THE MANAGER FUTBOLUN DÂHİ LİDERLERİ MIKE CARSON Çeviren Recep Özerin İstanbul 2014 THE MANAGER © by The League Managers Association (LMA) and Mike Carson, 2013 Türk Hava Yolları Sky Library’nin katkılarıyla yayınlanmıştır. Yay›nc› Adres Telefon Faks : bzd Yay›n ve ‹letişim Hizmetleri : Muhittin Üstündağ Caddesi No: 61, Koşuyolu - Kadıköy 34718 ‹stanbul : 0216 412 72 13 : 0216 521 10 64 Editör Düzelti Düzenleme Kapak tasar›m› Birinci bas›m : Utku Umut Bulsun : Esen Güray : Selim Talay : Çetin Akdeniz : Ocak 2014, ‹stanbul ISBN : 978-605-4789-05-4 Bask› ve cilt Sertifika no. : Tor Ofset San. Tic. Ltd. Şti. : 13137 Hadımköy Yolu Akçaburgaz Mah. 4. Bölge 9. Cadde 116. Sokak. No: 2 Esenyurt - ‹STANBUL Tel: 0212 886 34 74 İÇİNDEKİLER Önsöz....................................................................................................... 7 Giriş ........................................................................................................ 11 1. KISIM – GÖREVİN BOYUTU 1. İşten bir parça (Roy Hodgson) .................................................. 17 2. KISIM – KAZANAN BİR ORTAM YARATMAK 2. Bire bir sanatı (Carlo Ancelotti) ................................................. 51 3. Sahne arkası (Arsène Wenger) ................................................. 73 4. Yüksek performanslı ekipler oluşturmak (Sam Allardyce) .. 99 3. KISIM – SONUÇ ALMAK 5. Oyun sahası (Roberto Mancini) .............................................. 133 6. Üstün yetenekle baş etmek (José Mourinho)..................... 159 4. KISIM – KİŞİSEL LİDERLİK 7. Baskı altında bir kariyer peşinde koşmak (Brendan Rodgers) .................................................................... 185 8. Büyük resmi görmek (Harry Redknapp) ............................... 215 5. KISIM – BÜYÜK ZORLUKLAR 9. Sürdürülebilir başarı yaratmak (Sir Alex Ferguson) ............ 237 10. Kriz yönetimi ve revizyon (Walter Smith) ............................. 263 11. Zafer ve çaresizlik (Mick McCarthy)....................................... 281 Sonsöz ................................................................................................. 303 ÖNSÖZ En iyi performansınızı sürekli yukarı çekmek, aşmak ve geliştirmek zorunda olduğunuz, yoğun çekişmeye sahne olan rekabetçi bir ortam. Başarma isteğinin şart olduğu ve yüzlerce küçük farkın kazanmakla kaybetmeyi belirleyebildiği bir yer. Kültür, antrenman ve oyun planının uygulanmasına yapılan yatırımın hayati önem taşıdığı bir mecra. Alınan sonuçların birkaç istatistik üzerinden acımasızca eleştirildiği ve üstün yeteneğin nadiren bulunduğu, sürekli değiştiği ve yoğun talep gördüğü bir çevre. Üst düzey futbol menajerliği… Günümüzün kurumsal dünyasındaki yöneticilikle benzer yanları var mı? Elinizdeki, türüne ender rastlanan bir kitap. Dünyanın en tanınmış kulüplerinden bazılarını yöneten insanların gözünden bakıp şunu soruyor: Bu zorluklarla nasıl baş ediyorlar, takımlarını muazzam başarılar kazanma ve kötü performansın üstesinden gelmeleri için nasıl motive ediyorlar? Bu kitap, bir menajerin gerçek rolünün perde arkasına dair eşi benzeri olmayan bir bakış açısı sunuyor. Louis Jordan Deloitte Başkan Yardımcısı ve ortağı 7 ÖNSÖZ İyi bir lider olmak için ne gerekir? İster iş hayatında ister futbolda başarılı olmak istiyorsanız liderlik önemli bir özelliktir. Liderlikten soyut terimlerle bahseden yüzlerce yöneticilik kitabı yazıldı. Ama liderlik becerilerini öğrenmek için Alex Ferguson, Arsène Wenger ve José Mourinho gibi isimlerin bu karmaşık konu hakkında fikirlerini okumaktan daha iyi bir yöntem yok. Barclays, 50’yi aşkın ülkede faaliyet gösteriyor ve yaklaşık 150.000 çalışanı var; o yüzden bizimki gibi küresel bir işletmede etkili liderlik, sürdürülebilir başarı için şarttır. 2001’den bu yana Barclays Premier Lig’in isim sponsorluğunu ve Lig Menajerleri Birliği’nin ana sponsorluğunu yaptığımız için bu kitabı desteklemekten ötürü ayrıca mutluyuz. Mike Carson futboldaki en başarılı ve tanınmış bazı menajerleri çok iyi anlatmış; her birinin liderliğin onlar için ne anlam ifade ettiğine ve takımlarından en iyi verimi nasıl alabileceklerine dair kişisel görüşleri var. Bu kitapta, büyük menajerlerde ortak olan bazı özellikler olduğu anlatılıyor: Futbola duydukları tutku ve sürekli gelişme dürtüsü. Umarım keyifle okursunuz. Antony Jenkins Barclays Grubu Başkanı 8 ÖNSÖZ 1992 yılı iki büyük futbol kurumunun doğuşuna tanıklık etti: Barclays Premier Lig ve Lig Menajerleri Birliği (LMB). Takip eden 21 yılda üyelerimizle (İngiltere’deki 92 profesyonel futbol kulübünde görev yapmış ya da yapan menajerler) ilgilenmek, refah seviyelerini korumak ve seslerini duyurmak için çok çalıştık. Bu menajerler, üst düzeyde binlerce maça çıkmanın getirdiği derin bir bilgi birikimi ve deneyime sahip. Bu süreçte, LMB’nin de kendi üyelerine verdiği destekle, yavaşça ve titizlikle güven, saygı ve itibarlarını kazandık. Özel ve kişisel dünyalarına yaptığımız eşi benzeri görülmemiş yolculuk da bu sürecin paha biçilmez bir yan ürünü oldu. Kurulduğumuz günden itibaren mevcut ve müstakbel üyelerimizin eğitim ve gelişimi, çok ciddiye aldığımız bir sorumluluk oldu. Bu doğrultuda en büyük hedeflerimizden biri, tepedeki isimlerin sahip olduğu özellikleri dikkatlice araştırıp tespit etmekti. Bulduklarımız bütün şüphelerimizi ortadan kaldırdı; en iyileri diğerlerinden ayıran özellik “liderlik”ti. Tepedeki menajerler futbola tutkuyla yaklaşıyor, yönetme ve başarılı olma ihtiyacını takıntı haline getiriyor ve bununla motive oluyor. İstisnasız hepsi nereye gittiklerine dair net bir fikre sahip; oraya nasıl gidebileceklerini biliyorlar; birlikte çalıştıkları kişilerin duygu ve düşüncelerine hitap etmelerini ve onu takip etmelerini sağlayacak becerileri var. Hepsinin bilgiye karşı bastırılamaz bir açlığı var, öğrenme tutkusuyla dolu ve değişen zaman ve koşullara uyum sağlama isteğine sahipler. Buna ek olarak, sahip oldukları bilgiyi futbol menajerliğinin kaygan zemininde ilk adımlarını atmaya çalışanların yararına kullanma istekleri de var. İşte bu paylaşma isteği, tüm üyelerimizin kariyerlerine en iyi şekilde başlamasını amaçladığımız LMB’nin kendi Liderlik Eğitimi Programı’nı, “Ayakta Kal, Kazan, Başar”ı geliştirmesine olanak sağladı. 9 ÖNSÖZ Bu yüzden bu ilk kitabımızın çıtayı fazlasıyla yükseltmesinden ötürü gururlu ve mutluyuz. Bu kitaba katkıda bulunan aktif ve emekli menajerler toplamda 15.000’i aşkın resmi maça çıktı ve mücadele ettikleri turnuvalarda alabilecekleri bütün kupaları alma başarısı gösterdi. Başarılarını (en azından bir kısmını) bir futbol menajerinin geleneksel anlamda anladığımız “menajer” teriminden çok daha fazlası olduğunu bilmelerine; lider, baba figürü, antrenör ve psikolog rollerini günlük işleriyle harmanlama becerilerine borçlular. Her hareketlerinin dikkatle takip edilmesinin yarattığı baskının eşlik ettiği çok karmaşık bir meslekteler. Eşsiz yetenekleri, sahip oldukları vizyonları her yıl gerçekleştirmelerini sağlıyor. Her sezon milyonlarca insanın istek ve hayallerini gerçekleştirmekle görevliler ve bunu başarıyorlar. Bu özel kitaba katkıda bulunan herkese (sınırsız enerji ve coşkusuyla Mike Carson da dahil) teşekkür ediyorum. Umarım içeriğinden ve futbol menajerlerinin zihninin içinde ve kutsal yerler olan soyunma odalarında olup bitenlere dair sunduğu eşsiz bakış açısından keyif alırsınız. Howard Wilkinson Lig Menajerleri Birliği Başkanı www.leaguemanagers.com Haziran 2013 10 GİRİŞ Bir spor ve daha geniş anlamda bir endüstri olarak futbol; çekiciliği, arkasındaki geniş destek ve yarattığı duygular açısından eşsizdir. Bu oyun nesillerdir olağanüstü hatıralarla birlikte bize müthiş yetenekler ve tutku dolu anlar sundu, elbette acı ve keder de… Dünya üzerindeki farklı ırk, ulus ve akla gelebilecek her tür statüdeki insanı hem böldü hem de birleştirdi. Futbol hem patron hem işçilerin, hem genç hem de yaşlıların sporu. İngiltere’de ön cephede futbol liderliği yapma ayrıcalığı ve görevine sahip insanlar menajerlerdir. Aslında görevleri yöneticilikten çok liderlik gerektiriyor. İngiliz futbolunun üst düzeyinde (özellikle de dünyaca ünlü Barclays Premier Lig’de) liderlik yapanlar olağanüstü insanlardır. Yaptıkları iş yoğun, kişisel, teknik ve kritiktir; takımlarının başarısını, kulüplerinin büyümesini ve birçok kişinin mutluluğunu etkiler. Toplum tarafından da yakından takip edilir: Her hareketleri barlardan işyeri ve internet sitelerine, televizyon programlarından radyo yayınlarına kadar aklınıza gelebilecek her tür platformda en ince detayına kadar analiz edilir. Amacım bu kitabın birçok farklı alandan insanın ilgisini çekmesi. Bir anlamda bu, bütün futbol menajerlerine (ya da olmayı amaçlayanlara) hitap eden bir kitap ve en üst düzeyde yer alan 11 GİRİŞ yaklaşık 30 kişinin bilgi havuzundan oluşuyor. Bir başka anlamda da tüm alanlardaki liderler için yazıldı; iş hayatı, eğitim, hükümet, kâr amacı gütmeyen işletmeler ve sanat gibi, bireylerin bir anlam ve başarı peşinde koşan diğer bireylere liderlik yaptığı alanlar. Benim mesleğim iş hayatındaki liderlerle ilgilenmemi gerektiriyor; sahip oldukları güçlü yanları aracılığıyla liderlik yapmalarını sağlıyorum ve bu kitapta onlar için de faydalı şeyler olduğunu biliyorum. Elbette bu menajerlerden herhangi birinin her şeyi bildiğini ya da tüm sorunları çözdüklerini söylemiyorum. Ancak her ortam ve kültürdeki liderlerin işine yarayacak ilgi çekici bir liderlik dili oluşturan bazı koşullar var. Daha başka bir anlamda da bu kitap futbol taraftarı için yazıldı: Bu oyunu seven erkek ve kadınların yanı sıra, bu insanların yaptıkları şeyleri nasıl ve neden yaptığını bilmek isteyen (benim gibi) insanlar için. Bu menajerler gerçekten de büyüleyici. Çoğunlukla doğuştan liderler. İçlerinden biri bana şöyle demişti: “Senin işin daha zor. Ben bunları yapmak zorundayım, sense açıklamak! Ben hepsini sezgiyle yapıyorum.” Buna alçakgönüllülük diyebilirsiniz ama bir gerçeklik payı da var ve bu, kitabın neden ilgi çekici olduğunu açıklayabilir: Liderlerin bu derece dramatik ve çaba gerektiren koşullarda liderlik yapmak için ne düşündüğü, hissettiği ve yaptığına dair birinci ağızdan görüşlerle yazıldı. Yazarken 2012-13 sezonunda röportaj yapma şansı bulduğum menajerlerin kendi görüşlerini kullandım. Çalışma ilerledikçe ortaya çok güçlü konular çıktı: Her birinden pratik ve faydalı düşünme tarzları edinebilelim diye olayları su yüzüne çıkarmaya, örneklerle anlatmaya ve sadeleştirmeye çalıştım. Amacım, aranızdaki liderlerin kendi mücadele, zorluk ve başarılarından bazılarını bu sayfalarda belirleyip kendini geliştirmek için kullanabileceği bir dil yaratmak. Taraftar olanlarınız içinse, umarım sıkça eleştirilen menajerlerin üstlendiği bu görevin karmaşıklığının değerini bilme konusunda bana katılırsınız. Futbol menajeri ve antrenörler için 12 GİRİŞ de bazı büyük liderlerin nasıl başarıya ulaştığına dair ilginç ve iz bırakan bir çalışma olmasını istedim. Lig Menajerleri Birliği’nin yaptığı mükemmel çalışmaya da ayrıca teşekkür etmek istiyorum. Üyelerine profesyonel bir yuva sağlayarak futboldaki liderlik sanatını mükemmellik seviyesine taşıdılar. LMB’nin kendi liderlik modeli (bu kitap basılırken oluşuyordu) gayet anlaşılır ve değerli. Evrildikçe önümüzdeki nesiller için bu meslek adına çok değerli bir araç haline gelecek. 1998’den bu yana İngiltere Kadın Milli Futbol Takımı’nı çalıştıran Hope Powell bu kitaba ve genel anlamda futbol liderliğine önemli katkıda bulundu. Son olarak, bu projede LMB ve menajerlerle çalışmak bana kişisel olarak büyük mutluluk verdi. Bana zaman ayırdınız ve görüşlerinizi benimle paylaştınız; alçakgönüllülüğünüz beni çok etkiledi. Teşekkürler. Mike Carson Haziran 2013 13
© Copyright 2024 Paperzz
