KABLO ETÜDÜ

DIŞ TİCARET ŞUBESi
ARAŞTIRMA SERVİSİ
KABLO ETÜDÜ
2003
2
İÇİNDEKİLER
1- ÜRÜN SlNlFLANDIRMASI VE KAPSAMI
A- Enerji Kabloları
B- Telekomünikasyon 1 Haberleşme
Kabloları
2- DÜNYA PAZARLARlNDA KABLO SEKTÖRÜ
2.1. Dünya Üretimi
2.2. Dünya Tüketimi
2.3. Sektöre İlişkin Öngörüler
3- TÜRKİYE'DE SEKTÖRÜN GENEL PROFİLİ
4- TÜRKİYE'DE KABLO SANAYİİNİN TEMELLERİ
5- SEKTÖRÜN BUGÜNKÜ DURUMU VE PERFORMANSI
5.1. Türkiye'deki Üretim, Kapasite ve Tüketim
5.2. İstihdam
5.3.
Dış
Ticareti
5.3.1. İhracat
5.3.2. İthalat
FAALİYET
İHRACATÇI FİRMALAR
6-
SEKTÖRDE
GÖSTEREN BAŞLlCA
ÜRETİCİ
VE 1 VEYA
7- YABANCI SERMAYE
S-MEVZUAT
8.1. Tesis izni ve Ruhsat İşlemleri
8.2. Standardlar
8.3. İthalat Mevzuatı Açısından Kablolar
9- SEKTÖRDE YAPISAL VE GÜNCEL SORUNLAR İLE BEKLENTiLER
3
1- ÜRÜN SlNlFLANDIRMASI VE KAPSAMI:
Haberleşme
gereksinimi arttıkça, iletişim teknolojileri de gelişmektedir.Kablo, artık
günlük hayatta kullandığımız hemen hemen her cihazda karşımıza çıkan bir üründür.Büyük
enerji nakil kablolarından, telekomünikasyon optik kablolarına kadar çok geniş bir kullanım
alanı vardır.
Enerji kabloları, ev hayatında, bütün sanayi ve ticari faaliyetlerde kullanılan elektrikli
ürünlerin esas elemanıdır.Elektrik kabloları, elektrik üretim ünitelerinden elektriği kullanım
noktalarına taşır ve karakteristiği istenen gerilime göre farklıdır.
Bugün için üretimi en hızlı
toplam üretim içerisindeki
zaman içerisinde% 56'ya düşmüştür.
kabloların
gelişen
payları
kablolar, telekomünikasyon kablolarıdır.Bu
% 37'ye çıkmıştır.Enerji kablolarının payı ise
ve telekomünikasyon kablolarında talep farklı etkeniere
bağlıdır.Enerji kabloları talebi, sadece elektrik tüketimine bağlı değildir, aynı zamanda
sistemin genişletilmesine, yeni üretim ve nakil sistemlerinin kurulmasına ve yenileme
gereklerine de bağlıdır.Telekomünikasyon kablolarının talebi ise, ülkenin gelişmişlik
derecesine, telekomünikasyon şebekesinin modemliğine ve yaygınlığına, telekomünikasyon
ve bilgi işlem cihazıarına ve kullanım yoğunluğuna bağlıdır.Halihazırda pazar bu yönde
Enerji
kablolarında
gelişmektedir.
Kabloları
genel olarak
şu şekilde sınıflandırabiliriz:
A- ENERJİ KABLOLARI:
1) Alçak Gerilim Kabloları
+ Bina ve tesisat kabloları
+ Enerji dağıtım kabloları
+ Enstrümantasyon kabloları (kontrol kumanda kabloları)
2) Orta Gerilim
Kabloları
+Yeraltı kabloları
1 havai hat kabloları
3) Yüksek Gerilim Kabloları
+ Yeraltı kabloları
+ Sualtı kabloları
+ Havai hat 1 çıplak iletken
B- TELEKOMÜNiKASYON 1 HABERLEŞME KABLOLARI:
1) Bakır İletkenli Kablolar
+Uzak mesafe kabloları
+ Dağıtım kabloları
+ Abone bina içi tesisat kabloları
+ Data iletişim kabloları
4
2) Fiber Optik Kablolar
+Uzak mesafe kabloları
+Abone dağıtım kabloları
+ Bina içi tesisat kabloları
+ Data iletişim kabloları
Fiber Optik Kablo Nedir?
Cam liflerinden meydana gelen fiber optik kablolar lazerden saçılan ışınlar ile bilgiyi
iletmek amacıyla tasarlanmışlardır.Fiber optik kablo bir telefon kablosu olup, daha çok uzak
mesafelerde haberleşme amacı ile kullanılrnaktadır.Bu kablolar genelde uluslararası iletişimi
sağlarlar ve ana santralleri birbirlerine bağlarlar.Dolayısıyla haberleşme sisternlerinde iletim
ortarnı olarak görev yaptıklarını söylemek rnürnkündür.Veri ve ses iletimi için en ideal kablo
türüdür.
iletkenli kablolara göre bir çok avantajları vardır.Elektriksel
parazİtlerden hiç etkilenmezler, daha incedirler ve büyük miktardaki verileri daha hızlı ve
daha uzak mesafelere taşırlar.Fiberin bakır yerine daha ucuz bir malzemeden üretilebilrnesi
bir avantajdır.Bu kablolar dinlenernezdir.Elektrornanyetik alanlardan etkilenmez, kablo
döşernede küçük çaplı ve hafif olması nedeniyle çok elverişlidir.Enerji kayıp değerleri çok
düşüktür.Az sayıda yükseltİcİ ile uzak rnesafelere erişim sağlanabilmektedir.
FO
kabloların bakır
Bütün bu avantajlara karşın günümüz şartlarında mahalli dağıtım şebekesinde
abone başına maliyeti yükseltrnektedir.Bu yüzden ağırlıklı olarak santraller arası
uzak mesafe haberleşmelerinde kullanılrnaktadır.Bunun yanı sıra, kablolu TV sistemleri,
yüksek hızda bilgi iletişimi, ses ve görüntü işaretlerinin iletimi söz konusu kablonun kullanım
alanlarıdır.Gelecekte optiınize edilecek maliyetler ve yeni teknİklerle fiber optik kabloların
aboneye kadar ulaştırılına projeleri üzerinde ciddi çalışınalar yapılrnaktadır.Bu tip kablolar,
parlak bir gelecek vaad etmektedir.
kullanılması,
FO kablolar yapıldıkları malzeme, ışığı kırma şekline ve ışığın kablo içinde yayılına
şekline göre türlere ayrılmaktadırlar ve en yaygın bilinen fiber optik kablolar multi rnode
kablolardır.Single ınode kablolar daha uzak mesafelerde ve kaybın az olması istenilen
yerlerde kullanılırlar.
Fiber optik kablolar, hızla artan kanal ihtiyaçlarına cevap verebilen yüksek kapasiteli,
ve yüksek hızlı iletim ortarnları için ideal bir çözüm oluşturmaktadır.
geniş bandlı
Kabloları, Gümrük Tarife İstatistik Pozisyon (GTİP) nurnarası bazında ise aşağıdaki
şekilde sınıflandırabiliriz:
85.44: izole edilmiş (ernaye kaplanmış veya anodize edilmiş olanlar dahil) teller,
kablolar (koaksiyel kablolar dahil) ve diğer izole edilmiş elektrik iletkenler (bağlantı parçaları
ile teçhiz edilmiş olsun olmasın); tek tek kaplanmış liflerden oluşan fiber optik kablolar
(bağlantı parçalarıyla veya elektrik iletkenleri ile teçhiz edilmiş olsun olmasın)
73.12: Demir veya çelikten demetlenmiş teller, halat ve kablolar
5
90.01: Optik lifler ve optik lif dernetleri; optik lif kabloları
2- DÜNYA PAZARLARlNDA KABLO SEKTÖRÜ:
ekonornilerin yavaşlaması kablo sektöründeki büyürneyi
1985 yılından önce mevcut bulunan bir çok üretici firma ya
pazardan kaybolmuştur ya da başka üretici firmalada birleşrniştir.Söz konusu eğilim halen
devarn etmektedir. Son 1O yıllık dönernde pazarda ayakta kalan firmalar sayı olarak eskiye
nazaran daha az, bununla birlikte, finansal yönden daha güçlü firmalardır.
Dünya
pazarlarında
sınırlarnaktadır.Dünya arenasında
Avrupa Birliği'ne üye olan devletlerde son yıllarda genel anlarnda elektrikli makinalar
sanayi üretiminde artış gözlerolenmesine rağmen kablo üretimi azalmıştır.
Dünya izole edilmiş tel ve kablo pazarının 1995-2002 döneminde ortalama olarak %
50 oranında artarak 2002 yılı itibariyle 99 milyar ABD Dolarlık bir hacrne ulaştığı tahmin
edilmektedir.
2.1. Dünya Üretimi:
Dünya tel ve kablo üretimi ülkeler bazında aşağıdaki tabloda gösterilmektedir ( Bütün
istatistiklerde tel ve kablo birlikte değerlendirilrnekte olup, sadece kabloya ilişkin rakarnları
tespit etmek mümkün olmamıştır. ):
TABLO: 1
DÜNYA TEL VE KABLO ÜRETİMİ
( 1997-2001 , 000 ton- iletken)
Ülkeler
Kanada
ABD
Meksika
Kuzey
Amerika
Fransa
Almanya
İtalya
İspanya
İngiltere
Kuzey Avr.
Ülkeleri
Benelüks
Ülkeleri
Diğer
Batı
Avrupa
Doğu
Avrupa
1997
143
1925
210
2278
1998
147
1996
248
2391
1999
151
2063
276
2490
2000
157
2175
303
2636
2001
148
1913
284
2348
275
512
441
170
240
155
280
535
462
193
236
159
274
533
475
204
222
167
279
557
492
218
227
173
268
527
480
229
214
161
120
124
129
128
120
226
2138
457
227
2216
427
239
2244
462
244
2318
516
238
2237
560
6
Toplam
Avrupa
Japonya
GüneyKore
Tayvan
Kuzey Doğu
Asya
Çin
AS EAN
Hindistan
Diğer Asya
Avustralya
Brezilya
Diğer
Amerika
Afrika
Diğer Dünya
Ülkeleri
Dünya
2596
2643
2706
2843
2797
1030
489
415
1933
933
368
396
1697
893
480
416
1788
907
514
369
1790
801
508
314
1623
1057
576
346
593
87
182
232
1146
391
374
611
87
198
220
1242
385
394
622
75
192
191
1417
424
411
646
80
214
209
1602
438
417
619
87
205
202
146
3218
146
3161
148
3252
171
3574
167
3736
10024
9892
10236
10835
10503
Toplamı
Kaynak: International Cablemakers Federation web
sayfası
2.2. Dünya Tüketimi:
Dünya izole tel ve kablo tüketimi 2001 yılı itibariyle 65.688 milyon ABD Doları olup,
tüketirnde Kuzey Amerika ülkeleri ve Batı Avrupa ülkeleri ile Kuzey Doğu Asya ülkeleri başı
çekmektedir.ABD, Japonya, Almanya ve İngiltere en çok tüketim yapan ülkelerdir.
TABLO: 2
DÜNYA TEL VE KABLO TÜKETİMİ
( 1997-2001 , Milyon ABD $ )
Ülkeler
Kanada
ABD
Meksika
Kuzey
Amerika
Fransa
Almanya
İtalya
İspanya
İngiltere
Kuzey Avr.
Ülkeleri
1997
978
16243
1252
18472
1998
907
16065
ı 131
18103
1999
1040
16329
1082
18451
2000
ll 75
18410
1211
20796
2001
1048
15580
1109
17737
1897
3919
2008
923
2183
1417
1906
3919
1887
957
2068
1505
1852
4100
1997
1100
1960
1582
1893
3918
1960
1232
2185
1557
1733
3692
1702
1176
2043
1445
7
1350
Benelüks
Ülkeleri
Diğer
Batı
Avrupa
Doğu
Avrupa
Toplam
Avrupa
Japonya
GüneyKore
Tayvan
Kuzey Doğu
Asya
Çin
AS EAN
Hindistan
Diğer Asya
Avustralya
Brezilya
1399
1199
1217
1451
1473
1542
1501
1453
15148
1824
15149
1651
15513
1744
15446
1810
14461
1926
16973
16800
17256
17256
16387
10848
2246
2285
8517
1293
1961
9477
1785
2061
9360
2268
1871
8265
1829
1628
15379
11771
13323
13500
11721
6649
3731
1889
3764
849
1257
1788
6770
2110
1986
3364
702
7617
2034
1901
3246
769
7802
2127
1942
2995
750
ı220
7410
1937
2038
3344
753
1120
ı439
ı490
ı775
ı484
ı536
ı331
ı407
1423
ı456
ı56ı
ı406
21336
19351
19544
20102
19843
72159
66025
68575
71654
65688
Diğer
Amerika
Afrika
Diğer Dünya
Ülkeleri
Dünya
1435
Toplamı
Kaynak: International Cablemakers Federation web
Kablo sektörünün gelişimi ile ilgili olarak
tahminlerde bulunulrnaktadır:
sayfası
uluslararası araştırma şirketleri tarafından
aşağıdaki
+ Yüksek teknolojinin kullanıldığı fiber optik kablo ya olan talebin tüm dünyada ı 9982005 döneminde% 50 oranında artarak 9.ı milyar ABD dolardan (1998) 2005 yılında 13.6
milyar dolara ulaşacağı öngörülmektedir. Fiber optik kablo ya özellikle Kuzey Amerika' da çok
büyük bir talep söz konusudur.Bununla birlikte, dünyanın diğer bölgelerinde de önemli bir
talep potansiyeli olduğu tahmin edilmektedir.
+ 2005
yılına
kadar koaksiyel kablolarda dünya talebinin 7 milyar ABD $'ına ulaşması
beklenmektedir.Orta ve Güney Amerika ülkelerinde koaksiyel kablo talebi az olmakla
birlikte, yıllık olarak% 3.3 gibi bir oranda sürekli artmaktadır.Koaksiyel kablolar dünyada en
fazla Asya ülkelerinde tüketilmekte olup, dünya tüketiminin% 36'ını almaktadırlar.
+ Bakır telekomünikasyon kablo talebinin tüm dünyada 2005
yılına
kadar ortalama %
ABD, tüm dünya
2 büyüyeceği tahmin edilrnektedir.En çok tüketirnin gerçekleştirildiği
tüketiminin% ı 8'ini kapsamaktadır.
+ Tahminlere göre, güç ve transmisyon kablo pazarı 2005 yılına
ihtimalle ı4 milyar $'a ulaşacaktır.Güç ve transmisyon kablolarında Avrupa
değin
en kötü
pazarı doymuş
8
bir durumdadır.Bununla birlikte, Afrika ve Asya ülkelerindeki artan elektrifikasyon
faaliyetlerinden dolayı bu bölgelerde talep oldukça fazladır.
+ izole edilmiş tel ve kablo pazarının ı 998 - 2005 döneminde % ı 8 büyüyerek 93
milyar $'dan ıo9 milyar $'a çıkacağı tahmin edilmektedir.
+ ı 998 - 2005 döneminde telekomünikasyon ve veri
kabloları
dünya talebi % 26
oranında artacaktır.Bu alanda, Kuzey Amerika ülkeleri en büyük pazardır ve tüm dünya
tüketiminin % 36'ını gerçekleştirmektedirler.Takiben gelen Asya ülkelerinin tüketimden
aldığı pay % 34' dür.
2.3. Sektöre İlişkin Öngörüler:
İnsanlık kablosuz ve yüksek veri aktanını teknolojileri ile tetiklenmiş yeni bir iletişim
devriminin eşiğinde durmaktadır.Bu devrimin en önemli gelişmelerinden biri, insanların
boyunca sürekli kesintisiz iletişim içerisinde olacaklarıdır.Mesafelerin anlamı tam
anlamıyla ortadan kalkacaktır.
yaşamları
20ı O yılında evlerde ses, video, veri transferi, interaktif oyunlar ve yeni uygulamalar
sadece tek hat olması öngörülmektedir.Bunun için yeni bir omurgaya ihtiyaç
duyulacaktır.Sinyalleri bir cam çekirdekten değil de hava boşluğundan oluşan çekirdekten
ileten foto kristal fiber kablolar, omurganın merkezinde olacaktır.
Bu teknoloji günümüzde saniyede milyarlarca bit olarak ifade edilen transfer hızını
trilyonlara çıkaracaktır.Çünkü, boş hava çekirdeği teknolojisi, sinyallerin frekansı ve yönü
üzerinden engelsiz kontrol sağlayacaktır.Coming, Lucent ve Nortel gibi uluslar arası dev
şirketler ve bazı üniversiteler, foto kristal fiber kabloları hararetle desteklemektedirler ancak
büyük şehirlerin lokal bağlantı noktalarının bu tür kablolada yenilenmesinin doğuracağı ciddi
maliyetler sorun yaratmaktadır.Öte yandan, caddeleri kazmak yerine daha ucuz bir yöntem
olan ve şehir kanalizasyon şebekesini kullanarak uzaktan kumandalı robotlar yoluyla kablo
döşeme prensibine dayalı alternatif yollar üzerinde çalışılmaktadır.
ıçın
3- TÜRKİYE'DE SEKTÖRÜN GENEL PROFİLİ:
Toplam Üretici Firma Sayısı: 22
Kapasite Kullanım Oranı: Yaklaşık % 50
izole Edilmiş Tel ve Kablo Üretiminin Değeri: 470 trilyon 864 milyar TL ( 200ı ) , 28ı
trilyon 558 milyar TL ( 2002 ilk 6 ay)
İhracat:
85.44 G.T.İ.P No: 527.628.748.-ABD Doları ( 200ı)
73.12 G.T.İ.P No: 52.057.274.-ABD Doları ( 200ı)
90.01 G.T.İ.P No: ı.449.359.-ABD Doları ( 200ı)
İthalat:
85.44 G.T.İ.P No: 89.461.251.-ABD Doları ( 200ı)
73.12 G.T.İ.P No: ı 1.099.739.-ABD Doları (200ı)
90.01 G.T.İ.P No: 30.904.455.-ABD Doları (200ı)
9
4- TÜRKİYE'DE KABLO SANAYİİNİN TEMELLERi:
Türkiye'de elektrikli makinalar sanayii oldukça yavaş gelişmiştiLİlk tesis, 1869'da
Osmanlı İmparatorluğu'nun haberleşme malzemesi ihtiyacını karşılamak üzere kurulan ve
uzun yıllar hizmet veren PTT fabrikasıdır.Bunu yıllar soma, askeri salıra kablosu imal etmek
üzere, ı 932 yılında kurulan İstanbul Kauçuk ve Kablo Sanayi izlemiştir.
ı950'li yıllarda
elektrikli makinalar sektöründe bir atılım dönemi yaşanmıştır.Bu
dönemde, Kavel Kablo fabrikası, Türkkablo ve An-Ka kablo fabrikası kurulmuştur.ı963'den
soma elektrikli makinalar sanayiinin desteklenmesinden yararlanılarak sektör gelişimini
hızlandırmıştır.
Planlı kalkınma
dönemine geçişten soma ara ve yatırım malı niteliğincieki makina ve
önem kazanmış, bunu sağlayacak yatırımlar desteklenmiş ve
korunmuştur.Sektör bilgi ve sermaye birikimine sahip olarak ciddi boyutlarda gelişmiştir.
teçhizatın
üretimi
Sektör 1980'li yıllardan itibaren, yürürlüğe konulan yeni istikrar politikaları ve
programlara paralel olarak dışa açılmaya başlamıştır.Böylece, bir yandan kalite uluslararası
standardlar düzeyine yükseltilirken, diğer yandan mevcut ve artırılan üretim kapasitelerinin
tam olarak kullanılması imkanı elde edilmiştir.
Ülkemizde genel olarak elektrik malzemelerinin en büyük alıcıları elektriğin üretim,
iletim ve dağıtımından sorumlu olan kamu kuruluşlarıdır.Sektörün ürettiği yatırım malı ve
malzemelerinin yurt içi alışlarında bu kamu kuruluşlarının payları % 75
seviyesindedir.Elektromekanik sanayiinin büyük ölçüde kamu alımlarına bağlı kalması,
kamunun talebindeki duraksama ve dalgalanmalardan etkilenerek üretimde devamlılığın
sağlanamamasına sebeb olmaktadır.
5- SEKTÖRÜN BUGÜNKÜ DURUMU VE PERFORMANSI:
Türkiye'de elektromekanik sanayiinin ilk kurulan kollarından olan kablo sanayinde
bugün küçük tesislerin yanında orta ve büyük işletmeler de bulunmaktadır.Elektromekanik
Sanayicileri Derneği'nin ( EMSAD ) tespitlerine göre 200ı yılı itibariyle ülkemizde TSE
belgeli ı ı O firma bulunmaktadır.Daha somaki bölümlerde bu firmalara ilişkin irtibat
bilgilerine yer verilecektir.
Kablo sektörü elektrik-elektronik ve makine sanayi mamullerinin önemli bir
grubudur.Sektörde yer alan üretici ve ihracatçı firmalarımızın kapasite, teknoloji ve kalite ile
dış piyasalarda önemli bir rekabet gücü oluşturdukları gözlemlenmektedir.Türkiye'nin kablo
ihracatının önemli bir bölümünün Avrupa Birliği üyesi ülkelere yapılmakta olması ulaşılan
kalite seviyesini göstermektedir.
5.1. Türkiye'deki Üretim, Kapasite ve Tüketim:
Türkiye'de satın alma davranışları geleneksel olarak ucuz fiyata odaklandığı için gerek
kalite gerekse de yeni teknolojiler ile çevreye duyarlılık çoğu zaman arka planda
kalmaktadır.Bina tesisatlarında kullanılan alçak gerilim kablolarının üretimi komplike bir
imalat sayılamaz.Kısaca, iletken bakır telin üzerine İzolasyon malzemesinin püskürtülmesi ile
üretimin gerçekleştirildiğini söylemek münıkündür.Kullanılan teknoloji çeşitli boyutta olup,
lO
el erneği yoğundur.Bu sebeble, standard ve kalite hakkında yorum yapmak oldukça
zordur.Bununla birlikte, orta gerilim ve yüksek gerilim kablolarının üretimi bir uzmanlık
işidir.Bu tür kablolarda, büyük ve orta boy tesislerde teknoloji ve kalite iyi
dururndadır.DPT'nin ihtisas Komisyonu Raporu'na göre, küçük tesislerin % 30'u rekabete
hazır durumdadır.
Bu çerçevede, TSE belgeli birçok firma bulunrnaktadır.Bunlardan 16'sı alçak
gerilirnde, 6'sı alçak ve orta gerilirnde, 2'si de yüksek gerilirnde üretim yapan, teknolojisi iyi,
Türkiye'nin ihtiyacını karşılayabilecek kapasitede üretim yapabilen ve uluslararası alanda dış
rakiplerle mücadele edebilecek ciddi üreticiler niteliğindedir.Diğer firmalar sektörde
rnerdiven altı diye tabir edilen atölye ortarnındaki imalatçılar olup, bu firmaların denetimi
noktasında sıkıntılar mevcuttur. Ürettikleri kalitesiz, standartıara uymayan ürünler, ucuz
fiyatlarla piyasaya sürülrnektedir.Bu yüzden, ülkemizde can alıcı bir çok yangın ve kaza ile
karşı karşıyakalındığını söylernek mümkündür.
atıl
kapasite, servis ve hizmetlerde yetersizlik
ve pazara ulaşırnda kornple servis veren kurumsallaşmış
firma eksikliği söz konusudur ve yapı marketleri genel olarak ucuz ürünler
sunrnaktadırlar.Yapı marketlerinin yurt çapında organize olmamaları, doğrudan kullanıcıya
ulaşırnda rnarnulun istenilen miktar ve ambalaj da sunumuna rnani olmaktadır.
Sektörde,
kullanılmayan
bulunrnaktadır.Türkiye'de dağıtım
Kablo sektöründe, son 1O yılda yabancı sermayenin getirdiği teknoloji ve know-how
ile üretirnde ileri düzeyde teknoloji kullanılmaya başlanrnıştır.Hatta makina parkı yönünden
ileri noktalara ulaşılrnıştır.Gelişen teknoloji ile bugün 154 kv'a kadar enerji kablosu ve
haberleşme için de koaksiyel ve fiber optik kablo üretimi rahatlıkla yapılmaktadır. Sektörde,
artık, üretirnde ileri teknoloji kullanan, uluslararası standartlarda üretim yapan, ISO Kalite
Belgelerine sahip iyi fırmalar da söz konusudur.Bugün Türkiye'de enerji kabloları ve her çeşit
haberleşme kabloları üretilrnektedir.Teknoloji ürünü fiber optik kabloların önemli bir kısmı
ise ihraç edilmektedir.
Türkiye'nin enerji ve bakır iletkenli haberleşme kabloları üretim kapasitesi 2002 yılı
itibariyle, 100.000 ton 1 yıl'dır.Enerji kablolarında genel olarak hammadde olarak iletkende
bakır, izolasyonda da polivinil klorür ( PVC ), polietilen, kauçuk, XLPE ve lastik
kullanılrnaktadır.Enerji kablolarında bugün gerek ucuzluğu ve gerekse hafi:fliği bakırnından
çok yaygın olarak kullanılan alüminyum iletken, bazı teknik nedenlerle sanayirnizde çok az
kullanılrnaktadır.Üretirnde bakır, alüminyum, plastik maddeler gibi kullanılan çeşitli ana
girdiler yerli sanayide maliyetin% 80'ini oluşturmaktadır.
2001 yılı itibariyle koaksiyel kablo üreten firma sayısı 4, fiber optik kablo üreten
firma sayısı ise 7 adettir.Devlet İstatistik Enstitüsü verilerine göre izole edilmiş tel ve kablo
üreten işyeri sayısı 19 ile 22 arasında değişmektedir.
2001 yılında ülkemizde yaşanan ve tüm sektörleri olumsuz etkileyen kriz kablo
sektörünü çok ağır bir şekilde vurmuştur.DPT'ye göre 2001 yılında izole edilmiş tel ve kablo
talebi % 61.2 oranında azalrnıştır.İç talepdeki bu daralmanın yanında devalüasyon firmaları
son derece kötü etkilemiş, firmalar hayatta kalabilrnek için düşük kar rnarjlarıyla çalışrnışlar,
bir kısım firmalar da kurtuluş yolu olarak ihracata ağırlık vermişlerdir.Ana hammadde olan
bakırın fiyatı dolara endekslidir.Polietilen gibi İzolasyon malzemelerinde de ithalata bağımlı
olan sektör 2001 yılında% 8.2 oranında bir üretim kaybı yaşamıştır.
ll
TÜRKİYE'DE KABLO ÜRETİMİ
2002 (İlk 6 ay)
2001
Koaksiyel kablolar (gerilimi < 80 volt) veri
ve kontrol amaçlı olanlar-metre
116.417.483
58.650.254
Koaksiyel kablolar (gerilimi < 80 volt) veri
ve kontrol amaçlı olanlar-ton
20.016
12.566
Bilgi iletme ve fiber optik ile telekomünikasyon
kabloları-metre
2.567.870
12.845.407
Bilgi iletme ve fiber optik ile telekomünikasyon
kabloları-km
o
110.717
Fiber optik kablolar (toplam, metre)
149.132.559
Türkiye'de kablo sektöründeki üretim,
görünümü ise aşağıdaki tabloda gösterilmektedir:
satış
51.711.423
ve stok durumunun
yıllar
itibariyle
TABLO: 3
ÜRETİM, SATIŞ,STOK
(Milvar TL)
Yıllar
Satış
Üretim
66.957
120.123
147.683
3 ı 7.253
470.864
1997
1998
1999
2000
2001
Kaynak: DIE
Stok%
7.1
0.06
-3.2
0.9
-0.8
62.256
12.005
152.620
314.392
474.576
5.2. İstihdam:
2001 yılı itibariyle DİE verilerine göre 50'den fazla sayıda kişi çalıştıran 22 adet işyeri
bulunmakta olup, çalışan kişi sayısı ise 4.964'dür.
Yıllar
İşyeri
TABLO: 4
Üretimde
Üretim Dışında
Çalışan Kişiler
Diğer
Toplam
İşierde
Çalışan Kişiler
1997
1998
1999
2000
2001
Kaynak: DIE
19
20
21
21
22
3.043
3.303
3.443
3.727
3.832
886
990
998
1.092
1.132
3.929
4.293
4.441
4.819
4.964
ı2
5.3.
Dış
Ticaret :
Yaklaşık
% 50 kapasiteyle çalışan kablo sektörü, iç piyasada yaşanan gerek kriz
gerekse de en büyük alıcı konumundaki kamunun alımlarının yavaşlamasıyla
zorlanması sonucunda umutlarını ihracata bağlamıştır.İhracat yapan fırmalar ihracatlarını
artırmaya çalışırlarken, daha önce ihracata çalışmamış fırmalar da ihracata yönelmeye
ortamından
başlamışlardır.
Alçak gerilim kablolarında Avrupa'da yer alan büyük tesisler hemen hemen
kendilerini amorti etmiş durumdadırlar.Kitlesel üretim ile işçilik dahil, ucuz girdiler ve
piyasadaki büyük rekabet nedeniyle % 2.5 - 3 gibi çok düşük kar marjlarıyla
çalışmaktadırlar.Bu nedenle, sanayiınİzin ihracat olasılığı az gibi görünüyorsa da, son yıllarda
yapılan yatırımlarla elde edilen maliyet ve kalite söz konusu ürünlerde sektörün önünü
açmıştır.
200 ı
yılında
krizden
dolayı
iç talepde kaydedilen azalma ihracat nedeniyle üretim
ihracata daha fazla yüklenen sektör üretimini az da olsa %
ı .3 oranında artırmıştır.Devlet Planlama Teşkilatı'na göre, aynı yıl ihracat bir önceki yıla göre
% 42 oranında artmıştır.DİE'nin verilerine göre üretiminin yaklaşık % 70'ini ihraç eden
sektör 200ı yılında yaklaşık olarak 582 milyon ABD Dolarlık ihracat gerçekleştirmiştiL
rakamlarına yansımamıştır.200 ı' de
Türkiye'de üretimi olmayan ürünler dolayısıyla sektörde ithalat ta yapılmaktadır.200ı
yılı itibariyle kablo ithalatı, yaklaşık olarak 132 milyon ABD Doları'dır.Kablo ithalatı
ihracattan önemli ölçüde küçük olmasına rağmen iç talebin büyük bir kısmı ithalatla
karşılanmaktadır. ı 999 ve 2000 yıllarında iç talebin yaklaşık % 40'lık bölümü ithalatla
karşılanmıştır.200 1 yılında iç talepde yaşanan keskin düşüşe rağmen söz konusu oranda
büyük bir artış gerçekleşerek % 90'lara ulaşılmıştır.2002 yılında da durumun değişınediği
tahmin edilmektedir.
200 ı yılında ihracatta gerçekleşen artış ihracat ithalat oranını da etkilemiştir.2000
yılında ihracat ithalatın 2.8 katı durumunda iken 200ı 'de 5 katı düzeyine ulaşmıştır.2002
yılında da söz konusu oranın değişınediği tahmin edilmektedir.DPT tarafından 2002 yılında
izole tel ve kablo iç talebinin % ı4.8, üretiminin % 6.4, ihracatının % 5.6, ithalatının ise %
ı 1.8 oranlarında artacağı öngörülmüştür.
TABLO: 5
KABLO SEKTÖRÜNÜN DIŞ TİCARET PERFORMANSI
Gümrük Tarife
İHRACAT
İTHALAT
İstatistik
(ABD Doları)
(ABD Doları)
Pozisyon
2001
2001
2002
2002
Numarası
(İlk 8 ay)
(İlk 8 ay)
(GTİP)
85.44
73.12
90.01
527.628.748.52.057.274.1.449.359.-
Kaynak: DIE verılerı
323.884. ı 87.32.854.367.1.203.623.-
89.461.251.ı 1.099.739.30.904.455.-
81.3ı9.131.-
7.426.435.ı 6.657.831.-
13
5.3.1. İhracat:
İhracatın
ülkelere göre dağılımına aşağıdaki tabloda yer verilmektedir:
TABLO: 6
İHRACATlN ÜLKELERE GÖRE 2000 VE 2001 YILLARINDAKi DAGILIMI
(85.44 G.T.İ.P Numarası İtibariyle, ABD Doları)
PAY(%)
2000
2001
ALMANYA
124.333.647
113.648.S91
22
FRANSA
42.09S.876
S8.346.027
ll
BREZiLYA
S.403.639
31.44S.S28
6
İTALYA
16.18S.626
27.942.4SO
İNGİLTERE
2S.233.804
26.003.60S
CEZAYiR
9.082.619
24.213.404
s
s
s
BULGARİSTAN
8.101.314
17.50l.S21
3
SURİYE
10.781.227
17.102.407
3
SUUDİ ARABİSTAN
2.720.398
14.5S9.36S
3
DİGERLERİ
158.988.447
196.865.850
37
TOPLAM
402.926.597
527.628.748
100
TABLO: 7
İHRACATlN ÜRÜN BAZINDA YlLLARA GÖRE DAGILIMI
1996
Ürünler
1997
1998
1999
2000
2001
Fiber optik 20.655.858
kablolar
ı2.732.064
4.472.3ı9
ı0.358.207
23.630.720
54.252.555
Haberleşme
59.ı54.926
53.824.ı82
52.204.074
67.995.228
ı ı2.948.986
75.672.024
80.862.676
kabloları
Enerji
69.503.949
63.270.642
69.352.ı2ı
53.863.392
237.981.378
2ı5.523.937
237.756.872
2ı 7.ı 70.054
289.424
34.288
470.353
297.659
3.569.245
603.627
ı4.337.457
ıo.802.845
8.036.287
8.864.03ı
9.759.425
406.495.842
528.232.375
ll 1.207.900
kabloları
Bağlantı
226.764.594 239.459.882
elemanları
takıl.
kabi.
Fiber optik
kablolar
Diğerleri
TOPLAM
ı
1.326.555
420.619.840 365.053.314 376.678.692 341.929.673
14
2002 yılı ilk 8 ay itibariyle GTİP numarası bazında ihracatın durumu şu şekildedir:
85.44.20: Koaksiyel kablolar ve diğer koaksiyel elektrik iletkenleri
85.44.20'nin toplam ihracat rakamı 7.154.750 ABD Doları olup, ihracatın% 46.4 'ü
İngiltere'ye ( 3.323.401.-$ ) gerçekleştirilmiştir.İhracat yapılan Macaristan, Arnavutluk,
Yemen, Suriye, Romanya, Bulgaristan, Rusya, Azerbaycan, Türkmenistan gibi diğer bazı
ülkeler küçük rakamlarla İngiltere'yi takip etmektedirler.
85.44.30: Ateşleme bujilerine mahsus kablo bağlantı takımları, taşıtlarda 1
uçaklarda 1 gemilerde kullanılan türden diğer kablo bağlantı takımları
Toplam ihracatın tutarı 3.83 1.2ı2 ABD Doları olup, ihracatın % 74.2'i İspanya (
ı.476.668.-$) ve Fransa'ya ( 1.367.347.-$) gerçekleştirilmiştir.Diğer ihracat yapılan başlıca
ülkeler aşağıda gösterilmektedir:
Türkmenistan: 218.825.-$
Almanya: ı60.ı06.-$
İngiltere: 123.863.-$
85.44.49: Diğer kablolar ( telekomünikasyonda kullanılanlar, toprak ve su altı
kabloları, ... )
85.44.49'un toplam ihracat rakamı 73.445.5 ı 1.-$ olup, en fazla ihracat yapılan ülke
Suriye'dir.İstatistiklere bakıldığında toplam ihracatın geniş bir ülkeler yelpazesi biçiminde
dağıldığı görülmektediLİhracat yapılan başlıca ülkeler şunlardır:
Suriye: ı8.525.ı60.-$
İtalya: 8.099.8ı6.-$
Yemen: 8.085.598.-$
Etiyopya: 4.664.831.-$
Suudi Arabistan: 3.844.283.-$
85.44.51: Bağlantı parçaları ile donatılmış olan kablolar
31.224.761.-$ olarak gerçekleşen toplam ihracatın % 80.7'si
ülkeye
aşağıda
belirtilen üç
yapılmıştır:
İtalya: ı2.2ı5.505.-$
Fransa: 8.478.136.-$
Almanya: 4.5ı4.944.-$
85.44.59: Gerilimi 80 voltu geçen fakat 1000 voltu geçmeyen diğer elektrik
iletkenleri
85.44.59'un toplam ihracatı 44.53 1.093.-$'dır ve ihracatta en dikkati çeken ülke
ı4.433.206.-$'lık rakamla İngiltere'dir.Diğer başlıca ülkeler İsrail (4.684.ı54.-$), Cezayir
(3.255.723.-$) ve İrlanda (2.649.649.-$)'dır.
85.44.60: Gerilimi 1000 voltu geçen diğer elektrik iletkenleri
Gerilimi ı 000 voltu geçen diğer elektrik iletkenlerinin toplam ihracat rakamı
3 1. ı 68.091.-$' dır.İhracatın çok çeşitli ülkelere değişken miktarlarda gerçekleştirildiği
gözlemlenmektedir.Başlıca ülkeler olarak Cezayir (1.946.543.-$), İran (1.200.978.-$), Nijerya
(734.8ı8.-$) ve Almanya (696.404.-$) sayılabilir.
15
85.44. 70: Fiber optik kablolar
Toplam ihracat rakamı 22.946.313.-ABD Dolarıdır.İlk üç sırada yer alan ülkeler
şunlardır:
Cezayir: 8.900.940.-$
Fransa: 2.976.077.-$
Kazakistan: 2.645.199.-$
73.12.10: Demir veya çelikten
Toplam ihracat rakamı
verilmektedir:
İtalya: 7.329.825.-$
Mısır: 5.972.877.-$
Almanya: 4.047.610.-$
İspanya: 2.127.649.-$
demetlenmiş
90.01.10: Optik lifler, optik lif demetleri ve
İhracat rakamı
teller, halat ve kablolar
32.221.935.-$'dır.Başlıca
ihracat
yapılan
ülkelere
aşağıda
kabloları
628.080.-$ gibi çok düşük bir rakamdır.
5.3.2. İthalat:
ithalatın
ülkelere göre dağılımına aşağıdaki tabloda yer verilmektedir:
TABLO: 8
iTHALATlN ÜLKELERE GÖRE 2000 VE 2001 YILLARINDAKi DAGILIMI
(85.44 G.T.İ.P Numarası İtibariyle, ABD Doları)
2000
2001
PAY(%)
ALMANYA
29.731.469
32.256.638
36
FRANSA
11.945.149
12.858.135
14
6.620.615
7.366.734
8
10.931.878
7.273.197
8
AMERiKA BİRLEŞİK DEV
9.497.819
4.696.358
5
AVUSTURYA
1.385.552
3.662.090
4
lrİN HALK CUMHURİYETİ
3.136.049
2.605.476
3
JAPONYA
4.553.199
2.413.719
3
BELÇİKA-LÜKSEMBURG
3.986.943
1.894.997
2
PORTEKİZ
3.703.440
1.431.252
2
31.604.996
13.002.655
15
117.097.109
89.461.251
100
İTALYA
İNGİLTERE
DİGERLERİ
TOPLAM
yer
16
TABLO: 9
iTHALATlN ÜRÜN BAZINDA YlLLARA GÖRE DAGILIMI
Ürünler
1996
1997
1999
2000
2001
7.790.186
2.957.258
4.286.174
4.130.451
3.415.502
17.714.948
13.553.315
15.335.333
17.351.035
14.889.998
18.740.023
26.043.991
63.472.052
36.912.853
29.901.990
20.907.865
42.895.906
40.082.979
37.556.192
37.715.648
56.546.867
38.600.587
8.404.046
12.435.346
6.393.791
6.322.175
20.209.277
19.106.051
15.876.748
14.676.540
13.054.614
10.303.286
9.166.766
11.647.299
104.281.160
118.743.990
136.987.222
110.875.469
Fiber optik 7.139.621
kablolar
Haberleşme
1998
ı 1.224.816
kabloları
Enerji
kabloları
Bağlantı
elemanları
takıl.
kabi.
Fiber optik
kablolar
Diğerleri
TOPLAM
137.306.386 108.567.302
2002 yılı ilk 8 ay itibariyle GTİP numarası bazında ithalatın durumu ise şu şekildedir:
85.44.20: Koaksiyel kablolar ve diğer koaksiyel elektrik iletkenleri
85.44.20'nin toplam ithalat rakamı 1.416.434.-$ olup, ithalat çok çeşitli ülkelerden
gerçeki eştirilmiştir.
85.44.30: Ateşleme bujilerine mahsus kablo bağlantı takımları, taşıtlarda 1
uçaklarda 1 gemilerde kullanılan türden diğer kablo bağlantı takımları
6.061.628.-$ olan toplam ithalatın % 65.5'i Almanya (1.511.274.-) ve İngiltere
(2.459.230.-$)'den yapılmıştır.
85.44.49:
kabloları, ... )
Diğer
kablolar ( telekomünikasyonda
kullanılanlar,
Gerçekleştirilen 12.152.119.-$ tutarındaki toplam ithalatın
Fransa (3.196.269.-$) ve Almanya (3.084.403.-$)'dan yapılmıştır.
toprak ve su
yarısını aşkın
85.44.51: Bağlantı parçaları ile donatılmış olan kablolar
Bu tip kabloların toplam ithalat rakamı10.239.325.-$'dır.Başlıca ülkeler
Belçika: 2.116.423.-$
Çin: 1.536.452.-$
Almanya: 1.292.503.-$
altı
bir bölümü
şunlardır:
17
85.44.59: Gerilimi 80 voltu geçen fakat 1000 voltu geçmeyen diğer elektrik
iletkenleri
Gerçekleştirilen 24.898.471.-$'lık toplam ithalatın% 61.7'lik kısmı Almanya, Belçika
ve Fransa' dan yapılmıştır.
Almanya: 11.060.203.-$
Belçika: 2.574.440.-$
Fransa: 1.736.041.-$
85.44.60: Gerilimi 1000 voltu geçen
diğer
elektrik iletkenleri
Başlıca ithalat yapılan ülkeler Almanya (2.013.132.-$) ve İspanya (1.534.962.-$)'dır
ve
6.439.131.-$'lık
toplam ithalat içerisinden% 55.1 pay almaktadırlar.
85.44. 70: Fiber optik kablolar
Toplam ithalat rakamı 784.581.-$'dır.İthalatın çok çeşitli ülkelerden değişken
miktarlarda gerçekleştirildiği gözlemlenmektedir.
73.12.10: Demir veya çelikten demetlenmiş teller, halat ve kablolar
Toplam ithalat rakamı 6.412.765.-$ olup, toplam ithalatın% 62.4'ü İtalya (3.032. 151.$) ve Japonya (975.227.-$)'dan gerçekleştirilmiştir.
90.01.10: Optik lifler, optik lif demetleri ve kabloları
6.677.687.-$ olan toplam ithalatın başlıca 3 ülkede yoğunlaştığı görülmektedir.Söz
konusu ülkeler Güney Kore (2.022.731.-$), Japonya (1.682.242.-$) ve Hollanda (1.160.932.$)'dır.
6- SEKTÖRDE FAALİYET GÖSTEREN BAŞLlCA ÜRETİCİ VE 1 VEYA
İHRACATÇI FiRMALAR:
Kablo sektörü alanında çok başarılı Türk şirketleri bulunmakta olup, İstanbul Sanayi
Odası'nın açıkladığı ülkemizin ilk 500 büyük firması arasında Türk Pirelli Kablo ve
Sistemleri A.Ş., Hes Hacılar Elektrik San. ve Tic. A.Ş., Nexans İletişim Endüstri ve Ticaret
A.Ş., Hes Fibel Fiber Optik ve Elektrik San. ve Tic. A.Ş., Türk Kablo A.O., Demirer Kablo
Tesisleri San. ve Tic. A.Ş.(Mass Kablo), Telerko Kablo Plastik San.A.Ş. gibi firmalarımız yer
almaktadır.
Botel A.Ş.
Tel: 212 244 58 38
Faks: 212 244 58 39
Web Sayfası:www.botel.com.tr
Corning Kablo ve Sistemleri Ltd.
Tel: 262 648 80 00, 751 12 12
Faks: 262 648 80 88, 751 15 05
Web Sayfası: www .coming.com
ETK Kablo San. ve Tic. A.Ş.
Tel: 216 3 ll 10 34
Faks: 216 311 14 19
Web Sayfası:www.etkkablo.com.tr
Şti.
18
Hes Hacılar Elektrik San. ve Tic.
Tel: 352 442 25 40
Faks: 352 442 25 50
Web Sayfası:www .hes.com. tr
A.Ş.
Hes Fibel Fiber Optik ve Elektrik San. ve Tic. A.Ş.
Tel: 212 237 18 80
Faks: 212 254 77 Ol
Web Sayfası: www.hesfibel.com.tr
Kavi Kablo ve Emaye Bobin Teli San.
Tel: 216 378 44 00
Faks: 216 378 15 65
Web Sayfası: www.kaviwire.com.tr
A.Ş.
N exans İletişim Endüstri ve Ticaret A.Ş.
Tel: 212 236 30 36
Faks: 212 236 31 92
Web Sayfası: www.nexans.com.tr
Telerko Kablo Plastik San.A.Ş.
Tel: 212 279 25 81
Faks: 212 280 88 75
Web Sayfası: www.telerko.com.tr
Türnka Kablo San. A.Ş.
Tel: 212 320 08 18
Faks: 212 320 08 25
Web Sayfası: www.tumka.com.tr
Türk Pirelli Kablo ve Sistemleri A.Ş.
Tel: 212 355 15 00
Faks: 212 217 58 93
Web Sayfası: www.pirelli.com.tr
Türk Kablo Anonim Ortaklığı
Tel: 262 239 20 20
Faks: 262 229 82 89
Web Sayfası: www.turkkablo.com.tr
Sektörde Yer Alan Dernekler:
Sektörle ilgili olarak Kablo ve İzoleli İletken Sanayicileri Derneği bulunmakta olup,
derneğin irtibat bilgilerine arka sayfada yer verilmektedir:
19
Kablo ve İzoleli İletken Sanayicileri Derneği:
Adres: Vali Konağı Cad. No: 173 YKB Vakıf
Binası
D:
3/3-Nişantaşı
80220
Şişli,
İstanbul
Tel: 212-233 30 79
Faks: 212 - 233 30 78
Web Adresi: iletken.org. tr
E-Posta: [email protected]
Sektörle ilgili fırmaların yer aldığı ve şirket haberlerine, ilanlara, tekliflere, ürün
tanıtımıarına yer verilen diğer bir internet sitesi www.kablo.org' dur. Söz konusu site ile, hem
tüketicilere hem de sektör firmalarına hizmet verilmesi amaçlanmaktadır.
7- YABANCI SERMAYE:
Kablo sektörü "Elektrikli Makina Teçhizat Sanayi" sektörü ıçerısıne
girmektedir.Ol.01.2003 tarihi itibariyle, sektördeki toplam fırma sayısı ( aynı gruba giren
diğer ürünler de dahil olmak üzere ) 91 olup, mevcut yabancı sermaye tutarı 102.957.362
milyon Türk Lirasıdır.
Kablo sektöründe yabancı sermayenin söz konusu olduğu fırmalar aşağıda
gösterilmektedir:
HCS Kablolama Sistemleri Tic. ve Dan. A.Ş.
Firmanın İli: İstanbul
Firmanın Ülkesi: İngiltere
Kuruluş Yılı:
2000
Tel: 212 256 56 30
Faks: 212 256 54 46
Toplam Sermaye* (milyon TL): 250
Yabancı Ortağın Adı: W estem Electric Cables Ltd.
Ortaklık Oranı % : 50
Kavel Kablo ve Elektrik Malz.
A.Ş.
Firmanın İli: İstanbul
Firmanın Ülkesi: Suudi Arabistan
Kuruluş Yılı:
1954
Tel: 212 277 64 26, 261 51 63
Faks: 212 277 89 76, 258 16 56
Toplam Sermaye* (milyon TL): 59
Yabancı Ortağın Adı: Mohammed Nous J.M.Jouckhdar
Lapp Kablo San. ve Tic. Ltd.
Şti.
Firmanın İli: İstanbul
Firmanın Ülkesi: Almanya
Kuruluş Yılı:
1999
Tel: 212 659 42 72
Faks: 212 659 42 73
Toplam Sermaye* (milyon TL): 55
Yabancı Ortağın Adı: Andreas Lapp
Ortaklık Oranı%: 50
20
Türk Pirelli Kablo ve Sistemleri A.Ş.
Firmanın İli: Bursa
Firmanın Ülkesi: Hollanda
Kuruluş Yılı: ı964
Tel: 224 25ı 09 00
Faks: 224 25ı 09 00
Toplam Sermaye* (milyon TL): 3.780.000
Yabancı Ortağın Adı: Pirelli Cable Holding N.V.
Ortaklık Oranı % : 83
Vnitek Kablo San. ve Tic.
A.Ş.
Firmanın İli: İstanbul
Firmanın Ülkesi: Suudi Arabistan
Kuruluş Yılı: ı993
Toplam Sermaye* (milyon TL): 6.68
Yabancı Ortağın Adı: Abd el Ralıman M.A.Kari
Ortaklık Oranı % : 25
Wagner Kablo San. Tic. A.Ş.
Firmanın İli: Antalya
Firmanın Ülkesi: Almanya
Kuruluş Yılı: ı992
Tel: ı 74 ı5ı
Faks: ı 7ı 563
Toplam Sermaye* (milyon TL): 750
Yabancı Ortağın Adı: Kabelwerk W agner GMBH
Ortaklık Oranı % : 40
*Toplam sermaye olarak belirtilen rakamlar,
fırmaların kurulduğu
tarihlerdeki
rakamlardır.
8- MEVZUAT:
8.1. Tesis izni ve Ruhsat İşlemleri:
26.9.1995 1 22416 tarih ve sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan "Gayri Sıhhi
Müesseseler Yönetmeliği" uyarınca, kablo fabrikaları birinci sınıf gayri sıhhi müesseseler
arasındadır.Kablo fabrikası kurulmak istendiğinde bu Yönetmelik uyarınca, yer seçim izni
için öngörülen şartların yerine gelip gelmediği Gayri Sıhhi Müesseseleri İnceleme Kurulu'nca
( illerde sağlık müdürü, Sanayi ve Ticaret Bakanlığı İl Müdürlüğü temsilcisi, çevre
müdürlüğü temsilcisi, ilgili imar müdürlüğü temsilcisi, bilirkişi olacak bilim adamları gibi
çeşitli kurumlardan gelen yetkili kişilerden oluşan bir Kurul'dur.) incelenmektedir.Adı geçen
Kurul'un olumlu görüşünü bildirmesini takiben Valiliğin uygun görüşünden sonra Sağlık
Bakanlığı gerekli izni verir.
Tesis izni verildiği tarihden itibaren üç
yenilenmesi gerekir.
yıl ıçın
geçerli olup, üç
yıldan
sonra
21
Tesis izni verilmiş olan kablo fabrikalarının açılıp çalıştırılabilmesi için İnceleme
Kurulu'nca, yerinde inceleme yapılır ve ruhsatlandırılması uygun ise, sağlık müdürünün
teklifi, Valiliğin uygun görüşünü takiben Sağlık Bakanlığı tarafından açılma ruhsatı
düzenlenir.
Deneme izni veya
faaliyete geçemez.
açılma ruhsatı
belgesi olmayan birinci
sınıf gayri sıhhi
müesseseler
8.2. Standardlar:
Kablo can ve mal güvenliği açısından çok önemli bir mamul olduğundan dolayı
standard konusu oldukça önemlidir.Ülkemizde kablolada ilgili bir çok standart söz konusu
olup, bazılarına aşağıda yer verilmektedir:
TS ı435 Taşıt kabloları,
TS ı 735 Eşeksenli (koaksiyel) kabloların karakteristik empedansları ve boyutları,
TS ı847 Televizyon alıcıları için bağlantı kabloları,
TS 2638 Radyo frekans kabloları,
TS 28 ı 4 PVC yalıtkanlı ve PVC kılıflı alçak frekans kablo ları,
TS 4341 Televizyon alıcılarında kullanılan yüksek gerilim bağlantı kablo ları,
TS 87ı4 Fiber optik kablolar,
TS 9758 Polivinil klorür yalıtımlı kablolar,
TS 976ı EN 502ı4 Asansörler için bükülgen kablolar,
TS 9762 Kauçuk yalıtımlı kablolar,
TS 9767 HD 22.6 S 2 Kauçuk yalıtımlı ark kaynak kabloları,
TS ı ı ı 78 Güç kabloları,
TS IEC 60502-2 Yalıtımı ekstrüzyonla çekilmiş güç kabloları ve bunların yardımcı
donanımları,
TS HD 21.9 S 2 Polivinil klorür yalıtımlı tek damarlı kılıfsız kablolar,
TS HD 2 ı. 7 S 2 Kauçuk yalıtımlı ısıya dayanıklılığı artırılmış kablolar,
TS HD 384.5.523 Binalarda elektrik tesisatı kablo sistemleri,
TS HD 603 S ı Dağıtım kablo ları,
TS HD 626 S ı Hava hattı dağıtım kablo ları,
TS HD 627 S ı Yeraltı ve yerüstü tesisi çok damarlı ve çok çifili güç kablo ları,
EN 50288- ı Sayısal haberleşmede kullanılan damarlı kablolar için genel şartlar,
EN 50ı ı 7-6 Koaksiyel kablolar, ...
KablodaAvrupa pazarına girebilmek için AB Teknik Mevzuatına özel önem vermek
gerekmektedir.Sektördeki bazı firmalar, batı teknolojisini yakalayarak Avrupa Teknik
Mevzuatına uyum çalışmalarını gerçekleştirmiş ve CE işaretini almış durumdadırlar.Kablo
sektöründeki firmaların % 50'sinin ISO 9000 Kalite Belgesini aldıklarını söylemek
mümkündür.
imalat sanayiindeki mühendis ve yöneticilerin teknoloji transferinin önemini çok iyi
ve üniversite - sanayi işbirliği sonucunda, sektörde üretim kalitesi
bugünkü başarılı noktalara gelmiştir.
algılayarak uygulamaları
22
8.3. İthalat Mevzuatı Açısından Kablolar:
85.44 'de yer alan kablo ların, Avrupa Birliği üyesi ülkeler ile EFTA ve Serbest Ticaret
Anlaşması (İsrail, Macaristan, Estonya, Çek Cumhuriyeti, Slovakya, Letonya, Romanya,
Bulgaristan, Polonya, Makedonya, Bosna-Hersek, Litvanya) imzalanmış ülkelerden
ithalatında gümrük vergisi bulunmamaktadır.Diğer ülkelerden ithalatında alınan gümrük
vergisi ise maksimum% 3.7'dir.
73.12.10 ve 90.01.10 G.T.İ.P'li kabloların, Avrupa Birliği üyesi ülkeler ile EFTA ve
Serbest Ticaret Anlaşması imzalanmış ülkelerden ithalatında gene gümrük vergısı
bulunmamaktadır.Diğer
ülkelerden ithalat yapıldığında ise 73.1 2.1 O için alınan gümrük
vergisi% 0.6, 90.01.10 için ise% 2.9'dur.
73.12.10 ve 85.44 G.T.İ.P'li kabloların ithalatında 2003/1 sayılı Dış Ticarette
Standardizasyon Tebliği uyarınca, Türk Standardları Enstitüsü'nden uygunluk belgesi
alınması zorunludur.
Ayrıca, 2003/8 sayılı "Sivil Hava Taşıtlarında Kullanılmaya Mahsus Maddelerin
ithaline İlişkin Tebliğ" gereğince, 73.12.10.10.00.00 G.T.İ.P'li demir veya çelikten kabloların
ithalinde gümrük beyannamelerinin tescili yapılırken Ulaştırma Bakanlığı'nın (Sivil Havacılık
Genel Müdürlüğü) uygunluk yazısı aranmaktadır.
9- SEKTÖRDE YAPISAL VE GÜNCEL SORUNLAR VE BEKLENTİLER:
Türkiye'de kablo sektöründe çok büyük bir kapasite bulunmasına karşın iç piyasada
yeterince talep mevcut değildir.Bunun sonucunda, iç piyasadaki firmalar TL bazında satış
yaparak ve fiyat kırarak pazardan pay almaya çalışmaktadırlar.Büyük ölçüde döviz fiyatlarına
bağlı olan sektörde karşılaşılan bu durum, sakıncalı bir durum arz etmektedir.Sektörün öncü
firmalan tarafından ihracat artışı yoluyla bu durumun üstesinden gelinıneye
çalışılmaktadır.Kuşkusuz, iç piyasada gerçekleşecek bir talep artışı bu sorunun giderilmesinde
en önemli faktör olacaktır.Özellikle enerji kabloları pazarında plansız yapılanma sonucunda
çok büyük bir atıl kapasite mevcuttur ve piyasadaki yoğun rekabetten dolayı bazı firmaların
tümü veya üretim hatlarından pek çoğu aktif durumda değildir.
Sektör sermaye yoğun bir sektördür ve hammaddenin% 70'nden fazlası yurt dışından
temin edilmektedir.Hammaddeyi uluslararası piyasalardan dünya fiyatlarıyla temin eden
üreticiler gerek Türkiye'de gerekse de yurt dışında rakip firmalarla mücadelede daima
zorlanmaktadırlar.İthal edilen mallarda stok maliyetlerinin yüksek olmasına karşın stok
mecburiyeti vardır.
Sektörde standardıara uygun olmayan şekilde ve ciddi boyutlarda üretim söz konusu
olup, bu durum standardıara uygun şekilde üretim yapan firmalar açısından bir haksız rekabet
ortamı yaratmaktadır.Türkiye'de TSE belgeli olup da, standardlara uymayan bir çok üretici
firma olduğu iddia edilmektedir.Bu sorunun iç piyasadaki denetimierin yetersizliğinden
kaynaklandığı düşünülmektedir.
Sektörde yer alan bazı firmalar da kablo ithalatında TSE uygulamalarından şikayetçi
olmaktadırlar. Yapılan testierin süresinin bazen uzaması, örneğin yaşıandırma testlerinin iki
hafta sürmesi önemli bir sorundur.Yurt dışındaki ihracatçı firmaya gelen talebe göre sipariş
verildiği, TSE'nin deneyler için gelen kablodan örneğin 40 metreyi kesip alması ve daha
soma kablonun birleştirilme şansının da olmaması dolayısıyla metrajın düştüğü ve siparişin
karşılanamaması nedeniyle zor durumda kalındığı ifade edilmektedir.
23
Tüketicilerin kablonun insan canı ve malı açısından ne kadar önemli bir ürün
itibariyle, ucuz mala yönelmeleri sektörde önemli bir
sorundur.
olduğunun farkında olmamaları
Diğer
sektörlerde
olduğu
gibi kablo sektöründe de en önemli sorunlardan biri,
üretim maliyetleri içerisinde çok büyük bir pay
kapsamaktadır. ı kwh için üreticiler 7 cent ödemektedirler.Oysa ki, yabancı firmalar 4 cent
civarında sanayi elektriği bedeli ödemek durumundadırlar.Son dönemde LPG fiyatlarına
yapılan aşırı orandaki zamlar da son derece olumsuz olmuştur.
eneıjinin pahalı olmasıdır.Enerji fiyatları
Türk firmalarının girdi maliyetleri rakip ülke firmalarından daha yüksektirTürkiye'de
işçilik ücretlerinin düşük olduğu söylemi bir bakıma yanlıştır.Ülkemizdeki ücretler, Doğu
Avrupa ülkelerindeki rakamlara yakın olup, Uzakdoğu ülkelerindeki ücretiere göre ise düşük
değildir.
Sektördeki kar marjları düşüktür ve satılan malın bedelinin geriye dönüşü ı ,5 1 2 ayı
bulabilmektedir.Bedelin geriye dönüşünün perakende sektöründe olduğu gibi anında
olmaması önemli bir finansman zorluğudur.
İç
piyasada standard dışı olarak üretilen kalitesiz malların bir kısmının ihraç edildiği
ve yurt dışında Türk Malı imajına olumsuz zarar verdiği sektördeki şikayetler arasındadır.
İç piyasaya alternatif olan yurt dışı pazarlarda son dönemlerde meydana gelen talep
azalması
sonucunda ortaya çıkan aşırı rekabet
şartları
üreticileri
zorlamaktadır.
Türkiye'de yaşanan son iki kriz kablo sektörünü de vurmuştur.Devalüasyon
sonucunda firmaların TL bazındaki alacaklarının yarı yarıya erimesi, piyasa satışları
içerisinde dolara bağlı malzeme oranının % 60-80 oranlarında değişmesi, vadelerin 6 aya
kadar çıkabilmesi sektör için son derece olumsuz koşullardır.Alacakların erimesi, ithal
hammadde fiyatlarının artması, zor koşulları finanse edecek uygun finans ortamının
bulunmaması firmaları zorlamaktadır.
Özelleştirme
konusundaki gecikmeler de sektörde sıkıntı yaratmaktadır.Enerji
sektöründe gerek üretimde gerekse dağıtım şebekelerindeki işletme haklarının devrindeki
gecikmelerden yakınılmaktadır.Enerji piyasasının özelleştirilmesi sektöre canlılık getirecektir.
Ülkemizde bir çok sektörde yaşandığı gibi, kablo sektöründe de Uzakdoğu
ülkelerinden gelen kalitesiz, ucuz fiyatlı ürünlerin yarattığı haksız rekabet ortamı söz
konusudur.Sektörde yer alan firmalarca, bu ürünlerin bir kısmının faturasız olaraksatıldığı ve
bu konuda yeterli denetim yapılmadığı iddia edilmektedir.
Kablo ve İzoleli İletken Sanayicileri Demeği'nce, kalitesiz kablolar nedeniyle çıkan
önlenmesi amacıyla mamul güveniliriilik sigorta şartının getirilmesi
istenmektedir.Üretilen mamulden doğan ve kullanıcıya verilen zararın adı geçen sigorta
kapsamında olması istenmektedir.Ayrıca, halen yürürlükte olan şartnarnelere uygun olan PVC
izoleli bina tesisat kablolarının yangın sırasında toksik gaz çıkararak insan ölümlerine yol
açması nedeniyle bir an önce Avrupa Birliği'nin aldığı önlemler doğrultusunda kabloların
toksik gaz bulundurmayan maddelerle izole edilmesinin şart koşulması talep edilmektedir.
yangınların
Enflasyon muhasebesi sisteminin olmaması
diğer
bir sıkıntıdır.
24
Çok uluslu firmalar haricindeki üretici firmaların bir çoğunda dış pazarların
öngördüğü koşullarda pazarlama ve satış yapabilecek eleman ihtiyacı bulunmaktadır.
En büyük alıcı konumundaki kamunun alımlarının azalması sektöre darbe
vurmuştur.
Servis ve hizmetlerde yetersizlik olduğu söylenebilir.Ülkemizde dağıtım ve pazara
ulaşımda komple servis veren kurumsallaşmış firma eksikliği söz konusudur.Bu durum,
üretilen mamulün ara ve son tüketiciye ulaşmasında sıkıntılar yaratmakta ve gerekli
servisierin (stok yönetimi, zamanında ve gereken miktarda ihtiyaç noktasına ulaşım)
verilmesini engellemektedir.
Türkiye'de sektöre yönelik plastik hammadde üretimi PVC
dışında
çok yetersizdir.

Download Report