Mimarlık ve Sanat Tarihi

Ders İzlencesi
2014-2015 Eğitim Yılı ve Dönemi
Program adı: MİMARİ RESTORASYON PROGRAMI
Dersin adı:
Mimarlık ve Sanat Tarihi
Dersin veriliş şekli: ,
Sözlü
Dersin genel içeriği:
Mimarlık tarihi kavramının ilk olarak ortaya
çıkışından bu yana, yapılar üzerinden tarih
okumasının farklı yöntemlerinin irdelenmesiyle
başlanacak derste, Dünya mimarlık tarihine
genel bir bakıştan sonra Anadolu odaklı bir
izlence takip edilecek. Birçok uygarlığın iç içe ve
yan yana yaşadığı, yeryüzünde geçmişi en eskiye
uzanan bu coğrafyadaki yapılar, Çatalhöyük’teki
ilk yerleşim örneklerinden Osmanlı’ya dek ele
alınarak, Anadolu’nun tarihi okunmaya
çalışılacak. Dünya’nın başka bölgelerinde eş
zamanlı olarak ne tür yapıların inşa edildiğini
görmek için paralel okumalara ve
karşılaştırmalara da yer verilecek. Yapı-insan
ilişkisinin kaçınılmaz olarak ön planda olacağı,
güç ilişkilerinin tarihi yönlendirişinin gözler
önüne serileceği bu okuma, İstanbul’daki Bizans
yapılarının yerinde incelenmesiyle de
desteklenecek.
Dersin verildiği sınıf:
Dersin türü (zorunlu/ seçmeli):
Dersin dili:
Derse ait sınav ve ödev sayısı:
Dersi veren öğretim görevlisi:
Nisa Semiz
Öğretim görevlisinin iletişim bilgileri:
[email protected]
Öğretim görevlisinin ofisi ve öğrencilerle
görüşme saatleri:
Perşembe, 19:00-20:00
Derse ait sınav ve ödev not ağırlığı: %
% 60 final sınavı, % 40 ara sınav
Derse devam zorunluluğu: %
% 70
STD201
Zorunlu
Türkçe
2 sınav
Haftalar
İşlenecek Konular/ Yapılacak
Etkinlikler
1
Tanışma, dersin tanıtımı.
2
İnsanın evrimi içinde mimarlığın yeri
ve gelişimi. Mimarlık tarihinin ve ilgili
kavramların irdelenmesi. Tarihmimarlık ilişkisi
3
Mimarlık tarihinde dönemler ve
paralellikler. Dünya mimarlık tarihine
genel bir bakış. İlk mimari anıtlar ve
bunlara eşlik eden olaylar
4
Anadolu’nun mimarlık tarihine genel
bir bakış. Klasik düzenler. Antik Yunan
uygarlıkları ve şehir devletleri.
Bizantion şehri
Roma uygarlığı ve mimarisi. Roma
şehirlerinin gelişimi ve Roma buluşu
mimari öğeler. Efes ve Bergama
şehirlerinin farklı katmanları
Bizans mimarlığına giriş: Hıristiyan
mimarlığı ve Konstantinopolis’in
oluşumu, 6. yy’a kadar gelişimi
İstanbul’daki erken dönem Bizans
eserlerini kapsayan gezi: Constantinus
Sütunu (Çemberlitaş), Sergios ve
Bachos Kilisesi (Küçük Ayasofya
Camisi), Yerebatan Sarnıcı,
Ayasofya, Arkeoloji Müzesi
Ara Sınav
Bizans Konstantinopolis’inin altın
çağı: Iustinianus dönemi, Karanlık
Çağlar ve İkonoklazma dönemi
5
6
7
8
9
10
İstanbul’da orta dönem Bizans
kiliseleri. Latin işgali
11
Geç dönem Bizans Mimarisi ve
Ortaçağ Avrupa mimarlığının
İstanbul’a uzandığı bölge: Galata
12
İstanbul’da Fener-Edirnekapı
Planlanan
Öğrenme Çıktıları
ve Alt Beceriler
Mimarlık tarihinin
kavramının
anlaşılması
Mimarlığın
insanın evrimi ve
gelişimindeki
yerinin
anlaşılması
Mimarlık
tarihinde
dönemlerin
anlaşılması ve ilk
mimari anıtların
tanınması
Anadolu’da
mimarinin
gelişiminin
anlaşılması
Roma uygarlığı ve
mimarisinin
tanınması
Bizans
mimarlığının
tanınması
Bizans
mimarlığının
tanınması
Bizans
Konstantinopolis’i
nin tanınması ve
mimari açıdan
öne çıkan
dönemlerin
anlaşılması
İstanbul’da Bizans
mimarisinin
gelişiminin
anlaşılması
İstanbul’da Bizans
mimarisinin
gelişiminin
anlaşılması
İstanbul’da Bizans
Dersin Kaynakları
Borden, Daniel, Elzanowski,
Jerzy, Taylor, Joni, Tuerk,
Stephanie, Architecture: A
World History,
Abrams, 2008.
Ching, Francis D. K.,
Jarzombek, Mark M.,
Prakash, Vikramaditya, A
Global History of
Architecture,
Hoboken, N.J. : J. Wiley &
Sons, 2006.
Davidson Cragoe, Carol,
Binalar Nasıl Okunur?,
İstanbul: YEM Yayın, 2012.
Dünden Bugüne İstanbul
Ansiklopedisi, İstanbul: Tarih
Vakfı Yurt Yayınları, 1994.
Düzgüner, Fırat, Iustinianus
Dönemi'nde İstanbul'da
Yapılar, İstanbul: Arkeoloji ve
Sanat Yayınları, 2004.
Fazio, Michael, A World
History of Architecture,
McGraw-Hill Professional,
2008.
Freely, John ve Çakmak,
Ahmet S., İstanbul’un Bizans
Anıtları, İstanbul: Yapı Kredi
Yayınları, 2005.
Freely, John, Classical Turkey,
London: Viking, 1990.
Freely, John, Galata: A Guide
to Istanbul's Old Genoese
Quarter, İstanbul: Arkeoloji
ve Sanat
Yayınları, 2000.
Freely, John, Saltanat Şehri
İstanbul, İstanbul: İletişim
Yayınları, 2009.
Freely, John, Türkiye
Uygarlıklar Rehberi, İstanbul:
YKY, 2008.
Gregory, Timothy E., Bizans
Tarihi, İstanbul: YKY, 2008.
Hasol, Doğan, Ansiklopedik
Mimarlık Sözlüğü, İstanbul:
YEM Yayın, 2010.
13
14
bölgesindeki orta ve geç dönem
Bizans eserlerini kapsayan gezi: Atik
Mustafa Paşa Camisi, Anemas
Zindanları, Tekfur Sarayı, Surlar,
Khora Kilisesi (Kariye Müzesi),
Pammakaristos Manastırı (Fethiye
Camisi)
Ortaçağ sonrası Avrupa mimarlık
tarihine genel bir bakış ve ana
üsluplar: Romanesk, gotik, rönesans,
barok, rokoko, neoklasik, vd.
Proje sunumları.
mimarisinin
gelişiminin
anlaşılması
Avrupa mimarlık
tarihinde
üslupların
anlaşılması ve
tanınması
İstanbul’da Bizans
mimari
eserlerinden
birinin mimari
açıdan
irdelenmesinin
sağlanması
Kuban, Doğan, Çağlar
Boyunca Türkiye Sanatının
Anahatları, İstanbul: YKY,
2004.
Kuban, Doğan, İstanbul Bir
Kent Tarihi, İstanbul: Tarih
Vakfı Yurt Yayınları, 2004.
Kuban, Doğan, Mimarlık
Kavramları, İstanbul: YEM
Yayın: 2010.
Mango, Cyril, Bizans
Mimarisi, Ankara, 2006.
Mango, Cyril, Byzantium: The
Empire of the New Rome,
London, 1980.
Mango, Cyril, The Oxford
History of Byzantium, ed. C.
Mango, Oxford: Oxford
University Press, 2002.
McEvedy, Colin, İlkçağ Tarih
Atlası, İstanbul: Sabancı
Üniversitesi Yayınları, 2004.
McEvedy, Colin, Ortaçağ
Tarih Atlası, İstanbul: Sabancı
Üniversitesi Yayınları, 2004.
Millingen, Alexander Van,
Konstantinopolis İstanbul,
Istanbul: Alkım Yayınevi,
2003.
Müller-Wiener, Wolfgang,
İstanbul’un Tarihsel
Topografyası, İstanbul: Yapı
Kredi Yayınları, 2007.
Wölfflin, Heinrich, Sanat
Tarihinin Temel Kavramları,
İstanbul: Remzi, 2005.
*Öğretim görevlileri, dersler başlamadan evvel ders izlencesinde değişiklik yapabilir.