XIII. Uluslararası İzmir Tekstil ve Hazır Giyim Sempozyumu 2-5 Nisan 2014 KORONA PLAZMA İLE İŞLEM GÖRMÜŞ POLİESTER KUMAŞIN FİZİKSEL VE MEKANİKSEL ÖZELLİKLERİ Peiman Valipour1,*, Ramin Khajavi 2 , Sahar Belaj2, Shirin Nourbakhsh3 1 Textile Department, Ghaemshahr Branch, Islamic Azad University, Ghaemshahr, İran 2 Textile Department, South of Tehran Branch, Islamic Azad University, Tehran, İran 3 Textile Department, Shahre Rey Branch, Islamic Azad University, Tehran, İran [email protected] GİRİŞ Korona plazmalar polimerik yüzeylerin işlemleri için kullanılan çevre dostu yöntemlerdir. Bu yöntemler, kuru bir sistemde kimyasal ve su kullanmadan malzemenin esas özelliklerini değiştirmeden yüzey özelliklerini geliştirmektedirler. Tekstil lifleri ve kumaşlarına ıslanabilirlik, sürtünme, adhezyon, ışığın yansıması, su iticilik, kir çıkarma, baskı, boyama ve diğer terbiye işlemlerinin korona plazma teknolojisi ile geliştirilmesi göz önüne alınmıştır [1]. Korona plazma, iki elektrod arasına yüksek bir voltaj uygulandığı zaman gerçekleşmektedir. Bu elektrodlar tarafından üretilen elektronlar izolatöre doğru yüksek bir voltajla hızlandırılırlar. Elektronlar hava partikülleri ile çarpışmakta, ozon üretmekte ve substrata ulaşıp kimyasal bağları kopararak substrat üzerinde serbest radikaller oluşturmaktadırlar [2]. Bu çalışmada, poliester kumaşa farklı güç ve pasajlarda korona plazma uygulanmıştır. Korona plazma ile işlem görmüş kumaşların bazı özellikleri incelenmiştir. Kumaşların ıslanma süresi, hava geçirgenliği, mukavemet, boncuklanma, ağırlık azalması, kalınlık, yüzey morfolojisi özellikleri denemeler için seçilmiş özelliklerdir. METODLAR Örgü poliester kumaşa farklı güç ve pasajlarda (500 & 1000 w, 30, 50 & 70 korona plazma uygulanmıştır. Korona plazma ile işlem görmüş ve görmemiş kumaşların kalınlığı BS 25441987 standart test metoduna göre, İngiltere’de üretilmiş SDL kalınlık ölçme cihazı ile ölçülmüştür. Boncuklanma testi, ISO 12945-2 test metoduna göre, İran’dan Nasj Sanj tarafından yapılan Martindale ile ölçülmüştür. Korona ile işlem görmüş kumaşların ağırlık kaybı örnekler korona plazmadan önce ve sonra tartılarak belirlenmiştir. Kumaşların ıslanabilirlik süresi BS 4554 standart test metoduna göre ölçülmüştür. Kumaş yüzeyine bir büretten destile su damlatılmış, daha sonra damlanın ıslatma süresi kaydedilmiştir. Kopma mukavemeti ölçümü Testometric M500 25 CT kullanarak, hava geçirgenliği ise ASTM D737:2004 test metoduna göre yapılmıştır. Korona plazma ile işlem görmüş ve görmemiş poliester kumaşın yüzey morfolojisi taramalı elektron mikroskobu kullanarak (KYKY, model: EM 3200, Çin’de yapılmış), 2000 büyütmeli olarak ve hızlandırılmış 25kv’lık voltajda incelenmiştir. SONUÇLAR Kalınlık sonuçları Tablo 1’de verilmiştir. Korona ile işlem görmüş poliester kumaşların kalınlığında, lif yüzeyindeki havların uzaklaştırılmış olmasına bağlı olarak az bir düşüş 309 XIII. Uluslararası İzmir Tekstil ve Hazır Giyim Sempozyumu 2-5 Nisan 2014 görülmektedir. Bu özellik boncuklanma testlerinin sonuçlarında da, korona plazma işlemine bağlı olarak boncuklanma miktarının azalması nedeniyle görülmektedir. Korona plazma işlemi, kumaşların ağırlığını azaltmıştır. Bu azalma işlem görmüş kumaşta, 500w & 30 pasajda % 3.7, yüksek güç ve pasaj sayısında ise (1000w & 70 pasajda) % 4,01 ağırlık azalması olarak görülmektedir. Korona plazmanın neden olduğu yüzey aşındırma işlemi ve aşındırılan parçaların uzaklaşması ile ağırlık azalmaktadır. Tablo 1’de korona plazma ile işlem görmüş poliester kumaşın ıslanma süresinde ve ıslanabilirliğinde azalma olduğu görülmektedir. Tablo 1. Korona plazma ile işlem görmüş ve işlem görmemiş poliester kumaşların kalınlık, boncuklanma ve ağırlık kaybı sonuçları İşlem 500 W 1000W görmemiş 30 P 50 P 70 P 30P 50P 70P Kalınlık (mm) 0.52 0.5 0.51 0.49 0.49 0.47 0.46 Boncuklanma 3 2-3 2-3 3 2-3 3 2-3 Ağırlık Kaybı (%) 3.7 3.81 3.85 3.89 3.91 4.01 Hava Geçirgenliği 38.71 39.21 39.33 39.3 39.67 39.76 39.32 (ml/cm2) Islanma süresi (s) 16.7 12.9 12 10.7 10.2 9.5 8.3 Şekil 1’de korona plazma ile işlem görmüş ve işlem görmemiş poliester kumaşların kopma mukavemeti ve kopma anındaki uzaması görülmektedir. Korona plazma işlemi ve korona plazma pasajlarındaki artış kopma mukavemetini artırmakta ancak kopma anındaki uzamayı düşürmektedir. Yüksek enerji elektronları lifin yüzeyinde aşındırmayı yapabilmektedir böylece kopma mukavemeti ve uzamayı değiştirmektedir. Şekil 1. Korona plazma ile işlem görmüş ve görmemiş pamuklu kumaşların kopma mukavemeti (N/10) ve kopma anındaki uzama değerleri (mm) KAYNAKLAR [1] Nourbakhsh S, Ebrahimi I.: Different Surface Modification of Poly (Ethylene Terephthalate) and Polyamide 66 Fibers by Atmospheric Air Plasma Discharge and Laser Treatment: Surface Morphology and Soil Release Behavior , J Textile Sci Engg , 2. (2012) ,pp. 109. [2] Rouette HK.: Encyclopedia of Textile Finishing , Springer, Germany, (2001), 429. 310
© Copyright 2024 Paperzz