OKAN ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK VE MİMARLIK FAKÜLTESİ KENTSEL TASARIM VE PEYZAJ MİMARLIĞI BÖLÜMÜ DERS İÇERİKLERİ ZORUNLU DERSLERİN İÇERİKLERİ 1. SINIF 1. Yarıyıl ARCH115 Basic Design Basic design tools as defining elements (point, line, measurement, texture, shape, color, direction, interval, movement, light and shadow), basic design concepts (repetition, harmony, contrast, hierarchy, balance, unity) and Visual Perception Principles. ARCH109 Technical Drawing and Presentation Techniques The definition of architectural tools and paper sizes; freehand drawing; drawing vertical, horizontal, inclined and curved lines; letter; projective drawings (plan, section, view); the concept of scale; three dimensional drawings of geometric objects (axonometric perspective). ARCH111 Introduction to Architectural Design and the Built Environment Introduction of the main elements and principles governing architectural design, its basic concepts and elements, main determinants of architectural design, user-space interaction, house design principles, and primary and secondary activities related to residential design. KTPM101 Temel Bitki Bilgisi I Bitkiler alemi ve başlıca bitkisel hayat formları. Bitkilerin temel biyolojik yapısı. Bitkilerin sınıflandırılması ve Latince isimlendirilmesi (NOMENKLATUR). Bitki türlerinin dünya ve ülke coğrafyasındaki yayılışları, Türkiye’nin fitocoğrafik bölgeleri. İklim, su, toprak ve jeomorfoloji gibi ekolojik özelliklerin bitkiler üzerindeki etkileri. Bitki materyalinin görsel ve tasarım özellikleri, peyzajda kullanımları. Başlıca ağaç türlerinin tanınması, coğrafi yayılış, ekoloji ve tasarım özellikleri. MAT113 Matematik 1 TRD111 Türk Dili 1 ATA101 Atatürk İlkeleri ve İnkılâp Tarihi 1 Foreign Language Elective 2. Yarıyıl ARCH102 Design Studio I Non building spatial context. By making spatial analysis in the context of body, activity, logic of construction and type of materials, a kind of consciousness is awakened as a design process methodology. Conceiving a definite time and space, and expressing in three dimensions. Working sometimes as an individual, sometimes as a team member, and sharing information belonging to all of the projects made at the design studio. Attending to the architectural conferences, reading and writing architectural texts. ARCH112 Computer Applications in Architecture Fundamentals of computer aided design of architectural projects. Computer applications in architecture, design process and approaches. Data acquisition systems in architecture, modeling and simulation techniques, conceptual and formal modeling techniques. Spatial design in computers. Expert systems and some examples. 1 KTPM122 Temel Bitki Bilgisi II Bitkilerin fitocoğrafik bölgeleri, bitkilerin yayılış alanları. Peyzaj mimarlığında kullanılan çalılar, otsu bitkiler, sarılıcı bitkiler, yer örtücüler, gramine bitkilerin ekolojik ve görsel özellikleri, tasarımda kullanım potansiyelleri. Tematik amaçlı düzenlemelerde kullanılan bitki türleri, su içi, su kenarı bitkileri, kaktüs ve sukkulentler. KTPM112 Kentsel Kavramlara Giriş Bu başlangıç dersinde, kentle ilgili temel kavramlar, yerleşme öğeleri, yerleşmelerin sınıflandırılması, yerleşme türleri, kentsel mekan ve öğeleri, kentsel açık alanlar, formlar ve işlevler anlatılır. Kentlerin analiz edilmesinde, görsel ve grafik malzemeyi algılama, kentsel mekan ve fiziksel çevreyi, fiziksel bileşenleri ve biçimleriyle değerlendirilir. TRD112 Türk Dili 2 ATA102 Atatürk İlkeleri ve İnkılâp Tarihi 2 KYP001 Kariyer ve Yaşam Programı Foreign Language Elective 2. SINIF 1. Yarıyıl KTPM203 Tasarım-Uygulama Stüdyosu I Kentsel doku içerisinde işlevini yitirmiş, problemli küçük boşlukların, meydan niteliği taşıyan alanların, cep parkı ölçeğindeki yeşil alanların tasarlanması ve projelendirilmesine yönelik stüdyo çalışmalarını kapsar. Stüdyoda problem olarak verilen küçük ölçekli bir kentsel boşluğun çevresi ve kullanıcıları ile ilişkilerinin analiz edilmesi, kent ve katmanları arasındaki ilişkilerin, kentsel boşlukların okunması ve anlamlandırılması üzerine deneysel atölye çalışmaları yapılmaktadır. ÖNŞARTI: ARCH111 Min. DD KTPM223 Peyzaj ve Kentsel Çevre Tarihi Tarih öncesi zamanlardan başlayarak kentsel çevre ve peyzaj planlamasının tarihi, kent biçimlerinin aktarımıdır. Anadolu, Mezopotamya, Mısır, Antik Yunan, Roma, Ortaçağ, Barok dönemleri (İtalyan ve Fransız Barok Dönemleri), 18. Yüzyılda batı klasizmi, Çin tarzı, İngiliz tarzı, 19. Yüzyıl sanayi devrimi; 20. Yüzyılda modernizm ve geç modernizm dönemlerinden seçilmiş kentlere odaklanılarak kentsel çevre ve peyzaj planlamasının gelişimi, kentlerin oluşma biçimleri. KTPM233 Techniques and Materials of Landscape and Urban Environment I Interpretation, meaning and content of landscape architecture, identification of the patterns found in the existing landscape in spatial term, factors effecting landscape architecture; natural, climatic and human factors, elements of landscape architecture; topography, vegetation, water, building elements. Site engineering, assessment the design and technical aspects of site development and suitability. ARCH209 Computer Aided Design Introduction of computational tools on architectural design. Application of a well known computer software for architectural design. Seçmeli Bölüm Dersi / Department Elective Course Foreign Language Elective 2 2. Yarıyıl KTPM204 Tasarım-Uygulama Stüdyosu II Peyzaj ve kentsel tasarım arakesitinde yer alan tasarım problemlerinin analizi ve çözümüne yönelik çalışmaları kapsar. Küçük ölçekli yerleşimlerin, toplu konutlar, kampus ve üniversite yerleşkelerinin kent içerisindeki dönüşüm niteliği taşıyan yerleşim alanlarının planlanması ve tasarlanmasına yönelik analizi, sentezi ve planlama/tasarım önerilerinin geliştirilmesi konularını içerir. Problem olarak verilen alanın tasarlanması ve projelendirilmesine yönelik çalışmaların üretilmesi, üretilen projenin görsel, metinsel ve grafik anlatım teknikleri ile ifade edilmesi ve sunulması gibi becerilerin geliştirilmesi hedeflenmektedir. ÖNŞARTI: ARCH111, KTPM203 Min. DD KTPM244 Bitkisel Tasarım Stüdyosu Bitkilendirme tasarımının aşamaları; bitkilendirme tasarımının temel ilkeleri-bitkilerle mekan yaratmak, bitkilerin yapısal özellikleri, bitkilerin görsel özellikleri, bitkilendirme tasarımının görsel kompozisyonu; bitki grafikleri. KTPM214 Techniques and Materials of Landscape and Urban Environment II Grading, drainage, circulation requirements and alignment, organization concepts relative to landscape resources, site evaluation, utilization and protection, and building and site program analysis and coordination. Introduction to landscape construction materials and their use in design. Materials covered will include pavements, various specialty products such as outdoor fabric, plastics and glass, enclosures, walls, stairs, decks, lighting, electrical, and irrigation systems for landscape architecture. Theory and principles of design of light structures, properties and use of materials, and construction communication. Landscape integrity and economic viability as performance issues, guest lecturers. Seçmeli Bölüm Dersi / Department Elective Course Foreign Language Elective 3. SINIF 1. Yarıyıl KTPM305 Design-Practice Studio III Analysis, planning and design proposals for a central part of city or town; developing design solutions for urban open spaces or public open space systems in urban settlements such us central squares, coastal parks, urban parks, public gardens etc. The students will being encouraged to improve their skills of analysis of the relations with the surroundings of the study area, natural, physical, and social data analysis and synthesis, concept development, drawing the urban design concept and design ideas with two-and three-dimensional techniques in related scales, preparing project report and working as teams. PREREQUISITE: ARCH111, ARCH102, KTPM203, KTPM204 Min. DD Special Condition: Due to the topic and broadness of the concept, this lecture needs to be extended over a long period of time and requires considerably more practice hours, therefore it cannot be opened in summer school. KTPM315 Fiziksel Çevre Kontrolü Tasarım sürecinde çevresel koşulların bütünleştirilmesinde, çevresel kontrol ve sürdürülebilirlik kavramlarına yönelik olarak temel bilgilerin verilmesini amaçlar. İklimsel konfor ve bunu etkileyen iklim elemanları, iklimsel verilerin yorumlanması, çevre tasarımında iklim kontrolünde etkili olan yapay çevre değişkenleri, yer seçimi, yerleşme dokusunda açık alanlara ve yapılara ilişkin geometrik değişkenlerin belirlenmesi. Ses kontrolü-tanımlar, ses, insan sağlığı ve gürültü ilişkisi, gürültü kontrolünde etkili olan tasarım parametreleri. Aydınlatma- temel bilgiler, aydınlatmanın türleri; görsel konfor, ışık kontrolünde etkili olan yapılaşmış çevreye ilişkin tasarım değişkenleri. Yasal çerçeve. 3 KTPM325 Kentsel Çevre Analizi İlk yerleşmelerden günümüze insan yerleşmeleri, şehircilik akımları, şehirleşme kavramı, göç ve gecekondu olgusu, metropoliten alan kavramı incelenmektedir. Şehirsel fonksiyon alanları, doğal ve yapılaşmış çevre analizleri, analiz değerlendirme ve gösterim teknikleri uygulamalı olarak işlenmektedir. KTPM355 Landscape Ecology Global and local environmental problems, their interactions and impacts on landscapes, limits to environmental systems; ecology, ecosystems, energy flows and their components; landscape structure, change and function; components of landscape such as eco-topes, patches, corridors; ecological networks: open landscapes vs built-up landscapes, their interactions, conflicts; methods for environmental analysis and decision making: land suitability analysis, carrying capacity analysis, ultimate threshold analysis; interdisciplinary approaches, legal instruments, institutional aspects and landscape sustainability; guidelines and principles for a responsive and receptive approach to landscape architectural profession. Faculty/University Elective Course 2. Yarıyıl KTPM306 Tasarım-Uygulama Stüdyosu IV Kentsel SİT alanları, kentsel yenileme veya kentsel dönüşüm alanı gibi özel nitelikli kent parçalarında gerçekleştirilecek olan kentsel tasarım projelerine yönelik öğrencilerin bilgi ve deneyim kazanmaları hedeflenmektedir. Bu tip özellikli alanların kent bütünü içerisinde analiz edilmesi, analizlerin sentezlenmesi, açık mekan sistemlerine dair genel planlama kararlarının oluşturulması ve önerilen sistem içerisinden seçilen bir bölgenin tasarım ölçeğinden detay ölçeğine kadar projelendirilmesi konularını kapsar. Belediye ve yerel yönetimlerle işbirliği yanında, öğrenciler ekip çalışması yapma yönünde teşvik edilmektedir. ÖNŞARTI: ARCH 111, ARCH 102, KTPM 203, KTPM 204, KTPM 305 Min. DD Özel Koşul: Dersin konusu ve kapsam genişliği nedeniyle zamana yayılması gerektiği ve uygulama saatlerinin fazla oluşundan ötürü bu ders yaz okulunda açılamaz. KTPM316 Kentsel Tasarım ve Peyzaj Mimarlığı Kuramı Kentsel tasarım ve peyzaj mimarlığında kuramsal boyut. 19. yy sonları ve 20. yüzyıl kuramları, tasarım okulları. Günümüz tasarım kuramları ve gelecek projeksiyonları. Kentsel tasarımın ve peyzaj mimarlığının gelişimi, gelişme stratejisi ve tasarım öğeleri, kentsel tasarım ilke ve teknikleri. KTPM326 Şehir Planlama Genel bir sistem olarak şehir planlamasının kavramsal açıklamaları ve planlamaya kavramsal yaklaşımların irdelenmesinin ardından kent planlamanın evrimi, kent planlama ilkeleri, süreci, aşamaları, planlamaya etki eden etmenler. Planlamanın mekânsal boyutu, türleri, kent formu ve dokusu. Türkiye’de şehir planlamanın hukuksal mevzuatı ve plan anlatım teknikleri. Sürdürülebilir kentleşme ve kentsel gelişme. KTPM386 Coğrafi Bilgi Sistemlerine Giriş CBS'e giriş. Grafik ve grafik olmayan data, CBS'in tanımı, gelişimi, uygulamaları ve ilgili teknoloji. Coğrafik veri tabanı. Veri analizi ve proje tasarımı. CBS yazılım ve donanımı. Uzaktan algılama ve CBS, CBS Uygulamaları. Faculty/University Elective Course 4 4. SINIF 1. Yarıyıl KTPM407 Design-Practice Studio V The main topics of this studio are urban conservation, urban renewal sites, re-planning of the heritage sites, conservation, planning and management of cultural landscapes, landscape restoration and repairing. The aim of the studio is to produce landscape and urban design projects in a part of city which have special natural and/or cultural landscape characteristics including various sizes and scales. The students will being encouraged to improve their skills of analyzing the potentials and problems of these characteristic sites, proposing future planning and design decisions, improving design concepts, writing and drawing their ideas with apropriate techniques and scales, making interdisciplinary works. PREREQUSITE: ARCH111, ARCH102, KTPM203, KTPM204, KTPM305, KTPM306 Min. DD Special Condition: Due to the topic and broadness of the concept, this lecture needs to be extended over a long period of time and requires considerably more practice hours, therefore it cannot be opened in summer school. KTPM417 Tarihsel Çevre Koruma ve Tasarımı Tarihi çevrenin tanımı ve sınıflandırılması, taşınır kültür varlıkları, taşınmaz kültür ve doğa varlıklarının tanımlanması. Tarihsel çevreyi korumayı gerektiren nedenler, koruma eylemleri türleri. Dersin devamında, tarihsel çevre korunmasında planlama süreci, yasal sistem, doğal, arkeolojik, tarihsel, kentsel sit alanlarında koruma, planlama ve tasarım yöntemleri örneklerle değerlendirilerek, tarihsel çevrelerin günümüzle bağlantı kurularak çağdaş yaşam koşullarına göre planlama ve tasarım sistemleri irdelenir. KTPM427 Kent Sosyolojisi Kentleşme sürecinin dinamikleri, kent olgusunun ekonomik, sosyal ve kültürel yönleri bu sürecin analizindeki farklı yaklaşımlara referansla tartışılır. Değişik çevrelerdeki kentleşme sürecinin farklı yönlerinin mekânsal sonuçları özellikle vurgulanmaktadır. BUS220 Entrepreneurship Seçmeli Bölüm Dersi / Department Elective Course 2. Yarıyıl KTPM408 Profesyonel Uygulama (Mezuniyet Projesi) Bu ders, öğrencilerin peyzaj mimarlığının mesleki uygulamada bilgilenmelerini, yönlenmelerini sağlar. Dersin konuları olarak; uygulama çeşitliliği, pazarlama, mesleki hizmetler, ofis ve proje yönetimi, inşaat yönetimi, bilgisayarlı uygulamalar ve etik olarak sıralanabilir. Mesleğin geniş uygulama alanının bir gereği olarak, öğrenciler peyzaj mimarının mesleki görevlerini ve gerçek bir peyzaj mimarlığı projesini tamamlamayı öğreneceklerdir. Bu ders kapsamında öğrencilere bu meslekte deneyimli insanlarla tanışma, mesleğin çalışma ortamını ve uygulamalarını onlardan dinleme fırsatı da sunulmakta, böylece peyzaj mimarlığı eğitimini tümüyle anlamaları ve sindirmeleri için fırsat yaratılmaktadır. Öğrenciler gerçek bir peyzaj projesinin geçirdiği aşamaları (genel tasarım paralelinde kavramsal ve inşaatla ilgili tasarımlar/stratejiler, etkin ve zayıf peyzaj elemanlarının dengeli kullanımına yönelik maliyet hesabı ve teknik yeterlilik) içerecek şekilde bir proje yaparlar. Bu proje öğrencinin açıklamalı sunumu, dışarıdan yapılacak gözlemler ve konuk meslektaşlarla etkileşim yoluyla irdelenip değerlendirilir. Derste “autocad” kullanımı teşvik edilir ve öğrenciler projelerini bir müşteri paneline sunarlar. 5 KTPM418 Meslek Hukuku ve Etiği Hukuk kuralları ve toplumsal düzen kuralları, hukukun kaynakları, Devlet ve organları, Mahkemeler sistemi, hukukun temel kavramları. İdare Teşkilatı, Anayasal ilkeler, Yerinden yönetim ilkesi, Yerel yönetimler, Kamu kurumları ve Kamu kurumu niteliğinde meslek kuruluşları. İmar hukukunun tanımı ve özellikleri, Üst ölçekli planlar, İmar planları, temel ilkeleri ve hukuki sonuçları, İmar planında değişiklik ve revizyon, İmar Programları, Bölgeleme, İfraz ve Tevhid, Arazi ve Arsa Düzenlemesi. TMMOB Peyzaj Mimarları Odası görevleri ve yetkileri, Meslek kuralları ve disiplin cezaları Seçmeli Bölüm Dersi / Department Elective Course Seçmeli Bölüm Dersi / Department Elective Course 6 SEÇMELİ DERSLERİN İÇERİKLERİ SEÇMELİ BÖLÜM DERSLERİ Güz Yarıyılı KTPM243 Sinema ve Mekan Çeşitli ölçeklerde sinemasal terimlerle mekân sorunu ve yansımaları; sinemada kurgusal ve semantik yaklaşımları ayırt edici film kuramlarının gözden geçirilmesi; sinema ve kentsel mekan arasındaki ilişkileri tartışmak üzere kuramsal ve yöntemsel tartışmalar; mimarlık-sinema-dil arasındaki yapılanma; mekanın sinemasal ifadesi ve sinematik kent/filmsel kent ifadesi. KTPM263 Doğa, Termal ve Turizm Turizm kavramı, turizmin tarihsel gelişimi, dünya turizm pazarındaki durum ve gelişmeler, turizmin çeşitleri, ulusal ve uluslar arası turizm organizasyonları. Termal kaynakların oluşumu ve özellikleri, termal turizm’in Türkiye’deki ve dünyadaki gelişimi. Doğa ve termal konulu turizm türleri ile ulusal ve uluslar arası organizasyonların öğrenciler tarafından araştırılması ve sunumu. KTPM437 History of Contemporary Landscape Architecture The course aims to examine changing aspects of landscape architecture in 20th century and early 21st century by discussing the issue through the newly emerging urban concepts. Besides conceptual discussions, in order to understand the significance of landscape in the definition of contemporary cities, various urban projects that were developed in the world and also in Turkish cities will be analyzed and discussed in the scope of the course. KTPM467 Kentsel Projelerin Gerçekleştirilmesi Kentsel çevrelerin standartlarının daha iyi koşullara yükseltilmesi için durumlar/ögeler, ortaklar/aktörler ve proje uygulamanın çeşitli öğeleri. Kentsel proje uygulamalarının değişik aşamalarında karşılaşılan hukuki, kurumsal ve mali sorunlar ele alınır. Farklı tasarımcılar, farklı ülke tasarımları ve farklı konulardaki tasarımlar bazında örnek çalışmalar ve kentsel tasarım projeleri sunulur. KTPM477 Bina Yakın Çevresi Enerji Etkin Peyzaj Tasarımı : Enerji korunumu peyzaj ilişkisi tanımlamalar. İklimsel konfor, İklim karakterleri,İklimsel gereksinmeler ilişkisi. Güneş ışınımı, güneş açıları, , modelleme araçları. Enerji etkin açık mekan tasarımında ilkeler. Bina dışı açık mekanların yüzey örtüsü ve zemin malzemesi, bitkilendirmesi. Açık mekan işlev alanlarının yerleştirilmesi, fonksiyonel elemanların güneşlenme açısından geometrik ve fiziksel özellikleri. Rüzgar enerjisi. Rüzgarın doğal , yapay peyzaj elemanlarına etkileri, Fonksiyonel elemanların rüzgar açısından geometrik ve fiziksel özellikleri, rüzgar kırıcı elemanların değerlendirme yolları. ÖNŞARTI: KTPM315 Min. DD Bahar Yarıyılı KTPM254 Urban Design Research on Istanbul In this course the students will try to understand the cities, metropolises and their distinctive character in relation with their architectural and urban design characteristics, by analyzing Istanbul or its different regions and studying the literature about urban history or other related literatures in global and national scale. The contemporary infra-structures and grand urban design projects will also be exemplified and discussed by their relations with change and dynamics in urban environment especially for Istanbul. This course will give the skill to cope with the problems of urban design and it will also help the student to look at the urban problems within a wider scope. KTPM264 Rural Landscape Planning Rural concepts and classify, The relationships between rural spaces and human, Landscape architecture and rural landscape planning, Current laws and policies about rural planning, Rural areas and related to sectors, Processes and principles rural landscape planning, Strategy land use planning and processes, Rural planning project preparing in case study, two field studies. 7 KTPM274 Kentsel ve Bölgesel Gelişimin Çevre Üzerine Etkileri Çevre olgusunun tarihsel gelişimi, algılanması, uluslar arası tepkiler, örgütlenmeler, toplantılar ve sözleşmeler. Avrupa Birliği ve çevre kavramının gelişmesi. Kent ve kentsel gelişimin tanımlanması, kentsel gelişimin yarattığı çevre sorunları. Endüstriyel gelişim ve çevreye olan etkileri, bölge kavramı, bölgesel gelişim ve çevre üzerine etkileri. Koruma kavramı, korunan doğal değerler, olumsuzluk örnekleri. Dünya’dan ve Türkiye’den konuya ilişkin yasal altyapının tanıtılması. KTPM496 Human & Environment An introduction to environmental psychology; scope of nature and environmental psychology and historical change towards environment; individual processes towards environment: environmental perception, spatial cognition and personality development; appraising and assessing places; social processes towards environment: personal space, impact area, density condition, private space and interpersonal distances; research methods for space planning, designing for more fitting environments; designing for better environments and for sustainable environments. KTPM438 Mekan, Kültür ve Kimlik Mekan, kimlik ve kültür kavramlarının kesişme alanında mekan kimliği oluşturmada kültür ve çoklu kimliklerinin (ulusal, dinsel, etnik, cinsiyet temelli kimlikler) mekan açısından etkilerinin irdelenmesidir. Kentsel mekan kullanıcıların çoklu kimlikleri (ulusal, dinsel, etnik, cinsiyet temelli kimlikler vb) okumalar ve tartışmalar yoluyla incelenir ve bu kimliklerin mekan açısından önemi özellikle güç ilişkileri vurgulanarak tartışılır. KTPM468 Presentation Techniques in Landscape Architecture This course focuses on learning the fundamentals of landscape design drawing necessary to graphically communicate design ideas. Students will learn techniques to improve line quality, lettering, sketching, rendering and drawing layout. Black and white and color media will be used. These drawing and rendering techniques will be used to create presentation quality site plans, elevations and perspectives. The use of computers as a means in creating presentation drawings will be introduced. KTPM494 Sustainable Approaches in Urban Design The aim of this course is to provide knowledge, skills and values in sustainable urban design. Content of the course includes application of principles of sustainable urban design to existing cities and towns and development of a strategic approach to long-term sustainability. Students enrolled are expected to demonstrate knowledge and understanding of the role of urban design in the long-term development of a sustainable environment. They will also improve their knowledge of methods used in the planning and design processes of sustainable urban structures. This course will allow enrolled students to apply sustainable urban design concepts in their professional practices. KTPM478 Materials of Landscape Construction Introduction to Landscape construction materials and their use in’Landscape Design’. This course develops techniques for understanding construction materials and assembly techniques related to Landscape Architecture construction. Students are introduced to materials commonly used in landscape construction (wood, stone and brick, concrete, asphalt etc. ), Methods, concepts, and principles for developing construction details are also covered. SEÇMELİ FAKÜLTE DERSLERİ Güz Yarıyılı KTPM365 Çevre Temel Bilgileri Çevre Kavramının ortaya çıkışı , gelişmesi, çevre sorunlarının tanımı, hava kirliliği kaynakları,etkileri, başlıca kirleticiler, arıtma sistemleri,katı atıkların tanımı, türleri, yarattığı sonuçlar, atık giderim yöntemleri, gürültü kirliliği kaynakları , kontrolü ,toprak kirliliği kaynakları, başlıca kirleticiler ve korumakontrol yöntemleri, çevre yönetim sistemi, çevresel etki değerlendirme,iş güvenliği işçi sağlığı, başlıca olumsuzluk örnekleri ve yasal düzenlemeler. 8
© Copyright 2024 Paperzz