KARACİĞER HİSTOLOJİSİ

Yrd.Doç.Dr.Sevda Söker
 Dıştan glisson kapsülü ile sarılmış olup,
insan vücudunun en büyük salgı bezi ve
organıdır.
 Hem endokrin hem de ekzokrin bir bezdir.
 Parankimadan oldukça zengindir.
Karaciğer
P.a.
Santral ven
P.a.
Kan dolaşımı
 K.c kan portal ven ( %75-80) ile

(Sindirim yolu,dalak ve pankreastan gelen kanı) : Özellikle
barsak duvarından gelen ve gıda maddelerinin emilimi ile
zenginleştirilmiş kanı karaciğere iletir.

Çöliak dal olan hepatik arter oksijenden zengin
kanın(%20- 25) ni ınterlobar arter ve ınterlobuler arter
ile portal alandan önce K.C e ulaştırır.

Portal ven ve hepatik arterin dallarından gelen kan K.C
lobçuklarının sinuzoidlerinde karışır.

Sinuzoid içindeki kan merkezi venülde toplanır(v.sentralise)
 Merkezi venüller birleşip---sublobuler veni oluşt.
 Kan hepatik venlerin ve toplayıcı venlerin yolunu
izleyerek V.cava ınf.geri döner.
 Sağ ve sol hepatik safra kanalları K.C’den
çıkar,birleşerek hepatik kanalı oluşt.
 Hepatik kanal ortak safra kanalını oluşt .sonra safra
kanalını safra kesesine bağlayan ince tüp şeklinde
cystic kanalı oluşt.
Karaciğer Kan Dolaşımı
A. Hepatika
 A.Hepatika interlobares
 A.Hepatika interlobülares
 Terminal Arteriol
Sinuzoitler
V. Sentralis
V. Sublobülaris
Toplayıcı venler
V. Hepatika
V. Kava İnferior
V. Porta
 V. Porta İnterlobares
 V. Porta İnterlobülares
Sinuzoitler
Karaciğerin Yapısal
Organizasyonu
1- Stroma:
 Kapsül
 İnterlobüler bağ
dokusu
2- Parankima:
 Hepatositler
 Karaciğerin büyük bir bölümü
“Periton zarı” ile kaplanmıştır.
 Bu zarın
 a) Tunika Seroza
b)Tunika Fibroza olmak
üzere iki önemli tabakası
bulunmaktadır.
 Tunika fibroza (Glisson kapsülü] porta
hepatisden içeri girer ve karaciğeri lobcuklara
ayırır.
 Lobcuklar altı köşelidirler. Bu lobcuklar arasına
uzanmış olan tunika fibroza, “Lobcuklar arası kapsül”
denilen yapıyı oluşturur.
Lobcuklar arası kapsül lobcukları çepeçevre sarmış
olmayıp, yalnız köşelerde bulunur.
Lobcuklar arası kapsülün içinden damarlar, sinirler ve
safra yolları geçer. (hılus)
Bu lobcuklar arası köşe bölgelerine “Kiernan aralıkları”
denilmektedir.
 Karaciğerin alt (visseral) yüzünde enine derin bir yarık görülür. Bu
açıklık karaciğer kapısı
 (porta hepatis) adı ile isimlendirilir. Buradan karaciğere önemli
oluşumlar girer ve çıkarlar.
 Bu yapılar şunlardır.
 ■ Vena portae
 ■ Arteria hepatica
 ■ Ductus hepaticus
 ■ Sinirler
 ■ Lemfa damarları
 Yukarıda verilen oluşumların yanısıra karaciğerin alt yüzünde
safra kesesi ve vena cava inferior'de
 kendilerine ait çukurluklarda bulunurlar.
 Vena porta ve arteria hepatika propria karaciğere
girdikten sonra çok sayıda dallara bölünürler.
Bu dallar Kiernan aralıklarına geldikten sonra lobcukların içine,
“ Remac plaklarının” arasına doğru uzanırlar.
Lobcukların içine girmiş olan bu dallar birleşip, yukarıda sözünü
ettiğimiz ven sinüzoidlerini oluştururlar.
 Vena porta, sindirim kanalından emilen besin
maddelerini içinde taşıyan özel bir toplardamar ağının
kanını taşımaktadır.
 Arteria hepatika propria ise bilinen atardamar kanıdır.
Hepatosit
 Fonk gören K.c hücresi
Nukleus tek sentrik.nadiren çift,
Koyu boyanan nukleus ,1-2 çekirdekçik

EM’da GER iyi gelişmiş(kan ve plazma proteinlerini üretir.)
AGER. Hücre aktivitesine göre fonk yapar.(Lipid ,PGLerin yapımı,
Toksik maddelerin detoksifikasyonu)
 Karaciğerin fonksiyonu ile safra yapılır.
Buradan, kendine ait bir takım yolları takip
ederek,
 safra karaciğerden dışarıya çıkar. Sağ ve sol
karaciğer loblarından gelen oldukça büyük
 safra yolları (ductus hepaticus dexter ve
sinister) karaciğer kapısında birleşirler.
 Böylece daha büyük safra kanalı (ductus
hepaticus communis) meydana gelir.
Hepatosit;
 Bağırsaklardan emilen besin maddeleri kan yoluyla bu
hücrelere gelerek vücüda yararlı hale getirilir.
 Bu işlemleri gerçekleştiren çok sayıda enzim bu
hücrelerde bulunur.
 ARTIK
maddeleri karaciğerden uzaklaştıran safra sıvısını
salgılar.
 . Bu sıvı, hücreler arasındaki özel kanallarla safra
kesesine ulaşır.
 Hepatosit bazolateral bölgesi mikrovillus çok ve disse
aralığına doğru..
 Dısse ralığındaki fazla sıvı hepatik lobülün dışında
bulunan Mall aralığında toplanır.

(Bazolateral bölgede kandan kaynaklanan maddelerin emilimine ve
plazma proteinlerinin salgılanmasına yardımcı) .
 Apikal bölge mikrovillusla çevrili girinti
şeklinde,ekzokrin safranın dışarı kaçışını engelleyen
tıkayıcı bağlantılarla kapatılmış safra kanalikülünü
çevreler.
Sinüzoitler
 Lümeni
düzensizdir.
 Lümeni kupffer ve
endotel hücreleri
döşer.
 Bazal laminaları
kopuntuludur.
 Ven sinüzoidlerinin duvarını, “Endotel” denilen
tek katlı yassı epitel hücreler oluşturmaktadır.
 Ven sinüzoidleri ile remac plakları arasında
kalan aralığa ise “Disse aralığı” denilmektedir.
 Disse aralıklarında ince lenf damarları
bulunmaktadır.
Remac plaklarını oluşturan karaciğer hücreleri
(hepatosit) arasında “Kupfer yıldız hücreleri’ denilen
hücreler de bulunmaktadır.
Bu hücreler fagositoz özelliğine sahiptirler ve
“Retiküloendo-telial sistemi”ne aittirler.
Kupfer yıldız hücreleri makrofaj fonk.sahiptir..
 Oksijen ve metabolik maddeler kapillerlerden disse
aralığını geçerek hepatositlere ulaşır.
 Kupfer hücresi endotelden ayrımı için Peroksidaz ile
(+)
Karaciğer
Kupffer hücresi
s
h
Karaciğer
s
h
isse aralığı
 Her bir remak plağını oluşturan karaciğer
hücrelerinin birbirine bakan komşu yüzleri
arasında bir aralık bulunmaktadır.

Bu aralığa “Safra kanalcıkları” denilmektedir. Çünkü karaciğer
hücreleri tarafından salgılanan safra, bu kanalcıklar içine
salgılanmaktadır.
Safra kanalcıklarının duvarı karaciğer hücreleri tarafından
oluşturulmaktadır.
Safra kanalcıkları, karaciğer içi safra kanallarına dökülürler
Karaciğer (SEM)
sin
h
h
Santral ven
sin
Safra kanalikülü
sin
Safra kanalları…
 Bu kanallar ise sonunda sağ ve sol “Hepatik duktus”
denilen iki büyük safra kanalını oluştururlar.
 Remac plakları arasındaki ven sinüzoidleri karaciğer
lobcuğunun merkezindeki “Vena sent-ralis”e dökülürler.
 Birçok vena sentralis ise birleşerek, “Vena
sublobularis” denilen toplardamarları oluştururlar.
 Bu damarların da birleşmesiyle “Vena hepatika” oluşur.
Vena hepatika karaciğeri porta hepatisde bırakarak,
vena kava inferiora açılır.
 Karaciğer içindeki bu özel kan dolaşımı
göz önüne alındığında, şu özellik göze
çarpar:
 Sindirim kanalında emilen besin maddelerini içeren
“Vena porta” kanı, karaciğere gelip, karaciğer hücreleri
tarafından çeşitli amaçlarla denetlenip, işlendikten
sonra vena kava inferiora, yani toplardamar sistemine
boşaltılır.
Karaciğer
upffer hücresi
Disse Aralığı
 Sinuzoit endotelinin bazal tarafı ile hepatositler
arasındaki mesafedir.
 Bu aralıkta yağ depolayan hücreler bulunur(İTO).
 Yağda eriyen Avit. Bu hücrelerde birikir.
 PIT HÜCRESİDE ratlarda gösterilmiş.
 Sinuzod boyunca kandaki belirli maddeler ve
oksijen bu aralıktan geçerek hepatosite ulaşır
Karaciğer (TEM)
Endotel
Sinüzoid
Disse aralığı
Mikrovillus
Karaciğer Lobülleri
A) Klasik Karaciğer
Lobülü
 Altıgen şeklindedir
 Merkezinde Vena
Sentralis yer alır.
 Köşelerde portal alan
bulunur.
 Kan akışı periferden
santrale,
 Safra akışı santralden
perifere doğrudur.
 K.c lobulunde hücreler arasında safra
kanalcıkları(ıntralobuler)
 Komşu lobullerin birleşme yerinde Glisson üçgeniportal alan (arterya hepatika,vena porta ve safra
kanalı)dalları olan arteriola ınterlobularis,vena
ınterlobularis,ductulı ınterlobularis ve lenf kapillerleri
Karaciğer, klasik lobül
ortal alan
Karaciğer
Hepatosit (Remark) kordonları
ve sinüzoidler
C.v.
Karaciğer
Hepatosit
kordonları
Portal alan
C.v.
Sinüzoidler
Karaciğer
hepatosit
s
C.v.
s
s
Karaciğer
.v.
B) PORTAL LOBÜL
 Üçgen şeklindedir
 Merkezde portal alan
bulunur.
 Köşelerde V. Sentralis
yer alır.
 Kan akışı sentralden
perifere,
 Safra akışı periferden
sentrale doğrudur.
Karaciğer, portal lobül
C.v.
Portal
alan
C.v.
C.v.
C) Hepatik Asinüs
 Baklava dilimi şeklindedir.
 İKİ santral ven arası yer
alan oval alan
 Merkezde interlobüler bağ
dokusu, uzun eksen
köşelerinde V. sentralis,
kısa eksen köşelerinde
portal alan yer alır.
 Hepatositler Zon-I, Zon-II
ve Zon-III şeklinde
tertiplenmiştir
 Zon 1,Oksijen ve besin maddelerinden en zengin
bölge
 Zon 2, Oksijen ve besin maddeleri açısından ara bölge
 Zon 3,Vena sentralise en yakın olan bölge
Karaciğer, hepatik asinus
P.a.
C.v.
C.v.
P.a.
Karaciğer
Portal alan
v. porta
dalı
a. hepatika
dalı
Safra duktusu
Karaciğer, portal alan
a. hepatica
all aralığı
Bağ dokusu
Lenf damarı
Safra duktusu
v. porta
Karaciğer, portal alan/portal triad
S. d.
V. porta
a.
a. hep.
hep.
Karaciğer, portal alan
KC FONKSİYONLARI
 • Metabolizma – KH, yağ ve protein
 • Sentez – Albümin, pıhtılaşma faktörleri
 • Sekresyon – Safra, safra asitleri, tuzlar ve pigment
 • Ekskresyon ve – Bilirubin, ilaç, toksinler, amonyum

Detoksifikasyon
 • Depo – Vitaminler, karbonhidratlar
Safra Yolları
İntrahepatik Safra Yolları
 Kanalikülü Biliferi,
 Hering Kanalları,
 Duktus Hepatikus İnterlobülaris.

Karaciğer tarafından yapılan
safrayı dışarıya ileten safra
yolları, porta hepatis'de
birleşerek ductus hepaticus
communis adı verilen kanalı
meydana getirirler.

Bu kanal, aşağıya ve birazda
sola doğru devam ederken;
safra kesesinden gelen, daha
ince diğer bir safra kanalıile
(ductus cysticus) birleşir.
Böylece daha da kalınlaşan
safra kanalı ductus
choledochus adını alır.

Ductus choledochus en
büyük safra kanalıdır.
.


Duodenum ve pankreas
başının arka yüzleri ile sıkı bir
komşuluk içinde aşağıya
doğru uzanan bu büyük safra
kanalı duodenum'un ikinci
bölümüne açılarak sonlanır.
Bazen dustus cholodechus,
pankreasın kanalı ile
birleşerek, tek bir kanal
halindede barsağa açılabilir.
Karaciğer (SEM)
Safra kanalikülü
Karaciğer, safra kanalikülleri (gümüşleme)
C. v.
Karaciğer
Safra kanalikülü
Ekstrahepatik Safra Yolları:
 Duktus Hepatikus Dekster ve
Sinister,.=D.commınus
 Duktus Sistikus,___
 Duktus Koledikus. D.pankreatisle
birleşir,AMPULLA VATERİYE AÇILIR
KAYNAKLAR
 Gartner LP, Hiatt JL. Color Textbook of Histology W.B.
Saunders Company, Philedelphia, 2006
 Junqueira LC, Carneiro J. Basic Histology, Text &
Atlas. Lange Medical Books McGraw-Hill, New York,
2003
 Tekelioğlu, M.: Genel Tıp Histolojisi, Beta Basım Yayım
Dağıtım A.Ş.Himaye-i Etfal Sk.No:13-15 Cağaloğlu /
İstanbul, 1993
 Ross M.H., Pawlina W., Histology A Text and Atlas,
Fourth Edition, Lippincott Williams & Wilkins Company,
Baltimore, 2006
 Young B, Heath JW. Wheater’s Functional Histology a
Text and Colour Atlas, 4th edn. Edinburgh, Churchill
Livingstone, 2000:133

Safra Kanalikülleri

ONAY BELGESİ - Şarkışla Belediyesi

ÖZEL BOYAMA SETLERİ

safra yolu bağlanmış sıçanlarda antitrombotik ajan dalteparinin