Case Report (Olgu Sunumu) DOI : 10.15197/sabad.4.1.14 Göğüs Hast Yoğun Bak Derg 2014;1(2): 82-84 J Chest Dis Crit Care Med 2014;1(2): 82-84 Iatrogenic Pneumothorax Following Fine Needle Aspiration Biopsy of Axillary Lymph Node Mehmet Oğuzhan Özyurtkan, Muharrem Çakmak ABSTRACT Iatrogenic pneumothorax is a well-known complication of some interventional procedures. Fine needle aspiration cytology is a standard procedure in the investigation of breast lumps and axillary lymph nodes. Iatrogenic pneumothorax following fine needle aspiration of axillary lymph nodes is extremely uncommon, and only two such cases have been reported in the English literature. Here in this paper, we presented a new case about this rare complication. Key words: Iatrogenic, Pneumothorax, fine needle aspiration Aksiller Lenf Nodu İnce İğne Aspirasyon Biyopsisi Sonrası Gelişen İyatrojenik Pnömotoraks ÖZET İyatrojenik pnömotoraks girişimsel işlemlerin bilinen bir komplikasyonudur. İnce iğne aspirasyon sitolojisi meme lezyonlarının veya aksiler lenf nodlarının incelenmesinde kullanılan standart bir yöntemdir. Ancak bu işlem sonrasında iyatrojenik pnömotoraks gelişmesi oldukça nadir bir durumdur ve literatürde buna uyan sadece iki vaka bildirilmiştir. Yazımızda bu oldukça nadir duruma bir örnek vaka sunulmaktadır. Anahtar Kelimeler: İyatrojenik, pnömotoraks, ince iğne aspirasyonu Giriş İyatrojenik pnömotoraks, subklaviyan arter kanülasyonu, interkostal sinir blokajı, iğne aspirasyonu, akciğer biyopsisi ve torasentez gibi bazı girişimsel yöntemlerin bilinen bir komplikasyonudur (1). İnce iğne aspirasyon (İİA) sitolojisi meme kitlelerinin ve aksiller lenf nodlarının incelenmesinde kullanılan standart bir işlemdir (2,3). İİA işlemi güvenli bir prosedürdür ve komplikasyon oranı oldukça düşüktür (2). Ancak, aksiller lenf nodu İİA sonrasında iyatrojenik pnömotoraks gelişmesi oldukça nadirFırat Üniversitesi Hastanesi Göğüs Cerrahisi Kliniği Elazığ, Türkiye Received: 23.09.2014, Accepted: 21.10.2014 dir ve bilgimiz dahilinde, İngiliz literatüründe sadece iki vaka bildirilmiştir (4,5). Yazıda aksiller lenf nodu İİA sonrası meydana gelen bu nadir komplikasyona örnek bir vaka sunulmuştur. Olgu Yirmi bir yaşındaki bayan hasta meme polikliniğine sağ aksiller bölgede ele gelen şişlik şikayetiyle başvurdu. Özgeçmiş ve soygeçmişinde belirgin bir özelliği olmayan hastada şişlik öncesi herhangi bir İletişim Yazarı: Mehmet Oğuzhan Özyurtkan Adres: Fırat Üniversitesi Hastanesi Göğüs Cerrahisi Kliniği Elazığ, Türkiye Telefon:5327709675 Fax:4242388096 e-mail: [email protected] Göğüs Hastalıkları ve Yoğun Bakım Dergisi 2014; 1 (2): 82-84 1 İyatrojenik pnömotoraks le olmaktadır (3). Aksiller lenf nodlarına yönelik İİA işlemi esnasındaki ana endişe lenf nodlarına yakın seyreden damar ve sinirlere zarar verilmesidir (2). Bu yöntemleri konu alan çeşitli yazılarda, damar ve sinir hasarı dışında bildirilmiş başka bir komplikasyon bulunmamaktadır (3,4,7,8). Resim 1: Hastanın akciğer grafisinde sağda pnömotoraks görülmektedir. enfeksiyon öyküsü de bulunmamaktaydı. Genel Cerrahi tarafından değerlendirilen hastaya aksiller ultrasonografi uygulandı. Sonucunda aksillada 20x7mm boyutlarında bir lenf nodu saptandı ve memede herhangi bir lezyona rastlanmadı. Hastaya aksiller lenf nodu İİA işlemi önerilip planlandı. Radyoloji tarafından işlem gerçekleştirilirken hastanın ani gelişen göğüs ağrısı ve nefes darlığı tariflemesi üzerine biyopsi işlemi yarıda kesildi. Nazal oksijen başlanan hastanın akciğer grafisinde sağda pnömotoraks saptandı ve hasta kliniğimize konsülte edildi. Akciğer grafisinde akciğerin çökme mesafesi 3cm’den az olduğundan pnömotoraks oranı küçük olarak kabul edildi (6). Nefes darlığı kötüleşme göstermeyen hasta takip amaçlı kliniğimize yatırıldı (Resim 1). Üç günlük takip ve oksijen tedavisi sonrasında pnömotoraksı düzelen hasta tam ekspanse bir akciğer ile taburcu edildi. Hastanın bir ay sonraki kontrolünde pnömotoraks saptanmadı. Tartışma Meme kanseri olan veya bu hastalıktan şüphelenilen hastalarda aksiller lenf nodunun durumu önemli bir prognoz kriteridir (7). Aksiller lenf nodlarının değerlendirilmesinde standart yöntem açık cerrahi biyopsidir, ancak bu işlem, aralarında lenfödem (%2-18), ağrı (%16-56), omuzda hareket kısıtlılığı (%4-45) ve kolda güçsüzlüğün (%19-35) sayılabileceği çeşitli komplikasyonlara sebep olabilmektedir (2). Günümüzde açık cerrahi biyopsiden büyük oranda uzaklaşılmıştır ve aksiller lenf nodlarının değerlendirilmesi sıklıkla ultrason eşliğinde yapılan core-biyopsi veya İİA sitolojisi yöntemleriy- 83 Journal of Chest Diseases and Critical Care 2014; 1 (2): 82-84 İyatrojenik pnömotoraks, subklaviyan arter kanülasyonu, interkostal sinir blokajı, iğne aspirasyonu, akciğer biyopsisi ve torasentez gibi bazı girişimsel yöntemlerin bilinen bir komplikasyonudur (1). Meme kitlelerine yönelik yapılan İİA işlemi sırasında nadiren de olsa iyatrojenik pnömotoraks meydana gelebilmektedir. Bu komplikasyon oranı kabaca 1/400-1/10000 arasında verilmiş ve literatürde en az 38 vaka bildirilmiştir (5). Bunun yanında aksiller lenf noduna yönelik yapılan İİA esnasında iyatrojenik pnömotoraks meydana gelmesi daha da nadir olup literatür taramasında bu durumla sadece iki kez karşılaşıldığı saptanmıştır (4,5). Yukarıda bahsettiğimiz bayan hasta, bilgimiz dahilinde, literatürdeki üçüncü vaka olmaktadır. Aksiller bölge, memeye göre, göğüs duvarına daha yakındır ve bu bölgedeki derin lenf nodları tam göğüs duvarı komşuluğunda bulunurlar. Bu yüzden aksillaya yönelik yapılan İİA sonrası iyatrojenik pnömotoraks gelişme ihtimalinin daha fazla olması ve literatürde daha çok vaka sunulmuş olması gerektiği düşünülebilir. Mayall ve Chang (5), memeye yönelik İİA işleminin aksillaya yönelik İİA işlemine göre oldukça daha fazla sayıda uygulandığı ve bu yüzden iyatrojenik pnömotoraks sayısının doğal olarak meme İİA işlemi sonrası daha yüksek görüldüğü şeklinde bir açıklamada bulunmuşlardır. Diğer yandan Gateley ve arkadaşları (4), aksiller İİA sonrası iyatrojenik pnömotoraksın gerçek insidansının doğru hesaplanamayacağını, çünkü İİA sonrasında akciğer grafisi çekilmesinin rutin bir prosedür olmadığını belirtmişlerdir. Ayrıca işlem sırasında hissedilen ağrının (pnömotoraks yüzünden) işlemin normal bir parçası görüldüğünden ileri tetkiklere genelde ihtiyaç duyulmadığını da eklemişlerdir. Klinisyenler aksiller lenf nodu İİA işlemi sonrası iyatrojenik pnömotoraks gelişmesinin oldukça nadir olmakla birlikte karşılaşılması mümkün bir komplikasyon olduğunu bilmelidirler. İşlem esnasında gelişen ağrı ve nefes darlığı varlığında hastalarına hemen bir akciğer grafisi çektirmeli ve bu olası komplikasyonu atlamamalıdırlar. Özyurtkan ve Çakmak 5. Çelik B, Şahin E, Nadir A, Kaptanoğlu M. Iatrogenic pneumothorax: etiology, incidence and risk factors. Thorac Cardiovasc Surg 2009; 57: 286-90. Mayall F, Chang B. Pneumothorax following fine needle aspiration (FNA) of small axillary lymph node. Cytopathology 1998; 9: 283-5. 6. Abe H, Schmidt RA, Sennett CA, Shimauchi A, Newstead GM. US-guided core needle biopsy of axillary lymph nodes in patients with breast cancer: why and how to do it. Radiographics 2007; 27: 91-9. Baumann MH, Strange C, Heffner JE, Light R, Kirby TJ, et al. Management of spontaneous pneumothorax: An American College of Chest Physicians Delphi Concensus statement. CHEST 2001; 119: 590-602. 7. Abe H, Schmidt RA, Kulkarni K, Sennett CA, Mueller JS, Newstead GM. Axillary lymph nodes suspicious for breast cancer metastasis: sampling with US-guided 14-gauge core-needle biopsy. Clinical experience in 100 patients. Radiology 2009; 250: 41-9. 8. Dixon JM, Anderson TJ, Lamb J, Nixon SJ, Forrest APM. Fine needle cytology in relationship to clinical examination and mammography in the diagnosis of a solid breast mass. Br J Surg 1984; 71: 593-6. Kaynaklar 1. 2. 3. Solon JG, Power C, Al-Azawi D, Duke D, Hill ADK. Ultrasound-guided core biopsy: an effective method of detecting axillary nodal metastases. J Am Coll Surg 2012; 214: 12-7. 4. Gateley CA, Maddox PR, Mansel RE. Pneumothorax: a complication of fine needle aspiration of the breast. BMJ 1991; 303: 627-8. Göğüs Hastalıkları ve Yoğun Bakım Dergisi 2014; 1 (2): 82-84 84
© Copyright 2024 Paperzz