MTR 206: S¨ ure¸c Kontrol II 14/ 04/ 2014 Geri Besleme Elemanları ¨ Geri Besleme Temel Ozellikleri Geri besleme, kapalı ¸cevrim denetim sistemini tamamlayan kısmıdır. Kapalı d¨ong¨ u sistemi anlamlı kılan kısımdır. Geri besleme sayesinde, ¸cıkı¸sın istenilen de˘gere gelip gelmedi˘gi, yani hatanın sıfır olup olmadı˘gı anla¸sılır. C ¸ ıkı¸sın de˘geri ve geri beslenmesi : • algılayıcılar • transduserler. Transd¨ user: Genelde bir sinyal t¨ ur¨ un¨ u ba¸ska bir sinyal t¨ ur¨ une ¸cevirir: Gerilim -Akım, Akım -Gerilim vb. Algılayıcı : Fiziksel b¨ uy¨ ukl¨ ukleri elektriksel b¨ uy¨ ukl¨ uklere ¸cevirir, thermocouple, y¨ uk h¨ ucreleri End¨ ustride bu terimler, algılayıcı, transd¨ user, detekt¨or bazen birbiri yerine kullanılabilinir. Algılayıcılar ile: • uzunluk, mesafe • miktar • kuvvet, tork • basın¸c • hız, ivme, pozisyon • ses yo˘gnlu˘gu, • sıcaklık, • gerilim, akım, diren¸c, ind¨ uktans, kapasitans, • ... o¨l¸cu ¨mler yapılır. ¨ Hakkı Ula¸s UNAL 1 MTR 206: S¨ ure¸c Kontrol II Vs ✗✔ Vi✲ ✲ + ✖✕ − ✻ ✲ Sistem Vf β V f = βV0 Vi = Vs − Vf Vi = Vs − βVo ¨ Hakkı Ula¸s UNAL 2 14/ 04/ 2014 Vo MTR 206: S¨ ure¸c Kontrol II 14/ 04/ 2014 Geri Besleme Elemanı Se¸cimi Geri besleme elemanı se¸cerken dikkat edilecek nokta, ¨ol¸cu ¨len b¨ uy¨ ukl¨ ug˘u ¨n fiziksel niteli˘gi. Geri beslemede sadece bir algılayıcı olabilece˘go gibi birden fazla da olabilir. Elektronik kartlar Geri beslemeye gelen sinyaller analog olup, set de˘geri sayısal olabilir. Bu durumda, analog sinyali sayısal sinyale ¸cevirmek i¸cin A\D ¸ceviricilere ihtiya¸c duyulur. Veya set de˘geri 8 bit sayısal iken geri besleme de˘geri 12 bit ile ifade edilebilinir. Bu durumda da D\D ¸ceviricilere ihtiya¸c duyulur. Kapalı ¸cevrimde kullanılacak Bir geri besleme elemanı se¸cilirken ¸su noktaları dikkate almalıdır: ¨ cu • Ol¸ ¨m¨ un amacı nedir? ¨ cu • Ol¸ ¨len llen b¨ uy¨ ukl¨ uk nedir? ¨ cu • Ol¸ ¨m aralı˘gı nedir ¨ cu • Ol¸ ¨m¨ un hassasiyeti ne olmalıdır • Algılayıcı hangi ¸cevresel etmenlerden etkilene bilir? • Set de˘geri ile geri besleme de˘gerini kar¸sıla¸stıran kar¸sıla¸stırıcı analog mu sayısal mi? • Herhangi bir sinyal i¸sleme devresine ihtiya¸c var mıdır? ¨ Hakkı Ula¸s UNAL 3 MTR 206: S¨ ure¸c Kontrol II Fiziksel De˘ger Konum ve konum de˘g¸simi Basın¸c, Gerilme, zorlama, tork, a˘gırlık A¸ısal hız Hız, mesafe Hızlanma, mekanik titre¸sim Devir Sayısı Sıcaklık Algılayıcı Sınır anahtarı, yakla¸sım anahtarı, half elemanı, do˘grusal kodlayıcı, kapasitif algılayıcı, potansiyometre, Gerilim sayacı, y¨ uk h¨ ucresi, kapasitif basın¸c algılayıcısı, D¨onel kodlayıcı, pozisyon algılayıcısı, a¸cı kontrol algılayıcısı Takometre, ultrasonik algılayıcı Salınım Sens¨or¨ u, Foto diod, foto transist¨or Termostat, thermocouple G¨ un¨ um¨ uzde kullanılan algılayıcılar ¨ Hakkı Ula¸s UNAL 4 14/ 04/ 2014
© Copyright 2024 Paperzz