ÖNSÖZ
Güneydoğu Anadolu Bölgesi buğdayda 1.123 milyon ha. ekim alanı ve 2.526 milyon
ton üretim, arpada ise 557 bin ha. ekim alanı ve 1.250 milyon ton üretim ile Ülkemizde
buğday ve arpa yetiştiriciliği bakımından oldukça önemli bir yere sahiptir. Güneydoğu
Anadolu Bölgesi Ülkemizin toplam mercimek ekim alanının % 80'ini kapsamaktadır ve
üretiminin % 77'sini karşılamaktadır. Bölgemizde pamuk ekim alanı son yıllarda oldukça
artmıştır.
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü, kurulduğu 1962 yılından bu yana
çeşitli tüketici guruplarının isteği doğrultusunda başta buğday, arpa olmak üzere mercimek,
nohut, pamuk, ayçiçeği, çeltik, mısır, soya, susam, kanola, aspir, yem bitkileri, meyve, sebze,
tıbbi ve aromatik bitkiler, büyükbaş hayvancılık ile kanatlılarda bir çok araştırma yürütmüş
ve sonuçlandırmıştır.
Enstitümüzde yürütülen araştırmaların tümü yüksek çekiciliği ve önceliği olan
konuları kapsamakta olup, söz konusu araştırmaların büyük bir kısmı “Ülkesel Entegre Ürün
Yönetimi Projesi”nden desteklenirken, bir kısmı da kuruluş döner sermayesi ve özel sektör
tarafından desteklenmektedir.
Bu güne kadar yapılan araştırmalar sonucunda geliştirilen Diyarbakır-81, Fırat-93,
Aydın-93, Ceylan-95, Harran-95, Sarıçanak-98, Altıntoprak-98 gibi makarnalık buğday
çeşitleri ile Nurkent ve Karacadağ-98 ekmeklik buğday çeşitleri yağışa dayalı ve ilave
sulanan şartlarda Bölgenin çeşit ihtiyacını önemli ölçüde karşılamaktadır. Enstitümüzce
geliştirilen Sur-93 ve Şahin-91 arpa çeşitleri bölgede tercih edilen çeşitler olmuşlardır.
Enstitümüz tarafından tescil edilen kırmızı mercimek çeşitlerinden Fırat-87 ve
Seyran-96, nohut çeşitlerinden ILC-482 ve Diyar-95 bölge çiftçileri tarafından kabul gören
çeşitler olmuşlardır.
Pamuk araştırmaları neticesinde 2002 yılında Dicle-2002 pamuk çeşidi tescil edilmiştir.
Ayrıca diğer pamuk çeşitlerinin Bölgemizdeki performansları araştırılarak çiftçilere
Bölgemize uygun pamuk çeşitleri tavsiye edilmektedir.
Yetiştirme tekniğine yönelik olarak, ekim nöbeti sistemleri ve diğer yetiştirme tekniği
konularında yapılan araştırmalar sonucunda elde edilen bulgular çiftçiler düzeyinde
uygulanmaktadır.
Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nin başta serin iklim tahılları, tıbbi ve aromatik bitkiler
ile yemeklik tane baklagillerin gen kaynağı ve orijini olması ve bu genetik zenginlikten en iyi
şekilde faydalanmak gerektiğinden bu konularda araştırmalar başlatılmıştır ve önümüzdeki
yıllarda bu konulardaki araştırmalara ağırlık verilecektir.
2006 yılında mevcut şartlar da dikkate alınarak kuruluşumuzda, buğday, arpa,
mercimek, nohut, pamuk, yağlı tohumlu bitkiler, mısır, tıbbi ve aromatik bitkiler, küçükbaş
hayvancılık konularında çeşitli araştırmalar yürütülmüş, başta hububat tohumu olmak üzere
çeşitli alanlarda üretim faaliyetleri gerçekleştirilmiştir.
2006 yılı gelişme raporunda kurumda yapılan araştırmalar geniş olarak yer
almaktadır. Serin iklim tahılları, yemeklik tane baklagiller, pamuk, yağlı tohumlu bitkiler,
tıbbi ve aromatik bitkiler, yem bitkileri, mısır, sebze ve meyve çalışmalarında hem bölgeye
uygun çeşit geliştirme, hem de yetiştirme tekniği üzerine çalışmalar devam etmektedir.
Ayrıca koyunculukla ilgili bir projede devam etmektedir.
2006 yılında yaklaşık 165 ton hububat tohumluğu üretilmiştir. Bölgemizin tohumluk
ihtiyacının karşılanması konusu, üzerinde en fazla durulması gereken konudur.
2006 yılı çalışmalarımızın yer aldığı gelişme raporunun Türk ve Bölge Tarımına
hayırlı olmasını diler, çalışmaları özveri ile yürüten araştırmacılara ve raporun
düzenlenmesinde emeği geçen tüm arkadaşlara teşekkür ederim.
Dr.Zübeyir TÜRK
Müdür
I
İÇİNDEKİLER
ÖNSÖZ ..................................................................................................................................................................I
GÜNEYDOĞU ANADOLU BÖLGESİ .............................................................................................................V
BÖLGENİN TARIMSAL VE COĞRAFİK YAPISI ......................................................................................VII
ENSTİTÜYE GENEL BAKIŞ .......................................................................................................................... XI
ENSTİTÜNÜN AMACI ................................................................................................................................XIII
KURULUŞ İLE İLGİLİ BİLGİLER ..............................................................................................................XIII
MEVCUT ELEMAN DURUMU...................................................................................................................XIII
TEKNİK KONULAR .....................................................................................................................................XV
ÜRETİM FAALİYETLERİ ......................................................................................................................... XVII
YAYINLAR................................................................................................................................................. XVII
DİĞER FAALİYETLER ............................................................................................................................XVIII
TEKNİK KONULARDA HEDEFLER ......................................................................................................XVIII
BUĞDAY-ARPA ARAŞTIRMALARI .............................................................................................................. 1
1.
ÜLKESEL SERİN İKLİM TAHILLARI ................................................................................................... 3
1.1
Makarnalık Buğday Islah Çalışmaları............................................................................................... 3
1.2
Ekmeklik Buğday Islah Çalışmaları................................................................................................. 63
1.3
Arpa Islah Çalışmaları................................................................................................................... 102
1.4
Ülkesel Süne Türleri İle Buğday Hat ve Çeşitleri Arasındaki İlişkilerin Araştırılması ................. 135
1.5
Irden Eğitim Ve Kooperatif Faaliyetleri ........................................................................................ 144
ÖZGEÇMİŞ ................................................................................................................................................... 146
YEMEKLİK TANE BAKLAGİLLER ARAŞTIRMALARI ....................................................................... 151
2.
YEMEKLİK TANE BAKLAGİLLER................................................................................................... 153
2.1
Kırmızı Mercimek Islah Çalışmaları.............................................................................................. 153
2.2
Nohut Islah Çalışmaları................................................................................................................. 169
ENDÜSTRİ BİTKİLERİ ARAŞTIRMALARI ............................................................................................. 179
3.
PAMUK ARAŞTIRMALARI................................................................................................................ 181
3.1
Pamuk Islah Çalışmaları................................................................................................................ 182
3.2
GAP Pamuk Entegre Ürün Yönetimi.............................................................................................. 197
3.3
Kuraklık Stresine Dayanıklı Pamuk Çeşitlerinin Geliştirilmesi..................................................... 204
3.4
K Line x Tester Analiz Yöntemi ile GAP Bölgesine Uygun Pamuk Çeşitlerinin Geliştirilmesi...... 207
3.5
Diyarbakır Ekolojik Koşullarında Farklı Pamuk Çeşitlerinin Solgunluk Hastalığı Etmenine Karşı
Duyarlılıkları ............................................................................................................................................. 209
3.6
Pamukta Bazı Agronomik Uygulamaların Bitki İzleme Parametrelerine Etkisi ve Bitki Haritalama
Üzerine Araştırmalar ................................................................................................................................. 219
4. TIBBİ VE AROMATİK BİTKİLER ..................................................................................................... 227
4.1
GAP Yöresi Kapari (Capparis sp.) Geliştirme Projesi .................................................................... 227
4.2
Boya Bitkileri ve Doğal Boyamacılıkla İlgili Geleneksel Bilginin Toplanması ve Korunması ...... 227
4.3
Sonuçlanan Projeler ...................................................................................................................... 229
5. YAĞLI TOHUMLU BİTKİLER ........................................................................................................... 230
5.1
Diyarbakır Şartlarına Uygun Kolza Çeşitlerinin Belirlenmesi ........................................................ 230
5.2
Diyarbakır Şartlarında Soya İçin En Uygun Ekim Zamanı ve Tohum Miktarının Belirlenmesi ..... 231
II. ÜRÜN MISIR ARAŞTIRMALARI .......................................................................................................... 237
6.
ÜLKESEL SICAK İKLİM TAHILLARI............................................................................................... 239
6.1
Diyarbakır Koşullarında II. Ürün Mısır Tarımında En Uygun Toprak İşleme Yönteminin
Belirlenmesi ............................................................................................................................................... 239
6.2
Mısır Entegre Ürün Yönetimi Mısır Verim Denemesi.................................................................... 242
BAĞ VE BAHÇE BİTKİLERİ ARAŞTIRMALARI ................................................................................... 245
7.
MEYVECİLİK ARAŞTIRMALARI ..................................................................................................... 247
7.1
İncir Genetik Kaynakları Muhafaza ve Değerlendirme Araştırma Projesi.................................... 247
III
MEKANİZASYON VE AGRONOMİ ARAŞTIRMALARI........................................................................ 249
8.
AGRONOMİ ARAŞTIRMALARI ........................................................................................................ 251
8.1
Buğday–Mercimek Ekim Nöbeti Sisteminde Uygun Anız Bozma ve Toprak İşleme Yöntemlerinin
Belirlenme Projesi ..................................................................................................................................... 251
8.2
Yabani Buğday Gen Kaynaklarını Kullanarak Türkiye’de Buğdayların Demir ve Çinko İçeriğinin
Arttırılması................................................................................................................................................. 278
8.3
Türkiye’de Yetiştirilen Buğdayların Selenyum Konsantrasyonunun Araştırılması........................ 283
8.4
Pamuk-Buğday Ekim Nöbetinde Sırta Ekim Yönteminde Bazı Buğday Çeşitlerinin Uygun Ekim
Sıklığının Belirlenmesi ............................................................................................................................... 288
8.5
Arıtma Çamurunun Daneli Bitkiler ve Yağlı Tohumlu Bitkilerde Verim, Verim Bileşenleri ve Toprak
Yapısına Olan Etkisinin Araştırılması ....................................................................................................... 304
KOYUNCULUK ARAŞTIRMALARI........................................................................................................... 307
9.
HAYVANCILIK.................................................................................................................................... 309
9.1
İvesi Koyunlarının Süt Veriminin Artırılması ................................................................................ 309
9.2
İvesi Koyunlarının Halk Elinde Islahı............................................................................................ 313
TOHUMLUK ÜRETİMİ ÇALIŞMALARI................................................................................................... 315
10.
ÜRETİM-İŞETME-ATÖLYE ........................................................................................................... 317
10.1 2005/2006 Kademeli Tohumluk Üretim Raporu ............................................................................ 317
IV
T.C.
TARIM VE KÖYİŞLERİ BAKANLIĞI
TARIMSAL ARAŞTIRMALAR GENEL MÜDÜRLÜĞÜ
GÜNEYDOĞU ANADOLU TARIMSAL ARAŞTIRMA
ENSTİTÜSÜ MÜDÜRLÜĞÜ
GÜNEYDOĞU ANADOLU
BÖLGESİ
V
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
BÖLGENİN TARIMSAL VE COĞRAFİK YAPISI
Güneydoğu Anadolu çeşitli bitkilerin yetiştirilebilmesi açısından Türkiye'nin en
önemli bölgelerinden biridir. Güneydoğu Anadolu Projesi (GAP) ile bu önemi daha da
artacak olan bu bölge düz ve hafif meyilli ovalan kapsar. Bölgeyi 3 agroekolojik alt bölgeye
ayırmak mümkündür. Bölgenin en önemli bölümünü teşkil eden birinci alt Bölge esas
itibariyle, Şanlıurfa, Mardin ve Kilis illerinin düz ovalarını kapsar. Gaziantep, Diyarbakır,
Adıyaman ve Batman illerinin bir kısmını da içine alır. Denizden yüksekliği 300-400 m.
civarında olup 600 m.yi geçmez. Bu alt bölgede genellikle kışlar çok sert olmaz. Yağış 300400 mm. arasındadır. Yaz ayları çok sıcak olup yağış olmadığı gibi nisbi rutubette çok
düşüktür.
İkinci alt bölgede yıllık toplam yağış daha yüksek olup 450-600 mm. arasında
değişmektedir. Arazi biraz engebeli ve tarım alanlarının denizden yüksekliği belli başlı tabii
yükseltileri hariç tutulur ise 600-700 m. civarındadır. Bu alt bölgede kış ayları birinci alt
bölgeye nazaran daha sert geçer. Fakat ekstrem yıllar hariç kar yağışı ve kar örtüsü kış ayları
boyunca birkaç günü geçmez. Bu yörede de yaz ayları çok sıcak ve kurak geçer. Hasat
mevsiminden önce olgunlaşma döneminde görülebilen sıcak rüzgarlar hububatta tane
kalitesini etkiler. Birinci alt bölgede olduğu gibi ikinci alt bölgede de süne (Eurygaster
intericeps Put.) tehlikesi ekilecek buğdaylarda erkencilik vasfını gerektirir. İkinci alt bölge
esas olarak Adıyaman, Diyarbakır, Gaziantep, Batman, Siirt illeri ile Şırnak ilinin bir
kısmını kapsar.
Üçüncü alt bölgesi esas itibariyle bölgenin kuzey kesimleri ile Elazığ ve Malatya
illeri kapsar. Denizden yüksekliği 1.000 m civarındadır. Kış ayları birinci ve ikinci alt
bölgelere göre sert geçmekle birlikte Doğu Anadolu Bölgesinden daha yumuşaktır. Ortalama
yıllık yağış birinci alt bölgeden fazla, ikinci alt bölgeden daha az olup 350-450 mm. arasında
değişir. Bu alt bölge, Doğu Anadolu ile Güneydoğu Anadolu bölgeleri arasında bir geçit
kuşağıdır Yaz ayları bu alt bölgede de kurak olmakla birlikte diğer alt bölgelere nazaran daha
az sıcak olur. Vejetasyon süresi de nispeten daha uzun olur. (Kılıç ve Özberk, 1998).
Bölgenin yarı-kurak ve çok sıcak iklim şartları toprak yapısını da etkilemiştir.
Gaziantep, Şanlıurfa, Diyarbakır, Siirt yayı arasındaki kırmızı-kahverengi topraklar iklim
özelliklerine göre oluşmuş olup, Bölge toprakları içinde önemli bir yere sahiptir. Bu topraklar
düz ve düze yakın eğimlerde, derin veya orta derin, ABC profili zonal topraklardır. Bu
profillerde bol miktarda kalsiyum bulunmaktadır. Bölge topraklarının organik madde ve
fosfor kapsamları genellikle düşüktür. Güneydoğu Anadolu Bölgesi toprakları çoğunlukla
derin ve orta derin olmalarına karşın bazı tarım arazilerinde topraklar çok yüzlektir.
Bölge'nin çeşitli yerlerinde yürütülen denemelerde alınan toprak örneklerinin analiz
sonuçları bölge topraklarının organik maddece fakir olmasına karşın K2O miktarının çok
yüksek olduğunu göstermektedir. Kireçli sınıfa giren bu toprakların P2O5 muhtevaları az
fosforlu olarak sınıflandırılabilir.
Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde tarım işletmelerinde çalışma durumu, şekli ve diğer
hususlar bakımından da yöresel farklılıklar mevcuttur. İşletme büyüklükleri birinci alt
bölgede 30-40 bin dekara kadar çıkabildiği halde üçüncü alt bölgede küçük aile işletmeleri
çoğunluktadır. Bu nedenle üçüncü alt bölgede mekanizasyon yeterince yerleşmemiştir.
(Alagöz,1990).
VII
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
Bugün gerek devlet sulamaları olsun ve gerekse üreticilerin kendi imkanları ile
çıkardıkları yer altı sulamaları ile olsun bölgede sulama yapılan arazilerin önemli bir
bölümünde pamuk tarımı yapılmaktadır. Bu oran özellikle birinci alt bölgede çok yüksek
rakamlara çıkabilmektedir. Pamuğun iklim isteklerine uyan, geniş ve düz ovaları bulunan
birinci alt bölgede pamuk tarımına daha fazla yer verilmektedir.
Nispeten meyilli topraklar ve küçük aile işletmeleri ile yetiştirme dönemi daha kısa
olan ikinci alt bölgede pamuk ekim oranı düşük olmakla birlikte sulanan alanlarda sebze ve
tütün gibi ürünler daha fazla yer işgal etmektedir. Bölgenin yağışa dayalı tarım sisteminde
tahıl-yemeklik baklagil ekim nöbetine büyük oranda yer verilmesine rağmen, sulanan
alanlarda rotasyona çok az rastlanılmaktadır. Bunun en başta gelen sebebi; birinci alt bölgede
pamuk, diğer ürünlere nazaran daha yüksek gelir getirmesidir.
İlk yıllarda sorunsuz gibi gözüken sürekli pamuk sisteminin yaygınlaşması ve devam
etmesi sonucu bazı bölgelerde (Nusaybin) toprakta çoraklaşma ve tuzluluk ile Bölgede çok az
görülen beyaz sinek populasyonunda artış görülmesi dikkati çekmiştir.
II.ürün bitkilerinin ekim alanı, II.ürün tarımına müsait bölge için nispeten düşük bir
oran olarak görülmektedir. II. ürün üretimini sınırlayan sebepler arasında, üreticilerin II.ürün
tarımına yabancı olmaları, bölgede mısır kurutma sistemlerinin yetersizliği, çiftçi eğitim
yayım hizmetlerinin yetersizliği, çiftçilerin bu ürünlere yabancı olması gibi problemler
gösterilebilir.
1
Çizelge-1 : Alt bölgeleri temsil eden Ceylanpınar ve Diyarbakır istasyonlarının çok yıllık kayıtlara
göre bazı iklim verileri.
Aylar
Toplam Yağış
(mm)
D.Bakır
Eylül
Ekim
Kasım
Aralık
Ocak
Şubat
Mart
Nisan
Mayıs
Haziran
Temmuz
Ağustos
Ortalama
Bölge
Ortalaması
1
3.4
28.3
53.5
74.6
76.9
66.7
64.8
74.0
45.8
6.9
1.5
11
497.5
C.Pınar
1.1
16.0
25.5
58.5
63.0
49.0
49.4
43.8
22.8
1.40
0.10
0.00
330.6
633.2
Ort.Sıcaklık
(°C)
Nisbi Nem
(%)
Max. Sıcaklık Min. Sıcaklık
(°C)
(°C)
D.Bakır C.Pınar D.Bakır C.Pınar
D.Bakır C.Pınar
D.Bakır C.Pınar
24.9
17.2
9.9
4.2
1.5
3.6
8.3
13.8
19.4
26.0
31.0
30.4
15.8
42.0
35.4
28.4
23.1
16.9
21.1
26.0
33.0
39.8
41.8
46.2
45.9
46.
4.0
8.0
-12.9
-17.7
-24.2
-19.7
-12.2
-6.1
0.8
6.0
9. i
8.4
-24
25.6
19.1
11.9
7.2
5.4
7.2
11.1
16.0
22.5
28.7
32.1
31.0
18.2
12.5
28
46
67
77
77
73
65
61
55
34
24
24
53
36
45
60
68
73
68
63
59
46
33
31
32
51
56
Anonim-1986 (Diyarbakır 1929-1980, Ceylanpınar 1957- 1980)
VIII
45.4
39.4
32.8
23.0
22.0
26.0
30.4
36.4
41.0
45.6
47.6
47.2
47.6
19.4
7.2
-2.4
-8.2
-6.7
11.2
-9.9
-6.2
-4.2
2.1
8.0
14.2
11.7
-11
-5.7
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
2
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
Çizelge-2 : Ortalama Yağış Miktarlarının Mevsimlere Dağılışı (mm., %)
RASAT
YERİ
MEVSİMLER
Kış
İlkbahar
Sonbahar
mm
Ceylanpınar 42.6
(1957-1980)
Diyarbakır 85.2
(1928-1980)
Yaz
Yıllık
%
mm
%
mm
°/o
Mm
%
Mm
%
12.8
170.5
51.6
116.0
35.1
1.5
0.5
330.6
100
17.1
218.2
43.9
184.0
37.1
9.5
1.9
497.5
100
Yağışların mevsimlere dağılışı Çizelge-2'de belirtilmiştir. Her iki alt bölgede de
yağışların en çok olduğu devre kış mevsimidir. Bunu ilkbahar ve sonbahar mevsimleri
izlemektedir. Yaz mevsiminde ise yağışlar yok denecek kadar azdır.
Çizelge-1'den ikinci alt bölgenin yıllık toplam yağış bakımından daha yüksek rakamlara
sahip olduğu görülmektedir.
Ortalama sıcaklık verilerine göre en sıcak lokasyon Ceylanpınar olmaktadır.
Diyarbakır'ın nispeten daha az sıcak olduğu görülmektedir. Ortalama sıcaklık değerlerine
göre her iki yörede en soğuk ay Ocak ayı , en sıcak ay ise Temmuz olarak görülmektedir.
Bilhassa birinci alt bölgede kış aylarında bile sıcaklık dereceleri vejetasyonun devam
etmesini sağlayacak düzeydedir. En yüksek sıcaklığa Temmuz ayında ulaşılmakta olup, 47.6
°C ile Ceylanpınar en başta gelmektedir. Veriler incelendiği taktirde kış aylarında bile 20 °C
‘nin üzerinde sıcaklıklar görülebilmektedir.
Çizelge l'de görüleceği üzere buğday büyüme devresinin sonuna doğru nispi nem %
50'nin altında olmakta hatta bu değerler yaz mevsiminde % 20-30'lara kadar düşmektedir.
3
Çizelge 3 : 2005/2005 Yılı Yetiştirme Sezonuna ait Diyarbakır İli meteorolojik verileri
Aylar
Ortalama
Ortalama Max Ortalama Min. Aylık Top
Ortalama Nisbi
Sıcaklık(°C) Sıcaklık(°C)
Sıcaklık(°C)
Yağış(kg/m2)
Nem (%)
Eylül 2005
Ekim 2005
Kasım 2005
Aralık 2005
Ocak 2006
Şubat 2006
Mart 2006
Nisan 2006
Mayıs 2006
Haziran 2006
Temmuz2006
Ağustos2006
Eylül 2006
Ekim 2006
Kasım 2006
Aralık 2006
2
3
25.0
16.2
7.5
5.3
0.4
4.3
9.2
14.5
19.4
28.5
31.4
32.6
25.0
17.6
7.8
0.7
32.8
24.7
15.0
11.9
4.4
9.6
15.9
20.6
27.5
37.0
38.1
40.9
33.1
25.1
15.1
9.4
16.0
8.7
1.3
0.6
-3.3
-0.4
2.4
8.6
10.1
16.9
21.8
22.5
16.5
11.6
1.8
-5.7
Eser-1997
Devlet Meteoroloji İşleri Diyarbakır Bölge Müdürlüğü
IX
0.7
14.9
38.0
94.3
121.3
121.0
26.6
77.9
38.4
0.0
6.1
0.0
3.5
104.5
67.3
25.9
30.9
40
60.4
72.5
77
71
62
69
53
23
25
16
36
71
73
69
T.C.
TARIM VE KÖYİŞLERİ BAKANLIĞI
TARIMSAL ARAŞTIRMALAR GENEL MÜDÜRLÜĞÜ
GÜNEYDOĞU ANADOLU TARIMSAL ARAŞTIRMA
ENSTİTÜSÜ MÜDÜRLÜĞÜ
ENSTİTÜYE GENEL
BAKIŞ
DİYARBAKIR
2007
XI
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
ENSTİTÜNÜN AMACI
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü faaliyet ve sorumluluk alanına giren
11 İlde (Diyarbakır, Mardin, Şanlıurfa, Adıyaman, Kilis, Batman, Şırnak, Malatya, Elazığ,
Bitlis, Hakkari) farklı ürünlerin (tahıllar, baklagiller, pamuk, mısır, sebzecilik, meyvecilik
vs.) araştırma faaliyetlerini (deneme ve demostrasyonlarını) yürütüp, tohumluk üretimlerini
gerçekleştirmektedir. Belirtilen İllerde çeşitli tüketim gruplarının isteklerine uygun olarak
başta buğday ve arpa olmak üzere serin iklim tahılları, nohut ve mercimek gibi yemeklik tane
baklagillerde çeşit geliştirme ve yetiştirme tekniği çalışmalarını, bunlar dışında pamukta çeşit
geliştirme ve agronomi çalışmaları, yağlı tohumlu bitkilerde çeşit geliştirme ve agronomi
çalışmaları, yem bitkilerinde çeşit geliştirme ve agronomi çalışmaları, tıbbi ve aromatik
bitkilerde kültüre alma olanaklarının araştırılması, çeşit geliştirme ve agronomi çalışmaları,
II. Ürün mısırda çeşit geliştirme ve agronomi çalışmaları, bağ bahçe bitkileri ile ilgili çeşit
geliştirme ve agronomi çalışmaları, küçükbaş ve küçükevcil hayvancılıkta Islah ve yetiştirme
araştırmaları, hayvan genetik kaynaklarını koruma, çayır mera amenajmanı, yem bitkileri,
yemler ve hayvan besleme, hayvan barınakları ve refahı, sosyoekonomik araştırmaları
yürütmektedir.
Ayrıca, tescil edilen tahıl ve baklagil çeşitlerinin tohumluk üretimleri ile bazı sebze
çeşitlerinin fide üretimi ve damızlık tosun üretimi yaparak bölgeye yararlı olma gayreti
içindedir.
KURULUŞ İLE İLGİLİ BİLGİLER
20.6.1962 tarihinde kurulan Enstitü, 1974 yılında bugünkü kampusüne taşınmıştır.
Diyarbakır şehir merkezine 9 km. uzaklıkta, Dicle nehri kıyısında, Silvan karayolu üzerinde
bulunmaktadır.
5775 dekar arazi üzerinde kurulu Enstitünün yaklaşık 3000 da. tarla arazisi, 500 da.
bağ-bahçe arazisi, 1000 da. ağaçlandırma alanı mevcuttur. Geri kalan alan çeşitli amaçlar
doğrultusunda kullanılmaktadır.
MEVCUT ELEMAN DURUMU
Alt yapı bakımından oldukça yeterli olan enstitü yaklaşık 135 teknik eleman
barındıracak düzeydedir. 1 Müdür 3 Müdür Yardımcısı dahil toplam 33 Mühendis, 3
Tekniker, 4 Teknisyen, 4 Laborant, 5 Veteriner Hekim, 2 Vet.Sağlık Teknisyeni, 8 Memur,
24 Güvenlik Görevlisi ve 67 daimi İşçi istihdam edilmektedir.
¾ MÜDÜR
Ziraat Müh.-Doktora
Dr. Zübeyir TÜRK
¾ MÜDÜR YARDIMCISI
Ziraat Yük.Müh.
Mehdi SÜMERLİ
Ziraat Mühendisi
M.Şerif YASAK
Ziraat Yük.Müh.
Kudret BEREKATOĞLU
¾ SERİN İKLİM TAHILLARI
Ziraat Müh.-Doktora Dr.Hasan KILIÇ
Ziraat Mühendisi
Ahmet ALTIKAT
XIII
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
Ziraat Mühendisi
Ziraat Mühendisi
Ziraat Mühendisi
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
Yaşar GÖKDEMİR
Enver KENDAL
Hüsnü AKTAŞ
¾ YEMEKLİK TANE BAKLAGİLLER
Ziraat Mühendisi
Medeni YAŞAR
Ziraat Yük. Müh.
Murat KOÇ
Ziraat Yük. Müh.
İrfan ERDEMCİ
Ziraat Mühendisi
Yunus BAYRAM
¾ ENDÜSTRİ BİTKİLERİ
™ Lif Bitkileri
Ziraat Müh.-Doktora Dr. Emine KARADEMİR
Ziraat Müh.-Doktora Dr. Çetin KARADEMİR
Ziraat Yük. Müh.
Remzi EKİNCİ
™ Tıbbi ve Aromatik Bitkiler
Ziraat Müh.-Doktora Dr. Fethullah TEKİN
™ Yağlı Tohumlu Bitkileri
Ziraat Müh.-Doktora Dr. Davut KARAASLAN
Ziraat Mühendisi
Mustafa YAŞAR
¾ SICAK İKLİM TAHILLARI
Ziraat Mühendisi
Şehmus ATAKUL
Ziraat Mühendisi
Sevda KILINÇ
¾ ÇAYIR-MERA VE YEM BİTKİLERİ
Ziraat Yük.Müh.
M.Salih SAYAR
Ziraat Mühendisi
Ercan YILDIZ
Ziraat Mühendisi
Sertaç TEKDAL
¾ BAĞ VE BAHÇE BİTKİLERİ
Ziraat Yük.Müh.
Mikdat ŞİMŞEK
Ziraat Mühendisi
A.Murat KAYA
Ziraat Mühendisi
Mehmet ÇİÇEK
Ziraat Teknikeri
Abit KAYA
¾ AGRONOMİ
Ziraat Müh.-Doktora Dr. Songül GÜRSOY
Ziraat Yük. Müh.
Betül KOLAY
Ziraat Mühendisi
Murat URGUN
¾ LABORATUVAR
Ziraat Mühendisi
ZiraatYük.Müh.
Laborant
Laborant
Nurettin BAYRAM
Fırat PALA
M.Veysel AKSAKAL
Bırusk KESKİN
XIV
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
¾ HAYVANCILIK
Veteriner Hekim
Ahmet KARATAŞ
Ziraat Müh.(Zooteknist) Nalan AKÇA
Veteriner Hekim
M.Emin VURAL
Veteriner Hekim
Semih Türker GÖZÜBÜYÜK
Veteriner Hekim
Nizamettin YÜCEDAĞ
Veteriner Hekim
Polat İPEK
Vet.Sağ.Tek.
Mustafa AĞAÇ
¾ ÜRETİM-İŞLETME-ATOLYE
Ziraat Mühendisi
Mahmut TANTEKİN
Ziraat Mühendisi
Şerif KAHRAMAN
Ziraat Mühendisi
Abdülkerim HATİPOĞLU
TEKNİK KONULAR
Bulgular Özeti:
•
Enstitümüz kuruluşundan bugüne kadar bölge çiftçilerinin ve diğer tüketici gruplarının
sorunlarını çözmek için bir çok araştırma planlamış, yürütmüş, sonuçlandırmış ve oluşturulan
teknolojik paketi çeşitli yollarla çiftçiye ulaştırılmıştır.
•
Yağışa dayalı şartlarda serin iklim tahılları çeşit geliştirme çalışmaları sonucunda Dicle
74 ve Diyarbakır 81 makarnalık buğday çeşitleri ile Kop ekmeklik buğday ve Şahin 91 arpa
çeşitleri geliştirilmiştir. Ayrıca yurt içindeki diğer araştırma kuruluşları tarafından geliştirilen
çeşitlerden bölgeye uyum sağlayan çeşitler belirlenmiştir. Yeni çeşitlerin adaptasyon
denemeleri sürdürülmektedir.
•
GAP ile sulamaya açılacak alanlarda ilk etapta yetiştirilebilecek hububat çeşitlerini
saptamak amacıyla tescilli çeşitler kullanılarak yapılan denemeler sonuçlandırılmış ve ilave
sulama koşullarında yetiştirilebilecek hububat çeşitleri tespit edilmiştir.
•
İlave sulama yapılan koşullarda gerçekleştirilen çeşit geliştirme çalışmaları sonucunda
kaliteli iki makarnalık buğday, Fırat 93 ve Aydın 93 ile Sur 93 arpa çeşidi için "Mayıs-1994"
itibariyle üretim izni alınmıştır. Ceylan-95 ve Fırat-95 makarnalık buğday çeşitleri ise 1995
yılında, Altıntoprak 98, Sarıçanak 98 makarnalık buğday ile Karacadağ 98 ekmeklik buğday
çeşitleri 1998 yılında tescil ettirilerek çiftçiye sunulmuştur.
•
Hububat ve baklagillerde yetiştirme tekniği ve münavebe konusunda çeşitli çalışmalar
yapılmış, hemen hemen tüm problemler çözümlenmiş, çalışmaların bir kısmı tamamlanmış,
bir kısmı da devam etmektedir.
•
Yağışa dayalı koşullarda hububat ile rotasyona giren nohut ve mercimekte çeşit
geliştirme ve yetiştirme tekniği konularında bir çok çalışma yapılmış, Yerli Kırmızı ve Fırat
87, Seyran-96 mercimek çeşitleri ile Diyar -95 ve ILC-482 nohut hattı tescil ettirilmiş ve
çiftçinin yararına sunulmuştur.
XV
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
•
Nohut ve mercimekte gübre miktarı, tohum miktarı, ekim zamanı, ekim şekli, bakteri
inokulasyonu, yabancı ot kontrolü, ilave sulama zamanı gibi çok çeşitli konularda yetiştirme
tekniği çalışmaları yürütülmüş ve teknoloji paketi oluşturulmuştur.
•
Serin iklim tahılları ile rotasyona girebilecek bir diğer bitki grubu ise yem bitkileridir.
1988-94 yıllarında buğdaygil ve baklagil yem bitkileriyle yapılan çalışmalar sonunda yağışa
dayalı şartlarda fiğler, mürdümük, burçak ve kara nohut, sulanan şartlarda yonca ve üçgüller
ümitvar bulunmuştur.
•
Sulanabilen alanların en önemli bitkisi olan pamukta yürütülen çeşit geliştirme
çalışmaları yapılmış, en uygun ekim zamanı ve sıra arası x sıra üzeri gibi yetiştirme tekniği
konularında çalışmalar yürütülerek sonuçlandırılmıştır. 1996 yılında Maraş-92 çeşidinin
tohumluk üretimine başlanmıştır. Belli bir dönem Maraş-92 ve Dicle-2002’nin tohumluk
üretimi yapılmıştır. 2002 yılında Dicle 2002 pamuk çeşidi tescil edilmiştir ve bir dönem
tohumluk üretimi yapılmıştır. Bölge de yaygın bir şekilde yetiştirilen pamuk bitkisi ile ilgili
agronomi ve ıslah çalışmaları devam etmektedir.
•
Sulanır şartlarda münavebe sistemlerini belirlemek üzere 4 yıl sürdürülen ve 1997
yılında sonuçlandırılan projeye göre en uygun ve ekonomik sistemlerin sırasıyla;
Pamuk-arpa+silajlık mısır
Pamuk-pamuk(sürekli)
Pamuk-buğday+ayçiçeği
Pamuk-buğday+soya, olduğu tespit edilmiştir.
•
Ayçiçeği yetiştirme tekniği ve çeşit geliştirme çalışmaları 1979 yılında başlanmış, en
uygun gübre dozu, ekim zamanı ve sulama gibi konularda çalışılmış, kuru koşullarda
Vinimik 8931, sulanan koşullarda ise Türkay I uygun çeşitler olarak tespit edilmiştir. Eleman
yokluğu nedeniyle bir süre durdurulan çalışmalar 1995' te tekrar başlatılmıştır.
•
Kuruluşumuzda yürütülen çeltik çeşit geliştirme çalışmalar sonunda yerli Karacadağ
çeşidi tescil ettirilmiştir. Bunun dışında bölgeye adapte olan diğer introdüksiyon çeşitleri ana
ve ikinci ürün şartlarında denenerek tespit edilmiştir. Ayrıca en uygun ekim zamanı tesbit
edilmiştir.
•
Enstitüde yürütülen mısır çalışmalarında en uygun ekim zamanı ana ve ikinci üründe
tesbit edilmiştir. Ana üründe TTM 813 ve 815 ve TTM 819 çeşitleri ana ürün olarak ümitvar
görülmüştür. Buna rağmen aşırı sıcak ve kuru havanın tozlaşma üzerine olumsuz etkilerinden
dolayı bazı yıllar dane tutma azalmakta ve ana ürün mısır verimi düşmektedir. İkinci üründe
çevre şartlarının dane tutma üzerine olumsuz bir etkisi görülmemiş, ancak fizyolojik oluma
gelen çeşit sayısı sınırlıdır. Brulois (İnra-180) ve G. 188 çeşitleri buğday hasadından sonra iyi
sonuç vermişlerdir.
•
II.Ürün silaj mısır çalışmalarında en uygun çeşitler tespit edilmiştir.(TTM 815 ve TTM
8119)
•
II.Ürün soya çalışmaları sonunda bölgeye uyum gösteren çeşitler ve ekim zamanı tespit
edilmiştir. Sıra arası mesafesi ve bakteri aşılama konularında da çalışmalar yürütülmüştür.
•
Diğer bir yağ bitkisi olan kolzada ekim zamanı gibi yetiştirme tekniği çalışmaları ile
birlikte yürütülen çeşit geliştirme çalışmaları sonucunda kışlık kolza çeşitlerinin yazlıklara
göre daha ümitvar olduğu görülmüştür.
XVI
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
•
Meyan kökünde 1988-1992 yılları arasında yapılan çalışmalarda karık ve yağmurlama
sulama koşullarında yerli Siirt çeşidi uygun çeşit olarak belirlenmiştir.
•
Diyarbakır koşullarında anasonun ekim zamanı, ekim normu, azot ve fosfor dozları
tespit edilmiştir.
•
Bağ bölgeleri için standart üzüm çeşitlerinin tespiti projesinde Bölge İlleri taranmış,
195 üzüm çeşidi tespit edilmiştir. Ampelografik özellikleri çıkarılmış, standart olabilecek
çeşitler belirlenmiştir. Bağ bölgelerinde anaç adaptasyonu ve affinite çalışmaları kapsamında
en uygun anaçlar tespit edilmiştir.
•
Armut adaptasyon çalışmaları sonucu Dr. Jules Guyot çeşidi verim ve kalite
bakımından iyi bulunmuştur.
•
Ceviz ve erikte yapılan çalışmalarda da kayda değer sonuçlar alınmıştır.
•
Çilekte adaptasyon denemeleri sonucu Yalova 426 çeşidi en iyi bulunmuştur.
•
Sofralık yer domatesinde WC 156 ve SC 2121 çeşitleri iyi bulunarak fide ve tohumluk
üretimleri yapılmıştır.
•
Biber adaptasyon çalışmaları sonucu dolmalık biberde Bağcı Çarliston ve sivri biberde
Ilıca 256 uygun çeşitler olarak bölgeye tavsiye edilmektedir. Urfa biberinin saflaştırılması
çalışmaları eleman yokluğu nedeniyle bitirilememiştir.
•
Patlıcanda yapılan çalışmalarda bölgenin Şeyhkent patlıcan populasyonundan
seleksiyon yapılarak elde edilen bazı hatlar verim denemesine alınmış, çeşit adayları
belirlenmiştir.
•
Büyükbaş hayvancılıkta Güneydoğu kırmızısı x Holstein melezleri üzerinde çalışılmış,
bölgenin yerli hayvanlarının bu yolla süt verimlerinin artırılmasının mümkün olduğu tespit
edilmiştir. Gl melezi tosunlar üretilip bölge çiftçisine satılmıştır.
•
Yumurta tavukçuluğu konusunda yapılan çalışmalarda yerli hibritlerin yumurta
ağırlığı yapılan ıslah çalışmaları sonucunda 60 gr'a çıkarılmıştır. Tavukçuluk
araştırmaları 1995 yılından itibaren dondurulmuştur.
ÜRETİM FAALİYETLERİ
•
Diyarbakır 81, Fırat 93, Aydın 93, Ceylan-95, Harran-95, Nurkent, Sarıçanak-98,
Şahin 91 ve Sur 93 hububat çeşitlerinde kademeli tohumluk üretimi.
•
Yerli kırmızı, Fırat 87, Seyran-96 mercimek, ILC 482 ve Diyar-95 nohut çeşitlerinde
kademeli tohumluk üretimi.
•
Sera koşullarında tohumdan sebze fidesi üretimi
•
Sığırcılık biriminde süt üretimi
YAYINLAR
•
•
Çeşitli konularda Araştırma Sonuç Raporları
Çeşitli konularda Teknik Yayınlar
XVII
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
DİĞER FAALİYETLER
•
TYUAP projesi kapsamında sağlanan laboratuvar malzeme, araç ve gereçleriyle toprak,
patoloji, teknoloji ve fizyoloji laboratuvarları hızlı bir şekilde faaliyete geçirilmiş ve
kuruluşumuzda toprak, su, protein, vs. analizler bedel karşılığı yapılmaktadır.
•
Kuruluş içindeki mevcut su kaynakları değerlendirilmiş ve 4 adet cep gölet yapılmıştır.
Göletler sulama suyu, balık yetiştirme ve çeşitli reaksiyon amaçları doğrultusunda
kullanılmaktadır.
TEKNİK KONULARDA HEDEFLER
•
GAP ve TAP proje hedeflerine uygun olarak tahıllar, yemeklik dane baklagiller, yağlı
tohumlar, pamuk, tıbbi ve aromatik bitkiler, gen kaynakları, meyvecilik, sığırcılık, çayır-mera
ve yem bitkileri, sıcak iklim tahılları, bağ-bahçe bitkileri, koyunculuk konularında mevcut
araştırmaları kuvvetlendirmek ve şimdiye kadar çeşitli nedenlerle yürütülemeyen veya
durdurulan araştırmaları başlatmak hedeflenmektedir.
•
Makarnalık buğdayda kalite konusu son yıllarda çok önem verilmesi gereken konu
olmuştur. Bu nedenle kaliteli makarnalık buğday ıslah programına ağırlık verilmektedir.
•
Ekmeklik buğdayda,
hedeflenmektedir.
•
oluşturulan
ıslah
programının,
önemle
uygulanması
GAP bölgesinde yemlik arpa çeşitlerinin geliştirilmesine gerek vardır.
•
Gerek kuruluşumuzca tescil ettirilen gerekse yurt içindeki başka araştırma
kuruluşlarınca geliştirilen ve bölgemizde yetiştirilmesi uygun bulunan hububat ve diğer
ürünlerin tohumluklarının üretimini arttırmak hedeflenmektedir.
•
GAP bölgesinde sulanan koşulların vazgeçilmez bitkisi pamukta yürütülen ıslah ve
yetiştirme tekniği çalışmalarının devamı hedeflenmektedir.
•
Yem bitkileri, yağ bitkileri, tıbbi ve aromatik bitkiler, gen kaynaklan sıcak iklim
tahılları, bağ ve bahçe konularında bölge öncelikleri, eleman durumu ve TAP projesi
hedefleri dikkate alınarak çeşitli araştırmalar yürütmek hedeflenmektedir.
•
TAGEM’e sunulan ve onaylanan TAGEM tarafından desteklenen projeler yanında,
Avrupa Birliği ve TÜBİTAK gibi Kuruluşlarca da desteklenen projeler üretmek
gayretindeyiz.
•
Uluslararası araştırma kuruluşlarıyla öncelikli konularda ikili projeler yürütmek ve bu
yolla bir yandan üretim sorunlarını çözerken diğer yandan elemanlarımızın yurt dışı
temaslarını arttırmak gayretindeyiz.
XVIII
T.C.
TARIM VE KÖYİŞLERİ BAKANLIĞI
TARIMSAL ARAŞTIRMALAR GENEL MÜDÜRLÜĞÜ
GÜNEYDOĞU ANADOLU TARIMSAL ARAŞTIRMA
ENSTİTÜSÜ MÜDÜRLÜĞÜ
BUĞDAY-ARPA
ARAŞTIRMALARI
DİYARBAKIR
2007
1
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
1. ÜLKESEL SERİN İKLİM TAHILLARI
1.1 Makarnalık Buğday Islah Çalışmaları
Proje No
: TAGEM/TA /03/03/02/005
Projenin Adı
:Güneydoğu Anadolu Bölgesi Serin İklim Tahılları Islah
Projesi (Makarnalık Buğday Islah Çalışmaları)
Projenin İngilizce Adı
:Southeastern Anatolian Region Cool Season
Improvement Project (Durum Wheat Improvement)
Yürütücü Kuruluş
:Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü-Diyarbakır
İşbirliği Yapılan Kuruluş
: Diyarbakır, Şanlıurfa, Adıyaman, Gaziantep, Mardin ve
Elazığ Tarım İl Müdürlükleri
Proje Lideri
:Dr. Hasan KILIÇ
Yardımcı Araştırıcılar
: Ahmet ALTKAT, Enver KENDAL.
Cereals
Projenin Tanımı
: Serin İklim Tahılları projesi çerçevesinde Enstitünün
kurulduğu 1962 yılından beri makarna ve bulgur sanayisinin istekleri dikkate alınarak
bölgenin ıslah amaçları doğrultusunda uygun makarnalık buğday çeşitleri geliştirilmiştir.
Geçmişte yalnızca yüksek verim dikkate alınırken, günümüzde tüketici istekleri ve artan
rekabet göz önüne alındığında kalitenin ön plana çıktığı görülmektedir. Serbest rekabetin
getirdiği yarışma ortamında özellikle öne çıkan kalite özellikleri üzerinde durulmaya
çalışılmaktadır Sarı renk pigmenti yönünden zengin Zenit ve Svevo gibi İtalyan menşeli
makarnalık buğday çeşitlerinin ithali ve bölgede yaygın ekimleri Enstitümüz ıslah şubesinin
bu yönde çeşit geliştirme gayretlerine neden olmuştur. Bu amaçla ilk etapta DPT Çinko
projesinden bir adet Minolta Renk tayin Cihazı alınmıştır. Sarı renk pigmenti yönünden
hatların seleksiyonunda kolaylık sağlanmıştır.
Sahil Kuşağı makarnalık buğday ıslahında kullanılan hat, çeşit, yerel köy
populasyonları, ulusal buğday genetik kaynakları ve uluslararası Araştırma Merkezlerinden
temin edilen materyalden oluşmaktadır.
Açılan materyal içerisinden bölgeye uyum sağlayabilen hatlar, modifiye bulk yöntemi
ile seçilerek durulmuş hatlar ön verim, verim ve bölge verim denemelerinde denenerek çeşit
adayları belirlenmeye çalışılmaktadır. Bununla birlikte gerek yurt içi ve gerekse yurt dışı
(CIMMYT-ICARDA) kuruluşlardan temin edilen durulmuş hatlar da ön verim ve verim
denemelerine alınmak suretiyle istifade cihetine gidilmektedir.
Denemelerin ekim, gübreleme, sulama, bakım, hasat ve harman işlemlerinde genel
olarak bölgedeki yetiştirme teknikleri uygulanmaktadır. Bölge verim denemeleri, ülkesel
bölge verim denemeleri ve çeşit çeşit tescil denemeleri Diyarbakır enstitü, Mardin, ve Hazro
lokasyonlarında ekilmiştir.
Elde Edilen Bulgular:
Farklı kademelerde Açılan materyal den (F1+F4+F5+F6+) toplam 241 adet üzerinde
çalışılmış olup F6 toplam 95 tek başak seçilerek tek sıralara ekilmiştir. F3 kademesindeki
3
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
yazlık İzmir materyalinden 31, kışlık Ankara materyalinden 9 ve yazlık Adana materyalinden
ise 13 hat seçilerek F4 kademesine aktarılmıştır. Gözlem bahçesindeki 123 hattın 12 adedi ile
ülkesel YDDBG bahçesinden (53) 8 adet, yabancı kaynaklı gözlem bahçelerinden 32 adet
hat, ön verim denemelerinde değerlendirilmek üzere seçilmiştir. Ön verim denemesindeki 80
hat kalite ve verim yönünden değerlendirildikten sonra 20 adedi verime denemesi için
seçilmiştir.
Verim denemesi 1-1 ve verim denemesi 2-1 bir yıl daha değerlendirilmek üzere tekrar
ekilmiştir. Verim denemesi 2.2 ise verim ve kalite yönünden 2 yıllık birleşik analiz
uygulanarak uygun hatlar BVD’ye seçilmiştir.
Enstitü laboratuar imkânları ile verim denemelerine ait örneklerin bin tane ağırlığı,
hektolitre ağırlığı, mini SDS, protein ve tanede minolta renk analizleri yapılarak kalite
yönünden değerlendirilmiştir.
Gerek Diyarbakır ve gerekse Hazro ile Kızıltepe lokasyonlarında yapılan gözlemlerde
yaygın kahverengi pas ve kök çürüklüğü tespit edilmiştir. Bu duruma söz konusu yetiştirme
döneminde yıllık yağışın düzenli ve ortalamanın üstünde kaydedilmiş olması sebep omuştur.
Tescilli çeşitlerimizden; Diyarbakır-81, Fırat-93, Aydın-93, Harran-95 ve Sarıçanak-98
Altıntoprak-98, aday-3 ve Aday-18 çeşitlerine ait 6.600 başak sırası ekilerek elit tohumluk
üretimine devam edilmiştir.
2006/2007 yılı için programı gereği seçilen materyaller Enstitü arazisi, Elazığ, Hazro
ve Mardin de yazlık ve kışlık dilimden gönderilen deneme setleri ise yalnızca Diyarbakır
enstitü arazisinde ekilmiştir.
4
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
Gerçekleşen Deneme Lokasyonları (2005/2006)
1. Diyarbakır
2. Kızıltepe (Çağıl ve Altıntoprak Köyleri)
3. Hazro Sarıçanak Köyü
2005-2006 Yılı Makarnalık Buğday Programı
(Enstitü Arazisi-Diyarbakır)
DenemeninAdı
Hat-Çeşit
Sayısı
224
1. Melez Bahçesi
2. Açılan Materyal
Melezleme
48
F1 single cross
17
F4 Bulk
75
F5 Bulk
88
F6 Bulk
61
DF3 (İzmir)
163
DF3 (Ankara)
258
DF3 Adana
24
123
3 Gözlem Bahçesi
YDDGB (ülkesel)
53
100
4 Ön Verim Denemesi
5. Verim Denemeleri
VD 2-1
25
VD 1-1
25
VD 2-2
25
6. Bölge Verim Denemeleri
a) BVD durum sulu 1-2
25
b) BVD durum kuru 1-2
25
c) KBVD durum 1-3
25
d) SBVD durum 1-3
25
7
7.Tescil ve Sertifikasyon
19
8. Ülkesel BVD
9 Dış Kaynaklı Verim denemeleri
35EDUYT (CIMMYT)
128
DYT-06 CA(ICARDA
24
IDON 06 IFA (CIMYT)
72
IDON HAA (CIMMYT)
48
10. Çoğaltma Parselleri
a) BVD durum sulu 1-3
25
b) BVD durum kuru 1-2
25
c) BVD durum kuru 1-3
25
VD-1
25
VD 1-2
25
VD 2-2
25
Ön Verim Denemesi
100
-
Ekim Şekli
ve Ebadı
Elle ekim (2s x 2m)
95 tek başak
31
9
13
12
8
20
-
Elle ekim (1s x 1m)
Elle ekim (2s x 2m)
Elle ekim (2s x 2m)
Elle ekim (2s x 2m)
Elle ekim (2s x 2m)
Elle ekim (2s x 2m)
Elle ekim (2s x 2m)
Elle ekim (2s x 2m)
Elle ekim (2s x 2m)
Makine 6 s x 7 m
-
3
3
3
Makine 6 s x 7 m
Makine 6 s x 7 m
Makine 6 s x 7 m
4
4
4
4
4
4
Makine 6 s x 7 m
Makine 6 s x 7 m
Makine 6 s x 7 m
Makine 6 s x 7 m
Makine 6 s x 7 m
Makine 6 s x 7 m
Seçilen Tekerrür
19
29
88
1
1
5
5
10
12
-
5
3
Makine 6 s x 7 m
Makine 6 s x 7 m
Elle ekim (2s x 2m
Elle ekim (2s x 2m
Makine 6 s x 10 m
Makine 6 s x 10 m
Makine 6 s x 10 m
Makine 6 s x 7 m
Makine 6 s x 7 m
Makine 6 s x 7 m
Makine 6 s x 7 m
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
Denemenin
Adı
1.Tescil ve Sertifikasyon
1.Tescil ve Sertifikasyon
Denemenin
Adı
BVD 1.3
BVD 1.2
7.Tescil ve Sertifikasyon
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
Kızıltepe Lokasyonu
Hat-Çeşit
Seçilen Tekerrür
Sayısı
7
4
7
4
Hazro Sarıçanak Köyü
Hat-Çeşit
Seçilen Tekerrür
Sayısı
25
4
7
4
MAKARNALIK ELİT TOHUMLUK ÜRETİMİ (2005/2006)
Buğday
Ekilen Sıra
Sarıçanak-98
4.000
Aydın-93
1.000
Fırat-93
400
Harran-95
240
Altıntoprak-98
240
Diyarbakır-81
240
Aday-3
240
Aday-18
240
TOPLAM
6.600
6
Ekim Şekli
ve Ebadı
Makine 6 s x 7 m
Makine 6 s x 7 m
Ekim Şekli
ve Ebadı
Makine 6 s x 7 m
Makine 6 s x 7 m
Makine 6 s x 7 m
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
Deneme Adı: ÖVD.DUR. Deneme Yılı: 2005/2006
Çeşit
No:
Çeşit ve Pedigri
01
Sorgül/Yerli/3/Dack’’s’’/Rabi’’s’’//Yav’’s’’/4/Korifla/5/Mısri/Mexi//Sinepe’’s’’#Mudhen’’s’’=Me
n’’s’’ GD.3771.0D.0D.0D.0D.0D. 0D.0S
02
Sorgül/Yerli/3/Dack’’s’’/Rabi’’s’’//Yav’’s’’/4/Korifla/5/ Üveyik.126/ 61.130//Yerli
GD.3772.0D.0D.0D.0D.0D. 0D.0S
2
03
Sorgül/Yerli/3/Dack’’s’’/Rabi’’s’’//Yav’’s’’/4/Fırat-93/5/Sorgül/Yerli
GD.3773.0D.0D.0D.0D.0D. 0D.0S
3
04
Sorgül/Yerli/3/Dack’’s’’/Rabi’’s’’//Yav’’s’’/4/Fırat-93/5/ Fire’’s’’
GD.3774.0D.0D.0D.0D.0D. 0D.0S
4
05
06
AYDIN-93
Bağacak/Dicle-74//Aydın-93/3/Dwarf Durum
07
Dack’’s’’/Kiwi’’s’’//Giorgio.Vz.385Aa’’s’’
08
Devedişi// Akbuğday’’s’’/ Hevidi’’s’’
09
Bağacak/Dicle-74//Fırat-93/3/Dwarf Durum
010
FIRAT-93
PLATA_3//CREX/ALLA/3/YAZI_10
CDSS95B00336S-0M-2Y-0B-1Y-0B-0Y-0B.0S
CRESO MUTANT//CR/USA-SO2229/ UNKNOWN-2207
SA98-05-OSA-0SA-8SA-0SA-8SA.0S
HAAHKA_1/3/PLATA_3//CREX/ALLA
CDSS95Y00245S-37Y-0M-0Y-0B-2Y-0B.0S
RAFI97/RASCON_37//BEJAH_7
CDSS93B00318T-A-5Y-0M-0Y-0B-1Y-0B.0S
HARRAN-95
CHEN/ALTAR 84//ALTAR 84/AOS/3/RASCON
CDSS92Y3762-4Y-030M-0Y-0M-0B-2Y-0B.0S
Murlagost-2
ICD94-0450-T-0AP-6AP-0AP.0S
Omgenil-3
ICD91-0400-AB-17AP-0AP-4AP-0AP
DA-6 Black awns/3/Bcr//Memo/Goo
ICD96-0058-C-0AP-2AP-0AP-9AP-AP-2AP-0AP.0S
SARIÇANAK-98
Gcn/4/D68-1-93A-1A//Ruff/Fg/3/Mtl-5
ICD95-1302-C-2AP-0AP-3AP-0AP-2AP-AP-3AP-0AP.0S
Gcn/4/D68-1-93A-1A//Ruff/Fg/3/Mtl-5
ICD95-1302-C-3AP-0AP-1AP-0AP-5AP-AP-3AP-0AP.0S
011
012
013
014
015
016
017
018
019
020
021
022
023
GD.3779.0D.0D.0D.0D.0D. 0D.0S
GD.3753.0D.0D.0D.0D.0D. 0D.0S
Orijin
2004-2005
MN-DUR
1
6
8
13
GD.3765.0D.0D.0D.0D.0D. 0D.0S
GD.3779.B.0D.0D.0D.0D.0D. 0D.0S
Ouasbar-2
19
YDDBGB
3
8
11
15
20
IDON-MD
1
3
8
13
15
17
ICD96-0746-C-3AP-0AP-6AP-0AP.0S
024
Gdr(Check)
20
025
ZENİT
26
Msbl-1/Quarmal
27
Msbl-1/Quarmal
ICD96-0796-C-1AP-0AP-5AP-0AP-2AP-TR.0S
ICD95-1127-T-0AP-9AP-0AP-4AP-0TR-5AP-AP-3AP-0AP.0S
7
IDON-MD
25
28
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
Deneme Adı: ÖVD.DUR. Deneme Yılı: 2005/2006
Çeşit
No:
28
29
30
31
Çeşit ve Pedigri
Orijin
2004-2005
Gcn//Stj/Mrb3
ICD95-1303-C-2AP-0AP-1AP-0AP.0S
34
DA-6 Black awns/3/Bcr//Memo/Goo
42
ICD96-0058-C-0AP-2AP-0AP-1AP-AP-4AP-0AP-5AP-AP.0S
FIRAT-93
D68-1-93A-1A//Ruff//Fg/3/Mtl-5/4/Lahn
ICD95-0169-C-0AP-3AP-0AP-8AP-0AP-3AP-AP-6AP-0AP-6AP-AP.0S
49
44
Bcr/Gro1//Mgn/1
ICD97-0396-T-1AP-AP-5AP-0AP-14AP-0AP.0S
21563/AA//Fg//D68-10-2a-2a-1a/4/Vitron/5/Bbcrch1
ICD97-0494-T-13AP-AP-5AP-0AP-1AP-AP.0S
21563/AA//Fg//D68-10-2a-2a-1a/4/Vitron/5/Bbcrch1
ICD97-0494-T-13AP-AP-5AP-0AP-16AP-AP.0S
HARRAN-95
Icasyr-1
ICD95-0169-C-0AP-3AP-0AP-5AP-0AP.0S
Src2/Azn1
ICD99-0026-C-17AP-AP-14AP-AP.0S
Ter-1//Ossl1/Gdfl
ICD99-0862-C-4AP-0AP-2AP-AP.0S
Gdr2(Check)
SARIÇANAK-98
Ter-1//Mrf1/Stj2
ICD99-0866-C-0AP-5AP-AP-5AP-AP.0S
Mrb5 (Check)
Stj3//Bcr/Lks4/3/Ter-3
ICD99-0091-T-4AP-AP-2AP-AP.0S
Kulrengi/Balikçil8/Aghrass2
ICD99-00211-T-2AP-AP-11AP-AP.0S
45
ZENİT
46
Ter-1//Mrf1//Mrb16/Ru
ICD99-0024-T-0AP-6AP-AP-6AP-AP.0S
138
47
Ter-1/3/Stj3//Bcr/Lks4
ICD99-1036-T-0AP-2AP-AP-9AP-AP.0S
142
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
54
58
60
71
82
86
92
111
122
132
134
48
Plata-6/Ch1/Brch
ICD98-0306-T-AP-4AP-0AP-13AP-AP-3AP-AP.0S
152
49
Azeghar-2//Ch1/F1 13
ICD98-0493-W-AP-2AP-0AP-6AP-AP-6AP-AP.0S
159
50
AYDIN-93
8
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
Deneme Adı: ÖVD.DUR. Deneme Yılı: 2005/2006
Çeşit
No:
Çeşit ve Pedigri
Orijin
2004-2005
IDON-MD
161
52
Azeghar-2//Ch1/F1 13
ICD98-0493-W-AP-2AP-0AP-6AP-AP-8AP-AP.0S
Ammar-10
ICD94-0918-C-12AP-0AP-6AP-0AP-4AP-AP.0S
53
Krf (Check)
179
54
55
Gdr (Check)
HARRAN-95
Bcr/Gro//Mgn1
ICD97-0396-T-1AP-AP-5AP-0AP-3AP-AP.0S
ICAHEFR-1ICD00-0405-1=Bezaiz98-2/Roj1//Agar-1
ICD00-0405-T-6AP-AP.0S
ICAHEFR-1ICD00-1095-1=Otb4/3/HFN94N-8/Mrb5//Zna-1
ICD00-01095-T-10AP-AP.0S
ICAMOR-TA04-2
ICD96-0334-T-2AP-0AP-9AP-AP-5AP-0AP-2AP-AP.0S
SARIÇANAK-98
Gdr (Check)
SOOTY_9/Rascon_37
CD91B1938-6M-030Y-030M-4Y-0M-0B-1Y-0B.0S
188
51
56
57
58
59
60
61
62
63
PATKA_4/THKNEE_9//CABECA_1
64
SWAHEN_2/KIRKI_8//PROZANA_1
65
66
67
68
69
70
71
CDSS93B00275T-B-4Y-0M-0B-2Y-0B-OBLR-1Y-0B.0S
CDSS94Y00783T-C-1M-0Y-0B-2Y-0B-OBLR-2Y-0B.0S
ZENİT
KHP/D31708//KHP/3/BOOMER_33/4/PLATA//CREX/…
CDSS95Y00787T-D-1Y-0M-0Y-0B-3Y-0B-OBLR-3Y-0B.0S
PASITO_15/CHEN_6
CDSS95Y00404S-24Y-0M-0Y-0B-1Y-0B-OBLR-1Y-0B.0S
PLATA_22/3/MAGH72/D67.2//FGO/4/MQUE/ALO//…
CDSS95B00144S-0M-3Y-0B-2Y-0B-0Y-0B-OBLR-1Y-0B.0S
SOMAT_4/INTER_8
CDSS95B00181S-0M-1Y-0B-1Y-0B-0Y-0B-OBLR-2Y-0B.0S
AYDIN-93
SOMAT_4/INTER_8
CDSS95B00181S-0M-1Y-0B-1Y-0B-0Y-0B-OBLR-3Y-0B.0S
72
OSU-3880005/3/STOT//ALTAR 84/ALD/4/KUCUK_2
73
SOOTY_9/RASCON_37//TILO_1/LOTUS_4
74
PLATA_1/SNM//PLATA_9/3/SN TURK MI83 375/…
CDSS97Y00544S-1Y-0M-0Y-0B-0B-1Y-0M.0S
75
FIRAT-93
CDWS97FMB00129T-030TOPEM-1FM-0Y-0B-2Y-5BLR-1Y-0B.0S
CDSS97Y00567S-8Y-0M-0Y-0B-0B-1Y-0B-OBLR-2Y-0B.0S
9
178
192
198
211
230
236
EDUYT
4
6
7
9
11
17
19
20
48
56
96
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
Deneme Adı: ÖVD.DUR. Deneme Yılı: 2005/2006
Çeşit
No:
76
77
78
79
80
81
82
83
Çeşit ve Pedigri
ENTE/MEXI_2//HUI/3/YAV_1/GEDIZ/4/BISU/5/…
CDSS97B00631S-11Y-0M-0Y-0B-0B-1Y-0M.0S
MEXICALI 75
CM470-1M-3Y-0M.0S
STOT//ALTAR 84/ALD
CD91Y636-1Y-040M-030Y-1M-0Y-0B-1Y-0B-OBLER-OMEX-1Y.. .0S
CHEN_1TEZ/3/GUIL//CIT71/CII/SORA/..
CDSS96B00750S-OTOPY-2Y-0Y-0M-0Y-0B-2Y-0B-OBLER-1Y.0S
ARMENT//SRN_3/NIGRIS_4/3/CANELO_9.1
CDSSS97Y00124T-0TOPM--2Y-0M-0Y-0B-0B-2Y-0BLR-2Y-0B.0S
FULVOUS_1/MFOWL_13/3/STOT//ALTAR 84/ ALD
CDSSS97Y00577S-3Y-0M-0Y-0B-0B-3Y-0BLR-1Y-0B.0S
OSU-3880005/3/STOT//ALTAR 84/ALD/4/KUCUK_2
CDWS97FMB00129T-030TOPEM-1FM-0Y-0B-2Y-2BLR-1Y-0B.0S
RISSA/GAN//POHO_1/3/PLATA_3//CREX/ALLA
CDSSS96Y00601S-9M-0Y-0M-0Y-0B-3Y-0B.0S
85
ZENİT
PLATA_6/GREEN_17//SOMBRA_20
87
88
5
6
SARIÇANAK-98
84
86
Orijin
2004-2005
EDUYT
102
IDYN
2
CDSSS96Y00366S-2Y-0M-0Y-2B-0Y-0B-0B.0S
CHEN_1/TEZ//IMMER/3/AJAIA_3/4/SOMAT_3/5/..
CDSSS97Y00792S-0TOPM-5Y-0M-0Y-0B-0B-2Y-0M.0S
CNDO/VEE//7*PLATA_8/3/PLATA_1/SNM//PLATA_9
CDSSS97Y00523S--7Y-0M-0Y-0B-0B-5Y-0M.0S
9
11
13
26
35
38
42
89
90
91
92
93
94
95
Ammar-6
AYDIN-93
Miki-2
Bigost-1
Bcr/Gro1//Mgnl1
Bcr/Gro1//Mgnl1
FIRAT-93
IDYT-CA
96
ICAMOR-TA04-62=F4 13/3/Arthur71/Lahn//Blk2/Lahn/4/Quarmal
MDYT-TA
97
ICAMOR-TA04-62=F4 13/3/Arthur71/Lahn//Blk2/Lahn/4/Quarmal
3
9
98
ICAMOR-TA04-6=Aghrass-1/Bezaiz98-1
18
99
100
ICAMOR-TA04-47=otb4/3/HFN94N-8/Mrb5//Zna-1
23
8
12
19
21
HARRAN-95
10
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
ÖN VERİM DENEMESİ
Augumented Design Analizi 05-06
Çeşit
1. tek
2. tek
3. tek
4. tek
Ort
kg/da
Aydın-93
4140
4876
3988
3576
4145,0
690,8
Fırat-93
3516
3042
3313
3412
3320,8
553,5
Harran-95
3428
3695
3250
4775
3787,0
631,2
Sarıçanak-98
3592
3274
3255
3834
3488,8
581,5
Zenit
4067
3245
3291
3557
3540,0
590,0
Toplam
18743
18132
17097
19154
18281,5
D.katsayısı
92,3
-29,9
-236,9
174,5
ÖN VERİM DENEMESİ
Gerçek sıra
1
2
3
4
5 Aydın-93
6
7
8
9
10 Fırat-93
11
12
13
14
15 Harran16
17
18
19
20 S.çanak
21
22
23
24
25 Zenit
26
27
28
29
30 Fırat
31
32
33
34
35 Harran
36
37
gerçek
verim
741,2
595,8
370,0
571,8
690,0
552,0
582,7
412,2
539,8
586,0
577,7
617,2
638,5
697,8
571,3
476,8
421,0
594,2
553,0
598,7
483,0
388,7
491,5
584,2
677,8
567,2
635,8
512,8
418,0
507,0
550,7
605,2
625,3
672,8
615,8
637,0
540,3
Blok düz.kat
sayıs
1
15,4
15,4
1
1
15,4
15,4
1
1
15,4
15,4
1
1
15,4
1
15,4
15,4
1
1
15,4
15,4
1
15,4
1
1
15,4
15,4
1
1
15,4
15,4
1
15,4
1
1
15,4
1
15,4
1
15,4
15,4
1
1
15,4
1
15,4
15,4
1
1
15,4
2
-5,0
-5,0
2
-5,0
2
2
-5,0
2
-5,0
2
-5,0
2
-5,0
2
-5,0
2
-5,0
2
-5,0
2
-5,0
2
-5,0
Düzelt.
kg/da
725,8
580,5
354,6
556,5
674,6
536,6
567,3
396,8
524,5
570,6
562,3
601,8
623,1
682,5
556,0
461,5
405,6
578,8
537,6
583,3
467,6
373,3
476,1
568,8
662,5
572,2
640,8
517,8
423,0
512,0
555,7
610,2
630,3
677,8
620,8
642,0
545,3
HL
75,4
74,3
76,7
78,8
83,3
73,6
77,6
77,2
74,9
81,7
80,5
81,7
82,2
81,9
80,8
73,4
73,4
79,7
77,3
81,9
74,9
68,6
75,4
79,5
79,4
78,4
79,3
75,3
76,7
80,3
77,5
81,1
78,4
75,5
81,1
78,9
81,7
11
Bin tane
ağır.
38,7
36,5
36,2
41,5
40,2
33,5
41,5
35,2
33,5
48,5
39,7
44,0
37,5
46,2
40,5
33,7
35,5
34,7
32,7
34,2
36,7
29,7
32,5
34,0
40,5
36,0
38,0
35,5
32,5
44,2
45,5
33,0
33,0
28,0
43,7
41,7
41,7
Baş. Hastalık Seçilenler
Gün
118,0 0 TR
*
118,0 60S
0,0
0 TR
113,0 0TR
20MS
119,0 20MR
119,0 0,0
10MR
119,0 0,0
118,0 0TR
040+Helm
118,0 030+Helm
118,0 10MR
*
119,0 5TR
119,0 0,0
118,0 0,0
117,0 040+Helm
118,0 0,0
118,0 0,0
118,0 0,0
119,0 0,0
117,0 0,0
119,0 0,0
118,0 0,0
118,0 5TR
*
118,0 0,0
117,0 0,0
117,0 0,0
*
119,0 0,0
118,0 0,0
117,0 0,0
*
119,0 0,0
*
119,0 0,0
119,0 0,0
*
117,0 0,0
119,0 0,0
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
Gerçek sıra
38
39
40 S.çanak
41
42
43
44
45 Zenit
46
47
48
49
50 Aydın
51
52
53
54
55 Harran
56
57
58
59
60 S.çanak
61
62
63
64
65 Zenit
66
67
68
69
70 Aydın
71
72
73
74
75 Fırat
76
77
78
79
80 S.çanak
81
82
83
84
85 Zenit
86
87
88
gerçek
verim
577,3
575,8
545,7
535,7
630,0
692,5
487,8
540,8
517,3
542,7
648,8
624,2
812,7
826,3
572,3
562,3
544,2
541,7
587,3
485,2
626,2
538,3
542,5
528,5
640,7
619,7
548,8
548,5
594,7
628,5
490,7
546,2
664,7
536,0
534,3
619,3
531,5
552,2
660,8
595,7
627,7
660,0
639,0
578,5
599,2
535,0
552,8
592,8
609,5
633,5
633,0
Blok düz.kat
sayıs
2
-5,0
2
-5,0
2
-5,0
2
-5,0
2
-5,0
2
-5,0
2
-5,0
2
-5,0
2
-5,0
2
-5,0
2
-5,0
2
-5,0
2
-5,0
3
-39,5
3
-39,5
3
-39,5
3
-39,5
3
-39,5
3
-39,5
3
-39,5
3
-39,5
3
-39,5
3
-39,5
3
-39,5
3
-39,5
3
-39,5
3
-39,5
3
-39,5
3
-39,5
3
-39,5
3
-39,5
3
-39,5
3
-39,5
3
-39,5
3
-39,5
3
-39,5
3
-39,5
3
-39,5
4
29,1
4
29,1
4
29,1
4
29,1
4
29,1
4
29,1
4
29,1
4
29,1
4
29,1
4
29,1
4
29,1
4
29,1
4
29,1
Düzelt.
kg/da
582,3
580,8
550,7
540,7
635,0
697,5
492,8
545,8
522,3
547,7
653,8
629,2
817,7
865,8
611,8
601,8
583,7
581,2
626,8
524,7
665,7
577,8
582,0
568,0
680,2
659,2
588,3
588,0
634,2
668,0
530,2
585,7
704,2
575,5
573,8
658,8
571,0
591,7
631,8
566,6
598,6
630,9
609,9
549,4
570,1
505,9
523,8
563,8
580,4
604,4
603,9
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
HL
81,9
81,5
83,7
76,7
80,9
79,9
78,7
79,5
79,7
77,4
78,5
80,8
82,9
83,7
76,2
75,4
81,2
80,2
80,9
79,1
77,4
75,6
79,0
81,8
79,0
81,9
78,7
78,1
77,5
78,2
84,0
79,0
83,4
78,5
77,4
79,6
80,9
79,1
80,9
75,3
79,8
81,6
83,1
83,7
80,8
73,1
76,6
76,3
80,9
83,3
82,1
12
Bin tane
ağ.
41,5
38,5
40,5
36,5
36,5
37,0
31,5
42,2
37,2
38,5
38,5
36,5
40,2
43,2
38,2
34,7
38,0
47,0
37,2
34,2
36,7
38,0
37,5
37,7
34,0
39,2
37,0
40,0
32,2
35,5
44,7
35,7
38,0
31,0
30,2
34,5
37,2
42,5
33,0
35,5
36,2
39,5
39,2
36,0
35,7
30,0
27,0
37,5
40,7
35,2
40,5
Baş. Hastalık
Gün
0,0
119,0 0,0
118,0 0,0
118,0 0,0
117,0 0,0
118,0 0,0
119,0 0,0
118,0 10s
119,0 0,0
119,0 0,0
119,0 0,0
118,0 0,0
119,0 0,0
119,0 0,0
118,0 0,0
118,0 0,0
118,0 0,0
118,0 5TR
117,0 0,0
Geç 0,0
118,0 0,0
118,0 0,0
118,0 5TR
119,0 0,0
119,0 0,0
119,0 0,0
119,0 0,0
118,0 0,0
118,0 0,0
118,0 0,0
119,0 0,0
117,0 0,0
118,0 0TR
117,0 0,0
119,0 0,0
117,0 0,0
118,0 0TR
118,0 0,0
119,0 5TR
116,0 0,0
119,0 0,0
120,0 0,0
119,0 0,0
119,0 0,0
Geç 0,0
Geç 0,0
Geç 20MS
119,0 0,0
119,0 0,0
118,0 0,0
118,0 0,0
Seçilenler
*
*
*
*
*
*
*
*
*
*
*
*
*
*
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
Seçilenler
400
500
600
700
gerçek
Blok düz.kat Düzelt. HL Bin tane Baş. Hastalık
verim
sayıs
kg/da
ağ.
Gün
89
653,0
4
29,1
623,9 79,7 42,7
118,0 0,0
90 Aydın
596,0
4
29,1
566,9 70,6 34,2
119,0 0,0
91
548,0
4
29,1
518,9 80,6 36,5
118,0 0,0
92
631,0
4
29,1
601,9 79,3 38,0
119,0 0,0
93
560,2
4
29,1
531,1 79,0 36,0
119,0 0,0
94
615,7
4
29,1
586,6 79,6 34,7
118,0 0,0
95 Fırat
568,7
4
29,1
539,6 80,2 46,2
119,0 0,0
96
599,2
4
29,1
570,1 78,7 37,7
119,0 0,0
97
583,7
4
29,1
554,6 81,1 37,7
118,0 0,0
98
557,8
4
29,1
528,8 80,9 38,5
Geç 0,0
99
565,7
4
29,1
536,6 78,2 32,7
118,0 0,0
100 Harran
795,8
4
29,1
766,8 81,0 45,5
119,0 0,0
*: işareti konulan hatlar kalite ve verim yönünden verim denemelerine seçilmiştir.
800
Gerçek sıra
Goodness-of-Fit Test
Shapiro-Wilk W Test
W
0,956948
Aralık
100.0%
99.5%
97.5%
90.0%
75.0%
50.0%
25.0%
10.0%
2.5%
0.5%
0.0%
Prob<W
0,0119
ÖVD Populasyon Dağılımı 05-06
Ögeler
Kg/da Ortalama
maximum
865,82 Std Sapma
865,82 Std hata ort
790,93 %95 üzeri ort
673,95 %95 altı ort
quartile
626,09
Ortanca
579,6
quartile
541,82
506,52
385,62
354,62
minimum
354,62
13
582,35
79,302
7,9302
598,08
566,61
ÖVD 05-06 POPULASYON DAĞILIMI
400
354,6
500
354,6
25
385,6
50
506,5
75
541,8
90
600
579,6
700
626,1
800
673,9
900
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
790,9
865,82
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
300
200
99,5 97,5
10
5
2,5
0,5
Verim kg/da
ÖVD Verim ve Kalite özelliklerinde Mukayese 05-06
T.Rengi
Protein Bin tane HL
Tane verimi
Genel ort
37,5
582,3
Std ort.
41,0
605,6
Seç.ort
36,9
656,2
Hat. ort
36,6
575,6
En yük std
48,5
690,0
En yük hat
45,5
865,8
kg/da
ÖVD Durum 2005/2006 Verim
950
875
800
725
650
575
500
425
350
275
200
865,8
690
605,6
STD ort
582,3
656,2
En yük Genel Ort Seçilen En yük.
STD
Ort
Hat
Tane verimi
14
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
VERİM DENEMELERİ
Deneme Adı: VD.DUR. 1.1 Deneme Yılı: 2005/2006
Çeşit
No:
01
02
03
04
05
06
07
08
09
10
Çeşit ve Pedigri
Murlagost-2
ICD94-0450-T-0AP-6AP-0AP
Ouaserl-1
ICD96-0758-C-2AP-0AP-5AP-0AP
DA-6 Black awns/3/Bcr//Memo/Goo
ICD96-0058-C-11AP-0AP-3AP-AP-3AP-0AP
Saadi 1989/Chacan
ICD96-0163-T-0AP-1AP-0AP-4AP-AP-2AP-0AP
Aydın-93
Marsyr-4
ICD95-1127-T-0AP-9AP-0AP-4AP-0TR
Check (Standart)
DA-6 Black Aqns/3/Bcr//Memo/Goo
ICD96-0058-C-0AP-2AP-0AP-9AP-AP-2AP-0AP-1AP-AP
Orijin
2004/2005
ÖVD
1
2
3
13
14
21
22
15
02313
S.çanak-98
SRN-1/6/FGO/DOM//NACH/5/ALTAR-84/4/GARZ....CDSS93Y70-5Y2Y-0B-0Y-2B-0Y
AUK/GUIL//GREN
CD91Y7-1Y-040M-030Y-3M-0Y-0B-1Y-0B
BOOMER_18/LOTUS_4
CDSS93Y82-5Y-2Y-0B-0Y-1B-0Y
EMU//CHEN/ALTAR84/3/MTTE/CARC//RU
SED94010-0S-12S-0S-1S-14S-2S-0S
DİYARBAKIR-81
16
SHAW//FG/CR/3/YAV/4/CNDO/YAV//PAL/5/CHAHBA88/DERAA SED94038-0S-6S0S-6S-12S-3S-0S
62
17
SHAW//FG/CR/3/YAV/4/CNDO/YAV//PAL/5/CHAHBA88/DERAA SED94038-0S-6S0S-14S-4S-2S-0S
63
11
12
13
14
18
19
20
21
PLATA_16/UNI
CDSS93Y316-2Y-6Y-0B-0Y-1B-OY
AUK/GUIL/GREEN
CD91Y7-1Y-040M-030Y-3M-0Y-0B-1Y-0B
HARRAN-95
E90040/MFOML_13//LOTAIL_6
CDSS94Y00493T-3M-0Y-0B-1Y-0B
22
GALLI_1/BOOMER_20
CDSS94Y00125S-4M-0Y-0B-1Y-0B
23
24
25
Quasbar
Quasbar
A.TOPRAK-98
41
47
53
57
61
66
78
88
91
Quasbar-1(8)
Quasbar(9)
15
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
Hat no
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
VERİM DENEMESİ DURUM-1.1 2005/2006 Diyarbakır
HL Hast/za Yat Soğuk Tar. Potein Renk Tane gru
Baş. Bin
minolta veri p
gün tane kg/lt rarlı. ma zararı puanı
mi
%
sayıs ağır
g.
ı
1
2
3
4
Aydın-93
6
7
8
9
S.çanak
11
12
13
14
DYB-81
16
17
18
19
118
117
119
119
122
117
118
118
119
118
119
118
118
117
118
118
117
118
119
37,7
38,7
35,7
43,5
35,5
37,5
35,5
37,0
43,0
35,0
38,7
38,5
37,2
40,2
45,7
42,5
37,7
42,7
39,0
78,9
80,2
81,1
81,5
78,4
79,3
77,3
80,1
82,4
82,6
81,6
82,3
83,3
83,6
81,5
81,6
81,9
79,6
83,8
0
0
0
0
0
YR 20
0TR
0
0
0
0
0
0
0
LR 5 TR
LR 10MR
LR 10MR
LR OTR
0
Harran-95
21
22
23
24
A.Toprak
118
119
118
118
117
118
37,7
39,0
37,5
36,2
34,5
40,5
82,9
84
81,9
76,7
78,1
78
0
LR 5TR
LR 10MR
0
0
0
30
10
50
30
15
3
3
3
3
5
1
0
3
1
1
1
3
3
5
3
1
1
1
3
5
4
3
3
4
5
4
4
5
5
3
5
4
2
3
3
3
4
3
11,3
12,0
11,4
11,8
11,9
11,2
12,0
12,1
12,2
11,9
11,5
11,2
10,8
11,2
12,7
12,2
12,2
12,9
12,5
26,8
22,5
23,0
22,0
24,5
22,8
23,7
25,0
22,8
26,3
27,6
26,5
25,9
24,8
23,5
25,6
24,8
25,7
26,8
698,8
653,3
617,9
617,6
622,9
631,3
677,6
715,8
769,2
689,0
627,6
700,6
734,8
700,8
640,7
675,2
721,4
602,0
599,6
A-E
B-E
C-E
C-E
B-E
B-E
A-E
A-D
A
A-E
B-E
A-E
A-B
A-E
B-E
A-E
A-C
D-E
E
3
3
3
3
5
3
3
5
5
5
5
3
12,7
11,1
10,3
9,7
11,7
14,1
25,5
26,5
27,6
28,8
28,8
26,1
639,1
643,9
679,5
648,3
625,0
653,4
B-E
B-E
A-E
B-E
B-E
B-E
114,1
10,5
A.Ö.F0.05
VK%
VD.Durum 1.1 Verim ve Kalite özelliklerinde Mukayese 05-06
T.Rengi
Protein Bin tane HL
Tane verimi
Genel ort
38,7
80,9
663,4
25,4
11,8
Std ort.
38,9
80,7
649,0
25,2
12,7
En yüksek Std ort
45,7
82,9
689,0
25,4
14,1
Hat.ort
38,6
81,0
667,0
26,3
11,6
En yük.hat.ort
43,5
84,0
769,2
28,8
12,9
16
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
Genel Std
ort ort.
769,2
667
689
800
700
600
500
400
300
200
100
0
649
663,4
VD DURUM 1.1 05-06 Tane Verimi
En Hat. En
yük Ort yük
hat
Std
ort.
43,5
38,6
40
45,7
38,7
50
38,9
VD DURUM 1.1 05-06 BİN TANE AĞ
30
20
10
0
Genel Std En yük Hat. En yük
ort
ort.
Std
Ort
hat
ort.
82,9
81
84
90
80,7
100
80,9
VD DURUM 1.1 05-06 HEKTOLİTRE
Std
ort.
En yük
Std
Hat.
Ort
En yük
hat ort.
80
70
60
50
40
30
20
10
0
Genel
ort
17
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
11,6
12,9
14,1
12,7
14
11,8
VD DURUM 1.1 05-06 Protein
12
10
%
8
6
4
2
0
Genel
ort
Std
ort.
En yük
Std
Hat.
Ort
En yük
hat ort.
Genel
ort
En yük
Std
18
Hat.
Ort
28,8
Std
ort.
26,3
25,4
25,4
34
32
30
28
26
24
22
20
18
16
14
12
10
25,2
minolta
VD DURUM 1.1 05-06 T.RENGİ
En yük
hat ort.
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
Deneme Adı: VD.DUR. 1.2 Deneme Yılı: 2005/2006
Çeşit
No:
01
02
03
04
05
06
07
08
09
10
11
12
13
14
Çeşit ve Pedigri
ACONCHI 89
CD67124-1Y-503M-0Y
BOOMER_18/LOTUS_4
CDSS93Y82-3Y-4Y-0B-0Y-1B-0Y
CHEEN_11/POC//TANTLO/4/ENTE/MEXI_2//HUT/3/…CD91Y1069
-A-1Y-040M-030Y-2M-1Y-0B
CMH82A.1062/3/GGOVZ394//SBA81//PLC/4/AAZ_1/…CD973957Y-040M-040YRC-4M-0Y
DYB-81
FOCHA_1/ALAS//4*FOCHA_1
CDSP91B223-B-040H-030Y-030M-2Y-0M-2Y-0B
HALO_2/CHAIKA_3
CDSS93B00238S-7B-0Y-0B-2Y-0B
KIRKI_1/HIMAN_9//GRVAND_2
CDSS94Y00510T-B-3M-0Y-0B-1Y-0B
NACO97/GRO_2
CDSS94Y00101S-14M-OY-0B-0Y-0B
AYDIN-93
POD_11/YAZI_1
CDSS93B00069S-5M-0Y-0B-3Y-0B
TOPDY_18/FOCHA_1//ALTAR 84
CDSS92B1034-C-3M-0Y-0M-0Y-1B-0Y
BERKMEN-469/BİNAMO//STORK’’S’’/RABİ’’S’’
GD:03658.0D.0D.0D.1D.0D.0D
BEYAZİYE/KORİFLA
GD:03669.0D.0D.0D.2D.0D.0D
Orijin
2004/2005
VD.DUR.1.1
1
2
3
4
6
7
8
9
11
12
13
14
15
FIRAT-93
16
BEYAZİYE CHEN/ALEPPO/4/ANİNGA/VOLUNTER //FG’’S’’
/3/SHWA’’S’’ GD:03684.0D.0D.0D.5D.0D.0D
16
RUFF/FG//TURK-1/3/OMGUER-1
ICD.92-0085 HABL.16AP.0AP.0D.0D.4D.0D.0D
RUFF/FG//TURK-1/3/OMGUER-1
ICD.92-0085 HABL.20AP..0AP.0D.0D.4D.0D.0D
RUFF/FG//TURK-1/3/OMGUER-1
ICD.92-0085 HABL.6AP.0AP..0D.0D.1D.0D.0D
SARIÇANAK-98
KIRMIZI/KARAKILÇIK.140G//MRB.SH./HİDER
ICD.93-0424 HABL..0AP.0D.4D.0D
TARRO-1/TİSOMA-2//TARRO-1
CDSS92B997-D-5M-0Y-0M-0Y-1B-0Y
TİNG_7/2*GREEN_3
CDSS92B1037-G-2M-0Y-0M-0Y-2B-0Y
17
24
SHAW//FG/CR/3/YAV/4/CNDO/YAV//PAL/5/CHAHBA88/DERAA
SED94038-0S-6S-0S-6S-8S-0S
24
25
HARRAN-95
17
18
19
20
21
22
23
19
18
19
21
22
23
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
Hat no
Baş.
gün
sayısı
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
VERİM DENEMESİ DURUM-1.2 2005/2006 Diyarbakır
Boy Bin
HL Has/Pa Soğuk Büy.T Yatma protei Renk Tane Gurup
Zr. abiatı
%
n
cm tane
kg/lt s
verimi
ağır g.
1
118
95
34,7
80,3
2
116
95
40,2
81,1
3
4
D.Bakır-81
6
7
117
116
119
118
119
105
115
90
95
100
31,7
39,7
36,5
32
41,7
80
82,7
79,7
79,5
81,9
8
9
Aydın-93
11
119
118
118
118
105 29,7
115 40,5
105 36,7
100 37,7
78,9
81,4
82,2
80,1
12
119
120
31,5
80,3
13
14
Fırat-93
16
17
18
19
S.Çanak-98
21
22
23
24
120
117
119
119
119
118
118
118
119
119
119
116
105
105
125
90
95
110
105
90
95
95
110
100
42
39,7
46,5
43,2
33,7
32,7
35,7
39,7
41,5
40,7
33
42,5
80,5
79
81,8
78,9
82,9
81
81,2
82
84,8
79,1
80,4
80,9
Harran-95
A.Ö.F(0.05)
VK%
Normal Dağ
117
100
39,7
77,3
LR 5TR
LR
10MR
LR
40MS
LR5R
0
0
0
LR5
5TR
LR 5TR
10 SEPT
0
LR10M
R
LR
10TR
LR 40S
0
LR40S
LR0TR
0
0
LR30S
0
20MR
0
LR10R
LR10M
R
3
1
50
12,1
27,5 591,9
E-H
3
1
80
12,2
27,2 743,6
A-B
3
5
1
3
1
1
1
1
1
1
12,4
13,1
11,9
12,3
13,5
25,5
26
23,6
26,1
24,5
713,3
738,9
600,6
696,1
744,2
A-C
A-B
D-H
A-E
A-B
1
1
0
3
1
2
2
2
11,8
12,8
11,7
12
24,9
24,8
26,2
24,9
674,2
642,2
648,1
660,6
B-F
B-G
B-G
B-G
3
1
9,5
26,6 681,1
A-F
1
1
3
1
1
3
1
1
3
3
3
3
1
1
1
1
2
2
2
2
2
1
1
1
12,8
12,4
12,5
12,6
12,6
12,7
12,1
12,4
12,2
12
12
11,9
27,8
24,8
22,7
23,2
25,3
24,7
25,3
26,5
20,5
29
28,4
26,4
511,1
643,3
614,7
580,3
565,3
626,7
688,3
707,5
592,8
660,0
677,5
781,1
H
B-G
C-H
F-H
G-H
C-G
A-E
A-C
E-H
B-G
A-F
A
1
1
12,2
26,3 703,6
A-D
30
80
106,3
9,8
ÖD
VD. Durum 1.2 Verim ve Kalite özelliklerinde Mukayese 05-06
Tane rengi Protein Bin tane HL
Tane verimi
Genel ort
25,5
12,2
37,7
80,7
659,5
Std ort.
25,1
12,1
39,8
80,6
654,9
En yüksek Std ort
25,7
12,3
46,5
82,2
707,5
Hat.ort
26,5
12,5
37,2
80,7
660,6
En yük.hat.ort
28,4
13,1
43,2
84,8
781,1
20
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
707,5
660,6
700
600
500
400
300
200
Genel ort
Std ort.
En yük Std Hat. Ort
En yük hat
ort.
gr
43,2
46,5
37,2
40
39,8
50
37,7
VD DURUM 1.2 05-06 BİN TANE AĞ
30
20
10
0
Genel
ort
Std En yük Hat. En yük
ort.
Std
Ort
hat
ort.
HL
Genel
ort
84,8
80,7
82,2
100
90
80
70
60
50
40
30
20
10
0
80,6
VD DURUM 1.2 05-06 HEKTOLİTRE
80,7
kg/da
654,9
659,5
800
781,1
VD DURUM 1.2 05-06 Tane Verimi
Std En yük Hat. En yük
ort.
Std
Ort
hat
ort.
21
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
13,1
12,5
12,3
13
12,1
15
12,2
VD DURUM 1.2 05-06 protein
11
%
9
7
5
Genel
ort
Std En yük Hat. En yük
ort.
Std
Ort
hat
ort.
minolta
28,4
26,5
25,7
27
25,1
29
25,5
VD DURUM 1.2 05-06 T.RENGİ
25
23
21
19
17
15
Genel
ort
Std En yük Hat. En yük
ort.
Std
Ort
hat
ort.
22
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
Deneme Adı: VD DUR. 2.2
Çeşit
No:
01
02
03
04
05
06
07
08
09
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
Deneme Yılı:2005/2006
Çeşit ve Pedigri
BOOMER_33/FOCHA_1//MEMO_1/YAV79
CDSS93Y671-G-2Y-4Y-0B-0Y-IB-0Y
BOOMER_4/ACO89
CDSS93Y45-11Y-0M-0Y-0B-2Y-0B
GREEN_14//YAV_10/AUK
CDSS93Y54-3Y-3Y-0B-0Y-2B-0Y
GREEN_14//YAV_10/AUK
CDSS93Y54-3Y-5Y-0B-0Y-2B-0Y
DYB-81
YEL/BAR/3/GARZA/AFN//CRA/5/DOM//CRA*2/GS/3/…CDSS94
Y00591T-F-1M-0Y-0B-3Y-0B
RUFF/FG//TURK-1/3/GENİL-3
ICD.92-0081 HABL.0AP.6AP.0AP.0D.0D.0D.0D
RUFF/FG//TURK-1/3/OMGUER-1
ICD.92-0085 HABL.0AP.13AP.0AP.0D.0D.0D.0D
BEYAZİYE/KORİFLA
GD:03669.0D.0D.0D.1D.0D.0D
AYDIN-93
KIRMIZI/KARAKILÇIK.140G//MRB.SH/HEİDER
ICD.93-0424 HABL.0AP.0D.0D.1D.0D
RUFF/FG//TURK-1/3/BRACHOUA
ICD.92-0086 HABL.5AP.0D.0D.4D.0D.0D
RUFF/FG//TURK-1/3/GENİL-3
ICD.92-0081 HABL.6AP.0AP.0D.0D.1D.0D.0D
RUFF/FG//TURK-1/3/GENİL-3
ICD.92-0081 HABL.6AP.0AP.0D.0D.4D.0D.0D
FIRAT-93
RUFF/FG//TURK-1/3/OMGUER-1
ICD.92-0085 HABL.9AP.0AP.0D.0D.2D.0D.0D
RUFF/FG//TURK-1/3/OMGUER-1
ICD.92-0085 HABL.16AP.0AP.0D.0D.1D.0D.0D
RUFF/FG//TURK-1/3/OMGUER-1
ICD.92-0085 HABL.9AP.0AP.0D.5D.0D.0D
KIRMIZI/KARAKILÇIK.140G//MRB.SH./HİDER
ICD.93-0424 HABL..0AP.0D.3D.0D
SARIÇANAK-98
CHEN/AUK//BİSU
CD93536-7Y-040M-030Y-1PAP-0Y
Orijin
2004/2005
VD.DUR.2.1
1
2
3
4
6
7
8
9
11
12
13
14
16
17
18
19
21
AAZ’S’/CREX’S’/3/SRN//HUI’S’/SOMO’S’/4/AOS’S’/KKV5//CHEN’S’
DRN’S’CD96928-3SA-0SA-0SA-13SA-0SA
22
WIZZA_23/CONA
CDSS93Y68-1Y-2Y-0B-0Y-1B-0Y
STN’S’/3/HUİ’S’/CARL’S’//CHEN’S’/CHTO’S’/GEDİZ-75 SA9360SA-4SA-0SA-1SA-1SA-0SA
HARRAN-95
23
23
24
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
Hat no
Baş.g
ün
sayısı
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
VERİM DENEMESİ DURUM-2.2 2005/2006 Diyarbakır
Boy
Bin
HL
Hast. Soğuk Tarla Protein Renk Tane Gurup
cm
tane
kg/lt
zararı puanı
verimi
ağır g.
1-9
1
118
100
33,5
80,2
2
3
4
DYB-81
6
7
8
9
Aydın-93
11
12
13
14
Fırat-93
16
17
18
19
S.Çanak-98
21
22
23
24
Harran-95
A.Ö.F(0.05)
VK%
N.dağılım
118
118
118
119
120
119
111
120
119
119
119
119
119
119
119
119
119
119
119
118
118
120
120
120
100
90
95
120
100
100
100
115
115
95
100
100
100
95
100
95
90
105
95
100
100
90
100
100
37,5
37,0
43,0
37,0
35,5
41,0
40,5
38,7
36,7
42,0
43,5
42,7
42,7
47,5
41,0
36,7
35,0
41,2
38,5
39,5
43,2
41,0
40,7
42,0
76,3
80,6
80,5
77,2
79,9
80,0
82,5
77,3
81,9
82,9
81,8
81,0
79,8
80,1
80,6
81,3
80,7
83,0
80,8
81,8
81,2
81,1
81,0
78,5
0
LR10M
R
0
LR 5TR
0
0
0
0
0
0
0
0
0
LR 0TR
0
0
LR0TR
LR0TR
0
0
0
0
LR0TR
0
LR5MR
3
4
12,6
26,6 651,1
A-D
3
3
3
1
3
3
3
1
1
1
3
3
3
1
1
3
3
3
3
3
35
3
3
5
5
4
3
3
2
3
4
5
5
3
4
3
5
4
5
4
4
4
3
3
5
4
4
3
14,0
11,5
11,3
12,5
11,1
12,3
12,9
12,6
12,6
12,7
12,9
12,5
11,9
13,2
13,6
13,5
13,0
13,4
12,8
11,9
12,5
12,8
12,7
12,3
27,1
25,1
25,4
24,5
24,8
23,5
24,8
23,1
25,5
20,0
22,4
25,8
24,8
24,7
25,2
23,3
25,4
23,4
25,6
24,6
25,5
27,0
24,2
27,2
638,8
670,9
714,8
602,1
533,5
667,6
626,6
541,4
706,8
550,3
632,1
684,5
661,2
663,8
599,0
661,4
695,9
612,0
660,6
696,5
679,8
625,5
654,3
596,2
A-E
A-C
A
B-F
F
A-C
A-F
E-F
A
D-F
A-F
A-C
A-C
A-C
C-F
A-C
A-C
A-F
A-C
A-C
A-C
A-F
A-D
C-F
9,9
105,1
ÖD
VD.Durum 2.2 Verim ve Kalite özelliklerinde Mukayse
T.rengi
Protein Bin tane HL
Tane verimi
Genel ort
24,8
12,6
39,9
80,5 641,1
Std ort.
25,5
12,7
40,3
79,7 645,9
En yüksek Std ort
27,2
13,2
47,5
81,9 706,8
Hat.ort
24,6
12,6
39,8
80,7 639,9
En yük.hat.ort
27,0
14,0
43,5
83,0 714,8
24
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
714,8
639,9
700
645,9
641,1
800
706,8
VD DURUM 2.2 05-06 Tane Verimi
500
400
300
200
Genel ort
Std ort.
En yük Std
Hat. Ort
En.
Yük.hat.ort
43,5
39,8
47,5
50
40,3
39,9
VD DURUM 2.2 05-06 BİN TANE AĞ.
40
gr
30
20
10
0
Genel Std ort. En yük
ort
Std
Hat.
Ort
En yük
hat ort.
79,7
81,9
80,7
83
90
80,5
VD DURUM 2.2 05-06 HEKTOLİTRE
Std ort.
En yük
Std
Hat. Ort
En yük
hat ort.
75
hl/kg
kg/da
600
60
45
30
15
0
Genel
ort
25
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
14
12,6
13,2
12,7
14
12,6
VD DURUM 2.2 05-06 Tanede Protein
12
%
10
8
6
4
2
0
Genel ort
Std ort.
En yük Std
Hat. Ort
En. Yük.hat.ort
minolta
25
27
24,6
27,2
25,5
30
24,8
VD DURUM 2.2 05-06 Tane Rengi
20
15
10
5
0
Genel ort
Std ort.
En yük Std
26
Hat. Ort
En. Yük.hat.ort
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
Deneme Adı: BVD.DUR.(K).1.2 Deneme Yılı: 2005/2006
Çeşit
No:
01
02
03
04
05
06
07
08
09
010
011
012
013
014
015
016
017
018
019
020
021
022
023
024
025
Çeşit ve Pedigri
Dicle-74/Minaret Durum
GD03535-0D-0D-0D-0D-0D
AJAIA 12/F3 LOCAL (SEL.ETHIO.135.85//...
CD98331-E-6Y-040M-040YRC-3M-1Y-0B
ALTAR 84/SRN//2*HAI-OU-1
CDSS93Y1188-B-1Y-1Y-0B-0Y-2B-0Y
BOOMER-18/LOTUS-4
CDSS93Y82-5Y-2Y-0B-0Y-1B-0Y
DİYARBAKIR-81
CHEN/ALTAR 84//FILLO
CD91Y568-1Y-040M-030Y-4M-0Y-0B-1Y-0B
D88059//WARD/YAV79/3/ACO89
CDSS92B1162-A-6M-0Y-0M-0Y-1B-0Y
HYDRANASSA30/SILVER-5
CD92634-040PAP-030Y-040H-8Y-0PAP-2Y-0B
PLATA-7/ILBOR-1
CD93998-1Y-040M-030Y-2PAF-0Y
AYDIN-93
SCOT/MEXI-1//SRN/3/CHEN/ALTAR 84
CD94590-A-4Y-040M-030Y-2PAP-0Y
SHAG-23/LAPDY-25
CDSS92B175-2M-0Y-0M-0Y-1B-0Y
SN TURK MI 83-83 503/LOTUS-4//MUSK-4
CD97776-D-3Y-040M-040YRC-2M-1Y-0B
Mrb/Mgr-4
ICD91-0828-AB-3AP-0AP-6AP-0AP
FIRAT-93
Wdz 6/Gil 4
ICD933-0466-C-TR-1AP-9AP-0AP
HFN94N MOR NO 23/Blrn
ICD94-0180-T-0AP-7AP-0AP
Mrf 1/Stj 2
ICD93-0746-C-TR-3AP-4AP-0AP
Ruff/Fg//Turk 1/3/Mrg 1
ICD92-0085-H-0AP-12AP-0AP-11AP-0AP
SARIÇANAK-98
Stj 3/4/Stn//Hui/Somo/3/Yav/Fg//Roh
ICD94-1022-T-4AP-0AP-3AP-0AP
Mrb 3/Mna-1
ICD91-0760-AB-14AP-0AP-4AP-0AP
Bcr/Sbl 5//Ae.peregrinacylindors 4010147
ICD94-0307-WABL-1AP-0AP-4AP-0AP
Ossl-1/Stj-5
ICD92-0976-C-0AP-6AP-0TR-2AP-0AP
HARRAN-95
27
Orijin
2004-2005
VD.DUR.2..2
1
2
4
6
8
11
12
16
17
18
21
VD.DUR.1..2
1
3
4
7
9
12
13
17
19
Soğuk
Zararı
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
Hat no
1
2
3
4
DYB-81
6
7
8
9
Aydın-93
11
12
13
14
Fırat-93
16
17
18
19
S.Çanak-98
21
22
23
24
Harran-95
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
BÖLGE VERİM DENEMESİ DURUM kuru-1.2 2005/2006 Diyarbakır
Baş.
Boy
Bin
HL Hast. Soğuk Yatma T.punaı Tane Gurup
gün
cm
tane
kg/lt LR
zararı
verimi
sayısı
ağır g.
1-9
116
116
112
111
112
115
110
116
113
116
114
114
114
113
115
113
113
113
112
115
111
115
113
112
112
110
105
102
100
115
100
95
105
90
92
100
100
103
117
100
108
110
95
100
95
113
120
90
97
100
41,5
47,8
48,2
39,1
41,0
46,8
41,4
45,8
38,4
38,9
43,8
44,6
42,2
40,4
50,0
41,6
45,1
43,3
43,6
43,1
48,2
43,1
47,5
50,5
43,4
79,5
83,0
83,5
81,4
79,3
83,0
82,4
82,4
79,8
81,3
82,2
80,0
81,0
80,8
81,7
81,0
78,1
81,3
82,6
83,0
81,9
82,9
81,1
79,6
77,0
0
0
40S
0
0
0
0
5TR
0
5TR
0
0
0
0
30MS
0
0
0
40S
10MR
0
0
0
0
10MR
A.Ö.F0.05
VK%
N.dağılım
3
3
5
3
1
0
0
1
0
0
1
1
1
1
5
3
3
5
3
3
7
1
5
3
5
20
70
70
20
80
15
5
5
4
4
4
3
5
4
3
3
5
3
3
4
4
4
4
5
3
4
4
5
2
4
4
746,7
892,5
779,6
865,8
705,0
796,3
813,1
818,3
671,7
703,5
832,5
624,2
709,8
787,5
750,0
787,7
740,6
830,2
728,5
838,8
714,4
792,1
715,0
708,1
745,0
C-G
A
B-F
A-B
F-H
A-F
A-E
A-D
G-H
F-H
A-C
H
F-H
B-F
C-G
B-F
C-G
A-D
D-G
A-C
E-H
A-F
E-H
F-H
C-G
102,0
9,4
ÖD
BVD.Durum 1.2 (K) 05-06 Verim ve Kalite özelliklerinde Mukayese
T.Rengi
Protein
MSDS Bin tane HL
Tane verimi
Genel ort
24,3
12,2
12,1
44,0
81,2
763,9
Std ort.
24,9
12,3
10,8
43,3
80,5
748,5
En yüksek Std ort
27,1
13,3
12,5
50,0
83,0
838,5
Hat.ort
24,2
12,2
12,4
44,1
81,4
767,7
En yük.hat.ort
27,3
12,9
16,8
50,5
83,5
892,5
28
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
BVD DURUM (k) 1.2 05-06 T.Verimi
D.Bakır
892,5
838,5
767,7
kg/da
800
748,5
900
763,9
1000
700
600
500
Genel ort Std ort.
En yük
Std
Hat. Ort
En yük
hat ort.
50,5
50
43,3
50
44
60
44,1
BVD DURUM(K) 1.2 05-06 BİN TANE
40
gr 30
20
10
0
Genel
ort
Std ort.
En yük
Std
Hat. Ort
En yük
hat ort.
BVD DURUM(K) 1.2 05-06 HEKTOLİTR
83,5
81,4
83
80,5
kg/hl
85
81,2
90
80
75
70
Genel ort Std ort.
En yük
Std
29
Hat. Ort
En yük
hat ort.
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
BVD DURUM(K) 1.2 05-06 PROTEİN
13
%
11
10
9
8
7
6
5
Genel ort Std ort.
27,3
27,1
22
20
18
16
14
12
10
Genel
ort
16,8
12,4
12,5
10,8
12,1
En yük
hat ort.
24
16
mm
Hat. Ort
24,2
26
24,9
28
24,3
30
18
10
8
En yük
Std
BVD DURUM(K) 1.2 05-06 T.Rengi
20
12
12,9
12
BVD DURUM(K) 1.2 05-06 MSDS
14
12,2
12,2
14
12,3
13,3
MSDS
9,5
10,5
11,8
11,3
11,0
9,0
10,0
14,3
10,0
8,5
12,0
11,8
13,3
13,5
10,0
15,0
16,8
12,5
12,0
12,0
10,3
14,3
14,8
15,3
12,5
minolta
BVD 1.2 (k) Durum 05-06 Kalite
Hat no
protein renk
1
12,3
23,0
2
12,1
20,8
3
12,6
24,9
4
11,9
26,1
DYB-81
11,8
23,2
6
12,1
22,8
7
12,6
27,3
8
12,4
24,2
9
12,8
26,5
Aydın-93
13,3
26,5
11
12,0
24,2
12
12,9
27,1
13
12,1
25,2
14
11,8
24,6
Fırat-93
12,4
23,4
16
11,9
25,2
17
12,9
24,4
18
11,8
21,0
19
12,8
23,7
S.Çanak-98
12,0
24,2
21
11,8
23,4
22
11,9
25,9
23
12,6
21,4
24
12,1
22,6
Harran-95
11,9
27,1
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
Genel Std ort. En yük
ort
Std
30
Hat.
Ort
En yük
hat ort.
Std
ort.
En yük Hat. En yük
Std
Ort hat ort.
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
Deneme Adı: BVD DUR.(S).1.2 Deneme Yılı: 2005/2006
Çeşit
No:
01
02
03
Çeşit ve Pedigri
Dicle-74/Minaret Durum
GD03535-0D-0D-0D-0D-0D
AJAIA 12/F3 LOCAL (SEL.ETHIO.135.85//...
CD98331-E-6Y-040M-040YRC-3M-1Y-0B
ALTAR 84/SRN//2*HAI-OU-1
CDSS93Y1188-B-1Y-1Y-0B-0Y-2B-0Y
04
BOOMER-18/LOTUS-4
CDSS93Y82-5Y-2Y-0B-0Y-1B-0Y
05
DİYARBAKIR-81
06
07
08
09
010
011
012
013
014
015
016
017
018
019
020
021
022
023
024
025
Orijin
2004-2005
VD.DUR.2..2
1
2
4
6
CHEN/ALTAR 84//FILLO
CD91Y568-1Y-040M-030Y-4M-0Y-0B-1Y-0B
D88059//WARD/YAV79/3/ACO89
CDSS92B1162-A-6M-0Y-0M-0Y-1B-0Y
HYDRANASSA30/SILVER-5
CD92634-040PAP-030Y-040H-8Y-0PAP-2Y-0B
PLATA-7/ILBOR-1
CD93998-1Y-040M-030Y-2PAF-0Y
AYDIN-93
SCOT/MEXI-1//SRN/3/CHEN/ALTAR 84
CD94590-A-4Y-040M-030Y-2PAP-0Y
SHAG-23/LAPDY-25
CDSS92B175-2M-0Y-0M-0Y-1B-0Y
SN TURK MI 83-83 503/LOTUS-4//MUSK-4
CD97776-D-3Y-040M-040YRC-2M-1Y-0B
Mrb/Mgr-4
ICD91-0828-AB-3AP-0AP-6AP-0AP
FIRAT-93
Wdz 6/Gil 4
ICD933-0466-C-TR-1AP-9AP-0AP
HFN94N MOR NO 23/Blrn
ICD94-0180-T-0AP-7AP-0AP
Mrf 1/Stj 2
ICD93-0746-C-TR-3AP-4AP-0AP
Ruff/Fg//Turk 1/3/Mrg 1
ICD92-0085-H-0AP-12AP-0AP-11AP-0AP
SARIÇANAK-98
Stj 3/4/Stn//Hui/Somo/3/Yav/Fg//Roh
ICD94-1022-T-4AP-0AP-3AP-0AP
Mrb 3/Mna-1
ICD91-0760-AB-14AP-0AP-4AP-0AP
Bcr/Sbl 5//Ae.peregrinacylindors 4010147
ICD94-0307-WABL-1AP-0AP-4AP-0AP
Ossl-1/Stj-5
ICD92-0976-C-0AP-6AP-0TR-2AP-0AP
HARRAN-95
31
8
11
12
16
17
18
21
VD.DUR.1..2
1
3
4
7
9
12
13
17
19
Soğuk
Zararı
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
Hat no
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
BÖLGE VERİM DENEMESİ DURUM-sulandı 1.2 2005/2006 Diyarbakır
Baş.
Boy Bin tane HL
Hast.
Soğuk Tarla b.yap. Tane Gurup
gün
cm ağır g. kg/lt
zararı puanı kıvrıl verimi
sayısı
1-9
ması
1
2
3
4
DYB-81
6
7
8
9
Aydın-93
11
12
13
14
Fırat-93
16
17
18
19
118
119
118
117
119
117
118
118
118
117
116
116
118
116
117
117
117
116
117
92
95
90
95
102
90
93
95
80
110
90
100
97
110
88
90
90
95
95
42,2
47,4
44,4
40,1
43,0
43,2
40,8
46,4
39,0
45,2
42,3
45,6
42,7
44,1
51,7
43,1
44,9
45,0
43,6
81,1
83,3
84,5
83,8
81,4
83,5
83,2
83,5
83,1
83,3
83,4
82,0
83,4
82,3
82,7
83,0
80,9
81,8
84,2
S.Çanak-98
21
22
23
24
Harran-95
117
116
115
116
116
116
93
95
110
98
100
95
43,3
48,5
42,6
47,7
50,2
46,1
83,7
82,8
83,8
82,3
81,5
78,9
LR20MR
1
1
2
2
2
2
1
1
2
1
2
2
2
3
3
2
2
3
2
3
1
1
1
3
1
1
5
1
1
3
1
1
3
3
1
5
1
3
727,0
814,9
746,0
847,3
859,4
745,5
804,5
854,3
830,8
782,1
818,4
777,5
751,7
885,1
796,8
811,5
793,0
796,0
810,3
1
1
2
3
1
2
3
3
1
1
3
3
859,4
773,4
773,8
715,3
784,8
768,9
A.Ö.F0.05
VK%
N.dağılım
ÖD
10,5
ÖD
BVD. Durum 1.2 (S) 05-06 Verim ve Kalite özelliklerinde Mukayese
T.rengi Protein Camsılık Bin tane HL
Tane verimi
Genel ort
24,2
12,2
96,7
44,5
82,7
797,1
Std ort.
24,1
12,1
94,4
45,9
82,0
813,3
En yüksek Std ort 24,2
12,2
97,1
81,7
83,7
859,4
Hat.ort
25,6
12,7
100
44,2
82,9
793,1
En yük.hat.ort
26,7
12,9
98
50,2
84,5
885,1
Genel ort kuru
Genel ort sulu
T.rengi
24,3
24,2
Protein Bin tane
12,2
44,0
12,2
44,5
32
HL
81,2
82,7
Tane verimi
763,9
797,1
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
797
1000
950
900
850
800
750
700
650
600
764
kg/da
BVD DURUM 1.2 05-06 Tane Verimi DEĞİŞİM
T.verimi
kuru
sulu
Bin tane
HL
kg/da
793,4
859,4
813,3
797
800
885,1
protein
BVD DURUM 1.2 (s) 05-06 Tane Verimi D.Bakır
950
82,7
44,5
12,2
44
Renk
12,2
24,3
24,2
90
80
70
60
50
40
30
20
10
0
81,2
BVD DURUM 1.2 05-06 Tane Verimi KALİTE DEĞİŞİM
650
500
Genel ort
Std ort.
En yük
Std
33
Hat. Ort
En yük
hat ort.
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
Std ort.
En yük
Std
12
%
11
10
9
8
Genel ort
En yük
Std
50,2
44,2
40
gr 30
20
10
0
Genel ort
En yük
hat ort.
Std ort.
En yük
Std
34
Hat. Ort
En yük
hat ort.
Hat. Ort
26,7
24,2
Std ort.
25,6
24,1
24,2
Genel ort
81,7
30
28
26
24
22
20
18
16
14
12
10
8
45,9
44,5
50
Hat. Ort
BVD DURUM(S) 1.2 05-06 D.Bakır T.RENGİ
BVD DURUM(S) 1.2 05-06 D.Bakır BİN TANE
60
12,9
12,2
13
12,1
12,2
14
12,7
BVD DURUM(S) 1.2 05-06 D.Bakır PROTEİN
minolta
BVD 1.2 (s) Durum 05-06 Kalite
Hat no
protein renk
1
12,2
22,7
2
12,6
22,0
3
12,6
25,6
4
12,1
25,7
DYB-81
11,5
22,2
6
11,8
23,0
7
12,7
27,7
8
11,9
23,0
9
12,1
26,7
Aydın-93
12,6
25,6
11
12,5
24,2
12
12,5
26,7
13
11,9
26,5
14
12,2
23,2
Fırat-93
12,7
23,3
16
11,9
25,3
17
12,9
23,6
18
11,3
20,8
19
12,9
23,1
S.Çanak-98 11,7
24,4
21
12,1
24,1
22
12,6
25,0
23
11,7
21,7
24
12,3
23,4
Harran-95
11,8
25,2
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
En yük
hat ort.
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
84,5
En yük
Std
Hat. Ort
En yük
hat ort.
100
98
Genel ort
En yük
Std
Hat. Ort
En yük
hat ort.
94,4
96,7
BVD DURUM(S) 1.2 05-06 D.Bakır
CAMS
97,1
%
110
100
90
80
70
60
50
40
30
20
10
0
82,9
Genel ort Std ort.
83,7
82
100
90
80
70
60
50
40
30
20
10
0
82,7
BVD DURUM(S) 1.2 05-06 D.Bakır HL
Std ort.
35
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
Deneme Adı: KBVD.DUR.1.3 DYB Deneme Yılı: 2005/2006
Çeşit
No:
01
02
03
04
Çeşit ve Pedigri
SUOKUKKO
CD96492-A-1M-030Y-040PAP-9Y-0B
SILK-3/SHAG-23
CDSS92B609-2M-0Y-0M-0Y-1B-0Y
PATKA-7/YAZI-1
CDSS92B116-9M-OY-OM-OY-2B-OY
DIPPER-2/BUSHEN-3
CDSS92B128-5M-OY-OM-OY-2B-OY
05
06
07
AYDIN-93
Ainzen-1
Albit-9
08
09
010
Azeghar-1
HFN94N MOR NO 40/Blrn
DİYARBAKIR-81
DON PEDRO 87.1
CD56981-4Y-3M-3Y-0M-1Y-0B
RASCON-39/TILO-1
CDSS92B611-9M-0Y-0M-0Y-1B-0Y
SORA/2*PLATA-12
CD96587-G-1M-030Y-040PAP-040YRL-1H-0Y
YAZI-11.1
CD83744-B-6M-030YRC-040M-11YRC-0PAP-1Y-0B
FIRAT-93
SN TURK MI 83-84 375/NIGRIS-5//TANTLO-1
CD94483-A-3Y-040M-030Y-2PAP-4Y-0B
SRN-1/LARU/3/YAV-1/FGO//ROH/4/LICAN
CD91Y160-2Y-040M-030Y-1M-0Y-0B-1Y-0B
AUK/GUIL//GREEN
CD91Y7-1Y-040M-030Y-3M-0Y-0B-1Y-0B
SOOTY-9/2*TARRO-1
CDSS92B990-C-1M-0Y-0M-0Y-2B-0Y
HARAN-95
SORA/2*PLATA-12 CD96587-G-1M-030Y-040PAP040YRL-4H-2Y-0B
DIPPER-2/BUSHEN-3
CDSS92B128-5M-0Y-0M-0Y-2B-0Y
THORSHANE-2.2
CD86672-3M-030YRC-040PAP-8Y-0PAP-2Y-0B
SN TURK MI 83-84 375/NIGRIS-5//TANTLO-1
CD94483-A-3Y-040M-030Y-2PAP-1Y-0B
S.ÇANAK-98
011
012
013
014
015
016
017
018
019
020
021
022
023
024
025
Orijin
2004-2005
KBVD.DUR.
1.1
1
2
3
4
6
7
36
8
9
11
12
13
14
16
17
18
19
21
22
23
24
Soğuk
Zararı
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
Hat no
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
KURU BÖLGE VERİM DENEMESİ DURUM-1.3 2005/2006 Diyarbakır
Baş.
Boy Bin
HL Pas LR Soğuk T.puna Yatma Tane Gurup
gün
cm
tane kg/lt
zararı ı
verimi
sayısı
ağır g.
1-9
1
2
3
4
Aydın-93
6
7
8
9
DYB-81
11
12
13
14
Fırat-93
16 aday
17
18
19
Harran-95
21
22
23
24
S.Çanak-98
117
117
117
118
117
117
117
117
117
118
118
116
115
117
118
117
116
117
118
118
117
119
118
117
115
105
100
105
105
110
100
115
100
97
110
90
100
100
97
95
95
100
95
90
90
90
105
95
95
100
41,2
39,5
34,5
42,0
34,2
38,0
34,5
40,0
39,5
35,2
32,7
35,2
36,0
41,7
44,0
33,7
40,7
34,2
32,7
35,5
34,0
41,5
34,7
36,2
38,2
81,1
81,4
80,0
81,9
81,0
80,7
81,4
78,6
82,5
77,7
80,7
80,4
80,5
81,5
81,5
81,0
82,1
80,6
81,0
77,8
79,4
80,6
80,5
82,1
81,6
30MS
5MR
30
0
10MR
0
0
0
0
0
10MR
5MR
10MR
30MS
40S
0
30MS
30S
0
0
0
0
10MR
40S
0
1
2
0
1
10
1
10
3
1
2
3
3
4
3
2
1
2
1
3
3
3
5
1
3
3
4
4
5
3
5
3
5
4
3
3
3
4
5
3
4
4
5
5
4
3
2
3
4
5
4
A.Ö.F(0,10)
VK%
N.dağılım
20
30
734,6
772,1
662,3
692,1
734,8
743,3
646,9
671,9
702,3
674,4
605,4
727,5
745,8
634,6
686,9
732,5
627,7
732,3
707,1
696,7
576,7
620,6
619,0
763,3
636,5
a-d
A
b-f
a-f
a-d
abc
c-g
a-g
a-f
a-g
f-g
a-e
abc
d-g
a-f
a-e
efg
a-e
a-f
a-f
g
fg
fg
abc
d-g
104,8
10,8
ÖD
Not: 3 yıllık veriler stabilite analizleri yapılarak 16 hat tescile teklif edilmiştir.
KBVD.Durum 1.3 05-06 Verimve Kalite özelliklerinde mukayese
Protein
T.Rengi MSDS Bin tane HL
Tane verimi
Genel ort
11,8
25,8
685,9
6,2
37,2
80,7
Std ort.
11,7
24,7
711,2
6,1
37,0
79,9
En yüksek Std ort
11,9
26,8
763,3
8,5
37,2
80,9
Hat.ort
12,1
26,0
636,5
6,2
44,0
81,6
En yük.hat.ort
13,7
28,6
772,1
9
42,0
82,5
37
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
KALİTE KBVD DURUM-1.3 2005/2006 Diyarbakır
Hat no
Tanede
Tane rengi
protein
MSDS
1
13,7
26,1
6,0
2
8,9
26,0
7,5
3
12,1
25,4
6,0
4
12,0
25,7
6,5
Aydın-93
12,1
26,0
5,5
6
12,3
22,4
5,0
7
11,0
26,6
5,5
8
13,6
25,7
6,0
9
12,3
24,9
5,0
D.Bakır-81 11,9
23,0
5,5
11
11,7
28,4
5,5
12
10,9
28,6
6,0
13
11,8
26,5
6,5
14
10,9
25,1
5,0
Fırat-93
12,0
23,2
5,0
16
11,9
27,1
7,5
17
12,7
26,6
5,5
18
12,5
25,5
5,5
19
10,9
26,3
6,5
Harran-95
10,8
25,9
6,0
21
13,2
26,1
6,0
22
10,9
25,9
9,0
23
11,4
25,9
7,5
24
12,4
27,5
8,5
S.Çanak-98 11,7
25,4
6,5
Std ort.
En yük
Std
38
13,7
10
%
8
6
4
2
0
Genel
ort
Std ort.
En yük Hat. Ort En yük
Std
hat ort.
minolta
28,6
26
24,7
25,8
30
26,8
KBVD DURUM 1.3 05-06 D.Bakır T.Rengi
25
20
15
Genel
ort
772,1
636,5
763,3
711,2
685,9
Genel
ort
12,1
12
KBVD DURUM 1.3 05-06 Tane Verimi D.Bakır
800
700
600
500
400
300
200
100
0
11,9
14
11,7
11,8
KBVD DURUM 1.3 05-06 D.Bakır PROTEİN
Hat. Ort En yük
hat ort.
Std ort. En yük Hat. Ort En yük
Std
hat ort.
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
44
42
40
Hat. Ort
En yük
hat ort.
37,2
37,2
50
37
KBVD DURUM 1.3 05-06 D.Bakır BİN TANE
30
20
10
Genel ort
Std ort.
En yük
Std
81,6
82,5
90
80,9
100
79,9
KBVD DURUM 1.3 05-06 D.Bakır HL
80,7
0
En yük
Std
Hat. Ort
En yük
hat ort.
80
70
60
50
40
30
Genel ort Std ort.
39
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
Deneme Adı: SBVD. DUR.1.3
Çeşit
No:
Deneme Yılı: 2005/2006
Çeşit ve Pedigri
09
GREEN-38/BUSHEN-4
CDSS92B134-19M-0Y-0M-0Y-1B-0Y
SN TURK MI 83-84 375/NIGRIS-5//TATLO-1
CD94483-A-3Y-040M-030Y-2PAP-1Y-0B
AUK/GUIL//GREEN
CD91Y7-1Y-040M-030Y-3M-0Y-0B-1Y-0B
RASCON-39/TILO-1
CDSS92B611-2M-0Y-0M-0Y-1B-0Y
AYDIN-93
DIPPER-2/BUSHEN-3
CDSS92B128-1M-0Y-0M-0Y-3B-0Y
BOOMER-24/2*RASCON-37
CDSS92B1137-A-2M-0Y-0M-0Y-3B-0Y
ARAM-7//CREX/ALLA/4/ENTE/MEXI2//HUI/3/...
CD98587-B-11Y-040M-040YRC-6M-2Y-0B
Yousef-1
010
DİYARBAKIR-81
01
02
03
04
05
06
07
08
011
012
013
014
015
016
017
018
019
020
021
022
023
024
025
SN TURK MI 83-84 503/LOTUS-4//MUSK-4
CD97776-D-3Y-040M-040YRC-2M-1Y-0B
GREEN-2/KNAR-3
CDSS92Y3093-1Y-030M-0Y-0M-0B-1Y-0B
ZHONG ZUO/2*GREEN-3
CD91B2975-A-18M-030Y-030M-2Y-0M-1Y-0B
GREEN-38/BUSHEN-4
CDS92B134-22M-0Y-0M-0Y-2B-0Y
Orijin
2004-2005
SBVD.DUR.1.1
1
2
3
4
6
7
8
9
11
12
13
14
FIRAT-93
RASCON-37/GREEN-2
CD91B1975-3M-030Y-030M-6Y-0M-2Y-0B
BOOMER-24/2*RASCON-37
CDSS92B1137-A-2M-0Y-0M-0Y-3B-0Y
FOCHA-1/ALAS//4*FOCHA-1
CDSP91B223-B-040H-030Y-030M-2Y-0M-1Y-0B
RASCON-39/TILO-1
CDSS92B611-2M-0Y-0M-0Y-1B-0Y
HARAN-95
SOOTY-9/RASCON-37
CD91B1938-6M-03Y-030M-4Y-0M-0B-1Y-0B
KITSA-1.1
CD91406-040PAP-2Y-040M-1Y-0PAP-1Y-0B
RASCON-37/2*TARRO-2
CDSS92B1021-C-2M-0Y-0M-0Y-2B-0Y
BISU-1/PATKA-3
CD99082-1PAP-040YRC-040M-1Y-0B
S.ÇANAK-98
40
16
17
18
19
21
22
23
24
Soğuk
Zararı
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
Hat no
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
SULU BÖLGE VERİM DENEMESİ DURUM-1.3 2005/2006 Diyarbakır
T.puan İki Yatma Soğuk Verim Gurup
Baş.
Boy Bin
HL
gün
cm tane
kg/lt dönem
zararı kg/da
sayısı
ağır g.
1
2
3
4
Aydın-93
6
7
8
9
D.Bakır-81
11
12
13
14
Fırat-93
16
17
18
19
Harran-95
21
22
23
24
S.Çanak-98
A.Ö.F(0.05)
VK%
115
116
116
116
117
117
117
117
116
117
116
114
116
116
115
115
116
116
114
95
100
95
95
105
100
105
100
95
117
97
95
100
95
100
98
95
100
95
40,5
39,5
41,5
38,0
39,0
45,0
44,5
41,0
50,5
41,5
39,7
42,2
44,0
40,5
51,3
43,0
41,2
41,0
43,5
84,3
84,4
84,0
83,3
84,7
83,6
83,6
84,4
83,8
82,8
83,3
82,9
84,6
86,0
84,0
82,5
82,5
82,8
81,9
5..5
5..4
4..5
4..5
5..4
5:.4
5..3
5..5
5..3
5..4
5..2
5..5
5..4
5..4
5..5
3..3
3..3
5..5
5.5
115
117
115
116
114
114
105
90
100
100
100
100
45,2
31,7
38,7
36,5
43,5
42,5
81,8
80,1
81,5
82,5
84,9
83,9
4..4
3..3
3..5
4..3
5..5
4..4
60
30
40
20
10
20
2
2
1
1
1
2
2
3
3
1
3
3
3
1
3
3
3
1
1
860,8
761,7
818,1
853,5
806,0
799,2
817,5
852,7
827,3
803,1
820,0
794,0
795,2
764,4
807,1
732,1
802,9
778,1
870,4
A-C
E-F
A-F
A-D
B-F
B-F
A-F
A-D
A-E
B-F
A-F
B-F
B-F
D-F
B-F
F
B-F
C-F
A-B
2
1
1
1
2
2
754,2
793,3
767,7
792,1
907,3
838,3
E-F
B-F
D-F
B-F
A
A-E
90,6
7,9
Not: 3 yıllık veriler stabilite analizleri yapılarak 19 nolu hat tescile teklif edilmiştir.
SBVD.Durum 1.3 05-06 Verim ve Kalite özelliklerinde İlerleme
Tane rengi Protein Bin tane HL
Camsılık Tane
%
verimi
Genel ort
25,2
11,7
41,8
83,4
93
808,7
Std ort.
24,2
11,5
43,9
83,4
89
801,8
En yüksek Std ort
25,9
12,2
51,3
84,7
97
838,3
Hat.ort
25,5
11,7
41,3
83,3
94
810,4
En yük.hat.ort
30,2
12,7
50,5
86,0
100
907,3
41
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
KALİTE SBVD DURUM-1.3 2005/2006
Diyarbakır
Hat no
Camsılı Tanede Tane
k
protein rengi
1
99
11,7
26
2
98
12,7
25,4
3
85
11,5
25,3
4
97
11,7
29,4
Aydın-93
88
11,3
25,9
6
88
11
26
7
90
12,4
23,9
8
96
11,3
26,4
9
90
10,8
22,8
D.Bakır-81
86
11,3
22,5
11
87
11,3
26,6
12
98
11,7
23,1
13
95
11,6
24,4
14
89
11,9
25,6
Fırat-93
97
12,2
22,7
16
99
12,1
24,7
17
98
12,6
24,4
18
86
11,8
25,8
19
100
11,7
30,2
Harran-95
84
11,5
24,8
21
98
11,6
25,3
22
100
12,3
24,2
23
90
11,2
25,9
24
98
11,8
24,5
S.Çanak-98
88
11,1
24,4
11,7
Std ort.
En yük
Std
Hat. Ort
10
%
8
6
4
2
0
Genel
ort
kg/da
30,2
24,2
25,9
25,5
25,2
Std ort.
En yük
Std
Hat. Ort
20
10
0
Genel
ort
42
810,4
838,3
Std ort.
907,3
minolta
30
801,8
808,7
Genel
ort
En yük
hat ort.
SBVD DURUM 1.3 05-06 Tane rengi
SVD DURUM 1.3 05-06 Tane Verimi
1000
900
800
700
600
500
400
300
200
100
0
12,7
12,2
12
11,5
14
11,7
SBVD DURUM 1.3 05-06 Protein
En yük Hat. Ort En yük
Std
hat ort.
En yük
hat ort.
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
41,3
50,5
51,3
43,9
50
41,8
SBVD DURUM 1.3 05-06 BİN TANE AĞ
40
gr
30
20
10
0
Genel
ort
Std ort.
En yük
Std
Hat. Ort
En yük
hat ort.
83,3
86
Genel ort Std ort.
84,7
83,4
100
90
80
70
60
Hl 50
40
30
20
10
0
83,4
SBVD DURUM 1.3 05-06 HEKTOLİTRE
En yük
Std
Hat. Ort
En yük
hat ort.
43
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
DIŞ BÖLGE VERİM DENEMELERİ
Hat no
1
2
3
4
DYB-81
6
7
8
9
Aydın-93
11
12
13
14
Fırat-93
16
17
18
19
S.Çanak-98
21
22
23
24
Harran-95
BÖLGE VERİM DENEMESİ DURUM-1.2 2005/2006 Hazro
Baş.gü Boy cm Bin
HL Helm/kök Protein T.rengi
n sayısı
tane kg/lt
çür.
ağır g.
116
120
117
116
120
116
116
116
120
117
115
116
120
117
116
104
105
100
103
105
95
98
100
95
108
90
104
95
118
90
37,5
34,5
37,0
38,2
33,5
41,5
41,5
39,0
41,2
41,2
33,0
34,2
41,2
35,5
35,7
79,7
79,6
79,7
81,3
78,5
79,9
80,7
78,3
81,9
80,6
75,8
78,1
79,7
81,1
81,5
116
117
116
118
116
115
114
117
116
117
98
98
100
95
90
99
113
95
90
95
32,5
37,5
39,5
39,2
34,7
38,2
37,0
39,2
42,2
32,7
79,7
82,4
81,9
82,2
82,5
82,0
81,1
80,0
83,4
81,5
Kç 0
Kç 5
Kç 0
Kç 5
Lç 0
Kç 5
Kç 5
Kç 7
Kç 5
Helm40/ (5)
Kç 7
Kç 7
Kç 3
Kç 3
Kç 3
Helm-30
kç.(3)
Kç 5
Kç 3
Kç 3
Kç 5
Kç 7
Kç 5
Helm 20 /(5)
Helm 30/ (9)
Kç 3
A.Ö.F 0.05
VK%
N.dağılım
Tane
verimi
11,3
11,9
11,9
11,6
10,7
12,1
12,2
12,5
11,5
13,2
11,7
11,3
11,7
12,6
12,2
23,3
22,1
25,3
23,2
21,3
23,9
22,6
24
27,3
25,7
21,7
27,7
25,2
24,6
23,3
436,5
542,7
495,6
526,7
541,9
452,1
542,9
455,4
392,3
490,4
500,8
403,3
474,0
527,7
449,0
11,7
12,1
11,6
12,4
10,8
11,7
11,9
12
12,5
11,3
27
26,1
22,1
24,8
26,4
24,8
26,4
26,7
21,5
27,6
505,4
480,0
487,7
456,5
497,7
479,4
512,7
445,2
377,1
461,3
ÖD
17,7
BVD.Durum 1.2 05-06 Hazro Verim ve Kalite özelliklerinde Mukayese
Protein
T.Rengi Bin tane HL
Tane verimi
Genel ort
11,9
24,6
41,8
80,5
477,4
Std ort.
11,6
24,9
41,6
80,9
488,0
En yüksek Std ort 13,2
27,6
49,0
82,6
541,9
Hat.ort
11,9
24,5
41,9
80,6
474,7
En yük.hat.ort
12,6
27,7
45,5
82,7
542,9
44
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
542,9
474,7
500
541,9
600
488
477,4
BVD DURUM 1.2 05-06 Hazro Tane Verimi
400
300
200
100
0
Genel ort Std ort.
En yük
Std
Hat. Ort
En yük
hat ort.
45,5
49
41,9
50
41,6
41,8
BVD DURUM 1.2 05-06 Hazro Bin Tane
40
gr
30
20
10
0
Genel ort
Std ort.
En yük
Std
Hat. Ort En yük hat
ort.
80,6
82,7
Genel ort
En yük
Std
Hat. Ort
En yük
hat ort.
80,9
80,5
100
90
80
70
60
50
40
30
20
10
0
82,6
kg/hl
BVD DURUM 1.2 05-06 Hazro HL
Std ort.
45
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
12,6
13,2
11,9
12
11,6
14
11,9
BVD DURUM 1.2 05-06 Hazro Protein
%
10
8
6
4
2
0
Genel ort
Std ort.
En yük
Std
Hat. Ort
En yük
hat ort.
minolta
27,6
24,5
24,9
24,6
30
25
27,7
BVD DURUM 1.2 05-06 Hazro T.Rengi
20
15
Genel ort
Std ort.
En yük
Std
46
Hat. Ort
En yük
hat ort.
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
KURU BÖLGE VERİM DENEMESİ DURUM-1.3 2005/2006 Hazro
Hat no
Baş.g Boy
Bin
HL HELM Dönme T.puna Tane Gurup
ı
ün
cm
tane
kg/lt /.(Kök oranı %
verimi
Ç.)
sayısı
ağır g.
1
2
3
4
Aydın-93
6
116
116
116
117
118
116
95
90
98
97
100
95
41,2
40,7
41,2
42,2
37,2
37,7
79,7
79,7
79,9
78,2
83,1
81,1
7
8
117
116
110
88
38,7
39,2
83,9
79,0
9
DYB-81
11
12
13
14
Fırat-93
16
17
18
19
Harran-95
21
22
23
24
S.Çanak-98
118
120
116
117
115
116
116
115
115
116
117
116
115
117
116
116
116
100
100
90
90
95
95
90
95
90
95
95
90
98
103
95
90
94
37,5
33,5
36,2
35,2
40,5
42,5
50,2
38,7
38,5
39,0
33,0
41,2
37,2
43,5
36,2
37,0
40,0
83,0
78,0
81,2
81,4
80,3
82,4
81,8
81,7
82,4
80,9
81,5
80,4
80,4
80,4
79,8
83,4
83,4
0
3
5
3
5
7
HELM
30/(3)
5
HELM
30/(3)
0
3
3
3
3
0
3
3
0
3
0
3
0
3
5
5
A.Ö.F(0,10)
VK%
N.dağılım
2
4
1
0
1
2
5
4
3
4
4
2
505,3
448,2
553,8
497,5
467,2
448,0
b-f
d-g
ab
b-f
c-g
d-g
0
1
5
3
491,4
405,6
b-f
g
2
4
8
2
4
2
0
0
1
0
1
3
3
0
0
0
6
5
4
3
5
5
5
4
4
5
5
4
3
3
4
4
3
3
540,7
472,3
442,0
528,3
596,3
499,1
468,8
501,7
538,0
517,6
433,7
432,5
523,3
536,9
480,8
499,0
451,8
83,7
12
abc
b-g
efg
a-d
a
b-f
c-g
b-f
abc
a-e
fg
fg
a-e
abc
b-g
b-f
d-g
KBVD.Durum 1.3 05-06 Hazro Verim ve Kalite özelliklerinde Mukayese
Protein
T.Rengi
Bin tane HL
Tane verimi
Genel ort
12,0
26,2
39,1
81,1
491,2
Std ort.
11,8
25,0
40,4
81,3
458,5
En yüksek Std ort
12,3
26,1
50,2
83,4
472,3
Hat.ort
12,1
26,5
38,8
81,0
499,4
En yük.hat.ort
12,9
29,3
43,5
83,9
596,3
47
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
KALİTE KBVD DURUM-1.3 2005/2006
Hazro
Hat no
Tanede protein
Tane rengi
1
12,9
25,9
2
11,9
28,0
3
11,9
26,4
4
12,5
26,3
Aydın-93
11,9
25,9
6
12,0
23,4
7
12,6
26,1
8
12,7
26,1
9
12,8
26,4
D.Bakır-81
11,7
24,6
11
11,1
27,8
12
11,6
29,3
13
11,4
26,3
14
12,1
25,9
Fırat-93
12,3
23,4
16
12,5
26,5
17
11,7
27,1
18
11,9
26,3
19
12,1
27,1
Harran-95
11,5
25,1
21
11,6
26,0
22
12,4
25,7
23
11,9
26,2
24
12,4
26,5
S.Çanak-98
11,7
26,1
kg/da
kg/hl
596,3
499,4
472,3
300
0
Genel
ort
Std ort. En yük Hat. Ort En yük
Std
hat ort.
43,5
50,2
38,8
40
40,4
50
39,1
KBVD DURUM 1.3 05-06 Hazro Bin
Tane
gr 30
20
10
0
Genel
ort
83,9
81
83,4
81,3
81,1
450
150
KBVD DURUM 1.3 05-06 Hazro HL
100
90
80
70
60
50
40
30
20
10
0
458,5
600
491,2
KBVD DURUM 1.3 05-06 Hazro Tane Verimi
Genel Std ort. En yük Hat. Ort En yük
ort
Std
hat ort.
48
Std ort. En yük Hat. Ort En yük
Std
hat ort.
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
12
25
10
20
8
6
4
29,3
26,5
26,1
15
10
5
2
0
25
12,9
12,1
12,3
11,8
12
30
minolta
%
14
26,2
KBVD DURUM 1.3 05-06 Hazro T.Rengi
KBVD DURUM 1.3 05-06 Hazro Protein
0
Genel Std ort. En yük Hat. Ort En yük
ort
Std
hat ort.
Genel Std ort. En yük Hat. Ort En yük
ort
Std
hat ort.
Verim Yönünden Öne Çıkan Hatlar (05-06)
V.sıralamas
Kg/da ı
865
Pedigri
ÖVD(51)
VD 1.1
(13)
VD 2.2
(04)
BVD 1.2
(02)
BVD
1.2(04)
BVD 13.K
(02)
BVD 1.3 S
(024)
VD 1.2 (22)
VD 2.2 (02)
BVD 1.2
(07)
BVD 1.3 K
(016)
BVD 1.3 S
(019)
Azeghar-2//Ch1/F1 13
ICD98-0493-W-AP-2AP-0AP-6AP-AP-8AP-AP.0S
BOOMER_18/LOTUS_4
CDSS93Y82-5Y-2Y-0B-0Y-1B-0Y
GREEN_14//YAV_10/AUK
CDSS93Y54-3Y-5Y-0B-0Y-2B-0Y
AJAIA 12/F3 LOCAL (SEL.ETHIO.135.85//...
CD98331-E-6Y-040M-040YRC-3M-1Y-0B
BOOMER-18/LOTUS-4
CDSS93Y82-5Y-2Y-0B-0Y-1B-0Y
SILK-3/SHAG-23
CDSS92B609-2M-0Y-0M-0Y-1B-0Y
BISU-1/PATKA-3
CD99082-1PAP-040YRC-040M-1Y-0B
Tane rengi Yönünden Öne Çıkan hatlar 05-06
Pedigri
Azeghar (İCARDA)
BOOMER_4/ACO89
CDSS93Y45-11Y-0M-0Y-0B-2Y-0B
D88059//WARD/YAV79/3/ACO89
CDSS92B1162-A-6M-0Y-0M-0Y-1B-0Y
SN TURK MI 83-84 375/NIGRIS-5//TANTLO-1
CD94483-A-3Y-040M-030Y-2PAP-4Y-0B
RASCON-39/TILO-1
CDSS92B611-2M-0Y-0M-0Y-1B-0Y
BVD 1.2 (017)
BVD 1.3 (022)
734
714
892
865
772,1
907,3
Renk
28.8
27,1
27,3
27,1
30
Mini SDS Yönünden Öne Çıkan Hatlar (05-06)
Pedigri
M.SDS
HFN94N MOR NO 23/Blrn
ICD94-0180-T-0AP-7AP-0AP
DIPPER-2/BUSHEN-3
CDSS92B128-5M-0Y-0M-0Y-2B-0Y
49
16.8
9,0
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
DIŞ KAYNAKLI MATERYAL
1. EDUYT (CIMMYT): Elit Durum Yield Trial
Söz konusu nörseri 128 hattan ibaret olup tekerrürsüz mibzerle ekilmiştir. Lokal
kontrol olarak Aydın-93 kullanılmıştır. Tane verimi ile birlikte fenotipik gözleme dayalı,
başaklanma gün sayısı, Agronomik score, boy, hastalık, başak yoğunluğu, tane yapısı,
camsılık ve tane rengi (göz kararı) vb kriterler göz önüne alınarak uygun görülen 5 hat
ÖVD’ye seçilmiştir.
Gözlem sonuçları ilgili kuruluşa da gönderilmiştir.
2. IDON 06 IFA (ICARDA): International Durum Observation Nursery for
irrigated/favorable Areas. Tekerrürsüz 72 hattan oluşan nörseri 2 m 2 sıra olacak şekilde elle
ekilmiştir. Başaklanma gün sayısı başta olmak üzere bitki tarla puanı, homojonite, hastalık
okumaları ile birlikte laboratuarda tane yapısı ve rengi dikkate alınarak toplam 10 hat
seçilmiştir. Seçilen hatlar ÖVD’ye alınmıştır.
3. IDON HAA (ICARDA): International Durum Observation Nursery for High Altitude
Areas
Tekerrürsüz 48 hattan oluşan nörseri 2 m 2 sıra olacak şekilde elle ekilmiştir. Başaklanma
gün sayısı başta olmak üzere bitki tarla puanı, homojonite, hastalık okumaları ile birlikte
laboratuarda tane yapısı ve rengi dikkate alınarak toplam 12 hat seçilmiştir. Seçilen hatlar
ÖVD’ye alınmıştır. Alınan hatlar; 1, 4, 5, 9, 10, 12, 13, 15, 19, 21, 22 ve 24.
4. IDYT-06 CA (ICADA): International Durum Yield Trial for Dryland Continental Areas
Söz konusu nörseri 24 hattan ibaret olup 3 tekerrürlü mibzerle ekilmiştir. Lokal kontrol
olarak Aydın-93 kullanılmıştır. Tane verimi ile birlikte Başaklanma gün sayısı, bitki boyu,
hastalık okumaları, kalite özelliklerinden hektolitre, bin tane ağırlığı, protein ve tane rengi
analizleri gibi kriterler göz önüne alınarak uygun görülen 5 hat ÖVD’ye seçilmiştir.
50
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
YAZLIK DİLİM DURUM BÖLGE VERİM DENEMESİ 2005-2006
YDDBVD
NO
1
ÇEŞİT - PEDİGRİ
GEDİZ 75
2
EGE 88
3
ŞÖLEN 2002
4
FUATBEY 2000
5
SARIÇANAK 98
6
02213
7
AUS 1/5/CANDO/4/BY*2/TACE//II27655/3/TME//ZB/W*2
ICD88-1120-ABL-0TR-1BR-0TR-6AP-0AP
GREEN-38/BUSHEN-4
CDSS92B134-19M-0Y-0M-0Y-1B-0Y
SN TURK MI 83-84 375/NIGRIS-5//TATLO-1
CD94483-A-3Y-040M-030Y-2PAP-1Y-0B
GREEN-38/BUSHEN-4
CDS92B134-22M-0Y-0M-0Y-2B-0Y
Albit-9
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
SN TURK MI 83-84 375/NIGRIS-5//TANTLO-1
CD94483-A-3Y-040M-030Y-2PAP-4Y-0B
ALTAR/AOS/3/HUI/SNA3//ALTAR
SED92117- 19S-0S-8S-8S-0S
SORA/2*PLATA_12
CD96587-G-1M-030Y-040PAP-040YRL-1H-0Y
PLATA_1/SNM//PLATA_9
CD97899-H-2Y-040M-040YRC-7M-1Y-0B
CHEN/ALTAR 84//FILLO
CD91Y568-1Y-040M-030Y-4M-0Y-0B-1Y-0B
SHAW//FG/CR/3/YAV/4/CNDO/YAV//PAL/5/CHAHBA88/DERAA
SED94038-0S-6S-0S-5S-13S-0S
SHAW//FG/CR/3/YAV/4/CNDO/YAV//PAL/5/CHAHBA88/DERAA
SED94038-0S-6S-0S-6S-8S-0S
SHAW//FG/CR/3/YAV/4/CNDO/YAV//PAL/5/CHAHBA88/DERAA
SED94038-0S-6S-0S-12S-10S-0S
51
ORİJİN
2004-2005
ETAE
ST
ETAE
ST
ETAE
ST
ÇTAE
ST
GATAE
ST
ÇTAE-AMBVD
26
ÇTAE-AMBVD
32
GATAE-SBVD
1
GATAESBVD-2
GATAESBVD-14
GATAEKBVD-7
GATAEKBVD-16
ETAE-DVD2.1
2006
ETAE-DVD2.1
2012
ETAE-DVD2.1
2021
ETAE-DVD2.1
2024
ETAE-DVD2.2
2041
ETAE-DVD2.2
2044
ETAE-DVD2.2
2050
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
Ülkesel BVD Makarnalık 2005-2006 Tane Verimleri 4 Lokasyon Sonuçları
Hat no
Doğank
ent
Hatay
Gediz 75
Ege 88
Şölen 2002
Fuatbey 2000
Sarıçanak 98
Ç.TAE-6
Ç.TAE -7
617,9
426,8
671,4
491,1
707,1
673,2
619,6
575,0
676,8
730,4
703,6
700,0
689,3
739,3
758,9
742,9
657,1
753,6
GATAE-8(SBVD-1)
GATAE -9(SBVD-2)
GATAE-10(SBVD-14
617,9
725,0
505,4
716,1
689,3
783,9
716,1
655,4
658,9
700,0
733,9
GATAE-11(KBVD-7) 680,4
GATAE-12(KBVD16 558,9
EATAE-13
EATAE--14
EATAE--15
EATAE--16
EATAE--17
EATAE--18
EATAE--19
A.Ö.F(0,10)
VK%
F
Menemen
698,2
644,6
658,9
551,8
610,7
653,6
514,3
*
D.Bakır
629,8
878,3
719,8
719,0
638,3
774,3
802,0
736,3
723,3
F..G
A
B..F
B..F
EF
BC
AB
B..D
B..F
675,3
D..F
534,3
731,3
696,5
690,8
705,3
737,3
634,5
681,5
706,5
95,8
9,5
4,53*
G
B..E
B..F
C..F
B..F
B..D
F
C..F
B..F
Ort
655,6
651,3
611,7
671,0
657,7
600,8
625,0
622,1
A-D
A-D
D-E
A-D
A-D
D-E
C-E
C-E
645,0
671,7
676,6
645,3
673,1
696,9
701,4
669,1
699,2
A-C
708,3
631,9
656,7
659,2
651,7
732,9
610,0
645,2
541,5
654,8
726,5
86,9
9,2
C-D
A-D
A-D
A-D
A
D-E
B-D
E
A-D
A-B
662,5
594,2
666,4
683,9
713,1
672,6
647,4
611,4
672,5
670,3
670,3
611,4
ETAE DVD2.2 2041
672,5
647,4
600
ETAE DVD2.1 2024
672,6
713,1
683,9
666,4
594,2
662,5
669,1
701,4
696,9
673,1
645,3
617,7
650
645
750
700
676,6
800
708,3
Ülkesel Yazlık Durum BVD 2005/2006 4 lokasyon ort
F0.05:, VK(%):
550
500
450
400
*
350
300
250
200
52
ETAE DVD2.2 2050
ETAE DVD2.2 2044
ETAE DVD2.1 2021
ETAE DVD2.1 2012
ETAE DVD2.1 2006
GATAE-KBVD-16
GATAE-KBVD-7
GATAE-SBVD-14
GATAE-SBVD-2
GATAE-SBVD-1
ÇTAE-AMBVD-26
2213 ÇTAE
Sarıçanak-98
Fuatbey-2000
Şölen-2000
Ege-88
100
Gediz-75
150
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
YAZLIK DİLİM DURUM BÖLGE VERİM DENEMESİ D.Bakır 2005-2006
Hat no
Baş.gün Boy cm Bin tane
sayısı
ağır g.
1 Gediz
2 Ege-88
3 Şölen
4 Fuatbey
5 S.Çanak
6
7
124
120
121
126
123
120
126
120
120
126
120
121
121
120
121
120
129
129
126
GATAE-8(SBVD-1)
GATAE -9(SBVD-2)
GATAE-10(SBVD-14
GATAE-11(KBVD-7)
GATAE-12(KBVD16
13
14
15
16
17
18
19
95
95
90
100
105
90
100
100
90
95
120
95
95
100
95
105
105
105
100
41,7
36,2
36,2
34,0
34,7
32,0
36,0
34,7
40,7
37,5
36,2
36,7
30,7
36,7
38,5
28,0
28,7
34,7
37,0
Soğuk Zr. Tane
HL kg/lt Hast.
81,6
83,2
82,7
80,6
78,5
81,0
80,7
81,1
82,4
81,9
81,2
82,1
81,5
80,5
81,2
80,5
75,3
77,7
80,5
1
3
5
5
3
1
1
3
1
3
3
3
5
1
3
3
3
3
3
Helm %10
0
0
0
0
0
0
LR 5 TR
0
0
0
0
LR 10MS
0
0
LR 5TR
0
LR 5TR
LR 5TR
655,6
651,3
611,7
671,0
657,7
600,8
625,0
622,1
699,2
631,9
656,7
659,2
651,7
732,9
610,0
645,2
541,5
654,8
726,5
A.Ö.F0.05
VK%
N.dağılı
86
9,3
ÖD
726,5
654,8
541,5
645,2
610
651,7
659,2
656,7
631,9
622,1
625
699,2
600
600,8
657,7
671
651,3
611,7
650
655,6
750
700
732,9
Ülkesel Yazlık Durum BVD 2005/2006 D.Bakır
F0.05:86, VK(%): 9,3
800
550
500
450
400
*
350
300
250
200
53
ETAE DVD2.2 2050
ETAE DVD2.2 2044
ETAE DVD2.2 2041
ETAE DVD2.1 2024
ETAE DVD2.1 2021
ETAE DVD2.1 2012
ETAE DVD2.1 2006
GATAE-KBVD-16
GATAE-KBVD-7
GATAE-SBVD-14
GATAE-SBVD-2
GATAE-SBVD-1
ÇTAE-AMBVD-26
2213 ÇTAE
Sarıçanak-98
Fuatbey-2000
Şölen-2000
Ege-88
Gediz-75
150
100
Gurup
verimi
A-D
A-D
D-E
A-D
A-D
D-E
C-E
C-E
A-C
C-D
A-D
A-D
A-D
A
D-E
B-D
E
A-D
A-B
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
Kışlık DDBVD D.Bakır 05-06
Hl
1000
Bşk.gün Boy Tane Gurup
dane
verimi
C-D
69
27
129
110 396,5
S.No
Ç-1252
BDUTAE(MBVD)06
78,2
TARM(MBVD)-09 74,1
TARM(MBVD)019
72,1
TARM(MBVD)010
69,6
A
35,7
125
105 543,1
29
130
100 438,5
33,2
126
100 513,1
29,2
131
105 347,3
A-B
D
KIZITAN-91
TARM(MBVD)022
ATAE(MBVD)079
69,7
27,5
131
100 404,2
69,6
25,2
132
90
369,6
69,6
24,7
132
90
415,2
Kunduru-1149
ATAE(MBVD)013
ATAE(MBVD)018
ATAE(MBVD)014
76,2
35,2
130
145 331,7
76,2
31,5
131
145 418,1
77,4
32,5
130
140 345,4
79,3
52,5
130
130 401,7
87,1
C-D
D
C-D
D
C-D
14,7
VK%
N.dağılım
öd
300
401,7
345,4
350
331,7
415,2
369,6
404,2
347,3
396,5
500
438,5
550
418,1
513,1
543,1
Ülkesel KIŞLIK Durum BVD 2005/2006 D.Bakır
F0.05:87,1, VK (%):14,7
600
400
C-D
C-D
A.Ö.F0.05
450
B-C
*
250
200
54
ATAE-018
Kunduru
TARM022
TARM-010
TARM09
100
Ç.1252
150
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
TTSM Durum Sulu D.Bakır 2005-2006
Hat no
1
2
3
4
5
6
7
8
A.Ö.F(0,10)
VK%
N.dağılım
Baş.gü
n
sayısı
119
119
118
118
118
119
116
118
Boy
cm
Bin tane HL
ağır g.
kg/lt
90
95
90
110
110
100
100
85
54,7
52,7
46,2
45,5
47,2
45,0
38,7
43,5
80,7
83,8
83,2
83,0
82,0
83,0
83,6
79,1
Diğer
Soğuk
Hast% zararı 1-9 Kah. Kök.
Pas Çür.
0
2
lr5tr
3
0
1
10mr
1
Alter30
1
5tr
0
Alt.20
1
5tr
3
Alter10
3
0
0
0
2
10mr
3
0
2
20ms
3
0
1
0
7
Tane Gurup
verimi
785,9
722,9
752,7
716,7
761,0
874,6
788,1
594,6
A-B
B
B
B
B
A
A-B
C
108
9,7
TTSM Durum Kuru D.Bakır 2005-2006
Hat no
1
2
3
4
5
6
7
8
A.Ö.F(0,10)
VK%
N.dağılım
Baş.gü
n
sayısı
123
122
121
121
121
122
123
123
Boy
cm
70
90
90
100
95
90
90
80
Bin tane HL
ağır g.
kg/lt
39,7
44,0
39,0
37,7
39,5
41,5
41,0
35,2
Kah.
Diğer
Soğuk
Hast% zararı 1-9 Pas
77,1
79,4
77,5
81,4
79,1
80,1
81,7
75,2
2
1
1
1
3
2
2
1
Kök.
Çür.
0
10mr
0tr
0
0
0tr
0tr
5tr
Tane Gurup
verimi
610,0
659,8
581,5
666,9
669,4
637,1
652,5
584,8
ÖD
9,6
ÖD
TTSM Durum Sulu A.Toprak K.Tepe 2005-2006
Hat no
1
2
3
4
5
6
7
8
A.Ö.F(0,10)
VK%
N.dağılım
Baş.
gün
sayısı
Boy
cm
85
90
90
110
100
95
92
85
Bin tane HL
ağır g.
kg/lt
55
54,5
43
40,7
46,7
48,5
40,5
42,5
Kah.
Diğer
Soğuk
Hast% zararı 1-9 Pas
81,7
84,3
83,6
83,7
82,7
84,5
84,7
80,4
20ms
40ms
10mr
5tr
10mr
0tr
40s
15mr
Kök.
Çür.
Tane Gurup
verimi
624,5
660,4
656,0
717,9
741,9
737,8
659,2
587,2
ÖD
11,4
ÖD
55
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
TTSM Durum Sulu Çağıl K.Tepe 2005-2006
Hat no
Baş.gü
n
sayısı
1
2
3
4
5
6
7
Boy
cm
Bin tane HL
ağır g.
kg/lt
90
97
94
115
105
100
97
87
8
A.Ö.F(0,10)
VK%
N.dağılım
43,5
42,7
41,7
38,5
46,0
45,2
43,7
38,5
Kah.
Diğer
Soğuk
Hast% zararı 1-9 Pas
79,0
82,6
82,8
81,2
83,5
82,6
84,2
77,3
Kök.
Çür.
10mr
15ms
25ms
5mr
20ms
40s
60s
80s
Tane Gurup
verimi
633,3
617,5
625,4
617,5
635,0
647,1
670,8
622,5
ÖD
11,6
ÖD
TTSM Durum Sulu S.Çanak Hazro 2005-2006
Hat no
1
2
3
4
5
6
7
8
A.Ö.F(0,10)
VK%
N.dağılım
Baş.gü
n
sayısı
106
107
108
110
107
109
108
108
Boy
cm
Bin tane HL
ağır g.
kg/lt
100
100
100
115
110
104
103
95
47,5
51,7
43,0
38,0
42,5
43,7
39,5
39,0
Diğer
Soğuk
Kah.
Hast% zararı 1-9 Pas
Kök.
Çür.
79,1
81,0
80,2
82,8
80,9
81,5
83,1
78,0
Tane Gurup
verimi
618,0
581,5
597,5
593,3
673,0
685,8
703,3
604,6
ÖD
12
ÖD
TTSM Durum Ortalama 2005-2006
Hat no
1
2
3
4
5
6
7
8
A.Ö.F(0,10)
VK%
N.dağılım
D.Bakır
sulu
785,9
722,9
752,7
716,7
761,0
874,6
788,1
594,6
108
9,7
D.BakırK A.toprak
uru
610,0
624,5
659,8
660,4
581,5
656,0
666,9
717,9
669,4
741,9
637,1
737,8
652,5
659,2
584,8
587,2
ÖD
9,6
ÖD
ÖD
11,4
ÖD
56
Çağıl
Hazro Ortalama
633,3
617,5
625,4
617,5
635,0
647,1
670,8
622,5
618,0
581,5
597,5
593,3
673,0
685,8
703,3
604,6
ÖD
11,6
ÖD
ÖD
12
ÖD
654,34
648,42
642,62
662,46
696,06
716,48
694,78
598,74
Gurup
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
2005-2006 YILINDA TESCİLE TEKLİF EDİLEN YENİ HATLAR
16 Nolu hattın seçildiği KBVD 1.3 Dur. Kuru Stability Parametreleri
Hat
1
2
3
4
Aydın-93
6
7
8
9
DYB-81
11
12
13
14
Fırat-93
GATAE-16
17
18
19
Harran-95
21
22
23
24
S.Çanak-98
Ortalama
Ort. verim b
1,048
482,6
1,116
450,4
1,014
482,7
1,052
477,0
0,990
464,5
1,014
465,2
0,871
532,8
0,968
469,0
0,839
483,1
0,866
454,2
0,938
450,0
1,065
450,7
1,069
494,3
0,942
427,7
1,002
424,7
0,985
505,1
1,048
473,9
1,069
472,9
0,986
447,5
1,039
426,2
0,969
447,9
1,067
476,6
0,968
445,6
1,067
482,5
0,955
456,0
std.hat
0,059
0,090
0,079
0,041
0,067
0,072
0,124
0,086
0,078
0,061
0,056
0,080
0,092
0,053
0,069
0,049
0,085
0,087
0,060
0,055
0,095
0,095
0,053
0,069
0,069
R2
0,984
0,071
0,971
0,992
0,977
0,976
0,908
0,962
0,959
0,976
0,983
0,973
0,964
0,984
0,977
0,988
0,968
0,968
0,982
0,986
0,954
0,962
0,986
0,980
0,974
a
-4,6
-82,6
-2,4
-18,8
17,7
2,9
114,3
9,5
100,2
64,6
0,7
-39,3
-3,4
9,9
-32,3
40,7
-19,0
-25,0
-1,7
-44,5
-9,5
-32,6
-12,9
-14,2
2,5
Reg.Ayr.Kar.ort
909,6
2099,0
1597,2
437,2
1168,8
1326,9
3962,0
1904,9
1569,2
964,0
794,6
1648,6
2202,0
729,4
1238,7
626,8
1852,5
1950,3
932,7
780,5
2340,0
2310,3
710,5
1210,3
1240,8
482,6
BVD 1.3 Kuru Durum (16 Nolu hattın seçildiği deneme)
Lokasyon Ort. Verimi :465,4kg/da
600
532,7
505,1
400
300
200
ÇEŞİTLER
57
24
S.Çanak-98
23
22
21
19
Harran-95
18
17
16
14
Fırat-93
13
12
11
9
DYB-81
8
7
6
4
Aydın-93
3
0
2
100
1
VERİM KG/DA
500
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
16 Nolu hattın seçildiği KBVD 1.3 Dur. Kuru Ortalama Kalite
Boy cm
Hat
1
2
3
4
Aydın-93
6
7
8
9
DYB-81
11
12
13
14
Fırat-93
GATAE-16
17
18
19
Harran-95
21
22
23
24
S.Çanak-98
96,3
97,5
93,8
95,0
96,3
92,5
103,8
87,5
92,5
98,8
86,3
90,0
93,8
85,0
90,0
87,5
90,0
87,5
86,3
86,3
85,0
87,5
81,3
85,0
80,0
Başak.gün
say.
117,3
119,0
119,3
119,8
119,8
119,5
120,0
120,0
118,5
120,3
118,8
119,3
117,8
119,8
119,3
119,0
117,3
118,5
119,5
119,5
118,8
120,8
118,0
117,3
118,5
Protein
12,7
12,2
13,0
12,9
12,5
12,6
12,9
12,8
13,3
12,3
12,2
12,4
12,8
12,6
13,1
12,8
12,6
12,7
12,3
11,9
12,7
12,3
12,2
12,5
12,3
Renk
25,7
26,5
25,9
26,0
25,7
22,8
26,0
25,5
25,3
23,0
26,1
27,0
25,8
25,5
23,6
26,6
26,1
25,0
26,4
25,1
25,7
25,4
25,4
26,6
26,1
M SDS
5,67
5,00
5,83
6,00
6,30
5,23
5,40
5,83
5,00
5,17
5,33
6,03
5,67
5,83
5,50
6,83
5,80
6,33
5,83
5,83
6,03
6,00
5,73
6,00
5,00
HL
75,2
74,6
72,8
74,0
73,0
73,4
74,3
72,1
74,3
71,5
73,4
72,4
71,6
73,6
74,7
72,5
73,7
73,1
73,1
74,8
72,6
72,6
72,9
74,3
64,9
Bin tane
49,7
48,2
48,1
49,6
44,9
45,3
46,0
46,4
46,0
45,1
44,8
44,9
44,3
48,4
53,2
45,5
47,0
45,2
42,1
47,9
43,8
50,4
45,0
45,4
54,5
BVD 1.3 kuru 16. Nolu Hat
Regresyon katsayısı (b)
1,2
1,1
Harran
1
GATAE-16
S.Çanak
0,9
0,8
0,7
400
1
Aydın
9
13
17
21
420
440
460
480
500
Genotip Ortalamaları (Yİ.) (gün)
2
3
6
7
DYB-81
11
14
Fırat
18
19
22
23
58
520
540
4
8
12
GATAE-16
Harran
24
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
19 Nolu Hattın Seçildiği SBVD Durum Stabilite Parametreleri
Hat
Ort.verim
b
std.hat a
R2
Reg.Ayr.Kar.ort
1
709,7
0,794
0,291
163,0
0,789
3884,9
2
716,9
1,052
0,410
-6,8
0,766
7756,5
3
703,6
1,104
0,111
-56,1
0,980
569,5
4
718,3
1,040
0,153
1,0
0,959
1069,7
Aydın
717,4
*0,547 0,110
341,2
0,921
593,8
6
714,0
0,759
0,069
191,9
0,984
217,4
7
698,9
1,348
0,281
-229,7
0,920
3617,7
8
730,2
1,086
0,097
-16,8
0,984
433,2
9
677,6
1,342
0,127
-245,7
0,983
735,8
DYB-81
718,0
0,826
0,257
149,3
0,838
3033,7
11
700,3
0,677
0,198
234,3
0,854
1806,9
12
627,9
1,435
0,268
-359,8
0,935
3302,0
13
618,6
1,130
0,203
-159,2
0,940
1890,9
14
689,2
0,934
0,207
46,4
0,910
1972,6
Fırat
657,8
1,000
0,145
-31,2
0,960
968,2
16
655,9
0,860
0,320
63,9
0,777
4888,0
17
642,7
1,133
0,170
-137,3
0,957
1336,3
18
674,9
0,751
0,136
158,4
0,938
849,4
GATAE-19 709,0
1,035
0,200
-3,0
0,931
1836,6
Harran
647,3
0,551
0,276
268,3
0,666
3494,3
21
698,1
0,958
0,120
38,6
0,969
664,0
22
684,0
1,200
0,315
-141,9
0,879
4557,6
23
661,4
1,193
0,203
-159,2
0,945
1893,0
24
721,5
0,941
0,373
73,9
0,761
6395,8
S.çanak
710,0
1,300
0,274
-184,5
0,918
3449,1
ort
688,1
1,00
BVD 1.3 Sulu Durum (19 Nolu hattın seçildiği deneme)
Lokasyon Ort. Verimi :688,1 kg/da
730,2
750
709
650
600
550
500
ÇEŞİTLER
59
24
S.Çanak-98
23
22
21
19
Harran-95
18
17
16
14
Fırat-93
13
12
11
9
DYB-81
8
7
6
4
Aydın-93
3
400
2
450
1
VERİM KG/DA
700
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
19 Nolu Hattın Seçildiği SBVD Durum Kalite parametreleri
HL Bin
Camsılık protein renk
M.SDS
dane
1
83,7 42,8
87,0
12,0
26,0
6,5
2
84,2 42,8
93,0
12,1
25,4
6,0
3
84,5 43,8
81,5
11,3
25,3
6,0
4
84,2 37,0
87,0
11,5
29,4
6,0
Aydın
84,4 39,5
85,5
11,4
25,9
7,3
6
83,3 46,0
92,0
11,7
26,0
6,0
7
83,8 44,8
90,5
12,4
23,9
7,1
8
83,7 41,5
91,0
12,0
26,4
6,9
9
84,4 51,3
81,0
11,8
22,8
6,0
DYB-81
82,4 44,3
83,5
11,4
22,5
6,0
11
83,7 42,9
83,0
11,7
26,6
6,0
12
83,5 45,6
89,5
11,7
23,1
6,0
13
83,8 46,5
92,0
11,6
24,4
8,5
14
85,5 42,8
85,5
11,5
25,6
6,0
Fırat
84,0 53,1
95,5
12,1
22,7
6,0
16
83,3 44,0
96,0
12,5
24,7
6,0
17
82,8 41,6
93,0
11,7
24,4
6,0
18
83,4 42,5
86,0
11,9
25,8
6,0
GATAE-19 83,0 44,3
95,5
11,5
30,2
6,0
Harran
82,9 45,6
81,5
11,0
24,8
6,2
21
82,6 35,4
65,5
11,5
25,3
6,5
22
82,8 41,4
85,5
11,6
24,2
6,0
23
83,8 39,3
76,5
11,3
25,9
6,0
24
84,5 45,3
66,0
11,5
24,5
6,3
S.çanak
84,0 43,8
79,5
11,2
24,4
6,2
ort
Hat
Regresyon katsayısı (b)
BVD 1.3 Sulu 19. Nolu Hat
1,4
1,3
1,2
1,1
1
0,9
0,8
0,7
0,6
0,5
S.Çanak
GATAE-19
Fırat
DYB-81
Harran
600
1
Aydın
9
13
17
21
Aydın
650
700
Genotip Ortalamaları (Yİ.) (gün)
2
3
6
7
DYB-81
11
14
Fırat
18
GATAE-19
22
23
60
750
4
8
12
16
Harran
24
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
2006-2007 PROGRAMI
2006-2007 Yılı Makarnalık Buğday programı Enstitü Arazisi Diyarbakır
Denemenin
Adı
1. Melezleme
2. Melez Bahçesi
3. Açılan Materyal
F1+F4+F5+F6 (Bulk)
DF3 (İzmir)
DF3 (Adana)
4 Gözlem Bahçesi(Gatae)
YDDGB (ülkesel)
5 Ön Verim Denemesi
6. Verim Denemeleri
VD 1-1
VD 1-2
6. Bölge Verim Denemeleri
a) BVD durum sulu 1-1
b) BVD durum kuru 1-1
c) BVD durum kuru 1-3
d) BVD durum sulu 1-3
Hat-Çeşit
Sayısı
Seçilen
Tekerrür
224
-
2
248
206
23
95
115
100
Ekim Şekli
ve Ebadı
Elle ekim (2s x 2m)
Elle ekim (2s x 2m)
Elle ekim (2s x 2m)
Elle ekim (2s x 2m)
Elle ekim (2s x 2m)
Elle ekim (2s x 2m)
Elle ekim (2s x 2m)
25
25
25
3
3
3
25
25
25
25
-
8.Tescil ve Sertifikasyon
TTSM GATAE
8
TTSM Özel Firma
10
19
9. Ülkesel BVD
10 Dış Kaynaklı Verim denemeleri
CWANA-CA-DDYT (icarda)
24
IDYN
50
EDUYT
1-128
30th DON (cimmyt)
288
CWANA CA DDYT
24
11. Çoğaltma Parselleri
a) BVD durum 1-3
20
b) BVD durum 1-1
20
c) VD durum kuru 1-1
20
e)VD durum kuru 1-2
20
Ön Verim Denemesi
80
12. Demonstrasyon
Makarnalık Çeşit verim
4
4
4
4
4
4
4
4
2
2
Makine 1.2 m x 6 m
Makine 1.2 m x 6 m
Makine 1.2 m x 6 m
Makine 1.2 m x 6 m
Makine 1.2 m x 6 m
Makine 1.2 m x 6 m
Makine 1.2 m x 6 m
Makine 1.2 m x 6 m
Makine 1.2 m x 6 m
Makine 1.2 m x 6 m
Makine 1.2 m x 3.5 m
Makine 1.2 m x 3.5 m
Makine 1.2 m x 3.5 m
Elle ekim (2s x 2m)
Makine 1.2 m x 3.5 m
1.2 x 10 m
1.2 x 10 m
1.2 x 10 m
1.2 x 10 m
1.2 x 10 m
-
Denemenin
Adı
a) BVD durum 1-1
b) BVD durum 1-3
Tescil ve Sertifikasyon-1
Tescil ve Sertifikasyon-2
Hazro Sarıçanak Köyü
Hat-Çeşit
Seçilen
Tekerrür
Sayısı
25
4
25
4
8
4
10
4
61
Ekim Şekli
ve Ebadı
Makine 1.2 m x 6 m
Makine 1.2 m x 6 m
Makine 1.2 m x 6 m
Makine 1.2 m x 6 m
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
Denemenin
Adı
a) BVD durum 1-1
b) BVD durum 1-3
Tescil ve Sertifikasyon
Tescil ve Sertifikasyon-2
Mardin Goli Köyü
Hat-Çeşit
Seçilen Tekerrür
Sayısı
25
4
25
4
8
4
10
4
Ekim Şekli
ve Ebadı
Makine 1.2 m x 6 m
Makine 1.2 m x 6 m
Makine 1.2 m x 6 m
Makine 1.2 m x 6 m
Denemenin
Adı
Tescil ve Sertifikasyon
Tescil ve Sertifikasyon-2
Elazığ
Hat-Çeşit
Seçilen
Sayısı
8
10
Ekim Şekli
ve Ebadı
Makine 1.2 m x 6 m
Makine 1.2 m x 6 m
Tekerrür
4
4
MAKARNALIK ELİT TOHUMLUK ÜRETİMİ (2006/2007)
Buğday
Ekilen Sıra
Sarıçanak-98
1.200
Aydın-93
1.200
Fırat-93
1.200
Harran-95
1.200
Altıntoprak-98
1.200
Aday-3
1.200
GATAE-9
40
GATAE-16
40
TOPLAM
7.280
62
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
1.2 Ekmeklik Buğday Islah Çalışmaları
Proje No
: TAGEM/TA /03/03/02/005
Projenin Adı
: Güneydoğu Anadolu Bölgesi Serin İklim Tahılları Islah
Projesi (Ekmeklik Buğday Islah Çalışmaları)
Projenin İngilizce Adı
: Southeastern Anatolian Region Cool Season Cereals
Improvement Project (Bread Wheat Improvement)
Yürütücü Kuruluş
: Güneydoğu
Diyarbakır
İşbirliği Yapılan Kuruluş
: Ceylanpınar TİM, Diyarbakır, Şanlıurfa, Adıyaman,
Gaziantep, Mardin ve Elazığ Tarım İl Müdürlükleri GAP
Eğitim Yayım ve Araştırma Merkezi Müdürlüğü
Proje Lideri
:Dr. Hasan KILIÇ
Proje Yürütücüleri
Hüsnü AKTAŞ
Anadolu
Tarımsal
Araştırma
Enstitüsü-
Projenin Tanımı
:Çeşitli tüketim gruplarının istekleri doğrultusunda, bölge
ekolojisine uygun, sulu ve kuru şartlarda yüksek verimli, kaliteli, hastalık ve zararlılara
tolerant veya mukavim Ekmeklik buğday çeşitlerinin geliştirilmesi amaçlanmıştır.
2005-2006 Yılı Ekmeklik Buğday Programı
Enstitü Arazisi Diyarbakır (25 da)
Denemenin
Adı
1. Melezleme
2. Açılan Materyal
F4+F5+F6 (Bulk)
EF3 (Sakarya)
EF3 (Adana)
Hat-Çeşit
Sayısı
237
397
98
49
21
Elle ekim (2s x 2m)
Elle ekim (2s x 2m)
Elle ekim (2s x 2m)
3.Gözlem Bahçesi
YDEGB (ülkesel)
4. Ön Verim Denemesi
5. Verim Denemeleri
VD-1
VD 1-2
105
191
100
16
21
20
Elle ekim (2s x 2m)
Elle ekim (2s x 2m)
Makine 6 s x 7 m
25
25
13
6. Bölge Verim Denemeleri
a) BVD ekmeklik sulu 1-2
b) BVD ekmeklik kuru 1-2
c) BVD ekmeklik kuru 1-3
d) BVD ekmeklik sulu 1-3
7.Tescil ve Sertifikasyon
8. Ülkesel BVD(YDEBVD)
9. Dış Kaynaklı Verim
denemeleri
RRNCMST
Seçilen
25
25
20
20
6
25
-
103
7
63
Tekerrür
Ekim Şekli
Ve Ebadı
Elle ekim (1s x 1m )
3
3
Makine 6 s x 7 m
Makine 6 s x 7 m
4
4
4
4
4
4
Makine 6 s x 7 m
Makine 6 s x 7 m
Makine 6 s x 7 m
Makine 6 s x 7 m
Makine 6 s x 7 m
Makine 6 s x 7 m
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
İWWİP
AYT-IRR
AYT-SA
PYTSA-A
125
125
1000
PYTSA-B
610
10. Çoğaltma Parselleri
BVD ekmeklik 1-2
BVD ekmeklik 1-3
VD- ekmeklik 1
VD ekmeklik 1-2
25
20
25
25
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
3
5
3
3
2s x 1m
2s x 1m
-
Makine 6 s x 10 m
Makine 6 s x 10 m
Makine 6 s x 10 m
Makine 6 s x 10m
Denemenin
Adı
a) BVD ekmeklik 1-3
b) BVD ekmeklik 1-2
Tescil ve Sertifikasyon
Hazro Sarıçanak Köyü 3.5 da
Hat-Çeşit
Seçilen Tekerrür
Sayısı
20
4
25
4
6
4
Ekim Şekli
ve Ebadı
Makine 6 s x 7 m
Makine 6 s x 7 m
Makine 6 s x 7 m
Denemenin
Adı
7.Tescil ve Sertifikasyon
Kızıltepe Çağıl Köyü 1.5 da
Hat-Çeşit
Seçilen
Tekerrür
Sayısı
6
4
Ekim Şekli
ve Ebadı
Makine 6 s x 7 m
Denemenin
Adı
7.Tescil ve Sertifikasyon
Kızıltepe Altıntoprak Köyü 1.5 da
Hat-Çeşit
Seçilen
Tekerrür
Sayısı
6
4
Ekim Şekli
ve Ebadı
Makine 6 s x 7 m
EKMEKLİK ELİT TOHUMLUK ÜRETİMİ (2005/2006) 624 – m2
Buğday
Ekilen Sıra
Nurkent
1040
_____________________
TOPLAM
1040
64
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
Deneme Adı: ÖVD.EKM Deneme
Çeşit
No:
26
Yılı: 2005/2006
Hlt.
Ağl.
Çeşit ve Pedigri
CROC-1/AE.SQUARROSA(205)//KAUZ/3/MUNIA
CMBW93Y01039-6-5KBY-010M-010Y-5M-0KBY-0M-0AP.0S
Orijin
2004-2005
WON-D
23
48
27
KAR-1/6/SAKER ‘S’/5/RBS/ANZA/3/KVZ/HYS//YMH/TOB/4/BOW ‘S2
ICW97-0111-0APS-15AP-0APS-050AP-0APS-11AP-0AP.0S
28
SHUHA-7//SERI82/SHUHA ‘S2
ICW97-0137-7AP-0APS-15AP-0APS-030AP-0AP.0S
52
29
CHAM-8/BOCRO-3
ICW97-0365-4AP-0APS-8AP-0APS-030AP-0AP.0S
62
30
31
32
33
34
PEHLİVAN
KAUZ/KAPSW
68
ICW97-0428-0APS-2AP-0APS-050AP-0APS-17AP-0AP.0S
KAUZ/PASTOR
ICW97-0449-0APS-5AP-0APS-050AP-0AP-8APS-0AP.0S
KAUZ//GYS/STAR
CMSS90M48370TOPY--11M-2Y-010M-010Y-5M-015Y-0Y-0SY-0AP.0S
88
KAUZ/PASTOR.0S
95
CMSS90B00025S-48Y--010M--010Y-010M-3Y-0M-0AP.0S
35
36
37
GOLİA
YMI#6/GEN//TIA.1/3/VEE#5//DOVE/BUC
CMSS93Y00810S-040M-0100Y-015Y-040M-020Y-0M-46Y-0M-0AP.0S
CROC-1/AE.SQUARROSA(205)//KAUZ/3/MUNIA
CMSS93Y001026S-040M-0100Y-015Y-040M-020Y-0M-32Y-0M-0AP.0S
38
WH542//GALVEZ/WEAVER
39
CHAM-8/BOCRO-3
ICW97-0365-6AP-0APS-0AP-5AP-0AP.0S
CMSS95Y00395S-0100Y-0200M-9Y-010M-7Y-0Y-0AP.0S
40
41
42
43
44
KAUZ/FLORKWA-1
109
128
ICW97-0444-0APS-5AP-0APS-0AP-13AP-0AP.0S
KAUZ/FLORKWA-1
ICW97-0444-0APS-5AP-0APS-0AP-050AP-0APS-5AP-0AP.0S
CAL/NH/H567.71/3/SERI/4/CAL/NH//H567.71/5/…
CMSS95M01363T-050Y-010M-050Y-050M-040Y-030M-9Y-0AP.0S
VEE/PJN/KAUZ/PASTOR
CMSS95Y01244S-0100Y-0200M-10Y-010M-5Y-0Y—1M-0Y.0S
130
ESWYT
8
11
BASRİBEY
FISCAL
15
CMSS95Y01596S-4Y-010M-010Y-010M-17Y-0Y.0S
47
CMSS95Y01596S-4Y-010M-010Y-010M-17Y-0Y-1M-0Y.0S
50
102
125
46
49
99
ADANA-99
45
48
76
FISCAL
16
FRTL/RIFED
CMSS95Y01484S-040Y-020M-050SY-020SY-4M-0Y.0S
VEE/SNB//BUC/PVN/3/PARUS
20
30
CMSS96M00408S-050M-0240Y-0100M-020Y-40M-0Y.0S
NURKENT
65
Soğuk
Zararı
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
Deneme Adı: ÖVD.EKM
Çeşit
No:
51
Deneme Yılı: 2005/2006
Hlt
.
Ağl
Çeşit ve Pedigri
ESWYT
27
CHUM18/7*BCN
CMSS96Y03957M-0100M-011Y-0M.0S
31
52
KAUZ*2/CHEN//BCN/3/MILAN
53
CROC_1/AE.SQUARROSA(205)//KAUZ/3/PASTOR
54
SHA7/VEE#5/5/VEE#8//JUP/BJY/3/F3.71/TRM/4/…
CMSS96M00632S-050M-040Y-0100M-020Y-2M-0Y.0S
57
GOLİA
GEN*2//BUC/FLK/3/BUCHIN
CMSS96M03098S-12M-010SY-010M-010SY-3M-0Y.0S
VEE#8//HD2206/HORK/3/PRINIA/4/URES/JUN//KAUZ
CMSS96M05710T-9M-010SY-010M-010SY-9M-0Y.0S
OTUS/TOBA97
CMHW98Y00341S/42DH-0Y.0S
59
“NESER
CM400096-8M-7T-0M-0AP-0JOR.0S
60
62
11
CMSS96M05638T-040Y-26M-010SY-010M-010SY-4M-0Y.0S
CMSS96M05696T-040Y-14M-010SY-010M-010SY-4M-0Y.0S
CMSS96Y02574S-040Y-20M-050SY-020SY-16M-0Y.0S
65
72
13
22
BASRİBEY
PARU/PASTOR
CMSS96Y02574S-040Y-20M-050SY-020SY-46M-0Y.0S
PARU/PASTOR
24
25
CMSS96Y02574S-040Y-20M-050SY-020SY-7M-0Y.0S
ASTREB
CMSS96Y03236M-050M-040Y-20M-050SY-020SY-31M-0Y
MILAN/KAUZ/5/CNDO/R143//ENTE/MEXI_2/3/…
29
31
CMSS96Y03284T-050M-040Y-20M-050SY-020SY-5M-0Y.0S
70
71
SAWYT
3
BERKUT
PARU/PASTOR
69
49
6
64
68
47
ADANA-99
SERI*3//RL6010/4*YR/3/PASTOR/4/BAV92
67
40
CHAKWAL 86
SWM4578-56M-3Y-3M-0Y-0PAK.0S
63
66
37
CMSS96M02218S-050M-040Y-0100M-020Y-14M-0Y.0S
58
61
36
CMSS96M01558S-050M-040Y-0100M-020Y-52M-0Y.0S
55
56
Orijin
2004-2005
NURKENT
37
SOKOLL
CMSS97M00316T-0P20M-0P20Y-60M-010Y.0S
39
SOKOLL
CMSS97M00316T-0P5M-0P5Y-40M-010Y.0S
73
ATTILA/BABAX//PASTOR
CMSS98Y05434T-040M-020Y-030M-040SY-020M-8Y-0M.0S
46
74
SUNCO/2*PASTOR
CMSS99Y05530T-10M-3Y-010M-2SY-0B.0S
48
75
PEHLİVAN
66
Soğ.
Zararı
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
Deneme Adı: ÖVD.EKM
Çeşit
No:
Deneme Yılı: 2005/2006
Çeşit ve Pedigri
Hlt.
Ağl.
Orijin
2004-2005
RWYT-MR-CA
302
76
ANGI-3
ICW93-0014-1AP-0BR-5AP-2AP-7AP-0APS-0AP.0S
77
TUI/PYN//RAYON
CMBW89 Y01466-0TOPM-6Y-010M-010Y010M-0M-0SY12Y-0B-0SY-0AP.0S
307
78
HAMAM-1
ICW92-0477-1AP-1AP-2AP-3AP-0AP.0S
320
79
GOUBARA-1
ICW93-0219-3AP-0L-3AP-0.0S
322
80
81
ADANA-99
OTUS
CMBW90Y3180-0TOPM-3Y-010M-010M-010Y-10M-015Y-0Y….0S
HTWYT
7
82
AUS 4930.7/2*PASTOR
CMSS99Y05544T -9M-3Y-020M-1Y.0S
SETKJN-NİKOL
18
83
AUS 4930.7/2*PASTOR
CMSS99Y05544T -9M-3Y-020M-2Y.0S
19
84
AUS 4930.7/2*PASTOR
CMSS99Y05544T -9M-3Y-020M-5Y.0S
21
85
BASRİBEY
86
AUS 4930.7/2*PASTOR
CMSS99Y05544T -9M-10Y-020M-8Y.0S
24
87
SUNCO/2*PASTOR
CMSS99Y05530T-10M-3Y-010M-2SY-0B.0S
51
88
SUNCO/2*PASTOR
CMSS99Y05530T-10M-3Y-010M-3SY-0B.0S
52
89
AUS GS50AT34/SUNCO//CUNNINGHAM
CMSS99Y05529T-12M-1Y-010M-1SY-0B.0S
62
90
NURKENT
91
AUS 4930.7/2*PASTOR
CMSS99Y05544T-9M-040Y-040M-040SY-040M-13Y.0S
92
F494J6.1111/3/CHUM18//JUP/BJY
CMSW94WM00-0SE-0YC-0E-3YE-0YE-...0S
93
LC
5037
94
YE2453/SADOVO1
TC1950021-2AP-0AP-0E-1YE-0YE.0S
5078
95
AYT-SA
5026
PEHLİVAN
96
LC
97
AU/3/MINN//HK/38MA/4/YMH/ERA/5/PMF//CNO/GLL/6/KAUZ//ALT...
0SE-0YC-0E-2YE-1YM-0YM.0S
98
99
100
77
5087
GOKSU
AYT-IRR
9017
9025
9070
KİNACİ
GOLİA
67
Soğ.
Zararı
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
Deneme Adı: ÖVD.EKM.
Deneme Yılı: 2005/2006
Augumented Design Analizi
SDT lerin ANOV varyans
analizi
Rsquare
0,552646
Adj Rsquare
0,291689
Root Mean Square Error
55,24833
Mean of Response
545,9583
Observations (or Sum Wgts)
20
Analysis of Variance
Source
DF
Mean
Sum of Squares Square
F Ratio
Prob > F
STD1
4
38174,514
9543,63
3,1266
0,056
0,7726
0,5313
Tekerrür
3
7075,104
2358,37
Error
12
36628,542
3052,38
C. Total
19
81878,16
Tekerrür
Mean
Number
1
552,833
5
Comparisons for each pair using Student's t t alpha 0,05=2,178
Level
2
573,667
5
Karacadağ
A
595,41667
3
527,667
5
Nurkent
A
584,16667
4
529,667
5
Basribey
AB
561,875
Standartlara ait Analiz tablosu
STD
tekerrür verim
verim kg/da
Nurkent
1
5140
856,7
Pehlivan
1
4745
790,8
Golia
1
2930
488,3
Adana-99
1
5215
869,2
Basribey
1
5435
905,8
Nurkent
2
5120
853,3
Pehlivan
2
4840
806,7
Golia
2
4120
686,7
Adana-99
2
4285
714,2
Basribey
2
2515
419,2
Nurkent
3
4285
714,2
Pehlivan
3
4690
781,7
Golia
3
4325
720,8
Adana-99
3
4995
832,5
Basribey
3
5570
928,3
Nurkent
4
4515
752,5
Pehlivan
4
4095
682,5
Golia
4
3560
593,3
Adana-99
4
4950
825,0
Basribey
4
5360
893,3
68
Mean
Pehlivan
B
497,29167
Yüreğir
B
491,04167
ÖVD den VD 1.1 için
seçilen hatlar
1
4
7
17
23
26
28
36
38
39
48
49
51
61
62
63
76
77
81
87
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
ÖVD EKM kg/da
ÖVD Verim ve Kalite özelliklerinde İlerleme
Mini SDS Protein Sertlik
Bin tane HL
Tane verimi
60,1
Genel ort
7,7
11,9
31,3
77,2
523,8
Std ort.
60,8
8,5
11,9
33,4
77,8
545,9
Seç.ort
57,8
8,5
12
32,4
77,6
560,1
En Yük STD Nurkent
51
9,5
13
595
En Yük Hat
46
11,5
15
665
STD geçen hat sayısı
9
15
15
16
Değişim aralığı
5-11,5
10-15 46-78
333 - 646
Goodness-of-Fit Test
Shapiro-Wilk W Test
W
0,908314
Prob<W
0,0617
Rsquare
Adj Rsquare
Root Mean Square Error
Mean of Response
Observations (or Sum Wgts)
LSD
DK %
0,355522
-0,02042
136,1195
755,75
20
209,71
18
Analysis of Variance
Source
H#No
tek#
Error
C. Total
DF
4
3
12
19
Sum of Squares
93207,85
29445,69
222342,2
344995,7
69
Mean Square F Ratio
23302
1,2576
9815,2
0,5297
18528,5
Prob > F
0,3393
0,6703
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
OVD TANE VERİMİ (04-05)
STD leri geçen hat saysı:16
700
650
600
550
500
450
400
350
300
665
545,9
523,8
560,9
595
STD ort Genel Ort Seçilen En yük stdEn yük hat
Ort
ÖVD Ekm. Mini SDS 04-05
12
11,5
10
8
8,5
7,7
9,5
8,5
6
4
2
0
Genel ort Std ort.
En yük.
Std
Seçilen
Ort
En
yük.hat
ÖVD Ekm. Protein 04-05
Sertlik(PSI)
80
70 60,18 60,15
57,85
60
50
40
30
20
10
0
STD ort
Seçilen
Ort
51
16
14
12
10
8
6
4
2
0
46
En düş.
hat
70
15
13
7,7
8,5
8,6
Genel Std ort. En yük Seçilen En.
ort
std
Ort Yük.hat
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
Deneme Adı: VD.EKM.1.1
Çeşit
No:
Deneme Yılı: 2005/2006
Hlt.
Ağl.
Çeşit ve Pedigri
Orijin
2004/2005
ÖVD.EKM
1
01
SHI# 4414/CORM “S”//SERI-82
SA 9038-1SA-0SA-0SA-11SA-0SA
02
TUI/PANDA
SA929-1SA-0SA-0SA-13SA-0SA
03
KAREE/TUGELA//TRAP#1/BOW
CIT94WM009-0SE-15SA-0SA-0SA-5SA-OSA
3
04
KAUZ/3/SAPI/TEAL//HUI
CM111642-7M-020Y-010M-010Y-010M-0Y-181Y-0B
8
05
06
07
08
09
10
11
2
NURKENT
PASTOR//SITE/MO/3/CHEN…
29
CMSS94Y02392T-030Y-0300M-0100Y-0100M-050SY-7M-0SY-…
BOW//BUC/BUL/3/WEAVER/4/STAR
49
CMSS93Y02998T-55Y-010Y-010M-010Y-7M-0Y-0HTY
SITE/MO/4/NAC/TH.AC//3*PVN/3/MIRLO/BUC
51
CMSS93B00567S-72Y-010M-010Y-010M-3M-0M-0HTY
54
YUMAİ 13/2*KAUZ
CMSW92M00239M-015M-0Y-0Y-050M-17Y-3M-0Y-0SY-0AP
PEHLİVAN
58
Goumria-14
ICW94-0029-0L-6AP-3AP-2AP-0APS-0AP
59
NE
12
COMP1/5/BEZ//TOB/8156/4/ON/3/T
13
AGRI/BJY//VEE/3/ID800994.W/VEE
TCI951026 -0SE-0YC-0E-5YE-0YE-3YM-0YM
62
14
YE2453//PPBB68/CHRC
TCI950019 -3AP-0AP-0E-2YE-0YE-3YM-0YM
67
15
GÖNEN
16
VORONA/KAUZ/4/URES/BBL//KAUZ/3/BCN
TCI971315 -0SE-0YC-0YE-34YE-0YE-2YE-0YE
84
17
ZCL/3/PGFN//CNO67/SON64(ES86-8)/4/SERI/5/UA2837/6/BABAX/7/F10S-1 TCI972480 -0SE-0YC-0YE-9YE-0YE-1YE-0YE
87
18
ASP/BLT//PRL/VEE#6/3/KAUZ*2/YACO//KAUZ
CMSW97WM00282S -0SE-0YC-0YE-5YE-0YE-1YE-0YE
88
19
ERYT1489.87 (DONSKAYA POLUKARLIKOVAYA/OLVIA)/
3/2*AGRI/BJY//VEE TCI972372 -0SE-0YC-0YE-8YE-0YE-1YE-0YE
96
20
21
22
23
24
25
ADANA-99
TEMU39.76/CHAT//CUPE/3/M1223.3D.1D(MI76.77 S29)/ALD/4/BAU/
LIRA//KAUZ CMSW96WM00328S -0SE-0YC-5E-0E-1K-0YK
99
101
Es.14(HS/7/C)//Psn/Bow
CMS.W-94.WM.008. 0SE.0D.0D.0D.0D.0D
F.4141-w-1-1//PSN/Bow
CMS.W-94.WM.008. 0SE.0D.0D.0D.0D.0D
ABN/JUN//TUI
CMS.W-94.WM.009. 0SE.0D.0D.0D.0D.0D
107
112
BASRİBEY
71
Soğuk
Zararı
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
Deneme Adı: VD.EKM.1.1
Hat no
1
2
3
4
6
7
8
9
11
12
13
14
16
17
18
19
21
22
23
24
HL
80,5
82,1
81,2
79,5
77,9
80,8
81,7
78,6
80,5
81,7
80,1
78,1
78,9
81,9
80,3
79
79,9
79,9
76
1000 dane
37,7
38,2
39,2
36,5
35,7
33,7
37,2
33,5
33,7
42,7
39,5
39,5
32,7
32,2
32,5
40
37,5
40
31
81,5
83,1
78,9
81,5
79,7
79,6
36,5
30,2
32
41,5
35,2
32,5
Deneme Yılı: 2005/2006
Bşk.gün
115
115
118
115
116
115
114
115
118
118
118
116
118
118
116
116
115
116
116
Boy
110
110
105
105
125
100
110
100
110
100
100
105
105
100
95
115
120
135
115
Hastalık
0
0
LR10MR
YR10MR
LR5MR
0
LR0TR
LR5TR
LR5TR
LR60MS
LR5TR
0
0
40MS
0
0
0
0
5TR
115
116
116
118
115
112
105
105
90
110
120
85
0
0
0
10MR
0
0
Tane verimi(kg/da)
841,4
A-F
762,8
D-I
774,4
C-IC-I
897,2
A
882,2
A-B
777,2
C-I
873,3
A-C
846,9
A-D
752,2
D-I
761,9
D-I
743,6
F-I
762,8
D-I
790,8
B-H
780,8
C-H
704,4
H-I
807,8
A-G
828,9
A-F
680,8
I
747,2
E-I
725,3
761,7
781,9
728,9
846,1
882,2
LSD
VK%
Normal dağ
G-I
D-I
C-H
G-I
A-E
A-B
99,5
12,1
VD.1.1 kg/da
Normal(789,722,78,7081)
Shapiro-Wilk W Test
W
Prob<W
0,982986
0,7474
VD.Ekm. 1.1 Verim ve Kalite özelliklerinde İlerleme
Mini
Protei HL
Bin Tane
SDS
n
tane verimi
Genel ort
11,1 80,1
36,0 789,7
Std ort.
10,6 80,2
36,0 789,3
En yüksek Std
ort
11,2 80,1
36,1 791,2
Hat.ort
11,0 81,7
42,7 897,2
En yük.hat.ort
12,6 83,1
41,5 882,2
72
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
882,2
897,2
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
900
791,2
789,7
789,3
VD Ekm. 1.1 05-06 Tane Verimi
1000
41,5
42,7
40
400
36
50
500
36
700
600
36,1
VD Ekm. 1.1 05-06 Bin Dane Ağırlığı
800
30
300
200
20
100
10
0
0
verim
Genel ort
20
En yük Std
En yük hat
10
50
5
0
Hektolitre Ağılığı
Genel ort
Hat. Ort
VD.1.1 Ekm 05/06 Protein oranı
15
83,1
81,7
80,1
80,2
100
80,1
VD Ekm . 1.1 05-06 Hektolitre Ağırlığı
Std ort.
12,6
En.Yük.Std
11,2
En.Yük.Hat
11,2
Std.ort.
10,6
Hat.Ort
11,1
Gen.ort
Bin Dane
Std ort.
En yük Std
Hat. Ort
prt
Gen.ort
En yük hat
73
Std.ort.
Hat.Ort
En.Yük.Std
En.Yük.Hat
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
Deneme Adı: VD.EKM.1.2
Deneme Yılı: 2005/2006
Çeşit
No:
Çeşit ve Pedigri
01
ITAPUA 35 APEREA
CMH77.204-4Y-1B-3Y-0PZ-0E-0PRY
02
SKAUZ*2//PRLII/CM65531 CMBW91M02698F-0TOPY-14M010Y-010M-010Y-3Y-0M-0HTY
2
03
SKAUZ*2/FCT CMBW91M02703F-0TOPY-24M-010Y010M-010Y-1Y-0M-0HTY
3
04
PRINIA/STAR CMSS92M00579S-015M-0Y-0Y-050M-10M-1M0Y-0HTY
4
05
06
Hlt.
Ağl.
VD.EKM.1.1
1
NURKENT
CHOIX/STAR/3/HE1/*CNO79//2*SERİ CMSS93Y02712T-40Y-010Y010M-010Y-2M-0Y-0HTY
09
KAUZ/PASTOR CMSS93B00025S-48Y-010M-010Y-010M4Y-0M-0HTY
MİLVUS2 CGSS95B00010T-099Y-099B-099Y-099B-37Y0B-0SY
KAMBARA1 CGSS95B00016F-099Y-099B-099Y-099B20Y-0B-0SY
10
PEHLİVAN
07
08
11
12
Orijin
2004/2005
KAUZ/PASTOR
CMSS93B00025S-48Y-010M-010Y-010M-4Y-0M
KAUZ/PASTOR
CMSS93B00025S-48Y-010M-010Y-010M-9Y-0M
6
7
8
9
11
12
13
CROS_1AE.SQUARROSA(205)KAUZ/3/ATTILA
CMSS93Y01031S-13Y-5KBY-010M-010Y-6M-0KBY-0M-0KBY
13
14
WEAVER/4/NAC/TH.AC//3*PVN/3/MIRLO/BUC
CMSS93B00223S-24Y--010M-010Y-010M-9Y-0M
14
15
GÖNEN
16
NAİ60/HN7//BUC/3/FALKE
SWM89Y132H-15H-0PE-0YC-4YC-0YC-3YC-0YC
16
17
SPN/NAC//ATTİLA
17
18
19
20
21
22
23
24
25
SPN/NAC//ATTİLA
CMSW92WM002-0SE-0YC-0YC-0SA
Emu//Rnn/Cumakalesi/3/Sadova-1
GD.2910.0D.0D.0D.0D.0D.0D
18
19
ADANA-99
Çukurova-86/Kırmızı Buğday
GD.2861.0D.0D.0D.5D.0D.0D
Gönen//Vee”s”/Myna”s”
GD.2865.0D.0D.0D.2D.0D.0D
Kvz//Gv/sadova-1/3/Gediz-75
GD.2899.0D.0D.0D.1D.0D.0D
Emu//Rmn/Cumakalesi/3/Sandova
GD.2910.0D.0D.0D.1D.0D.0D
21
22
23
24
BASRİBEY
74
Soğuk
Zarar
ı
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
Deneme Adı: VD.EKM.1.2
Hat no
1
2
3
4
6
7
8
9
11
12
13
14
16
17
18
19
21
22
23
24
Deneme Yılı: 2005/2006
Baş.gün Boy cm
sayısı
112
112
111
120
116
116
113
111
111
116
114
114
115
116
115
119
119
116
115
115
113
113
117
115
114
100
100
110
110
110
100
95
108
115
110
94
85
90
100
90
100
105
100
110
105
110
115
125
110
95
Bin tane
ağır g.
32,2
38
38,7
37
35
36,2
39,5
42,2
41,5
45,7
39,5
36,5
33,7
39,5
33,7
35,2
39,2
36,5
39,2
34,7
39,7
43
40,7
39,5
31,5
HL kg/lt
81,3
80,7
82
79,6
77,6
78,7
82,6
79,9
80,6
80,5
82,1
80,9
81,9
83,3
78,9
78,1
77,7
82
80,8
80,8
81,9
79,5
78,8
82,2
78,9
Hast.
Soğuk
Tane
Gurup
zararı 1-9 verimi
0
yr90s
yr60s
0
lr10s
0
lr0tr
30ms
20mr
lr60s
5tr
0
0
0
0
0
0
0
5tr
0
0
lr0tr
30s
0
0
5
3
4
5
4
5
5
3
5
4
5
5
4
4
4
5
5
4
3
4
4
4
5
5
4
LSD
VK%
868,1
865,8
919,7
762,8
841,4
796,9
963,1
837,5
849,2
762,8
880,6
924,4
861,4
780,0
736,1
758,3
701,1
838,1
712,8
791,1
809,4
655,3
716,9
799,2
850,3
B-D
B-E
A-B
I-K
C-H
F-J
A
C-H
C-G
I-L
B-C
A-B
B-F
H-K
J-K
I-L
L-M
C-H
K-M
G-J
D-I
M
K-M
E-J
C-G
67,3
5
VD.Ekm. 1.2 Verim ve Kalite özelliklerinde İlerleme
Mini Protein Bin tane
HL Tane
SDS
verimi
Genel ort
11,1
37,9
80,5
811,3
Std ort.
10,9
36,1
79,3
796,3
En yüksek Std ort
11,1
45,4
80,8
850
38,4
Hat.ort
11,4
11,9
En yük.hat.ort
Normal(811,289,81,7114)
Shapiro-Wilk W Test
W
Prob<W
0,974755
0,3821
75
43
80,7
83,3
815
963,1
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
963,1
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
900
815
1000
850
811,3
796,3
VD Ekm. 1.2 05-06 Tane Verimi
80,8
83,3
90
600
80,7
700
79,3
100
80,5
VD Ekm. 1.2 05-06 Hektolitre Ağırlığı
800
80
500
70
400
60
300
200
50
100
40
0
30
verim
En yük.hat.ort
Gen.ort
Hat.Ort
En.Yük.Std
En.Yük.Hat
VD.1.2 05/06 Protein oranı
43
38,4
45
36,1
50
37,9
VD Ekm. 1.2 05-06 Bin Dane Ağırlığı
Std.ort.
20
25
11,1
30
10,9
15
35
11,1
40
11,9
Hat.ort
Hektolitre Ağılığı
En yüksek Std ort
11,4
Std ort.
45,7
Genel ort
20
10
20
15
10
5
Bin Dane
Gen.ort
Std.ort.
Hat.Ort
En.Yük.Std
prt
En.Yük.Hat
Gen.ort
76
Std.ort.
Hat.Ort
En.Yük.Std
En.Yük.Hat
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
Deneme Adı: BVD. EKM.(K).1.2 dyb
Çeşit
No:
1
2
3
4
Deneme Yılı: 2005/2006
Hlt.
Ağl.
Çeşit ve Pedigri
Zg-1004.82/Katya-A.1
GD 2807-0D-0D-0D-0D-0D
Coq/Nac*2//F.12-71/Coc
CMBW 89-Y-01530-OTOPM-1D-0D-0D-0D-0D
Mango*2/5/Su.92/Cı.13465//Ppen/3/Pho/4/Ymh/Tob//
Bez CMBW 89-Y-01588-OTOPM-3D-0D-0D-0D-0D
Bow”s”/Mor”s”//Opato/Bow”s”
CMBW 89-Y-2584-5D-0D-0D-0D-0D
5
Orijin
2004/2005
BVD.EKM.(K)1.1
1
2
3
4
NURKENT
6
Kt/Bape//Fn/Gu/3/Bza/4/Trm/5/Alden/6/Seri/7/Bow
CMBW 89-Y-00830-OTOPM-4D-0D-0D-0D-0D
6
7
Aroona*3/Yr 15 (S)
7
8
BEI JING 411
8
9
440259/AKHALTSIKHIS TSITELI DOLI
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
PEHLİVAN
MOMCHIL/KATYA 1
LS316
TUI//CMH76-252/PVN”S”
ICW92-0214-0AP-1AP-2AP-0AP
TUI//CMH76-252/PVN”S”
ICW92-0214-0AP-1AP-3AP-2AP-0AP
SHUHA-7/4/NIF/3/SOTY//NAD63/CHRIS
ICW92-0671-4AP-0L-2AP-0L-1AP-0AP
11
12
13
14
GÖNEN
SHUHA-6/3/RMN F12-71/SKA//CA8055
ICW92-0717-1AP-0BR-4AP-0AP
HP 1731
-(RAJLAXMIN)- OIND
F6.74/BUN//SIS/3/LIRA
CM90561-21Y-0M-0Y-2M-0Y-2M-0Y
OPATA/RAYON//KAUZ CMBW90Y3180-0TOPM3Y-010M-010M-010Y-1M-...
16
17
18
19
ADANA-99
CAZO/KAUZ//KAUZCMBW90Y3284-0TOPM14Y-010M-010M-010Y-6M- ...
SKAUZ*2/SRMA CMBW91M02694F-0TOPY-12M010Y-010M-010Y- ...
SW89.3064*2/BORL65 CMBW91M03786F-0TOPY17M-010Y-010M-015Y- ...
BOW/PRL//BUC/3/LUAN
CMSS93Y00118S-105Y-3B-3Y-0100B
BASRİBEY
77
21
22
23
24
Soğuk
Zararı
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
Deneme Adı: BVD.EKM(K).1.2 dyb
Hatlar
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
Hl
78,8
78,7
78,6
81,3
76
78,8
78,8
76,3
80,1
80
72,8
74,2
78,3
77,7
78,7
77,4
78,7
80,3
81,9
78,5
80,7
79,6
76,8
82
79,7
1000
dane
40
35,2
35,7
36,2
31,7
43,5
44,2
41,2
43,5
43,2
32,7
31,7
37
34
31,7
30,7
37
38,2
35
33,5
36,2
35,5
37
40,2
31,5
Bşk.gün
116
116
112
111
112
115
110
116
113
116
114
114
114
113
115
113
113
113
112
115
111
115
113
112
112
Deneme Yılı: 2005/2006
Boy
115
105
105
110
115
105
100
120
125
120
100
95
115
90
95
100
105
110
100
108
95
90
100
100
120
Hastalık
T.punaı
3
4
5
5
4
4
5
4
5
5
5
5
4
5
5
5
5
5
3
3
4
3
5
5
5
LR10Ms
Lr20Ms
LR15Ms
Lr20Ms
LR5Mr
LR5Mr
LR10Ms
Lr20Ms
LR5Mr
YR10Mr
YR40s
LR20Ms
YR60s
LR30s
Yatma%
30
BVD.Ekm. 1.2 (k)dybVerim ve Kalite özelliklerinde
İlerleme
Mini
Protein Bin
HL Tane
SDS
tane
verimi
Genel ort
10,9
36,7
78,6 764,1
Std ort.
10,5
34,3
78,6 743,9
En yüksek Std
ort
10,9
37,2
78,6 852,1
Hat.ort
11,0
43,2
80,0 769,2
En yük.hat.ort
11,9
44,2
82,0
895,2
Normal(764,107,90,7752)
Shapiro-Wilk W Test
W
Prob<W
0,972844
0,216
78
protein
11,9
10,5
11,3
10,5
10,4
11,2
11
11,5
10,8
9,8
11,2
11,3
11,6
11,4
10,5
11,1
11
10,6
10,3
10,8
10,9
10,5
11
9,8
10,9
LSD
DK%
ort.ver
kg/da
687,7
707,8
684,5
825,7
772,5
718,8
839,8
718,2
764,4
705,4
728,8
721,3
760,1
660,0
660,0
766,6
806,9
895,2
864,1
729,6
715,8
841,9
805,7
869,8
852,1
96,1
8,9
Grup
F-G
F-G
F-G
A-D
B-F
E-G
A-C
E-G
C-F
F-G
E-G
E-G
C-F
G
G
C-F
A-E
A
A-B
D-G
E-G
A-C
A-E
A
A-C
verim
Genel ort
Std ort.
Hat.ort
En yük.hat.ort
82
80
78,6
100
90
80
70
60
50
40
30
20
78,6
BVD Ekm. 1.2 05-06 Hektolitre Ağırlığı
78,6
852,1
769,2
900
800
700
600
500
400
300
200
100
0
743,9
764,1
Bvd.1.2 (K)dyb Verim
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
895,2
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
Hektolitre Ağılığı
En yüksek Std ort
Gen.ort
Std.ort.
Hat.Ort
En.Yük.Std
En.Yük.Hat
BVD EKm1.2 05/06 Protein oranı
40
35
11,9
11
10,9
15
10,5
44,2
43,2
37,2
34,3
50
45
36,7
BVD Ekm. 1.2 05-06 Bin Dane
Ağırlığı
10,9
20
10
30
25
20
5
15
10
prt
Genel ort
Bin Dane
En yüksek Std ort
Std ort.
Genel ort
Std ort.
Hat.ort
Hat.ort
En yük.hat.ort
En yük.hat.ort
79
En yüksek Std ort
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
Deneme Adı: BVD. EKM.(S)1.2 D.Bakır
Çeşit
No:
1
2
3
4
Hlt.
Ağl.
Çeşit ve Pedigri
Zg-1004.82/Katya-A.1
GD 2807-0D-0D-0D-0D-0D
Coq/Nac*2//F.12-71/Coc
CMBW 89-Y-01530-OTOPM-1D-0D-0D-0D-0D
Mango*2/5/Su.92/Cı.13465//Ppen/3/Pho/4/Ymh/Tob//Bez
CMBW 89-Y-01588-OTOPM-3D-0D-0D-0D-0D
Bow”s”/Mor”s”//Opato/Bow”s”
CMBW 89-Y-2584-5D-0D-0D-0D-0D
5
Deneme Yılı: 2005/2006
Orijin
2004/2005
BVD.EKM.1.1
1
2
3
4
NURKENT
6
Kt/Bape//Fn/Gu/3/Bza/4/Trm/5/Alden/6/Seri/7/Bow
CMBW 89-Y-00830-OTOPM-4D-0D-0D-0D-0D
6
7
Aroona*3/Yr 15 (S)
7
8
BEI JING 411
8
9
440259/AKHALTSIKHIS TSITELI DOLI
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
PEHLİVAN
MOMCHIL/KATYA 1
LS316
TUI//CMH76-252/PVN”S”
ICW92-0214-0AP-1AP-2AP-0AP
TUI//CMH76-252/PVN”S”
ICW92-0214-0AP-1AP-3AP-2AP-0AP
SHUHA-7/4/NIF/3/SOTY//NAD63/CHRIS
ICW92-0671-4AP-0L-2AP-0L-1AP-0AP
11
12
13
14
GÖNEN
SHUHA-6/3/RMN F12-71/SKA//CA8055
ICW92-0717-1AP-0BR-4AP-0AP
HP 1731
-(RAJLAXMIN)- OIND
F6.74/BUN//SIS/3/LIRA
CM90561-21Y-0M-0Y-2M-0Y-2M-0Y
OPATA/RAYON//KAUZ CMBW90Y3180-0TOPM-3Y010M-010M-010Y-1M-...
16
17
18
19
ADANA-99
CAZO/KAUZ//KAUZCMBW90Y3284-0TOPM-14Y010M-010M-010Y-6M- ...
SKAUZ*2/SRMA CMBW91M02694F-0TOPY-12M010Y-010M-010Y- ...
SW89.3064*2/BORL65 CMBW91M03786F-0TOPY17M-010Y-010M-015Y- ...
BOW/PRL//BUC/3/LUAN
CMSS93Y00118S-105Y-3B-3Y-0100B
BASRİBEY
80
21
22
23
24
Soğuk
Zararı
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
Deneme Adı: BVD. EKM.(S)1.2 dyb
S.NO
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
HL
73,3
79,1
78,2
81,5
79,3
80
79,7
76,2
80,6
79,9
78
78,7
78,5
79,3
80,5
79,5
80,8
81,6
81
81,7
81,3
79,6
79,6
81,7
80,7
1000 dane
41,5
38
37
40,5
36,2
47,7
41,5
35
44,5
45,5
36,5
46,5
40
35,7
32,7
35,2
39,5
41
38,5
36,7
36,7
39,2
45
41,7
33,5
Bşk.gün
118
117
115
114
116
118
110
116
113
118
115
114
116
112
115
116
112
111
112
116
110
113
114
112
112
Boy
120
110
100
100
115
95
92
110
115
107
105
95
103
90
80
97
100
102
90
105
90
85
105
95
83
Deneme Yılı: 2005/2006
Hastalık
T.punaı
4..4
4..4
4..4
5..5
5..3
5..4
4..4
5..3
5..4
5..4
5..5
5..5
5..4
5..5
80S
5..3
5..5
YR 20MR 5..5
4..4
80S
3..2
3..4
KAH.60S 3..4
5..3
5..4
YR90S
5..3
5..5
Soğuk Zr.
0
1
1
2
3
0
0
2
0
0
0
2
1
1
4
2
3
3
3
3
3
2
2
2
1
Büy.Tabiatı
Alternat.
kışlık
Yazlık
Yazlık
Yazlık
Yazlık
kışlık
Alternat.
kışlık
kışlık
Alternat.
Alternat.
Yazlık
Alternat.
Yazlık
Yazlık
Yazlık
Yazlık
Yazlık
Yazlık
Yazlık
Yazlık
Yazlık
Yazlık
yazlık
Normal(814,59,84,2723)
Shapiro-Wilk W Test
W
Prob<W
0,976567
0,3585
BVD.Ekm. 1.2 Verim ve Kalite özelliklerinde İlerleme
Mini SDS
Protein
Bin tane
HL
Tane verimi
Gen.ort
11,0
39,4
79,6
814,6
79,4
Hat.Ort
10,6
36,9
815,7
Std.ort.
11,1
40,1
80,4
810,0
En.Yük.Hat
En.Yük.Std
12,2
11,6
45,5
47,7
81
81,7
81,7
904,5
862,0
ort.ver
Protein(%) kg/da
Grup
12,2
11
12,5
10,9
10,3
10,6
10,6
11,8
11
10,9
11
11,4
11,2
11,4
11,6
10,5
10,9
11
10,7
10,7
11,5
10,7
10,6
10,9
9,7
DK
LSD
735,3
D
749,7
C-E
701,9
E
812,3
A-D
862,0
A-B
758,2
C-E
832,7
A-D
790,0
B-E
804,1
A-D
753,0
C-E
844,3
A-C
830,6
A-D
798,6
B-E
797,1
B-E
782,2
B-E
860,8
A-B
861,8
A-B
904,5
A
865,7
A-B
820,5
A-D
775,1
B-E
860,8
A-B
901,0
A
830,4
A-D
832,2
A-D
8,7
100,7
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
852,1
600
80
500
70
400
60
81,7
90
81,7
700
BVD Ekm. 1.2(S) 05-06 Hektolitre
Ağırlığı
79,4
100
80,4
800
79,6
895,2
743,9
900
769,2
764,1
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
50
300
40
200
30
100
20
0
10
verim
0
Std.ort.
En.Yük.Hat
Std.ort.
Hektolitre Ağılığı
Hat.Ort
En.Yük.Std
En.Yük.Hat
BVD Ekm. 1.2 (S)05-06 Protein oranı
40,1
45
36,9
BVD Ekm. 1.2 (S)05-06 Bin Dane
Ağırlığı
39,4
50
Gen.ort
En.Yük.Std
47,7
Hat.Ort
45,5
Gen.ort
20
11,1
11
30
10,6
15
12,2
35
11,6
40
25
10
20
15
5
10
prt
Bin Dane
Gen.ort
Std.ort.
Hat.Ort
En.Yük.Std
Gen.ort
En.Yük.Hat
82
Std.ort.
Hat.Ort
En.Yük.Std
En.Yük.Hat
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
Deneme Adı: BVD. EKM.1.2 Hazro
Çeşit
No:
1
2
3
4
Deneme Yılı: 2005/2006
Hlt.
Ağl.
Çeşit ve Pedigri
Zg-1004.82/Katya-A.1
GD 2807-0D-0D-0D-0D-0D
Coq/Nac*2//F.12-71/Coc
CMBW 89-Y-01530-OTOPM-1D-0D-0D-0D-0D
Mango*2/5/Su.92/Cı.13465//Ppen/3/Pho/4/Ymh/Tob//
Bez CMBW 89-Y-01588-OTOPM-3D-0D-0D-0D-0D
Bow”s”/Mor”s”//Opato/Bow”s”
CMBW 89-Y-2584-5D-0D-0D-0D-0D
5
Orijin
2004/2005
BVD.EKM.1.1
1
2
3
4
NURKENT
6
Kt/Bape//Fn/Gu/3/Bza/4/Trm/5/Alden/6/Seri/7/Bow
CMBW 89-Y-00830-OTOPM-4D-0D-0D-0D-0D
6
7
Aroona*3/Yr 15 (S)
7
8
BEI JING 411
8
9
440259/AKHALTSIKHIS TSITELI DOLI
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
PEHLİVAN
MOMCHIL/KATYA 1
LS316
TUI//CMH76-252/PVN”S”
ICW92-0214-0AP-1AP-2AP-0AP
TUI//CMH76-252/PVN”S”
ICW92-0214-0AP-1AP-3AP-2AP-0AP
SHUHA-7/4/NIF/3/SOTY//NAD63/CHRIS
ICW92-0671-4AP-0L-2AP-0L-1AP-0AP
11
12
13
14
GÖNEN
SHUHA-6/3/RMN F12-71/SKA//CA8055
ICW92-0717-1AP-0BR-4AP-0AP
HP 1731
-(RAJLAXMIN)- OIND
F6.74/BUN//SIS/3/LIRA
CM90561-21Y-0M-0Y-2M-0Y-2M-0Y
OPATA/RAYON//KAUZ CMBW90Y3180-0TOPM3Y-010M-010M-010Y-1M-...
16
17
18
19
ADANA-99
CAZO/KAUZ//KAUZCMBW90Y3284-0TOPM14Y-010M-010M-010Y-6M- ...
SKAUZ*2/SRMA CMBW91M02694F-0TOPY-12M010Y-010M-010Y- ...
SW89.3064*2/BORL65 CMBW91M03786F-0TOPY17M-010Y-010M-015Y- ...
BOW/PRL//BUC/3/LUAN
CMSS93Y00118S-105Y-3B-3Y-0100B
BASRİBEY
83
21
22
23
24
Soğuk
Zararı
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
Deneme Adı: BVD. EKM.1.2 Hazro
S.NO
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
HL
79,7
79,6
79,7
81,3
78,5
79,9
80,7
78,3
81,9
80,6
75,8
78,1
79,7
81,1
81,5
79,7
82,4
81,9
82,2
82,5
82
81,1
80
83,4
81,5
1000 dane
37,5
34,5
37
38,2
33,5
41,5
41,5
39
41,2
41,2
33
34,2
41,2
35,5
35,7
32,5
37,5
39,5
39,2
34,7
38,2
37
39,2
42,2
32,7
Bşk.gün
120
120
114
113
117
120
112
120
116
120
114
115
115
114
115
114
116
115
113
113
111
114
114
115
116
Deneme Yılı: 2005/2006
Boy
135
120
108
115
120
118
108
115
110
105
95
100
100
90
90
95
110
110
110
105
98
94
110
100
88
Hast(Kök Ç.)
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
3
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
3
0
0
0
T.punaı
3
4
3
5
3
5
5
3
5
5
5
5
4
5
3
4
3
4
4
4
4
4
5
4
3
ort.ver
Yatma% protein kg/da
0
12,2 436,5
0
11,6 542,7
0
11,7 495,6
0
10,4 526,7
0
10,8 541,9
0
10,4 452,1
0
10,5 542,9
0
10,4 455,4
0
10,1 392,3
0
10,3 490,4
0
10,7 500,8
0
10,3 403,3
0
10,8 474,0
0
9,8
527,7
0
10,2 449,0
0
10,3 505,4
0
10,4 480,0
0
9,7
487,7
0
10,1 456,5
0
9,9
497,7
0
10,9 479,4
0
10,2 512,7
0
10,3 445,2
0
10,8 377,1
0
9,6
461,3
DK
LSD
Normal(477,365,92,7021)
Shapiro-Wilk W Test
W
Prob<W
0,982398
0,6546
BVD.Ekm. 1.2Hazro 05/06 Verim ve Kalite özelliklerinde İlerleme
Mini SDS Protein Bin tane HL Tane
verimi
Gen.ort
10,5
37,5
80,5 477,4
Std.ort.
10,2
35,6
80,9 474,7
Hat.Ort
10,6
38,0
80,4 488,0
En.Yük.Std
En.Yük.Hat
12,2
10,8
84
41,2
42,2
82,5 542,9
83,4 497,7
Grup
A-D
A
A-D
A-B
A
A-D
A
A-D
C-D
A-D
A-D
B-D
A-D
A-B
A-D
A-D
A-D
A-D
A-D
A-D
A-D
A-C
A-D
D
A-D
19,5
131,4
600
83,4
80,5
BVD Ekm. 1.2Hazro 05-06 Hektolitre
Ağırlığı
80,4
90
497,7
700
488
477,4
474,7
800
542,9
900
82,5
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
80,9
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
80
70
500
60
400
50
300
40
200
30
100
20
0
10
0
verim
Hektolitre Ağılığı
En.Yük.Hat
Hat.Ort
En.Yük.Std
En.Yük.Hat
BVD Ekm. 1.2 Hazro 05-06 Protein
oranı
42,2
41,2
20
Std.ort.
10,5
35
10,6
15
40
10,8
38
35,6
45
Gen.ort
En.Yük.Std
12,2
Std.ort.
BVD Ekm. 1.2 Hazro 05-06 Bin Dane
Ağırlığı
37,5
50
Hat.Ort
10,2
Gen.ort
30
10
25
20
15
5
10
prt
Bin Dane
Gen.ort
Std.ort.
Hat.Ort
En.Yük.Std
En.Yük.Hat
Gen.ort
85
Std.ort.
Hat.Ort
En.Yük.Std
En.Yük.Hat
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
Deneme Adı: BVD. EKM.(K).1.3 dyb
Çeşit
No:
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
Deneme Yılı: 2005/2006
Hlt.
Ağl.
Çeşit ve Pedigri
AO41/EMU”S”//TEVEE”S”
ICW90-0135-0AP-0BR-2AP-0L-0AP
TEVEE”S”/KAUZ”S”
ICW91-0231-0TS-2AP-0TS-2AP-0L-0AP
TOWPE
CM 59443-4AP-1AP-4AP-1AP-0AP
SERI 82/SHUHA”S”
ICW91-0030-0BR-5AP-0TS-4AP-0L-1AP-0AP
Orijin
2004/2005
BVD.EKM.1.2
1
2
3
4
BEZOSTAYA
ATTILA
CM 85836-4Y-0M-0Y-6M-0Y-4PZ-0Y-2SJ-0Y-0AP
ATTILA
CM 85836-4Y-0M-0Y-14M-0Y-5PZ-0Y-1SJ-0Y-0AP
HP 1761
-(JAGUISH)-OINO
STAR//KAUZ/STAR
CMBW90M4968-0TOPY-095M-095Y-095M-2Y-0M
6
7
8
9
NURKENT
11
URES/BOW//OPATA
CM100946-10Y-030M-030Y-020Y-010M-2Y-010...
11
12
ATTILA/3*BCN
CMBW90Y4399-0T0PM-1Y-010M-010M-010Y-1M...
12
13
KAUZ/GYS//KAUZ
CMBW90M4837-0T0PY-11M-2Y-010M-010Y-5M-0...
13
14
DASIS/SKAUZ//4*BCN
CMSS93Y04048M-1M-0Y
14
15
16
17
18
19
20
PEHLİVAN
OPATA/RAYON//KAUZ
CMBW90Y3180-0TOPM-3Y-010M-010M-010Y-1M-...
PFAU/WEAVER
CMBW90M4-30-0Y
STAR//TR771773/SLM
CMBW90M458-2M-010Y-010M-010Y-5M-015Y-0Y
CHIL/2*STAR CM112793-0TOPY-22M-020Y010M-3Y-0M-0KBY...
YÜREĞİR-89
86
16
17
18
19
Soğuk
Zararı
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
Deneme Adı: BVD. EKM.(K).1.3 dyb
s.no
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
Hl
78,1
76,8
81,7
78,8
78,4
82
82,3
81,6
79,3
78,3
81,4
80,7
81
81,5
80,5
81,6
81,7
77,3
79,9
79,8
1000
dane
36,2
38,7
40,7
39,2
38,4
43,5
45,5
40
41,5
36
40
34
35
35
44,7
39,7
37
42
40
38,7
Bşk.gün Kıv.Oranı
112
7
112
5
111
7
116
3
110
9
111
1
112
3
112
7
111
1
112
9
115
9
111
5
111
7
111
5
111
9
111
7
111
1
112
3
112
1
112
1
Deneme Yılı: 2005/2006
Boy Hastalık
95
100
115
110
125
100
100
95
95
120
105
95
85
85
105 kh.p5TR
100 30S
90
90
95
105
T.punaı Yatma%
4..5
3..5
5..3
50
4..5
5..3
60
5..5
4..5
5..3
80
4..4
60
5..5
30
5..5
5..5
3..3
4..4
5..5
5..3
4..3
4..5
5..4
4..4
Soğuk
Zr.
0
0
1
0
0
0
0
1
0
1
0
1
0
1
0
1
3
3
0
3
Büy.Tabiatı
Yazlık
Yazlık
Yazlık
Alt.Kış
Kışılk
Yazlık
Yazlık
Yazlık
Yazlık
Yazlık
Yazlık
Yazlık
Yazlık
Yazlık
Kışılk
Yazlık
Alternatif
Yazlık
Yazlık
Yazlık
protein
11
11
11,4
11,5
10,9
10,7
10,3
11
10,5
10,8
11,1
10,2
10,6
10,4
10,6
9,5
10,1
9,4
10,1
10,7
DK
LSD
Normal(873,521,108,488)
Shapiro-Wilk W Test
W
Prob<W
0,975198
0,3767
BVD.Ekm. 1.3(K) dyb Verim ve Kalite özelliklerinde İlerleme
Mini SDS Protein Bin tane HL
Tane verimi
Gen ort
Std.ort.
Hatort.
10,6
10,8
10,6
39,3
39,5
39,3
80,135
79,3
80,4
873,5
789,3
894,6
En.yük.Std.
En.yük.Hat
10,9
11,5
44,7
45,5
80,5
82,3
900,4
1007,3
87
Grup
E-H
D-H
H-I
D-H
I
A-E
A
B-F
B-G
B-F
A-F
A-D
A-B
A-D
G-H
A-C
B-G
C-H
B-G
F-H
8,5
106,2
ort.ver
kg/da
823,8
840,8
758,3
846,7
654,4
927,3
1007,3
889,6
885,0
900,4
909,2
941,0
969,6
945,6
781,3
955,4
880,6
860,0
873,1
821,0
1007,3
80
600
82,3
90
700
80,5
800
BVD Ekm. 1.3(K) 05-06 Hektolitre
Ağırlığı
80,4
900
100
79,3
900,4
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
80,135
1000
894,6
1100
789,3
873,5
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
70
500
400
60
300
50
200
40
100
30
0
20
verim
Hektolitre Ağılığı
En.Yük.Std
Gen ort
En.Yük.Hat
45,5
Hat.Ort
Std.ort.
Hatort.
En.yük.Std.
En.yük.Hat
BVD Ekm. 1.3(k)DYB 05-06 Protein oranı
20
39,3
45
39,5
BVD Ekm. 1.3(K) 05-06 Bin Dane
Ağırlığı
39,3
50
Std.ort.
44,7
Gen.ort
11,5
30
10,9
10,6
15
10,6
35
10,8
40
25
10
20
15
5
10
prt
Bin Dane
Gen ort
Std.ort.
Hatort.
En.yük.Std.
Gen ort
En.yük.Hat
88
Std.ort.
Hatort.
En.yük.Std.
En.yük.Hat
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
Deneme Adı: BVD. EKM.(S).1.3 dyb
Çeşit
No:
1
2
3
4
Çeşit ve Pedigri
7
8
9
Hlt.
Ağl.
AO41/EMU”S”//TEVEE”S”
ICW90-0135-0AP-0BR-2AP-0L-0AP
TEVEE”S”/KAUZ”S”
ICW91-0231-0TS-2AP-0TS-2AP-0L-0AP
TOWPE
CM 59443-4AP-1AP-4AP-1AP-0AP
SERI 82/SHUHA”S”
ICW91-0030-0BR-5AP-0TS-4AP-0L-1AP-0AP
5
6
Deneme Yılı: 2005/2006
Orijin
2004/2005
BVD.EKM.1.2
1
2
3
4
BEZOSTAYA
ATTILA
CM 85836-4Y-0M-0Y-6M-0Y-4PZ-0Y-2SJ-0Y-0AP
ATTILA
CM 85836-4Y-0M-0Y-14M-0Y-5PZ-0Y-1SJ-0Y-0AP
HP 1761
-(JAGUISH)-OINO
STAR//KAUZ/STAR
CMBW90M4968-0TOPY-095M-095Y-095M-2Y-0M
10
6
7
8
9
NURKENT
11
URES/BOW//OPATA
CM100946-10Y-030M-030Y-020Y-010M-2Y-010...
11
12
ATTILA/3*BCN
CMBW90Y4399-0T0PM-1Y-010M-010M-010Y-1M...
12
13
KAUZ/GYS//KAUZ
CMBW90M4837-0T0PY-11M-2Y-010M-010Y-5M-0...
13
14
DASIS/SKAUZ//4*BCN
CMSS93Y04048M-1M-0Y
14
15
16
17
18
19
PEHLİVAN
OPATA/RAYON//KAUZ
CMBW90Y3180-0TOPM-3Y-010M-010M-010Y-1M-...
PFAU/WEAVER
CMBW90M4-30-0Y
STAR//TR771773/SLM
CMBW90M458-2M-010Y-010M-010Y-5M-015Y-0Y
CHIL/2*STAR
CM112793-0TOPY-22M-020Y-010M-3Y-0M-0KBY...
20
YÜREĞİR-89
Normal(851,979,102,706)
Shapiro-Wilk W Test
W
Prob<W
0,980077
0,5961
89
16
17
18
19
Soğuk
Zararı
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
Deneme Adı: BVD. EKM.(S).1.3 dyb
1000 Bşk.gü Olg.gü
s.no
Hl
dane n
n
1
77,4 36,5 112
9
2
75,0 35,7 113
9
3
83,3 43,0 111
7
4
79,7 40,7 113
7
5
80,5 40,0 120
9
6
83,7 45,2 111
1
7
82,6 42,2 112
3
8
83,3 37,5 112
5
9
81,1 40,0 113
5
10
80,1 37,0 115
7
11
83,7 42,7 115
7
12
80,3 36,7 113
3
13
82,1 34,5 113
3
14
82,8 34,5 112
3
15
81,5 47,5 117
9
16
82,8 41,2 112
3
17
84,5 41,7 112
3
18
78,8 44,7
112
3
19
80,9 42,2
116
5
20
80,3 38,2
116
7
Boy
90
95
105
95
125
95
95
95
90
120
105
100
90
100
105
105
95
95
104
104
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
T.puna
Hastalık ı
Yatma% Soğuk Zr.
5
3
3
3
K.Ç
5
4
K.Ç
5
1
K.Ç
3
0
K.Ç
5
1
K.Ç
5
1
4
1
5
0
Kh.pas 4
3
3
2
4
1
3
2
5
2
4
0
4
5
1
5
5
5
4
4
0
4
3
Deneme Yılı: 2005/2006
ort. Ver.
protein Kg/da
Gurup
10,8
729,8
E-F
10,6
735,2
E-F
11,0
758,1
E-F
11,1
804,0
C-E
10,8
689,2
F
9,8
911,0
A-B
9,9
896,0
A-B
10,0
916,7
A-B
9,5
907,1
A-B
10,5
855,6
B-D
10,5
909,2
A-B
10,3
910,4
A-B
11,3
879,8
A-B
10,4
961,3
A
10,6
787,5
D-E
10,5
950,0
A-B
10,2
928,5
A-B
10,3 919,8
A-B
10,9 787,9
D-E
10,8 786,9
D-E
DK
9,8
LSD
118,3
BVD.Ekm. 1.3(S) dyb Verim ve Kalite özelliklerinde İlerleme
Mini SDS Protein Bin tane HL
Tane verimi
Gen ort
Std.ort.
Hatort.
10,5
10,7
10,4
40,1
40,7
39,9
81,22
80,6
81,4
851,2
779,8
869,0
En.yük.Std.
En.yük.Hat
10,8
11,1
47,5
45,2
81,5
84,0
855,6
961,3
90
961,3
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
84
81,4
90
80,6
900
81,5
BVD Ekm. 1.3(S) 05-06 Hektolitre
Ağırlığı
100
81,22
869
1000
779,8
851,2
1100
855,6
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
800
80
700
600
70
500
60
400
50
300
200
40
100
30
0
verim
20
Hektolitre Ağılığı
Std.ort.
Hat.Ort
En.Yük.Std
47,5
Gen.ort
Gen ort
45,2
39,9
45
40,7
BVD Ekm. 1.3(S) 05-06 Bin Dane
Ağırlığı
40,1
50
En.Yük.Hat
20
Std.ort.
Hatort.
En.yük.Std.
En.yük.Hat
BVD Ekm. 1.3(S)DYB 05-06 Protein
oranı
11,1
10,8
10,4
15
30
10,7
35
10,5
40
25
10
20
15
10
5
Bin Dane
Gen ort
Std.ort.
Hatort.
En.yük.Std.
prt
En.yük.Hat
Gen ort
91
Std.ort.
Hatort.
En.yük.Std.
En.yük.Hat
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
Deneme Adı: BVD. EKM.HAZRO.1.3
Çeşit
No:
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
Deneme Yılı: 2005/2006
Hlt.
Ağl.
Çeşit ve Pedigri
AO41/EMU”S”//TEVEE”S”
ICW90-0135-0AP-0BR-2AP-0L-0AP
TEVEE”S”/KAUZ”S”
ICW91-0231-0TS-2AP-0TS-2AP-0L-0AP
TOWPE
CM 59443-4AP-1AP-4AP-1AP-0AP
SERI 82/SHUHA”S”
ICW91-0030-0BR-5AP-0TS-4AP-0L-1AP-0AP
Orijin
2004/2005
BVD.EKM.1.2
1
2
3
4
BEZOSTAYA
ATTILA
CM 85836-4Y-0M-0Y-6M-0Y-4PZ-0Y-2SJ-0Y-0AP
ATTILA
CM 85836-4Y-0M-0Y-14M-0Y-5PZ-0Y-1SJ-0Y-0AP
HP 1761
-(JAGUISH)-OINO
STAR//KAUZ/STAR
CMBW90M4968-0TOPY-095M-095Y-095M-2Y-0M
6
7
8
9
NURKENT
11
URES/BOW//OPATA
CM100946-10Y-030M-030Y-020Y-010M-2Y-010...
11
12
ATTILA/3*BCN
CMBW90Y4399-0T0PM-1Y-010M-010M-010Y-1M...
12
13
KAUZ/GYS//KAUZ
CMBW90M4837-0T0PY-11M-2Y-010M-010Y-5M-0...
13
14
DASIS/SKAUZ//4*BCN
CMSS93Y04048M-1M-0Y
14
15
16
17
18
19
20
PEHLİVAN
OPATA/RAYON//KAUZ
CMBW90Y3180-0TOPM-3Y-010M-010M-010Y-1M-...
PFAU/WEAVER
CMBW90M4-30-0Y
STAR//TR771773/SLM
CMBW90M458-2M-010Y-010M-010Y-5M-015Y-0Y
CHIL/2*STAR CM112793-0TOPY-22M-020Y010M-3Y-0M-0KBY...
YÜREĞİR-89
92
16
17
18
19
Soğuk
Zararı
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
Deneme Adı: BVD. EKM.HAZRO.1.3
1000
S.NO
HL
dane
Bşk.gün Boy
1
77,5
35,5
115
95
2
77,8
34,2
115
95
3
82,5
41
114
100
4
78,7
38,2
115
95
5
74,1
34,2
117
135
6
80,9
41,2
113
105
7
81,7
41,5
113
105
8
80,7
31
114
90
9
79,9
35,5
116
105
10
78
31,2
118
120
11
81
36
115
105
12
81,5
33,2
114
105
13
82,5
33,7
114
100
14
79,3
26
114
100
15
79,7
40,5
119
115
16
79,9
32,7
114
110
17
82,3
37,5
114
90
18
76,6
40,2
115
100
19
78,2
37,7
117
100
20
80,1
33,7
116
98
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
Deneme Yılı: 2005/2006
Hast(Kök Ç.) T.punaı Yatma% protein ort.ver kg/da
3
5
10,5 687,7
0
5
10,4 746,5
0
4
10,8 638,8
0
4
11,5 688,1
0
3
60
11,6 519,0
3
5
10,4 754,4
3
5
9,9
784,2
1
4
10,5 812,5
0
3
9,7
758,8
0
4
9,8
732,9
0
4
10,6 712,3
0
5
9,8
767,5
0
4
10
749,2
0
4
10,5 801,5
0
5
10,5 726,0
0
3
9,7
811,5
0
4
9,8
717,3
0
5
10
656,5
0
4
10,2 618,5
0
4
10,5 666,0
DK
7
LSD
71,8
Normal(717,448,83,9683)
Shapiro-Wilk W Test
W
Prob<W
0,937691
0,001
BVD.Ekm. 1.3Hazro 05/06 Verim ve Kalite özelliklerinde İlerleme
Mini SDS
Protein Bin tane
HL
Tane verimi
Gen.ort
10,3
35,7
79,6
717,4
Std.ort.
10,6
34,9
78,0
661,0
Hat.Ort
10,3
35,9
80,1
731,6
En.Yük.Std
En.Yük.Hat
11,6
11,5
93
34,2
41,5
80,1
82,5
732,9
812,5
Gurup
E-H
A-E
H
E-H
I
A-E
A-C
A
A-E
B-F
D-G
A-D
A-E
A-B
C-G
A
C-G
G-H
H
F-H
800
79,6
78
90
80,1
BVD Ekm. 1.3Hazro 05-06 HL Ağırlığı
812,5
732,9
731,6
900
661
717,4
BVD.1.3hazro 05/06
82,5
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
80,1
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
80
700
70
600
60
500
50
400
40
300
200
30
100
20
0
10
verim
0
Hektolitre Ağılığı
Gen.ort
Std.ort.
Hat.Ort
En.Yük.Std
En.Yük.Hat
Gen.ort
BVD Ekm. 1.3 Hazro 05-06 1000
dane
Hat.Ort
En.Yük.Std
En.Yük.Hat
BVD Ekm. 1.3 Hazro 05-06 Protein
oranı
25
10,3
10,3
30
10,6
15
35
11,5
34,2
11,6
40
35,9
35,7
45
34,9
41,5
50
20
Std.ort.
10
20
15
5
10
Bin Dane
Gen.ort
Std.ort.
Hat.Ort
En.Yük.Std
prt
En.Yük.Hat
Gen.ort
94
Std.ort.
Hat.Ort
En.Yük.Std
En.Yük.Hat
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
YAZLIK DİLİM EKMEKLİK BÖLGE VERİM DENEMESİ (YDEBVD) 2005-2006
YDEBVD ÇEŞİT - PEDİGRİ
NO
ORİJİN
2004-2005
1
CEYHAN 99
STÇTAE
2
KAŞİFBEY 95
ST ETAE
3
META 2002
ST ETAE
4
NURKENT
ST GATAE
5
TAHİROVA 2000
ST STAE
6
SERI.1B*2/3/KAUZ*2/BOW//KAUZ
CGSS97Y0003F-099TOPB-059Y-099M-099Y-099M-2Y-0B
SERI.1B*2/3/KAUZ*2/BOW//KAUZ
CGSS97Y0003F-099TOPB-059Y-099M-099Y-099M-35Y-0B
AEVD1-4
1414 ÇTAE
AEVD1-4 1419
ÇTAE
1170/PANDA
SA939-0SA-20SA-0SA-7SA-12SA-0SA
PFAU/WEAVER
CMBW90M4-292-0Y
CAZO/KAUZ//KAUZ
CMBW90Y3284-0TOPM-14Y-010M-010M-010Y-6M-015Y-0Y-0HTY
OASIS/SKAUZ//4*BCN
CMSS93Y04054M-2M-0Y
CHUM18/5*BCN
CMSS96Y03533M-0100M-4Y-0M
SAAR
CG25-099Y-099M-4Y-2M-3Y-0B
TNMU/ATTILA
CMSS93B01133S-1Y-010M-010Y-010M-5Y-3M-0Y
ALTAR84/AE.SQUARROSA(219)//SERİ
CMBW91Y00892S-37Y-4KBY-4KBY-010M-2Y-2M-0Y
AO41/EMU”S”//TEVEE”S”
ICW90-0135-0AP-0BR-2AP-0L-0AP
AEBVD 29
ÇTAE
EBVD 8 ETAE
7
8
9
10
11
EBVD 9 ETAE
STAR//KAUZ/STAR
CMBW90M4968-0TOPY-095M-095Y-095M-2Y-0M
OPATA/RAYON//KAUZ
CMBW90Y3180-0TOPM-3Y-010M-010M-010Y-1M-...
EBVD 14
ETAE
EBVD 19
ETAE
EBVD 20
ETAE
EBVD 22
ETAE
EBVD 23
ETAE
BVDEKM.1.2
1
GATAE
BVDEKM.1.29
GATAE
BVDEKM.1.2
16 GATAE
21
VONA//KS75210/TAM101
'X8034 -5-10-3-0YC-0TUR-03WM
TNMU/MILAN
CMBW91M02013S-0M-O40Y-1AL-2AL-7Y-0M-2PZ-0Y
HATUSHA/MTG//TX81V6614
SAM05 BVD19
KTAE
SAM05 BVD1
17 KTAE
ÇTD 13STAE
22
23
24
25
DYBR86.1/CHAM6//VORONA/HD2402
VORONA/HD2402
MARMARA 86/OPATA
YUBILEINAYA 75/3/AGRI/BJY//VEE/4/PYN/BAU
ÇTD
ÇTD
ÇTD
BVD
12
13
14
15
16
17
18
19
20
95
14 STAE
15STAE
19 STAE
22 STAE
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
YDEBVD.2005/2006 D.BAKIR
S.No
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
Normal(670,90
Shapiro-Wilk W Test
W
095961
Hl
77,1
70,8
78,1
73,5
73,5
75,3
77,4
79,2
79
78,5
79,6
77,1
79
80,5
78,6
74
75,4
78,6
73,6
77,6
77,2
73
73
75,7
74
1000
dane
32
27,2
31,2
27,2
26
27,2
30,2
27,2
28,5
27,5
28,7
25,2
30,7
35,2
25,5
30
32,2
31,7
25,7
29,5
26,5
33,7
24,7
24,5
28,5
Bşk.gün
124
130
120
126
129
125
125
124
120
119
120
122
120
120
128
129
125
121
128
126
127
128
129
126
129
Boy
95
100
95
105
100
94
95
95
85
95
90
85
100
100
85
90
85
100
105
115
105
105
108
90
100
W>Prob
0,0206
96
Soğuk Zr.
0
0
0
0
0
0
1
1
1
1
1
1
1
1
1
3
1
3
0
1
0
1
3
1
3
DK
LSD
ort.ver
kg/da
667,1
487,3
714,0
678,5
525,2
706,9
720,6
685,4
737,9
775,4
734,0
710,6
693,3
711,7
764,0
605,4
675,0
747,9
595,6
636,7
651,0
650,4
598,3
609,2
671,5
9,2
86,9
Gurup
C-I
K
A-F
B-I
J-K
A-F
A-F
B-H
A-D
A
A-E
A-F
A-G
A-F
A-B
H-J
C-I
A-C
I-J
F-I
D-I
E-H
I-J
G-J
C-I
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
YDEBVD.D.BAKIR 2005/2006 Verim ve Kalite özelliklerinde
İlerleme
Mini SDS Protein Bin tane HL
Tane verimi
Genel ort
28,7
76,4
670,1
Std ort.
27,4
76,4
674,5
En yüksek Std ort
29,0
76,4
669,0
Hat.ort
29,5
77,6
775
En yük.hat.ort
32,2
80,5
80,5
77,6
76,4
80
747
775
669
670,1
674,5
90
76,4
100
76,4
YDEBVD.D.BAKIR. 2005/2006
YDEBVD. D.BAKIR 2005/2006
1100
1000
900
800
700
600
500
400
300
200
100
0
747
70
60
50
40
30
ort.ver kg/da
20
Hl
Gen.ort
Std.ort.
Hat.Ort
En.Yük.Std
En.Yük.Hat
Gen.ort
YDEBVD.D.BAKIR 2005/2006
50
32,2
29,5
35
29
28,7
40
27,4
45
30
25
20
15
10
1000 dane
Gen.ort
Std.ort.
Hat.Ort
En.Yük.Std
En.Yük.Hat
97
Std.ort.
Hat.Ort
En.Yük.Std
En.Yük.Hat
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
ÇTD.EKEKLİK ALTINTOPRAK Köyü 2005-2006
1000
s.no
Hl
dane
Bşk.gün
Boy
1
80,2
38,5
116
105
2
80,3
39,7
118
100
3
79,4
33,5
121
90
4
81,8
38,5
112
85
5
80,3
46,5
121
90
6
81,2
38,7
114
85
ort.ver
Hastalık(KP.) kg/da
Grup
10MR
692,7083 A
TR-S
571,2917 B
0
458,5417 C
10TR
547,9167 B-C
10MR
611,4583 A-B
5TR
623,5417 A-B
A.ÖF : 109,9- VK:12,6
Normal(584,243,98,66)
Shapiro-Wilk W Test
W
Prob<W
0,967547
0,6088
TESCİL DENEMELERİ
ÇTD.EKEKLİK ÇAĞIL Köyü 2005-2006
1000
dane
S.No
Hl
Bşk.gün
1
80,5
38,7
116
2
78,8
41,5
118
3
78,3
34,2
121
4
81,4
38,2
112
5
79,8
46,2
121
6
81,4
34
114
Boy
110
112
105
97
100
92
Kah. Pas
10mr
20ms
5tr
15mr
10ms
0
Sar. Pas
Boy
115
110
115
95
105
90
Kah. Pas
40s
30ms
0
10mr
40s
0
Soğuk Zr.
2
2
1
0
0
2
ort.ver
kg/da
642,9
592,5
474,6
483,8
570,0
487,1
DK
LSD
30s
Grup
A
A-B
C
B-C
A-C
B-C
13,3
109
Normal(541,806,92,3419)
Shapiro-Wilk W Test
W
Prob<W
0,946261
0,2308
ÇTD EKMEKLİK DYB KURU 2005-2006
1000
S.No
Hl
dane
Bşk.gün
1
78,4
30,0
123
2
75,0
33,7
125
3
74,4
26,0
127
4
78,2
35,0
116
5
77,3
40,2
125
6
76,5
29,5
120
98
ort.ver
kg/da
687,7
628,1
548,3
633,1
701,3
705,2
DK
LSD
Grup
A-B
B
C
A-B
A
A
7,4
79
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
Normal(650,625,73,8782)
Shapiro-Wilk W Test
W
Prob<W
0,97522
0,7884
ÇTD EKMEKLİK DYB SULU 2005-2006
S.No
Hl
1
2
3
4
5
6
79,4
81,7
79,4
80,3
81,5
81,3
1000 dane
39,5
41
36
38,7
48
39
Bşk.gün
119
121
122
115
121
117
Boy
110
105
100
100
110
100
Kök. Çürk.
3
0
0
3
0
0
Soğuk Zr.
2
2
1
0
0
2
Normal(733,069,84,2775)
Shapiro-Wilk W Test
W
Prob<W
0,928722
0,0931
ÇTD EKMEKLİK HAZRO 2005-2006
1000
s.no
Hl
dane
Bşk.gün
1
78,7
36,7
107
2
80,2
40,7
111
3
79
33
110
4
82,1
38
104
5
81,3
43
112
6
82,7
37,5
106
Normal(777,257,70,789)
Goodness-of-Fit Test
Shapiro-Wilk W Test
W
0,945839
Prob<W
0,226
99
Boy
115
120
100
105
105
105
ort.ver
kg/da
791,5
736,0
725,6
807,9
775,8
826,7
DK
LSD
Grup
A-B
A-B
B
A-B
A-B
A
8,5
100
ort.ver
kg/da
809,0
764,0
745,0
719,2
689,5
DK
LSD
Grup
A
A-B
A-B
A-B
A-B
11,1
122,7
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
AYTIRR 2005/2006
Normal(670,723,114,201)
100.0%
99.5%
97.5%
90.0%
75.0%
50.0%
25.0%
10.0%
2.5%
0.5%
0.0%
maximum
quartile
median
quartile
minimum
Goodness-of-Fit Test
Shapiro-Wilk W Test
W
0,979251
960
949,73
876
817,5
749,17
677,5
599,17
513,5
435,33
343,17
335,83
Prob<W
0,101
Summary of Fit
Rsquare
Adj Rsquare
Root Mean Square Error
Mean of Response
Observations (or Sum Wgts)
LSD
CV
Analysis of Variance
Source
SIR NO
TEK
Error
C. Total
0,695937
0,541454
77,33255
670,7231
375
124,3
11,5
DF
124
2
248
374
Sum of Squares
2589848
804709,1
1483120
4877677
100
Mean Square F Ratio
20886
3,4924
402355
67,2797
5980
Prob > F
<.0001
<.0001
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
AYT-SA 2005/2006
Normal(625,673,95,6734)
Quantiles
100.0%
maximum 936,67
99.5%
887,53
97.5%
799,33
90.0%
752,5
75.0%
quartile
691,67
50.0%
median
629,17
25.0%
quartile
560
10.0%
495
2.5%
440,67
0.5%
361,47
0.0%
minimum 341,67
Goodness-of-Fit Test
Shapiro-Wilk W Test
W
0,987184
Prob<W
0,7761
Summary of Fit
Rsquare
Adj Rsquare
Root Mean Square Error
Mean of Response
Observations (or Sum Wgts)
LSD
CV
Analysis of Variance
Source
SIR NO
TEK
Error
C. Total
0,6729
0,506713
67,19568
625,6729
375
108
10,7
DF
124
2
248
374
Sum of Squares
2287824
15766
1119784
3423374
101
Mean Square F Ratio
18450,2
4,0862
7883
1,7459
4515,3
Prob > F
<.0001
0,1766
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
1.3 Arpa Islah Çalışmaları
Proje No
: TAGEM/TA /03/03/02/005
Projenin Adı
:Güneydoğu Anadolu Bölgesi Serin İklim Tahılları Islah
Projesi (Arpa Islah Çalışmaları)
Projenin İngilizce Adı
:Southeastern Anatolian Region Cool
Improvement Project (Barley Improvement)
Yürütücü Kuruluş
:Güneydoğu
Diyarbakır
İşbirliği Yapılan Kuruluş
:Ceylanpınar TİM, Diyarbakır, Şanlıurfa, Adıyaman,
Gaziantep, Mardin ve Elazığ Tarım İl Müdürlükleri GAP
Eğitim Yayım ve Araştırma Merkezi Müdürlüğü
Proje Lideri
:Dr. Hasan KILIÇ
Proje Yürütücüleri
Enver KENDAL
Anadolu
Tarımsal
Season
Araştırma
Cereals
Enstitüsü-
Projenin Tanımı
: Çeşitli üretici ve tüketim gruplarının istekleri doğrultusunda, bölge
ekolojisine uygun yüksek verimli, kaliteli, hastalık ve zararlılara tolerant veya mukavim
yemlik arpa çeşitlerinin geliştirilmesi ve geliştirilen yeni çeşitlerinin yeterli miktarlarda
tohumluklarının üretilerek bölge çiftçisine ulaştırılması amaçlanmıştır
Materyal ve Metot: Materyal, Sahil Kuşağı arpa ıslahında kullanılan hat, çeşit, yerel köy
populasyonları, ulusal arpa genetik kaynakları ve Uluslararası Araştırma Merkezlerinden
temin edilen materyalden oluşmaktadır. Denemelerin ekim, gübreleme, sulama, bakım, hasat
ve harman işlemlerinde genel olarak bölgedeki yetiştirme teknikleri uygulanmaktadır.
Arpa ıslah çalışmalarına Serin İklim Tahılları Ana projesi adı altında devam
edilmektedir. Genellikle iç ve dış kaynaklı materyallerden faydalanılarak çeşit geliştirme
yoluna gidilmektedir. Bu amaçla;
Farklı kademelerde açılan materyalden (F3+F4+F5) toplam 214 adet hat üzerinde
çalışılmış olup F3 ten 34 hat seçilerek F4 ’e, F4 ten 34 hat seçilerek F5 ’e, F5’ten 44 hat
seçilerek F6’ ya aktarılmıştır. Yurtdışı kaynaklı materyalden 40 hat ön verim denemesine
alınmıştır.
Ön verim denemesindeki 40 hat üzerinde çalışılmış olup kalite analizleri de
yapıldıktan sonra öne çıkan 20 hat verim denemesine aktarılmıştır.
Verim denemesi 1-1 bir yıl daha denenmek üzere verim denemesi 2-1 şeklinde tekrar
edilmiştir.
Verim Denemesi 2.1 bir yıl bekletilerek ertesi yıl sonlanacak olan verim denemesiyle
birlikte seçim yapılarak öne çıkacak hatlar 2008 yılında Bölge Verim Denemesine
aktarılacaktır.
İkinci yılında olan BVD arpa denemesi bir yıl daha denenmek üzere ekilmiştir.Bu
denemeden en kısa zamanda yüksek verimli ,hastalıklara dayanıklı, yatmaya mukavemeti
yüksek , kalite kriterleri bakımından öne çıkacak 1-2 hattı seçerek 2007 yılında tescile
sunmak ve bölgenin acil ihtiyacı olan yazlık arpa çeşitlerinin bölgeye girmesini sağlamaktır.
Gelişme döneminin sonlarına doğru yağışların fazla olmasından dolayı hatların
çoğunda yatma görülmüş, bu da verimin düşmesinde etkili olmuştur.
Hazro lokasyonunda ekilen üç arpa denemesinde kuş zararı (% 98) olduğundan bu
denemeler hasat edilememiştir.
102
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
Yapılan gözlemlerde önemli bir yaprak hastalığı tespit edilmemiştir.
Tescilli çeşitlerimizden; Şahin 91 ve Sur 93 çeşitlerine ait toplam 1440 adet tek
başak, sırasıyla ekilerek elit tohumluk üretimine devam edilmiştir.
2006-2007 yılı programına alınan deneme setleri enstitü arazisi, Hazro / Sarıçanak
Köyü, Mardin/ Göllü Köyü, Elazığ ve Malatya lokasyonlarında ekilmiştir.
Deneme Lokasyonları (2005/2006)
1.Diyarbakır
2.Hazro Sarıçanak köyü
3.Elazığ(Havaalanı)
4.Malatya(Tarım İl Müdürlüğü Arazisi)
2005-2006 YILI ARPA PROGRAMI ENSTİTÜ ARAZİSİ DİYARBAKIR
Denemenin Adı
Hat-Çeşit
Seçilen Tekerrür
Sayısı
1. Açılan Materyal
F4+F5+ (Bulk)
78
78
YDAF3
136
29
50
20
2. Ön Verim Denemesi
3. Verim Denemeleri
VD-1
25
3
VD 1-2
25
3
4. Bölge Verim Denemeleri
a) BVD Arpa sulu 1-2
25
4
b) BVD Arpa kuru 1-2
25
4
25
4
5. Ülkesel BVD
6. Dış Kaynaklı Verim denemeleri
IBYT-LRA-M
24
8
3
IBYT-MRA.
24
9
3
IBON-MRA
135
13
EMBSN
59
10
7. Çoğaltma Parselleri
a) BVD arpa 1-2
25
b) AVD-1
25
c) AVD 1-2
25
Hazro Sarıçanak Köyü 1.1 da
Hat-Çeşit
Denemenin
Seçilen Tekerrür
Sayısı
Adı
a) BVD Arpa 1-2
25
4
Çeşit Tescil Denemesi(1-4)x6
Hat-Çeşit
Denemenin
Seçilen Tekerrür
Sayısı
Lokasyonları
a) Kızıltepe
4
6
b)Diyarbakır(Sulu)
c)Diyarbakır (Kuru)
ARPA ELİT TOHUMLUK ÜRETİMİ (2005/2006) 864 m2
Buğday
Ekilen Sıra
Şahin-91
1000
Sur-93
400
TOPLAM
1400
103
Ekim Şekli
ve Ebadı
Elle ekim (2s x 2m)
Elle ekim (2s x 2m)
Makine 6 s x 7 m
Makine 6 s x 7 m
Makine 6 s x 7 m
Makine 6 s x 7 m
Makine 6 s x 7 m
Makine 6 s x 7 m
Makine 6 s x 5 m
Makine 6 s x 5 m
Elle ekim (2s x 2m)
Elle ekim (2s x 2m)
Makine 6 s x 10 m
Makine 6 s x 10 m
Makine 6 s x 10 m
Ekim Şekli
ve Ebadı
Makine 6 s x 7 m
Ekim Şekli
ve Ebadı
Makine 6 s x 7 m
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
AÇILAN MATERYAL
F3 BULK ARPA
SIRA
NO
ÇEŞİT - PEDİGRİ
ORİJİN
AF2
1
AKHİSAR98/8/2762/BC/3/11012.2/CM67//POR/US1800/4/GIZA121/PUE/5/RIHANE/ARAR/6/GL/COPAL/7/A
PI/OPALE//API/QLTE/9/ROHADES//TB//CHZO/3/GL/COPAL/3/BAR/RHODES//GL/COME SEA003-01-0S0S-
1
2
ZAFER/4/Gloria’S’/Copal’S’//As46/Aths/3/Sutter//Sutter*2/Numar/6/APAM/5106//GLDA/4/NPL/3/API/CM67/M
ZQ /5/CR 366/WY 6005-18 SEA003-02-0S-0S-
2
3
ŞERİFEHANIM98/4/GL/COME/ORF 3270/ROW 906-73/3/TERAN 78/5/TINTERN/TOKAK
SEA003-03-0S-0S-
3
4
7
ICB 102607/4/ZDM1275//Gloria’S’/Copal’S’/3/Laurel’S’/BulkF8(S-81A)48S//Shyri/5/GL/COME//ORF
3270/ROW 906-73/3/TERAN78 SEA003-04-0S-0SER/Apm/3/5819/1420//Aramir/6/WI2291/3/SP(2H)//Cr115/Por/4/Akrash-03/5/Roho//Alger/Ceres362-11/3/WI2198/Lignee131/6/KAYA SEA003-05-0S-0SCI 10035/CI1042//KAYA/4/CWB 117-5-9-5/3/CI 08887/CI 05761//MAN/CI 02320/5/GL/COPAL//RISO
1508SEA003-06-0S-0S2762/BC/3/11012.2/CM 67//POR/US 1800/4/GIZA 121/PUE/5/RIHANE/ARAR/6/CG 118/7/GL/COPAL//RISO
1508/7/ROBUST/3/LB IRAN/CI 9650//LNE 640 SEA003-07-0S-0S-
8
AGAVE/SÜLEYMANBEY98/6/ APAM/5106//GLDA/4/NPL/3/API/CM67/MZQ /5/CR 366/WY 6005-18
SEA003-08-0S-0S-
8
9
CA 33787/4/GL/COPAL/3/DAL 106//MZQ/DL 71/7/ Aramir/ARABİ Abiad/6/Cel/Wı2269//Ore/3/Aths
New/4/MCU59/MCU1//Moch/5/Rta’S’ SEA003-09-0S-0S-
9
10
MAZURKA/3/WI2198/Lignee 131//Unknown /4/Bilgi
SEA003-10-0S-0S-
10
11
ANGORA/4/Gloria’S’/Copal’S’//As46/Aths/3/Alanda-01/6/ APAM/5106//GLDA/4/NPL/3/API/CM67/MZQ
/5/CR 366/WY 6005-18 SEA003-11-0S-0S-
11
12
NUTANS 752/P-2// R.T.RAMAGE AP BULK3-8AP-0AP-7KEN-0Y/3/ GL/COPAL//EXPERANZA
SEA003-12-0S-0S-
12
13
ICB-100059/6/GEM*4/4/MINN 11/GVA//POR/DWARF 21/3/RM 1508/5/OLTE/LB BOLIVIA/7/National-Check
SEA003-13-0S-0S-
13
14
Bgs/Sawsan-01//Rihane/4/ZDM1275//Gloria’S’/Copal’S’/3/Gustoe/NK1272/6/ APAM/5106//GLDA/4/NPL/3/
API/CM67/MZQ /5/CR 366/WY 6005-18 SEA003-14-0S-0S-
14
15
STB/7/ BUSSEL/KAYA/6/PLD 10342//CR 115/POR/3/BAHTIM 9/4/DS/APRO/5/WI 2291/6/ZIGZIG/JUGL
SEA003-15-0S-0S-
15
16
CA/CM//APM/3/12410/4/GIZA 134/5/WI 2291/BGS/6/GEM*4/F3 BULK 77A-149/4/2762/BC/3/11012-2/CM
67//POR/US 1800/5/BORD RANG/JUNGUE/DC/3/GLARIZONA59/7/CWB117-5-9-5//YEA475-4 SEA003-170S-0S-
16
17
KAYA*2/UNION/5/ LNE 131/CI 08887/CI 05761/3/ER/APM/4/CI 15017/88039 /5/CABUYA/BLLU
SEA003-18-0S-0S-
17
18
2762/BC/3/11012-2/CM 67//POR/US 1800/4/P 700505/5/9CR 279-07/BGS/6/Weeah11// WI2291/Bgs/3/
ER/Apm//AC253/7/Aday-6
SEA003-19-0S-0S-
18
19
Rihane-03 (6-R check) /unknown//Aday-5
SEA003-20 -0S-0S-
19
20
Harmal-02/Roho/3/5604/1025//Arabi ağabeyad/6/DAL 106//MZQ/DL 71/5/ PI 2325/MAF
102//COS/3/TRUMPF/4/GL/COPAL /7/CABUYA/3/ROBUST//GLORIA-BAR/COPAL SEA003-21-0S-0S-
20
21
CI 01021/4/CM67/U.sask.1800//Pro/CM67/3/DL70/5/Gizeh 134/Apm//Aths/7/ CM67-B/CENTENO//CAMB/3/ROW906.73/4/GLORİA-BAR/COME-B/5/FALCON-BAR/6/LİNO/8/CABUYA/BLLU SEA003-22-0S-0S-
21
5
6
22
23
CEN-B/2*CA-I92//VIRINGA/3/ATACO/4/ Harma-02//11012-2/Cm67/3/Market semple Marageh /5/
ROHADES//TB//CHZO/3/GL/COPAL/3/BAR/RHODES//GL/COME
SEA003-23-0S-0SM64-76/Bon//Jo/York/3/M5/Galt//As46/4/Hj34-80/Astrix/5/CN42/CI
07772//Fun/3/Fun/Tch/4/Fun/Ki/6/Lignee527// Bahtim/DL71/3/Api/CM67//Mzq/5/Alanda01/4/WI2291/3/Api/CM67//L2966-/7/5819/1420//ARAMİR/CUNHILD
SEA003-26-0S-0S-
4
5
6
7
22
23
24
CLN-B/80.5138//GLORIA-BAR/COPAL/3/SEN/4/QUINA/5/Alanda//Lignee527/Arar/3/BF891M612/6/TOCTE/3/ROBUST//GLORIA-BAR/COPAL SEA003-27-0S-0S-
24
25
ARRAYAN/OLMO//LEO-B/3/Lignee527/Aths//Aths/Lignee686/4/BLLU/3/ROBUST//GLORIA-BAR/COPAL
SEA003-28-0S-0S-
25
104
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
AÇILAN MATERYAL
F3BULK ARPA
SIRA
NO
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
ÇEŞİT - PEDİGRİ
ORİJİN
AF2 -2004-05
PATTY/3/WEEAH 11//WI 2291/BGS/4/UNKNOWN/5/YEA26-5/1306//YEA1727/3/Roho//Alger/Ceres362-1-1
SEA003-29-0S-0SPATTY/3/WEEAH 11//WI 2291/BGS/4/ARAR/LNE 527//CARDO/6/Sls/3/OP/Zy//Alger/Union385-22/4/Orgel/3/MD/Atl//CM-/5/Scio
SEA003-30-0S-0SGL/COME//ORF 3270/ROW 906-73/3/TERAN 78/4/KENYA
RESEARCH/BELLE//BARAKA/5/Roho/Masurka//ICB-103020/3/Robur/J-126//OWB75343D/SL3
SEA003-31-0S-0SHARMA-02//11012-2/CM 67/3/CM 11014/COMP. CR 229/6/POR/US 1766//SOTOL/3/BFL/GAL/4/PI
6384/5/GL/COPAL/7/PATTY/3/WEEAH 11/WI 2291/BGS/8/CWB117-77-9-7/ICB-102893//Sonata
SEA003-32-0S-0SHARMA-02//11012-2/CM 67/3/CM 11014/COMP. CR 229/6/POR/US
1766//SOTOL/3/BFL/GAL/4/PI/7/Uzno-Kazakastan
SEA003-33-0S-0SHARMA-02//11012-2/CM 67/3/CM 11014/COMP. CR 229/6/POR/US
1766//SOTOL/3/BFL/GAL/4/PI/7/Aday-6 SEA003-34-0S-0SMILAGROSA/CARDO//QUINA/4/CON/COLLO/3/DAL 106//API/EB 89-8-8-54/5/BLLU//SOTOL/IFB974 SEA003-35-0S-0SCLN-B/80.5138//GLORIA-BAR/COPAL/3/SEN/4/UNKNOWN/5/ CON/COLLO/3/DAL 106//API/EB 898-8-5-4/6/DONARIS/GLORIA-BAR//CELO/3/GRANADO/4/TECOMA SEA003-36-0S-0SPETUNIA 1/3/GL/COPAL//EXPERANZA/4/6B89.2027/CHAMICO
SEA003-37-0S-0SSEN/SLLO/3/AMAPA/COTA//GLORIA-BAR/COPAL/4/GL/COPAL//EXPERANZA
5/6B89.2027/3/PETUNIA 1/CHEVRON-BAR//TOCTE SEA003-38-0S-0SR.T.RAMAGE/3/GL/COPAL//EXPERANZA/5/6B95.2482/5/ATACO/BERMEJO//HIGO/3/CLNB/80.5138//GLORIA-BAR/COPAL/4/CHEVRON-BAR SEA003-39-0S-0S-
26
Yky387/3/Api/Cm67//Manch/4/RPE73-21/Pye”s”/5/Metro/7/ KENYA
RESEARCH/BELLE//BARAKA/6/2762/BC/ 3/11012-//2/CM67//POR/US1800/4/P700505/5/9CR27907/BGS/8/Courlis/Rihane-03/9/TOCTE/3/ROBUST//GLORIA-BAR/COPAL SEA003-40-0S-0SRod/Scala//UNKNOWN/4/Alanda//Lignee 527/Arar/3/BF891M-617/5/BLLU/3/ROBUST//GLORIABAR/COPAL
SEA003-41-0S-0SExpro0057/7/ KENYA RESEARCH/BELLE//BARAKA/6/2762/BC/3/11012-2/CM67//PORUS/US 1800/4/P
700505/5/9CR 279-07/BGS/8/Alanda//Lignee 527/Arar/3/BF891M-653/9/PETUNIA 2/FALCON-BAR
SEA003-42-0S-0SIgri//Plai/Rob/4/ KENYA RESEARCH/BELLE//BARAKA/3/UNKNOWN/7/
Cr.115/Por//Bc/3/Api/CM67/4/Giza 120/5/H272/Bgs/3/Mzq/Gva//PI 002917/6/BF891M612/7/ZIGZIG/CIRU
SEA003-43-0S-0SIgrı//Flam/Nov/8/ KENYA RESEARCH/BELLE//BARAKA/7/BUSSEL/KAYA/6/PLD 10342//CR
115/POR/3/BAHTIM9/4/DS/APRO/5/WI
2291/9/DeirAlla106/3/As46//Avt/Aths/5/As46/Pro//Bal.ı6/Api/3/Mat.Rass209/4/6/DeirAlla106/Cel/3/BcoMr/
Mzq//Apm/5106/10/ZIGZIG/4/EGYPT4/TERAN78//P.STO/3/QUINASEA003-44-0S-0SOsk4.39/2-84//Flam/Nov/7/ HARMA-02//11012-2/CM 67/3/CM 11014/COMP. CR 229/6/POR/US
1766//SOTOL/3/BFL/GAL/4/PI 6384/5/GL/COPAL/8/JLB7001/5/DeirAlla106//DL70/Pyo/3/RM1508/4/Arizona5908/ Aths//Avt/Atikti/3/Ager/9/ZIGZIG
/3/LBIRAN/CI9650//LIGNEE640 SEA003-45-0S-0SOsk4.39/2-84//Flam/Nov/4/ KENYA RESEARCH/BELLE//BARAKA/3/CI 10035/CI1042//KAYA
/5/Arar/PI386540//Giza121/Pue/4/Srs/3/Mari/Aths*2//Arizona5908/Aths/6/ZIGZIG/JUGL SEA003-46-0S0SSlad/4/HB854/3/Chy50/HudsonCI8067// Yrm/HB855/5/Lignee527/Rihane//Arar/6/ ZIGZIG/JANE SEA00347-0S-0SOsk4197/12-84//HB854/Astrix/3/Rod/8/ KENYA
RESEARCH/BELLE//BARAKA/7/BUSSEL/KAYA/6/PLD 10342//CR 115/POR/3/
BAHTIM9/4/DS/APRO/5/WI2291/9/805013/5/Cr.115/Pro//Bc/3/Api/CM67/4/Giza120/6/CI08887/CI05761//
Lignee640/9/PETUNIA 2/TECOMA SEA003-48-0S-0SSlad//HB854/Astrix/3/Osk439/2-84/7/ HARMA-02//11012-2/CM 67/3/CM 11014/COMP. CR
229/6/POR/US 1766//SOTOL/3/BFL/GAL/4/PI 6384/5/GL/COPAL/8/M6476/Ben//Jo/York/3/M5/Galt//As46/4/Hj34-80/Astrix/5/M6/Robur-35-6-3/9/CABUYA/BLLU
SEA003-49-0S-0SOSK4197/12-84//HB854/Astrix/4/ CHINA/HB602/3/MOLA/SHYRI//ARUPO*2/JET/5/Ssn/Bda/
/Arar/3/Gloria’S’/Copal’S’ 6/CABUYA/3/LBIRAN/CI9650//LIGNEE640 SEA003-51-0S-0S-
37
ROBUR/PLAISANT//CA 33787/3/Lignee527/Aths//Aths/Lignee686/4/ALTIBAŞAK MAK
SEA003-52-0S-0SPLAISANT /ROBUR //GEM/7/Lignee527/5/As54/Tra//Cer*2/Toll/3/Avt/Toll//Bz/4/Vt/Pro//
Toll/6/Arar//Comp.Cr.29/C63/8/ LİGNEE640/PI382798//DC-B/3/MOLA/4/LİNO SEA003-53-0S-0SPLAISANT /SCIO// AGAVE/3/QB813-2/5/LBIRAN/UNA80//LIGNEE640/3/POLEO/4/MJA
SEA003-54-0S-0S-
48
105
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
49
50
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
AÇILAN MATERYAL
F3BULK ARPA
ÇEŞİT – PEDİGRİ
ORİJİN
AF2-2004-05
PLAISANT /SCIO// BORNOVA92/7/Cr.115/Por//Bc/3/Api/CM67/4/Giza 120/5/H272/Bgs/3/Mzq/Gva//PI
002917/6/BF891M-612/8/LNE131/CI0888/CI 05761/3/ER/APM/4/CI 15017/88039
SEA003-55-0S-0S1861112/ROBUR//ZAFER/5/U.Sask.1766/Api//Cel/3/Weeah/4/Giza121/Pue/6/GL/COPAL//GEM/API
SEA003-56-0S-0SSCIO/WM//…../5/Alger/Ceres//Sls/3/ER/Apm/4/wı2197/Mazurka/6/GI/72AB58//WA1245/3/SC01/WA1356
/4/LL/KMK/5/URA8465//GL/COME/3/LNE 640
SEA003-57-0S-0S1861009/WM/3/ LAUREL/SHYRI//GLORIA/COPAL/4/ZDM1275//Gloria’S’/Copal’S’/5/ICB 102607
SEA003-58-0S-0SANGORA/4/ ALISO/CI3909.2//FALCON-BAR/3/HIGO/5/BF891M-612/3/Alanda-01//Gerbel/Harma/5/
MS2375/3/ROBUR-BAR/HOR728//F3BULK HIP/UNKNOWN
SEA003-59-0S-0SCWB117-77-9-7/ICB-102411/3/ Salmas//80-5036/Sarutong/4/National _check/5/unknovn
SEA003-62-0S-0SCWB117-77-9-7/ICB-102411/3/ Salmas//80-5036/Sarutong/4/Tipper// WI2291/WI2269/5/MAZURKA
SEA003-63-0S-0S-
51
CR 115/POR//AVT/ATHS/3/GIZA 121/PUE/ 4/ CWB117-77-9-7//Alpha/Dura/5/PETUNIA 2/TECOMA
SEA003-64-0S-0SGL/COPAL//GEM/API/4/Fedora/Express/3/Sutter//Sutter*2/Numar/5/ZIGZIG/4/EGYPT4/TTERAN78//P.S
TO/3/QUINA
SEA003-66-0S-0SALISO/CI3909.2//FALCON-BAR/3/HIGO/4/KAYA*2/UNION/5/BF891M-617/4/Hma-02//110122/CM67/3/Arar/6/TEA 785A-111140/Isgrev SEA003-61-0S-0SCI 10035/CI1042//KAYA/3/BLLU/MJA
SEA-003-01-0S-0SKARAN 280/DC//GLORIA/COPAL/4/PATTY/3/WEEAH 11//WI 2291/BGS
SEA 003-02-0S-0S-
58
63
ICB-100059/4/Weeah11//WI2291/Bgs/3/ER/Apm//ac253
Sea-003-03-0S-0S-
63
64
CWB 117-77-9-7//ROHO/MAZURKA/4/Akrash//WI2291/WI2269/3/Sls/Akrask-02
SEA-003-04-0S-0S-
64
65
KAYA*2/UNION/6/ APAM/5106//GLDA/4/NPL/3/API/CM67//MZQ/5/CR 366/WY 6005-18
SEA-003-05-0S-0S-
65
66
Pld10342//Cr.115/por/3/Bahtim 9/4/Ds/Apro/5/WI2291/6/slb 3910/7/Rhodes’s’//TB/Chzo/3/Gloria’s’/Copal’s’/4/ESC-11-72-83-3E-7E-5E-1E-/5/Aleli
SEA-003-06-0S-0SRhodes’s’//TB/Chzo/3/Gloria’s’/Copal’s’/4/ESC-11-72-83-3E-7E1E/5/Aleli/6/APAM/5106//GLDA/4/NPL/3/API/CM67//MZQ/5/CR 366/WY 6005-18
SEA-003-07-0S-0SM64-76/Bon//Jo/York/3/M5/Galt//As46/4/Hj34-80/Astrix/5/CN42/CI
07772//Fun/Tch/4/Fun/Ki/6/Alanda/3/DeirAlla106//7028/2759
SEA-003-08-0S-0SArar/PI 386540/2/PALOMER
SEA-003-09-0S-0S-
66
70
Giza 121/Pue/3/Hyb85-6//As46/Aths*2
SEA-003-10-0S-0S-
70
71
ALISO/CI3909.2//FALCON-BAR/3/HIGO/4/Lignee527/NK1272//JLB70-63
SEA-003-11-0S-0S-
71
72
LİGNEE640/PI382798//DC-B/3/MOLA/4/LİNO/5/VAMIKHOCA98
SEA003-12-0S-0S-
72
73
NK1272//Manker/Arig 8/3/Lignee 527/4/BLLU/3/LBIRAN/CI9650//LIGNEE640
SEA003-14-0S-0S-
73
74
LBIRAN/UNA8271//GLORIA-BAR/COME-B/3/QUINA/4/SEN/5/AYAROSA/BLLU//CALI92
SEA003-15-0S-0S-
74
75
PATTY/3/WEEAH 11//WI 2291/BGS/4/ ALFA
SEA003-16-0S-0S-
75
S.NO
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
67
68
69
106
52
53
54
55
56
57
59
60
61
62
67
68
69
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
AÇILAN MATERYAL
F3BULK ARPA
SIRA
NO
76
-0S ÇEŞİT – PEDİGRİ
ORİJİN
AF2-2004-05
PATTY/3/WEEAH 11//WI 2291/BGS/4/ ALTINBAŞAK MAK.
SEA003-17-0S-0SPATTY/3/WEEAH 11//WI 2291/BGS/4/ ALTINBAŞAK MAK.
SEA003-18-0S-0SPATTY/3/WEEAH 11//WI 2291/BGS//4/NUTANS 752/P-2
SEA003-19-0S-0SPATTY/3/WEEAH 11//WI 2291/BGS/4/ A 16/PROMESA//BUSSEL/CA 36134
SEA003-20-0S-0S-
76
MS2375/3/ROBUR-BAR/HOR728//F3 BULK HIP/…/…/4/CEN-B/2*CALI92//MINN DESC 1/3/CABUYA
SEA-003-21-0S-0SM9878/CARDO//QUINA/4/BLUU/3/LBIRAN/CI9650//LIGNEE640
SEA-003-22-0S-0S-
80
82
Rod/Scala/4/PATTY/3/WEEAH 11//WI 2291/BGS
SEA-003-23-0S-0S-
82
83
CI9692/CI9998//Sv1/3/GERBEL/Mcu3553/4/PATTY/3/WEEAH 11//WI 2291/BGS
SEA-003-24-0S-0SMoroc9-75//WI2291/WI2269/5/WI 2791/4/11012-2/70-22425/3/APM/FB 65//A 16/3/ANT 17/199//KAYA
SEA 003-25-0S-0S-
83
Carina/Moroc9-75/5/DAL 106//MZQ/DL 71/5/ PI 2325/MAF 102//COS/3/TRUMPF/4/GL/COPAL
SEA-003-26-0S-0SWI2269/Line251-11-2/5/11012-2/Impala//Birence/3/ArabiAbiad/4/5604/1025/6/PATTY/3/WEEH 11//WI
2291/BGS
SEA003-27-0S-0SMoroc9-75/ArabiAswad/4/hml-02/ArabiAbiad/3/Api/CM67//Nacta/5/PATTY/3/WEEAH 11//WI 2291/BGS
SEA 003-28-0S-0S-
85
88
Hml//Kv/Mazurka/5/WI2198/Emir/4/7028/2759/3/69-82//Ds/Apro/6/PATTY/3/WEEAH 11//WI2291/BGS
SEA 003-29-0S-0S-
88
89
Tipper//ER/Apm/3/K-624-3-1/WJ 2291
SEA-003-30-0S-0SMelusine/Aleli/3/Matico/jet//Shyri/4/Canela/7/2762/bc/3/11012.2/CM 67//POR/US 1800/4/GIZA
121*PUE/5/ RIHANE/ARAR/6/CG 118
SEA-003-31-0S-0STocte/Esperanza//quina/3/K-181-3/PERELOM
SEA-003-32-0S-0S-
89
92
Mo.B1337/wı2291//Mo.B1337/Wı2291/3/ A 16/PROMESA//BUSSEL/CA 36134
SEA-003-34-0S-0S-
92
93
ASAHI 5/2*ALELİ/7/2762/BC/3/11012.2/CM 67//POR/US 1800/4/GIZA
121*PUE/5/RIHANE/ARAR/6/CG 118
SEA-003-35-0S-0SESCOBA/ALELİ/3/ARUPO/K8755//MORA/4/PATTY/3/WEEAH11//WI2291/BGS
SEA-003-36-0S-0S-
93
95
GUAY/4/ALPHA-BAR/DURRA//CORACLE/3/ALELİ/5/PATTY/3/WEEAH 11//WI 2291/BGS
SEA-003-37-0S-0S-
95
96
ESCOBA/3/MOLA/SHYRI//ARUPO*2/JET/4/ALELİ/5/PATTY/3/WEEAH 11//WI 2291/BGS
SEA-003-38-0S-0S-
96
97
ESCOBA/3/MOLA/SHYRI//ARUPO*2/JET/4/ALELİ/5/KENYA RESEARCH/BELLE//BARAKA
SEA-003-39-0S-0S-
97
98
Beecher/5/DELO/3/ROBUST//GLORIA-BAR/COPAL/4/CALI92/……
SEA-003-40-0S-0S-
98
99
ER/Apm/3/KENYA RESEARCH/BELLE//BARAKA
SEA003-41-0S-0S-
99
77
78
79
80
81
84
85
86
87
90
91
94
100
WI2291//K-624-3-1/WJ 2291
SEA003-42-0S-0S-
77
78
79
81
84
86
87
90
91
94
100
107
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
AÇILAN MATERYAL
F3BULK ARPA
SIRA
NO
ÇEŞİT – PEDİGRİ
ORİJİN
AF2 2004-05
101
SÜLEYMANBEY98/4/M9878/CARDO//QUINA/3/PL001/…..
SEA003-43-0S-0S-
101
102
HAMIDIYE-85/3/PETUNIA 1/SUAMOX//CABUYA
SEA003-44-0S-0SANADOLU/5/CLN-B/80.5138//GLORIA-BAR/COPAL/3/ALISO/4/….
SEA003-45-0S-0SYESEVI-93/ ICB 102607
SEA003-46-0S-0STARM-92/4/CEN-B/2*CALI/3/80.5185/SEN//CARDO
SEA003-47-0S-0S-
102
106
KALAYCI/5/CLN-B/80.5138//GLORIA-BAR/COPAL/3/ALISO/4/…..
SEA003-48-0S-0S-
106
107
3896/28//284/28/3/1598/4/OP/ZY//ALGER/UNION 385.2.2/3/KAYA
SEA003-49-0S-0S-
107
108
5035/CI8865/3/ KENYA RESEARCH/BELLE//BARAKA
SEA003-50-0S-0S-
108
109
11th /2925//GZK/3/982/1146/3/ KENYA RESEARCH/BELLE//BARAKA
SEA003-51-0S-0S-
109
110
73th/TOK//4812/4777/3/ KENYA RESEARCH/BELLE//PATTY
SEA003-52-0S-0S-
110
111
5559/TOK/5/CLN-B/80.5138//GLORIA-BAR/COPAL/3/ALISO/4/….
SEA003-53-0S-0S-
111
112
P49/Tok//342TH/3/147/Tok//P49/5/ LNE 131/CI 08887/CI 05761/3/ER/APM/4/CI 15017/88039
SEA003-54-0S-0S-
112
113
4875/CUM-50//4827/5034/5/ CLN-B/80.5138//GLORIA-BAR/COPAL/3/ALISO/4/….
SEA003-55-0S-0S-
113
114
132TH/P12-119//TOK/3/WBELT42/5/LBIRAN/UNA80LIGNEE640/3/BBSC/4/CHAMICO
SEA003-57-0S-0S-
114
115
3896/28//284/28/3/415/GZK/4/Michalio
SAE003-58-0S-0S-
115
116
226TH/TOK//KozirM
SEA003-59-0S-0S-
116
117
364TH/TOK/4/Roho//Alger/Ceres362-1-1/3/Lignee131/ArabiAbiad
SEA003-60-0S-0S-
117
118
342TH//3896/GZK/3/K-014
SEA003-61-0S-0S-
118
119
2046GB/TOK//Rostov
SEA003-62-0S-0S-
119
120
108TH/TOK// Rostov
SEA003-63-0S-0S-
120
121
78TH/TOK//Bulbul
SEA003-64-0S-0S-
121
122
342TH//3896/GZK/3/ KENYA RESEARCH/BELLE//PATTY
SEA003-65-0S-0S-
122
123
425/2396/3/ KENYA RESEARCH/BELLE//BARAKA
SEA003-66-0S-0S-
123
124
Clerine/5/ LNE 131/CI 05761/3/ER/APM/4/CI 15017/88039
SEA003-67-0S-0S-
124
125
ST5813// BALADI 16/CI 5328
SEA003-68-0S-0S-
125
103
104
105
108
103
104
105
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
AÇILAN MATERYAL
F3BULK ARPA
SIRA
NO
ÇEŞİT – PEDİGRİ
ORİJİN
AF2 2004-05
126
97-98DH9/8/TOKAK/7/P.DULCE/BAR/6/M 64-76/BON//JO/YORK/3/M 5/GALT//ASH 6/4/HJ
34.801/ASX
SEA003-69-0S-0S-
126
127
ST3886 OLLI/3/LENT/BLLU//PINON
SEA003-70-0S-0S-
127
128
GERBEL/5/BLLU/3/BOY-B/MCU3048.1D//CI1463.3D/4/…
SEA003-73-0S-0S-
128
129
4386/Cum-50//1026/3/P85-P92/Tok/5/ LNE 131/CI 08887/CI 05761/3/ER/APM/4/CI 15017/88039
SEA003-75-0S-0S-
129
130
VICTORIA/4/ LNE 131/CI 08887/CI 05761/3/ER/APM/4/CI 15017/88039
SEA003-76-0S-0S-
130
131
REGENT/8/ TOKAK/7/P.DULCE/BAR/6/M 64-76/BON//JO/YORK/3/M 5/GALT//ASH 6/4/HJ
34.801/ASX
SEA003-77-0S-0S-
131
132
TORRENT/6/CABUYA/4/GLORIA-BAR/COPAL//BEN.4D/3/S.P-B/5/…
SEA003-78-0S-0S-
132
133
SONATA/4/ OP/ZY//ALGER/UNION 385.2.2/3/KAYA
SEA003-79-0S-0S-
133
134
ST5810/4/ OP/ZY//ALGER/UNION 385.2.2/3/KAYA
SEA003-80-0S-0S-
134
135
SCOTIA/WA1356-70//WA1245-68/BOYER/8/ TOKAK/7/P.DULCE/BAR/6/M 64-76/BON//JO/YORK/3/M
5/GALT//ASH 6/4/HJ 34.801/ASX
SEA003-84-0S-0S-
135
136
BALKAN 96/3/ KENYA RESEARCH/BELLE//PATTY
SEA003-85-0S-0S-
136
137
-SON-
109
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
AÇILAN MATERYAL
F4 BULK ARPA
Sıra
No
Çeşit veya Melez
Ekim Yılı:2005/2006
Orjin
Pedigri
2004/2005
1
ŞAHİN-91
2
SUR-93
3
TOKAK-157
4
VAMIKHOCA
5
ICB 102607/4/ZDM1275//Gloria’S’/Copal’S’/3/Laurel’S’/BulkF8(S-81A)48S//Shyri
SEA-002-07-0S-0S-
6
2762/BC/3/11012.2/CM 67//POR/US 1800/4/GIZA 121/PUE/5/RIHANE/ARAR/6/CG
118/7/GL/COPAL//RISO 1508 SEA-002-14-0S-0S-
14
7
PI2325/MAF102//COSSACK/3/TRUMPF/4/GLORIA/COPAL/5/PATTY/3/WEEAH
11//WI 2291/BGS
SEA-002-21-0S-0S-
21
8
NUTANS 752/P-2// R.T.RAMAGE AP BULK3-8AP-0AP-7KEN-0Y
SEA-002-23-0S-0S
23
F3 Arpa İzmir
7
10
Shyri-3/7/2762/BC/3/11012.2/CM 67//POR/US 1800/4/GIZA
121*PUE/5/RIHANE/ARAR/6/CG 118
SEA-002-27-0S-0SBgs/Sawsan-01//Rihane/4/ZDM1275//Gloria’S’/Copal’S’/3/Gustoe/NK1272
SEA-002-28-0S-0S-
11
SG//WIESELBURGER/AHOR 1303-61/4/ MS2375/3/ROBUR-BAR/HOR728//F3
BULK HIP/…. SEA-002-31-0S-0S-
31
12
PATTY/3/WEEAH 11//WI 2291/BGS/4/UNKNOWN
SEA-002-71-0S-0S
71
13
PATTY/3/WEEAH 11//WI 2291/BGS/4/ OP/ZY//ALGER/UNION 385.2.2/3/KAYA
SEA-002-74-0S -0S-
74
14
GL/COME/5/GI/72AB58//WA 1245/3/SC 01/WA 1356/4/LL/KMK/6/K-1813/PERELOM SEA-002-75-0S-0S-
75
9
15
16
17
18
GL/COPAL//GEM/API/4/Fedora/Express/3/Sutter//Sutter*2/Numar
SEA-002-78-0S-0SGL/COME//ORF 3270/ROW 906-73/3/TERAN 78/4/KENYA
RESEARCH/BELLE//BARAKA SEA-002-79-0S-0SHARMA-02//11012-2/CM 67/3/CM 11014/COMP. CR 229/6/POR/US
1766//SOTOL/3/BFL/GAL/4/PI
6384/5/GL/COPAL/7/ PATTY/3/WEEAH 11//WI 2291/BGS SEA-002-82-0S-0SHARMA-02//11012-2/CM 67/3/CM 11014/COMP. CR 229/6/POR/US
1766//SOTOL/3/BFL/GAL/4/PI 6384/5/GL/COPAL/7/ …..SEA-002-83-0S -0SBABALARI YOK.
27
28
78
79
82
83
19
MILAGROSA/CARDO//QUINA/4/CON/COLLO/3/DAL 106//API/EB 89-8-8-5-4
SEA-002-85-0S-0S-
20
ŞAHİN-91
21
MS2375/3/ROBUR-BAR/HOR728//F3 BULK HIP/…./4/GL/COPAL//EXPERANZA
SEA-002-90-0S-0S-
90
22
NUE DE TOULOUSE/ATHS//WI 2291/EH 20-F3-B1/4/ OP/ZY//ALGER/UNION
385.2.2/3/KAYA/5/Coss/OWB71080-44-1H//Viringa’S’ SEA-002-98-0S-0S-
98
23
Antares/Ky63-1294/3/Roho//Alger/Ceres,362-1-1/4/Osk4197/1284//HB854/Astrix/3/Rod/5/Alger/Ceres// Sls/3/ER/Apm/4/WI2197/Mazurka SEA002-103-0S-0S-
103
24
ARRAYAN/OLMO//LEO-B/3/……./ *************İPTAL.
SEA-002-109-0S-0S-
109
25
Angora/3/ LNE 131//CI 11014/COMPER.
229/6/Rhodes’S’//TB/Chzo/3/Gloria’S’/Copal’S’/4/ESC-II-72-83-3E-7E-5E-1E/5/Aleli
SEA-002-114-0S-0S-
114
110
85
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
AÇILAN MATERYAL
F4 BULK ARPA
Sıra
No
Çeşit veya Melez
Ekim Yılı:2005/2006
Orjin
Pedigri
2004/2005
28
Osk4197/12-84//HB854/Astrix/3/Alpha/Dura/7/ HARMA-02//11012-2/CM 67/3/CM
11014/COMP. CR 229/6/POR/US 1766//SOTOL/3/BFL/GAL/4/PI
6384/5/GL/COPAL/8/Moroc9-75/ArabiAswad/4/Hml02/ArabiABİAD/3/Api/CM67//Nacta SEA-002-126-0S-0SRod/Opera/7/ HARMA-02//11012-2/CM 67/3/CM 11014/COMP. CR 229/6/POR/US
1766//SOTOL/3/BFL/GAL/4/PI 6384/5/GL/COPAL/8/UC566/5/M6476/Bon//Jo/York /3/M5/Galt//As46/4/Hj34-80/Astrix/6/M83-194Ras*32 SEA-002131-0S-0STEA 785A-111140/Isgrev/3/ M9878/CARDO//QUINA/4/Lignee1335
SEA-002-135-0S-0S-
29
PLAISANT/NOVATOR/3/ KENYA
RESEARCH/BELLE//BARAKA/4/Eldorado//Alanda/Zafraa SEA-002-141-0S-0S-
141
30
ROBUR/PLAISANT// ANGORA/3/Lignee527/Aths//Aths/Lignee686
SEA-002-144-0S-0S-
144
31
1861112/1861009//……/
SEA-002-154-0S-0S-
154
32
SCIO/WM//…../5/Alger/Ceres//Sls/3/ER/Apm/4/wı2197/Mazurka SEA-002-156-0S0S-
156
33
1861009/WM/3/ LAUREL/SHYRI/ /GLORIA/COPAL/4/ZDM1275/
/Gloria’S’/Copal’S’ SEA-002-158-0S-0S-
158
34
CWB117-77-9-7/ICB-102411/3/ Salmas//805036/Sarutong/4/Tipper//WI2291/WI2269 SEA-002-163-0S-0S-
163
04026
27
************İPTAL
111
F3 Arpa İzmir
126
131
135
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
AÇILAN MATERYAL
F5 BULK ARPA
Sıra
No
Ekim Yılı:2005/2006
Orjin
Pedigri
2004/2005
Çeşit veya Melez
1
ŞAHİN-91
2
SUR-93
3
TOKAK-157
4
VAMIKHOCA
5
CI 10035/CI1042//KAYA/ 3 / CI 10035/CI1042//KAYA
SEA00101-OS
6
Arar/PI 386540// SÜLEYMANBEY98
SEA00121-OS
6
7
TEA983A-21310/4/SEN/SLLO/3/AMAPA/COTA/ /GLORIABAR/COPAL SEA00131-OS
7
8
Roho/Mazurka//ICB-103020/3/ Roho/Mazurka//ICB103020SEA00134-OS
8
9
Roho/Mazurka//ICB-103020/4/ Antares/Ky631294/3/Roho//Alger/Ceres,362-1-1 SEA00134-OS
9
F4 Arpa
04005
10
Angora/3/ LNE 131//CI 11014/COMPER. 229
SEA0138-OS
10
11
Asso/.....
SEA0147-OS
11
12
Osk4.197/12-84//HB854/Astrix/4/ CHINA/HB602/3/
MOLA/SHYRI//ARUPO*2/JET
SEA0176-OS
12
13
PLAISANT/ROBUR
13
14
PLAISANT/SCIO// AKHİSAR98
SEA01 97-OS
14
15
PLAISANT/SCIO// ZAFER
SEA01 98-OS
15
16
SÜLEYMANBEY
16
17
SCIO/1861112// ZAFER
SEA01 126-OS
17
18
FLAMENCO/WM// SÜLEYMANBEY98
SEA01 134-OS
18
19
NK1272/Moroc 9-75/6/ VICTORIA/4/GL/COPAL/TERAN 78/5/
SHYRI/7/ CUNHILD/3/ANT 17/199//KAYA
SEA01 04-OS
19
20
ŞAHİN-91
21
ARRAYAN/OLMO//LEO-B/3/
KAYA*2/UNION/5/7622/BC/3/110-12-2/CM67//POR/4/US
1800/4/CB366/WY 6005-18 SEA01 14-OS
21
22
22
23
23
24
115/POR/3/BAHTIM 9/4/DS/APRO/5/WI 2291/8/ LNE 131/CI
08887/CI 05761/3/ER/APM/4/CI 15017/88039 SEA01 46-OS
24
25
SEN/ZARZA/3/ROBUST//GLORIA-BAR/COPAL/4/ BARLEY
VI-STB INTERCROSSES/5/ GL/COPAL//EXPERANZA
SEA01 53-OS
25
112
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
AÇILAN MATERYAL
F5 BULK ARPA
Sıra
No
04026
Ekim Yılı:2005/2006
Orjin
Pedigri
2004/2005
Çeşit veya Melez
MAZURKA/4/ OP/ZY//ALGER/UNION 385.2.2/3/KAYA /5/ GL/COPAL//EXPERANZA
F3.Arpa.
26
SEA01 54-OS
27
CA 714604/4/F3 BULK HİP/3/CI 3909-2//M 66-157/MANKER/5/ MILAGROSA/CARDO//QUINA/6/
CON/COLLO/3/DAL 106//API/EB 89-8-8-5-4SEA01 60-OS
27
28
APAM/DWARF21//POR/IB65/3/BAL16/4/NPL/5/QLTE/6/AWNBLACK/ATHS/7/GL/COPAL/8/GL/COME//VAL/3/P
71.318/9/ ALISO/CI3909.2//FALCON-BAR/3/HIGO/10/ GL/COPAL//EXPERANZASEA01 64-OS
28
29
PETUNIA 1/ R.T.RAMAGE/3/ GL/COPAL/ /EXPERANZA
29
SEA01 71-OS
MXI0001
F1CEB
MXI0001
F1CEB
MXI0001
F1CEB
30
TOCTE/4/LIGNEE527/GERBEL/3/BOY-B*2/SURB//CI12225.2D
31
TOCTE/JUGL
CBSS00M00014S
32
TOCTE/3/LBIRAN/CI9650//LIGNEE640
CBSS00M00015S
33
CALI92/ROBUST//PENCO/CHEVRON-BAR
CBSS00M00018S
33
34
CALI92/KASOTA
CBSS00M00020S
34
35
CALI92/MAHIGAN
CBSS00M00021S
35
36
CALI92/PEREGRIN
CBSS00M00022S
36
37
ROBUST//GLORIA-BAR/COBAL/3/KASOTA
CBSS00M00027S
37
38
PETUNIA 2/3/ROBUST//GLORIA-BAR/COPAL
CBSS00M00034S
38
39
ZIGZIG/4/EGYPT4/TERAN78//P.STO/3/QUINA
CBSS00M00040S
39
40
SUR-93
41
ZIGZIG/SUCHE
CBSS00M00042S
41
42
ZIGZIG/3/LBIRAN/CI9650//LIGNEE640
CBSS00M00043S
42
43
ZIGZIG/JUGL
CBSS00M00044S
43
44
ZIGZIG/PETUNIA 2
CBSS00M00048S
44
45
ZIGZIG/3/MJA/ESPERANZA//GLORIA-BAR/COME-B
CBSS00M00050S
45
46
ROBUR-BAR/142-B//ASTRIX/SUTTER334.3/3/ CABUYA
47
CABUYA/3/ROBUST//GLORIA-BAR/COPAL
CBSS00M00055S
47
48
CABUYA/JANE
CBSS00M00058S
48
49
CABUYA/4/LIGNEE527/GERBEL/3/BOY-B*2/SURB// CI12225.2D
50
CABUYA/JUGL
CBSS00M00060S
CBSS00M00013S
CBSS00M00053S
CBSS00M00059S
30
31
32
46
49
50
113
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
AÇILAN MATERYAL
F5 BULK ARPA
Ekim Yılı:2005/2006
Orjin
Pedigri
2004/2005
Sıra
No
Çeşit veya Melez
04051
ROBUR-BAR/142-B//ASTRIX/SUTTER332.1/3/ SUMBARD400
CBSS00M00062S
F3.Arpa.
51
52
ROBUR-BAR/142-B//ASTRIX/SUTTER332.3/3/ SUMBARD400
CBSS00M00063S
52
53
LEO-B/4/MONA//MZQ/DL71/3/6*GRIT
CBSS00M00073S
53
54
LEO-B//BOWMAN*6/TRIUMPH-BAR
CBSS00M00076S
554
55
CI10622/CI5824//PAICO/3/GLORIABAR/COPAL/4/BBSC/5/RIHANE/LIGNEE640//ICB107766
CBSS00M00089S
55
56
PUEBLA/CARDO//TOCTE/3/RIHANE/LIGNEE640// ICB107766
CBSS00M00093S
56
57
JAZMIN/CARDO//TOCTE/3/PINON
CBSS00M00095S
57
58
ARUPO/K8755//MORA/3/CERISE/SHYRI//ALELI/4/
CANELA/5/HART-BAR
CBSS00M00098S
58
59
ARUPO/K8755//MORA/3/CERISE/SHYRI//ALELI/4/
CANELA/5/SLS*2/3/VG/JULIA//ZY
CBSS00M00098S
59
60
TOKAK-157
61
MJA/ESPERANZA//GLORIA-BAR/COME-B/4/SLS*2/3/
VG/JULIA//ZY
CBSS00M00101S
61
62
BLLU/PETUNIA 2
CBSS00M00102S
62
63
BLLU/PINON
CBSS00M00103S
63
64
6B89.2027//PENCO/CHEVRON-BAR
CBSS00M00014S
64
65
RECLA 60/AF9216
CBSS00M00115S
65
66
RECLA 78/SHYRI 2000
CBSS00M00122S
66
67
ARUPO/K8755//MORA/3/LEO-B
CBSS00M00123S
67
68
ARUPO/K8755//MORA/3/KLAGES
CBSS00M00124S
68
69
ARUPO/K8755//MORA/3/ICARO
CBSS00M00125S
69
70
GOB/HUMAI10/3/MPYT169.1Y/LAUREL//OLMO/4/
CANELA/5/SHYRI
CBSS00M00129S
70
71
PENCO/CHEVRON-BAR/3/CHAMICO/TOCTE// CONGONA
CBSS00M00145S
71
72
ATACO/BERMEJO//HIGO/3/CLN-B/80.5138//GLORIABAR/COPAL/4/CHEVRON-BAR/5/PINON CBSS00M00150S
72
73
ARUPO*2/PI383116/3/ARUPO*2/KC-B//ALELI
CBSS00M00159S
73
74
MONA//MZQ/DL71/3/5*GRIT/4/SHYRI
CBSS00M00164S
74
75
VIVAR/TOCTE
CBSS00M00180S
75
114
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
AÇILAN MATERYAL
F5 BULK ARPA
Sıra
No
04076
Ekim Yılı:2005/2006
Orjin
Pedigri
2004/2005
Çeşit veya Melez
F3.Arpa
76
GAL/PI6384//ESC.II.72.607.1E.4E.5E/3/CABUYA
CBSS00M00185S
77
CUCAPAH/PUEBLA/7/ROBUST//GLORIA-BAR/COPAL/3/
TOCTE /6/GLORIA-BAR/COME-B//LIGNEE640/3/…
CBSS00M00206S
77
78
DEFRA/CL128//DEFRA/E.QUEBRACHO
CBSS00M00225S
78
79
6B89.2027/3/PETUNIA 1/CHEVRON-BAR//TOCTE
CBSS00M00217S
79
80
VAMIKHOCA
81
SHYRI 2000//LIMON/BICHY2000
CBSS00M00029S
81
82
SHYRI 2000/3/SVANHALS-BAR/MSEL// AZAF/GOB24DH
CBSS00M00031S
82
83
SHYRI 2000/3/SVANHALS-BAR/MSEL// AZAF/GOB24DH
CBSS00M00033S
83
84
BICH 2000(6H)/PETUNIA 2
CBSS00M00231S
84
85
ALASKA/ /BOLDO/MJA
CBWS00WM00019S
85
86
80.5064//BOLDOMJA
CBWS00WM00025S
86
87
MAMMUT/4/EGYPT4/TERAN78//P.STO/3/QUINA
CBWS00WM00028S
87
88
HB855/467//ALPHA-BAR/3/CLDL
CBWS00WM00042S
88
89
FB73.126/CANTUA
CBWS00WM00045S
89
90
OHIO B67.23/FALCON-BAR
CBWS00WM00050S
90
91
TAPIR-BAR/PETUNIA 1
CBWS00WM00056S
91
92
50.5185/5/TOCTE/3/RIHANE/DC-B//VALERIANA/4/
CBWS00WM00066S
92
son
115
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
Deneme Adı: ÖVD.ARPA
Çeşit
No:
01
02
03
04
05
06
07
08
09
10
Deneme Yılı: 2005/2006
Hlt.
Ağl.
Çeşit ve Pedigri
Sutter*2/Numar/4/Raca ‘S’ /3/AC253//CT08887/CT05761
ICB94-0768-0AP-0AP-12AP-0AP.0S
Tipper/Morac9-75
ICB-93-1133-0AP-21AP-0AP.0S
U.Sask.1766/Api//Cel/3/Weeah/4/Gizal121/Pue
ICB91-0577-2AP-0TR-0AP-12AP-0AP-2AP-0AP.0S
Tipper//ER/Apm
ICB93-1158-0AP-2AP-0AP.0S
Rhn-03//Lignee527/Aths
ICB95-0611-0AP-2AP-0AP.0S
WI2291
18
Weeah11//Wı2291/Bgs/3/ER/Apm/AC253
ICB-94-077-0AP-0AP-6AP-0AP.0S
Moroc9-75//WI2291/WI2269
ICB93-1132-0AP-33AP-0AP.0S
20
IBYT-LRA.M
4
17
18
19
20
21
22
23
24
25
3
5
3
1
3
3
1
1
SUR-93
MMINK/ESC-11-72-83-3E-7E-5E 1E//SHYRI/3/SHYRI/4/
CBSS96Y00421T-B-5Y-2M-0Y-0AP.0S
CANELA
16
6
15
12
15
5
Soğuk
Zararı
5
1
Hml-02//WI2291/Bgs
ICB83-1554-1AP-1AP-6AP-0AP-15AP-0AP.0S
14
3
ŞAHİN-91
11
13
Orijin
2004/2005
IBYT-MRA
1
ALPHA-BAR/DURRA//CORACLE/3/ALELI/4/ZHEDAR#2/5/
CANELA CBSS95M00911T-R-6M-2Y-1M-0Y0AP.0S
GOB/HUMAI10/3/MPYT169-1Y/LAUREL//OLMO/4/CANELA
CBSS95M00804T-C-4M-2Y-1M-0Y-0AP.0S
12
IBON-MRA
6
11
17
3
5
5
5
1
TOKAK-157
Morocco(From Spaın)
Sel.1-0AP.0S
Morocco(From Spaın)
Sel.-0AP.0S
Sls/Ager
ICB92-0760-45AP-0AP-1AP-0AP.0S
Carina/WI2291
ICB93-1163-0AP-32AP-0AP-20TR-0AP.0S
24
25
34
43
3
3
1
3
3
VAMIK HOCA
Tipper//ER//Apm
ICB92-1158-0AP-2AP-0AP-18TR-0AP.0S
Tipper//Moroc9-75
ICB93-1133-0AP-6AP-0AP-8TR-0AP.0S
Tipper//Moroc9-75
ICB93-1133-0AP-6AP-0AP-14TR-0A.0S P
Tipper//Moroc9-75
ICB93-1133-0AP-6AP-0AP-19TR-0AP.0S
47
58
59
61
3
3
3
3
3
AKHİSAR
116
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
Deneme Adı: ÖVD.ARPA
Çeş
No:
26
27
28
29
Çeşit ve Pedigri
ONSLOW/Arda
ICB93-1175-0AP-6AP-0AP-12TR-0A.0S P
Abrayan/NK1272/4/Arar/3/Mari/Aths*2//M-Att-73-337-1
ICB94-0513-0AP-6AP-0AP.0S
Rihane-03
..
Mamut//Gloria ‘S’ /Come ‘S’/3/Rhn -03//Lignee527/As45
ICB02-0681-0AP.0S
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
Deneme Yılı: 2005/2006
Hlt.
Ağl.
Orijin
2004/2005
IBON-MRA
64
IBON LRA.M
78
IBSP-S
10
41
Soğuk
Zararı
1
1
1
3
31
SUR-93
Alanda/Zafraa//Gloria ‘S’/Copal ‘S’ /3/Jaeger
ICB02-0774-0AP.0S
Alanda-01/Zarza
ICB02-0867-0AP.0S
ER/Apm
51
3
56
5
60
5
Litani/Waweney
ICB02-1005-0AP.0S
63
3
1
TOKAK-157
Waweney/3/Egypt89033-12//WI2197/Mazurka
ICB02-1487-0AP.0S
ER/Apm
LEO-B/CANELA//GOB96DH
CBSS96Y0070T-B-4Y-1M-0Y-0AP.0S
Roho/4/Zanbaja/3/3/ER/Apm//Lignee131
CBSS94-0595-13AP-0AP23AP-0AP.0S
85
3
90
3
ISBCB
1
2
5
3
5
VAMIKHOCA
8
3
Sana-02/3/Mo.B1337/WI2291//Bonita/Weeah
CBSS98-0844-0AP-14A-0AP.0S
19
3
43
Ariz.5908/Aths//Avt/Atikti/3/S.T.Barl./4/Aths/LİGNE686/5/Rhn-08
/3/Deir Alla106//DL71/Strain205 ICB96-428-14AP-0AP-7TR0AP.0S
43
3
44
HLLA/GOB//HLLA/3/RHODES/CI14100//
CMB93-0639-H—10Y-2Y-1M-0Y.0S
65
5
41
BKFMaguelone1604/3/Apro//Sv.02109/Mari/4/Giza119/5/Shyri
CBSS98-0160-0AP-23A-0AP.0S
42
45
46
47
48
49
50
1
AKHİSAR
Clipper/4/Alger/Ceres//Sıs/3/ER/Apm
ICB95—0759-0AP-7AP-0AP.0S
Rihane-03/Eldorado
ICB93-0929-0AP-23AP-0AP.0S
Tipper/ISO10R
ICB94-0770-0AP-4AP-0AP.0S
NK1272//Manker/Arig8/3/Aths
ICB93-0051-0AP-1AP-0AP.0S
68
3
88
1
96
1
101
1
1
ŞAHİN-91
117
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
ÖVD ARPA VERİM VE KALİTE DEĞERLERİ 2005-2006
Gerçek
sıra
1*
Baş.Gün
Boy
bin dane
HL
Yatma%
106
110
41,5
63,3
40
2
110
100
43,7
67
50
3*
105
95
39,5
61,9
-
4
102
105
41,7
67,8
-
5
110
110
48,7
64,2
60
6*
106
115
44,2
61,2
-
7
107
85
48
66,1
60
8
105
105
45
67,9
50
9*
106
105
38,7
63,7
-
10
115
110
45,5
64,4
50
11*
113
95
46
66,6
-
12*
105
105
52,6
68,1
-
13
106
100
55,7
66,4
-
14*
108
110
48,2
65,2
-
15
114
115
44
64,8
80
16*
109
100
43,7
65,1
5
17*
105
85
44,7
63,1
-
18
107
110
43,5
69
15
19
109
115
47,7
64,6
20
20
109
110
44,2
60,6
5
21
108
95
40,7
67,2
-
22
107
95
37
59,2
20
23*
105
95
37,7
61,1
-
24
106
95
34,7
57,4
35
25
108
110
44,2
64,7
-
26*
104
105
42,2
67,6
10
27
106
105
35
65,5
30
28
103
90
40,7
64,9
60
29
108
90
36
62
-
30
116
120
43,2
61,2
10
31*
104
100
31,5
60,4
-
32
106
100
38,4
63,5
-
33
105
80
39
68,4
-
34*
108
125
43
66,9
5
35
115
115
44,5
64,6
90
36
108
110
45
63,4
40
37
106
85
39,3
69,3
-
38*
106
100
51,5
65,1
5
39
108
90
50,9
66,9
30
40
109
114
45,2
65,2
20
41*
105
100
50
65,9
15
42*
109
110
50
68,5
20
43
109
95
37
66,1
50
44*
103
95
50,2
69,2
-
45
110
115
44,5
64,5
20
46
109
105
43,2
70,2
-
47*
105
105
41
64
40
48*
109
100
38,7
65,5
20
49
110
100
43,2
57,9
60
50
116
110
49,2
64,6
80
gerçek verim
5660
4115
4330
3675
3370
4020
3240
4080
3860
3545
4040
3810
3290
3830
2320
3770
4090
3125
3580
3820
3180
3770
4095
4000
4890
4860
3480
4320
3330
3120
4155
3320
4450
3895
2370
3415
3600
3845
2610
4170
3860
3780
3915
4420
4435
3560
3810
3890
3525
4470
Düz.kat
.say.
-62
-62
-62
-62
-62
-62
-62
-62
-62
-62
-62
-62
-62
-62
-62
-62
-62
-62
-62
-62
-62
-62
-62
-62
-62
62,0
62,0
62,0
62,0
62,0
62,0
62,0
62,0
62,0
62,0
62,0
62,0
62,0
62,0
62,0
62,0
62,0
62,0
62,0
62,0
62,0
62,0
62,0
62,0
62,0
Düzelt
verim
Düz.
kg/da
5722
4177
4392
3737
3432
4082
3302
4142
3922
3607
4102
3872
3352
3892
2382
3832
4152
3187
3642
3882
3242
3832
4157
4062
4952
4798,0
3418,0
4258,0
3268,0
3058,0
4093,0
3258,0
4388,0
3833,0
2308,0
3353,0
3538,0
3783,0
2548,0
4108,0
3798,0
3718,0
3853,0
4358,0
4373,0
3498,0
3748,0
3828,0
3463,0
4408,0
953,7
696,2
732,0
622,8
572,0
680,3
550,3
690,3
653,7
601,2
683,7
645,3
558,7
648,7
397,0
638,7
692,0
531,2
607,0
647,0
540,3
638,7
692,8
677,0
825,3
799,7
569,7
709,7
544,7
509,7
682,2
543,0
731,3
638,8
384,7
558,8
589,7
630,5
424,7
684,7
633,0
619,7
642,2
726,3
728,8
583,0
624,7
638,0
577,2
734,7
* : işareti konulan hatlar kalite ve verim yönünden verim denemelerine seçilmiştir.
118
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
ÖVD ARPA kg/da
300
400
500
600
700
800
900
1000
Goodness-of-Fit Test
Shapiro-Wilk W Test
W
Prob<W
0,044122
0,0000
Populasyon dağılımı
Populasyonun
Ort Verim
953,67
953,67
918,38
731,93
690,75
638,67
571,42
532,08
388,06
388,06
100.0%
99.5%
97.5%
90.0%
75.0%
50.0%
25.0%
10.0%
2.5%
0.05%
Ögeler
Maksimum
Ortanca
Ortalama
Minimum
Std sapma
Std Hata
Değerler
953,67
638,67
384
469,2
13,1
400
300
200
99.5 97.5
90.
75.0 50.0 25.0 10.0
2,5
Verim kg/da
119
0,5
388,06
500
388,06
532,08
571,42
638,67
700
600
690,75
800
731,93
918,38
953,67
953,67
ÖVD 05-06 POPULASYON DAĞILIMI
1000
900
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
Normal(518,702,98,8477)
Quantiles
100.0%
maximum
99.5%
97.5%
90.0%
75.0%
quartile
50.0%
median
25.0%
quartile
10.0%
2.5%
0.5%
953,67
953,67
918,38
731,93
690,75
638,67
571,42
532,08
388,06
388,06
Moments
Mean
625,89477
469,24541
13,1415
652,3036
599,48594
Std Dev
Std Err Mean
upper 95% Mean
lower 95% Mean
N
Fitted Normal
Parameter Estimates
Type
Parameter
Location
Mu
Dispersion
Sigma
Estimate
Lower 95%
Upper 95%
625,8948
469,2454
599,4859
391,9767
652,3036
584,7424
Goodness-of-Fit Test
Shapiro-Wilk W Test
W
0,044122
Prob<W
0,0000
Standartlara ait Analiz tablosu
STD
Şahin -91
Sur 93
Tokak 157
Akhisar
Vamıkhoca
Şahin -91
Sur 93
Tokak 157
Akhisar
Vamıkhoca
tekerrür verim
1
3370
1
3545
1
2320
1
3820
1
4890
2
4470
2
3120
2
2370
2
4170
2
4435
verim kg/da
572,0
601,2
397,0
647,0
825,3
734,7
509,7
384,7
684,7
728,8
ÖVD den VD 1.1 için
seçilen hatlar
1
3
6
9
11
12
14
16
17
23
26
31
33
34
38
41
42
44
47
48
120
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
Std ort.
Seç.ort
825,3
608,5
633,7
Genel ort
687,2
ÖVD.ARPA 05-06 Tane Verimi
1000
900
800
700
600
500
400
300
200
100
0
953,7
ÖVD 2005-06 Verim ve Kalite özelliklerinde İlerleme
Bin tane HL
Tane verimi
43,5
64,8
633,7
Genel ort
45,3
63,9
608,5
Std ort.
43,7
65,0
687,2
Seç.ort
46,7
64,8
825,3
En yük.sdt
55,7
70,2
953,7
En yüks. hat
En yük.sdt En yüks.
hat
55,7
46,7
43,7
50
43,5
60
45,3
ÖVD.ARPA 05-06 D.Bakır BİN TANE
40
30
20
10
0
Genel ort
Std ort.
Seç.ort
En yük.sdt En yüks. hat
Genel ort
Std ort.
Seç.ort
121
70,2
64,8
65
63,9
100
90
80
70
60
50
40
30
20
10
0
64,8
ÖVD ARPA 05-06 D.Bakır HL
En yük.sdt En yüks. hat
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
Deneme Adı: VD.ARPA.I.I
Çeşit
No:
01
02
03
04
05
Deneme Yılı: 2005/2006
Hlt.
Ağl.
Çeşit ve Pedigri
Mo.B1337/WI2291//Mo.B1337/WI2291
ICB92-0045-0AP-20AP-0AP-0AP
77s-409/Akrash-01
CMB94A-0914-I-1M-1Y-0M
77s-409/Akrash-01
ICB94-814-0AP-7AP-0AP-0AP
Orijin
2004/2005
ÖVD.ARPA
1
3
4
Eldorado//Alanda/Zafraa
ICB94-0184-0AP-5AP-0AP-0AP
7
ŞAHİN-91
06
Lignee527/Arar
ICB92-0755-22AP-0AP-6AP-0AP-0AP
8
07
Kv//Alger/Ceres362-1-1/3/WI2269/6/Zanbaka/5/ WI2198/ Emir/4/
7028/2759/3/6982//Ds/Apro
ICB94-629-0AP-7AP-0AP-0AP
9
08
Mo.B1337/WI2291//Mo.B1337/WI2291
ICB92-0045-0AP-12AP-0AP-0AP
11
09
Aths/Lignee686/5/ID/CM67//Asse/Nacta/4/Zoap//Mcu30215D/Ben/3/BcoMr//Ds/Apro ICB93-1256-0AP-9AP-0AP
18
10
SUR-93
11
12
13
14
15
WI2737/4/Alger/Ceres//Sis/3/ER/Apm
ICB93-1091-0AP-17AP-0AP
9878/CARDO//QUINA/3/PETUNIA 1
CBSS97M00337S-2M-1Y-1M-0Y
BLLU/MJA
CBSS97M00042S-4M-2Y-1M-1Y-0M
19
22
26
CABUYA
CMB92A.1426-B-3M-1Y-2B-0Y
27
TOKAK-157
16
Hyb85-6//As46/Aths*2
ICB91-0736-18AP-OAP
29
17
APAM/5106//GLDA/4/NPL/3/API/CM67//MZQ/5/CR 366/WY
6005-18 SEA-1992-93-3559-1S-25S-1S-1S-0S
33
18
PATTY/3/WEEAH 11//WI 2291/BGS
SEA 92-3396-3S-0S-7S-0
34
19
WI 2791/4/11012-2/70-22425/3/APM/FB 65//A 16/3/ANT
17/199//KAYA SEA 93-29-21S-3S-4S-0S
43
20
21
22
VAMIKHOCA
Lignee527/NK1272//JLB70-63
ICB90-0399-OAP-OAP-17AP-OAP
KENYA RESEARCH/BELLE//BARAKA
SEA 92-3404-1S-0S-3S-
44
47
23
Lignee527//Bahtim/DL71/3/Api/CM67//Mzq/5/Ager//Api/CM67/3/
Cel/ WI2269//Ore/4/Hamra-01 ICB95-0312-0AP-20AP-0AP
48
24
PATTY/3/WEEAH 11//WI 2291/BGS
SEA 92-3396-2S-0S-15S-0
49
25
AKHİSAR
122
Soğuk
Zararı
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
Deneme Adı: VD.ARPA.I.1
Deneme Yılı: 2005/2006
Baş.g Boy Bin tan HL
ün s. cm ağ. g.
kg/lt
Hat no
1
2
3
4
Şahin-91
6
7
8
9
Sur-93
11
12
13
14
Tokak-157
16
17
18
19
Vamıkhoca
21
22
23
24
Akhisar
106
109
104
107
116
107
104
104
108
117
108
107
107
109
117
109
109
108
108
109
109
108
107
108
108
90
90
100
105
105
85
100
95
85
115
110
100
95
100
110
100
105
100
90
105
90
95
100
100
105
44,5
48,7
47,2
37,5
45
39
41,5
36,5
38,7
45
44,2
33,1
37,7
38,2
40,5
38
34,5
40,2
36,5
46
39
42,5
36,7
41,2
42,5
Yatma
%
68,4
70,4
71,4
67,4
66,1
64
70,4
69,2
68
65,6
68,2
79,1
67,2
65,1
65,8
65,7
69,6
68,7
68,6
64,1
62,7
68,1
70,7
67,1
65,3
20
80
0
0
80
0
0
60
80
40
15
0
5
0
80
15
40
15
20
10
20
0
30
80
50
A.Ö.F0.05
VK%
Normal dağ
W
0,983828
400
500
600
700
800
900
VD.ARPA. 1.1 kg/da
Prob<W
0,7833
123
Nem (%)
Protei selülloz Tane
Grup
n(%) %
verim
721,1 A-C
583,6 E-I
646,7 B-G
714,2 A-C
487,2
I-J
682,8 B-E
701,9 A-C
660,8 B-F
530,3 H-J
551,4 G-J
662,2 B-F
653,6 B-G
742,5
A
692,5 B-D
455,0
J
800,8
A
628,3 C-H
652,5 B-G
643,1 B-G
657,8 B-G
658,6 B-G
585,6 D-I
559,4 F-J
682,5 B-E
645,8 B-G
107,6
10,2
Ö.D
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
VD Arpa 1.1. 05-06 D.Bakır Verim ve Kalite özelliklerinde İlerleme
selüloz
Protein
HL
Bin tane Tane verimi
Gen.ort
67,9
40,6
640,0
Hat.Ort
68,5
43,8
660,2
Std.ort.
65,4
39,8
559,4
En.Yük.Hat
79,1
48,7
800,8
En.Yük.Std
66,1
46,0
657,8
Gen.ort
Hat.Ort
657,8
800,8
559,4
660,2
1000
900
800
700
600
500
400
300
200
100
0
640
VD.ARPA.1.1 05-06 Tane Verimi
Std.ort.
En.Yük.Hat En.Yük.Std
48,7
46
40
39,8
43,8
50
40,6
VD.ARPA.1.1 05-06 D.Bakır BİN TANE
En.Yük.Hat
En.Yük.Std
30
20
10
0
Gen.ort
Hat.Ort
Std.ort.
Gen.ort
Hat.Ort
Std.ort.
124
En.Yük.Hat
66,1
79,1
65,4
68,5
100
90
80
70
60
50
40
30
20
10
0
67,9
VD ARPA 1.1 05-06 D.Bakır HL
En.Yük.Std
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
Deneme Adı: VD.ARPA.I.2
Çeşit
No:
01
Deneme Yılı: 2005/2006
Hlt.
Ağl.
Çeşit ve Pedigri
GOB/HUMAI10/3/MPYT169.1Y/LAUREL//OLMO/4/CA
NELA CBSS95M00804T-F-1M-2Y-3M-0Y
04
GOB/HUMAI10/3/MPYT169.1Y/LAUREL//OLMO/
4/CANELA CBSS95M00804T-F-1M-5Y-1M-0Y
FRESA
CMB94A.917-D-4M-1Y-2M-2Y-1M-0Y
FRESA
CMB94A.917-D-4M-1Y-2M-2Y-2M-0Y
05
ŞAHİN-91
02
03
Orijin
2004/2005
AVD. 1.1
1
2
3
4
06
CEN-B/2*CALI92//ROBUST/3/LIGNEE640/DS4931//
LIGNEE640/F770077 CBSS95M00871T-A-4M-1Y-1M-0Y
6
07
GOB/HUMAI10/3/MPYT169.1Y/LAUREL//OLMO/4/CA
NELA CBSS95M00804T-F-1M-10Y-1M-0Y
7
08
09
10
11
12
CARDO/QUIBENRAS/3/ROBUST//GLORIABAR/COPAL CBSS96WM00273T-C-1M-1Y-2M-0Y
LBIRAN/UNA80//LIGNEE640/3/BBSC/4/CHAMIC
O CBSS97Y00828T-D-4Y-1M-0Y
9
11
SUR-93
LENT/BLLU//PINON
CBSS97M00698T-C-2M-1Y-0M
CEN-B/2*CALI92//MINN DESC1/3/CABUYA
CBSS96M00727T-L-1M-1Y-1M-0Y
12
13
13
TOCTE/QUINA/3/RHODES/CI14100//LIGNEE527/4/JAZMIN/5/
SLLO/ROBUST/QUINA CBSS96M00842T-U-3M-2Y-1M-0Y
14
14
GLORIA-BAR/COPAL//SEN/3/BBSC/4/PENCO
CBSS97Y00874T-D-3Y-1M-0Y
16
15
TOKAK-157
16
CABUYA/4/GLORIABAR/COPAL//BEN.4D/3/S.PB/5/ABETO//GLO
RIA-BAR/COME-B/3/SEN/4/MJA CBSS97Y00819T-D-2Y-1M-0Y
17
18
19
20
WI2269/Espe/3/WI2291/Bgs//Hml-02
ICB97-0152-0AP-13AP-0AP
Kv//Alger/Ceres.362-1-1/3/WI2269/4/Sara
ICB93-0727-F7SSD-92AP-0AP
Kv//Alger/Ceres.362-1-1/3/WI2269/4/Sara
ICB93-0727-F7SSD-98AP-0AP
17
18
19
21
VAMIKHOCA
Sara/4/H.spont.96-3/3/Roho//Alger/Ceres362-1-1
ICB93-0698-F7SSD-43AP-0AP
Hashma/4/Baca’s’/3/Ac253//CI08887/CI05761
ICB97-0238-0AP-5AP-0AP
Hashma/Kataf-01
ICB97-0239-0AP-7AP-0AP
24
24
Line3229C26/3/Moroc975//WI2291/CI01387/6/Aths/Lignee686/4/
Rhn-03/3/Bc/Rhn//Ky63-1294/5/TunLb-923137 ICB97-1345-0AP5AP-0AP
27
25
AKHİSAR
21
22
23
125
22
26
Soğuk
Zararı
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
Deneme Adı: VD.ARPA.I.2
Baş.gü Boy Bin tan
n s.
cm ağ. g.
Hat no
1
2
3
4
Şahin-91
6
7
8
9
Sur-93
11
12
13
14
Tokak-157
16
17
18
19
Vamıkhoca
21
22
23
24
Akhisar
98
98
105
105
117
107
99
117
103
117
108
109
106
106
117
109
107
110
97
107
102
104
102
103
109
105
95
85
85
110
105
95
95
90
100
85
100
90
85
115
95
105
100
115
100
105
85
80
95
100
49
49,2
40,2
42
47,2
42,5
50,2
43,7
37
43
37
46,5
38
42,5
42,5
40,2
41,5
39,5
38,7
45,2
40,2
40,2
39,2
42,5
42
Deneme Yılı: 2005/2006
HL
kg/lt
69,9
68,4
66,5
67,4
66,1
65,6
70,2
65,4
67,2
65,4
70,2
66,4
69,3
66,4
67,2
66,5
68,4
68,5
68
64,8
68,4
61,5
65,8
61,9
63,5
Yatma
%
2,2
0
20
30
30
30
20
0
20
0
20
0
2
0
0
80
60
30
0
0
0
0
0
0
0
50
A.Ö.F0.05
VK%
Normal dağ
400
500
600
700
800
900
VD.ARPA.I.2 kg/da
Normal(604,489,94,4179)
Shapiro-Wilk W Test
W
Prob<W
0,973645
0,3403
126
mm
53,7
58,8
42,3
31,6
20,6
33,2
65,4
26,2
19,1
4,3
19,7
39,9
20,8
32,5
22
28,7
57,4
32,6
16
19,9
20,4
15,6
25,6
23,9
17,5
Tane
Grup
verim
Elek Analizi
2,5
mm
28,7
24
35,2
36,7
32
31,9
17,8
40,4
32,5
26,5
34,1
28,6
42,2
31,9
38,4
39,3
20
31,4
37
38,3
22,5
34,9
36,8
43,4
44,2
2.2
mm
12,1
12,4
15,8
21,5
32,2
22,5
11,9
23,3
31,3
42,4
32,1
19,8
26,8
26
25,3
24,2
14,1
22
27,9
26,8
42,1
31,5
27
23,8
27,5
Elek Altı
5,5
4,8
6,7
10,2
15,2
12,4
4,9
10,1
17,1
26,8
14,1
11,7
10,2
9,6
14,3
7,8
8,5
14
19,1
15
15
18
10,6
8,9
10,8
628,3
491,4
554,4
597,2
560,3
543,3
581,7
766,7
622,5
566,4
779,2
650,6
663,6
621,7
468,6
691,9
622,8
626,7
506,4
673,3
548,3
551,4
537,8
653,1
604,7
111,9
11,2
Ö.D
C-G
I-J
E-J
C-I
E-J
F-J
C-I
A
C-G
D-J
A
C-F
B-E
C-G
j
A-C
C-G
C-G
H-J
A-D
F-J
F-J
G-J
C-F
C-H
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
VD Arpa 1.2. 05-06 D.Bakır Verim ve Kalite özelliklerinde İlerleme
selüloz
Protein
HL
Bin tane Tane verimi
Gen.ort
66,8
42,4
604,5
Hat.Ort
65,4
44,0
612,8
Std.ort.
67,1
42,0
571,3
En.Yük.Hat
70,2
50,2
779,0
En.Yük.Std
67,2
47,2
673,3
Gen.ort
Hat.Ort
673,3
779
571,3
612,8
1000
900
800
700
600
500
400
300
200
100
0
604,5
VD.ARPA.1.2 05-06 Tane Verimi
Std.ort.
En.Yük.Hat En.Yük.Std
47,2
50,2
42
50
44
60
42,4
VD.ARPA.1.2 05-06 D.Bakır BİN TANE
40
30
20
10
0
Gen.ort
Hat.Ort
Std.ort.
En.Yük.Hat
En.Yük.Std
Gen.ort
Hat.Ort
Std.ort.
127
67,2
70,2
67,1
65,4
100
90
80
70
60
50
40
30
20
10
0
66,8
VD ARPA 1.2 05-06 D.Bakır HL
En.Yük.Hat En.Yük.Std
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
Deneme Adı: BVD.ARPA.(Kuru).1.2 / Diyarbakır
Çeşit
No:
Deneme Yılı: 2005/2006
Hlt.
Ağl.
Çeşit ve Pedigri
01
Orijin
2004/2005
BVD.ARPA.1.1
1
02
2
03
3
04
4
05
ŞAHİN-91
06
6
07
7
08
8
09
9
10
SUR-93
11
11
12
12
13
13
14
14
15
TOKAK-157
16
16
17
17
18
18
19
19
20
VAMIK HOCA
21
21
22
22
23
23
24
24
25
AKHİSAR
128
Soğuk
Zararı
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
Deneme Adı: BVD.ARPA.I.2(Kuru)
Baş.gü Boy Bin tan
n s.
cm ağ. g.
Hat no
1
2
3
4
Şahin-91
6
7
8
9
Sur-93
11
12
13
14
Tokak-157
16
17
18
19
Vamıkhoca
21
22
23
24
Akhisar
109
107
104
102
114
102
103
105
103
117
107
103
104
105
116
107
107
109
111
112
101
108
106
103
110
95
105
100
110
114
90
105
95
85
120
95
115
95
105
114
100
100
90
110
114
98
90
90
95
105
65,2
66,2
69,5
65,5
67,6
69,2
69,3
67,5
60,9
66,1
64,6
64,9
68,9
63
65,4
62,3
64,1
67,3
66,4
66,1
67,9
64,2
67,6
66,1
65
HL
kg/lt
38
37
43
42,5
45
41
44,5
37,5
37,5
43,7
38
38,7
44
36,5
41
37,5
36,5
37,5
38,5
37,7
41,5
40
42
37,2
42
Deneme Yılı: 2005/2006
Yatma
%
2,2
40
20
0
30
50
0
0
0
30
50
20
35
0
0
70
90
70
0
30
0
0
0
0
40
45
A.Ö.F0.05
VK%
Normal dağ
400
500
400
600
500
700
600
800
700
800
900
900
BVD.ARPA.I.2 (Kuru ) kg/da
Normal(608,535,94,6818)
Shapiro-Wilk W Test
W
0,981147
Prob<W
0,588
129
mm
57
5,9
27,5
24,5
44,7
28,9
34,7
4,3
27,9
5,4
37
14,4
26,2
9,8
16,1
24
19,5
21,6
17,9
23,2
11,2
41,6
22,3
11,5
19,5
Tane
Grup
verim
Elek Analizi
2,5
mm
28
30,2
47,1
45,6
28,2
47
43,5
35,4
42,6
30,5
40,3
37,4
46,8
37,9
32,7
34
40,5
49,5
30,2
38,5
43,8
39
43,7
33,7
40,2
2.2
mm
15
46,3
20,7
24,1
18,5
18,9
17,4
39,1
29,5
41,6
22,7
31,5
21,5
38,8
29,1
28
33,8
25
32,3
26,1
29,7
18,4
24,4
34
33,4
Elek Altı
0
17,6
4,7
5,8
8,6
5,2
4,4
21,2
0
22,5
0
16,7
5,5
13,5
22,1
14
6,2
3,9
19,6
12,2
15,3
1
9,6
20,8
6,9
682,3
657,5
558,5
611,3
484,6
545,4
652,5
659,8
626,5
520,0
708,3
563,3
638,5
593,1
422,3
662,5
667,1
607,7
547,3
686,7
669,6
559,0
692,3
577,3
620,0
102
11,8
Ö.D
A-B
A-E
E-H
A-G
H-I
F-H
A-E
A-E
A-F
G-I
A
D-H
A-F
B-G
I
A-D
A-C
A-G
F-H
A-B
A-C
E-H
A-B
C-H
A-G
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
BVD ARPA 1.2 (Kuru) 05-06 D.Bakır Verim ve Kalite özelliklerinde İlerleme
selüloz Protein
HL
Bin tane Tane verimi
Gen.ort
66,0
39,9
608,5
Hat.Ort
66,0
39,4
624,0
Std.ort.
66,0
-41,9
546,7
En.Yük.Hat
69,5
44,5
708,3
En.Yük.Std
67,6
45
686,7
Gen.ort
Hat.Ort
Std.ort.
686,7
708,3
546,7
608,5
1000
900
800
700
600
500
400
300
200
100
0
624
BVD.ARPA.1.2 (K) 05-06 Tane Verimi
En.Yük.Hat En.Yük.Std
45
44,5
39,4
41,9
50
39,9
BVD.ARPA.1.2 (K) 05-06 D.Bakır BİN TANE
40
30
20
10
0
Gen.ort
Hat.Ort
Std.ort.
En.Yük.Hat
En.Yük.Std
Gen.ort
Hat.Ort
Std.ort.
130
En.Yük.Hat
67,6
69,5
66
66
100
90
80
70
60
50
40
30
20
10
0
66
BVD ARPA 1.2 (K) 05-06 D.Bakır HL
En.Yük.Std
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
Deneme Adı: BVD.ARPA.I.2(Sulu) Diyarbakır
Hat no
Baş.g Boy
ün s. cm
1
2
3
4
Şahin-91
6
7
8
9
Sur-93
11
12
13
14
Tokak-157
16
17
18
19
Vamıkhoca
21
22
23
24
Akhisar
102
105
103
101
114
105
103
104
108
116
108
107
106
107
112
110
107
107
109
110
100
107
110
102
108
Bin tan
kg.
HL
g./lt.
66,3
63,8
68,7
64,7
67,3
68,5
67,6
61,8
60,8
65,9
64,1
63,9
68,3
62,3
65,4
63,7
65,5
66,4
67,1
66,4
67,7
63
66,5
65,3
64,7
39,7
37
41,2
40,5
42
41,5
44
44,7
37,7
38,5
38,2
39,5
42,5
36
43
13,5
35,5
37,5
41
37,2
41,7
38,5
41
34,5
41,7
80
95
95
105
110
100
98
100
80
110
95
95
95
105
95
80
100
105
95
115
100
90
90
105
110
Yatma
%
40
80
0
0
0
0
0
10
30
60
5
70
10
30
80
80
10
30
80
30
10
60
0
60
30
A.Ö.F0.05
VK%
Normal dağ
400
500
600
700
800
900
BVD.ARPA.I.2 (Sulu) kg/da
Normal(629,335,105,609)
Shapiro-Wilk W Test
W
Prob<W
0,980262
0,5409
131
Deneme Yılı: 2005/2006
Nem (%)
Protei selülloz Tane Grup
n(%) %
verim
646,5 C-G
654,8 C-G
605,6 D-H
553,5 G-H
555,0 G-H
559,6 F-H
696,7 A-D
774,6 A-B
692,5 A-D
593,1 D-H
727,5 A-C
516,7 H-I
651,5 C-G
669,6 B-F
418,1
I
601,3 D-H
645,0 C-G
637,7 C-G
561,1 E-H
681,9 A-D
615,0 D-H
589,2 D-H
791,5
A
623,5 C-G
672,1 B-E
112,3
12,6
Ö.D
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
BVD ARPA 1.2.(Sulu) 05-06 D.Bakır Verim ve Kalite özelliklerinde İlerleme
selüloz
Protein
HL
Bin tane Tane verimi
Gen.ort
65,4
38,7
629,3
Hat.Ort
65,9
40,5
640,7
Std.ort.
65,3
38,3
584,0
En.Yük.Hat
68,7
44,7
791,5
En.Yük.Std
67,3
43,0
681,9
Gen.ort
Hat.Ort
Std.ort.
681,9
791,5
584
640,7
1000
900
800
700
600
500
400
300
200
100
0
629,3
BVD.ARPA.1.2 (Sulu) 05-06 Tane Verimi
En.Yük.Hat En.Yük.Std
43
44,7
38,3
40
40,5
50
38,7
BVD.ARPA.1.2(Sulu) 05-06 D.Bakır BİN TANE
30
20
10
0
Gen.ort
Hat.Ort
Std.ort.
En.Yük.Hat
En.Yük.Std
Gen.ort
Hat.Ort
Std.ort.
132
67,3
68,7
65,3
65,9
100
90
80
70
60
50
40
30
20
10
0
65,4
BVD ARPA 1.2 (Sulu ) 05-06 D.Bakır HL
En.Yük.Hat En.Yük.Std
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
YAZLIK ORTAK BÖLGE VERİM DENEMESİ
Pedigri
KAYA (ST)
AKHİASAR98(ST)
SÜLEYMANBEY
VAMIKHOCA 98(ST)
ŞAHİN 91(ST)
DİYARBAKIR HAT 1(1)
DİYARBAKIR HAT 2(9)
DİYARBAKIR HAT 3(11)
DİYARBAKIR HAT 4(17)
DİYARBAKIR HAT 5(22)
ETAE ABVD-1 HAT-10
ETAE ABVD-1 HAT-11
ETAE ABVD-1 HAT-12
ETAE ABVD-1 HAT-16
ETAE ABVD-1 HAT-22
ETAE ABVD-1 HAT-23
ETAE ABVD-1 HAT-24
ETAE ABVD-1 HAT-25
ETAE ABVD-2 HAT-19
ETAE ABVD-2 HAT-20
ETAE ABVD-2 HAT-25
ETAE ABVD-3 HAT-12
ETAE ABVD-3 HAT-22
ETAE ABVD-3 HAT-23
ETAE ABVD-3 HAT-25
Başk.
G.
120
116
114
111
118
112
113
114
115
113
109
113
111
110
110
114
109
113
109
114
109
111
113
114
116
Soğ zar.
Boy cm Yatma
HL
1-9
90
95
85
105
100
90
95
90
85
95
80
90
95
90
90
90
90
85
95
85
95
105
95
100
95
0
30
0
90
80
0
50
30
10
40
60
60
65
65
65
40
30
20
40
30
60
40
50
50
50
A.Ö.F0.05
3
5
3
3
1
5
5
5
5
5
3
3
3
3
5
3
3
5
5
5
5
3
1
5
5
65,2
62
71,4
66,7
62,7
67,1
62,1
63,7
60,6
64,1
64,1
70,4
61,2
66,9
69
63,1
63,3
62,3
63,2
61,3
66,8
66,4
68,3
67,9
65,3
2005/2006
Bin Dane Verim Grup
36,7
40,7
42,2
42,5
43,5
39,2
35,2
38,7
40,7
43
42
36,7
40,7
42,7
43
34
38
38,7
39,5
41,2
39,5
38
42,2
52,2
45,7
468,3
578,3
455,0
610,6
450,8
577,1
548,8
788,5
543,8
643,8
662,7
604,8
669,4
581,5
592,3
679,8
582,7
453,1
631,3
708,5
507,9
626,3
593,5
553,1
555,6
134,6
16,2
VK%
Ö.D
Normal dağ
133
F-G
B-G
G
B-E
G
B-G
C-G
A
D-G
B-C
A-D
B-E
A-D
B-G
B-F
A-C
B-G
G
B-E
A
E-G
B-E
B-F
C-G
C-G
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
2006-2007 Yılı Arpa Programı Enstitü Arazisi Diyarbakır (25 da)
Denemenin
Adı
1. Açılan Materyal
F3
F4(Bulk)
F5(Bulk)
F6(Bulk)
2. Ön Verim Denemesi
3. Verim Denemeleri
VD-1
VD 1-2
4. Bölge Verim Denemeleri
a) BVD Arpa sulu 1-3
b) BVD Arpa kuru 1-3
5. Ülkesel
a)YABVD
b)ÇTD.ARPA
c)TÜBİTAK ARPA
6. Dış Kaynaklı Verim Den
IBSPS
IBYT-MRA.
7. Çoğaltma Parselleri
a) BVD ARPA 1-3
b) AVD-1
c) AVD 1-2
Hat-Çeşit
Sayısı
Seçilen
Ekim Şekli
ve Ebadı
Tekerrür
192
34
34
44
50
Elle ekim (2s x 2m)
Elle ekim (2s x 2m)
Elle ekim (2s x 2m)
Elle ekim (2s x 2m)
Makine 6 s x 7 m
25
25
25
25
-
25
5
36
135
50
3
3
Makine 6 s x 7 m
Makine 6 s x 7 m
4
4
Makine 6 s x 7 m
Makine 6 s x 7 m
4
4
3
Makine 6 s x 7 m
Makine 6 s x 7 m
Makine 6 s x 7 m
Elle ekim (2s x 2m)
Elle ekim (2s x 2m)
25
25
25
-
Makine 6 s x 10 m
Makine 6 s x 10 m
Makine 6 s x 10 m
Hazro Sarıçanak Köyü 1.1 da
Hat-Çeşit
Seçilen
Tekerrür
Sayısı
5
4
Mardin Göllü Köyü
Hat-Çeşit
Denemenin
Seçilen
Tekerrür
Sayısı
Adı
a)BVD ARPA.1.3
25
4
b) ÇTD.ARPA
5
4
Elazığ Havaalanı Tarım İl Müdürlüğü Arazisi
Hat-Çeşit
Denemenin
Seçilen
Tekerrür
Sayısı
Adı
a) ÇTD.ARPA
5
4
b)TÜBİTAK ARPA
36
3
Malatya Tarım İl Müdürlüğü Arazisi
Hat-Çeşit
Denemenin
Seçilen
Tekerrür
Sayısı
Adı
a) TÜBİTAK ARPA
36
3
Denemenin
Adı
a) ÇTD.ARPA
ARPA ELİT TOHUMLUK ÜRETİMİ (2006/2007) 640 m2
Arpa
Ekilen Sıra
Şahin-91
400
Sur-93
240
TOPLAM
640
134
Ekim Şekli
ve Ebadı
Makine 6 s x 7 m
Ekim Şekli
ve Ebadı
Makine 6 s x 7 m
Makine 6 s x 7 m
Ekim Şekli
ve Ebadı
Makine 6 s x 7 m
Makine 6 s x 7 m
Ekim Şekli
ve Ebadı
Makine 6 s x 7 m
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
1.4 Ülkesel Süne Türleri İle Buğday Hat ve Çeşitleri Arasındaki İlişkilerin
Araştırılması
Proje No
: DPT BS-04/01-05-167 (2)
Projenin Adı
: Ülkesel Süne Türleri (Eurygaster spp., Het.: Scutelliredae) ile
Buğday (triticum aestivum L. Em. Thell, Triticum durum Desf.)
Hat ve Çeşitleri Arasındaki İlişkilerin Araştırılması, Yazlık
Dilim Çalışmaları (Güneydoğu Anadolu bölgesinde Süne’ye
Tolerant Buğday Hat ve Çeşitlerinin Belirlenmesi)
Projenin İngilizce Adı
: Determination of tke Wheat Lines And Varieties With
Tolerance To Sunn Pest
Yürütücü Kuruluş
: Güneydoğu
Diyarbakır
İşbirliği Yapılan Kuruluş
: Diyarbakır ZMAE, TARIM
Proje Yürütücüleri
: Dr. Hasan KILIÇ, Ahmet ALTIKAT, Enver KENDAL, Hüsnü
AKTAŞ
Anadolu
Tarımsal
Araştırma
Enstitüsü-
Projenin Amacı
: Süne (Eurygaster spp., Heteroptera: Scutelleridae) Ülkemizde
özellikle buğday ve kısmen arpa üretimine önemli zararlar vermektedir. Süne emgi zararı
sebebiyle buğday ve arpa ürününün ya hiç kullanılmamamsına veya ekmek/makarna ve yem
kalitesini düşürerek büyük ekonomik kayıplara sebep olmaktadır. Ülkemizde uzun yıllardan
beri Süne’yi kontrol altına almak için kimyasal ve biyolojik mücadele metotları araştırmaları
yapılmış ve ancak söz konusu yöntemlerin kafi miktarda tatbik edilememesi sünenin problem
olarak kalmasını sağlamıştır.
Bu amaçla yazlık dilim de yer alan bazı çeşit ve hatların süneye dayanıklı veya
toleranslı olanlarını belirlemek üzere kafes altı ve açık alanda denemeler kurularak süne
zararının yoğunluğunun tespit edilmesi öngörülmektedir. Belirlenen dayanıklı veya toleranslı
çeşitlerin ıslah programına alınması ve üretimde yer almasıyla emgi zararı aza indirilmiş
olacaktır. Bu vesile ile ülke ekonomisine katkıda bulunulacaktır.
135
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
Materyal ve Metot
: Proje çerçevesinde Enstitü arazisinde kurulu kafes sisteminde
6 ekmeklik ve 8 makarnalık buğday çeşidinde gerekli tüm gözlemler alınmaktadır. Her bir
çeşit 4 tekerrürlü bir kontrol olmak üzere ekilmiştir. Deneme Aynı Materyal ve Metotla
Diyarbakır Enstitüsü arazisi ve Hazro Sarıçanak köyünde ekildi.
2005-2006 Yılı Gelişme Durumu
Çeşitler biri kontrol olmak üzere 4 tekerrürlü ekilmiştir. 4 m2 lik kafeslere (kontrol
parseli hariç) 12 Nisan 2006 tarihinde 6 erkek ve 6 dişi olmak üzere toplam 12’şer süne
salınmıştır.
4 m2 lik alanda kurulu kafeslerdeki Zirai Mücadele elemanları ile birlikte ergin süneler
sayılmıştır. Kafes içindeki mahsul orakla biçilmiştir. Hasat esnasında kafeslerde ergin sayımı
yapılmıştır. Alınan örneklerde emgi oranı belirlenmiştir. Kalite analizleri için örnekler Tarla
Bitkileri Merkez Araştırma Enstitüsüne gönderilmiştir.
Sarıçanak köyünde açık alanda kurulu 7 buğday çeşidinde yeterli iniş olmaması
sebebiyle kesafet olmamıştır. Bu nedenle değerlendirme dışı bırakılmıştır.
Makarnalık Buğday
: Kullanılan çeşitler, Sarıçanak-98, Aydın-93, Fırat-93,
Bağacak, Svevo, Aday-1, Aday-18 ve Çeşit-1252. Elde edilen değerlerin varyans analizleri
yapılarak karakterler arası korelasyon ilişkileri tespit edilmiştir. Emgi oranı ile morfolojik
karakterler arası korelasyon katsayıları belirlenmesine yönelik analizde farklı sonuçlar elde
edilmiştir. Süne yoğunluğu ve tanede emgi oranı yönünden en yüksek değerler yerel Bağacak
çeşidinde en düşük değerlerde Fırat-93 çeşidinde tespit edilmiştir. M2 de süne sayısı ile bitki
boyu, m2 de başak ve emgi oranı arasında olumlu ve %5 seviyesinde önemli bir ilişki tespit
edilmiştir. Emgi oranı ile m2 de süne dışında diğer özelliklerle önemli bir ilişki tespit
edilememiştir.
Ekmeklik Buğday
: Kullanılan çeşitler, Golia, Pehlivan, Nurkent, Adana-99,
Cumhurriyet-75 ve Aday-21.
Elde edilen değerlerin varyans analizleri yapılarak karakterler arası korelasyon ilişkileri
tespit edilmiştir. Emgi oranı ile morfolojik karakterler arası korelasyon katsayıları
belirlenmesine yönelik analizde farklı sonuçlar elde edilmişti. Süne yoğunluğu ve tanede
emgi oranı yönünden en yüksek değerler yerel Adana-99 çeşidinde en düşük değerlerde
Pehlivan çeşidinde tespit edilmiştir. Korelasyon analizlerinde yalnızca m2 de süne ile emgi
oranı arasında önemli ve olumlu bir ilişki tespit edilebilmiştir.
136
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
Diyarbakır Enstitü Arazisi
12 Nisan 2006 tarihinde 6 erkek ve 6 dişi olmak üzere her kafese toplam 12’er adet
süne salınmıştır.
Makarnalık Kafes Sistemi Ekim tarihi 23.11.2005
Parsel boyutu 2x2 m
Kafesaltı Enstitü Arazisi
Makarnalık
Ekmeklik
Sarıçanak-98
Golia
Aydın-93
Pehlivan
Fırat-93
Nurkent
Bağacak
Adana-99
Svevo
Cumhurriyet-75
Aday-1
Aday-21
Aday-18
Çeşit-1252
Açık Alan Sarıçanak-Hazro Ekim Tarihi 24.11.2005
Parsel boyut 1 da. (her çeşitten toplam 15 kg ekilmiştir.)
Çeşitler Sarıçanak Köyü açık alan 2.5’er da.
alan
Makarnalık
Ekmeklik
Aday-1
Pehlivan
Aydın-93
Cumhurriyet-75
Fırat-93
Aday-4
Sarıçanak-98
Aday-21
Yüreğir-89
Golia
SONUÇ:
Hazro Sarıçanak köyünde yeterli süne kesafetinin görülmemesi sebebiyle
değerlendirilmemiştir.
137
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
BULGULAR:
Makarnalık Verim ve Verim Unsurları Anova Analiz Anova Analiz 05-06
Çeşitler
B.boyu
cm
S.Çanak-98
Aydın-93
Fırat-93
Bağacak
Svevo
Aday-1
Aday-18
Ç.1252
AÖF(0,05)
V.K%
Norm dağıl
90,0 c
108,3 ab
95,0 c
111,7 a
98,3 bc
90,0 c
90,0 c
101,7abc
12,9
7,5
0,025
B.boyu m2
de m2 de
cm log başak
başak
k.kök
1,95 b
2,03 a
1,98 b
2,04 a
1,99 ab
1,95 b
1,95 b
2,01 b
0,054 b
1,51
ÖD
450,0 c
541,7 ab
475,0 c
558,3 a
491,7 bc
450,0 c
450,0 c
508,3 abc
64,5
7,5
0,025
21,21 b
23,27 a
21,79 b
23,57 a
22,17 ab
21,21 b
21,21 b
22,54 ab
1,41
3,6
0,04
Hek Bin
t
tane
79,6
80,3
81,3
75,3
75,4
75,4
73,4
76,8
ÖD
4,3
ÖD
38,2
41,6
38,3
37,3
37,0
36,5
37,5
31,1
ÖD
10,0
ÖD
Baş.tan
41,1
53,1
31,9
38,2
41,5
32,4
38,6
28,1
ÖD
28,2
ÖD
m2sün m2sün Emgi
e
e
%
transf
or
56,2 a
2,08
6,54
11,6
50,8 bc
6,08 11,49 10,5
46,3 d
1,25
4,81
3,9
40,6 e
8,58 16,89 31,5
45,4 d
6,58 12,95 25,5
46,5 cd
2,83
7,81
5,8
51,9 ab
4,08
9,71
11,0
45,8 d
4,75
7,39
4,4
4,49
ÖD
5,3
86
ÖD
0,001
ÖD 0,0024
klorofil
Emgi
açı
trans
Verim
kg/da
19,1 b
17,1 b
11,3 b
34,1 a
30,1 a
13,8 b
19,3 b
11,9 b
10,0
29,1
ÖD
Protein
Renk
12,1
12,9
12,0
11,9
11,8
12,1
12,3
12,8
ÖD
3,4
22,8
23,8
22,7
20,9
23,8
22,4
21,8
22,0
ÖD
10,8
374,4 ab
491,6 a
291,0 b
117,1 d
316,3 b
279,0 bc
302,2 b
141,4 cd
139,8
27,6
ÖD
NOT: Zirai Mücadele Araştırma Enstitüsünden emgi oranları henüz gelmediğinden değerlendirilememiştir.
Makarnalık Multivariate Correlations
B.boyu cm m2 de
2
başak
HektolitreBin
Baş.tane klorofil
tana ağ. sayısı
m2süne Emgi% Verim Sap.enine Bay.#yap. Başak
kg/da kesiti
Mumsul Yoğ
Kılç
boyu
dur#
m süne
*0,8092
*0,8094
-0,4297
0,0093 *0,381 -0,5421
1
Emgi%
0,5154
0,5157
-0,4058
0,1637 0,338
*0,804 1
Çeşitler
B.boyu
Golia
Pehlivan
Nurkent
Adana 99
Cumhur-75
Aday-21
AÖF(0,05)
V.K%
Normal Dağıl
68,3 c
108,3 ab
113,3 a
103,3 b
105,0 ab
100,0 b
9,63
5,31
O,0011
-0,4411
*0,8037 -0,271 -0,4702
-0,2548 -0,2056
Başak Protein Tane
Süresi
renk
-0,2681
0,1601
-0,449 0,3803 0,0296
-0,1647
-0,315
0,3216
-0,501 0,2098 -0,519
-0,1775
Ekmeklik Verim ve Verim Unsurları Anova Analiz 05-06
B.boyu m2 de m2 de Hekt Bin Baş.t kloro m2süne m2 de Emgi
log
başak başa
sün açı %
tane ane fil
k.kök
transf
1,83 c 341,7 c 18,5 c 75,5 27,7 37,0 45,70 3,50 b
9,3 b
9,7
2,03 ab 541,7 ab 23,27 ab 77,5 40,1 31,9 45,76 1,25 b
6,2 b
4,5
2,05 a 566,7 a 23,80 a 75,9 28,9 31,1 42,90 2,50 ab 8,5 ab 4,8
2,01 ab 516,7 b 22,72 b 74,2 31,0 38,3 46,36 16,00 a 21,0 a 22,0
2,02 ab 525,0 ab 22,91 ab 75,8 37,6 38,6 47,00 2,67 b
7,1 b
6,4
2,00 b 500,0 b 22,3 b 78,0 35,6 43,8 47,60 6,33 ab 13,5 ab 8,6
0,041
48,2
1,07
ÖD 7,5 ÖD ÖD
8,53
1,1
5,3
2,65
2,8 12,3 20,1 6,75
24,3
0,0002 0,0011 0,0005 ÖD ÖD ÖD ÖD 0,001 0,0225 0,000
1
Emgi
açı
trans
17,1
12,2
12,3
26,8
13,9
16,9
ÖD
40,6
0,0012
Veri Protein
m
kg/da
312,0 12,0
464,1 11,4
441,8 11,1
386,8 10,7
420,5 10,3
481,1 10,8
ÖD
ÖD
5,2
32,8
ÖD
ÖD
Ekmeklik Multivariate Correlations
Bitki
boyu
2
M de süne
sayısı
0,0194
Tanede
emgi%
-0,162
m2 de Hektol Bin
basak itre
tane
ağır
Baş.ta klorofi m2süne
ne
l içeriğ sayısı
sayısı
0,0195 -0,569 -0,2823 0,4184 0,2929 1
Verim Tanede Sap.en Bayr Baş.yo Kılçık Kılç Başak Protein Tane
kg/da emgi% ine
yap
ğ
dur
boyu Süresi
rengi
kesiti Mum.
-0,2008 0,9728 -0,336 -0,0015 -0,2242 0,3691 0,3691 -0,0767 -0,3247 -0,4244
-0,1617 -0,675 -0,3562 0,3778 0,2911 **0,9728 -0,4074 1
138
-0,2469 0,0402 -0,3298 0,3622 0,3622 0,0275 -0,1859 -0,2647
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
Çizelge-1: Kafes Altı Denemelerine ait Makarnalık Bazı Morfolojik Özellikler
Çeşitler
S.Çanak-98
Aydın-93
Fırat-93
Bağacak
Svevo
Aday-1
Aday-18
Ç.1252
Makarnalık Bazı Morfolojik Özellikler 05-06 D.Bakır
büyüm sapın
bay.yap. başak
kılçık
Kılç Boy Başak.süresi
e şekli
enine
mumsu yoğun 1-9 durumu cm
1-9
kesiti
1-9
1
7
7
7
3
7
122
1
3
7
7
3
7
121
1
5
7
7
3
7
122
5
3
3
9
3
5
132
1
5
7
5
3
7
118
7
3
3
7
3
7
122
1
7
5
7
3
5
126
9
5
7
5
3
7
129
Çizelge-2: Kafes Altı Denemelerine ait Ekmeklik Bazı Morfolojik Özellikler
Çeşitler
Golia
Pehlivan
Nurkent
Adana 99
Cumhur.75
Aday-21
Ekmeklik Bazı Morfolojik Özellikler 05-06 D.Bakır
Tane
büyüm sapın
bay.yap başak kılçık Kılç
Başak.süresi
rengi
e şekli enine
.mumsu yoğun durumu Boy cm
1-9
kesiti
1-9
1-9
2
7
5
5
5
3
5
122
2
9
3
7
7
1
3
124
1
1
5
7
5
3
5
123
1
1
3
7
5
3
5
122
1
7
3
7
5
3
5
118
1
7
3
3
7
3
5
114
Gelecek Yıl Çalışmaları: Denemeler aynı material ve metotla tekrar edilecektir.
139
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
OBJECTİVE
This Memorandum of Understanding between the International Center for Agricultural
Research in the Dry Areas (“ICARDA”) and the General Directorate of Agricultural
Research (“GDAR”) lays out the obligations of both parties within the overall framework of
the Regional Programme to Foster Wider Adoption of Low-Cost Durum Technologies,
supported by the International Fund for Agricultural Development (“IFAD”) and according
to the provisions set forth in the Technical Assistance Grant (“TAG”) Agreement concluded
between IFAD and ICARDA and signed on 24 April 2002.
The programme has a four-year duration (2002/03 – 2005/06) and will be implemented
in five participating countries, namely Algeria, Morocco, Syria, Tunisia, and Turkey. In
accordance with Article III (Section 3.04) of the TAG Agreement, a Memorandum of
Understanding shall be entered into between ICARDA and the national agricultural research
system (“NARS”) of each participating country. This Memorandum of Understanding
constitutes an implementation agreement of the programme.
RESEARCH COMPONENTS
Research components
As indicated in the programme document, Turkey will be involved in two components of the
programme:
Technology Transfer
Adaptive research on durum grain quality
Responsible of Project
Dr. Hasan KILIÇ
Ahmet ALTIKAT (Socioeconomist)
Enver KENDAL
Hüsnü AKTAŞ
Traits of Location
Rainfall
Location
Soth-eastern Anatol.Agr. Res. Inst. Fields
Aktepe köyü /Çınar
Kazancı köyü /Bismil
Distance
from Institute
Population
540,3 mm 0 km
45 km
300
60 km
2000
Some climatic traits of Diyarbakır in 2005-2006 season
Precipitation mm
Semptember
October
November
Decembre
January
February
March
April
May
June
July
TOTAL
2005/2006
0,7
14,9
38,0
94,3
121,7
121,0
27,3
77,9
38,4
0
6,1
540,3
Long term
2.6
30.8
54.6
74.4
74.6
68.4
66.2
73.5
40.8
7.2
0.7
491.4
Heat average
Moistute %
2005/2006
25,0
16,2
7,5
5,3
0,4
4,3
9,2
14,5
19.4
28.5
31.4
2005/2006
31,0
39,7
60,4
72,5
77,1
74,0
62,0
68,9
53,0
23.0
25.0
140
Long term
24.9
17.2
10.0
4.2
1.8
3.6
8.1
13.8
19.3
25.9
31.0
Long term
19
41,2
69,4
59,9
66,0
61,7
53,3
51,9
24.9
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
TECHONOLOGY TRANSFER
Demonstration
Aktepe Öncülü /Çınar Location
Farmer name:
Previous crop
Sowing date
Emergency date
Herbicid application
Village Visiting
Fertilization Date
Fertilizer type
Ferttilize of upper surface
Aydın-93
Sarıçanak
GATAE-6
Cosmidor
GATAE-1-98
Durum Varieties Demonstration. 5
: Mahmut ÖZTÜRK
: Lentil
: 09 November 2005
: 23 November 2006
: Granstar 2gr/da+Ralon
: 4 times
: 09 March 2006
: Basal : 20-20-0 Compoze (30 kg/da)
:30 kg/da Amonyum Nitrat %33
Aktepe/Çınar Location 2005-2006
Heading Bitki
Bin
days
boyu cm tane
Cosmidor
Gatae-1
Gatae-6
Sarıçanak-98
Aydın-93
120
123
122
122
122
85
85
100
90
105
37,7
40,3
37,7
35,6
33,3
HL.
70
77
75
77
77
Tane
verimi
Kg/da
455
436
461
485
400
Çiftçi Verimleri
Aktepe Mahmut ÖZTÜRK
Sarıçanak-98
400
Svevo
350
Golia Ekmeklik sulu 500
141
Vitr Protein Renk
oess
100
100
100
98
99
12,4
12,9
13,3
12,8
13,2
29,0
20,8
26,0
26,9
25,9
Başakta Başakta
tane
tane
ağır.
61,5
2,67
53,3
2,37
59,4
2,38
55,3
2,18
65,5
2,43
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
Kazancı /Bismil Lokasyonu
Farmer name:
Previous crop
Sowing date
Emergency date
Herbicid application
Village Visiting
Fertilizer type Basal
Ferttilize of upper surface
Fertilization date
Aydın-93
Sarıçanak
GATAE-6
GATAE-1-98
Cosmidor
Durum Varieties Demonstration. 5
: MehmeSaid ALTUNÇ
: Lentil
: 09 November 2005
: 23 November 2005
: Garanstar + Ralon
: 4 times
: 20-20-0 Compoze (30 kg/da)
: 30 kg/da Amonyum Nitrat %33
: 9 March 2006
Kazancı/Bismil Location 2005-2006
Heading Bitki
Bin tane HL. Tane
days
boyu cm
verimi
Kg/da
Cosmidor
Gatae-1
Gatae-6
Sarıçanak-98
Aydın-93
121
122
123
123
125
90
90
100
90
105
32,3
37,8
32,3
32,3
34,3
75
79
77
79
78
426,5
406,7
456,3
476,2
406,7
Çiftçi Verimleri
Sarıçanak-98
: 400
Fırat-93
: 400
Diyarbakır-81 : 400
Svevo
: 380
142
Vitroe Protein Tanede Başakta Başakta
ssn
renk
tane
tane
ağır.
99
100
100
100
100
12,1
13,1
13,1
14,6
14,7
28,8
22,3
26,6
28,3
26,3
58,2
53,4
61,0
92,0
59,9
2,31
2,29
2,38
2,75
2,40
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
Back-up Research
ICARDA dan temin edilen aşağıda belirtilen deneme ve nörseriler Diyarbakır enstitü
arazisinde ekilmiştir.
Entry
No
1*
2
3
4
5*
6*
7
8
9
10 *
11
12
13
14 *
15
16
17
18
19
20
21 *
22
23
24
LSD
IDYT 06-CA (International Durum Yield Trial Continental Areas)1-24 x 3
Sowing Date :18 November 2005 Emergence Date:09 Decembre 2005 DİYARBAKIR
Seed ource
Heading Plant TWK HL Witro Protein Minolta Lod Rot
days
height
essnes
Yellov
ging root
cm
Pigmen
13,6
23,0
122
90
34,7
78,8 98
Bcr/Gro1//Mgn/1
12,7
24,4
118
110
40
80,2 99
Mrb5(Ceheck)
12,4
25,2
126
85
33,7
77,8 97
Adnan-1
12,4
25,4
125
85
33,5
78,7 92
Adnan-2
12,2
23,5
122
80
38,7
81,8 99
MgnI3/Aghrass2
12,1
22,3
122
85
35,5
80,9 95
MgnI3/Aghrass2
13,6
23,5
120
110
38,2
78,4 97
60
Hauv(Check)
12,8
23,1
123
95
37,5
78,6 100
Src2/Azn1
10,9
22,3
122
100
34,7
78,6 95
Mrf1/Stj2//Brch1
Stj3//Dra2/Bcr/3/Ter95
13,7
23,8
121
90
36,2
79,7
3
12,4
24,1
120
95
38,5
75,9 97
Krf(Check)
13,6
24,5
126
80
28,5
76,7 97
Bcrch1//Mrf1/Stj2
12,8
22,1
122
95
37,2
78,6 100
Ter-1//Mrf1/Stj2
12,9
22,0
118
85
38,5
80,6 99
MgnI3/Ainzen-1
13,1
23,0
118
90
35,7
78,9 97
MgnI3/Ainzen-1
14,3
27,6
125
80
33,7
77,4 100
X
Waha (Check)
13,0
22,5
119
80
35,7
79,7 99
MgnI3/Ainzen-1
12,9
21,8
118
80
40,7
80,1 99
MgnI3/Ainzen-1
Stj3//Bcr/Lks4/3/Ter97
12,9
22,7
x
120
85
35
76,7
3
12,3
19,2
125
80
36
79,2 94
Gdr-2(Check)
Stj3//Bcr/Lks4/3/Ter99
12,4
22,9
124
95
35
78,3
3
Ter97
13,2
21,2
126
100
36
77,4
1/3/Stj3//Bcr/Lks4
14,0
22,9
122
85
37,7
79,4 99
Beltagy-2
13,2
22,9
126
100
35,5
77,4 99
Aydın-93
Yield
kg/da
Range
883,3
822,7
856,7
814,7
871,3
830,0
644,0
765,3
775,3
A
A-D
A-C
A-D
A-B
A-D
D-E
A-E
A-E
842,7
783,3
613,3
660,7
842,0
776,0
736,0
786,0
791,3
A-C
A-E
E
C-E
A-C
A-E
A-E
A-E
A-E
708,0
722,0
A-E
A-E
828,7
A-D
744,0
830,0
686,7
196,2
A-E
A-D
0,05
CV
%
15,4
143
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
1.5 Irden Eğitim Ve Kooperatif Faaliyetleri
Tarım Kredi Kooperatifinin Faaliyetleri
Gerek Çınar ve gerekse Bismil lokasyonunda kurulu Tarım Kredi Kooperatifleri her
iki lokasyonda da çiftçilerin gübre, tohumluk ve herbsit ihtiyaçlarını ucuz vadeli bir şekilde
karşılayarak üreticilere yardımcı olmuştur. Çınar ilçesine yaklaşık 100 ton sertifikalı
tohumluk Tarım Kredi eliyle dağıtılmıştır.
Bismil ilçesinde; Fırat-93
S.çanak-98
80 ton,
232 ton
Bismil Kazancı Köyünde Yeni Kooperatif Kurma Çalışmaları
Özellikle kazancı lokasyonunda yapılan eğitim ve yayım faaliyetleri sonucu Köyde
Tarımsal sulama ve hayvan yetiştiricileri kooperatifi kurulmasına yönelik girişim başlatılmış
ve müracaatta bulunulmuştur.
İlk etapta 7 kurucu üye çalışmalara başlamış, bilahare 40 üyeli kooperatif
kurulacaktır. Bu sevindirici gelişme proje faaliyetlerinin köydeki başarılarının bir
göstergesidir. (Resim-1)
Resim 1:Tarımsal Sulama ve Hayvan Yetiştiricileri Birliği Kooperatifi
144
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
Çiftçilere Proje kapsamında Önerilen Sertifikalı Makarnalık Tohum Dağıtımı
Her iki lokasyonda da yapılan demonstrasyon ve eğitim çalışmaları neticesinde
sertifikalı tohum kullanımında bir artış söz konusudur. Bu faaliyetin artışında Doğrudan gelir
desteğinin sertifikalı tohumluk kullananlar için bu yıl 25 kuruş/TL destek verilmesi önemli
bir etken olmuştur. Enstitümüzce söz konusu köylere önerilen ve satışı yapılan Fırat-93,
Aydın-93 ve Sarıçanak-98 sertifikalı çeşitler olmaktadır. Satışlar hala devam etmektedir.
Bununla birlikte bazı önder çiftçilere proje kapsamında bedava Aydın-93 tohumu
verilmiştir(Resim-2)
Resim 2:Aydın-93 Tohumluk Dağıtımı
Bölgede Makarnalık Üretim Oranı
TMO alım bareminde Orta Anadolu daki Anadolu Durum buğdayına yıllarca verilen 23 kuruşluk farkı bu bu yıl kaldırması Orta Anadolu çiftçisini makarnalık yetiştirmekten
vazgeçirmiştir. Dolayısıyla ülkemizde Güneydoğu Anadolu yegane makarnalık buğday
yetiştiricisi durumunda kalmıştır. Sezonun başında 32 kuruş/kg olan durum buğdayı Eylül
ayında 40 kuruş/kg olmuştur. Sözkonusu cazip fiyat üreticiyi durum buğdayına yöneltmiştir.
Halen bölgenin buğday üretimi içersindeki durum buğdayının payı %40 civarındadır.
Sonuçlar cezayirdeki toplantıda değerlendirilmiştir.
Algerıa, Morocco, Syrıa, Tunısıa, and Turkey
5th TECHNICAL COORDINATION COMMITTE MEETING
ALGERIA 11-12 NOVEMBER 2006
GELECEK YIL ÇALIŞMALARI
Dördüncü yılını tamamlayan projede koordinatör tarafından sonuç raporunun
yazılması gerektiği bu amaçla alt gruplar oluşturularak 4 yılın faaliyetleri ve getirileri rapor
haline getirilmeye çalışıldı. Alt gruplarda Türkiye olarak yürüttüğümüz Back-Up Researh
(araştırma) ve Technology Transfer (yenilikleri çiftçiye aktarılması) konularında bilgiler
verildi. Bu konuda hazırlanan format e.mail ortamında doldurularak proje koordinatörüne
gönderilecektir.
Proje koordinatörü tarafından hazırlanarak üst kurullara sunulacak sonuç raporu ile
ihtiyaç halinde projenin devam edilip edilemeyeceğine karar verilecektir.
145
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
ÖZGEÇMİŞ
Hasan KILIÇ:
1965 yılında Mardin’e bağlı Kızıltepe ilçesinde doğdu. İlk, orta ve lise
öğrenimini Kızıltepe’de tamamladı. 1982 yılında Atatürk Üniversitesi Ziraat
Fakültesi Tarla Bitkileri Bölümünü kazandı ve 1986 yılı bahar döneminde mezun
oldu. 1987 yılında askerlik vazifesini müteakip, Tarım ve Köyişleri Bakanlığının
açmış olduğu imtihanı kazanarak 1988 yılında Mardin Tarım İl Müdürlüğü Çiftçi
Eğitim ve Yayım Şubesi’nde göreve başladı. Söz konusu şubede 4 yıllık bir
çalışmadan sonra Bakanlığımız Tarımsal Araştırmalar Genel Müdürlüğünün
araştırma enstitülerinin eleman ihtiyacını karşılamak üzere açmış olduğu imtihanı
kazanarak 1992 yılında Güneydoğu Tarımsal Araştırma Enstitüsüne naklen atandı.
1999 yılında ICARDA merkezinde düzenlenen 2 aylık buğday ıslahı konulu
kursa katıldı. Ayrıca Bed Planting System (Sırta ekim sistemi) konusunda Mexica da
kurulu CIMMYT de 2001 tarihinde 1 aylık kursa katıldı.
1998 yılı Mayıs döneminde (KPDS) Kamu Personeli Yabancı Dil Bilgi Seviye Tespit
Sınavına girerek D seviyesinde 60 puan aldı. Enstitüde halen Buğday-Arpa ıslah başkanlığı
ile birlikte bazı agronomik çalışmaları da yürütmektedir. Evli ve 4 çocuk babasıdır.
ULUSAL YAYIN LİSTESİ
1. TÜRK Z., ALKAN Ş., KILIÇ H., POLAT T., 1998. Güneydoğu Anadolu Koşullarında
Yüksek Verimli Mercimek (Lens Culinaris Medik.) Çeşitlerinin Belirlenmesi Üzerine
Bir Araştırma. HR. Ü. Ziraat Fakültesi Dergisi, 2 (4): 65-70. Şanlıurfa
2. KILIÇ H., ÖZBERK İ., ÖZBERK F. 1999. Bazı Ekmeklik Buğday Çeşitlerinin Sıcak Ve
Kurağa Toleranslarının Belirlenmesi Orta Anadolu’da Hububat Tarımının Sorunları ve
Çözüm Yolları Sempozyumu. Ed. H. Ekiz (8-11 Haziran 1999, Konya) s. 358-364.
3. KILIÇ, H., ÖZBERK İ., ÖZBERK F. 1999.Bazı Makarnalık Buğday Çeşitlerinin Sıcak
Ve Kurağa Toleranslarının Belirlenmesi 1999, GAP 1. Tarım Kongresi. (26-28 Mayıs
1999 Şanlıurfa) No: (2):727
4. KILIÇ H., ALAGÖZ R., ÖZBERK, İ. 1999.. Sulanır Şartlarda Pamukla Rotasyona
Girebilecek Ana ve II. Ürün Seçeneklerinin Belirlenmesi III.Tarla Bitkileri Kongresi.
(15-18 Kasım 1999 Adana), 2:165.
5. KILIÇ H. GÜL, İ BAYTEKİN, H. 1999. Diyarbakır Sulu Koşullarında Bazı Ön Bitkilerin
II. Ürün Mısırda Verim ve Bazı Tarımsal Karakterlere Etkisi III. Tarla Bitkileri
Kongresi. (15-18 Kasım 1999 Adana) 1:423.
6. KILIÇ H., ÖZBERK İ., ÖZBERK F. 2000. Diyarbakır Şartlarında Şahin-91 Ve Sur-93
Arpa Çeşitlerinde Uygun Ekim Sıklığının Belirlenmesi Üzerine Bir Araştırma. Anadolu
Dergisi, No: 10(2):35-45.
146
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
7. KILIÇ H., KARADEMİR E., ÖZBERK İ., ALTIKAT A. 2001 Diyarbakır Şartları Sürekli
Pamuk Sisteminde Kışlık Ara Ürün Olarak Tüylü Ve Koca Fiğin Yetiştirilme
İmkanlarının Araştırılması. GAP II. Tarım Kongresi (24-26 Ekim 2001 Şanlıurfa) No:
2:951-958.
8. ÖZBERK İ., ÖZBERK F., GÜLER M., ÖKTEM. A, KILIÇ H., 2001. Makarnalık
Buğdayda (Triticum durum) Bazı Morfolojik Veriler ile Tane Verimi Arasındaki
İlişkiler. Türkiye 4. Tarla Bitkileri Kongresi (17-21 Eylül 2001 Tekirdağ), (1):105-110.
9. KILIÇ H., YAĞBASANLAR T., 2003. Güneydoğu Anadolu Bölgesi Koşullarında
Makarnalık Buğday (Triticum Turgidum ssp Durum) Çeşitlerinin Bazı Kalite Özellikleri
Üzerinde Araştırmalar (Türkiye 5. Tarla Bitkileri Kongresi Diyarbakır) No: (1):180-185
10. KILIÇ H., YAĞBASANLAR T., TÜRK Z., 2003. Makarnalık Buğdayda Bazı Tarımsal
Özelliklerin Genotip X Çevre İntereaksiyonu, Kalıtım Derecesi Tahminleri İle Stabilite
Analizleri (Türkiye 5. tarla Bitkileri Kongresi Diyarbakır) No: (1)/52-57.
11. KILIÇ H., 2004. Diyarbakır Yağışa Dayalı Şartlarında Sur-93 Arpa Çeşidinin Azotlu ve
Fosforlu Gübre İsteğinin Belirlenmesi (3. Ulusal Gübre Kongresi 11-13 Ekim 2004
Tokat) No (1):.399-406.
12. KILIÇ H., KARAHAN, H., İLKHAN, A. Ve ALTIKAT A., 2005. Kızıltepe ve Harran
Şartlarında Şahin-91 ve Sur-93 Arpa Çeşitlerinde. Uygun Ekim Sıklığının Belirlenmesi.
GAP IV Tarım Kongresi (21-23 Eylül 2005 Şanlıurfa) s.1540-1546
13. KILIÇ H., ERDEMCİ İ., KARAHAN T., AKTAŞ H., KARAHAN H ve KENDAL E.,
2005 Güneydoğu Anadolu Bölgesi Şartlarında Bazı Ekmeklik Buğday Çeşitlerinin Verim
Stabiliteleri Üzerine Araştırmalar. GAP IV Tarım Kongresi (21-23 Eylül 2005 Şanlıurfa.
S. 809-814
14. KILIÇ H., ERDEMCİ İ., KARAHAN T., AKTAŞ H., KARAHAN H. ve KENDAL E.,
2005 Güneydoğu Anadolu Bölgesi Şartlarında Bazı Makarnalık Buğday Çeşitlerinin
Verim Stabiliteleri Üzerine Araştırmalar. GAP IV Tarım Kongresi (21-23 Eylül 2005
Şanlıurfa. S. 768-773
15. KILIÇ H., GÜRSOY S. ve İLKHAN A. 2005. Güneydoğu Anadolu Bölgesinde Sırta
Ekim Sisteminin Uygulanabilme İmkanları. GAP IV Tarım Kongresi (21-23 Eylül 2005
Şanlıurfa S. 1534-1539
16. KILIÇ H., 2006 Diyarbakır Yağışa Dayalı Şartlarında Şahin-91 Arpa Çeşidinin Azotlu
ve Fosforlu Gübre İsteğinin Belirlenmesi Harran Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi
2006, No, 10(1-2):781
17. KILIÇ H., ÖZBERK İ., ÖZBERK F. 2007 Farklı Doz Ve Zamanda Verilen CCE
(Chlormequat-Chlorid + Ethephon)’In Diyarbakır Şartlarında Aydın-93 Buğday
Çeşidinde Verim Ve Verim Unsurlarına Etkisi Ç.Ü. ziraat fakültesi dergisi (Baskıda).
18. KILIÇ H. 2007. Ekmeklik Buğdayda Bazı Tarımsal Özelliklerin Genotip X Çevre
İntereaksiyonu, Kalıtım Derecesi Tahminleri İle Stabilite Analizleri Etkisi Tarla Bitkileri
Merkez Araştırma Enstitüsü Dergisi (Baskıda).
147
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
19. KILIÇ H., 2006. Kur’an da Buğday. Zafer Bilim Araştırma Dergisi Ağustos 2006 Sayı
357.
20. KILIÇ H., ve GÜL İ., 2007. Diyarbakır Şartlarında İkinci Ürün Olarak Yetiştirilen Farklı
Mısır Çeşitlerinde Hasat Zamanının Hasıl Verimi, Kalitesi Ve Bazı Tarımsal Karakterlere
Etkisi Üzerinde Bir Araştırma (Anadolu Dergisi Henüz yayınlanmadı)
ULUSLARARASI YAYIN LİSTESİ
1 KARAASLAN D. and KILIÇ H., 2001. A Study on the Effect of Different Rotation
Systems on Some Quality Features of Maraş-92 Cotton Cultivar. OnLine Journal
Biological Sciences 1 (12) 1171-1174
2. GÜRSOY S., SESSİZ, A and KILIÇ H., 2005. The Evolution of possibilities of
Applications of Permanent Ridge Planting Systems in Irrigated Conditions in South
East Anatolia region of TURKEY. The III World Congress on Conservation
Agriculture 3rd to the 7th October 2005 at Nairobi, Kenya.
3. ÖZBERK İ, KILIÇ H., ATLI A., ÖZBERKK, F., and KARLI, B., 2006. A new approach
in variety development and adoption in bread wheat (T.aestivum L) ;high production
income ha-1. Euphytica (2006) 152: 235-245
4. F. DÜŞÜNCELİ. L. ÇETİN, S. ALBUSTAN, Z. MERT, K. AKAN, S. YAZAR, T.
AKAR, N. BOLAT, R. UNSAL, M.E. BAYRAM, İ. ÖZSEVEN, H.O.
BAYRAMOGLU, N. DİNÇER, H. KILIÇ, T. KAHRAMAN, A.F. YILDIRIM 2006.
An Integrated Approach For Development Of Yellow Rust (Puccinia striiformis f.sp.
tritici) Resistant Wheat Germplasm In Turkey. Sunulu Bildiri Third Regional Yellow
Rust Conference For Central & West Asia and North Africa 8-11 June 2006 ,
Tashkjent, Uzbekistan Özet Kitapçığı Sayfa 23
5. F.DÜŞÜNCELİ, L.ÇETİN, S.ALBUSTAN, Z.MERT, K.AKAN, N.BOLAT, A.F.
YILDIRIM, R.ÜNSAL, M.E.BAYRAM, İ. ÖZSEVEN, N.DİNÇER, H.KILIÇ,
H.BAYRAMOĞLU, İ.ÖZTÜRK, U.KÜÇÜKÖZDEMİR, A.İLKHAN J.NİCOL. 2006
An Overview Of The Network For Cereal Diseases Management Research In Turkey.
Poster Bildiri Third Regional Yellow Rust Conference For Central & West Asia and
North Africa 8-11 June 2006 , Tashkjent, Uzbekistan Özet Kitapçığı Sayfa 51-52
148
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
Songül GÜRSOY:
1989 yılında Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarım Makineleri Bölümünden
mezun oldu. 1994-1996 yılları arasında Atatürk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Tarım
Makinaları Anabilim Dalında araştırma görevlisi olarak çalıştı.
1997 yılında yüksek lisansını tamamladı. Ocak-1996’da Güneydoğu Anadolu Tarımsal
Araştırma Enstitüsünde göreve başladı. 1998 yılında Çukurova Ünivesitesi Fen bilimleri
Enstitüsü Tarım Makineleri Anabilim Dalında Taneli Ürünleri Temizleme ve Sınıflandırma
üzerine doktora çalışmasına başladı. Halen aynı enstitüde mekanizasyon ile ilgili projelerde
yer almaktadır.
ULUSAL YAYINLAR
1. BASTABAN, S., GÜLER, İ.E., GÜRSOY S. 1997. Farklı Tip Dipkazan Ayaklarının
Toprağın Bazı Makanik Özelliklerine Olan Etkilerinin Belirlenmesi. Tarımsal
Mekanizasyon 17. Ulusal Kongresi 17-19 Eylül 1997, TOKAT
2. BASTABAN, S., GÜLER, İ.E., GÜRSOY S. 1997. Farklı Tip Dipkazan Ayaklarının
Çeki Kuvveti ve Yakıt Tüketimlerinin Belirlenmesi. Tarımsal Mekanizasyon 17.
Ulusal Kongresi 17-19 Eylül 1997, TOKAT
3. EMİNE KARADEMİR, ÇETİN KARADEMİR, İRFAN ÖZBERK, SONGÜL
GÜRSOY, Current Status and Future Perspectives in Cotton in Southeast of
Anatolia. The Inter-Regional Cooperative Research Network on Cotton, A Joint
Workshop And Meeting Of The All Working Groups, 20-24 September 2000, 324327, Adana- TURKEY
4. GÜRSOY SONGÜL, EMİNE KARADEMİR, ÇETİN KARADEMİR Mechanization
in Cotton, Its Problems and Some Suggestions for Better Crop Management in SouthEastern Anatolian Region and Turkey. The Inter-Regional Cooperative Research
Network on Cotton, A Joint Workshop And Meeting Of The All Working Groups,
20-24 September 2000, 320-323, Adana- TURKEY
5. GÜRSOY SONGÜL, EMİNE KARADEMİR, ÇETİN KARADEMİR, 2001.
Güneydoğu Anadolu Bölgesinde Makinalı Hasada Uygun Pamuk Çeşitlerinin
Belirlenmesi. Tarımsal Mekanizasyon 20. Ulusal Kongresi, 13-15 Eylül 2001. Harran
Üniv. Ziraat Fakültesi Tarım Makinaları Bölümü, 210-215, Şanlıurfa
6. GÜRSOY S., SESSİZ, A and KILIÇ, H., 2005. The Evolution of possibilities of
Applications of Permanent Ridge Planting Systems in Irrigated Conditions in South
East Anatolia region of TURKEY. The III World Congress on Conservation
Agriculture 3rd to the 7th October 2005 at Nairobi, Kenya.
7. KILIÇ, H., GÜRSOY S. ve İLKHAN, A. 2005. Güneydoğu Anadolu Bölgesinde
Sırta Ekim Sisteminin Uygulanabilme İmkanları. GAP IV Tarım Kongresi (21-23
Eylül 2005 Şanlıurfa S. 1534-1539
149
T.C.
TARIM VE KÖYİŞLERİ BAKANLIĞI
TARIMSAL ARAŞTIRMALAR GENEL MÜDÜRLÜĞÜ
GÜNEYDOĞU ANADOLU TARIMSAL ARAŞTIRMA
ENSTİTÜSÜ MÜDÜRLÜĞÜ
YEMEKLİK TANE
BAKLAGİLLER
ARAŞTIRMALARI
DİYARBAKIR
2007
151
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
2. YEMEKLİK TANE BAKLAGİLLER
2.1 Kırmızı Mercimek Islah Çalışmaları
Proje No
: TAGEM/TA/03/10/01/007
Projenin Adı
: Güneydoğu Anadolu Bölgesi Yemeklik Tane Baklagiller
Araştırmaları (Kırmızı Mercimek ve Nohut Islah
Çalışmaları)
Yürütücüsü Kuruluş
: Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
Proje Lideri
: Murat KOÇ
Proje Yürütücüleri
: Medeni YAŞAR, İrfan ERDEMCİ
Araştırma Fırsat Alanı Kodu : Yemeklik Tane Baklagiller
Araştırma Programı Kodu
: Mercimek ve Nohutta Ürün Kalitesinin iyileştirilmesi ve
Verimliliğinin Arttırılması
Projenin Amacı
: Güneydoğu Anadolu koşullarına uygun, solgunluk
hastalığına (Fusarium wilt) dayanıklı, erkenci, tane özellikleri yönünden üretici ve tüketici
isteklerine cevap veren, yüksek verimli mercimek çeşitlerinin ve antraknoz hastalığı
(Ascochyta rabiei)’na dayanıklı, iri taneli, makineli hasada uygun, erkenci, yüksek verimli
nohut çeşitlerinin geliştirilmesi amaçlanmıştır.
Bu amaçlar doğrultusunda yurt içi ve yurt dışında temin edilen ve geçmiş
dönemlerden gelen çeşitli kademelerdeki açılan materyal ve gözlem bahçeleri; hastalık,
morfolojik ve tarımsal özellikler göz önüne alınarak değerlendirilmektedir. Değerlendirme
sonucunda seçilen materyalden; ön verim, çeşit verim ve bölge verim denemeleri kurulmakta
ve sonuçta gerek iç pazarlarda, gerekse dış pazarlarda aranılan kalite kriterlerine uygun
mercimek ve nohut çeşitleri geliştirilerek bölge çiftçisine sunulmaktır.
Enstitümüzde, Yemeklik Tane Baklagiller Araştırmaları Kırmızı Mercimek ve Nohut
Islah Çalışmaları olmak üzere iki kısımda yürütülmektedir.
Başlangıçtan Bu Yıla Kadar Yapılan Islah Çalışmaları ve Elde Edilen Bulgular:
Kırmızı Mercimek Islah Çalışmaları:
Enstitümüzde mercimek çeşit geliştirme çalışmaları 1979 yılında; bölgenin mercimek
populasyonundan toplanan örnekler, yurt içinde tescil edilmiş çeşitler ve yurt dışından
sağlanan materyallerle kurulan verim ve adaptasyon denemeleriyle başlamıştır. Beğenilen
hatlar seçilip kademe ilerlemesi yapılmıştır.
1983 yılında Yerli populasyondan seçilen Yerli Kırmızı köy çeşidi olarak tescil
edilmiştir.
1987 yılında G.D. Kırmızı-3, Fırat-87 adıyla tescil edilmiştir. Çeşidin elit ve orijinal
kademedeki tohumlukları üretilmektedir.
153
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
1990 yılında ICARDA’dan temin edilen kışa ve kurağa dayanıklı,dik gelişen erkenci
ve verimli olan ILL-1939 hattı Seyran-96 adıyla tescil edilmiştir. Enstitüde çeşidin elit ve
orijinal kademedeki tohumlukları üretilmektedir.
1997 yılında ICARDA’dan temin edilen kışa ve kurağa dayanıklı, erkenci ve verimli
olan F95-30L kırmızı mercimek hattı 2006 yılında Çağıl adıyla tescil edilmiştir.
1997 yılında ICARDA’dan temin edilen kışa ve kurağa dayanıklı, erkenci ve verimli
olan F90-41L kırmızı mercimek hattı 2006 yılında Altıntoprak adıyla tescil edilmiştir.
2005/2006 Yetiştirme Sezonu İklim Verileri:
Uzun Yıllar
Ağ u
sto s
mu z
T em
Haz i
ran
May
ıs
Nisa
n
Mar
t
Şu b
at
O ca
k
Aral
ık
Kası
m
Eki m
Eyl ü
l
0
5 10 15 20 25 30 35
Grafik 1 :Denemenin Yürütüldüğü Yetiştirme Sezonu ve Uzun Yıllara Ait Ortalama
Sıcaklıklar 0C (D.Bakır)
2005-2006
Grafik 2 : Denemenin Yürütüldüğü Yetiştirme Sezonu ve Uzun Yıllara Ait Ortalama
Yağış mm (D.Bakır)
135
120
105
90
75
60
45
30
15
0
Uzun Yıllar
2005-2006
154
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
Grafik 3 :Denemenin Yürütüldüğü Yetiştirme Sezonu ve Uzun Yıllara Ait Ortalama
Nisbi Nem % (D.Bakır)
Ey
lü
l
Ek
im
K
as
ım
A
ra
lı k
O
ca
k
Şu
ba
t
M
ar
t
N
is
an
M
ay
H ıs
az
Te iran
m
m
A uz
ğu
st
os
100
80
60
40
20
0
Uzun Yıllar
2005-2006
Grafik 4 : GAP illeri Kırmızı Mercimek Ekim Alanları %.
Şırnak Kilis
2% 2%
A.Yaman Batman
6%
4%
Ş.Urfa
33%
D.Bakır
29%
Siirt
1%
G.Antep
7%
Mardin
16%
155
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
Grafik 5 :Kırmızı Mercimek Ekim Alanları Yönünden GAP’ın Payı
98%
Diğer Bölgeler
GAP
2005-2006 Ekim Sezonu Deneme Yerleri:
1- Enstitü Arazisi
2- Hazro/ Sarıçanak Köyü
2005/2006 Ekim Sezonunda kurulan Denemeler:
Deneme Adı
Lokasyon
KMBVD-1
Diyarbakır-Hazro
KMÇVD-1
Diyarbakır
KMÇVD-2
Diyarbakır
KMÖVD
Diyarbakır
YMÖVD
Diyarbakır
ÜM-BVD
Diyarbakır-Hazro
ÜM-ÇUD
Diyarbakır-Hazro
LIF3N-S
Diyarbakır
LIFWN
Diyarbakır
LIEN-E
Diyarbakır
LIEN-S
Diyarbakır
LIDTN
Diyarbakır
LICTN
Diyarbakır
156
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
2005-2006 Yılı Kırmızı Mercimek Islah Çalışmalar ve Elde edilen Bulgular
2005-2006 yetiştirme dönemi mercimek denemeleri 08-14/11/2004 tarihinde
ekilmiştir. Mercimeğin çıkış dönemindeki uygun hava sıcaklığı sayesinde çıkışlar iyi
olmuştur. Nisan ve Mayıs ayı içerisinde son gelen yağışlardan dolayı mercimeklerde hafif
yatma görülmüştür.
Gözlem Bahçeleri:
1- Solgunluk Hastalığı Gözlem Bahçesi (LIFWN-2006)
Deneme, 2 kontrol çeşit (Fırat-87, ILL 101x162) ve 38 hat ile kurulmuştur.
Tarla ve laboratuarda yaptığımız gözlemler sonucunda 2 hat ön verim denemesinde
kullanılmak üzere seçilmiştir.
2- Erkenci Elit Nörseri Gözlem Bahçesi (LIEN-E 2006)
Deneme, 1 kontrol çeşit (Seyran-96) ve 35 hat ile kurulmuştur. Tarla ve
laboratuarda yaptığımız gözlemler sonucunda aktarılabilecek uygun hat
bulunmadığından seçim yapılmamıştır.
3- Elit Nörseri Gözlem Bahçesi (LIEN-S 2006)
Deneme, 1 kontrol çeşit (Fırat-87) ve 63 hat ile kurulmuştur. Tarla ve
laboratuarda yaptığımız gözlemler sonucunda 2 hat ön verim denemesinde
kullanılmak üzere seçilmiştir.
4- Kurağa Dayanıklılık Gözlem Bahçesi (LIDTN 2006)
Deneme, 1 kontrol çeşit (Seyran -96) ve 29 hat ile kurulmuştur. Tarla ve
laboratuarda yaptığımız gözlemler sonucunda 1 hat ön verim denemesinde
kullanılmak üzere seçilmiştir.
5- Kırmızı Mercimek F3 Erkenci Melezler (LIF3N -E 2006 )
Deneme, 2 kontrol çeşit (Seyran-96, ILL 4605) ve 24 hat ile kurulmuştur.
Tarla ve laboratuarda yaptığımız gözlemler sonucunda Tarla ve laboratuarda
yaptığımız gözlemler sonucunda aktarılabilecek uygun hat bulunmadığından seçim
yapılmamıştır.
6- Küçük Taneli Kırmızı Mercimek F3 Melezler (LIF3N-S 2006)
Deneme, 2 kontrol çeşit (Fırat-87, ILL 4401) ve 18 hat ile kurulmuştur. Tarla
ve laboratuarda yaptığımız gözlemler sonucunda 6 hat bulk edilerek F4 kademesine
aktarılmıştır.
157
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
Verim Denemeleri:
1-Kırmızı Mercimek Ön Verim Denemesi
Deneme, 5 Kontrol çeşidi (Fırat-87, Seyran-96, Yerli Kırmızı, Kafkas, Çağıl) ve 31
hat ile kurulmuştur.
Tarla ve laboratuarda yaptığımız değerlendirmeler sonucunda: Denemenin
Genel verim ortalaması 193,7 kg/da, standartların ortalaması 170,5 kg/da ve seçilen
hatların verim ortalaması 224,1 kg/da verim alınmıştır.
Bin tane Ağırlıkları; denemenin genel ortalaması 35,9 g, standartların
ortalaması 32,2 g ve seçilen hatların ortalaması 40,7g olarak alınmıştır.
Bitki boyu; denemenin genel ortalaması 35,9 cm, standartların ortalaması 36,6
cm ve seçilen hatların ortalaması 36.1cm olarak alınmıştır.
İlk bakla yüksekliği; denemenin genel ortalaması 12.8 cm, standartların
ortalaması 13.8 cm ve seçilen hatların ortalaması 13 cm olarak alınmıştır.
Çiçekleme gün sayısı; denemenin genel ortalaması 160,3 gün, standartların
ortalaması 161.2 gün ve seçilen hatların ortalaması 159.6 gün olarak alınmıştır.
Bu gözlemler sonucunda toplam 12 hat çeşit verim denemesinde kullanmak
üzere seçilmiştir.
158
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
Çizelge 1: Kırmızı Mercimek Ön Verim Denemesinden elde edilen çiçeklenme gün sayısı
(gün), 1000 tane ağırlığı (g) ve tane verimine (kg/da),Bitki Boyu (cm)Ve ilk bakla Yüksekliğine ilişkin
ortalamalar
Çeşit No Çiçekl Tarihi 1000 Ta Ağ.(g)Verim (kg/da)
Bitki Boyu ilk.bak.yük.
(cm)
(cm)
F2005-14L
160
37
178,3
33
10
F2004-8L
162
37
109,2
32
10
F2003-14L
162
47
173,3
37
14
F2005-15L
160
41
195,0
39
13
F2003-19L
161
31
159,2
34
12
81S15
160
45
197,5
37
12
F2003-8L
164
43
65,8
35
11
F92-36L
160
38
148,3
35
13
F2005-10L
160
45
212,5
34
11
F2003-15L
160
41
236,7
35
13
F2003-24L
159
44
235,0
36
13
F2005-12L
160
39
221,7
38
13
F2003-9L
159
43
225,8
35
12
F2004-64L
159
48
154,2
33
10
F2004-31L
158
36
213,3
36
13
F2005-53L
159
42
189,2
36
12
F2004-45L
162
34
213,3
36
12
F2005-58L
160
39
270,8
35
13
F2004-3L
159
35
191,7
34
13
F2004-33L
160
34
250,0
37
14
F2004-47L
160
37
278,3
41
14
81S15
160
40
283,3
39
16
F2003-27L
159
42
225,8
37
14
F2005-25L
160
43
244,2
40
15
F2004-46L
159
42
231,7
37
13
F2005-21L
160
41
195,8
37
15
F2003-24L
160
42
220,0
36
12
F2004-18L
161
41
213,3
39
14
F2004-28L
160
45
141,7
35
12
F2003-10L
162
45
71,7
30
11
F2005-26L
159
43
173,3
33
13
FIRAT-87
165
31
198,3
39
15
SEYRAN-96
160
33
214,2
36
14
Y. KIRMIZI
160
35
135,0
35
12
ÇAĞIL
160
31
178,3
36
13
KAFKAS
161
31
126,7
37
15
159
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
2- Kırmızı Mercimek Çeşit Verim Denemesi-1
4 kontrol çeşit (Seyran-96, Fırat-87, Yerli Kırmızı, Kafkas) 11 hat olmak üzere
toplam 15 çeşit/hat ile “Tesadüf Blokları” deneme desenine göre, 3 tekerrürlü olarak,
Diyarbakır’da kurulan denemenin birinci yılıdır.
Çeşit/hatların çiçeklenme süreleri 159,7 - 165 gün arasında değişmiş olup, en erken
çiçeklenen 2004-48L hatı olurken, en geç Fırat -87 çeşidi çiçeklenmiştir.
Çeşit/hatlara ait 1000 tane ağırlıkları 29,3-48.8 g arasında değişmiş olup, en yüksek
bin tane ağırlığı 2004-7 hattında, en düşük bin tane ağırlığı ise Kafkas çeşidinde elde
edilmiştir.
Çeşit/hatların tane verimleri 148,6-200,8 kg/da arasında değişmiş olup, en yüksek
tane verimi 2003-22L hattından, en düşük tane verimi ise Kafkas çeşidinden elde edilmiştir.
Çeşit/hatların bitki boyları; 30,7-42 cm arasında değişmiş olup, en yüksek bitki boyu
Fırat-87 çeşidinde, en düşük bitki boyu ise 2004-20L hattında, ilk bakla yüksekliği; 11,3 – 17
cm arasıda değişmiş en yüksek Fırat-87 çeşidinde elde edilmiştir.
Kırmızı Mercimek Çeşit Verim Denemesi-1’den elde edilen çiçeklenme gün sayısı
(gün), 1000 tane ağırlığı (g) ve tane verimine (kg/da) ilişkin ortalamalar ve bu ortalamalara
ait Duncan Grupları aşağıda belirtilmiştir.
Çizelge 2: Kırmızı Mercimek Çeşit Verim Denemesi-1’den elde edilen çiçeklenme gün sayısı
(gün), 1000 tane ağırlığı (gr) ve tane verimine (kg/da) ilişkin ortalamalar ve bu ortalamalara ait
Duncan Grupları
ÇEŞİT/HAT
F2003-26L
F2003-22L
F2004-48L
F2004-10L
F2004-7L
F2004-20L
F2000-5L
F2003-22L
F2003-10L
F2003-15L
F2003-24L
Fırat-87
Seyran-96
Yerli Kırmızı
Kafkas
DK %
AÖF (%5)
42,0
B-D
36,3
B-C
İlk.Bak.Yük.
(cm)
14,0
B-D
39,3
D-F
36,0
B-C
12,7
38,8
E-F
34,7
B-D
44,5
B
34,0
48,8
A
36,5
Verim (kg/da) 1000 Tane Ağ.(g) Bit.Boyu (cm)
185,0
174,4
194,4
166,9
189,4
170,0
155,8
200,8
205,3
183,3
196,1
165,3
166,1
165,3
148,6
20,4
ÖD
Çiçek.Gün Say.(gün)
161,3
D-F
C-E
160,3
E-G
12,3
D-E
159,7
G
C-D
12,0
D-E
161,0
D-G
32,7
C-D
11,3
E
161,7
C-E
F-G
30,7
D
11,3
E
162,3
C-D
40,7
C-E
34,0
C-D
12,3
D-E
162,0
C-D
39,0
E-F
33,7
C-D
12,7
C-E
161,3
D-F
41,0
C-E
33,0
C-D
12,3
D-E
160,0
F-G
35,0
G-H
32,7
C-D
12,3
D-E
161,7
C-E
42,6
B-C
34,7
B-D
13,3
B-E
160,3
E-G
29,7
I
42,0
A
17,0
A
165,0
A
33,4
H
35,7
B-C
13,3
B-E
163,0
B-C
33,1
H
39,0
A-B
14,7
B-C
164,0
A-B
29,3
I
36,3
B-C
15,3
A-B
164,3
A-B
4,7
2,99 *
7,7
4,84 *
160
10,1
2,23 *
1,1
1,57 *
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
3- Kırmızı Mercimek Çeşit Verim Denemesi-2
2 kontrol çeşit (Seyran-96, Fırat-87) toplam 25 çeşit/hat ile “Tesadüf Blokları”
deneme desenine göre, 3 tekerrürlü olarak, Diyarbakır’da kurulan denemenin ikinci yılıdır.
Çeşit/hatların çiçeklenme süreleri 161.3-165.3 gün arasında değişmiş olup, en erken
çiçeklenen F2000-19L hattı olurken, en geç Fırat-87 çeşidi çiçeklenmiştir.
Çeşit/hatlara ait 1000 tane ağırlıkları 29.1-42.8 g arasında değişmiş olup, en yüksek
bin tane ağırlığı F2002-34L hattından, en düşük bin tane ağırlığı ise ILL24-39 hattından elde
edilmiştir.
Çeşit/hatların tane verimleri 329.4 -195,6 kg/da arasında değişmiş olup, en yüksek
tane verimi SPSILL-669 hattından, en düşük tane verimi ise F2002-21L hattında elde
edilmiştir.
Çeşit/hatların bitki boyları; 33,3 -42 cm arasında değişmiş olup, en yüksek bitki boyu
F98-14L hattında, en düşük bitki boyu ise ILL24-39 hattında, ilk bakla yüksekliği; 12,7 –
18,7 cm arasıda değişmiş en yüksek Fırat-87 çeşidinde elde edilmiştir.
Bu denemenin istatistik analizi sonucu öne çıkan toplam 11 hat alınarak Bölge verim
2 oluşturulmuştur.
Kırmızı Mercimek Çeşit Verim Denemesi-2’den elde edilen çiçeklenme gün sayısı
(gün), 1000 tane ağırlığı (g) ve tane verimine (kg/da) ilişkin ortalamalar ve bu ortalamalara
ait Duncan Grupları aşağıda belirtilmiştir
Çizelge 3: Kırmızı Mercimek Çeşit Verim Denemesi-2’den elde edilen çiçeklenme gün sayısı
(gün), 1000 tane ağırlığı (g) ve tane verimine (kg/da) ilişkin ortalamalar ve bu ortalamalara ait
Duncan Grupları
ÇEŞİT/HAT
F89-20l
F94-3L
SPSILL-669
F2002-48L
F99-1L
F98-14L
F2000-3L
F2002-11L
F2002-37L
F96-17L
F2002-26L
F2000-19L
F95-61L
81S15
F2002-21L
F2002-10L
F95-29L
F2002-8L
F98-2L
F95-14L
F2000-9L
F2002-34L
ILL24-39
SEYRAN-96
FIRAT-87
DK %
AÖF (% 5)
Verim (kg/da)
291,9
A-B
237,8
B-E
329,4
A
261,7
B-D
226,4
C-E
261,9
B-D
249,7
B-E
240,0
B-E
241,4
B-E
263,1
B-C
249,4
B-E
220,6
C-E
228,3
C-E
233,3
C-E
195,6
E
246,7
B-E
293,1
A-B
293,1
A-B
232,5
C-E
234,7
B-E
266,9
B-C
276,4
A-C
203,9
D-E
233,1
C-E
218,6
C-E
14,30
58,49 *
1000 Tane Ağ.(g) Bit.Boyu (cm) İlk.Bak.Yük. (cm)
42,3
39,8
36,7
42,2
31,5
37,5
42,2
41,7
42,3
42,2
40,7
39,7
39,4
40,8
41,3
39,9
42,0
41,5
42,0
41,0
32,8
42,8
29,1
30,5
31,0
A
C-D
F
A
G-H
E-F
A
A-C
A
A
A-D
C-D
D-E
A-D
A-D
B-D
A-B
A-D
A-B
A-D
G
A
I
H-I
G-I
3,31
2,12 *
38,7 A-D
37,3 B-F
41,0 A-B
40,7 A-C
38,3 A-D
42,0
A
40,3 A-C
38,3 A-D
39,0 A-D
37,7 B-E
37,3 B-F
37,0 B-F
37,0 B-F
35,0 D-F
37,7 B-E
35,3 D-F
38,3 A-D
38,7 A-D
38,3 A-D
36,7 C-F
40,3 A-C
35,7 D-F
33,3
F
34,0 E-F
40,7 A-C
6,7
4,19 *
161
15,7
16,0
17,0
17,0
15,7
17,7
17,3
14,3
14,7
14,7
16,0
13,3
17,3
14,3
15,7
13,3
15,3
15,0
16,3
15,7
17,0
14,7
12,7
14,0
18,7
B-F
A-F
A-D
A-D
B-F
A-B
A-C
D-G
C-G
C-G
A-F
F-G
A-C
D-G
B-F
F-G
B-G
B-G
A-E
B-F
A-D
C-G
G
E-G
A
11
2,82 *
Çiçek.Gün
Say.(gün)
162,7
162,0
162,0
162,7
162,0
161,7
162,3
163,0
161,7
161,7
162,3
161,3
162,0
162,0
162,3
162,3
162,0
162,3
162,3
161,7
163,3
161,7
164,0
163,0
165,3
1,1
1*
C-E
D-F
D-F
C-E
D-F
E-F
C-F
B-D
E-F
E-F
C-F
F
D-F
D-F
C-F
C-F
D-F
C-F
C-F
E-F
B-C
E-F
B
B-D
A
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
4- Kırmızı Mercimek Bölge Verim Denemesi-1
Bu deneme 6 kontrol çeşit (Seyran-96, Fırat-87,Çağıl,Yerli Kırmızı,Kafkas ve Çiftçi)
9 hat olmak üzere toplam 15 çeşit/hat ile “Tesadüf Blokları” deneme desenine göre, 3
tekerrürlü olarak, Diyarbakır ve Hazro lokasyonu olmak üzere 2 lokasyonda kurulmuş ve
denemenin birinci yılıdır.
4.1-Diyarbakır lokasyonu
Çeşit/hatların çiçeklenme süreleri 159.7-165.7 gün arasında değişmiş olup, en erken
çiçeklenen F99-23L hattı olurken, en geç Fırat-87 çeşidi çiçeklenmiştir.
Çeşit/hatlara ait 1000 tane ağırlıkları 26.8-40.2 g arasında değişmiş olup, en yüksek
bin tane ağırlığı F92-48L hattından, en düşük bin tane ağırlığı ise F89-31L hattından elde
edilmiştir.
Çeşit/hatların tane verimleri 153,1-3131 kg/da arasında değişmiş olup, en yüksek tane
verimi F92-36L hattından, en düşük tane verimi ise F96-25L hattında elde edilmiştir.
Çeşit/hatların bitki boyları; 32,7- 41 cm arasında değişmiş olup, en yüksek bitki boyu
Fırat-87 çeşidinde, en düşük bitki boyu ise F96-25L hattında, ilk bakla yüksekliği; 11,3-19,3
cm arasıda değişmiş en yüksek Fırat-87 çeşidinde elde edilmiştir.
Kırmızı Mercimek Bölge Verim Denemesi Diyarbakır’ dan elde edilen çiçeklenme
gün sayısı (gün), 1000 tane ağırlığı (g) ve tane verimine (kg/da) ilişkin ortalamalar ve bu
ortalamalara ait Duncan Grupları aşağıda belirtilmiştir
Çizelge 4: Kırmızı Mercimek Çeşit Verim Denemesi-2’den elde edilen çiçeklenme gün sayısı
(gün), 1000 tane ağırlığı (g) ve tane verimine (kg/da) ilişkin ortalamalar ve bu ortalamalara ait
Duncan Grupları
1000 Tane
Ağ.(g)
27,7
G-I
36,3
B-E
14,7
C-F
Çiçek.Gün
Say.(gün)
162,7
C-D
B
37,0
A-E
13,7
D-G
160,7
F-G
40,2
A
34,7
C-E
13,0
F-G
161,0
E-G
B-F
32,7
C
32,7
E
11,3
G
159,7
G
222,8
B-F
27,4
H-I
33,7
D-E
12,7
F-G
162,7
C-D
F90-36L
234,2
B-E
27,5
G-I
34,7
C-E
13,3
E-G
162,3
C-E
F96-23L
247,5
B-D
27,1
H-I
33,7
D-E
13,3
E-G
163,3
B-D
F89-31L
255,0
A-C
26,8
I
36,7
A-E
15,0
C-F
162,0
D-F
Çağıl
188,1
D-G
31,2
C-D
40,3
A-B
16,3
B-C
163,3
B-D
F96-25L
153,1
G
29,9
D-F
32,7
E
12,7
F-G
160,7
F-G
Fırat-87
168,1
F-G
29,1
E-G
41,0
A
19,3
A
165,7
A
Seyran-96
201,7
C-G
30,3
D-E
35,0
C-E
12,7
F-G
162,7
C-D
Yerli Kırmızı
172,2
E-G
29,9
D-F
38,3
A-C
15,7
C-E
163,7
B-C
Kafkas
183,6
D-G
28,4
F-H
37,3
A-D
16,0
C-D
163,7
B-C
Çiftçi
215,6
B-G
27,2
H-I
40,0
A-B
18,7
A-B
164,3
A-B
ÇEŞİT/HAT
Verim (kg/da)
F92-36L
313,1
A
F92-34L
276,9
A-B
36,9
F92-48L
223,3
B-F
F99-23L
223,9
WH80
DK %
AÖF (%5)
Bit.Boyu (cm) İlk.Bak.Yük.(cm)
17,8
3,3
7,5
10
1
65,37 *
1,65 *
4,57 *
2,44 *
1,5 *
162
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
4.2-Hazro Lokasyonu
Çeşit/hatların çiçeklenme süreleri 163,3-168 gün arasında değişmiş olup, en erken
çiçeklenen F96-25L hattı olurken, en geç Kafkas çeşidi çiçeklenmiştir.
Çeşit/hatlara ait 1000 tane ağırlıkları 25,3 - 40 g arasında değişmiş olup, en yüksek
bin tane ağırlığı F92-48L hattından, en düşük bin tane ağırlığı ise F96-23L hattından elde
edilmiştir.
Çeşit/hatların tane verimleri 155- 269.4 kg/da arasında değişmiş olup, en yüksek tane
verimi F96-25L hattından, en düşük tane verimi ise Yerli Kırmızı çeşidinde elde edilmiştir.
Kırmızı Mercimek Bölge Verim Denemesi Diyarbakır’ dan elde edilen çiçeklenme
gün sayısı (gün), 1000 tane ağırlığı (g) ve tane verimine (kg/da) ilişkin ortalamalar ve bu
ortalamalara ait Duncan Grupları aşağıda belirtilmiştir
Çizelge 5: Kırmızı Mercimek Çeşit Verim Denemesi-2’den elde edilen çiçeklenme gün sayısı
(gün), 1000 tane ağırlığı (g) ve tane verimine (kg/da) ilişkin ortalamalar ve bu ortalamalara ait
Duncan Grupları
ÇEŞİT/HAT
F92-36L
Verim (kg/da)
233,6
A-C
1000 Tane Ağ.(g)
28,0
E-F
F92-34L
206,4
A-C
35,3
B
166,3
A-E
F92-48L
172,2
B-C
40,0
A
163,7
F-G
F99-23L
227,5
A-C
32,3
C
165,3
C-G
WH80
236,4
A-B
27,7
E-G
166,3
A-E
F90-36L
225,0
A-C
25,7
G-H
165,7
B-F
F96-23L
203,3
A-C
25,3
H
165,7
B-F
F89-31L
195,6
A-C
26,7
F-H
166,0
A-E
Çağıl
168,3
B-C
31,0
C-D
165,0
D-D
F96-25L
269,4
A
30,7
C-D
163,3
G
Fırat-87
194,7
A-C
29,3
D-E
167,3
A-C
Seyran-96
190,0
B-C
29,0
D-E
164,3
E-G
Yerli Kırmızı
155,0
C
28,0
E-F
167,7
A-B
Kafkas
205,6
A-C
28,0
E-F
168,0
A
Çiftçi
246,1
A-B
29,0
D-E
167,0
A-D
DK %
AÖF(%5)
Çiçek.Gün Say.(gün)
164,7
E-G
22
4,7
1
78,85 *
2,32 *
2,3 *
163
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
5- Ülkesel Kırmızı Mercimek Bölge Verim Denemesi
Ülkesel Kırmızı mercimek bölge verim denemesi 12 çeşit/hat ile “Tesadüf Blokları”
deneme desenine göre 4 tekerrürlü olarak Diyarbakır ve Hazro lokasyonlarında kurulmuştur.
5.1-Diyarbakır Lokasyonu
Çeşit/hatların çiçeklenme süreleri 158,8-172,8 gün arasında değişmiş olup, en erken
çiçeklenen EM-19 çeşit/hattı olurken, en geç EM 116çeşit/hattı çiçeklenmiştir.
Çeşit/hatlara ait 1000 tane ağırlıkları 28,8- 39 g arasında değişmiş olup, en yüksek bin
tane ağırlığı EM-19 çeşit/hattından, en düşük bin tane ağırlığı ise EM-1 çeşit/hattından elde
edilmiştir.
Çeşit/hatların tane verimleri 94 – 229,8 kg/da arasında değişmiş olup, en yüksek tane
verimi EM 22 çeşit/hattından, en düşük tane verimi ise EM 115 çeşit/hattından elde
edilmiştir.
Çeşit/hatların bitki boyları; 31,5-39,3 cm arasında değişmiş olup, en yüksek bitki
boyu EM 7 çeşit/hat, en düşük bitki boyu EM 20 Çeşit/hattında, ilk bakla yüksekliği; 10,5 16,3 cm arasıda değişmiş en yüksek EM 7 çeşit/hattında elde edilmiştir.
Ülkesel Kırmızı Mercimek Bölge Verim Denemesi Diyarbakır lokasyonundan elde
edilen çiçeklenme gün sayısı (gün), 1000 tane ağırlığı (g) ve tane verimine (kg/da) ilişkin
ortalamalar ve bu ortalamalara ait Duncan Grupları aşağıda belirtilmiştir.
Çizelge 6: Ülkesel Kırmızı Mercimek Bölge Verim Denemesi Diyarbakır lokasyonundan elde
edilen çiçeklenme gün sayısı (gün), 1000 tane ağırlığı (gr) ve tane verimine (kg/da) ilişkin
ortalamalar ve bu ortalamalara ait Duncan Grupları
Çiçek.Gün
Say.(gün)
Verim (kg/da)
EM 15
109,6
D-E
30,3
D-E
36,3
B
12,5
B-D
163,3
C-D
EM 16
100,4
E
29,3
D-E
33,0
C-E
14,0
B
170,8
B
EM 115
94,0
E
29,3
D-E
33,8
B-E
12,8
B-C
170,3
B
EM 116
146,0
C-D
30,5
D
35,3
B-C
14,0
B
172,8
A
EM 19
152,9
C
39,0
A
33,0
C-E
12,0
C-E
158,8
G
EM 20
180,2
B-C
30,0
D-E
31,8
E
10,5
E
161,3
E-F
EM 21
191,5
A-B
32,3
C
32,5
D-E
10,8
D-E
159,8
F-G
EM 22
229,8
A
35,8
B
35,0
B-D
11,8
C-E
161,0
E-F
EM 1
150,4
C
28,8
E
35,8
B
14,3
B
164,3
C-D
EM 2
96,7
E
29,8
D-E
31,5
E
11,3
C-E
164,0
C-D
EM 8
173,5
B-C
29,8
D-E
35,0
B-D
11,8
C-E
162,3
D-E
EM 7
163,3
B-C
30,0
D-E
39,3
A
16,3
A
169,5
B
DK %
AÖF (%)
1000 Tane Ağ.(g) Bit.Boyu (cm)
İlk.Bak.Yük.
(cm)
ÇEŞİT/HAT
17,8
3,4
5,4
10,7
1,1
38,45 *
1,75 *
2,67 *
1,95 *
2*
164
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
5.2- Hazro Lokasyonu
Çeşit/hatların çiçeklenme süreleri 160-166 gün arasında değişmiş olup, en erken
çiçeklenen EM 21 ve EM 22 çeşit/hatları olurken, en geç EM 116 çeşit/hattı çiçeklenmiştir.
Çeşit/hatlara ait 1000 tane ağırlıkları 26,5- 36,8 g arasında değişmiş olup, en yüksek
bin tane ağırlığı EM-22 çeşit/hattından, en düşük bin tane ağırlığı ise EM-115 çeşit/hattından
elde edilmiştir.
Çeşit/hatların tane verimleri 16,9 – 370,2 kg/da arasında değişmiş olup, en yüksek
tane verimi EM 21 çeşit/hattından, en düşük tane verimi ise EM 115 çeşit/hattından elde
edilmiştir.
Ülkesel Kırmızı Mercimek Bölge Verim Denemesi Diyarbakır lokasyonundan elde
edilen çiçeklenme gün sayısı (gün), 1000 tane ağırlığı (g) ve tane verimine (kg/da) ilişkin
ortalamalar ve bu ortalamalara ait Duncan Grupları aşağıda belirtilmiştir.
Çizelge 7: Ülkesel Kırmızı Mercimek Bölge Verim Denemesi Diyarbakır lokasyonundan elde
edilen çiçeklenme gün sayısı (gün), 1000 tane ağırlığı (gr) ve tane verimine (kg/da) ilişkin
ortalamalar ve bu ortalamalara ait Duncan Grupları
ÇEŞİT/HAT
Verim (kg/da)
1000 Tane Ağ.(g)
Çiçek.Gün Say.(gün)
EM 15
268,5
B
28,5
C
163,5
A-C
EM 16
168,5
D-E
26,8
D-E
164,5
A-B
EM 115
156,9
E
26,5
E
164,5
A-B
EM 116
201,7
C-D
28,3
C-D
166,0
A
EM 19
328,1
A
36,3
A
160,3
D
EM 20
369,0
A
28,3
C-D
162,3
B-C
EM 21
370,2
A
30,8
B
160,0
D
EM 22
365,2
A
36,8
A
160,0
D
EM 1
246,9
B
29,5
B-C
164,5
A-B
EM 2
243,3
B-C
28,0
C-E
163,5
A-C
EM 8
263,3
B
28,3
C-D
161,0
C-D
EM 7
251,0
B
28,3
C-D
164,5
A-B
DK %
AÖF (%5)
11,0
4
10,7
42,52 *
1,67 *
2,51 *
165
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
6- Ülkesel Mercimek Çeşit Uyum Denemesi
Ülkesel Mercimek Çeşit Uyum denemesi 6 çeşit ile “Tesadüf Blokları” deneme
desenine göre 4 tekerrürlü olarak Diyarbakır ve Hazro lokasyonlarında kurulmuştur.
6.1- Diyarbakır Lokasyonu
Çeşit/hatların çiçeklenme süreleri 163-166,3 gün arasında değişmiş olup, en erken
çiçeklenen Seyran-96 ve Yerli Kırmızı çeşitler iolurken, en geç Fırat-87 çeşitdi
çiçeklenmiştir.
Çeşit/hatlara ait 1000 tane ağırlıkları 28,5-31,8 g arasında değişmiş olup, en yüksek
bin tane ağırlığı Yerli Kırmızı çeşidinde, en düşük bin tane ağırlığı ise Kafkas çeşidinden
elde edilmiştir.
Çeşit/hatların tane verimleri 175,6- 209,6 kg/da arasında değişmiş olup, en yüksek
tane verimi Fırat-87 çeşidinden, en düşük tane verimi ise Özbek çeşidinden elde edilmiştir.
Çeşit/hatların bitki boyları; 36,8- 38,8 cm arasında değişmiş olup, en yüksek bitki
boyu Fırat-87 çeşidinden, en düşük bitki boyu Çiftçi çeşidinde, ilk bakla yüksekliği; 16-18
cm arasıda değişmiş en yüksek Fırat-87 çeşidinden elde edilmiştir.
Ülkesel Mercimek Çeşit Uyum Denemesi Diyarbakır lokasyonundan elde edilen
çiçeklenme gün sayısı (gün), 1000 tane ağırlığı ve tane verimine (kg/da) ilişkin ortalamalar
ve bu ortalamalara ait Duncan Grupları aşağıda belirtilmiştir.
Çizelge 8: Ülkesel Mercimek Çeşit Uyum Denemesi Diyarbakır lokasyonundan elde edilen
çiçeklenme gün sayısı (gün), 1000 tane ağırlığı (gr) ve tane verimine (kg/da) ilişkin ortalamalar ve
bu ortalamalara ait Duncan Grupları
ÇEŞİT/HAT
EM 1 (Kafkas)
EM 2 (Özbek)
EM 3 (Çiftçi)
EM 7 (Fırat-87)
EM 8 (Seyran-96)
EM 9 (Yerli Kırmızı)
Verim (kg/da) 1000 Tane Ağ.(g) Bit.Boyu (cm) İlk.Bak.Yük. (cm) Çiçek.Gün Say.(gün)
182,1
175,6
189,2
209,6
208,8
192,7
28,5
D
28,8
C-D
28,8
C-D
30,8
A-B
30,0
B-C
31,8
A
38,0
16,0
38,5
16,8
36,8
16,0
38,8
18,0
37,0
15,3
38,0
15,8
164,8
B
164,5
B
165,3
A-B
166,3
A
163,0
C
163,0
C
DK %
10,9
3,3
6,5
10,6
1,0
AÖF (% 5)
ÖD
1,48 *
ÖD
ÖD
1,01 *
166
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
6.2- Hazro Lokasyonu
Çeşit/hatların çiçeklenme süreleri 164,8-167,3 gün arasında değişmiş olup, en erken
çiçeklenen Seyran-96 çeşidi olurken, en geç Fırat-87 çeşidi çiçeklenmiştir.
Çeşit/hatlara ait 1000 tane ağırlıkları 28,8-31 g arasında değişmiş olup, en yüksek bin
tane ağırlığı Yerli Kırmızı çeşidinde, en düşük bin tane ağırlığı ise Özbek çeşidinden elde
edilmiştir.
Çeşit/hatların tane verimleri 197,1- 290,4 kg/da arasında değişmiş olup, en yüksek
tane verimi Çiftçi çeşidinden, en düşük tane verimi ise Yerli Kırmızı çeşidinden elde
edilmiştir.
Ülkesel Mercimek Çeşit Uyum Denemesi Diyarbakır lokasyonundan elde edilen
çiçeklenme gün sayısı (gün), 1000 tane ağırlığı ve tane verimine (kg/da) ilişkin ortalamalar
ve bu ortalamalara ait Duncan Grupları aşağıda belirtilmiştir.
Çizelge 9: Ülkesel Mercimek Çeşit Uyum Denemesi Diyarbakır lokasyonundan elde edilen
çiçeklenme gün sayısı (gün), 1000 tane ağırlığı (gr) ve tane verimine (kg/da) ilişkin ortalamalar ve
bu ortalamalara ait Duncan Grupları
ÇEŞİT/HAT
Verim (kg/da)
1000 Tane Ağ.(g)
EM 1 (Kafkas)
242,7
B-C
30,0
A-B
EM 2 (Özbek)
247,9
A-B
28,8
B
EM 3 (Çiftçi)
290,4
A
28,8
B
EM 7 (Fırat-87)
233,5
B-C
30,5
A
EM 8 (Seyran-96)
257,7
A-B
30,5
A
EM 9 (Yerli Kırmızı)
197,1
C
31,0
A
DK %
AÖF (% 5)
ƒ
ƒ
Fırat-87
Seyran-96
166,5
167,0
167,0
167,3
164,8
165,8
12,5
3,1
1
46,2 *
1,39 *
1,95
2005-2006 Yılı Elit Tohum Üretimi:
ƒ Çeşit
Çiçek.Gün
Say.(gün)
Sıra Sayısı
2500
2500
167
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
2006-2007 Yılı Kırmızı Mercimek Islah Programı
Diyarbakır Lokasyonu
Açılan Materyal
¾ LIF3N-S-2007 (24+2)
Gözlem Bahçeleri
¾
LIEN-S-2007 (63+1)
¾
LIEN-E-2007 (32+1)
¾
LIDTN-2007 (28+1)
Verim Denemeleri:
• Kırmızı Mercimek Bölge Verim Denemesi -1
• Kırmızı Mercimek Bölge Verim Denemesi -2
• Kırmızı Mercimek Çeşit Verim Denemesi-1
• Kırmızı Mercimek Çeşit Verim Denemesi-3
• Ülkesel Mercimek Bölge Verim Denemesi
• Ülkesel Mercimek Çeşit Uyum Denemesi
Kızıltepe lokasyonu :
• Kırmızı Mercimek Bölge Verim Denemesi -1
• Kırmızı Mercimek Bölge Verim Denemesi -2
• Ülkesel Mercimek Bölge Verim Denemesi
• Ülkesel Mercimek Çeşit Uyum Denemesi
Hazro Lokasyonu :
• Kırmızı Mercimek Bölge Verim Denemesi -1
• Kırmızı Mercimek Bölge Verim Denemesi -2
2006-2007 Yılı Elit Tohum Üretimi:
ƒ Çeşit
ƒ Fırat-87
2500
ƒ Seyran-96
ƒ Çağıl (Çoğaltma Parseli)
ƒ Altıntoprak (çoğaltma parseli)
ƒ
Sıra Sayısı
2500
3000
3000
Demonstrasyonlar (9 Çeşit) : Enstitü Arazisi, Mardin, Hazro, Kocaköy ve Bismil
168
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
2.2 Nohut Islah Çalışmaları
Enstitüde nohut ıslah çalışmaları 1981 yılında başlamıştır. Söz konusu yıldan itibaren
ICARDA’dan sağlanan materyaller; gözlem bahçesi, ön verim denemesi, çeşit verim
denemesi şeklinde ekilmiştir. Uzun yıllar yürütülen yazlık ve kışlık nohut çalışmaları
sonucunda; kışlık ekilen nohutların uzun boylu, antraknoz hastalığına tolerant ve yüksek
verimli, yazlık ekilen nohutların ise kısa boylu, antraknoz hastalığına hassas ve düşük verimli
oldukları gözlenmiştir. Özellikle ilkbahar yağışlarının uzun sürdüğü yıllar yazlık nohutlar
antraknoz hastalığından fazla zarar görürken, kışlık nohutlar az etkilenmişlerdir.
1986 yılında, ILC-482 hattı Güney Sarısı-482 adıyla tescile teklif edilmiştir. ILC-482
antraknoz hastalığına tolerant, erkenci, genel adaptasyonu iyi, dallanma durumu nedeniyle
makinalı tarıma uygun olmayıp, küçük aile işletmeleri için çok uygun bir çeşit olduğu kabul
edilerek tescil edilmiştir.
1990 yılında, kışlık nohut denemelerinden seçilen ve kışlık yetiştirmeye uygun olduğu
belirlenen ICARDA/ICRISAT orijinli FLIP84-79C ve FLIP83-47C melez hatları tescile
teklif edilmiştir. Bunlardan F83-47C hattı 1995’te antraknoz hastalığına tolerant, iri taneli,
genel adaptasyonu iyi, yüksek boylu ve ilk bakla yüksekliğinin fazla olması nedeniyle
makinalı hasada uygun bir çeşit olduğu kabul edilerek DİYAR-95 adıyla tescil edilmiştir.
Grafik 1: Güneydoğu Anadolu Bölgesi İller Bazında Nohut Ekim Alanları %.
S iirt
1%
Ş .Urfa
10%
Ş ırnak
3%
Kilis
7%
A.Yaman
17%
Mardin
8%
G.Antep
7%
D.Bakır
46%
169
Batman
1%
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
Grafik 2 :Nohut Ekim Alanları Yönünden GAP’ın Payı
13%
Diğer Bölgeler
GAP
2005-2006 Yılı Nohut Islah Çalışmaları ve Elde edilen Bulgular:
2004-2005 yetiştirme dönemi nohut denemelerinin ekimleri 06-09/12/2005 tarihleri arasında
yapılmıştır. Bu yıl yürütülen denemeler ve elde edilen sonuçlar aşağıda özet olarak
verilmiştir.
2005-2006 Ekim Sezonu Deneme Yerleri:
Enstitü Arazisi
2005/2006 Ekim Sezonunda Kurulan Denemeler:
1- İri Taneli Nohut Çeşit Verim Denemesi (İTNÇVD)
2- Nohut Çeşit Verim Denemesi (NÇVD)
3- Nohut Gözlem Bahçesi (NGB)
4- Nohut Tek Bitki Sıraları
5- Ülkesel Nohut Uyum Denemesi (ÜN-UD)
6- Ülkesel Nohut Verim Denemesi (ÜNVD)
7- Ülkesel Nohut Gözlem Bahçesi (ÜN-GB)
8- Ülkesel Nohut Açılan Materyal (ÜN-AÇ)
ICARDA KAYNAKLI DENEMELER
1- CIDTN-2006
2- CIF4N-MR-2006
3- CIEN-W-2006
DENEME ADI
ÜN-AÇ-2006
ÜN-GB-2006
CIF4N-MR-2006
CIDTN-2006
CIEN-W-2006
NGB (DYB)
Tek Bitki Sıraları
EKİLEN HAT SAYISI
19(250 Sıra)
131+1
28+2
40+1
47+2
16+4
65 sıra
170
SEÇİLEN HAT SAYISI
1
5
12
4
8
3
7 sıra
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
Açılan Materyal:
1- Ülkesel Nohut Açılan Materyal (ÜN-AÇ-2006)
19 farklı melezden oluşan toplam 250 sıra açılan materyal Agumented Design deneme
deseninde sıra boyu 5 m olacak şekilde ekim yapılmış olup tarla ve laboratuar gözlemleri
sonucunda 10 bitki seçilmiştir.
2- CIF4N-MR-2006
3 kontrol (ILC-482, FLIP82-150C ve Diyar-95 ) ve 27 hat olmak üzere toplam 30
çeşit/hat sıra arası 45 cm, parsel boyu 4 m olacak şekilde ekimler yapılmıştır. Tarla ve
laboratuar gözlemleri sonucunda 12 bitki seçilmiştir.
Gözlem Bahçeleri:
1- Tek Bitki Sıraları
Geçen yıl Açılan materyalden seçilen 65 bitki; sıra sayısı 1, sıra boyu 4m ve sıra arsı 45
cm olacak şekilde ekilmiş olup tarla ve laboratuar gözlemleri sonucunda 7 sıra seçilmiştir.
2- Nohut Kurağa Dayanıklılık Nörserisi (CIDTN-2006)
Deneme, 1 kontrol çeşit (ILC-3279) ve 40 hat ile randomized complete blok
deneme deseninde sıra sayısı 1, sıra boyu 2 m. ve sıra arası 45 cm olacak şekilde
kurulmuştur. Tarla ve laboratuarda yaptığımız gözlemler sonucunda 4 hat ön verim
denemesinde kullanılmak üzere seçilmiştir.
3- Kışlık Nohut Elit Nörserisi (CIEN-W-2006)
Deneme, 5 kontrol çeşit (ILC-482, FLIP82-150C,FLIP88-85C, FLIP93-93C
ve Diyar-95) ve 44 hat ile Simple Lattice (7X7) deneme deseninde sıra sayısı 2 sıra
boyu 4 m. sıra aralığı 45 cm olacak şekilde kurulmuştur. Tarla ve laboratuarda
yaptığımız gözlemler sonucunda 8 hat ön verim denemesinde kullanılmak üzere
seçilmiştir.
4- Ülkesel Nohut Gözlem Bahçesi (ÜN-GB-2006)
Deneme, 1 kontrol çeşit ve 132 hat ile agumented design deneme deseninde
sıra arası 45 cm, sıra sayısı 1 ve sıra boyu 4 m olacak şekilde kurulmuştur. Tarla ve
laboratuarda yaptığımız gözlemler sonucunda 5 hat ön verim denemesine aktarılmak
üzere seçilmiştir.
Verim Denemeleri:
1- İri Taneli Nohut Çeşit Verim Denemesi (İTNÇVD)
İri Taneli Nohut Çeşit Verim Denemesi 2 kontrol çeşit(Diyar-95, Yerli Nohut) toplam
çeşit/15 hat ile Diyarbakır’da “Tesadüf Blokları” deneme desenine göre 3 tekerrürlü olarak
denemenin ikinci yılı olarak kurulmuştur.
Denemenin kurulduğu 2005/2006 ekim sezonu deneme alanında çok yoğun bir
antraknoz hastalığı çıkışı olmuştur. Bu denemede yer alan köy popülasyonu yerli nohut
hastalıktan tamamen yok olmuştur. Deneme verileri istatistiki olarak analiz edilirken bu çeşit
dahil edilmemiştir. Analiz edilen çeşitler arasında;
Çeşit/hatların bitki boyları 43-62,7cm arasında değişmiş olup, en yüksek bitki boyu
EGE-3305 hattından, en düşük bitki boyu ise 86 AK 30104 hattından elde edilmiştir.
171
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
Çeşit/hatlara ait ilk bakla yükseklikleri 28,1-42,6 cm arasında değişmiş olup, en
yüksek ilk bakla yüksekliği ILC-95 x 19/1.5 hattından, en düşük ilk bakla yüksekliği ise 85
TH 1861 hattından elde edilmiştir.
Çeşit/hatlara ait 100 tane ağırlıkları 39,2-46,9 g. arasında değişmiş olup, en yüksek
bin tane ağırlığı EGE-3006 hattından, en düşük bin tane ağırlığı ise 86 AK 30104 hattından
elde edilmiştir.
Çeşit/hatların çiçeklenme süreleri 153,7-157 gün arasında değişmiş olup, en erken
çiçeklenen EGE-3306 hattı olurken, en geç 86 AK 30104 hattı çiçeklenmiştir.
Çeşit/hatların tane verimleri 65,9-170,2 kg/da arasında değişmiş olup, en yüksek tane
verimi EGE-3306 hattından, en düşük tane verimi ise ILC-182 x 19/1.5 hattından elde
edilmiştir.
Çeşit/hatların (1..9) antraknoz hastalığı sıkalasına göre;6-9 arasında değişmiş olup, en
yüksek yerli nohut, 86 AK 30104 ve ILC-182 x 19/1.5 hatlarından, en düşük Diyar-95
çeşidinde görülmüştür.
Tarla ve laboratuar analizleri sonucunda denemede öne çıkan toplam 5 hat bölge
verim denemesinde kullanılmak üzere seçilmiştir.
İri Taneli Nohut Çeşit Verim Denemesinden elde edilen bitki boyu (cm), ilk bakla
yüksekliği (cm), 100tane ağırlığı(g), çiçeklenme gün sayısı (gün) ve tane verimine (kg/da)
ilişkin ortalamalar ve bu ortalamalara ait Duncan Grupları aşağıda belirtilmiştir.
Çizelge 1: İri Taneli Nohut Çeşit Verim Denemesinden elde edilen bitki boyu (cm), ilk bakla
yüksekliği (cm), 100 tane ağırlığı (g), çiçeklenme gün sayısı (gün) ve tane verimine (kg/da) ilişkin
ortalamalar ve bu ortalamalara ait Duncan Grupları
ÇEŞİT/HAT
EGE-3002
VERİM
100 TAN.AĞ
128,3
B-D 42,4
B-E
ANT.HAST.
ÇİÇ.TAR
7,0
E-F 156,3
A-B
BİT.BOY
58,2
A-B
İLK.BAK.YÜK
36,9
A-B
EGE-3006
102,6
D-F
A
7,3
D-F
156,7
A-B
57,8
A-B
33,7
A-B
EGE-3012
128,9
B-D 45,3
A-B
7,7
C-E
155,0
C-D
59,2
A-B
37,1
A-B
EGE-3305
143,5
A-B 44,1
A-D
6,7
F-G
154,3
D
62,7
A
39,2
A-B
EGE-3306
170,2
A
44,6
A-C
6,7
F-G
153,7
E
56,1
A-B
36,7
A-B
EGE-3310
71,3
E-F
41,9
C-E
8,0
B-D
155,7
B-C
59,6
A-B
36,2
A-B
EGE-3312
132,6
B-D 42,6
B-D
6,7
F-G
156,0
A-C
60,7
A
37,5
A-B
86 AK 30104
68,3
E-F
39,2
E
9,0
A
157,0
A
43,0
B
35,8
A-B
65,9
F
46,5
A
9,0
A
155,7
B-C
58,0
A-B
36,7
A-B
103,7
C-E
41,8
C-E
8,0
B-D
156,0
A-C
54,3
A-B
30,5
A-B
69,1
E-F
42,8
B-D
8,7
A-B
156,3
A-B
59,8
A-B
42,6
A-B
86,9
E-F
41,5
C-E
8,3
A-C
156,3
A-B
55,4
A-B
34,7
A-B
85 TH 1861
103,3
D-E
41,1
D-E
8,3
A-C
155,7
B-C
50,6
A-B
28,1
B
Diyar-95
140,2
A-C 41,2
D-E
6,0
G
155,7
B-C
60,9
A
36,6
A-B
9,0
A
155,7
B-C
ILC-182 x
19/1.5
ILC-183 x
19/1.5
ILC-95 x
19/1.5
85 TH 1231
46,9
Yerli Nohut
DK %
20
4,6
7,4
1
12,4
16,3
AÖF
36,84
3,3
0,96
1,22
12,2
17,13
172
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
2- Nohut Çeşit Verim Denemesi
Nohut Çeşit Verim Denemesi 3 kontrol çeşit(ILC-482, Diyar-95, Yerli Nohut)
toplam 20 çeşit/hat ile Diyarbakır’da “Tesadüf Blokları” deneme desenine göre 3 tekerrürlü
olarak kurulmuştur.
Denemenin kurulduğu 2005/2006 ekim sezonu deneme alanında çok yoğun bir
antraknoz hastalığı çıkışı olmuştur. Bu denemede yer alan köy popülasyonu yerli nohut, ILC464,, F97-13C ve F98-3C hatları hastalıktan tamamen yok olmuştur. Deneme verileri
istatistiki olarak analiz edilirken bu çeşit ve hatlar dahil edilmemiştir. Analiz edilen çeşit ve
hatlar arasında;
Çeşit/hatların (1..9) antraknoz hastalığı sıkalasına göre; 5-9 arasında değişmiş olup, en
yüksek yerli nohut, ILC-464 , F97-13C,, F97-7C ve F98-3C hatlarından, en düşük F97-135C
hattında görülmüştür.
Çeşit/hatların tane verimleri 36,5- 229,4 kg/da arasında değişmiş olup, en yüksek
tane verimi F97-135C hattından, en düşük tane verimi ise F97-7C hattından elde edilmiştir
Çeşit/hatlara ait 100 tane ağırlıkları 24,9- 42,3 g. arasında değişmiş olup, en yüksek
bin tane ağırlığı F97-70C hattından, en düşük bin tane ağırlığı ise ILC-482 çeşidinden elde
edilmiştir.
Çeşit/hatların bitki boyları 52,1- 66,7 cm arasında değişmiş olup, en yüksek bitki
boyu F97-114C hattından, en düşük bitki boyu ise F97-110C hattından elde edilmiştir.
Çeşit/hatlara ait ilk bakla yükseklikleri 30,6-44,2 cm arasında değişmiş olup, en
yüksek ilk bakla yüksekliği F97-135C hattından, en düşük ilk bakla yüksekliği ise F97-110C
hattından elde edilmiştir.
Çeşit/hatların çiçeklenme süreleri 155 -157,3 gün arasında değişmiş olup, en erken
çiçeklenen F97-110C çeşidi olurken, en geç F97-7C hattı çiçeklenmiştir.
Tarla ve laboratuar analizleri sonucunda denemede öne çıkan toplam 7 hat bölge
verim denemesinde kullanılmak üzere seçilmiştir.
Nohut Çeşit Verim Denemesinden elde edilen bitki boyu (cm), ilk bakla yüksekliği
(cm), 100 tane ağırlığı (g), çiçeklenme gün sayısı (gün) ve tane verimine (kg/da) ilişkin
ortalamalar ve bu ortalamalara ait Duncan Grupları aşağıda belirtilmiştir.
173
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
Çizelge 2: Nohut Çeşit Verim Denemesinden elde edilen bitki boyu (cm), ilk bakla yüksekliği
(cm), 100 tane ağırlığı (g), çiçeklenme gün sayısı (gün) ve tane verimine (kg/da) ilişkin ortalamalar
ve bu ortalamalara ait Duncan Grupları
ÇEŞİT/HAT
F98-170C
F97-27C
F97-7C
F97-70C
F98-11C
F97-5C
F97-114C
F97-85C
F97-135C
F97-102C
F97-127C
F97-125C
F97-110C
F97-90C
ILC-482
Diyar-95
ILC-464
F97-13C
F98-3C
Yerli Nohut
DK%
AÖF
Verim
(kg/da)
52,0
G-H
39,1
H
36,5
H
155,0 D-E
66,9
G
105,9 F
159,6 D-E
192,4 B-C
229,4 A
188,1 B-C
215,0 A-B
180,0 C-D
137,2 E
223,1 A
57,8
G-H
146,7 E
12,1
27,76
100 Tan.Ağ
(g)
38,4
B-C
40,0
B
35,4
F
42,3
A
37,4
C-F
38,3
B-C
36,1
D-F
36,1
D-F
37,5
C-E
37,3
C-F
35,6
E-F
32,3
G
32,8
G
33,2
G
24,9
H
37,8
C-D
3,3
2,01
Ant.Hast
(1..9)
8,0
B-C
8,7
A-B
9,0
A
6,7
D
8,3
A-C
7,7
C
5,3
E-F
6,3
D
5,0
F
6,0
D-E
5,3
E-F
6,0
D-E
6,7
D
5,3
E-F
8,3
A-C
6,3
D
9,0
A
9,0
A
9,0
A
Çiç.Tarihi
(gün)
156,7 A-C
157,0 A-B
157,3 A
156,3 B-D
156,7 A-C
157,0 A-B
156,0 C-D
155,7 D-E
156,0 C-D
156,0 C-D
155,7 D-E
155,7 D-E
155,0 E
155,7 D-E
156,3 B-D
156,0 C-D
157,3 A
157,0 A-B
156,7 A-C
9,0
8
156,3 B-D
3
0,98
A
0,95
Bit.Boyu (cm)
56,0
59,8
60,6
53,9
53,9
59,0
66,7
64,0
66,0
59,5
57,3
63,7
52,1
64,3
55,2
65,1
A-C
A-C
A-C
B-C
B-C
A-C
A
A-B
A
A-C
A-C
A-C
C
A-B
A-C
A-B
11,8
11,9
İlk.Bak.Yük
(cm)
35,6
A-C
38,0
A-C
39,3
A-C
30,7
C
31,4
B-C
38,3
A-C
41,3
A-B
39,6
A-C
44,2
A
37,1
A-C
35,1
A-C
36,5
A-C
30,6
C
40,5
A-C
36,8
A-C
39,3
A-C
16,7
10,5
Ülkesel Nohut Uyum Denemesi
Ülkesel Nohut Uyum Denemesi Araştırma Enstitüleri tarafından geliştirilen nohut
çeşitlerinin denenmesi amacıyla toplam 19 çeşitten oluşan set Diyarbakır’da “Tesadüf
Blokları” deneme desenine göre 3 tekerrürlü olarak kurulmuştur.
Denemenin kurulduğu 2005/2006 ekim sezonu deneme alanında çok yoğun bir
antraknoz hastalığı çıkışı olmuştur. Bu denemede yer alan Canıtez ve Köy popülasyonu yerli
nohut tamamen yok olmuştur. Yok olan çeşitler istatisti analizlere dahil edilmemiştir. Buna
göre;
Çeşitlerin tane verimleri 46,7- 202,2 kg/da arasında değişmiş olup, en yüksek tane
verimi İnci çeşidinden, en düşük tane verimi ise Aziziye çeşidinden elde edilmiştir.
Çeşitlere ait 100 tane ağırlıkları 30-47,1 g arasında değişmiş olup, en yüksek yüz tane
ağırlığı Sarı çeşidinden, en düşük bin tane ağırlığı ise İnci çeşidinden elde edilmiştir.
Çeşit/hatların (1..9) antraknoz hastalığı skalasına göre; 3-9 arasında değişmiş olup, en
yüksek yerli nohut ve Canıtez çeşitlerinde, en düşük İnci çeşidinde görülmüştür
Çeşitlerin bitki boyları 44,4-81,9 cm arasında değişmiş olup, en yüksek bitki boyu
Uzunlu çeşidinden, en düşük bitki boyu ise ILC-482 çeşidinden elde edilmiştir.
Çeşitlere ait ilk bakla yükseklikleri 26,6-56,8 cm arasında değişmiş olup, en yüksek
ilk bakla yüksekliği Uzunlu çeşidinden, en düşük ilk bakla yüksekliği ise ILC-482 çeşidinden
elde edilmiştir.
174
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
Çeşitlerin çiçeklenme süreleri 156,3-158,7 gün arasında değişmiş olup, en erken
çiçeklenen Çağatay ve cevdetbey çeşitleri olurken, en geç ER çeşidi çiçeklenmiştir.
Ülkesel Nohut Uyum Denemesinden elde edilen bitki boyu (cm), ilk bakla yüksekliği
(cm), 100 tane ağırlığı(g), çiçeklenme gün sayısı (gün) ve tane verimine (kg/da) ilişkin
ortalamalar ve bu ortalamalara ait Duncan Grupları aşağıda belirtilmiştir.
Çizelge 3: Ülkesel Nohut Uyum Denemesinden elde edilen bitki boyu (cm), ilk bakla yüksekliği
(cm), 100 tane ağırlığı (g), çiçeklenme gün sayısı (gün) ve tane verimine (kg/da) ilişkin ortalamalar
ve bu ortalamalara ait Duncan Grupları
ÇEŞİT/HAT
Damla
Çağatay
Gülümser
Menemen
Aydın
İzmir
Cevdet bey
Sarı
Akçin
Gökçe
Küsmen
Uzunlu
ER
İnci
Aziziye
Diyar-95
ILC-482
Yaşa-05
Işık-05
Canıtez
Yerli Nohut
DK %
AÖF
VERİM
(kg/da)
126,3 C-E
144,1 C-E
158,7 A-D
146,9 C-E
130,2 C-E
167,0 A-C
105,2 E-F
120,7 D-E
119,4 D-E
141,7 C-E
105,9 E-F
72,8 F-G
156,3 B-D
202,2 A
46,7 G
160,4 A-D
40,0 G
194,4 A-B
103,9 E-F
100 TAN.
AĞ. (g)
34,2 I-J
41,0 B-C
38,0 E-G
38,8 D-F
32,4 J
34,9 H-I
42,4 B
47,1 A
36,9 F-H
38,4 E-F
36,9 F-H
38,1 E-F
39,3 C-E
30,0 K
35,9 G-I
41,6 B-C
23,2 L
35,7 H-I
38,3 E-F
21,5
45,88
3,7
2,24
ANT.HAST.
(1..9)
5,3 E-G
5,0 E-H
5,3 E-G
6,0 C-E
4,3 F-H
5,0 E-H
7,3 B-C
6,3 C-E
7,0 B-D
6,3 C-E
5,7 D-F
7,3 B-C
4,0 G-I
2,7 I
8,0 A-B
3,7 H-I
8,0 A-B
5,3 E-G
7,0 B-D
9,0 A
9,0 A
15,4
1,54
ÇİÇ.TAR.
(gün)
156,7 B-C
156,3 C
156,7 B-C
156,7 B-C
157,7 A-C
156,7 B-C
156,3 C
158,0 A-C
158,0 A-C
157,3 A-C
156,7 B-C
157,7 A-C
158,7 A
156,7 B-C
158,3 A-B
158,0 A-C
157,0 A-C
156,7 B-C
156,7 B-C
157,3 A-C
157,3 A-C
1
1,89
BİT.BOY
(cm)
60,5 D-H
62,5 C-F
65,8 B-D
68,2 B-C
63,6 B-E
68,7 B
63,5 B-E
62,2 D-G
59,7 E-H
56,9 F-H
56,7 F-H
81,9 A
62,5 C-F
56,6 G-H
56,7 F-H
65,9 B-D
44,4 I
65,7 B-D
56,4 H
İLK.BAK.YÜK.
(cm)
37,5
B-E
35,7
C-F
37,3
B-E
43,4
B
37,7
B-E
43,3
B
37,2
B-E
40,1
B-E
40,3
B-D
35,1
C-F
38,3
B-E
56,8
A
38,6
B-E
33,3
E-F
33,6
D-F
42,6
B
26,6
F
41,5
B-C
34,0
D-F
5,5
5,75
10,4
6,74
Ülkesel Nohut Verim Denemesi
Ülkesel Nohut Verim Denemesi 12 çeşit/hat ile Diyarbakır’da “Tesadüf Blokları”
deneme desenine göre 3 tekerrürlü olarak kurulmuştur.
Çeşit/hatların tane verimleri 71,7-222,8 kg/da arasında değişmiş olup, en yüksek tane
verimi EN- 794 hattından, en düşük tane verimi ise EN -720 hattından elde edilmiştir.
Çeşit/hatlara ait 100 tane ağırlıkları 30,6-48,8 g. arasında değişmiş olup, en yüksek
yüz tane ağırlığı EN -723 hattından, en düşük yüz tane ağırlığı ise EN-14 çeşidinden elde
edilmiştir
Çeşit/hatların (1..9) antraknoz hastalığı skalasına göre; 3-8 arasında değişmiş olup, en
yüksek EN- 720, EN-721 ve EN-722 hatlarından, en düşük EN973 hattından görülmüştür
Çeşit/hatların bitki boyları 51,8-79,7 cm arasında değişmiş olup, en yüksek bitki boyu
EN-795 hattından, en düşük bitki boyu ise EN-10 hattından elde edilmiştir.
175
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
Çeşit/hatlara ait ilk bakla yükseklikleri 31,3-51,7 cm arasında değişmiş olup, en
yüksek ilk bakla yüksekliği EN 795 hattından, en düşük ilk bakla yüksekliği ise EN-10
hattından elde edilmiştir.
Çeşit/hatların çiçeklenme süreleri 155,3-157,3 gün arasında değişmiş olup, en erken
çiçeklenen EN-720 hattı olurken, en geç EN-795 hattı çiçeklenmiştir.
Ülkesel Nohut Verim Denemesinden elde edilen bitki boyu (cm), ilk bakla yüksekliği
(cm), 100 tane ağırlığı(g), çiçeklenme gün sayısı (gün) ve tane verimine (kg/da) ilişkin
ortalamalar ve bu ortalamalara ait Duncan Grupları aşağıda belirtilmiştir.
Çizelge 4: Ülkesel Nohut Verim Denemesinden elde edilen bitki boyu (cm), ilk bakla
yüksekliği (cm), 100 tane ağırlığı (g), çiçeklenme gün sayısı (gün) ve tane verimine (kg/da) ilişkin
ortalamalar ve bu ortalamalara ait Duncan Grupları
Çeşit/Hat
EN 794
EN 795
EN 719
EN 720
EN 721
EN 722
EN 723
EN 973
EN 974
EN 975
EN 10
EN 14
DK %
AÖF
Verim (kg/da)
222,8
177,6
135,0
71,7
88,1
82,4
96,7
146,3
101,7
105,6
86,3
204,4
20,8
46,75
A
A-B
B-D
E
E
E
D-E
B-C
C-E
C-E
E
A
100 Tan.Ağ (g)
37,9
37,9
42,8
39,8
37,8
47,1
48,8
38,0
35,7
37,1
38,0
30,6
3
1,89
C-D
D
B
C
D
A
A
C-D
E
D-E
C-D
F
Ant.Hast.
(1…9)
4,7
3,3
6,0
7,7
7,7
8,0
7,0
3,0
4,3
5,3
7,3
4,7
15,1
1,47
Elit Tohum Üretimi:
Çeşit
Diyar-95
ILC-482
Sıra Sayısı
4000
1000
176
C-D
E-F
B-C
A
A
A
A-B
F
D-F
C-D
A-B
C-E
Çiç.Tar.
(gün)
156,7
157,3
156,0
155,3
155,7
155,3
155,3
156,3
157,0
156,7
156,3
155,7
1
1,77
Bit.Boyu
(cm)
64,7
79,7
60,9
66,7
60,8
57,7
64,9
56,7
65,6
54,4
51,8
59,1
7,6
8,02
B-D
A
B-E
B
B-E
C-F
B-C
D-F
B-C
E-F
F
B-F
İlk.Bak.Yük.
(cm)
40,5
51,7
37,1
44,9
38,3
36,6
41,7
31,9
40,0
34,3
31,3
37,3
11,1
7,27
B-D
A
C-E
A-B
B-E
C-E
B-C
E
B-D
D-E
E
C-E
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
2006-2007 Yılı Nohut Islah Programı
Diyarbakır Lokasyonu
Açılan Materyal
¾ CIF3N-MR-2007 (30 hat+3 Standart - 528 sıra)
¾ ÜN-AÇ-2006 (20 hat/Çeşit - 200 sıra)
Gözlem Bahçeleri
¾ CIEN-W-2007 (31 hat+5 standart)
¾ CIDTN-2007 (40 hat+1 standart)
¾ CIABN-2007 (40 hat+1 standart)
¾ ÜNGB (132 hat+1 standart)
¾ NGB (10X1)
¾ Tek Bitki Sıraları (12 hat)
Verim Denemeleri:
¾ Nohut Bölge Verim Denemesi (15X3)
¾ Nohut Ön Verim Denemesi (20 Çeşit/hat)
¾ Ülkesel Nohut Verim Denemesi (11x3)
¾ Ülkesel Nohut Uyum Denemesi (12x3)
¾ NÇTD (11x 4)
Kızıltepe lokasyonu :
¾ Nohut Bölge Verim Denemesi (15X3)
Hazro Lokasyonu :
¾ Nohut Bölge Verim Denemesi (15X3)
¾
¾
¾
¾
¾
¾
¾
Demonstrasyon (10 Çeşit)
Enstitü arazisinde
Kızıltepe
Hazro
Bismil
Kocaköy
Enstitü arazisinde
ƒ
ƒ
ƒ
ƒ
2007 Yılı Elit Tohum Üretimi:
Sıra Sayısı
Çeşit
Diyar-95
2500
ILC-482
750
177
T.C.
TARIM VE KÖYİŞLERİ BAKANLIĞI
TARIMSAL ARAŞTIRMALAR GENEL MÜDÜRLÜĞÜ
GÜNEYDOĞU ANADOLU TARIMSAL ARAŞTIRMA
ENSTİTÜSÜ MÜDÜRLÜĞÜ
ENDÜSTRİ BİTKİLERİ
ARAŞTIRMALARI
DİYARBAKIR
2007
179
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
3. PAMUK ARAŞTIRMALARI
™ Güneydoğu Anadolu Bölgesi Pamuk Islah Çalışmaları
™ GAP Pamuk Entegre Ürün Yönetimi (GAP Bölgesi Pamuk Çeşit
Geliştirme Alt Projesi)
™ Kuraklık Stresine Dayanıklı Pamuk Çeşitlerinin Geliştirilmesi
™ Line x Tester Analiz Yöntemi ile GAP Bölgesine Uygun Pamuk
Çeşitlerinin Geliştirilmesi
™ Diyarbakır Ekolojik Koşullarında Farklı Pamuk Çeşitlerinin
Solgunluk Hastalığı Etmenine (Verticillium dahliae Kleb.) Karşı
Duyarlılıkları ve Bu Hastalık İle Verim ve Teknolojik Özellikler
Arasındaki İlişkilerin Belirlenmesi
™
Pamukta Bazı Agronomik Uygulamaların Bitki İzleme
Parametrelerine Etkisi ve Bitki Haritalama Üzerine Araştırmalar
181
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
3.1 Pamuk Islah Çalışmaları
Proje No
: TAGEM/TA/01/02/02/010
Projenin Adı
: Güneydoğu Anadolu Bölgesi Pamuk Islah Çalışmaları
Yürütücüsü Kuruluş
: Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
Daire Başkanlığı (TAGEM)
: Tarla Bitkileri
Projenin İlgili Olduğu AP
:
Proje Yürütücüleri
: Dr. Emine KARADEMİR, Dr. Çetin KARADEMİR
Remzi EKİNCİ
Raporun İlgili Olduğu Dönem
: 01/01/2006 ile 31/12/2006 arası
Gelişme Raporu
: 3. Yıl Gelişme Raporu
Proje Hedeflerinin Gerçekleşme Durumu: Proje hedeflerinin tümü gerçekleşmiştir.
Başlıca Faaliyetlerin Gerçekleşme Durumu : Projede öngörülen faaliyetlerin tümü
gerçekleşmiştir.
Dönem Bulguları
2006 yılında denemeler Enstitü arazisinde yürütülmüştür. Ekimler 12 Mayıs 2006
tarihinde mibzerle yapılmış, bakım işlemlerinin tümü zamanında uygulanmıştır. Deneme
süresince toplam 6 kez sulama yapılmış, hasat 12 Ekim ve 8 Kasım tarihlerinde olmak
üzere iki defada tamamlanmıştır.
Bu dönemde proje kapsamında yürütülen denemelere ait ayrıntılı bilgiler, elde edilen
bulgular, incelenen özelliklere ait ortalama değerler ve LSD (0.05) testine göre oluşan
gruplamalar aşağıda verilmiştir.
™ Uzun Lifli Pamuk Çeşitlerinin Geliştirilmesi (F6)
™ Erkenci Pamuk Çeşitlerinin Geliştirilmesi (F6)
™ Erkencilik F5
™ Erkencilik GM F5
™ Nazilli Tescilli Çeşitler
™ Genotip x Çevre İnteraksiyonu ve Stabilite Analizi
™ Çeşit Tescil Denemesi
182
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
Uzun Lifli Pamuk Çeşitlerinin Geliştirilmesi (F6)
Deneme 28 adet hat/çeşit ile Tesadüf Blokları deneme desenine göre 4 tekrarlamalı olarak
yürütülmüştür. Her hat 12 m uzunluğunda 2 sıralı parsellere mibzerle ekilmiştir. Denemeden
elde edilen veriler Çizelge 1 ve Çizelge 2’ de verilmiştir.
Çizelge 1: UL (F6) Denemesinde İncelenen Özeliklere Ait Ortalama Değerler
Çeşit /hat
1. ERA-84-2
2. EER-54
3. ERA-811
4. EER-58
5. EET-24-1
6. EET-22
7. SER-45-1
8. MET-16-1
9. ERD-116
10. MAY-78
11. EET-24-2
12. ERA-85
13. SET-34
14. EER-510
15. MAY-75
16. MAY-73-2
17. SER-45-2
18. ERD-114
19. SET-35-1
20. ERD-119-2
21. SET-35-2
22. MAY-76
23. MET-15
24. MAY-73-1
25. MET-16-2
26. ERD-119-1
27. TEKS (K)
28. STV-453 (K)
CV (%)
LSD (0.05)
Kütlü Verimi
(kg/da)
336,68 a-e
315,32 b-f
327,30 a-e
248,29 g
290,17 d-g
316,07 a-f
310,64 b-f
331,10 a-e
306,32 b-f
284,07 e-g
352,45 a-c
262,27 fg
321,57 a-e
286,23 d-g
312,42 b-f
342,78 a-d
325,67 a-e
348,14 a-c
283,33 e-g
288,91 d-g
306,10 c-f
299,56 c-g
281,69 e-g
373,73 a
363,91 ab
329,83 a-e
333,11 a-e
320,53 a-e
13,1
57,68 **
Lif Verimi
(kg/da)
125,02 b-f
117,92 c-g
126,98 b-f
93,49 h
121,80 b-g
131,27 a-e
125,65 b-f
118,90 c-g
118,57 c-g
100,77 gh
139,83 a-c
93,11 h
133,52 a-d
113,07 d-h
127,54 b-f
133,07 a-d
124,97 b-f
133,62 a-d
109,40 e-h
110,96 d-h
128,58 a-f
117,16 c-g
105,82 f-h
150,90 a
143,93 ab
126,71 b-f
142,97 ab
131,51 a-e
13,2
22,77 **
Çırçır Rand.
(%)
37,12 hi
37,43 ij
38,78 efg
37,63 f-i
41,97 ab
41,60 abc
40,49 cd
35,90 jk
38,72 e-h
35,41 k
39,67 de
35,52 k
41,51 bc
39,55 de
40,75 bcd
38,84 efg
38,47 e-h
38,38 e-i
38,62 e-h
38,42 e-i
42,00 ab
38,97 ef
37,51 ghi
40,40 cd
39,58 de
38,40 e-i
42,90 a
41,07 bc
2,45
1,345 **
Lif Uzunluğu
(mm)
29,67 c-f
29,90 c-e
28,64 f-j
30,56 bc
27,80 i-j
28,29 g-j
30,15 b-e
29,88 c-e
29,40 c-g
31,23 ab
28,22 g-j
31,84 a
28,15 h-j
27,56 j
28,50 f-j
28,95 e-i
30,26 b-d
30,51 bc
29,56 c-f
28,49 f-j
28,27 g-j
30,47 bc
29,68 c-f
28,98 e-i
29,08 d-h
29,94 c-e
29,07 d-h
27,65 j
2,98
1,229 **
Çizelge 1’den kütlü pamuk veriminin 248.29 ile 373.73 kg/da arasında değiştiği,
denemede yer alan hat ve çeşitler arasında % 1 önem düzeyinde farklılıkların bulunduğu
izlenebilmektedir. En yüksek verimin MAY 73-1 (373.73 kg/da), MET 16-2 (363.91 kg/da),
EET-24-2 (352.45 kg/da), ERD-114 (348.14 kg/da),
MAY-73-2 (342.78 kg/da)
hat/çeşitlerinden elde edildiği ve bu hatların kontrol çeşitlerden daha yüksek değerler
gösterdikleri aynı çizelgeden izlenebilmektedir.
Lif verimi yönünden denemede yer alan hat/çeşitler arasında % 1 önem düzeyinde
farklılıkların bulunduğu belirlenmiş, bu hat ve çeşitlerde lif verimi 93.11 ile 150.90 kg/da
arasında değişmiştir. MAY 73-1 (150.90 kg/da), MET-16-2 (143.93 kg/da), Teks (142.97
kg/da), EET-24-2 (139.83 kg/da), ERD-114 (133.62 kg/da), SET-34 (133.52 kg/da)
hat/çeşitleri en yüksek lif verimi ile aynı grupta yer almışlardır.
183
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
Çırçır randımanı değeri % 35.41 ile 42.90 arasında değişmiş, bu özellik yönünden
denemede yer alan hat/çeşitler arasında %1 önem düzeyinde farklılıkların bulunduğu
belirlenmiştir. En yüksek çırçır randımanı değeri Teks (% 42.90) kontrol çeşidinden elde
edilmiş, SET-35-2 (% 42.00), EET-24-1 (% 41.97) ve EET-22 (% 41.60) hatları Teks kontrol
çeşidi ile aynı grupta yer almışlardır.
Lif uzunluğu yönünden denemede yer alan hat/çeşitler arasında % 1 önem düzeyinde
farklılıkların bulunduğu belirlenmiş, bu hat/çeşitlerde lif uzunluğu değeri 27.56 ile 31.84 mm
arasında değişmiştir. En yüksek lif uzunluğu değerini ERA-85 (31.84 mm), MAY-78 (31.23
mm), EER-58 (30.56 mm), ERD-114 (30.51 mm), MAY-76 (30.47 mm) ve SER-45-1 (30.15
mm) hatları göstermiş ve kontrol çeşitlerden bu özellik yönü ile daha üstün bulunmuşlardır.
Çizelge 2: UL (F6) Denemesinde İncelenen Özeliklere Ait Ortalama Değerler
Çeşit /hat
Lif İnceliği
(Micronaire)
Lif Kop Day
(g/tex)
1. ERA-84-2
2. EER-54
3. ERA-811
4. EER-58
5. EET-24-1
6. EET-22
7. SER-45-1
8. MET-16-1
9. ERD-116
10. MAY-78
11. EET-24-2
12. ERA-85
13. SET-34
14. EER-510
15. MAY-75
16. MAY-73-2
17. SER-45-2
18. ERD-114
19. SET-35-1
20. ERD-119-2
21. SET-35-2
22. MAY-76
23. MET-15
24. MAY-73-1
25. MET-16-2
26. ERD-119-1
27. TEKS (K)
28. STV-453 (K)
CV (%)
LSD (0.05)
4,05 a-e
3,85 b-g
3,98 a-e
3,74 d-h
4,34 a
4,08 a-e
4,02 a-e
3,49 gh
3,76 c-h
3,99 a-e
3,98 a-e
4,03 a-e
4,31 a
4,17 ab
3,71 d-h
3,43 h
3,71 e-h
4,10 a-d
3,82 b-h
4,03 a-e
4,14 a-c
3,50 f-h
3,49 gh
3,98 a-e
3,54 f-h
3,88 b-f
4,29 a
3,75 c-h
7,198
0,394 **
31,00 a-d
30,78 a-e
27,73 hı
32,15 ab
27,80 hı
29,18 c-h
28,83 d-h
31,20 a-d
30,55 a-f
30,88 a-e
27,90 hı
32,70 a
31,18 a-d
28,13 gh
28,50 e-h
29,53 c-h
30,53 a-g
32,55 a
29,95 b-h
29,23 c-h
28,18 f-h
28,50 e-h
29,23 c-h
31,95 ab
29,23 c-h
31,33 abc
32,33 ab
25,65 ı
5,733
2,410 **
184
Lif Kopma
Uzaması
(%)
5,48 f-j
5,58 e-h
5,55 f-h
6,10 a-c
5,53 f-ı
6,40 a
5,83 b-f
5,43 g-j
5,68 e-h
5,83 b-f
5,73 d-g
4,80 k
6,10 a-c
6,08 a-d
5,18 ı-j
5,45 gj
5,45 gj
5,33 hj
5,45 gj
5,73 gj
5,93 b-e
5,48 f-j
5,13 j-k
6,18 ab
5,18 ıj
5,78 c-g
5,68 e-h
5,78 c-g
4,722
0,374 **
Lif
Üniformite
Oranı (%)
83,65 d-h
84,63 b-d
84,10 c-g
85,78 a-c
83,18 d-h
85,40 a-c
84,70 b-d
82,73 e-h
83,05 d-h
83,15 d-h
83,30 d-h
82,63 f-h
84,60 b-d
82,78 e-h
82,40 g-h
84,43 b-e
83,65 d-h
85,93 ab
84,28 b-f
84,05 c-g
84,58 b-d
82,65 f-h
82,50 g-h
84,30 b-f
82,28 h
85,55 a-c
86,70 a
82,75 eh
1,47
1,727 **
İplik Olab.
SCI
91,25 d-h
97,75 a-e
82,75 f-j
109,50 a
73,50 ıj
91,25 d-h
91,00 d-h
93,25 c-g
89,50 d-h
92,00 d-h
78,50 h-j
96,00 a-f
91,00 d-h
73,50 ıj
79,25 g-j
95,25 b-f
94,50 b-f
107,75 ab
93,25 c-g
86,00 e-ı
83,75 e-j
86,00 e-ı
86,25 e-ı
96,50 a-f
83,50 f-j
103,25 a-d
106,25 a-c
70,75 j
11,24
14,18 **
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
Çizelge 2’den izlenebileceği gibi denemede yer alan hat/çeşitlerin lif inceliği değeri
3.43 ile 4.34 mic. arasında değişim göstermiş, bu hat ve çeşitler arasında % 1 önem
düzeyinde farklılıkların bulunduğu belirlenmiştir. Lif inceliğinde 3.5-4.2 micronaire değerleri
arzu edilen ideal incelik değeri olması sebebi ile denemede yer alan hatların büyük
çoğunluğunun bu değerler arasında yer aldığı belirlenmiştir. En ince lif değeri MAY-73-2
(3.43 mic.), MET-16-1 (3.49 mic.) ve MET-15 (3.49 mic.) hatlarından elde edilmiştir.
Lif kopma dayanıklılığı değeri 25.65 ile 32.70 g/tex arasında değişmiş, bu hat ve
çeşitler arasında lif kopma dayanıklılığı yönünden %1 önem düzeyinde farklılıkların
bulunduğu belirlenmiştir. ERA-85 (32.70 g/tex), ERD-114 (32.55 g/tex), Teks (32.33 g/tex),
EER-58 (32.15 g/tex), MAY-73-1 (31.95 g/tex), ERD-119-1 (31.33 g/tex), hat/çeşitlerinin en
yüksek lif kopma dayanıklılığı göstererek aynı grupta yer aldıkları belirlenmiştir.
Lif kopma uzaması yönünden denemede yer alan hat/çeşitler arasında % 1 önem
düzeyinde farklılıkların bulunduğu belirlenmiş, bu hat/çeşitlerde lif kopma uzaması % 4.80
ile 6.40 arasında değişmiştir. EET-22 (% 6.40), MAY-73-1 (% 6.18), EER-58 (% 6.10), SET34 (% 6.10) ve EER-510 (% 6.08) hat/çeşitlerinin en yüksek lif kopma uzaması değeri
göstererek aynı grupta yer aldıkları belirlenmiştir.
Lif üniformite oranı % 82.28 ile 86.70 arasında değişmiş, bu hat/çeşitler arasında % 1
önem düzeyinde farklılıkların bulunduğu belirlenmiştir. Teks (% 86.70), ERD-114 (%
85.93), EER-58 (% 85.78), ERD-119-1 (% 85.55) ve EET-22 (% 85.40) hat/çeşitlerinin aynı
grupta yer aldıkları Çizelge 2’ den izlenebilmektedir.
İplik olabilirlik indeksi yönünden deneme yer alan hat/çeşitler %1 önem düzeyinde
farklılıklar göstermiş, bu hat/çeşitlerde iplik olabilirlik indeksi 70.75 ile 109.50 arasında
değişmiştir. En yüksek değerler EER-58 (109.50), ERD-114 (107.75), Teks (106.25), ERD119-1 (103.25) hat/çeşitlerinden elde edilerek bu hat/çeşitlerin aynı grupta yer aldıkları
belirlenmiştir. Bu özellik yönünden en düşük değer Stoneville 453 (70.75) kontrol
çeşidinden elde edilmiştir.
Yapılan değerlendirmeler sonucunda verim ve lif kalite yönü ile kontrol çeşitlerden
üstün özellik gösteren 18 adet hat seçilerek F7 generasyonuna aktarılmıştır.
Erkenci Pamuk Çeşitlerinin Geliştirilmesi (F6)
Erkenci ve verimli pamuk çeşitlerini geliştirebilmek amacıyla yürütülen bu çalışmada
F6 generasyonunda 27 adet yeni hat ve 2 adet kontrol çeşit ilave edilerek Tesadüf Blokları
deneme desenine göre 4 tekrarlamalı olarak yürütülmüştür. Denemede incelenen özelliklere
ait elde edilen veriler ve LSD (0.05) e göre oluşan gruplar Çizelgede 3 ve 4’ de verilmiştir.
Çizelge 3’den denemede yer alan hat/çeşitlerin kütlü pamuk verimi yönünden önemli
farklılıklar göstermediği, bu hat/çeşitlerde kütlü pamuk veriminin 282.29 ile 393.00 kg/da
arasında değiştiği izlenebilmektedir.
Lif verimi yönünden denemede yer alan hat/çeşitler arasında % 5 önem düzeyinde
farklılıkların bulunduğu belirlenmiş, bu hat/çeşitlerde lif verimi 124.24 ile 168.19 kg/da
arasında değişmiştir. En yüksek lif verimi SC-11-2 (168.19 kg/da), EL-7-4 (166.90 kg/da),
EL-21-5 (166.67 kg/da) ve EL-8-2 (161.49 kg/da) hatlarından elde edilmiştir.
185
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
Çırçır randımanı yönünden denemede yer alan hat/çeşitler arasında % 1 önem
düzeyinde farklılıkların bulunduğu belirlenmiş, bu hat/çeşitlerde çırçır randımanı % 40.83 ile
44.99 arasında değişmiştir. SL-1-2 (% 44.99), EC-14-3 (% 44.84), EL-7-4 (% 44.58), EL-83 (% 44.27), MC-7-6 (% 43.97) ve EC-10-4 (% 43.86) hatlarının yüksek çırçır randımanı
değeri göstererek aynı grupta yer aldıkları belirlenmiştir
İlk el kütlü oranı % 86.87 ile 96.18 arasında değişmiş, bu hat ve çeşitler arasında % 1
önem düzeyinde farklılıkların bulunduğu belirlenmiştir. El-21-4 (%96.18), EL-2-2 (% 95.41),
MC-7 (% 95.31) ve SL-1-2 (% 95.00) hatları en yüksek değeri göstererek aynı grupta yer
almışlardır.
Lif uzunluğu yönünden denemede yer alan hat/çeşitler arasında % 1 önem düzeyinde
farklılıkların bulunduğu belirlenmiş, bu hat/çeşitlerde lif uzunluğu değeri 26.39 ile 28.79 mm
arasında değişmiştir. En yüksek lif uzunluğu değeri sırasıyla EL-21-3 (28.79 mm), EL-19
(28.79 mm), SC-3 (28.71 mm), EL-21-5 (28.52 mm) ve El-21-4 (28.50 mm) hatlarında
izlenmiş ve bu hatların aynı grupta yer aldıkları belirlenmiştir.
Çizelge 3: Erkencilik F6 denemesinde İncelenen Özeliklere Ait Ortalama Değerler
Çeşit /hat
1. EL-21-5
2. EL-19
3. SC-3
4. EC-11
5. EL-20
6. SC-9-2
7. EL-2-2
8. SC-13
9. SL-7-4
10. EL-15-2
11. EL-21-4
12. SL-2
13. SC-6
14. EL-22-2
15. EL-21-3
16. SC-11-2
17. EL-8-2
18. SL-4-2
19. MC-7-6
20. EC-10-4
21. SC-10-3
22. SL-1-2
23. MC-7
24. EL-7-4
25. EL-8-3
26. EC-14-3
27. EC-4
28. DP-388
29. STV-453
CV (%)
LSD (0.05)
Kütlü Ver.
(kg/da)
393,00
299,18
346,54
328,86
323,44
381,47
341,14
363,99
352,15
367,03
316,44
340,25
346,57
355,80
335,11
389,88
384,37
324,85
338,76
364,88
377,50
282,29
355,43
374,62
332,44
349,63
354,31
324,25
346,43
12,49
Ö.D
Lif Verimi
(kg/da)
166,67 a-c
124,24 g
142,29 c-g
143,18 b-g
137,98 d-g
158,90 a-d
141,24 d-g
154,84 a-e
146,39 a-g
154,51 a-e
133,15 e-g
141,21 d-g
141,66 d-g
147,54 a-g
144,75 a-g
168,19 a
161,49 a-d
139,24 d-g
148,86 a-f
159,85 a-d
153,70 a-e
127,12 fg
151,16 a-f
166,90 ab
147,14 a-g
156,73 a-e
153,26 a-e
141,31 d-g
149,39 a-f
11,77
24,47 *
Çırçır Rand.
(%)
42,42 f-k
41,55 j-m
41,14 k-m
43,52 b-g
42,65 e-j
41,70 ı-m
41,41 j-m
42,66 e-j
41,66 ı-m
42,22 g-l
42,05 h-m
41,48 j-m
40,92 lm
41,50 j-m
43,22 c-h
43,18 d-h
42,13 h-m
42,96 d-ı
43,97 a-e
43,86 a-e
40,83 m
44,99 a
42,47 f-k
44,58 a-c
44,27 a-d
44,84 ab
43,33 c-h
43,62 b-f
43,15 d-h
2,28
1,36 **
186
İlk El Kütlü
Oranı (%)
91,98 c-f
93,63 a-e
94,80 ab
93,55 a-e
93,78 a-e
93,66 a-e
95,41 ab
87,81 gh
94,35 a-d
94,04 a-e
96,18 a
91,50 ef
93,20 b-e
93,69 a-e
90,34 fg
93,26 b-e
93,06 b-f
94,90 ab
93,96 a-e
94,63 abc
91,97 c-f
95,00 ab
95,31 ab
93,78 a-e
94,05 a-e
93,87 a-e
91,72 def
86,87 h
88,26 gh
2,13
2,77 **
Lif Uzun.
(mm)
28,52 ab
28,79 a
28,71 ab
27,11 d-g
28,33 a-c
26,91 e-g
27,83 a-e
27,57 b-g
27,90 a-e
28,41 a-c
28,50 ab
28,20 a-d
27,22 c-g
27,76 a-e
28,79 a
26,76 e-g
27,83 a-e
26,46 g
26,98 e-g
26,84 e-g
28,43 ab
26,39 g
26,54 fg
27,79 a-e
27,78 a-e
27,07 d-g
27,84 a-e
27,87 a-e
27,70 a-f
3.1
1.20 **
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
Çizelge 4: Erkencilik F6 denemesinde İncelenen Özeliklere Ait Ortalama Değerler
Çeşit /hat
Lif İnceliği
(Micronaire)
Lif Kop Day
(g/tex)
1. EL-21-5
2. EL-19
3. SC-3
4. EC-11
5. EL-20
6. SC-9-2
7. EL-2-2
8. SC-13
9. SL-7-4
10. EL-15-2
11. EL-21-4
12. SL-2
13. SC-6
14. EL-22-2
15. EL-21-3
16. SC-11-2
17. EL-8-2
18. SL-4-2
19. MC-7-6
20. EC-10-4
21. SC-10-3
22. SL-1-2
23. MC-7
24. EL-7-4
25. EL-8-3
26. EC-14-3
27. EC-4
28. DP-388
29. STV-453
CV (%)
LSD (0.05)
4,36 a-h
4,17 d-ı
4,12 e-ı
4,19 c-h
4,23 c-h
4,58 a-e
4,20 c-h
4,31 b-h
4,49 a-g
4,32 b-h
3,70 ı
4,31 b-h
4,36 a-h
4,52 a-f
4,12 e-ı
4,64 a-d
4,24 c-h
4,29 c-h
4,80 a
4,78 ab
4,18 c-ı
4,21 c-h
4,66 a-c
4,14 e-ı
3,98 hı
4,11 e-ı
4,41 a-h
4,05 f-ı
4,04 g-ı
7.98
0.48 **
29,85 a-e
30,38 a-d
30,98 a-c
27,43 e-ı
28,35 d-h
27,60 e-ı
28,08 d-ı
29,40 a-f
28,85 b-g
29,40 a-f
28,08 d-ı
29,48 a-f
29,00 a-g
29,20 a-g
30,95 a-c
28,48 c-h
28,13 d-ı
25,78 ı
29,03 a-g
29,00 a-g
31,43 a
26,83 g-ı
28,65 c-g
26,95 f-ı
28,90 a-g
27,35 e-ı
29,85 a-e
31,20 ab
26,05 hı
6.29
2.53 **
Lif Kopma
Uzaması
(%)
6.00 e-j
5.65 j
6.55 a-e
6.57 a-d
6.57 a-d
6.47 b-g
5.80 hıj
6.27 b-ı
6.00 e-j
6.27 b-ı
6.20 b-j
5.95 g-j
6.62 a-d
6.70 ab
6.07 d-j
6.30 b-h
5.85 hıj
6.12 c-j
5.73 ıj
6.53 b-f
5.98 f-j
6.25 b-ı
6.65 abc
6.43 b-g
6.20 b-j
6.35 b-h
6.28 b-ı
7.10 a
5.98 f-j
6.43
0.56 **
Lif
Üniformite
Oranı (%)
85.70 abc
84.13 b-e
85.25 a-d
84.23 a-e
84.75 a-e
84.30 a-e
83.83 de
85.35 a-d
84.23 a-e
83.00 e
84.40 a-e
85.80 ab
84.20 a-e
85.25 a-d
86.02 a
83.08 e
83.55 de
83.83 de
84.40 a-e
84.45 a-e
85.23 a-d
83.90 cde
84.75 a-e
82.95 e
84.30 a-e
84.60 a-e
85.33 a-d
85.27 a-d
84.10 b-e
1.54
1.82 *
Kısa Lif
Oranı (SFI)
8.15
8.55
8.27
9.37
8.97
8.85
9.15
8.22
8.77
9.67
8.52
8.37
8.45
8.57
8.17
9.42
9.15
9.85
8.62
9.05
8.80
8.97
8.97
9.57
9.07
8.87
8.87
8.37
9.25
9.68
Ö.D
Çizelge 4’den lif inceliği değerinin 3.70 ile 4.80 micronaire arasında değiştiği ve bu
hat/çeşitler arasında % 1 önem düzeyinde farklılıkların bulunduğu izlenebilmektedir. EL-214 (3.70 mic.), EL-8-3 (3.98 mic.) ve Stoneville 453 (4.04 mic.) hat/çeşitleri en ince lif
değerini göstermişlerdir.
Lif kopma dayanıklılığı 25.78 ile 31.43 g/tex arasında değişmiş, bu hat/çeşitler
arasında % 1 önem düzeyinde farklılıkların bulunduğu belirlenmiştir. En yüksek lif kopma
dayanıklılığı SC-10-3 (31.43 g/tex), DP 388 (31.20 g/tex), SC-3 (30.98 g/tex) ve EL-21-3
(30.95 g/tex) hat/çeşitlerinde izlenmiştir.
Lif kopma uzaması değeri % 5.65 ile 7.10 arasında değişmiş, bu özellik yönünden
denemede yer alan hat/çeşitler arasında % 1 önem düzeyinde farklılıkların bulunduğu
belirlenmiştir. En yüksek değer DP 388 (% 7.10), kontrol çeşidinden elde edilirken, bu çeşidi
EL-22-2 (% 6.70), MC-7 (% 6.65), SC-6 (% 6.62) hatları izlemiştir.
Lif üniformite oranı yönünden denemede yer alan hat/çeşitler arasında % 5 önem
düzeyinde farklılıkların bulunduğu, bu hat/çeşitlerde lif üniformite oranının % 82.95 ile 86.02
arasında değiştiği, Çizelge 4’ den izlenebilmektedir.
187
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
En yüksek değerler EL-21-3 (% 86.02), SL-2 (% 85.80) ve EL-21-5 (% 85.70)
hatlarından elde edilmiştir.
Denemede yer alan hat/çeşitlerin kısa lif oranı yönünden önemli farklılıklar
göstermediği belirlenmiştir.
Bu çalışmada 18 adet hat seçilerek F7 generasyonuna aktarılmıştır.
Erkencilik (F5)
Erkenci ve verimli pamuk çeşitlerini geliştirebilmek amacıyla yürütülen bu çalışmada
F5 generasyonunda 15 adet yeni hat ve 2 adet kontrol çeşit ilave edilerek Tesadüf Blokları
deneme deseninde 4 tekrarlamalı olarak yürütülmüştür. Denemede incelenen özelliklere ait
elde edilen veriler ve LSD (0.05) e göre oluşan gruplar Çizelgede 5 ve 6’da verilmiştir.
Çizelge 5: Erkencilik F5 Denemesinde İncelenen Özeliklere Ait Ortalama Değerler
Çeşit /hat
1. ECP-1
2. ECP-8
3. ECP-15
4. ECP-27
5. MCP-1
6. ECP-3
7. ECP-28
8. ECP-11
9. MCP-7
10. MCP-17
11. ECP-6
12. ECP-21
13. MCP-5
14. ECP-31
15. MCP-21
16. DP-388
17. STV-453
CV (%)
LSD (0.05)
Kütlü Ver.
(kg/da)
338,98
296,43
286,16
358,18
321,87
347,61
298,43
279,83
343,82
314,21
331,54
293,75
343,45
296,80
324,18
326,86
359,45
12,55
Ö.D
Lif Verimi
(kg/da)
142,62
123,52
123,37
150,18
135,89
143,43
125,00
116,84
139,61
134,28
136,67
125,43
142,87
123,04
135,98
142,81
156,11
12,41
Ö.D
Çırçır Rand.
(%)
42,09 b-d
41,66 c-e
43,09 ab
42,03 b-d
42,24 b-d
41,27 de
41,88 cd
41,77 cd
40,60 e
42,74 a-c
41,17 de
42,74 a-c
41,61 de
41,55 de
41,98 cd
43,67 a
43,40 a
1,85
1,10 **
İlk El Kütlü
Oranı (%)
93,44 ab
94,58 ab
95,27 ab
94,28 ab
95,71 a
94,90 ab
92,82 b
94,91 ab
94,63 ab
93,63 ab
94,66 ab
94,92 ab
93,99 ab
95,35 ab
94,35 ab
86,46 c
87,29 c
1,92
2,56 **
Lif Uzun.
(mm)
27,07 bc
26,81 cd
27,80 a-c
27,43 bc
25,05 e
27,86 a-c
27,34 bc
28,79 a
27,09 bc
26,80 cd
27,54 bc
28,11 ab
27,54 bc
27,45 bc
25,91 de
27,74 a-c
27,97 ab
2,85
1,10 **
Çizelge 5’den denemede yer alan hat/çeşitlerin kütlü pamuk verimi ve lif verimi
yönünden önemli farklılıklar göstermediği izlenebilmektedir. Kütlü pamuk verimi 279.83 ile
359.45 kg/da, lif verimi ise 116.84 ile 156.11 kg/da arasında değişmiştir.
Çırçır randımanı % 40.60 ile 43.67 arasında değişmiş, bu hat/çeşitler çırçır randımanı
yönünden % 1 önem düzeyinde farklılıklar göstermişlerdir. Bu özellik yönünden en yüksek
değerler DP 388 (% 43.67), Stoneville 453 (% 43.40), ECP-15 (% 43.09), MCP-17 (% 42.74)
ve ECP-21 (% 42.74) hat/çeşitlerinden elde edilmiştir.
İlk el kütlü oranı değeri % 86.46 ile 95.71 arasında değişmiş, denemede yer alan
hat/çeşitler arasında % 1 önem düzeyinde farklılıkların bulunduğu belirlenmiştir. En yüksek
ilk el kütlü oranı değeri MCP-1 (% 95.71), ECP-31 (% 95.35) ve ECP-15 (% 95.27)
hatlarında izlenmiştir.
Lif uzunluğu değeri 25.05 ile 28.79 mm arasında değişmiş, bu hat/çeşitlerde lif
uzunluğu yönünden % 1 önem düzeyinde farklılıkların bulunduğu belirlenmiştir, Bu özellik
188
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
yönünden en yüksek değerler ECP-11 (28.79 mm), ECP-21 (28.11 mm), ve Stoneville 453
(27.97 mm) hat/çeşitlerinde izlenmiştir.
Çizelge 6: Erkencilik F5 Denemesinde İncelenen Özeliklere Ait Ortalama Değerler
Çeşit /hat
Lif İnceliği
(Micronaire)
Lif Kop Day
(g/tex)
1. ECP-1
2. ECP-8
3. ECP-15
4. ECP-27
5. MCP-1
6. ECP-3
7. ECP-28
8. ECP-11
9. MCP-7
10. MCP-17
11. ECP-6
12. ECP-21
13. MCP-5
14. ECP-31
15. MCP-21
16. DP-388
17. STV-453
CV (%)
LSD (0.05)
4,59 bcd
4,37 b-f
4,05 fg
4,25 c-f
4,59 bcd
4,17 e-g
4,10 fg
3,76 g
4,65 abc
3,98 fg
4,74 ab
4,08 fg
4,56 b-e
4,37 b-f
5,03 a
4,22 def
4,01 fg
6.71
0.413 **
27,20 cde
27,48 cd
27,53 cd
29,80 ab
25,35 e
26,85 de
28,93 abc
28,98 abc
28,38 bcd
29,00 abc
29,08 abc
28,83 a-d
28,83 a-d
27,43 cd
27,95 bcd
30,40 a
26,88 de
5.01
2.00 **
Lif Kopma
Uzaması
(%)
6,25 cd
6,18 cd
6,95 ab
6,73 a-c
7,08 ab
6,70 a-c
6,78 a-c
6,78 a-c
6,18 cd
6,53 b-d
6,00 d
6,98 ab
6,73 a-c
6,95 ab
6,98 ab
7,18 a
6,20 cd
6,39
0,60 **
Lif
Üniformite
Oranı (%)
84.15 a-e
83.62 cde
84.65 a-d
84.02 b-e
83.07 de
84.90 abc
84.62 a-d
84.62 a-d
83.55 cde
83.92 b-e
84.40 a-d
84.40 a-d
83.87 b-e
85.27 ab
82.75 e
85.72 a
84.10 b-e
1.34
1.60 *
Kısa Lif
Oranı (SFI)
8.65
9.02
8.75
8.57
9.00
8.82
8.52
9.02
8.50
9.37
8.95
8.30
8.55
8.62
9.55
8.37
9.00
9.88
Ö.D
Çizelge 6’ dan lif inceliğinin 3.76 ile 5.03 mic. arasında değiştiği, bu hat/çeşitlerde %
1 önem düzeyinde farklılıkların bulunduğu izlenebilmektedir. ECP-11 (3.76 mic.) ve MCP17 (3.98 mic.) hatları en ince lif değerini göstermişlerdir.
Lif kopma dayanıklılığı değeri 25.35 ile 30.40 g/tex arasında değişmiş, bu özellik
yönünden denemede yer alan hat/çeşitler arasında % 1 önem düzeyinde farklılıkların
bulunduğu belirlenmiştir. En yüksek lif kopma dayanıklılığı DP 388 (30.40 g/tex), ECP-27
(29.80 g/tex), ECP-6 (29.08 g/tex), MCP-17 (29.00 g/tex) hat/çeşitlerinde izlenmiştir.
Lif kopma uzaması % 6.00 ile 7.18 arasında değişmiş, bu özellik yönünden en yüksek
değeri DP-388 (% 7.18), MCP-1 (% 7.08), ECP-21 (% 6.98) hatları göstermiştir.
Lif üniformite oranı yönünden denemede yer alan hat/çeşitler arasında % 5 önem
düzeyinde farklılıkların bulunduğu, bu hat/çeşitlerde lif üniformite oranının % 82.75 ile 85.72
arasında değiştiği belirlenmiştir. En yüksek değer DP 388 (% 85.72), ECP-31 (% 85.27),
ECP-3 (% 84.90) ve ECP-15 (% 84.65) hat/çeşitlerinden elde edilmiştir.
Denemede yer alan hat/çeşitlerin kısa lif oranı yönünden önemli farklılıklar
göstermediği belirlenmiştir.
Yapılan değerlendirmeler sonucunda beğenilerek seçilen 6 adet hat F6 generasyonuna
aktarılmıştır.
189
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
Erkencilik Geri Melez F5
Erkenci ve verimli pamuk çeşitlerini geliştirebilmek amacıyla yürütülen bu çalışmada
GMF5 generasyonunda 12 adet yeni hat ve 2 adet kontrol çeşit ilave edilerek Tesadüf Blokları
deneme deseninde 4 tekrarlamalı olarak yürütülmüştür. Denemede incelenen özelliklere ait
elde edilen veriler ve LSD (0.05) e göre oluşan gruplar Çizelgede 7 ve 8’ de verilmiştir.
Çizelge 7: Erkencilik GM F5 Denemesinde İncelenen Özeliklere Ait Ortalama Değerler
Çeşit /hat
1. SCF-5
2. SLC-1
3. MCF-6
4. MCF-21
5. SCF-12
6. ECF-14
7. ECF-10
8. ECF-16
9. SCF-7
10.SCF-9
11.ECF-11
12.ECF-5
13.DP 388 (K)
14.STV-453 (K)
CV (%)
LSD (0.05)
Kütlü Ver.
(kg/da)
373,51 a
365,17 ab
368,45 ab
320,35 a-d
343,37 abc
332,59 a-d
324,33 a-d
286,60 d
305,95 cd
331,99 a-d
325,74 a-d
352,75 abc
283,85 d
319,71 bcd
10,68
50,69 *
Lif Verimi
(kg/da)
159,65 a
153,95 ab
146,80 a-c
141,23 a-d
142,80 a-d
137,37 b-d
132,85 cd
122,15 d
126,99 cd
141,84 a-d
144,50 a-c
153,75 ab
123,47 d
134,98 b-d
10,33
20,70 **
Çırçır Rand.
42,76 b-d
42,20 c-e
39,90 f
42,80 bc
41,61 c-e
41,50 de
41,01 ef
42,63 b-d
41,56 c-e
42,79 bc
44,35 a
43,63 ab
43,49 ab
42,21 c-e
2,1
1,27 **
İlk El Kütlü
Oranı (%)
92,69 abc
94,33 ab
92,85 abc
94,60 a
92,02 a-d
92,12 a-d
86,19 gh
86,52 fgh
83,66 h
90,49 b-e
86,80 e-h
90,22 c-f
87,44 e-h
88,55 d-g
3,06
3,93 **
Lif Uzunl.
(mm)
28,36 ab
28,30 ab
28,06 a-c
28,03 a-c
26,78 d
27,99 a-c
27,68 b-d
28,87 a
28,26 ab
27,95 a-c
27,23 cd
27,48 b-d
27,80 bc
28,31 ab
2.37
0.947 **
Çizelge 7’den kütlü pamuk veriminin 283.85 ile 373.51 kg/da arasında değiştiği,
denemede yer alan hat/çeşitler arasında % 5 önem düzeyinde farklılıkların bulunduğu
izlenebilmektedir. SCF-5 (373.51 kg/da), MCF-6 (368.45 kg/da), SLC-6 (365.17 kg/da)
hat/çeşitlerinin en yüksek kütlü pamuk verimi ile aynı grupta yer aldıkları belirlenmiştir.
Lif verimi yönünden denemede yer alan hat/çeşitler arasında % 1 önem düzeyinde
farklılıkların bulunduğu, bu hat/çeşitlerde lif veriminin 122.15 ile 159.65 kg/da arasında
değiştiği belirlenmiştir. SCF-5 (159.65 kg/da), SLC-1 (153.95 kg/da), ECF-5 (341.40 kg/da)
hatları en yüksek lif verimi değerini göstermişlerdir.
Çırçır randımanı yönünden denemede yer alan hat/çeşitler arasında % 1 önem
düzeyinde farklılıkların bulunduğu, bu hat ve çeşitlerde çırçır randımanı değerinin % 39.90
ile 44.35 arasında değiştiği, ECF-11 (% 44.35), ECF-5 (% 43.63) ve DP 388 (% 43.49)
hat/çeşitlerinin en yüksek değer ile aynı grupta yer aldıkları görülmektedir.
İlk el kütlü oranı % 83.66 ile 94.60 arasında değişmiş, en yüksek ilk el kütlü oranı
değeri MCF-21 (% 94.60), SLC-1 (% 94.33), MCF-6 (% 92.85) ve SCF-5 (% 92.69)
hatlarında izlenmiştir.
Lif uzunluğu değeri 26.78 ile 28.87 mm arasında değişmiş, bu hat/çeşitlerde lif
uzunluğu yönünden % 1 önem düzeyinde farklılıkların bulunduğu belirlenmiştir. En yüksek
lif uzunluğu değerleri ECF-16 (28.87 mm), SCF-5 (28.36 mm), SCF-7 (28.26 mm) hatlarında
izlenmiştir.
190
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
Çizelge 8: Erkencilik GM F5 Denemesinde İncelenen Özeliklere Ait Ortalama Değerler
Çeşit /hat
Lif İnceliği
(mic.)
Lif Kop Day
(g/tex)
1. SCF-5
2. SLC-1
3. MCF-6
4. MCF-21
5. SCF-12
6. ECF-14
7. ECF-10
8. ECF-16
9. SCF-7
10.SCF-9
11.ECF-11
12.ECF-5
13.DP 388 (K)
14.STV-453 (K)
CV (%)
LSD (0.05)
3,92 bc
4,02 a-c
4,35 ab
4,09 a-c
4,42 ab
4,03 a-c
4,53 a
3,89 bc
4,05 a-c
3,94 bc
3,74 c
4,50 a
3,55 c
3,99 a-c
9.35
0.54 *
28,43
28,13
30,03
28,00
28,95
28,75
30,28
28,65
29,55
28,88
28,45
29,43
29,80
27,48
5.5
Ö.D
Lif Kopma
Uzaması
(%)
6.17 bcd
5.70 efg
5.57 fg
6.07 cde
6.60 ab
5.87 d-g
5.45 g
6.07 cde
6.17 bcd
6.35 abc
6.35 abc
6.25 a-d
6.65 a
5.97 c-f
5.02
0.43 **
Lif
Üniformite
Oranı (%)
84.07 abc
84.45 abc
84.95 abc
83.42 c
83.85 bc
85.40 ab
83.72 c
85.52 a
85.47 ab
83.32 c
84.85 abc
85.42 ab
85.57 a
83.95 abc
1.37
1.66 *
Kısa Lif
Oranı (SFI)
9.17
8.90
8.55
8.70
8.55
9.07
8.52
8.77
8.55
9.22
8.87
8.47
8.35
9.15
6.91
Ö.D
Çizelge 8’ den lif inceliği yönünden denemede yer alan hat/çeşitler arasında % 5
önem düzeyinde farklılıkların bulunduğu, bu hat/çeşitlerde lif inceliği değerinin 3.55 ile 4.53
micronaire arasında değiştiği, en ince lif değerlerinin DP 388 (3.55 mic.), ECF-11 (3.74 mic.)
ve ECF-16 (3.89 mic.) hatlarından elde edildiği izlenebilmektedir.
Lif kopma dayanıklılığı yönünden denemede yer alan hat/çeşitler arasında istatistiki
önem düzeyinde bir farklılığın bulunmadığı belirlemiş, bu hat/çeşitlerde lif kopma
dayanıklılığı 27.48 ile 30.28 g/tex arasında değişmiştir. En yüksek değer ECF-10 (30.28
g/tex), MCF-6 (30.03 g/tex) hatlarında izlenmiştir.
Lif kopma uzaması % 5.45 ile 6.65 arasında değişmiş, bu hat/çeşitler arasında %1
önem düzeyinde farklılıkların bulunduğu, en yüksek değerlerin DP 388 (% 6.65), SCF-12 (%
6.60), SCF-9 (% 6.35) ve ECF-11 (% 6.35) hat/çeşitlerinden elde edildiği belirlenmiştir.
Lif üniformite oranı yönünden denemede yer alan hat/çeşitler arasında % 5 önem
düzeyinde bir farklılığın bulunduğu, bu hat/çeşitlerde lif üniformite oranının % 83.32 ile
85.57 arasında değiştiği, en yüksek değerin DP 388 (% 85.57), ECF-16 (% 85.52), SCF-7 (%
85.47) ve ECF-5 (% 85.42) hat/çeşitlerinden elde edildiği ve bu hat/çeşitlerin aynı grupta yer
aldıkları belirlenmiştir.
Kısa lif oranı yönünden denemede yer alan hat/çeşitler arasında önemli bir farklılığın
olmadığı belirlenmiştir.
Denemede 8 adet hat seçilmiş ve ERK GMF6 generasyonuna aktarılmıştır.
191
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
Nazilli Tescilli Çeşitler - 2006
Nazilli Pamuk Araştırma Enstitüsü tarafından tescil ettirilen pamuk çeşitlerinin yer
aldığı denemede Carmen, Stoneville 453 ve Teks çeşitleri kontrol çeşit olmak üzere toplam
20 çeşit kullanılmıştır. Deneme Tesadüf Blokları deneme desenine göre 4 tekrarlamalı olarak
enstitü arazisinde yürütülmüştür. Denemede incelenen özelliklere ait ortalama değerler
Çizelge 9’da verilmiştir.
Çizelge 9: Nazilli Tescilli Çeşitler Denemesinde İncelenen Özeliklere Ait Ortalama Değerler ve
Oluşan Gruplar
Çeşit /hat
1. Menderes 2005
2. Barut 2005
3. Coşkun 1
4. Nazilli 663
5. Nazilli 303
6. Nazilli 342
7. Nazilli 954
8. Gürelbey
9. Özbek 142
10. Ekşi 911
11. Aydın 110
12. Şahin 2000
13. Nazilli M-342
14. Nazilli 143
15. Nazilli 84 S
16. Nazilli M-503
17. Nazilli 87
18. Carmen (st)
19. Stoneville 453 (K)
20. Teks (K)
CV (%)
LSD (0.05)
Kütlü Verimi
(kg/da)
273,51 e-h
409,59 ab
387,20 bc
292,85 d-g
361,01 bcd
347,39 b-e
302,08 d-g
350,07 b-e
226,04 gh
324,03 cde
346,05 b-e
351,34 b-e
313,09 c-f
364,43 bcd
232,96 fgh
358,33 b-e
203,42 h
359,30 bcd
477,90 a
375,22 bcd
18,15
84,99 **
Lif Verimi (kg/da)
103,81 efg
165,07 ab
151,63 abc
123,78 c-f
141,40 bcd
138,05 bcd
122,00 c-f
128,03 cde
93,13 fg
138,57 bcd
117,66 def
133,82 b-e
120,07 c-f
143,74 bcd
93,32 fg
130,30 cde
79,48 g
141,25 bcd
184,96 a
151,63 abc
18,52
33,90 **
Çırçır Randımanı
(%)
37,88 efg
40,28 bc
39,04 cde
42,27 a
39,05 cde
39,20 cde
40,37 bc
36,52 fg
41,61 ab
42,93 a
34,06 h
38,35 de
38,28 def
39,49 cde
40,03 bcd
36,40 g
39,18 cde
39,38 cde
38,72 cde
40,40 bc
3,31
1,82 **
Çizelge 9’ dan denemede yer alan çeşitler arasında kütlü pamuk verimi yönünden %1
önem düzeyinde farklılıkların bulunduğu, bu çeşitlerde kütlü pamuk veriminin 203.42 ile
477.90 kg/da arasında değiştiği, en yüksek verimin Stoneville 453 (477.90 kg/da) ve Barut
2005 (409.59 kg/da) çeşitlerinden elde edildiği ve bu çeşitlerin aynı grupta yer aldıkları
görülmektedir.
Lif verimi 79.48 ile 184.96 kg/da arasında değişmiş, denemede yer alan çeşitler
arasında % 1 önem düzeyinde farklılıkların bulunduğu belirlenmiştir. Stoneville 453 (184.96
kg/da), Barut 2005 (165.07 kg/da), Coşkun 1 (151.63 kg/da) ve Teks (151.63 kg/da)
çeşitlerinin en yüksek lif verimi değeri göstererek aynı grupta yer aldıkları aynı Çizelgeden
izlenebilmektedir.
Çırçır randımanı yönünden denemede yer alan çeşitler arasında % 1 önem düzeyinde
farklılıkların bulunduğu belirlenmiş, bu çeşitlerde çırçır randımanı % 34.06 ile 42.93 arasında
değişmiştir. Ekşi 911 (% 42.93) ve Nazilli 663 (% 42.27) çeşitleri en yüksek çırçır randımanı
değeri göstererek aynı grubu paylaşmışlardır.
192
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
Genotip x Çevre İnteraksiyonu ve Stabilite Analizi
Bu çalışma 24 adet hat/çeşit ile Diyarbakır ve Mardin’ de, Tesadüf Blokları deneme
desenine göre 4 tekrarlamalı olarak yürütülmüştür. Denemede her hat/çeşit 12 m
uzunluğunda 4 sıradan oluşmuştur. Denemede incelenen özelliklere ait ortalama değerler
Çizelge 10 ve 11’ de verilmiştir.
Çizelge 10: Denemede Yer Alan Çeşitlerin Diyarbakır ve Mardin Lokasyonlarında Kütlü ve
Lif Verimine Ait Ortalama Değerler ve Oluşan Gruplar
Çeşit /hat
1. STV-453
2. STV-373
3. STV-468
4. CARMEN
5. FLORA
6. LUİSA
7. BA-308
8. BA-119
9. SNT-191/21
10. MARAŞ-92
11. ERŞAN-92
12. SG-9
13. SG-11
14. SA-3
15. ÇA-3
16. TEKS
17. DELTAOPAL
18. DP 5111
19. DİCLE 2002
20. BARUT 2005
21. NAZ 954
22. NAZ 342
23. NAZ 663
24. MENDERES 2005
CV (%)
LSD (0.05)
Kütlü Verimi
(kg/da)
DİYARBAKIR MARDİN
370,32 a-d
487,97 abc
369,82 a-d
516,42 a
378,53 abc
500,13 ab
270,79 ef
339,72 ghı
307,92 cde
402,35 c-g
286,84 def
435,82 a-f
370,49 a-d
441,33 a-e
416,32 a
440,39 a-e
365,27 a-d
463,37 a-d
396,15 ab
414,86 b-g
402,25 a
416,86 b-g
309,75 b-e
337,23 ghı
354,74 a-e
375,60 d-ı
352,91 a-e
359,20 e-ı
384,20 abc
343,28 ghı
356,54 a-e
397,71 d-h
333,79 a-e
334,34 ghı
353,58 a-e
448,79 a-d
394,45 abc
437,36 a-f
287,81 def
382,26 d-ı
358,45 a-e
310,75 hı
313,31 b-e
349,32 f-ı
219,38 fg
363,17 e-ı
164,97 g
297,44 ı
18,45
15,96
87,83 **
89,79 **
Lif Verimi
(kg/da)
DİYARBAKIR MARDİN
154,50 a-d
203,77 abc
156,38 abc
218,43 ab
163,00 ab
224,77 a
110,02 ef
147,16 e-j
127,37 b-f
176,90 c-h
118,03 def
181,21 b-f
156,30 abc
186,04 a-e
180,13 a
194,19 a-d
142,48 b-e
179,80 b-g
159,49 ab
169,72 c-ı
162,73 ab
171,95 c-ı
118,25 def
133,24 ıj
139,17 b-e
145,06 f-j
133,55 b-e
140,79 g-j
153,34 a-d
140,36 g-j
146,47 a-e
167,48 c-ı
129,91 b-f
137,70 hıj
142,03 b-e
185,33 a-e
159,53 ab
177,65 c-g
120,83 c-f
163,96 d-ı
151,94 a-d
135,70 ıj
128,95 b-f
150,04 e-j
95,29 fg
165,60 c-ı
63,50 g
120,24 j
19,18
16,87
37,26 **
39,73 **
Denemede yer alan hat/çeşitler arasında her iki lokasyonda da kütlü pamuk verimi
yönünden % 1 önem düzeyinde farklılıkların bulunduğu belirlenmiştir. Diyarbakır
lokasyonunda kütlü pamuk verimi 164.97 ile 416.32 kg/da arasında değişmiş, en yüksek
verim BA-119 (416.32 kg/da), Erşan 92 (402.25 kg/da), Maraş 92 (396.15 kg/da) ve Dicle
2002 (394.45 kg/da) çeşitlerinden elde edilirken en düşük verim Menderes 2005 (164.97
kg/da) çeşidinden elde edilmiştir.
Mardin lokasyonunda kütlü pamuk verimi 297.44 ile 516.42 kg/da arasında değişmiş,
en yüksek verim Stv-373 (516.42 kg/da), Stv- 468 (500.13 kg/da), Stv-453 (487.97 kg/da) ve
SNT 191-21 (463.37 kg/da) çeşitlerinden elde edilirken, en düşük verim Menderes 2005
(297.44 kg/da) çeşidinden elde edilmiştir.
Lif verimi yönünden denemede yer alan hat/çeşitler arasında her iki lokasyonda da
%1 istatistiki önem düzeyinde farklılıkların bulunduğu belirlenmiş, Diyarbakır lokasyonunda
193
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
lif verimi 63.50 ile 180.13 kg/da arasında, Mardin lokasyonunda ise 120.24 ile 224.77 kg/da
arasında değişmiştir. Diyarbakır lokasyonunda en yüksek lif verimi BA -119 (180.13 kg/da),
Stv-468 (163.00 kg/da), Erşan 92 (162.73 kg/da) çeşitlerinden, Mardin lokasyonunda ise
Stv-468 (224.77 kg/da), Stv-373 (218.43 kg/da) ve Stv-453 (203.77 kg/da) çeşitlerinden elde
edilmiştir.
Çizelge 11: Denemede Yer Alan Çeşitlerin Diyarbakır ve Mardin Lokasyonlarında İlk El
Kütlü Oranı ve Çırçır Randımanına Ait Ortalama Değerler ve Oluşan Gruplar
Çeşit /hat
1. STV-453
2. STV-373
3. STV-468
4. CARMEN
5. FLORA
6. LUİSA
7. BA-308
8. BA-119
9. SNT-191/21
10. MARAŞ-92
11. ERŞAN-92
12. SG-9
13. SG-11
14. SA-3
15. ÇA-3
16. TEKS
17. DELTAOPAL
18. DP 5111
19. DİCLE 2002
20. BARUT 2005
21. NAZ 954
22. NAZ 342
23. NAZ 663
24. MENDERES 2005
CV (%)
LSD (0.05)
İlk El Kütlü Oranı (%)
DİYARBAKIR MARDİN
80,70 a-d
73,27
83,26 a-d
78,65
83,40 a-d
76,38
54,81 f
65,16
81,24 a-d
79,00
76,00 cde
82,74
76,26 cde
73,46
83,05 a-d
78,00
79,51 bcd
73,97
85,57 abc
69,88
82,51 a-d
74,97
73,79 de
82,49
80,59 a-d
68,94
81,18 a-d
78,94
82,64 a-d
56,63
83,15 a-d
74,40
67,55 e
58,69
85,61 abc
65,51
88,49 ab
80,35
88,20 ab
84,54
87,11 ab
82,34
83,08 a-d
77,83
90,08 a
86,38
90,08 a
86,25
8,72
19,33
9,96 **
Ö.D
Çırçır Randımanı (%)
DİYARBAKIR MARDİN
41,62 de
41,79 e-ı
42,23 bcd
42,31 d-g
42,95 abc
44,99 ab
40,48 efg
43,19 cde
41,20 def
43,94 abc
41,15 def
41,50 f-ı
42,14 cd
42,16 d-h
43,35 ab
44,10 abc
39,03 ıjk
38,62 l
40,32 fgh
40,81 g-j
40,44 fg
41,24 ghı
38,16 kl
39,44 jkl
39,22 h-k
38,67 l
37,84 l
39,14 kl
39,91 g-j
40,85 g-j
41,12 def
42,00 e-ı
38,91 jkl
41,00 g-j
40,17 f-ı
41,23 ghı
40,43 fg
40,67 h-k
42,10 cd
42,92 c-f
42,23 bcd
43,68 bcd
41,16 def
42,95 c-f
43,45 a
45,34 a
38,49 kl
40,47 ıjk
2,05
2,66
1,17 **
1,56 **
İlk el kütlü oranı yönünden denemede yer alan hat/çeşitler arasında Diyarbakır
lokasyonunda % 1 önem düzeyinde farklılıkların bulunduğu, Mardin lokasyonunda ise
çeşitler arasındaki farklılığın önemli olmadığı Çizelge 11’ den izlenebilmektedir. Diyarbakır
lokasyonunda ilk el kütlü oranı % 54.81 ile 90.08 arasında değişim göstermiş, Nazilli 663 (%
90.08) ve Menderes 2005 (% 90.08) çeşitleri ilk el kütlü oranı yönünden en yüksek değeri
göstermişlerdir.
Denemede yer alan hat/çeşitler çırçır randımanı yönünden hem Diyarbakır hem de
Mardin lokasyonunda
%1 önem düzeyinde farklılıklar göstermişlerdir. Diyarbakır
lokasyonunda çırçır randımanı % 37.84 ile 43.45, Mardin lokasyonunda ise % 38.62 ile 45.34
arasında değişim göstermiş, Nazilli 663 çeşidi her iki lokasyonda da yüksek çırçır randımanı
değeri göstermiştir.
Çalışmanın lif teknolojik özellikleri Nazilli Pamuk Araştırma Enstitüsü tarafından
belirlenmiştir. Çalışmanın paraleli Kahramanmaraş Tarımsal Araştırma Enstitüsü tarafından
Kahramanmaraş ve Şanlıurfa’da yürütülmektedir. İki yıl sonunda 4 lokasyon verileri toplu
olarak değerlendirilerek genotip x çevre interaksiyonu ve stabilite analizi yapılacaktır.
194
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
PAMUK ÇEŞİT TESCİL DENEMESİ -2006
2006 yılında yürütülen Pamuk Çeşit Tescil Denemesinde kontrol çeşitler dahil olmak
üzere 23 adet hat/çeşit yer almıştır. Deneme, Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma
Enstitüsü Müdürlüğü deneme alanlarında, tesadüf blokları deneme desenine göre, 4
tekrarlamalı olarak yürütülmüştür. Ekim 11 Mayıs 2006 tarihinde mibzerle yapılmış, ekimde
her parsel 12 m uzunluğunda 4 sıradan oluşmuştur. Ekimde sıra arası mesafe 70 cm sabit
tutulmuş, sıra üzeri mesafe 20-25 cm olacak şekilde seyreltme yapılarak ayarlanmıştır. Ekim
öncesi tüm yabancı otlara karşı ilaçlı mücadele yapılmış, ekimle birlikte dekara 7 kg saf azot
ve 7 kg saf fosfor verilmiş, 7 kg azot ise ilk sulama öncesi uygulanmıştır. Denemede bitkinin
su ihtiyacının görüldüğü dönemlerde olmak üzere toplam 6 kez sulama yapılmıştır,
gerektiğinde el ve makine çapası zamanında yapılmış, zararlılara karşı ilaçlı mücadeleye
gerek duyulmamıştır. Hasat elle yapılarak iki defada tamamlanmıştır, ilk el hasat 16 Ekim
2006 tarihinde, ikinci el hasat ise 13 Kasım 2006 tarihlerinde yapılmış, teknolojik özelliklerin
tespiti için birinci elden alınan lif örnekleri TTSM Müdürlüğüne gönderilmiştir. Denemeye
ait veriler JMP 5.0.1 istatistik proğram yardımı ile değerlendirilmiş, gruplamalar LSD
(0.05)’ e göre yapılmıştır.Denemede incelenen özelliklere ilişkin ortalama değerler ve oluşan
gruplar Çizelge 12’ de verilmiştir.
Denemede kütlü pamuk verimi 251.10 kg/da ile 431.99 kg/da arasında değişmiş, en
yüksek verim SRR 9545 (431.99 kg/da) ve GSN-12 (423,54 kg/da), hat/çeşitlerinden elde
edilmiş ve kontrol çeşit olarak denemede yer alan Stoneville-453 (407.31 kg/da) çeşidi ile
aynı grubu paylaşmışlardır. En düşük verim yine kontrol çeşit olan Çukurova 1518 (251.10
kg/da) çeşidinden elde edilmiştir.
Lif verimi 101.26 ile 182.31 kg/da arasında değişmiş, en yüksek lif verimi GSN-12
(182.31 kg/da), SRR 95-45 (175.41 kg/da), Stoneville 453 (169.28 kg/da) ve DP 419 (158.12
kg/da) hat/çeşitlerinden elde edilmiştir.
Çırçır randımanı değeri % 39.04 ile 44.45 arasında değişmiş, en yüksek çırçır
randımanı değerini Nazilli 84 S (% 44.45), ST 488 (% 44.43), GSN-12 (% 43.05) hatları
göstermiştir. En düşük değer % 39.04 ile DÜZF-1 (% 39.04) hattından elde edilmiştir.
İlk el kütlü oranı % 56.33 ile 94.80 arasında değişerek, en yüksek değer DÜZF-2 (%
94,80), Çukurova 1518 (% 94,52) Nazilli 143 (% 92.81) ve Fantom Prime (% 92.14)
hatlarında izlenmiştir. Carmen (% 56.33) çeşidi denemede bu özellik yönünden son
sıralamada yer almıştır.
Lif teknolojik özellikler TTSM tarafından belirlendiği için herhangi bir değerlendirme
yapılamamıştır.
195
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
Çizelge 12: Çeşit Tescil Denemesi İncelenen Özeliklere Ait Ortalama Değerler
Çeşit /hat
1. Nazilli 84 S (st)
2. N 727/C-104
3. N 727/C-105
4. N 727/C-125
5. Carmen (st)
6. N/C-107
7. N/D-122
8. GSN-12
9. Stoneville 453 (K)
10. ST-488
11.Çukurova 1518 (K)
12. DP 419
13. Celia
14. Flora
15. Teks (st)
16. Bax 1029
17. DÜZF-1
18. DUZF-2
19. SRR 9545
20. Fantom Prime
21. DP 388 (st)
22. SG 125 (st)
23. Nazilli 143 (st)
CV (%)
LSD (0.05)
Kütlü
Verimi
(kg/da)
258,56 ıj
259,20 ıj
269,27 ıj
304,75 g-j
331,63 e-h
326,96 e-h
290,79 hıj
423,54 ab
407,31 abc
343,49 d-h
251,10 j
390,35 a-d
328,68 e-h
365,21 c-f
336,69 d-h
350,43 c-g
357,91 c-g
370,66 b-e
431,99 a
371,74 b-e
360,43 c-g
312,19 f-ı
377,76 a-e
12.03
57.55 **
Lif Verimi
(kg/da)
115,00 h-k
110,27 jk
113,96 ıjk
127,16 f-j
134,79 d-j
140,14 d-g
122,22 g-k
182,31 a
169,28 abc
152,31 b-e
101,26 k
158,12 a-d
137,00 d-ı
154,08 bcd
138,79 d-h
141,80 d-g
139,63 d-h
149,44 c-f
175,41 ab
150,81 b-f
152,16 b-e
129,07 e-j
152,00 b-e
12.45
24.733 **
Çırçır
Randımanı
(%)
44,45 a
42,54 bcd
42,29 bcd
41,71 cde
40,52 efg
42,84 bc
41,97 bcd
43,05 b
41,66 c-f
44,43 a
40,32 fgh
40,46 efg
41,74 b-e
42,20 bcd
41,23 d-g
40,52 efg
39,04 h
40,30 gh
40,58 efg
40,60 efg
42,22 bcd
41,35 d-g
40,24 gh
2.29
1.340 **
İlk El Kütlü
Oranı (%)
91,85
75,51
67,24
80,17
56,33
88,48
90,69
85,89
87,02
90,29
94,52
73,65
77,56
83,60
83,80
71,09
92,07
94,80
81,76
92,14
84,93
88,72
92,81
6.58
7.746
a-d
ıjk
l
g-j
m
a-f
a-e
c-g
b-g
a-e
ab
jkl
h-k
e-h
e-h
kl
a-d
a
f-ı
a-d
d-h
a-f
abc
**
Dönem Başarı Durumu: 70
Yapılan ve Yapılması Düşünülen Ara Yayınlar: Çalışmadan elde edilen verilerden
yararlanılarak ara yayın yapılması düşünülmektedir. Yurtiçi kongre veya dergilerde
yayınlanmak amacıyla bu verilerden yararlanılacaktır.
Darboğazlar: Projenin yürütülmesini ve başarılı olmasını engelleyecek herhangi bir
darboğaz bulunmamaktadır.
Projede Önerilen Değişiklikler: Projede herhangi bir değişiklik söz konusu değildir.
196
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
3.2 GAP Pamuk Entegre Ürün Yönetimi
Proje No
:
Projenin Adı
Çeşit
: GAP Pamuk Entegre Ürün Yönetimi (GAP Bölgesi
Geliştirme Alt Projesi)
Proje Yürütücüsü Kuruluş
: Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
Daire Başkanlığı (TAGEM)
: Tarla Bitkileri
Projenin İlgili Olduğu AP
:
Proje Yürütücüleri
: Dr. Emine KARADEMİR, Dr. Çetin KARADEMİR
Remzi EKİNCİ
Raporun İlgili Olduğu Dönem
: 01/01/2006 ile 31/12/2006 arası
Gelişme Raporu
: 1. Yıl (2. Aşama)
Proje Hedeflerinin Gerçekleşme Durumu : Proje hedeflerinin tümü gerçekleşmiştir.
Başlıca Faaliyetlerin Gerçekleşme Durumu : Projede öngörülen faaliyetlerin tümü
gerçekleşmiştir.
Dönem Bulguları
Bu dönemde proje kapsamında 4 adet deneme planlanmış ve yürütülmüştür.
1. GAP Adaptasyon Denemesi
2. Harran Nazilli Soy Verim Denemesi
3. Diyarbakır Harran Soy Verim Denemesi
4. Nazilli F3 Hatları
GAP ADAPTASYON DENEMESİ- 2006
GAP Çeşit Verim ve Adaptasyon Denemesi, 13 adet hat/çeşit ile tesadüf blokları
deneme desenine göre 4 tekrarlamalı olarak yürütülmüştür. İncelenen özelliklere ilişkin
ortalama değerler ve oluşan gruplar Çizelge 1 ve 2’ de verilmiştir.
Çizelge 1’den kütlü pamuk veriminin 296.13 kg/da ile 412.13 kg/da arasında değiştiği
ve denemede yer alan hat ve çeşitler arasında bu özellik yönünden %1 önem düzeyinde
farklılıkların bulunduğu izlenmektedir. SRR (95-45) 98-1 (412.13 kg/da) hattı en yüksek
kütlü pamuk verimi ile ilk sırada yer almış, bu hattı SDP 97/324 (408.40 kg/da), Stoneville
468 (401.45 kg/da), GSN 12 (378.53 kg/da), Maraş 92 (371.50 kg/da) ve Stoneville 453
(369.79 kg/da) çeşitleri izlemiş, en düşük verim Teks (296.13 kg/da) çeşidinden elde
edilmiştir.
Lif verimi 128.88 ile 182.73 kg/da arasında değişmiş, lif verimi yönünden denemede
yer alan hat/çeşitler arasında %1 önem düzeyinde farklılıkların bulunduğu belirlenmiş, en
yüksek lif verimi Stoneville 468 (182.73 kg/da), SRR (95-45) 98-1 (176.13 kg/da), GSN 12
197
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
(169.84 kg/da), BA 119 (167.97 kg/da) ve SDP 97/324 (166.69 kg/da) hat/çeşitlerinde
izlenirken, en düşük lif verimi Teks (128.88 kg/da) çeşidinde izlenmiştir.
Çırçır randımanı değeri % 39.10 ile 45.57 arasında değişmiş, bu özellik yönünden BA
119 (% 45.57), Stoneville 468 (% 45.55), GSN 12 (% 44.88) çeşitleri en yüksek çırçır
randımanı değeri göstererek aynı grupta yer almışlardır.
İlk el kütlü oranı % 79.50 ile 94.39 arasında değişmiş, bu özellik yönünden hat ve
çeşitler arasında %1 istatistiki önem düzeyinde farklılıkların bulunduğu belirlenmiştir.
Fantom (% 94.39), SDP 97/324 (% 92.23) hat/çeşitleri en yüksek değeri göstermişlerdir.
Lif uzunluğu 27.38 ile 29.18 mm arasında değişmiş, bu özellik yönünden en yüksek
değer Teks (29.18 mm), Maraş 92 (28.69 mm), Nazilli 342 (28.58 mm) ve Flora (28.58 mm)
ve GSN 12 (28.53 mm) hat/çeşitlerinden elde edilmiştir.
Çizelge.1: GAP Adaptasyon Denemesi İncelenen Özelliklere İlişkin Değerler ve Oluşan
Gruplar - 2006
Çeşit /hat
1. FLORA
2. BA 119
3. FANTOM
4. DELTAOPAL
5. STV 468
6. NAZİLLİ 342
7. SNT 191/21
8. SDP 97/324
9. SRR (95-45) 98-1
10. GSN 12
11. STV-453
12. MARAŞ 92
13. TEKS
CV (%)
LSD (0.05)
Kütlü
Verimi
(kg/da)
311,30 ef
368,63 bc
354,94 cd
313,43 def
401,45 ab
353,42 cde
350,03 cde
408,40 ab
412,13 a
378,53 abc
369,79 abc
371,50 abc
296,13 f
8,40
43,47**
Lif Verimi
(kg/da)
135,20 efg
167,97 abc
148,31 def
131,49 fg
182,73 a
152,32 cde
137,02 efg
166,69 abcd
176,13 ab
169,84 abc
157,07 cd
161,98 bcd
128,88 g
8,48
18,84**
Çırçır
Randım.
(%)
43,41 b
45,57 a
41,76 de
41,94 cde
45,55 a
43,11 bc
39,10 f
40,83 e
42,73 bcd
44,88 a
42,49 bcd
43,63 b
43,47 b
1,94
1,19**
İlk El
Kütlü (%)
89,18 abc
87,53 bc
94,39 a
79,50 d
91,81 ab
90,25 abc
90,16 abc
92,23 ab
85,31 cd
87,23 bc
88,75 abc
90,23 abc
87,08 bc
5,06
6,44**
Lif
Uzunluğu
(mm)
28,58 ab
27,58 cd
28,68 ab
28,05 b-d
27,38 d
28,58 ab
28,11 b-d
28,17 b-d
28,50 a-c
28,53 ab
28,13 b-d
28,69 ab
29,18 a
0,92
2,28 *
Çizelge 2 ’den izlenebileceği gibi, denemede yer alan hat/çeşitler arasında % 5 önem
düzeyinde farklılıkların belirlendiği, lif inceliği değerinin 3.91 mic. ile 4.65 micronaire
arasında değiştiği, en ince lif değerinin Nazilli 342 (3.91 mic.) ve Deltaopal (3.93 mic)
çeşitlerinde, en yüksek değerin ise SRR (95-45) 98-1 (4.65 mic.) çeşidinde izlendiği
görülmektedir.
Lif kopma dayanıklılığı yönünden hat ve çeşitler arasında % 1 önem düzeyinde
farklılıkların bulunduğu belirlenmiş, bu hat/çeşitlerde lif kopma dayanıklılığı değeri 28.05 ile
36.20 g/tex arasında değişmiştir. En yüksek lif kopma dayanıklılığı Teks (36.20 g/tex),
Deltaopal (31.85 g/tex) ve Fantom (31.05 g/tex) çeşitlerinde izlenmiştir. Bu özellik yönünden
en düşük değer Stoneville 453 (28.05 g/tex) çeşidinde izlenmektedir.
Lif kopma uzaması % 5.03 ile 7.30 arasında değişmiş, en yüksek lif kopma uzaması
değeri SRR (95-45) 98-1 (% 7.30) çeşidinde, en düşük değer ise Nazilli 342 (% 5.03)
çeşidinde izlenmiştir.
198
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
Çizelge.2: GAP Çeşit Verim ve Adaptasyon Denemesi İncelenen Özelliklere İlişkin Değerler
ve Oluşan Gruplar-2006
Çeşit /hat
Lif İnceliği
(mic.)
1. FLORA
2. BA 119
3. FANTOM
4. DELTAOPAL
5. STV 468
6. NAZİLLİ 342
7. SNT 191/21
8. SDP 97/324
9. SRR (95-45) 98-1
10. GSN 12
11. STV-453
12. MARAŞ 92
13. TEKS
CV (%)
LSD (0.05)
4,26 b-d
4,40 a-c
4,38 a-c
3,93 d
4,40 a-c
3,91 d
4,20 b-d
4,52 ab
4,65 a
4,37 a-c
4,27 b-d
4,13 cd
4,35 a-c
6,22
0,38 *
Lif Kopma
Dayanık
(g/tex)
30,68 b-d
28,95 c-e
31,05 bc
31,85 b
28,98 c-e
29,60 b-e
30,00 b-e
28,80 c-e
28,73 de
29,00 c-e
28,05 e
29,70 b-e
36,20 a
5,22
2,25 **
Lif Kopma
Uzaması
(%)
5,15 ef
6,73 b
6,68 b
6,03 cd
6,73 b
5,03 f
6,33 bc
5,78 cd
7,30 a
5,53 d-f
6,05 cd
5,68 de
6,33 bc
6,3
0,55 **
Lif Ünif.
Oranı
(%)
84,33 bc
85,15 a-c
85,15 a-c
84,70 bc
85,98 ab
84,63 bc
83,45 c
84,28 bc
85,33 a-c
83,43 c
84,03 bc
84,28 bc
87,05 a
1,64
1,99 *
İplik
Olabilirlik
SCI
89,50 b-d
85,00 b-d
93,50 bc
96,75 b
89,00 b-d
91,25 b-d
83,25 b-d
80,75 cd
85,00 b-d
79,25 d
79,50 d
88,00 b-d
119,00 a
10,89
13,93 **
Lif üniformite oranı değeri % 83.43 ile 87.05 arasında değişmiş, bu özellik yönünden
denemede yer alan hat/çeşitler arasında %5 önem düzeyinde farklılıklar belirlenmiştir. Teks
(% 87.05) ve Stoneville 468 (% 85.98) çeşitleri en yüksek değeri, GSN 12 ( % 83.43) çeşidi
ise en düşük değeri göstermişlerdir.
İplik olabilirlik indeksi 79.25 ile 119.00 arasında değişmiş, bu özellik yönünden
hat/çeşitler arasında % 1 önem düzeyinde farklılıklar belirlenmiştir. Teks (119.00) ve
Deltaopal (96.75) çeşitleri en yüksek değeri gösterirken, GSN 12 (79.25) ve Stoneville 453
(79.50) çeşitleri bu özellik yönünden en düşük değeri göstermişlerdir.
199
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
HARRAN NAZİLLİ SOY VERİM DENEMESİ - 2006
Harran Nazilli Soy Verim Denemesi 12 adet hat/çeşit ile tesadüf blokları deneme
desenine göre 4 tekrarlamalı olarak yürütülmüştür. İncelenen özelliklere ilişkin değerler
Çizelge 3 ve 4’ de verilmiştir.
Çizelge 3’ de denemede yer alan hat ve çeşitler arasında kütlü pamuk verimi ve lif
verimi yönünden istatistiki önem düzeyinde bir farklılığın olmadığı izlenmektedir. Denemede
yer alan pamuk çeşitlerinin kütlü pamuk verimi 373.51 ile 416.96 kg/da arasında değişmiştir,
SDP 97-324 (416.96 kg/da), NDS 97 (N 453-151) (408.59 kg/da) ve SDP 97-314 (408.14
kg/da) hatları en yüksek kütlü pamuk verimi değerini göstermişlerdir. Bu denemede en düşük
verim standart çeşit olan Maraş 92 (373.51 kg/da) çeşidinden elde edilmiştir.
Lif verimi 157.83 ile 178.30 kg/da arasında değişmiş, NDS 97 (N453-151) hattı
(178.30 kg/da) ve SDP 97-324 (167.77 kg/da) hatları en yüksek lif verimi değerini
göstermişlerdir.
Çizelge.3: Harran Nazilli Soy Verim Denemesi İncelenen Özelliklere İlişkin Değerler ve
Oluşan Gruplar-2006
Çeşit /hat
1. SDP 97-121
2. SDP 97-314
3. SDP 97-324
4. SDP 97-392
5. MNT 341
6. NDS 02 (N213-204)
7. NDS 08 (N506-15)
8. NDS 28 (NSC101)
9. NDS 34 (N727-90)
10. NDS 97 (N453-151)
11. STV-453 (K)
12. MARAŞ 92 (K)
CV (%)
LSD (0.05)
Kütlü
Verimi
(kg/da)
385,30
408,14
416,96
385,78
388,47
377,27
374,03
381,92
396,76
408,59
386,75
373,51
9,72
Ö.D
Lif Verimi
(kg/da)
161,35
165,89
167,77
157,83
161,95
164,21
161,89
161,67
163,44
178,30
163,84
161,44
8,76
Ö.D
Çırçır
Randım.
(%)
41,91 b-e
40,72 ef
40,22 f
40,98 def
41,89 cde
43,52 a
43,32 a
42,31 a-d
41,18 c-f
43,63 a
42,37 abc
43,26 ab
2,25
1,36 **
İlk El
Kütlü
Oranı
91,35 a-d
90,55 a-d
88,57 cd
89,35 bcd
91,29 a-d
90,71 a-d
93,22 a
92,68 a
91,65 ab
91,47 abc
89,08 bcd
88,48 d
2,28
2,98 *
Lif
Uzunluğu
(mm)
27,05 e
27,44 c-e
28,44 a-c
27,70 b-e
28,07 a-e
28,24 a-d
27,32 de
28,94 a
27,89 a-e
28,07 a-e
28,51 a-c
28,53 ab
2,67
1,07 *
Çırçır randımanı yönünden denemede yer alan hat ve çeşitler arasında %1 önem
düzeyinde farklılık belirlenmiştir. Çırçır randımanı değeri % 40.22 ile 43.63 arasında
değişmiş, bu özellik yönünden NDS 97 (N453-151) hattı (% 43.63), NDS 02 (N213-204)
hattı (% 43.52) ve NDS 08 (N506-15) hattı (% 43.32) en yüksek çırçır randımanı değeri
gösterirken, bu özellik yönünden en düşük değeri SDP 97-324 (% 40.22) hattı göstermiştir.
İlk el kütlü oranı yönünden denemede yer alan hat ve çeşitler arasında % 5 önem
düzeyinde farklılık belirlenmiştir. Bu çeşitlerde ilk el kütlü oranı değeri % 88. 48 ile 93.22
arasında değişmiş, NDS 08 (N506-15) (% 93.22) ve NDS 28 (NSC101) (% 92.68) hatları en
yüksek ilk el kütlü oranı değerini göstermişlerdir.
Lif uzunluğu yönünden denemede yer alan hat/çeşitler arasında % 5 önem düzeyinde
farklılıkların bulunduğu belirlenmiş, bu hat ve çeşitlerde lif uzunluğu değeri 27.05 ile 28.94
mm arasında değişmiştir. En yüksek lif uzunluğu değeri NDS 28 (NSC101) hattında (28.94
mm) izlenirken, en düşük değeri SDP 97-121 (27.05 mm) hattı göstermiştir.
200
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
Çizelge 4’den izlenebileceği gibi, denemede yer alan hat/çeşitlerin lif inceliği değeri
3.95 ile 4.46 micronaire arasında değişmiş, ancak bu özellik yönünden hat ve çeşitler
arasında önemli bir farklılığın olmadığı belirlenmiştir.
Lif kopma dayanıklılığı değeri 25.63 ile 30.28 g/tex arasında değişmiş, bu özellik
yönünden de hat ve çeşitler arasında önemli bir farklığın olmadığı belirlenmiştir. En yüksek
değer NDS 34 (N727-90) hattında gözlenmiştir.
Lif kopma uzaması değeri % 5.55 ile 6.55 arasında değişmiş, denemede yer alan
hat/çeşitler arasında % 5 önem düzeyinde farklılıklar belirlenmiştir. NDS 08 (N506-15) (%
6.55) hattı kontrol çeşitlerden daha yüksek değer göstermiştir. Bu özellik yönünden en düşük
değer SDP 97-121 (% 5.55) hattından elde edilmiştir.
Çizelge.4: Harran Nazilli Soy Verim Denemesi İncelenen Özelliklere İlişkin Değerler ve
Oluşan Gruplar-2006
Çeşit /hat
Lif
İnceliği
(mic.)
Lif Kopma
Dayanık.
(g/tex)
Lif Kopma
Uzaması
(%)
Lif Ünif.
Oranı
(%)
İplik
Olabilirlik
SCI
1. SDP 97-121
2. SDP 97-314
3. SDP 97-324
4. SDP 97-392
5. MNT 341
6. NDS 02 (N213-204)
7. NDS 08 (N506-15)
8. NDS 28 (NSC101)
9. NDS 34 (N727-90)
10. NDS 97 (N453-151)
11. STV-453 (K)
12. MARAŞ 92 (K)
4,19
3,99
4,21
3,95
4,15
4,25
4,28
4,46
4,37
4,29
4,15
4,08
8,19
Ö.D
25,63
28,83
28,60
29,45
28,85
28,05
28,68
29,88
30,28
28,35
29,90
28,10
6,75
Ö.D
5,55 e
5,63 de
5,63 de
5,70 c-e
5,93 b-e
5,83 b-e
6,55 a
6,20 a-c
6,13 a-d
6,13 a-d
6,28 ab
5,98 b-e
6,56
0,56 *
83,40 b
84,10 ab
85,48 a
85,05 a
83,33 b
85,13 a
84,35 ab
85,28 a
84,33 ab
85,25 a
85,10 a
84,98 a
68,25
83,50
89,50
90,75
79,75
85,25
81,00
90,50
86,00
86,00
92,00
86,75
11,59
Ö.D
CV (%)
LSD (0.05)
1,16
1,41 *
Lif üniformite oranı yönünden hat/çeşitler arasında % 5 önem düzeyinde farklılıklar
belirlenmiş, denemede yer alan hat ve çeşitlerin lif üniformite oranı değeri % 83.33 ile 85.48
arasında değişmiştir. SDP 97-324 (% 85.48), NDS 28 (NSC101) (% 85.28), ve NDS 97
(N453-151) (% 85.25) hatları lif üniformite oranı yönünden yüksek değerler göstermiş, ancak
kontrol çeşitler ile aynı grupta yer almışlardır.
İplik olabilirlik indeksi yönünden denemede yer alan hat ve çeşitler arasında istatistiki
önem düzeyinde bir farklılığın olmadığı belirlenmiştir.
201
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
DİYARBAKIR HARRAN SOY VERİM DENEMESİ - 2006
Diyarbakır Harran Soy Verim Denemesi 8 adet hat ve 3 adet kontrol çeşit ile tesadüf
blokları deneme desenine göre 4 tekrarlamalı olarak yürütülmüştür. İncelenen özelliklere
ilişkin değerler Çizelge 5 ve 6’ da verilmiştir.
Çizelge 5’de denemede yer alan hat ve çeşitlerin kütlü pamuk verimi yönünden % 5
önem düzeyinde istatistiki farklılıklar gösterdikleri, kütlü pamuk veriminin 342.78 ile 415.84
kg/da arasında değiştiği izlenebilmektedir. ZNGM 26/3 (415.84 kg/da), ZNGM 25/1 (404.24
kg/da) ve ZNGM 24/3 (403.19 kg/da) hatları kütlü pamuk verimi yönünden en yüksek değeri
göstererek, Maraş 92 kontrol çeşidi ile aynı grupta yer almışlardır.
Lif verimi yönünden denemede yer alan hat ve çeşitler arasında % 5 önem düzeyinde
farklılıklar belirlenmiş, bu hat ve çeşitlerde lif verimi 141.16 ile 170.74 kg/da arasında
değişmiştir. En yüksek lif verimi Maraş 92 (170.74 kg/da) kontrol çeşidinden elde edilirken,
bu çeşidi ZNGM 25/1 (166.60 kg/da) ve ZNGM 26/3 (166.59 kg/da) hatları izlemiş ve aynı
grupta yer almışlardır.
Çizelge.5: Diyarbakır Harran Soy Verim Denemesi İncelenen Özelliklere İlişkin Değerler
ve Oluşan Gruplar-2006
Çeşit /hat
1. ZN 08/1
2. ZN 23/1
3. ZN 24/3
4. ZN 41/1
5. ZNGM 25/1
6. ZNGM 26/3
7. ZNGM 38/3
8. ZNGM 47/1
9. STV 453 (K)
10. MARAŞ 92 (K)
11. TEKS (K)
CV (%)
LSD (0.05)
Kütlü
Verimi
(kg/da)
Lif Verimi
(kg/da)
Çırçır
Randımanı
(%)
İlk El
Kütlü Or
(%)
342,78 c
370,53 bc
403,19 ab
389,58 ab
404,24 ab
415,84 a
366,51 bc
371,80 bc
378,64 abc
403,34 ab
384,52 ab
7,35
40,82 *
141,16 c
156,04 abc
163,39 ab
164,79 ab
166,60 a
166,59 a
150,42 bc
157,37 ab
158,30 ab
170,74 a
161,49 ab
6,49
14,97 *
41,22 a-d
42,14 ab
40,54 cd
42,35 ab
41,31 a-d
40,10 d
41,04 bcd
42,35 ab
41,86 abc
42,41 a
41,96 ab
2,23
1,33 *
88,93
80,51
84,66
85,54
84,22
88,23
83,10
83,14
85,51
85,65
80,18
4,59
Ö.D
Lif
Uzunluğu
(mm)
28,86 a-d
28,73 b-d
28,87 a-d
29,04 a-c
29,61 ab
29,88 a
28,83 a-d
27,94 d
28,96 a-d
28,47 cd
29,63 ab
2,60
1,09 *
Çırçır randımanı değeri % 40.10 ile 42.41 arasında değişmiş, bu özellik yönünden
denemede yer alan hat/çeşitler arasında % 5 önem düzeyinde farklılıkların bulunduğu
belirlenmiştir. Maraş 92 (% 42.41), ZNGM 47/1 (% 42.35), ZNGM 41/1 (% 42.35) ve ZN
41/1 (% 42.14) hat/çeşitleri en yüksek değer ile aynı grupta yer alırken, ZNGM 26/3 (%
40.10) hattı en düşük değeri göstermiştir.
İlk el kütlü oranı yönünden denemede yer alan hat ve çeşitler arasında önemli bir
farklılığın bulunmadığı belirlenmiştir. Tüm hat ve çeşitlerde ilk el kütlü oranının % 80’ in
üzerinde olduğu belirlenmiştir.
Lif uzunluğu yönünden denemede yer alan hat ve çeşitler arasında % 5 önem
düzeyinde farklılıkların bulunduğu, bu hat ve çeşitlerde lif uzunluğu değerinin 27.94 ile
29.88 mm arasında değiştiği, ZNGM 26/3 (29.88 mm), Teks (29.63 mm) ve ZNGM 25/1
(29.61 mm) hat ve çeşitlerinin aynı grupta yer aldıkları Çizelge 5’ den izlenebilmektedir.
Lif inceliği ve lif üniformite oranı yönünden denemede yer alan hat/çeşitler arasında
önemli bir farklılığın bulunmadığı Çizelge 6’ da görülmektedir.
202
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
Lif kopma dayanıklılığı 27.00 ile 35.73 g/tex arasında değişmiş, bu özellik yönünden
hat ve çeşitler arasında %1 önem düzeyinde farklılıkların bulunduğu belirlenmiştir. En
yüksek değer Teks (35.73 g/tex), ZNGM 25/1 (33.65 g/tex) ve ZNGM 26/3 (33.33 g/tex), hat
ve çeşitlerinden elde edilirken, en düşük değer ZN 24/3 (27.00 g/tex) hattından elde
edilmiştir.
Lif kopma uzaması % 5.18 ile 6.50 arasında değişmiş, ZNGM 47/1 (% 6.50) hattı en
yüksek değeri gösterirken, Teks kontrol çeşidi ile aynı grupta yer almış, en düşük değeri ise
ZNGM 26/3 (% 5.18) hattı göstermiştir.
Çizelge.6: Diyarbakır Harran Soy Verim Denemesi İncelenen Özelliklere İlişkin Değerler
ve Oluşan Gruplar-2006
Çeşit /hat
1. ZN 08/1
2. ZN 23/1
3. ZN 24/3
4. ZN 41/1
5. ZNGM 25/1
6. ZNGM 26/3
7. ZNGM 38/3
8. ZNGM 47/1
9. STV 453 (K)
10. MARAŞ 92 (K)
11. TEKS (K)
CV (%)
LSD (0.05)
Lif
İnceliği
(mic.)
4,15
4,20
4,09
4,07
3,92
4,10
4,09
4,12
3,97
3,88
4,21
7,17
Ö.D
Lif Kopma
Dayanık.
(g/tex)
Lif Kopma
Uzaması
(%)
Lif Ünif.
Oranı
(%)
İplik
Olabilirlik
SCI
30,98 cd
31,08 b-d
27,00 e
31,13 b-d
33,65 ab
33,33 a-c
29,53 de
29,05 de
29,50 de
28,88 de
35,73 a
5,81
2,59 **
5,33 ef
5,45 d-f
5,95 bc
5,70 c-e
5,80 b-d
5,18 f
5,73 c-e
6,50 a
5,83 b-d
5,93 bc
6,25 ab
5,58
0,46 **
84,03
85,03
84,75
86,13
86,23
84,40
84,83
85,90
84,03
84,70
86,88
1,74
Ö.D
90,75 bc
94,50 bc
83,25 c
102,25 ab
112,50 a
102,00 ab
90,75 bc
92,50 bc
88,25 bc
89,25 bc
118,75 a
12,01
16,78 **
İplik olabilirlik indeksi (SCI) yönünden hat ve çeşitler arasında %1 önem düzeyinde
farklılıkların bulunduğu belirlenmiş, bu hat ve çeşitlerde iplik olabilirlik indeksi değeri 83.25
ile 118.75 arasında değişmiştir. En yüksek değer Teks (118.75), ZNGM 25/1 (112.50), ZN
41/1 (102.25) ve ZNGM 26/3 (102.00) hat/çeşitlerinden elde edilirken, en düşük değer ZN
24/3 (83.25) hattından elde edilmiştir.
NAZİLLİ F3 HATLARI
Farklı 17 adet melez kombinasyondan gelen 150 adet hat 12 m uzunluğundaki birer
sıralı parsellere ekilerek, verim, erkencilik, solgunluk, zararlılara dayanıklılık, bitki
morfolojik özellikleri, koza tutumu yönünden gözlemlenmiş ve beğenilerek seçilen 164 adet
tek bitki 2007 yılına aktarılmıştır.
Dönem Başarı Durumu: 70
203
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
3.3 Kuraklık Stresine Dayanıklı Pamuk Çeşitlerinin Geliştirilmesi
Proje No
:
Projenin Adı
: Kuraklık Stresine Dayanıklı Pamuk Çeşitlerinin
Geliştirilmesi
Proje Yürütücüsü Kuruluş
: Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
Daire Başkanlığı (TAGEM)
: Tarla Bitkileri
Projenin İlgili Olduğu AP
:
Proje Yürütücüleri
: Dr. Emine KARADEMİR, Dr. Çetin KARADEMİR
Remzi EKİNCİ
Raporun İlgili Olduğu Dönem
: 01/01/2006 ile 31/12/2006 arası
Gelişme Raporu
: 3. Yıl
Proje Hedeflerinin Gerçekleşme Durumu : Proje hedeflerinin bir kısmı gerçekleşmiştir.
Güneydoğu Anadolu Bölgesinde 2006 yılı hasat döneminde etkili olan yağışlar (13 Ekim
2006 tarihinde yağış ve arkasından gelen sel felaketi) deneme hasadının zamanında
yapılamamasına neden olmuş, bu nedenle değerlendirme ve hat seçimi yapılmadan, elde
edilen tohumlar bir sonraki yıla aktarılmıştır.
Başlıca Faaliyetlerin Gerçekleşme Durumu : Projede öngörülen faaliyetlerin bir bölümü
gerçekleşmiştir. Hasat yağışlardan dolayı ileri bir tarihe sarkmış, bu nedenle bir defada hasat
yapılabilmiştir. Lif teknolojik özellikler bu nedenle analiz edilerek değerlendirilememiştir.
Çalışmada verim ve lif kalite özellikler yönü ile öne çıkan hatların belirlenerek seçimi ve bir
sonraki yıla aktarılması planlanırken, iklim faktörlerinin denemenin sağlığını olumsuz
etkilemesi nedeni ile bunlar gerçekleştirilememiştir.
Dönem Bulguları
2006 yılında 15 farklı kombinasyondan gelen F5 generasyonunda 42 adet yeni hat,
kontrol çeşitler ile birlikte Augmented deneme desenine göre ekilmiştir. Denemede Şahin
2000 ve Stoneville 453 çeşitleri kontrol çeşit olarak kullanılmıştır. Ekim 11 Mayıs 2006
tarihinde mibzerle yapılmış, her hat 12 metre uzunluğundaki 2’ şer sıralı parsellere ekilmiştir.
Deneme kuraklık stresi koşullarında yürütülmüş, kuraklık stresi yapay olarak
oluşturulmuştur. İlk ve son sulama zamanında yapılarak, sulama aralığı 10 günden 20 güne
çıkarılmıştır. Deneme süresince toplam 4 kez sulama yapılmış ve toplam 400 mm su
uygulanmıştır. Ekimle birlikte 7 kg/da saf azot ve 7 kg/da saf fosfor 20-20-0 formunda
verilmiş, 7 kg/da saf azot ise ilk sulama öncesi amonyum nitrat formunda uygulanmıştır.
Denemenin tüm bakım işlemleri zamanında yapılmış, ancak hasat zamanında erken gelen
sonbahar yağışları (13 Ekim 2006) ve arkasından gelen sel felaketi (18 Ekim 2006 ve sonrası)
nedeniyle deneme zamanında hasat edilememiştir. Hasat 9 Kasım 2006 tarihinde elle
yapılarak bir defada tamamlanmıştır.
204
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
Denemeye ait veriler JMP 5.0.1 istatistik program yardımı ile değerlendirilmiş, ancak
verim analizinde yüksek bulunan CV değerleri (% 51.99) denemenin sağlıklı bir şekilde
değerlendirilemeyeceğini göstermiştir (Çizelge 1). Bu nedenle bu örneklerde lif kalite
analizi yapılmamış, tüm hatlardan (42 adet) tohum alınarak aynı deneme deseni ile tekrar
denenmek üzere F6 generasyonuna aktarılmıştır.
Çizelge 1: F5 Generasyonuna Ait Ortalama Değerler (Least Squares Means Table)
Level
BST-1
SST-18
BMR-15
SER-29
KST-7
SER-30
SMR-15
SER-31
SER-11
SER-21
TER-7
SST-2
KER-2
TER-20
SER-18
TMR-10
CMR-4
BER-9
SST-8
TER-1
KER-4
TST-22
CMR-24
KST-6
TMR-21
STONEVİLLE 453
SMR-2
TST-19
SER-20
ŞAHİN 2000
TST-7
TMR-26
BMR-25
SER-26
BER-3
BMR-22
SER-28
SMR-5
KMR-5
SMR-11
KER-6
TST-27
BER-26
TER-34
Least Sq Mean
515,94742
494,07242
433,95337
421,30456
366,98909
317,58433
310,59028
304,19147
297,34623
289,75694
280,67956
273,23909
262,22718
254,34028
253,74504
249,72718
248,83433
248,83433
247,19742
245,85813
242,73313
236,03671
231,27480
227,10813
224,28075
216,26984
215,35218
214,90575
210,44147
207,58929
204,78671
204,78671
202,43552
198,98313
193,03075
188,12004
161,78075
138,86409
120,70933
112,67361
101,06647
97,49504
62,67361
60,88790
Değişim aralığı: 60.89-515.95 kg/da
En yüksek standart Stv 453 (216.27 kg/da)
Standardı geçen: 25 hat
Genel Ortalama: 240.70 kg/da
205
Std Error
145,66886
145,66886
145,66886
145,66886
145,66886
145,66886
145,66886
145,66886
145,66886
145,66886
145,66886
145,66886
145,66886
145,66886
145,66886
145,66886
145,66886
145,66886
145,66886
145,66886
145,66886
145,66886
145,66886
145,66886
145,66886
49,96401
145,66886
145,66886
145,66886
49,96401
145,66886
145,66886
145,66886
145,66886
145,66886
145,66886
145,66886
145,66886
145,66886
145,66886
145,66886
145,66886
145,66886
145,66886
Mean
483,333
399,702
501,786
489,583
386,607
223,214
378,869
209,821
316,964
257,143
348,512
178,869
330,060
322,619
225,000
269,345
268,452
154,464
315,476
313,690
210,119
255,655
250,893
294,940
292,560
216,270
283,631
234,524
116,071
207,589
272,619
110,417
173,690
170,238
261,310
255,952
129,167
110,119
88,095
83,929
72,321
68,750
30,060
28,274
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
Çizelge 1’den denemede yer alan hatların kütlü pamuk verimi değerlerinin 60.89 ile
515.95 kg/da arasında değiştiği izlenebilmektedir. Standart çeşitler arasında en yüksek
verimi Stoneville 453 (216.27 kg/da) çeşidi göstermiş, bu çeşitten üstün 25 adet hattın
denemede yer aldığı belirlenmiştir.
600,00
515,95
500,00
400,00
300,00
240,70
211,93
216,27
242,07
200,00
100,00
0,00
Ge ne l
Ort.
Standart
Ort
En Yük
Std
Hat Ort
En
Yük s e k
Hat
Dönem Başarı Durumu: 60
Yapılan ve Yapılması Düşünülen Ara Yayınlar: Çalışmanın bir sonraki yılı verileri
kullanılarak yayın yapılması düşünülmektedir. Zira kurağa dayanıklı çeşit geliştirmek küresel
ısınmaya bağlı olarak tüm Dünyayı ilgilendiren ve pamuk araştırıcılarının önem verdiği ve
yakından ilgi duydukları bir konudur.
Darboğazlar: Projenin yürütülmesini ve başarılı olmasını engelleyecek herhangi bir
darboğaz bulunmamaktadır.
Projede Önerilen Değişiklikler: Projede değişiklik söz konusu değildir.
Materyal ve Metot: Aynı materyal ve yöntemle çalışmaya devam edilecektir.
Proje Faaliyet Takvimi:
Personel:
Proje Harcamaları:
Proje Harcamaları Özeti:
206
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
3.4 K Line x Tester Analiz Yöntemi ile GAP Bölgesine Uygun Pamuk
Çeşitlerinin Geliştirilmesi
Proje No
: TAGEM/TA/06/02/02/003
Projenin Adı
: Line x Tester Analiz Yöntemi ile GAP Bölgesine Uygun
Pamuk Çeşitlerinin Geliştirilmesi
Proje Yürütücüsü Kuruluş
: Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
Daire Başkanlığı (TAGEM)
: Tarla Bitkileri
Projenin İlgili Olduğu AP
:
Proje Yürütücüleri
: Dr. Emine KARADEMİR, Dr. Çetin KARADEMİR
Remzi EKİNCİ
Raporun İlgili Olduğu Dönem
: 01/01/2006 ile 31/12/2006 arası
Gelişme Raporu
: 1. Yıl
Proje Hedeflerinin Gerçekleşme Durumu : Proje hedeflerinin tümü gerçekleşmiştir.
Başlıca Faaliyetlerin Gerçekleşme Durumu : Projede öngörülen faaliyetler gerçekleşmiştir.
Dönem Bulguları
Türkiye pamuk ekim alanı ve üretiminde önemli bir yeri bulanan GAP bölgesi
koşullarına uygun yüksek verimli, üstün teknolojik özelliklere sahip, hastalık ve zararlılara
tolerant pamuk çeşitlerini geliştirebilmek amacıyla 2006-2010 yılları arasında yürütülmesi
planlanan bu çalışmanın birinci yılında farklı kombinasyonlarda melezlemeler yapılmıştır.
Genetik çeşitliliğin ve ebeveynler arasındaki genetik uzaklığın
çeşit geliştirme
çalışmalarında önemli olduğu, üstün özellikte çeşitlerin bu şekilde elde edildiği
bilinmektedir. Bu amaçla farklı orijinlere sahip çeşitler melezleme programına alınarak ıslah
programı başlatılmıştır.
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü deneme alanlarında 2006 yılında
yürütülen bu çalışmada materyal olarak GAP Bölgesinin standart pamuk çeşitlerinden
Stoneville 453, Maraş 92 ve Sayar 314 çeşitleri ile farklı orijinlere ait Fibermax 832, Tam 94
L 25, Teks, Aşkabat 71, Giza 45, Bahar 14, Gedera 236 çeşitleri kullanılmıştır. Kullanılan
çeşitler ve orijinleri Çizelge 1’de verilmiştir.
Melezleme bahçesi melezleme süresini uzatmak amacıyla 15 gün arayla iki zamanlı
olarak ekilmiştir. Her çeşit 12 m uzunluğunda 4’ er sıralı parsellere mibzerle ekilmiş, 70 cm
sıra arası ve 25 cm sıra üzeri mesafe uygulanmıştır.
Çalışmanın birinci yılında Fibermax 832, Tam 94 L 25, Teks, Aşkabat 71, Giza 45,
Bahar 14, Gedera 236 çeşitleri ana ebeveyn, Stoneville 453, Maraş 92 ve Sayar 314 çeşitleri
ise baba ebeveyn olarak kullanılmış ve toplam 21 kombinasyonda Line x tester analiz
yöntemine uygun şekilde melezlemeler yapılmıştır. Melezlemelere çiçeklenmenin ilk
207
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
haftasında başlanmış, yeterli melez sayısına ulaşıldığında (her kombinasyondan en az 30
adet) melezlemeye son verilmiştir.
Çizelge 1: Çalışmada Materyal Olarak Kullanılan Çeşitler ve Orijinleri
Kullanılan Çeşitler
Fibermax 832
Tam 94 L 25
Teks
Aşkabat 71
Giza 45
Bahar 14
Gedera 236
Stoneville 453
Maraş 92
Sayar 314
Orijini
Amerika
Amerika
Amerika
Türkmenistan
Mısır
Türkmenistan
İsrail
Amerika
Türkiye
Türkiye
Dönem Başarı Durumu: 70
Yapılan ve Yapılması Düşünülen Ara Yayınlar: Çalışmanın bir sonraki yılı F1
generasyonu ve daha sonraki
yıllardaki verileri kullanılarak yayın yapılması
düşünülmektedir.
Darboğazlar: Projenin yürütülmesini ve başarılı olmasını engelleyecek herhangi bir
darboğaz bulunmamaktadır.
Projede Önerilen Değişiklikler: Projede herhangi bir değişiklik söz konusu değildir.
Materyal ve Metot:
Proje Faaliyet Takvimi: Elde edilen melez kombinasyonları ebeveynleri ile birlikte
Tesadüf Blokları deneme desenine göre 3 tekrarlamalı olarak 2007 yılında denemeye
alınacaktır.
Personel:
Proje Harcamaları:
Proje Harcamaları Özeti:
208
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
3.5 Diyarbakır Ekolojik Koşullarında Farklı Pamuk Çeşitlerinin
Solgunluk Hastalığı Etmenine Karşı Duyarlılıkları
Proje No
: BS-02/03-02-039
Projenin Adı
: Diyarbakır Ekolojik Koşullarında Farklı Pamuk
Çeşitlerinin Solgunluk Hastalığı Etmenine (Verticillium
dahlia Kleb.) Karşı Duyarlılıkları ve Bu Hastalık İle
Verim ve Teknolojik Özellikler Arasındaki İlişkilerin
Belirlenmesi
Proje Yürütücüsü Kuruluş
: Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
Daire Başkanlığı (TAGEM)
: Bitki Sağlığı Araştırma Daire Başkanlığı (Endüstri
Bitkileri Araştırma Daire Başkanlığı)
Projenin İlgili Olduğu AP
:
Proje Yürütücüleri
: Dr. Emine KARADEMİR, Dr. Çetin KARADEMİR
Remzi EKİNCİ
Raporun İlgili Olduğu Dönem
: 01/01/2006 ile 31/12/2006 arası
Gelişme Raporu
: 3. Yıl
Proje Hedeflerinin Gerçekleşme Durumu : Proje hedeflerinin tümü gerçekleşmiştir.
Başlıca Faaliyetlerin Gerçekleşme Durumu : Projede öngörülen faaliyetler gerçekleşmiştir.
Dönem Bulguları
Proje Hedeflerinin Gerçekleşme Durumu : Çalışma Güneydoğu Anadolu Bölgesi
koşullarında yetiştirilebilecek pamuk çeşitlerinin solgunluk hastalığı (Verticillium dahliae
Kleb.) na karşı reaksiyonlarını belirlemek ve hastalığın yoğun olarak bulunduğu yerde pamuk
çeşitlerinin yetiştirilmesi ile verim ve kalitede oluşabilecek farklılıkları saptayabilmek
amacıyla yürütülmüştür. Bu amaçla hastalığın doğal olarak bulaşık olduğu ve ekim nöbeti
uygulanmış deneme alanına farklı 10 adet pamuk çeşidi ekilerek verim ve kalitedeki
değişimler incelenmiş ve hastalığın bulaşık olduğu alanda pamuk çeşitlerinin hastalığa karşı
reaksiyonları saptanarak duyarlı ve tolerant olan çeşitler tespit edilmiştir.
Başlıca Faaliyetlerin Gerçekleşme Durumu : Projede öngörülen faaliyetlerin tümü
gerçekleşmiştir.
Dönem Bulguları
Materyal :
Bu çalışma Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü deneme alanında 2006
yılında yürütülmüştür. Denemenin materyalini, Diyarbakır koşullarında yetiştirilebilecek 10
adet farklı pamuk çeşidi (Teks, Golda, Carmen, Şahin 2000, Deltaopal, Dicle 2002, Maraş
92, Stoneville 453, Sayar 314, Nazilli 342) oluşturmuştur.
209
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
Yöntem:
Deneme bölünmüş parseller deneme desenine göre 4 tekrarlamalı olarak
yürütülmüştür. Denemede ana parselleri hastalıkla doğal olarak bulaşık deneme alanı ve ekim
nöbeti uygulanmış deneme alanı, alt parselleri ise çeşitler oluşturmuştur. Denemede hastalığa
karşı duyarlı olduğu bilinen Sayar 314 ile tolerant olarak bilinen Carmen çeşidi kontrol
çeşitler olarak yer almışlardır.
Ekim 10 Mayıs 2006 tarihinde mibzerle yapılmıştır. Her parsel 12 m uzunluğunda 4
sıradan oluşmuştur, ekimde sıra arası mesafe 70 cm olacak şekilde sabit tutulmuş, sıra üzeri
mesafe 20 - 25 cm olacak şekilde seyreltme ile ayarlanmıştır. Parsel alanı 33,6 m2 dir.
Denemeye ekimle birlikte 7 kg/da saf azot ve 7 kg/da saf fosfor uygulanmış, 7 kg/da saf azot
ise ilk sulama öncesinde makine ile boğaz doldurma esnasında verilmiştir. Deneme süresince
toplam 6 kez karık usulü sulama yapılmış, hastalıklı alanın ve ekim nöbeti uygulanmış alanın
sulama esnasında su karışımı önlenmiştir, hasat 11 Ekim 2006 ve 10 Kasım 2006 tarihlerinde
elle yapılarak iki defada tamamlanmıştır.
Hastalık okumaları her parselden ortadaki iki sıradan ardışık 30 bitkide olmak üzere
yapraktan ve gövde kesitinden yapılmıştır. Yaprak hastalık indeksi değerinin belirlenmesinde
0-3 skalası (Barrow, 1970), gövde kesiti hastalık indeksi değerinin belirlenmesinde ise yine
0-3 skalası (Erwin ve ark., 1976)’ ya göre kullanılmıştır. Gövde kesiti hastalık oranları ve
hastalık şiddetleri (Erwin ve ark., 1976)’ ya göre hesaplanarak, hastalık oranlarına açı
transformasyonu uygulanmıştır (Karman, 1971). Teknolojik özellikler Nazilli Pamuk
Araştırma Enstitüsü tarafından High Volume Instrument (Spectrum) cihazı yardımı ile
belirlenmiştir.
Tüm veriler JMP 5.0.1 istatistik program yardımı ile değerlendirilmiştir. Gruplamalar
LSD (0.05)’ e göre yapılmıştır.
Hastalık Oranı ve Hastalık Şiddeti: Her parselden ardışık 30 bitki etiketlenerek yaprak
belirtilerine göre ve yine bu bitkilerde gövde kesitine göre hastalık okumaları yapılmıştır.
Yaprak Belirtilerine Göre: Yeşil aksam değerlendirmesi % 50 koza açma döneminde
yapılmış ve 0-3 skalası kullanılarak hastalık oranı ve hastalık şiddeti tespit edilmiştir
(Barrow, 1970).
0 . Hastalık belirtisi yok, bitkiler sağlam
1: Orta derecede belirtiler % 50’ ye kadar yükselebilen yaprak sararmaları ve
pörsümeler, fakat kuruma yok
2: Şiddetli belirtiler, tam sararma veya kısmi kuruma
3: Yaprakların seyrelmesi ve bitkilerin tamamen solarak ölüme gitmesi.
(0 ) (a) + (1) (b) + (2) (c) + (3) (d)
Hastalık İndeksi = ------------------------------------------n = (a+b+c+d)
a,b,c,d: Her skala değerine giren bitki sayısı
n: Toplam bitki sayısı
210
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
Gövde Kesitine Göre: Gövde kesitine göre solgunluk hastalığının şiddeti 0-3 skala değerine
göre, 2. el hasat sonrası, bitki kök boğazı toprak seviyesinden 4-5 cm yukarıda kesilerek
iletim demetlerinin renk değişikliğine göre belirlenmiş, aşağıdaki formül yardımı ile
hesaplanmıştır (Erwin ve ark, 1976).
Ayrıca aynı bitkilerde hasta - sağlam şeklinde sayım yapılarak, hastalık oranları %
olarak tespit edilmiştir.
0: Bitkiler sağlam, gövde enine kesitinde herhangi bir renk bozulması yok
1: Bitkiler biraz hasta, gövde enine kesitinde az miktarda kahverengi lekeler var, bitki
iletim demetlerinin % 1-33’ ü kahverengileşmiştir.
2: Bitkiler orta derecede hasta, gövde enine kesitinde çok miktarda siyah lekeler
bulunmakta, bitki iletim demetlerinin % 34-67’ si kahverengileşmiştir.
3: Bitkiler çok hasta, gövde enine kesiti tamamen siyah leke ile kaplı ve kurumuş bitkiler
mevcut, iletim demetlerinin % 68-100’ ü kahverengileşmiştir.
(0 ) (a) + (1) (b) + (2) (c) + (3) (d)
Hastalık İndeksi = ------------------------------------------n = (a+b+c+d)
a,b,c,d: Her skala değerine giren bitki sayısı
n: Toplam bitki sayısı
Sonuçlar
Çalışmada incelenen özellikler, elde edilen bulgular ve LSD (0.05) e göre oluşan gruplamalar
Çizelgelerde verilmiştir.
Çizelge 1’ den yapraktan yapılan hastalık indeksi değerleri yönünden hem alan hem de çeşit
farklılığının % 1 düzeyinde önemli olduğu; hastalıklı alanda yaprak hastalık indeksi
değerinin 0.68, ekim nöbeti uygulanmış alanda ise 0.40 olduğu izlenmektedir. Denemede yer
alan çeşitler yaprak hastalık indeksi değeri yönünden farklılıklar göstermiş, en düşük değeri
Teks (0.34) ve Carmen (0.35) çeşitleri göstermiş, en yüksek değer ise Sayar 314 (0.96) ve
Maraş 92 (0.78) çeşitlerinde izlenmiştir.
Gövde kesidine göre yapılan hastalık indeksi değeri yönünden hem alan hem de çeşit
farklılığının %1 düzeyinde önemli olduğu görülmektedir (Çizelge 1). Gövde kesitine göre
hastalık indeksi değerinin hastalıklı alanda 0.76, ekim nöbeti uygulanmış alanda ise 0.51
olduğu belirlenmiştir. Çeşitler gövde kesiti hastalık indeksi değeri yönünden önemli
farklılıklar göstermiş, en tolerant çeşidin Carmen (0.34), en duyarlı çeşitlerin ise Maraş 92
(0.94) ve Sayar 314 (0.91) oldukları belirlenmiştir. Denemede yer alan diğer çeşitlerin ise
orta düzeyde tolerant oldukları Çizelge 1’ de izlenebilmektedir.
211
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
Çizelge 1: Denemede Yer Alan Pamuk Çeşitlerinin Yaprak ve Gövde Kesitine Göre Hastalık İndeksi
Ortalama Değerleri ve Oluşan Gruplar, 2006
Çeşit Adı
1.Teks
2.Golda
3.Carmen (K)
4.Şahin 2000
5.Deltaopal
6.Dicle 2002
7.Maraş 92
8.Stv. 453
9.Sayar 314 (K)
10.Nazilli 342
Ortalama
CV(%)
LSD (0.05)Alan
LSD (0.05) Çeşit
Yapraktan
Hastalık İndeksi (%)
Hastalıklı
Ekim Nöbeti
Ort.
Alan
Uygulanmış
Alan
0.50
0.18
0.34
0.73
0.39
0.56
0.44
0.26
0.35
0.60
0.33
0.46
0.58
0.33
0.45
0.65
0.42
0.53
0.93
0.63
0.78
0.63
0.35
0.49
1.14
0.79
0.96
0.61
0.37
0.49
0.68 A
0.40 B
18.47
0.072 **
0.110 **
e
c
de
cd
cd
c
b
c
a
c
Gövde Kesitinden
Hastalık İndeksi (%)
Hastalıklı
Ekim Nöbeti
Ort.
Alan
Uygulanmış
Alan
0.70
0.45
0.57 c
0.75
0.45
0.60 c
0.41
0.27
0.34 d
0.66
0.40
0.53 cd
0.66
0.40
0.53 cd
0.80
0.52
0.66 c
1.07
0.82
0.94 a
0.82
0.58
0.70 bc
1.06
0.77
0.91 ab
0.74
0.46
0.60 c
0.76 A
0.51 B
15.51
0.071 **
0.224 **
Çizelge 2’ den gövde kesitine göre yapılan hastalık oranı yönünden hem alan farklılığının
hem de çeşit farklılığının %1 düzeyinde önemli olduğu görülmektedir. Hastalıklı alanda
gövde kesiti hastalık oranının % 43.13, ekim nöbeti uygulanmış alanda ise % 34.05 olduğu
aynı çizelgeden izlenebilmektedir. Çeşitler arasındaki farklılığında önemli olduğu
belirlenmiş, hastalık oranı yönünden en düşük değerin Carmen (% 27.84) çeşidinde, en
yüksek değerlerin ise Maraş 92 (% 48.94), Sayar 314 (% 47.95) ve Stoneville 453 (% 41.39)
çeşitlerinde oluştuğu saptanmıştır.
Çizelge 2: Denemede Yer Alan Pamuk Çeşitlerinin Gövde Kesiti Hastalık Oranı ve Kütlü Pamuk
Verimi Ortalama Değerleri ve Oluşan Gruplar, 2006
Gövde Kesiti Hastalık
Oranı (%)
Çeşit Adı
Hastalıklı
Alan
1.Teks
2.Golda
3.Carmen (K)
4.Şahin 2000
5.Deltaopal
6.Dicle 2002
7.Maraş 92
8.Stv. 453
9.Sayar 314 (K)
10.Nazilli 342
Ortalama
CV(%)
LSD (0.05)Alan
LSD (0.05) Çeşit
39.70
44.75
30.61
39.67
39.70
44.42
52.24
46.20
51.96
42.02
43.13 A
5.86
1.609 **
8.139 **
Ekim Nöbeti
Uygulanmış
Alan
31.29
32.93
25.07
28.30
30.25
33.77
45.65
36.59
43.95
32.71
34.05 B
Kütlü Pamuk Verimi
(kg/da)
Ort.
35.49
38.84
27.84
33.99
34.98
39.09
48.94
41.39
47.95
37.37
212
Hastalıklı
Alan
bc
b
c
bc
bc
b
a
ab
a
b
354.09
381.62
311.90
340.47
356.40
344.23
359.93
366.19
317.41
331.25
346.35 B
12.73
33.03 *
34.743 **
Ekim Nöbeti
Uygulanmış
Alan
386.08
423.43
315.21
376.52
364.77
409.78
398.43
423.17
368.90
365.21
383.15 A
Ort.
370.08 a-d
402.52 a
313.56 e
358.50 cd
360.58 bcd
377.00 a-d
379.18 abc
394.68 ab
343.15 de
348.23 cde
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
Kütlü pamuk verimi yönünden alan farklılığının % 5 düzeyinde, çeşit farklılığının ise
% 1 düzeyinde önemli olduğu belirlenmiştir. Hastalıklı alanda verim ortalamasının 346.35
kg/da, ekim nöbeti uygulanmış alanda ise verim ortalamasının 383.15 kg/da olduğu
belirlenmiş, denemede yer alan pamuk çeşitlerinin hastalıklı alanda ekilmesi ile ortalama %
9.6 oranında verim kaybına uğradıkları saptanmıştır. Kütlü pamuk verimi yönünden çeşitler
arasında önemli farklılıklar belirlenmiş, en yüksek verim Golda (402.52 kg/da), Stoneville
453 (394.68 kg/da) ve Maraş 92 (379.18 kg/da) çeşitlerinde, en düşük verim ise Carmen
(313.56 kg/da) ve Sayar 314 (343.15 kg/da) çeşitlerinde izlenmiştir.
Çizelge 3: Denemede Yer Alan Pamuk Çeşitlerinin Çırçır Randımanı ve İlk El Kütlü Oranı Ortalama
Değerleri ve Oluşan Gruplar, 2006
Çeşit Adı
Çırçır Randımanı (%)
Ekim Nöbeti
Ort.
Uygulanmış
Alan
42.12 b-e
40.94 ef
41.53
45.58 a
43.26 b
44.42
42.30 bcd
41.17 def
41.73
38.76 g
40.69 f
39.73
40.88 ef
40.77 f
40.83
40.68 f
40.68 f
40.68
42.52 bc
41.77 c-f
42.15
41.90 c-f
41.50 c-f
41.70
42.47 bc
42.21 bcd
42.34
42.73 bc
41.20 def
41.96
41.99 A
41.42 B
2.09
0.39 **
0.878 **
1.25 **
Hastalıklı
Alan
1.Teks
2.Golda
3.Carmen (K)
4.Şahin 2000
5.Deltaopal
6.Dicle 2002
7.Maraş 92
8.Stv.453
9.Sayar 314 (K)
10.Nazilli 342
Ortalama
CV(%)
LSD (0.05)Alan
LSD (0.05) Çeşit
Alan x Çeşit
Hastalıklı
Alan
bcd
a
b
e
cd
d
b
bc
b
b
89.94 bcd
93.90 ab
69.57 h
93.38 ab
85.34 def
96.68 a
90.65 bcd
89.51 bcd
89.94 bcd
94.34 ab
89.33 A
8.86
5.390 *
3.584 **
5.52 *
İlk El Kütlü Oranı (%)
Ekim Nöbeti
Ort.
Uygulanmış
Alan
81.83 f
85.88
83.04 ef
88.47
53.10 ı
61.33
89.49 bcd
91.43
75.13 g
80.24
92.28 abc
94.48
86.40 def
88.53
81.77 f
85.64
87.37 cde
88.66
86.40 def
90.37
81.68 B
c
bc
e
ab
d
a
bc
c
bc
b
Çırçır randımanı yönünden alan farklılığının, çeşit farklılığının ve alan x çeşit
interaksiyonunun %1 düzeyinde önemli olduğu belirlenmiştir. Hastalıklı alanda % 41.99,
ekim nöbeti uygulanmış alanda % 41.42 değeri elde edilmiştir. En yüksek çırçır randımanı
değeri Golda (% 44.42) çeşidinde, en düşük değer ise Şahin 2000 (% 39.73) çeşidinde
izlenmiştir. Bu özellik yönünden alan x çeşit interaksiyonunun önemli olduğu, en yüksek
çırçır randımanı değerinin Golda çeşidinde (% 45.58) ve hastalıklı alanda, en düşük değerin
ise Şahin 2000 çeşidinde (% 38.76) ve hastalıklı alanda belirlendiği Çizelge 3’ de
izlenmektedir.
İlk el kütlü oranı yönünden alan ve alan x çeşit interaksiyonunun % 5 düzeyinde,
çeşit farklılığının ise % 1 düzeyinde önemli olduğu belirlenmiştir. Hastalıklı alanda ilk el
kütlü oranı değerinin % 89.33, ekim nöbeti uygulanmış alanda ise % 81.68 olduğu Çizelge 3’
de görülmektedir. Önemli bir erkencilik kriteri olan ilk el kütlü oranı yönünden çeşitlerin
önemli farklılıklar gösterdiği, Dicle 2002 (% 94.48) ve Şahin 2000 (% 91.43) çeşitlerinin en
yüksek, Carmen (% 61.33) çeşidinin ise en düşük değeri verdiği aynı çizelgeden
izlenmektedir. Alan x çeşit interaksiyonu sonucu en yüksek değer hastalıklı alanda Dicle
2002 çeşidinden elde edilirken (% 96.68), en düşük değer ekim nöbeti uygulanmış alanda
Carmen çeşidinden (% 53.10) elde edilmiştir.
213
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
Çizelge 4: Denemede Yer Alan Pamuk Çeşitlerinin Lif Uzunluğu ve Lif İnceliği Ortalama Değerleri
ve Oluşan Gruplar, 2006
Çeşit Adı
Hastalıklı
Alan
1.Teks
2.Golda
3.Carmen (K)
4.Şahin 2000
5.Deltaopal
6.Dicle 2002
7.Maraş 92
8.Stv.453
9.Sayar 314 (K)
10.Nazilli 342
Ortalama
CV(%)
LSD (0.05)Alan
LSD (0.05) Çeşit
29.48
26.85
28.43
28.64
28.52
27.42
27.68
29.01
28.40
28.55
28.30 B
2.54
0.517 *
0.627 **
Lif Uzunluğu (mm)
Ekim Nöbeti
Uygulanmış
Ort.
Alan
29.98
29.73
28.51
27.68
29.06
28.74
29.17
28.90
28.69
28.60
28.32
27.87
28.46
28.07
29.73
29.37
28.73
28.57
29.47
29.01
29.01 A
Hastalıklı
Alan
a
e
bc
bc
cd
e
de
ab
cd
bc
4.17
4.65
4.06
4.16
4.33
4.27
4.46
4.75
4.28
4.46
4.36
12.94
Ö.D
0.356 *
Lif İnceliği (micronaire)
Ekim Nöbeti
Uygulanmış
Ort.
Alan
4.01
4.09
4.38
4.51
4.10
4.08
4.15
4.16
4.20
4.27
4.32
4.30
4.36
4.41
4.49
4.62
4.34
4.31
3.78
4.12
4.21
c
ab
c
bc
bc
abc
abc
a
abc
c
Çizelge 4’de lif uzunluğu yönünden alan farklılığının % 5 düzeyinde, çeşit
farklılığının ise % 1 düzeyinde önemli olduğu izlenmektedir. Hastalıklı alanda lif uzunluğu
değeri 28.30 mm, ekim nöbeti uygulanmış alanda ise 29.01 mm olduğu belirlenmiş, ekim
nöbeti uygulanmış alanda lif uzunluğu değerinin daha yüksek olduğu tespit edilmiştir.
Çeşitler arasında en yüksek lif uzunluğu değeri Teks (29.73 mm) ve Stoneville 453 (29.37
mm) çeşitlerinde izlenmiştir.
Aynı çizelgeden lif inceliği yönünden alan farklılığının önemli olmadığı, çeşit
farklılığının ise %5 düzeyinde önemli olduğu izlenmektedir. Çeşitler lif inceliği yönünden
değerlendirildiğinde, en ince lif değerlerinin Carmen (4.08 mic.), Teks (4.09 mic.) ve Nazilli
342 (4.12 mic.) çeşitlerinde izlendiği ve aynı grupta yer aldıkları, en yüksek değerin ise
Stoneville 453 (4.62 mic.) çeşidinde izlendiği görülmektedir.
Çizelge 5’ de lif kopma dayanıklılığı yönünden alan farklılığının önemli olmadığı
ancak çeşit farklılığının % 1 düzeyinde önemli olduğu görülmektedir. Çeşitler bu özellik
yönü ile değerlendirildiğinde en yüksek lif kopma dayanıklılığı değerinin Teks (37.22 g/tex)
çeşidinde, en düşük değerin ise Şahin 2000 (29.37 g/tex) çeşidinden elde edildiği
izlenmektedir.
Lif kopma uzaması yönünden alan farklılığının %5, çeşit farklılığının ise %1 düzeyinde
önemli olduğu, hastalıklı alanda lif kopma uzaması değerinin % 5.96, ekim nöbeti
uygulanmış alanda ise % 6.21 olduğu saptanmıştır. Çeşitler lif kopma uzaması yönünden
incelendiğinde en yüksek değerin Şahin 2000 (% 7.37) çeşidinde, en düşük değerin ise
Nazilli 342 (% 5.16) çeşidinde görüldüğü belirlenmiştir (Çizelge 5).
214
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
Çizelge 5: Denemede Yer Alan Pamuk Çeşitlerinin Lif Kopma Dayanıklılığı ve Lif Kopma Uzaması
Ortalama Değerleri ve Oluşan Gruplar, 2006
Çeşit Adı
1.Teks
2.Golda
3.Carmen (K)
4.Şahin 2000
5.Deltaopal
6.Dicle 2002
7.Maraş 92
8.Stv.453
9.Sayar 314 (K)
10.Nazilli 342
Ortalama
CV(%)
LSD (0.05)Alan
LSD (0.05) Çeşit
Lif Kopma Dayanıklılığı (g/tex)
Hastalıklı
Ekim Nöbeti
Ort.
Alan
Uygulanmış
Alan
36.77
37.67
37.22 a
30.27
32.37
31.32 cd
32.55
33.12
32.83 b
29.15
29.60
29.37 e
32.85
32.25
32.55 bc
28.57
30.67
29.62 e
29.70
29.40
29.55 e
30.05
31.52
30.78 de
31.52
30.82
31.17 cd
30.50
30.57
30.53 de
31.19
31.80
4.38
Ö.D
1.507 **
Lif Kopma Uzaması (%)
Hastalıklı Ekim Nöbeti
Ort.
Alan
Uygulanmış
Alan
5.90
6.12
6.01
6.67
6.90
6.78
5.57
5.62
5.60
7.05
7.70
7.37
6.10
6.07
6.08
5.97
5.97
5.97
5.85
6.15
6.00
5.90
6.35
6.12
5.60
5.97
5.78
5.02
5.30
5.16
5.96 B
6.21 A
5.16
0.224 *
0.276 **
cd
b
e
a
c
cd
cd
c
de
f
Lif üniformite oranı yönünden alan farklılığının önemli olmadığı, çeşit farklılığının
ise %1 düzeyinde önemli olduğu görülmektedir. Teks (% 86.08), Stoneville 453 (% 85.58) ve
Carmen (% 85.35) çeşitleri en yüksek değerleri göstererek aynı grupta yer almışlardır.
İplik olabilirlik indeksi (SCI) yönünden alan farklılığının önemli olmadığı, ancak
hastalıklı alanda % 144.15, ekim nöbeti uygulanmış alanda ise % 150.55 iplik olabilirlik
değerinin elde edildiği belirlenmiştir. Çeşit farklılığı %1 düzeyinde önemli bulunmuş, Teks
(174.12) ve Carmen (155.87) çeşitlerinin bu özellik yönünden en yüksek değeri gösterdikleri
belirlenmiştir (Çizelge 6)
Çizelge 6: Denemede Yer Alan Pamuk Çeşitlerinin Lif Üniformite Oranı ve İplik Olabilirlik İndeksi
Ortalama Değerleri ve Oluşan Gruplar, 2006
Çeşit Adı
Lif Üniformite Oranı (%)
Hastalıklı
Alan
1.Teks
2.Golda
3.Carmen (K)
4.Şahin 2000
5.Deltaopal
6.Dicle 2002
7.Maraş 92
8.Stv.453
9.Sayar 314 (K)
10.Nazilli 342
Ortalama
CV(%)
LSD (0.05)Alan
LSD (0.05) Çeşit
85.70
84.02
85.72
83.95
84.87
84.12
84.60
84.87
84.95
85.60
84.84
1.42
Ö.D
0.992 **
SCI (İplik Olabilirlik İndeksi) (%)
Hastalıklı
Alan
Ekim Nöbeti
Ort.
Uygulanmış Alan
86.47
85.85
84.97
83.85
85.05
84.47
85.15
86.30
84.50
84.07
85.07
86.08
84.93
85.35
83.90
84.96
84.30
84.87
85.58
84.72
84.83
215
a
bc
ab
d
bc
cd
bcd
ab
bcd
bcd
169.75
131.00
155.75
136.75
151.25
132.00
135.75
137.75
146.50
145.00
144.15
7.04
Ö.D
9.24 **
Ekim Nöbeti
Uygulanmış Alan
Ort.
178.50
153.50
156.00
139.75
152.25
142.50
141.00
152.75
142.25
147.00
150.55
174.12 a
142.25 d
155.87 b
138.25 d
151.75 bc
137.25 d
138.37 d
145.25 cd
144.37 cd
146.00 cd
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
Çizelge 7: Denemede Yer Alan Pamuk Çeşitlerinin Parlaklık ve Sarılık Değerleri ve Oluşan Gruplar,
2006
Çeşit Adı
Hastalıklı
Alan
1.Teks
2.Golda
3.Carmen (K)
4.Şahin 2000
5.Deltaopal
6.Dicle 2002
7.Maraş 92
8.Stv.453
9.Sayar 314 (K)
10.Nazilli 342
Ortalama
CV(%)
LSD (0.05)Alan
LSD (0.05) Çeşit
78.10
73.65
77.10
76.20
78.52
75.77
74.50
74.30
76.05
75.40
75.96 B
1.09
0.595 **
1.405 **
Parlaklık (Rd)
Ekim Nöbeti
Uygulanmış
Alan
78.67
77.02
79.05
78.22
79.05
78.22
76.45
74.92
75.60
77.35
77.45 A
Hastalıklı
Alan
Ort.
78.38
75.33
78.07
77.21
78.78
77.00
75.47
74.61
75.82
76.37
ab
de
ab
bc
a
bc
de
e
cde
cd
7.35
8.10
7.17
7.62
6.97
7.12
7.27
7.32
7.20
7.27
7.34
6.76
Ö.D
0,254 **
Sarılık (+b)
Ekim Nöbeti
Uygulanmış
Alan
7.22
7.80
7.00
7.27
7.10
7.27
7.45
7.42
7.22
7.12
7.29
Ort.
7.28
7.95
7.08
7.45
7.03
7.20
7.36
7.37
7.21
7.20
bc
a
c
b
c
bc
b
b
bc
bc
Çizelge 7’de lif parlaklığı yönünden hem alan hem de çeşit farklılığının önemli olduğu,
hastalıklı alanda ortalama 75.96, ekim nöbeti uygulanmış alanda ise 77.45 lif parlaklığı
değerinin gözlendiği belirlenmiştir. Lif parlaklığı yönünden en yüksek değer Deltaopal
(78.78), Teks (78.38) ve Carmen (78.07) çeşitlerinde, en düşük değer ise Stoneville 453
(74.61) çeşitlerinde izlenmiştir.
Sarılık yönünden alan farklılığının önemli olmadığı, çeşit farklılığının %1 düzeyinde
önemli olduğu belirlenmiş, bu özellik yönünden en düşük değer Deltaopal (7.03) ve Carmen
(7.08) çeşitlerinde, en yüksek değer ise Golda (7.95) çeşidinde izlenmiştir.
Korelasyon Analizi:
Yaprak hastalık indeksi, gövde hastalık indeksi ve gövde hastalık oranları ile
incelenen özellikler arasındaki korelasyonlar aşağıda verilmiştir.
Korelasyon analizi tablosu incelendiğinde yaprak hastalık indeksi ile ilk el kütlü
oranı, çırçır randımanı ve lif inceliği ile olumlu ve önemli, yaprak hastalık indeksi ile iplik
olabilirlik indeksi, lif uzunluğu, lif kopma dayanıklılığı ve lif parlaklığı ile önemli ancak
olumsuz yönde bir korelasyonun bulunduğu;
Gövde hastalık indeksi ile ilk el kütlü oranı, lif inceliği ve yaprak hastalık indeksi ile
olumlu ve önemli, ancak iplik olabilirlik indeksi, lif uzunluğu ve lif parlaklığı ile önemli ve
olumsuz yönde bir korelasyonun bulunduğu;
Gövde hastalık oranı ile ilk el kütlü oranı, lif inceliği, yaprak hastalık indeksi, gövde
hastalık indeksi arasında olumlu ve önemli, ancak iplik olabilirlik indeksi, lif uzunluğu ve lif
parlaklığı ile olumsuz ve önemli korelasyonların bulunduğu görülmektedir.
216
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
Multivariate
Pairwise Correlations
Variable
Yaprak hastalık indeksi
Yaprak hastalık indeksi
Yaprak hastalık indeksi
Yaprak hastalık indeksi
Yaprak hastalık indeksi
Yaprak hastalık indeksi
Yaprak hastalık indeksi
Yaprak hastalık indeksi
Yaprak hastalık indeksi
Yaprak hastalık indeksi
Yaprak hastalık indeksi
Yaprak hastalık indeksi
Gövde hastalık indeksi
Gövde hastalık indeksi
Gövde hastalık indeksi
Gövde hastalık indeksi
Gövde hastalık indeksi
Gövde hastalık indeksi
Gövde hastalık indeksi
Gövde hastalık indeksi
Gövde hastalık indeksi
Gövde hastalık indeksi
Gövde hastalık indeksi
Gövde hastalık indeksi
Gövde hastalık indeksi
Gövde hastalık oranı
Gövde hastalık oranı
Gövde hastalık oranı
Gövde hastalık oranı
Gövde hastalık oranı
Gövde hastalık oranı
Gövde hastalık oranı
Gövde hastalık oranı
Gövde hastalık oranı
Gövde hastalık oranı
Gövde hastalık oranı
Gövde hastalık oranı
Gövde hastalık oranı
Gövde hastalık oranı
by Variable
Verim (kg/da)
İlk El (%)
Randıman (%)
Lif Verimi (kg/da)
İplik Olabilirlik SCI
Lif İnceliği (micronaire)
Lif uzunluğu (mm)
Lif Uniformitesi (%)
Lif Kopma Dayan (g/tex)
Lif Kopma Uzaması
Rd Parlaklık
+b Sarılık
Verim (kg/da)
İlk El (%)
Randıman (%)
Lif Verimi (kg/da)
İplik Olabilirlik SCI
Lif inceliği (micronaire)
Lif uzunluğu (mm)
Lif Uniformitesi (%)
Lif Kopma Dayan (g/tex)
Lif Kopma Uzaması
Rd Parlaklık
+b Sarılık
Yaprak hastalık indeksi
Verim (kg/da)
İlk El (%)
Randıman (%)
Lif Verimi (kg/da)
İplik Olabilirlik SCI
Lif inceliği (micronaire)
Lif uzunluğu (mm)
Lif Uniformitesi (%)
Lif Kopma Dayan (g/tex)
Lif Kopma Uzaması
Rd Parlaklık
+b Sarılık
Yaprak hastalık indeksi
Gövde hastalık indeksi
Correlation
-0,1289
0,3880
0,2379
-0,0541
-0,3915
0,3284
-0,4146
-0,1750
-0,2895
-0,1337
-0,4600
0,1284
0,0945
0,3840
0,1455
0,1283
-0,2534
0,2724
-0,2904
-0,0512
-0,1777
-0,0832
-0,4149
0,1025
0,7269
0,1314
0,3585
0,1774
0,1725
-0,2399
0,2470
-0,2788
-0,0352
-0,1772
-0,0541
-0,4315
0,1155
0,7041
0,9746
Signif Prob Plot Corr
0,2546
0,0004
0,0336
0,6339
0,0003
0,0029
0,0001
0,1206
0,0092
0,2369
0,0000
0,2564
0,4044
0,0004
0,1977
0,2565
0,0233
0,0145
0,0090
0,6518
0,1148
0,4631
0,0001
0,3655
0,0000
0,2455
0,0011
0,1154
0,1260
0,0321
0,0272
0,0123
0,7567
0,1158
0,6339
0,0001
0,3078
0,0000
0,0000
Tartışma ve Kanı:
Çalışmanın 2006 yılı sonucuna göre denemede materyal olarak kullanılan 10 farklı
pamuk çeşidinin hastalığa karşı reaksiyonlarının farklı olduğu, yaprak hastalık indeksine göre
Teks ve Carmen çeşitlerinin en tolerant, Sayar 314 ve Maraş 92 çeşitlerinin en duyarlı
çeşitler olduğu, gövde hastalık indeksi ve gövde hastalık oranı yönünden Carmen, Şahin 2000
ve Deltaopal çeşitlerinin en tolerant, Maraş 92 ve Sayar 314 çeşitlerinin ise en duyarlı çeşitler
oldukları belirlenmiştir.
Hastalığın doğal olarak bulaşık olduğu alanda yaprak hastalık indeksi, gövde hastalık
indeksi ve gövde hastalık oranı değerlerinin ekim nöbeti uygulanmış alana göre daha yüksek
olduğu, ancak bu değerin önceki yıllara oranla daha düşük bulunduğu, bununda 2006 yılında
hastalık belirtilerinin daha geç dönemde oluşması ve bitkilerin hastalığa geç
yakalanmasından kaynaklanmış olabileceği sanılmaktadır.
Denemede yer alan çeşitler verim yönünden incelendiğinde Golda çeşidinin (402.52
kg/da) en yüksek verim değeri ile Stoneville 453 (394.68 kg/da) ve Maraş 92 (379.18 kg/da)
çeşitleri ile aynı grupta yer aldıkları, Carmen çeşidinin ise (313.56 kg/da) en düşük değeri
gösterdiği belirlenmiştir. Hastalıklı alanda ortalama verimin 346.35 kg/da, ekim nöbeti
uygulanan alanda ise 388.15 kg/da olduğu, pamuk çeşitlerinin hastalığın olduğu alanda
yetiştirilmesi ile ortalama % 9.6 oranında verim kaybına uğradıkları saptanmıştır.
217
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
Çırçır randımanı ve ilk el kütlü oranı yönünden alan, çeşit ve alan x çeşit
interaksiyonunun önemli olduğu, hastalıklı alanda çırçır randımanı ve ilk el kütlü oranı
değerlerinin daha yüksek olduğu belirlenmiştir.
Lif teknolojik özellikler yönünden çalışma değerlendirildiğinde lif uzunluğu, lif kopma
uzaması ve lif parlaklığı değerlerinin hastalıklı alanda daha düşük bulunduğu, lif inceliği, lif
kopma dayanıklılığı, lif üniformite oranı ve sarılık yönünden alan farklılığının önemli
değişiklik göstermediği belirlenmiştir.
Dönem Başarı Durumu: 70
Yapılan ve Yapılması Düşünülen Ara Yayınlar : Çalışmanın 3 yıllık verileri topluca
değerlendirilerek sonuç raporu yazılacak ve yayın yapılacaktır.
Darboğazlar:
Projede Önerilen Değişiklikler:
Materyal ve Metot:
Proje Faaliyet Takvimi:
Personel:
Bütçe:
Proje Harcamaları :
Bütçe Harcamaları Özeti: Proje başlangıcından beri dönemler üzerinden proje için
harcanılan ödeneklerin ana kalemler bazında dökümüdür.
Miktar
Milyon TL.
Yıllar
2004 Yılı
3 445
2005 Yılı
4 450
218
2006 Yılı
-
Toplam
7 895
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
3.6 Pamukta Bazı Agronomik Uygulamaların Bitki İzleme
Parametrelerine Etkisi ve Bitki Haritalama Üzerine Araştırmalar
Proje No
: TAGEM/TA/06/02/02/005
Projenin Adı
: Pamukta Bazı Agronomik Uygulamaların Bitki İzleme
Parametrelerine Etkisi ve Bitki Haritalama Üzerine
Araştırmalar
Proje Yürütücüsü Kuruluş
: Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
Daire Başkanlığı (TAGEM)
: Tarla Bitkileri
Projenin İlgili Olduğu AP
:
Proje Yürütücüleri
: Dr. Emine KARADEMİR, Dr. Çetin KARADEMİR
Remzi EKİNCİ
Raporun İlgili Olduğu Dönem
: 01/01/2006 ile 31/12/2006 arası
Gelişme Raporu
: 1. Yıl
Proje Hedeflerinin Gerçekleşme Durumu : Proje hedeflerinin tümü gerçekleşmiştir.
Başlıca Faaliyetlerin Gerçekleşme Durumu : Projede öngörülen faaliyetler gerçekleşmiştir.
Dönem Bulguları
Araştırma Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü deneme alanında,
Tesadüf Blokları deneme desenine göre 4 tekrarlamalı olarak yürütülmüştür. Çalışmada
materyal olarak Teks çeşidi kullanılmıştır. Ekim 15 Mayıs 2006 tarihinde mibzerle yapılmış,
denemelerde parsel uzunluğu 12 m, parsel genişliği 5.6 m (8 sıralı) tutulmuş ve parsellerin
birbirinden etkilenmemesi için, parsel aralarında 2.1 m aralık bırakılmıştır. Sıra arası mesafe
ekimde 70 cm sabit tutulmuş, sıra üzeri mesafe 20 cm olacak şekilde seyreltme yapılmıştır.
Denemenin tüm bakım işlemleri zamanında yapılmasına rağmen, hasat, dönemindeki yağışlar
etkili olmuş, 9 Kasım 2006 tarihinde 1 kez hasat yapılabilmiş, bu nedenle ilk el hasat yüzdesi
belirlenememiştir.
Deneme Konuları
1. İdeal gelişme parseli (önerilen su ve gübre düzeyi)
2. Yetersiz gelişme parseli (1/2 su ve azotlu gübre kısıntılı)
3. Aşırı gelişme parseli (1/2 su ve azotlu gübre ilaveli)
Deneme toplam 6 kez sulanmış, her sulamada verilen su miktarı su sayacı yardımı ile
ölçülmüştür.
Parsellere Uygulanan Su Miktarı
™ İdeal gelişme parsellerine normal ölçüde su verilmiş (90 mm/da)
™ Yetersiz gelişme parsellerinde bu suyun % 50 eksiği uygulanmıştır (45 mm/da)
™ Aşırı gelişme parsellerinde ise % 50 fazlası (135 mm/da) uygulanmıştır.
219
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
Parsellere Uygulanan Gübre Miktarı
™ İdeal gelişme parsellerine 8 kg/da saf fosfor, 16 kg/da saf azotlu gübre
™ Yetersiz gelişme parsellerine 8 kg/da fosfor, 8 kg/da azotlu gübre
™ Aşırı gelişme parsellerine ise 8 kg/da saf fosfor, 24 kg/da saf azot uygulanmıştır.
Taraklanmadan fizyolojik olgunluk dönemine (cut-out) kadar farklı, ardışık 5 bitkiden,
haftada bir kez alınan gözlemler:
™
™
™
™
™
™
Boy uzunluğu
Boğum sayısı
Boy/Nod oranı (HNR)
Büyüme hızı (GR)
(Boy farkı / Nod sayısı farkı)
En üst 5 meyve dalı 1. poz. meyve tutum yüzdesi (FPR) (Çiçeklenmenin 2. haftasına
kadar en üst 5 meyve dalında 1. pozisyon tarak tutum oranı, çiçeklenmenin
2.haftasından itibaren NAWF altındaki 5 meyve dalındaki 1. pozisyon koza tutum
oranı)
™ En üst 5 boğum uzunluğu (L5N)
8 sıralı parselin en ortadaki 2 sırası (4. ve 5. sıralar) hasat edilmiş ve kütlü pamuk
verimi alınmış, diğer gözlemler 6. sıradan ardışık 5 bitkiden alınmıştır. Denemede toplam 60
bitkiden, haftada 1 kez gözlem alınmıştır.
Parsel bazında belirlenen özellikler:
™
™
™
™
™
™
™
™
™
™
Çiçeklenme süresi
Koza açma ve Olgunluk süresi (cut-out)
Kütlü Verimleri (kg/da) (parselin ortasındaki iki sırasından)
Erkencilik % si (1. El kütlü toplama oranı)
Tek Bitki Koza Sayısı ve Ağırlığı (adet/bitki; koza s./ tek bitki kütlü ağ.)
100 Tohum Ağırlığı (g)
Çırçır Randımanı (%)
Lif Uzunluğu (UHM)
Lif İnceliği (micronaire)
Lif Kopma Dayanıklılığı (g/tex)
BULGULAR
Çalışmada kütlü pamuk verimi, ilk meyve dalı boğum sayısı, meyve dalı sayısı, koza
sayısı, odun dalı sayısı, odun dalında koza sayısı yönünden uygulamalar arasındaki farklılığın
önemli olmadığı, bitki boyu yönünden uygulamalar arasındaki farklılığın önemli olduğu,
bitki boyu yönünden ideal ve aşırı gelişme koşullarının aynı grupta yer aldığı belirlenmiştir.
Çırçır randımanı ve lif teknolojik özelliklerden lif uzunluğu, lif inceliği ve lif kopma
dayanıklılığı üzerine uygulamaların önemli bir etkisinin olmadığı görülmüştür.
220
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
Kütlü Pamuk Verimi (Kg/da)
1.İdeal
302.23
2.Yetersiz 190.62
3.Aşırı
402.38
450
400
350
300
250
CV(%): 45.81
LSD (0.05): Ö.D
200
150
100
50
0
1. İdeal
2. Yetersiz
3. Aşırı
90
80
Bitki Boyu (cm)
70
60
1.İdeal
81.25 A
2.Yetersiz 59.00 B
3.Aşırı
81.50 A
50
40
30
20
10
CV(%): 15.27
LSD (0.05): 19.53*
0
1. İdeal
2. Yetersiz
3. Aşırı
İlk Meyve Dalı Boğum Sayısı
1.İdeal
4.00
2.Yetersiz 3.75
3.Aşırı
3.75
4
3,95
3,9
3,85
CV(%): 7.53
LSD (0.05): Ö.D
3,8
3,75
3,7
3,65
3,6
1. İdeal
2. Yetersiz
3. Aşırı
Meyve Dalı Sayısı
14,5
1.İdeal
14.00
2.Yetersiz 12.00
3.Aşırı
14.25
14
13,5
13
12,5
12
CV(%): 10.76
LSD (0.05): Ö.D
11,5
11
10,5
1. İdeal
221
2. Yetersiz
3. Aşırı
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
Koza Sayısı
14
1.İdeal
11.75
2.Yetersiz
9.75
3.Aşırı
14.00
12
10
8
CV(%): 21.22
LSD (0.05): Ö.D
6
4
2
0
2
1,8
1,6
1,4
1,2
1
0,8
0,6
0,4
0,2
0
Odun Dalı Sayısı
1.İdeal
2.Yetersiz
3.Aşırı
1.75
1.25
2.00
CV(%): 45.83
LSD (0.05): Ö.D
1. İdeal
2. Yetersiz
3. Aşırı
1. İdeal
2. Yetersiz
3. Aşırı
1. İdeal
2. Yetersiz
3. Aşırı
2,5
Odun Dalında Koza Sayısı
2
1,5
1.İdeal
1.75
2.Yetersiz 1.25
3.Aşırı
2.50
1
0,5
CV(%): 41.66
LSD (0.05): Ö.D
0
222
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
İdeal gelişme, Yetersiz Gelişme ve Aşırı Gelişme Koşullarında Bitki Boyundaki Haftalık Değişimler
90
80
Bitki boyu
70
60
50
40
30
20
10
20
20
06
06
06
9.
.0
11
.0
8.
1. İdeal Gelişme Parseli
2. Yetersiz Gelişme Parseli
3. Aşırı Gelişme Parseli
29
21
.0
8.
20
20
8.
.0
Tarihler
14
08
.0
8.
20
06
06
06
31
.0
7.
20
20
7.
.0
24
14
.0
7.
20
06
06
0
İdeal Gelişme, Yetersiz Gelişme ve Aşırı Gelişme Koşullarında
Boğum Sayısındaki Haftalık Değişimler
20
18
16
12
10
8
6
4
2
Tarihler
223
29
.0
8.
20
06
11
.0
9.
20
06
0
17
.0
7.
20
06
24
.0
7.
20
06
31
.0
7.
20
06
08
.0
8.
20
06
14
.0
8.
20
06
21
.0
8.
20
06
Boğum
14
İdeal Gelişm e
Yetersiz Gelişm e
Aşırı Gelişm e
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
İdeal Gelişme, Yetersiz Gelişme ve Aşırı Gelişme Koşullarında En Üst 5 Boğum Uzunluğundaki Haftalık
Değişimler
35
30
25
cm
20
15
10
İdeal Gelişme, Yetersiz Gelişme ve Aşırı Gelişme Koşullarında
5
En Üst 5 Meyve Dalında 1. Pozisyon Meyve Tutumunda Haftalık Değişimler
11
.0
9.
06
29
.0
8.
06
21
.0
8.
06
14
.0
8.
06
08
.0
8.
06
31
.0
7.
06
24
.0
7.
06
17
.0
7.
06
0
Tarihler
İde al Ge liş m e
Ye te rs iz Ge liş m e
Aş ırı Ge liş m e
İdeal Gelişme, Yetersiz Gelişme ve Aşırı Gelişme Koşullarında En Üst 5 Meyve Dalında 1. Pozisyon Koza
Tutumu
171
.07.
70
.27
0.0
26
6
11
.0
9.
20
06
00
2
6
24 4.0
.0 7
7. .
202
0
31 0606
.
31 07
.0 .2
7
07 .200006
.0 6
8.
07
2
.0
148.2 006
.0 006
8.
20
142
06
.01
8.0
.2
80.0
260
06
2128
.0 .0
8. 8
20.2
060
06
04
28 .0
.0 9
8. .2
2
11 006006
.0
9
04
.0 .20
9.
20 06
0
3,00
5
4,5
2,50
4
3,5
2,00
3
1,50
2,5
2
1,00
1,5
0,50
1
0,5
0,00
0
224
İde al Ge liş m e
İdeal
Gelişme
Ye te
rs iz
Ge liş m e
Yetersiz Gelişme
Aş ırı
Ge liş m e
Aşırı Gelişme
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
İdeal Gelişme, Yetersiz Gelişme ve Aşırı Gelişme Koşullarında Boy/Nod Oranı (HNR) Haftalık Değişimi
6,00
5,00
4,00
3,00
2,00
1,00
17
.0
7.
20
24
06
.0
7.
20
06
31
.0
7.
20
07
06
.0
8.
20
14
06
.0
8.
20
21
06
.0
8.
20
28
06
.0
8.
20
06
04
.0
9.
20
11
06
.0
9.
20
06
0,00
İde al Ge liş m e
Ye te rs iz Ge liş m e
Aş ırı Ge liş m e
İdeal Gelişme, Yetersiz Gelişme ve Aşırı Gelişme Koşullarında
Klorofil Renk Değeri
17
.0
7.
20
06
24
.0
7.
20
06
31
.0
7.
20
06
07
.0
8.
20
06
14
.0
8.
20
06
21
.0
8.
20
06
28
.0
8.
20
06
04
.0
9.
20
06
11
.0
9.
20
06
51,00
50,00
49,00
48,00
47,00
46,00
45,00
44,00
43,00
42,00
41,00
40,00
225
İdeal Gelişme
Yetersiz Gelişme
Aşırı Gelişme
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
İdeal Gelişme, Yetersiz Gelişme ve Aşırı Gelişme
Koşullarında NAWF Değerleri
3,50
3,00
2,50
2,00
1,50
1,00
0,50
04
.0
9.
20
06
11
.0
9.
20
06
14
.0
8.
20
06
21
.0
8.
20
06
28
.0
8.
20
06
31
.0
7.
20
06
07
.0
8.
20
06
17
.0
7.
20
06
24
.0
7.
20
06
0,00
İdeal Gelişm e
Yetersiz Gelişm e
Aşırı Gelişm e
Çizelge 1: Çırçır Randımanı ve Lif Teknolojik Özelliklere Ait Ortalama Değerler
Uygulama
1. İdeal Gelişme
2. Yetersiz Gelişme
3. Aşırı Gelişme
CV (%)
LSD (0.05)
Çırçır
Randımanı
(%)
40.44
41.01
40.70
1.43
Ö.D
Lif Uzunluğu
(mm)
Lif İnceliği
(mic.)
28.28
29.12
29.48
3.00
Ö.D
4.23
4.14
4.23
5.44
Ö.D
Lif Kopma
Dayanıklılığı
(g/tex)
33.00
34.10
35.27
6.70
Ö.D
Dönem Başarı Durumu: 70
Yapılan ve Yapılması Düşünülen Ara Yayınlar: Çalışmanın iki yıllık verileri birlikte
değerlendirilerek yayın yapılması düşünülmektedir.
Darboğazlar: Projenin yürütülmesinde iklim verilerini günlük kaydeden bir alete ihtiyaç
bulunmaktadır. Sıcaklık ve nem gibi iklim faktörlerinin bitki gelişimi üzerine etkili olması
nedeni ile aletin kesinlikle temin edilmesi bir zorunluluktur. İklim faktörleri dışında projeyi
olumsuz engelleyecek başka bir darboğaz bulunmamaktadır.
Projede Önerilen Değişiklikler: Projede herhangi bir değişiklik söz konusu değildir. Aynı
materyal ve yöntem ile bir yıl daha yürütülecektir.
Materyal ve Metot:
Proje Faaliyet Takvimi:
Personel:
Bütçe
Proje Harcamaları:
Proje Harcamaları Özeti:
226
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
4. TIBBİ VE AROMATİK BİTKİLER
4.1 GAP Yöresi Kapari (Capparis sp.) Geliştirme Projesi
Proje No
: TAGEM/TA/
Projenin Adı
: GAP Yöresi Kapari (Capparis sp.) Geliştirme Projesi
Projenin İngilizce Adı
: GAP Environment Caper (Capparis sp.) Development Project
Yürütücü Kuruluş
:1) Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma EnstitüsüDiyarbakır
2) GAP Eğitim Yayım ve Araştırma Merkezi
3) Ege Tarımsal Araştırma Enstitüsü
İşbirliği Yapılan Kuruluş
:
Proje Yürütücüleri
: Dr.Fethullah TEKİN, Betül KOLAY (Diyarbakır İçin)
Başlama ve Bitiş Tarihi
: 2005–2011 (Birinci Dilimi)
Gelişme Durumu
Toplanan tohumlar önce karıştırılmış. Daha sonra bu karışımdan elde edilen 5 adet tohum bir
tüpe düşecek şekilde, 25 KASIM 2005 tarihinde 2000 adet tüp’e ekilmiştir. 2000 adet tüpten
çimlenebilenlerde tekleme yapılmıştır. Bunlardan 500 âdet tüp 2007 yılının erken ilkbaharında
tarlaya şaşırtılmıştır.
4.2 Boya Bitkileri ve Doğal Boyamacılıkla İlgili Geleneksel Bilginin
Toplanması ve Korunması
Proje No
: TAGEM/TA/A–9.P–01
Projenin Adı
: Güneydoğu Anadolu Bölgesindeki Boya Bitkileri ve Doğal
Boyamacılıkla İlgili Geleneksel Bilginin Toplanması ve
Korunması
Projenin İngilizce Adı
: The Collection and Conservation the Traditional Information
Relative to dye Plant and Natural Painting In South East
Anatolia Region
Yürütücü Kuruluş
: Güneydoğu
Diyarbakır
İşbirliği Yapılan Kuruluş
: Ç.Ü.Zir. Fak. Prof.Dr. Menşure ÖZGÜVEN
Proje Yürütücüleri
: Dr.Fethullah TEKİN, Betül KOLAY
Başlama ve Bitiş Tarihi
: 2006–2010
Anadolu
227
Tarımsal
Araştırma
Enstitüsü-
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
Gelişme Durumu
Koleksiyonumuzda mevcut boya bitkilerinden Robia tinctorum, Reseda sp. ve Isatis
sp.’nin sera ortamında çoğaltmaya alınmış. Projenin sürvey çalışmasına 2007 yılının
ilkbaharından itibaren materyal toplama ve sürvey çalışmasına metoduna uygun olarak
başlanacaktır.
BİTKİ GEN KAYNAKLARI ÇALIŞMALARI
Tıbbi ve Aromatik bitkiler projesinin alt yapısını güçlendirmek amacı ile sera ve
tarlada kekik, adaçayı, kapari, nane, nepeta, limon otu, melisa, teucrium (meyremhort), defne,
ışkın, kenger, boya bitkileri ve soğanlı bitkiler ile ilgili doğadan toplama, koleksiyon bahçesi
oluşturma, teşhis, karakterizasyon, materyal yenileme- çoğaltma ve kültüre alma çalışmaları
yürütülmektedir.
Sera, Tarla Ve Herbaryum Koleksiyonlarımızda Mevcut Bazı Bitkilerimiz
Kekikler
Origanum L.
1-Origanum acutidens (Hand.-Mazz.) Ietswaart
2-Origanum vulgare L. subsp. gracile (C. Koch) Ietswaart
3-Origanum onites L.
4-Origanum syriacum L.
5-Origanum vulgare subsp. hirtum (Link) Ietswaart
Satureja L.
1-Satureja macrantha C.A. Meyer
2-Satureja boissieri Hausskn. Ex Boiss.
3-Satureja aintabensis P.D. Davis
4-Satureja hortensis L.
Thymbra L
1-Thymbra sintenisii Bornm & Aznav
2-Thymbra spicata L. var. spicata
Thymus L.
1-Thymus eriocalyx (Ronniger) Jalas
2-Thymus kotschyanus Boiss & Hohen var. eriophorus (Ronniger) Jalas
3-Thymus migricus Klokov & Des.-shots
4-Thymus kotschyanus Bois. & Hohen var. kotschyanus Boiss.
5-Thymus kotschyanus Boiss. & Hohen var. glabrescens Boiss.
6-Thymus fedtschenkoi Ronniger var. handeli (Ronniger) Jalas
Salvia L.
1-Salvia multicaulis vahl
2-Salvia syriaca L.
3-Salvia sclarea L.
228
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
4-Salvia ceratophylla L.
5-Salvia verticilata subsp. verticilata
6-Salvia aethiopis L.
7-Salvia suffruticosa montbret & Aucher ex Bentham
8-Salvia virgata zacacq H. Duman Zog
9-Salvia palaestina Bentham
Sideritis L.
Sideritis volcanica
Capparis L.
1-Capparis ovata var. palaestina Zoh
2-Capparis ovata var. herbacea (Willd) Zoh
Boya Bitkileri
• Rubia tinctorum
• Reseda sp.
• Isatis sp.
Diğerleri
• Nepeta italica
• Fritillaria persika (Adıyaman)
• Fritillaria impercialis (Ağlayan gelin)
• Cyclotrichium leucotrichum (stapf ex Rech. Fil.) Leblebici
• Zizofora clinopodioides Lam
• Helichiysun policatum 0r orenarum
• Mentha spicata L. ssp. tomentosa (Brig.) Harley
• Nonea sp.
• Lotus sp.
• Alkana orientialis (L.) Boiss var. orientalis
• Lippa citriodora
• Mellissa officinalis
• Rosemary sp. (Kuşdili)
• Teucrium polium .(Meyremhort)
• Rheum ribes L. (Işkın, Rubes)
• Gundelia tournefortii (Kenger)
4.3 Sonuçlanan Projeler
1. Diyarbakır Ekolojik Koşuşlarında Anasonun Ekim Zamanı, Ekim Normu, Azot ve Fosfor
Dozlarının Tespit edilmesi Üzerine Bir Araştırma
2. Diyarbakır Ekolojik Koşuşlarında Kişnişte Ekim Zamanı, Ekim Normu, Azot ve Fosfor
Dozlarının Tespit edilmesi Üzerine Bir Araştırma
3. Güneydoğu Anadolu Bölgesinin Doğal Florasında Bulunan Kekik Türlerinin Tespit Edilip
Kültüre Alma Olanaklarının Araştırılması
4. Diyarbakır Ekolojik Koşullarında Origanum onites L, Thymus kotschyanus L. ve Thymbra
spicata L. var.spicata da farklı sıra üzeri mesafelerin verim ve kaliteye olan etkisinin
belirlenmesi üzerine bir Araştırma
229
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
5. YAĞLI TOHUMLU BİTKİLER
5.1 Diyarbakır Şartlarına Uygun Kolza Çeşitlerinin Belirlenmesi
Proje No
:
Projenin Adı
: Diyarbakır Şartlarına Uygun Kolza Çeşitlerinin Belirlenmesi
Projenin İngilizce Adı
:
Yürütücü Kuruluş
: Güneydoğu
Diyarbakır
İşbirliği Yapılan Kuruluş
:
Proje Yürütücüleri
: Dr.Davut KARAASLAN
Çeşitler
Bitki boyu (cm)
Elvis
Mh Br 076
Bristol
Jura
Egc 102
Labrador
Olphi
Standing
Licrown
Embleme
Mh Gr 058
Eldo
Capitol
E.G.F. (%5)
C.V. (%)
144,26 c
168,10 ab
166,03 ab
153,96 abc
156,80 abc
149,46 bc
171,66 a
166,03 ab
159,46 abc
162,66 abc
155,40 abc
162,93 abc
161,13 abc
19,82
7,37
Çeşitler
Elvis
Mh Br 076
Bristol
Jura
Egc 102
Labrador
Olphi
Standing
Licrown
Embleme
Mh Gr 058
Eldo
Capitol
E.G.F. (%5)
C.V. (%)
Anadolu
Dal sayısı
(adet/bitki)
5,03 gh
5,86 de
7,03 b
6,03 de
5,90 de
6,23 cd
5,43 fg
5,63 ef
6,56 c
5,43 fg
7,80 a
4,70 h
7,06 b
0,406
4,01
1000 tane ağırlığı (g)
3,75 b
3,75 b
3,66 b
3,88 ab
3,83 b
4,00 ab
4,00 ab
4,41 a
3,66 b
3,75 b
3,75 b
3,87 ab
3,66 b
0,563
8,61
Tarımsal
Harnup sayısı
(adet/bitki)
113,06 g
123,76 de
144,83 c
154,80 b
117,16 efg
115,70 fg
84,86 h
145,00 c
65,53 ı
121,53 def
164,36 a
69,83 ı
126,16 d
7,942
4,02
Tohum verimi (kg/da)
247,63 bcd
235,43 cde
343,76 cd
339,36 a
219,23 de
240,23 bcd
281,50 bc
243,23 bcd
210,53 de
186,66 e
256,43 bcd
224,03 de
285,66 b
49,18
11,73
230
Araştırma
Enstitüsü-
H. Tane Sayısı
(adet/harnup)
20,66 bc
18,63 cd
21,83 abc
23,60 ab
23,133 ab
21,60 abc
16,06 d
25,86 a
22,20 abc
23,53 ab
24,23 ab
21,93 abc
22,83 abc
4,366
11,70
Yağ oranı (%)
32,82 ı
33,06 ı
36,23 f
37,07 e
37,14 e
35,48 g
39,69 b
40,30 a
37,06 e
39,15 c
36,26 f
37,68 d
35,16 h
0,314
0,505
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
5.2 Diyarbakır Şartlarında Soya İçin En Uygun Ekim Zamanı ve Tohum
Miktarının Belirlenmesi
Proje No
:
Projenin Adı
: Diyarbakır Şartlarında Soya İçin En Uygun Ekim Zamanı ve
Tohum Miktarının Belirlenmesi
Projenin İngilizce Adı
:
Yürütücü Kuruluş
: Güneydoğu
Diyarbakır
İşbirliği Yapılan Kuruluş
:
Proje Yürütücüleri
: Dr.Davut KARAASLAN
Projenin Önemi
:
Anadolu
Tarımsal
Araştırma
Enstitüsü-
Soya dünyada yağ üretiminin temel hammaddesi olup bütün bitkisel yağların
%50'sinden fazlasını karşılamaktadır. Türkiye tarımında en önemli problemlerden birisi ülke
ihtiyacı olan yağlı tohumlu bitkiler üretiminin yetersiz seviyede kalmasıdır. Yağ bitkileri
üretim alanlarının artırılmasında GAP illeri büyük bir potansiyel oluşturmakta. İlgili
kuruluşlarca saptanan GAP mastır planında öngörülen ürün deseninde soya için % 10,
yerfıstığı, ayçiçeği ve susam içinde % 5’lik bir pay ayrılmıştır.
Projenin Amacı
:
Ülkesel Soya Entegre Projesi altında yer alan projelerle ile bölgemizde sulamaya
açılan alanlarda yetiştiriciliği yapılabilecek olan soya tarımı hakkında temel bilgiler üretilerek
uygulamaya sunmaktır.
Proje ile bölgemizde sulu alanlarda uygulanan mono kültür tarım sistemi toprağın
organik madde muhtevasında bozulmalara neden olmaktadır. Buralarda soyanın münavebeye
girmesiyle toprak organik madde muhtevasında düzelmeler meydana gelecektir.
Ayrıca bu ülkesel proje altında Enstitümüzde başlamış olan "Soya ıslah çalışmaları"
ile bölgemize uygun çeşitler tespit edilirken ; bu proje ile orta erkenci ve orta geççi soya
çeşitlerinde En Uygun Ekim Zamanları, Tohum Miktarları konuları araştırılacak ve soya
tarımı hakkında temel bilgiler üretilerek uygulamaya sunulacaktır.
Materyal ve Metot
:
Denemelerde daha önce ön çalışmalarda kullanılan çeşitler ile diğer bölgelerimizde
bulunan Tarımsal Araştırma Enstitülerinden temin edilen Orta Erkenci NE-3399 ve Orta
Geççi Umut-2002 Soya çeşitleri kullanılmıştır.
Denemeler Tesadüf Bloklarında Bölünmüş Parseller Deneme Desenine göre
Enstitümüz Deneme Alanında kurulmuştur. Denemeler 4 tekerrürlü olarak kurulmuş olup
parsel büyüklükleri 70 cm * 4 sıra * 6 metre = 16,8 m2’dir. Zaman denemesi 15 Nisan, 1
231
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
Mayıs, 15 Mayıs, 1 Haziran, 15 Haziran ve 30 Haziran tarihlerinde 6 zamanlı olarak dekara
45 bin tohum hesabıyla ekimler yapıldı. Tohum miktarının belirlenmesi denemesi ise 30, 35,
40, 45, 50, 55 tohum/m2 tohum hesabıyla 6 ayrı sıklıkta kurulmuş olup ekim 10 Mayıs’ta
yapıldı.
Alınan Gözlem ve Ölçümler
1.
Bitki Boyu
2.
Dal Sayısı (adet/bitki)
3.
İlk Bakla Yüksekliği (cm)
4.
Bakla Sayısı (adet/bitki)
5.
Baklada Tane Sayısı (adet/bakla)
6.
Bin Tane Ağırlığı (gr)
7.
Fizyolojik Olgunluk (gün)
8.
Tohum Verimi (kg/da)
9.
Yağ Oranı (%)
Bitki boyu (cm)
30 Nisan
15 Mayıs
30 Mayıs
15 Haziran
30 Haziran
Ort.
NE 3399
77,2 cde
101,6 a-d
107,8 ab
89,7 b-e
77,3 cde
94,3 a
UMUT 2002
104,5 a-d
120,0 a
105,5 abc
66,4 e
75,3 de
90,7 a
Ort.
90,8 ab
110,8 a
106,6 a
78,0 b
76,3 b
30 Nisan
15 Mayıs
30 Mayıs
15 Haziran
30 Haziran
Ort.
NE 3399
2,57 ab
2,10b
2,75a
3,00a
3,07a
2,70a
UMUT 2002
2,90a
2,72a
2,92a
2,60ab
2,70ab
2,77a
Ort.
2,73ab
2,41b
2,83ab
2,80ab
2,88a
D.K. (%); 9,74
Dal sayısı (adet/bitki)
D.K. (%) ;15,41
İlk bakla yüksekliği (cm)
30 Nisan
15 Mayıs
30 Mayıs
15 Haziran
30 Haziran
Ort.
NE 3399
14,27cde
22,10a
22,92a
18,95abc
11,52e
2,70a
UMUT 2002
18,72abc
17,90abcd
20,45ab
16,22bcde
12,94de
2,77a
Ort.
16,50b
20,00ab
21,68a
17,58b
12,23c
D.K. (%) ; 10,79
232
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
Bakla sayısı (adet/bitki)
30 Nisan
15 Mayıs
30 Mayıs
15 Haziran
30 Haziran
Ort.
NE 3399
45,55bcd
32,17d
38,52cd
48,57bcd
41,75cd
41,31b
UMUT 2002
52,40abcd
57,95abc
67,65ab
55,52abcd
74,20a
61,54a
Ort.
48,97a
45,06a
53,08a
52,05a
57,97a
D.K. (%) ; 6,40
Baklada tane sayısı (adet/bakla)
30 Nisan
15 Mayıs
30 Mayıs
15 Haziran
30 Haziran
Ort.
NE 3399
2,92cd
2,90cd
2,97abcd
2,82d
3,00abc
2,92a
UMUT 2002
2,95bcd
3,10ab
3,12a
3,10ab
3,03abc
3,06a
Ort.
2,93b
3,00ab
3,05a
2,96ab
3,017ab
30 Nisan
15 Mayıs
30 Mayıs
15 Haziran
30 Haziran
Ort.
NE 3399
13,32a
12,94a
12,64a
13,40a
12,74a
12,81a
UMUT 2002
12,86a
12,97a
12,52a
12,58a
13,97a
12,98a
Ort.
12,59a
12,95a
12,58a
12,99a
13,35a
D.K. (%) ; 3,59
100 tane ağırlığı (g)
D.K. (%) ; 10,22
Fizyolojik Olgunluk (gün)
30 Nisan
15 Mayıs
30 Mayıs
15 Haziran
30 Haziran
Ort.
NE 3399
126,8a
122,3b
115,5c
108,3d
99,5e
114,5
UMUT 2002
130,5a
125,3b
115,8c
108,8d
98,5e
115,8
Ort.
128,6a
123,8b
115,6c
108,5d
99,5e
D.K. (%) ; 4,53
233
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
Tohum verimi (kg/da)
30 Nisan
15 Mayıs
30 Mayıs
15 Haziran
30 Haziran
Ort.
NE 3399
153,22cd
132,52d
215,67ab
172,85bcd
249,80 a
184,8a
UMUT 2002
178,72bc
168,37cd
197,50bc
130,35d
155,65 cd
166,1a
Ort.
165,97b
150,45b
206,58a
151,60b
202,72a
30 Nisan
15 Mayıs
30 Mayıs
15 Haziran
30 Haziran
Ort.
NE 3399
19,40a
17,61de
17,16f
17,76d
17,77d
17,94b
UMUT 2002
18,38c
18,64b
17,66de
18,48bc
17,49e
18,13a
Ort.
18,89a
18,13b
17,41d
18,12b
17,63c
D.K. (%) ; 5,07
Yağ oranı (%)
D.K. (%) ; 0,73
Tohum Miktarı Denemesi
Bitki boyu (cm)
30
35
40
45
50
55
Ort.
NE 3399
112,6ab
117,7ab
117,8ab
110,1ab
123,0a
112,3ab
115,6a
UMUT2002
118,5ab
106,1b
113,6ab
125,6a
123,87a
125,0a
118,8a
Ort.
115,6ab
111,9b
115,7ab
117,8ab
123,5a
118,7ab
30
35
40
45
50
55
Ort.
NE 3399
2,30abc
1,87cdef
1,70ef
1,80def
1,57f
1,72def
115,6a
UMUT2002
2,30abc
2,72a
2,50ab
2,57ab
2,15bcde
2,17bcd
118,8a
Ort.
2,30a
2,30a
2,10ab
2,18a
1,86b
1,95b
D.K. (%);
Dal sayısı (adet/bitki)
D.K. (%); 15,12
234
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
İlk bakla yüksekliği (cm)
30
35
40
45
50
55
Ort.
NE 3399
19,70bcd
22,25abc
23,07ab
19,57bcd
23,42ab
24,27a
22,1a
UMUT2002
18,90cd
17,47d
18,82cd
18,00d
18,02d
18,87cd
18,4a
Ort.
19,30a
19,86a
20,95a
18,78a
20,72a
21,57a
D.K. (%); 14,01
Bakla sayısı (adet/bitki)
30
35
40
45
50
55
Ort.
NE 3399
56,57cd
44,35d
44,95d
47,30d
45,12d
47,37d
47,6b
UMUT2002
79,12a
75,75ab
72,57ab
62,97bc
57,65cd
65,60abc
68,9a
Ort.
67,85a
60,05ab
58,76ab
55,13b
51,38b
56,48b
D.K. (%); 17,18
Baklada tane sayısı (adet/bakla)
30
35
40
45
50
55
Ort.
NE 3399
2,95ab
3,00a
2,82ab
2,72b
2,85ab
2,77ab
2,85b
UMUT2002
3,00a
3,00a
2,97ab
2,87ab
2,90ab
2,97ab
2,95a
Ort.
2,97ab
3,00a
2,90ab
2,80b
2,87ab
2,87ab
30
35
40
45
50
55
Ort.
NE 3399
14,17ab
14,60ab
13,24b
13,60ab
13,82ab
13,13b
13,7a
UMUT2002
15,51a
13,47ab
13,45ab
13,79ab
14,54ab
13,90ab
14,1a
Ort.
14,84a
14,03ab
13,34b
13,69ab
14,18ab
13,52ab
D.K. (%); 6,45
100 tane ağırlığı (g)
D.K. (%); 10,46
235
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
Tohum verimi (kg/da)
30
35
40
45
50
55
Ort.
NE 3399
242,1
214,5
216,6
309,6
228,7
205,4
236,2
UMUT2002
231,3
213,4
224,7
224,7
202,2
225,0
220,2
Ort.
236,7
213,9
220,7
267,2
215,5
215,2
D.K. (%); 10,50
Fizyolojik olgunluk (gün)
30
35
40
45
50
55
Ort.
NE 3399
143,0
143.3
143,3
143,3
143,3
143,0
143,2b
UMUT2002
149,0
148,8
148,8
149,0
148,3
149,0
148,8a
Ort.
146,0
146,0
146,0
146,1
145,8
146
30
35
40
45
50
55
Ort.
NE 3399
19,4c
17,6e
18,26d
18,62d
19,29c
18,36d
18,6a
UMUT2002
17,5e
16,93f
20,00b
20,56a
20,77a
17,54e
18,8a
Ort.
18,4d
17,26f
19,13c
19,59b
20,0a
17,9e
D.K. (%); 1,3
Yağ oranı (%)
D.K. (%); 1,69
236
T.C.
TARIM VE KÖYİŞLERİ BAKANLIĞI
TARIMSAL ARAŞTIRMALAR GENEL MÜDÜRLÜĞÜ
GÜNEYDOĞU ANADOLU TARIMSAL ARAŞTIRMA
ENSTİTÜSÜ MÜDÜRLÜĞÜ
II. ÜRÜN MISIR
ARAŞTIRMALARI
DİYARBAKIR
2007
237
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
6. ÜLKESEL SICAK İKLİM TAHILLARI
6.1 Diyarbakır Koşullarında II. Ürün Mısır Tarımında En Uygun Toprak
İşleme Yönteminin Belirlenmesi
Proje No
: TAGEM/TA
Projenin Adı
: Diyarbakır Koşullarında II.Ürün Mısır Tarımında En Uygun
Toprak İşleme Yönteminin Belirlenmesi
Projenin İngilizce Adı
:
Yürütücü Kuruluş
:Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü-Diyarbakır
Proje Yürütücüleri
: Şehmus ATAKUL , Dr. Hasan KILIÇ
İşbirliği Yapılan Kuruluş : Başlama ve Bitiş Tarihi
: 2006-2009
Projenin Amacı
: Güneydoğu Anadolu Bölgesinde yüksek verimli buğdayların
sulanabilir tarım alanlarında geniş olarak ekimi ile birim alandan daha fazla gelir elde
edebilmek amacıyla ikinci ürün yetiştirilebilme imkanlarının araştırılması gün geçtikçe önem
kazanmaktadır.Bölgenin ekolojisi II. Ürün mısır üretimine uygun olmasına rağmen verim ve
üretim istenen seviyeye ulaşamamıştır.
Toprağın verimliliğinin sürdürülebilirliği çerçevesinde toprak işlemeyi asgariye
indirerek toprağın fiziksel yapısını korumak ve birim alandan daha fazla verim elde
edebilmek
Bitkinin yetişme süresi yönünden mevcut zamandan azami derecede yararlanabilmek
için toprak hazırlığı ve ekimin en kısa zamanda yapılmasını sağlamak
Bölgede çok büyük bir problem olan buğday anızının çevreye zarar vermeden uygun
bir şekilde değerlendirilmesini sağlamak
Materyal ve Metot
:
Materyal
Sarıçanak 98 ( ön Bitki ), TTM-813 ( II.Ürün Tane Mısır ) çeşitleri kullanılmıştır.
Metot
Mısır sonrasında Buğday için;mısır saplarını parçalamayı müteakip,daimi sırt
parsellerine direk ekim yapılmıştır.Geleneksel ekim ise; kültüvatörle işlenen toprağa, ayağı
çıkarılmış mibzerle buğday ekimi yapılarak akabinde tekrar kültüvatör çekilmiştir.Düz
ekimde 20 kg/da tohum ,sırta ekimde ise 10 kg/da tohum kullanılmıştır.
Gübre olarak dönüme15 kg/da saf Azot(N) ve 8 kg/da saf Fosfor(P)verilmiştir.
Buğdayda; m2 de başak sayısı, bin tane ağırlığı,hektolitre ağırlığı,camsılık,ve tane
verimi gözlemleri alınmıştır.
Deneme de II.Ürün mısır ekiminde sıra arası mesafe 70 cm, sıra üzeri mesafe 25 cm,
parsel boyu 15 m ve sıra sayısı 8 olacak şekilde kurulmuştur. Gübre olarak dönüme 20
kg/da saf Azot (N) VE 10 kg/da saf Fosfor (P) verilmiştir. Azotun yarısı ile Fosforun tamamı
ekimle birlikte, Azotun geri kalan yarısı ise bitkiler 30-40 cm ye ulaştıklarında verilmiştir.
239
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
Denemede Kullanılan Toprak İşleme ve Ekim Yöntemleri
A:Anızı Toplanmış + çizel pulluk + diskaro+ekim + sulama
B:Anızı parçalanmış + çizel pulluk + diskaro + ekim + sulama
C:Anızı parçalanmış +doğrudan ekim + sulama
D:Anızı toplanmış + doğrudan ekim + sulama
E:Modifiye edilmiş ekim makinesiyle anızı toplanmış sırtlara doğrudan ekim + sulama
F:Modifiye edilmiş ekim makinesiyle anızı parçalanmış sırtlara doğrudan ekim + sulama
Bu Yöntemlerin toprağa olan etkilerini belirlemek amacıyla toprak işleme öncesi ve
ekim sonrası topraktaki nem oranı, penetrasyon direnci belirlenmiştir. Verim ve verim
unsurlarını belirlemek amacıyla çıkış oranı,%50 çiçeklenme gün sayısı, bitki boyu, ilk koçan
yüksekliği, 1000 tane ağırlığı, tane koçan oranı, hasat nemi ve verim gözlemleri alınmıştır.
Buğdayda bir, II.Ürün mısırda ise 7 sulama yapılmıştır.
Elde Edilen Bulgular
Buğdayda(sarıçanak 98) en yüksek verim Anız Toplama Doğrudan Ekim Yönteminde
779,1, en yüksek hektolitre ağırlığı Anız Parçalama + çizel + diskaro yönteminde 83,90, en
yüksek bin tane ağırlığı Anız Toplama Doğrudan Ekim yöntemlerinde belirlenmiştir.
II.Ürün Mısır da ise en yüksek değerler;çıkış oranı Anız Parçalama+ Doğrudan Ekim
yönteminde 86,25cm, %50 çiçeklenme oranı Anız parçalama +çizel +diskaro ve Anız
toplama+çizel +diskaro yöntemlerinde 53,7, ilk koçan yüksekliği Anız Parçalama Doğrudan
Ekim yönteminde 109,7cm bitki boyu Anız Parçalama Doğrudan Ekim yönteminde 267cm,
1000 tane ağırlığı Anız Toplama Doğrudan Ekim Yönteminde 333 gr, tane /koçan oranı
Anız Toplama +çizel + diskaro yönteminde 90,2, verim Anız Parçalama + Doğrudan Ekim
yönteminde 941,9 kg/da, hasat nemi(%) Anız Toplama Sırta Doğrudan Ekim yönteminde
21,7 elde edilmiştir.
Çizelge 1: Farklı Toprak İşleme Yöntemlerinde ön bitki Buğdayda Verim(kg/da.),Hektolitre Ağırlığı
(kg/hl) ve Bin Tane Ağırlığı (gr)
Verim
(Kg/da.)
Bin tane
Hektolitre
ağırlığı gkg/hl
1
765,9
43,9
83,75
Anız Top.+ çizel + Diskaro
761,8
43,8
83,77
Anız Top.Doğrudan Ekim
779,1
45
83,67
Anızı Parç.Sırt.Doğ.Ekim
727,8
43,8
83,97
Anızı Top.Sırt.Doğ.Ekim
743,7
43,8
83,7
Anız Parç.+ çizel + Diskaro
778,4
43,9
83,9
AÖF 0.05
ÖD
ÖD
ÖD
VK %
6,5
3,6
0,45
Uygulama
Anızı Parç.Doğrudan Ekim
240
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
Çizelge 2 : Farklı Toprak işleme yöntemlerinin II.Ürün Mısırda Tane/Koçan (%),Verim(Kg/da.),Bin
tane Ağırlığı ( gr),Hasat Nemi (%)
Uygulama
Tane/Koçan
Verim
(kg/da.)
Anız Parç.+çizel+Diskaro
Anız Top.+çizel+Diskaro
Anızı Top..Sırt.Doğ.Ekim
Anızı Parç.Sırt.Doğ.Ekim
Anız Top.Doğrudan Ekim
Anız Parç.Doğrudan Ekim
AÖF 0.05
V.K %
87
90,2
86,2
88,2
89,2
88,2
ÖD
2,9
745,9
677,4
821,2
805,6
764,1
941,9
ÖD
6,09
Bin tane
ağırlığı g1
327,2
311,2
321,2
297,8
333
317,5
ÖD
13
Hasat
nemi (%)
23,1
22,4
21,7
22,3
22,2
22,1
ÖD
6,1
Çizelge 3: Farlı Toprak İşleme Yöntemlerinin II .ürün Mısırda İlk Koçan Yüksekliği(cm),Bitki Boyu
(cm),Çıkış Oranı (%), % 50 Çiçeklenme
uygulama
İlk Koç.
Yük.(cm)
Anız Parç.+çizel+Diskaro
Anız Top.+çizel+Diskaro
Anızı Top..Sırt.Doğ.Ekim
Anızı Parç.Sırt.Doğ.Ekim
Anız Top.Doğrudan Ekim
Anız Parç.Doğrudan Ekim
AÖF 0.05
V.K %
107
105
105,3
106,2
99,2
109,7
ÖD
6,49
bitki
Boyu
(cm)
263,3
259,6
263,2
260,8
254,7
267
ÖD
3,5
Çıkış
50%
oranı (%) çiçeklenme
86,25
86,25
82,5
86,25
83,75
86,25
ÖD
5,44
53,7
53,7
53,5
53,2
53,2
53,2
ÖD
Çizelge 4: Farklı Toprak İşleme yöntemleri sonrası farklı derinliklerdeki Penetrasyon Direnci (kPa)
Toprak İşleme
Yöntemleri
Anızı Parçalanmış + çizel + diskaro + ekim
Anızı Toplanmış + Çizel + Diskaro + Ekim
Anızı Toplanmış Sırtlara Doğrudan Ekim
Anızı Parçalanmış Sırtlara Doğrudan Ekim
Anızı Toplanmış + Doğrudan Ekim
Anızı Parçalanmış + Doğrudan Ekim
AÖF (0,05)
VK (%)
0-10
cm
1640
1680
1660
1590
1800
1670
217,6
8,6
10-20 cm 20-30
cm
2080
2280
1935
2125
1965
2115
1850
1990
2315
2370
2120
1799
330,12
619
10,7
19,4
Gelecek Yılki Çalışmalar
Gelecek yıl Projenin ikinci yılı için önbitki ve buğday ekimi ve ikinci ürün mısır ekimi
yapılarak gözlemler alınacaktır.
241
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
6.2 Mısır Entegre Ürün Yönetimi Mısır Verim Denemesi
Proje No
: TAGEM/TA
Projenin Adı
: Ülkesel Mısır Entegre Ürün Yönetimi Mısır Verim Denemesi
(Diyarbakır Lokasyonu)
Projenin İngilizce Adı
:
Yürütücü Kuruluş
:Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü-Diyarbakır
Proje Yürütücüleri
: Şehmus ATAKUL ,
İşbirliği Yapılan Kuruluş : Sakarya Tarımsal Araştırma Enstitüsü
Başlama ve Bitiş Tarihi
: 2004-Sürekli
Proje Amacı
: Bölgeye uygun kaliteli ve yüksek verimli Ana ürün olarak
yetiştirilebilecek Melez Mısır çeşitlerini, ana ürün için uygun ekim zamanını belirlemek ve
bölge çiftçisine sunmaktır.
Materyal ve Metot
: Deneme, Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
Müdürlüğü deneme arazisinde 2006 yıllında yürütülmüştür. Deneme, tesadüf blokları
deneme desenine göre 3 tekrarlamalı olarak kurulmuştur. Parseller sıra arası 70 cm. ve sıra
üzeri 20 cm. olacak şekilde 2 sıralı ve 5 m. uzunluğunda oluşturulmuştur.
Deneme materyali olarak 18 mısır çeşit/çeşit adayı kullanılmıştır. Araştırmada tane
verimi ile birlikte bazı tarımsal özellikler de incelenmiştir. Sakarya Tarımsal Araştırma
Enstitüsünden temin edilen ADA1.18,2.9,3.51,3.34,3.30,3.28,3.36,3.24,3.48, 3.23,3.21, ADA
523, TTM 81-19, TTM-815, Rx 9292, P.31G98,OSSK-602 ve FAKTÖR çeşitleri yer
almıştır. Araştırmadan elde edilen sonuçlar JMP istatistik paket programı kullanılarak
varyans analizine tabi tutulmuş, ortalamalar arasındaki fark LSD (%5)’e göre yapılmıştır.
Elde Edilen Bulguların Özeti: Deneme 18 çeşit/çeşit adayı ile Materyal ve metoduna
uygun olarak ekimi yapılmıştır. Denemeden aşağıdaki gözlemler alınmıştır Çiçeklenme gün
sayısı, Bitki boyu, İlk koçan yüksekliği, Hasat nemi, Tane/koçan oranı, Bin tane ağırlığı ve
Tane verimi.
242
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
Çizelge 1: Ana ürün Mısır verim denemesinde elde edilen 2006 yılına ait 1000 tane ağırlığı ,tane
/koçan oranı ve tane verimine ilişkin ortalamalar ve bu ortalamalara ait grupları
NO
ÇEŞİT ADI
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
ADA 3.48
TTM 815
ADA 523
ADA 3.36
ADA 1.18
TTM 81-19
ADA 3.30
ADA 3.34
OSSK-602
ADA 3.51
Rx 9292
ADA 3.28
ADA 3.21
P.31G98
FAKTÖR
ADA 2.9
ADA 3.24
ADA 3.23
AÖF (0,05)
DK ( % )
BİN TANE AĞIRLIĞI
(gr.)
330,3 A
239,3 H
322,6 AB
266,6 E-H
281,1 D-G
255,1 F-H
283,3 C-G
245,8 GH
288,8 B-F
286,3 B-F
322,5 A-C
321,3 A-C
285,5 B-F
291,6 A-F
300,3 A-E
262,5 E-H
293,5 A-F
308 A-D
39,25**
8,2
TANE /KOÇAN
( %)
86,7 E-F
89,0 A-C
88,3 B-D
88,3 B-D
89,0 A-C
87,7 C-E
84,7 GH
87,3 D-E
83,3 H
89,0 A-C
86,7 E-F
89,0 A-C
86,7 E-F
88,7 A-D
89,3 AB
90,0 A
85,7 FG
87,3 D-E
1,6**
1,1
VERİM (Kg/da.)
1026,9 A-E
1045,1 A-E
1031,0 A-E
1048,1 A-E
1206,4 A
950,4 C-E
915,7 D-E
1187,1 AB
964,9 C-E
1066,8 A-E
1083,6 A-D
1011,7 B-E
886,0 E
1119,2 A-C
1086,9 A-D
1106,4 A-C
1147,5 AB
1108,5 A-C
181,7*
10,4
Çizelge 2: Ana Ürün MısırVerim Denemesinde elde edilen 2006 yılına ait % 50 çiçeklenme gün ayısı,
bitki boyu , ilk koçan yüksekliği ve hasat nemine ilişkin ortalamalar ve bu ortalamalara ait
gruplandırmalar
NO
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
% 50
ÇEŞİTLERI Çiçeklenme
( Gün)
ADA 3.48
70,7 B-D
TTM 815
70,0 CD
ADA 523
71,7 A-C
ADA 3.36
70,0 CD
ADA 1.18
72,7 A-C
TTM 81-19 72,0 A-C
ADA 3.30
72,7 A-C
ADA 3.34
71,3 B-D
OSSK-602 68,7 D
ADA 3.51
70,0 CD
Rx 9292
71,3 B-D
ADA 3.28
68,7 D
ADA 3.21
74,3 A
P.31G98
73,3 AB
FAKTÖR
70,7 B-D
ADA 2.9
70,7 B-D
ADA 3.24
71,3 B-D
ADA 3.23
71,3 B-D
AÖF (0,05) 2,8*
DK ( %)
2,4
243
İlk Koçan
Bitki Boyu
Yüksekliği (
(Cm.)
Cm.)
286,2 A
137,5 A
271,7 B-D 133,5 AB
285,8 A
126,5 BC
286,0 A
121,5 CD
265,3 B-F 120,7 CD
273,0 BC 116,3 C-E
276,2 AB 114,5 D-F
277,0 AB 112,2 D-F
266,8 B-E 109,0 E-G
264,5 B-F 107,8 E-H
262,2 B-F 107,3 E-I
254,3 D-G 106,2 E-I
269,3 A-D 104,0 F-I
251,8 E-G 101,2 G-I
242,7 G
100,8 G-I
249,3 FG
97,2 H-J
256,8 C-G 96,7 IJ
240,7 G
88,3 J
17,4**
10,9**
3,9
5,9
Hasat
Nemi (%)
18,3 A-E
16,0 E-G
20,5 A
19,2 A-C
20,1 AB
18,7 A-D
17,0 C-F
17,5 C-F
14,0 G
19,2 A-C
19,0 A-C
13,7 G
19,1 A-C
15,1 FG
17,3 C-F
17,6 B-E
18,9 A-C
16,2 D-G
2,5**
8,6
T.C.
TARIM VE KÖYİŞLERİ BAKANLIĞI
TARIMSAL ARAŞTIRMALAR GENEL MÜDÜRLÜĞÜ
GÜNEYDOĞU ANADOLU TARIMSAL ARAŞTIRMA
ENSTİTÜSÜ MÜDÜRLÜĞÜ
BAĞ VE BAHÇE
BİTKİLERİ
ARAŞTIRMALARI
DİYARBAKIR
2007
245
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
7. MEYVECİLİK ARAŞTIRMALARI
7.1 İncir Genetik Kaynakları Muhafaza ve Değerlendirme Araştırma
Projesi
Proje No
: TAGEM/BB/
Projenin Adı
: Güneydoğu Anadolu Bölgesi İncir (Ficus carica L.) Genetik
Kaynakları Muhafaza ve Değerlendirme Araştırma Projesi
Projenin İngilizce Adı
: Research Project on Conservation and Evaluation of Figs
(Ficus carica L.) Genetic Resources in Southeast Anatolia
Region
Yürütücü Kuruluş
:Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü-Diyarbakır
İşbirliği Yapılan Kuruluş
: Ç.Ü. Zir. Fak., Dicle Ü. Zir. Fak., GAP EYAM, Erbeyli İncir
Araştırma Enstitüsü
Proje Yürütücüleri
:Mikdat ŞİMŞEK, Prof. Dr. Ayzin B. KÜDEN, Songül
ÇÖMLEKÇİOĞLU, Hilmi KOCATAŞ, İlknur VURAL,
Hakan YILDIRIM, Zafer AKTÜRK, Zeyni AKTAŞ
Başlama ve Bitiş Tarihi
: 2006-2011
Projenin Amacı
: Güneydoğu Anadolu Bölgesinde yetişen incir (Ficus carica
L.) genetik kaynaklarının toplanması, değerlendirilmsi ve koruma altına alınmasıdır. Bunların
güvenliğinin sağlanması için bir setinin Erbeyli İncir Araştırma Enstitüsü ve bir setinin de
Ç.Ü. Ziraat Fakültesi meyve bahçesinde yetiştirilerek güvenliklerinin sağlanmasıdır.
Materyal ve Metot
:
Materyal
Güneydoğu .Anadolu Bölgesinde yer alan il, ilçe ve tüm köylerde bulunabilecek farklı
incir genetik materyalleridir.
Metot
IPGR (2003)’yer alan özelliklere göre tanımlamaları yapılacaktır. Arazi bankalarında
8mx8m aralıklarla vejetatif olarak korunmaları temin edilecektir.
Elde Edilen Bulgular
Şimdiye kadar Diyarbakır, Mardin ve Şanlıurfa’nın bazı ilçeleri taranarak farklı isimle
adlandırılan 26 incir genetik materyalinden çelikler alınarak Güneydoğu Anadolu Tarımsal
Araştırma Enstitüsünün seralarında köklendirmeye alınmıştır.
Gelecek Yılki Çalışmalar
Gelecek yıl Projenin ikinci yılı için meyve toplama programına devam edilecektir.
Proje Faaliyet Takvimi:
Olgunlaşma peryodunda (Ağustos-Eylül) incirin yoğun olduğu yerler taranarak meyve
örnekleri alınacaktır.
247
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
Çelik alma döneminde (Kasım- Aralık) uygun görülen tip veya çeşitlerdençelikler
alınacaktır ve daha sonra bunların serada köklenmeleri sağlanacaktır.
Personel
: Birimde 2 Ziraat Mühendisi ve 1 Tarım işçisi bulunmaktadır.
Bütçe
: Toplam Bütçe 32.600 YTL
Proje Harcamaları
: 2006 yılı için 7.000 YTL.
Proje Harcamaları Özeti : Yakıt giderleri, geçici görev yollukları, küçük onarımlar, öteki
bazı maddeler (kimyasal maddeler)
248
T.C.
TARIM VE KÖYİŞLERİ BAKANLIĞI
TARIMSAL ARAŞTIRMALAR GENEL MÜDÜRLÜĞÜ
GÜNEYDOĞU ANADOLU TARIMSAL ARAŞTIRMA
ENSTİTÜSÜ MÜDÜRLÜĞÜ
MEKANİZASYON VE
AGRONOMİ
ARAŞTIRMALARI
DİYARBAKIR
2007
249
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
8. AGRONOMİ ARAŞTIRMALARI
8.1 Buğday–Mercimek Ekim Nöbeti Sisteminde Uygun Anız Bozma ve
Toprak İşleme Yöntemlerinin Belirlenme Projesi
Proje No
: TAGEM
Projenin Adı
: Buğday–Mercimek Ekim Nöbeti Sisteminde Uygun Anız
Bozma ve Toprak İşleme Yöntemlerinin Belirlenmesi Projesi
Projenin İngilizce Adı
: A Research to Determine the Differen Soil Tillage and Straw
Management on Lentil-Wheat Rotatiton System
Yürütücü Kuruluş
: Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü
İşbirliği Yapılan Kuruluş :
-
Proje Yürütücüleri
: Dr. Hasan KILIÇ , Dr. Songül GÜRSOY
Başlama-Bitiş Tarihi
: 2002-2005
ATK’sı
: Tarla Bitkileri
Daire Başkanlığı
: Tarla Bitkileri
Projenin Özeti
: Buğday-mercimek ekim nöbetinde buğday sonrası mercimek
için en uygun toprak işleme yöntemlerini belirlemek amacıyla 2003-2005 yılları arasıda
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü deneme arazisinde yürütülen bu
çalışmada 10 farklı yöntem kıyaslanmıştır. Çalışmada sap kalıntı oranı, çıkış oranı, bitki
boyu, dar ve geniş yapraklı yabancı ot oranı, bin tane ağırlığı, biyolojik verim, hasat indeksi,
0-15 ve 15-30 cm derinlikte nem durumu ve tane verimi gibi özellikler incelenmiştir. Çalışma
sonucunda yakmanın toprakta %28,9 oranında nem kaybına sebebiyet verdiği, en az bitki
kalıntısı anız yakma uygulamasından alınırken, çizel+kültivatör ve goble disk+kültivatör
aletleri %32-40 arasında bitki artıkları bırakmıştır.
Yapılan varyans analizlerinde buğday saplarını yakmanın sapları parçalayarak toprağa
karıştırma konularına yakın verime sahip olduğu ortaya çıkmıştır. Buğday saplarını
parçaladıktan sonra anız parçalama + gölge tavında çizel + güz yağışları sonrası kültivatör
konusundan en yüksek verim alınmıştır.
Sonuç olarak Diyarbakır ve benzeri yağışa dayalı şartlarda buğday hasadından sonra
sapların bir sap parçalama aleti ile parçalanarak toprağa karıştırılması tavsiye edilmektedir.
Yağış sonrası yabancı ot çıkışını müteakip yapılan toprak işleme uygulamalarının verimi
artırdığı, yapılan ekonomik analizde ise en uygun metod, yağış sonrası kültivatör olmakla
birlikte gölge tavında goble disk veya çizel uygulamalarının da rahatlıkla tavsiye
edilebileceği görülmüştür.
251
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
Projenin İngilizce Özeti
: This study was conducted to determine the most suitable
tillage and methods for lentil (Lens culinaris) following winter wheat on clay-loam soils of
Diyarbakır. The experiments were carried out at research field of Southeastern Anatolian
Agricultural Research Institute under rainfall condition.
In the experiment 10 different methods which include different wheat straw
management, soil tillage implements were compared in terms of lentil crop development,
crop residue left on -the surface, soil moisture of 0-15 and 15-30 cm, plant height, thousand
kernel weight, emergency rate, broadleaves number per m2, grass number per m2, harvest
index, grain yield and economic analysis.
When wheat stalks was burn, amount of soil moisture soil decreased. The least amount
of wheat residue was obtained from the methods of residue burning then chisel. Unlike, the
highest amount was obtained from the methods of incorporation residue into soil then
chopping with chisel and goble disc. Variance analysis showed that burning of wheat stalk
method and chopping were not significantly different. After chopping of wheat stalks
summer tilling with chisel + fall cultivator and late planting gave highest grain yield.
Economic analysis showed that late drilling after cultivator was found as most economic
method. Chopping of stalks then chisel or goble disc methods also may be recommended.
Türkçe Anahtar Kelimeler : Mercimek, toprak işleme, anız yakma
İngilizce Anahtar Kelimeler: Lentil, tillage, stalk burning
252
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
GİRİŞ
Yüksek protein muhtevası ve kurak ve sıcak bölgelere adapte olma özelliği nedeniyle
Güneydoğu Anadolu Bölge’sinde geniş ekim alanları bulan mercimek, yağışa dayalı şartlarda
buğday ve arpa ile münavebeye giren yegane üründür. Alagöz ve ark. (1990), buğday için en
uygun münavebe bitkisini bulmak üzere yürüttüğü ikili ekim nöbeti denemelerinde gerek
verim ve gerekse ekonomik yönden en uygun münavebe sisteminin buğday-mercimek
olduğunu bildirmektedir. Tarihin başlangıcından beri tarımı yapılan ve aynı zamanda orijin
kaynağı oluşturan ülkemiz için önemli bir bitki olarak kabul edilmektedir (Şehirali ve Özgen,
1998). Tarımının en fazla yapıldığı Mardin bölgesinde bazı köyler ismini mercimekten
almaktadır (Tılades=Mercimektepe). Tanesindeki yüksek protein oranı (%25) ve
samanındaki zengin mineral madde ve vitamin muhtevasıyla mercimek, kırsal kesimde insan
ve hayvan beslenmesinde önemli bir yer tutmaktadır.
Güneydoğu Anadolu Bölgesi Türkiye mercimek ekim alanı ve üretiminde önemli bir
yere sahiptir. Ülkemiz kışlık kırmızı mercimek ekim alanının yaklaşık %95’i üretimin ise
%98’i bu bölgeden karşılanmaktadır (Anonim, 2001). Bu kadar geniş ekim alanı ve bölge
ticaretindeki önemine rağmen mercimek veriminde mevcut potansiyel yakalanamamaktadır.
Başta uygun çeşit olmak üzere yetiştirme tekniği paketlerinin tam uygulanamaması verimi
sınırlayan faktörler arasında sayılmaktadır. Canlı faktörlerden geniş yapraklı yabancı otlar
verimi sınırlayan en önemli unsur olarak görülmektedir. Nitekim Güneydoğu Anadolu
Bölgesinde yapılan bir sörveyde mercimekte tarımında en önemli sorunun yabancı ot olduğu
(Anonim, 1990), yabancı ot mücadelesi yapılmadığında verimde yüksek yağışlı yörelerde
%69, düşük yağışlı yörelerde %8 civarında azalma olabileceği bildirilmektedir (ICARDA,
1985). Mercimekte geniş yapraklı yabancı otlarla mücadelede etkin ve güvenilir kimyevi
ilaçların olmaması, kültürel önlemlere ağılık verilmesini zorunlu kılmaktadır. Güz
yağışlarından sonra yabancı otlarını çıkışını müteakip yapılacak toprak işleme yöntemleri ile
yabancı ot populasyonu düşürülebilmektedir.
Bölgede buğday ve arpa sonrası ekilecek mercimek ve nohut gibi ürünlerin tohum
yatağı hazırlığı için anız yakılmaktadır. Bu da beraberinde çok mahzurları getirmektedir.
Çevre kirliliği ve tarımsal sürdürülebilirlik açısından zararlı olduğuna inanılan anız yakma
işlemini engellemek amacıyla anız yakan üreticilere ceza uygulama yoluna gidilmektedir.
Anız yakmanın her ne kadar uygun bir tohum hazırlığına imkân tanıdığı iddia edilse de asıl
etkenin ekonomik sebepler olduğu anlaşılmaktadır. Toprak işlemenin en önemli girdiler
arasında yer alması özellikle anızı parçalanarak tohum yatağının hazır hale getirilmesi için
yapılan işlemlerin girdileri artırması üreticiyi anız yakmaya itmektedir.
Bu çalışma ile anızın yakılmadan ve ek bir girdiye ihtiyaç duyulmadan farklı toprak
işleme yöntemleri ile verim seviyesinin yakalanabildiği anlaşılmıştır. Geleneksel yöntemlere
alternatif olabilecek korumalı toprak işleme uygulamalarının başarılı olabilmesi için anızın
uygun bir şekilde parçalanması ve toprağa homojen olarak dağıtılması gerekmektedir. Bu
amacı gerçekleştirmek üzere şimdiye kadar yapılan araştırmalar çerçevesinde anız
yakılmadan uygun bir tohum yatağının hazırlanmasına elverecek toprak işleme tekniğinin
belirlenmesine çalışılmıştır.
253
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
LİTERATÜR ÖZETİ
Anonim, (1983), Suriye’de ICARDA tarafından yürütülen ve buğday mercimek ekim
nöbetinde kışlık yetiştirilecek mercimek için, tohum yatağı hazırlama konusunda yürütülen
denemede:
a) Erken geleneksel toprak işleme (yağış öncesi pulluk+tırmık+gübre ve ekim)
b) Orta erken geleneksel toprak işleme (yağış öncesi pulluk+yağış sonrası
tırmık+gübre ve ekim)
c) Geç geleneksel toprak işleme (yağış sonrası pulluk+tırmık+gübre ve ekim ile
d) Yağış öncesi ve yağış sonrası anıza doğrudan ekim yöntemleri ele alınmıştır. Bu
değişkenlerin mercimek verimine ve yabancı otların gelişmesine etkileri araştırılmıştır.
Araştırma sonuçlarında geç toprak işlemelerinin yabancı ot kontrolünde etkin olmadığı,
ancak bu işlemlerin yabancı ot yoğunluğunu %50 oranında azalttığı, erken geleneksel toprak
işlemenin mercimek verimini az da olsa artırdığı, erken anıza ekimin geleneksel işlemler
ortalamasına yakın verim sağladığı, ancak geç anıza ekimle verimde büyük oranda azalmalar
olduğu belirtilmektedir.
Demirören ve Köse (1986), Şanlıurfa Harran Ovası’nda nadaslı sistemde yaptıkları
bir araştırmada, topraktaki rutubet birikimi ve verim artışı sağlaması nedeniyle en uygun anız
bozma aletinin soklu pulluk, ikileme üçleme aletinin ise ot yolan + tırmık veya kazayağı +
tırmık olduğunu bildirmektedirler.
Keklikçi ve ark. (1987), Diyarbakır yağışa dayalı şartlarında 1983-1986 yılları
arasında buğday-mercimek rotasyon sisteminde en uygun toprak işleme yöntemini belirlemek
üzere yaptıkları bir çalışmada; buğdaydan sonra mercimek için tarla hazırlığına buğday
hasadından hemen sonra pulluk ile 15-18 cm derinlikten tarlanın sürülmeye başlanması ve
ekim ayı içinde goble disk ile ikilemeden sonra kuruya ekim yapılmasını, sürümler güz
yağışlarından sonra yapılması halinde ise kazayağının en uygun alet olduğunu
bildirmektedirler.
Alagöz ve ark., (1989), Anız yakma ile ilgili yürüttükleri bir çalışmada, anız yakma
ile organik madde miktarında bir düşüşün olduğunu, toprakta su biriktirme üzerine olumsuz
bir etki yapmadığını, ancak toprak işlemenin daha kolay yapıldığını, ayrıca yabancı ot
kesafetinde bir azalmanın da olmadığını dane veriminde de önemli bir farklılık tespit
etmediklerini bildirmektedirler.
Avcı (1989), Ankara şartlarında yazlık mercimek-kışlık buğday münavebe sistemi
içersinde yürüttüğü bir çalışmada, en yüksek mercimek verimi ve çıkışının sonbaharda soklu
pulluk, ilkbaharda kazayağı+tırmık ve tahıl mibzeri ile ekim yönteminin sağladığını, buğday
için toprak işleme metotlarının verim açısından bir farklılık oluşturmadığını bir önceki
mercimeğe uygulanan toprak işlemlerin buğdaya kalıcı etkisinin bulunduğunu ve mercimek
için uygulanan serpme ekimden sonra alınan buğday veriminin daha yüksek olduğunu
bildirmektedir.
Karaca ve ark. (1989), Ankara şartlarında kışlık baklagiller için 5 yıl süreyle 6 farklı
toprak işleme yönteminin ele alındığı bir çalışmada, kışlık baklagiller için tohum yatağı
hazırlığında buğday hasadından sonra toprağın soklu pullukla sürülmesini ve ekim öncesi
kazayağı+tırmık geçirildikten sonra mibzerle ekim yapılmasının en uygun yöntem olduğunu
bildirmektedir.
Meyveci ve ark. (1993), her yıl ekim sisteminde mercimek ve buğday için toprak
hazırlığı yöntemlerini belirlemek üzere Haymana’da 1988-91yılları arasında yürüttükleri
254
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
çalışmalarda; mercimek için sonbahardan buğday anızının soklu pullukla sürülüp, ilkbaharda
kazayağı+tırmık geçirildikten sonra mibzerle ekim yönteminin en uygun yöntem olduğunu,
iyi bir verim için yabancı ot kontrolünün yapılması gerektiğini, mercimek hasadından sonra
ekilecek buğday için ise, toprağın kazayağı + tırmık takımıyla sürülmesinin diğer
yöntemlerden daha iyi sonuç verdiğini bildirmektedirler.
Yalçın ve ark. (1997), İzmir Bornova’da azaltılmış toprak işleme ile ilgili yürüttükleri
ve geleneksel tohum yatağı hazırlama (pulluk + diskaro + ekim) ile azaltılmış toprak işleme
(rototiller + ekim) ve toprak işlemesiz (direk ekim) yöntemin kıyaslandığı bu çalışmada
verimler arasında önemli bir farkın görülmediğini bildirmektedirler.
Soğancı (1999), Konya sulu şartlarında tarlada kalan anızı yakmadan en uygun tohum
yatağını hazırlayabilecek alet kombinasyonunu belirlemek üzere 1995-1998 yıllarında
yürüttüğü bir çalışmada, çizel + goble disk + ekim makinesi kombinasyonunun en karlı
olduğunu, anız yakılmasının klasik toprak işleme sisteminde verim ve üretim giderlerine
etkisinin önemli olmadığını bildirmektedir.
MATERYAL VE METOT
MATERYAL:
Deneme Yerinin Toprak Özellikleri: Araştırma toprakları, genellikle kırmızıkahverengi büyük toprak grubuna giren, killi bünyede düz veya düze yakın meyilde,
erozyonu çok az olan derin veya orta derin zonal topraklardır (Anonim, 1970).Yapılan
analizler sonucunda deneme yeri topraklarının ağır bünyeli, hafif alkali, kireçli ve organik
madde yönünden fakir, fosforca orta, potasyumca zengin durumda olduğu tespit edilmiştir
(Anonim, 2004).
İklim Özellikleri: 2002/2003 Yılında toplam 524 mm yağış kaydedilmiş olup kış
mevsimi oldukça sert geçmiştir. Uzun yıllar Aralık-Ocak-Şubat ortalama sıcaklığı 3.2 oC iken
2002/2003 yılında aynı dönemde 2.17 0C olmuştur.
2003/2004 yılında kış mevsiminin sert geçmesi tüm parsellerde %70 oranında bitkilerin
ölümüne ve verimin düşmesine neden olmuştur.
2004/2005 yılında toplam 389.4 mm yağış kaydedilmiş olup kış mevsimi uzun yıllar
ortalamasına göre biraz sert geçmiştir. Uzun yıllar Kasım-Aralık-Ocak-Şubat ortalama
sıcaklığı 4.9 oC iken 2004/2005 yılında aynı dönemde 3.6 oC olmuştur.
255
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
Çizelge 1: Diyarbakır İli 2003-2005 Denemenin Yürütüldüğü Yetiştirme Dönemlerine İlişkin İklim
Verileri
Diyarbakır İli İklim Verileri
Ort. Sıcaklık 0c
Yağış mm
Nispi nem%
Aylar
Uzun
Yıllar
02/03
03/04
04/05
Uzun
02/03
Yıllar
03/04
04/05
Uzun
Yıllar
Eylül
Ekim
Kasım
Aralık
Ocak
Şubat
Mart
Nisan
Mayıs
Haziran
Top/ort
2.6
30.8
54.6
74.4
74.6
68.4
66.2
73.5
40.8
7.2
493.1
5.5
15.7
36.6
74.1
68.4
151.8
80.7
80.6
5.4
5.2
524,0
0.9
33.3
62.5
87.9
85.1
93.0
9.3
54.9
97.0
16
539.9
0
1,3
123,1
4,7
58,7
46,8
58,4
36,8
26,5
33.1
389.4
24.9 25.7
17.2 18.6
10 10.2
4.2
0.0
1.8
4.0
3.6
2.5
8.1
6.5
13.8 13.4
19.3 20.4
25.9 27.6
12.9 12.89
25.0
19.0
8.8
8.7
3.3
2.7
5.6
12.8
18
26.4
13.0
25
18,2
8,2
1,4
2,3
3
8,4
14,1
19,6
25.8
12.6
31
48
68
77
77
73
66
63
56
34
59.3
3 YILA AİT ORT. SICAKLIK D.BAKIR
30
25
20
15
10
5
2002-2003
Aylar
2003-2004
2004-2005
M
ay
ıs
H
az
ira
n
n
N
i sa
M
ar
t
Şu
ba
t
k
O
ca
A
ra
lık
ım
K
as
Ek
im
Ey
lü
l
0
U.yıllar
2002-2003
Aylar
2003-2004
256
2004-2005
M
ay
ıs
H
az
ira
n
N
i sa
n
M
ar
t
Şu
ba
t
k
O
ca
A
ra
lık
ım
K
as
l
Ey
lü
Ek
im
3 YILA AİT ORT. NİSPİ NEM D.BAKIR
90
80
70
60
50
40
30
20
10
0
02/03
03/04
04/05
27.9
41.9
55.3
71
78
75.8
64.5
66.1
45
34,4
38,7
60,8
69,4
73,2
67,0
47,6
43,4
48,7
30,7
51,4
19
41,2
69,4
59,9
66,0
61,7
53,3
51,9
45,9
24.9
42,3
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
Araştırma 2002/2003, 2003/2004 ve 20042004/2005 yetiştirme yıllarında Güneydoğu
Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü deneme tarlasında yağışa dayalı şartlarda
yürütülmüştür. Araştırmada materyal olarak Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma
Enstitüsünce tescil ettirilen Fırat-87 kışlık kırmızı mercimek çeşidi kullanılmış olup
denemede aşağıdaki sürüm, sap işleme ve ekim aletleri kullanılmıştır.
Pulluk: Üç soklu 90 cm iş genişliği olan, toprağı ters çevirerek işleyen bir sürüm aleti olarak
30 cm sürüm derinliğinde kullanılmıştır.
Resim 1. Sokullu Pulluk
Çizel: Bilinen dip kazanlardan yapı ve kullanım amacı bakımından farklı olan bir alettir.
İkinci ürünlerden sonra 20-25 cm derinlikte toprak işlemeye yarayan 6 ayaklı 240 cm iş
genişliğinde bir sürüm aletidir. Diyarbakır bölgesinde yaygın kullanımı bulunmaktadır.
Resim 2. Çizel
257
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
Goble Disk: İki sıra halinde birbirine ters yönde dizilmiş, 20 diskli, bir ikileme aletidir. İki
disk arasındaki açının açılması suretiyle sürüm derinliği ayarlanabilmektedir. Güneydoğu
Anadolu Bölgesi’nde ikinci sürüm aleti olarak kullanılmakla birlikte zaman zaman birinci
sürüm aleti olarak da kullanılmaktadır.
Resim 3. Goble Disk
Kültivatör: 13 çelik, parabolik, üç sıra halinde dizilmiş ayakları olan ve arkasında demir bir
toprak tesviye silindiri bulunan bir son sürüm aletidir. Ayak uç genişliği 20 cm olan bu alet
bir tırmık gibi toprağı yüzeysel işleyip düzeltmektedir. Güneydoğu Anadolu 2. alt bölgede
yaygın olarak birinci sürüm aleti olarak kullanılmaktadır.
Resim 4. Kültivatör
Sapkeser: Kuyruk milinden hareket alan, çekili tip, gidiş istiametine ters yönde dönen bir mil
üzerinde oynar çelik papuçlar vasıtasıyla buğday saplarını kesip parçalayan bir sap işleme
aletidir. Dönder firması tarafından üretilmiştir. Güneydoğu Anadolu bölgesinde çiftçiler
tarafından pek bilinmemektedir.
Resim 5. Sap parçalama
258
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
Rototiller: Günümüzde, tek veya kombinasyon aleti şeklinde, teknik özellikleri ve
kullanılışları diğer frezelerden daha üstün olan rototiller kullanılmaktadır. Her türlü toprakta
rahatlıkla çalışmakta ve tohum yatağını en iyi şekilde hazırlamaktadırlar.
Kuyruk milinden gelen hareket, dişli kutusuna ve oradan da istenilen devirde, bıçak
miline verilmekte ve iyi bir şekilde toprağı işlemektedir.
Resim 6. Rototiller
METOT:
Tesadüf Blokları deneme desenine göre aşağıda belirtilen toprak işleme yöntemleri
uygulanmıştır. Parsel boyutlar 5 X 12 = 60 m2 Mercimeğin ekim zamanı güz yağışlarının
durumuna bağlı olarak tavlı ekim için 15 Kasım 15 Aralık, kuruya ekim için ise 1-15 Ekim
tarihleri arasında yapılmıştır (Çizelge 2). Dekara 10 kg/da tohum gelecek şekilde ekim
yapılmış olup gübre verilmemiştir. Hasat ise3 x 6 =18 m2 üzerinden yapılmıştır.
Çizelge 2: Ön bitki Hasat Tarihleri, Mercimek Ekim Ve Çıkış Tarihleri
Ekim yöntemleri
2002/2003
Ekim tarihi
Çıkış tarihi
2003/2004
Ekim tarihi
Çıkış tarihi
Yağış öncesi ekim 12 kasım 2002 25 kasım 2002 16 ekim 2003
Yağış sonrası ekim 15 aralık 2002
10-17
2003
Buğday hasat tarihi 25 Haziran 2002
ocak
19 kasım 2003
2004/2005
Ekim tarihi Çıkış tarihi
15-18aralık
8 kasım 2003 26 ekim-2004
2004
11 aralık 2003 3 aralık 2004 19-28ocak 2005
Buğday hasat tarihi 4 temmuz Buğday hasat tarihi 25Haziran
2003
2004
Toprak İşleme Yöntemleri:
1. Anız yakma + güz çizel pulluk + kültivatör +kuruya ekim
2. Yaz boş (işlem yok) + güz kulaklı pulluk+ güz kültivatör +kuruya ekim
3. Yaz kulaklı pulluk + güz rototiller+kuruya ekim
4. Anız parçalama + yaz çizel pulluk + güz kültivatör + kuruya ekim
5. Anız parçalama + Yaz goble disk + güz kültivatör + kuruya ekim
6. Anız yakma + yaz çizel pulluk + güz yağışı sonrası kültivatör + geç ekim
7. Yaz işlem yok + güz yağışı sonrası kültivatör + geç ekim
8. Yaz kulaklı pulluk + yağış sonrası rototiller+geç ekim
9. Anız parçalama + yaz çizel pulluk + yağış sonrası kültivatör + geç ekim
10. Anız parçalama + yaz goble disk + yağış sonrası kültivatör + geç ekim
259
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
ALINAN GÖZLEMLER
Bitki kalıntılarının belirlenmesi: Tohum yatağı hazırlandıktan sonra yüzeydeki anız
kalıntıları Line-transcent metoduna göre belirlenecektir (Korucu ve ark, 1999) Bu amaçla
toprak işleme yönüne 45 derecelik bir açıyla yerleştirilmiş olan 15 m uzunluğundaki düz bir
cetvelin her 15 cm’sine denk gelen anız kalıntıları saptanarak oran olarak belirlenmiştir.
Çıkış Sonrası m2 de Bitki Sayısı=Bir metrede çimlenen tohum sayısı/bir metreye ekilen
tohum sayısı
Verim: Verim değerlerinin belirlenmesi amacıyla her parselden 10 m2’lik alan elle
hasat edildikten sonra harmanlanarak; sap ve tane verimi kg/da olarak belirlenecektir.
Verim Unsurları:Bitki boyu (cm), 1000 tane ağırlığı (gram), biyolojik verim (saplı ağırlık),
hasat indeksi (%) belirlenmiştir.
Yabancı Ot Sayımları: Yabancı ot sayımlarında 1 m2’lik çerçeve kullanılacaktır.
Çerçeveler her parselde üç ayrı yere tesadüfî olarak yerleştirilecek ve çerçeve içindeki
yabancı otlar türlerine göre sınıflandırılarak, her türde rastlanan bitki sayısı kaydedilmiştir.
Toprağın Nem Miktarı: Mercimek hasat sonrası 0-15 cm ve 15-30 cm toprak derinliğinden
alınan bozulmamış toprak örnekleri tartılarak 105 °C bekletildikten sonra gravimetrik
yönteme göre nem miktarı belirlenmiştir.
Araştırmada elde edilen gözlemlere ait değerlerin varyans analizleri SAS istatistik
paket programları kullanılarak önemli bulunan faktör ortalamaları arasındaki fark
EGF.(%5)’e göre bulunmuştur. Ekonomik toprak işleme metotlarının belirlenmesine esas
olacak yöntem Kısmi Bütçeleme” (Perrin ve ark, 1978 ) tekniği ile yapılmıştır.
260
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
ARAŞTIRMA BULGULARI
Anız Yakma :
Daha iyi bir tohumluk yatağı hazırlığına esas yapılan anız yakma bölgede çok
yaygındır. Her ne kadar işlemede ve ekimde bir kolaylık sağlasa da görünmeyen nem kaybı
çizelge de verilmiştir. Buğday hasadı sonrası Temmuz il haftasında topraktan 0-15 ve 15-30
cm derinlikten alınan toprak örnekleri ile yakma sonrası alınan örnekler mukayese edilmiştir
(Çizelge 3).
Toprakta yakma öncesi ortalama %16 civarında olan nem oranı yakma sonrası %11,8’e
düşmüş, ortalama nem kaybı da % 28,9 olarak tespit edilmiştir. Alagöz ve ark. (a) (1989),
anız yakma ile organik madde miktarında bir düşüşün olduğunu, toprakta su biriktirme
üzerine olumsuz bir etki yapmadığını bildirmektedir. Bölge yaz ayları sıcak ve kurak
olduğundan buharlaşan nemi muhafaza etmek oldukça güçtür. Anız yakma ile üretici zaten
güç muhafaza olunabilen mevcut nemi de kaybetmiş oluyor. Ekim sezonunun kurak gitmesi
durumunda verime olumsuz etkisi daha da artmaktadır.
V.K.%
10,09
Yakma sonrası nem kaybı
30
20
nem oranı %
Çizelge 3: Anız Yakmanın Topraktaki Nem Kaybına Etkisi
Anız Yakma ile Meydana Gelen Nem Kaybı
09.07.2004
Toprakta nem % si
Derinlik
Anız Yakma Anız Yakma Nem
Kayıp
cm
önce
sonra
Kaybı oranı %
0-10
11,9 B
8,0 C
3.9
32,0
10-20
18,1 A
12,2 B
5.9
32,5
20-30
19,9 A
15,4 A
4.5
22.6
Ortalama
16,6 B
11,8 A
4,8
28,9
AÖF
3.53
2.31
10
11,9
0
-8
18,1
19,9
-5,9
-4,5
10--20
20-30
-10
9.32
0-15
Derinlik cm
*: Aynı harf grubuna giren değerler % 5 önem seviyesine göre farklı değildir.
Bitki Kalıntı Oranı
%20 buğday sap kalıntısı
%30 buğday sap kalıntısı
%50 buğday sap kalıntısı
Yapılan varyans analizlerinde 2003/2004 yılında önemli bir farklılık görülmez iken
2004/2005 yılında fark önemli tespit edilmiştir.
261
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
Çizelge 4: Farklı Toprak İşleme Metotlarının Fırat-87 Mercimek Çeşidinde Bitki Kalıntı Oranına
Etkisi
Uygulamalar
03/04
YÖ1-anız yak+güz çizel+kültivatör+kuruya ekim
YÖ2-güz pulluk+güz kültivatör+kuruya ekim
YÖ3-yaz pulluk+güz rototiller+kuruya ekim
YÖ4-anız parç+yaz çizel+güz kültivat+kuru ekim
YÖ5-anız parç+yaz goble+güz kültivat+kuru ekim
YS1-anız yak+yaz çizel+güz tav kültivat+geç ekim
YS2-yaz işlem yok güz tavlı kültivatör+geç ekim
YS3-yaz pulluk+güz tavlı rototiller+geç ekim
YS4 anız parç+yaz çizel+güz kültivat+geç ekim
YS5-anız parç+yaz goble+güz kültivatör+geç ekim
Ortalama
EGF (0.05)
V.K %
Normal Dağılım (0,05)
Yıllar:ÖD, Yılxtop.işl :12,1
13,3
56,3
22,1
32,9
46,3
10,0
15,4
12,1
22,1
43,3
27,3
ÖD
46,0
0,004
03/04
asin
21,3 de
48,7 a
27,8 cd
34,7 bc
42,8 ab
18,4 e
23,1 de
20,1 de
28,0 cd
41,1 ab
30,5
8,4
16,0
0,028
Bitki kalıntı oranı %
04/05
04/05 Ortalam Asin
asin
a
22,9 cde
24,9
18,1 ef 24,9 ef
19,5 de
26,1
37,9 ab 37,3 ab
27,5 bcd
30,8
24,8 cde 29,5 cde
43,7 a
34,7
38,3 ab 38,0 ab
36,2 ab
32,4
41,2 a
39,9 a
12,9 e
24,7
11,5 f
19,7 f
23,4 cde
28,8
19,4 def 26,0 de
27,0 bcd
31,9
19,6 def 25,7 de
32,1 abc
40,7
27,1 cd 31,1 cd
20,8 cde
31,7
32,1 bc 34,1 bc
26,6
30,6
12,0
ÖD
6,98
4,4
26,3
19,7
27,5
15,0
0,017
0,0002
0,016
*: Aynı harf grubuna giren değerler % 5 önem seviyesine göre farklı değildir.
Yıllar incelendiğinde, her iki yılda da en az bitki kalıntısı bırakan uygulamanın anız
yakmanın yer aldığı YS1 olduğu, en fazla kalıntı bırakan uygulamanın da anız parçalama
aletinin yer aldığı YÖ4 ve YS4 ile birlikte pulluğun yer aldığı YÖ2 olduğu görülmüştür.
Troech ve ark. (1980), diskle sürüm bitki artıklarının %50’sine yakın kısmını toprağa
karıştırırken chisel tipi aletlerin bitki artıklarının %80’nini yüzeyde bıraktığını 90 cm toprak
profilinde pullukla sürülmüş parsellerde anızlı malçlı parsellerden daha fazla nitrat azotu
bulunduğunu anız malçlı parsellere azot verilmesine rağmen verim yönünden pulluk
uygulamasına yetişilemediğini, Keklikçi (1994), bitki artıklarının pullukla toprağa
gömülmesi toprağın nitrat azot kapsamında artışa neden olduğunu bildirmektedirler.
%
Bitki Kalıntı Oranı % EGF(0,05):6,9
55
50
45
40
35
30
25
20 18,1
15
10
5
0
YÖ1
41,2
37,9
38,3
32,1
27,1
24,8
19,4
19,6
11,5
YÖ2
YÖ3
YÖ4
YÖ5
YS1
YS2
Toprak İşleme Yöntemleri
262
YS3
YS4
YS5
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
Çıkış Sonrası m2 de Bitki Sayısı:
Çizelge 5: Farklı toprak işleme metotlarının Fırat-87 Mrcimek Çeşidinde Çıkış Sonrası m2 de Bitki
Oranına Etkisi
Uygulamalar
YÖ1-anız yak+güz çizel+kültivatör+kuruya ekim
YÖ2-güz pulluk+güz kültivatör+kuruya ekim
YÖ3-yaz pulluk+güz rototiller+kuruya ekim
YÖ4-anız parç+yaz çizel+güz kültivat+kuru ekim
YÖ5-anız parç+yaz goble+güz kültivat+kuru ekim
YS1-anız yak+yaz çizel+güz tav kültivat+geç ekim
YS2-yaz işlem yok güz tavlı kültivatör+geç ekim
YS3-yaz pulluk+güz tavlı rototiller+geç ekim
YS4 anız parç+yaz çizel+güz kültivat+geç ekim
YS5-anız parç+yaz goble+güz kültivatör+geç ekim
Ortalama
EGF (0.05)
V.K %
Normal Dağılım (0,05)
Yıllar: ÖD; Yıl x top.işl :13,6
02/03
69,3
72,2
68,0
67,3
67,8
71,0
78,8
71,5
74,7
76,2
71,6
ÖD
11,8
ÖD
Çıkış oranı %
03/04
04/05
74,9 bcd
77,8 ab
71,3 bcd
78,8 ab
70,1 bcd
78,9 ab
91,2 a
79,3 a
70,6 bcd
88,0 bc
76,7 bc
70,9 b
78,4 b
63,7 bc
76,4 bc
57,6 c
65,6 cd
64,2 bc
64,8 d
56,5 c
73,0
71,5
11,3
16,8
9,0
13,7
ÖD
ÖD
Ortalama
74,0
74,1
72,3
79,3
75,5
72,9
73,6
68,5
68,2
65,8
ÖD
11,5
ÖD
*: Aynı harf grubuna giren değerler % 5 önem seviyesine göre farklı değildir.
Çizelge 5 incelendiğinde uygulamalar arasında birinci yılda bir fark görülmezken
ikinci ve üçüncü yılda önemli bir fark tespit edilmiştir. Yağış sonrası ekime imkân tanıyan
toprak işleme uygulamalarında çıkışlar daha fazla olmuştur. Anız parçalama+yaz çizel+güz
kültivatör+kuruya ekim uygulaması her iki yılda da en yüksek çıkış sayısı vermiştir. En
düşük bitki oranı ise her iki yılda da anız parçalama+yaz goble+güz tavlı kültivatör+tavlı
ekim uygulamasında tespit edilmiştir. Keklikçi ve rk. (1987) de yaz toprak işleme (pulluk) ve
güz yağışlarından önceki ekim konularının en yüksek mercimek populasyonunu
sağladıklarını bildirmektedir.
Çıkış Oranı % EGF(0,05):ÖD
85
79,3
80
%
75
74
75,5
74,1
72,9
72,3
73,6
68,5
70
68,2
65,8
65
60
55
50
YÖ1
YÖ2
YÖ3
YÖ4
YÖ5
YS1
YS2
YS3
Toprak İşleme Yöntemleri
263
YS4
YS5
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
M2 de Dar Yapraklı Yabancı Ot Sayısı:
Çizelge 6: Farklı Toprak İşleme Metotlarının Fırat-87 Mercimek Çeşidinde m2 de Dar Yapraklı
Yabancı Ot Sayısına Etkisi
Uygulamalar
48,3
02/03
trans
27,3 bc
29,5 bc
39,4 ab
45,2 a
49,9 a
16,8 cd
27,4 bc
21,3 c
6,0 d
4,6 d
26,7
2,9
29,2
0,002
ÖD
02/03
YÖ1-anız yak+güz çizel+kültivatör+kuru ekim
YÖ2-güz pulluk+güz kültivatör+kuruya ekim
YÖ3-yaz pulluk+güz rototiller+kuruya ekim
YÖ4-anız parç+yaz çizel+güz kültivat+kuru ekim
YÖ5-anız parç+yaz goble+güz kültivat+kuru ekim
YS1-anız yak+yaz çizel+güz tav kültivat+geç ekim
YS2-yaz işlem yok güz tavlı kültivatör+geç ekim
YS3-yaz pulluk+güz tavlı rototiller+geç ekim
YS4 anız parç+yaz çizel+güz kültivat+geç ekim
YS5-anız parç+yaz goble+güz kültivatör+geç ekim
Ortalama
EGF (0.05)
V.K %
Normal Dağılım (0,05)
Yıllar: ÖD; Yılxtop.işl:13,5
21,3
24,7
40,7
50,7
58,0
9,3
21,3
14,0
1,7
1,0
24,2
M2 de dar yaprak sayısı
03/04
04/0 04/05
03/04
asin
5
Asin
36,8 b 37,3 b 23,8 c 28,5
20,0 cd 26,6 cd 22,7 c 28,2
27,2 c 31,1 c 34,7 bc 35,8
57,5 a 49,4 a 60,0 ab 53,8
58,0 a 49,6 a 79,3 a 72,7
11,0 e
19,3 f 16,0 c 23,4
12,0 de 20,3 ef 18,7 c 25,4
17,5 de 24,6 de 33,0 c 34,8
16,5 de 23,9 def 17,7 c 24,5
14,0 de 22,0 def 21,7c 27,6
27,0
30,3
32,7 35,5
8,1
5,03
25,8 20,0
17,4
9,6
46,2 32,6
0,0001
0,0004
0,001
0,001
27,3 bc
22,4 cd
34,2 b
56,1 a
65,1 a
12,1 d
17,3 cd
21,5 cd
11,9 d
12,2 d
Ort
Asin
31,0 cd
28,1 cd
35,4 c
49,4 b
57,4 a
19,8 ef
24,4 def
26,9 def
18,1 f
18,1 f
10,7
40,5
7,8
26,6
0,001
0,001
Ort
*: Aynı harf grubuna giren değerler % 5 önem seviyesine göre farklı değildir.
2
adet/m
2
M 'de Dar. Yab.Ot, EGF(0,05):10,7
70
65
60
55
50
45
40
35
30 27,3
25
20
15
10
5
0
YÖ1
65,1
56,1
34,2
21,5
22,4
17,3
12,1
YÖ2
YÖ3
YÖ4
YÖ5
YS1
YS2
YS3
11,9
12,2
YS4
YS5
Toprak İşleme Yöntemleri
Çizelge 6 incelendiğinde, m2 de dar yaprak sayısı bakımından her üç yılda da
uygulamalar arasında önemli farklılıklar tespit edilmiştir. Özellikle yağış öncesi ekime imkân
tanıyan toprak işleme yöntemlerinde yabancı ot yoğunluğunun daha fazla olduğu, her üç
yılda da anız parçalamanın yer aldığı YÖ4-anız parç+yaz çizel+güz kült+kuruya ekim ile
YÖ5-anız parç+yaz goble+güz kült+kuruya ekim yöntemlerinde en fazla m2 de dar yapraklı
yabancı ot tespit edilmiştir. Her ne kadar yağış öncesi ekimin yabancı ot sayısını teşvik
unsuru olduğu bilinmekle birlikte yağış öncesi ekilmelerine rağmen yaz pulluk+güz
kültüvatör uygulamasının yabancı ot sayısını düşürdüğü görülmektedir.Üç yılın ortalamasına
bakıldığında en düşük m2 de dar yapraklı yabancı ot sayısının YS4- anız parçalam+yaz
çizel+güz tav kültüvatör+tava ekim ile YS5-anız parçalama+yaz goble+güz tavlı
kültüvatör+tava ekim (11,9 ad/m2 ve 12,2 ad/m2) uygulamalarında tespit edilmiştir. Anız
yakma uygulamalarının yabancı ot oranını düşürmede bir etkisi olmadığı da görülmektedir.
264
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
Alagöz ve ark. (1989) da anız yakma ile yabancı ot kesafetinde bir azalmanın da olmadığını
bildirmektedirler.
M2 de Geniş Yapraklı Yabancı Ot Sayısı:
Geniş yapraklı yabancı otlar tüm baklagillerde olduğu gibi mercimekte de verimi
sınırlayan en önemli unsurların başında gelmektedir. Kimyasal mücadelesinin zorluğu en
büyük faktör olmuştur. Bu nedenle toprak işleme ve zamanı söz konusu otları kontrol etmede
önemli bir yere sahiptir. Çizlge 7’de uygulamalar arasında birinci yılda önemli bir fark
görülmezken diğer iki yılda fark önemli bulunmuştur. Fark görülen ikinci ve üçüncü yılların
her ikisinde de anız parçalama+yaz goble disk+güz yağış sonrası kültüvatör uygulamasında
en az geniş yapraklı yabancı ot sayısı tespit edilmiştir. En yüksek yabancı ot sayımı da
2003/2004 yılında çizel’in yer aldığı anız yak+güz çizel+güz yağış öncesi kültüvatör
uygulamasında (2,6 adet), 2004/2005 yılında da anız parç+yaz goble+güz yağış öncesi
kültüvatör uygulamasından (29,8 adet) alınmıştır. Hasat sonrası çekilen goble diskin dökülen
yabancı ot tohumlarını yüzlek işleme ile tümünün çıkışını sağlayacak bir hale getirdiği, güz
yağışları sonrası söz konusu ot tohumlarının tümüne yakınının çıkması ile kültivatör
çekiminin otları bertaraf etmesi yanancı ot kesafetini en az seviyeye indirmiştir. Keklikçi ve
ark. (1987), Geç ekime imkan tanıyan toprak işleme yöntemlerinde yabancı ot kesafetinin
oldukça azaltığını bildirmektedirler.
Çizelge 7: Farklı Toprak İşleme Metotlarının Fırat-87 Mercimek Çeşidinde m2 de Geniş Yapraklı
Yabancı Ot Sayısına Etkisi
Uygulamalar
02/03
YÖ1-anız yak+güz çizel+kültivatör+kuruya ekim
3,0
YÖ2-güz pulluk+güz kültivatör+kuruya ekim
1,1
YÖ3-yaz pulluk+güz rototiller+kuruya ekim
2,2
YÖ4-anız parç+yaz çizel+güz kültivat+kuru ekim
3,3
YÖ5-anız parç+yaz goble+güz kültivat+kuru ekim 5,1
YS1-anız yak+yaz çizel+güz tav kültivat+geç ekim 1,6
YS2-yaz işlem yok güz tavlı kültivatör+geç ekim
3,4
YS3-yaz pulluk+güz tavlı rototiller+geç ekim
4,1
YS4 anız parç+yaz çizel+güz kültivat+geç ekim
1,3
YS5-anız parç+yaz goble+güz kültivatör+geç ekim 1,3
Ortalama
2,6 B
EGF (0.05)
ÖD
V.K %
72,3
Normal Dağılım (0,05)
0,017
Yıllar:2,62; Yılxtop.işl: 6,8
M2 de geniş yaprak sayısı
02/03
03/04
04/05
03/04
04/05
trans
trans
Asin
9,5
2,6 a
9,2 a 12,5 bc 20,7 bc
5,8
2,2 ab 8,3 ab 13,8 bc 21,6 bc
7,9
1,3 a-d 6,4 abc 10,8 bc 19,1 bc
10,3 1,7 a-d 7,2 a 21,0 ab 26,6 ab
12,5 1,9 a-d 7,6 a 29,8 a 32,3 a
6,4
2,4 a
8,7 a 16,3 bc 23,6 ab
10,6 0,8 cd 4,9 bcd 10,2 bc 18,6 bc
11,3
0,4 d
3,0 d 10,7 bc 19,0 bc
5,3 0,9 bcd 4,5 cd 15,0 bc 22,3 bc
5,2
0,2 e
1,4 d
6,5 c 14,6 c
1,4 B
6,1
14,7A 21,8
8,5
ÖD
1,4
3,7
11,9
8,7
43,5
55,9
37,3
46,9
23,3
ÖD
0,048 0,023 0,005 0,001
*: Aynı harf grubuna giren değerler % 5 önem seviyesine göre farklı değildir.
2
adet/m
2
M 'de Geniş Yap. Yab.Ot, EGF(0,05):3,9
15
14
13
12
11
10
9
8
7
6
5
4
3
2
1
0
12,3
8,7
6
6,8
5,7
4,8
5
5,7
4,8
2,7
YÖ1 YÖ2 YÖ3 YÖ4 YÖ5 YS1 YS2 YS3 YS4 YS5
Toprak İşleme Yöntemleri
265
Ort.
Asin
6,0 bc
5,7 bc
4,8 bc
8,7 ab
12,3 a
6,8 a
4,8 b
5,0 bc
5,7 bc
2,7 c
13,2 bc
11,9 bc
11,1 bc
14,7 ab
17,5 a
12,9 bc
11,4 bc
11,1 bc
10,7 cd
7,1 d
3,99
67,2
0,005
3,6
31,4
0,001
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
Bitki Boyu:
Bitki boyu yönünden her üç yılda da istatistiki olarak uygulamalar arasında önemli bir
farklılık tespit edilememiştir(Çizelge 8). Yıllar arsında ise önemli farklılık tespit edilmiştir.
Bu itibarla en yüksek bitki boyu iklim şartlarının uygun olduğu 2003/2004 yılında
görülmüştür.
Çizelge 8.: Farklı Toprak İşleme Metotlarının Fırat-87 Mercimek Çeşidinde Bitki Boyuna Etkisi
Uygulamalar
Bitki Boyu cm
Ortala
03/04 04/05
Ort Log
ma
40,0
36,1
38,3
1,58 ab
40,6
34,3
37,2
1,57 b
43,6
33,7
38,5
1,58 ab
40,8
35,2
37,4
1,57 b
45,5
36,6
39,9
1,60 a
42,5
36,4
38,1
1,58 ab
41,9
34,6
38,7
1,58 ab
43,5
35,9
38,6
1,58 ab
43,7
35,2
37,4
1,57 b
43,5
34,4
38,4
1,58 ab
42,6 A 35,2 B
ÖD
ÖD
ÖD
0,021
4,5
5,1
5,3
5,2
ÖD
ÖD
0,001
0,003
02/03
YÖ1-anız yak+güz çizel+kültivatör+kuruya ekim
YÖ2-güz pulluk+güz kültivatör+kuruya ekim
YÖ3-yaz pulluk+güz rototiller+kuruya ekim
YÖ4-anız parç+yaz çizel+güz kültivatör+kuruya ekim
YÖ5-anız parç+yaz goble+güz kültivatör+kuruya ekim
YS1-anız yak+yaz çizel+güz tav kültivatör+geç ekim
YS2-yaz işlem yok güz tavlı kültivatör+geç ekim
YS3-yaz pulluk+güz tavlı rototiller+geç ekim
YS4- anız parç+yaz çizel+güz tav kültivatör+geç ekim
YS5-anız parç+yaz goble+güz tavlı kültivatör+geç ekim
Ortalama
EGF (0.05)
V.K %
Normal Dağılım (0,05)
Yıllar: 1,26; YılxTop.işl: 3,3
38,8
36,8
38,1
36,1
37,7
35,5
39,6
36,3
33,1
37,2
36,9 B
ÖD
6,1
ÖD
*: Aynı harf grubuna giren değerler % 5 önem seviyesine göre farklı değildir.
Bitki Boyu cm, EGF(0,05):0,021(log)
45
39,9
kg/da
40 38,3
37,2 38,5 37,4
38,1 38,7
38,6
37,4 38,4
YS3
YS4
35
30
25
20
YÖ1 YÖ2
YÖ3
YÖ4 YÖ5
YS1
YS2
YS5
Toprak İşleme Yöntemleri
Biyolojik verim yönünden yalnızca 2004/2005 yılı değerlendirilmiştir. Yapılan varyans
analizinde uygulamalar önemli bir farklılık tespit edilememiştir(Çizelge 9). Bununla birlikte
özellikle yağış sonrası ekime imkân tanıyan toprak işleme uygulamalarının önde olduğu
bunlardan yaz pulluk+güz yağış sonrası rototiller uygulamasının en yüksek biyolojik verimi
sağladığı tespit edilmiştir.
266
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
Çizelge 9: Farklı Toprak İşleme Metotlarının Fırat-87 Mercimek Çeşidinde Biyolojik Verim ve Hasat
İndeksine Ait Etkisi
Uygulamalar
YÖ1-anız yak+güz çizel+kültivatör+kuruya ekim
YÖ2-güz pulluk+güz kültivatör+kuruya ekim
YÖ3-yaz pulluk+güz rototiller+kuruya ekim
YÖ4-anız parç+yaz çizel+güz kültivatör+kuruya ekim
YÖ5-anız parç+yaz goble+güz kültivatör+kuruya ekim
YS1-anız yak+yaz çizel+güz tav kültivatör+geç ekim
YS2-yaz işlem yok güz tavlı kültivatör+geç ekim
YS3-yaz pulluk+güz tavlı rototiller+geç ekim
YS4- anız parç+yaz çizel+güz tav kültivatör+geç ekim
YS5-anız parç+yaz goble+güz tavlı kültivatör+geç ekim
Ortalama
EGF (0.05)
V.K %
Normal Dağılım (0,05)
Biyolojik verim
04/05
450,7
427,6
490,7
436,1
421,5
511,1
533,3
601,8
539,8
489,7
490,2
ÖD
18,2
ÖD
Hasat İndeksi
04/05
36,4
38,7
36,4
37,9
34,6
35,3
34,9
33,7
35,4
38,3
36,2
ÖD
6,6
ÖD
*: Aynı harf grubuna giren değerler % 5 önem seviyesine göre farklı değildir.
Biyolojik verim kg/da, EGF(0,05):ÖD
650
601,8
600
kg/da
550
500
450
450,7
511,1
490,7
427,6
539,8
533,3
489,7
436,1 421,5
400
350
300
YÖ1 YÖ2
YÖ3
YÖ4 YÖ5
YS1
YS2
YS3
YS4
YS5
Toprak İşleme Yöntemleri
Hasat İndeksi:
Hasat indeksi yönünden yalnızca 2004/2005 yılı değerlendirilmiştir. Yapılan varyans
analizinde uygulamalar arasında önemli bir farklılık tespit edilememiştir(Çizelge 9). Bununla
birlikte en yüksek hasat indeksi yağış öncesi pulluk+kültivatör uygulamasından alınmıştır.
Hasat İndeksi %, EGF(0,05):ÖD
45
38,7
40
36,4
36,4
34,6 35,3 34,9 33,7
35,4
%
35
38,3
37,9
30
25
20
YÖ1
YÖ2
YÖ3
YÖ4
YÖ5
YS1
YS2
Toprak İşleme Yöntemleri
267
YS3
YS4
YS5
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
Bin Tane Ağırlığı:
Bin tane ağırlığı yönünden uygulamalar arasında ilk iki yılda önemli bir farklılık
tespit edilirken, üçüncü yılda önemsiz tespit edilmiştir. 2002/2003 yılında en yüksek bin tane
ağırlığı ( 33,4 gr) anız yak+yaz çizel+güz yağış sonrası kültüvatör, 2004/2005 yılında da
(35,7 gr) anız parç+yaz goble+yağış öncesi güz kültüvatör uygulamalarından alınmıştır.
Gerek yıl x uygulama interaksiyonu ve gerekse yıllar arasındaki fark da önemli görülmüş
olup en yüksek bin tane ağırlığı 2003/2004 ve 2004/2005 yıllarından alınmıştır(Çizelge 10).
Çizelge 10: Farklı Toprak İşleme Metotlarının Fırat-87 Mercimek Çeşidinde Bin Tane Ağırlığına
Etkisi
Uygulamalar
02/03
YÖ1-anız yak+güz çizel+kültivatör+kuruya ekim
31,6 bcd
YÖ2-güz pulluk+güz kültivatör+kuruya ekim
30,1 d
YÖ3-yaz pulluk+güz rototiller+kuruya ekim
31,3 cd
YÖ4-anız parç+yaz çizel+güz kültivatör+kuruya ekim
32,2 abc
YÖ5-anız parç+yaz goble+güz kültivatör+kuruya ekim
30,7 cd
YS1-anız yak+yaz çizel+güz tav kültivatör+geç ekim
33,4 a
YS2-yaz işlem yok güz tavlı kültivatör+geç ekim
31,9 abc
YS3-yaz pulluk+güz tavlı rototiller+geç ekim
32,9 ab
YS4- anız parç+yaz çizel+güz tav kültivatör+geç ekim
31,9 abc
YS5-anız parç+yaz goble+güz tavlı kültivatör+geç ekim 33,0 ab
Ortalama
31,9 B
EGF (0.05)
1,5
V.K %
2,7
Normal Dağılım (0,05)
ÖD
Yıllar: 0,70; Yıl x top.işl :1,84
Bin tane ağırlığı gr
03/04
04/05
Ortalama
34,7 abc
32,4
32,9
35,0 ab
34,3
33,1
36,0 a
32,7
33,3
36,3 a
33,3
33,9
35,7 a
33,1
33,1
32,7 bcd
34,3
33,5
30,7 d
33,6
32,1
33,0 bcd
35,2
33,7
32,3 cd
34,1
32,8
32,7 bcd
33,6
33,1
33,9 A 33,6 A
2,5
ÖD
ÖD
4,2
2,9
3,8
ÖD
ÖD
ÖD
*: Aynı harf grubuna giren değerler % 5 önem seviyesine göre farklı değildir.
Bin Tane Ağırlığı gr., EGF(0,05):ÖD
40
gr
35
32,9 33,1
33,3 33,9 33,1 33,5
33,7
32,8 33,1
32,1
30
25
20
YÖ1 YÖ2 YÖ3 YÖ4 YÖ5 YS1 YS2 YS3 YS4 YS5
Toprak İşleme Yöntemleri
Toprak Nemi:
Her mercimek hasadından sonra 0-15 ve 15-30 cm derinlikten alınan toprak
örneklerinde % nem analizi yapılmıştır(Çizelge 11).
268
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
Çizelge 11: Farklı Toprak İşleme Metotlarının Fırat-87 Mercimek Çeşidinde 0-15 cm Nem Oranına
Etkisi
Uygulamalar
YÖ1-anız yak+güz çizel+kültivatör+kuruya ekim
YÖ2-güz pulluk+güz kültivatör+kuruya ekim
YÖ3-yaz pulluk+güz rototiller+kuruya ekim
YÖ4-anız parç+yaz çizel+güz kültivatör+kuruya ekim
YÖ5-anız parç+yaz goble+güz kültivatör+kuruya ekim
YS1-anız yak+yaz çizel+güz tav kültivatör+geç ekim
YS2-yaz işlem yok güz tavlı kültivatör+geç ekim
YS3-yaz pulluk+güz tavlı rototiller+geç ekim
YS4- anız parç+yaz çizel+güz tav kültivatör+geç ekim
YS5-anız parç+yaz goble+güz tavlı kültivatör+geç ekim
Ortalama
EGF (0.05)
V.K %
Normal Dağılım (0,05)
Yıllar: ÖD, Yılxtop.işl :5,1
03/04
yağış
540 mm
13,4
14,6
15,4
12,0
11,9
16,0
12,2
20,0
13,8
13,1
14,2 B
ÖD
21,9
0,0001
0-15 cm % Nem
03/03
04/05
Ortalama
yağış
asin
340 mm
21,5
16,0
14,7
22,4
14,0
14,3
23,1
17,7
16,6
20,3
20,6
16,3
20,1
21,9
16,9
23,6
17,3
16,7
20,4
18,3
15,2
26,3
18,6
19,3
21,8
18,6
16,2
21,2
21,8
17,5
22,4
18,5 A
ÖD
ÖD
ÖD
10,6
17,2
19,5
0,0001
ÖD
0,021
Asin
22,5
22,1
24,0
23,6
24,0
24,1
22,9
25,9
23,7
24,5
ÖD
9,9
ÖD
*: Aynı harf grubuna giren değerler % 5 önem seviyesine göre farklı değildir.
Toprak Nemi 0-15 cm Ort, EGF(0,05):ÖD
19,3
20
%
15
14,7 14,3
16,6 16,3 16,9 16,7
16,2
17,5
15,2
10
5
0
YÖ1 YÖ2 YÖ3 YÖ4 YÖ5 YS1 YS2
YS3
YS4
YS5
Toprak İşleme Yöntemleri
Çizelge 11’de 0-15 cm derinlikten alınan toprak örneklerinde uygulamalar arasında her
iki yılda da önemli bir farklılık tespit edilememiştir. Ancak yıl x uygulama interaksiyonu
önemli olarak tespit edilmiştir. Bununla birlikte ortalamalar dikkate alındığında buğday
hasadı sonrası gölge tavında yapılan yaz pulluk+güz yağış sonrası rototiller (%19,3) ile anız
parç+yaz goble+güz yağış sonrası kültüvatör (%17,5) uygulamalarından en yüksek toprak
nemi tespit edilmiştir. En fazla nem kaybı da tarlanın anızı yakılarak yaz boyunca toprak
işleme yapılmayan anız yak+güz çizel+yağış öncesi kültüvatör uygulamasında tespit
edilmiştir. Bu sonucun ortaya çıkmasında yaz aylarının kurak ve sıcak geçmesi, killi
bünyedeki toprağın büzülmesi sonucu oluşan çatlaklardan buharlaşan nem kaybının sebep
olduğu söylenebilir. Gölge tavında sürülen topraklarda söz konusu çatlaklar kapandığından
nem kaybı asgari seviyede kalmaktadır.
269
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
Gerek yıllar arasında ve gerekse yıl x uygulama interaksiyonu arasında önemli farklılık
tespit edilmiştir. 2004/2005 yılında daha az yağış alınmasına rağmen hasad esnasında uzun
yıllar ortalamasının üstünde bir yağış yağması (Çizelge 1) topraktaki nem miktarının
artışında önemli bir etken olarak görülmüştür.
Çizelge 12’de 15-30 cm derinlikten alınan toprak örneklerinden elde edilen nem
oranları ile yapılan varyans analizinde her iki yılda da önemli bir farklılık tespit
edilememiştir. Bununla birlikte 0-15 cm derinlikte olduğu gibi gerek yağış sonrası ve gerekse
yağış öncesi ekimde olsun en fazla nem kaybı anız yakmanın yer aldığı uygulamalar
olmuştur. Nemin en fazla muhafaza edildiği uygulama ise buğday hasadı sonrası gölge
tavında yapılan işlemeler olmuştur. Nitekim keklikçi ve ark. (1987) buğday hasat sonrası
gölge tavında pulluk ile yapılan toprak işlemeleri toprakta en fazla nemi muhafaza eden
seçenek olduğunu bildirmektedirler.
Çizelge 12: Farklı Toprak İşleme Metotlarının Fırat-87 Mercimek Çeşidinde 15-30 cm Nem Oranına
Etkisi%
Uygulamalar
YÖ1-anız yak+güz çizel+kültivatör+kuruya ekim
YÖ2-güz pulluk+güz kültivatör+kuruya ekim
YÖ3-yaz pulluk+güz rototiller+kuruya ekim
YÖ4-anız parç+yaz çizel+güz kültivatör+kuruya ekim
YÖ5-anız parç+yaz goble+güz kültivatör+kuruya ekim
YS1-anız yak+yaz çizel+güz tav kültivatör+geç ekim
YS2-yaz işlem yok güz tavlı kültivatör+geç ekim
YS3-yaz pulluk+güz tavlı rototiller+geç ekim
YS4- anız parç+yaz çizel+güz tav kültivatör+geç ekim
YS5-anız parç+yaz goble+güz tavlı kültivatör+geç ekim
Ortalama
EGF (0.05)
V.K %
Normal Dağılım (0,05)
Yıllar: ÖD, Yılxtop.işl:ÖD
15-30 cm % nem
03/04
04/05
Yıllık yağış
Yıllık yağış Ortalama
540 mm
340 mm
16,7
15,2
15,9
16,3
16,4
16,4
17,1
15,1
16,1
17,4
16,0
16,7
15,9
15,5
15,8
16,6
14,9
15,8
17,7
16,1
16,9
17,4
16,0
16,7
16,6
16,5
16,6
17,2
18,6
17,9
16,9
16,0
ÖD
ÖD
ÖD
5,9
10
9,8
ÖD
ÖD
ÖD
*: Aynı harf grubuna giren değerler % 5 önem seviyesine göre farklı değildir.
20
Toprak Nemi 15-30 cm Ort, EGF(0,05):ÖD
15,9
%
15
16,4
16,9 16,7
16,1 16,7 15,8 15,8
16,6
17,9
10
5
0
YÖ1 YÖ2 YÖ3 YÖ4 YÖ5 YS1
YS2
YS3
Toprak İşleme Yöntemleri
270
YS4
YS5
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
Tane Verimi:
Toprak işleme yöntemleri arasında yapılan varyans analiz sonuçlarına göre 2002/2003
ve 2003/2004 yıllarında önemli bir farklılık tespit edilirken 2004/2005 yılı uygulamaları
arasındaki fark önemsiz bulunmuştur. ‘002/2003 yılında iklimin uzun yıllara nazaran sert
geçmesi erken ekilen uygulamalarda kışa fazla gelişmiş şekilde giren bitkilerin zarar
görmesine sebep olmuştur. Bu sebeple e-geç ekime imkân tanıyan toprak işleme yöntemleri
verim yönünden öne çıkmıştır.
2003/2004 yılında kış mevsiminin uzun yıllar ortalamasına göre sert geçmesi tüm
uygulamalarda %70’e varan zarara sebep olmuştur. Bununla birlikte uygulamalar arasında
fark önemli çıkmış olup, en yüksek tane verimi (62,1 kg/da) anız parç+yaz çizel+güz yağış
sonrası kültüvatör uygulamasından alınmıştır.
Çizelge 13: Farklı Toprak İşleme Metotlarının Fırat-87 Mercimek Çeşidinde Tane Verimine Etkisi
Uygulamalar
YÖ1-anız yak+güz çizel+kültivatör+kuruya ekim
YÖ2-güz pulluk+güz kültivatör+kuruya ekim
YÖ3-yaz pulluk+güz rototiller+kuruya ekim
YÖ4-anız parç+yaz çizel+güz kültivatör+kuruya ekim
YÖ5-anız parç+yaz goble+güz kültivatör+kuruya ekim
YS1-anız yak+yaz çizel+güz tav kültivatör+geç ekim
YS2-yaz işlem yok güz tavlı kültivatör+geç ekim
YS3-yaz pulluk+güz tavlı rototiller+geç ekim
YS4- anız parç+yaz çizel+güz tav kültivatör+geç ekim
YS5-anız parç+yaz goble+güz tavlı kültivatör+geç ekim
Ortalama
EGF (0.05)
V.K %
Normal Dağılım (0,05)
Yıllar: 13,1 Yılxtop.işl :33,7
Tane verimi kg/da birleşik
03/04
04/05
Ortalama
34,3 c
163,9
98,8 b
56,7 ab
165,7
101,2 b
34,8 c
178,3
98,0 b
31,8 c
165,9
91,5 b
41,0 c
145,0
85,4 b
53,3 ab
179,2
144,3 a
41,0 b
185,7
139,5 a
55,3 ab
200,9
154,3 a
62,1 a
190,7
155,8 a
58,5 a
186,4
153,4 a
1
4
176,0 A
122,2
43,6A
6,9 B
40,3
15,8
ÖD
19,6
16,3
19,6
14,6
16,9
0,0006
ÖD
ÖD
0.0001
02/03
98,3 b
81,3 b
81,0 b
76,7 b
70 b
200,3 a
191,7 a
206,7 a
214,7 a
215,3 a
*: Aynı harf grubuna giren değerler % 5 önem seviyesine göre farklı değildir.
Tane verimi kg/da Ort, EGF(0,05):19,6
200
kg/da
150
100
144,3 139,5
98,8 101,2
98
91,5 85,4
YÖ3
YÖ4 YÖ5
154,3
155,8
153,4
50
0
YÖ1
YÖ2
YS1
YS2
YS3
YS4
YS5
Toprak İşleme Yöntemleri
2004/2005 yılı uzun yıllar ortalamasına göre toplam yağış miktarı düşük (340 mm)
olmasına rağmen yağışın aylara dağılımının düzenli olması ve bitkileri olumsuz yönde
etkileyebilecek stres şartları oluşmadığından tatminkâr verimler alınmıştır. Uygulamalar
arasında önemli bir farklılık görülmemekle birlikte en yüksek tane verimi (200,9 kg/da) yaz
pulluk+güz yağış sonrası rototiller uygulamasından alınmıştır.
271
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
Verim yönünden üç yıl toplu değerlendirildiğinde, geç ekime imkân tanıyan toprak
işleme uygulamalarının bir grubu oluştururken, erken ekilen uygulamaların da ayrı bir grupta
toplandığı görülmektedir.
Bilindiği gibi mercimek tarımında verimi sınırlayan canlı faktörlerin başında yabancı
ot gelmektedir. Yağış sonrası yabancı ot çıkışını müteakip yapılan toprak işleme
uygulamaları ile mercimeğe temiz bir tarla bırakılmış olmaktadır. Öte yandan araştırmanın
sürdürüldüğü 3 yıl boyunca mercimek için yeteri yağış kaydedilmiştir. Bu suretle
uygulamaların nem biriktirmeye yönelik etkisi de önemsiz görülmüştür. Nitekim buğday
sonrası yazın gölge tavında iken yapılan toprak işleme ile nispeten daha fazla nem
biriktirilmesine rağmen istatistikî olarak önemsiz görülmüş ve tane verimine yansıması da
pek önemli olmamıştır. Keklikçi ve ark. (1987), yıllık yağışın yeterli ve kış aylarının ılık
geçtiği yılda toprak işleme yöntemleri ve ekim zamanları arasında mercimek verimi
yönünden bir fark çıkmadığını, üç yıllık ortalamaya göre en yüksek tane veriminin hemen
buğday hasadından sonra pulluk ile birinci sürüm, yağış öncesi güzün goble disk ile ikileme
akabinde kuruya ekim yönteminden alındığını bildirmektedir.
Karakterler Arası Korelasyon:
Çizelge 14: Mercimekte Ele Alınan Karakterler Arası Korelasyon İlişkisi
Bitki
Çıkış
m2 de dar m2 de
Bitki
Biyolojik Hasat
0-15
15-30 Tane
kalıntı% oranı % yap
geniş yap boyu
verim
indeksi nem
nem
verimi
Bitki kalıntı %
1
Çıkış oranı%
0,2916
1
M2 de dar yap
0,6309 *0,7114
1
m2 de geniş yap
0,4487 0,6813 **0,8311
1
Bitki boyu
-0,0225 -0,0282
0,3827 0,3652
1
Biyolojik verim *-0,6456 *-0,6455
-0,6131 -0,5257 0,0231
1
Hasat indeksi
0,4879 0,1397
-0,0025 -0,2478
-0,58
-0,61
1
0-15 nem
-0,1042 -0,4758
0,0205 -0,0424 0,3715
0,5796 -0,4519
1
15-30 nem
0,1908
-0,471
-0,3647 -0,4803 -0,202
0,2543 0,3051 0,2156
1
Tan verimi
-0,5202 -0,7992 *-0,8115 -0,6156 -0,133 **0,8363 -0,3096 0,4451 0,5614
1
Özellikler
*: % 5 seviyesinde önemlidir (significant at the %5 probobility);
**: %1 seviyesinde önemlidir (significant at the %1probobility).
İncelenen karakterler arasındaki ilişkiler Çizelge 14’te verilmiştir. çıkış oranı ile m2
de dar yaprak sayısı ve biyolojik verim, m2 de dar yaprak ile m2 de geniş yaprak, biyolojik
verim ile tane verimi arasında olumlu ve önemli ilişki tespit edilmiştir. Bitki kalıntı oranı ile
biyolojik verim, çıkış oranı ile biyolojik verim, m2 de dar yaprak ile tane verimi arasında ise
olumsuz ve önemli ilişki tespit edilmiştir.
EKONOMİK ANALİZ
Girdi fiyatlarının belirlenmesinde Diyarbakır ve çevresinde çiftçiler arasında kabul
edilen cari toprak işleme ücretleri esas alınmıştır. Brüt kârın hesaplanmasında 1 kg
mercimeğin Diyarbakır Ticaret Borsası’ndaki fiyatı esas alınmıştır.
Çeşitli aletler ile 1 dekar tarla alanının sürme ücretleri (2006)
Aletler
Ücret YTL/Da
Anız parçalama aleti
3,5
Pulluk (kuru toprak)
10
Pulluk (nemli toprak)
9
Kültüvatör (kuru toprak)
5
Kültüvatör (nemli toprak)
4
Çizel
6
Goble disk(kuru toprak)
5
Goble disk(nemli toprak)
4
Rototiller
7,5
Mercimek Fiyatı (Kg/TL)
0,5
272
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
Çizelge 15: Çeşitli Uygulamaların 2006 Fiyatlarına Göre Toplam Değişen Masrafları (TDM)
10
10
3,5
5
10
6
5
5
5
6
4
6
4
4
13,5
12,5
5
7,5
12
3,5
1
3,5 3,5
5
6
5
YS5-anız
parç+yaz
goble+güz tavlı kültivat
1
YS4- anız parç+yaz
çizel+güz tav kültivatör
Anız yakma
Sap parçalama
Goble
Pulluk
Çizel
Kültüvatör
Rototiller
Toplamdeğişen
masraflar YTL
YS3-yaz
pulluk+güz
tavlı rototiller
ALETLER
YÖ1-anız 1.yak+güz
çizel+kültivatör
YÖ2-güz pulluk+güz
kültivatör
YÖ3-yaz pulluk+güz
rototille
parç+yaz
YÖ4-anız
çizel+güz kültivatör
YÖ5-anız parç + yaz
goble+güz kültivatör
YS1-anız
yak+yaz
çizel+güz tav kültivatör
YS2-yaz işlem yok güz
tavlı kültivatör
KONULAR
7,5
15 17,5 14,5 13,5 11
5
17,5
Çizelge 16: Konulara Göre Net Kazanç (YTL/DA)
Ortalama verim kg/da
98,8
Tarla başı geliri
49,4
Toplam
değişen
masraflar
12
YTL/da
Net kazanç (YTL/da)
37,4
tavlı
goble+güz
kültivat
YS3-yaz pulluk+güz
tavlı rototiller
YS4- anız parç+yaz
çizel+güz
tav
kültivatör
YS5-anız parç+yaz
YÖ3-yaz pulluk+güz
rototille
YÖ4-anız parç+yaz
çizel+güz kültivatör
YÖ5-anız parç + yaz
goble+güz kültivatör
YS1-anız
yak+yaz
çizel+güz
tav
kültivatör
YS2-yaz işlem yok
güz tavlı kültivatör
YÖ2-güz pulluk+güz
kültivatör
YÖ1-anız 1.yak+güz
çizel+kültivatör
KONULAR
101,2 98,0 91,5 85,4 144,3 139,5 154,3 155,8 153,4
50,6 49,0 45,8 42,7 72,2 69,8 77,2 77,9 76,7
15
35,6
17,5 14,5 13,5
11
5
17,5 13,5 12,5
31,5 31,3 29,2 66,2 64,8 63,2 64,4 64,2
YS2 ve YS1 dışındaki konular en düşük kazanç sağladıklarından baskınlık analizi ile
elenmiştir (Çizelge 17)
Yapılan ekonomik analizde buğday hasadından sonra anız yakma + gölge tavında
çizel + güz yağışlarından sonra kültivatör uygulaması en karlı uygulama olarak
bulunmuştur(Çizelge 15, 16 ve 17). Ancak bu çalışmanın amacı bölgede yaygın anız
yakmaya alternatif toprak işleme uygulamalarını tespit etmektir. Anız yakmanın çevreye,
uzun vadede toprağın fiziki ve kimyevi yapısına olan olumsuz etkileri düşünüldüğünde kârlı
olsa bile söz konusu seçeneğin tavsiye edilmesinin uygun olmayacağı anlaşılmaktadır. Bu
durumda yağış sonrası ekime imkân veren toprak işleme uygulamaların birbirine yakın net
karlar sağladığı görülmektedir. Soğancı (1999), Konya sulu şartlarında tarlada kalan anızı
yakmadan en uygun tohum yatağını hazırlayabilecek alet kombinasyonunu belirlemek üzere
1995-1998 yıllarında yürüttüğü bir çalışmada, çizel + goble disk + ekim makinesi
kombinasyonunun en karlı olduğunu, anız yakılmasının klasik toprak işleme sisteminde
verim ve üretim giderlerine etkisinin önemli olmadığını bildirmektedir.
273
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
Çizelge 17: Marjinal Kazanç Oranları
Toplam
Net karda Değiş.masr Marj.
Net gelir değişen
Konular
marjinal
.marj.artış Gelir
YTL/da masraf
artış TL/da TL/da
oranı %
YTL/da
YS2-güz tavlı kültüvator
64,8
5,0
1,5
6,0
24,2
YS1-anız yak+yaz çizel+güz tav kült
66,2
11,0
YÖ1-anız yak+güz çizel+kültüvatör
37,4
12,0
B
YS5-anız parç+yaz goble+tavlı kült
64,2
12,5
B
YS4- anız parç+yaz çizel+güz tav kült
64,4
13,5
B
YÖ5-anız parç+yaz goble+güz kült
29,2
13,5
B
YS3-yaz pulluk+güz tavlı kültüvatör
63,2
14,0
B
YÖ4-anız parç+yaz çizel+güz kült
31,3
14,5
B
YÖ2-güz pulluk+güz kült
35,6
15,0
B
YÖ3-yaz pulluk+güz rototiller
31,5
17,5
B
Sonuç:
Diyarbakır ve benzeri iklim ve toprak şartlarına sahip yerlerde anız yakmanın verimi
artırmada önemli bir unsur olmadığı, bilakis toprakta mevcut nem miktarını düşürücü etkisi
olduğu görülmüştür. Bölgede yaygın olmamakla birlikte anız parçalama aletlerinin
kullanılması uygun bir toprak işleme ve tohum yatağı hazırlığı için tercih edilmesi gerektiği
tespit edilmiştir. Yapılan ekonomik analizde an az girdiyi sağlayan anız yakma+yaz
çizel+güz tav kült+geç ekim en fazla net geliri sağlamıştır. Anız yakmanın ekolojik dengeye
olumsuz etkisi ve uzun vadede toprağın fiziki ve kimyevi özelliklerini tahrip etmesi sebebiyle
ekonomik yönden kârlı görünse bile tavsiye edilmesi uygun değildir. Bu itibarla anız
yakmanın yer aldığı seçenek göz ardı edildiğinde birbirine yakın net gelir sağlayan yağış
sonrası kültivatör, anız parçalama+yaz çizel+güz yağış sonrası kültüvatör ve anız
parçalama+yaz goble disk+güz yağış sonrası kültüvatör uygulamaları en uygun toprak işleme
yöntemleri olduğu görülmektedir.
LİTERATÜR LİSTESİ
Alagöz R.ve Keklikçi Z. 1989. Buğday-Mercimek Ekim Nöbetinde Anız Yakma Denemesi.
Ülkesel Serin İklim Tahılları Araştırma Projesi. 1989 yılı Gelişme Raporu. Güneydoğu
Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü Diyarbakır
Alagöz R Keklikçi Z. 1990.İki Yıllık Ekim Nöbeti denemesi, Ülkesel Serin İklim Tahılları
Araştırma Projesi. Sonuç Raporu. Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
Müdürlüğü Diyarbakır
Anonim. 1983. Effect of tillage, fertilizer and weed control in a Turo-course rotation at Tel
Hadya. Annual Rep. Ç. 31-40
Anonim, 2001. GAP Bölgesi illeri tarım il Müdürlüğü istatistikleri. Anonim, 2004.
Laboratuar Analiz Raporu. Güneydoğu Anadolu tarımsal Araştırma Enstitüsü.
Diyarbakır.
Avcı, M. 1989. Yazlık mercimek – kışlık buğday ekim nöbetinde her iki ürün için
uygulanana toprak hazırlığı yöntemlerinin toprağın bazı fiziksel özellikleri ile ürünlerin
agronomik karakterleri ve verimlerine etkileri. Doktora tezi A. Ü. Fen Bilimleri
Enstitüsü Toprak Ana Bilim Dalı Ankara
274
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
Demirören T. Ve Köse C. 1986. Harran Ovasında Nadas – Hububat Tarım Yönteminde
Toprakta En Fazla Rutubet Birikimi ve Verim Artışı Sağlayan Toprak İşleme Aletleri.
Köy Hizmetleri Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü Yayınları. Genel Yayın No: 8, Rapor
Serisi No: 16 Şanlıurfa
Doğan, H. ve Çarman, K. 1997. Konya Bölgesinde Hububat Tarımında Tohum Yatağı
Hazırlama Uygulamalarının Toprağın Bazı Fiziksel Özellikleri ve Yakıt Tüketimine
Etkileri. Tarımsal Mekanizasyon 19. Ulusal Kongresi, Bildiri Kitabı, 17-19 Eylül 1997,
Tokat
ICARDA, 1985. Annual Report. Food Legume Improvement, Aleppo Syria.
Karaca, M., Durutan, N., Meyveci, K., Avcı, M., Eyüpoğlu, H., Güler, M. Ve Avçin, A.
1989.Kışlık baklagil tohum yatağı hazırlık yöntemlerinin macar fiğinde yabancı ot
yoğunluğu, ot ve tane verimi ile bir sonraki buğday verimine etkileri. 11. Toprak İlmi
Derneği Bilimsel Toplantısı. 31 Ekim 4 Kasım 1989. Antalya .
Keklikçi Z., Alagöz, R. ve Kılınç N.,1987. Diyarbakır Koşullarında Mercimeğin Tarla
Hazırlığı Araştırması sonuç Raporu.Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
Müdürlüğü Yayın No: 87-2, Diyarbakır.
Keklikçi, Z. 1994. II.ürün mısır sonrası buğday tohum yatağı hazırlama ve ekim metodu
araştırma projesi sonuç raporu. Tarımsal Araştırmalar Genel Müdürlüğü Çukurova
Tarımsal Araştırma Enstitüsü müdürlüğü. Adana
Meyveci K., Eyüpoğlu H., Karagüllü E., Durutan N. Avcı M., Avçin A., Karaca M. Ve
Kabakçı H. 1993. Her yıl Ekim Sisteminde Yazlık Mercimek ve Buğday İçin Toprak
Hazırlığı. Tarımsal Araştırmalar Genel Müdürlüğü Tarla Bitkileri Merkez Araştırma
Enstitüsü.
Özkan, B. 1991. Çiftçi şartlarındaki araştırmalar. üneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma
Enstitüsü Müdürlüğü yayın no: 1991-3
Perrin, K. R., Wikelmann, D.L.,Moscardi, E.R. and Anderson, J.R. 1978. Çiftçi Tavsiyeleri
İçin Tarımsal Araştırma Bulgularının Ekonomik Analizi. El Kitabı. CIMMYT
Rockefeller Vakfı. Sevinç Matbaası. Ankara
Soğancı A. 1999. Sulu Koşullarda Anızlı Tarlada Toprak İşleme Yöntemlerinin İşletme
Değerleri ve Verime Etkileri. Orta Anadolu’da Hububat Tarımının Sorunları ve Çözüm
Yolları Sempozyumu.8-11.Haziran 1999 Konya (Edit. Hasan EKİZ)
Şehirali, S.1988. Yemeklik Tane Baklagiller. A.Ü.Z.F. Tarla Bitkileri Bölümü, Ankara.
Şehirali, S. ve Özgen, M. 1989. Bitkisel Gen Kaynakları. A.Ü.Z.F. yayınları. Ankara
Troech, R.F., J.A. Hobbs, R.L Donahve 1980. Soil and water conservation for producdivity
and environmental protection Prentice-Hall, inc, Englewood Cliffs, New Jersey P 78
Yalçın H., Demir V., Yürdem H. Ve Sungur N. 1997. Buğday Tarımında Azaltılmış Toprak
İşleme Yöntemlerinin Karşılaştırılması Üzerine Bir Araştırma. Tarımsal Mekanizasyon
17.Ulusal Kongresi (17-19 Eylül 1997) sayfa No. 415-423-TOKAT.
275
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
Deneme Resimleri
Resim 1: Karacadağ Bölgesinde Saban
Resim 2: Klasik Çiftçi Sürümü (Çınar)
Resim 3: Karacadağ Bölgesinde Saban
Resim 4: Pullukla ile İlk İşleme (deneme alanı)
Resim 5: Çizel ile İşleme (deneme alanı)
Resim 6: Anız Parçalama (deneme alanı)
276
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
Resim 7: Mercimek Çıkışı (deneme)
Resim 9: Yabancı ot Kesafeti (deneme)
Resim 8: Mercimek Çıkışı (deneme)
Resim 10: Anız Yakma (deneme)
Resim 11: Toprak Nümune Alımı (deneme)
Resim 12: Toprakta Nem Tayini
277
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
8.2 Yabani Buğday Gen Kaynaklarını Kullanarak Türkiye’de Buğdayların
Demir ve Çinko İçeriğinin Arttırılması
Proje No
: DPT- EACF05-00321/1
Projenin Adı
: Yabani Buğday Gen Kaynaklarını Kullanarak Türkiye’de
Buğdayların Demir ve Çinko İçeriğinin Arttırılması
Projenin İngilizce Adı
:
Yürütücü Kuruluş
: Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü-Diyarbakır
İşbirliği Yapılan Kuruluş
: Sabancı Ü, Çukurova Ü, Anadolu Tarımsal Araştırma
Enstitüsü Bahri Dağdaş Uluslararası Tarımsal Araştırma
Enstitüsü Ege Tarımsal Araştırma Enstitüsü Ülker Gıda A.Ş.
(Yıldız Holding) CIMMYT-Ankara HarvestPlus-Washington
DC, USA
Proje Lideri(Ulusal)
: Prof.Dr. İsmail ÇAKMAK
Proje Yürütücüleri(GATAE): Dr. Hasan KILIÇ, Dr.Songül GÜRSOY Hüsnü AKTAŞ
Projenin Tanımı
: Önerilen proje (bundan sonra ‘Proje’ olarak anılacaktır)
yaklaşık 2500 yabani buğday genotipi üzerinde (çoğunlukla Triticum dicoccoides,
Triticum monococcum ve Aegilops tauschii ) ve yerel buğday genotiplerinde yoğun
screening (tarama) çalışmaları yaparak, Fe ve Zn’ca zengin buğday genotiplerini
belirlemeyi ve bu genotiplerdeki “Fe- and Zn-genlerini” ülkemizde halen en yaygın
biçimde ekimi yapılan buğday çeşitlerine DNA-markör yardımlı ıslah çalışmalarıyla
aktarmayı hedeflemektedir. Ayrıca, Proje Türkiye topraklarında çok yaygın olan Zn
eksikliği problemine dayanıklılıkta rol oynayan genlerin yabani buğdaylardan
modern buğdaylara transferi ile ilgili ıslah çalışmalarını da başlatmayı amaçlamıştır.
Projenin Amacı
: Projenin temel amacı Türkiye’de en yaygın biçimde üretimi
yapılan kışlık ve yazlık buğdayların markör-yardımlı ıslah yöntemi ile tanede Fe ve Zn
düzeyini arttırmak ve bu yolla insan beslenmesi ve sağlığına katkıda bulunmaktır. İkincil
amaçlar:
a. Toplanacak yerel ve yabani gen materyalleri üzerinde elde edilecek bilgilerin bir
veri tabanı altında toplanması ve fizyolojik ve moleküler düzeyde karakterize
edilmesi ve ayrıca mevcut gen bankalarının (özellikle Menemen Gen Bankasının)
iyileştirilmesi
b. Proje ilgi alanına giren konular üzerinde Bakanlık elemanlarına ve
üniversitelerdeki genç araştırıcılara değişik kurs ve toplantılarla eğitim
faaliyetlerinin verilmesi olarak planlanmıştır.
2005/2006 Yılı Materyal Çoğaltma Çalışmaları
Çoğaltma amacıyla Ege Tarımsal Araştırma Enstitüsünden sağlanan aşağıda isimleri
verilen materyal çoğaltılmıştır. Bu amaçla. 15-26 mayıs 2006 tarihlerinde başaklanan
sıralarda yabancı döllenmeyi engellemek ve saf tohumluk edilmek üzere her parselden 510’er başak izole dilmiştir. Bilahare hasat edilen başaklar harman edilerek elde edilen
278
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
tohumların bir kısmı S.Ü.’de analiz edilmek üzere gönderilmiş olup kalan kısmı tohum
çoğaltmak amacıyla tekrar ekilmiştir
Triticum aestivum aestivum 1-25
Triticum monococcum boeoticum 1-13
Triticum monococcum monococcum 1-14
Triticum turgidum diccocoides 1-10
Triticum turgidum durum 1-15
2005/2006 Yılı Melezleme Çalışmaları
Ç.Ü. Ziraat Fakültesinden temin edilen
Yabani hatlar-1 1-16
Yabani hatlar -2 1-21
Yabani hatlar-3 1-34
Melez programı 1-3 hatlar tohum elde edilmek üzere çoğaltılmıştır. Ayrıca aşağıda isimleri
belirtilen çeşitlerle mezlezlenmiştir.
Melezleme Programı çerçevesinde
Ç.1252
Sarıçanak-98
Aydın-93
Nurkent
Aday-4
Ana♀ X T.dicoccoides baba ♂
olarak kullanılmıştır.
3’er melez yapılmıştır.
Bunun sonucu elde edilen Melez başarısı,
Melez
Elde edilen F1 tohumu
♀
♂
Ç.1252 x DT.754
6
Ç.1252 x DT 130
21
Ç.1252 x DT 153
5
2006/2007 Yılı F1 olarak ekildi
“
“
“
Aydın-93 x DT.130
Aydın-93 x DT.130
Aydın-93 xDT.153
10
11
14
“
“
“
Nurkent x DT.153
Nurkent x DT. 174
Nurkent x DT.174
Nurkent x DT.130
Sarıçanak-98 x DT.153 6
6
19
10
-
“
“
“
Aday-4 x DT 153
Aday-4 x DT. 174
Aday-4 x DT.174
Aday-4 x DT.130
“
3
“
19
5
-
“
“
279
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
Ç.1252 x Balcalı 2000 18
Ç.1252 x Balcalı 2000 10
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
“
“
AGRONOMİ ÇALIŞMALAR
Çinkox Azot interaksiyon denemesi sonuçları Daha önce gönderilmişti
Zn x Azot İnteraksiyon denemesi
5g ZnSO4 uygulamalı
Çinko uygulamasız
Yapraktan N
Yapraktan N
0 kg/da N
0N
Kontrol
Kontrol
Yapraktan N
Yapraktan N
4N
4N
Kontrol
Kontrol
Yapraktan N
Yapraktan N
8N
8N
Kontrol
Kontrol
Yapraktan N
Yapraktan N
12 N
12 N
Kontrol
Kontrol
Kullanılan Çeşit: Aydın-93 yazlık makarnalık buğday
Toprak Örnekleri; Bu amaçla; ekim öncesi, 03.12.2005 tarihinde 0-30, 30-60 ve 60-90
derinliklerinden 6 tekerrürde toprak örnekleri alındı ve Sabancı Üniversitesine gönderildi
Aşağıda belirtilen uygulamalar deneme metodunda belirtildiği üzere gerçekleştirildi.
4 azot dozu (0, 4, 8, 12 kg/da) Yarısı ekimle yarısı sapa kalkma döneminde
2 Çinko dozu (0 ve 5 kg/da) ekim öncesi toprağa
2 yapraktan azot uygulaması %3 lük üre solusyonu kullanılmıştır.
18.04.2006 tarihinde Toplam 96 parselden başaklanma öncesi 5’er ana sap kesilerek Ç.Ü
Ziraat fakültesine gönderilmiştir.
Alınan Gözlemler: Bitki boyu, Kök çürüklüğü, ve bayrak yaprakta klorofil içeriği
ANOVA TABLOSU KG/DA
Source
tekerrür
Çinko
Azot
yap#uyg
tekerrür*Çinko&Random
tekerrür*Azot&Random
Çinko*Azot
Çinko*yap#uyg
Azot*yap#uyg
Azot*yap#uyg*Çinko
F Ratio
0,0000
0,0000
8,5680
0,0000
3,1600
2,3012
1,4724
0,0000
2,4265
0,0267
VK:%13,7
280
Prob > F
-1,000
-1,000
0,001
-1,000
0,014
0,013
0,232
-1,000
0,076
0,994
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
Doz
0
5
Çinko
Kg/da
570,4
581,9
Doz
0
4
8
12
LSD 0,05
Azot xçinko
0
5
0
494,1
476,3
485,.2
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
azot
Kg/da
485,2 b
576,7 a
626,5 a
616,3 a
45,9
4
585,7
567,7
576,7
LSD 0,05
8
594,2
658,8
626,5
ÖD
yap.uyg
Doz
1
2
12
607,5
630,9
616,3
Kg/da
568,1
584,3
Ort
570,4
581,9
2006-2007 Islah Programı
Ekimler 29.11.2006 tarihinde bitirilmiştir.
1. Yabani buğday materyali 1 m x 2 sıra 2 tekerrürlü ekildi
Ege Tarımsal Araştırma Enstitüsü Gen bankasından bir önceki sene sağlanan
materyalden elde edilen tohumlar tekrar ekilmiştir.
Triticum aestivum aestivum 1-25
Triticum monococcum boeoticum 1-13
Triticum monococcum monococcum 1-14
Triticum turgidum diccocoides 1-10
Triticum turgidum durum 1-15
2. Melezleme Programı
2005/2006 yılında melezleme yapılan
Ç.1252 ve Balcalı-2000 çeşitleri 1 m x 2 sıra ekildi
3. Yabani Buğday Materyal Çoğaltma ve Melezleme
Ç.Ü. Ziraat Fakültesinden temin edilen
Yabani hatlar-1 1-16
Yabani hatlar -2 1-21
Yabani hatlar-3 1-34
Melez programı 1-3 materyal ekilmiştir.
281
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
Agronomi Programı 2006/2007 Yılı
Zn x Azot İnteraksiyon denemesi
5g ZnSO4 uygulamalı
Çinko uygulamasız
Yapraktan N
Yapraktan N
0 kg/da N
0N
Kontrol
Kontrol
Yapraktan N
Yapraktan N
4N
4N
Kontrol
Kontrol
Yapraktan N
Yapraktan N
8N
8N
Kontrol
Kontrol
Yapraktan N
Yapraktan N
12 N
12 N
Kontrol
Kontrol
Kullanılan Çeşit: Aydın-93 yazlık makarnalık buğday
Toprak Örnekleri, Bu amaçla; ekim öncesi, Kasım 2006 tarihinde 0-30, 30-60 ve 60-90
derinliklerinden 6 tekerrürde toprak örnekleri alındı ve Sabancı Üniversitesine gönderildi
Aşağıda belirtilen uygulamalar deneme metodunda belirtildiği üzere gerçekleştirildi
4 azot dozu (0, 4, 8, 12 kg/da) Yarısı ekimle
2 Çinko dozu (0 ve 5 kg/da) ekim öncesi toprağa
5.Bütçe Harcamaları
Toplam 37 milyar harcama yapılmıştır.
Toplam
2007 Yılı Bütçesi
BD
E.seh.TAE
Konya
Makine /
74.009,54 26.071,54
Donanim
Sarf
60.868,64 12.904,36
Malzemesi
Hizmet
18.502,38 2.523,05
Alimi
5.887,12 1.682,03
Seyahat
Yardimci
23.548,49 2.523,05
Personel
182.816,18 45.704,04
Toplam
Aktarim
yapilacak 108.806,64 19.632,50
Tutarlar
282
EgeTAE
GDTAE
26.912,56 12.615,26
8.410,17
12.063,34 21.971,58 13.929,35
5.887,12
6.728,14
3.364,07
841,02
841,02
2.523,05
0,00
8.410,17 12.615,26
45.704,04 50.566,18 40.841,91
18.791,48 37.950,91 32.431,74
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
8.3 Türkiye’de Yetiştirilen Buğdayların Selenyum Konsantrasyonunun
Araştırılması
Proje No
: TUBİTAK No-105 O637
Projenin Adı
:
Türkiye’de
Yetiştirilen
Buğdayların
Selenyum
Konsantrasyonunun Araştırılması, Selenyum Gübrelemesine
Buğdayın Reaksiyonu ve Selenyumca Zengin Yeni
Genotiplerin Belirlenmesi
Projenin İngilizce Adı
:
Yürütücü Kuruluş
: Güneydoğu
Diyarbakır
İşbirliği Yapılan Kuruluş
: Sabancı Ünv., Çukurova Tarımsal Araştırma, Anadolu
Tarımsal Araştırma Enstitüsü, Bahri Dağdaş Uluslararası
Tarımsal Araştırma Enstitüsü, Ege Tarımsal Araştırma
Enstitüsü
Proje Lideri (Ulusal)
: Prof. Dr. İsmail ÇAKMAK
Proje Yürütücüleri
(GATAE)
: Dr. Hasan KILIÇ, Enver KENDAL, Hüsnü AKTAŞ,
Ahmet ALTIKAT, Yaşar GÖKDEMİR
Projenin Tanımı
:
Anadolu
Tarımsal
Araştırma
Enstitüsü-
İş Paketi-I:
Değisik bölgelerde yetistirilen buğdaylarda tanede Se arastırılması Projeye dahil 7
arastırma Enstitüsü ve ayrıca Selçuk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Toprak Bölümüyle birlikte
Türkiye’nin değisik bölgelerinden yaklasık 700 buğday tane örneği ve ayrıca bu örneklerin
toplandığı bölgelerden yaklasık 700 toprak örneği toplanmıstır. Bu örneklerden öncelikle 7
arastırma Enstitüsünün topladığı tane örneklerinde Se analizleri yapılmıstır. Sonuçlar bölge
bazında olmak üzere özet seklinde Çizelge 1’de verilmektedir. Her bölgenin ayrıntılı
sonuçları ise bu raporun sonunda ayrıca verilmistir.
Değisik ülkelerde yapılan çalısmalar, insanların günlük Se alımında (Se beslenmesinde)
buğdayın en önemli gıda kaynağı olduğunu göstermistir. Ana proje raporunda da belirtildiği
gibi, Rusya’da yapılan bir tarama (sörvey) çalısmasında serumdaki Se konsantrasyonu ile
tüketilen buğday ununun Se konsantrasyonu arasında çok yakın pozitif bir iliski (r= 0.79)
bulunmustur (Golubkina ve Alfthon, 1999, J. Trace Elem. Med. Biol., 13: 15-20). Ekmeğin
ABD’de insanların Se beslenmesinde ikinci önemli gıda kaynağı olduğu ve Avustralya’da ise
çocukların günlük Se gereksinmesinin 1/3’lük bölümünü yine ekmeğin karsıladığı
bildirilmistir.
(Lyons ve Ark., 2003, Australasian Coll. Nutr. Environ. Med., 22: 1-7). Đngiltere’de
yetistirilen buğdaylardan yapılan ekmeklerdeki Se konsantrasyonun, Kanada’da yetistirilen
buğdaylardan yapılan ekmeğe göre 10 ile 50 kez daha az Se içerdiği bulunmustur.
Adams ve Ark. (Adams et al., 2002, J. Sci. Food. Agric. 82: 1160-1165) tarafından
bildirildiğine göre 1982, 1992 ve 1998 yıllarında Đngiltere’de toplanan sırasıyla 180, 187 ve
283
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
85 buğday örneklerinde ortalama Se konsantrasyonları 25, 33 ve 25 ug kg-1 bulunarak bu
değerlerin insan sağlığı açısından çok düsük olduğu ve gübreleme ya da ıslah yoluyla
arttırılması gerektiği savunulmustur. Buna karsılık Se bakımından zengin olduğu sıklıkla ileri
sürülen ve hatta bu özelliğinden dolayı da ithal edildiği bildirilen Kuzey Amerika
buğdaylarının Se konsantrasyonunun ortalama 457 ug kg-1 (USA) ve 760 ug kg-1 (Kanada)
olduğu bildirilmistir.
Tanede arzu edilen Se konsantrasyonu 100-1000 μg kg-1 arasında değismektedir.
Avrupa’da bazı ülkelerde buğdayların genel olarak Se bakımından fakir olması nedeniyle,
gübrelere tıpkı Finlandiya’da ve Danimarka’da olduğu gibi Se ilave edilmesi fikri doğmustur.
Finlandiya’da gübrelere Se’un katılmasına ve uygulanmasına karar verilmeden önce (1984
yılından önce) buğdayların Se konsantrasyonu ortalama 10 μg kg-1 dolayında bulunurken,
1984’de ülke çapında Tarım Bakanlığı ve sağlık kuruluslarının öncülüğünde baslatılan Se
katkılı gübre uygulamalarıyla bu değer 25 katlık bir artısla 250 μg düzeyine çıkmıstır (Eurola
ve Ark. 1990, Cereal Chem. 67: 287-337; Lyons ve Ark., 2003, Australasian Coll. Nutr.
Environ. Med., 22: 1-7).
Ülkede kanser vakalarının azalmasında bu uygulamanın çok önemli bir yeri olduğu
sıklıkla vurgulanmaktadır (Rayman, Prıc. Nutr. Soc., 2002, 61: 203-215). Britanya’da da bu
tür gübreleme programının hemen baslatılması gerektiği belirtilmektedir (Adams et al., 2002,
J. Sci. Food. Agric. 82: 1160-1165).
2006 Yılı Bulguları
Ülkemizin değisik bölgelerinden toplanan 402 buğday örneğinde Se konsantrasyonu
çarpıcı boyutlarda bir düsüklük göstermistir. Toplanan örneklerde ortalama Se
konsantrasyonu 38.6 ug kg-1 olup, bu değer en az olması gereken 100 ug kg-1 değerinin çok
altındadır. Öyle ki, toplansan örneklerin yarısından fazlasında (233 örnekte) Se
konsantrasyonu ortalaması 20 ug kg-1 altındadır. Beslenmesi tahıl ağırlıklı olan insanlar için
ve Se kaynağı olarak en çok dikkate alınan buğdaylar için söz konusu 20 ug kg-1 değeri asırı
düsük bir değerdir. Bölgeler bakımından bakıldığında Se’a en çok sahip bölgenin Çukurova
Bölgesi olduğu bulunmustur. Konunun önemi nedeniyle, bu örnekleme çalısması ve
örneklerde Se analizleri tekrar edilecektir. Hatta bazı örnekler bazı laboratuarlara
gönderilerek, Se konsantrasyonundaki bu denli düsük olup olmadığının teyidi arastırılacaktır.
Çizelge 1: Tarım Bakanlığına bağlı 8 Tarımsal Arastırma Enstitüsü (TAE) tarafından değisik bölgelerimizde
toplanan buğday tane örneklerinin Se konsantrasyonu ve içeriği (tane basına toplam miktarı) 2006
Se konsantrasyonu (μg kg-1)
Enstitü
Örnek (n)
Minimum
Maksimum
Ortalama
Anadolu T.A.E.
25
1.4
70.5
12.1
Bahri Dağdaş Uluslararası
51
0.3
69.5
7.5
T.A.E.
Çukurova T.A.E.
74
0.7
966.2
128.4
Ege T.A.E.
35
0.7
170.8
39.4
Güneydoğu Anadolu T.A.E.
20
2.5
75.6
19.3
Karadeniz T.A.E.
60
0.5
338.9
39.6
Sakarya T.A.E.
44
0.5
53.5
14.3
Tarla Bitkileri M.A.E.
93
0.2
67.3
5.9
Genel
402
0.2
966.2
38.6
284
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
Tanede Selenyum Konsantrasyonu 2006
Maksimum
Ortalama
25
Minimum
Se içeriği (ng
tane-1)
0.06
2.95
0.50
51
0.0
1 2.79
0.27
74
35
20
60
44
93
402
0.03
0.03
0.12
0.03
0.02
0.01
0.01
38.92
9.55
3.39
12.70
2.25
3.60
38.92
5.74
1.84
0.80
1.69
0.60
0.24
1.70
Örnek (n)
Anadolu T.A.E.
Bahri Dağdaş Uluslararası
T.A.E.
Çukurova T.A.E.
Ege T.A.E.
Güneydoğu Anadolu T.A.E.
Karadeniz T.A.E.
Sakarya T.A.E.
Tarla Bitkileri M.A.E.
Genel
Çizelge 2: Güneydoğu Anadolu Bölgesinin değişik Yerlerinden toplanan örneklerin pH, elektriksel iletkenlik
(EC) değerleri, bu toprakların alındığı yerlerde büyüyen buğdayların tane Se konsantrasyonları ve anılan
topraklarda değisik ekstraksiyon çözeltileriyle ekstrakte edien Se konsantrasyonları
örnek
no
se 269
se-281
se-282
se 283
se 284
örneğin alındığı yer pH
EC(μS/cm)
(1:2.5) (1:5)
Çağıl-KızıltepeMardin
Kızıltepe-Mardin
Kızıltepe-Mardin
Aktepe Köyü-ÇınarDiyarbakır
Mutlu KöyüKızıltepe-Mardin
Tane
Se
μg kg-1
Ekstraksiyon Çözeltileri
Mehli Sıcak Su
KCl
ch3
(HW)
2,4
4,5
1,2
8,00
132,4
76
KH2PO4
6,0
8,12
8,16
123,5
****
33
22
2,0
2,0
0,8
0,8
2,2
1,6
2,0
2,9
7,76
158,1
47
2,7
0,5
3,5
0,9
7,89
121,0
23
1,4
0,2
2,6
1,1
2006/2007 Yılı Programı
Deneme-1:
Selenyum Katkılı Kompoze Gübre Denemesi:
Se katkılı kompoze gübrelerle kurulacak bu denemede uygulanacak deneme deseni
Latin Kare deneme deseni olup Eskişehir’de uygulanacak olan örneği aşağıda verilmiştir.
Sizler de aynısını kullanabilirsiniz. Denemenin Latin Kare deneme deseninde kurulmasının
nedeni, mikro element denemelerinde genellikle sorun olan iki yönlü (hem yatay hem dikey)
tarla içi varyasyonlara karşı bu tür bir desenin yararlı olmasıdır. Denemede 5 gübre seviyesi
olduğu için Latin Kare’nin yapısı gereği 5 tekerrürlü olarak kurulacak denemede , parsel
büyüklükleri standart buğday deneme mibzerleriyle kurulan denemeler gibi 6 sıra 5 metre
(yani mibzerinize bağlı olarak 1.2 veya 1.3 x 5 metre olacaktır. Denemenin uygulama
randomizasyonu ve ekim sırası planı aşağıda gösterilmiştir:
285
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
Kullanılan çeşit: Adana-99
2006-2007 Selenyum Toprak Uygulaması
Uygulama
Ek No
Uygulama
Ek No
5
10
20
30
0
5
6
15
16
25
20
30
0
5
10
4
7
14
17
24
Uygulama
Ek No
30
0
5
10
20
3
8
13
18
23
Uygulama
Ek No
10
20
30
0
5
2
9
12
19
22
0
5
10
20
30
1
10
11
20
21
Uygulama
Ek No
5Tek
4 Tek
3Tek
2 Tek
1Tek
Planda Ek No olarak gösterilen satır, ekiliş sırasını gösterdiği için tohum zarflarına
yazılacak numaraları, uygulama satırı ise o parselde hangi Se katkılı kompoze gübrenin
kullanılacağını göstermektedir. Buradaki rakamların açılımı:
Dozlar
0
5 ppm
10 ppm
20 ppm
30 ppm
Evsafı
Se içermeyen kompoze gübre
selenyum içeren kompoze gübre
selenyum içeren kompoze gübre
selenyum içeren kompoze gübre
selenyum içeren kompoze gübre
Deneme-2:
Tohuma Selenyum Kaplama Denemesi:
Farklı konsantrasyonda Se (sodyum selenat formunda) içeren solsyonlar içinde
tohumların kısa bir süre (sadece yüzeyleri kaplanacak kadar) bekletilmesi ve bu şekilde farklı
konsantrasyonda Selenyumla kaplanmış tohumların ekilmesiyle yürütülecek olan bu
denemede sadece 4 seviye olduğundan ve mikro element denemelerinde tarla varyasyonları
nedeniyle 4 tekerrür yeterli olmadığından tesadüf bloklarında ve 6 tekerrürlü olarak
planlanan bu denemenin de uygulama ve ekim planları aşağıda verilmiştir.
286
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
Uygulama
Ek No
Uygulama
Ek No
Uygulama
Ek No
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
2006-2007 Selenyum Tohum Uygulaması
0
250
50
1000
6
7
18
19
1000
50
250
0
5
8
17
20
250
1000
0
50
4
9
16
21
Uygulama
Ek No
50
0
1000
250
3
10
15
22
Uygulama
Ek No
1000
250
50
0
2
11
14
23
Uygulama
Ek No
0
50
250
1000
1
12
13
24
6 Tek
5Tek
4 Tek
3Tek
2 Tek
1Tek
Planda uygulama satırında görülen 0, 50, 250 ve 1000 rakamları, tohumların kaplanacağı
Sodyum Selenat çözeltilerindeki Selenyum konsantrasyonunu göstermektedir. Buna göre:
Çözeltiler;
1-) 0 = DOZ 1 (saf su)
2-) 50 = DOZ 2 (50 µM Se)
3-) 250 = DOZ 3 (250 µM Se)
4-) 1000 = DOZ 4 (1000 µM Se)
BÜTÇE
Harcama kalemi
TL
İşçilik
14.000
Yakıt
5.000
Seyahat
1.000
Toplam
20.000
287
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
8.4 Pamuk-Buğday Ekim Nöbetinde Sırta Ekim Yönteminde Bazı
Buğday Çeşitlerinin Uygun Ekim Sıklığının Belirlenmesi
Proje No
: TAGEM/TA
Projenin Adı
: Pamuk-Buğday Ekim Nöbetine Dayalı Daimi Sırta Ekim
Sisteminde Bazı Buğday Çeşitlerinin Ekim Sıklığının Verim ve
Bazı Verim Unsurlarına Etkisinin Belirlenmesi
Projenin İngilizce Adı
: The Effect of Density of Planting on Yield and Yield
Components of Some Wheat Varietes on Permanent Beds after
Cotton
Yürütücü Kuruluş
: Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü-Diyarbakır
İşbirliği Yapılan Kuruluş :Proje Yürütücüleri
: Dr. Hasan KILIÇ, Dr. Songül GÜRSOY
Başlama ve Bitiş Tarihi
: 2005-2007
Projenin Amacı
: Güneydoğu Anadolu Bölgesi yaklaşık 3 mil ha. ekilebilir
alanın 600 bin ha. alanı sulanabilmekte ve bu sulanan alanın yarısından fazlasında pamukbuğday münavebe sistemine dayalı yetiştiricilik yapılmaktadır. Pamuğun özellikle
Diyarbakır’ın yer aldığı ikinci alt bölgede tarlayı geç terk etmesi, güz yağışlarının erken
bastırması ve toplamada yetersiz işçi sorunu buğdayın zamanında ekimi için engel teşkil
etmektedir. Bu nedenle üretici hızlı ekimi sağlayan serpme ekim yöntemlerine başvurmakta
bunun içinde birim alana fazla tohumluk atmaktadır (28-30 kg/da). Enstitümüzce ekim
yöntemlerinin karşılaştırıldığı çalışmalarda pamuk saplarının parçalandıktan sonra
devirmeden daimi sırtlarına direk ekimin yapılabileceği görülmektedir. Bu itibarla mevcut
ekim sistemleriyle kıyaslandığında verimde azalmaya neden olmadan söz konusu sistemde en
uygun tohum sıklığının tespit edilmesi amaç edinmiştir. Sırta ekim sisteminde toprak
işlenmeden ekim yapılabildiğinden girdilerin azalması da söz konusudur.
Materyal ve Metot
:
Materyal: Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsünde tescil ettirilen ve
birbirinden boy ve kardeşlenme vb özellikler yönünden farklılık gösteren Fırat-93, Aydın-93
ve Nurkent çeşitleri kullanılacaktır. Ekim Sıklıkları: 50, 150, 250, 350, 450 ve 550 toh/m2
alınmıştır.
Metot: Söz konusu deneme pamuk-buğday münavebe sistemi içersinde
değerlendirilecektir. Pamuk saplarının parçalanmasını müteakip, mevcut 70 cm aralıklı
seddelerin tepelerine modifiye edilmiş mibzerle 2’şer sıra gelecek şekilde ekim yapılmıştır.
288
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
Deneme, bölünmüş parseller deneme deseninde 3 tekerrürlü olarak kurulmuştur. Ana
parselleri (a) Çeşitler, alt parselleri (b) ise ekim sıklıkları oluşturacaktır. Deneme parselleri
ekime; 2.8 x 10=28 m2 hasatta; 1.4 x10= 14 m2 olarak alınmıştır. Toplam 2 sulama
yapılmıştır. Toplam 16 kg/da azot ve 8 kg/da P2O5 verilmiş olup, azotun yarısı ile P2O5’in
tamamı ekimle, kalan azotun yarısı da sapa kalkma döneminde verilmiştir.
Denemede, çıkışta birim alanda bitki sayısı, bitki boyu, yaprak klorofil içeriği, m2 de
başak sayısı, hasat indeksi, bin tane ağırlığı, hektolitre ağırlığı, protein oranı ve tane verimi
incelenmiştir.
Elde Edilen Bulgular : Yapılan varyans analizlerinde verim unsurlarından Aydın-93
için yalnızca bitki boyu ve klorofil içeriği, Fırat-93 için de m2 de başak sayısı ve tane verimi,
Nurkent için ise m2 de başak sayısı ve tane verimi önemli bulunmuştur. Tane verimi dahil ele
alınan karakterler için regresyon analizi yapılmış olup önemli eşitlikler için grafik çizilmiştir.
En yüksek tane verimi Aydın-93 için 150 toh/m2 (534,1 kg/da); Fırat-93 için, 350 toh/m2
(545,6 kg/da); Nurkent için 150 toh/m2 (646,5 kg/da) sıklıklarından alınmıştır. Tane verimi
için yapılan regresyon analizinde Aydın-93 için önemli bir eşitlik elde edilemezken, Fırat-93
için quadratik, Nurkent için ise negatif doğrusal ve önemli eşitlikler tespit edilmiştir.
Gelecek Yıl Çalışmaları
: Deneme aynı materyal ve metotla tekrar kurulacaktır.
Aydın-93
Fırat-93
289
Nurkent
50
550
450
350
250
150
50
550
450
350
250
150
250 450 350 50 550 150 250 450 350 50 550 150 250
50
50 550 150
550
350
450
450
350
50 150 150 550 350 450 50 150 150 550 350 450
250
550 350 450
150
150
50
150
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
2005/2006 Yılı Araştırma Bulguları
V.K %
Regr. F (1-16)
(0.05):4,49
Sıklık (b)(0.05)
Aydın-93
Bitki Boyu
105,0
107,8
107,0
108,9
109,2
109,7
2,11
10,9
Aydın-93
111
c
ab
b
ab
a
a
110
109
Bitki boyu
Sıklık
50
150
250
350
450
550
AÖF 0.05
108
107
106
105
104
22,15
0
100
200
300
400
500
600
Sıklık
0,0002
Bitki boyu = 105,39159 + 0,008454 x
R2=58,0
(0.05):4,49
Sıklık (b)(0.05)
0,0035
Aydın-93
500
450
m2 debaşak
Aydın-93
M2 de başak
366,2
381,4
427,6
442,9
516,7
543,8
ÖD
V.K %
18,0
Regr. F (1-16)
11,73
Sıklık
50
150
250
350
450
550
AÖF 0.05
400
350
300
250
200
0
100
200
300
400
500
Sıklık
m2 debaşak = 233,95714 + 0,2618095 x
R2=42,3
290
600
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
Aydın-93
Klorofil
içeriği
50
51,3
150
50,4
250
48,2
350
46,7
450
46,4
550
46,1
AÖF 0.05
2,45
V.K %
2,81
Regr. F (1-16)
25,6
(0.05):4,49
Sıklık (b)(0.05)
0,0001
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
Aydın-93
Sıklık
a
ab
b
bc
c
c
Klorofil içeriği
52
50
48
46
44
0
100
200
300
400
500
Sıklık
Klorofil içeriği = 51,591587 - 0,0113238 x
R2=61,6
Aydın-93
60
55
50
45
100
Aydın-93
Sıklık
Yatma
oranı %
50
20,0
150
33,3
250
50,0
350
30,0
450
46,7
550
46,7
AÖF 0.05
ÖD
V.K %
35,7
Regr. F (1-16)
ÖD
(0.05):4,49
Sıklık (b)(0.05)
ÖD
54
40
35
30
25
20
15
50
150
250
350
450
Sıklık
Önemli bir eşitlik bulunamadı
291
550
600
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
V.K %
Regr. F (1-16)
(0.05):4,49
Sıklık (b)(0.05)
Aydın-93
40
Hasat indexi %
50
150
250
350
450
550
AÖF 0.05
Aydın-93
Hasat
indeksi %
39,4
37,3
32,0
32,5
33,1
31,7
ÖD
13,6
35
30
25
20
0
100
200
5,62
0,030
Aydın-93
Sıklık
Baakta tane
sayısı
50
57,5
150
54,4
250
47,7
350
44,4
450
44,7
550
46,0
AÖF 0.05
ÖD
V.K %
13,4
Regr. F (1-16)
9,32
(0.05):4,49
Sıklık (b)(0.05)
0,007
300
400
500
600
Sıklık
Hasat indexi % = 38,649763 - 0,014436 x
R2=26,0
Aydın-93
65
60
Başak#tane adedi
Sıklık
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
55
50
45
40
35
0
100
200
300
400
500
Sıklık
Başakta tane saysı = 56,79111 - 0,0256 x
R2=36,8
292
600
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
Aydın-93
Hektolitre
ağırl. HL
50
82,0
150
82,0
250
82,3
350
81,7
450
82,0
550
82,0
AÖF 0.05
ÖD
V.K %
0,37
Regr. F (1-16)
ÖD
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
Aydın-93
Sıklık
ÖD
Aydın-93
Sıklık
Bin tane
ağırlığı
50
45,3
150
46,2
250
44,5
350
43,7
450
44,1
550
44,8
AÖF 0.05
ÖD
V.K %
2,66
Regr. F (1-16)
ÖD
(0.05):4,49
Sıklık (b)(0.05)
ÖD
kg/HL
85
80
75
70
50
150
250
350
450
550
Sıklık
Önemli bir eşitlik bulunamadı
Aydın-93
60
55
50
gr
(0.05):4,49
Sıklık (b)(0.05)
90
45
40
35
50
150
250
Sıklık
Önemli bir eşitlik bulunamadı
293
350
450
550
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
Aydın-93
Tane verimi
kg/da
50
497,3
150
534,1
250
508,3
350
509,2
450
495,7
550
527,8
AÖF 0.05
ÖD
V.K %
5,83
Regr. F (1-16)
ÖD
(0.05):4,49
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
Aydın-93
Sıklık
Sıklık (b)(0.05)
600
Kg/da
550
500
450
400
350
50
150
250
350
450
550
450
550
Sıklık
ÖD
Önemli bir eşitlik bulunamadı
Aydın-93
Tanede protein
oranı
50
13,1
150
12,8
250
13,1
350
13,6
450
13,4
550
12,6
AÖF 0.05
ÖD
V.K %
4,30
Regr. F (1-16)
ÖD
(0.05):4,49
Aydın-93
Sıklık
Sıklık (b)(0.05)
ÖD
Protein oranı %
14
13,5
13
12,5
12
50
150
250
Sıklık
Önemli bir eşitlik bulunamadı
294
350
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
Fırat-93
Bitki
Boyu cm
91,7
95,0
93,3
93,3
91,7
91,7
ÖD
4,6
80
50
250
350
450
550
Sıklık
ÖD
Önemli bir eşitlik tespit edilemedi
Fırat-93
100
95
90
85
80
ÖD
-
50
150
250
350
450
550
Sıklık
ÖD
Önemli bir eşitlik tespit edilemedi
ÖD
83,4
10,0
Fırat-93
600
c
b
b
a
ab
ab
550
500
450
400
350
300
250
0
20,9
0,0001
100
200
300
400
500
600
Sıklık
m2 de başak sayısı = 385,0565 + 0,36761 x - 0,001347 x2
R2=73
Sıklık (c) 0,05
150
ÖD
Fırat-93
m2 de
başak
313,8
432,4
434,3
547,1
501,4
507,1
50
150
250
350
450
550
AÖF 0.05
V.K %
Regr. F (1-16)
(0.05):4,49
Sıklık (b)(0.05)
90
85
Fırat-93
Yatma
oranı %
0
0
0
0
0
0
50
150
250
350
450
550
AÖF 0.05
V.K %
Regr. F (1-16)
(0.05):4,49
Sıklık (b)(0.05)
Sıklık
95
%
Sıklık
100
boy cm
50
150
250
350
450
550
AÖF 0.05
V.K %
Regr. F (1-16)
(0.05):4,49
Sıklık (b)(0.05)
Fırat-93
m2 de başak sayısı
Sıklık
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
0,008
295
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
Sıklık
Fırat-93
Hasat
indeksi
%
42,1
44,6
44,4
42,1
44,4
43,1
50
150
250
350
450
550
AÖF 0.05
V.K %
Regr. F (1-16)
(0.05):4,49
Sıklık (b)(0.05)
ÖD
3,2
ÖD
52
Klorofil içeriği
50
48
46
44
42
40
0
100
200
300
400
500
600
Sıklık
Klorofil içeriği = 47,890317 - 0,0085048 x
R2=32,5
Fırat-93
50
Başakta tane sayısı(adet)
Fırat-93
Sıklık
Başakta
tane sayısı
50
43,6
150
44,6
250
40,5
350
41,5
450
36,8
550
39,5
AÖF 0.05
ÖD
V.K %
9,75
Regr. F (1-16)
4,47
(0.05):4,49
Sıklık (b)(0.05)
0,032
Fırat-93
45
40
35
0
100
200
300
400
500
Sıklık
Başakta tane saysı = 44,720794 - 0,0121619 x
R2=25
Fırat-93
50
Hasat indeksi(%)
Fırat-93
Sıklık
Klorofil
içeriği
50
48,6
150
45,2
250
45,6
350
44,9
450
44,2
550
43,4
AÖF 0.05
ÖD
V.K %
4,9
Regr. F (1-16)
7,73
(0.05):4,49
Sıklık (b)(0.05)
0,013
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
45
40
35
30
50
150
250
350
450
Sıklık
Önemli bir eşitlik tespit edilemedi
ÖD
296
550
600
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
Fırat-93
Hektolitr
e kg/hl
81,3
81,7
81,7
82,0
82,0
81,7
ÖD
83
82
81
80
50
0.53
350
450
550
Önemli bir eşitlik tespit edilemedi
Fırat-93
55
ÖD
2,1
54
53
52
51
50
50
150
250
350
450
550
Sıklık
ÖD
Önemli bir eşitlik tespit edilemedi
ÖD
39,4
4,12
250
Sıklık
ÖD
Fırat-93
Tane verimi
kg/da-1
464,9
534,5
540,2
545,6
526,8
534,2
50
150
250
350
450
550
AÖF 0.05
V.K %
Regr. F (1-16)
(0.05):4,49
Sıklık (b)(0.05)
Sıklık (c) 0,05
150
ÖD
Fırat-93
Bin tane
ağırlığı g-1
51,5
51,4
52,3
52,5
52,1
51,3
50
150
250
350
450
550
AÖF 0.05
V.K %
Regr. F (1-16)
(0.05):4,49
Sıklık (b)(0.05)
Sıklık
84
Bin tane ağır. (gr)
Sıklık
85
HL
50
150
250
350
450
550
AÖF 0.05
V.K %
Regr. F (1-16)
(0.05):4,49
Sıklık (b)(0.05)
Fırat-93
Fırat-93
600
b
a
a
a
a
a
575
550
kg/da
Sıklık
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
525
500
475
450
0
100
200
300
400
500
600
Sıklık
8,4
0,016
0,0077
kg/da = 517,5249 + 0,09389 x - 0,0007302 x2
R2=52
297
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
Fırat-93
Tanede
protein
oranı
50
12,0
150
13,1
250
13,1
350
12,7
450
12,8
550
13,6
AÖF 0.05
ÖD
V.K %
3,41
Regr. F (1-16)
ÖD
(0.05):4,49
Sıklık (b)(0.05)
ÖD
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
Fırat-93
Sıklık
Nurkent
Bitki boyu
cm
50
113,9
150
118,3
250
119,4
350
118,3
450
115,0
550
116,1
AÖF 0.05
ÖD
V.K %
1,89
Regr. F (1-16)
ÖD
15
14,5
14
Protein oranı %
b
a
a
a
a
a
13,5
13
12,5
12
11,5
11
10,5
10
50
ÖD
350
450
550
Nurkent
122,5
Bitki boyu cm
120
117,5
115
112,5
110
0
100
200
300
400
500
Sıklık
Bitki boyu cm = 118,64583 + 0 x - 0,0000615 x2
R2:34
Sıklık (C)
250
Sıklık
Sıklık
(0.05):4,49
Sıklık (b)
150
0,012
298
600
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
Sıklık
50
150
250
350
450
550
AÖF 0.05
V.K %
Regr. F (1-16)
(0.05):4,49
Sıklık (b)
304,3
422,9
442,9
477,6
466,2
478,6
61,5
7,6
21,5
0,0001
0,0005
Nurkent
550
B
A
A
A
A
A
500
m2 de başak
50
150
250
350
450
550
AÖF 0.05
V.K %
Regr. F (1-16)
(0.05):4,49
Sıklık (b)
Sıklık (c)
Nurken
m2 de başak
sayısı
450
400
350
300
250
0
100
43,2
ÖD
3,34
ÖD
500
600
Nurkent
50
49
43,7
42,1
400
R2=70,7
44,7
43,8
300
m2 de başak = 377,4485 + 0,29605 x - 0,00117 x2
Nurkent
Klorofil içeriği
42,4
200
Sıklık
48
klorofil içeriği
Sıklık
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
47
46
45
44
43
42
41
40
50
150
250
Sıklık
ÖD
299
350
450
550
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
Sıklık
50
150
250
350
450
550
AÖF 0.05
V.K %
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
Nurkent
Yatma
oranı
0
0
0
0
0
0
ÖD
-
Nurkent
Regr. F (1-16)
(0.05):4,49
Sıklık (b)
R2
(0.05):4,49
Sıklık (b)
ÖD
Nurkent
49
Hasat indeksi(%)
Nurkent
Hasat indeksi
46,9
44,1
42,4
40,7
43,7
39,7
ÖD
7,36
Regr. F (1-16)
ÖD
Sıklık
50
150
250
350
450
550
AÖF 0.05
V.K %
47
45
43
41
39
37
35
50
150
250
350
450
Sıklık
Önemli bir eşitlik tespit edilemedi
300
550
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
Sıklık
50
150
250
350
450
550
AÖF 0.05
V.K %
Regr. F (1-16)
(0.05):4,49
Sıklık (b)
70
65
60
55
50
45
40
50
150
250
350
450
550
Sıklık
ÖD
Nurkent
Hektolitre
ağırlığı
77,6
78,6
79,0
79,0
79,3
79,0
Nurkent
80,5
80
79,5
79
HL
(0.05):4,49
Sıklık (b)
Nurkent
başakta tane saysı(adet)
Nurkent
Sıklık
Başakta tane
adedi
50
68,5
150
60,2
250
53,7
350
60,9
450
56,2
550
58,3
AÖF 0.05
ÖD
V.K %
8,7
Regr. F (1-16)
ÖD
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
78,5
78
77,5
77
76,5
0
1,11
5,20
0,036
100
200
300
Sıklık
HL = 78,034921 + 0,0024762 x
R2=24,5
301
400
500
600
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
Nurkent
Bin tane
ağırlığı
50
37,2
150
39,8
250
40,4
350
41,2
450
40,0
550
39,5
AÖF 0.05
ÖD
V.K %
3,73
Regr. F (1-16)
7,66
(0.05):4,49
Sıklık (b) 0,05
ÖD
Sıklı (c)
0,0046
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
Nurkent
Sıklık
Nurkent
Tane
verimi
kg/da
50
586,5
150
646,5
250
624,7
350
569,6
450
553,1
550
571,3
AÖF 0.05
50,1
V.K %
4,7
Regr. F (1-16)
9,67
(0.05):4,49
Sıklık (b)
0,0067
43
Bin tane ağır g#
42
41
40
39
38
37
36
35
0
600
675
650
bc
a
ab
c
c
c
kg/da
625
600
575
550
525
0
100
200
300
400
500
Sıklık
kg/da = 631,84993 - 0,1427706 x
R2=37,7
625
kg/da
500
Nurkent
650
600
575
550
525
300
400
R2=50,5
675
200
300
Bin tane ağır g# = 39,7626 + 0,00369 x - 0,00004 x2
Ortalama üzerinden
100
200
Sıklık
Sıklık
0
100
400
500
600
Sıklık
kg/da = 646,23147 - 0,1427706 x- 0,0004931 x2
2
R =47,2
F=6,72
b= 0,0051
c= 0,11
302
600
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
50
150
250
350
450
550
AÖF 0.05
V.K %
Regr. F (1-16)
(0.05):4,49
Sıklık (b)
Nurkent
13
12,5
Protein oranı %
Sıklık
Nurkent
Tanede protein
oranı
11,0
11,2
10,7
10,8
11,5
11,4
ÖD
5,6
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
12
11,5
11
10,5
10
50
150
250
350
450
550
Sıklık
ÖD
ÖD
Gelecek Yıl Çalışmaları
: Deneme aynı metot ve materyalle kurulacaktır.
303
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
8.5 Arıtma Çamurunun Daneli Bitkiler ve Yağlı Tohumlu Bitkilerde
Verim, Verim Bileşenleri ve Toprak Yapısına Olan Etkisinin
Araştırılması
Proje No
:
Projenin Adı
:Arıtma Çamurunun Daneli Bitkiler ve Yağlı Tohumlu
Bitkilerde Verim, Verim Bileşenleri ve Toprak Yapısına Olan
Etkisinin Araştırılması
Projenin İngilizce Adı
:
Yürütücü Kuruluş
: Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü-Diyarbakır
İşbirliği Yapılan Kuruluş :Proje Lideri
: Betül KOLAY
Proje Yürütücüleri
: Dr. Hasan KILIÇ, Murat KOÇ
Başlama ve Bitiş Tarihi
: Haziran 2005-Temmuz 2008
Projenin Amacı
:
Üretilen arıtma çamurunun tarımsal alanlarda (daneli ve yağlı tohumlu bitkilerde)
kullanım olanaklarının tespiti, bu çamurun farklı dozlarda kullanımının toprak yapısı ve
bitkide verim ve verim bileşenleri üzerine olan etkisi ile çamurun yapısında bulunan ağır
metallerin bitki bünyesine geçme durumunun tespiti amacıyla bu proje hazırlanmıştır.
Projenin Gelişme Durumu :
Projeye 2005 yılı Haziran ayında başlanmıştır. Soya, buğday ve mercimek bitkilerinde,
arıtma çamurunun 0, 1000, 2000, 3000, 4000 ve 5000 kg/da dozları denenmektedir. Tesadüf
blokları deneme desenine göre her bitkide ayrı ayrı olmak üzere denemeler kurulmuştur. 3
tekerrürlü olarak kurulan denemeler, 3 yıl olarak planlanmıştır.Denemede, soyada Umut2002, buğdayda Aydın-93 ve mercimekde çeşit olarak Fırat-87 çeşitleri bitki materyali olarak
kullanılmıştır.
Bu Yıl Yapılan Çalışmalar ve Elde Edilen Bulgular:
2006 yılında soyanın 2. yıl ekimi ve hasadı yapılmıştır. Ayrıca 2005 Kasım ayında
ekilen buğday ve mercimeğin ilk yılının hasadı, 2006 yılı Temmuz ayında yapılmıştır. 2006
yılı Kasım ayında buğday ve mercimeğin ikinci yıl ekimleri yapılmıştır.
Elde edilen sonuçları şu şekilde özetleyebiliriz;
SOYA:
2006 yılında soya denemesinin ikinci yıl ekimi gerçekleştirilmiştir. Umut-2002 soya
çeşidi bitki materyali olarak kullanılmıştır. 2006 yılında soyadan elde edilen veriler Çizelge1’de verilmiştir.
304
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
Çizelge-1: Soya Denemesinin İkinci Yılında İncelenen Özellikler, Elde Edilen Veriler ve Oluşan
Gruplar
Arıtma
Çamuru
Dozları
%50
Çıkış
Gün
Sayısı
%50
Çiçeklenme
Gün Sayısı
0
1000
2000
3000
4000
5.33
5.33
5.00
5.33
5.33
5000
DK
EGF
Bitki
Boyu
(cm)
m2’de
Bitki
Sayısı
(adet)
37.66
38.00
37.66
37.66
37.66
97.40
97.46
95.00
97.06
99.30
13.52
15.89
15.80
13.71
15.04
5.33
37.66
97.80
14.94
10.62
Ö.D.
2.70
Ö.D.
3.83
Ö.D.
16.32
Ö.D.
İlk Bakla
Yüksekliği
(cm)
10.66 D
11.80 CD
13.86 AB
13.13 BC
15.13 A
11.56
BCD
7.78
0.040
Verim
(kg/da)
Tohumda
nem
oranı (%)
Dal
Sayısı
(adet)
100
Dane
Ağırlığı
(g)
Parsel
Çıkış
Oranı
(%)
Bakla
Sayısı
(adet)
122.51
129.36
127.67
107.63
96.42
6.91
7.00
7.08
6.76
7.00
2.26
2.06
1.93
1.86
2.20
17.83
17.64
18.08
17.61
17.66
97.66
98.00
97.00
98.00
96.66
50.53
51.40
44.33
48.53
48.93
116.66
7.03
2.40
18.05
96.33
60.40
14.60
Ö.D.
2.15
Ö.D.
29.71
Ö.D.
5.89
Ö.D.
1.11
Ö.D.
13.69
Ö.D.
Çizelgede görüldüğü gibi bu denemede soyada, sadece ilk bakla yüksekliği karakteri
yönünden, istatistiksel olarak fark bulunmuştur. İncelenen diğer karakterler yönünden
istatistiksel olarak fark bulunmamıştır.
İlk bakla yüksekliği karakteri incelendiğinde, en yüksek ilk bakla yüksekliği 15.13 cm
ile 4000 kg/da dozundan elde edilmiştir. En düşük ilk bakla yüksekliği değeri, 10.66 cm ile 0
kg/da dozundan elde edilmiştir.
BUĞDAY:
Bu denemede bitki materyali olarak Aydın-93 çeşidi kullanılmıştır. 2006 yılı Temmuz
ayında buğdayın ilk yıl ekimlerinin hasadı yapılmıştır. Ayrıca aynı yıl Kasım ayında
buğdayın ikinci yıl ekimi gerçekleştirilmiştir. İlk yıl hasadından sonra buğdaydan elde edilen
veriler Çizelge-2’de verilmiştir.
Çizelge-2:Buğday Denemesinin Birinci Yılında İncelenen Özellikler, Elde Edilen Veriler ve Oluşan Gruplar
Arıtma
Çamuru
Dozları
1000
Dane
Ağırlığı
(g)
Başakta
Dane
Ağırlığı
(g)
Başaklanma
Gün Sayısı
(gün)
Hektolitre
Ağırlığı
(kg/hl)
Parsel
Çıkış
Oranı
(%)
Bitki
Boyu
(cm)
Başakta
Dane
Sayısı
(g)
Hasat
İndeksi
(%)
m2’de
Başak
Sayısı
(adet)
0
33.37
1.71
163.00
79.66
95.50
102.66
50.43
33.29
711.10
1000
33.53
1.35
163.33
80.16
95.00
99.53
36.63
32.09
587.49
2000
32.45
1.62
163.33
79.75
97.66
102.93
47.26
32.53
581.94
3000
33.79
1.92
163.33
79.66
95.66
99.33
55.13
26.65
523.61
4000
32.00
1.52
163.33
79.83
97.66
98.60
43.60
23.55
568.05
5000
31.08
1.40
164.00
80.50
96.33
96.66
39.33
28.60
687.49
DK
EGF
8.16
Ö.D.
25.15
Ö.D.
0.52
Ö.D.
0.87
Ö.D.
2.15
Ö.D.
3.18
Ö.D.
20.19
Ö.D.
21.96
Ö.D.
17.15
Ö.D.
Verim
(kg/da)
704.28
A
645.80
AB
600.73
BC
589.74
BC
557.59
C
541.52
C
7.12
1.76
Çizelgede görüldüğü arıtma çamurunun farklı dozlarının buğday bitkisinin gelişimi
üzerine olan etkisinin incelendiği bu denemede sadece verim karakteri yönünden
uygulamalar arasında istatistiksel olarak fark bulunmuştur. En yüksek verim 0 kg/da
dozundan elde edilirken, en düşük verim 5000 kg/da dozundan elde edilmiştir. İncelenen
diğer karakterler yönünden, konular arasında istatistiksel olarak fark bulunmamıştır.
305
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
MERCİMEK:
Bu denemede bitki materyali olarak Fırat-87 çeşidi kullanılmıştır. 2006 yılı Temmuz
ayında mercimeğin ilk yıl ekimlerinin hasadı yapılmıştır. Ayrıca aynı yıl Kasım ayında
mercimeğin ikinci yıl ekimi gerçekleştirilmiştir. İlk yıl hasadından sonra mercimekten elde
edilen veriler Çizelge-3’te verilmiştir.
Çizelge-3:Mercimek Denemesinin Birinci Yılında İncelenen Özellikler, Elde Edilen Veriler ve Oluşan Gruplar
Arıtma
Çamuru
Dozları
0
1000
2000
3000
4000
5000
DK
EGF
1000
Dane
Ağırlığı
(g)
32.54
31.91
32.04
30.83
31.24
31.58
3.21
Ö.D.
%50
Çiçeklenme
Gün Sayısı
(gün)
167.00
166.66
167.00
166.33
166.33
166.66
0.63
Ö.D.
Parsel
Çıkış
Oranı (%)
Bitki
(cm)
97.33
98.33
96.66
98.33
97.66
99.00
2.87
Ö.D.
59.30
59.70
56.60
55.83
58.90
55.66
5.94
Ö.D.
Boyu
Bitkide
Bakla
Sayısı
(adet)
25.36
23.70
23.70
22.50
24.40
23.36
22.57
Ö.D.
Bitkide
Dal
Sayısı (adet)
Verim
(kg/da)
3.40
3.13
3.16
3.46
2.90
2.76
17.25
Ö.D.
135.51
128.96
135.71
140.77
135.01
136.10
7.64
Ö.D.
Çizelgede görüldüğü gibi, arıtma çamurunun farklı dozlarının mercimek bitkisinin
gelişimi üzerine olan etkisinin incelendiği bu denemede incelenen tüm karakterler yönünden,
uygulamalar arasında istatistiksel olarak fark bulunmamıştır.
Soya, buğday ve mercimek denemelerinde ayrıca, tüm parsellerden elde edilen
tohumların ağır metal, demir ve protein içerikleri incelenecektir. Örnekler laboratuara
gönderilmiş olup, sonuçlar henüz alınmamıştır. Ayrıca tüm parsellerden toprak örnekleri
alınmış ve bu topraklar pH, % kireç, organik madde, tekstür, toplam tuz, N, P, K, demir ve
ağır metal içeriklerinin tespiti amacıyla laboratuara gönderilmiştir. Henüz laboratuardan
sonuçlar alınmamıştır. Soya bitkisinde yağ ve yağ asitleri analizleri de yapılacaktır.
306
T.C.
TARIM VE KÖYİŞLERİ BAKANLIĞI
TARIMSAL ARAŞTIRMALAR GENEL MÜDÜRLÜĞÜ
GÜNEYDOĞU ANADOLU TARIMSAL ARAŞTIRMA
ENSTİTÜSÜ MÜDÜRLÜĞÜ
KOYUNCULUK
ARAŞTIRMALARI
DİYARBAKIR
2007
307
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
9. HAYVANCILIK
9.1 İvesi Koyunlarının Süt Veriminin Artırılması
Proje No
: TAGEM/HAYSÜD03/06/01/01
Projenin Adı
: İvesi Koyunlarının Süt Veriminin Artırılması
Projenin İngilizce Adı
:
Yürütücü Kuruluş
: Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü-Diyarbakır
İşbirliği Yapılan Kuruluş :Daire Başkanlığı (TAGEM)
: HAYSÜD
Projenin İlgili Olduğu AP
: Koyunculuk
Proje Lideri
: Dr. Bekir ANKARALI
Proje Yürütücüleri
: Nalan AKCA, M.Emin VURAL
Raporun İlgili Olduğu Dönem
: 01/01/2006 ile 31/12/2006 arası
Gelişme Raporu
:
Proje Hedeflerinin Gerçekleşme Durumu: 40
Başlıca Faaliyetlerin Gerçekleşme Durumu:80
Dönem Bulguları
Normal Doğumlar 11 Ocak
tarihinde
doğumlar başlamış 28 Şubat ‘ta
tamamlanmıştır. Kısırlığı azaltmak amacıyla 720 kulak nolu koçun 1 ay süreyle koyun
sürüsünde bırakılması sonucu 28 Martta tekrar doğumlar başlamış ve 9 Nisan sona ermiştir.
Doğumları takiben tüm koyunlar ve kuzuları ayrı bölmelere alınarak 3 gün boyunca gözetim
altında tutulmuş. Hem analar hem kuzuların ilk 12 saat içinde canlı ağırlıkları alınmış,
kuzulara kulak küpesi takılmıştır.
Erkek Kuzular 17 Nisan’da (Ort. 90 gün), Dişi kuzular 15 Mayıs’ta (Ort. 120 gün)
sütten kesilmişlerdir Erkek kuzular sütten kesildikten sonra günlük 100 gram kuzu besi yemi
ve yiyebildiği düzeyde (Ad-libitum) mercimek samanı ile besiye başlanmıştır. Erkek
kuzulardan damızlık fazlası olanlar satılmış olup, 33 baş erkek kuzu her koça 1-3 baş düşecek
şekilde analarının süt verimlerine göre (günlük 1000 gr dan fazla olanlar) damızlık olarak
seçilmişlerdir. Dişi Kuzulardan 115 baş kuzu damızlığa ayrılmıştır
Sağımlara, 2 Mart tarihinde günde tek sağım şeklinde başlanmış 21 Nisan itibariyle
kuzuların bir kısmının sütten kesilmesi ile günlük iki sağıma geçilmiş ve 3 Temmuzda
laktasyon dönemi sonlandırılmıştır. 2005 yılında gangrenli mastitis vakalarının yoğun bir
şekilde seyretmesi nedeniyle 2006 yılında sağımlar elle yapılmış ve gangrenli mastitis
vakalarında önemli bir ölçüde azalma görülmüştür. Laktasyon dönemi boyunca 30 gün ara ile
309
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
süt tartımları yapılmıştır. Laktasyon dönemini mütakip yaşlı, memesi kör, süt verimi az ve
aktinomikoz şüpheli olmak üzere 100 baş koyun
reformeye ayrılarak sürüden
uzaklaştırılmıştır.
1 Ağustos itibariyle 1 ay süreyle meraya ek olarak 600 gram kesif yemle flashing
uygulanmıştır. Aşım döneminde kullanılmak üzere Ceylanpınar TİGEM den anne süt verimi
300 kg dan fazla olacak şekilde 33 baş Erkek toklu seçilmiş, kan laboratuar sonuçlarının
elimize ulaşması ile 10 başı satın alınmıştır. Laboratuar sonuçlarının geç ulaşması nedeniyle
tokluların alınması gecikmiş olduğundan 25 Ağustos tarihinde aşımlara başlanmış, 9 Ekim
tarihine kadar sürdürülmüştür. Geçen yılarda uygulandığı gibi 23 Ekim-24 Kasım tarihleri
arası 1 baş koç (418 kulak nolu) Koyun sürüsüne serbest aşım amacıyla bırakılmıştır.
Çizelge 1: 2005 yılı Sağım Dönemi Laktasyon Verileri
Koyunların
Yaşı
n
2 Yaşlı
3 Yaşlı
4 Yaşlı
5 ve yukarı
Toplam
99
36
24
56
215
Laktasyon Süresi
Günlük Süt verimi
Laktasyon Süt Verimi
En Az
En Çok
Ort.
En Az
En Çok
Ort.
En Az
En Çok
Ort.
129
133
123
121
213
203
205
206
181
174
174
175
281
254
635
334
1.403
1.367
1.923
1.717
913
838
946
833
42.99
39.62
106.18
50.77
283.34
246.03
340.37
324.51
165.18
146.10
164.81
145.92
Çizelge 2: 2006 yılı Sağım Dönemi Laktasyon Verileri
Koyunların
Yaşı
2 Yaşlı
3 Yaşlı
4 Yaşlı
5 ve yukarı
Toplam
n
23
10
1
43
75
242
Laktasyon Süresi
Günlük Süt verimi
Laktasyon Süt Verimi
En Az
En Çok
Ort.
En Az
En Çok
Ort.
En Az
En Çok
Ort.
128
166
147
244
776
531
38,04
125,77
78,6
128
171
152
258
1.602
893
41,51
240,28
135,56
129
125
172
173
155
155
180
123
1.525
1.281
772
674
28,98
19,92
196,67
193,5
118,85
103,7
Çizelge 3: Test adayı Koçlar ve doğan yavru sayıları (2006 yılı)
KOÇLAR
ERKEK
DİŞİ
BABA YOK
63
70
117
166
276
363
458
480
488
535
663
711
720
905
TOPLAM
12
3
13
17
10
8
5
22
1
7
9
16
8
30
12
1
16
18
19
3
3
17
1
5
11
19
10
29
168
176
Abort ve Ölü
TOPLAM İKİZ
Doğum
0
24
3
4
29
2
35
4
1
30
2
1
12
1
8
1
1
40
8
2
12
20
1
35
5
3
21
2
2
61
6
8
310
352
36
ÜÇÜZ
1
1
2
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
Babaları belli olmayan kuzular kulak anne kulak numaralarının yanlış okunması veya
kulak numarası ve tetovirin, çiğnenme silikleşme ve düşmesi sonucu babası tespit
edilemeyen kuzulardır.
Dönem Başarı Durumu: 50
Yapılan ve Yapılması Düşünülen Ara Yayınlar :
Darboğazlar:
Enstitünün mera alanı olarak kullanılabilecek arazinin büyük bir kısmı Kent Orman
Projesine tahsis edilmesi nedeniyle zaten az olan mera alanları daha da azalmıştır. Bu nedenle
suni meraların oluşturulması gerekmektedir.
Yemleme ağıllar içerisinde yapıldığından ve ek yemleme yeri şu an için mevcut
olmadığından dolayı, ağıl zemininin kış aylarında ıslak olması sonucunda koyunlarda ve
kuzularında solunum sistemi sorunları şekillenmektedir. Yemlemenin ayrı bir yerde
yapılması solunum sistemi hastalıklarını önemli ölçüde azaltacaktır
Projede Önerilen Değişiklikler:
İvesi Koyunlarının Halk Elinde Islah Projesi nde kullanılmak üzere Şanlıurfa ‘da
bulunan Ara Elit Sürüye Koç takviyesi yapılması. 2007 yılı ve takip eden yıllarda elimizde
daha fazla sayıda erkek kuzu bulundurarak Ara Elit ve Taban sürülerin damızlık ihtiyacının
karşılanması.
Enstitümüz Personellerinden Veteriner Hekim Polat İPEK, Veteriner Hekim Ahmet
KARATAŞ, Veteriner Hekim Semih Türker GÖZÜBÜYÜK ve Veteriner Hekim Nizamettin
YÜCEDAĞ ’ın projeye dahil olması.
Materyal ve Metot:
31 Aralık 2006 tarihi itibari ile 50 baş koç (2 baş arama, 19 baş aday koç 29 baş Test
Adayı Koçların Damızlık olarak ayrılan Yavruları), 378 baş anaç koyun, 116 baş damızlık
dişi toklu, 33 baş damızlık Erkek Toklu Toplam 577 baş koyun projenin materyalini
oluşturmaktadır.
Proje Faaliyet Takvimi:
Süt tartımları doğumlardan sonraki 7. günde ve 21 gün aralıklar ile yapılacaktır.
Ağustos ayında sıfat gerçekleştirilecektir. Sıfat tarihinden 15 gün öncesinden koyunların
kondisyonları dikkate alınarak koç katım öncesi ek yemleme yapılacak koç katım tarihinden
itibaren 15 gün sürdürülecektir. Kırkımlar ve aşılamalar zamanında yapılacaktır.
İvesi Koyunlarının Halk Elinde Islah Projesi nde kullanılmak üzere Ara Elit Sürüye
Koç takviyesi yapılacaktır.
Personel:
Veteriner Hekimi
Zooteknist
Sağlık Teknisyeni
İşçi
: 1 (Mevcut) + 4 (Projeye dahil edilmesi düşünülen)
:1
:1
: Hizmet alımı ortalama 7 işçi
311
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
Bütçe:
2006 yılı toplam bütçesi 235.000 YTL’dir.
Proje Harcamaları :
Bütçe Harcamaları Özeti:
Dönemi
Yatırılan
123 627
Kullanılan
YTL
120 600
3027
149.342
149.342
0
206.000
206.000
0
123 627
120 600
3027
YTL
01.01.2004
31.12.2004
01.01.2005
31.12.2005
01.01.2006
31.12.2006
TOPLAM
312
Kalan
YTL
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
9.2 İvesi Koyunlarının Halk Elinde Islahı
Proje No
: TAGEM/ HAYSÜD
Projenin Adı
: İvesi Koyunlarının Halk Elinde Islahı
Projenin İngilizce Adı
:
Yürütücü Kuruluş
: Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü-Diyarbakır
İşbirliği Yapılan Kuruluş :Daire Başkanlığı (TAGEM)
: HAYSÜD
Projenin İlgili Olduğu AP
: Koyunculuk
Proje Lideri
: M.Emin VURAL
Proje Yürütücüleri
: Nalan AKCA
Raporun İlgili Olduğu Dönem
: 01/01/2006 ile 31/12/2006 arası
Gelişme Raporu
:
Proje Hedeflerinin Gerçekleşme Durumu: 10
Başlıca Faaliyetlerin Gerçekleşme Durumu: 10
Dönem Bulguları
Enstitümüzde Yapılan Çalışmalar:
Doğumlar 11 Ocakta başlamıştır. Erkek Kuzulardan 33, Dişi Kuzulardan 115 baş
damızlık olarak ayrılmıştır. Sağımları müteakkip birer ay arayla süt kontrolleri yapılmıştır.
2006 Aşımlarında kullanılmak üzere Ceylanpınar TİGEM ‘den 10 baş koç satın alınmıştır..
Koçların labaratuar kan muayene sonuçlarının geç gelmesi nedeniyle aşımlara 25 Ağustosta
başlanılabilmiştir. Normal aşımların tamamlanmasından 1ay sonra 1 baş koç, koyunların
arasına bırakılmıştır.
Şanıurfada Yapılan Çalışmalar:
Şanlıurfa İli Damızlık Koyun-Keçi Yetiştiricileri Birliğini kurulmuştur. Projenin
yürütülmesi amacıyla çitçi ve koyunların seçilmesi, Şanlıurfa İli Damızlık Koyun-Keçi
Yetiştiricileri Birliğinden kaynaklanan çeşitli sorunlar nedeniyle gecikmiş olup, çiftçi ve
koyun seçimleri 02-07 Ekim tarihlerine sarkmıştır. Seçimler sonucu 11 köy ve mezra dan 39
çiftçi seçilmiş ve bunlara ait 6350 baş koyun projede kullanılmak üzere kulak küpesi ile
numaralandırılmıştır. 9 Kasım tarihinde Enstitümüz Müdürü ve Şanlıurfa İli Damızlık
Koyun-Keçi Yetiştiricileri Birliği arasında noter sözleşmesi imzalanmıştır. Proje yürütücüsü
seçimi yapılmıştır. Hak edişlerin çiftçiye ödenmesi için gerekli çalışmalar tamamlanmış
ancak , çiftçilerin hak edişleri 2006 yılı içerisinde Birlik Hesabına yatmadığı için
ödenememiştir.
Dönem Başarı Durumu: 10
313
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
Yapılan ve Yapılması Düşünülen Ara Yayınlar :
Darboğazlar:
Şanlıurfa İli Damızlık Koyun-Keçi Yetiştiricileri Birliğinden kaynaklanan çeşitli
sorunlar nedeniyle hakedişlerin hazırlanması gecikmiş olduğundan köylüye herhangi bir
ödeme yapılamamıştır. 2006 yılı Hakedişlerinin 2007 yılına aktarılma işlemlerinin
gerçekleştirilmiştir. Ödeneklerin serbest bırakılmasıyla çiftçilere ödemelere başlanacaktır.
Şanlıurfa İli Damızlık Koyun-Keçi Yetiştiricileri Birliğinin maddi sorunları nedeniyle
Proje Yürütücüsü göreve başlatılmamış olduğundan 2007 doğum mevsiminde doğan
kuzuların kulak numaralarının takılması ve kayıtlara işlenmesi işlemleri yapılamamıştır.
Elit ve Ara Elit sürülerde 21 günde bir süt kontrolü yapılacaktır. Taban sürülerde ise
koyunların laktasyon süreleri saptanacaktır
Projede Önerilen Değişiklikler:
Harran Üniversitesi Ziraat Fakültesi Zootekni Bölümünden Yrd. Doç. Dr. Seyrani
KONCAGÜL ’ün projeye dahil olması
Enstitümüz Personellerinden Veteriner Hekim Polat İPEK, Veteriner Hekim Ahmet
KARATAŞ, Veteriner Hekim Semih Türker GÖZÜBÜYÜK ve Veteriner Hekim Nizamettin
YÜCEDAĞ ’ın projeye dahil olması
Materyal ve Metot:
Enstitümüzde bulunan çekirdek sürü :31 Aralık 2006 tarihi itibari ile 50 baş koç (2
baş arama, 19 baş aday koç 29 baş Test Adayı Koçların Damızlık olarak ayrılan Yavruları),
378 baş anaç koyun, 116 baş damızlık dişi toklu, 33 baş damızlık Erkek Toklu Toplam 577
baş koyun projenin materyalini oluşturmaktadır.
Şanlıurfa : Halk Elinde bulunan 6050 baş koyun 300 baş koç
Proje Faaliyet Takvimi:
Enstitimüzde bulunan Test adayı koçların 2005 yılında doğan kızlarının, doğum
yapacak olmasından dolayı, 2007 yılında doğumları müteakip, 21 gün aralıklarla süt
kontrolleri yapılacaktır. Şanlıurfa İlinde bulunan Elit ve Taban sürülerinin ihtiyaçlarını
karşılamak amacıyla, önümüzdeki yıl ve diğer yıllar daha fazla sayıda damızlık Erkek Kuzu
elde tutulacak ve aşım olgunluğuna eriştikten sonra ya uygun fiyatla çiftçiye verilecek veya
süt verimi yüksek olarak tespit edilen koyunlarla takas edilecektir. Halk elinde bulunan
sürülerdeki koyunlar meme ve vücut yapılarına göre kontrolden geçirilecektir.700 başlık Ara
Elit Sürü bu kontroller neticesinde durumu en iyi olan sürülerden seçilecektir. Ara Elit
Sürülere Enstitümüzden koç takviyesi yapılarak 2007 aşım döneminde elde aşım uygulaması
yapılacaktır.
.
Personel:
Veteriner Hekimi
: 1 (Mevcut) + 4 (Projeye dahil edilmesi düşünülen)
Zooteknist
:1
Sağlık Teknisyeni
:1
Bütçe: 2006 yılı bütçesi 165100 YTL’dir.
Proje Harcamaları :
Bütçe Harcamaları Özeti:
Birlik 2006 bütçesi hesaplarına aktarıldıktan sonra %25’ini proje yürütme giderleri
olarak kesinti yapacak ve kalan parayı yetiştiricilerin hesabına aktaracaktır.
314
T.C.
TARIM VE KÖYİŞLERİ BAKANLIĞI
TARIMSAL ARAŞTIRMALAR GENEL MÜDÜRLÜĞÜ
GÜNEYDOĞU ANADOLU TARIMSAL ARAŞTIRMA
ENSTİTÜSÜ MÜDÜRLÜĞÜ
TOHUMLUK ÜRETİMİ
ÇALIŞMALARI
DİYARBAKIR
2007
315
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
10. ÜRETİM-İŞETME-ATÖLYE
2005/2006 Kademeli Tohumluk Üretim Raporu
Diyarbakır İl sınırları içerisinde faaliyet gösteren Güneydoğu Anadolu Tarımsal
Araştırma Enstitüsü, 1962 yılından beri bölgenin ekolojisine uygun, kaliteli, yüksek verimli
hastalık ve zararlılara dayanıklı değişik ürün gruplarında, yeni çeşit geliştirme çalışmaları
yürüterek, tescil edilen çeşitlerin değişik sınıf ve kademede üretimini gerçekleştirmek sureti
ile bölge çiftçisine hizmet vermektedir.
Bu çalışma kapsamı içerisinde şimdiye kadar geliştirmiş olduğu çeşitler aşağıya
çıkarılmıştır.
Makarnalık Buğday
Diyarbakır-81
Fırat-93
Aydın-93
Harran-95
Ceylan-95
Altıntoprak-98
Sarıçanak-98
Arpa
Şahin-91
Sur-93
Kırmızı Mercimek
Yerli Kırmızı
Seyran-96
Fırat-87
Çağıl
Altıntoprak
Ekmeklik Buğday
Kop
Malabadi
Nurkent
Karacadağ-98
Nohut
Diyar-95
ILC-482
Pamuk
Dicle-2002
2005/06 Elit Tohumluk Üretim Ekim Planı
Çeşit
Miktar(kg) Alan (da)
Sarıçanak-98
400
30
Aydın-93
200
20
Harran-95
100
10
Fırat-93
50
5
Şahin-91
50
5
Fırat-87
40
4
TOPLAM
840
74
2005/06 Kademeli Tohumluk Üretim Ekim Planı
Sarıçanak-98
15.070
685
Aydın-93
13.200
600
Ceylan-95
5.000
200
Fırat-93
3.960
180
Nurkent
1.210
55
Şahin-91
1.600
100
Fırat-87
1.100
100
TOPLAM
41.140
1.920
GENEL TOPLAM
41.980
1.994
317
Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü
2005-2006 Yılı Gelişme Raporu
2005- 2006 KADEMELİ TOHUMLUK ÜRETİMİ
TÜR
ÇEŞİT
SINIF-KADEME
ÜRETİM (Kg)
Buğday
Buğday
Buğday
Sarıçanak-98
Sarıçanak-98
Sarıçanak-98
Orijinal-I
Anaç
Sertifikalı-I
5.000
12.000
110.000
Buğday
Aydın-93
Orijinal-I
2.000
Buğday
Fırat-93
Orijinal-I
1.000
Buğday
Buğday
Nurkent
Nurkent
Anaç
Sertifikalı-I
150
16.500
Arpa
Arpa
Arpa
Şahin-91
Şahin-91
Şahin-91
Orijinal-I
Anaç
Sertifikalı-I
1.250
2.000
14.000
Mercimek
Fırat-87
GENEL TOPLAM
Anaç
1.000
164.900
*Çizelgede, tohumluk vasfını taşımayanlar belirtilmemiştir.
318

Hacettepe Üniversitesi`nde Dostluk Konseri

Sosyodemografik Özellikler, Bireysel ve Ailesel

6831 Sayılı Orman Kanunun Bazı maddelerinin Değiştirilmesine

25Fazla Verim

TYB çalışma grubu_Vicdan Acar - TC Gıda Tarım ve Hayvancılık

Güngör Tarım ileri teknolojisi ile sizlere en güçlü çözümler sunar.

Ürün Kataloğu - Şakalak Tarım Makina

Model HBM - Özdöken