27.09.2014 Öğrenim hedefleri Arterial sulama alanları ve varyasyonlarını öğrenmek Serebral Vasküler Alanlar Anatomi, Varyasyon, Kollateral Dolaşım Kollateral dolaşımı öğrenmek Arterial sulama bölgelerindeki infarktları tanımak Sınır alanları ve bu alanlardaki infarktları tanımak Prof.Dr.Nail Bulakbaşı Yakın Doğu Üniversitesi Tıp Fakültesi A2 A1 A1 ACA ACA Sulama alanı Kortikal dallar:Frontal ve parietal lob medial bölümleri Penetran dallar (Medial lentikülostriat arter) : Korpus kallozum, bazal ganglion ve internal kapsül anterioru Varyasyon Frontal Frontal Frontal Parasentral Kallozomarjinal Perikallozal Frontopolar Parietal A3 A2 Orbitoforntal Persistan primitif olfaktör arter İnfraoptik A1 Azigos ACA Osborn’s Brain, 2013 Anterior Serebral Arter (ACA) Gallucci M, Capoccia S, Catalucci A. Radiographic Atlas of Skull and Brain Anatomy 2005 Varyasyon Mohr JP, et al. Stroke: Pathophysiology, Diagnosis and Management 2011 5th ed. Bu sunumda kullanılan materyallerin tüm hakları saklıdır, sahibinin izni olmadan kullanılamaz, çoğaltılamaz ve dağıtılamaz. 1 27.09.2014 Varyasyon Zwan A & Hillen B. Stroke 1991: 22:1078-1084 Anterior Serebral Arter (ACA) Gallucci M, Capoccia S, Catalucci A. Radiographic Atlas of Skull and Brain Anatomy 2005 Anterior Serebral Arter (ACA) Varyasyon Zwan A & Hillen B. Stroke 1991: 22:1078-1084 Anterior Serebral Arter (ACA) Gallucci M, Capoccia S, Catalucci A. Radiographic Atlas of Skull and Brain Anatomy 2005 ACA A2 Netter Collection of Medical Illustartions : Brain, 2013 Bu sunumda kullanılan materyallerin tüm hakları saklıdır, sahibinin izni olmadan kullanılamaz, çoğaltılamaz ve dağıtılamaz. 2 27.09.2014 Bilateral A3 infarktı A3 + post M2 infarktı Perikallozal infarkt MCA M2 Sulama alanı (En geniş) Kortikal dallar: ACA ve PCA sulama bölgeleri dışındaki serebral hemisferlerin lateral yüzlerinin büyük bölümü Penetran dallar: Lateral bazal beyin yapıları M1 M4 Yaygın dallanma paterni MCA hipo/aplazisi çok nadir Duplike MCA origini/ fenestrasyon / aksesuar MCA M4 M2 Varyasyon M3 M2 M1 Osborn’s Brain, 2013 MCA Orta Serebral Arter (MCA) Gallucci M, Capoccia S, Catalucci A. Radiographic Atlas of Skull and Brain Anatomy 2005 Bu sunumda kullanılan materyallerin tüm hakları saklıdır, sahibinin izni olmadan kullanılamaz, çoğaltılamaz ve dağıtılamaz. 3 27.09.2014 Varyasyon Zwan A & Hillen B. Stroke 1991: 22:1078-1084 Orta Serebral Arter (MCA) Gallucci M, Capoccia S, Catalucci A. Radiographic Atlas of Skull and Brain Anatomy 2005 Orta Serebral Arter (MCA) Gallucci M, Capoccia S, Catalucci A. Radiographic Atlas of Skull and Brain Anatomy 2005 Varyasyon Zwan A & Hillen B. Stroke 1991: 22:1078-1084 Orta Serebral Arter (MCA) Gallucci M, Capoccia S, Catalucci A. Radiographic Atlas of Skull and Brain Anatomy 2005 Orta Serebral Arter (MCA) Gallucci M, Capoccia S, Catalucci A. Radiographic Atlas of Skull and Brain Anatomy 2005 Bu sunumda kullanılan materyallerin tüm hakları saklıdır, sahibinin izni olmadan kullanılamaz, çoğaltılamaz ve dağıtılamaz. 4 27.09.2014 Orta Serebral Arter (MCA) Gallucci M, Capoccia S, Catalucci A. Radiographic Atlas of Skull and Brain Anatomy 2005 Orta Serebral Arter (MCA) Gallucci M, Capoccia S, Catalucci A. Radiographic Atlas of Skull and Brain Anatomy 2005 Orta Serebral Arter (MCA) Gallucci M, Capoccia S, Catalucci A. Radiographic Atlas of Skull and Brain Anatomy 2005 MCA M2 posterior dal Netter Collection of Medical Illustartions : Brain, 2013 MCA M2 anterior dal Bu sunumda kullanılan materyallerin tüm hakları saklıdır, sahibinin izni olmadan kullanılamaz, çoğaltılamaz ve dağıtılamaz. 5 27.09.2014 MCA M4 segment (MF + PS) Total MCA distal M1 Posterior Serebral Arter (PCA) Posterior Serebral Arter (PCA) Sulama alanı Kortikal dallar: temporal lob inferomediali, oksipital pol, vizüel korteks ve korpus kallozumun spleniumu, posteior 1/3 medial hemisfer, koroid pleksusların çoğunluğu P1’den çıkan talamoperforatörler ortabeyin ve talamus posterioru Varyasyon Fetal originli PCA Percheron arteri: Tek dominant talamoperforatör Erken P1 bifurkasyon / duplikasyon / fenestrasyon P1 P2 P3 P4 P4 Osborn’s Brain, 2013 Gallucci M, Capoccia S, Catalucci A. Radiographic Atlas of Skull and Brain Anatomy 2005 Varyasyon Zwan A & Hillen B. Stroke 1991: 22:1078-1084 Varyasyon Zwan A & Hillen B. Stroke 1991: 22:1078-1084 Bu sunumda kullanılan materyallerin tüm hakları saklıdır, sahibinin izni olmadan kullanılamaz, çoğaltılamaz ve dağıtılamaz. 6 27.09.2014 Posterior Serebral Arter (PCA) Netter Collection of Medical Illustartions : Brain, 2013 Posterior Serebral Arter (PCA) Gallucci M, Capoccia S, Catalucci A. Radiographic Atlas of Skull and Brain Anatomy 2005 Posterior Serebral Arter (PCA) Gallucci M, Capoccia S, Catalucci A. Radiographic Atlas of Skull and Brain Anatomy 2005 PCA-P4 Medial trunk PCA- P2 Temporal A Bu sunumda kullanılan materyallerin tüm hakları saklıdır, sahibinin izni olmadan kullanılamaz, çoğaltılamaz ve dağıtılamaz. 7 27.09.2014 Vertebrobaziller sistem Posterior İnferior Serebellar Arter (PICA) Serebellumun inferiorposteior oksipital yüzeyi Serebellar tonsil, medulla, koroid pleksus Anterior İnferior Serebellar Arter (AICA) P1 SCA AICA Perforatörler P1 + Posterior M3 PICA Serebellumun inferior anterior oksipital yüzeyi PICA/AICA alanı değişebilir Süperior Serebellar Arter (SCA) Serebellumun süperior tentoryal yüzeyi Vertebral ve baziler arter perforatörleri Medulla oblongata ve pons Vertebro-baziller sistem Gallucci M, Capoccia S, Catalucci A. Radiographic Atlas of Skull and Brain Anatomy 2005 Vertebro-baziller sistem Gallucci M, Capoccia S, Catalucci A. Radiographic Atlas of Skull and Brain Anatomy 2005 Osborn’s Brain, 2013 Vertebro-baziller sistem Gallucci M, Capoccia S, Catalucci A. Radiographic Atlas of Skull and Brain Anatomy 2005 Vertebro-baziller sistem Gallucci M, Capoccia S, Catalucci A. Radiographic Atlas of Skull and Brain Anatomy 2005 Bu sunumda kullanılan materyallerin tüm hakları saklıdır, sahibinin izni olmadan kullanılamaz, çoğaltılamaz ve dağıtılamaz. 8 27.09.2014 AICA PICA PICA medial dal Bilateral PICA + L-SCA SCA Beyin sapı kanlanması Bu sunumda kullanılan materyallerin tüm hakları saklıdır, sahibinin izni olmadan kullanılamaz, çoğaltılamaz ve dağıtılamaz. 9 27.09.2014 Mezensefalon Tatu L et al. Neurology 1996:47:1125-1135 Anteromedial mezensefalik sendrom Anteromedial mezensefalik sendrom İnterpedinküler perforatörler İnterpedinküler perforatörler Benedikt sendromu Benedikt sendromu İpsi III palsi Kontra koreatetoz/tremor İpsi III palsi Kontra koreatetoz/tremor Nükleus ruber Weber sendromu Nükleus ruber Weber sendromu İpsi III palsi Kontra hemiparezi/hemipleji İpsi III palsi Kontra hemiparezi/hemipleji Kortikospinal trakt Claude sendromu Kortikospinal trakt Claude sendromu İpsi III palsi Kontra ataksi İpsi III palsi Kontra ataksi Süperior serebellar pedinkül Dorsal mezensefalik sendrom (Parinaud sendromu) Uzun sirkumfleks + koroidal + kollikular arterler Anatomi Bulgu Kollikulus süp+inf Vertikal gaze palsi Nistagmus Posterior komissür Akomodasyon felci III ve IV nükleus Üste bakış kısıtlılığı Bilateral pitoz Süperior serebellar pedinkül Bilateral mezensefalik sendrom (Baziler tepe sendromu) BA Anatomi Bulgu Mezensefalon Vertikal gaze palsi III palsi Talamus Dikkat bozukluğu Medial temporal loblar Bellek bozukluğu Afazi Oksipital lob Görme alanı defekti Bu sunumda kullanılan materyallerin tüm hakları saklıdır, sahibinin izni olmadan kullanılamaz, çoğaltılamaz ve dağıtılamaz. 10 27.09.2014 Pons Dorsolateral pontin sendrom Foville sendromu AICA/uzun sirkumfleks arter Anatomi Bulgu Lateral kortikospinal traktus İpsi ataksi İpsi gaze paralizi İpsi fasiyal paralizi Kontra hemihipoestezi/pleji Tatu L et al. Neurology 1996:47:1125-1135 Lateral rostral pontin sendrom Marie-Foix sendromu Anteromedial pontin sendrom (Millard-Gubler sendromu) AICA/ kısa sirkumfleks arter Anatomi BA/Ant. paramedian A. Bulgu Spinotalamik traktus İpsi nokta temas ve ısı duyu kaybı Anatomi Bulgu Abdusens nük. İpsi CN VI ve VII palsy İnferior serebellar pedinkül Kortikospinal trakt Kontra hemihipoestezi/hemipleji İpsi ataksi Lateral kortikospinal Kontra trakt hemihipoestezi/pleji Anterior anteromedial pontin infarkt Posterior anteromedial pontin infarkt Bu sunumda kullanılan materyallerin tüm hakları saklıdır, sahibinin izni olmadan kullanılamaz, çoğaltılamaz ve dağıtılamaz. 11 27.09.2014 Bilateral ventral sendrom Locked-in sendromu Tegmental sendrom (Raymond-Chestan sendromu) BA BA/Ant. paramedian A. Anatomi Bulgu Anatomi Bulgu Kortikospinal traktus Kuadripleji Medial longitudinal traktus İpsi CN VI palsy Kortikobulbar traktus Afoni/Disfaji Kortikospinal trakt Kontra hemihipoestezi Tremor Ataksi Paramedian pontin retiküler formasyon Bilateral horizontal gaze paralizi Fasiyal nükleus Bilateral fasiyal zayıflık Retiküler formasyon Geçici letarji Lateral medüller sendrom (Wallenberg sendromu) Medulla VA/PICA dalı Anatomi Bulgu Trigeminal nük. İpsi kornea refleksi İpsi fasiyal hemianestezi Lateral spinotalamik Kontra hemihipoestezi traktus Tremor İnferior serebellar pedinkül İpsi ataksi Sempatik lifler İpsi Horner send Nükleus ambigus Disfaji, dizartri, ses kısıklığı Tatu L et al. Neurology 1996:47:1125-1135 Medial medüller sendrom (Dejerine sendromu) VA / Ant. Spinal A. Anatomi Bulgu Kortikospinal trakt Kontra hemiparezi/hemipl eji CN XII nükleusu İpsi dil parezisi Medial lemnisküs Kontra eklem pozisyon hissi Hemimedüller sendrom VA+PICA+ASA Anatomi Bulgu Trigeminal nük. İpsi kornea refleksi İpsi fasiyal hemianestezi Lat. Spinotalamik + Kortikospinal traktuslar Kontra hemihipoestezi İnferior serebellar pedinkül İpsi ataksi Sempatik lifler İpsi Horner send Nükleus ambigus Disfaji, dizartri, ses kısıklığı Bu sunumda kullanılan materyallerin tüm hakları saklıdır, sahibinin izni olmadan kullanılamaz, çoğaltılamaz ve dağıtılamaz. 12 27.09.2014 Bazal ganglionlar Lentikülo-Striat Arterler (LSA) Medial dallar (ACA A1 Heubner arteri) kaudat nükleus başı, globus pallidus Lateral dallar (MCA) bazal ganglionların büyük bölümünü Anterior Koroideal Artery (AchA) Hipokampusun bir kısmı, internal kapsül arka bacağı, lateral ve posterior periventriküler ak madde Talamoperforatörler (PCA P1) Orta-beyin ve talamus Netter Collection of Medical Illustartions : Brain, 2013 LSA Lateral LSA Lateral LSA Medial + Lateral LSA Bu sunumda kullanılan materyallerin tüm hakları saklıdır, sahibinin izni olmadan kullanılamaz, çoğaltılamaz ve dağıtılamaz. 13 27.09.2014 Azygos Heubner LSA + AChoA AChoA AChoA Paramedian Arter Percheron A. infarktı Osborn’s Brain, 2013 Bu sunumda kullanılan materyallerin tüm hakları saklıdır, sahibinin izni olmadan kullanılamaz, çoğaltılamaz ve dağıtılamaz. 14 27.09.2014 Kollateral dolaşım Kollateral dolaşım neden önemli ? Sağ-sol AComA İki PCA Her iki A Spinal A Karotid-Vertebral PComA Her iki VA ICA-ECA STA-OA Angular A-OA MMA-SOA ICA karotikotimpanik dalı Subklavyan-Karotid Subklavyan-Vertebral Netter Collection of Medical Illustartions : Brain, 2013 Willis poligonu Willis poligonu Anterior Kominikan Arter (AComA) Anterior hipotalamus, optik kizama, korpus kallozum genu, singulat girus, forniks Posterior Kominikan Arter (PComA) Anterior talamoperforatör Osborn’s Brain, 2013 Eftekhar B, et al. BMC Neurol 2006; 6:22 Netter Collection of Medical Illustartions : Brain, 2013 Willis poligonu Kollateral dolaşım neden önemli ? Varyasyonu kural İskemiyi önler 0 : Kollateral dolaşım yok Bir veya daha fazla bileşenin yokluğu veya hipoplazisi sık İskemiyi azaltır klinik defekt azalır 1 : İskeminin perferine yavaş kollateral geniş defekt Sağaltımın etkinliğini arttırır ASITN / SIR kollateral akım evreleme sistemi Liebeskind DS. Neuroimag Clin N Am 20015:15:553-573 2 : İskeminin perferine hızlı kollateral sınırlı defekt 3 : İskemik bölgenin tümüne geç venöz fazda yavaş kollateral dolaşım 4 : İskemik bölgenin tümüne hızlı kollateral dolaşım retrograd dolaşım Bu sunumda kullanılan materyallerin tüm hakları saklıdır, sahibinin izni olmadan kullanılamaz, çoğaltılamaz ve dağıtılamaz. 15 27.09.2014 Serebral kollateral dolaşım Serebral kollateral dolaşım Arterial kollateraller Arterial kollateraller Uzun, devre şeklinde Fonksiyonel dokuya girmez Uzun, devre şeklinde Fonksiyonel dokuya girmez Willis poligonu içindeki kısa kollateraller Leptomeningeal oldukça uzun kollateraller Willis poligonu içindeki kısa kollateraller Leptomeningeal oldukça uzun kollateraller Ancak iskemik süreçte ortaya çıkan uç kollateraller Ancak iskemik süreçte ortaya çıkan uç kollateraller Liebeskind DS. Neuroimag Clin N Am 20015:15:553-573 Osborn’s Brain, 2013 Netter Collection of Medical Illustartions : Brain, 2013 Sınır zonları Serebral kollateral dolaşım Anastomoz yapmayan iki arterial uç sulama alanının bileşkesinde kalan alanladır Arterial kollateraller Uzun, devre şeklinde Fonksiyonel dokuya girmez Daha az kanlanma gösterdikleri için infarkt oluşma riski daha yüksek Willis poligonu içindeki kısa kollateraller Tüm infarktların %10-12’si İki tip sınır zonu mevcut Leptomeningeal oldukça uzun kollateraller Eksternal: Kortikal alanlarda ACA-MCA arasında MCA-PCA arasında Ancak iskemik süreçte ortaya çıkan uç kollateraller Liebeskind DS. Neuroimag Clin N Am 20015:15:553-573 İnternal: Derin ak maddede Peforatörler arasında (LSA, medüller ve koroidal perforatör) Ana dallar arasında (ACA, MCA, PCA) Sınır zon infarktı Osborn’s Brain, 2013 Sınır zon infarktı ACA MCA MCA AICA MCA PCA AICA PICA MCA PICA Bu sunumda kullanılan materyallerin tüm hakları saklıdır, sahibinin izni olmadan kullanılamaz, çoğaltılamaz ve dağıtılamaz. 16 27.09.2014 Sınır zon infarktı ACA MCA MCA PCA ACA MCA MCA PCA Sınır zon infarktı Bu sunumda kullanılan materyallerin tüm hakları saklıdır, sahibinin izni olmadan kullanılamaz, çoğaltılamaz ve dağıtılamaz. 17
© Copyright 2024 Paperzz
