kayseri ve civarında halk elinde yetiştirilen kıl keçilerinde β

KayseriveCivarındaHalkElindeYetiştirilenKılKeçilerindeΒeta-
-RFLPYöntemiileBelirlenmesi
SAĞLIKBİLİMLERİDERGİSİ
JOURNALOFHEALTHSCIENCES
ErciyesÜniversitesiSağlıkBilimleriEnstitüsüYayınOrganıdır
AraştırmaYazısı
2014;23:62-66
*KAYSERİVECİVARINDAHALKELİNDEYETİŞTİRİLENKILKEÇİLERİNDEΒETA-LAKTOGLOBULİNGENPOLİMORFİZMİNİNPCR-RFLPYÖNTEMİİLEBELİRLENMESİ
DETECTIONOFΒETA-LACTOGLOBULINGENEPOLYMORPHISMWITHPCR-RFLPMETHODINHAIRGOAT
BREEDRAISINGATKAYSERIANDPROVINCE
MustafaYÜKSEL1,BilalAKYÜZ2
1KayseriİlGıda,TarımveHayvancılıkMüdürlüğü,Kayseri
2ErciyesÜniversitesiVeterinerFakültesiGenetikAD,Kayseri
nen ö rneklerde BB (S1S1) genotipli bireylere rastlanılmamıştır. Çalışma sonunda A allelinin frekansı 0.81, B
allelininfrekansıise0.19olarakhesaplanmıştır.Çalışma
sonunda incelenen Kayseri ve civarında yetiştirilen kıl
keçilerinde β-LG lokusu yö nü nden HW dengesinden
sapma(0.05)gö rü lmü ştü r.
ABSTRACT: The purpose of this work was to examine
the allele structures of beta-lactoglobulin (β-LG) gene
with RFLP method in hair goat breed. The material of
the study was made up of 75 heads of hair goat that
have been raised in the vicinity of Kayseri. In order to
determine the β-LG alleles in PCR products, the PCR
products were digested with SacII endonuclease enzyme. Maximum AA (S2S2) genotype individuals were
encounteredinthesamplesexaminedfortheβ-LGgene.
TheydidnotcomeacrossBB(S1S1)genotypeindividualsinthesamples.Attheendofthestudythefrequency
of the allele A was calculated as 0.81, the frequency of
thealleleBwascalculatedas0.19.Itwasconcludedthat
deviationfromHWequilibrium(0.05),intermsof β-LG
locuswasobservedinthehairgoatbreedraisedinthe
vicinityofKayseri.
GİRİŞ
Çiftlikhayvanlarıyetiştiriciliğ inde,eldekipopü lâ syonlarıngenetikyapılarınıntanımlanmasınayö nelikmolekü lergenetikyö ntemlerinkullanımıgü ngeçtikçeartmaktadır. Diğ er taraftan, genetik kaynak olarak değ erli popü lâ syonların molekü ler tanımlamaları bu popü lasyonlarınkorumaprogramlarınayolgö stericiolarakroloynamaktadır. Bu amaçla çeşitli molekü ler genetik yö ntemlergeliştirilmişvekullanılmaktadır.
Hayvansal kö kenli gıdalara artan talebi temin edebilmek için yapılan seleksiyon çalışmaları sonucunda çiftlikhayvanlarıyetiştiriciliğ ibirkaçtü rveırkilesınırlanmıştır. Bunun sonucu olarak yü z yıllardır yetiştiriciliğ i
yapılan tü rlerden, verimlerinin ö nemi gittikçe azalan
manda, deve, eşek, yerel at, koyun, sığ ır ve keçi ırkları
hızlaortadankalkmaktadır.Budurumhemyetiştiriciliğ i
yapılan tü r sayısında hem de bir tü r içindeki genetik
çeşitlilikteazalmayanedenolmaktadır.
Gü nü mü zde en yoğ un keçi yetiştiriciliğ inin yapıldığ ı
bö lgelerö zellikle“EskiDü nya”olarakadlandırılanAsya
ve Afrika’nın nü fusça kalabalık, ancak yoksul ve çevre
şartlarının zor olduğ u yerlerdir. Dü nya keçi varlığ ının
sadece %4.2’si gelişmiş ü lkelerde bulunurken, %
95.8’ininiseazgelişmişveyagelişmekteolanü lkelerde
bulunduğ u gö rü lmektedir (1). Bunun nedenleri arasında; keçinin sığ ıra gö re kolay edinilebilmesi, koyunun
yaşayamadığ ı sert iklim, arazi ve mera koşullarında
yaşayabilmesi,yemkonusundaçokçeşitliü rü nü yiyebilmesiveseçiciolmaması,busayedeselü lozcazenginve
başkaçiftlikhayvanlarıncayemmaddesiolarakdeğ er
ÖZET: Bu çalışmada Kayseri ve civarında yetiştirilen
yerli keçi ırklarından kıl keçilerinde beta-laktogobulin
(β-LG) geninin allel yapılarının PCR-RFLP yö ntemi ile
belirlenmesi amaçlanmıştır. Çalışmanın materyalini,
Kayseri ve civarında yetiştirilen 75 baş Kıl keçisi oluşturmuştur. Beta-laktoglobulin allellerinin belirlenmesinde yapılan PCR işlemini takiben elde edilen PCR
ü rü nleri SacII endonü kleaz enzimi ile kesilmiştir. β-LG
geniiçin,incelenenkılkeçisiö rneklerindeenyü ksekAA
Anahtarkelimeler:Beta-laktoglobü lin,kılkeçisi,RFLP,
sü tproteini
MakaleGelişTarihi:02.12.2014
MakaleKabulTarihi:09.06.2014
62
Keywords:Beta-lactoglobulin,hairgoat,milkprotein,
RFLP
GenetikAD,Kayseri,
Tel:035220076666-29721,
e-mail:[email protected]
Sağlık Bilimleri Dergisi (Journal of Health Sciences) 2014 ; 23 (2)
YükselM,AkyüzB
YükselM,AkyüzB
lendirilemeyen her tü rlü bitkisel materyali insan için
değ erlihayvansalü rü nlereçevirebilmesisayılabilir(1).
“Fakir Adamın Sığ ırı” olarak adlandırılan keçi; et, sü t,
tiftik, kıl, deri, sakatat, gü bre ve hatta iş gü cü veriminden yararlanmak için çok amaçlı yetiştirilen bir çiftlik
hayvanıdır. Az gelişmiş bö lgelerde çok yoğ un olarak
yapılan keçi yetiştiriciliğ i bu bö lgelerde yaşayan insan
topluluklarınınö nemlibirkesiminintek,yadaenö nemligeçimkaynağ ıdır(1).
Keçi,Sibirya’danSahraçö lü nekadarheriklimvecoğ rafyadayaşayabildiğ iiçinenyaygınyetiştirilençiftlikhayvanıdır (2,3). Diğ er taraftan, keçi insanlık tarihininerken dö nemlerinden beri ekonomik, kü ltü rel ve hatta
dinseldeğ eriolanbirçiftlikhayvanıdır(2).OrtaveBatı
Avrupa orijinli birkaç ırk dışında gü nü mü zde yetiştirilenmevcutkeçiırklarıbü yü kçoğ unlukladü şü kverimli
yerli ırklardır. Bunun nedeni ise Orta ve Batı Avrupa
dışındabutü rü nıslahıiçinplanlıçalışmalaryapılmamış
olmasıdır.
keçisinin, bezoar (Capra aegagrus), markhor (Capra
falconeri) ve ibex (Capra ibex) olarak adlandırılan ü ç
yabanikeçitü rü ndenevciltildiğ ibildirilmektedir(4).
Tü rkiye’nin toplam dü nya keçi varlığ ı içindeki payı %
0.86 dü zeyindedir (5). Tü rkiye’de son yıllardaki hızlı
şehirleşme sonucu Kıl ve Kilis keçileri dışındaki birçok
ırk ve hatta Tü rkiye’nin sembolü olan Tiftik keçisi bile
yok olma tehdidi ile karşı karşıya kalmıştır. Ancak son
yıllarda ö zellikle kü çü k çocuklarda gıda alerjilerinin
gö rü lme sıklığ ında artış nedeniyle alerjik ö zellikleri
dü şü k gıdaların ü retim ve tü ketiminde artış olmuştur.
Bu durum da, alerjik yapısı ve laktoz intolerans nedeniyle inek sü tü nü kullanamayan bireylerde, keçi sü tü dü şü kalerjikö zelliğ inedeniyletavsiyeedilmeyebaşlanmıştır. Ayrıca keçi sü tü kendine ö zgü aroması ve besin
maddelerinkompozisyonunedeniylepeynirveö zellikle
de dondurma ü retimi için aranan bir sü t olmasından
dolayı piyasada keçi sü tü ne talep artmıştır. Gıda sektö rü nde keçi sü tü ne artan talep hem Tü rkiye’de hem de
dü nyadakeçiyetiştiriciliğ initekrarcaziphalegetirmişolarak tü m dü nyadaki toplam keçi sayısının da arttığ ı
sundaki her beş yılda ortalama %9.03 oranında artışa
gö rü lmü şken, dü nya keçi sayısında %9.92’lik bir artış
lerine gö re 2003 yılında Tü rkiye’de toplam 6516088
baş kıl keçisi varken bu rakam 2013’de yaklaşık %
39’lukbirartışla9059259başkeçiyeçıkmıştır(6).
Tü rkiye’deyetiştirilenkeçilerinyaklaşık%96’ınıoluşturarakAnadolu’nunhemenheryerindeö zellikleetverimi için yetiştirilen ve halk arasında “Kara Keçi” olarak
datanınanKılkeçisininbö lgeseldağ ılımında,2013verilerinegö re2.355.641başileAkdenizBö lgesigelmektedir. Akdeniz Bö lgesi’ni, 2.045.624 baş ile Gü neydoğ u
Anadolu,1.533.818başileOrtaveKuzeyDoğ uAnadolu
bö lgeleri izlemektedir (6).
2013verilerinegö re364.032başKılkeçisibulunmaktadır. Yine 2013 verilerine gö re Kayseri ilinde toplam
60.459başKılkeçisiyetiştirilmektedir(6).
daineksü tlerindebeta-laktoglobü lin(β-LG)proteininin
allelik yapısının belirlenmesi ile yapılmıştır (7). Beta-
laktoglobü lin ruminant sü tlerindeki en ö nemli serum
proteinidir.Ruminantlardışındaβ-LGat,domuz,kö pek,
yunusbalığ ı,kanguruvekedigibibirçokcanlıdadabulunurken fare, sıçan, tavşan ve insan sü tlerinde bulunmaz (8). Beta-laktoglobü lini kodlayan gen koyunda 3.
kromozomdabulunurkensığ ırvekeçide11.kromozomda yer almaktadır (9). Keçilerde βprotein dü zeyinde incelenmesinde A ve B olmak ü zere
iki allelin varlığ ı belirlenmiştir (10). Daha sonra DNA
dü zeyindedebenzersonuçlareldeedilmiştir(11).Çalışmalar sonunda, farklı tü rlerde β-LG’ü n protein seviyesinde 11-13, DNA seviyesinde ise 14-16 varyantının
varlığ ıbelirlenmiştir(12).
BuçalışmadaTü rkiye’deyerlikeçiırklarındanenbü yü k
popü lasyonbü yü klü ğ ü nesahipKılkeçisiırkınınKayseri
vecivarındayetiştirilenö rneklerinderuminantlardasü t
verimi için ö nemli bir markır gen olduğ u dü şü nü len βLGgenininallelikyapısınınaraştırılmasıamaçlanmıştır.
GEREÇveYÖNTEM
HayvanMateryali
Çalışmada kullanılacak hayvanlar, Saanen, Halep ve
Malta gibi başka keçi ırklarına ait ö rneklerin bulunmadığ ı, Kıl keçisi ırkına ö zgü fenotipik ö zelliklerini gö steren bireylerden seçilmiştir. Çalışmada kullanılan Kıl
keçisi ırkına ait ö rneklerde cinsiyet dikkate alınmamış
ilçelerindefaaliyetgö steren17farklıişletmeden,14baş
dişive61başerkekolmakü zeretoplam75başhayvan
incelenmiştir.
DNAİzolasyonuvePolimerazZincirReaksiyonu(PCR)
Hayvanlaraaitkanö rnekleri,10ml’likEDTA’lıvakumlu
tü plerealınankanlarkullanılarakDNAizolasyonufenolkloroform yö ntemi ile yapılmıştır. PCR karışımı; 1.5 ml
DNA,0.1 mlTaqpolimeraz(5U/ml),50 mMdNTP,0.2
mMforward(5'–CGGGAGCCTTGGCCCTCTGG–3')ve
revers(5'–CCTTTGTCGAGTTTGGGTGT–3')primerler
toplam reaksiyon hacmi 25 ml olacak şekilde hazırlanmıştır.Hazırlanankarışım,95°C’de5dakikatutulduktan
sonrabirdö ngü sü ;95°C’de30saniye,65°C’de60saniye
ve 72°C’de 90 saniye olacak şekilde 35 dö ngü yapılmış
vesondö ngü yü takiben72°C’de5dakikatutularakPCR
işlemi sonlandırılmıştır. PCR sonunda 426 bp’lik PCR
ü rü nlerininbelirlenmesiiçin%2’lü kagarozjelelektoforeziyapılmıştır.
SacIIEndoknükleazEnzimiilePCRÜrünlerininKesilmesi
PCRsonunda426bp’likbantlarıneldeedildiğ iö rneklereaitPCRü rü nleriSacIIrestriksiyonenzimilekesilmiştir. Kesim işlemi ö rnek başına 16 μl dH2O, 3 μl enzim
tamponsolü syonuve5USacIIenzimikonarakhazırlanan karışım ü zerine 5 μl PCR ü rü nü eklenerek hazırlanan karışımın +37°C’de 4 saat bekletilmesinden sonra,
restriksiyonenziminiinaktiveetmekamacıyla+65°C’de
20dakikatutularaksonlandırılmıştır.
bireylerde 426 bp’lik tek bant, heterozigot AB (S1S2)
genotipindekibireylerde426,349ve77bp’likü çbant,
BB(S1S1)genotipindekibireylerdeise349ve77bp’lik
iki bandın belirlenmesi için %3’lü k agaroz jel elektoforeziyapılmıştır.
İstatistikselAnalizler
allelfrekanslarıgensayımıilebelirlenmiştirveçalışma-
Sağlık Bilimleri Dergisi (Journal of Health Sciences) 2014 ; 23 (2)
63
KayseriveCivarındaHalkElindeYetiştirilenKılKeçilerindeΒeta-
-RFLPYöntemiileBelirlenmesi
da incelenen ö rneklerin β-LG geni yö nü nden genetik
dengetestiKi-kare(χ2)analiziileyapılmıştır(13).
BULGULAR
Elde edilen 426 bp’lik PCR ü rü nlerinin SacII
restriksiyon enzimi ile kesilmesi sonunda AA (S2S2)
genotipindekibireylerde426bp’liktekbant,AB(S1S2)
genotipindeki bireylerde 426, 349 ve 77 bp’lik ü ç bant
gö zlenmiştir(Şekil1).
Resim1.2,5,7ve8numaralıkuyularAAgenotipindeki
bireylereaitRFLPü rü nleri:1,3,4ve6numaralıkuyularABgenotipindekibireylereaitRFLPü rü nleri:M;100
bp’likDNAmerdiveni(a;426bp’likbant:b;426ve349
bp’likbantlar).
Kesimü rü nlerininkoşturulduğ u%3’lü kagarozjelelektoforezinde 77 bp’lik bandın gö rü lmesi kolay olmamıştır. Ancak AB genotipindeki bireylerde bir 426 ve 349
bp’likikibandıngö rü lmesi,AAgenotipindekibireylerde
isesadece426bp’likbandıngö rü lmemesiilebireylerin
genotiplerininbirbirlerindenayrılmasımü mkü nolmuştur.
SacII enzim kesimi sonucunda, Kayseri ve civarında
yetiştirilen Kıl keçileri ö rneklerinde AA (S2S2) genotip
ö rneklerin46’sınınAA (S2S2)genotipine sahip olduğ u,
29bireyiniseAB(S1S2)genotipinesahipolduklarıgö zlenmiştir.Çalışmamateryalinioluşturanö rneklerdeBB
lerde A (S2) allelinin frekansı0.81, B(S1) allelininfrekansıise0.19olarakbulunmuştur.
Tablo 1. Beta laktoglobü lin lokusu yö nü nden Kayseri ve civarında
yetiştirilenKılkeçilerindeKi-kareanalizleri,genotipveallelfrekansları
GenotipFrekansı
Irk
Kıl
Keçisi
n
75
AA(S2S2)
Gö z
(Bek)
46
(48.8)
F
0.613
AB(S1S2)
Gö z
(Bek)
29
(23.39)
64
çalışmalardaβ-LGproteinindeAveBolarakisimlendirilen iki allelin bulunduğ u belirlenmiş ve B allelinin kıl
keçilerinde predominant olduğ unu bildirilmiştir (16,
17). Benzer şekilde β-
dığ ı çalışmalarda da iki allel belirlenmiştir (10, 11, 12,
18, 19). Ancak yapılan çalışmalar sonunda elde edilen
allellerinisimlendirilmesindeikifarklıyö ntemkullanıl-
sonunda elde ettikleri allelleri A ve B olarak isimlendirilmişken(11,12,19),bazılarıiseS2(A)veS1(B)olarakisimlendirmişlerdir(12,18).
Ancak her iki isimlendirme şeklinde de yapılan PCR
işleminde kullanılan primerler aynı ve β-LG geninin 7.
ekzonuile3′
mekiçinyapılmaktadır.EldeedilenPCRü rü nleriheriki
isimlendirme şeklinde de SacII enzimi ile kesilir ve A
(S2) allelinde 426 bp’lik tek bir bant, B (S1) allelinde
349 ve 77 bp’lik iki bant elde edilir. Bu nedenle 75 Kıl
keçisininβmada elde edilen alleller A ve B, bireylerin genotipleri
iseAA,ABveBBolarakisimlendirilmiştir.
Tü rkiye’de yetiştirilen Tiftik keçilerinde β-LG protein
(Ankara) ve Eldivan’dan (Çankırı) toplanan ö rneklerde
B allel frekansının (0.917-0.964) A allelinden yü ksek
olduğ u bildirilmiştir (3). Karaman-Ermenek (0.971) ve
Antalya(0.884)orijinliKılkeçilerindeyapılanβ-LGpro çalışmasında B allel frekansının A
AllelFrekansı
BB(S1S1)
F
0.387
Gö z:Gö zlenenGenotip;Bek:BeklenenGenotip;F:Frekans;HW:HardyWeinbergFrekansı.
χ2:Ki-Karedeğ eri
TARTIŞMA
Çiftlik hayvanlarından sığ ırlarda β-LG geneinde sekiz
allel (12, 14), koyunlarda ise A, B ve C olarak isimlendirilen ü ç allelin bulunduğ u bildirilmiştir (15).
Gö z
(Bek)
0.0
(2.8)
F
0
A(S2)
B(S1)
0.81
0.19
χ2
(HW)
4.31
İstatistik
Önem
Kontrolü
p<0.05
allelindenyü ksekolduğ ubildirilmiştir.Diğ ertaraftan
Tü rkiye’de yetiştirilen Avrupa orijinli sü tçü bir olan
Saanenkeçisindeβ-
Sağlık Bilimleri Dergisi (Journal of Health Sciences) 2014 ; 23 (2)
YükselM,AkyüzB
YükselM,AkyüzB
diğ ibirçalışmadaiseAallelfrekansının(0.994),Ballelindenyü ksekolduğ ubildirilmiştir(17).
Hindistan’da yetiştirilen dokuz farklı keçi ırkında βnen ırklarda B allelinin frekansının dü şü k olduğ u, en
yaygın genotipin AA olduğ u bildirilmiştir. BB genotipinin ise incelenen dokuz lokal keçi ırkı içinde sadece
Marwari (0.04), Gaddi (0.06) ve Surti (0.23) ırklarında
bulunmuştur(12).Diğ ertaraftanincelenenırklardaAA
genotipinesahipbireylerinsü tverimleri,diğ ergenotiplerdenyü ksekbulunmuştur(12).
Elmacıveark.(20),Bursa’dayetiştirilenSaanenkeçilerindeβda, inceledikleri 28 baş Saneen keçisinde S1S2 (AB) ve
S1S1 (BB) genotipli bireylerin sayısı eşit bulunmuş,
S2S2 (AA) genotipli bireylerinsayısınınisediğ er genotiplere gö re dü şü k olduğ u S1 (B) allelinin frekansının
(0.64),S2(A)allelindenyü ksekolduğ ubildirilmiştir.
El-Hanafy et al. (19) tarafından, Mısır’da yetiştirilen
Barki(40baş)ırkıvebuırkınsü tveriminiıslahetmek
içinkullanılanDamascus(40baş)ırkıileBarkixDamascus melezlerinden oluşan toplam 120 baş keçide β-LG
AB genotipinin frekansı sü t verimi dü şü k Barki ırkında
0.8 bulunmuşken, Damascus ırkında AA genotipinin
frekansı0.85bulunmuştur.Buikiırkınmelezlerindeise
AA genotipinin frekansı 0.41, AB genotipinin frekansı
0.51,BBgenotipininfrekansınınise0.08olduğ ubildirilmiştir.
Tü rkiye’de yetiştirilen farklı keçi ırklarında β-LG gen
vardır. Bunlardan birinde Ağ aoğ lu ve ark. (11) tarafından,BurdurvecivarındayetiştirilenSaanenveHonamlı
keçisindeβmada; Honamlı ırkında A allelinin frekansının (0.53),
Saanen ırkında ise B allelinin frekansının (0.634) yü ksekolduğ ubildirilmiştir.
Elmacıveark.(18)tarafındanAkdenizbö lgesindeyetiştirilen 233 baş Kıl keçisinde βinceledikleriçalışmadaS1S1(BB)veS1S2(AB)genotiplerinin frekansları birbirine yakın bulunmuştur. S2S2
(AA) genotipinin frekansı ise diğ er her iki genotipten
dü şü kolduğ uS2(A)allelfrekansınınS1(B)allelfrekansından dü şü k olduğ u bildirilmiştir. Benzer şekilde Burdur ve civarında yetiştirilen 39 baş Kıl keçisinde β-LG
genotip de gö rü lmü ş, AA genotip frekansı (0.13) diğ er
genotiplerden dü şü k bulunmuş ancak incelenenö rneklerdeA(S2)allelininfrekansı(0.42),B(S1)allelfrekansınayakın(0.58)olduğ ubildirilmiştir(11).
Ancak,KayserivecivarındayetiştirilenKılkeçilerindeβ
lanılan 75 baş hayvanda AA genotipinde 46 birey, AB
genotipinde ise 29 bireyin bulunduğ u belirlenmiştir.
mamış, A allelinin frekansı (0.81), B allelinden yü ksek
olduğ u gö rü lmü ştü r. Bunun iki sebebi olduğ u dü şü nü lmü ştü r. Bunlardan birisi; bu çalışmada kullanılan hayvan materyalini oluşturan Kıl keçisi ö rneklerinin kullanıldığ ı Kayseri ve civarında sadece keçilerden oluşan
veya keçinin çoğ unlukta olduğ u kü çü kbaş sü rü sü nü n
olmamasıdır. Sadece koyun sü rü lerinin içerisinde ikiz
veya annesi tarafından kabul edilmeyen kuzular için
sü tanneolarakkullanılmaamacıylasü tü ndenfaydalanmak ü zere az sayıda keçi bulundurulmaktadır. Bu durum,çalışmaö rneklerinintoplandığ ıKayserivecivarındakiKılkeçisipopü lasyonundavaryasyonunazalarakA
allelfrekansınınartmasınanedenolduğ unudü şü ndü rtmektedir.
Ancak, Kıl keçilerinde β-LG geninin allelik durumunun
araştırıldığ ı diğ er çalışmalarda kullanılan Kıl keçisi ö rnekleri sadece Kıl keçilerinin oluşturduğ u sü rü lerinin
fazla miktarda olduğ u ve keçi etinin yaygın tü ketildiğ i
AkdenizBö lgesiveToroslar’dantoplanmıştır.Dolayısıylabubö lgedehalaırkbugenyö nü ndenvaryasyongö stermektedir.
Yine kayseri ve civarında yetiştirilen Kıl keçilerinde A
allelininveAAgenotipininyü ksekolmasında,bugenve
sü tverimiarasındakiilişkinindeetkiliolduğ udü şü nü lmektedir. Çü nkü Kumar et al. (12) ve El-Hanafy et al.
(19) tarafından yerli keçi ırklarında daha ö nce yapılan
çalışmalarda β-LG-AA genotipi yü ksek sü t verimi ile
keçisidahaçoketiiçinyetiştirilmektedir.AncakKayseri
ve civarında keçi etinin artık yaygın tü ketilmemesi nedeniyleyetiştiricilerinsü rü lerindesadecesü tverimiiyi
olanhayvanlarıtuttuklarıvebunedenledeAAgenotipi
içinfarkındaolmadanbirseleksiyonyapılmışolabileceğ i dü şü nü lmektedir. Çalışma sonunda Kayseri ve civarındayetiştirilenKılkeçilerindeβ-LGgenindevaryasyonunazaldığ ıgö rü lmektedir.
Keçi sü tü nü n ekonomik ö neminin arttığ ı sondö nemde,
80’liyıllarboyuncahorlananvebirçokbö lgedeortadan
kaldırılanKılkeçisivediğ erTü rkiyeyerlikeçiırklarına
yetiştiricilerin de ilgisi artmıştır. Bu nedenle mevcut
yerli keçi ırklarımızın sü t verimlerinin artırmak için
sadeceSaanenkeçilerigibiAvrupaorijinlikeçiırklarıile
melezlemekyerinebuırklarınverimleriniartırmakiçin
seleksiyon çalışmalarının da yapılması gereklidir. Bununiçindeö nceliklesü tverimiileilişkisiolduğ ubildirilen çeşitli sü t proteinleri ve sü t verimi ü zerine etkisi
bakımındanTü rkiyeyerlikeçiırklarınıngenotiplemelerinin yapılması gereklidir. Ayrıca elde edilen genotip
verileri ile verimler ü zerine etkilerinin de araştırılması
gerekmektedir. Bu amaçla sü t verimi ü zerine etkisi olduğ u bildirilen β-LG geninin daha detaylı araştırılması
konulması ve bunlarla verimler arasındaki ilişkilerin
araştırılması ö nemlidir. Diğ er taraftan, incelenecek lokussayısınınarttırıldığ ıvebunlardaneldeedilensonuçlarınhayvanlaraaitverimvepedigrikayıtlarıilebirleştirildiğ i daha kapsamlı çalışmalara ihtiyaç duyulmaktadır.
jeleri Birimi Tarafından TSY-11-3747 Proje Kodlu ile
Desteklenen Aynı Adlı Yü ksek Lisans Tez Projesinden
KAYNAKLAR
1.
Şengonca M, Koşum N. Koyun ve Keçi Yetiştirme
2.
mevi,Bornova-275.
JoshiMB,RoutPK,MandalAK,etal. Phylogeography andorigin of Indian domestic goats. Mol Biol
Evol2004;21:454-462.
Sağlık Bilimleri Dergisi (Journal of Health Sciences) 2014 ; 23 (2)
65
KayseriveCivarındaHalkElindeYetiştirilenKılKeçilerindeΒeta-
3.
Sardina MT, Ballester M, Marmi J, et al. Phylogenetic analysis of Sicilian goats reveals a new
mtDNAlineage.AnimGenet2006;37:376-378.
Pedrosa S, Uzun M, Arranz JJ, et al. Evidence of
three maternal lineages in Near Eastern sheep
supporting multiple domestication events. Proc R
SocB2005;272:2211-2217.
KaymakçıM,DellalG.Tü rkiyeveDü nyaKeçiYetiştiriciliğ i.In:KeçiYetiştiriciliğ i(2.baskı).Kaymakçı
M (ed). Meta Basım Matbaacılık, Bornova2006:ss3-15.
4.
5.
6.
tistikleri. Erişim adresi: http://www.tuik.gov.tr
(Erişimtarihi:05.06.2013).
Tsiaras AM, Bargouli GG, Banos G, Boscos CM. Effectofkappa-caseinandbeta-lactoglobulinlocion
milk production traits and reproductive performanceofHolsteincows.JDairySci2005;88:327334.
AmigoL,RecioI,RamosM.Geneticpolymorphism
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
15.
16.
17.
18.
19.
66
-RFLPYöntemiileBelirlenmesi
20.
21.
22.
Damascusandtheircrossbredgoatsinrelationto
milk yield. Biotechnology in Animal Husbandry
2010;26:1-12.
β
-laktoglobulin genotiplerinin PCR-RFLP yö ntemi
-4.
Ramos AM, Matos CAP, Russo-Almeida PA, et al.
CandidategenesformilkproductiontraitsinPortuguesedairysheep.SmallRumRes2009;82:117
-121.
Ng-Kwai-Hang KF. Genetic polymorphism of milk
proteins: Relationships with production traits,
milk composition and technological properties.
CanJAnimSci1998;78:131-147.
cal properties of milk-a review. Int Dairy J 2000;
10:135-149.
HayesHC,PetitEJ,Mappingofthe β-lactoglobulin
gene and of immunoglobulin M heavy chain-like
sequence to homologous cattle, sheep and goat
chromosomes.MammGen1993;4:207-210.
PenaRN,SanchezA,FolchJM.Characterizationof
genetic polymorphism in goat β-lactoglobulin
gene.JDairyRes2000;67:217-224.
of β-lactoglobulin gene SacII polymorphism in
Honamli, Hair and Saanen goat breeds reared in
385-388.
KumarA,RoutPK,RoyR.Polymorphismofβ-lacto
globulingeneinIndiangoatsanditseffectonmilk
yield.JApplGenet2006;47:49-53.
Ertuğ rulO,Akyü zB.HalkelindeyetiştirilenAnkarakeçilerinde(Caprahircus)bazıkanproteinpo-29.
Erhardt G: Evidence for a third allele at the betalactoglobulin(beta-Lg)locusofsheepmilkandits
occurrence in different breeds. Anim Genet 1989;
20:197-204.
MoioliB,PillaF,TripaldiC.Detectionofmilkprotein genetic polymorphisms in order to improve
dairy traits in sheep and goats: A review. Small
RumRes1998;27:185-195.
Gü rcan N. Çeşitli Tiftik ve Kıl Keçisi Popü lasyonlarında βstitü sü ,Ankara,2005.
Tü rkyılmaz O. Yü ksek Sü t Verimli Saanen
stitü sü ,Bursa,2003.
ElmacıC,OnerY,KoyuncuM.Allelicfrequencyofa
SacIIRFLPatexon7oftheβ-lactoglobulingenein
Turkish Hair goat breed. Asian J Anim Vet Adv
2009;4:130-133.
El-Hanafy AA, El-Saadani MA,Eissa M, et al. Polymorphism of β-lactoglobulin gene in Barki and
Sağlık Bilimleri Dergisi (Journal of Health Sciences) 2014 ; 23 (2)