Ad Soyad: Fakülte No: MÜHENDİSLİK MALZEMELERİ (A) ARASINAV 10.04.2014 1. Bir kristalin özelliklerini sergileyen en küçük yapıya birim hücre/birim kafes denir. (4) 2. Belirli sıcaklarda belirli kristal yapılı fazlara dönüşebilme özelliği allotropi olarak tanımlanır. (4) 3. Saf demirde 1400-‐1536 oC sıcaklıkları arasında bulunan faz δ−ferrit ’dir. (4) 4. Denge şartlarında %100 perlit yapısının elde edildiği noktada karbon içeriği %0.8’dir ve bu noktaya ötektoid nokta denir. (6) 5. Demir-‐karbon denge diyagramında ferromanyetiklikten paramanyetikliğe geçiş noktasına Curie Noktası denir. (5) 6. Sıcak şekillendirme ostenit bölgesinde yapılır. Bu bölgede yapılmasının nedeni bu fazın YMK yapıda olmasından dolayıdır. (6) 7. Sıvıè Ostenit + Sementit Yukarıda verilen dönüşüm ötektik dönüşümdür. Bu dönüşüm sonrası ledeburit fazı oluşur. (6) 8. %0.25 karbon içeren bir çelik torna tezgahında işlenecektir. Yüzey kalitesinin iyi olması için iri tane tavlaması önerilmelidir. (4) 9. Çelik yapısında kükürt elementinin varlığı sıcak yırtılma hasarına yol açar. (4) 10. Hem oda sıcaklığında hem de yüksek sıcaklıklarda aynı faza sahip bir çeliğin iç yapısını normal hale getirmek için yeniden kristalleşme tavlaması yapılır. (4) 11. %0.25 karbon oranına sahip bir çelik bloktan hazırlanmış iki ayrı parçadan bir tanesi %20, diğeri %30 soğuk şekil değişimine uğratılıyor. Daha sonra aynı sıcaklıkta ve sürede yeniden kristalleşme tavlaması uygulalan bu parçalardan hangisinin talaşlı işlenme özelliği iyidir? Neden? (10) Soğuk şekil değişiminin artışı yeniden kristalleşme sıcaklığını düşürür. Bu iki parça aynı sıcaklıkta yeniden kristalleşme tavlamasına tabi tutulduğundan %30 deforme edilen parça daha önce yeniden kristalleşecek ve tane büyümesi meydana gelecektir. Düşük karbonlu çeliklerde talaşlı işleme kabiliyetini artırmak için iri tane istendiğinden, bu şartlarda %30 deforme edilen parçanın talaşlı işlenme kabiliyeti daha yüksek olacaktır. 12. Ferrit, beynit ve martenzit fazlarını en kararlıdan kararsıza göre sıralayınız. (4) Ferrit, beynit, martenzit 13. Malzeme bilimi ve mühendisliğinin bileşenleri nelerdir? (4P) İşlem, yapı, özellik, performans 14. %0.3 C oranına sahip bir çelik malzeme 950 oC’de ostenitleniyor. Denge şartlarında soğuma yapıldığında içyapı değişiminin nasıl olacağını şekil çizerek gösteriniz. (20) 3x5 Puan 5 Puan 15. Widmannstaetten yapısını şekil çizerek açıklayınız. Bu yapının oluşma nedenleri nelerdir? Bu yapı hangi tavlama ile giderilebilir? (15) ! Ostenit ! ! Ferrit Çelik, ostenit bölgesinden hızlı bir şekilde soğutulursa, yani çelik A3 çizgisini hızlı bir şekilde geçerse α−ferrit ostenit tane sınırlarında normal şekilde büyüyemez. İri ve kolonsal şekilde gerçekleşen bu büyüme sonucu oluşan yapı Widmannstaetten yapısı olarak adlandırılır (5 Puan). Eğer ostenit tane büyüklüğü fazla ise (ostenitleme sıcaklığı yüksek), α−γ bölgesi hızlı bir şekilde geçiliyorsa ve dönüşüm sıcaklığı düşükçe bu yapı oluşum ihtimali artar (5 Puan). Bu yapıyı gidermek için Normalizasyon Tavlaması yapılması önerilir (5 Puan).
© Copyright 2024 Paperzz