ordu - TC Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı

T.C.
GIDA TARIM VE HAYVANCILIK BAKANLIĞI
STRATEJİ GELİŞTİRME BAŞKANLIĞI
TARIMSAL YATIRIMCI DANIŞMA OFİSİ
ORDU İLİ
TARIMSAL
YATIRIM REHBERİ
EYLÜL 2014
sam
ORDU İLİ TARIMSAL YATIRIM REHBERİ
İÇİNDEKİLER
TARIMSAL YAPI ............................................................................................................................. 3
GENEL BİLGİLER ......................................................................................................................... 4
TARIM ALANLARININ DAĞILIMI VE ÜRETİM MİKTARI .................................................... 4
BİTKİSEL ÜRETİM ........................................................................................................................ 5
HAYVAN VARLIĞI ....................................................................................................................... 7
TARIM VE TARIMA DAYALI SANAYİ ............................. Hata! Yer işareti tanımlanmamış.
TARIMSAL YATIRIM POTANSİYELİ ........................................................................................ 9
ORDU’DA TARIMA YATIRIM YAPMAK İÇİN 10 NEDEN ................................................... 10
ORDU’DA TARIMSAL YATIRIM İÇİN UYGUN SEKTÖRLER VE ALANLAR...... Hata! Yer
işareti tanımlanmamış.
TEŞVİK VE DESTEKLER............................................................................................................. 13
KIRSAL KALKINMA YATIRIMLARINI DESTEKLEME PROGRAMI ................................. 14
IPARD KAPSAMINDA VERİLEN AB HİBE DESTEKLERİ .................................................... 17
TARIMSAL KREDİLER .............................................................................................................. 19
YATIRIM TEŞVİKLERİ............................................................................................................... 22
KALKINMA AJANSLARI TARAFINDAN DESTEKLENEN ALANLAR............................... 29
KOSGEB HİZMET VE DESTEKLERİ ........................................................................................ 31
DİĞER TARIMSAL YATIRIM DESTEKLERİ ........................................................................... 33
sam
ORDU İLİ TARIMSAL YATIRIM REHBERİ
İletişim Bilgileri ................................................................................................................................ 35
TARIMSAL
YAPI
ORDU İLİ TARIMSAL YATIRIM REHBERİ
sam
GENEL BİLGİLER
İl Nüfusu*
Toplam yüzölçümü
Toplam tarım alanı (2013)*
ÇKS’ye kayıtlı Çiftçi Sayısı (2013)**
ÇKS’ye kayıtlı Arazi Varlığı (2013)**
: 731 Bin Kişi
: 6.001.000 da
: 2.558.286 da
: 116 Bin 334 Kişi
: 1.810.589 da
TARIM ALANLARININ DAĞILIMI VE ÜRETİM MİKTARI
Tarla Bitkileri
Meyve
Sebze
Kaynak: *TÜİK, **TRGM
Alan (da)*
2013 üretim (ton)*
227.394
2.277.417
11.836
66.268 Bin
209.938 Bin
15.235 Bin
sam
ORDU İLİ TARIMSAL YATIRIM REHBERİ
BİTKİSEL ÜRETİM
1
2
3
4
5
TARLA ÜRÜNLERİ VERİLERİ
Ürün Adı (ilk 5 ürün)
2002 üretim (ton)
Patates
121 Bin
Mısır (Dane)
60 Bin
Buğday
13 Bin
Arpa
7 Bin
Çavdar
3 Bin
2013 üretim(ton)
28 Bin
11 Bin
6 Bin
2 Bin
1.100
sam
ORDU İLİ TARIMSAL YATIRIM REHBERİ
1
2
3
4
5
MEYVECİLİK VERİLERİ
Meyve Türü (ilk 5 ürün)
2002 üretim (ton)
Fındık
170 Bin
Elma
9.350
Kivi
260
Ceviz
2.880
İncir
840
1
2
3
4
5
SEBZE ÜRETİM VERİLERİ
Ürün Adı (ilk 5 ürün)
2002 Üretim (ton)
Lahana
8.300
Fasulye (Taze)
2.760
Domates
2.100
Hıyar
4.660
Marul
600
Kaynak: TÜİK
2013 üretim(ton)
178 Bin
7.520
6.070
4.170
1.980
2013 Üretim (ton)
5.780
3.420
2.530
1.680
650
ORDU İLİ TARIMSAL YATIRIM REHBERİ
sam
HAYVAN VARLIĞI
BÜYÜKBAŞ HAYVAN SAYILARI
Büyükbaş Sayısı
2002 (Baş)
Sığır (Kültür)
12.905
Sığır (Melez)
108.522
Sığır (Yerli)
30.701
Sığır Toplam
152.128
Manda
1.019
Toplam
153.147
2013 (Baş)
23.747
102.795
21.098
147.640
1.025
148.665
KÜÇÜKBAŞ HAYVAN SAYILARI
Küçükbaş Sayısı
2002 (Baş)
2013 (Baş)
Koyun (Merinos)
0
50
Koyun (Yerli)
109.509
118.335
Keçi (Kıl)
1.675
2.197
Keçi (Tiftik)
0
0
Toplam
111.184
120.582
Kaynak: TÜİK
ORDU İLİ TARIMSAL YATIRIM REHBERİ
sam
TARIM VE TARIMA DAYALI SANAYİ
KONU
Süt ve Süt Ürünleri
Et ve Et Ürünleri
Su Ürünleri İşleme
Meyve-Sebze işleme- paketleme
Hububat ve Bakliyat Üretimi
SAYI
13
7
3
3
-
Nişasta ve Nişasta mamulleri
Bisküvi, Çikolata, Kakaolu ve
Benzeri Ürünler
Un üretimi
-
KONU
Ekmek ve ekmek çeşitleri üretimi
Makarna ve İrmik Üretimi
Yumurta Paketleme
Dondurulmuş Gıda
Hazır Yemek, Tabldot Yemek
Hazır çorba ve bulyon, puding, toz
karışımlar, mayonez, sos vb
Kuruyemiş ve Çerezler
Baharat İşleme
Alkolsüz İçecekler
Alkollü İçecekler
Bal, polen, arı sütü ve temel petek
üretimi ve ambalajlama
Gıda Katkı ve Aroma Maddeleri
4
Gıda ile Temas Eden Maddeler
5
5
Yem
7
Unlu mamuller üretimi
88
Diğer
67
Katı ve Sıvı Bitkisel Yağ
1
Şeker Üretimi (paketleme hariç)
Zeytinyağı
Konserve ve Salça
Fermente ve salamura ürün üretimi
1
-
Pastacılık Ürünleri Üretimi
64
Kaynak: İl Gıda Tarım Hayvancılık Müdürlüğü, 2013
SAYI
400
9
33
1
27
1
21
-
sam
ORDU İLİ TARIMSAL YATIRIM REHBERİ
TARIMSAL
YATIRIM POTANSİYELİ
ORDU’DA TARIMA YATIRIM YAPMAK İÇİN 10 NEDEN
1. Türkiye fındık üretiminin % 27-30’u 116.000’i aşkın üretici tarafından Ordu ilinde gerçekleştirilmesi,
İlimizin Türkiye fındık üretiminde 1. sırada oluşu, fındık işleme ve paketleme tesislerinin kurulmasına
yönelik potansiyelin oldukça yüksek olması,
2. İlin yıllık ortalama 12.000 ton bal üretimi ile Türkiye birincisi olması, bal işleme ve paketleme tesisi
yatırımı için yüksek potansiyelin bulunması,
3. Kivi üretiminin hızla yaygınlaştığı İlde soğuk hava depolarının yetersizliği,
4. İlin ekolojik açıdan organik tarıma ve iyi tarıma elverişli olması, organik tarım ve iyi tarım
uygulamalarının hızla yaygınlaşması,
5. Su ürünleri sektöründe; dalga ve akıntılara karşı deniz sahasında korunaklı bölgelerin fazlalığı ve akarsu
kaynaklarının balık yetiştiriciliğine uygun olması,
6. Küçükbaş hayvancılık için önemli potansiyel teşkil eden ve yeterince değerlendirilemeyen mera
alanlarının varlığı,
7. 227.000 hektar alanda fındık üretimi yapılan ilde fındık yaprağı ve fındık ayıklama esnasında ortaya çıkan
patoz artığı zurufun kompost üretimi için önemli potansiyel teşkil etmesi,
8. Havayolu, denizyolu ve karayolu taşımacılığı imkânlarının olması, Türk Cumhuriyetleri, Rusya
Federasyonu ve Bağımsız Devletler Topluluğuna yakınlığı,
9. Özelikle kırsal turizmin gelişmekte olduğu İlde yöresel ürünlerin tanıtımı ve turistik mekanların
oluşturulması ve ekoturizm için tesis yetersizliği,
10. Fındık dışında elma, armut, üzüm, kivi ve kiraz başta olmak üzere ilde üretilen yıllık yaklaşık 30.000 ton
meyvenin işlenmesi için meyve konsantresi, meyve suyu ve marmelatı üretimini sağlayacak tesislerin
bulunmaması.
ORDU İLİ TARIMSAL YATIRIM REHBERİ
sam
ORDU’DA TARIMSAL YATIRIM İÇİN UYGUN SEKTÖRLER VE
ALANLAR
SEKTÖR ADI
AÇIKLAMA
Entegre Fındık İşleme ve
Paketleme Sektörü
İlde üretilen fındığın bir kısmı kurulu entegre tesislerde işlenerek
pazarlanmaktadır. Fındığın il ekonomisine sağladığı katma değerin
artırılması için entegre fındık işleme tesisleri konusunda yatırım
yapılması gerekmektedir.
Bal İşleme ve Paketleme
Sektörü
Ordu ilinde 519.836 adet arılı kovan ile yılda 12.500 ton bal
üretimine karşılık kurulu bal işleme tesisleri ve kapasiteleri
yetersizdir. Bal işleme ve paketleme tesislerinin kurulması doğru
yatırım seçeneklerinden biri olacaktır.
Entegre Su Ürünleri
İşleme ve Paketleme
Sektörü
Ordu su ürünleri sektöründe; Karadeniz’e kıyısı olmasının yanında,
dalga ve akıntılara karşı deniz sahasında korunaklı bölgelerin
fazlalığı ve akarsu kaynaklarının balık yetiştiriciliğine uygun olması
ile güçlü bir doğal üretim ve kültür balıkçılığı altyapısına sahiptir.
ORDU İLİ TARIMSAL YATIRIM REHBERİ
sam
SEKTÖR ADI
AÇIKLAMA
Et İşleme ve Paketleme
Sektörü
Ordu ilinde büyük ve küçükbaş hayvan varlığı ile yıllık 9.295 ton et
üretimine karşılık et işleme ve paketleme tesisi yetersizdir.
Organik Tarım ve İyi
Tarım Sektörü
Ordu ilinde organik fındık üretimi yaygınlaşmaktadır. İl organik
fındık ve iyi tarım uygulamalarına yönelik üretim ve tüketim
bilincinin arttığı bir ildir.
Kırsal Turizmde Tarımsal
Aktiviteler
Kırsal turizmin geliştirilmesine yönelik yerel ürünlerin ve el
sanatlarının zenginliği bu sektörde yatırım yapmak için önemli
potansiyel oluşturmaktadır.
sam
ORDU İLİ TARIMSAL YATIRIM REHBERİ
TEŞVİK VE
DESTEKLER
ORDU İLİ TARIMSAL YATIRIM REHBERİ
sam
KIRSAL KALKINMA YATIRIMLARINI DESTEKLEME PROGRAMI
UYGULAYICI KURUM: GIDA TARIM VE HAYVANCILIK BAKANLIĞI
EKONOMİK YATIRIMLAR
DESTEK KAPSAMI
KİMLER BAŞVURABİLİR
YATIRIM KONULARI
YATIRIM TUTARI VE
DESTEK ORANI
Tarımsal ürünlerin işlenmesi, depolanması ve paketlenmesine yönelik yeni yatırımlar
ile mevcut faal olan veya olmayan tesislerin kapasite artırımı ve teknoloji
yenilenmesine yönelik yatırımlar ya da kısmen yapılmış yatırımların tamamlanmasına
yönelik yatırımlar
Gerçek ve tüzel kişiler
 Bitkisel Ürün İşlenmesi, Paketlenmesi ve Depolanması
 Hayvansal Ürün İşlenmesi, Paketlenmesi ve Depolanması
 Su Ürünleri İşlenmesi, Paketlenmesi ve Depolanması
 Tarımsal Ürünlerin Depolanması (Çelik Silo ve Soğuk Hava Deposu)
 Alternatif enerji kaynakları kullanan yeni seraların yapımına yönelik yatırımlar
 Tarımsal faaliyetlere yönelik alternatif enerji kaynaklarından jeotermal, biyogaz,
güneş ve rüzgar enerjisi üretim tesisleri
 Hayvansal Orjinli Gübre İşlenmesi ve Paketlenmesi
 Koyun, Keçi ve Manda konularında sabit yatırımlar
 Kütlü Pamuk konusunda teknoloji yenileme ve kapasite artırımı
 Hibeye Esas Yatırım Miktarı
 Gerçek Kişilerde
: 300.000 TL
 Tüzel kişilerde
: 800.000 TL
 Hibe Desteği Oranı
: %50
NOT: Uygulamaya ilişkin detaylar 14.12.2013 tarih ve 28851 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan “Kırsal Kalkınma Yatırımlarının
Desteklenmesi Programı Kapsamında Tarıma Dayalı Ekonomik Yatırımların Desteklenmesi Hakkında Tebliğ’de (Tebliğ No:
2013/59)” yer almaktadır.
ORDU İLİ TARIMSAL YATIRIM REHBERİ
sam
BİREYSEL SULAMA YATIRIMLARININ DESTEKLENMESİ
DESTEK KAPSAMI
Kırsal alanda ekonomik ve sosyal gelişmeye katkı sağlamak için,
belirlenmiş bireysel sulama makine ve ekipmanları alımlarını ve yerinde
montajını desteklemek amacıyla yapılması gerekenlere ilişkin hususları kapsar.
KİMLER
BAŞVURABİLİR
Gerçek ve Tüzel Kişiler
YATIRIM
KONULARI
YATIRIM TUTARI
VE DESTEK ORANI










Tarla içi damla sulama sistemi kurulması
Tarla içi yağmurlama sulama sistemi kurulması
Tarla içi mikro yağmurlama sulama sistemi kurulması
Lineer sistem yağmurlama sulama makinesi alınması
Center pivot sistem yağmurlama sulama makinesi alınması
Tamburlu sistem yağmurlama sulama makinesi alınması
Güneş enerjili sulama sistemleri kurulması
Gerçek kişiler için
: 100.000 TL
Tüzel kişiler için
: 200.000 TL
Hibe Desteği Oranı
: %50
NOT: Uygulamaya ilişkin detaylar 14.05.2014 tarih ve 29000 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan “Kırsal Kalkınma Yatırımlarının
Desteklenmesi Programı Kapsamında Bireysel Sulama Makine-Ekipman Alımlarının Desteklenmesi Hakkında Tebliğ’de (Tebliğ no:
2014/13)” yer almaktadır.
ORDU İLİ TARIMSAL YATIRIM REHBERİ
sam
MAKİNE VE EKİPMAN ALIMLARININ DESTEKLENMESİ PROGRAMI
DESTEK KAPSAMI
Bu Tebliğ, kırsal alanda ekonomik ve sosyal gelişmeye katkı sağlamak için çiftçilerin makine ve ekipman alımlarını ve
yerinde montajını desteklemek amacıyla yapılması gereken usul ve esasları kapsar.
KİMLER
BAŞVURABİLİR
Gerçek ve Tüzel Kişiler







DESTEKLENEN
MAKİNEEKİPMANLAR














YATIRIM TUTARI
VE DESTEK ORANI

Anıza doğrudan ekim makinesi
Arıcılık makine ve ekipmanı
Balıkçı gemilerinde soğuk depo
Balya makinesi
Bahçe traktörü
Biçerbağlar
Biçerdöver ürün hasasında kullanılan
verim ölçer kiti
Canlı balık nakil tankı
Çayır biçme makinesi
Çeltik fide dikim makinesi
Çiftlik gübresi dağıtma makinesi
Dal parçalama makinesi
Diskli tırmık
Dip kazan
El traktörü
Fındık toplama makinesi
Fındık, mısır, çeltik, ayçiçeği, k. Çekirdeği
kurutma makineleri
File sisteminin kurulması
Güneş kolektörü
Kimyevi gübre dağıtma makinesi
Hibeye Esas Yatırım Miktarı;
 Gerçek Kişilerde
: 50.000 TL
 Tüzel kişilerde
: 100.000 TL
Hibe Desteği Oranı
: %50





















Mibzer
Mini yükleyici
Motorlu tırpan
Pamuk toplama makinesi
Pancar söküm makinesi
Patates söküm makinesi
Pülverizatör
Sap parçalama makinesi
Sap toplamalı saman makinesi
Silaj makinesi
Sıra arası çapa makinesi
Su ürünlerinde buzlama makinesi
Su ürünleri için kuluçka dolabı
Süt sağım ünitesi ve soğutma tankı
Süt analiz cihazı
Tambur filtre
Taş toplama makinesi
Tarım römorkları
Toprak frezesi
Yem hazırlama makinesi
Zeytin hasat makinesi
NOT: Uygulamaya ilişkin detaylar 10.05.2014 tarih ve 28996 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan “Kırsal Kalkınma Yatırımlarının Desteklenmesi
Programı Kapsamında Makine ve Ekipman Alımlarının Desteklenmesi Hakkında Tebliğ’de (Tebliğ No: 2014/10)” yer almaktadır.
ORDU İLİ TARIMSAL YATIRIM REHBERİ
sam
IPARD KAPSAMINDA VERİLEN AB HİBE DESTEKLERİ
UYGULAYICI KURUM: TARIM VE KIRSAL KALKINMAYI DESTEKLEME KURUMU
(TKDK)
TEDBİR ADI
101-1 Süt üreten tarımsal işletmelere yatırım
101-2 Et üreten tarımsal işletmelere yatırım
 Bütçe Kalemi-1 (Kırmızı et)
 Bütçe Kalemi-2 (Kanatlı eti)
103-1 Süt ve süt ürünlerinin işlenmesi ve pazarlanması
 Bütçe Kalemi-1 (Süt işleme tesisleri)
 Bütçe Kalemi-2 (Süt toplayan üretici örgütleri)
103-2 Et ve et ürünlerinin işlenmesi ve pazarlanması
 Bütçe Kalemi-1 (Kırmızı et işleme ve pazarlama)
DESTEĞE ESAS
HARCAMA
LİMİTLERİ
(EN AZ-EN FAZLA)
(AVRO)
15.000 - 1.000.000
DESTEK
ORANI
(%)
20.000 - 1.000.000
15.000 - 500.000
50-65
50-65
50.000 - 3.000.000
25.000 - 1.000.000
50
50
30.000 - 3.000.000
50
50-65
sam
ORDU İLİ TARIMSAL YATIRIM REHBERİ
TEDBİR ADI
 Bütçe Kalemi-2 (Kanatlı eti işleme ve pazarlama)
103-3 Meyve ve sebzelerin işlenmesi ve pazarlanması
103-4 Su ürünlerinin işlenmesi ve pazarlanması
302-1 Çiftlik faaliyetlerinin çeşitlendirilmesi ve
geliştirilmesi
302-2 Yerel ürünlerin ve mikro işletmelerin geliştirilmesi
302-3 Kırsal turizm
302-4 Kültür balıkçılığının geliştirilmesi
DESTEĞE ESAS
HARCAMA
LİMİTLERİ
(EN AZ-EN FAZLA)
(AVRO)
30.000 - 3.000.000
50.000 - 1.250.000
50.000 - 1.500.000
5.000 - 250.000
10.000 - 400.000
15.000 - 500.000
15.000 - 400.000
DESTEK
ORANI
(%)
50
50
50
50
50
50
50
ORDU İLİ TARIMSAL YATIRIM REHBERİ
sam
TARIMSAL KREDİLER
UYGULAYICI KURUM: ZİRAAT BANKASI, TARIM KREDİ KOOPERATİFLERİ
2014 YILI DÜŞÜK FAİZLİ YATIRIM ve İŞLETME KREDİSİ UYGULAMALARI
İNDİRİM ORANI (%)
Yatırım
İşletme Dönemi
Dönemi
/Kredisi
KREDİ KONULARI
Kredi Üst
Limiti(TL)
HAYVANSAL ÜRETİM KONULARI
Damızlık süt sığırı
yetiştiriciliği
Yaygın hayvansal
üretim
Damızlık
Büyükbaş Hayvan
Küçükbaş Hayvan
750.000 TL'ye kadar
750.001-5.000.000 TL
5.000.001-20.000.000 TL
50.000 TL'ye kadar
50.001-500.000 TL
Etçi sığır yetiştiriciliği
Düve yetiştiriciliği
Yetiştiriciliği
Besiciliği
Yetiştiriciliği
Besiciliği
Arıcılık
Kanatlı sektörü
Kanatlı sektörü damızlık yetiştiriciliği
Su ürünleri yetiştiriciliği
Su Ürünleri
Su ürünleri avcılığı
100
75
50
50
25
100
100
50
50
100
100
50
50
100
100
50
50
50
25
50
25
100
100
25
50
100
50
50
25
100
50
25
20.000.000
500.000
7.500.000
7.500.000
3.000.000
5.000.000
5.000.000
1.500.000
1.500.000
3.000.000
7.500.000
5.000.000
2.000.000
ORDU İLİ TARIMSAL YATIRIM REHBERİ
sam
2014 YILI DÜŞÜK FAİZLİ YATIRIM ve İŞLETME KREDİSİ UYGULAMALARI
İNDİRİM ORANI (%)
KREDİ KONULARI
Yatırım
Dönemi
İşletme Dönemi
/Kredisi
Kredi Üst
Limiti (TL)
BİTKİSEL ÜRETİM KONULARI
Kontrollü örtüaltı
tarımı
750.000 TL'ye kadar
50
50
750.001 -5.000.000 TL
50
25
5.000.001 -10.000.000 TL
25
25
50.000 TL'ye kadar
50
50
50.001 - 500.000 TL
25
25
Çok yıllık yem bitkisi üretimi
100
75
2.500.000
Yurt içi sertifikalı tohum, fide, fidan üretimi
100
100
10.000.000
Yurt içi sertifikalı tohum, fide kullanımı
50
50
Yurt içi sertifikalı fidan kullanımı
Süs bitkisi üretimi
İyi tarım/Organik tarım uygulamaları
50
50
50
50
50
50
1.000.000
5.000.000
2.500.000
5.000.000
Yaygın bitkisel
üretim
10.000.000
500.000
ORDU İLİ TARIMSAL YATIRIM REHBERİ
sam
2014 YILI DÜŞÜK FAİZLİ YATIRIM ve İŞLETME KREDİSİ UYGULAMALARI
İNDİRİM ORANI (%)
KREDİ KONULARI
Yatırım
Dönemi
İşletme Dönemi
/Kredisi
Kredi Üst
Limiti (TL)
MUHTELİF KONULAR
Tarımsal mekanizasyon
50
50
1.500.000
Modern basınçlı sulama
100
100
1.500.000
Arazi alımı
Diğer üretim konulan
25
25
25
25
500.000
500.000
TARIMSAL AMAÇLI KOOPERATİFLERİN ÜRETİM KONULARI
Damızlık Süt Sığırı Yetiştiriciliği
100
75
7.500.000
Büyükbaş Hayvan Besiciliği
75
50
5.000.000
Küçükbaş Hayvan Besiciliği
100
75
5.000.000
Kontrollü Örtü Altı Tarımı
75
75
7.500.000
Su Ürünleri Avcılığı
Tarımsal Ürünler İşleme, Paketleme, Depolama
Tesisi
75
75
3.000.000
75
50
5.000.000
sam
ORDU İLİ TARIMSAL YATIRIM REHBERİ
YATIRIM TEŞVİKLERİ
UYGULAYICI KURUM: EKONOMİ BAKANLIĞI, Teşvik Uygulama ve Yabancı Sermaye
Genel Müdürlüğü
GENEL AÇIKLAMALAR
İlgili Mevzuat
 19.06.2012 tarih ve 28328 Sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan “Yatırımlarda Devlet
Yardımları Hakkında Karar”
 20.06.2012 tarih ve 28329 Sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan “Yatırımlarda Devlet
Yardımları Hakkında Kararın Uygulanmasına İlişkin Tebliğ (Tebliğ No: 2012/1)”
Sabit yatırım tutarı ve asgari kapasite
 Yatırımların destek unsurlarından yararlanabilmesi için asgari sabit yatırım tutarının; 1 inci
ve 2 nci bölgelerde birmilyon Türk Lirası, 3 üncü, 4 üncü, 5 inci ve 6 ncı bölgelerde ise
beşyüzbin Türk Lirası olması gerekir. Ayrıca, yatırımların asgari kapasite, sabit yatırım
tutarı ve diğer şartları sağlaması da gerekir.
 Finansal kiralama yöntemiyle yapılacak yatırımlarda finansal kiralamaya konu makine ve
teçhizata ait toplam tutarın, her bir finansal kiralama şirketi için asgari ikiyüzbin Türk Lirası
olması gerekir.
 Teşvik belgesi kapsamında yatırım harcaması olarak kabul edilen maddi olmayan duran
varlıkların (marka, lisans, know-how vb.) oranı, teşvik belgesinde kayıtlı toplam sabit
yatırım tutarının yüzde ellisini aşamaz.
sam
ORDU İLİ TARIMSAL YATIRIM REHBERİ
Müracaat
 Teşvik belgesi müracaatları, Ekonomi Bakanlığına yapılır. Ancak, genel teşvik uygulamaları
kapsamında yer alan ve sabit yatırım tutarı onmilyon Türk Lirasını aşmayan, tebliğle
belirlenecek yatırımlar için yatırımcının tercihine bağlı olarak yatırımın yapılacağı yerdeki
yerel birimlere de müracaat edilebilir.
Teşvik belgesi
 Yatırımların destek unsurlarından yararlanabilmesi için, projenin uygun görülmesi ve teşvik
belgesi düzenlenmesi gerekir.
Diğer desteklerden yararlanma
Bu kapsamdaki destek unsurlarından yararlanan yatırım harcamaları, diğer kamu kurum ve
kuruluşlarının desteklerinden yararlanamaz. Ancak, diğer kamu kurum ve kuruluşlarının sadece
sübvansiyonlu kredi desteğinden yararlanan yatırımlar, bu Karar kapsamında faiz desteği dışındaki
diğer destek unsurlarından yararlandırılabilirler.”
Tarım sektörüne ilişkin değerlendirme
 Tarım Sektörüne yönelik yatırımlar, “Genel Teşvik Sistemi” ve “Bölgesel Teşvikler”den
yararlanabilir.
sam
ORDU İLİ TARIMSAL YATIRIM REHBERİ
GENEL TEŞVİK SİSTEMİ

Bölge ayrımı yapılmaksızın, belirlenen asgari sabit yatırım tutarı şartı ile diğer Tebliğ şartlarını sağlayan
Tarımsal yatırımlar, Genel Teşvik Sistemi kapsamında;
 Gümrük Vergisi Muafiyeti
 KDV İstinası desteğinden faydalanılabilir.

Ayrıca, Bölgesel Teşvik Sistemi kapsamında teşvik belgesi düzenlenebilecek olan yatırımlar için talep
edilmesi halinde Genel Teşvik Uygulamaları çerçevesinde belge düzenlenebilir.

Genel teşvik sistemi kapsamında teşvik edilemeyecek yatırımlar:
o Un, irmik (makarna imalatı ile entegre irmik yatırımları ve mısır irmiği yatırımları hariç), yem (balık
unu, balık yağı, balık yemi ve entegre hayvancılık üretimi içindeki yem üretimi hariç), mısır nişastası
ve nişasta bazlı şeker.”
o Dışarıya yemek hizmeti sunan işletmeler (hazır yemek).
o Küp şeker.
o 5 dekarın altındaki seracılık yatırımları.
o Bitkisel üretim (5 dekar ve üstü seracılık yatırımları, kültür mantarı yetiştiriciliği ve entegre
hayvancılık yatırımları içerisindeki yem bitkileri yetiştiriciliği hariç).
o Bölgesel uygulamalar kapsamında teşvik edilecek entegre hayvancılık yatırımları ve şartlı
desteklenecek hayvancılık yatırımları dışındaki hayvancılık yatırımları.
o 5 ton/gün ve altında üretim kapasitesine sahip süt işleme yatırımları.
Teşviki belirli şartlara bağlı yatırım konuları:
o Süt yönlü büyükbaş entegre yatırımlarında asgari 150 büyükbaş,
o Et yönlü büyükbaş entegre yatırımlarında asgari150 büyükbaş,
o Damızlık büyükbaş entegre hayvan yetiştiriciliğinde (et/süt yönlü) asgari150 büyükbaş/dönem,
o Kanatlı entegre yatırımlarında 100.000 adet/dönem,
o Süt ve et yönlü küçükbaş entegre yatırımlarında (damızlık dahil) 1.000 küçükbaş dönem şartı aranır.

ORDU İLİ TARIMSAL YATIRIM REHBERİ
sam
BÖLGESEL TEŞVİKLER
Ordu ilinde Bölgesel Teşvikler Kapsamında Desteklenen Tarımsal Sektörler
BÖLGESEL TEŞVİKLERDEN
YARARLANACAK SEKTÖRLER
ASGARİ YATIRIM TUTARLARI VEYA
KAPASİTELERİ
Entegre hayvancılık yatırımları (entegre
damızlık hayvancılık yatırımları dahil)*
500 Bin TL
Gıda ürünleri ve içecek imalatı**
1 Milyon TL
Su ürünleri yetiştiriciliği (Balık yavrusu
ve yumurtası üretimi dahil)
500 Bin TL
Soğuk hava deposu hizmetleri
500 metrekare
Lisanslı depoculuk
1 Milyon TL
Seracılık
10 Dekar
*Süt yönlü büyükbaş entegre yatırımlarında 300 büyükbaş, et yönlü büyükbaş entegre yatırımlarında 500
büyükbaş/dönem, damızlık büyükbaş entegre yatırımlarında 300 büyükbaş, damızlık küçükbaş entegre yatırımlarında
1.000 küçükbaş, süt ve et yönlü küçükbaş entegre yatırımlarında 1.000 küçükbaş/dönem ve kanatlı entegre
yatırımlarında 200.000 adet/dönem asgari kapasite şartı aranır (damızlık kanatlı entegre yatırımlarında kapasite şartı
aranmaz).
**Gıda ürünleri ve içecek imalatı yatırımlarından "makarna, makarna ile entegre irmik yatırımları, şehriye, kuskus,
yufka, kadayıf, pirinç, ev hayvanları için hazır yem, balık unu, balık yağı, balık yemi, ekmek, rakı, bira, kuruyemiş,
turşu, linter pamuğu, çay, fındık kırma/kavurma, hazır çorba ve et suları ve müstahzarları üretimleri ile tahıl ve
baklagil tasnif ve ambalajlanması" yatırımları bölgesel teşviklerden yararlanamaz.
ORDU İLİ TARIMSAL YATIRIM REHBERİ
sam
Ordu ilinde Bölgesel Teşvik Kalemleri
DESTEK UNSURLARI
31.12.2014 tarihine kadar
başlanılan yatırımlar
GÜMRÜK VERGİSİ MUAFİYETİ
KDV İSTİSNASI
VERGİ İNDİRİMİ
Yatırıma Katkı Oranı (%)
Vergi İndirim Oranı (%)
SİGORTA PRİMİ İŞVEREN HİSSESİ DESTEĞİ
Desteğin Uygulama Süresi
Desteğinin Sabit Yatırım Tutarına Oranı (%)
YATIRIM YERİ TAHSİSİ
FAİZ DESTEĞİ
TL Kredisi
Dövize Endeksli Kredi/Döviz Kredisi
01.01.2015 tarihinden
itibaren başlanılan
yatırımlar
TÜM SEKTÖRLERDEKİ TEŞVİK BELGELİ
YATIRIMLAR
TÜM SEKTÖRLERDEKİ TEŞVİK BELGELİ
YATIRIMLAR
40
80
30
70
7 yıl
6 yıl
35
TÜM SEKTÖRLERDEKİ TEŞVİK BELGELİ
YATIRIMLAR
5 puan
2 puan
sam
ORDU İLİ TARIMSAL YATIRIM REHBERİ
BÖLGESEL TEŞVİK KALEMLERİNE İLİŞKİN AÇIKLAMALAR
Gümrük Vergisi Muafiyeti: Yatırım Teşvik Belgesi kapsamında yurt dışından temin edilecek yatırım malı
makine ve teçhizat için gümrük vergisinin ödenmemesi şeklinde uygulanır.
KDV İstisnası: Yatırım Teşvik Belgesi kapsamında yurt içinden ve yurt dışından temin edilecek yatırım malı
makine ve teçhizat için katma değer vergisinin ödenmemesi şeklinde uygulanır.
Vergi İndirimi: gelir veya kurumlar vergisinin, yatırım için öngörülen katkı tutarına ulaşıncaya kadar indirimli
olarak uygulanmasıdır.
Sigorta Primi İşveren Hissesi Desteği: Yatırım Teşvik Belgesi kapsamı yatırımla sağlanan ilave istihdam için
ödenmesi gereken sigorta primi işveren hissesinin asgari ücrete tekabül eden kısmının belirli bir süre Bakanlıkça
karşılanmasıdır.
Yatırım Yeri Tahsisi: Yatırım Teşvik Belgesi düzenlenmiş bölgesel desteklerden yararlanacak yatırımlar için
Maliye Bakanlığınca belirlenen usul ve esaslar çerçevesinde yatırım yeri tahsis edilebilir.
Faiz Desteği: Yatırım Teşvik Belgesi kapsamında kullanılan en az bir yıl vadeli krediler için sağlanan bir
finansman desteğidir. Teşvik belgesinde kayıtlı sabit yatırım tutarının %70’ine kadar kullanılan krediye ilişkin
ödenecek faizin veya kâr payının belli bir kısmı Bakanlığımızca karşılanmaktadır.
sam
ORDU İLİ TARIMSAL YATIRIM REHBERİ
BİR ALT BÖLGE DESTEĞİNDEN FAYDALANMA
Bölgesel teşvik uygulamaları kapsamında teşvik belgesi düzenlenen yatırımlar, aşağıdaki
şartlarından en az birini sağlaması durumunda vergi indirimi ve sigorta primi işveren hissesi desteği
açısından bulundukları bölgenin bir alt bölgesinde sağlanan oran ve sürelerde bu desteklerden
yararlanabilir.
Sağlanması gerekli şartlar
 Yatırımın Organize Sanayi Bölgesinde gerçekleştirilmesi,
 Yatırımın aynı sektörde faaliyet gösteren en az beş gerçek veya tüzel kişinin ortağı olduğu
yatırımcı tarafından gerçekleştirilmesi ve ortak faaliyet gösteren alanda entegrasyonu
sağlayacak bir yatırım olması.
sam
ORDU İLİ TARIMSAL YATIRIM REHBERİ
KALKINMA AJANSLARI TARAFINDAN DESTEKLENEN ALANLAR
UYGULAYICI KURUM: DOĞU KARADENİZ KALKINMA AJANSI
Kalkınma Ajansları, Kalkınma Ajansı Yönetim Kurulunun kararlaştırdığı ve Kalkınma
Bakanlığının onayladığı Çalışma Programı ve Bütçe doğrultusunda hazırlanan ve finanse edilen
Mali Destek Programları kapsamında tarım sektörüne de destek sunabilmektedirler.
Bu programlar kapsamında, destek için öncelikli alanlar, örnek proje konuları ve
başvuru koşulları Ajansların web-sitelerinde ilan edilmekte ve Başvuru rehberlerinde
ayrıntılı bilgiler yer almaktadır.
Kalkınma Ajansları, detayları yıllık çalışma programında ve başvuru rehberinde açıkça
belirtilmek kaydıyla;
 Yerel idarelere,
 Üniversitelere,
 Kamu kurum ve kuruluşlarına,
 Kamu kurumu niteliğinde meslek kuruluşlarına,
 Sivil toplum kuruluşlarına,
 Kâr amacı güden işletmelere,
 Kooperatif ve birliklere,
 Gerçek ve tüzel kişilere, proje veya faaliyetleri için “Kalkınma Ajansları Proje ve Faaliyet
destekleme Yönetmeliği’nde belirtilen usul ve esaslar dâhilinde “mali ve teknik” olmak
üzere iki konuda destek sağlanmaktadır.
ORDU İLİ TARIMSAL YATIRIM REHBERİ
sam
Mali Destek Türleri:
Doğrudan Finansman Desteği
Doğrudan finansman desteği, ajansın esas itibarıyla proje teklif çağrısı yöntemiyle kullandırdığı
desteklerden oluşur. Ancak ajans istisnai olarak, proje teklif çağrısı yapmaksızın ve proje
hazırlığı konusundaki yükümlülüklerinden bazılarını hafifletmek veya proje hazırlık sürecini
doğrudan yönetmek suretiyle, doğrudan faaliyet desteği ve güdümlü proje desteği şeklinde de
doğrudan destek sağlayabilir. Bu destek 3 şekilde sağlanır; “Güdümlü Proje Desteği”,
“Doğrudan Faaliyet Desteği” ve “Proje Teklif Çağrısı”
Faiz Desteği
Faiz desteği, kâr amacı güden gerçek ve tüzel kişilerin başvuru rehberinde belirtilen nitelikteki
projeleri için, ilgili aracı kuruluşlardan alacakları krediler karşılığında ödeyecekleri faiz
giderlerinin, Ajans tarafından karşılanmasını öngören karşılıksız yardımdır.
Faizsiz Kredi Desteği
Faizsiz kredi desteği, ajans tarafından kâr amacı güden gerçek ve tüzelkişilerin başvuru
rehberinde belirtilen nitelikteki projeleri için, ilgili aracı kuruluşlar eliyle kredi verilmesini ve
bu mali desteğin bu Yönetmelikte belirtilen usul ve esaslar dahilinde ajansa faiz ödenmeksizin
taksitler halinde geri ödenmesini öngören karşılıksız yardımdır.
Faizsiz kredi desteğinde, yararlanıcıya sözleşme tarihinden itibaren en az üç ay geri ödemesiz
dönem tanınır ve geri ödeme işlemleri, sözleşme tarihinden itibaren en fazla dört yıl içinde
tamamlanır.
ORDU İLİ TARIMSAL YATIRIM REHBERİ
sam
KOSGEB HİZMET VE DESTEKLERİ
Desteklenen Sektörler
1- Madencilik ve taş ocakçılığı
2- İmalat
3- Elektrik, gaz, buhar ve iklimlendirme üretimi ve dağıtımı
4- Su temini; kanalizasyon, atık yönetimi ve iyileştirme faaliyetleri
5- İnşaat
6- Toptan ve perakende ticaret; motorlu kara taşıtlarının ve motosikletlerin onarımı
7- Ulaştırma ve depolama
8- Konaklama ve yiyecek hizmeti faaliyetleri
9- Bilgi ve iletişim
10- Mesleki, bilimsel ve teknik faaliyetler
11- İdari ve destek hizmet faaliyetleri
12- Kültür, sanat, eğlence, dinlence ve spor
13- Diğer hizmet faaliyetleri
ORDU İLİ TARIMSAL YATIRIM REHBERİ
sam
Destek Programları
1234567-
Genel Destek Programı
Ar-ge, İnovasyon ve Endüstriyel Uygulama Programı
Kobi Proje Destek Programı
Girişimcilik Destek Programı
Tematik Destek Programı İşbirliği-Güçbirliği Destek Programı
Gelişen İşletmeler Piyasası Kobi Destek Programı
Finansman Destekleri (Kredi Faiz)
Kosgeb Hizmet ve Destekleri Veri Tabanına Kayıt
Bir işletmenin KOSGEB Desteklerinden yararlanabilmesi için öncelikle veri tabanına kayıt olması
gerekmektedir. Veri tabanına kayıt işlemleri için http:\\www.kosgeb.gov.tr adresinden “E-KOBİ”
tıklanıp KOSGEB’ e ilk kayıt linkini seçip işletmeye ait bilgiler girilir kaydedilip sonraki sayfada
KOBİ Bilgi Beyannamesi doldurulur.
sam
ORDU İLİ TARIMSAL YATIRIM REHBERİ
DİĞER TARIMSAL YATIRIM DESTEKLERİ
GAP, DAP, KOP, DOKAP İLLERİNDE HAYVANCILIK YATIRIMLARININ
DESTEKLENMESİ PROGRAMI
UYGULAYICI KURUM: GIDA TARIM VE HAYVANCILIK BAKANLIĞI, Hayvancılık Genel
Müdürlüğü
GAP, kapsamındaki Adıyaman, Batman, Diyarbakır, Gaziantep, Kilis,
Mardin, Siirt, Şanlıurfa ve Şırnak; DAP kapsamındaki Ağrı, Ardahan, Bingöl,
Bitlis, Erzincan, Elazığ, Erzurum, Hakkari, Iğdır, Kars, Malatya, Muş, Tunceli,
Van; DOKAP kapsamındaki Samsun, Ordu, Giresun, Trabzon, Rize, Artvin,
Bayburt ve KOP kapsamındaki Konya, Karaman, Niğde, Aksaray illerinde
DESTEK KAPSAMI
Büyükbaş için en az 10 baş anaç, en çok 49 baş kapasiteli, Küçükbaş için en
az 100 baş anaç, en çok 200 baş kapasiteli yeni ahır ve ağıl yapımı, tadilatı ve
kapasitelere uygun damızlık erkek materyal (boğa, koç, teke) alımına hibe
desteği uygulanır.
KİMLER
Gerçek ve Tüzel kişiler
BAŞVURABİLİR
 İNŞAAT
Yeni İnşaat veya Tadilat
: %50
YATIRIM KONULARI
 HAYVAN ALIMI
VE DESTEK ORANI
Damızlık boğa, koç ve teke alımı : %80
Hibe Desteği Programı 2014- 2018 yılları arasında uygulanır.
Not: Uygulamaya ilişkin detaylar 05.07.2014 tarih ve 29051 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan
2014/28 sayılı Tebliğ’de mevcuttur.
sam
ORDU İLİ TARIMSAL YATIRIM REHBERİ
DOKAP-TARIM PROJESİ
(Doğu Karadeniz Bölgesinde Küçük Ölçekli Çiftçilerin Yaşam Seviyelerinin İyileştirilmesi
Projesi)
UYGULAYICI KURUM: GIDA TARIM VE HAYVANCILIK BAKANLIĞI
Projenin amacı: Çiftlik Geliştirme metodunu 6 proje ilindeki küçük ölçekli çiftçilere yaymak ve
model alandaki küçük ölçekli çiftçilerin gelirlerini artırmak.
Proje iç bütçeden devam etmektedir.
Projenin Ana Faaliyet Konuları: Ek gelir kaynaklarına ait üretim tekniklerinin belirlenmesi: 1) yarı
turfanda çilek yetiştiriciliği, yüksek rakımlı yerlerde çilek yetiştiriciliği, çeşit denemeleri, 2) düşük maliyetli
seraların kurulması, 3) mavi yemiş (likarba) yetiştiriciliği, 4) ot silajının hazırlanması, 5) ürün yetiştiriciliği
takvimleri hazırlanması, 6) yeni ürün yetiştiriciliği ve 7) peyzaj amaçlı fidan yetiştiriciliği Çiftlik durumunun
göz önünde bulundurulmasıyla ek gelir kaynaklarının kombinasyon modellerinin incelenmesi Çiftlik analizi,
pazar araştırması, ek gelir kaynaklarının uygun üretim tekniği ve çoklu tarımın planlanmasına yönelik
kitapçıkların hazırlanması, Model ve yayım alanlarındaki proje personeline yönelik eğitimlerin (Japonya’ da)
uygulanması, Model ve yayım alanlarındaki çiftçilerin örgütlenmesi, Çoklu tarımın model alanlara
tanıtılması, Kadın çiftçilerin örgütlenmesi, Kadın gruplarına ek gelir faaliyetlerinin tanıtılması, Çiftçilere
yönelik çalışma gezilerinin düzenlenmesi, Yayım alanlarının seçimi, Çiftlik geliştirme planının hazırlanması
ve uygulanması, Kıdemli Gönüllü Japon Uzman ile sebzecilik ağırlıklı olmak üzere Japonya’daki bitkisel
üretimde yeni uygulamaların proje alanında tatbik edilmesi.
Not: Projenin uygulama detayları için İl Gıda Tarım ve Hayvancılık Müdürlüklerine başvurulması
gerekmektedir.
ORDU İLİ TARIMSAL YATIRIM REHBERİ
sam
İletişim Bilgileri
 Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı - Tarımsal Yatırımcı Danışma Ofisi (TARYAT)
Adres: Eskişehir Yolu 9. Km Yeni Bina 14.Kat Lodumlu / ANKARA
Tel: 0 (312) 258 84 52 0 (312) 258 84 09
Faks: 0 (312) 258 85 16
Web: www.taryat.gov.tr
E-posta: [email protected]
 Ekonomi Bakanlığı- Teşvik Uygulama ve Yabancı Sermaye Genel Müdürlüğü
Adres: İnönü Bulvarı No:36 06510 Emek / ANKARA
Tel: 0 (312) 444 63 63
Web: www.ekonomi.gov.tr
E-posta: [email protected]
 Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı–Ordu İl Müdürlüğü
Adres: PK 52200 Akyazı Mah. Merkez/ORDU
Tel: 0 (452) 233 95 30 (4 Hat)
Faks: 0 (452) 233 95 39
Web : www.ordutarim.gov.tr
E-posta: [email protected]
sam
ORDU İLİ TARIMSAL YATIRIM REHBERİ
 Tarım ve Kırsal Kalkınmayı Destekleme Kurumu- Ordu İl Koordinatörlüğü
Adres: Akyazı Mah. 793 Sokak. No:18 Merkez/ORDU
Tel: 0(452) 212 13 48
Faks: 0(452) 212 38 63
 Ordu Valiliği
Adres: Saray Mah. Hükümet Cad. No:1 52100 ORDU
Tel: 0 (452) 223 52 52
Faks: 0 (452) 223 14 43
Web : www.ordu.gov.tr
E-posta: [email protected]
 Doğu Karadeniz Kalkınma Ajansı (DOKA)
Adres: Gazipaşa Mah. Nemlioğlu Sok. Taksim Yokuşu No:3 TRABZON
Tel: : 0 (462) 321 36 52; 322 36 12
Faks: 0 (462) 274 36 52; 0 (462) 274 36 52
Web : www.doka.org.tr
E-posta: [email protected]

Küçük ve Orta Ölçekli İşletmeleri Geliştirme ve Destekleme İdaresi Başkanlığı (KOSGEB)
Adres: Abdülhak Hamit Cad. No:866 Altmışevler / MAMAK / ANKARA
Tel: 0 (312) 595 28 00
Faks: 0 (312) 368 07 15
sam
ORDU İLİ TARIMSAL YATIRIM REHBERİ
Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı
Strateji Geliştirme Başkanlığı
Stratejik Yönetim Daire Başkanlığı
TARIMSAL YATIRIMCI DANIŞMA OFİSİ
EYLÜL 2014