Специальное предложение Термальный

Kod No: KT 5.8-01
SU NUMUNE KABUL KRĠTERLERĠ
TALĠMATI
Yayın Tari05.05.2014
Revizyon Tarihi/ No:11.08.2014/01
Sayfa No:1 /6
ERZURUM HALK SAĞLIĞI LABORATUARI
Birim / Bölüm
1. AMAÇ
Bu talimat, insan sağlığını ve çevreyi korumak üzere EHSL Kimyasal ve Mikrobiyoloji laboratuarına
analiz için getirilen numunelerin kabul şartlarını belirlemek amacıyla hazırlanmıştır.
2.KAPSAM
Bu talimat insani tüketim amaçlı sular, kaplıca suları, yüzme havuzu suları, dere, nehir ve göl
sularında kimyasal ve mikrobiyolojik analiz amacıyla gelen numunelerin laboratuara kabul şartlarını
kapsar. Numunelerin alınması, taşınması ve muhafaza şartlarını kapsamaz. Numune alma ve taşıma ile
ilgili şartlar için konuya yönelik mevzuat kapsamına bakılmalıdır.
3. TANIMLAR VE KISALTMALAR
Mühürlü Numune: Resmi ya da kamu kurumlarınca analiz için gönderilecek numunelerin ilgili
birime kadar güvenliğinin sağlanması amacıyla kullanılan kurşun, plastik, mum gibi malzemelerden
yapılmıs ve ait olduğu kurumun özel işaretini tasıyan mühürlü numuneler
Özel Ġstek Numune: Gerçek veya tüzel kişi ve kurum/kuruluşlarca getirilen numuneler
Soğuk Zincir: +2°C ile +8°C, -18 °C ve – 70 °C ‘ deki ortam.
ĠTASHY: İnsani Tüketim Amaçlı Sular Hakkında Yönetmelik.
İçmesuyu Elde Edilen veya Elde Edilmesi Planlanan Yüzeysel Suların Kalitesine DairYönetmelik.
Kaplıcalar Yönetmeliği: Kaplıca tedavisinde kullanılan termal, mineralli ve termomineralli suları
4. ĠLGĠLĠ DOKÜMANLAR
4.1. F 4.4-01 Numune Kabul Formu
4.2. F 4.4-02 Test/Analiz Talep Formu
4.3. F 5.8-02 Numune İmha Tutanağı
4.4. F 5.8-01 Numune İade Formu
5. SORUMLULUKLAR
Gelen numunelerin kabul kriterlerine göre uygunluğunun kontrolü, kayıt edilmesi, uygun ortamda
saklanması, Numune Kabul Formu düzenlemesi ve güvenli bir sekilde ilgili birimlere /bölümlere dağıtımı
islemlerinden Numune Kabul Birimi, Kimyasal ve Mikrobiyoloji su laboratuarına gelen numunelerin teslim
alınmasından teknisyen, laboratuara gelen numunelerin ön değerlendirmesinin yapılmasından analist
sorumludur.
ELEKTRONĠK NÜSHANIN BASILMIġ HALĠ KONTROLSÜZ KOPYADIR
Kod No: KT 5.8-01
SU NUMUNE KABUL KRĠTERLERĠ
TALĠMATI
Yayın Tari05.05.2014
Revizyon Tarihi/ No:11.08.2014/01
Sayfa No:2 /6
Birim / Bölüm
ERZURUM HALK SAĞLIĞI LABORATUARI
6. GÜVENLĠK ÖNLEMLERĠ
6.1.Kabul edilen numunelerin laboratuara sevk edilmesi aşamasında, cam veya plastik kaplarının
veya orijinal numune ambalajlarının kırılmamasını, patlamamasını ve bozulmaması ile ilgili gerekli
önlemler, Numune Kabul Birimi tarafından alınmak zorundadır.
6.2.Numunelerin laboratuarlara sevk edilmesi esnasında, gizlilik, tarafsızlık, güvenirlilik esasına
binaen etiket bilgileri silinir.Numuneler üzerine numune kabul barkotu vurularak sevk edilir.
7. UYGULAMA
7.1. 1.MĠKROBĠYOLOJĠK ANALĠZ ĠÇĠN GÖNDERĠLEN NUMUNELER
a. Su Numunelerinin Alımında Kullanılan ġiĢelerin Özellikleri
 Tüm su çeşitleri için kullanılacak şişeler, bu amaç için üretilmiş steril plastik (PP, PE) veya cam
şişeler olmalıdır. Numune şişeleri sızdırmaz özellikte olmalıdır. Steril olmayan, kırık-çatlak ve/veya
sızdırma yapan şişelere ait numuneler reddedilir.
 Orijinal ambalajında gönderildiği belirtilen numunelerin kapak bütünlüğü korunmuş olmalıdır.
Kapak bütünlüğü bozulmuş şişelere ait numuneler reddedilir.
 Klorlanan veya klorlu olduğundan şüphe edilen tüm su çeşitleri, sodyum tiyosülfatlı şişelere
alınmalı ve sodyum tiyosülfat oranı şişe üzerinden izlenebilmelidir. Sodyum tiyosülfatsız şişelerde
gönderilen klorlanmış numuneler reddedilir.
 Doğal kaynak suları, İçme suları ve Doğal mineralli sularda klor kalıntısı bulunmamalıdır. Bu
durumun ilgili laboratuvarda saptanması durumunda numune reddedilir.
 Numune miktarı istenen parametrelerin çalışılması için yeterli olmalı ve buna uygun yeterli
büyüklük ve/veya sayıda şişeler kullanılmalıdır. Tablo l ’de numune cinsine göre numune miktarları
verilmiştir. Yeterli miktarda gönderilmeyen numuneler reddedilir.
 Ambalajlanmış suların kullanıldığı sebillerden alınan sular Doğal kaynak suyu veya Doğal
mineralli su olarak kabul edilir. Numune miktarı istenen parametrelerin çalışılması için yeterli olmalıdır.
Tablo l’de numune cinsine göre numune miktarları verilmiştir. Yeterli miktarda gönderilmeyen
numuneler reddedilir.
b.Su Numunelerinin Saklanması ve TaĢınması
 Tüm su numuneleri alındıktan sonra güneş ışınlarından korunarak ve birbirlerine bulaş olmasını
engelleyecek Önlemler alınarak saklanmalı ve taşınmalıdır. Birbirine bulaş olduğu tespit edilen
numuneler reddedilir.
 Tüm su numuneleri en kısa zamanda laboratuvara ulaştırılmalıdır. Bu süre numunenin alındığı
saatten itibaren, numunenin kendi sıcaklığında muhafaza edilmesi halinde en fazla 8 saat, soğuk zincirde
ise en fazla 24 saattir. Tablo l’de her numune cinsi için bu süreler verilmiştir. Belirtilen sürede
gönderilmeyen numuneler reddedilir.
 Soğuk zincir (2-10)°C aralığı olarak kabul edilmektedir. Bu sıcaklık aralığının sağlanması için
gerekli önlemler alınarak numuneler gönderilmelidir. Alındığı andan itibaren taşıma süresi 6 saati
aşan ve bu aralığın dışında olduğu ölçülen numuneler reddedilir.
 Numunelerin donmaması için uygun sayıda buz aküsü kullanılmalı ve numunelerin buz aküleri ile
teması engellenmelidir. Bir kısmı bile donmuş olduğu tespit edilen numuneler reddedilir.
ELEKTRONĠK NÜSHANIN BASILMIġ HALĠ KONTROLSÜZ KOPYADIR
Kod No: KT 5.8-01
SU NUMUNE KABUL KRĠTERLERĠ
TALĠMATI
Yayın Tari05.05.2014
Revizyon Tarihi/ No:11.08.2014/01
Sayfa No:3 /6
Birim / Bölüm
ERZURUM HALK SAĞLIĞI LABORATUARI
c. Numune kabul evrakları
 Numuneye ait analiz talep formu ve/veya resmi yazı/tutanakta numunenin alındığı tarih ve saaL
selis amacı ve istenilen analizler (Haili yönetmelik madde ve/veva tablo numarası ile) mutlaka
belirtilmelidir. Bunların herhangi birisinin belirtilmediği durumlarda numuneler reddedilir.
d. Ġstisnai durumlar
Aşağıda belirlenen durumlarda numuneler Numune Kabul Kriterlerinde verilen şartlar dışında da,
raporda bu durumun belirtilmesi şartı ile kabul edilebilir;
 Salgın vb olağan üstü durumlarda,
 Bir kez daha numuneye ulaşılması mümkün olamayacak durumlarda
Tablo 1: Su Mikrobiyoloji Laboratuvarına gönderilen su numunelerinin cinslerine göre numune
kabul kriterleri
Sıra
Numunenin cinsi
no
1
Ġlgili yönetmelik
İçme-Kullanma suyu
(Çeşme, depo, kuyu vb.)
Ġstenen analiz
Ek-la Ek-la,c Ek2a Ek-lc
Ek-la Ek-la,c
2
Doğal Kaynak Suyu
İnsani Tüketim Amaçlı Sular
Hakkında Yönetmelik
Gerekli miktar
(1)
TaĢıma süresi (Soğuk
zincirde)
500 mL
24 saat
7L
Ek-lc
500 mL
£k-2a
1L
Ek-la Ek-la,c
7L
12 saat
(2)
12 saat
(2)
12 saat
(2)
3
İçme Suyu (Ambalajlı)
4
Doğal Mineralli Su
Doğa! Mineral Sular Hakkında
Madde no: 7
Yönetmelik
5
Kaplıca Suları,
Talassoterapi Suları
Kaplıcalar Yönetmeliği
Ek-2 ve Ek-3
500 mL
24 saat
6
Havuz Suyu
Yüzme Havuzlarının Tabi
Olacağı Sağlık Esasları ve
Şartları Hakkında
Yönetmelikte
Ek-3
500 mL
12 saat
7
Yüzme Suları (Deniz,
baraj, göl vb)
Yüzme Suları Yönetmeliği
Ek-1
500 mL
24 saat
Ek-lc
Ek-2a
500 mL
1L
2L
1
: Su numunelerinde parametre bazında analiz istenmesi durumunda, gönderilecek numunelerin
miktarları için numunenin alındığı yıla ait Kurum Fiyat Tarifeleri ve Analiz Bilgileri Kitapçığı dikkate
alınmalıdır. Laboratuvar gerektiği durumlarda daha fazla numune isteyebilir.
2
: 22°C’de Toplam Koloni Sayımı ve/veya 37°C’de Toplam Koloni Sayımı parametrelerinin
çalışılması istenmediği durumlarda bu süre 24 saattir.
ELEKTRONĠK NÜSHANIN BASILMIġ HALĠ KONTROLSÜZ KOPYADIR
Kod No: KT 5.8-01
SU NUMUNE KABUL KRĠTERLERĠ
TALĠMATI
Yayın Tari05.05.2014
Revizyon Tarihi/ No:11.08.2014/01
Sayfa No:4 /6
Birim / Bölüm
ERZURUM HALK SAĞLIĞI LABORATUARI
2.KĠMYASAL ANALĠZ ĠÇĠN GÖNDERĠLEN NUMUNELER
a.Su Numunelerinin Alımında Kullanılan ġiĢelerin Özellikleri
 Numune kaplan suyun kimyasal yapısını değiştirmeyecek nitelikte, bu amaç içm üretilmiş temiz
.plastik (PP, PE) veya cam kaplarda olmalıdır. Zarar görmüş kırık-çatlak ve sızdırma yapan numune
kaplarında gelen numuneler reddedilir.
 Numuneler istenen parametrelerin çalışılması için yeterli miktarda olmalıdır. Yeterli miktarda
gönderilmeyen numuneler reddedilir.
b.Su Numunelerinin Saklanması ve TaĢınması
 Tüm su numuneleri alındıktan sonra güneş ışınlarından korunarak saklanmalı ve taşınmalıdır.
 Tüm su numuneleri en kısa zamanda(pH ve iletkenlik parametreleri için 6 saat, diğer parametreler
için 24 saat içinde laboratuvara ulaştırılmalıdır. PAH analizleri soğuk zincirde gelmelidir.
c.Numune kabul evrakları
 Denetim izlemesi numunelerinde kod numarası bulunmayan numuneler kabul edilmemelidir.
 Numuneye ait analiz talep formu ve/veya resmi yazı/tutanakta, geliş amacı ve istenilen analizler
(ilgili yönetmelik madde ve/veya tablo numarası) okunabilir şekilde mutlaka belirtilmelidir. Bunların
herhangi birisinin belirtilmediği durumlarda numuneler reddedilir.
d.Ġstisnai durumlar
Aşağıda belirlenen durumlarda numuneler Numune Kabul Kriterlerinde verilen şartlar dışında da,
raporda bu durumun belirtilmesi şartı ile kabul edilebilir.
 Salgın vb olağan üstü durumlarda,
 Bir kez daha numuneye ulaşılması mümkün olamayacak duıumlarda
ELEKTRONĠK NÜSHANIN BASILMIġ HALĠ KONTROLSÜZ KOPYADIR
Kod No: KT 5.8-01
SU NUMUNE KABUL KRĠTERLERĠ
TALĠMATI
Yayın Tari05.05.2014
Revizyon Tarihi/ No:11.08.2014/01
Sayfa No:5 /6
ERZURUM HALK SAĞLIĞI LABORATUARI
Birim / Bölüm
Su Kimyası Laboratuvarına gönderilen su numunelerinin, cinslerine göre numune kabul kriterleri
Numune Türü
Analiz Türü
Kaynak Suyu
İçme Suyu
İçme-Kullanma
Suyu
Ruhsat Analizleri
Ek-1(b,c)
Denetim İzlemesi
Ek-1(b)
Kontrol İzlemesi
Ek-2
Ruhsat Analizleri
Madde -6(a,b)
Kontrol İzlemesi
Ek-3(a,b)
Doğal Mineralli
Sular
Kaplıca Suları
Numune Miktarı
5 adet x 1 L
3 adet x 1.5 L
Cam/ polietilen kap veya
orjinal ambalaj
1 adet x 1.5 L
3 adet x 1.5 L
pH için 6 saat, iletkenlik
ve diğer parametreler
için 24 saat içinde
gönderilmelidir.
Cam/ polietilen kap
veya orjinal ambalaj
1 adet x 1.5 L
Ruhsat Analizleri
Ek-2
4 adet x 1 L
Kontrol İzlemesi
Ek-3
1 adet x 1.5 L
Havuz Suyu
Numune Kabul Edilme ġartları
Numune TaĢıma Süresi
Numune Kabı
ve Sıcaklığı
1 adet x 1.5 L
Cam/ polietilen kap
PAH analizleri soğuk
zincirde gelmelidir.
Cam/ polietilen kap
24 saat
8. KAYITLAR
Bu talimatın uygulanması sonucu ortaya çıkan kayıtlar için PR 4.13 Kayıtların Kontrolü
Prosedürü gerekleri uygulanır.
9. REFERANSLAR
9.1 TS EN ISO 19458/Aralık 2006. Su Kalitesi: Mikrobiyolojik Analizler için Numune Alma
9.2.TS EN ISO 6222/Ocak 2002. Su Kalilesi-Kflltürtt yapılabilen Mikroorganizmaların Sayımı-Agar
Besiyerine Ekim ile Koloni Sayımı
9.3.TS EN ISO 9308-1/Nisan 2004. Su Kalilesi-E.coli ve Koliform Bakterilerin Tespiti ve SayumBöIÜm 1: Membran Süzme Yöntemi.
9.4.TS EN ISO 9308-l/Nisan 2004; AC Mart 2011. Su Kalitesi-E.coli ve Kolifortn Bakterilerin Tespiti
ve Sayımı-Bölüm 1: Membran Süzme Yöntemi.
9.5.TS 8020 EN 26461-2/Eyltll 1997. Su Kalitesi-Sülfit İndirgeyen Havasız Ortam (Anaerob) Bakteri
(Clostridia) Sporlarının Aranması ve Sayılması BÖlttm 2: Membran Süzme Metodu.
9.6.TS EN ISO 16266/Mart 2009. Su kalitcsi-Pseudomonas aeruginosa tayini ve saytmı-Membranla
tiltrasyon metodu.
9.7.İnsani Tüketim Amaçlı Sular Hakkında
9.8.Doğal Mineralli Sular Hakkında Yönetmelik
ELEKTRONĠK NÜSHANIN BASILMIġ HALĠ KONTROLSÜZ KOPYADIR
Kod No: KT 5.8-01
SU NUMUNE KABUL KRĠTERLERĠ
TALĠMATI
Yayın Tari05.05.2014
Revizyon Tarihi/ No:11.08.2014/01
Sayfa No:6 /6
ERZURUM HALK SAĞLIĞI LABORATUARI
Birim / Bölüm
9.9.Yüzme Suyu Kalitesi Yönetmeliği
9.10.Kaplıca Suları Hakkında Yönetmelik
9.11.Yüzme Havuzlarının Tabi Olacağı Sağlık Esasları ve Şartlan Hakkında Yönetmelik
10. REVĠZYON DURUMU
REV.
NO
01
REVIZYON
TARIHI
11.08.2014
REVĠZYON
YAPILAN KISIM
4.İLGİLİ
DOKÜMANLAR
REVIZYONUN TANIMI
Atıf yapılan dokümanların kodları yazıldı.
02
03
04
05
06
07
08
09
10
HAZIRLAYAN
KONTROL EDEN
ONAYLAYAN
ELEKTRONĠK NÜSHANIN BASILMIġ HALĠ KONTROLSÜZ KOPYADIR