Mevzuat Analiz-4 Kasım/2014 09.12.2014 Çok sık/geniş kapsamlı değişiklikler, yeni düzenlemeler nedeniyle takibi gün geçtikçe zorlaşmakta olan mevzuatta: Mülki İdare Amirleri /halkımızın büyük bir bölümünü ilgilendirmekte olanları üzerinde son iki ay içinde (Kasım 2014) meydana gelmiş yenilik/değişikliklere ilişkin olarak; kıdemli denetim elemanı gözünden yapılmış derleme ve seçilmiş mevzuatın (yönetici) özetleri ve pratik bazı bilgilerin, yasama/yürütme/yargı bölümlerine ayrılmış olarak, yararlı olabileceği görüşü ile, erişim adresleri/ esas metinleriyle birlikte gönderilmiştir. İyi okumalar, işlerinizde başarı ve yaşamınızda mutluluklar diler; sorularınızı, öneri ve eleştirilerinizi bekler; selam, sevgi ve saygılar sunarım. Mahmut ESEN Mülkiye Başmüfettişi İletişim: [email protected] MEVZUAT BÜLTENİ ( Kasım/2014) I-YASAMA BÖLÜMÜ 1-5.11.2014 gün ve 6564 sayılı “Yükseköğretim Personel Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun” 14.11.2014 gün ve 29175 sayılı R.G. yayımlanmıştır. Kanunla, öğretim elemanlarının özlük haklarında kısmi iyileştirmeler yapılmış, bu bağlamda öğretim elemanlarına en yüksek Devlet memurunun brüt aylığı baz alınarak hesaplanacak olan “yüksek öğretim tazminatı” ve “akademik teşvik ödeneği” adı altında iki tür ödeme yapılması kabul edilmiştir. Akademik teşvik ödeneği ödemesi sürekli olmayıp, her takvim yılında, bir önceki yılda yürütülmüş akademik çalışmalar sonucu alınmış olan otuz ve üzeri teşvik puanı baz alınarak ödeme yapılacaktır. Kanunla getirilmiş bu (YÖT/ATÖ) düzenlemeler sonucunda, en yüksek (100) teşvik puanı ve 2014 yılında geçerli memur maaş katsayıları üzerinden, toplam olarak net: Profesörler aylıklarında 726 + 726=1452 TL Öğretim görevlileri aylıklarında 840 + 508,2=1348,2 TL miktarında iyileştirme gerçekleştirilmiş olmaktadır. 2-Yabancılık unsuru taşıyanlar da dâhil olmak üzere uyuşmazlıkların tahkim veya alternatif uyuşmazlık çözüm yöntemleriyle çözülmesini sağlamak üzere, tüzel kişiliği haiz, özel hukuk hükümlerine tabi İstanbul Tahkim Merkezi kurulması ile Merkezin teşkilat ve faaliyetlerine ilişkin usul ve esasları düzenlemeyen, 20.11.2014 gün ve 6570 sayılı, “İstanbul Tahkim Merkezi Kanunu”, 29.11.2014 gün ve 29190 sayılı R.G. yayımlanmıştır. Uyuşmazlıkların çözümü için Merkez bünyesinde, Milli ve Milletlerarası iki ayrı tahkim divanı oluşturulmuştur. 3-19.11.2014 gün ve 6569 sayılı, 26.11.2014 gün ve 29187 sayılı R.G. yayımlanmış, “Türkiye Sağlık Enstitüleri Başkanlığı Kurulması İle Bazı Kanun Ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun” ile; Sağlık bilim ve teknolojileri alanında ülkemizin ileri teknoloji ve inovasyon ihtiyacını karşılamak, bilimsel araştırmalar yapmak,/yaptırmak, Ar-Ge’lere katkı sağlamak vb. görevleri yerine getirmek amacıyla, kamu tüzel kişiliğine ve bilimsel/idari özerkliğe sahip, özel bütçeli, özel hukuk hükümlerine tabi, Sağlık Bakanlığı ile ilgili, merkezi İstanbul’da Türkiye Sağlık Enstitüleri Başkanlığı ( TÜSEB) kurulmuştur. TÜSEB’de İş Kanununa göre çalıştırılacak personel için değişik unvanlarla 400 adet kadro belirlenmiştir. 2 Kanunda yer alan çeşitli hükümlere göre:  Yüksek lisans, doktora, tıpta, eczacılıkta, diş hekimliğinde ve veteriner hekimliğinde uzmanlık eğitimi ve bilimsel çalışmaları, Kanunla kurulmuş olan yedi enstitüde yapılabilecektir.  Sağlık Bakanlığı döner sermaye hesabından çalışanlara özellikli tıbbi işlemler karşılığı yapılacak ek ödemelerdeki yüzde 800 ve yüzde 700 oranları bir kat artırılarak uygulanacaktır.  4.11.1981 tarihli ve 2547 sayılı Yükseköğretim Kanununda çok sayıda değişiklik yapılmış, ek ve geçici maddeler eklenmiştir.  12/11/2012 tarihli ve 6360 sayılı Büyükşehir Belediyeleri İlgili Kanunun 3’ncü maddesine bir fıkra eklenmiş, tüzel kişiliği kaldırılan belde ve köylerde 657 sayılı DMK’ nun Kanunun 86 ncı maddesine göre açıktan vekaletle atanmış olan ebe ve hemşirelerin görevlerine devam edecekleri açıklanmıştır. 4-21.10.2014 gün ve 6562 sayılı, 4.11.2014 gün ve 29165 sayılı R.G. yayımlanmış, “Yükseköğretim Kurumları Teşkilatı Kanunu İle Bazı Kanun Ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun” ile 2809 sayılı Yükseköğretim Kurumları Teşkilatı Kanununun ek 19 uncu maddesinde yapılmış bir değişiklikle, Gebze Yüksek Teknoloji Enstitüsü yerine Gebze Teknik Üniversitesi adıyla yeni bir üniversite kurulmuştur. Bu bağlamda öğretim elemanı ve diğer hizmet sınıflarından 306 +127=423 adet yeni kadro ihdas edilmiştir. 5-Ticari iletişimi, hizmet sağlayıcı ve aracı hizmet sağlayıcıların sorumluluklarını, elektronik iletişim araçlarıyla yapılan sözleşmeler ile elektronik ticarete ilişkin bilgi verme yükümlülüklerini ve uygulanacak yaptırımları kapsayan, “Elektronik Ticaretin Düzenlenmesi Hakkında Kanun” 23/10/2014 gün ve 6563 sayılı, 5.11.2014 gün ve 29166 sayılı R.G. yayımlanmıştır. Kanunla, 5809 sayılı Elektronik Haberleşme Kanununun 50 nci maddesinde ek/değişiklikler de yapılmıştır. Yapılmış bu düzenlemelerle işletmecilere, sundukları hizmetlere ilişkin olarak abone ve kullanıcılarla, önceden izinleri alınmaksızın elektronik haberleşme vasıtalarının kullanılması suretiyle pazarlama veya cinsel içerik iletimi gibi maksatlarla haberleşme veya hizmetlerine ilişkin siyasi propaganda yapmaları yasağı getirilmiştir. 6-06.11.2014 gün ve 6566 sayılı, 14.11.2014 gün ve 29175 sayılı R.G. yayımlanan “Eczacılar Ve Eczaneler Hakkında Kanun İle Bazı Kanun Ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun “ ile uzman eczacılık ihdas edilmiş, hastanelerde (yatak sayılarına göre) uzman eczacı istihdamı esası getirilmiştir. 3 7-Toplu taşıma hizmetleri, turizm taşımacılığı yapılan araçlarla sağlanan taşıma hizmetleri ve özel ve kamu şehirle arası toplu taşıma hizmetleri ile yolcu gemileri ile verilen hizmetlerin engelliler için erişilebilir duruma getirilmesi konusunda bazı düzenlemeler getiren, 18.11.2014 gün ve 6567 sayılı, “Engelliler Hakkında Kanunda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun” 28.11.2014 gün ve 29187 sayılı R.G. yayınlanmıştır. II-YÜRÜTME ve İDARE BÖLÜMÜ 8-Gerçekleştirilmesi planlanan projelerin çevreye olabilecek olumlu ve olumsuz etkilerinin belirlenmesinde, olumsuz yöndeki etkilerin önlenmesi ya da çevreye zarar vermeyecek ölçüde en aza indirilmesi için alınacak önlemlerin, seçilen yer ile teknoloji alternatiflerinin belirlenerek değerlendirilmesinde ve projelerin uygulanmasının izlenmesi ve kontrolünde sürdürülecek çalışmaları düzenleyen, Çevre ve Şehircilik Bakanlığınca hazırlanmış olan “Çevresel Etki Değerlendirilmesi Yönetmeliği, 25.11.2014 gün ve 29186 sayılı R.G. de yayımlanmış ve bir yıl önce (03.10.2013 gün ve 28784 R.G. de) yayımlanmış olan eski Yönetmelik yürürlükten kaldırılmıştır. Son Yönetmelik, ülkemizde ilk kez 1993 yılında yayımlanmıştır olan ÇED Yönetmeliklerinin ( değişiklik yapılmasına ilişkin olanlar hariç) dokuzuncusudur. 9-7.11.2013 gün ve 6502 sayılı Tüketicin Korunması Hakkında Kanun’ a dayalı olarak Gümrük ve Ticaret Bakanlığınca 27.11.2014 gün ve 29188 sayılı R.G. yayımlanmış, tüm tüketicileri yakından ilgilendirmekte olduğu için el altında tutulmasında yarar görülen ikincil mevzuat aşağıya çıkarılmıştır. a)-Tüketici işlemleri ile tüketiciye yönelik uygulamalardan doğabilecek uyuşmazlıklara çözüm bulmak amacıyla tüketici hakem heyetlerinin kuruluş, çalışma usul ve esaslarının düzenlendiği; yeterlik koşulları taşımayan ( hakem heyetleri kaldırılacak) ilçeleri kapsamayan “Tüketici Hakem Heyetleri Yönetmeliği”; b)-Satıcı veya sağlayıcı ile tüketicinin eş zamanlı fiziksel varlığı olmaksızın, mal veya hizmetlerin uzaktan pazarlanmasına yönelik olarak oluşturulmuş bir sistem çerçevesinde, taraflar arasında sözleşmenin kurulduğu ana kadar ve kurulduğu an da dahil olmak üzere uzaktan iletişim araçlarının kullanılması suretiyle kurulan sözleşmelere ilişkin usul ve esasları düzenleyen, “Mesafeli Sözleşmeler Yönetmeliği”, c)-Tüketicinin konut amaçlı bir taşınmazın satış bedelini önceden peşin veya taksitle ödemeyi, satıcının da bedelin tamamen veya kısmen ödenmesinden sonra taşınmazı tüketiciye devir veya teslim etmeyi üstlendiği sözleşmeye göre satışalrın usul ve esaslarını düzenleyen “Ön Ödemeli Konut Satışları Hakkında Yönetmelik”, 4 d)-Kanunla GİHS’dan ihdas edilmiş olan 500 adet “Tüketici Hakem Heyeti Raportörü” kadrosuna atanacak raportörlerin nitelikleri, atanması, görev ve yetkilerini düzenleyen, “Tüketici Hakem Heyeti Yönetmeliği;” (Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun’ a dayalı olarak daha önce (13.06.2014 gün ve 29029 sayılı, 27.06. 2014 gün ve 29043 sayılı, 28.06.2014 gün ve 29044 sayılı, R.G.lerde) yayımlanmış yönetmeliklerin listesi bütünlük sağlanması açısından aşağıya çıkarılmıştır. -Garanti Belgesi Yönetmeliği”; -Satış Sonrası Hizmet Yönetmeliği” “ -Tanıtma ve Kullanma Kılavuzu Yönetmeliği”; -Fiyat Etiketleri Yönetmeliği” -Tüketici Ödülleri Yönetmeliği”) 10- Sağlık Bakanlığına bağlı İl Sağlık Müdürlükleri ve bağlı birimlerinde görev yapan personele, Türkiye Halk Sağlığı Kurumuna bağlı merkez laboratuvarları, Halk Sağlığı Müdürlükleri ve bağlı birimlerinde görev yapan personele, Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu Analiz ve Kontrol Laboratuvarlarında sağlık ve yardımcı sağlık hizmetleri ile teknik hizmetler sınıfında fiilen görev yapan personele, döner sermayelerinden yapılacak ek ödemenin oran, usul ve esaslarını belirleyen, “Sağlık Bakanlığı Ve Bağlı Kuruluşları Personeline Ek Ödeme Yapılmasına Dair Yönetmelik” 28.11.2014 gün ve 29189 sayılı R.G. yayımlanmıştır. Bu Yönetmelik ile,  2012 yılında yayımlanmış (Kamu Hastaneleri Kurumu personelini de kapsayan) eski Yönetmelik yürürlükten kaldırılmıştır.(Kamu Hastaneleri Kurumuna bağlı sağlık tesislerinde görevlilere yapılacak ek ödemeleri düzenleyen “Türkiye Kamu Hastaneleri Kurumuna Bağlı Sağlık Tesislerinde Görevli Personele Ek Ödeme Yapılmasına Dair Yönetmelik”, 14.02.2013 gün ve 28559 sayılı R.G. ayrıca yayımlanmıştır.)  Aylık olarak yapılan ek ödemelere, personelin almakta olduğu (makam, temsil/görev/dil tazminatları hariç) aylık tutarları üzerinden, unvan/görev yerlerine göre değişen ve aylık tutarlarının 1,5- 8 katını geçemeyeceği şeklindeki tavan muhafaza edilmiştir.  Merkez laboratuarlarında görev yapan personel de ek ödeme kapsamına alınmıştır. 5 11- İçişleri Bakanlığınca 27.11.2014 gün ve 29188 sayılı R.G. de aşağıdaki yönetmelikler yayımlanmıştır.  “Belediye Meclisi Çalışma Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik”,  “İl Genel Meclisi Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik”, Yönetmelik değişikleri ile, başkan ve meclis üyelerinin görüşmelere katılamayacağı durumlar, meclis üyeliğinin sona ermesi, meclisin feshi vb. konularında ek ve değişiklikler yapılmıştır. 12- 7.11.2014 gün ve 29168 sayılı R.G. yayımlanan, “Kamu Görevlerine İlk Defa Atanacaklar İçin Yapılacak Sınavlar Hakkında Genel Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik” ile kaymakam aday atamaları KPSS (Kamu Personel Seçme Sınavı) kapsamı dışına çıkarılmıştır. 13-Başbakanlığın 13.11.2014 gün ve 29174 sayılı R.G. yayımlanmış 2014/19 sayılı genelgeleriyle, Başbakan Yardımcısının başkanlığında sekiz bakanın katılımı ile “Uyuşturucu ile Mücadele Yüksek Kurulu” oluşturulmuştur. Mali ve Sosyal Güvenlikle İlgili Konular 14-10.09.2014 gün ve 6552 sayılı "Torba Yasa" ile, 4857 sayılı İş Kanunun 36 ve 56 maddelerinde yapılmış ek/değişikliklerle, işverenlere alt işverene iş vermeleri halinde bunların işçilerine ücretlerinin ödenip ödenmediği, yıllık izinlerini kullanıp kullanmadıklarının kontrolünü ve sonuca göre gereğini yerine getirmelerine yönelik yükümlülükleri bağlamında ikincil ihale mevzuatında değişiklikleri içeren: — Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik, — Kamu İhale Genel Tebliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ, 25.10.2014 gün ve 29156 sayılı R.G. yayımlanmıştır. 15-15.10.2014 gün ve 29176 sayılı R.G. de Maliye Bakanlığınca yayımlanmış olan VUK Genel Tebliğinde ( Sıra No:441) yeniden değerleme 2014 yılı için %10,11 olarak tespit ve ilan edilmiştir. 16- Prof Dr. Cem Kılıç ‘ın, “Hastanın Onayı Olmadan ‘İlave Ücret” Alınamaz”, başlıklı; vakıf üniversiteleri ile özel sağlık kurum ve kuruluşlarının SGK’dan aldıkları bedele ek olarak SGK ‘ya fatura ettikleri bedelin iki katına kadar hastalardan ilave ücret alabileceklerinin, ilave ücretin kapsam ve koşullarının açıklandığı yazısına (http://www.muhasebetr.com/ulusalbasin/haber_oku.php?haber_id=16902) adresinde erişebişirsiniz. 17-"Torba Yasa" olarak bilinen 10.09.2014 gün ve 6552 sayılı Kanunun 89. maddesi ile, 6245 sayılı Harcırah Kanununun 3. maddesindeki ödemelere esas alınan “memuriyet mahalli” tanımında yapılan değişiklik paralelinde, 6 Büyükşehir belediyelerinde il mülki sınırları içinde kalmak kaydıyla; a)- Memur ve hizmetlinin asıl görevli olduğu veya ikametgahının bulunduğu ilçe belediye sınırları içinde kalan ve yerleşim özellikleri bakımından bütünlük arz eden yerler, b)- İlçe belediye sınırları dışında kalmakla birlikte yerleşim özellikleri bakımından bu yerlerin devamı niteliğindeki mahaller, c)- Kurumlarınca sağlanan taşıt araçları ile gidilip gelinebilen yerlerin, Memuriyet mahalli olarak belirlendiğini; aynı büyükşehir belediye sınırları içinde hangi hallerde geçici/sürekli görev yolluğu ödemeleri yapılacağı hususlarını açıklayan, Maliye Bakanlığının “Harcırah Kanunu Genel Tebliği “ (Seri No: 39) 27.11.2014 gün ve 29188 sayılı R.G. de yayımlanmıştır. 18-“Sosyal Yardım Faaliyetlerine İlişkin Verilerin Paylaşıma Açılması” başlıklı, İdarecinin Sesi Dergisinin 162. Sayısı Temmuz-Ağustos Eylül 2014'de (yeni) yayımlanmış olan: Yaklaşık on beş milyon civarında dar gelirli ve muhtaç durumdaki kişilere yapılmakta olan, ülke sorunlarının kavranılması ve çözümlenmesinde özel bir öneme sahip, genel seçimlerde siyasal tercihlerin kullanılmasında etkili olduğu kanıksanmış sosyal yardım ve hizmetlerin genel bir değerlendirmesinin yapıldığı; 13.09.2014 günlü R.G. yayımlanmış olan “Sosyal Yardım Verilerinin Kaydedilmesi ve Paylaşılmasına İlişkin Yönetmelik” le düzenlenen konunun önemine dikkat çekilmesi, veri paylaşımı uygulamasının sürüncemede kalmaması için kamuoyunun aydınlatılmasını amacıyla hazırladığım bir yazıya (http://www.tid.web.tr/ortak_icerik/tid.web/162/19-%20Mahmut%20ESEN.pdf) adresinden erişebilirsiniz. 19- Mülkiyeliler Birliğince yeni oluşturulmuş olan Mülkiye İktisadi ve Sosyal Araştırmalar Merkezi (MİSAM) internet sitesinde raporlar bölümünde yayımlanan: a)- “Belediyelerimizin 2013 Yılı Faaliyetlerinin Değerlendirilmesi” başlıklı; kamu kurumlarınca hazırlanmış raporlara dayalı olarak belediyelerimizin 2013 yılı itibarıyla faaliyetleri, bütçe gerçekleşmeleri, mali vb. durumlarının incelendiği, belediyelerimizin genel durumları hakkında özlü bilgiler içeren tarafımdan hazırlanmış bir yazıya; b)- “2015 Merkezi Yönetim Bütçesi Ne Getiriyor” başlıklı; Kanun Tasarısı üzerinden, 2015 Yılı Merkezi Yönetim Bütçenin genel bir değerlendirmesinin yapıldığı; bütçe konusunun (kolay) anlaşılabilir hale getirilmesinin amaçlandığı, ülke sorunlarıyla ilgilenenlerin el altında bulundurulması gereken bazı özgün bilgilerin de (bütçe gelir/ gider kalemleri ve bunların toplam içindeki dağılımları; kamu personeli/kadro sayıları, kadroların mesleklere dağılımı vb.) yer aldığı tarafımdan hazırlanmış bir yazıya; (http://www.misam.org/ ) adresinden ulaşabilirsiniz. 7 III-YARGI BÖLÜMÜ (Önemli/ilginç bulduğum (yeni) yargı kararlarından) A) Anayasa Mahkemesi Kararları 20- 7.11.2014 gün ve E:2014/61, K: 2014/17 sayılı, aynı günlü R.G. yayımlanan, Y.D. kararında: 2547 sayılı YÖK’nun Ek Madde 64 yer alan “Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarih itibarıyla mesai saatleri dışında serbest meslek faaliyetinde bulunmakta veya özel kuruluşlarda çalışmakta olan öğretim üyeleri, bu maddenin yayımı tarihinden itibaren üç ay içinde bu faaliyetlerini sona erdirir; bu süre içinde sona erdirmeyen öğretim üyelerinin üniversiteyle ilişikleri kesilir.” düzenlemesine ilişkin iptal kararının R.G. yayımlanacağı tarihe kadar “ Yürürlüğünün Durdurulmasına karar verilmiştir. 21-Anayasa Mahkemesinin 12.11.2014 tarihli toplantısında alınmış olan kararlarla: a)-666 sayılı Kanun Hükmünde Kararname’nin eki, kapsamdaki memurlara yapılacak ek ödeme tutarlarını gösterir, (I) Sayılı Cetvel’in“A Aylıklarını 657 sayılı Devlet Memurları Kanununa Göre Alanlar” bölümünün (1) numaralı sırasının; A- (d) bendinde yer alan “…diğer illerin il özel idaresi genel sekreteri,…”ibaresinin, B- (e) bendinde yer alan “…büyükşehir belediyesi bulunmayan illerin il özel idaresi genel sekreter yardımcısı,…”ibaresinin, Anayasa’ya aykırı olduklarına ve iptallerine, iptal hükümlerinin, Kararın R.G.’de yayımlanmasından başlayarak altı ay sonra yürürlüğe girmesine, b)-Anayasa Mahkemesince daha önce iptal edilmesi nedeniyle yeniden düzenlenen 1700 sayılı Dahiliye Memurları Kanununun 2/B maddesindeki “Kaymakam adaylığı yazılı sınavına daha önce mülakatta üç defa başarısız olanlar katılamaz.” biçimindeki cümlesinin iptaline, c)-2942 sayılı Kanun’a eklenen geçici 6. maddenin (“Kamulaştırılmaksızın kamu hizmetine ayrılan taşınmazların bedel tespiti” başlıklı) 12-13’üncü fıkralarının, (“Mahkemelerce idare adına tescil kararı verilen kamulaştırmalarda tebligatlar ve diğer kamulaştırma işlemleri tamamlanmış sayılır…”) biçimindeki geçici 7. maddenin Anayasa’ya aykırı olduğuna ve iptaline, Karar verilmiştir. 22-Anayasa Mahkemesinin 04.12.2014 tarihli toplantısında alınmış olan kararlarla: a)-4982 sayılı Bilgi Edinme Kanun’un 2. maddesine eklenmiş (Ölçme, Seçme ve Yerleştirme Merkezi Başkanlığı tarafından uygulanan sınavlara ait soru ve cevaplar bu Kanun kapsamı dışındadır. ) 8 biçimindeki fıkranın Anayasa’ya aykırı olduğuna ve iptaline, kararın R.G’de yayımlanacağı güne kadar yürürlüğünün durdurulmasına, b)- 3.12.2010 günlü, 6085 sayılı Sayıştay Kanunu’nun 4.maddesinin (1) numaralı fıkrasının; (a) bendinde yer alan “…% 50’denfazla olan…” ibaresinin, (b) bendinde yer alan “Kamu payı % 50’den az olmamak kaydıyla…” ibaresinin, Anayasa’ya aykırı olduklarına ve iptallerine, kararın R.G.’de yayımlanmasından başlayarak altı ay sonra yürürlüğe girmesine; Karar verilmiştir. 23-Anayasa Mahkemesinin (I Bölüm) 2012/848 sayılı bireysel başvuru üzerine verildiği 17.7.2014 günlü kararında: “… Hrant Dink cinayetinde sorumlulukları ve ihmalleri olduğu iddia edilen Trabzon jandarma ve emniyet personeli ile İstanbul emniyet görevlileri ve mülki amirleri hakkında (özellikle) AİHM tarafından verilmiş 14.09.2010 tarihli karar üzerine yeniden açılan soruşturmanın bir bütün olarak etkili olmadığına ve Anayasanın 17. Maddesinin birinci fıkrasının (Herkes, yaşama, maddi ve manevi varlığını koruma ve geliştirme hakkına sahiptir.) Devletin usul hükümlülüğü yönünden ihlal edildiğine; ihlalin ve sonuçlarının ortadan kaldırılması için kararın bir örneğinin İstanbul ve Trabzon Cumhuriyet Başsavcılarına gönderilmesine…” karar verilmiştir. 24-Anayasa Mahkemesinin (II Bölüm) 2014/6585 sayılı bireysel başvuru üzerine verdiği 18.09. 2014 günlü kararında: 13 yaşındaki başvurucunun 27.06.2006 tarihinde Doğubayazıt ilçesinde Türkiye-İran sınırında hayvan otlattığı sırada, koyunların peşinden girdiği mayınlı sahada mayın patlaması sonucu yaralanması üzerine açtığı davada, tazminat taleplerinin reddedilmesi ve açtığı davanın makul sürede sonuçlandırılmaması nedeniyle Anayasa’da güvence altına alınmış haklarının ihlal edildiği iddiası üzerine: “…Yetkililerin tarafından alındığı belirtilen önlemlerin ve nöbetçi askerlerin uyarılarının sorumlu yetişkinler gibi davranması beklenmeyecek olan başvurucunun mayınlı sahaya girişini engellemediği, koyun sürülerin dahi tel örgülerin üzerinden aşabildiği, güvenlik önlemlerinin somut olayda yeterli düzeyde bulunmadığından; yaşam hakkının ihlal edildiğine ve yeniden yargılanmak üzere dosyanın ilgili mahkemesine gönderilmesine, Yargılama faaliyetinin toplam altı yıl yedi ay altı gün sürdüğü, davada başvurucunun yargılamanın uzamasına etkisi olmadığı, yargılama faliyettinde makul olmayan bir geçikmenin olduğu tespit edildiğinden; makul sürede yargılama hakkının ihlal edildiğine ve 5000 TL tazminat ödenmesine…” karar verilmiştir. 25-Anayasa Mahkemesinin (I Bölüm) 2013/293 sayılı bireysel başvuru üzerine verdiği 17.07. 2014 günlü kararında: 9 Telefon teli hırsızlığı şüphesi ile 3-6 Kasım 2001 tarihleri arasında Habur İlçe Jandarma K.lığında bulundukları süre içinde işkence ve kötü muamaleye marauz kaldıkları, şikayetleri kapsamında Jandarma personeli ve muayene eden doktorlar hakkındaki soruşturma ve kovuşturamaların etkili bir şekilde yapılmadığı, Anayasa’da güvence altına alınmış haklarının ihlal edildiği iddiası üzerine: “…Yargılama sürecinin 11 yıl 6 ay 14 gün sürdüğü, makul önem gösterilerek gerekli ivedilikle sonuçlandırıldığından bahsedilemeyeceği; Soruşturma ve davaların uzamasının bazı sanıklar hakkındaki suçların zaman aşımına uğramasına, bazı sanıklar hakkındaki cezaların da çok geç kesinleşmesine neden olduğu, bu durumada soruşturmanın etkili olduğundan söz edilemeyeceğinden; İşkence yasağının maddi ve usul yönlerinden ihlal edilmiş olduğuna, başvuruculara takdiren 40.000’er TL manevi tazminat ödenmesine karar…” verilmiştir. 26-Anayasa Mahkemesinin (II Bölüm) 2014/8463 sayılı bireysel başvuru üzerine verdiği 18.09. 2014 günlü kararında: Üyesi olduğu ( Eğitim SEN) sendikanın aldığı “uyarı grevi” adı altında işe gitmeme eylemine uyan ve iki gün işine gelmediği için uyarı cezası alan öğretmenin başvurusu üzerine: “….(Disiplin cezası işlemin iptaline ilişkin davada yeniden yargılama kararı verildiğinden) sendika hakkına yapılan müdahale nedeniyle Anayasa’nın 51. maddesinin ihlal edildiğine ilişkin tespitin yeterli olacağına…” karar verilmiştir. B)-Yargıtay Kararları 27-Tüketici mahkemelerince 4077 sayılı Tüketicinin Korunması Kanunu kapsamında verilmiş kararlara Yargıtay Başsavcılığının vaki itirazı üzerine Yargıtay Hukuk Dairelerince verilmiş ve 14.11.2014 gün 2917531, 2.11.2014 gün ve 29193 sayılı R.G. lerde yayınlanmış, geniş bir tüketici kitlesini ilgilendireceğini düşündüğüm bazı kanun yararına bozma kararlarından: a)-Elektrik faturasına yansıtılan kayıp kaçak bedelinin iadesine ilişkin tüketici hakem heyeti kararının iptali için dağıtıcı şirket tarafından açılmış davada: “…Enerji Piyasası Düzenleme Kurulunun elektrik faturalarında bulunacak ve ücretlendirilecek tarife unsurlarını belirleme yetkisine sahip olduğu; kayıp-kaçak bedelinin, Kurumun, Kanunun kendisine verdiği yetki çerçevesinde ve Kanunun temel amaçlarına uygun şekilde belirlediği bir bedel olduğu; bu nedenle, perakende satış lisansı sahibi dağıtım şirketlerinin tarifeleri uygulayıp uygulamama ve kayıp-kaçak bedelini tahsil edip etmeme gibi bir inisiyatifi bulunmadığına..” karar verilmiştir. ( 3. Dairenin 24.06.2013 gün ve E:2013/8530, K: 2013/10841 sayılı.) 10 b)-Konut kredisi kullanılması sırasında tahsil edilen dosya masrafının haksız şart olup olmadığı, tüketiciye iade edilip edilmeyeceğine ilişkin davalarda: aa)- “…Davalı bankanın tacir olup yaptığı masrafları tüketiciden isteme hakkı bulunduğu anlaşılmakla birlikte, somut uyuşmazlığın tüketici hukukundan kaynaklandığı da gözetildiğinde, bankanın ancak davaya konu kredinin verilmesi için zorunlu, makul ve belgeli masrafları tüketiciden isteyebileceğinin kabulünün gerektiği; banka tarafından ibraz edilmiş ekspertiz ve ipotek tesis ücretine ilişkin fatura bedellerinin davalı banka tarafından ilgilisine ödenip ödenmediğinin araştırılması ve hasıl olacak sonucu göre karar verilmesi gerektiğine…” karar verilmiştir. ( 13.Dairenin 04.09.2014 gün ve E:2014/25776, K: 2014/24919 sayılı.) bb)-“…Bankanın ancak davaya konu kredinin verilmesi için zorunlu, makul ve belgeli masrafları tüketiciden isteyebileceğinin kabulünün gerektiği; buna göre mahkemece davalı bankadan bu yönde deliler sorulduktan sonra, bilirkişi aracılığıyla kredinin kullanılması için zorunlu, makul ve belgeli masrafların neleri olduğunun tespiti noktasında rapor alınarak hasıl olacak sonuca göre karar verilmesi gerektiğine…” karar verilmiştir. ( 13.Dairenin 04.09.2014 gün ve E: 2014/25775, K: 2014/24918 sayılı.) c)-Taşıt kredisi kullanımından kaynaklanan masrafların iadesine ilişkin davada: “…Ticari kart kredisi, tüketici işlemi sayılamayacağı için tüketici sorunları hakem heyetinin ticari taşıt kredisi ile ilgili uyuşmazlıkla ilgili olarak karar verme yetkisinin olmadığına…” karar verilmiştir. (13.Dairenin 04.09.2014 gün ve E: 2014/25771, K: 2014/24914 sayılı) 11