Bölüm-1

www.BilZum.com
Bölüm-1
Temel
Bilgisayar
-1-
www.BilZum.com
Bilgisayar Nedir?
Bilgisayar, çok hızlı elektronik bir hesaplama makinesi
olup, özel olarak hazırlanmış verileri alır, hafızasında
yüklü olan programa göre işler ve sonucu çıktı olarak
verir.
Bu
işlemleri
yaparken
veriler
girilir,
işlenir,
depolanabilir ve çıkışı alınabilir. Bilgisayar işlem
yaparken hızlıdır, yorulmaz, sıkılmaz.
Depolama
Birimleri
Sonuçlar
İşlemci
Veriler
Girdi
Hafıza
Çıktı
Bilgisayarın Çalışma Şekli:
Giriş: Kişi tarafından veya bilgisayar tarafından sağlanan verilerdir. Bu veriler, sayılar,
harfler, sözcükler, ses sinyalleri ve komutlardır. Veriler giriş birimleri tarafından toplanır.
İşlem: Veriler insanların amaçları doğrultusunda, programın yetenekleri ölçüsünde işlem
basamaklarından geçer.
Bellek: Verilerin saklandığı yerdir. Giriş yapılan ve işlenen veriler bellekte saklanır.
Çıkış: Bilgisayar tarafından üretilen rapor, döküman, müzik, grafik, video ve resimlerdir.
İşlenmiş sonuçların yazılı olarak ekrandan veya diğer çıkış birimlerinden çıkarılmasıdır.
Bilgisayarı Oluşturan Öğeler:
Bir bilgisayar sistemi donanım ve yazılım sistemlerinden oluşur:
-2-
www.BilZum.com
Bilgisayar donanımı (hardware) : Bilgisayarların fiziksel kısımlarına donanım
denilmektedir. Elle tutulabilirler. Ekran, klavye, sabit disk (harddisk), fare, yazıcı, bellek,
mikroişlemci, tarayıcı gibi bileşenler donanımdır.
Bilgisayar yazılımı (software) : Donanımı kullanmak için gerekli programlardır. Bilgisayarın
nasıl çalışacağını söylerler. Belirli bir işlemi yapmak üzere bilgisayarda çalışırlar.
Bilgisayar yazılımı iki ana bölüme ayrılır: Sistem yazılımları ve uygulama yazılımları. Sistem
yazılımları; işletim sistemi, BIOS ve diğer destek programlarıdır. Örneğin Windows işletim
sistemi bir sistem yazılımıdır. Uygulama yazılımları ise paket programlar (Microsoft Office
Paketi) ve özel yazılımlar (Winamp, Winzip) gösterilebilir.
Bilgisayarın Tarihi Gelişimi:
Bilgisayarın tarihçesi hesaplama araçlarının tarihçesi ile başlar.
M.Ö. 2000 - Hesaplamalarda abaküs kullanımı.
10’luk sayma sisteminin kullanılması.
1642 - Blaise Pascal’ın ilk mekanik hesaplama aracını icat etmesi.
1670 - Leibniz’in Pascal’ın aracını dört işlem ve karekök alacak şekle getirmesi.
1842 - Charles Babbage’in karmaşık problemleri çözebilen fark makinesi ve analitik
makine planı.
1890 - Herman Holerith’in delikli kart sistemi kullanan makine geliştirmesi.
Lady Ada Lovalace programlama mantığını geliştirmesi.
George Boole ikili sayı sistemi ve işlemler konusundaki çalışmaları.
1939 - İlk elektro-mekanik bilgisayar:ABC (Atanasoff-Berry Computer).
1946 - İlk elektronik bilgisayar: ENIAC.
1946 - Bilgisayarlarda program ve hafıza
mantığının geliştirilmesi.
1951 - İlk ticari amaçlı bilgisayar: UNIVAC.
1958 - İlk transistörlü bilgisayarlar.
1964 - İlk entegre devreli bilgisayarlar.
1975 - İlk mikroişlemcili bilgisayarlar.
1980 - İlk kişisel bilgisayar (PC : personal
Computer).
İnsanoğlunun kullandığı ilk hesaplama aracı olan abaküs, bilgisayarın (Computer) atası
sayılır. Daha sonra bu alanda yapılmış çok sayıda mekanik aygıt bilgisayarın bugünkü
haline gelmesini sağlamıştır.
-3-
www.BilZum.com
M.Ö. 2000 –Abaküs –Bilgisayarın atası
ENIAC (İlk Elektronik Bilgisayar)
IBM 5100
IBM 5120
1975 – IBM ‘in ürettiği İlk
mikroişlemcili bilgisayarlar.
1980 – IBM ‘in ürettiği ilk kişisel
bilgisayar (PC : personal
Computer).
1946 yılında ENIAC adı verilen ilk elektronik bilgisayar Amerika'da bir Üniversitede
geliştirilmiştir. ENIAC, 30 ton ağırlığında, 20,000 vakum tüpünden oluşan dev bir bilgisayardı.
Zaman içinde daha küçük bilgisayarlar geliştirildi. 1980 yılında IBM firması, MS-DOS ile
çalışan IBM PC bilgisayarını piyasaya sürdü. Bu adımın ardından bilgisayar donanımı ve
yazılımı artık büyük bir endüstri haline gelerek bugünlere geldi.
Bilgisayarın “Özgeçmişi”
Computer kelimesi, İngilizcede “compute” (hesaplamak) fiilinden gelir. Türkçeye
“Hesaplayıcı” olarak geçmesi gerekirken, mantıksal işlemlerde de kullanılması sebebiyle
“bilgisayar” olarak yerleşmiştir.
Bilgisayarların geçirdiği evreleri dört kuşakta ele alabiliriz.
Birinci kuşak (1950–58): Radyo lambaları ile çalışan, soğutulması oldukça güç olan
dev bilgisayarlardır. Örneğin bu türlerin atası olan ENIAC, 30 ton ağırlığında olup,
düşman denizaltılarının kullandığı askeri şifreleri çözmek ve bombaların yörüngelerini
hesaplamak amacıyla kullanılmıştır.
İkinci kuşak (1958–64): Yarı iletkenlerin kullanılmasıyla transistörün bulunuşu sayesinde
daha hızlı ve güvenilir bilgisayarlar yapma imkânı doğmuştur. Ayrıca mıknatıslı disk
belleklerinin kullanılmasıyla, büyük çapta bilgiyi saklamak ve bilgiye hızlı bir şekilde
erişmek de mümkün hale gelmiştir. Ayrıca FORTRAN, COBOL ve ALGOL gibi üst düzey
-4-
www.BilZum.com
programlama dilleri ve bu diller ile bilgisayarın donanımı arasında bir köprü olan
işletim sistemleri de geliştirilmiştir.
Üçüncü
kuşak (1965–71): Transistörlerin yerine tümleşik devrelerin kullanılması,
bilgisayar ebatlarının küçülmesine, hızlarının ise eskilerle karşılaştırılmayacak kadar
artmasına yol açmıştır. Bu ise doğal olarak bilgisayar maliyetlerini azaltmış, böylelikle
daha önce genellikle Bilgi İşlem merkezlerinde görülen bilgisayarlar, iş yerlerinde de
kullanılmaya başlanmıştır.
Dördüncü
kuşak (1971- ): Bilgisayar hızlarının çok arttığı bir dönemdir. Donanım
üzerinde radikal denilebilecek çok büyük değişiklikler olmamakla birlikte, kullanılan
donanımların daha kaliteli ve daha hızlı olanları üretilmiştir. Gelişen donanım
özellikleriyle
birlikte
daha
önceki
bilgisayarlarda
görülmeyen
farklı
entegreler(bütünleşmiş birim) geliştirilmiştir. (Ses kartı, faks-modem kartı, TV-radyo kartı
gibi). Ancak yazılım alanında eski ile kıyas kabul edilmeyecek kadar yenilikler
olmuştur. 1980’li yılların başlarından itibaren bilgisayar artık evlere girmeye başlamıştır.
Bu bilgisayarlar, evlerde ve işyerlerinde kullanılan ve kısaca PC (Personel Computer)
olarak adlandırılan kişisel bilgisayarlardır. Aşağıda göreceğimiz gibi kişisel olarak
kullanılan bilgisayarlar da kendi aralarında değişik gruplara ayrılırlar.
PC Modelleri
Bilgisayarlar kullanılış şekline göre üçe ayrılır:
1. Masaüstü Bilgisayarlar:
a. Slim (İnce) Kasa PC: Son yıllarda artık pek üretilmeyen bu kasalar,
monitörün altına yatay olarak konulduğu için bilgisayar fazla yer işgal
etmez.
b. Tower (Kule) Kasa PC: Bu tür bilgisayar kasalarını büyük sistemlerde ve eski
modellerde görmek mümkündür. Eski bilgisayarlarda kullanılan anakart ve
diğer kartlar büyük ebatta olduğu için tercih edilen bu kasa türü, çok daha
yüksek kapasiteli küçük kartların üretilmesiyle artık standart PC’lerde
kullanılmamaktadır.
c. Mini Tower Kasa PC: Günümüzde en çok tercih edilen kasa tipidir. Slim
kasalara göre daha fazla genişleme yuvası olan, tower kasalara göre ise
daha az yer kaplayan bu kasalarda yeterli miktarda genişleme yuvası
bulunmaktadır.
2. Dizüstü Bilgisayarlar:
Taşınabilir
bilgisayarlar
masaüstü
bilgisayarlar
ile
kıyaslandığında
kapladıkları
alan,
isminden
de
anlaşılabileceği gibi çok azdır. Bazen notebook bazen de
laptop olarak isimlendirilirler.
Masaüstü
bir bilgisayar ile yapılabilen bütün işlemler,
dizüstü bilgisayarlar ile de yapılabilmektedir. Ancak
kullanılan malzemelerin özel olarak imal edilmiş ebatlarda
olmasından dolayı, bir dizüstü bilgisayarın fiyatı genellikle
daha fazladır.
-5-
Dizüstü bilgisayar
www.BilZum.com
Bu
tip bilgisayarların en büyük avantajlarından biri de, kullanılan batarya (pil)
kalitesine bağlı olarak, 2 – 8 saat kadar süreyle elektrik olmadan çalışabilmeleridir.
Dizüstü bilgisayarlara dışarıdan ayrı bir fare, klavye, monitör de eklenebilmektedir.
3. Cep Bilgisayarları:
Cep bilgisayarlar (Palmtop) ise elinize
sığacak küçüklükte PC 'lerdir. Bu küçük boyut
yüzünden pek çok standart donanımı içermezler.
Örneğin standart klavyeleri yoktur. Bu nedenle
de klavyesiz özel bir kalemle kullanılabilen
modelleri geliştirilmiştir.
TOSHIBA marka cep
bilgisayarı
HP marka cep
bilgisayarı
Yukarıda sayılan bilgisayar türlerinin yanı sıra, piyasada kullanımda
olan Apple Computer ürünü Macintosh bilgisayarlar da mevcuttur.
İşletim sistemi, mimari ve görünüm olarak standart PC'lerden farklı olan
bu bilgisayarlar ile standart bir PC’nin yapabildiği bütün işlemler
yapılabilir. Uzun yıllar boyunca sadece bir tek firma tarafından üretilmiş
olup, bu durum maliyetinin yüksek olmasına ve pazar payını büyük
oranda PC’lere bırakmasına neden olmuştur. Yayıncılık ve tasarım gibi
alanlarda tartışılmaz üstünlüğü vardır.
Bilgisayarın Kullanıldığı Alanlar
Hesaplama ve Analiz gerektiren tüm işlerde (mühendislik),
Veri yığını bulunan işlerde (nüfus idaresi, bankacılık, ...),
Haberleşmede,
Astronomi ve uzay bilimlerinde,
Basım-Yayında,
Tasarımda,
Maliyede,
Biyoloji-tıp alanında,
Eğitimde,
Orduda,
Tarımda,
Fotoğrafçılıkta,
Güzel Sanatlarda,
-6-
www.BilZum.com
Müzikte,
Rezervasyon, barkod sistemlerinde…
Bilgisayar Kullanımında Dikkat Edilmesi Gereken Güvenlik
Önlemleri:
Topraklı priz kullanılmalı,
Voltaj düşmelerine karşı kesintisiz güç kaynağı kullanılmalı,
Bilgisayarı kuralına uygun olarak açıp kapamalı,
Bilgisayarın bulunduğu ortam temiz ve havadar olmalı,
Bilgisayar manyetik alan oluşturacak cihazlardan uzak tutulmalı,
Bilgisayarın ömrünü olumsuz yönde etkileyen (toz, sigara dumanı,
nem, aşırı sıcak
ortam, direk güneş ışığı vb.) etmenlere dikkat etmeli,
Bilgisayar işlem yaptığı sırada kapatılmamasına özen gösterilmeli ve tüm programlar
kapatıldıktan sonra bilgisayar kapatılmalı.
Uzun
süre açık bırakılan bilgisayarın soğutucu sisteminin çalışıp çalışmadığı kontrol
edilmeli,
Gereksiz bilgiler silinerek kapasite rahatlatılmalıdır.
-7-

Download Report