Safra Kanalikülleri

SAFRA KANAL SİSTEMİ VE
SAFRA KESESİ
Yrd.Doç.Dr.Sevda Söker
Safra Kanal Sistemi;




Safranın hepatositten safra kesesine
Safra kesesinden bağırsağa aktığı
Çapı giderek artan kanallar sistemi
En küçük dalı, kanalikül
Safra Yolları
İntrahepatik Safra Yolları



Kanalikülü Biliferi,
Hering Kanalları,
Duktus Hepatikus İnterlobülaris.
Safra Kanalikülleri;
• Hepatositin sentezleği safrayı
salgıladığı kanallar
• Lümen çapı yaklaşık 0,5 mikron
olan biraz genişlemiş intersellüler
aralık
• Duvarlarını komşu
iki karaciğer
hücresinin plazma
membranı
oluşturur.
Safra Kanalikülleri
• Hücreler arası kompartmanın geri kalanından
z. okludensler ile ayrılır.
• Ayrıca hepatositler arası gap
juntionlara da sık rastlanır.
•
Gap junction
Z. okludens
Safra kanalikülü
Z. okludens
Karaciğer, safra kanalikülleri (gümüşleme)
C. v.
Safra kanalikülü
İntra-hepatik Safra Kanalları;
Safra kanalikülleri
Safra kanalcıkları
Safra duktusu
(Kolanjiol/ Hering kanalları)
Hepatositler
(portal alan)
Sinüzoid
Klasik lobülde
safra akım yönü;
merkezden
perifere doğrudur
(kan akımına ters,
lenf akımı ile aynı).
Safra
kanalikülleri
V. porta’nın
dalı
Safra
duktusu
Hering
kanalı
Kolanjioller
Lobülün periferinde safra kanalikülleri
ince intralobüler safra kanalcıklarına
dökülür:
1. Kolanjioller: Kısa kanalcıklar
2. Hering kanalları = terminal
kanalcıklar:
* Portal alana yakın,
* Sınırlayıcı plağı geçerek
portal alandaki safra kanalına açılır.
İnterlobüler safra kanalları




Portal triadın elemanı
Çapları 15-40 mikron
Lobül yakınında kübik porta hepatise
yaklaştıkça silindirik(prizmatik)
Sağ ve sol hepatik duktusları oluşturmak
üzere birleşirler.
Karaciğerde portal alanda safra duktusu
a. hepatica
Bağ dokusu
Lenf damarı
v. porta
Safra duktusu
Luschka Duktusları





Safra kesesinin boynu yakınında,
Karaciğer ile safra kesesi arasındaki bağ
dokusunda yerleşik
Sistik kanal ile bağlantılı (safra kesesi
lümeni ile bağlantısız)
Kimi insanda gözlenebilen kanallar.
Histolojik olarak intrahepatik safra
duktuslarına benzer

Karaciğer tarafından yapılan safrayı
dışarıya ileten safra yolları, porta
hepatis'de birleşerek ductus hepaticus
communis adı verilen kanalı meydana
getirirler.

Bu kanal, aşağıya ve birazda sola doğru
devam ederken; safra kesesinden gelen,
daha ince diğer bir safra kanalıile (ductus
cysticus) birleşir. Böylece daha da
kalınlaşan safra kanalı ductus
choledochus adını alır.

Ductus choledochus en büyük safra
kanalıdır.
.

Duodenum ve pankreas başının arka
yüzleri ile sıkı bir komşuluk içinde
aşağıya doğru uzanan bu büyük safra
kanalı duodenum'un ikinci bölümüne
açılarak sonlanır.

Bazen dustus cholodechus, pankreasın
kanalı ile birleşerek, tek bir kanal
halindede barsağa açılabilir.
Ekstra-hepatik Safra Kanalları;
Duktus hepatikus kommunis+Duktus sistikus=
DUKTUS KOLEDOKUS
Oddi
sfinkteri
Safra
kesesi
Duodenum
Duktus
sistikus



Ana hepatik kanal;
Yaklaşık 3 cm uzunluğunda,
Yüksek silindirik epitel ile döşeli
Sistik kanal;
Ana hepatik kanalı safra kesesine bağlar
Safranın, keseye giriş çıkışını sağlar.
Ana safra kanalı (Koledok);
Yaklaşık 7 cm uzunluğunda,
Duedonuma açılır.
PANKRERASIN BOŞALTIM KANALI İLE duodenum lümeninde
papilla OLUŞT.
Bu her iki kanal çevresinde duodenum duvarında düz kastan
oluşan Oddi sfinkteri…safra ve pankreas salgısını kontrol eder
Ekstra-hepatik Safra Kanalları (devam);
Boyden (Koledokus) sfinkteri: Duktus
koledokusun son bölümündeki sirküler kaslardan
oluşur.
Oddi sfinkteri: Ampullanın duodenuma girdiği
Duktus hep.
kısmın biraz üzerinde
kommunis
Safra
Boyden
bulunur.
kesesi
(Koledok)
Duktus pankreatikus
sfinkteri
Duktus
ve duktus koledokusu
pankreatikus
Duktus
beraberce kuşatan
sistikus
Pankreatik
Oddi
Duktus
sfinkter
sirküler seyirli
koledokus sfinkteri
kaslardan oluşur.
Duodenum
Vater ampullası
Ekstra-hepatik Safra Kanalları (devam);
MUKOZA
o Epitel;
Tek katlı silindirik
Soluk boyalı hücreler (mukus sekresyonu)
Mitokondrion ()
o L. propria;
İnce, elastik lifler ()
Mukus salgılayan küçük bezler (+)
Ekstra-hepatik Safra Kanalları (devam);
T. MUSKULARİS:
Kesintili tabaka oluşturur.
Duktus hepatikusta; sirküler
Duktus sistikus ve Duktus koledokusta;
longitudinal
Duodenuma yakın; oblik ve transvers kaslar,
kapalı bir duvar oluşturur.
Duktus koledokusun distalinde kalınlaşarak
sfinkterleri yapar.
SEROZA:
Duktus koledokusta (+), diğerlerinde adv.
SAFRA
 Safra asitleri, fosfolipidler, kolesterol,
bilirubin, su ve elektrolitlerden oluşur.
 Yağ sindiriminde rol oynar.
 Safra asitlerinin (Glikokolik asit ve
taurokolik asit);
•%90’ı distal intestinal epitelden
absorbe edilip v.porta ile karaciğere
gelir ve tekrar duodenuma boşaltılır
(enterohepatik resirkülasyon)
•%10’u hepatositlerde AGER’da de novo
sentezlenir.
SAFRA KESESİ
 Karaciğerin alt yüzünde,
 Armut biçimli, küçük,
 Kör uç şeklinde sonlanan
kese
Safra
kesesi
Duktus
sistikus
Fundus, korpus, boyun
Fonksiyon:
 Safrayı depolamak
 Safranın suyunu absorbe ederek konsantre
etmek
 Kolesistokinin uyarısıyla depoladığı safrayı
 salgılamak
MUKOZA
1. Epitel:
 Tek katlı silindirik,
 Mikrovillus ()
 Apikal ve bazal sitoplazmada mitokondria



yoğunlaşması
Apikal bağlantı kompleksleri (z. okludens)
(İntersellüler kompartman ile lümen arasında
bariyer)
Kompleks lateral plikasyonlar
Apikal sitoplazmada glikoproteinden zengin
salgı granülleri
2. Lamina propria:





Boyun bölümünde mukus salgılayan tubulo-asinar
bezler (+)
Epitel + L. propria = Dallanan mukozal
kıvrımlar
Pencereli kapillerler ve venüller
Lenfatik damar yok
Hücresel özellik: Bol miktarda lenfosit ve plazma
hücresi
3. Muskularis mukoza 
SUBMUKOZA 
MUSKULARİS EKSTERNA
Sirküler düz kaslar (+)
Longitudinal tabaka 
Düz kas demetleri arasında çok miktarda kollajen ve
elastik lif
ADVENTİSYA:
Karaciğere yapışık üst yüzde (+)
Büyük kan damarları, yaygın lenfatik ağ, m. eksternayı
innerve eden otonomik sinirler
Elastik lifler ve yağ dokusundan zengin
SEROZA:
Serbest alt yüzünde (+)
Mukozal
kıvrımlar
Epitel
L. propria
T. muskularis
Bezler
Seroza
Mukozal
kıvrımlar
SAFRA KESESİ
SAFRA KESESİNİN TANITICI ÖZELLİKLERİ
1. Muskularis mukoza bulunmaz.
2. Boyun bölümü dışında l. propriada bez yoktur.
3. Mukozal kıvrımlar çok dallanmalar yapar.
4. Submukoza yoktur.
5. T. muskularis belirgin iki tabaka şeklinde
değildir.
KAYNAKLAR





Gartner LP, Hiatt JL. Color Textbook of Histology W.B.
Saunders Company, Philedelphia, 2006
Junqueira LC, Carneiro J. Basic Histology, Text & Atlas.
Lange Medical Books McGraw-Hill, New York, 2003
Tekelioğlu, M.: Genel Tıp Histolojisi, Beta Basım Yayım
Dağıtım A.Ş.Himaye-i Etfal Sk.No:13-15 Cağaloğlu / İstanbul,
1993
Ross M.H., Pawlina W., Histology A Text and Atlas, Fourth
Edition, Lippincott Williams & Wilkins Company, Baltimore,
2006
Young B, Heath JW. Wheater’s Functional Histology a Text
and Colour Atlas, 4th edn. Edinburgh, Churchill Livingstone,
2000:133

Download Report