EViews Eğitim Örneklemler Not: Bu çalışma dosyasında örneklerde kullanılan çalışma dosyaları ve veri dosyaları şu şekildedir: Veri: Data.xls Sonuçları: Results.wf1 Uygulama Dosyası: Data.wf1 Veri ve Çalışma Sayfası Dokümantasyon • Data.wf1 ve Data.xlsx iki çalışma dosyası oluşturuluyor: • «Payroll» çalışma sayfası (Data.xlsx: Payroll sekmesi): aylık veri Ocak 1950 – Mayıs 2012 Payroll – Bordro istihdam düzeyleri (bin) (kaynak: Bureau of Labor Statistics) Unemployment – işsizlik oranı (yüzde) (kaynak: Bureau of Labor Statistics). • Cross_Section çalışma sayfasında: (Data.xlsx: Cross_Section sekmesi): Eyalet-düzeyinde veri (50 eyalet) Population– 2000 yılındaki nüfus verisi (kaynak: the Census Bureau). GDP – nominal GSYİH (milyon dolar cinsinden) (kaynak: the Bureau of Economic Statistic). Area – mil kare [Mil 1609 metreye eşit ölçü birimidir) (kaynak: the Census Bureau). 2 Örneklemler • Örneklemler bir çalışma dosyasındaki gözlemlerin (genellikle altdizi) dizisidir. Örneklemler gözlem aralığında ve «if» koşuluyla tanımlanabilir. . Çalışma Sayfası Aralığı (bütün değerleri içerir) (Bu örnekte Ocak 1950 – Mayıs 2012) Örneklem Çalışma Sayfası (Yalnızca örneklem değerlerini içerir) (Ocak 1990 – Aralık 2002) 3 Çalışma Aralığı ve Örneklem • Data.wf1 çalışma dosyası aylık olarak oluşturulmuştur. • “Payroll” çalışma sayfası Ocak 1950 ve Mayıs 2012 yılları arasındaki işsizlik ve ücret verilerini içermektedir. • Çalışma sayfasının tarih aralığı 1950M1 ile 2012M5. • Örneklem aralığı 1990M01 ile 2002M12 şeklinde belirlenmiştir. 4 Örneklem Aralığını Değiştirme • Örneklem aralığını birkaç farklı şekilde değiştirmek mümkündür: Çalışma dosyasının araç çubuğunda Sample seçeneği tıklanır (1). (2) (1) Çalışma dosyasının penceresinde Sample farenin sol düğmesi ile iki kez tıklanır (2). Çalışma dosyasının menüsünden Proc/Set Sample seçilir (3). Komut penceresine “smpl” yazılır. (4). (4) 5 Zaman Serisi Verisinde Örneklemin Başlangıç - Bitiş Tarihini Değiştirme: Örnek 1 • Yukarıdaki seçeneklerden herhangi bir tanesi izlendiğinde, gerekli bilgiyi girmeniz için Örneklem diyalog penceresini açar. • Örneklem tanımlaması ikili gruplar halinde girilir (Gözlem veya tarih çiftleri). Örneklemin tarih aralığını Ocak 1990 – aralık. 2002 şeklinde değiştirme: 1. Öncelikle yukarıda bahsi geçen 3 yöntemden biri seçilir (1-3). 2. Sample diyalog kutusuaçılır. Sample range pairs, başlığın altında yer alan kutuya aşağıdaki ifade girilir. Burada iki ifade arasında boşluk bulunmaktadır: 1990m1 2002m12 3. OK tıklanır. 6 Zaman Serisi Verisinde Örneklemin Başlangıç - Bitiş Tarihini Değiştirme: Örnek 1 (devamı) • Sonuçlar burada görüldüğü gibidir. • Aralık kısmı (Range) aynı kalmasına rağmen örneklem boyutu (Ocak 1950 – Mayıs 2005), bizim istediğimiz şekilde değişti. • Örneklem değişiktikten sonra, tüm analizler (grafikler, istatistikler, regresyon) bu yeni örneklem üzerinden gerçekleştirilmektedir. . 7 Zaman Serisi Verisinde Örneklemin Başlangıç - Bitiş Tarihini Değiştirme: Örnek 2 • Birbiriyle örtüşmeyen dönemler için iki örneklem tanımlamak istediğimizi varsayalım. • Süreç önceki gibidir. Örneklemlerin başlangıç ve bitiş tarihleri girilmelidir. Mart 1960 – Şubat 1970 ve Ocak 1992 Mart 1960 tarih aralıkları için örneklem tanımlayalım. 1. Örneklemi değiştirmemize izin veren yöntemlerden biri seçilir. 2. Sample iletişim kutusu açılır. Bu kutunun üst kısmına Sample range pairs başlığı altına yeni örneklemin tarih aralıkları aralarına birer boşluk koyma suretiyle girilir (Buradaki m ayı sembolize etmektedir, m’den sonra yazılacak sayı, kaçıncı ay olduğunu Eviews’e söyler). 1960m3 1970m2 1992m1 2002m10 3. OK tıklanır. 8 Zaman Serisi Verisinde Örneklemin Başlangıç - Bitiş Tarihini Değiştirme: Örnek 2 (devamı) • Sonuçlar burada gösterildiği gibidir. • Aralık aynı kalmasına rağmen (Ocak 1950 – Mayıs 2005), örneklem boyutu bizim istediğimiz şekilde değişti. • Grafiğin (ve diğer tüm analizlerin) yeni örnekleme göre yapılacağını unutmayın. • Seride 1992 yılında bir kırılma görülmektedir. Çünkü örneklem kutusundan da belirtildiği gibi Şubat 1970’den hemen sonra Ocak 1992 tarihi girilmiştir. 9 Yatay-Kesit Verisinde Örneklemin Değiştirilmesi • Yatay kesit verisinin kullanımı durumunda yatay-kesit tanımlayıcısı kullanılamaz. • Yatay-kesit verisiyle bir örnek yapabilmek için, Data.wf1 dosyasındaki cross_section sayfasını açın. • Burada 50 ABD eyaletinin 2000 yılındaki nüfus verileri bulunmaktadır. 10 Yatay-Kesit Verisinde Örneklemin Değiştirilmesi: Örnek1 • Arizona’dan Hawaii’ya kadar olan ABD eyaletlerinden oluşan bir alt örneklem ile çalışmak istediğimizi varsayalım. • Bu durumda örneklem penceresine Arizona ve Hawaii eyaletlerinin sıra numaraları olan (3-11) yazılır. Yani eyalet tanımlayıcısı yazılmaz. 11 Yatay-Kesit Verisinde Örneklemin Değiştirilmesi: Örnek1 (devamı) • Sonuçlar yanda gösterildiği gibidir.. • Aralık öncekiyle aynıdır (50 eyalet) ama örneklem sadece tanımladığımız gibi 9 eyalet içermektedir. • Örneklem değişikliğinden sonra, tüm analizler (grafikler, istatistikler, regrayon) yeni örneklem üzerinden gerçekleştirilmektedir. . 12 Yatay-Kesit Verisinde Örneklemin Değiştirilmesi: Örnek 2 • Başka bir örnek olarak, ardışık ve ardışık olmayan gözlem çiftleri için örneklem tanımlayalım. Ardışık ve ardışık olmayan gözlem çiftleri için tanımlama. 1. Örneklemi değiştirmek için kullandığımız yöntemlerden (1-3) birisi seçilir. 2. Sample diyalog kutusu açılır. Sample range pairs başlığı altında yer alan kutuya yeni örneklemin başlangıç ve bitiş gözlemleri girilir: 2 2 6 6 8 10 25 25 3. OK tıklanır. 13 Yatay-Kesit Verisinde Örneklemin Değiştirilmesi: Örnek 2 (devamı) • Sonuçlar yanda görüldüğü gibidir.. • Çalışma dosyasının veri aralığı önceki ile aynıyken (50 eyalet) örneklem sadece 6 ülke içermektedir. . 14 Örneklem: Anahtar Kelimeler • EViews programında örneklemi daha kolay tanımlamak için bazı anahtar kelimeler kullanılmaktadır. Fonksiyon Tanım @all Çalışma dosyası veri aralığına karşılık gelir (tüm gözlemleri içerir) @first @last İlk ve son gözlemleri içerir. @first @first Sadece ilk gözlemi içerir. @last @last Sadece son gözlemi içerir. 15 Örneklem Anahtar Kelimeleri: Örnek • Bir örnek üzerinden örneklem anahtar kelimelerinin nasıl kullanıldığını gösterelim. Çalışma dosyasının ilk gözleminden Şubat 1980’e kadar ve Ocak 2005’ten çalışma dosyasının son gözlemine kadar örneklem oluşturma: Çalışma dosyasında Payroll sayfası tıklanır. 1. Yine 3 yöntemden biri seçilir. 2. Örneklem aralığı değiştirme penceresi açılarak aşağıdaki ifade yazılır. @first 1980m2 2005m1 @last 3. OK tıklanır. 16 Örneklem Anahtar Kelimeleri: Örnek (devamı) • Sonuçlar yandaki gibidir. • Çalışma dosyasının aralığı aynıdır (Ocak 1950 – Mayıs 2005), fakat örneklem değişmiştir. • Örneklem şimdi Ocak 1950’den (@first ile gösterilen ilk gözlem) Şubat 1980’e ve Ocak 2005’ten Mayıs 2012’ye (@last ile gösterilen çalışma dosyasının aralığının son gözlemi) olan gözlemlerikapsamaktadır. • Unutulmamalıdır ki Grafik (ve diğer tüm analizler) yeni örneklemi dikkate almaktadır. . 17 Örneklemde “If” koşulu: Örnek 1 • Sample (Örneklem) iletişim kutusunun alt kısmına örneklem tanımlarken koşul ekleyebiliriz. • 1955-1992 dönemi boyunca maaş (payroll) serisinin bir önceki aya göre artışını görmek için örneklemi kısıtlamak istediğimizi varsayalım. «If» koşulunukullanarak örneklem tanımlama: Örnek 1 1- Daha önce kullanılan 3 yöntemden biri kullanılarak örneklem iletişim kutusu açılır. 2- Kutunun üst kısmına öncelikle örneklem tarih çifti (başlangıç ve bitiş) yazılır. 1955m1 1992m12 3- Örneklem kutusuunun alt kısmında IF koşulu başlığı altına şu yazılır: payroll-payroll(-1)>0 Bu koşul, sadece maaş (payroll) serisinin bir önceki aya göre yükseldiği gözlemleri örnekleme dahil eder. 4- OK tıklanır. Not: «payroll(-1)» ifadesi payroll serisinin 1 dönem gecikmesini alır. Gecikmeler konusuunda daha fazla bilgi için «Veri Fonksiyonları» isimli derse bakınız. Örneklemde “If” koşulu: Örnek 1 (devamı) • Sonuçlar yanda görüldüğü • gibidir. • Çalışma dosyasının aralığı aynı kalmıştır (Ocak 1950 – Mayıs 2005), fakat örneklem ki değişmiştir. • Artık örneklem Ocak 1955Aralık 1992 arasında, «payroll» değişkeninin bir önceki aya göre artış gösterdiği dönemlerdeki gözlemleri içermektedir. • Eviews’in dışladığımız gözlemleri attığına dikkat ediniz («payroll»(maaş)’ın değerinde azalma olduğu veya bir önceki aya göre aynı kaldığı dönemler atılmıştır) . 19 Örneklemde “If” koşulu: Örnek 2 • Şimdi biraz daha karışık bir örnek üzerinde çalışalım. • Sadece «unemployment» (işsizlik) serisinin %4 ve %6 arasında olduğu dönemleri ya da «payroll» serisinin bir önceki aya göre değişmediği gözlemleri örnekleme dahil edelim. «If» koşulunu kullanarak örneklem tanımlama: Örnek 2 1- Daha önce kullanılan 3 yöntemden birisi kullanılarak «Sample» iletişim kutusu açılır ve şu ifade yazılır: 1955m1 1992m12 2- Sample kutusunun alt kısmında yer alan IF condition bölgesine ise aşağıdaki değerler girilir: (unemployment>4 and unemployment<6) or payroll=payroll(-1) 4. OK tıklanır. Note: Bu komutla Eviews programına sadece «unemployment» serisinin 4 ile 6 arasında olduğu veya «payroll» serisinin değişmediği gözlemleri dahil etmesini söyleriz. 20 Örneklemde “If” koşulu: Örnek 2 (devamı) • Elde edilen sonuçlar yandaki gibidir. • Çalışma dosyasının aralığı aynı kalır (Ocak 1950 – Mayıs 2005), fakat örneklem değişir. • Örneklem şu anda Ocak 1955 – Aralık 1992 arasını ve sadece «unemployment» serisinin %4 ile %6 arasında değiştiği veya «payroll» değişkeninin bir önceki aya göre değişmediği gözlemleri kapsamaktadır. • EViews «If» koşulunu yerine getirmeyen dışlanan gözlemleri attığına dikkat edin. 21 Örneklemde “If” koşulu: Örnek 2 (devam) • Örneklemin tüm aylarını kapsayacak şekilde grafiği değiştirmek mümkündür. • «If» koşulunun geçerli olmadığı aylar eksik veridir (Ayrıntılı bilgi için İleri Grafik konusuna bakın). Bir örneklem boyunca tanımlanmış grafiği değiştirmek için : 1. Grafiğe çift tıklanarak Graph Option (grafik seçenekleri) diyalog kutusu açılır. 2. «Sample breaks and NA handling», seçeneği altında «Pad excluded obs» seçeneği seçilir. 3. OK tıklanır. . 22 Örneklemde “If” koşulu: Örnek 2 (devam) • Sonuçlar yandaki gibidir. • Yanda görüleceği gibi örneklem aynı olmasına rağmen grafik 1955-1992 yılları arasındaki tüm ayları içerecek şekilde değişti. • «IF» koşulunun geçerli olmadığı aylar eksik veri olarak gösterilmektedir. . 23 Örneklem Aralıkları ve Matematiksel İfadeler • Örneklem aralıkları matematiksel ifadeler kullanılarak tanımlanabilir. • Bu fonksiyonlar normalde sabit genişlikteki gözlem pencerelerini tanımlamak için kullanılır. Fonksiyon Tanım @first+12 @last Ilk 12 gözlemi dışlar @first @first+11 Sadece ilk 12 gözlemi kapsar. @first @last-15 Son 15 gözlemi dışlar. @last-14 @last Sadece son 12 gözlemi kapsar. 1960m3 1960m3+11 Mart 1960’ ile Şubat 1961 arasındaki 12 gözlemin olduğu bir örneklem tanımlar. 24 Örneklem Nesneleri • Eğer birden fazla farklı örneklem ile çalışmanız gerekiyorsa, bu örneklemleri Nesne olarak tanımlamanız yararlı olabilir. • Örneklem nesnesi oluşturmak için; 1. Menüden Object → New Object seçilir. 2. Sample seçeneği tıklanır ve bir isim verilir (burada Sample 1) ve OK tıklanır. 3. Sample (örneklem) diyalog kutusu açılır, burada örneklemi tanımlayabilirsiniz. 25 Örneklem Nesneleri (devam) • İki Örneklem nesnesi oluşturalım: Sample 1: Verinin son 100 gözlemi dışında tamamını kapsar. Sample 2: Verinin sadece son 100 gözlemini kapsar. • • Not: Bu iki örneklem nesnesini oluşturmadan önce, komut penceresine aşağıdaki komut yazarak, örneklemin çalışma dosyasının veri aralığına sahip olması sağlanır: . smpl @all Sample1 Çalışma dosyasının veri aralığından son 100 gözlemi dışlar. Sample2 Çalışma dosyasının sadece son 100 gözlemini kapsar. 26 Örneklem Nesneleri (devam) • Her iki örneklem çalışma dosyasında nesne olarak kaydedilmiştir. 27 Örneklem Nesneleri (devamı) • Komut penceresine aşağıdaki ifadeyi yazarak modelinizi ilk örneklem dönemi için tahmin edebilirsiniz: Smpl sample1 ls payroll c unemployment • Forecast düğmesini tıklayıp, örneklemi sample2 şeklinde değiştirerek ulaşılabilir, ikinci örneklem dönemi için öngörü yapabilirsiniz. 28
© Copyright 2024 Paperzz
