Kalkıyor, kalkacak söylentileriyle beraber sınavsız geçiş bu sene de

SEVGİLİ ÖĞRENCİLER;
Kalkıyor, kalkacak söylentileriyle beraber sınavsız geçiş bu sene de uygulanmaya devam ediyor. Önümüzdeki
yılların ne getireceği bilinmez. Ama bu sene özellikle Lise son sınıf öğrencilerine bu konuda dikkatli olmaları
gereken birkaç hatırlatmada bulunmak istiyorum.
Öncelikle sınavsız geçişte bilinen en büyük yanlışla başlamak istiyorum. Sınavsız geçişte puanın en önemli
kriter olduğu düşüncesi doğru değildir. OBP (Ortaöğretim Başarı Puanı) önemlidir ancak en önemli kriter
değildir.
Sınavsız geçişte öncelik kriter mezun olduğunuz senedir. 2014 yılında mezun olacak her meslek lisesi öğrencisi
2013 ve önceki yıllarda mezun olan bütün meslek lisesi öğrencilerinden daha önce yerleşme hakkına sahiptir.
Yani 2014 Endüstri Meslek Lisesi mezunu OBP’ si düşük olan bir öğrenci, 2013 yılında hem de Anadolu
Teknik Lisesinde çok başarılı olan öğrenciden daha önce yerleşme hakkına sahiptir. Yani 2013 Türkiye Meslek
Lisesi OBP birincisi olsanız bile yerleşirken, 2014 mezunlarını beklemek zorundasınız.
2014 yıl mezunu çok sayıda öğrenci olacaktır. 2014 yılı mezunlarının içinde ikinci kriter mezun olduğunuz
okulun türüdür. Bu okul türlerinde öncelik sırası;
1. Anadolu Teknik Lisesi (4)
2. Teknik Lise ve Anadolu Meslek Lisesi (3)
3. Endüstri Meslek Lisesi (2)
Parantez içinde yazılı olan kodlar, okula ait kodlardır. Kılavuzda okul türleri kodlar halinde yer almaktadır.
Bu kriterlere göre de şu örnek verilebilir. 2014 yılında mezun olan Anadolu Teknik Lisesindeki notu düşük olan
bir öğrenci, 2014 Teknik Lise mezunu başarılı bir öğrenciden önce yerleşme hakkına sahiptir. Aynı şekilde
Endüstri Meslek Lisesinden 2014 tarihinde mezun olan bir öğrenci, yerleşmek için öne Anadolu Teknik,
Anadolu Meslek ve Teknik Liselerden 2014 yılında mezun olanları beklemelidir.
Diyelim ki 2014 yılında ve aynı okul türünden mezun oldunuz. Hanginiz öncelikli olarak yerleşeceksiniz? Şimdi
de üçüncü kriter önemlidir. Üçüncü kriter METEB dediğimiz Mesleki ve Teknik Eğitim Bölgesidir. Yani
okulun bulunduğu bölgedir. Bunu da şu örnekle açıklayalım;
2014 yılında Ankara’ da ki Teknik Liseden mezun olan bir öğrenci olsun. Aynı yıl İstanbul’daki Teknik Liseden
mezun olan başka bir öğrenci olsun. Ve Ankara’da bir MYO’nun sadece bir öğrenci kontenjanı kalmış olsun.
Bu okul Ankara’da olduğu için öncelikli olarak Ankara’daki öğrencinin yerleşme hakkı vardır. Bu öğrencinin
diploma notu İstanbul’daki öğrenciden düşük olsa bile METEB içi olduğundan öncelikli olarak Ankara
öğrencisi yerleşir. Ama İstanbul’daki öğrenci Teknik Lise değil de Anadolu Teknik Lisesinde okumuş olsaydı,
Ankara’daki öğrenciden daha önce yerleşme hakkına sahip olacaktı. Çünkü okul türü 2. kriter, METEB bölgesi
3. kriterdir. Eğer Ankara ve İstanbul’ da okuyan, Teknik Lise 2014 mezunu bu iki öğrenci İzmir’ de bir MYO
yazmış olsa ve İzmir’deki Bu MYO’nun sadece bir öğrenci alma hakkı kalmış olsaydı, o zaman son kriter olan
diploma notuna bakılacaktı.
4. ve son kriter de diploma notudur. Evet, gördüğünüz gibi son kriterdir ama önemsiz değildir. Ülkemizde aynı
yıl Meslek Lisesi mezunu çok öğrenci olacağından, özellikle Meslek Liseliler içinde diploma notu önemini
korumaktadır. Çünkü yeni mezunlar, kendi şehrinde de olsa, dışarıda da olsa o yıl tercih yapmak isteyeceklerdir.
Haliyle çok fazla 2014 Endüstri Meslek Lisesi mezunu olacağından, diploma notu da önemli kriter olarak
durmaktadır.
Evet, gelelim 2014 yılından öce mezunlara. Onlar 2014 yılı mezunlarının tercihlerinden kalan boş yerleri
beklemek zorundalar. Kalmıyor diye düşünmeyin, ülkemizde yeterince MYO var. Ancak tabi ki şehir
merkezlerinde eğitim alma ya da gündüz eğitim alma şansları oldukça düşük. Bunu da bir örnekle açıklayalım:
2014 yılında mezun olan Endüstri Meslek Lisesinin başarısız sayılabilecek bir öğrencisi, 2013 yılında Anadolu
Teknik Lisesinden 5.00 diploma notuyla mezun olmuş bir öğrenciden daha önce yerleşme hakkına sahiptir.
Çünkü ilk kriter olan Mezuniyet yılı avantajına sahiptir. Hatta 2014 yılı mezunu, 2013 yılı mezunun METEB
bölgesinde bile tercih yapmış olsa, bunlar 1. kriterden sonra geldiğinden dolayı, öncelik gene 2014 mezunun
olacaktır.
2014 yılı mezunları yerleştikten sonra sıra 2013 mezunlarına gelecektir. Ve yukarıdaki kriterler aynı şekilde
2014 yılından önce mezun olan öğrenciler için de geçerlidir. Yani 2011 yılında Endüstri Meslek Lisesinden
mezun olan bir öğrenci 2014, 2013, 2012 yılı mezunlarını bekleyecek, 2011 mezunlarından Anadolu Teknik
Lise, Teknik Lise ve Anadolu Meslek Lisesi mezunlarının yerleşmesini bekleyecek. Kendi METEB dışında
tercih yaptıysa, o METEB’ in içindeki Endüstri Meslek Lisesi mezunlarının yerleşmesini bekleyecek. Ve son
olarak da METEB dışından başvuru yapan 2011 Endüstri Meslek Lisesi mezunlarından OBP’si kendisinden
yüksek olanların yerleşmesini bekleyecektir. Puan kılavuzda MYO’ nun karşısında en son yerleşen öğrencinin
bilgileri yer almaktadır.
Örnek:
Gazi Üniversitesi Teknik Bilimler MYO
13,3,İ
OBP: 423
Bu tercihin okunması şu şekildedir: Gazi Üniversitesi Teknik Bilimler MYO, en son 2013, Teknik Lise veya
Anadolu Meslek Lisesi mezunu ve OBP’ si 423 olan bir öğrenci almıştır. Bu yıl tercih yapacak olan öğrenciler
de 2013 yılını 2014 gibi düşünerek tercih yapmalıdır.
Daha anlaşılır olması için birkaç tercih sırası vermek istiyorum…
1. 13,4,İ
OBP: 490
2. 13,4,İ
OBP: 483
3. 13,4,İ
OBP: 356
4. 13,4,D
OBP: 385
5. 13,4,D
OBP: 365
6. 13,3,İ
OBP: 477
7. 13,3,D
OBP: 398
8. 13,2,İ
OBP: 452
9. 13,2,D
OBP: 374
10. 13,2,D
OBP: 255
11. 12,3,İ
OBP: 299
12. 12,2,D
OBP: 388
Yukarıda verilen tercih sırası doğru bir sıralamadır. İlk bakışta karışık gibi görülebilir ama yukarıdaki öncelik
kriterleri dikkate alınarak tekrar incelenirse, anlaşılır olduğu görülecektir.
MYO kontenjanları en eski meslek lisesi mezunu tercih edinceye kadar sınavsız geçişle almaya devam
edecektir. Yani 2014 YGS sınavından Türkiye birincisi olmuş bir kişi MYO Makine Bölümü tercihinde
bulunurken, Makine branşından varsa 1975 sanat okulundan mezun olmuş birine kadar beklemek zorundadır.
Ancak son meslek lisesi Makine Bölümü mezunu tercih etmesinden sonra boş yer kalırsa YGS puanıyla tercih
yapma imkânı olacaktır. Zaten kılavuzda YGS puanıyla ( eski ÖSS) öğrenci almış durumda olan MYO’ların
karşısında yukarıdaki gibi 13,2,D tarzı rakamlar değil de YGS puanı yazacaktır. Açık kalan kontenjanlara YGS
ile başvuran adaylar, gene bilindik puan sırasıyla alınacaktır.
Garip gelecek ama YGS puanıyla öğrenci alıp kontenjanları hala boş kalan MYO’lar da mevcuttur. Kılavuzda
bunların karşısında kesik çizgiler yer almaktadır. Ama sakın ola yeni açılan bölümlerle karıştırmayın. Yeni
açılan bölümlerin de puanı belli olmadığında kesik çizgiler vardır. Kılavuzu iyi okuduğunuzda kesik çizgileri
arasındaki farkı da fark edeceksiniz…
Sınavsız geçişin anlaşılması için ilginç örnekler vererek anlatmanın daha uygun olacağını düşündüm…
Bir hatırlatma daha... Meslek Lisesi mezunu öğrenci sadece kendi branşını seçtiğinde Sınavsız Geçiş hakkına
sahiptir. Aksi takdirde genel lise öğrencileri gibi kontenjanların boş kalması durumunda mesleki eğitim veren
MYO’ları tercih edebilir. O da YGS puanı şartıyla… Yani Meslek Lisesi Elektrik Bölümü mezunu bir öğrenci
MYO Elektrik Bölümünü tercih ederse Sınavsız Geçişten faydalanabilir. Eğer Bilgisayar tercihinde bulunmak
isterse Meslek Lisesi öğrencisi olduğuna bakılmaz, Sınavsız Geçiş ile boş kalan kontenjanlara ancak YGS puanı
ile başvurabilir…
Aslında en güzeli, kafayı bu kadar yormaktansa oturup fakülte kazanmak:)
Faydalı olabildiysek ne mutlu… Herkese başarılar…
Ufuk ATA
Avcılar Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi
Bilişim Teknolojileri Öğretgmeni