamamlanmak üzere. HES projesi ile yılda 14 milyon kWh elektrik üreteceğiz. Ve işin en güzel tarafı, bu çalışma yüzde 100 yerli bir üretimle gerçekleştiriliyor olması. Öte yandan yakma tesisimizde Türbin Jeneratör Kontrol Sistemimizi yeniledik, Ara Depolama Tesisi inşaatımız başladı, hızlı bir şekilde ilerliyor, iş makinelerimizi, büyük küçük birçok ekipmanımızı yeniledik ve software altyapısının yenilenmesi projemizin de ihalesini tamamlayarak çalışmalara başladık. 2023 yılına uzanan stratejik plan çalışması yapmaya başladık. Güzel bir plan oluşturup yönetimimize onaylatacağız. “ www.recyclingdergisi.com HES ÇALIŞMALAR KALİTE ARTIYOR “Kalite sistemleri, yönetim anlayışımızın olmazsa olmazlarından biri… İZAYDAŞ, ISO 9001, ISO 14001 ve OHSAS 18001 belgelerine daha önce sahip olmuştu. Son olarak ISO 10002 Müşteri Şikâyet Yönetim Sistemi belgesini aldık. İZAYDAŞ’ın çevre laboratuarı da yaptığımız yatırımlarla oldukça iyi bir yere geldi. Akredite olan laboratuarımız TÜRKAK tarafından yapılan denetimlerden başarıyla çıktı ve ISO 17025 kalite belgesini aldı. Sırada standardına ulaştığımız ISO 17043 kalite belgesi var. Bu yılın ilk çeyreğinde de bu belge için önemli bir mesafe almayı hedefliyoruz. Bu arada ISO 50001 Enerji Yönetim Sistemi ve ISO 27001 Bilgi Güvenliği Yönetim Sistemi belgeleri için de çalışmalarımızı başlattık. Gelecekte de SA 8000 gibi belgeler için çalışacağız.” Diğer yandan İZAYDAŞ’ın kuruluşundan 2013 yılı sonuna kadar yaklaşık www.recyclingdergisi.com 700 bin ton tehlikeli atık kabul edildi, 180 milyon kWh elektrik enerjisi üretildi, 73 milyon kWh elektrik ulusal şebekeye verildi. Kocaeli her gün 1600 ton evsel, 200 ton endüstriyel atık üretiyor. Bu atıklar İZAYDAŞ’ın İzmit Solaklar ve Dilovası’ndaki sahalarında bertaraf ediliyor. ÇÖP GAZINDAN ELEKTRİK... 2013 yılında; toplam 966 bin ton evsel ve endüstriyel atık depolanarak bertaraf edildi. Çöp gazından enerji üretim tesisinde 19 milyon kWh elektrik enerjisi üretildi, 18 milyon kWh elektrik ulusal şebekeye satıldı. İl genelindeki 579 sağlık noktasından yaklaşık 1755 ton tıbbi atık bertaraf edildi. İzmit Körfezi’ne gelen yaklaşık 3 bin 500 gemiye fiilen atık alım hizmeti verildi ve bu gemilerden 11 milyon metreküp atık toplandı. Bu hizmetten de 3.7 milyon TL gelir edildi.K ocaeli genelindeki 8 milyon 600 bin ton hafriyat atığı kontrol altına alındı. YAKMA TESİSİNDE ENERJİ ÜRETİMİ “HES projesi ile yılda 14 milyon kWh elektrik üreteceğiz. Ve işin en güzel tarafı, bu çalışma yüzde 100 yerli bir üretimle gerçekleştiriliyor olması. Öte yandan yakma tesisimizde Türbin Jeneratör Kontrol Sistemimizi yeniledik, Ara Depolama Tesisi inşaatımız başladı, hızlı bir şekilde ilerliyor, iş makinelerimizi, büyük küçük birçok ekipmanımızı yeniledik.” ŞUBAT / FEBRUARY 2014 • 59 Haber DÖNÜŞECEK 2 BİNLERCE UCAK GERI Alüminyum gövdenin ve kanat yapısının büyük bir kısmı gelecekte karbon fiber bileşik malzeme ile yer değiştirecektir. Bu durum geri dönüşüm maliyetlerini de etkileyecek gibi görünüyor. raştırmalar 2020 yılına kadar yıllık olarak yaklaşık 430 eski uçaklık bir hacmin geri kazanımı için gerçekçi olarak kabul edilebilir olduğunu göstermektedir. Bir uçak örneğinde malzemenin bileşimine ilişkin ve ilgili sonuçların kıyaslanabilir bir uçak örneğine aktarılmasına ilişkin yürütülen araştırmalara istinaden geri kazanılacak (değerlendirilecek) malzeme olarak önümüzdeki on beş yıl içerisinde yaklaşık 274.000 A 60 • ŞUBAT / FEBRUARY 2014 tonluk bir kütle akışı hesaplanarak tespit edildi. Bu malzeme yaklaşık olarak 211.000 ton alüminyum alaşımlı malzemelerden, yaklaşık 33.000 ton çelikten ve yaklaşık 30.000 ton diğer geri kazanılabilir malzemelerden oluşmaktadır. Araştırmaların başlangıcında, bir uçağın sökülmesinden elde edilen alüminyum madde akışlarının geri dönüşüm yollarının incelenmesi (test edilmesi) için ilgili alüminyum geri dönüşüm sü- www.recyclingdergisi.com Avrupa Birliği’nin (AB) kara listesi diye tabir edilen listesinde Avrupa hava sahası için güvenliğin kritik olması nedeniyle Avrupa’da hareket etmesi / uçuş faaliyetinde bulunması yasaklanan havayolu şirketinin sayısı yaklaşık olarak 300’ü bulmuştur. Listede belirtilen havacılık şirketleri bu nedenle hizmetten geri çekilecek eski uçaklar için, malzeme deposu odağında ek bir potansiyel sunmaktadırlar. www.recyclingdergisi.com ŞUBAT / FEBRUARY 2014 • 61 Haber Yaklaşık 70,2 tonluk ortalam a bir boş ağırlığa istinade n teorik olarak yaklaşık 456 payı maddesel değerlendi .300 tonluk bir malzeme rmeye gidecektir ve böyleli deposu mevcut olacaktır. kle yaklaşık 274.000 ton ger Bunun yüzde altmışlık i dönüştürülebilir bir malzem e kütlesi tespit edilebilec ektir. Bakıra kıyasla alüminyumun düşük olan elektrik iletkenliği bu uygulama durumunda önemli ağırlık tasarrufu nedeniyle dikkate alınmaktadır. Makinenin iç alanından kopartılan kabloların bağlantı yerlerinde (ara yüzlerinde) çok kez yapılan ölçümler bu kabloların yaklaşık olarak %99 oranında alüminyumdan oluştuklarını teyit etmektedir. 62 • ŞUBAT / FEBRUARY 2014 reçleri tespit edilmiştir. Genellikle alüminyum hurda (yani silikatlar şeklinde geri kazanılabilir alüminyumu içeren demir ve çelik üretiminden ortaya çıkan cüruflar, döküntüler vb, eritilmiş atıklardan veya hurdadan, alüminyumdan, küllerden oluşan ham külçeler [Ingots] ve benzeri ham formlar ve alüminyum üretim artıkları hariç) Gümrük tarife numarası 76020090 altında işlem görmektedir. DIN EN 139201’den 13920-16:2003-08’e kadar olan standartlara göre alüminyum hurdalar burada detaylı olarak bahsedilmesi gerekmeyen 15 çeşit hurda olarak gruplandırılmaktadır. Çeşitli alüminyum malzemeleri dikkatli ve hassas bir şekilde ayırma önemlidir, çünkü alüminyum -1.66 V’lık standart bir potansiyeli (E0) ile adi metaller arasında sayılmaktadır. Asil alaşım bileşenlerinin ayrılması prensip olarak mümkün değildir, zira yabancı maddeler eriyik içinde kalırlar ve metal ile yeniden dökülürler. Geri dönüşüm işleminde, alüminyum hurdalar bu nedenle önceden alaşım bile- www.recyclingdergisi.com Kesit resmi uçağın kabuğundan alınan çok-tabakalı bileşik bir malzemeyi (kompozit malzemeyi) göstermektedir. şenlerine ve bunların bileşimine göre seçilip ayıklanmalı ve akabinde ayrı ayrı işleme alınmalıdırlar. Buradaki en önemli alt sınıflandırma düşük alaşımlı dövme alaşımlarında ve daha yüksek alaşımlı döküm alaşımlarında yapılmaktadır ve bundan da tanımlanmış olan işlem rotaları görülüp anlaşılmaktadır: Rafineri işletmeleri ile yeniden eritme (remelter) işletmeleri arasında farklılık söz konusudur. Rafineri işletmeleri yüksek alaşımlı alüminyum metalleri işlemekte ve bunları benzer www.recyclingdergisi.com şekilde yüksek, ancak şüphesiz ki tanımlanmış alaşım bileşenli alüminyum için eritmektedirler. Döküm alaşımları ve deoksidasyonlu alüminyum bundan üretilmektedir. Diğer tarafta yeniden eritme işletmeleri düşük alaşımlıdan alaşımsıza kadar sekonder (ikincil) alüminyum kullanmakta ve bundan da dövme alaşımlar üretmektedirler. Kullanılan malzeme karışımı olarak daha sonraki ürüne uygun bir malzeme karışımı kullanılmaktadır. Pratik uygulamada döküm alaşım ile ŞUBAT / FEBRUARY 2014 • 63 Haber Değerli metallerin tek tek geri kazanılması amacıyla bu karmaşık / detaylı bağlantının uygun bir işlem yöntemi ile çözülmesi gerekmektedir. Alüminyum petekler (ALHC), stabilize edici bir köpük (Sch), bir sentetik/ reçine ara tabakası (KH) ve alüminyum dış kabuk tabakaları (Al-S) ile türbin kaplaması/ giydirmesi. Dış kabuk (dış kaplama) elemanlarının ve desteklerin yanı sıra uçak içerisindeki alüminyumun başka büyük bir mevcudiyeti sinyal-iletken kablolardır. 64 • ŞUBAT / FEBRUARY 2014 dövme alaşımın ayrılması için mümkün olan yöntemler Sıcak Ezme İşlemi (Hot-Crush-Prozess), Lazer Kaynaklı Dağılımı Spektroskopisi (LIBS=LaserInduced Breakdown Spectroscopy) yöntemi ve kombine bir X-ışını (röntgen) analizidir. Seçici bir ayırımı elde etmek için sıcak ezme işleminde döküm ve dövme alaşımlarının farklı malzeme özellikleri kullanılmaktadır. Döküm alaşımlarının erime noktasının biraz altındaki bir sıcaklığa kadar ısıttıktan sonra malzeme çekiçle veya darbe değirmeni ile dövülerek ezilir. Döküm yapısının ısı kaynaklı zayıflatılması ile bu tercihan ezilir ve tane boyutu ile ilgili ayırma yöntemi sayesinde ayrılabilir. Dikkat edilmesi gereken husus; bu işlemde yüzey kaplamalarının sökülmesi gerçekleştirilebilir. Darbeli pulslu lazer ışını sayesinde üretilen bir atomik emisyon spektrumunu sınıflandırma (cinslere göre ayırma) esası olarak kullanan bir yöntem LIBS 561 olarak isimlendirilmektedir. Ezilmiş malzeme parçacıkları böylece kısa bir süre içinde bileşimi bakımından analiz edilebilirler ve bağlantılı hava üfleçleri sayesinde farklı fraksiyonlara (parçalara) ayırtılabilirler. Daha yeni bir yöntem üç ayırma aşamasını bir yöntemde kombine ederek birleştirir: Bir girdap akımından sonra ya ikili bir X-ışını transmisyonu (XRT) sınıflandırması ya da bir X-ışını transmisyonu (XRT) sınıflandırması ve bir X-ışını flüoresanı sınıflandırması yapılır. Amaç, belirli bir çeşit alüminyum alaşımlarını ayıklamaktır / ayırmaktır. Önceden cinslerine göre ayrılmış / ayıklanmış malzeme akışları bunun akabinde eritilebilirler. Burada yaygın olan bir yöntem tuz fırınında eritmektir. Burada böylece alüminyum Input’un (giren alüminyumun) oksidasyon derecesine bağlı olarak iki fırın şekli farklılık göstermektedir. Düşük derecede oksitlenmiş, ince parçalı ve kirlenmiş malzemeler için genel olarak 0,8 1,2’lik tuz faktörüne (SF) sahip olan döner tamburlu bir fırın kullanılır. Yüksek derecede oksitlenmiş ön malzemeler 0,4 – 0,8’lik tuz faktöründe (SF) devirme tamburlu fırınlarda eritilirler. Tuz burada bir ateşleyici önleyici ve cüruf oluşturucu olarak kullanılır. Malzemenin kalitesi için Input malzeme akışlarını her defasında ilgili bileşime göre kaydetmek/toplamak ve işleme tabi tutmak belirleyici olarak önemlidir, zira kirler (yabancı maddeler) ancak zahmetli / sarfiyatlı işlemler ile tekrar giderilebilirler, Örneğin: klorlama veya vakumlu damıtma işlemleri gibi. Uçakların sökülmesinden elde edilen alüminyum parçalarının olası geri dönüşüm yolları hakkında açıklama yapmak için, bir uçağın malzemelerin karışımı tamamen spesifik olarak belirtilmelidir. Bu bir Airbus A300 uçağının sökülmesi çerçevesinde gerçekleştirilebildi. Bir A300-B4F uçağının örneğinde malzeme karışımı: Bir A300-B4F uçağının Ekim/Kasım 2012’de sökülme projesi süresince Clausthal Teknik Üniversitesi (TU Clausthal) malzeme örneklerini uçağın tanımlanmış noktalarından alabilmiştir. Bu şekilde dış kabuk büyük ölçüde noksansız bir malzeme analizi ve bu uçak örneğinin önemli yapı elemanlarının bir malzeme analizi yapılabilmiştir. Uçağın dış kabuğunun ve taşıyıcı yapısının önemli pozisyonlarından yaklaşık kırk örnek alınmış ve bileşimi yönünden optik emisyon spektroskopisi vasıtasıyla kimyasal olarak incelenmiştir. Sonuçlar bu uçak örneğinde uçak gövdesi, kanatları ve kuyruk panelleri gibi dış kabuk parçalarının büyük kısmı alüminyum alaşımlarından oluştuğunu göstermektedir. Stringerler (kirişler), çerçeveler, döşemeler vb gibi taşıyıcı/destekleyici yapılar, alüminyum alaşımların yanı sıra demir-bazlı malzemelerden dahi oluşmaktadır. Titanyum esaslı malzemeler ancak uçağın son derece yüksek zorlamaya maruz kalan az sayıdaki bazı noktalarında bulunabilmiştir, Ör- www.recyclingdergisi.com neğin: kokpit üzerindeki aerodinamik durgunluk/sıkışma noktasında veya yüksekliği stabilize eden kuyrukların hareket alanındaki kısımlarda ve egzoz sisteminin parçalarında. Alüminyum bileşiklerinin ana alaşım elementleri olarak bakır, magnezyum ve çinko belirlenebildiler; Titanyum bir alaşım elementi fevkalade zorlamaya maruz kalan yapı kısımlarında tespit edilebilmiştir. Krom, manganez ve nikel oranlarını içeren demir alaşımları ve hatta molibden, alüminyum ve vanadyum gibi ana alaşım elementlerine sahip titanyum bileşenleri diğer sökülen malzemelerdir. Alaşımların yanı sıra metalik kompozitler (birleşik malzemeler) de bulunmaktadır. Bu noktalar farklı birleştirme tekniklerine rağmen mümkün olabildiğince kaliteli bir açılım (bakış açısı) elde etmek için hazırlama aygıtlarından yüksek talepler ararlar. Restorasyon projesinin çerçevesinde A300-B4F tipi bir uçak örneği için yaklaşık hazırlama ve geri dönüşüm için yaklaşık %60 malzeme bileşimi kullanılabileceği tespit edilmiştir. Bu rakam ilgili uçak örneğinde türbinler, aviyonik, kanat kapakları ve hava radarı gibi parçaların değerlendirilmek / yeniden kullanılmak üzere sökülmüş olduğu hususu dikkate alınarak, uçak örneğinin yaklaşık %80 malzeme bileşiminin geri kazanılabilir metal miktarından oluşmaktadır. Malzeme bileşimine ilişkin yapılan tahminin aynı büyüklükteki bir başka uçak örneğine aktarılması dünya çapında eski uçaklardan kullanıma sunulabilecek değerli malzemeler için kayda değer potansiyeli ortaya koyacaktır. Malzeme analizi için farklı ölçüm yöntemleri kullanıldı. Bir yandan yukarıda izah edilmiş olduğu gibi örnekler alındı ve kimyasal analizler yapıldı, diğer yandan doğrudan doğruya yerinde aynı pozisyonlarda iki el cihazının (radyo spektrometre ve XRF) uygulanabilirliğini test edildi. Bu cihazlar malzemelerin doğrudan bir analizinin avantajını ve bunların uygun malzeme akışlarına koordinasyonunu sunmaktadırlar. Farklı analiz yöntemlerinden el cihazlarının nüfuz etme derinliğinden dolayı şüphesiz ki kimyasal analizden önemli derecede sapmalar gösteren element içerikleri ölçüldü. Bu cihazların belirlenmiş uçak parçalarının süratli analizi için kullanılması kritik olarak görülmektedir. Halen yayınlanmış olan güncel rakamları içeren kaynakların ve Clausthal Teknik Üniversitesi’nde yapılan araştırmaların sonuçlarına göre önümüzdeki 15 yıl içerisinde toplam olarak yaklaşık 6.500 eski uçağın or- www.recyclingdergisi.com taya çıkacağı varsayılmaktadır. Bu demektir ki, bahsedilen dönemde dünyada ortalama olarak yılda 430 eski uçak hizmetten alınacak ve geri dönüşüme gönderilecektir. Yaklaşık 70,2 tonluk ortalama bir boş ağırlığa istinaden teorik olarak yaklaşık 456.300 tonluk bir malzeme deposu mevcut olacaktır. Bunun yüzde altmışlık payı maddesel değerlendirmeye gidecektir ve böylelikle yaklaşık 274.000 ton geri dönüştürülebilir bir malzeme kütlesi tespit edilebilecektir. %77 malzeme bileşimli alüminyum, %12 malzeme bileşimli çelik, %4 malzeme bileşimli titanyum, %3 malzeme bileşimli kompozit (bileşik) malzeme ve %3 malzeme bileşimli diğer malzemeler geri dönüşüm potansiyeli olarak ortaya çıkacaktır. Malzeme deposunun diğer yüzde kırklık kısmı birlikte yenilenebilir bileşenlerden (Refurbishable Components) ve bertaraf edilecek malzemelerden oluşmaktadır. Yüksek işletme ve bakım maliyetleri gibi ekonomik karar kriterlerinden dolayı hizmet dışı bırakılacak olan ve optimize edilmiş konseptlerin yeni gelişimi ile değiştirilecek olan daha başka eski uçaklar önümüzdeki yıllarda muhtemelen da bunlara ilave olunacaktır. Daha modern uçakların tercih edilmesi için nedenler bunların ağırlıklarının ve tahriklerinin optimize edilmesi sayesinde önemli ölçüde daha düşük yakıt sarfiyatına ve daha düşük uçuş gürültüsüne/sesine sahip olmalarıdır. 1915 yılında tamamen metal olarak yapılmış uçaktan bu yana, 1950 yılında fiber bileşimli (kompozit) malzemenin ilk kez kullanılmasından bu yana ve neredeyse yüzde elli oranında fiber bileşimli malzemenin kullanılmasına kadar uçak yapımındaki malzeme akışı her zaman gittikçe daha karmaşık bir hale gelen gelişmeler yaşamıştır. Bu sayede uçakta kullanılan alüminyumun oranının yerini gelecekte daha performanslı kompozit malzemeler alacaktır. Fakat fiber kompozit malzemelerin kullanılması sayesinde gelecekte ekonomik açıdan stratejik metallerin kullanımı belirgin olarak daha yüksek oranlarda önlenecektir, titanyum örneğinden anlaşıldığı gibi. Boeing’in1969 yılına ait 747, 1982 yılına ait 757, 1993 yılına ait 777 ve 2011 yılına ait 787 uçak örneklerinde göstermektedir. Kaynak: Boeing Edge Flight Service (Yan Uçuş Hizmeti): 787 Aircraft Rescue & Firefighting (Uçak Kurtarma ve Yangınla Mücadele). URL http://www.boeing.com/commercial/airports/ misc/787_arff_data.pdf. Güncelleme Tarihi: Haziran 2012 – Revizyon tarihi:01.01.2013 Binlerce uçak geri dönüşüm için bekliyor Eski (hurda) uçaklardan elde edilen geri dönüşüm metallerinin tespiti / kaydı bakımından mümkün olabildiğince tam bir görünüm elde etmek için bireysel makinelerin bileşimlerinin yanı sıra toplam olarak geri dönüşüm ile ilgili hangi malzeme akışının mevcut olduğu (kullanıma sunulduğu) tahmin edilmelidir. Bunun için artık uçuşa uygun olmayan uçakların kandidatif (nicel) bir kaydı Clausthal Teknik Üniversitesi’nde imalatçı örneğine göre düzenlendi. Sonuçların değerlendirilmesi yaklaşık olarak 24.000 aktif uçağın (boş ağırlığı 9 tonun üzerinde) dünya çapında ticari havacılık faaliyetinde hizmette olduğunu göstermiştir [9]. Bundan da yaklaşık olarak 6.000 eski uçağın (uçak filosunun yüzde yirmisi) inaktif (depoda) olduğu görülmektedir. Bu sayı havacılığa uygun olarak park etmiş, havacılığa uygun olmayan şekilde park etmiş ve hizmet dışına alınmış olan uçaklardan oluşmaktadır. Bu rakam her daim uçan (havada bulunan) uçaklar ile kıyaslandığında enteresan bir görüntü ortaya çıkmaktadır. Boeing’in bildirdiğine göre düşünülen her zaman dünya çapında en az 6.000 uçak uçuş faaliyetinde bulunmaktadır. Bu da demektir ki park etmiş olan her bir uçak için dünyanın herhangi bir yerinde aktif bir başka uçak onun hizmetini yerine getirmektedir. İnaktif olan eski uçaklar ise uçak gövdelerini korozyona karşı korumak amacıyla ideal kuru iklimsel koşullara sahip olan dünyadaki az sayıdaki yerde park edilmiştir. Kaç tane uçağın hakikaten hizmet dışına alınmış olduğunu tahmin etmek zordur, çünkü genellikle depolama süresi boyunca uçakların kayıt silinmesi gerçekleştirilmez. ŞUBAT / FEBRUARY 2014 • 65 Firma Enerji sektörüne enerji veren hizmet deneyimine sahip. Firm 66 • ŞUBAT / FEBRUARY 2014 www.recyclingdergisi.com onecranes, birçok enerji üretim tesisinin özel ihtiyaçlarını karşılamak üzere geniş bir yelpazede uygun ekipmanlar tasarlayıp üretiyor. Konecranes kaldırma çözümleri, emniyeti artırmanın yanı sıra daha uzun çalışma süresi sağlayıp kullanım ömrü maliyetlerini düşürerek güvenilir bir hizmet sunuyor. Müşterilerin ihtiyaçlarına göre uyarlanmış geniş ürün yelpazesi, dahası Konecranes bir enerji üretim tesisinin verimli çalışması için gereken yardımcı uygulama ve özellikleri sağlayacak K www.recyclingdergisi.com Konecranes designs and manufactures a broad range of suitable equipment to cover the specific needs of the various types of power generation facilities. Konecranes lifting solutions provide reliable service, promote reaching higher uptime and lower life time costs, as well as increase safety. Wide product range tailored to customers’ needs Furthermore, Konecranes customizes the cranes to deliver the utility and features required for the productive operation of a power generation facility. The range comprises, among others: ŞUBAT / FEBRUARY 2014 • 67 Firma Vinçler ve diğer kaldırma ekipmanları, enerji üretim santralleri için özellikle inşaat aşamasında ve bakım sürecinde çok önemlidir. Enerji sektörünün özel taleplerini karşılamak için vinç ve kaldırma ekipmanları en zorlu ortamlarda, hassasiyet, emniyet ve tam güvenilirlikle çalışabilmelidir. Konecranes, geleneksel kömürlü termik santrallerden büyük hidroelektrik santrallere ya da dolaylı rüzgar santrallerine kadar her çeşit enerji santrali için kaldırma çözümleri sunar. Cranes and other lifting equipment are an important aspect at power generation plants, especially during the erection phase and in the maintenance process. To attend the unique demands of the power industry, cranes and lifting equipment must be able to operate in demanding environments with precision, safety, and absolute reliability. Konecranes provides lifting solutions for all types of power plants — from a traditional coal power plant to a massive hydro power plant or a remote wind farm. 68 • ŞUBAT / FEBRUARY 2014 Firm şekilde vinçleri özelleştirir. Ürün yelpazesi, diğer birçok ürünün yanı sıra, āVOMBSEBO PMVāVZPSt5àSCJO KFOFSBtör ve yardımcı cihazların kurulum ve hassas bir şekilde ayarlanmasına imLBOUBOZBOUàSCJOPEBTWJOÎMFSJt±JGU ÎFOF LFQÎFMJ LÚNàS UBāNB WJOÎMFSJt Rüzgar türbin motor yuvalarının içinde yüksek kaldırma hızları sunan komQBLUIBmG[JODJSMJWJOÎMFSt)JESPFMFLUrik barajların kapılarını kaldırmak için LVMMBOMBO HJSJā HF[FS LÚQSà WJOÎMFSJt 4."350/¥ CBLN WJOÎMFSJt "UÚMyeler için CXT® vinçlerinin yanı sıra daha küçük kaldırma işleri için pergel vinçler ve monoraylar Geniş kaldırma ekipmanı yelpazesinin yanı sıra Konecranes, patentli Akıllı Çözümler teknolojisini de sunar. Bu teknolojiler, vinç işletimini basitleştiren, kaldırma emniyetini ve verimliliği artıran Salınım Kontrolü, Mikro Hız ve Kontrollü Yanaşma’yı kapsar. Konecranes, iş- t 5VSCJOF IBMM DSBOFT UIBU GBDJMJUBUF the installation and accurate adjustment of turbines, generators and BVYJMJBSJFTt $PBM IBOEMJOH DSBOFT XJUI DMBNTIFMM CVDLFUTt $PNQBDU lightweight chain hoists that provide fast hoisting speeds inside wind turCJOFOBDFMMFTt*OUBLFHBOUSZDSBOFT for lifting the gates of hydroelectric EBNTt 4."350/¥ NBJOUFOBODF DSBOFTt $95¥ DSBOFT GPS XPSLshops, as well as jib cranes and monorails for smaller lifting tasks Apart from the wide range of lifting equipment, Konecranes also offers patented Smart Solutions. These technologies include Sway Control, Micro Speed, and Inching that simplify crane operation, elevating safety and productivity. Konecranes also greatly lowers the risk of equipment breakdowns through preventive maintenance prog- www.recyclingdergisi.com letim gereksinimlerine göre özelleştirilen önleyici bakım programları ile ekipman bozulması riskini de büyük ölçüde azaltır. Örneğin, Konecranes’in patentli TRUCONNECT® Uzaktan Gözetim ve Raporlama hizmeti sürekli olarak kaldırma ekipmanının kullanım ve durum kaydını tutar. Konecranes, farklı enerji tesislerinin ihtiyaçlarını karşılayabilmek için yüksek değerli uygulamalar yarattı. Hidroelektrik Vinçler — En yüksek kullanım ömrü değeri Konecranes, hidroelektrik santralleri için, türbin odası vinçleri ile giriş ve çıkış borusu gezer köprü vinçlerini sunar. Ürün yelpazesinde 1000 ton kapasiteli hidroelektrik santral vinçlerinden 1 ila 80 ton kapasiteli bakım ve atölye vinçlerine kadar vinçler yer almaktadır. Termik Santral Vinçleri — Gereksinimlere göre uygulama tasarımı Konecranes, her tür termik santral için, türbin odası vinçleri, kazan dairesi vinçleri ve kaldırma tertibatları gibi vinçler sunar. Ürün yelpazesinde 1000 ton kapasiteli termik santral vinçlerinden 1 ila 80 ton kapasiteli bakım ve atölye vinçlerine kadar vinçler yer almaktadır. Rüzgar türbini elektrikli zincirli kaldırma tertibatı — Alanı en iyi şekilde kullanma Konecranes, rüzgar santrali uygulamaları için hafif ve kompakt olan bir elektrikli kaldırma tertibatını sunar. tXN Elektrikli Kaldırma Tertibatı, türbinin motor yuvasının içine monte edilir. Bakım personeli, hizmet uygulamalarında kaldırma tertibatını kullanarak türbin cihazlarının tamir ya da değişimi için bu cihazları emniyetle kaldırıp indirme imkanı bulur. Konecranes’in dünya çapında sunduğu hizmet, enerji üretiminde edindiği onlarca yıllık deneyim sayesinde, mülkiyet masraflarını en aza indirir ve en yüksek kullanım ömrünün elde edilmesini sağlar. www.recyclingdergisi.com rams that are customized to operational requirements. Konecranes’ patented TRUCONNECT® Remote Monitoring and Reporting service, for example, continually keeps track of the usage and condition of the lifting equipment. Konecranes created high-value applications to cover the needs of the different kinds of power facilities. Hydro Power Cranes — Highest life-cycle value Konecranes provides cranes for hydro power plants, such as turbine hall cranes, intake, and draft tube gantry cranes. The product range varies with hydro power stations cranes for up to 1000 tons and with maintenance and workshop cranes for 1 to 80 tons. Thermal Power Cranes — Application design based on requirements Konecranes provides cranes for all kinds of thermal power plants, such as turbine hall cranes and boiler room cranes and hoists. The product range varies with thermal power stations cranes for up to 1000 tons and with maintenance and workshop cranes for 1 to 80 tons. Wind turbine electric chain hoist — Optimizing the space Konecranes supplies a light-weight and compact electric hoist for wind turbine applications. The tXN Electric Chain Hoist is mounted within the nacelle of the turbine. Using the hoist for service applications allows maintenance staff to safely raise and lower turbine appliances for repair or replacement. In addition, Konecranes offers maintenance services as well as spare parts, and also modernizations of all makes. Worldwide service by Konecranes minimizes ownership costs and helps achieve the highest life-cycle value through decades of experience in power generation. Konecranes, imalat ve proses endüstrileri, tersaneler, limanlar ve terminaller de dahil olmak üzere geniş bir müşteri yelpazesine hizmet veren dünyanın önde gelen bir Lifting Businesses™ grubudur. Verimlilik arttırıcı kaldırma çözümlerinin yanı sıra marka, bağımsız kaldırma ekipmanları servisi veriyor. 50 ülkede 600 lokasyonda 12 bin çalışana sahip. Konecranes is a worldleading group of Lifting Businesses™ offering lifting equipment and services that improve productivity in a wide variety of industries. The company is listed on NASDAQ OMX )FMTJOLJ-UETZNCPM KCR1V). With over 12,000 employees at more than 600 locations in almost 50 countries we have the resources, technology and determination to deliver on the promise of Lifting Businesses™. ŞUBAT / FEBRUARY 2014 • 69 Firma Firm Fassi, IFAT 2014 Fuarı’na MARREL VE CRANAB ile beraber katılacak FASSI TOGETHER WITH MARREL AND CRANAB AT IFAT 2014 İtalyan şirketin amacı, yeni ticari sinerjiler yoluyla, grup tarafından üretilen tüm ürünlere katma değer sağlamak. The aim of the Italian company is to provide added value to all products made by the group through new commercial synergies. 70 • ŞUBAT / FEBRUARY 2014 assi Gru tarafından liderlik edilen ve içerisinde Marrel ve Cranab şirketlerinin de bulunduğu yeni grup, geri dönüşüm sektörü açısından dünyanın en önemli etkinliği olan ve 25.’si düzenlenen IFAT fuarına katılacak. Vinç sektöründe dünya lideri olan Fassi Gru, 25’si 5 Mayıs – 9 Kasım tarihleri arasında Münih’te düzenlenmesi planlanan ve geri dönüşüm sektörü açısından dünyanın en önemli ticari etkinliği sayılan IFAT fuarında ilk kez yer alacak. 25. kez düzenlenen IFAT, her zaman geri dönüşüm sektörü açısından prestijli bir toplanma mekanı ve dünyanın her tarafından gelen sektör profesyonellerine yenilikçi çözümleri göstermek için bir fırsat olmuştur. F The new group leaded by Fassi Gru, including Marrel and Cranab companies will be at the 25th edition of the IFAT, the most important worldwide event for the recycling sector Fassi Gru, world leader in the crane sector, will take part for the first time at the IFAT, the most important international tradeshow for the recycling sector, scheduled to take place in Munich from May 5th until the 9th. Now in its 25th edition, IFAT has always been a prestigious meeting venue for the recycling world, a chance to show off the most innovative solutions to sector professionals from all over the world. An event that in 2012 involved 2939 operators representing 54 different www.recyclingdergisi.com IFAT, 2012 yılında, 54 farklı ülkeyi temsil eden 2993 operatörün katıldığı ve 180 ülkeden 125.000 ziyaretçi çeken bir etkinlik olmuştu. Fassi grubun standı, F7 nolu Dış mekanda, 714/4 nolu Stantta ve 14/4 nolu Köşede konumlanacak ve toplamda 196 metrekarelik bir alanı kaplayacaktır. Fassi Gru SpA, Cranab AB ve Marrel SAS ile birlikte, bu önemli etkinlik boyunca kendisini pazara tanıtacaktır. Yaklaşık 200 milyon Avroluk bir ciroya ve 800 kişilik bir iş gücüne sahip olan grup, ilk defa bu etkinlikte yer alacaktır. Kendi alanlarında lider www.recyclingdergisi.com countries, and attracted 125,000 visitors from 180 countries. The Fassi group stand will be in Outdoor Area F7, Stand 714/4 Side 14/14, and will cover a total surface of 196 square metres. Fassi Gru S.p.A., together with Cranab AB and Marrel SAS, will present itself to the market during this important event. A debut for a group with a total turnover of almost 200 million of Euro and a workforce of almost 800 employees. Three brands, leaders in their respective sectors, that have decided to combine their strengths to offer ŞUBAT / FEBRUARY 2014 • 71 Firma Firm CRANAB AB Cranab AB şirketinin merkez ofisi, İsveç’in kuzeyinde geniş ormanlık alanların bulunduğu Vindeln şehrindedir. Şirketin coğrafi konumu, faaliyet gösterdiği sanayi dalının ne olduğunu da ortaya koymaktadır. Cranab AB tarafından üretilen vinçler, kullanılacakları çevreyle yapılan işbirliği sayesinde yıllar içinde ormancılık sektöründe büyüyen rekabetinin en iyi ifadesidir. Şirket, Vindeln şehrinde, 150 personelin çalıştığı iki fabrikaya bölünmüştür. Şirketin deneyimi, günlük olarak çevrenin korunması adına mesai veren İsveç Orman Ajansı’nın kritik katkılarını da içermektedir. Kültür, ormanların korunması ve modern teknoloji arasındaki bu işbirliği, ürünlerin mükemmelliğimin temelini oluşturan bilgileri ortaya çıkarmıştır. Şirket, 50 yıllık tecrübesiyle, Kuzey Avrupa’nın en önemli kereste vinci üreticilerinden biridir. MARREL SAS QMarrel SAS, 1919’a dayanan tarihi ve 120 çalışanıyla, Lyon yakınlarındaki AndrézieuxBouthéon kasabasında kurulu bulunan efsanevi şirkettir. Kancalı vinçler, konteyner yükleyici, makas damper ve hidrolik silindir üreten şirket, endüstriyel vasıta teçhizatları alanında gelişimini sürdürmektedir. 72 • ŞUBAT / FEBRUARY 2014 Tüm ürünler, geri dönüşüm ve hurda materyalleri ile ilgili lojistik hizmetler sunan şirketlerin, spesifik ihtiyaçları için özel çözümler sunmaktadır. konumda bulunan üç firma, pek çok ürün için ellerinden gelen en iyi çözümü sunmak amacıyla güçlerini birleştirmişlerdir. Grubun standında, önemli yeni ürünler sergilenecektir. Fransa’nın Lyon kentinde düzenlenen Solutrans 2013 ticaret fuarında görücüye çıkartılan Fassi F165AZ, vincin tamamen katlandığı anlarda toplam boyutunu düşürmek için dış bomun ters katlanmasına olanak tanıyan yenilikçi bir geometrik çözüm sunmaktadır. their best in a variety of product solutions. The stand will display important new products. The Fassi F165AZ, recently introduced at the Solutrans 2013 tradeshow held in Lyon, France, features an innovative geometric solution that allows the reversed folding of the outer boom, in order to minimize overall dimensions when the crane is completely folded. As per Fassi philosophy, which is to offer innovative solutions that improve performances All these products feature specific solutions for specific needs in the area of handling of the recycling and scrap materials logistical sector. www.recyclingdergisi.com Fassi’nin ürünün güvenilirliğini tehlikeye atmadan performansta iyileşme sağlayan yenilikçi ürünler sunma felsefesine uygun olarak, bu yeni modelin tasarımı, ilk defa, dış bomun içine monte edilmiş bir mahmuzlu zincir vasıtasıyla bomları hareket ettirme olanağı sağlamaktadır. İlki, 4800 + 1370 mm uzunluğunda bir VOLVO FH16 6x2L EURO6 dingil arasına monte edilen AL 20 DIN 60 modeli, ikincisi 3450 uzunluğunda bir IVECO Daily 70C17K monte edilen AL 6 DIN 29 modeli olan Marrel roll-offlar, bu Fransız şirket tarafından sunulan mekanik çözümlerin doğruluğunu ve sofistike yapısını teyit etmektedir. Orman uygulamaları için özel olarak tasarlanmış olan Cranab’ın FC8DT kodlu taşıyıcı vinci, Vindeln şehrinde kurulu bulunan İsveç menşeili şirket tarafından üretilen ekipmanların teknik konulardaki deneyiminin ve mükemmel verimliliğinin sonucudur. Tüm bu ürünler, geri dönüşüm ve hurda materyalleri ile ilgili lojistik hizmetler sunan şirketlerin, bu malzemelerin taşınması noktasındaki spesifik ihtiyaçları için özel çözümler sunmaktadır. Gelişmiş elektrik kontrolü ve performans iyileştirme sistemleriyle birleştirilmiş bu ekipmanlar, mükemmel verimlilik ve dolayısıyla da daha yüksek karlılık sunabilmektedir. www.recyclingdergisi.com without compromising the product reliability, the design of this new model provides for the first time the chance to move the booms through a single chain ram assembled inside the outer boom. Thanks to the optimized use of the available space, all the hoses fit inside the booms. Two Marrel roll-offs, the first one the AL 20 DIN 60 installed on a VOLVO FH16 6x2L EURO6 wheelbase 4800 + 1370 mm, the second one the AL 6 DIN 29 installed on an IVECO Daily 70C17K wheelbase 3450 that confirm the accuracy and sophistication of the mechanical solutions offered by the French company. Cranab’s loader crane model FC8DT, specifically designed for forestry applications, result of the technical experience and excellent efficiency of the equipment made by the Swedish company based in Vindeln. All these products feature specific solutions for specific needs in the area of handling of the recycling and scrap materials logistical sector. These equipments, combined with advanced electronic control and performance improvement systems, can offer excellent efficiency and consequently higher profitability. QMarrel SAS, 1919’a dayanan tarihi ve 120 çalışanıyla, Lyon yakınlarındaki AndrézieuxBouthéon kasabasında kurulu bulunan efsanevi şirkettir. ŞUBAT / FEBRUARY 2014 • 73 Haber P&G 15’inci Global Sürdürülebilirlik Raporu’nu yayınladı: 2020 çevre hedeflerine dünya genelinde büyük oranda ulaştı... P&G Türkiye’nin 2013’te düzenlediği Dünya Günü etkinliği, tüm P&G içinde en iyi program seçildi. Geçen yılki Dünya Günü kapsamında P&G Türkiye yıllık 328.000 plastik şişe ve 117.000 çöp poşeti kullanımının azaltılmasına katkı sağladı. 76 • ŞUBAT / FEBRUARY 2014 Ç evresel ve sosyal sorumluluk yaklaşımını ürün ve hizmetlerine entegre ederek insanların her gün daha iyi ve daha sürdürülebilir bir yaşam sürmesi için çalışan P&G, 15’inci Global Sürdürülebilirlik Raporu’nu yayınladı. Çamaşır makinelerinde yapılan yıkamalarda soğuk su kullanımı alışkanlığının artırılması, karbon salımının azaltılması, ihtiyaç sahiplerinin sağlık ve hijyen ihtiyaçlarının karşılanması konusundaki 2020 hedeflerine büyük oranda ulaşan P&G, çalışanlarının gönüllülük projelerine dahil edilmesi ve ürün inovasyonu konusunda da başarılı uygulamaları hayata geçirdi. Marka ve hizmetleriyle insanların gündelik hayatlarını iyileştirmeye odaklanan P&G, ürün performansını ve yararlarını yenilikçilikle birleştirerek dünya çapında sayısız insanın daha sürdürülebilir yaşam sürmesine katkıda bulunuyor. Global Raporlama Girişimi GRI’nın G3 İlkeleri doğrultusunda hazırlanan 15. Global Sürdürülebilirlik Raporu, P&G’nin son mali yıldaki sürdürülebilirlik sonuçlarını, bu alanda attığı yeni adımları ve 2020 www.recyclingdergisi.com hedeflerini ortaya koyuyor. P&G’nin Global Sürdürülebilirlik Raporu, şirketin şu alanlardaki somut ilerlemelerini içeriyor: “Kaynakların korunması, yenilenebilir kaynaklar, atıktan değer kazanma, ev konforu, sağlık ve hijyen.” Rapora göre bu yıl özellikle su ve enerji kaynaklarının korunması ile karbon salımının azaltılması konularında çok önemli adımlar atıldı. P&G Sürdürülebilirlik Başkan Yardımcısı Len Sauers, P&G’nin sürdürülebilirlik aksiyonları ve hedeflerinin sadece insanları ve çevreyi değil aynı zamanda iş yapış biçimlerini de olumlu etkileyerek geliştirdiğini söylüyor ve şöyle devam ediyor: “İnsanlara daha sürdürülebilir bir yaşam sunacak inovatif ürünler geliştirmek, en önemli ilham kaynaklarımız arasında yer alıyor. Mesela Ariel Kapsül hem piyasadaki en konsantre deterjanlar arasında yer alıyor hem de plastik kullanımını tüketici başına yüzde 50 azaltıyor. Bu tür çalışmalar çevreye olumlu etki göstermenin yanında, P&G’ye satış ve maliyetten tasarruf olarak 1 milyar dolardan fazla değer sağladı. P&G Türkiye Yönetim Kurulu Başkanı Tankut Turnaoğlu, şirketin uzun vadeli sürdürülebilirlik hedefinin çok yüksek olduğunu, bu hedeflerin bir kısmına şimdiden ulaştıklarını söylüyor ve şöyle devam ediyor: “Yüzde yüz yenilenebilir enerji ve katı atık sahalarına sıfır atık gönderme hedefine bir gecede ulaşamayız. Ancak düzenli ilerleme için kısa vadeli, ara hedefler koyduk, ilerleme kaydediyoruz. Örneğin dünyada 50’den fazla üretim tesisinde katı atık sahalarına sıfır atık gönderilmekte. Bunu büyük ölçüde, malzemelerin geri dönüşümü ya da atıktan enerji üretimi için tedarikçilerle anlaşarak sağladık. Türkiye’de ise son 5 yılda Gebze ve Şekerpınar üretim tesislerinde toplamda enerji tüketimi %37, su tüketimi %36, atık miktarı %45 ve karbon salımı %48 oranında azaltıldı.” P&G’nin dünyanın farklı bölgelerinden örnek sürdürülebilirlik uygulamaları Sürdürülebilir uygulamalar kapsamında kaynakları korumaya, yenilenebilir kaynaklar kullanmaya, inovatif ürün geliştirmeye ve kurumsal vatandaş bilinciyle hareket etmeye özen gösteren P&G’nin, geçtiğimiz yıllarda hayata geçirdiği başarılı uygulamalardan bazıları: t 1(OJO ±JOEFLJ )VBOHQV GBCSJLBsı, yerli bir enerji şirketiyle anlaşarak fabrikanın çatısına güneş panelleri koydurdu. Bu paneller her yıl çevreye 600 ton daha az karbon salımı olmasını sağlayacak. t"MNBOZBEBLJUàN1(UFTJTMFSJEBhil dünyada toplam 50’den fazla fabrika, katı atık sahalarına sıfır atık gönderiyor. Bu çalışmalar çevreye olumlu etki göstermenin yanında, P&G’ye satış ve maliyetten tasarruf olarak 1 milyar dolardan fazla değer sağladı. t $BMJGPSOJB 0YOBSE GBCSJLBTOEB TV kullanımı yaklaşık yüzde 25 oranında azaltılarak yılda 900.000 dolardan fazla tasarruf yapıldı. t1BOUFOFi#FBVUJGVM-FOHUITwQSPHramı, saç bağışlarıyla kanser hastası kadınlara gerçek saçtan peruklar üretiyor. Kampanyaya 2006 yılından bu yana yapılan 480.000’i aşkın saç bağışı, Amerikan Kanser Derneği ortaklığı ile 28.000’den fazla ücretsiz peruk dağıtılmasını sağladı. Program 2012 yılında Avustralya ve Yeni Zelanda’yı kapsayacak şekilde genişletildi. t#VHàOEàOZBEBNJMZPOEBOGB[MB kişinin evsiz olduğu veya kötü koşullarda barındığı öngörülüyor. P&G çalışanları ve markaları, Singapur, ABD, Malezya, Güney Afrika, Polonya, Kosta Rika ve daha birçok ülkede ailelerin hayatlarında küçük ama anlamlı değişiklikler yaratmak için çalışıyor. Bu yıl 12 ülkede ailelerin yararına gönüllü çalışmak için yaklaşık 3000 P&G çalışanı başvuruda bulundu. Ev konforunu paylaşma kararlılığı çerçevesinde, Habitat for Humanity örgütüyle dünya genelinde aile evlerinin inşası, onarımı ve temizliğine hem çalışanlarla hem de parasal olarak destek sağlanıyor. t 1( 5àSLJZFOJO UF Eà[FOMFdiği Dünya Günü etkinliği, tüm P&G içinde en iyi program seçildi. Geçen yılki Dünya Günü kapsamında P&G Türkiye yıllık 328.000 plastik şişe ve 117.000 çöp poşeti kullanımının azaltılmasına ve 1.5 milyon litre su tasarrufu yapılmasına katkı sağladı. P&G’nin 2020 hedefleri ve bu alandaki ilerlemeler 2020 Hedefi İlerleme (2010-2013) ˾ʶ ÞÏÝÓÝÖÏÜÓØÎÏ ÌÓÜÓ× ŷÜÏÞÓ× başına kullanılan enerjiyi ve CO2 salımını %20 azaltmak ˾͓͑͒͑˪ÎËØÌßãËØËÌÓÜÓ×ŷÜÏÞÓ× başına kullanılan enerji %8, CO2 salımı %11 azaltıldı ˾3Ë×ËŬěÜ×ËÕÓØÏÖÏÜÓØÎÏãËÚěÖËØ yıkamaların %70’inin soğuk su ile yapılabilmesinin sağlanması ˾͓͑͒͑˹͓͑͒͒×ËÖÓãěÖěØÎËØÌßãËØË soğuk su programı kullanım oranı %38’den %50’ye yükseltildi ˾ Ë×ãÙØ ØËÕÖÓãÏÝÓ ÕÓÖÙ×ÏÞÜÏsini birim üretim başına %20 azaltmak ˾͓͑͒͑˪ÎËØÌßãËØËÕË×ãÙØØËÕliyesi kilometresi birim üretim başına %12 azaltıldı ˾ÏÝÓÝÖÏÜÎÏ ϯ͔͑ ÙÜËØěØÎË ãÏØÓlenebilir enerji kullanımı ˾ ÏØÓÖÏØÏÌÓÖÓÜ ÏØÏÜÔÓ ÙÜËØě ϯ͘˜͖ civarındadır ˾ÏÜãěÖ͖͑×ÓÖãÙØÎËØÐËäÖËÕÓŬÓØÓØÒËãËÞěØěÓãÓÖÏŬÞÓÜ×ÏÕ ˾ ʶ ÝÙØ ×ËÖÓ ãěÖÎË Ïà ÕÙØÐÙÜß sağlamaya ve muhtaç kişilerin sağlık ve hijyen ihtiyaçlarını karşılamaya odaklanarak bu hedefi aştı ˾͓͓͑͑ÓÞÓÌËÜÓãÖÏÒÏÜÝËËÞÌÓÜÒËãËÞÕßÜÞËÜ×ËÕ ˾ ʶ 3Ùcuklara Temiz İçme Suyu programı bu yıl 1,2 milyar litreden fazla temiz su sağlayarak her saat bir hayat kurtarma hedefine doğru ilerliyor P&G Türkiye Yönetim Kurulu Başkanı Tankut Turnaoğlu: i:Û[EFZÛ[ZFOJMFOFCJMJSFOFSKJWFLBUBULTBIBMBSOBTGS atık gönderme hedefine bir gecede ulaşamayız. Ancak düzenli ilerleme için kısa vadeli, ara hedefler koyduk, ilerleme kaydediyoruz. www.recyclingdergisi.com ŞUBAT / FEBRUARY 2014 • 77 Haber GE, “Küresel Etki” Raporunu Yayınladı GE, Ecomagination kesenin ağızını açtı: Çevre ve sağlığa 5 milyar dolar yatırım yaptı!.. GE, son 5 yılda çevre ve sağlık hizmetleri için 8,5 milyar dolarlık yatırım yaptı; toplumsal projelere 219 milyon dolar bağışladı... 78 • ŞUBAT / FEBRUARY 2014 eneral Electric (GE), çevre ve sağlık alanında gerçekleştirmeyi taahhüt ettiği girişimler ile sosyal sorumluluk çerçevesinde yaptığı çalışmaların topluma somut ve ölçülebilir faydalarının ortaya konduğu “Küresel Etkimiz 2012” raporunu yayınladı. GE, 2012 yılında ecomagination ve healthymagination yenilikleri ve projeleri için 2 milyar dolar tutarında araştırma ve geliştirme yatırımı yaparken, ecomagination ve healthymagination ürünleriyle 25 milyar dolarlık gelir yarattı. GE’nin yanı sıra firma çalışanları ve emeklileri de toplumsal projeler ve eğitim organizasyonları için GE Vakfı’ndan gelen 130 milyon dolar dahil olmak üzere 219 milyon dolarlık bağışta bulundu. GE’nin Ecomagination yenilikleri için G 2010’dan bu yana yaptığı yatırımlar 5 milyar dolara ulaşırken, Healthymagination yenilikleri için 2009’dan bu yana 3,5 milyar dolarlık yatırım gerçekleştirildi. GE Başkan ve CEO’su Jeff Immelt, “Biz GE’de önemli meseleler üzerinde çalışırız. Müşterilerimiz ve toplum ile ilgili sorunları çözmek iş stratejimizin bir parçası ve kurumsal kültürümüzün temelidir. İşimizi sorumlu biçimde yürütüyor olmaktan, GE Vakfı’nın hayırsever etkinliklerinden ve çalışanlarımızın dünyanın dört bir yanına verdikleri toplumsal katkılardan dolayı gurur duyuyoruz” dedi. Temiz teknolojiler için AR-GE’ye yatırım GE’nin 2012 yılında ecomagination teknolojilerine yaptığı yatırım 1,4 milyar dolar olarak gerçekleşti. 2010 ve www.recyclingdergisi.com GE’nin 2012 yılında ecomagination ürünlerinden elde ettiği gelir 25 milyar dolara ulaştı. 2012 yılları arasında yapılan toplam yatırım ise 5 milyar doları aşarak, firmanın 2010 - 2015 dönemi için koyduğu 10 milyar dolarlık toplam yatırım hedefi doğrultusunda gelişim gösterdi. Ecomagination ürünlerinde gelir artışı GE, 2010 yılında ecomagination ürünlerinden elde edilen gelirlerdeki artışın, firmanın beş yıl içinde elde ettiği gelirlerdeki artış hızının iki katı olması yönünde iddialı bir hedef belirledi. Ecomagination, 2012 yılında bu hedefi 25 milyar dolar tutarında gelir yaratarak gerçekleştirdi. Hedef, 2015 yılında sera gazı salınımlarını yüzde 25 oranında azaltmak 2004 yılı baz alındığında GE’nin enerji yoğunluğu yüzde 32 oranında iyileşme gösterdi. Sera gazı salınımları da 2004 yılı ile karşılaştırıldığında benzer şekilde yüzde 32 oranında azaldı. GE, 2015 yılında sera gazı (GHG) salınımlarını yüzde 25 oranında azaltmayı ve işletmelerdeki enerji yoğunluğunu yüzde 50 oranında düşürmeyi hedefliyor. Tatlı su kullanımı yüzde 25 oranında azaltılacak 2006 yılı baz alındığında GE, tatlı su kullanımını yüzde 46 oranında azaltırken, suyun yeniden kullanımının artırılması için çalışmalar yapıyor. Ecomagination taahhüdü kapsamında Ar-Ge çalışmaları yürüten GE, müşterilerine milyarlarca dolar tasarruf sağlamasının yanı sıra ecomagination ürünleri ile de 2005 yılından bu yana 130 milyar doların üzerinde gelir yarattı. Healthymagination yenilikleri için 3,5 milyar dolarlık yatırım GE’nin Küresel Etki -2012 Raporuna göre, 2009 – 2012 yılları arasında sağlık alanında bakım kalitesini, maliyet açısından uygunluğu ve toplumun bu teknolojilere erişimini arttırmaya yönelik 66 ürün ve hizmet hayata geçirildi. GE, bu yeniliklerin araştırma ve geliştirilmesi için 3,5 milyar dolarlık yatırım yaptı. Bunun yanı sıra, GE sağlık alanındaki iş ortaklıklarını da geliştirerek, yenilikçi ve kaliteli sağlık hizmetlerini daha erişilebilir ve karşılanabilir hale getiren 10’dan fazla girişimciye ve firmaya yatırım yaptı. Sağlık alanında dünya çapında müşteriler, hükümetler, üniversiteler ve endüstri liderleri ile birlikte çalışan GE, çalışan sağlığının iyileştirilmesine yönelik olarak HealthAhead adını verdiği bir sağlık programı geliştirdi. 2012 sonunda, GE’nin en büyük sağlık tesislerinden 450’den fazlası, çok sıkı sağlık normlarına uygunluğu onaylayan HealthAhead sertifikası aldı. Ayrıca kampüsleri de dumansız hava sahası haline getirmeyi başaran GE’nin “Çalışan Yaşam Tarzını Değiştirme Programları”na yaklaşık 30.000 çalışan katıldı. Küresel Etki Raporu, GE’nin 60 civarında sosyal sorumluluk taahhüdünde elde ettiği sonuçları da ortaya koyuyor. Buna göre GE’nin yanı sıra firma çalışanları ve emeklileri de 2012 yılında, 2011’e göre yüzde 10 oranında artışla, toplumsal projeler ve eğitim organizasyonları için 219 milyon doların üzerinde bağışta bulundu. Bağış programı sayesinde firma ve çalışanları tarafından bağışlanan tutar toplamda 1 milyar doları aştı. 2012 yılında sponsorluğu GE tarafından yapılan 7 bin 400 girişim sayesinde yaklaşık 1,3 milyon saatlik gönüllü çalışma katkısı sağlandı. GE, Healthymagination yenilikleri için 2009’dan bu yana 3,5 milyar dolar yatırım gerçekleştirdi. www.recyclingdergisi.com GE Başkan ve CEO’su Jeff Immelt, “Biz GE’de önemli meseleler üzerinde çalışırız. Müşterilerimiz ve toplum ile ilgili sorunları çözmek iş stratejimizin bir parçası ve kurumsal kültürümüzün temelidir. İşimizi sorumlu biçimde yürütüyor olmaktan, GE Vakfı’nın hayırsever etkinliklerinden ve çalışanlarımızın dünyanın dört bir yanına verdikleri toplumsal katkılardan dolayı gurur duyuyoruz” dedi. ŞUBAT / FEBRUARY 2014 • 79 2013-2014 5.ULUSLARARASI YEŞİL KAMERA ÜNİVERSİTELER ARARASI KISA FİLM YARIŞMASI 2014 ‘’ÇEVRE SINIR TANIMIYOR” Başvuru ve Filmlerin Teslim Tarihi: 1 Aralık 2013 - 28 Mart 2014 Telefon: 0 216 360 46 36 Faks: 0 216 360 46 65 Web: www.yesilkamera.com E-Mail: [email protected] Organizasyon: Grup E Sensörlü Tasnif 2014 11 Mart 2014 - 13 Mart 2014 Aachen (Almanya) İşleme ve Geri Dönüşüm Bölümü, RWTH Aachen Üniversitesi Tel: +49 241 80 95 967 Faks: +49 241 8092 232 [email protected] www.ifa.rwth-aachen.de *** PETRO ÇEVRE 2014 7. Sempozyumu ve Petrol ve Petrokimya Sanayi Çevre İlerleme sergisi 24-26 Şubat 2014 Seef Merkezi, Suudi Arabistan Al Khobar, www.petroenvironment.com Tel: +44 203 463 1023 Email: [email protected] *** Geri dönüşüm süreçleri ve teknolojileri fuarı 2014 21-22 .05.2014 Münih / Almanya Messe Westfalenhallen Dortmund Rheinlanddamm 200 44139 Dortmund Tel +49 (0) 89 127 165 0 Faks +49 (0) 89 127 165 111 *** Güneydoğu Avrupa Atık Yönetimi ve Geri Dönüşümü Fuarı 2014 5-7 Mart 2014 Sofya - Bulgaristan Tel: +359 32 912 900 www.viaexpo.com office@ viaexpo.com *** RWM Geri Dönüşüm ve Atık Yönetimi Fuarı Birmingham Tarih: 16.09.2014 - 18.09.2014 Fuar İletişim: www.rwmexhibition.com Fuar yeri: NEC Ulusal Fuar Merkezi West Midlands B40 1NT, Birmingham, Büyük Britanya ve Kuzey İrlanda 80 • ŞUBAT / FEBRUARY 2014 IFAT Hindistan Mumbai Su, kanalizasyon, çöp ve geri dönüşüm için Uluslararası fuar 09.10.2014 - 11.10.2014 Fuar yeri: Istanbul Fuar Merkezi’nde (BEC) Batı Ekspres Yolu 400063 Mumbai, Maharashtra, Hindistan *** Ekotech Kielce Atık yönetimi, geri dönüşüm ve ekoloji için Ticaret fuarı 18.03.2014 - 20.03.2014 www.ekotech.targikielce.pl Fuar yeri: Kielce Fuarları Zakladowa 1 25672 Kielce, Polonya *** Geri dönüşüm Technik Dortmund Geri dönüşüm teknolojileri fuarı 21.05.2014 - 22.05.2014 www.easyfairs.com Fuar yeri: Westfalenhallen Rheinlanddamm 200 44139 Dortmund, Kuzey Ren-Vestfalya, Almanya *** Entech Pollutech Asya Bangkok Çevre teknolojileri için Uluslararası fuar 04.06.2014 - 07.06.2014 www.entechpollutec-asia.com Fuar yeri: Bangkok Uluslararası Ticaret ve Fuar Merkezi BITEC 88 Bangna-Trad Road, Bangna 10260Bangkok, Bangkok, Tayland *** Indo Atık Surabaya Atık yönetim teknolojileri ve çözümleri fuarı 21.03.2014 - 23.03.2014 www.indowaste.com Fuar yeri: Grand City Expo Jl Gubeng Pojok Dalam Surabaya Surabaya, Doğu Java, Endonezya Hamburg TREND Hamburg Fuar ve teknoloji, geri dönüşüm, atık yönetimi ve sürdürülebilirlik konusunda konferans 07.10.2014 - 08.10.2014 www.hamburgtrend.info Fuar yeri: Handelskam Adolphsplatz 1 20457 Hamburg, Hamburg, Almanya *** TerraTec Leipzig Çevre Teknolojisi ve Hizmetleri Fuarı 27.01.2015 - 29.01.2015 www.terratec-leipzig.de Fuar yeri: Messe Leipzig Messe-Allee 1 04356 Leipzig, Saksonya, Almanya *** IFAT Entsorga Su, kanalizasyon, çöp ve geri dönüşüm için Uluslararası fuar 05.05.2014 - 09.05.2014 www.ifat.de Fuar yeri: Messe München Messegelände 81823 Münih, Bavaria, Almanya *** INTERGEO Eurasia-Jeoinfarmasyon, Arazi Yönetimi, Yapı Endüstrisi ve Çevre Konulu Konferans ve Fuarı 28-29 Nisan 2014 WOW Kongre Merkezi - İstanbul www.intergeo-eurasia.net *** IREMCON Uluslararası Çevre Kongresi İstanbul TÜRKİYE 2014 Organizasyon: Grup E *** TÜRKTAY 2014 Türkiye’de Tüm Yönleriyle Atık Yönetimi Paneli (22-23 Ekim) Organizasyon: Grup E www.recyclingdergisi.com 2013-2014 5TH INTERNATIONAL GREEN CAMERA WORLD INTERUNIVERSITY SHORT MOVIE COMPETITION “THE ENVIRONMENT HAS NO LIMITS” Date of application: 1 December 2013 Deadline for delivery of movies: 28 March 2014 Phone: 0 216 360 46 36 Fax: 0 216 360 46 65 Web: www.yesilkamera.com E-Mail: [email protected] Organization: Grup E Sensor - Based Sorting 2014 11 March 2014 - 13 March 2014 Aachen (Germany) Department for Processing and Recycling, RWTH Aachen University Phone: +49 241 80 95 967 Fax: +49 241 8092 232 [email protected] www.ifa.rwth-aachen.de *** PETRO ENVIRONMENT 2014 7th Symposium and exhibition on Environmental Progress in the Petroleum&Petrochemical Industry 24-26 February 2014 Seef Center, Al Khobar, Kingdom of Saudi Arabia www.petroenvironment.com Phone: +44 203 463 1023 *** Recycling Processes and Technologies Fair Dortmund / Germany 21.05.2014-22.05.2014 Place of the Fair : Messe Westfalenhallen Dortmund Rheinlanddamm 200 44139 Dortmund Phone +49 (0)89 127 165 0 Fax +49 (0)89 127 165 111 *** WASTE MANAGEMENT & RECYCLING Exhibition & Conference for South-East Europe 5-7 March 2014, Sofia, Bulgaria T +359 32 912 900 offi[email protected] www.viaexpo.com *** RWM Recycling & Waste Management Exhibition Birmingham 16.09.2014 - 18.09.2014 Trade Show Contact: www.rwmexhibition.com Fair location: NEC National Exhibition Center West Midlands B40 1NT Birmingham, Birmingham, Great Britain & Northern Ireland www.recyclingdergisi.com IFAT India Mumbai International trade fair for water, sewage, refuse and recycling Date: 09.10.2014 - 11.10.2014 Fair location: Bombay Exhibition Center (BEC) Western Express Highway 400063 Mumbai, Maharashtra, India *** Ekotech Kielce Trade fair for waste management, recycling and ecology 18.03.2014 - 20.03.2014 www.ekotech.targikielce.pl Fair location: Kielce Trade Fairs Zakladowa 1 25672 Kielce, Poland *** Recycling Technik Dortmund Trade fair of recycling technologies Date: 21.05.2014 - 22.05.2014 www.easyfairs.com Fair location: Westfalenhallen Rheinlanddamm 200 44139 Dortmund, North Rhine-Westphalia, Germany *** Entech Pollutech Asia Bangkok International trade fair for environmental technologies Date: 04.06.2014 - 07.06.2014 www.entechpollutec-asia.com Fair location: Bangkok International Trade & Exhibition Center BITEC 88 Bangna-Trad Road, Bangna 10260 Bangkok, Bangkok , Thailand *** İndo Waste Surabaya Trade fair for waste management technologies and solutions 21.03.2014 - 23.03.2014 www.indowaste.com Fair location: Grand City Expo Jl Gubeng Pojok Dalam Surabaya Surabaya, East Java, Indonesia Hamburg TREND Trade fair and conference on technology, recycling, waste management and sustainability 07.10.2014 - 08.10.2014 www.hamburgtrend.info Fair location: Handelskammer Adolphsplatz 1 20457 Hamburg, Hamburg, Germany *** TerraTec International Trade Fair for Environmental Technology and Services 27.01.2015 - 29.01.2015 www.terratec-leipzig.de Fair location: Messe Leipzig Messe-Allee 1 04356 Leipzig, Germany *** IFAT Entsorga Munich International trade fair for water, sewage, refuse and recycling 05.05.2014 - 09.05.2014 www.ifat.de Fair location: Messe München Messegelände 81823 Munich, Bavaria, Germany *** INTERGEO Eurasia-Trade Fair and Conference for Landmanagement, Geoinformation, Building Industry,Enviroment 29-29 April 2014 WOW Convention Center - İstanbul www.intergeo-eurasia.net *** IREMCON International Environmental Congress İstanbul - Turkey 2014 Organization: Grup E *** TÜRKTAY 2014 All Aspects of Waste Management Panel in Turkey (22-23 October) Organization: Grup E ŞUBAT / FEBRUARY 2014 • 81 GRUP E YAYINCILIK DANIŞMANLIK TURİZM VE ORGANİZASYON TİC.LTD.ŞTİ Kozyatağı 19 Mayıs Mah. İnönü Cad. No: 85/12 Erenköy-İstanbul / TÜRKİYE Tel & Phone : 0216 360 46 36 - 0216 360 43 33 - 0216 360 31 95 - Fax : 0216 360 46 65 Web: www.recyclingdergisi.com / www.grupe.com.tr E-mail: [email protected] / [email protected] Abonelik formu ◗ 1 Yıllık Abonelik 120 TL (Kdv Dahil) Toplu aboneliklerde (10 ve üzeri) yüzde 10 indirim uygulanır Firma Adı / Soyadı Görevi Adres : : : : Tel : Vergi Dairesi : ❏ ❏ Faks: Vergi No: E-mail: Web: Abone bedelinizi bankanıza yatırdım. Makbuz ilişiktedir .... / .../20... - .... / .../20... Aboneliğimin her yıl otomatik olarak yenilenmesini istiyorum. Kaşe: İmza: Abone Yapan Yetkili Subscription form ◗ Subscription for 1 year 140 Euro, 10 or over subscriptions, reduce the price by %15 Company Name Name/Surname Occupation Address : : : : Phone Tax Office : : Fax: Tax Number: ❏ Subscription price is paid, receipt is attached ❏ I want my subscription to be renewed. Seal: E-mail: Web: ..../..../20.... - ..../..../20.... Signature: VAKIFBANK Hesap Numaraları / Account Numbers Şube: Yakacık Kodu: 124 GARANTİ BANKASI Hesap Numaraları / Account Numbers Şube: İnönü Caddesi Kodu: 799 AKBANK Hesap Numaraları / Account Numbers Şube: Sahrayıcedid Kodu: 218 IBAN No: TL : TR730001500 158007294511827 IBAN No: TL : TR81 0006 2000 7990 0006 2978 43 EURO : TR51 0006 2000 7990 0009 0905 28 IBAN No: TL : TR23 0004 6002 1888 8000 0424 67 82 • ŞUBAT / FEBRUARY 2014 www.recyclingdergisi.com
© Copyright 2024 Paperzz