VIOLENCE, POLITIQUE, EXIL / DESEXIL DANS LE MONDE D

7 – 10 MAYIS 2014
İSTANBUL, TÜRKIYE
7 – 10 MAI 2014
ISTANBUL, TURQUIE
GALATASARAY ÜNİVERSİTESİ
FRANSIZ KÜLTÜR MERKEZİ
UNIVERSITÉ DE GALATASARAY,
INSTITUT FRANÇAIS
GİRİŞ ÜCRETSİZ
ENTRÉE LIBRE
COLLOQUE
INTERNATIONAL
EN PRÉ
D’ÉTIEN SENCE
NE BALI
BAR
VIOLENCE,
POLITIQUE,
EXIL / DESEXIL
DANS LE MONDE
D’AUJOURD’HUI
NNE
E
I
T
IN
É
AR’ A
B
I
L
BA IMIYL
IL
KAT
ULUSLARARASI
SEMPOZYUM
GÜNÜMÜZ
DÜNYASINDA
ŞİDDET,
SİYASET,SÜRGÜN/
SÜRGÜNÜ BOZMA
WWW.EXIL-CIPH.COM
4
ULUSLARARASI
SEMPOZYUM
İSTANBUL
DÜZENLEYENLER : ULUSLARARASI FELSEFE KOLEJİ (CIPH), İSTANBUL FRANSIZ ENSTITÜSÜ,
GALATASARAY ÜNİVERSİTESİ
7-10 Mayıs 2014 tarihlerinde İstanbul’da düzenlenecek olan uluslararası
sempozyum, Türkiye, Avrupa ve diğer yerlerden 30 araştırmacıyla tartışma
içinde filozof Étienne Balibar’ın katılımıyla gerçekleşecek. 11 Mayıs’ta ise
Balibar’ın sivil toplum temsilcileriyle buluşması Cezayir Restaurant’da
« Vaatler ve siyasetin belirsizlikleri » başlığı altında düzenlenecek.
Balibar’ın Şiddet ve Medenilik başlıklı kitabından ve diğer eserlerinden
hareketle farklı açılar, deneyimler, sorular, alanlar ve statüler çerçevesinde
tartışmalar yapılacak. Amaç, Günümüz dünyasında şiddet, siyaset, sürgün/
sürgünü bozma teması üzerine araştırmacıların ve sivil toplumun disiplinler
arası bir biçimde felsefi olarak düşünmesidir. Şiddetin (« doğal » olarak
algılanan eşitsizliklerden, küçümsemeden, zenofobiye, ırkçılığa, cinsiyet
ayrımcılığına, engellemelere, işkenceye, cinayetlere, kitle katliamlarına ve
hatta soykırımlara kadar) çok katmanlı yüzleri vardır. Siyasetin oluşumuna,
evrensel ve yerel yaratıcı bir yuttaşlığa dair özgür, aktir, eleştirel bir
düşünce adına. Etienne Balibar şiddet ve « aşırı şiddet » i felsefi açıdan
nasıl nitelendiriyor ? Şiddeti yadsımak ve sıradanlaştırmaksızın onu siyasal
bir « medenilik » e dönüştürmek için ne öneriyor ? Bunun hakkında ne
düşünüyoruz ? Ne öneriyoruz ?
YER
İstanbul’daki Fransız Kültür Merkezi, Taksim (Çarşamba, Perşembe, Cuma),
Galatasaray Üniversitesi (cumartesi).
GİRİŞ SERBESTTİR
Diğ bilgiler için internet sitesi : WWW.EXIL-CIPH.COM
5
ÇARŞAMBA 7 MAYIS
FRANSIZ ENSTİTÜSÜ
TAKSİM MEYDANI
KARŞILAMA
Başkan: Seçkin SERTDEMİR ÖZDEMİR, Galatasaray Üniversitesi Felsefe Bölümü.
11.30
Karşılama : Véronique CHRISTOL, Astrid SILVAIN, Elisabeth LEMIRRE, Collège
International de Philosophie (CIPh), Paris.
12.00
İstanbul’daki Fransız Kültür Merkezi’nin ikramıyla karşılama kokteyli.
RESMİ AÇILIŞ
Başkan : Hülya UĞUR TANRIÖVER, Galatasaray Üniversitesi İletişim Fakültesi.
13.00 – 15.00
Ouverture officielle par l’Ambassadeur de France, son excellence, M. Laurent BILI.
Prof. Marie-Claire CALOZ-TSCHOPP CIPh Cenevre-Paris, Diogo SARDINHA,
CIPh Başkanı. Galatasaray Üniversitesi Rektör Yardımcısı: Prof. Jean-Jacques
PAUL, Prof. Dr. Osman SENEMOĞLU, Fen-Edebiyat Fakültesi Dekanı, Prof.
Zeynep DIREK, Galatasaray Üniversitesi Felsefe Bölümü. Bérénice GULMANN,
İstanbul Fransız Kültür Merkezi Müdürü. Muriel DOMENACH, Fransa’nın İstanbul
Başkonsolosu, Ruhoff JOHN, İsviçre’nin İstanbul Başkonsolosluğu temsilcisi.
SEMPOZYUMUN HEDEFLERİNİN BELİRLENMİMESİ
Başkan : Seçkin SERTDEMİR ÖZDEMİR, Galatasaray Üniversitesi Felsefe Bölümü.
15.00 – 15.25
Prof. Hamit BOZARSLAN, Siyasal değişimler, başkaldırı(lar) ve/veya devrim(ler): E.
Balibar ve A. Badiou’dan hareketle
TARTIŞMA
15.45 – 16.10
Prof. Céline SPECTOR, Şiddeti Medenileştirmek ? « Silikleşen bir dolayım » olarak
Avrupa.
TARTIŞMA
16.30 – 16.55
Prof. Ahmet İNSEL , Otoriterlik ve şiddet. İblisleri karşısında Türkiye.
6
TARTIŞMA
17.00 – 17.25
Prof. Marcelo VIGNAR, Kuşaklar arası aktarım. Bulaşıcı bir hastalık olarak
moderne işkence.
TARTIŞMA
AÇILIŞ KONUŞMASI
18.00 – 18.30
Prof. Marie-Claire CALOZ-TSCHOPP, CIPh, Bugünün İstanbul’unda « Şiddet ve
Medenilik » yi (Balibar) okumak.
18.30 – 20.00
Prof. Étienne BALIBAR, Şiddet, Siyaset, Medenilik.
20.00 – 21.00
Sempozyumun açılış konferansında Étienne Balibar, Türkçe’ye 2014 yılında
çevrilecek olan Violence et Civilité (Paris, Galilée Yayınları, 2010) adlı kitabında
ele aldığı üç temel tezi açıklayacak, derinleştirecek ve güncelleştirecek.
Günümüz dünyasında şiddet, koşullara, aktörlere, amaçlara göre olumlu
ya da olumsuz etkilere neden olabilen, siyasetin hizmetinde basit bir araç
değildir. « Aşırı » bir şiddete dönüştüğü, her türlü direnme olanağını tehlikeye
attığı zaman siyaseti yok etme riski taşır ve böylece siyasetin çözmesi
gereken bir sorun haline gelir.
1. Tez : Devletten ve ekonomiden kaynaklanan aşırı şiddet heterojendir. Bu
aynı zamanda insanların ve onların kısıtlayıcı kimlikler altında toplanmalarının
araçsallaştırılmasıdır. Balibar, her durumda « ultra-nesnel » bir şiddetle ve
« ultra öznel » bir şiddeti birbirleriyle ilişkilendirmeyi öneriyor.
2. Tez : Toplumların dönüşümü ve kurtuluşu projesi olarak siyaset, «karşışiddet » e ya da « şiddetsizlik » e indirgenemez. Burada şiddet karşıtlığı veya
« medenilik » stratejilerini keşfetmek söz konusudur.
3. Tez: Koşulları ve amaçları takip eden birçok « medenilik stratejileri » vardır
ve özellikle devrimci öznellik de dahil olmak üzere, tüm bireysel ve kolektif
öznellik formları kadar bunlara uygun düşen stratejiler vardır. Sempozyumun
bütününde bu tezler üzerinde çalışılacak.
7
İsviçre’nin İstanbul Başkonsolosluğu’nun ikramıyla kokteyl.
PERŞEMBE 8 MAYIS
İSTANBUL FRANSIZ KÜLTÜR MERKEZİ
TAKSİM MEYDANI
FELSEFE, ŞİDDET, MEDENİLİK
Sunum süreleri: 20 dakika konuşma ; 10 dakika tartışma.
SABAH KONUŞMALARI
Başkan : Doç. Dr. Nami BAŞER, Galatasaray Üniversitesi Felsefe Bölümü.
Karşılama: Véronique CHRISTOL, Astrid SILVAIN, Elisabeth LEMIRRE, Collège
International de Philosophie (CIPh), Paris.
9.00 – 12.30
Dr. Seçkin SERTDEMİR ÖZDEMİR, Balibar’da zamansallık ve medenilik.
Dr. Diogo SARDINHA, Metafiziksiz bir Antropoloji.
15 dakika ara
Cécile LAVERGNE, Medenilik siyaseti bir kimlikler siyaseti midir ?
Dr. Janine ALTHOUNIAN, Kuşaklararası zamanlama, Étienne Balibar’a göre bir
« Medenilik » vakası.
Kahve arası
KONUŞMALAR ÖĞLEDEN SONRA
Başkan : Pierre SAUVÊTRE, Institut d’Etudes Politiques (IEP), Paris.
14.00 – 17.30
Prof. Dr. Nilgün TOKER KILINÇ, Toplumsal soru ve şiddet.
Dr. Luc LEGOUX, Avrupa’da iltica politikaları, aşırı şiddet ve medenilik (veya
direniş ?).
15 dakika ara
Prof. Melih BAŞARAN, Bir Moebius şeridi üzerinde karşıtı [tersi, alternatifi]
olmayan bir şiddet : Georges Bataille’da “kullanım dışı olumsuzluk”.
Prof. Zeineb BEN SAID CHERNI, Tunus’ta Devrim, Şiddet ve Sivillik: ya da
Demokrasiye Geçişin Önündeki Engeller.
8
Kahve arası
AKŞAM OTURUMU
18.30 – 20.30
FELSEFİ ÇALIŞMADA ÖZGÜRLEŞME LABİRENTLERİ
Başkan ; Prof. Zeynep DIREK, Galatasaray Üniversitesi Felsefe Bölümü.
Tartışma: Étienne BALIBAR, Prof. André TOSEL, Nice ve Marie-Claire CALOZTSCHOPP, CIPh.
CUMA 9 MAYIS
İSTANBUL FRANSIZ KÜLTÜR MERKEZİ
TAKSİM MEYDANI
FELSEFE, TARİH, AŞIRI ŞİDDET
Sunum süreleri: 20 dakika konuşma ; 10 dakika tartışma.
SABAH KONUŞMALAR
Başkan: Türker ARMANER, Galatasaray Üniversitesi Felsefe Bölümü.
Karşılama : Nur BETÜL AKIN, Yağmur ERENTÜRK, Aslı MECI, Yağmur MISIRLIOĞLU.
9.00 – 12.30
Prof. Roberto NIGRO, Şiddet ve iktidar pratikleri.
Dr. Victor GRANADO ALMENA, Zalimlik, bayağılaştırma ve siyaset. Siyaset ve
şiddet ilişkisi konusunda Balibar ve Arendt.
15 dakika ara
Dr. Pınar BEDIRHANOĞLU, Bir Aşırı Şiddet Biçimi Olarak Borçlanma/Borçlandırma.
Prof. Gabriel MISAS, Birikim rejimi, dışlama ve şiddet.
Kahve arası
KONUŞMALAR ÖĞLEDEN SONRA
Başkan: Prof. Ilaria POSSENTI, U. de Pise.
14h – 17h30
Prof. Jeanne SIMON, Ulusal gelişme politikalarının siyasetinin aşırı şiddetine
9
Mapuş direnişi.
15 dakika ara
Prof. Ertan KARDEŞ, Yıkıcı bir şiddet-olmayan: Gezi Direniş’ini Düşünmek.
Prof. Marion BREPOHL, Brezilya, kamusal eylemler : başka bir politika yapma
biçimi.
Prof. Zahia MOUSSA, Cezayir’de kentsel şiddet.
CUMARTESI 10 MAYIS
GALATASARAY ÜNİVERSİTESİ
AYDIN DOĞAN SALONU
AŞIRI ŞİDDETİ DÖNÜŞTÜRMEK
Sunum süreleri: 20 dakika konuşma ; 10 dakika tartışma.
SABAH KONUŞMALARI
Başkan: Prof. Bertrand OGILVIE, Saint Denis Universitesi, Paris.
Karşılama: Kerem GÖRKEM ASLAN, Seçkin SOSYAL, Yağmur ERENTÜRK, Zeynep
BEKTAŞ, Elçin GÜNER, Melis ALKIŞEL, Galatasaray Üniversitesi Felsefe Bölümü.
9.00 – 12.30
Dr. Nicos SIGALAS, Siyaset yoluyla dönüştürülebilir şiddet ya da şiddete
dönüşebilen siyaset : Aşırı Şiddet’e ilişkin İki Bağdaşmaz (?) Hipotez.
Prof. Ilaria POSSENTI, Toplumsal şiddet ve siyasal özne krizi.
15 dakika ara
Dr. Talat PARMAN, Baba oğul ilişkisinde şiddet ve dinin rolü.
Dr. Christophe TAFELMACHER, İsviçre’de İltica ve Göçmenlik Hakları Üzerindeki
Devlet Şiddeti - Devletin Dönüşümü ve Özelleştirilmesi.
10
Kahve arası
KONUŞMALAR ÖĞLEDEN SONRA
Başkan: Doç. Dr. Zeynep GAMBETTI, Boğaziçi Üniversitesi, İstanbul.
Karşılama: Kerem GÖRKEM ASLAN, İrem GÜVEN, Seçkin SOSYAL.
14.00 – 17.30
Prof. Stéphanie PREZIOSO, Lozan Üniversitesi, 20. yüzyılda şiddet ve devrim.
Dr. Jean-Claude LÉVÊQUE, Siyasal değişimler, başkaldırı(lar) ve/veya devrim(ler):
E. Balibar ve A. Badiou’dan hareketle.
15 dakika ara
Doç. Dr. Zeynep GAMBETTI, Kurumsal şiddet ve başkaldırı arasındaki tercihin
imkansızlığını aşmak: Balibar, Arendt ve agon..
Dr. Pierre SAUVÊTRE, Tinsellik, şiddet ve devrim. « Lénin ve Gandhi » örneklerinden
hareketle.
Prof. Bertrand OGILVIE, Aşırı şiddet ve katliamcılık.
Kahve arası
AKŞAM OTURUMU
Başkan : Doç. Dr. Zeynep GAMBETTI, Boğaziçi Üniversitesi.
18.30 – 20.30
BUGÜN ŞİDDET, FELSEFE, SİYASET
Tartışma : Prof. Étienne BALIBAR, Prof. Ahmet INSEL, Prof. Tülin BUMİN, U.
Yeditepe.
20.30 – 21.00
Teşekkür
konuşmaları :
Seçkin
SERTDEMİR
ÖZDEMİR,
Galatasaray
Üniversitesi’nden sempozyumun organizasyon komitesi sorumlusu, Prof. Zeynep
DİREK, Galatasaray Üniversitesi’nden sempozyumun kurumsal sorumlusu, MarieClaire CALOZ-TSCHOPP, sempozyumun başkanı, CIPh. Cenevre-Paris, Prof. Ahmet
İnsel, İletişim Yayınları.
AUF, Galatasaray Üniversitesi’nde yapılacak dördüncü günün çevirmen ücretlerini karşılıyor.
Sempozyumun çalışmalarının ve materyallerinin felsefi sentezi, Rennes 1 Üniversitesi’nde
profesör Catherine Colliot-Thélène tarafından yapılacak ve Rue Descartes adlı online dergide
(CIPh’nin dergisi) yayınlanacaktır.
11