Hücresel Haberleşme Sistemleri_2014-5

Hücresel
Haberleşme
Sistemleri
5. Hafta
• İnterferans Analizi (CIR)
• Re-use Distance
• Kanal bölme
• Sektörleme
Geçen Hafta İşlediklerimiz:
• Frequency reuse
• Cluster & Capacity
• Erlang
07.11.2014
İzlence
07.11.2014
Farklı Cluster Büyüklükleri
07.11.2014
• Verilen bir alan içinclusterin tekrarlanma sayısının artırılması
(M) sistem kapasitesini artırır.
• Büyük cluster size değerleri hücre yarıçapı ve co-channel
hücreleri arasındaki oranın azalmasına sebep olur. Bu da cochannel interferansı azaltır.
• Verilen bir alanda Kapasiteyi artırmak için N’in küçük olması
istenir.
07.11.2014
Re-use Uzaklığının Hesabı
Hücresel radyo sistemlerinin performansını sınırlandıran önemli
faktörlerden biri İNTERFERANS’tır. Kapasite artırımında
DARBOĞAZ’dır.
İnterferans kaynakları:
•
•
•
•
Aynı hücredeki farklı bir gezgin (mobil)
Komşu hücrede gerçekleşen bir çağrı
Aynı frekans bandında çalışan başka bir baz istasyonu
Hücresel frekans bandına kasıtsız olarak enerjisi sızan hücresel
olmayan sistemler
• Vb.
07.11.2014
İnterferans-1
• Ses kanalları üzerinde oluşan interferans, CROSS-TALK’ a
sebep olur.
• Kontrol kanalları üzerindeki interferans, sayısal
ainyalleşmedeki hatalardan dolayı «missed call» ya da
«blocked call» a sebep olur.
• Kentsel alanlarda mı yoksa kırsal alanlarda mı interferans
fazladır? Neden?
07.11.2014
İnterferans-2
İnterferans-3
• Co-channel interference
• Adjacent channel interference
07.11.2014
Hücresel İnterferansın temel olarak 2 türü vardır:
• Ele alınan bir bölgede, aynı frekans setini kullanan
hücrelere Co-Channel adı verilir. Bu hücrelerin birbirine
yaptığı interferansa ise Co-channel interference denir.
• Bu tür interfrenası azaltmanın yolu:
• Co-channel hücrelerini birbirinden izole etmektir.
Nasıl
yapılır?
• Hücrelerin boyutu yaklaşık aynı olduğunda, baz
istasyonları aynı gücü yayacaktır. Bu durumda cochannel interferans iletim gücünden bağımsız hale
gelecektir.
07.11.2014
Co-channel interference-1
Co-channel interference-2
• R: Hücre yarıçapı
• D: En yakın co-channel hücreler arasındaki mesafe
• (𝐷/𝑅) oranı artırılırsa interferans azalır. Bu orana co-challe reuse oranı denir ve Q ile gösterilir.
𝐷
𝑄 = = 3𝑁
𝑅
Küçük cluster değerlerinde Q küçük olacak, kapasite artacak
Büyük cluster değerlerinde Q büyük olacak, kalite artacaktır.
07.11.2014
• İnterferans (R, D) ‘nin bir fonksiyonudur.
Co-channel interference-3
07.11.2014
• Farklı n değerleri için Q değerleri
• Co-channel interfansına sebep olan hücre sayısı 𝑖0 olsun.
Forward kanal gözleyen bir mobil alıcısı için SIR:
Co-channel interference-4
𝑃𝑟 =
𝑑 −𝑛
𝑃𝑡
𝑑0
𝑃𝑟 𝑑𝐵𝑚 = 𝑃𝑡 𝑑𝐵𝑚 − 10nlog10 (d/d0 )
Mobilden i. İnterferans kaynağına olan mesafe 𝐷𝑖 ise, i.
İnteferans kaynağının mobilde alınan güce etkisi (𝐷𝑖 )−𝑛
olacaktır. Kentsel alanlarda üs değeri 2 ile 4 arasındadır.
07.11.2014
• Uzak-alan bölgesinde sinyal zayıflaması:
Co-channel interference-5
07.11.2014
• Eğer BTS ler tarafından basılan güç eşit ve kapsanan alandaki
sönümleme katsayısı aynı ise
• Sadece en yakın interferans kaynakları incelendiğinde ve bu
interferans kaynakları ele alınan hücreye eşit mesafede yer alıyorsa;
İnterferans kaynağı sayısı
• US AMPS hücresel sistemi 30KHz BW sahip FM kodülasyonu
kullanmaktadır. Yapılan testlerde kabul edilebilir ses kalitesinin
S/I değeri 18dB ye eşit ya da yüksek olduğu durumlarda elde
edildiği görülmüştür.
• 6 eşit mesafede interferans kaynağı olduğunu varsayalım, N
kaç olmalı?
• N>6.49 olmalı
07.11.2014
Co-channel interference-6
• Ortadaki hücrede A
noktasındaki bir kullanıcı için
interferansı hesaplayalım.
• Kullanıcının bulunduğu yere,
interferans kaynakları eşit
mesafede değil.
• N=7 ve n=4 olsun. S/I= 17 dB
07.11.2014
Co-channel interference-Kötü
durum Senaryosu
• En kötü durum sistem tasarımında göz nünde tutulmalıdır.
İnterferansı azaltmak için N=12 alınabilir, bu da kapasiteyi
azaltacaktır.
• ÖRNEK: Bir hücresel sistemin forward kanal performansı için
gerekli S/I= 15 dB ise,
a) Yol zayıflatma katsayısı 4
b) Yol zayıflatma katsayısı 3
Olduğunda freq. re-use oranı ne olmalıdır? Cluster size ne
olmalıdır?
07.11.2014
Co-channel interference-Kötü
durum Senaryosu
07.11.2014
Çözüm
• Frekanstaki komşu sinyallerden kaynaklanan, istenen sinyale
yapılan interferanstır.
• Yakın frekanslarda yayın yapan hücrelerin enerjilerinin ele
alınan frekans bandına sızması sonucu oluşur. Bir çeşit alıcı
hatasıdır (imperfection).
07.11.2014
Adjacent-Channel Interference
(ACI)
• Eğer bitişik kanal kullanıcısı, ele alınan abonenin alıcısına çok
yakın bir mesafede yer alıyorsa, bitişik kanaldaki kullanıcının
alıcısı bu kanalda alım yapmaya teşebbüs edecektir, bu durum
NEAR-FAR EFFECT olarak isimlendirilir. Burada yakın verici
abonenin alıcısının yakalamaya çalışacaktır.
07.11.2014
Near-Far Effect
07.11.2014
• Başka bir verici (aynı tip olabilir de olmayabilir de)abonenin
alıcısını yakalamasıdır.
• Ayrıca, BTS’e yakın bir MS bir kanal üzerinden iletim
yaptığında, bu kanala yakın bir kanalın zayıf güçlü bir mobil
tarafından kullanıldığında ortaya çıkar.
07.11.2014
ACI-Senaryolar
• Baz istasyonuna yakın bir mobilin iletim yaptığı kanala yakın bir
kanalda zayıf bir mobil iletim yapıyorsa gerçekleşir.
• Baz istasyonu; yakın bitişik mobilin neden olduğu «bleedover» dan dolayı almak istediği sinyali ayırmakta zorlanabilir.
07.11.2014
Bleed-Over
• Her bir hücre tüm kanalların sadece bşr bölümüne sahip
olduğundan hücreye kendi bitişik frekansındaki kanallar
atanmayabilir.
• Verilen bir hücrede, her bir kanal arasında frekans aralığı
yeterince büyük tutulabilirse interferans değeri azaltılabilir.
• Ardışık kanallar fraklı hücrelere atanmalıdır. Birçok kanal
paylaştırma şekli bir hücrede bitişik kanalları ayırabilmektedir.
• Bazı kanal atama yöntemleri, komşu hücrelerdeki bitişik
kanalların kullanımından kaçınırak bitişik kanal interferansının
2. bir kaynağını önler.
07.11.2014
ACI
07.11.2014
• Eğer freq. Re-use factor değeri küçük seçilirse, ACI seviyesi
tolere edilebilecek aralığın dışında kalabilir. Örneğin bir mobil
diğer bir mobile göre 20 kez daha BTS’e yakın ise ve enerjisi
kendi bandından dışarı yayılıyorsa,
• Zayıf güce sahip mobil için S/I oranı;
• Dikkatli Filtreleme
• Kanal Tahsisi
• Verilen bir hücrede her bir kanal arasında
olabildiğince büyük frekans aralığı koyma
07.11.2014
Adjacent Channel Interferansı
Azaltma Yolları
07.11.2014
Güç Kontrolü
07.11.2014
BTS tarafından her bir MS’in gücü kontrol edilir.
• Batarya ömrünün uzatılması
• interferansın azaltılması
için gereklidir.
• Sektörleme
• Hücre Bölümleme
• Kapsama alanını Bölümleme
07.11.2014
Hücresel
Sistemlerde Kapasite Artırımı
07.11.2014
Frekansın yeniden kullanımı
07.11.2014
Sektörleme
• Şekilde her bir hücre 3 sektöre
ayrılmıştır.
• Merkezdeki hücrenin sağında ve
solunda sırasıyla 5 ile etiketlenmiş
3’er adet co-channel hücre
sektörü vardır.
• 6 co-channel hücreden, sadece 2
hücre merkez hücredeki ile aynı
anten paternine sahiptir. Bu
nedenle merkezde yer alan bir
mobil forward link üzerinde
sadece 2 sektörden interferans
alacaktır.
07.11.2014
Sektörleme İşlemi
07.11.2014
• Sonuç olarak S/I;
• Eşitliği ile 24.2 dB olarak hesaplanır.
• Bu omni-directional antenle elde edilen sonuca göre (17dB)
oldukça iyi bir gelişmedir.
• Downtilt ile daha iyi sonuçlar elde edilebilir.
Cells are split to add channels
with no new spectrum usage
Cell Splitting increases capacity
Sectoring improves S/I
The Zone Cell Concept
Zone Cell Concept
Handoff
Umbrella Approach
07.11.2014
Hatırlatma-1
07.11.2014
Hatırlatma-2