BOYAMA HATALARI Zımpara çizgileri Solvent patlaması Boyada tozlanma Boya altında paslanma Metal gölgelenmesi Çatlama Boya matlaşması Kenar izleri Portakal yüzey Boya kırışması Krater- silikonlanma Peroxide lekesi Boya soyulması Zayıf örtücülük Vernik soyulması Boya akıntısı Boya deliklenmesi Su lekesi Boya soyulması Vernik sararması BOYAYI ETKİLEYEN ÇEVRESEL FAKTÖRLER Endüstriel atıklar Taş çarpması Hayvan pisliği Böcek zararı Kuş pisliği Asit yağmuru Asfalt lekesi Ağaç reçinesi Beton lekesi BOYAMA HATALARI Her gün kullandığınız ürünler ve aletler uygulamada güvenli olsalar bile, hatalar her zaman ve mesleğinizin her alanında ortaya çıkabilirler. Ancak bu gibi hatalardan çok şey öğrenebilirsiniz. Boyama işleminde şikayet almaktan mümkün olduğunca kaçınılmalıdır. Çünkü bu gibi bir durum her iki tarafa da üzüntü, zaman ve para kaybı getirir. Buna bir de kötü reklam eklenir. Sonuçta da yapılan boya tamiri, otonun alındığında fabrikanın yapmış olduğu boyadan daha fazla dikkatlice incelenir. Büyük itina gösterilmesine ve bütün işlemlere ilişkin tavsiyelere uyulmasına rağmen, hele de en yüksek el sanatları yeteneğine ve yılların verdiği deneyime dayanan boyacılık mesleğinde. yine de her zaman hatalar veya hatalı sonuçlar ortaya çıkabilirler. Zeminin eksik veya yanlış hazırlanması ile boya malzemelerinin itinalı kullanılmamaları en sık rastlanan hata kaynaklarıdır. Ancak esas boyama süreci ve çalışma koşulları da sonucu etkiler: Örneğin havanın nemi, ısılar, kurutma süreleri, tabakaların kalınlıkları v.s. Bu bölümde resmedilmiş olan boyama hatalarının incelenmesi işletmenizdeki muhtemel zayıf noktaların farkına varmanızı sağlayabilir, ya da hatalı sonuçları analiz etmenizde ve bunlardan kaçınmanızda yardımcı olabilirler. Son kat boyada zımpara çizikleri Sonkat boya üzerindeki zımpara izlerinin belirgin bir şekilde görülmesi Hatalar : Alt kat macun veya astarlarda kalın zımpara kullanılması, Boya altı 2K akrilik astar katının tam kurumaması,emici özellikte olması , Kullanılan astarın izolasyon özelliğinin olmaması ,solvent ile yumuşaması Son kat boyanın gereğinden fazla ince olması ve istenilen kalınlıkta uygulanmaması Hatanın giderilmesi : Astar, boya katlarının tam kurumasından sonra uygun zımpara ile çizikleri alınır. Akrilk astar ile izolasyon yapılarak tekrar boyama işlemi yapılır. Solvent kaynaması (iğne deliği) Boya katındaki solventlerin yüzeyden düzenli çıkamaması ve yüzeyi patlatarak çıkması Hatalar: Son kat boyanın gereğinden fazla kalın uygulanması Son kat boyaya sıcak ortamlarda hızlı harter ve hızlı tiner kullanılması Katlar arası solvent buharlaşması yapılmadan üst üste kat uygulaması Kurutma öncesi yeterli flash-off (solvent buharlaşması) süresi verilmemesi Kurutma işleminde hava sirkülasyonunun düzenli olmaması Hatanın giderilmesi : Yüzey kabarcıkları uygun zımpara ile giderilir,doğru karışım ve uygulama ile tekrar boyanır. Kenar izleri Son kat boya yüzeyinde macun ve astar ürünlerinin hatalı çalışılmasından dolayı oluşan izler Hatalar: Polyester dolgu macunun zayıf kuruması,önerilen zımpara işleminin yapılamaması Problemli yumuşak yüzeylere dolgu amaçlı ürün çalışılması Akrilik boya işleminde 2K akrilik astarın tam kurutulmaması ve solventlere duyarlı olması Akrilik astara bozulmuş harterlerin kullanılması Tek komponentli solvent emiciliği olan astarlar üzerine akrilik boya uygulamaları Hatanın giderilmesi: İzolasyon işlemlerinin uygun kalitede çalışılarak boyama işlemi tekrar yapılmalıdır. Boya akıntıları Kalın uygulamalarda ve dikey yüzeylerde kat kalınlığından oluşan boya akmaları Hatalar: Boya uygulama katlarının yaş -yaş üstü fazla uygulanması, Boyanacak yüzeyin soğuk ve boya vizkozitesinin çok ince olması, Boya tabancası uygun ölçülerde olmaması ve düzenli sprey yapılamaması, Boya ,harter, tiner karışımının hava şartlarına göre düzenli yapılamaması, Hatanın giderilmesi: Boya akıntılı yüzey Infraret ile tam kurutularak akıntı alanına ince macun çekilir, Macun kademeli olarak zımpara ile yüzeyden alınır,bu şekilde akıntı giderilmiş olur . Yüzeylerde pasta-poliş ile parlaklık sağlanır. Boya yüzeyinin tozlanması Boya yüzeyine ortamdan gelen toz ve elyaf lifleri Hatalar: Boyanacak araç ve yüzeylerinin yeterince temizlenmemesi Boya kabini içinin ve filtrelerinin tozlu olması,kabinin eksi basınçta çalışması Boya uygulayıcısının antistatik tulum giymemesi ve başlık takmaması Uygun boya filtresi ile boya süzme işleminin yapılmaması Boyanacak araç üzerinde biriken statik elektriğin topraklamasının yapılmaması Boya işleminde boya kabini içine giriş -çıkışın fazla olması Hatanın giderilmesi: Uygun zımparalama ile toz alma işleminin yapılıp, pasta -polış ile parlatılmalıdır. Boya katı altında pas oluşumu Orjinal boya veya tamir boyası üzerinde boya yüzeyini alttan kabartan metal paslanmaları Hatalar : Orjinal boyada taş çarpan ve çizilen boyanın uygun zamanda tamir yapılamaması Tamir boyama işlemlerinde yüzeylerin iyi temizlenmemesi,yüzeyde paslı metal parçası kalması Tamir boyamada metal yüzeylerin ve polyester macunların sulu zımpara yapılması Tamir boyamada astar zımpasında metal çıkan yüzeylere sac astarı atılmaması Metal birleşim yerlerinde izolasyon ürünlerinin kaliteli olarak kullanılmaması Hatanın giderilmesi : Zımparalama çalışmalarında kuru sistem kullanılmalı,metal ve polyester macunlu yüzeyler hava ortamında bekletilmemeli ,korozyon oluşmadan izole edilmeli. Tamir boyama çalışmalarında garantili boyama sistemi eksiksiz kullanılmalıdır. Portakal yüzey . Boya yüzeyinin düzgün olmaması , portakal kabuğu yüzeyi gibi pütürlü görülmesi. Hatalar : Boya.harter,tiner karışımı ortam ısısına göre kısa kurumalı olması ve boyanın yayılamaması Pistole uygulamasının yüzeyden uzak mesafede tutularak yapılması Boya tabancası meme çapının uygulama şartlarına göre küçük olması Boya vizkozitesinin yüksek, boya uygulamasının ince kat olarak uygulanması Hava basıncı ile uygun pistole atomizasyonunun sağlanamaması Hatanın giderilmesi : Portakallı yüzey P2000 zımpara ile düzeltilip,pasta-poliş ile parlatılmalı Yüzeyler çok pütürlü ise zımparalanarak tekrar boyama yapılmalıdır. Deliklenme Boya işlemi tamamlandıktan sonra ,yüzeyden boya içine doğru gözlenen kapatılamamış ve boya ile doldurulamamış delikler Hatalar : Polyester dolgu macunu üzerindeki deliklenmelerin yoklama macunu ile doldurulamaması Akrilik dolgu astarının çok kalın atılması ile oluşan deliklenmeler Akrilik astarın tam kurumaması ve yeterli dolgu ile izolasyon yapamaması Polyester macunlar üzerine solvent ile yumuşayan 1K astarların uygulanması Akrilik astarın zımpara kontrol boyası ile kaliteli zımparalama yapılamaması Hatanın giderilmesi : Son kat boya tam kuruma işleminden sonra , delikler macun veya polyester astar ile doldurulur ,akrilik astar ile izole edilir ve tekrar boyanır. Metal boya bulutlanması Metal boyanın hatalı uygulanmasından oluşan farklı efekt görüntüleri Hatalar : Boya uygulamadan önce boya pistolesinin doğru atış konrolü ve ayarları yapılmamıştır Metal boyanın yüzeylere farklı kalınlıklarda uygulanması Metal boya çalışmasında doğru pistole uygulamasının yapılamaması Metal boya inceltilmesinde , boyaya ve ortam şartlarına uygun tinerin kullanılmaması Boya ve vernik katları arasında yeterli tiner buharlaşma sürelerine uyulmaması Boya altı astarının , yüzey ile uygun homojenlikte olmaması Hatanın giderilmesi : Boya , vernik katı tam kuruma sağlandıktan sonra zımparalanır , boyama işlemi doğru olarak tekrar yapılır. Boya kırışması Kritik yüzeylere uygulanan boya katlarının alt yüzeyleri etkileyerek kırışık görüntüde olması Hatalar : Boya altı astarının zayıf performanslı olması ve üzerine uygulanan boya ile kırışma yapması Sentetik , termoplastik ,selülozik gibi yüzeylere izolasyon yapılmadan akrilik boya uygunlaması Akrilik astara uygun harterin kullanılmaması ve astarın solvent testinin yapılmaması Tam kurumamış ve sertleşmemiş boyalar üzerine tekrar boya işleminin yapılması Hatanın giderilmesi : Boya işlemlerinde boya altı ürünlerinin solventlere karşı dirençli ve sağlam olması gereklidir. Kırışmış boya katları yüzeyden tamamen temizlenmeli , boyama işlemi doğru ve kaliteli olarak tekrar yapılmalıdır. Silikon açılması (Krater) Silikonlu yağ zerreciklerinin boyanının yapışmasını ve dolgusunu engelliyerek çukurlu görüntü oluşturmasıdır. Hatalar : Yüzeylerde temizlik ve yağ alma işlemlerinin yeterince yapılamaması Boyanacak araç içinden gelebilecek yağ ve parfümlü kokuların yüzeyde açılma yapması Kompresör havasında ve hava hattında oluşan yağlı maddelerin kaliteli temizlenememesi Boya ortamına çevreden gelen kirli ve silikonlu havanın boya yüzeylerine gelmesi Boya atölyesinde silikonlu cilaların ,torpido parlatıcısı gibi maddelerin kullanılması Hatanın giderilmesi : Uygulama esnasında silikon açılmaları görüldüğünde boya içine Antisilikon katkı karıştırılarak boyama işlemine devam edilir. Kurumuş boya üzerinde ise ,silikonlu yüzeye kadar zımpara yapılır. Astar ve boya tekrar uygulanır. Su lekeleri Kuruması tamamlanmamış yeni boya üzerine gelen su damlacıklarının boya üzerindeki izleri Hatalar: Yeni boyanmış ve tam kurumamış boya üzerine gelen su damlacıkları boya yüzeyini bozar , lekeli görüntüde yuvarlak izler bırakır. Kompresörden gelen hava içerisindeki suyun spreyleme ile boya üzerine gelmesi Su bazlı boyaların hava ile kurutulması esnasında havadan gelen su damlacıkları Tam kurumamış boyaların yağmur altında bırakılması veya üzerine su gelmesi Hatanın giderilmesi : Boya yüzeyindeki su lekeleri P2000 zımpara ile pasta yapılarak giderilebilir. Su lekelerinin fazla olması durumunda , boyanın tam kurumasından sonra zımpara yapılıp, tekrar boyama işlemi yapılır. Kompresör ve sprey havası, doğru hava tesisatı ve doğru ekipman ile sudan arındırılmalıdır. Boya çatlakları Zayıf alt katlar üzerine Akrilik boyaların uygulanması ile oluşan gerilim çatlakları Hatalar: Solvent testi yapılmadan kurumamış astar ve boyaların üzerine son kat boya çalışılması. Sentetik,Selülozik gibi eski boyalar izole edilmeden üzerine son kat Akrilik boya çalışılması. 1K Primer astarlar üzerine Polyester macun veya Polyester astar ürünlerinin uygulanması. Akrilik boyama işleminde 2KAkrilik astara doğru sertleştirici karıştırılmaması. Tamir boyası katlarının gereğinden fazla yapılmış olması. Plastik parçaların boyanmasında Akrilik astar ve Akrilik boyalara Elastik katkının ilave edilmemesi Hatanın giderilmesi: Çatlamış boya yüzeyden zımpara işlemi ile alınır. Boyama işlemi doğru olarak tekrar yapılır. Kusma - Peroksit lekeleri Alt kat ürünlerindeki pigmentlerin solventler ile çözülerek son kat boya üzerinde farklı tonda kısmi lekeli görüntü oluşturmasıdır. Hatalar : Alt kat ürünlerde solvent ile çözülebilir zayıf pigmentler kullanılmıştır. Polyester macun sertleştircisi az veya fazla konulduğunda ve homojen karışım yapılmadığında yüzeylere renk verir. Solvent tesi ile yumuşayan ve renk veren alt kat ürünlerinin doğru izole edilememesi . Yüzey temizliğinin doğru yaplmadan son kat boyanın uygulanması . Hatanın giderilmesi: Son kat boyanın tam kurumasından sonra 2K Akrilik astar ile izolasyon yapılıp,boyama işlemi tekrar yapılmalıdır. Plastik parçalarda boya soyulması ve çatlaması Plastik parçaların yüzeylerinden darbe ve basınç etkisi ile boyanın soyulması ve çatlaması Hatalar: Plastik parçanın üretiminde kullanılan kalıp ayırıcı yağlı maddelerin yüzeylerden temizlenmesi plastik temizleme işlemine uygun olarak yapılmamıştır. Plastik yüzeylere yapışma sağlayan plastik primer astar kullanılmamıştır. Eski boyalı plastik yüzelerde doğru zımparalama ve temizlik yapılmamıştır. Plastik parçanın özelliğine göre, boya ve vernik karışımına belli oranlarda konulması gereken Elastik katkıların doğru karışımı yapılmamıştır. Hatanın giderilmesi: Eski boya kalıntıları yüzeyden temizlenmeli, Plastik boyama sistemine göre boyamanın doğru olarak tekrar yapılması gerekir. Boya matlaşması Boya veya verniklerin kuruma işlemi esnasında istenilen perlaklıkta olmaması ve matlaşması Hatalar: Boya altı astarlarının tam kurumaması ve boya solventlerini emerek yumuşak tabaka oluşturması. Boya katlarının gereğinden fazla olması ve kat arasında yeterli buharlaşma zamanının verilmemesi. Hatalı sertleştirici, hatalı tiner veya bu ürünlerin nem ie reaksiyona girmiş olması. Kurutma kabinine yeterli oranda temiz hava girmemesi ve kurutma zamanının kısa tutulması. Hatanın giderilmesi: Pasta-poliş işlemi ile bir miktar parlaklık sağlanabilir.Daha fazla parlaklık için tekrar boyanmalıdır. Kaliteli boyama işlemlerinin temel kuralı olan,alt malzemelerin sağlam,kuvvetli,soventlere karşı direçlli olması özellikleri dikkate alınarak boyama çalışmaları yapılmalıdır. Örtücülük-zayıf kapatma Son kat boyanın hatalı çalışmalar sonucu örtücülüğün zayıf olması Hatalar: Alt yüzeylerde düzgün ve homojen bir çalışmanın yapılamaması. Son kat boyaya uygun bir astarın kullanılmamış olması. Son kat boyanın ince atılması ile alt yüzeylerin kapatılamaması. Hatanın giderilmesi: Boya özelliğine göre uygun renkte ve solvent dirençli astar kullanmak. Son kat boya uygulamasını önerilen kat kalınlığında yapmak. Hatalı yüzeyler tam kuruduktan sonra zımpara yapılarak boyama tekrar yapılır. Vernik soyulması Vernik sararması Vernik soyulması:Baz boya üzerinden vernik katının soyulması Hatalar:Baz boya tabakasının kat kalınlığının çok yüksek olması. Baz boya yeterli kuruma yapmadan üzerine vernik uygulanması. Baz boya yüzeyinde ortam havasındaki aşırı nemin yoğunlaşması. Vernik sararması:Vernik katının sarımtrak renkte görünmesi Hatalar: Yanlış veya kullanım zamanı çok geçmiş 2K sertleştiricilerin kullanılması. Hataların giderilmesi: Zımpara işleminin yapılarak boyama işlemi tekrar yapılmalıdır. BOYAYI ETKİLEYEN ÇEVRESEL FAKTÖRLER Endüstriel atıklar Taş çarpması Hayvan pisliği Böcek zararı Kuş pisliği Asit yağmuru Asfalt lekesi Ağaç reçinesi Beton lekesi Endüstriyel atıklar Endüstriyel metal atıkların araç boyası üzerinde oluşturduğu zararlı etkilerdir. Zararlı etkiler: Metal endüstri tesislerinin bacalarından çıkan metal tozları boya üzerine saplanarak korozif etki ile boya içine doğru zamanla paslanma oluşturur. Metal taşlama ve kaynak makinelerinden gelen metal kıvılcımları boya üzerinde yakıcı ve delici hasar oluşturur. Demiryolu araçlarından çıkan metal parçaları ile Elekrik ile çalışan ulaşım araçlarının hava hattından çıkan kıvılcımlar boya üzerinde hasar bırakır. Giderme yöntemleri: Zaralı etkiler ilk anda normal göz ile farkedilmesi zordur. Zaman içinde boya üzerindeki hasar büyüdükçe görüntüsü artar. Boya üzerindeki problem ilk anda mercek ile görülebilir. Zararlı etkilerin hızlı farkedilmesi durumunda pasta-poliş işlemi ile düzeltilmesi mümkün olabilir. Hasar fazla ise metal parçaları yüzeyden temizlenir, hasarlı yüzeyler zımpara ile alınarak astar ve boya işlemi ile yenilenme yapılır. Taş çarpması Sürüş esnasında araç lastiklerinden fırlayan taşların boya katların hasar vermesidir. Zararlı etkiler: Araç lastiklerinden fırlayan taşlar aracın ön-üst kısımlarına çarparak boya katlarının astar yada metale kadar kadar kalkmasına sebep olur. Metale kadar açılmış yüzeylerde boya altına doğru paslanma sürekli ilerler. Giderme yöntemleri: Ufak darbelerde rötüş fırçası ile noktasal astar-boya işlemi pas ilerlemesine engel olabilir. Araç parçalarında taş çarpma hasarlarının büyüklüğüne göre spot veya komple parça boyama işlemi metal yüzeye zımpara ile inilerek yapılır. Tamir boyama işleminde taş çarpma bölgelerine darbe koruyucu astar uygulanması ile uzun süreli koruma sağlamak mümkündür. Kuş pisliği- böcek zararları Araç boyası üzerine gelen hayvansal atıkların boya katlarını eriterek zarar vermesidir. Zaralı etkiler: Araç boyası üzerine gelen kuş pislikleri, asit özelliği ile boyayı eriterek metale doğru iz bırakır. Özellikle martı gibi kuşların etkileri daha fazladır. Araç yüzeylerine süratle yapışan böcekler uzun süre yüzeyde kaldığında boyayı eriterek etkiler. Boya yüzeylerine gelen her türlü hayvan kanı,asit yapısı ile boyayı tahriş ederek derin izler bırakır. Giderme yöntemleri: Belirtilen zararlı etkiler farkedildiğinde yıkama işlemi ile temizlenebilir. Yüzeylerde uzun süre beklemiş olan zararlı etkiler deterjan ile çok iyi temizlenmeli, pasta -poliş ile yüzey düzeltme işlemi yapılmalıdır. Boya alt katlarına kadar ilerlemiş etkilerde ise ,metale kadar inilip ,astar ve boya işlemi ile boyama yapılmalıdır. Asit yağmuru Kimyasal asitler boya üzerinden metale doğru boya katlarını eritir. Zararlı etkiler : Kimya tesislerinin etkisi altında kalmış araçların üzerine gelen asit yağmuru, Kimyasal madde taşıyan tankerlerden sıçrayan asitler, Havaya buharlaşmış asitlerin yağmur etkisi ile araçların üzerine gelmesi, boyayı zaman içinde yakarak metale doğru ilerleme gösterir, boyanın leke şeklinde açılmasına sebep olur. Giderme yöntemleri: Asit yağmuru etkisinin farkedilmesi ilk anda çok zordur. Normal göz ile farkedildiğinde ise giderilmesi mümkün değildir. Bu yüzden asit yağmuru şüphesi hissedildiğinde deterjan ile çok iyi temizlik yapılmalıdır. Asit yağmurunun boya katlarını eriterek etkilemesi durumunda, metale kadar inilip, boyama işlemi yenilenmelidir. Ağaç reçinesi Çeşitli ağaç reçinelerinin araç üzerine yağması ile boya yüzeylerinde iz bırakmasıdır. Zararlı etkiler: Ağaç gölgelerine park edilen araçların üzerine yağan ağaç reçineleri boya üzerinde uzun süre kalması halinde noktasal lekeler oluşturur. Reçine lekeleri boya üzerinde kalma süresine göre, boya katlarını eriterek etkiler. Giderme yöntemleri: Reçine etkisi farkedildiğinde su ile çok iyi temizlik yapılmalıdır. Reçine ,boya yüzeylerinde zararlı lekeler oluşturduğunda Pasta-poliş işlemi ile yüzey lekeleri alınabilir. Boya üzerinde uzun sure kalmış reçine lekeleri alt yüzeylere kadar işlemiş ise, zararlı izler temizlenerek astar ve boyama işlemi yapılmalıdır. Tamir boyama işleminde performansı yüksek 2K akrilik ürünler kullanılmalıdır. Asfalt lekesi Karayolları çalışmalarında sıcak asfaltın araç üzerine sıçraması sonucu boya yüzeyinde leke izi bırakmasıdır. Zararlı etkiler: Karayolları yol yapımlarında sıcak asfalt dökülmüş ve silindir ile düzeltilmemiş yol üzerinden geçen araçların yüzeylerine sıçrayan asfalt lekeleri boya yüzeylerinde temizlenmesi zor ve kalıcı lekeler oluşturur. Araç yüzeylerinde uzun süre kalan asfalt lekeleri ,boya yüzeylerini daha fazla etkiler. Giderme yöntemleri: Boya yüzeylerine gelen bu asfalt lekeleri kısa zaman içinde, yüzey temizleme solventi ,benzin veya gaz ile silinerek temizlenebilir. Temizllik yapldıktan sonra boya üzerinde iz bırakmış lekeler ise, pasta-poliş işlemi ile giderilebilir. Beton lekesi Araçlar üzerine gelen dökme beton parçalarının kuruyarak yapışmasıdır. Zararlı etkiler: İnşaat yapı çalışmalarından araçlar üzerine sıçrayan dökme beton parçaları yüzeylerde kuruduğunda,boyayı etkileyerek yapışır. Giderme yöntemleri: Araç boyası üzerine gelen beton parçaları kurumamış ise su ile temizlenebilir. Kurumuş beton parçalarının yüzeylerden kazınması,boyaya zarar verir. Kurumuş beton parçalarının üzerine limon suyu veya sirke ile ıslatma yapılarak parçaların yüzeden kopması sağlanır ve boyaya zarar vermeden tek tek yüzeyden temizlenir.Boya üzerinde kalan izler pasta-poliş yapılarak giderilir.
© Copyright 2024 Paperzz
