Kesinlik kategorik uyum

ANTİBİYOTİK DUYARLILIK TEST
SİSTEMLERİNİN VERİFİKASYONU
Yrd.Doç.Dr. Murat TELLİ
Adnan Menderes Üniversitesi tıp Fakültesi Tıbbi Mikrobiyoloji A.D.
1. Ulusal Klinik Mikrobiyoloji Kongresi
Klinik Mikrobiyoloji Laboratuarında Validasyon Verifikasyon Kursu
Çalışma Planı
• Verifikasyon planı
• Kabul kriterleri
• Çalışmada kullanılacak analitler (örnekler, test
materyalleri v.b.) tanımlanmalı ve belirlenmelidir.
1. Ulusal Klinik Mikrobiyoloji Kongresi
Klinik Mikrobiyoloji Laboratuarında Validasyon Verifikasyon Kursu
Kabul edilebilirlik tanımları
• Sonuçların ± 1 çiftli dilüsyon içinde olması
metodlar arasında uyumu gösterir
• Direnç yorumlamada farklılık olmaması
1. Ulusal Klinik Mikrobiyoloji Kongresi
Klinik Mikrobiyoloji Laboratuarında Validasyon Verifikasyon Kursu
Örneklerin seçimi-1
• İyi tanımlanmış klinik örnekler veya kültür
suşları
• Kalite kontrol suşları ve/veya referans
suşlar(ATCC v.b.) iyi örneklerdir fakat kendi
hastanemizdeki organizma ve direnç dağılımını
yansıtmaz
• Bazı yurtdışı kurumlar (FDA gibi) rutin hasta
kültürlerinden elde edilmiş klinik suşların
örnek olarak kullanımına izin verir.
1. Ulusal Klinik Mikrobiyoloji Kongresi
Klinik Mikrobiyoloji Laboratuarında Validasyon Verifikasyon Kursu
Örnek seçimi-2
• Çalışma için kullanılacak organizma dağılımı
– Hastanede sıklıkla izole edilenlerle benzer olmalı
– Hastanede sıklıkla görülen direnç fenotiplerini
yansılmalıdır
•
•
•
•
•
•
MRSA
VRE
GSBL, Karbapenemaz, AmpC üreten Enterobacteriaceae
D-test pozitif S. aureus
KNS
Çoklu ilaca dirençli P. aeruginosa, Acinetobacter spp.
1. Ulusal Klinik Mikrobiyoloji Kongresi
Klinik Mikrobiyoloji Laboratuarında Validasyon Verifikasyon Kursu
Değişiklik veya uyarlama yapılmamış
kurum onaylı testler için
• Kesinlik (tekrar edilebilirlik) çalışmaları
– Kesinlik temel uyum (KTU)
– Kesinlik kategorik uyum (KKU)
• Doğruluk çalışmaları
– Küçük hata (KH)
– Büyük hata (BH)
– Çok büyük hata (ÇBH)
– Temel uyum (TU)
– Kategorik uyum (KU)
1. Ulusal Klinik Mikrobiyoloji Kongresi
Klinik Mikrobiyoloji Laboratuarında Validasyon Verifikasyon Kursu
Kesinlik (tekrar edilebilirlik) çalışmaları-1
• Beş suş 3’er kez, 3-5 gün test edilir.
• Antibiyotik duyarlılıkları iyi bilinen ATCC veya
kalite kontrol suşları kullanılır
• En az iki suş dirençli olmalıdır (MRSA, GSBL
gibi)
• Temel ve kategorik uyum ≥ %95 olmalıdır.
1. Ulusal Klinik Mikrobiyoloji Kongresi
Klinik Mikrobiyoloji Laboratuarında Validasyon Verifikasyon Kursu
Kesinlik (tekrar edilebilirlik) çalışmaları-2
• Kesinlik temel uyum: test edilen suşun
antibiyotik MİK’ nin ± 1 çift kat dilüsyon içindeki
uyumu
KTU= İyi bilinen referans MİK’in ±1 dilüsyon içinde olan karşılaştırmaların sayısı
Toplam test sonuçlarının sayısı
1. Ulusal Klinik Mikrobiyoloji Kongresi
Klinik Mikrobiyoloji Laboratuarında Validasyon Verifikasyon Kursu
Kesinlik (tekrar edilebilirlik) çalışmaları-3
• Kesinlik kategorik uyum: test suşunun CLSI v.b.
kriterlere göre yorumlanan duyarlılık sonuçlarının
(duyarlı, az duyarlı, dirençli) uyumu
KKU= Örtüşen kategorik sonuçların sayısı X 100
Toplam test sonuçlarının sayısı
• Toplam test: herbir antibiyotik veya tüm
antibiyotik ve organizma kombinasyonu toplamı
için hesap edilebilir
1. Ulusal Klinik Mikrobiyoloji Kongresi
Klinik Mikrobiyoloji Laboratuarında Validasyon Verifikasyon Kursu
Doğruluk çalışmaları-1
• Büyük kapasiteli laboratuarlar mevcut antibiyotik
duyarlılık test sistemine (ADTS) benzer bir
referans metod (mikrodilüsyon, agar dilüsyon) ile
test edilecek ADTS karşılaştırabilirler
– Bu durumda 100 veya daha fazla suş herbir
panel/kart veya disk için çalışılmalıdır.
• Ancak sınırlı kaynaklar yüzünden bir çok
laboratuar test edilecek ADTS’ ni mevcut ADTS ile
değerlendirir
1. Ulusal Klinik Mikrobiyoloji Kongresi
Klinik Mikrobiyoloji Laboratuarında Validasyon Verifikasyon Kursu
Doğruluk çalışmaları-2
• Mevcut çalışılan ADTS ile yeni sistem arasında
karşılaştırmalar yapılacak ise
– Toplamda en az 30 suş herbir antibiyotik
panel/kart veya disk için test edilmelidir.
1. Ulusal Klinik Mikrobiyoloji Kongresi
Klinik Mikrobiyoloji Laboratuarında Validasyon Verifikasyon Kursu
Doğruluk çalışmaları-3
• Bu durumda test sonuçları uyumsuz olduğunda
test edilen sistem hatalı olmayabilir.
• Mevcut sistemi tamamen doğru kabul edemeyiz
• Bu nedenle bu tip değerlendirmelerde test
sistemi duyarlı, mevcut sistem dirençli
verdiğinde Çok Büyük Hatadan (ÇBH)
bahsedemeyiz
1. Ulusal Klinik Mikrobiyoloji Kongresi
Klinik Mikrobiyoloji Laboratuarında Validasyon Verifikasyon Kursu
Doğruluk çalışmaları-4
• Küçük Hata (KH): bir ADTS az hassas iken
diğeri duyarlı veya dirençli sonuç verirse
KH= KH uyumsuzluklarının sayısı X 100
Toplam Test
• Büyük Hata (BH): bir ADTS duyarlı iken diğeri
dirençli sonuç verirse
BH= BH uyumsuzluklarının sayısı X 100
Her iki sistemde dirençlilerin sayısı
1. Ulusal Klinik Mikrobiyoloji Kongresi
Klinik Mikrobiyoloji Laboratuarında Validasyon Verifikasyon Kursu
Doğruluk çalışmaları-5
• BH oranı % 5’ den daha az olmalıdır.
• BH + KH oranı %10’ dan az olmalıdır.
1. Ulusal Klinik Mikrobiyoloji Kongresi
Klinik Mikrobiyoloji Laboratuarında Validasyon Verifikasyon Kursu
Doğruluk çalışmaları-6
• Temel uyum: test edilen ADTS’ nin MİK’lerinin mevcut
ADTS ile ± 1 çift kat dilüsyon içindeki uyumu
TU= MİK’in ±1 dilüsyon içinde olan karşılaştırmaların sayısı
Toplam test sonuçlarının sayısı
• Kategorik uyum: test edilen ADTS nin CLSI v.b.
kriterlere göre yorumlanan duyarlılık sonuçlarının
(duyarlı, az duyarlı, dirençli) mevcut ADTS göre uyumu
HKU= Örtüşen kategorik sonuçların sayısı X 100
Toplam test sonuçlarının sayısı
1. Ulusal Klinik Mikrobiyoloji Kongresi
Klinik Mikrobiyoloji Laboratuarında Validasyon Verifikasyon Kursu
Sonuçların Değerlendirilmesi-1
• Eğer belirlenen limitler aşılmış ise test verifiye
değildir ve kullanılmamalıdır.
– Bu tek bir antibiyotik içinde belirlenebilir.
– Üretici firmanın desteği ile düzeltici işlemler
yapılmalıdır.
– Daha sonra 20 suş ile referans bir metod eşliğinde
tekrar çalışılmalı ve problemin düzeldiği
gösterilmelidir.
1. Ulusal Klinik Mikrobiyoloji Kongresi
Klinik Mikrobiyoloji Laboratuarında Validasyon Verifikasyon Kursu
Sonuçların Değerlendirilmesi-2
• Hata oranları bazı antibiyotik/organizma
kombinasyonu için önemli olmayabilir. Bu tip
hatalar çalışmadan çıkarılabilir.
• Eğer önemli sayıda suşun MİK değeri duyarlılık
sınır değerlerine yakın ise, ADTS nin ± 1 çift kat
dilüsyon değişimine bağlı olarak kategorik
uyum < %90 olabilir.
1. Ulusal Klinik Mikrobiyoloji Kongresi
Klinik Mikrobiyoloji Laboratuarında Validasyon Verifikasyon Kursu
Kaynak
Cumitech 31 A
Verfication and Validation of Procedures in the Clinical
Microbiology Laboratory, 2009, ASM Press, Washington,
USA.
1. Ulusal Klinik Mikrobiyoloji Kongresi
Klinik Mikrobiyoloji Laboratuarında Validasyon Verifikasyon Kursu