MESKĠ MERKEZ SU ANALĠZ LABORATUVARI KALĠTE YÖNETĠM SĠSTEMĠ Doküman No KEK.01 Ġlk Yayın Tarihi 10.12.2012 Revizyon Tarih/No 03.12.2014/03 Sayfa No 1 / 36 KALĠTE EL KĠTABI MESKĠ MERKEZ SU ANALĠZ LABORATUVARI KALĠTE EL KĠTABI Kopya No: Bu Kitap Sayın, …………………………………………………….aittir. © Bu Kalite El Kitabının Tüm Hakları MESKİ Merkez Su Analiz Laboratuvarı‟na aittir. Yazılı izin olmadan alıntı yapılamaz, kopya edilemez veya çoğaltılarak dağıtılamaz. Hazırlayan Kalite Yöneticisi Onaylayan Arıtma Tesisleri Dairesi Başkanı Aybeniz ELTEZ UYGUÇ Dr.Halil KABAK MESKĠ MERKEZ SU ANALĠZ LABORATUVARI KALĠTE YÖNETĠM SĠSTEMĠ Doküman No KEK.01 Ġlk Yayın Tarihi 10.12.2012 Revizyon Tarih/No 03.12.2014/03 Sayfa No 2 / 36 KALĠTE EL KĠTABI ĠÇĠNDEKĠLER KALĠTE EL KĠTABI 1 ĠÇĠNDEKĠLER 1.ÖNSÖZ 2.ÜST YÖNETĠMĠN TARAFSIZLIK VE BAĞIMSIZLIK DEKLARASYONU 3.KALĠTE EL KĠTABININ AMACI VE YAPISI 3.1.AMAÇ VE KAPSAMI 3.2.SORUMLULUKLAR 3.3.HAZIRLANMASI 3.4.YAYINLANMASI 3.5.BASKI VE REVĠZYON 4.YÖNETĠM ġARTLARI 4.1.KURULUġ MESKĠ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ ORGANĠZASYON ġEMASI 4.2.KALĠTE SĠSTEMĠ KALĠTE POLĠTĠKASI DOKÜMANTASYON YAPISI 4.3.DOKÜMAN KONTROLÜ 4.4.TALEPLERĠN, TEKLĠFLERĠN VE SÖZLEġMELERĠN GÖZDEN GEÇĠRĠLMESĠ 4.5.ANALĠZLERĠN TAġERONA VERĠLMESĠ 4.6.SATIN ALMA HĠZMETLERĠ VE DONANIM 4.7.MÜġTERĠYE HĠZMET 4.8.ġĠKÂYETLER 4.9.UYGUN OLMAYAN ANALĠZ ĠġĠNĠN KONTROLU 4.10.ĠYĠLEġTĠRME 4.11.DÜZELTĠCĠ FAALĠYET 4.12.ÖNLEYĠCĠ FAALĠYET 4.13.KALĠTE KAYITLARI 4.14.ĠÇ TETKĠKLER 4.15.YÖNETĠMĠN GÖZDEN GEÇĠRMESĠ 5.TEKNĠK ġARTLAR 5.1.GENEL 5.2.PERSONEL 5.3.YERLEġĠM VE ÇEVRE KOġULLARI 5.4.ANALĠZ METODLARI VE METODUN GEÇERLĠ KILINMASI 5.5.CĠHAZLAR 5.6.ÖLÇÜMLERĠN ĠZLENEBĠLĠRLĠĞĠ 5.7.NUMUNE ALMA 5.8.ANALĠZ NUMUNELERĠNĠN TAġINMASI VE NAKLĠ 5.9.ANALĠZ SONUÇLARININ KALĠTESĠNĠN TEMĠNĠ 5.10.SONUÇLARIN RAPOR HALĠNE GETĠRĠLMESĠ 6.SÖZLÜK 7.REVĠZYON TAKĠP TABLOSU 8.KONTROLLÜ KOPYA DAĞITIM TABLOSU 2 3 4 5 5 5 5 6 6 7 7 15 16 17 19 19 20 21 21 22 22 23 23 23 24 25 26 26 27 27 28 29 30 31 32 33 33 33 34 34 35 36 Hazırlayan Kalite Yöneticisi Onaylayan Arıtma Tesisleri Dairesi Başkanı Aybeniz ELTEZ UYGUÇ Dr.Halil KABAK MESKĠ MERKEZ SU ANALĠZ LABORATUVARI KALĠTE YÖNETĠM SĠSTEMĠ Doküman No KEK.01 Ġlk Yayın Tarihi 10.12.2012 Revizyon Tarih/No 03.12.2014/03 Sayfa No 3 / 36 KALĠTE EL KĠTABI 1.ÖNSÖZ Kuruluş amacı kaliteli, içilebilir nitelikte suyun Mersin halkına kesintisiz olarak temin edilmesi ve oluşan atıksuyun ekolojik dengeyi bozmayacak şekilde bertarafının sağlanması olan Mersin Büyükşehir Belediyesi Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü, bünyesinde kurduğu Merkez Su Analiz Laboratuarında yapılan analizlerde uluslararası geçerli yöntemlerin uygulanması ve analiz hizmetlerinin güvenilirliğinin sağlanması ile performansının arttırılması amaçlarına yönelik olarak, TS EN ISO/IEC 17025 standardına göre kurulmuş kalite yönetim sistemi çerçevesinde çalışma kararını almış ve uygulamaya koymuştur. TS EN ISO/IEC 17025 Standardında belirtilen tüm istekleri karşılamak amacıyla kuruluş bünyesindeki tüm faaliyetler için dokümante edilmiş prosedürler oluşturulmuş, böylelikle kaliteli, hızlı ve güvenilir analiz sonuçları üreterek müşteri memnuniyetinin arttırılması amaçlanmıştır. Çalışmalar takım ruhu ile gerçekleştirilmiş ve tüm çalışanlarımız üzerine düşen görevi yerine getirmiştir. Kalite Yönetim Sisteminin kurulmasında ve uygulanmasında bizlere gerekli desteği sağlamalarından dolayı yöneticilerimize ve personelimize bu süreçte göstermiş oldukları özverili çalışmalar için teşekkür ederim. 03.12.2014 Aybeniz ELTEZ UYGUÇ Kalite Yöneticisi Hazırlayan Kalite Yöneticisi Onaylayan Arıtma Tesisleri Dairesi Başkanı Aybeniz ELTEZ UYGUÇ Dr.Halil KABAK MESKĠ MERKEZ SU ANALĠZ LABORATUVARI KALĠTE YÖNETĠM SĠSTEMĠ Doküman No KEK.01 Ġlk Yayın Tarihi 10.12.2012 Revizyon Tarih/No 03.12.2014/03 Sayfa No 4 / 36 KALĠTE EL KĠTABI 2.ÜST YÖNETĠMĠN TARAFSIZLIK VE BAĞIMSIZLIK DEKLARASYONU Mersin Su ve Kanalizasyon İdaresi (MESKİ) Genel Müdürlüğü Arıtma Tesisleri Dairesi Başkanlığı Merkez Su Analiz Laboratuvarı olarak; Ulusal ve Uluslararası yasal düzenlemelere, Laboratuvarlarımız ile ilgili Kanun, Mevzuat ve Yükümlülüklere uymayı, Laboratuvar faaliyetlerinde yenilikleri takip etmeyi, bilgileri güncellemeyi, kontrol yöntemlerini işletmeyi, TS EN ISO/IEC 17025 Uluslararası Standardı‟nın gereklerini karşılayan bir laboratuvar ortamı sağlayarak, mümkün olan en kısa sürede, nitelikli uygulamalarla, müşteri istekleri ve yasal şartlara uygun şekilde bağımsız olarak hizmet vermeyi, Laboratuvarımızda yapılacak olan analizlerle ilgili her türlü analiz talebini tarafsız olarak değerlendirmeyi, laboratuvar çalışanlarının ücretlerini yaptıkları analiz sayısından veya bu analizlerden alınan sonuçlardan bağımsız tutarak hiçbir kişi, firma ya da kuruma ayrıcalık göstermemeyi, laboratuvara baskı yapmamayı, personeli etki altında bırakmamayı, tarafsızlık içinde hizmet gereklerine uygun davranış göstererek hizmet sunmayı, dışarıdan gelebilecek baskıları önlemeyi ve olası bir baskı durumunda personeli bilgilendirmeyi; Laboratuvarımızın kusurundan kaynaklanan müşteri zararlarını tazmin etmeyi, Artan hizmet kalitesi, güvenilirlik, dürüstlük, bağımsızlık, tarafsızlık ve gizlilik ilkelerine uygun politika izlemeyi, TS EN ISO/IEC 17025 Kalite Yönetim Sistemini sürdürmek ve geliştirmek için kaynakları temin etmeyi, tüm Laboratuvar personelinin kalite politikasını benimseyerek, öğrenmesi ve uygulaması için gerekli faaliyetleri yürütmeyi beyan ve taahhüt ederim. 03.12.2014 Turgut AYBAK B.Günhan GÜNGÖRDÜ Dr. Halil KABAK Genel Müdür Genel Müdür Yrd. Daire BaĢkanı Hazırlayan Kalite Yöneticisi Onaylayan Arıtma Tesisleri Dairesi Başkanı Aybeniz ELTEZ UYGUÇ Dr.Halil KABAK MESKĠ MERKEZ SU ANALĠZ LABORATUVARI KALĠTE YÖNETĠM SĠSTEMĠ Doküman No KEK.01 Ġlk Yayın Tarihi 10.12.2012 Revizyon Tarih/No 03.12.2014/03 Sayfa No 5 / 36 KALĠTE EL KĠTABI 3.KALĠTE EL KĠTABININ AMACI VE YAPISI 3.1.AMAÇ VE KAPSAMI Bu Kalite El Kitabı, MESKİ Merkez Su Analiz Laboratuvarı analiz hizmetlerinin TS EN ISO/IEC 17025 standardına göre yürütülmesini ve yeterliliğinin sağlanmasını, yapılan analizlerin çerçevesini, organizasyonun yapısını ve görev talimatlarını, politika, hedef ve taahhütlerini, kalite yönetim sistemini ve dokümantasyon yapısını ve standardın şartlarını nasıl karşıladığını açıklamakta ve referans göstermektedir. Ayrıca bu Kalite El Kitabı ile MESKİ Merkez Su Analiz Laboratuvarı‟nın Kalite Politikasına uygun olarak Kalite Yönetim Sisteminde iyileştirme ve geliştirme faaliyetlerine fırsat verecek uygulamaları sağlamak, Laboratuvarın etkin bir şekilde yönetimini sağlamak ve analiz sonuçlarını olumsuz yönde etkileyen tüm faktörlerin ortadan kaldırılması amaçlanmaktadır. Kalite El Kitabı bu nedenlerle laboratuvar personeli için uyulması gereken bir rehber, yeni başlayan personel için eğitim aracı, yasal otorite ve müşteriler için bir tanıtım ve sunum kitabı niteliğindedir. 3.2.SORUMLULUKLAR Kalite El Kitabı, Kalite Yöneticisi tarafından hazırlanır ve Arıtma Tesisleri Dairesi Başkanı tarafından onaylanır. Kalite El Kitabında belirtilen Politika, Prosedürler ve Destek Dokümanların bütün personel tarafından anlaşılıp, uygulanmasından Laboratuvar Şube Müdürü, faaliyetlerin Kalite El Kitabı‟na uygun olarak yürütülmesinden “Kalite Yöneticisi” sorumludur. Kalite El Kitabında yer alan Kalite Politikası ile Üst Yönetimin Deklarasyonu Arıtma Tesisleri Dairesi Başkanı‟nın onayı ile Kalite Yöneticisi tarafından güncelleştirilir. 3.3.HAZIRLANMASI MESKİ Merkez Su Analiz Laboratuvarı tarafından sürdürülen ve bu Kalite El Kitabında belirtilen Kalite Yönetim Sistemi Yönetim ve Teknik Şartları; TS EN ISO/IEC 17025 standardı temel alınarak hazırlanır ve güncelliği sağlanır. Kalite El Kitabı, Doküman Formatı (FRM.01) kullanılarak Kalite Yöneticisi tarafından hazırlanır. Revizyon ve yeni yayın yetkisi Kalite Yöneticisi ve Arıtma Tesisleri Dairesi Başkanındadır. Revizyonlar Kalite El Kitabının tamamı bazında yapılır. Kalite El Kitabı periyodik gözden geçirme sonucunda gerekirse yeniden yayınlanır. İlk yayında Kalite El Kitabı Baskı No: KEK.01 ve 00 revizyon ile yayınlanır. Kalite El Kitabının onayı orijinal nüsha üzerinde yapılır. Kalite El Kitabının Akreditasyon Kuruluşlarına, Taşeronu olduğumuz Analiz Laboratuvarlarına, Yasal Otoritelere ve gerekirse çalışanlara dağıtımı bilgisayar ortamında salt okunur/pdf formatında veya orijinal kopyadan fotokopi çekilmek suretiyle çoğaltılarak ve üzerine lacivert renkli “KONTROLLÜ” kaşesiyle tanımlanarak teslim edilir. Orijinal Kopyanın numarası 00 kabul edilmiş olup Kalite Yöneticisinde bulunur. Diğer dağıtımlar Kalite El Kitabı içindeki Dağıtım Tablosu imzalatılarak ve numara verilerek yapılır. Kalite El Kitabının müşterilere veya bilgi amaçlı dışarıya verilmesi kararlaştırılmışsa; orijinal kopyadan Hazırlayan Kalite Yöneticisi Onaylayan Arıtma Tesisleri Dairesi Başkanı Aybeniz ELTEZ UYGUÇ Dr.Halil KABAK MESKĠ MERKEZ SU ANALĠZ LABORATUVARI KALĠTE YÖNETĠM SĠSTEMĠ Doküman No KEK.01 Ġlk Yayın Tarihi 10.12.2012 Revizyon Tarih/No 03.12.2014/03 Sayfa No 6 / 36 KALĠTE EL KĠTABI fotokopi çekilmek suretiyle çoğaltılır ve üzerine lacivert renkli “KONTROLSÜZ” ile tanımlanarak teslim edilir. “Kontrollü” kaşesi olmayan Kalite El Kitabı “Kontrolsüz” olarak kabul edilir. Kalite El Kitabı‟nın atıf yaptığı bütün dokümanlar, Kalite Yöneticisi tarafından Dokümanların Kontrolü Prosedürü (PRS.01)‟ne göre güncelleştirilir. 3.4.YAYINLANMASI Kalite El Kitabı hem basılı ortamda hem de bilgisayar ortamında yayınlanır. Dokümanların hazırlanması, onaylanması, kullanılması, revize edilmesi ve yayınlanması Dokümanların Kontrolü Prosedürü (PRS.01)‟ne göre sağlanır. 3.5.BASKI VE REVĠZYON Kalite El Kitabı, gelişmelere ve değişen şartlara göre; tüm tarafların teklifiyle Kalite Yöneticisi tarafından hazırlanır ve Arıtma Tesisleri Dairesi Başkanı‟ nın onayıyla güncelleştirilir. Standart revize olduğunda veya sistemde köklü değişiklikler yapıldığında Kalite El Kitabı yeniden yayınlanır ve Baskı No bir arttırılır, Revizyon No sıfırlanır. Kalite El Kitabında yapılan değişikliğin içeriği Revizyon Takip Tablosu‟nda belirtilir. Kalite El Kitabının tüm sayfalarının hazırlayan ve onaylayan tarafından imzalanması ile revizyon gerçekleşmiş olur. Revize edilen Kalite El Kitabının eski orijinal metinlerine Kalite Yöneticisi tarafından kırmızı “GEÇERSİZ” kaşesi basılarak diğer dokümanlarla karışması önlenecek şekilde muhafaza edilir. Referanslar ve Ġlgili Dokümanlar Dokümanların Kontrolü Prosedürü (PRS.01) Hazırlayan Kalite Yöneticisi Onaylayan Arıtma Tesisleri Dairesi Başkanı Aybeniz ELTEZ UYGUÇ Dr.Halil KABAK MESKĠ MERKEZ SU ANALĠZ LABORATUVARI KALĠTE YÖNETĠM SĠSTEMĠ Doküman No KEK.01 Ġlk Yayın Tarihi 10.12.2012 Revizyon Tarih/No 03.12.2014/03 Sayfa No 7 / 36 KALĠTE EL KĠTABI 4.YÖNETĠM ġARTLARI 4.1.KURULUġ 4.1.1.Yasal Statü : Mersin Büyükşehir Belediyesi'nin 09/09/1993 tarih ve 504 sayılı kanun hükmünde kararname ile kuruluşunun ardından, Mersin Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü (MESKİ) Mersin Büyükşehir Belediyesi'nin Su ve Kanalizasyon hizmetlerini yürütmek ve bu amaçla gereken her türlü tesisi kurmak, kurulu olanları devralmak ve bir elden işletmek üzere Bakanlar Kurulu'nun 04/05/1995 tarih ve 95/6750 sayılı kararı ile kurulmuştur. MESKİ Merkez Su Analiz Laboratuvarı, 09/05/2007 tarih ve 6 sayılı MESKİ Genel Kurulu kararı ile kurulan Arıtma Tesisleri Dairesi Başkanlığı‟na bağlı olarak hizmet veren resmi bir kuruluştur. MESKİ Merkez Su Analiz Laboratuvarı Analiz Listesi (LST.05)‟nde belirtilen içme-kullanma suyu ve atık su analizleri yapmakla görevlidir. MESKİ Merkez Su Analiz Laboratuvarı‟nın iletişim bilgileri aşağıda verilmiştir. Adres : Özgürlük M. Cumhuriyet Bulvarı, Serbest Bölge Karşısı N:140/A Akdeniz MERSİN Tel : 0 (324) 234 36 85- 89 Faks : 0 (324) 235 87 65 Web : www.meski.gov.tr e-Posta adresi: [email protected] 4.1.2.MESKİ Merkez Su Analiz Laboratuvarı verdiği hizmetlerle ilgili olarak TS EN ISO/IEC 17025 standardı ve müşteri şartlarını karşılayacağını, Akreditasyon Kuruluşuna ve Yasal Otoritelere karşı sorumluluğu aldığını beyan etmekte olup gerçekleştirdiği faaliyetlerden sorumludur. 4.1.3.MESKİ Merkez Su Analiz Laboratuvarı Kalite Yönetim Sistemi içerisinde analizler, laboratuvar adresinde yapılmaktadır. Bu nedenle Kalite Yönetim Sistemi Laboratuvarın adresinde laboratuvarla ilgili gerçekleştirilen faaliyetleri kapsamaktadır. Kalite Yönetim Sistemi MESKİ Merkez Su Analiz Laboratuvarı‟nın analiz hizmetleri harici faaliyetleri kapsamamaktadır. 4.1.4.MESKİ Merkez Su Analiz Laboratuvarı‟nda, TS EN ISO/IEC 17025 standardının şartlarına uygunluğunu olumsuz yönde etkilemeyecek şekilde organizasyon oluşturulmuştur. 4.1.5.Laboratuvar a)MESKİ Merkez Su Analiz Laboratuvarı, yukarıda belirtilen hizmetleri gerçekleştirmek üzere, Kalite Yönetim Sisteminden veya analiz metodlarından ve destek dokümanlardan sapmaları tanımlamak ve tespit edilen sapmaları önlemek veya olumsuz etkilerini en aza indirecek faaliyetleri karşılama konusunda, Hazırlayan Kalite Yöneticisi Onaylayan Arıtma Tesisleri Dairesi Başkanı Aybeniz ELTEZ UYGUÇ Dr.Halil KABAK MESKĠ MERKEZ SU ANALĠZ LABORATUVARI KALĠTE YÖNETĠM SĠSTEMĠ Doküman No KEK.01 Ġlk Yayın Tarihi 10.12.2012 Revizyon Tarih/No 03.12.2014/03 Sayfa No 8 / 36 KALĠTE EL KĠTABI yeterlilikleri, yetki ve kaynakları olan yönetici ve teknik personele sahiptir. Bu personeller Düzeltici Faaliyet Prosedürü (PRS.07), Önleyici Faaliyet Prosedürü (PRS.08) ve Uygun Olmayan Analiz İşinin Kontrolü Prosedürü (PRS.06) ile görevlendirilmiştir. b)Yönetim ve personelin, yapılan işin kalitesini olumsuz yönde etkileyebilecek her türlü iç-dış baskılardan ve bunların etkilerinden uzak tutulduğu üst yönetimce deklare edilmiştir (Madde 2). c)Müşterilere ait gizli bilgiler ve tescilli hakların korunması Müşteriye Hizmet Prosedürü (PRS.10) ile sağlanmaktadır. Analiz sonuçları bilgisayar ortamında ve basılı ortamda muhafaza edilmektedir. Analiz sonuçları müşteriye kapalı zarf içinde iletilerek, 3. şahısların sonuçlara ulaşması engellenmektedir. d)Yeterlilik, tarafsızlık, karar verme ve çalışmasıyla ilgili dürüstlüğe olan güveni azaltacak herhangi bir faaliyette bulunmayı önlemek için tüm MESKİ Merkez Su Analiz Laboratuvarı yönetici ve personeline Personel Etik Taahhütnamesi (FRM.11) imzalatılır. e)Kuruluş ve yönetim yapısı “organizasyon şeması” ile detaylı olarak bölüm sonunda. 4.1.7.‟de verilmiştir. f)Dokümanların Kontrolü Prosedürü (PRS.01)‟ne göre, laboratuvara ait Standard Çalışma Talimatları (SÇT), Cihaz Talimatları ve Genel Talimatlar vb. göz önünde bulundurularak analiz kalitesine doğrudan etkisi olan, yönetme, uygulama veya doğrulama görevini yerine getiren bütün personelin, görev ve sorumlulukları, yetkileri ve birbirleri ile olan ilişkileri aşağıda ve görev talimatlarında belirtilmiştir. g)Personel adayları dahil bütün analiz personeli, metotları, prosedürleri ve her analizin hedefini bilen, analiz sonuçlarını değerlendirebilen uzmanlar tarafından, uygun şekilde yönlendirilmeleri sağlanmakta olup, Personel Yönetimi ve Geliştirilmesi Prosedürü (PRS.23)‟ne göre Laboratuvar Birim Şefleri ve KY tarafından gerekli oryantasyon eğitimi ve geliştirme eğitimlerinden geçirilmektedir. h)MESKİ Merkez Su Analiz Laboratuvarı, uygulamalarında gerekli kaliteyi sağlamak ve sürdürmek için ihtiyaç duyulan kaynakların temininden ve teknik işlemlerden sorumlu olarak Daire Başkanı, Laboratuvar Şube Müdürü, Kalite Yöneticisi ile gerekli teknik yönetime sahiptir. Aşağıda Kalite Yönetim Birimi ve Teknik Yönetimin görev ve sorumlulukları özetle verilmiş olup; yetki, sorumluluk ve görevin gerektirdiği nitelikler ilgili Yönetmeliklerde detaylandırılmıştır. Genel Müdür MESKİ'nin 2560 sayılı Kuruluş Kanunu ile bu yönetmelik hükümleri ve gayesi istikametinde çalışmasını ve yönetilmesini sağlamak, İdare ve yargı organlarında üçüncü şahıslara karşı MESKİ'yi temsil etmek, Yönetmelikleri, yıllık yatırım ve performans programlarını, bütçe, bilanço ve personel kadro taslaklarını hazırlayıp Yönetim Kuruluna sunmak. Performans Programı, bütçe, iş ve yatırım programlarına uygun olarak harcama yapmak, Kuruluş Kanununun 23 üncü maddesine göre çıkarılacak yönetmeliğe uygun olarak su satışına ve kullanılmış suların uzaklaştırılması giderlerine dair tarifeyi hazırlayıp Yönetim Kuruluna sunmak, Gerektiğinde Yönetim Kurulu Kararı ile kuruluşta yeni düzenlemeler yapmak, Hazırlayan Kalite Yöneticisi Onaylayan Arıtma Tesisleri Dairesi Başkanı Aybeniz ELTEZ UYGUÇ Dr.Halil KABAK MESKĠ MERKEZ SU ANALĠZ LABORATUVARI KALĠTE YÖNETĠM SĠSTEMĠ Doküman No KEK.01 Ġlk Yayın Tarihi 10.12.2012 Revizyon Tarih/No 03.12.2014/03 Sayfa No 9 / 36 KALĠTE EL KĠTABI Alım, satım ihale işlerinin hazırlıkları ile Yönetim Kurulunun vereceği yetki dahilinde alım, satım ihale ve kira işlerini yapmak, bunlardan yetkisi haricinde kalanları Yönetim Kuruluna sunmak, Genel Kurul ve Yönetim Kurulu kararını uygulamak, Yönetim Kurulu tarafından tayin edilenler haricinde kalan memurları tayin etmek ve işçi almak, Genel Müdürlüğün vizyon ve misyon ilkelerine uygun olarak stratejik planın yapılmasını sağlamak, İdare içindeki şube müdürlüklerinin ve şefliklerin kaldırılmasına, yenilerinin kurulmasına, sayısına ve görev sınırlarına ilişkin olarak karar alınmak üzere Yönetim Kuruluna teklifte bulunmak. Karara bağlanmasını lüzumlu gördüğü konu ve teklifleri Yönetim Kuruluna veya Genel Kurula sunmak. İzinli veya görevli olarak il dışında olduğu zamanlarda, genel müdür yardımcılarından birisine vekâlet vermek. MESKİ‟yi Kalite Yönetim Sistemi gereklerine uygun olarak yönetmek ve bu sistemin güncelleme ve geliştirilmesine önderlik etmek. İhale Birimini oluşturmak için Yönetim Kuruluna teklifte bulunmak. Genel Müdür Yardımcısı (Teknik) Genel Müdür Yardımcıları hizmet alanı ile ilgili konularda yükseköğrenim görmüş ve en az 10 yıl uzmanlık dalında görev yapmış olmalıdır. Genel Müdür Yardımcıları, Genel Müdürün kendisine vereceği işleri yapmak suretiyle Genel Müdüre yardım ederler. Bu gibi hallerde Genel Müdür Yardımcısı yetkili ve görevli bulundukları hizmet konularından doğrudan mesuldürler. Genel Müdürlüğün stratejik planının yapılmasına katkı sağlamak. Biriminde yapılan faaliyetlerde, Kalite Yönetim Sistemi gereklerine uymak ve bu sistemin güncelleme ve geliştirilmesine katkı sağlamak. Arıtma Tesisleri Dairesi BaĢkanı Halen mevcut olan ve yeni yapılacak olan içme ve atıksu arıtma tesislerinin işletilmesi, bakım ve onarımlarının yapılmasını sağlamak. Kanalizasyon şebekesine yapılan endüstriyel deşarjların ilgili kanun ve yönetmeliklere uygunluğunu sağlamak. Arıtılan içme suyunun ilgili yönetmeliklere uygun olmasını sağlamak. Tasfiye edilen içme ve atıksuların analizlerinin yapılması ve yaptırılması işlemlerinin yürütülmesini sağlamak. İçme ve kullanma suyu havzalarının korunmasını sağlamak. Görev alanı içerisinde bulunan hizmetler ile ilgili olarak doğrudan temin iş ve işlemlerini yapmak. Daire Başkanlığının imkanları ile yapılabilecek dairesiyle ilgili tüm projeleri yapmak, imkanlarının yetersiz olması durumunda Plan Proje Dairesi Başkanlığı‟ndan projenin hazırlanmasını istemek. Dairesi ile ilgili ihale işlemlerine esas olmak üzere, İhale Onay Belgesi dahil tüm hazırlıkları yapmak ve İhale Birimine gönderilmek üzere Genel Müdüre sunmak. Hazırlayan Kalite Yöneticisi Onaylayan Arıtma Tesisleri Dairesi Başkanı Aybeniz ELTEZ UYGUÇ Dr.Halil KABAK MESKĠ MERKEZ SU ANALĠZ LABORATUVARI KALĠTE YÖNETĠM SĠSTEMĠ Doküman No KEK.01 Ġlk Yayın Tarihi 10.12.2012 Revizyon Tarih/No 03.12.2014/03 Sayfa No 10 / 36 KALĠTE EL KĠTABI Genel Müdür ve bağlı olduğu Genel Müdür Yardımcısı tarafından verilen diğer görevleri yapmak. 6360 sayılı Kanunla bağlanan yerlerde oluşturulan şube müdürlüklerinde, kendi göreviyle ilgili gereken eğitim, doküman, teknik destek sağlamak, kendi görevleri ile ilgili olarak standardizasyonun sağlanmasına katkıda bulunmak. Biriminde yapılan faaliyetlerde, Kalite Yönetim Sistemi gereklerine uymak ve bu sistemin güncelleme ve geliştirilmesine katkı sağlamak. Laboratuvarı ġube Müdürü İçme suyu ve Atıksu Arıtma Tesislerinin sağlıklı bir şekilde kontrolü için tesislerde yapılamayan parametrelerin analizlerinin yürütülmesini sağlamak. Şehir şebekesine verilen suyun kimyasal ve mikrobiyolojik olarak periyodik kontrollerinin yürütülmesini sağlamak. Endüstriyel atıksuların takibi için gerekli analizlerin yapılmasını sağlamak. Havza koruma faaliyetleri ile ilgili analizlerin yürütülmesini sağlamak. Genel Müdürlüğün ihtiyacı olarak alınacak kimyasal malzemelerde; laboratuvar kapsamıyla ilgili kalite kontrol analizlerinin yapılmasını veya uygun yerlerde yaptırılmasını sağlamak. Özel ve Tüzel kişi ve kurumlarca talep olduğunda temiz su ve atıksu konusunda gerekli her tür analizlerin yapılarak veya uygun yerlerde yaptırılarak raporlandırılmasını sağlamak. Müdürlük bünyesinde yürütülen faaliyetleri koordine etmek, izlemek ve kontrol etmek. Personelin düzenli ve verimli çalışması için gerekli tedbirleri almak. İç ve dış yazışmaların gerekli evrak düzeninin tutularak yapılmasını sağlamak. Personelin tayini, terfi, atanma, kadro v.b.gibi özlük işleri hakkında Daire Başkanlığı‟na teklifte bulunmak ve konuyla ilgili yazışmaları yürütmek. Her mali yılbaşından önce memur, sözleşmeli personel ve işçi kadroları ile ilgili öneriler hazırlayıp Daire Başkanlığı‟na sunmak. Müdürlük içi faaliyetlerde uygulamada gözlenen aksaklıkların giderilmesinde gerekli tedbirleri almak. Şube içi gerekli her türlü satın alımlarda iş ve ihtiyaç isteklerini onaylayıp gerekli takipleri yapmak. Personelin mazeret izni, senelik izin, fazla mesai, hafta sonu ve bayram mesaisi v.b. düzenlemelerini yapmak. Şefler tarafından iletilen her türlü sonuçları, raporları ve diğer evrakın uygunluğunu kontrol edip Daire Başkanlığına iletilmesini sağlamak. Gizlilik gerektiren evraklarda personelin gizlilik esaslarına uymasını temin etmek. Personeli çalışmaları ile ilgili olarak gerektiğinde iç sirküler yayınlamak. İzin, hastalık v.b. gibi geçici nedenlerle görev yerinden ayrıldığı takdirde yerine vekalet edecek personeli Daire Başkanı‟nın onayına sunmak. Laboratuvardaki çalışmaların işçi sağlığı ve iş güvenliğine uygun yapılmasını temin etmek, yangın ve sivil savunma konularında tedbirler almak. Kendine bağlı Şeflerin çalışmalarını planlamak, koordine etmek, iş bölümü yapmak ve denetlemek. Müdürlüğe bağlı personelin verimini, mesleki bilgi ve becerisini artırıcı faaliyetler düzenlemek, eleman eğitim programları hazırlamak ve bu amaçla Daire Başkanlığı‟na öneriler sunmak. Müdürlük personelinin görevlerini yasalar, yönetmelikler, genelgeler ve talimatlara uygun olarak zamanında yapmasını sağlamak. Laboratuvarın güncel teknolojilere uyumlu olması için gerekli araştırma geliştirme ve uygulama faaliyetlerini yürütmek. Üst Makamlar tarafından verilen diğer görevleri yetki ve sorumluluğu dahilinde yerine getirmek. Hazırlayan Kalite Yöneticisi Onaylayan Arıtma Tesisleri Dairesi Başkanı Aybeniz ELTEZ UYGUÇ Dr.Halil KABAK MESKĠ MERKEZ SU ANALĠZ LABORATUVARI KALĠTE YÖNETĠM SĠSTEMĠ Doküman No KEK.01 Ġlk Yayın Tarihi 10.12.2012 Revizyon Tarih/No 03.12.2014/03 Sayfa No 11 / 36 KALĠTE EL KĠTABI Kalite Yöneticisi TS EN ISO/IEC 17025 Standardına uygun olarak Genel Müdürlük Merkez Su Analiz Laboratuvarı‟nın Kalite Yönetim Sisteminin kurulmasını, takip edilmesini, sürekliliğinin sağlanmasının, geliştirilmesini, Kalite Politikasının çalışanlara duyurulmasını ve çalışanlarda kalite bilincinin geliştirilmesini sağlamak. Laboratuvarda yapılan işlerin kalitesini olumsuz yönde etkileyebilecek; bağımsızlığını, tarafsızlığını, karar alma ve çalışmalarındaki objektifliğini zedeleyebilecek, ticari, mali, idari hiçbir faaliyet içerisine girmeden, üzerinde oluşabilecek her türlü iç ve dış baskıya karşı koyarak ve gizliliği sağlayarak hizmet vermek. TS EN ISO/IEC 17025 kapsamında Deney-Cihaz Talimatları ve Şartnameler hariç tüm dokümanları hazırlamak, revizyonlarını gerçekleştirmek ve kullanıcılara ulaştırmak. Yönetimin Gözden Geçirilmesi Toplantısına katılacak kişileri bilgilendirmek, toplantıya katılmak ve toplantıda alınan kararların uygulanmasını sağlamak/sağlatmak, Yönetimin Gözden Geçirme Toplantısı kararlarının yazılı olarak duyurusunu yapmak ve ilgililere dağıtmak, Genel Müdürlüğümüz Merkez Su Analiz Laboratuvarı‟nın akreditasyonu kapsamında Akreditasyon Kuruluşları ile olan koordinasyonu sağlamak, Kalite sisteminin etkinliği ve verimliliğinin sürekli artırılması amacıyla üst yönetimle bağlantılı olmak, Laboratuvarın akreditasyon kapsamındaki eğitim planlarını hazırlamak, uygulanmasını sağlamak, eğitim kayıtlarını tutmak ve muhafaza etmek, Müşteri Memnuniyeti ölçümlerini yapmak, değerlendirmek ve müşteri şikâyetlerine ilişkin kayıtların tutulmasını ve muhafazasını sağlamak, Laboratuvarın geleceğe dönük planlarında, Laboratuar Şube Müdürü ile koordineli olarak çalışmak, Laboratuvarda kullanılan Ulusal, Bölgesel ve Uluslararası Standartlar ve dokümanların gerektiğinde güncel olanlarının kullanılmasını sağlamak/sağlatmak, Laboratuvar Kalite Kontrol Planını hazırlamak, takibini yapmak. Gerektiğinde Taşeron/Tedarikçi tetkiklerine katılmak. Akreditasyon kuruluşuna karşı kurumu temsil etmek. Düzeltici önleyici faaliyet başlatmak ve kontrolünü yapmak, deney hariç gerektiğinde işin durdurulmasına karar vermek. Laboratuvar personelinin, terfi veya yetiştirilmesi gibi eğitim, kalifikasyon işlemleri hakkında İdareye teklifte bulunmak. Ġçmesuyu-Atıksu Analiz ġefleri Analiz Şefliği ile ilgili her türlü numune alımı ve kabulü ile ilgili düzenlemeler yapmak, numune kabul kriterlerini belirlemek, gerektiği hallerde odak noktalarının listesini hazırlamak ve tekrar numune alınmasını sağlamak ve kamu sağlığına aykırı hallerin olması durumunda Müdürlüğe bilgi vererek gerekli koordinasyonlara yardımcı olmak. Birime gelen su numunelerinin gerekli şekilde kayıt edilmesi, korunması ve Türk ve Dünya Standartlarına uygun olarak analiz edilmesini sağlamak. Analizlerin aksatılmadan zamanında yapılması için gerekli tedbirleri almak; bu amaçla gerekli düzenlemeleri yapmak. Gerekli hallerde içme suyu ve atıksu arıtma tesislerinin çeşitli ünitelerinde kontrol ve araştırmalar yaparak raporlar hazırlamak. Birimde kullanılan her türlü evrak, malzeme, cihaz ve eczanın usulüne uygun kullanılması için gerekli tedbirler almak ve takipler yapmak. Haftalık ve aylık faaliyet raporları hazırlayıp Müdürlüğe sunmak. Hazırlayan Kalite Yöneticisi Onaylayan Arıtma Tesisleri Dairesi Başkanı Aybeniz ELTEZ UYGUÇ Dr.Halil KABAK MESKĠ MERKEZ SU ANALĠZ LABORATUVARI KALĠTE YÖNETĠM SĠSTEMĠ Doküman No KEK.01 Ġlk Yayın Tarihi 10.12.2012 Revizyon Tarih/No 03.12.2014/03 Sayfa No 12 / 36 KALĠTE EL KĠTABI Analiz Şefliği personelinin mazeret izni ve senelik izin v.b. gibi ihtiyaçları doğrultusunda işlerin aksatılmaması için gerekli iş ve izin planları hazırlamak. Kendisine bağlı personelin iş bölümünü yapmak, görevlerini eksiksiz ve düzenli olarak yapmasını sağlamak, gerekli hallerde akşam, hafta sonu, bayram ve resmi tatil dönemleri için mesailer düzenlemek. Birim stoklarının daima yeterli vaziyette bulundurulmasını sağlamak; azalan malzemenin zamanında temini için gerekli takipleri yapmak. İlgili analizlerle ilgili her türlü analiz ve kontrol faaliyetlerinin gerektiği gibi yapılmasını sağlamak ve raporların zamanında verilmesi için gerekli takipleri yapmak. Birimindeki faaliyetlerle ilgili olarak Müdürlüğe bilgi vermek. Personelin mesleki beceri ve gelişmesini sağlamak amacıyla gerekli düzenlemeleri yapmak; eğitim programları hazırlamak ve uygulamak. Üst Makamlar tarafından konuyla ilgili olarak verilen diğer görevleri yürütmek. Numune Kabul ve Rapor Düzenleme (NKRD) Birim Sorumlusu Laboratuvara gelen su numunelerinin; analiz şartlarına uygun olanlarının kabulünü yapmak, kayda geçirmek, diğer laboratuvar şefliklerine gerekli analizlerin yapılmasını Şube Müdürü adına talep etmek ve birimlerden gelen sonuçlara göre rapor düzenlemesi yapmak. Uygun şartlarda gelmeyen numuneler ile ilgili tutanakları tutarak numuneyi iade etmek. Faaliyet raporlarını çıkarmak. Numunelerin laboratuvara geliş sırasına göre kayıtlarını tutmak. Özel İstek olarak gelen analiz talepleri için numune kabul şartlarını müşteriye iletmek. İdare dışından gelen analiz taleplerinin kayıtlarını tutup numunenin alınabilmesi için talebi amirine iletmek. Analiz sonuçlarının gizliliğini sağlamak Analiz sonuçlarının muhafazasını sağlamak. Analiz sonuçlarının düzenli olarak raporlandırılmasını sağlamak. Kendisine bağlı personelin iş bölümünü yapmak; görevlerini eksiksiz ve düzenli olarak yapılmalarını sağlamak. Üst Makamlar tarafından konuyla ilgili olarak verilen diğer görevleri yürütmek i) Kalite Yönetim Sisteminin uygulanmasını ve daima takip edilmesini sağlamak için gerekli yetki ve sorumluluğa sahip bir Kalite Yöneticisi atanmış olup, bu yönetici, laboratuvar politikası ve kaynakları hakkında kararların alındığı yönetim kademesi olan Daire Başkanı‟na doğrudan ulaşabilmektedir. j)Kilit konumda olan teknik ve kalite yönetimi için yardımcılar, Görev Talimatlarında açıklanan “Görevin Gerektirdiği Nitelikler” sağlanmak koşulu ile Personel Atama Listesi (LST.03) ile atanmıştır. k)Personelin yapılan faaliyetlerin önemi ve bunların Kalite Yönetim Sisteminin hedeflerinin gerçekleştirilmesine nasıl katkıda bulunacağının bilincinde olmasının sağlanması, Personel Yönetimi ve Geliştirilmesi Prosedürü (PRS.23) kapsamında gerçekleştirilen eğitim faaliyetleri ile temin edilmektedir. 4.1.6.ĠletiĢim: Üst yönetim, laboratuvarda uygun iletişim proseslerinin oluşturulması ve Kalite Yönetim Sisteminin düzgün işlemesi için, etkin bir iletişimin gerçekleşmesini sağlamaktadır. Üst yönetim, iletişim kanallarını kullanarak sistematik bir şekilde tüm çalışanlara kalite politikasını, hedefleri, kalite sistemi denetim sonuçlarını, kararları ve gelecekteki faaliyetleri iletir. İç iletişim, kurum kültürü Hazırlayan Kalite Yöneticisi Onaylayan Arıtma Tesisleri Dairesi Başkanı Aybeniz ELTEZ UYGUÇ Dr.Halil KABAK MESKĠ MERKEZ SU ANALĠZ LABORATUVARI KALĠTE YÖNETĠM SĠSTEMĠ Doküman No KEK.01 Ġlk Yayın Tarihi 10.12.2012 Revizyon Tarih/No 03.12.2014/03 Sayfa No 13 / 36 KALĠTE EL KĠTABI ve ruhunu yaratmada anahtar role sahiptir. Analiz ve ölçümlerin yapılması da dâhil iletişim kanalları; periyodik gözden geçirme, bilgilendirme toplantıları, eğitimler, iç yazışmalar, çalışan önerileri, e-mail, duyuru panosu ve telefondur. Müşteri ile iletişim yöntemleri Müşteriye Hizmet Prosedürü (PRS.10)‟nde açıklanmıştır. Hazırlayan Kalite Yöneticisi Onaylayan Arıtma Tesisleri Dairesi Başkanı Aybeniz ELTEZ UYGUÇ Dr.Halil KABAK MESKĠ MERKEZ SU ANALĠZ LABORATUVARI KALĠTE YÖNETĠM SĠSTEMĠ Doküman No KEK.01 Ġlk Yayın Tarihi 10.12.2012 Revizyon Tarih/No 03.12.2014/03 Sayfa No 14 / 36 KALĠTE EL KĠTABI 4.1.7. MESKĠ Genel Müdürlüğü Organizasyon ġeması Hazırlayan Kalite Yöneticisi Onaylayan Arıtma Tesisleri Dairesi Başkanı Aybeniz ELTEZ UYGUÇ Dr.Halil KABAK MESKĠ MERKEZ SU ANALĠZ LABORATUVARI KALĠTE YÖNETĠM SĠSTEMĠ Doküman No KEK.01 Ġlk Yayın Tarihi 10.12.2012 Revizyon Tarih/No 03.12.2014/03 Sayfa No 15 / 36 KALĠTE EL KĠTABI MESKĠ Merkez Su Analiz Laboratuvarı Organizasyon ġeması Genel Müdür Genel Müdür Yardımcısı (Teknik) Arıtma Tesisleri Dairesi Başkanı Laboratuvar Şube Müdürü Yazı İşleri Şefi Kalite Yöneticisi Kalite Yöneticisi Yrd. Atıksu Analiz Şefi İçme Suyu Analiz Şefi Numune Kabul ve Rapor Düzenleme Birim Sorumlusu Mikrobiyolojik Analiz Birim Sorumlusu Hazırlayan Kalite Yöneticisi Onaylayan Arıtma Tesisleri Dairesi Başkanı Aybeniz ELTEZ UYGUÇ Dr.Halil KABAK MESKĠ MERKEZ SU ANALĠZ LABORATUVARI KALĠTE YÖNETĠM SĠSTEMĠ Doküman No KEK.01 Ġlk Yayın Tarihi 10.12.2012 Revizyon Tarih/No 03.12.2014/03 Sayfa No 16 / 36 KALĠTE EL KĠTABI Referanslar ve Ġlgili Dokümanlar Personel Atama Listesi (LST.03) Analiz Listesi (LST.05) Dokümanların Kontrolü Prosedürü (PRS.01) Uygun Olmayan Analiz İşinin Kontrolü Prosedürü (PRS.06) Düzeltici Faaliyet Prosedürü (PRS.07) Önleyici Faaliyet Prosedürü (PRS.08) Müşteriye Hizmet Prosedürü (PRS.10) Personel Yönetimi ve Geliştirilmesi Prosedürü (PRS.23) Personel Etik Taahhütnamesi (FRM.11) 4.2.KALĠTE SĠSTEMĠ Laboratuvarda, uygun bir yönetim sistemi oluşturulmuş olup, uygulanmakta ve sürdürülmektedir. Laboratuvarda, analiz sonuçlarının kalitesini güvenceye almak için gereken bütün politika, sistem, program, prosedür ve talimatları doküman hâline getirilmiştir. Sistem dokümantasyonu, ilgili personele iletilmiş ve bu personel tarafından anlaşılmış ve dağıtımı Dokümanların Kontrolü Prosedürü (PRS.01)‟ne göre ulaşılabilir ve uygulanabilir şekilde yapılmıştır. Hazırlayan Kalite Yöneticisi Onaylayan Arıtma Tesisleri Dairesi Başkanı Aybeniz ELTEZ UYGUÇ Dr.Halil KABAK MESKĠ MERKEZ SU ANALĠZ LABORATUVARI KALĠTE YÖNETĠM SĠSTEMĠ Doküman No KEK.01 Ġlk Yayın Tarihi 10.12.2012 Revizyon Tarih/No 03.12.2014/03 Sayfa No 17 / 36 KALĠTE EL KĠTABI KALĠTE POLĠTĠKASI MESKİ Merkez Su Analiz Laboratuvarının Kalite Politikası; çalışmalarını güncel, Ulusal ve/veya Uluslararası standard veya güvenilir kuruluşlar tarafından yayınlanmış analiz metotlarına göre, iyi mesleki ve teknik uygulama şartları sağlanarak, mümkün olan en kısa sürede, yasal şartlara ve müşteri şartlarına uygun ve ekonomik olarak, tarafsızlık, bağımsızlık, dürüstlük, gizlilik ve güvenilirlik ilkeleri esas alınarak sürdürmektir. MESKİ Merkez Su Analiz Laboratuvarının ana hedefi; konusunda sürekli olarak eğitilen, hedefini bilen uzman personeli ile analiz metod ve standardlarına uygun analiz cihazlarını kullanmak, kalibrasyon programları ile cihazları kontrol altında tutmak, müşterilerden gelen analiz isteklerini mümkün olan en üst seviyede karşılayarak ve kaliteli hizmet sunarak müşteri memnuniyetini sağlamak, analizlerin hassasiyetle sonuçlandırılabilmesi için gerekli referans/standart malzemeleri kullanmak, ulusal/uluslararası laboratuvarlarla yapılan karşılaştırma ölçümleriyle analiz kalitesinin teminini etkin kılmak ve böylece potansiyel müşteri şikayetlerini en az seviyeye indirmektir. Laboratuvar personelinin tamamı; TS EN ISO/IEC 17025 standardının şartlarına uygun olarak hazırlanmış kalite yönetim sistemi içindeki tüm politika ve prosedürleri öğrenmiş, benimsemiş ve bu politika ve prosedürlere uygun olarak çalışmaktadır. Bu kapsamda Laboratuvar Yönetimi TS EN ISO/IEC 17025 standardına, TÜRKAK Rehber ve Tebliğlerine uymayı ve Kalite Yönetim Sisteminin etkinliğinin sürekli iyileştirilmesi için gerekli çalışmaları yapacağını taahhüt eder. 03.12.2014 Turgut AYBAK B.Günhan GÜNGÖRDÜ Genel Müdür Genel Müdür Yrd. Dr. Halil KABAK Daire BaĢkanı Hazırlayan Kalite Yöneticisi Onaylayan Arıtma Tesisleri Dairesi Başkanı Aybeniz ELTEZ UYGUÇ Dr.Halil KABAK MESKĠ MERKEZ SU ANALĠZ LABORATUVARI KALĠTE YÖNETĠM SĠSTEMĠ Doküman No KEK.01 Ġlk Yayın Tarihi 10.12.2012 Revizyon Tarih/No 03.12.2014/03 Sayfa No 18 / 36 KALĠTE EL KĠTABI Kalite Politikasının Duyurulması ve Benimsetilmesi Kalite Politikası eğitimlerle ve asılı olarak tüm çalışanlara duyurulur. Kalite Hedefleri ve Hedef Konuları: Aşağıdaki konularda Genel Hedefler oluşturulmuş olup Yönetimin Gözden Geçirme Toplantılarında ele alınmaktadır. - Personel yetkinliğinin arttırılması, - Müşteriye taahhüt edilen şartlardan sapma oranın azaltılması, - Müşteri şikayetlerinin azaltılması, - Müşteri memnuniyetinin arttırılması. Stratejiler: Kalite politikasını destekler nitelikteki kalite hedefleri, Kalite Hedefleri Belirleme ve Takip Planı (PLN.01) ile belirlenmiştir. Plandaki veriler, analiz edilerek mevcut durum, hedef değer ve hedefe ulaşmak için stratejiler belirlenmekte ve üst yönetim tarafından destek verilmektedir. Üst Yönetimin Sorumluluğu MESKİ Merkez Su Analiz Laboratuvarı Üst yönetimi, kalite yönetim sisteminin gerçekleştirilmesi, geliştirilmesi, yönetim sisteminin etkinliğinin sürekli iyileştirilmesi ve etkinliği konusundaki sorumluluğunu Kalite Politikası ile beyan etmekte ve Yönetimin Gözden Geçirmesi toplantıları ile bunu kanıtlamaktadır. MESKİ Merkez Su Analiz Laboratuvarı Üst yönetimi, müşteri şartlarının ve yasal şartların karşılanmasının önemini Kalite Politikası ile organizasyona duyurmuş olup; temel ilkesi, müşteri memnuniyetinin bu kapsamda sağlanmasıdır. Teknik yönetimin ve Kalite Yöneticisinin bu standarda uygunluğu sağlama sorumlulukları da dâhil, görevleri ve sorumlulukları Madde.4.1.5.h.‟de tanımlanmıştır. MESKİ Merkez Su Analiz Laboratuvarı Üst Yönetimi, Kalite Yönetim Sisteminde değişiklikler planlandığında ve uygulandığında, Kalite Yönetim Sisteminin bütünlüğünü ve işlerliğini sağlayacak önlemleri yapılan toplantılar ile planlar ve bu planlar doğrultusunda değişikliklerin gerçekleştirilmesini sağlar. Kalite Yönetim Sisteminin Dokümantasyon Yapısı Kalite El Kitabı, prosedürlere atıf yapmaktadır. Yönetim Sisteminde kullanılan dokümantasyonun yapısı, ana hatları ile aşağıda tarif edilmiştir. Doküman kodlamalarında aşağıdaki kısaltmalar kullanılır. PRS: Prosedür TLM: (Genel) Talimat GTL: Görev Talimatı SÇT: Standart Çalışma Talimatı CKT: Cihaz Kullanma Talimatı FRM: Form LST: Liste PLN: Plan KEK: Kalite El Kitabı TSL: Tetkik Soru Listesi Hazırlayan Kalite Yöneticisi Onaylayan Arıtma Tesisleri Dairesi Başkanı Aybeniz ELTEZ UYGUÇ Dr.Halil KABAK MESKĠ MERKEZ SU ANALĠZ LABORATUVARI KALĠTE YÖNETĠM SĠSTEMĠ Doküman No KEK.01 Ġlk Yayın Tarihi 10.12.2012 Revizyon Tarih/No 03.12.2014/03 Sayfa No 19 / 36 KALĠTE EL KĠTABI DOKÜMANTASYON YAPISI Kalite Politikası Üst Yönetimin Deklarasyonu Kalite Hedefleri Kalite El Kitabı Prosedürler Talimatlar(Sistem/Görev/Analiz(SÇT)/Cihaz) Formlar/Planlar/Listeler Dış Kaynaklı Dokümanlar (Mevzuat, Standart, Rehber, Şartname vb.) Veriler/Kayıtlar Referanslar ve Ġlgili Dokümanlar Kalite Hedefleri Belirleme ve Takip Planı (PLN.01) Dokümanların Kontrolü Prosedürü (PRS.01) 4.3.DOKÜMAN KONTROLÜ Kalite Yönetim Sisteminin yapısını oluşturan iç kaynaklı dokümanların hazırlanması, kontrol altına alınması, yayınlanması, dağıtılması, geri toplanması ve revize edilmesine yönelik uygulamalar ve dış kaynaklı dokümanların kontrolü ve dağıtımı için Dokümanların Kontrolü Prosedürü (PRS.01) oluşturulmuş ve uygulanmaktadır. Dokümanların numaralandırılması, Dokümanların Kontrolü Prosedürü (PRS.01)‟ne göre yapılmaktadır. Bu prosedür; dokümanların onaylanmış baskılarının, laboratuvarın fonksiyonunu etkili bir şekilde yerine getirmesinde hayati önemi olan işlemlerin yapıldığı bütün yerlerde bulundurulması, dokümanların ilgili kriterlere uygunluğunun sürekliliğini sağlamak amacıyla düzenli olarak gözden geçirilmesi ve gerektiğinde revize edilmesini, geçersiz veya güncelliğini yitirmiş dokümanların dağıtıldıkları veya kullanıldıkları her noktadan en hızlı şekilde toplanması veya amaç dışı kullanılmamalarının güvence altına alınmasını ve yasal zorunluluk veya bilgi muhafazası amacıyla saklanması gereken, güncelliğini yitirmiş dokümanların uygun bir şekilde işaretlenmesi şartlarını açıklamaktadır. Kalite Yönetim Sisteminde yer alan tüm dokümanlar yayınlanmadan önce yetkili personel tarafından gözden geçirilmekte ve onaylanmaktadır. Tüm dokümanların güncellik takibi için, Güncel Doküman Listesi (LST.01) oluşturulmuştur. Dokümanlar kurum kültürünü yansıtacak şekilde standart formatta oluşturulmuş olup laboratuvar tarafından basılı ve elektronik ortamda yayınlanmaktadır. Bu formatta Kurum logosu, dokümanın no‟su ve adı, ilk yayın tarihi, revizyon no ve revizyon tarihi, sayfa no/toplam sayfa no ile yayınlayan makamların bilgileri yer almaktadır. Hazırlayan Kalite Yöneticisi Onaylayan Arıtma Tesisleri Dairesi Başkanı Aybeniz ELTEZ UYGUÇ Dr.Halil KABAK MESKĠ MERKEZ SU ANALĠZ LABORATUVARI KALĠTE YÖNETĠM SĠSTEMĠ Doküman No KEK.01 Ġlk Yayın Tarihi 10.12.2012 Revizyon Tarih/No 03.12.2014/03 Sayfa No 20 / 36 KALĠTE EL KĠTABI Dokümanların onay işlemi, basılı doküman üzerinde ıslak imza ile yapılmakta ve KY tarafından muhafaza edilmektedir. Dokümanlarda elle değişikliğe izin verilmemektedir. Revizyon ya da yeni doküman ihtiyacı; standardın revizyonu, ilgili dış kaynaklı dokümanların revizyonu, tabi olunan mevzuatın revizyonu, iç ve dış tetkikler sonunda bulunan uygunsuzluklar, düzeltici ve önleyici faaliyetler, iyileştirmeler, müşteri şikayet ve önerileri ile dokümanlarda revizyon ihtiyacı oluşabilir, oluşan bu ihtiyaç yetkili personel tarafından değerlendirilerek uygun bulunması halinde doküman, doküman tipine göre verilen görevlere bağlı kalınarak hazırlanır ve/veya mevcut doküman revize edilerek, dokümanı onaylama yetkisi bulunan makam tarafından onaylanması sağlanır. Saklanan eski revizyonlar “GEÇERSİZ” Kaşesi ile işaretlenmiş olup ARŞİV klasöründe saklanır Dokümanlarda yapılan değişiklikler altı çizili olarak tanımlanır. Elektronik ortamda dokümanların dağıtılması ve güvenliği Dokümanların Kontrolü Prosedürü (PRS.01) ile sağlanmaktadır. Elektronik ortamda yayınlanan dokümanların kullanıcılar tarafından değiştirilmesi önlenmiş ve dokümanlar sürekli olarak yedeklenmektedir. Referanslar ve Ġlgili Dokümanlar Dokümanların Kontrolü Prosedürü (PRS.01) Güncel Doküman Listesi (LST.01) 4.4.TALEPLERĠN, TEKLĠFLERĠN VE SÖZLEġMELERĠN GÖZDEN GEÇĠRĠLMESĠ MESKİ Merkez Su Analiz Laboratuvarına gelen analiz taleplerinde, müşteri isteklerini sağlayabilecek metodların seçimi için müşteri şartları analiz edilmekte, şartların sağlanması için gerekli kaynak ve yeterlilik sağlanmakta ve müşteri ile anlaşılan metodların tanımlanması ve dokümante edilmesi hususunda Kalite Yönetim Sistemi işletilmektedir. Gelen analiz taleplerinin alınması, değerlendirilmesi, tekliflerin hazırlanması ve şartların gözden geçirilmesi hususlarını etkin olarak gerçekleştirmek amacıyla izlenecek yöntemler belirlenmiş ve tüm personel tarafından görev ve yetkileri çerçevesinde Taleplerin Tekliflerin ve Sözleşmelerin Gözden Geçirilmesi Prosedürü (PRS.09)‟ne göre uygulanmaktadır. Gelen talepler için, laboratuvar kaynakları ve yerine getirebilme kabiliyeti analiz edilir, müşteriye talepte belirtilen hususlara göre teklif hazırlanır ve yanlış anlaşılmaları engellemek için sözleşme şartları gözden geçirilir ve son halini alır. Müşteri ile varılan kararlara ait veriler laboratuvar personeline iletilir. Sözleşme şartlarında olabilecek değişiklikte sistem hem müşteriye hem de çalışanlara yönelik olarak işler. Taleplerin tekliflerin ve sözleşmelerin gözden geçirilmesi kayıtları kalite kaydı olarak tanımlanmakta ve muhafaza edilmektedir. Referanslar ve Ġlgili Dokümanlar Taleplerin Tekliflerin ve Sözleşmelerin Gözden Geçirilmesi Prosedürü (PRS.09) Hazırlayan Kalite Yöneticisi Onaylayan Arıtma Tesisleri Dairesi Başkanı Aybeniz ELTEZ UYGUÇ Dr.Halil KABAK MESKĠ MERKEZ SU ANALĠZ LABORATUVARI KALĠTE YÖNETĠM SĠSTEMĠ Doküman No KEK.01 Ġlk Yayın Tarihi 10.12.2012 Revizyon Tarih/No 03.12.2014/03 Sayfa No 21 / 36 KALĠTE EL KĠTABI 4.5.ANALĠZLERĠN TAġERONA VERĠLMESĠ MESKİ Merkez Su Laboratuvarında, yapılabilen analizlerle ilgili talep geldiğinde geçici nedenlerden dolayı talep karşılanamıyorsa müşteri bu konuda bilgilendirilir ve müşterinin de kabulü ile işin standardın şartlarını sağlayan bir taşeronda yaptırılması temin edilir. Analizler için taşeronların seçilmesi, değerlendirilmesi ve hizmet alınması esasları Taşeron Kullanılma Prosedürü (PRS.24)‟nde belirtilmiştir. Referanslar ve Ġlgili Dokümanlar: Taşeron Kullanılması Prosedürü (PRS.24) 4.6.SATIN ALMA HĠZMETLERĠ VE DONANIM MESKİ Merkez Su Analiz Laboratuvarında elde edilen analiz sonuçlarının kalitesini etkileyecek her türlü donanım, tüketim maddeleri, malzemeler ve hizmet „kritik‟ olarak tanımlanır. Kritik cihaz, malzeme ve hizmetlerin seçilmesi ve satın alınmasında; Laboratuvar tarafından belirlenmiş şartlara uygun malzeme ve hizmetin zamanında temin edilmesi şartı göz önünde bulundurulmaktadır. MESKİ Merkez Su Analiz Laboratuvarında, cihaz alımı, sarf malzeme alımı ve hizmet kalitesini direkt veya indirekt etkileyen ürünlerin ve hizmetlerin satın alınması, Satın Alma Prosedürü (PRS.19)‟ne göre Onaylı Tedarikçilerden gerçekleştirilmektedir. Kaliteyi etkileyen kritik ürün ve hizmet alımlarında laboratuvar tarafından teknik şartnameler detaylı olarak hazırlanmakta ve Kalite Yönetim Sistemine dâhil edilmektedir. Tüm satın alma dokümanları teknik yeterliliği açısından her aşamada gözden geçirilmektedir. Satın alınan cihaz ve sarf malzemelerin, Satın Alma Prosedürü (PRS.19)‟nde ve şartnamede belirtilen yönteme göre doğrulaması yapıldıktan sonra, kabulü yapılıp kullanıma alınmaktadır. Satın alınan cihaz ise, kalibrasyon gerekli olanlar için, Kalibrasyon ve İzlenebilirlik Prosedürü (PRS.22) uygulanır. Tedarikçiler; Tedarikçi Değerlendirme Talimatı (TLM.05)‟na göre değerlendirilir. Tedarikçi değerlendirme ve satın alınan ürünün doğrulanmasına ilişkin kayıtlar, Kayıtların Kontrolü Prosedürü (PRS.02)‟ne göre muhafaza edilmektedir. Referanslar ve Ġlgili Dokümanlar Tedarikçi Değerlendirme Talimatı (TLM.05) Kayıtların Kontrolü Prosedürü (PRS.02) Satın Alma Prosedürü (PRS.19) Kalibrasyon ve İzlenebilirlik Prosedürü (PRS.22) Hazırlayan Kalite Yöneticisi Onaylayan Arıtma Tesisleri Dairesi Başkanı Aybeniz ELTEZ UYGUÇ Dr.Halil KABAK MESKĠ MERKEZ SU ANALĠZ LABORATUVARI KALĠTE YÖNETĠM SĠSTEMĠ Doküman No KEK.01 Ġlk Yayın Tarihi 10.12.2012 Revizyon Tarih/No 03.12.2014/03 Sayfa No 22 / 36 KALĠTE EL KĠTABI 4.7.MÜġTERĠYE HĠZMET Analiz hizmeti verilmekte olan müşterilerle ilişkilerin düzenlenmesi, geliştirilmesi ve müşterinin talebi halinde analizin müşteri gözetiminde yapılması için gerekli organizasyonun etkin olarak yapılmasını sağlamak ve müşteriyi memnun etmek MESKİ Merkez Su Analiz Laboratuvarı Politikasının parçasıdır. Müşteri veya müşteri temsilcilerinin kendilerine ait analizler ve ölçümler esnasında gözlemci olarak katılması talebi halinde; Müşteriye Hizmet Prosedürü (PRS.10)‟ne göre talep kabul edilir. Müşteri memnuniyetini ölçmek için KY tarafından anket çalışması yapılır ve sonucu Genel Müdür‟e raporlanır. Müşteri memnuniyetinin zayıf olduğu konularda Düzeltici Faaliyet Prosedürü (PRS.07) işletilir. Böylece hizmet kalitesi arttırılır. Müşterinin isteği durumunda, analiz raporlarının birlikte gözden geçirme çalışması yapılır ve bu gözden geçirme sonuçlarını müşteri beklentilerini de içerecek şekilde kayıt altına alır. Müşterilere ait her türlü tescilli haklar ve gizli bilgiler korunur. Müşteriye ait analiz raporları müşterinin dosyasında bulunur, üçüncü şahıslara verilmez. Analiz raporları elektronik ortamda gönderilmemektedir. Müşteri doğrulama amaçlı numunesinin bir kısmını talep ederse, Numune Muhafaza, İade ve İmha Talimatı (TLM.10)‟a uygun şekilde müşteriye iade edilebilir. Referanslar ve Ġlgili Dokümanlar Düzeltici Faaliyet Prosedürü (PRS.07) Müşteriye Hizmet Prosedürü (PRS.10) Numune Muhafaza, İade ve İmha Talimatı (TLM.10) 4.8.ġĠKÂYETLER Müşteriden gelen şikâyet ve memnuniyetin incelenmesi, gerektiğinde düzeltici faaliyetlerin başlatılması, analiz sonuçlarının kalitesini gözlemek, hizmet kalitesinin arttırılmasını etkin olarak gerçekleştirmek, iyileştirme ve geliştirme çalışmalarına veri teşkil etmesi için sistem kurulmuş olup Şikayetlerin Çözümlenmesi Prosedürü (PRS.11)ile etkin olarak uygulanmaktadır. Müşteri şikâyetleri aşağıda belirtilen referansa göre hizmet kalitesi, analiz kalitesi ve akreditasyon kurumu vasıtası ile gelen şikâyet olarak üç şekilde işlem görmektedir. MESKİ Merkez Su Analiz Laboratuvarında analiz sonuçlarına ve verilen hizmete müşterilerden ve diğer ilgililerden gelebilecek şikâyetlerin ve itirazların yazılı olarak yapılması istenir. Müşteri şikâyetleri üst yönetime iletildiğinde üst yönetim, şikâyetin giderilmesine yönelik her türlü kaynağı sağlar. Analiz tekrarı gerektirmeyen itirazlar gerekçesiyle birlikte müşteriye yazılı olarak bildirilir. Analiz tekrarı gerekenler için; analizlerin birlikte yapılacağı tarih, müşteriye yazılı olarak bildirilir. Uygunsuzlukların tekrarlanmaması için Düzeltici Faaliyet Prosedürü (PRS.07), potansiyel hata oluşmasını önlemek için Önleyici Faaliyet Prosedürü (PRS.08) uygulanır. Yapılan tüm faaliyetler Kayıtların Kontrolü Prosedürü (PRS.02)‟ne göre kayıt altına alınmaktadır. Hazırlayan Kalite Yöneticisi Onaylayan Arıtma Tesisleri Dairesi Başkanı Aybeniz ELTEZ UYGUÇ Dr.Halil KABAK MESKĠ MERKEZ SU ANALĠZ LABORATUVARI KALĠTE YÖNETĠM SĠSTEMĠ Doküman No KEK.01 Ġlk Yayın Tarihi 10.12.2012 Revizyon Tarih/No 03.12.2014/03 Sayfa No 23 / 36 KALĠTE EL KĠTABI Referanslar ve Ġlgili Dokümanlar Kayıtların Kontrolü Prosedürü (PRS.02) Düzeltici Faaliyet Prosedürü (PRS.07) Önleyici Faaliyet Prosedürü (PRS.08) Şikayetlerin Çözümlenmesi Prosedürü (PRS.11) 4.9.UYGUN OLMAYAN ANALĠZ ĠġĠNĠN KONTROLÜ MESKİ Merkez Su Analiz Laboratuvarının yaptığı analiz işinin herhangi bir kısmının veya işin sonuçlarının kendi prosedürlerine veya müşteri ile üzerinde anlaşılan şartlara uygun olmadığı durumlarda izlenecek yöntemler belirlenmiş ve etkin olarak uygulanmaktadır. MESKİ Merkez Su Analiz Laboratuvarında; müşteri şikâyetleri, analiz faaliyetleri, personelin performansının değerlendirilmesi, yönetimin gözden geçirme faaliyetleri, malzemelerin kontrolü, analiz sonuçlarının kalitesinin kontrolüne ait kayıtlar, rapor veya sertifika kontrolleri çevre koşullarındaki değişiklikler konuları kapsamında, kalite sisteminin yürütülmesinde veya analiz faaliyetlerinde uygunsuzluk tespit edilmesi halinde Uygun Olmayan Analiz İşinin Kontrolü Prosedürü (PRS.06) uygulanır. Yapılan değerlendirmede, uygun olmayan işin ileride tekrarlanabileceği ihtimali varsa veya bulunan uygunsuzluk Kalite Politikası ile Prosedürleri etkileyecek düzeyde ise derhal Düzeltici Faaliyet Prosedürü (PRS.07) uygulanır. Referanslar ve Ġlgili Dokümanlar Uygun Olmayan Analiz İşinin Kontrolü Prosedürü (PRS.06) Düzeltici Faaliyet Prosedürü (PRS.07) 4.10.ĠYĠLEġTĠRME MESKİ Merkez Su Analiz Laboratuvarı, Kalite Yönetim Sisteminin etkinliğini kalite politikası, kalite hedefleri, tetkik sonuçları, düzeltici ve önleyici faaliyetler, veri analizleri ve yönetimin gözden geçirmeleri vasıtasıyla sürekli olarak iyileştirmektedir. Referanslar ve Ġlgili Dokümanlar Sürekli İyileştirme Prosedürü (PRS.05) 4.11.DÜZELTĠCĠ FAALĠYET MESKİ Merkez Su Analiz Laboratuvarında, Kalite Yönetim Sisteminin uygulanması sırasında tekrarlayan hataların ortadan kaldırılmasını ve tekrarını önlemek için sistemin iyileştirilmesi sırasında izlenecek olan uygulamalarının etkin olarak gerçekleşmesi için izlenecek yöntemler belirlenmiş olup aşağıda belirtilen şekilde dokümante edilmiştir. Hazırlayan Kalite Yöneticisi Onaylayan Arıtma Tesisleri Dairesi Başkanı Aybeniz ELTEZ UYGUÇ Dr.Halil KABAK MESKĠ MERKEZ SU ANALĠZ LABORATUVARI KALĠTE YÖNETĠM SĠSTEMĠ Doküman No KEK.01 Ġlk Yayın Tarihi 10.12.2012 Revizyon Tarih/No 03.12.2014/03 Sayfa No 24 / 36 KALĠTE EL KĠTABI Laboratuvarın kalite ve teknik sistem çalışmaları ile ilgili ortaya çıkan düzeltici faaliyetler tanımlanır, sebep analizleri yapılır, uygun olan faaliyetler seçilir, uygulanır ve takip edilir. Düzeltici Faaliyet Prosedürü (PRS.07)‟ne göre işlem gören başlıklar aşağıda verilebilir: Yönetimin Gözden Geçirme Toplantılarında Alınan Kararlar Metotlar ve Prosedürler Personel Nitelikleri ve Eğitimi Sarf Malzemeler Cihazlar ve Cihazların Kalibrasyonu İç ve Dış Tetkikler Analiz İtirazları Müşteri Şikâyet ve İstekleri Kalite Sisteminde Oluşan Uygunsuzluklar Kalibrasyon Geçerliliğine İlişkin Ara Kontroller Personel Tarafından Bildirilen Uygunsuzluklar Tanımlanan uygunsuzluk ve sapmalar; MESKİ Merkez Su Analiz Laboratuvarı Kalite Politikasına, Prosedürlere veya TS EN ISO/IEC 17025 standardına uygunluğu hususunda şüphe oluşturuyor ise Arıtma Tesisleri Dairesi Başkanı, KY ile görüşerek, mümkün olan en kısa sürede İç Tetkik Prosedürü (PRS.03)‟ne göre tetkik yapılmasını sağlar. Referanslar ve Ġlgili Dokümanlar İç Tetkik Prosedürü (PRS.03) Düzeltici Faaliyet Prosedürü (PRS.07) 4.12.ÖNLEYĠCĠ FAALĠYET MESKİ Merkez Su Analiz Laboratuvarı Kalite Yönetim Sistemi içerisinde uygulanan Önleyici Faaliyetler, iyileştirme avantajlarından faydalanma ve önleyici yönetim yaklaşımı açısıyla değerlendirir. Önleyici faaliyet bilgi kaynakları: Personel eğitimi, Cihaz bakımları, Referansların kalibrasyonu, Ölçüm belirsizliği hesaplamaları, İç kalite kontrol faaliyetleri, Hazırlayan Kalite Yöneticisi Onaylayan Arıtma Tesisleri Dairesi Başkanı Aybeniz ELTEZ UYGUÇ Dr.Halil KABAK MESKĠ MERKEZ SU ANALĠZ LABORATUVARI KALĠTE YÖNETĠM SĠSTEMĠ Doküman No KEK.01 Ġlk Yayın Tarihi 10.12.2012 Revizyon Tarih/No 03.12.2014/03 Sayfa No 25 / 36 KALĠTE EL KĠTABI Referans malzeme ve /veya standartlar, Analiz ve çalışma talimatları, Çevre koşullarının izlenmesi, Laboratuvarlar arası karşılaştırma ve yeterlilik deneylerine katılım, Müşteriden gelen geri bildirimler vb. dir. MESKİ Merkez Su Analiz Laboratuvarı Kalite Yönetim Sistemi ile ilgili uygunsuzlukların muhtemel kaynaklarının tanımlanması, iyileştirilmesi, uygulanması ve izlenmesi konusunda gerektiğinde önleyici faaliyetler başlatır. Önleyici faaliyetlerin kalite ve teknik sistem için gerçekten uygun olup olmadığı kontrol edilir. Kontrol sonucunda uygulanabilir olan önleyici faaliyetler, Önleyici Faaliyet Prosedürü (PRS.08)‟ne göre uygulamaya alınır. Önleyici Faaliyet Prosedürü (PRS.08) çerçevesinde öneri sistemi ve risk değerlendirme sistemi sonuçları önleyici faaliyetlerin tanımlanmasında kullanılır. Referanslar ve Ġlgili Dokümanlar Önleyici Faaliyet Prosedürü (PRS.08) 4.13.KALĠTE KAYITLARI MESKİ Merkez Su Analiz Laboratuvarında Kalite Yönetim Sistemi ve Teknik Kayıtların okunaklı olarak tutulması, tanımlanması, tasnif edilmesi, ulaşılabilirliği, dosyalanması, toplanması, depolanması, saklanması, bakımı ve elden çıkarılması için yöntem ve sorumluluklar etkin olarak belirlenmiş ve tanımlanmıştır. Tüm kayıtlar, Düzeltici ve Önleyici Faaliyet, İç Tetkik ve Yönetimin Gözden Geçirme uygulamalarına yönelik kayıtları da içerecek şekilde tanımlanmış, listelenmiş ve Kayıtlar Listesi (LST.02)‟nde belirtilen süre kadar saklamaktadır. MESKİ Merkez Su Analiz Laboratuvarında hem basılı hem de elektronik ortamda kayıtlar tutulmakta olup; elektronik ortamdaki kayıtların korunması ve değiştirilebilirliğinin engellenmesine yönelik etkin yöntemler belirlenmiştir. Analiz sonucunda elde edilen ham veriler, raporlar, ölçüm belirsizliği verileri, analiz ve kalibrasyon kayıtları, personel kayıtları gibi, talebin kabulden başlayıp analiz raporunun müşteriye ulaştırılması aşamasına kadar, kalite yönetim sisteminin işletilmesi ile oluşan teknik kayıtlar tanımlanmış, saklama süreleri, ortamları, saklama şekli ve elden çıkarma yöntemleri etkin olarak belirlenmiştir. Oluşturulan bu kayıtlar ile her aşamada sorumlu olan personele ait verilere de ulaşılmaktadır. Gözlemler, veriler ve hesaplamalar, yapıldıkları anda kaydedilmekte ve özel durum olması halinde tanımlanmaktadır. Tüm kayıtların emniyeti ve gizliliği sağlanmış olup, basılı ortamda ve elektronik ortamda tutulan kayıtlarda yapılacak değişiklik yöntemleri Kayıtların Kontrolü Prosedürü (PRS.02)‟nde açıklanmaktadır. Hazırlayan Kalite Yöneticisi Onaylayan Arıtma Tesisleri Dairesi Başkanı Aybeniz ELTEZ UYGUÇ Dr.Halil KABAK MESKĠ MERKEZ SU ANALĠZ LABORATUVARI KALĠTE YÖNETĠM SĠSTEMĠ Doküman No KEK.01 Ġlk Yayın Tarihi 10.12.2012 Revizyon Tarih/No 03.12.2014/03 Sayfa No 26 / 36 KALĠTE EL KĠTABI Referanslar ve Ġlgili Dokümanlar Kayıtlar Listesi (LST.02) Kayıtların Kontrolü Prosedürü (PRS.02) 4.14.ĠÇ TETKĠKLER MESKİ Merkez Su Analiz Laboratuvarında kurulan ve uygulanan Kalite Yönetim Sisteminin uygunluğunu kontrolü ve etkinliğini iç tetkikler ile değerlendirilir. İç tetkikler; Kalite Yönetim Sistemi dokümanları esas alınarak, yılda en az bir kez KY tarafından planlanarak yapılır. Bu konudaki çalışmalar; İç Tetkik Prosedürü (PRS.03) ‟ne göre yapılır. Düzeltici faaliyetlerle tespit edilen uygunsuzluk; MESKİ Merkez Su Analiz Laboratuvarı Kalite Politikasına, Prosedürlere veya TS EN ISO/IEC 17025 standardına uygunluğu hususunda şüpheler yaratıyorsa KY, Arıtma Tesisleri Dairesi Başkanı ile görüşerek plan dışı tetkik yapılmasını sağlar. Tetkik bulguları, faaliyetlerin etkinliği veya analiz sonuçlarının doğruluğu ve geçerliliği konusunda şüphe uyandırıyorsa, tetkik heyeti derhal düzeltici faaliyet başlatır. Düzeltici faaliyetin müşteriyi etkilemesi durumunda; Uygun Olmayan Analiz İşinin Kontrolü Prosedürü (PRS.06) uygulanır. İç tetkikler, tetkik edilen alandan bağımsız olması şartı ile vasıflı tetkik lideri ve tetkik görevlilerinden oluşan ekiple gerçekleştirilmektedir. Gerçekleştirilen iç tetkiklere yönelik kayıtlar, faaliyet alanı, tetkik bulguları ve düzeltici faaliyetler tetkik ekibi tarafından oluşturulmakta ve KY tarafından Kayıtların Kontrolü Prosedürü (PRS.02)‟ne göre saklanmaktadır. Referanslar ve Ġlgili Dokümanlar Kayıtların Kontrolü Prosedürü (PRS.02) İç Tetkik Prosedürü (PRS.03) Uygun Olmayan Analiz İşinin Kontrolü Prosedürü (PRS.06) 4.15.YÖNETĠMĠN GÖZDEN GEÇĠRMESĠ MESKİ Merkez Su Analiz Laboratuvarında kurulmuş ve yürütülmekte olan Kalite Yönetim Sisteminin etkinliğinin ve sisteme yönelik yatırım planlarının, sistemin performansının değerlendirilmesi amacıyla MESKİ Merkez Su Analiz Laboratuvarı ve üst yönetimin de katıldığı etkin toplantılar yapılmaktadır. Kalite El Kitabında belirtilen ve MESKİ Merkez Su Analiz Laboratuvarı tarafından uygulanan Kalite Yönetim Sistemi; Genel Müdür başkanlığında Teknik Genel Müdür Yardımcısı, Arıtma Tesisleri Dairesi Başkanı, Laboratuvar Şube Müdürü, Kalite Yöneticisi ve Birim Şefleri katılımı ile Yönetimin Gözden Geçirmesi Toplantısı şeklinde yılda en az bir kez gözden geçirilir. Kalite Politikası, Kalite Hedefleri ve Prosedürlerin Uygunluğu, Hazırlayan Kalite Yöneticisi Onaylayan Arıtma Tesisleri Dairesi Başkanı Aybeniz ELTEZ UYGUÇ Dr.Halil KABAK MESKĠ MERKEZ SU ANALĠZ LABORATUVARI KALĠTE YÖNETĠM SĠSTEMĠ Doküman No KEK.01 Ġlk Yayın Tarihi 10.12.2012 Revizyon Tarih/No 03.12.2014/03 Sayfa No 27 / 36 KALĠTE EL KĠTABI Bir Önceki Yönetimin Gözden Geçirmesinde Alınan Kararlar ve Sonuçlarının Takibi, Müşteri Anketleri (Müşteri Memnuniyeti) Sonuçları, Şikâyetlerin Durumu, Müşteri Beklentileri, Bir Önceki Yönetimin Gözden Geçirmesinden Sonra Yapılan İç Tetkik Sonuçları, Dış Tetkik (Müşteri, Taşeron ve Akreditasyon Tetkikleri) Sonuçları, Düzeltici ve Önleyici Faaliyetlerin Durumu, Tedarikçiler İle İlgili Değerlendirme Sonuçları, Analiz Sonuçlarının Kalitesinin Teminine Yönelik Raporlar (Laboratuvarlar Arası Karşılaştırma veya Yeterlilik Ölçümlerinin Sonuçları, Kalite Kontrol Faaliyetleri vb.), Yeni Personelin Eğitimi ve Mevcut Personelin Geliştirilmesi İçin Eğitim Faaliyetleri ve Planları, Yönetici ve Yönlendirici Personelin Raporları, İyileştirme İçin Öneriler, Mevcut ve Yeni Hizmet Alanları İle İlgili Kaynak Planlaması, Yapılan Çalışmaların Hacmindeki ve Tipindeki Değişiklikler, Kalite Yönetim Sistemini Etkileyebilecek Değişiklikler, Kalite Yönetim Sisteminin Uygulanabilirliği, Diğer Konular(Varsa), Genel değerlendirme ve sonuç. Hedef ve aksiyonların belirlenmesi, gerçekleştirilmesi ve takibi için Yönetimin Gözden Geçirmesi Prosedürü (PRS.04) uygulanmaktadır. Kayıtları, Kayıtların Kontrolü Prosedürü (PRS.02)‟ne göre saklanmaktadır. Referanslar ve Ġlgili Dokümanlar Kayıtların Kontrolü Prosedürü (PRS.02) Yönetimin Gözden Geçirmesi Prosedürü (PRS.04) 5.TEKNĠK ġARTLAR 5.1.GENEL MESKİ Merkez Su Analiz Laboratuvarı; teknik hizmetlerin doğruluk ve güvenirliliği aşağıdaki faktörler göz önünde bulundurularak analizden analize değişiklik gösterecek şekilde değerlendirilir. Personel Yerleşim ve Çevre Koşulları Analiz ve Kalibrasyon Metodları Hazırlayan Kalite Yöneticisi Onaylayan Arıtma Tesisleri Dairesi Başkanı Aybeniz ELTEZ UYGUÇ Dr.Halil KABAK MESKĠ MERKEZ SU ANALĠZ LABORATUVARI KALĠTE YÖNETĠM SĠSTEMĠ Doküman No KEK.01 Ġlk Yayın Tarihi 10.12.2012 Revizyon Tarih/No 03.12.2014/03 Sayfa No 28 / 36 KALĠTE EL KĠTABI Cihazlar Ölçümlerin İzlenebilirliği Analiz Numunelerinin Taşınması ve Nakli Yukarıda belirtilen faktörler ölçüm belirsizliğinde önemli rol oynamaktadır. Bu nedenle analizlerde kullanılan cihazların seçiminde personelin geliştirilmesinde ve analiz metotlarının seçiminde ölçüm belirsizliğine olan katkılar göz önünde bulundurulur. 5.2.PERSONEL Laboratuvar Şube Müdürü tarafından personel özellikleri de belirtilerek Arıtma Tesisleri Dairesi Başkanı‟na yazılı olarak bildirilir. İhtiyaç duyulan eleman, Personel Yönetimi ve Geliştirilmesi Prosedürü (PRS.23) çerçevesinde istihdam edilmektedir. MESKİ Merkez Su Analiz Laboratuvarında vasıflı, eğitimli, gerekli beceri ve deneyime sahip personel çalışmaktadır. Laboratuvarda işe yeni başlayan personele ait gerekli tüm bilgiler alınmakta ve laboratuvara ataması yapılan her personele Personel Etik Taahhütnamesi (FRM.11) imzalattırılmaktadır. Laboratuvara ataması yapılan personele, Laboratuvar Şefleri ve KY tarafından personelin nitelik durumuna göre oryantasyon eğitimleri planlanmakta ve gerçekleştirilmektedir. Analiz yapan, raporları imzalayan, onaylayan ve yorumlayan personel, yapılan analizle ilgili olarak uygun vasıflara, eğitime, deneyime ve tatmin edici bilgiye sahip olmasının yanı sıra analiz yaptığı konuda iyi teorik bilgiye, mevzuat ve standart bilgisine ve analiz sırasında tespit edilen sapmaların analiz üzerine olan etkisini değerlendirebilecek bilgiye sahip olmalıdır. MESKİ Merkez Su Analiz Laboratuvarı, Organizasyon Şemasında verilen tüm konumlar için görevin gerektirdiği nitelikleri öğrenim, eğitim, tecrübe ve beceri yönünden belirleyerek Görev Talimatlarında açıklamıştır. Atamalar, Görev Talimatlarındaki görevin gerektirdiği niteliklerin sağlanması durumunda yapılmaktadır. Kayıtlar, atama ve yetkilendirme tarihlerini içermektedir. Kurulmuş olan sistemde tüm personelin yeterlilikleri öğrenim, eğitim, tecrübe ve beceri parametreleri için güncel olarak tutulmakta ve personelin yetkinliğinin arttırılması için eğitim ve gelişim hedefi belirlenmektedir. Hizmet ve analiz kalitesinin sürekli arttırılması, mevcut ve muhtemel iş büyümesi imkanlarının da değerlendirilmesi sonucunda çıkan ihtiyaçları göz önünde bulundurarak Personel Yönetimi ve Geliştirilmesi Prosedürü (PRS.23)‟ne göre planlı ve plansız eğitimler gerçekleştirilmektedir. Gerçekleştirilen eğitimlerin etkinliği değerlendirilmektedir. Analiz kalitesini sağlamak için özellikle analiz yapan personelin performansı sürekli olarak izlenmektedir. Personel öğrenim, eğitim ve değerlendirme kayıtları, Kayıtların Kontrolü Prosedürü (PRS.02)‟ne göre KY tarafından muhafaza edilmektedir. Hazırlayan Onaylayan Kalite Yöneticisi Arıtma Tesisleri Dairesi Başkanı Aybeniz ELTEZ UYGUÇ Dr.Halil KABAK MESKĠ MERKEZ SU ANALĠZ LABORATUVARI KALĠTE YÖNETĠM SĠSTEMĠ Doküman No KEK.01 Ġlk Yayın Tarihi 10.12.2012 Revizyon Tarih/No 03.12.2014/03 Sayfa No 29 / 36 KALĠTE EL KĠTABI Referanslar ve Ġlgili Dokümanlar Kayıtların Kontrolü Prosedürü (PRS.02) Personel Yönetimi ve Geliştirilmesi Prosedürü (PRS.23) Personel Etik Taahhütnamesi (FRM.11) 5.3.YERLEġĠM VE ÇEVRE KOġULLARI MESKİ Merkez Su Analiz Laboratuvarı 4.1.1.‟de belirtilen adreste toplam 700 m2 alanda kurulu bulunmaktadır. Binada mevcut olan bölümlerin büyüklükleri ve yerleşim düzenleri Yerleşim Planı (PLN.06) ile sisteme yansıtılmıştır. Bu şekilde girilmesi yasak alanlar, analiz alanları, cihazların bulunduğu alan, cihaz kabul/red bölgesini vb. gösterecek detayda hazırlanmıştır. Laboratuvarda, Yerleşim ve Çevre Şartları Prosedürü (PRS.14)‟ne göre komşu alanların arasında etkin bir ayrım sağlanarak kirlenme ve etkileşim önlenmektedir. Laboratuvarın elektrik beslemesi şehir şebekesinden sağlanmakta ve kesintisiz güç kaynağı ile korunmaktadır. Analiz ve hizmet kalitesini sürekli sağlamak için gerekli olan, enerji kaynakları ve aydınlatma tesisatı, periyodik bakım ile kontrol altında tutulmaktadır. Laboratuvar ve analiz koşullarına bağlı olarak, sonuçların kalitesini etkileyen alanlara giriş ve bu alanların kullanımı, kontrolü etkin olarak sağlanmaktadır. Laboratuvara giriş ve çıkışlar Ziyaretçi Kabul Talimatı (TLM.06)‟na göre yapılmakta olup, laboratuvar personeli dışında laboratuvara izinsiz girişler yasaktır. Laboratuvarda; analiz sonuçlarının kalitesinin olumsuz etkilenmesini engellemek için Standart Çalışma Talimatı (SÇT) ile belirlenmiş olan, çevre şartları izlenmekte, kontrol edilmekte ve izlenebilirlik için kayıt edilmektedir. Laboratuvar personeli; birimlerine ait analiz alanlarını, analiz sonuçlarını etkilemeyecek şekilde düzenlemekten sorumludur. Tüm teknik personel; analiz süresince, sağlanması gereken şartların sürdürülmesinden sorumludur. Laboratuvar alanının analiz sonrası sürekli düzenli tutulması, teknik personelin performansının değerlendirmesinde bir kriter olarak kullanılır. Çevre koşullarının analiz sonuçlarını etkilediği durumlarda, Uygun Olmayan Analiz İşinin Kontrolü Prosedürü (PRS.06)‟ne göre işlem yapılır. Laboratuvarda çalışan tüm personel; analiz süresince analiz şartlarının gerektirdiği korunma araçlarını kullanarak çalışmasını sürdürür. Laboratuvarın temizliği ve düzeni, Temizlik Talimatı (TLM.01)‟na göre sağlanmaktadır. Referanslar ve Ġlgili Dokümanlar Yerleşim Planı (PLN.06) Temizlik Talimatı (TLM.01) Hazırlayan Kalite Yöneticisi Onaylayan Arıtma Tesisleri Dairesi Başkanı Aybeniz ELTEZ UYGUÇ Dr.Halil KABAK MESKĠ MERKEZ SU ANALĠZ LABORATUVARI KALĠTE YÖNETĠM SĠSTEMĠ Doküman No KEK.01 Ġlk Yayın Tarihi 10.12.2012 Revizyon Tarih/No 03.12.2014/03 Sayfa No 30 / 36 KALĠTE EL KĠTABI Ziyaretçi Kabul Talimatı (TLM.06) Uygun Olmayan Analiz İşinin Kontrolü Prosedürü (PRS.06) Yerleşim ve Çevre Şartları Prosedürü (PRS.14) 5.4.ANALĠZ METODLARI VE METODUN GEÇERLĠ KILINMASI Analiz metodlarının seçilmesi, analize ilişkin numune/cihazların alınması veya hazırlanması, analiz cihazlarının etkin kullanımı, kalibrasyonların yapılması gerektiğinde ölçüm belirsizliğinin hesaplanması için gerekli olan prosedürler ve destek dokümanlar hazırlanmış ve Dokümanların Kontrolü Prosedürü (PRS.01)‟ne göre kullanıcıların dikkatine sunulmuştur. MESKİ Merkez Su Analiz Laboratuvarı, müşterinin talebini karşılayabilen, seçilen analiz metotlarına uygun cihazları da içeren analiz metodları kullanır. Tercihen uluslararası, bölgesel veya ulusal standartlarda yer alan metotlar kullanılmaktadır. Laboratuvar uygun veya mümkün olmaması haricinde, bir standardın en son baskısının kullanılmasını sağlamaktadır. Müşteri kullanılacak metodu belirtmemişse, Laboratuvar uluslar arası/bölgesel/ulusal standartlarda, güvenilir bir teknik kuruluş tarafından, ilgili bilimsel yayınlardan, dergilerde yayınlanmış olan veya cihazı imal eden firma tarafından belirtilmiş olan uygun metodu seçmektedir. Seçilen metodla ilgili olarak müşteri haberdar edilmektedir. Laboratuvar müşteri tarafından önerilen metodun uygun olmadığı veya yürürlükten kaldırılmış olduğu durumlarda müşteriyi bilgilendirmektedir. Laboratuvarlarda standard olmayan metodların kullanılması gerektiğinde veya standard analiz metodları yeterli olmadığında; laboratuvar, müşteri isteklerine bağlı olarak müşteri tarafından verilmiş özel analiz metodlarını da uygulayabilir. Ancak analizden önce bu metodun geçerli kılınması çalışması laboratuvarca yapılmalıdır. Herhangi bir metod, Laboratuvarda ilk defa uygulanacağı (Teyit için) zaman, bir analiz için yeni metot geliştirildiği zaman, kullanılmakta olan metotta değişiklik yapıldığı zaman (Ekleme ve çıkartma), farklı bir kişi veya farklı bir cihazla kullanılacağı zaman validasyon işlemleri Analiz Metodlarının Seçilmesi ve Geçerli Kılınması Prosedürü (PRS.12) „ne göre gerçekleştirilir. Yapılan tüm analiz ve kalibrasyonlarda ölçüm belirsizliği hesaplanmakta olup; Ölçüm Belirsizliğinin Tahmin Edilmesi Prosedürü (PRS.13)‟ne göre uygulamalar gerçekleştirilmektedir. Analiz yazılımlarının kontrolü ve güvenliği, Yazılım Güvenliği Prosedürü (PRS.20)‟ne göre sağlanmaktadır. Elde edilen tüm veriler kontrol edilir, Kayıtların Kontrolü Prosedürü (PRS.02)‟ ne göre muhafaza edilir. Referanslar ve Ġlgili Dokümanlar Dokümanların Kontrolü Prosedürü (PRS.01) Kayıtların Kontrolü Prosedürü (PRS.02) Hazırlayan Kalite Yöneticisi Onaylayan Arıtma Tesisleri Dairesi Başkanı Aybeniz ELTEZ UYGUÇ Dr.Halil KABAK MESKĠ MERKEZ SU ANALĠZ LABORATUVARI KALĠTE YÖNETĠM SĠSTEMĠ Doküman No KEK.01 Ġlk Yayın Tarihi 10.12.2012 Revizyon Tarih/No 03.12.2014/03 Sayfa No 31 / 36 KALĠTE EL KĠTABI Analiz Metodlarının Seçilmesi ve Geçerli Kılınması Prosedürü (PRS.12) Ölçüm Belirsizliğinin Tahmin Edilmesi Prosedürü (PRS.13) Yazılım Güvenliği Prosedürü (PRS.20) 5.5.CĠHAZLAR MESKİ Merkez Su Analiz Laboratuvarı, hizmet vermeyi taahhüt ettiği kapsamda analizlerin doğru bir şekilde yapılması için gereken cihazlarla donatılmıştır. Laboratuvar daimi kontrolü dışındaki cihazları kullanma ihtiyacı olduğunda söz konusu cihazların bu standardın şartlarının karşılamasını sağlamaktadır. Laboratuvar tarafından talep edilen yeni cihazlar, Satın Alma Prosedürü (PRS.19)‟ne göre temin edilir. Laboratuvarda kullanılan cihazlar ve (varsa) bunların yazılımları istenilen doğruluğun elde edilmesi için gerekli yeterliliğe sahiptir. Satın alması yapılan tüm cihazların şartnamelere uygunluğu kontrol edilerek kabulü sağlanır. Kabul edilen cihazlar, laboratuvarda kullanıma sunulmadan önce Kalibrasyon ve İzlenebilirlik Prosedürü (PRS.22)‟ne göre kalibre edilir/ettirilir. Analiz ve kalibrasyonlarda kullanılan cihazlar, Laboratuvar organizasyonunda belirtilen bölümlerde çalışan yetkili personel tarafından kullanılır. Kullanımı uzmanlık eğitimi gerektiren cihazlar, sadece bu personel tarafından çalıştırılır. Cihazların Kullanımı ve Bakımı ile ilgili cihaz Kılavuzları ve talimatlar Laboratuvar personeli tarafından her an kullanılabilecek şekilde laboratuvarda ve sahada hazır bulundurulur. Analiz ve kalibrasyonda kullanılan ve sonucu etkileyen cihazın bütün kısımları ve yazılımları tam olarak tanımlanmıştır. Laboratuvarda kullanılan cihazın yapılan analizlerde, sonuç için önemli olan her bir kısmı ve yazılımı için tutulan kayıtlar, Kayıtların Kontrolü Prosedürü (PRS.02)‟ne göre muhafaza edilmektedir. Laboratuvar, analiz cihazlarının uygun şekilde çalışmasını sağlamak ve bozulmasını veya değerinin düşmesini önlemek amacıyla analiz cihazlarının güvenli taşınması, nakli, muhafazası, kullanımı ve planlı bakımı için Cihazların Kontrolü Prosedürü (PRS.21)‟ne sahiptir. Cihazda oluşan bir uygunsuzluk durumunda, cihaz ayrı olarak veya işaretlenmiş olarak muhafaza edilir. Bu hatanın veya sapmanın daha önce yapılmış analiz ve kalibrasyonlara olan etkisi araştırılır ve gerekirse Uygun Olmayan Analiz İşinin Kontrolü Prosedürü (PRS.06) uygulanır. Laboratuvarda bulunan ve kalibrasyon gerektiren tüm cihazlar, kalibrasyon durumunu, en son kalibrasyon tarihini ve gelecek kalibrasyon tarihini de içerecek şekilde işaretlenmiştir. Cihazların laboratuvar ve dışına taşınması ve depolanması Cihazların Kontrolü Prosedürü (PRS.21)‟ne göre yapılır. Laboratuvarda kullanılmakta olan cihazlar, Kalibrasyon ve İzlenebilirlik Prosedürü (PRS.22)‟ne göre süresi içerisinde kalibre ettirilir. Laboratuvara ait bir cihazın hangi nedenle olursa olsun laboratuvar dışına çıkması halinde, cihaz hizmete alınmadan önce fonksiyon ve kalibrasyon statüsünün kontrolünü yapılarak yeterliliğini sağlanır. Hazırlayan Kalite Yöneticisi Onaylayan Arıtma Tesisleri Dairesi Başkanı Aybeniz ELTEZ UYGUÇ Dr.Halil KABAK MESKĠ MERKEZ SU ANALĠZ LABORATUVARI KALĠTE YÖNETĠM SĠSTEMĠ Doküman No KEK.01 Ġlk Yayın Tarihi 10.12.2012 Revizyon Tarih/No 03.12.2014/03 Sayfa No 32 / 36 KALĠTE EL KĠTABI Laboratuvarlarda kullanılan tüm referans cihazların kalibrasyon durumlarının güvenilirliğini sürdürmek amacıyla Kalibrasyon ve İzlenebilirlik Prosedürü (PRS.22)‟ne göre ara kontrolleri yapılır. Laboratuvarlarda yazılımlarda analiz amacıyla bir dizi düzeltme faktörü kullanılması gerektiğinde, yazılım kopyalarının doğru güncelleştirilmesi sağlanır. Referanslar ve Ġlgili Dokümanlar Kayıtların Kontrolü Prosedürü (PRS.02) Uygun Olmayan Analiz İşinin Kontrolü Prosedürü (PRS.06) Satın Alma Prosedürü (PRS.19) Cihazların Kontrolü Prosedürü (PRS.21) Kalibrasyon ve İzlenebilirlik Prosedürü (PRS.22) 5.6.ÖLÇÜMLERĠN ĠZLENEBĠLĠRLĠĞĠ Analiz ve kalibrasyon sonuçlarının doğruluğu ve geçerliliği üzerinde önemli etkisi olan tüm cihazların kalibrasyonu, Ulusal/Uluslararası izlenebilirliği olan laboratuvarlara yaptırılır. Laboratuvardaki cihazların kalibrasyonları, Kalibrasyon ve İzlenebilirlik Prosedürü (PRS.22)‟ne göre, bakım ve onarımları; Cihazların Kontrolü Prosedürü (PRS.21)‟ne göre yapılır/yaptırılır. MESKİ Merkez Su Analiz Laboratuvarında kullanılan ölçme standartları ve ölçme aletleri uluslararası ölçü sistemine göre izlenebilirliği, ilgili SI birimlerine birincil (primer) standardları ile bağlantılı olan kesintisiz bir kalibrasyon zinciriyle sağlanmaktadır. Mevcut referans standartların kalibrasyonlarının güncelliği takip edilmektedir. KY ve Laboratuvar Şefleri bu işin takibinden ve kalibrasyonsuz cihazın kullanımının engellenmesinden sorumludur. Kalibrasyon hizmetinin satın almasında Satın Alma Prosedürü (PRS.19)‟ne göre işlem yürütülmektedir. Ölçümün SI birimlerine göre izlenebilir olmaması durumunda, sertifikalı referans malzemeler, kabul görmüş metodlar ve standartlarda belirtilen yöntemler kullanılmaktadır. Bu durumda kalibrasyondan gelen belirsizliğin toplam belirsizliğine olan etkisi göz önünde bulundurularak yeterlilik deneylerine katılım için hazırlanan planda öncelik verilmektedir. Laboratuvarlarda kullanılan tüm referans standartlar; sadece referans ölçüm standardı olarak kullanılmaktadır. Referans standartların herhangi bir ayarlama öncesinde ve sonrasındaki kalibrasyonu için Kalibrasyon ve İzlenebilirlik Prosedürü (PRS.22) uygulanır. Referans standartların nakledilmesi, taşınması, depolanması, kullanılması ve malzemelerin geçerlilik ara kontrolleri, Kalibrasyon ve İzlenebilirlik Prosedürü (PRS.22)‟ne ve Referans Malzeme ve Standard Kontrolü Prosedürü (PRS.18)‟ne göre yapılır. Referanslar ve Ġlgili Dokümanlar Satınalma Prosedürü (PRS.10) Cihazların Kontrolü Prosedürü (PRS.21) Hazırlayan Kalite Yöneticisi Onaylayan Arıtma Tesisleri Dairesi Başkanı Aybeniz ELTEZ UYGUÇ Dr.Halil KABAK MESKĠ MERKEZ SU ANALĠZ LABORATUVARI KALĠTE YÖNETĠM SĠSTEMĠ Doküman No KEK.01 Ġlk Yayın Tarihi 10.12.2012 Revizyon Tarih/No 03.12.2014/03 Sayfa No 33 / 36 KALĠTE EL KĠTABI Kalibrasyon ve İzlenebilirlik Prosedürü (PRS.22) Referans Malzeme ve Standard Kontrolü Prosedürü (PRS.18) 5.7.NUMUNE ALMA MESKİ Merkez Su Analiz Laboratuvarı işleyişinde, analizi talep edilen numuneler müşteri tarafından alınarak laboratuvara ulaştırılmaktadır. Bu sebeple numune alma ile ilgili uygulamalar kapsam dışı bırakılmıştır. 5.8.ANALĠZ NUMUNELERĠNĠN TAġINMASI VE NAKLĠ MESKİ Merkez Su Analiz Laboratuvarında numunelerin kabulünden imha aşamasına kadar geçen tüm tanımlama, nakil, muhafaza, iade ve imhası işlemlerini kapsayan bir sistem kurulmuştur. Bu işlemler Numuneye Uygulanan İşlemler Prosedürü (PRS.15)‟nde belirtilen esaslara göre yürütülür. Müşteri tarafından laboratuvara getirilen numuneler, Numune Kabul ve Rapor Düzenleme (NKRD) Birimi‟nde kodlandırılarak kaydedilir. Laboratuvar çalışmaları esnasında numunenin niteliğini kaybetmemesi için gereken önlemler alınarak numuneler ilgili birimlere eğitilmiş personel ile güvenilir bir şekilde taşınır. Laboratuvara gelen numunelerde laboratuvarına bekletilmeden teslim edilir. mikrobiyolojik analiz talebi varsa, öncelikle mikrobiyoloji Referanslar ve Ġlgili Dokümanlar Numuneye Uygulanan İşlemler Prosedürü (PRS.15) 5.9.ANALĠZ SONUÇLARININ KALĠTESĠNĠN TEMĠNĠ MESKİ Merkez Su Analiz Laboratuvarında yapılan analiz sonuçlarının doğruluğu ve geçerliliğinin izlenmesi amacıyla Analiz Sonuçlarının Kalitesinin Temini Prosedürü (PRS.16) uygulanmaktadır. Laboratuvarlarda uygulanan analiz metoduna göre sonuçların kalitesini temin etmek amacıyla KY ve Laboratuvar Şefleri birlikte plan hazırlar. Hazırlanan planlar istatistiki tekniklerle desteklenmiştir. Kullanılan istatistiki tekniklerle analiz sonuçlarında oluşabilecek kalitesizliğin oluşması engellenmektedir. Analiz sonuçlarının kalitesini ölçmede, analizin özelliğine göre Referans Standard/malzemeler kullanılmakta ve yine analiz sonuçlarının kalitesini temin etmek için uluslararası geçerliliği olan yeterlilik deney programlarına veya laboratuvarlararası karşılaştırma deney programlarına plan dâhilinde katılım sağlanmaktadır. Kalite kontrolü kayıtları/verileri analiz edilmekte ve önceden tanımlanmış olan sınırların dışında olduğunun tespit edilmesi durumunda, problemi düzeltmek ve yanlış sonuçların rapor edilmesini önlemek için Uygun Olmayan Analiz İşinin Kontrolü Prosedürü (PRS.06) uygulanmaktadır. Referanslar ve Ġlgili Dokümanlar Uygun Olmayan Analiz İşinin Kontrolü Prosedürü (PRS.06) Analiz Sonuçlarının Kalitesinin Temini Prosedürü (PRS.16) Hazırlayan Kalite Yöneticisi Onaylayan Arıtma Tesisleri Dairesi Başkanı Aybeniz ELTEZ UYGUÇ Dr.Halil KABAK MESKĠ MERKEZ SU ANALĠZ LABORATUVARI KALĠTE YÖNETĠM SĠSTEMĠ Doküman No KEK.01 Ġlk Yayın Tarihi 10.12.2012 Revizyon Tarih/No 03.12.2014/03 Sayfa No 34 / 36 KALĠTE EL KĠTABI 5.10.SONUÇLARIN RAPOR HALĠNE GETĠRĠLMESĠ Laboratuvar, yaptığı analizlerin sonuçlarını, Analiz Raporunda açıklamaktadır. Analiz Raporları, taşeron kullanıldığında için taşeron laboratuvarlara yaptırılan analizlerin sonuçlarını da içermektedir. Bu raporlar, T S E N ISO/IEC 17025 standardının, ilgili TÜRKAK Rehberinin ve Yönetmeliğin şartlarına uygun olarak belirli formatta hazırlanmakta ve talep edildiğinde ölçüm belirsizliklerini içermektedir. Analiz Raporları, Numune Kabul ve Rapor Düzenleme Birimi tarafından Analiz Sonuçlarının Rapor Haline Getirilmesi Prosedürü (PRS.17)‟ne göre hazırlanır, kontrol edilir. Rapor, Numune Kabul ve Rapor Düzenleme Birimi tarafından hazırlanır ve Laboratuvar Şube Müdürü‟nün onayı için sunulur. Analiz raporlarında doğru, açık, net ve tarafsız olarak açıklanan ölçüm sonuçları, müşteri tarafından istenmesi halinde hesaplanan ölçüm belirsizlikleriyle birlikte verilir. Analiz Raporlarının, müşteri ile anlaşılan şartlara veya prosedürlere uymaması halinde, düzeltici faaliyet uygulanmakta ve gerekiyorsa rapor geri çekilmekte ve iş tekrarlanabilmektedir. Analiz Raporu, yayınlandıktan sonra yazım yanlışlığı nedeniyle değişiklik gerekirse eski raporların tüm nüshaları toplanarak aynı numara ile rapor hazırlanır ve Analiz Raporunda bir önceki Raporun tarih ve numarası verilir ve rapor numarasının yanında “REV-XX” şeklinde yazılarak düzeltme yapılır. (XX Revizyon no) Referanslar ve Ġlgili Dokümanlar Kayıtların Kontrolü Prosedürü (PRS.02) Analiz Sonuçlarının Rapor Haline Getirilmesi Prosedürü (PRS.17) 6.SÖZLÜK 6.1.TANIMLAR Standard: TS EN ISO/IEC 17025 standardı. Laboratuvar: Sorumlu Organizasyonel Yapıyı ifade eden TS EN ISO/IEC 17025 standardındaki “Laboratuvar” kelimesinin karşılığı. Akreditasyon: Bir uygunluk değerlendirme kuruluşunun (ör. deney laboratuvarı) belirli şartlara uygun olduğu ve ve ilgili uygunluk değerlendirme faaliyetlerini gerçekleştirmek için yeterli olduğunun resmi olarak üçüncü taraf tarafından tanınmasıdır. Analiz: Deney Hazırlayan Kalite Yöneticisi Onaylayan Arıtma Tesisleri Dairesi Başkanı Aybeniz ELTEZ UYGUÇ Dr.Halil KABAK MESKĠ MERKEZ SU ANALĠZ LABORATUVARI KALĠTE YÖNETĠM SĠSTEMĠ Doküman No KEK.01 Ġlk Yayın Tarihi 10.12.2012 Revizyon Tarih/No 03.12.2014/03 Sayfa No 35 / 36 KALĠTE EL KĠTABI 6.2.KISALTMALAR TÜRKAK: Türk Akreditasyon Kurumu KEK: Kalite El Kitabı KYS: Kalite Yönetim Sistemi KY: Kalite Yöneticisi NKRD: Numune Kabul ve Rapor Düzenleme Birimi 7.REVĠZYON TAKĠP TABLOSU REVĠZYON NO REVĠZYON TARĠHĠ 00 10.12.2012 İlk Yayın 01 06.02.2014 Genel Müdür değişikliği olduğundan dolayı Kalite Politikası ve Deklarasyon‟da isim değişikliği 02 03.06.2014 Genel Müdür değişikliği olduğundan dolayı Kalite Politikası ve Deklarasyon‟da isim değişikliği AÇIKLAMA (Revize Edilen Maddeler) Genel Müdür ve Daire Başkanı değişikliği nedeniyle Kalite Politikası ve Deklerasyon‟da isim değişikliği yapılmıştır. 03 03.12.2014 Yeni MESKİ Kuruluş, Görev ve Teşkilat Yönetmeliği gereği güncel görevler ve Organizasyon Şeması eklenmiştir. İlgili maddelerde Laboratuvar Şube Müdürü kaldırılarak yerine Arıtma Tesisleri Dairesi Başkanı onayı eklenmiştir. Analiz Birim Şefliği ifadesi kaldırılmış, yerine Analiz Şefliği ifadesi kullanılmıştır. Hazırlayan Kalite Yöneticisi Onaylayan Arıtma Tesisleri Dairesi Başkanı Aybeniz ELTEZ UYGUÇ Dr.Halil KABAK MESKĠ MERKEZ SU ANALĠZ LABORATUVARI KALĠTE YÖNETĠM SĠSTEMĠ Doküman No KEK.01 Ġlk Yayın Tarihi 10.12.2012 Revizyon Tarih/No 03.12.2014/03 Sayfa No 36 / 36 KALĠTE EL KĠTABI 8.KONTROLLÜ KOPYA DAĞITIM TABLOSU KOPYA NO DAĞITIM 00 Kalite Yöneticisi 01 Genel Müdür 02 Genel Müdür Yardımcısı 03 Arıtma Tesisleri Dairesi BaĢkanı 04 Laboratuvar ġube Müdürü DAĞITIM TARĠHĠ Hazırlayan Kalite Yöneticisi Onaylayan Arıtma Tesisleri Dairesi Başkanı Aybeniz ELTEZ UYGUÇ Dr.Halil KABAK
© Copyright 2024 Paperzz
