Av. H. Can Bıçakcı Sunumu için tıklayın.

ESER
SÖZLEŞMESİNDEN
KAYNAKLANAN
TELİF HAKLARININ
YARGI KARARLARI
IŞIĞINDA
İNCELENMESİ
Av. H. Can Bıçakcı
13.11.2014
Dr. Levent Bıçakcı Hukuk Bürosu
Nelerden bahsedeceğim?
 Eser Sözleşmesinden Kaynaklanan Telif Haklarının Yargı
Kararlarındaki Yeri
İnşa Edilmiş Yapılarda Sonradan Yapılan İzinsiz Yapısal
Değişiklikler
 Projelerdeki İşleme / Değişiklik Yapma Hakkının İhlali
Projelerdeki Çoğaltma Hakkının İhlali
İhlal Durumunda Eski Hale İade
Eser Sözleşmesinden Kaynaklanan Telif Haklarının Yargı
Kararlarındaki Yeri
Eser sözleşmesinden kaynaklı telif haklarının diğer fikri mülkiyet
haklarına nazaran çok daha az ihtilaf konusu edildiğini
gözlemliyoruz.
Bunun nedeni sadece mimar ve mühendislerin haklarına sahip
çıkmaktaki duyarsızlığı değil. Hukuk alanının da bu konuda az
gelişmiş olması. Alanın yeterince irdelenmemiş bir alan olarak
kalması.
İnşa Edilmiş Yapılarda Sonradan Yapılan İzinsiz Yapısal
Değişiklikler
Proje Müellifi inşa edilmiş binada kendisinden izin alınmadan
değişiklik yapıldığı iddiası ile maddi ve manevi tazminat talebinde
bulunabilir mi?
Yargıtay’ın son dönemde vermiş olduğu birçok kararla hangi
durumlarda proje müelliflerinin izinsiz değişiklik nedeniyle tazminat
talep edebileceğinin net bir şekilde belirlendiğini söyleyebiliriz.
Yargıtay 11. Hukuk Dairesi E. 2011/8991 K. 2012/14712
Yargıtay 11. Hukuk Dairesi E. 2011/10680 K. 2013/13444
Yargıtay 11. Hukuk Dairesi E. 2014/1006 K. 2014/9150
Yargıtay 11. Hukuk Dairesi E. 2011/12553 K. 2013/14085
İnşa Edilmiş Yapılarda Sonradan Yapılan İzinsiz Yapısal
Değişiklikler
İlk başta uygulanacak olan test değişiklik proje üzerinde de yapılmış mı yoksa sadece binaya fiziki
uygulama mı yapılmış?
Eğer proje üzerinde bir değişiklik yoksa, malik fiili uygulama ile bir değişiklik yapıyorsa. Örneğin
izin almaksızın binadaki balkonu kapatıyorsa, proje müellifinin bir hak iddia etmesi için yapının
FSEK 4/3 anlamında güzel sanat eseri olarak nitelendirilmesi lazım.
Bir yapının güzel sanat eseri olarak nitelendirilebilmesi için yapının estetik değere sahip olması
gerekir.
Estetik değer nedir? Estetik değer bir felsefe terimidir. Algılanan nesnenin bir duygu yaratması
halinde estetiklikten söz edilebilir. Yapılan bir tanıma göre; “bir sanat eserinin estetik değer
kazanabilmesi için hiçbir çıkar düşünmeden o objeden haz duyan ve onu takdir eden estetik
süjelerin bulunması gerekir”.
Bu tanımlardan anlaşılacağı üzere bir binanın estetik değer taşıyıp taşımadığı göreceli bir
kavramdır.
Hukukta ise göreceli kavramlardan sonuç çıkarmak doğru olmaz.
Güzel Sanat Eseri Niteliği Taşıma
Bu nedenle Yargıtay göreceli bir tanımı test olarak kullanmıyor ve estetik değerin
varlığının şu şekilde ortaya konmasını istiyor:
“Genel olarak güzel sanat eserinin özelliği, bunların tek olmalarından
kaynaklanmaktadır. Aynı şekilde inşa edilmiş konutlardan oluşan mimari yapılar
topluluğunun, bir bütün olarak estetik değere sahip güzel sanat eseri sayılıp
sayılamayacağı, ya da davaya konu konutu diğerlerinden farklı ve eşsiz kılacak bir
estetik niteliğin bulunup bulunmadığı gibi hususların bilirkişilerce tartışılıp
değerlendirilmesi gerekir.
Güzel
Eseri Niteliğinasıl
Taşıma
PekiSanat
uyuşmazlığı
tahkime
götürebiliyoruz?
Öncelikle
uyuşmazlığın
tahkime elverişli
olması gerekiyor.
“…şüphesiz
bu değerlendirme
yapılırken
de, bütün mimari yapıların, az
veya çok projeyi yapan mimarın özelliğini taşıdığı, fakat bir mimarın her
HMK
408: Taşınmaz
üzerindeki
ayni haklardan
veya iki
şeyden
önce, mallar
fonksiyonel
olarak
belirli ihtiyaçları
karşılamak zorunda
tarafın iradelerine tabi olmayan işlerden kaynaklanan
olduğu ve bu zorunluluk mimarın serbest yaratma imkanlarını
uyuşmazlıklar tahkime elverişli değildir.
kısıtlayacağından, yapının estetik değerinin de ona göre irdelenmesi
gerekeceği bilirkişilerce göz ardı edilmemelidir.”
Taşınmazın aynına ilişkin davaların tahkime götürülememesi ne demek?
Yalnızca uyuşmazlık taraflarından birinin talebi, yapılacak yargılama sonucunda bir
taşınmazın mülkiyetinin (veya üzerindeki bir ayni hakkın) bir taraftan diğer tarafa geçmesi
üzerine kurulu ise burada taşınmaz mal üzerindeki ayni haktan bahsedilebilir.
Eser (inşaat) Szl.
Eser (Mim. Proje) Szl.
Kat Karşılı İnşaat Szl.
Kira Szl.
İki tarafın iradelerine tabi olmayan işler de tahkime elverişli değil.
İki tarafın üzerinde sulh olamayacağı konular olarak açıklanabilir.
BOŞANMA - AYRILIK - VELAYET vb.
Güzel
Eseri
Niteliği
Taşıma
PekiSanat
uyuşmazlığı
süreç
nasıl
devam
nasıl
tahkime
ediyor? götürebiliyoruz?
YARGITAY’A GÖRE ESTETİK DEĞER KRİTERLERİ:
Uyuşmazlık tahkime gitmeye
elverişli
ise;
tahkime
gidilebilmesi için tarafların
Öncelikle
elverişli
olması
Mimarlıkuyuşmazlığın
konusundatahkime
öğretim
üyesi
ve gerekiyor.
uzman bilirkişilerce estetik
tahkim sözleşmesi akdetmiş olmaları gerekiyor.
değerin varlığı konusunda rapor hazırlanarak ortaya konması gerekir.
HMK 408: Taşınmaz mallar üzerindeki ayni haklardan veya iki
tarafın iradelerine tabi olmayan işlerden
kaynaklanan
 İrade
uyuşmazlık
doğmadan
sözleşmeye
Raporda
yapının
farklı
ve
eşsiz
bir
niteliğinin
olduğunun
bilimsel
uyuşmazlıklar tahkime elverişli değildir.
bir
şekilde açıklanması gerekir. yazılacak bir madde ile de gösterilebilir. (sözleşme
örnekleri üzerinde durulacak)
Taşınmazın aynına ilişkin davaların tahkime götürülememesi ne demek?
Tek olma kriteri uygulanırken her binanın belirli fonksiyonel özellikleri
 Uyuşmazlık doğduktan sonra da tahkim
olduğuuyuşmazlık
gözetilmelidir.
Yalnızca
taraflarından birinin talebi, yapılacak yargılama sonucunda bir
anlaşması
taşınmazın mülkiyetinin (veya üzerindeki
bir ayniyapılabilir.
hakkın) bir taraftan diğer tarafa geçmesi
üzerine kurulu ise burada taşınmaz mal üzerindeki ayni haktan bahsedilebilir.
Eser (inşaat) Szl.
Eser (Mim. Proje) Szl.
Kira Szl.
 Önemli olan iradenin çok açık ortaya konmasıdır, kuşku olması halinde
Kat Karşılı İnşaat Szl.
tahkim anlaşması geçersiz sayılır.
İkitarafın
iradelerine
tabi olmayan
de tahkime
elverişli gidilirse,
değil.
Tahkim
sözleşmesinin
varlığıişler
halinde
mahkemeye
tahkim itirazı
İkiyapılabilir
tarafın üzerinde
sulh olamayacağı
konular olarak açıklanabilir.
mahkeme
süreci durdurulabilir.
 Mahkeme süreci devam ederken de tahkim anlaşması yapılabilir.
BOŞANMA - AYRILIK - VELAYET vb.
Güzel
Eseri
Niteliği
Taşıma
PekiSanat
uyuşmazlığı
süreç
nasıl
devam
nasıl
tahkime
ediyor? götürebiliyoruz?
Uyuşmazlık
tahkime gitmeye
tahkime
gidilebilmesi için tarafların
Öncelikle
uyuşmazlığın
tahkimeelverişli
elverişliise;
olması
gerekiyor.
tahkim sözleşmesi akdetmiş olmaları gerekiyor.
HMK 408: Taşınmaz mallar üzerindeki ayni haklardan veya iki
tarafın iradelerine tabi olmayan işlerden
kaynaklanan
 İrade
uyuşmazlık doğmadan sözleşmeye
uyuşmazlıklar tahkime elverişli değildir.
yazılacak bir madde ile de gösterilebilir. (sözleşme
örnekleri üzerinde durulacak)
Taşınmazın aynına ilişkin davaların tahkime götürülememesi ne demek?
 Uyuşmazlık doğduktan sonra da tahkim
Yalnızca uyuşmazlık taraflarından birinin talebi, yapılacak yargılama sonucunda bir
anlaşması
taşınmazın mülkiyetinin (veya üzerindeki
bir ayniyapılabilir.
hakkın) bir taraftan diğer tarafa geçmesi
üzerine kurulu ise burada taşınmaz mal üzerindeki ayni haktan bahsedilebilir.
Eser (inşaat) Szl.
Eser (Mim. Proje) Szl.
Kira Szl.
 Önemli olan iradenin çok açık ortaya konmasıdır, kuşku olması halinde
Kat Karşılı İnşaat Szl.
tahkim anlaşması geçersiz sayılır.
İkitarafın
iradelerine
tabi olmayan
de tahkime
elverişli gidilirse,
değil.
Tahkim
sözleşmesinin
varlığıişler
halinde
mahkemeye
tahkim itirazı
İkiyapılabilir
tarafın üzerinde
sulh olamayacağı
konular olarak açıklanabilir.
mahkeme
süreci durdurulabilir.
 Mahkeme süreci devam ederken de tahkim anlaşması yapılabilir.
BOŞANMA - AYRILIK - VELAYET vb.
Güzel
Eseri
Niteliği
Taşıma
PekiSanat
uyuşmazlığı
süreç
nasıl
devam
nasıl
tahkime
ediyor? götürebiliyoruz?
Uyuşmazlık
tahkime gitmeye
tahkime
gidilebilmesi için tarafların
Öncelikle
uyuşmazlığın
tahkimeelverişli
elverişliise;
olması
gerekiyor.
tahkim sözleşmesi akdetmiş olmaları gerekiyor.
HMK 408: Taşınmaz mallar üzerindeki ayni haklardan veya iki
tarafın iradelerine tabi olmayan işlerden
kaynaklanan
 İrade
uyuşmazlık doğmadan sözleşmeye
uyuşmazlıklar tahkime elverişli değildir.
yazılacak bir madde ile de gösterilebilir. (sözleşme
örnekleri üzerinde durulacak)
Taşınmazın aynına ilişkin davaların tahkime götürülememesi ne demek?
 Uyuşmazlık doğduktan sonra da tahkim
Yalnızca uyuşmazlık taraflarından birinin talebi, yapılacak yargılama sonucunda bir
anlaşması
taşınmazın mülkiyetinin (veya üzerindeki
bir ayniyapılabilir.
hakkın) bir taraftan diğer tarafa geçmesi
üzerine kurulu ise burada taşınmaz mal üzerindeki ayni haktan bahsedilebilir.
Eser (inşaat) Szl.
Eser (Mim. Proje) Szl.
Kira Szl.
 Önemli olan iradenin çok açık ortaya konmasıdır, kuşku olması halinde
Kat Karşılı İnşaat Szl.
tahkim anlaşması geçersiz sayılır.
İkitarafın
iradelerine
tabi olmayan
de tahkime
elverişli gidilirse,
değil.
Tahkim
sözleşmesinin
varlığıişler
halinde
mahkemeye
tahkim itirazı
İkiyapılabilir
tarafın üzerinde
sulh olamayacağı
konular olarak açıklanabilir.
mahkeme
süreci durdurulabilir.
 Mahkeme süreci devam ederken de tahkim anlaşması yapılabilir.
BOŞANMA - AYRILIK - VELAYET vb.
Projelerdeki
İşleme Hakkının
Tahkim
Peki
uyuşmazlığı
türleri
nelerdir?
nasılİhlali
tahkime
götürebiliyoruz?
Projeler
sahiplerinin
hususiyetini
şartı ile FSEK 2/3 uyarınca ilim
Öncelikle
uyuşmazlığın
tahkime
elverişlitaşımaları
olması gerekiyor.
ve edebiyat eseri olarak korunuyor.
HMK 408: Taşınmaz mallar üzerindeki ayni haklardan veya iki
TAHKİM
TÜRLERİ
tarafın
iradelerine
tabi
olmayan
işlerden
kaynaklanan
FSEK md. 16 uyarınca Eser Sahibinin izni olmadıkça eserde değişiklik
uyuşmazlıklar
tahkime
elverişli
yapılamaz,
sözleşme
iledeğildir.
haklardan vazgeçilse dahi manevi tazminat talep
edilebilir
Taşınmazın aynına ilişkin davaların tahkime götürülememesi ne demek?
FSEK md. 21 uyarınca da bir eserden onu işlemek suretiyle faydalanma
Yalnızca
uyuşmazlıkARASI
taraflarından YEREL
birinin talebi,
yapılacak
yargılama
sonucunda
bir
MİLLETLER
TAHKİM
–
AD
HOC
TAHKİM
hakkı münhasıran
eserüzerindeki
sahibinebir
aittir.
taşınmazın
mülkiyetinin (veya
ayni hakkın) bir taraftan diğer tarafa geçmesi
TAHKİM
İÇ taşınmaz
YABANCI
TAHKİM
– KURUMSAL
üzerine
kurulu ise –
burada
mal üzerindeki
ayni haktan bahsedilebilir.
TAHKİM
AYRIMI
AYRIMI K. 2008/6859
TAHKİM
AYRIMI
Yargıtay 11.
Hukuk Dairesi E. 2007/4626
(Ayvalık
Marina)
Eser (inşaat) Szl.
Eser (Mim. Proje) Szl.
Kat Karşılı İnşaat Szl.
Kira Szl.
Eğer izinsiz proje tadilatı var ise işleme hakkının ihlali anlamına gelir ve
FSEKiradelerine
md. 68 uyarınca
3 kata
maddi
tazminat
İki tarafın
tabi olmayan
işlerkadar
de tahkime
elverişli
değil. ve FSEK md. 70
İki tarafın
üzerinde
sulh olamayacağı
konularedilebilir
olarak açıklanabilir.
uyarınca
manevi
tazminat talep
BOŞANMA - AYRILIK - VELAYET vb.
Projelerdeki
İşleme Hakkının
Tahkim
Peki
uyuşmazlığı
türleri
nelerdir?
nasılİhlali
tahkime
götürebiliyoruz?
Proje imar
planı içerisinde
alanolması
bir parsel
üzerinde yapılıyorsa aynı
Öncelikle
uyuşmazlığın
tahkime yer
elverişli
gerekiyor.
parsele başka mimarlar tarafından proje yapma hakkı bulunmaz.
HMK 408: Taşınmaz mallar üzerindeki ayni haklardan veya iki
TAHKİM
TÜRLERİ
tarafın
iradelerine
tabi
olmayan
işlerden
kaynaklanan
Proje müellifinin izni ve onayı olmadan proje üzerinde değişiklik
uyuşmazlıklar
yapılamaztahkime elverişli değildir.
Taşınmazın
aynına proje
ilişkin davaların
götürülememesi
ne demek?
Yapıldığında
müellifitahkime
hem yapı
sahibine karşı,
hem de projesinde
izinsiz değişiklik yapan kişiye karşı maddi – manevi tazminat davası
Yalnızca
uyuşmazlıkARASI
taraflarından YEREL
birinin talebi,
yapılacak
yargılama
sonucunda
bir
MİLLETLER
TAHKİM
–
AD
HOC
TAHKİM
açabilir.mülkiyetinin (veya üzerindeki bir ayni hakkın) bir taraftan diğer tarafa geçmesi
taşınmazın
TAHKİM
İÇ taşınmaz
YABANCI
TAHKİM
– KURUMSAL
üzerine
kurulu11.
ise –
burada
üzerindeki
ayni haktan bahsedilebilir.
Yargıtay
H.D.
E. 2009 K.mal
2011/7428
TAHKİM AYRIMI
Eser (inşaat) Szl.
AYRIMI
Eser (Mim. Proje) Szl.
Böyle bir iddia var ise
Katdeğiştirilen
Karşılı İnşaatproje
Szl.
TAHKİM AYRIMI
Kira Szl.
İlgili yerden getirtilerek iki proje üzerinde uzman bilirkişi aracılığı ile
İki tarafın
iradelerineyapılmak
tabi olmayan
işler de tahkime
elverişli
değil. gerekmektedir.
karşılaştırma
suretiyle
inceleme
yapılması
İki tarafın üzerinde sulh olamayacağı konular olarak açıklanabilir.
BOŞANMA - AYRILIK - VELAYET vb.
Projelerdeki
İşleme Hakkının
– İSTİSNA
Tahkim
Peki
uyuşmazlığı
türleri
nelerdir?
nasılİhlali
tahkime
götürebiliyoruz?
Öncelikle
tahkimeistisnası
elverişlizorunlu
olması gerekiyor.
İşlemeuyuşmazlığın
hakkının ihlalinin
değişikliklerdir:
HMKYargıtay
408: Taşınmaz
mallar
ayniK.
haklardan
veya iki(Stad Oteli Kararı)
11. H.D.
E.üzerindeki
2005/3748
2005/10277
TAHKİM
TÜRLERİ
tarafın iradelerine tabi olmayan işlerden kaynaklanan
uyuşmazlıklar tahkime elverişli değildir.
Binanın kullanım amacına dikkat edilmelidir. Otellerin günün değişen
konfor ve hizmet ihtiyaçlarına cevap vermesi gerekir.
Taşınmazın aynına ilişkin davaların tahkime götürülememesi ne demek?
Eserin bütünlüğü bozulmuyorsa, değişiklik ihtiyaçtan kaynaklanıyor ise
değişiklik
esertaraflarından
sahibinin mali
manevi
haklarını
zedelemez!
Yalnızca
uyuşmazlık
birininve
talebi,
yapılacak
yargılama
sonucunda bir
MİLLETLER ARASI
YEREL TAHKİM –
AD HOC TAHKİM
taşınmazın mülkiyetinin (veya üzerindeki bir ayni hakkın) bir taraftan diğer tarafa geçmesi
YargıtayTAHKİM
11. H.D. E. 2004/5177
İÇ taşınmaz
YABANCI
TAHKİM
– KURUMSAL
üzerine kurulu ise –
burada
mal üzerindeki
ayni haktan bahsedilebilir.
K. 2004/5598
sebepsiz yere AYRIMI
TAHKİMMimar
AYRIMI
TAHKİM AYRIMI
tadilat
izni vermekten
kaçınamaz
Eser (inşaat)
Szl.
Eser (Mim. Proje) Szl.
zorunlu değişiklikler yapılması
Kat Karşılı İnşaat Szl.
gerektiğinde izin vermek zorundadır
Kira Szl.
İki tarafın iradelerine tabi olmayan işler de tahkime elverişli değil.
İki tarafın
üzerinde
sulh olamayacağı
İmza
Yetkisinin
Verilmesi
Talebi konular olarak açıklanabilir.
BOŞANMA - AYRILIK - VELAYET vb.
Projelerdeki
Çoğaltma
Hakkının
İhlali
Tahkim
Peki
uyuşmazlığı
türleri
nelerdir?
nasıl tahkime
götürebiliyoruz?
Çoğaltma
hakkının tahkime
ihlali ileelverişli
ilgili iki olması
önemligerekiyor.
karar öne çıkıyor, bunlardan ilki
Öncelikle
uyuşmazlığın
Toprak İlaç Fabrikası ile ilgili karardır.
HMK 408: Taşınmaz mallar üzerindeki ayni haklardan veya iki
TAHKİM
TÜRLERİ
tarafın
iradelerine
tabi
olmayan
işlerden
kaynaklanan
Yargıtay 11. H.D. E. 2001/10702 K. 2002/2515
uyuşmazlıklar tahkime elverişli değildir.
Mimar projesinin kopyalandığını belirtiyor
Taşınmazın
aynına ilişkin
tahkimedoğduğunu
götürülememesi
ne binanın
demek? projesinin
Davalı fabrikaya
ekdavaların
bina ihtiyacı
ve ek
mecburi olarak ana binaya benzer bir şekilde çizildiğini belirtiyor
Yalnızca
uyuşmazlıkARASI
taraflarından YEREL
birinin talebi,
yapılacak
sonucunda
bir
MİLLETLER
TAHKİM
–yargılamaAD
HOC TAHKİM
taşınmazın mülkiyetinin (veya üzerindeki bir ayni hakkın) bir taraftan diğer tarafa geçmesi
TAHKİM
İÇtazminat
YABANCI
TAHKİM
KURUMSAL
Yargıtay
+mal
asılüzerindeki
sözleşme
değerinin
üç–katı
tutarında
üzerine
kurulumanevi
ise –
burada
taşınmaz
ayni
haktan bahsedilebilir.
TAHKİM
tazminata AYRIMI
hükmedilebilir
Eser (inşaat) Szl.
AYRIMI
Eser (Mim. Proje) Szl.
Kat Karşılı İnşaat Szl.
Kira Szl.
İki tarafın iradelerine tabi olmayan işler de tahkime elverişli değil.
İki tarafın üzerinde sulh olamayacağı konular olarak açıklanabilir.
BOŞANMA - AYRILIK - VELAYET vb.
TAHKİM AYRIMI
Projelerdeki
Çoğaltma
Hakkının
İhlali
Tahkim
Peki
uyuşmazlığı
türleri
nelerdir?
nasıl tahkime
götürebiliyoruz?
Çoğaltma konusunda bir diğer önemli karar ise Aytaç Manço / Mesa
Öncelikle
elverişli olması
kararıdır. uyuşmazlığın
Yargıtay 11. tahkime
H.D. E. 2010/15063
K.gerekiyor.
2012/ 5675
HMK 408:Bahçeşehir
Taşınmaz mallar
üzerindeki
ayni haklardan
veya
iki
Mimar
için
hazırlamış
olduğu
projenin
aynısının inşaat şirketi
TAHKİM
TÜRLERİ
tarafın iradelerine tabi olmayan işlerden kaynaklanan
tarafından
Mavişehir’deki bir projede kullanıldığını iddia
uyuşmazlıklarkopyalanarak
tahkime elverişli İzmir
değildir.
etmiştir. Mahkeme projeler arasında %75 benzerlik tespit etmiş ve bu oranı
proje müellifinin hakkının ihlali için yeterli bulmuştur. Bu açıdan karar çok
Taşınmazın aynına ilişkin davaların tahkime götürülememesi ne demek?
önemlidir. Kararın 16 yıl süren yargılama sonucunda kesinleştiğini belirmekte
de
fayda
var.
Yalnızca
uyuşmazlık
taraflarından birinin talebi, yapılacak yargılama sonucunda bir
MİLLETLER ARASI
YEREL TAHKİM –
AD HOC TAHKİM
taşınmazın mülkiyetinin (veya üzerindeki bir ayni hakkın) bir taraftan diğer tarafa geçmesi
TAHKİM
İÇ taşınmaz
YABANCI
TAHKİM
– KURUMSAL
üzerine
kurulu ise –
burada
mal üzerindeki
ayni haktan bahsedilebilir.
TAHKİM AYRIMI
AYRIMI
TAHKİM AYRIMI
Eser (inşaat) Szl.
Eser (Mim. Proje) Szl.
Kat Karşılı İnşaat Szl.
Kira Szl.
İki tarafın iradelerine tabi olmayan işler de tahkime elverişli değil.
İki tarafın üzerinde sulh olamayacağı konular olarak açıklanabilir.
BOŞANMA - AYRILIK - VELAYET vb.
Projelerdeki
Çoğaltma
Hakkının
İhlali
Tahkim
Peki
uyuşmazlığı
türleri
nelerdir?
nasıl tahkime
götürebiliyoruz?
Öncelikle uyuşmazlığın tahkime elverişli olması gerekiyor.
HMK 408: Taşınmaz mallar üzerindeki ayni haklardan veya iki
TAHKİM TÜRLERİ
tarafın iradelerine tabi olmayan işlerden kaynaklanan
uyuşmazlıklar tahkime elverişli değildir.
Taşınmazın aynına ilişkin davaların tahkime götürülememesi ne demek?
Bu konuda bildiğimiz kadarıyla henüz açılmış bir dava yok, ihtilaf delil
Yalnızca
uyuşmazlıkARASI
taraflarından YEREL
birinin talebi,
yapılacak
yargılama
sonucunda
bir
MİLLETLER
TAHKİM
–
AD
HOC
TAHKİM
tespiti mülkiyetinin
aşamasında
kalıyor.
taşınmazın
(veya
üzerindeki bir ayni hakkın) bir taraftan diğer tarafa geçmesi
TAHKİM
İÇ taşınmaz
YABANCI
TAHKİM
– KURUMSAL
üzerine
kurulu ise –
burada
mal üzerindeki
ayni haktan bahsedilebilir.
TAHKİM
AYRIMI
Delil Tespiti
Raporunda önemliAYRIMI
ayrıntılar var:
TAHKİM AYRIMI
Eserİki(inşaat)
Szl.
Eser (Mim.karşılaştırmasının
Proje) Szl.
Szl. göre yapılmasında
bina arasındaki
benzerlik
üçKira
ölçüte
Kat Karşılı İnşaat Szl.
yarar var:
Mekansal
konfigürasyondaki
benzerlik
İki tarafın
iradelerine
tabi olmayan işler de
tahkime elverişli değil.
İki tarafın
üzerinde
sulhyapı
olamayacağı
konular
olarak açıklanabilir.benzerlik
Form,
strükter,
eleman
ve bileşenlerindeki
Cephe karakterizasyonu ve düzenindeki benzerlik
BOŞANMA - AYRILIK - VELAYET vb.
Projelerdeki
Çoğaltma
Hakkının
İhlali
Tahkim
Peki
uyuşmazlığı
türleri
nelerdir?
nasıl tahkime
götürebiliyoruz?
Ölçüt
Benzerlik oranı
Öncelikle
uyuşmazlığın tahkime%60
elverişli olması gerekiyor.
Mekansal
0
Konfigürasyondaki
HMK 408:
Taşınmaz mallar üzerindeki ayni haklardan veya iki
benzerlik
TAHKİM TÜRLERİ
tarafın iradelerine tabi olmayan işlerden kaynaklanan
Form, strükter, yapı
%20
0
uyuşmazlıklar tahkime elverişli değildir.
eleman ve
bileşenlerindeki
Taşınmazın
aynına ilişkin davaların tahkime götürülememesi ne demek?
benzerlik
Cephe
karakterizasyonu
%20 talebi,
%10AD
Yalnızca
uyuşmazlık
taraflarından YEREL
birinin
yapılacak
sonucunda
bir
MİLLETLER
ARASI
TAHKİM
–yargılama
HOC TAHKİM
taşınmazın
mülkiyetininbenzerlik
(veya üzerindeki bir ayni hakkın) bir taraftan diğer tarafa geçmesi
ve düzenindeki
TAHKİM
İÇ taşınmaz
YABANCI
TAHKİM
– KURUMSAL
üzerine
kurulu ise –
burada
mal üzerindeki
ayni haktan bahsedilebilir.
TAHKİM AYRIMI
Eser (inşaat) Szl.
AYRIMI
Eser (Mim. Proje) Szl.
Kat Karşılı İnşaat Szl.
Kira Szl.
İki tarafın iradelerine tabi olmayan işler de tahkime elverişli değil.
İki tarafın üzerinde sulh olamayacağı konular olarak açıklanabilir.
BOŞANMA - AYRILIK - VELAYET vb.
TAHKİM AYRIMI
İhlal
Durumunda
Eskinelerdir?
Hale
İadetahkime
Tahkim
Peki
uyuşmazlığı
türleri
nasıl
götürebiliyoruz?
FSEK 67/4/2
Güzel
sanatelverişli
eserlerinde
eser sahibi asıldaki değişikliğin
Öncelikle
uyuşmazlığın
tahkime
olması gerekiyor.
kendisi tarafından yapılmadığını veya eserdeki adının kaldırılmasını yahut
değiştirilmesini
talep
edebilir.
halin veya
iadesi
HMK
408: Taşınmaz mallar
üzerindeki
ayniEski
haklardan
iki mümkün ise değişikliğin
TAHKİM
TÜRLERİ
tarafın
iradelerine
tabi olmayan
kaynaklanan
izalesi
ammenin
veya işlerden
malikin
menfaatlerini esaslı surette haleldar
uyuşmazlıklar
elverişlieseri
değildir.
etmiyorsatahkime
eser sahibi
eski hale getirebilir.
Taşınmazın
ilişkinE.
davaların
tahkime
götürülememesi ne demek?
Yargıtayaynına
11. H.D.
2001/143
K. 2001/2548
Yalnızca
uyuşmazlıkARASI
taraflarından YEREL
birinin talebi,
yapılacak
yargılama
sonucunda
bir
MİLLETLER
TAHKİM
–
AD
HOC
TAHKİM
Kanun,mülkiyetinin
değişikliklerin
tam olarak
kaldırılmasını
taşınmazın
(veya üzerindeki
bir ayni hakkın)
bir taraftanşartlara
diğer tarafabağlamıştır.
geçmesi
TAHKİM
–burada
İÇ yani
YABANCI
TAHKİM
– KURUMSAL
Bunlardan
eski
iadesinin
mümkün
olması, kanunun
üzerine
kurulu isebiri,
taşınmaz
malhalin
üzerindeki
ayni haktan
bahsedilebilir.
TAHKİM
AYRIMItabiatından doğmaktadır.
TAHKİM AYRIMI
öngördüğüAYRIMI
bir şart olmayıp, eşyanın
İkinci şart
Eserise,
(inşaat)
Szl.içinde
kendi
(Mim. Proje)
KiraDeğişikliğin
Szl.
birEser
ikameye
imkanSzl.bırakmaktadır.
kaldırılması
Kat Karşılı İnşaat Szl.
(izalesi) ya kamunun,
ya da malikin menfaatlerini esaslı suretle ihlal
etmiyorsa
esertabi
eski
hale gertirilir.
Aksi elverişli
durumda
eski hale iade talebi haklı
İki tarafın
iradelerine
olmayan
işler de tahkime
değil.
İki tarafın
üzerinde sulh olamayacağı konular olarak açıklanabilir.
görülmez.
BOŞANMA - AYRILIK - VELAYET vb.
TEŞEKKÜRLER