Meme dokusunda tek taraflı Tc-99m perteknetat

OLGU SUNUMU
Genel Tıp Dergisi
Meme dokusunda tek taraflı Tc-99m perteknetat tutulumu: Laktasyon dönemindeki bir hastada nadir patern
Gonca Kara Gedik, Oktay Sarı
Selçuk Üniversitesi Tıp Fakültesi Nükleer Tıp Anabilim Dalı, Konya
Meme dokusunda tek taraflı Tc-99m perteknetat tutulumu en sık meme karsinomu ile fibroadenom gibi meme hastalıklarında izlenir. Meme dokusundaki Tc-99m perteknetat tutulumu, transmembrenal yerleşimli bir protein olan sodyum/iyot taşıyıcı proteinine
bağlıdır. Bu proteinin ekspresyonu laktasyonda artar. Bu vaka takdiminde, tiroid sintigrafisinde saptanan ve tek taraflı olarak meme
dokusunda Tc-99m perteknetat tutulumu gösteren, laktasyon dönemindeki bir hasta sunulmuştur.
Anahtar kelimeler: Laktasyon, Tc-99m perteknetat, tutulum, meme dokusu
Unilateral Tc-99m pertechnetate uptake of breast tissue: Unusual pattern in a lactating patient
Common causes of unilateral breast uptake of Tc-99m pertechnetate are breast carcinoma and benign breast diseases like fibroadenoma. Uptake of Tc-99m pertechnetate into the breast tissue depends on transmembrane sodium/iodide symporter and the expression
of this protein is enhanced during lactation. In this case report, we present a postpartum patient with unilateral breast uptake of Tc99m pertechnetate which was detected during thyroid scintigraphy.
Key words: Lactation, Tc-99m pertechnetate, uptake, breast tissue
Giriş
İyot ve Teknesyum-99m (Tc-99m) perteknetat’ın tiroid
folikül hücrelerine taşınması, transmembrenal yerleşimli
bir protein olan sodyum-iyot taşıyıcı (NIT) proteini ile
düzenlenir. Ancak bu glikoproteinin ekspresyonu, tükrük
bezleri, mide, kolon, over ve laktasyondaki meme dokusu
gibi tiroid dışı pek çok dokuda da gösterilmiştir (1).
Meme dokusundaki NIT ekspresyonunun en etkili indükleyicilerinin östrojen, prolaktin ve oksitosin olduğu
göz önünde bulundurulduğunda, bu hormonların her iki
memede eşit düzeyde stimülasyona neden olması beklenir (2). Bu olgu sunumunda, meme dokusunda tek taraflı
olarak Tc-99m perteknetat tutulumu gösteren laktasyon
dönemindeki bir hasta takdim edilmiştir.
Olgu
Yirmi dört yaşındaki kadın hasta tiroid sintigrafisi yapılYazışma Adresi:
Gonca Kara Gedik
Selçuk Üniversitesi Tıp Fakültesi Nükleer Tıp Anabilim Dalı, Konya
E-posta: [email protected]
Genel Tıp Derg 2014;24(Ek 2):55-57
ması amacıyla kliniğimize sevk edildi. Hastanın ultrasonografi ile tespit edilmiş olan tiroid nodülünün fonksiyonel durumunun belirlenmesi amacıyla tiroid sintigrafisi
istenmişti. Serum serbest T3, serbest T4 ve tiroid stimülan hormon (TSH) düzeyleri sırasıyla 4.07 pg/ml (normal: 2.3-4.2 pg/ml), 1.78 ng/dl (nomal: 0.89-1.76 ng/dl)
ve <0.01 µIU/ml (normal: 0.56-5.57 µIU/ml) idi. Tiroid
stimülan immünglobulin düzeyi tespit edilmedi. 185 megabecquerel Tc-99m perteknetatın intravenöz olarak uygulanmasından 20 dakika sonra tiroid sintigrafisi çekildi.
Standart anterior görüntülemede radyoaktif maddenin
tiroid bezinde tutulumu izlenmedi (Resim 1). Ancak sağ
tiroid lobunun alt kesiminde tiroid bezinden ayrı bir bölgede radyoaktif madde tutulumu gösteren bir alan saptandı (Resim 1). Yapılan anterior torakal görüntüde, sağ memede ve midede yoğun ve difüz aktivite tutulumu izlendi
(Resim 2). Hastanın hikayesi sorgulandığında, 8 ay önce
doğum yaptığı, yalnızca sağ memeden emzirdiği ve emzirmenin başlangıç döneminde sol memeden daha az miktarda süt gelmesi üzerine emzirmenin sürekli sağ memeden yapıldığı öğrenildi. Fizik muayenede her iki memenin
de normal büyüklükte olduğu görüldü. Tiroid fonksiyon
testleri ve tiroid sintigrafisi birlikte değerlendirildiğinde
bulguların postpartum tiroidit ile uyumlu olduğu düşüMemede tek taraflı Tc-99m perteknetat tutulumu - Gedik ve Sarı
Ek-55
Resim 1: Tiroid sintigrafisinde tiroid bezinde Tc-99m perteknetat
tutulumu izlenmedi. Ancak sağ alt bölgede radyoaktif madde tutulumu gösteren bir alan saptandı (ok).
Resim 2: Anterior torakal görüntüde sağ memede (kalın ok) ve
midede (ince ok) difüz artmış radyoaktif madde akümülasyonu
izlendi.
nüldü. Sağ memede tek taraflı tutulum olması laktasyona
bağlandı. Diğer memede tutulum izlenmemesi ise, süt salgılayan meme dokusunun olmaması ile izah edildi.
gösterebilmektedir. Bakheet ve ark tarafından yapılan bir
çalışmada, hastaların %60’ında simetrik, %25’inde asimetrik, %5’inde ise tek taraflı tutulum rapor edilmiştir (6).
Gronwald ve ark (7), 3 yaşında bir çocuk emziren kadın
hastada tek memede radyoiyot tutulumu tanımlamışlardır.
Tartışma
NIT proteini, hem sağlıklı hem de kanserli tiroid dokusuna iyotun taşınmasını düzenler (3). Meme kanserinin,
tiroid kanseri dışında NIT protein ekspresyonu gösteren
tek malign doku olduğu ve meme tümöründe Tc-99m
perteknetat tutulumunun NIT proteininin ekspresyonu
ile korele olduğu rapor edilmiştir (1,4). Malign meme
hastalıklarının yanı sıra fibroadenom gibi benign lezyonlarda da Tc-99m perteknetat tutulumu gösterilmiş olup
bu olgularda fokal tutulum paterni izlenmektedir. (1,5).
Ancak laktasyon esnasında meme dokusundaki Tc-99m
perteknetat tutulumu, difüz patern göstermektedir.
Nutrisyonel iyot yeni doğan gelişimi için önemlidir ve sütün selektif bir komponentidir. Tiroid hormonunun sentezi için gerekli olan iyotu temin etmek ve normal büyümeyi
sağlamak için laktasyondaki memede iyot süte aktif olarak
taşınıp salgılanır (4) . In vitro çalışmalar prolaktinin iyot
akümülasyonunu ve iyotun süt proteinlerine inkorporasyonunu; NIT proteininin ekspresyonunu stimüle ederek
gerçekleştirdiğini göstermektedir (4).
Laktasyonlu memede radyoiyot tutulumu farklı paternler
Memede tek taraflı Tc-99m perteknetat tutulumu - Gedik ve Sarı
56
Postpartum hastalarda, radyoiyot tutulumuna benzer şekilde meme dokusunda Tc-99m perteknetat tutulumunun
olduğu olgular da tanımlanmıştır. Graves’ hastalığı tanısı
konmuş lastasyonlu bir hastada Chew ve ark (8) bilateral
Tc-99m perteknetat tutulumu tanımlamıştır. Shankaramurthy ve ark (9), tek memeden emziren bir kadın hastada sol memede daha belirgin Tc-99m perteknetat tutulumunu göstermişlerdir. Tiktinsky ve ark (10), tek taraflı
emziren ötiroid bir kadın hastada, meme dokusunda tek
taraflı Tc-99m perteknetat tutulumunu rapor etmişlerdir.
De Greeter ve ark (2), tek memeden emziren bir kadın
hastada, tek taraflı Tc-99m perteknetat tutulumunu göstermişler, tiroid bezinde radyoaktif madde tutulumunun
olmamasını, tiroidite bağlı fonksiyone tiroid dokusunun
yokluğuna ve meme dokusundaki artmış tutulum nedeniyle kompetisyona bağlı olarak tiroid bezinde azalmış tutuluma bağlamışlardır. Bu açıklama, difüz ve yoğun meme
tutulumu gösteren bizim olgumuzda da geçerlidir. Bizim
hastamızda sol memedeki süt yapımı sağ memeden daha
az olduğundan, sol memenin daha az aktif meme dokusu
Genel Tıp Derg 2014;24(Ek 2):55-57
içerdiğini düşündük. Sol taraftan daha az emzirmenin olması da, asimetrik radyoaktif madde akümülasyonunda
ilave bir etki göstermiş olabilir.
Sonuç olarak, memede tek taraflı Tc-99m perteknetat tutulumunun olması laktasyondaki hastada meme dokularının farklı süt salgılama aktivitelerine ve emzirme alışkanlığına ikincil gelişmiş olabilir. İyi bir anamnez, bu durumu
memenin malign ve benign hastalıklarından ayırt etmede
yardımcı olabilir.
4.
Rillema JA, Yu TX, Jhiang SM. Effect of prolactin on sodium iodide
symporter expression in mouse mammary gland explants. Am J
Physiol Endocrinol Metab 2000;279:E769-72.
5.
Berger F, Unterholzner S, Diebold J et al. Mammary radioiodine
accumulation due to functional sodium iodide symporter expression in a benign fibroadenoma. Biochem Biophys Res Commun
2006;349:1258-63.
6.
Bakheet SM, Hammami MM. Patterns of radioiodine uptake by the
lactating breast. Eur J Nucl Med 1994;21:604-8.
7.
Gronwald F, Palmedo H, Biersack HJ. Unilateral 131I uptake in the
lactating breast. J nucl med 1995;36:1724-5.
8.
Chew CG, Sotiropoulos P. Uptake of Tc-99m pertechnetate by lactating breasts during a thyroid scan in a postpartum patient. Clin
Nucl Med 2003;28:441-2.
Shankaramurthy G, Bhattacharya A, Kamaleshwaran KK et al.
Unilateral breast uptake of Tc-99m pertechnetate in a patient with
cold nodule of the thyroid. World J Nucl Med 2012;11:79-80.
Kaynaklar
1.
Moon DH, Lee SJ, Park KY et al. Correlation between 99m Tc-pertechnetate uptakes and expressions of human sodium iodide symporter gene in breast tumor tissues. Nucl Med Biol 2001;28:829-34.
9.
2.
De Geeter F, Goethals L. Unilateral breast uptake of 99mTc-pertechnetate. Hell J Nucl Med 2011;14:76-7.
10. Tiktinsky E, Horne T, Agranovich S et al. Unilateral Tc-99m
pertechnetate breast uptake: is it always benign? Clin Nucl Med
2007;32:735-6.
3.
Tazebay UH, Wapnir IL, Levy O et al. The mammary gland iodide transporter is expressed during lactation and breast cancer. Nat
Med 2000;6:871-8.
Genel Tıp Derg 2014;24(Ek 2):55-57
Memede tek taraflı Tc-99m perteknetat tutulumu - Gedik ve Sarı
Ek-57

Download Report