ÜNİTE ÜNİTE

HEDEFLER
İÇİNDEKİLER
PSİKOMOTOR GELİŞİMİ
TAKİP ETME
• Giriş
• Psikomotor Gelişimi Ölçme
Araç Ve Gereçleri
• Psikomotor Gelişime Uygun
Kontrol Listeleri
• Denver II Gelişimsel Tarama
Testi
• Gazi Erken Çocukluk
Değerlendirme Aracı (GEÇDA)
• Ankara Gelişimsel Tarama
Envanteri (AGTE)
• Gelişimsel Kontrol Listesi
• Bu üniteyi çalıştıktan sonra;
• Psikomotor gelişimi ölçebilecek araç
ve gereçleri , kontrol listelerini
tanıyabilecek,
• Denver Gelişimsel Tarama Testi, Gazi
Erken Çocukluk Değerlendirme Aracı
(GEÇDA) ve Ankara Gelişimsel Tarama
Envanteri (AGTE) gibi araçları
tanıyabilecek,
• Gelişimsel Kontrol Listesilerini
öğrenebileceksiniz.
ÇOCUK GELİŞİMİ – I
Doç. Dr. Mücahit DİLEKMEN
ÜNİTE
ÜNİTE
7
6
Psikomotor Gelişimi Takip Etme
GİRİŞ
Çocuk gelişiminde psikomotor gelişim önemli bir yer tutar. Psikomotor
gelişimi anlamak ve psikomotor gelişimi destekleyici davranışlar sergilemek
çocukla ilgili olan herkes için önemli bir yeterliliktir. Bu konuda başarı
sağlayabilmek için psikomotor becerileri ölçebilecek araç ve gereçlerin
bilinmesinin önemi büyüktür. Ayrıca ilgililer için hazırlanmış olan kontrol listeleri
de çocuğun psikomotor gelişimini takip etme açısından büyük önem taşımaktadır.
Bireyin psikomotor gelişimi ilk önce ilgili bedensel gelişimi ile gerçekleşir.
Fiziksel gelişim, bireyin ölçülebilen ve gözlenebilen gelişim alanıdır. Bedensel
gelişim dışarıdan kolayca gözlenebilen ve objektif ölçütlerle ölçülebilen niceliksel
bölümdür. Bu konuda geliştirilmiş olan “Denver Gelişimsel Tarama Testi”, “Gazi
Erken Çocukluk Değerlendirme Aracı (GEÇDA)”, “Ankara Gelişimsel Tarama
Envanteri (AGTE)”, “Gelişimsel Kontrol Listesi” psikomotor gelişimi takip etme
açısından en önemli tanıma araçlarıdır.
Psikomotor gelişimi etkileyen faktörlerin bilinmesi, geliştirici çalışmalar ve
uygun davranışlar gösterme açısından önemlidir.
Psikomotor gelişimin diğer gelişim alanlarıyla ilişkisinin bilinmesi, farklı
gelişim alanlarına yapılan katkıların çocuğun psikomotor gelişimini nasıl
etkileyeceğinin bilinmesini sağlayacaktır.
PSİKOMOTOR GELİŞİMİ ÖLÇME ARAÇ VE GEREÇLERİ
Psikomotor Gelişime Uygun Kontrol Listeleri
Psikomotor gelişime
uygun kontrol
listeleri, ailelere ve
çocukla ilgili diğer
kişilere çocuğun
psikomotor gelişimine
katkı sağlamada
önemli avantajlar
sunar.
2-3 YAŞ (Büyük Kas Yetenekleri)
• Çift ayak sıçrar.
• Geri geri yürür.
• Destekle merdivenden iner.
• Duran topa tekme atar.
• Destekle öne takla atar.
2-3 YAŞ (Küçük Kas Yetenekleri)
• İpe dört boncuk dizebilir.
• Kapı kolunu açabilir.
• 5-6 küpten kule yapabilir.
• Kitabın sayfalarını tek tek çevirebilir.
• Kâğıdı ikiye katlar.
3-4 YAŞ (Büyük Kas Yetenekleri)
• 20 cm yükseklikten yere atlar.
Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi
2
Psikomotor Gelişimi Takip Etme
•
•
•
•
•
•
•
•
Hareketli topa tekme atar.
Parmak ucunda yürür.
Üç tekerlekli bisiklete biner.
Salıncakta sallanır.
Kaydıraktan kayar.
Öne takla atar.
Ayak değiştirerek merdivene çıkar.
Havadan atılan topu tutar.
3-4 YAŞ (Küçük Kas Yetenekleri)
• Üç parçalı yap-boz yapar.
• Makasla keser.
• Çizgi üzerinden makasla keser.
4-5 YAŞ (Büyük Kas Yetenekleri)
• Tek ayak üzerinde 4-8 saniye durur.
• Değişik yönlere koşar.
• Dengeli yürür.
• Çift ayak on kez sıçrar.
• 5 cm yükseklikteki ip üzerinden atlar.
• Altı kez geriye sıçrar.
• Topu sıçratır ve yakalar.
• Ayak değiştirerek merdivenden iner.
• Tek ayak üzerinde beş kere sıçrar.
4-5 YAŞ (Küçük Kas Yetenekleri)
• Resimde ev, adam, ağaç çizebilir.
• Makasla basit şekiller keser, yapıştırır.
5-6 YAŞ (Büyük Kas Yetenekleri)
• Dengeli olarak ileri, geri, yanlara yürür.
• İp atlar gibi sıçrar.
• Topa yön vererek topu sıçratır.
• İki elle topu tutar.
• İp atlar.
• Sopa ile topa vurur.
• Paten kayar.
• İki tekerlekli bisiklete biner.
• Kızak kayar.
• Tek ayak üzerinde 10 saniye durur.
• Barfikste 10 saniye asılı bekler.
5-6 YAŞ (Küçük Kas Yetenekleri)
• Kalem tutar.
Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi
3
Psikomotor Gelişimi Takip Etme
•
•
•
•
•
•
•
•
Aileler ve çocukla ilgili
diğer kişiler,
psikomotor gelişime
uygun kontrol
listelerini kullanarak
beklenti ve
eylemlerini
şekillendirmelidir.
Büyük harf çizer.
Bir resmin sınırlarını taşırmadan boyar.
Kalemtıraş kullanır.
Resim keser.
Çekiçle çivi çakar.
İsmini yazar.
Koşarken yerden nesne alır.
Küçük harfleri bakarak çizebilir.
(http://pedagojidernegi.com/2012/06/23/cocugun-psikomotor-gelisimi/)
3-4 yaş için kontrol listesi
Gelişim özellikleri
Ritimle uyumlu dans eder.
Çember etrafında döner.
Yuvarlanan topa tekme atar.
Atılan topu yakalar.
Zıplatılan topu yakalar.
Hareket hâlindeki topu ayağı ile durdurur.
Sıvıyı kaptan kaba boşaltır.
Parmak ucunda yürür.
Yuvarlak çizer.
Basit şekilleri makasla keser.
Plastik çivi tahtasına çivi takar söker.
Oyun hamuru ile şekiller oluşturur.
Çeşitli malzemelerle baskı yapar (http://www.onceokuloncesi.com/geli-imkontrol-listeleri-3-4-ya-t65902.html).
Psiko -Motor Alan Beceri Kontrol Listesi
1. Vücudun bölümlerini tanır.
2. Yönlerle ilgili bölümlerini tanır.
3. Ayakta duruşları yapar.
4. Diz üstü duruşları yapar.
5. Oturur duruşu yapar.
6. Çeşitli şekillerde dizilir.
7. Çeşitli şekillerde döner.
8. Vücudun esnekliğini artırıcı hareketler yapar.
9. Çeşitli şekillerde yürür.
10.Yürürken koordinasyonunu sağlar.
11. Koşarken koordinasyonunu sağlar.
12. Çeşitli şekillerde sıçrar.
13. Sıçrama ile ilgili koordinasyonunu sağlar.
14. Atlamalarla ilgili koordinasyonu sağlar.
15. Çeşitli araçları yakalayabilir.
Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi
4
Psikomotor Gelişimi Takip Etme
16. Kaldırma ve taşımalarla ilgili koordinasyonu sağlar.
17. Asılma ve sallanmalarla ilgili koordinasyonu sağlar.
18. Taklidi hareketler yapar.
19. Minderde hareketler yapar.
20. Denge üzerinde hareketler yapar.
21. Kasada hareketler yapar.
22. Çember ile hareketler yapar.
23. İp ile hareketler yapar.
24. Basketbol oyunu becerilerini yapar.
25. Voleybol oyunu becerilerini yapar.
26. Futbol oyunu becerilerini yapar.
27. Spor kıyafetini düzenli kullanır.
28. Kullandığı spor araçlarını tanır.
29. Spor araçlarını düzenli kullanır.
30. Kendini ve yakın çevreyi temiz tutar.
31. Hamur hazırlar.
32. Hamur işlerini yapar.
33. Tel ve boncuk dizer.
34. Kâğıdı keser
(http://hbogm.meb.gov.tr/modulerprogramlar/kursprogramlari/cocukgelisim/
moduller/ozelegitimdeplan.pdf).
Denver II Gelişimsel Tarama Testi
Sağlıklı gelişimi olan çocukların yaşamları boyunca 0-6 ay arasında bir kez
olmak üzere, 12-18 ay arası, 2-3 yaş arası ve 5-6 yaş arasında gelişim testi
yaptırmaları önerilir. Eğer ilk değerlendirme sonucu şüpheli ise ya da risk altındaki
bir bebekte yapıldıysa görüşme aralıkları sıklaştırılmalıdır.
Denver II Gelişimsel Tarama Testi, 0-6 yaş çocuklarının gelişimsel
değerlendirilmesinde kullanılan bir tarama testidir. Test ilk kez 1967 yılında
Frankenburg ve Dodds tarafından yayınlanmış, dünyada 50'den çok ülkede
standardize edilmiş ve uygulamaya konmuştur.
Denver II Gelişimsel
Tarama Testi, sağlıklı
görünümdeki
çocuklarda olası
gelişimsel sorunları
saptamak amacı ile
kullanılır.
1980 yılında Türk çocuklarına Ankara standardizasyonu Prof Dr Kalbiye Yalaz
ve Prof Dr Shirley Epir (Hacettepe Tıp Fakültesi) tarafından yapılarak kullanıma
sunulmuştur. Frankenburg ve Dodds tarafından 1990 yılında yeniden gözden
geçirilerek özellikle dil alanında eklenen yeni maddeleri ve farklı puanlama
sistemiyle geliştirilmiş, Denver II adı ile yayınlanmıştır. Denver II, 1996 yılında Prof.
Dr. Kalbiye Yalaz ve Prof. Dr. Banu Anlar'ın Ankara standardizasyonu ve eğitim
programı aracılığıyla yeniden ülke çapında kullanıma sunulmuştur. 2008 yılında
Türkiye'de Prof. Dr. Kalbiye YALAZ, Prof. Dr. Banu ANLAR ve Birgül BAYOĞLU
tarafından yeniden gözden geçirilmiştir.
Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi
5
Psikomotor Gelişimi Takip Etme
DENVER II sağlıklı görünümdeki çocuklarda olası gelişimsel sorunları
saptamak amacı ile kullanılır.
Üç temel alanda değerlidir:
• Sağlıklı gözüken çocukları olası sorunları yönünden tarar.
• Gelişimsel gerilik olduğundan kuşkulanılan işlevleri nesnel şekilde
saptama olanağı verir.
• Riskli bebekleri (örneğin; doğum öncesi sorunlar, düşük doğum
ağırlıklı ya da erken doğmuş, çoğul gebelikler, ailede gelişimsel
sorunu olanlar, yardımcı üreme teknikleri ile doğan bebekler vb.)
izlemede kullanılır.
Test kısa süreli bir eğitimden sonra öğrenilebilmekte ve her çocukta 5- 15
dakikalık bir sürede uygulanabilmektedir. Doktor, psikolog, psikolojik danışman,
gelişim uzmanı, sosyal çalışmacı ve test eğitimini alan, sağlık ve eğitimle ilgili her
meslek grubundan uzman testi uygulayabilmektedir. Test, kişisel-sosyal, ince
motor, dil ve kaba motor alanlarda çocuğun kendi yaş grubundaki diğer çocuklarla
karşılaştırılarak hangi yüzdelik dilimde olduğunu göstermektedir. Bu durum testin,
uygulanma ve yararlanma açısından diğer birçok gelişimsel tarama testine göre
önde olmasını sağlamaktadır.
Denver II testi ile Türkiye’de yapılan çalışmalar sosyoekonomik düzeyin, 5-6
yaş grubunda ince motor ve dil alanlarında daha belirgin olmak üzere gelişimi
etkilediğini ortaya koymuştur. Sosyoekonomik sorunları olan çocukların test
sonuçlarının düşük çıkması hâlinde, okul öncesinde gerekli destek verildiğinde sınıf
düzeyine uyum sağlaması kolaylaşmaktadır.
Denver II Testi klinik
değerlendirme, özel
eğitim ve okul öncesi
kurumlarda çocuğu
tanıma amaçlı
kullanılmaktadır.
Denver II Testi sahada şu üç alanda kullanılmaktadır:
• Klinik değerlendirme: Herhangi bir belirti göstermeyen sağlıklı
çocuklarda ya da bazı belirtilerinden kuşkulanılan 0-6 yaş grubu
çocuklarda tarama testi olarak kullanılmalıdır. Testin belirli
aralıklarla (örneğin yılda bir) uygulanması gereklidir. Ayrıca annebabaya çocuk gelişimi konusunda bilgi verebilmek için uygun bir
ortam oluşturur.
• Özel eğitim: Özel eğitime başlatılan çocuklara uygulanan eğitim
programlarının olumlu ya da olumsuz etkilerinin izlenmesine
yardımcı olur.
• Okul öncesi kurumları: Okul öncesine başlayan çocuğun beceri
düzeyinin ve gelişiminin belirlenmesi ve karşılaşılabilecek bir
sorunda doktora veya hastaneye yönlendirilmesi amacıyla
kullanılabilir. Aileye bilgi vermede ve eğitim programını
oluşturmada yararlı olur.
Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi
6
Psikomotor Gelişimi Takip Etme
Gazi Erken Çocukluk Değerlendirme Aracı (GEÇDA)
Gazi Erken Çocukluk
Değerlendirme Aracı
(GEÇDA), 0–72 ay
Türk çocuklarının
gelişimlerini ayrıntılı
olarak
değerlendirebilecek
bir araçtır.
GEÇDA, 0–72 ay Türk çocuklarının gelişimlerini ayrıntılı olarak
değerlendirebilecek bir araçtır. Eğitim ortamlarının düzenlenmesinde ve
çocuklardaki gelişimsel geriliklerin tanılanmasında kullanılabilecek bir
değerlendirme aracıdır.
Türkiye’ de çocukların gelişim özelliklerinin belirlenmesi amacıyla tüm
gelişim alanlarında ayrıntılı olarak değerlendirebilecek sayıda madde içermektedir.
Çocuğu oyun ortamında gözlemlemeye dayanması, uygulamanın kolay olması ve
değerlendirmenin kolaylığı aracın önemini artırmaktadır.
GEÇDA, psikomotor (73 madde), bilişsel (60 madde), dil (60 madde), sosyalduygusal gelişim (56 madde) olmak üzere dört alt test ve 249 maddeden
oluşmaktadır. Öz bakım becerilerine ilişkin maddeler ise sosyal-duygusal gelişim
alt testinde yer almaktadır.
GEÇDA’nın yaş aralıklarının belirlenmesinde, gelişim dönemlerine göre
gelişim hızlarının farklılaşması dikkate alınarak yirmi bir alt yaş aralığı
kullanılmıştır.
•1–12 aylar arası birer aylık,
•13–24 aylar arası üçer aylık,
•25–36 aylar arası altışar aylık,
•37–72 aylar arası ise on ikişer aylık periyotlar halinde düzenlenmiştir.
GEÇDA, standart bir materyal seti, el kitabı, geçda formu ve bilgi formu
kullanılarak uygulanmaktadır.
Araç, on beş günü doldurmuş olan bebeklerden başlayarak yetmiş ikinci
ayın sonuna kadar olan tüm çocuklara uygulanmaktadır. Özel gereksinimli
çocukları daha ileri değerlendirmelere sevk etmek için de kullanılabilir.
Ankara Gelişim
Tarama Envanteri
(AGTE), 0-6 yaş
arasındaki çocukların
gelişimsel açıdan
değerlendirilebilmesi
amacıyla uygulanan
bir envanterdir.
GEÇDA Testi Nerelerde Kullanılır?
•Rehberlik araştırma merkezlerinde,
•Özel eğitim merkezlerinde,
•Okul öncesi eğitim kurumlarında,
•Hastanelerin çocuk sağlığı ve hastalıkları bölümlerinde,
•Ana-çocuk sağlığı merkezlerinde,
•Çeşitli kurum ve kuruluşların Gelişim Takip Birimlerinde kullanılabilir,
(http://www.kimpsikoloji.com/psikolojik-test/gelisim-testleri/gecda-gazi-erkencocukluk-degerlendirme-araci/)
Ankara Gelişim Tarama Envanteri (AGTE)
0-6 yaş arasındaki çocukların dil, bilişsel, ince ve kaba motor becerileri,
sosyal beceri- öz bakım becerilerini değerlendirmek amacı ile anneden, aileden
Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi
7
Psikomotor Gelişimi Takip Etme
veya çocukla ilgili kişilerden alınan bilgiler, çocuğa sorulan sorular, yaptırılan
değerlendirmeler ve psikolojik danışmanın ya da psikoloğun da gözlemleri
doğrultusunda yapılan bir gelişim değerlendirme testidir.
Test, çocuğun gelişim alanlarında takvim yaşına göre ne kadar geri ya da
ileri olduğunu ayrıntılı olarak belirleyebilme olanağı verir.
Gelişimsel gecikmeler ve risk altında olduğu düşünülen bebek ve çocukların
erken tanılanmasına ve önlemlerin alınabilmesine olanak sağlayan bir testtir.
Çocukların, 0-3 aydan başlayarak 48-72 aya kadar aylık olarak dil, küçük ve
büyük kas gelişimi, zihinsel beceriler, sosyal gelişim, öz bakım becerileri tek tek
incelenip gözlenerek puanlanır. Bu değerlendirme anne-baba ve çocuğun bir arada
olduğu bir ortamda yapılırsa daha sağlıklı olur.
Anne-babaya yöneltilen soruların yanı sıra çocuk da aynı zamanda gözlem
altına alınmaktadır. Adım adım çocuğun sahip olduğu her beceri değerlendirmeye
tabi tutulur.
AGTE, gelişimsel
gecikme ve düzensizlik
gösterme açısından
risk altında olduğu
düşünülen bebek ve
çocukların, erken
dönemde tanılanması
ve gerekli önlemlerin
alınabilmesine de
olanak sağlar.
Çevre koşullarının çocukların gelişimlerini etkileyebileceği göz önüne
alınarak envanterin gelişimsel gecikme riski taşıyabilecek alt sosyoekonomik düzey
çocuklarına uygun olarak geliştirilmesine özen gösterilmiştir.
AGTE, anneler dışında babalar, bakıcılar ve öğretmenler tarafından da
yanıtlanabilir. Ancak, okul veya kurumlarda uygulandığında bilgi veren kişinin
çocukla olan ilişkisinin niteliğinin bilinmesi önemlidir.
Envanter “Evet, Hayır, Bilmiyorum” şeklinde yanıtlanan 154 maddeden
oluşmuştur. Sorular gelişimin farklı, ancak birbiriyle ilişkili alanlarını (dil-bilişsel,
ince motor, kaba-motor, sosyal beceri-öz bakım) temsil edebilecek biçimde
düzenlenmiştir.
60-72 AYLIK ÇOCUKLARIN PSİKOMOTOR GELİŞİM ÖZELLİKLERİ
(Gelişimsel Kontrol Listesi)
Yaşa göre aylar itibarıyla gelişim özellikleri aşağıda sunulmuştur: EKİM
KASIM ARALIK OCAK ŞUBAT MART … vb.
1. Denge tahtasında ileriye-geriye doğru yürür.
2 . Buluşma ve durma komutlarına uyarak tempolu yürür.
3. Kendi başına ip atlar.
4. Bedeni etrafında döner.
Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi
8
Psikomotor Gelişimi Takip Etme
5. Ayak değiştirerek merdiven iner, çıkar.
6. Atma ve tutma gerektiren etkinliklere katılır.
7. Yardımla sekerek yürür.
8. Ritmik hareketleri yapar.
9. Topu yakalayabilmek için ellerinden çok kollarını kullanır.
10. Orta boy topu yerde birden fazla sıçratır.
11. Parmak ucunda koşar.
12. Topukları üzerinde koşar.
13. Yaklaşık 30 cm. yükseklikten atlar.
14 Ritmik olarak seker.
15. Tek ayak üzerinde 8-10 saniye durur.
16. Düşmeden 10 kez öne doğru çift ayak sıçrar.
17. Kâğıt üzerine çizilmiş basit şekilleri keser.
18. Hamurdan 2-3 parçadan oluşan şekiller yapar.
19. Modele bakarak daire, kare, dikdörtgen ve üçgen çizer.
20. Çeşitli çizgiler çizer.
21. İşaret parmağı ile diğer elinin parmaklarını sayar.
22. Üç metre uzaklıktaki hedefe top atar.
23. Baskı ve yapıştırma işlemlerini düzgün olarak yapar.
24 Yetişkin gibi kalem tutar.
25. 1-5 arası rakamları kopya eder.
26. İsmini kopya eder.
27. Eksiklerle çizilmiş insan resmini tamamlar.
Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi
9
Psikomotor Gelişimi Takip Etme
28. Ev, araba, insan vb. resimler çizer.
ÖZ BAKIM BECERİLERİ
1. Elini, yüzünü yıkar.
2. Giyinir-soyunur.
3. Düğmeleri çözebilir.
4. Yemekte uygun gereç kullanır.
5. Dişlerini fırçalar.
6. Saçlarını fırçalar.
7. Bıçakla yumuşak nesneleri keser.
8. Ekmeğine yumuşak nesneleri sürer.
9. Ayakkabılarını bağlar.
10. Tabağına servis yapar.
11. Hava şartlarına uygun giyecekleri seçer.
12. Tuvalet gereksinimi ile ilgili işleri yapar.
(http://hbogm.meb.gov.tr/modulerprogramlar/kursprogramlari/cocukgelisim/mo
duller/cocuklaritanimateknikleri.pdf)
Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi
10
Özet
Psikomotor Gelişimi Takip Etme
•Çocuk gelişiminde psikomotor gelişim önemli bir yer tutar.
Psikomotor gelişimi anlamak ve psikomotor gelişime uygun
davranışlar sergilemek çocukla ilgili olan herkes için önemli bir
yeterliliktir. Bu konuda başarı sağlayabilmek için psikomotor
becerileri ölçebilecek araç ve gereçlerin bilinmesinin önemi
büyüktür. Bu araç -gereçlerde farklı yaşlar için psikomotor
becerilere ilişkin ölçütler olup çocuğun gelişimini takip etme
açısından önemlidir. İlgililer için hazırlanmış olan kontrol listeleri
de psikomotor gelişimi doğru anlama ve uygun kararlar verme
açısından ilgili bireylere yardımcı olacaktır.
•Bireyin psikomotor gelişimi ilk önce bedensel gelişimi ile
gerçekleşir. Fiziksel gelişim bireyin ölçülebilen ve gözlenebilen
gelişim alanıdır. Bedensel gelişim dışarıdan kolayca gözlenebilen
ve objektif kriterlerle ölçülebilen niceliksel bölümdür. Bu
konuda geliştirilmiş olan “Denver Gelişimsel Tarama Testi”,
“Gazi Erken Çocukluk Değerlendirme Aracı (GEÇDA)", “Ankara
Gelişimsel Tarama Envanteri (AGTE)”, “Gelişimsel Kontrol
Listesi” psikomotor gelişimi takip etme açısından en önemli
tanıma araçlarıdır.
•Psikomotor gelişimi etkileyen faktörlerlerin bilinmesi, geliştirici
çalışmalar ve uygun davranışlar gösterme açısından önemlidir.
•Psikomotor gelişimin diğer gelişim alanlarıyla ilişkisinin
bilinmesi, farklı gelişim alanlarına yapılan katkıların çocuğun
psikomotor gelişimini nasıl etkileyeceğinin bilinmesini
sağlayacaktır.
Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi
11
Ödev
Psikomotor Gelişimi Takip Etme
•Bir ana sınıfı veya ana okuluna giderek çocukları
tanıma teknikleriyle ilgili yapılan çalışmaları
inceleyiniz.
Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi
12
Psikomotor Gelişimi Takip Etme
DEĞERLENDİRME SORULARI
Değerlendirme sorularını
sistemde ilgili ünite
başlığı altında yer alan
“bölüm sonu testi”
bölümünde etkileşimli
olarak
cevaplayabilirsiniz.
1. Aşağıdakilerden hangisi 3-4 yaş çocuğuna uygun olmayan psikomotor
becerilerden biridir?
a)
b)
c)
d)
e)
Ritimle uyumlu dans eder.
Çember etrafında döner.
Yuvarlanan topa tekme atar.
Atılan topu yakalar.
Havada takla atar.
2. Aşağıdakilerden hangisi çocuğun psikomotor gelişimini anlamak için
teknikler kullanılırken çocuğun ele alınması gereken yönlerinden biri
değildir?
a) Saç ve göz rengi
b) Sağlık durumu
c) Yeteneği, ilgi ve ihtiyacı
d) Gelişim durumları
e) Yaşına uygun hareket becerisi
3. Aşağıdakilerden hangisi kaba motor becerileri arasında yer almaz?
a) Koşmak
b) Belli bir pozisyonda belli bir yerde durmak
c) Resim yapmak
d) Zıplamak
e) Fırlatmak
4. Aşağıdakilerden hangisi 60-72 ay arası çocukların psikomotor gelişim
özelliklerinden biri değildir?
a) Bedeni etrafında döner.
b) Ayak değiştirerek merdivenden iner, çıkar.
c) Atma ve tutma gerektiren etkinliklere katılır.
d) Yardımla sekerek yürür.
e) Yaklaşık 100 cm yükseklikten atlar.
5. Aşağıdakilerden hangisi 60-72 ay çocukların psikomotor gelişim
özelliklerinden biridir?
a) Kendi başına ip atlar.
b) Ters ve düz takla atar.
c) Yürürken başlama ve durma komutlarına uyamaz.
d) Ayak değiştirerek merdivenden iner ama çıkamaz.
Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi
13
Psikomotor Gelişimi Takip Etme
e) Kendi bedeni etrafında dönemez.
6. Aşağıdakilerden hangisi“Denver II Gelişimsel Tarama Testi” ile ilgili yanlış
bir ifadedir?
a) 0-6 yaş arası çocukların gelişimsel değerlendirilmesinde kullanılır.
b) Denver II Gelişimsel Tarama Testi Türkiye’de kullanılmamaktadır.
c) Sağlıklı görünen çocukların sorunları yönünden taranması sağlanır.
d) Gelişimsel gerilik olduğundan kuşkulanılan işlevleri, nesnel şekilde
saptama olanağı verir.
e) Riskli bebekleri izlemede kullanılabilir.
7. Gazi Erken Çocukluk Değerlendirme Aracı (GEÇDA) Testi nerede
kullanılmaz?
a) Okul öncesi eğitim kurumlarında
b) Hastanelerin çocuk sağlığı ve hastalıkları bölümlerinde
c) Ana-çocuk sağlığı merkezlerinde
d) Mesleki rehberlikte
e) Rehberlik araştırma merkezlerinde
8. Ankara Gelişim Tarama Envanteri (AGTE)ile ilgili aşağıdakilerden hangisi
söylenemez?
a) AGTE ile çocuğun zekâ düzeyi belirlenir.
b) AGTE, 0-6 yaş arası bebek ve çocukların şu andaki gelişimini annelerden
alınan bilgiler doğrultusunda değerlendirmektedir.
c) Bu envanter, anneler dışında babalar, bakıcılar ve öğretmenler
tarafından da cevaplanabilir.
d) Envanter, gelişimsel gecikme ve düzensizlik gösterme açısından risk
altında olduğu düşünülen bebek ve çocukların erken dönemde
tanınmasını sağlar.
e) Envanter “Evet, Hayır, Bilmiyorum” şeklinde yanıtlanan 154 maddeden
oluşmuştur.
9) Aşağıdakilerden hangisi Gelişim kontrol listeleri ile ilgili aşağıdakilerden
hangisi söylenemez?
a) Bu tip araçlar okul programının belirlenmesinde rehberlik eder.
b) Çocuklar hakkında karar verme sürecinde etiketlemeye varan
sonuçlarından kaçınmak gerekir.
c) Gelişim Kontrol Listelerini sadece psikologlar kullanabilir.
d) Çocukların zayıf ve güçlü yönlerini gösterir.
Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi
14
Psikomotor Gelişimi Takip Etme
e) Bazı özel becerilerin ve yeteneklerin ortaya çıkmasında da önemli
ipuçları verir.
10. Gelişimle ilgili kontrol listeleri için aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
a) Çocuğa daha bilinçli yaklaşılmasına yardımcı olur.
b) Gelişimle ilgili kontrol listeleri çocuğun tüm gelişim alanları için
kullanılabilir.
c) Anne babalara önemli mesajlar verir.
d) Kontrol listelerinin amacı öğrencileri etiketlemek olmalıdır.
e) Geliştirici çalışmalar yapma olanağı sağlar.
Cevap Anahtarı
1.E, 2.A, 3.C, 4.E, 5.A, 6.B, 7.D, 8.A, 9.C, 10.D
Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi
15
Psikomotor Gelişimi Takip Etme
YARARLANILAN VE BAŞVURULABİLECEK DİĞER
KAYNAKLAR
Başaran, İ. E. (1974). Eğitim Psikolojisi. Ankara: Yargıçoğlu Matbaası.
Başer, E. (1997). Futbolda Psikoloji ve Başarı. İstanbul: Yayınevi Yayıncılık.
Demirci, E. (2007). Okul Öncesi Eğitimde Psikomotor Gelişim. Yayınlanmamış
Yüksek Lisans Tezi. Kafkas Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kars.
Gallahue, L. D. (1982). Understanding Motor Development in Children. New York:
John WilleyandSons.
Gökmen, H. (1988). Ortaöğretim Kurumlarında Beden Eğitimi ve Sorunları. Ankara:
Şafak Matbaası.
(http://www.onceokuloncesi.com/geli-im-kontrol-listeleri-3-4-ya-t65902.html ).
(http://hbogm.meb.gov.tr/modulerprogramlar/kursprogramlari/cocukgelisim/mo
duller/ozelegitimdeplan.pdf).
(http://pedagojidernegi.com/2012/06/23/cocugun-psikomotor-gelisimi/),
(http://www.kimpsikoloji.com/psikolojik-test/gelisim-testleri/gecda-gazi-erkencocukluk-degerlendirme-araci/).
Kerkez, F. (1997). 9-11 yaş grubu çocuklarda kondisyonelspormotorik özelliklerin
koordinatif yeteneklere etkisinin araştırılması. Yayınlanmamış Yüksek Lisans
Tezi. Yüzüncü Yıl üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Van.
Kerkez, F. (2006). Oyun ve egzersizin yuva ve anaokuluna giden 5-6 yaş grubu
çocuklarda fiziksel ve motor gelişime etkisinin araştırılması. Yayınlanmamış
Doktora Tezi. Karadeniz Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü,
Trabzon.
Magill A. R. (1993). Motor Learning Conseptand Applications. USA: Wm C. Brown
Communications Inc.
MEGEP (2007). Psikomotor Gelişim. Ankara.
Milli eğitim bakanlığı okulöncesi eğitimi genel müdürlüğü “okul öncesi eğitim
programı”, Ankara, 2006
Muratlı, S. (1997). Antrenman Bilimi Işığında Çocuk ve Spor. Ankara: Kültür
Matbaası.
Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi
16
Psikomotor Gelişimi Takip Etme
Özdenk, Ç. (2007). 6 yaş grubu öğrencilerinin psikomotor gelişimlerinin
sağlanmasında oyunun yeri ve önemi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi.
Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Elazığ.
Özer, D. (2000). Çocuklarda motor gelişim. İstanbul: Kazancı Kitap A.Ş.
Sağlam, M. (2005). Özel Öğretim Yöntemleri.3. Baskı. Eskişehir: Açıköğretim
Fakültesi Yayınları.
Sarı, K. (2001). Temel psikomotor becerilerin gelişimine farklı eğitim kurumları ve
deneklerin özlük niteliklerine bağlı değişkenlerin etkisi. Yayınlanmamış
Yüksek Lisans Tezi. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Denizli.
Şimşek, S. (1998). İlköğretim 8. sınıf beden eğitimi dersinin öğrencilerin
psikomotor gelişimine katkısı konusunda beden eğitimi öğretmenleri ve
öğrencilerin görüşleri. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Pamukkale
Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Denizli.
Tanaydı ,Z; Demiral, Ö . (1990). Çocukları Tanıma Ölçme ve Değerlendirme,
Ankara: Ü.M.E.F Yayınları.
Yıldırım, Ö. (2011). Yedi sekiz yaş grubu kız ve erkek çocukların psikomotor gelişim
düzeylerinin TGMD-II testine göre araştırılması. Yayınlanmamış Yüksek
Lisans Tezi. Dumlupınar Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Kütahya.
Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi
17

Download Report