tasnif dışı

HARİTA YÜKSEK TEKNİK OKULU
DERS KONU KAPSAMI (2007-2008)
BÖLÜMÜN ADI
DERSİN ADI
: FOTOGRAMETRİ – KARTOGRAFYA
: SAYISAL FOTOGRAMETRİ
ÖĞRETİM DERS
HAFTASI SAATİ
1
3
KONU
1. FOTOGRAMETRİDE KULLANILAN DÖNÜŞÜMLER
(TRANSFORMASYONLAR)
a.
b.
c.
d.
e.
2
3
Haftada Ders Saati : 3
Toplam Ders Saati : 48
Dönüşüm (Transformasyon) Kavramı
İki Boyutlu (2D) Dönüşümler
Dönüşümde Yansıma Kavramı
Üç Boyutlu (3D) Dönüşümler
Sayısal Örnek Problemler ve Çözümler
2. ANALİTİK FOTOGRAMETRİ, ANALİTİK FOTOGRAMETRİDEKİ TEMEL
PROBLEMLER, OBJE (CİSİM) VE RESİM ARASINDAKİ İLİŞKİLER
a.
b.
c.
d.
e.
f.
Analitik Fotogrametrinin Tanımı ve Önemi
Fotogrametride Kullanılan Dönüklük Matrisinin Tanımı ve Türleri
Model ve Arazi Koordinatları Arasındaki Matematiksel Bağıntılar
Dönüklük Matrisinin Kısmi Türevleri ve Dönüklük Matrisi Uygulamaları
Küçük Dönüklük Açıları Olduğunda Dönüklük Matrisinin Belirlenmesi
Fotogrametride Uzaysal Çift Nokta Geriden Kestirme Probleminin Analitik
Olarak Çözümlenmesi
g. Doğrusallık (Kolinarite, Doğrudaşlık, Eş Doğrusallık) Koşulu
h. Düzlemsellik (Koplanarite, Düzlemlilik, Eş Düzlemlilik) Koşulu
i. Sayısal Örnek Problemler ve Çözümler
3
2
2. ANALİTİK İÇ YÖNELTME
a. Giriş ve Tanımlamalar
b. Analitik İç Yöneltmenin Girdi Verileri, İç Yöneltme Parametreleri ve
Kamera Bilgileri
c. Analitik İç Yöneltmenin Matematik Modelinin Tanımlanması ve Çözümü
d. Analitik Aletlerde İç Yöneltme Yapılmasında Uygulanan İşlem Adımları ve
Elde Edilen Sonuçların İrdelenmesi
e. Sayısal Örnek Problemler ve Çözümler
1
UYGULAMA
42
DERSİN ADI :
SAYISAL FOTOGRAMETRİ
ÖĞRETİM DERS
HAFTASI SAATİ
4
3
KONU
3. ANALİTİK KARŞILIKLI YÖNELTME
a. Giriş, Tanım ve Genel Bilgiler
b. Koplanarite (Düzlemlilik) Koşulunun Analitik Olarak İncelenmesi
c. Koplanarite Koşulunun Arazi ve Resim Koordinatları ile Sağlanması
d. Koplanarite Koşulunun Doğrusallaştırılması ve Lineer Hale Getirilmesi
e. Düzlemden Olan Sapma (Lack-Of-Coplanarity) ve Y- Paralaksı Oluşumu
f. Analitik Karşılıklı Yöneltmenin Temel İlkeleri
g. Karşılıklı Yöneltme Elemanlarının Seçilmesi
h. Analitik Karşılıklı Yöneltmede İterasyonu Durdurma Ölçütünün
Belirlenmesi
i. Model Koordinatlarının Hesaplanması
j. Karşılıklı Yöneltme Elemanlarının (5 Adet) Hesaplanması
k. Model Ölçeğinde Düzlemden Olan Sapma ile Artık Y- Paralaksı (Py)
Arasındaki İlişkiler
l. Analitik Karşılıklı Yöneltmede Kesin Yaklaşım ve Çözüm Yöntemi
5
2
m. Tamamen Düz Modellerin Analitik Karşılıklı Yöneltmesinin Yapılması
n. Dağlık Modellerin Analitik Karşılıklı Yöneltmesinin Yapılması
o. Fotogrametrik Modellerdeki Tehlikeli Yüzeylerin Analitik Olarak
İncelenmesi
p. Analog ve Analitik Karşılıklı Yöneltme Elemanlarının Doğruluk Ölçütleri
ve Kofaktör Matrislerinin İncelenmesi
q. Analitik Yöneltme Sonuçlarının Analog Aletlere Uygulanması
r. Analog ve Analitik Karşılıklı Yöneltme Yöntemlerinin Karşılaştırılması
s. Analitik Karşılıklı Yöneltmenin Girdi Verileri ve Parametrelerinin Tanıtımı
t. Analitik Aletlerde Karşılıklı Yöneltme Yapılmasında Uygulanan İşlem
Adımları ve Elde Edilen Sonuçların İrdelenmesi
u. Sayısal Örnek Problemler ve Çözümler
1
UYGULAMA
43
DERSİN ADI :
SAYISAL FOTOGRAMETRİ
ÖĞRETİM DERS
HAFTASI SAATİ
6
1
1
7
KONU
5. ANALİTİK MUTLAK YÖNELTME
a. Üç Boyutlu Dönüşüm Kavramı
b. Üç Boyutlu Afin Dönüşümünün Temel Prensipleri
c. Analitik Mutlak Yöneltmenin Matematik Modeli
d. Analitik Mutlak Yöneltmenin Matematik Modelinin Doğrusallaştırılması
e. Analitik Mutlak Yöneltmenin Gözlem Eşitlikleri/Denklemlerinin Kurulması
f. Normal Denklemlerin Kurulması ve Çözümü
g. Hata Hesaplarının Yapılması
h. Analitik Mutlak Yöneltmenin Girdi Verileri ve Parametrelerinin
Tanımlanması
i. Analitik Aletlerde Mutlak Yöneltme Yapılmasında Uygulanan İşlem
Adımları
ve Elde Edilen Sonuçların İrdelenmesi
j. Sayısal Örnek Problemler ve Çözümler
UYGULAMA
1
6. RESİM KOORDİNATLARINDAKİ SİSTEMATİK HATALARIN
ANALİTİK OLARAK ÇÖZÜMLENMESİ VE GİDERİLMESİ
a. Yer Küreselliği Etkisinin Analitik Olarak İncelenmesi, Resim ve Model
Koordinatlarındaki Yer Küreselliği Etkisinin Düzeltilmesi ve Giderilmesi
b. Atmosferik Kırılma Etkisinin Analitik Olarak İncelenmesi, Resim
Koordinatlarındaki Atmosferik Kırılma Etkisinin Düzeltilmesi ve
Giderilmesi
c. Resim ve Cisim (Obje) Uzayları Arasındaki Analitik İzdüşüm Bağıntılarının
Oluşturulması
d. Sayısal Örnek Problemler ve Çözümler
2
7. ANALİTİK FOTOGRAMETRİK NİRENGİ
a. Fotogrametrik Nirengi Kavramı, Genel Tanımlar ve Açıklamalar
b. Kontrol Noktası (Nirengi) Tanımı, Kontrol Noktası Koordinatlarını
Belirleme Yöntemleri, Pas Noktası Tanımı ve Özellikleri
d. Fotogrametrik Yöntemle Harita Üretiminde Uygulanan Nokta Sıklaştırma
Yöntemleri ve Nokta Sıklaştırma Yöntemlerinin Birbirleriyle
Karşılaştırması
e. Fotogrametrik Nirengi (Havai Nirengi) Yöntemleri
f. Radyal Fotogrametrik Nirengi Yönteminin Temel Prensipleri, Uygulanan
İşlem Adımları ve Radyal Nirengi Yöntemleri (Grafik, Mekanik ve Analitik
Yöntem)
g. Uzaysal Fotogrametrik Nirengi Yönteminin Temel Prensipleri ve Türleri
h. Fotogrametrik Nirenginin Temel Safhaları ve İşlem Adımları
i. Fotogrametrik Nirengide Kullanılan Nokta Türlerinin Açıklanması
j. Fotogrametrik Nirengi Ölçme Yöntemleri
k. Sayısal Örnek Problemler ve Çözümler
1
UYGULAMA
44
DERSİN ADI :
SAYISAL FOTOGRAMETRİ
ÖĞRETİM DERS
HAFTASI SAATİ
8
9
10
11
2
KONU
8. ANALİTİK FOTOGRAMETRİK NİRENGİDE UYGULANAN KOLON VE
BLOK DENGELEMESİ YÖNTEMLERİ
a. Fotogrametrik Nirengide Kullanılan Kolon ve Blok Dengeleme
Yöntemlerinin
Genel Olarak Sınıflandırılması
b. Analog Fotogrametrik Nirengi Yönteminin Temel Prensipleri, Hata Teorisi
ve Hata Kaynakları
c. Kolon Dengelemesinin Tanımı, Türleri ve Uygulanan İşlem Adımları
1
ARA SINAVI
2
d.
e.
f.
g.
h.
1
UYGULAMA
Blok Dengelemenin Tanımı, Türleri ve Uygulanan İşlem Adımları
Kolonlarla Blok Dengeleme Yöntemi
Bağımsız Modellerle Blok Dengeleme (Küme Dengelemesi) Yöntemi
Işın Demetleriyle (Resimlerle) Blok Dengeleme Yöntemi
Fotogrametrik Nirengi Ölçümü ile Kolon ve Blok Dengelemelerinin
Hassasiyeti ve Doğruluk Derecelerinin İncelenmesi
i. Sayısal Örnek Problemler ve Çözümler
2
9. SAYISAL YÜKSEKLİK MODELİ (SYM, DEM)
a. Sayısal Yükseklik Modeli (SYM, DEM) Tanımı ve Genel Bilgiler
b. SYM Verilerinin Toplanmasında Kullanılan Parametreler
c. Sayısal Yükseklik Modeli Verilerinin Toplanması İşlemleri
d. Sayısal Yükseklik Modeli Elde Edilmesinde Kullanılan Enterpolasyon
Yöntemleri
e. Sayısal Örnek Problemler ve Çözümler
1
10. ANALİTİK ORTOFOTO
a. Analitik Ortofoto Tanımı ve Ortofoto Hakkında Genel Bilgiler
b. Diferansiyel Yataylamanın Temel Prensipleri
c. Analitik Ortofotonun Temel İlkeleri
d. Analitik Ortofoto Üretiminde Uygulanan İşlem Adımları ve Kullanılan
Aletler
e. Sayısal Örnek Problemler ve Çözümleri
3
11. ANALİTİK ÇÖZÜM VEREN ALETLER VE SİSTEMLER
a. Analitik Çözüm Veren Alet ve Sistemlerin Temel Yapısı ve Bileşenleri
b. Nokta Transfer Cihazlarının Yapısı, Özellikleri ve Temel Bileşenleri
c. Analitik Aletlerin Yapısı, Özellikleri ve Temel Bileşenleri
d. Analitik Alet ve Sistemlerin Kalibrasyonu
45
DERSİN ADI :
SAYISAL FOTOGRAMETRİ
ÖĞRETİM DERS
HAFTASI SAATİ
12
1
12. DİJİTAL (SAYISAL) FOTOGRAMETRİ
a. Giriş, Tanım ve Genel Bilgiler
b. Analog ve Analitik Fotogrametriden Dijital Fotogrametriye Geçişin Önemli
Nedenleri
c. Dijital Fotogrametrik Sistemlerin Temel Donanım Bileşenleri
d. Dijital Fotogrametrik Sistemlerin Temel Yazılım Bileşenleri
1
13. HASSAS FOTOĞRAF TARAYICILARI
a. Hassas Fotoğraf Tarayıcıların Tanımı ve Kullanım Alanları
b. Teknik Özellikleri, Aranan ve Tercih Edilen Özellikleri
c. Fotoğrafların Sayısallaştırılması Yöntemleri
d. Hassas Fotoğraf Tarayıcının Donanım ve Yazılım Bileşenleri
e. Hassas Fotoğraf Tarayıcıda Siyah-Beyaz ve Renkli Filmlerin Taranması
İşlemleri ve Uygulanan İşlem Adımları
1
13
KONU
2
1
UYGULAMA
14. DİJİTAL FOTOGRAMETRİK STEREO ÇALIŞMA İSTASYONLARI,
DİJİTAL ALETLERDE YÖNELTMELER VE FOTOGRAMETRİK BLOK
OLUŞUMU
a. Dijital Fotogrametri Aletlerinde Uygulanan İş Akışı ve Temel İşlem
Adımları
b. Dijital Fotogrametri Aletlerinin Temel Girdi Verileri
c. Dijital Fotogrametri Aletlerinde Fotogrametrik Nirengi Ölçümü ve Blok
Dengelemesi (Dijital/Otomatik Fotogrametrik Nirengi) Yapılması
d. Sayısal Örnek Problemler ve Çözümler
UYGULAMA
14
3
15. DİJİTAL FOTOGRAMETRİ ALETLERİNDEN ELDE EDİLEN ÜRÜNLER
a. Blok Dengeleme Sonuçlarından Stereo Modellerin Otomatik Olarak
Oluşturulması
b. Otomatik DEM (SYM) ve DTM (SAM) Verilerinin Üretimi
c. Dijital Ortofoto Üretimi ve Dijital Ortofoto Üretim Yöntemlerinin
İncelenmesi
15
2
d. Dijital Foto-Mozaik Üretimi ve Dijital Foto-Mozaik Üretim Yöntemlerinin
İncelenmesi
e. Dijital Stereo Kıymetlendirme Tekniği ile Vektör Verilerin ve Sayısal
Haritaların Üretimi
f. Sayısal Örnek Problemler ve Çözümler
1
UYGULAMA
46
DERSİN ADI :
SAYISAL FOTOGRAMETRİ
ÖĞRETİM DERS
HAFTASI SAATİ
16
KONU
1
16. ANALOG, ANALİTİK VE DİJİTAL FOTOGRAMETRİ ALETLERİNDEN
ELDE EDİLEN SONUÇLARIN BİRBİRLERİYLE KARŞILAŞTIRILMASI
a. Dijital Fotogrametri Aletlerinin Analog ve Analitik Aletlere Oranla Üstün
Taraflarının İncelenmesi
b. Dijital Fotogrametri Aletlerinin Analog ve Analitik Aletlere Oranla Zayıf
Taraflarının İncelenmesi
1
17. DİJİTAL FOTOGRAMETRİK SİSTEMLERDEN ELDE EDİLEN
ÜRÜNLER, VERİLER VE ÇIKTILAR
a. Sayısal Verilerin Editlenmesi ve Düzeltilmesi İşlemleri
b. Raster ve Vektör Verilerin Çıktılarının Alınması
1
ARA SINAVI
47