KATAR DOĞALTAŞ SEKTÖRÜ

KATAR
DOĞALTAŞ
SEKTÖRÜ
ÜLKE
RAPORU
Samet ACAR
İÇİNDEKİLER
Genel Bilgiler………………………………………………………………………………………………………………………...1
Genel Ekonomik Durum…………………………………………………………………………………………………………2
Katar Dış Ticareti…………………………………………………………………………………………………………………..4
Katar-Türkiye Dış Ticareti………………………………………………………………………………………………………6
Katar Doğal Taş Sektörü…………………………………………………………………………………………………………7
Katar-Türkiye Doğal Taş Ticareti………………………………………………………………………………………….11
Katar Müteahhitlik ve İnşaat Sektörü…………………………………………………………………………………..13
Pazar ile İlgili Bilgiler…………………………………………………………………………………………………………..15
İşadamlarının Dikkat Etmesi Gereken Hususlar……………………………………………………………………18
Doğal Taş İhracatına Uygulanan Vergi Oranları……………………………………………………………………20
Önemli Fuarlar…………………………………………………………………………………………………………………….20
Önemli Doğal Taş Firmaları………………………………………………………………………………………………….21
Önemli Mimarlık Ofisleri……………………………………………………………………………………………………..22
Nüfus
: 1,8 milyon (2012)
Yüzölçümü
2
: 11.521km
: Doha
Başkent
Kişi Başına
Düşen Milli
Gelir
Büyüme
Oranı
Döviz Kuru
Başlıca
Şehirler
Telefon
Kodu
: 86,059 Dolar (2012)
: % 5,8 (2012)
: 1 $ = 3,64 QR
Doha, Messaied, Ras Laffan,
: Rayyan
: +974
Genel Bilgiler

Coğrafi Konum
Katar gerek nüfus gerek yüzölçümü açısından küçük Körfez ülkelerinden bir tanesidir. Arap
Yarımadası’nın doğu kıyısında yaklaşık 11.521 km²’lik bir alana sahiptir. Kıyı şeridi 550 km,
kara sınırı ise 60 km olup, Suudi Arabistan’la komşudur.

Siyasi ve İdari Yapı
Ülkede Osmanlı egemenliği 1871 yılında başlamış olup, I. Dünya Savaşı sırasında Osmanlı
İmparatorluğu’nun Arap Yarımadası’ndan çekilmesiyle birlikte, 1916 yılında Birleşik Krallık
ile imzalanan anlaşmayla Katar’ın savunma ve dışişleri Birleşik Krallık tarafından
üstlenilmiştir.
Birleşik Krallığın bölgeden çekilmesiyle birlikte Katar Eylül 1971’de bağımsızlığını ilan
etmiştir. Katar aynı tarihlerde Birleşmiş Milletler’e ve Arap Birliği’ne, 1981 yılında da Körfez
İşbirliği Konseyi’ne üye olmuştur.
1995 yılında bir saray darbesiyle ülkenin yönetimi Şeyh Hamad bin Khalifa al Thani’ye
geçmiştir. O tarihten bu yana, Katar sosyal ve ekonomik alanlarda reformlar yaparak hızlı bir
kalkınma süreci sergilemektedir. Katar, anayasal monarşidir. Tüm yetkiler Emir’de toplanmış
olup, Bakanlar Kurulu ve Başbakan Emir tarafından atanmaktadır.

Nüfus ve İşgücü Yapısı
Katar’da yüksek bir nüfus artış hızı görülmekle birlikte, söz konusu oran ülkenin sanayileşme
ve yatırım çalışmaları kapsamında özellikle doğalgaz ve altyapı çalışmaları için bu ülkeye
gelen yabancıların sayısındaki artıştan kaynaklanmaktadır. Ülkede çalışan yabancıların
çoğunluğu Hindistan, Pakistan, Nepal ve Filipinler’den gelmektedir. 2012 itibariyle ülke
1
nüfusu 1,8 milyon olarak görülmektedir. EIU verilerine göre 2015 yılında Katar’ın nüfusunun
2,5 milyona ulaşacağı tahmin edilmektedir.
Ülke nüfusunun %77’si erkek, % 47,5’i 29 yaşın altındadır. Bu oransızlıklar da yabancı
işgücüne bağlı olarak ortaya çıkmaktadır. Nüfusun %90’ı şehirlerde yaşamaktadır. Başkent
Doha nüfusun 45,7’sini, 10 km uzaklıktaki Rayyan ise %36,7’sini barındırmaktadır.
Ülkenin işgücü neredeyse tamamıyla yabancı işçilere dayanmaktadır. Katar’da hükümet
tarafından sürdürülen çalışmalar ağırlıklı olarak Katarlı işgücünün kalitesinin artırılarak özel
sektörde istihdam edilmesini amaçlamaktadır. Bu çerçevede, ülkede faaliyet gösteren çok
uluslu şirketlerle birlikte Katarlılar için yoğun mesleki eğitim programları düzenlenmektedir.
Diğer taraftan ülkede işgücüne tanınan haklar da Katarlılarla sınırlı kalmaktadır.
Yabancı işgücünün çalışma izinleri İçişleri Bakanlığı’nca düzenlenmektedir. Katar’da çalışan
her yabancı için bir kefil zorunludur. Bu nedenle, ülkede iş yapmak isteyen her yabancı
şirketin yatırımı için getireceği yabancı çalışanların kefalet işlemlerini kefili/ortağı ile en başta
çözmesi gerekmektedir.
İçişleri Bakanlığı’nın ve kefilin kabulü ile yabancı işçinin kefaleti el değiştirebilmektedir.
Bununla birlikte, İçişleri Bakanlığı’nın kabulüne bağlı olarak kefili hakkında geçerli bir
şikâyette bulunan çalışanın kefaleti bir başkasına geçebilir. Diğer taraftan, ikamet izni
içerisinde kefalet yalnızca iki kere değiştirilebilir. Bir yabancının ikamet izni iptal edilirse,
kişi Katar’a işçi vizesi ile 2 yıl içerisinde giriş yapamaz.
Nüfus İstatistikleri
Nüfus (m)
Toplam
Erkek
Kadın
Yaşlara göre dağılım (%)
0-14
15-64
65+
Kaynak: EIU
2005
2010
2015
1.0
0.7
0.3
1.7
1.3
0.4
2.5
2.0
0.5
18.0
79.3
2.7
17.4
80.5
2.1
16.8
81.7
1.5
Genel Ekonomik Durum

Ekonomik Yapı
1995 yılında iktidarı ele geçiren Şeyh Hamad bin Khalifa al Thani’nin, borçlanarak
ekonomiyi çeşitlendirme politikalarına hız verme düşüncesi, artan enerji fiyatlarının da
etkisiyle ülke ekonomisine önemli katkılarda bulunmuştur.
2
Economist Intelligence Unit tahminlerine göre ülkede satın alma gücü paritesi göz önüne
alındığında kişi başına düşen milli gelir 58.000 $’ı aşmıştır. Bu itibarla, Katar bölgenin en iyi
ekonomik performans gösteren ülkesi haline gelmiştir.
Doğalgazın dünya ekonomisinde giderek artan önemi, Katar’ın güçlü ekonomik kalkınma
politikalarının başarısını arttıracaktır.
GSYİH'nin Sektörlere Göre Dağılımı
(%)
2007
2008
Tarım
0,1
2,5*
Sanayi
18,7
10.0*
Hizmetler
15,0
15,4*
Kaynak: Economist Intelligence Unit *tahmini

2009*
1,9
14,9
3,0
2010*
1,7
20,1
2,5
2011*
1,5
17,9
5,4
Ekonomik Performans
Gerek enerji fiyatlarındaki yükselişler, gerek yeni LNG tesislerinin ardı ardına devreye
alınması, yeni LNG ve petrokimya projelerinin oluşması ile birlikte son bir kaç yıldır ihracat
ve hidrokarbon üretimindeki artışlarla reel GSYİH’daki %20’lere varan hızlı büyüme 2010
yılında yakalanabilmiştir.
1990’ların ortalarında başlayan; liberalleşme, dışa açılma, ekonomik faaliyetlerin
çeşitlendirilmesi ve yasal reformlar sonucunda yakalanan süreçte, 2002 - 2008 yılları arasında
GSYİH 19,7 milyar $’dan 115 milyar $’a çıkmıştır. 2009 yılında Katar’ın GSYİH’sı küresel
kriz nedeniyle 97 milyar dolara gerilemiştir. Ancak 2010 yılında 127 milyar dolara ulaşmıştır.
2011 yılında ise 174 milyar dolar seviyelerine ulaşması beklenmektedir.
Katar’ın uyguladığı ekonomi politikalarıyla, 2005 yılında yaklaşık 25 milyon ton/yıl olan
LNG üretimini 2010 yılı sonu itibariyle hedeflenen 77 milyon ton/yıl (günlük 5 milyon varile
eşdeğer) kapasitesine ulaştırmıştır. Bunun yanında, petrol ve doğalgaz sektörlerinin ağırlığını
imalat sanayi, ulaştırma, finans, ticaret ve turizm sektörleri lehine değiştirecek kapsamlı
ekonomik çeşitlendirme politikasının sonuçlarının alınması ve hidrokarbon kaynaklarına
dayalı sanayi projelerinin devreye girmesiyle birlikte, nominal GSYİH’nın 2011 yılında 174
milyar ABD dolarına çıkması ve reel büyüme oranının %14.1olması beklenmektedir. Ancak
2012-2016 yılları arasında yeni enerji projeleri planlanmadığı için büyüme oranının %6’ larda
kalacağı tahmin edilmektedir.
Sektörlerin Büyüme Projeksiyonu
(%)
2007
2008
0,1
2,5*
Tarım
18,7
10.0*
Sanayi
15,0
15,4*
Hizmetler
Kaynak: Economist Intelligence Unit *tahmini
3
2009*
1,9
14,9
3,0
2010*
1,7
20,1
2,5
2011*
1,5
17,9
5,4

Ekonomide Geleceğe Yönelik Beklentiler
Sahip olunan 1.1 milyon varil/gün ham petrolle birlikte 5 milyon varil/güne eşdeğer 77
milyon tonluk LNG üretim kapasitesi ile buna bağlı olarak 77 milyon ton/yıl LNG ihracat
hedefine ulaşılması beklentisi ve 2022 dünya futbol şampiyonasının beraberinde getirdiği
fırsatlar nedeniyle, metro ve 200.000 kişilik nüfusu barındırması planlanan Lusail gibi küresel
kriz etkisiyle yavaşlanan bazı büyük projelerin hızlandırılması gündeme gelmiştir. Ayrıca,
şampiyona için yapılacak orta ve büyük ölçekli 9 adet yeni stadyumun yanı sıra, Katar 2030
vizyonu (www.gsdp.gov.qa) kapsamında gerçekleştirilecek olan metro, Katar-Bahreyn
köprüsü, Doha Limanı ve çeşitli karayollarının yapımı gibi büyük ölçekli projeler ile çok
sayıda üstyapının 2017’ye kadar tamamlanabileceği görüşü, iş çevrelerinin ortak kanaatini
oluşturmaktadır.
Ancak, yatırımlarının % 65-70’ini uluslararası piyasalardan kredi yoluyla finanse eden ve
uzun vadeli olarak güvenilir bir borçlanıcı konumundaki Katar’ın finansal krizin etkisinin
devam etmesi nedeniyle, ülkenin söz konusu yatırımlarını gerçekleştirmek için ihtiyaç
duyduğu finansmanı uluslararası piyasalardan kriz öncesindeki kadar rahat temin
edemeyeceği veya en azından daha yüksek maliyetle elde edebileceği açıktır. Bunun etkisinin,
özellikle müteahhitlik sektörü üzerinde daha düşük bedelle işlerin alınması baskısını
oluşturabileceği söylenebilir.
Dış Ticaret

Genel Durum
Katar dış ticareti, uluslararası enerji fiyatlarına bağlı olarak şekillenmektedir. Diğer taraftan,
tamamlanmış veya sürdürülmekte olan petrol ve gaz sektöründeki yatırımlar, altyapı
geliştirme programı, sanayi, eğitim ve turizm sektöründeki yatırımlarla artan ihracat ve
ithalata bağlı olarak dış ticaret hacmi son yıllarda katlanarak gelişmektedir.
Genel olarak Katar, önemli ölçüde ticaret fazlası vermektedir. 2010 yılında 51 milyar dolar
olan dış ticaret fazlası 2011 yılında da 87 milyar dolara, 2012 yılında da 93 milyar dolara
ulaşmıştır. Son yıllarda hızla gelişen ekonomi ile birlikte ithalat artışı ihracat artışından hızlı
olarak gelişmişse de, ihracatta ana kalem olan enerji kaynaklarının uluslararası piyasa
fiyatlarındaki artış dolayısıyla söz konusu ticaret fazlası sürmektedir.

Ülkenin Dış Ticareti
Dış Ticaret Göstergeleri (Milyar Dolar)
İhracat
2008
56,593
2009
48,306
2010
72,040
4
2011
114,299
2012
125,674
25,135
İthalat
31,457
Denge
81,728
Hacim
Kaynak: Trademap
22,452
25,854
70,758
20,937
51,104
92,977
26,926
87,373
141,225
32,312
93,362
157,986
 İhracatında Başlıca Ürünler
İhraç Ettiği Başlıca Ürünler (Milyon Dolar)
GTİP Ürünler
2010
2011
2012*
29.809 49.376 59.098
2711 Petrol gazları ve diğer gazlı hidrokarbonlar
2709 Ham petrol (petrol yağları ve bitümenli minerallerden 20.193 42.273 46.529
elde edilen yağlar)
5.602
8.927
9.511
2710 Petrol yağları ve bitümenli minerallerden elde edilen
yağlar
1.407
2.109
2.161
3901 Etilen polimerleri (ilk şekillerde)
861
1.083
1.490
3102 Azotlu mineral/kimyasal gübreler
378
959
1.266
7601 İşlenmemiş alüminyum
76
635
564
2901 Asiklik hidrokarbonlar
Kaynak: Trademap * tahmini

İthalatında Başlıca Ürünler
İthal Ettiği Başlıca Ürünler (Milyon Dolar)
GTİP
8703
9999
8802
7113
ÜRÜNLER
2010
2011
2012*
Otomobil, steyşın vagonlar, yarış arabaları
1.715
1.392
2.269
Başka yerde belirtilmemiş ürünler
386
1.341
1.554
Diğer hava taşıtları, uzay araçları
13
964
1.153
Kıymetli metaller ve kaplamalarından mücevherci
116
777
838
eşyası
213
572
817
8411 Turbojetler, turbo-propeller, diğer gaz türbinleri
270
1.048
430
2601 Demir cevherleri ve konsantreleri
6802 Yontulmaya, inşaata elverişli işlenmiş taşlar
124
110
96
(kayagan hariç)
Kaynak: Trademap *tahmini
5

Başlıca Ülkeler İtibarı ile Dış Ticareti
İhracat (1.000 Dolar)
ÜLKELER
1-) Japonya
2-) Güney Kore
3-) Çin
4-) Tayvan
5-) Tayland
12-)Türkiye
Kaynak: Trademap
2010
21.743.242
11.915.450
2.455.837
2.051.783
2.101.898
177.046
2011
30.082.973
20.749.364
4.694.309
3.767.562
2.517.843
481.018
2012
35.873.450
25.492.904
7.254.871
5.604.463
2.678.979
466.499
2010
3.163.885
1.142.499
855.444
919.962
472.666
162.546
2011
2.796.011
1.018.246
1.198.757
1.042.769
469.004
188.135
2012
3.576.918
1.504.066
1.205.100
1.002.847
738.988
257.491
İthalat (1 000 Dolar)
ÜLKELER
1-) ABD
2-) Japonya
3-) Çin
4-) Fransa
5-) Güney Kore
10-) Türkiye
Kaynak: Trademap
Katar-Türkiye Dış Ticareti

Genel Durum
Katar, Ekonomi Bakanı Sayın Zafer ÇAĞLAYAN’ın uygun görüşü ve Müsteşarlık
Makamı’nın onayı ile 2012 - 2013 döneminde öncelikli ülkelerinden birisi olarak
belirlenmiştir.
Türkiye - Katar Dış Ticaret Değerleri (1.000 Dolar)
Yıl
İthalat
İhracat
159.352,94
1.074.012,61
2008
85.652,39
289.363,06
2009
177.046,00
162.549,40
2010
670.325,48
188.137,53
2011
466.498,53
257.491,16
2012
145.712,91
67.047,31
2012*
128.937,43
80.112,04
2013*
Kaynak: TÜİK * Ocak - Nisan ayı verileri
Hacim
1.233.365,56
375.015,44
339.595,39
858.463,01
723.989,69
212.760,22
209.049,47
6
Denge
914.659,67
203.710,67
-14.496,60
-482.187,96
-209.007,37
-78.665,60
-48.825,39
Türkiye'nin Katar'a İhracatında Başlıca Ürünler (1.000 Dolar)
GTİP
7214
Ürün Adı
2010
2011
2012
Demir/Çelik Çubuklar (Sıcak Haddeli, Dövülmüş,
233
90 31.152
Burulmuş, Çekilmiş)
Kablo Ve Teller
6.538 17.422 25.105
8544
Elektrik Transformatörleri, Statik Konvertisörler, 17.757 12.988 15.493
8504
Endüktorler
Petrol Yağları Ve Bıtumenlı Minerallerden Elde
4.378 8.792 10.527
2710
Edilen Yağlar
Dokunmuş Halılar, Yer Kaplamaları (Kilim,
7.156 6.617
8.325
5702
Sumak, Karaman Vb)
Diğer Mobilyalar Vb. Aksam, Parçaları
4.060 7.666
7.937
9403
Demir/Çelikten İnşaat Ve Aksamı
8.420 5.776
6.530
7308
6802
Yontulmaya, İnşaata Elverişli İşlenmiş Taşlar
5.693 5.148
6.079
(Kayağan Hariç)
Kaynak: TÜİK
KATAR DOĞAL TAŞ SEKTÖRÜ

Katar’ın Dünya Doğal Taş Ticaretindeki Yeri ( 1.000 USD)
Aşağıda yer alan tabloda görüldüğü üzere, 2012 yılında 17,64 milyar USD olarak gerçekleşen
küresel doğal taş ticaretinde Katar 122,3 milyon USD ile %0,7 pay almıştır. Katar’ın
gerçekleştirmiş olduğu doğal taş ihracatının net bir trendi olmamasının sebebi olarak
gerçekleştirilen ya da gerçekleştirilmesi planlanan projelerin büyüklüğü gösterilebilir.
Katar’da önümüzdeki 5 yıl için planlanan 200 kadar yatırım projelerinin toplam tutarı
yaklaşık 150 milyar USD düzeyindedir. Bunun %43’ü altyapıya giderken, kalanı sağlık ve
eğitim sektörleri için kullanılacaktır. Diğer taraftan 2022 yılında düzenlenecek olan Dünya
Kupası için Katar 65 milyar USD harcamayı planlamıştır.
İthalatçı Ülke
2008
2009
2010
2011
2012
Genel Toplam 17.304.026 13.839.127 15.888.616 17.085.610 17.648.512
3.378.477 2.149.248 2.386.500 2.452.785 2.706.312
1 A.B.D.
1.543.359 1.451.412 2.257.594 2.484.761 2.642.940
2 Çin
863.989
790.350
792.448
873.906
960.789
3 Japonya
884.049
815.735
841.189
816.027
765.716
4 Güney Kore
805.504
674.479
689.308
785.326
742.807
5 Almanya
725.972
574.571
634.929
649.621
627.144
6 Fransa
134.077
146.499
233.752
312.779
617.490
7 Suudi Arabistan
818.849
590.946
609.397
610.232
575.928
8 İngiltere
776.924
515.780
573.264
579.247
503.499
9 İtalya
339.903
290.260
364.036
374.519
406.341
10 Kanada
28 Katar
132.221
166.214
129.655
122.318
Kaynak: Trademap
7

Katar’ın Ülkeler Bazında Doğal Taş İthalatı (1.000 USD)
Katar gerçekleştirmiş olduğu 122,3 milyon dolarlık doğal taş ithalatının yaklaşık üçte birini
Çin’den gerçekleştirmektedir. İtalya ve İspanya’dan gerçekleştirilen ithalatla birlikte ithalat
sıralamasında ilk üç ülkeden toplam ithalat 2012 yılı için yaklaşık %75’i teşkil etmiştir. İlk
grubun ardından gelen ülkelerin ihracatında keskin bir düşüş yaşanırken Türkiye’de bu grupta
yer alan bir ülke olarak yaklaşık olarak %5 pay ile 6 milyon dolarlık ihracat gerçekleştirmiştir.
İthalatçı Ülke
Genel Toplam
1
Çin
2
İtalya
3
İspanya
4
Lübnan
5
Mısır
6
Türkiye
7
Hindistan
8
Yunanistan
9
Umman
10
Fransa
Kaynak: Trademap

2008
1.344.780
18.452
15.234
6.989
11.140
5.058
1.810
5.689
554
40.972
243
2009
86.392
21.550
20.296
8.435
7.291
3.571
3.606
8.530
203
3.617
246
2010
108.521
28.892
34.761
11.304
12.040
2.144
5.963
5.365
481
2.010
8
2011
129.655
30.647
44.953
16.291
5.209
8.685
5.224
4.257
2.643
5.354
1.159
2012
122.318
38.708
22.292
17.868
9.820
8.996
6.189
6.009
3.720
3.097
2.450
Katar’ın Mal Grupları Bazında Doğal Taş İthalatı (1.000 USD)
Katar’ın 2012 yılında gerçekleştirmiş olduğu doğal taş ithalatının önemli bir kısmını, yaklaşık
%30’unu, granit teşkil etmektedir. Diğer taraftan, işlenmiş mermer de %23’lük pay ile ikinci
sırada yer almaktadır. Aynı zamanda 680221, 251512 ve 251511 GTİP’li mermer ürünleri
toplam ithalatın %40’ın üzerindeki kısmını oluşturmaktadır.
GTİP
ÜRÜN
2008
Toplam
132.221
'680293 Granit
'680291
'680221
'251512
'251511
'680223
Mermer, Traverten Ve Su Mermeri
(İşlenmiş Veya Yontulmamış)
Mermer, Traverten Ve Su Mermeri
(Yontulmaya Veya İnşaata Elverişli)
Mermer - Traverten. Dörtgen Blok /
Kalın Dilim.
Mermer Ve Traverten; Ham Veya
Kabaca Yontulmuş
Granit (Yontulmaya Veya İnşaata
Elverişli)
'680299 Diğer Taşlar
8
2009
2010
2011
2012
166.214 129.655 122.318
5.725
16.935
36.651
31.896
7.586
7.521
23.119
28.389
18.898
50.449
34.410
20.966
2.436
2.974
10.883
16.081
3.300
2.137
4.571
5.698
14.174
21.536
5.712
5.572
1.574
1.954
1.506
4.722
'680292 Diğer Kalkerli Taşlar
Yontulmaya Veya İnşaata Elverişli
Diğer Taşlar
Yontulmaya Ve İnşaata Elverişli
'251690
Diğer Taşlar
Kaynak: Trademap
'680229
Mermer Ve
Traverten; Ham
Veya Kabaca
Yontulmuş; 4,66
191
669
3.173
3.552
7.062
9.806
3.738
1.616
785
297
121
1.102
Granit
(Yontulmaya
Veya İnşaata
Elverişli); 4,56 Diğer ;
8,98
Katar 2012 Yılı Mal
Gruplarına Göre
Doğal Taş İthalatı
Yüzdeleri
Granit; 26,08
Mermer Traverten.
Dörtgen Blok /
Kalın Dilim. ;
13,15
Mermer,
Traverten Ve Su
Mermeri
(Yontulmaya
Veya İnşaata
Elverişli); 17,14

Mermer,
Traverten Ve Su
Mermeri
(İşlenmiş Veya
Yontulmamış);
23,21
Katar’ın Gerçekleştirdiği Doğal Taş İhracatı
Katar’ın gerçekleştirmiş olduğu doğal taş ihracatı, yıllık birkaç bin USD ile ihmal edilebilir
düzeydedir.

Katar’ın Gerçekleştirdiği İşlenmiş Mermer ve Traverten İthalatı (1.000 USD)
Katar doğal taş ihracatının yaklaşık %41’lik kısmı 680291 ve 680221 GTİP’li işlenmiş
mermer ve traverten ihracatı olarak gerçekleştirilmektedir. Ülkemizin dünya doğal taş
ticaretinde blok mermer-traverten ile birlikte en güçlü olduğu bu alanın Katar doğal taş
ithalatının da en önemli kalemlerinden olması ihracatımız için bir avantaj oluşturmaktadır.
GTIP
'680291
ÜRÜN
İşlenmiş Mermer
Traverten
Mermer, Traverten
Ve Su Mermeri
(İşlenmiş Veya
Yontulmamış)
2008
26.484
2009
7.586
9
2010
57.970
2011
57.529
2012
49.355
7.521
23.119
28.389
Mermer, Traverten
Ve Su Mermeri
(Yontulmaya Veya
İnşaata Elverişli)
Kaynak: Trademap
18.898
'680221

50.449
34.410
20.966
Katar’ın İşlenmiş Mermer-Traverten İthalatında Ülkelere Göre Ortalama Alış
Fiyatı
Katar tarafından ithal edilen işlenmiş mermer-traverten ortalama fiyatları ülkeler göre farklılık
arz etmektedir. Fransa’dan ithal edilen mermer-traverten ortalama fiyatı 11.000 USD’nin
üstünde gerçekleştiği için aşağıda bulunan grafiğe dâhil edilmemiştir. Türkiye’nin Katar’a
gerçekleştirdiği işlenmiş mermer-traverten ihracat ortalama fiyatı, dünya ortalaması olan 954
USD’nin altında, 766 USD olarak gerçekleşmiştir.
Ortalama Fiyat (USD)
2500
2.050
2000
1500
1000
954
1.216
710
867
766
1.219
1.026
727
391
500
0
Kaynak: Trademap
Aşağıda bulunan tablo, Katar’a işlenmiş mermer ve traverten ihracatı yapan ülkelerin
ortalama ton fiyatlarını göstermektedir. Sıralama değerde en fazla işlemiş mermer ve traverten
ihracatı yapan ülkeden en az yapana doğru sıralanmıştır. Fransa dünya ortalamasının çok
üstünde bir rakama sahipken, en düşük fiyat Umman’a aittir. Diğer taraftan Türkiye son beş
sene içerisinde sürekli olarak dünya ortalama fiyatının altında ihracat yapmıştır.
1
2
3
4
İthalatçı Ülke
Dünya
Ortalaması
İtalya
Çin
İspanya
Türkiye
2008
909
2009
889
2010
1.088
2011
1.032
2012*
954
1.339
587
784
569
1.607
633
973
584
1.927
709
832
782
2.064
594
883
673
1.216
710
867
766
10
Lübnan
5
Yunanistan
6
Fransa
7
Mısır
8
Umman
9
Portekiz
10
Kaynak: Trademap
1.333
1.498
1.387
730
2.263
844
677
879
962
604
636
1.312
330
491
927
1.905
806
13.982
2.181
421
513
2.050
1.026
11.447
727
391
1.219
Katar - Türkiye Doğal Taş Ticareti

Katar’ın Türkiye Doğal Taş İhracatındaki Payı
Türkiye, 2012 yılında toplam 1,9 milyar dolarlık doğal taş ihracatı gerçekleştirmiştir. 2011
senesine göre miktarda %8,60, değerde ise % 13,68’lik artışla bir rekora imza atan Türk doğal
taş sektörü, bu artış oranlarıyla ürünlerine katma değer katarak ihracatını artırmıştır. Tüm
doğal taş sektörü ihracatında dünya 3.’sü olan ülkemiz, mermer-traverten ihracatında ise
dünyanın 1 numaralı ülkesidir. Aşağıda yer alan tabloda, Türkiye’nin 2011 ve 2012
senelerinde ülkelere göre gerçekleştirmiş olduğu doğal taş ihracat rakamları yer almaktadır.
Tablodan anlaşıldığı üzere, Çin doğal taş ihracatımızda yaklaşık % 40’lık payı ile ilk sırada
yer alırken, onu A.B.D.ve Irak takip etmektedir. Katar ise bu sıralamada yaklaşık % 0,3 pay
ile 34. sırada yer almaktadır.
2011
ÜLKE
ÇİN
A.B.D.
IRAK
S.ARABİSTAN
HİNDİSTAN
İNGİLTERE
FRANSA
B.A.E.
İSRAİL
KANADA
KATAR
G.TOPLAM
Kaynak: İMMİB
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
34
2012
MİKTAR
DEĞER
(TON)
(USD)
3.580.309
638.746.882
421.147
236.762.391
312.488
83.576.465
174.419
62.759.041
129.817
38.152.086
70.216
46.474.533
78.638
42.631.686
52.308
29.417.366
94.974
35.269.033
49.530
42.939.605
7.764
5.207.435
7.281.936 1.674.121.880
11
% DEĞİŞİM
MİKTAR
DEĞER
MİKTAR DEĞER
(TON)
(USD)
4.172.377
782.595.967
16,54
22,52
449.892
252.356.078
6,83
6,59
360.099
100.994.983
15,24
20,84
227.217
86.712.559
30,27
38,17
179.553
50.568.507
38,31
32,54
66.848
45.458.666
-4,80
-2,19
83.785
42.077.045
6,54
-1,30
66.407
41.769.452
26,95
41,99
227.509
37.723.545
139,55
6,96
43.033
36.649.773
-13,12
-14,65
8.331
6.209.642
7,30
19,25
7.908.430 1.903.116.787
8,60
13,68

Türkiye’nin Katar’a Mal Gruplarına Göre Doğal Taş İhracatı
Türkiye, Katar’a gerçekleştirmiş olduğu 6,2 milyon dolarlık ihracatın yaklaşık %97’sini
işlenmiş mermer ve traverten olarak gerçekleştirmektedir. Katar’ın bu grupta gerçekleştirdiği
yaklaşık 49 milyon USD’lik ithalatın sadece %12’sini Türkiye gerçekleştirmiştir.
2011
MAL GRUBU
MERMER-TRAVERTEN
HAM, KABACA
YONTULMUŞ, BLOK
İŞLENMİŞ MERMER
İŞLENMİŞ TRAVERTEN
İŞLENMİŞ GRANİT
İNŞAATA ELVERİŞLİ
DİĞER İŞLENMİŞ TAŞLAR
KAYAĞAN TAŞI İŞLENMİŞ
TOPLAM
Kaynak: İMMİB
Değer
(USD)
36.164
Miktar
(Kg)
165.700
% DEĞİŞİM
2012
6.843.719 4.778.197
675.478
337.453
738
3.893
75.775
13.124
3.432
Miktar
(Kg)
259.633
5.464.970 3.945.142
2.277.772 2.081.636
396
397
326.430
77.181
38.604
7.764.842 5.207.435
Değer
Miktar Değer
(USD)
84.423
56,69 133,45
2.177
-20,15 -17,43
237,21 516,87
-46,35 -89,81
330,79 488,07
20.864
-36,56
-45,95
8.331.378 6.209.642
7,29
19,24
KATAR’IN
DOĞAL
TAŞ
UYGULADIĞI VERGİ ORANLARI
İTHALATINA
Katar, Türkiye’yi en çok gözetilen ulus tanımı içerisinde değerlendirip doğal taş ürünlerinden
% 5 oranında gümrük vergisi almaktadır.
GTİP
VERGİ
ORANI %
25140010
25151100
25151200
25152010
25161100
25161200
25162000
25169000
68010000
68021000
68022110
Kaynak: Market Access
VERGİ
ORANI %
GTİP
5
5
5
5
5
5
5
5
5
5
5
68022120
68022130
68022300
68022910
68022990
68029100
68029200
68029300
68029900
68030010
68030090
12
5
5
5
5
5
5
5
5
5
5
5
KATAR MÜTEAHHİTLİK
İNŞAAT SEKTÖRÜ
HİZMETLERİ
VE
Katar’da önümüzdeki 5 yıl için planlanan 200 kadar yatırım projelerinin toplam tutarı
yaklaşık 150 milyar $ düzeyindedir. Bunun %43’ü altyapıya giderken, kalanı sağlık ve eğitim
sektörleri için kullanılacaktır.

Bayındırlık
Katar yatırım programının bir diğer önemli bölümünü de yol, kanalizasyon ve diğer kamu
binalarının inşası oluşturmaktadır.
Katar Bayındırlık İdaresi Ashghal, 2007/08 - 2011/12 arasındaki 5 yılı kapsayan dönem için
hayata geçirmeyi planladığı 66 projenin toplam maliyetinin 16,2 milyar $ olacağı tahmin
edilmektedir. Söz konusu projelerin 8,2 milyar $ tutarındaki 29 adedi yol projesi, 3 milyar $
tutarındaki 16 adedi bina projesi ve 4,9 milyar $ tutarındaki 21 adedi su ve kanalizasyon
projesidir.
29 adet yol projesi içerisinden Salwa Yolu (I. Faz), Kuzey Yolu–North Road (4 Faz) Dukhan
Otoyolu (3 Faz), Umm Birkah Yolu, Doha Çevreyolu (Doha Expressway) (çeşitli fazlar),
Mesaimeer Yolu, 55. Karayolu, Lusail Caddesi, Al Markhia ve TV Kavşakları ile Wakrah
Yolu Projeleri yol projelerinin;
Tıp Kulesi (Medical Tower), Olimpiyat Köyü, Wakrah Hastanesi, Deniz Bilimleri ve
Balıkçılık Araştırmaları Merkezi, Al Khor Çevre Parkı, Emirlik Yat Rıhtımı, Ruwais Limanı
Geliştirme Projesi ve çeşitli sağlık merkezleri ve okul inşaatları bina projelerinin;
Sanayi Bölgesi (Industrial Area), Wakrah, Maither ve Doha Club yakınlarındaki pompa
istasyonlarının inşaası ve mevcut tesislerin iyileştirilmesi çalışmaları su ve kanalizasyon
projelerinin, başlıcaları olarak değerlendirilebilir.

Ulaştırma
Ulaştırma sektöründe, ülkenin stratejik konumunun getirdiği avantajdan yararlanılmasını
teminen 11 milyar $ tutarındaki, 50 milyon yolcu kapasiteli Yeni Doha Uluslararası
Havalimanı’nın inşaatı devam etmektedir. Havalimanının en büyük projesi olan terminal
inşaatı TAV tarafından Japon Taisei Firmasıyla birlikte sürdürülmektedir.
Bunun yanısıra, ilk aşaması 7 milyar $’a mal olması öngörülen 6 milyon konteyner kapasiteye
sahip olacak yeni Doha Limanı’nın proje çalışmaları sürdürülmektedir. China Harbour Arabia
firması, birinci aşama ihalesine 680 milyon dolarla en düşük teklifi vermiştir. Ancak, “The
New Doha Port Steering Committee” tarafından ihale edilen projenin kesin kararı henüz
verilmemiştir. Bu projenin müşavirliğini ise AECOM yapmaktadır.
Katar ve Bahreyn’i deniz üzerinde kurulacak 40 km’lik bir köprü ile birbirine bağlayacak
olan, yaklaşık 3 milyar $’a mal olacak “Dostluk Köprüsü” de ulaştırma sektöründeki önemli
13
projelerden birisi olarak ortaya çıkmaktadır. Söz konusu proje kapsamında Qatari Diar, Vinci,
Hochtief, CCC, International Dredging ve Qatar Dredging firmaları tarafından oluşturulan
konsorsiyum oluşturmuştur.
Ayrıca Diar, Alman Demiryolları DB ile stratejik bir işbirliği anlaşması imzalamış olup, KİK
çerçevesinde hayata geçirilecek KİK Demiryolu Ağı kapsamında Katar’ın demiryolu ve
Doha’nın 140 km’lik hafif raylı ve metro altyapısının sağlanmasına yönelik bir projeler
bütünü üzerinde çalışmalara başlamıştır.

Gayrimenkul
Çeşitli sektörlerde yakalanan yüksek performans, Katar’daki gayrimenkul yatırımlarını da
hızlandırmıştır. The Pearl, Lusail City, Urjuan City, Al Waab City gibi karma (ticari ve iskan)
kullanım amaçlı gayrimenkul geliştirme projelerinin de aralarında yer aldığı sektör
yatırımlarının toplam bedeli yaklaşık 20 milyar $’dır.

Eğitim, Sağlık ve Spor
Katar diğer Körfez ülkeleri arasında eğitim, sağlık ve spor alanlarında yaptığı yatırımlarla da
öne çıkmaktadır.
Katar Emiri’nin eşi Şeyha Mozah bint Nasser Al-Missned’ın başkanlığını yaptığı Qatar
Foundation şemsiyesi altında 1997 yılında başlatılan Education City projesi, Katar’ı eğitim
alanında bölgede bir merkez haline getirmeyi amaçlamaktadır. Bu proje kapsamında,
ABD’nin uluslararası üne sahip beş üniversitesi en yetkin oldukları ana bilim dallarında
karma eğitim vermektedir. Weill Cornell Üniversitesi tıp (2002), Virginia Commonwealth
Üniversitesi güzel sanatlar (2003), Texas A&M Üniversitesi mühendislik (2003), Carnegie
Mellon Üniversitesi iş idaresi ve bilgisayar (2004), Georgetown Üniversitesi uluslararası
ilişkiler (2005), Northwestern Üniversitesi gazetecilik (2008) alanlarında eğitim vermektedir.
Qatar Foundation’ın gerçekleştireceği Sidra Tıp Merkezi için yapılacak yatırım miktarı ise
yaklaşık 2,5 milyar $’dır.
Uluslararası Futbol Federasyonu FIFA, 2022 Dünya Futbol Şampiyonasının Katar’da
yapılmasına karar vermiştir. Bu nedenle, aralarında 100.000 seyirci kapasiteli bir stadyumun
da bulunduğu 9 yeni stadyum yapılacaktır. Sadece bu organizasyon için ayrılan bütçe 4 milyar
dolar civarındadır.

İnşaat
İnşaat sektörü büyük ölçüde devletin harcama politikasına bağımlıdır. 1996 yılından itibaren
başlayan doğalgaz yatırımları ve Katar’ın uluslararası spor karşılaşmalarında önemli bir ev
sahibi olma politikası çerçevesinde inşaat sektörü Katar ekonomisindeki önemli sektörlerden
biri haline gelmiştir. 2002 yılından 2008 yılına kadar nominal olarak 5 kat büyüme kaydeden
sektör, bir yandan altyapı projelerine hız verilmesi, diğer yandan ülkeye hızla gelen yabancı
işgücünün konut talebinin karşılanması amacıyla yapılan yatırımlarla güç kazanmıştır.
14
Katar başta inşaat demiri ve çimento olmak üzere inşaat malzemelerinin çok büyük bir
kısmını yurtdışından tedarik etmek zorundadır. Ayrıca, Katar’ın temel inşaat malzemeleri
sektöründeki oligopollerin kırılması konusunda etkin bir çaba göstermemesi, diğer taraftan
Doha Limanı’nın düşük kapasitesi nedeniyle yeterli malzeme tedarikine imkan vermemesi de
inşaat malzemeleri sektöründe fiyat artışlarına neden olmaktadır. Katar’da sürdürülen
projelerin en önemli yönlerinden bir tanesini kamu ihalelerinin “sabit fiyatlı” olarak
gerçekleştirilmesi oluşturmaktadır. Bu anlamda, müteahhitlik firmaları gerek yüksek fiyat
artışlarından dolayı, gerek projelerdeki değişikliklerin fiyatlara yansıtılmaması nedeniyle
önemli risklerle karşılaşmışlardır. Katar’ın sabit fiyatlı kontratlarda ısrarı, özellikle enerji
sektöründe sürdürülen projelerde çok büyük gecikmelere yol açmaktadır.
Katar’ın hemen her alanda başladığı kapsamlı yatırım projeleri, yıllar içerisinde ülkedeki
piyasa dengelerini bozarak, yüksek bir enflasyonist baskı oluşturmuştur. Katar’ın başta inşaat
demiri ve çimento olmak üzere inşaat malzemelerinin çok büyük bir kısmını yurtdışından
tedarik etmek zorunda olması, özellikle Suudi Arabistan ve Hindistan’ın çimento ihracatını
ülke içerisindeki projeler nedeniyle yasaklamaları, söz konusu fiyat artışının en önemli nedeni
olarak ortaya çıkmıştır.
Genellikle danışman (Consultant) firmalar tarafından hazırlanan büyük projeler, uluslararası
ihalelere açılmaktadır. Bütün kurumlarda hemen hemen İngilizlerin koyduğu değerlendirme
kriterleri esas alınmaktadır. İhale aşamasında ve sonrasındaki proje uygulanmasında çok titiz
değerlendirmeler ve kontroller yapılmakta ve ihale süreci genellikle uzun zaman almaktadır.
Nitelikli ve büyük çaplı projeler dışında kalan işlerin üstlenilmesi konusunda hükümet
yetkilileri her fırsatta yabancı firmaların yerlilerle işbirliği yapmalarını ve yerli şirket
kurmalarını önermektedirler. Kurulacak şirketin en az %51'inin Katarlıya ait olma şartı vardır.
Ancak uygulamalarda, yasal olmamasına rağmen yerli ortakla sadece yasal işlerin yerine
getirilmesi için anlaşılmaktadır. Fakat son zamanlarda ve özellikle büyük yerli firmalardan,
başta Türk müteahhitleri olmak üzere proje bazında “joint venture” şeklinde gerçek ortaklıklar
kurma konusunda önemli talepler gelmektedir. Bu taleplerin çoğu deneyimlerinin olmadığı
yol, büyük çaplı üstyapı projeleri ve enerji sektörüne yöneliktir.
PAZAR İLE İLGİLİ BİLGİLER

Dağıtım Kanalları
Katar’a ihraç edilen bir malın pazardaki başarısı, acenta veya distribütörün pazarlama ağının
yaygınlığı ve etkinliği ile doğru orantılıdır. Bu yüzden acenta seçimi oldukça önemlidir.
Katar’da iş yapmak isteyen firmaların, pazarın koşullarını ve tüketicinin alışkanlıklarını bilen,
yaygın bir dağıtım ağına ve sağlam ilişkilere sahip aracılar ile kuracakları ilişkiler pazardaki
başarılarına büyük katkı sağlayabilecektir.
Diğer taraftan, kamu sektörünün de ihaleler çerçevesinde mal alımları yaptığı dikkate
alındığında, işbirliği yapılacak Katarlı firmanın seçiminde kamu alımları konusunda gerekli
15
prosedürleri bilmesi, açılan ihaleleri ve değişen mevzuatı sürekli olarak takip etmesi önemli
kriterler olarak görülmektedir.
Katar yasaları, sadece Katar vatandaşlarının acenta, distribütör veya sponsor olabileceğini
belirtmektedir. Ancak, pratikte bazı bakanlıklar Katar Hükümeti ile direkt sözleşmesi olan
yabancı firmalar için yerel acenta kullanılması zorunluluğundan vazgeçebilmektedir.
Diğer taraftan, Katar Bilim ve Teknoloji Parkı’nda (Qatar Science and Technology Park)
%100 yabancı mülkiyetinde yerel firmalar kurulabilmektedir.
Başkent Doha’da genel olarak ürünler son kullanıcılara büyük ve gösterişli alışveriş
merkezleri, daha küçük çarşılar ve sokak dükkanları aracılığıyla ulaşmaktadır. Büyük alışveriş
merkezlerinde (City Center ve Villagio gibi) oldukça kaliteli ürünler yüksek fiyatlarla
alıcılarla buluşmaktadır. Diğer taraftan büyük alışveriş merkezlerinde yer alan
hipermarketlerde ise gıda ürünlerinde beyaz eşyaya, kırtasiye ürünlerinden tekstil ürünlerine
pek çok kalem ürün satılmaktadır. Gerek City Center gerekse Villagio alışveriş merkezlerinde
Carrefour bu tarzda açılan hipermarkettir. Küçük çarşılarda ve sokak dükkanlarında ise daha
ziyade Araplar dışında nüfusa hitap eden nispeten kalitesiz ve düşük fiyatlı ürünlere
rastlanmaktadır.

Doğrudan pazarlama
Katar mevzuatlarına göre yabancı firmalar ürettikleri mal ve hizmeti piyasaya, acentaları
kanalıyla sunabilirler. Bununla birlikte, bir kamu ihalesi kapsamında faaliyet gösteren yabancı
firmalar doğrudan mal ithalatı gerçekleştirebilirler. Öte yandan, Katar’da kurulacak
temsilcilikler kanalıyla pazarlama faaliyetleri yürütülebilir. Bununla birlikte, temsilcilik
ofisleri de doğrudan ithalat yapamazlar.

Acentalar
Uluslararası ihalelere açılan projelerin uygulanması dâhil Katar’da, diğer körfez ülkelerinde
olduğu gibi sponsorluk yani kefalet sistemi uygulanmaktadır. Uluslararası ihalelere göre
yürütülen projelerde yasal olarak sponsor bulma zorunluluğu olmamasına rağmen, işin
selameti ve etkin yürütülebilmesi için bir sponsorla çalışılması önerilmektedir. Sponsorluğun
yasal adı acentalıktır. Sponsor, yabancı firmanın Katar’daki temsilcisi olarak faaliyet gösterir.
Sponsor, vize almak ve ilgili kurumlar nezdinde firmayı tanıtmak gibi ihtiyaç duyulan işleri
yapar. Sponsorluk Katar vatandaşı olan kişiler veya bu ülkede kurulmuş şirketler aracılığıyla
yürütülmekte ve verilen hizmetlerin karşılığı olarak da genellikle işin değer bakımdan
büyüklüğüne göre %1 - %5 arasında komisyon alınmaktadır. Yasal komisyon oranı %5'i
geçemez. Projenin büyüklüğü arttıkça komisyon oranı düşer. Bu nedenle etkin ve güvenilir
sponsor bulmak pazara girişin esasını oluşturmaktadır. Ancak, bazı sponsorlar sadece yasal
formaliteleri yerine getirmek için de tutulabilmektedir. İşler fiilen proje yüklenici firmanın
kendi yetkilileri tarafından yerine getirilmektedir.
Katar Ticari Acentalar Kanunun en önemli iki prensibi; acentalık yetkisinin yalnızca Katar
vatandaşlarına verilmesi ve çalışılan acentanın her şart altında yetkili acenta (exclusive
agency) olarak kabul edilmesidir.
16
Bu nedenle firmalarımızın ticari temas kuracakları Katarlı firmayı doğru tespit etmeleri,
ileriye dönük kapsamlı bir işbirliği hedefleniyorsa bir acentalık anlaşması yapmaları önem arz
etmektedir.
Acentalık verilirken taraflar yapılan acentalık anlaşmasının Arapça nüshası Ekonomi ve
Ticaret Bakanlığı Ticari Tescil Bölümü’nde kayıt altına alınır. Bakanlık söz konusu acentalık
sözleşmesinden kaynaklanan sorunlar konusunda hakemlik görevi de yapar. Bununla birlikte,
anlaşmazlık aşılamıyorsa yerel mahkemeler söz konusu davaya bakabilirler.

Reklam ve Promosyon
Katar’da en yaygın reklam biçimi, billboardlar ve broşürlerdir. Öte yandan, gazete ilanları,
radyo ve TV reklamları da ürün tanıtımı için kullanılan diğer yöntemlerdir. Mevcut PR
şirketleri, promosyon faaliyetlerini yürütmek konusunda uzmanlaşmışlardır.
Katar’da 3’ü İngilizce ve 3’ü Arapça dillerinde gazete yayımlanmakta olup bu gazeteler
aşağıda belirtilmektedir.
Gulf Times (http://www.gulf-times.com), The Peninsula (http://www.thepeninsulaqatar.com)
ve Qatar Tribune (http://www.qatar-tribune.com) ve Al-Sharq (Arapça) (http://www.alsharq.com), Al-Watan (Arapça) (http://www.al-watan.com), Al-Raya ( http://www.raya.com )
Devlete ait Qatar Radio and Television Corporation, Qatar Television (QTV) ve Qatar
Broadcasting Service (QBS) Radyosunu işletmektedir. Her iki kuruluş da yayınlarında
reklamlara yer vermektedir.
Öte yandan, merkezi Katar’da bulunan ve Arap ülkelerinde son derece etkili olan Al-Jazeera
Televizyonu da reklam imkânı sunmaktadır. (http://www.aljazeera.net)
Söz konusu radyo ve TV istasyonlarına reklam veren, diğer taraftan, Katar’da billboard
kiralayarak yaygın reklam imkanı sağlayan Q Media Firmasıdır. (http://www.qmediame.com)

Kamu İhaleleri
Katar, kamu alımlarında yüksek oranda yerel girdi kullanan tedarikçilere tercihli muamele
yapmaktadır. Ayrıca, kamu alımlarında yerel firmalar için %10 ve KİK üyesi firmalar için ise
%5 oranında fiyat avantajı sağlamaktadır. Katar, Dünya Ticaret Örgütü Kamu Alımları
Anlaşmasına (WTO Agreement on Government Procurement) taraf değildir. Hükümet,
Katar’da en büyük mal ve hizmet alıcısı konumundadır. Hükümet tarafından gerçekleştirilen
alımlar, 8/1976 sayılı Kanun kapsamında düzenlenmektedir. Maliye Bakanlığı’na bağlı
Merkezi İhale Komitesi (Central Tenders Committee-CTC), özellikle mal alımlarına yönelik
kamu ihalelerinin önemli bir kısmını ele almaktadır.
Kamu ihaleleri ile ilgili gerekli bilgiler ve ihale ilanları, kuruluşun web sitesi www.ctc.gov.qa
üzerinden incelenebilir. CTC mal alım ihalelerini büyük çoğunlukla yerel kaynaklardan temin
etmektedir. Diğer taraftan, açılan ihalelerin teklif verme süreleri de son derece kısadır. Bu
çerçevede, taşıt araçlarından, büro makinelerine kadar üretici firmaların Katar kamu
alımlarından pay alabilmeleri ancak etkin bir acenta vasıtasıyla mümkün olabilmektedir.
17
Diğer taraftan, Qatar Petroleum (www.qp.com.qa), Kahramaa (www.kahramaa.com.qa),
National Health Authority (www.nha.gov.qa) gibi kuruluşlar, kendi ihalelerini iç ihale
birimleri vasıtasıyla gerçekleştirmektedirler. Söz konusu kuruluşlara mal satmak isteyen
firmaların veya ürettikleri ürünlerin söz konusu kuruluşlarca açılan ihalelere katılan
firmalarca kullanılmasını isteyen firmaların, söz konusu kuruluşlarca “tedarikçi listesine”
alınmaları gerekmektedir. İhalelerde genel olarak yerel bankalardan teminat mektubu talep
edilmektedir. İhalelerde, büyüklüğe bağlı olarak değişmekle birlikte, katılım için %5,
performance bond olarak ise %10 tutarında teminat mektubu alınır.
Kamu ihalelerinde genellikle kontratın %20’si teminat mektubu karşılığında peşin olarak
ödenir. Hakedişler ödenirken işveren kuruluş hakedişin belirli bir kısmını (iş sonuna kadar –
kesin kabule kadar) tutmaktadır. Söz konusu kesintilere faiz uygulanmaz. Bu nedenle,
firmaların ödemelerden kaynaklanacak gecikmeyi ve kayıpları teklif aşamasında dikkate
alması gerekmektedir.
İhale dokümanları aksi belirtilmedikçe Arapça doldurulmalıdır. İstenen standartlar çoğunlukla
İngiliz standartları olmakla beraber, son dönemde ABD standartlarının da bazı ihalelerde
arandığı gözlemlenmektedir.
İŞADAMLARININ PAZARDA DİKKAT ETMESİ
GEREKEN HUSUSLAR

Ticareti Etkileyen Kültürel Faktörler
Katar, yerel halkın tüm nüfusa oranının %20 düzeyinde olduğu oldukça kozmopolit yapıda bir
ülkedir. İş görüşmesi yaparken hangi etnik gruptan kişiyle temas halinde bulunulduğuna
dikkat edilmeli ve ona göre davranılmalıdır. Yerel tüccarlar uzun zamanlardan gelen bir
ticaret kültürüne sahiptirler ve ticari müzakerelerde oldukça başarılıdırlar. Alışveriş yapılan
dükkânlarda ürünler her zaman pazarlığa tabidir.
İş görüşmelerine hızlı bir şekilde geçilmemelidir. İş görüşmelerinden önce kişisel konularda
sohbet edilmeli, belirli bir zaman geçtikten sonra iş konuşulmaya başlanmalıdır. Araplar sert
eleştirilere açık değillerdir. Bir eleştiri yapılacağı zaman dolaylı yollar kullanılması uygun
olacaktır. Toplantılar belirlenenden daha geç başlayabilmektedir. Dakiklik konusuna fazla
önem verilmez. Ancak, sizin toplantılara zamanında gitmeniz uygun olacaktır. Tüm sözlü
anlaşmaların aynı zamanda sözleşmeye dökülmesinde fayda vardır.
Katar’da işe başlamadan önce karşılıklı güvenin oluşturulması oldukça önemlidir. Katarlı iş
adamları bir tanıdık vasıtasıyla iş yapmayı tercih etmektedirler. Kişisel temas oldukça önemli
olup, hiç tanımadıkları kişilerle e-posta aracılığıyla ticaret yapılması tercih edilmemektedir.
Majlis denen yerde toplanarak konuları daha rahat bir ortamda ve kahve içerek tartışılmakta,
toplantılar genellikle sabah ya da akşam saatlerinde gerçekleştirilmektedir.
18
Katar’da aile hayatına çok fazla önem verilmekte aile problemleri nedeniyle iş görüşmeleri
yarıda kesilebilmekte ya da iptal edilebilmektedir. Katar'da iş yapabilmek batıya göre biraz
daha zor ve yavaş gerçekleşmekte olup iş görüşmeleri sırasında sabırlı olmak gerekmektedir.
Bu ülkede misafir ağırlamaya çok büyük önem verilmelidir. Yemeğin elle yenmesi Araplar
arasında oldukça yaygındır. Sol el ile yemek yenmesi uygun karşılanmamakta olup, ayrıca sol
el ile hiçbir koşulda yemeğe uzanılmaması veya bir şey iletilmemesi gerekmektedir.
Yılın en sıcak ayı olan Ağustos ayında, Ramazan ayı ve dini bayramlarda iş görüşmeleri
planlanmaması tavsiye edilmektedir. İslam takviminde ay takvimi kullanılmaktadır. Ay 28
çekmekte ve 12 ay içerisinde 354 gün bulunmaktadır. Bunun neticesinde dini bayramlar her
yıl farklı zamanlarda uygulanmaktadır. Randevu talep edilmeden önce bayramların hangi
tarihe geldiğine dikkat edilmelidir. İş görüşmeleri için Cuma gününe randevu talep edilmesi
hoş karşılanmayacaktır. Cuma günü ibadet ve aile içi toplantılara ayrılmıştır.
Katar son yıllarda modernleşmesine hız vermiş bir ülkedir. Ancak, ülkenin modern
görüntüsüne bakarak halkın geleneksel yapısı göz ardı edilmemelidir. Halk oldukça
kadercidir. Kadercilik insanların çok uzun vadeli planlar yapmasını engelleyebilmektedir.
Dinin politika, sosyal davranışlar ve iş dünyası üzerinde önemli bir yeri vardır.
Karşılıklı konuşmalarda bir kişinin eşi hakkında soru sorulmamalıdır. Bunun yerine
çocukların nasıl olduğu sorulabilir. Kadınlara karşı her türlü fiziksel temastan kaçınılmalıdır.
Kadının el sıkışmak için elini uzatması durumunda tokalaşılmalıdır. Erkekler arasında el
sıkışması yaygındır. El kalbin üzerine götürülerek de karşı taraf selamlanabilir. En sık
rastlanan selamlaşma şekli “Salam alaykum”, “Wa alaykum as-salam” şeklindedir.
Selamlaşma için bazı temel Arapça sözcüklerin öğrenilmesinde fayda vardır.
Konuşma sırasında göz teması önemlidir. Ancak bayanların gözlerinin içine bakılmamalıdır.
İsrail ve Filistin sorunu ile ilgili konular sohbetten kaçınılması gereken konulardır. Ülke
yemekleri ile ilgili konuşmak uygun bir konu olacaktır. Ülkede futbol oldukça popüler olup,
konuşma için uygun bir konudur. “İnşallah” kelimesi İngilizce konuşmalarda bile sık sık
kullanılmaktadır.

Pasaport ve Vize İşlemleri
Diplomatik, hususi ve hizmet pasaportlarına vize uygulanmamaktadır. Umuma Mahsus
Pasaport hamilleri Katar’da bir otelde rezervasyon yaptırmaları halinde, Doha Uluslararası
hava limanında 30 dolar karşılığı 10 günlük vize alabilmektedirler.

Resmi Tatiller ve Çalışma Saatleri
Emir’in tahta çıkması: 27 Haziran
Bağımsızlık günü: 3 Eylül
Eid al Fitr: 21 - 24 Eylül
Eid al-Adha: 28 Kasım
Yeni Yıl: 7 Aralık
Milli gün: 18 Aralık
19
Çalışma saatleri resmi kurumlar; Pazar - Perşembe: 07:00 - 14:00, bankalar için; PazarPerşembe: 07:30 - 13:30, özel sektör için ise; 08:00 - 13:00 ve 15:30 - 18:30 (Cuma hariç)
arasıdır.

Yerel Saat
Türkiye yaz saati uygularken Türkiye saati ile saat farkı bulunmamaktadır. Ülkemizde yaz
saati uygulaması sona erdiğinde ise Katar saati Türkiye saatinden 1 saat ileridedir.

Yerel Ölçü Birimleri
İngiliz ve metrik sistemdir.

Telefon Kodları
Uluslararası telefon kodu: + 974

İklim
Yazlar sıcak, kışlar ılıman. En sıcak aylar Mayıs-Eylül. Bu aylarda en yüksek sıcaklık 45
dereceye ulaşmaktadır. En soğuk aylar, Aralık-Mart. Bu aylarda ortalama sıcaklık 10-20
derece arasında değişmektedir. En kurak ay Ağustos en yağışlı ay ise Aralık’tır. Yıllık yağış
miktarı 39 mm.’dir. Ülkede su kaynakları oldukça kısıtlı olup deniz suyu arıtma sistemi
ülkenin su ihtiyacını karşılamaktadır.
KATAR’DA GERÇEKLEŞEN ÖNEMLİ DOĞAL TAŞ
FUARLARI
Qatar Stone Tech
International Stone and Stone Techology Show http://www.qatarstone-tech.com/
Project Qatar
International Trade Exhibition for Construction Technology, Building Materials, Equipment
and Environmental Technology in Qatar http://www.projectqatar.com/
INFDEX
International Furniture and Design Exhibition http://www.indexexhibition.com/
20
KATAR’DA ÖNEMLİ DOĞAL TAŞ FİRMALARI
Al Jaber Group
PO BOX 1120
Tel: +974 4372551
Fax: +974 4373907
E-mail: [email protected]
www.aljaberqatar.com
Kohinoor Marble & Granite Co
PO BOX 15411
Tel:+974 4425262
Fax: +974 4373922
www.kohinoormarbles.com
DARWISH & COMPANY LTD.
PO BOX 889
Tel:+974 4414747
Fax:+974 4438805
www.darwishandco.com
Jamco Tradg & Contg Co. W.L.L.
PO BOX 11168
Tel : +974 468 86 72
Fax: +974 468 86 74
www.jamcoqatar.com
IDesign Interiors IESCO
PO BOX 13739
Tel: +974 4510010
Fax: +974 4510015
www.idesignqatar.com
IESCO
PO BOX 5722
Tel: +974 4428544
Fax: +974 4328132
www.iescoqatar.com
Kassem Darwish Fakhro & Sons
PO BOX 350
Tel: +974 4422739
Fax: +974 4426378
www.darwish-group.com
GENERAL CONST & MATERIAL
FOR MIDDLE EAST PO
BOX 22569
Tel:+974 4515677
Fax:+974 4515679
E-mail:[email protected]
Nabina
PO BOX 130
Tel: +974 4652345
Fax: +974 4652386
E-mail: [email protected]
www.nabina.com
FORUM DESIGN DIVISION OF AHB
PO BOX 7848
Tel:+974 6559905
Fax:+974 4419002
www.ahbqatar.com
Satco International
PO BOX 8859
Tel: +974 4415564
Fax: +974 4422809
E-mail: [email protected]
www.satcointernational.net
ELITE MIDDLE EAST
PO BOX 55386
Tel:+974 4581119
Fax:+974 4582035
E-mail:[email protected]
CORNICHE DÉCOR CENTER
PO BOX 9898
Tel:+974 4449055 Fax:+974 4449066
www.cdc-qa.com
Rumaillah Group PO BOX : 2, Doha
Tel : +974 4508888
Fax: +974 4508886
Email : [email protected]
www.rumaillahgroup.com
ARABIAN SPECIALISED
MATERIALS CO.
PO BOX 55289
Tel:+974 4213636 Fax:+974 4213737
www.asmaqatar.com
21
KATAR’DAKİ ÖNEMLİ MİMARLIK OFİSLERİ
KHATİB & ALAMİ
http://www.khatibalami.com/
ARAB ENGİNEERİNG BUREAU (AEB)
http://www.aeb-qatar.com/aeb/index.html
ARUP
http://www.arup.com/
ASCO
http://ascoqatar.com/
Qatar Design Consortium
http://www.qdcqatar.com.qa/
Architectural Consulting Group LLC (ACG)
http://www.acg.ae/
Diwan Al Emara
http://www.dewan-architects.com/
Petra Design
http://www.petradesign.com/
Al Mana Consulting Group
http://www.almanagroup.com/
22